LOJSTK SANATI

Merhaba,
Bildiiniz gibi en basit tanmyla, Pazarlama; mevcut veya yeni "rnler/hizmetler" ortaya
koyarak, insanlar; buna ihtiyalar olduuna ikna etmek ve eitli ikna teknikleriyle, onlar
marka elileri haline getirip, bu ihtiyaca inanmalar'nn devamn salamaktr!..
Dikkat ederseniz, ticaret ve sanayi dnyamza esprili yaklamlarla en alt seviyeden 1970'li
yllarda giren ve bugn iin en yksek noktaya ulaan "Pazarlama" kavram'nn nemini, artk
tartmamaktayz.
Pazarlama fonksiyonlar arasna da; retim + reklam + halkla ilikiler + sat + sat sonras
hizmetler + kurumsal iletiim + mteri ilikileri ynetimi ve snrsz mteri memnuniyeti
kavramlarna ilaveten, kurumsal sosyal sorumluluk + sosyal medya kavramlar ile birlikte...
2000'li yllardan sonra, basit anlamda "Depolama ve Nakliyat"n yerine, girmeye balayan
"Lojistik"in nemini ise, artk tartyoruz.
hayatmzda daima kar karya kaldmz deien ve gelien mteri isteklerinin, en doru
ekilde karlanabilmesi iin; maliyetleri azaltmak, verimlilii arttrmak, hzl - etkin ve gvenli
bir tedarik zinciri oluturmak, "rekabet ilkeleri" erevesinde retim - depolama ve datm
kanallarnn geliimini salamak, artk iletmelerimizin srdrlebilir yaamnda bir iletme
sanat olarak "olmazsa olmaz" hale gelmekte... Hatta "geldi de geiyor" bile!..
Tedarik zinciri, nakliye, depolama ve datm organizasyonunun gnmzdeki orjinal ad olan
Lojistik, 2. Dnya Sava sresince n plana kan askeri ve stratejik bir terim olmakla birlikte,
genellikle i dnyasnda; paydalarn ve mterilerin ihtiyalarn karlamak zere, her trl
hammadde, rn veya hizmetin, ortaya kt balang noktasndan balayarak, tketilmek
zere bulunduu son noktaya kadar olan, tedarik zinciri iindeki hareketinin, etkili ve verimli
bir biimde planlanmas, retim noktalarna nakliyesi, hassas bir ekilde stok/depo'lanmas,
retim sonras tekrar sat noktalarna transferi ve sat sresince kontrol altnda tutulmas
hizmetleriyle, tm bu hizmetlerin gerektirdii ekilde "Hava, Deniz ve Karayolu Tamacl"
organizasyonudur. (Hatal rn deiimi, son kullanma tarihi sonras iadeler ve imha dahil.)
ncelikle unu belirtmek isterim ki, "Lojistik" yukarda aklanan anlamyla, artk ulusal ve
uluslararas i dnyamzn pazarlama fonksiyonlar iinde ok zel ve nemli bir yer tutmakta.
Halen niversitelerimizde 20 ye yakn lisans, 50 civarnda da n lisans olmak zere yaklak
70 tane lojistik blm bulunmakla birlikte, genellikle yatrm balangcnda ok detayl
dnlmedii iin, "Lojistik Ynetimi" her zaman kurumsal eitimlerimiz iinde yer almakta.
Ben de bu konu ile ilgili hem konuya ilgi ekmek, hem de zellikle irketlere zel "Lojistik"
eitimlerimizde tercih ettiim "soru - cevap analizleri"ne altyap oluturmak iin bir makale

hazrlayp, sosyal medyada ve yazlarm dzenli yaynlayan dijital dergilerde yaynlayarak,

sizlerle paylamak istedim. (Ayrca; vaktinizi ayrp, okuyarak gsterdiiniz scak ilgi iin de,
zellikle Siz'e, teekkrlerimi sunmak istiyorum!..)
Aslnda "Lojistik" ok detayl ve ok geni ieriklere sahip bir konu olduundan, her i kolu
iin belirli standart erevelerle olaya bak as, her zaman istenen neticeleri vermeyebilir.
Bu nedenle ie balamadan nce yaplacak i plannda, lojistie zel olarak yer ayrmakta ok
byk yarar var, diye dnyorum.
Bir btn olarak ele aldmzda, Lojistik ve Lojistik Ynetimi'nin;
Yerel ve Blgesel Konum...
Hizmet veya rn Ak Tablosu...
Mevcut Durum Fizibilite almalar...
Varsa - thalat ve hracat Yol Haritalar...
Satnalma Stratejileri ve Alternatif Planlar...
Hedeflerle lgili Kapasite ve Yatrm Analizleri...
ERP Kurumsal Kaynak Planlamas ve 5 S Uygulama...
Malzeme htiyalar ve Tedarii Zamanlama Planlar...
Organizasyon emas + Grev Tanmlar + Swot Analizi...
Tedarik Zinciri ve Depo Ynetimi (Hammadde ve retim)...
Datm Kanallar + Sat Noktalar ve Sat Sonras Stok Ynetimi...
Mteri likileri Ynetimi + Sre yiletirme ve Yeniden Yaplandrma...
Sat Sonras Hizmetler - Servis ve Bakm Uygulamalar - Mteri Memnuniyeti...
Lojistik ve Tedarik Zinciri Entegrasyonunda Yazlm ve Srdrlebilir Biliim Sistemleri...
ISO Toplam Kalite ve Risk Ynetimi Standartlar ile Kurumsal Sosyal Sorumluluk Prensipleri...
Lojistik Btesi - Stok ve Ulam Maliyetleri - Sat Fiyat ve Maliyet Analizleri - Etik Rekabet...
gibi fonksiyonlar... ierdiini grmekteyiz!..
Ama daha nce de belirttiim gibi, konuyu; iinize zel olarak, ok iyi dnmek ve de
planlamak gerekiyor.
Burada nemli olan yaplan her trl yatrm + retim ve tantm almalar sonrasnda, rn
veya hizmeti, sat noktalarnda mteriyle buluturmak ve bu buluma neticesinde satnz
gerekletirmektir.
Sizlerinde ok iyi bildii gibi, artk gnmzde sadece sat gerekletirip paray almakla da i
bitmiyor. Pazarlama.01 + Pazarlama.02 + Pazarlama.03 evrelerinden sonra, "Tketici"nin kral
olduu Pazarlama.04 an yaamaktayz ve bu a'lar tarihteki a'lar gibi uzun sreli deil.
Bu nedenle; doru yerde, doru rnle, doru zamanda, doru miktarda ve doru yaklamla

bulunmak... adna, enteresan bir sanat dal olarak lojistiin nemi bir kez daha ne kyor.
Ayrca, bir ok i alannda olduu gibi; kargo hizmetleri, personel servisleri, filo kiralama,
yurtii ve yurtd i seyahatleri de lojistik ynetimine dahil edildiinde "D kaynak kullanm"
da dahil, lojistiin ok ciddi bir organizasyon olduunu grmekteyiz.
Bir de buna; hammadde, yar mamul ve mamul rnler iin ithalat ve ihracat hizmetleri dahil,
serbest blge ve gmrkleme antrepolarn da iine alabilen, bizde de yeni yeni kurulmaya
balayan "Lojistik Kyleri", konu'nun kurumsal iletiim ve vizyon asndan nemini, bir kez
daha tm detaylaryla ortaya koymakta...
100 Milyar $ lk "Lojistik Pazar"mz ile Trkiye statistik Kurumu tarafndan aklanan; 2013
yl ihracatmzn 150 Milyar $, ithalatmzn da 250 Milyar $ olduu gereinden hareketle,
2023 ylnda 500 Milyar $ ihracat hedefimiz iin de ok nemli bir ekilde yer alacak olan,
Lojistik Kyleri, 1990'l yllarda Amerika ve Avrupa'dan dnyaya yaylmtr. Lojistik ky, hem
ulusal hem de uluslararas geilerde; tamaclk, datm, depolama, gmrkleme, ihracat,
ithalat ve transit ilemler, alt yap hizmetleri, sigorta ve bankaclk, danmanlk ve retim gibi
birok lojistik faaliyetin bir arada gerekletirildii, "Hava - Deniz - Demiryolu" tamacl'n
da iinde barndrabilen veya ulam ihtiyalarna gre havaalan, liman ve sanayi blgelerine
yakn ve de metropol'lere ok uzak olmayan noktalarda kurulan, zel merkezlerdir.
dnyamzda konuya bir btn olarak bakabileceimiz gibi, baz sektrlere ynelik ok zel
lojistik uygulamalar da grmekteyiz. Buna son bir rnek olarak; zellikle ila sektrmz iin,
T.C. Salk Bakanl tarafndan Mart 2013 de Avrupa Birlii ve ISO Kalite Standartlarna gre
yeniden hazrlanan "EU GDP yi Datm Uygulamalar ve la'ta Souk Zincir" ynetmeliini
gsterebiliriz. Bilindii zere ila rnlerinin, retilmeden nceki Ar-Ge aamasndan, son
kullancya ulancaya kadar, hangi aamalardan geecei ok dikkatli planlanmak zorundadr.
Tedarik zinciri, gmrkleme, reticiler, datm kanallar, eczaneler, hastaneler, ilacn hastaya
ulamadan nce urad adreslerdir. Scaklk ve zaman'a duyarl rnlerin eczanelerde yerini
almas ile birlikte; zel depolama, datm, saklama ve tama gibi kavramlar, insan sal
asndan ok daha fazla nem kazanmaya balad. Bu nedenle'de AB lkelerince uygulamaya
alnan, ila sektr ile ilgili zel uluslararas lojistik kurallar, bizde de uygulanmaya balad.
Son olarak da; lojistik'le ilgili kavramlar ierisinde, atk ynetimi ve geri dnm noktalar'na
ynelik "Ters Lojistik" ile, karbon ayak izleri ve ekolojik etkileri dzenli olarak lmlenebilen
srdrlebilir bir yaam adna "Yeil Lojistik" de, hi bir zaman unutulmamal diyor ve sizlere
en derin sevgi ve sayglarm sunuyorum.
Ali Rza DEER
Tm makale ve e-kitaplar iin...
https://tr.scribd.com/alirizadeger