Arac Elektrigi

ARA ELEKTR DERS
Dersin Modlleri
Ak ve Elektrik Tesisat
Mar Sistemi
arj Sistemi
Aydnlatma ve Uyar
Sistemleri
Kazandrlan Yeterlikler
Ak ve elektrik tesisatnn bakm ve onarmlarn
ara katalouna gre yapabilecektir.
Mar sisteminin bakm ve onarmlarn ara
katalouna gre yapabilecektir.
arj sisteminin bakm ve onarmlarn ara
katalouna gre yapabilecektir.
Aydnlatma ve uyar sistemlerinin bakm ve
onarmlarn ara katalouna gre yapabilecektir.
DERSN ADI
ALAN
MESLEK / DAL
DERSN
OKUTULACAI
SINIF/YIL
SRE
DERSN TANIMI
DERSN AMACI
DERS BLG FORMU

Ara Elektrii
Motorlu Aralar Teknolojisi
1. Otomotiv Elktromekankerlii
2. Otomotiv Elektrikilii
3. Motosiklet Tamircilii
1. Otomotiv Elktromekankerlii (3. Yl / 5.- 6. Dnem)
(2. Yl / 3.- 4. Dnem)
(2. Yl / 4. Dnem)
1. Otomotiv Elktromekankerlii (Haftada 2 Ders saati)
(Haftada 2 Ders saati)
(Haftada 3 Ders saati)
Ak ve ara elektrik tesisat, mar, arj, aydnlatma ve uyar
sistemlerinin bakm ve onarmlar ile ilgili bilgi ve becerilerin
verildii derstir.
Bu ders ile renciye; ak ve ara elektrik tesisat, mar,
arj, aydnlatma ve uyar sistemlerinin bakm ve onarmlarn
yapabilme yeterlikleri kazandrmak amalanmaktadr.
DERSN N
KOULLARI
DERS LE
KAZANDIRILACAK
YETERLKLER
DERSN ER
YNTEM VE
TEKNKLER
ETM RETM
ORTAMI VE
DONANIM
LME VE
DEERLENDRME
Bu dersin sonunda;
1. Ak ve elektrik tesisatnn bakm ve onarmlarn ara
kataloguna gre yapabilecektir.
2. Mar sisteminin bakm ve onarmlarn ara kataloguna gre
yapabilecektir.
3. arj sisteminin bakm ve onarmlarn ara kataloguna gre
yapabilecektir.
4. Aydnlatma ve uyar sistemlerinin bakm ve onarmlarn
ara kataloguna gre yapabilme;
Yeterlikleri kazandrlacaktr.
Bu ders;
1. Ak ve Elektrik Tesisat
2. Mar Sistemi
3. arj Sistemi
4. Aydnlatma ve Uyar Sistemleri
le ilgili konular iermektedir.
Bireysel retimi destekleyecek ekilde; gsteri, anlatm,
tartma, beyin frtnas, uygulama, problem zme, proje
hazrlama, grup almas, simlasyon, vb.
Gerek yaant ortamlarnda gezi, gzlem, grme, aratrma,
inceleme, vb.
Ortam: Snf, laboratuar, iletme, vb
Donanm: Ara kesiti, bakm ara ve gereleri, el, l, el
tesviyecilii ve temel ekillendirme aletleri, televizyon, VCD,
tepegz, projeksiyon, bilgisayar ve donanmlar.
1. Her faaliyet sonunda kazanlan bilgi ve beceriler llr.
2. Her modln sonunda kazanlan yeterlikler llr.
3. Dersin sonunda; Orta retim Kurumlar Snf Geme ve
RETMEN/ETC
Snav Ynetmelii ile Mesleki ve Teknik Eitim Ynetmeliinin

Mesleki Eitim Merkezleri ile ilgili maddelerine gre lme ve
deerlendirme yaplacaktr.
1. Lisans eitimi alm, alannda sektr deneyimi olan
retmenler,
2. Gerektiinde sektrde alan ustalk ve usta
reticilik belgesi olan meslek elemanlar
Ders ile ilgili aratrma-gzlem ve uygulama konularnda;

BRL
YAPILACAK KURUM niversiteler, sosyal ortaklar, sivil toplum kurulular ve
VE KURULULAR iletmelerle ibirlii yaplabilir.
ALAN
MESLEK/DAL
DERS
MODL
KODU
SRE
N KOUL
AIKLAMA
GENEL AMA
AMALAR
renci ;
MODL BLG SAYFASI

: Motorlu Aralar Teknolojisi
: Otomotiv Elektro-Mekanikerlii, Otomotiv Elektrikilii ve
Motosiklet Tamircilii
: Ara Elektrii
: Ak ve Elektrik Tesisat
:
: 40/32
:
:
: renci bu modl ile ak ve elektrik tesisatnn bakm ve
onarmlarn ara kataloguna gre yapabilecektir.
:
1. Akleri retici firmalarnn nerdii ilem srasna gre skebilecek ,

kontrollerini yapabilecek ve ara zerine takabilecektir.
2. Aky retici firmalarnn teknik deerlerine gre arj edebilecektir.
3. Oto elektrik tesisat devre elemanlarn ara teknik deerlerine uygun olarak
kontrol edebilecek ve deitirebilecektir.
4. Ara zerinde kontak anahtar ularn doru olarak tespit edebilecektir.
5. Basit tesisat onarmlarn ara teknik deerlerine uygun olarak yapabilecektir.
ERK
AK
A. Aknn grevleri
B. Aknn alma prensibi
C. Aknn yaps
1. Ak kutusu
2. Elemanlar ( Plakalar,separatrler, kutup balar,eleman kapa, kprler,
eleman toz kapa,arj gstergesi)
3. Elektrolit
D. Ak etiketi
E. Ak kapasitesini etkileyen faktrler
F. Tata gre ak seimi
G- Ak elektroliti hazrlanmas ve younluk kontrol.
1. Hidrometre
2. Arlk esasna gre elektrolit hazrlanmas
3. Hacim esasna gre elektrolit hazrlanmas
H Aknn arj ve dearj
. Ar arjn ve dearjn sakncalar

J. Ak Z.E.M.K.
K. Ak arj etme metotlar
1. Yava arj
2. Normal arj
3. abuk arj
4. Ara zerinde arj
5. Ak arj sresinin tespiti
L. Ak kontrolleri
1. Gzle kontrol
2. Yzeyden kaak kontrol
3. Younluk kontrol
4. Kapasite kontrol
5. Vasta zerinde ykleme kontrol
M. Aknn self - dearj ve slfatlamas
N. Kullanlmadan bekletilen aklerde yaplacak ilemler
O. Dier ak eitleri
1. Kalsiyumlu ak
2. Jelli ak
P. Kalsiyumlu aklerin ve Jelli aklerin stnlkleri
OTOMOTV ELEKTRK TESSATI
A. Otomobil tesisatlarnda kullanlan devre elemanlar
1. alterler
a. Mekanik alterler
b. Manyetik alterler
2. Tesisat kablolar ve renk kodlar.
3. Ampul ve eitleri
4. Sigortalar
5. Rleler
6. Soketler
7. Kontak anahtar
B. Kontak anahtar
1. Grevi
2. Yaps
3. Kontrolleri
C. Otomobil tesisatnda kullanlan kablolar
1. Kablo malzemesi
2. Kablo renkleri
3. Kablo kesitleri
D. Otomobil tesisatnda kullanlan soketler
LEM ANALZ FORMU

MESLEN ADI
Otomotiv Elektro-Mekanikerlii, Otomotiv

Elektrikilii ve Motosiklet Tamircilii
Otomotiv elektrik ve elektronik sistemlerin arza tehis, onarm, ayar ve

bakmn yapmak
Aky skmek, kontrollerini yapmak ve takmak
6 1
LEM NO
:
LEMN ADI
:
Ak ve otomotiv elektrik tesisat ilemlerini yapmak
YETERLK
:
Temrin ara, ak, uygun anahtar, ektirme, temizleme svs, tel fra
ORTAM (Ara-gere, ekipman ve koullar )
:
Ak retici firmalar teknik deerleri TSE 1353 tekniine uygun yapmak.
STANDART
:
LEM BASAMAKLARI
BLG
Skme.
- Arac gvenli bir ekilde park etmek ve amurluk rt bezlerini rtmek
- Aknn nce asi kablosunun cvatasn uygun anahtarla skmek.
-Aknn art ( yaltlm ) kablo bann cvatasn uygun anahtarla skmek.
- Aknn kutup balarnn balantlarn ektirme ile karmak.
- Aky , ak erevesine balayan cvatasn uygun anahtar ile skmek.
- Ak yzeyini temizleme svs ile temizlemek
- Kutup ve kablo balarn tel fra veya kablo ba temizleme aparat ile temizlemek.
- Kablo ba izolasyonu , kablo balar,kablo balar cvatalarn skmek ve takmak.
Aky gzle kontrol etmek:
- Ak kutusunu incelemek
- Ak etiketini incelemek
- Aknn elemanlarn incelemek .
- Batarya kutusunun atlaklk ve elektrolit szntsnn olup olmadn kontrol etmek.
- Aknn balama erevesinin balant kontroln yapmak.
- Ak yzeyinin kuru ve temiz olup olmadn kontrol etmek.
- Ak toz kapaklarnn deformasyon ve hava k deliklerinin ak olup olmadn kontrol
etmek.
-Ak kablo balantlarnn geveklik ve oksitlenme olup olmadn kontrol etmek.
- Ak elektrolit seviyesini kontrol etmek.
- Ak amper saat kapasite deerini bulmak.
- Aknn yzeyden kaak kontroln yapmak.
- Voltmetre asi kablo ucunu ak kutup bana balamak.
- Voltmetrenin seici dmesinin uygun konuma getirmek.
- Voltmetrenin art ucunu , art kutup bana dedirmeden batarya yzeyin- de gezdirmek.
- Voltmetrede deer gsterip gstermediini kontrol etmek.
- Aknn younluk kontroln yapmak:
- Ak toz kapaklarn kartmak.
- Hidrometreyi eleman iersine takmak ve elektroliti hidrometreye ekmek.
- Hidrometrede elektrolit younluunu lmek.
- Termometre ile scaklk derecesi llerek younluk deerlerinin dzeltmelerini yapmak.
- Bataryann her elemannda llen deerleri bulgu kontrol tablosuna yazarak yorumlamak.
BECER
A. Aknn grevleri
- Uygun anahtar kullanmak
B. Aknn alma prensibi
- Katalog kullanmak
C. Ak eitleri
1. Kurun ak
2. Kalsiyumlu ak
3. Jelli ak
- Hidrometre kullanmak
- Avometre kullanmak
- Akye servis yapmak.
D. Aknn yaps
1. Ak kutusu
2. Elemanlar ( Plakalar, separatrler,
kutup balar, eleman kapa, kprler,
eleman toz kapa,arj gstergesi)
3. Elektrolit
E. Ak etiketi
G. Tata gre ak seimi
TAVIR
- Elektrolitin ele yze ve

gze demesini nlemek
- Elektrolitin elbiseye
demesini nlemek
- Aky tarken dikkatli
olmak
- Ak kontrollerini yapmak.
- Aky takmak.
- Ak kutup bana zarar

vermemek.
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
Aknn voltmetre ile kontroln yapmak:

- Aracn kaputunu aarak amurluklara rtlerini lmek.
- Voltmetrenin kablo ularn ak kutuplarna balamak.
-Motor bobin merkez kablosunu kartmak.
-Mar motorunu 15 sn altrmak.
-Mar motoru alt anda voltmetre deerini lmek.
Aknn kapasite kontroln yapmak.
-Ykleme cihazn ( volt-amper) kablo ularn ak kutup balarna
balamak.
-Ykleme cihazn kapasite lm konumuna getirmek.
-Ykleme cihaznda kontrol sonularn okumak.
- Aknn voltmetre ve ampermetre ile arjn kontrol etmek
- Aracn kaputunu aarak amurluklara amurluk rts rtmek
-Voltmetrenin secici dmesini 12 volttan byk konuma getirmek..
-Ak kutup balarna voltmetre kablo balklarn balamak.
-Aracn motorunu altrarak, voltmetrede voltaj deerini okumak.
-Voltaj deerini yorumlamak.
Takma
-Aky , ak erevesine balayan cvatasn uygun anahtar ile takmak
- Aknn nce asi kablosunun cvatasn uygun anahtarla takmak.
- Aknn art ( yaltlm ) kablo bann cvatasn uygun anahtarlar takmak
NOT : Ak konusunda , aknn zararlar ve meslek hastalklar anlatlmaldr .

SRE
in Yaplma Sresi
: 5 saat
i renme Sresi
: 10 saat
TAVIR
LEM ANALZ FORMU

Otomotiv elektrik ve elektronik sistemlerin arza tehis,
:
onarm, ayar ve bakmn yapmak
LEM NO
: 62
LEMN ADI
: Aky arj etmek
YETERLK
: Ak ve otomotiv elektrik tesisat ilemlerini yapmak
: eitli akler, arj cihazlar , voltmetre, hidrometre
STANDART
: Batarya retici firmalar teknik deerleri TSE 1353 tekniine uygun yapmak.
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
TAVIR
Akly redresrl arj cihaz ile arj etmek
H- Ak elektroliti hazrlanmas ve younluk
-Ak zerinde takm
- Aknn eleman toz kapaklarn skmek ve
kontrol.
bulundurmamak.
elektrolit seviyesini kontrol etmek.
1. Hidrometre
- Katalog kullanmak
- arj cihaznn kablolarn ak kutup balarna
2. Arlk esasna gre elektrolit
balamak.
-Aky yan evirmemek.
- arj cihaznn voltaj ayar dmesini arj edilecek
hazrlanmas
Hidrometre
kullanmak
aknn voltajna gre ayarlamak.
3. Hacim esasna gre elektrolit
- Elektroliti yzmze,
- arj cihazn alr duruma getirmek
hazrlanmas
- arj cihaznn amper ayar dmesi
MESLEN ADI
(kapasite deerinin 1/10 - 1/20 ) ni arj

edilecek aknn amperajn gre ayarlamak.
- arj sresince ak younluunu lmek.
Not : Birden fazla ak arja balanacaksa akler
seri balanmaldr.
- Aky abuk arj cihaz ile arj etmek ( Ara
zerinde )
- Aracn amurluk rtlerini rtmek
- Aknn eleman toz kapaklarn skmek ve
elektrolit seviyesini kontrol etmek.
- arj cihaznn kablolarn ak kutup balarna
balamak.
- arj cihaznn voltaj ayar dmesini arj edilecek
aknn voltajna gre ayarlamak.
- arj cihazn alr duruma getirmek
- arj cihaznn amper ayar dmesini arj edilecek
aknn amperajna gre ayarlamak.
- arj cihaznn zaman ayar dmesini ayarlamak.
- arj sresince ak younluunu lmek.
- Avometre kullanmak
I. Aknn arj ve dearj

J. Ar arjn ve dearjn sakncalar
gzmze ve elbisemize
dedirmemek.
- Akye servis yapmak

-Ak arj etme kurallarna
uymak.
- Aky arj etmek.
K. Ak Z.E.M.K.
L. Ak arj etme metotlar
1. Yava arj
2. Normal arj
3. abuk arj
4. Ara zerinde arj
5. Ak arj sresinin tespiti
N. Aknn self - dearj ve slfatlamas
O. Kalsiyumlu aklerin ve Jelli aklerin
stnlkleri
- Aknn kontrollerini
yapmak.
P. Kullanlmadan bekletilen aklerde

yaplacak ilemler
NOT : Ak konusunda , aknn zararlar ve meslek hastalklar anlatlmaldr .
SRE
in Yaplma Sresi
: 5 saat
i renme Sresi
10 saat
LEM ANALZ FORMU

MESLEN ADI
LEM NO
: 63

Oto elektrik tesisat devre elemanlarn kontrol etmek ve
:
deitirmek
:
LEMN ADI
YETERLK
: Oto elektrik devre elemanlar, seri lamba , avometre
STANDART
: Oto elektrik devre elemanlar retici firmalar standart deerleri tekniine uygun yapmak.
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
- Oto elektrik devre elemanlarn tespit R. Otomobil tesisatlarnda kullanlan devre

etmek ve deitirmek.
elemanlar
1. alterler
- Oto elektrik tesisat kablolarnn
a. Mekanik alterler
zelliklerini ve renk kodlarn tespit
b. Manyetik alterler
etmek.
2. Tesisat kablolar ve renk kodlar.
3. Ampul ve eitleri
-Soketleri ve zelliklerini tespit etmek
4. Sigortalar
ve deitirmek.
5. Rleler
6. Soketler
-Sigortalar ve zelliklerini tespit
7. Kontak anahtar
etmek.
TAVIR
-Oto elektrik devre elemanlarn -Oto tesisat devrelerini

tespit etmek.
kartrmamak.
-Oto elektrik tesisat
kablolarnn renk kodlarn
tespit etmek.
-Soketleri tespit etmek.
-Sigortalar ve zelliklerini
tespit etmek.
-Sigortalar deitirmek.
NOT : Oto elektrik devre elemanlar ve estelasyon devreleri aralarn marka ve modellerine gre deiiklik gstermektedir.
SRE
in Yaplma Sresi
: 3 saat
i renme Sresi
: 5 saat
-Sigorta deerlerini tespit

etmek.
LEM ANALZ FORMU

:
LEM NO
: 64
LEMN ADI
: Ara zerinde kontak anahtar ularn tespit etmek
YETERLK
: Oto elektrik devre elemanlar, seri lamba, avometre
STANDART
: Oto elektrik devre elemanlar retici firmalar standart deerleri tekniine uygun yapmak.
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
TAVIR
MESLEN ADI
-Bat ucunu tespit etmek

-Ign ucunu tespit etmek
-St ucunu tespit etmek
-Acc ucunu tespit etmek
S. Kontak anahtar
1. Grevi
2. Yaps
3. Kontrolleri
-Kontak anahtar bat ucunu

tespit etmek.
-Kontak anahtar Ign ucunu
tespit etmek.
-Kontak anahtar St ucunu
tespit etmek.
-Kontak anahtar Acc ucunu
tespit etmek.
SRE
in Yaplma Sresi
: 3 saat
i renme Sresi
: 5 saat
-Kontak anahtar ularn

kartrmamak.
LEM ANALZ FORMU

:
LEM NO
: 65
LEMN ADI
: Basit tesisat onarmlarn yapmak
YETERLK
: Oto elektrik devre elemanlar, seri lamba, avometre
STANDART
: Oto elektrik devre elemanlar retici firmalar standart deerleri ve tekniine uygun yapmak.
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
TAVIR
-Sigorta ularn kartrmamak.
-emalardan devre takibi yapmak.
. Otomobil tesisatnda kullanlan kablolar -Oto elektrik tesisat devreleri
zerinde devre takibi yapmak.
1. Kablo malzemesi
-Direk akm ucunu aseye
-Sigorta soket balant yerlerini tespit
2. Kablo renkleri
dedirmemek.
-Sigorta
soket
ularn
etmek ve sigorta deitirmek.
3. Kablo kesitleri
bulmak ve sigortalar deitirmek.
- Arzacln nemini kavramak.
- Kablo demet yerlerini tespit etmek
T. Otomobil tesisatnda kullanlan soketler
-Direk akm ularn bulmak
- Oto elektrik devresinde direk akm
-ase ularn bulmak.
hatlarn tespit etmek.
MESLEN ADI
-Aydnlatma tesisat balant yerlerini

soket balantlarn tespit etmek.
-Aydnlatma,uyar, tesisat soket

balant yerlerini
tespit etmek.
-Uyar tesisatnn balant yerlerini

tespit etmek.
-Aydnlatma ve uyar sistemlerinin
devre ampullerini, alterlerini tamir
etmek ve deitirmek.
SRE
in Yaplma Sresi
: 3 saat
i renme Sresi
: 10 saat
ALAN
MESLEK/DAL
DERS
MODL
KODU
SRE
N KOUL
AIKLAMA
GENEL AMA
MODL BLG SAYFASI

: Ara Elektrii
: Mar Sistemi
:
: 40/32
:
: Ak ve kontak anahtar, Ak ve Otomotiv Elektrik Tesisat modlnde detayl
olarak anlatld iin bu modlde mar sistemi ile balants kurulacak kadar
ksa hatrlatmalar yaplmaldr
: renci bu modl ile mar sisteminin bakm ve onarmlarn ara kataloguna
gre yapabilecektir.
AMALAR:
renci;
1. Motor zerinden ara katalogunda belirtildii ekilde mar motorunu skebilecektir.
2. Avometre ve endvi test cihaz ile ara katalogunda belirtildii ekilde mar sistemini
kontrol, bakm ve onarmlarn yapabilecektir.
3. Motor zerinde, mar motorunun ykl iken ektii akm ara kataloguna gre le
bilecektir.
ERK
A. Mar sistemi
1. Mar sisteminin grevi
2. Mar sisteminin paralar
a. Ak
b. Kontak anahtar ve mar dmesi
c. Mar motoru
i. alma prensibi-Faraday prensibi
ii. Paralar
Endktr
Endvi
Gvde ve kapaklar
alter
Kavrama tertibat
d. Mar motoru eitleri ve yaplar
i. Standart boaltc sistemli
ii. Redksiyon kavramal boaltc sistemli
e. Mar motorunun motordan sklmesi
B. Mar sisteminin kontrolleri
1. Mar sisteminin ara zerindeki kontrol ve arzalar
2. Mar motorunun kontrolleri
a. Mekanik kontroller
i. Fralarn ve fra tutucularnn kontrol
ii. Kolektr dilimlerinin kontrol
iii. Burlarn kontrol
iv. Mar dilisinin kontrol
v. Kavramann kontrol
vi. Kablo balantlarnn kontrol
b. Elektriki kontroller
i. Endvinin elektriki kontrolleri
ii. Endktrn elektriki kontrolleri
iii. Mar alterinin elektriki kontrolleri
C. Mar motorunun ykl kontroll
a. Kontroln amac
b. Kontroln yaplmas
c. Sonularn deerlendirilmesi
LEM ANALZ FORMU

:
LEM NO
: 11 1
LEMN ADI
: Mar motorunu motor zerinden skmek
YETERLK
: Mar sistemlerinin bakm ve onarmn yapmak
: Ara, mar motoru, el aletleri, sehpa, kriko
STANDART
: Mar motoru retici firmalar teknik deerleri / standardna uygun yapmak
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
TAVIR
MESLEN ADI
- amurluk rtlerini
zerine rtmek.
amurluk A. Mar sisteminin grevi ve almas
-Ak ularn yanl

balamamak
B. Mar sisteminin paralar

- Katalog kullanmak
1. Ak
-Mar ularn yanl
2. Kontak anahtar
- Mar motorunu ara zerinden balamamak
- Mar motoru elektrik balant
3. Mar motoru
skmek.
a. alma prensibi-Faraday prensibi
ularn skmek.
- Dzenli almak
b. Paralar ve yaps (Endktr,
endvi, gvde ve kapaklar, alter
- Mar motoru balant cvatalarn
skmek.
ve kavrama tertibat)
- Ak kutup balarn skmek.
NOT : Mar motoru yaplar aralarn markalarna gre deiiklik gstermektedir.

SRE
in Yaplma Sresi
: 5 saat
i renme Sresi
: 10 saat
LEM ANALZ FORMU

MESLEN ADI


Mar motorunun bakm, onarm ve kontrollerini yapmak
11 2
LEM NO
:
LEMN ADI :
YETERLK
:
Mar sistemlerinin bakm ve onarmn yapmak
eitli mar motorlar, elektrik el aletleri, avometre, endvi test cihaz
:
Mar motoru retici firmalar teknik deerleri / standardna uygun yapmak
STANDART
:
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
Mar motorunu skmek
- Mar motorunun elektrik balant ularn skmek.
- Mar motoru arka kapa skmek
- Mar motoru fra kapan skmek
- Mar motoru gvdesini skmek
- Mar motoru endvisini skmek
- Mar motoru kavrama mekanizmasn skmek.
- Mar motoru selenoidini skmek.
- Mar motorunu temizleme svs ile ykamak ve hava tutmak.
Mar motorunu gzle kontrollerini yapmak
- Elektrik balantlarn gzle kontrol etmek.
- Cvatalarn salamlk kontroln yapmak.
- Mar motoru alma kontroln yapmak.
- Mar motoru kavrama mekanizmasnn alma kontroln yapmak.
Mar motorunun endvi kontrollerini yapmak
- Endvinin dilimlerinin ant kontrol yapmak
- Endvi gvdesinin srtme kontrol yapmak.
- Endvi sarglarnn asi kaak kontroln yapmak.
- Endvi sarglarnn kopukluk kontroln yapmak.
- Endvi sarglarnn ksa devre kontroln yapmak.
Mar motorunun ikaz sarglar kontrollerini yapmak
- kaz sarglarnn salamlk kontroln yapmak.
- kaz sarglarnn kopukluk kontroln yapmak.
- kaz sarglarnn asi kaak kontroln yapmak.
Mar motorunun fra , kapaklar, solenoid ve redksiyon
kavramasnn kontrollerini yapmak
- Fralarn ant kontroln yapmak.
- Fra tutucularnn salamlk kontroln yapmak.
- Burlarn ant kontroln yapmak.
- Kavrama mekanizmasnn salamlk kontroln yapmak.
- Kavrama atalnn kontroln yapmak
- Solenoid ekici bobinin kontroln yapmak.
- Solenoid Tutucu bobinin kontroln yapmak.
Mar motorunu toplamak
- Kavrama mekanizmasn takmak.- Endviyi n kapaa takmak.
- Endktr takmak.- Fra kapan takmak.
- Fralar takmak.- Dayanma pullarn takmak.
- Arka kapa takmak.- Elektrik kablo balantlarn takmak.

C. Mar motoru eitleri ve yaplar
1. Standart boaltc sistemli
2. Redksiyon kavramal boaltc - Katalog kullanmak
sistemli
- Dzenli almak
D. Mar sistemi ve mar motorlarnn
- Mar motorunu skmek
bakm ,kontrolleri.ve arzalar.
1. Mar sisteminin ara zerindeki
- Mar motorunun arzasn
kontrol ve arzalar
2. Mar motorunun bakm,kontrol ve tespit etmek.
arzalar.
- Mar motorunun bakmn
a Mekanik kontroller
yapmak
b Elektrik kontroller

SRE
in Yaplma Sresi
: 5 saat
i renme Sresi
: 20 saat
TAVIR
-Ak
ularn
balamamak
yanl
-Mar
ularn
balamamak
yanl
LEM ANALZ FORMU

MESLEN ADI

:
LEM NO
: 11 3
LEMN ADI

Mar motorunu motora takmak ve ykl iken ektii akm
:
lmek
:
YETERLK
: Mar sistemlerinin bakm ve onarmn yapmak
: eitli mar motorlar, elektrik el aletleri, avometre, endvi test cihaz
STANDART
: Mar motoru retici firmalar teknik deerleri / standardna uygun yapmak
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
- Mar motorunu motora takmak.
E. Mar motorunun ykl kontroll
- Mar motorunun balant cvatalarn

takmak.
balant
- Mar motorunu ve
araca takmak.
aky
- Ak kutup balarn takmak.

- Mar motorunun ykl kontroln
yapmak

SRE
in Yaplma Sresi
: 5 saat
-Ak
ularn
balamamak
yanl
-Mar
ularn
balamamak
yanl
- Katalog kullanmak
- Dzenli almak
- Mar motoru elektrik

kablolarn takmak.
TAVIR
i renme Sresi
: 10 saat
ALAN
MESLEK/DAL
DERS
MODL
KODU
SRE
N KOUL
AIKLAMA
GENEL AMA
MODL BLG SAYFASI

: Ara Elektrii
: arj Sistemi
:
: 40/32
:
: Ak ve kontak anahtar Ak ve Otomotiv Elektrik Tesisat modlnde detayl
olarak anlatld iin bu modlde arj sistemi ile balants kurulacak kadar
ksa hatrlatmalar yaplmaldr
: renci bu modl ile arj sisteminin bakm ve onarmlarn ara katalouna
gre yapabilecektir.
:
AMALAR
renci;
1. arj sistemi paralarn ara zerinden ara kataloguna gre skebilecektir.
2. Elektrik l aletleri ile ara katalounda belirtildii ekilde arj sistemi paralarnn kontrol,
bakm ve onarmlarn yapabilecektir.
3. Ara zerinde katalogda belirtildii ekilde arj voltajn lebilecektir.
ERK
A. arj sistemi
1. Yaps ve almas
2. arj sisteminin paralar
a. Ak
b. Kontak anahtar
c. Alternatrler
i. alma prensibi
ii. Yaps ve paralar
Kasnak
n ve arka kapaklar
Kmrler
Rotor
Stator
Diyotlar
d. Reglatr (Konjektr)
i. alma prensibi
ii. Yapsal zellikleri
e. arj gstergesi
f. V kay
3. arj sistemi paralarnn aratan sklmesi
B. arj sisteminin kontrolleri
1. V kaynn ara zerindeki kontrol ve ayar
2. Alternatrn bakm ve kontrolleri
a. Mekanik kontroller
i. Rulmanlarn kontrol
ii. Kollektrn kontrol
iii. Fralarn kontrol
iv. Kablo balantlarn kontrol
b. Elektriki kontroller
i. Rotorun kontrol
ii. Statorun kontrol

iii. Diyotlarn kontrol
C. arj voltaj kontrol
1. Kontroln amac
2. Kontroln yaplmas
3. Sonularn deerlendirilmesi
LEM ANALZ FORMU

Otomotiv elektrik ve elektronik sistemlerin arza tehis, onarm,
:
ayar ve bakmn yapmak
LEM NO
: 10 1
LEMN ADI
: Alternatr motor zerinden skmek
YETERLK
: arj sistemlerinin bakm ve onarmn yapmak
: eitli alternatrler, elektrik el aletleri, avometre
STANDART
: Alternatr retici firmalar teknik deerleri / Standardna gre yapmak
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
TAVIR
MESLEN ADI
- Ak kutup balarn skmek

- Alternatr
skmek.
A. arj sisteminin yaps ve almas
elektrik
kablolarn B. arj sisteminin paralar

1. Ak
2. Alternatrler
- Alternatr kay germe cvatasn
a. alma prensibi
gevetmek.
b. Paralar ve yaps
(Kasnak, n kapak, arka
- Alternatr kayn skmek.
kapak, rotor, statr, tablosu,
diyotlar)
- Alternatr motor balant cvatalarn
3. Reglatr
skmek.
a. alma prensibi
b.Yaps ve paralar
- Alternatr motordan skmek.
4. arj gstergesi
-Ak ularn yanl balamamak
- Katalog kullanmak
-Alternatr
balamamak
- Dzenli almak
- Alternatr kayn skmek
- Alternatr motordan skmek.
C. Alternatr ve arj sistemleri eitleri
NOT : Alternatrlerin yaplar aralarn markalarna gre deiiklik gstermektedir.

SRE
in Yaplma Sresi
: 5 saat
i renme Sresi
: 10 saat
ularn
yanl
LEM ANALZ FORMU

:
LEMN ADI
:
LEM NO
: 10 2
YETERLK
: arj sistemlerinin bakm ve onarmn yapmak
: eitli alternatrler, elektrik el aletleri, avometre
STANDART
: Alternatr retici firmalar teknik deerleri / standardna gre yapmak.
LEM BASAMAKLARI
BLG
MESLEN ADI
Alternatr skmek
- Alternatr kasnan skmek- Reglatr ve fray skmek.
- Alternatr n kapa ve arka kapa birbirine balayan cvatalar skmek.
- Statr skmek.- Diyot tablosunu skmek.
- Alternatr temizleme svs ile ykamak ve hava tutmak.
Alternatrn gzle kontroln yapmak
-Elektrik balantlarn gzle kontrol etmek.
- Cvatalarn salamlk kontroln yapmak.
- Rulmanlarn bozukluk kontroln yapmak.
- Bileziklerin ant kontroln yapmak.
- Fralarn ant kontroln yapmak.
- Alternatr Kaynn ant kontroln yapmak.
Alternatrn rotor kontroln yapmak
- Rotor bileziklerinin ant kontrol yapmak.
- Rotor sarglarnn yank olup olmadnn kontrol yapmak.
- Rotor sarglarnn ase kaak kontrol yapmak.
- Rotor sarglarnn kopukluk kontrol yapmak.
- Rotor sarglarnn ksa devre kontrol yapmak.
Alternatrn stator kontroln yapmak
- Stator sarglarnn yank olup olmadnn kontrol yapmak.
- Stator sarglarnn ase kaak kontrol yapmak.
- Stator sarglarnn kopukluk kontrol
- Stator sarglarnn ksa devre kontrol yapmak.
Alternatrn diyot kontroln yapmak
- Avometre ile pozitif diyotlarn kontrol yapmak
- Avometre ile negatif diyotlarn kontrol yapmak
- Avometre ile lamba diyotlarnn kontrol yapmak
Alternatrn fra, rulman ve balantlarnn kontroln yapmak
- Rulmanlarn kontroln yapmak.- Fralarn kontroln yapmak.
- Elektrik balant kablolarnn kontroln yapmak.
Alternatr toplamak
- Rulmanlar takmak.- Diyot tablosunu takmak.- Statrn takmak.
- Rotoru takmak.- n ve arka kapa takmak.- Kasna takmak - Reglatr takmak.
Alternatrn pratik olarak akm retme kontroln yapmak
- Alternatr mengeneye balamak.- Alternatre batarya ile akm vermek.
- Alternatr + 30 ucuna seri lamba balamak.- Alternatr kasnaktan dndrmek
- Seri lambann yanp yanmadnn kontroln yapmak.

Alternatrn bakm, onarm ve kontrollerini yapmak
D. Alternatrl arj sisteminin bakm,

kontrolleri ve arzalar
1. arj sisteminin, arj voltajnn ve
alternatr
V
kaynn
ara
zerindeki kontrol.
2. Alternatrn bakm ve kontrolleri
a-Mekanik kontroller
b- Elektrik kontrolleri

SRE
in Yaplma Sresi
: 5 saat
BECER
-Ak ularn yanl

balamamak
- Katalog kullanmak
-Alternatr
ularn
yanl balamamak
- Dzenli almak
- arj sisteminin alternatr
arzasn tespit. etmek.
- Alternatrn
yapmak.
i renme Sresi
TAVIR
bakmn
20 saat
LEM ANALZ FORMU

Otomotiv elektrik ve elektronik sistemlerin arza tehis, onarm,
ayar ve bakmn yapmak

10 3
Alternatr motora takmak ve arj voltajn lmek
LEM NO
LEMN ADI
arj sistemlerinin bakm ve onarmn yapmak
YETERLK
eitli alternatrler, elektrik el aletleri, avometre
Alternatr retici firmalar teknik deerleri / standardna gre yapmak
STANDART
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
TAVIR
MESLEN ADI
- Alternatr motor blou zerine E. arj sistemi arj voltaj kontrol

oturtmak.
- Alternatrn balama cvatasn
yerine takmak.
- Alternatr elektrik balantlarn
yapmak
-Ak ularn yanl balamamak
- Katalog kullanmak
-Alternatr
balamamak
- Dzenli almak
- Alternatr motora takmak.
- arj tesisatn kurmak.
- Batarya kutup balarn balamak.

- Alternatrn kay gerginliini
ayarlamak ve kay gerginlik
cvatasn skmak.
Kay
ayarlamak.
gerginliini
- arj voltajn lmek iin

voltmetreyi
uygun
kademesine
getirmek.
- Arac ak kutup balarna
voltmetrenin kablolarna balamak.
- Motoru altrmak.
- Voltmetrede voltaj deerini okumak
ve yorumlamak.
5 saat
SRE
in Yaplma Sresi
i renme Sresi
10 saat
ularn
yanl
ALAN
MESLEK/DAL
DERS
MODL
KODU
SRE
N KOUL
AIKLAMA
GENEL AMA
MODL BLG SAYFASI

: Ara Elektrii
: Aydnlatma ve Uyar Sistemleri
:
: 40/32
:
:
: renci bu modl ile aydnlatma ve uyar sistemlerinin bakm ve onarmlarn
ara kataloguna gre yapabilecektir.
:
AMALAR
renci;
1. Aydnlatma sisteminin bakm ve onarmlarn katalogda belirtildii ekilde yapabilecektir.
2. Uyar sistemlerinin bakm ve onarmlarn katalogda belirtildii ekilde yapabilecektir.
3. Gsterge devrelerini bakm ve onarmlarn katalogda belirtildii ekilde yapabilecektir.
ERK
A. Aydnlatma devreleri
1. Far devresi
2. Uzun far devresi
3. Sis far devresi
4. aydnlatma devresi
B. Uyar sistemleri
1. Park , plaka lambalar devresi
2. Sinyal devresi
3. Drtl flar devresi
4. Geri vites devresi
5. Fren devresi
6. Korna devresi
C. Gsterge ve aydnlatma devreleri
1. Yakt gsterge devresi
2. Ya gsterge devresi
3. El freni gsterge devresi
4. arj lambas gsterge devresi
5. Kilometre ve devir gsterge devresi
6. Is gsterge devresi
8. Arza uyar lambas devresi
9. Kzdrma bujileri lamba devresi
10. Ya seviye uyar lamba devresi
11. Hidrolik seviye uyar lambas devresi
LEM ANALZ FORMU


:
8 1
Aydnlatma sistemini kurmak, bakm ve onarmn yapmak
LEM NO
LEMN ADI
Aydnlatma ve uyar sistemlerinin bakm ve onarmn yapmak
YETERLK
Tesisat devreleri, elektrik devre elemanlar, elektrik alet ve cihazlar.
Ara kataloglar Elektrik devre elemanlar standartlar / Tekniine uygun olarak yapmak
STANDART
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
TAVIR
MESLEN ADI
- Ksa far devresi kurmak ve kontrol

etmek.
A. Aydnlatma devreleri
1. Far devresi
2. Uzan far devresi
- Uzun far devresi kurmak ve kontrol
3. Sis far devresi
etmek.
4. aydnlatma devresi
-Aydnlatma sistemleri
kurmak
-Sistemli almak
-Gvenlik kurallarna uymak
-Aydnlatma sistemlerinin
arzasn tespit etmek.
- Far ayar yapmak

- Sis far devresi kurmak ve kontrol
etmek.
- aydnlatma devresi kurmak ve
kontrol etmek.
NOT : Elektriki devrelerin yaplar, aralarn marka ve modellerine gre deimektedir.

8 saat
SRE
in Yaplma Sresi
i renme Sresi
15 saat
-Test cihazlarn
kullanabilmek
LEM ANALZ FORMU


82
Uyar sistemlerini kurmak, bakm ve onarmn yapmak
LEM NO
LEMN ADI
YETERLK
Tesisat devreleri. elektrik devre elemanlar, elektrik alet ve cihazlar.
Ara kataloglar elektrik devre elemanlar standartlar / Tekniine uygun olarak yapmak
STANDART
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
TAVIR
MESLEN ADI
- n ve arka park lambalar, plaka

B. Uyar sistemleri
lambalar devresi kurmak ve kontrol
1. Park , plaka lambalar devresi
etmek.
2. Sinyal devresi
3. Drtl flar devresi
- Sinyal devresi kurmak ve kontrol
4. Geri vites devresi
etmek.
5. Fren devresi
6. Korna devresi
- Drtl flar devresi kurmak ve
kontrol etmek.
-Elektriki cihazlar
kullanabilmek
-Sistemli almak.
-Uyar sistemlerini
kurabilmek.
-Elektriki arzalar bulabilmek
- Geri vites devresi kurmak ve

kontrol etmek.
- Fren devresi kurmak ve kontrol
etmek.
- Korna devresi kurmak ve kontrol
etmek.
NOT : Elektriki devrelerin yaplar , aralarn marka ve modellerine gre deimektedir.

8 saat
SRE
in Yaplma Sresi
i renme Sresi
10 saat
LEM ANALZ FORMU

MESLEN ADI

LEM NO
83
LEMN ADI

Gsterge aydnlatma devrelerini kurmak, bakm ve onarmn
yapmak

YETERLK
Tesisat devreleri. elektrik devre elemanlar, elektrik alet ve cihazlar.
Ara kataloglar, elektrik devre elemanlar standartlar / Tekniine uygun olarak yapmak
STANDART
LEM BASAMAKLARI
BLG
BECER
-Yakt gsterge dev.kurmak ve kontrol
-Elektriki cihazlar kullanabilmek
C. Gsterge ve aydnlatma devreleri
etmek
- Ya gsterge devresi kurmak ve kontrol
-Elektriki arzalar bulabilmek
2. Ya gsterge devresi
etmek
3. El freni gsterge devresi
- El fren gsterge dev. kurmak. ve kontrol
-Gsterge,aydnlatma devrelerini
4. arj lambas gsterge devresi
etmek
kurmak.
5. Kilometre ve devir gsterge
- arj lambas gsterge devresi
devresi
kurmak. ve kontrol etmek
6. Is gsterge devresi
- Kilometre ve devir gsterge
devresi kurmak ve kontrol etmek
8. Arza uyar lambas devresi
- Is gsterge devresi kurmak ve kontrol
9. Kzdrma bujileri lamba devresi
etmek
-Motor arza uyar lambas dev.kurmak ve
10. Ya seviye uyar lamba devresi
kontrol etmek
11. Hidrolik seviye uyar lambas
-Kzdrma bujileri lambas dev.
devresi
kurmak ve kontrol etmek
- Ya seviye uyar lambas dev.kurmak ve
kontrol etmek
- Hidrolik seviye uyar lambas
dev.kurmak ve kontrol etmek
-Airbag gsterge dev.kont.etmek.
-ABS gsterge devresi kontrol
etmek.
NOT : Elektriki devrelerin yaplar, aralarn marka ve modellerine gre deimektedir.

8 saat
SRE
in Yaplma Sresi
i renme Sresi
15 saat
TAVIR
-Sistemli almak.

Arac Elektrigi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Arac Elektrigi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ARA ELEKTR DERS

DERS BLG FORMU

Snav Ynetmelii ile Mesleki ve Teknik Eitim Ynetmeliinin

Ders ile ilgili aratrma-gzlem ve uygulama konularnda;

MODL BLG SAYFASI

1. Akleri retici firmalarnn nerdii ilem srasna gre skebilecek ,

. Ar arjn ve dearjn sakncalar

LEM ANALZ FORMU

Otomotiv Elektro-Mekanikerlii, Otomotiv

Otomotiv elektrik ve elektronik sistemlerin arza tehis, onarm, ayar ve

- Uygun anahtar kullanmak

B. Aknn alma prensibi

- Elektrolitin ele yze ve

- Ak kutup bana zarar

Aknn voltmetre ile kontroln yapmak:

NOT : Ak konusunda , aknn zararlar ve meslek hastalklar anlatlmaldr .

LEM ANALZ FORMU

(kapasite deerinin 1/10 - 1/20 ) ni arj

I. Aknn arj ve dearj

- Akye servis yapmak

- Aky arj etmek.

P. Kullanlmadan bekletilen aklerde

LEM ANALZ FORMU

Otomotiv elektrik ve elektronik sistemlerin arza tehis,

- Oto elektrik devre elemanlarn tespit R. Otomobil tesisatlarnda kullanlan devre

-Oto elektrik devre elemanlarn -Oto tesisat devrelerini

-Sigorta deerlerini tespit

LEM ANALZ FORMU

-Bat ucunu tespit etmek

-Kontak anahtar bat ucunu

-Kontak anahtar ularn

LEM ANALZ FORMU

-Aydnlatma tesisat balant yerlerini

-Aydnlatma,uyar, tesisat soket

-Uyar tesisatnn balant yerlerini

MODL BLG SAYFASI

LEM ANALZ FORMU

amurluk A. Mar sisteminin grevi ve almas

- Uygun anahtar kullanmak

-Ak ularn yanl

B. Mar sisteminin paralar

NOT : Mar motoru yaplar aralarn markalarna gre deiiklik gstermektedir.

LEM ANALZ FORMU

Otomotiv Elektro-Mekanikerlii, Otomotiv

Otomotiv elektrik ve elektronik sistemlerin arza tehis,

- Uygun anahtar kullanmak

NOT : Mar motoru yaplar aralarn markalarna gre deiiklik gstermektedir.

LEM ANALZ FORMU

Otomotiv Elektro-Mekanikerlii, Otomotiv

Otomotiv elektrik ve elektronik sistemlerin arza tehis,

- Mar motorunu motora takmak.

E. Mar motorunun ykl kontroll

- Mar motorunun balant cvatalarn

- Uygun anahtar kullanmak

- Ak kutup balarn takmak.

NOT : Mar motoru yaplar aralarn markalarna gre deiiklik gstermektedir.

- Mar motoru elektrik

MODL BLG SAYFASI

ii. Statorun kontrol

LEM ANALZ FORMU

- Ak kutup balarn skmek

A. arj sisteminin yaps ve almas

kablolarn B. arj sisteminin paralar