OTOMATK TANIMLAMA SSTEM(AIS) ; AIS in

ALIMA PRENSB, AIS in UNSURLARI, AIS

TRANSPONDERLER


HAZIRLAYANLAR:
167988 ABDURRAHMAN KORKMAZ
167995 FAK SAKIZ
167003 SERKAN ELK
Otomatik tanmlama sistemi(Ais)

Otomatik Tanmlama Sistemi (Automatic
Identification System - AIS)'nin ksaltmasdr.
Deniz trafiinde yzerlerin, tanmlanmasnn ve
konumlandrlmasnn, bir merkezden ya da tayc
dier gemilerden otomatik olarak yaplmasn
salayan bir donanm ve yazlm sistemidir. Daha
ok gr kstlarnn olduu durumlarda (acil
durumlar, sis v.s.) gemilerin birbirlerinin rota-
srat-konum gibi bilgilerini paylaarak
renebildikleri bir ortam salamak amacyla
planlanmtr.
AIS, sistemle donanm bir gemiye ya da bir Tat
Trafik Servisi'ne (Vessel Traffic Services (VTS)),
temel olarak dier yzerler hakknda tanm ve konum
bilgisi salar. Bu bilgi: kimliklendirme, pozisyon,
kerteriz, hz, tand dier gemiler ve VTS
istasyonlardr.

Sistem btn bu bilgileri elektronik ortamda dier
istemcilere ulatran bir cihaz ve bu cihazn verdii
bilgileri deerlendirip kullancnn dikkatine sunan
yazlmlardan oluur. Bu sisteme bir anten, uyumlu
bir konumlayc (GPS) ve gemiden bilgi toplayan (
gyro (cayro), pusula (kerteriz, srat), resmi-gemi ad,
rota ve yk tipi v.b.) alt-yap eklenmelidir.
Uluslararas Denizcilik rgt (IMO)'nn
belirledii SOLAS kurallar, 300 GRT ve daha byk
yk gemilerde olmak zere her trl yolcu gemisinde
bulundurulmasn zorunlu klmaktadr.

Ais sisteminin alma prensibi

AIS Sistemi, normal kosullarda otonom olarak
Srekli alisma Modunda alisir ve SOTDMA
(Self Organizing Time Division Multiple Access -
Kendi Kendini Yapilandiran - Zaman Paylasimli
oklu Erisim) haberlesme protokol kullanarak
bilgi alisverisinde bulunur. Bu kosul, geminin
aik denizde veya i sularda/karasularda seyir
halinde veya limanda hareketsiz/demirde
olmasindan bagimsiz olarak her durumda
geerlidir.


Istenen VHF Raporlari (AIS Bilgileri) iin
girisimden (interferance) etkilenmeyen, yksek bir
veri transfer hizi gerektirmektedir. Bu amala
birbirine paralel olarak kullanilabilen iki farkli VHF
kanali tahsis edilmistir. ITU (International
Telecommunication Union) tarafindan bu kanallar
AIS1 - 87B (161.975 MHz) ve AIS2 - 88B (162.025
MHz) olarak belirlenmistir. Hem 25 kHz'lik ve hem
de 12,5 kHz'lik simplex kanal band genislikleri
kullanilabilmektedir. Bu band genisliklerinin her
birisi iin ulasilabilen kapasite 9600 bps trasmisyon
hizinda, 2250 zaman araligi (slot) /dakika olarak
ortaya ikmaktadir.
Hem AIS1 hem de AIS2 kanallari birlikte
kullanildiginda ise, toplam kapasite bunun iki kati
olarak 4500 zaman araligi (slot) / dakika olmaktadir.
Kullanilacak modlasyon yntemi ise FM/GMSK
olarak belirlenmistir.
Her AIS Sistemi, kendi radyo arayz yapilanmasini
(zaman araligi tahsis plani) gemis veri transfer
trafigi ve diger cihazlara ait ileriye ynelik eylem
bilgilerini kullanarak kendisi belirler. Herhangi bir
AIS Istasyonu, kendi pozisyon raporunu ilettigi
zaman, yukarida belirtilen 2250 zaman araligi/dakika
iinde yer almak zorundadir. Bu zaman dilimi ise
26,6 ms' ye karsi dsmektedir.

Bir AIS Transponder cihazi, bulunduruldugu deniz
tasitinin dinamik kosullarina bagli olarak asagidaki
plana gre ilgili AIS Mesajlarini otomatik olarak
retir ve yayinlar.
Uluslar arasi standartlara gre A-Sinifi bir AIS
Transponder iin geerli olan bu raporlama
araliklari, standardizasyon alismalari henz
tamamlanmakta olan bir B-Sinifi AIS Transponder
iin bazi farkliliklar gstermektedir


Operasyonel Fonksiyonlar

Kullanc tarafnda harita ykleyebilme ve
gncelleyebilme,
Seilen geminin otomatik olarak takibi,
Seilen gemi ile ilgili seyir detaylarnn
grntlenebilmesi (karlama zaman, en yakn
mesafe bilgisi vb.)
Gemi Pozisyon / Dorultu bilgisinin
grntlenebilmesi,
AIS Klas-A, Klas-B ve Klas-B CS mesajlarnn
grntlenebilmesi,
Harita lek Gsterme/Deitirme ve Kaydrma
zellikleri,



Gemi koordinatlarnn elektronik harita
zerinde otomatik olarak grntlenebilmesi,
Gemilere ait durum ve hareket bilgilerinin
grntlenebilmesi,
Tehlike ve uyar alarmlarnn gerektiinde
grntlenebilmesi (derinlik alarm, tehlikeli /
yasak blge vb.)
Kayt altna alnan transponder verilerinin
tekrar oynatlabilmesi.
Ais Transponderleri

Denizcilik Mstearl'nn ek talebi olan kart
okuyucu zelliine de sahip. Bu zellik TV'siz yakt
kullanan tekneler iin tasarlanm. Bu kart TV'siz
defter yerine geecek olup teknelerin ald yaktn
miktarn, nereden, ne zaman alndn, teknenin bu
yakt ne kadar srede tketecei gibi bilgileri
snflandrmak iin kullanlacak.


Geen yllarda IMO SOLAS kurallarna uygun Klas A
modelleri tm ticari teknelerde zorunlu oldu ve monte
edildi. Ancak, u anda bata kart okuyucu olmak zere
Denizcilik Mstearl'nn belirledii ekstra teknik
zellikler nedeniyle ithal Klas B AIS rnleri pazarda
yerini alamamakta. Cihaz bulundurmak zorunda olan
tekneler, ilgili tarihlerde yerli retim ve Denizcilik
Mstearl onayl cihazlar satn almak zorundalar.
u ana kadar 1 yerli marka bu onay alm olup 2.
cihaz onay safhasndadr. reticiye gre nmzdeki
1-2 hafta iinde onay alnacaktr.

Kullanm Alanlar ve Kstlar

arpmadan Kanma
AIS temel olarak denizde arpmadan kanma ve kurtulma
amacyla kullanlr. Radyo iletiiminin kstl oluu ve her
gemide olmamas sebebiyle seyre yardmc ekipman
statsndedir. Asla tek bana seyir karar vermede kullanlmaz.
Seyir Bilgisi
AIS bazen sanal-AIS olarak kullanlarak gerekte var olan bir
durumu haber vermek iin normalde kullanlmas gereken
ekipmann yerine kullanlabilir. rnein denizde olmas
gereken bir iz-amandrasnn kopmas durumunda onun yerine
sentetik bir iz yaratlarak dier kullanclar bilgilendirilebilir.

Arama-Kurtarma
Kara vericiler, arama ve kurtarma srasnda hayati nem tayan, gemilerin
konumlar, olay mesafesi ve olaya yaknlk gibi bilgilere AIS zerinden
erierek, deerlendirmeye alabilirler.

kili (Binary) Mesajlama
Baz kurulular AIS zerinden s sularda seyir iin gereken anlk derinlik
bilgisini, dier alclara ezamanl olarak yaynlanmasnda kullanrlar.

A Tabanl (Web Based) Paylam
Web zerinden AIS bilgisinin verilmesi yznden yaanan baz olaylar, bu
tr kullanmn bazen zararlar olabileceini gstermitir. Bu konuda
Uluslararas Deniz Gvenlii Kurulu, kt niyetli kiilerin dier gemiler
hakknda bilgi edinmesini salayan bu tr yaklamlar bir bildiri
yaymlayarak knamtr.

Teknik Detaylar
Ais VHF frekans bandn kullanr (156-174 MHz) yani ais ksa mesafelerde
kullanr yaklak olarak 25 ile 30 deniz mili arasndadr. Ais VHF band
ierisinde 161,975 MHz ( VHF kanal 87b ) ve 162,025 MHz ( VHF kanal
88b ) frekanslarn kullanr. Ais k gc 12,5 watt dr.AIS sisteminin uzun
mesafelerde kullanlan tr ise LRIT sistemidir. Uzun Menzilli Gemi
Tanma Sistemi (Long Range Identification and Tracking System - LRIT )
LRIT hizmeti alan lke, limana yanaan gemiye 1000 milden itibaren
Inmarsat-C uydusu kanalyla izlemesini ve tanmlamasn salar doacak
maliyet ise o lkenin idaresi tarafndan denir.


AIS Kullanm Amalar
Uygun ekilde donatlm ky istasyonlarna, gemilere bilgi
salamak,
Otomatik olarak bilgi almak
Gemileri izlemek ve takip etmek
Ky uygulamalar iin veri al-veriinde bulunmak
Tanmlanan alan ierisindeki gemi trafiinin olabilecek en yksek
gvenli ve verimlilik ierisinde
gereklemesini salamak