NERVNO

TKIVO

Nervni sistem
omoguava odgovor organizma na promene spoljanje i unutranje
sredine
kontrolie i integrie funkciju organa i organskih sistema

Anatomska podela nervnog sistema:

- centralni (CNS)
mozak i kimena modina
- periferni (PNS)
kranijalni, spinalni i periferni nervi koji sprovode impulse
ka i od CNS; ganglije; specijalizovani nervni zavreci
Funkcionalna podela nervnog sistema:
- somatski
sastoji se od somatskih delova CNS i PNS koji
obezbeuju senzornu i motornu inervaciju svih
delova tela osim srane i glatke muskulature i lezda
-autonomni (SNS i PSNS)
regulie funkciju unutranjih organa (glatke i srane
muskulature i lezda)

Nervno tkivo
- Nervne elije, neuroni
specijalizovane za prijem stimulusa i sprovoenje
nervnih impulsa ka drugim elijama, posredstvom sinapsi
- Potporne elije
nemaju sposobnost kondukcije
obezbeuju:
- fiziku potporu
- elektrinu insulaciju
- metabolike razmene izmeu krv. sud. i neurona
u CNS-u neuroglijske elije
u PNS-u vanove elije i satelitske elije
- Krvni sudovi; krvno-modana barijera u CNS-u

NERVNA ELIJA
Neuron osnovna strukturna i funkcionalna jedinica nervnog sistema

Kategorije

interneuroni

senzorni

motorni

receptor

efektori

Tipovi neurona
piramidalna elija
motoneuron
pseudounipolarni
neuron

bipolarni
neuron

presinapt.
autonomni
neuron

interneuroni

postsinapt.
autonomni
neuron
Purkinjeova elija

MOTONEURON
- elijsko telo
- Akson
- Dendriti
- Sinaptiki zavreci

Perikarion

- neurofilamenti (IF)
- mikrotubule
- aktinski filamenti

Dendritski nastavci

- prijem informacija od drugih neurona i njihovo sprovoenje

ka perikarionu
- nemijelinizirani, deblji od aksona
- dendritska arborizacija; dendritski trnii
- sadre organele slino kao i perikarion, izuzev GA

Aksonski nastavak
- sprovodi informacije od perikariona ka drugom neuronu ili
efektoru
- aksonski breuljak mikrotubule, neurofilamenti, aktinski
filamenti, mitohondrije, vezikule
- inicijalni segment

Sinapse
- elektrine
- hemijske
- akso-dendritske
- akso-somatske
- akso-aksonske
- dendro-dendritske

- izmeu aksona i efektorskih elija

Elektrina sinapsa

Hemijska sinapsa

Hemijska sinapsa

- inhibitorne
- ekscitatorne

Morfologija hemijske sinapse

POTPORNE ELIJE CNS - NEUROGLIJSKE ELIJE

Oligodendrociti
Astrociti protoplazmatini i fibrozni
Mikroglijske elije

Ependimske elije i taniciti

Astrociti protoplazmatini i fibrozni

-ei u sivoj masi

-brojni granati nastavci
- sadre IF sainjene od GFAP-a*
- potpora nervnim elijama
- uestvuju u odravanju krvno-modane barijere
- odravaju sastav mikrosredine neurona

-ei u beloj masi

-manje ravnih nastavaka

Mikroglijska elija

(mikroglioza)

- fagocitne elije
- malobrojne, ali sposobne da proliferiu u sluaju bolesti ili povrede
- poreklo kotana sr
- male elije sa nastavcima i malim izduenim nukleusom
- lizozomski sistem

Oligodendrocit

- obrazuju mijelinski omota u CNS

- nain formiranja omotaa nije sasvim jasan (centripetalno)
- nemaju laminu

jedra oligodendrocita

POTPORNE ELIJE PNS

vanove elije i formiranje mijelinskog omotaa

- vie vanovih elija du aksona

- Ranvijeovi vorovi
- lipidi : proteini
70% : 30%
- nemijelinizirani aksoni

Formiranje mijelinskog omotaa

Akson u procesu mijelinizacije

Mijelinizirani akson

PERIFERNI NERV

KIMENA MODINA

MALI MOZAK

SPINALNA GANGLIJA

- pseudounipolarni neuroni
- satelitske elije