John C. Maxwell - Liderlik Nitelikleri

Liderlik Nitelikleri
Reddedilemez 21 liderlik Nitelii

John C. Maxwell
Trkesi: brahim ener
Beyaz Yaynlar: 82
liderlik Nitelikleri
John C. Maxwell
Kitabn zgn Ad: The 21 Indispensabe Qualities of a Leader
John C. Maxwell
Bu kitabn Akal Telif Haklar Ajans araclyla alnm tm Trke yayn haklar Beyaz
Yaynlar'na aittir. Yaynevimizden yazl izin alnmadan ksmen veya tamamen alnt
yaplamaz, hibir ekilde kopya edilemez, oaltlamaz ve yaynlanamaz.
Yaync: Hidayet & Canan Pnarba
Yayn Ynetmeni: brahim ener
Kapak Tasarm: Fatma Mamal
Metin Tasarm: Fatma Mamal
Kapak Basks: Volkan Matbaas
Kapak Renk Ayrm: Diacan Grafik
Selafon: Ayna Selafon
Bask: Kurtis Matbaaclk
Cilt: Gven Mcellithanesi
Birinci Basm: Kasm 1999/stanbul
ISBN: 975-8261-79-7
Yayn ve Datm: BEYAZ YAYINLARI Nuruosmaniye Cad. Kardeler Han, No:3, Kat:2
Caalolu/STANBUL Tel: (212) 522 38 68 - 69 Faks: (212) 522 38 70
NDEKLER
Teekkr ....... vii
Giri ........ 1
1. KARAKTER: Kayann Bir Paras Olun ........ 5
2. KARZMA: lk zlenim ok nemlidir ......... 13
3. SZ VERME: O, Yapan Hayalperestten Ayrr ..... 21
4. LETM: O Olmazsa, Yola Yalnz karsnz ...... 29
5. YETENEK: Eer Onu Gelitirirseniz, Sizi zlerler ..... 37
6. CESARET: Cesaretli Bir Kii Bir ounluktur ..... 45
7. ALGI GC: zlemeyen Gizemlere Bir Son Verin .... 53
8. ODAKLANMA: Bunu Ne Kadar Youn Bir ekilde Yaparsanz, O Kadar Fazla
Younlarsnz .... 61
9. CMERTLK: Sizin Mumunuz Bakalarna Ik Vermekle Kendinden Bir ey Kaybetmez
..... 69
10. BALATMA: O Olmadan Evden Ayrlamazsnz ....77
11. DNLEME: Onlarn Kalpleriyle Bulumak in Kulaklarnz Kullann .... 85
12. TUTKU: Bu Yaam Aln ve Onu Sevin .... 93
13. OLUMLU TUTUM: Yapabileceinize nanrsanz, Yapabilirsiniz ...... 101
14. SORUN ZME: Sorunlarnzn Sorun Olmasna zin Vermeyin ..... 109
15. LKLER: Eer lerlerseniz, Onlar da lerler .... 117
16. SORUMLULUK: Eer Topu Tamayacaksanz, Takm Ynlendiremezsiniz.. 123
17. GVENL OLMA: Yetenek Asla Gvenlii hmal Etmeyi Gerektirmez .... 129
18. DSPLN: Ynlendirdiiniz lk Kii Sizsiniz .... 137
19. HZMET ETME: lerlemek iin Bakalarna ncelik Tanyn .... 145
20. RENEBLME: Ynlendirmeyi Srdrebilmek in renmeyi Srdrn ..... 153
21. VZYON: Yalnzca Grdnz eyi Elde Edebilirsiniz ...... 161
Sonu ........ 168
Yazar Hakknda ........ 169
TEEKR
Kitaplarmla ilgili olarak her zaman ok alan ve iyi bir i karan Thomas Nelson
Yaymevi'ndeki herkese teekkr etmek istiyorum.
INJOY Grubu personel yelerinebenim ynetici asistanm Linda Eggers: aratrma asistanm
Brent Cole; ve ilk okumay yapan Stephanie VVetzelteekkr etmek istiyorum. Onlarn tm
benim daha iyisini yapmamda katkda bulunmulardr.
Ve benim zamanm katlayarak deerlendiren ve tm kitap boyunca etkisi olan Charlie Wetzel'e
teekkr etmem gerekiyor.
v
v
GR
nsanlar bir lideri izlemeye iten ey nedir? nsanlar neden baka birini gnll olarak
dnyann sontna dek izleme konusunda bu denli istekli olur? Liderlik kuramclarn gerek
dnyadaki etkin bir ekilde ynlendiren baarl liderlerden ayran ey nedir? Yant bireysel
kiinin karakter niteliinde yatmaktadr.
Byk bir lider olabilmek iin gerekli olan eylere insanlar eken ve onlar cezbeden eylere
sahip olduunuzu biliyor musunuz, dostlarm? Benim sylemek istediim ey, eer kendinize
gerekten derinlemesine bakarsanz, en byk ryalarnz bile yaama geirmek iin gerekli
olan nitelikleri bulursunuz. Bu ryalar baka hi kimseyle paylamam olduunuz ok byk
ryalar olabilir. Her birimizin drste kendimize sormave yantlamacesaretini
gstermemiz gereken soru, gerek potansiyelimizi ortaya karmay isteyip istemediimizdir.
Bu kitab, insanlarn izlemek istediigerek bir etkin lider olmak iin gereken kiisel
karakteristik zellikleri tanmak, gelitirmek ve ortaya karmak konusunda yardmc olmak
iin yazdm. Eer "Liderlik YasalarReddedilemez 21 Liderlik Yasas"kitabm
okuduysanz, bir lider olmann zaman aldn anlamsnzdr. Sre Yasas, liderliin bir
gnde deil, gnlk olarak gelitiini syler. Bir liderin geliiminin paras, liderliin ne
ekilde iledi1
ini reten liderlik yasalarn renmesinden kaynaklanr. Ancak liderlii anlamak ve onu
gerekten yapmak iki ayr etkinliktir.
Geenlerde Bili Freeman adl bir arkadamla konuuyordum. O, Amerika'daki en byk zel
sektr tamaclk firmas olan Watkins Associated Industries irketinin ynetim kurulu
bakandr. Bili, mkemmel bir yneticidir ve tm iyi liderler gibi, srekli olarak renme ve
gelimenin yollarn aramaktadr.
"Kitabn hemen hemen yarladm," dedi bana, Liderlik Yasalar kitabm kastederek. "O
benim zerimde byk bir etki brakt," diyerek srdrd konumasn. "Bu kitab nasl
okuduumu syleyeyim," dedi. "Her sabah kitabn bir blmn okudum. Ve gn boyunca yasa
hakknda dndm. alrken kendime baktm ve bu liderlik yayas ile ne yapyor
olduumu dndm. Onlarn bunu uygulayp uygulamadn anlamak iin brodaki

insanlar gzlemledim. Tm irketin buna kar olduunu fark-ettim. Her sabah farkl bir yasa.
Bu gerekten benim iin gzlerimi ac bir nitelie sahipti."
Bill'in syledikleri benim ufkumu at. Onun yorumlar beni bu kitab yazmaya yneltti. O,
liderlik geliimini, olmas gerektii gibi, iten da bir yaklam iinde deerlendiriyordu.
Liderler, kendi ilerinde sahip olduklar nedeniyle etkindirlerbunlar onlar dierlerinden
stn yapan niteliklerdir. Ve insanlar liderliin en st seviyesine kabilmek iin, onlarn
ilerinden gelip da vurduklar bu izleri gelitirmek zorundadrlar.
Bill'le konutuktan sonra, insanlarn gerekten izlemek istedikleri tandm en iyi liderlerin
karakteristik zellik2
Giri
leri zerinde bir sre dndm. Onlarn ortak noktalarn saptamaya altm. Baka
liderlerle konutum ve onlarn izlenimlerini duydum. Ve tarihe yn veren liderler -zerinde
altm. Bylece tm byk liderlerin sahip olduu 21 niteliin bir listesini kardm. Bu
nitelikler, "Liderlik Yasalar-Reddedilemez 21 Liderlik Yasas"kitabnn tamamlaycs
olarak bu kitapta tanmlanm ve anlatlmtr.
Kitab daha derinlemesine incelediinizde baz blmlerin kolayca okunup geilebildiini
dnebilirsiniz. Hatta tm kitab bir oturuta bitirebilirsiniz. Byle yapmayn. "Liderlik
Nitelikleri'kitab Bili Freeman'n bir kitaba yaklat ekilde zmsenmesi iin
tasarlanmtr. Bu kitabn stratejik olarak ve yntemli bir ekilde ele alnmas gerekir.
Bir sre iin bu kitapla birlikte yaamanz istiyorum. Bir blm okuyun ve kitab bir sre iin
elinizden brakn. Okuduklarnz hakknda dnn, deerlendirmeler yapn ve karmlarda
bulunun. Eer okumu olduunuz nitelik, sizin yaamnzda zayf bir alan oluturuyorsa, bir
sonraki blme gemeden bir sre bu nitelik zerinde aln. Hatta belli de bir yl sonra bu
sreci birka kez yineleme isteyebilirsiniz. Bylece karakterinizin her bir nitelii daha iyi
zmsemesini salayabilirsiniz.
Liderlikte her ey ykselir ve der. Ve liderlik gerekten iten darya doru geliir.
Dmzdakilerin istedii bir lider olabilmek iin, iinizdekiler zerinde bir lider olmanz
gerekmektedir. Bu durumda insanlar sizi izlemek isteyeceklerdir. Ve bu gerekletii zaman
dnyadaki her eyin stesinden gelebilirsiniz.
3
Karakter
KAYANIN BR PARASI OLUN
Liderlik insanlan ortak bir ama iin ynlendirme kapasitesi ve isteidir ve karakter bunun iin
kendine gveni salar. Bernard Montgomery, British Field Marshal
'Bar ve uysallk adna' asla kendi deneyim ya da dncelerinizden dn vermeyin.
Dag Hammarskjld Devlet adam ve Nobel Bar dl Sahihi
Liderlik Nitelikten
ONUN TMN ZG ZERNE KOYMA
Eer kk havaalanlarnda yolculuk ettiyseniz ya da irket uaklarna binme deneyimi
yaadysanz, byk bir o-laslkla bir Lear Jet grm ya da bununla umusunuz-dur. Ben
iki kez byle bir deneyim yaama frsatna sahip oldum. Onlar kkyalnzca be ya da alt
yolcu tama kapasitesine sahipve ok hzlydlar. Jet motorlar zerinde uma, dar bir
tpn iinde trmanmaya benzemektedir.
Kabul etmem gerekir ki, bir Lear Jet'e binme deneyimim keyif verici idi. Ancak benim iin en
ekici taraf zaman kazandrmasyd. Ben uakla binlerce millik yolculuklar yaptm ve uzun
havaalan yollarna, kiralk araba ile geri dnlere, terminal tkanklklarna ve sonu gelmez
gecikmelere alknm. O bir kabus olabilir. Bir Lear Jet ile umak, yolculuk zamannnz
kolayca yarya indirebilir.
Bu ekici uan yaratcs Bili Lear isimli bir adamd. Lear, bir mucit, havac ve i lideri
olarak, aralarnda otomatik pilot ve araba radyosunun da olduu 150'den fazla patent almt.
Lear dncesi konusunda bir ncyd ve 1950'lerde, kk irket jetlerinin retiminde
potansiyel olduunu grmt. Bu ryasn geree dntrmesi birka yln ald, ancak
1963 ylnda ilk Lear Jeti, ilk yolculuunu yapt ve 1964'te ilk retim jetini bir mterisine
satt.
Lear'in baars abucak kabul grd ve ksa sre iinde ok sayda uak satt. Ancak ksa bir
sre sonra Lear, kendi rettii iki uan, bilinmeyen koullar altnda kaza
1 Karakter
yaptn renmiti. Bu tam bir felaketti. O zamana kadar elli-be Lear satlmt ve Lear
tm jet sahiplerine birer yaz gndererek, kazalarn nedenini tespit edene kadar u-aklar
kullanmamalarn istedi. Daha fazla insann hayatn kaybedebilecei dncesi, basnda
kendisi hakknda kabilecek haberlerden daha nemliydi.
Lear, sonu kt biten uular inceledii zaman potansiyel bir neden kefetmiti fakat bunu yer
zerinde teknik sorun olarak saptayamyordu. Sorunun doru olarak belirlenip belirlenmediini
renmenin yalnzca tek bir e-min yolu vard. Onu kiisel olarak tekrar yaratmay denemek
zorundaydbunu havada yapacakt.
Bu tehlikeli bir sreti fakat yapt ey buydu. Jet ile u-arken, neredeyse kontrol
kaybediyordu ve dier iki pilot ile ayn kaderi paylamayla yz yze gelmiti. Ancak
yapt,testler ile hatay saptayabilirdi. Lear sorunu zmek iin yeni bir para gelitirdi ve
satm olduu tm u-aklara bu paray yerletirerek tehlikeyi ortadan kaldrd.
Bunun gerekletirilmesi Lear'a ok fazla paraya mal oldu. Ve bu potansiyel mterilerin
zihinlerine bir kuku tohumu yerlemesine neden oldu. Sonu olarak, onun tm iini yeniden
kurabilmesi iki yln ald. Ancak Lear asla kararndan pimanlk duymamt. O iini
korumay deil, bu gizemli kazalar sonucunda lebilecek insanlarn hayatn korumay tercih
etmiti. Ve bu karakter gerektirir.
' AYRINTILARI NCELEMEK
Bir Liderin yaam koullaryla olan ilgisi, size onun karakteri hakknda pekok ey syler.
Krizler zorunlu olarak
6
___-j
fil
'lll'll
11
karakteri gelitirmez fakat onun ortaya kmasna neden olabilir. Sknt, bir kiinin iki yoldan
birini semesini gerektiren bir kavaktr: Bunlar karakter ve uzlamadr. Karakteri seen kii
her zaman iin, bu seimi olumsuz sonular doursa bile, daha gldr. Nobel dl sahibi
yazar Alexander Soljenitsin'in ifade ettii gibi, "dnyasal varln anlam, genellikle
dndmz gibi baarda deil, ruhun geliiminde bulunmaktadr." Karakterin geliimi,
yalnzca liderlerde deil, insanln geliiminin kalbinde yer eder.
Karakter hakknda herkesin bilmesi gereken eyler nelerdir?
1. Karakter Konumaktan Daha Fazlasdr

Herkes drst olduunu syleyebilir fakat davranlar karakterin gerek gstergesidir.
Karakteriniz sizin kim ol* duunuzu belirler. Sizin kim olduunuz ne grdnz belirler.
Grdnz ey ne yaptnz belirler. Bu nedenledir ki, bir liderin karakterini onun
davranlarndan ayramazsnz. Eer bir liderin davranlar ve niyetleri srekli olarak
birbirine kart olarak alyorsa, bunun nedenini anlamak iin onun karakterine bakn.
2. Yetenek Bir Armaandr, Fakat Karakter Bir Seimdir
Biz yaamdaki pekok ey zerinde kontrole sahip deiliz. Bizler kendi anne babamz
seemeyiz. Doduumuz ve bydmz yeri ya da koullar seemeyiz. Yeteneklerimizi ya
da zeka dzeyimizi belirleyemeyiz; Fakat
8
1 Karakter
kendi karakterimizi seebiliriz. Onu yaptmz seimlerde her zaman yaratrz. Hayatnz
yaarken ve gndelik olarak seimler yaparken, srekli olarak karakterinizi yaratrsnz.
3- Karakter insanlarla Sonsuz Baar Salar
Gerek liderlik her zaman iin dier insanlar ierir (Bir liderlik atasznde belirtildii gibi, eer
siz insanlar ynlendirdiinizi dnyorsanz ve hi kimse sizi takip etmiyorsa, yalnzca
yrye kmsruzdr.) Takip edenler karakterlerinin nasl olduunu bilmedikleri liderlere
gvenmezler ve onlar takip etmeyi srdrmezler.
4. Liderler Kendi Karakterlerinin Snrlamalar zerine kmazlar
Hi ok yetenekli insanlarn belli bir baary elde ettikten sonra birdenbire baarszlk iine
dtklerini grdnz m? Bu fenomenin anahtar noktas karakterdir. Harvard Tp Okulu'nda
bir psikiyatrist olan ve 777e Success Send-rome (Baar Sendromu) kitabnn yazar Steven
Berglas, 'Byk baarlar elde ettii halde karakterinin dayanak noktasndan yoksun olan
insanlar yaadklar strese kar koyamazlar ve sonlar felaket olur/ demektedir. Berglas,
onlarn kibirlilik, yalnzlk, ykc gelecek kaygs ya da aldatmann biri veya birka
sonucunda bu d yaadklarn dnr. Bunlarn her biri zayf karakter nedeniyle
denen korkun birer bedeldir.
9
Liderlik Nitelikleri ZERNDE DNMEK
Eer kendinizi Berglas'n tanmlad durumlarn bir veya birka kskac iinde
gryorsanz kendinize dnmek iin zaman tanyn. Baar stresinden kanmak iin
atmanz gereken adm atn ve profesyonel yardm isteyin. inde bulunduunuz kskacn
zaman iinde, daha fazla para ya da artan saygnlk ile geeceini dnmeyin. Karakterdeki
nerede olduu belli olmayan atlaklar zaman getike daha derine iner ve daha ykc olur.
Bu drt olgunun herhangi biri hakknda sorun yaamyorsanz, yine de karakter yapnz
incelemeniz gerekmektedir. Kendi kendinize sylediklerinizle yaptklarnznher zaman
iinbirbirini tutup tutmadn sorun. Bir eyi bitireceinizi sylediiniz zaman, her zaman
iin bunu yerine getiriyor musunuz? ocuklarnza konser ya da spor karlamas srasnda
orada bulunacanz sylediiniz zaman, bunu yerine getiriyor musunuz? nsanlar sizinle el
sktklar zaman bunun yasal bir anlama yerine getiini dnyorlar m?
Evde, iyerinde ve toplum iinde bakalarn ynlendirirken, karakterinizin en nemli unsur
olduunu dnyor musunuz? Mid Park irketinin bakan G. Alan Ber-nard, "Liderlik
sorgulama olmakszn kiinin etik deerlerini ortaya koyan bir sayg ifadesidir. Bir lider
yalnzca deer ve yanl izgisinin zerinde kalmaz, 'gri alanlarda' bile temiz kalmay bilir,"
demitir.
UYGULAMA YAPMAK
Karakterinizi gelitirmek iin aadakileri uygulayn:
10
1 Karakter
atlaklar aratrn. Yaamnzn byk blmn oluturan alanlar (i, evlilik, aile, vb.)
incelemek iin zaman ayrn ve nerelerde sorunlar yaandn belirleyin. Son iki ay iinde
anmsadnz tm rnekleri yazn.
rneklere bakn. Yazm olduunuz durumlar inceleyin. Bir zayfla sahip olduunuz
belli bir alan var m, ya da srekli olarak kar karya kaldnz bir sorun yayor
musunuz? Hatalarn nerede olduunun saptanabildii rnekler karakterinizi anlamanzda size
yardmc olacaktr.
Hatalarnzla Yzlesin. Karakter oluunu, hatalarnzla yzlemeniz, zr dilemeniz ve
davranlarnzn sonularna katlanmanz ile olur. Davranlarnzdan dolay zr
dilemeniz gereken insanlarn bir listesini yapn ve onlardan itenlikle zr dileyin.
Yeniden Oluturmak. Gemi davranlarnzla yz yze geldikten sonra yapmanz gereken
ey yeni bir gelecek oluturmaktr. Artk zayf olduunuz alanlar biliyorsunuz, sizi ayn
hatalar tekrar yapmaktan alkoyacak bir plan oluturun.
GNDELK RNEKLER
Bir baba kk kzn karnaval yerine gtrmt ve kz orada babasndan kendisine pamuk
helva almasn istedi. Kocaman bir pamuk helvaya uzanrken babas, "Tatlm, bunun hepsini
yiyebileceinden emin misin?" diye sordu.
"Endielenme, baba," diye yantlad kk kz, "Benim iim, dmdan daha byk."
Gerek karakter buduriinde byk olmak. 11
2
KarizmA
LK ZLENM OK NEMLDR
Bir karizmaya nasl sahip olursunuz?
Bakalarnn sizin hakknzda iyi hissetmenizden
daha fazla, onlarn kendileri hakknda daha
iyi hissetmeleriyle ilgili olun. -Dan Reiland JNJOYLiderlik Geliimi Bakan Yardmcs
Ben bir eletiri ruhu iinde deil, bir geliim
ruhu iinde daha iyi iler yapabilmek iin,
daha fazla aba harcayan kiiyi aryorum.
Charles Schvab, Endstri Yneticisi
13
Liderlik Nitelikleri NGLTERE'NN EN ZEKS
Ondokuzuncu yzyln ikinci yarsnda, iki gl adam Byk Britanya hkmetinin liderlii
iin kar karya geldiler. Bu kiiler William Gladstone ve Benjamin Disra-eli'ydi. ki
politikac birbirinin amansz rakibiydi. Disraeli tarafndan yaplan bir yorum ile onlarn
birbirlerine kar ne hissettiklerini anlayabilirsiniz: "Bir ansszlk ile bir felaket arasndaki
fark nedir? Eer Gladstone Thames nehrine drse bu bir ansszlktr. Fakat nehirden
kurtulmay baarrsa bu bir felaket olacaktr."
ok sayda insan, otuz yldr Liberal Parti'nin lideri o-lan Gladstone'un Viktorya ngilteresi'nin
en iyi niteliklerini kiiselletirdiine inanmaktadr. Halk hizmetinde geen bir kariyere sahip
olarak, o byk bir hatip, bir finans ustas ve son derece ahlakl bir adamd. O, drt kez
Birleik Krallk Babakan olmutu ve lke tarihinde bu onuru gerekletirebilen tek kiiydi.
Byk Britanya, onun liderlii altnda ulusal bir eitim sistemi ve parlemento reformu
gelitirilmiti ve alan kesimden arpc sayda insanlarn kendisine oy verdiini grd.
Benjamin Disraeli, iki kez babakan greviyle hizmet etmi olarak, farkl bir gemie sahipti.
Otuzlu yalarnda, politikaya girdi ve bir diplomat ve sosyal reformcu olarak n kazand. Ancak
onun en byk baars Byk Britanya'nn Svey Kanalndaki hisselerinin satyd.
Her iki kii de, ngiltere iin ok sayda baarya imza atmalarna karn, insanlara
yaklamlar asndan birbirlerinden ayrlyorlard. Onlarn fark, iki rakip devlet
adamnn pepee yaplan davet gecelerinde akam yemeine katlan gen bir kadn
tarafndan anlatlan bir yk ile en
_ 14
2 Karizma
iyi ekilde betimlenmitir. Kendisine onlar hakknda edindii izlenim sorulduunda,
"fe^Gladstone'un yannda o-turduktan sonra yemek odasndan ayrldm zaman, o-nun
ingiltere'nin en zeki adam olduunu dnmtm. Fakat Bay Disraeli'nin yannda oturduktan
sonra kendimin ngiltere'nin en zeki kadn olduumu dnmtm," demitir. Disraeli
insanlar kendine ekme ve kendini izlemelerini salama konusunda bir nitelie sahipti. O-nun
karizmas vard.
AYRINTILARI NCELEMEK
insanlarn ou karizmann hemen hemen tanmlanamaz mistik bir ey olduunu dnrler.
Onlar bunun doumla gelen ya da gelmeyen bir nitelik olduuna inanrlar. Ancak bu doru
deildir. Karizma insanlar kendinize ekme yeteneidir. Ve dier karakter zellikleri gibi, o
gelitirilebilir.
Kendinizi, bakalarn eken bir kii yapabilmek iin, u noktalan kiiliinizin bir paras
yapmanz gerekir:
1. Yaam Sevin
insanlar yaam seven liderlerden holanrlar. Birlikte zaman geirmek istediiniz insanlar
dnn. Onlar nasl tanmlarsnz? Aksi? Skntl? Tabii ki deil. Onlar ikayet eden
deil, yaamla bark olan kiilerdir. Onlar yaam hakknda tutkuya sahiptirler. Eer insanlar
ekmek istiyorsanz, birlikte olmaktan holandnz insanlar gibi olmalsnz, Onsekizinci
yzyl gezici vaizi John VVesley, "Siz kendinizi atee attnz zaman insanlar gelip sizin
yanmanz seyretmekten holanacaklardr," der.
2. Her nsana Bir '10' Verin
insanlar iin yapabileceiniz en iyi eylerden birive ayn zamanda bu onlar size doru
ekecektironlardan en iyisini beklemektir. Ben bunu herkese bir '10' vermek olarak
adlandryorum. O bakalarnn kendileri hakknda daha olumlu dnmesine, yardmc olur
ve bu ayn zamanda size de yardmc olacaktr. Jacques VViesel'e gre, 'Kendi abalaryla
zengin olanlar zerinde yaplan bir anket onlarn tek bir ortak noktas olduunu ortaya
karmtr. Bu ok baard kadnlar ve erkekler, insanlarda iyi eyler grmlerdir."
Benjamin Disraeli bu olguyu anlam ve uygulamtr ve onun karizmasnn srlarndan birisi
buydu. O, bir defasnda, "Baka birisi iin yapabileceiniz en iyi ey, zenginliinizi onunla
paylamak deil, onun kendi zenginliklerini ortaya karmaktr," demitir. Eer bakalarn
cesa- ' retlendirir ve onlarn potansiyel glerini ortaya karrsanz, onlar bu nedenle sizi
seveceklerdir.
3. nsanlara Umut Verin
Fransz General Napoleon Bonaparte 'Umut Satcs' bir lider olarak anlmaktadr. O, dier
btn liderler gibi, umudun sahip olunan en byk ey olduunu biliyordu. Eer bu armaan
bakalarna verebilen bir kii olabilirseniz, onlar kendinize ekersiniz ve onlar sonsuza dek
size kar sayg duyarlar.
4. Kendinizi Paylan
insanlar kendilerini ve kendi yaam yolculuklarn paylaan liderleri severler. nsanlar
ynlendirirken, kendinizi
16
2 Karizma
verin. Bilginizi, kaynaklan ve hatta zel olaylar paylam. Bu benim yapmay en ok sevdiim
eylerden biridir. rnek olarak, ksa bir sre nce Tennessee, Jonesborough'da yllk olarak
dzenlenen yk anlatma festivaline gittim. Bu, yllardr yapmak istediim bir eydi, ve
sonunda bunun iin zaman ayrdm ve eim Margaret'in yan sra yanmda alan iki liderim
ve eleriyle bu festivale gittik. Biz ok iyi zaman geirdik ve bunlarn daha nemlisi, ben
onlarla zel zaman geirerek onlarn yaantsna deer katabildim.
Bakalarn dnen ve onlarn kendilerini dnmesinden nce onlarla ilgilenen liderler
karizmalarn ortaya koyarlar.
ZERNE DNMEK
Kendinizi karizmaya sahip olma konusunda nasl deerlendiriyorsunuz? Dier insanlar doal
olarak sizin tarafnzdan ekiliyor mu? Holanlan bir insan msnz? Eer deilseniz, karizma
iin engel tekil eden u zelliklerden birine sahip olabilirsiniz:
Gurur. Hi kimse, kendinin herkesten daha iyi olduunu dnen bir lideri izlemek istemez.
Gvensizlik. Eer kendinizle bark deilseniz, bakalaryla da bark olmazsnz.
Karamsarlk. Eer insanlar, sizden ne umacaklarn bilmezlerse, onlar herhangi bir ey
ummaktan vazgeerler.
Mkemmelcilik. nsanlar mkemmel olma isteine I sayg duyarlar fakat gereki olmayan
beklentilere kar I karlar.
17
2 Karizma
Sinizm. nsanlar gkyznde grdkleri her bulutu yamur yaaca eklinde yorumlayan
ar kukuculardan holanmazlar.
Bu niteliklerden uzak kalabilirseniz, karizmanz glendirebilirsiniz.
UYGULAMA YAPMAK
Karizmanz gelitirebilmek iin, aadakileri uygulayn:
Odaklandnz eyi Deitirin. nnzdeki birka gn insanlarla etkileiminizi
gzlemleyin. Bakalaryla konuurken, konumalarnzn ne kadarnn kendiniz -zerinde
younlatn belirleyin. Bakalaryla konuurken younlatnz konular hakknda denge
kurmaya aln.
lk zlenim Oyunu Oynayn. Bir deney yapn. lk kez o-larak biriyle karlatnz
zaman, onun zerinde iyi bir izlenim brakabilmek iin elinizden gelenin en iyisini yapmaya
aln. Kiinin ismini renin. Onun ilgilendii eyler zerinde younlan. Olumlu olun. Ve
en nemlisi, ona bir '10' says verin. Eer bunu bir gn iin yapabilirseniz, her gn
yapabilirsiniz. Ve bu sizin bir gecede karizmanz arttrmanz salayacaktr.
Kendinizi Paylan. Kendi kaynaklarnz bakalaryla paylamak iin uzun vadeli amalar
belirleyin. Bu yl, yaantnzdaki be kiiye nasl deer katabileceiniz hakknda dnn. Bu
kiiler, aile yeleri, i arkadalar, yannzda alanlar ya da dostlarnz olabilir. Kiisel ve
profesyonel olarak onlarn geliimine yardmc

olacak kaynaklar salayn ve onlarla kiisel yolculuunuzu paylan.
GNDELK RNEKLER
Dolley Medison'dan beri en byk Washington organizatr olan Perle Mesta'ya partilerine bu
denli zengin ve nl insann katlmasndaki baarsnn srr sorulmutu.
"Bu yalnzca hogeldin ve hoakal" diye yantlamt. Bir misafir geldii zaman onu,
"Nihayet buradasnz!" diye karlyorum ve ayrlrken "Bu kadar erken ayrlmak zorunda
kalmanza zldm!" diyorum. O, kendisi zerinde deil, bakalar zerinde
younlamaktadr. Karizma budur.
18
19
SZ VERME
O, YAPANI HAYALPERESTTEN AYIRIR
nsanlar szne sadk olmayan liderleri izlemezler. Sz verme, i hayatndan, yeteneklerinizi
nasl gelitireceinize kadar ok geni bir alan kapsamaktadr.
Stephen Gregg Exhvc Corp. Bakan ve Ynetim Kurulu Bakan
Sahip olduu zamanda elinden gelenin en iyisini yapan kii, tm zamanlarda yaamtr.
Johann van Sebiller Oyun Yazar
21
Liderlik Nitelikleri ONUN ZAMANINDAN OK NCE
ki yl nce, eim Margaret ve ben, talya'ya gitme frsat bulduk. Bizim en byk iki
nceliimiz yemek ve sanattr. En iyi yemei bulabilmek iin, daha nce orada bulunmu
arkadalarmzla konutuk. En iyi sanat almasn grebilmek iin, New York Metropolitan
Sanat Mzesinin bir alcs olan ilgin bir rehberin yardmyla bir liste yaptk. Seyahatimiz
srasnda ok sayda byk sanat almas grdk. Ancak onlarn hibiri Michelangelo'nun
David'i kadar bizi etkilemedi. O zaman neden bunun bir bayapt olarak adlandrldn
anladm.
Michelangelo inanlmaz bir hayat yaamt. Bat uygarlnn en bykve en etkileyici
sanatlarndan biri olarak, o heykeltra olmak iin domutu. O, bir defasnda henz bir
bebekken, ta ustalarnn aralarna kar ilgi gstermeye balamt. lk bayaptn yirmi
bir yandayken yapmt. Piet ve David'i otuz yandan nce tamamlamt.
Michelangelo otuzlu yllarn balarnda Papa II. Julius tarafndan byk bir papalk mezar
iin Roma'ya arlmt. Ancak bunun yerine kendisinden bir resim projesi zerinde
almasn istemiti. Michelangelo balangta bunu reddetmek istemiti, Vatikan'daki kk
bir kilisenin tavanna bir dzine resim yapmak iin hibir arzu duymuyordu. ocukken resim
zerine eitim alm olmasna karm, onun tutkusu heykeldi. Ancak papa bask yapt
zaman, o gnlszce bu istei kabullendi.
Kilise adamlar Michelangelo'nun bu ii isteksiz olarak kabul ettii iin baarl
olamayacan ve kendisini bu ie adamayacan dnyorlard. Ancak o bu ii kabul etti 22
3 Sz Verme
inin bilincinde olarak, oniki havarinin tek bir betimlemesinden oluan projeyi genileterek
Yaradl kitabnn dokuz sahnesini anlatan ve drt yzden fazla figr ieren bir projeye
dntrmt.
Zorluklarla geen drt yl boyunca, sanat srtst u-zanarak istine Kilisesi'nin tavanlarna
resimlerini izmiti. Ve bunun iin byk bir bedel demiti. alma srekli olarak onun
gzlerine zarar vermiti. Michelangelo, "kence dolu drt yldan sonra, drtyzden fazla figr
yapmann ardndan, kendimi Jeremiah kadar yal ve bitkin hissediyordum. Ben yalnzca
otuzyedi yandaydm ve eski arkadalarm yllar sonra beni grdklerinde tanyamyorlard," demitir.
Michelangelo'nun sz vermesinin etkisi, ok uzak bir boyuta ulamtr. O, kendisine sahip
kan papaya kar minnettarln bu ekilde gstermitir ve Vatikan'dan baka iler de
almtr. Ancak daha nemlisi, sanat toplumu iinde byk bir etkide bulunmutur. Onun
istine Kilisesi freskleri ylesine belirgin biimde boyanmtr, ylesine zgndr ve ylesine
etkileyicidir ki, aralarnda yetenekli ressam Rafael'in de bulunduu ok sayda sanat kendi
tarzlarn deitirmek durumunda kalmlardr. Sanat tarihileri, Michelangelo'nun
bayaptnn Avrupa resim sanatnn gidi ynnn deitirdii konusunda fikir birlii
iindedirler. Ve byle bir durum onun heykel ve mimari zerinde eit arlkta nemli etkiye
sahip olmasyla ortaya kmtr.
Hi kukusuz, Michelangelo'nun yetenei, byklk iin potansiyelini yaratmtr, fakat verdii
sz gerek-letirmeseydi, onun etkisi en alt seviyede kalacakt. Bu 23
nun seviyesi, onun vizyonu yannda ayrntlara gsterdii dikkatte de grlebilmektedir. Hi
kimsenin grmeyecei istine Kilisesi'nin karanlk bir kesinde bylesine gayretli bir ekilde
almasnn nedeni sorulduunda Miche-langelo'nun verdii basit yant, "Tanr grecektir,"
oluyordu.
Dnya verdii sz yerine getirmekten yoksun hibir byk lider grmemitir. USAir'den Ed
McElroy bunun nemini yle ifade etmitir: "Vaat bize yeni g verir. Onun bize getirdii
eyinhastalk, yoksulluk ya da felaket hibir nemi yoktur. Biz asla gzmz hedeften
ayrmayz."
Sz verme nedir? Bu herkes iin farkl bir anlam tamaktadr:
Bir boksr iin, daha nce yenildii bir boksr yenmeyi baarmaktr.
Bir maratoncu iin, gc tkendii zaman on mil daha komaktr.
Bir asker iin, dier tarafta kendisini neyin beklediini bilmeden, tepenin zerine kmaktr.
Bir misyoner iin, bakalarna daha iyi yaam salayabilmek iin, kendi rahatn bir yana
brakmaktr.
Bir lider iin, btn bunlarn hepsi ve daha fazlasdr nk ynlendirdiiniz herkes size
baldr.
24
3 Sz Verme
Eer etkin bir lider olmak istiyorsanz, verdiiniz sz tutabilmeniz gerekir. Gerek vaat
insanlar harekete geirir ve eker. O, sizin kendinize inanca sahip olduunuzu gsterir. Eer siz
kendi nedenlerinize inanrsanz, onlar da size inanacaklardr. Ortaklk Yasas'nda ifade edildii
gibi, insanlar liderlerle ortak olur, ardndan vizyon gelir.
Sz vermenin gerek doas nedir? u gzleme bakalm.
1. Sz Verme Kalpte Balar
Baz insanlar, herhangi bir vaatte bulunmadan nce her eyin mkemmel olmasn isterler.
Ancak vaat, her zaman baarnn ncelidir. Ben her zaman yar atlarnn ilk yarm milde
oksijen ile, yarn geri kalan ksmnda kalpleri ile kotuunu sylerim. Btn byk sporcular
bunun ne demek olduunu bilirler. NBA efsane basketbolcusu Mic-hael Jordan bunu "Kalp iyiyi
bykten ayran eydir," diye aklar. Eer bir lider olarak baka insanlarn yaamlarnda bir
fark yaratmak istiyorsanz, grmek iin kalbinizle bakn.
2. Vaat, Davran ile Snanr
Vaat hakknda konumak bir eydir. Onun hakknda bir ey yapmak ise baka bir eydir.
Vaadin tek gerek ls davrantr. Arthur Gordon, "Konumaktan kolay bir ey yoktur.
Gnbegn onlarla yaamaktan zor bir ey yoktur," demektedir.
Yeni seilen bir yargcn teekkr konumasyla ilgili o-larak unlar duymutum. O, grevi
devralma konuma 25
^?
smda "Bana oy vereceine sz veren 424 kiiye teekkr e-derim. Bana oy verdiini syleyen
316 kiiye teekkr e-derim. Geen Perembe gn oy vermeye gelen 47 kiiye teekkr
ederim ve bana oy vermi olan 26 dostuma gerekten teekkr ederim," demiti. Byle bir ey
sizin banza gelseydi ne yapardnz?
3- Sz Verme Baar Kaplarn Aar
Bir lider olarak, ok sayda engel ve kar klarla yz yze geleceksinizeer zaten bu tr
eyler yaamamsa-nz. Ve baz zamanlarda sizi ne tayan tek eyin vaat olduunu
greceksiniz. "Sz verme direnmenin dmandr." zerinizdeki basklara kar uygun bir
konuma oluabilmek iin, sz vermek zorundasnz.
ZERNDE DNMEK
Vaat konusunda yalnzca drt tr insan vardr:
1. Amalar olmayan ve sz vermeyen insanlar.
2. Amalarma ulaabileceklerini bilmeyen ve sz vermekten korkan insanlar.
3. Bir amaca doru ilerleyen fakat zorluklar karsnda vazgeen insanlar.
4. Amalarn belirleyen, onlar vaat eden ve onlara u-lamak iin bedel deyen kiiler.
Siz hangi trden birisiniz? Hi amalarnza ulatnz oldu mu? Yapabileceinize
inandnz her eyi baarabil-diniz mi? nsanlar size inanr ve sizi izler mi? Eer bunla 26
3 Sz Verme
rm herhangi birine yantnz hayrsa, belki de sorun sizin vaat etme seviyeniz olabilir.
UYGULAMA YAPMAK
Vaatte bulunma niteliinizi gelitirmek iin, aadakileri yapm.
Onu ln. Bazen biz bir eyi vaat ettiimizi dnrz, fakat davranlarmz onun tersini
gsterir. Takviminizi ve ek defterinizi bir kenara koyun. Zamannz nasl geirdiiniz ve
paranz nerelerde harcadnz -zerine birka saat kafa yorun. te, yolda, ailenizle, salk
ve dinlenme etkinliklerinde vb. ne kadar zaman harcadnza bakn. Zorunlu harcamalar,
elence, kiisel geliim gibi eyler iin ne kadar para harcadnz belirleyin. Btn bunlar
verebileceiniz szlerin gerek lleridir. Bulduunuz ey sizi artabilir.
lmeye deer eyin ne olduunu bilin. Her liderin kendisine sormas gereken sorulardan biri,
'Ben ne iin lmek isteyebilirim? Sonu ne olursa olsun gerekletirmek istediim ey nedir?'
sorulardr. Bu dnceleri tek banza bir sre deerlendirin. Kefettiiniz eyi yazn.
Ardndan davranlarnzn fikirlerinizle uyumlu olup olmadna bakn.
Edison yntemini kullann. lk adm atmak sorun yaratyorsa, Thomas Edison'un
yaptn tekrarlayn. O, bir
" bulu iin iyi bir fikri olduu zaman, bunu duyurmak amacyla bir basn toplants
dzenlerdi. Daha sonra la-boratuvarna gider ve buluunu gerekletirirdi. Planlarnz
evrenizdeki herkesin bilmesini salayn, bu sizin onlar gerekletirmenize yardmc olabilir.
27
Liderlik Nitelikleri GNDELK RNEKLER
Eski basketbol oyuncusu Bili Bradley, onbe yandayken Ed Marouley'n antrenr olduu bir
yaz basketbol kampna katlmt. Kamp srasnda, Macauley, Bradley'in yaamn
deitirecek bir ifade kulland: "Oyun srasnda, yeteneklerinin son snn lsnde
almaman durumunda, eit yetenee sahip olan birileri senin nne geecektir. Ve bir gn
onunla kar karya oynadn zaman a-vantaj onda olacaktr." Standarda kar lnz
nasl yukar karrsnz?
28
4
LETM
O OLMAZSA, YOLA YALNIZ IKARSINIZ
Mkemmel bir iletiim yetenei gelitirmek,
etkin lider olmak iin mutlak gereklidir. Lider, bakalarn harekete geirmek iin bilgi
ve fikirlerini paylamak zorundadr.
Eer bir lider mesajn ak bir ekilde
bakalarna aktarp onlar motive edemiyorsa,
bir mesaja sahip olmasnn hibir nemi yoktur.
Gilbert Amelio National Semiconductor Corp. Bakan
Eitimciler, basit olan ele alr ve onu karmaklatnr.
Bletiimciler ise karmak olan ele alr ve onu basietirir
John C. Maxwell
29
HER KOULDA BYK BR LETMC
ok sayda Amerikan bakan lke apnda byk iletiimciler olarak tannmaktadr. John F.
Kennedy, Franklin D. Roosevelt ve Abraham Lincoln aklma gelen srrad rneklerdir. Ancak
benim yaantmda Byk iletiimci olarak adlandrdm yalnzca bir bakan vardr, Ronald
Re-agan.
Reagan'n iletiim konusundaki yetenek kvlcmlar kendisini kariyerinin ilk yllarnda
gstermiti. O, bunu radyoda ortaya koymaya balamtr. Reagan, yirmili yllarnn bamda
Ortabat'run en tannan sunucularndan biri olmutur. O, genellikle canl oyunlar sunmutur
fakat zaman zaman her bir oyunun Bat Birlii haberlerini kullanarak bir Chicago Cubs
yaynn taklit etmitir. Byle bir oyunda Augie Galan zor bir durumda sopay vurma ko-.
numundayken kablolara ses gelmemeye balamtr. Reagan alt dakika boyunca hayal gcn
kullanarak beyzbol oyununu anlatmay srdrmtr.
Reagan, kariyeri boyunca insanlarla balant ve iletiim kurmak iin alk olunmayan bir
yetenek ortaya koymutur. Bu, Beyaz Saray'da ok daha belirgin bir ekilde ortaya kmtr.
O, 1980 ylndaki kampanya srasnda a-k ve basit vizyonunu gzler nne sermitir. "Bizim
mesajmzn merkezinde be basit tandk szck bulunmaktadr. Byk ekonomik teoriler
deil. Politika felsefesi konusunda vaaz deil. Yalnzca be ksa szck: aile, i, komuluk,
zgrlk, bar," demitir.
Reagan kampanyas srasnda Jimmy Carter ile baarl
30
4 letiim
bir tartmada bulunmutur. Eski Kaliforniya valisi dinlenmi holanlabilir, yetenekli orta
Amerikan olarak karsna kmtr. Reagan, bakan ile gerilimli tartmasndan sonra
kendisine sorulan sorulara, "Bu bir ey deil. Ben John Wayne ile ayn sahnede bulunmu
biriyim," diyerek yant vermitir.
ster bir grup karsnda, kameraya bakarak isterse birebir olarak konusun, Reagan en yksek
derecede etkinlik iinde iletiim kurabilirdi. Suikaste urayp, ameliyathaneye gtrld
zaman bile amac bakalarn rahatlatmak olmutur. Onun cerraha yapt yorum "Ltfen
tmnzn Cumhuriyeti olduu konusunda beni inandrn."
Reagan iyi bir yneticiydi nk ak bir vizyona sahipti, sorumluluk sahibi olarak etkili
kararlar alyordu. Ancak o byk bir liderdi nk iletiim konusunda esrarengiz bir yetenei
vard. Bir lkeyi ynetmek iin geldii zaman insanlar onun kim olduunu, nerede bulunduunu
ve ne istediini biliyordu. letiim onu insanlarn izlemek istedii bir insan yapmt.
Siz bir lkeyi ynetmek durumunda olmasanz bile iletiim konusunda yetenee sahip
olmalsnz. Evliliinizin, iinizin, ve kiisel ilikilerinizin baars byk lde buna
baldr. nsanlar sizin ne istediinizi ve nereye gittiinizi bilmezlerse sizi izlemek
istemeyeceklerdir.
Aadaki drt temel doruyu izlerseniz daha etkili bir iletiimci olabilirsiniz.
31
1. Mesajnz Basitletirin
letiim yalnzca ne sylediiniz deildir. O, ayn zamanda onu nasl sylediinizdir. Baz
eitimcilerin rettiklerine kart olarak, etkin iletiimin anahtar basitliktir. Byk laflar ya da
karmak cmlelerle kafanz kartran insanlar unutun. nsanlarla balant kurmak
istiyorsanz, basit bir ekilde konuun. Napoleon Bonaparte, yardmclarna, "Ak olun, ak
olun, ak olun," derdi.
Gen bir ynetici hakknda anlatlan yk etkin ileti-f im konusunda bir proje verir. Gen
adam hayatnda ilk; kez olarak byk bir gruba kar konumaya davet edilmitir. O,
danmanndan iyi bir konuma yapmak iin -neriler alr. Yal adam ona "zleyicilerin
tmn kavrayacak, heyecanlandrc bir al yaz. Daha sonra insanlarn harekete gemek
isteyecekleri dramatik bir zet ve kapan konumas yaz. Ve onlar mmkn olduu kadar
birbirine yakn tut."
2. nsan Grn
Etkin iletiimciler, iletiimde bulunduklar insanlarn kim olduu konusunda younlarlar.
Onlar, bu kiiler hakknda bilgi sahibi olmadan etkin bir ekilde iletiimde
bulunamayacaklarn bilirler.
insanlarlabirey ya da grupiletiimde bulunurken kendinize u sorular sorun: Benim
izleyicim kimdir? Onlarn sorular nelerdir? Bunlarn yerine getirilmesi iin nelere gereksinim
vardr? Ve bunun iin ne kadar zamana ihtiyacm var? Eer daha iyi bir iletiimci olmak
istiyorsanz, izleyiciden yola kmalsnz. nsanlar byk iletiimcilere inanrlar
4 letiim
nk byk iletiimciler insanlara inanrlar.
3. Doruyu Gsterin
nanrllk byk iletiimin ncelidir. zleyenlere inanrlnz tamann iki yolu vardr.
lki, sylediiniz eye inann. Sradan insanlar, inanarak syledikleri eyler konusunda
srad iletiimciler olurlar. Ferdinand Foch, "Dnyadaki en gl slah, ateli bir insan
ruhudur," demitir. kinci olarak, sylediiniz eyi yaayn, inandnz hayata geirmekten
daha byk bir inandrclk yoktur.
4. Bir Yant Arayn
letiimde bulunurken tm iletiimcilerin amacnn eylem olduunu aklnzdan karmayn.
Eer insanlar hakknda bilgiye sahip deilseniz, siz iletiimde bulunmuyorsunuz-dur. nsanlarla
her konumanzda onlara hissetmeleri, hatrlamalar ve yapmalar iin bir eyler verin. Eer
bunu yapmada baarl olursanz, bakalarn ynlendirme konusunda yeni bir seviyede
bulunursunuz.
ZERNDE DNMEK
MVM irketinin bakan Danto Manquez, Jr. Liderin iletiim yetenei konusunda unu
sylemiti: "Bir lider dncelerini bakalarna aktarabilmelidir, bunun sonucunda onlar
motive edebilmeli, harekete geirebilmeli ve ynlendirebilmelidir. Bir liderin bakalarna
vizyonunu benimsetebilmesinin tek yolu iletiimden geer."
32
33
Sizin bakalaryla olan iletiim yeteneiniz hangi seviyededir? letiim sizin iin bir ncelik
midir? nsanlar motive edebiliyor musunuz? Vizyonunuzu insanlarn anlayabilecei,
benimseyebilecei ekilde ifade edebiliyor musunuz? Birebir konumalar yaptnz zaman,
onlarla balant kurabiliyor musunuz? Gruplarla balant kurma konusunda naslsnz?
Vizyonunuzun byk olduunu kalbinizde hissediyorsanz, buna karn insanlar bunu sizinle
paylamyorlarsa, sorunun etkin iletiim konusunda yetersizlik olabileceini dnyor
musunuz?
UYGULAMA YAPMAK
letiiminizi gelitirebilmek iin, aadakileri yapn: ; Ak olun. Ksa bir sre nce
yazm olduunuz bir mektubu ya da gnlk yazsn inceleyin. Cmleleriniz ksa ve
dorudan m, yoksa dolambal bir anlatma m sahipsiniz? Okuyucularnz sizin semi
olduunuz szckleri anlayabiliyorlar m, yoksa onu zmek iin szle bavurmak zorunda
m kalyorlar? Mmkn olan en az szc m kullanrsnz? Bir iletiimci iin en iyi arkada
basitlik ve sadeliktir. Bir sonraki yaznz bunu aklnzda tutarak kaleme aln.
Dikkatiniz zerinde tekrar younlan. Balayan haftada dikkatinizi iletiim kurarken tekrar
younlatrn. Kendiniz hakknda m, konu zerinde mi yoksa dinleyici zerinde mi
younlayorsunuz? Eer insanlar -zerinde younlamyorsaruz, onu deitirmeniz
gerekmektedir. Onlarn gereksinimleri, sorunlar ve istekleri zerinde dnn. nsanlarn
bulunduu yerde buluun, bylece daha iyi bir iletiimci olursunuz.
__34__
4 letiim
Mesajnz yaayn. lettikleriniz ile yaptklarnz arasnda aykrlklar var m?
Gvenilir birka insana mesajnz yaayp yaamadnz sorun. Einiz, danmanz ya da
yakn bir arkadanz sizin gremediiniz eyleri grebilirler. Onlarn yorumlarn savunma
yapmadan kabul edin. Daha sonra yaantnzda daha tutarl olabilmek iin yapmanz gereken
deiiklikleri belirleyin.
GNDELK RNEKLER
7 Nisan 1865'te, Bakan Abraham Lincoln sknt verici bir karar ald ve bunu arazide bulunan
generaline iletmesi gerekiyordu. Bakan olarak liderliinin tm arln ve tm umutlarn
buna balamt. Bir iletiimci olarak tm yeteneini ortaya koydu ve aadaki mesaj yazd:
Gen. Grant
Gen. Sheridan der ki, "Eer bask varsa ben Lee'nin hayatta kalacan dnyorum." Brak
bask olsun.
A. Lincoln
Bakan bu iletiim parasnn neminin, onu basitlikken uzaklatrmasna izin vermemiti.
Buna biz de izin vermemeliyiz.
35
5
Yetenek
EER ONU GELTRRSENZ; SZ ZLERLER
Yetenek szcklerin tesinde bulunmaktadr.
Liderin yetenei bakalarnn sizin ne yapmanz
gerektiini bildiinizi bilmeleridir. Bu durumda
onlar sizi izlemek isteyeceklerini bilirler.
John C. Maoavell
Toplum shhi tesisat iini kk grr nk
bu kaba bir itir, ve toplum felsefedeki yamalar
grmezden gelir nk bu yksek dereceli bir etkinliktir.
Ancak bu durum ne shhi tesisatln ne de felsefenin
yararna deildir. Ne birinin borular ne de
dierinin teorileri su tutmaz.
John Gardner, Yazar
37
Liderlik Nitelikleri SIRADAN ADAM ARAYII

Benjamin Franklin her zaman iin kendisinin sradan bir insan olduunu dnrd. Franklin,
onyedi kardeten biri olarak zenginlikten ok uzak olan bir tccarn oluydu. O, tipik bir
ocukluk yaamt. Okula iki yl ge yazlmt ve on iki yana geldiinde byk
kardeinin yannda bask ilerinde almaya balad.
Franklin ok alt ve basit bir hayat yaad. Davranlarn gnlk olarak uygulad on
nitelik belirliyordu. Yirmi yanda kendi bask iini kurdu. Ticaret hayatna kar bir yetenei
olduu iin onun ismi Philadelphia tarihinde bir iz brakmaktan daha fazlasn baaracakt. O,
o-laand bir hayat yaamt. Amerikan bamszlnn babalarndan biriydi ve bir
ulusun byk bir lideriydi. O, Bamszlk Bildirgesine imza atmt ve Paris Anlamas ve
Birleik Devletler'in Kuruluunun yazlmasna yardmc olmutu. (O, bu nde de imzas
bulunan tek kiidir.) Sava srasnda devrimin askeri ve finansal desteini gvence altna
almak iin Paris'te zor ve tehlikeli bir gizli diplomatik grevi yrtmek iin seilmiti.
Bu greve seilmesinin altnda yatan ey, onun inanlmaz yeteneiydi.
Benjamin Franklin yetmi yl boyunca dokunduu her eyi daha yksek seviyelere karmt.
1726 ylnda kendi bask iine baladnda insanlar Phihadelphia'nn nc bir bask
makinesini kaldramayacan dnyorlard, ancak Franklin ksa sre iinde kasabann en
iyi bask ^ makinesine sahip olduu eklinde bir n kazand. Ancak Philadelphia tccarlar
yalnzca bu baar ile yetinmiyor-lard.
!
38
5 Yetenek
Franklin'in zihninde her zaman iin kendisini ve bakalarn gelitirme aray vard. O bask
iini geniletti ve Poor Richard's Almanack'run da iinde bulunduu almay gerekletirdi.
Bu arada elektrikle ilgili ok sayda deneyde bulunuluyordu ve bunun bask iinde
kullanlmasnn yollar aranyordu. O, saysz parann buluunu gerekletirdi. Bunlar
arasnda yuvarlak soba, sonda aleti ve mercekler bulunmaktadr. Ve Atlantik Okyanusunun tesine sk sk yolculuk ederken Krfez Akntsnn haritasn karmay kendisine grev
edindi. Onun yaama kar tutumu almananda yazd bir vecizede grlebilir:
"Yeteneklerinizi gizlemeyin. Onlar kullanlmak iindir. Gneliin glgede bulunmasnn ne
gibi bir yarar olabilir?" Franklin'in yeteneklerinin kantlar ok fazladr. O, Phi-ladelphia'nn
ilk ktphanesinin kurulmasna yardmc olmutur. lkenin ilk itfaiye birimini oluturmutur.
Gne ndan daha fazla yararlanlabilecek dzenlemeler yapmtr.
Franklin, zamannn ounu kendi yeteneklerini ortaya koymakla geirirdi. Ancak bazen
yetenein kendisini anlatmasna izin vermesi gerekiyordu. Bir zamanlar, tarm konusundaki
gelimeler zerinde alrken, gbrenin tohum ve imenlerin daha iyi yetimesini saladn
kefetti, ancak komularn bu kesife inandrmak iin ok g anlar yaayacakt. zm ne
mi oldu? Bahar geldiinde, yola yakn bir tarlaya gitti ve elleriyle baz harfleri yazarak
gbresini ekti. Birka hafta sonra tarlann yanndan geen insanlar daha iyi bym olan
imenlerle bir yaz-run yazlm olduunu fark ettiler. O, basit bir ekilde, "Bu gbrelidir"
demiti. nsanlar mesaj almlard.
Bizler ister el sanatlarnda, ister sporda ya da isterse i alannda olsun, yksek yetenek gsteren
insanlara hayranlk duyarz. Ancak gerek u ki yeteneinizi ortaya koymak iin mutlaka
Faberge, Michael Jordan ya da Bili Gates olmak zorunda deilsiniz. Eer bu niteliinizi ilemek
istiyorsanz, ite size ihtiyacnz olacak baz neriler.
1. Onu Her Gn Gsterin
'Sabreden Kazanr' diye bir sz vardr. Ne yazk ki bazen insanlar ilk denemeden sonra hayal
krklna urayarak vazgeerler. Sorumlu insanlar, kendilerinden beklenileni her zaman
ortaya koyarlar. Ancak daha yksek yetenee sahip insanlar bir adm daha fazlasn atarlar.
Onlar yalnzca bedenlerini gstermezler. Kendilerini nasl hissederlerse hissetsinler her zaman
hazr olduklarn belli ederler, iinde bulunduklar koullar ve kendilerinden beklenilenin
zorluu onlar iin nem tamaz.
2. Geliiminizi Srdrn
Tpk Benjamin Franklin gibi, tm ok yetenekli insanlar srekli olarak renmek, gelimek ve
kendilerini yetitirmenin yollarn ararlar. Onlar bunu neden diye sorarak yaparlar. Her eyin
zerinde, bu kiiler nasl her zaman bir ie sahip olacaklarn bilen kiiler deil, nasTpaton
o-lacaklarn bilen kiilerdir.

3- Mkemmellik Araynda Olun Bu arayta olmadan yeteneini ortaya koyabilen hi
kimseye rastlamadm. Bunun sizin iin de geerli olduuna
40
5 Yetenek
iddiaya girerim. Willa A. Foster'n belirttii gibi, "Nitelik asla bir ans deildir; o her zaman ok
istemek, itenlikle aba, zeka ynelimi ve yetenek sunumu ile olur; o, ok sayda alternatiften
akllca seimi temsil eder."
Yksek derecede bir mkemmellik seviyesini gerekletirmek her zaman iin bir seenek ve bir
istek eylemidir. Bizler, liderler olarak, insanlarn topu ele aldmzda bizi izlemelerini isteriz.
Onlarsa, kendilerinin lideri olarak bizim iyi vuru yapmamz beklerler.
4. Sizden Beklenilenden Daha Fazlasn Baarn ok yetenekli insanlar her zaman iin bir mil
fazla giderler. Yeterince iyi, onlar iin asla yeterince iyi deildir. Jim Conway, Men in Mid-life
Crisis (Ortaya Krizindeki Erkekler) kitabnda 'baz insanlarn byk bir adam olabilme
gereksinimi ve yapabileceklerinin en iyisini yapma konusundaki artan bir istekle bir uyan
yaadklarn' belirtir.
5. Bakalarn Harekete Geirin
ok yetenekli liderler yksek bir seviyede yapabileceklerinden daha fazlasn yaparlar. Onlar
dier insanlar da ayn ekilde motive eder ve harekete geirirler. Baz insanlar varlklarn
srdrebilmek iin yalnzca iliki yeteneklerine gvenirken, etkin liderler bu yeteneklerini
mkemmellik ve etkili olmann yeni seviyelerine ulamak iin kullanrlar.
41
Bir i yapmanz gerektii zaman nasl davranyorsunuz? O iin mmkn olan en yksek
seviyede gerekleebilmesi iin elinizden gelenin en iyisini yapmaya alyor musunuz?
Yoksa, yeterince iyi bazen sizin iin yeterince iyi midir?
Yetenekli insanlar hakknda dndnz zaman, gerekte yalnzca tr insan gz nnde
bulunduru-yorsunuzdur:
1. Yapmak iin neye ihtiyac olduunu grenler
2. Yapabilenler
3. Yapmak iin gerekten yapmalar gerekeni yapanlar
alannda, srekli olarak performans gsterdiiniz yer neresidir? Bir dnen misiniz, bir
yapan msnz yoksa bir durum idare eden misiniz? Ne kadar iyi olursanz, insanlar zerinde o
denli daha fazla etkiye sahip olursunuz.
UYGULAMA YAPMAK
Yeteneinizi gelitirmek iin, aadakileri yapn:
Oyuna katln. Eer zihinsel ve duygusal adan iinizden kopuksaruz, bunu yeniden
dzenlemenin zamandr. lk olarak, iinizi kendinize yeniden tanmlayn. A-ralksz dikkat
gstermenin uygun zamann belirleyin. kinci olarak, neden iten kopuk olduunuzu saptaym.
Yeni mcadelelere gereksinim duyuyor musunuz? inizle ya da i arkadalarnzla eliki
yayor musunuz? Sonu gelmez bir iiniz mi var? Sorunun kaynan tanmlayn ve onu
zebilmek iin bir plan yapn.
5 Yetenek
Standard yeniden tanmlayn. Eer srekli olarak yksek seviyede performans
gsteremiyorsaruz, standartlarnz zerinde yeniden incelemede bulunun.
Gelimek iin yol bulun. Hi kimse onu istemeden gelime kaydedemez. Profesyonel
yeteneklerinizi gelitirebileceiniz ey bulabilmek iin kk bir aratrma yapn. Daha
sonra bunlar zerinde almak iin zaman ve para ayrn.
GNDELK RNEKLER
Texas Business'de geenlerde, "Biz gerekten de son nesiliz. Her zaman ynmz dolar
iaretine gre belirliyo-ruz. Bizim belirlediimiz tek standart bu. Hibir inan ya da etik
snrlamamz yok," diye bir yaz okumutum.
Siz ancak kendinize zg standartlarnz lsnde iyisinizdir. Kendinize en son ne zaman,
kendi snrlamalarnz aabileceiniz bir grev verdiniz?
42
43
CesareT
CESARETL BR K BR OUNLUKTUR
Cesaret, insan niteliklerinin ilkidir ... nk o, tm dier nitelikleri gvence altna
alan bir niteliktir.
Winston Churchl,
ngiltere Babakan
Cesaret, duascsna sylenmi korkudur.
Kari Barth, sveli Tanrbilimci
45
Liderlik Nitelikleri KAHRAMANLARIN KAHRAMANI
u adamda ortak olan ey nedir: 1914'te Daytona'da dnya hz rekorunu kran otomobil
yars, 1. Dnya Sa-va'nda Almanlara kar hava savanda ok sayda zaferler elde
eden pilot, ve 2. Dnya Sava srasnda Pasifik'te bir salda uak kazasndan sonra yirmi iki
gn yaayan sava zel danman sekreteri? Onlarn hepsi tehlikeli koullarda yaamlardr.
Onlarn hepsi cesaret gstermitir ve stres altnda sinirlerinin salamln ortaya
koymulardr. Ve bunlarn hepsi ayn kiinin bana gelmitirEddie Rickenbacker.
Eddie Rickbacker iin ister fiziksel, ister zihinsel ya da isterse ekonomik olsun bir mcadele asla
byk bir sorun olmamtr. O on iki yandayken babas ld, ve ailenin geimini salayacak
kii olarak okulu brakt. Gazete, yumurta ve kei st satt. Bir cam fabrikasnda, bira
fabrikasnda, ayakkab atlyesinde ve dkmhanede alt. Ardndan gen biri olarak yar
arabas tamirhanesinde alt ve yirmi iki yanda yarlara katlmaya balad. ki yl sonra
dnya hz rekorunu kracakt.
Birleik Devletler 1. Dnya Sava'na girdii zaman, Rickenbacker havaclk listesine girmeyi
denedi fakat ya fazlayd ve eitimi azd. O da bunun yerine ofr olarak girdi ve
stndekilerden kendisini uu eitimine gndermelerini istedi. niversite eitimli havac
arkadalarna uygun olmayarak pilotlua ykseldi. Ve sava sona erdii zaman, 300 uu saatini
doldurmutu (Amerikan pilotlar arasnda en fazla uu saati). Dmanla 134 kez
karlamt, 26 kez stn basan gstererek Onur Madalyas kazanmt. O, yzbalk
rtbesi kazand ve birliinin komutan oldu.
46
6 Cesaret
Rickenbacker'in havadaki cesareti, onun basnda "A-merikan Kahramanlar Kahraman" olarak
tannmasn salamt. Kendisine savataki cesareti hakknda soru sorulduunda korkak
olduunu sylyordu. "Cesaret," diyordu. "Yapmaktan korktuumuz eydir. Siz korkmadk-a
cesaret diye bir ey yoktur."
Bu cesareti 1. Dnya Sava'ndan sonra da devam etti. 1933 ylnda Dou Hava Tamacl
bakan yardmcs oldu. O zamanlar tm havayollar irketleri hkemetin destei ile ayakta
duruyordu. Ancak Rickenbacker onlarn kendilerine yetmesi gerektiini dnyordu. irketin
i eklini tamamen deitirmeye karar verdi. ki yl iinde, havaclk tarihinde bir ilk olarak
irketi krl hale getirdi. Ve Birleik Devletler bakan ticari tamaclarn hava postas
szlemelerini iptal ettii zaman, Rickenbacker bu hakk elde etti. Rickenbacker otuz yl
boyunca baarl ynetimden sonra yetmi yamda emekliye ayrld. On yl sonra ld
zaman, olu William, "Eer onun bir dsturu varsa, benim bin kez duyduum bir ifadesidir, 'Ben
vahi bir kedi gibi savaacam!'" diye yazmtr.
Eddie Rickenbacker gibi birinin yaamna baktnz zaman, onun byk cesaretini
gremeyebilirsiniz. Sava kahramanlklarn grmek kolaydr fakat o ayn zamanda i,
hkmet ve kilisede de bulunmaktadr. Organizasyon iinde gze arpc bir ilerleme
grdnz zaman, liderin cesaretli kararlar verdiini bilirsiniz. Bir liderlik konumu, bir kiiye
cesaret vermez fakat cesaret ona bir liderlik konumu verebilir. Bu, Yzba Eddie Rickenbacker
iin dorudur.
47
Larry Osborne u gzlemi yapmtr: "Yksek derecede etkin liderler hakkndaki en arpc
ey, onlarn ok az ortak eye sahip olduklardr. Birinin nerdii eyi, baka birisi
yaplmamas iin uyarmaktadr. Ancak bir nitelikleri ortaktr: risk alma konusundaki
isteklilikleri."
Mcadele etmenizi gerektiren zor kararlar alacanz zaman, cesaret hakkndaki u gerekleri
aklnzda tutun.
1. Cesaret Bir Sava ile Balar
Bir lider olarak karlatnz her test kendi iinizde balar. Cesaret testi bundan farkl
deildir. Psikiyatrist Shel-dan Kopp'un yazd gibi, "Tm gze arpc savalar kiinin kendi
iinde meydana gelir." Cesaret bir korkusuzluk deildir. Yapmaya korktuunuz eyi yapmaktr.
Bildiiniz eyi yapmay brakarak yeni bir alana girmek iin g sahibi olmak gerekir. Bu
Rickenbecker iin dorudur ve sizin iin de doru olabilir.
2. Cesaret eyleri Yalnzca Yumuatmak Deil, Onlar Doru Yapmaktr
Sivil haklar lideri Martin Luther King, Jr. "Bir insann sonsuz ls, rahat ve gven anlarnda
nerede bulunduu deil, mcadele ve atma anlarnda nerede bulunduudur," demitir. Byk
liderler iyi insan yeteneklerine sahiptir ve onlar insanlarla uzlaabilir ve birlikte alabilirler.
Cesaret alglama ile deil, ilke ile ilgilidir. Bir eyi yapmak iin ayaa kalkma yeteneine sahip
deilseniz, asla etkin bir lider olamazsnz. Sizin potansiyelinizi kullanma
48
6 Cesaret
azminiz, bakalarn teskin etme isteinizden daha gl kalmaldr.
3. Bir Liderin Cesareti Takipilerini Harekete Geirir
"Cesaret bulacdr" diye belirtmi Billy Graham. "Cesur bir adam ayaa kalkt zaman
dierlerine de bir cesaretlilik gelir. Cesaret gstergesi, bakalarn cesaretlendirme ile
gerekleir. O, insanlarn sizi izlemelerini salar. Arkadam Jim Mellado, "Liderlik, insanlar
doru eyi yapmalarna ynlendiren cesaret ifadesidir," diye aklyor.
4. Hayatnz Cesaretiniz ile Orantl Olarak Geniler
Korku bir lideri snrlar. Roma tarihisi Tacitus, "Gven altnda olma arzusu, tm byk ve
soylu giriimlerin karsnda durur" diye yazmtr. Ancak cesar^ kar etkiye sahiptir. O,
kaplar aar ve onun en byk yararlarndan biri budur. ngiliz tanrbilimci John Henry
Nevvman "Korku sizin yaamnz sona erdirmez fakat o hibir zaman bir balangca sahip
olmamanza neden olacaktr," diyor. Cesaret size yalnzca iyi bir balang vermekle kalmaz,
ayn zamanda daha iyi bir gelecek salar.
ronik olan ey, risk alma cesaretine sahip olmayanlar ile buna sahip olanlarn yaamlarnda
ayn miktarda korku deneyimi yaadklardr. Aralarndaki tek fark risk almayanlarn nemsiz
eyler hakknda kayglanmasdr. E-er-bir ekilde korku ve kayglarnz yenmek
istiyorsanz, onlarla kar karya gelmeniz gerekmektedir.
49
11
Eleanor Roosevelt, "Siz, yznzdeki korkuyu sildiiniz her deneyimle g, cesaret ve gven
kazanabilirsiniz. Siz kendinize 'Ben bu korkuyla yaadm. Artk bunun tesine geebilirim,"
diyebilirsiniz. Siz yapamayacanz dndnz eyleri yapmalsnz," demitir.
Korkuyu nasl kontrol altnda tutabilirsiniz? Gndelik yaantnzn bir paras olarak
deneyimlerinizde gerilim yayor musunuz? Ya da korku hissetmeseniz bile gvenli bir ortamda
bulunmaktan ok uzak duygular m yayorsunuz? Yaamnzda bir cesaret ruhu gelitirmek
iin nasl deiiklikler yapmalsnz?
UYGULAMA YAPMAK
Cesaretinizi gelitirmek iin, aadakileri uygulayn:
Onunla yzlesin. Sizde gerilim yaratan eyin zerine gidin. Cesaret kazanmak iin topluluk
nnde konuma yapn (bu pek ok kiinin en byk korkusudur). Bir oyunda rol aln. Rafting
yapn. Kayalara trmann. Tm bunlar yaparken yznzdeki gerek korku izinin nemi
yoktur.
u kiiyle konuun. ou insan yaamlarnda baz insanlarla kar karya gelmekten
ekinirlerbunlar patron, bir akraba ya da i arkada olabilir. Bu sizin iin geerliyse, bu hafta
bu kiiyle konuun. Ona sevgiyle gerei syleyin. (Eer kayalara trmanma ve rafting
yaptysanz, bunu sylemek hi de zor olmayacaktr).
50
6 Cesaret
Dev bir adm atn. Bir kariyer ilerlemesinde bulunmaktan korkuyor olabilirsiniz. Eer iinizi
deitirip, yeni bir ie balamann gerekli olduuna yrekten inanyorsanz, bunu yapmann
imdi tam zamandr. Bunun a-I rayna girin. Einize, danmanruza ve gvendiiniz |, bir
iki arkadanza bu konudan bahsedin. Eer bunu f.' yapmak doruysa, yleyse yapn.
GNDELK RNEKLER
Ondokuzuncu yzylda yaam Peter Cartvvright adl bir din adam Papaz vaaz iin
hazrlanrken Bakan Andrew Jackso'n dinleyiciler arasnda olduu ve uyarlarn
saldrgan olmayan bir slupla yapmas konusunda uyarld. O, konuma srasnda, "Bana
Andrew Jackson'n burada olduu sylendi. Ve uyarlarm konusunda dikkatli olmam istendi.
Benim sylemek zorunda olduum ey, Eer Andrew Jackson gnahnn tvbekar deilse
onun cehenneme gideceidir" ifadelerini kulland.
Vaazdan sonra Jackson, Cartvvright'n yarana gitti. "Baym," dedi bakan, "Eer sizin gibi
adamlardan oluan bir birliim olsayd, dnyay cezalandrabilirdim."
Cesaret dolu bir hareket bazen umulmadk olumlu sonular dourur.
51
7
Alg gc
ZLEMEYEN GZEMLERE BR SON VERN
yi liderler duyduklarnn yansna inanrlar.
Alg gc zayf olan liderler inandklar
eyin yansn bilirler.
John C. Mcvauell
Deliklerin ilk kural: Onlarn birisi iindeyseniz, delmeyi durdurun.
Molly Ivins, Ke yazar
HER ZAMAN N SORUNUN MERKEZ NOKTASINDA
Marya Sklodowska her zaman konunun kalbine ulamay isterdi. Polonya'da bir ocukken okulu
ve renmeyi sevmiti. Ailesi retmenlik iini kaybettii iin yatl okula gitmek durumunda
kald. O, koroya yardmc olmak iin sonsuz saatler harcad. Ancak bu onun liseyi birinci
olarak bitirmesini engellememiti, stelik snavlar Rusayd!
Daha fazla okuma olana olmad iin bir ocuk bakcs oldu. Her naslsa ablasn Paris'te
tp okuluna gndermek iin yeterli paray biriktirebilmiti. Daha sonra o da Sorbonne'da eitim
grmek iin Fransa'ya gitti. ki yl sonra fizik blmn birincilikle bitirdi. Bir sonraki yl
matematik alannda master derecesine hak kazand.
Artk tm zamann aratrma yapmaya adamt. Bir Fransz endstri topluluu iin
deneyler yapyordu. Ancak onun gerek tutkusu uranyum nlarnn srrn aratrmakt.
Marya, daha iyi bir laboratuvar aray iindeyken, kocas ve aratrma arkada olacak Pierre
ile tant. Siz, byk bir olaslkla Marya Skladowska'y duymusunuzdur fakat onu 1985
ylnda Pierre Curie ile evlendikten sonra kullanmay tercih ettii ismiyle renmisinizdir:
Onun a-d Madame Marie Curie'dir.
Madame Curie radyoaktivite alannda younlat ve nkleer fizik ve modern tp radyolojisinin
kaplarn at. Pierre 1906 ylnda bir kazada ld zaman, Marie Curie almalarn
srdrd ve byk ilerlemeler kaydetti.
"Yaam hibirimiz iin kolay deil," demiti bir defasn 54
7 Alg Gc
da, "Ancak buna kar yapacak bir ey yok. Biz azimli olmal ve her eyden ok kendimize
gvenmeliyiz." Onun aratrmalar ona byk bir n kazandracaktr: onbe altn madalya,
ondokuz derece ve iki Nobel dl (biri fizik, biri kimya alannda.)
Curie'nin renme azmi yalnzca bilme isteinde deil, ayn zamanda aratrmalarn pratik
uygulamalarla destekleme ynndeydi. 1. Dnya Sava srasnda, cephede olanlar takip
ediyor ve kefettii teknoloji ile insan hayatnn korunmasna yardmc olabileceini
gryordu. O ve kardei irene (o da bir Nobel dl kazanmtr) x-run kefettiler ve daha
sonra x-ray cihaznn ambulans donanm iinde kullanlabilmesine nclk ettiler. Ve Curie,
bunlarn kullanlabilmesi iin 150 teknisyeni eitti. Curie ayrca Paris ni-versitesi'nde
Radyum Enstits kurulmasna da yardm etti. Yalnzca laboratuvar binalarn kurulmasna
nclk yapmakla kalmam ayn zamanda binalarn donanmas iin Avrupa ve Amerika'dan
fonlar bulunmasn salamtr.
Curie, "Dnyada korkulacak hibir ey yoktur, yeter ki anlalsn" demiti. Onun zekas ve
alg seviyesi dnyamza olumlu etki yapacak pek ok eyi anlamasn ve kefetmesini
salamt. Ne yazk ki, keskin alglama gc onun salna fayda etmemiti. Radyoaktif
maddelerle aratrma yapt iin kendisini rasyasyonun etkisinden koruya-mamt.
almas onu yava yava ldrd. 1934 ylnda, altm alt yandayken lsemi
hastalna yenik dt.
Alg gc, sorunun kkn bulma yetenei olarak alga-*abilir. Etkili liderler alg gcne
gereksinim duyarlar,
__55__
yalnzca iyi olan liderlere bunun nemini her zaman anla-yamayabilirler. rnek olarak, liderler
tarafndan sylenmi olan u yorumlar okuyun. Bu szlerin onlarn nl son szleri olarak
kaytlara gemitir.
"VVellington'un kt bir general olduunu sylyorum. ngilizler kt askerlerdir; biz le
yemeini onlar yenmi olarak yeriz."
Napoleon Bonaparte Waterloo
Savandan hemen nce generalleriyle
kahvalt yaparken (1985).
"Sanrm yaklak be bilgisayarhk bir dnya piyasas vardr."
Thomas J. VVatson, IBM Bakan (1943)
"Koruyucuya ihtiyacm yok."
Jimmy Hoffa, kaybolmadan bir ay nce (1975).
Alg gc, etkinliini en st seviyeye karmak isteyen herhangi bir liderin olmazsa olmaz bir
niteliidir. O, pek ok nemli eye yardmc olur.
1. Konunun Kkenini Kefetmek
Byk organizasyonlarn liderleri her gn byk kaos ve karmaa olaslna kar mcadele
ederler. Onlar yap
56
7 Alg Gc
iindeki byk resimi grmek durumundadr. Sonu olarak, alg glerine gvenmelidirler.
McGill niversitesinden aratrmac Henry Mintzberg, "Kurumsal etkinlik, mantk olarak
adlandrlan dargrl konsepte bulunmaz. O, akgrl mantk ve gl sezginin
karsnda bulunur," demitir. Alg gc resmin bir ksmn gren liderin, olmayan paralar
sezgisel olarak doldurmasma ve sorunun kkenini bulmasn salar.
2. Sorun zmek
Eer sorunun kaynan bulursanz, onu zebilirsiniz. Lider konusuna ne denli yakn olursa,
sorunun kaynana inmesi o denli kolay olacaktr.
3- Maksimum Etki iin Seenekleri Deerlendirmek
Ynetim danman Robert Heller u tavsiyede bulunuyor: "Asla hazm sistemini
kmsemeyin, fakat asla o-nun yeterli olduuna inanmayn." Alg gc yalnzca sezgide ya da
zihinde bulunmaz. Alg gc hem mide hem de zihnimizi kullanarak deerlendirilir. alanlar
ve organizasyon iin en iyi seenek ancak bu ekilde bulunur.
4. Frsatlarnz Katlayn
Alg gcnden yoksun olan insanlar ender olarak doru zamanda doru yerde bulunurlar. Her ne
kadar byk liderler baz gzlemlerinde ansl grnseler de, ben liderlerin, alg gcnn
sonucu olarak kendi "anslarn" kendilerinin yarattna inanrm. Onlar deneyimlerini
kullanr ve sezgilerini izlerler.
__57__
i
Alg gcne sahip bir lider misiniz? Karmak durumlarla kar karya kaldnz zaman,
ksa srede sorunun kkne inebiliyor musunuz? Tm bilgilere sahip olmadan nce zor
sorunlarn kaynaklarn grebiliyor musunuz? Zeka ve deneyiminize olduu kadar sezginize de
gveniyor musunuz? Eer gvenmiyorsanz, bunu ilemeniz gerekmektedir. Geleneksel
olmayan dnceleri deerlendirin. Deneyim asndan ufkunuzu geniletin. Sezginiz yalnzca
kullanarak artacaktr.
UYGULAMA YAPMAK
Alg gcnz gelitirmek iin, aadakileri yapn:
Gemi baarlar analiz edin. Gemite baarl bir ekilde zm olduunuz sorunlara
bakn. Her bir sorunun kk kayna neydi? Nasl baarl oldunuz? Eer birka szckte
sorunun kalbini yakaladysanz, gelecekteki konularda da bunu yapmay renebilirsiniz.
Bakalarnn nasl dndn renin. Hangi byk liderlere hayranlk duyarsnz?
Onlarn yaam yklerini okuyun ve benzer zelliklerinizi saptayn. Baka liderlerin nasl
algladklarn renerek, daha fazla alglama gcne sahip olabilirsiniz.
Sezginizi dinleyin. Sezginiz sizinle "konutuu" ve doruyu syledii zamanlan anmsamay
deneyin, (o zaman onu dinlemi veya dinlememi olabilirsiniz). Bu deneyimlerde ortak olan ey.
nedir? Sezgi gcnz gelitirebilmek iin rnekler oluturun.
58
7 Alg Gc GNDELK RNEKLER
Uzun zaman boyunca, svire saat yapm konusunda rakipsizdi. Onlar parann satn
alabilecei en iyi saatleri yapyorlard, ve 1940'larda dnyadaki tm saatlerin yzde 80'ini
retiyorlard. 1960'larn sonunda bir mucit bir svireli saat irketinin liderlerine yeni bir saat
tr fikrine sahip olduunu syledi. Onlar bu fikri reddettiler. Bavurduu tm svire
firmalarndan ayn olumsuz yant ald.
Tasarmnn bir deere sahip olduuna inanan adam, onu Japonya'daki bir irkete gtrd.
Organizasyonun ismi Seiko, saatin tasarm ise dijitaldi, ve gnmzde tm saatlerin yzde
80'inde dijital tasarm kullanlmaktadr. Bir alg gcne sahip karar, kaderinizin tm ynn
deitirebilir.
8
Odaklanma
BUNU NE DENL YOUN BR EKLDE
YAPARSANIZ, O DENL FAZLA
YOUNLAIRSINIZ
Eer iki tavan birden kovalarsanz,
her ikisi de kaacaktr.
Bilinmiyor
nsanlarn syledikleri, insanlarn yaptklar, ve insanlarn yaptklann syledikleri tamamen
farkl eylerdir.
Margaret Mead Antropolog
61
Liderlik Nitelikleri FARKLI BR ZHN DURUMU
1998 ylnda, Atlanta Braver ve San Diego Pedres ulusal Beysbol Ligi'nde oynadlar ve ben
onlarn baz malarn seyrettim. Ben San Diego'da yaarken, tam bir Padres hayranydm
fakat 1997'de Atlanta'ya tandm zaman, Bra-ves'e yaknlk duymaya baladm. Sezon
boyunca onlar destekledimta ki onlar play-off ta San Diego ile kar karya gelinceye dek.
Neden deimitim. Tony Gwynn'e kar dndklerim yeniden ortaya kmt.
Tony Gwynn son elli yln en byk vurucusudur Ted Williams'tan beri. O, inanlmaz sekiz
vuru unvan kazanmtr. (Yalnzca Ty Cobb daha fazlasn kazanabil-miti). Kariyerinde
mkemmel bir .339'luk derece elde etmitir. Gwynn'in oyununu seyretmek bir keyiftir.
Eer Tony Gwynn'i yolda grseniz ve kim olduunu bilmeseniz, onun profesyonel bir beysbol
oyuncusu olduunu tahmin edemezsiniz. 160 boyu ve 110 kg. arlyla bir yldz oyuncuya
benzememektedir. Ancak hata yapmayn: Gvvynn yetenekli bir oyuncudur, niversiteden
beyzbol ve basketbol sayesinde baarl olmutur. Ve olaanst bir yetenee sahip olmasna
karn, baarsnn gerek anahtar odaklanmadr.
Tony Gwynn beyzbolu sevmektedir ve kendisini ona a-damtr. Her sezon birka kere Ted
VVilliams'n The Science Hitting (Vuru Bilimi) kitabn okur. Bu onun ilk kez olarak
niversitedeyken kefettii kitaptr. Saysz saatler boyunca video kasetleri seyreder. Evde
vuru teknikleri gsteren kasetlerden oluan bir ktphanesi vardr. Srekli olarak uydu anteni
ile izledii malar kaydederek, ktphanesini zenginletirir. Yolda bile bu kasetleri gz 62
8 Odaklanma
den geirir. Karlama iin yolculuk ettiinde iki bo video kasedi olur ve yapt atlar
kaydettirir. Ve o sopasn sallamad ve kaset izlemedii zamanlarda srekli o-larak vurutan
bahsetmektedir.
Gwynn bunlarla da yetinmez. Vuru onun neesidir. O, toplumsal olaylara elinde vuru eldiveni
ile katlr. Ve hatta uygulama yapmyorken, video kaseti izlemiyorken ya da baka vurucularla
konumuyorken onu ping-pong oynarken ya da gz konsantrasyonu gelitirici etkinliklerde
bulunurken bulabilirsiniz. Onun kariyeri boyunca San Diego'da kalma karar bile oyununu
gelitirmitir. "Glerimden biri dikkatimi toplamaktr," diyor Gwynn, "San Diego'da ok fazla
medya kargaas ve sosyal etkinlik olmad iin bu benim tutarl olmam salyor."
Tutarl olduu dorudur. Gwynn ilk sezonu hari profesyonel olarak oynad her mata 300'n
zerinde bir derece elde etmitir. Spor yazar George Will "Gvvynn gibi yaptklar ite byk
olan insanlar, pek ok insan iin bilinmeyen bir tr konsantrasyon gelitirmilerdir," demektedir.
Gerekten etkin bir lider olabilmek iin gerekli olan odaklanmaya sahip olmak ne demektir?
Anahtarlar, ncelikler ve younlamadr. nceliklerini bilen fakat konsantrasyondan yoksun
olan lider ne yapacan bilir fakat asla o-rai yapmaz. Eer bu kii konsantrasyona sahipse fakat
ncelikleri yoksa ilerlemeyen bir yetkinlii vardr. Ancak kii her ikisini bir arada yrtt
zaman, byk eyleri baarmak iin potansiyele sahip olacaktr.
-63Liderlik Nitelikleri
Sk sk, kk eyleri byk gren liderlik konumundaki insanlarla karlarm. Onlar hatal
davranmaktadr. Tony Gvvynn tm zamann oyun teknii zerine alarak geirmektedir. O,
kendisini buna adamtr ve bunun yerine baka bir eye odaklanmas onun iin zaman ve
yeteneinin boa kullanlmas olacaktr.
Buradaki nemli sorun, zaman ve enerjinizi nasl odak-layacanzdr? Yardmc olmas iin
aadaki rehberi kullann:
Yzde 70 Gcnz zerinde Odaklann

Potansiyel glerine ulaan etkili liderler, neyi yanl yaptklarndan ok, neyi doru
yaptklar zerinde odaklanrlar. Liderlik uzman Peter Drucker, "Byk gizem kt yaplan
iler deil, zaman zaman iyi yaplan ilerdir. Evrensel olan tek ey yetersizliktir. G her zaman
iin spesifiktir! rnek olarak, hi kimse byk violinist Joscha He-fetz'in byk bir olaslkla
iyi trampet alamayaca eklinde yorum yapmaz," diye yazmtr. Baarl olabilmek iin,
gleriniz zerinde odaklann ve onlar gelitirin. Zamannz, enerjinizi ve kaynanz
aktacanz yer buras olmaldr.
Yzde 25 Yeni eyler zerinde Odaklann
Geliim, deiim demektir. Eer daha iyi olmak istiyorsanz, srekli olarak deimeli ve
gelimelisiniz. Bu, yeni a-lanlara adm atmak anlamna gelmektedir. Gwynn, birka yl nce
Ted VVilliams ile konutuktan sonra kendisine model olarak onu ald. Eski usta, Gwynn'in i
toplara vur 64
',.
8 Odaklanma
mas durumunda daha baarl bir oyuncu olacan sylemiti. D toplara vurmay tercih
eden Gvvynn, bu konuda alt ve ortalama olan baarsn arpc hale getirdi. Eer
zamannz g alanlaryla ilgili yeni eylere adarsanz, bir lider olarak geliirsiniz. unu
unutmayn: Liderlik konusunda srekli olarak geliiyorsanz, kalc olursunuz.
Yzde 5 Zayf Alanlarnz zerine Odaklann
Hi kimse zayf alanlar konusunda almaktan tamamen kanamaz. Anahtar nokta bunu
mmkn olduu kadar az seviyeye indirmektir. Liderler bunu sorumluluk vererek gerekletirir.
rnein ben ayrntl almalar bakalarna aktarrm. Her ii, onu en iyi yapabilecek
kiiye vermek, ekip olarak verimlilii arttracaktr.
ZERNDE DNMEK
Odaklanma konusunda hangi seviyedesiniz? Kk eyleri bytyor musunuz?
Zayflklarnz kapatmak iin ok fazla zaman ayryor musunuz? Potansiyel gcnzn ok
az bir ksmn m kullanyorsunuz? Eer yleyse, byk bir olaslkla odaklanma konusunda
yetersiz kal-yorsunuzdur.
Odaklanma konusundaki bu eksiinizi gidermek iin unlar yapm:
Kendiniz zerinde aln. Siz kendinizin en byk dostu ya da dmansnz.
ncelikleriniz zerinde aln. Onlar iin savamak zorundasnz.
65
'#33
Gleriniz zerinde aln. Potansiyel gcnze ula-; abilirsiniz.
t
Birlikte aln. Tek banza etkin olamazsnz.
\
UYGULAMA YAPMAK
Odaklanmanz gelitirmek iin, aadakileri yapn.
Gcnz snflandrn. inizde iyi yaptnz ya da drt eyin listesini yapn. Onlar
yaparken zamannzn yzde kan harcadnz? Bu g alanlarna ayrdnz kaynan
yzdesi nedir? Zamannzn yzde 70'ini gcnze ayrmanza olanak salayan deiiklikler
yapabileceiniz bir plan yapn. Eer yapamazsanz, i ya da kariyerinizi yeniden gzden
geirmenin zaman gelmi olabilir.
Zayflklarnz datn. Yaplmas gerekli olan ve sizin iyi yapamadnz ya da
drt etkinlii tanmlayn. inizi bakalarna nasl datacanz saptayn. Personel almak
gerekecek mi? arkadalarnzla sorumluluu paylaabiliyor musunuz? Bir plan gelitirin.
Bir ke yaratn. nceliklerinize baktktan sonra, imdi konsantrasyon hakknda dnn.
Gcnzn asl a-larunda bir sonraki seviyeye gitmek iin ne gerekmektedir? htiyacnz olan
yeni aralar nelerdir? eyleri nasl yaptnz yeniden dnn. Sizi bir sonraki seviyeye
tayacak olan zaman ve para, yapabileceiniz en iyi yatrmdr.
8 Odaklanma GNDELK RNEKLER
Deneyimli hayvan eitimcileri, bir aslann kafesine girecekleri zaman yanlarna bir tabure
alrlar. Neden bir tabure? O, herhangi bir eyden daha iyi bir ekildebelki bir sakinletirici
tfei istisnasylaaslan evcilletirir. E-itimci taburenin ayaklarn aslann yzne tuttuu
zaman, hayvan ayn anda tm drt ayak zerinde odaklamaya alr. Ve bu onun paralize
olmasna neden olur? Blnm odaklanma her zaman size kar alr.
66
61
CMERTLK
SZN MUMUNUZ BAKALARINA
IIK VERMEKLE KENDNDEN
HBR EY KAYBETMEZ
Hi kimse ald ey iin onurlandrlmaz. Onur verdiiniz eye bir dldr.
Calvin Coolidge Amerikan Bakam
Vermek, yaamann en yksek seviyesidir. John C. Maxwell
69
I I
Liderlik Nitelikleri O KALPTE BALAR
Cmert insanlar dndnzde aklnza kim gelir? Andrew Cornegie, J.P Morgan ve
Andrew Mellon gibi yzyln en varlkl kiileri mi aklnza gelir. Yoksa Joan Kroc ya da Bili
Gates gibi ada kiileri mi dnrsnz? Bu kiiler milyonlarca dolarlarn bakalarna
vermilerdir. Fakat ben size baka birini tantmak istiyorum. Byk bir olaslkla onun ismini
bile duymamsnzdr. O, insanlara yardm etmeyi gnlden isteyen bir kiidir.
Ad Elisabeth Elliot'tur. 1950'li yllarn banda, bir grup misyonerle Quichua yerlilerine
ulamak umuduyla Ekvator'a gitmitir. Grubun iinde, 1947 ylndan beri grupta bulunan Jim
adl gen bir adam vard. Onlar birlikte alrken ve Ekvator yerlilerinin hayatta kalmalarna
yardmc olurken kendilerini birbirlerine vermeye karar verdiler ve evlendiler.
Jim ve dier drt misyoner Auca adl blgede yaayan baka bir kk yerli grubuyla temasa
gemek iin gittiklerinde iki yllk evliydiler ve Valerie adnda on aylk bir bebekleri vard.
Yerliler vahi bir ne sahiptiler. Kaytlara gre onlarn en son 1600'l yllarda ulam olan bir
din a-damn ldrmlerdi. O zamandan beri dardan kendilerine yaklamak isteyen
herkese saldryorlard. Zalimlikleri nedeniyle Ekvator yerlileri bile onlardan ekiniyordu.
Jim ve dierleri onlarla balant kurmaya hazrlanrken, Elisabeth bu be adamn kendilerini
tehlikeye attklarn biliyordu, ancak buna karn metanetli idi. Onlarn ikisi bu misyon iin
canlarn vermilerdi. Birka hafta boyunca bir misyoner pilotu Aucan kynn zerinde
umu ve onlara yiyecek ve armaan olarak baka paralar
9 Cmertlik
atmt. Bunlar arasnda ilk buluma iin hazrlk olmas a-macyla kendi fotoraflar da
vard.
Birka hafta sonra Jim ve drt arkada Curaray nehrinin yanna gelmi ve burada kamp
kurmulard. Orada Auca'l ilebir adam ve iki kadnbalant kurdular. Onlar dosta
grnyorlard. Ve daha sonraki gnlerde birka baka kiiyle daha karlatlar. Telsiz
aracl ile elerine kabile ile dost olma konusunda gze arpc ilerlemeler kaydettiklerini
sylediler.
Ancak birka gn sonra, adamlar szletikleri zamanda asl kamp yerine gelmediler. Onlarn
eleri, kayg i-inde haber bekliyorlard. Dakikalar geti, sonra saatler ve ardndan bir gn.
Elisabeth ve dierleri kt haberle karlaacaklarndan korkuyorlard.
Bir aratrma ekibi onlar aramaya kt ve telsizle kt haberi verdi. Onlar nehirde yzen
beyaz bir adamn bedenini grmlerdi. Aratrmaclar tek tek adamlar buldu. Hepsi ayn
durumdayd. Aucan mzraklaryla saldrya maruz kalmlard. Be adam da ldrlmt.
Bu koullar altnda, Elisabeth Elliot'un yerinde kim olsa evine geri dnerdi. Ancak onun istedii
Amerikadaki rahat evine geri dnmek deil, insanlara yardm etmekti. Elliot'un gerekten
cmert bir kalbi vard. Korkun kaybna karn, hl Ekvator'daki insanlara yardm etmek
istiyordu. O kald ve Quichuallara yardm etti.
Ancak bundan sonra olanlar daha arpcyd. Baka misyonerler Aucan ky ile balant
kurma giriimlerini srdrdler. Ve birka yl sonra, onlar baarl oldular. Elisabeth Elliot
hemen kye gitti. O, intikam almak m isti 70
71
yordu? Hayr, insanlar iin almak ve onlara hizmet etmek istiyordu. Elliot iki yl boyunca
Aucan insanlar ile birlikte yaad ve onlar iin alt, ve onlarn ou onun tad
Tanr'nn sevgisi mesajn memnuniyetle kabul ettilerbunlar arasmda kocasn ldrm
olan yedi adamdan ikisi de bulunuyordu.
Hibir baka kii insanlarla, cmert bir liderden daha yksek sesle konuamaz. Gerek
cmertlik zaman zaman olan bir olay deildir. O, kalpten gelir ve liderin yaamnn her
grnmnde ortaya kar. Zamann, parasn, yeteneklerini ve sahip olduklarn
paylamaktadr. Etkili lider, yalnzca kendisi iin bir ey istemez; onlar bakalarna verebilmek
iin bir eyler isterler. Cmertlik niteliini yaamnzn bir paras yapn. te nasl
yapacanz:
1. Sahip Olduklarnza Kar Minnettar Olun
Sahip olduklarndan tatmin olmayan bir kiinin cmert bir insan olmas zordur. Cmertlik daha
fazla kazanmakla deil, memnuniyet ile ilgilidir. Milyoner John D. Rocke-feller "Benim
milyonlarm var fakat onlar bana mutluluk getirmedi," demitir. Eer azla mutlu olursanz,
okla mutlu olmazsnz. Ve eer azla cmert deilseniz, zengin olursanz birdenbire
deimezsiniz.
2. insanlara ncelik Verin
Bir liderin ls kendisine hizmet eden insan says deil, kendisinin hizmet ettii insan
saysdr. Cmertlik ba 72
9 Cmertlik
alarma ncelik vermek demektir. Eer bunu yapabilirse-"niz, vermek, daha kolay olur.
3. Sahip Olduklarnzn Sizi Kontrol Etmesine zin Vermeyin
Arkadam Earle VVilson'a gre, insanlar gruba ayrlabilirler: "Sahip olanlar, sahip
olmayanlar ve sahip olduklarnn bedelini demeyenler." Gitgide daha fazla insan kazanma
arzusunun klesi olmaktadr. Yazar Richard Foster, "Nesnelere sahip olmak bizim kltrmzde
bir saplantdr. Eer ona sahip olursak, onu kontrol edebileceimizi hissederiz, ve eer onu
kontrol edebilirsek, onun bize daha fazla keyif vereceini hissederiz. Bu dnce bir
yanlsamadr," diye yazmtr.
4. Paraya Bir Kaynak Olarak Deer Verin
Birisi para geldii zaman, siz kazanamazsnz demiti. E-er para kazanma zerine
odaklanrsanz, maddeci olursunuz. Eer bunu yapmaya alr ve yapamazsanz, siz bir
kaybedensinizdir. Eer para kazanr ve onu harcarsanz, siz bir mirasyedisinizdir. Eer paraya
nem vermezseniz, siz hrsl olmayan birisinizdir. Eer ok para kazanrsanz ve ldnzde
hl onlara sahipsenizonlan yannzda gtrmeye altnz iinbir budalasnzdr.
_. Para ile gerekten kazanmak iin tek yol onu gevek bir ekilde elde tutmaktr. E. Stanley
Jones'un dedii gibi, "Para mkemmel bir uak, fakat ok kt bir efendidir. E-er o sizin
zerinize karsa ve siz altta kalrsanz, onun klesi olursunuz."
73
Liderlik Nitelikleri 5. Verme Alkanln Gelitirin
1889 ylnda, milyoner sanayici Andrew Carnegie "Zenginliin incil'i adl bir makale
yazmt. Orada zengin bir kiinin yaamnn iki dneme ayrlmas gerektiini sylyordu:
zenginlii kazanma dnemi ve onu datma dnemi. Cmertlik tutumunu srdrmenin tek yolu,
verme zaman, dikkat, para ve kaynakalkanl kazanmaktr. Richard Foster, "Parann,
ya da baz baka hazinelerin gitmesine izin verdiinizde, iimizde bir ey olur. O, eytan hrs
yok eder," der. Eer hrs tarafndan esir alndysanz, ynlendiremezsiniz.
ZERNDE DNMEK
Cmert bir lider misiniz? Srekli olarak bakalarma deer katma aray iinde misiniz? Paraya
kendinizden daha byk bir deer mi veriyorsunuz? Yaamnz bakalarna adyor musunuz?
Size yardm edemeyecek birilerine yardmc oluyor musunuz ya da geri dnmeyecek bir
eyinizi veriyor musunuz? Yazar John Bunyam "Eer geriye asla deyemeyecek birine bir ey
vermediyseniz, bugne kadar yaamamsruzdr," diye yazmtr. Eer yaamnzn kk
alanlarnda vermiyorsanz, cmert bir lider olamazsnz.
UYGULAMA YAPMAK
Cmertliinizi gelitirmek iin, aadakileri yapn:
Bir eylerinizi verin. Nelere sahip olduunuzu gzden geirin. Onlardan faydalanabilecek
birini dnn ve
74
9 Cmertlik
ona bunlarn verin. Eer bunu kimliinizi aklamadan yaparsanz, daha iyi olacaktr.
Paranz ie yatrn. Eer gerekten byk bir ey yapabilecekbakalarnn yaamnda
pozitif etki yapacak bir eybirini tanyorsanz onun bu konuda baarl olmas iin kaynak
salayn.
Ynlendirebileceiniz birini bulun. Liderliinizde belli bir seviyeye ulatnz zaman,
vermeniz gereken en deerli ey sizsinizdir. Kendi yaamnz aktaracanz birini bulun.
Ardndan onun daha iyi bir lider olabilmesi iin ona zaman ve kaynak verin.
GNDELK RNEKLER
Popler Fransz yazar Dominique Lapierre yeni kitab iin aratrma yapmak amacyla
Hindistan'a ilk ziyaretinde Rolls-Royce iindeydi. Orada kitabna aktaraca izlenimler
edinirken baka bir ey daha ald: Orada grd yoksul insanlara yardm etme tutkusu. Bu
keif onun sonsuza dek yaantsn deitirdi. Artk zamann yazarak ve insanlara yardm
amacyla fon oluturarak deerlendiriyor. Onun tutumu Hintli air Rabindranath Tagore'un,
Lapier-re'in kartvizitinin arkasna yazd szckle zetlenebilir: "Verdiin hibir ey kayp
deildir." Onu elinizde tutma-z durumunda kaybedersiniz.
75
h
10
Balatma
O OLMADAN EVDEN AYRILAMAZSINIZ
Basan, eylemle balantl grnmektedir.
Baarl insanlar, hareket etmeyi srdrrler.
Onlar hata yaparlar, fakat vazgemezler.
Conrad Hilton Otel yneticisi
Bir liderin korkmas gereken eyler arasnda
kendinden memnuniyet ilk srada gelir.
John C. Maoauell
11
Liderlik Nitelikleri YALNIZCA BR ADIM LER
Kemmons VVilson her zaman bir balatc olmutur. O, almaya yedi yandayken balad
ve o zamandan beri durmad. lk ileri, gazete ve patlam msr satmakt. 1930 ylnda,
onyedi ya olgunluuna ulatnda, ilk kez olarak maal bir i yapmay denedi. Bir pamuk
tccar iin alyordu. Pamuk tccarnn fiyat listesini hazrlayarak haftada 12 $
kazanyordu.
Haftada 35 $'lk bir muhasebe ii kt zaman, VVilson buraya bavurdu ve ii ald. Ancak
ilk maan aldnda, bunun yalnzca 12 $ olduunu grd. O, art istedi ve bunu kabul
ettirdi. Bir sonraki hafta fazladan 3 $ almt. Neden dier muhasebeci gibi 35 $ almadn
sorduunda, irketin onyedi yandaki bir ocua 35 $ demeyecei yantn ald. Bu,
VVilson'un dikkatini ekmiti. Bu, yetmi be yllk yaamnda maal bir ie son kez
giriiydi.
VVilson daha sonra ok eitli iler yapt: Bunlar arasnda kumar makineleri, iecek datm
ve iecek makineleri vardr. Ve o annesine bir ev yapacak kadar para kazanabil-miti. Ev
yapmnda ok fazla potansiyel olduunu bu dnemde kavrad. iin Memphis'e gitti ve
sava sonras patlama grlen bina yapm iinden bir servet kazand.
VVilson'n balatma nitelii onun ok para kazanmasn salamt, ancak o dnya zerinde
bir etkide bulunmamt1951 ylnda bunu gerekletirecekti. Bu, Memp-his' iadamnn
ailesiyle birlikte tatil iin Washington D.C.'ye gittii yld. Seyahati srasnda Birleik
Devletler-deki kiralk oda durumunu zntyle renmiti. 1920'li yllardan beri tm lke
boyunca moteller mantar gibi oalmt. Bunlarn bazlar k aile yerleriydi. Dierlerinde
78
10 Balatma
saatlik yatak kiralanyordu. Sorun, seyahat eden kiinin neyle karlaacan bilmemesiydi.
Wilson, "Bunlarn bazlar kelimenin tam anlamyla bakmsz yerlerdi. Onlarn tm
ocuklar iin de oda paras alyordu. Wilson gibi be ocuk babas olan biri iin gerekten
fazlayd bu. Motellerde oda bana 4 $ ya da 6 $ a-lnyordu ve ocuk iin fazladan 2 $
isteniyordu. Bu faturay e katlyordu.
insanlarn ou bundan ikayeti oluyordu fakat daha sonra bunu unutup gidiyorlard. Ancak
Wilson, her zaman iin balatc olarak, bunun iin bir eyler yapmaya karar verdi. "Eve
gidelim ve bir aile otelleri zinciri kuralm" dedi eine, "ismine gvenilebilir oteller" diyerek
ekledi. Ei yalnzca gld.
Wilson Memphis'e geri dnd zaman kendisine ilk otelinin tasarmnda yardmc olmas
iin bir teknik ressam tuttu. O, temiz, basit ve dardan nasl bir otel olduu belli olan bir yap
kurmak istiyorlard. Ve o ayn zamanda her odada televizyon ve yzme havuzu gibi zellikler
istiyordu. Ertesi yl Memphis eteklerinde ilk otelini at. Kocaman bir tabelada otelin ismi
yazyordu. Onun ad Holiday Inn idi.
Wilson'n amalad drt yz otele ulamas umduumdan daha uzun srecekti. 1959 ylnda
yz oteli vard. Ancak onlarn isim hakkn satmaya karar verdiinde, otel allarnda bir
patlama yaanacakt. 1964 ylnda, be yz Holiday Inn oteli vard. 1968'te bu say bine
ulamt ve 1972'de her yetmiiki saatte bir dnyada herhangi bir yerde bir Holiday Inn
alyordu. Bir kalp krizinden sonra
79
irket liderliinden 1979'de ayrld zaman, zincir bymeye devam ediyordu.
"Ben genliimde ok atm," diyor VVilson, "Hayatm kazanmak iin bir eyler yapmak
zorundaydm. Ve kalp krizinin ardndan ayrldm zaman, glleri koklamak iin eve
gitmitim. Bu yaklak bir ay srd." Bir balatc iin bir eyler yapmay durdurmak ok
zordu.
"Liderlik YasalarReddedilmez21 Liderlik Yasas"kitabmda liderlerin takipileriyle bir
balant balatmaktan sorumlu olduklarn sylemitim. Ancak liderlerin balatc
olduklarn gsteren tek alan bu deildir. Onlar her zaman frsat aray iinde ve harekete
gemek iin hazrlkl olmaldr.
Bunun gerekleebilmesi iin liderlerin sahip olmalar gereken nitelikler nelerdir? Ben en
azndan drt tanesini sayabilirim.
1. Onlar Ne stediklerini Bilirler
Komedyen piyanist Oscar Levant bir defasmda, "karar verdiim zaman, kararszlkla dolu
oluyorum," demiti. Ne yazk ki pekok insarun yaad ey budur. Hi kimse hem kararsz
hem de etkin olamaz. Napoleon Hill'in syledii gibi, "Tm baarnn balang noktas
arzudur." Etkin bir lider olacaksanz, ne istediinizi bilmeniz gerekir. Karnza kan
firatlar anlamann tek yolu budur.
80
10 Balatma 2. Onlar Kendilerini Harekete Ynlendirirler
Eski bir sz vardr: "Eer istersen baarabilirsin". Balatc-lar dier insanlarn onlar motive
etmesini beklemezler. Onlar rahatlk blgelerinin tesinde kendilerini itme sorumluluunu
bilirler. Ve onlar dzenli bir uygulama yaparlar. Yirminci yzyln en byk balatclarmdan
biri o-lan Bakan Theodore Roosevelt gibi birinin, "Benim yaantmda parlak ya da srad
hibir ey yoktur, belki bir ey dnda: Ben yaplmas gerektiine inandm eyleri
yaptm... Ve bir eyi yapmaya karar verdiim zaman, onu yaptm," demesi anlamldr.
3- Onlar Daha Fazla Risk Alrlar
Liderler ne istediklerini bildikleri ve kendilerini eylemde bulunmaya ittikleri zaman, onlarn bir
engelleri daha vardr. Bu risk alma istekliliidir. Proaktif insanlar her zaman risk alrlar. Ancak
iyi liderlerin risk almay istemeleri iin nedenlerden bir tanesi, balatc olmamann da bir
bedelinin olduudur. Bakan John F. Kennedy, "Bir eylem program iin riskler ve bedeller
vardr, fakat bu, hareketsiz olmann uzun vadeli riski ve bedellerinden daha azdr," demitir.
4. Onlar Daha Fazla Hata Yaparlar
Balatclar iin iyi haber onlarn doru olan yapmalardr. Kt haber ise ok sayda yanl
yapmalardr. IBM kurucusu Thomas J. Watson, "Baarl olmann yolu, baarszlk
orannz ikiye katlamaktr," demitir.
81
Balatc liderler baarszla uradklarnda, bunun kendilerini skntya sokmasna izin
vermezler. Potansiyel ne kadar byk olursa, baarszlk olasl da o kadar byk
olacaktr. Senatr Robert Kennedy bunu yle zetliyor: "Yalnzca byk baarszlklara
cesaret edenler, byk baarlara imza atabilirler." Eer bir lider olarak byk eyler baarmak
istiyorsanz, balatma isteinde olmanz ve kendinizi izgi zerine koymanz gerekir.
ZERNDE DNMEK
Bir balatc msnz? Srekli olarak frsat aray iinde misiniz, yoksa onun size gelmesini
mi bekliyorsunuz? En iyi igdlerin temelinde bulunan admlar atmada istekli misiniz? Yoksa
her eyi sonsuz ekilde analiz mi ediyorsunuz? Daha nceki Chrysler bakan Lee Iacocca,
"Doru karar bile, eer ok ge alnmsa, yanl karar olabilir," demiti. En son ne zaman,
yaammz anlaml klan bir eyi balattnz? Rahatnz bozmayp, kendinizi ok ge olarak olayn iine ittiiniz oldu mu?
UYGULAMA YAPMAK
Balatclnz gelitirmek iin, aadakileri yapn:
Dnme eklinizi deitirin. Eer balatma niteliinden yoksunsaruz, sorunun bakalarndan
deil, sizden kaynaklandn kabullenin. Yapmaktan nefret etmenizin nedenini belirleyin. Risk
almak sizi rktyor mu? Gemi baarszlklar nedeniyle cesaretiniz krld m? Frsatn
ortaya koyduu potansiyeli gremiyor musunuz? steksizliinizin kaynan bulun. ten da
82
10 Balatma
doru hareket etmedike ileri doru harekete geemezsiniz.
Frsatn kapnz almasn beklemeyin. Frsat gelip kapnz almaz. Sizin dar kp,
onu aramanz gerekmektedir. Bunu yaparken niteliklerinizin, yeteneklerinizin ve
kaynaklarnzn farknda olun. Bunu yapmak size bir potansiyel dncesi verir. imdi, bir
hafta boyunca her gn frsat aramak iin kullann. Nerede gereksinim olduunu gryorsunuz?
Frsatlar her yerdedir.
Bir sonraki adm atn. Frsat grmek, madalyonun bir yzdr, onun hakknda bir eyler
yapmak ise madalyonun dier yzdr. Birisi bir hareketi balatt zaman herkes bir eyler
yapmaya balar. Ancak ok az insan ilk hareketi yapma giriiminde bulunur. Grebildiiniz en
iyi frsat yakalayn ve onu mmkn olduu kadar uzaa tayn.
GNDELK RNEKLER
1947 ylnda, Lester VVunderman New York'taki reklam iinden kartld. Ancak gen adam
ajans efi Max Sack-heim'den ok ey renebileceini biliyordu. VVunderman, ertesi gn
brosuna gitti ve daha nceki gibi almaya baladancak maa almadan.
Sackheim bir ay boyunca onu nemsemedi fakat sonunda onun yanna gitti ve "Tamam sen
kazandn. Ben imdiye kadar paradan ok ii isteyen kimse grmedim," dedi.
83
Wunderman yzyln en baarl reklamclarndan biri olmutur. O, dorudan pazarlamann

babas olarak tannmaktadr. Yarnki potansiyelinize ulamak iin bugnden byk bir adm
atmanz gerekir.
11
DNLEME
ONLARIN KALPLERYLE BULUMAK N KULAKLARINIZI KULLANIN
Liderin kula, insanlarn sesleriyle nlamaldr.
Wodrow Wilson Amerikan Bakan
yi bir lider, takipisinin kendisinden duyrnak
istediklerini deil, bilmesi gerekenleri sylemesi
iin tevik eder.
John C. Maxwell
84
85
NE KADAR KONUURSA O KADAR DNLER
Amerika Birleik Devletleri'nin en etkili insanlar listesinde kimleri sralardnz? Tabii ki
bakanlar bu listede yer a-lacaktr. Alan Greenspan da yle. Gezegenin en tannm
yzlerinden biri olan Michael Jordan belki daha st srada yer alacaktr. Bili Gates'in listedeki
yeri konusunda farkl dncelere sahip olabilirsiniz. Bir an iin bu listede kendinizin
bulunduunuzu dnn. Ve imdi de ben sizin belki de listeye dahil etmeyeceiniz bir isim
olan Oprah VVinfrey'i eklemek istiyorum.
1985 ylnda, VVinfrey tannmayan biriydi. O, Steven Spielberg'in The Color Purple filminde
grlmt ve yerel bir sabah talk-show programnn sunumunu yapyordu. Hangi baars
onun konuma yeteneine katkda bulunmutur. "nsanlarla iletiim kurmak, benim kendim
hakknda bir tr deer gelitirmemle olmutur" diye aklyor VVinfrey. Ve o bunun
mkafatn yaamn erken dneminde almtr. "ki yamdayken insanlar bu ocuk ok
abuk konuacak" deerlendirmesiyle kar karya kalm.
Ancak VVinfrey bunun daha fazlasn dinleme ile gerekletirmi. Onun dinleme yetenei her
zaman iin yaamnn balca bir karakteri olmutur. O bir renme dknyd ve onun
dinleme yetenei yazarlarn bilgilerini zmsemesi ile ekillendi. O, kurgu ve yaam yklerine
dknd. Baka insanlarn hissettikleri ve dndkleri hakknda bir eyler reniyordu.
Bylece ayn zamanda kendi hakknda bir eyler reniyordu.
Onun renme eilimi kariyerinin her aamasnda
11 Dinleme
kendisini gsterdi. Televizyon ovlarmda bu aka grlyordu. Her zaman iin havadaki
atmosferi kavrayabilmek iin gzlem yapyor ve dinliyordu. Gsteri programna gelenlerin ne
sylediklerini ok dikkatlice dinliyordu. Mzik yldz Madonna onun hakknda "O, halkn
gz konumunda ve insanlarla byl rportajlar yapyor. Bunu nasl yaptn bilmiyorum,"
demiti. O, bunu dinleme ile yapyordu.
Oprah Winfrey'in dinleme yetenei onun inanlmaz bir baar ve etki sahibi olmasn
salamt. Dnyann en pahal elence kiilii olarak ylda yaklak yarm milyar dolar
kazanmaktadr. Her hafta, ABD'de otuz milyon insan onun ovunu seyretmektedir.
O, ov baarsna karn bununla yetinmemektedir ve deiiklik arayn srdrmektedir.
Personeline "ovda deiiklik yapmak yaammzda deiiklik yapmak gibidir. Bunu yapmak
elenceli olabilir. imdi daha fazla ne yapabiliriz diye dnelim," demektedir.
O insanlarn dnceleri hakknda ok sayda kukuya sahip olmasna karn onlar

dinlemeyi srdrr. Bu ona bir kitap kulb mdavimi gibi her konuda fikre sahip olmasn
salayacaktr. Binlerce insan okuyarak yeni eyler renmektedir. VVinfrey ise, yaam amac
insanlara deer katmak olan biri olarak, dinleyerek baar kazanmaktadr.
"Liderlik Yasalar" kitabnda iaret ettiim gibi liderler yardm istemeden nce insanlarn
yreklerine seslenirler.
86
87
Bu Balant Yasas'dr. Ancak bir lider bir kiinin yreine seslenmeden nce, onun iinde ne
olduunu bilmesi gerekmektedir. O bunu dinleyerek renir.
Dinleme konusunda isteksizlik zayf liderler arasnda yaygndr. Amerikan ynetiminin babas
olan Peter Druc-ker tm ynetim problemlerinin yzde 60'nn yanl iletiim sonucu meydana
geldiine inanmaktadr. Ben de iletiim sorunlarnn byk bir ounluunun kt dinlemeden
kaynaklandn syleyebilirim.
Sizin dikkatinizi ekecek ok sayda ses haykrlmaktadr. Dinleme zamannz nasl
geireceiniz hakknda dnrken, dinlemeyle ilgili iki amacnz olduunu aklnzda tutun:
Bunlar insanlarla balant kurmak ve renmektir. Bu nedenle u insanlar ok byk bir
dikkatle dinlemelisiniz:
1. Takipileriniz
nsanlarn izlemek istedii iyi liderler, takipileriyle etkileim iinde olduklar zaman,
davrantan daha fazlasn yaparlar. Onlar, takipilerinin her biriyle bir kii olarak bir duygu
alverii iindedir. Chesterfield Kontu Philip Stan-hope insanlarn ounun kendi ifade
ettiklerinin dinlenmesinden son derece etkilendiklerini sylemektedir. Eer insanlara deil,
yalnzca olgulara odaklanm biriyseniz, bu alkanlnz deitirin ve gerekten dinleyin.
2. Mterileriniz
"Fsltlar dinlerseniz, lklar duymak zorunda kalmazsnz," zdeyii dinlemenin
nemini ok gzel bir ekilde
88
11 Dinleme
anlatmaktadr. Mterilerimizin beenilerini, ikayetlerini ve nerilerini can kula ile
dinlemelisiniz. Microsoft'un Ynetim Kurulu Bakaru Bili Gates 'Business @ the Speed of
Thought''kitabnda "Mutsuz mteriler her zaman iin bir ilgi alandr. Onlar ayn zamanda
sizin en byk frsa-tnzdr" der. yi liderler her zaman iin hizmet ettikleri insanlarla temas
konusunda ncelik olutururlar.
3- Rakipleriniz
Sam Markevvich "Eer benimle ayn fikirde deilsen, bu dinlememi olduunu gsterir,"
demitir. Onun espri yaptna kuku yok fakat rakip olarak dnlen baka bir
organizasyonun bir lideri doru bir ey syledii zaman, onun konumu deil, syledikleri
zerinde odaklanmahs-nz. Baka bir grubun yesi olduu iin onun sylediklerini gz ard
etmeniz, zaman iin yanl kararlar almanza neden olabilir.
Larry King "Ben her sabah kendime, bugn sylediim hibir ey bana herhangi bir ey
retmeyecek. Ben yalnzca dinleyerek renebilirim," demektedir. Bir lider olarak,
davranlarnzn temeli kendinizi yetitirmek iin dinledikleriniz ve rendikleriniz zerine
oturmaldr.
4. Danmanlarnz
Hibir lider bir yol gstericiye sahip olmadan yeterince gelimi ve deneyimli olmaz. Ben
edindiim deneyimlerden daha fazlasn liderlerden rendim. Melvin Maxwell (babam), Elmer
Towns, Jack Hayford, Fred Smith ve J. Os-Wald Sanders gibi kiiler yaammda nemli
katklar bu 89
I
lunan insanlardr. Eer u anda bir yol gstericiye sahip deilseniz, hemen birini bulun. Eer bir
insandan yardm alamazsanz, kitap okuyarak bu sreci balatabilirsiniz. Benim baladm
yer burasdr. Esas olan ey, bu sreci devam ettirmektir.
ZERNDE DNMEK
yi bir dinleyici misiniz? Ben liderlie baladm zamanda iyi bir dinleyici olmadm
biliyorum. Ben kendi yaptm eylerle meguldm. Ancak yle bir bam kaldrp,
etrafmda olup bitenler zerinde daha fazla dikkat ettiim zaman, hatal davrandm
anladm.
UYGULAMA YAPMAK
Dinlemenizi gelitirmek iin, aadakileri izleyin:
Programnz deitirin. Takipilerinizi, mterilerinizi, rakiplerinizi ve danmanlarnz
dinlemek iin zaman ayryor musunuz? Eer takviminizde bunun iin bir zaman ayrma
grlmyorsa, onlara yeterli nemi vermiyorsunuz demektir. Bu etkinlik iin gnlk, haftalk ya
da aylk olarak bir zaman ayrn.
nsanlarla onlarn mekanlarnda buluun. yi bir dinleyici olmann bir anahtar insanlarla
ortak mekanlar bulmaktr. Bundan sonraki ilk mteri ya da alan ile karlamanzda,
kendinizi bir kii olarak ona drt ya da be soru sorma konusunda disipline aln. Onun kim
olduunu anladktan sonra onunla balant kurmak, iin ortak zeminler arayna girin.
11 Dinleme
Satr aralarn dinleyin, insanlarla etkileim iinde olduunuz zaman onlarn
konumasndaki ierie gre ne sylemek istediklerine dikkat edin. Ancak duygusal ierii gz
ard etmeyin. Satr aralarn okuyarak gerekten sylemek istedikleri hakknda bir eyler
renebilirsiniz. nmzdeki gnlerde kalbinizle dinleme konusunda zaman ayrn.
GNDELK RNEKLER
Bakan Theodore Roosevelt bir hareket adamyd, fakat ayn zamanda iyi bir dinleyiciydi ve bu
niteliini baka insanlarda da uygulatyordu. ok youn olduu bir dnemde toplant
sonrasnda yorgun argn bir ekilde insanlar selamlyordu. Bunu yaparken glmseyerek "Ben
bu sabah bykannemi ldrdm," diyordu. nsanlarn ou onunla birlikte olmann yaratt
atmosfer nedeniyle, o-! nun ne sylediini bile duymuyorlard. Yalnzca bir diplomat buna
dikkat etmiti. Bakann yanna yaklaarak, "Sanrm bu yorgunlukla bunu gerekten yapacak
duruma geldiniz!" dedi.
90
91
3
'"*,
T f
12
TutkU
BU YAAMI ALIN VE ONU SEVN

Bir lider tutkuya ulat zaman,
o genellikle yantlayc bir tutku ile karlar.
John C. Maxwell
Herkes sz verebilir, fakat siz bir vaatte bulunduunuz
zaman, sizin kannz bunun iin akmaldr, bu durumda
baka birinin sizi durdurmas ok zor olacaktr.
Bili Cosby, komedyen
93
Liderlik Nitelikleri KANINIZDAK PZZA SOSU
"Liderlik Yasalar"kitabnda Papa John'un Pizzas yksn, 1984 ylnda kurduu irketi yedi
yl iinde l'den 46'ya ulatrrken, daha sonraki yedi ylda 46'dan 1.600'e karan John
Schnatter'in yaptklarn anlatmtm. irketin bu ikinci yedi yldaki olaanst baars
Byk Geliim Yasas'na bal olarak meydana gelmitir. "Geliimi arttrmak iin takip
edenleri ynetingeliimi katlamak iin liderleri ynetin," ifadesi kullanlmaktadr bu yasada.
Ancak Papa John'un ilk yarsndaki baarsnn anahtar neydi?
Yant tutkudur. John Schnatter yalnzca Papa John'un Pazzasn yemiyordu; o, ayn zamanda
onunla nefes alyor, onunla uyuyor ve onunla yayordu. O her zaman iin onun baskn
dncesi olmutur. Michael Speiser, Success dergisinde onunla ilgili olarak, "Pizza Schnatter'in
yaamdr ve onu ok ciddiye alr."
Schnatter'in felsefesi basit ve dorudandr. "yi yaptnz i zerinde younlan" diye
tavsiyede bulunmaktadr, "ve bunu baka herkesten daha iyi yapn," demektedir. Onun iyi
yapt ey, dnyada trnn en hzl gelien iini ynetmekti. Ve o her zaman iin yapt ii
sevmitir.
Ksa bir sre nce o ei Annette'nin sahip olduu bir franchising firmasn ziyaret etti ve
buray kanuni dzenlemeler nedeniyle bor bata iinde buldu. O ne yapt? Hemen kollarn
svad ve birbuuk saat boyunca pizza yapmna yardm etti. Bu, onun sevdii bir eydi.
Haftada drt ya da be kez dkkanlarn ziyaret ederdibunu genellikle haber vermeden
yapyordu. Bunun nedeni her eyin yolunda gidip gitmediini kontrol etmekti.
94
12 Tutku
"Yirmi iki yandayken pizza iiyle ilgili hayallerimden bahsettiim zaman insanlar benim
lgn olduunu dnyordu," diyor schnatter. "Yatrmclar, bankaclar ve hatta baz
arkadalarm, bir ayda be ya da alt dkkan ama dncemi sylediim zaman
glyorlard"imdi yln her gn yeni bir dkkan almaktadr.
Ve o bunu arttrmak istemektedir. Meksika'da bir franchise ald zaman, Schatter Venezuela,
Puerto Rico ve baka yabanc pisayalara girmenin yollarn aramaktadr. O, dnyann en
byk pizza satcs olana kadar vazgemeye niyetle deildir. O, bu ii sevmekte ve sahip
olduu hereyi ona vermektedir.
Uzmanlar, insanlar baarl klan unsurlar inceleme konusunda ok fazla zaman
harcamaktadr. Onlar, kiilerin kimlikleri, zekalar, eitimleri ve dier faktrlere bakmaktadr.
Ancak bunlardan daha fazla olarak tutku, fark yaratmaktadr. RCA'dan David Sarnoff, "ini
sevmeyen hi kimse baarl olamaz" demektedir.
Etkin insanlarn yaamlarna baktnz zaman, onlarn genellikle sterotip yaplar yoktur.
rnek olarak, en byk 500 irketin tm ynetim kurulu bakanlarnn yzde 50'si
niversiteden C ya da C- derecesi ile mezun olmulardr. Tm ABD bakanlarnn yaklak

yzde 75'i okul dnemlerinde snfn alt sralarnda yer almlardr. Ve tm milyoner
giriimcilerin yzde 50'sinden daha fazlas niversite mezunu deildir. Onlarn byk eyler
baarmalarn olanakl klan ey nedir? Yant tutkudur. Hibir ey, bir liderin yaamnda
tutkunun yerini alamaz.
95
>%1
Tutku ile ilgili drt geree gz atm ve bir lider olarak onlarla neler yapabileceinizi saptayn.
1. Tutku, Baarnn lk Basamadr
Arzunuz, sizin yazgnz belirler. Byk liderleri dnrseniz onlarn tutkular sizi
etkileyecektir: nsan haklar konusunda Gandhi, zgrlk konusunda VVinston Churc-hill,
eitlik konusunda Martin Luther King, Jr., teknoloji konusunda Bili Gates bu kiilerin
bazlardr.
Sradan bir yaamn tesinde yaayan herhangi biri byk arzuya sahiptir. O herhangi bir
alanda geerlidir: zayf arzu, zayf sonular dourur, bu kk atein az s o-luturmas
gibidir. Ateiniz ne kadar glyse, arzunuz o kadar byk olacaktrve potansiyeliniz o denli
byk olacaktr.
2. Tutku Sizin Istekgcnz Arttrr
Tutkudan uzak gen bir adamn Sokrates'in yanna yaklaarak, "Byk Sokrates, ben sana bilgi
iin geldim" dedii anlatlmaktadr.
Filozof gen adam denizin kenarna gtrm, onu suya sokmu ve otuz saniye boyunca suyun
altna bastrmtr. Sokrates, gen adamn suyun zerine kmasna izin verdii zaman ona
bunu tekrarlamasn isteyip istemediini sorar.
"Bilgi, byk bir eydir" diye az su dolu olarak konuur gen adam. Sokrates onu yine suyun
altna doru bastrr, ve bu kez biraz daha uzun bir sre yle tutar. Bu
-96
12 Tutku
birka kez tekrarlandktan sonra, filozof, "Ne istiyorsun?" diye sorar. Gen adam sonunda nefes
nefese kalm ekilde "Hava, Hava istiyorum!" der.
"yi" diye yantlar Sokrates. "Eer bilgiyi de havay istediin kadar istersen, ona sahip
olabilirsin."
Tutkunun yerine geebilecek hibir ey yoktur. O, istein yaktdr. Eer bir eyi yeterince ok
istiyorsanz, onu elde edecek istekgcn bulabilirsiniz. Byle bir arzuya sahip olmann tek
yolu tutkuyu gelitirmektir.
3- Tutku Sizi Deitirir
Eer tutkunuzu izlersenizbakalarnn alglamalar yerinedaha verimli bir insan
olabilirsiniz. Bu sizin bakalarn etkileme yeteneinizi de arttrr. Sonunda tutkunuz,
asiliinizden daha fazla etkiye sahip olacaktr.
Tutku Olanaksz, Olanakl Yapar
nsanlar, ruhlarnn atelemesi durumunda olanaksz grlen eyleri baarabilirler. Kalpteki
bir ate yaamnzda-ki her eyi st seviyeye tar. Tutku sahibi liderlerin bu denli etkin
olmalarnn nedeni budur. Byk bir tutkuya ve ok az yetenee sahip olan bir lider her zaman
iin byk yeteneklere sahip ve tutkusu olmayan bir liderden daha fazla ey baarr.
ZERNE DNMEK
Tutku gcne karm, kltrmzdeki ok sayda insan, tutkunun kuku duyulmas gereken bir
ey olduuna ina 97
nrlar. Sosyolog Tony Campolo, "Biz duygusal adan lyz. ark sylemeyiz, dans etmeyiz,
hatta heyecanl bir ekilde gnah bile ilemeyiz," demitir.
Tutku, yaamnzn bir karakteri midir? Gne balarken heyecan duyuyor musunuz? Haftann
ilk gn en sevdiiniz gn m, yoksa haftasonundan haftasonuna m yayorsunuz?
Yaadnz her gnn rutin olduunu mu dnyorsunuz? Bir fikir nedeniyle heyecandan
uyuya-mayal ne kadar zaman oldu?
Tutku yaamnzn bir nitelii deilse, bir lider olarak sknt iindesinizdir. Gerek u ki,
tutkuyla bal olmadnz herhangi bir konuda baarl olamazsnz. Ate ncelikle sizin
iinizde yanmyorsa, organizasyonunuzda benzer bir ate balatamazsnz.
UYGULAMA YAPMAK
Tutkunuzu arttrmak iin, aadakileri izleyin:
Isnz ln. Yaam ve i ile ilgili olarak ne denli tutkulu olduunuzu belirleyin. Birka i
arkadanza bu konuda sorular sorarak, drst yantlar aln. Tutkuya sahip olmadan
yaamnzda bir fark yaratamayacanzn farknda msnz?
Ek aknza geri dnn. ok sayda insan koullara kendilerini brakarak yaarlar.
Kariyerinize baladnz ilk dnemi dnnya da daha fazla geriye gidip ocukluk
dneminize geri dnebilirsiniz. Sizin baarl olmanz salayan dneme nedir? Saatler
boyunca ne yaparak aba gsterdiniz? Eski heyecannz yeniden kazanmaya aln. Daha
sonra eski aklarnzn n12 Tutku da yaamnz ve kariyerinizi deerlendirin.
Tutkulu insanlarla birlikte olun. nsanlar birbirleriyle etkileim halindedir. Eer ateinizi
kaybettiyseniz, buna sahip insanlarla birlikte olun. Tutku bulacdr. Bunu size alayarak
insanlarla birlikte olmak iin zaman ayrn
GNDELK RNEKLER
General Billy Mitchell 1916 ylnda bir havaclk birliine atanmt. Buras onun umay
renecei yerdi. Burada umak onun yaamnn tutkusu haline dnt. Her ne kadar uaklar
Birinci Dnya Sava'nda byk bir rol oy-namasa da, o bunun ordu iindeki potansiyelini
grebilmiti. Savatan sonra, bir hava kuvveti yaratmak iin bir kampanya yrtt. Uaklarn
neler yapabileceini kantlamaya alyordu. Ancak ok gl bir direnle karlat. Bu
nedenle eitli yaptrmlara maruz kald ve 1926 ylnda grevinden ayrld. Ancak 2. Dnya
Sava'nda o-nun sylediklerinin nemi .anlalacakt. Savatan sonra o-nur madalyasyla
dllendirilmesi trajikomik bir olaydr. O, bildiklerinin doru olduuna inanlmas iin ar bir
bedel demiti. Ya siz?
98
13
Olumlu tutum
YAPABLECENZE NANIRSANIZ, YAPABLRSNZ
Benim neslimin en byk kefi insan varlnn,
zihin tutumlarn deitirererek yaamlarn
deitirebilmelerini anlamalardr.
William James, Psikiyatrist
Baarl bir adam bakalarnn kendisine att tulalarla bir bina oluturabilen kiidir.
David Brinkley Televizyon gazetecisi
101
ALIMA VE TELKNDEN DAHA FAZLASI
Life dergisi milenyumun kiisini aklamt. O, artc bir ekilde 1093 icadn sahibi olan
bir kiiydi. Altm be yl iinde dnyada en fazla patent sahibi olan kii olmutu. O, ayn
zamanda modern bir laboratuvar da gelitirmiti. Onun ad Thomas Edison'du.
ou insan Edison'un yeteneinin onun yaratc bir dahi olmasn saladn dnmektedir.
O, bu beceriyi ok alarak elde etmitir. O, "Baarnn yzde doksando-kuzu ok alma ve
yzde biri yetenektir," demitir. Ben onun baarsnn nc bir faktre bal olduunu
dnyorum: Olumlu tavr.
Edison, her eyin iyi ynn grebilen iyimser bir a-damd. "Eer yeteneimizin tmn
kullanabilirsek, yapabildiklerimize kendimiz bile arrz," demiti. Ampul iin doru
maddeyi bulabilmek iin on bin deneme yapmtr. O, bu denemelerin baarsz olduunu
dnmemitir. Her bir giriimi ona neyin ie yaramad konusunda bir bilgi katmtr.
Bylece sonuca adm adm yaklamtr. O, doruyu bulaca konusunda hi kukuya
dmemitir. Onun inanc u cmleyle zetlenebilir: "Yaamdaki baarszln ou,
insanlarn, vazgetikleri zaman baarya ne denli yaklam olduklarnn farknda olmamalar
ndan kaynaklanr."
Edison'un olumlu tutumunun en gz aha gstergelerin- > den biri altml yllarnda bir trajedi
yaamak zeri olmasnda grlebilir. Onun West Orange, New Jersey'deki la-boratuvan dnya
apmda nldr. O, ondrt binalk bir
102
13 Olumlu Tutum
kompleksten olumaktadr. Ana bina futbol sahas b-yklndedir. O ve personeli buradan
yola karak icatlar yapmakta, prototip oluturmakta, retim yapmakta ve mterilere ulamas
iin onlar gemilere yklemektedirler. Edison buray sevmiti. Mmkn olduunca her
dakikasn burada geiriyordu. Hatta, genellikle laboratuvar masasnn zerinde uyuyup
kalyordu. Ancak 1914 ylnda Aralk aynda onun ok sevdii laboratuvarda yangn kt. O,
darda yangn seyrederken "ocuklar annemi buraya getirin. O, imdiye kadar buna benzer
bir yangn grmemitir," demiti.
insanlarn ou, onun artk toparlanamayacaru dnyordu. Ancak Edison'un dncesi hi
de byle deildi. Trajediden sonra "Ben altm yedi yandaym, fakat yeni bir balang
yapmak iin hi de yal deilim" demiti. Laboratuvarru yeniden ina etti ve onyedi yl daha
almaya devam etti. "Ben fikir konusunda uzun, fakat zaman konusunda ksaym" demiti.
"Keke yz yana kadar yaayabilsem" diye umuyordu. Edison seksen drt yamda ld.
Eer Edison bylesine olumlu bir insan olmasayd, bir mucit olarak asla baarl olamazd.
Baar kazanan insanlarn hayatlarna bakarsanz, onlarn yaama olumlu baktklarn
grrsnz.
Eer etkin bir lider olmak istiyorsanz, olumlu bir tutuma sahip olmanz nemlidir. Bu, bir birey
olarak sizin memnuniyet derecenizi belirlemekle kalmaz, ayn zaman 103
da bakalarnn sizinle olan etkileimini de daha iyi olmasn salar. Olumlu tutuma sahip
olma hakknda daha fazla ey renmek iin unlar aklnzda tutun:
1. Sizin Tutumunuz Bir Seimdir
Sradan insanlar, bakalarnn kendisini motive etmesini beklerler. Onlar koullarndan

dnme tarzlarnn sorumlu olduunu alglamazlar. Ancak acaba hangisi nce gelmektedir
tutum mu yoksa koullar m? Bu tam bir yumurta-tavuk sorusudur. Doru olan ey bunlarn
hangisinin nce geldiinin hibir nemi olmamasdr. Dn size ne olduu nemli deildir, sizin
tutumunuz bugnk seeneinizdir.
Psikiyatrist Victor Frankl "nsan zgrlnn sonu bize sunulan koullarda tutumumuzu
semektir," diye dnmektedir. O, bu ifadenin dorulua inanmaktadr. Frankl, Nazi lm
kampnda mahkum olmutur. Bylesine olumsuz bir durumda olmasma karn, tutumunun olumsuzlamasna izin vermemitir. O, bu koullar altnda olumlu tutumunu srdrebildiine
gre, siz de yapabilirsiniz.
2. Tutumunuz Davranlarmz Belirler
Aile yaam uzman Deni VVaitley, "Yetenekli ya da yksek IQ ile domak nemli deildir,
nemli olan yetenek deil, tutumdur. Tutum baarnn ltdr," demektedir. Sizin tutumunuz
nemlidir nk o sizin davranlarnz belirler.
104
13 Olumlu Tutum
3. Yannzdaki insanlar Sizin Davranlarnzn Bir Aynasdr
ekim Gc Yasas, gerekten geerlidir: Siz, ekim g-cnzsnz.
Eer Edison'un yaantsna bakarsanz, onun olumlu tutumunun ve heyecannn yannda
alan insanlarda da bulunduunu grrsnz. O, sahip olduu nitelii bakalarna geirmeye
almtr.
4. yi Bir Tutumu Srdrmek, Bir Tutumu Yeniden Kazanmaktan Daha Kolaydr
Eugene H. Peterson, Earth and Altar kitabnda "Acma, insan varlnn en soylu
duygularndan biridir; kendine acma ise en soysuz duygudur. Kiinin yeteneklerinin farknda
olmamas ve bunlar kullanmamas, zamann ve e-nerjisini boa harcamas anlamna
gelmektedir," diye yazmtr.
Eer olumlu bir tutuma sahipseniz, bunu srdrmek iin elinizden geleni yapn. Dier yandan
bu konuda zorluk yayorsanz, umutsuzlua kaplmayn. nk tutumunuzu siz seersiniz ve
bunu deitirebilirsiniz.
ZERNDE DNMEK
ngiliz kalp cerrah Martyn Lloyd Jones "Yaamdaki en byk mutsuzluklar, kendinizle
konumak yerine kendinizi dinlemeniz ile gerekleir," demektedir. Nasl bir ses duyuyorsunuz?
nsanlarla karlatnz zaman, onlarn
105
m
' I1
Liderlik Nitelikten
sizi olumsuz olarak etkilemesine izin vermeyin. Yeni deneyimlerle kar karya kaldnz
zaman iinizden bir ses, baarsz olacanz sylyor mu? Eer olumsuz mesajlar
duyuyorsanz, kendi kendinize olumlu konumalar yapn. Davranlarnz olumlu yapmann
en iyi yolu, dardan gelen olumsuzluklara kar zihninizi korumaktr.
UYGULAMA YAPMAK
Davranlarnz gelitirmek iin, aadakileri izleyin:
Kendinizi "doru" yiyecek ile besleyin. Eer olumlu bir eyin aln tayorsanz,
kendinizi motive edici malzemelerden oluan dzenli bir diyet ile beslemelisiniz. Sizi olumlu bir
tutum kazanmaya tevik eden kitaplar okuyun. Bu ynde hazrlanan kasetler dinleyin. Ne kadar
olumlu olursanz, bu tutumu o kadar uzun sre devam ettirirsiniz. Olumlu bir dnen
olabilmek iin doru "yiyecek" ile beslenmeniz gerekir.
Her gn bir ama kazann. Baz insanlar olumsuz bir tutum iindedir nk onlar ilerleme
kaydettiklerini hissetmezler. Eer bu durum size uyuyorsa, kendiniz iin kazanlabilecek gnlk
amalar edinin. Olumlu baarnn bir rnei sizin olumlu bir dnme rnei gelitirmenize
yardmc olacaktr.
Onu kendi Duvarnza Yazn. Hepimiz doru dnmek iin hatrlatclara gereksinim
duyarz. Alex Haley, herkesin bakalarna gereksinimi olduunu hatrlamak iin brosunda it
zerinde bir kaplumbaa bulundururdu. dller, posterler veya alnan mektuplar da
13 Olumlu Tutum
benzer bir motive kayna olarak kullanlabilir. Sizin iin iinize yarayacak eyi bulun ve
duvarnza asn.
GNDELK RNEKLER
Herhangi bir profesyonel sporcuya baktnz zaman, onda byk bir yetenek grrsnz.
Ancak bunu en iyi seviyede kullanabilmesi iin akln kullanmas gerekmektedir. rnek olarak
Chrix Evert'e bakn. O, tm zamanlarn en byk bayan sporcularndan birisidir. 18 grand slam
derecesi vardr ve 1309 kazanma ve 146 kaybetme derecesine sahiptir. Onyedi yllk meslek
yaantsnda, asla drdnclkten daha alt bir sraya dmemitir. O, "iyi sporcu ile byk
sporcu arasndaki fark, zihinsel tutumdan kaynaklanmaktadr," demektedir. "Tm bir
msabakada iki saliselik bir farkn, kazanma ile kaybetme arasndaki fark oluturmas
nedeniyle, eer istediiniz eyi yapacak gteyseniz, zihninizi buna hazr hale getirmelisiniz,"
der.
106
107
Jm;.
14
Sorun imE
SORUNLARINIZIN SORUN OLMASINA ZN VERMEYN
Bir lideri, karlat sorunlar ile lebilirsiniz. O, ancak kendi boyutundaki sorunlar
zebilir. John C. Maxwell
Baarnn ls, karlatnz sorunlarn zorluu deil, geen yl ayn sorunlarla
karlap karamadnzdr.
John Foster, Dulles Eski Devlet Sekreteri
109
Liderlik Nitelikleri KK KASABA ESNAFI BUNU BAARDI
Wal-Mart'n kurucusu Sam Walton pek ok eyle anlmaktadr, bunlar arasnda kk kasaba
dman ve Ana Cadde tccar yok edicisi bulunmaktadr. "Wal-Mart'n geliim sresince ok
az dkkan piyasadan ekilmitir" diyor VValton. "Baz insanlar kk kasaba esnafn korumanm bir eliki olduunu dnmelerine karn gerek olan VValton'n Ana Caddede yer alan
bir kk kasaba tccar olmasyd. Aradaki tek fark onun sorun zme konusunda mkemmel
bir lider olmasyd.
Sam Walton Kingfish, Oklahoma'da domu ve Co-lombia, Missouri'de yetimitir. renci
bakan seilerek henz okul dneminde liderliini kantlamt. Yenilgisiz bir sezon geiren
futbol takmn ynetmi ve basketbol takmnda grev almt.
VValton, niversiteden mezun olduktan ve birka yl altktan sonra, 2. Dnya Sava

srasnda orduda grev ald. Ardndan Arkansas'ta yaamaya balad. Orada iki iyeri at.
leri iyi gidiyordu. ok alt ve geliimini srdrd. 1960 ylnda onbe dkkana sahipti.
Ancak bu dnemde rakibi Herb Gibson kuzeybat Arkansas'ta indirim uygulamasna balad.
Bunu yaparken dorudan doruya VValton'un dkkanlarn hedef alyordu.
"Bizim gerekten iki seeneimiz vard" diyor VValton, "imizi srdrmek ve indirim
dalgasna maruz kalmak ya da bir indirimli sat maazas amak. Bylece 2 Temmuz, 1962'de
Rogers, Arkansas'ta, Gibson'un maazasnn hemen altndaki yolda Wal-Mart l'i atk."
110
14 Sorun zme
VValton ksa sre iinde baka dkkanlar amt. O-nun VVal-Mart zinciri Kmart, Target ve
VVoolco gibi baka firmalarn piyasaya girmesine neden olacakt. Ve bylece baka bir sorun
ba gsterdi. VValton dkkanlarn planlama ve datmn gelitirmek gerektiini farketmiti.
Bilgisayar sistemine geerek abuk ve etkin bir sistem oluturdu. Ar bir bor yk altnda
olan yeni datm merkezleri iin bu yeni bir sorun oluturuyordu. VValton 1970 ylnda
irketini halka sundu.
O, 1992 ylnda ld zaman, irket krk iki eyaletle ve Meksika'da 1.700 dkkana sahipti.
Sam VValton kk bir kasaba dkkan sahibi olmaktan Amerika'nn en byk ticaret
adamlarndan birisi olmutu. Ve lmnden beri irketi gl bir ekilde geliimini srdrd.
Onun oluturduu liderlik anlay hl sorun zmeye devam etmektedir.
Sam VValton gibi etkin liderler, her zaman bir mcadele ortam olutururlar. Kazananlarla,
szlananlar arasndaki fark, bu dnce yaps oluturur. Dier giriimciler rekabetten ikayet
ederken, VValton yaratclk ve yetenei ile sorun zerek gelimektedir.
Lider hangi alanda bulunursa bulunsun, sorunlarla kar karya kalacaktr. Bu, nedenle
kanlmazdr. lk olarak, biz srekli olarak karmaklaan bir dnyada yayoruz. kincisi
biz insanlarla etkileim halindeyiz. Ve -nc olarak, karlatmz tm koullar kontrol
edemeyiz.
111
0
Problem zme yetenei olan liderler, be nitelie sahip olduklarn kantlarlar:
1. Onlar Sorunu Sezerler
Her ne kadar sorunlar kanlmaz olsa da, iyi liderler onlar sezebilirler. Yolun ak olduunu
uman kii, kendisini sknt iinde bulacaktr. Bir misyoner olarak Afrika'ya gitmi olan David
Livingstore ile ilgili bir yk duymutum. Bu, liderlerin sahip olmas gereken bir tutumu
betimlemektedir. Bir misyon organizasyonu Dr. Livingstore'a baz yardmclar gndermek
istemi. Bu amala "Bulunduumuz yerde iyi bir yol var m? Eer varsa, size katlmas iin
baka adamlar gndermek istiyoruz," diye yazmt.
Livingstore'rn yant, "Eer gndereceiniz kiiler, yalnzca iyi bir yol olmas durumunda
gelecekse, ben onlar istemiyorum. Ben, hi yol olmasa da buraya gelmeye gnll insanlar
istiyorum," olmutu. Eer tutumunuzu o-lumlu olarak tutarsanz, fakat en kts iin plan
yaparsnz, karnza kan sorunlar zmek iin iyi bir konuma sahip olursunuz.
2. Onlar Gerei Kabul Ederler
nsanlar sorunlara bu ekilde yant verirler: Onlar, sorunlar kabul etmeyi reddederler: Onlar,
sorunlar kabul ederler ve onunla yaarlar; ya da sorunlar kabul ederler ve daha iyisini
yapmaya alrlar. Liderler her zaman iin sonuncusunu yapacaktr.

Yaymc Paul Harvey, "Bu gibi zamanlarda, her zamann buna benzer olduunu anmsamakta
yarar vardr,"
112
14 Sorun zme
demitir. Hibir lider ban kuma gmerek, sorunlarla baa kamaz. Etkin liderler durumun
gereklii ile yz-leirler.
3. Onlar Byk Resmi Grrler
Liderler srekli olarak byk resmi grrler. Onlar duygularnn esiri olmazlar. Ayrca
ayrntlara taklp, neyin -nemli olduunu gzden karma yanlgsna dmezler. Yazar
Alfred Armond Montapert, "ounluk engelleri grr; az kii objektifleri grr; tarih ikincisini
kaydeder," demitir.
4. Onlar Bir zamanda Bir eyi Ele Alrlar
Richard Slorna u tavsiyede bulunmutu: "Asla tm sorunlar ayn anda zmeye alma
onlar sraya koy". Sknt iindeki liderler nce bu duruma yol aan nedenleri saptar ve daha
sonra sorunu zme yoluna giderler. E-er ok sayda sorunla kar karya kaldysaruz,
ikincisine gemeden nce ilk sorunu gerekten zdnze e-min olun.
5. Onlar Skntl Dnemlerde Byk Bir Amatan Vazgemezler
Etkin liderler zirve ilkesini anlamlardr. Onlar kendi liderliklerinde olumlu bir tutum iinde
olurlar ve kt dnemlerde de bu tutumlarn deitirmezler. Zihinlerinde her zaman iin byk
amalarna ulaacaklarna dair bir dnce bulunur.
113
<:
!;
Liderlik Nitelikleri ZERNE DNMEK
Yazar George Matthevv Adams, karlatnz her sorunun sizi kendinizi daha iyi taramanz
saladn sylemektedir. O, sizin ne dndnz ortaya koyar.
Bir sorunla kar karya kaldnz zaman, nasl tepki gsterirsiniz? Onu nemsemeyip,
kendi kendine zlmesini mi umarsnz? Onu zmek iin kendinizi gsz m hissedersiniz?
Gemite sorun zme konusunda kt bir deneyim yaayarak vazgetiiniz oldu mu? Yoksa
onlarla istekli bir ekilde mcadele eder misiniz? Etkin bir ekilde sorun zme yetenei
deneyimden ve sorunlarn stesinden gelmekten kaynaklanr. Ne zaman bir sorun zseniz, bu
konuda bir ilerleme salam olursunuz. Ancak tekrar denemezseniz, asla bu konuda iyi
olmazsnz.
UYGULAMA YAPMAK
Sorun zme yeteneinizi gelitirmek iin, aadakileri yapn:
Sknt arayn. Eer sorunlardan kanyorsanz, onlarn stne stne gidin. Onlarla
ilgilendike daha iyisini yapmak iin deneyim kazanrsnz. eitli zmler gerektiren
durumlar bulun ve sorun zme deneyimine sahip bir lider olma yolunda ilerleyin.
Bir yntem gelitirin. Baz insanlar sorun zme konusunda zorluk ekerler nk onlarla
nasl baa kacaklarn bilmezler. Aadaki sreci kullanmay deneyin.
ZAMANgerek nedeni kefetmek iin zaman ayrn
114
14 Sorun zme
KEFETMEbakalarnn yapm olduklarn renin YARDIMher adan alan bir
ekibe sahip olun YARATICILIKbeyin frtnas zm getirir GEREKLETRMEen iyi

zm ortaya koyun.
Kendinizi sorun zclerle kuatn. Eer iyi bir sorun zc deilseniz, bunu yapabilen
kiileri ekibinize katn. Onlar ksa sre iinde sizin zayflklarnz telafi edecektir. Ayrca siz
onlardan baz eyleri renebilirsiniz.
GNDELK RNEKLER
Boksr Gene Tunney, Jack Dempsey'i yenerek arsiklet ampiyonluunu kazand. nsanlarn
ou Tunney'in boks kariyerine ne zaman baladn bilmezler. O, profesyonel olmadan nce
iki eli de krlmtr. Doktoru ve me-nejeri onun asla dnya ampiyonu olamayacan
sylemilerdir. Fakat o asla bundan vazgememitir.
Onun ryalarna giden yolda karsna kan hibir engel, onu durduramayacaktr.
115
I
15
LKLER
EER LERLERSENZ, ONLAR DA LERLER
Basan formlndeki en nemli karm insanlarla
nasl anlaacanz bilmektir
Theodore Roosevelt
Amerikan Bakan
nsanlar, onlarla ne kadar ilgilendiinizi bilmedike,
sizin ne kadar ok ey bildiinizle ilgilenmezler.
John C. Maxwett
117
w
Liderlik Nitelikleri EN Y LA
Eer bir doktor deilseniz, byk bir olaslkla William Osler adn hi duymamsnzdr. O
bir doktor, niversite profesr ve tp yazaryd ve 1919 ylnda yetmi yanda lene kadar
ders verdi. Kitab Principles and Practice of Medicine (Tp lkeleri ve Uygulamalar)
ngilizce konuulan tm lkelerde, in'de ve Japonya'da krk yldan daha uzun bir sre
doktorlarn yetimesinde etkide bulunmutur. Ancak bu onun dnyaya yapt en byk katk
deildi. Osler, insan yreini tp uygulamasna sokma zerinde almalarda bulunmutur.
Osler'in liderlik eilimi o henz bir ocukken ortaya kmtr. O, okulunda doal bir ring lideri
ve etkin bir renciydi. nsanlara kar her zaman esrarengiz bir yetenei vard. Osler'in
yapt her ey, iliki oluturmann nemine dayanyordu. Byyp bir doktor olunca tp
adamlarnn bir araya gelecei Amerikan Doktorlar Birlii'ni kurdu. Bir retmen olarak, tp
okullarn daha ilevsel hale getirmiti. O, hastalarla iletiim konusunda dersler ve konferanslar
verdi.
Osler'in tutkusu doktorlara efkati retmekti. Osler'in efkat gsterme tutkusu yalnzca hastane
ile snrl deildi. O, evinde de insanlara yardmc oluyordu. lmcl bir hastala sahip olan
kk bir kz gnde iki kez ziyaret e-diyordu. Bir gn kada sarlm gzel bir krmz gl
ile onu ziyaret etmiti. Bu, yazn son gllerinden biriydi. O, kza gl verirken gllerin bile bir
yerde istedikleri kadar kalamayacan ve yeni bir eve gitmek zorunda kalacan sylemiti.
ocuk bu szlerden ve armaandan memnun olmu grnyordu. O, birka gn sonra ld.
118
15 Uikiler
Osler, bir sonraki yl ld. ngiliz meslektalarndan biri, onun hakknda yle sylemiti.
O tarihe gemitir, tarihin en byk doktordur. . . Ve her eyden nce yaam boyunca sayg
duyulan bir dost olmutur. O, olaanst ilgisiyle bizim neslimize rnek olmutur. ..
nsanlarla alma ve ilikiler gelitirme yetenei, etkin liderlik iin olmazsa olmaz bir
kouldur. Mays 1991'de yaplan bir ankete gre alanlarn, iverenlerinden istedikleri en
nemli nitelik saptanmtr, insanlara ilgilenme ilk sray almaktadr; ankete katlanlarn
yzde 84' iyi kiisel yetenekler aramaktadr. Yalnzca yzde 40'lk bir grup eitim ve
deneyimi ilk nitelik arasnda saymtr.
Bir lider olarak, iyi ilikiler kurmay nasl baarrsnz? Bu, ey gerektirmektedir:
1. Akla Sahip Bir Lider Olmaknsanlar Anlayn Insanlararas ilikinin ilk nitelii,
insanlarn duygu ve dncelerini anlama niteliidir. Bakalaryla alrken, tm insanlar
tanm olursunuz. Onlar ister lider, isterse takipi olsunlar, baz ortak zelliklere sahiptir.
- Onlar zel olduklarn hissetmek isterler, bu nedenle onlara itenlikle kompliman yapn.
Onlar yarnn daha iyi olmasn isterler, bu nedenle onlara umut gsterin.
119
Liderlik Nitelikleri Onlar ynlendirme isterler, onlara klavuzluk edin.
Onlar bencildir, bu nedenle nce kendi gereksinimleri hakknda konuun.
Onlar duygusal olarak dk seviyededir, onlar cesaretlendirin.
Onlar baar isterler, onlarn kazanmasna yardmc o-lun.
Bir lider bu dorular gz nnde bulundurarak, insanlara birey olarak davranmaktadr. nsan
ilikilerinde baarnn temel faktr insanlar anlamak ve onlarla ilgilenmektir. Bu her insana
kar farkl davranmak anlamna gelmektedir. Pazarlama uzman Rod Nichols bunun zellikle
i alannda nemli olduunu sylemektedir: "Eer her mteri ile ayn ekilde ilgileniyorsanz,
balantlarnzn yalnzca yzde 25 ya da 30'unda baarl olursunuz. Bu alanda yzde yz
baar iin tm kiilik trlerine uygun davranmanz gerekir.
2. Yree Sahip Bir Lider Olmaknsanlar Sevin Difinitive Bilgisayar Hizmetleri Ynetim
Kurulu Bakan Henry Gruland u dnceyi tamaktadr: Bir lider olmak, ynlendirme
isteine sahip olmaktan daha fazla bir eydir. Liderler bakalar iin empati duyarlar ve
alanlar arasnda en iyisini bulma aray iinde olurlar."
insanlar sevmedike gerekten etkin bir lider olamazsnz. Fiziki Albert Einstein bunu u
ekilde ortaya koymaktadr: "Bizim dnya zerindeki durumumuz gariptir.
120
15 likiler
Her birimiz ksa bir ziyaret iin gelmiizdir, nedenini bilmeyiz, bu tanrsal bir ama olarak
grlmektedir. Gndelik yaantnn dayanak noktasndan hareket ettiimizde bildiimiz tek
ey vardr: bu insan burada baka insanlar iin bulunmaktadr.
3- Bir Liderin Elini Uzatmasnsanlara Yardm Edin
General Motors'dan Le Roy H. K "Almadan nce vermenin erdemi bilinmelidir," demektedir,
insanlar kendilerine ilgilerini srdren liderlere sayg gsterirler. Eer insanlardan bireyler
almak yerine onlara bir eyler vermeyi a-malarsaruz, onlar sizi sevecek ve size sayg
duyacaklardrve bu iliki gelitirmek iin ortam yaratacaktr.
ZERNDE DNMEK
Yannzda alan insanlarn yetenekleri nasldr? Onlar yabanclarla kaynatrabilir
misiniz? Tm insanlarla etkileim kurabiliyor musunuz? Ortak zemin bulabiliyor musunuz?
Uzun dnemli etkileiminiz nasldr? likilerinizi srdrebiliyor musunuz? Eer iliki

yetenekleriniz zayfsa, liderliiniz her zaman iin sknt yaayacaktr.
UYGULAMA YAPMAK
likilerinizi gelitirmek iin, aadakileri yapn:
* Zihninizi gelitirin. Eer insanlar anlama yeteneinizi gelitirmeniz gerekiyorsa, bu konuda
birka kitap okuyarak ie balaym. Ben Dale Carnegie, Alan Loy McGinnis ve Les Parrott III
tarafndan yazlm kitapla 121
n neririm. Daha sonra insanlar gzlemlemek iin daha fazla zaman ayrn.
Kalbinizi glendirin. Bakalarnn yan sra kendiniz zerine younlan. Arkada ve meslektalarnza deer katabileceiniz eylerin bir listesini
yapn. Ve onlarn her birini her gn yapmay deneyin. Ondan holanmak iin bakalarnn
yardmn beklemeyin. Nasl hissediyorsanz yle davrann.
ncinen Bir ilikiyi Onarn. Uzun dnemli ilikilerin deerini dnn. likilerinizi
gelitirmek iin ne yapabilirsiniz? Eer ilikilerinizin bozulmasnda kendi hatanzn olduunu
dnyorsanz, zr dilemekten ekinmeyin. Anlamak, sevmek ve insanlara hizmet etmek iin
daha iyisini yapmaya aln.
GNDELK RNEKLER
"Dnyann Bakenti" balkl ksa yksnde Nobel dll yazar Ernest Hemingvvay bir
babadan ve onun gen yataki olundan bahsetmektedir. Oul Paco ile babas a-rasmda sorun
yaanmaktadr. Olan evden katktan sonra, baba onu bulmak iin uzun bir yolculua kar.
Sonunda, en son are olarak, Madrid'de yerel bir gazeteye ilan verir. landa "Sevgili Paco, yarm
le zamannda benimle gazetenin nnde bulu ... her eyi affettim ... seni seviyorum," diye
yazyordu. Ertesi gn gazetenin nnde ismi Paco olan sekiz yz kii vard. Onlarn hepsi
krlan ilikilerini onarmak istiyorlard. nsan yaamnda ilikilerin gcn hafife almayn.
122
16
Sorumluluk
EER TOPU TAIYAMAYACAKTANIZ, TAKIMI YNLENDREMEZSNZ
Byk leklerdeki baar, sorumluluu kabul etmeyi
gerektirir . . . Son zmlemede btn baarl insanlarn
sahip olduu bir nitelik, sorumluluk alma yeteneidir.
Michael Korda Simon & Schuster baeditr
Bir lider her eyden vazgeebilirsorumluluk hari. John C. Maoavell
123
Liderlik Nitelikleri ALAMO ZYARET
1935 ylnda, bir grup Teksas asisi San Antonio'da kk bir kaleyi kuattlar. Yln sonunda,
Onun etrafndaki Meksika askerleri, kaleyi terkederek onu asilerin ellerine braktlar. Eski
kilise binasnn ad Alamo'yclu.
Bu hareket, Amerika Birleik Devletleri'ndeki byk kahramanlk olaylarndan biri olarak
anlmaktadr. Bir sonraki yln ubat ve Mart aylarnda meydana gelen sava, inanlmaz bir
yiitlik ve sorumluluk yksdr.
Alamo'da Amerikal yerliler ve Meksika ordusu arasndaki sava kanlmazd. Yirmi be yl
boyunca, Teksas yurttalar srekli olarak Meksika hkmetinden bamszlklarn elde etme
giriiminde bulunmulardr. Ve her defasnda Meksika birlikleri asilerin basks altnda

kalmlardr. Ancak bu kez durum farklyd. Kale 183 gnll tarafndan savunuluyordu.
Bunlar arasnda VVilliam Travis, Davy Crockett ve Jim Bowie gibi askerler bulunuyordu.
Onlarn parolas "Zafer ya da lm"d.
ubat sonunda, Antonio Lopez de Santa Anna komutasndaki birka bin Meksika askeri San
Antonio'ya yrd ve Alamo'yu kuatt. Meksikallar saldrdka, asiler kyasya savunma
yapyorlard.
Sava kanlmaz duruma geldiinde, Teksasllar, gen bir adam uzlama iin gnderdiler.
Onun ismi James Bon-ham'd. Yardm iin doksan be millik bir yoldan gelmiti. Oraya
ulatnda birlik yoktu.
Santa Arma onbir gn boyunca Alamo'yu kuatma altnda tuttu ve 6 Mart 1836 sabah, Meksika
ordusu grevini yerine getirme giriiminde bulundu. Savan sonunda,
124
16 Sorumluluk
183 savunmacnn hibiri hayatta kalmamt. Ancak onlar alt yz askeri de mezara
gndermilerdi.
Peki ya yardm iin gnderilen James Bonham'a ne olmutu? Bonham iin kamak kolay
olacakt. Ancak onun sorumluluk bilinci ok bykt. Alamo'ya geri dnmek yerine dman
hattna doru ilerlemi ve vatandalarnn arasna katlarak onlarla birlikte savam ve
lmt.
Her ne kadar Amerikallar Alamo'da yenilmi olsalar da, bu Meksika ile savam dnm noktas
olmutu. "Ala-mo'yu Hatrlayn," daha sonraki savalar iin bir lk olmutu. ki aydan
daha ksa bir sre sonra Teksas bamszln kazanmt.
Gnmz Amerikan kltrnde James Bonham tarafndan gsterilen sorumluluk duygusuna
rastlyor muyuz? imdiki insanlar, sorumluluktan ok, haklar zerine younlamlardr.
Arkadam Haddon Robinson, Amerika'nn en hzl gelien endstrisinin zengin olma arzusu
olduunu sylemektedir. Milyonlarca insan zengin olma arzusunun kurban olmulardr.
yi liderler, byle bir dncenin kurban olmazlar. Onlar, kim olduklarn bilir ve sorumluluk
almaktan kanmazlar. Yaamlarnda karlarna kan sorunlarla en iyi ekilde mcadele
ederler, ancak topu tamalar duru-"munda takm ynlendirebileceklerini bilirler.
Sorumlulukla ilgili aadaki karakterlere gz atn:
125
Liderlik Nitelikleri Onlar lerini Yaparlar
Dr. Thomas Stanley, milyonerler zerinde yaplan bir a-ratrmada onlarda ortak bir yan
bulmutur: onlar ok almaktadr. Bir milyonere gnde neden ortalama oniki ile ondrt saat
arasnda alt sorulmutur. Onun yant, "byk bir organizasyon iin almak benim
onbe ylm ald. Eer gnde sekiz saat alma ile yetinseydim, yalnzca hayatta
kalabilirdim .. . sekiz saatin zerindeki her saat benim geleceim iin yatrm oldu," olmutur.
Hi kimse az alarak en yksek potansiyeline ulaamaz. E-er daha fazlasn baarmak iin
almaz ve bunu takipr ilerinize alamazsanz, baarya yaklaamazsnz.
2. Onlar Fazladan Bir Mil Gitme steindedir
i
Sorumlu insanlar asla "Bu benim iim deil," protestosunda bulunamazlar. Onlar
organizasyonun gereksinim duyduu ii tamamlamak iin ne gerekiyorsa yapmaya isteklidirler.
Eer baarl olmak istiyorsanz altnz iinizi gndeminizin ilk srasnda koyun.
3- Onlar Mkemmellik Araymdadtrlar
Mkemmellik byk bir motivasyondur. Mkemmellii isteyen insanlar her zaman

sorumludurlar. Ve onlar her eyini verdikleri zaman, huzur iinde yaayacaklardr. Basan
uzman Jim Rohn, "Stres, yapabileceinizden daha a-zn yapmanzdan kaynaklanr."
Amacnz yksek bir nitelik yapn ve sorumluluk doal olarak bunu takip edecektir.
126
16 Sorumluluk 4. Onlar Durumun Gereklerini Yaparlar
Sorumlu bir kiinin nihali nitelii, bitirme yeteneidir. Richard L. Evans 'An pen Rood' (Ak
Bir Yol) kitabnda 'Sorumluluk alan, iini bitiren ve tm ayrntlar hesaplayan bir kii
bulmann deerinin llemez olduunu' yazmtr. Eer ynlendirmek istiyorsanz,
retmelisiniz.
ZERNDE DNMEK
Gilbert Arland u tavsiyede bulunmaktadr: "Bir ok atcs, hedefi tutturamad zaman
hatay kendisinde arar. Hedefi onikiden vuramamak hedef tahtasnn suu deildir. Amacnz
gelitirmek iin, kendinizi gelitirin."
Sorumluluk aldnz zaman hedef zerinde misiniz? Bakalar sizin bir i bitirici olduunuzu
gryorlar m? nsanlar bask dnemlerinde topu sizin tamanz bekliyorlar m?
Mkemmel olarak m biliniyorsunuz? Eer en yksek seviyede performans gsteremiyorsanz,
sorumluluk duygunuzu gelitirmeniz gerekmektedir.
UYGULAMA YAPMAK
Sorumluluunuzu gelitirmek iin, aadakileri yapnz:
Orada asl durun. Bazen zor koullara karn grev paylam konusundaki yetersizlik,
sorunun bymesine neden olabilir. Kendinizi byle bir durumda bul-' duunuz bir sonraki
seferde, son teslim tarihini kardnzda, programn yrtlmesinde baarsz olduunuzda,
izgi d eyler dnn. Gece boyunca alabilir misiniz? Size yardm etmesi iin bir i
arkada 127
nz arabilir misiniz? Yardm iin bir personel kullanabilir misiniz, ya da bir gnll
bulabilir misiniz? Yaratclk yaama sorumluluk getirir.
Neyin yeterince iyi olmadn kabul edin. Eer mkemmellie ulamada sknt
yayorsanz, belki standartlarnz azaltabilirsiniz. Kiisel yaamnza bakarak, neyin
yolunda gitmediini saptamaya aln. Bu, sizin kendi mkemmellik lnz belirlemenize
yardmc olacaktr.
Daha iyi aralar bulun. Eer standartlarnz yksek buluyorsanz, tutumunuz iyiyse ve
srekli olarak ok alyorsanzve hl baarl olamyorsanzdaha iyi bir donanma
sahip olmanz gerekmektedir. Dersler a-larak, kitap okuyarak ve kaset dinleyerek yeteneklerinizi
gelitirin. Bir danman bulun. Yaptnz eyi daha iyi yapmak iin ne gerekiyorsa yapn.
GNDELK RNEKLER
Kaliforniya'da bir hapishanede, kamaya alrken yakalanan bir mahkum erife durumunu
aklyordu: "Duvardan atlamaya alyordum ve duvara ok yaklamtm ve duvarn
tesine dtm. Kendime geldiimde kamaya altm ve bir yol aradm fakat araziyi
bilmediim iin kaybolmutum. Sonra kendimi yine hapishanede buldum." nsanlar bazen
bahanelerinin ne denli zayf olduunu ancak bakalarndan duyduklar zaman anlayabilirler.
I
17
GVENL OLMA
YETENEK ASLA GVENL HMAL ETMEY GEREKTRMEZ

Eer insanlara gereksinim duymazsanz,
onlar ynlendiremezsiniz.
John C. Mosauell
Hi kimse, her eyi kendi yapan ve bunu yapt iin tm dl alan kiiyi byk bir lider
yapmaz.
Andrew Carnegie Sanayici
128
129
DEMR YAPI VE UYUMLU GVENLK
Bakan Ronald Reagan'n dneminde, yedi endstrile-mi devletin liderleri ekonomik
politikay konumak iin Beyaz Saray'da biraraya gelmiti. Regan bu toplant srasnda
Kanada Babakan Pierre Trudeau, ngiltere Babakan Margaret Thatcher'a onun
politikalarnn tamamen yanl olduu ve ie yaramayaca dorultusunda bir eyler
sylyordu. Thatcher szlerini bitirinceye kadar onu dikkatlice dinledi. Ardndan oradan
uzaklat.
Bu sonraki karlamada, Reagan onun yanna gitti ve "Maggie, o seninle bu ekilde
konumamalyd. O, izgiyi at, tamamen tahamml snrlarnn dna kt. Neden onun
bunu yapmasna izin verdin?" dedi.
Thatcher, Reagan'a bakt ve yantlad "Bir kadn bir erkein ne zaman ocuksu davrandn
bilmelidir."
yk, Thatcher' ok iyi betimliyordu. Bir dnya lideri olmak gl ve kendine gvenen bir
yap gerektirir. Ve bu, zellikle kii bayan olduunda geerlidir.
Margaret Thatcher yaam boyunca srekli olarak a-kntya kar krek ekmitir. Oxford
niversitesi'nde bir renciyken, erkeklerin egemenliinde bir alan olan kimyada ne
kmtr, ve Oxford niversitesi Muhafazakar Birlii'nin ilk kadn bakan olmutur. Birka
yl sonra, bir avukat olmu ve vergi uzman olarak uygulama yapmtr.
1959 ylnda, Thatcher politikaya girdi,, bu alan da erkeklerin egemen olduu bir baka aland.
Her trl ate
130
i
17 Gvenli Olma
altnda analitik, dzenli ve sakindi ve sk sk rakiplerini tartmak iin aryordu. Yeteneini
ve ikna gcn babasndan alm olabilir. O, "Sen kalabal izlemeyeceksin; kendi bildiin
ynde ilerleyeceksin." demiti.
O, Eitim Bakan iken "ngiltere'deki en sevilmeyen kadn" olarak anlyordu. Fakat Thatcher
bu eletiri altnda boyun emeyecekti. O, ok almaya devam etti ve insanlarn saygsn
yeniden kazand. Bunun dl ngiltere'nin ilk kadn babakan unvann almakla
kazanacakt.
O, bu konumdayken de eletirilere maruz kald. Devletin sahip olduu endstri kurulularn
zelletirme srecinde bunu suistimal ettii, dzenli ii hareketlerini kstlad, Falkland
Adasna asker gnderdii ve Sovyetler Birlii'ne kar muhafazakar politikalarn srdrd
iin suland. Ancak eletiriler ne denli ar olursa olsun, dncelerine bal kald ve kendine
olan saygsn srdrd. Bir defasnda, "Uzlamak, bana hi kimsenin inanmad bir eyin
araymda tm inan, ilke, deer ve politikalar terketme sreci gibi grnyor," demiti.
Thatcher liderlik konusunda, ikna gcn kullanyordu. Sonu olarak, "Demir Leydi" olarak
anlmaya balad ve kez babakan olarak seildi. O, ada dnemde bunu baarabilen tek
ngiliz lideri olmutu.
Margaret Thatcher kendisi ya da inanlar hakknda hibir kukuya sahip deilmi gibi
grlyorduo liderlii hakknda mutlak bir gvene sahipti. Bu btn liderler iin
131
S*
gereklidir. Kendisi hakknda gvensiz olan hi kimse bu alanda baar elde edemez, insanlarda
bunu gzleyebilirsiniz. Eer birisi kendisini bir kaybeden olarak gryorsa, o kaybetmek iin bir
yol bulacaktr. Kiinin baars kendine gveninin bir sonucudur. Bu yalnzca takipiler iin
deil, ayn zamanda liderler iin de geerlidir.
Kendine gvenmeyen liderlerkendilerine kar, takipilerine kar ve ynlendirdikleri
kurululara kar tehlikelidirler, nk bu liderlik konumu kiisel eksiklikleri kaldrmaz.
Yaamdaki olumsuz ykleriniz, bakalarn ynlendirmeye alrken tamas daha zor bir
duruma dnr.
Gven oluturmayan liderlerin baz ortak nitelikleri unlardr:
1. Onlar Gvenlii Bakalar in Salamazlar
Eski bir sz, "Sahip olmadnz eyi, veremezsiniz" der. Yetenei olmayan insanlar,
bakalarna yetenek aktaramazlar, kendisi gven sahibi olmayan insanlar, bakalarna gven
kazandramazlar. Etkin bir lider olabilmek iin bakalarnn sizi izlemek
/sfe/nes/"gerekmektedir.
2. Onlar nsanlara Verdiklerinden ounu Alrlar
Gvensiz insanlar bakalarna deer kazandrmak yerine, kendileri bir eyler elde etmeye
alrlar. Bu nedenle onlar verici olmaktan ok alcdrlar, ve alc olanlar iyi liderler
olamazlar.
132
17 Gvenli Olma 3- Onlar Srekli Olarak En yi Adamlarn Snrlandrrlar
Bana kendine gveni olmayan bir lider gsterirseniz, size alanlarnn zaferlerini gerekte
kutlamayan birini gsteririm. Hatta o zafer kazanlmas engelleyebilir. Ekibin en iyisi olarak
tm mkafat kendi almak istemektedir. "Liderlik Yasalar "kitabnda belirtmi olduum gibi,
yalnzca kendilerine gveni olan liderler bakalarna g kazandrrlar. Bu Yetki Verme
Yasas'dr. Kendine gveni olmayan liderler tm gc ellerinde tutarlar. nsanlar ne kadar iyi
olursa, bu onlar o denli korkuturve onlarn baarlarn engellemek iin daha fazla
alacaktr.
4. Onlar Srekli Olarak Organizasyonu Snrlar Takipilere yetki ve sorumluluk verilmedii
zaman, onlarn cesareti krlr ve sonu olarak potansiyel glerini ortaya koyamazlar. Ve bu da
tm organizasyonunun sorun yaamasna neden olur.
Tersine olarak, gven sahibi liderler bakalarma inanrlar nk onlar kendilerine inanmaktadr.
Onlar kibirli deildirler; kendi glerini ve zayflklarn bilirler ve kendilerine sayg duyarlar.
Yanlarnda alan insanlar iyi performans gsterdikleri zaman, bunu kendileri iin bir tehdit
olarak grmezler. En iyi adamlarn biraraya getirmeye alrlar ve onlarn en yksek
seviyede performans gsterebilmesi iin ellerinden geleni yaparlar. Ve gven sahibi bir liderin
ekibi baar kazand zaman, bu ona byk bir keyif verecektir. O, bunu liderlik yeteneinin
en byk mkafat olarak grr.
133
ZERNDE DNMEK
Kendinizi nasl iyi hissedersiniz ve kendinize sayg duyarsnz? Onlar hakknda gcnz ve
duygularnz biliyor musunuz? Zayflklarnz belirlediniz mi ve bu konuda deiiklik
yapabilir misiniz?"
Bir lider olarak gven oluturabiliyor musunuz? Bir takipi byk bir fikre sahip olduu zaman,
onu destekliyor musunuz yoksa ona engel mi oluyorsunuz? Adamlarnzn zaferlerini kutluyor
musunuz? Ekibiniz baarl olduu zaman, onlara dl veriyor musunuz? Eer vermiyorsanz,
bu sizin, ekibinizin ve organizasyonun snrlandrlmasna neden olabilir.
UYGULAMA YAPMAK
Gvenlii gelitirmek iin, aadakileri yapm:
Kendinizi tanyn. Eer kendini tam olarak tanmayan bir kiiyseniz, kendinizi renmek
iin zaman ayrn. Kiisel testler uygulayn. En belirgin yeteneiniz ve en byk
zayflnzn ne olduunu arkadalarnza sorun. Yantlar aldnzda kendinizi
savunmayn, bilgi toplayn ve bunlar zerinde dnn.
dl datn. Eer ekibinizde bakalar ileri nedeniyle vg alrsa, bu sizin baarl
olduunuzu gsterir dersem bana inanmayabilirsiniz. Ancak bu dorudur. nsanlar kariyerlerine
yardmc olmanz durumunda, organizasyonunuzu gelitirebilirsiniz. Ve o sizin etkin bir lider
olmanz salayacaktr.
-13417 Gvenli Olma
Yardm aln. Eer kendi gvensizliiniz konusunda duygularnz aamazsanz, profesyonel
yardm arayna giriin. yi bir danman yardmyla sorunun kkenine inmeye aln,
bunu yalnzca kendiniz iin deil, ayn zamanda yannzda alanlar iin de yapabilirsiniz.
GNDELK RNEKLER
Fransz yazar Henore de Balzac, insan doasnn keskin bir gzlemcisiydi ve byk almas
nsan Komedisinde modern uygarln tam bir resmini izme araynda olmutu. "Kendisi
ile ilgili sorunu olan kiiden daha byk bir engel yoktur," demitir. Gvensizliinizin, sizin
potansiyelinize ulamanz nlemesine izin vermeyin.
135
m
18
Disiplin
YNLENDRDNZ LK K SZSNZ
lk
ve en iyi zafer kendini kefetmektir. Platon, filozof
Karakter karan olmayan bir kiinin kendisine ait olduu
sylenemez ... O kendisini tutsak eden eye aittir.
John Foster,
Yazar
137
Liderlik Nitelikleri ZRVENN KRALI

Zirveye giden yol engebelidir. lerini en iyi ekilde yaptklar dnlen ok sayda insan
oraya hi ulaamazlar. Ve hatta daha aznn en /^/olduuna inanlr. Jerry Rice'n baard
ey budur. O, beyzbolda en iyi oyuncu olarak a-nlmaktadr. Ve bunu krd rekorlarla
kantlamtr.
Onu iyi tanyan insanlar, onun doal olduunu sylerler. Fiziksel olarak Tanr'nn balad
armaanlar inanlmazdr. O, bir antrenrn oyuncusundan isteyebilecei her eye sahiptir. nl
beysbol antrenr Bili VValsh, "fiziksel olarak ona eit olan baka biri olduunu sanmyorum,"
demitir. Ancak onu byk yapan tek ey bu deildir. Onun baarsnn gerek anahtar
disiplinli oluudur. O, her gn dzenli olarak almaktadr.
Rice'n yeteneinin yks onun zirveye ulamasn salamtr. Okul yllarndan itibaren
yrd yolda ok sayda engelle karlamasna ramen asla vazgememitir.
Profesyonel bir oyuncu olarak, nce koma hz ile n-lenmitir. Rice bu yeteneinin devamn
srekli almasna borludur. Dier zirve oyuncular, en ufak bir baarszlk durumunda
ksa srede demoralize olup, klerini hzlandrken, Rice dzenli rutininden asla
vazgememektedir. Dier oyuncular bala kp, dinlenirken, Rice sezon dmda bile dzenli
almasn srdrmektedir. Rice'n normal bir alma gn sabah 7.00'da balar ve le
zamannda sona erer.
Bakalarnn anlamad ey beysboln on iki aylk bir etkinlik olduudur. yi oyuncular
byk oyunculardan a-yran ey budur.
138
18 Disiplin
Rice, getiimiz dnemde kariyerinde baka bir zirveye trmanmtr: O, korkun bir ekilde
sakatlanmtr. Bundan nce ondokuz beysbol sezonunda hi ma kar-mam biri olarak,
mutlak direnci ve i etii sayesinde kendisini toparlamtr. 31 Austos 1997'de
sakatlandnda insanlar onun sezonu bitirdiini dnmlerdi. Daha nce yalnzca bir
oyuncu, Rod VVoodson benzer bir sakatlktan sonra ayn sezon liglere dnebilmiti. O, drt
buuk aylk bir srede dizindeki sakatl giderebilmiti. Rice, bunu buuk ayda
baaracakt. Bu, inanlmaz bir disiplin rneidir. nsanlar daha nce byle bir ey
grmemilerdir ve daha sonra da benzer bir ey gremeyeceklerdir. Ve Rice rekorlarn
krmay srdrm ve takmnn kazanmasna yardm ederek nn arttrmtr.
Jerry Rice, disiplin gcnn en iyi rneidir. Disiplin olmadan hi kimse baar kazanamaz ve
onu srdremez. Bir lider ne kadar yetenekli olursa olsun, onun yetenekleri, disiplin olmakszn,
maksimum potansiyeline ulaamayacaktr. O, bir liderin en yksek seviyeye kmas ve
liderliini srdrmesi iin anahtardr.
Eer disiplin sahibi bir lider olmak istiyorsanz, aadaki noktalar izleyin:
1. {nceliklerinizi Gelitirin ve zleyin
Yalnzca keyfi olunca ya da rahat olunca yapmas gereken eyleri yapan kii baarl
olamayacaktr. nsanlar ona sayg gstermeyecek ve onu izlemeyecektir. Birisi yle sy 139
_s.
lemistir: "nemli grevleri yapmak iin, iki ey gereklidir: bir plan yapmak ve bunu zamana
brakmamak." Bir lider olarak, ok az zamana sahipsiniz. imdi ihtiyacnz olan tek ey bir
plandr. Eer nceliklerinizin ne olduunu be-lirlerseniz ve kendinizi baka her eyden
soyutlarsanz, -nem verdiiniz eyleri incelemek ok kolay olacaktr. Ve bu disiplinin zdr.

2. Amacnz Disiplinli Bir Yaam Biimi Yapn
Jerry Rice gibi ok disiplinli bir kii hakknda bilgi sahibi olmak, disiplinin bir anlk bir olay
olmadn ortaya koymaktadr. O, bir yaam biimi olmaldr.
Bunu yapmann en iyi yollarndan biri, zellikle uzun dnem geliim ve baar iin gerekli
olan alanlarda, sistem ve rutin gelitirmektir. rnek olarak, ben srekli olarak yazdm ve
konutuum iin, her gn dzenli olarak gelecek iin okurum ve bilgi dosyalarm. Ve 1998'in
Aralk a-ynda kalp krizi geirdiim iin her sabah egzersiz yaparm. Bu, yalnzca bir dnem
yaplacak bir ey deildir. Ben onu hayatmn sonuna kadar her gn yapacam.
3- Bahanelerinizle Mcadele Edin
Disiplini bir yaam ekli olarak gelitirmek iin, ilk grevlerinizden birisi, bahane bulma
eiliminizle mcadele etmektir. Fransz klasik yazan Franois Rochefoucauld, "Hemen hemen
tm hatalarmz, onlar saklamak iin dndmz yntemlerden daha fazla affedilebilebilirdir," demitir. Eer disiplinli olmamak iin birka bahaneniz varsa, bunun yalnzca bir bahaneler
destesi olduunu
140
18 Disiplin
kabul edin. Bir lider olarak, bir sonraki seviyeye ulamak istiyorsanz, bu bahanelerle mcadele
etmeniz gerekmektedir.
4. Yaplana kadar dlleri Kaldrn
Yazar Mike Delaney, "ten kaytaranlarla, i yapmaya hevesli olanlara eit dl verilen
herhangi bir i ya da endstride, eninde sonunda iten kaytaranlar, i yapmaya hevesli
olanlardan daha fazla sayya ulaacaktr," demitir. Eer disiplinden yoksunsanz, meyve
yemeden nce tatl yeme alkanlna sahip olabilirsiniz.
Bir yk dl zamannda kullanmann gcn gstermektedir. Yal bir ift birka gnlne
bir kamp yerinde bulunuyorlard. Hemen yanlarndaki kamp yerine bir ara yaklat. Aratan
ocuklu bir ift inmiti. ocuklarn birisi hzl bir ekilde paketleri indirirken, dier ikisi
abucak adrlar kurmaya girimilerdi. Onbe dakika iinde kamp yerleri hazrd.
Yal ift bylenmiti. "Sizin ocuklarnz birlikte byk eyler baaryorlar" dedi adam,
ocuklarn babasma hayranlk iinde.
"Bu yalnzca bir sistem gerektiriyor," dedi baba. "Kamp yeri hazr olana kadar hi kimse banyo
yapmayacak."
5. Sonular zerine Odaklann
in zorluklan zerine odaklanmak yerine, onun sonulan ve mkafatlar zerine
younlarsaruz hayal krklna
m
uramazsnz. Bunu yapmamanz durumunda disiplin yerine kendinize acmaya balarsnz.
Yapmak zorunda olduunuz bir ile kar karya kaldnz zaman eer bunun bedelini
demek yerine rahatl tercih ediyorsanz, younlama tarznz deitirmeniz
gerekmektedir.
ZERNDE DNMEK
Yazar H. Jackson Brown Jr. "Disiplinsiz yetenek, tekerlekli paten zerindeki bir bilya gibidir.
ok fazla hareket vardr fakat siz ne, arkaya veya yana doru bir hareket olduunu asla
bilmezsiniz," demitir. Eer bir yetenee sahip olduunuzu biliyorsanz ve ok sayda hareket
gryorsanzfakat ok az somut sonu varsasiz disiplinden yoksunsunuzdur demektir.

En azndan haftalk plan yapn. Dzenli, disiplinli etkinliklere ne kadar zaman ayryorsunuz?
Kendinizi profesyonel olarak gelitirmek iin herhangi bir ey yapyor musunuz? Salkl
olmak iin etkinlikte bulunuyor musunuz? Gelirinizin bir ksmn biriktiriyor musunuz, ya da
yatrm yapyor musunuz? Eer bunlar erteliyorsanz, kendinize daha sonra yapacanz
sylyorsanz, disiplin konusunda almaya ihtiyacnz var demektir.
UYGULAMA YAPMAK
Disiplininizi gelitirmek iin, aadakileri yapn:
nceliklerinizi eitlendirin. Yaamnzn, sizin iin -nemli olan iki ya da alann
dnn. Onlar yazn, ve bu alanlarda geliim salamak iin disiplinin nemi142
18 Disiplin
ni kavrayn. Gnlk ya da haftalk olarak yaamnz disiplin altna almak iin bir plan
gelitirin.
Nedenleri listeleyin. Listelemi olduunuz disiplinleri uygulamann faydalarn yazn. Daha
sonra bunu her gn grebileceiniz bir yere asm. Onu izlemek istemediiniz gnlerde listenizi
yeniden okuyun.
Bahanelerden kurtulun. Disiplinli davranmanz engelleyen her bahaneyi yazm. Onlar tekrar
tekrar okuyun. Bu bahanelerden kurtulmanz gerekmektedir. Eer engeller mantkl
grnyorsa, onlar amak iin bir zm bulun. Hibir nedenin vazgemenize neden olma\ sna izin vermeyin. Yalnz disiplin anlarnda ryalan-l
nz gerekletirme gcne
sahip olacanz unutmayn.
GNDELK RNEKLER
Kanada'da bir fidanlkta duvarn zerine u yaz yazlmtr: "Bir aa dikmek iin en iyi
zaman yirmi be yl ncedir ... kinci en iyi zaman ise bugndr." Yaamnz-daki disiplin
aacn bugn dikin.
143
~M19
HZMET ETME
LERLEMEK N, BAKALARINA NCELK TANIYIN
Gerek lider hizmet eder. nsanlara hizmet eder. Onlann ilgi alanlanna hizmet eder, ve bunu
yaparken
her zaman popler olmaz ve her zaman etkili olamayabilir. Ancak gerek liderler kiisel zafer
arzusu
yerine sevecen bir ilgi ile motive olduklar iin,
onlar bunun bedelini deme konusunda isteklidirler.
Eugene B. Habecker,
Yazar
konumunuzdan ok, insanlar sevmelisiniz. John C. Maxwell
145
^
Liderlik Nitelikleri ZAYIF ZEMN
Ksa bir sre nce Amerikallar ABD Ordu Komutan H. Norman Schvvarzkopf'u yakndan
tandlar. O, Krfez Sava srasnda mttefik kuvvetleri komuta etme konusunda yksek
derecede bir baar kazand. Benzer bir baary, mesleinin ilk gnlerinde West Point'te
kazanmt.
"Liderlik YasalarReddedilemez21 Liderlik Yasas''kitabmda onun Vietnam'da ok kt bir
birlii nasl deitirdiini anlatmtm. Altmc Birliin lk Bataryas"Altnn En Kts"
olarak anlyorduetkin bir sava gcne sahip olarak en zor grevler iin seilen bir birlie
dnmt. Schwarzkopf, Batangan Yarmadas'n "rktc, uursuz bir yer" olarak tasvir
etmiti. Bu alanda o-tuz yldan beri sava sryordu ve mayn ve bubi tuzak-laryla kaplyd.
Ve ok sayda insan bu tuzaklarn hedefi olarak yaamlarn yitiriyorlard.
Schvvarzkopf, kt bir durumda yaplabileceklerin en iyisini yapmt. O, mayn ve bubi
tuzaklarna yakalanmay byk lde azaltmt, ve ne zaman bir asker bir mayna bassa,
yannda bulunan arkada hemen elindeki demir ubukla mayn patlamadan onun etrafn
kazarak a-teleme sistemini bozmaya alyordu.
28 Mays 1970'te, bir adam maynla yaralanmt ve Schvvarzkopf hemen adamn bulunduu
yere gitmiti. Helikopter yaral askeri tarken, baka bir asker daha mayna bast ve ok kt
bir ekilde baca yaraland. Adam, lk atarken zeminin etrafn temizliyordu. Bunu
yaptnda herkes bunun ilk maynn tek bana bir bubi tuza olmadnn farkna vard.
Onlarn tm bir mayn tarlasnn ortasnda bulunuyorlard.
146
19 Hizmet Etme
Schvvarzkopf yaralanan adamn hayatta kalacana ve hatta bacann kurtulacana
inanyordu. Ancak bunun iin yaplabilecek tek ey vard. Adamn yanma gidip o-nun
tanmas gerekiyordu. Schvvarzkopf yle yazmt:
Mayn tarlasnda ilerlemeye baladm, zemini yokla-yarakyava yava adm atyordum. Her
bir adm attmda dizlerim ylesine fazla titriyordu ki, bacam tutmak ve dier adm
atmak iin iki elimle onu kaldrmam gerekiyordu. ocua ulamcaya kadar geen zaman bin yl
gibi gelmiti.
Hizmet etme iini dndnz zaman, genellikle dk yetenekli insanlarn yapt etkinlik
akla gelir. Eer byle dnyorsanz, yanl bir Menime sahipsinizdir demektir. Hizmet etmek
bir konum ya da beceri ile ilgili deildir. O, tutum ile ilgilidir. Hizmet etme konusunda zayf
tutuma sahip, hizmet konumundaki insanlarla mutlaka karlamsnzdr: devlet
dairesindeki kaba bir alan, sizin sipariinizden honut olmayan bir garson, size yardm
etmek yerine bir arkadayla telefonda konuan bir tezgahtarla kar karya gelmisinizdir.
Bir alan, insanlara yardm etmek istemedii zaman, bir liderin bir hizmet yreine sahip olup
olmadn kolayca anlayabilirsiniz. Gerek udur ki, en iyi liderler, kendilerine deil,
bakalarna yardm etmek isterler.
Hizmet etme niteliine sahip olmak ne anlama gelmektedir? Gerek bir hizmet eden lider;
147
1. Bakalarm Kendi Gndeminin nne Koyar
Hizmetkarln ilk iareti bakalarn, kendinizin ve kiisel arzularnzn nne koymaktr.
Bu, yannzdaki insanlarn gereksinimlerinden haberdar olarak onlara yardm etme istei
iinde olma anlamna gelmektedir.
2. Hizmet Etmek iin Gven Sahibidir
Hizmet etmenin gerek kalbi, gven sahibi olmaktr. Bakalarna nasl davranrsak, sonuta
onlar da bizim hakkmzda buna paralel eyler dnrler. Filozof-air Eric Hoffer bu konuda
u ifadeleri kullanmtr:
Gze arpc ey bizim gerekte komularmz kendimiz gibi sevmemizdir; biz bakalarn
kendimiz gibi dnrz. Bakalarndan kendimizden nefret ettiimiz gibi nefret ederiz.
Bakalarna kar kendimize hogr gsterdiimiz gibi hogr gsteririz. Kendimizi
affettiimiz zaman bakalarn affederiz. Dnyamz kedere srkleyen skntlarn kkeni
kendini sevmek deil, kendinden nefret etmektir.
Yetki Verme Yasas, yalnzca kendine gveni olan liderlerin bakalarna g verdiini syler.
Ayn zamanda yalnzca kendine gveni olan liderlerin hizmetkarlk gsterdii ifadesi de
dorudur.
3- Bakalarna Hizmeti Balatrlar
Bakalarna hizmeti balatann lider olmas gerekir. Byk liderler gereksinimi grrler,
frsat kavrarlar ve geri d 148
19 Hizmet Etme
ns ile ilgili herhangi bir ey dnmeden hizmet ederler.
4. Konumu ile lgili Deildir
Hizmet eden liderler, mevki ya da konum zerinde odaklanmazlar. Albay Norman Schvvarzkopf
bunu mayn tarlasna girerek yapmtr. Sahip olduu rtbeyi aklndan bile geirmemitir. O,
baka birine yardm etmeye alan bir kiidir. Bir lider olmak ona hizmet etmesi iin zorunlu
olduu duygusu hissetmitir yalnzca.
5. Karlksz Hizmet Eder
Hizmet etme ynlendirme ya da kendine ynelik bir gd ile motive edilmemitir. O, sevgi ile
doludur. Onun k noktas, bakalarnn ilgilerinin derinliine baldr. Bu nedenle hizmet
etme istei liderler iin nemlidir.
ZERNDE DNMEK
Bakalarna hizmet etmenin merkezinde ne bulunmaktadr? Sevilen bir lider olma arzusuna
sahip misiniz? Ya da bakalarna yardm etme arzusu ile motive oluyor musunuz?
Eer gerekten insanlarn izlemek istedii bir lider olmak istiyorsanz, kendinizi hizmet etmeye
ynlendirmeniz gerekir. Eer bu yaamnzn konusu ise, u nerileri izleyin:
nsanlar zerinde egemenlik kurmay durdurun, onlar dinlemeye balayn.
149
lerleme iin rol yapmay durdurun, ve bakalarnn faydas iin risk almaya balayn.
Kendiniz iin aray iinde olmay durdurun, bakalarna hizmet etmeye balayn.
Byk bir lider olmak iin hizmet etmek zorundasnz.
UYGULAMA YAPMAK
Hizmet etmeyi gelitirmek iin, aadakileri izleyin:
Kk hareketlerde bulunun. En son ne zaman bakalar iin kk hareketlerde
bulundunuz? En yaknnzda olanlardan balayarak bunu yapn. Bakalarna ilginizi
gsterecek kk eyler yapmaya hemen bugn balayn.
Kalabalkta yava yrmeyi renin. Benim gen bir lider olarak babamdan rendiim en
byk derslerden biri budur. O bunu kalabalkta yava yrme olarak adlandrrd.
Karlatnz insanlarn her biri zerine odaklann. Daha nceden bilmiyorsanz, onlarn
isimlerini renin. Her birinin gereksinimlerini, isteklerini ve arzularn renin. Eve
gittiinizde bunlar not edin ve bu insanlarn yarm dzinesi iin onlarn faydalarna olacak bir
eyler yapn.
Harekete gein. Eer yaamnzda hizmet etme tutumu yoksa, bunu deitirmenin en iyi yolu
hizmet etmeye balamaktr. Kendinize hizmet etmeye balayarak, bakalarna hizmet etmeyi
renebilirsiniz. Kilisede, bir toplum kuruluunda ya da gnll organizasyonunda alt ay
boyunca bakalar iin hizmette bulu 150
19 Hizmet Etme
nun. Eer tutumunuz bu dnem sonunda da hl iyi deilse, yeniden deneyin. Kalbiniz deiene
kadar onu srdrn.
GNDELK RNEKLER
Albert Schvveitzer, yle bir ifadede bulunmutur. "Ben yazgnzn ne olacan bilmiyorum,
fakat bildiim bir ey var ki, o da eer hizmet etme aray iinde olursanz gerekten mutlu
olacaruzdr." Eer en yksek seviyede ynlendirmek istiyorsanz, en dk seviyede hizmet
etme konusunda istekli olun.
151
20
RENEBLME
YNLENDRMEY SRDREBLMEK N, RENMEY SRDRN
Konumaya ayrdnz zamann on katn dinlemeye ve
okumaya ayrn. Bu sizin srekli renme ve kendinizi
gelitirme srecinizi hzlandracaktr.
Gerald McGinnis Resplronics YKB
e yarar ey, bildikten sonra rendiiniz eylerdir.
John Wooden Basketbol Antrenr
153
:*
BR TUZAK OLARAK GZLENEN BAARI
Eer kk bir by olan, bir baston tayan ve bol bir pantolon ve byk, hantal ayakkablar
ve melon apka giyen kk bir adamn grntsn grrseniz bunun Charlie Chaplin
olduunu hemen anlarsnz. 0,19101u ve 1920'li yllarda gezegen zerindeki en nl ve en ok
tan- ' nan kiiydi. Bugn ise ayn kategoriye giren tek kii Mic-hael Jordan'dr. Ve kimin daha
byk bir yldz olduunu grmek iin, yetmibe yl beklemek zorundayz. Bu durumda
herkesin Michael' hatrlayaca grlecektir.
Chaplin doduu zaman, hi kimse onun byk bir tine sahip olacan ngrmemiti. Bir
ngiliz mzikhol alannn olu olarak yoksulluk iinde domutu. Kk bir ocukken
kendini sokaklarda buldu. yerlerinde ve yetimhanelerde yllarca altktan sonra sahneye
kmaya balad. Onyedi yana geldiinde kdemli bir oyuncuydu. 1914 ylnda, yirmili
yalarnn ortalamadayken, Hollyvvo-od'da haftada 150 dolar kazand Keystone
Stdyolarnda Mack Sennett iin alyordu. Sinema iine girdii ilk yl, bir oyuncu, yazar ve
ynetmen olarak otuz-be film yap mt. Herkes ksa srede onun yeteneinin farkna
varmt ve poplaritesi artmt. Bir yl sonra, haftada 1.250 dolar kazanyordu. 1918
ylnda ise, duyulmam bir ey yapt. Elence sektrnn ilk 1 milyon dolarlk szlemesine
imza att. Artk zengindi; nlyd; ve dnyadaki en gl film yapmcsydve yirmi dokuz
yandayd.
Chaplin baarlyd nk byk bir yetenei ve inanlmaz bir gds vard. Ancak bu
zellikler renebilme ile doluydu. O, srekli olarak gelimek, renmek ve ye 154

20 renebilme
teneini mkemmelletirmek istiyordu. Dnyadaki en popler ve en pahal alan olmasna
karn, mevcut durum ile yetinmiyordu.
Chaplin kendisini gelitirme arzusunu bir gazeteciye a-klamt:
Ben izleyicilere sunulan filmlerden birini izlediim zaman, onlarn glmedii eylere dikkatimi
youn-lattrrm. rnek olarak, eer baz izleyiciler benim komik olduunu dndm
blmlerde glmyorlarsa bu blm tekrar tekrar izleyerek yanl o-lan eyin ne olduunu
kefetmeye alrm. Benim komik olmadn dndm blmlerde ise eer kk bir
glme belirtisi varsa, bu blmde insanlara komik gelen eyin ne olduunu anlamaya
alrm.
Bu gelime arzusu onun ekonomik olarak baarl olmasn salamtr ve ona yapt
hereyde mkemmel olmann yksek bir seviyesini getirmitir. lk dnemlerinde, Ghaplin'in
almas mkemmel bir elence olarak deerlendiriliyordu. Ancak zaman getike o bir
komedi dehas olarak tannmaya balad. Gnmzde onun filmlerinin ou birer bayapt
olarak kabul edilmektedir, ve o tm zamanlarn en byk film yapmclarndan biri olarak arulmaktadr. Senaryo yazar ve film eletirmeni James Agee, "En iyi pandomim, en derin
duygu, en zengin ve en keskin iirsellik, Chaplin'in almalarnda grlmektedir," demitir.
Eer Chaplin baarl olduu zaman renme yeteneini yerine bencilse bir kendini tatmin
iinde olsayd, onun ismi, gnmzde unutulmu olan Ford Sterling ya da Ben
155
Turpin gibi sessiz film yldzlar gibi kaybolup gidecekti. Ancak Chaplin geliimini srdrm
ve bir oyuncu, bir ynetmen ve son olarak film yapmcs olarak renmeye devam etmitir.
Liderler, mevcut durumun rahatlna kaplma tehlikesi ile kar karyadr. Her eyden nce,
eer bir lider etkiye sahipse ve bir sayg seviyesini kazanmsa, neden geliimini srdrsn ki?
Yant basittir:
Geliiminiz sizin kim olduunuzu belirler. Kim olduunuz ekim gcnz belirler. ekim
gcnz, organizasyonunuzun baarsn belirler.
Eer organizasyonunuzu gelitirmek istiyorsanz, sizin renmeye ak kalmanz
gerekmektedir.
Byle bir tutumu srdrebilmek iin size yardmc olacak be rehberi iletmeme izin verin:
1. Var Noktas Hastalnz Tedavi Edin ronik olarak, renebilme yoksunluu, baarnn
kkenini oluturmaktadr. Baz insanlar yanl olarak, belirli bir amaca ulatklar zaman
artk gelimek zorunda olmadklarna inanrlar.
Ancak etkili liderler bunun yeterli olduunu dnmezler. Geliimlerini durdurduklar gn,
onlarn potansiyellerine ulama gcn kaybettikleri gndr.
_ %=.(,____
20 renebilme 2. Baarlarnz An
renebilmenin baka bir ironisi, baarnn bazen onun iinde sakl oluudur. Etkin liderler
sahip olduklar eyin, onlar orada tutmaya yetmeyeceini bilirler. Eer gemite baarl
olduysanz, dikkatli olun. Ve unu aklnzdan karmayn: Eer dn yaptnz ey size hl
byk grnyorsa, bugn pek bir ey yapmamsnz demektir.

3- Kestirme Yollardan Vazgein
Arkadam Nancy Dornan, "ki nokta arasndaki en uzun mesafe kestirmedir," der. Bu
gerekten dorudur. Yaamda deerli olan her eyin bedelini demek zorundasnz. Belli bir
alanda gelime arzusu iindeyseniz, onun bedelini demelisiniz.
4. Gururunuzu Bir Kenara Brakn
renme yetenei, bilmediimiz bir ey olduunu kabul etmeyi gerektirmektedir, ve bizim iin
kt grnebilir. Buna ek olarak, eer renmeye devam edersek, hata yapmay srdrmek
durumunda kalrz. Yazar ElbertHub-bard "Yaamda yaplabilecek en byk hata, srekli
olarak hata yapmaktan korkmaktr," demitir. Ayn zamanda hem gururlu hem de renmeye
ak olamazsnz.
Emerson "Kazandnz her ey iin, bir ey kaybedersiniz," demitir. Geliim kazanmak iin,
gururunuzdan vazgemelisiniz.
157
Liderlik Nitelikleri 5- Ayn Hata in ki Kez Bedel demeyin
Teddy Roosevelt, "Hibir hata yapmayan, hibir ilerleme gerekletiremez," demitir. Bu
dorudur. Ancak ayn hatay yapmay srdren lider ilerleme kaydedemez. re-nebilen bir
lider olarak, hata yapacaksnz. Onlar unutun, fakat her zaman iin rendiiniz eyi dnn.
Eer bunu yapmazsanz, bunun bedelini birden daha fazla kez -dersiniz.
ZERNDE DNMEK
Ben krsal blge olan Ohio'da yetiirken, bir dkkanda u yazy grmtm: "Eer rnnz
beenmiyorsanz, ektiiniz tohumu kontrol edin." Bu, her ne kadar tohum satmak iin bir yaz
olsa da mkemmel bir lkeyi iinde barndrr.
Ne tr bir rn elde ediyorsunuz? Yaamnz ve liderliiniz her gn, her ay, her yl daha iyiye
doru ilerliyor mu? Yoksa srekli olarak mevcut konumunuzu korumak iin mcadele mi
veriyorsunuz? Eer yaamnzn bu dneminde umut ettiiniz yerde deilseniz, sorununuz
renme konusunda eksiklik iinde olmanz olabilir. En son ne zaman ilk kez olarak bir ey
yaptnz? En son ne zaman uzman olmadnz bir ie giritiniz? nnzdeki birka gnde ya
da haftada, bulunduunuz yeri grmek iin gelime ve renmeye ynelik tutumunuzu
gzlemleyin.
UYGULAMA YAPMAK
renme yeteneinizi gelitirmek iin, aadakileri yapn:
158
20 renebilme
Hatalara kar nasl tepki gsterdiinizi gzlemleyin. Hatalarnz kabul ediyor musunuz?
Uygun olduunuz zaman zr diliyor musunuz? Yoksa savunmaya m geiyorsunuz? Kendinizi
gzlemleyin. Ve gvenilir bir arkadanza fikrini sorun. Eer kt tepki alrsanzya da hi
hata yapmyorsanzrenme konusunda almaya gereksiniminiz vardr.
Yeni bir ey deneyin. Bugn sizi zihinsel, duygusal ya da fiziksel olarak zorlayarak farkl bir
ey yapn. Mcadele etmek daha iyiye doru bir deiim salar. Eer gerekten geliime
balamak istiyorsanz, gndelik etkinliinizde yeni mcadelelerde bulunun.
G alannda renin. Liderlik konusunda ya da kendi uzmanlk alannzda ylda alt ile
oniki arasnda kitap okuyun. Uzman olduunuz alanda renmeyi srdrn
GNDELK RNEKLER
Rodeo sporcusu Tuff Hedeman nc dnya ampiyonluunu kazandktan sonra byk bir
kutlama yapmamt. Yeni bir sezon iin Denver'a hareket ettive tm sre yeniden
balamt. Onun yorumu yleydi: "Boa geen hafta ne yaptna dikkat etmez". Ne kadar
baarl bir sporcu olursanz olun, eer yarn ampiyon olmak istiyorsanz, bugn reniri
olmanz gerekmektedir.
159
21
VZYON
YALNIZCA GRDNZ EY ELDE EDEBLRSNZ
Byk bir liderin, vizyonunu gerekletirme cesareti, konumundan deil, tutkudan kaynakla
John C. Mcvcvell
banmaktadr.
Gelecek, belirgin olmadan olaslklar gren kiilere aittir. |
John Sculley
Pepsi ve Apple Bilgisayar
eski Ynetim Kurulu Bakam
161
Liderlik Nitelikleri BTN ATLAR ZIPLAR
Yirminci yzyln en byk ryaclarndan biri Walt Dis-ney'dir. lk sesli izgi filmi, ilk renkli
izgi filmi ve ilk uzun animasyon filmini vizyonu olan herhangi bir kii yaratabilirdi. Ancak
Disney'in en byk vizyon bayapt Disney-land ve VValt Disney Dnyasdr. Ve bu
kvlcm umulmadk bir yerden gelmitir.
Disney, iki kz kkken, onlar elenmeleri iin Cumartesi sabah Los Angeles'taki elence
parkna gtrrd. Kzlar ve o bundan holanyorlard. Bir elence park, bir ocuun
cennetidir, onun iin mkemmel bir atmosfere sahiptir: patlam msrn ve pamuk helvann
kokusu, gz aha renklerdeki iaretler ve baran ocuk sesleri onlar iin ok gzel bir ortamdr.
VValt zellikle altkarncadan bylenmiti. Ona yaklatka parlak grntlerin bysne
kaplmamak elde deildi. Ancak daha fazla yakna gelindiinde ve atl karnca durduu zaman
gzlerinin yanldn grebiliyordu. Atlarn boyas dklmt. Ve yalnzca d taraftaki
atlar aa yukar doru hareket ediyordu. Dierlerinde yaam belirtisi yoktu, onlar zemine
monte edilmiti.
Bir izgi filmcinin hayal krkl onu byk bir vizyona srkledi. Zihninde, ilzyonun
buharlap gitmedii, ocuklarn ve yetikinlerin irklerde ya da gezici karnavallarda olmayan
bir enlik atmosferinde elendii bir yer tasarlyordu. Onun ryas Disneyland'd. Lerry Taylor
Be an Orange kitabnda, VValt'n vizyonunu "Boyas dklm ey yok. Btn atlar zplar,"
eklinde ifade etmiti.
162
21 Vizyon AYRINTILARI NCELEMEK
Vizyon bir lider iin her eydir. O, kanlmaz bir gerekliliktir. Neden mi? nk vizyon lideri
ynlendirir. O, hedefi iaret eder. O, iinizdeki atei yakar ve sizin ilerlemenizi salar. O ayn
zamanda, takipiler iin de bir ateleyicidir. Vizyonu olmayan bir lider hibir ilerleme
kaydedemez. O, en iyi ihtimalle daire iinde dnp duruyordur.
1. Vizyon te Balar
Ben konferanslarmda ders verdiim zaman, birileri bana zaman zaman kendi
organizasyonlarnn vizyonu hakknda soru sorar. Ben bunu yantlayamam. Siz vizyonu satn
alamazsnz, ya da dn alamazsnz. O, iten gelir. Disney iin, o asla bir sorun olmamtr.
Yaratclk ve mkemmellik arzusu nedeniyle, her zaman olabilecekleri grmtr.
Eer vizyondan yoksunsanz, kendi iinize bakn. Sahip olduunuz doal armaan ve arzular
gzden geirin. Ve eer hl kendi vizyonunuza sahip deilseniz, bunu sizin iinizde nlatacak
bir liderle ibirlii yapm. Onun partneri olun. Disney'in kardei Roy'un yapt ey budur. O iyi
bir iadam ve lider olmutur ancak bunu VValt'n salad vizyon ile gerekletirmitir.
Birlikte inanlmaz bir ekip oluturmulardr.
2. Vizyon Sizin Tarihinizi Ortaya Koyar Vizyon boluktan gelen mistik bir nitelik deildir. O, bir
liderin gemi yaants ve etrafndaki insanlarn tarihi ile ortaya kar. Bu Disney iin de
dorudur. Tm liderler iin
163
geerli olan bir olgudur. Herhangi bir liderle konuursanz, onun gemiindeki anahtar
noktalar kefedersiniz. Bunlar onun vizyonunu yaratmasnda ara olarak kulland eylerdir.
3. Vizyon Bakalarnn Gereksinimlerini Karlar
Gerek vizyon, uzak grldr. O, bireyin baarabileceinin tesine geer. Ve eer onun gerek
bir deeri varsa, o, bakalarnn sahip olduundan daha fazlasdr; o, onlara deer katar. Eer
bakalarna hizmet etmeyen bir vizyona sahipseniz, o byk bir olaslkla ok kktr.
4. Vizyon Kaynak Toplamanza Yardmc Olur
Vizyonun en deerli yararlarndan biri bir mknats gibi hareket etmesidiro insanlar eker
ve bir araya getirir. O, ayn zamanda finans ve dier kaynaklar konusunda fayda salar. Vizyon
ne kadar byk olursa, o kadar ok kazanan ekme gcne sahiptir. Vizyon ne denli zor olursa,
onu elde etmek iin katlmclar o kadar ok mcadele etmek zorundadr. Polaroid'in kurucusu
Edwin Land, "Yapmanz gereken ilk ey, vizyonun ok nemli ve neredeyse olanaksz
olduudur. Bu ancak kazananlarn gerekletirebilecei bir eydir," demitir.
ZERNDE DNMEK
Vizyon nereden kaynaklanr? Lider iin kanlmaz olan bir vizyon sahibi olabilmek iin, iyi
bir dinleyici olmanz gerekmektedir. Siz birka sesi dinlemelisiniz.
. 164
21 Vizyon Ses
Daha nce sylemi olduum gibi, vizyon kendi iinizde balar. Siz yaam misyonunuzu biliyor
musunuz? Kalbinizi harekete geiren nedir? Onun ryasn gryor musunuz? Yaamda
izlediiniz ey iinizdeki arzudan kaynaklanmyorsa, onu baaramazsnz.
Mutsuz Ses
Byk fikirler iin esinlenme nereden gelir? Neyin ie yaramadna dikkat etmek gerekir.
Mevcut durumdan memnun olmamak, vizyon iin byk bir kotalizrdr. inizdeki dnyay
deitirmek iin bir igd hissediyor musunuz? Tarihteki hibir byk lider, deiimi
engellemek iin mcadele yapmamtr.
Baarl Ses
,__v?Uiii. iin, y bir ekibe ihtiyacnz
vardr. Ancak ayn zamanda liderlik yolculuunda sizin nnzde olan birinin nerilerine de
gereksinim duyarsnz. Eer bakalarn bykle doru ynlendirmek istiyorsanz, bir
danman bulun. Vizyonunuzu keskinletirmede size yardmc olacak bir danmannz var
m?
Daha Yksek Ses
Her ne kadar vizyonunuzun iinizden gelmesi gerekiyorsa da, kendi snrl kapasiteniz ile onu
snrlandrmamal-srtz. Gerek bir deerli vizyonun iinde Tanr olmaldr.
165
Yalnzca Tann sizin tam kapasitenizi bilebilir. Kendinizin tesine baktnz zaman, hatta kendi
yaamnzn tesine baktnzda, vizyonunuzu grebiliyor musunuz? Eer gremiyorsanz,
yaamda sizin iin en iyi olan ve gerek potansiyelinizi karyorsunuz demektir.
UYGULAMA YAPMAK
Vizyonunuzu gelitirmek iin, aadakileri yapm:
Kendinizi ln. Eer daha nceden kendi yaamnz iin vizyonunuz hakknda
dndyseniz, onu tayp tayamayacanz saptamak iin kendinizi ln. Birka
anahtar insanla konuun. Bunlar einiz, yakn bir arkadanz, bir alannz olabilir. Onlara
vizyonunuz hakknda ne dndklerini sorun. Eer onlar bunun sizinle uyumlu olduunu
dnyorlarsa, byk bir olaslkla bunu gerekletirebilirsiniz.
Onu yazn. Eer vizyonunuz hakknda dnyor fakat onu asla yazmyorsanz, bunu
yapmann zaman bugndr. Yazmak, dndklerinizi aklar. Onu yazdktan sonra, bunun
yaamnz adamaya deer olup olmadn deerlendirin.
Kontrol edin. Eer vizyon zerinde alma yapmamsanz, bundan sonraki birka haftay
ya da ay bunun hakknda dnrek deerlendirin. Bunlar gerekten iinize sindirmek iin
neler yapmanz gerektiini saptayn.
Sizin alamanza neden olan ey nedir?
21 Vizyon Sizin rya grmenize neden olan
Size
ey nedir?
Ayrca etrafnzdaki dnyada grdnz deiikliklerin ne olduu hakknda dnn.
Olmayan fakat yaplabilecek olan eyler nelerdir? Fikirleriniz bir kez belirgin olduu zaman,
onlar yazn ve danmannzla onlar hakknda konuun.
GNDELK RNEKLER
Robert VVodruff, 1923 ylndan 1953 ylna kadar Coca Cola'run ynetim kurulu bakan
olarak almtr. Bu sre iinde o Coca Cola'run be sente tm Amerikallara u-lamasn
istiyordu. Bunun irkete maliyetinin ne olacann hibir nemi yoktu. Ne byk bir ama!
Hibir ey o-jun zihninde grebildii resim ile karlatrlamaz. O, mr boyunca,
dnyadaki herkesin Coca-Cola'y tatm olmasn istemiti. Onun kalbindeki ve ruhundaki
vizy< nun ne kadar byk olduunu grebiliyor musunuz?
ro 166
167
SONU
Umarm "Liderlik NitelikleriReddedilemez 21 Liderlik Nitelii" kitabn okumaktan keyif
almsnzdr ve her blmde yer alan "Uygulama Yapmak" ksmndaki altrmalar
yapmaktan fayda grrsnz. Bu ksmlar sizin her bir nitelii daha iyi kavramanz ve
yaamnzdaki kiisel geliim srecinde size yardmc olmas iin tasarland.
Ben sizi, bir lider olarak srekli gelimeye tevik etmek istiyorum. Geliim derecenizi lmek
iin bu kitab zaman zaman yeniden okuyun. Ve kendinize kitaplar okumak, kasetler dinlemek
ve konferanslara katlmak iin dzenli bir program oluturun. Bu sre iinde size yardmc
olacak kaynaklara gereksinim duyarsanz bizim kuruluumuzla temas kurun.
The INJOY Group P.O. Box 7700 Atlanta, GA 30357-0700 800-333-6506 www.injoy.com
Biz size katalog ve konferans plan gndermekten mutluluk duyacaz. Ayrca kitaplar ve
kasetler araclyla sizi ynlendirerek etkin bir lider olmaya tevik etmek istiyoruz. nsanlarla
izlemek istediibir lider olmann tek yolu liderlik hakknda geliimi ve renmeyi srdrmektir.
Yolcuunuzda iyi anslar.
YAZAR HAKKINDA
Liderlik konusunda uzman olarak tannan John C. Max-well insanlarm kiisel ve liderlik
potansiyellerini en st seviyeye karmalarna yardmc olmak amacyla kurulmu bir
organizasyon olan INJOY Group'un kurucusudur. Maxwell, her yl 250.000'den fazla kiiye
konumakta ve seminerleri, kitaplar ve kasetleri aracl ile bir milyondan fazla insann
yaantsn etkilemektedir. Yazarn yirmi drt kitab bulunmaktadr. Bunlar arasnda 'Liderlik
YasalarReddedilemez21 Liderlik Yasas', 'Etkin nsan Olmak', 'Baar Yolculuu',
inizdeki Lideri Gelitirmek' ve 'evrenizdeki Lideri Gelitirmek'saylabilir.
168
169
Reddedilemez 21 Liderlik Yasas
'Yaamda baarl olmann srr, kiinin zaman geldiinde hazr olmasdr."
Benjamin Disraeli
Bu kitap ister ilk liderlik kitabnz isterse onbeincisi olsun, onu seveceksiniz nk kiisel, aile
ve i yaamndaki deien
ilke ve olgular hemen uygulayabilirsiniz. Bu kitapta hibir "fildii kule" yok. Bunun yerine
John Maxwell'in ve bu konuda
yazan ok sayda insann gerek dnya deneyimleri ile onaylanm deimeyen liderlik ilkeleri
anlatlmaktadr.
inkar Edilemez 21 Liderlik Yasas kitabevde, ite, kilisede
ya da nerede istiyorsanzbyk bir lider olmak iin izlemek
zorunda olduunuz, zaman snrlamas olmayan gl
ve belirli ifadeleri iermektedir.
John Maxwell, her blmde, geni kapsaml bir liderlik yasasnn
dorudan kalbine giderek, bakalarnn baar ya da
baarszlklarn gstererek, bu yasay yaamnzda nasl
uygulayabileceinizi ortaya koyuyor. Ve siz yasalarn her birini
uygulayabilirsiniz. Eer istekli bir renen iseniz, 21 yasay renebilir ve pratik yaama
geirebilirsiniz.
Zig Ziglar
'Ktmser rzgardan ikayet eder. yimser, deimesini umar. Lider, yelken aar."
BYAZVAYNUUI
Hayat mn asla unutmayacam biranyd. Liderlikzerine dzenlediim
konferanstaonbedakikaara vermitik. Bobadndabiradam zerime
atlarakylededi: "Kariyerimi kurtardnz! okteekkrederim. "Tam geri
dnmgiderkenkolundanyakalaypdurdurdumvesordum; "Kariyerinizi nasl
kurtardm?""Elliyandaym,"diyecevapverdi."Sononyediyldrliderlie dayanan
birpozisyondaym.Sonzamanlardagerektenzorlananakadarliderlik
konusundakiteknikeksikliimintamolarakfarkndadeildim. Geenylsizinlideriik seminerinize
katldm verendiim prensipleri hemen kendi iimde uygulamaya
baladm. Veoldu. insanlarbenirngsterdiimyoluizlemeyebaladlar; ilk nceyavaama
artkoldukahzl. okdeneyimimvard amauzmanlmyoktu.
Beni bir lideryaptnziin teekkr ederim!"
Bob'unki gibi takti rlerbenizamanmnbykblmn, liderler gelitirme

ynnde adamayateviketti.BirlemiMilletler'deve baka lkelerde ylda
yaklakon liderlik semineri dzenlememin
vebu kitab yazmamnnedeni budur.
Okumakzere olduunuz bilgiler, yirmiyil boy unca insanlara
liderlikederkenreniientekniklerinolgunlamhalidir.Onikiyl boyunca
buliderlikprensiplerizerindednerek, bay vebayanlannbakalarna baarl
biimdeliderlikyapabilirhalegelmelerinibykbirmemnuniyetleizledim.
imdidetmbunlarsizinlepaylamafrsatmvar.
JohnC.Maxwel!
S*
IlITh si Hllll DJ M
"Hayatn gereklerinden biri udur ki; eer birine her konuda gvenemezseniz, hibir konuda
gvenemezsiniz." CkeylBiehl
evrenizi baka liderlerle sarmann anahtar, bulabileceiniz en iyi
insanlar bulmak ve onlar olabilecekleri en iyi liderler haline getirmektir.
Byk liderler, baka liderler retir.
Liderlikte geen yirmibe yldan uzun zaman iinde rendiim
en nemli liderlik prensibi, o lidere en yakn olanlarn, o liderin
baar seviyesini belirleyecekleridir. Bu ifadenin olumsuz ekli de
dorudur: O lidere en yakn olanlar, o liderin baarszlk
seviyesini de belirler. Dier bir deyile, bana yakn olan insanlar
"beni yapar ya da krar". Liderliimin olumlu ya da olumsuz kntsn
belirlenmesi, bir lider olarak bana en yakn ojanlar nasl gelitirdiime
baldr. Ayrca, dierlerinin organizasyonuma ve
bana verebilecekleri deerleri anlayabilmeme de dayanr.
Hedefim, kalabalk oluturacak ekilde takipileri ekmeye almak
deildir. Hedefim, hareket haline gelecek liderler gelitirmektir.
Bu kitabn mesaj sizin her eyi tek banza yapamayacanzda. Eer gerek bir lider olmak
istiyorsanz, evrenizdeki liderleri de
gelitirmelisiniz. Siz birtakm oluturmak zorundasnz.
Vizyonunuzu bakalaryla paylaacak bir yol bulmalsnz.
Lider byk resimi grr fakat o, baka liderlerin onun resmini
gereklie dntrmesine yardmc olmasna ihtiya duyar.
John C. Maxwell
r
Bu dnyadaki
en nemli ey,
nerede
bulunduumuz
deil,
hangi ynde
ilerlediimizdir."
Kariyer yaamnda "baary" ok byk bir aba harcamadan, hatta rastlant eseri elde etmi
insanlar vardr. Gelin, siz bu insanlardan
olmayn... Elde ettiiniz baarlar sizin iin kolay kazanmlar olmaktan ksn; erimek
istediiniz baarlar ise sizin iin olaslk

olmann tesine gesin. Gerek baary tadn.
Baarl olmay hak edin. Baarl olmay tercih edin.
Spor dnyasnda geerli olan bireysel ve takm leindeki
baar taktik ve stratejilerini i dnyasna baaryla uygulayan
Rick Pitino baarl olmak iin izleyeceiniz yolu zetle yle
tarif ediyor: "Basketbol sahasnda geerli olan ite ve
hayatta da geerlidir. Baarl olmak
istiyor musunuz? yi, baarn yleyse. Hak edin. Nasl m? evrenizdeki herkesten -
fazla alarak. Kk eyler iin ter dkn. Byk
eyler iin ter dkn. Daha fazla yol aln. Ama ne olursa olsun
kalbinizi ve ruhunuzu yaptnz eye verin. Her eyinizi sahada ortaya koyun. Ama siz bunu
gerekletirmek isteyene
kadar bu gereklemeyecektir.
Baar ne bir ans, ne ilahi bir hak, ne de bir doum kazasdr." Baarl olmak bir tercihtir.
Trkffi OzlenSae
"nem olan ey nereden baladnz deil, sonuta nereye ulatmzdr,"
fA2 YATIMLARI
'insanolunun
ruhu
bydke,
karsndakini
daha
derin
Bir zamanlar adamn biri "gerek inkar edilebilir fakat nne geilemez, engellenemez" demi.
Tamamen ayn fikirdeyim Zirvenin
zerinde kitabnda verilen bilgiler,
yaamn gereklerini temel alarak size umut vermek zere dzenlenmitir. Bu bilgiyi paylama
srecinde, nemli noktalan akla kavuturmak amacyla
gerek yaamdan alnm olan birok hikaye, rnek, aklama ve ibret veren olaylara
bavuracam. Tm
bunlar birletiinde, teorilerden ziyade temeli olaylara ve ilkelere dayanan yaamn bir portresi
ortaya kmakta.
Zirvenin zerinc/e, salam temellere oturtulmu
ve umut dolu beklentilerle dolu olan bir gelecek ina etmeniz iin, gemiteki korkularn, suun
ve kzgnln stesinden gelmeniz ynnde size yol gsteriyor.
Cesaretlendirme umudun yakt olduu iin, bu kitabn her sayfasnda sizin
yolunuzda emin admlarla ilerlemenizi salayacak olan cesaretlendirici dnce
ve fikirler yer alyor. Okumaya devam ettike, yaamlarn
ve grevlerini ahlaki temeller zerine oturtmu ve
yaamlarn dier insanlara hizmet etmeye adam olan kii ve kurulularn, elde
edilen byk baarlarn zevkini
kardklarn greceksiniz.
ZigZiglar
becerinize baldr.
Alan Loy McGinnis
If
Arka kapak yazs:
nsanlar bir lideri izlemeye iten ey nedir? nsanlar neden baka
birini gnll olarak dnyann sonuna dek izleme konusunda
bu denli istekli olur? Liderlik kuramclarn gerek dnyadaki etkin
bir ekilde ynlendiren baarl liderlerden ayran ey nedir
Yant bireysel kiinin karakter niteliinde yatmaktadr.
Byk bir lider olabilmek iin gerekli olan eylere, insanlar
eken ve onlar cezbeden eylere sahip olduunuzu
biliyor musunuz, dostlarm? Benim sylemek istediim ey eer
kendinize gerekten derinlemesine bakarsanz, en byk ryalarnz
bile yaama geirmek iin gerekli olan nitelikleri bulursunuz.
Bu ryalar baka hi kimseyle paylamam olduunuz ok byk
ryalar olabilir. Her birimizin drste kendimize sormave
yantlamacesaretini gstermemiz gereken soru, gerek
potansiyelimizi ortaya karmay isteyip istemediimizdir.
Bu kitab, insanlarn izlemek istedii gerek bir etkin lider olmak
iin gereken kiisel karakteristik zellikleri tanmak, gelitirmek
ve ortaya karmak konusunda yardmc olmak iin yazdm.
John C. Maxwell
DENZYILDIZI YKS
Bir adam okyanus sahilinde yry yaparken, denize telala bireyler atan birine rastlar. Biraz
daha yaklanca bu kiinin, sahil e vurmu
denizyldzlarn denize attn farkeder ve "Niin bu
denizyldzlarn denize atyorsunuz? " diye sorar. Topladklarn hzla denize
atmaya devam eden kii, "Yaamalar iin "yantn verince, adama aknlkla
"yi ama burada binlerce denizyldz var. Hepsini atmanza imkan yok.
Sizin bunlar denize atmanz neyi deitirecek ki? " der.
Yerden bir denizyldz daha alp denize atan kii,
"Bak onun iin ok ey deiti, " karln verir.
BEYAZ YAYINLARI "Kyya Vurmu Her eyi" yaatmaya alr.
BEYAZ YAYINLARI
Tel : 0 (212) 522 38 68 - 69 Faks: 0(212) 522 38 70
ISBN 975-8261-79-7

John C. Maxwell - Liderlik Nitelikleri

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

John C. Maxwell - Liderlik Nitelikleri

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Liderlik Nitelikleri

Reddedilemez 21 liderlik Nitelii

olduumu dndm. Onlarn bunu uygulayp uygulamadn anlamak iin brodaki

1. Karakter Konumaktan Daha Fazlasdr

profesyonel olarak onlarn geliimine yardmc

Liderlik Nitelikleri SIRADAN ADAM ARAYII

o-lacaklarn bilen kiilerdir.

Liderlik Nitelikleri FARKLI BR ZHN DURUMU

Yzde 70 Gcnz zerinde Odaklann

Wunderman yzyln en baarl reklamclarndan biri olmutur. O, dorudan pazarlamann

O insanlarn dnceleri hakknda ok sayda kukuya sahip olmasna karn onlar

BU YAAMI ALIN VE ONU SEVN

niversiteden C ya da C- derecesi ile mezun olmulardr. Tm ABD bakanlarnn yaklak

Sradan insanlar, bakalarnn kendisini motive etmesini beklerler. Onlar koullarndan

VValton, niversiteden mezun olduktan ve birka yl altktan sonra, 2. Dnya Sava

yapmaya alrlar. Liderler her zaman iin sonuncusunu yapacaktr.

ekibe sahip olun YARATICILIKbeyin frtnas zm getirir GEREKLETRMEen iyi

Uzun dnemli etkileiminiz nasldr? likilerinizi srdrebiliyor musunuz? Eer iliki

giriiminde bulunmulardr. Ve her defasnda Meksika birlikleri asilerin basks altnda

Mkemmellik byk bir motivasyondur. Mkemmellii isteyen insanlar her zaman

YETENEK ASLA GVENL HMAL ETMEY GEREKTRMEZ

Liderlik Nitelikleri ZRVENN KRALI

soyutlarsanz, -nem verdiiniz eyleri incelemek ok kolay olacaktr. Ve bu disiplinin zdr.

gryorsanzfakat ok az somut sonu varsasiz disiplinden yoksunsunuzdur demektir.

zellikler renebilme ile doluydu. O, srekli olarak gelimek, renmek ve ye 154

byk grnyorsa, bugn pek bir ey yapmamsnz demektir.

Bob'unki gibi takti rlerbenizamanmnbykblmn, liderler gelitirme

istediiniz baarlar ise sizin iin olaslk

You might also like