AMCANN RYASI

BRNC BOLUM
Marya Aleksandrovna Moskaleva, hi kukusu! Mordasov"un #ir nu$aral% kad%n%d%r #u hi
&ar&%%l$a!' (ad%n, sanki hi ki$seye ih&iya)% yok$u, ha&&a &a$ &ersine herkesin ona ih&iya)%
var$% *i#i davran%r' +i ki$se onu sev$e!, ,s&elik -ek ok kiinin ona kar% i&en #ir ne.re&
#esledi/ini s0yle$ek de a#ar&% ol$a!' A$a 0&e yandan herkes ondan ok korkar' Onun da is&edi/i
#udur !a&en' B0yle #ir is&ek -oli&ika *ere/idir' Marya Aleksandrovna as%ls%! dedikodulara ok
$erakl%d%r ve e/er o *,n k,,k de olsa herhan*i #ir 0ne$li ha#eri yakalaya$ad%ysa *e)e *0!,ne
uyku *ir$e!' B,&,n #unlara ra/$en 0yle #ir &av%r ser*iler ki #u hey#e&li kad%n%n d,nyan%n ya da
en a!%ndan Mordasov"un dedikodu kayna/% oldu/u ki$senin akl%na #ile *el$e!' 1a$ &ersine insan
onun yan%ndayken dedikodunun kesil$esi *erek&i/ini2 dedikodu)ular%n 0/re&$enlerinin
hu!urundaki 0/ren)iler *i#i ki!ar%- #o!ara)a/%n% ve &ir &ir &i&reye)e/ini, yan%nda an)ak ok sekin
konular%n konuul$as% *erek&i/ini san%r' Mordasov"un #a!% sakinleri hakk%nda 0yle )iddi ve na!ik
eyler #ilir ki uy*un #ir or&a$da #unlardan #ahsede)ek olsa ve he-sini yaln%!)a kendisinin #ildi/i
#ir yolla kan%&lasa, Mordasov Li!#on de-re$ine3 ede/er #ir sars%n&% *eirirdi' Bildi/i #u s%rlar
konusunda dai$a sessi!li/ini korur ve 0!el koullarda, en yak%n han%$ arkadalar%ndan #aka
ki$seye anla&$a!' Bildiklerini, konuyla il*ili kiiye son yu$ru/u a&$ak&ansa, onu s,rekli #ir korku
iinde yaa&$ak iin &ehdi& unsuru olarak kullan%r' Bu #ir !ek4 ve s&ra&e5i $eselesidir6 Marya
Aleksandrovna her !a$an ara$%!da herkesin 0rnek ald%/% o kusursu! )o$$e il .au&7"uyla
dikka&leri ek$i&ir'Co$$e il.au& s0! konusu olun)a Mordasov"un kad%nlar% iinde raki#i yok&ur'
Raki#ini &ek #ir keli$eyle nas%l 0ld,re)e/ini, -ara$ -ara ede)e/ini ve yok ede)e/ini iyi #ilir,
#una #i! de &an%k ol$u&uk' Bu keli$eyi s0ylerken de ne ya-&%/%n%n .ark%nda #ile de/il$i *i#i
*0r,n$eyi #e)erir' +erkes de #ilir ki #u an)ak soylulara yak%%r #ir 0!ellik&ir' Bu &,r nu$aralarda
8ine&&i9"y% hi ara&$aya)a/% s0ylene#ilir' Sosyal ilikilerinin alan% son dere)e *eni&ir' Mordasov"a
*elen -ek ok !iyare&i, onun konukseverli/inden *aye& $e$nun #ir ekilde *ider ve sonradan
ha#erle$eyi de s,rd,r,r' Bir #eye.endi onun iin #ir iir #ile ya!$%&% ve Marya Aleksandrovna
#unu herkese *ururla *0s&eri- durur' :iyare&e *elen #ir ya!ar k%sa ro$an%n% ona i&ha. e&$i ve #ir
aka$ &o-lan&%s%nda y,ksek sesle okudu/u !a$an ok ho #ir e&ki yara&$%&%' Yaln%!)a #i!i$
#0l*ede #ilinen #oynu!lu #ir #0)ek &,r,n, in)ele$ek iin 0!el #ir a$ala &a (arlsruhe"den kalk%-
*elen ve #u konuda d0r& )il&lik #ir ki&a- ya!an #ir Al$an #ili$ ada$% Marya Aleksandrovna"n%n
!ari.li/i ve konukseverli/i kar%s%nda 0ylesine hayre&e d,&, ki #u
7 ;erek&i/i *i#i, yak%%k ala)ak #ii$de, sekin, ni&elikli'
*,ne kadar halen (arlsruhe"den say*%l% ve kusursu! #ir $ek&u- arkadal%/%n% s,rd,r,yor' Marya
Aleksandrovna #a!% y0nlerden Na-olyon"a #en!e&il$ek&edir' 1a#ii #unun d,$anlar% &ara.%ndan
ya-%lan ve *erek ol$ak&an ok ,alay niye&i &a%yan #ir ey oldu/unu s0yle$e/e *erek yok
san%r%$' Bununla #era#er, #ir yandan #u #en!e&$edeki ink4r edile$e! *ari-li/i ka#ul ederken u
$asu$ soruyu sor$aya ),re& ede$eden de dura$%yoru$< =ok ri)a ederi$, neden Na-olyon
#oyundan #,y,k ilere kalk%%- #e)ere$edi/inde #ile ne oldu$ delisi oldu a)a#a> ?ski evin
koruyu)ular%@ #unu, Na-olyon"un sade)e kraliye&&en *el$e$ekle kal$ay%-, iyi #ir aileden *elen
#ir #eye.endi #ile ola$a$as% *ere/ine dayand%r$ak&ad%rlar' Bu y,!den de do/al olarak
&o-lu$daki yerini ha&%rlad%ka kendi duru$unun y,)eli/inden dehe&e d,$,&,' ?ski Arans%!
saray%n% ak%llara *e&iren #0yle n,k&eli #ir #en!e&$eye ra/$en 0yle #ir soru sor$a/a yine ),re&
ediyoru$< Nas%l oluyor da Mordasov"un #a kad%n% ol$a 0!elli/ini he- elinde &u&an Marya
Aleksandrovna hi#ir koulda ne oldu$ delisi ol$a$%&%> (ukusu! herkesin< BBakal%$ Marya
Aleksandrovna #u *, duru$un ,s&esinden nas%l *ele)ek>B diye sordu/u duru$lar ol$u&u' A$a
o *, duru$ or&aya %k&%/% *i#i eki- *iderdi' +e$ de a#u)ak6 +er ey yine eskisi *i#i ha&&a
#a!en eskisinden de daha iyi #ir hale *elirdi' Crne/in, ko)as% A.anasy Ma&vei)h"in,
ye&eneksi!li/inden ve a-&all%/%ndan dolay% h,k,$e& $,.e&&iinin *a!a#%na u/rayarak
$e$uriye&&eki *0revini nas%l kay#e&&i/ini herkes ha&%rlar' +erkes Marya Aleksandrovna"n%n
kara$sarl%/a d,,-, #oyun e/e)e/ini, yalvar%- yakara)a/%n% yani kolunun kanad%n%n k%r%la)a/%n%
san$%&%' +i de 0yle ol$ad%' Marya Aleksandrovna yalvar$akla #ir yere var%la$aya)a/%n% anlad%
ve her eyi 0yle #ir ayarlad% ki &o-lu$daki e&kisine !arar *e&ir$edi/i *i#i evi Mordasov"un
kal#ur,s&, evi olarak an%l$aya deva$ e&&i' Maliye $e$urunun ei ve Marya Aleksandrovna"n%n
d%ardan dos&u *i#i *0r,nse de asl%nda $,!$in d,$an% olan Anna Nikolayevna An&i-ova !a.erini
ilan e&$i&i #ile' A$a herkes Marya Aleksandrovna"n%n )esare&inin 0yle kolay kolay k%r%l$ad%/%n%
*0r,n)e, onun6(endisinden #ira! 0n)e s0! e&&i/i$i!e *0re, ar&%k Marya Aleksandrovna"n%n ko)as%
A.anasy Ma&vei)h hakk%nda #irka keli$e s0yle$enin s%ras% *eldi' Onun hakk%nda ilk s0ylene)ek
ey *aye& hey#e&li ve son dere)e -rensi-li #ir ada$ oldu/uydu' Bununla #irlik&e #ir s%k%n&% an%nda
he$en -ani/e ka-%l%r ve hi *0r$edi/i #ir i&le kar%laan keiye #en!erdi' C!ellikle isi$ *,n,
ye$eklerinde #eya! krava&lar%ndan #irini &ak&%/% !a$an ola/an,s&, hey#e&li oluyordu'
A$a #,&,n o hey#e&li &avr% ve ha$e&i konu$aya #alad%/% ana kadar s,rerdi' B0yle #ir anda,
i.ade$i #a/%lay%n, kulaklara -a$uk &%ka$ak&an #aka #ir are yok&u' +i kukusu! Marya
Aleksandrovna"ya lay%k #iri de/ildi' Bu herkesin de ka#ul e&&i/i #ir *0r,&,' Bulundu/u $evkii
elinde &u&$as% da kar%s%n%n #e)erisiydi' Beni$ .ikri$)e i$diye kadar ok&an #ir #os&ana korkuluk
olarak kon$u ol$al%yd%' An)ak ve yaln%!)a orada va&andalar% iin *erek&en #,y,k #ir yarar
sa/lard%' Marya Aleksandrovna, A.anasy Ma&vei)h"iMordasov"un , vers&7 d%%ndaki, y,! yir$i
n,.uslu &ek serve&lerine s,r*,ne *0nderdi/inde 0v*,ye de/er #ir davran% ser*ile$i&i' Dunu da
s0yleyeyi$, #u serve&le kad%n evinin onurunu lay%/%yla koru$ay% #aar$ak&ad%r' +erkes #ilir ki
kad%n A.anasy Ma&vei)h"i yan%nda &u&uyorsa #u, devle& dairesinde #ir ii ve $aa%yla '''#aka &,r
*eliri oldu/u iindi' Maa% ve di/er *eliri kesilir kesil$e! ye&eneksi!lik ve yarars%!l%k y,!,nden
he$en *0!den d,&,' O !a$an herkes yar*%lar%ndaki d,r,s&l,k ve kararl% karak&eri konusunda
kad%na 0v*,ler ya/d%r$%&%'
A.anasy Ma&vei)h ehir d%%nda varl%k iinde yaa$ak&ad%r' Bir kere onu *0r$eye *i&$i ve #ir
saa& kadar onunla ok hoa !a$an *eir$i&i$' (rava&lar%n% &ak%- %kar%yor, kendi elleriyle
ayakka#%lar%n% #oyayarak oyalan%yor' Ya-a)ak ki$sesi ol$ad%/%ndan de/il, ayakka#%lar%n%n %%l %%l
ol$as%ndan ok holand%/%
E'FG k$' Rus u!unluk 0l,s,'
EF
iin ya-%yor #unu' ;,nde , ke! ay iiyor ve #uhar #anyosuna ok $erakl%, halinden de *aye&
$e$nun'
Bir #uuk y%l kadar 0n)e, A.anasy Ma&vei)h ile Marya Aleksandrovna"n%n #iri)ik k%!lar% :inaida
A.anasyevna ile il*ili he-i$i!i hareke&lendiren olay% ha&%rl%yor $usunu!> :inaida hi kukusu!
*,!el #ir kad%nd%r, iyi #ir e/i&i$ al$%&%r a$a yir$i , ya%nda ol$as%na ra/$en evlen$e$i&ir'
Neden h4l4 ko)a #ula$ad%/%n%n a%kla$as% olarak or&aya s,r,le)ek en 0ne$li se#e-, #ir #uuk
y%l 0n)e !avall% #ir 0/re&$enle yaad%/% s0ylenen *ari- ak hik4yesinin daha unu&ul$a$%
dedikodular%d%r' Bu*,n #ile insanlar, :ina"n%n ya!d%/% ve Mordasov"da elden ele dola&%/% s0ylenen
ak $ek&u#unu konuuyorlar' A$a s0yleseni!e #u $ek&u#u *0ren ol$u $u> ?/er elden ele
*e!$ise, i$di nerede> +erkes duy$u a$a hi *0ren ol$a$%' ?n a!%ndan #en onu kendi
*0!leriyle *0ren hi ki$seye ras&la$ad%$' ?/er Marya Aleksandrovna"n%n yan%nda #u konuda
i$ada #uluna)ak olsan%!, ne de$ek is&edi/ini!i anla$aya)ak&%r' Hiyeli$ ki #u oldu ve :ina
*erek&en #u $ek&u#u ya!d% I#en #,y,k olas%l%kla duru$un #0yle oldu/unu d,,n,yoru$J< Bu
Marya Aleksandrovna a%s%ndan #,y,k #ir ye&ene/i ser*ile$ek&edir6 Bu u&an veri)i, re!il olay
nas%l da 0r&#as edili-, #aar%yla *i!len$i&i6 Ne #ir i! kald% ne de i-u)u6 Du anda Marya
Aleksandrovna #u adi i.&irayla il*ilen$iyor #ile, oysaki 1anr% #iliyor ya kad%n)a/%! #iri)ik k%!%n%n
!edelene$e! onurunu koru$ak iin nas%l da a#a *0s&er$i&i' :ina"n%n h4l4 #ek4r ol$as%na
*elin)e, #u *aye& nor$al' Bu #0l*ede uy*un da$a& ne *e!er> :ina"n%n #ir -rens&en #akas%yla
evlen$esi hayal #ile edile$e!' Si! hi #,&,n *,!ellikleri *0l*ede #%raka)ak #0yle #ir *,!ellik
*0rd,n,! $,> ;ururlu oldu/u do/ru, ok *ururlu' +erkes Mo!*lyakov"un ona kur ya-&%/%n%
s0yl,yor, a$a evlilik s0! konusu #ile ola$a!' +e$ Mo!*lyakov da ki$> Ho/ru, *en, yak%%kl%,
%k, y,! elli n,.uslu, i-o&eksi! #ir k0y, var ve S& 8e&ers#ur*lu' A$a #iliyorsunu! havai' (a.as% yeni
.ikirlerle dolu, *eve!enin ve ah$a/%n #iri' Yeni .ikirlere ka-%l$% #iri iin y,! elli kii ne ie yarar>
Yo, #u evlilik ol$a!'
EEHe/er#ilir okuyu)u &ara.%ndan okunan #u no&lar%, #e ay 0n)e &a$ #ir duy*u yo/unlu/u iinde
ya!$%&%$' Marya AleksandrovnaE ya kar% #ira! !ay%. oldu/u$u da -einen i&ira. e&$eliyi$' Bu
$,ke$$el kad%na 0v*, ni&eli/inde #ir eyler ya!$a/a niye&len$i&i$, he$ de (u!ey Ar%s% ve
#en!er der*ilerin !a$an%nda Iok ,k,r #ir daha asla *eri *el$eye)ek olanJ, o eski sakin ve
hu!urlu *,nlerde #ir dos&a ya!%lan $u!i- $ek&u-lar *i#i ya!a)ak&%$' A$a #eni$ #0yle #ir
arkada%$ ol$ad%/%ndan ve ,s&elik do/u&an *elen ede#i #ir u&an*al%k ek&i/i$ iin ya!d%klar%$
kale$i$in ede#i *,),n,n denen$esi ve #o saa&lerin &a&l% #ir ha&%ras% ni&eli/inde $asa$%n
ek$e)esinde durdular' Be ay *eride kald% ve Mordasov"da hayre& veri)i #ir olay oluverdi #irden'
Bir sa#ah erken saa&&e 8rens (' kasa#aya *eldi ve Marya Aleksandrovna"n%n evinde konaklad%'
Bu *eliin say%s%! sonu)u vard%' 8rens, Mordasov"da yaln%!)a , *,n kald%/% halde #u , *,n,
arkas%nda ka%n%l$a! ve siline$e! ha&%ralar #%rak&%' Haha da ileri *i&$e/e ),re& edi-, 8rens"in
kasa#a$%!da devri$e #en!er #ir e&ki yara&&%/%n% s0yleye)e/i$' Bu devri$in 0yk,s,n,n,
Mordasov"un kay%&lar%ndaki en 0ne$li say.ay% olu&urdu/unu s0yle$ek san%r%$ do/ru olur' (%sa
#ir karars%!l%k&an sonra in)ele$eye ve say*%de/er halk%n d,,n)esine sun$aya karar verdi/i$
say.a i&e #u say.a' +ik4ye$, Marya Aleksandrovna"n%n ve yuvas%n%n y,kselii, !a.eri ve *0rke$li
#ir ekilde 0k,,n,n &a$ ve ne.is &arihesidir' Bu #ir ya!ar iin ok eki)i ve de/erli #ir konudur'
+erhan*i #ir ey ya-$adan 0n)e ilk i olarak, 8rens ('"nin kasa#a$%!a *eli- Marya
Aleksandrovna"n%n evinde kal$as%nda a%la)ak ne oldu/unu a%kla$al%y%$' 1a#ii #unu ya-$ak
iin de 8rens (' hakk%nda #irka keli$e e&$ek *erekir' Ben de 0yle ya-a)a/%$' Hahas%,
hik4ye$i!in iyi)e anla%la#il$esi iin #u ada$%n yaa$0yk,s,n, anla&$ak !orunludur' &e
#al%yoru$'
E2
(NC BOLUM
8rens ('"nin, 1anr% #iliyor ya, hi de o kadar yal% #ir ada$ ol$ad%/%nJ s0yle$ekle #alaya)a/%$
s0!e' A$a ona #ir #aksan%! her an da/%l%vere)e/ini san%rd%n%!' +a&&a #i&i- &,ken$i oldu/unu,
&ohu$a ka&%/%n% d,,n,rd,n,!' Mordasovlular #u 8rens hakk%nda ne *ari-, ne inan%l$a!
hik4yeler anla&%- dururlard%' Yal% ada$%n akl%n%n #a%nda ol$ad%/% #ile s0yleniyordu' 1an%n$% #ir
aileden *elen ve is&ese kasa#ada #,y,k #ir e&ki yara&a#ile)ek olan #ir ara!i sahi#inin, $uh&ee$
evinde kei haya&% s,r$esini ok *ari- #uluyordu herkes' 8ek ok kii onu, al&% yedi y%l 0n)e
Mordasov"da yaad%/% !a$anlardan &an%rd%' O !a$anlar yaln%!l%/a dayana$ad%/%n%, # r keie
u!ak&an yak%ndan #en!e$edi/ini s0ylerlerdi'
&e onun hakk%nda 0/rendi/i$ #,&,n *erekler<
=ok eskilere kadar u!anan *enlik y%llar%nda 8rens, sosye&eye *iri- ok hareke&li #ir yaa$
s,r$,, -ara sa%- savur$u, kad%n -einde ko$u, #irka ke! yur&d%%na %k%- ak ser,venleri
ya
E3a$%' 8ek dikka& eke)ek #ir !ek4s% oldu/u s0ylene$e!$i' 1a#ii #,&,n serve&ini yiyi-
#i&irdi/ini ve ih&iyarl%/%nda &ek k0-e/e #ile $uh&a kald%/%$ #elir&$eye *erek yok&ur san%r%$'
Herken #irisi ona, a%k ar&&%r$aya %kar%lan &o-raklar%na *i&$esini 0ner$i' O da 0yle ya-$% ve
Mordasov"a *eli- al&% ay kal$%' (asa#a haya&%n% -ek sev$i ve #u al&% ay iinde kasa#an%n
han%$lar%yla yak%nlaarak, Mordasov sosye&esinde sine Kua non7 olarak de/erlendirilen,
dolay%s%yla da s%k%n&% de/il hareke& yara&an, -renslere yak%%r kiilik 0!ellikleri vard% ve &e$i! kal-li
#ir ada$d%' C!ellikle han%$lar eki)i konuklar%na hayrand%' 8rens *,n,n yar%s%n% s,s,yle
u/raarak *eirirdi' Sanki #irok -aran%n #iraraya *e&iril$esinden oluuyor *i#iydi' Nerede ve ne
!a$an #u kadar y%-rand%/%n% ki$se #il$iyordu' 1ek #ir k%l%na kadar &ak$a olan sa%, #%y%/%, k,,k
sakal% ve .avorileri si$siyah&%' +er *,n all%k ve -udra s,rerdi' Y,!,ndeki k%r%%klar% *er$ek iin
0!el &eller kulland%/%n% ve #u &elleri kendine 0!*, #ir y0n&e$le sa%n%n al&%na saklad%/%n%
s0ylerlerdi' &alya"da #ir yerlerde, #ir ak kaa$a/% s%ras%nda -en)ereden a&lay%- ka$ak !orunda
kal%n)a, ka#ur*as%n% k%rd%/% ve #u y,!den korse &ak&%/% iddia edilirdi' Sol #a)a/% ha.i. aksard%,
herkes 8aris"&e #ir #aka $a)erada #a)a/%n% kay#e&&i/ini ve yerine $an&ardan &ak$a #ir #a)ak
&ak&%rd%/%n% anla&%rd%' nsan%n a/!% &or#a de/il ki #,!esin, konuu- dururlar6 Bununla #irlik&e sa/
*0!,n,n, &%-k% asl% *i#i, $,ke$$el #ir ekilde ya-%l$% )a$dan #ir *0! oldu/u do/ruydu' Hileri
de &ak$ayd%' ;,n #oyu y,!,n, 0!el sularla y%kar, kre$ler ve -ar.,$ler s,rerdi' O !a$anlar #ile
8rens"in *0!le *0r,l,r #ir #ii$de ih&iyarlad%/%n% ve dayan%l$a! ekilde *eve!ele&i/ini herkes ok
iyi ha&%rlar' +avas% yava yava sona eriyor$u' 1ek k0-e/i #ile kal$ad%/%n% #il$eyen yok$u'
Sonra #irden, hi #eklen$edik #ir anda, 8aris"&e yaayan ve $iras%ndan -ay al$ay% akl%n%n
u)undan #ile *eir$edi/i ok ih&iyar #ir akra#as% 0l$,' (ad%n%n en son yasal $iras%s% da #ir ay
0n)e 0ld,/, iin 8rens hi #eklen$edik #ir anda yasal olarak $iras%s% oluver$i' Mordasov"un
al&$% vers& u!a
7 La!*eil$e!, ol$a!sa ol$a!'
/%nda, d0r& #in n,.uslu, $uh&ee$ #ir $,lk hi ki$seyle -ayla%l$aks%!%n ona kal$%' le$leri
y,r,&$ek iin hi !a$an kay#e&$eden S& 8e&ers#ur*"un yolunu &u&$u' Bi!i$ han%$lar ona
$uh&ee$ #ir veda ye$e/i d,!enle$iler' 8rens ye$ek&e son dere)e neeliy$i' Ne akalar
ya-$%, ne .%kralar anla&%- herkesi *,l,- *eir$i6 lk .%rsa&&a Hukhanovo"ya Iyeni $,lk,n,n ad%J
&a%na)a/%na ve 8e&ers#ur*"dan d0n,n)e #alolar, -iknikler, havai .iek *0s&erileri
d,!enleye)e/ine s0! ver$i' ;idiinden sonra #ir y%l #oyun)a han%$lar, sev*ili dos&lar%n%
sa#%rs%!l%kla #eklerken he- #u enlikleri konu$ular' +a&&a o d0nene kadar Hukhanovo"ya &urlar
#ile ayarlan$%' Malik4ne, iinde aslan eklinde kesil$i akasya a/alar%, ya-$a &e-e)ikler,
,!erinde &ah&adan ya-%l$% 1,rk heykellerinin kaval ald%/% #o&lar%n y,!d,/, *0ller, ya! evleri,
ad%rlar ve daha -ek ok e/len)e $erke!inin oldu/u #ir -ark%n iindey$i' Sonunda 8rens *eri
d0n$,' A$a #eklenenin &ersine, Mordasov"da hi durakla$adan do/ru)a Hukhanovo"ya *idi-
kei *i#i kendini eve ka-a&$as% herkesi hayre&e d,,r$,' ;ari- dedikodular yay%l$%' O
!a$andan #u*,ne dek 8rens"in hik4yesi h4l4 &uha.l%/%n% ve inan%l$a!l%/%n% koru$ak&ad%r' S&
8e&ers#ur*"da ilerinin -ek yolunda *i&$edi/i s0yleniyordu' leride $iras%s% ola)ak #a!%
akra#alar%, hi kukusu! yine -aralan sa%- savura)a/% korkusuyla akli den*esinin yerinde
ol$ad%/%n% ileri s,rerek onu vesaye& al&%na al$aya kalk%$%lard%' Bu kadarla kalsa *ene iyi'
Ba!%lar%na *0re, onu &%$arhaneye ka-a&$aya #ile u/ra$%lard%' Neyseki, s0!, *een #ir
#eye.endi ondan yana %k$% ve !a&en her yan% &ak$a olan !avall% 8rens"in #ir aya/%n%n ukurda
oldu/unu, yak%nda nas%l olsa 0le)e/ini ve &%$arhaneye hi *erek kal$adan $iras%na
kona)aklar%n% ileri s,r$,&,' Yine s0yl,yoru$, insanlar%n a/!% &or#a $% ki #,!esin, hele de
Mordasov"dakilerin> Hediklerine *0re, #,&,n #u olanlar 8rens"i ok korku&$u ve &a$a$en
de/ii- kei haya&% s,r$esine neden ol$u&u' Ba!% Mordasovlular onu ku&la$ak iin yan%na
*i&$iler a$a ya hi ka#ul edil$e$iler ya da ok *ari- #ir ekilde kar%lan$%lard%' 8rens eski
dos&lar%n% ha&%rla$a$%&% #ile' S0ylediklerine *0re ha&%rla$ak is&e$e$i&i'
E9
E@Lali #ile onu !iyare&e *i&$i&i' H0nd,/, !a$an 8rens"in akl%n%n -ek yerinde ol$ad%/%n%
s0yle$i&i' +erkes, Hukhanovo"ya ya-&%/% !iyare&&en s0! ederken y,!,n, eksilirdi' +an%$lar da
0.keliydiler' Sonunda ok 0ne$li #ir *ere/i or&aya %kar$ay% #aard%lar' Haha 0n)e hi ki$senin
ad%n% san%n% duy$ad%/%, S&e-anida Ma&veyevna diye #iri 8rens"in idaresini eline al$%&%' S&
8e&ers#ur*"dan onunla #era#er *elen, ne oldu/u #elirsi!, #u iri yan kad%n -a&iska el#iseler *iyiyor
ve elinde #ir y%/%n anah&arla dola%yordu' 8rens, #ir o)uk *i#i, her konuda onu dinliyor, i!ni
ol$adan ad%$ #ile a&$%yordu' (ad%n 8rens"i kendi elleriyle y%k%yor, #ir #e#ek *i#i onu her yere
&a%yor ve %$ar&%yordu' Hahas%, #,&,n !iyare&ileri ondan u!ak &u&uyordu, 0!ellikle de ar&%k yava
yava Hukhanovo"ya ke.e *elen akra#alar%$' Mordasov"da o/u kad%nlar ol$ak ,!ere he$en
herkes #u ak%l al$a!, *i!li ilikiyi konuuyordu' S&e-anida Ma&veyevna" n%n 8rens"in $,lk,
,!erinde &a$, s%n%rs%! ve kesin #ir ye&kisi oldu/unu da s0yl,yorlard%' =i.&lik&eki k4hyalar%,
hi!$e&ileri, uaklar% ie al%- i&en %karan ve -ara ilerine #akan da oydu' +er eyi 0yle iyi idare
ediyordu ki k0yl,ler hallerinden ok $e$nunlard%' 8rens"e *elin)e, dediklerine *0re #,&,n *,n ii
*,),, s,s,yle il*ilen$ek, -eruklar%n% dene$ek, )eke&lerini *iyi- %kar$ak&%' ;eri kalan !a$an%n%
S&e-anida Ma&veyevna ile #era#er *eiriyor, k4/%& oynuyorlar, .al #ak%yorlard%' 8rens, s%r. *0s&eri
olsun diye arada s%rada n*ili! k%sra/%na #iniyor ve eyer ,!erinde *, durdu/u iin S&e-anida
Ma&veyevna droki7 ile ona elik ediyordu' Ba!en de ,!erinde -al&osu, #a%nda *eni kenarl% #ir
a-ka, #oynunda -e$#e #ir han%$ ear#% ve &ek *0!,nde *0!l,kle, sol eline #ir se-e& al%-
$an&ar, k%r ie/i ve -ey*a$#erie/i &o-la$a/a %k%yordu' B0yle !a$anlarda S&e-anida
Ma&veyevna he$en yan% #a%nda oluyor, iki irik%y%$ uak ile her ih&i$ale kar% #ir de .ay&on
arkalar%ndan *eliyordu' Yolda kar%la&%klar% #ir $u5ik77 he$en kenara ekilerek a-kas%n%
%kar%yor ve sela$ veri-< Byi *,nler 8rens +a!re&leri,
7 H0r& &ekerlekli #ir Rus ara#as%' 77 =arl%k !a$an%ndaki Rus k0yl,s,'
EM
*0!,$,!,n nuru6B diyordu' 8rens de he$en *0!l,/,n, d,!el&i- ona #ak%yor, dos&a #a%n%
sallay%-, sa$i$i #ir ekilde< BBon5our, $on a$i, #on5our7 diye kar%l%k veriyordu' Buna #en!er -ek
ok dedikodu Mordasov"da yay%ld%' 8rens"i unu&$alar% olanaks%!d%' B0ylesine i ie ya%yorlard%
i&e6
;,!el #ir sa#ah, #u kei k%l%kl%, an&ika ada$%n yaln%! #a%na Mordasov"a *eli- Marya
Aleksandrovna"$n evinde kald%/% dedikodusu yay%l%n)a, herkes hayre&ler iinde kald%6 Bir &ela, #ir
heye)an yaand%' +erkes #ir a%kla$a #ekliyor, herkes #ir#irine< BNeler oluyor>B diye soruyordu'
lerinden #a!%lar% Marya Aleksandrovna"ya *i&$e/e #ile kalk%&%' 8rens"in *elii herkesi hayre&e
d,,r$,&,' +an%$lar #ir#irlerine no&lar ya!d%lar, #ulu$alar ayarland%, hi!$e&ilerini ve
ko)alar%n% kei. &urlar%na *0nderdiler' 8rens"in #aka #ir yerde de/il de Marya Aleksandrovna"da
kal$as% 0!ellikle herkesi a%r&&%' +ele de 8rens"in u!ak&an akra#as% olan Anna Nikolayevna
An&i-ova #u duru$a ok ierledi' B,&,n sorular%na yan%& ala#il$ek iin Marya Aleksandrovna"n%n
evine #i!!a& *i&$ek&en #aka #ir aresi yok&u' He/er#ilir okuyu)u #u !iyare&e konuk ola)ak&%r' Du
anda sa#ah%n onu, a$a Marya Aleksandrovna" n%n #u &an%d%klar% *eri evir$eye)e/ine e$ini$'
Bi!i de kesinlikle ka#ul ede)ek&ir'
;,nayd%n dos&u$, *,nayd%n'
EG
=NC BCLM
Saa& sa#ah%n onu' Marya Aleksandrovna"n%n Main Caddesi" ndeki evinde, evin han%$%n%n 0!el
*,nlerde "salon" olarak adland%rd%/% odaday%!' Marya Aleksandrovna"n%n #ir de 0!el o&ur$a odas%
var' Odan%n !e$ini *aye& *,!el )ilalan$%, duvarlar% 0!el olarak %s$arlan$%, in)e #ir k4/%&la
ka-l%' +an&al $o#ilyalarda k%r$%!% h4ki$' !erinde ayna as%l% #ir 0$ine var' Aynan%n 0n,nde,
heykelden $o&i.lerle s,sl,, olduka !evksi!, #ron! #ir saa& duruyor' 8en)erelerin aras%ndaki
duvarlarda, 0r&,leri kald%r%l$%, iki #,y,k ayna ve onlar%n 0nlerinde de k,,k seh-alar%n ,!erinde
iki saa& daha var' Arkadaki duvar%n di#inde, :ina iin *e&iril$i, kosko)a #ir -iyano duruyor' Ne de
olsa :ina #ir $,!isyen' (ol&uklar ya-ay #ir d,!ensi!lik yara&$ak a$a)%yla, yan$ak&a olan
0$inenin e&ra.%na *elii*,!el kon$u' Or&alar%nda da k,,k #ir seh-a var' Odan%n 0#,r u)unda,
,!erine *0! ka$a&%ra)ak kadar #eya! #ir 0r&, seril$i $asada *,$, #ir se$aver .okurduyor ve
*,!el #ir ay &e-sisi ha!%r #ekliyor' Se$aver ve ay, Marya Aleksandrovna"n%n evinde kalan, u!ak
akra#as% Nas&asya 8e&rovna :ya#lova"n%n kon&rol, al&%nda' Bu
EN
han%$ hakk%nda da #irka s0! s0yleyeli$< o&u!unu a$%, siyah sal%, )ildi di-diri, )anl% *0!leri
koyu kahveren*i #ir dul' Olduka ho #ir kad%n, ak%ll%, kukusu! dedikoduya d,k,n ve her eyi
is&edi/i *i#i ayarla$ay% #ilen #iri' Bir yerlerde okula *iden iki o)u/u var, yeniden evlen$eyi ok
is&iyor ve #a%na #uyruk hareke& ediyor' (o)as% #ir su#ay$%'
Marya Aleksandrovna, ,!erinde kendisine ok yak%an, a%k yeil #ir el#ise, $uh&ee$ #ir edayla,
0$inenin yan%nda o&uruyor' Du anda, yukar%da #ir yerlerde s,s,yle il*ilenen 8rens"in *eliinden
son dere)e $e$nun' Cyle $e$nun ki sevin)ini *i!le$eye *erek duy$uyor' Cn,nde duran
delikanl%, #ir&ak%$ hareke&lerle ona #ir eyler s0yl,yor' Hinleyi)isini $e$nun e&$ek is&edi/i
*0!lerinden #elli' Yir$i #e yalar%ndaki #u delikanl%, !eki ve hareke&li *0r,n$ek iin a#a
har)a$asa hi de .ena #ir o)uk de/il' =ok !evkli *iyin$i, olduka yak%%kl%, sar%%n #iri' Ondan
daha 0n)e de s0! e&$i&ik, hani u *ele)ek&e #,y,k u$u&lar vaadeden Bay Mo!*lyakov' Marya
Aleksandrovna"ya *0re #ir !,--e ol$as%na ra/$en, yine de ona iyi davran%yor' (%!% :ina"n%n
-einde, kendi deyi$iyle ona deli oluyor' kide #ir :ina"ya d0n,yor, akl%yla ve neesiyle onu
*,ld,r$eye u/ra%yor' A$a k%! ona kar% olduka so/uk ve il*isi!' 8iyanonun yan%nda dur$u
no&a de.&erini kar%&%r%yor' ;irdi/i or&a$da hayranl%k uyand%ra)ak &i-&eki kad%nlardan' Ak%llara
dur*unluk vere)ek kadar *,!el' U!un #oylu, siyah sal%, ka-kara iri *0!l,, en.es v,)udu olan #ir
kad%n' O$u!lar% ve kollar% ideal 0l,lerde, #akan %kar%)% #a)aklar%yla #ir kralie *i#i y,r,yor'
Bu*,n nedense #ira! sol*un' Yine de #ir kere #ak$akla #ile , *e)e r,yalar%n%!% s,sleye)ek
kadar *,!el, dol*un, k%r$%!% dudaklar% ve in)i *i#i %%ldayan k,,k dileri ye&er' Y,! i.adesi )iddi
ve ser&' M0sy0 Mo!*lyakov sanki onun #ak%lar%ndan korkuyor, en a!%ndan ona #ak$aya )esare&
e&&i/i her se.er &i&riyor' (i#irli &av%rlar%, kar%s%ndakini aa/%lar ni&elik&e' Beya!, -a$uklu, sade #ir
el#ise *iy$i' Beya! ona ok yak%%yor' :a&en yak%$ayan #ir ey yok ki6 8ar$a/%nda sa
&elinden ya-%l$% #ir y,!,k var' Ren*ine #ak%l%rsa
EOannesinin sa% de/il' (i$in sa% oldu/unu sor$aya )esare& e&$ek Mo!*lyakov"un har)% de/il'
:ina #u sa#ah -ek konukan say%l$a!, ha&&a sanki #ir ey iin endieliy$i *i#i h,!,nl,' C&e
yandan, Marya Aleksandrovna da hi dur$adan konuuyor' Ara s%ra da k%!%na, sanki
korkuyor$u *i#i *i!li)e, kukulu ve *ari- #ir #ak% a&%yor'
BSi!i *0rd,/,$e ok sevindi$, ok sevindi$, 8avel Aleksandrovi)hB diye seslendi, Bi$di ii$den
-en)ereye %k%- #a/%rarak herkese duyur$ak *eliyor' S0yledi/ini! &arih&en iki ha.&a 0n)e *el$eni!
:ina ve #eni$ iin #ir s,r-ri! oldu, #unu s0yle$eye #ile *erek yok6 +ele sev*ili 8rens"i
*e&ir$eni!e ne kadar sevindi/i$i anla&a$a$' Du eki)i ih&iyar% ne kadar sevdi/i$i #iliyor
$usunu!> A$a yo, yo6 Si! anlaya$a!s%n%!6 Ne kadar anla&sa$ da si!in *i#i *en kuak #eni$
)oku$u anlaya$a!6 Al&% y%l 0n)e, ne *,!el *,nler yaad%k, ha&%rl%yor $usun :ina> Ah, a! kals%n
unu&uyordu$, sen o !a$an &ey!enle kal%yordun''' inan$a!s%n%! 8avel Aleksandrovi)h, #en onun
ak%l ho)as%, kardei, annesiydi$6 =o)uk *i#i dinlerdi #eni6 liki$i!de sa., y,)e ve yu$uak #ir
eyler vard%, ha&&a #ira! da -as&oraldi''' Nas%l anla&a)a/%$% #ile$iyoru$6 Bu y,!den i$di #ile
evi$i $inne&le anar, )e-auvre-rin)e7' Aark%nda $%s%n%! 8avel Aleksandrovi)h, #elki de #ana
*e&ir$ekle, onu kur&ar$% oldunu!' Du *een al&% y%l iinde onu d,,n,- durdu$'
nan$aya)aks%n%! a$a *e)eleri r,ya$a #ile *irdi' Bir )anavar%n onu #,y,ledi/ini, $ahve&&i/ini
s0yl,yorlar' He$ek sonunda onu o kad%n%n -enesinden kur&ard%n%!6 Di$di #u .%rsa&&an yararlan%-
onu &a$a$en kur&ar$al%y%!' S0yleseni!e nas%l #aard%n%! #unu> (ar%la$an%!% en in)e
ayr%n&%s%na kadar anla&%n' +eye)andan de$in si!i &a$ olarak dinleye$edi$, ayr%n&%lar ok 0ne$li,
iin 0!, o a-&al ayr%n&%lardad%r he-, de$ek is&edi/i$i anl%yor $usunu!> Ayr%n&%lara ok 0ne$
veriri$, en 0ne$si! olaylarda #ile ayr%n&%lara dikka& ederi$''' +a!%r 8rens de &uvale&iyle
il*ilenirken'''B
B+er ey si!e s0yledi/i$ *i#i oldu, Marya Aleksandrovna6B diye 7 :avall% 8rens6
2F
s0!e kar%&% Mo!*lyakov, #elki y,!,n), ke! hik4yesini anla&$aya hevesli #ir ekilde' Bu onun iin
#ir !evk&i' B;e)e yol)ulu/u ya-&%$ ve hi uyu$ad%$ &a#ii' Ne kadar a)ele e&&i/i$i &ah$in
edersini!B diye ekledi :ina"ya d0nerek' BBa/%r%- a/%r%- a& is&edi$, ha&&a kav*a #ile e&&i$' Bunlar%
yay%nla&$aya kalksa$, son $oda, ne.is #ir iir' olurdu6 Neyse#unlar%n konu$u!la #ir il*isi yok'
Saa& sa#ah%n al&%s%nda, *ishevo s&asyonu"na vard%$' likleri$e kadar don$u&u$, a$a
%s%n$akla u/ra$ad%$' "A&lar6" diye 0yle #ir #a/%r$%%$ ki, ku)a/%nda o)u/u olan is&asyon
$,d,r,n,n eini #ile korku&$uu$' +erhalde s,&, ekil$i&ir kad%n%n''' ;,nein do/uu ne.is&i'
+avadaki don$u !erre)iklerin nas%l da k%r$%!% k%r$%!% %%ldad%klar%n% #ilirsini!' A$a #una #ile il*i
*0s&er$edi$' Yo, ok a)ele$ vard%6 A&lar% !orla ald%$, #aka #iri iin ha!%rla$%lard%, ada$%
neredeyse d,elloya dave& ediyordu$' s&asyonda s0ylediklerine *0re, -rensin #iri *e)eyi orada
*eir$i ve on #e dakika kadar 0n)e de kendi a&lar%na #ini- *i&$i&i' (onu&uklar%n% duy$ad%$
#ile, ka-al% k%!a/%$a a&lad%/%$ *i#i, !in)irden kur&ul$uas$a .%rlad%$' Ae&"in #ir a/%&%nda #una
#en!er #ir ey vard%' (asa#aya doku! vers& kal$%&% ki, &a$ Sve&o!ersky Manas&%r% kava/%nda
il*in #ir eyle kar%la&%$' (o)a$an #ir yol)u k%!a/% devril$i&i' S,r,),s,yle iki uak, #a%nda
ak%n ak%n dikiliyorlard%' erden y,rekler a)%s% .erya&lar ve %/l%klar *eliyordu' lk 0n)e *ei-
*i&$eye niye&lendi$' "A$an )an%$ #o ver" diye d,,nd,$, "#en #ural% de/ili$ ki"' Sonra,
+eine"nin dedi/i *i#i "o her eye #urnunu sokan" hay%rseverli/i$ &u&&u' Hurdu$' Bi!i$ Se$yon ve
&a$ #ir Rus olan ara#a)%$%!la #era#er yard%$a ko&u$' Al&% kii k%!a/% an)ak do/rul&u- d,!el&&ik'
(asa#aya odun *0&,ren $u5ikler de yard%$a ko&u, kar%l%/%nda da ellerine vo&ka -aras% verdi$'
"Bu, o -rens ola#ilir" diye d,,nd,$' Bir de #ak&%$ ki *erek&en de oydu< 8rens ;avrila6 Ne
#eklen$edik #ir kar%la$ayd%6 "8rens6 A$)a6" diye #a/%rd%$' 1a#ii ilk 0n)e #eni &an%ya$ad%, a$a
sonra''' ikin)i ke! #ak%n)a ha&%rlar *i#i oldu' Si!e #ir ey i&ira. edeyi$ $i, asl%na #akarsan%! i$di
#ile, ki$ oldu/u$a dair hi .ikri yok' Beni akra#as% de/il de #aka #iri san%yordu' Onu yedi y%l
kadar 0n)e S&
2E8e&ers#ur*"da *0r$,&,$, &a#ii o !a$anlar k,,k #ir o)uk&u$' Beni 0yle e&kile$i&i ki onu
he$en &an%$%&%$' O #eni nereden &an%ya)ak&%> (endi$i &an%&&%$, ok sevindi ve #ana sar%ld%'
A$a #u arada h4l4 korkudan &ir &ir &i&riyor ve a/l%yordu, *erek&en a/l%yordu' (endi *0!leri$le
*0rd,$6 Sonra, onu #eni$ k%!a/%$a #ini-, Mordasov"a *el$esi ve hi ol$a!sa en a! #ir *,n
kal%- dinlen$esi iin ikna e&&i$' &ira!s%! ka#ul e&&i''' S ve&o!ersky Manas&%r%"na, ok say*%
duydu/u 8eder Misail"i *0r$e/e *i&&i/ini anla&&%' +ani u, he-i$i!in ok iyi #ildi/i, *een y%l #eni
s,-,r*esiyle kovalayan S&e-anida Ma&veyevna var ya, i&e o, #ir $ek&u- al$%' Moskova"daki
ailesinden #iri 0l$ek ,!erey$i' Ba#as% $%, yoksa k%!% $% #il$e$, !a&en #ana ne, #elki de he$
k%!% he$ de #a#as%d%r, ha&&a #ir de $eyhanede al%an ye/eni de 0l,yor$u''' Neyse )an%$,
u!un la.%n k%sas%, kad%n o kadar k0&, ol$u ki on *,nl,/,ne 8rens"&en ayr%l%- #aken&i
ere.lendir$eye *i&$i' Sonra 8rens #ir *,n o&ur$u, iki *,n o&ur$u, -eruklar%n% &ak%- %kar$%,
her yerini kre$le$i, #%y%/%n% #oya$%, k4/%& Iha&&a #elki de #aklaJ .allar% #ak$%, a$a ol$a$%,
S&e-anida Ma&veyevna"s%! haya&a dayana$a$%P a&lar%n% ha!%rla&%-, Sve&o!ersky Manas&%r%"na
*i&$eye karar ver$i' S&e-anida Ma&veyevna"n%n *0l*esinden #ile 0d, -a&layan #ir uak kar%
%k$a )esare&inde #ulun$u, a$a 8rens dinle$e$i' H,n aka$ ye$e/inden sonra yola
koyul$u, *e)eyi *ishevo"da *eir$i, a.ak&a, is&asyondan ayr%l$% ve &a$ 8eder Misail"e
d0nen kavak&a k%!a/% neredeyse hende/e yuvarlan%yor$u' Onun yard%$%na ko&uk&an sonra,
or&ak dos&u$u!, sev*ili Marya Aleksandrovna"ya 0yle #ir u/ra$aya ikna e&&i$' Si!in, &an%d%/% en
eki)i han%$ oldu/unu!u s0yledi ve i&e #uraday%!' Di$di 8rens yan%ndan hi ay%r$ad%/% ve asla
da ay%r$aya)a/% ua/%n%n yard%$%yla $akya5%n% ya-%yor yukarda, ,nk, han%$lar%n hu!uruna
$akya5s%! %k$ak&ansa 0l$eyi &er)ih eder''' B,&,n hik4ye #u6 ?ine allerlie#s&e ;es)hi)h&e' 7 B
BNe kadar aka)% #ir ada$, :ina6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, sonuna kadar dikka&le
dinledik&en sonra' BNe kadar da
7 Ne.is #ir hik4ye6
22
*,!el anla&&%6 8eki s0yleseni!e 8aul, si!in 8rens"le yak%nl%/%n%! nedir> Sanki "A$)a" dedini! *i#i
*eldi #ana'B
BHo/rusunu s0yle$ek *erekirse Marya Aleksandrovna, onunla yak%nl%k dere)e$i #il$iyoru$' =ok
u!ak #ir akra#al%k *ali#a' :a&en #,&,n #unlar A/laya Mikhailovna +ala"n%n ileri' Bilirsini!,
-ar$aklar%yla, hi dur$adan akra#alar%$%!% say$ak&an #aka #ir ey ya-$a!' ;een ya!,
Hukhanovo"ya *idi- onu *0r$e$i is&eyen hala$d%' (eke kendi *i&seydi6 Ben ona "A$)a" diyoru$
o da i&ira! e&$iyor' &e akra#al%/%$%! #0yle, en a!%ndan i$dilik'''B
BNe olursa olsun, si!i #uraya 1anr% *0nderdi6 Beni$kinde de/il de #aka #ir evde kalsayd%,
!avall%ya ola)aklar% d,,n$ek #ile is&e$e$6 Buradaki insanlar onu ka-&%klar% *i#i, eki&ire
eki&ire, -aralara ay%r%rlard%6 Sanki al&%n $adeni ya da el$as &arlas%y$% *i#i ,!erine sald%r%rlar,
ha&&a onu soyu- so/ana evirirlerdi' Bu kasa#adakilerin ne re!il, ne a*0!l,, ne sinsi insanlar
olduklar%n% #ile$e!sini!, 8avel Aleksandrovi)h6'''B
BYa-$ay%n )an%$6 Si!inkine de/il de ki$in evine *0&,re)eklerdi yani> Si! ne diyorsunu! Marya
Aleksandrovna>B diye la.a kar%&%, dul Nas&asya 8e&rovna, ay doldururken' B+erhalde Anna
Nikolayevna"ya *0&,re)ek de/illerdi6B
BNeden aa/% in$esi #u kadar u!un s,rd, a)a#a> =ok *ari-B dedi Marya Aleksandrovna,
sandalyesinden sa#%rs%!l%kla kalkarak'
BA$)a$ $%>B dedi Mo!*lyakov' BBen)e onun ha!%r ol$as% #e saa& daha s,rer6 +a.%!as% o kadar
!ay%. ki, #elki de si!i !iyare&e *eldi/ini unu&$u&ur' Bira! *ari- #ir ada$d%r, #ilirsini! Marya
Aleksandrovna6B
BO kadar da de/il6 Si! ne de$ek is&iyorsunu!>B BBir ey de$ek is&e$iyoru$ Marya
Aleksandrovna' ;erek #u6 :a&en o &a$ #ir ada$ say%l$a!, yar%s% &ak$a' Si! onu al&% y%l 0n)e
*0r$,&,n,!, oysa #en #ir saa& 0n)e *0rd,$' Yar% 0l, say%l%r6 Y,r,yen #ir 0l,, *0$$eyi
unu&$ular o kadar6 ;0!leri &ak$a, #a)aklar% $an&ardan, her yan% &ellerle &u&&urul$u, ha&&a &eller
sayesinde konua#iliyor6B
23BAh 1anr%$6 Ne sa$a eyler s0yl,yorsunu!6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, ser& #ir i.ade
&ak%narak' BSay*%de/er, yal% #ir ada$ iin #0yle keli$eler kullan$ak, si!in *i#i *en #ir ada$a
hi yak%%yor $u> s&elik akra#as%s%n%!, ne ay%-6 +e$ ne kadar da na!ik #ir ada$'''B O anda sesi
duy*usal #ir &ona #,r,nd,' BDunu akl%n%!dan hi %kar$ay%n, o soylulu/un en son kal%n&%s%,
#a#as%n%n #ir ko-yas%' Hos&u$,$on a$i7 l Hilini!den hi d,,r$edi/ini! yeni .ikirler y,!,nden
#0yle sa$a sa-an konuuyorsunu!, #unun .ark%nday%$' Asl%nda #en de #u .ikirlerden
yanay%$d%r6 Soylu ve onurlu d,,n)elerini! oldu/unu #iliyoru$' i$den #ir his #ana, #u yeni
.ikirlerin al&%nda )okulu #ir eyler oldu/unu s0yl,yor, a$a #unlar #eni$ d,r,s& ol$a$%, olaylar%
*ereki #ir ekilde de/erlendir$e$i en*elle$e!' Ben neler *0rd,$, si!den daha ok ey
yaad%$, ,s&elik de #ir anneyi$, si! daha ok *ensini!' Yal% #ir ada$ oldu/u iin si!e ko$ik
*eliyor' +e-si #u kadarla da kal$%yor' ;een *eliini!de, #,&,n k0leleri ser#es& #%raka)a/%n%!%,
ar&%k #u devirde #ir eyler ya-%l$as% *erek&i/ini s0yle$i&ini!' Bunlar he- o, dur$adan
okudu/unu! Shakes-eare"in e&kisi6 nan%n #ana 8avel Aleksandrovi)h, ar&%k Shakes-eare"ini!in
!a$an% ok&an *e&i, i$di dirili-, $e!ar%ndan kalka)ak olsa, o kadar ak%ll% ol$as%na ra/$en,
yaad%/%$%! haya&%n &ek #ir eyine #ile ak%l erdire$e!di' ?/er a/da &o-lu$u$u!da h4l4 ki#ar
ve *0rke$li #ir eyler kald%ysa, #u an)ak ,s& &a#akada #uluna#ilir' =uval da *iyse 8rens 8rens"&ir'
Liranedeki #ir 8rens #ile saraydaki 8rens"e e&ir' Na&alya H$i&riyevna"n%n ko)as%n% d,,n,n,
kendisine *erek #ir saray ya-&%rd%, a$a yine de Na&alya H$i&riyevna"n%n ko)as% ol$ak&an 0&eye
*ee$edi' Na&alya H$i&riyevna da kendisini elli &ane &uvale&le dona&sa #ile, yine ayn% Na&alya
H$i&riyevna"d%r, kiili/inde !erre kadar #ir de/iiklik ol$a!' Si! de *eldi/ini! ,s& &a#akan%n
&e$sil)isi say%l%rs%n%!' Ben de kendi$i -ek ya#an)% say$a$' (i$se soyunu lekele$ek is&e$e!'
Neyse, nas%l olsa #ir *,n #unlar% he- anlaya)aks%n%!, $on )her77 8aul, Shakes-eare"ini!i
unu&a)aks%n%!'
7 Hos&u$' 77 Sev*ili
29
Si!e i$diden s0yl,yoru$' :a&en u anda #ile i&en *elerek #0yle konu$ad%/%n%!a inan%yoru$,
$odaya uyuyorsunu! o kadar' Neyse )an%$, #en de ne ok konuuyoru$' Si! #urada durun da
#en yukar% %k%- 8rens"e ne oldu/una #ir #akay%$, $on )her 8aul' Belki uaklar%$a .alan ih&iya)%
vard%r'''B
Uaklar%n% ha&%rlayan Marya Aleksandrovna, a)eleyle odadan %k&%'
BMarya Aleksandrovna, 8rens"in u $oda delisi Anna Nikolayevna"n%n eline d,$edi/ine sevindi
san%r%$' Biliyorsunu! Anna Nikolayevna, onun akra#as% oldu/unu s0yleyi- duruyor' Du anda
sinirinden kuduruyordur6B dedi Nas&asya 8e&rovna' :ina ve 8avel Aleksandrovi)h"e #ak%-,
onlardan #ir )eva- ala$ay%n)a, sanki #ir ii var$% *i#i odadan %k&% ve ikisini yaln%! #%rak&%' H%ar%
%k%n)a da ka-%da duru- ieriyi dinle$e/e #alad%'
8avel Aleksandrovi)h he$en :ina"ya d0nd,' Cyle heye)anl%yd% ki sesi &i&riyordu'
B:inaida A.anasyevna, #ana k%!*%n de/ilsini! ya>B dedi, korku dolu ve yalvaran #ir sesle'
BSi!e $i> Ne iin>B dedi :ina, ha.i.e k%!ar%-, harika *0!lerini kald%r%- ona #akarak'
BBu kadar a#uk d0nd,/,$ iin :inaida A.anasyevna6 Hura$ad%$, iki ha.&a daha
#ekleye$edi$''' ;e)eleri r,ya$a #ile *irdini!' (aderi$i 0/ren$ek iin koarak *eldi$''' A$a
sura&%n%!% as%yorsunu!, k%!*%ns%n%!6 Di$di de $i kesin #ir )eva- ala$aya)a/%$>B
:inaida"n%n *erek&en sura&% as%k&%'
BB0yle s0yleye)e/ini!i #iliyordu$B dedi, yine *0!lerini ka%rarak' Sesi )iddi ve ser&&i, raha&s%! #ir
i.ade &a%yordu' BBekle$eyi #en de sev$e$, her ey ne kadar a#uk halledilirse o kadar iyi' Yine
#ir )eva- #ekliyorsunu!, ha&&a yalvar%yorsunu!' Yine ayn% eyi s0yl,yoru$' Ceva#%$ si!e daha
0n)e s0yledi/i$in ayn%s%< Bekleyin6 +en,! karar%$% ver$edi$ ve si!e kar%n%! ola)a/%$ ko
2@,
nusunda s0! vere$e$' B0yle eyler !orla ol$a!, 8avel Aleksandrovi)h6 Si!i raha&la&a)aksa, u
kadar%n% s0yleyeyi$, si!i kesin olarak redde&$iyoru$' Bir eyi daha #elir&eyi$, sa#%rs%!l%/%n%!% ve
kay*%n%!% *aye& iyi anlad%/%$ iin si!e olu$lu #ir karar%n u$udunu da ver$ek is&iyoru$' 1ekrar
s0yl,yoru$, karar%$da &a$a$en 0!*,r ol$ak is&iyoru$ ve e/er sonu&a, red )eva#% vere)ek
olursa$ ,$i& verdi/i$ iin #eni sula$ay%n' Bunu akl%n%!dan %kar$ay%n'B
BBu da ne de$ek oluyor i$di>B diye #a/%rd% Mo!*lyakov, a)%kl% #ir sesle' BBu nas%l #ir ,$i&>
(eli$elerini!den ,$i& %%/% %kara#ilir $iyi$ :inaida A.anasyevna>B
BSi!e s0yledi/i$ hi#ir eyi unu&$ay%n ve nas%l is&iyorsan%! oy le #ir anla$ %kar%n' Si!in
#ile)e/ini! ey6 Baka s0yleye)ek #ir eyi$ yok' Si!i redde&$edi$, &ek is&edi/i$ #ekle$eni!'
A$a #ir ke! daha s0yl,yoru$, redde&$e hakk%na sahi#i$' Bir ey daha s0yleyeyi$,
kararla&%r%lan !a$andan 0n)e *eliini!le, dola$#al% yollardan, araya ,,n), #ir kiiyi 0rne/in
anne$i koyarak karar%$% e&kile$eye al%%yorsan%!, ne ya!%k ki yanl% hesa- ya-$%s%n%!' Cyle
#ir duru$da si!i kesinlikle reddederi$, #unu #il$i olun' Ar&%k ye&er, l,&.en kararla&%r%lan !a$ana
kadar #ana #u konuda &ek keli$e #ile s0yle$eyin'B
B,&,n #u konu$a 0ylesine ser&, heye)ans%! #ir ses &onuyla ve duraksa$adan ya-%l$%&% ki sanki
0n)eden e!#erlen$i *i#iydi' BBay 8aulB, kendisine ka-%n%n yolunun *0s&erildi/ini hisse&&i' O
anda, Marya Aleksandrovna arkas%nda Bayan :ya#lova ile #era#er odaya *irdi'
BSan%r%$ #ira!dan aa/%da ola)ak :ina6 Nas&asya 8e&rovna l,&.en &a!e #ir ay de$leyin6B' Marya
Aleksandrovna #ira! heye)anl%yd%'
BAnna Nikolayevna #irisini *0nder$i' Anyu&ka a)eleyle $u&.a/a *eli- #ir s,r, soru sordu' +an%$
#ira! 0.keli *ali#a6B dedi Nas&asya 8e&rovna se$avere do/ru *iderken'
BBana ne )an%$>B dedi Marya Aleksandrovna, o$u!lar%n%n ,!erinden Bayan :ya#lovna"ya
#akarak' BSanki senin Anna Ni
2M
kolayevna"n%n d,,nd,kleri #eni$ ok u$uru$da6 ?$in olun #en onun $u&.a/%na ki$seyi
*0nder$e$' O !avall% Anna Nikolayevna" n%n d,$an% oldu/u$u san$an%!a ok a%rd%$,
*erek&en ok a%rd%$, yaln%!)a si! de/il #,&,n kasa#a 0yle d,,n,yor' Si!e sorar%$ 8avel
Aleksandrovi)h, iki$i!i de &an%rs%n%!, #en ne diye ona d,$an olay%$> (%de$ y,!,nden $i>
(%de$ #eni$ u$ru$da #ile de/il' s&iyorsa k%de$ onun olsun6 Onu ilk ku&layan #en oluru$' A$a
#u haks%!l%k' Onu savuna)a/%$, savun$ak !orunday%$' +erkes onun hakk%nda #0yle eyler
s0yl,yor' Neden ona sald%r%yosunu!> ;en oldu/u ve *,!el *iysileri sevdi/i iin $i> Neden #u
$u> ;,!el *iysilere d,k,nl,k #aka eylerden iyidir #en)e' Na&alya H$i&riyevna"ya #ir
#aksan%!a, onun sevdi/i eyler #ir &o-luluk&a s0ylene$e! #ile6 Anna Nikolayevna evde hi
dur$ay%- #,&,n *,n *e!di/i iin $i k0&,> 1anr% ak%na6 (ad%n%n #ir e/i&i$i yok, do/al olarak eline
#ir ki&a- al%- okuya$%yor ya da kendisini oyalaya)ak #ir eyler #ula$%yor' Onun iin de, .l0r& edi-,
yoldan *eenlerle #ak%$ak&an #aka ne ya-s%n> Be$#eya! #ir sura&&an #aka #ir eyi ol$ad%/%
halde neden herkes *,!el oldu/unu s0yl,yor a)a#a> Hansa *i&&i/inde herkesi *,ld,r,yor6 8eki
neden 8olka"y% *,!el ya-&%/%n% s0yl,yorlar> =ok a)ayi- a-kalar ve ear-lar &ak%yor, a$a 1anr%
onu !evk&en yoksun #%rak%-, sa. yara&$%sa su onun $u> Sa%na eker ka/%d%n%n ok
yak%a)a/%n% s0yleseni! hi d,,n$eden he$en &akar' Hedikodu)unun #iri, a$a #urada 4de&&ir,
han*i$i! de/ili! ki> Du ko)a .avorili Sushilov sa#ah aka$, ha&&a *e)e #ile !iyare&ine *idiyor'
1anr%$6 Bunun #ir nedeni var kukusu!' (o)as% sa#ah%n #eine kadar d%arda ku$ar oynuyor6
+er neyse, 0yle ok k0&, 0rnek var ki6 Bunlar%n he-si dedikodu ola#ilir' Yani, #en her !a$an onu
savuna)a/%$6''' 1anr%$6 Le i&e 8rens6 &e o6 Onu &an%r%$6 Onu her yerde &an%r%$6 Nihaye& si!i
*0re#ildi$ $on-rin)e6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, ieri yeni *iren 8rens"i kar%la$ak iin
koarken'
2GHCRHNC BOLUM
lk #ak%&a, 8rens"in yal% #ir ada$ oldu/unu hi anla$a!s%n%!P an)ak yak%ndan, dikka&li)e
#akarsan%! &ellerle &u&&urul$u #ir )esede #en!edi/ini *0r,rs,n,!' Bu $u$yan%n *en #ir
delikanl%ya d0n,&,r,l$esi iin, her ei& sana& y0n&e$i kullan%l$%&%r' +e-si si$siyah olan
ahane #ir -eruk, .avoriler, #%y%k, k,,k sakal y,!,n,n yar%s%n% ka-a&$ak&ad%r' Y,!, -ek
al%%l$ad%k #ir y0n&e$le #e$#eya! ya-%l$% ve all%kla #oyan$%&%r ve &ek #ir k%r%%/% #ile yok&ur'
Nereye *ider #u k%r%%klar> (i$se #il$e!' Sanki -odyu$lardan in$i *i#i $odaya uy*un *iyinir'
C!el #ir sa#ah )eke&i ya da ona #en!er #ir ey *iyer, &a$ olarak ne oldu/unu *erek&en
#il$iyoru$, yaln%!)a, son $oda #ir ey oldu/unu ve sa#ah !iyare&leri iin *iyildi/ini s0yleye#iliri$'
?ldivenleri, krava&%, yele/i, *0$le/i ve di/er *iysileri he- *0! ka$a&%ra)ak kadar &e$i! ve
!evklidir' 8rens ha.i.e &o-allar, a$a #unu #ile sanki $oday$% havas%nda ya-ar' 1ek *0!,ne
he$ de )a$dan ya-%l$% olan &ak$a *0!,ne &ek )a$l% *0!l,k &akar' 8ar.,$e dald%r%l$% *i#idir'
(onuurken, #a!% keli$eleri de/iik #ir ekilde a/%r a/%r s0yler, &a#ii
2N
#u yal%l%/%yla #a/da&%r%la)ak #ir ey ola#ilir, a$a #elki de &ak$a dilerinden ya da de/iik #ir e&ki
yara&$a ar!usundan kaynaklan%yor da ola#ilir' Ba!% he)eleri, "e" har.ine 0!el #ir vur*u ya-arak,
al%%l$a$% #ir yu$uakl%kla s0yler' 1av%rlar%nda senli#enli #ir hor *0r$e vard%r, #u da haya&%n% #ir
!,--e olarak *eir$esinden kaynaklan%yor ola#ilir' Bu !,--e yaa$ &ar!%ndan kalan i!leri, ne
ya!%k ki hi#ir -ar.,$, hi#ir korse, $akya5 '$al!e$esi ya da kua.0r ka-a&a$a!' Dunu da en
#a&an ka#ul e&$eliyi! ki, yal% ada$ hen,! akl%n% ka%r$ad%ysa #ile, ha.%!as%n% ok&an
kay#e&$i&i ve ayn% eyleri dur$adan s0yl,yor, sa$alay%- duruyordu' Onunla konua#il$ek iin
insanda 0!el #ir ye&enek ol$as% *erekir' Marya Aleksandrovna kendi ye&ene/ine son dere)e
*,venir, 8rens"i *0r,n)e 0ylesine kendinden *eer ki #unu &an%$la$ak i$k4ns%!d%r'
B+i de/i$e$isini!, hi6B diye #a/%rd%, konu/unu iki elinden &u&&u/u *i#i raha& #ir kol&u/a o&ur&&u'
BO&urun, o&urun 8rens6 Bir#iri$i!i *0r$eyeli al&% y%l oldu, &a$ al&% y%l' Si!den &ek #ir $ek&u- #ile
al$ad%$, on)a !a$and%r &ek sa&%r ya!$ad%n%!6 Ah #ana kar% nas%l da sulusunu!, 8rens6 Si!e
nas%l k%!*%n%$ $on )her 8rens6 Neyse 0n)e #ir ay ieli$6 1ann ak%na Nas&asya 8e&rovna, hadi
ay ieli$6B
B1eekk,r ederi$, &eekk,r ederi$' Beni #a/%lay$6B diye -el&ek -el&ek konu&u I-el&ek -el&ek
konu&u/unu s0yle$eyi unu&&uk, #unu #ile $oday$% *i#i ya-arJ' BBa/%lay$6 Haha *een y%l
*el$eye )iddi )iddi niye&lendi$, inan%nB diye ekledi, oday% *0!l,/,yle s,!erek' B(olera sal*%n% var
dediler, kork&u$ do/rusuB
B+ay%r 8rens, kolera .alan yokB dedi Marya Aleksandrovna'
BS%/%r hu$$as% vard%, A$)a6B dedi Mo!*lyakov, kendini *0s&er$ek +evesiyle' Marya
Aleksandrovna onu )iddi #ir #ak%la s,!d,'
B?ve&, s%/%r hu$$as% ya da ona #en!er #ir ey'''Neyse, #en yeri$den h-%rdaya$ad%$' (o)an%!
nas%l, sev*ili Anna Nikolayevna> +4l4 $aliyede $i>B
2O
BYoo 8rensB dedi Marya Aleksandrovna, ha.i.e kekeleyerek' B (o)a$ $aliyede de/il ki'''B
BBahse *ireri$ A$)a$"%n ka.as% kar%&% ve si!i Anna Nikolayevna An&i-ova ile kar%&%rd%6B dedi ak%ll%
Mo!*lyakov, a$a o' a%kla$adan da Marya Aleksandrovna"n%n her eyi anlad%/%n% .ark ederek,
he$en &o-arland%'
BAh eve&, eve&''' Anna Nikolayevna''' Ne korkun #ir ha.%!a$ var6 ?ve&, An&i-ovna, &a#ii ya
An&i-ovna"yd%B dedi 8rens kendinden e$in #ir havayla'
B+ay%r 8rens, ok k0&, kar%&%rd%n%!B dedi Marya Aleksandrovna, a)% a)% *,lerek' "BBen Anna
Nikolayevna de/ili$, do/rusunu s0yle$ek *erekirse #eni ha&%rlaya$aya)a/%n%!% hi
d,,n$e$i&i$6 Beni ok a%r&&%n%!, 8rens6 Ben si!in eski arkada%n%! Marya Aleksandrovna
Moskaleva"y%$' +a&%rla$%yor $usunu! 8rens> Marya Aleksandrovna6'''B
BMarya Aleksandrovna6 Da%la)ak ey6 Ben de si!in ey neydi ad%> ah eve&6 Anna Lasilyevna
oldu/unu!u san%yoru$''' C"es& deli)ieuQR7 He$ek yanl% eve *el$ii$' Beni Anna Ma&veyevna"n%n
evine *0&,r,yorsun san$%&%$' C"es& )har$an&R77"Bu #ana ok s%k oluyor''' +e- yanl% yere
*ideri$' A$a yine de hali$den $e$nunu$, ne olursa olsun he- $e$nun oluru$' He$ek si!
Nas&asya Lasilyevna de/ilsini!> Bu ok il*in'''B
BMarya Aleksandrovna"y%$ 8rens, Marya Aleksandrovna6 Si! nas%l da sulusunu!6 He$ek en iyi
arkada%n%!% unu&&unu!6B
BAh eve&, en iyi arkada%$%''' -ardon -ardonB diye -el&eleyerek konu&u, #ir yandan da :ina"ya
#ak%yordu'
BBu k%!%$ :ina' Onunla &an%$ad%n%! 8rens' EN"de *eldi/ini! !a$an o #urada de/ildi'B
B(%!%n%! $%> Char$an&e, )har$an&e6B dedi 8rens, urun sa-l%
7 Ne.is6 77 Bu ne ho6
*0!l,/,yle :ina"ya ar!ulu ar!ulu #akarken' BMais Kuelle #eau&e6B7 diye .%s%ldad%' ,
B=ay%n%!, 8rensB dedi Marya ASeksandrovna, elinde &e-siyle 8rens"in 0n,nde duran o)u/a
dikka&ini ekerek' 8rens .in)an% ald% ve &o$#ul, -e$#e yanakl% o)u/a #akarken kendini kay#e&&i'
BAah, #u si!in o/lunu! $u>B dedi' BNe *,!el #ir o)uk6''' 1er#iyeli #ir o)u/a #en!iyor'B
B8rensB diye araya *irdi Marya Aleksandrovna a)eleyle' B(orkun ka!ay% duydu$6 =ok kork&u$
do/rusu''' Bir yerini!i in)i&$edini! ya> yi)e e$in ol$al%s%n%!6 B0yle #ir ey akaya *el
$e!'''
BO ya-&%, o ya-&%, ara#a)% ya-&% #unu6B dedi 8rens, al%%l$ad%k #ir hareke&lilikle' BH,nyan%n sonu
.alan *eldi sand%$' &ira. e&$eliyi$ ki ok kork&u$' 1anr% #eni #a/%las%n6 Neredeyse akl%$%
ka%r%yordu$6 +i #ekle$iyordu$, hi #ekle$iyordu$6 Ara#a)%$ Aeo.il"in suu #u6 Sana
*,veniyoru$ dos&u$, *erekli ile$leri halle&, #ir ara&%r$a ya-&%r&' Beni$ )an%$a kas&e&&i/inden
e$ini$6B
B1a$a$, &a$a$ A$)a6B dedi 8avel Aleksandrovi)h' BAsl%n% iyi)e ara&%r%r%$6 A$a A$)a, onu #u
se.erlik a..ede$e! $isini!> Ne diyorsunu!>B
B(esinlikle ol$a!6 Beni or&adan kald%r$ak is&edi/inden e$ini$' O ve evdeki Lavren&y'
H,,nseni!e ka.as%n% u yeni .ikirlerle doldur$u6 Son !a$anlarda ok olu$su! davran$a/a
#alad%''' A%k s0yle$ek *erekirse, &a$ anla$%yla ko$,nis& ol$u6 Onunla kar%la$aya #ile
korkuyoru$6B
B=ok do/ru s0yl,yorsunu! 8rensB diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna' BDu lane& olas%)a, ie
yara$a! ada$lardan neler ek&i/i$i #ile$e!sini!6 Bir d,,nseni!e, iki &anesini de/i&irdi$, a$a
onlar%n yerine ald%klar%$ da 0yle a-&al eyler ki, sa#ah&an aka$a
Bu ne *,!ellik6
3F
3E
kadar onlarla #era#er ol$ak&an korkuyor insan' Ne a-&al olduklar%$ #ile$e!sini!, 8rens6B
BCyle &a#ii, a$a #en ua/%n #ira! kal%n ka.al% ol$as%n% is&eri$ do/rusuB dedi 8rens, #,&,n yal%lar
*i#i #o konu$alar%n%n dikka&le dinlen$esinden ok $e$nundu' BBir ua/a #u yak%%r, ha&&a #u
onun en 0ne$li erde$idir, d,r,s& ve salak ol$al%d%r' 1a#ii #a!% !a$anlarda' Bu onlar% daha
hey#e&li ya-ar, y,!lerine #ir )iddiye& *elirP yani daha &er#iyeli *0r,n,rler, #ir uak&a en ok
arad%/%$ ey &er#iyedir' Crne/in, #eni$ 1eren&y' 1eren&y"i ha&%rl%yorsunu! de/il $i> Onu ilk
*0rd,/,$ anda ondan iyi #ir ka-%)% ola)a/%n% anla$%&%$6 Da%la)ak kadar a-&ald%6 (oyun *i#i
#akard%6 A$a ne hey#e&li, ne )iddiydi6 ;%r&la/% a%k -e$#eydi6 Beya! krava&% ve ,ni.or$as%yla ok
e&kileyi)iydi' Onu *erek&en ok severdi$' Ba!en ona #akar hayran kal%rd%$, sanki #ili$sel #ir
ara&%r$a ya-%yor$u *i#i 0ne$li #ir edas% vard%6 1a$ #ir Al$an .ilo!o.una #en!iyordu, (an& *i#i
0rne/in, yok yok daha ok #esili #ir hindi *i#iydi' Bir uak iin .a!las%yla )o$$e il.a%%&6'''B
Marya Aleksandrovna kahkahay% -a&la&%verdi, ha&&a alk%lad% #ile' 8avel Aleksandrovi)h de #,&,n
kal#iyle onun duy*ular%na ka&%ld%' A$)as%n% ok ko$ik #ul$u&u' Nas&asya 8e&rovna da *,l$eye
#alad%' :ina #ile *,ld,'
BNe kadar aka)%, ne kadar ak%ll% ve es-rilisini!, 8rens6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna' B?n
in)e, en ko$ik ayr%n&%lar% *0!le$le$e ye&ene/ini! var6''' B0yle #ir ye&ene/e sahi- olu- da
kosko)a #e y%l kendini &o-lu$dan soyu&la$ak ha6 Ya!a#ilirdini! 8rens6 Belki #ir Aonvi!in, #ir
;ri#oyedov, #ir ;o*ol ola#ilirdini!6'''B
BAh eve&B dedi 8rens duru$dan *aye& $e$nun' BYa!a#ilirdi$''' Biliyorsunu!, eski *,nlerde ok
daha es-riliydi$' +a&&a sahne iin #ir ko$edi #ile ya!$%&%$''' inde #irka &ane ne.is ark% #ile
vard%6 A$a hi oynan$ad%'''B
BOkusak ne ho olurdu6 Sen de #iliyorsun :ina, i$di &a$ !a$an%6 Bi!i$kiler #ir di!i &iya&ro *e)esi
d,!enliyorlar 8rens, *a
32
!ileri$i! iinM va&anseverlik ad%na''' Si!in eserini! ok uy*un olurdu6B
B?ve&, &ekrar ya!$ak is&eri$''' a$a &a$a$en unu&$uu$' ki, , &ane harika keli$e oyunu
oldu/unu iyi ha&%rl%yoru$ I8rens, kendi elini 0-&,J''' Ben yur&d%%ndayken #,y,k #ir heye)an
yara&$%&%$' Lord Byron"u ha&%rl%yoru$' Onunla ara$%! *aye& iyiydi,G Liyana (on*resiN"nde
$,ke$$el dans e&$i&i'B
BLord Byron $u, A$)a6 1anr% ak%na A$)a, si! ne s0yl,yorsunu!>B
B?ve&, Lord Byron' Belki de Lord Byron de/ildi, #aka #iriydi' Yo, Lord Byron de/ildi, #ir
8olonyal%"yd%6 TDi$di ha&%rlad%$' =ok il*in #ir ada$d%' (on& oldu/unu s0yleyi- duruyordu, a$a
sonra #ir lokan&a)% oldu/u or&aya %k$%&%' Neyse, ok *,!el dans ederdi, sonunda #a)a/%n% k%rd%'
Bu duru$a uy*un #ir iir de ya!$%&%$<
Bi!i$ 8olonyal% Ne de *,!el oynard%'
BSonra deva$ ederdi''' Nas%l deva$ e&&i/ini ha&%rlaya$%yoru$'''
(%r%n)a #a)a/%n% B%rak&% oyna$ay%'B
'
U
B;erek&en #0yle deva$ ediyordu, de/il $i A$)a>B dedi, iyi)e 5 kendinden *een Mo!*lyakov'
B?ve&, san%r%$ 0yle o/lu$B dedi A$)a' BYa da ona #en!er #ir eydi' Belki de de/ildi, neyse )an%$,
ko$ik #ir eydi i&e''' Bak%yoru$ da her eyi unu&$uu$' +e- halle&$ek !orunda oldu/u$ #ir
s,r, i oldu/u iin'B
33BS0yleseni!e 8rens, #un)a !a$and%r neler ya-&%n%!>B diye sordu Marya Aleksandrovna il*iyle'
BSi!i oyle ok d,,nd,$ ki $on )her -rin)e, neler oldu/unu 0/ren$ek iin sa#%rs%!l%k&an
0l,yoru$'''B
BNe $i ya-&%$> Bilirsini! i&e, #ir s,r, i vard%' Ba!en dinlenir insan, #a!en de *e!in&iye %kar ve
#ir s,r, eyin hayalini kurar'''B
B=ok *,l, #ir hayal *,),n,! vard%r herhalde A$)a>B
B+e$ de ok o/lu$' Ba!en 0yle eyler d,,n,r,$ ki sonra kendi$ de aar%$''' Ben
(aduyevo"dayken''' Sahi sen (aduyevo vali yard%$)%s%yd%n, de/il $i>B
BBen $i A$)a> Si! ne s0yl,yorsunu!>B diye #a/%rd% 8avel Aleksandrovi)h'
BBen de seni vali yard%$)%s% san%yordu$, ,s&elik de ne kadar de/i&i/ini d,,n,yordu$''' Lali
yard%$)isin%n y,!, ok ko)a$an ve !eki #ir y,!d,' Ola/an,s&, !eki #ir ada$d%, her .%rsa&&a iir
ya!ard%' 8ro.ilden karo -a-a!%na #en!erdi'''B
BAh 8rensB diye araya *irdi Marya Aleksandrovna' Bu yaa$ &ar!%n%!la kendi kendini!i
$ahvede)eksini!, hi kuku$ yok6 Be y%l #ir yere ka-an%-, ki$seyle *0r,$e$ek ve
konu$a$ak6 Si! $ahvol$u #ir ada$s%n%! 8rens6 Si!i d,,nen her ki$e sorarsan%! sorun,
herkes ayn% eyi s0yleye)ek&ir, $ahvol$usunu! si!6B
B;erek&en $i>B dedi 8rens'
BYe$in ederi$6 Si!e dos&unu! ve kardeini! olarak s0yl,yoru$6 Si!i d,,nd,/,$ ve *e$ii$i!e
say*% duydu/u$ iin #unlar% s0yl,yoru$' kiy,!l,l,k ya-sa$ eli$e ne *eer> Yaa$ eklini!i
&a$a$en de/i&ir$elisini! yoksa has&alana)aks%n%!, kendini!i &,ke&i- 0le)eksini!'''B
BOla$a!6 O kadar erken $i 0le)e/i$>B diye #a/%rd% 8rens, korkuyla' BBiliyor $usunu!, do/ru
#ildini!' Basurdan ok ekiyoru$, 0!ellikle de son !a$anlarda' (ri!i$ &u&&u/u !a$an ok k0&,
oluyoru$' Bak%n si!e ayr%n&%s%yla anla&ay%$''' lk 0n)e'''B
BBaka #ir !a$an anla&%rs%n%! A$)aB diye araya *irdi 8avel Aleksandrovi)h' BDi$di ar&%k *i&$e
!a$an%$%! *el$edi $i>B
39
B8eki, #aka #ir se.ere o !a$an' :a&en -ek de il*in *el$eye)ek&i si!e' Bunu i$di .ark e&&i$'''
Yine de il*in #ir has&al%k' Cyle anlar% var ki''' Bana ha&%rla& da sana #u aka$ #ir olay% ayr%n&%s%yla
anla&ay%$ o/lu$'''B
BYur&d%%nda &edavi e&&ir$elisini! 8rensB dedi Marya Aleksandrovna, ikin)i ke! araya *irerek'
BYurd%%nda $%> ?ve&' (esinlikle yur&d%%na *ide)e/i$' +a&%rl%yoru$ da, EN2F"lerde
yur&d%%ndayken, her ey $,ke$$eldi oralarda' Arans%! #ir vikon&esle neredeyse evleniyordu$'
Ona .ena halde 4%k&%$ ve #,&,n haya&%$% ada$ak is&iyordu$' A$a onunla evlenen #ir #akas%
oldu' Olaylar &ersine d0nd,' Birka saa& iin ona arka$% d0n$,&,$ ki #ir #akas% *eli- ka-&%'
Al$an #ir #arondu' Sonralar% &%$arhanede ya&&%'B
BCher -rin)e, #en sa/l%/%n%!a dikka& e&$eni! *erek&i/ini s0yl,yoru$' Yur&d%%nda iyi dok&orlar var'''
her ey #ir yana, yaa$ &ar!%$ de/i&ir$ek $u)i!eler yara&%r6 Hukahanovo"nu!dan ayr%l$al%s%n%!,
hi ol$a!sa #ir s,re iin'B
B(esinlikle do/ru6 Bunu ok 0n)e d,,n$,&,$ !a&en' Biliyor $usunu!, su k,r,n,
deneye)e/i$'B
BSu k,r, $,>B
B?ve&, aynen 0yle' Bir !a$anlar dene$i&i$' $elere *i&&i/i$ 5 !a$and%' Orada, Moskoval% #ir
han%$ vard%, soyad%n% ha&%rla$%yoru$' Ye&$iinde, air ruhlu #ir kad%nd%' ?lli yalar%nda, ak%l
*0!l,, dul #ir k%!% vard%' O da iir konusunda iyiydi' Sonralar% #a%na #ir &alihsi!lik *eldi ve ok
sinirlenerek hi!$e&isini 0ld,r,verdi' Mahke$elerde s,r,nd,' &e onlar ille de i$elere *i&$e$
iin dire&&iler' Asl%nda #ir s%k%n&%$ yok&u, a$a onlar %srar e&&iler' (a#al%k e&$e$ek iin *i&&i$'
;erek&en yararl% #ir eydi' &ike i&i$, #elki #ir %r$ak su i$ii$dir' Su k,r,n,n ok yararl% #ir
ey oldu/unu ve #ana *, verdi/ini ka#ul e&$eliyi$' ?/er has&a d,$eseydi$, inan%n ki hi#ir
sorunu$ ol$a!d%'''B
BBu ok do/ru #ir sonu A$)a6B dedi Mo!*lyakov' BS0yleseni!e I A$)a si! $an&%k okudunu!
$u>B
3@B1anr% ak%na6 Neler soruyorsunu! 0yle6B dedi Marya Aleksandrovna ser& ser&, ok a%r$% #ir
halde'
BOkudu$ o)u/u$, a$a u!un y%llar 0n)eydi' Al$anya"da .else.e de okudu$' (ursun &a$a$%n%
ald%$, a$a sonra he-sini unu&&u$ *i&&i' &ira. e&$eliyi$''' #eni #u has&al%k konusunda''' 0yle korV
ku&&unu! ki''' ok k0&, oldu$' Di$di *eliyoru$'''B
BNereye *idiyorsunu! 8rens>B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna ak%nl%kla'
BDi$di d0neri$, i$di''' Akl%$a #ir ey *eldi de onu #ir yerlere no& e&$ek is&iyoru$''' au revoir7'''B
BBunu nas%l #uldunu!>B diye #a/%rd% 8avel Aleksandrovi)h ve kahkahay% #as&%'
Marya Aleksandrovna"n%n sa#r% &,keniyordu'
B+i anla$%yoru$, neden *,ld,/,n,!, *erek&en anla$%yoru$6B diye s0!e #alad% 0.keyle'
BYal%, say*%de/er #ir ada$a *,l,yorsunu!, ,s&elik de akra#an%!, her keli$esiyle alay ediyor, iyi
niye&inden yararlan%yorsunu!6 Si!in ad%n%!a #en u&an duyuyoru$ 8avel Aleksandrovi)h6
S0yleseni!e #u kadar *,l,ne)ek nesi var> B en hi de ko$ik #ir ey *0r$,yoru$'B
BBa!en ki$seyi &an%$%yor ve sa$a eyler s0yl,yor'B
BBu, yaad%/% korkun haya&%n #ir sonu)u, k0&, #ir kad%n%n y0ne&i$i al&%nda *een, #e y%ll%k #ir
$ahkW$iye&in sonu)u' Ona *,l$ek yerine a)%$an%! *erekir' Beni #ile &an%ya$ad%, #unu kendini!
*0rd,n,!' +er ey or&ada6 Onu kur&ar$ak *erekiyor6 S%r. o''' adi kad%ndan kendini kur&ars%n diye
yur&d%%na %k$as%n% 0nerdi$6B
BBir ey s0yleyeyi$ $i, ona #ir e #ul$al%s%n%!, Marya Aleksandrovna6B dedi 8avel
Aleksandrovi)h'
BYine #alad%n%!6 Si! %slah ol$a!s%n%! M0sy0 Mo!*lyakov6B
7 +oa kal%n'
3M
BYo Marya Aleksandrovna6 Bu ke! *erek&en ok )iddiyi$' Neden onu evlendir$iyoru!> Aena #ir
.ikir say%l$a!6 C"es& ,ne idee )o$$e ,ne an&re6 7 Ne !aran ola)ak> +a&&a &a$ &ersine, u anda
0yle #ir duru$da ki, #elki #0yle #ir ad%$ onun kur&uluu olur6 Yasal olarak #una #ir en*eli yok'
+e$ sonra, &a#iri$i #a/%lay%n, o yal% )adalo!dan da kur&ul$u olur' ?n 0ne$lisi de, *en #ir k%!
ya da daha iyisi, &a&l%, iyi, ak%ll%, yu$uak, he-sinden 0&e ona k%!%y$% *i#i #aka#ile)ek, .akir #ir
dul see)ek olursa, o !a$an onunla evlen$ekle kad%n%n haya&%n% kur&ard%/%n% d,,ne)ek' Onun
iin, o k0yl, kad%n yerine, seve)en, i&en, iyi #ir aileden *elen ve #,&,n 0$r, #oyun)a yan%ndan
ayr%l$aya)ak #ir kad%ndan daha iyi #ir ey olur $u> 1a#ii *,!el de ol$as% *erekiyor, ,nk,
A$)a"$ *,!elli/e $erakl%d%r' :inaida A.anasyevna"ya #ak%%n% .ark e&&ini! $i>B
BA$a 0yle #irini nereden #ula)aks%n%!>B diye sordu, o ana kadar her eyi dikka&le dinleyen
Nas&asya 8e&rovna'
B&e kendini! s0yledini!< Si! vars%n%! ya6 s&erseni! &a#ii' Bak%n si!e 0yle s0yleyeyi$< 8rens"in
ei ol$a$an%! iin #ir nedenini! var $%> ;,!elsini!, #u #irP he$ dulsunu!, #u da ikiP ,,n),s,, iyi
#ir aileden *eliyorsunu!P d0rd,n),s,, !en*in de/ilsini! I,nk,, ok -a*an%! yokJP #ein)isi, ok
duy*ulu #ir kad%n oldu/unu! iin onu seversini!, el ,s&,nde &u&ars%n%!, o kad%n% -os&alay%-, 8rens"i
yur&d%%na *0&,r,rs,n,!, onu #alla #0rekle #eslersini!' 1a ki, #u .ani d,nyadan *0,- *idene dek'
Bu da en *e #ir y%l iinde olur !a&en, ha&&a #elki de #ir iki ay #ile s,r$eye#ilir' O !a$an, dul #ir
8renses olursunu! ve #ir s,r, -aran%! olur, .edak4rl%/%n%!%n 0d,l, olarak da #elki #ir $arkiyle,
#elki de #ir *eneralle evlenirsini!6 C"es& 5oli, n"es&)e-as>B77
BA$an 1anr%$6 Ne ay%-6 O #eni is&eye)ek olsa, s%r. $inne&&en dolay% ona 4%k olurdu$B dedi
Bayan :ya#lov, kara, anla$l% *0!leri %%ldad%' BA$a #,&,n #unlar ok sa$a6B
BSa$a $%> Si! is&erseni! neden sa$a olsun> Si! hele #ir is
7 77
+erhan*i #ir .ikirden .ark% yok' Ne ho, de/il $i>
3G&eyin, e/er #u*,n nianlan$a!san%! #eni$ -ar$a/%$% kesin6 A$)a"y% #unu ya-$aya ikna
e&$ek&en daha kolay hi#ir ey ola$a!6 +er eye "?ve&" diyor, #unu kendi kula/%n%!la duydunu!'
Haha .ark%na #ile var$adan onu evlendiriri! ya da 0n)e *0!,n, #oyar%!, sonra evlendiriri!' Bu
onun iyili/i iin' Si! her ih&i$ale kar% en *,!el k%ya.e&ini!i *iy seni! iyi ola)ak, Nas&asy a
8e&rovna6B
M0sy0 Mo!*lyakov"un )okusu *i&*ide ar&%yordu' So/ukkanl%l%/%na ra/$en, Bayan :ya#lov"un da
a/!% sulan%yordu'
BBu*,n dar$ada/%n #ir halde oldu/u$un .ark%nday%$B dedi kad%n' B+ayal kur$ay% #%rakal% u!un
y%llar oldu, ar&%k hi u$udu$ yok&u' 1a$ #ir Mada$ ;ri#oussier oldu$ ar&%k''' S0yleseni!e
hi!$e&iden .ark%$ yok, de/il $i>B
Bu !a$an #oyun)a, Marya Aleksandrovna y,!,nde #ir hayre& i.adesiyle o&uruyordu' 8avel
Aleksandrovi)h"in *ari- &ekli.ini y%ld%r%$ ar-$% *i#i dehe& iinde dinledi/ini s0ylerse$ yalan
ol$a!''' Sonunda so/ukkanl%l%/%n% yeniden ka!and%'
B+er eyin ok iyi d,,n,ld,/,nden e$ini$, a$a #,&,n #unlar ok sa$a, a-&al)a ve dahas%
uy*unsu!B dedi Mo!*lyakov"a ser& ser&'
BA$a neden sev*ili Marya Aleksandrovna, neden sa$a ve uy*unsu!>B
B8ek ok nedenden dolay%' Bir kere, u anda #eni$ evi$desini!, 8rens de #eni$ konu/u$,
ki$senin evi$e say*%s%!l%k e&$esine i!in vere$e$' S0!lerini!i aka olarak de/erlendiriyoru$
8avel Aleksandrovi)h' 1anr%ya ,k,r ki 8rens de *eliyor6B
B&e *eldi$B diye #a/%rd% 8rens, odaya *irerken' BBu*,n ne kadarda ok, de/iik .ikirle doluyu$,
)hera$i' Buna inan$as% *, #iliyoru$, a$a #a!en akl%$a hi#ir .ikir *el$e!' B,&,n *,n 0yle)e
o&uru- dururu$'B
B;eirdi/ini! ka!a y,!,ndendir A$)a' Sinirlerini!i #o!$u ol$al%, he$'''B
3N
B?ve& o/lu$, #ana da 0yle *eliyor' San%r%$ k4!a #ira! da hay%rl% oldu' Bu y,!den Aeo.il"i
#a/%la$aya karar verdi$' Biliyor $usun, asl%nda #eni$ )an%$a .alan kas&e&&i/ini san$%yoru$'
Sen ne dersin> Neyse )an%$, !a&en daha *eenlerde sakal%n% kes&irerek onu )e!aland%r$%&%k'B
BSakal%n% kes&ir$ek $i> A$a A$)a sura&%n%n yar%s% k%lla ka-l%6B
BDey, eve&, 0yle' Ba!en ok do/ru *0!le$lerde #ulunuyorsun o/lu$, a$a o sakal &ak$a' Bak%n
ne oldu< Biri #ana d%ardan #ir ka&alo* *0nderdi' ?.endiler ve ara#a)%lar% iin, ahane sakallar,
.avoriler, &o- sakallar, #%y%klar .alan, he-si de kali&eli ve uy*un .iya&l%' Nas%l #ir ey oldu/unu
*0r$ek iin #ir sakal %s$arla$aya karar verdi$' Bir ara#a)% sakal% %s$arlad%$' Ne.is #ir ey *eldi'
Sonra #ir #ak&%k ki Aeo.il"in sakal% onun iki ka&% daha *,r' Bira! karars%!l%k yaad%k< A)a#a sakal%n%
$% kes&ir$eliydik yoksa o sakal% *eri $i *0nder$eliydik' Bunu u!un u!un d,,nd,$, sonra &ak$a
sakal% &ak$as%n%n daha uy*un ola)a/%na karar verdi$'B
B+i kukusu! 0yledir, sana& dai$a do/adan ,s&,nd,r A$)a6B
B(esinlikle' Sakal%n% kes&irirken ne a)%lar ek&i6 Sanki sakal%yla #era#er #,&,n #enli/i de *idiyor
*i#iydi''' Ar&%k *i&sek iyi ola)ak o/lu$, de/il $i>B
BBen ha!%r%$ A$)a'B
BU$ar%$ Lali"ye *idiyorsunu!dur6B dedi Marya Aleksandrovna, heye)an iinde' BSi! ar&%k
#eni$sini! 8rens' B,&,n *,n #eni$ evi$e ai&sini!' Buradaki sosyal evre$i! konusunda si!e #ir
ey s0yleye)ek de/ili$ kukusu!' Belki Anna Nikolayevna ile #irlik&e ol$ak is&ersini!, si!e ak%l
ver$eye kalk%a)ak de/ili$, !a$anla her ey a%/a %ka)ak&%r nas%l olsa' Dunu unu&$ay%n ki,
#u*,n si!in ev sahi#eni!, kardeini!, anneni! ve dad%n%! #eni$' &ira. e&$eliyi$ ki, si!in iin
endieleniyoru$ 8rens6 Si! #u insanlar% #il$e!sini!, #ile$e!sini!6'''B
BSi! #ana *,venin Marya Aleksandrovna' +er ey s0! verdi/i$ *i#i ola)akB dedi Mo!*lyakov'
3OBAh si!i *idi havai delikanl%6 Si!e *,ven$ek $i> Si!i ye$e/e #ekliyoru$ 8rens' Bi! aka$
ye$e/ini erken yeri!' (o)a$%n i.&lik&e oldu/una nas%l da ,!*,n,$6 Si!i *0r$ek&en ok $e$nun
olurdu6 Si!e say*%s% ve sev*isi vard%r'B
B(o)an%! $%> He$ek #ir ko)an%! var>B diye sordu 8rens'
BAh 1anr%$6 Nas%l da unu&kan ol$usunu! 8rens6 ;e$ile il*ili her eyi, a$a her eyi
unu&$usunu!6 ;erek&en de ko)a$ A.anasy Ma&vei)h"i ha&%rla$%yor $usunu!> Di$di i.&lik&e,
a$a onu #inler)e ke! *0r$,&,n,!' +a&%rl%yor $usunu! 8rens> A.anasy Ma&vei)h>'''B
BA.anasy Ma&vei)h6 =i.&lik&e ha, )"es& deli)ie%al He$ek #ir ko)an%! var> Ne *ari- ey6 B ildi/i$ #ir
ko$ediye #en!iyor< (o)as% oradad%r da kar%s%''' Ah a..edersini!, deva$%n% unu&&u$' ;ali#a kad%n
#ir yerlere *i&$i&i, 1ula"y a $% y oksa Yaroslavl"a $%yd%, neyse )an%$ ok ko$ik&i'B
B(o)as% oradad%r da, kad%n 1verO"dedir A$)aB dedi Mo!*lyakov, ona ha&%rla&$ak iin'
BAh eve&, eve&6 1eekk,rler o/lu$, 1ver"di &a#ii ya6 Char$an&, )har$an&l Ben de Yaroslavl $%
yoksa (os&ro$a $% diye d,,n,yordu$' (ad%n%n nereye *i&&i/ini #ir &,rl, ha&%rlaya$ad%$'
Char$an&, )har$an&6 Neden #ahse&&i/i$i unu&&u$''' ?ve&6 +adi *ideli$ o/lu$' An revoir,
$ada$e, adieu, $a )har$an&e de$oiselle7 B dedi 8rens, :ina"ya d0n,- -ar$aklar%ndan 0-erek'
BYe$e/i unu&$ay%n 8rens6 =a#uk d0n,n6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna arkas%ndan'
7 +oa kal%n #ayan, elveda *,!el han%$e.endi'
9F
B?DNC BOLUM
BSi! $u&.a/a #ir #aksan%! iyi ola)ak, Nas&asya 8e&rovnaB dedi Marya Aleksandrovna 8rens"i yol)u
e&&ik&en sonra' BCanavar Niki&a ye$e/i $ahvede)ek$i *i#i #ir his var ii$de6 Du saa&&e #ile
e$ini$ sarho&ur'''B
Nas&asya 8e&rovna e$re uyarak kalk&%' H%ar% %karken, #ira! endieli oldu/unu d,,nerek Marya
Aleksandrovna"ya kukulu #ir #ak% a&&%' Mu&.a/a *idi- )anavar Niki&a"y% kon&rol e&$ek yerine,
konuk odas%na, oradan koridoru *ei- kendi odas%na, sonra da evin kirli a$a%rlar%n%n &o-land%/%,
sand%klarla dolu k,,k, karanl%k odaya *e&i' Ne.esini &u&arak, -ar$ak ular%na #asa #asa ka-al%
ka-%ya do/ru *i&&i, e/ili- anah&ar deli/inden #akarak dinle$eye #alad%' Bu ka-%, #ira! 0n)e :ina
ile annesini yaln%! #%rak&%/% odaya a%lan , ka-%dan #iriydi ve her !a$an ka-al% ve kili&li olurdu'
Marya Aleksandrovna, Nas&asya 8e&rovna"y% her !a$an dola- =eviren ve havai #iri olarak
*0r,rd,' Onun ka-%lar% dinledi/ini de #ilirdi hi kukusu!, a$a o anda Bayan Moskalev 0yle
heye)anl% ve
9Edal*%nd% ki #u konuda 0nle$ al$ak akl%na #ile *el$edi' (ol&u/a o&urdu ve anla$l% anla$l%
:ina"ya #ak&%' :ina #u #ak%% ,!erinde hisse&&i ve #ir kasve& duy*usu kal#ini ka-lad%'
B:ina6B
:ina sol*un y,!,n, a/%r a/%r ona do/ru evirdi ve kara, d,,n)eli *0!lerini kald%rd%'
B:ina ok 0ne$li #ir konuda seninle konu$ak is&iyoru$'B
:ina annesine &a$a$en y,!,n, d0nd,, kollar%n% kavu&uru- #ekledi' Y,!,ndeki raha&s%!l%k ve
alay i.adesini sakla$aya al%%yordu'
BMo!*lyakov hakk%nda #u*,nk, i!leni$lerinin ne oldu/unu sor$ak is&iyoru$ sana'B
BU!un !a$and%r onun hakk%nda d,,nd,kleri$i #iliyorsunB dedi :ina is&e$eye is&e$eye'
B?ve&, $on en.an&7 a$a kur ya-$a konusunda''' *i&*ide daha %srarl% *i#i *0r,n,yor'B
BBeni sevdi/ini s0yl,yor, onun iin %srarhl%/% #a/%lana#ilir'B
BBu ok *ari-6 Onun #u kadar ileri *i&$esine oy le kolay kolay''' i!in ver$e!din' 1a$ &ersine,
,!erine sald%r$ak iin .%rsa& kollard%n'B
BSenin de eskiden he- ondan yana olu-, onunla evlen$e$ konusunda dire&$ene ra/$en i$di
nedense ona sald%r%da #ulun$an ok *ari-'B
B:ina, Mo!*lyakov ile evlen$eni is&edi/i$i ink4r ede)ek de/ili$' Seni he- s%k%n&%l% *0r$ek, Isen
ne d,,n,rsen d,,nJ nedenini *aye& iyi anlad%/%$ ve *e)eleri uyku$un ka$as%na yol aan
a)%lar%na seyir)i kal$ak ok !or' Sonunda, an)ak haya&%ndaki *erek #ir de/iikli/in seni
kur&ara)a/%na inand%$' Bu de/iiklik de evlilik' :en*in de/ili! ki yur&d%%na *ideli$' Buradaki
salaklar, senin yir$i
7 =o)u/u$'
92
, ya%nda ve h4l4 #ek4r oldu/una #ir anla$ vere$iyorlar' Bir s,r, Ihik4ye uyduruyorlar'
+erhalde seni $,avirle yada avuka&%$%! van Svanovi)h"le evlendire)ek de/ili$' Burada sana
*0re #ir ko)a nereden #ulay%$> Mo!*lyakov havai #ir ada$ kukusu!, a$a yine de ok iyi #ir
k%s$e&' yi #ir aileden, n,.u!lu akra#alar% var, y,! elli kiilik #ir k0ye sahi-, #aka ne is&iyorsun,
s0ylesene' R,ve&lerle ve dalaverelerle yaa$ak&an daha iyidir' Bu y,!den ondan yanay%$'
H,r,s& ol$ak *erekirse, asl%nda ondan *erek&en holand%/%$ s0ylene$e!' 1anr%"n%n #eni
0n)eden uyard%/%na inan%yoru$' Birde senin iin daha uy*un #irini *0ndere)ek olursa, senin
Mo!*lyakov"a s0! ver$e$i ol$an ok iyi ola)ak6 Yani ona )iddi #ir s0! ver$edin, de/il $i :ina>B
BB,&,n sorunu iki keli$eyle 0!e&le$ek varken niye la.% doXland%r%- duruyorsun anne>B dedi :ina
k%!arak'
BLa.% doland%r$ak $% :ina> La.% doland%r$ak ha6 Annenle ne #ii$ konuuyorsun> A$an ne
ola)ak )an%$6 :a&en annene ok %!un !a$andan #eridir *,ven$iyorsun ki6 U!un !a$and%r #eni
annen de/il de d,$an%n *i#i *0r,yorsun'B
B;,ven$e$ek $i anne6 (eli$e oyunlar%n% #ir &ara.a #%rakal%$ ar&%k6 Bir#iri$i!i anl%yoru!, de/il
$i> Bunun iin ok !a$an har<ad%k'B
BBeni in)i&iyorsun o)u/u$6 Senin *ele)e/ini kur&ar$ak iin her eyi ya-$aya ha!%r oldu/u$a
inan$%yorsun #ir &,rl,'B
:ina annesine raha&s%! ve alayl% #ir ekilde #ak&%'
B;ele)e/i$i kur&ar$ak iin o 8rens"le evlen$e$i is&er $isin>B ,ye sordu, *ari- #ir *,l,$se$eyle'
BBu konuda &ek keli$e #ile e&$edi$' Made$ sen #ala&&%n s0yleyeyi$, senin 8rens"le evlen$en
s0! konusu olsa, #u hi de a-X&al)a #ir ey ol$a!d%, *aye& iyi #ir k%s$e&'''B
BBu ok,sa$a6B diye #a/%rd% :ina 0.keyle' BSa$al%k6 Sa$al%k6 Anne, #ana sorarsan sen ok
.a!la air ruhlusun' (eli$enin &a$ anla$%yla air ol$usun' (asa#adakiler de sana 0yle diyorlar
93!a&en' S,rekli -lanlar ya-%- duruyorsun' Bunlar%n i$k4ns%!l%/% ve sa$al%/% #ile seni
en*elle$iyor' 8rens #uradayken, akl%ndan #unun *e&i/ine e$ini$' Mo!*lyakov, o yal% ada$a
#ir e #ul$a$%! konusunda sa$alarken, senin y,!,nden ne d,,nd,/,n anla%l%yordu' Di$di
de ayn% eyi d,,nd,/,ne #ahse *ireri$, s0!, oraya *e&ire)ek&in' Beni$ hakk%$da s,rekli olarak
ya-&%/%n -lanlar ar&%k )an%$% s%k&%/% ve #a%$% a/r%&&%/% iin, #ana &ek keli$e #ile e&$eni
is&e$iyoru$, duyuyor $usun anne, &ek keli$e #ile6 Bunu akl%ndan %kar$asan iyi ola)ak6B
C.keden ne.esi kesildi'
BSen o)uksun :ina, has&a, 0.keli #ir o)uk6B dedi Marya Aleksandrovna ili #ir sesle ve *0!,nde
yalarla' BBana say*%s%!)a la.lar s0yl,yorsun ve #eni aa/%l%yorsun' Senden *e)e *,nd,!
ek&ikleri$e hi#ir anne ka&lana$a!d%6 A$a ne ya-ay%$ sinirlisin, has&as%n, a)%lar%n var ve #en de
senin anneni$, ,s&elik de +%ris&iyan%$' (a&lan$a$ ve #a/%lay%)% ol$a$ *erekir' +e$ sonra
#0yle #ir #era#erli/i is&e$enin nesi sa$a> Ben)e Mo!*lyakov, haya&% #oyun)a, 8rens"i
evlendir$ek konusunda s0ylediklerinden daha anla$l% #ir la. e&$e$i&i hi' 1a#ii o a-al
Nas&asya ile de/il kukusu!' O konuda #ira! sa$alad% do/rusu'B
BBak anne6 Bana a%k a%k s0yle, #,&,n #unlar% $erak&an $% soruyorsun, yoksa ka.anda #ir ey
$i var>B
BYaln%!)a soruyoru$ o kadar' Neden sa$a oldu/unu d,,n,yorsun ki>B
B;erek&en s%k%ld%$ ar&%k6 (a&lan$ak !orunda oldu/u$ hay a&a #ir #ak%n6B diye #a/%rd% :ina,
aya/%n% yere vurarak' B?/er h4l4 anlaya$ad%ysan s0yleyeyi$< B,&,n anla$s%!l%klar% #ir yana
#%raksak #ileP !avall%, #unak #ir ih&iyardan yararlan$ak, -ara ko-ar$ak iin evlenerek onun *i#i
saka& #ir insan% kand%r$ak, sonra her *,n, her saa& 0l$esini #ekle$ek, #en)e yaln%!)a sa$al%k
de/il, ayn% !a$anda da adilik, he$ de 0yle #ir adilik ki, kusura #ak$a a$a anne #0yle eyler
d,,nd,/,n iin seni ku&laya)ak de/ili$6B
Bir an iin sessi!lik oldu'
99
B:ina6 ki y%l 0n)e olanlar% ha&%rl%yor $usun>B diye sordu Marya Aleksandrovna #irden'
:ina dehe&e ka-%ld%'
BAnne6B dedi ser& #ir sesle' BO konuyu #ir daha a$aya)a/%na s0! ver$i&in'B
BDi$di de senden #ir kere olsun s0!,$den d0n$e$e i!in ver$eni is&iyoru$ o)u/u$' =,nk,
#unu #u*,ne dek ii$de saklad%$' :ina6 Ar&%k #ir#iri$i!e kar% d,r,s& ol$a !a$an%$%! *eldi' ki
y%ld%r sus&u/u$ ye&er6 Bu #0yle deva$ ede$e!6''' Hi! 0k,- sana yalvar%yoru$, #%rak da
konuay%$' Huyuyor $usun :ina> C! annen sana di! 0k,- yalvar%yor6 Ayr%)a k%!%na &a-an,
$u&su! #ir anne olarak sana ye$in ediyoru$, #undan sonra hi#ir !a$an, han*i ar&larda olursa
olsun, haya&%$ #ile s0! konusu olsa #u konuyu #ir daha a$aya)a/%$' Bu son ola)ak, a$a u
anda ar&6B
Marya Aleksandrovna s0!),klerinin is&edi/i e&kiyi #%raka)a/%na *,veniyordu'
BS0yleB dedi :ina sa-sar% kesilerek'
B1eekk,rler :ina' Ar&%k haya&&a ol$ayan, kardein Mi&ya"ya ders ver$ek iin, iki y%l 0n)e #ir
0/re&$en *el$i&i'B
BNeden #0yle u!un u!ad%ya anla&%yorsun> Bu a#ar&%l% konu$a ve #,&,n #u ayr%n&%lar &a$a$en
*ereksi! ve a)% veri)i' +e$ !a&en iki$i!in de #ildi/i eylerB dedi :ina, ne.re& iinde s0!,n,
keserek'
B=,nk, o)u/u$, #en senin 0n,nde kendi$i &e$i!e %kar$ak is&iyoru$' =,nk, #,&,n #u sorunu
senin #ak$aya al%&%/%n yanl% a%dan deha .arkl% #ir #oyu&&a *0!ler 0n,ne ser$ek is&iyoru$'
=,nk, #undan %kar$ay% d,,nd,/,$ sonu)u ok iyi anla$a$ is&iyoru$' Senin duy*ular%nla
oyna$ak is&edi/i$i san$a sak%n6 +ay%r, :ina, ii$de *Srek #ir anneyi #ula)aks%n ve #elki de
#ira! 0n)e adi dedi/in #u i)ad%n%n ayaklar%na ka-an%-, *0!,nde yalarla, #u*,ne dek he- idde&le
redde&&i/in u!la$a 0nerisinde #uluna)aks%n' Bu y,!dSn sana her eyi anla&$ak is&iyoru$ :ina,
he$ de &a #a%ndan %&i#aren' Yoksa a/!%$% #ile a$a$6B
9@BS0yleB dedi :ina yine, annesinin a#ar&%l% s0!),klere d,k,nl,/,ne i&en ie lane& okuyarak'
BHeva$ ediyoru$ :ina' Bu 0/re&$en daha #ir o)uk oldu/u halde, anlaya$ad%/%$ #ir ekilde
seni e&kiledi' Senin sa/duyuna, soylu *ururuna, daha da 0&esi onun de/ersi! #iri Ia%k konu$ak
*erekirJ oldu/una duydu/u$ *,venle aran%!da #ir ey ola#ile)e/inden hi kukulan$a$%&%$'
A$a sen #ir *,n *eli- onunla evlen$ek is&edi/ini s0yle$e )esare&ini *0s&erdin' :ina6 Bu kal#i$e
#%ak *i#i sa-land%6 =%/l%/% #as%-, kendi$i kay#e&$ii$' Bunlar% ha&%rlars%n' Senin *addarl%k
dedi/in o&ori&e$i kullan$ak !orunda kald%$' H,,nsene, #ir !an*oun o/lu, a)%d%klar% iin
iirlerini yay%$layan Readers" Li#rary"den ayda on iki ru#le alan ve o u/ursu! Shakes-eare"dan
#aka #ir ey #il$eyen #ir air $,sveddesi' Bu o)uk senin ko)an ola)ak&%, :inaida
Moskaleva"n%n ko)as% ha6 Alorian ve *en k0yl,lerineY l yara%r #ir hik4ye6 Ba/%la #eni :ina, a$a
ha&%rla$ak #ile #eni ileden %kar%yor6 1a#ii onu redde&&i$, a$a d,nyadaki hi#ir *, seni &u&$aya
ye&$edi' Ba#an da y,!,$e #o #o #ak%yor, ne anla&$aya al%&%/%$% anlaya$%yordu #ile'
Onunla ilikine deva$ e&&in, #ulu&un, en korkun)u da onunla $ek&u-la$aya kararl%yd%n'
Hedikodular her yana yay%ld%' nsanlar yan%$da i$al% i$al% konu$aya #alad%lar' Bir &ek
davullarla herkese duyur$ad%klar% kal$%&%' Sonra &ah$in e&&i/i$ ey do/ru %k&%' kini! kav*a
e&&ini! ve sana lay%k ol$ad%/% or&aya %k$% oldu''' Se.il o)uk Iona ada$ de$eye dili$ var$%yorJ
$ek&u-lar%n% kasa#ada elden ele dola&%r$akla #ile &ehdi&< e&&i' Sen #u &ehdide ok 0.kelendin ve
sura&%na #ir &oka& ya-%&%rd%n' ?ve& :ina, #undan da ha#eri$ var6 Ayn% *,n se.il o)uk
$ek&u-lar%ndan #irini alak :aushin"e *0s&er$i ve #ir saa& iinde $ek&u- #eni$ e!eli d,$an%$
Na&alya H$i&riyevna"n%n eline *e$i' Ayn% aka$ vi)dan a!a#%ndan kahrolan yar%$ ak%ll% o)uk
kendini !ehirle$e *irii$inde #ulundu' (%sa)as% korkun #ir skan lal %k&%6 O a-al Nas&asya
8e&rovna dehe& iinde he$en #ana ko&u ve korkun ha#eri verdi< Mek&u- #ir saa&&ir Na&alya
H$i&riyevna"n%n
9M
elindey$i, iki saa& iinde #,&,n kasa#a u&an)%n% duya)ak$%6 (endi$le $,)adele e&&i$,
#ay%l$a$aya al%&%$' A! kals%n y,re/i$e indiriyordun #eni$ :ina'
O u&an$a S, )anavar Nas&asya, $ek&u#u al%- *erek sahi#ine vere)e/ine ye$inler ederek,
kar%l%/%nda iki y,! *,$, ru#le is&edi' O *,n aya/%$da in)e)ik ayakka#%lar, karda koarak
Yahudi Bu$sh&ein"a *i&&i$ ve anne$den #ana ha&%ra olan *erdanl%/% rehine verdi$' ki saa& sonra
$ek&u- eli$deydi' Nas&asya onu kad%n%n ek$e)esinden al$%&%' B0yle)e or&ada kan%& kal$ad%
ve senin onurun kur&uldu6 O korkun *,nde #ana ne endieler yaa&&%n6 ?r&esi sa#ah, haya&%$da
ilk ke! sa%$da k%rlar *0rd,$' :ina6 O o)u/un hareke&iyle il*ili #ir yar*%ya var$ak iin ye&erli
!a$an%n oldu' ;ele)e/ini ona e$ane& e&$enin ne #,y,k #ir ak%ls%!l%k oldu/unu i$di, a)% #ir
*,l,$se$eyle, sen de ka#ul edersin' A$a o *,nden #eri kendine e!iye& ediyorsun, a)%
ek&iriyorsun o)u/u$P onu unu&a$%yorsun, daha do/rusu onu de/il de *e$i&e kalan
$u&lulu/unu unu&a$%yorsun' O hi#ir !a$an sana lay%k #iri de/ildi' Di$di 0l,$ d0e/inde ya&%yor'
Lere$ oldu/unu s0yl,yorlar, a$a sen iyilik $ele/i6 seni h4l4 deli *i#i k%skand%/% iin, ,!,l$esin
diye o haya&&ayken evlen$iyorsun' Bense onun seni *erek #ir akla sevdi/ine hi inan$%yoru$6
Mo!*lyakov"un sana olan il*isini duydu/u !a$an seni i!le&&i/ini, neler oldu/unu 0/ren$ek iin
#irilerini *0nderdi/ini, ara&%r$alar ya-&%/%n% #iliyoru$' Onu h4l4 d,,n,yorsun, #unun
.ark%nday%$ o)u/u$' 1anr% ahidi$dir, *e)eleri ne i *0!yalar% d0k,yoru$6'''B
B(eser $isin anne6B dedi :ina anla&%la$a! #ir a)%yla' B;e)eleri ne ya-&%/%n% #il$eden de yaa$ay%
s,rd,re#iliri!B diye ekledi kesin #ir &av%rla' BU!un u!ad%ya konuu-, ayr%n&%lara *ir$eden a/!%n%
aa$a!s%n !a&en6B
BBana hi *,venin yok :ina6 Bu kadar a)%$as%! davran$a o)u/u$6 Son iki y%ld%r *0!leri$ hi
kuru$ad%, a$a *0!yalar%$% senden saklad%$ ve sana ye$in ederi$ o !a$andan #eri -ek ok
y0nden de/i&i$6 Senin duy*ular%n% *aye& iyi #iliyoru$ ve -eri
9Gsanl%/%n%n dere)esini an)ak i$di anlad%$' B0yle #ir d,k,nl,/,n, is&en$edi/i her yere
#urnunu sokan o lane& olas% Shakes-eare"den kaynaklanan #ir ro$an&i!$in e&kisi oldu/unu
d,,n$ek&e haks%! $%y%$> O !a$anlar duydu/u$ korku, a&&%/%$ ad%$lar ve kararlar%$%n
)iddiye&i konusunda #eni han*i anne sulaya#ilir> A$a i$di, iki y%ld%r ek&i/in a)%lar% *0r,n)e
senin duy*ular%n% anl%yor ve hak veriyoru$' Bana inan, #elki de seni senden daha iyi anl%yoru$'
Senin as%l sevdi/in o a)ayi- o)uk de/il, al&%n hayallerin, kay#e&&i/in $u&lulu/un, y,)e ideallerin,
#una e$ini$' Ben de sevdi$, #elki de senden daha ok, #en de a)% ek&i$' Beni$ de y,)e
idealleri$ vard%' 8eki #eni ki$ ay%-laya#ilir, her eyden 0&e, 8rensle evlen$enin senin u anki
duru$unu kur&ara)ak, en !orunlu yol oldu/unu d,,nd,/,$ iin sen #eni sulaya#ilir $isin>B
:ina, annesinin #o yere #0yle konu$aya)a/%n% #ildi/i iin, #u u!un konu$ay% ak%nl%kla
dinledi' +ele #u sonu onu hayre&&en dondurdu'
BHe$ek sen )iddi )iddi o 8rens"le evlen$e$i 0neriyorsun>B diye #a/%rd% dehe& iinde, annesine
#ira! da korkuyla #akarak' BHe$ek #u r,ya ya da senin -lanlar%ndan #iri de/il, )iddi )iddi
niye&lendi/in #ir ey, 0yle $i> 1ah$inleri$de yan%l$%yoru$, de/il $i> 8eki''' -eki''' #u evlilik #eni
nas%l kur&ara)ak, u anki duru$u$ iin nas%l #ir !orunluluk> 8eki''' -eki''' #unun de$inden #eri
anla&&%/%n, u!un hik4yeyle ne il*isi var>''' Seni *erek&en anlaya$%yoru$ anne6B
BAnlaya$ad%/%na ok a%rd%$ $on an*e7B dedi Marya Aleksandrovna *i&*ide heye)anlanarak'
BBirin)isi, #a$#aka #ir &o-lu$a, de/iik #ir d,nyaya *ire)eksin6 Ne #ir dos& ne de #ir iyilik
*0rd,/,n, k0&, dedikodular%na ka&land%/%n, *,!elli/ini k%skanan kar*alarla ve k0&, an%larla dolu #u
kasa#ay% sonsu!a dek arkanda #%raka)aks%n' Bu #ahar yur&d%%na #ile %ka#ilirsin, &alya"ya,
svire"ye, s-anya"ya *idersin, :ina, #i!i$ la/%$%$%! yerine Alha$#ra"y%, ;uadalKuivir"i
*0re)eksin s-anya"da'''B
7 Mele/i$'
9N
BA$a anne, i!in verirsen #ir ey s0yleyeyi$, sanki 8rens"le evlen$ii$ y a da #ana evlen$e &ekli.
e&$i *i#i konuuyorsun6B
B+i endielen$e $ele/i$, #en ne s0yledi/i$in .ark%nday%$' B%rak da deva$ edeyi$' Birin)iyi
s0yle$i&i$' kin)isi, nas%l #ir ne.re&le Mo!*lyakov"ad0nd,/,n, iyi anl%yoru$'''B
BOnunla asla evlen$eye)e/i$i senin s0yle$ene hi *erekyok6B dedi :ina 0.keyle *0!leri
-arlayarak'
BAh haya&%$, ne.re&ini nas%l da iyi anlad%/%$% #ir #ilsen6 Asla seve$eye)e/in #irini sev$ek iin
ye$in e&$ek ok korkun #ir eydir6 Say*% duy$ad%/%n #irinin kar%s% ol$ak ok korkun #ir eydir6
Sonra senin ak%n% is&eye)ek, !a&en #unun iin seninle evlen$ek is&iyor, sana #ak%%ndan anlad%$
#unu' S,rekli olarak nu$ara ya-a#ile)ek $isin> Bunun ne dernek oldu/unu iyi #iliri$, ,nk,
yir$i #e y%l ayn% ileye ka&land%$' Ba#an #eni $ahve&&i'Beni$ *enli/i$i ald%, ka ke! a/lad%/%$%
kendin de *0rd,n6'''B
BBa#a$ #urada de/il, l,&.en arkas%ndan konu$aB dedi :ina'
BBiliri$, he- onun &ara.%n% &u&ars%n !a&en' Ah :ina6 8rens"le evlen$eni is&erken de ii$ s%!l%yor,
a$a en a!%ndan nu$ara ya-$an *erek$eye)ek' Onu sev$eye)e/ini s0yle$e/e hi *erek yok,
kukusu!''' !a&en o da #0yle #ir sev*inin -einde ol$aya)ak'''B
B1anr% ak%na sa$ala$a6 Duna e$in ol ki &ah$inlerinde yan%l%yorsun6 (endi$i hi#ir ey u/runa
.eda e&$e/e kesinlikle niye&i$ yok6 (i$seyle evlen$eye de kesinlikle niye&i$ yok, #unlar% #il6
?vlen$edi/i$ iin iki y%ld%r haya&%$% !ehir e&&in' s&e$iyoru$, o kadar6 Bu konuyu ka-a&al%$6B
B:ino)hka, sev*ili$, 1anr% ak%na, s0yleye)ekleri$i duy$adan he$en sinirlen$e6 Ne kadar a#uk
0.keleniyorsun6 Olaya #eni$ &ara.%$dan #aksan sen de #ana ka&%la)aks%n' 8rens en .a!la #ir iki
y%l daha yaarP #ana sorarsan *en #ir dul ol$ak, evde kal$% #ir k%! kurusu ol$ak&an daha iyidir'
Cld,/, !a$an senin 0!*,r ve !en*in #ir 8renses ola)a/%n da )a#as%6 Belki onun 0l,$,yle il*ili
hesa-lar
9Oya-$a$ hi houna *i&$iyor6 Ben #ir anneyi$ ve u!a/% *0rd,/,$ iin #eni hi#ir anne
ay%-laya$a!' As%l s0yle$ek is&edi/i$ u< Sen o kadar $elek kal-lisin ki, o o)uk iin ok
,!,l,yorsun ve o haya&&ayken evlen$ek is&e$iyorsun' Bir d,,nsene, 8rens"le evlen$ekle o
*en ada$% da iyile&ir$i ola)aks%n, haline ,krede)ek' ?/er #ira! olsun akl% varsa, 8rens"i
k%skan$an%n ne kadar *ereksi! ve anla$s%! #ir ey oldu/unu .ark ede)ek, !orunluluk&an ve
#ir&ak%$ hesa-lardan dolay% evlendi/ini anlaya)ak' Sonra anlaya)ak ki''' neyse, de$ek is&edi/i$
8rens 0l,n)e is&edi/inle evlen$ek&e 0!*,r ola)aks%n'''B
BU!un la.%n k%sas%, 8rens"le evlen, var%n% yo/unu al, sonra da 0l$esini #ekle, 0l,n)e de a%/%nla
evlen de$ek is&iyorsun' S0!lerinin 0!e&i #u, de/il $i> B0yle eylerle akl%$% el$e/e
al%%yorsun''' Seni anl%yoru$ anne, ok iyi anl%yoru$6 B0yle irkin #ir olayda #ile soylu
duy*ular%n% ser*ile$eden ede$iyorsun' ":ina, ok alaka a$a ok k4rl% #ir i, en iyisi ka#ul e&6"
deseydin ok daha iyiydi' ?n a!%ndan daha d,r,s&e'B
BA$a o)u/u$, neden olaya #u a%dan #ak%yorsun, neden #ir alda&$a)a, hainlik ve %kar)%l%k
olarak *0r,yorsun> He$ek d,,nd,kleri$ adilik ve hainlik, 0yle $i> 1anr% ak%na, #unun nesi
adilik ve hainlik> Aynada kendine #ir #aksana' Cyle *,!elsin ki, insan senin u/runa #ir krall%/% #ile
.eda ede#ilir6 Le sen, haya&%n%n en *,!el y%llar%n% #ir ih&iyara .eda ediyorsun6 Ala)akaranl%k
*,nlerini #ir y%ld%! *i#i ayd%nla&a)aks%n, yal%l%/%na yeil #ir sar$a%k *i#i sar%la)aks%n, onu
#,y,leyen, a*0!l,l,kle kan%n% e$en o adi kad%n de/il de sen6 8aras%n%n ve na$%n%n senden
daha de/erli $i oldu/unu san%yorsun> Adilik ve hainlik #unun neresinde> Sen ne s0yledi/ini
#il$iyorsun :ina6B
BBir saka&la evlen$ek !orunda oldu/u$a *0re daha de/erli ol$al%6 A$a)% ne olursa olsun
alda&$a)a alda&$a)ad%r anne'B
B1a$ &ersi haya&E $, &a$ &ersi6 B,&,n #unlar +%ris&iyanl%k a%s%ndan de/erlendiril$eli o)u/u$6 Bir
keresinde #ir 0.ke n0#e&in s%ras%nda, he$ire ol$ak is&edi/ini s0yle$i&in #ana' A)% ek$i,
@F
haya&a k,s$,&,n' Ar&%k sev$enin i$k4ns%! oldu/unu s0yle$i&in, eve& s0yledin' ?/er aka
inan$%yorsan, o !a$an kendini #aka #ir eye, daha y,)e #ir eye y0nel&, #ir o)uk *i#i
i&enlikle, inanla, 1anr% seni ku&saya)ak&%r' Bu ih&iyar da a)% ek&i, o da $u&su!, oradan oraya
$ekik dokudu' Onu y%llard%r &an%r%$, sanki ii$e do/$u *i#i, *ari- #ir sev*i #esle$ii$dir' Onun
arkada%, k%!%, ha&&a #0yle konularda a%k a%k konu$ak *erekirse oyun)a/% olP kal#ini %s%&, o
!a$an 1anr%"dan yana, erde$li #ir hareke& ya-$% olursun' (o$ik ol$as%na ald%r$a' O yar%$ #ir
ada$, ona a)%' Sen #ir +%ris&iyans%n6 (endini !orla, #0yle eyler !orla$ayla #asard%r' +as&anede
ya&$ak, karan&inan%n #ula%)% havas%n% solu$ak -ek ho #ir ey de/ildir' A$a #u ii severek
ya-an $elekler var' &e senin yaral% kal#in iin #ir kur&ulu yolu, #ir u/ra, #ir kahra$anl%k, he$
kendi yaralar%n% da sar$% olursun' B0yle #ir eyde %kar)%l%k ve adilik olur $u> A$a senin #ana
*,venin yok ki6 Belki de #0yle eyleri uydurdu/u$u d,,n,yorsun' Bu, ki#irli, #il$i kad%n%n kal#i,
duy*ulan, -rensi-leri oldu/unu anlaya$a!s%n' Ne %kar> Annene *,ven$e, onu aa/%lay%- dur,
a$a en a!%ndan $an&%kl% ve yararl% eyler s0yledi/i$i ka#ul e&' Senin iin daha iyi ola)aksa
konuan #en de/il$ii$ de #akas%y$% *i#i d,,nP *0!lerini ka-a&, y,!,n, duvara d0n, sahi#i
*0r,n$eyen #ir sesin konu&u/unu hayal e&''' Senin as%l )an%n% s%kan, #unun sanki #ir
al%veri$i *i#i -ara iin ya-%l%yor ol$as% $%> Senin iin o kadar i/ren *eliyorsa -aray% #ir
kenara #%rak o !a$an6 ;erekli oldu/u kadar%n% al, *erisini #ir .akire ver' Crne/in, 0l,$
d0e/indeki o &alihsi! o)u/a yard%$ e&'B
BYard%$% ka#ul e&$e!B dedi :ina yavaa, sanki kendi kendine konuuyor$u *i#i'
BO e&$eye#ilir, a$a annesi ederB dedi Marya Aleksandrovna, !a.er ka!an$% *i#i #ir &av%rla'
BOnun ha#eri ol$adan al%r' +e$ al&% ay 0n)e kad%na ver$ek iin &ey!enden hediye olan k,-elerini
sa&$ad%n $%> ;0r,yorsun ya ha#eri$ var' 1alihsi! o/luna #ak$ak iin yal% kad%n a$a%ra
*idiyor$u'B
BYak%nda yard%$a ih&iya)% kal$aya)ak'B "
@EBNeyi i$a e&&i/ini #iliyoru$B dedi Marya Aleksandrovna a)eleyle, iyi)e ilha$a ka-%l$%&%'
BNeden s0! e&&i/ini anl%yoru$' Onun vere$ oldu/unu ve yak%nda 0le)e/ini s0yl,yorlar' 8eki ki$
s0yl,yor #unlar%> ;een *,n (allis& S&anislavi)h"e onu 0!ellikle sordu$' Bir kal- &a%d%/%$a *0re
#il$e$ *erekirdi :ina' (allis& S&anislavi)h has&al%/%n )iddi oldu/unu ka#ul ediyor, a$a vere$
ol$ad%/%ndan e$in' Yaln%!)a )iddi #ir *0/,s raha&s%!l%/% var$%' s&ersen *i& kendin sor' Baka #ir
yerde olsa, 0!ellikle de hava de/ii$i ya-sa daha da iyileir$i' s-anya"da !a&en #unu daha
0n)e de duy$u&u$, ha&&a #ir yerde oku$u&u$E2 Mala*a&Mala*a $%yd%, yoksa ara- ad% *i#i #ir
ey $iydi neydi diye #ir ada var$%, orada yaln%!)a *0/,s has&alar% de/il *erek&en vere$liler
#ile s%r. ikli$inden dolay% iyileiyorlar$%' nsanlar oraya 0!ellikle i.a iin *idiyorlar$%' 1a#ii
yaln%!)a koda$anlar, #elki de &,))arlar, ok -aras% olanlar yani' Ah o #,y,l, Alha$#ra6 O $ersin
a/alar%, li$onlar, ka&%rlar%na #inen s-anyollar6 Yaln%!)a #unlar #ile #ir air ,!erinde ola/an,s&,
#ir e&ki #%rak%r' B0yle #ir yol)ulu/a %k$ak iin senin yard%$%n%, -aran% ka#ul e&$e! $i diyorsun>
O halde e/er onun iin ,!,l,yorsan onu kand%ra#ilirsin6 ?/er insan haya&% s0! konusuysa
alda&$alar #a/%lana#ilir' Ona ,$i& ver, ak%n% *aran&i e&P dul kal%n)a onunla evlene)e/ini s0yle'
H,nyada her eyin ki#ar)a s0ylen$e yolu vard%r' Annen sana u&an%la)ak #ir ey 0/re&$e! :ina'
Bunu onun haya&%n% kur&ar$ak iin ya-a)aks%n, her ey nor$al6 U$u& vere)ek, onu yaa$a
d0nd,re)eksin, o !a$an sa/l%/%na dikka& e&$e/e #alaya)ak, &edavi *0re)ek, dok&orlar%n
dediklerini ya-a)ak' Mu&lulu/unu yeniden ka!an$ak iin kalk$aya *ayre& ede)ek' yile&i/i
!a$an, sen onunla evlen$esen #ile onu kur&ar$%, haya&a d0nd,r$, ola)aks%n6 Ona $erha$e&
duya)aks%n6 Belki de kader onu daha ol*un #iri ya-$%, de/i&ir$i&ir' Sana lay%k #iri olduysa, dul
kal%n)a neden onunla evlen$eyesin ki6 :en*in ve 0!*,r ola)aks%n' Onu sa/l%/%na kavu&urun)a
#ir de ie *irer' O !a$an onunla evlen$en i$dikinden daha $an&%kl% olur' Di$di #0yle #ir
d,,n)esi!lik ya-a)ak olsayd%n%! neler olurdu> +erkesin k,,$se$esi, yoksulluk, ii *ere/i
oluk o)uk sesleri, kar%l%kl%
@2
Shake-eare oku$alar, he- Mordasov"da yaa$ak, sonunda #eklenen ve ka%n%l$a! 0l,$,' Onu
yeniden )anland%r%rken ayn% !a$anda da *,!el ve erde$li #ir yaa$ sa/la$% ola)aks%n, onu
#a/%la$akla kendisine say*% duy$as%n% #aara)aks%n' Ya-&%/% k0&, hareke&ler y,!,nden
kendisine iken)e ediyor, onu #a/%lay%-, yeni #ir haya& sa/la$akla, ,$i& vere)ek, kendi
kendisiyle #ar%&%ra)aks%n' (i$ #ilir #elki h,k,$e&&e i #ulu-, y,kselir' yile$ese #ile senin
kollar%nda sen yan%nda ola)aks%n $ersin a/alar%n%n, li$onlar%n ve e*!o&ik *0ky,!,n,n al&%nda
$u&lu, kendisiyle #ar%%k ve senin ak%ndan e$in #ir ekilde 0le)ek6 Ah :ina6 B,&,n #unlar senin
elinde6 +er ey senden yana ve #unlara 8rens"le evlenerek sahi- ola#ilirsin'B
Marya Aleksandrovna sus&u' U!un #ir sessi!lik oldu' :ina anla&%la$a! #ir kar%%kl%k iindeydi'
:ina"n%n duy*ular%n% &an%$la$a soru$lulu/unu ,s&lene)ek de/ili!, ,nk, anla$a$%! !or' A$a
*0r,n,e #ak%l%rsa Marya Aleksandrovna k%!%n%n kal#ine *iden yolu #ul$u&u' O kal-&e neler
oldu/unu #il$eden, her olas%l%/% dene$i ve sonunda do/ru i! ,!erinde oldu/unu anla$%&%'
+assas -ar$aklar%n% :ina"n%n yaras%na #as$% ve eski #ir al%kanl%kla :ina"y% hi de e&kile$eyen
soyluluk duy*ular%n% *0s&er$eden de ede$e$i&i'
B;,ven$e!se *,ven$esinB diye d,,nd, Marya Aleksandrovna' BH,,n$esini sa/la$a$ #ile
ye&er6 Ho/rudan s0yleye$edi/i$ konularda i$alarda #ulunuru$6B H,,nd,/,n, ya-%- a$a)%na
ula&%' s&enilen e&ki yara&%l$%&%' :ina dikka&le dinle$i&i' Yanaklar% alevlendi, *0/s, ini- kalk$aya
#alad%'
BHinle anneB dedi sonunda kararl%l%kla, y,!,nde #u kararl%l%/%n ona nelere $al oldu/unu *0s&eren
#ir sol*unluk vard%' BHinle anne'''B
O anda holden *elen ve Marya Aleksandrovna"y% a/%ran keskin, &i! #ir ses :ina"n%n daha .a!la
ileri *i&$esini en*elledi' Marya Aleksandrovna sandalyesinden s%rad%'
@3BYo ola$a!6B diye #a/%rd%' BAl#ay%n o kar*a kar%s%n% ka-%$a han*i ey&an *e&irdi6 1anr% ak%na,
onu daha iki ha.&a 0n)e ka-% d%ar% e&$e$i $iydi$>B dedi ,!,n&,yle' BA$a''' a$a i$di onu *eri
evire$e$6 Ya-a$a$6 Mu&laka 0ne$li #ir ha#eri vard%r, yoksa *el$eye )esare& ede$e!di' Bu
ok 0ne$li :ina6 C/ren$e$ *erek''' Al&%na #ak%l$ad%k #ir &ek &a kal$a$al%6B Sonra ieri *ir$ek
,!ere olan konu/una do/ru d0nerek, B!iyare&e *el$eni! ne ho6 Nereden akl%n%!a *eldi$ sev*ili
So.ya 8e&rovna> Ne ho #ir s,r-ri!6B dedi'
:ina odadan %k&%'
@9
AL1INCI BOLUM
Al#ay%n kar%s% So.ya 8e&rovna Aar-ukhina yaln%!)a ruhsal a%dan kar*aya, .i!iksel olarak daha
ok sereye #en!iyordu' ?lli yalar%nda, k,,k keskin *0!l,, u.ak &e.ek #ir kad%nd%P y,!,nde illeri
ve sar% lekeleri vard%' (uru #edeni *,l,, in)e, sere #a)aklar% ,!erinde duruyordu' +er !a$an
koyu renk, i-ek el#ise *iyen kad%n #ir dakika #ile yerinde dura$a!d%' 8is ve kin)i #ir
dedikodu)uydu' Al#ay%n kar%s% oldu/u iin havalara *irerdi' ?$ekli olan ko)as%yla s%k s%k kav*a
eder, #0yle !a$anlarda y,!,n, &%r$alad%/% #ile olurdu' Sa#ah ve aka$ d0rder #ardak vo&ka
ierdi' ;een ha.&a Anna Nikolayevna An&i-ova onu evinden kovdu/u, Na&alya H$i&riyevna
8askudina da ona yard%$ e&&i/i iin ikisinden de ne.re& ediyordu'
BBirka dakikal%/%na u/rad%$ $on an*eB diye )%v%lda$aya #alad%' BO&ura)ak de/ili$6 Neler
oldu/unu anla&$ak iin *eldi$' B,&,n kasa#a akl%n% u 8rensle #o!du6 Bi!i$ "yal% &ilkiler" vo%%s
)o$-rene!7 ona &u!ak kuruyorlar, avla$a/a al%%yorlar, #ir
7 Anl%yor $usunu!6
@@#irlerinden al%yorlar, a$-anya iiriyorlar6 nana$a!s%n%!6 nana$a!s%n%!6 Nas%l oldu da onu
#%rak&%n%!> Di$di Na&alya H$i&riyevna"da oldu/unu #iliyor $usunu!>B
BNa&alya H$i&riyevna"da $%>B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, sandalyesinden .%rlayarak' BA$a
valiyi *0r$e/e *ide)ek&i, &a#ii sonra da Anna Nikoiayevna"y%, ha&&a #unlar da k%sa !iyare&ler
ola)ak&%6B
BCyle $i> Ar&%k yakalaya#ilirseni! yakalay%n6 O u/rad%/% !a$an vali d%ar%day$%' Sonra Anna
Nikolayevna"ya *i&$i, orada aka$ ye$e/i &ekli.i al$%' Oradan hi %k$ayan Na&alya
H$i&riyevna da onu !orla kendi evine 0/le ye$e/ine *0&,rd,' &e si!in 8rensini!6B
B8eki ya''' Mo!*lyakov> Yani, o #ana s0! ver$i&i'''B BA$an )an%$, ne Mo!*lyakov"u6 B%rak%n
onu''' O da onlarla #era#er *i&&i6 Hua edin de oyuna o&ur$as%nlar' ;een y%l oldu/u *i#i #,&,n
-aras%n% kay#ede)ek' Ona k4/%& oyna&%- var%n% yo/unu ala)aklar' O Na&ashka si!in iin neler
s0yl,yor6 ;,ya 8rens"i''' ey yani''' #a!% a$alar iin kand%r$aya al%%yor$usunu! vous
)o$-rene!6 Bu konudaki d,,n)elerini 8rens"e de s0yledi' 1a#ii o neden s0! e&&i/ini anla$ad%,
orada kukla *i#i o&urdu, s0ylenen her eye "Ah eve&6" dedi durdu' Sonra k%!% Sonka -iyasaya %k&%'
Bir d,,nseni!e k%! on #e ya%nda, a$a annesi onu h4l4 di!lerinin ,!erinde, k%sa)%k el#iselerle
or&alarda dola&%r%yor' Bu si!e #ir .ikir veriyordur herhalde''' Sonra 0ks,! Mashka"y% a/%rd%lar, o
da k%sa #ir el#ise *iyiyordu, *0!l,kleri$i &ak%- in)eledi$, onunki daha da k%sayd%''' Ne anla$%
vard% #il$e$, a$a ikisi de ka.alar%na &,yl,, k,,k, k%r$%!% a-kalar &ak$%lard%' O iki s%ska ey
8rens"in 0n,nde, -iyano eli/inde ka!aska ya-&%lar6 8rens"in #u konuda !ay%. oldu/unu #ilirsini!
ya6 +eye)andan eriyi- #i&&i' ;0!l,klerini &ak%- dikka&le in)eledi, *erek&en de o k,,k kar*alar
kendilerini .ark e&&iriyorlard% 6 Sura&lar% k%-k%r$%!% kesildi, hele o #a)ak a&%lar%6 +%h6 Bu dans $%
oluyor yani> Ben Mada$ Zarnis"in ya&%l% k%! okulundayken alla dansE3 e&$i&i$' Me!uniye&
#alosuydu' M,&hi #ir
I#aar%yd%6 Sena&0rler #eni alk%la$%lard%6 Biliyorsunu!, -renslerin ve kon&lar%n k%!lar% okurlard%
orada' Bunlar%n ya-&%/% kankandan #aka #ir ey de/ildi ki6 U&an)%$dan yan%- &u&u&u$6
Seyrede$edi$ #ile6'''B
BA$a''' si! de $i Na&alya H$i&riyevna"dayd%n%!> Yani, de$ek is&edi/i$'''B
B?ve& *een ha.&a #ana hakare& e&$i&i' +i ekin$eden herkese Vanla&&%$ #unu' Mais, $a )here7
anah&ar deli/inden #ile olsa 8rens"i *0r$ek is&edi$, onun iin *i&&i$' Baka nas%l *0re#ilirdi$> O
#unak X8rens ol$asayd% o eve *ider $iydi$6 H,,nseni!e, #enden #aka herkese ikola&a ikra$
edildi, sanki #en orada de/il$ii$ *i#i ki$se #eni$le konu$ad%6 Bunu #ile #ile ayarla$%&%''' Ah
o &as sura&l% kad%n6 Ben ona ya-a)a/%$% #iliri$6 Di$di *i&$e$ *erek $on an*e, a)ele$ var,
*erek&en''' Akulina 8an.ilovna"y% #ulu-, ona eyi''' Si! de 8rens"i unu&a#ilirsini! ar&%k6 Buraya
d0ne)e/i .alan yok' Bi5liyorsunu!, aklS #a%nda de/il, Anna Nikolayevna onu evine ekneyi
#aara)ak' +e-sinin si!den 0d, ko-uyor''' Biliyorsunu!, :ina $eselesi'''B
B[uelle horreur6B77
nan%n, #,&,n kasa#a #unu konuuyor6 Anna Nikolayevna onu ye$e/e ala)ak ve onu #ir yere
#%rak$aya)ak' S%r. si!i k%!d%r$ak iin ya-%yor, $on an*e' Anah&ar deli/inden o d0k,n&, $u&.a/%na
#ir #ak&%$ da, ierde #ir &ela&%r *idiyordu, a$-anya ald%r%yorlar, #%aklar &ak%rd%yor, ye$ek
ha!%rlan%yordu''' A)ele ederseni! onu yolda yakalars%n%!' Ne de olsa 0n)e si!in dave&ini!i ka#ul
e&$i&i6 Si!in konu/unu!, onun de/il6 O yal% &ilkinin, d,!en#a!, a-al%n si!e *,ld,/,n,
d,,nd,ke6 Sav)% kar%s% da olsa #eni$ aya/%$% #as&%/%$ &a kadar #ile de/eri yok6 +e$ #en
al#ay kar%%y%$6 Mada$ Zarnis"in ya&%l% k%! okulunda okudu$''' +%h6 Mais adieu, $on an*e6
(%!a/%$la *el$eseydi$ #era#er *iderdik'''B
7 A$a haya&%$' 77 Ne ay%- ey6
@M
@GAyakl% *a!e&e *i&&i' Marya Aleksandrovna heye)andan &i&re$eye #alad%' Al#ay%n kar%s%n%n
0/,d, *aye& a%k ve ak%ll%)ayd%' ;e)ik&ir$ek iin #ir neden ve kay#edile)ek !a$an yok&u' +4l4 en
#,y,k -ro#le$ 0!,$s,! duruyordu' :ina"n%n odas%na ko&u'
:ina kollar%n% *0/s,nde kavu&ur$u, #a% 0ne e/ik, ,!*,n ve sol*un #ir halde odada #ir aa/%
#ir yukar% dola%yordu' ;0!lerinde ya vard%' Annesine evirdi/i #ak%lar% #ir kararl%l%k %%l&%s%
&a%yordu' A)eleyle *0!yalar%n% saklad%, dudaklar%nda alayl% #ir *,l,$se$e #elirdi'
BAnneB dedi, Marya Aleksandrovna"dan 0n)e davranarak' BDi$diye dek ok s0!),k oyunu ya-&%n
#ana, he$ de ok' A$a #eni k0r ede$edin' =o)uk de/ili$' Bir iyilik $ele/i *i#i kahra$an)a
davran$a$ konusunda #eni ikna e&$eye u/ra&%n, a$a #eni$ #0yle #ir ye&ene/i$ yok'
Ben)illi/inden dolay%, kendi #aya/% .ikirlerini do/rula$aya al%$an ve onlara #ir de soyluluk
ka&$an ok d,!en#a!)a, a$a #eni kand%ra$a!s%n, duyuyor $usun> 1ekrar s0yl,yoru$' Beni #u
ekilde kand%ra$a!s%n, #unu #il$eni is&iyoru$6B
BA$a $on an*el'''B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, *eri ekilerek'
BSakin ol anne6 Beni sonuna kadar dinle$e sa#r%n% *0s&er' B,&,n #unlar%n #ir en&rika ve alakl%k
oldu/unu *aye& iyi #il$e$e ra/$en, &ekli.ini ka#ul ediyoru$, &a$a$en, duyuyor $usun,
&a$a$en> Di$di 8rens"le evlen$eye ha!%r%$ ve #u konudaki a#alar%na da yard%$)% ola)a/%$'
Bunu neden ya-&%/%$% sana s0yleye)ek de/ili$' (arar verdi/i$i #il ye&er' +er eyi ya-a)a/%$,
ya-&%/%$ adili/i a..e&&ir$ek iin ayakka#%lar%n% *iydire)e/i$, hi!$e&isi ola)a/%$, onu e/lendir$ek
iin dans #ile ede)e/i$' Beni$le evlendi/ine -i$anl%k duy$a$as% iin ya-%l$as% *ereken her
eyi ya-ar%$6 A$a #una kar%l%k, her eyi nas%l ayarlaya)a/%n% a%k a%k anla&$an% is&iyoru$' Bu
kadar %srarl% konu&u/una *0re, seni &an%d%/%$ kadar%yla, ka.anda $u&laka #ir -lan vard%r'
+aya&%nda #ir ke! olsun a%k ol, a%kl%k ol$a!sa hi#ir ey $,$k,n de/ildir6 ?/er senin #unu
nas%l ya-a)a/%n% #il$e!se$ *erek #ir karar ala$a$'B
@N
:ina"n%n d,,n)e &ar!%ndaki #u #eklen$edik de/iikli/e ok a%ran Marya Aleksandrovna #ir
s,re *0!lerini k%!%na diki-, hi konu$adan, hareke&si!)e kalakald%' Ser&li/inden ok kork&u/u
k%!%n%n inad%yla $,)adele e&$eye ha!%rd%, #ir yandan da y,!de y,! anla$ak ,!ere olduklar%n% ve
inanlar%na &ers d,se #ile her konuda i#irli/ine a%k oldu/unu .ark e&&i6 Bunun sonu)unda da,
#irden#ire )iddiye&e #inen -lan% Marya Aleksandrovna"n%n *0!lerinde %%ldad%'
B:ino)hka6B diye #a/%rd% )okuyla' B:ino)hka6 Beni$ )an%$, kan%$6B
Haha .a!la #ir ey s0yle$edi ve *idi- k%!%n% ku)aklad%'
BA$an 1anr%$" Anne #eni ku)akla$an% .alan is&e$iyoru$B diye #a/%rd% :ina, &a&s%! #ir
sa#%rs%!l%kla' BSenin &ak%n hareke&lerini is&e$iyoru$6 Beni$ senden &ek is&edi/i$ soru$a )eva-
ver$en, he-si #u'B
BA$a :ina #en seni seviyoru$6 Ben sana &a-%yoru$, oysa sen #eni i&iyorsun''' Yani, #,&,n #unlar%
senin $u&lulu/un iin ya-%yoru$'''B
;0!lerinde sah&elik&en u!ak, *erek *0!yalar% %%ld%yordu' Marya Aleksandrovna :ina"y% ok
seviyordu, a$a kendi &ar!%nda' O anda ka!and%/% #aar% onu ok e&kiledi, heye)anland%rd%,
dayan$a *,),n, !orlad%' :ina da, her eye ra/$en, annesinin onu ok sevdi/ini #iliyor ve #u
sev*iyi #ir y,k olarak *0r,yordu' Annesi ondan ne.re& e&se her ey daha kolay ola)ak&%'''
BSinirlen$e anne, #ira! sars%ld%$ da ondanB dedi :ina annesini ya&%&%r$ak iin'
B(%!*%n de/ili$, k%!*%n de/ili$, $ele/i$6B diye )%v%ldad% Marya Aleksandrovna he$en kendine
*elerek' BYani sars%ld%/%n%n .ark%nday%$' Bak &a&l%$, a%kl%k is&iyorsun, &a$a$ o !a$an a%k
ola)a/%$, &a$a$en a%k, inan6 Sen #ana *,ven ye&er' Balan*% olarak, kesin #ir -lan%$
ol$ad%/%n% s0yleyeyi$ :ino)hka, he$ nas%l olsun, #unun nedenini senin *i#i !eki #ir k%! he$en
anlar' Ba!%
@O*,l,kleri *0!ard% ede$e$''' Du kar*a da kula/%$%n di#inde #ir eyler konuu- durdu''' IAh
1anr%$6 A)ele e&$eliyi$6J ;0r,yorsun ya &a$a$en a%/%$6 A$a)%$a ulaa)a/%$a ye$in
ederi$6B dedi kendinden *eerek' BBeni$ duydu/u$ *,ven, senin dedi/in *i#i iirsel #ir *,ven
de/il $ele/i$, *ereklere dayanan #ir *,ven' Bu da 8rens"in #ira! #udala ol$as%ndan
kaynaklan%yor, yani o, ,!erine is&edi/ini ileye#ile)e/in #ir kanvas&%r' Ben #ir eye kalk%%n)a
sak%n ki$se kar%$a %k$as%n6 Sanki o a-&allar #eni$le #aa %ka#ile)ekler$i *i#i6B diye #a/%rd%,
*0!leri %%l %%l, elini $asaya vurarak' BBu #eni$ ii$6 Bunu #aar$ak iin en 0ne$li ey,
ola#ildi/in)e erkenden #ala$ak&%r, ha&&a #,y,k #ir k%s$%n% halle&sek iyi ola)ak'B
B=ok *,!el anne' Bira! daha a%kl%k is&iyoru$' 8lan%nla neden #u kadar il*ilendi/i$i ve h4l4
neden *,ven duy$ad%/%$% #iliyor $usun> =,nk, #en kendi$e *,ven$iyoru$' Bu adili/i
ya-$aya karar verdi/i$i s0yledi$ a$a -lan%n%n ayr%n&%lar% i/ren ve -is olursa, seni uyar%yoru$,
#una dayana$a$ ve havlu a&ar%$' ;eri aa/%l%k #ir ey ya-$aya karar ver$ek, sonra da #unun
iinde y,!d,/, -islik&en kork$ak da i/ren #ir ey, a$a ya-%la)ak #aka #ir ey yok' Bunun &ek
yolu #u6'''B
BA$a :ino)hka, sana 0nerdi/i$ eyin nesi i/ren $on an*e>B diye kar% %k&% Marya
Aleksandrovna ,rkeke' BBu yaln%!)a yararl% #ir evlilik ya-$a $eselesi, herkes ya-a#ilir6 1ek
ya-$an *ereken olaya #u a%dan #ak$ak, o !a$an *0!,ne daha onurlu *0r,ne)ek'''B
BAh anne, 1anr% ak%na, #ana kurna!l%k ya-$aya kalk%$a6 Bak, her eyi, her eyi ka#ul
ede)e/i$' Haha ne is&iyorsun> Ya-&%/%$%! eylerin *erek ad%n% s0yle$ek&en ekin$e, #en
ekin$iyoru$6 Belki de #undan sonra &ek &eselli$ #u6B
Yine dudaklar%nda a)% #ir *,l,$se$e #elirdi'
B1a$a$, &a$a$ $ele/i$' Bir yandan .ikir ayr%l%/%na d,,-, #ir yandan da #ir#iri$i!e say*%
duy$a$%! $,$k,n' ?/er ayr%n&%lar
MF
konusunda endieleniyorsan ve k0&, eyler ola)a/%ndan korkuyorsan, her eyi #ana #%rak' Ye$in
ederi$, sana &ek da$la a$ur #ile s%ra$aya)ak' Seni herkesin 0n,nde &ehlikeye a&a)a/%$% $%
san%yorsun> Sen #ana *,ven, her ey ok *,!el ve onurlu #ir ekilde ileye)ek, en 0ne$lisi de
#u !a&en6 +i#ir skandal %k$aya)ak' (a%n%l$a! #irka k,,k olay olsa #ile #i! ok u!aklarda
ola)a/%!6 Yani #urada kala)ak de/ili!6 B%rakal%$ arka$%!dan #a/%r%- dursunlar, onlara
ald%r$aya)a/%!6 L,&.en #ana k%!$a, a$a #u kadar *ururlu ol$ana ra/$en onlardan ekin$ene
ok a%yoru$ do/rusu :inaida'B
BAh anne, onlardan kork&u/u$ .alan yok ki6 Beni anla$%yorsunB diye )eva- verdi, raha&s%! #ir
sesle'
B8eki, -eki sev*ili$ k%!$a6 Sen #elki haya&%nda ilk ke! ya-a)aks%n, a$a onlar ha.&an%n her
*,n,n, -is oyunlar d,,nerek *eiriyorlar''' A$an )an%$, #en de neler s0yl,yoru$, ne salak
kad%n%$6 Bu -is #ir oyun de/il ki6 B0yle -islik olur $u> Asl%na #akarsan ok soylu #ir davran%6
Bunu sana a%klayay%$ :ino)hka' Yaln%!)a #ak% a%s%na #a/l% #ir ey'''B
BAnne, senin a%kla$alar%n% dinle$ek is&e$iyoru$6B diye #a/%rd% :ina 0.keyle, sa#%rs%!l%kla
ayaklar%n% yere vuruyordu'
B1a$a$ sev*ili$, &a$a$6 Yine #al&ay% &aa vurduk'''B
(%sa #ir sessi!lik oldu' Marya Aleksandrovna :ina"ya uysall%kla yakla&% ve raha&s%! #ir i.adeyle,
sanki yara$a!l%k ya-an #ir .ino k0-e/i sahi#ine #ak%yor$u *i#i *0!lerinin iine #ak&%'
BNas%l hallede)e/ini hi anlaya$%yoru$B diye deva$ e&&i :ina ne.re&le' "Sonunda u&ana)aks%n,
#undan e$ini$' Ne d,,ne)ekleri u$uru$ la #ile de/il a$a senin iin u&an ola)ak'B
BMele/i$, e/er seni endielendiren #uysa l,&.en raha& ol6 Sana yalvar%yoru$6 8lan%$%!da
anla&%/%$%! s,re)e #eni d,,n$ene hi *erek yo )' Ne #elalardan s%yr%ks%! kur&uldu/u$u #ir
#ilsen6 Ayarlana)ak eyler var6 ?n a!%ndan deneye)e/i$6 Ne olursa olsun 8rens"le ola#ildi/in)e
a#uk yaln%! kal$al%y%!' lk ad%$ #u' +er ey
ME#una #a/l%' (ukusu! sonra ola)aklar% da d,,ne#iliyoru$' +erkes 0.keden kudura)ak a$a'''
olsun6 Onlar%n ilerini #i&iriri$ #en6 Bir de Mo!*lyakov var' O #eni korku&uyor'''B
BMo!*lyakov $u>B dedi :ina k,,$seyerek'
B?ve& ya Mo!*lyakov6 A$a sen kork$a :ino)hka6 Sana ye$in ederi$, onu 0yle #ir hale
*e&ire)e/i$ ki, #i!e yard%$ #ile ede)ek6 Haha sen #eni$ *,),$, *0r$edin :ino)hka6
#a%ndayken nas%l oldu/u$u #il$e!sin' Ah :ino)hka sev*ili$6 8rens"in *eldi/ini duydu/u$ anda
#eyni$de i$ekler ak&%6 Sanki -%r%l&%l% #ir ey #,&,n varl%/%$% e&kiledi6 Bi!i$ evi$i!e *ele)e/i
ki$in akl%na *elirdi> B0yle #ir ans insana k%rk y%lda #ir *elir6 :ino)hka6 (,,k $ele/i$6 Saka& #ir
ih&iyarla evlen$ende u&an%la)ak #ir ey yok, a$a ekil$e! oldu/unu d,,nd,/,n #ir ada$la
evlene)ek olursan i&e ondan u&an$al%s%n' :a&en #u *erek #ir evlilik ol$aya)ak, #iliyorsun'
(ar%l%kl% #ir anla$a ola)ak' Yani o yal% #unak #u i&en en ok ka!anan kii ola)ak6 (endisine
#ahedilen de/er #iil$e! &alihin &ad%n% %kara)ak6 Bu*,n ne kadar *,!elsin :ino)hka' Bu *,!ellik
de/il *erek #ir &a#lo6 ?rkek olsayd%$, sen ye&er ki is&e, sahi- oldu/u$ krall%/%n yar%s%n% verirdi$'
Bunlar%n he-si ina&%6 (i$ #u *,!el eli 0-$eden dura#ilir>B Marya Aleksandrovna k%!%n%n elini
0-&,' BBu #eni$ kendi kan%$dan, )an%$dan6 O yal% #una/% *erekirse !orla seninle evlendiriri!'
Ah :ino)hka, iki$i! iin ye-yeni #ir haya& #alaya)ak6 Benden ayr%l$aya)aks%n, de/il $i
:ino)hka> Dans% yakalad%n diye anneni #a%ndan a&$aya)%ks%n ya> 1ar&%a#iliri! k,,k $ele/i$,
a$a sen yine de #eni$ *i#i #ir dos& #ul$a!s%n, he$'''B
BAnne6 Bunu ya-$ay% ka.ana koyduysan #elki de ar&%k #ala$an%n''' !a$an% *el$i&ir' Burada
!a$an kay#ediyorsun6B dedi :ina sa#%rs%!l%kla'
B?ve& :ino)hka, !a$an% *eldi' Ho/ru' Ne diye ene al%- duruyoru$ sanki6B dedi Marya
Aleksandrovna la.% alarak' B8rens"i ayar&$aya al%%yorlar' +e$en oraya *i&$e$ *erek6 ;idin)e
Mo!*lyakov"4 sorar%$, sonra da''' Ol$a!sa o yal% #ur a/% !orla
M2
*e&iriri$6 +oa kal :ina, hoa kal haya&%$' !,l$e, )an%n% s%k$a, hu!ursu! ol$a, en 0ne$lisi
#u, hu!ursu! ol$a6 +er ey en *,!el ve en onurlu #ir ekilde sonulana)ak6 +er ey olaya nas%l
#ak&%/%na #a/l%''' +oa kal, hoa kal6B
Marya Aleksandrovna :ina"y% ku&sad% ve odadan .%rlay%- %k&%' Odas%na *idin)e #ir s,re aynan%n
kar%s%nda durdu' ki dakika sonra, he- o saa&&e, d%ar% %kar diye a&lar% koulu #ekle&ilen, ,s&,
ka-al% ara#as%yla Mordasov sokaklar%nda *idiyordu' Marya Aleksandrovna *aye& *0rke$li
ya%yordu'
BYo, #eni$le #aa %ka$a!s%n%!6B diye d,,nd, ara#as%na yerleirken' B:ina karar%n% verdi/ine
*0re, sava%n yar%s%n% ka!and%k de$ek&ir' 8rens"i #%raka)ak $%y%$> Asla6 A.erin :ina"ya6 Sonunda
ka#ul e&&i6 Bu da de$ek&ir ki k,,k #eyni #0yle eylere iliyor' :a&en :ina"ya sundu/u$ eyler ok
)a!i-&i6 Onu e&kiledi6
Bu*,n *erek&en de ok *,!el6 Onun *,!elli/i #ende olsa Avru-a"n%n yar%s%n% al&,s& ederdi$6
Bakal%$, neler ola)ak''' 8renses oldu/u !a$an #,&,n o Shakes-eare sa$al%klar% #i&e)ek, neyin
ne oldu/unu 0/rene)ek6 Mordasov"dan ve o 0/re&$en #o!un&usundan #aka ne #ilir ki> Ah'''
ondan ne -renses olur6 Onu )esare&ine ve *ururuna hayran%$, yan%na #ile yakla%l$%yor6 Cyle #ir
#ak%% var ki, insan (ralie"yle kar%la$% *i#i oluyor' Nas%l oluyor da halinin .ark%nda de/il>
Neyse sonunda anlad% )an%$6 Yak%nda akl% iyi)e #a%na *ele)ek''' Ben !a&en he- yan% #a%nda
ola)a/%$' Sonunda her konuda #eni$le ayn% .ikirleri -aylaa)ak' Bensi! ya-a$aya)ak6 Ben de
#ir 8renses ola)a/%$, 8e&ers#ur*"da #ile insanlar #eni &an%ya)aklar' ?lveda #er#a& kasa#a6 O
8rens 0le)ek, o se.il o)uk 0le)ekP #en de onu kraliye& ailesinden #iriyle evlendire)e/i$' Beni
endielendiren #ir &ek ey var< A)a#a ona #ira! .a!la $% *,vendi$> Ona kar% ok $u a%k oldu$,
ok $u .a!la )okuya ka-%ld%$> Beni korku&uyor, he$ de ok korku&uyor'''B
Marya Aleksandrovna d,,n)elerine dal%- *i&$i&i' (ukusu! #unlar -ro#le$li d,,n)elerdi' +ani
ne derler ya< A!$in elinden #ir Dey kur&ul$a!'
M3:ina kendi haline kal%n)a, kollar%n% *0/s,nde kavu&uru-, odas%nda #ir aa/% #ir yukar%
dolaarak d,,nd, durdu' 8ek ok eyi d,,n,yordu' B:a$an% *eldi, he$ de &a$ !a$an%6B diye
&ekrarlay%- duruyordu hi dar$adan' Bu &u&ars%! s0!lerin ne anla$% vard%> U!un kir-iklerinde
yalar %%ld%yordu' Onlar% sil$ek akl%na #ile *el$iyordu' A$a annesinin, :ina"n%n d,,n)eleri
konusunda endielen$esine hi *erek yok&u' =,nk, :ina karar%n% ver$i ve sonular%na kendisini
ha!%rla$%&% #ile'''
BSen #ir dur #akal%$ hele6B diye d,,n,yordu Nas&asya 8e&rovna, al#ay%n kar%s% *i&&ik&en sonra,
karanl%k odada el yorda$%yla yolunu #ul$aya al%%rken' BBen de u #unak 8rens"i $e$nun
e&$ek iin -e$#e kurdeleler #a/la$aya niye&leniyordu$' Ne salak #ir kad%n%$, #eni$le
evlene)e/ine iyiden iyiye inan%yordu$' Ah Marya Aleksandrovna, de$ek a-al%$, de$ek dilen)i
k%l%kl%y%$ ha, de$ek iki y,! ru#le r,ve& ald%$> (eke sana #ir oyun ya-%- o -aray% al$asayd%$,
seni kurna! s,r&,k6 yi niye&i$den ya-&%$ he-, ya-&%/%$ iin $asra.lar%n% ald%$''' Ben de #irisine
r,ve& ver$ek !orunda kala#ilirdi$' A$a #unu ya-$ay%- kilidi kendi$ k%rd%r$a #undan sana ne>
Senin kirli ilerini #en ya-&%$, uyuuk6 1ek #ildi/in nak% ile$ek6 Sen dur hele, #en nak%s%
*0s&eriri$ sana' Da-al $%y%$ de/il $iyi$, *0r,rs,n6 Nas&asya 8e&rovna ney$i anlaya)aks%n6B
M9
Y?HNC BCLM
Marya Aleksandrovna kendisini dehas%na ka-&%r$%&%' Cesare& *erek&iren, #,y,k #ir -ro5esi vard%'
(%!%n%, varl%kl%, saka& #ir 8rens"le, herkes&en *i!li)e evlendir$ekP ada$%n #unakl%/%ndan ve
savun$as%!l%/%ndan yararlan$akP ,s&elik #unu #ir h%rs%! edas%yla ya-$ak, Marya
Aleksandrovna"n%n d,$anlar%n%n dedi/i *i#i yaln%!)a #ir )esare& ii de/il, ayn% !a$anda da
k,s&ahl%k&%' (ukusu!, ok avan&a5lar% olan #ir -ro5eydi, a$a #aar%s%!l%kla sonulana)ak olursa
sahi#ini, en ha.i. deyi$iyle, re!il ede)ek&i' Marya Aleksandrovna #unun .ark%ndayd%, a$a #unun
iin )an%n% s%k$%yordu' BBen ne #elalardan s%yr%ks%! kur&uldu$6B de$i&i :ina"ya ve hakl%yd%' Yoksa
#ir kahra$an ola#ilir $iydi hi>
B,&,n #unlar yol kesi- soy*un ya-$aya #en!iyordu hi kukusu!, a$a Marya Aleksandrovna"n%n
ald%rd%/% .alan yok&u' Bu konuda ,r,&,le$e! #ir inan)% vard%< BBu ii #aard%/% anda ar&%k ki$se
#ir ey ya-a$aya)ak&%'B Bu 0yle avan&a5l% #ir eydi ki d,,n)esi #ile Marya Aleksandrovna"n%n
&,ylerini ,r-er&$eye ye&iyordu' Ayn% !a$anda da iinde korkulu #ir heye)an vard%, sanki
M@
i/neli #ir $inderde o&uruyor *i#iydi' lha$ dolu #ir kad%n ol$as% ona ink4r edile$e! ye&enekler de
sa/la$%&%, hareke& -lan% ha!%rla$a konusunda da #aar%l%yd%' ;eri u aa$ada, -lan% yaln%!)a
&aslak halindeydi, #elli #elirsi! #ir ekilde ka.as%nda )anlan%yordu' Y,!ler)e ayr%n&% ve olas%l%k
hesa-lan$ay% #ekliyordu' A$a Marya Aleksandrovna kendisine *,veniyordu' Onu
heye)anland%ran #aar%s%! ol$a korkusu de/il, ie #ir an 0n)e #ala$a, kav*aya a#u)ak
ka&%l$a ar!usuydu' ?n*elleri ve *e)ik$eleri d,,nd,ke sa#%rs%!l%k&an 0l,yordu' ;e)ik$elerden
s0! a%l$%ken, d,,n)eleri$i!den #ahse&$ek iin i!nini!i is&iyoru!' Marya Aleksandrovna
#elan%n #,y,/,n, Mordasovlu soylulardan, 0!ellikle de Mordasov sosye&esinin kad%nlar%ndan
#ekliyordu' (endisine duyduklar% a)%$as%! ne.re&i deneyi$leriyle 0/ren$i&i' Du anda #ile, daha
hi ki$seye s0yle$edi/i halde, -lan%n%n #,&,n kasa#a &ara.%ndan #ilindi/inin .ark%ndayd%' ?vinde
sa#ah yaanan #ir olay%n, aka$a kal$adan, -a!ardaki sa&%)% kad%ndan, d,kk4ndaki &e!*4h&ara
kadar herkesin kula/%na *i&&i/ini #irok de.a &ekrarlanan a)% deneyi$lerden 0/ren$i&i' Marya
Aleksandrovna"n%n iinde #ir &ehlike 0nse!isi vard% ve 0nse!ileri onu hi yan%l&$a!d%' Bu ke! de
#unlar kurun&u de/ildi'
+en,! #il$edi/i eyler ol$u&u' C/lene do/ru, yani 8rens"in Mordasov"a *eliinden , saa& kadar
sonra, kasa#ada *ari- dedikodular yay%l$aya #alad%' (i$den %k&%/% #elli de/ildi, a$a #,y,k #ir
h%!la yay%l$%&%' Marya Aleksandrovna"n%n yir$i , ya%ndaki, draho$as%! k%!% :ina"y% 8rens"le
nianlad%/%n%P Mo!*lyakov"un da -os&aland%/%n% ve her eyin ayarland%/%n% konuuyorlard%' Bu
dedikodular%n nedeni ne ola#ilirdi> +erkes Marya Aleksandrovna"y%, kal#inden *eenleri ve
ar!ular%n% #0ylesine iyi #ile)ek kadar &an%yor ola#ilir $iydi> Ne dedikodular%n olaylar%n seyrine
uy$a$as% Iki #0yle olaylar%n #ir saa& iinde d,!enlene#il$esi ok !orduJ, ne de hik4yenin
as%ls%!l%/% Iki hi ki$se dedikodunun nereden kaynakland%/%n% #il$iyorduJ Mordasovlular"%n
duyduklar%na inan$alar%n% en*elleye#ilirdi' Hedikodu yay%ld%ka yay%ld% ve ina&la k0k sald%' in en
il*in yan% dedikodunun, Marya
MM
Aleksandrovna"n%n k%!% :ina"ya #u konuyu a$aya #alad%/% anda yay%l$% ol$as%yd%' &e
kasa#al%lar #0yleydi6 (asa#al%lar%n dedikodular% !a$an !a$an $u)i!e #oyu&lar%na var%r, kukusu!
#unun nedenleri vard%r' Bu, onlar%n #ir#irlerini u!un !a$and%r, yak%ndan &an%y%-, il*ilen$elerinden
kaynaklan%r' +er #iri di/erinin #ak%lar% al&%nda yaar' Say%n he$erilerinden #ir ey sakla$as%
i$k4ns%!d%r' Seni e!#ere #ilirlerP ha&&a senin kendi hakk%nda #il$edi/in eyleri #ile #ilirler' nsan,
kasa#al%lar%n do/u&an -sikolo* ve kal- u!$an% olduklar%n% d,,n$eden ede$e!' Bu y,!den de
#0yle kasa#alarda -sikolo*lara ya da kal- u!$anlar%na de/il de ina&% eeklere ras&lay%n)a
*erek&en a%r%r%$' Neyse )an%$, i$di #unun s%ras% de/il'
+a#er *0k *,r,l&,s, e&kisi yara&&%' +erkes, 8rens"le evlili/i 0yle -arlak ve ak%ll%)a #ir ey olarak
*0r,yordu ki a)ayi-li/ine ki$se 5 dikka& #ile e&$iyordu' Olay%n #ir #aka a%s%n% da #elir&$e$i!
*erek< Nedendir #ilin$e! a$a Mordasovlular, Marya Aleksandrovna"dan ok :ina"dan ne.re&
ediyorlard%' :ina"n%n *,!elli/i #unun nedenlerinden #iriydi herhalde' Mordasovlular"%n *0!,nde ne
kadar kusurlu olursa olsun, Marya Aleksandrovna onlardan #iriydi' Oradan ayr%l%- *ide)ek olsa,
ki$ #ilir, #elki de onu 0!lerlerdi' Onun der&leri ve kar$akar%%k ileri haya&lar%na hareke&
*e&iriyordu' Onsu! #ir yaa$ s%k%)% olurdu' Oysa :ina sanki Mordasov"da de/il de #ulu&lar%n
,!erinde ya%yor *i#i davran%yordu' (asa#al%lar onu kendi denkleriy$i *i#i *0r$,yorlard%' :ina
da #elki .ark%na #ile var$adan, onlara ki#irle #ak%yordu' &e i$di #u :ina, hakk%nda skandall%
ha#erler yay%lan, ki#irli, #urnu #,y,k #u :ina, #ir 8renses, #ir $ilyoner ola)ak, soylular s%n%.%na
*ire)ek&i6 Bir iki y%l iinde dul kal%n)a, #elki de #ir d,kle ya da *eneralle evlene)ek&iP ha&&a #elki de
valinin kar%s% olurdu I,nk, vali he$ duldu, he$ de kad%nlara d,k,n #iriydiJ' Sonra kasa#an%n
0nde *elen kad%n% ola)ak&%, hi kukusu! #unun d,,n)esi #ile dayan%la)ak ey de/ildi'
Mordasov"un &arihinde hi#ir ha#er, :ina"n%n 8rens"le evlen$e ha#eri kadar 0.ke yara&$a$%&%'
+er ka.adan #ir i&ira! %/l%/% y,kseliyordu' Bunun #ir *,nah, #aya/% ve -is #ir ey oldu/u, yal%
ada$%n
MGakl%n%n #a%nda ol$ad%/%, alda&%ld%/%, oyuna *e&irildi/i, doland%r%ld%/%, #unakl%/%ndan
yararlan%ld%/%, kana susayanlar%n -enelerinden kur&ar%l$as% *erek&i/i, #unun korsanl%k ve
ahlaks%!l%k oldu/u #as #as #a/%nld%' +e$ sonra :ina"n%n 0!elli/i neydi ki, -ek4l4 #ir #akas% da
8rens"le evlene#ilirdi\Marya Aleksandrovna #u %/l%klar% ve konu$alar% yaln%!)a &ah$in
ede#iliyordu, a$a #u ona ye&&i' +erkesin, onun -lan%n% #o!$ak iin $,$k,n olan ol$ayan her
&,rl, eyi kullana)a/%n% #iliyordu' 8rens"i *as- e&$eye al%%yorlard%, onu &ekrar ele *eir$ek iin
u/ra ver$ek *ereke)ek&i' +e$ 8rens"i ele *eir$eyi ve ayar&$ay% #asarsa #ile, onu sonsu!a
dek kon&rol al&%nda &u&a$a!d% ya' +e$, o *,n, iki saa&e kal$adan, Mordasov"un #,&,n
kad%nlar%n%n, #ir #ahaneyle salonuna dolu$aya)aklar% ne $alu$du> Ar&%kkur&ula#ilirsen kur&ul'
(a-%dan a&san #a)adan *irerlerdi, #u Mordasov iin i$k4ns%! #ir ey de/ildi' Yani, kay#edile)ek
saa&, ha&&a dakika #ile yok&u, he$ daha -lan uy*ulan$aya #alan$a$%&% #ile' Birden#ire Marya
Aleksandrovna"n%n ka.as%nda #ir i$ek ak&% ve he$en #ir .ikir ol*unla&%' Yeri *elin)e #u .ikirden
s0! ede)e/i!' Di$dilik, kahra$an%$%!%n, ser& #ir y,!le, ilha$ dolu olarak ve e/er 8rens"i *eri
al$an%n &ek yolu #uysa #ir savaa ha!%rlanarak Mordasov sokaklar%nda son s,ra& *i&&i/ini
s0yleyeli$' Bunun nas%l #aar%la)a/%n% yada ona ras&lay%- ras&la$aya)a/%n% #il$iyordu, a$a
#ildi/i #ir ey varsa, o da #,&,n Mordasov yerin di#ine de #a&sa -lan%ndan d0n$eye)e/iydi'
lk ad%$% u$du/undan daha #aar%l%yd%' Yolda 8rens"le kar%la&% ve onu evine ye$e/e *0&,r$eyi
#aard%' H,$anlar%n%n #,&,n u/ralar%na ra/$en is&edi/ini nas%l #aard%/%$ ve Anna
Nikolayevna"y% nas%l a-&al duru$una d,,rd,/,n, sora)ak olursan%!, #0yle #ir sorunun Marya
Aleksandrovna"n%n an%na yak%$aya)a/%n% s0yle$e$ *erekir' Anna Nikolayevna An&i-ova *i#i
#ir raki#in ,s&esinden *ele$e$esi nas%l $,$k,n ola#ilir ki> Raki#inin evine do/ru yaklaan
8rens"i yakala$% ve hi#ir eyin onu a$a)%ndan sa-&%r$as%na i!in yer$eden 0!ellikle de skandal
%k$as%ndan ok korkan Mo!*lyakov"a ald%r$adan ara#aya a&&%/% *i#i *0&,rd,' Marya
Aleksandrovna"y% raki-lerinden ay%ran 0!elli/i, #ir
l
&ehlike an%nda herhan*i #ir skandaldan kork$a$as%, #aar%ya *iden her yolu do/ru #ul$as%yd%'
(ukusu! 8rens s0!,n, e&$eye de/e)ek #ir diren$e *0s&er$edi' +er !a$an 4de&i oldu/u ,!ere
her eyi a#u)ak unu&&u' +alinden *aye& $e$nundu' Ye$ek&e hi dur$adan konu&u, ok
neeliydi, akalar ve keli$e oyunlar% ya-&%, sonunu *e&ire$edi/i ya da .ark%na var$adan #ir
#akas%yla kar%&%rd%/% .%kralar anla&&%' Na&alya H$i&riyevna"n%n evinde , kadeh a$-anya i$i&i'
Ye$ek&e daha da .a!las%n% ii- &a$a$en ak%nla&%' Marya Aleksandrovna kadehini dolduru-
duruyordu' Ye$ek hi de .ena *e$edi' Canavar Niki&a hi#ir eyi $ahve&$e$i&i' ?v sahi#i
neesiyle konuklar% )anland%r%yordu' C&ekiler her nas%lsa -ek havalar%nda de/illerdi' :ina )iddi
sessi!li/ini koruyordu' Mo!*lyakov"un kendinde ol$ad%/% #elliydi, -ek ye$ek ye$edi' Sanki #ir
ey d,,n,yor *i#iydi' Bu al%%l$a$% #ir ey oldu/undan Marya Aleksandrovna endielendi'
Nas&asya 8e&rovna sura&%n% as$% o&uruyor, Mo!*lyakov"a *i!liden *i!liye, *ari- iare&ler
ya-%yordu, a$a Mo!*lyakov .ark%nda #ile de/ildi' +o &av%rl% ev sahi#i ol$asayd% ye$ek )ena!e
ye$e/ine #en!eye)ek&i'
Marya Aleksandrovna"n%n *0r,n&,s,n,n al&%nda anla&%l$a! #ir heye)an vard%' :ina"n%n *0!,nde
ya i!leri &a%yan, yasl% *0r,n&,s, annesine 0l,$ korkusu ver$eye ye&iyordu da ar&%yordu #ile' Bir
#aka -ro#le$ daha vard%< :a$an ok 0ne$liydi, a)ele e&$eleri *erekiyordu, #ir de orada kukla
*i#i o&uran ve her eye en*el olan "lane& Mo!*lyakov" vard%6 O varken herhan*i #ir *irii$de
#ulun$ak s0! konusu de/ildi' Marya Aleksandrovna korkun #ir endie iinde $asadan kalk&%'
Ye$ek&en kalk&%klar% anda, Mo!*lyakov"un yan%na *eli-, hi #eklen$edik #ir ekilde, he$en
*i&$esi *erek&i/i iin ok i!,ld,/,n, s0yle$esi deyi$ yerindeyse onu ok e&&i' BNeden a$a>B
diye soru&urdu, i&enlikle' BDey, Marya AleksandrovnaB diye #alad% Mo!*lyakov raha&s%! ve #ira!
da ak%n #ir ekilde, B#ana *ari- #ir ey oldu' Nas%l s0yleye)e/i$i #ile$iyoru$''' L,&.en, 1anr%
ak%na #ana #ir 0/,& verin6B
MN
MOl
BNeler oluyor>B
BBu*,n va.&i! #a#a$a ras&lad%$' +ani &,))ar Boroduyev''' &an%rs%n%!' Yal% ada$ ok 0.keliydi,
#urnu$un #,y,d,/,n, s0yleyerek, #eni a!arlad%' Bu Mordasov"a ,,n), *elii$ ve ona
u/ra$ad%$' "Bu*,n aya *el" dedi' Saa& d0rd, *e&i' +er !a$an, klasik #ir ekilde, ekerle$esini
ya-ar ve saa& #e&e ay%n% ier' Ne ya-a#iliri$> Bir d,,nseni!e Marya Aleksandrovna, hu!ur
iinde ya&s%n, #a#a$ h,k,$e& .onundan -ara al%- ku$ar oynad%/% !a$an onu 0l,$den
kur&ar$%&%' :a&en #u y,!den de #eni$ va.&i! #a#a$ ol$u&u' ?/er :inaida A.anasyevna ile
evlene)ek olursa$, #eni$ sade)e y,! elli n,.uslu #ir k0y,$ ola)ak, a$a onun #ir $ilyonluk k0y,
var' +i o)u/u da yok' ?/er her ey yolunda *iderse vasiye&inde #ana da y,! #in #%raka#ilir'
Ye&$iine *eldi, #ir d,,nseni!e6B
BA$an 1anr%$6 B0ylesini hi duy$ad%$6 8eki ne #ekliyorsun>B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna,
sevin)ini saklaya$adan' B+e$en *idin, he$en6 :a$an kay#e&$e$elisini!' Ye$ek #oyun)a si!i
i!ledi$, ren*ini! u$u&u' +e$en *idin $on a$i, he$en *idin6 +a&&a #u sa#ah u/ray%- sev*isine
lay%k oldu/unu!u *0s&er$eni! *erekirdi6 Ah u *enler, ah6B
BA$a Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov ak%nl%kla' BOnunla konu&u/u$ iin #eni
ele&iren si! de/il $iydini!> Meyhanelerde, #odru$larda avare avare dola%- duran, sakall%
$u5i/in #iri oldu/unu s0yl,yordunu!'B
BAh $on a$i6 nsan iyi)e d,,n,- &a%n$adan -ek ok ey s0yl,yor6 Ben de ha&a ya-a#iliri$,
a!i! de/ili$ ya6 +er neyse )an%$, !a&en 0yle #ir ey s0yledi/i$i ha&%rla$%yoru$, a$a #elki de ruh
hali$ iyi de/ildi''' s&elik si! o !a$an :ina"ya &ali- de/ildini! daha''' (ukusu! #u #en)illik, a$a
ar&%k her eye #aka #ir a%dan #ak$ak *erekir' B0yle ya-&%/%$ iin #eni han*i anne sulaya#ilir>
+e$en *idin, #ir dakika #ile kay#e&$eyin6 Aka$ da orada kal%n''' Ona #enden de s0! edin,
say*% duydu/u$u, sevdi/i$i, de/er verdi/i$i ile&in, elini!den *eldi/in)e *,!el anla&%n6 Ah 1anr%$
&a$a$en akl%$dan %k$%, #unu #eni$ si!e daha 0n)e 0ner$e$ *erekirdi'B
BBana ,$i& verdini! Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov, kendinden *e$i #ir halde'
BYe$in ederi$, ar&%k her dedi/ini!i ya-a)a/%$6 Si!e anla&$aya korkuyordu$6''' Di$di *idiyoru$,
hoa kal%n6 L,&.en :ina A.anasyevna"dan #eni$ ad%$a 0!,r dileyin' 1ekrar d0ne)e/i$'''B
B(al#i$ si!inle $on a$i6 Benden s0! e&$eyi unu&$ay%n6 ;erek&en &a&l% #ir ih&iyar' Onun
hakk%ndaki d,,n)eleri$ ok&and%r de/i&i''' :a&en onun eski Rus &av%rlar%n% her !a$an
sev$ii$dir''' Au revoir, $on a$i, au revoirlB
BOnu #uradan u!akla&%r$ak Sey&an"%n ii6 Yo, yo 1anr% yard%$ ediyor ol$al%6B diye d,,nd,,
sevin&en ne.esi kesilerek'
8avel Aleksandrovi)h, hole %k$% k,rk,n, *iyiyordu ki Nas&asya 8e&rovna #irden .%rlay%- yan%na
*i&&i' +e- #u an% #ekliyor *i#iydi'
BNereye *idiyorsunu!>B diye sordu, onu kolundan &u&arak'
BBoroduyev"in evine, Nas&asya 8e&rovna6 Beni$ va.&i! #a#a$d%r o''' =ok !en*in #ir ih&iyard%r,
#ira! onunla il*ileneyi$ ki $iras%nda #eni de ha&%rlas%n6'''B
8avel Aleksandrovi)h ok keyi.li #ir ruh hali iindeydi'
BBoroduyev"e $i> O halde nianl%n%!a elveda diye#ilirsini!B dedi Nas&asya 8e&rovna kesin #ir
i.adeyle'
B?lveda da ne de$ek oluyor>B
BO de$ek oluyor i&e6 Onun si!e ai& oldu/unu san%yordunu!, de/il $i> A$a onu 8rens"le
evlendir$eye al%%yorlar' (endi kulaklar%$la duydu$'B
B8rens"le $i> Ri)a ederi$ Nas&asya 8e&rovna6B
BNe diye ri)a ediyorsunu! )an%$> (endi kulaklar%n%!la duy$ak is&erseni! -al&onu!u #%rak%-
#eni$le *elin'B
Hili &u&ulan 8avel Aleksandrovi)h -al&osunu %kar%-, -ar$ak ular%na #asarak Nas&asya
8e&rovna"y% i!ledi' (ad%n onu, sa#ah *i!leni- )asusluk ya-&%/% k,,k odaya *0&,rd,'
BBeni #a/%lay%n, a$a Nas&asya 8e&rovna, #,&,n #unlar%n ne de$ek oldu/unu anlaya$%yoru$6'''B
GF
GEB?/ili- dinledi/ini! !a$an anlaya)aks%n%!' +erhalde oyun i$di #alar'B
BNe oyunu>B
BD6 Ba/%rarak konu$ay%n6 Oyun de$ekle si!i kand%r$aya niye&lendiklerini s0yle$e/e
al%%yoru$' Si! 8rensle %k&%k&an sonra Marya Aleksandrovna &a$ #ir saa&, :ina"y% 8rens"le
evlen$esi iin ikna e&$eye u/ra&%' Onu alda&$ak&an daha kolay #ir ey ol$ad%/%n% s0yledi ve
onu evlen$eye !orlad%' Cyle kurna!l%klar denedi ki $ide$ #uland%' Buradan her eyi dinledi$'
:ina ra!% oldu' Si!in hakk%n%!da da konu&ular' 1a$ anla$%yla a-&al yerine koydular si!i6 :ina
si!inle evlen$eye)e/ini a%k a%k s0yledi' Ben de a! a-&al de/ili$6 A! kals%n kurdele &ak%-
*e!e)ek&i$6 Hinleyin, #ak%n6B
B?/er #u do/ruysa, ikili oynuyorlar de$ek&ir6B diye .%s%ldad% 8avel Aleksandrovi)h,
Nas&asya8e&rovna"n%n *0!lerinin iine a-&al a-&al #akarak'
BHinleyin, #ak%n daha neler duya)aks%n%!'B
B8eki nereden dinleyeyi$>B
BBuradan, e/ilin ve anah&ar deli/inden dinleyin'''B
BA$a Nas&asya 8e&rovna, #en''' #en #akalar%n%n konu$alar%n% *i!li)e dinleye$e$ ki'B
BAr&%k #unu d,,n$ek iin *e kald%n%!' ;ururu #ir yana #%rak%n, *eldi/ini!e *0re dinle$elisini!6B
BA$a'''B
BBunu ya-a$a!san%! o !a$an si!i kand%r$alar%na *0! yu$un' Ben si!in iin ,!,leyi$, si!
na!lan%n' Bana ne sanki> Yani #unlar% kendi$ iin ya-$%yoru$ ya' B,&,n aka$ #urada kala)ak
de/ili$6B
8avel Aleksandrovi)h )esare&ini &o-lay%- anah&ar deli/ine e/ildi' (al#i *,$ *,$ a&%yor, akaklar%
!onkluyordu' Ona neler oldu/unu #il$iyordu'
G2
S?(:NC BCLM
BHe$ek Na&alya H$i&riyevna"da iyi !a$an *eirdini!, 0yle $i 8rens>B dedi Marya Aleksandrovna,
yaklaan sava% a*0!l,l,kle #eklerken' Bir yandan da $asu$ #ir soh#e& #ala&$aya
al%%yordu' (al#i #ekle$enin heye)an%yla h%!la a&%yordu'
Ye$ek&en sonra 8rens sa#ah a/%rland%/% salona al%nd%' Marya Aleksandrovna"n%n evinde, #,&,n
0ne$li olaylar ve )iddi &o-lan&%lar he- #u salonda ya-%l%rd%' Ovunurdu salonuyla' Al&% kadeh
ara-&an sonra, yal% ada$ iyi)e *eve$i&i, ayak&a dura$%yordu' Bir yandan da konu$adan
ede$iyordu' ;i&*ide #o#o/a! ol$u&u' Marya Aleksandrovna #unun *ei)i oldu/unu ve
konu/unun yor*un d,,- uyuklaya)a/$% #iliyordu' He$ir &av%nda d0v,l,rd,' Sava alan%n% 0yle
#ir kolaan e&&ik&en sonra, a-k%n ih&iyar%n :ina"ya &a&l% &a&l% B ]ak&%/%n% .ark e&&i ve ana y,re/i
neeyle k%-%rdand%'
B+e$ de ok iyiydiB dedi 8rens' BBilirsini!, Na&alya H$i&iyevna ok $,ke$$el #ir kad%nd%r, ok
$,ke$rnel #ir <ad%n6B
G3.
Marya Aleksandrovna her ne kadar -lanlar%na dal$% olsa da raki#ine 0v*,ler ya/d%r%l$as%na
dayana$ad%'
BA$an )an%$, 8rens6B diye #a/%rd%, *0!leri %%ldayarak' BSi! de ona $,ke$$el derseni! #en ne
d,,ne)e/i$i #ile$e$ ar&%k6 Si! #i!i$ #uradakileri hi &an%$%yorsunu! de$ek&ir, he$ de hi'
+e-si *0s&eri, al&%n k%l%.%n al&%nda he-si d,!en, he-si oyun' (%l%.% kald%r%rsan%!, ieklerin al&%nda
eekar%s% yuvas% #ula)aks%n%!, orada ili/ini!i ke$i/ini!i s0$,re)ekler6B
B;erek&en $i>B diye #a/%rd% 8rens' B=ok a%rd%$'B
BYe$in ederi$ ki 0yle' Ah $on 8rin)e' Bak :ina, *een ha.&a Na&alya H$i&riyevna"n%n evinde olan
*,l,n ve sevi$si! olay% anla&$al%y%$' +a&%rl%yorsun, de/il $i> ?ve&, 8rens, hakk%nda ok iyi
eyler d,,nd,/,n,! o Na&alya H$i&riyevna ile il*ili #ir olay' Ah sev*ili 8rens, si!e ye$in ederi$
dedikodu)u de/ili$ #en6 Bunu si!i e/lendir$ek, #uradaki insanlar%n nas%l oldu/unu anla$an%!
iin )anl% #ir 0rnek olarak anla&%yoru$' ki ha.&a 0n)e Na&alya H$i&riyevna #ana u/rad%' Ona
kahve ikra$ e&&ik ve #ir ey al$ak iin #en odadan %k&%$' ;,$, ekerli/i$de ne kadar eker
oldu/unu *aye& iyi #iliyordu$' A/!%na kadar doluydu' H0n,n)e #ir de #ak&%$ ki, di#inde yaln%!)a
, &ane kal$%' Odada Na&alya H$i&riyevna"dan #aka ki$se yok&u' Ne dersini! #una> (osko)a
&a #ir evi, s%n%rs%! -aras% var' Bu ko$ik #ir 0rnek, a$a si! #undan #i!i$ insanlar%$%! hakk%nda #ir
.ikir edinirsini!'B
B ;erek&en $i>B dedi 8rens, #,y,k #ir ak%nl%kla' Bu ne a*0!l,l,k6 +e-sini &ek #a%na $%
ye$i>B
B&e, o 0yle $,ke$$el #ir kad%nd%r6 Bu i/ren olay% nas%l #uldunu!> Ben #0yle #ir ey ya-a)ak
olsa$ ora)%k&a 0l,rd,$6B BAh eve&''' A$a yine de #elle .e$%ne7 #iliyorsunu!'''B BNa&alya
H$i&riyevna $%> Ri)a ederi$ 8rens, &as sura&l%n%n #iri6 Ah 8rens ah6 Si! neler s0yl,yorsunu!>
Ben de si!in ok daha !evkli oldu/unu!u san%rd%$'''B 7 ;,!el kad%n' '
BAh eve& ya, &as sura&l%''' a$a #iliyorsunu! ok 0!el #ir &ar!% var''' ?ve&, dans eden k,,k k%!%n%n
da oy le''' ok 0!el'''B
BSone)hka $%> A$a 8rens, o daha o)uk6 On d0r& ya%nda6B
BAh eve&''' ok hareke&li, v,)udu da #ii$leniyor''' ok eker #ir k%!6 Onunla dans eden 0&eki k%!
da ok iyi'''B
BAh !avall% 0ks,!,n #iri o 8rens6 Onu s%k s%k evlerine al%rlar'B
BCks,! ha> 8asakl% #irine #en!iyor' ?n a!%ndan ellerini do/ru d,r,s& y%kasa #ari''' A$a yine de
eki)i'''B
8rens he$ #0yle s0yl,yor, he$ de *0!l,/,n, do/rul&u- #,y,k #ir a*0!l,l,kle :ina"ya
#ak%yordu'
BMais *uelle )har$an&e -ersonne6B7 diye $%r%ldand% alak sesle, !evk&en eriyerek'
B :ina #i!e #ir eyler al, yok yok, en iyisi ark% s0yle6 Cyle *,!el sesi var ki 8rens6 1a$ #ir
sana&%' Bir #ilseni! 8rensB dedi Marya Aleksandrovna yu$uak #ir sesle' :ina"n%n s,!,l,r)esine
-iyanoya do/ru *i&$esi !avall% ada$a ye&&i de ar&&% #ile' BOnun nas%l da 0rnek #ir k%! oldu/unu #ir
#ilseni!6 Cyle sev*i doludur, #ana kar% 0yle yu$uak&%r ki6 Ne hassasl%k, ne y,rek6B
BAh eve&, hassasl%k''' +aya&%$da onun *,!elli/iyle kar%la&%r%la#ile)ek &ek #ir kad%n *0rd,$B diye
araya *irdi 8rens yu&kunarak' BO&u! y%l 0n)e 0len (on&es Nainskaya' =ok #,y,leyi)i #ir kad%nd%,
&ari. edile$e! #ir *,!elli/i vard%'" Sonra a%#a%s% ile evlendi'''B
B A%#a%s%yla $% 8rens>B
B?ve& a%#a%''' #ir Arans%!"d%' Onu yur&d%%nda kon& ya-&%' +o #ir ada$d%, e/i&i$liydi, k,,),k
#ir sakal% vard%6B
BA$a''' a$a''' nas%l #ir haya& s,r,yorlard% 8rens>B
BAh eve& *,!el #ir haya&lar% vard%' ;eri k%sa #ir s,re sonra da #oand%lar' (ad%n%n -aras%n% al%-
ka&%' Bir sos y,!,nden .alan kav*a e&$iler'''B
7 Ne ho ey #u' ,
G9
G@BAnne ne alay%$>B diye sordu :ina'
BDark% s0ylesen daha iyi olur :ina' =ok *,!el s0yler 8rens6 M,!i/i sever $isini!>B
BAh eve&6 Char$an&, )har$an&l M,!i/e &u&kunu$' Yur&d%%ndayken Bee&hoven"la &an%$%&%$'B
BBee&hoven $%> :ina d,,ne#iliyor $usun, 8rens Bee&hoven"i &an%yor6B diye #a/%rd% Marya
Aleksandrovna kendinden *eerek' BAh 8rens6 ;erek&en &an%&%n%! $%>B
BAh eve&''' ok s%k% . ikiydik' ?n.iye eki- dururdu' Ne ko$ik ada$d%'B
BBee&hoven $%>B
B?ve& Bee&hoven &a#ii' Asl%nda #elki Bee&hoven de/ildi, o Al$anlar"dan #iriydi' O kadar ok Al$an
vard% ki''' +er neyse, #a!en i-in u)unu ka%r%yoru$'B
BNe s0yle$e$i is&ersin anne>B diye sordu :ina'
B+ani u 0valyenin ark%s% var yaP kalenin han%$%yla 4%/%n%n ark%s%, onu s0yle''' Ah 8rens6
D0valye hik4yelerine #ay%l%yoru$6 Ah o kaleler6 Or&aa/ yaa$%6 ^%klar, yar%$alar''' Ben de
sana elik ederi$ :ina' Bira! daha yakla%n 8rens6 Ah o kaleler ah6B
B?ve& ya kaleler' Ben de kaleleri severi$B diye $%r%ldand% 8rens )okuyla, &ek *0!,n, :ina"ya
dikerek' BA$an''' 1anr%$6B diye #a/%rd%' BO ak hik4yesi6 Ben onu #iliyoru$6 Y%llar 0n)e duydu$'''
Bana 0yle ok eyi ha&%rla&%yor ki''' Ah 1anr%$6B
:ina s0yle$e/e #alay%n)a 8rens"e neler oldu/unu anla&$aya)a/%$' Bir !a$anlar ok ,nl, olan
o eski, Arans%! ak ark%s%n% s0yledi' =ok *,!el s0yl,yordu' ?&kileyi)i, -,r,!s,!, in)e sesi insan%n
iine iliyordu' Sevi$li y,!,, ahane *0!leri, &ulara #asan in)e -ar$aklan, kal%n, ka-kara, -arlak
salar%, ini- kalkan *0/s,, *ururlu, $uh&ee$, soylu *0r,n,, !avall% ih&iyar% #,y,ledi' 8rens k%!
ark% s0ylerken *0!,n, ondan ala$%yordu, heye)andan #o/ula)ak *i#iydi' Da$-anya, $,!ik ve
)anlanan an%larla ki$in *,!el
GM
an%lar% yok&ur ki> k%!%an yal% y,re/i u!un !a$and%r ol$ad%/% kadar h%!l% a&$aya #alad%'''
Neredeyse :ina"n%n 0n,nde di!,s&, 0ke)ek ve ark%s%n% #i&irene kadar a/laya)ak&%'
BMa )har$an&e en.an&6B diye #a/%rd% :ina"n$ -ar$aklar%n% 0-erek'B Lous$e ravisse!676 Di$di
ha&%rl%yoru$''' a$a''' a$a''' $a )har$an&e en.an&'''B
8rens s0yle$eye al%&%/% eyin sonunu *e&ire$edi'
Marya Aleksandrovna &a$ !a$an% oldu/unu hisse&&i'
BNeden kendini!i ,!,yorsunu! 8rens>B diye #a/%rd% )iddiye&le' BBu duy*usall%kla, #u ener5iyle, #u
ruhsal !en*inlikle kendini!i )anl% )anl% *0$,yorsunu!6 nsanlardan ve dos&lar%n%!dan
ka%yorsunu!6 Bu a..edil$e! #ir ey6 (endini!i d,,n,n 8rens6 ;0!lerini!i a%- haya&a #ir #ak%n6
;e$iini!in, *enli/ini!in, kay*%s%! *,nlerini!in an%lar%n% ha&%rlay%n, onlar% )anland%rarak kendini!
de hareke&lenin6 Yine insanlar%n aras%na kar%%n6 Yurd%%na %k%n' &alya"ya, s-anya"ya *idin
8rens6''' Si!e reh#erlik ede)ek #irine ih&iya duya)aks%n%!, si!i seven, say*% duyan, heye)an%n%!%
-aylaa)ak #irine ih&iya duya)aks%n%!6 Nas%l olsa dos&lar%n%! var6 =a/%r%n onlar%, e&ra.%n%!a
&o-lay%n, he-si *ele)ek&ir' +er eyi #%rak%- ilk *elen #en oluru$' Hos&lu/u$u!u unu&$ad%$ 8rens,
ko)a$% #ile #%rak%- -eini!den *eliri$''' Ah e/er daha *en olsayd%$, e/er k%!%$ kadar *,!el ve
eki)i olsayd%$, si!e yol)ulu/unu!da elik ederdi$, re.aka&ini!, eini! olurdu$'B
BAh si!in #ir !a$anlar ,ne )har$an&e -ersonne77 oldu/unu!dan e$ini$B dedi 8rens, #urnunu
$endiline silerken' ;0!,nde yalar vard%'
B=o)uklar%$%! sayesinde ya%yoru! 8rensB dedi Marya Aleksandrovna #0#,rlenerek' BBeni$ de
koruyu)u #ir $ele/i$ var6 Huy*u ve d,,n)e arkada%$ k%!%$6 S%r. #enden ayr%l$ak is&e$edi/i
iin yedi &ane evlen$e &ekli.ini *eri evirdi'B
BCyleyse si! #ana elik ederken o da #i!i$le *ele)ek> O !a$an
Akl%$% #a%$dan ald%n%!' 77 +o "5iri'
GGseve seve *ideri$6B dedi 8rens )anlanarak' B(esinlikle *ideri$6 He$ek ,$i&lene#iliri$''' O
#,y,leyi)i #ir o)uk6 Ma )har$an&e en.an&l'''B 8rens yine :ina"n%n ellerini 0-$eye #alad%' :avall%
ada$, 0n,nde di! 0k$eye ha!%rd%'
BA$a''' a$a 8rens ",$i&lene#iliri$" de ne de$ek>B dedi Marya Aleksandrovna la.%n% keserek'
B,y,k #ir la. kala#al%/%n%n #alaya)a/%n% hissediyordu' BNe *ari-sini! 8rens6 Si! #ir kad%n%n
il*isine lay%k ol$ad%/%n%!% $% d,,n,yorsunu!> Bir erke/in eki)ili/i *en ol$as%ndan
kaynaklan$a! ki' Unu&$ay%n ki si!in soylu #ir yan%n%! var6 Si! ki#arl%/%n, na!ik duy*ular%n ve
&av%rlar%n &e$sil)isisini!6 Maria yal% Ma!e--a"ya &u&ul$a$% $%yd%> Bil$e$ ka%n)% Louis"nin
saray%ndaki eki)i Marki Lau!unE9"i ha&%rl%yoru$''' Ada$ saray%n en *,!el kad%n%n%n kal#ini
.e&he&&i/i !a$an yal% #ir ada$d%6''' Si!in yal% oldu/unu!u ki$ s0yle$i> Bu .ikri ka.an%!a ki$
sok&u> Si!in *i#i erkekler yalan%r $% hi> Si!in *i#i duy*ular%, d,,n)eleri, neesi, akl%, ener5isi
ve *0r*,s, !en*in #iri yalan%r $%> 1ek ya-$an%! *ereken #eni$ :ina$ *i#i *,!el, *en #iriyle
evleni-, yur&d%%na, %l%)alara *i&$ek' 1a#ii :ina yaln%!)a #ir 0rnek, #en onu kas&e&$ek is&e$edi$'
Nas%l $ua!!a$ #ir e&ki yara&a)a/%n% *0r,rs,n,!6 Si! &a$ #ir soylu, o ise *,!eller *,!eli6 (oluna
*iri- *aye& vakarl% #ir ekilde y,r,rs,n,!' Si! e&ra.a n,k&eler saarken, o si!e #,y,leyi)i ark%lar
s0yler, %l%)adaki herkes si!i *0r$eye *elir6 B,&,n Avru-a"dan #ir ses y,kselir, ,rk, #,&,n
*a!e&eler ve ele&iri s,&unlar% he- #ir a/%!dan 8rens 8rens diye #a/%r%rlar6 Si! h4l4 ,$i&&en s0!
ediyorsunu!6B
B?le&iri s,&unlar% ha''' Ah eve&6''' ;a!e&elerdeki si &unlar'''B diye $%r%ldand%' Marya
Aleksandrovna"n%n dediklerinin un)ak yar%s%n% anla$%&%' ;i&*ide daha ok *eviyordu' B=o)uku$
e/er yor*un de/ilseni! #i!e de$in s0yledi/ini! ak ark%s%n% &ekrar soy leyin l,&.en6B
B Ah 8rens6 Haha *,!el #aka ark%lar da #ilir'' 'L"hiro% de,e7 "yi ha&%rl%yor $usunu! 8rens> Haha
0n)e duy$u&unu! de/il $i>B 7 (%rlan*%'
GN
B?ve& ha&%rl%yoru$''' Yok yok unu&$uu$' Ben ayn% ark%y% is&iyoru$' He$in s0yledi/ini6
L"hirondelle"yi dinle$ek is&e$iyoru$6 ?ski aklar% severi$B dedi 8rens o)uk *i#i yal vararak'
:ina ark% \% &ekrar s0yledi' Bu ke! 8rens kendisini &u&a$ad% ve :ina"n%n 0n,nde di! 0k&,'
A/l%yordu'
BO $a #elle )h4&elaine6B7 dedi he$ yal%l%k&an, he$ de heye)andan h%r%ldayan #ir sesle' BO $a
)har$an&e )h4&elaine6 Ah #eni$ sev*ili k,,/,$6 Bana 0yle eyler ha&%rla&&%n ki''' &a eskilere
*0&,rd,n''' O !a$anlar her eyin ileride daha *,!el ola)a/%n% san%rd%$' Likon&esle d,e&
ya-ard%k''' he$ de #u ak ark%s%nda''' a$a i$di''' ar&%k hi#ir ey #il$iyoru$'''B
8rens konuurken sanki #o/uluyor$u *i#i s%k s%k ne.es al%yordu' Hili dikka&i eke)ek ekilde
s,r,yordu' Ba!% keli$elerini anla$ak i$k4ns%!d%' +eye)an%na yenik d,&,/, #elli oluyordu'
Marya Aleksandrovna yan*%na k0r,kle *i&&i'
B8rens6 San%r%$ si! #eni$ :ina$"a 4%k oluyorsunu!6B diye #a/%rd%, &a$ an%n% yakalad%/%n%
hissederek'
8rens kad%n%n #eklen&ilerini daha da yo/unla&%ra)ak ekilde )eva- verdi'
BHeli *i#i 4%/%$ ona6B diye #a/%rd%, h4l4 di!,s&, duran ve heye)andan &i&reyen yal% ada$ #irden'
?ski )anl%l%/%na &ekrar kavu$u&u' BOna )an%$% #ile verirdi$6 Ye&er ki ,$idi$ olsun''' Ah l,&.en
kalk$a$a yard%$ edin, ar&%k ekle$leri$ iyi)e !ay%.lad%''' Beni$''' ona kal#i$i sun$ak iin ,$idi$
olsayd%''' o !a$an''' #en''' #ana her *,n ak ark%lar% s0ylerdi, #en de ona #akard%$''' #akard%$''
' Ah 1anr%$6B
B8rens 8rens6 Yani ona evlen$e &ekli.inde $i #ulunuyorsunu!> Onu #enden al$ak $%
is&iyorsunu!, :ina$"% #enden ala)ak $%s%n%!> Beni$ &a&l%, $elek :ina$"%> Seni #%rak$a$ :ina6
Seni an)ak kollar%$dan !orla ala#ilirler6B Marya Aleksandrovna k%!%na ko&u ve
7 ;,!el a&o sahi#esi'
GO:ina"n%n kuvve&li)e i&&i/ini hisse&$esine ra/$en onu s%k% s%k% ku)aklad%''' Olay% #ira!
a#ar&%yordu' :ina #,&,n varl%/%yla olanlar%n .ark%ndayd% ve anla&%l$a\ #ir ne.re&le i!liyordu' Yine de
sesini %kar$ad%' Marya Aleksandrovna"n%n da is&edi/i #uydu'
BAnnesinden ayr%l$a$ak iin doku! evlen$e &ekli.ini *eri evirdi6B diye #a/%rd%' BA$a i$di,
kal#i$ #ir ayr%l%k oldu/unu hissediyor' Si!e nas%l #ak&%/%n%n .ark%nday%$''' Soylu &av%rlar%n%!la onu
ok e&kiledini!' Ah u in)eli/ini! yok $u 8rens>''' Ah6 Bi!i ay%ra)aks%n%!P #unu hissediyoru$6'''B
BOna &a-%yoru$6B diye $%r%ldand% 8rens, kavak ya-ra/% *i#i &i&reyerek'
BHe$ek annenden ayr%l%yorsun6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, #ir ke! daha :ina"n%n
#oynuna a&%larak'
:ina #u a)%kl% sahneyi sona erdir$ek iin a)ele e&&i' Sessi!)e *,!el elini 8rens"e u!a&&%, ha&&a
*,l$eyi #ile #aard%' 8rens say*%yla kar%%k #ir korku duyarak elini ald% ve 0-,),klere #o/du'
B&e i$di yaa$aya #al%yoru$B diye $%r%ldand%, heye)andan #o/ulur)as%na'
B:ina6B dedi Marya Aleksandrovna )iddiye&le' BBu ada$a iyi #ak6 1an%d%/%$ en soylu, en onurlu
ada$d%r6 Or&aa/%n 0valyesidir o6 A$a #iliyor 8rens, o #unu #iliyor''' Ah6 Buraya nereden
*eldini!> Si!e #,&,n ha!ine$i, $ele/i$i veriyoru$6 Ona iyi #ak%n 8rens6 Si!e #ir anne olarak
yalvar%yoru$' +an*i anne ,!,ld,/,$ iin #eni ay%-laya#ilir>B
BYe&er anne6B diye .%s%ldad% :ina'
BOnu in)in$ek&en koruya)ak $%s%n%! 8rens> :ina$"%n onurunu in)i&$e/e )esare& eden olursa
k%l%)%n%!la kar% kar%ya *ele)ek $i>B
BYe&er anne yoksa'''B
B1a#ii ki'''B diye $%r%ldand% 8rens' BAn)ak i$di yaa$aya #alad%$''' H,/,n,n he$en i$di, u
anda ol$as%n% is&iyoru$'''
#en''' +e$en Hukhanovo"ya ha#er *0nder$eliyi$' Orada el$aslar%$ var' Onlar% ayaklar%na
ser$ek is&iyoru$'''B
BNe evk6 Ne %l*%nl%k6 Ne soylu duy*ular6B dedi Marya Aleksandrovna' H,nyadan elini!i e&e/ini!i
ekerek kendini!i yava yava $ahvede#ilirsini! 8rens' Bunu #inler)e ke! s0yleye)e/i$6 O
)ehenne$i d,,nd,ke, da$arlar%$da kan%$ alevleniyor'''B
B=ok korkuyordu$B diye $%r%ldand% 8rens inleyerek, ok heye)anl%yd%' BBeni ak%l has&anesine
ya&%ra)aklard%''' =ok kork$u&u$6B
BAk%l has&anesi $i> Ah ne )anavarl%k6 Onlar insan ola$a!lar6 Ne hainlik6 8rens, #unu duy$u&u$6
A$a as%l o insanlar deli6 Neden a$a neden>B
BBil$iyoru$6B dedi yal% ada$ *,s,! #ir halde kol&u/a 0kerek' BBir #aloya *i&$i&i$, orada #ir
.%kra anla&&%$, herhalde onu sev$ediler' Sonra #a%$ #elaya *irdi6B
B1ek neden #u $uydu 8rens>B
B+ay%r' Sonra 8rens 8yo&r He$en&yi)h ile k4/%& oynad%$, #ir &,rl, al&% ya-a$ad%$' ki -a-a!%$, ,
k%!%$ vard%''' yok yok, , k%!%$, iki -a-a!%$ vard% *ali#a''' Yo6 Bir -a-a!6 Sonra k%!lar'''B
BYani s%r. #u y,!den 0yle $i> Nedeni #uydu6 Ne korkun #ir a)%$as%!l%k6 A/l%yorsunu! 8rens6
Ar&%k he-si *e&i6 Ben si!in yan%n%!day%$ 8rens6 :ina ile kala)a/%$, &ek keli$e ede#ile)ekler $i
#akal%$6''' Asl%na #akarsan%! si!in evlili/ini! onlar% e&kileye)ek' U&ana)aklar6 +4l4 *,l,
oldu/unu!u anlaya)aklar''' Yani, #0ylesine *,!el #ir k%!%n #ir deliyle evlen$eye)e/ini .ark
ede)ekler6 Ar&%k #a%n%!% di$dik &u&a#ilirsini!' ;0!lerinin iine #aka)aks%n%!'''B
B1a#ii )an%$, *0!lerinin iine #aka)a/%$B diye $%r%ldand% 8rens *0!lerini ka-a&arak'
BAr&%k &a$a$en *evediB diye d,,nd, Marya Aleksandrovna' BBou #ouna konuu-
duruyoru$6B
B8erian oldunu! 8rens, #unun .ark%nday%$' Ar&%k sakinle$eli
NF
NEE
ve heye)anlardan kur&ul$al%s%n%!B dedi #ir anne edas%yla 8rens"e do/ru e/ilerek'
B?ve& ya, #ira! dinlen$eliyi$B dedi 8rens'
BHo/ru, raha&lay%n 8rens6 B,&,n #u heye)an''' Hurun #en de si!inle *eleyi$''' ;erekirse si!i
kendi$ ya&%r%r%$' Neden o res$e #ak%yorsunu! 8rens> Anne$in -or&resi' O #ir kad%n de/il,
$elek&i6 Ar&%k ara$%!da de/il' =ok erde$li #ir kad%nd%6 =ok erde$liydi 8rens6 Onun iin #aka #ir
ey s0ylene$e!'B
B?rde$li $i> C"es&5o,7''' Beni$ de #ir anne$ Lard%''' 8renses'' ' Ola/an,s&, i$an #ir kad%nd%'''
Asl%nda s0yle$ek is&edi/i$ #u de/ildi''' +a.%!a$ iyi)e !ay%.lad% ar&%k' Adieu, $a )har$an&e
en.an&R''' Bu*,n''' ya da yar%n''' ne .ark eder''' ok seviniri$6 Au revoir, au revoirlB 1a$ eliyle
0-,),k *0nder$ek ,!ereydi ki kayd% ve a! kals%n yere ka-aklan%vere)ek&i'
BHikka&li olun 8rens6 (olu$a &u&ununB diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna'
BChar$an&6 Char$an&6B diye $%r%ldand% y,r,rken' BAn)ak i$di yaa$aya #alad%$'''B
:ina yaln%! kal$%&%' Ruhuna dayan%l$a! #ir a/%rl%k 0k&,' Midesi #ulan%yordu' (endisini aa/%l%k
#iri *i#i hissediyor, yanaklar% yan%yordu' Yu$ruklar%n% s%k$%, dilerini *%)%rda&%yordu, #a%n% 0n,ne
e/$i, hi k%-%rda$adan duruyordu' ;0!lerinden u&an *0!yalar% d0k,l,yordu''' 1a$ o anda
ka-% a%ld% ve Mo!*lyakov odaya *irdi'
7 Bu *,!el'
N2
HO(U:UNCU BCLM
+er eyi, her eyi duy$u&u6
Odaya y,r,yerek de/il koarak *el$i&i' C.keden ve heye)andan sa-sar%yd%' :ina ona ak%n
ak%n #ak&%'
BHe$ek #unun -eindeydini!6B diye #a/%rd%, ne.esi kesilerek' BSonunda nas%l #ir kad%n
oldu/unu!u anlad%$6B
BNas%l #ir kad%n$%%$>B diye sordu :ina, sanki #ir deliye #ak%yor$u *i#i #akarak' Birden
*0!lerini 0.ke #,r,d,' BBeni$le #0yle konu$aya nas%l )esare& ede#iliyorsunu!>B dedi ,!erine
do/ru *iderek'
B+er eyi duydu$6B dediMo!*lyakov )iddi )iddi ve elinde ol$adan #ir ad%$ *eriledi'
BHuydunu! $u> He$ek ka-%lar% dinliyorsunu!>B dedi :ina onu k,,$seyerek'
B?ve&6 (a-%lar% dinliyoru$6 Bunun #,y,k #ir ahlaks%!l%k oldu/unu #iliyoru$, a$a en a!%ndan si!in
nas%l #ir''' #ir''' Si!i &a
N3.
$$laya)ak #ir keli$e''' #ul$ak&a !orlan%yoru$B dedi :ina"n%n #ak%lar%ndan *i&*ide daha ok
korkarak'
BHuy$u olsan%! #ile #eni neyle sulaya#ilirsini!> Beni sula$aya ne hakk%n%! var> Beni$le
#0yle k,s&aha konu$a hakk%n% nereden #uluyorsunu!>B
BBen $i> Nereden $i #uluyoru$> Bana #unu nas%l sorars%n%!> Si! 8rens"le evleniyorsunu! ve
#eni$ konu$aya hakk%$ yok, 0yle" $i>'''Bana s0! ver$i&ini! si!6B " BNe !a$an>B BNe de$ek
"ne !a$an">B
BBu sa#ah #a%$a $usalla& oldu/unu! !a$an, si!e olu$lu #ir )eva- ver$e$in olanaks%!
oldu/unu *aye& kesin #ir ekilde s0yle$i&i$'B
BA$a #eni *eri evir$e$i, &a$a$en redde&$e$i&ini!' He$ek #eni yedek&e &u&uyordunu!6 Yani
#eni kand%r%yordunu!'B
:ina"n%n y,!,nde, sanki #ir #%ak dar#esi al$% *i#i #ir i.ade #elirdi, a$a duy*ular%n% #as&%rd%'
B?/er si!i *eri evir$ediyse$B diye #alad% :ina, sesindeki *, hissedilen &i&re$eyi #as&%r$aya
al%arak, B#u si!e ,!,ld,/,$ iindi' Bana he$en "hay%r" de$eyi-, si!i #ira! daha &an%$a$ iin
#ekle$e$ konusunda yalvard%n%!' "Onurlu #ir ada$ oldu/u$u anlad%/%n%! !a$an #eni
redde&$eye)eksini!" dedini!' Bunlar si!in keli$elerini!' Haha #ana kur ya-$aya #alad%/%n%!
anda #unlar% s0yledini!' nk4r ede)ek de/ilsini! ya6 Di$di #ana si!i kand%rd%/%$% s0yle$e
k,s&ahl%/%nda #ulunuyorsunu!' Bu*,n s0! verdi/ini!den iki ha.&a 0n)e si!i kar%$da *0rd, *,$
anda duy d,/,$ raha&s%!l%/% kendi *0!,n,!le *0rd,n,!, rahas%!l%/%$% si!den *i!le$edi$, &a$
&ersine 0!ellikle #elli e&&i$' Bunu kendini! de .ark e&$i ol$al%s%n%! ki erken *eliini!e k%!%-
k%!$ad%/%$% sordunu!' Bir kad%n, raha&s%!l%/%$ *i!leye$edi/i, *i!le$ek is&e$edi/i #ir ada$%
kand%rd%/% iin sulana$a! herhalde' Si!i yedek&e &u&&u/u$u s0yle$e )esare&inde #ulundunu!'
Bu konuda da si!e an)ak 0yle #ir )eva-
N9
vere#iliri$< "Bir erkek en k,,k #ir ak%l k%r%n&%s% #ile &a%$%yor ola#ilir, a$a s%r. iyi #ir insan oldu/u
iin onunla evlen$ek d,,n,le#ilir'" Oysa i$di, si!in yaln%!)a #ir a-&al de/il, ayn% !a$anda da
!ararl% #ir a-&al oldu/unu!a inand%/%$ iin, si!e iyi yol)uluklar ve $u&luluklar dile$ek&en #aka #ir
ey kal$%yor #ana' ;,le *,le6B
:ina #unlar% s0yledik&en sonra arkas%n% d0n,- a/%r a/%r odadan %k&%'
+er eyin #i&&i/ini anlayan Mo!*lyakov 0.keden k0-,r,yordu'
BYa6 He$ek a-&al%$, 0yle $i>B diye #a/%rd%' BHe$ek i$di a-&al oldu$6 8ek4l4 o !a$an, hoa
kal%n6 A$a *i&$eden 0n)e, 8rens"i nas%l iiri- de ka.esledi/ini!i #,&,n kasa#aya anla&a)a/%$6
+erkese s0yleye)e/i$6 Mo!*lyakov"un ne oldu/unu o !a$an *0re)eksini!6B
:ina #irden kork&u, sanki )eva- vere)ek$i *i#i duraklad%, a$a #ir an iin d,,nd,k&en sonra
ald%r$a!l%kla o$u!lar%n% silk&i ve ka-%y% ar-%- %k&%'B
1a$ o anda Marya Aleksandrovna ka-%da #elirdi' Mo!*lyakov"un #a/%r$alar%n% duy$u, neler
oldu/unu he$en anlayarak korkudan donu- kal$%&%' Mo!*lyakov hen,! *i&$e$i&i, Mo!*lyakov
8rens"e ok yak%nd%, Mo!*lyakov #unu #,&,n kasa#aya yaya#ilirdiP oysaki k%sa #ir s,re iin de
olsa *i!lilik ok 0ne$liydi6 Marya Aleksandrovna ne ya-a)a/%n% #iliyordu' Bir an iinde neyin ne
oldu/unu kavrad%, Mo!*lyakov hi#ir eye kalk%$adan onu sakinle&ir$enin yolunu -lanlad% #ile'
BNe oldu $on a$ilB dedi ve yan$a do/ru *idi- dos&a kolunu u!a&&%'
BMon a$i de ne de$ek oluyor>B diye #a/%rd% 0.keyle' BB,&,n ya-&%klar%n%!dan sonra #ana $on
a$i diye#iliyor $usunu!> Beni$le e/len$eyin sev*ili han%$e.endi6 Beni ikin)i ke!
kand%ra)a/%n%!% $% san%yorsunu!>B
N@
BSi!i #u halde *0rd,/,$e *erek&en ok ,!,ld,$ 8avel Aleksandrovi)h' Bunlar nas%l s0!ler6 Bir
han%$%n yan%nda nas%l konuuyorsunu! 0yle>B
BBir han%$%n yan%nda $%> Si!''' #ir han%$dan #aka her ey ola#ilirsini!6B diye #a/%rd%
Mo!*lyakov' Bu -a&la$ayla neye niye&lendi/ini &a$ olarak #ile$iyoru$, a$a )an s%k%)% #ir ey
oldu/u kesindi'
Marya Aleksandrovna ona &a&l% &a&l% #ak&%'
BO&urun6B dedi on #e dakika kadar 0n)e 8rens"in o&urdu/u kol&u/u *0s&ererek'
B1anr% ak%na #eni dinleyin Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% ak%na d0nen Mo!*lyakov' BBana
0yle #ir #ak%yorsunu! ki insan si!in de/il de #eni$ k0&, #ir eyler ya-&%/%$% san%r6 B0yle
davrana$a!s%n%!6''' Du ses &onunu!a #ak%n6''' nsan ar&%k #u kadar%na da dayana$a!''' Aark%nda
$%s%n%!>B
BHos&u$6B dedi Marya Aleksandrovna' BSi!e #0yle hi&a- e&$e$e i!in ver$elisini!, ,nk, #enden
daha iyi dos&unu! yok' Hos&u$6 A)% ekiyorsunu!, ok ,!*,ns,n,!, kal#ini! yaraland%, #u y,!den
de #eni$le #0yle konu$an%! hi a%r&%)% de/il' A$a #en si!e ii$i aa)a/%$, ,nk, si!in
*0!,n,!de kendi$i sulu hissediyoru$' O&urun da konual%$'B
Marya Aleksandrovna"n%n sesi ok yu$uak&%'
Y,! ha&lar%nda a)% ekiyor$u *i#i #ir i.ade vard%' Dak%na d0nen Mo!*lyakov he$en yan%ndaki
#ir kol&u/a o&urdu' '
BHe$ek ka-%y% dinliyordunu!>B diye deva$ e&&i ay%-layan #ir ekilde y,!,ne #akarak'
B?ve&6 Hinle$eseydi$ ah$ak ola)ak&%$6 Ne olursa olsun, #ana kar% ha!%rlad%/%n%! -lan% #,&,n
ayr%n&%lar%yla 0/ren$i oldu$6B diye )eva- verdi ka#a #ir ekilde ve kendi 0.kesiyle kendi kendini
k%k%r&%yordu'
BSi\in *i#i -rensi-leri olan, oku$u #iri #0yle #ir davran%&a #uluna#iliyor de$ek> A$an 1anr%$6B
NM
Mo!*lyakov yerinden s%rad%'
BA$a Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd%' Bu dayan%l$a! #ir ey6 Bakalar%n% yar*%la$adan 0n)e
si! kendi -rensi-lerini!i ve neler -lanlad%/%n%!% #ir d,,nseni!e6B
BBir ey daha varB dedi kad%n onun i&ira!lar%na hi ald%r$adan' BSi!e ka-%y% dinle$e .ikrini ki$
a%lad%> (i$ uyard%, )asus ki$> Beni$ #il$ek is&edi/i$ ey #u>B
B!*,n,$ a$a si!e #unu s0yleye)ek de/ili$'B
BNas%l is&erseni!, #en kendi$ 0/reniri$' Si!e kar% sulu oldu/u$u s0yle$i&i$' A$a olaylara
#aka)ak olursan%!, #eni$ si!in iyili/ini! iin sulu duru$a d,&,/,$, *0re)eksini!6B
BBeni$ iyili/i$ iin $i> B ir #u eksik&i6 Si!e ye$in ederi$ ar&%k #eni kand%ra$aya)aks%n%!6 O
kadar da de/il'B
(ol&u/unda 0yle #ir d0nd, ki kol&uk a&%rdad%'
BHos&u$, e/er $,$k,nse #ira! so/ukkanl% ol$a/a al%%n' S0yleye)ekleri$i dikka&le dinleye)ek
olursan%! #ana hak vere)eksini!' Cn)elikle, #,&,n olanlar%, her eyi si!e anla&$al%y%$, ka-%lar%
dinle$eden her eyi en in)e ayr%n&%s%na kadar #enden 0/ren$i ola)aks%n%!' Bunlar% si!e daha
0n)e anla&$ad%ysa$, hen,! -lan aa$as%nda oldu/u iindi' Belki *erekle$eye)ek&i'
;0r,yorsunu! ya ok a%k konuuyoru$' kin)i olarak, l,&.en k%!%$% sula$ay%n' O si!i deli *i#i
seviyor' nan%l$a! #ir a#ayla onu si!den u!akla&%r%- 8rensle evlen$eye ikna ede#ildi$'B
B?ve&, #u %l*%n)a aka &an%k ol$a !evkine eri&i$B dedi Mo!*lyakov alayl% alayl%'
B8eki si! onunla nas%l #ir &onda konu&unu!> Bu *en #ir han%$a 4%k oldu/u san%lan #ir erke/e
yak%%yor $uydu> yi ye&i&iril$i #ir erkek #0yle $i davran%r> Onu in)i&&ini! ve raha&s%! e&&ini!'B
BBunun iyi ye&i&iril$ekle #ir il*isi yok Marya Aleksandrovna6 Bu*,n y,!,$e *,ld,n,!, a$a #en
8rens"le %k%- *i&&ik&en sonra arka$dan neler s0yle$isini!6 S0ylediklerini!i hakare& olarak ka#ul
ediyoru$6 +er eyden ha#eri$ var, her eyden6B
NG
r
B+i kukusu! ayn% -is kaynak&an 0/ren$isini!B dedi Marya Aleksandrovna, k,,k *0ren #ir
*,l,$se$eyle' B?ve& 8avel Aleksandrovi)h, si!e hakare& e&&i$, arkan%!dan #ir s,r, ey s0yledi$,
i&ira. ediyoru$, ok a#a har)ad%$' in asl% si!i k%!%$%n *0!,nde alal&$ak, ha&&a $,$k,nse i.&ira
e&$ek !orundayd%$' Bu #ile onu si!den va!*eir$ek iin ne kadar u/ra&%/%$% *0s&erir6 Ne dar
*0r,l, #ir ada$s%n%!6 ?/er si!i sev$eseydi si!i k0&,le$e$e, ko$ik ve de/ersi! #ir duru$a
d,,r$e$e, #u &,r 0!,$ler ara$a$a *erek kal%r $%yd% hi> Si! daha her eyi #il$iyorsunu!6
Si!i onun kal#inden %kara#il$ek iin #,&,n annelik o&ori&e$i kullan$ak !orunda kald%$,
inan%l$a! a#alardan sonra an)ak *0s&er$elik #ir onay ala#ildi$' ?/er #i!i dinlediyseni! 8rens
konusunda #eni &ek #ir s0!le ya da &av%rla #ile des&ekle$edi/ini .ark e&$isini!dir' A/!%n% a%- &ek
keli$e #ile e&$edi' Dark%y% #ile ro#o& *i#i s0yledi' B,&,n #edeniyle a)% ekiyordu, !a&en ona a
d%/%$ iin 8rens"i odadan %kard%$' (endi #a%na kald%/%nda h,n*,r h,n*,r a/lad%/%ndan e$ini$'
eri *irdi/ini!de *0r$, ol$al%s%n%!'''B
Mo!*lyakov *erek&en de odaya *irdi/i anda :ina"n%n a/lad%/%n% ha&%rlad%'
B8eki si! neden #ana kar%s%n%! Marya Aleksandrovna>B diye #a/%rd%' BNeden #eni k0&,ledini!,
i.&ira a&&%n%!, on)a eyi ya-&%n%!>B
BAh o da #aka #ir ey6 Bu soruyu en #a%nda sora)ak kadar $an&%kl% olsayd%n%! her eyi ok&an
0/ren$i ola)ak&%n%!' ?ve&, hakl%s%n%!6 B,&,n #unlar% #en ya-&%$, &ek #a%$a #en' :ina"y% #u ie
kar%&%r$ay%n' 8eki neden ya-&%$> S0yleyeyi$< Cn)elikle :ina iin ya-&%$' 8rens !en*in, soylu,
evresi var, onunla evlen$ekle :ina $,ke$$el #ir k%s$e&e kon$u ola)ak' Bir *,n, #elki de ok
*e$eden 0ld,/,nde 0yle ya da #0yle he-i$i! 0l,- *ide)e/i! :ina *en #ir dul, #ir 8renses,
y,ksek sosye&enin #ir ,yesi ve #,y,k olas%l%kla da ok !en*in #ir kad%n ola)ak' O !a$an ki$inle
is&erse onunla evlene#ile)ek, $,ke$$el #ir evlilik ya-a#ile)ek' (ukusu! sevdi/i ve 8rensle
evlenerek kal#ini k%rd%/% ada$la evlene)ek'
NN
Huydu/u vi)dan a!a#% sevdi/i ada$%n *0nl,n, al$ak iin her eyi ya-$as%na neden ola)ak&%r'B
B+$$6B dedi Mo!*lyakov, d,,n)eli d,,n)eli ayakka#%s%n% seyrederken'
Bkin)i nedenden de k%sa)a s0! edeyi$B diye deva$ e&&i Marya Aleksandrovna, B#unu
anlaya$aya#ilirsini!' Du okudu/unu! Shakes-eare"den -ek ok y,)e duy*ular %kar%yorsunu!'
=ok iyi #iri ol$an%!a ra/$en daha ok *ensini!' Bense #ir anneyi$ 8avel Aleksandrovi)h6
Bak%n< Ben :ina"y% 8rens"le #ira! da 8rens"in yarar% iin evlendiriyoru$, ,nk, #u evlilik sayesinde
onu kur&ar$ak is&iyoru$' ?skiden #eri, o soylu, al&%n kal-li, 0valye ruhlu, onurlu ih&iyar% severi$'
Bi! dos&&uk' O i/ren kad%n%n -eneleri aras%nda -erian #ir h4lde !avall%' Ada$%n 0l,$, onun
elinden ola)ak' 1anr% ahidi$dir, #unun ku&sall%/%n% 0ne s,rerek :ina"ya #u evlili/i ka#ul
e&&ire#ildi$' Onda da 0valye ruhu var' ?n .a!la #ir y%ll%k 0$r, kal$% #iradan%$ des&e/i,
avun&usu, arkada%, o)u/u, sevdi/i, ve il4h% ol$an%n #ir +%ris&iyanl%k erde$i ola)a/%n% s0yledi$'
Son *,nlerinde e&ra.%nda o i/ren kad%n, korku ve s%k%n&% de/il, ayd%nl%k, dos&luk ve sev*i ol$al%'
Son ayd%nl%k *,nleri ona )enne&i ha&%rla&$al%6 Ben)illik #unun neresinde, s0yler $isini!> Bu
#en)illik de/il he$irelere yara%r #ir kahra$anl%k6B
BYani si!''' si! #unu s%r. 8rens"i d,,nerek, he$irelere 0!*, kahra$anl%k ad%na ya-&%n%! 0yle
$i>B dedi Mo!*lyakov a)eleyle, alayl% alayl%'
BSorunu!u *aye& iyi anlad%$ 8avel Aleksandrovi)h' Anla$% ok a%k' San%r%$ si! kendi %kar%$%!la
8rens"inkini #ir#irine kar%&%rd%/%$%!% d,,n,yorsunu!' +e$ ne olur ki> nsan #0yle hesa-lar
d,,ne#ilir, a$a #unlar -lanl% eyler de/ildir, kendiliklerinden or&aya %k%verirler' B0ylesine a%k #ir
i&ira.%n si!i ok a%r&&%/%n% #iliyoru$, a$a si!den &ek #ir is&e/i$ var 8avel Aleksandrovi)h, :ina"y%
#u ie kar%&%r$ay%n6 O #ir *,ver)in kadar $asu$dur' +i hesa- ya-$a!' Bir &ek sev$eyi #ilir' Ah
#eni$ )an%$ yavru$6 ?/er hesa- ya-an #iri varsa o da #eni$6 Si! de elini!i vi)dan%n%!a koyu-
s0yleyin< B0yle #ir duru$da ki$ %karlar%n%
NO
*0!e&$e! ki> ?n #asi& ve en &ara.s%! hareke&leri$i!de #ile kendi %karlar%$%!% *0!e&iri!, ,s&elik
#unu hi .ark%na var$adan ya-ar%!6 Bunu ya-arken de soylu duy*ular &a%d%/%$%!% s0yleyerek
kendi$i!i kand%r%r%!' Ben kendi$i kand%r$ak is&e$iyoru$' A$alar%$ ok soylu da olsa #ir&ak%$
hesa-lar%$ oldu/unu ka#ul ediyoru$' A$a #unu kendi$ iin $i ya-&%$> Beni$ haya&&an ar&%k #ir
#eklen&i$ yok 8avel Aleksandrovi)h6 Yaaya)a/%$ kadar yaad%$' Beni$ hesa-lar%$ $ele/i$,
yavru$, k%!%$ iin' Bu duru$da #eni han*i anne ay%-laya#ilir>B
Marya Aleksandrovna"n%n *0!lerinde yalar -ar%ldad%' 8avel Aleksandrovi)h #u a%k i&ira.% dehe&
iinde dinliyor ve ak%nl%k&an #o #o #ak%yordu'
BAh eve&, han*i anne'''B dedi sonunda' B=ok *,!el konuuyorsunu! Marya Aleksandrovna, a$a'''
a$a #ana s0!,n,! var6 Si! de #eni ,$i&lendirdini!''' Bana ne ola)ak -eki> H,,nseni!e, a-&al
duru$una d,$edi$ $i>B
BSi!i hi d,,n$edi/i$i $i san%yorsunu! $on )her 8aul> 1a$ &ersine, #u hesa-larda si!in
%kar%n%! 0yle #,y,k ki, #u ie *iri$e$ iin #eni y,reklendiren #ira! da #u !a&en'B
BBeni$ %kar%$ $%>B dedi Mo!*lyakov, #u ke! *erek&en hayre&e d,$,&,' BNas%l olur>B
B1anr% ak%na6 nsan%n #u kadar dar *0r,l, ve sa. ol$as% $,$k,n $,>B diye #a/%rd% Marya
Aleksandrovna *0!lerini &avana dikerek' BAh *enlik ah6 (endini!i Shakes-eare"e ka-&%r%-,
#akalar%n%n akl%n% ve d,,n)elerini alarak, yaad%/%n%!% san%rsan%! ola)a/% #udur i&e6 Di$di de
kalk$% %kar%n%!%n ne oldu/unu soruyorsunu!, sev*ili 8avel Aleksandrovi)h' Bira! konu d%%na
%k$a$a i!in verin< :ina si!i seviyor, #una hi kuku yok6 A$a *0!le$ledi/i$ kadar%yla sev*isine
ra/$en, si!e, iyi niye&ini!e ve duy*ular%n%!a kar% #ir *,vensi!lik duyuyor' :a$an !a$an kendisini
0!ellikle *eri ek&i/ini, si!e so/uk davrand%/%n% .ark e&&i$' Bu olsa olsa *,vensi!li/in ve kukunun
sonu)udur' Si! #unu .ark e&$edini! $i 8avel Aleksandrovi)h>B
BDey, eve& .ark e&&i$, ha&&a #u*,n #ile''' A$a ne de$ek is&iyorsunu! Marya Aleksandrovna>B
B;0r,yorsunu! ya .ark e&$isini!' He$ek yan%l$a$%%$' Onun nedense si!e kar% *ari- #ir
*,vensi!li/i var' Ben #ir anneyi$' =o)u/u$un kal#indekileri anla$a! $%y%$> Larsayal%$ a! 0n)e
odas%na h%!la *iri- onu a!arla$ad%n%!, ha&&a aa/%lay%-, sa., *ururlu, *,!el ruhunu in)i&$edini! de
si!in #0yle ya-$an%! onun *,venini daha da a!al&%yor !a&en #0yle #ir ha#eri *aye& %l%$l%,
*0!,n,!de h,!,n yalan ve #ira! da ,$i&si!likle, a$a yine de $,ke$$el #ir y,)e *0n,ll,l,kle
kar%lad%n%!'''B
B+$$''6B
BYo, s0!,$,'kes$eyin 8avel Aleksandrovi)h' B,&,n sahneyi oldu/u *i#i *0!,n,!,n 0n,ne
ser$ek is&iyoru$' Ona< ":inaida6 Si!i )an%$dan ok seviyoru$, a$a #a!% ailevi nedenler #i!i
#ir#iri$i!den ay%r%yor' Bunlara say*% *0s&eriyoru$' +e-si si!in iyili/ini! iin, onlara kar%
koya$a$' :inaida si!i #a/%l%yoru$' Mu&lu olun6" deseydini!' Bu arada da #ak%lar%n%!la onu
k%ska)a alsayd%n%!' Bunlar%n onun kal#inde yara&a)a/% e&kiyi #ir d,,nseni!e6B
B?ve& Marya Aleksandrovna, diyeli$ si!in dedi/ini! *i#i oldu' Bunlar% *aye& iyi anlad%$''' a$a ne
%kar> Bunlar% s0yleye)e/i$ ve yine elleri$ #o$#o #uradan *ide)e/i$'''B
BYo yo dos&u$6 S0!,$, kes$eyin' B%rak%n da her eyi sonular%yla #era#er res$edeyi$'
Larsayal%$, k%sa #ir s,re sonra #ir #aloda, -%r%l -%r%l ayd%nla&%l$% #ir salonda, #a d0nd,r,), #ir
$,!ik ve ne.is kad%nlar%n #ulundu/u #ir yerde kar%la%yorsunu!' Bu $uh&ee$li/in or&as%nda si!,
sol*un y,!,n,!le, h,!,nl, ve d,,n)eli #ir ekilde, ki$senin si!i .ark e&$eye)e/i #ir s,&una
dayan$% duruyorsunu!' Balonun *irda#%na ka-%l%-, onu dans ederken i!liyorsunu!' ?&ra.%n%!da
S&rauss"un #a d0nd,r,), e!*ileri ve sosye&enin n,k&eli konu$alar% ak%- *idiyor' A$a si! sol*un,
yaln%! ve k%r*%ns%n%!6 O !a$an si!)e :ina ne hisseder> Onun *0!,ne nas%l *0r,n,rs,n,!> "+er
eyini #eni$ iin .eda eden, kendini &,ke&en #u
OF
OE
ada$la il*ili kukular%$ vard%6" diye d,,n,r' +i kukusu! eski ak% kar% konul$a! #ir *,le
yeniden )anlan%r6B
Marya Aleksandrovna soluk al$ak iin durdu' Mo!*lyakov kol&u/unu a&%rda&arak k%-%rdand%'
Marya Aleksandrovna deva$ e&&i'
B8rens"in sa/l%/% iin :ina yur&d%%na *ide)ek, &alya"ya, s-anya"ya' Mersin a/alar%n%n, li$onlar%n
,lkesi, $as$avi *0!y,!,, ;uadalKuivir"iyle, sev$eyenlere yer ol$ayan, *,llerin ve 0-,),klerin
havada uu&u/u ak ,lkesi s-anya"ya6 Si! de iini!den, #a/lan&%lar%n%!dan, her eyini!den
va!*ei- -einden *ide)eksini!6 Orada ak%n%! ve *enli/ini! dayan%l$a! #ir *,le s,re)ek'
s-anya ah 1anr%$6 Ak%n%! hi kukusu! *aye& $asu$ ve ku&sal ola)ak, a$a sonunda #ir#irini!e
#akarak eriyi- #i&e)eksini!' Beni yanl% anla$ay%n dos&u$6 ?l#e&&e ki hain, adi, )anavar ruhlu
insanlar ola)ak ve si!i yur&d%%na eken eyin yal% #ir akra#aya duyulan il*i ol$ad%/%n%
s0yleye)ekler' Ak%n%!a 0!ellikle $asu$ dedi$, ,nk, #u insanlar #,y,k olas%l%kla -ek ok ey
s0yleye)eklerdir' Ben #ir anneyi$ 8avel Aleksandrovi)h, si!e k0&, eyler 0/,&ler $iyi$>'''
(ukusu! 8rens ikini!i de i!leye#ile)ek #ir halde ola$aya)ak, a$a #undan ne %kar> nsan #0yle
#ir ey iin o kadar kolay i.&ira a&a#ilir $i> Sonunda 8rens halinden *aye& $e$nun *0,-
*ide)ek' S0yleyin #ana :ina si!den #aka ki$inle evlene)ek> Si!in 8rens"le akra#al%/%n%!
0ylesine u!ak ki evlen$eni! iin #ir en*el olu&ur$a!' ?n soylu kiilerin #ile evlen$ek&en *urur
duya)aklar% *en ve !en*in #ir aris&okra&la evlen$i ola)aks%n%!6 Onun sayesinde y,ksek
sosye&eye *ire)ek, onun sayesinde #ir *e)ede *0revini!de ilerleye)ek ve h%!la y,ksele)eksini!'
Di$di y,! ellilik #ir $al varl%/%n%! var, o !a$an ok !en*in ola)aks%n%!' B,&,n #unlar% 8rens
vasiye&inde ayarla$% ola)ak, #en #unun i)a#%na #akar%$' Sonun)usu ve en 0ne$lisi de, :ina o
!a$ana kadar iyi kal-lili/ini!e, duy*ular%n%!%n i&enli/ine &a$ anla$%yla *,vene)ek, onun
*0!,nde #irden#ire erde$li ve %kar *0!e&$eyen #ir kahra$an ola)aks%n%!6''' Bir de kalk$%
#undan ne %kar%n%! ola)a/%n% soruyorsunu!' Birka
O2
$e&re 0&eni!de, y,!,n,!e #ak%- si!e *,len, "i&e #uraday%$, #en senin %kar%n%$" diyen #0yle #ir
%kar% *0r$e$ek ve anla$a$ak iin k0r ol$ak *erekir' 1anr% ak%na 8avel Aleksandrovi)h6B
BMarya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov heye)anla' BDi$di her eyi anl%yoru$6 =ok ka#a
ve irkin davrand%$6B
Birden aya/a .%rlad% ve salar%na ya-%&%'
B+e$ de hesa- #il$e!B diye ekledi Marya Aleksandrovna' B?n 0ne$li ey #udur< +esa- #il$ek'B
BBen ee/i$ Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% ,!,n&,yle' BDi$di her ey #i&&i, oysa #en onu
deli *i#i seviyoru$6B
BBelki de her ey #i&$e$i&irB dedi Bayan Aleksandrovna, sakin sakin, sanki #ir ey d,,n,yor
*i#iydi'
BAh keke $,$k,n olsayd%6 Bana yard%$ edin6 Ne ya-$a$ *erek&i/ini s0yleyin6 Beni kur&ar%n6B
Mo!*lyakov a/la$aya #alad%'
BHos&u$6B dedi Marya Aleksandrovna $erha$e&le elini u!a&arak' BHuy*ular%n%!%n kar%%kl%/% ve
sev*i a&eini! y,!,nden, k%sa)as% onu sevdi/ini! iin #0yle davrand%n%!6 $i&si!lik&en ne
ya-&%/%n%!% #il$iyordunu!6 O #unu anla$%&%r'''B
BOnu deli *i#i seviyoru$ ve her eyi$i u/runda .eda e&$e/e ha!%r%$6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov'
BHinleyin, #en her eyi hallederi$'''B
BMarya Aleksandrovna6B
B?ve&, #unu ,s&leniri$6 Ben si!i #iraraya *e&iriri$' Ona her eyi s0ylersir i!, her eyi i$di #eni$
s0yleye)e/i$ *i#i s0ylersini!6B
BAh 1anr%$6 Ne kadar iyisini! Marya Aleksandrovna6''' A$a''' he$en ya-a$a! $%y%!>B
B1ana korusun6 Ne kadar a)e$isini! dos&u$6 Bunu hakare& ve k,s&ahl%k olarak ka#ul eder6 Ol$a!'
Ben yar%n her eyi ayarlar%$, a$a i$dilik si! #ir yerlere *idin, 0rne/in &,))ar%n evine *ide#il irsini
!''' s&erseni! aka$ *ele#il irsini!, a$a *el$eseni! daha iyi olur6B
O3l
B8eki *idiyoru$, *idiyoru$6 1anr%$6 Bana ne ,$i&ler verdi/ini!i #ile$e!sini!6 A$a #ir soru$ var<
Ya 8rens si!in d,,nd,/,n,! s,re iinde 0l$e!se>B
BAh sa. $on )her 8aul' Hua edeli$ de sa/l%/% #o!ul$as%n' O yal%, d,r,s& ada$%n u!un y%llar
yaa$as%n% #,&,n kal#i$i!le dile$eliyi!' ?n #a&a #en k%!%$%n $u&lulu/u iin *0!,$de yalarla
dua ede)e/i$' A$a ne ya!%k ki 8rens"in sa/l%/%n%n -ek iyi oldu/unu san$%yoru$' Hahas% :ina"y%
&o-lu$ iine sok$ak iin #aken&e *i&$esi *ereke)ek' Bunun onun sonu ola)a/%ndan 0yle
korkuyoru$ ki6 Ar&%k *erisini 1anr%"ya #%rak%yoru! )her 8aul6''' Di$di *idin6 ;,le *,le $on a$il
Sa#%rl% ve )esur olun, ,$idini!i kay#e&$eyin6 ?n 0ne$li ey )esare&6 Si!in soylu duy*ular%n%!dan
hi kuku$ ol$ad%'''B
?lini kuvve&le s%k&% ve Mo!*lyakov -ar$aklar%n%n u)una #asa #asa odadan %k&%'
BBu a-&al%n ii #i&&i6B dedi !a.erle' BDi$di s%ra 0&ekilerde'''B (a-% a%ld%, :ina ieri *irdi' +er
!a$ankinden daha sol*undu' ;0!lerinde i$ekler ak%yordu'
BAnne, #u ii a#uk halle&, yoksa dayana$aya)a/%$6 +er ey 0yle i/ren ve &a&s%! ki evden
kaas%$ *eliyor' Bana iken)e e&$e, daha .a!la sinirleri$le oyna$a6 +as&a ola)a/%$, duyuyor
$usun> Bu i/renlik #eni has&a ediyor6B
B:ina6 Senin neyin var $ele/i$> Sen''' sen ka-%y% $% dinledin>B diye #a/%rd% Marya
Aleksandrovna, :ina"ya dikka&le #akarak'
B?ve&' O a-&ala ya-&%/%n *i#i #eni de $i ay%-laya)aks%n> Hinle, sana ye$in ederi$, e/er #u &a&s%!
oyunda &a&s%! roller oyna& arak #ana iken)e e&$eye deva$ ede)ek olursan, her eyden
va!*eer, #u ii #i&iriri$' :a&en #u -isli/in #ir #0l,$,n, #ile ka#ullen$e$ ye&erin)e i/ren6 A$a'''
#en he- diken ,s&,ndeyi$6 Bu -islik&e #o/ula)a/%$6'''B dedi ve ka-%y% ar-%- %k&%'
Marya Aleksandrovna arkas%ndan #akakald% ve d,,n)elere dal%- *i&&i'
BA)ele e&$eliyi!6B diye #a/%rd% #irden )anlanarak' B?/er o al
aklar #i!i raha& #%rak$a!lar ve her yerde konuurlarsa ki i$diye dek #unu ya-$%lard%r #ile o
!a$an her ey #i&er6 :ina #,&,n o -a&%r&%lara ka&lana$a! ve i#irli/inden va!*eer' Ne olursa
olsun he$en 8rens"i #uradan u!akla&%r$al%y%!6 Cn)elikle *idi- u #eni$ kal%n ka.al%$% #uraya
*eri *e&ir$eliyi$' lk de.a #ir ie yarar #elki6 O !a$ana kadar 8rens de uykusunu al$% olur,
he$en yola %kar%!6B
:ile #as%- ua/% a/%rd%'
BA&lar ne oldu>B diye sordu *elen ua/a'
B=ok&and%r ha!%r e.endi$B dedi ada$'
Marya Aleksandrovna 8rens"i yukar% %kar%rken a&lar%n ha!%rla&%l$as%n% e$re&$i&i'
(endisi de ha!%rland% ve ilk i olarak :ina"n%n odas%na *idi- karar%n% ka#a ha&lar%yla a%klad%,
&ali$a&lar verdi' A$a :ina dinle$edi #ile' Y,!,n, yas&%/a *0$$, ya&%yordu' A/l%yor, #e$#eya!
elleriyle u!un, *,!el salar%n% ekiyordu' (ollar% dirseklerine kadar %-lak&%' Arada #ir sanki
so/uk&a kal$% *i#i &e-eden &%rna/a &i&reyerek irkiliyordu' Marya Aleksandrovna konu$aya
#alad%, a$a :ina #a%n% #ile kald%r$ad%'
Bir s,re &e-esinde dikilen Marya Aleksandrovna ak%n ve #o!ul$u #ir halde d%ar% %k&%, he$en
ara#aya #indi/i *i#i ola#ildi/in)e a#uk *i&$elerini e$re&&i'
B:ina"n%n ka-%y% dinle$esi ok k0&, oldu6B diye d,,n,yordu' BOna s0yledikleri$in ayn%s%n%
Mo!*lyakov"a da s0yledi$' :ina ok *ururludur, #elki #una *,)en$i&ir''' +$$6 A$a as%l 0ne$li
olan ey onlar ka!an$adan #i!i$ hareke&e *e$e$i!' 8eki ya ans%$ yaver *i&$e! de #i!i$
a-&al ih&iyar evde ol$a!sa>'''B
Bu d,,n)e #ile A.anasy Ma&vei)h"e 0.kelen$esine neden oldu' Sa#%rs%!l%k&an k%vran%yordu' A&lar
son h%!la *idiyorlard%'
O9
O@ONUNCU BCLM
Ara#a sanki uuyordu' Haha 0n)e de s0yledi/i$i! *i#i Marya Aleksandrovna 8rens"i aray%-
dururken #eyninde #irden #ir i$ek ak%ver$i&i' Bu konudan daha ileride s0! ede)e/i$i!i
s0yle$i&ik' ;eri okuyu)u #unu !a&en #iliyor< Marya Aleksandrovna s%ras% *elin)e 8rens"i
ka%ra)ak, ola#ildi/in)e a#uk serse$ A.anasy Ma&vei)h"in hu!ur iinde yaad%/% i.&li/e
*0&,re)ek&i' Marya Aleksandrovna"n%n *i&*ide ar&an, *ari- ve anla&%la$a! #ir hu!ursu!luk
yaad%/%n% *i!leye)ek de/ili!' Bu, hede.ine ula$ak ,!ere olan *erek kahra$anlar%n #a%na
*elen #ir eydir' Bir his ona Mordasov"da kal$as%n%n ok &ehlikeli ola)a/%n% s0yle$i&i' B=i.&li/e #ir
varsa$B diye d,,n,yordu Bo !a$an is&erse &,$ kasa#a alkalans%n, u$uru$da #ile ol$a!6B
(ukusu! yi&irile)ek !a$an yok&u, i.&lik&e #ile' +er ey ola#ilirdi, he$ de her ey6
(ahra$an%$%!%n o anda -olis&en kork&u/una y0nelik dedikodulara asla inan$ad%/%$%!%
s0yle$e/e hi *erek yok kukusu!6 U!un s0!,n k%sas%, :ina"y% #ir an 0n)e 8rens"le evlendir$esi
*erek&i/ini #iliyordu' Bu sona ula$as%n% sa/laya)ak yollar ha!%rd%'
OM
(ilisenin -a-a!% &0ren iin eve *ele#ilirdi' 10ren iki *,n sonra yada iler k0&,ye *ide)ek olursa
he$en er&esi *,n ya-%la)ak&%' B ir iki saa& iinde ya-%l%veren evlen$e &0renleri duyul$a$% ey
$iydi6 B0ylesine #ir a)ele)ilik ve evlen$e 0n)esi -ar&ileri ya da res$i nian &0reninin ol$a$as%
8rens"e #ir )o$%ne il.au& olarak a%klana#ilirdi' Bunun daha uy*un ve sade ola)a/% .ikri 8rens"in
ka.as%na yava yava sokula#ilirdi' 8rens"in en hassas nok&as%na dokunarak #unun ro$an&ik #ir
$a)era oldu/u s0ylene#ilirdi, Sler yolunda *i&$eye)ek olursa ona !orla iki iire#ilirler, s,rekli
sarho ol$as%n% sa/laya#ilirlerdi' +er ey #i&&ik&en sonra ar&%k ne olursa olsun nas%lsa :ina #ir
8renses ola)ak&%6 8rens"in 8e&ers#ur*"da ve Moskova"da akra#alar% vard%, oralarda ka%n%l$a! #ir
skandal #ile %ksa #unun iin endielen$esi *erek$e!di' Cn)elikle #unlar ileride d,,n,le)ek
eylerdi, ikin)isi de Marya Aleksandrovna y,ksek sosye&ede 0!ellikle evlilik olaylar%n%n skandals%!
kar%lan$as%n%n $,$k,n ol$ad%/%na inan%rd%, skandallar ka%n%l$a!d% ve sosye&edeki skandallar
da Mon&e Cris&o (on&u"nu ya da Seylan"%n An%lar% "n% ha&%rla&a)ak kadar 0!el ol$al%yd%' Asl%nda
#,&,n #unlar :ina"n%n sosye&ede #oy *0s&er$esi ve annesinin ona des&ek ver$esi iin *erekliydi
#ile' O !a$an herkes a$a herkes hayranl%k duya)ak, kon&lar%n ve -renseslerin #ir &anesi #ile,
Marya Aleksandrovna"n%n kendilerinin &o-&an ya da &eker &eker haklar%ndan *el$esi kar%s%nda
dayana$ay%- di!e *ele)eklerdi' &e #unlar% d,,nd,/, iin Marya Aleksandrovna ok yard%$%
dokuna)a/%n% sand%/% A.anasy Ma&vei)h"i al$aya *idiyordu' ;ere/e )esare&le kar% koy$ak
ar&&%' 8rens"i i.&li/e *0&,r$ek de$ek, onu #elki de hi kar%la$ak is&e$eye)e/i A.anasy
Ma&vei)h"e *0&,r$ek de$ek&i' A.anasy Ma&vei)h"in dave& e&$esi ok #aka ola)ak&%' s&elik,
8rens"in *eliini duyun)a &a u!aklardan kalk%- *elen aile #,y,/,n,n #eya! krava&%, .rak% ve elinde
a-kas%yla *0r,n&,s, ok e&kili ola)ak ve 8rens"in *ururunu okaya)ak&%' Bu &,r a)ele ve res$i #ir
dave&i redde&$enin ok *, ola)a/%n% d,,n,yordu Marya Aleksandrovna' Ara#a , vers&lik
yol)ulu/un sonuna *el$i&i' Ara#a)% So.ron &ek ka&l% &ah&a #ir evin verandas%n%n 0n,nde a&lar%
durdurdu' ?v virane *i#iydi ve
OG
y%llar%n e&kisiyle karar$%&%, #ir di!i -en)eresi ve e&ra.%nda da as%rl%k %hla$ur a/alar% vard%' Buras%
Marya Aleksandrovna"n%n ya!l%k, k%r eviydi' eride %%k yan%yordu'
BNerede #i!i$ kal%n ka.al%>B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, kas%r*a *i#i ieri dalarken' BBu
havlunun #urada ne ii var> O $u kuruland%> He$ek yine ha$a$a *i&&i ha> Di$di de ay%n%
!%kk%$lan%yordur6 Ne diye #ana 0yle *0!lerini deviri- #ak%yorsun a-&al ey6 Neden salar% h4l4
kesil$e$i> ;rishka6 ;rishka6 ;rishka6 Sana *een ha.&a #eyin salar%n% kes$eni s0yle$e$i
$iydi$, neden kes$e$isin>B
Marya Aleksandrovna ieri *irerken A.anasy Ma&vei)h"i ok daha ki#ar)a sela$la$aya niye&liydi,
a$a ha$a$dan yeni %k%- keyi.le ay%n% yudu$lad%/%n% *0r,n)e 0.kesine h4ki$ ola$ad%' +aks%!
da say%l$a!d% hani6 (ad%n)a/%! #u denli &elal% ve kay*%l%yken, o hi#ir ie yara$a! h%$#%l
A.anasy Ma&vei)h korkun #ir *0n,l raha&l%/%yla yay%l$% o&uruyordu' Bu duru$ onu )an evinden
yaralad%' Bu arada, kal%n ka.al% ya da daha say*%l% #ir i.ade kullan$ak *erekirse, "kal%n ka.al%"
olarak an%lan !a& se$averin yan%na o&ur$u, *0!leri yuvalar%ndan .%rla$%, a/!% a%k #ir halde,
*eliiyle onu &aa eviren kar%s%na korkuyla #ak%yordu' ;rishka"n%n uykulu ve han&al sura&% ka-%da
#elirdi, ieride olanlar% #0n #0n seyrediyordu'
B!in ver$edi de ondanB dedi ka#a ve h%r%n #ir sesle' BBelki on ke! $akas% al%- yan%na *i&&i$'
"+an%$ *elirse iki$i! de a!ar ii&iri!, o !a$an ne ola)ak>" dedi$' "Ol$a!, #ira! daha #ekle, -a!ar
*,n, salar%$% k%v%ra)a/%$P onun iin u!un ol$as% *erek" dedi'B
BNe> He$ek salar%n% k%v%r%yor, 0yle $i> Beni$ yoklu/u$dan yararlan%- #0yle eylere $i
#alad%n> Nereden %k&% i$di #u> Senin ah$ak ka.ana ok $u yak%a)a/%n% san%yorsun> 1anr%
ak%na, #u ne da/%n%kl%k6 Bu ne -is koku6 Sana soruyoru$ anor$al yara&%k, nedir #u koku #0yle>B
diye #a/%rd%, ak%n ve sa. ko)as%na *i&*ide daha ok 0.kelenen Marya AleksandrovnaP
ON
BMa$a&ushka67B diye kekeledi yerinden kalka$ayan ve yalvaran *0!lerle kad%n h,k,$dar%na
#akan kork$u ada$' BMa$a $a&ushkalB
BO a-&al ka.ana ka ke! annen ol$ad%/%$% sok$ad%$ $% #en> Senin annen ola#ilir $iyi$ #en
),)e6 Senin *i#i eeklere de/il an)ak sosye&eye yara%r #eni$ *i#i #ir soyluyla ne ),re&le #u
ekilde konuuyorsun6B
BA$a''' a$a Marya Aleksandrovna sen h4l4 #eni$ nik4hl% kar%$s%n, #en de sana''' #ir ko)a *i#i
hi&a- ediyoru$'''B diye kar% %k&% A.anasy Ma&vei)h ve iki elini kald%r%- salar%n% koru$aya al%&%'
BSeni sura&s%! ey6 S0ylediklerine #ak%n6 +i #0yle a-&al #ir )eva- duyul$u ey $i> Nik4hl% kar%n
$%> Bu da ne de$ek oluyor> Y,ksek sosye&ede hi #0yle #aya/%, a-&al)a ve an)ak dini okullarda
kullan%lan #ir s0!),/, s0yleyen var $%> +e$ #en #unu unu&$ak iin eli$den *elen her eyi
ya-$a/a al%%rken sen ne )esare&le kar%n oldu/u$u ha&%rla&$aya kalk%%yorsun6 Neden ka.an%
ellerinle saklay%- duruyorsun> Du saa #ir #ak%n6 Sular da$l%yor6 (uru$as% saa&ler s,re)ek6 Di$di
seni nas%l *0&,re)e/i$> nsan iine nas%l %ka)aks%n> Ne ya-a)a/%$ i$di>B
Marya Aleksandrovna 0.keyle ellerini ovu&uru-, odada a!a$e&le #ir aa/% #ir yukar% dola%-
duruyordu' (ukusu! #u der& 0yle #,y,k ve ,s&esinden *eline$e! #ir der& de/ildi, a$a as%l
-ro#le$ Marya Aleksandrovna"n%n yarad%l%%nda olan *,l, ve *ali- ol$a duy*usunu kon&rol
ede$e$esiydi' S,rekli olarak 0.kesini A.anasy Ma&vei)h"&en %kar$ak iin dayan%l$a! #ir
*ereksini$ duyuyordu, ,nk, !or#al%k *ereksini$e d0n,en #ir al%kanl%k&%r' Belli sosyal
evrelerin !ari. han%$e.endileri ka-al% ka-%lar arkas%nda nas%l davran%lar ser*ilerler #ilirsini!, i&e
#en de #u !%&l%/% &an%$la$aya al%&%$' A.anasy Ma&vei)h kar%s%n%n hareke&lerini korkuyla i!liyor,
#ir yandan da aln%ndan &er #oan%yordu'
7Ana)%/%$'
OOB;rishka6B diye #a/%rd% kad%n sonunda' B+e$en #eye.endiyi ha!%rla6 Arak%n%, -an&olonunu,
#eya! krava&%n% ve yele/ini *e&ir, he$en6 1ara/% nerede, &ara/%6B
BMalushka6 +a$a$dan yeni %k&%$' (asa#aya *ide)ek olursak ,,&,r,$'B
BBir ey ol$a!6B
BBaksana sa%$ h4l4 %slak'''B
B1a$a$, he$en kuru&a)a/%!6 ;rishka6 A%ray% al da kuruyana kadar salar%n% .%rala, ser& ser&,
daha ser&6 Haha ser&6 &e 0yle, &a$a$ i&e 0yle6B
Bu e$ri duyan sad%k ve al%kan ;rishka #,&,n *,),yle e.endisinin salar%n% .%rala$aya #alad%'
Haha raha& al%$ak iin ada$% o$!undan &u&$u kane-eye do/ru #as&%r%yordu' A.anasy
Ma&vei)h sura&%n% #uru&ur$u&u, neredeyse a/laya)ak&%'
BDi$di *el #uraya6 (ald%r onu ;rishka6 (re$ nerede> ?/il e/il ie yara$a! heri., e/il asalak6B
Marya Aleksandrovna ko)as%n%n *,r, akla$% ve ne ya!%k ki kes&ir$edi/i salar%n% a)%$as%!)a
ekerek, kendi elleriyle kre$le$eye #alad%' A.anasy Ma&vei)h i ekiyor, inliyor, a$a hi
a/la$adan sa#%rla ka&lan%yordu'
BSen #eni 0ld,re)eksin #e)eriksi! heri.6 ?/il e/il6B dedi Marya Aleksandrovna'
BSeni nas%l 0ld,re)e/i$ $a&ushka>B diye $%r%ldand% ada$, elinden *eldi/in)e #a%n% e/erek'
B(al%n ka.al%6 Me)a!dan da anla$a!6 +adi hadi sa%n% .%rala da he$en *iyin6B
(ahra$an%$%! #ir kol&u/a kurularak A.anasy Ma&vei)h"in *iyin$e &0renini $erakl% *0!lerle
i!le$eye #alad%' Bu arada ada$ #ira! raha& soluk al%- *evedi, ha&&a #eya! krava&%n% #a/la$aya
s%ra *elin)e a&&%/% d,/,$,n *,!elli/i konusunda kiisel *0r,lerini s0yle$eye #ile )esare&
ede#ildi' Sonunda .rak%n% da *iyen say
EFF
*%de/er ko)a iyiden iyiye )anland% ve aynada kendini hayranl%kla in)eledi'
BBeni nereye *0&,r,yorsun Marya Aleksandrovna>B diye sordu kendine ekid,!en verirken'
Marya Aleksandrovna kulaklar%na inana$ad%'
BDuna #ir #ak%n hele6 Seni kukla k%l%kl% heri. seni6 Ne )esare&le #unu sora#iliyorsun>B
BA$a $a&ushka #eni$ de #il$e$ *erek$e! $i'''B
B(es sesini6 +ele *i&&i/i$i! yerde #ana #ir ke! #ile $a&ushka diye)ek olursan #ir ay ay y,!,
*0re$e!sin6B
Cd, ko-an ada$ hi sesini %kar$ad%'
BDu haline #ak6 Bir &ek nian%n #ile yok, #a)a)% k%l%kl% ada$6B diye deva$ e&&i kad%n, A.anasy
Ma&vei)h"in siyah .rak%na k,,$seyen *0!lerle #akarken'
A.anasy Ma&vei)h en sonunda al%nd%'
BNianlan devle& veriyor $a&ushka, he$ #en #a)a)% de/ili$B dedi hakl% #ir 0.keyle'
BNeler duyuyoru$> He$ek #urada o&uru- .ikir y,r,&$eyi de 0/ren$isin6 Seni k0yl, seni6 Seni
han%$ evlad%6 Ne ya!%k ki seninle oyalana)ak !a$an%$ yok, olsayd% sana''' Neyse )an%$ sonra
hallederi$ nas%lsa6 Da-kas%n% ver ;rishka6 (,rk,n, de *e&ir6 Ben yokken #u , oday% ve #ir de
yeil oday% &e$i!le6 +e$en ie #alay%n 6 Aynalar%n ve saa&larin 0r&,lerini de kald%r%n6 +er eyin #ir
saa& iinde ha!%r ol$as%n% is&iyoru$' Sen de .rak%n% *iy, uaklar%n da eldivenlerini *iy$elerini
s0yle, duyuyor $usun ;rishka6B
Ara#aya #indiler' A.anasy Ma&vei)h hayre&ler iindeydi' Marya Aleksandrovna #ulunduklar%
duru$la il*ili #a!% &ali$a&lar% ko)as%n%n ka.as%na nas%l soka)a/%n% d,,n,yordu, a$a ko)as%
ondan 0n)e davrand%'
BBiliyor $usun Marya Aleksandrovna, d,n *e)e ok de/iik #ir r,ya *0rd,$B dedi hi
#eklen$edik #ir anda sessi!li/i #o!arak'
EFEB+%h6 Seni kahrolas%6 Ben de #urada a)a#a ne s0yleye)ek diye #ekliyoru$6 Me/er #ir r,ya
*0r$,6 Bana o k0yl, r,yalar%n% anla&$aya nas%l )esare& edersin6 He/iik$i6 Sen daha #u
keli$enin anla$%n% #ile #il$e!sin6 Bak sana son ke! s0yl,yoru$< Bir daha r,yandan .alan s0!
ede)ek olursan #a%na *ele)ekleri #ile$e$6 Di$di dikka&le dinle< 8rens (' #eni !iyare&e *eldi'
8rens ('"yi ha&%rl%yor $usun>B
B+a&%rl%yoru$, $a&ushka, ha&%rl%yoru$' Neden seni !iyare&e *el$i>B
B(es sesini, seni il*ilendir$e!6 ?vin #ey i olarak sana d,en onu i.&li/e dave& e&$ek' Seni #unun
iin *0&,r,yoru$' Bu*,n *idi- d0ne)e/i!' ;e)e #oyun)a ya a yar%n, 0#,r *,n ya da #aka #ir
se.er a/!%n% aa)ak olursan #,&,n y%l #oyun)a ka! *,dersin #il$i ol6 +i#ir ey s0yle$e, &ek
keli$e #ile' Senin &ek ya-a)a/%n #u, anlad%n $%>B
B8eki ya #ana #ir ey sorarlarsa>B
BYine de a/!%n% a$a'B
BA$a insan s,rekli sessi! dura$a! ki Marya Aleksandrovna'B
BO !a$an )eva-lar%n% "+$$6" *i#i &ek he)eli s0!),klerle s%n%rla ki !eki oldu/unu ve konu$adan
0n)e s0!),klerini &ar&&%/%n% sans%nlar'B
B+$$'B
BBunlar% iyi)e anla6 Sen 8rens"in *eldi/ini duydun ve say*%lar%n% sunu- onu i.&li/ine dave& e&$ek
iin he$en yan%na ko&un, anlad%n $%>B
B+$$'B
B+er eye h$$ deyi- dur$a, a-&al ey6 Ho/ru d,r,s& )eva- versene'B
B1a$a$ $a&ushka, is&edi/in *i#i olsunP a$a 8rens"i neden dave& ede)e/i$>B
BNeler duyuyoru$> Soru $u soruyorsun> Neden ya-a)a/%n% sor$ak ne ,s&,ne va!i.e> Ne
)esare&le soruyorsun6B
EF2
BA$a yine ayn% sorunla kar% kar%ya kal%yoru$ Marya AleksandrovnaP e/er dedi/in *i#i a/!%$%
a$aya)ak olursa$ onu nas%l dave& ede)e/i$>B
BBen senin ad%na konuuru$, sen sade)e #a%n% e/ersin, a-kan% eline al%- #a%n% e/ersin,
anlad%n $%>B
B?ve& anlad%$ $a& Marya Aleksandrovna'B
B8rens ok aka)%d%r' Sana s0yle$ese de dedi/i her eye *,!el #ir *,l,$se$eyle kar%l%k
verirsin, duyuyor $usun>B
B+$$'B
BS&e yine #alad%6 Bana h$$ deyi- dur$a6 S0yledikleri$i duydun $u duy$ad%n $%, sen onu
s0yle'B
BHuydu$ Marya Aleksandrovna' Huydu$, duy$a$a$ $,$k,n $,> Yaln%!)a s0ylediklerini
yerine *e&ir$ek iin al%&%r$a ya-%yoru$' A$a h4l4 #ir sorun var $a&ushka< ?/er 8rens #ir ey
s0yleye)ek olursa y,!,ne #ak%- *,l,$seye)e/irn, &a$a$, a$a ya #ir ey sorarsa #ana>B
BNe kal%n ka.al%s%n6 S0yledi$ ya, sen eneni &u&, #en senin yerine konuuru$, sen yaln%!)a #ak%-
*,l,$se'B
BAda$ #eni$ konua$ad%/%$% sana)akB diye ho$urdand% A.anasy Ma&vei)h'
BNe .ark eder )an%$6 B%rak 0yle sans%n, a-&al oldu/unu d,,n$esinden iyidir'B
B+$$''' 8eki ya 0&ekiler #ir ey sorarlarsa>B
B(i$se #ir ey sor$a!, #akalar% ol$aya)ak' ?/er 1anr% korusun6 ka!ara #ir #akas% *ele)ek
olursa ve sana #ir ey sorar ya da s0ylerse alayl% alayl% *,l,$sersin' Alayl% alayl% *,l$ek nas%l
olur #iliyor $usun>B
BDaka)% #ir *,l,$se$e de/il $i $a&ushka>B
BDi$di #en sana *0s&eriri$ aka)%y% kal%n ka.al%6 Neyse )an%$ !a&en senden ki$ aka #ekler ki6
Hal*a)% #ir *,l,$se$e, anlad%n $%> Hal*a)% ve k,,$seyi)i #ir *,l,$se$e'B
EF3B+$$'B
BAh #u kal%n ka.al% #eni korku&uyor do/rusuB diye .%s%ldad% Marya Aleksandrovna kendi kendine'
BBeni 0ld,re)ek #u ada$' Onu hi *0&,r$ese$ daha iyi ederdi$6B
(a.as%nda #u )an s%k%)% ve ,!,), d,,n)eleri eviri- eviren Marya Aleksandrovna #a%n% )a$dan
d%ar% u!a&%- ara#a)%ya a)ele e&$esini s0yl,yordu' A&lar d0r& nala kouyordu, a$a ona *0re yine
de ye&$e!di' A.anasy Ma&vei)h k0esinde sessi!)e o&ur$u, 0devini e!#erliyordu' Sonunda
ara#a kasa#aya *irdi ve Marya Aleksandrovna"n%n evinin 0n,nde durdu' A$a kahra$an%$%! daha
0n ka-%ya #ile *el$e$i&i ki, i.& a&l%, iki kol&uklu, ,s&, ka-al% #ir k%!a/%n evine do/ru h%!la
yakla&%/%n% *0rd,' 1%-k% Anna Nikolayevna An&i-ovna"n%nkine #en!eyen k%!ak&a iki kad%n vard%'
Biri &a#ii ki Anna Nikolayevna"n%n &a kendisi, 0&eki de son !a$anlarda -eini hi #%rak$ayan,
yak%n arkada% Na&alya H$i&riyevna"yd%' Marya Aleksandrovna"n%n y,re/i ho- e&&i' Haha &ek
keli$e #ile e&$eye .%rsa& #ula$adan ,!eri ka-al% #ir #aka k%!ak yakla&%, hi kukusu! iinde #ir
han%$ vard%' Neeli %/l%klar or&al%/% inle&&i'
BMarya Aleksandrovna6 A.anasy Ma&vei)h de #uraday$%6 He$ek i$di *eldini!6
Nerelerdeydini!> Ne ans, #i! de #u *e)eyi si!inle *eir$e/e *el$i&ik6 Ne s,r-ri!6B
(onuklar he$en .%rlay%- k%rlan*%lar *i#i )%v%ldaarak 0n ka-%ya do/ru y,r,d,ler' Marya
Aleksandrovna kulaklar%na ve *0!lerine inana$ad%'
B+ay k0r ey&an6B diye d,,nd, kendi kendine' Bu i&e #ir #i& yeni/i var6 Anlaya)a/%! #akal%$'
Beni kand%ra)a/%n%!% $% sand%n%! a-&al kar*alar''' Hurun #akal%$ hele6'''B
EF9
ON BRNC BCLM
Mo!*lyakov *0r,n,e *0re &a$a$en *0n,l raha&l%/%yla Marya Aleksandrovna"n%n evinden
ayr%l$%&%' (ad%n yine onun kan%n% alevlendir$i&i' Adan% yaln%! kal$ak is&edi/i iin Boroduyev"e
*i&$e$i&i' Ro$an&ik ve kahra$an)a hayallerin sald%r%s% ona hu!ur ver$iyordu' Cn)e :ina"ya
)iddi #ir ak ilan%nda #ulundu/unu hayal e&&iP sonra a..edi)i y,re/inin soylu *0!yalar%n%, S&
8e&ers#ur* #alosundaki sol*un ve ,$i&si! haliniP s-anya"y%P ;uadalKuivir"i *0rd,P ak% ve son
ne.esini veren 8rens"in :ina"yla ikisinin ellerini #irle&iriini d,,nd,' Sonra kendisine sad%k,
kahra$anl%klar%n% hayranl%kla i!leyen *,!el kar%s%n% hayal e&&i' Bu arada, 8rens ('"nin dul kar%s%
:ina sayesinde *irdi/i y,ksek sosye&eden #ir (on&es"in il&i.a&lar%, vali yard%$)%l%/% *0revi ve serve&
*i!liden *i!liye akl%n% kur)alad%' (%sa)as%, Marya Aleksandrovna"n$ *,!el *,!el anla&&%/% her ey
#ir ke! daha ruhunu okad%, daha da 0ne$lisi onu *ururland%rd%' A$a sonra #unu nas%l
anla&a)a/%$% #ile$iyoru$ do/rusu #,&,n #u !evklerden yor*un d,,n)e #irden#ire )an s%k%)% #ir
.ikir *eldi akl%na' Bunlar%n he-si ok ileride ola)ak eylerdi'
EF@Bu*,n d,,n,ld,/,nde, a-&al duru$una d,$, #irinden 0&e de/ildi' Bunlar% d,,n,rken
#irden Mordasov"un kenar $ahallelerinde hi #il$edi/i, %ss%! #ir yerde oldu/unu .ark e&&i' +ava
karar%yordu' ki &ara.% k,,k, virane evlerin di!ildi/i sokaklar #oyun)a, #0yle yerlerde koruna)ak
ve al%na)ak hi#ir ey ol$a$as%na ra/$en say%lar% $,&hi #oyu&lara ulaan a!*%n k0-ekler
havl%yordu' Suluse-ken #ala$%&%' Arada #ir ii y,!,nden evine *e kal$% #ir esna.a ya da
,!erinde koyun derisi ka#an%, aya/%nda #o&lar% olan #ir k0yl, kad%na ras&l%yordu' Nedense #unlar
8avel Aleksandrovi)h"i k%!d%r$aya #ala$%&%' Bu -ek iyiye iare& de/ildi, ,nk, insan an)ak ileri
yolunda *i&&i/i !a$an evresindeki eyleri %%l %%l ve *,!el *0r,r' 8avel Aleksandrovi)h, o ana
kadar Mordasov"da ne kadar sekin #iri oldu/unu ha&%rlad%' +erkesin evlen$ek iin )an a&a)a/%
#ir #ek4r oldu/unu i$a e&$esi ve onu #u konuda ku&la$as% ok houna *iderdi' B0yle sekin #ir
#ek4r ol$ak&an da *urur duyard%' Di$di #irden#ire herkesin *0!,nde reddedil$i #iri
oluvere)ek&i6 nsanlar ona *,le)ek&i' +erkese 8e&ers#ur* #alolar%n% ve ;uadalKuivir"% anla&$as%
i$k4ns%!d%6 (a.as%nda #u d,,n)elerle, ,!*,n ve endieli #ir halde *iderken u!un !a$and%r
kal#ini ke$iri- duran #ir d,,n)e akl%na *eldi< BBunlar do/ru $u> +er ey Marya
Aleksandrovna"n%n #ana res$e&&i/i *i#i ola)ak $%>B 1a$ o anda Marya Aleksandrovna"n%n ne
kadar kurna! #ir kad%n oldu/unu, herkesin ona say*% *0s&er$esine ra/$en ne kadar dedikodu)u
oldu/unu ve sa#ah&an aka$a kadar yalanlar uyduru- durdu/unu ha&%rlad%' Onu #a%ndan
sav$ak iin $u&laka kendine *0re nedenleri ol$al%yd%, ,s&elik herkesin hayal *,), de *aye&
*,l,yd,' Sonra :ina"y% d,,nd,P ayr%l%rken kendisine #ak%%n% ha&%rlad%P #u #ak%%n *i!li #ir
&u&kuyla hi il*isi #ile yok&u' +e$ #ir saa& kadar 0n)e de ona a-&al de$i&i' 8avel Aleksandrovi)h
yerinde dondu kald%, u&an)%ndan k%-k%r$%!%yd%, neredeyse a/laya)ak&%' Bir de #unun ,!erine sanki
0!ellikle ayarlan$% *i#i #ir ka!a *eldi #a%na< Aya/% &0ke!ledi ve &ah&a kald%r%$dan kar y%/%n%n%n
iine d,,verdi' O kar iinde de#eleni- dururken #ir s,redir havla$ak&a olan #ir s,r, k0-ek
d0r& #ir yandan e&ra.%n% sard%' +a&&a ilerinde en k,,k ve yara$a! olan% ,!erine a&lay%- k,rk,n,n
e&eklerine ya-%&%' (0-ekleri #a%ndan kovalayan 8avel Aleksandrovi)h, k,.,rler edi-, kaderine
lane&ler ya/d%rarak, k,rk,n,n e&e/inde y%r&%klar, ruhunda dayan%l$a! #ir s%k%n&% y,k,yle )addenin
k0esine kadar &o-allaya &o-allaya *i&&i/inde yolunu kay#e&&i/ini anlad%' Bilirsini!, insan #il$edi/i
#ir se$&&e, 0!ellikle de *e)e yans% yanl% #ir yola sa-a)ak olursa asla do/ru yolu #ulu- %ka$a!P
iinden #ir *, onu kar%s%na %kan ilk ara soka/a sa-$as% iin d,r&er sanki' 8avel
Aleksandrovi)h de #unu *erekle&irdi ve kay#oldu' BAh u kahrolas% y,)e .ikirler6B diyerek kinle
yere &,k,rd,' BO y,)e duy*ular da ;uadalKuivir de )ehenne$in di#ine *i&sin6B Mo!*lyakov"un o
anda -ek de *0r,l$e/e de/er #ir hali oldu/unu s0yleye$eye)e/i$' Sonunda yor*un ve #i&kin #ir
halde #ir iki saa& dola&%k&an sonra Marya Aleksandrovna"n$ ka-%s%na *eldi' (a-%daki ara#alar%
*0r,n)e ok a%rd%' BBu kadar konuk da nedir, #ir &o-lan&% .alan $% var>B diye $erakland%' BNe
&o-lan&%s% a)a#a>B Orada duran #ir ua/% sor*uya eki-, Marya Aleksandrovna"n%n i.&li/e *iderek,
#eya! krava& &akan A.anasy Ma&vei)h"le #era#er d0nd,/,n, ve 8rens"in uykudan yeni uyand%/%n%,
a$a hen,! aa/%ya ini- konuklara ka&%l$ad%/%n% 0/rendi< +i sesini %kar$adan yukar% a$)as%n%n
yan%na %k&%' Cyle #ir ruh hali &a%yordu ki, haya&%n%n *eri kalan%n% -i$anl%k iinde *eire)e/ini #ir
an #ile d,,n$eden, s%r. 0 al$a duy*usuyla k0&, ve korkun #ir eyler ya-a#ile)ek kadar !ay%.
karak&erli #ir ada$ *i#iydi'
Merdivenleri %k%n)a, 8rens"i -or&a&i. &uvale& $asas%n%n 0n,nde #ir kol&uk&a o&ururken #uldu'
(a.as%n%n &e-esi %-lak&%, a$a .avorileri ve sakal% &ak%l$%&%' 8eru/u k%r sal%, yal%, e$ek&ar ua/%
van 8akho$y)h"in elinde duruyordu' 8akho$y)h -eru/u derin #ir say*% ve &i&i!likle .%ral%yordu'
8rens"in ok -erian #ir hali vard%, sanki ikinin e&kisini hen,! ,!erinden a&a$a$% *i#iydi'
Y,!,nde #o #ir i.adeyle, oraya 0k$,, her yan% -orsu$u #ir halde y%/%l$%&%' Mo!*lyakov"u
&an%$a$% *i#i #ak%yordu'
EFM
EFGBNas%ls%n%! A$)a>B diye sordu Mo!*lyakov'
BNe''' sen $isin>B dedi 8rens' BBira! ekerle$e ya-$%&%$ da sev*ili o/lu$' A$an 1anr%$6B dedi
heye)anlanarak' B8eru/u$u &ak$a$%%$6B
B?ndielen$eyin A$)a6 Ben si!e yard%$ ederi$ is&erseni!'B
BAr&%k s%rr%$% #iliyorsun6 (a-%y% kili&le$eni!i kesinlikle s0yle$i&i$' Neyse, sev*ili o/lu$ i$di
s%rr%$dan yararlan$aya kalk$aya)a/%na ve sa%$%n &ak$a oldu/unu hi ki$seye
s0yle$eye)e/ine ere. s0!, ver$eni is&iyoru$'B
B1anr% ak%na A$)a6 Beni$ #0yle #ir adilik ya-a)a/%$% nas%l d,,n,rs,n,!>B dedi Mo!*lyakov
ileriye ya&%r%$ ya-$a d,,n)esiyle'
BAh eve&, eve&6 Onurlu #ir ada$ oldu/una *0re sana a%ra)a/%n #ir ey daha s0yleyeyi$'''
#0yle)e #,&,n s%rlar%$% a%/a vuray%$' B%y%/%$% nas%l #uluyorsun o/lu$>B
BMuh&ee$ A$)a6 Da%r&%)%6 Bu kadar !a$an nas%l #0yle koruya#ildini!>B
BDi$di s%k% dur o/lu$< O da &ak$a6B dedi 8rens, 8avel Aleksandrovi)h"e !a.er ka!an$% #ir
edayla #akarak'
B;erek&en $i> S0yle$eseydini! asla #ile$e!di$' Ya .avorilerini!> +adi hadi i&ira. edin A$)a
#oyuyorsunu! de/il $i>B
BBoya$ak $%> Ne #oya$as% onlar da &ak$a6B
BOla$a!6 (%!$ay%n a$a #una inana$a$ A$)a' Beni$le dal*a *eiyorsunu!6B
B8arole d"honne%%r, $on a$i6B7 diye #a/%rd% !a.er ka!an$% 8rens' BH,,nsene herkes senin *i#i
d,,n,yor6 S&e-anida Ma&veyevna #a!en kendi elleriyle &ak&%/% halde !or inan%rd%' A$a s%rr%$%
saklaya)a/%na s0! ver o/lu$' Bana ere. s0!, ver'''B
BS0! veriyoru$ A$)a s0! veriyoru$' Beni$ #0yle #ir adilik ya-a#ile)e/i$i $i d,,n,yorsunu!>B
Dere. s0!, dos&u$'
EFN
BAh o/lu$ #u*,n sen *i&&ik&en sonra 0yle )an%$ s%kk%nd% ki6 Aeo.il #eni yine ara#adan d,,rd,'B
BYine $i> Ne !a$an>B BManas&%ra yakla%rken'''B BA$a A$)a, o olay #u sa#ah oldu'B
BYo yo, #ir iki saa& 0n)eydi' Manas&%ra *idiyordu$, ara#a$% devirdi' Cyle #ir kork&u$ ki h4l4
kal#i$ ar-%yor'B
Byi de A$)a si! uyuyordunu!6B dedi Mo!*lyakov ak%nl%k iinde'
BAh eve&, uyuyordu$''' a$a sonra yola koyuldu$, a$a #en''' *erek&en #elki de''' Ne kadar
*ari-6B
BA$)a, inan%n r,ya *0r$,s,n,!6 Ye$ek&en sonra ya&&%n%!, o !a$andan #eri $%%l $%%l
uyuyordunu!'B
B;erek&en $i>B 8rens d,,n$eye #alad%' B?ve& ya, #elki de r,yayd%' R,ya$da *0rd,/,$ her
eyi ha&%rl%yoru$' Cn)e dehe& veri)i #ir #o/a *0rd,$, sonra da sav)%y% *0rd,$, sanki onun da
#oynu!u vard%'''B
BNik)lay Lasilyevi)h An&i-ov"dur o A$)a'B
BAh eve&, #elki de oydu' Sonra Na-olyon Bona-ar&"% da *0rd,$' Biliyor $usun o/lu$ herkes
#eni$ Na-olyon Bona-ar&"a #en< !edi/i$i s0yl,yor''' -ro.ilden de &a eskilerin #ir -a-as%na ok
#en!eri$6 Sen ne dersin a!i!i$ -a-aya #en!iyor $uyu$>B
BBen)e daha ok Na-olyon"a #en!iyorsunu! A$)a6B
BAh eve&, a$a kar%dan' ?ve& do/ru a!i!i$' R,ya$da onun adas%ndayd%$, #ilirsin her !a$an
neeli ve konukan #ir ada$d%' Beni ok e/lendirirdi'B
BNa-olyon oldu/undan e$in $isini! A$)a>B dedi 8avel Aleksandrovi)h, 8rens"e d,,n)eli
d,,n)eli #akarak' (a.as%nda, hen,! kendisinin de #ir anla$ vere$edi/i *ari- #ir d,,n)e
&i&re$e/e #alad%'
EFOBAh eve& Na-olyon ya' Birlik&e .else.e &ar&%%r dururduk' O n*ili!ler"in ona !ali$)e
davran$alar% ne kadar u&an veri)i' 1a#ii onu #a/la$asalard% yine insanlara sald%r%rd% kukusu!'
(ur& *i#i sald%r*an #ir ada$d%' Yine de onun iin ,!,l,yoru$' Ben olsa$ ona o kadar !ali$)e
davran$a!, %ss%! #ir adaya *0nderirdi$'''B
BNeden %ss%! #ir adaya>B diye sordu Mo!*lyakov dal*%n dal*%n'
BYok )an%$ #elki de %ss%! #ir adaya de/il' A$a adada o&uranlar $u&laka ne!ih insanlar olurdu'
Onun iin e/len)eler d,!enle&irdi$< &iya&rolar, $,!ik, #ale, he-si de devle& des&ekli olurdu' Ok *i#i
.%rlay%- *i&$esin diye #ir koru$a eli/inde onu y,r,y,e %kar%rd%$' Sosisli #0re/i ok severdi,
ona her *,n sosisli #0rekler ya-&%r%rd%$' Ona #a#as% *i#i #akard%$' Beni$ elleri$de #a$#aka
#ir ada$ olu- %kard%'B
Mo!*lyakov yal% ada$%n &u&ars%! konu$alar%n% hayre&le dinliyor, #ir yandan da sa#%rs%!l%kla
&%rnaklar%n% ke$iriyordu' (onu$ay% evlilik konusuna ek$ek is&iyordu' inde nedenini #ile$edi/i
s%n%rs%! #ir kin dal*alan%yordu' Yal% ada$ #irden #,y,k #ir ak%nl%kla #a/%rd%'
BAh $on a$i6 Sana s0yle$eyi &a$a$en unu&$uu$' Ben #u*,n #ir evlen$e &ekli.i ya-&%$'B
B?vlen$e &ekli.i $i A$)a>B diye #a/%rd% Mo!*lyakov )anlanarak'
B?ve& ya evlen$e &ekli.%' 8akho$y)h *idiyor$usun> Ah *,!el' C"es& ,ne )har$an&e -ersonne'''7
A$a''' Bira! a)ele)i davrand%/%$% ka#ul ediyoru$ sev*ili o/lu$' Bunun sindi .ark%na var%yoru$'
Ah )an%$6B
BSordu/u$ iin #a/%lay%n A$)a a$a #u &ekli.i ne !a$an ya-&%n%!>B
BSev*ili o/lu$ &a$ olarak ne !a$an oldu/unu ha&%rlaya
7 =ok ho #iri'
EEF
$adi/i$i i&ira. e&$eliyi$' Belki de r,ya *0r$,,$d,r6 Ne *ari-6B
Mo!*lyakov sevin&en ,r-erdi' (a.as%nda ye-yeni #ir .ikir ekillendi'
B8eki ki$e &ekli. e&&ini! A$)a>B diye sordu sa#%rs%!l%kla'
B?v sahi#inin k%!%na $on a$i''' )e&&e #elle -ersonne'''7 ad%n% unu&&u$' A$a #iliyorsun $on a$i
evlen$e$ i$k4ns%!' Ne ya-a)a/%$ #en>B
B?ve& ya, evlenirseni! #u si!in sonunu! olur' !in verirseni! #aka #ir soru daha sora)a/%$'
?vlen$e &ekli. e&&i/ini!den e$in $isini!>B
B1a#ii''' e$ini$'B
B8eki ya &%-k% ikin)i ke! ara#adan d,$eni! *i#i #ir r,yaysa>B
B?ve& ya, #elki de r,yayd%6 Aa/%da nas%l #ir &av%r &ak%n$a$ *erek&i/ini #il$iyoru$' Nas%l
ya-a#iliri$ o/lu$> ;erek&en &ekli.&e #ulunu- #ulun$ad%/%$% nas%l 0/rene#iliri$> ?/er
0/rene$e!se$ ne duru$a d,eri$>B
BBiliyor $usun A$)a, or&ada 0/renile)ek #ir ey yok #en)e'B
BNe de$ek is&iyorsun>B
BYani #en)e r,ya *0r$,s,n,!'B
BAyn% .ikirdeyi$ o/lu$, s%k s%k #0yle r,yalar *0rd,/,$e *0re'B
B;0r,yorsunu! ya A$)a' +ele #ir de 0/len ve aka$ ye$eklerinde #irer -ara i&i/ini!i
d,,n,rseni!'''B
B?ve& o/lu$' B,y,k olas%l%kla #u y,!den oldu'B
BYoksa si! ne kadar ara- ierseni! iin asla #0yle a)ele #ir &ekli.&e #ulun$a!s%n%!' Si! #eni$
&an%d%/%$ en akl% #a%nda insans%n%! A$)a'''B
BAh, eve& eve&'
Bu *,!el kii'
EEE
i
BDunu akl%n%!dan %kar$ay%n< ?/er hakk%n%!da k0&, d,,nen akra#alar%n%! #unu duysalar neler
ol$a! ki>B
BA$an 1anr%$6B diye #a/%rd% dehe&e d,en 8rens' BNeler ol$a! ki6B
BSev*ili A$)a)%/%$6 +e-si #ir a/%!dan si!in #0yle #ir eyi akl%n%! #a%n%!da ya-$ad%/%n%!%, deli
oldu/unu!u, vesaye& al&%nda &u&ul$an%! *erek&i/ini, kand%r%ld%/%n%!% s0ylerler ve si!i *0!e&i$
al&%nda #ir yere ka-a&%rlar'B
Mo!*lyakov ih&iyar% nas%l korku&a)a/%n% #iliyordu' BA$an 1anr%$6B diye #a/%rd% 8rens, ya-rak *i#i
&i&reyerek' B;erek&en de ya-arlar $%>B
BBir d,,nseni!e A$)a< Si! haya&%n%!da hi #0yle a)ele #ir evlen$e &ekli.i ya-&%n%! $%> (endini!
iin neyin do/ru oldu/unu en a! #eni$ kadar iyi #ilirsini!' Bunun #ir r,ya oldu/undan kesinlikle
e$ini$'B
B1a#ii 0yleydi )an%$, &a#ii6B dedi 8rens korkuyla' B8aralan nas%l da !eki)e #irle&irdin o/lu$6
Bana $an&%/%n sesini dinle&&i/in iin sana &eekk,r ederi$'B
BBen de si!inle #u*,n kar%la&%/%$ iin ok $e$nunu$ A$)a' Bir d,,nseni!e, e/er #en
ol$asayd%$ yanl% eyler ya-a#ilirdini!, evlen$ek is&edi/ini!i san%-, ka.an%!da #u niye&le aa/%
ine)ek&ini!' Nas%l da &ehlikeli #ir duru$ olurdu6B B?ve&ya'''=ok&ehlikeli6B
BBu *en han%$ yir$i , ya%ndaP ki$se onunla evlen$ek iin &ali- ol$uyor, derken si!, !en*in
#ir aris&okra&, #irden ona elini!i u!a&%yorsunu!6 Onlar #u .ikre he$en d0r& elle sar%l%rlar, *erek&en
evlen$ek is&edi/ini!e si!i inand%r%rlar, ha&&a niye&ini!i *erekle&ir$eni! iin si!i !orlarlar' Si!in
.a!la yaa$aya)a/%n%! olas%l%/%n% hesa-la$a/a #alarlar'B B;erek&en $i>B BLe' dahas% A$)a,
si!in *i#i erde$li #ir ada$'''B
EE2
B?ve& #eni$ *i#i erde$li #ir ada$'''B BSi!in *i#i !eki ve ki#ar'''B B Ah eve& y a !eki eve&6'''B
BSonra #ir ey daha var, si! #ir 8rens"sini!' ?vlen$eye niye&ini! olsa #0yle #irini $i seerdini!>
Akra#alar%n%!%n neler s0yleye)e/ini #ir d,,n,n6B
B+erhalde #eni i/ i/ yerlerdi6 :a&en onlar%n ellerinden ye&erin)e k0&,l,k ve ikiy,!l,l,k *0rd,$'''
Belki inan$aya)aks%n a$a #eni ak%l has&anesine ka-a&$ak is&ediklerinden kukulan%yoru$'
S0ylesene o/lu$ #u ola)ak ey $i> Ben orada''' ak%l has&anesinde''' ne ya-ar%$>B
BSakin olun A$)a' Bu y,!den #en de si!inle #era#er aa/%ya ine)e/i$' Di$di orada konuklar
var'B
B(onuklar $%> A$an 1anr%$6B B?ndielen$eyin A$)a yan%n%!da ola)a/%$'B
BSana nas%l $innne&&ar%$ o/lu$, sen #eni$ kur&an)%$s%n6 Biliyor $usun en iyisi #eni$ #uradan
*i&$e$'B
BYar%n A$)a yar%n' Yar%n sa#ah saa& yedide' A$a #u*,n herkese sev*ilerini!i sunu- ar&%k
ayr%la)a/%n%!% s0yleyin'B
B(esinlikle *ide)e/i$''' 8eder Misail"e *ide)e/i$''' A$a sev*ili o/lu$ ya #eni evlendir$eye
kalk%%rlarsa>B
B(ork$ay%n A$)a #en yan%n%!da ola)a/%$' L,&.en si!e ne s0ylerlerse s0ylesinler, ne 0neride
#ulunurlarsa #ulunsunlar, #unun r,yadan #aka #ir ey ol$ad%/%n% s0yleyin''' !a&en 0yleydi'B
B?ve&, kesinlikle 0yleydi6 B,y,leyi)i #ir r,ya o/lu$6 =ok *,!el #iliyorsun, he$ de'''B
B?ve& A$)a i$dilik hoa kal%n, #en aa/%ya iniyoru$, si! de'''B '
BNe> Beni yaln%! #%rak$aya)aks%n ya>B diye #a/%rd% 8rens dehe& iinde'
EE3B+ay%r A$)a' Yaln%!)a ayr% ayr% ine)e/i!' Cn)e #en, sonra si!' B0ylesi daha iyi'B
B8eki o !a$an' Ben de !a&en i$di akl%$a *elen #ir .ikri ya!a)ak&%$'B
B1a$a$ A$)a' Si! .ikrini!i ya!%n, sonra aa/%ya *elin, yan i!$ek yok6 Yar%n sa#ah'''B
BYar%n sa#ah -edere *ide)e/i$, kesinlikle -edere *ide)e/i$6 Char%nan&, )har$an&l Biliyorsun
o/lu$ ok *,!el #ir k%!''' he$ de''' e/er *erek&en evlen$ek is&eseydi$, o !a$an'''B
B1anr% korusun A$)a6B
B?ve& ya 1anr% korusun6 8eki, *,le *,le o/lu$, #ira! sonra *eliyoru$''' Cn)e #ir eyler
ya!$al%y%$' +a #u arada, u!un !a$and%r sana #ir ey sora)ak&%$< (a!anova"n%n An%lar%"$
okudun $u sen hi>B
B?ve& A$)a, niye sordunu!>B
BAh eve&''' A$ane s0yleye)e/i$i unu&&u$'''B
BSonra ha&%rlars%n%! A$)a, hoa kal%n6B
B;,le *,le sev*ili o/lu$, *,le *,le6 Yine de ok #,y,leyi)i #ir r,yayd%, ok #,y,leyi)i6'''B
EE9
ON (NC BCLM
B+e-i$i! si!i !iyare&e *eldik6 8raskovya &lyinishna da *eliyor, Lui!a (arSovna da *ele)e/ini
s0yl,yorduB diye )%v%ldad% Anna Nikolayevna salona *iri- e&ra.a #akarak' U.ak &e.ek, ho #ir
kad%nd%, *aye& *0s&erili ve -ahal% #ir k%ya.e& *iy$i&i' s&elik *,!elli/inin .ark%ndayd%' 8rens"in #ir
k0ede :ina ile #era#er oldu/unu san%yordu'
B(a&erina 8e&rovna ile Aelisa&a Mikhailovna da *eliyorB diye ekledi Na&alya H$i&riyevna' ri yan #ir
kad%nd%, 8rens onu -ek eki)i #ulurdu' (a.as%n%n &e-esine k,,),k -e$#e #ir a-ka &ak$%&%'
U!un !a$and%r yan%na sokul$aya al%&%/% Anna Nikolayevna ile son , ha.&ad%r yak%n arkada
ol$u&u' ;0r,n,&e onu ke$i/iyle #era#er #ir lok$ada yu&a)a/a #en!iyordu'
Bkini!i de *e)e o&ur$as%nda evi$de *0r$ek&en duydu/u$ sevin)i anla&a$a$B diye s0!e #alad%,
ilk ak%nl%/%n% ,!erinden a&an Marya Aleksandrovna' BA$a s0yleseni!e &a$ da #u ere.e er$e
,$idini yi&ir$iken #u*,n si!i #uralara han*i r,!*4r a&&%>B
EE@BA$an )an%$ Marya Aleksandrovna, si! de a! de/ilsini!6B dedi Na&alya H$i&riyevna, d%
*0r,n,,ne hi de uy$ayan k%r%&kan, u&an*a ve &a&l% #ir sesle'
BMais $a )har$anSeB diye )%v%ldad% Anna Nikolayevna' BH,!enleye)e/i$i! &iya&ro e&kinli/i iin
ha!%rl%klar%$%!% &a$a$la$al%y%!' Haha #u*,n 8yo&r Mikhailovi)h, (allis& S&anislavi)h"e yeri$i!de
sayd%/%$%! ve &ar&%%- dur$ak&an #aka hi#ir ey ya-$ad%/%$%! iin ne kadar ,!,ld,/,n,
s0yl,yordu' Bu y,!den de #u aka$ d0rd,$,! &o-land%k, "Marya Aleksandrovna"ya *idi- u ii #ir
%r-%da halledivereli$" diye karar verdik' Na&alya H$i&riyevna 0&ekilere de ha#er verdi' +e-si
*eliyorlar' Bir anla$aya vara)a/%!, her ey iyi ola)ak' 1ar&%$ak&an #aka #ir ey ya-$%yorlar
dedir&$eyeli$, n"es&)e -as, $on an*eB7 dedi neeyle, Marya Aleksandrovna"y% 0-erek'
B1anr% ak%na :inaida A.anasyevna6 ;,n *e&ike daha da *,!elleiyorsunu!6B dedi ve 0-$ek iin
:ina"ya do/ru ko&u'
B;,!elle$ek&en #aka #ir ii yok kiB diye ekledi Na&alya H$i&riyevna, ko)a ellerini ovu&urarak'
BLane& olas%)alar6 Du &iya&ro ii de nereden %k&% ya> A%rsa&%n% yakalad% kar*alar6B diye .%s%ldad%
Marya Aleksandrovna, 0.keden k0-,rerek'
BSev*ili 8rens de i$di si!de oldu/una *0reB dedi Anna Nikolayevna' BBiliyorsunu!
Hukhanovo"da eskiden kal$a #ir &iya&ro var' Ara&%rd%k, eski sahne, -erdeler ve kos&,$lerle
#era#er #aka #ir yere kald%r%l$%' 8rens #u*,n #eni *0r$eye *eldi, *eliine 0yle a%rd%$ ki ona
#u konudan s0! e&$eyi unu&&u$' Di$di &iya&ro konusunu ona da a$al%y%!, o d0k,n&,leri #i!e
*0nderir' Yoksa #urada dekor ha!%rla&a)ak ki$se var $%> in asl% 8rens"i de &iya&ro iine ka&$ak
is&iyoru!' Bi!e $u&laka #a/% ya-$al%, .akirler iin u/ra%yoru! #i!' Belki #ir rol #ile al%r, ok na!ik
#ir insan' O !a$an her ey yoluna *ire)ek'B
He/il $i $ele/i$>
EEM
B(ukusu! #ir rol al%rB diye ekledi Na&alya H$i&riyevna anla$l% anla$l%'
Anna Nikolayevna, Marya Aleksandrovna"ya yalan s0yle$iyordu' Hi/erleri de *el$eye #ala$%&%'
Marya Aleksandrovna onlar% kar%lay%-,B )o$$e il.au&B kurallar% *ere/i ho s0!ler s0yle$eye
ye&ie$iyordu' (onuklar%n he-sini anla&a)ak de/ili$' Yaln%! u kadar%n% s0yleyeyi$, her #iri
e&ra.%na ey&an)a #ak%lar sa%yordu' +e-sinin y,!lerinde #ir #eklen&i ve ,rkek #ir sa#%rs%!l%k
i.adesi vard%' Ba!%lar% da #ir re!ale&e &an%kl%k e&$e niye&iyle *el$ilerdi ve #unu *erekle&ir$eden
*i&$ek !orunda kal%rlarsa #o!ula)aklard%' H%ardan #ak%ld%/%nda son dere)e ki#ar davran%lar
iindeydiler, a$a Marya Aleksandrovna kendini herhan*i #ir sald%r%ya kar% ha!%rl%yordu'
;0r,n,&e 8rens hakk%nda y0nel&ilen $asu$ sorular *iderek sa/anak haline d0n,&,, *i!li i$alar
ve i/nele$eler &a%$aya #alad%' =ay servisi ya-%ld%P he-si o&urdu' Bir *ru- -iyanonun
#a$a*e&i' :ina-iyano al%- ark% s0yle$esi iin ya-&%klar% &ekli.i, kendini -ek iyi hisse&$edi/ini
s0yleyerek, so/uk #ir ekilde redde&&i' Y,!,n,n sar%l%/% da #unu do/ruluyordu !a&en' +e$en
$erakl% #ir soru ya/$uruna &u&uldu' +an%$lar #a!% sorular soru-, i$alarda #ulun$a .%rsa&%n%
ka%r$ad%lar' :ina"ya Mo!*lyakov"u da sordular' Marya Aleksandrovna han*i #iriyle #a ede)e/ini
#ile$iyordu' Odan%n her #ir k0esinde olanlar% *0r,yor, #ir d,!ine insan%n a/!%ndan %kan her
keli$eyi duyuyor ve #,y,k #ir ha!%r)eva-l%kla &ek &ek )eva- ye&i&iriyordu' :ina iin endieliydi' Bu
&,r &o-lan&%larda he- ya-&%/% *i#i %k%- *i&$e$esine ok a%r$%&%' +an%$lar A.anasy Ma&vei)h"i
de in)ele$ek&en *eri dur$uyorlard%' Belki onun ara)%l%/%yla Marya Aleksandrovna"y%
s%k%&%ra#ilirler diye u/ra%rlard% he- !a&en' Di$di de yine, sa. ve do/ru)u A.anasy Ma&vei)h"&en #ir
eyler 0/ren$enin $,$k,n ola#ile)e/ini d,,n,yorlard%' Marya Aleksandrovna ko)as%n%n iinde
#ulundu/u kua&$ay% raha&s%! #ir ekilde seyrediyordu' Ada$%n sorulan her soruya B+$$B diye
)eva- ver$esi olay% daha da k0&,le&iriyordu, hele y,!,ndeki -erian i.ade kad%n% %ld%r&$aya
ye&iyordu'
EEG
BMarya Aleksandrovna6 A.anasy Ma&vei)h #i!i$le hi konu$uyor6B diye #a/%rd% hi ki$seden,
hi#ir eyden korkusu ol$ayan, asla u&an duy*usu &a%$ayan, keskin *0!l, #ir kad%n'
B+an%$lara kar% daha ki#ar ol$as%n% s0yleyin ona'B
BBu*,n nesi oldu/unu #en de #il$iyoru$B dedi Marya Aleksandrovna, Anna Nikolayevna ve
Na&alya H$i&riyevna ile ya-&%/% konu$ay% yar%da #%rak%-, neeyle *,l,$seyerek' B=ok sessi!6
Bana #ile &ek keli$e e&$edi' A&hanase neden Aelisa&a Mikhailovna"ya )eva- ver$iyorsun> Ona
ne sor$u&unu!>B
BA$a''' a$a'''$a&ushka, #ana de$i&in ki'''B diye kekele$e/e #alad% ak%na d0nen A.anasy
Ma&vei)h' ?llerini yele/inin )e-lerine sok$u, *aye& *a$s%! #ir -o!da duruyor, arada #ir de
ay%ndan #ir yudu$ al%yordu' (ad%nlar%n sorular%ndan 0yle s%k%l$%&% ki, *en k%! *i#i k%!ar%yordu'
A$a &a$ #ahanelerini anla&$aya #alaya)a/% s%rada 0.keli einin korku saan #ak%lar%yla
kar%la%n)a dehe& iinde sa-sar% kesildi' Ne ya-a)a/%n% #ile$eden, a$a duru$unu kur&ar$ak
*ayre&iyle ay%ndan #ir yudu$ daha ald%' =ay ok s%)ak&%' B,y,k #ir yudu$ al%n)a a/!% korkun
yand% ve .in)an% elinden d,,rd,' Cyle #o/ulur)as%na 0ks,r,yordu ki herkesi ak%nl%k iinde
#%rakarak, #ir s,re iin odadan %k&%' Huru$ ok a%k&%' Marya Aleksandrovna konuklar%n%n her
eyi #ildi/ini ve k0&, niye&lerle *eldiklerini #iliyordu' 1ehlikeli #ir duru$du' ;0!lerinin 0n,nde a-&al
ih&iyar%)ayd%r%-, a$a)%ndan va!*eire#ilirlerdi' +a&&a 8rens"i al%- *0&,re#ilirler, he$en o aka$
kendisine kar% doldura#ilirlerdi' +er ey ola#ilirdi' A$a kaderde onun iin e&in #ir s%nav daha
vard% de$ek' (a-% a%ld%'Boroduyevler"de oldu/unu sand%/% ve o aka$ hi #ekle$edi/i
Mo!*lyakov *0r,nd,' Sanki #%aklan$% *i#i ,r-erdi'
Mo!*lyakov ka-%da durdu ve ne ya-a)a/%n% a%r$% #ir halde herkese &ek &ek #ak&%' Y,!,nde
a%ka *0r,nen heye)ana h4ki$ ola$%yordu'
BDuna #ak%n6 8avel Aleksandrovi)h6B diye #a/%rd% #irka ses #irden'
BA$an 1anr%$6 8avel Aleksandrovi)h *el$i6 Marya Aleksandrovna onun Boroduyevler"de
oldu/unu s0yle$e$i $iydi> Bi!e Boroduyevler"de sakland%/%n%! s0ylen$i&i 8avel
Aleksandrovi)h 6B diye #a/%rd% Na&alya H$i&riyevna'
BSaklan$ak $%>B diye &ekrarlad% Mo!*lyakov, ya-$a)%k #ir *,l,le' ;ari- #ir i.ade &ar!%6
A..edersini! Na&alya H$i&riyevna a$a #en ne ki$seden saklan%r%$, ne de #irini sakla$aya
al%%r%$B dedi Marya Aleksandrovna"ya anla$l% anla$l% #akarak'
Marya Aleksandrovna &i&redi'
BSak%n #ir de #u $anka.a sorun %kar$a/a kalk%$as%n6B diye d,,nd, Mo!*lyakov"a ser& ser&
#akarak' BYo, #ir #u eksik&i'''B
BA%/a al%nd%/%n%! do/ru $u 8avel Aleksandrovi)h''' &a#ii iini!i kas&ediyoru$>B diye yu$ur&lad%
k,s&ah Aelisa&a Mikhailovna, alayl% alayl% y,!,ne #akarak'
BA%/a al%n$ak $%> Ne de$ek is&iyorsunu!> Yaln%!)a *0revi$ de/i&i o kadar' 8e&ers#ur*"da #ir
*0rev ala)a/%$B diye )eva-lad% Mo!*lyakov so/uk so/uk'
B;,!el, 0yleyse si!i ku&lar%!B diye deva$ e&&i Aelisa&a Mikhailovna' BSi!in #urada, Mordasov"da #ir
i -einde oldu/unu!u duyun)a *erek&en a%r$%&%k' Buradaki ilere *,ven ol$a! 8avel
Aleksandrovi)h' nsan #irden a%k&a kal%verir'B
BSan%r%$ #0l*e okulunda #o #ir 0/re&$enlik kadrosu varB dedi Na&alya H$i&riyevna' $as% o
kadar #elir*in ve a%k&% ki, Anna Nikolayevna y%lan dilli arkada%n%n aya/%n% u&anla ha.i.e d,r&&,'
B8avel Aleksandrovi)h"in 0yle s%radan #ir 0/re&$enlik *0revini ka#ul ede)e/ini $i san%yorsunu!>B
dedi Aelisa&a Mikhailovna'
8avel Aleksandrovi)h ne ya-a)a/%n% #il$e! #ir halde uy*un #ir )eva- arad%' Arkas%n% d0n,n)e
sela$la$ak iin elini u!a&an A.anasy Ma&vei)h"le kar%la&%' Mo!*lyakov ona u!a&%lan eli s%k$ad%,
onun yerine e/ilerek sela$ verdi' Hayan%l$a! dere)ede raha&s%! #ir halde do/ru :ina"ya y,r,d,
ve y,!,ne 0.keyle #akarak< BB,&,n
EEN
EEO
#unlar he- si!in y,!,n,!den' Bu aka$ a-&al olu- ol$ad%/%$% si!e
*0s&ere)e/i$B diye .%s%ldad%'
BAka$% #ekle$eye *erek yok' Bu !a&en y,!,n,!den okunuyorB dedi :ina y,ksek sesle, eski
nianl%s%n% &e-eden &%rna/a s,!erek'
Mo!*lyakov, onun y,ksek sesle konu$as%ndan raha&s%! olu- he$en arkas%n% d0nd,'
BBoroduyev"den $i *eliyorsunu!>B diye sor$a )esare&ini *0s&erdi Marya Aleksandrovna sonunda'
B+ay%r, A$)a" $%n yan%ndan'B
BCyle $i> He$ek 8rens"le #era#erdini!>B
BAh 1anr%$6 Bu de$ek&ir ki 8rens uyan$%, #i!e uyudu/unu s0yle$ilerdiB dedi Na&alya
H$i&riyevna, Marya Aleksandrovna"ya &ers &ers #akarak'
B8rens"i $erak e&$eyin Na&alya H$i&riyevnaB dedi Mo!*lyakov' BUyand% ve 1anr%"ya ,k,r akl%n%
#a%na &o-lad%' Bu*,n erken saa&&en #eri iki ii- dur$u, 0n)e si!in evde, sonra da #urada'
Sonunda da akl% #ira! kar%$%, !a&en hi#ir !a$an &a$ olarak !ihni a%k ol$a$%&%' A$a i$di
1anr%"ya ,k,r konu&uk da yine $an&%kl% d,,n$e/e #alad%' Si!inle vedala$ak ve
konukseverli/ini!e &eekk,r e&$ek iin a! sonra aa/%ya ine)ek Marya Aleksandrovna' Yar%n
hava ayd%nlan%r ayd%nlan$a! #era#er $anas&%ra *idiyoru!, sonra d,nk, *i#i #ir ka!a *eir$eden,
sa/ sali$, &ek -ara halinde Hukhanovo"ya *i&$esi iin onu kendi$ *0&,re)e/i$' Orada
S&e-anidaMa&veyevna"ya &esli$ ede)e/i$, o !a$anakadar Moskova"dan d0n$, olur, #ir daha
da onun #ir yere *i&$esine i!in ver$e!'B
Mo!*lyakov #unlar% s0ylerken Marya Aleksandrovna"ya, hi *i!le$edi/i #ir d,$anl%kla #ak&%'
Marya Aleksandrovna hayre&&en donu- kal$%, o&uruyordu' !,lerek i&ira. e&$eliyi$ ki,
kahra$an%$ #elki de haya&%nda ilk ke! korkuya ka-%l$%&%'
BHe$ek sa#ah%n ilk %%klar%yla *idiyorlar> Neden -eki>B dedi Na&alya H$i&riyevna, Marya
Aleksandrovna"ya d0nerek'
BNeden sahi>B diye #a/r%&% $isa.irler' BOysa #i! de duy$u&uk ki''' ;ari- eyler oluyor6B
?vin han%$% uy*un #ir )eva- d,,ne$iyordu' Sonra #irden herkesin dikka&i #aka #ir y0ne
evrildi' Yan odadan *ari- sesler ve keskin %/l%klar *eliyordu' Birden hi #eklen$edik #ir anda
So.ya 8e&rovna Aar-ukhina, Marya Aleksandrovna"n%n salonuna dald%' So.ya 8e&rovna hi
kukusu! Mordasov"un en a)ayi- kad%n%yd%' Cyle a)ayi-&i ki Mordasov"da #ile ki#ar evrelere
al%n$a$as%na karar veril$i&i' H,!enli olarak her aka$ saa& yedide, kendi deyi$iyle B$ide iinB
vo&ka eli/inde !akuskl7 al%r, #unun sonu)unda da, yu$uak #ir i.adeyle s0yle$ek *erekirse,
#ira! ser#es& #ir ruh haline #,r,n,rd,' O anda da aynen #0yle #ir hal iindeydi ve hi
#eklen$edik #ir ekilde Marya Aleksandrovna"n%n evine dal$%&%'
BAh de$ek #0yle Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% odan%n iinde' BHe$ek #ana #unu da
ya-&%n%!6 Merak e&$eyin, o&ura)ak de/ili$, 0yle #ir u/rad%$' Bana anla&%lanlar%n do/ru olu-
ol$ad%/%n% #il$ek is&iyoru$' +a> Si! #alolar, !iya.e&ler, nian &0renleri d,!enleyin, a$a So.ya
8e&rovna evde o&uru- ora- 0rs,n, 0yle $i> He$ek #en hari #,&,n kasa#ay% evini!e dave&
e&$isini!' Birka saa& kadar 0n)e, Na&alya H$i&riyevna"n%n evinde 8rens"e neler ya-&%klar%n%
anla&$ak iin si!e *eldi/i$ !a$an, #ana dos&unu! ve $on an*e oldu/u$u s0yl,yordunu!' Oysa
i$di, #u sa#ah yayl%$ a&eine &u&&u/unu!, arkan%!dan a&%- &u&an Na&alya H$iriyevna #urada,
evini!de konuk olarak o&uruyor' Merak e&$eyin Na&alya H$i&riyevna6 4lasanSe,77 &anesi on
k0-eklik ikola&an%!a kal$ad%$' Beni$ evi$de ok daha iyileri var6 +%h6B
BCyledirB dedi Na&alya H$i&riyevna'
BHursan%!a #ir dakika So.ya 8e&rovna6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, 0.keden k%-k%r$%!% #ir
halde' BNeyini! var si!in> Akl%n%!% #a%n%!a &o-lay%n'B
e)eklerin yan%nda yenen a-eri&i. eyler' A.iye& olsun'
E2F
E2E
BMerak e&$eyin Marya Aleksandrovna, her eyi #iliyoru$ #en6B diye #a/%rd% So.ya 8e&rovna,
keskin ve &i! #ir %/l%kla, #u #eklen$edik sahneye &an%k ol$ak&an honu& konuklar%n or&as%nda'
B+e-sini #iliyoru$6 Si!in Nas&asya #ana kou- #irok ey anla&&%' Du ih&iyar 8rens"i al%- sarho
e&&i/ini!i, ki$senin evlen$ek is&e$edi/i k%!%n%!a evlen$e &ekli. e&$eye !orlad%/%n%!%, #u y,!den
de #0#,rleni- kendini!i d,es olarak *0rd,/,n,!, #iliyoru$6 +%h6 +i endielen$eyin, #en #ir
al#ay kar%%y%$6 Beni niana dave& e&$e$eni! ok $u u$uru$da sanki> 1,k,r,r,$ #en si!in
dave&ini!e6 Ben si!den ok daha kali&eli insanlar aras%nda #ulundu$' (on&es :alikhva&skaya"n%n
evinde ye$ek yedi$P #ako$iser (uro)hkin #ana evlen$e &ekli. e&&i' Sanki si!in dave&ini!e
kald%$6 +%h6B
BBana #aksan%!a So.ya 8e&rovna6B dedi Marya Aleksandrovna, 0.keden deliye d0nerek' BSi!e u
kadar%n% s0yleyeyi$, na$uslu #ir eve dave& edil$eden, he$ de #u ekilde *ire$e!sini!, e/er #i!i
varl%/%n%!la ve *,!el s0!lerini!le raha&s%! e&$e/e deva$ ede)ek olursan%!, #unu kendi
y0n&e$leri$le halle&$ek !orunda kala)a/%$'B
BBiliri$, ih&iyar uaklar%n%!la #eni d%ar% a&&%r%rs%n%!, de/il $i> Merak e&$eyin, #en yolu kendi$
#uluru$' +oa kal%n' (i$inle is&erseni! onunla evlendirin k%!%n%!%' Na&alya H$i&riyevna si! de
#eni$le dal*a *ee$e!sini!, ikola&an%!% da #a%n%!a al%n6 Buraya dave& edil$e$i ola#iliri$,
a$a hi ol$a!sa 8rens"in kar%s%nda ka!aska da oyna$ad%$' Si! neden *,l,yorsunu! Anna
Nikolayevna> Du si!in Sushilov #a)a/%n% k%r$%, eve *0&,rd,ler onu, h%h6 Si!e *elin)e Aelisa&a
Mikhailovna, e/er o yal%nayak Ma&ryoshka"n%!a s0yleyi-, her *,n -en)ere$in 0n,nde #0/,r,-
duran ine/ini!i oradan ek&ir$e!seni! o k%!%n #a)aklar%n% k%rar%$6 +oa kal%n Marya
Aleksandrovna, si!e iyi anslar dileri$6 +%h6B
So.ya 8e&rovna *i&&i' (onuklar%n he-si *,l,yordu' Marya Aleksandrovna u&an)%ndan yerin di#ine
*ir$i&i'
Byi)e i$iB dedi Na&alya H$i&riyevna &a&l% &a&l%'
E22
BBu ne k,s&ahl%k6B B[uellea#o$ina#le.e$$e6B7 B (endini $askara e&&i6B BNe re!il eyler s0yledi6B
BDu nian da neyin nesi> Ne nian%>B diye sordu Aelisa&a Mikhailovna alayl% alayl%'
B=ok i/ren6B diye -a&lad% Marya Aleksandrovna en sonunda' BBu )anavarlar #ir s,r, a)ayi-
dedikodular% saarak *e!iyorlar6 Bi!i$ evre$i!de #u &,r kad%nlar%n ol$as% #eni hi a%r&$%yor,
as%l a%r&%)% olan #0ylelerinin il*i *0r$esi, dinlen$esi, y,reklendiril$esi, inan%l$as%'''B
B8rens6 8rens6B diye #a/%rd% #,&,n konuklar he- #ir a/%!dan' BAh )e )her-rin)e6B77
B=ok ,k,r6 Di$di #,&,n hik4yeyi 0/reniri!B diye .%s%ldad% Aelisa&a Mikhailovna yan%ndakine'
7 Ne i/ren kad%n 77 Du sev*ili -rens'
E23
ON =NC BCLM
8rens y,!,nde &a&l% #ir *,l,$se$eyle ieri *irdi' On #e dakika 0n)e Mo!*lyakov"un y,re/ine
sok&u/u s%k%n&% kad%nlar% *0r,r *0r$e! kay#oluver$i&i' Deker *i#i eriyiverdi' (ad%nlar onu sevin
%/l%klar%yla kar%lad%lar' ;enellikle kad%nlar #i!i$ ih&iyara s%)ak davran%r, #,y,k #ir sa$i$iye&
*0s&erirlerdi' Onlar% e/lendir$enin -,. nok&alar%n% *aye& iyi #ilirdi' Haha o sa#ah Aelisa&a
Mikhailovna Ikukusu! aka olarakJ 8rens is&eye)ek olsa di!lerinde o&ura)a/%n%, ,nk, Bok &a&l%,
ok sevi$li #ir ih&iyarB oldu/unu s0yle$i&i' Marya Aleksandrovna *0!lerini 8rens"e dik$i,
&av%rlar%ndan #ir eyler anla$aya, #0ylelikle de k0&, duru$undan kur&ul$aya al%%yordu'
Mo!*lyakov"un kendisine ihane& e&&i/i ve #,&,n -ro5esinin &ehlikeye *irdi/i a%k&%' 8rens"in y,!
i.adesinden #u &,r #ir ey okun$uyordu' +er !a$anki ve o sa#ahki halinden .arkl% de/ildi'
B&e sonunda 8rens *eldi6 Bi! de si!i #ekleyi- durduk6B dedi #irka kad%n'
BSa#%rs%!lan$%&%k 8rens6B dedi di/erleri'
E29
Bl&i.a& ediyorsunu!B diye kekeledi 8rens, se$averin .okurdad%/% $asaya o&ururken' (ad%nlar
he$en evresini sard%' Marya Aleksandrovna, Na&alya H$i&riyevna ve Anna Nikolayevna ile
yaln%! kald%' A.anasy Ma&vei)h"in y,!,nde say*%l% #ir *,l,$se$e vard%' Mo!*lyakov da *,l,yor ve
k%k%r&%)% #ir ekilde :ina"y% s,!,yordu' :ina ise ona hi ald%r% e&$eden #a#as%n%n yan%na *i&&i ve
0$inenin 0n,ndeki kol&u/a o&urdu'
BAh 8rens #i!den ayr%l$ak ,!ere oldu/unu! do/ru $u>B dedi Aelisa&a Mikhailovna'
B?ve& $esda$es7B 0yle' +e$en yur&d%%na %k$ak is&iyoru$'B
BYur&d%%na $% 8rens>B diye #a/%rd%lar koro halinde' BBu da nereden %k&%>B
BYur&d%%na yaB dedi 8rens kendine ekid,!en verirken' BC!ellikle #a!% yeni .ikirler iin *i&$ek
is&iyoru$'B
BNe &,r yeni .ikirler> Ne hakk%nda>B dedi kad%nlar #ir#irlerine #akarak'
B?ve&, yeni .ikirlerB diye &ekrarlad% 8rens, derin #ir inan havas%yla' B+erkes #u*,nlerde yeni
.ikirler edin$ek iin *idiyor' Ben de yeni .ikirler edin$ek is&iyoru$'B
BSan%r%$ $ason lo)as%na ka&%la)aks%n%! A$)a, 0yle $i>B diye araya *irdi Mo!*lyakov, han%$lar%n
0n,nde akl%n% ve aka)%l%/%n% *0s&er$ek is&er *i#i'
B?ve& o/lu$, hakl%s%nB dedi 8rens hi #eklen$edik #ir ekilde' B:a&en yur&d%%nda $ason lo)as%na
kay%&l%yd%$' 8ek ok *,!el .ikirleri$ R ard%' O !a$anlar a/dal%/a ka&k%$ ol$as%n% is&e$i&i$'
Arank.ur& &ayken, yan%$da *0&,rd,/,$ ua/%$ Sidor"a 0!*,r #ir yaa$ sun$aya karar
ver$i&i$, a$a o #eni #%rak%- ka&%' ;ari- #ir ada$d%'' Sonra ona 8aris"&e ras&lad%$, u!un .avorili
#ir !,--e olu- %k$%&%' Yan%nda *en #ir kad%nla y,r,yordu' Bana #ak&%, sela$
7 +ar%$lSr'
E2@B+aydi 8rens, *erek&en #i!e anla&a$a! $%s%n%!> Ola/an,s&, #ir r,ya ol$al%6B dedi Anna
Nikolayevna'
B=ok *i!liB dedi 8rens yine, han%$lar% $erakland%r$ak&an #,y,k #ir !evk alarak'
B=ok il*in ol$al%6B diye #a/%rd%lar'
B+er iddias%na var%$, 8rens r,yas%nda ok *,!el #ir han%$%n 0n,nde di! 0k$,, ona olan ak%$
s0yl,yordu6B dedi Aelisa&a Mikhailovna' B+aydi 8rens i&ira. edin6 +aydi sev*ili 8rens i&ira. edin6B
B&ira. edin 8rens, i&ira. edin6B diye %nlad%, her &ara.&an *elen %/l%klar'
8rens %/l%klar% kendinden *e$i #ir !a.er edas%yla dinliyordu' (ad%nlar%n s0!leri *ururunu
okuyordu, neredeyse a/!%n%n suyu aka)ak&%'
BR,ya$ ok *i!li dediyse$ de, ok do/ru #ir &ah$inde #ulundu/unu!u ka#ul e&$ek !orunday%$,
sev*ili #ayan'B
BBildi$6B diye #a/%rd% Aelisa&a Mikhailovna kendinden *eerek' B?ve& 8rens6 Ar&%k #aka are
kal$ad%, i$di #i!e o *,!el kad%n%n ki$li/ini a%klay%n6B B?ve&, haydi6B BBural% $%>B BSev*ili 8rens
s0yleyin6B
BS0yle$elisini! 8rens6 Me)#ursunu!6B diye %nlad% sesler, d0r& #ir yandan'
BMesda$es, $esda$esl''' ?/er #u kadar %srarla #il$ek is&iyorsan%!, si!e #ir &ek ey
s0yleye#iliri$< ok #,y,leyi)i #ir kad%n, e/erdeyi$ yerindeyse &an%d%/%$ en na$uslu *en k%!B
dedi 8rens, a/!%ndan sular saarak' 1a$a$en eriyi- #i&$i&i'
BB,y,leyi)i6 Le''' #ural%6 (i$ ola#ilir>B diye $erakland%lar, #ir#irlerine anla$l% anla$l% #ak%-, *0!
k%r-arak'
E2N
Bi$i!deki en *,!el kad%n ol$al%B dedi Na&alya H$i&riyevna, ko)a$an ellerini ovu&uru-, sinsi
*0!lerini :ina"ya evirerek' +erkes de :ina"ya #ak&%'
BA$a 8rens, $ade$ #0yle r,yalar *0r,yorsunu! neden evlen$iyorsunu!>B diye sordu Aelisa&a
Mikhailovna, herkese anla$l% anla$l% #akarak'
BNe $uh&ee$ #ir &0ren ha!%rlard%k si!e6B diye s0!e kar%&% #ir #akas%'
B?vlen$elisini! sev*ili 8rens6B dedi #ir ,,n),s,'
B?vlenin, evlenin6B diye #a/r%&%lar d0r& #ir yandan' BNeden ol$as%n>B
B?ve& ya, neden ol$as%n>B dedi 8rens u&anarak, #,&,n #u -a&%r&%dan ak%na d0n$,&,'
BA$)a6B dedi Mo!*lyakov'
BAh eve&, anl%yoru$6 Asl%nda #undan sonra evlen$e$in i$k4ns%! oldu/unu si!e s0yle$ek
,!ereydi$ $esda$es, sev*ili ev sahi#i$i!le ok *,!el #ir *e)e *eerdik, yar%n $anas&%ra 8eder
Misail"e *idiyoru$' Sonra da Avru-a"daki .ikirleri i!le$ek iin yur&d%%na'B
:ina sa-sar% oldu ve anla&%l$a! #ir a)%yla annesine #ak&%' A$a Marya Aleksandrovna ka.as%n%
&o-arla$%&% #ile' O ana kadar #ekle$i ve na#%! yokla$%&%' 8lan%n%n &ahri#a&% ok ilerle$i,
d,$anlar% ok u!un yol al$%lard%, #unu #iliyordu' Sonunda y,! #al% y%lan% #ir vuru&a
0ld,r$eye karar verdi' B,y,k #ir hey#e&le kol&u/undan kalk&%, ),)e d,$anlar%na *ururlu #ir
#ak% a&arak, kararl% ad%$larla $asaya yakla&%' Bak%%nda ilha$ a&ei vard%' :ehirli
dedikodu)ular% ak%na evir$eye, aa/%l%k Mo!*Syakov"u #ir ha$a$#0)e/i *i#i e!$eye, o a-&al
8rens ,!erinde yi&irdi/i e&kisini, &ek #ir kararl% ve )esur dar#eyle *eri ka!an$aya kararl%yd%'
(ukusu! #unlar #,y,k #ir y,reklilik *erek&irirdi, o da Marya Aleksandrovna"da .a!las%yla vard%
!a&en6
BMesda$esB diye #alad% )iddi, vakarl% #ir &av%rla IMarya
E2OAleksandrovna vakara #ay%l%rd%J' BMesda$es, de$inden #eri si!in konu$alar%n%!%, in)e
akalar%n%!% ve i$alar%n%!% dinledi$' San%r%$ ar&%k #eni$ de konu$a !a$an%$ *eldi' Burada
#,y,k #ir raslan&% sonu)u &o-lan$% oldu/u$u!u he-ini! #iliyorsunu!, kukusu! #una ok
$e$nun oldu$''' Si!e #ir aile s%rr%$%!%, ne!ake& kurallar%n%n *erek&irdi/i s,reden 0n)e a%kla$ay%
hi d,,n$,yordu$' C!ellikle de sev*ili konu/u$u!dan 0!,r diliyoru$' San%r%$ kendisi de #a!%
i$alarla #u konuya de/indi #ile' Bundan anlad%/%$ kadar%yla da, aile s%rr%$%!%n a%klan$as%na
#o!ul$ak #ir yana kendisi de #unu is&iyor *i#i *eliyor #ana''' Cyle de/il $i 8rens, yan%l%yor
$uyu$>B
B?ve&, hakl%s%n%!''' =ok $e$nun oluru$'''B dedi 8rens, neler oldu/unu #ile anlaya$adan'
Marya Aleksandrovna, daha #,y,k #ir e&ki yara&$ak iin 0yle #ir duru- soluk ald%, o&uranlara
&eker &eker #ak&%' +e-si hu!ursu! ve a*0!l, #ir $erakla onu dinliyordu' Mo!*lyakov ,r-erdi' :ina
k%-k%r$%!% oldu ve kol&u/undan kalk&%P A.anasy Ma&vei)h ola/an,s&, #ir eyler ola)a/%
#eklen&isiyle $endiline s,$k,rd,'
B?ve& $esda%nes, i$di si!e aile s%rr%$%!% #,y,k #ir !evkle a%kl%yoru$' Bu*,n 0/leden sonra
8rens, k%!%$%n erde$lili/inden''' ve *,!elli/inden ok e&kilendi, ona evlen$e &ekli. e&$e l,&.unda
#ulundu' 8rens6B dedi heye)andan &i&reyen #ir sesle' BSev*ili 8rens, #unlar% s0yledi/i$ iin l,&.en
#ana k%!$ay%n6 Huydu/u$ #,y,k sevin, kal#i$den #u s%rr% ko-ar%- ald%''' han*i anne #eni #u
y,!den ay%-laya#ilir ki>B
Marya Aleksandrovna"n%n &our de .or)e7""nun yara&&%/% e&kiyi anla&a)ak keli$e #ula$%yoru$'
+erkes hayre&&en donu- kal$%&%' S%rr%n% #ildiklerini i$a e&$enin Marya Aleksandrovna"y% ok
korku&a)a/%$ d,,nen, s%rr% 0n)eden ke.ederek onu y%k$ay% -lanlayan ve s%r. i$alarla #ile onu
0l,$),l #ir endieye soka)aklar%n% hesa- eden ar& niye&li kad%nlar%n, #u ),re&k4r a%ks0!l,l,k kar
Da%la)ak #ir *, ve ye&enek *0s&erisi'
E3F
%s%nda dilleri &u&uldu' B0ylesi y,rekli #ir a%ks0!l,l,k #ile hesa#a ka&%l$as% *ereken #ir *,&,'
He$ek ki 8rens :ina"y la kendi is&e/iyle evleniyordu> (and%r%l$a$%, ikiyle sarho edil$e$i ya
da &u!a/a d,,r,l$e$i&i6 (urna!l%kla evlili/e !orlan$a$%&%6 He$ek Marya Aleksandrovna hi
ki$seden kork$uyordu> 8rens #ask% al&%nda evlen$edi/ine *0re #u ii #o!$ak i$k4ns%!d%' Bir
an iin .%s%lda$alar oldu, arkas%ndan da sevin %/l%klar% ko-&u' Marya Aleksandrovna"yakou- ilk
sar%lan Na&alya H$i&riyevna olduP onun arkas%ndan Anna Nikolayevna ve Aelisa&a Mikhailovna
*eldiler' +erkes yerinden kalk$%, hareke& halindeydi' Ba!%lar% da d,$anl%k&an sa-sar% kesil$i&i'
U&an%- s%k%l$% :ina"y % ku&lad%larP A.anasy Ma&vei)h de elden ele dola&%' Marya Aleksandrovna
kollar%n% *0s&erile u!a&%-, !orla k%!%n% ku)aklad%' 8rens #,&,n #u olanlar% hayre&ler iinde
seyrediyor, #ir yandan da *,l,$se$eye deva$ ediyordu' Asl%na #ak%l%rsa olanlar houna *i&$iyor
da de/ildi' Anne k%! ku)akla%rlarken $endiliyle &ek *0!,ndeki ya% da sildi' +e$en onun da
#a%na ,,&,klerini s0yle$eye *erek yok &a#ii'
B(u&lar%! 8rens, ku&lar%!6B %/l%klar% y,kseldi, her yandan'
BHe$ek evleniyorsunu!>B
B;erek&en evleniyorsunu!>B
BSev*ili 8rens evleniyorsunu! ha>B
B?ve&, eve&B dedi 8rens, ku&la$alara ok sevinerek' BBeni en ok sevindiren asla
unu&a$aya)a/%$ il*ini!' Char$an&6 )har$an&6 ;0!leri$i yaar&&%n%!'''B
B;eli- #eni 0-,n 8rens6B diye #a/%rd% Aelisa&a Mikhailovna, 0&ekileri #as&%ran #ir sesle'
B&ira. e&$eliyi$ kiB diye #alad% ikide #ir s0!, kesilen 8rens, B#eni en ok a%r&an, sev*ili ev
sahi#e$i! Marya Aleksandrovna"n%n r,ya$% ola/an,s&, #ir #ii$de #il$i ol$as%' Sanki r,yay% o
*0r$, *i#i' Ola/an,s&, #ir ye&enek6 Ola/an,s&, #ir ye&enek6B
E3E
BAh 8rens, yine $i r,ya>B
B+aydi 8rens i&ira. edin, s0yleyin6B diye #a/%rd%lar, e&ra.%$ sararak'
B?ve& 8rens, ar&%k #ir ey sakla$ak iin neden yok, #i!e s%rr%n%!% s0yle$eni!in !a$an% *eldiB dedi
Marya Aleksandrovna, )iddi ve kesin #ir i.adeyle' BS0! kes&i/i$i!i herkese s0yle$ek is&edi/ini!
konusundaki in)e i$alar%n%!% ve !ara.e&ini!i *aye& iyi anl%yoru$' ?ve&, $esda$es, #u*,n 8rens"in
k%!%$%n 0n,nde di! 0k,-, )iddi #ir ekilde evlen$e &ekli. e&&i/i do/ru, #u r,ya .alan de/ildi,
*ere/in &a kendisiydi'B
B?ve&, &a$a$en *ere/e #en!iyor, her ey anla&&%/%n%! *i#iB diye onaylad% 8rens' BMa&$a!elB diye
deva$ e&&i a%r% #ir in)elikle, h4l4 ak%nl%/%n% ,!erinden a&a$ayan :ina"ya d0nerek, B$a&$a!el,
#enden 0n)e #akalar% ad%n%!% s0yle$eselerdi, #en s0yle$e/e asla )esare& ede$e!di$' Bu
#,y,leyi)i #ir r,ya, #,y,leyi)i #ir r,ya' Bunlar% si!e s0yle$e .%rsa&%$ BIdu/u iin ok ansl%y%$'
=har$an&, )har$an&l'''B
B1anr% ak%na, #u da nesi> +4l4 r,yadan s0! ediyorB diye .%s%ldad% Anna Nikolayevna, dehe&e
d,,- sa-sar% kesil$i Marya Aleksandrovna"ya' Ya!%k6 Bu uyar%lar ol$adan #ile Marya
Aleksandrovna"n%n kal#ine #ir #%ak sa-lan$%, %r-%n%- duruyordu' BNeler oluyor>B diye .%s%lda&%
kad%nlar, #ir#irlerine #akarak' B;erek&en sev*ili 8rensB diye #alad% Marya Aleksandrovna, !oraki
#ir *,l,$se$eyle, B#eni a%r&%yorsunu!' Bu r,ya la.% da nereden %k&%> Du ana kadar aka
ya-&%/%n%!% d,,n,yordu$, a$a''' e/er akaysa &ad% ka&% ar&%k''' Yine de #unu dal*%nl%/%n%!a
ver$ek is&iyoru$, a$a'''B
BBelki *erek&en de dal*%nl%k&and%rB diye .%s%ldad% Na&alya H$i&riyevna'
BAh eve& ya''' #elki ok dal*%n oldu/u$ iinB diye onaylad% 8rens, daha ondan ne is&ediklerini
do/ru d,r,s& anlaya$adan' BBak%n si!e #ir hik4ye anla&ay%$' Bir keresinde, 8e&ers#ur*"da #ir
)ena!e
E32
&0renine a/r%l$%&%$, $aison #our*eoise, $ais honne&e7, dal*%nl%/%$a *el$i ve isi$ *,n,yle
kar%&%r$%%$' si$ *,n, ku&la$as% #ir ha.&a 0n)eydi' +an%$ iin 0!ellikle de #ir de$e& ka$elya
al%- *i&$i&i$' eri *irdi$ ki ne *0reyi$> Say*%de/er, yal%)a #ir ada$ $asada u!an$% ya&%yor'
Cyle a%rd%$ ki eli$deki iekleri ne ya-a)a/%$% #ile$edi$'B
B8rens, i$di hik4yenin s%ras% de/il6B dedi Marya Aleksandrovna k%!*%nl%kla' B(%!%$%n ko)a
-einde koa)ak hali yok, si! #u sa#ah, &a$ #urada, u -iyanonun 0n,nde ona evlen$e &ekli.
e&&ini!' Beni$ !oru$la ya-$ad%n%!''' +a&&a #eni ok a%r&&%/%n%!% da s0yleyeyi$''' O anda akl%$a
#ir ey *el$i&i, a$a uyuyu- uyan$an%!% #ekle$i&i$' Ne de olsa #en #ir anneyi$, o da #eni$
k%!%$''' Burada #ir r,yadan s0! ediyorsunu!, Cn)e i$a yoluyla nian%n%!% duyur$ak is&edi/ini!i
sand%$' nsanlar%n si!i )ayd%r$ak is&eye#ile)eklerinin .ark%nday%$''' +a&&a #unlar%n ki$ler ola)a/%
konusunda da kukular%$ var''' a$a''' he$en i$di kendini! a%kla$a ya-%n 8rens, &a&$in edi)i
#ir a%kla$a ya-%n' Na$uslu #ir evde #0yle akalar ya-%l$a!'''B
BAh eve&, na$uslu #ir evde #0yle akalar ya-%l$a!B diye ka#ullendi 8rens, sanki &rans
halindey$i *i#i' Bira! raha&s%!l%k duy$aya #ala$%&%'
BSoru$a )eva- ver$edini! 8rens' Bana kesin #ir )eva- ver$eni!i #ekliyoru$' L,&.en, herkesin
0n,nde, #u sa#ah k%!%$a evlen$e &ekli. e&&i/ini!i &ekrarlay%n'B
B?ve&, &ekrar ede)e/i$' Si!e daha 0n)e de s0yledi/i$ *i#i Aelisa&a Mikhailovna r,ya$% !a&en
&ah$in e&$i&i'B
BR,ya .alan de/ildi6 He/ildi6B Marya Aleksandrovna0.keyle #a/%r$a/a #alad%' BR,ya de/ildi,
*erek&i, duyuyor $usunu! *erek&i6B
B;erek $iydi>B diye #a/%rd% 8rens, ak%nl%k iinde kol&u/undan kalkarak' BBaksana o/lu$6
Senin kehane&in *erekle&i6B
(en&li ve ere.li #ir aile'
E33
dedi Mo!*lyakov"a d0nerek, BSnan%n sev*ili Marya S&e-anovna si! hayal *0r,yorsunu!6 Bunun
r,ya oldu/undan e$ini$ #en6B
BOla$a! 1anr%$6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna'
BCan%n%!% s%k$ay%n Marya AleksandrovnaB dedi Na&alya H$i&riyevna, araya *irerek' B8rens #elki
de unu&$u&ur, i$di ha&%rlar'B
BSi!e de a%yoru$ Na&alya H$i&riyevnaB dedi Marya Aleksandrovna 0.keyle, ser& ser&' BB0yle
eyler unu&ulur $u hi> B0yle #ir eyi insan nas%l unu&ur> 1anr% ak%na 8rens6 Bi!i$le alay $%
ediyorsunu!> Yoksa kendini!i Hu$as"n%n kahra$anlar%ndan #iri $i sand%n%!> A$a #0yle #ir ey
ya%n%!a hi uy$uyor, si!e *0re #ir ey de/il6 Beni$ k%!%$ Arans%! vikon&esi de/il' (%sa #ir s,re
0n)e k%!%$ si!e #urada ark% s0yle$i&i, si! de ona hayran ol$u ve di! 0k,- evlen$e &ekli.
e&$i&ini!' R,ya $% *0r,yoru$ #en> Uyuyor $uyu$ yoksa> S0yleyin 8rens, uyuyoru$ da r,ya
$% *0r,yoru$>B
B?ve& ya, asl%na #ak%l%rsa uyu$uyorsunu!'''B dedi 8rens, ne ya-a)a/%n% #il$e! #ir halde' BBen de
uyu$uyoru$' Biliyorsunu!, #ira! 0n)e uyuyordu$ ve #ir r,ya *0rd,$'''B
B=ok ay%- si!e6 1anr% ak%na #u da neyin nesi> Bir uyuyorsunu!, #ir uyu$uyorsunu!, sonra &ekrar
uyuyorsunu!, derken yine uyu$uyorsunu!6 Bundan ne anla%la)a/%na ey&an%n #ile akl% er$e!6
Say%kl%yor $usunu! 8rens>B
B?ve& ya ey&an #ile #il$e!''' San%r%$ i-in u)unu &a$a$en ka%rd%$ ar&%k'''B dedi 8rens, e&ra.%na
endieyle #akarak'
B?/er d, olsa, si! hi ki$seye anla&$ad%/%n%! halde #en nas%l #,&,n ayr%n&%lar% #ile#iliri$ ki>B
dedi Marya Aleksandrovna %l*%n *i#i'
BBelki 8rens #irine s0yle$i&irB dedi Na&alya H$i&riyevna'
B?ve& ya, #elki de #irine s0yle$ii$dirB diye &ekrarlad%, iyiden iyiye a%r$%,#ir halde'
E39
B1a$ #ir #il$e)e6B diye .%s%ldad% Aelisa&a Mikhailovna yan%ndakine'
BO. 1anr%$6 Ar&%k sa#r%$ &,kendi6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, %l*%n *i#i ellerini s%karak'
BSi!e #ir ak ark%s% s0yle$i&i, #ir ak ark%s%6 Bu da$% r,yayd%>B
BCyle ya, sanki #ir ak ark%s% *i#iydiB diye $%r%ldand% 8rens d,,n)eli d,,n)eli, sonra #irden
y,! ha&lar%na )anl%l%k *eldi'
BSev*ili o/lu$6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov"a d0nerek' BYukardayken sana #ir ak ark%s% oldu/unu
s0yle$eyi unu&$uu$' inde kaleler vard%, #ir s,r, kale ve #ir de 4%k' ?ve&, ha&%rl%yoru$''' sonra
a/lad%$''' A$a i$di, r,ya $%yd%, yoksa *erek $iydi anla$ak&a *,l,k ekiyoru$'''B
BA$)a, d,r,s&e s0yle$ek *erekirse, #unda anla%l$aya)ak #ir ey yok, her ey ok #asi&B dedi
Mo!*lyakov, sesindeki #elli #elirsi! #ir &i&re$eye ra/$en elinden *eldi/in)e sakin #ir ekilde'
BBen)e si! ark%y% *erek&en de dinledini!' :inaida A.anasy $uh&ee$ s0yler' Ye$ek&en sonra
si!i #uraya *e&irdiler ve :inaida A.anasy si!e #ir ak ark%s% s0yledi' O !a$an #en #urada
de/ildi$, a$a san%r%$ eski *,nlerini!i ha&%rlay%- duy*uland%n%!, #elki de #i!e #u sa#ah
anla&&%/%n%!, hani o #era#er ark% s0yledi/ini! vikon&esi ha&%rlad%n%!' Sonra ekerle$e ya-$ak iin
ya&&%/%n%! !a$an, *,!el ha&%ralar%n%!%n e&kisiyle r,yan%!da 4%k oldunu! ve evlen$e &ekli. e&&ini!'''B
Marya Aleksandrovna #u y,!s,!l,k kar%s%nda donu- kald%'
B?ve& o/lu$, i&e aynen #0yle oldu6B diye #a/%rd% 8rens sevinle' BNe *,!el *,nlerdi6 Ak ark%lar%
dinledi/i$i ha&%rl%yoru$, sonra r,ya$da evlen$ek is&edi$' Likon&es de oradayd%''' Sorunu nas%l
da ak%ll%)a 0!,$ledin, sev*ili o/lu$6 Di$di ar&%k r,ya oldu/unda kesinlikle e$ini$6 Marya
Lasiyevna6 Snan%n yan%l%yorsunu!6 R,yayd%' Yoksa si!in y,)e duy*ular%n%!la nas%l oynar%$ #en>B
B&e6 B,&,n #u ahlaks%!l%/%n ki$in #a%n%n al&%ndan %k&%/%$ iyi #iliyoru$B diye #a/%rd% Marya
Aleksandrovna, 0.keden kendinden *eerek Mo!*lyakov"a d0nd,' BSulu sensin, seni onursu!
E3@
seni, #unlar he- senin iin6 Bu !avall% ah$a/%n akl%n% kar%&%ran sensin' Reddedil$eyi kendine
yedire$edin6 A$a #u aa/%la$ay% 0deye)eksin i/ren yara&%k6 Cdeye)eksin, 0deye)eksin6B
BMarya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov, %s&ako! *i#i k%!ararak' B(eli$elerini! ok'''
#unu s0yleye)ek keli$e #ula$%yoru$' '' Sosye&eden #ir han%$%n #0yle keli$eler kullan$as%'''
Ben #urada #ir akra#a$% savun$aya al%%yoru$' (a#ul e&$elisini! ki #0yle &u!aklar kur$ak'''B
B?ve& ya, #0yle &u!aklar kur$ak'''B diye &ekrarlad% 8rens, Mo!*lyakov"un arkas%na saklan$aya
al%arak'
B A.anasy Ma&vei)h6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, *ari- #ir sesle' BNe hakare&lere
u/rad%/%$%!% *0r$,yor $usun> Yoksa *0revlerine s%r& $% evirdin> Ailenin reisi de/il de #os&an
korkulu/u .alan $%s%n> Ne diye 0yle #o #o "]ak%- duruyorsun> Baka #ir erkek olsa ailesinin
onuruna s,r,len #u lekeyi kanla &e$i!lerdi6'''B
B (ad%n6B diye #alad% A.anasy Ma&vei)h )iddi #ir &av%rla, kendisine ih&iya duyul$as%ndan
*ururlanarak' B(ad%n6 Sak%n r,ya *0r$, ol$ayas$, #elki de uyan%n)a *ereklerle kar%&%rd%n'''B
Bu us&a)a &ah$inini &a$a$la$ak kaderinde yok$u A.anasy Ma&vei)h"in' O ana kadar han%$
konuklar ya-ay #ir a/%r#al%l%kla kendilerini &u&$ulard%, a$a o andan sonra ar&%k h4ki$
oluna$ayan #ir kahkaha &u.an% oday% doldurdu' ;0r*, kurallar%n% #ir &ara.a #%rakan Marya
Aleksandrovna, ko)as%n%n *0!lerini oy$ak niye&iyle yerinden .%rlad%, a$a onu !orla &u&&ular'
Na&alya H$i&riyevna #ir -ara daha !ehir ak%&a#il$ek iin duru$dan yararlan$as%n% #ildi'
BAh Marya Aleksandrovna, #elki de *erek&en 0yle oldu ve si! #ou #ouna kendini!i
&,ke&iyorsunu!B dedi #al *i#i #ir sesle'
BNas%l oldu yani> Ne oldu>B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, ne dedi/ini &a$ olarak
anla$ayarak'
BAh Marya Aleksandrovna #ilirsini! herkese olur )an%$'''B BNe olur> Niye&ini! nedir si!in, #ana
iken)e e&$ek $i>B
E3M
B Belki *erek&en r,ya *0rd,n,!'B
BR,ya $%> R,ya $%> Bunu ne )esare&le y,!,$e kar% s0yleye#iliyorsunu!>B
BCan%$ #elki de 0yle olduB dedi Aelisa&a Mikhailovna' B?ve& ya, #elki de 0yleB diye $%r%ldand%
8rens de'
BBu da kar%%yor, #u da6 A$an 1anr%$6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna ellerini kald%rarak'
B(endini!i ,!,yorsunu! Marya Aleksandrovna6 Unu&$ay%n ki r,yalar% 1anr% *0nderir' 1anr% #ir ey
is&erse ona ki$se en*el ola$a!, her ey onun ku&sal ellerindedir' (%!$akla #ir ey elde edil$e!'B
B?ve& ya, k%!$akla #ir ey elde edil$e!B dedi 8rens e$in #ir ekilde'
BBeni deli yerine $i koyuyorsunu!>B dedi Marya Aleksandrovna, 0.keden *,l,kle ne.es alarak'
nsan ar&%k #u kadar%na dayana$a!d%' Sandalyeye do/ru *idiyordu ki #ay%l%verdi' Bir &ela
#alad%'
B(i#arl%k&an #ay%ld%B diye .%s%ldad% Na&alya H$i&riyevna, Anna Nikolayevna"ya'
1a$ o anda, i!leyi)ilerin ak%nl%klar% ve or&a$%n *erili$i doruk nok&as%ndayken, o ana kadar
sessi!li/ini koruyan #ir ah%s, 0l,l, ad%$larla ilerledi ve duru$ &a$a$en de/i&i'''
E3GON HCRHNC BCLM
:inaida A.anayevna"n%n ro$an&ik #ir do/as% vard%' Marya Aleksandrovna"n%n dedi/i *i#i o "se.il
0/re&$en" ile "a-&al Shakes-eare"i ok okudu/u iin $i #0yle ol$u&u #ile$e$ a$a Mordasov"da
yaad%/% s,re #oyun)a #0ylesine ro$an&ik daha do/rusu i$di anla&a)a/%$%! kadar kahra$an)a
#ir *irii$de #ulun$a$%&% hi'
Y,!, sa-sar%, *0!lerinde kararl%l%k ve heye)andan &i&reyerek a/%r a/%r y,r,d,' C.keliyken #ile
*,!eldi' +erkesi &ek &ek, u!un ve k,,$seyen #ir #ak%la s,!erek, #irden #alayan sessi!li/in &ar
% or&as%nda, daha ilk hareke&ini *0r,r *0r$e! )anlan%- *0!lerini aan annesine d0nd,'
BAnne6B dedi' Bnsanlar% kand%r$an%n ne anla$% var> Neden yalan s0yleyerek ad%$%!% lekeliyoru!>
Du anda her ey o kadar kirlendi ki 0r&$ek iin a#a har)a$aya de/$e!6B
B:ina6 :ina6 Senin neyin var> (endine *el6B diye #a/%rd%, dehe&e d,en Marya Aleksandrovna,
kol&u/undan .%rlayarak'
E3N
BBu ie kalk%$adan 0n)e, #u u&an)% kald%ra$aya)a/%$% sana s0yle$i&i$ anneB diye deva$ e&&i
:ina' B(endi$i!i daha .a!la k,,l&,-, #a&a/a sa-lan$ak !orunda $%y%!> Ben her eyi ,!eri$e
al%yoru$ anne, #unu #ilin, ,nk, herkes&en ok #en suluyu$' Bu i/ren en&rikaya onay veren
#eni$6''' Sen annesin, #eni seviyorsun, #eni kendin)e $u&lu e&$eyi -lanla$%&%n' Sen
#a/%lana#ilirsin, a$a #en asla6B
B+erkesin iinde #unu ya-$ak !orunda $%s%n :ina>''' Ah 1anr%$6 Bunlar%n #a%$a *ele)e/ini
&ah$in e&$i&i$ !a&en6B
B?ve& anne, her eyi s0yleye)e/i$6 U&an iindeyi$''' Sen, he-i$i!''' he-i$i! re!il olduk6B
BA#ar&%yorsun :ina6 (endinde de/ilsin sen, ne s0yledi/ini #il$iyorsun6 Bunlar% herkesin iinde
konu$an%n ne anla$% var> Or&ada hi#ir ey yok''' U&an$as% *ereken #i! de/ili!''' Bunu sana
i$di kan%&laya)a/%$'''B
B+ay%r anne6B diye #a/%rd% :ina, sesinde 0.ke #elir&isiyle' Bi!e *,l$ek iin *elen ve d,,n)elerini
asla u$ursa$ad%/%$ #u kad%nlar%n 0n,nde daha .a!la sessi! kala$a$6 Aa/%la$alar%na
ka&lan$aya hi $i hi niye&i$ yok' +i#irisinin #ana a$ur a&$aya hakk% yok' Du anda he-si
senden ya da #enden ok daha k0&, eyler ya-a#ile)ek kadar !ehirliler6 Nas%l oluyor da #i!i$
yar*%)%$%! olarak o&ura#iliyorlar>B
BA$an ne *,!el6 Hediklerini duydunu! $u> Buna ne dersini!> Bi!i aa/%l%yor6B yoru$lar% *eldi her
&ara.&an'
BNe s0yledi/inin .ark%nda de/ilB diye araya *irdi Na&alya H$i&riyevna'
Burada #ir -aran&e! aarak araya *ir$ek is&iyoru$< Na&alya H$i&riyevna do/ru s0yl,yordu' :ina
*erek&en onlar% yar*% olarak *0r$,yordu da, neden he-sinin 0n,nde a%kla$alar ya-$aya
kalk$%&%> :inaida A.anasyevna, *enellikle #ira! a)ele)i davran%rd%' Mordasov"un kurna!
*0!le$)ileri ileride #0yle #ir *0r,&e #ulun$ulard%' +er ey yoluna konu-, u!la$a
sa/lana#ilirdi'
E3O
Marya Aleksandrovna o aka$ a)ele)ili/i ve y,!s,!l,/,yle her eyi y,!,ne *0!,ne #ula&%r$%&%'
Ya-%l$as% *ereken ih&iyar% $askaraya eviri- yolla$ak&%6 A$a hay%r, sa/duyu kurallar% ve
Mordasov #il*eli/inin &a$ &ersine, :ina 8rens"e d0n,-, B8rensB diye #alad% s0!e' 8rens o kadar
e&kilen$i&i ki, he$en yerinden .%rlay%verdi' B8rens, #eni a..edin6 Bi!i #a/%lay%n6 Si!i kand%rd%k,
si!i &u!a/a d,,rd,/,$,! iin suluyu!'''B
B(endine *el, !avall% o)u/u$6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna 0.keyle'
BSev*ili #ayan6 Sev*ili #ayan6 Ma )har$an&e en.anW'''B diye $%r%ldand% 8rens'
:ina"n%n *ururlu, )okulu ve .a!las%yla hayal-eres& karak&eri onu *ereklerin 0&esinde #ir ne!ake&e
i&iyordu' &ira.lar% y,!,nden k%vran%- duran annesini #ile unu&$u&u'
B?ve&, iki$i! de si!i kand%rd%k 8rens' Anne$, si!i #eni$le evlendir$e/e al%$akla, #en de #0yle
#ir -lana ra!% ol$akla' Si!i ara-la sarho e&&ik, #en ark% s0yleyi- 0n,n,!de k%r%&&%$' Si! !ay%. ve
savun$as%! #ir ada$ olarak kand%r%ld%n%!, 8avel Aleksandrovi)h"in dedi/i *i#i, !en*inli/ini! ve
ad%n%! y,!,nden kand%r%ld%n%!' B,&,n #unlar ok alaka, *erek&en ok ,!*,n,$' A$a si!e
ye$in ederi$ 8rens, #eni$ #0yle adi #ir ie kar%$a$ #aya/% #ir neden y,!,nden de/ildi' Ben
yaln%!)a''' A$an )an%$ neler s0yl,yoru$ #en> nsan%n #0yle #ir eyi ya-&%/% iin kendini
akla$aya kalk$as% iki ka& daha alaka6 Si!e unu s0yleyeyi$ 8rens, e/er si!den herhan*i #ir
ey al$% olsayd%$ kar%l%/%nda si!in oyun)a/%n%!, hi!$e&ini!, dans%n%!, k0leni! ola)ak&%$'''
Buna and i&i$ ve and%$% &u&a)ak&%$6'''B
Bo/a!%ndaki *,l, #ir kas%l$a #ir an iin sus$as%na neden oldu' B,&,n kad%nlar yerlerine
ak%l$%, dinliyorlard%, *0!leri yuvalar%ndan %ka)ak&%' :ina"n%n hi #eklen$edik ve onlara *0re
&a$a$en ak%l al$a! davran%%ndan hayre&e d,$,lerdi' Yaln%!)a 8rens, :ina"$n s0ylediklerinin
yans%n% #ile anla$ad%/% halde ok duy*ulan$%, *0!leri yaar$%&%'
E9F
BA$a #en si!inle evleniri$, $a #elle en.an&, e/er #u kadar is&iyorsan%!B diye $%r%ldand%' BBu
#eni$ iin #,y,k #ir onur ola)ak6 A$a inan%n, #,&,n #unlar *erek&en #ir r,ya''' Bir s,r, r,ya
*0r,r,$ #en' 8eki #u se.erki neden #u kadar heye)an yara&&% a)a#a> ;erek&en hi#ir ey
anla$%yoru$, $on a$iB diye deva$ e&&i Mo!*lyakov"a d0nerek' BBelki sen #ana a%klars%n,
l,&.en'''B
BSi!e *elin)e 8avel Aleksandrovi)h6B diye araya *irdi :ina, Mo!*lyakov"a d0nerek, B#ir !a$anlar,
*ele)ek&eki ko)a$ olarak #ak&%/%$ ve i$di #enden !ali$)e 0),n, alan si!, nas%l oldu da #u
kad%nlarla #irlik olu- #ana iken)e e&&ini!, #eni u&an iinde #%rak&%n%!> Birde #eni sevdi/ini!i
s0yl,yordunu!6 A$a #en si!e 0/,& vere)ek duru$da de/ili$6 Si!den daha suluyu$' Si!e
k0&,l,k ya-&%$, si!i #a!% s0!lerle kand%rd%$, s0yledi/i$ her ey yalan ve ey&an)ayd%6 Si!i hi
sev$edi$, e/er si!inle evlen$e nok&as%na kadar *eldiyse$, s%r. #uradan, #u lane& olas%
kasa#adan *i&$ek, #u -is kokan #a&ak&an kur&ul$ak iindi''' A$a si!e ye$in ederi$ e/er si!inle
evlenseydi$, iyi ve sad%k #ir e olurdu$''' Benden 0),n,!, ok !ali$)e ald%n%!' Bu *ururunu!u
okaya)aksa'''B
B:inaida A.anasyevna6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov'
B?/er h4l4 #ana kar% ne.re& #esliyorsan%!'''B
B:inaida A.anasyevna66B
B?/erB diye deva$ e&&i :ina, *0!yalar%n% &u&$aya al%arak, Be/er #eni sevseydini!'''B B:inaida
A.anasyevna666B
B:ina6 :ina6 (%!%$6B diyerek a/la$aya #alad% Marya Aleksandrovna'
BBe % aa/%l%k ada$%n #iriyi$ :inaida A.anasyevna, &an% #ir aa/%l%/%$6B dedi Mo!*lyakov ve
odada #,y,k #ir *,r,l&, ko-&u' Dak%nl%k ve 0.ke %/l%klar% a&%ld% a$a Mo!*lyakov hi#ir ey
d,,n$edsn ve konua$adan yerinde ak%l$%&%'''
Uysall%/a ok al%$% ve #ir aral%k 0.keleni-, kar% koy$aya, kararl% ve &u&arl% davran$aya
kalk%an !ay%. ve #asi& karak&erli in
E9E
sanlar iin, kararl%l%klar%n%n ve &u&arl%l%klar%n%n asla aa$aya)a/% #ir ara i!*i, #ir s%n%r vard%r' (ar%
%k$alar% 0n)e ok idde&li olur' +a&&a idde& %l*%nl%k dere)esine kadar var%r' ;0!lerini s%$s%k%
ka-a&%-, kar%lar%na %kan en*ellere sald%r%rlar ve kald%ra$aya)aklar% y,kleri o$u!larlar' A$a #elli
#ir nok&aya *elin)e, kendi kendilerine aarlar ve y%ld%r%$ ar-$% *i#i duru- kendilerine o
korkun soruyu sorarlar< BNe ya-&%$ #en>B Sonra he$en *everler, s%!lan$aya #alarlar,
a%kla$ak is&erler, di! 0k,- #a/%lan$ay% dilerler, her eyin eskisi *i#i ol$as%n% is&erler6'''
Mo!*lyakov"a da ayn% #0yle ol$u&u' Cn)e 0.kelen$i, u anda sululu/unu duydu/u eyleri
ya-$%, *ururunu ve 0.kesini &a&$in e&&ik&en sonra kendisinden ne.re& e&$e/e #ala$%&%' :ina"n%n
#eklen$edik davran%% kar%s%nda #irden e!ili- #,!,l$, ve vi)dan a!a#% ek$i&i' (%!%n son
s0!leri onu &a$a$en sars&%'
BBen ee/in #iriyi$ :inaida A.anasyevna6B diye #a/%rd%, a)% #ir vi)dan a!a#%yla' B+ay%r, ne ee/i>
?ek #ile hi kal%r6 Ben eek&en de #e&er #iriyi$6 A$a :inaida A.anasyevna, #ir eek&en onurlu #ir
ada$ yara&%la)a/%n% si!e kan%&laya)a/%$''' A$)a, #en si!i kand%rd%$6 ?ve& ya, si!i kand%rd%$6
Uyu$uyordunu!P ya-&%/%n%! evlen$e &ekli.i *erek&i6 Ben reddedil$ili/i$in 0),n, al$ak iin si!in
r,ya *0rd,/,n,!, s0yledi$'B
BNe a)ayi- i&ira.larB diye .%s%ldad% Na&alya H$i&riyevna, Anna Nikolayevna"n%n kula/%na'
BSev*ili o/lu$B dedi 8rens, B#ira! sakinle, #a/nlar$la #eni *erek&en korku&uyorsun' ?$in ol
yan%l%yorsun''' ;erekliyse -ek4l4 da evlene#iliri$, a$a #eni r,ya oldu/una sen inand%rd%n'''B
BSi!e nas%l anla&ay%$> S0yleyin #ana ona nas%l anla&a#iliri$> A$)a6 A$)a6 Bu ok 0ne$li #ir
sorun, 0ne$li #ir aile sorunu6 Bir d,,n,n6 ;ayre& edin6B
B1a$a$ o/lu$, d,,ne)e/i$' Di$di *0rd,/,$ her eyi s%rayla ha&%rlayay%$' Cn)e ara#a)%$
Aeo.il"i *0rd,$'''B
E92
BAeo.il konusunu a$ay%n A$)a6B
BAh eve&, san%r%$ i$di *erek&en !a$an% de/il' Sonra Na-olyon"u *0rd,$, sonra ay iiyorduk,
#ir han%$ *eldi ve ekeri yiyi- #i&irdi'''"
BA$a A$)aB diye -arlay%verdi Mo!*lyakov, ne dedi/inin .ark%na #ile var$adan' BOnlar si!e Marya
Aleksandrovna"n%n Na&alya H$i&riyevna iin #u sa#ah anla&&%klar%yd%6 Yani #en de oradayd%$,
kulaklar%$la duydu$6 Saklan%- anah&ar deli/inden si!i dinledi$'''B
BBu da ne de$ek oluyor, Marya Aleksandrovna>B dedi Na&alya H$i&riyevna, araya *irerek'
BHe$ek 8rens"e #ile ekerli/ini!den eker ald%/%$% s0yledini!, 0yle $i> ?vini!e eker al$ak
iin $i *eliyoru$>'''B
B=ekil *i& #a%$dan6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, iyi)e .enalaarak'
B+ay%r, #ir yere *i&$e$ Marya Aleksandrovna' Beni$le #0yle konua$a!s%n%!' He$ek ekerini!i
ald%$ 0yle $i> :a&en u!un s,redir hakk%$da #0yle irkin dedikodular yayd%/%n%!%n .ark%ndayd%$'
So.ya 8e&rovna #ana her eyi anla&&%''' He$ek si!in ekerini!i ald%$ ha>'''B
BA$a $esda$esB diye #a/%rd% 8rens, Bsi!e yaln%!)a #ir r,ya oldu/unu s0yledi$ ya6 Ben her &,rl,
r,ya *0r,r,$6'''B
BLane& olas% &as sura&l%6B diye $%r%ldand% Marya Aleksandrovna'
BHe$ek &as sura&l%y%$ ha>B diye %/l%k a&&% Na&alya H$i&riyevna' B8eki sen nesin> Bana her yerde
&as sura&l% deyi- *e!di/ini de #iliyoru$6 Beni$ hi ol$a!sa akl% #a%nda #ir ko)a$ var, seninki ne,
a-&al%n &eki'''B
BAh eve&, ha&%rl%yoru$, #ir de &as sura&l% vard%B diye $%r%ldand% 8rens #ilinsi! #ir ekilde, Marya
Aleksandrovna ile daha 0n)e ya-&%klar% konu$ay% ha&%rlayarak'
E93
B Si! de $i soylu kad%nlara ad &ak%yorsunu!> Bu ne ),re& 8rens6 Ben &as sura&l%ysa$ si! de &ek
#a)akl% #ir $oruksunu!6B
B(i$> #en $i>B
B?ve&, si!, he$ &ek #a)akl%s%n%!, he$ de disi!sini!, yal% #unak6B
B;0!,n,!,n #iri de &ak$a !a&en6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna'
B(a#ur*a yerine korse &ak%yorsunu!6B diye ekledi Na&alya H$i&riyevna'
BY,!,n,! &ellerle &u&&urul$u6B
B(a.an%!daki de -eruk6'''B
BDu a-&al .avoriler #ile &ak$a6B diye #i&irdi Marya Aleksandrovna'
BBari #urnu$ kendi #urnu$ olsun i!nini!le Marya Aleksandrovna6B dedi #0yle ani a%k s0!l,l,k&en
serse$leyen 8rens' BSev*ili o/lu$6 Sen #ana ihane& e&&in6 Sa%$%n *erek ol$ad%/%n% onlara sen
s0yledin'''B
BA$)a6B
BYo o/lu$, #urada ar&%k daha .a!la kala$a$' Beni #aka #i& yere *0&,r''' [uelle so)ie&e67 1anr%
ak%na #eni nereye *e&irdin #0yle>B
BBudala6 +ain6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna'
BAs%l -ro#le$ #uraya neden *eldi/i$i unu&$u ol$a$, a$a nas%l olsa ha&%rlar%$6B dedi !avall%
8rens' BBeni #aka #ir yere *0&,r, yoksa #unlar #eni -aralaya)aklar6 s&elik''' he$en akl%$a
*elen yeni #ir .ikri no& ede)e/i$'''B
B1a$a$ A$)a, daha o kadar *e ol$ad%P si!i #ir o&ele *0&,reyi$, #en de orada si!inle kahr%$'''B
BAh eve&, o&ele' Adieu, $a )har$an&e en.anS''' ilerinde''' yaln%! sen''' erde$lisin' Asil #ir k%!s%n6
;ideli$ o/lu$6B
7 Bu nas%l #ir &o-luluk6
E99
8rens"in *idiinden sonraki k0&, ka-an% sahnesini anla&$aya)a/%$' (ad%nlar #a/r% a/r% ve
hakare&lerle *i&&iler' Marya Aleksandrovna, 0n)eki an%n%n y%k%n&%lar% aras%nda #ir #a%na kald%'
Ya!%k6 ;,, !a.er, say*%nl%k, he-si #ir *e)ede kay#olu- *i&&i6 Marya Aleksandrovna eski n,.u!unu
#ir daha asla ka!ana$aya)a/%n% #iliyordu' (asa#a sosye&esi ,!erindeki y%llar s,ren, !ali$)e
e*e$enli/i sonunda 0k$,&,' 8eki ona ne kal$%&%> Aelse.e ya-$ak $%> A$a .else.e ya-$ad%'
(orkun #ir 0.keyle #,&,n *e)e uyu$ad%' :ina"n%n onuru !edelendi ve #i&$e! &,ken$e! #ir
dedikodu #alad%6 (orkun&u6
H,r,s& #ir &arihi olarak, #u &a&s%!l%k&an en k0&, e&kilenen kiinin A.anasy Ma&vei)h oldu/unu
s0yle$eliyi$' (endisini kilere ka-a&&% ve sa#aha kadar orada dondu' Sonunda, sa#ah oldu a$a o
da #ir de/iiklik yara&$ad%' 1alihsi!likler asla &ek &ek *el$e!ler'''
E9@
ON B?DNC BCLM
(ader #ir kere insan%n #a%na der& a$aya *0rs,n, ar&%k onun dar#elerinin ard% arkas% kesil$e!'
Bunun #0yle oldu/unu &ek *0!le$leyen #en de/ili$' Sanki #ir *,n 0n)esinin re!ale&i ve u&an)%
ye&$e!$i *i#i kader Marya Aleksandrovna iin daha #,y,/,n, ve #e&erini ha!%rl%yordu'
?r&esi sa#ah saa& daha on #ile ol$adan, *ari- ve inan%l$as% *, #ir s0ylen&i #irden kasa#ada
yay%l$aya #alad% ve insanlar%$%!%n #a%na *elen her al%%l$ad%k .elake&&e oldu/u *i#i duyan
herkes #unu vahi)e #ir !evkle kar%lad%' Bnsan #u kadar da u&an$a! olur $u>B diyordu insanlar,
her #ir yanda' BNas%l oldu da kendisini #u kadar k,,k d,,rd,, *0r*, kurallar%n% nas%l #u kadar
hie sayd%, hi $i u&an$ad%>B vs' vs'
Bak%n neler oldu< O sa#ah erkenden, saa& yediye do/ru !avall%, ih&iyar #ir kad%n *0!,nde yalarla
Marya Aleksandrovna"n%n evine *eldi' +i!$e&iye, k,,k han%$% yaln%!)a onu *i!li)e ve a#uk
uyand%r$as% iin yalvar%- yakard%' B0ylelikle Marya Aleksand
E9M
rovna"n%n ha#eri ol$aya)ak&%' :ina sa-sar% ve ak%n #ir halde he$en yal% kad%n%n yan%na ko&u'
(ad%n)a/%! ayaklar%na ka-an%-, *0!yalar% d0k&, ve has&a o/lu Lasya"y% *0r$e/e *el$esi iin
ona yalvard%' B,&,n *e)eyi ok a/%r *eir$i, #elki de sa#aha %k$aya)ak$%' Yal% kad%n
:ina"ya h%k%r%klarla o/lunun son ne.esini ver$eden 0n)e onunla vedala$ak is&edi/ini, $elekler
ve 0l$,ler ad%na yalvard%/%n%, *el$eye)ek olursa *0!lerinin a%k *ide)e/ini s0yl,yordu' :ina,
*i&$esinin, daha 0n)eki $ek&u- olay%n%, yay%lan irkin dedikodular% do/rula$ak oldu/unu #ile #ile
*i&$e/e karar verdi' Annesine hi s0yle$eden, ,!erine #ir eyler ald% ve yal% kad%nla #era#er
Mordasov varolar%n%n se.il sokaklar%n%n yolunu &u&&u' Yolun he$en kenar%nda, yanlar% 0k$,,
&o-ra/a iyi)e #a&$%, -en)ereden ok yar%/a #en!eyen a%kl%klar%yla, her &ara.% kardan #ir duvarla
evril$i, k,,k #ir viraneye *eldiler'
erde, k,,k, alak &avanl%, k,. kokulu, yans%n% ko)a$an #ir so#an%n i*al e&&i/i #ir odada *en
#ir ada$, #oyas% d0k,l$,, &ah&a #ir ya&ak&a, -eksi$e&e d0n$, #ir d0ek&e, ,!erine eski #ir
-al&o 0r&$, ya&%yordu' Y,!, sol*un ve #i&kindi' ;0!lerinde sa/l%ks%! #ir %%k vard%' (ollan #irer
so-a kadar in)e ve kuruydu' ;,l,kle soluk al%yordu' Bir !a$anlar yak%%kl% oldu/u #elliydi'
+as&al%k *,!el y,!,n,n in)e ha&lar%n% #o!$u&u' Di$di vere$li ya da 0l,$),l her has&aya oldu/u
*i#i, onun da y,!,ne #ak$ak ok korkun ve ,!,),yd,' Yal% annesi, son #ir y%ld%r he-
Lasya"s%n%n iyile$esini #ekleyi- dur$u, a$a son saa&inde ar&%k #u d,nyada kal%)% ol$ad%/%n%
.ark e&$i&i' !,n&,den -erian #ir halde, kollar%n% kavu&ur$u, a/la$adan ve o/lunu
seyre&$ek&en hi usan$adan #a%nda #ekleyen kad%n, sonunda ola)a/%n% #il$ekle #irlik&e #ir iki
*,n iinde sev*ili Lasya"s%n%n yoksullar $e!arl%/%nda karlann al&%na konu-, so/uk &o-rakla
0r&,le)e/ine inan$ak is&e$iyordu' O anda kendisine #akan Lasya de/ildi' A)%dan s,!,l$, y,!,
ilahi #ir hu!ur sa%yordu' Sonunda, #ir #uuk y%ld%r, u!un ve a)%l% *e)elerinde uyurken ya da
uyan%kken d,ledi/i kad%n% kar%s%nda #uldu' Son
E9G
saa&inde $elek *i#i kar%s%na %kan #u kad%n%n onu #a/%lad%/%n% anlad%' (ad%n ellerini &u&uyor,
*0!,nde yalarla ona *,l,$s,yor, *,!eli$ *0!leriyle onu seyrediyordu' B,&,n #unlar 0l,$
d0e/indeki ada$%n ruhunu )anland%rd%' Yaa$, sanki ayr%l%rken elveda de$enin ne kadar a)%
oldu/unu hisse&$esini is&er *i#i !avall% ada$%n kal#ini yak&% *e&i'
B:inaB dedi' B:ino)hka6 Beni$ iin a/la$a, a)% ek$e, -erian ol$a, #ana a! !a$an%$ kald%/%n%
ha&%rla&$a' Sana he-, i$di #ak&%/%$ *i#i #ak$ak is&iyoru$, ruhlar%$%!%n yine #era#er oldu/unu
ve #eni #a/%lad%/%n% hisse&$ek is&iyoru$' ?skiden oldu/u *i#i ellerini #ir ke! daha 0-$ek
is&iyoru$, sonra #elki de .ark%na #ile var$adan 0l,- *ide)e/i$6 Ne kadar !ay%.la$%s%n :ino)hka6
Mele/i$, #ana ne *,!el #ak%yorsun> +a&%rl%yor $usun nas%l da *,lerdin> +a&%rl%yor $usun>''' Ah
:ina, senden #eni #a/%la$an% is&e$iyoru$, eski *,nleri ha&%rla$ak is&e$iyoru$' Sen #eni
#a/%la$% olsan da :ino)hka, #en kendi$i asla #a/%la$aya)a/%$' Uykusu!, korkun ve ok
u!un *e)eler *eirdi$ :ina' O *e)eler #oyun)a, #urada, #u ya&ak&a ya&%- d,,nd,$' (a.a$dan
0yle ok ey *e&i ki, 0l$e$in #eni$ iin en iyisi ola)a/%na karar vereli ok oluyor, en iyisi
ola)ak6''' Beni$ yaa$a$a$ *erek :ino)hka6B
:ina a/l%yor ve sanki keli$e selini durdura#ile)ek$i *i#i Lasya"n%n elini sessi!)e s%k%yordu'
BNeden a/l%yorsun $ele/i$>B dedi has&a' BCl,yoru$ diye $i> A$a #en !a&en 0l,- *0$,leli ok
oluyor6 Sen #enden daha ak%ll%s%n, senin &er&e$i! #ir kal#in var' Sen #eni$ ne kadar k0&, ve #asi&
#ir insan oldu/u$u u!un !a$and%r #iliyordun6 Ne kadar onurlu, ne kadar soylusun''' Ah dos&u$,
#eni$ #,&,n haya&%$ #ir r,yayd%' Yaa$ad%$ #en, r,yalar *0r,- durdu$' =ok *ururluydu$,
e&ra.%$dakileri he- k,,k *0rd,$' 8eki neden o kadar *ururluydu$> V Ben de #il$iyoru$>
(al#i$in &e$i!li/inden $i, yoksa duy*ular%$%n soylulu/undan $% *urur duyuyordu$> A$a #unlar,
#era#er Shakes-eare okudu/u$u! !a$anlarda kald%' :ina, *erek haya&a d0n,n)e sa.l%/%$% ve
soylulu/u$u *0s&erdi$ i&e'''B
E9N
BYe&erB dedi :ina, Bye&er6''' Bunlar%n he-si yanl% ve #o eyler''' kendini 0ld,r,yorsun6B R
BNeden konu$a$a i!in ver$iyorsun :ina> Beni #a/%lad%/%n% #iliyoru$, u!un !a$an 0n)e
#a/%la$%&%n' Beni &an%d%n, nas%l #iri oldu/u$u anlad%n' &e #ana iken)e eden #u !a&en6 Ben
senin ak%na lay%k de/ili$ :ina6 Sen he- &e$i! ve y,)e *0n,ll,yd,n' Annene #enden #aka
ki$seyle evlen$eye)e/ini s0yledin ve s0!,n, &u&&un, ,nk, senin iin verilen s0!ler 0ne$lidir'
A$a #en, #en6 *erek yaa$a *elin)e''' Biliyor $usun :ino)hka, o !a$anlar #eni$le
evlen$ekle neleri .eda e&&i/ini anlaya$a$%&%$ #ile' Beni$le evlenirsen #elki de al%k&an
0le)e/ini *0r$e$i&i$' Akl%$a #ile *el$e$i&i6 1ek d,,ne#ildi/i$ #eni$le, *ele)e/in #,y,k
airiyle evleniyor oldu/undu' ?vlili/i$i!in #ir s,re iin er&elen$esini is&edi/in !a$an ileri s,rd,/,n
nedenleri anla$ak #ile is&e$edi$P sana iken)e e&&i$, !or#al%k ya-&%$, a!arlad%$, aa/%lad%$ ve
sonunda da o $ek&u-la seni &ehdi& e&&i$' O anda aa/%l%k #ile de/il, ahl4ks%! kallein #iriydi$'
Beni nas%l da k,,k *0r$,s,nd,r6 ?ve&, 0l$e$ *erek6 yi ki #eni$le evlen$edin6 Ben seni hi
anlaya$aya)ak, sana iken)e ede)ek, .akirli/i$i! y,!,nden senin haya&%$ da karar&a)ak&%$,
y%llar #0yle *ei- *ide)ek ki$ #ilir #elki de haya&%$a y,k oldun diye senden ne.re& ede)ek&i$'
B0ylesi daha iyi oldu6 ?n a!%ndan a)% *0!yalar%n% kal#i$i &e$i!ledi' Ah :ino)hka6 Beni eskiden
oldu/u *i#i sev6 Di$di son ne.esi$de''' Yani, senin sev*ine lay%k ol$ad%/%$% #iliyoru$ a$a'''
a$a''' Ah $ele/i$6B
Bu konu$a #oyun)a :ina h%k%r%klar iinde #irka ke! onu sus&ur$aya al%&%' A$a dinle$edi
#ile' indekileri s0yle$ek ar!usuyla yan%- &u&uuyor, *,l,kle de olsa, ne.esi de kesilse
konu$aya deva$ ediyordu'
B?/er #eni$le kar%la$asayd%n, #eni sev$eseydin daha u!un s,re yaard%n6B dedi :ina' BNeden
yollar%$%! kesi&i sanki>B
BYo haya&%$, yo, 0l,$,$den kendini soru$lu &u&$aB diye deva$ e&&i has&a' B+er eyin sulusu
#eni$6 Ne kadar *ururluydu$6 Ne ro$an&ik&i$6 Beni$ a-&al)a hik4ye$in ayr%n&%lar%n% ki$se an
E9Ola&&% $% sana> ki y%l kadar 0n)e, #urada ka&il #ir $ahkW$ var$%' Caninin #iriy$i a$a
k%r#alan$aya s%ra *elin)e y,reksi! #ir ada$ olu veriyor$u' +as&alar%n k%r#alan$ad%/%n% #ildi/i
iin #ira! vo&ka #ul$u ve iine en.iye ka&%- kar%%$% i$i' Bunun sonu)unda da kan kus$aya
#ala$%' O kadar ok kus$u ki )i/erleri hasar *0r$,' +as&aneye kald%r%l$% ve #irka ay
sonra da vere$den 0l$,' ?ve&, $ele/i$, o *,n o $ek&u#u ya!d%k&an sonra o sulu akl%$a
*eldi''' Ben de kendi$e ayn% eyi ya-$aya karar verdi$' Neden vere$i se&i/i$i $erak
ede#ilirsin' Neden kendi$i as$ad%$ ya da #o/$ad%$> Ani #ir 0l,$den korkuyor $uydu$> Belki
de' Burada #ile &a&l% #ir ro$an&i!$ ol$adan ede$iyoru! :ino)hka6 (a.a$da u d,,n)e vard%<
Ben #urada vere$den 0l,$ d0e/inde ya&arken senin #eni #u hallere d,,rd,/,n iin kendini
&,ke&$en ok *,!el ola)ak&%' Bana *eli- suunu ka#ul ede)ek, 0n,$de di! 0ke)ek&in''' Ben de
kollar%nda 0l,rken seni #a/%laya)ak&%$''' =ok a-&al)a :ino)hka, ok a-&al)a de/il $i>B
BBundan s0! e&$e ar&%k6 Bdedi :ina' BS0yle$e #unlar%6 Sen 0yle #ir insan de/ilsin''' Baka
eylerden konual%$, #irlik&e *eirdi/i$i! $u&lu ve *,!el *,nlerden6B
B=ok $u&su!u$ haya&%$, onun iin anla&%yoru$ #unlar%' Seni #ir #uuk y%ld%r *0r$edi$6 Di$di de
ruhu$daki #,&,n y,k, sana #oal&%yoru$6 O !a$andan #eri yaln%!%$ ve seni d,,n$eden
*eirdi/i$ #ir an%$ #ile ol$ad% $ele/i$6 Senin sev*ini ka!an$ak, hakk%$daki .ikirlerini
de/i&ir$ek iin #ir eyler ya-a#il$eyi nas%l da is&erdi$ #iliyor $usun :ino)hka> Son !a$anlara
kadar 0le)e/i$i hi d,,n$e$i&i$' +e$en ek$e$i&i$, u!un !a$an *0/,s a/r%lar% eki-
durdu$ ve sa$a sa-an .ikirler akl%$a *eliyordu6 Crne/in, #irden#ire #,y,k #ir air oluyor ve
ya!d%/%$ u!un)a #ir iiri "Yurdu$dan No&lar" adl% #ir ki&a-&a yay%$l%yordu$' B,&,n duy*ular%$% ve
ruhu$u o ki&a#a d0ke)ek&i$ ve sen nerede olursan ol seninle ola)ak, iirle sana kendi$i
ha&%rla&a)ak&%$' ?n sevdi/i$ r,ya$ senin, "yok )an%$6 Beni$ d,,nd,/,$ kadar k0&, #iri
de/il$i6" de$endi' Ne a-&al)a, de/il $i :ino)hka>B
E@F
B+ay%r Lasya, hay%r6B dedi :ina'
:ina has&an%n *0/s,ne yaslan%- ellerini 0-&,'
BNas%l da k%skan%yordu$ seni6 Senin evlendi/ini 0/rene)ek olsa$ 0l,r,$ san%yordu$' ?vine
*i!li)e #irilerini yollay%- seni i!le&&i$, )asusluk ya-&%$''' +e- o *eliyorduB deyi- #a%yla annesini
iare& e&&i' BMo!*lyakov"u sev$edin, de/il $i :ina> Mele/i$' Ben 0l,n)e de #eni ha&%rlaya)ak
$%s%n> +a&%rlaya)a/%n% #iliyoru$' A$a y%llar *ee)ek ve kal#in so/uya)ak, ruhuna k% *ele)ek,
#eni unu&a)aks%n :ino)hka6B
B+ay%r, hay%r asla6 +i evlen$eye)e/i$6 Sen #eni$ ilk''' ve &ek'''B
B+er ey 0l,r :ino)hka, her ey, ha&&a an%lar #ile6''' Soylu duy*ular%$%! #ile 0l,r' Onlar%n yerini
sa/duyu al%r' Yak%n%- dur$a$%!%n ne yarar% var> +aya&%n &ad%n% %kar, u!un ve $u&lu yaa :ina'
Ya-a#ilirsen #irini sev, #ir )esedi seve$e!sin6 Ara s%ra da olsa #eni ha&%rla' (0&, eyleri akl%na
*e&ir$e, onlar% #a/%la' Ak%$%!da iyi eyler de vard% :ino)hka6 Ah o al&%n *,nler sonsu!a
*0$,ld,ler''' Hinle $ele/i$< Ben *,n #a&%$%n% he- ok sev$ii$dir' Beni ara s%ra o saa&lerde
ha&%rla6 Yo, yo neden 0l$e$ *erekiyor sanki> 1ekrar haya&a d0n$eyi nas%l da is&erdi$6 +a&%rla
haya&%$, ha&%rla, o !a$an% ha&%rla6 lk#ahard%, *,ne -%r%l -%r%l -arl%yordu, iekler
&o$ur)uklan$%&%, sanki e&ra.%$%!da #ayra$ ku&lan%yordu''' A$a i$di'''Bak #ak6B
:avall% ada$ sol*un eliyle #u! &u&$u, -is -en)ereyi *0s&eriyordu' Sonra :ina"n%n elini &u&&u,
*0!lerine #as&%rd% ve a)% a)% h%k%r$aya #alad%' +%k%r%klar%, y%-ran$% *0/s,n, -arala$akla
&ehdi& ediyorlard% sanki'
B,&,n *,n a/lay%- s%!layarak a)% ek&i' :ina elinden *eldi/in)e onu raha&la&&%, a$a ruhu
dayan%l$a! a)%lar iindeydi' Onu asla unu&$aya)a/%n% ve onu sevdi/i *i#i #akas%n%
sev$eye)e/ini s0yledi' nand% ada$)a/%! ve *,l,$seyi- elini 0-&,, a$a *e$iin an%lar% ruhunu
yak%- kavurdu' B0yle)e *e&i #ir *,n' Bu arada deh
E@Ese&e d,en Marya Aleksandrovna #elki on ke! k%!%n% a/%r&%-, eve d0n$esi, ad%n% k0&,ye
%kar$a$as% iin yalvard%' Sonunda hava karar$aya #alay%n)a, dehe&&en akl%n% ka%r%- kendisi
:ina"ya *i&$e/e karar verdi' (%!%n% 0&eki odaya a/%r%- yalvard%, neredeyse di! 0kerek kal#inden
#u haneri %kar$as%n% is&edi' :ina has&a #ir halde yan%na *el$i&i' Ba% alev alev yan%yordu'
Annesini dinledi a$a dediklerini anla$ad%' Sonunda Marya Aleksandrovna ,$i&si!)e oradan
ayr%ld%, ,nk, :ina o *e)e 0l,$ d0e/indeki ada$%n evinde kal$aya kararl%yd%'B,&,n *e)e
ya&a/%n%n #a%nda durdu' +as&a *iderek k0&,le&i' Yeni *,n do/du, a$a has&an%n o *,n,
*0re#ile)e/inden hi u$u& yok&u' Yal% anne %l*%na d0nd,, hi#ir ey anla$a$% *i#i or&alarda
dolan%yor, o/luna ie$eye)e/ini #ile #ile ilalar ver$e/e u/ra%yordu' Ada$%n a)%s% u!un s,rd,'
+i konua$%yor, yaln%!)a ka#a, anla%l$a! s0!),kler *0/s,n, y%r&arak *eliyordu' Son ana kadar
:ina"ya #a')$ay%, *0!lerindeki %%k karar$a/a #alad%k&an sonra da eliyle onun elini aray%-
&u&$ay% s,rd,rd,' (%sa k% *,n, *eiyordu' ;,nein son %%/% k,,k odan%n #u! &u&$u, &ek
-en)eresinde yald%!land%/%nda, has&an%n ruhu da yor*un #edeninden ayr%ld% ve %%/%n -einden
uu- *i&&i' Yal% kad%n sev*ili Lasya"s%n%n 0l, #edenini 0n,nde *0r,n)e d0v,nerek %/l%k a&&% ve
kendini o/lunun *0/s,ne #%rak&%'
BO/lu$u y%-ra&an sensin y%lan6B diye #a/%rd% :ina"ya ,!,n&,yle' BOnu #u hale *e&iren sensin,
ve.as%!, ey&an6B
A$a :ina"n%n hi#ir eyi duydu/u yok&u' B,&,n duy*ular%n% yi&ir$i *i#i 0l,n,n #a%nda duruyordu'
Sonunda ileri do/ru e/ildi, ha %kard%, onu 0-,- dal*%n dal*%n odadan %k&%' ;0!leri yan%yor, #a%
d0n,yordu' Yaad%/% a)% deneyi$ler ve uykusu! *eirdi/i iki *e)e akl%n% #a%ndan al$%&%' B,&,n
*e$iinin kal#inden s0k,l,- al%nd%/%n% hisse&&i #elli #elirsi!' Ar&%k kasve&li ve &ehdi&kar yeni #ir
yaa$ #al%yordu'
Haha on ad%$ *i&$e$i&i ki #irden#ire Mo!*lyakov 0n,ne %k%verdi' Onu orada #ekledi/i #elli
oluyordu'
B:inaida A.anasyevnaB diye #alad% korku dolu #ir .%s%l&%yla'
E@2
Or&al%k h4l4 ayd%nl%k oldu/undan e&ra.%n% 0yle #ir kolaan e&&i'
B:inaida A.anasyevna #en #ir ee/i$' A$a i!nini!le ar&%k de/ili$, ,nk, her eye ra/$en *,!el
#ir ey ya-&%$' Ya-&%/%$ eekliklere de ok -i$an%$''' Akl%$ kar$akar%%k :inaida A.anasyevna'
Beni #a/%lay%n, #unun iin -ek ok neden vard%'''B
:ina *0r$eyen *0!lerle ona #ak&% ve sessi!)e yoluna deva$ e&&i' Y,ksek &ah&a kald%r%$ iki kiinin
yan yana y,r,ye$eye)e/i kadar daral%n)a :ina ona yer a$ad% ve 8avel Aleksandrovi)h
kald%r%$dan ini-, s,rekl i y,!,ne #akarak yan% s%ra y,r,d,'
B:inaida A.anasyevnaB diye deva$ e&&i, Bd,,n,yoru$ da e/er si! de is&erseni! #en evlen$e
&ekli.i$i yinele$eye ha!%r%$' +a&&a her eyi unu&a)a/%$ :inaida A.anasyevna, #,&,n o re!ale&leri,
u&an)%, si!i #a/%laya)a/%$' ki$i! de kasa#ada kald%/%$%! s,re)e #unu ki$seye
s0yle$eye)e/i!' Si! he$en #uradan *idersini!, #en de *i!li)e arkan%!dan *eliri$' (i$senin #i!i
&an%$ad%/%, %ss%! #ir yerde evleniri! ve -os&a ara#as%yla yol)uluk ya-%- 8e&ers#ur*"a *ideri!'
Yaln%!)a k,,k #ir #avul al%rs%n%! yan%n%!a''' &a$a$ $%> (a#ul $u :inaida A.anasyevna>
Buralarda .a!la dura$a$P #i!i #era#er *0ren olur'B
:ina )eva- ver$ediP Mo!*lyakov"a #ak$akla ye&indi' Mo!*lyakov #u #ak%&an her eyi anlad%,
a-kas%n% %kar%- veda e&&i ve *eldi/i *i#i .%rlay%- *i&&i'
BNas%l olur>B diye $erakland%' B;een aka$ ok duy *,l,yd,, her eyde kendini suluyordu'
Belli ki #ir *,n, #ir *,n,n, &u&$uyor6B
Bu arada Mordasov"da olaylar #ir#iri ,!erine y%/%l%yordu' (orkun #ir olay oldu' Mo!*lyakov"un
o&ele yerle&irdi/i 8rens ayn% *e)e has&aland%, duru$u olduka )iddiydi' Mordasovlular olay%
sa#ah 0/rendiler' (allis& S&anislavi)h he$en he$en hi ayr%l$adan has&an%n #a%nda #ekledi'
Aka$a do/ru Mordasov"un #,&,n dok&orlar% #iraraya *eldiler' Onlara *0nderilen dave& $ek&u-lar%
La&in)e ya!%l$%&%' La&in)e ya!%lsa ne olur, 8rens &a$a$en #ilin)ini kay
E@3#e&$i&i' Hur$adan say%kl%yor, -eruklardan s0! ediyor, (allis& S&anislavi)h"&en ro$an&ik
ark%lar s0yle$esini is&iyor, ha&&a #a!en korkuyla #a/%r%yordu' Hok&orlar Mordasov
konukseverli/inin 8rens" e $ide il&iha#% ya-&%/%na ve #unun o&ele *iderken yolda #eynine
s%rad%/%na karar verdiler' :ihinsel #ir ok *eirdi/i olas%l%/% da *0!ard% edil$edi' Sonu&a
dok&orlar ok&an 0l,$e yakla$% olan 8rens"in ar&%k kur&ula$aya)a/% *ere/ine dikka& ek&iler'
Bu son d,,n)elerinde yan%l$a$%lard%' ,n), *,n,n aka$% !avall% ih&iyar o&elde 0ld,' Bu olay
Mordasovlular"% ok e&kiledi' +i ki$se olaylar%n #0yle )iddilee)e/ini d,,n$e$i&i' +erkes, 0l,
daha y%kan%- *0$,l$eye ha!%rlan$adan, kala#al%klar halinde o&ele dolu&u' (onu&ular, .ikir
y,r,&&,ler, ka.alar%n% sallad%lar ve Marya Aleksandrovna ile k%!%n% kas&ederek "!avall% 8rens"in
ka&illerine" lane&ler ya/d%rd%lar' +erkes #u olay%n, s%r. re!ale& ol$a 0!elli/i &a%d%/% iin, hi ho
ol$ayan #ir ekilde duyula)a/%n% ve Rusya s%n%rlar% d%%na #ile yay%la)a/%n% hissediyordu'
S0ylenenlerin ve ileri s,r,lenlerin haddi hesa#% yok&u' Bu !a$an #oyun)a Mo!*lyakov ok &elal%
ve ,!*,nd,P oraya #uraya ko&ur$ak&an #a% d0n$,&,' :ina"y% *0r$eye *i&&i/inde de #0yle #ir
ruh hali iindeydi' :or #ir duru$dayd%' 8rens"i kasa#aya *e&iren oyduP onu al%- o&ele yerle&iren de
oyduP i$di #u ada$% ne ya-a)a/%n%, nereye, nas%l *0&,re)e/ini #il$iyordu' (i$e ha#er
ver$eliydi> Hukhanovo"ya $% *0&,r$eliydi> ?n k0&,s, de onu 8rens"in ye/eni olarak &an%yor
ol$alar%yd%' Bu ih&iyar%n 0l,$,nden soru$lu &u&ul$ak&an korkuyordu' B8e&ers#ur* sosye&esinde
#ile #u olay konuuluyor ola#ilir6B diye d,,nd, ,r-ererek' C/,& al$ak iin Mordaso vlular"a
*i&$enin #ir yarar% ol$a!d%' Nedense #irden#ire kork$ular ve Mo!*lyakov"u ,$i&si!lik iinde
0l,yle yaln%! #%rak%- ka%$%lard%' A$a sonra, hi #eklen$edik #ir de/iiklik oldu' ?r&esi *,n
sa#ah erkenden kasa#aya #ir ya#an)% *eldi' B,&,n Mordasov onu konuuyordu, .%s%l&%yla &a#ii'
Main Caddesi"nden Lali kona/%na *iderken her a&lak&a #ir *0! onu i!liyordu' +a&&a vali 8yo&r
Mikhailovi)h #ile a%r$% ve #u yeni konu/a ne ya-a)a/%n% #ile$e$i&i' (onuk, 0len 8rens"in
akra#as% olan, ,nl, 8rens Sh)he-e&ilov"du' O&u! #e
yalar%nda, a-ole&li ve kordonlu #ir al#ayd%' Mordasov"un #,&,n $e$urlar% kordonlar%n% *0r,n)e
anla&%l$a! #ir korkuya ka-%ld%lar' 8olis e.i ok ak%nd% ve as%k sura&la da olsa *idi- kendini
&an%&&%' 8rens Sh)he-e&ilov 8e&ers#ur*"dan *eldi/ini ve en rou&e7 Hukhanovo"ya da u/rad%/%n%
s0yledi' Hukhanovo"da ki$seyi #ula$ay%n)a a$)as%n%n -einden Mordasov"a *el$i, orada
duydu/u ha#er ve e&ra.%n% saran kar$akar%%k dedikodularla y%ld%r%$ ar-$%a d0n$,&,' 8yo&r
Mikhailovi)h #ile *erekli a%kla$alar% ya-arken &elalan$%&%' Asl%nda Mordasov"daki herkes
sululuk duyuyordu' ?n k0&,s, de konu/un )iddi ve honu&su! #ir i.ade &ak%n$as%yd%' Belki de
kendisine kalan $iras&an honu& kal$a$%&%' +e$en olayla #i!!a& il*ilen$eye #alad%'
Mo!*lyakov #ir doland%r%)%y$% *i#i derhal *eri ekildi ve *erek ye/ene yer a%- or&alardan
kay#oldu' (i$se nerede oldu/unu #il$iyordu' Cena!enin $anas&%ra *0&,r,l$esine karar verildi,
orada #ir &0ren ha!%rlan$%&%' (onuk 8rens, )iddi, so/uk, k%sa ve 0!, a$a na!ik #ir ekilde
&ali$a&lar veriyordu' ?r&esi *,n )ena!e &0renine ka&%l$ak iin #,&,n kasa#a $anas&%ra *i&&i'
(ad%nlar, Marya Aleksandrovna"n%n, kilisenin e$re&&i/i *i#i, *eli- &a#u&un 0n,nde di! 0kerek a.
dileye)e/i dedikodusunu yayd%lar' (ukusu! #unlar sa$al%k&an #aka #ir ey de/ildi' Marya
Alaesandrovna kiliseye .alan *el$edi' Asl%nda s0yle$edi/i$i! #ir ey var< :ina eve d0ner
d0n$e! annesi, ar&%k orada kal$an%n i$k4ns%! oldu/unu d,,nerek he$en o aka$ i.&li/e
&a%n$aya karar ver$i&i' ;,venli #ir k0eye ekilin)e de kasa#adan *ele)ek dedikodulara
kulaklar%n% d0r& a&%, yeni konukla il*ili #ir eyler 0/rene#il$ek iin uaklar%n% kei. &urlar%na
*0nderdi ve *,nlerini heye)an a&ei iinde *eirdi' Manas&%rdan Hukhanovo"ya *iden yol, evine #ir
vers& #ile de/ildi' B0ylelikle Marya Aleksandrovna &0ren #i&&ik&en sonra $anas&%rdan
Hukhanovo"ya k%vr%la k%vr%la *iden &0ren alay%$ -en)eresinden ku#ak%% *0re#iliyordu' 1a#u&
y,kseke #ir ara#aya kon$u&u' Arkas%ndaki u!un ara#a konvoyu kasa#a kava/%na kadar 0l,ye
elik e&&i' Bu
7 Yol ,s&,nde'
E@9
E@@kasve&li ara#a, #e$#eya! karlar%n iinde ka-kara #ir *0r,n&, &a%yarak, kendine yara%r #ir
*0rke$le a/%r a/%r ilerliyordu' Marya Aleksandrovna u!un s,re #ak$aya dayana$ad% ve
-en)ereden ekildi'
Bir ha.&a sonra A.anasy Ma&vei)h ve k%!%yla #era#er Moskova"ya &a%nd%' Bir ay sonra da Marya
Aleksandrovna"$n i.&lik&eki ve kasa#adaki evlerini sa&%a %kard%/% ha#eri Mordasov"da yay%ld%'
&e Mordasov #u )o$$e il . au& han%$% ar&%k sonsu!a dek kay#e&$i&i6 ;idii #ile dedikodusu!
ol$ad%' nsanlar i.&li/in A.anasy Ma&vei)h ile #irlik&e sa&%ld%/%n% #ile s0ylediler'''
Bir iki y%l *e&i, o !a$ana kadar Marya Aleksandrovna &a$a$en unu&uldu' Ya!%k6 H,nya hali
#0yledir i&e6 Bu arada #aka #ir kasa#adan #ir i.&lik al%- oraya &a%nd%/% ve &a#ii hi kukusu!
oradaki herkesi de h,k$, al&%na ald%/% s0ylen$i&i' :ina h4l4 ko)a #ula$a$%&%' A.anasy
Ma&vei)h de''' Belki de ar&%k #u dedikodular% &ekrarla$an%n #ir anla$% yokP nas%l olsa he-si
uydur$a'
Mordasov kay%&lar%$%n ilk #0l,$,ne son nok&ay% koyal% , y%l ol$u' Bir ke! daha $,sveddeleri$i
a%-, hik4ye$e ekle$eler ya-a)a/%$ ki$in akl%na *elirdi> Neyse he$en konuya *eeli$6 8avel
Aleksandrovi)h Mo!*lyakov"dan #alaya)a/%$' Mordasov"dan ayr%l%n)a do/ru 8e&ers#ur*"a *i&&i'
Orada kendisine u!un !a$an 0n)e s0! verilen h,k,$e& iine *irdi' Mordasov"da olanlar%
&a$a$en unu&&u ve kendini Lasilevsky Adas% ile ;allery Li$a$EM"n%n sosye&e yaa$%n%n
*irda#%na #%rak&%' ;0nl,n)e yaad%, kad%nlar%n -einden ko&u, son $odaya uydu, 4%k oldu,
evlen$e &ekli. e&&i, #ir ke! daha red )eva#% al%n)a #o ka.al%l%/% ve #ir o kadar da aylakl%/%
y,!,nden #unu ha!$ede$edi, h,k,$e&in #ir #aka &e.&i ii ya da ona #en!er #ir i iin, usu!
#u)aks%! #a#a &o-raklar%$%!%n u!ak #ir #0l*esine *iden #ir heye&&e *0rev ald%' +eye& da/lar%
&e-eleri olays%!)a a%-, u!un yol)uluklardan sonra o "u!ak #0l*e"nin *enel valisinin hu!uruna %k&%'
U!un #oylu, !ay%., ser& #ir ada$ olan vali, sava&a say%s%! yaralar al$%, *0/s,nde iki y%ld%!%
ve #eya! ha% olan eski #ir askerdi' +eye&i *aye& )iddiye& ve ne!ake&le kar%lad%' O aka$ evinde,
kar%s%n%n isi$ *,n, ku&la$alar% onuruna d,!enlene)ek #aloya he-sini dave& e&&i' 8avel
Aleksandrovi)h #una ok $e$nun oldu' ?&ki yara&a#il$ek ,$idiyle, en iyi 8e&ers#ur* k%ya.e&ini
*iyi- #alo salonuna *irdi' Y%ld%!l% ve ka#ar%k a-ole&li #ir s,r, y,ksek r,&#e ,ni.or$as% kar%s%nda
#ira! neesi ka&%' Lalinin *en ve *,!el oldu/unu duydu/u kar%s%na il&i.a&larda #ulun$as%
*erekiyordu' +a.i. #ir )akayla kad%n%n yan%na *i&$esiyle hayre&&en donu- kal$as% #ir oldu'
Muh&ee$ #ir #alo el#isesi ve el$aslar iinde, *ururlu ve ki#irli :ina kar%s%nda duruyordu' 8avel
Aleksandrovi)h"i &an%$ad%' Y,!,ne 0yle #ir #ak%- ka.as%n% evirdi' +ayre&&en donu- kalan
Mo!*lyakov #ir k0eye ekildi, kala#al%/%n iinde *enel valinin #alosunda #ulun$an%n ,rkekli/ini
duyan, u&an*a, *en #ir $e$urla ar-%&%' 8avel Aleksandrovi)h ada$% soru ya/$uruna &u&&u ve
.a!las%yla il*in eyler 0/rendi' ;enel vali iki y%l 0n)e "u!ak #0l*e"den Moskova"ya *i&$i ve orada
aris&okra& #ir ailenin, !en*in k%!%yla evlen$i' (ar%s% ok *,!el$i, onun ,!erine *,!ellik yok&ur
denile#ilir$i, a$a son dere)e *ururlu #ir hava &a%yor$u' Yaln%!)a valiyle dans eder$i' O
#aloda, #ir k%s$% d%ardan *elen doku! *eneral var$%' Lali"nin einin annesi de onlarJa #irlik&e
ya%yor$u, sosye&eden *elen, ok ak%ll% #ir kad%n$%, a$a o kad%n #ile k%!%n%n s0!,nden
%k$a!$%'Lali deli *i#i sevdi/i kar%s%n% -ek s%k *0re$e!$i' Mo!*lyakov A.anasy Ma&vei)h"i de
sor$ay% #aard%, a$a oralarda ad%n% san%n% duyan yok&u'
+er nas%lsa #irden )esare&leni- odalar% dola$aya #alad% vesonunda Marya Aleksandrovna"y%
*0rd,' Muh&ee$ #ir k%ya.e& *iy$i, -ahal% #ir yel-a!e sall%yor ve d0rd,n), s%n%. #ir $e$ur
han%$%y'a neeli neeli konuuyordu' Unvan $erakl%s% #irka kad%n e&ra.%n% sar$%&%' Marya
Aleksandrovna onlara al%%l$a$% #ir seve)enlik *0s&eriyordu' Mo!*lyakov kendisini &an%&$a
)esare&ini #uldu' Marya Aleksandrovna 0n)e a%rd%, a$a he$en so/ukkanl%/%n% yeniden &o-lay%-
kar%la&%klar%na $e$nun oldu
E@M
E@G/unu i.ade e&&i' 8e&ers#ur*"daki &an%d%klar%n% sordu' Neden Avru-a"ya *i&$edi/ini $erak e&&i'
Mordasov"dan ise hi s0! a$ad%, sanki 0yle #ir yer yok&u' Sonra 8e&ers#ur*"dan 0ne$li #ir
8rens"in ha&%r%n% sor$ak is&edi, a$a Mo!*lyakov o ad% hi duy$a$%&%' Herken k%r sal%, -ar.,$
kokan #ir ada$a d0nd, ve y,! y,!e dur$alar%na ra/$en #ir saniye iinde 8ave Aleksandrovi)h"i
unu&uverdi' Mo!*lyakov y,!,nde alayl% #ir *,l,$se$e ve elinde a-kas%yla #alo salonuna d0nd,'
Nedense kendini #ir -ara k,,$sen$i ve 0ne$sen$e$i hissederek dans e&$e$eye karar
verdi' 1ers ve #o #ir #ak%, ey&ani ve a)% #ir *,l, #,&,n *e)e y,!,nden hi silin$edi' Bir
s,&una dayand% Isanki #alo salonuna #ilerek s,&unlar kon$u&uJ ve #alo #oyun)a #irka saa&,
*0!leriyle :ina"y% i!leyerek, he- ayn% -o!da durdu' Ah ya!%k6 1ak%nd%/% -o!lar #ounayd%' :ina onu
.ark e&$edi #ile' Sonunda he- ayn% -o!da dur$ak&an dolay% #a)a/%n%n a)%d%/%n%, daha sonra da
a)%k&%/%n% hisse&&i' A)% eken #ir 4%k s%.a&%yla ye$e/e kala)ak de/ildi ya6 Ayr%ld%6 Odas%na
d0nd,/,nde *,!el #ir dayak ye$i *i#i #i&kin hissediyordu kendini' Ya&$adan 0n)e ok&and%r
unu&&u/u eyleri ha&%rlad%'
?r&esi sa#ah res$i #ir i yol)ulu/u olas%l%/% %k%n)a Mo!*lyakov *i&$ek iin *0n,ll, oldu'
(asa#adan ayr%l%rken neesi yerine *eldi' (ar usu! #u)aks%!, %ss%! &arlalar% -ar%ldayan #ir ke.en
*i#i 0r&$,&,' 1a u!aklarda u.uk i!*5sinde, s%k or$anlar #elli #elirsi! #ir karal&% olu&uruyordu'
Sa#%rs%! a&lar, ayaklar%yla karlar% &o! *i#i .%rla&arak ileri do/ru uuyorlard%' (%!a/%n an% %n*%r&%lar
%kar%yordu' Cn)e deri n derin d,,n)elere dalan 8avel Aleksandrovi)h, sonra hayal kur$aya,
derken uyu$aya #alad%' ,n), dura/a *elene dek uyudu' (alk&%/%nda yeniden )anlan$%&% ve
akl%nda #a$#aka d,,n)eler vard%'
SON
E@N
A%kla$alar
E Mordasov< Hos&oyevski #,y,k olas%l%kla #u is$i L'A' Solo*u#"un 0yk,s, 1he 1aran&as"&an
IEN9@J esinlenerek se$i&ir' Cyk,de karak&erler Mordasy ad%ndaki #ir k0ye yol)uluk ya-arlar'
Morda Rusa"da "irkin sura&" anla$%na *el$ek&edir'
2 ''' dedikodunun kesil$esi *erek&i/ini< Bu k%s%$, Marya Aleksandrovna"n%n kiisel 0!elliklerini
anla&an di/er k%s%$larda da oldu/u *i#i, ;o*ol",n Hos&lara Mek&u-lardan Se$eler eserinden
al%n$% #ir *,l,nle$e ,slu#udur'
3 Li!#on de-re$i< EG@@"&e Li!#on"un ,&e ikisini hara- eden ve o&u! #inden .a!la insan%n
0l,$,ne se#e- olan de-re$dir' Lol&aire"in #irka eserine de ilha$ kayna/% ol$u&ur'
9 8ine&&i< EN' y,!y%l &alya"s%nda #ir hokka#a!'
@ ?ski evin koruyu)ular%''' < Bur#on +anedan%"n%n des&ekileri'
M ''' *a!ileri$i! iin,''< (%r%$ Sava%"na #ir *0nder$e' +ik4ye, herhalde EN@9EN@M y%llar% aras%nda
*eiyor'
G Onunla ara$%! *aye& iyiydi< ;o*ol",n, 8ukin"le "aras%n%n iyi oldu/unu" iddia eden kahra$an%
(hles&akov"a *0nder$e IBa M,.e&&i, 3' 8erde, M' SahneJ'
N Liyana (on*resi< Avru-a #irli/inin I' Na-olyon ,!erindeki !a.erinden sonra, ENE9ENE@ y%llar%
aras%nda ya-%lan #ir kon*re'
O (o)as% oradad%r da, kad%n 1ver"dedir'''< EN9@"&e, 8e&ers#ur*"da Aleksandrinsky
1iya&rosu"nda sahnelenen #ir ko$edinin ad%< (o)as% ka-%da, a$a kad%n 1ver"e *i&&i'
EF Readers" Li#rary< Bu 8e&ers#ur* der*isi, EN@F"lerde, hi &an%n$ayan airlerin iirlerini
#as$akla ,nlen$i&i'
EE Alorian ve *en k0yl,lerine'''< Zean8ierre Alorian IEG@@O9J, $asallar, -as&oral ve duy*usal
hik4yeler ya!an Arans%! #ir ya!ar'
E2 Mala*a&< Marya Aleksandrovna, Cho-in"in !a$an !a$an k%lan *eirdi/i Mayorka"y%
kas&ediyor'
E3 ''' alla dans'''< "Dalla dans", k%! okullar%nda en iyi 0/ren)ilere &an%nan #ir ayr%)al%k'
E9 La%%!in< An&onin de Lau!%%n IEM33EG23J' _IL' Louis"nin ak $a)eralar%yla ,nl, *0!desi'
E@ Seylan"%n An%lar%< Arans%! ya!ar Arederi) Mel)hior Soulie IENFF9GJ"nin #ir ro$an%'
EM Lasilevsky Adas% ile ;allery Li$an%< Hos&oyevski #urada in)e #ir alayda #ulunuyorP ,nk,
ad% *een se$&ler *enellikle d,,k *elirli $e$urlar%n ve k,,k #,rokra&lar%n o&urduklar% se$&lerdi'
E@O3F (ASIM EOOM
H?LL?1 NS+ASIl
C1?( YAYIN?L
C1?(i (LAS( Ro$an
YA8IM
C&eki A5ans
(A8A( 1ASARIMI
Ari. 1uran
R?HA(1CR
Celal nal
BAS(I ve CL1
?$el Ma&#aas%
BRNC BAS(I
EOOM
dos&oyevski
AMCANIN RYASI
C1?(, A& Yay%n)%l%/%n kuruluudur'
1R(=?S
Ser-il H?MRC
YCN?1iM Y?R
Mediha ?lde$ Sokak @2\E
FM92E (%!%lay\AN(ARA
1el< 3E2 93@ 3N 33
AaQ< 3E2 933 OM FO
ISBN OG@NFE2@2@
B?YA:I1 H?LL?1 (18+AN?Si
1asni. No' He$ir#a No
NOEG33 39OO99
GNF98M
AMCANIN RYASIAMCANIN RYASI
IMordasovl"un kay%&lar%ndanJ
BRNC BOLUM
Marya Aleksandrovna Moskaleva, hi kukusu! Mordasov"un #ir nu$aral% kad%n%d%r #u hi
&ar&%%l$a!' (ad%n, sanki hi ki$seye ih&iya)% yok$u, ha&&a &a$ &ersine herkesin ona ih&iya)%
var$% *i#i davran%r' +i ki$se onu sev$e!, ,s&elik -ek ok kiinin ona kar% i&en #ir ne.re&
#esledi/ini s0yle$ek de a#ar&% ol$a!' A$a 0&e yandan herkes ondan ok korkar' Onun da is&edi/i
#udur !a&en' B0yle #ir is&ek -oli&ika *ere/idir' Marya Aleksandrovna as%ls%! dedikodulara ok
$erakl%d%r ve e/er o *,n k,,k de olsa herhan*i #ir 0ne$li ha#eri yakalaya$ad%ysa *e)e *0!,ne
uyku *ir$e!' B,&,n #unlara ra/$en 0yle #ir &av%r ser*iler ki #u hey#e&li kad%n%n d,nyan%n ya da
en a!%ndan Mordasov"un dedikodu kayna/% oldu/u ki$senin akl%na #ile *el$e!' 1a$ &ersine insan
onun yan%ndayken dedikodunun kesil$esi *erek&i/ini2 dedikodu)ular%n 0/re&$enlerinin
hu!urundaki 0/ren)iler *i#i ki!ar%- #o!ara)a/%n% ve &ir &ir &i&reye)e/ini, yan%nda an)ak ok sekin
konular%n konuul$as% *erek&i/ini san%r' Mordasov"un #a!% sakinleri hakk%nda 0yle )iddi ve na!ik
eyler #ilir ki uy*un #ir or&a$da #unlardan #ahsede)ek olsa ve he-sini yaln%!)a kendisinin #ildi/i
#ir yolla kan%&lasa, Mordasov Li!#on de-re$ine3 ede/er #ir sars%n&% *eirirdi' Bildi/i #u s%rlar
konusunda dai$a sessi!li/ini korur ve 0!el koullarda, en yak%n han%$ arkadalar%ndan #aka
ki$seye anla&$a!' Bildiklerini, konuyla il*ili kiiye son yu$ru/u a&$ak&ansa, onu s,rekli #ir korku
iinde yaa&$ak iin &ehdi& unsuru olarak kullan%r' Bu #ir !ek4 ve s&ra&e5i $eselesidir6 Marya
Aleksandrovna her !a$an ara$%!da herkesin 0rnek ald%/% o kusursu! )o$$e il .au&7"uyla
dikka&leri ek$i&ir'Co$$e il.au& s0! konusu olun)a Mordasov"un kad%nlar% iinde raki#i yok&ur'
Raki#ini &ek #ir keli$eyle nas%l 0ld,re)e/ini, -ara$ -ara ede)e/ini ve yok ede)e/ini iyi #ilir,
#una #i! de &an%k ol$u&uk' Bu keli$eyi s0ylerken de ne ya-&%/%n%n .ark%nda #ile de/il$i *i#i
*0r,n$eyi #e)erir' +erkes de #ilir ki #u an)ak soylulara yak%%r #ir 0!ellik&ir' Bu &,r nu$aralarda
8ine&&i9"y% hi ara&$aya)a/% s0ylene#ilir' Sosyal ilikilerinin alan% son dere)e *eni&ir' Mordasov"a
*elen -ek ok !iyare&i, onun konukseverli/inden *aye& $e$nun #ir ekilde *ider ve sonradan
ha#erle$eyi de s,rd,r,r' Bir #eye.endi onun iin #ir iir #ile ya!$%&% ve Marya Aleksandrovna
#unu herkese *ururla *0s&eri- durur' :iyare&e *elen #ir ya!ar k%sa ro$an%n% ona i&ha. e&$i ve #ir
aka$ &o-lan&%s%nda y,ksek sesle okudu/u !a$an ok ho #ir e&ki yara&$%&%' Yaln%!)a #i!i$
#0l*ede #ilinen #oynu!lu #ir #0)ek &,r,n, in)ele$ek iin 0!el #ir a$ala &a (arlsruhe"den kalk%-
*elen ve #u konuda d0r& )il&lik #ir ki&a- ya!an #ir Al$an #ili$ ada$% Marya Aleksandrovna"n%n
!ari.li/i ve konukseverli/i kar%s%nda 0ylesine hayre&e d,&, ki #u
7 ;erek&i/i *i#i, yak%%k ala)ak #ii$de, sekin, ni&elikli'
*,ne kadar halen (arlsruhe"den say*%l% ve kusursu! #ir $ek&u- arkadal%/%n% s,rd,r,yor' Marya
Aleksandrovna #a!% y0nlerden Na-olyon"a #en!e&il$ek&edir' 1a#ii #unun d,$anlar% &ara.%ndan
ya-%lan ve *erek ol$ak&an ok ,alay niye&i &a%yan #ir ey oldu/unu s0yle$e/e *erek yok
san%r%$' Bununla #era#er, #ir yandan #u #en!e&$edeki ink4r edile$e! *ari-li/i ka#ul ederken u
$asu$ soruyu sor$aya ),re& ede$eden de dura$%yoru$< =ok ri)a ederi$, neden Na-olyon
#oyundan #,y,k ilere kalk%%- #e)ere$edi/inde #ile ne oldu$ delisi oldu a)a#a> ?ski evin
koruyu)ular%@ #unu, Na-olyon"un sade)e kraliye&&en *el$e$ekle kal$ay%-, iyi #ir aileden *elen
#ir #eye.endi #ile ola$a$as% *ere/ine dayand%r$ak&ad%rlar' Bu y,!den de do/al olarak
&o-lu$daki yerini ha&%rlad%ka kendi duru$unun y,)eli/inden dehe&e d,$,&,' ?ski Arans%!
saray%n% ak%llara *e&iren #0yle n,k&eli #ir #en!e&$eye ra/$en 0yle #ir soru sor$a/a yine ),re&
ediyoru$< Nas%l oluyor da Mordasov"un #a kad%n% ol$a 0!elli/ini he- elinde &u&an Marya
Aleksandrovna hi#ir koulda ne oldu$ delisi ol$a$%&%> (ukusu! herkesin< BBakal%$ Marya
Aleksandrovna #u *, duru$un ,s&esinden nas%l *ele)ek>B diye sordu/u duru$lar ol$u&u' A$a
o *, duru$ or&aya %k&%/% *i#i eki- *iderdi' +e$ de a#u)ak6 +er ey yine eskisi *i#i ha&&a
#a!en eskisinden de daha iyi #ir hale *elirdi' Crne/in, ko)as% A.anasy Ma&vei)h"in,
ye&eneksi!li/inden ve a-&all%/%ndan dolay% h,k,$e& $,.e&&iinin *a!a#%na u/rayarak
$e$uriye&&eki *0revini nas%l kay#e&&i/ini herkes ha&%rlar' +erkes Marya Aleksandrovna"n%n
kara$sarl%/a d,,-, #oyun e/e)e/ini, yalvar%- yakara)a/%n% yani kolunun kanad%n%n k%r%la)a/%n%
san$%&%' +i de 0yle ol$ad%' Marya Aleksandrovna yalvar$akla #ir yere var%la$aya)a/%n% anlad%
ve her eyi 0yle #ir ayarlad% ki &o-lu$daki e&kisine !arar *e&ir$edi/i *i#i evi Mordasov"un
kal#ur,s&, evi olarak an%l$aya deva$ e&&i' Maliye $e$urunun ei ve Marya Aleksandrovna"n%n
d%ardan dos&u *i#i *0r,nse de asl%nda $,!$in d,$an% olan Anna Nikolayevna An&i-ova !a.erini
ilan e&$i&i #ile' A$a herkes Marya Aleksandrovna"n%n )esare&inin 0yle kolay kolay k%r%l$ad%/%n%
*0r,n)e, onun6(endisinden #ira! 0n)e s0! e&&i/i$i!e *0re, ar&%k Marya Aleksandrovna"n%n ko)as%
A.anasy Ma&vei)h hakk%nda #irka keli$e s0yle$enin s%ras% *eldi' Onun hakk%nda ilk s0ylene)ek
ey *aye& hey#e&li ve son dere)e -rensi-li #ir ada$ oldu/uydu' Bununla #irlik&e #ir s%k%n&% an%nda
he$en -ani/e ka-%l%r ve hi *0r$edi/i #ir i&le kar%laan keiye #en!erdi' C!ellikle isi$ *,n,
ye$eklerinde #eya! krava&lar%ndan #irini &ak&%/% !a$an ola/an,s&, hey#e&li oluyordu'
A$a #,&,n o hey#e&li &avr% ve ha$e&i konu$aya #alad%/% ana kadar s,rerdi' B0yle #ir anda,
i.ade$i #a/%lay%n, kulaklara -a$uk &%ka$ak&an #aka #ir are yok&u' +i kukusu! Marya
Aleksandrovna"ya lay%k #iri de/ildi' Bu herkesin de ka#ul e&&i/i #ir *0r,&,' Bulundu/u $evkii
elinde &u&$as% da kar%s%n%n #e)erisiydi' Beni$ .ikri$)e i$diye kadar ok&an #ir #os&ana korkuluk
olarak kon$u ol$al%yd%' An)ak ve yaln%!)a orada va&andalar% iin *erek&en #,y,k #ir yarar
sa/lard%' Marya Aleksandrovna, A.anasy Ma&vei)h"iMordasov"un , vers&7 d%%ndaki, y,! yir$i
n,.uslu &ek serve&lerine s,r*,ne *0nderdi/inde 0v*,ye de/er #ir davran% ser*ile$i&i' Dunu da
s0yleyeyi$, #u serve&le kad%n evinin onurunu lay%/%yla koru$ay% #aar$ak&ad%r' +erkes #ilir ki
kad%n A.anasy Ma&vei)h"i yan%nda &u&uyorsa #u, devle& dairesinde #ir ii ve $aa%yla '''#aka &,r
*eliri oldu/u iindi' Maa% ve di/er *eliri kesilir kesil$e! ye&eneksi!lik ve yarars%!l%k y,!,nden
he$en *0!den d,&,' O !a$an herkes yar*%lar%ndaki d,r,s&l,k ve kararl% karak&eri konusunda
kad%na 0v*,ler ya/d%r$%&%'
A.anasy Ma&vei)h ehir d%%nda varl%k iinde yaa$ak&ad%r' Bir kere onu *0r$eye *i&$i ve #ir
saa& kadar onunla ok hoa !a$an *eir$i&i$' (rava&lar%n% &ak%- %kar%yor, kendi elleriyle
ayakka#%lar%n% #oyayarak oyalan%yor' Ya-a)ak ki$sesi ol$ad%/%ndan de/il, ayakka#%lar%n%n %%l %%l
ol$as%ndan ok holand%/%
E'FG k$' Rus u!unluk 0l,s,'
EF
iin ya-%yor #unu' ;,nde , ke! ay iiyor ve #uhar #anyosuna ok $erakl%, halinden de *aye&
$e$nun'
Bir #uuk y%l kadar 0n)e, A.anasy Ma&vei)h ile Marya Aleksandrovna"n%n #iri)ik k%!lar% :inaida
A.anasyevna ile il*ili he-i$i!i hareke&lendiren olay% ha&%rl%yor $usunu!> :inaida hi kukusu!
*,!el #ir kad%nd%r, iyi #ir e/i&i$ al$%&%r a$a yir$i , ya%nda ol$as%na ra/$en evlen$e$i&ir'
Neden h4l4 ko)a #ula$ad%/%n%n a%kla$as% olarak or&aya s,r,le)ek en 0ne$li se#e-, #ir #uuk
y%l 0n)e !avall% #ir 0/re&$enle yaad%/% s0ylenen *ari- ak hik4yesinin daha unu&ul$a$%
dedikodular%d%r' Bu*,n #ile insanlar, :ina"n%n ya!d%/% ve Mordasov"da elden ele dola&%/% s0ylenen
ak $ek&u#unu konuuyorlar' A$a s0yleseni!e #u $ek&u#u *0ren ol$u $u> ?/er elden ele
*e!$ise, i$di nerede> +erkes duy$u a$a hi *0ren ol$a$%' ?n a!%ndan #en onu kendi
*0!leriyle *0ren hi ki$seye ras&la$ad%$' ?/er Marya Aleksandrovna"n%n yan%nda #u konuda
i$ada #uluna)ak olsan%!, ne de$ek is&edi/ini!i anla$aya)ak&%r' Hiyeli$ ki #u oldu ve :ina
*erek&en #u $ek&u#u ya!d% I#en #,y,k olas%l%kla duru$un #0yle oldu/unu d,,n,yoru$J< Bu
Marya Aleksandrovna a%s%ndan #,y,k #ir ye&ene/i ser*ile$ek&edir6 Bu u&an veri)i, re!il olay
nas%l da 0r&#as edili-, #aar%yla *i!len$i&i6 Ne #ir i! kald% ne de i-u)u6 Du anda Marya
Aleksandrovna #u adi i.&irayla il*ilen$iyor #ile, oysaki 1anr% #iliyor ya kad%n)a/%! #iri)ik k%!%n%n
!edelene$e! onurunu koru$ak iin nas%l da a#a *0s&er$i&i' :ina"n%n h4l4 #ek4r ol$as%na
*elin)e, #u *aye& nor$al' Bu #0l*ede uy*un da$a& ne *e!er> :ina"n%n #ir -rens&en #akas%yla
evlen$esi hayal #ile edile$e!' Si! hi #,&,n *,!ellikleri *0l*ede #%raka)ak #0yle #ir *,!ellik
*0rd,n,! $,> ;ururlu oldu/u do/ru, ok *ururlu' +erkes Mo!*lyakov"un ona kur ya-&%/%n%
s0yl,yor, a$a evlilik s0! konusu #ile ola$a!' +e$ Mo!*lyakov da ki$> Ho/ru, *en, yak%%kl%,
%k, y,! elli n,.uslu, i-o&eksi! #ir k0y, var ve S& 8e&ers#ur*lu' A$a #iliyorsunu! havai' (a.as% yeni
.ikirlerle dolu, *eve!enin ve ah$a/%n #iri' Yeni .ikirlere ka-%l$% #iri iin y,! elli kii ne ie yarar>
Yo, #u evlilik ol$a!'
EEHe/er#ilir okuyu)u &ara.%ndan okunan #u no&lar%, #e ay 0n)e &a$ #ir duy*u yo/unlu/u iinde
ya!$%&%$' Marya AleksandrovnaE ya kar% #ira! !ay%. oldu/u$u da -einen i&ira. e&$eliyi$' Bu
$,ke$$el kad%na 0v*, ni&eli/inde #ir eyler ya!$a/a niye&len$i&i$, he$ de (u!ey Ar%s% ve
#en!er der*ilerin !a$an%nda Iok ,k,r #ir daha asla *eri *el$eye)ek olanJ, o eski sakin ve
hu!urlu *,nlerde #ir dos&a ya!%lan $u!i- $ek&u-lar *i#i ya!a)ak&%$' A$a #eni$ #0yle #ir
arkada%$ ol$ad%/%ndan ve ,s&elik do/u&an *elen ede#i #ir u&an*al%k ek&i/i$ iin ya!d%klar%$
kale$i$in ede#i *,),n,n denen$esi ve #o saa&lerin &a&l% #ir ha&%ras% ni&eli/inde $asa$%n
ek$e)esinde durdular' Be ay *eride kald% ve Mordasov"da hayre& veri)i #ir olay oluverdi #irden'
Bir sa#ah erken saa&&e 8rens (' kasa#aya *eldi ve Marya Aleksandrovna"n%n evinde konaklad%'
Bu *eliin say%s%! sonu)u vard%' 8rens, Mordasov"da yaln%!)a , *,n kald%/% halde #u , *,n,
arkas%nda ka%n%l$a! ve siline$e! ha&%ralar #%rak&%' Haha da ileri *i&$e/e ),re& edi-, 8rens"in
kasa#a$%!da devri$e #en!er #ir e&ki yara&&%/%n% s0yleye)e/i$' Bu devri$in 0yk,s,n,n,
Mordasov"un kay%&lar%ndaki en 0ne$li say.ay% olu&urdu/unu s0yle$ek san%r%$ do/ru olur' (%sa
#ir karars%!l%k&an sonra in)ele$eye ve say*%de/er halk%n d,,n)esine sun$aya karar verdi/i$
say.a i&e #u say.a' +ik4ye$, Marya Aleksandrovna"n%n ve yuvas%n%n y,kselii, !a.eri ve *0rke$li
#ir ekilde 0k,,n,n &a$ ve ne.is &arihesidir' Bu #ir ya!ar iin ok eki)i ve de/erli #ir konudur'
+erhan*i #ir ey ya-$adan 0n)e ilk i olarak, 8rens ('"nin kasa#a$%!a *eli- Marya
Aleksandrovna"n%n evinde kal$as%nda a%la)ak ne oldu/unu a%kla$al%y%$' 1a#ii #unu ya-$ak
iin de 8rens (' hakk%nda #irka keli$e e&$ek *erekir' Ben de 0yle ya-a)a/%$' Hahas%,
hik4ye$i!in iyi)e anla%la#il$esi iin #u ada$%n yaa$0yk,s,n, anla&$ak !orunludur' &e
#al%yoru$'
E2
(NC BOLUM
8rens ('"nin, 1anr% #iliyor ya, hi de o kadar yal% #ir ada$ ol$ad%/%nJ s0yle$ekle #alaya)a/%$
s0!e' A$a ona #ir #aksan%! her an da/%l%vere)e/ini san%rd%n%!' +a&&a #i&i- &,ken$i oldu/unu,
&ohu$a ka&%/%n% d,,n,rd,n,!' Mordasovlular #u 8rens hakk%nda ne *ari-, ne inan%l$a!
hik4yeler anla&%- dururlard%' Yal% ada$%n akl%n%n #a%nda ol$ad%/% #ile s0yleniyordu' 1an%n$% #ir
aileden *elen ve is&ese kasa#ada #,y,k #ir e&ki yara&a#ile)ek olan #ir ara!i sahi#inin, $uh&ee$
evinde kei haya&% s,r$esini ok *ari- #uluyordu herkes' 8ek ok kii onu, al&% yedi y%l 0n)e
Mordasov"da yaad%/% !a$anlardan &an%rd%' O !a$anlar yaln%!l%/a dayana$ad%/%n%, # r keie
u!ak&an yak%ndan #en!e$edi/ini s0ylerlerdi'
&e onun hakk%nda 0/rendi/i$ #,&,n *erekler<
=ok eskilere kadar u!anan *enlik y%llar%nda 8rens, sosye&eye *iri- ok hareke&li #ir yaa$
s,r$,, -ara sa%- savur$u, kad%n -einde ko$u, #irka ke! yur&d%%na %k%- ak ser,venleri
ya
E3a$%' 8ek dikka& eke)ek #ir !ek4s% oldu/u s0ylene$e!$i' 1a#ii #,&,n serve&ini yiyi-
#i&irdi/ini ve ih&iyarl%/%nda &ek k0-e/e #ile $uh&a kald%/%$ #elir&$eye *erek yok&ur san%r%$'
Herken #irisi ona, a%k ar&&%r$aya %kar%lan &o-raklar%na *i&$esini 0ner$i' O da 0yle ya-$% ve
Mordasov"a *eli- al&% ay kal$%' (asa#a haya&%n% -ek sev$i ve #u al&% ay iinde kasa#an%n
han%$lar%yla yak%nlaarak, Mordasov sosye&esinde sine Kua non7 olarak de/erlendirilen,
dolay%s%yla da s%k%n&% de/il hareke& yara&an, -renslere yak%%r kiilik 0!ellikleri vard% ve &e$i! kal-li
#ir ada$d%' C!ellikle han%$lar eki)i konuklar%na hayrand%' 8rens *,n,n yar%s%n% s,s,yle
u/raarak *eirirdi' Sanki #irok -aran%n #iraraya *e&iril$esinden oluuyor *i#iydi' Nerede ve ne
!a$an #u kadar y%-rand%/%n% ki$se #il$iyordu' 1ek #ir k%l%na kadar &ak$a olan sa%, #%y%/%, k,,k
sakal% ve .avorileri si$siyah&%' +er *,n all%k ve -udra s,rerdi' Y,!,ndeki k%r%%klar% *er$ek iin
0!el &eller kulland%/%n% ve #u &elleri kendine 0!*, #ir y0n&e$le sa%n%n al&%na saklad%/%n%
s0ylerlerdi' &alya"da #ir yerlerde, #ir ak kaa$a/% s%ras%nda -en)ereden a&lay%- ka$ak !orunda
kal%n)a, ka#ur*as%n% k%rd%/% ve #u y,!den korse &ak&%/% iddia edilirdi' Sol #a)a/% ha.i. aksard%,
herkes 8aris"&e #ir #aka $a)erada #a)a/%n% kay#e&&i/ini ve yerine $an&ardan &ak$a #ir #a)ak
&ak&%rd%/%n% anla&%rd%' nsan%n a/!% &or#a de/il ki #,!esin, konuu- dururlar6 Bununla #irlik&e sa/
*0!,n,n, &%-k% asl% *i#i, $,ke$$el #ir ekilde ya-%l$% )a$dan #ir *0! oldu/u do/ruydu' Hileri
de &ak$ayd%' ;,n #oyu y,!,n, 0!el sularla y%kar, kre$ler ve -ar.,$ler s,rerdi' O !a$anlar #ile
8rens"in *0!le *0r,l,r #ir #ii$de ih&iyarlad%/%n% ve dayan%l$a! ekilde *eve!ele&i/ini herkes ok
iyi ha&%rlar' +avas% yava yava sona eriyor$u' 1ek k0-e/i #ile kal$ad%/%n% #il$eyen yok$u'
Sonra #irden, hi #eklen$edik #ir anda, 8aris"&e yaayan ve $iras%ndan -ay al$ay% akl%n%n
u)undan #ile *eir$edi/i ok ih&iyar #ir akra#as% 0l$,' (ad%n%n en son yasal $iras%s% da #ir ay
0n)e 0ld,/, iin 8rens hi #eklen$edik #ir anda yasal olarak $iras%s% oluver$i' Mordasov"un
al&$% vers& u!a
7 La!*eil$e!, ol$a!sa ol$a!'
/%nda, d0r& #in n,.uslu, $uh&ee$ #ir $,lk hi ki$seyle -ayla%l$aks%!%n ona kal$%' le$leri
y,r,&$ek iin hi !a$an kay#e&$eden S& 8e&ers#ur*"un yolunu &u&$u' Bi!i$ han%$lar ona
$uh&ee$ #ir veda ye$e/i d,!enle$iler' 8rens ye$ek&e son dere)e neeliy$i' Ne akalar
ya-$%, ne .%kralar anla&%- herkesi *,l,- *eir$i6 lk .%rsa&&a Hukhanovo"ya Iyeni $,lk,n,n ad%J
&a%na)a/%na ve 8e&ers#ur*"dan d0n,n)e #alolar, -iknikler, havai .iek *0s&erileri
d,!enleye)e/ine s0! ver$i' ;idiinden sonra #ir y%l #oyun)a han%$lar, sev*ili dos&lar%n%
sa#%rs%!l%kla #eklerken he- #u enlikleri konu$ular' +a&&a o d0nene kadar Hukhanovo"ya &urlar
#ile ayarlan$%' Malik4ne, iinde aslan eklinde kesil$i akasya a/alar%, ya-$a &e-e)ikler,
,!erinde &ah&adan ya-%l$% 1,rk heykellerinin kaval ald%/% #o&lar%n y,!d,/, *0ller, ya! evleri,
ad%rlar ve daha -ek ok e/len)e $erke!inin oldu/u #ir -ark%n iindey$i' Sonunda 8rens *eri
d0n$,' A$a #eklenenin &ersine, Mordasov"da hi durakla$adan do/ru)a Hukhanovo"ya *idi-
kei *i#i kendini eve ka-a&$as% herkesi hayre&e d,,r$,' ;ari- dedikodular yay%l$%' O
!a$andan #u*,ne dek 8rens"in hik4yesi h4l4 &uha.l%/%n% ve inan%l$a!l%/%n% koru$ak&ad%r' S&
8e&ers#ur*"da ilerinin -ek yolunda *i&$edi/i s0yleniyordu' leride $iras%s% ola)ak #a!%
akra#alar%, hi kukusu! yine -aralan sa%- savura)a/% korkusuyla akli den*esinin yerinde
ol$ad%/%n% ileri s,rerek onu vesaye& al&%na al$aya kalk%$%lard%' Bu kadarla kalsa *ene iyi'
Ba!%lar%na *0re, onu &%$arhaneye ka-a&$aya #ile u/ra$%lard%' Neyseki, s0!, *een #ir
#eye.endi ondan yana %k$% ve !a&en her yan% &ak$a olan !avall% 8rens"in #ir aya/%n%n ukurda
oldu/unu, yak%nda nas%l olsa 0le)e/ini ve &%$arhaneye hi *erek kal$adan $iras%na
kona)aklar%n% ileri s,r$,&,' Yine s0yl,yoru$, insanlar%n a/!% &or#a $% ki #,!esin, hele de
Mordasov"dakilerin> Hediklerine *0re, #,&,n #u olanlar 8rens"i ok korku&$u ve &a$a$en
de/ii- kei haya&% s,r$esine neden ol$u&u' Ba!% Mordasovlular onu ku&la$ak iin yan%na
*i&$iler a$a ya hi ka#ul edil$e$iler ya da ok *ari- #ir ekilde kar%lan$%lard%' 8rens eski
dos&lar%n% ha&%rla$a$%&% #ile' S0ylediklerine *0re ha&%rla$ak is&e$e$i&i'
E9
E@Lali #ile onu !iyare&e *i&$i&i' H0nd,/, !a$an 8rens"in akl%n%n -ek yerinde ol$ad%/%n%
s0yle$i&i' +erkes, Hukhanovo"ya ya-&%/% !iyare&&en s0! ederken y,!,n, eksilirdi' +an%$lar da
0.keliydiler' Sonunda ok 0ne$li #ir *ere/i or&aya %kar$ay% #aard%lar' Haha 0n)e hi ki$senin
ad%n% san%n% duy$ad%/%, S&e-anida Ma&veyevna diye #iri 8rens"in idaresini eline al$%&%' S&
8e&ers#ur*"dan onunla #era#er *elen, ne oldu/u #elirsi!, #u iri yan kad%n -a&iska el#iseler *iyiyor
ve elinde #ir y%/%n anah&arla dola%yordu' 8rens, #ir o)uk *i#i, her konuda onu dinliyor, i!ni
ol$adan ad%$ #ile a&$%yordu' (ad%n 8rens"i kendi elleriyle y%k%yor, #ir #e#ek *i#i onu her yere
&a%yor ve %$ar&%yordu' Hahas%, #,&,n !iyare&ileri ondan u!ak &u&uyordu, 0!ellikle de ar&%k yava
yava Hukhanovo"ya ke.e *elen akra#alar%$' Mordasov"da o/u kad%nlar ol$ak ,!ere he$en
herkes #u ak%l al$a!, *i!li ilikiyi konuuyordu' S&e-anida Ma&veyevna" n%n 8rens"in $,lk,
,!erinde &a$, s%n%rs%! ve kesin #ir ye&kisi oldu/unu da s0yl,yorlard%' =i.&lik&eki k4hyalar%,
hi!$e&ileri, uaklar% ie al%- i&en %karan ve -ara ilerine #akan da oydu' +er eyi 0yle iyi idare
ediyordu ki k0yl,ler hallerinden ok $e$nunlard%' 8rens"e *elin)e, dediklerine *0re #,&,n *,n ii
*,),, s,s,yle il*ilen$ek, -eruklar%n% dene$ek, )eke&lerini *iyi- %kar$ak&%' ;eri kalan !a$an%n%
S&e-anida Ma&veyevna ile #era#er *eiriyor, k4/%& oynuyorlar, .al #ak%yorlard%' 8rens, s%r. *0s&eri
olsun diye arada s%rada n*ili! k%sra/%na #iniyor ve eyer ,!erinde *, durdu/u iin S&e-anida
Ma&veyevna droki7 ile ona elik ediyordu' Ba!en de ,!erinde -al&osu, #a%nda *eni kenarl% #ir
a-ka, #oynunda -e$#e #ir han%$ ear#% ve &ek *0!,nde *0!l,kle, sol eline #ir se-e& al%-
$an&ar, k%r ie/i ve -ey*a$#erie/i &o-la$a/a %k%yordu' B0yle !a$anlarda S&e-anida
Ma&veyevna he$en yan% #a%nda oluyor, iki irik%y%$ uak ile her ih&i$ale kar% #ir de .ay&on
arkalar%ndan *eliyordu' Yolda kar%la&%klar% #ir $u5ik77 he$en kenara ekilerek a-kas%n%
%kar%yor ve sela$ veri-< Byi *,nler 8rens +a!re&leri,
7 H0r& &ekerlekli #ir Rus ara#as%' 77 =arl%k !a$an%ndaki Rus k0yl,s,'
EM
*0!,$,!,n nuru6B diyordu' 8rens de he$en *0!l,/,n, d,!el&i- ona #ak%yor, dos&a #a%n%
sallay%-, sa$i$i #ir ekilde< BBon5our, $on a$i, #on5our7 diye kar%l%k veriyordu' Buna #en!er -ek
ok dedikodu Mordasov"da yay%ld%' 8rens"i unu&$alar% olanaks%!d%' B0ylesine i ie ya%yorlard%
i&e6
;,!el #ir sa#ah, #u kei k%l%kl%, an&ika ada$%n yaln%! #a%na Mordasov"a *eli- Marya
Aleksandrovna"$n evinde kald%/% dedikodusu yay%l%n)a, herkes hayre&ler iinde kald%6 Bir &ela, #ir
heye)an yaand%' +erkes #ir a%kla$a #ekliyor, herkes #ir#irine< BNeler oluyor>B diye soruyordu'
lerinden #a!%lar% Marya Aleksandrovna"ya *i&$e/e #ile kalk%&%' 8rens"in *elii herkesi hayre&e
d,,r$,&,' +an%$lar #ir#irlerine no&lar ya!d%lar, #ulu$alar ayarland%, hi!$e&ilerini ve
ko)alar%n% kei. &urlar%na *0nderdiler' 8rens"in #aka #ir yerde de/il de Marya Aleksandrovna"da
kal$as% 0!ellikle herkesi a%r&&%' +ele de 8rens"in u!ak&an akra#as% olan Anna Nikolayevna
An&i-ova #u duru$a ok ierledi' B,&,n sorular%na yan%& ala#il$ek iin Marya Aleksandrovna"n%n
evine #i!!a& *i&$ek&en #aka #ir aresi yok&u' He/er#ilir okuyu)u #u !iyare&e konuk ola)ak&%r' Du
anda sa#ah%n onu, a$a Marya Aleksandrovna" n%n #u &an%d%klar% *eri evir$eye)e/ine e$ini$'
Bi!i de kesinlikle ka#ul ede)ek&ir'
;,nayd%n dos&u$, *,nayd%n'
EG
=NC BCLM
Saa& sa#ah%n onu' Marya Aleksandrovna"n%n Main Caddesi" ndeki evinde, evin han%$%n%n 0!el
*,nlerde "salon" olarak adland%rd%/% odaday%!' Marya Aleksandrovna"n%n #ir de 0!el o&ur$a odas%
var' Odan%n !e$ini *aye& *,!el )ilalan$%, duvarlar% 0!el olarak %s$arlan$%, in)e #ir k4/%&la
ka-l%' +an&al $o#ilyalarda k%r$%!% h4ki$' !erinde ayna as%l% #ir 0$ine var' Aynan%n 0n,nde,
heykelden $o&i.lerle s,sl,, olduka !evksi!, #ron! #ir saa& duruyor' 8en)erelerin aras%ndaki
duvarlarda, 0r&,leri kald%r%l$%, iki #,y,k ayna ve onlar%n 0nlerinde de k,,k seh-alar%n ,!erinde
iki saa& daha var' Arkadaki duvar%n di#inde, :ina iin *e&iril$i, kosko)a #ir -iyano duruyor' Ne de
olsa :ina #ir $,!isyen' (ol&uklar ya-ay #ir d,!ensi!lik yara&$ak a$a)%yla, yan$ak&a olan
0$inenin e&ra.%na *elii*,!el kon$u' Or&alar%nda da k,,k #ir seh-a var' Odan%n 0#,r u)unda,
,!erine *0! ka$a&%ra)ak kadar #eya! #ir 0r&, seril$i $asada *,$, #ir se$aver .okurduyor ve
*,!el #ir ay &e-sisi ha!%r #ekliyor' Se$aver ve ay, Marya Aleksandrovna"n%n evinde kalan, u!ak
akra#as% Nas&asya 8e&rovna :ya#lova"n%n kon&rol, al&%nda' Bu
EN
han%$ hakk%nda da #irka s0! s0yleyeli$< o&u!unu a$%, siyah sal%, )ildi di-diri, )anl% *0!leri
koyu kahveren*i #ir dul' Olduka ho #ir kad%n, ak%ll%, kukusu! dedikoduya d,k,n ve her eyi
is&edi/i *i#i ayarla$ay% #ilen #iri' Bir yerlerde okula *iden iki o)u/u var, yeniden evlen$eyi ok
is&iyor ve #a%na #uyruk hareke& ediyor' (o)as% #ir su#ay$%'
Marya Aleksandrovna, ,!erinde kendisine ok yak%an, a%k yeil #ir el#ise, $uh&ee$ #ir edayla,
0$inenin yan%nda o&uruyor' Du anda, yukar%da #ir yerlerde s,s,yle il*ilenen 8rens"in *eliinden
son dere)e $e$nun' Cyle $e$nun ki sevin)ini *i!le$eye *erek duy$uyor' Cn,nde duran
delikanl%, #ir&ak%$ hareke&lerle ona #ir eyler s0yl,yor' Hinleyi)isini $e$nun e&$ek is&edi/i
*0!lerinden #elli' Yir$i #e yalar%ndaki #u delikanl%, !eki ve hareke&li *0r,n$ek iin a#a
har)a$asa hi de .ena #ir o)uk de/il' =ok !evkli *iyin$i, olduka yak%%kl%, sar%%n #iri' Ondan
daha 0n)e de s0! e&$i&ik, hani u *ele)ek&e #,y,k u$u&lar vaadeden Bay Mo!*lyakov' Marya
Aleksandrovna"ya *0re #ir !,--e ol$as%na ra/$en, yine de ona iyi davran%yor' (%!% :ina"n%n
-einde, kendi deyi$iyle ona deli oluyor' kide #ir :ina"ya d0n,yor, akl%yla ve neesiyle onu
*,ld,r$eye u/ra%yor' A$a k%! ona kar% olduka so/uk ve il*isi!' 8iyanonun yan%nda dur$u
no&a de.&erini kar%&%r%yor' ;irdi/i or&a$da hayranl%k uyand%ra)ak &i-&eki kad%nlardan' Ak%llara
dur*unluk vere)ek kadar *,!el' U!un #oylu, siyah sal%, ka-kara iri *0!l,, en.es v,)udu olan #ir
kad%n' O$u!lar% ve kollar% ideal 0l,lerde, #akan %kar%)% #a)aklar%yla #ir kralie *i#i y,r,yor'
Bu*,n nedense #ira! sol*un' Yine de #ir kere #ak$akla #ile , *e)e r,yalar%n%!% s,sleye)ek
kadar *,!el, dol*un, k%r$%!% dudaklar% ve in)i *i#i %%ldayan k,,k dileri ye&er' Y,! i.adesi )iddi
ve ser&' M0sy0 Mo!*lyakov sanki onun #ak%lar%ndan korkuyor, en a!%ndan ona #ak$aya )esare&
e&&i/i her se.er &i&riyor' (i#irli &av%rlar%, kar%s%ndakini aa/%lar ni&elik&e' Beya!, -a$uklu, sade #ir
el#ise *iy$i' Beya! ona ok yak%%yor' :a&en yak%$ayan #ir ey yok ki6 8ar$a/%nda sa
&elinden ya-%l$% #ir y,!,k var' Ren*ine #ak%l%rsa
EOannesinin sa% de/il' (i$in sa% oldu/unu sor$aya )esare& e&$ek Mo!*lyakov"un har)% de/il'
:ina #u sa#ah -ek konukan say%l$a!, ha&&a sanki #ir ey iin endieliy$i *i#i h,!,nl,' C&e
yandan, Marya Aleksandrovna da hi dur$adan konuuyor' Ara s%ra da k%!%na, sanki
korkuyor$u *i#i *i!li)e, kukulu ve *ari- #ir #ak% a&%yor'
BSi!i *0rd,/,$e ok sevindi$, ok sevindi$, 8avel Aleksandrovi)hB diye seslendi, Bi$di ii$den
-en)ereye %k%- #a/%rarak herkese duyur$ak *eliyor' S0yledi/ini! &arih&en iki ha.&a 0n)e *el$eni!
:ina ve #eni$ iin #ir s,r-ri! oldu, #unu s0yle$eye #ile *erek yok6 +ele sev*ili 8rens"i
*e&ir$eni!e ne kadar sevindi/i$i anla&a$a$' Du eki)i ih&iyar% ne kadar sevdi/i$i #iliyor
$usunu!> A$a yo, yo6 Si! anlaya$a!s%n%!6 Ne kadar anla&sa$ da si!in *i#i *en kuak #eni$
)oku$u anlaya$a!6 Al&% y%l 0n)e, ne *,!el *,nler yaad%k, ha&%rl%yor $usun :ina> Ah, a! kals%n
unu&uyordu$, sen o !a$an &ey!enle kal%yordun''' inan$a!s%n%! 8avel Aleksandrovi)h, #en onun
ak%l ho)as%, kardei, annesiydi$6 =o)uk *i#i dinlerdi #eni6 liki$i!de sa., y,)e ve yu$uak #ir
eyler vard%, ha&&a #ira! da -as&oraldi''' Nas%l anla&a)a/%$% #ile$iyoru$6 Bu y,!den i$di #ile
evi$i $inne&le anar, )e-auvre-rin)e7' Aark%nda $%s%n%! 8avel Aleksandrovi)h, #elki de #ana
*e&ir$ekle, onu kur&ar$% oldunu!' Du *een al&% y%l iinde onu d,,n,- durdu$'
nan$aya)aks%n%! a$a *e)eleri r,ya$a #ile *irdi' Bir )anavar%n onu #,y,ledi/ini, $ahve&&i/ini
s0yl,yorlar' He$ek sonunda onu o kad%n%n -enesinden kur&ard%n%!6 Di$di #u .%rsa&&an yararlan%-
onu &a$a$en kur&ar$al%y%!' S0yleseni!e nas%l #aard%n%! #unu> (ar%la$an%!% en in)e
ayr%n&%s%na kadar anla&%n' +eye)andan de$in si!i &a$ olarak dinleye$edi$, ayr%n&%lar ok 0ne$li,
iin 0!, o a-&al ayr%n&%lardad%r he-, de$ek is&edi/i$i anl%yor $usunu!> Ayr%n&%lara ok 0ne$
veriri$, en 0ne$si! olaylarda #ile ayr%n&%lara dikka& ederi$''' +a!%r 8rens de &uvale&iyle
il*ilenirken'''B
B+er ey si!e s0yledi/i$ *i#i oldu, Marya Aleksandrovna6B diye 7 :avall% 8rens6
2F
s0!e kar%&% Mo!*lyakov, #elki y,!,n), ke! hik4yesini anla&$aya hevesli #ir ekilde' Bu onun iin
#ir !evk&i' B;e)e yol)ulu/u ya-&%$ ve hi uyu$ad%$ &a#ii' Ne kadar a)ele e&&i/i$i &ah$in
edersini!B diye ekledi :ina"ya d0nerek' BBa/%r%- a/%r%- a& is&edi$, ha&&a kav*a #ile e&&i$' Bunlar%
yay%nla&$aya kalksa$, son $oda, ne.is #ir iir' olurdu6 Neyse#unlar%n konu$u!la #ir il*isi yok'
Saa& sa#ah%n al&%s%nda, *ishevo s&asyonu"na vard%$' likleri$e kadar don$u&u$, a$a
%s%n$akla u/ra$ad%$' "A&lar6" diye 0yle #ir #a/%r$%%$ ki, ku)a/%nda o)u/u olan is&asyon
$,d,r,n,n eini #ile korku&$uu$' +erhalde s,&, ekil$i&ir kad%n%n''' ;,nein do/uu ne.is&i'
+avadaki don$u !erre)iklerin nas%l da k%r$%!% k%r$%!% %%ldad%klar%n% #ilirsini!' A$a #una #ile il*i
*0s&er$edi$' Yo, ok a)ele$ vard%6 A&lar% !orla ald%$, #aka #iri iin ha!%rla$%lard%, ada$%
neredeyse d,elloya dave& ediyordu$' s&asyonda s0ylediklerine *0re, -rensin #iri *e)eyi orada
*eir$i ve on #e dakika kadar 0n)e de kendi a&lar%na #ini- *i&$i&i' (onu&uklar%n% duy$ad%$
#ile, ka-al% k%!a/%$a a&lad%/%$ *i#i, !in)irden kur&ul$uas$a .%rlad%$' Ae&"in #ir a/%&%nda #una
#en!er #ir ey vard%' (asa#aya doku! vers& kal$%&% ki, &a$ Sve&o!ersky Manas&%r% kava/%nda
il*in #ir eyle kar%la&%$' (o)a$an #ir yol)u k%!a/% devril$i&i' S,r,),s,yle iki uak, #a%nda
ak%n ak%n dikiliyorlard%' erden y,rekler a)%s% .erya&lar ve %/l%klar *eliyordu' lk 0n)e *ei-
*i&$eye niye&lendi$' "A$an )an%$ #o ver" diye d,,nd,$, "#en #ural% de/ili$ ki"' Sonra,
+eine"nin dedi/i *i#i "o her eye #urnunu sokan" hay%rseverli/i$ &u&&u' Hurdu$' Bi!i$ Se$yon ve
&a$ #ir Rus olan ara#a)%$%!la #era#er yard%$a ko&u$' Al&% kii k%!a/% an)ak do/rul&u- d,!el&&ik'
(asa#aya odun *0&,ren $u5ikler de yard%$a ko&u, kar%l%/%nda da ellerine vo&ka -aras% verdi$'
"Bu, o -rens ola#ilir" diye d,,nd,$' Bir de #ak&%$ ki *erek&en de oydu< 8rens ;avrila6 Ne
#eklen$edik #ir kar%la$ayd%6 "8rens6 A$)a6" diye #a/%rd%$' 1a#ii ilk 0n)e #eni &an%ya$ad%, a$a
sonra''' ikin)i ke! #ak%n)a ha&%rlar *i#i oldu' Si!e #ir ey i&ira. edeyi$ $i, asl%na #akarsan%! i$di
#ile, ki$ oldu/u$a dair hi .ikri yok' Beni akra#as% de/il de #aka #iri san%yordu' Onu yedi y%l
kadar 0n)e S&
2E8e&ers#ur*"da *0r$,&,$, &a#ii o !a$anlar k,,k #ir o)uk&u$' Beni 0yle e&kile$i&i ki onu
he$en &an%$%&%$' O #eni nereden &an%ya)ak&%> (endi$i &an%&&%$, ok sevindi ve #ana sar%ld%'
A$a #u arada h4l4 korkudan &ir &ir &i&riyor ve a/l%yordu, *erek&en a/l%yordu' (endi *0!leri$le
*0rd,$6 Sonra, onu #eni$ k%!a/%$a #ini-, Mordasov"a *el$esi ve hi ol$a!sa en a! #ir *,n
kal%- dinlen$esi iin ikna e&&i$' &ira!s%! ka#ul e&&i''' S ve&o!ersky Manas&%r%"na, ok say*%
duydu/u 8eder Misail"i *0r$e/e *i&&i/ini anla&&%' +ani u, he-i$i!in ok iyi #ildi/i, *een y%l #eni
s,-,r*esiyle kovalayan S&e-anida Ma&veyevna var ya, i&e o, #ir $ek&u- al$%' Moskova"daki
ailesinden #iri 0l$ek ,!erey$i' Ba#as% $%, yoksa k%!% $% #il$e$, !a&en #ana ne, #elki de he$
k%!% he$ de #a#as%d%r, ha&&a #ir de $eyhanede al%an ye/eni de 0l,yor$u''' Neyse )an%$,
u!un la.%n k%sas%, kad%n o kadar k0&, ol$u ki on *,nl,/,ne 8rens"&en ayr%l%- #aken&i
ere.lendir$eye *i&$i' Sonra 8rens #ir *,n o&ur$u, iki *,n o&ur$u, -eruklar%n% &ak%- %kar$%,
her yerini kre$le$i, #%y%/%n% #oya$%, k4/%& Iha&&a #elki de #aklaJ .allar% #ak$%, a$a ol$a$%,
S&e-anida Ma&veyevna"s%! haya&a dayana$a$%P a&lar%n% ha!%rla&%-, Sve&o!ersky Manas&%r%"na
*i&$eye karar ver$i' S&e-anida Ma&veyevna"n%n *0l*esinden #ile 0d, -a&layan #ir uak kar%
%k$a )esare&inde #ulun$u, a$a 8rens dinle$e$i' H,n aka$ ye$e/inden sonra yola
koyul$u, *e)eyi *ishevo"da *eir$i, a.ak&a, is&asyondan ayr%l$% ve &a$ 8eder Misail"e
d0nen kavak&a k%!a/% neredeyse hende/e yuvarlan%yor$u' Onun yard%$%na ko&uk&an sonra,
or&ak dos&u$u!, sev*ili Marya Aleksandrovna"ya 0yle #ir u/ra$aya ikna e&&i$' Si!in, &an%d%/% en
eki)i han%$ oldu/unu!u s0yledi ve i&e #uraday%!' Di$di 8rens yan%ndan hi ay%r$ad%/% ve asla
da ay%r$aya)a/% ua/%n%n yard%$%yla $akya5%n% ya-%yor yukarda, ,nk, han%$lar%n hu!uruna
$akya5s%! %k$ak&ansa 0l$eyi &er)ih eder''' B,&,n hik4ye #u6 ?ine allerlie#s&e ;es)hi)h&e' 7 B
BNe kadar aka)% #ir ada$, :ina6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, sonuna kadar dikka&le
dinledik&en sonra' BNe kadar da
7 Ne.is #ir hik4ye6
22
*,!el anla&&%6 8eki s0yleseni!e 8aul, si!in 8rens"le yak%nl%/%n%! nedir> Sanki "A$)a" dedini! *i#i
*eldi #ana'B
BHo/rusunu s0yle$ek *erekirse Marya Aleksandrovna, onunla yak%nl%k dere)e$i #il$iyoru$' =ok
u!ak #ir akra#al%k *ali#a' :a&en #,&,n #unlar A/laya Mikhailovna +ala"n%n ileri' Bilirsini!,
-ar$aklar%yla, hi dur$adan akra#alar%$%!% say$ak&an #aka #ir ey ya-$a!' ;een ya!,
Hukhanovo"ya *idi- onu *0r$e$i is&eyen hala$d%' (eke kendi *i&seydi6 Ben ona "A$)a" diyoru$
o da i&ira! e&$iyor' &e akra#al%/%$%! #0yle, en a!%ndan i$dilik'''B
BNe olursa olsun, si!i #uraya 1anr% *0nderdi6 Beni$kinde de/il de #aka #ir evde kalsayd%,
!avall%ya ola)aklar% d,,n$ek #ile is&e$e$6 Buradaki insanlar onu ka-&%klar% *i#i, eki&ire
eki&ire, -aralara ay%r%rlard%6 Sanki al&%n $adeni ya da el$as &arlas%y$% *i#i ,!erine sald%r%rlar,
ha&&a onu soyu- so/ana evirirlerdi' Bu kasa#adakilerin ne re!il, ne a*0!l,, ne sinsi insanlar
olduklar%n% #ile$e!sini!, 8avel Aleksandrovi)h6'''B
BYa-$ay%n )an%$6 Si!inkine de/il de ki$in evine *0&,re)eklerdi yani> Si! ne diyorsunu! Marya
Aleksandrovna>B diye la.a kar%&%, dul Nas&asya 8e&rovna, ay doldururken' B+erhalde Anna
Nikolayevna"ya *0&,re)ek de/illerdi6B
BNeden aa/% in$esi #u kadar u!un s,rd, a)a#a> =ok *ari-B dedi Marya Aleksandrovna,
sandalyesinden sa#%rs%!l%kla kalkarak'
BA$)a$ $%>B dedi Mo!*lyakov' BBen)e onun ha!%r ol$as% #e saa& daha s,rer6 +a.%!as% o kadar
!ay%. ki, #elki de si!i !iyare&e *eldi/ini unu&$u&ur' Bira! *ari- #ir ada$d%r, #ilirsini! Marya
Aleksandrovna6B
BO kadar da de/il6 Si! ne de$ek is&iyorsunu!>B BBir ey de$ek is&e$iyoru$ Marya
Aleksandrovna' ;erek #u6 :a&en o &a$ #ir ada$ say%l$a!, yar%s% &ak$a' Si! onu al&% y%l 0n)e
*0r$,&,n,!, oysa #en #ir saa& 0n)e *0rd,$' Yar% 0l, say%l%r6 Y,r,yen #ir 0l,, *0$$eyi
unu&$ular o kadar6 ;0!leri &ak$a, #a)aklar% $an&ardan, her yan% &ellerle &u&&urul$u, ha&&a &eller
sayesinde konua#iliyor6B
23BAh 1anr%$6 Ne sa$a eyler s0yl,yorsunu!6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, ser& #ir i.ade
&ak%narak' BSay*%de/er, yal% #ir ada$ iin #0yle keli$eler kullan$ak, si!in *i#i *en #ir ada$a
hi yak%%yor $u> s&elik akra#as%s%n%!, ne ay%-6 +e$ ne kadar da na!ik #ir ada$'''B O anda sesi
duy*usal #ir &ona #,r,nd,' BDunu akl%n%!dan hi %kar$ay%n, o soylulu/un en son kal%n&%s%,
#a#as%n%n #ir ko-yas%' Hos&u$,$on a$i7 l Hilini!den hi d,,r$edi/ini! yeni .ikirler y,!,nden
#0yle sa$a sa-an konuuyorsunu!, #unun .ark%nday%$' Asl%nda #en de #u .ikirlerden
yanay%$d%r6 Soylu ve onurlu d,,n)elerini! oldu/unu #iliyoru$' i$den #ir his #ana, #u yeni
.ikirlerin al&%nda )okulu #ir eyler oldu/unu s0yl,yor, a$a #unlar #eni$ d,r,s& ol$a$%, olaylar%
*ereki #ir ekilde de/erlendir$e$i en*elle$e!' Ben neler *0rd,$, si!den daha ok ey
yaad%$, ,s&elik de #ir anneyi$, si! daha ok *ensini!' Yal% #ir ada$ oldu/u iin si!e ko$ik
*eliyor' +e-si #u kadarla da kal$%yor' ;een *eliini!de, #,&,n k0leleri ser#es& #%raka)a/%n%!%,
ar&%k #u devirde #ir eyler ya-%l$as% *erek&i/ini s0yle$i&ini!' Bunlar he- o, dur$adan
okudu/unu! Shakes-eare"in e&kisi6 nan%n #ana 8avel Aleksandrovi)h, ar&%k Shakes-eare"ini!in
!a$an% ok&an *e&i, i$di dirili-, $e!ar%ndan kalka)ak olsa, o kadar ak%ll% ol$as%na ra/$en,
yaad%/%$%! haya&%n &ek #ir eyine #ile ak%l erdire$e!di' ?/er a/da &o-lu$u$u!da h4l4 ki#ar
ve *0rke$li #ir eyler kald%ysa, #u an)ak ,s& &a#akada #uluna#ilir' =uval da *iyse 8rens 8rens"&ir'
Liranedeki #ir 8rens #ile saraydaki 8rens"e e&ir' Na&alya H$i&riyevna"n%n ko)as%n% d,,n,n,
kendisine *erek #ir saray ya-&%rd%, a$a yine de Na&alya H$i&riyevna"n%n ko)as% ol$ak&an 0&eye
*ee$edi' Na&alya H$i&riyevna da kendisini elli &ane &uvale&le dona&sa #ile, yine ayn% Na&alya
H$i&riyevna"d%r, kiili/inde !erre kadar #ir de/iiklik ol$a!' Si! de *eldi/ini! ,s& &a#akan%n
&e$sil)isi say%l%rs%n%!' Ben de kendi$i -ek ya#an)% say$a$' (i$se soyunu lekele$ek is&e$e!'
Neyse, nas%l olsa #ir *,n #unlar% he- anlaya)aks%n%!, $on )her77 8aul, Shakes-eare"ini!i
unu&a)aks%n%!'
7 Hos&u$' 77 Sev*ili
29
Si!e i$diden s0yl,yoru$' :a&en u anda #ile i&en *elerek #0yle konu$ad%/%n%!a inan%yoru$,
$odaya uyuyorsunu! o kadar' Neyse )an%$, #en de ne ok konuuyoru$' Si! #urada durun da
#en yukar% %k%- 8rens"e ne oldu/una #ir #akay%$, $on )her 8aul' Belki uaklar%$a .alan ih&iya)%
vard%r'''B
Uaklar%n% ha&%rlayan Marya Aleksandrovna, a)eleyle odadan %k&%'
BMarya Aleksandrovna, 8rens"in u $oda delisi Anna Nikolayevna"n%n eline d,$edi/ine sevindi
san%r%$' Biliyorsunu! Anna Nikolayevna, onun akra#as% oldu/unu s0yleyi- duruyor' Du anda
sinirinden kuduruyordur6B dedi Nas&asya 8e&rovna' :ina ve 8avel Aleksandrovi)h"e #ak%-,
onlardan #ir )eva- ala$ay%n)a, sanki #ir ii var$% *i#i odadan %k&% ve ikisini yaln%! #%rak&%' H%ar%
%k%n)a da ka-%da duru- ieriyi dinle$e/e #alad%'
8avel Aleksandrovi)h he$en :ina"ya d0nd,' Cyle heye)anl%yd% ki sesi &i&riyordu'
B:inaida A.anasyevna, #ana k%!*%n de/ilsini! ya>B dedi, korku dolu ve yalvaran #ir sesle'
BSi!e $i> Ne iin>B dedi :ina, ha.i.e k%!ar%-, harika *0!lerini kald%r%- ona #akarak'
BBu kadar a#uk d0nd,/,$ iin :inaida A.anasyevna6 Hura$ad%$, iki ha.&a daha
#ekleye$edi$''' ;e)eleri r,ya$a #ile *irdini!' (aderi$i 0/ren$ek iin koarak *eldi$''' A$a
sura&%n%!% as%yorsunu!, k%!*%ns%n%!6 Di$di de $i kesin #ir )eva- ala$aya)a/%$>B
:inaida"n%n *erek&en sura&% as%k&%'
BB0yle s0yleye)e/ini!i #iliyordu$B dedi, yine *0!lerini ka%rarak' Sesi )iddi ve ser&&i, raha&s%! #ir
i.ade &a%yordu' BBekle$eyi #en de sev$e$, her ey ne kadar a#uk halledilirse o kadar iyi' Yine
#ir )eva- #ekliyorsunu!, ha&&a yalvar%yorsunu!' Yine ayn% eyi s0yl,yoru$' Ceva#%$ si!e daha
0n)e s0yledi/i$in ayn%s%< Bekleyin6 +en,! karar%$% ver$edi$ ve si!e kar%n%! ola)a/%$ ko
2@,
nusunda s0! vere$e$' B0yle eyler !orla ol$a!, 8avel Aleksandrovi)h6 Si!i raha&la&a)aksa, u
kadar%n% s0yleyeyi$, si!i kesin olarak redde&$iyoru$' Bir eyi daha #elir&eyi$, sa#%rs%!l%/%n%!% ve
kay*%n%!% *aye& iyi anlad%/%$ iin si!e olu$lu #ir karar%n u$udunu da ver$ek is&iyoru$' 1ekrar
s0yl,yoru$, karar%$da &a$a$en 0!*,r ol$ak is&iyoru$ ve e/er sonu&a, red )eva#% vere)ek
olursa$ ,$i& verdi/i$ iin #eni sula$ay%n' Bunu akl%n%!dan %kar$ay%n'B
BBu da ne de$ek oluyor i$di>B diye #a/%rd% Mo!*lyakov, a)%kl% #ir sesle' BBu nas%l #ir ,$i&>
(eli$elerini!den ,$i& %%/% %kara#ilir $iyi$ :inaida A.anasyevna>B
BSi!e s0yledi/i$ hi#ir eyi unu&$ay%n ve nas%l is&iyorsan%! oy le #ir anla$ %kar%n' Si!in
#ile)e/ini! ey6 Baka s0yleye)ek #ir eyi$ yok' Si!i redde&$edi$, &ek is&edi/i$ #ekle$eni!'
A$a #ir ke! daha s0yl,yoru$, redde&$e hakk%na sahi#i$' Bir ey daha s0yleyeyi$,
kararla&%r%lan !a$andan 0n)e *eliini!le, dola$#al% yollardan, araya ,,n), #ir kiiyi 0rne/in
anne$i koyarak karar%$% e&kile$eye al%%yorsan%!, ne ya!%k ki yanl% hesa- ya-$%s%n%!' Cyle
#ir duru$da si!i kesinlikle reddederi$, #unu #il$i olun' Ar&%k ye&er, l,&.en kararla&%r%lan !a$ana
kadar #ana #u konuda &ek keli$e #ile s0yle$eyin'B
B,&,n #u konu$a 0ylesine ser&, heye)ans%! #ir ses &onuyla ve duraksa$adan ya-%l$%&% ki sanki
0n)eden e!#erlen$i *i#iydi' BBay 8aulB, kendisine ka-%n%n yolunun *0s&erildi/ini hisse&&i' O
anda, Marya Aleksandrovna arkas%nda Bayan :ya#lova ile #era#er odaya *irdi'
BSan%r%$ #ira!dan aa/%da ola)ak :ina6 Nas&asya 8e&rovna l,&.en &a!e #ir ay de$leyin6B' Marya
Aleksandrovna #ira! heye)anl%yd%'
BAnna Nikolayevna #irisini *0nder$i' Anyu&ka a)eleyle $u&.a/a *eli- #ir s,r, soru sordu' +an%$
#ira! 0.keli *ali#a6B dedi Nas&asya 8e&rovna se$avere do/ru *iderken'
BBana ne )an%$>B dedi Marya Aleksandrovna, o$u!lar%n%n ,!erinden Bayan :ya#lovna"ya
#akarak' BSanki senin Anna Ni
2M
kolayevna"n%n d,,nd,kleri #eni$ ok u$uru$da6 ?$in olun #en onun $u&.a/%na ki$seyi
*0nder$e$' O !avall% Anna Nikolayevna" n%n d,$an% oldu/u$u san$an%!a ok a%rd%$,
*erek&en ok a%rd%$, yaln%!)a si! de/il #,&,n kasa#a 0yle d,,n,yor' Si!e sorar%$ 8avel
Aleksandrovi)h, iki$i!i de &an%rs%n%!, #en ne diye ona d,$an olay%$> (%de$ y,!,nden $i>
(%de$ #eni$ u$ru$da #ile de/il' s&iyorsa k%de$ onun olsun6 Onu ilk ku&layan #en oluru$' A$a
#u haks%!l%k' Onu savuna)a/%$, savun$ak !orunday%$' +erkes onun hakk%nda #0yle eyler
s0yl,yor' Neden ona sald%r%yosunu!> ;en oldu/u ve *,!el *iysileri sevdi/i iin $i> Neden #u
$u> ;,!el *iysilere d,k,nl,k #aka eylerden iyidir #en)e' Na&alya H$i&riyevna"ya #ir
#aksan%!a, onun sevdi/i eyler #ir &o-luluk&a s0ylene$e! #ile6 Anna Nikolayevna evde hi
dur$ay%- #,&,n *,n *e!di/i iin $i k0&,> 1anr% ak%na6 (ad%n%n #ir e/i&i$i yok, do/al olarak eline
#ir ki&a- al%- okuya$%yor ya da kendisini oyalaya)ak #ir eyler #ula$%yor' Onun iin de, .l0r& edi-,
yoldan *eenlerle #ak%$ak&an #aka ne ya-s%n> Be$#eya! #ir sura&&an #aka #ir eyi ol$ad%/%
halde neden herkes *,!el oldu/unu s0yl,yor a)a#a> Hansa *i&&i/inde herkesi *,ld,r,yor6 8eki
neden 8olka"y% *,!el ya-&%/%n% s0yl,yorlar> =ok a)ayi- a-kalar ve ear-lar &ak%yor, a$a 1anr%
onu !evk&en yoksun #%rak%-, sa. yara&$%sa su onun $u> Sa%na eker ka/%d%n%n ok
yak%a)a/%n% s0yleseni! hi d,,n$eden he$en &akar' Hedikodu)unun #iri, a$a #urada 4de&&ir,
han*i$i! de/ili! ki> Du ko)a .avorili Sushilov sa#ah aka$, ha&&a *e)e #ile !iyare&ine *idiyor'
1anr%$6 Bunun #ir nedeni var kukusu!' (o)as% sa#ah%n #eine kadar d%arda ku$ar oynuyor6
+er neyse, 0yle ok k0&, 0rnek var ki6 Bunlar%n he-si dedikodu ola#ilir' Yani, #en her !a$an onu
savuna)a/%$6''' 1anr%$6 Le i&e 8rens6 &e o6 Onu &an%r%$6 Onu her yerde &an%r%$6 Nihaye& si!i
*0re#ildi$ $on-rin)e6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, ieri yeni *iren 8rens"i kar%la$ak iin
koarken'
2GHCRHNC BOLUM
lk #ak%&a, 8rens"in yal% #ir ada$ oldu/unu hi anla$a!s%n%!P an)ak yak%ndan, dikka&li)e
#akarsan%! &ellerle &u&&urul$u #ir )esede #en!edi/ini *0r,rs,n,!' Bu $u$yan%n *en #ir
delikanl%ya d0n,&,r,l$esi iin, her ei& sana& y0n&e$i kullan%l$%&%r' +e-si si$siyah olan
ahane #ir -eruk, .avoriler, #%y%k, k,,k sakal y,!,n,n yar%s%n% ka-a&$ak&ad%r' Y,!, -ek
al%%l$ad%k #ir y0n&e$le #e$#eya! ya-%l$% ve all%kla #oyan$%&%r ve &ek #ir k%r%%/% #ile yok&ur'
Nereye *ider #u k%r%%klar> (i$se #il$e!' Sanki -odyu$lardan in$i *i#i $odaya uy*un *iyinir'
C!el #ir sa#ah )eke&i ya da ona #en!er #ir ey *iyer, &a$ olarak ne oldu/unu *erek&en
#il$iyoru$, yaln%!)a, son $oda #ir ey oldu/unu ve sa#ah !iyare&leri iin *iyildi/ini s0yleye#iliri$'
?ldivenleri, krava&%, yele/i, *0$le/i ve di/er *iysileri he- *0! ka$a&%ra)ak kadar &e$i! ve
!evklidir' 8rens ha.i.e &o-allar, a$a #unu #ile sanki $oday$% havas%nda ya-ar' 1ek *0!,ne
he$ de )a$dan ya-%l$% olan &ak$a *0!,ne &ek )a$l% *0!l,k &akar' 8ar.,$e dald%r%l$% *i#idir'
(onuurken, #a!% keli$eleri de/iik #ir ekilde a/%r a/%r s0yler, &a#ii
2N
#u yal%l%/%yla #a/da&%r%la)ak #ir ey ola#ilir, a$a #elki de &ak$a dilerinden ya da de/iik #ir e&ki
yara&$a ar!usundan kaynaklan%yor da ola#ilir' Ba!% he)eleri, "e" har.ine 0!el #ir vur*u ya-arak,
al%%l$a$% #ir yu$uakl%kla s0yler' 1av%rlar%nda senli#enli #ir hor *0r$e vard%r, #u da haya&%n% #ir
!,--e olarak *eir$esinden kaynaklan%yor ola#ilir' Bu !,--e yaa$ &ar!%ndan kalan i!leri, ne
ya!%k ki hi#ir -ar.,$, hi#ir korse, $akya5 '$al!e$esi ya da kua.0r ka-a&a$a!' Dunu da en
#a&an ka#ul e&$eliyi! ki, yal% ada$ hen,! akl%n% ka%r$ad%ysa #ile, ha.%!as%n% ok&an
kay#e&$i&i ve ayn% eyleri dur$adan s0yl,yor, sa$alay%- duruyordu' Onunla konua#il$ek iin
insanda 0!el #ir ye&enek ol$as% *erekir' Marya Aleksandrovna kendi ye&ene/ine son dere)e
*,venir, 8rens"i *0r,n)e 0ylesine kendinden *eer ki #unu &an%$la$ak i$k4ns%!d%r'
B+i de/i$e$isini!, hi6B diye #a/%rd%, konu/unu iki elinden &u&&u/u *i#i raha& #ir kol&u/a o&ur&&u'
BO&urun, o&urun 8rens6 Bir#iri$i!i *0r$eyeli al&% y%l oldu, &a$ al&% y%l' Si!den &ek #ir $ek&u- #ile
al$ad%$, on)a !a$and%r &ek sa&%r ya!$ad%n%!6 Ah #ana kar% nas%l da sulusunu!, 8rens6 Si!e
nas%l k%!*%n%$ $on )her 8rens6 Neyse 0n)e #ir ay ieli$6 1ann ak%na Nas&asya 8e&rovna, hadi
ay ieli$6B
B1eekk,r ederi$, &eekk,r ederi$' Beni #a/%lay$6B diye -el&ek -el&ek konu&u I-el&ek -el&ek
konu&u/unu s0yle$eyi unu&&uk, #unu #ile $oday$% *i#i ya-arJ' BBa/%lay$6 Haha *een y%l
*el$eye )iddi )iddi niye&lendi$, inan%nB diye ekledi, oday% *0!l,/,yle s,!erek' B(olera sal*%n% var
dediler, kork&u$ do/rusuB
B+ay%r 8rens, kolera .alan yokB dedi Marya Aleksandrovna'
BS%/%r hu$$as% vard%, A$)a6B dedi Mo!*lyakov, kendini *0s&er$ek +evesiyle' Marya
Aleksandrovna onu )iddi #ir #ak%la s,!d,'
B?ve&, s%/%r hu$$as% ya da ona #en!er #ir ey'''Neyse, #en yeri$den h-%rdaya$ad%$' (o)an%!
nas%l, sev*ili Anna Nikolayevna> +4l4 $aliyede $i>B
2O
BYoo 8rensB dedi Marya Aleksandrovna, ha.i.e kekeleyerek' B (o)a$ $aliyede de/il ki'''B
BBahse *ireri$ A$)a$"%n ka.as% kar%&% ve si!i Anna Nikolayevna An&i-ova ile kar%&%rd%6B dedi ak%ll%
Mo!*lyakov, a$a o' a%kla$adan da Marya Aleksandrovna"n%n her eyi anlad%/%n% .ark ederek,
he$en &o-arland%'
BAh eve&, eve&''' Anna Nikolayevna''' Ne korkun #ir ha.%!a$ var6 ?ve&, An&i-ovna, &a#ii ya
An&i-ovna"yd%B dedi 8rens kendinden e$in #ir havayla'
B+ay%r 8rens, ok k0&, kar%&%rd%n%!B dedi Marya Aleksandrovna, a)% a)% *,lerek' "BBen Anna
Nikolayevna de/ili$, do/rusunu s0yle$ek *erekirse #eni ha&%rlaya$aya)a/%n%!% hi
d,,n$e$i&i$6 Beni ok a%r&&%n%!, 8rens6 Ben si!in eski arkada%n%! Marya Aleksandrovna
Moskaleva"y%$' +a&%rla$%yor $usunu! 8rens> Marya Aleksandrovna6'''B
BMarya Aleksandrovna6 Da%la)ak ey6 Ben de si!in ey neydi ad%> ah eve&6 Anna Lasilyevna
oldu/unu!u san%yoru$''' C"es& deli)ieuQR7 He$ek yanl% eve *el$ii$' Beni Anna Ma&veyevna"n%n
evine *0&,r,yorsun san$%&%$' C"es& )har$an&R77"Bu #ana ok s%k oluyor''' +e- yanl% yere
*ideri$' A$a yine de hali$den $e$nunu$, ne olursa olsun he- $e$nun oluru$' He$ek si!
Nas&asya Lasilyevna de/ilsini!> Bu ok il*in'''B
BMarya Aleksandrovna"y%$ 8rens, Marya Aleksandrovna6 Si! nas%l da sulusunu!6 He$ek en iyi
arkada%n%!% unu&&unu!6B
BAh eve&, en iyi arkada%$%''' -ardon -ardonB diye -el&eleyerek konu&u, #ir yandan da :ina"ya
#ak%yordu'
BBu k%!%$ :ina' Onunla &an%$ad%n%! 8rens' EN"de *eldi/ini! !a$an o #urada de/ildi'B
B(%!%n%! $%> Char$an&e, )har$an&e6B dedi 8rens, urun sa-l%
7 Ne.is6 77 Bu ne ho6
*0!l,/,yle :ina"ya ar!ulu ar!ulu #akarken' BMais Kuelle #eau&e6B7 diye .%s%ldad%' ,
B=ay%n%!, 8rensB dedi Marya ASeksandrovna, elinde &e-siyle 8rens"in 0n,nde duran o)u/a
dikka&ini ekerek' 8rens .in)an% ald% ve &o$#ul, -e$#e yanakl% o)u/a #akarken kendini kay#e&&i'
BAah, #u si!in o/lunu! $u>B dedi' BNe *,!el #ir o)uk6''' 1er#iyeli #ir o)u/a #en!iyor'B
B8rensB diye araya *irdi Marya Aleksandrovna a)eleyle' B(orkun ka!ay% duydu$6 =ok kork&u$
do/rusu''' Bir yerini!i in)i&$edini! ya> yi)e e$in ol$al%s%n%!6 B0yle #ir ey akaya *el
$e!'''
BO ya-&%, o ya-&%, ara#a)% ya-&% #unu6B dedi 8rens, al%%l$ad%k #ir hareke&lilikle' BH,nyan%n sonu
.alan *eldi sand%$' &ira. e&$eliyi$ ki ok kork&u$' 1anr% #eni #a/%las%n6 Neredeyse akl%$%
ka%r%yordu$6 +i #ekle$iyordu$, hi #ekle$iyordu$6 Ara#a)%$ Aeo.il"in suu #u6 Sana
*,veniyoru$ dos&u$, *erekli ile$leri halle&, #ir ara&%r$a ya-&%r&' Beni$ )an%$a kas&e&&i/inden
e$ini$6B
B1a$a$, &a$a$ A$)a6B dedi 8avel Aleksandrovi)h' BAsl%n% iyi)e ara&%r%r%$6 A$a A$)a, onu #u
se.erlik a..ede$e! $isini!> Ne diyorsunu!>B
B(esinlikle ol$a!6 Beni or&adan kald%r$ak is&edi/inden e$ini$' O ve evdeki Lavren&y'
H,,nseni!e ka.as%n% u yeni .ikirlerle doldur$u6 Son !a$anlarda ok olu$su! davran$a/a
#alad%''' A%k s0yle$ek *erekirse, &a$ anla$%yla ko$,nis& ol$u6 Onunla kar%la$aya #ile
korkuyoru$6B
B=ok do/ru s0yl,yorsunu! 8rensB diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna' BDu lane& olas%)a, ie
yara$a! ada$lardan neler ek&i/i$i #ile$e!sini!6 Bir d,,nseni!e, iki &anesini de/i&irdi$, a$a
onlar%n yerine ald%klar%$ da 0yle a-&al eyler ki, sa#ah&an aka$a
Bu ne *,!ellik6
3F
3E
kadar onlarla #era#er ol$ak&an korkuyor insan' Ne a-&al olduklar%$ #ile$e!sini!, 8rens6B
BCyle &a#ii, a$a #en ua/%n #ira! kal%n ka.al% ol$as%n% is&eri$ do/rusuB dedi 8rens, #,&,n yal%lar
*i#i #o konu$alar%n%n dikka&le dinlen$esinden ok $e$nundu' BBir ua/a #u yak%%r, ha&&a #u
onun en 0ne$li erde$idir, d,r,s& ve salak ol$al%d%r' 1a#ii #a!% !a$anlarda' Bu onlar% daha
hey#e&li ya-ar, y,!lerine #ir )iddiye& *elirP yani daha &er#iyeli *0r,n,rler, #ir uak&a en ok
arad%/%$ ey &er#iyedir' Crne/in, #eni$ 1eren&y' 1eren&y"i ha&%rl%yorsunu! de/il $i> Onu ilk
*0rd,/,$ anda ondan iyi #ir ka-%)% ola)a/%n% anla$%&%$6 Da%la)ak kadar a-&ald%6 (oyun *i#i
#akard%6 A$a ne hey#e&li, ne )iddiydi6 ;%r&la/% a%k -e$#eydi6 Beya! krava&% ve ,ni.or$as%yla ok
e&kileyi)iydi' Onu *erek&en ok severdi$' Ba!en ona #akar hayran kal%rd%$, sanki #ili$sel #ir
ara&%r$a ya-%yor$u *i#i 0ne$li #ir edas% vard%6 1a$ #ir Al$an .ilo!o.una #en!iyordu, (an& *i#i
0rne/in, yok yok daha ok #esili #ir hindi *i#iydi' Bir uak iin .a!las%yla )o$$e il.a%%&6'''B
Marya Aleksandrovna kahkahay% -a&la&%verdi, ha&&a alk%lad% #ile' 8avel Aleksandrovi)h de #,&,n
kal#iyle onun duy*ular%na ka&%ld%' A$)as%n% ok ko$ik #ul$u&u' Nas&asya 8e&rovna da *,l$eye
#alad%' :ina #ile *,ld,'
BNe kadar aka)%, ne kadar ak%ll% ve es-rilisini!, 8rens6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna' B?n
in)e, en ko$ik ayr%n&%lar% *0!le$le$e ye&ene/ini! var6''' B0yle #ir ye&ene/e sahi- olu- da
kosko)a #e y%l kendini &o-lu$dan soyu&la$ak ha6 Ya!a#ilirdini! 8rens6 Belki #ir Aonvi!in, #ir
;ri#oyedov, #ir ;o*ol ola#ilirdini!6'''B
BAh eve&B dedi 8rens duru$dan *aye& $e$nun' BYa!a#ilirdi$''' Biliyorsunu!, eski *,nlerde ok
daha es-riliydi$' +a&&a sahne iin #ir ko$edi #ile ya!$%&%$''' inde #irka &ane ne.is ark% #ile
vard%6 A$a hi oynan$ad%'''B
BOkusak ne ho olurdu6 Sen de #iliyorsun :ina, i$di &a$ !a$an%6 Bi!i$kiler #ir di!i &iya&ro *e)esi
d,!enliyorlar 8rens, *a
32
!ileri$i! iinM va&anseverlik ad%na''' Si!in eserini! ok uy*un olurdu6B
B?ve&, &ekrar ya!$ak is&eri$''' a$a &a$a$en unu&$uu$' ki, , &ane harika keli$e oyunu
oldu/unu iyi ha&%rl%yoru$ I8rens, kendi elini 0-&,J''' Ben yur&d%%ndayken #,y,k #ir heye)an
yara&$%&%$' Lord Byron"u ha&%rl%yoru$' Onunla ara$%! *aye& iyiydi,G Liyana (on*resiN"nde
$,ke$$el dans e&$i&i'B
BLord Byron $u, A$)a6 1anr% ak%na A$)a, si! ne s0yl,yorsunu!>B
B?ve&, Lord Byron' Belki de Lord Byron de/ildi, #aka #iriydi' Yo, Lord Byron de/ildi, #ir
8olonyal%"yd%6 TDi$di ha&%rlad%$' =ok il*in #ir ada$d%' (on& oldu/unu s0yleyi- duruyordu, a$a
sonra #ir lokan&a)% oldu/u or&aya %k$%&%' Neyse, ok *,!el dans ederdi, sonunda #a)a/%n% k%rd%'
Bu duru$a uy*un #ir iir de ya!$%&%$<
Bi!i$ 8olonyal% Ne de *,!el oynard%'
BSonra deva$ ederdi''' Nas%l deva$ e&&i/ini ha&%rlaya$%yoru$'''
(%r%n)a #a)a/%n% B%rak&% oyna$ay%'B
'
U
B;erek&en #0yle deva$ ediyordu, de/il $i A$)a>B dedi, iyi)e 5 kendinden *een Mo!*lyakov'
B?ve&, san%r%$ 0yle o/lu$B dedi A$)a' BYa da ona #en!er #ir eydi' Belki de de/ildi, neyse )an%$,
ko$ik #ir eydi i&e''' Bak%yoru$ da her eyi unu&$uu$' +e- halle&$ek !orunda oldu/u$ #ir
s,r, i oldu/u iin'B
33BS0yleseni!e 8rens, #un)a !a$and%r neler ya-&%n%!>B diye sordu Marya Aleksandrovna il*iyle'
BSi!i oyle ok d,,nd,$ ki $on )her -rin)e, neler oldu/unu 0/ren$ek iin sa#%rs%!l%k&an
0l,yoru$'''B
BNe $i ya-&%$> Bilirsini! i&e, #ir s,r, i vard%' Ba!en dinlenir insan, #a!en de *e!in&iye %kar ve
#ir s,r, eyin hayalini kurar'''B
B=ok *,l, #ir hayal *,),n,! vard%r herhalde A$)a>B
B+e$ de ok o/lu$' Ba!en 0yle eyler d,,n,r,$ ki sonra kendi$ de aar%$''' Ben
(aduyevo"dayken''' Sahi sen (aduyevo vali yard%$)%s%yd%n, de/il $i>B
BBen $i A$)a> Si! ne s0yl,yorsunu!>B diye #a/%rd% 8avel Aleksandrovi)h'
BBen de seni vali yard%$)%s% san%yordu$, ,s&elik de ne kadar de/i&i/ini d,,n,yordu$''' Lali
yard%$)isin%n y,!, ok ko)a$an ve !eki #ir y,!d,' Ola/an,s&, !eki #ir ada$d%, her .%rsa&&a iir
ya!ard%' 8ro.ilden karo -a-a!%na #en!erdi'''B
BAh 8rensB diye araya *irdi Marya Aleksandrovna' Bu yaa$ &ar!%n%!la kendi kendini!i
$ahvede)eksini!, hi kuku$ yok6 Be y%l #ir yere ka-an%-, ki$seyle *0r,$e$ek ve
konu$a$ak6 Si! $ahvol$u #ir ada$s%n%! 8rens6 Si!i d,,nen her ki$e sorarsan%! sorun,
herkes ayn% eyi s0yleye)ek&ir, $ahvol$usunu! si!6B
B;erek&en $i>B dedi 8rens'
BYe$in ederi$6 Si!e dos&unu! ve kardeini! olarak s0yl,yoru$6 Si!i d,,nd,/,$ ve *e$ii$i!e
say*% duydu/u$ iin #unlar% s0yl,yoru$' kiy,!l,l,k ya-sa$ eli$e ne *eer> Yaa$ eklini!i
&a$a$en de/i&ir$elisini! yoksa has&alana)aks%n%!, kendini!i &,ke&i- 0le)eksini!'''B
BOla$a!6 O kadar erken $i 0le)e/i$>B diye #a/%rd% 8rens, korkuyla' BBiliyor $usunu!, do/ru
#ildini!' Basurdan ok ekiyoru$, 0!ellikle de son !a$anlarda' (ri!i$ &u&&u/u !a$an ok k0&,
oluyoru$' Bak%n si!e ayr%n&%s%yla anla&ay%$''' lk 0n)e'''B
BBaka #ir !a$an anla&%rs%n%! A$)aB diye araya *irdi 8avel Aleksandrovi)h' BDi$di ar&%k *i&$e
!a$an%$%! *el$edi $i>B
39
B8eki, #aka #ir se.ere o !a$an' :a&en -ek de il*in *el$eye)ek&i si!e' Bunu i$di .ark e&&i$'''
Yine de il*in #ir has&al%k' Cyle anlar% var ki''' Bana ha&%rla& da sana #u aka$ #ir olay% ayr%n&%s%yla
anla&ay%$ o/lu$'''B
BYur&d%%nda &edavi e&&ir$elisini! 8rensB dedi Marya Aleksandrovna, ikin)i ke! araya *irerek'
BYurd%%nda $%> ?ve&' (esinlikle yur&d%%na *ide)e/i$' +a&%rl%yoru$ da, EN2F"lerde
yur&d%%ndayken, her ey $,ke$$eldi oralarda' Arans%! #ir vikon&esle neredeyse evleniyordu$'
Ona .ena halde 4%k&%$ ve #,&,n haya&%$% ada$ak is&iyordu$' A$a onunla evlenen #ir #akas%
oldu' Olaylar &ersine d0nd,' Birka saa& iin ona arka$% d0n$,&,$ ki #ir #akas% *eli- ka-&%'
Al$an #ir #arondu' Sonralar% &%$arhanede ya&&%'B
BCher -rin)e, #en sa/l%/%n%!a dikka& e&$eni! *erek&i/ini s0yl,yoru$' Yur&d%%nda iyi dok&orlar var'''
her ey #ir yana, yaa$ &ar!%$ de/i&ir$ek $u)i!eler yara&%r6 Hukahanovo"nu!dan ayr%l$al%s%n%!,
hi ol$a!sa #ir s,re iin'B
B(esinlikle do/ru6 Bunu ok 0n)e d,,n$,&,$ !a&en' Biliyor $usunu!, su k,r,n,
deneye)e/i$'B
BSu k,r, $,>B
B?ve&, aynen 0yle' Bir !a$anlar dene$i&i$' $elere *i&&i/i$ 5 !a$and%' Orada, Moskoval% #ir
han%$ vard%, soyad%n% ha&%rla$%yoru$' Ye&$iinde, air ruhlu #ir kad%nd%' ?lli yalar%nda, ak%l
*0!l,, dul #ir k%!% vard%' O da iir konusunda iyiydi' Sonralar% #a%na #ir &alihsi!lik *eldi ve ok
sinirlenerek hi!$e&isini 0ld,r,verdi' Mahke$elerde s,r,nd,' &e onlar ille de i$elere *i&$e$
iin dire&&iler' Asl%nda #ir s%k%n&%$ yok&u, a$a onlar %srar e&&iler' (a#al%k e&$e$ek iin *i&&i$'
;erek&en yararl% #ir eydi' &ike i&i$, #elki #ir %r$ak su i$ii$dir' Su k,r,n,n ok yararl% #ir
ey oldu/unu ve #ana *, verdi/ini ka#ul e&$eliyi$' ?/er has&a d,$eseydi$, inan%n ki hi#ir
sorunu$ ol$a!d%'''B
BBu ok do/ru #ir sonu A$)a6B dedi Mo!*lyakov' BS0yleseni!e I A$)a si! $an&%k okudunu!
$u>B
3@B1anr% ak%na6 Neler soruyorsunu! 0yle6B dedi Marya Aleksandrovna ser& ser&, ok a%r$% #ir
halde'
BOkudu$ o)u/u$, a$a u!un y%llar 0n)eydi' Al$anya"da .else.e de okudu$' (ursun &a$a$%n%
ald%$, a$a sonra he-sini unu&&u$ *i&&i' &ira. e&$eliyi$''' #eni #u has&al%k konusunda''' 0yle korV
ku&&unu! ki''' ok k0&, oldu$' Di$di *eliyoru$'''B
BNereye *idiyorsunu! 8rens>B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna ak%nl%kla'
BDi$di d0neri$, i$di''' Akl%$a #ir ey *eldi de onu #ir yerlere no& e&$ek is&iyoru$''' au revoir7'''B
BBunu nas%l #uldunu!>B diye #a/%rd% 8avel Aleksandrovi)h ve kahkahay% #as&%'
Marya Aleksandrovna"n%n sa#r% &,keniyordu'
B+i anla$%yoru$, neden *,ld,/,n,!, *erek&en anla$%yoru$6B diye s0!e #alad% 0.keyle'
BYal%, say*%de/er #ir ada$a *,l,yorsunu!, ,s&elik de akra#an%!, her keli$esiyle alay ediyor, iyi
niye&inden yararlan%yorsunu!6 Si!in ad%n%!a #en u&an duyuyoru$ 8avel Aleksandrovi)h6
S0yleseni!e #u kadar *,l,ne)ek nesi var> B en hi de ko$ik #ir ey *0r$,yoru$'B
BBa!en ki$seyi &an%$%yor ve sa$a eyler s0yl,yor'B
BBu, yaad%/% korkun haya&%n #ir sonu)u, k0&, #ir kad%n%n y0ne&i$i al&%nda *een, #e y%ll%k #ir
$ahkW$iye&in sonu)u' Ona *,l$ek yerine a)%$an%! *erekir' Beni #ile &an%ya$ad%, #unu kendini!
*0rd,n,!' +er ey or&ada6 Onu kur&ar$ak *erekiyor6 S%r. o''' adi kad%ndan kendini kur&ars%n diye
yur&d%%na %k$as%n% 0nerdi$6B
BBir ey s0yleyeyi$ $i, ona #ir e #ul$al%s%n%!, Marya Aleksandrovna6B dedi 8avel
Aleksandrovi)h'
BYine #alad%n%!6 Si! %slah ol$a!s%n%! M0sy0 Mo!*lyakov6B
7 +oa kal%n'
3M
BYo Marya Aleksandrovna6 Bu ke! *erek&en ok )iddiyi$' Neden onu evlendir$iyoru!> Aena #ir
.ikir say%l$a!6 C"es& ,ne idee )o$$e ,ne an&re6 7 Ne !aran ola)ak> +a&&a &a$ &ersine, u anda
0yle #ir duru$da ki, #elki #0yle #ir ad%$ onun kur&uluu olur6 Yasal olarak #una #ir en*eli yok'
+e$ sonra, &a#iri$i #a/%lay%n, o yal% )adalo!dan da kur&ul$u olur' ?n 0ne$lisi de, *en #ir k%!
ya da daha iyisi, &a&l%, iyi, ak%ll%, yu$uak, he-sinden 0&e ona k%!%y$% *i#i #aka#ile)ek, .akir #ir
dul see)ek olursa, o !a$an onunla evlen$ekle kad%n%n haya&%n% kur&ard%/%n% d,,ne)ek' Onun
iin, o k0yl, kad%n yerine, seve)en, i&en, iyi #ir aileden *elen ve #,&,n 0$r, #oyun)a yan%ndan
ayr%l$aya)ak #ir kad%ndan daha iyi #ir ey olur $u> 1a#ii *,!el de ol$as% *erekiyor, ,nk,
A$)a"$ *,!elli/e $erakl%d%r' :inaida A.anasyevna"ya #ak%%n% .ark e&&ini! $i>B
BA$a 0yle #irini nereden #ula)aks%n%!>B diye sordu, o ana kadar her eyi dikka&le dinleyen
Nas&asya 8e&rovna'
B&e kendini! s0yledini!< Si! vars%n%! ya6 s&erseni! &a#ii' Bak%n si!e 0yle s0yleyeyi$< 8rens"in
ei ol$a$an%! iin #ir nedenini! var $%> ;,!elsini!, #u #irP he$ dulsunu!, #u da ikiP ,,n),s,, iyi
#ir aileden *eliyorsunu!P d0rd,n),s,, !en*in de/ilsini! I,nk,, ok -a*an%! yokJP #ein)isi, ok
duy*ulu #ir kad%n oldu/unu! iin onu seversini!, el ,s&,nde &u&ars%n%!, o kad%n% -os&alay%-, 8rens"i
yur&d%%na *0&,r,rs,n,!, onu #alla #0rekle #eslersini!' 1a ki, #u .ani d,nyadan *0,- *idene dek'
Bu da en *e #ir y%l iinde olur !a&en, ha&&a #elki de #ir iki ay #ile s,r$eye#ilir' O !a$an, dul #ir
8renses olursunu! ve #ir s,r, -aran%! olur, .edak4rl%/%n%!%n 0d,l, olarak da #elki #ir $arkiyle,
#elki de #ir *eneralle evlenirsini!6 C"es& 5oli, n"es&)e-as>B77
BA$an 1anr%$6 Ne ay%-6 O #eni is&eye)ek olsa, s%r. $inne&&en dolay% ona 4%k olurdu$B dedi
Bayan :ya#lov, kara, anla$l% *0!leri %%ldad%' BA$a #,&,n #unlar ok sa$a6B
BSa$a $%> Si! is&erseni! neden sa$a olsun> Si! hele #ir is
7 77
+erhan*i #ir .ikirden .ark% yok' Ne ho, de/il $i>
3G&eyin, e/er #u*,n nianlan$a!san%! #eni$ -ar$a/%$% kesin6 A$)a"y% #unu ya-$aya ikna
e&$ek&en daha kolay hi#ir ey ola$a!6 +er eye "?ve&" diyor, #unu kendi kula/%n%!la duydunu!'
Haha .ark%na #ile var$adan onu evlendiriri! ya da 0n)e *0!,n, #oyar%!, sonra evlendiriri!' Bu
onun iyili/i iin' Si! her ih&i$ale kar% en *,!el k%ya.e&ini!i *iy seni! iyi ola)ak, Nas&asy a
8e&rovna6B
M0sy0 Mo!*lyakov"un )okusu *i&*ide ar&%yordu' So/ukkanl%l%/%na ra/$en, Bayan :ya#lov"un da
a/!% sulan%yordu'
BBu*,n dar$ada/%n #ir halde oldu/u$un .ark%nday%$B dedi kad%n' B+ayal kur$ay% #%rakal% u!un
y%llar oldu, ar&%k hi u$udu$ yok&u' 1a$ #ir Mada$ ;ri#oussier oldu$ ar&%k''' S0yleseni!e
hi!$e&iden .ark%$ yok, de/il $i>B
Bu !a$an #oyun)a, Marya Aleksandrovna y,!,nde #ir hayre& i.adesiyle o&uruyordu' 8avel
Aleksandrovi)h"in *ari- &ekli.ini y%ld%r%$ ar-$% *i#i dehe& iinde dinledi/ini s0ylerse$ yalan
ol$a!''' Sonunda so/ukkanl%l%/%n% yeniden ka!and%'
B+er eyin ok iyi d,,n,ld,/,nden e$ini$, a$a #,&,n #unlar ok sa$a, a-&al)a ve dahas%
uy*unsu!B dedi Mo!*lyakov"a ser& ser&'
BA$a neden sev*ili Marya Aleksandrovna, neden sa$a ve uy*unsu!>B
B8ek ok nedenden dolay%' Bir kere, u anda #eni$ evi$desini!, 8rens de #eni$ konu/u$,
ki$senin evi$e say*%s%!l%k e&$esine i!in vere$e$' S0!lerini!i aka olarak de/erlendiriyoru$
8avel Aleksandrovi)h' 1anr%ya ,k,r ki 8rens de *eliyor6B
B&e *eldi$B diye #a/%rd% 8rens, odaya *irerken' BBu*,n ne kadarda ok, de/iik .ikirle doluyu$,
)hera$i' Buna inan$as% *, #iliyoru$, a$a #a!en akl%$a hi#ir .ikir *el$e!' B,&,n *,n 0yle)e
o&uru- dururu$'B
B;eirdi/ini! ka!a y,!,ndendir A$)a' Sinirlerini!i #o!$u ol$al%, he$'''B
3N
B?ve& o/lu$, #ana da 0yle *eliyor' San%r%$ k4!a #ira! da hay%rl% oldu' Bu y,!den Aeo.il"i
#a/%la$aya karar verdi$' Biliyor $usun, asl%nda #eni$ )an%$a .alan kas&e&&i/ini san$%yoru$'
Sen ne dersin> Neyse )an%$, !a&en daha *eenlerde sakal%n% kes&irerek onu )e!aland%r$%&%k'B
BSakal%n% kes&ir$ek $i> A$a A$)a sura&%n%n yar%s% k%lla ka-l%6B
BDey, eve&, 0yle' Ba!en ok do/ru *0!le$lerde #ulunuyorsun o/lu$, a$a o sakal &ak$a' Bak%n
ne oldu< Biri #ana d%ardan #ir ka&alo* *0nderdi' ?.endiler ve ara#a)%lar% iin, ahane sakallar,
.avoriler, &o- sakallar, #%y%klar .alan, he-si de kali&eli ve uy*un .iya&l%' Nas%l #ir ey oldu/unu
*0r$ek iin #ir sakal %s$arla$aya karar verdi$' Bir ara#a)% sakal% %s$arlad%$' Ne.is #ir ey *eldi'
Sonra #ir #ak&%k ki Aeo.il"in sakal% onun iki ka&% daha *,r' Bira! karars%!l%k yaad%k< A)a#a sakal%n%
$% kes&ir$eliydik yoksa o sakal% *eri $i *0nder$eliydik' Bunu u!un u!un d,,nd,$, sonra &ak$a
sakal% &ak$as%n%n daha uy*un ola)a/%na karar verdi$'B
B+i kukusu! 0yledir, sana& dai$a do/adan ,s&,nd,r A$)a6B
B(esinlikle' Sakal%n% kes&irirken ne a)%lar ek&i6 Sanki sakal%yla #era#er #,&,n #enli/i de *idiyor
*i#iydi''' Ar&%k *i&sek iyi ola)ak o/lu$, de/il $i>B
BBen ha!%r%$ A$)a'B
BU$ar%$ Lali"ye *idiyorsunu!dur6B dedi Marya Aleksandrovna, heye)an iinde' BSi! ar&%k
#eni$sini! 8rens' B,&,n *,n #eni$ evi$e ai&sini!' Buradaki sosyal evre$i! konusunda si!e #ir
ey s0yleye)ek de/ili$ kukusu!' Belki Anna Nikolayevna ile #irlik&e ol$ak is&ersini!, si!e ak%l
ver$eye kalk%a)ak de/ili$, !a$anla her ey a%/a %ka)ak&%r nas%l olsa' Dunu unu&$ay%n ki,
#u*,n si!in ev sahi#eni!, kardeini!, anneni! ve dad%n%! #eni$' &ira. e&$eliyi$ ki, si!in iin
endieleniyoru$ 8rens6 Si! #u insanlar% #il$e!sini!, #ile$e!sini!6'''B
BSi! #ana *,venin Marya Aleksandrovna' +er ey s0! verdi/i$ *i#i ola)akB dedi Mo!*lyakov'
3OBAh si!i *idi havai delikanl%6 Si!e *,ven$ek $i> Si!i ye$e/e #ekliyoru$ 8rens' Bi! aka$
ye$e/ini erken yeri!' (o)a$%n i.&lik&e oldu/una nas%l da ,!*,n,$6 Si!i *0r$ek&en ok $e$nun
olurdu6 Si!e say*%s% ve sev*isi vard%r'B
B(o)an%! $%> He$ek #ir ko)an%! var>B diye sordu 8rens'
BAh 1anr%$6 Nas%l da unu&kan ol$usunu! 8rens6 ;e$ile il*ili her eyi, a$a her eyi
unu&$usunu!6 ;erek&en de ko)a$ A.anasy Ma&vei)h"i ha&%rla$%yor $usunu!> Di$di i.&lik&e,
a$a onu #inler)e ke! *0r$,&,n,!' +a&%rl%yor $usunu! 8rens> A.anasy Ma&vei)h>'''B
BA.anasy Ma&vei)h6 =i.&lik&e ha, )"es& deli)ie%al He$ek #ir ko)an%! var> Ne *ari- ey6 B ildi/i$ #ir
ko$ediye #en!iyor< (o)as% oradad%r da kar%s%''' Ah a..edersini!, deva$%n% unu&&u$' ;ali#a kad%n
#ir yerlere *i&$i&i, 1ula"y a $% y oksa Yaroslavl"a $%yd%, neyse )an%$ ok ko$ik&i'B
B(o)as% oradad%r da, kad%n 1verO"dedir A$)aB dedi Mo!*lyakov, ona ha&%rla&$ak iin'
BAh eve&, eve&6 1eekk,rler o/lu$, 1ver"di &a#ii ya6 Char$an&, )har$an&l Ben de Yaroslavl $%
yoksa (os&ro$a $% diye d,,n,yordu$' (ad%n%n nereye *i&&i/ini #ir &,rl, ha&%rlaya$ad%$'
Char$an&, )har$an&6 Neden #ahse&&i/i$i unu&&u$''' ?ve&6 +adi *ideli$ o/lu$' An revoir,
$ada$e, adieu, $a )har$an&e de$oiselle7 B dedi 8rens, :ina"ya d0n,- -ar$aklar%ndan 0-erek'
BYe$e/i unu&$ay%n 8rens6 =a#uk d0n,n6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna arkas%ndan'
7 +oa kal%n #ayan, elveda *,!el han%$e.endi'
9F
B?DNC BOLUM
BSi! $u&.a/a #ir #aksan%! iyi ola)ak, Nas&asya 8e&rovnaB dedi Marya Aleksandrovna 8rens"i yol)u
e&&ik&en sonra' BCanavar Niki&a ye$e/i $ahvede)ek$i *i#i #ir his var ii$de6 Du saa&&e #ile
e$ini$ sarho&ur'''B
Nas&asya 8e&rovna e$re uyarak kalk&%' H%ar% %karken, #ira! endieli oldu/unu d,,nerek Marya
Aleksandrovna"ya kukulu #ir #ak% a&&%' Mu&.a/a *idi- )anavar Niki&a"y% kon&rol e&$ek yerine,
konuk odas%na, oradan koridoru *ei- kendi odas%na, sonra da evin kirli a$a%rlar%n%n &o-land%/%,
sand%klarla dolu k,,k, karanl%k odaya *e&i' Ne.esini &u&arak, -ar$ak ular%na #asa #asa ka-al%
ka-%ya do/ru *i&&i, e/ili- anah&ar deli/inden #akarak dinle$eye #alad%' Bu ka-%, #ira! 0n)e :ina
ile annesini yaln%! #%rak&%/% odaya a%lan , ka-%dan #iriydi ve her !a$an ka-al% ve kili&li olurdu'
Marya Aleksandrovna, Nas&asya 8e&rovna"y% her !a$an dola- =eviren ve havai #iri olarak
*0r,rd,' Onun ka-%lar% dinledi/ini de #ilirdi hi kukusu!, a$a o anda Bayan Moskalev 0yle
heye)anl% ve
9Edal*%nd% ki #u konuda 0nle$ al$ak akl%na #ile *el$edi' (ol&u/a o&urdu ve anla$l% anla$l%
:ina"ya #ak&%' :ina #u #ak%% ,!erinde hisse&&i ve #ir kasve& duy*usu kal#ini ka-lad%'
B:ina6B
:ina sol*un y,!,n, a/%r a/%r ona do/ru evirdi ve kara, d,,n)eli *0!lerini kald%rd%'
B:ina ok 0ne$li #ir konuda seninle konu$ak is&iyoru$'B
:ina annesine &a$a$en y,!,n, d0nd,, kollar%n% kavu&uru- #ekledi' Y,!,ndeki raha&s%!l%k ve
alay i.adesini sakla$aya al%%yordu'
BMo!*lyakov hakk%nda #u*,nk, i!leni$lerinin ne oldu/unu sor$ak is&iyoru$ sana'B
BU!un !a$and%r onun hakk%nda d,,nd,kleri$i #iliyorsunB dedi :ina is&e$eye is&e$eye'
B?ve&, $on en.an&7 a$a kur ya-$a konusunda''' *i&*ide daha %srarl% *i#i *0r,n,yor'B
BBeni sevdi/ini s0yl,yor, onun iin %srarhl%/% #a/%lana#ilir'B
BBu ok *ari-6 Onun #u kadar ileri *i&$esine oy le kolay kolay''' i!in ver$e!din' 1a$ &ersine,
,!erine sald%r$ak iin .%rsa& kollard%n'B
BSenin de eskiden he- ondan yana olu-, onunla evlen$e$ konusunda dire&$ene ra/$en i$di
nedense ona sald%r%da #ulun$an ok *ari-'B
B:ina, Mo!*lyakov ile evlen$eni is&edi/i$i ink4r ede)ek de/ili$' Seni he- s%k%n&%l% *0r$ek, Isen
ne d,,n,rsen d,,nJ nedenini *aye& iyi anlad%/%$ ve *e)eleri uyku$un ka$as%na yol aan
a)%lar%na seyir)i kal$ak ok !or' Sonunda, an)ak haya&%ndaki *erek #ir de/iikli/in seni
kur&ara)a/%na inand%$' Bu de/iiklik de evlilik' :en*in de/ili! ki yur&d%%na *ideli$' Buradaki
salaklar, senin yir$i
7 =o)u/u$'
92
, ya%nda ve h4l4 #ek4r oldu/una #ir anla$ vere$iyorlar' Bir s,r, Ihik4ye uyduruyorlar'
+erhalde seni $,avirle yada avuka&%$%! van Svanovi)h"le evlendire)ek de/ili$' Burada sana
*0re #ir ko)a nereden #ulay%$> Mo!*lyakov havai #ir ada$ kukusu!, a$a yine de ok iyi #ir
k%s$e&' yi #ir aileden, n,.u!lu akra#alar% var, y,! elli kiilik #ir k0ye sahi-, #aka ne is&iyorsun,
s0ylesene' R,ve&lerle ve dalaverelerle yaa$ak&an daha iyidir' Bu y,!den ondan yanay%$'
H,r,s& ol$ak *erekirse, asl%nda ondan *erek&en holand%/%$ s0ylene$e!' 1anr%"n%n #eni
0n)eden uyard%/%na inan%yoru$' Birde senin iin daha uy*un #irini *0ndere)ek olursa, senin
Mo!*lyakov"a s0! ver$e$i ol$an ok iyi ola)ak6 Yani ona )iddi #ir s0! ver$edin, de/il $i :ina>B
BB,&,n sorunu iki keli$eyle 0!e&le$ek varken niye la.% doXland%r%- duruyorsun anne>B dedi :ina
k%!arak'
BLa.% doland%r$ak $% :ina> La.% doland%r$ak ha6 Annenle ne #ii$ konuuyorsun> A$an ne
ola)ak )an%$6 :a&en annene ok %!un !a$andan #eridir *,ven$iyorsun ki6 U!un !a$and%r #eni
annen de/il de d,$an%n *i#i *0r,yorsun'B
B;,ven$e$ek $i anne6 (eli$e oyunlar%n% #ir &ara.a #%rakal%$ ar&%k6 Bir#iri$i!i anl%yoru!, de/il
$i> Bunun iin ok !a$an har<ad%k'B
BBeni in)i&iyorsun o)u/u$6 Senin *ele)e/ini kur&ar$ak iin her eyi ya-$aya ha!%r oldu/u$a
inan$%yorsun #ir &,rl,'B
:ina annesine raha&s%! ve alayl% #ir ekilde #ak&%'
B;ele)e/i$i kur&ar$ak iin o 8rens"le evlen$e$i is&er $isin>B ,ye sordu, *ari- #ir *,l,$se$eyle'
BBu konuda &ek keli$e #ile e&$edi$' Made$ sen #ala&&%n s0yleyeyi$, senin 8rens"le evlen$en
s0! konusu olsa, #u hi de a-X&al)a #ir ey ol$a!d%, *aye& iyi #ir k%s$e&'''B
BBu ok,sa$a6B diye #a/%rd% :ina 0.keyle' BSa$al%k6 Sa$al%k6 Anne, #ana sorarsan sen ok
.a!la air ruhlusun' (eli$enin &a$ anla$%yla air ol$usun' (asa#adakiler de sana 0yle diyorlar
93!a&en' S,rekli -lanlar ya-%- duruyorsun' Bunlar%n i$k4ns%!l%/% ve sa$al%/% #ile seni
en*elle$iyor' 8rens #uradayken, akl%ndan #unun *e&i/ine e$ini$' Mo!*lyakov, o yal% ada$a
#ir e #ul$a$%! konusunda sa$alarken, senin y,!,nden ne d,,nd,/,n anla%l%yordu' Di$di
de ayn% eyi d,,nd,/,ne #ahse *ireri$, s0!, oraya *e&ire)ek&in' Beni$ hakk%$da s,rekli olarak
ya-&%/%n -lanlar ar&%k )an%$% s%k&%/% ve #a%$% a/r%&&%/% iin, #ana &ek keli$e #ile e&$eni
is&e$iyoru$, duyuyor $usun anne, &ek keli$e #ile6 Bunu akl%ndan %kar$asan iyi ola)ak6B
C.keden ne.esi kesildi'
BSen o)uksun :ina, has&a, 0.keli #ir o)uk6B dedi Marya Aleksandrovna ili #ir sesle ve *0!,nde
yalarla' BBana say*%s%!)a la.lar s0yl,yorsun ve #eni aa/%l%yorsun' Senden *e)e *,nd,!
ek&ikleri$e hi#ir anne ka&lana$a!d%6 A$a ne ya-ay%$ sinirlisin, has&as%n, a)%lar%n var ve #en de
senin anneni$, ,s&elik de +%ris&iyan%$' (a&lan$a$ ve #a/%lay%)% ol$a$ *erekir' +e$ sonra
#0yle #ir #era#erli/i is&e$enin nesi sa$a> Ben)e Mo!*lyakov, haya&% #oyun)a, 8rens"i
evlendir$ek konusunda s0ylediklerinden daha anla$l% #ir la. e&$e$i&i hi' 1a#ii o a-al
Nas&asya ile de/il kukusu!' O konuda #ira! sa$alad% do/rusu'B
BBak anne6 Bana a%k a%k s0yle, #,&,n #unlar% $erak&an $% soruyorsun, yoksa ka.anda #ir ey
$i var>B
BYaln%!)a soruyoru$ o kadar' Neden sa$a oldu/unu d,,n,yorsun ki>B
B;erek&en s%k%ld%$ ar&%k6 (a&lan$ak !orunda oldu/u$ hay a&a #ir #ak%n6B diye #a/%rd% :ina,
aya/%n% yere vurarak' B?/er h4l4 anlaya$ad%ysan s0yleyeyi$< B,&,n anla$s%!l%klar% #ir yana
#%raksak #ileP !avall%, #unak #ir ih&iyardan yararlan$ak, -ara ko-ar$ak iin evlenerek onun *i#i
saka& #ir insan% kand%r$ak, sonra her *,n, her saa& 0l$esini #ekle$ek, #en)e yaln%!)a sa$al%k
de/il, ayn% !a$anda da adilik, he$ de 0yle #ir adilik ki, kusura #ak$a a$a anne #0yle eyler
d,,nd,/,n iin seni ku&laya)ak de/ili$6B
Bir an iin sessi!lik oldu'
99
B:ina6 ki y%l 0n)e olanlar% ha&%rl%yor $usun>B diye sordu Marya Aleksandrovna #irden'
:ina dehe&e ka-%ld%'
BAnne6B dedi ser& #ir sesle' BO konuyu #ir daha a$aya)a/%na s0! ver$i&in'B
BDi$di de senden #ir kere olsun s0!,$den d0n$e$e i!in ver$eni is&iyoru$ o)u/u$' =,nk,
#unu #u*,ne dek ii$de saklad%$' :ina6 Ar&%k #ir#iri$i!e kar% d,r,s& ol$a !a$an%$%! *eldi' ki
y%ld%r sus&u/u$ ye&er6 Bu #0yle deva$ ede$e!6''' Hi! 0k,- sana yalvar%yoru$, #%rak da
konuay%$' Huyuyor $usun :ina> C! annen sana di! 0k,- yalvar%yor6 Ayr%)a k%!%na &a-an,
$u&su! #ir anne olarak sana ye$in ediyoru$, #undan sonra hi#ir !a$an, han*i ar&larda olursa
olsun, haya&%$ #ile s0! konusu olsa #u konuyu #ir daha a$aya)a/%$' Bu son ola)ak, a$a u
anda ar&6B
Marya Aleksandrovna s0!),klerinin is&edi/i e&kiyi #%raka)a/%na *,veniyordu'
BS0yleB dedi :ina sa-sar% kesilerek'
B1eekk,rler :ina' Ar&%k haya&&a ol$ayan, kardein Mi&ya"ya ders ver$ek iin, iki y%l 0n)e #ir
0/re&$en *el$i&i'B
BNeden #0yle u!un u!ad%ya anla&%yorsun> Bu a#ar&%l% konu$a ve #,&,n #u ayr%n&%lar &a$a$en
*ereksi! ve a)% veri)i' +e$ !a&en iki$i!in de #ildi/i eylerB dedi :ina, ne.re& iinde s0!,n,
keserek'
B=,nk, o)u/u$, #en senin 0n,nde kendi$i &e$i!e %kar$ak is&iyoru$' =,nk, #,&,n #u sorunu
senin #ak$aya al%&%/%n yanl% a%dan deha .arkl% #ir #oyu&&a *0!ler 0n,ne ser$ek is&iyoru$'
=,nk, #undan %kar$ay% d,,nd,/,$ sonu)u ok iyi anla$a$ is&iyoru$' Senin duy*ular%nla
oyna$ak is&edi/i$i san$a sak%n6 +ay%r, :ina, ii$de *Srek #ir anneyi #ula)aks%n ve #elki de
#ira! 0n)e adi dedi/in #u i)ad%n%n ayaklar%na ka-an%-, *0!,nde yalarla, #u*,ne dek he- idde&le
redde&&i/in u!la$a 0nerisinde #uluna)aks%n' Bu y,!dSn sana her eyi anla&$ak is&iyoru$ :ina,
he$ de &a #a%ndan %&i#aren' Yoksa a/!%$% #ile a$a$6B
9@BS0yleB dedi :ina yine, annesinin a#ar&%l% s0!),klere d,k,nl,/,ne i&en ie lane& okuyarak'
BHeva$ ediyoru$ :ina' Bu 0/re&$en daha #ir o)uk oldu/u halde, anlaya$ad%/%$ #ir ekilde
seni e&kiledi' Senin sa/duyuna, soylu *ururuna, daha da 0&esi onun de/ersi! #iri Ia%k konu$ak
*erekirJ oldu/una duydu/u$ *,venle aran%!da #ir ey ola#ile)e/inden hi kukulan$a$%&%$'
A$a sen #ir *,n *eli- onunla evlen$ek is&edi/ini s0yle$e )esare&ini *0s&erdin' :ina6 Bu kal#i$e
#%ak *i#i sa-land%6 =%/l%/% #as%-, kendi$i kay#e&$ii$' Bunlar% ha&%rlars%n' Senin *addarl%k
dedi/in o&ori&e$i kullan$ak !orunda kald%$' H,,nsene, #ir !an*oun o/lu, a)%d%klar% iin
iirlerini yay%$layan Readers" Li#rary"den ayda on iki ru#le alan ve o u/ursu! Shakes-eare"dan
#aka #ir ey #il$eyen #ir air $,sveddesi' Bu o)uk senin ko)an ola)ak&%, :inaida
Moskaleva"n%n ko)as% ha6 Alorian ve *en k0yl,lerineY l yara%r #ir hik4ye6 Ba/%la #eni :ina, a$a
ha&%rla$ak #ile #eni ileden %kar%yor6 1a#ii onu redde&&i$, a$a d,nyadaki hi#ir *, seni &u&$aya
ye&$edi' Ba#an da y,!,$e #o #o #ak%yor, ne anla&$aya al%&%/%$% anlaya$%yordu #ile'
Onunla ilikine deva$ e&&in, #ulu&un, en korkun)u da onunla $ek&u-la$aya kararl%yd%n'
Hedikodular her yana yay%ld%' nsanlar yan%$da i$al% i$al% konu$aya #alad%lar' Bir &ek
davullarla herkese duyur$ad%klar% kal$%&%' Sonra &ah$in e&&i/i$ ey do/ru %k&%' kini! kav*a
e&&ini! ve sana lay%k ol$ad%/% or&aya %k$% oldu''' Se.il o)uk Iona ada$ de$eye dili$ var$%yorJ
$ek&u-lar%n% kasa#ada elden ele dola&%r$akla #ile &ehdi&< e&&i' Sen #u &ehdide ok 0.kelendin ve
sura&%na #ir &oka& ya-%&%rd%n' ?ve& :ina, #undan da ha#eri$ var6 Ayn% *,n se.il o)uk
$ek&u-lar%ndan #irini alak :aushin"e *0s&er$i ve #ir saa& iinde $ek&u- #eni$ e!eli d,$an%$
Na&alya H$i&riyevna"n%n eline *e$i' Ayn% aka$ vi)dan a!a#%ndan kahrolan yar%$ ak%ll% o)uk
kendini !ehirle$e *irii$inde #ulundu' (%sa)as% korkun #ir skan lal %k&%6 O a-al Nas&asya
8e&rovna dehe& iinde he$en #ana ko&u ve korkun ha#eri verdi< Mek&u- #ir saa&&ir Na&alya
H$i&riyevna"n%n
9M
elindey$i, iki saa& iinde #,&,n kasa#a u&an)%n% duya)ak$%6 (endi$le $,)adele e&&i$,
#ay%l$a$aya al%&%$' A! kals%n y,re/i$e indiriyordun #eni$ :ina'
O u&an$a S, )anavar Nas&asya, $ek&u#u al%- *erek sahi#ine vere)e/ine ye$inler ederek,
kar%l%/%nda iki y,! *,$, ru#le is&edi' O *,n aya/%$da in)e)ik ayakka#%lar, karda koarak
Yahudi Bu$sh&ein"a *i&&i$ ve anne$den #ana ha&%ra olan *erdanl%/% rehine verdi$' ki saa& sonra
$ek&u- eli$deydi' Nas&asya onu kad%n%n ek$e)esinden al$%&%' B0yle)e or&ada kan%& kal$ad%
ve senin onurun kur&uldu6 O korkun *,nde #ana ne endieler yaa&&%n6 ?r&esi sa#ah, haya&%$da
ilk ke! sa%$da k%rlar *0rd,$' :ina6 O o)u/un hareke&iyle il*ili #ir yar*%ya var$ak iin ye&erli
!a$an%n oldu' ;ele)e/ini ona e$ane& e&$enin ne #,y,k #ir ak%ls%!l%k oldu/unu i$di, a)% #ir
*,l,$se$eyle, sen de ka#ul edersin' A$a o *,nden #eri kendine e!iye& ediyorsun, a)%
ek&iriyorsun o)u/u$P onu unu&a$%yorsun, daha do/rusu onu de/il de *e$i&e kalan
$u&lulu/unu unu&a$%yorsun' O hi#ir !a$an sana lay%k #iri de/ildi' Di$di 0l,$ d0e/inde ya&%yor'
Lere$ oldu/unu s0yl,yorlar, a$a sen iyilik $ele/i6 seni h4l4 deli *i#i k%skand%/% iin, ,!,l$esin
diye o haya&&ayken evlen$iyorsun' Bense onun seni *erek #ir akla sevdi/ine hi inan$%yoru$6
Mo!*lyakov"un sana olan il*isini duydu/u !a$an seni i!le&&i/ini, neler oldu/unu 0/ren$ek iin
#irilerini *0nderdi/ini, ara&%r$alar ya-&%/%n% #iliyoru$' Onu h4l4 d,,n,yorsun, #unun
.ark%nday%$ o)u/u$' 1anr% ahidi$dir, *e)eleri ne i *0!yalar% d0k,yoru$6'''B
B(eser $isin anne6B dedi :ina anla&%la$a! #ir a)%yla' B;e)eleri ne ya-&%/%n% #il$eden de yaa$ay%
s,rd,re#iliri!B diye ekledi kesin #ir &av%rla' BU!un u!ad%ya konuu-, ayr%n&%lara *ir$eden a/!%n%
aa$a!s%n !a&en6B
BBana hi *,venin yok :ina6 Bu kadar a)%$as%! davran$a o)u/u$6 Son iki y%ld%r *0!leri$ hi
kuru$ad%, a$a *0!yalar%$% senden saklad%$ ve sana ye$in ederi$ o !a$andan #eri -ek ok
y0nden de/i&i$6 Senin duy*ular%n% *aye& iyi #iliyoru$ ve -eri
9Gsanl%/%n%n dere)esini an)ak i$di anlad%$' B0yle #ir d,k,nl,/,n, is&en$edi/i her yere
#urnunu sokan o lane& olas% Shakes-eare"den kaynaklanan #ir ro$an&i!$in e&kisi oldu/unu
d,,n$ek&e haks%! $%y%$> O !a$anlar duydu/u$ korku, a&&%/%$ ad%$lar ve kararlar%$%n
)iddiye&i konusunda #eni han*i anne sulaya#ilir> A$a i$di, iki y%ld%r ek&i/in a)%lar% *0r,n)e
senin duy*ular%n% anl%yor ve hak veriyoru$' Bana inan, #elki de seni senden daha iyi anl%yoru$'
Senin as%l sevdi/in o a)ayi- o)uk de/il, al&%n hayallerin, kay#e&&i/in $u&lulu/un, y,)e ideallerin,
#una e$ini$' Ben de sevdi$, #elki de senden daha ok, #en de a)% ek&i$' Beni$ de y,)e
idealleri$ vard%' 8eki #eni ki$ ay%-laya#ilir, her eyden 0&e, 8rensle evlen$enin senin u anki
duru$unu kur&ara)ak, en !orunlu yol oldu/unu d,,nd,/,$ iin sen #eni sulaya#ilir $isin>B
:ina, annesinin #o yere #0yle konu$aya)a/%n% #ildi/i iin, #u u!un konu$ay% ak%nl%kla
dinledi' +ele #u sonu onu hayre&&en dondurdu'
BHe$ek sen )iddi )iddi o 8rens"le evlen$e$i 0neriyorsun>B diye #a/%rd% dehe& iinde, annesine
#ira! da korkuyla #akarak' BHe$ek #u r,ya ya da senin -lanlar%ndan #iri de/il, )iddi )iddi
niye&lendi/in #ir ey, 0yle $i> 1ah$inleri$de yan%l$%yoru$, de/il $i> 8eki''' -eki''' #u evlilik #eni
nas%l kur&ara)ak, u anki duru$u$ iin nas%l #ir !orunluluk> 8eki''' -eki''' #unun de$inden #eri
anla&&%/%n, u!un hik4yeyle ne il*isi var>''' Seni *erek&en anlaya$%yoru$ anne6B
BAnlaya$ad%/%na ok a%rd%$ $on an*e7B dedi Marya Aleksandrovna *i&*ide heye)anlanarak'
BBirin)isi, #a$#aka #ir &o-lu$a, de/iik #ir d,nyaya *ire)eksin6 Ne #ir dos& ne de #ir iyilik
*0rd,/,n, k0&, dedikodular%na ka&land%/%n, *,!elli/ini k%skanan kar*alarla ve k0&, an%larla dolu #u
kasa#ay% sonsu!a dek arkanda #%raka)aks%n' Bu #ahar yur&d%%na #ile %ka#ilirsin, &alya"ya,
svire"ye, s-anya"ya *idersin, :ina, #i!i$ la/%$%$%! yerine Alha$#ra"y%, ;uadalKuivir"i
*0re)eksin s-anya"da'''B
7 Mele/i$'
9N
BA$a anne, i!in verirsen #ir ey s0yleyeyi$, sanki 8rens"le evlen$ii$ y a da #ana evlen$e &ekli.
e&$i *i#i konuuyorsun6B
B+i endielen$e $ele/i$, #en ne s0yledi/i$in .ark%nday%$' B%rak da deva$ edeyi$' Birin)iyi
s0yle$i&i$' kin)isi, nas%l #ir ne.re&le Mo!*lyakov"ad0nd,/,n, iyi anl%yoru$'''B
BOnunla asla evlen$eye)e/i$i senin s0yle$ene hi *erekyok6B dedi :ina 0.keyle *0!leri
-arlayarak'
BAh haya&%$, ne.re&ini nas%l da iyi anlad%/%$% #ir #ilsen6 Asla seve$eye)e/in #irini sev$ek iin
ye$in e&$ek ok korkun #ir eydir6 Say*% duy$ad%/%n #irinin kar%s% ol$ak ok korkun #ir eydir6
Sonra senin ak%n% is&eye)ek, !a&en #unun iin seninle evlen$ek is&iyor, sana #ak%%ndan anlad%$
#unu' S,rekli olarak nu$ara ya-a#ile)ek $isin> Bunun ne dernek oldu/unu iyi #iliri$, ,nk,
yir$i #e y%l ayn% ileye ka&land%$' Ba#an #eni $ahve&&i'Beni$ *enli/i$i ald%, ka ke! a/lad%/%$%
kendin de *0rd,n6'''B
BBa#a$ #urada de/il, l,&.en arkas%ndan konu$aB dedi :ina'
BBiliri$, he- onun &ara.%n% &u&ars%n !a&en' Ah :ina6 8rens"le evlen$eni is&erken de ii$ s%!l%yor,
a$a en a!%ndan nu$ara ya-$an *erek$eye)ek' Onu sev$eye)e/ini s0yle$e/e hi *erek yok,
kukusu!''' !a&en o da #0yle #ir sev*inin -einde ol$aya)ak'''B
B1anr% ak%na sa$ala$a6 Duna e$in ol ki &ah$inlerinde yan%l%yorsun6 (endi$i hi#ir ey u/runa
.eda e&$e/e kesinlikle niye&i$ yok6 (i$seyle evlen$eye de kesinlikle niye&i$ yok, #unlar% #il6
?vlen$edi/i$ iin iki y%ld%r haya&%$% !ehir e&&in' s&e$iyoru$, o kadar6 Bu konuyu ka-a&al%$6B
B:ino)hka, sev*ili$, 1anr% ak%na, s0yleye)ekleri$i duy$adan he$en sinirlen$e6 Ne kadar a#uk
0.keleniyorsun6 Olaya #eni$ &ara.%$dan #aksan sen de #ana ka&%la)aks%n' 8rens en .a!la #ir iki
y%l daha yaarP #ana sorarsan *en #ir dul ol$ak, evde kal$% #ir k%! kurusu ol$ak&an daha iyidir'
Cld,/, !a$an senin 0!*,r ve !en*in #ir 8renses ola)a/%n da )a#as%6 Belki onun 0l,$,yle il*ili
hesa-lar
9Oya-$a$ hi houna *i&$iyor6 Ben #ir anneyi$ ve u!a/% *0rd,/,$ iin #eni hi#ir anne
ay%-laya$a!' As%l s0yle$ek is&edi/i$ u< Sen o kadar $elek kal-lisin ki, o o)uk iin ok
,!,l,yorsun ve o haya&&ayken evlen$ek is&e$iyorsun' Bir d,,nsene, 8rens"le evlen$ekle o
*en ada$% da iyile&ir$i ola)aks%n, haline ,krede)ek' ?/er #ira! olsun akl% varsa, 8rens"i
k%skan$an%n ne kadar *ereksi! ve anla$s%! #ir ey oldu/unu .ark ede)ek, !orunluluk&an ve
#ir&ak%$ hesa-lardan dolay% evlendi/ini anlaya)ak' Sonra anlaya)ak ki''' neyse, de$ek is&edi/i$
8rens 0l,n)e is&edi/inle evlen$ek&e 0!*,r ola)aks%n'''B
BU!un la.%n k%sas%, 8rens"le evlen, var%n% yo/unu al, sonra da 0l$esini #ekle, 0l,n)e de a%/%nla
evlen de$ek is&iyorsun' S0!lerinin 0!e&i #u, de/il $i> B0yle eylerle akl%$% el$e/e
al%%yorsun''' Seni anl%yoru$ anne, ok iyi anl%yoru$6 B0yle irkin #ir olayda #ile soylu
duy*ular%n% ser*ile$eden ede$iyorsun' ":ina, ok alaka a$a ok k4rl% #ir i, en iyisi ka#ul e&6"
deseydin ok daha iyiydi' ?n a!%ndan daha d,r,s&e'B
BA$a o)u/u$, neden olaya #u a%dan #ak%yorsun, neden #ir alda&$a)a, hainlik ve %kar)%l%k
olarak *0r,yorsun> He$ek d,,nd,kleri$ adilik ve hainlik, 0yle $i> 1anr% ak%na, #unun nesi
adilik ve hainlik> Aynada kendine #ir #aksana' Cyle *,!elsin ki, insan senin u/runa #ir krall%/% #ile
.eda ede#ilir6 Le sen, haya&%n%n en *,!el y%llar%n% #ir ih&iyara .eda ediyorsun6 Ala)akaranl%k
*,nlerini #ir y%ld%! *i#i ayd%nla&a)aks%n, yal%l%/%na yeil #ir sar$a%k *i#i sar%la)aks%n, onu
#,y,leyen, a*0!l,l,kle kan%n% e$en o adi kad%n de/il de sen6 8aras%n%n ve na$%n%n senden
daha de/erli $i oldu/unu san%yorsun> Adilik ve hainlik #unun neresinde> Sen ne s0yledi/ini
#il$iyorsun :ina6B
BBir saka&la evlen$ek !orunda oldu/u$a *0re daha de/erli ol$al%6 A$a)% ne olursa olsun
alda&$a)a alda&$a)ad%r anne'B
B1a$ &ersi haya&E $, &a$ &ersi6 B,&,n #unlar +%ris&iyanl%k a%s%ndan de/erlendiril$eli o)u/u$6 Bir
keresinde #ir 0.ke n0#e&in s%ras%nda, he$ire ol$ak is&edi/ini s0yle$i&in #ana' A)% ek$i,
@F
haya&a k,s$,&,n' Ar&%k sev$enin i$k4ns%! oldu/unu s0yle$i&in, eve& s0yledin' ?/er aka
inan$%yorsan, o !a$an kendini #aka #ir eye, daha y,)e #ir eye y0nel&, #ir o)uk *i#i
i&enlikle, inanla, 1anr% seni ku&saya)ak&%r' Bu ih&iyar da a)% ek&i, o da $u&su!, oradan oraya
$ekik dokudu' Onu y%llard%r &an%r%$, sanki ii$e do/$u *i#i, *ari- #ir sev*i #esle$ii$dir' Onun
arkada%, k%!%, ha&&a #0yle konularda a%k a%k konu$ak *erekirse oyun)a/% olP kal#ini %s%&, o
!a$an 1anr%"dan yana, erde$li #ir hareke& ya-$% olursun' (o$ik ol$as%na ald%r$a' O yar%$ #ir
ada$, ona a)%' Sen #ir +%ris&iyans%n6 (endini !orla, #0yle eyler !orla$ayla #asard%r' +as&anede
ya&$ak, karan&inan%n #ula%)% havas%n% solu$ak -ek ho #ir ey de/ildir' A$a #u ii severek
ya-an $elekler var' &e senin yaral% kal#in iin #ir kur&ulu yolu, #ir u/ra, #ir kahra$anl%k, he$
kendi yaralar%n% da sar$% olursun' B0yle #ir eyde %kar)%l%k ve adilik olur $u> A$a senin #ana
*,venin yok ki6 Belki de #0yle eyleri uydurdu/u$u d,,n,yorsun' Bu, ki#irli, #il$i kad%n%n kal#i,
duy*ulan, -rensi-leri oldu/unu anlaya$a!s%n' Ne %kar> Annene *,ven$e, onu aa/%lay%- dur,
a$a en a!%ndan $an&%kl% ve yararl% eyler s0yledi/i$i ka#ul e&' Senin iin daha iyi ola)aksa
konuan #en de/il$ii$ de #akas%y$% *i#i d,,nP *0!lerini ka-a&, y,!,n, duvara d0n, sahi#i
*0r,n$eyen #ir sesin konu&u/unu hayal e&''' Senin as%l )an%n% s%kan, #unun sanki #ir
al%veri$i *i#i -ara iin ya-%l%yor ol$as% $%> Senin iin o kadar i/ren *eliyorsa -aray% #ir
kenara #%rak o !a$an6 ;erekli oldu/u kadar%n% al, *erisini #ir .akire ver' Crne/in, 0l,$
d0e/indeki o &alihsi! o)u/a yard%$ e&'B
BYard%$% ka#ul e&$e!B dedi :ina yavaa, sanki kendi kendine konuuyor$u *i#i'
BO e&$eye#ilir, a$a annesi ederB dedi Marya Aleksandrovna, !a.er ka!an$% *i#i #ir &av%rla'
BOnun ha#eri ol$adan al%r' +e$ al&% ay 0n)e kad%na ver$ek iin &ey!enden hediye olan k,-elerini
sa&$ad%n $%> ;0r,yorsun ya ha#eri$ var' 1alihsi! o/luna #ak$ak iin yal% kad%n a$a%ra
*idiyor$u'B
BYak%nda yard%$a ih&iya)% kal$aya)ak'B "
@EBNeyi i$a e&&i/ini #iliyoru$B dedi Marya Aleksandrovna a)eleyle, iyi)e ilha$a ka-%l$%&%'
BNeden s0! e&&i/ini anl%yoru$' Onun vere$ oldu/unu ve yak%nda 0le)e/ini s0yl,yorlar' 8eki ki$
s0yl,yor #unlar%> ;een *,n (allis& S&anislavi)h"e onu 0!ellikle sordu$' Bir kal- &a%d%/%$a *0re
#il$e$ *erekirdi :ina' (allis& S&anislavi)h has&al%/%n )iddi oldu/unu ka#ul ediyor, a$a vere$
ol$ad%/%ndan e$in' Yaln%!)a )iddi #ir *0/,s raha&s%!l%/% var$%' s&ersen *i& kendin sor' Baka #ir
yerde olsa, 0!ellikle de hava de/ii$i ya-sa daha da iyileir$i' s-anya"da !a&en #unu daha
0n)e de duy$u&u$, ha&&a #ir yerde oku$u&u$E2 Mala*a&Mala*a $%yd%, yoksa ara- ad% *i#i #ir
ey $iydi neydi diye #ir ada var$%, orada yaln%!)a *0/,s has&alar% de/il *erek&en vere$liler
#ile s%r. ikli$inden dolay% iyileiyorlar$%' nsanlar oraya 0!ellikle i.a iin *idiyorlar$%' 1a#ii
yaln%!)a koda$anlar, #elki de &,))arlar, ok -aras% olanlar yani' Ah o #,y,l, Alha$#ra6 O $ersin
a/alar%, li$onlar, ka&%rlar%na #inen s-anyollar6 Yaln%!)a #unlar #ile #ir air ,!erinde ola/an,s&,
#ir e&ki #%rak%r' B0yle #ir yol)ulu/a %k$ak iin senin yard%$%n%, -aran% ka#ul e&$e! $i diyorsun>
O halde e/er onun iin ,!,l,yorsan onu kand%ra#ilirsin6 ?/er insan haya&% s0! konusuysa
alda&$alar #a/%lana#ilir' Ona ,$i& ver, ak%n% *aran&i e&P dul kal%n)a onunla evlene)e/ini s0yle'
H,nyada her eyin ki#ar)a s0ylen$e yolu vard%r' Annen sana u&an%la)ak #ir ey 0/re&$e! :ina'
Bunu onun haya&%n% kur&ar$ak iin ya-a)aks%n, her ey nor$al6 U$u& vere)ek, onu yaa$a
d0nd,re)eksin, o !a$an sa/l%/%na dikka& e&$e/e #alaya)ak, &edavi *0re)ek, dok&orlar%n
dediklerini ya-a)ak' Mu&lulu/unu yeniden ka!an$ak iin kalk$aya *ayre& ede)ek' yile&i/i
!a$an, sen onunla evlen$esen #ile onu kur&ar$%, haya&a d0nd,r$, ola)aks%n6 Ona $erha$e&
duya)aks%n6 Belki de kader onu daha ol*un #iri ya-$%, de/i&ir$i&ir' Sana lay%k #iri olduysa, dul
kal%n)a neden onunla evlen$eyesin ki6 :en*in ve 0!*,r ola)aks%n' Onu sa/l%/%na kavu&urun)a
#ir de ie *irer' O !a$an onunla evlen$en i$dikinden daha $an&%kl% olur' Di$di #0yle #ir
d,,n)esi!lik ya-a)ak olsayd%n%! neler olurdu> +erkesin k,,$se$esi, yoksulluk, ii *ere/i
oluk o)uk sesleri, kar%l%kl%
@2
Shake-eare oku$alar, he- Mordasov"da yaa$ak, sonunda #eklenen ve ka%n%l$a! 0l,$,' Onu
yeniden )anland%r%rken ayn% !a$anda da *,!el ve erde$li #ir yaa$ sa/la$% ola)aks%n, onu
#a/%la$akla kendisine say*% duy$as%n% #aara)aks%n' Ya-&%/% k0&, hareke&ler y,!,nden
kendisine iken)e ediyor, onu #a/%lay%-, yeni #ir haya& sa/la$akla, ,$i& vere)ek, kendi
kendisiyle #ar%&%ra)aks%n' (i$ #ilir #elki h,k,$e&&e i #ulu-, y,kselir' yile$ese #ile senin
kollar%nda sen yan%nda ola)aks%n $ersin a/alar%n%n, li$onlar%n ve e*!o&ik *0ky,!,n,n al&%nda
$u&lu, kendisiyle #ar%%k ve senin ak%ndan e$in #ir ekilde 0le)ek6 Ah :ina6 B,&,n #unlar senin
elinde6 +er ey senden yana ve #unlara 8rens"le evlenerek sahi- ola#ilirsin'B
Marya Aleksandrovna sus&u' U!un #ir sessi!lik oldu' :ina anla&%la$a! #ir kar%%kl%k iindeydi'
:ina"n%n duy*ular%n% &an%$la$a soru$lulu/unu ,s&lene)ek de/ili!, ,nk, anla$a$%! !or' A$a
*0r,n,e #ak%l%rsa Marya Aleksandrovna k%!%n%n kal#ine *iden yolu #ul$u&u' O kal-&e neler
oldu/unu #il$eden, her olas%l%/% dene$i ve sonunda do/ru i! ,!erinde oldu/unu anla$%&%'
+assas -ar$aklar%n% :ina"n%n yaras%na #as$% ve eski #ir al%kanl%kla :ina"y% hi de e&kile$eyen
soyluluk duy*ular%n% *0s&er$eden de ede$e$i&i'
B;,ven$e!se *,ven$esinB diye d,,nd, Marya Aleksandrovna' BH,,n$esini sa/la$a$ #ile
ye&er6 Ho/rudan s0yleye$edi/i$ konularda i$alarda #ulunuru$6B H,,nd,/,n, ya-%- a$a)%na
ula&%' s&enilen e&ki yara&%l$%&%' :ina dikka&le dinle$i&i' Yanaklar% alevlendi, *0/s, ini- kalk$aya
#alad%'
BHinle anneB dedi sonunda kararl%l%kla, y,!,nde #u kararl%l%/%n ona nelere $al oldu/unu *0s&eren
#ir sol*unluk vard%' BHinle anne'''B
O anda holden *elen ve Marya Aleksandrovna"y% a/%ran keskin, &i! #ir ses :ina"n%n daha .a!la
ileri *i&$esini en*elledi' Marya Aleksandrovna sandalyesinden s%rad%'
@3BYo ola$a!6B diye #a/%rd%' BAl#ay%n o kar*a kar%s%n% ka-%$a han*i ey&an *e&irdi6 1anr% ak%na,
onu daha iki ha.&a 0n)e ka-% d%ar% e&$e$i $iydi$>B dedi ,!,n&,yle' BA$a''' a$a i$di onu *eri
evire$e$6 Ya-a$a$6 Mu&laka 0ne$li #ir ha#eri vard%r, yoksa *el$eye )esare& ede$e!di' Bu
ok 0ne$li :ina6 C/ren$e$ *erek''' Al&%na #ak%l$ad%k #ir &ek &a kal$a$al%6B Sonra ieri *ir$ek
,!ere olan konu/una do/ru d0nerek, B!iyare&e *el$eni! ne ho6 Nereden akl%n%!a *eldi$ sev*ili
So.ya 8e&rovna> Ne ho #ir s,r-ri!6B dedi'
:ina odadan %k&%'
@9
AL1INCI BOLUM
Al#ay%n kar%s% So.ya 8e&rovna Aar-ukhina yaln%!)a ruhsal a%dan kar*aya, .i!iksel olarak daha
ok sereye #en!iyordu' ?lli yalar%nda, k,,k keskin *0!l,, u.ak &e.ek #ir kad%nd%P y,!,nde illeri
ve sar% lekeleri vard%' (uru #edeni *,l,, in)e, sere #a)aklar% ,!erinde duruyordu' +er !a$an
koyu renk, i-ek el#ise *iyen kad%n #ir dakika #ile yerinde dura$a!d%' 8is ve kin)i #ir
dedikodu)uydu' Al#ay%n kar%s% oldu/u iin havalara *irerdi' ?$ekli olan ko)as%yla s%k s%k kav*a
eder, #0yle !a$anlarda y,!,n, &%r$alad%/% #ile olurdu' Sa#ah ve aka$ d0rder #ardak vo&ka
ierdi' ;een ha.&a Anna Nikolayevna An&i-ova onu evinden kovdu/u, Na&alya H$i&riyevna
8askudina da ona yard%$ e&&i/i iin ikisinden de ne.re& ediyordu'
BBirka dakikal%/%na u/rad%$ $on an*eB diye )%v%lda$aya #alad%' BO&ura)ak de/ili$6 Neler
oldu/unu anla&$ak iin *eldi$' B,&,n kasa#a akl%n% u 8rensle #o!du6 Bi!i$ "yal% &ilkiler" vo%%s
)o$-rene!7 ona &u!ak kuruyorlar, avla$a/a al%%yorlar, #ir
7 Anl%yor $usunu!6
@@#irlerinden al%yorlar, a$-anya iiriyorlar6 nana$a!s%n%!6 nana$a!s%n%!6 Nas%l oldu da onu
#%rak&%n%!> Di$di Na&alya H$i&riyevna"da oldu/unu #iliyor $usunu!>B
BNa&alya H$i&riyevna"da $%>B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, sandalyesinden .%rlayarak' BA$a
valiyi *0r$e/e *ide)ek&i, &a#ii sonra da Anna Nikoiayevna"y%, ha&&a #unlar da k%sa !iyare&ler
ola)ak&%6B
BCyle $i> Ar&%k yakalaya#ilirseni! yakalay%n6 O u/rad%/% !a$an vali d%ar%day$%' Sonra Anna
Nikolayevna"ya *i&$i, orada aka$ ye$e/i &ekli.i al$%' Oradan hi %k$ayan Na&alya
H$i&riyevna da onu !orla kendi evine 0/le ye$e/ine *0&,rd,' &e si!in 8rensini!6B
B8eki ya''' Mo!*lyakov> Yani, o #ana s0! ver$i&i'''B BA$an )an%$, ne Mo!*lyakov"u6 B%rak%n
onu''' O da onlarla #era#er *i&&i6 Hua edin de oyuna o&ur$as%nlar' ;een y%l oldu/u *i#i #,&,n
-aras%n% kay#ede)ek' Ona k4/%& oyna&%- var%n% yo/unu ala)aklar' O Na&ashka si!in iin neler
s0yl,yor6 ;,ya 8rens"i''' ey yani''' #a!% a$alar iin kand%r$aya al%%yor$usunu! vous
)o$-rene!6 Bu konudaki d,,n)elerini 8rens"e de s0yledi' 1a#ii o neden s0! e&&i/ini anla$ad%,
orada kukla *i#i o&urdu, s0ylenen her eye "Ah eve&6" dedi durdu' Sonra k%!% Sonka -iyasaya %k&%'
Bir d,,nseni!e k%! on #e ya%nda, a$a annesi onu h4l4 di!lerinin ,!erinde, k%sa)%k el#iselerle
or&alarda dola&%r%yor' Bu si!e #ir .ikir veriyordur herhalde''' Sonra 0ks,! Mashka"y% a/%rd%lar, o
da k%sa #ir el#ise *iyiyordu, *0!l,kleri$i &ak%- in)eledi$, onunki daha da k%sayd%''' Ne anla$%
vard% #il$e$, a$a ikisi de ka.alar%na &,yl,, k,,k, k%r$%!% a-kalar &ak$%lard%' O iki s%ska ey
8rens"in 0n,nde, -iyano eli/inde ka!aska ya-&%lar6 8rens"in #u konuda !ay%. oldu/unu #ilirsini!
ya6 +eye)andan eriyi- #i&&i' ;0!l,klerini &ak%- dikka&le in)eledi, *erek&en de o k,,k kar*alar
kendilerini .ark e&&iriyorlard% 6 Sura&lar% k%-k%r$%!% kesildi, hele o #a)ak a&%lar%6 +%h6 Bu dans $%
oluyor yani> Ben Mada$ Zarnis"in ya&%l% k%! okulundayken alla dansE3 e&$i&i$' Me!uniye&
#alosuydu' M,&hi #ir
I#aar%yd%6 Sena&0rler #eni alk%la$%lard%6 Biliyorsunu!, -renslerin ve kon&lar%n k%!lar% okurlard%
orada' Bunlar%n ya-&%/% kankandan #aka #ir ey de/ildi ki6 U&an)%$dan yan%- &u&u&u$6
Seyrede$edi$ #ile6'''B
BA$a''' si! de $i Na&alya H$i&riyevna"dayd%n%!> Yani, de$ek is&edi/i$'''B
B?ve& *een ha.&a #ana hakare& e&$i&i' +i ekin$eden herkese Vanla&&%$ #unu' Mais, $a )here7
anah&ar deli/inden #ile olsa 8rens"i *0r$ek is&edi$, onun iin *i&&i$' Baka nas%l *0re#ilirdi$> O
#unak X8rens ol$asayd% o eve *ider $iydi$6 H,,nseni!e, #enden #aka herkese ikola&a ikra$
edildi, sanki #en orada de/il$ii$ *i#i ki$se #eni$le konu$ad%6 Bunu #ile #ile ayarla$%&%''' Ah
o &as sura&l% kad%n6 Ben ona ya-a)a/%$% #iliri$6 Di$di *i&$e$ *erek $on an*e, a)ele$ var,
*erek&en''' Akulina 8an.ilovna"y% #ulu-, ona eyi''' Si! de 8rens"i unu&a#ilirsini! ar&%k6 Buraya
d0ne)e/i .alan yok' Bi5liyorsunu!, aklS #a%nda de/il, Anna Nikolayevna onu evine ekneyi
#aara)ak' +e-sinin si!den 0d, ko-uyor''' Biliyorsunu!, :ina $eselesi'''B
B[uelle horreur6B77
nan%n, #,&,n kasa#a #unu konuuyor6 Anna Nikolayevna onu ye$e/e ala)ak ve onu #ir yere
#%rak$aya)ak' S%r. si!i k%!d%r$ak iin ya-%yor, $on an*e' Anah&ar deli/inden o d0k,n&, $u&.a/%na
#ir #ak&%$ da, ierde #ir &ela&%r *idiyordu, a$-anya ald%r%yorlar, #%aklar &ak%rd%yor, ye$ek
ha!%rlan%yordu''' A)ele ederseni! onu yolda yakalars%n%!' Ne de olsa 0n)e si!in dave&ini!i ka#ul
e&$i&i6 Si!in konu/unu!, onun de/il6 O yal% &ilkinin, d,!en#a!, a-al%n si!e *,ld,/,n,
d,,nd,ke6 Sav)% kar%s% da olsa #eni$ aya/%$% #as&%/%$ &a kadar #ile de/eri yok6 +e$ #en
al#ay kar%%y%$6 Mada$ Zarnis"in ya&%l% k%! okulunda okudu$''' +%h6 Mais adieu, $on an*e6
(%!a/%$la *el$eseydi$ #era#er *iderdik'''B
7 A$a haya&%$' 77 Ne ay%- ey6
@M
@GAyakl% *a!e&e *i&&i' Marya Aleksandrovna heye)andan &i&re$eye #alad%' Al#ay%n kar%s%n%n
0/,d, *aye& a%k ve ak%ll%)ayd%' ;e)ik&ir$ek iin #ir neden ve kay#edile)ek !a$an yok&u' +4l4 en
#,y,k -ro#le$ 0!,$s,! duruyordu' :ina"n%n odas%na ko&u'
:ina kollar%n% *0/s,nde kavu&ur$u, #a% 0ne e/ik, ,!*,n ve sol*un #ir halde odada #ir aa/%
#ir yukar% dola%yordu' ;0!lerinde ya vard%' Annesine evirdi/i #ak%lar% #ir kararl%l%k %%l&%s%
&a%yordu' A)eleyle *0!yalar%n% saklad%, dudaklar%nda alayl% #ir *,l,$se$e #elirdi'
BAnneB dedi, Marya Aleksandrovna"dan 0n)e davranarak' BDi$diye dek ok s0!),k oyunu ya-&%n
#ana, he$ de ok' A$a #eni k0r ede$edin' =o)uk de/ili$' Bir iyilik $ele/i *i#i kahra$an)a
davran$a$ konusunda #eni ikna e&$eye u/ra&%n, a$a #eni$ #0yle #ir ye&ene/i$ yok'
Ben)illi/inden dolay%, kendi #aya/% .ikirlerini do/rula$aya al%$an ve onlara #ir de soyluluk
ka&$an ok d,!en#a!)a, a$a #eni kand%ra$a!s%n, duyuyor $usun> 1ekrar s0yl,yoru$' Beni #u
ekilde kand%ra$a!s%n, #unu #il$eni is&iyoru$6B
BA$a $on an*el'''B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, *eri ekilerek'
BSakin ol anne6 Beni sonuna kadar dinle$e sa#r%n% *0s&er' B,&,n #unlar%n #ir en&rika ve alakl%k
oldu/unu *aye& iyi #il$e$e ra/$en, &ekli.ini ka#ul ediyoru$, &a$a$en, duyuyor $usun,
&a$a$en> Di$di 8rens"le evlen$eye ha!%r%$ ve #u konudaki a#alar%na da yard%$)% ola)a/%$'
Bunu neden ya-&%/%$% sana s0yleye)ek de/ili$' (arar verdi/i$i #il ye&er' +er eyi ya-a)a/%$,
ya-&%/%$ adili/i a..e&&ir$ek iin ayakka#%lar%n% *iydire)e/i$, hi!$e&isi ola)a/%$, onu e/lendir$ek
iin dans #ile ede)e/i$' Beni$le evlendi/ine -i$anl%k duy$a$as% iin ya-%l$as% *ereken her
eyi ya-ar%$6 A$a #una kar%l%k, her eyi nas%l ayarlaya)a/%n% a%k a%k anla&$an% is&iyoru$' Bu
kadar %srarl% konu&u/una *0re, seni &an%d%/%$ kadar%yla, ka.anda $u&laka #ir -lan vard%r'
+aya&%nda #ir ke! olsun a%k ol, a%kl%k ol$a!sa hi#ir ey $,$k,n de/ildir6 ?/er senin #unu
nas%l ya-a)a/%n% #il$e!se$ *erek #ir karar ala$a$'B
@N
:ina"n%n d,,n)e &ar!%ndaki #u #eklen$edik de/iikli/e ok a%ran Marya Aleksandrovna #ir
s,re *0!lerini k%!%na diki-, hi konu$adan, hareke&si!)e kalakald%' Ser&li/inden ok kork&u/u
k%!%n%n inad%yla $,)adele e&$eye ha!%rd%, #ir yandan da y,!de y,! anla$ak ,!ere olduklar%n% ve
inanlar%na &ers d,se #ile her konuda i#irli/ine a%k oldu/unu .ark e&&i6 Bunun sonu)unda da,
#irden#ire )iddiye&e #inen -lan% Marya Aleksandrovna"n%n *0!lerinde %%ldad%'
B:ino)hka6B diye #a/%rd% )okuyla' B:ino)hka6 Beni$ )an%$, kan%$6B
Haha .a!la #ir ey s0yle$edi ve *idi- k%!%n% ku)aklad%'
BA$an 1anr%$" Anne #eni ku)akla$an% .alan is&e$iyoru$B diye #a/%rd% :ina, &a&s%! #ir
sa#%rs%!l%kla' BSenin &ak%n hareke&lerini is&e$iyoru$6 Beni$ senden &ek is&edi/i$ soru$a )eva-
ver$en, he-si #u'B
BA$a :ina #en seni seviyoru$6 Ben sana &a-%yoru$, oysa sen #eni i&iyorsun''' Yani, #,&,n #unlar%
senin $u&lulu/un iin ya-%yoru$'''B
;0!lerinde sah&elik&en u!ak, *erek *0!yalar% %%ld%yordu' Marya Aleksandrovna :ina"y% ok
seviyordu, a$a kendi &ar!%nda' O anda ka!and%/% #aar% onu ok e&kiledi, heye)anland%rd%,
dayan$a *,),n, !orlad%' :ina da, her eye ra/$en, annesinin onu ok sevdi/ini #iliyor ve #u
sev*iyi #ir y,k olarak *0r,yordu' Annesi ondan ne.re& e&se her ey daha kolay ola)ak&%'''
BSinirlen$e anne, #ira! sars%ld%$ da ondanB dedi :ina annesini ya&%&%r$ak iin'
B(%!*%n de/ili$, k%!*%n de/ili$, $ele/i$6B diye )%v%ldad% Marya Aleksandrovna he$en kendine
*elerek' BYani sars%ld%/%n%n .ark%nday%$' Bak &a&l%$, a%kl%k is&iyorsun, &a$a$ o !a$an a%k
ola)a/%$, &a$a$en a%k, inan6 Sen #ana *,ven ye&er' Balan*% olarak, kesin #ir -lan%$
ol$ad%/%n% s0yleyeyi$ :ino)hka, he$ nas%l olsun, #unun nedenini senin *i#i !eki #ir k%! he$en
anlar' Ba!%
@O*,l,kleri *0!ard% ede$e$''' Du kar*a da kula/%$%n di#inde #ir eyler konuu- durdu''' IAh
1anr%$6 A)ele e&$eliyi$6J ;0r,yorsun ya &a$a$en a%/%$6 A$a)%$a ulaa)a/%$a ye$in
ederi$6B dedi kendinden *eerek' BBeni$ duydu/u$ *,ven, senin dedi/in *i#i iirsel #ir *,ven
de/il $ele/i$, *ereklere dayanan #ir *,ven' Bu da 8rens"in #ira! #udala ol$as%ndan
kaynaklan%yor, yani o, ,!erine is&edi/ini ileye#ile)e/in #ir kanvas&%r' Ben #ir eye kalk%%n)a
sak%n ki$se kar%$a %k$as%n6 Sanki o a-&allar #eni$le #aa %ka#ile)ekler$i *i#i6B diye #a/%rd%,
*0!leri %%l %%l, elini $asaya vurarak' BBu #eni$ ii$6 Bunu #aar$ak iin en 0ne$li ey,
ola#ildi/in)e erkenden #ala$ak&%r, ha&&a #,y,k #ir k%s$%n% halle&sek iyi ola)ak'B
B=ok *,!el anne' Bira! daha a%kl%k is&iyoru$' 8lan%nla neden #u kadar il*ilendi/i$i ve h4l4
neden *,ven duy$ad%/%$% #iliyor $usun> =,nk, #en kendi$e *,ven$iyoru$' Bu adili/i
ya-$aya karar verdi/i$i s0yledi$ a$a -lan%n%n ayr%n&%lar% i/ren ve -is olursa, seni uyar%yoru$,
#una dayana$a$ ve havlu a&ar%$' ;eri aa/%l%k #ir ey ya-$aya karar ver$ek, sonra da #unun
iinde y,!d,/, -islik&en kork$ak da i/ren #ir ey, a$a ya-%la)ak #aka #ir ey yok' Bunun &ek
yolu #u6'''B
BA$a :ino)hka, sana 0nerdi/i$ eyin nesi i/ren $on an*e>B diye kar% %k&% Marya
Aleksandrovna ,rkeke' BBu yaln%!)a yararl% #ir evlilik ya-$a $eselesi, herkes ya-a#ilir6 1ek
ya-$an *ereken olaya #u a%dan #ak$ak, o !a$an *0!,ne daha onurlu *0r,ne)ek'''B
BAh anne, 1anr% ak%na, #ana kurna!l%k ya-$aya kalk%$a6 Bak, her eyi, her eyi ka#ul
ede)e/i$' Haha ne is&iyorsun> Ya-&%/%$%! eylerin *erek ad%n% s0yle$ek&en ekin$e, #en
ekin$iyoru$6 Belki de #undan sonra &ek &eselli$ #u6B
Yine dudaklar%nda a)% #ir *,l,$se$e #elirdi'
B1a$a$, &a$a$ $ele/i$' Bir yandan .ikir ayr%l%/%na d,,-, #ir yandan da #ir#iri$i!e say*%
duy$a$%! $,$k,n' ?/er ayr%n&%lar
MF
konusunda endieleniyorsan ve k0&, eyler ola)a/%ndan korkuyorsan, her eyi #ana #%rak' Ye$in
ederi$, sana &ek da$la a$ur #ile s%ra$aya)ak' Seni herkesin 0n,nde &ehlikeye a&a)a/%$% $%
san%yorsun> Sen #ana *,ven, her ey ok *,!el ve onurlu #ir ekilde ileye)ek, en 0ne$lisi de
#u !a&en6 +i#ir skandal %k$aya)ak' (a%n%l$a! #irka k,,k olay olsa #ile #i! ok u!aklarda
ola)a/%!6 Yani #urada kala)ak de/ili!6 B%rakal%$ arka$%!dan #a/%r%- dursunlar, onlara
ald%r$aya)a/%!6 L,&.en #ana k%!$a, a$a #u kadar *ururlu ol$ana ra/$en onlardan ekin$ene
ok a%yoru$ do/rusu :inaida'B
BAh anne, onlardan kork&u/u$ .alan yok ki6 Beni anla$%yorsunB diye )eva- verdi, raha&s%! #ir
sesle'
B8eki, -eki sev*ili$ k%!$a6 Sen #elki haya&%nda ilk ke! ya-a)aks%n, a$a onlar ha.&an%n her
*,n,n, -is oyunlar d,,nerek *eiriyorlar''' A$an )an%$, #en de neler s0yl,yoru$, ne salak
kad%n%$6 Bu -is #ir oyun de/il ki6 B0yle -islik olur $u> Asl%na #akarsan ok soylu #ir davran%6
Bunu sana a%klayay%$ :ino)hka' Yaln%!)a #ak% a%s%na #a/l% #ir ey'''B
BAnne, senin a%kla$alar%n% dinle$ek is&e$iyoru$6B diye #a/%rd% :ina 0.keyle, sa#%rs%!l%kla
ayaklar%n% yere vuruyordu'
B1a$a$ sev*ili$, &a$a$6 Yine #al&ay% &aa vurduk'''B
(%sa #ir sessi!lik oldu' Marya Aleksandrovna :ina"ya uysall%kla yakla&% ve raha&s%! #ir i.adeyle,
sanki yara$a!l%k ya-an #ir .ino k0-e/i sahi#ine #ak%yor$u *i#i *0!lerinin iine #ak&%'
BNas%l hallede)e/ini hi anlaya$%yoru$B diye deva$ e&&i :ina ne.re&le' "Sonunda u&ana)aks%n,
#undan e$ini$' Ne d,,ne)ekleri u$uru$ la #ile de/il a$a senin iin u&an ola)ak'B
BMele/i$, e/er seni endielendiren #uysa l,&.en raha& ol6 Sana yalvar%yoru$6 8lan%$%!da
anla&%/%$%! s,re)e #eni d,,n$ene hi *erek yo )' Ne #elalardan s%yr%ks%! kur&uldu/u$u #ir
#ilsen6 Ayarlana)ak eyler var6 ?n a!%ndan deneye)e/i$6 Ne olursa olsun 8rens"le ola#ildi/in)e
a#uk yaln%! kal$al%y%!' lk ad%$ #u' +er ey
ME#una #a/l%' (ukusu! sonra ola)aklar% da d,,ne#iliyoru$' +erkes 0.keden kudura)ak a$a'''
olsun6 Onlar%n ilerini #i&iriri$ #en6 Bir de Mo!*lyakov var' O #eni korku&uyor'''B
BMo!*lyakov $u>B dedi :ina k,,$seyerek'
B?ve& ya Mo!*lyakov6 A$a sen kork$a :ino)hka6 Sana ye$in ederi$, onu 0yle #ir hale
*e&ire)e/i$ ki, #i!e yard%$ #ile ede)ek6 Haha sen #eni$ *,),$, *0r$edin :ino)hka6
#a%ndayken nas%l oldu/u$u #il$e!sin' Ah :ino)hka sev*ili$6 8rens"in *eldi/ini duydu/u$ anda
#eyni$de i$ekler ak&%6 Sanki -%r%l&%l% #ir ey #,&,n varl%/%$% e&kiledi6 Bi!i$ evi$i!e *ele)e/i
ki$in akl%na *elirdi> B0yle #ir ans insana k%rk y%lda #ir *elir6 :ino)hka6 (,,k $ele/i$6 Saka& #ir
ih&iyarla evlen$ende u&an%la)ak #ir ey yok, a$a ekil$e! oldu/unu d,,nd,/,n #ir ada$la
evlene)ek olursan i&e ondan u&an$al%s%n' :a&en #u *erek #ir evlilik ol$aya)ak, #iliyorsun'
(ar%l%kl% #ir anla$a ola)ak' Yani o yal% #unak #u i&en en ok ka!anan kii ola)ak6 (endisine
#ahedilen de/er #iil$e! &alihin &ad%n% %kara)ak6 Bu*,n ne kadar *,!elsin :ino)hka' Bu *,!ellik
de/il *erek #ir &a#lo6 ?rkek olsayd%$, sen ye&er ki is&e, sahi- oldu/u$ krall%/%n yar%s%n% verirdi$'
Bunlar%n he-si ina&%6 (i$ #u *,!el eli 0-$eden dura#ilir>B Marya Aleksandrovna k%!%n%n elini
0-&,' BBu #eni$ kendi kan%$dan, )an%$dan6 O yal% #una/% *erekirse !orla seninle evlendiriri!'
Ah :ino)hka, iki$i! iin ye-yeni #ir haya& #alaya)ak6 Benden ayr%l$aya)aks%n, de/il $i
:ino)hka> Dans% yakalad%n diye anneni #a%ndan a&$aya)%ks%n ya> 1ar&%a#iliri! k,,k $ele/i$,
a$a sen yine de #eni$ *i#i #ir dos& #ul$a!s%n, he$'''B
BAnne6 Bunu ya-$ay% ka.ana koyduysan #elki de ar&%k #ala$an%n''' !a$an% *el$i&ir' Burada
!a$an kay#ediyorsun6B dedi :ina sa#%rs%!l%kla'
B?ve& :ino)hka, !a$an% *eldi' Ho/ru' Ne diye ene al%- duruyoru$ sanki6B dedi Marya
Aleksandrovna la.% alarak' B8rens"i ayar&$aya al%%yorlar' +e$en oraya *i&$e$ *erek6 ;idin)e
Mo!*lyakov"4 sorar%$, sonra da''' Ol$a!sa o yal% #ur a/% !orla
M2
*e&iriri$6 +oa kal :ina, hoa kal haya&%$' !,l$e, )an%n% s%k$a, hu!ursu! ol$a, en 0ne$lisi
#u, hu!ursu! ol$a6 +er ey en *,!el ve en onurlu #ir ekilde sonulana)ak6 +er ey olaya nas%l
#ak&%/%na #a/l%''' +oa kal, hoa kal6B
Marya Aleksandrovna :ina"y% ku&sad% ve odadan .%rlay%- %k&%' Odas%na *idin)e #ir s,re aynan%n
kar%s%nda durdu' ki dakika sonra, he- o saa&&e, d%ar% %kar diye a&lar% koulu #ekle&ilen, ,s&,
ka-al% ara#as%yla Mordasov sokaklar%nda *idiyordu' Marya Aleksandrovna *aye& *0rke$li
ya%yordu'
BYo, #eni$le #aa %ka$a!s%n%!6B diye d,,nd, ara#as%na yerleirken' B:ina karar%n% verdi/ine
*0re, sava%n yar%s%n% ka!and%k de$ek&ir' 8rens"i #%raka)ak $%y%$> Asla6 A.erin :ina"ya6 Sonunda
ka#ul e&&i6 Bu da de$ek&ir ki k,,k #eyni #0yle eylere iliyor' :a&en :ina"ya sundu/u$ eyler ok
)a!i-&i6 Onu e&kiledi6
Bu*,n *erek&en de ok *,!el6 Onun *,!elli/i #ende olsa Avru-a"n%n yar%s%n% al&,s& ederdi$6
Bakal%$, neler ola)ak''' 8renses oldu/u !a$an #,&,n o Shakes-eare sa$al%klar% #i&e)ek, neyin
ne oldu/unu 0/rene)ek6 Mordasov"dan ve o 0/re&$en #o!un&usundan #aka ne #ilir ki> Ah'''
ondan ne -renses olur6 Onu )esare&ine ve *ururuna hayran%$, yan%na #ile yakla%l$%yor6 Cyle #ir
#ak%% var ki, insan (ralie"yle kar%la$% *i#i oluyor' Nas%l oluyor da halinin .ark%nda de/il>
Neyse sonunda anlad% )an%$6 Yak%nda akl% iyi)e #a%na *ele)ek''' Ben !a&en he- yan% #a%nda
ola)a/%$' Sonunda her konuda #eni$le ayn% .ikirleri -aylaa)ak' Bensi! ya-a$aya)ak6 Ben de
#ir 8renses ola)a/%$, 8e&ers#ur*"da #ile insanlar #eni &an%ya)aklar' ?lveda #er#a& kasa#a6 O
8rens 0le)ek, o se.il o)uk 0le)ekP #en de onu kraliye& ailesinden #iriyle evlendire)e/i$' Beni
endielendiren #ir &ek ey var< A)a#a ona #ira! .a!la $% *,vendi$> Ona kar% ok $u a%k oldu$,
ok $u .a!la )okuya ka-%ld%$> Beni korku&uyor, he$ de ok korku&uyor'''B
Marya Aleksandrovna d,,n)elerine dal%- *i&$i&i' (ukusu! #unlar -ro#le$li d,,n)elerdi' +ani
ne derler ya< A!$in elinden #ir Dey kur&ul$a!'
M3:ina kendi haline kal%n)a, kollar%n% *0/s,nde kavu&uru-, odas%nda #ir aa/% #ir yukar%
dolaarak d,,nd, durdu' 8ek ok eyi d,,n,yordu' B:a$an% *eldi, he$ de &a$ !a$an%6B diye
&ekrarlay%- duruyordu hi dar$adan' Bu &u&ars%! s0!lerin ne anla$% vard%> U!un kir-iklerinde
yalar %%ld%yordu' Onlar% sil$ek akl%na #ile *el$iyordu' A$a annesinin, :ina"n%n d,,n)eleri
konusunda endielen$esine hi *erek yok&u' =,nk, :ina karar%n% ver$i ve sonular%na kendisini
ha!%rla$%&% #ile'''
BSen #ir dur #akal%$ hele6B diye d,,n,yordu Nas&asya 8e&rovna, al#ay%n kar%s% *i&&ik&en sonra,
karanl%k odada el yorda$%yla yolunu #ul$aya al%%rken' BBen de u #unak 8rens"i $e$nun
e&$ek iin -e$#e kurdeleler #a/la$aya niye&leniyordu$' Ne salak #ir kad%n%$, #eni$le
evlene)e/ine iyiden iyiye inan%yordu$' Ah Marya Aleksandrovna, de$ek a-al%$, de$ek dilen)i
k%l%kl%y%$ ha, de$ek iki y,! ru#le r,ve& ald%$> (eke sana #ir oyun ya-%- o -aray% al$asayd%$,
seni kurna! s,r&,k6 yi niye&i$den ya-&%$ he-, ya-&%/%$ iin $asra.lar%n% ald%$''' Ben de #irisine
r,ve& ver$ek !orunda kala#ilirdi$' A$a #unu ya-$ay%- kilidi kendi$ k%rd%r$a #undan sana ne>
Senin kirli ilerini #en ya-&%$, uyuuk6 1ek #ildi/in nak% ile$ek6 Sen dur hele, #en nak%s%
*0s&eriri$ sana' Da-al $%y%$ de/il $iyi$, *0r,rs,n6 Nas&asya 8e&rovna ney$i anlaya)aks%n6B
M9
Y?HNC BCLM
Marya Aleksandrovna kendisini dehas%na ka-&%r$%&%' Cesare& *erek&iren, #,y,k #ir -ro5esi vard%'
(%!%n%, varl%kl%, saka& #ir 8rens"le, herkes&en *i!li)e evlendir$ekP ada$%n #unakl%/%ndan ve
savun$as%!l%/%ndan yararlan$akP ,s&elik #unu #ir h%rs%! edas%yla ya-$ak, Marya
Aleksandrovna"n%n d,$anlar%n%n dedi/i *i#i yaln%!)a #ir )esare& ii de/il, ayn% !a$anda da
k,s&ahl%k&%' (ukusu!, ok avan&a5lar% olan #ir -ro5eydi, a$a #aar%s%!l%kla sonulana)ak olursa
sahi#ini, en ha.i. deyi$iyle, re!il ede)ek&i' Marya Aleksandrovna #unun .ark%ndayd%, a$a #unun
iin )an%n% s%k$%yordu' BBen ne #elalardan s%yr%ks%! kur&uldu$6B de$i&i :ina"ya ve hakl%yd%' Yoksa
#ir kahra$an ola#ilir $iydi hi>
B,&,n #unlar yol kesi- soy*un ya-$aya #en!iyordu hi kukusu!, a$a Marya Aleksandrovna"n%n
ald%rd%/% .alan yok&u' Bu konuda ,r,&,le$e! #ir inan)% vard%< BBu ii #aard%/% anda ar&%k ki$se
#ir ey ya-a$aya)ak&%'B Bu 0yle avan&a5l% #ir eydi ki d,,n)esi #ile Marya Aleksandrovna"n%n
&,ylerini ,r-er&$eye ye&iyordu' Ayn% !a$anda da iinde korkulu #ir heye)an vard%, sanki
M@
i/neli #ir $inderde o&uruyor *i#iydi' lha$ dolu #ir kad%n ol$as% ona ink4r edile$e! ye&enekler de
sa/la$%&%, hareke& -lan% ha!%rla$a konusunda da #aar%l%yd%' ;eri u aa$ada, -lan% yaln%!)a
&aslak halindeydi, #elli #elirsi! #ir ekilde ka.as%nda )anlan%yordu' Y,!ler)e ayr%n&% ve olas%l%k
hesa-lan$ay% #ekliyordu' A$a Marya Aleksandrovna kendisine *,veniyordu' Onu
heye)anland%ran #aar%s%! ol$a korkusu de/il, ie #ir an 0n)e #ala$a, kav*aya a#u)ak
ka&%l$a ar!usuydu' ?n*elleri ve *e)ik$eleri d,,nd,ke sa#%rs%!l%k&an 0l,yordu' ;e)ik$elerden
s0! a%l$%ken, d,,n)eleri$i!den #ahse&$ek iin i!nini!i is&iyoru!' Marya Aleksandrovna
#elan%n #,y,/,n, Mordasovlu soylulardan, 0!ellikle de Mordasov sosye&esinin kad%nlar%ndan
#ekliyordu' (endisine duyduklar% a)%$as%! ne.re&i deneyi$leriyle 0/ren$i&i' Du anda #ile, daha
hi ki$seye s0yle$edi/i halde, -lan%n%n #,&,n kasa#a &ara.%ndan #ilindi/inin .ark%ndayd%' ?vinde
sa#ah yaanan #ir olay%n, aka$a kal$adan, -a!ardaki sa&%)% kad%ndan, d,kk4ndaki &e!*4h&ara
kadar herkesin kula/%na *i&&i/ini #irok de.a &ekrarlanan a)% deneyi$lerden 0/ren$i&i' Marya
Aleksandrovna"n%n iinde #ir &ehlike 0nse!isi vard% ve 0nse!ileri onu hi yan%l&$a!d%' Bu ke! de
#unlar kurun&u de/ildi'
+en,! #il$edi/i eyler ol$u&u' C/lene do/ru, yani 8rens"in Mordasov"a *eliinden , saa& kadar
sonra, kasa#ada *ari- dedikodular yay%l$aya #alad%' (i$den %k&%/% #elli de/ildi, a$a #,y,k #ir
h%!la yay%l$%&%' Marya Aleksandrovna"n%n yir$i , ya%ndaki, draho$as%! k%!% :ina"y% 8rens"le
nianlad%/%n%P Mo!*lyakov"un da -os&aland%/%n% ve her eyin ayarland%/%n% konuuyorlard%' Bu
dedikodular%n nedeni ne ola#ilirdi> +erkes Marya Aleksandrovna"y%, kal#inden *eenleri ve
ar!ular%n% #0ylesine iyi #ile)ek kadar &an%yor ola#ilir $iydi> Ne dedikodular%n olaylar%n seyrine
uy$a$as% Iki #0yle olaylar%n #ir saa& iinde d,!enlene#il$esi ok !orduJ, ne de hik4yenin
as%ls%!l%/% Iki hi ki$se dedikodunun nereden kaynakland%/%n% #il$iyorduJ Mordasovlular"%n
duyduklar%na inan$alar%n% en*elleye#ilirdi' Hedikodu yay%ld%ka yay%ld% ve ina&la k0k sald%' in en
il*in yan% dedikodunun, Marya
MM
Aleksandrovna"n%n k%!% :ina"ya #u konuyu a$aya #alad%/% anda yay%l$% ol$as%yd%' &e
kasa#al%lar #0yleydi6 (asa#al%lar%n dedikodular% !a$an !a$an $u)i!e #oyu&lar%na var%r, kukusu!
#unun nedenleri vard%r' Bu, onlar%n #ir#irlerini u!un !a$and%r, yak%ndan &an%y%-, il*ilen$elerinden
kaynaklan%r' +er #iri di/erinin #ak%lar% al&%nda yaar' Say%n he$erilerinden #ir ey sakla$as%
i$k4ns%!d%r' Seni e!#ere #ilirlerP ha&&a senin kendi hakk%nda #il$edi/in eyleri #ile #ilirler' nsan,
kasa#al%lar%n do/u&an -sikolo* ve kal- u!$an% olduklar%n% d,,n$eden ede$e!' Bu y,!den de
#0yle kasa#alarda -sikolo*lara ya da kal- u!$anlar%na de/il de ina&% eeklere ras&lay%n)a
*erek&en a%r%r%$' Neyse )an%$, i$di #unun s%ras% de/il'
+a#er *0k *,r,l&,s, e&kisi yara&&%' +erkes, 8rens"le evlili/i 0yle -arlak ve ak%ll%)a #ir ey olarak
*0r,yordu ki a)ayi-li/ine ki$se 5 dikka& #ile e&$iyordu' Olay%n #ir #aka a%s%n% da #elir&$e$i!
*erek< Nedendir #ilin$e! a$a Mordasovlular, Marya Aleksandrovna"dan ok :ina"dan ne.re&
ediyorlard%' :ina"n%n *,!elli/i #unun nedenlerinden #iriydi herhalde' Mordasovlular"%n *0!,nde ne
kadar kusurlu olursa olsun, Marya Aleksandrovna onlardan #iriydi' Oradan ayr%l%- *ide)ek olsa,
ki$ #ilir, #elki de onu 0!lerlerdi' Onun der&leri ve kar$akar%%k ileri haya&lar%na hareke&
*e&iriyordu' Onsu! #ir yaa$ s%k%)% olurdu' Oysa :ina sanki Mordasov"da de/il de #ulu&lar%n
,!erinde ya%yor *i#i davran%yordu' (asa#al%lar onu kendi denkleriy$i *i#i *0r$,yorlard%' :ina
da #elki .ark%na #ile var$adan, onlara ki#irle #ak%yordu' &e i$di #u :ina, hakk%nda skandall%
ha#erler yay%lan, ki#irli, #urnu #,y,k #u :ina, #ir 8renses, #ir $ilyoner ola)ak, soylular s%n%.%na
*ire)ek&i6 Bir iki y%l iinde dul kal%n)a, #elki de #ir d,kle ya da *eneralle evlene)ek&iP ha&&a #elki de
valinin kar%s% olurdu I,nk, vali he$ duldu, he$ de kad%nlara d,k,n #iriydiJ' Sonra kasa#an%n
0nde *elen kad%n% ola)ak&%, hi kukusu! #unun d,,n)esi #ile dayan%la)ak ey de/ildi'
Mordasov"un &arihinde hi#ir ha#er, :ina"n%n 8rens"le evlen$e ha#eri kadar 0.ke yara&$a$%&%'
+er ka.adan #ir i&ira! %/l%/% y,kseliyordu' Bunun #ir *,nah, #aya/% ve -is #ir ey oldu/u, yal%
ada$%n
MGakl%n%n #a%nda ol$ad%/%, alda&%ld%/%, oyuna *e&irildi/i, doland%r%ld%/%, #unakl%/%ndan
yararlan%ld%/%, kana susayanlar%n -enelerinden kur&ar%l$as% *erek&i/i, #unun korsanl%k ve
ahlaks%!l%k oldu/u #as #as #a/%nld%' +e$ sonra :ina"n%n 0!elli/i neydi ki, -ek4l4 #ir #akas% da
8rens"le evlene#ilirdi\Marya Aleksandrovna #u %/l%klar% ve konu$alar% yaln%!)a &ah$in
ede#iliyordu, a$a #u ona ye&&i' +erkesin, onun -lan%n% #o!$ak iin $,$k,n olan ol$ayan her
&,rl, eyi kullana)a/%n% #iliyordu' 8rens"i *as- e&$eye al%%yorlard%, onu &ekrar ele *eir$ek iin
u/ra ver$ek *ereke)ek&i' +e$ 8rens"i ele *eir$eyi ve ayar&$ay% #asarsa #ile, onu sonsu!a
dek kon&rol al&%nda &u&a$a!d% ya' +e$, o *,n, iki saa&e kal$adan, Mordasov"un #,&,n
kad%nlar%n%n, #ir #ahaneyle salonuna dolu$aya)aklar% ne $alu$du> Ar&%kkur&ula#ilirsen kur&ul'
(a-%dan a&san #a)adan *irerlerdi, #u Mordasov iin i$k4ns%! #ir ey de/ildi' Yani, kay#edile)ek
saa&, ha&&a dakika #ile yok&u, he$ daha -lan uy*ulan$aya #alan$a$%&% #ile' Birden#ire Marya
Aleksandrovna"n%n ka.as%nda #ir i$ek ak&% ve he$en #ir .ikir ol*unla&%' Yeri *elin)e #u .ikirden
s0! ede)e/i!' Di$dilik, kahra$an%$%!%n, ser& #ir y,!le, ilha$ dolu olarak ve e/er 8rens"i *eri
al$an%n &ek yolu #uysa #ir savaa ha!%rlanarak Mordasov sokaklar%nda son s,ra& *i&&i/ini
s0yleyeli$' Bunun nas%l #aar%la)a/%n% yada ona ras&lay%- ras&la$aya)a/%n% #il$iyordu, a$a
#ildi/i #ir ey varsa, o da #,&,n Mordasov yerin di#ine de #a&sa -lan%ndan d0n$eye)e/iydi'
lk ad%$% u$du/undan daha #aar%l%yd%' Yolda 8rens"le kar%la&% ve onu evine ye$e/e *0&,r$eyi
#aard%' H,$anlar%n%n #,&,n u/ralar%na ra/$en is&edi/ini nas%l #aard%/%$ ve Anna
Nikolayevna"y% nas%l a-&al duru$una d,,rd,/,n, sora)ak olursan%!, #0yle #ir sorunun Marya
Aleksandrovna"n%n an%na yak%$aya)a/%n% s0yle$e$ *erekir' Anna Nikolayevna An&i-ova *i#i
#ir raki#in ,s&esinden *ele$e$esi nas%l $,$k,n ola#ilir ki> Raki#inin evine do/ru yaklaan
8rens"i yakala$% ve hi#ir eyin onu a$a)%ndan sa-&%r$as%na i!in yer$eden 0!ellikle de skandal
%k$as%ndan ok korkan Mo!*lyakov"a ald%r$adan ara#aya a&&%/% *i#i *0&,rd,' Marya
Aleksandrovna"y% raki-lerinden ay%ran 0!elli/i, #ir
l
&ehlike an%nda herhan*i #ir skandaldan kork$a$as%, #aar%ya *iden her yolu do/ru #ul$as%yd%'
(ukusu! 8rens s0!,n, e&$eye de/e)ek #ir diren$e *0s&er$edi' +er !a$an 4de&i oldu/u ,!ere
her eyi a#u)ak unu&&u' +alinden *aye& $e$nundu' Ye$ek&e hi dur$adan konu&u, ok
neeliydi, akalar ve keli$e oyunlar% ya-&%, sonunu *e&ire$edi/i ya da .ark%na var$adan #ir
#akas%yla kar%&%rd%/% .%kralar anla&&%' Na&alya H$i&riyevna"n%n evinde , kadeh a$-anya i$i&i'
Ye$ek&e daha da .a!las%n% ii- &a$a$en ak%nla&%' Marya Aleksandrovna kadehini dolduru-
duruyordu' Ye$ek hi de .ena *e$edi' Canavar Niki&a hi#ir eyi $ahve&$e$i&i' ?v sahi#i
neesiyle konuklar% )anland%r%yordu' C&ekiler her nas%lsa -ek havalar%nda de/illerdi' :ina )iddi
sessi!li/ini koruyordu' Mo!*lyakov"un kendinde ol$ad%/% #elliydi, -ek ye$ek ye$edi' Sanki #ir
ey d,,n,yor *i#iydi' Bu al%%l$a$% #ir ey oldu/undan Marya Aleksandrovna endielendi'
Nas&asya 8e&rovna sura&%n% as$% o&uruyor, Mo!*lyakov"a *i!liden *i!liye, *ari- iare&ler
ya-%yordu, a$a Mo!*lyakov .ark%nda #ile de/ildi' +o &av%rl% ev sahi#i ol$asayd% ye$ek )ena!e
ye$e/ine #en!eye)ek&i'
Marya Aleksandrovna"n%n *0r,n&,s,n,n al&%nda anla&%l$a! #ir heye)an vard%' :ina"n%n *0!,nde
ya i!leri &a%yan, yasl% *0r,n&,s, annesine 0l,$ korkusu ver$eye ye&iyordu da ar&%yordu #ile' Bir
#aka -ro#le$ daha vard%< :a$an ok 0ne$liydi, a)ele e&$eleri *erekiyordu, #ir de orada kukla
*i#i o&uran ve her eye en*el olan "lane& Mo!*lyakov" vard%6 O varken herhan*i #ir *irii$de
#ulun$ak s0! konusu de/ildi' Marya Aleksandrovna korkun #ir endie iinde $asadan kalk&%'
Ye$ek&en kalk&%klar% anda, Mo!*lyakov"un yan%na *eli-, hi #eklen$edik #ir ekilde, he$en
*i&$esi *erek&i/i iin ok i!,ld,/,n, s0yle$esi deyi$ yerindeyse onu ok e&&i' BNeden a$a>B
diye soru&urdu, i&enlikle' BDey, Marya AleksandrovnaB diye #alad% Mo!*lyakov raha&s%! ve #ira!
da ak%n #ir ekilde, B#ana *ari- #ir ey oldu' Nas%l s0yleye)e/i$i #ile$iyoru$''' L,&.en, 1anr%
ak%na #ana #ir 0/,& verin6B
MN
MOl
BNeler oluyor>B
BBu*,n va.&i! #a#a$a ras&lad%$' +ani &,))ar Boroduyev''' &an%rs%n%!' Yal% ada$ ok 0.keliydi,
#urnu$un #,y,d,/,n, s0yleyerek, #eni a!arlad%' Bu Mordasov"a ,,n), *elii$ ve ona
u/ra$ad%$' "Bu*,n aya *el" dedi' Saa& d0rd, *e&i' +er !a$an, klasik #ir ekilde, ekerle$esini
ya-ar ve saa& #e&e ay%n% ier' Ne ya-a#iliri$> Bir d,,nseni!e Marya Aleksandrovna, hu!ur
iinde ya&s%n, #a#a$ h,k,$e& .onundan -ara al%- ku$ar oynad%/% !a$an onu 0l,$den
kur&ar$%&%' :a&en #u y,!den de #eni$ va.&i! #a#a$ ol$u&u' ?/er :inaida A.anasyevna ile
evlene)ek olursa$, #eni$ sade)e y,! elli n,.uslu #ir k0y,$ ola)ak, a$a onun #ir $ilyonluk k0y,
var' +i o)u/u da yok' ?/er her ey yolunda *iderse vasiye&inde #ana da y,! #in #%raka#ilir'
Ye&$iine *eldi, #ir d,,nseni!e6B
BA$an 1anr%$6 B0ylesini hi duy$ad%$6 8eki ne #ekliyorsun>B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna,
sevin)ini saklaya$adan' B+e$en *idin, he$en6 :a$an kay#e&$e$elisini!' Ye$ek #oyun)a si!i
i!ledi$, ren*ini! u$u&u' +e$en *idin $on a$i, he$en *idin6 +a&&a #u sa#ah u/ray%- sev*isine
lay%k oldu/unu!u *0s&er$eni! *erekirdi6 Ah u *enler, ah6B
BA$a Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov ak%nl%kla' BOnunla konu&u/u$ iin #eni
ele&iren si! de/il $iydini!> Meyhanelerde, #odru$larda avare avare dola%- duran, sakall%
$u5i/in #iri oldu/unu s0yl,yordunu!'B
BAh $on a$i6 nsan iyi)e d,,n,- &a%n$adan -ek ok ey s0yl,yor6 Ben de ha&a ya-a#iliri$,
a!i! de/ili$ ya6 +er neyse )an%$, !a&en 0yle #ir ey s0yledi/i$i ha&%rla$%yoru$, a$a #elki de ruh
hali$ iyi de/ildi''' s&elik si! o !a$an :ina"ya &ali- de/ildini! daha''' (ukusu! #u #en)illik, a$a
ar&%k her eye #aka #ir a%dan #ak$ak *erekir' B0yle ya-&%/%$ iin #eni han*i anne sulaya#ilir>
+e$en *idin, #ir dakika #ile kay#e&$eyin6 Aka$ da orada kal%n''' Ona #enden de s0! edin,
say*% duydu/u$u, sevdi/i$i, de/er verdi/i$i ile&in, elini!den *eldi/in)e *,!el anla&%n6 Ah 1anr%$
&a$a$en akl%$dan %k$%, #unu #eni$ si!e daha 0n)e 0ner$e$ *erekirdi'B
BBana ,$i& verdini! Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov, kendinden *e$i #ir halde'
BYe$in ederi$, ar&%k her dedi/ini!i ya-a)a/%$6 Si!e anla&$aya korkuyordu$6''' Di$di *idiyoru$,
hoa kal%n6 L,&.en :ina A.anasyevna"dan #eni$ ad%$a 0!,r dileyin' 1ekrar d0ne)e/i$'''B
B(al#i$ si!inle $on a$i6 Benden s0! e&$eyi unu&$ay%n6 ;erek&en &a&l% #ir ih&iyar' Onun
hakk%ndaki d,,n)eleri$ ok&and%r de/i&i''' :a&en onun eski Rus &av%rlar%n% her !a$an
sev$ii$dir''' Au revoir, $on a$i, au revoirlB
BOnu #uradan u!akla&%r$ak Sey&an"%n ii6 Yo, yo 1anr% yard%$ ediyor ol$al%6B diye d,,nd,,
sevin&en ne.esi kesilerek'
8avel Aleksandrovi)h, hole %k$% k,rk,n, *iyiyordu ki Nas&asya 8e&rovna #irden .%rlay%- yan%na
*i&&i' +e- #u an% #ekliyor *i#iydi'
BNereye *idiyorsunu!>B diye sordu, onu kolundan &u&arak'
BBoroduyev"in evine, Nas&asya 8e&rovna6 Beni$ va.&i! #a#a$d%r o''' =ok !en*in #ir ih&iyard%r,
#ira! onunla il*ileneyi$ ki $iras%nda #eni de ha&%rlas%n6'''B
8avel Aleksandrovi)h ok keyi.li #ir ruh hali iindeydi'
BBoroduyev"e $i> O halde nianl%n%!a elveda diye#ilirsini!B dedi Nas&asya 8e&rovna kesin #ir
i.adeyle'
B?lveda da ne de$ek oluyor>B
BO de$ek oluyor i&e6 Onun si!e ai& oldu/unu san%yordunu!, de/il $i> A$a onu 8rens"le
evlendir$eye al%%yorlar' (endi kulaklar%$la duydu$'B
B8rens"le $i> Ri)a ederi$ Nas&asya 8e&rovna6B
BNe diye ri)a ediyorsunu! )an%$> (endi kulaklar%n%!la duy$ak is&erseni! -al&onu!u #%rak%-
#eni$le *elin'B
Hili &u&ulan 8avel Aleksandrovi)h -al&osunu %kar%-, -ar$ak ular%na #asarak Nas&asya
8e&rovna"y% i!ledi' (ad%n onu, sa#ah *i!leni- )asusluk ya-&%/% k,,k odaya *0&,rd,'
BBeni #a/%lay%n, a$a Nas&asya 8e&rovna, #,&,n #unlar%n ne de$ek oldu/unu anlaya$%yoru$6'''B
GF
GEB?/ili- dinledi/ini! !a$an anlaya)aks%n%!' +erhalde oyun i$di #alar'B
BNe oyunu>B
BD6 Ba/%rarak konu$ay%n6 Oyun de$ekle si!i kand%r$aya niye&lendiklerini s0yle$e/e
al%%yoru$' Si! 8rensle %k&%k&an sonra Marya Aleksandrovna &a$ #ir saa&, :ina"y% 8rens"le
evlen$esi iin ikna e&$eye u/ra&%' Onu alda&$ak&an daha kolay #ir ey ol$ad%/%n% s0yledi ve
onu evlen$eye !orlad%' Cyle kurna!l%klar denedi ki $ide$ #uland%' Buradan her eyi dinledi$'
:ina ra!% oldu' Si!in hakk%n%!da da konu&ular' 1a$ anla$%yla a-&al yerine koydular si!i6 :ina
si!inle evlen$eye)e/ini a%k a%k s0yledi' Ben de a! a-&al de/ili$6 A! kals%n kurdele &ak%-
*e!e)ek&i$6 Hinleyin, #ak%n6B
B?/er #u do/ruysa, ikili oynuyorlar de$ek&ir6B diye .%s%ldad% 8avel Aleksandrovi)h,
Nas&asya8e&rovna"n%n *0!lerinin iine a-&al a-&al #akarak'
BHinleyin, #ak%n daha neler duya)aks%n%!'B
B8eki nereden dinleyeyi$>B
BBuradan, e/ilin ve anah&ar deli/inden dinleyin'''B
BA$a Nas&asya 8e&rovna, #en''' #en #akalar%n%n konu$alar%n% *i!li)e dinleye$e$ ki'B
BAr&%k #unu d,,n$ek iin *e kald%n%!' ;ururu #ir yana #%rak%n, *eldi/ini!e *0re dinle$elisini!6B
BA$a'''B
BBunu ya-a$a!san%! o !a$an si!i kand%r$alar%na *0! yu$un' Ben si!in iin ,!,leyi$, si!
na!lan%n' Bana ne sanki> Yani #unlar% kendi$ iin ya-$%yoru$ ya' B,&,n aka$ #urada kala)ak
de/ili$6B
8avel Aleksandrovi)h )esare&ini &o-lay%- anah&ar deli/ine e/ildi' (al#i *,$ *,$ a&%yor, akaklar%
!onkluyordu' Ona neler oldu/unu #il$iyordu'
G2
S?(:NC BCLM
BHe$ek Na&alya H$i&riyevna"da iyi !a$an *eirdini!, 0yle $i 8rens>B dedi Marya Aleksandrovna,
yaklaan sava% a*0!l,l,kle #eklerken' Bir yandan da $asu$ #ir soh#e& #ala&$aya
al%%yordu' (al#i #ekle$enin heye)an%yla h%!la a&%yordu'
Ye$ek&en sonra 8rens sa#ah a/%rland%/% salona al%nd%' Marya Aleksandrovna"n%n evinde, #,&,n
0ne$li olaylar ve )iddi &o-lan&%lar he- #u salonda ya-%l%rd%' Ovunurdu salonuyla' Al&% kadeh
ara-&an sonra, yal% ada$ iyi)e *eve$i&i, ayak&a dura$%yordu' Bir yandan da konu$adan
ede$iyordu' ;i&*ide #o#o/a! ol$u&u' Marya Aleksandrovna #unun *ei)i oldu/unu ve
konu/unun yor*un d,,- uyuklaya)a/$% #iliyordu' He$ir &av%nda d0v,l,rd,' Sava alan%n% 0yle
#ir kolaan e&&ik&en sonra, a-k%n ih&iyar%n :ina"ya &a&l% &a&l% B ]ak&%/%n% .ark e&&i ve ana y,re/i
neeyle k%-%rdand%'
B+e$ de ok iyiydiB dedi 8rens' BBilirsini!, Na&alya H$i&iyevna ok $,ke$$el #ir kad%nd%r, ok
$,ke$rnel #ir <ad%n6B
G3.
Marya Aleksandrovna her ne kadar -lanlar%na dal$% olsa da raki#ine 0v*,ler ya/d%r%l$as%na
dayana$ad%'
BA$an )an%$, 8rens6B diye #a/%rd%, *0!leri %%ldayarak' BSi! de ona $,ke$$el derseni! #en ne
d,,ne)e/i$i #ile$e$ ar&%k6 Si! #i!i$ #uradakileri hi &an%$%yorsunu! de$ek&ir, he$ de hi'
+e-si *0s&eri, al&%n k%l%.%n al&%nda he-si d,!en, he-si oyun' (%l%.% kald%r%rsan%!, ieklerin al&%nda
eekar%s% yuvas% #ula)aks%n%!, orada ili/ini!i ke$i/ini!i s0$,re)ekler6B
B;erek&en $i>B diye #a/%rd% 8rens' B=ok a%rd%$'B
BYe$in ederi$ ki 0yle' Ah $on 8rin)e' Bak :ina, *een ha.&a Na&alya H$i&riyevna"n%n evinde olan
*,l,n ve sevi$si! olay% anla&$al%y%$' +a&%rl%yorsun, de/il $i> ?ve&, 8rens, hakk%nda ok iyi
eyler d,,nd,/,n,! o Na&alya H$i&riyevna ile il*ili #ir olay' Ah sev*ili 8rens, si!e ye$in ederi$
dedikodu)u de/ili$ #en6 Bunu si!i e/lendir$ek, #uradaki insanlar%n nas%l oldu/unu anla$an%!
iin )anl% #ir 0rnek olarak anla&%yoru$' ki ha.&a 0n)e Na&alya H$i&riyevna #ana u/rad%' Ona
kahve ikra$ e&&ik ve #ir ey al$ak iin #en odadan %k&%$' ;,$, ekerli/i$de ne kadar eker
oldu/unu *aye& iyi #iliyordu$' A/!%na kadar doluydu' H0n,n)e #ir de #ak&%$ ki, di#inde yaln%!)a
, &ane kal$%' Odada Na&alya H$i&riyevna"dan #aka ki$se yok&u' Ne dersini! #una> (osko)a
&a #ir evi, s%n%rs%! -aras% var' Bu ko$ik #ir 0rnek, a$a si! #undan #i!i$ insanlar%$%! hakk%nda #ir
.ikir edinirsini!'B
B ;erek&en $i>B dedi 8rens, #,y,k #ir ak%nl%kla' Bu ne a*0!l,l,k6 +e-sini &ek #a%na $%
ye$i>B
B&e, o 0yle $,ke$$el #ir kad%nd%r6 Bu i/ren olay% nas%l #uldunu!> Ben #0yle #ir ey ya-a)ak
olsa$ ora)%k&a 0l,rd,$6B BAh eve&''' A$a yine de #elle .e$%ne7 #iliyorsunu!'''B BNa&alya
H$i&riyevna $%> Ri)a ederi$ 8rens, &as sura&l%n%n #iri6 Ah 8rens ah6 Si! neler s0yl,yorsunu!>
Ben de si!in ok daha !evkli oldu/unu!u san%rd%$'''B 7 ;,!el kad%n' '
BAh eve& ya, &as sura&l%''' a$a #iliyorsunu! ok 0!el #ir &ar!% var''' ?ve&, dans eden k,,k k%!%n%n
da oy le''' ok 0!el'''B
BSone)hka $%> A$a 8rens, o daha o)uk6 On d0r& ya%nda6B
BAh eve&''' ok hareke&li, v,)udu da #ii$leniyor''' ok eker #ir k%!6 Onunla dans eden 0&eki k%!
da ok iyi'''B
BAh !avall% 0ks,!,n #iri o 8rens6 Onu s%k s%k evlerine al%rlar'B
BCks,! ha> 8asakl% #irine #en!iyor' ?n a!%ndan ellerini do/ru d,r,s& y%kasa #ari''' A$a yine de
eki)i'''B
8rens he$ #0yle s0yl,yor, he$ de *0!l,/,n, do/rul&u- #,y,k #ir a*0!l,l,kle :ina"ya
#ak%yordu'
BMais *uelle )har$an&e -ersonne6B7 diye $%r%ldand% alak sesle, !evk&en eriyerek'
B :ina #i!e #ir eyler al, yok yok, en iyisi ark% s0yle6 Cyle *,!el sesi var ki 8rens6 1a$ #ir
sana&%' Bir #ilseni! 8rensB dedi Marya Aleksandrovna yu$uak #ir sesle' :ina"n%n s,!,l,r)esine
-iyanoya do/ru *i&$esi !avall% ada$a ye&&i de ar&&% #ile' BOnun nas%l da 0rnek #ir k%! oldu/unu #ir
#ilseni!6 Cyle sev*i doludur, #ana kar% 0yle yu$uak&%r ki6 Ne hassasl%k, ne y,rek6B
BAh eve&, hassasl%k''' +aya&%$da onun *,!elli/iyle kar%la&%r%la#ile)ek &ek #ir kad%n *0rd,$B diye
araya *irdi 8rens yu&kunarak' BO&u! y%l 0n)e 0len (on&es Nainskaya' =ok #,y,leyi)i #ir kad%nd%,
&ari. edile$e! #ir *,!elli/i vard%'" Sonra a%#a%s% ile evlendi'''B
B A%#a%s%yla $% 8rens>B
B?ve& a%#a%''' #ir Arans%!"d%' Onu yur&d%%nda kon& ya-&%' +o #ir ada$d%, e/i&i$liydi, k,,),k
#ir sakal% vard%6B
BA$a''' a$a''' nas%l #ir haya& s,r,yorlard% 8rens>B
BAh eve& *,!el #ir haya&lar% vard%' ;eri k%sa #ir s,re sonra da #oand%lar' (ad%n%n -aras%n% al%-
ka&%' Bir sos y,!,nden .alan kav*a e&$iler'''B
7 Ne ho ey #u' ,
G9
G@BAnne ne alay%$>B diye sordu :ina'
BDark% s0ylesen daha iyi olur :ina' =ok *,!el s0yler 8rens6 M,!i/i sever $isini!>B
BAh eve&6 Char$an&, )har$an&l M,!i/e &u&kunu$' Yur&d%%ndayken Bee&hoven"la &an%$%&%$'B
BBee&hoven $%> :ina d,,ne#iliyor $usun, 8rens Bee&hoven"i &an%yor6B diye #a/%rd% Marya
Aleksandrovna kendinden *eerek' BAh 8rens6 ;erek&en &an%&%n%! $%>B
BAh eve&''' ok s%k% . ikiydik' ?n.iye eki- dururdu' Ne ko$ik ada$d%'B
BBee&hoven $%>B
B?ve& Bee&hoven &a#ii' Asl%nda #elki Bee&hoven de/ildi, o Al$anlar"dan #iriydi' O kadar ok Al$an
vard% ki''' +er neyse, #a!en i-in u)unu ka%r%yoru$'B
BNe s0yle$e$i is&ersin anne>B diye sordu :ina'
B+ani u 0valyenin ark%s% var yaP kalenin han%$%yla 4%/%n%n ark%s%, onu s0yle''' Ah 8rens6
D0valye hik4yelerine #ay%l%yoru$6 Ah o kaleler6 Or&aa/ yaa$%6 ^%klar, yar%$alar''' Ben de
sana elik ederi$ :ina' Bira! daha yakla%n 8rens6 Ah o kaleler ah6B
B?ve& ya kaleler' Ben de kaleleri severi$B diye $%r%ldand% 8rens )okuyla, &ek *0!,n, :ina"ya
dikerek' BA$an''' 1anr%$6B diye #a/%rd%' BO ak hik4yesi6 Ben onu #iliyoru$6 Y%llar 0n)e duydu$'''
Bana 0yle ok eyi ha&%rla&%yor ki''' Ah 1anr%$6B
:ina s0yle$e/e #alay%n)a 8rens"e neler oldu/unu anla&$aya)a/%$' Bir !a$anlar ok ,nl, olan
o eski, Arans%! ak ark%s%n% s0yledi' =ok *,!el s0yl,yordu' ?&kileyi)i, -,r,!s,!, in)e sesi insan%n
iine iliyordu' Sevi$li y,!,, ahane *0!leri, &ulara #asan in)e -ar$aklan, kal%n, ka-kara, -arlak
salar%, ini- kalkan *0/s,, *ururlu, $uh&ee$, soylu *0r,n,, !avall% ih&iyar% #,y,ledi' 8rens k%!
ark% s0ylerken *0!,n, ondan ala$%yordu, heye)andan #o/ula)ak *i#iydi' Da$-anya, $,!ik ve
)anlanan an%larla ki$in *,!el
GM
an%lar% yok&ur ki> k%!%an yal% y,re/i u!un !a$and%r ol$ad%/% kadar h%!l% a&$aya #alad%'''
Neredeyse :ina"n%n 0n,nde di!,s&, 0ke)ek ve ark%s%n% #i&irene kadar a/laya)ak&%'
BMa )har$an&e en.an&6B diye #a/%rd% :ina"n$ -ar$aklar%n% 0-erek'B Lous$e ravisse!676 Di$di
ha&%rl%yoru$''' a$a''' a$a''' $a )har$an&e en.an&'''B
8rens s0yle$eye al%&%/% eyin sonunu *e&ire$edi'
Marya Aleksandrovna &a$ !a$an% oldu/unu hisse&&i'
BNeden kendini!i ,!,yorsunu! 8rens>B diye #a/%rd% )iddiye&le' BBu duy*usall%kla, #u ener5iyle, #u
ruhsal !en*inlikle kendini!i )anl% )anl% *0$,yorsunu!6 nsanlardan ve dos&lar%n%!dan
ka%yorsunu!6 Bu a..edil$e! #ir ey6 (endini!i d,,n,n 8rens6 ;0!lerini!i a%- haya&a #ir #ak%n6
;e$iini!in, *enli/ini!in, kay*%s%! *,nlerini!in an%lar%n% ha&%rlay%n, onlar% )anland%rarak kendini!
de hareke&lenin6 Yine insanlar%n aras%na kar%%n6 Yurd%%na %k%n' &alya"ya, s-anya"ya *idin
8rens6''' Si!e reh#erlik ede)ek #irine ih&iya duya)aks%n%!, si!i seven, say*% duyan, heye)an%n%!%
-aylaa)ak #irine ih&iya duya)aks%n%!6 Nas%l olsa dos&lar%n%! var6 =a/%r%n onlar%, e&ra.%n%!a
&o-lay%n, he-si *ele)ek&ir' +er eyi #%rak%- ilk *elen #en oluru$' Hos&lu/u$u!u unu&$ad%$ 8rens,
ko)a$% #ile #%rak%- -eini!den *eliri$''' Ah e/er daha *en olsayd%$, e/er k%!%$ kadar *,!el ve
eki)i olsayd%$, si!e yol)ulu/unu!da elik ederdi$, re.aka&ini!, eini! olurdu$'B
BAh si!in #ir !a$anlar ,ne )har$an&e -ersonne77 oldu/unu!dan e$ini$B dedi 8rens, #urnunu
$endiline silerken' ;0!,nde yalar vard%'
B=o)uklar%$%! sayesinde ya%yoru! 8rensB dedi Marya Aleksandrovna #0#,rlenerek' BBeni$ de
koruyu)u #ir $ele/i$ var6 Huy*u ve d,,n)e arkada%$ k%!%$6 S%r. #enden ayr%l$ak is&e$edi/i
iin yedi &ane evlen$e &ekli.ini *eri evirdi'B
BCyleyse si! #ana elik ederken o da #i!i$le *ele)ek> O !a$an
Akl%$% #a%$dan ald%n%!' 77 +o "5iri'
GGseve seve *ideri$6B dedi 8rens )anlanarak' B(esinlikle *ideri$6 He$ek ,$i&lene#iliri$''' O
#,y,leyi)i #ir o)uk6 Ma )har$an&e en.an&l'''B 8rens yine :ina"n%n ellerini 0-$eye #alad%' :avall%
ada$, 0n,nde di! 0k$eye ha!%rd%'
BA$a''' a$a 8rens ",$i&lene#iliri$" de ne de$ek>B dedi Marya Aleksandrovna la.%n% keserek'
B,y,k #ir la. kala#al%/%n%n #alaya)a/%n% hissediyordu' BNe *ari-sini! 8rens6 Si! #ir kad%n%n
il*isine lay%k ol$ad%/%n%!% $% d,,n,yorsunu!> Bir erke/in eki)ili/i *en ol$as%ndan
kaynaklan$a! ki' Unu&$ay%n ki si!in soylu #ir yan%n%! var6 Si! ki#arl%/%n, na!ik duy*ular%n ve
&av%rlar%n &e$sil)isisini!6 Maria yal% Ma!e--a"ya &u&ul$a$% $%yd%> Bil$e$ ka%n)% Louis"nin
saray%ndaki eki)i Marki Lau!unE9"i ha&%rl%yoru$''' Ada$ saray%n en *,!el kad%n%n%n kal#ini
.e&he&&i/i !a$an yal% #ir ada$d%6''' Si!in yal% oldu/unu!u ki$ s0yle$i> Bu .ikri ka.an%!a ki$
sok&u> Si!in *i#i erkekler yalan%r $% hi> Si!in *i#i duy*ular%, d,,n)eleri, neesi, akl%, ener5isi
ve *0r*,s, !en*in #iri yalan%r $%> 1ek ya-$an%! *ereken #eni$ :ina$ *i#i *,!el, *en #iriyle
evleni-, yur&d%%na, %l%)alara *i&$ek' 1a#ii :ina yaln%!)a #ir 0rnek, #en onu kas&e&$ek is&e$edi$'
Nas%l $ua!!a$ #ir e&ki yara&a)a/%n% *0r,rs,n,!6 Si! &a$ #ir soylu, o ise *,!eller *,!eli6 (oluna
*iri- *aye& vakarl% #ir ekilde y,r,rs,n,!' Si! e&ra.a n,k&eler saarken, o si!e #,y,leyi)i ark%lar
s0yler, %l%)adaki herkes si!i *0r$eye *elir6 B,&,n Avru-a"dan #ir ses y,kselir, ,rk, #,&,n
*a!e&eler ve ele&iri s,&unlar% he- #ir a/%!dan 8rens 8rens diye #a/%r%rlar6 Si! h4l4 ,$i&&en s0!
ediyorsunu!6B
B?le&iri s,&unlar% ha''' Ah eve&6''' ;a!e&elerdeki si &unlar'''B diye $%r%ldand%' Marya
Aleksandrovna"n%n dediklerinin un)ak yar%s%n% anla$%&%' ;i&*ide daha ok *eviyordu' B=o)uku$
e/er yor*un de/ilseni! #i!e de$in s0yledi/ini! ak ark%s%n% &ekrar soy leyin l,&.en6B
B Ah 8rens6 Haha *,!el #aka ark%lar da #ilir'' 'L"hiro% de,e7 "yi ha&%rl%yor $usunu! 8rens> Haha
0n)e duy$u&unu! de/il $i>B 7 (%rlan*%'
GN
B?ve& ha&%rl%yoru$''' Yok yok unu&$uu$' Ben ayn% ark%y% is&iyoru$' He$in s0yledi/ini6
L"hirondelle"yi dinle$ek is&e$iyoru$6 ?ski aklar% severi$B dedi 8rens o)uk *i#i yal vararak'
:ina ark% \% &ekrar s0yledi' Bu ke! 8rens kendisini &u&a$ad% ve :ina"n%n 0n,nde di! 0k&,'
A/l%yordu'
BO $a #elle )h4&elaine6B7 dedi he$ yal%l%k&an, he$ de heye)andan h%r%ldayan #ir sesle' BO $a
)har$an&e )h4&elaine6 Ah #eni$ sev*ili k,,/,$6 Bana 0yle eyler ha&%rla&&%n ki''' &a eskilere
*0&,rd,n''' O !a$anlar her eyin ileride daha *,!el ola)a/%n% san%rd%$' Likon&esle d,e&
ya-ard%k''' he$ de #u ak ark%s%nda''' a$a i$di''' ar&%k hi#ir ey #il$iyoru$'''B
8rens konuurken sanki #o/uluyor$u *i#i s%k s%k ne.es al%yordu' Hili dikka&i eke)ek ekilde
s,r,yordu' Ba!% keli$elerini anla$ak i$k4ns%!d%' +eye)an%na yenik d,&,/, #elli oluyordu'
Marya Aleksandrovna yan*%na k0r,kle *i&&i'
B8rens6 San%r%$ si! #eni$ :ina$"a 4%k oluyorsunu!6B diye #a/%rd%, &a$ an%n% yakalad%/%n%
hissederek'
8rens kad%n%n #eklen&ilerini daha da yo/unla&%ra)ak ekilde )eva- verdi'
BHeli *i#i 4%/%$ ona6B diye #a/%rd%, h4l4 di!,s&, duran ve heye)andan &i&reyen yal% ada$ #irden'
?ski )anl%l%/%na &ekrar kavu$u&u' BOna )an%$% #ile verirdi$6 Ye&er ki ,$idi$ olsun''' Ah l,&.en
kalk$a$a yard%$ edin, ar&%k ekle$leri$ iyi)e !ay%.lad%''' Beni$''' ona kal#i$i sun$ak iin ,$idi$
olsayd%''' o !a$an''' #en''' #ana her *,n ak ark%lar% s0ylerdi, #en de ona #akard%$''' #akard%$''
' Ah 1anr%$6B
B8rens 8rens6 Yani ona evlen$e &ekli.inde $i #ulunuyorsunu!> Onu #enden al$ak $%
is&iyorsunu!, :ina$"% #enden ala)ak $%s%n%!> Beni$ &a&l%, $elek :ina$"%> Seni #%rak$a$ :ina6
Seni an)ak kollar%$dan !orla ala#ilirler6B Marya Aleksandrovna k%!%na ko&u ve
7 ;,!el a&o sahi#esi'
GO:ina"n%n kuvve&li)e i&&i/ini hisse&$esine ra/$en onu s%k% s%k% ku)aklad%''' Olay% #ira!
a#ar&%yordu' :ina #,&,n varl%/%yla olanlar%n .ark%ndayd% ve anla&%l$a\ #ir ne.re&le i!liyordu' Yine de
sesini %kar$ad%' Marya Aleksandrovna"n%n da is&edi/i #uydu'
BAnnesinden ayr%l$a$ak iin doku! evlen$e &ekli.ini *eri evirdi6B diye #a/%rd%' BA$a i$di,
kal#i$ #ir ayr%l%k oldu/unu hissediyor' Si!e nas%l #ak&%/%n%n .ark%nday%$''' Soylu &av%rlar%n%!la onu
ok e&kiledini!' Ah u in)eli/ini! yok $u 8rens>''' Ah6 Bi!i ay%ra)aks%n%!P #unu hissediyoru$6'''B
BOna &a-%yoru$6B diye $%r%ldand% 8rens, kavak ya-ra/% *i#i &i&reyerek'
BHe$ek annenden ayr%l%yorsun6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, #ir ke! daha :ina"n%n
#oynuna a&%larak'
:ina #u a)%kl% sahneyi sona erdir$ek iin a)ele e&&i' Sessi!)e *,!el elini 8rens"e u!a&&%, ha&&a
*,l$eyi #ile #aard%' 8rens say*%yla kar%%k #ir korku duyarak elini ald% ve 0-,),klere #o/du'
B&e i$di yaa$aya #al%yoru$B diye $%r%ldand%, heye)andan #o/ulur)as%na'
B:ina6B dedi Marya Aleksandrovna )iddiye&le' BBu ada$a iyi #ak6 1an%d%/%$ en soylu, en onurlu
ada$d%r6 Or&aa/%n 0valyesidir o6 A$a #iliyor 8rens, o #unu #iliyor''' Ah6 Buraya nereden
*eldini!> Si!e #,&,n ha!ine$i, $ele/i$i veriyoru$6 Ona iyi #ak%n 8rens6 Si!e #ir anne olarak
yalvar%yoru$' +an*i anne ,!,ld,/,$ iin #eni ay%-laya#ilir>B
BYe&er anne6B diye .%s%ldad% :ina'
BOnu in)in$ek&en koruya)ak $%s%n%! 8rens> :ina$"%n onurunu in)i&$e/e )esare& eden olursa
k%l%)%n%!la kar% kar%ya *ele)ek $i>B
BYe&er anne yoksa'''B
B1a#ii ki'''B diye $%r%ldand% 8rens' BAn)ak i$di yaa$aya #alad%$''' H,/,n,n he$en i$di, u
anda ol$as%n% is&iyoru$'''
#en''' +e$en Hukhanovo"ya ha#er *0nder$eliyi$' Orada el$aslar%$ var' Onlar% ayaklar%na
ser$ek is&iyoru$'''B
BNe evk6 Ne %l*%nl%k6 Ne soylu duy*ular6B dedi Marya Aleksandrovna' H,nyadan elini!i e&e/ini!i
ekerek kendini!i yava yava $ahvede#ilirsini! 8rens' Bunu #inler)e ke! s0yleye)e/i$6 O
)ehenne$i d,,nd,ke, da$arlar%$da kan%$ alevleniyor'''B
B=ok korkuyordu$B diye $%r%ldand% 8rens inleyerek, ok heye)anl%yd%' BBeni ak%l has&anesine
ya&%ra)aklard%''' =ok kork$u&u$6B
BAk%l has&anesi $i> Ah ne )anavarl%k6 Onlar insan ola$a!lar6 Ne hainlik6 8rens, #unu duy$u&u$6
A$a as%l o insanlar deli6 Neden a$a neden>B
BBil$iyoru$6B dedi yal% ada$ *,s,! #ir halde kol&u/a 0kerek' BBir #aloya *i&$i&i$, orada #ir
.%kra anla&&%$, herhalde onu sev$ediler' Sonra #a%$ #elaya *irdi6B
B1ek neden #u $uydu 8rens>B
B+ay%r' Sonra 8rens 8yo&r He$en&yi)h ile k4/%& oynad%$, #ir &,rl, al&% ya-a$ad%$' ki -a-a!%$, ,
k%!%$ vard%''' yok yok, , k%!%$, iki -a-a!%$ vard% *ali#a''' Yo6 Bir -a-a!6 Sonra k%!lar'''B
BYani s%r. #u y,!den 0yle $i> Nedeni #uydu6 Ne korkun #ir a)%$as%!l%k6 A/l%yorsunu! 8rens6
Ar&%k he-si *e&i6 Ben si!in yan%n%!day%$ 8rens6 :ina ile kala)a/%$, &ek keli$e ede#ile)ekler $i
#akal%$6''' Asl%na #akarsan%! si!in evlili/ini! onlar% e&kileye)ek' U&ana)aklar6 +4l4 *,l,
oldu/unu!u anlaya)aklar''' Yani, #0ylesine *,!el #ir k%!%n #ir deliyle evlen$eye)e/ini .ark
ede)ekler6 Ar&%k #a%n%!% di$dik &u&a#ilirsini!' ;0!lerinin iine #aka)aks%n%!'''B
B1a#ii )an%$, *0!lerinin iine #aka)a/%$B diye $%r%ldand% 8rens *0!lerini ka-a&arak'
BAr&%k &a$a$en *evediB diye d,,nd, Marya Aleksandrovna' BBou #ouna konuu-
duruyoru$6B
B8erian oldunu! 8rens, #unun .ark%nday%$' Ar&%k sakinle$eli
NF
NEE
ve heye)anlardan kur&ul$al%s%n%!B dedi #ir anne edas%yla 8rens"e do/ru e/ilerek'
B?ve& ya, #ira! dinlen$eliyi$B dedi 8rens'
BHo/ru, raha&lay%n 8rens6 B,&,n #u heye)an''' Hurun #en de si!inle *eleyi$''' ;erekirse si!i
kendi$ ya&%r%r%$' Neden o res$e #ak%yorsunu! 8rens> Anne$in -or&resi' O #ir kad%n de/il,
$elek&i6 Ar&%k ara$%!da de/il' =ok erde$li #ir kad%nd%6 =ok erde$liydi 8rens6 Onun iin #aka #ir
ey s0ylene$e!'B
B?rde$li $i> C"es&5o,7''' Beni$ de #ir anne$ Lard%''' 8renses'' ' Ola/an,s&, i$an #ir kad%nd%'''
Asl%nda s0yle$ek is&edi/i$ #u de/ildi''' +a.%!a$ iyi)e !ay%.lad% ar&%k' Adieu, $a )har$an&e
en.an&R''' Bu*,n''' ya da yar%n''' ne .ark eder''' ok seviniri$6 Au revoir, au revoirlB 1a$ eliyle
0-,),k *0nder$ek ,!ereydi ki kayd% ve a! kals%n yere ka-aklan%vere)ek&i'
BHikka&li olun 8rens6 (olu$a &u&ununB diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna'
BChar$an&6 Char$an&6B diye $%r%ldand% y,r,rken' BAn)ak i$di yaa$aya #alad%$'''B
:ina yaln%! kal$%&%' Ruhuna dayan%l$a! #ir a/%rl%k 0k&,' Midesi #ulan%yordu' (endisini aa/%l%k
#iri *i#i hissediyor, yanaklar% yan%yordu' Yu$ruklar%n% s%k$%, dilerini *%)%rda&%yordu, #a%n% 0n,ne
e/$i, hi k%-%rda$adan duruyordu' ;0!lerinden u&an *0!yalar% d0k,l,yordu''' 1a$ o anda
ka-% a%ld% ve Mo!*lyakov odaya *irdi'
7 Bu *,!el'
N2
HO(U:UNCU BCLM
+er eyi, her eyi duy$u&u6
Odaya y,r,yerek de/il koarak *el$i&i' C.keden ve heye)andan sa-sar%yd%' :ina ona ak%n
ak%n #ak&%'
BHe$ek #unun -eindeydini!6B diye #a/%rd%, ne.esi kesilerek' BSonunda nas%l #ir kad%n
oldu/unu!u anlad%$6B
BNas%l #ir kad%n$%%$>B diye sordu :ina, sanki #ir deliye #ak%yor$u *i#i #akarak' Birden
*0!lerini 0.ke #,r,d,' BBeni$le #0yle konu$aya nas%l )esare& ede#iliyorsunu!>B dedi ,!erine
do/ru *iderek'
B+er eyi duydu$6B dediMo!*lyakov )iddi )iddi ve elinde ol$adan #ir ad%$ *eriledi'
BHuydunu! $u> He$ek ka-%lar% dinliyorsunu!>B dedi :ina onu k,,$seyerek'
B?ve&6 (a-%lar% dinliyoru$6 Bunun #,y,k #ir ahlaks%!l%k oldu/unu #iliyoru$, a$a en a!%ndan si!in
nas%l #ir''' #ir''' Si!i &a
N3.
$$laya)ak #ir keli$e''' #ul$ak&a !orlan%yoru$B dedi :ina"n%n #ak%lar%ndan *i&*ide daha ok
korkarak'
BHuy$u olsan%! #ile #eni neyle sulaya#ilirsini!> Beni sula$aya ne hakk%n%! var> Beni$le
#0yle k,s&aha konu$a hakk%n% nereden #uluyorsunu!>B
BBen $i> Nereden $i #uluyoru$> Bana #unu nas%l sorars%n%!> Si! 8rens"le evleniyorsunu! ve
#eni$ konu$aya hakk%$ yok, 0yle" $i>'''Bana s0! ver$i&ini! si!6B " BNe !a$an>B BNe de$ek
"ne !a$an">B
BBu sa#ah #a%$a $usalla& oldu/unu! !a$an, si!e olu$lu #ir )eva- ver$e$in olanaks%!
oldu/unu *aye& kesin #ir ekilde s0yle$i&i$'B
BA$a #eni *eri evir$e$i, &a$a$en redde&$e$i&ini!' He$ek #eni yedek&e &u&uyordunu!6 Yani
#eni kand%r%yordunu!'B
:ina"n%n y,!,nde, sanki #ir #%ak dar#esi al$% *i#i #ir i.ade #elirdi, a$a duy*ular%n% #as&%rd%'
B?/er si!i *eri evir$ediyse$B diye #alad% :ina, sesindeki *, hissedilen &i&re$eyi #as&%r$aya
al%arak, B#u si!e ,!,ld,/,$ iindi' Bana he$en "hay%r" de$eyi-, si!i #ira! daha &an%$a$ iin
#ekle$e$ konusunda yalvard%n%!' "Onurlu #ir ada$ oldu/u$u anlad%/%n%! !a$an #eni
redde&$eye)eksini!" dedini!' Bunlar si!in keli$elerini!' Haha #ana kur ya-$aya #alad%/%n%!
anda #unlar% s0yledini!' nk4r ede)ek de/ilsini! ya6 Di$di #ana si!i kand%rd%/%$% s0yle$e
k,s&ahl%/%nda #ulunuyorsunu!' Bu*,n s0! verdi/ini!den iki ha.&a 0n)e si!i kar%$da *0rd, *,$
anda duy d,/,$ raha&s%!l%/% kendi *0!,n,!le *0rd,n,!, rahas%!l%/%$% si!den *i!le$edi$, &a$
&ersine 0!ellikle #elli e&&i$' Bunu kendini! de .ark e&$i ol$al%s%n%! ki erken *eliini!e k%!%-
k%!$ad%/%$% sordunu!' Bir kad%n, raha&s%!l%/%$ *i!leye$edi/i, *i!le$ek is&e$edi/i #ir ada$%
kand%rd%/% iin sulana$a! herhalde' Si!i yedek&e &u&&u/u$u s0yle$e )esare&inde #ulundunu!'
Bu konuda da si!e an)ak 0yle #ir )eva-
N9
vere#iliri$< "Bir erkek en k,,k #ir ak%l k%r%n&%s% #ile &a%$%yor ola#ilir, a$a s%r. iyi #ir insan oldu/u
iin onunla evlen$ek d,,n,le#ilir'" Oysa i$di, si!in yaln%!)a #ir a-&al de/il, ayn% !a$anda da
!ararl% #ir a-&al oldu/unu!a inand%/%$ iin, si!e iyi yol)uluklar ve $u&luluklar dile$ek&en #aka #ir
ey kal$%yor #ana' ;,le *,le6B
:ina #unlar% s0yledik&en sonra arkas%n% d0n,- a/%r a/%r odadan %k&%'
+er eyin #i&&i/ini anlayan Mo!*lyakov 0.keden k0-,r,yordu'
BYa6 He$ek a-&al%$, 0yle $i>B diye #a/%rd%' BHe$ek i$di a-&al oldu$6 8ek4l4 o !a$an, hoa
kal%n6 A$a *i&$eden 0n)e, 8rens"i nas%l iiri- de ka.esledi/ini!i #,&,n kasa#aya anla&a)a/%$6
+erkese s0yleye)e/i$6 Mo!*lyakov"un ne oldu/unu o !a$an *0re)eksini!6B
:ina #irden kork&u, sanki )eva- vere)ek$i *i#i duraklad%, a$a #ir an iin d,,nd,k&en sonra
ald%r$a!l%kla o$u!lar%n% silk&i ve ka-%y% ar-%- %k&%'B
1a$ o anda Marya Aleksandrovna ka-%da #elirdi' Mo!*lyakov"un #a/%r$alar%n% duy$u, neler
oldu/unu he$en anlayarak korkudan donu- kal$%&%' Mo!*lyakov hen,! *i&$e$i&i, Mo!*lyakov
8rens"e ok yak%nd%, Mo!*lyakov #unu #,&,n kasa#aya yaya#ilirdiP oysaki k%sa #ir s,re iin de
olsa *i!lilik ok 0ne$liydi6 Marya Aleksandrovna ne ya-a)a/%n% #iliyordu' Bir an iinde neyin ne
oldu/unu kavrad%, Mo!*lyakov hi#ir eye kalk%$adan onu sakinle&ir$enin yolunu -lanlad% #ile'
BNe oldu $on a$ilB dedi ve yan$a do/ru *idi- dos&a kolunu u!a&&%'
BMon a$i de ne de$ek oluyor>B diye #a/%rd% 0.keyle' BB,&,n ya-&%klar%n%!dan sonra #ana $on
a$i diye#iliyor $usunu!> Beni$le e/len$eyin sev*ili han%$e.endi6 Beni ikin)i ke!
kand%ra)a/%n%!% $% san%yorsunu!>B
N@
BSi!i #u halde *0rd,/,$e *erek&en ok ,!,ld,$ 8avel Aleksandrovi)h' Bunlar nas%l s0!ler6 Bir
han%$%n yan%nda nas%l konuuyorsunu! 0yle>B
BBir han%$%n yan%nda $%> Si!''' #ir han%$dan #aka her ey ola#ilirsini!6B diye #a/%rd%
Mo!*lyakov' Bu -a&la$ayla neye niye&lendi/ini &a$ olarak #ile$iyoru$, a$a )an s%k%)% #ir ey
oldu/u kesindi'
Marya Aleksandrovna ona &a&l% &a&l% #ak&%'
BO&urun6B dedi on #e dakika kadar 0n)e 8rens"in o&urdu/u kol&u/u *0s&ererek'
B1anr% ak%na #eni dinleyin Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% ak%na d0nen Mo!*lyakov' BBana
0yle #ir #ak%yorsunu! ki insan si!in de/il de #eni$ k0&, #ir eyler ya-&%/%$% san%r6 B0yle
davrana$a!s%n%!6''' Du ses &onunu!a #ak%n6''' nsan ar&%k #u kadar%na da dayana$a!''' Aark%nda
$%s%n%!>B
BHos&u$6B dedi Marya Aleksandrovna' BSi!e #0yle hi&a- e&$e$e i!in ver$elisini!, ,nk, #enden
daha iyi dos&unu! yok' Hos&u$6 A)% ekiyorsunu!, ok ,!*,ns,n,!, kal#ini! yaraland%, #u y,!den
de #eni$le #0yle konu$an%! hi a%r&%)% de/il' A$a #en si!e ii$i aa)a/%$, ,nk, si!in
*0!,n,!de kendi$i sulu hissediyoru$' O&urun da konual%$'B
Marya Aleksandrovna"n%n sesi ok yu$uak&%'
Y,! ha&lar%nda a)% ekiyor$u *i#i #ir i.ade vard%' Dak%na d0nen Mo!*lyakov he$en yan%ndaki
#ir kol&u/a o&urdu' '
BHe$ek ka-%y% dinliyordunu!>B diye deva$ e&&i ay%-layan #ir ekilde y,!,ne #akarak'
B?ve&6 Hinle$eseydi$ ah$ak ola)ak&%$6 Ne olursa olsun, #ana kar% ha!%rlad%/%n%! -lan% #,&,n
ayr%n&%lar%yla 0/ren$i oldu$6B diye )eva- verdi ka#a #ir ekilde ve kendi 0.kesiyle kendi kendini
k%k%r&%yordu'
BSi\in *i#i -rensi-leri olan, oku$u #iri #0yle #ir davran%&a #uluna#iliyor de$ek> A$an 1anr%$6B
NM
Mo!*lyakov yerinden s%rad%'
BA$a Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd%' Bu dayan%l$a! #ir ey6 Bakalar%n% yar*%la$adan 0n)e
si! kendi -rensi-lerini!i ve neler -lanlad%/%n%!% #ir d,,nseni!e6B
BBir ey daha varB dedi kad%n onun i&ira!lar%na hi ald%r$adan' BSi!e ka-%y% dinle$e .ikrini ki$
a%lad%> (i$ uyard%, )asus ki$> Beni$ #il$ek is&edi/i$ ey #u>B
B!*,n,$ a$a si!e #unu s0yleye)ek de/ili$'B
BNas%l is&erseni!, #en kendi$ 0/reniri$' Si!e kar% sulu oldu/u$u s0yle$i&i$' A$a olaylara
#aka)ak olursan%!, #eni$ si!in iyili/ini! iin sulu duru$a d,&,/,$, *0re)eksini!6B
BBeni$ iyili/i$ iin $i> B ir #u eksik&i6 Si!e ye$in ederi$ ar&%k #eni kand%ra$aya)aks%n%!6 O
kadar da de/il'B
(ol&u/unda 0yle #ir d0nd, ki kol&uk a&%rdad%'
BHos&u$, e/er $,$k,nse #ira! so/ukkanl% ol$a/a al%%n' S0yleye)ekleri$i dikka&le dinleye)ek
olursan%! #ana hak vere)eksini!' Cn)elikle, #,&,n olanlar%, her eyi si!e anla&$al%y%$, ka-%lar%
dinle$eden her eyi en in)e ayr%n&%s%na kadar #enden 0/ren$i ola)aks%n%!' Bunlar% si!e daha
0n)e anla&$ad%ysa$, hen,! -lan aa$as%nda oldu/u iindi' Belki *erekle$eye)ek&i'
;0r,yorsunu! ya ok a%k konuuyoru$' kin)i olarak, l,&.en k%!%$% sula$ay%n' O si!i deli *i#i
seviyor' nan%l$a! #ir a#ayla onu si!den u!akla&%r%- 8rensle evlen$eye ikna ede#ildi$'B
B?ve&, #u %l*%n)a aka &an%k ol$a !evkine eri&i$B dedi Mo!*lyakov alayl% alayl%'
B8eki si! onunla nas%l #ir &onda konu&unu!> Bu *en #ir han%$a 4%k oldu/u san%lan #ir erke/e
yak%%yor $uydu> yi ye&i&iril$i #ir erkek #0yle $i davran%r> Onu in)i&&ini! ve raha&s%! e&&ini!'B
BBunun iyi ye&i&iril$ekle #ir il*isi yok Marya Aleksandrovna6 Bu*,n y,!,$e *,ld,n,!, a$a #en
8rens"le %k%- *i&&ik&en sonra arka$dan neler s0yle$isini!6 S0ylediklerini!i hakare& olarak ka#ul
ediyoru$6 +er eyden ha#eri$ var, her eyden6B
NG
r
B+i kukusu! ayn% -is kaynak&an 0/ren$isini!B dedi Marya Aleksandrovna, k,,k *0ren #ir
*,l,$se$eyle' B?ve& 8avel Aleksandrovi)h, si!e hakare& e&&i$, arkan%!dan #ir s,r, ey s0yledi$,
i&ira. ediyoru$, ok a#a har)ad%$' in asl% si!i k%!%$%n *0!,nde alal&$ak, ha&&a $,$k,nse i.&ira
e&$ek !orundayd%$' Bu #ile onu si!den va!*eir$ek iin ne kadar u/ra&%/%$% *0s&erir6 Ne dar
*0r,l, #ir ada$s%n%!6 ?/er si!i sev$eseydi si!i k0&,le$e$e, ko$ik ve de/ersi! #ir duru$a
d,,r$e$e, #u &,r 0!,$ler ara$a$a *erek kal%r $%yd% hi> Si! daha her eyi #il$iyorsunu!6
Si!i onun kal#inden %kara#il$ek iin #,&,n annelik o&ori&e$i kullan$ak !orunda kald%$,
inan%l$a! a#alardan sonra an)ak *0s&er$elik #ir onay ala#ildi$' ?/er #i!i dinlediyseni! 8rens
konusunda #eni &ek #ir s0!le ya da &av%rla #ile des&ekle$edi/ini .ark e&$isini!dir' A/!%n% a%- &ek
keli$e #ile e&$edi' Dark%y% #ile ro#o& *i#i s0yledi' B,&,n #edeniyle a)% ekiyordu, !a&en ona a
d%/%$ iin 8rens"i odadan %kard%$' (endi #a%na kald%/%nda h,n*,r h,n*,r a/lad%/%ndan e$ini$'
eri *irdi/ini!de *0r$, ol$al%s%n%!'''B
Mo!*lyakov *erek&en de odaya *irdi/i anda :ina"n%n a/lad%/%n% ha&%rlad%'
B8eki si! neden #ana kar%s%n%! Marya Aleksandrovna>B diye #a/%rd%' BNeden #eni k0&,ledini!,
i.&ira a&&%n%!, on)a eyi ya-&%n%!>B
BAh o da #aka #ir ey6 Bu soruyu en #a%nda sora)ak kadar $an&%kl% olsayd%n%! her eyi ok&an
0/ren$i ola)ak&%n%!' ?ve&, hakl%s%n%!6 B,&,n #unlar% #en ya-&%$, &ek #a%$a #en' :ina"y% #u ie
kar%&%r$ay%n' 8eki neden ya-&%$> S0yleyeyi$< Cn)elikle :ina iin ya-&%$' 8rens !en*in, soylu,
evresi var, onunla evlen$ekle :ina $,ke$$el #ir k%s$e&e kon$u ola)ak' Bir *,n, #elki de ok
*e$eden 0ld,/,nde 0yle ya da #0yle he-i$i! 0l,- *ide)e/i! :ina *en #ir dul, #ir 8renses,
y,ksek sosye&enin #ir ,yesi ve #,y,k olas%l%kla da ok !en*in #ir kad%n ola)ak' O !a$an ki$inle
is&erse onunla evlene#ile)ek, $,ke$$el #ir evlilik ya-a#ile)ek' (ukusu! sevdi/i ve 8rensle
evlenerek kal#ini k%rd%/% ada$la evlene)ek'
NN
Huydu/u vi)dan a!a#% sevdi/i ada$%n *0nl,n, al$ak iin her eyi ya-$as%na neden ola)ak&%r'B
B+$$6B dedi Mo!*lyakov, d,,n)eli d,,n)eli ayakka#%s%n% seyrederken'
Bkin)i nedenden de k%sa)a s0! edeyi$B diye deva$ e&&i Marya Aleksandrovna, B#unu
anlaya$aya#ilirsini!' Du okudu/unu! Shakes-eare"den -ek ok y,)e duy*ular %kar%yorsunu!'
=ok iyi #iri ol$an%!a ra/$en daha ok *ensini!' Bense #ir anneyi$ 8avel Aleksandrovi)h6
Bak%n< Ben :ina"y% 8rens"le #ira! da 8rens"in yarar% iin evlendiriyoru$, ,nk, #u evlilik sayesinde
onu kur&ar$ak is&iyoru$' ?skiden #eri, o soylu, al&%n kal-li, 0valye ruhlu, onurlu ih&iyar% severi$'
Bi! dos&&uk' O i/ren kad%n%n -eneleri aras%nda -erian #ir h4lde !avall%' Ada$%n 0l,$, onun
elinden ola)ak' 1anr% ahidi$dir, #unun ku&sall%/%n% 0ne s,rerek :ina"ya #u evlili/i ka#ul
e&&ire#ildi$' Onda da 0valye ruhu var' ?n .a!la #ir y%ll%k 0$r, kal$% #iradan%$ des&e/i,
avun&usu, arkada%, o)u/u, sevdi/i, ve il4h% ol$an%n #ir +%ris&iyanl%k erde$i ola)a/%n% s0yledi$'
Son *,nlerinde e&ra.%nda o i/ren kad%n, korku ve s%k%n&% de/il, ayd%nl%k, dos&luk ve sev*i ol$al%'
Son ayd%nl%k *,nleri ona )enne&i ha&%rla&$al%6 Ben)illik #unun neresinde, s0yler $isini!> Bu
#en)illik de/il he$irelere yara%r #ir kahra$anl%k6B
BYani si!''' si! #unu s%r. 8rens"i d,,nerek, he$irelere 0!*, kahra$anl%k ad%na ya-&%n%! 0yle
$i>B dedi Mo!*lyakov a)eleyle, alayl% alayl%'
BSorunu!u *aye& iyi anlad%$ 8avel Aleksandrovi)h' Anla$% ok a%k' San%r%$ si! kendi %kar%$%!la
8rens"inkini #ir#irine kar%&%rd%/%$%!% d,,n,yorsunu!' +e$ ne olur ki> nsan #0yle hesa-lar
d,,ne#ilir, a$a #unlar -lanl% eyler de/ildir, kendiliklerinden or&aya %k%verirler' B0ylesine a%k #ir
i&ira.%n si!i ok a%r&&%/%n% #iliyoru$, a$a si!den &ek #ir is&e/i$ var 8avel Aleksandrovi)h, :ina"y%
#u ie kar%&%r$ay%n6 O #ir *,ver)in kadar $asu$dur' +i hesa- ya-$a!' Bir &ek sev$eyi #ilir' Ah
#eni$ )an%$ yavru$6 ?/er hesa- ya-an #iri varsa o da #eni$6 Si! de elini!i vi)dan%n%!a koyu-
s0yleyin< B0yle #ir duru$da ki$ %karlar%n%
NO
*0!e&$e! ki> ?n #asi& ve en &ara.s%! hareke&leri$i!de #ile kendi %karlar%$%!% *0!e&iri!, ,s&elik
#unu hi .ark%na var$adan ya-ar%!6 Bunu ya-arken de soylu duy*ular &a%d%/%$%!% s0yleyerek
kendi$i!i kand%r%r%!' Ben kendi$i kand%r$ak is&e$iyoru$' A$alar%$ ok soylu da olsa #ir&ak%$
hesa-lar%$ oldu/unu ka#ul ediyoru$' A$a #unu kendi$ iin $i ya-&%$> Beni$ haya&&an ar&%k #ir
#eklen&i$ yok 8avel Aleksandrovi)h6 Yaaya)a/%$ kadar yaad%$' Beni$ hesa-lar%$ $ele/i$,
yavru$, k%!%$ iin' Bu duru$da #eni han*i anne ay%-laya#ilir>B
Marya Aleksandrovna"n%n *0!lerinde yalar -ar%ldad%' 8avel Aleksandrovi)h #u a%k i&ira.% dehe&
iinde dinliyor ve ak%nl%k&an #o #o #ak%yordu'
BAh eve&, han*i anne'''B dedi sonunda' B=ok *,!el konuuyorsunu! Marya Aleksandrovna, a$a'''
a$a #ana s0!,n,! var6 Si! de #eni ,$i&lendirdini!''' Bana ne ola)ak -eki> H,,nseni!e, a-&al
duru$una d,$edi$ $i>B
BSi!i hi d,,n$edi/i$i $i san%yorsunu! $on )her 8aul> 1a$ &ersine, #u hesa-larda si!in
%kar%n%! 0yle #,y,k ki, #u ie *iri$e$ iin #eni y,reklendiren #ira! da #u !a&en'B
BBeni$ %kar%$ $%>B dedi Mo!*lyakov, #u ke! *erek&en hayre&e d,$,&,' BNas%l olur>B
B1anr% ak%na6 nsan%n #u kadar dar *0r,l, ve sa. ol$as% $,$k,n $,>B diye #a/%rd% Marya
Aleksandrovna *0!lerini &avana dikerek' BAh *enlik ah6 (endini!i Shakes-eare"e ka-&%r%-,
#akalar%n%n akl%n% ve d,,n)elerini alarak, yaad%/%n%!% san%rsan%! ola)a/% #udur i&e6 Di$di de
kalk$% %kar%n%!%n ne oldu/unu soruyorsunu!, sev*ili 8avel Aleksandrovi)h' Bira! konu d%%na
%k$a$a i!in verin< :ina si!i seviyor, #una hi kuku yok6 A$a *0!le$ledi/i$ kadar%yla sev*isine
ra/$en, si!e, iyi niye&ini!e ve duy*ular%n%!a kar% #ir *,vensi!lik duyuyor' :a$an !a$an kendisini
0!ellikle *eri ek&i/ini, si!e so/uk davrand%/%n% .ark e&&i$' Bu olsa olsa *,vensi!li/in ve kukunun
sonu)udur' Si! #unu .ark e&$edini! $i 8avel Aleksandrovi)h>B
BDey, eve& .ark e&&i$, ha&&a #u*,n #ile''' A$a ne de$ek is&iyorsunu! Marya Aleksandrovna>B
B;0r,yorsunu! ya .ark e&$isini!' He$ek yan%l$a$%%$' Onun nedense si!e kar% *ari- #ir
*,vensi!li/i var' Ben #ir anneyi$' =o)u/u$un kal#indekileri anla$a! $%y%$> Larsayal%$ a! 0n)e
odas%na h%!la *iri- onu a!arla$ad%n%!, ha&&a aa/%lay%-, sa., *ururlu, *,!el ruhunu in)i&$edini! de
si!in #0yle ya-$an%! onun *,venini daha da a!al&%yor !a&en #0yle #ir ha#eri *aye& %l%$l%,
*0!,n,!de h,!,n yalan ve #ira! da ,$i&si!likle, a$a yine de $,ke$$el #ir y,)e *0n,ll,l,kle
kar%lad%n%!'''B
B+$$''6B
BYo, s0!,$,'kes$eyin 8avel Aleksandrovi)h' B,&,n sahneyi oldu/u *i#i *0!,n,!,n 0n,ne
ser$ek is&iyoru$' Ona< ":inaida6 Si!i )an%$dan ok seviyoru$, a$a #a!% ailevi nedenler #i!i
#ir#iri$i!den ay%r%yor' Bunlara say*% *0s&eriyoru$' +e-si si!in iyili/ini! iin, onlara kar%
koya$a$' :inaida si!i #a/%l%yoru$' Mu&lu olun6" deseydini!' Bu arada da #ak%lar%n%!la onu
k%ska)a alsayd%n%!' Bunlar%n onun kal#inde yara&a)a/% e&kiyi #ir d,,nseni!e6B
B?ve& Marya Aleksandrovna, diyeli$ si!in dedi/ini! *i#i oldu' Bunlar% *aye& iyi anlad%$''' a$a ne
%kar> Bunlar% s0yleye)e/i$ ve yine elleri$ #o$#o #uradan *ide)e/i$'''B
BYo yo dos&u$6 S0!,$, kes$eyin' B%rak%n da her eyi sonular%yla #era#er res$edeyi$'
Larsayal%$, k%sa #ir s,re sonra #ir #aloda, -%r%l -%r%l ayd%nla&%l$% #ir salonda, #a d0nd,r,), #ir
$,!ik ve ne.is kad%nlar%n #ulundu/u #ir yerde kar%la%yorsunu!' Bu $uh&ee$li/in or&as%nda si!,
sol*un y,!,n,!le, h,!,nl, ve d,,n)eli #ir ekilde, ki$senin si!i .ark e&$eye)e/i #ir s,&una
dayan$% duruyorsunu!' Balonun *irda#%na ka-%l%-, onu dans ederken i!liyorsunu!' ?&ra.%n%!da
S&rauss"un #a d0nd,r,), e!*ileri ve sosye&enin n,k&eli konu$alar% ak%- *idiyor' A$a si! sol*un,
yaln%! ve k%r*%ns%n%!6 O !a$an si!)e :ina ne hisseder> Onun *0!,ne nas%l *0r,n,rs,n,!> "+er
eyini #eni$ iin .eda eden, kendini &,ke&en #u
OF
OE
ada$la il*ili kukular%$ vard%6" diye d,,n,r' +i kukusu! eski ak% kar% konul$a! #ir *,le
yeniden )anlan%r6B
Marya Aleksandrovna soluk al$ak iin durdu' Mo!*lyakov kol&u/unu a&%rda&arak k%-%rdand%'
Marya Aleksandrovna deva$ e&&i'
B8rens"in sa/l%/% iin :ina yur&d%%na *ide)ek, &alya"ya, s-anya"ya' Mersin a/alar%n%n, li$onlar%n
,lkesi, $as$avi *0!y,!,, ;uadalKuivir"iyle, sev$eyenlere yer ol$ayan, *,llerin ve 0-,),klerin
havada uu&u/u ak ,lkesi s-anya"ya6 Si! de iini!den, #a/lan&%lar%n%!dan, her eyini!den
va!*ei- -einden *ide)eksini!6 Orada ak%n%! ve *enli/ini! dayan%l$a! #ir *,le s,re)ek'
s-anya ah 1anr%$6 Ak%n%! hi kukusu! *aye& $asu$ ve ku&sal ola)ak, a$a sonunda #ir#irini!e
#akarak eriyi- #i&e)eksini!' Beni yanl% anla$ay%n dos&u$6 ?l#e&&e ki hain, adi, )anavar ruhlu
insanlar ola)ak ve si!i yur&d%%na eken eyin yal% #ir akra#aya duyulan il*i ol$ad%/%n%
s0yleye)ekler' Ak%n%!a 0!ellikle $asu$ dedi$, ,nk, #u insanlar #,y,k olas%l%kla -ek ok ey
s0yleye)eklerdir' Ben #ir anneyi$ 8avel Aleksandrovi)h, si!e k0&, eyler 0/,&ler $iyi$>'''
(ukusu! 8rens ikini!i de i!leye#ile)ek #ir halde ola$aya)ak, a$a #undan ne %kar> nsan #0yle
#ir ey iin o kadar kolay i.&ira a&a#ilir $i> Sonunda 8rens halinden *aye& $e$nun *0,-
*ide)ek' S0yleyin #ana :ina si!den #aka ki$inle evlene)ek> Si!in 8rens"le akra#al%/%n%!
0ylesine u!ak ki evlen$eni! iin #ir en*el olu&ur$a!' ?n soylu kiilerin #ile evlen$ek&en *urur
duya)aklar% *en ve !en*in #ir aris&okra&la evlen$i ola)aks%n%!6 Onun sayesinde y,ksek
sosye&eye *ire)ek, onun sayesinde #ir *e)ede *0revini!de ilerleye)ek ve h%!la y,ksele)eksini!'
Di$di y,! ellilik #ir $al varl%/%n%! var, o !a$an ok !en*in ola)aks%n%!' B,&,n #unlar% 8rens
vasiye&inde ayarla$% ola)ak, #en #unun i)a#%na #akar%$' Sonun)usu ve en 0ne$lisi de, :ina o
!a$ana kadar iyi kal-lili/ini!e, duy*ular%n%!%n i&enli/ine &a$ anla$%yla *,vene)ek, onun
*0!,nde #irden#ire erde$li ve %kar *0!e&$eyen #ir kahra$an ola)aks%n%!6''' Bir de kalk$%
#undan ne %kar%n%! ola)a/%n% soruyorsunu!' Birka
O2
$e&re 0&eni!de, y,!,n,!e #ak%- si!e *,len, "i&e #uraday%$, #en senin %kar%n%$" diyen #0yle #ir
%kar% *0r$e$ek ve anla$a$ak iin k0r ol$ak *erekir' 1anr% ak%na 8avel Aleksandrovi)h6B
BMarya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov heye)anla' BDi$di her eyi anl%yoru$6 =ok ka#a
ve irkin davrand%$6B
Birden aya/a .%rlad% ve salar%na ya-%&%'
B+e$ de hesa- #il$e!B diye ekledi Marya Aleksandrovna' B?n 0ne$li ey #udur< +esa- #il$ek'B
BBen ee/i$ Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% ,!,n&,yle' BDi$di her ey #i&&i, oysa #en onu
deli *i#i seviyoru$6B
BBelki de her ey #i&$e$i&irB dedi Bayan Aleksandrovna, sakin sakin, sanki #ir ey d,,n,yor
*i#iydi'
BAh keke $,$k,n olsayd%6 Bana yard%$ edin6 Ne ya-$a$ *erek&i/ini s0yleyin6 Beni kur&ar%n6B
Mo!*lyakov a/la$aya #alad%'
BHos&u$6B dedi Marya Aleksandrovna $erha$e&le elini u!a&arak' BHuy*ular%n%!%n kar%%kl%/% ve
sev*i a&eini! y,!,nden, k%sa)as% onu sevdi/ini! iin #0yle davrand%n%!6 $i&si!lik&en ne
ya-&%/%n%!% #il$iyordunu!6 O #unu anla$%&%r'''B
BOnu deli *i#i seviyoru$ ve her eyi$i u/runda .eda e&$e/e ha!%r%$6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov'
BHinleyin, #en her eyi hallederi$'''B
BMarya Aleksandrovna6B
B?ve&, #unu ,s&leniri$6 Ben si!i #iraraya *e&iriri$' Ona her eyi s0ylersir i!, her eyi i$di #eni$
s0yleye)e/i$ *i#i s0ylersini!6B
BAh 1anr%$6 Ne kadar iyisini! Marya Aleksandrovna6''' A$a''' he$en ya-a$a! $%y%!>B
B1ana korusun6 Ne kadar a)e$isini! dos&u$6 Bunu hakare& ve k,s&ahl%k olarak ka#ul eder6 Ol$a!'
Ben yar%n her eyi ayarlar%$, a$a i$dilik si! #ir yerlere *idin, 0rne/in &,))ar%n evine *ide#il irsini
!''' s&erseni! aka$ *ele#il irsini!, a$a *el$eseni! daha iyi olur6B
O3l
B8eki *idiyoru$, *idiyoru$6 1anr%$6 Bana ne ,$i&ler verdi/ini!i #ile$e!sini!6 A$a #ir soru$ var<
Ya 8rens si!in d,,nd,/,n,! s,re iinde 0l$e!se>B
BAh sa. $on )her 8aul' Hua edeli$ de sa/l%/% #o!ul$as%n' O yal%, d,r,s& ada$%n u!un y%llar
yaa$as%n% #,&,n kal#i$i!le dile$eliyi!' ?n #a&a #en k%!%$%n $u&lulu/u iin *0!,$de yalarla
dua ede)e/i$' A$a ne ya!%k ki 8rens"in sa/l%/%n%n -ek iyi oldu/unu san$%yoru$' Hahas% :ina"y%
&o-lu$ iine sok$ak iin #aken&e *i&$esi *ereke)ek' Bunun onun sonu ola)a/%ndan 0yle
korkuyoru$ ki6 Ar&%k *erisini 1anr%"ya #%rak%yoru! )her 8aul6''' Di$di *idin6 ;,le *,le $on a$il
Sa#%rl% ve )esur olun, ,$idini!i kay#e&$eyin6 ?n 0ne$li ey )esare&6 Si!in soylu duy*ular%n%!dan
hi kuku$ ol$ad%'''B
?lini kuvve&le s%k&% ve Mo!*lyakov -ar$aklar%n%n u)una #asa #asa odadan %k&%'
BBu a-&al%n ii #i&&i6B dedi !a.erle' BDi$di s%ra 0&ekilerde'''B (a-% a%ld%, :ina ieri *irdi' +er
!a$ankinden daha sol*undu' ;0!lerinde i$ekler ak%yordu'
BAnne, #u ii a#uk halle&, yoksa dayana$aya)a/%$6 +er ey 0yle i/ren ve &a&s%! ki evden
kaas%$ *eliyor' Bana iken)e e&$e, daha .a!la sinirleri$le oyna$a6 +as&a ola)a/%$, duyuyor
$usun> Bu i/renlik #eni has&a ediyor6B
B:ina6 Senin neyin var $ele/i$> Sen''' sen ka-%y% $% dinledin>B diye #a/%rd% Marya
Aleksandrovna, :ina"ya dikka&le #akarak'
B?ve&' O a-&ala ya-&%/%n *i#i #eni de $i ay%-laya)aks%n> Hinle, sana ye$in ederi$, e/er #u &a&s%!
oyunda &a&s%! roller oyna& arak #ana iken)e e&$eye deva$ ede)ek olursan, her eyden
va!*eer, #u ii #i&iriri$' :a&en #u -isli/in #ir #0l,$,n, #ile ka#ullen$e$ ye&erin)e i/ren6 A$a'''
#en he- diken ,s&,ndeyi$6 Bu -islik&e #o/ula)a/%$6'''B dedi ve ka-%y% ar-%- %k&%'
Marya Aleksandrovna arkas%ndan #akakald% ve d,,n)elere dal%- *i&&i'
BA)ele e&$eliyi!6B diye #a/%rd% #irden )anlanarak' B?/er o al
aklar #i!i raha& #%rak$a!lar ve her yerde konuurlarsa ki i$diye dek #unu ya-$%lard%r #ile o
!a$an her ey #i&er6 :ina #,&,n o -a&%r&%lara ka&lana$a! ve i#irli/inden va!*eer' Ne olursa
olsun he$en 8rens"i #uradan u!akla&%r$al%y%!6 Cn)elikle *idi- u #eni$ kal%n ka.al%$% #uraya
*eri *e&ir$eliyi$' lk de.a #ir ie yarar #elki6 O !a$ana kadar 8rens de uykusunu al$% olur,
he$en yola %kar%!6B
:ile #as%- ua/% a/%rd%'
BA&lar ne oldu>B diye sordu *elen ua/a'
B=ok&and%r ha!%r e.endi$B dedi ada$'
Marya Aleksandrovna 8rens"i yukar% %kar%rken a&lar%n ha!%rla&%l$as%n% e$re&$i&i'
(endisi de ha!%rland% ve ilk i olarak :ina"n%n odas%na *idi- karar%n% ka#a ha&lar%yla a%klad%,
&ali$a&lar verdi' A$a :ina dinle$edi #ile' Y,!,n, yas&%/a *0$$, ya&%yordu' A/l%yor, #e$#eya!
elleriyle u!un, *,!el salar%n% ekiyordu' (ollar% dirseklerine kadar %-lak&%' Arada #ir sanki
so/uk&a kal$% *i#i &e-eden &%rna/a &i&reyerek irkiliyordu' Marya Aleksandrovna konu$aya
#alad%, a$a :ina #a%n% #ile kald%r$ad%'
Bir s,re &e-esinde dikilen Marya Aleksandrovna ak%n ve #o!ul$u #ir halde d%ar% %k&%, he$en
ara#aya #indi/i *i#i ola#ildi/in)e a#uk *i&$elerini e$re&&i'
B:ina"n%n ka-%y% dinle$esi ok k0&, oldu6B diye d,,n,yordu' BOna s0yledikleri$in ayn%s%n%
Mo!*lyakov"a da s0yledi$' :ina ok *ururludur, #elki #una *,)en$i&ir''' +$$6 A$a as%l 0ne$li
olan ey onlar ka!an$adan #i!i$ hareke&e *e$e$i!' 8eki ya ans%$ yaver *i&$e! de #i!i$
a-&al ih&iyar evde ol$a!sa>'''B
Bu d,,n)e #ile A.anasy Ma&vei)h"e 0.kelen$esine neden oldu' Sa#%rs%!l%k&an k%vran%yordu' A&lar
son h%!la *idiyorlard%'
O9
O@ONUNCU BCLM
Ara#a sanki uuyordu' Haha 0n)e de s0yledi/i$i! *i#i Marya Aleksandrovna 8rens"i aray%-
dururken #eyninde #irden #ir i$ek ak%ver$i&i' Bu konudan daha ileride s0! ede)e/i$i!i
s0yle$i&ik' ;eri okuyu)u #unu !a&en #iliyor< Marya Aleksandrovna s%ras% *elin)e 8rens"i
ka%ra)ak, ola#ildi/in)e a#uk serse$ A.anasy Ma&vei)h"in hu!ur iinde yaad%/% i.&li/e
*0&,re)ek&i' Marya Aleksandrovna"n%n *i&*ide ar&an, *ari- ve anla&%la$a! #ir hu!ursu!luk
yaad%/%n% *i!leye)ek de/ili!' Bu, hede.ine ula$ak ,!ere olan *erek kahra$anlar%n #a%na
*elen #ir eydir' Bir his ona Mordasov"da kal$as%n%n ok &ehlikeli ola)a/%n% s0yle$i&i' B=i.&li/e #ir
varsa$B diye d,,n,yordu Bo !a$an is&erse &,$ kasa#a alkalans%n, u$uru$da #ile ol$a!6B
(ukusu! yi&irile)ek !a$an yok&u, i.&lik&e #ile' +er ey ola#ilirdi, he$ de her ey6
(ahra$an%$%!%n o anda -olis&en kork&u/una y0nelik dedikodulara asla inan$ad%/%$%!%
s0yle$e/e hi *erek yok kukusu!6 U!un s0!,n k%sas%, :ina"y% #ir an 0n)e 8rens"le evlendir$esi
*erek&i/ini #iliyordu' Bu sona ula$as%n% sa/laya)ak yollar ha!%rd%'
OM
(ilisenin -a-a!% &0ren iin eve *ele#ilirdi' 10ren iki *,n sonra yada iler k0&,ye *ide)ek olursa
he$en er&esi *,n ya-%la)ak&%' B ir iki saa& iinde ya-%l%veren evlen$e &0renleri duyul$a$% ey
$iydi6 B0ylesine #ir a)ele)ilik ve evlen$e 0n)esi -ar&ileri ya da res$i nian &0reninin ol$a$as%
8rens"e #ir )o$%ne il.au& olarak a%klana#ilirdi' Bunun daha uy*un ve sade ola)a/% .ikri 8rens"in
ka.as%na yava yava sokula#ilirdi' 8rens"in en hassas nok&as%na dokunarak #unun ro$an&ik #ir
$a)era oldu/u s0ylene#ilirdi, Sler yolunda *i&$eye)ek olursa ona !orla iki iire#ilirler, s,rekli
sarho ol$as%n% sa/laya#ilirlerdi' +er ey #i&&ik&en sonra ar&%k ne olursa olsun nas%lsa :ina #ir
8renses ola)ak&%6 8rens"in 8e&ers#ur*"da ve Moskova"da akra#alar% vard%, oralarda ka%n%l$a! #ir
skandal #ile %ksa #unun iin endielen$esi *erek$e!di' Cn)elikle #unlar ileride d,,n,le)ek
eylerdi, ikin)isi de Marya Aleksandrovna y,ksek sosye&ede 0!ellikle evlilik olaylar%n%n skandals%!
kar%lan$as%n%n $,$k,n ol$ad%/%na inan%rd%, skandallar ka%n%l$a!d% ve sosye&edeki skandallar
da Mon&e Cris&o (on&u"nu ya da Seylan"%n An%lar% "n% ha&%rla&a)ak kadar 0!el ol$al%yd%' Asl%nda
#,&,n #unlar :ina"n%n sosye&ede #oy *0s&er$esi ve annesinin ona des&ek ver$esi iin *erekliydi
#ile' O !a$an herkes a$a herkes hayranl%k duya)ak, kon&lar%n ve -renseslerin #ir &anesi #ile,
Marya Aleksandrovna"n%n kendilerinin &o-&an ya da &eker &eker haklar%ndan *el$esi kar%s%nda
dayana$ay%- di!e *ele)eklerdi' &e #unlar% d,,nd,/, iin Marya Aleksandrovna ok yard%$%
dokuna)a/%n% sand%/% A.anasy Ma&vei)h"i al$aya *idiyordu' ;ere/e )esare&le kar% koy$ak
ar&&%' 8rens"i i.&li/e *0&,r$ek de$ek, onu #elki de hi kar%la$ak is&e$eye)e/i A.anasy
Ma&vei)h"e *0&,r$ek de$ek&i' A.anasy Ma&vei)h"in dave& e&$esi ok #aka ola)ak&%' s&elik,
8rens"in *eliini duyun)a &a u!aklardan kalk%- *elen aile #,y,/,n,n #eya! krava&%, .rak% ve elinde
a-kas%yla *0r,n&,s, ok e&kili ola)ak ve 8rens"in *ururunu okaya)ak&%' Bu &,r a)ele ve res$i #ir
dave&i redde&$enin ok *, ola)a/%n% d,,n,yordu Marya Aleksandrovna' Ara#a , vers&lik
yol)ulu/un sonuna *el$i&i' Ara#a)% So.ron &ek ka&l% &ah&a #ir evin verandas%n%n 0n,nde a&lar%
durdurdu' ?v virane *i#iydi ve
OG
y%llar%n e&kisiyle karar$%&%, #ir di!i -en)eresi ve e&ra.%nda da as%rl%k %hla$ur a/alar% vard%' Buras%
Marya Aleksandrovna"n%n ya!l%k, k%r eviydi' eride %%k yan%yordu'
BNerede #i!i$ kal%n ka.al%>B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, kas%r*a *i#i ieri dalarken' BBu
havlunun #urada ne ii var> O $u kuruland%> He$ek yine ha$a$a *i&&i ha> Di$di de ay%n%
!%kk%$lan%yordur6 Ne diye #ana 0yle *0!lerini deviri- #ak%yorsun a-&al ey6 Neden salar% h4l4
kesil$e$i> ;rishka6 ;rishka6 ;rishka6 Sana *een ha.&a #eyin salar%n% kes$eni s0yle$e$i
$iydi$, neden kes$e$isin>B
Marya Aleksandrovna ieri *irerken A.anasy Ma&vei)h"i ok daha ki#ar)a sela$la$aya niye&liydi,
a$a ha$a$dan yeni %k%- keyi.le ay%n% yudu$lad%/%n% *0r,n)e 0.kesine h4ki$ ola$ad%' +aks%!
da say%l$a!d% hani6 (ad%n)a/%! #u denli &elal% ve kay*%l%yken, o hi#ir ie yara$a! h%$#%l
A.anasy Ma&vei)h korkun #ir *0n,l raha&l%/%yla yay%l$% o&uruyordu' Bu duru$ onu )an evinden
yaralad%' Bu arada, kal%n ka.al% ya da daha say*%l% #ir i.ade kullan$ak *erekirse, "kal%n ka.al%"
olarak an%lan !a& se$averin yan%na o&ur$u, *0!leri yuvalar%ndan .%rla$%, a/!% a%k #ir halde,
*eliiyle onu &aa eviren kar%s%na korkuyla #ak%yordu' ;rishka"n%n uykulu ve han&al sura&% ka-%da
#elirdi, ieride olanlar% #0n #0n seyrediyordu'
B!in ver$edi de ondanB dedi ka#a ve h%r%n #ir sesle' BBelki on ke! $akas% al%- yan%na *i&&i$'
"+an%$ *elirse iki$i! de a!ar ii&iri!, o !a$an ne ola)ak>" dedi$' "Ol$a!, #ira! daha #ekle, -a!ar
*,n, salar%$% k%v%ra)a/%$P onun iin u!un ol$as% *erek" dedi'B
BNe> He$ek salar%n% k%v%r%yor, 0yle $i> Beni$ yoklu/u$dan yararlan%- #0yle eylere $i
#alad%n> Nereden %k&% i$di #u> Senin ah$ak ka.ana ok $u yak%a)a/%n% san%yorsun> 1anr%
ak%na, #u ne da/%n%kl%k6 Bu ne -is koku6 Sana soruyoru$ anor$al yara&%k, nedir #u koku #0yle>B
diye #a/%rd%, ak%n ve sa. ko)as%na *i&*ide daha ok 0.kelenen Marya AleksandrovnaP
ON
BMa$a&ushka67B diye kekeledi yerinden kalka$ayan ve yalvaran *0!lerle kad%n h,k,$dar%na
#akan kork$u ada$' BMa$a $a&ushkalB
BO a-&al ka.ana ka ke! annen ol$ad%/%$% sok$ad%$ $% #en> Senin annen ola#ilir $iyi$ #en
),)e6 Senin *i#i eeklere de/il an)ak sosye&eye yara%r #eni$ *i#i #ir soyluyla ne ),re&le #u
ekilde konuuyorsun6B
BA$a''' a$a Marya Aleksandrovna sen h4l4 #eni$ nik4hl% kar%$s%n, #en de sana''' #ir ko)a *i#i
hi&a- ediyoru$'''B diye kar% %k&% A.anasy Ma&vei)h ve iki elini kald%r%- salar%n% koru$aya al%&%'
BSeni sura&s%! ey6 S0ylediklerine #ak%n6 +i #0yle a-&al #ir )eva- duyul$u ey $i> Nik4hl% kar%n
$%> Bu da ne de$ek oluyor> Y,ksek sosye&ede hi #0yle #aya/%, a-&al)a ve an)ak dini okullarda
kullan%lan #ir s0!),/, s0yleyen var $%> +e$ #en #unu unu&$ak iin eli$den *elen her eyi
ya-$a/a al%%rken sen ne )esare&le kar%n oldu/u$u ha&%rla&$aya kalk%%yorsun6 Neden ka.an%
ellerinle saklay%- duruyorsun> Du saa #ir #ak%n6 Sular da$l%yor6 (uru$as% saa&ler s,re)ek6 Di$di
seni nas%l *0&,re)e/i$> nsan iine nas%l %ka)aks%n> Ne ya-a)a/%$ i$di>B
Marya Aleksandrovna 0.keyle ellerini ovu&uru-, odada a!a$e&le #ir aa/% #ir yukar% dola%-
duruyordu' (ukusu! #u der& 0yle #,y,k ve ,s&esinden *eline$e! #ir der& de/ildi, a$a as%l
-ro#le$ Marya Aleksandrovna"n%n yarad%l%%nda olan *,l, ve *ali- ol$a duy*usunu kon&rol
ede$e$esiydi' S,rekli olarak 0.kesini A.anasy Ma&vei)h"&en %kar$ak iin dayan%l$a! #ir
*ereksini$ duyuyordu, ,nk, !or#al%k *ereksini$e d0n,en #ir al%kanl%k&%r' Belli sosyal
evrelerin !ari. han%$e.endileri ka-al% ka-%lar arkas%nda nas%l davran%lar ser*ilerler #ilirsini!, i&e
#en de #u !%&l%/% &an%$la$aya al%&%$' A.anasy Ma&vei)h kar%s%n%n hareke&lerini korkuyla i!liyor,
#ir yandan da aln%ndan &er #oan%yordu'
7Ana)%/%$'
OOB;rishka6B diye #a/%rd% kad%n sonunda' B+e$en #eye.endiyi ha!%rla6 Arak%n%, -an&olonunu,
#eya! krava&%n% ve yele/ini *e&ir, he$en6 1ara/% nerede, &ara/%6B
BMalushka6 +a$a$dan yeni %k&%$' (asa#aya *ide)ek olursak ,,&,r,$'B
BBir ey ol$a!6B
BBaksana sa%$ h4l4 %slak'''B
B1a$a$, he$en kuru&a)a/%!6 ;rishka6 A%ray% al da kuruyana kadar salar%n% .%rala, ser& ser&,
daha ser&6 Haha ser&6 &e 0yle, &a$a$ i&e 0yle6B
Bu e$ri duyan sad%k ve al%kan ;rishka #,&,n *,),yle e.endisinin salar%n% .%rala$aya #alad%'
Haha raha& al%$ak iin ada$% o$!undan &u&$u kane-eye do/ru #as&%r%yordu' A.anasy
Ma&vei)h sura&%n% #uru&ur$u&u, neredeyse a/laya)ak&%'
BDi$di *el #uraya6 (ald%r onu ;rishka6 (re$ nerede> ?/il e/il ie yara$a! heri., e/il asalak6B
Marya Aleksandrovna ko)as%n%n *,r, akla$% ve ne ya!%k ki kes&ir$edi/i salar%n% a)%$as%!)a
ekerek, kendi elleriyle kre$le$eye #alad%' A.anasy Ma&vei)h i ekiyor, inliyor, a$a hi
a/la$adan sa#%rla ka&lan%yordu'
BSen #eni 0ld,re)eksin #e)eriksi! heri.6 ?/il e/il6B dedi Marya Aleksandrovna'
BSeni nas%l 0ld,re)e/i$ $a&ushka>B diye $%r%ldand% ada$, elinden *eldi/in)e #a%n% e/erek'
B(al%n ka.al%6 Me)a!dan da anla$a!6 +adi hadi sa%n% .%rala da he$en *iyin6B
(ahra$an%$%! #ir kol&u/a kurularak A.anasy Ma&vei)h"in *iyin$e &0renini $erakl% *0!lerle
i!le$eye #alad%' Bu arada ada$ #ira! raha& soluk al%- *evedi, ha&&a #eya! krava&%n% #a/la$aya
s%ra *elin)e a&&%/% d,/,$,n *,!elli/i konusunda kiisel *0r,lerini s0yle$eye #ile )esare&
ede#ildi' Sonunda .rak%n% da *iyen say
EFF
*%de/er ko)a iyiden iyiye )anland% ve aynada kendini hayranl%kla in)eledi'
BBeni nereye *0&,r,yorsun Marya Aleksandrovna>B diye sordu kendine ekid,!en verirken'
Marya Aleksandrovna kulaklar%na inana$ad%'
BDuna #ir #ak%n hele6 Seni kukla k%l%kl% heri. seni6 Ne )esare&le #unu sora#iliyorsun>B
BA$a $a&ushka #eni$ de #il$e$ *erek$e! $i'''B
B(es sesini6 +ele *i&&i/i$i! yerde #ana #ir ke! #ile $a&ushka diye)ek olursan #ir ay ay y,!,
*0re$e!sin6B
Cd, ko-an ada$ hi sesini %kar$ad%'
BDu haline #ak6 Bir &ek nian%n #ile yok, #a)a)% k%l%kl% ada$6B diye deva$ e&&i kad%n, A.anasy
Ma&vei)h"in siyah .rak%na k,,$seyen *0!lerle #akarken'
A.anasy Ma&vei)h en sonunda al%nd%'
BNianlan devle& veriyor $a&ushka, he$ #en #a)a)% de/ili$B dedi hakl% #ir 0.keyle'
BNeler duyuyoru$> He$ek #urada o&uru- .ikir y,r,&$eyi de 0/ren$isin6 Seni k0yl, seni6 Seni
han%$ evlad%6 Ne ya!%k ki seninle oyalana)ak !a$an%$ yok, olsayd% sana''' Neyse )an%$ sonra
hallederi$ nas%lsa6 Da-kas%n% ver ;rishka6 (,rk,n, de *e&ir6 Ben yokken #u , oday% ve #ir de
yeil oday% &e$i!le6 +e$en ie #alay%n 6 Aynalar%n ve saa&larin 0r&,lerini de kald%r%n6 +er eyin #ir
saa& iinde ha!%r ol$as%n% is&iyoru$' Sen de .rak%n% *iy, uaklar%n da eldivenlerini *iy$elerini
s0yle, duyuyor $usun ;rishka6B
Ara#aya #indiler' A.anasy Ma&vei)h hayre&ler iindeydi' Marya Aleksandrovna #ulunduklar%
duru$la il*ili #a!% &ali$a&lar% ko)as%n%n ka.as%na nas%l soka)a/%n% d,,n,yordu, a$a ko)as%
ondan 0n)e davrand%'
BBiliyor $usun Marya Aleksandrovna, d,n *e)e ok de/iik #ir r,ya *0rd,$B dedi hi
#eklen$edik #ir anda sessi!li/i #o!arak'
EFEB+%h6 Seni kahrolas%6 Ben de #urada a)a#a ne s0yleye)ek diye #ekliyoru$6 Me/er #ir r,ya
*0r$,6 Bana o k0yl, r,yalar%n% anla&$aya nas%l )esare& edersin6 He/iik$i6 Sen daha #u
keli$enin anla$%n% #ile #il$e!sin6 Bak sana son ke! s0yl,yoru$< Bir daha r,yandan .alan s0!
ede)ek olursan #a%na *ele)ekleri #ile$e$6 Di$di dikka&le dinle< 8rens (' #eni !iyare&e *eldi'
8rens ('"yi ha&%rl%yor $usun>B
B+a&%rl%yoru$, $a&ushka, ha&%rl%yoru$' Neden seni !iyare&e *el$i>B
B(es sesini, seni il*ilendir$e!6 ?vin #ey i olarak sana d,en onu i.&li/e dave& e&$ek' Seni #unun
iin *0&,r,yoru$' Bu*,n *idi- d0ne)e/i!' ;e)e #oyun)a ya a yar%n, 0#,r *,n ya da #aka #ir
se.er a/!%n% aa)ak olursan #,&,n y%l #oyun)a ka! *,dersin #il$i ol6 +i#ir ey s0yle$e, &ek
keli$e #ile' Senin &ek ya-a)a/%n #u, anlad%n $%>B
B8eki ya #ana #ir ey sorarlarsa>B
BYine de a/!%n% a$a'B
BA$a insan s,rekli sessi! dura$a! ki Marya Aleksandrovna'B
BO !a$an )eva-lar%n% "+$$6" *i#i &ek he)eli s0!),klerle s%n%rla ki !eki oldu/unu ve konu$adan
0n)e s0!),klerini &ar&&%/%n% sans%nlar'B
B+$$'B
BBunlar% iyi)e anla6 Sen 8rens"in *eldi/ini duydun ve say*%lar%n% sunu- onu i.&li/ine dave& e&$ek
iin he$en yan%na ko&un, anlad%n $%>B
B+$$'B
B+er eye h$$ deyi- dur$a, a-&al ey6 Ho/ru d,r,s& )eva- versene'B
B1a$a$ $a&ushka, is&edi/in *i#i olsunP a$a 8rens"i neden dave& ede)e/i$>B
BNeler duyuyoru$> Soru $u soruyorsun> Neden ya-a)a/%n% sor$ak ne ,s&,ne va!i.e> Ne
)esare&le soruyorsun6B
EF2
BA$a yine ayn% sorunla kar% kar%ya kal%yoru$ Marya AleksandrovnaP e/er dedi/in *i#i a/!%$%
a$aya)ak olursa$ onu nas%l dave& ede)e/i$>B
BBen senin ad%na konuuru$, sen sade)e #a%n% e/ersin, a-kan% eline al%- #a%n% e/ersin,
anlad%n $%>B
B?ve& anlad%$ $a& Marya Aleksandrovna'B
B8rens ok aka)%d%r' Sana s0yle$ese de dedi/i her eye *,!el #ir *,l,$se$eyle kar%l%k
verirsin, duyuyor $usun>B
B+$$'B
BS&e yine #alad%6 Bana h$$ deyi- dur$a6 S0yledikleri$i duydun $u duy$ad%n $%, sen onu
s0yle'B
BHuydu$ Marya Aleksandrovna' Huydu$, duy$a$a$ $,$k,n $,> Yaln%!)a s0ylediklerini
yerine *e&ir$ek iin al%&%r$a ya-%yoru$' A$a h4l4 #ir sorun var $a&ushka< ?/er 8rens #ir ey
s0yleye)ek olursa y,!,ne #ak%- *,l,$seye)e/irn, &a$a$, a$a ya #ir ey sorarsa #ana>B
BNe kal%n ka.al%s%n6 S0yledi$ ya, sen eneni &u&, #en senin yerine konuuru$, sen yaln%!)a #ak%-
*,l,$se'B
BAda$ #eni$ konua$ad%/%$% sana)akB diye ho$urdand% A.anasy Ma&vei)h'
BNe .ark eder )an%$6 B%rak 0yle sans%n, a-&al oldu/unu d,,n$esinden iyidir'B
B+$$''' 8eki ya 0&ekiler #ir ey sorarlarsa>B
B(i$se #ir ey sor$a!, #akalar% ol$aya)ak' ?/er 1anr% korusun6 ka!ara #ir #akas% *ele)ek
olursa ve sana #ir ey sorar ya da s0ylerse alayl% alayl% *,l,$sersin' Alayl% alayl% *,l$ek nas%l
olur #iliyor $usun>B
BDaka)% #ir *,l,$se$e de/il $i $a&ushka>B
BDi$di #en sana *0s&eriri$ aka)%y% kal%n ka.al%6 Neyse )an%$ !a&en senden ki$ aka #ekler ki6
Hal*a)% #ir *,l,$se$e, anlad%n $%> Hal*a)% ve k,,$seyi)i #ir *,l,$se$e'B
EF3B+$$'B
BAh #u kal%n ka.al% #eni korku&uyor do/rusuB diye .%s%ldad% Marya Aleksandrovna kendi kendine'
BBeni 0ld,re)ek #u ada$' Onu hi *0&,r$ese$ daha iyi ederdi$6B
(a.as%nda #u )an s%k%)% ve ,!,), d,,n)eleri eviri- eviren Marya Aleksandrovna #a%n% )a$dan
d%ar% u!a&%- ara#a)%ya a)ele e&$esini s0yl,yordu' A&lar d0r& nala kouyordu, a$a ona *0re yine
de ye&$e!di' A.anasy Ma&vei)h k0esinde sessi!)e o&ur$u, 0devini e!#erliyordu' Sonunda
ara#a kasa#aya *irdi ve Marya Aleksandrovna"n%n evinin 0n,nde durdu' A$a kahra$an%$%! daha
0n ka-%ya #ile *el$e$i&i ki, i.& a&l%, iki kol&uklu, ,s&, ka-al% #ir k%!a/%n evine do/ru h%!la
yakla&%/%n% *0rd,' 1%-k% Anna Nikolayevna An&i-ovna"n%nkine #en!eyen k%!ak&a iki kad%n vard%'
Biri &a#ii ki Anna Nikolayevna"n%n &a kendisi, 0&eki de son !a$anlarda -eini hi #%rak$ayan,
yak%n arkada% Na&alya H$i&riyevna"yd%' Marya Aleksandrovna"n%n y,re/i ho- e&&i' Haha &ek
keli$e #ile e&$eye .%rsa& #ula$adan ,!eri ka-al% #ir #aka k%!ak yakla&%, hi kukusu! iinde #ir
han%$ vard%' Neeli %/l%klar or&al%/% inle&&i'
BMarya Aleksandrovna6 A.anasy Ma&vei)h de #uraday$%6 He$ek i$di *eldini!6
Nerelerdeydini!> Ne ans, #i! de #u *e)eyi si!inle *eir$e/e *el$i&ik6 Ne s,r-ri!6B
(onuklar he$en .%rlay%- k%rlan*%lar *i#i )%v%ldaarak 0n ka-%ya do/ru y,r,d,ler' Marya
Aleksandrovna kulaklar%na ve *0!lerine inana$ad%'
B+ay k0r ey&an6B diye d,,nd, kendi kendine' Bu i&e #ir #i& yeni/i var6 Anlaya)a/%! #akal%$'
Beni kand%ra)a/%n%!% $% sand%n%! a-&al kar*alar''' Hurun #akal%$ hele6'''B
EF9
ON BRNC BCLM
Mo!*lyakov *0r,n,e *0re &a$a$en *0n,l raha&l%/%yla Marya Aleksandrovna"n%n evinden
ayr%l$%&%' (ad%n yine onun kan%n% alevlendir$i&i' Adan% yaln%! kal$ak is&edi/i iin Boroduyev"e
*i&$e$i&i' Ro$an&ik ve kahra$an)a hayallerin sald%r%s% ona hu!ur ver$iyordu' Cn)e :ina"ya
)iddi #ir ak ilan%nda #ulundu/unu hayal e&&iP sonra a..edi)i y,re/inin soylu *0!yalar%n%, S&
8e&ers#ur* #alosundaki sol*un ve ,$i&si! haliniP s-anya"y%P ;uadalKuivir"i *0rd,P ak% ve son
ne.esini veren 8rens"in :ina"yla ikisinin ellerini #irle&iriini d,,nd,' Sonra kendisine sad%k,
kahra$anl%klar%n% hayranl%kla i!leyen *,!el kar%s%n% hayal e&&i' Bu arada, 8rens ('"nin dul kar%s%
:ina sayesinde *irdi/i y,ksek sosye&eden #ir (on&es"in il&i.a&lar%, vali yard%$)%l%/% *0revi ve serve&
*i!liden *i!liye akl%n% kur)alad%' (%sa)as%, Marya Aleksandrovna"n$ *,!el *,!el anla&&%/% her ey
#ir ke! daha ruhunu okad%, daha da 0ne$lisi onu *ururland%rd%' A$a sonra #unu nas%l
anla&a)a/%$% #ile$iyoru$ do/rusu #,&,n #u !evklerden yor*un d,,n)e #irden#ire )an s%k%)% #ir
.ikir *eldi akl%na' Bunlar%n he-si ok ileride ola)ak eylerdi'
EF@Bu*,n d,,n,ld,/,nde, a-&al duru$una d,$, #irinden 0&e de/ildi' Bunlar% d,,n,rken
#irden Mordasov"un kenar $ahallelerinde hi #il$edi/i, %ss%! #ir yerde oldu/unu .ark e&&i' +ava
karar%yordu' ki &ara.% k,,k, virane evlerin di!ildi/i sokaklar #oyun)a, #0yle yerlerde koruna)ak
ve al%na)ak hi#ir ey ol$a$as%na ra/$en say%lar% $,&hi #oyu&lara ulaan a!*%n k0-ekler
havl%yordu' Suluse-ken #ala$%&%' Arada #ir ii y,!,nden evine *e kal$% #ir esna.a ya da
,!erinde koyun derisi ka#an%, aya/%nda #o&lar% olan #ir k0yl, kad%na ras&l%yordu' Nedense #unlar
8avel Aleksandrovi)h"i k%!d%r$aya #ala$%&%' Bu -ek iyiye iare& de/ildi, ,nk, insan an)ak ileri
yolunda *i&&i/i !a$an evresindeki eyleri %%l %%l ve *,!el *0r,r' 8avel Aleksandrovi)h, o ana
kadar Mordasov"da ne kadar sekin #iri oldu/unu ha&%rlad%' +erkesin evlen$ek iin )an a&a)a/%
#ir #ek4r oldu/unu i$a e&$esi ve onu #u konuda ku&la$as% ok houna *iderdi' B0yle sekin #ir
#ek4r ol$ak&an da *urur duyard%' Di$di #irden#ire herkesin *0!,nde reddedil$i #iri
oluvere)ek&i6 nsanlar ona *,le)ek&i' +erkese 8e&ers#ur* #alolar%n% ve ;uadalKuivir"% anla&$as%
i$k4ns%!d%6 (a.as%nda #u d,,n)elerle, ,!*,n ve endieli #ir halde *iderken u!un !a$and%r
kal#ini ke$iri- duran #ir d,,n)e akl%na *eldi< BBunlar do/ru $u> +er ey Marya
Aleksandrovna"n%n #ana res$e&&i/i *i#i ola)ak $%>B 1a$ o anda Marya Aleksandrovna"n%n ne
kadar kurna! #ir kad%n oldu/unu, herkesin ona say*% *0s&er$esine ra/$en ne kadar dedikodu)u
oldu/unu ve sa#ah&an aka$a kadar yalanlar uyduru- durdu/unu ha&%rlad%' Onu #a%ndan
sav$ak iin $u&laka kendine *0re nedenleri ol$al%yd%, ,s&elik herkesin hayal *,), de *aye&
*,l,yd,' Sonra :ina"y% d,,nd,P ayr%l%rken kendisine #ak%%n% ha&%rlad%P #u #ak%%n *i!li #ir
&u&kuyla hi il*isi #ile yok&u' +e$ #ir saa& kadar 0n)e de ona a-&al de$i&i' 8avel Aleksandrovi)h
yerinde dondu kald%, u&an)%ndan k%-k%r$%!%yd%, neredeyse a/laya)ak&%' Bir de #unun ,!erine sanki
0!ellikle ayarlan$% *i#i #ir ka!a *eldi #a%na< Aya/% &0ke!ledi ve &ah&a kald%r%$dan kar y%/%n%n%n
iine d,,verdi' O kar iinde de#eleni- dururken #ir s,redir havla$ak&a olan #ir s,r, k0-ek
d0r& #ir yandan e&ra.%n% sard%' +a&&a ilerinde en k,,k ve yara$a! olan% ,!erine a&lay%- k,rk,n,n
e&eklerine ya-%&%' (0-ekleri #a%ndan kovalayan 8avel Aleksandrovi)h, k,.,rler edi-, kaderine
lane&ler ya/d%rarak, k,rk,n,n e&e/inde y%r&%klar, ruhunda dayan%l$a! #ir s%k%n&% y,k,yle )addenin
k0esine kadar &o-allaya &o-allaya *i&&i/inde yolunu kay#e&&i/ini anlad%' Bilirsini!, insan #il$edi/i
#ir se$&&e, 0!ellikle de *e)e yans% yanl% #ir yola sa-a)ak olursa asla do/ru yolu #ulu- %ka$a!P
iinden #ir *, onu kar%s%na %kan ilk ara soka/a sa-$as% iin d,r&er sanki' 8avel
Aleksandrovi)h de #unu *erekle&irdi ve kay#oldu' BAh u kahrolas% y,)e .ikirler6B diyerek kinle
yere &,k,rd,' BO y,)e duy*ular da ;uadalKuivir de )ehenne$in di#ine *i&sin6B Mo!*lyakov"un o
anda -ek de *0r,l$e/e de/er #ir hali oldu/unu s0yleye$eye)e/i$' Sonunda yor*un ve #i&kin #ir
halde #ir iki saa& dola&%k&an sonra Marya Aleksandrovna"n$ ka-%s%na *eldi' (a-%daki ara#alar%
*0r,n)e ok a%rd%' BBu kadar konuk da nedir, #ir &o-lan&% .alan $% var>B diye $erakland%' BNe
&o-lan&%s% a)a#a>B Orada duran #ir ua/% sor*uya eki-, Marya Aleksandrovna"n%n i.&li/e *iderek,
#eya! krava& &akan A.anasy Ma&vei)h"le #era#er d0nd,/,n, ve 8rens"in uykudan yeni uyand%/%n%,
a$a hen,! aa/%ya ini- konuklara ka&%l$ad%/%n% 0/rendi< +i sesini %kar$adan yukar% a$)as%n%n
yan%na %k&%' Cyle #ir ruh hali &a%yordu ki, haya&%n%n *eri kalan%n% -i$anl%k iinde *eire)e/ini #ir
an #ile d,,n$eden, s%r. 0 al$a duy*usuyla k0&, ve korkun #ir eyler ya-a#ile)ek kadar !ay%.
karak&erli #ir ada$ *i#iydi'
Merdivenleri %k%n)a, 8rens"i -or&a&i. &uvale& $asas%n%n 0n,nde #ir kol&uk&a o&ururken #uldu'
(a.as%n%n &e-esi %-lak&%, a$a .avorileri ve sakal% &ak%l$%&%' 8eru/u k%r sal%, yal%, e$ek&ar ua/%
van 8akho$y)h"in elinde duruyordu' 8akho$y)h -eru/u derin #ir say*% ve &i&i!likle .%ral%yordu'
8rens"in ok -erian #ir hali vard%, sanki ikinin e&kisini hen,! ,!erinden a&a$a$% *i#iydi'
Y,!,nde #o #ir i.adeyle, oraya 0k$,, her yan% -orsu$u #ir halde y%/%l$%&%' Mo!*lyakov"u
&an%$a$% *i#i #ak%yordu'
EFM
EFGBNas%ls%n%! A$)a>B diye sordu Mo!*lyakov'
BNe''' sen $isin>B dedi 8rens' BBira! ekerle$e ya-$%&%$ da sev*ili o/lu$' A$an 1anr%$6B dedi
heye)anlanarak' B8eru/u$u &ak$a$%%$6B
B?ndielen$eyin A$)a6 Ben si!e yard%$ ederi$ is&erseni!'B
BAr&%k s%rr%$% #iliyorsun6 (a-%y% kili&le$eni!i kesinlikle s0yle$i&i$' Neyse, sev*ili o/lu$ i$di
s%rr%$dan yararlan$aya kalk$aya)a/%na ve sa%$%n &ak$a oldu/unu hi ki$seye
s0yle$eye)e/ine ere. s0!, ver$eni is&iyoru$'B
B1anr% ak%na A$)a6 Beni$ #0yle #ir adilik ya-a)a/%$% nas%l d,,n,rs,n,!>B dedi Mo!*lyakov
ileriye ya&%r%$ ya-$a d,,n)esiyle'
BAh eve&, eve&6 Onurlu #ir ada$ oldu/una *0re sana a%ra)a/%n #ir ey daha s0yleyeyi$'''
#0yle)e #,&,n s%rlar%$% a%/a vuray%$' B%y%/%$% nas%l #uluyorsun o/lu$>B
BMuh&ee$ A$)a6 Da%r&%)%6 Bu kadar !a$an nas%l #0yle koruya#ildini!>B
BDi$di s%k% dur o/lu$< O da &ak$a6B dedi 8rens, 8avel Aleksandrovi)h"e !a.er ka!an$% #ir
edayla #akarak'
B;erek&en $i> S0yle$eseydini! asla #ile$e!di$' Ya .avorilerini!> +adi hadi i&ira. edin A$)a
#oyuyorsunu! de/il $i>B
BBoya$ak $%> Ne #oya$as% onlar da &ak$a6B
BOla$a!6 (%!$ay%n a$a #una inana$a$ A$)a' Beni$le dal*a *eiyorsunu!6B
B8arole d"honne%%r, $on a$i6B7 diye #a/%rd% !a.er ka!an$% 8rens' BH,,nsene herkes senin *i#i
d,,n,yor6 S&e-anida Ma&veyevna #a!en kendi elleriyle &ak&%/% halde !or inan%rd%' A$a s%rr%$%
saklaya)a/%na s0! ver o/lu$' Bana ere. s0!, ver'''B
BS0! veriyoru$ A$)a s0! veriyoru$' Beni$ #0yle #ir adilik ya-a#ile)e/i$i $i d,,n,yorsunu!>B
Dere. s0!, dos&u$'
EFN
BAh o/lu$ #u*,n sen *i&&ik&en sonra 0yle )an%$ s%kk%nd% ki6 Aeo.il #eni yine ara#adan d,,rd,'B
BYine $i> Ne !a$an>B BManas&%ra yakla%rken'''B BA$a A$)a, o olay #u sa#ah oldu'B
BYo yo, #ir iki saa& 0n)eydi' Manas&%ra *idiyordu$, ara#a$% devirdi' Cyle #ir kork&u$ ki h4l4
kal#i$ ar-%yor'B
Byi de A$)a si! uyuyordunu!6B dedi Mo!*lyakov ak%nl%k iinde'
BAh eve&, uyuyordu$''' a$a sonra yola koyuldu$, a$a #en''' *erek&en #elki de''' Ne kadar
*ari-6B
BA$)a, inan%n r,ya *0r$,s,n,!6 Ye$ek&en sonra ya&&%n%!, o !a$andan #eri $%%l $%%l
uyuyordunu!'B
B;erek&en $i>B 8rens d,,n$eye #alad%' B?ve& ya, #elki de r,yayd%' R,ya$da *0rd,/,$ her
eyi ha&%rl%yoru$' Cn)e dehe& veri)i #ir #o/a *0rd,$, sonra da sav)%y% *0rd,$, sanki onun da
#oynu!u vard%'''B
BNik)lay Lasilyevi)h An&i-ov"dur o A$)a'B
BAh eve&, #elki de oydu' Sonra Na-olyon Bona-ar&"% da *0rd,$' Biliyor $usun o/lu$ herkes
#eni$ Na-olyon Bona-ar&"a #en< !edi/i$i s0yl,yor''' -ro.ilden de &a eskilerin #ir -a-as%na ok
#en!eri$6 Sen ne dersin a!i!i$ -a-aya #en!iyor $uyu$>B
BBen)e daha ok Na-olyon"a #en!iyorsunu! A$)a6B
BAh eve&, a$a kar%dan' ?ve& do/ru a!i!i$' R,ya$da onun adas%ndayd%$, #ilirsin her !a$an
neeli ve konukan #ir ada$d%' Beni ok e/lendirirdi'B
BNa-olyon oldu/undan e$in $isini! A$)a>B dedi 8avel Aleksandrovi)h, 8rens"e d,,n)eli
d,,n)eli #akarak' (a.as%nda, hen,! kendisinin de #ir anla$ vere$edi/i *ari- #ir d,,n)e
&i&re$e/e #alad%'
EFOBAh eve& Na-olyon ya' Birlik&e .else.e &ar&%%r dururduk' O n*ili!ler"in ona !ali$)e
davran$alar% ne kadar u&an veri)i' 1a#ii onu #a/la$asalard% yine insanlara sald%r%rd% kukusu!'
(ur& *i#i sald%r*an #ir ada$d%' Yine de onun iin ,!,l,yoru$' Ben olsa$ ona o kadar !ali$)e
davran$a!, %ss%! #ir adaya *0nderirdi$'''B
BNeden %ss%! #ir adaya>B diye sordu Mo!*lyakov dal*%n dal*%n'
BYok )an%$ #elki de %ss%! #ir adaya de/il' A$a adada o&uranlar $u&laka ne!ih insanlar olurdu'
Onun iin e/len)eler d,!enle&irdi$< &iya&rolar, $,!ik, #ale, he-si de devle& des&ekli olurdu' Ok *i#i
.%rlay%- *i&$esin diye #ir koru$a eli/inde onu y,r,y,e %kar%rd%$' Sosisli #0re/i ok severdi,
ona her *,n sosisli #0rekler ya-&%r%rd%$' Ona #a#as% *i#i #akard%$' Beni$ elleri$de #a$#aka
#ir ada$ olu- %kard%'B
Mo!*lyakov yal% ada$%n &u&ars%! konu$alar%n% hayre&le dinliyor, #ir yandan da sa#%rs%!l%kla
&%rnaklar%n% ke$iriyordu' (onu$ay% evlilik konusuna ek$ek is&iyordu' inde nedenini #ile$edi/i
s%n%rs%! #ir kin dal*alan%yordu' Yal% ada$ #irden #,y,k #ir ak%nl%kla #a/%rd%'
BAh $on a$i6 Sana s0yle$eyi &a$a$en unu&$uu$' Ben #u*,n #ir evlen$e &ekli.i ya-&%$'B
B?vlen$e &ekli.i $i A$)a>B diye #a/%rd% Mo!*lyakov )anlanarak'
B?ve& ya evlen$e &ekli.%' 8akho$y)h *idiyor$usun> Ah *,!el' C"es& ,ne )har$an&e -ersonne'''7
A$a''' Bira! a)ele)i davrand%/%$% ka#ul ediyoru$ sev*ili o/lu$' Bunun sindi .ark%na var%yoru$'
Ah )an%$6B
BSordu/u$ iin #a/%lay%n A$)a a$a #u &ekli.i ne !a$an ya-&%n%!>B
BSev*ili o/lu$ &a$ olarak ne !a$an oldu/unu ha&%rlaya
7 =ok ho #iri'
EEF
$adi/i$i i&ira. e&$eliyi$' Belki de r,ya *0r$,,$d,r6 Ne *ari-6B
Mo!*lyakov sevin&en ,r-erdi' (a.as%nda ye-yeni #ir .ikir ekillendi'
B8eki ki$e &ekli. e&&ini! A$)a>B diye sordu sa#%rs%!l%kla'
B?v sahi#inin k%!%na $on a$i''' )e&&e #elle -ersonne'''7 ad%n% unu&&u$' A$a #iliyorsun $on a$i
evlen$e$ i$k4ns%!' Ne ya-a)a/%$ #en>B
B?ve& ya, evlenirseni! #u si!in sonunu! olur' !in verirseni! #aka #ir soru daha sora)a/%$'
?vlen$e &ekli. e&&i/ini!den e$in $isini!>B
B1a#ii''' e$ini$'B
B8eki ya &%-k% ikin)i ke! ara#adan d,$eni! *i#i #ir r,yaysa>B
B?ve& ya, #elki de r,yayd%6 Aa/%da nas%l #ir &av%r &ak%n$a$ *erek&i/ini #il$iyoru$' Nas%l
ya-a#iliri$ o/lu$> ;erek&en &ekli.&e #ulunu- #ulun$ad%/%$% nas%l 0/rene#iliri$> ?/er
0/rene$e!se$ ne duru$a d,eri$>B
BBiliyor $usun A$)a, or&ada 0/renile)ek #ir ey yok #en)e'B
BNe de$ek is&iyorsun>B
BYani #en)e r,ya *0r$,s,n,!'B
BAyn% .ikirdeyi$ o/lu$, s%k s%k #0yle r,yalar *0rd,/,$e *0re'B
B;0r,yorsunu! ya A$)a' +ele #ir de 0/len ve aka$ ye$eklerinde #irer -ara i&i/ini!i
d,,n,rseni!'''B
B?ve& o/lu$' B,y,k olas%l%kla #u y,!den oldu'B
BYoksa si! ne kadar ara- ierseni! iin asla #0yle a)ele #ir &ekli.&e #ulun$a!s%n%!' Si! #eni$
&an%d%/%$ en akl% #a%nda insans%n%! A$)a'''B
BAh, eve& eve&'
Bu *,!el kii'
EEE
i
BDunu akl%n%!dan %kar$ay%n< ?/er hakk%n%!da k0&, d,,nen akra#alar%n%! #unu duysalar neler
ol$a! ki>B
BA$an 1anr%$6B diye #a/%rd% dehe&e d,en 8rens' BNeler ol$a! ki6B
BSev*ili A$)a)%/%$6 +e-si #ir a/%!dan si!in #0yle #ir eyi akl%n%! #a%n%!da ya-$ad%/%n%!%, deli
oldu/unu!u, vesaye& al&%nda &u&ul$an%! *erek&i/ini, kand%r%ld%/%n%!% s0ylerler ve si!i *0!e&i$
al&%nda #ir yere ka-a&%rlar'B
Mo!*lyakov ih&iyar% nas%l korku&a)a/%n% #iliyordu' BA$an 1anr%$6B diye #a/%rd% 8rens, ya-rak *i#i
&i&reyerek' B;erek&en de ya-arlar $%>B
BBir d,,nseni!e A$)a< Si! haya&%n%!da hi #0yle a)ele #ir evlen$e &ekli.i ya-&%n%! $%> (endini!
iin neyin do/ru oldu/unu en a! #eni$ kadar iyi #ilirsini!' Bunun #ir r,ya oldu/undan kesinlikle
e$ini$'B
B1a#ii 0yleydi )an%$, &a#ii6B dedi 8rens korkuyla' B8aralan nas%l da !eki)e #irle&irdin o/lu$6
Bana $an&%/%n sesini dinle&&i/in iin sana &eekk,r ederi$'B
BBen de si!inle #u*,n kar%la&%/%$ iin ok $e$nunu$ A$)a' Bir d,,nseni!e, e/er #en
ol$asayd%$ yanl% eyler ya-a#ilirdini!, evlen$ek is&edi/ini!i san%-, ka.an%!da #u niye&le aa/%
ine)ek&ini!' Nas%l da &ehlikeli #ir duru$ olurdu6B B?ve&ya'''=ok&ehlikeli6B
BBu *en han%$ yir$i , ya%ndaP ki$se onunla evlen$ek iin &ali- ol$uyor, derken si!, !en*in
#ir aris&okra&, #irden ona elini!i u!a&%yorsunu!6 Onlar #u .ikre he$en d0r& elle sar%l%rlar, *erek&en
evlen$ek is&edi/ini!e si!i inand%r%rlar, ha&&a niye&ini!i *erekle&ir$eni! iin si!i !orlarlar' Si!in
.a!la yaa$aya)a/%n%! olas%l%/%n% hesa-la$a/a #alarlar'B B;erek&en $i>B BLe' dahas% A$)a,
si!in *i#i erde$li #ir ada$'''B
EE2
B?ve& #eni$ *i#i erde$li #ir ada$'''B BSi!in *i#i !eki ve ki#ar'''B B Ah eve& y a !eki eve&6'''B
BSonra #ir ey daha var, si! #ir 8rens"sini!' ?vlen$eye niye&ini! olsa #0yle #irini $i seerdini!>
Akra#alar%n%!%n neler s0yleye)e/ini #ir d,,n,n6B
B+erhalde #eni i/ i/ yerlerdi6 :a&en onlar%n ellerinden ye&erin)e k0&,l,k ve ikiy,!l,l,k *0rd,$'''
Belki inan$aya)aks%n a$a #eni ak%l has&anesine ka-a&$ak is&ediklerinden kukulan%yoru$'
S0ylesene o/lu$ #u ola)ak ey $i> Ben orada''' ak%l has&anesinde''' ne ya-ar%$>B
BSakin olun A$)a' Bu y,!den #en de si!inle #era#er aa/%ya ine)e/i$' Di$di orada konuklar
var'B
B(onuklar $%> A$an 1anr%$6B B?ndielen$eyin A$)a yan%n%!da ola)a/%$'B
BSana nas%l $innne&&ar%$ o/lu$, sen #eni$ kur&an)%$s%n6 Biliyor $usun en iyisi #eni$ #uradan
*i&$e$'B
BYar%n A$)a yar%n' Yar%n sa#ah saa& yedide' A$a #u*,n herkese sev*ilerini!i sunu- ar&%k
ayr%la)a/%n%!% s0yleyin'B
B(esinlikle *ide)e/i$''' 8eder Misail"e *ide)e/i$''' A$a sev*ili o/lu$ ya #eni evlendir$eye
kalk%%rlarsa>B
B(ork$ay%n A$)a #en yan%n%!da ola)a/%$' L,&.en si!e ne s0ylerlerse s0ylesinler, ne 0neride
#ulunurlarsa #ulunsunlar, #unun r,yadan #aka #ir ey ol$ad%/%n% s0yleyin''' !a&en 0yleydi'B
B?ve&, kesinlikle 0yleydi6 B,y,leyi)i #ir r,ya o/lu$6 =ok *,!el #iliyorsun, he$ de'''B
B?ve& A$)a i$dilik hoa kal%n, #en aa/%ya iniyoru$, si! de'''B '
BNe> Beni yaln%! #%rak$aya)aks%n ya>B diye #a/%rd% 8rens dehe& iinde'
EE3B+ay%r A$)a' Yaln%!)a ayr% ayr% ine)e/i!' Cn)e #en, sonra si!' B0ylesi daha iyi'B
B8eki o !a$an' Ben de !a&en i$di akl%$a *elen #ir .ikri ya!a)ak&%$'B
B1a$a$ A$)a' Si! .ikrini!i ya!%n, sonra aa/%ya *elin, yan i!$ek yok6 Yar%n sa#ah'''B
BYar%n sa#ah -edere *ide)e/i$, kesinlikle -edere *ide)e/i$6 Char%nan&, )har$an&l Biliyorsun
o/lu$ ok *,!el #ir k%!''' he$ de''' e/er *erek&en evlen$ek is&eseydi$, o !a$an'''B
B1anr% korusun A$)a6B
B?ve& ya 1anr% korusun6 8eki, *,le *,le o/lu$, #ira! sonra *eliyoru$''' Cn)e #ir eyler
ya!$al%y%$' +a #u arada, u!un !a$and%r sana #ir ey sora)ak&%$< (a!anova"n%n An%lar%"$
okudun $u sen hi>B
B?ve& A$)a, niye sordunu!>B
BAh eve&''' A$ane s0yleye)e/i$i unu&&u$'''B
BSonra ha&%rlars%n%! A$)a, hoa kal%n6B
B;,le *,le sev*ili o/lu$, *,le *,le6 Yine de ok #,y,leyi)i #ir r,yayd%, ok #,y,leyi)i6'''B
EE9
ON (NC BCLM
B+e-i$i! si!i !iyare&e *eldik6 8raskovya &lyinishna da *eliyor, Lui!a (arSovna da *ele)e/ini
s0yl,yorduB diye )%v%ldad% Anna Nikolayevna salona *iri- e&ra.a #akarak' U.ak &e.ek, ho #ir
kad%nd%, *aye& *0s&erili ve -ahal% #ir k%ya.e& *iy$i&i' s&elik *,!elli/inin .ark%ndayd%' 8rens"in #ir
k0ede :ina ile #era#er oldu/unu san%yordu'
B(a&erina 8e&rovna ile Aelisa&a Mikhailovna da *eliyorB diye ekledi Na&alya H$i&riyevna' ri yan #ir
kad%nd%, 8rens onu -ek eki)i #ulurdu' (a.as%n%n &e-esine k,,),k -e$#e #ir a-ka &ak$%&%'
U!un !a$and%r yan%na sokul$aya al%&%/% Anna Nikolayevna ile son , ha.&ad%r yak%n arkada
ol$u&u' ;0r,n,&e onu ke$i/iyle #era#er #ir lok$ada yu&a)a/a #en!iyordu'
Bkini!i de *e)e o&ur$as%nda evi$de *0r$ek&en duydu/u$ sevin)i anla&a$a$B diye s0!e #alad%,
ilk ak%nl%/%n% ,!erinden a&an Marya Aleksandrovna' BA$a s0yleseni!e &a$ da #u ere.e er$e
,$idini yi&ir$iken #u*,n si!i #uralara han*i r,!*4r a&&%>B
EE@BA$an )an%$ Marya Aleksandrovna, si! de a! de/ilsini!6B dedi Na&alya H$i&riyevna, d%
*0r,n,,ne hi de uy$ayan k%r%&kan, u&an*a ve &a&l% #ir sesle'
BMais $a )har$anSeB diye )%v%ldad% Anna Nikolayevna' BH,!enleye)e/i$i! &iya&ro e&kinli/i iin
ha!%rl%klar%$%!% &a$a$la$al%y%!' Haha #u*,n 8yo&r Mikhailovi)h, (allis& S&anislavi)h"e yeri$i!de
sayd%/%$%! ve &ar&%%- dur$ak&an #aka hi#ir ey ya-$ad%/%$%! iin ne kadar ,!,ld,/,n,
s0yl,yordu' Bu y,!den de #u aka$ d0rd,$,! &o-land%k, "Marya Aleksandrovna"ya *idi- u ii #ir
%r-%da halledivereli$" diye karar verdik' Na&alya H$i&riyevna 0&ekilere de ha#er verdi' +e-si
*eliyorlar' Bir anla$aya vara)a/%!, her ey iyi ola)ak' 1ar&%$ak&an #aka #ir ey ya-$%yorlar
dedir&$eyeli$, n"es&)e -as, $on an*eB7 dedi neeyle, Marya Aleksandrovna"y% 0-erek'
B1anr% ak%na :inaida A.anasyevna6 ;,n *e&ike daha da *,!elleiyorsunu!6B dedi ve 0-$ek iin
:ina"ya do/ru ko&u'
B;,!elle$ek&en #aka #ir ii yok kiB diye ekledi Na&alya H$i&riyevna, ko)a ellerini ovu&urarak'
BLane& olas%)alar6 Du &iya&ro ii de nereden %k&% ya> A%rsa&%n% yakalad% kar*alar6B diye .%s%ldad%
Marya Aleksandrovna, 0.keden k0-,rerek'
BSev*ili 8rens de i$di si!de oldu/una *0reB dedi Anna Nikolayevna' BBiliyorsunu!
Hukhanovo"da eskiden kal$a #ir &iya&ro var' Ara&%rd%k, eski sahne, -erdeler ve kos&,$lerle
#era#er #aka #ir yere kald%r%l$%' 8rens #u*,n #eni *0r$eye *eldi, *eliine 0yle a%rd%$ ki ona
#u konudan s0! e&$eyi unu&&u$' Di$di &iya&ro konusunu ona da a$al%y%!, o d0k,n&,leri #i!e
*0nderir' Yoksa #urada dekor ha!%rla&a)ak ki$se var $%> in asl% 8rens"i de &iya&ro iine ka&$ak
is&iyoru!' Bi!e $u&laka #a/% ya-$al%, .akirler iin u/ra%yoru! #i!' Belki #ir rol #ile al%r, ok na!ik
#ir insan' O !a$an her ey yoluna *ire)ek'B
He/il $i $ele/i$>
EEM
B(ukusu! #ir rol al%rB diye ekledi Na&alya H$i&riyevna anla$l% anla$l%'
Anna Nikolayevna, Marya Aleksandrovna"ya yalan s0yle$iyordu' Hi/erleri de *el$eye #ala$%&%'
Marya Aleksandrovna onlar% kar%lay%-,B )o$$e il.au&B kurallar% *ere/i ho s0!ler s0yle$eye
ye&ie$iyordu' (onuklar%n he-sini anla&a)ak de/ili$' Yaln%! u kadar%n% s0yleyeyi$, her #iri
e&ra.%na ey&an)a #ak%lar sa%yordu' +e-sinin y,!lerinde #ir #eklen&i ve ,rkek #ir sa#%rs%!l%k
i.adesi vard%' Ba!%lar% da #ir re!ale&e &an%kl%k e&$e niye&iyle *el$ilerdi ve #unu *erekle&ir$eden
*i&$ek !orunda kal%rlarsa #o!ula)aklard%' H%ardan #ak%ld%/%nda son dere)e ki#ar davran%lar
iindeydiler, a$a Marya Aleksandrovna kendini herhan*i #ir sald%r%ya kar% ha!%rl%yordu'
;0r,n,&e 8rens hakk%nda y0nel&ilen $asu$ sorular *iderek sa/anak haline d0n,&,, *i!li i$alar
ve i/nele$eler &a%$aya #alad%' =ay servisi ya-%ld%P he-si o&urdu' Bir *ru- -iyanonun
#a$a*e&i' :ina-iyano al%- ark% s0yle$esi iin ya-&%klar% &ekli.i, kendini -ek iyi hisse&$edi/ini
s0yleyerek, so/uk #ir ekilde redde&&i' Y,!,n,n sar%l%/% da #unu do/ruluyordu !a&en' +e$en
$erakl% #ir soru ya/$uruna &u&uldu' +an%$lar #a!% sorular soru-, i$alarda #ulun$a .%rsa&%n%
ka%r$ad%lar' :ina"ya Mo!*lyakov"u da sordular' Marya Aleksandrovna han*i #iriyle #a ede)e/ini
#ile$iyordu' Odan%n her #ir k0esinde olanlar% *0r,yor, #ir d,!ine insan%n a/!%ndan %kan her
keli$eyi duyuyor ve #,y,k #ir ha!%r)eva-l%kla &ek &ek )eva- ye&i&iriyordu' :ina iin endieliydi' Bu
&,r &o-lan&%larda he- ya-&%/% *i#i %k%- *i&$e$esine ok a%r$%&%' +an%$lar A.anasy Ma&vei)h"i
de in)ele$ek&en *eri dur$uyorlard%' Belki onun ara)%l%/%yla Marya Aleksandrovna"y%
s%k%&%ra#ilirler diye u/ra%rlard% he- !a&en' Di$di de yine, sa. ve do/ru)u A.anasy Ma&vei)h"&en #ir
eyler 0/ren$enin $,$k,n ola#ile)e/ini d,,n,yorlard%' Marya Aleksandrovna ko)as%n%n iinde
#ulundu/u kua&$ay% raha&s%! #ir ekilde seyrediyordu' Ada$%n sorulan her soruya B+$$B diye
)eva- ver$esi olay% daha da k0&,le&iriyordu, hele y,!,ndeki -erian i.ade kad%n% %ld%r&$aya
ye&iyordu'
EEG
BMarya Aleksandrovna6 A.anasy Ma&vei)h #i!i$le hi konu$uyor6B diye #a/%rd% hi ki$seden,
hi#ir eyden korkusu ol$ayan, asla u&an duy*usu &a%$ayan, keskin *0!l, #ir kad%n'
B+an%$lara kar% daha ki#ar ol$as%n% s0yleyin ona'B
BBu*,n nesi oldu/unu #en de #il$iyoru$B dedi Marya Aleksandrovna, Anna Nikolayevna ve
Na&alya H$i&riyevna ile ya-&%/% konu$ay% yar%da #%rak%-, neeyle *,l,$seyerek' B=ok sessi!6
Bana #ile &ek keli$e e&$edi' A&hanase neden Aelisa&a Mikhailovna"ya )eva- ver$iyorsun> Ona
ne sor$u&unu!>B
BA$a''' a$a'''$a&ushka, #ana de$i&in ki'''B diye kekele$e/e #alad% ak%na d0nen A.anasy
Ma&vei)h' ?llerini yele/inin )e-lerine sok$u, *aye& *a$s%! #ir -o!da duruyor, arada #ir de
ay%ndan #ir yudu$ al%yordu' (ad%nlar%n sorular%ndan 0yle s%k%l$%&% ki, *en k%! *i#i k%!ar%yordu'
A$a &a$ #ahanelerini anla&$aya #alaya)a/% s%rada 0.keli einin korku saan #ak%lar%yla
kar%la%n)a dehe& iinde sa-sar% kesildi' Ne ya-a)a/%n% #ile$eden, a$a duru$unu kur&ar$ak
*ayre&iyle ay%ndan #ir yudu$ daha ald%' =ay ok s%)ak&%' B,y,k #ir yudu$ al%n)a a/!% korkun
yand% ve .in)an% elinden d,,rd,' Cyle #o/ulur)as%na 0ks,r,yordu ki herkesi ak%nl%k iinde
#%rakarak, #ir s,re iin odadan %k&%' Huru$ ok a%k&%' Marya Aleksandrovna konuklar%n%n her
eyi #ildi/ini ve k0&, niye&lerle *eldiklerini #iliyordu' 1ehlikeli #ir duru$du' ;0!lerinin 0n,nde a-&al
ih&iyar%)ayd%r%-, a$a)%ndan va!*eire#ilirlerdi' +a&&a 8rens"i al%- *0&,re#ilirler, he$en o aka$
kendisine kar% doldura#ilirlerdi' +er ey ola#ilirdi' A$a kaderde onun iin e&in #ir s%nav daha
vard% de$ek' (a-% a%ld%'Boroduyevler"de oldu/unu sand%/% ve o aka$ hi #ekle$edi/i
Mo!*lyakov *0r,nd,' Sanki #%aklan$% *i#i ,r-erdi'
Mo!*lyakov ka-%da durdu ve ne ya-a)a/%n% a%r$% #ir halde herkese &ek &ek #ak&%' Y,!,nde
a%ka *0r,nen heye)ana h4ki$ ola$%yordu'
BDuna #ak%n6 8avel Aleksandrovi)h6B diye #a/%rd% #irka ses #irden'
BA$an 1anr%$6 8avel Aleksandrovi)h *el$i6 Marya Aleksandrovna onun Boroduyevler"de
oldu/unu s0yle$e$i $iydi> Bi!e Boroduyevler"de sakland%/%n%! s0ylen$i&i 8avel
Aleksandrovi)h 6B diye #a/%rd% Na&alya H$i&riyevna'
BSaklan$ak $%>B diye &ekrarlad% Mo!*lyakov, ya-$a)%k #ir *,l,le' ;ari- #ir i.ade &ar!%6
A..edersini! Na&alya H$i&riyevna a$a #en ne ki$seden saklan%r%$, ne de #irini sakla$aya
al%%r%$B dedi Marya Aleksandrovna"ya anla$l% anla$l% #akarak'
Marya Aleksandrovna &i&redi'
BSak%n #ir de #u $anka.a sorun %kar$a/a kalk%$as%n6B diye d,,nd, Mo!*lyakov"a ser& ser&
#akarak' BYo, #ir #u eksik&i'''B
BA%/a al%nd%/%n%! do/ru $u 8avel Aleksandrovi)h''' &a#ii iini!i kas&ediyoru$>B diye yu$ur&lad%
k,s&ah Aelisa&a Mikhailovna, alayl% alayl% y,!,ne #akarak'
BA%/a al%n$ak $%> Ne de$ek is&iyorsunu!> Yaln%!)a *0revi$ de/i&i o kadar' 8e&ers#ur*"da #ir
*0rev ala)a/%$B diye )eva-lad% Mo!*lyakov so/uk so/uk'
B;,!el, 0yleyse si!i ku&lar%!B diye deva$ e&&i Aelisa&a Mikhailovna' BSi!in #urada, Mordasov"da #ir
i -einde oldu/unu!u duyun)a *erek&en a%r$%&%k' Buradaki ilere *,ven ol$a! 8avel
Aleksandrovi)h' nsan #irden a%k&a kal%verir'B
BSan%r%$ #0l*e okulunda #o #ir 0/re&$enlik kadrosu varB dedi Na&alya H$i&riyevna' $as% o
kadar #elir*in ve a%k&% ki, Anna Nikolayevna y%lan dilli arkada%n%n aya/%n% u&anla ha.i.e d,r&&,'
B8avel Aleksandrovi)h"in 0yle s%radan #ir 0/re&$enlik *0revini ka#ul ede)e/ini $i san%yorsunu!>B
dedi Aelisa&a Mikhailovna'
8avel Aleksandrovi)h ne ya-a)a/%n% #il$e! #ir halde uy*un #ir )eva- arad%' Arkas%n% d0n,n)e
sela$la$ak iin elini u!a&an A.anasy Ma&vei)h"le kar%la&%' Mo!*lyakov ona u!a&%lan eli s%k$ad%,
onun yerine e/ilerek sela$ verdi' Hayan%l$a! dere)ede raha&s%! #ir halde do/ru :ina"ya y,r,d,
ve y,!,ne 0.keyle #akarak< BB,&,n
EEN
EEO
#unlar he- si!in y,!,n,!den' Bu aka$ a-&al olu- ol$ad%/%$% si!e
*0s&ere)e/i$B diye .%s%ldad%'
BAka$% #ekle$eye *erek yok' Bu !a&en y,!,n,!den okunuyorB dedi :ina y,ksek sesle, eski
nianl%s%n% &e-eden &%rna/a s,!erek'
Mo!*lyakov, onun y,ksek sesle konu$as%ndan raha&s%! olu- he$en arkas%n% d0nd,'
BBoroduyev"den $i *eliyorsunu!>B diye sor$a )esare&ini *0s&erdi Marya Aleksandrovna sonunda'
B+ay%r, A$)a" $%n yan%ndan'B
BCyle $i> He$ek 8rens"le #era#erdini!>B
BAh 1anr%$6 Bu de$ek&ir ki 8rens uyan$%, #i!e uyudu/unu s0yle$ilerdiB dedi Na&alya
H$i&riyevna, Marya Aleksandrovna"ya &ers &ers #akarak'
B8rens"i $erak e&$eyin Na&alya H$i&riyevnaB dedi Mo!*lyakov' BUyand% ve 1anr%"ya ,k,r akl%n%
#a%na &o-lad%' Bu*,n erken saa&&en #eri iki ii- dur$u, 0n)e si!in evde, sonra da #urada'
Sonunda da akl% #ira! kar%$%, !a&en hi#ir !a$an &a$ olarak !ihni a%k ol$a$%&%' A$a i$di
1anr%"ya ,k,r konu&uk da yine $an&%kl% d,,n$e/e #alad%' Si!inle vedala$ak ve
konukseverli/ini!e &eekk,r e&$ek iin a! sonra aa/%ya ine)ek Marya Aleksandrovna' Yar%n
hava ayd%nlan%r ayd%nlan$a! #era#er $anas&%ra *idiyoru!, sonra d,nk, *i#i #ir ka!a *eir$eden,
sa/ sali$, &ek -ara halinde Hukhanovo"ya *i&$esi iin onu kendi$ *0&,re)e/i$' Orada
S&e-anidaMa&veyevna"ya &esli$ ede)e/i$, o !a$anakadar Moskova"dan d0n$, olur, #ir daha
da onun #ir yere *i&$esine i!in ver$e!'B
Mo!*lyakov #unlar% s0ylerken Marya Aleksandrovna"ya, hi *i!le$edi/i #ir d,$anl%kla #ak&%'
Marya Aleksandrovna hayre&&en donu- kal$%, o&uruyordu' !,lerek i&ira. e&$eliyi$ ki,
kahra$an%$ #elki de haya&%nda ilk ke! korkuya ka-%l$%&%'
BHe$ek sa#ah%n ilk %%klar%yla *idiyorlar> Neden -eki>B dedi Na&alya H$i&riyevna, Marya
Aleksandrovna"ya d0nerek'
BNeden sahi>B diye #a/r%&% $isa.irler' BOysa #i! de duy$u&uk ki''' ;ari- eyler oluyor6B
?vin han%$% uy*un #ir )eva- d,,ne$iyordu' Sonra #irden herkesin dikka&i #aka #ir y0ne
evrildi' Yan odadan *ari- sesler ve keskin %/l%klar *eliyordu' Birden hi #eklen$edik #ir anda
So.ya 8e&rovna Aar-ukhina, Marya Aleksandrovna"n%n salonuna dald%' So.ya 8e&rovna hi
kukusu! Mordasov"un en a)ayi- kad%n%yd%' Cyle a)ayi-&i ki Mordasov"da #ile ki#ar evrelere
al%n$a$as%na karar veril$i&i' H,!enli olarak her aka$ saa& yedide, kendi deyi$iyle B$ide iinB
vo&ka eli/inde !akuskl7 al%r, #unun sonu)unda da, yu$uak #ir i.adeyle s0yle$ek *erekirse,
#ira! ser#es& #ir ruh haline #,r,n,rd,' O anda da aynen #0yle #ir hal iindeydi ve hi
#eklen$edik #ir ekilde Marya Aleksandrovna"n%n evine dal$%&%'
BAh de$ek #0yle Marya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% odan%n iinde' BHe$ek #ana #unu da
ya-&%n%!6 Merak e&$eyin, o&ura)ak de/ili$, 0yle #ir u/rad%$' Bana anla&%lanlar%n do/ru olu-
ol$ad%/%n% #il$ek is&iyoru$' +a> Si! #alolar, !iya.e&ler, nian &0renleri d,!enleyin, a$a So.ya
8e&rovna evde o&uru- ora- 0rs,n, 0yle $i> He$ek #en hari #,&,n kasa#ay% evini!e dave&
e&$isini!' Birka saa& kadar 0n)e, Na&alya H$i&riyevna"n%n evinde 8rens"e neler ya-&%klar%n%
anla&$ak iin si!e *eldi/i$ !a$an, #ana dos&unu! ve $on an*e oldu/u$u s0yl,yordunu!' Oysa
i$di, #u sa#ah yayl%$ a&eine &u&&u/unu!, arkan%!dan a&%- &u&an Na&alya H$iriyevna #urada,
evini!de konuk olarak o&uruyor' Merak e&$eyin Na&alya H$i&riyevna6 4lasanSe,77 &anesi on
k0-eklik ikola&an%!a kal$ad%$' Beni$ evi$de ok daha iyileri var6 +%h6B
BCyledirB dedi Na&alya H$i&riyevna'
BHursan%!a #ir dakika So.ya 8e&rovna6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, 0.keden k%-k%r$%!% #ir
halde' BNeyini! var si!in> Akl%n%!% #a%n%!a &o-lay%n'B
e)eklerin yan%nda yenen a-eri&i. eyler' A.iye& olsun'
E2F
E2E
BMerak e&$eyin Marya Aleksandrovna, her eyi #iliyoru$ #en6B diye #a/%rd% So.ya 8e&rovna,
keskin ve &i! #ir %/l%kla, #u #eklen$edik sahneye &an%k ol$ak&an honu& konuklar%n or&as%nda'
B+e-sini #iliyoru$6 Si!in Nas&asya #ana kou- #irok ey anla&&%' Du ih&iyar 8rens"i al%- sarho
e&&i/ini!i, ki$senin evlen$ek is&e$edi/i k%!%n%!a evlen$e &ekli. e&$eye !orlad%/%n%!%, #u y,!den
de #0#,rleni- kendini!i d,es olarak *0rd,/,n,!, #iliyoru$6 +%h6 +i endielen$eyin, #en #ir
al#ay kar%%y%$6 Beni niana dave& e&$e$eni! ok $u u$uru$da sanki> 1,k,r,r,$ #en si!in
dave&ini!e6 Ben si!den ok daha kali&eli insanlar aras%nda #ulundu$' (on&es :alikhva&skaya"n%n
evinde ye$ek yedi$P #ako$iser (uro)hkin #ana evlen$e &ekli. e&&i' Sanki si!in dave&ini!e
kald%$6 +%h6B
BBana #aksan%!a So.ya 8e&rovna6B dedi Marya Aleksandrovna, 0.keden deliye d0nerek' BSi!e u
kadar%n% s0yleyeyi$, na$uslu #ir eve dave& edil$eden, he$ de #u ekilde *ire$e!sini!, e/er #i!i
varl%/%n%!la ve *,!el s0!lerini!le raha&s%! e&$e/e deva$ ede)ek olursan%!, #unu kendi
y0n&e$leri$le halle&$ek !orunda kala)a/%$'B
BBiliri$, ih&iyar uaklar%n%!la #eni d%ar% a&&%r%rs%n%!, de/il $i> Merak e&$eyin, #en yolu kendi$
#uluru$' +oa kal%n' (i$inle is&erseni! onunla evlendirin k%!%n%!%' Na&alya H$i&riyevna si! de
#eni$le dal*a *ee$e!sini!, ikola&an%!% da #a%n%!a al%n6 Buraya dave& edil$e$i ola#iliri$,
a$a hi ol$a!sa 8rens"in kar%s%nda ka!aska da oyna$ad%$' Si! neden *,l,yorsunu! Anna
Nikolayevna> Du si!in Sushilov #a)a/%n% k%r$%, eve *0&,rd,ler onu, h%h6 Si!e *elin)e Aelisa&a
Mikhailovna, e/er o yal%nayak Ma&ryoshka"n%!a s0yleyi-, her *,n -en)ere$in 0n,nde #0/,r,-
duran ine/ini!i oradan ek&ir$e!seni! o k%!%n #a)aklar%n% k%rar%$6 +oa kal%n Marya
Aleksandrovna, si!e iyi anslar dileri$6 +%h6B
So.ya 8e&rovna *i&&i' (onuklar%n he-si *,l,yordu' Marya Aleksandrovna u&an)%ndan yerin di#ine
*ir$i&i'
Byi)e i$iB dedi Na&alya H$i&riyevna &a&l% &a&l%'
E22
BBu ne k,s&ahl%k6B B[uellea#o$ina#le.e$$e6B7 B (endini $askara e&&i6B BNe re!il eyler s0yledi6B
BDu nian da neyin nesi> Ne nian%>B diye sordu Aelisa&a Mikhailovna alayl% alayl%'
B=ok i/ren6B diye -a&lad% Marya Aleksandrovna en sonunda' BBu )anavarlar #ir s,r, a)ayi-
dedikodular% saarak *e!iyorlar6 Bi!i$ evre$i!de #u &,r kad%nlar%n ol$as% #eni hi a%r&$%yor,
as%l a%r&%)% olan #0ylelerinin il*i *0r$esi, dinlen$esi, y,reklendiril$esi, inan%l$as%'''B
B8rens6 8rens6B diye #a/%rd% #,&,n konuklar he- #ir a/%!dan' BAh )e )her-rin)e6B77
B=ok ,k,r6 Di$di #,&,n hik4yeyi 0/reniri!B diye .%s%ldad% Aelisa&a Mikhailovna yan%ndakine'
7 Ne i/ren kad%n 77 Du sev*ili -rens'
E23
ON =NC BCLM
8rens y,!,nde &a&l% #ir *,l,$se$eyle ieri *irdi' On #e dakika 0n)e Mo!*lyakov"un y,re/ine
sok&u/u s%k%n&% kad%nlar% *0r,r *0r$e! kay#oluver$i&i' Deker *i#i eriyiverdi' (ad%nlar onu sevin
%/l%klar%yla kar%lad%lar' ;enellikle kad%nlar #i!i$ ih&iyara s%)ak davran%r, #,y,k #ir sa$i$iye&
*0s&erirlerdi' Onlar% e/lendir$enin -,. nok&alar%n% *aye& iyi #ilirdi' Haha o sa#ah Aelisa&a
Mikhailovna Ikukusu! aka olarakJ 8rens is&eye)ek olsa di!lerinde o&ura)a/%n%, ,nk, Bok &a&l%,
ok sevi$li #ir ih&iyarB oldu/unu s0yle$i&i' Marya Aleksandrovna *0!lerini 8rens"e dik$i,
&av%rlar%ndan #ir eyler anla$aya, #0ylelikle de k0&, duru$undan kur&ul$aya al%%yordu'
Mo!*lyakov"un kendisine ihane& e&&i/i ve #,&,n -ro5esinin &ehlikeye *irdi/i a%k&%' 8rens"in y,!
i.adesinden #u &,r #ir ey okun$uyordu' +er !a$anki ve o sa#ahki halinden .arkl% de/ildi'
B&e sonunda 8rens *eldi6 Bi! de si!i #ekleyi- durduk6B dedi #irka kad%n'
BSa#%rs%!lan$%&%k 8rens6B dedi di/erleri'
E29
Bl&i.a& ediyorsunu!B diye kekeledi 8rens, se$averin .okurdad%/% $asaya o&ururken' (ad%nlar
he$en evresini sard%' Marya Aleksandrovna, Na&alya H$i&riyevna ve Anna Nikolayevna ile
yaln%! kald%' A.anasy Ma&vei)h"in y,!,nde say*%l% #ir *,l,$se$e vard%' Mo!*lyakov da *,l,yor ve
k%k%r&%)% #ir ekilde :ina"y% s,!,yordu' :ina ise ona hi ald%r% e&$eden #a#as%n%n yan%na *i&&i ve
0$inenin 0n,ndeki kol&u/a o&urdu'
BAh 8rens #i!den ayr%l$ak ,!ere oldu/unu! do/ru $u>B dedi Aelisa&a Mikhailovna'
B?ve& $esda$es7B 0yle' +e$en yur&d%%na %k$ak is&iyoru$'B
BYur&d%%na $% 8rens>B diye #a/%rd%lar koro halinde' BBu da nereden %k&%>B
BYur&d%%na yaB dedi 8rens kendine ekid,!en verirken' BC!ellikle #a!% yeni .ikirler iin *i&$ek
is&iyoru$'B
BNe &,r yeni .ikirler> Ne hakk%nda>B dedi kad%nlar #ir#irlerine #akarak'
B?ve&, yeni .ikirlerB diye &ekrarlad% 8rens, derin #ir inan havas%yla' B+erkes #u*,nlerde yeni
.ikirler edin$ek iin *idiyor' Ben de yeni .ikirler edin$ek is&iyoru$'B
BSan%r%$ $ason lo)as%na ka&%la)aks%n%! A$)a, 0yle $i>B diye araya *irdi Mo!*lyakov, han%$lar%n
0n,nde akl%n% ve aka)%l%/%n% *0s&er$ek is&er *i#i'
B?ve& o/lu$, hakl%s%nB dedi 8rens hi #eklen$edik #ir ekilde' B:a&en yur&d%%nda $ason lo)as%na
kay%&l%yd%$' 8ek ok *,!el .ikirleri$ R ard%' O !a$anlar a/dal%/a ka&k%$ ol$as%n% is&e$i&i$'
Arank.ur& &ayken, yan%$da *0&,rd,/,$ ua/%$ Sidor"a 0!*,r #ir yaa$ sun$aya karar
ver$i&i$, a$a o #eni #%rak%- ka&%' ;ari- #ir ada$d%'' Sonra ona 8aris"&e ras&lad%$, u!un .avorili
#ir !,--e olu- %k$%&%' Yan%nda *en #ir kad%nla y,r,yordu' Bana #ak&%, sela$
7 +ar%$lSr'
E2@B+aydi 8rens, *erek&en #i!e anla&a$a! $%s%n%!> Ola/an,s&, #ir r,ya ol$al%6B dedi Anna
Nikolayevna'
B=ok *i!liB dedi 8rens yine, han%$lar% $erakland%r$ak&an #,y,k #ir !evk alarak'
B=ok il*in ol$al%6B diye #a/%rd%lar'
B+er iddias%na var%$, 8rens r,yas%nda ok *,!el #ir han%$%n 0n,nde di! 0k$,, ona olan ak%$
s0yl,yordu6B dedi Aelisa&a Mikhailovna' B+aydi 8rens i&ira. edin6 +aydi sev*ili 8rens i&ira. edin6B
B&ira. edin 8rens, i&ira. edin6B diye %nlad%, her &ara.&an *elen %/l%klar'
8rens %/l%klar% kendinden *e$i #ir !a.er edas%yla dinliyordu' (ad%nlar%n s0!leri *ururunu
okuyordu, neredeyse a/!%n%n suyu aka)ak&%'
BR,ya$ ok *i!li dediyse$ de, ok do/ru #ir &ah$inde #ulundu/unu!u ka#ul e&$ek !orunday%$,
sev*ili #ayan'B
BBildi$6B diye #a/%rd% Aelisa&a Mikhailovna kendinden *eerek' B?ve& 8rens6 Ar&%k #aka are
kal$ad%, i$di #i!e o *,!el kad%n%n ki$li/ini a%klay%n6B B?ve&, haydi6B BBural% $%>B BSev*ili 8rens
s0yleyin6B
BS0yle$elisini! 8rens6 Me)#ursunu!6B diye %nlad% sesler, d0r& #ir yandan'
BMesda$es, $esda$esl''' ?/er #u kadar %srarla #il$ek is&iyorsan%!, si!e #ir &ek ey
s0yleye#iliri$< ok #,y,leyi)i #ir kad%n, e/erdeyi$ yerindeyse &an%d%/%$ en na$uslu *en k%!B
dedi 8rens, a/!%ndan sular saarak' 1a$a$en eriyi- #i&$i&i'
BB,y,leyi)i6 Le''' #ural%6 (i$ ola#ilir>B diye $erakland%lar, #ir#irlerine anla$l% anla$l% #ak%-, *0!
k%r-arak'
E2N
Bi$i!deki en *,!el kad%n ol$al%B dedi Na&alya H$i&riyevna, ko)a$an ellerini ovu&uru-, sinsi
*0!lerini :ina"ya evirerek' +erkes de :ina"ya #ak&%'
BA$a 8rens, $ade$ #0yle r,yalar *0r,yorsunu! neden evlen$iyorsunu!>B diye sordu Aelisa&a
Mikhailovna, herkese anla$l% anla$l% #akarak'
BNe $uh&ee$ #ir &0ren ha!%rlard%k si!e6B diye s0!e kar%&% #ir #akas%'
B?vlen$elisini! sev*ili 8rens6B dedi #ir ,,n),s,'
B?vlenin, evlenin6B diye #a/r%&%lar d0r& #ir yandan' BNeden ol$as%n>B
B?ve& ya, neden ol$as%n>B dedi 8rens u&anarak, #,&,n #u -a&%r&%dan ak%na d0n$,&,'
BA$)a6B dedi Mo!*lyakov'
BAh eve&, anl%yoru$6 Asl%nda #undan sonra evlen$e$in i$k4ns%! oldu/unu si!e s0yle$ek
,!ereydi$ $esda$es, sev*ili ev sahi#i$i!le ok *,!el #ir *e)e *eerdik, yar%n $anas&%ra 8eder
Misail"e *idiyoru$' Sonra da Avru-a"daki .ikirleri i!le$ek iin yur&d%%na'B
:ina sa-sar% oldu ve anla&%l$a! #ir a)%yla annesine #ak&%' A$a Marya Aleksandrovna ka.as%n%
&o-arla$%&% #ile' O ana kadar #ekle$i ve na#%! yokla$%&%' 8lan%n%n &ahri#a&% ok ilerle$i,
d,$anlar% ok u!un yol al$%lard%, #unu #iliyordu' Sonunda y,! #al% y%lan% #ir vuru&a
0ld,r$eye karar verdi' B,y,k #ir hey#e&le kol&u/undan kalk&%, ),)e d,$anlar%na *ururlu #ir
#ak% a&arak, kararl% ad%$larla $asaya yakla&%' Bak%%nda ilha$ a&ei vard%' :ehirli
dedikodu)ular% ak%na evir$eye, aa/%l%k Mo!*Syakov"u #ir ha$a$#0)e/i *i#i e!$eye, o a-&al
8rens ,!erinde yi&irdi/i e&kisini, &ek #ir kararl% ve )esur dar#eyle *eri ka!an$aya kararl%yd%'
(ukusu! #unlar #,y,k #ir y,reklilik *erek&irirdi, o da Marya Aleksandrovna"da .a!las%yla vard%
!a&en6
BMesda$esB diye #alad% )iddi, vakarl% #ir &av%rla IMarya
E2OAleksandrovna vakara #ay%l%rd%J' BMesda$es, de$inden #eri si!in konu$alar%n%!%, in)e
akalar%n%!% ve i$alar%n%!% dinledi$' San%r%$ ar&%k #eni$ de konu$a !a$an%$ *eldi' Burada
#,y,k #ir raslan&% sonu)u &o-lan$% oldu/u$u!u he-ini! #iliyorsunu!, kukusu! #una ok
$e$nun oldu$''' Si!e #ir aile s%rr%$%!%, ne!ake& kurallar%n%n *erek&irdi/i s,reden 0n)e a%kla$ay%
hi d,,n$,yordu$' C!ellikle de sev*ili konu/u$u!dan 0!,r diliyoru$' San%r%$ kendisi de #a!%
i$alarla #u konuya de/indi #ile' Bundan anlad%/%$ kadar%yla da, aile s%rr%$%!%n a%klan$as%na
#o!ul$ak #ir yana kendisi de #unu is&iyor *i#i *eliyor #ana''' Cyle de/il $i 8rens, yan%l%yor
$uyu$>B
B?ve&, hakl%s%n%!''' =ok $e$nun oluru$'''B dedi 8rens, neler oldu/unu #ile anlaya$adan'
Marya Aleksandrovna, daha #,y,k #ir e&ki yara&$ak iin 0yle #ir duru- soluk ald%, o&uranlara
&eker &eker #ak&%' +e-si hu!ursu! ve a*0!l, #ir $erakla onu dinliyordu' Mo!*lyakov ,r-erdi' :ina
k%-k%r$%!% oldu ve kol&u/undan kalk&%P A.anasy Ma&vei)h ola/an,s&, #ir eyler ola)a/%
#eklen&isiyle $endiline s,$k,rd,'
B?ve& $esda%nes, i$di si!e aile s%rr%$%!% #,y,k #ir !evkle a%kl%yoru$' Bu*,n 0/leden sonra
8rens, k%!%$%n erde$lili/inden''' ve *,!elli/inden ok e&kilendi, ona evlen$e &ekli. e&$e l,&.unda
#ulundu' 8rens6B dedi heye)andan &i&reyen #ir sesle' BSev*ili 8rens, #unlar% s0yledi/i$ iin l,&.en
#ana k%!$ay%n6 Huydu/u$ #,y,k sevin, kal#i$den #u s%rr% ko-ar%- ald%''' han*i anne #eni #u
y,!den ay%-laya#ilir ki>B
Marya Aleksandrovna"n%n &our de .or)e7""nun yara&&%/% e&kiyi anla&a)ak keli$e #ula$%yoru$'
+erkes hayre&&en donu- kal$%&%' S%rr%n% #ildiklerini i$a e&$enin Marya Aleksandrovna"y% ok
korku&a)a/%$ d,,nen, s%rr% 0n)eden ke.ederek onu y%k$ay% -lanlayan ve s%r. i$alarla #ile onu
0l,$),l #ir endieye soka)aklar%n% hesa- eden ar& niye&li kad%nlar%n, #u ),re&k4r a%ks0!l,l,k kar
Da%la)ak #ir *, ve ye&enek *0s&erisi'
E3F
%s%nda dilleri &u&uldu' B0ylesi y,rekli #ir a%ks0!l,l,k #ile hesa#a ka&%l$as% *ereken #ir *,&,'
He$ek ki 8rens :ina"y la kendi is&e/iyle evleniyordu> (and%r%l$a$%, ikiyle sarho edil$e$i ya
da &u!a/a d,,r,l$e$i&i6 (urna!l%kla evlili/e !orlan$a$%&%6 He$ek Marya Aleksandrovna hi
ki$seden kork$uyordu> 8rens #ask% al&%nda evlen$edi/ine *0re #u ii #o!$ak i$k4ns%!d%' Bir
an iin .%s%lda$alar oldu, arkas%ndan da sevin %/l%klar% ko-&u' Marya Aleksandrovna"yakou- ilk
sar%lan Na&alya H$i&riyevna olduP onun arkas%ndan Anna Nikolayevna ve Aelisa&a Mikhailovna
*eldiler' +erkes yerinden kalk$%, hareke& halindeydi' Ba!%lar% da d,$anl%k&an sa-sar% kesil$i&i'
U&an%- s%k%l$% :ina"y % ku&lad%larP A.anasy Ma&vei)h de elden ele dola&%' Marya Aleksandrovna
kollar%n% *0s&erile u!a&%-, !orla k%!%n% ku)aklad%' 8rens #,&,n #u olanlar% hayre&ler iinde
seyrediyor, #ir yandan da *,l,$se$eye deva$ ediyordu' Asl%na #ak%l%rsa olanlar houna *i&$iyor
da de/ildi' Anne k%! ku)akla%rlarken $endiliyle &ek *0!,ndeki ya% da sildi' +e$en onun da
#a%na ,,&,klerini s0yle$eye *erek yok &a#ii'
B(u&lar%! 8rens, ku&lar%!6B %/l%klar% y,kseldi, her yandan'
BHe$ek evleniyorsunu!>B
B;erek&en evleniyorsunu!>B
BSev*ili 8rens evleniyorsunu! ha>B
B?ve&, eve&B dedi 8rens, ku&la$alara ok sevinerek' BBeni en ok sevindiren asla
unu&a$aya)a/%$ il*ini!' Char$an&6 )har$an&6 ;0!leri$i yaar&&%n%!'''B
B;eli- #eni 0-,n 8rens6B diye #a/%rd% Aelisa&a Mikhailovna, 0&ekileri #as&%ran #ir sesle'
B&ira. e&$eliyi$ kiB diye #alad% ikide #ir s0!, kesilen 8rens, B#eni en ok a%r&an, sev*ili ev
sahi#e$i! Marya Aleksandrovna"n%n r,ya$% ola/an,s&, #ir #ii$de #il$i ol$as%' Sanki r,yay% o
*0r$, *i#i' Ola/an,s&, #ir ye&enek6 Ola/an,s&, #ir ye&enek6B
E3E
BAh 8rens, yine $i r,ya>B
B+aydi 8rens i&ira. edin, s0yleyin6B diye #a/%rd%lar, e&ra.%$ sararak'
B?ve& 8rens, ar&%k #ir ey sakla$ak iin neden yok, #i!e s%rr%n%!% s0yle$eni!in !a$an% *eldiB dedi
Marya Aleksandrovna, )iddi ve kesin #ir i.adeyle' BS0! kes&i/i$i!i herkese s0yle$ek is&edi/ini!
konusundaki in)e i$alar%n%!% ve !ara.e&ini!i *aye& iyi anl%yoru$' ?ve&, $esda$es, #u*,n 8rens"in
k%!%$%n 0n,nde di! 0k,-, )iddi #ir ekilde evlen$e &ekli. e&&i/i do/ru, #u r,ya .alan de/ildi,
*ere/in &a kendisiydi'B
B?ve&, &a$a$en *ere/e #en!iyor, her ey anla&&%/%n%! *i#iB diye onaylad% 8rens' BMa&$a!elB diye
deva$ e&&i a%r% #ir in)elikle, h4l4 ak%nl%/%n% ,!erinden a&a$ayan :ina"ya d0nerek, B$a&$a!el,
#enden 0n)e #akalar% ad%n%!% s0yle$eselerdi, #en s0yle$e/e asla )esare& ede$e!di$' Bu
#,y,leyi)i #ir r,ya, #,y,leyi)i #ir r,ya' Bunlar% si!e s0yle$e .%rsa&%$ BIdu/u iin ok ansl%y%$'
=har$an&, )har$an&l'''B
B1anr% ak%na, #u da nesi> +4l4 r,yadan s0! ediyorB diye .%s%ldad% Anna Nikolayevna, dehe&e
d,,- sa-sar% kesil$i Marya Aleksandrovna"ya' Ya!%k6 Bu uyar%lar ol$adan #ile Marya
Aleksandrovna"n%n kal#ine #ir #%ak sa-lan$%, %r-%n%- duruyordu' BNeler oluyor>B diye .%s%lda&%
kad%nlar, #ir#irlerine #akarak' B;erek&en sev*ili 8rensB diye #alad% Marya Aleksandrovna, !oraki
#ir *,l,$se$eyle, B#eni a%r&%yorsunu!' Bu r,ya la.% da nereden %k&%> Du ana kadar aka
ya-&%/%n%!% d,,n,yordu$, a$a''' e/er akaysa &ad% ka&% ar&%k''' Yine de #unu dal*%nl%/%n%!a
ver$ek is&iyoru$, a$a'''B
BBelki *erek&en de dal*%nl%k&and%rB diye .%s%ldad% Na&alya H$i&riyevna'
BAh eve& ya''' #elki ok dal*%n oldu/u$ iinB diye onaylad% 8rens, daha ondan ne is&ediklerini
do/ru d,r,s& anlaya$adan' BBak%n si!e #ir hik4ye anla&ay%$' Bir keresinde, 8e&ers#ur*"da #ir
)ena!e
E32
&0renine a/r%l$%&%$, $aison #our*eoise, $ais honne&e7, dal*%nl%/%$a *el$i ve isi$ *,n,yle
kar%&%r$%%$' si$ *,n, ku&la$as% #ir ha.&a 0n)eydi' +an%$ iin 0!ellikle de #ir de$e& ka$elya
al%- *i&$i&i$' eri *irdi$ ki ne *0reyi$> Say*%de/er, yal%)a #ir ada$ $asada u!an$% ya&%yor'
Cyle a%rd%$ ki eli$deki iekleri ne ya-a)a/%$% #ile$edi$'B
B8rens, i$di hik4yenin s%ras% de/il6B dedi Marya Aleksandrovna k%!*%nl%kla' B(%!%$%n ko)a
-einde koa)ak hali yok, si! #u sa#ah, &a$ #urada, u -iyanonun 0n,nde ona evlen$e &ekli.
e&&ini!' Beni$ !oru$la ya-$ad%n%!''' +a&&a #eni ok a%r&&%/%n%!% da s0yleyeyi$''' O anda akl%$a
#ir ey *el$i&i, a$a uyuyu- uyan$an%!% #ekle$i&i$' Ne de olsa #en #ir anneyi$, o da #eni$
k%!%$''' Burada #ir r,yadan s0! ediyorsunu!, Cn)e i$a yoluyla nian%n%!% duyur$ak is&edi/ini!i
sand%$' nsanlar%n si!i )ayd%r$ak is&eye#ile)eklerinin .ark%nday%$''' +a&&a #unlar%n ki$ler ola)a/%
konusunda da kukular%$ var''' a$a''' he$en i$di kendini! a%kla$a ya-%n 8rens, &a&$in edi)i
#ir a%kla$a ya-%n' Na$uslu #ir evde #0yle akalar ya-%l$a!'''B
BAh eve&, na$uslu #ir evde #0yle akalar ya-%l$a!B diye ka#ullendi 8rens, sanki &rans
halindey$i *i#i' Bira! raha&s%!l%k duy$aya #ala$%&%'
BSoru$a )eva- ver$edini! 8rens' Bana kesin #ir )eva- ver$eni!i #ekliyoru$' L,&.en, herkesin
0n,nde, #u sa#ah k%!%$a evlen$e &ekli. e&&i/ini!i &ekrarlay%n'B
B?ve&, &ekrar ede)e/i$' Si!e daha 0n)e de s0yledi/i$ *i#i Aelisa&a Mikhailovna r,ya$% !a&en
&ah$in e&$i&i'B
BR,ya .alan de/ildi6 He/ildi6B Marya Aleksandrovna0.keyle #a/%r$a/a #alad%' BR,ya de/ildi,
*erek&i, duyuyor $usunu! *erek&i6B
B;erek $iydi>B diye #a/%rd% 8rens, ak%nl%k iinde kol&u/undan kalkarak' BBaksana o/lu$6
Senin kehane&in *erekle&i6B
(en&li ve ere.li #ir aile'
E33
dedi Mo!*lyakov"a d0nerek, BSnan%n sev*ili Marya S&e-anovna si! hayal *0r,yorsunu!6 Bunun
r,ya oldu/undan e$ini$ #en6B
BOla$a! 1anr%$6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna'
BCan%n%!% s%k$ay%n Marya AleksandrovnaB dedi Na&alya H$i&riyevna, araya *irerek' B8rens #elki
de unu&$u&ur, i$di ha&%rlar'B
BSi!e de a%yoru$ Na&alya H$i&riyevnaB dedi Marya Aleksandrovna 0.keyle, ser& ser&' BB0yle
eyler unu&ulur $u hi> B0yle #ir eyi insan nas%l unu&ur> 1anr% ak%na 8rens6 Bi!i$le alay $%
ediyorsunu!> Yoksa kendini!i Hu$as"n%n kahra$anlar%ndan #iri $i sand%n%!> A$a #0yle #ir ey
ya%n%!a hi uy$uyor, si!e *0re #ir ey de/il6 Beni$ k%!%$ Arans%! vikon&esi de/il' (%sa #ir s,re
0n)e k%!%$ si!e #urada ark% s0yle$i&i, si! de ona hayran ol$u ve di! 0k,- evlen$e &ekli.
e&$i&ini!' R,ya $% *0r,yoru$ #en> Uyuyor $uyu$ yoksa> S0yleyin 8rens, uyuyoru$ da r,ya
$% *0r,yoru$>B
B?ve& ya, asl%na #ak%l%rsa uyu$uyorsunu!'''B dedi 8rens, ne ya-a)a/%n% #il$e! #ir halde' BBen de
uyu$uyoru$' Biliyorsunu!, #ira! 0n)e uyuyordu$ ve #ir r,ya *0rd,$'''B
B=ok ay%- si!e6 1anr% ak%na #u da neyin nesi> Bir uyuyorsunu!, #ir uyu$uyorsunu!, sonra &ekrar
uyuyorsunu!, derken yine uyu$uyorsunu!6 Bundan ne anla%la)a/%na ey&an%n #ile akl% er$e!6
Say%kl%yor $usunu! 8rens>B
B?ve& ya ey&an #ile #il$e!''' San%r%$ i-in u)unu &a$a$en ka%rd%$ ar&%k'''B dedi 8rens, e&ra.%na
endieyle #akarak'
B?/er d, olsa, si! hi ki$seye anla&$ad%/%n%! halde #en nas%l #,&,n ayr%n&%lar% #ile#iliri$ ki>B
dedi Marya Aleksandrovna %l*%n *i#i'
BBelki 8rens #irine s0yle$i&irB dedi Na&alya H$i&riyevna'
B?ve& ya, #elki de #irine s0yle$ii$dirB diye &ekrarlad%, iyiden iyiye a%r$%,#ir halde'
E39
B1a$ #ir #il$e)e6B diye .%s%ldad% Aelisa&a Mikhailovna yan%ndakine'
BO. 1anr%$6 Ar&%k sa#r%$ &,kendi6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, %l*%n *i#i ellerini s%karak'
BSi!e #ir ak ark%s% s0yle$i&i, #ir ak ark%s%6 Bu da$% r,yayd%>B
BCyle ya, sanki #ir ak ark%s% *i#iydiB diye $%r%ldand% 8rens d,,n)eli d,,n)eli, sonra #irden
y,! ha&lar%na )anl%l%k *eldi'
BSev*ili o/lu$6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov"a d0nerek' BYukardayken sana #ir ak ark%s% oldu/unu
s0yle$eyi unu&$uu$' inde kaleler vard%, #ir s,r, kale ve #ir de 4%k' ?ve&, ha&%rl%yoru$''' sonra
a/lad%$''' A$a i$di, r,ya $%yd%, yoksa *erek $iydi anla$ak&a *,l,k ekiyoru$'''B
BA$)a, d,r,s&e s0yle$ek *erekirse, #unda anla%l$aya)ak #ir ey yok, her ey ok #asi&B dedi
Mo!*lyakov, sesindeki #elli #elirsi! #ir &i&re$eye ra/$en elinden *eldi/in)e sakin #ir ekilde'
BBen)e si! ark%y% *erek&en de dinledini!' :inaida A.anasy $uh&ee$ s0yler' Ye$ek&en sonra
si!i #uraya *e&irdiler ve :inaida A.anasy si!e #ir ak ark%s% s0yledi' O !a$an #en #urada
de/ildi$, a$a san%r%$ eski *,nlerini!i ha&%rlay%- duy*uland%n%!, #elki de #i!e #u sa#ah
anla&&%/%n%!, hani o #era#er ark% s0yledi/ini! vikon&esi ha&%rlad%n%!' Sonra ekerle$e ya-$ak iin
ya&&%/%n%! !a$an, *,!el ha&%ralar%n%!%n e&kisiyle r,yan%!da 4%k oldunu! ve evlen$e &ekli. e&&ini!'''B
Marya Aleksandrovna #u y,!s,!l,k kar%s%nda donu- kald%'
B?ve& o/lu$, i&e aynen #0yle oldu6B diye #a/%rd% 8rens sevinle' BNe *,!el *,nlerdi6 Ak ark%lar%
dinledi/i$i ha&%rl%yoru$, sonra r,ya$da evlen$ek is&edi$' Likon&es de oradayd%''' Sorunu nas%l
da ak%ll%)a 0!,$ledin, sev*ili o/lu$6 Di$di ar&%k r,ya oldu/unda kesinlikle e$ini$6 Marya
Lasiyevna6 Snan%n yan%l%yorsunu!6 R,yayd%' Yoksa si!in y,)e duy*ular%n%!la nas%l oynar%$ #en>B
B&e6 B,&,n #u ahlaks%!l%/%n ki$in #a%n%n al&%ndan %k&%/%$ iyi #iliyoru$B diye #a/%rd% Marya
Aleksandrovna, 0.keden kendinden *eerek Mo!*lyakov"a d0nd,' BSulu sensin, seni onursu!
E3@
seni, #unlar he- senin iin6 Bu !avall% ah$a/%n akl%n% kar%&%ran sensin' Reddedil$eyi kendine
yedire$edin6 A$a #u aa/%la$ay% 0deye)eksin i/ren yara&%k6 Cdeye)eksin, 0deye)eksin6B
BMarya Aleksandrovna6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov, %s&ako! *i#i k%!ararak' B(eli$elerini! ok'''
#unu s0yleye)ek keli$e #ula$%yoru$' '' Sosye&eden #ir han%$%n #0yle keli$eler kullan$as%'''
Ben #urada #ir akra#a$% savun$aya al%%yoru$' (a#ul e&$elisini! ki #0yle &u!aklar kur$ak'''B
B?ve& ya, #0yle &u!aklar kur$ak'''B diye &ekrarlad% 8rens, Mo!*lyakov"un arkas%na saklan$aya
al%arak'
B A.anasy Ma&vei)h6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, *ari- #ir sesle' BNe hakare&lere
u/rad%/%$%!% *0r$,yor $usun> Yoksa *0revlerine s%r& $% evirdin> Ailenin reisi de/il de #os&an
korkulu/u .alan $%s%n> Ne diye 0yle #o #o "]ak%- duruyorsun> Baka #ir erkek olsa ailesinin
onuruna s,r,len #u lekeyi kanla &e$i!lerdi6'''B
B (ad%n6B diye #alad% A.anasy Ma&vei)h )iddi #ir &av%rla, kendisine ih&iya duyul$as%ndan
*ururlanarak' B(ad%n6 Sak%n r,ya *0r$, ol$ayas$, #elki de uyan%n)a *ereklerle kar%&%rd%n'''B
Bu us&a)a &ah$inini &a$a$la$ak kaderinde yok$u A.anasy Ma&vei)h"in' O ana kadar han%$
konuklar ya-ay #ir a/%r#al%l%kla kendilerini &u&$ulard%, a$a o andan sonra ar&%k h4ki$
oluna$ayan #ir kahkaha &u.an% oday% doldurdu' ;0r*, kurallar%n% #ir &ara.a #%rakan Marya
Aleksandrovna, ko)as%n%n *0!lerini oy$ak niye&iyle yerinden .%rlad%, a$a onu !orla &u&&ular'
Na&alya H$i&riyevna #ir -ara daha !ehir ak%&a#il$ek iin duru$dan yararlan$as%n% #ildi'
BAh Marya Aleksandrovna, #elki de *erek&en 0yle oldu ve si! #ou #ouna kendini!i
&,ke&iyorsunu!B dedi #al *i#i #ir sesle'
BNas%l oldu yani> Ne oldu>B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, ne dedi/ini &a$ olarak
anla$ayarak'
BAh Marya Aleksandrovna #ilirsini! herkese olur )an%$'''B BNe olur> Niye&ini! nedir si!in, #ana
iken)e e&$ek $i>B
E3M
B Belki *erek&en r,ya *0rd,n,!'B
BR,ya $%> R,ya $%> Bunu ne )esare&le y,!,$e kar% s0yleye#iliyorsunu!>B
BCan%$ #elki de 0yle olduB dedi Aelisa&a Mikhailovna' B?ve& ya, #elki de 0yleB diye $%r%ldand%
8rens de'
BBu da kar%%yor, #u da6 A$an 1anr%$6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna ellerini kald%rarak'
B(endini!i ,!,yorsunu! Marya Aleksandrovna6 Unu&$ay%n ki r,yalar% 1anr% *0nderir' 1anr% #ir ey
is&erse ona ki$se en*el ola$a!, her ey onun ku&sal ellerindedir' (%!$akla #ir ey elde edil$e!'B
B?ve& ya, k%!$akla #ir ey elde edil$e!B dedi 8rens e$in #ir ekilde'
BBeni deli yerine $i koyuyorsunu!>B dedi Marya Aleksandrovna, 0.keden *,l,kle ne.es alarak'
nsan ar&%k #u kadar%na dayana$a!d%' Sandalyeye do/ru *idiyordu ki #ay%l%verdi' Bir &ela
#alad%'
B(i#arl%k&an #ay%ld%B diye .%s%ldad% Na&alya H$i&riyevna, Anna Nikolayevna"ya'
1a$ o anda, i!leyi)ilerin ak%nl%klar% ve or&a$%n *erili$i doruk nok&as%ndayken, o ana kadar
sessi!li/ini koruyan #ir ah%s, 0l,l, ad%$larla ilerledi ve duru$ &a$a$en de/i&i'''
E3GON HCRHNC BCLM
:inaida A.anayevna"n%n ro$an&ik #ir do/as% vard%' Marya Aleksandrovna"n%n dedi/i *i#i o "se.il
0/re&$en" ile "a-&al Shakes-eare"i ok okudu/u iin $i #0yle ol$u&u #ile$e$ a$a Mordasov"da
yaad%/% s,re #oyun)a #0ylesine ro$an&ik daha do/rusu i$di anla&a)a/%$%! kadar kahra$an)a
#ir *irii$de #ulun$a$%&% hi'
Y,!, sa-sar%, *0!lerinde kararl%l%k ve heye)andan &i&reyerek a/%r a/%r y,r,d,' C.keliyken #ile
*,!eldi' +erkesi &ek &ek, u!un ve k,,$seyen #ir #ak%la s,!erek, #irden #alayan sessi!li/in &ar
% or&as%nda, daha ilk hareke&ini *0r,r *0r$e! )anlan%- *0!lerini aan annesine d0nd,'
BAnne6B dedi' Bnsanlar% kand%r$an%n ne anla$% var> Neden yalan s0yleyerek ad%$%!% lekeliyoru!>
Du anda her ey o kadar kirlendi ki 0r&$ek iin a#a har)a$aya de/$e!6B
B:ina6 :ina6 Senin neyin var> (endine *el6B diye #a/%rd%, dehe&e d,en Marya Aleksandrovna,
kol&u/undan .%rlayarak'
E3N
BBu ie kalk%$adan 0n)e, #u u&an)% kald%ra$aya)a/%$% sana s0yle$i&i$ anneB diye deva$ e&&i
:ina' B(endi$i!i daha .a!la k,,l&,-, #a&a/a sa-lan$ak !orunda $%y%!> Ben her eyi ,!eri$e
al%yoru$ anne, #unu #ilin, ,nk, herkes&en ok #en suluyu$' Bu i/ren en&rikaya onay veren
#eni$6''' Sen annesin, #eni seviyorsun, #eni kendin)e $u&lu e&$eyi -lanla$%&%n' Sen
#a/%lana#ilirsin, a$a #en asla6B
B+erkesin iinde #unu ya-$ak !orunda $%s%n :ina>''' Ah 1anr%$6 Bunlar%n #a%$a *ele)e/ini
&ah$in e&$i&i$ !a&en6B
B?ve& anne, her eyi s0yleye)e/i$6 U&an iindeyi$''' Sen, he-i$i!''' he-i$i! re!il olduk6B
BA#ar&%yorsun :ina6 (endinde de/ilsin sen, ne s0yledi/ini #il$iyorsun6 Bunlar% herkesin iinde
konu$an%n ne anla$% var> Or&ada hi#ir ey yok''' U&an$as% *ereken #i! de/ili!''' Bunu sana
i$di kan%&laya)a/%$'''B
B+ay%r anne6B diye #a/%rd% :ina, sesinde 0.ke #elir&isiyle' Bi!e *,l$ek iin *elen ve d,,n)elerini
asla u$ursa$ad%/%$ #u kad%nlar%n 0n,nde daha .a!la sessi! kala$a$6 Aa/%la$alar%na
ka&lan$aya hi $i hi niye&i$ yok' +i#irisinin #ana a$ur a&$aya hakk% yok' Du anda he-si
senden ya da #enden ok daha k0&, eyler ya-a#ile)ek kadar !ehirliler6 Nas%l oluyor da #i!i$
yar*%)%$%! olarak o&ura#iliyorlar>B
BA$an ne *,!el6 Hediklerini duydunu! $u> Buna ne dersini!> Bi!i aa/%l%yor6B yoru$lar% *eldi her
&ara.&an'
BNe s0yledi/inin .ark%nda de/ilB diye araya *irdi Na&alya H$i&riyevna'
Burada #ir -aran&e! aarak araya *ir$ek is&iyoru$< Na&alya H$i&riyevna do/ru s0yl,yordu' :ina
*erek&en onlar% yar*% olarak *0r$,yordu da, neden he-sinin 0n,nde a%kla$alar ya-$aya
kalk$%&%> :inaida A.anasyevna, *enellikle #ira! a)ele)i davran%rd%' Mordasov"un kurna!
*0!le$)ileri ileride #0yle #ir *0r,&e #ulun$ulard%' +er ey yoluna konu-, u!la$a
sa/lana#ilirdi'
E3O
Marya Aleksandrovna o aka$ a)ele)ili/i ve y,!s,!l,/,yle her eyi y,!,ne *0!,ne #ula&%r$%&%'
Ya-%l$as% *ereken ih&iyar% $askaraya eviri- yolla$ak&%6 A$a hay%r, sa/duyu kurallar% ve
Mordasov #il*eli/inin &a$ &ersine, :ina 8rens"e d0n,-, B8rensB diye #alad% s0!e' 8rens o kadar
e&kilen$i&i ki, he$en yerinden .%rlay%verdi' B8rens, #eni a..edin6 Bi!i #a/%lay%n6 Si!i kand%rd%k,
si!i &u!a/a d,,rd,/,$,! iin suluyu!'''B
B(endine *el, !avall% o)u/u$6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna 0.keyle'
BSev*ili #ayan6 Sev*ili #ayan6 Ma )har$an&e en.anW'''B diye $%r%ldand% 8rens'
:ina"n%n *ururlu, )okulu ve .a!las%yla hayal-eres& karak&eri onu *ereklerin 0&esinde #ir ne!ake&e
i&iyordu' &ira.lar% y,!,nden k%vran%- duran annesini #ile unu&$u&u'
B?ve&, iki$i! de si!i kand%rd%k 8rens' Anne$, si!i #eni$le evlendir$e/e al%$akla, #en de #0yle
#ir -lana ra!% ol$akla' Si!i ara-la sarho e&&ik, #en ark% s0yleyi- 0n,n,!de k%r%&&%$' Si! !ay%. ve
savun$as%! #ir ada$ olarak kand%r%ld%n%!, 8avel Aleksandrovi)h"in dedi/i *i#i, !en*inli/ini! ve
ad%n%! y,!,nden kand%r%ld%n%!' B,&,n #unlar ok alaka, *erek&en ok ,!*,n,$' A$a si!e
ye$in ederi$ 8rens, #eni$ #0yle adi #ir ie kar%$a$ #aya/% #ir neden y,!,nden de/ildi' Ben
yaln%!)a''' A$an )an%$ neler s0yl,yoru$ #en> nsan%n #0yle #ir eyi ya-&%/% iin kendini
akla$aya kalk$as% iki ka& daha alaka6 Si!e unu s0yleyeyi$ 8rens, e/er si!den herhan*i #ir
ey al$% olsayd%$ kar%l%/%nda si!in oyun)a/%n%!, hi!$e&ini!, dans%n%!, k0leni! ola)ak&%$'''
Buna and i&i$ ve and%$% &u&a)ak&%$6'''B
Bo/a!%ndaki *,l, #ir kas%l$a #ir an iin sus$as%na neden oldu' B,&,n kad%nlar yerlerine
ak%l$%, dinliyorlard%, *0!leri yuvalar%ndan %ka)ak&%' :ina"n%n hi #eklen$edik ve onlara *0re
&a$a$en ak%l al$a! davran%%ndan hayre&e d,$,lerdi' Yaln%!)a 8rens, :ina"$n s0ylediklerinin
yans%n% #ile anla$ad%/% halde ok duy*ulan$%, *0!leri yaar$%&%'
E9F
BA$a #en si!inle evleniri$, $a #elle en.an&, e/er #u kadar is&iyorsan%!B diye $%r%ldand%' BBu
#eni$ iin #,y,k #ir onur ola)ak6 A$a inan%n, #,&,n #unlar *erek&en #ir r,ya''' Bir s,r, r,ya
*0r,r,$ #en' 8eki #u se.erki neden #u kadar heye)an yara&&% a)a#a> ;erek&en hi#ir ey
anla$%yoru$, $on a$iB diye deva$ e&&i Mo!*lyakov"a d0nerek' BBelki sen #ana a%klars%n,
l,&.en'''B
BSi!e *elin)e 8avel Aleksandrovi)h6B diye araya *irdi :ina, Mo!*lyakov"a d0nerek, B#ir !a$anlar,
*ele)ek&eki ko)a$ olarak #ak&%/%$ ve i$di #enden !ali$)e 0),n, alan si!, nas%l oldu da #u
kad%nlarla #irlik olu- #ana iken)e e&&ini!, #eni u&an iinde #%rak&%n%!> Birde #eni sevdi/ini!i
s0yl,yordunu!6 A$a #en si!e 0/,& vere)ek duru$da de/ili$6 Si!den daha suluyu$' Si!e
k0&,l,k ya-&%$, si!i #a!% s0!lerle kand%rd%$, s0yledi/i$ her ey yalan ve ey&an)ayd%6 Si!i hi
sev$edi$, e/er si!inle evlen$e nok&as%na kadar *eldiyse$, s%r. #uradan, #u lane& olas%
kasa#adan *i&$ek, #u -is kokan #a&ak&an kur&ul$ak iindi''' A$a si!e ye$in ederi$ e/er si!inle
evlenseydi$, iyi ve sad%k #ir e olurdu$''' Benden 0),n,!, ok !ali$)e ald%n%!' Bu *ururunu!u
okaya)aksa'''B
B:inaida A.anasyevna6B diye #a/%rd% Mo!*lyakov'
B?/er h4l4 #ana kar% ne.re& #esliyorsan%!'''B
B:inaida A.anasyevna66B
B?/erB diye deva$ e&&i :ina, *0!yalar%n% &u&$aya al%arak, Be/er #eni sevseydini!'''B B:inaida
A.anasyevna666B
B:ina6 :ina6 (%!%$6B diyerek a/la$aya #alad% Marya Aleksandrovna'
BBe % aa/%l%k ada$%n #iriyi$ :inaida A.anasyevna, &an% #ir aa/%l%/%$6B dedi Mo!*lyakov ve
odada #,y,k #ir *,r,l&, ko-&u' Dak%nl%k ve 0.ke %/l%klar% a&%ld% a$a Mo!*lyakov hi#ir ey
d,,n$edsn ve konua$adan yerinde ak%l$%&%'''
Uysall%/a ok al%$% ve #ir aral%k 0.keleni-, kar% koy$aya, kararl% ve &u&arl% davran$aya
kalk%an !ay%. ve #asi& karak&erli in
E9E
sanlar iin, kararl%l%klar%n%n ve &u&arl%l%klar%n%n asla aa$aya)a/% #ir ara i!*i, #ir s%n%r vard%r' (ar%
%k$alar% 0n)e ok idde&li olur' +a&&a idde& %l*%nl%k dere)esine kadar var%r' ;0!lerini s%$s%k%
ka-a&%-, kar%lar%na %kan en*ellere sald%r%rlar ve kald%ra$aya)aklar% y,kleri o$u!larlar' A$a #elli
#ir nok&aya *elin)e, kendi kendilerine aarlar ve y%ld%r%$ ar-$% *i#i duru- kendilerine o
korkun soruyu sorarlar< BNe ya-&%$ #en>B Sonra he$en *everler, s%!lan$aya #alarlar,
a%kla$ak is&erler, di! 0k,- #a/%lan$ay% dilerler, her eyin eskisi *i#i ol$as%n% is&erler6'''
Mo!*lyakov"a da ayn% #0yle ol$u&u' Cn)e 0.kelen$i, u anda sululu/unu duydu/u eyleri
ya-$%, *ururunu ve 0.kesini &a&$in e&&ik&en sonra kendisinden ne.re& e&$e/e #ala$%&%' :ina"n%n
#eklen$edik davran%% kar%s%nda #irden e!ili- #,!,l$, ve vi)dan a!a#% ek$i&i' (%!%n son
s0!leri onu &a$a$en sars&%'
BBen ee/in #iriyi$ :inaida A.anasyevna6B diye #a/%rd%, a)% #ir vi)dan a!a#%yla' B+ay%r, ne ee/i>
?ek #ile hi kal%r6 Ben eek&en de #e&er #iriyi$6 A$a :inaida A.anasyevna, #ir eek&en onurlu #ir
ada$ yara&%la)a/%n% si!e kan%&laya)a/%$''' A$)a, #en si!i kand%rd%$6 ?ve& ya, si!i kand%rd%$6
Uyu$uyordunu!P ya-&%/%n%! evlen$e &ekli.i *erek&i6 Ben reddedil$ili/i$in 0),n, al$ak iin si!in
r,ya *0rd,/,n,!, s0yledi$'B
BNe a)ayi- i&ira.larB diye .%s%ldad% Na&alya H$i&riyevna, Anna Nikolayevna"n%n kula/%na'
BSev*ili o/lu$B dedi 8rens, B#ira! sakinle, #a/nlar$la #eni *erek&en korku&uyorsun' ?$in ol
yan%l%yorsun''' ;erekliyse -ek4l4 da evlene#iliri$, a$a #eni r,ya oldu/una sen inand%rd%n'''B
BSi!e nas%l anla&ay%$> S0yleyin #ana ona nas%l anla&a#iliri$> A$)a6 A$)a6 Bu ok 0ne$li #ir
sorun, 0ne$li #ir aile sorunu6 Bir d,,n,n6 ;ayre& edin6B
B1a$a$ o/lu$, d,,ne)e/i$' Di$di *0rd,/,$ her eyi s%rayla ha&%rlayay%$' Cn)e ara#a)%$
Aeo.il"i *0rd,$'''B
E92
BAeo.il konusunu a$ay%n A$)a6B
BAh eve&, san%r%$ i$di *erek&en !a$an% de/il' Sonra Na-olyon"u *0rd,$, sonra ay iiyorduk,
#ir han%$ *eldi ve ekeri yiyi- #i&irdi'''"
BA$a A$)aB diye -arlay%verdi Mo!*lyakov, ne dedi/inin .ark%na #ile var$adan' BOnlar si!e Marya
Aleksandrovna"n%n Na&alya H$i&riyevna iin #u sa#ah anla&&%klar%yd%6 Yani #en de oradayd%$,
kulaklar%$la duydu$6 Saklan%- anah&ar deli/inden si!i dinledi$'''B
BBu da ne de$ek oluyor, Marya Aleksandrovna>B dedi Na&alya H$i&riyevna, araya *irerek'
BHe$ek 8rens"e #ile ekerli/ini!den eker ald%/%$% s0yledini!, 0yle $i> ?vini!e eker al$ak
iin $i *eliyoru$>'''B
B=ekil *i& #a%$dan6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna, iyi)e .enalaarak'
B+ay%r, #ir yere *i&$e$ Marya Aleksandrovna' Beni$le #0yle konua$a!s%n%!' He$ek ekerini!i
ald%$ 0yle $i> :a&en u!un s,redir hakk%$da #0yle irkin dedikodular yayd%/%n%!%n .ark%ndayd%$'
So.ya 8e&rovna #ana her eyi anla&&%''' He$ek si!in ekerini!i ald%$ ha>'''B
BA$a $esda$esB diye #a/%rd% 8rens, Bsi!e yaln%!)a #ir r,ya oldu/unu s0yledi$ ya6 Ben her &,rl,
r,ya *0r,r,$6'''B
BLane& olas% &as sura&l%6B diye $%r%ldand% Marya Aleksandrovna'
BHe$ek &as sura&l%y%$ ha>B diye %/l%k a&&% Na&alya H$i&riyevna' B8eki sen nesin> Bana her yerde
&as sura&l% deyi- *e!di/ini de #iliyoru$6 Beni$ hi ol$a!sa akl% #a%nda #ir ko)a$ var, seninki ne,
a-&al%n &eki'''B
BAh eve&, ha&%rl%yoru$, #ir de &as sura&l% vard%B diye $%r%ldand% 8rens #ilinsi! #ir ekilde, Marya
Aleksandrovna ile daha 0n)e ya-&%klar% konu$ay% ha&%rlayarak'
E93
B Si! de $i soylu kad%nlara ad &ak%yorsunu!> Bu ne ),re& 8rens6 Ben &as sura&l%ysa$ si! de &ek
#a)akl% #ir $oruksunu!6B
B(i$> #en $i>B
B?ve&, si!, he$ &ek #a)akl%s%n%!, he$ de disi!sini!, yal% #unak6B
B;0!,n,!,n #iri de &ak$a !a&en6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna'
B(a#ur*a yerine korse &ak%yorsunu!6B diye ekledi Na&alya H$i&riyevna'
BY,!,n,! &ellerle &u&&urul$u6B
B(a.an%!daki de -eruk6'''B
BDu a-&al .avoriler #ile &ak$a6B diye #i&irdi Marya Aleksandrovna'
BBari #urnu$ kendi #urnu$ olsun i!nini!le Marya Aleksandrovna6B dedi #0yle ani a%k s0!l,l,k&en
serse$leyen 8rens' BSev*ili o/lu$6 Sen #ana ihane& e&&in6 Sa%$%n *erek ol$ad%/%n% onlara sen
s0yledin'''B
BA$)a6B
BYo o/lu$, #urada ar&%k daha .a!la kala$a$' Beni #aka #i& yere *0&,r''' [uelle so)ie&e67 1anr%
ak%na #eni nereye *e&irdin #0yle>B
BBudala6 +ain6B diye #a/%rd% Marya Aleksandrovna'
BAs%l -ro#le$ #uraya neden *eldi/i$i unu&$u ol$a$, a$a nas%l olsa ha&%rlar%$6B dedi !avall%
8rens' BBeni #aka #ir yere *0&,r, yoksa #unlar #eni -aralaya)aklar6 s&elik''' he$en akl%$a
*elen yeni #ir .ikri no& ede)e/i$'''B
B1a$a$ A$)a, daha o kadar *e ol$ad%P si!i #ir o&ele *0&,reyi$, #en de orada si!inle kahr%$'''B
BAh eve&, o&ele' Adieu, $a )har$an&e en.anS''' ilerinde''' yaln%! sen''' erde$lisin' Asil #ir k%!s%n6
;ideli$ o/lu$6B
7 Bu nas%l #ir &o-luluk6
E99
8rens"in *idiinden sonraki k0&, ka-an% sahnesini anla&$aya)a/%$' (ad%nlar #a/r% a/r% ve
hakare&lerle *i&&iler' Marya Aleksandrovna, 0n)eki an%n%n y%k%n&%lar% aras%nda #ir #a%na kald%'
Ya!%k6 ;,, !a.er, say*%nl%k, he-si #ir *e)ede kay#olu- *i&&i6 Marya Aleksandrovna eski n,.u!unu
#ir daha asla ka!ana$aya)a/%n% #iliyordu' (asa#a sosye&esi ,!erindeki y%llar s,ren, !ali$)e
e*e$enli/i sonunda 0k$,&,' 8eki ona ne kal$%&%> Aelse.e ya-$ak $%> A$a .else.e ya-$ad%'
(orkun #ir 0.keyle #,&,n *e)e uyu$ad%' :ina"n%n onuru !edelendi ve #i&$e! &,ken$e! #ir
dedikodu #alad%6 (orkun&u6
H,r,s& #ir &arihi olarak, #u &a&s%!l%k&an en k0&, e&kilenen kiinin A.anasy Ma&vei)h oldu/unu
s0yle$eliyi$' (endisini kilere ka-a&&% ve sa#aha kadar orada dondu' Sonunda, sa#ah oldu a$a o
da #ir de/iiklik yara&$ad%' 1alihsi!likler asla &ek &ek *el$e!ler'''
E9@
ON B?DNC BCLM
(ader #ir kere insan%n #a%na der& a$aya *0rs,n, ar&%k onun dar#elerinin ard% arkas% kesil$e!'
Bunun #0yle oldu/unu &ek *0!le$leyen #en de/ili$' Sanki #ir *,n 0n)esinin re!ale&i ve u&an)%
ye&$e!$i *i#i kader Marya Aleksandrovna iin daha #,y,/,n, ve #e&erini ha!%rl%yordu'
?r&esi sa#ah saa& daha on #ile ol$adan, *ari- ve inan%l$as% *, #ir s0ylen&i #irden kasa#ada
yay%l$aya #alad% ve insanlar%$%!%n #a%na *elen her al%%l$ad%k .elake&&e oldu/u *i#i duyan
herkes #unu vahi)e #ir !evkle kar%lad%' Bnsan #u kadar da u&an$a! olur $u>B diyordu insanlar,
her #ir yanda' BNas%l oldu da kendisini #u kadar k,,k d,,rd,, *0r*, kurallar%n% nas%l #u kadar
hie sayd%, hi $i u&an$ad%>B vs' vs'
Bak%n neler oldu< O sa#ah erkenden, saa& yediye do/ru !avall%, ih&iyar #ir kad%n *0!,nde yalarla
Marya Aleksandrovna"n%n evine *eldi' +i!$e&iye, k,,k han%$% yaln%!)a onu *i!li)e ve a#uk
uyand%r$as% iin yalvar%- yakard%' B0ylelikle Marya Aleksand
E9M
rovna"n%n ha#eri ol$aya)ak&%' :ina sa-sar% ve ak%n #ir halde he$en yal% kad%n%n yan%na ko&u'
(ad%n)a/%! ayaklar%na ka-an%-, *0!yalar% d0k&, ve has&a o/lu Lasya"y% *0r$e/e *el$esi iin
ona yalvard%' B,&,n *e)eyi ok a/%r *eir$i, #elki de sa#aha %k$aya)ak$%' Yal% kad%n
:ina"ya h%k%r%klarla o/lunun son ne.esini ver$eden 0n)e onunla vedala$ak is&edi/ini, $elekler
ve 0l$,ler ad%na yalvard%/%n%, *el$eye)ek olursa *0!lerinin a%k *ide)e/ini s0yl,yordu' :ina,
*i&$esinin, daha 0n)eki $ek&u- olay%n%, yay%lan irkin dedikodular% do/rula$ak oldu/unu #ile #ile
*i&$e/e karar verdi' Annesine hi s0yle$eden, ,!erine #ir eyler ald% ve yal% kad%nla #era#er
Mordasov varolar%n%n se.il sokaklar%n%n yolunu &u&&u' Yolun he$en kenar%nda, yanlar% 0k$,,
&o-ra/a iyi)e #a&$%, -en)ereden ok yar%/a #en!eyen a%kl%klar%yla, her &ara.% kardan #ir duvarla
evril$i, k,,k #ir viraneye *eldiler'
erde, k,,k, alak &avanl%, k,. kokulu, yans%n% ko)a$an #ir so#an%n i*al e&&i/i #ir odada *en
#ir ada$, #oyas% d0k,l$,, &ah&a #ir ya&ak&a, -eksi$e&e d0n$, #ir d0ek&e, ,!erine eski #ir
-al&o 0r&$, ya&%yordu' Y,!, sol*un ve #i&kindi' ;0!lerinde sa/l%ks%! #ir %%k vard%' (ollan #irer
so-a kadar in)e ve kuruydu' ;,l,kle soluk al%yordu' Bir !a$anlar yak%%kl% oldu/u #elliydi'
+as&al%k *,!el y,!,n,n in)e ha&lar%n% #o!$u&u' Di$di vere$li ya da 0l,$),l her has&aya oldu/u
*i#i, onun da y,!,ne #ak$ak ok korkun ve ,!,),yd,' Yal% annesi, son #ir y%ld%r he-
Lasya"s%n%n iyile$esini #ekleyi- dur$u, a$a son saa&inde ar&%k #u d,nyada kal%)% ol$ad%/%n%
.ark e&$i&i' !,n&,den -erian #ir halde, kollar%n% kavu&ur$u, a/la$adan ve o/lunu
seyre&$ek&en hi usan$adan #a%nda #ekleyen kad%n, sonunda ola)a/%n% #il$ekle #irlik&e #ir iki
*,n iinde sev*ili Lasya"s%n%n yoksullar $e!arl%/%nda karlann al&%na konu-, so/uk &o-rakla
0r&,le)e/ine inan$ak is&e$iyordu' O anda kendisine #akan Lasya de/ildi' A)%dan s,!,l$, y,!,
ilahi #ir hu!ur sa%yordu' Sonunda, #ir #uuk y%ld%r, u!un ve a)%l% *e)elerinde uyurken ya da
uyan%kken d,ledi/i kad%n% kar%s%nda #uldu' Son
E9G
saa&inde $elek *i#i kar%s%na %kan #u kad%n%n onu #a/%lad%/%n% anlad%' (ad%n ellerini &u&uyor,
*0!,nde yalarla ona *,l,$s,yor, *,!eli$ *0!leriyle onu seyrediyordu' B,&,n #unlar 0l,$
d0e/indeki ada$%n ruhunu )anland%rd%' Yaa$, sanki ayr%l%rken elveda de$enin ne kadar a)%
oldu/unu hisse&$esini is&er *i#i !avall% ada$%n kal#ini yak&% *e&i'
B:inaB dedi' B:ino)hka6 Beni$ iin a/la$a, a)% ek$e, -erian ol$a, #ana a! !a$an%$ kald%/%n%
ha&%rla&$a' Sana he-, i$di #ak&%/%$ *i#i #ak$ak is&iyoru$, ruhlar%$%!%n yine #era#er oldu/unu
ve #eni #a/%lad%/%n% hisse&$ek is&iyoru$' ?skiden oldu/u *i#i ellerini #ir ke! daha 0-$ek
is&iyoru$, sonra #elki de .ark%na #ile var$adan 0l,- *ide)e/i$6 Ne kadar !ay%.la$%s%n :ino)hka6
Mele/i$, #ana ne *,!el #ak%yorsun> +a&%rl%yor $usun nas%l da *,lerdin> +a&%rl%yor $usun>''' Ah
:ina, senden #eni #a/%la$an% is&e$iyoru$, eski *,nleri ha&%rla$ak is&e$iyoru$' Sen #eni
#a/%la$% olsan da :ino)hka, #en kendi$i asla #a/%la$aya)a/%$' Uykusu!, korkun ve ok
u!un *e)eler *eirdi$ :ina' O *e)eler #oyun)a, #urada, #u ya&ak&a ya&%- d,,nd,$' (a.a$dan
0yle ok ey *e&i ki, 0l$e$in #eni$ iin en iyisi ola)a/%na karar vereli ok oluyor, en iyisi
ola)ak6''' Beni$ yaa$a$a$ *erek :ino)hka6B
:ina a/l%yor ve sanki keli$e selini durdura#ile)ek$i *i#i Lasya"n%n elini sessi!)e s%k%yordu'
BNeden a/l%yorsun $ele/i$>B dedi has&a' BCl,yoru$ diye $i> A$a #en !a&en 0l,- *0$,leli ok
oluyor6 Sen #enden daha ak%ll%s%n, senin &er&e$i! #ir kal#in var' Sen #eni$ ne kadar k0&, ve #asi&
#ir insan oldu/u$u u!un !a$and%r #iliyordun6 Ne kadar onurlu, ne kadar soylusun''' Ah dos&u$,
#eni$ #,&,n haya&%$ #ir r,yayd%' Yaa$ad%$ #en, r,yalar *0r,- durdu$' =ok *ururluydu$,
e&ra.%$dakileri he- k,,k *0rd,$' 8eki neden o kadar *ururluydu$> V Ben de #il$iyoru$>
(al#i$in &e$i!li/inden $i, yoksa duy*ular%$%n soylulu/undan $% *urur duyuyordu$> A$a #unlar,
#era#er Shakes-eare okudu/u$u! !a$anlarda kald%' :ina, *erek haya&a d0n,n)e sa.l%/%$% ve
soylulu/u$u *0s&erdi$ i&e'''B
E9N
BYe&erB dedi :ina, Bye&er6''' Bunlar%n he-si yanl% ve #o eyler''' kendini 0ld,r,yorsun6B R
BNeden konu$a$a i!in ver$iyorsun :ina> Beni #a/%lad%/%n% #iliyoru$, u!un !a$an 0n)e
#a/%la$%&%n' Beni &an%d%n, nas%l #iri oldu/u$u anlad%n' &e #ana iken)e eden #u !a&en6 Ben
senin ak%na lay%k de/ili$ :ina6 Sen he- &e$i! ve y,)e *0n,ll,yd,n' Annene #enden #aka
ki$seyle evlen$eye)e/ini s0yledin ve s0!,n, &u&&un, ,nk, senin iin verilen s0!ler 0ne$lidir'
A$a #en, #en6 *erek yaa$a *elin)e''' Biliyor $usun :ino)hka, o !a$anlar #eni$le
evlen$ekle neleri .eda e&&i/ini anlaya$a$%&%$ #ile' Beni$le evlenirsen #elki de al%k&an
0le)e/ini *0r$e$i&i$' Akl%$a #ile *el$e$i&i6 1ek d,,ne#ildi/i$ #eni$le, *ele)e/in #,y,k
airiyle evleniyor oldu/undu' ?vlili/i$i!in #ir s,re iin er&elen$esini is&edi/in !a$an ileri s,rd,/,n
nedenleri anla$ak #ile is&e$edi$P sana iken)e e&&i$, !or#al%k ya-&%$, a!arlad%$, aa/%lad%$ ve
sonunda da o $ek&u-la seni &ehdi& e&&i$' O anda aa/%l%k #ile de/il, ahl4ks%! kallein #iriydi$'
Beni nas%l da k,,k *0r$,s,nd,r6 ?ve&, 0l$e$ *erek6 yi ki #eni$le evlen$edin6 Ben seni hi
anlaya$aya)ak, sana iken)e ede)ek, .akirli/i$i! y,!,nden senin haya&%$ da karar&a)ak&%$,
y%llar #0yle *ei- *ide)ek ki$ #ilir #elki de haya&%$a y,k oldun diye senden ne.re& ede)ek&i$'
B0ylesi daha iyi oldu6 ?n a!%ndan a)% *0!yalar%n% kal#i$i &e$i!ledi' Ah :ino)hka6 Beni eskiden
oldu/u *i#i sev6 Di$di son ne.esi$de''' Yani, senin sev*ine lay%k ol$ad%/%$% #iliyoru$ a$a'''
a$a''' Ah $ele/i$6B
Bu konu$a #oyun)a :ina h%k%r%klar iinde #irka ke! onu sus&ur$aya al%&%' A$a dinle$edi
#ile' indekileri s0yle$ek ar!usuyla yan%- &u&uuyor, *,l,kle de olsa, ne.esi de kesilse
konu$aya deva$ ediyordu'
B?/er #eni$le kar%la$asayd%n, #eni sev$eseydin daha u!un s,re yaard%n6B dedi :ina' BNeden
yollar%$%! kesi&i sanki>B
BYo haya&%$, yo, 0l,$,$den kendini soru$lu &u&$aB diye deva$ e&&i has&a' B+er eyin sulusu
#eni$6 Ne kadar *ururluydu$6 Ne ro$an&ik&i$6 Beni$ a-&al)a hik4ye$in ayr%n&%lar%n% ki$se an
E9Ola&&% $% sana> ki y%l kadar 0n)e, #urada ka&il #ir $ahkW$ var$%' Caninin #iriy$i a$a
k%r#alan$aya s%ra *elin)e y,reksi! #ir ada$ olu veriyor$u' +as&alar%n k%r#alan$ad%/%n% #ildi/i
iin #ira! vo&ka #ul$u ve iine en.iye ka&%- kar%%$% i$i' Bunun sonu)unda da kan kus$aya
#ala$%' O kadar ok kus$u ki )i/erleri hasar *0r$,' +as&aneye kald%r%l$% ve #irka ay
sonra da vere$den 0l$,' ?ve&, $ele/i$, o *,n o $ek&u#u ya!d%k&an sonra o sulu akl%$a
*eldi''' Ben de kendi$e ayn% eyi ya-$aya karar verdi$' Neden vere$i se&i/i$i $erak
ede#ilirsin' Neden kendi$i as$ad%$ ya da #o/$ad%$> Ani #ir 0l,$den korkuyor $uydu$> Belki
de' Burada #ile &a&l% #ir ro$an&i!$ ol$adan ede$iyoru! :ino)hka6 (a.a$da u d,,n)e vard%<
Ben #urada vere$den 0l,$ d0e/inde ya&arken senin #eni #u hallere d,,rd,/,n iin kendini
&,ke&$en ok *,!el ola)ak&%' Bana *eli- suunu ka#ul ede)ek, 0n,$de di! 0ke)ek&in''' Ben de
kollar%nda 0l,rken seni #a/%laya)ak&%$''' =ok a-&al)a :ino)hka, ok a-&al)a de/il $i>B
BBundan s0! e&$e ar&%k6 Bdedi :ina' BS0yle$e #unlar%6 Sen 0yle #ir insan de/ilsin''' Baka
eylerden konual%$, #irlik&e *eirdi/i$i! $u&lu ve *,!el *,nlerden6B
B=ok $u&su!u$ haya&%$, onun iin anla&%yoru$ #unlar%' Seni #ir #uuk y%ld%r *0r$edi$6 Di$di de
ruhu$daki #,&,n y,k, sana #oal&%yoru$6 O !a$andan #eri yaln%!%$ ve seni d,,n$eden
*eirdi/i$ #ir an%$ #ile ol$ad% $ele/i$6 Senin sev*ini ka!an$ak, hakk%$daki .ikirlerini
de/i&ir$ek iin #ir eyler ya-a#il$eyi nas%l da is&erdi$ #iliyor $usun :ino)hka> Son !a$anlara
kadar 0le)e/i$i hi d,,n$e$i&i$' +e$en ek$e$i&i$, u!un !a$an *0/,s a/r%lar% eki-
durdu$ ve sa$a sa-an .ikirler akl%$a *eliyordu6 Crne/in, #irden#ire #,y,k #ir air oluyor ve
ya!d%/%$ u!un)a #ir iiri "Yurdu$dan No&lar" adl% #ir ki&a-&a yay%$l%yordu$' B,&,n duy*ular%$% ve
ruhu$u o ki&a#a d0ke)ek&i$ ve sen nerede olursan ol seninle ola)ak, iirle sana kendi$i
ha&%rla&a)ak&%$' ?n sevdi/i$ r,ya$ senin, "yok )an%$6 Beni$ d,,nd,/,$ kadar k0&, #iri
de/il$i6" de$endi' Ne a-&al)a, de/il $i :ino)hka>B
E@F
B+ay%r Lasya, hay%r6B dedi :ina'
:ina has&an%n *0/s,ne yaslan%- ellerini 0-&,'
BNas%l da k%skan%yordu$ seni6 Senin evlendi/ini 0/rene)ek olsa$ 0l,r,$ san%yordu$' ?vine
*i!li)e #irilerini yollay%- seni i!le&&i$, )asusluk ya-&%$''' +e- o *eliyorduB deyi- #a%yla annesini
iare& e&&i' BMo!*lyakov"u sev$edin, de/il $i :ina> Mele/i$' Ben 0l,n)e de #eni ha&%rlaya)ak
$%s%n> +a&%rlaya)a/%n% #iliyoru$' A$a y%llar *ee)ek ve kal#in so/uya)ak, ruhuna k% *ele)ek,
#eni unu&a)aks%n :ino)hka6B
B+ay%r, hay%r asla6 +i evlen$eye)e/i$6 Sen #eni$ ilk''' ve &ek'''B
B+er ey 0l,r :ino)hka, her ey, ha&&a an%lar #ile6''' Soylu duy*ular%$%! #ile 0l,r' Onlar%n yerini
sa/duyu al%r' Yak%n%- dur$a$%!%n ne yarar% var> +aya&%n &ad%n% %kar, u!un ve $u&lu yaa :ina'
Ya-a#ilirsen #irini sev, #ir )esedi seve$e!sin6 Ara s%ra da olsa #eni ha&%rla' (0&, eyleri akl%na
*e&ir$e, onlar% #a/%la' Ak%$%!da iyi eyler de vard% :ino)hka6 Ah o al&%n *,nler sonsu!a
*0$,ld,ler''' Hinle $ele/i$< Ben *,n #a&%$%n% he- ok sev$ii$dir' Beni ara s%ra o saa&lerde
ha&%rla6 Yo, yo neden 0l$e$ *erekiyor sanki> 1ekrar haya&a d0n$eyi nas%l da is&erdi$6 +a&%rla
haya&%$, ha&%rla, o !a$an% ha&%rla6 lk#ahard%, *,ne -%r%l -%r%l -arl%yordu, iekler
&o$ur)uklan$%&%, sanki e&ra.%$%!da #ayra$ ku&lan%yordu''' A$a i$di'''Bak #ak6B
:avall% ada$ sol*un eliyle #u! &u&$u, -is -en)ereyi *0s&eriyordu' Sonra :ina"n%n elini &u&&u,
*0!lerine #as&%rd% ve a)% a)% h%k%r$aya #alad%' +%k%r%klar%, y%-ran$% *0/s,n, -arala$akla
&ehdi& ediyorlard% sanki'
B,&,n *,n a/lay%- s%!layarak a)% ek&i' :ina elinden *eldi/in)e onu raha&la&&%, a$a ruhu
dayan%l$a! a)%lar iindeydi' Onu asla unu&$aya)a/%n% ve onu sevdi/i *i#i #akas%n%
sev$eye)e/ini s0yledi' nand% ada$)a/%! ve *,l,$seyi- elini 0-&,, a$a *e$iin an%lar% ruhunu
yak%- kavurdu' B0yle)e *e&i #ir *,n' Bu arada deh
E@Ese&e d,en Marya Aleksandrovna #elki on ke! k%!%n% a/%r&%-, eve d0n$esi, ad%n% k0&,ye
%kar$a$as% iin yalvard%' Sonunda hava karar$aya #alay%n)a, dehe&&en akl%n% ka%r%- kendisi
:ina"ya *i&$e/e karar verdi' (%!%n% 0&eki odaya a/%r%- yalvard%, neredeyse di! 0kerek kal#inden
#u haneri %kar$as%n% is&edi' :ina has&a #ir halde yan%na *el$i&i' Ba% alev alev yan%yordu'
Annesini dinledi a$a dediklerini anla$ad%' Sonunda Marya Aleksandrovna ,$i&si!)e oradan
ayr%ld%, ,nk, :ina o *e)e 0l,$ d0e/indeki ada$%n evinde kal$aya kararl%yd%'B,&,n *e)e
ya&a/%n%n #a%nda durdu' +as&a *iderek k0&,le&i' Yeni *,n do/du, a$a has&an%n o *,n,
*0re#ile)e/inden hi u$u& yok&u' Yal% anne %l*%na d0nd,, hi#ir ey anla$a$% *i#i or&alarda
dolan%yor, o/luna ie$eye)e/ini #ile #ile ilalar ver$e/e u/ra%yordu' Ada$%n a)%s% u!un s,rd,'
+i konua$%yor, yaln%!)a ka#a, anla%l$a! s0!),kler *0/s,n, y%r&arak *eliyordu' Son ana kadar
:ina"ya #a')$ay%, *0!lerindeki %%k karar$a/a #alad%k&an sonra da eliyle onun elini aray%-
&u&$ay% s,rd,rd,' (%sa k% *,n, *eiyordu' ;,nein son %%/% k,,k odan%n #u! &u&$u, &ek
-en)eresinde yald%!land%/%nda, has&an%n ruhu da yor*un #edeninden ayr%ld% ve %%/%n -einden
uu- *i&&i' Yal% kad%n sev*ili Lasya"s%n%n 0l, #edenini 0n,nde *0r,n)e d0v,nerek %/l%k a&&% ve
kendini o/lunun *0/s,ne #%rak&%'
BO/lu$u y%-ra&an sensin y%lan6B diye #a/%rd% :ina"ya ,!,n&,yle' BOnu #u hale *e&iren sensin,
ve.as%!, ey&an6B
A$a :ina"n%n hi#ir eyi duydu/u yok&u' B,&,n duy*ular%n% yi&ir$i *i#i 0l,n,n #a%nda duruyordu'
Sonunda ileri do/ru e/ildi, ha %kard%, onu 0-,- dal*%n dal*%n odadan %k&%' ;0!leri yan%yor, #a%
d0n,yordu' Yaad%/% a)% deneyi$ler ve uykusu! *eirdi/i iki *e)e akl%n% #a%ndan al$%&%' B,&,n
*e$iinin kal#inden s0k,l,- al%nd%/%n% hisse&&i #elli #elirsi!' Ar&%k kasve&li ve &ehdi&kar yeni #ir
yaa$ #al%yordu'
Haha on ad%$ *i&$e$i&i ki #irden#ire Mo!*lyakov 0n,ne %k%verdi' Onu orada #ekledi/i #elli
oluyordu'
B:inaida A.anasyevnaB diye #alad% korku dolu #ir .%s%l&%yla'
E@2
Or&al%k h4l4 ayd%nl%k oldu/undan e&ra.%n% 0yle #ir kolaan e&&i'
B:inaida A.anasyevna #en #ir ee/i$' A$a i!nini!le ar&%k de/ili$, ,nk, her eye ra/$en *,!el
#ir ey ya-&%$' Ya-&%/%$ eekliklere de ok -i$an%$''' Akl%$ kar$akar%%k :inaida A.anasyevna'
Beni #a/%lay%n, #unun iin -ek ok neden vard%'''B
:ina *0r$eyen *0!lerle ona #ak&% ve sessi!)e yoluna deva$ e&&i' Y,ksek &ah&a kald%r%$ iki kiinin
yan yana y,r,ye$eye)e/i kadar daral%n)a :ina ona yer a$ad% ve 8avel Aleksandrovi)h
kald%r%$dan ini-, s,rekl i y,!,ne #akarak yan% s%ra y,r,d,'
B:inaida A.anasyevnaB diye deva$ e&&i, Bd,,n,yoru$ da e/er si! de is&erseni! #en evlen$e
&ekli.i$i yinele$eye ha!%r%$' +a&&a her eyi unu&a)a/%$ :inaida A.anasyevna, #,&,n o re!ale&leri,
u&an)%, si!i #a/%laya)a/%$' ki$i! de kasa#ada kald%/%$%! s,re)e #unu ki$seye
s0yle$eye)e/i!' Si! he$en #uradan *idersini!, #en de *i!li)e arkan%!dan *eliri$' (i$senin #i!i
&an%$ad%/%, %ss%! #ir yerde evleniri! ve -os&a ara#as%yla yol)uluk ya-%- 8e&ers#ur*"a *ideri!'
Yaln%!)a k,,k #ir #avul al%rs%n%! yan%n%!a''' &a$a$ $%> (a#ul $u :inaida A.anasyevna>
Buralarda .a!la dura$a$P #i!i #era#er *0ren olur'B
:ina )eva- ver$ediP Mo!*lyakov"a #ak$akla ye&indi' Mo!*lyakov #u #ak%&an her eyi anlad%,
a-kas%n% %kar%- veda e&&i ve *eldi/i *i#i .%rlay%- *i&&i'
BNas%l olur>B diye $erakland%' B;een aka$ ok duy *,l,yd,, her eyde kendini suluyordu'
Belli ki #ir *,n, #ir *,n,n, &u&$uyor6B
Bu arada Mordasov"da olaylar #ir#iri ,!erine y%/%l%yordu' (orkun #ir olay oldu' Mo!*lyakov"un
o&ele yerle&irdi/i 8rens ayn% *e)e has&aland%, duru$u olduka )iddiydi' Mordasovlular olay%
sa#ah 0/rendiler' (allis& S&anislavi)h he$en he$en hi ayr%l$adan has&an%n #a%nda #ekledi'
Aka$a do/ru Mordasov"un #,&,n dok&orlar% #iraraya *eldiler' Onlara *0nderilen dave& $ek&u-lar%
La&in)e ya!%l$%&%' La&in)e ya!%lsa ne olur, 8rens &a$a$en #ilin)ini kay
E@3#e&$i&i' Hur$adan say%kl%yor, -eruklardan s0! ediyor, (allis& S&anislavi)h"&en ro$an&ik
ark%lar s0yle$esini is&iyor, ha&&a #a!en korkuyla #a/%r%yordu' Hok&orlar Mordasov
konukseverli/inin 8rens" e $ide il&iha#% ya-&%/%na ve #unun o&ele *iderken yolda #eynine
s%rad%/%na karar verdiler' :ihinsel #ir ok *eirdi/i olas%l%/% da *0!ard% edil$edi' Sonu&a
dok&orlar ok&an 0l,$e yakla$% olan 8rens"in ar&%k kur&ula$aya)a/% *ere/ine dikka& ek&iler'
Bu son d,,n)elerinde yan%l$a$%lard%' ,n), *,n,n aka$% !avall% ih&iyar o&elde 0ld,' Bu olay
Mordasovlular"% ok e&kiledi' +i ki$se olaylar%n #0yle )iddilee)e/ini d,,n$e$i&i' +erkes, 0l,
daha y%kan%- *0$,l$eye ha!%rlan$adan, kala#al%klar halinde o&ele dolu&u' (onu&ular, .ikir
y,r,&&,ler, ka.alar%n% sallad%lar ve Marya Aleksandrovna ile k%!%n% kas&ederek "!avall% 8rens"in
ka&illerine" lane&ler ya/d%rd%lar' +erkes #u olay%n, s%r. re!ale& ol$a 0!elli/i &a%d%/% iin, hi ho
ol$ayan #ir ekilde duyula)a/%n% ve Rusya s%n%rlar% d%%na #ile yay%la)a/%n% hissediyordu'
S0ylenenlerin ve ileri s,r,lenlerin haddi hesa#% yok&u' Bu !a$an #oyun)a Mo!*lyakov ok &elal%
ve ,!*,nd,P oraya #uraya ko&ur$ak&an #a% d0n$,&,' :ina"y% *0r$eye *i&&i/inde de #0yle #ir
ruh hali iindeydi' :or #ir duru$dayd%' 8rens"i kasa#aya *e&iren oyduP onu al%- o&ele yerle&iren de
oyduP i$di #u ada$% ne ya-a)a/%n%, nereye, nas%l *0&,re)e/ini #il$iyordu' (i$e ha#er
ver$eliydi> Hukhanovo"ya $% *0&,r$eliydi> ?n k0&,s, de onu 8rens"in ye/eni olarak &an%yor
ol$alar%yd%' Bu ih&iyar%n 0l,$,nden soru$lu &u&ul$ak&an korkuyordu' B8e&ers#ur* sosye&esinde
#ile #u olay konuuluyor ola#ilir6B diye d,,nd, ,r-ererek' C/,& al$ak iin Mordaso vlular"a
*i&$enin #ir yarar% ol$a!d%' Nedense #irden#ire kork$ular ve Mo!*lyakov"u ,$i&si!lik iinde
0l,yle yaln%! #%rak%- ka%$%lard%' A$a sonra, hi #eklen$edik #ir de/iiklik oldu' ?r&esi *,n
sa#ah erkenden kasa#aya #ir ya#an)% *eldi' B,&,n Mordasov onu konuuyordu, .%s%l&%yla &a#ii'
Main Caddesi"nden Lali kona/%na *iderken her a&lak&a #ir *0! onu i!liyordu' +a&&a vali 8yo&r
Mikhailovi)h #ile a%r$% ve #u yeni konu/a ne ya-a)a/%n% #ile$e$i&i' (onuk, 0len 8rens"in
akra#as% olan, ,nl, 8rens Sh)he-e&ilov"du' O&u! #e
yalar%nda, a-ole&li ve kordonlu #ir al#ayd%' Mordasov"un #,&,n $e$urlar% kordonlar%n% *0r,n)e
anla&%l$a! #ir korkuya ka-%ld%lar' 8olis e.i ok ak%nd% ve as%k sura&la da olsa *idi- kendini
&an%&&%' 8rens Sh)he-e&ilov 8e&ers#ur*"dan *eldi/ini ve en rou&e7 Hukhanovo"ya da u/rad%/%n%
s0yledi' Hukhanovo"da ki$seyi #ula$ay%n)a a$)as%n%n -einden Mordasov"a *el$i, orada
duydu/u ha#er ve e&ra.%n% saran kar$akar%%k dedikodularla y%ld%r%$ ar-$%a d0n$,&,' 8yo&r
Mikhailovi)h #ile *erekli a%kla$alar% ya-arken &elalan$%&%' Asl%nda Mordasov"daki herkes
sululuk duyuyordu' ?n k0&,s, de konu/un )iddi ve honu&su! #ir i.ade &ak%n$as%yd%' Belki de
kendisine kalan $iras&an honu& kal$a$%&%' +e$en olayla #i!!a& il*ilen$eye #alad%'
Mo!*lyakov #ir doland%r%)%y$% *i#i derhal *eri ekildi ve *erek ye/ene yer a%- or&alardan
kay#oldu' (i$se nerede oldu/unu #il$iyordu' Cena!enin $anas&%ra *0&,r,l$esine karar verildi,
orada #ir &0ren ha!%rlan$%&%' (onuk 8rens, )iddi, so/uk, k%sa ve 0!, a$a na!ik #ir ekilde
&ali$a&lar veriyordu' ?r&esi *,n )ena!e &0renine ka&%l$ak iin #,&,n kasa#a $anas&%ra *i&&i'
(ad%nlar, Marya Aleksandrovna"n%n, kilisenin e$re&&i/i *i#i, *eli- &a#u&un 0n,nde di! 0kerek a.
dileye)e/i dedikodusunu yayd%lar' (ukusu! #unlar sa$al%k&an #aka #ir ey de/ildi' Marya
Alaesandrovna kiliseye .alan *el$edi' Asl%nda s0yle$edi/i$i! #ir ey var< :ina eve d0ner
d0n$e! annesi, ar&%k orada kal$an%n i$k4ns%! oldu/unu d,,nerek he$en o aka$ i.&li/e
&a%n$aya karar ver$i&i' ;,venli #ir k0eye ekilin)e de kasa#adan *ele)ek dedikodulara
kulaklar%n% d0r& a&%, yeni konukla il*ili #ir eyler 0/rene#il$ek iin uaklar%n% kei. &urlar%na
*0nderdi ve *,nlerini heye)an a&ei iinde *eirdi' Manas&%rdan Hukhanovo"ya *iden yol, evine #ir
vers& #ile de/ildi' B0ylelikle Marya Aleksandrovna &0ren #i&&ik&en sonra $anas&%rdan
Hukhanovo"ya k%vr%la k%vr%la *iden &0ren alay%$ -en)eresinden ku#ak%% *0re#iliyordu' 1a#u&
y,kseke #ir ara#aya kon$u&u' Arkas%ndaki u!un ara#a konvoyu kasa#a kava/%na kadar 0l,ye
elik e&&i' Bu
7 Yol ,s&,nde'
E@9
E@@kasve&li ara#a, #e$#eya! karlar%n iinde ka-kara #ir *0r,n&, &a%yarak, kendine yara%r #ir
*0rke$le a/%r a/%r ilerliyordu' Marya Aleksandrovna u!un s,re #ak$aya dayana$ad% ve
-en)ereden ekildi'
Bir ha.&a sonra A.anasy Ma&vei)h ve k%!%yla #era#er Moskova"ya &a%nd%' Bir ay sonra da Marya
Aleksandrovna"$n i.&lik&eki ve kasa#adaki evlerini sa&%a %kard%/% ha#eri Mordasov"da yay%ld%'
&e Mordasov #u )o$$e il . au& han%$% ar&%k sonsu!a dek kay#e&$i&i6 ;idii #ile dedikodusu!
ol$ad%' nsanlar i.&li/in A.anasy Ma&vei)h ile #irlik&e sa&%ld%/%n% #ile s0ylediler'''
Bir iki y%l *e&i, o !a$ana kadar Marya Aleksandrovna &a$a$en unu&uldu' Ya!%k6 H,nya hali
#0yledir i&e6 Bu arada #aka #ir kasa#adan #ir i.&lik al%- oraya &a%nd%/% ve &a#ii hi kukusu!
oradaki herkesi de h,k$, al&%na ald%/% s0ylen$i&i' :ina h4l4 ko)a #ula$a$%&%' A.anasy
Ma&vei)h de''' Belki de ar&%k #u dedikodular% &ekrarla$an%n #ir anla$% yokP nas%l olsa he-si
uydur$a'
Mordasov kay%&lar%$%n ilk #0l,$,ne son nok&ay% koyal% , y%l ol$u' Bir ke! daha $,sveddeleri$i
a%-, hik4ye$e ekle$eler ya-a)a/%$ ki$in akl%na *elirdi> Neyse he$en konuya *eeli$6 8avel
Aleksandrovi)h Mo!*lyakov"dan #alaya)a/%$' Mordasov"dan ayr%l%n)a do/ru 8e&ers#ur*"a *i&&i'
Orada kendisine u!un !a$an 0n)e s0! verilen h,k,$e& iine *irdi' Mordasov"da olanlar%
&a$a$en unu&&u ve kendini Lasilevsky Adas% ile ;allery Li$a$EM"n%n sosye&e yaa$%n%n
*irda#%na #%rak&%' ;0nl,n)e yaad%, kad%nlar%n -einden ko&u, son $odaya uydu, 4%k oldu,
evlen$e &ekli. e&&i, #ir ke! daha red )eva#% al%n)a #o ka.al%l%/% ve #ir o kadar da aylakl%/%
y,!,nden #unu ha!$ede$edi, h,k,$e&in #ir #aka &e.&i ii ya da ona #en!er #ir i iin, usu!
#u)aks%! #a#a &o-raklar%$%!%n u!ak #ir #0l*esine *iden #ir heye&&e *0rev ald%' +eye& da/lar%
&e-eleri olays%!)a a%-, u!un yol)uluklardan sonra o "u!ak #0l*e"nin *enel valisinin hu!uruna %k&%'
U!un #oylu, !ay%., ser& #ir ada$ olan vali, sava&a say%s%! yaralar al$%, *0/s,nde iki y%ld%!%
ve #eya! ha% olan eski #ir askerdi' +eye&i *aye& )iddiye& ve ne!ake&le kar%lad%' O aka$ evinde,
kar%s%n%n isi$ *,n, ku&la$alar% onuruna d,!enlene)ek #aloya he-sini dave& e&&i' 8avel
Aleksandrovi)h #una ok $e$nun oldu' ?&ki yara&a#il$ek ,$idiyle, en iyi 8e&ers#ur* k%ya.e&ini
*iyi- #alo salonuna *irdi' Y%ld%!l% ve ka#ar%k a-ole&li #ir s,r, y,ksek r,&#e ,ni.or$as% kar%s%nda
#ira! neesi ka&%' Lalinin *en ve *,!el oldu/unu duydu/u kar%s%na il&i.a&larda #ulun$as%
*erekiyordu' +a.i. #ir )akayla kad%n%n yan%na *i&$esiyle hayre&&en donu- kal$as% #ir oldu'
Muh&ee$ #ir #alo el#isesi ve el$aslar iinde, *ururlu ve ki#irli :ina kar%s%nda duruyordu' 8avel
Aleksandrovi)h"i &an%$ad%' Y,!,ne 0yle #ir #ak%- ka.as%n% evirdi' +ayre&&en donu- kalan
Mo!*lyakov #ir k0eye ekildi, kala#al%/%n iinde *enel valinin #alosunda #ulun$an%n ,rkekli/ini
duyan, u&an*a, *en #ir $e$urla ar-%&%' 8avel Aleksandrovi)h ada$% soru ya/$uruna &u&&u ve
.a!las%yla il*in eyler 0/rendi' ;enel vali iki y%l 0n)e "u!ak #0l*e"den Moskova"ya *i&$i ve orada
aris&okra& #ir ailenin, !en*in k%!%yla evlen$i' (ar%s% ok *,!el$i, onun ,!erine *,!ellik yok&ur
denile#ilir$i, a$a son dere)e *ururlu #ir hava &a%yor$u' Yaln%!)a valiyle dans eder$i' O
#aloda, #ir k%s$% d%ardan *elen doku! *eneral var$%' Lali"nin einin annesi de onlarJa #irlik&e
ya%yor$u, sosye&eden *elen, ok ak%ll% #ir kad%n$%, a$a o kad%n #ile k%!%n%n s0!,nden
%k$a!$%'Lali deli *i#i sevdi/i kar%s%n% -ek s%k *0re$e!$i' Mo!*lyakov A.anasy Ma&vei)h"i de
sor$ay% #aard%, a$a oralarda ad%n% san%n% duyan yok&u'
+er nas%lsa #irden )esare&leni- odalar% dola$aya #alad% vesonunda Marya Aleksandrovna"y%
*0rd,' Muh&ee$ #ir k%ya.e& *iy$i, -ahal% #ir yel-a!e sall%yor ve d0rd,n), s%n%. #ir $e$ur
han%$%y'a neeli neeli konuuyordu' Unvan $erakl%s% #irka kad%n e&ra.%n% sar$%&%' Marya
Aleksandrovna onlara al%%l$a$% #ir seve)enlik *0s&eriyordu' Mo!*lyakov kendisini &an%&$a
)esare&ini #uldu' Marya Aleksandrovna 0n)e a%rd%, a$a he$en so/ukkanl%/%n% yeniden &o-lay%-
kar%la&%klar%na $e$nun oldu
E@M
E@G/unu i.ade e&&i' 8e&ers#ur*"daki &an%d%klar%n% sordu' Neden Avru-a"ya *i&$edi/ini $erak e&&i'
Mordasov"dan ise hi s0! a$ad%, sanki 0yle #ir yer yok&u' Sonra 8e&ers#ur*"dan 0ne$li #ir
8rens"in ha&%r%n% sor$ak is&edi, a$a Mo!*lyakov o ad% hi duy$a$%&%' Herken k%r sal%, -ar.,$
kokan #ir ada$a d0nd, ve y,! y,!e dur$alar%na ra/$en #ir saniye iinde 8ave Aleksandrovi)h"i
unu&uverdi' Mo!*lyakov y,!,nde alayl% #ir *,l,$se$e ve elinde a-kas%yla #alo salonuna d0nd,'
Nedense kendini #ir -ara k,,$sen$i ve 0ne$sen$e$i hissederek dans e&$e$eye karar
verdi' 1ers ve #o #ir #ak%, ey&ani ve a)% #ir *,l, #,&,n *e)e y,!,nden hi silin$edi' Bir
s,&una dayand% Isanki #alo salonuna #ilerek s,&unlar kon$u&uJ ve #alo #oyun)a #irka saa&,
*0!leriyle :ina"y% i!leyerek, he- ayn% -o!da durdu' Ah ya!%k6 1ak%nd%/% -o!lar #ounayd%' :ina onu
.ark e&$edi #ile' Sonunda he- ayn% -o!da dur$ak&an dolay% #a)a/%n%n a)%d%/%n%, daha sonra da
a)%k&%/%n% hisse&&i' A)% eken #ir 4%k s%.a&%yla ye$e/e kala)ak de/ildi ya6 Ayr%ld%6 Odas%na
d0nd,/,nde *,!el #ir dayak ye$i *i#i #i&kin hissediyordu kendini' Ya&$adan 0n)e ok&and%r
unu&&u/u eyleri ha&%rlad%'
?r&esi sa#ah res$i #ir i yol)ulu/u olas%l%/% %k%n)a Mo!*lyakov *i&$ek iin *0n,ll, oldu'
(asa#adan ayr%l%rken neesi yerine *eldi' (ar usu! #u)aks%!, %ss%! &arlalar% -ar%ldayan #ir ke.en
*i#i 0r&$,&,' 1a u!aklarda u.uk i!*5sinde, s%k or$anlar #elli #elirsi! #ir karal&% olu&uruyordu'
Sa#%rs%! a&lar, ayaklar%yla karlar% &o! *i#i .%rla&arak ileri do/ru uuyorlard%' (%!a/%n an% %n*%r&%lar
%kar%yordu' Cn)e deri n derin d,,n)elere dalan 8avel Aleksandrovi)h, sonra hayal kur$aya,
derken uyu$aya #alad%' ,n), dura/a *elene dek uyudu' (alk&%/%nda yeniden )anlan$%&% ve
akl%nda #a$#aka d,,n)eler vard%'
SON
E@N
A%kla$alar
E Mordasov< Hos&oyevski #,y,k olas%l%kla #u is$i L'A' Solo*u#"un 0yk,s, 1he 1aran&as"&an
IEN9@J esinlenerek se$i&ir' Cyk,de karak&erler Mordasy ad%ndaki #ir k0ye yol)uluk ya-arlar'
Morda Rusa"da "irkin sura&" anla$%na *el$ek&edir'
2 ''' dedikodunun kesil$esi *erek&i/ini< Bu k%s%$, Marya Aleksandrovna"n%n kiisel 0!elliklerini
anla&an di/er k%s%$larda da oldu/u *i#i, ;o*ol",n Hos&lara Mek&u-lardan Se$eler eserinden
al%n$% #ir *,l,nle$e ,slu#udur'
3 Li!#on de-re$i< EG@@"&e Li!#on"un ,&e ikisini hara- eden ve o&u! #inden .a!la insan%n
0l,$,ne se#e- olan de-re$dir' Lol&aire"in #irka eserine de ilha$ kayna/% ol$u&ur'
9 8ine&&i< EN' y,!y%l &alya"s%nda #ir hokka#a!'
@ ?ski evin koruyu)ular%''' < Bur#on +anedan%"n%n des&ekileri'
M ''' *a!ileri$i! iin,''< (%r%$ Sava%"na #ir *0nder$e' +ik4ye, herhalde EN@9EN@M y%llar% aras%nda
*eiyor'
G Onunla ara$%! *aye& iyiydi< ;o*ol",n, 8ukin"le "aras%n%n iyi oldu/unu" iddia eden kahra$an%
(hles&akov"a *0nder$e IBa M,.e&&i, 3' 8erde, M' SahneJ'
N Liyana (on*resi< Avru-a #irli/inin I' Na-olyon ,!erindeki !a.erinden sonra, ENE9ENE@ y%llar%
aras%nda ya-%lan #ir kon*re'
O (o)as% oradad%r da, kad%n 1ver"dedir'''< EN9@"&e, 8e&ers#ur*"da Aleksandrinsky
1iya&rosu"nda sahnelenen #ir ko$edinin ad%< (o)as% ka-%da, a$a kad%n 1ver"e *i&&i'
EF Readers" Li#rary< Bu 8e&ers#ur* der*isi, EN@F"lerde, hi &an%n$ayan airlerin iirlerini
#as$akla ,nlen$i&i'
EE Alorian ve *en k0yl,lerine'''< Zean8ierre Alorian IEG@@O9J, $asallar, -as&oral ve duy*usal
hik4yeler ya!an Arans%! #ir ya!ar'
E2 Mala*a&< Marya Aleksandrovna, Cho-in"in !a$an !a$an k%lan *eirdi/i Mayorka"y%
kas&ediyor'
E3 ''' alla dans'''< "Dalla dans", k%! okullar%nda en iyi 0/ren)ilere &an%nan #ir ayr%)al%k'
E9 La%%!in< An&onin de Lau!%%n IEM33EG23J' _IL' Louis"nin ak $a)eralar%yla ,nl, *0!desi'
E@ Seylan"%n An%lar%< Arans%! ya!ar Arederi) Mel)hior Soulie IENFF9GJ"nin #ir ro$an%'
EM Lasilevsky Adas% ile ;allery Li$an%< Hos&oyevski #urada in)e #ir alayda #ulunuyorP ,nk,
ad% *een se$&ler *enellikle d,,k *elirli $e$urlar%n ve k,,k #,rokra&lar%n o&urduklar% se$&lerdi'