Prof . Dr. Akgn ALSARAN Ar . Gr. l yas HACISAL HOLU
MAKNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI Perin balantlar Avantajlar Perin; iki veya daha fazla parann birbirine zlemeyecek ekilde balanmas amacyla kullanlan, bir ba hazr dier ba montaj annda biimlendirilen genellikle silindirik yapl ekil bal balama elemandr. Balant paralarda alan deliklerin kar karya getirilmesi ve uygunca seilen perin ivisinin serbest ucunun iirilmesiyle gerekletirilir. Avantajlar Dezavantajlar Szdrmazlk Farkl malzemelerin balanabilmesi Deliklerin paralar zayflatmas Paralarn birbiri zerine bindirilmesi Arlk Perin eitleri Bal Delikli Basz Perinleme ilemi ki aamada yaplr: n Hazrlk Perin oluumu n Hazrlk: Perin Delikleri zmba veya matkap ile alr. Perinleme lemi: Serbest u dvlerek iirilir. Scak veya Souk dvlr. Scak dvmede 1000 0 C kadar stlan perin paralara geirilir ve iirme ilemi yaplr. Bylece souma esnasnda para ksalr ve ek basn oluur. Perin lleri Perin balant ekilleri Paralarn izafi durumlarna gre: Bindirme Aln veya kapakl Perin srasnn saysna gre: Tek sral ift sral sral Levha saysna gre: Tek levhal ift levhal Perin balantlarnda mukavemet ve boyutlandrma Fs>F olduunda perinde ezilme ve kesme olmaz. Perinlerde Kuvvet iletimi Perinlerin hesab iki basit kabule dayanr: Perin gvdesi delii tam doldurur Paralara kuvvet iletimi perin gvdesi ile olur. Perin souduunda perin gvdesi ksalr ve Fn kuvveti doar. Bu kuvvet; Perin ba ile levha Levha ile levha arasnda srtnme kuvveti dourur. Perin balantlarnda mukavemet ve boyutlandrma
Perinde Kesme:
em znA F
z: perin says n: tesir says A: perin aftnn kesiti
Perinde Ezilme ve kesme mukavemeti eit ise
Perin balantlarnda mukavemet ve boyutlandrma
Perinde Ezilme:
em P zds F P s: para kalnl minimum olan alnr. Tek tesirli ki tesirli Zayflama faktr
Yk dorultusunda yrtlma kayma gerilmesi nedeniyle olur. Yk dorultusuna dik zorlanan levhada yrtlma olmamas iin Para (levha) mukavemeti em zd b s F
) ( em zse F
1 2 Deliklerin para zerinde dalm
d e d e d t 5 . 1 2 5 . 2 2 1
F kuvveti paralar ekmeye zorlar ve kenara yakn blgelerde yrtlma olabilir.
Paralarda (levha) eilme elik konstrksiyonunda perin balantlar elik konstrksiyonda perin birletirme ve dm noktas Moment etkisinde perin birletirme elik konstrksiyonunda perin balantlar Etki eden F kuvvetinin merkeze tanr. Bir perine den kesme kuvveti: 1 F F z
Eilme momentinden gelen ek kuvvet:
Kuvvetler moment uzaklklar ile orantldr:
Perin gruplarnn arlk merkezinin bulunmas rnek ekilde verilen perin balantsnn emniyetle tayabilecei maksimum kuvveti bulunuz. Levha kalnl: 10 mm Perin ap: 20 mm Yzey emniyet basnc deeri: 22 daN/mm 2 Kayma emniyet gerilmesi: 8 daN/mm 2