FZKSEL METALURJ SORULARI (BLM 1)

1) Tek fazl ikili (binary) sistemlerde bileim farkllndan dolay kat eriyikte atomlar difuzyon
yoluyla bileim farkln giderici ynde hareket etmektedir. Sabit basn ve scaklkta nA mol
bileen A ve nB mol ieren B sistem toplam bir serbest enerji oluturmaktadr. A ve B elementlerinin
ideal zeltinin varsaymsal serbest enerji diyagram ekil 1de verilmektedir. Buna gre,
(a) Bir mol iin A ve B nin oluturduu toplam serbest enerji miktar nedir?
(b) deal bir ekilde oluan karm entropisinin serbest enerjiye katks nedir?
(c) Scakln serbest enerji etkisi nedir? A ve B bileenleri iin serbest enerji deiimini grafiksel
olarak aklaynz.
(d) 0, 0.10, 0.25, 0.50, 0.75, 0.90 ve 1.00 mol A ieren bir zeltideki itici gleri hesaplaynz.
(e) tici gcn termodinamik manas nedir?
(f) Hesaplanan itici glerin scaklk ve Ann mol fraksiyonu arasndaki ilikiyi grafiksel olarak
ifade ediniz.

ekil 1. A ve B elementlerinin ideal zeltilerinin varsaymsal serbest enerji diyagram

2. Ayn A ve B elementlerinden oluan ekil 2.deki difzyon iftinin toplam arlnn %40 A
elementi tarafnda olduu bilinmektedir. Difzyon ifti 500 K scaklkta homojen kat eriyik
oluturmaya yeterli srede difzyon tavlamasna tabi tutulduu bilindiine gre;
(a) Bu iftin toplam arl 240 gram olduunu varsayarak A ve B elementinin mol fraksiyonlarn
belirleyiniz.
(b) ekil 1.i kullanarak bulmu olduunuz mol kesri deerlerine gre difzyon ilemi ncesi serbest
enerjileri belirtiniz.
(c) Ayn ekil zerinde homojen kat eriyik(zelti) elde edilmesinin ardndan serbest enerji
deerini belirtiniz.
(d) Bu kat zeltinin elde edilmesi iin gerekli olan serbest enerji deiimini belirtiniz.
Not: A ve B elementlerinin atom arlklar srasyla 80 ve 60 g/mol. zm ilemlerinde formlleri
aklamalaryla, sembolleri tanmlamalaryla kullanarak birimlere dikkat ediniz.

ekil 2. A ve B elementlerinden oluan difzyon iftinin ematik gsterimi