Enerji Verimliliği 2013 Mevzuat-Kitabi

1
NDEKLER
NSZ ..................................................................................................................................................... 3
ZET........................................................................................................................................................ 4
Yenilenebilir Enerji Genel Mdrl Destekleri .............................................................................................. 5
Sanayi Kurulularnda Verimlilik Artrc Projelerin (VAP) Desteklenmesi ................................................... 6
Gnll Anlamalar (GA) Yoluyla Sanayi Kurulularnn Desteklenmesi ...................................................... 6
KOSGEB Destekleri ........................................................................................................................................... 7
ENERJ VERMLL MEVZUAT LSTES .................................................................................. 8
ENERJ VERMLL STRATEJ BELGES 2012- 2023 ............................................................ 11
5627 Sayl ENERJ VERMLL KANUNU ................................................................................ 25
5627 SAYILI ENERJ VERMLL KANUNUNUN 10 UNCU MADDESNE GRE 2013
YILINDA UYGULANACAK OLAN DAR PARA CEZALARINA LKN TEBL (SIRA
NO: 2013/3) ............................................................................................................................................ 34
ENERJ KAYNAKLARININ VE ENERJNN KULLANIMINDA VERMLLN
ARTIRILMASINA DAR YNETMELK ....................................................................................... 35
ENERJ VERMLL DESTEKLER HAKKINDA TEBL (SIRA NO: 2012/3) .................. 63
ENERJ VERMLL HZMETLERN YRTECEK KURUM VE KURULULARA
YETK BELGES VERLMES HAKKINDA TEBL (SIRA NO: 2012/4) ................................ 71
ENERJ VERMLL HZMETLERN YRTECEK KURUM VE KURULULARA
YETK BELGES VERLMES HAKKINDATEBL (SIRA NO: 2012/4)DE DEKLK
YAPILMASINA DAR TEBL (SIRA NO: 2013/1) ....................................................................... 78
ENERJ VERMLL ETM VE SERTFKALANDIRMA FAALYETLER
HAKKINDA TEBL (SIRA NO: 2012/5) ........................................................................................ 79
KK VE ORTA LEKL LETMELER GELTRME VE DESTEKLEME DARES
BAKANLII (KOSGEB) DESTEK PROGRAMLARI YNETMEL ................................... 86
MLL ETM BAKANLIINA BALI OKULLARDA ENERJ YNETCS
GREVLENDRLMESNE LKN YNETMELK ................................................................. 89
ULAIMDA ENERJ VERMLLNN ARTIRILMASINA LKN USUL VE ESASLAR
HAKKINDA YNETMELK ............................................................................................................. 91
BNALARDA ENERJ PERFORMANSI YNETMEL ........................................................... 95
MERKEZ ISITMA VE SIHH SICAK SU SSTEMLERNDE ISINMA VE SIHH SICAK SU
GDERLERNN PAYLATIRILMASINA LKN YNETMELK ...................................... 109
ENERJ LE LGL RNLERN EVREYE DUYARLI TASARIMINA LKN
YNETMELK ................................................................................................................................... 115
TANITMA VE KULLANMA KILAVUZU UYGULAMA ESASLARINA DAR
YNETMELKTE DEKLK YAPILMASI HAKKINDA YNETMELK........................ 124
2

EV TP BULAIK MAKNELER LE LGL EVREYE DUYARLI TASARIM
GEREKLERNE DAR TEBL (SGM-2011/19) .......................................................................... 125
TELEVZYONLAR LE LGL EVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLERNE DAR
TEBL (SGM-2011/16) .................................................................................................................... 127
EV TP BUZDOLAPLARI, DERN DONDURUCULAR, BUZDOLABI DERN
DONDURUCULAR VE BUNLARIN BLEMLERNN ENERJ ETKETLEMESNE DAR
YNETMELK (94/2/AT) ................................................................................................................ 129
FLORASAN AYDINLATMA BALASTLARININ ENERJ VERMLL LE LGL
YNETMELK ................................................................................................................................... 137
(2000/55/AT) ........................................................................................................................................ 137
EV TP KLMALARIN ENERJ ETKETLEMESNE LKN YNETMELK ................. 140
SIVI VE GAZ YAKITLI YEN SICAK SU KAZANLARININ VERMLLK GEREKLERNE
DAR YNETMELK (92/42/AT) ................................................................................................... 142

3

NSZ
Enerji Verimlilii Konusundaki gncel mevzuat derleyen bu yayn; Dnya Enerji Konseyi Trk
Milli Komitesi (DEK/TMK)nin UNDP GEF Kk Destek Program (SGP) tarafndan desteklenen,
L L ENERJ VERMLL PROJES erevesinde derlenerek yaynlanmtr.

Bilindii zere Trkiyede 2007 ylnda Enerji Verimlilii Kanunu ve ardndan yaynlanan ok
sayda ynetmelik ve tebli ve daha sonra, 2012 ylnda da Enerji Verimlilii Stratejisi yrrle
girdi. Bu kapsaml mevzuat yapsnn etkisinin enerji verimliliinde art eklinde grlebilmesi;
ancak bu mevzuatn bilinmesi ve iselletirilmesi ile mmkndr.

lkemizdeki herkesi ve neredeyse tm kurulular ilgilendiren bu mevzuat ve Enerji Verimlilii
Stratejisi konusunda haberdarlk seviyesinin halen ok dk ve bu konuda maalesef eksik ve yanl
bilgilenmelerin de olduunu izlemekteyiz. Doru bilgilendirmi profesyoneller aracl ile bu yasal
dzenlemelerin kamuoyuna anlatlmas toplumda eksik ve yanl bilgilendirmenin nne
geilebilecek ve Anadoludaki ehirlerdeki kii ve kurumlarda farkndaln artmas sonucunda
mevzuattan beklenen gelimelere ve dolays ile Trkiyenin deiik yrelerinden doru enerji
verimlilii artna katk salanabilecektir.

Alkanlklarnz deitirin, fark izleyin !

4

ZET
Enerji verimlilii politikalar ve nlemleri temelde 2 Mays 2007 tarihinde yrrle konan 5627 sayl Enerji
Verimlilii Kanununa dayanmaktadr.

Bu Kanun; enerji verimlilii almalarnn etkin olarak yrtlmesi, izlenmesi ve koordinasyonu konusunda
idari yapnn oluumunu, enerji verimlilii hizmetlerinin yrtlmesi konusunda yaplacak yetkilendirmeleri,
eitli kurulularn grev ve sorumluluklarn, toplumun eitim ve bilinlendirilmesini, yenilenebilir enerji
kaynaklarnn yaygnlatrmasna ynelik ve sektrel uygulamalara ilikin eitli destekleme mekanizmalarn,
teviklerle ilgili konular ve yasal gerekleri yerine getirmeyenlere uygulanacak para cezalarn dzenlemek zere
eitli blmlerden olumaktadr.

Enerji verimlilii uygulamalar ve hizmetleri iin uygun bir ortam yaratmak zere yrrle konulan kanun,
aada belirtilen hususlar iin yasal zemin yaratmaktadr:

Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunun oluturulmas ve almas,
EEnin (mlga) grev ve yetkisinin belirtilmesi,
EVDlerin ve Yetkilendirilm Kurumlarn yetkilendirilmesi ve alma esaslar
Enerji Yneticisi ve Ett Proje kurslarnn dzenlenmesi ve sertifika artlar
Yllk enerji tketimi 1000 TEPnin zerinde olan sanayi kurulularna, sanayi blgelerine ve ayrca
20.000 m
2
veya daha fazla inaat alanna sahip ticari binalara veya yllk enerji tketimi 500 TEP olan
ya da 10.000 m
2
den daha fazla inaat alanna veya yllk 250 TEP veya daha fazla enerji tketimine
sahip kamu binalarna atanacak olan Enerji Yneticilerinin grev ve sorumluluklarnn belirtilmesi,
Enerji verimliliinin tevik edilmesi iin destek salanmas,
Kamu kurularnda uygulanacak enerji verimlilii programlar
Uygulamalardaki aksaklk ve sorun olmas halinde uygulanacak para cezalar,

Kanunda belirtilen bir ok hususu dzenlemek zere ok sayda ynetmelik ve tebli de yaymlanmtr. Bu
ikincil mevzuat, Enerji Verimlilii Kanunu erevesindeki farkl hkmlerin uygulanmas iin geni kapsaml
yaklamlar ve prosedrleri iermektedir. Aada bu ynetmelikler, ad ve yayn tarihleriyle takip eden
blmde listelenmitir.

Bu ynetmeliklerin en nemlileri olan Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin
Artrlmasna Dair Ynetmelik ve Binalarda Enerji Performans Ynetmelii, iki yl iinde neredeyse tamamen
deitirilmitir.

Enerji Kaynaklar ve Enerjinin Verimliliini Artrmasna Dair Ynetmelik

ETKB, 25 Ekim 2008 tarihinde enerji kaynaklar ve enerjinin verimliliinin artrlmasn esas alan bir
ynetmelik yaymlamtr. Sz konusu ynetmelik, 27 Ekim 2011 tarihinde nemli deiikliklerle yenilenmitir.
Bu ynetmelik Enerji Verimlilii Kanununun uygulanmas iin gerekli yaklam ve prosedrleri
belirlemektedir.

Ynetmeliin dzenleme yapt balca hususlar unlardr:
- Eitimler, Ettler ve Enerji Verimlilii Danmanlk Hizmetleri iin Yetkilendirmeler
- Enerji Verimlilii Projelerine ve Gnll Anlamalara destek artlar
- Sanayi, Ticari ve Kamu binalarnda ve 100 MW veya daha fazla kurulu gce sahip g santrallerine
Enerji Yneticisi Atanmas ve yllk rapor
- Kamu binalarnda zorunlu enerji verimlilii nlemlerinin uygulanmas
- Toplu Konutlarda yenilenebilir enerji, kojenerasyon, s pompas ve gne enerjisi sistemlerinin
kullanlmas
- Ev aletlerinin enerji tketimlerine gre etiketlenmesi
- Elektrik retim tesislerinin verimlilikleriyle ilgili hususlar
- Sokak aydnlatlmasnn iyiletirilmesi
5

- Enerji Verimlilii Bilincini Arttrmaya Ynelik nlemler

Binalarda Enerji Performans Ynetmelii
2008 ylnda yaymlanan, yeni ve mevcut binalarn enerji tketimi ve sera gaz emisyonlarnn snrlandrlmas,
evrenin korunmasnn dzenlenmesi amacyla ABnin 2002/91/EC sayl Binalarn Enerji Performans
Direktifi baz alnarak hazrlanan Binalarda Enerji Performans Ynetmelii, 2009 ylnda yrrle girmi ve
2010 ylnn Nisan aynda da ciddi bir revizyona tabi tutulmutur.
BEP Ynetmeliinin amac; d iklim artlarn, i mekan gereksinimlerini, yerel artlar ve maliyet etkinliini
de dikkate alarak bir binann btn enerji kullanmlarnn deerlendirilmesini salayacak hesaplama kurallarnn
belirlenmesini, birincil enerji ve karbondioksit (CO
2
) emisyonu asndan snflandrlmasn, yeni ve nemli
oranda tadilat yaplacak mevcut binalar iin minimum enerji performans gereklerinin belirlenmesini,
yenilenebilir enerji kaynaklarnn uygulanabilirliliinin deerlendirilmesini, stma ve soutma sistemlerinin
kontroln, binalarda performans kriterlerinin ve uygulama esaslarnn belirlenmesini dzenlemektir.
Ynetmelik gereince binalarn enerji kimlik belgesi ile binann enerji performans skalas A,B,C,D,E,F ve G
olarak etiketlenmesi suretiyle enerji tketimi ve sera gaz emisyonlar asndan belgelendirilmesi almalar
balam olup; mevcut binalarn enerji performanslarnn ykseltilmesi ve enerji kimlik belgelerinin
oluturularak enerji tketimiyle sera gaz emisyonlar asndan 2017 yl sonuna kadar etiketlenmesi
ngrlmtr. Yeni binalarn C snfndan dk bir skalada yaplmamas gerekmektedir.
.
Merkezi Istma ve Shhi Scak Su Sistemlerinde Isnma ve Shhi Scak Su Giderlerinin Paylatrlmasna
likin Ynetmelik
2008 ylnda yrrle giren Merkezi Istma ve Shhi Scak Su Sistemlerinde Isnma ve Shhi Scak Su
Giderlerinin Paylatrlmasna likin Ynetmelik ile snma verimlilii ve adaleti n plana karlmas
amalanm, kullanm zorunlu hale getirilen Is Kontrol ve lm Ekipmanlar ile binalarn daha kontroll s
ve scak su tketmesi salanarak kullanclarn tketim kalplar ve davran deiiklii sonucunda enerji
tketiminin azaltlmasn amalayan yasal dzenleme yaplarak uygulamalar balatlmtr.

Mevzuatta Enerji Verimlilii Yatrmlar Tevikleri ve Finansman
EV Kanunuyla birlikte lkemizde de ilk defa bir enerji verimlilii yatrm destek program balatlmtr. Bu
nedenle ok nemlidir. Ancak program sadece 1000 TEP zeri enerji tketen byk sanayi ve 200-500 TEP
enerji tketen KOBleri kapsamaktadr. Binalar ve zellikle saylar 15-16 milyon olan ve byk tasaarruf
potansiyeli konutlar bu desteklerden yararlanamamaktadr.

Yenilenebilir Enerji Genel Mdrl Destekleri

27.10.2011 tarihli revizyonla deiiklie urayan Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda
Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmelik gereince; sanayi kurulularnn en fazla 1.000.000 Trk Liras
(TL) proje maliyeti ve be yla kadar veya daha ksa geri deme sresi bulunan enerji verimlilii iyiletirme
projeleri iin en fazla 300.000 TLye kadar olmak kaydyla proje maliyetinin %30una kadar para destei
verilmektedir. Bu destek programnda elektrik tketimiyle ilgili olan enerji verimlilii projeleri, ncelikli
olarak yararlanmalar iin ilave deerlendirme puan almaktadr. 2009 ylnda daha dk destekleme oran
ve miktaryla balatlm bulunan sz konusu programda sanayi kurulularnn enerji verimlilii projelerini
desteklemek zere 5 milyon TLlik bir bte ayrlmt. 2009 ve 2010 ylnda Enerji Verimlilii
Koordinasyon Kurulu kararyla belirlenen 25 endstriyel iletmede 32 adet VAPn desteklenmesi EVKK
tarafndan onaylanmt. Desteklenmesi uygun grlen bu projelerin uygulanmas ile toplam 13.141 TEP
civarnda enerji tasarrufu salanmas beklenmektedir. 2.1 milyon TL civarnda verilecek toplam destek
miktarna karn iletmelerin de katklaryla toplam 10.5 milyon TL civarnda yatrm yaplmas ve buna
karlk her yl 11.5 milyon TL civarnda tasarruf salanmas beklenmektedir. Ancak uzun brokratik
6

ilemler ve inceleme sreleri nedeniyle tahsis edilmi bulunan fonun henz sanayi kurulularna aktarm
tamamlanamam ve tamam kullanlamayan ayrlm fonun nemli bir blm tekrar hazineye dnmtr.

Ayrca Sanayi kurulular enerji younluklarn yl iinde en az %10 azaltmay taahht ederek YEGM
(Mlga EE ile) le en fazla 200.000 TL tutarnda destek alacak ekilde gnll anlama yapabilecektir.
Miktar yeni ynetmelikle deiiklii artrlm bulunan bu destekle imdiye kadar 22 sanayi tesisile 2011-
2013 yllar arasndaki dnemi kapsayan gnll enerji verimlilii anlamas yaplarak yaklak 45.000
TEP/yl karl enerji tasarrufu taahht edilmitir.

Bu programlarla ilgili uygulama detaylar aada belirtilmektedir.
Sanayi Kurulularnda Verimlilik Artrc Projelerin (VAP) Desteklenmesi

27.10.2011 tarihli ynetmeliin (EV Ynetmelii) 15. maddesi gereince projelerinin desteklenmesini
isteyen sanayi isletmeleri, teblide belirtilen usul ve esaslara uygun olarak Enerji Verimlilii Danmanlk
irketlerine hazrlattklar projelerini her yl Ocak ay iinde Genel Mdrle sunarak destek talep
edilebilmektedir. Genel Mdrlk bnyesinde oluturulan Komisyonun bavuru dosyas zerinden ve
yerinde yapaca incelemeler neticesinde projenin desteklenip desteklenmeyeceine karar verilmektedir.
Fatura bilgilerine gre projenin toplam bedelinin 1. 000 .000 TL (KDV hari) yi amamas ve geri deme
sresinin 5 yldan az olmas, talep edilen destek miktarnn da proje bedelinin %30unu amamas
(destein tavan: KDV hari 300 bin TL) gerekiyor. Bu destek kapsamna sadece enerji verimlilii
yatrmlar deil, ayn zamanda destek talep edilen yatrm projesinin, yatrm bedelinin %50sini amayan
yerinden retim (kojenerasyon, yenilenebilir enerji gibi) yatrmlarnn da dhil edilmesi
mmkndr.Destek miktar; projenin salad tasarruf, gerekli yatrm miktar, salad elektrik enerjisi
tasarrufu miktar, bu tasarrufun toplam enerji tasarruf iindeki arlnn gz nne alnd kriterler
erevesinde Ynetmelikte belirtilen formller gereince hesaplanmaktadr. Bu ekilde sz konusu
kriterler erevesinde birbiriyle kyaslanarak arlklandrlan projeler puanlanmakta ve desteklenecek
projeler listesi oluturulmaktadr. Bu arlklardrma hesaplar sonucunda projeler ounlukla %30un
altnda bir destek alabilmektedir.

Ynetmelikte verilen formlle hesaplanan toplam puanlarna gre en yksek puandan balayarak
sralandnda, projelerin bu sralamada listenin st sralarnda bulunmas, projenin tevik alma ansn
ykseltmektedir (Nihai liste eldeki fon miktarna gre Genel Mdrlk tarafndan oluturuluyor). Ancak
projenin alaca destek miktar ayn listede yer alan projelerin puanna gre belirlenmektedir. Yani %30
orannda destek almak iin projenin dier projelerin hepsinden yksek deerlendirme puan almas
gerekmektedir. Dolaysyla ayn zamanda mracaat etmi projelerden sadece birisi %30 destek alabilmekte,
dierlerinin destek oran %30un altnda kalmaktadr. Ayn irkete istedii kadar sayda VAP
verilebilmekte, ancak iki yl ierisinde projenin uygulanmas gerekmektedir. Aksi takdirde proje
uygulansa da ayrlm destei alamayacaktr.
Gnll Anlamalar (GA) Yoluyla Sanayi Kurulularnn Desteklenmesi

EV Ynetmeliinin 16. maddesi gereince herhangi bir sanayi iletme, yl ierisinde enerji younluunu
ortalama olarak en az %10 orannda azaltmay taahht ederek YEGM ile gnll anlama yapabilmektedir.
YEGM ile gnll anlama yaparak enerji younluunu drme taahhdn yerine getiren sanayi
kurulularnn, anlamann yapld yla ait enerji giderinin %20si, YEGM deneklerinin yeterli olmas
durumunda ve 200.000 Trk lirasn gememek kaydyla YEGM btesinden karlanmaktadr. GA desteinden
yararlanmak iin Genel Mdrln internet sayfasnda yaynlanan bavuru formuyla birlikte her yl Ekim
aynda Genel Mdrle bavurulabilmektedir. Bavuran sanayi kuruluunun bavuru tarihinden nceki yllara
ait enerji younluklar hesaplanarak ve bir sonraki yldan itibaren gnll anlama uygulanmaya
balatlmaktadr. Ynetmelikte belirtilen mcbir sebeplerle gnll anlama sresinde deiiklikler
yaplabilmektedir.

Enerji younluu deerinin hesabnda; sanayi tesisinin yllk toplam enerji tketimi, retilen maln miktar ve
2000 yl paritesiyle deerinin bilinmesi gerekmektedir. Bu veriler kullanlarak birim deerdeki retim iin
harcanan enerji (E/D) hesaplanmaktadr.
7

GA desteklerinde; sanayi tesisinde atklarn modern yntemlerle enerji olarak deerlendirilmesi, evrim verimi
%80nin zerinde olan, maliyetinin %70i yerli olarak imal edilmi kojenerasyon tesislerinin kurulmas ve
yenilenebilir enerji kaynaklarnn (hidrolik, rzgr, jeotermal, gne) kullanm dolayl olarak desteklenmesi
amalanmtr. Bu ekilde retilmi enerji, eer bu retimlerle ilgili tesisler anlama dnemi iinde kurulmu
ise, sanayi kuruluunun enerji tketiminden dlmektedir. Bylece retimde kullanlan enerji tketimi dk
gzkt iin enerji younluu deeri olduka dmekte ve yllk ortalamay drmektedir. Bu ekilde sz
konusu tesisler kurularak drlm bulunan enerji younluu deerinin GA dneminden sonraki yllarda
tekrar yakalanmas zor gzkmektedir.

GA destei iin yaplm bavurular, VAPlarda olduu gibi referans enerji younluu deerinin ve taahht
edilen enerji younluu azaltma oranna gre belirlenen formlle hesaplanmaktadr. Bu hesapta enerji
younluu deerini %60 arlklandrlmtr. Bu ekilde enerji younluu yksek olan sanayi sektrler GA
desteklerinde ncelik almaktadr. Toplam puanlarna gre sanayi kurulular en yksek puandan balamak
suretiyle sralanmakta ve EVKK onayyla destek kapsamna alnmaktadr.

yl ierisinde enerji younluunu ortalama olarak en az %10 orannda, taahht ettii gibi azaltabildii
belirlenen sanayi iletmelerine destekleme demesi yl sonra ve anlamann yapld yla ait resmi
belgelerle tevsik edilmi enerji giderleri esas alnarak yaplmaktadr.
KOSGEB Destekleri

Kanunda yer alan KOSGEBin sorumlu olduu ikincil mevzuat KOSGEB Destek Ynetmeliine ilave edilen
maddelerle 18 Ekim 2008 tarihinde Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmitir. Destee ilikin
yararlanma koullar; 15 Haziran 2010 tarihinde yaplan dzenlemeyle KOBler lehine iyiletirilmi ve
yararlanma n koulu olan ( yllk ortalama) yllk enerji tketim miktar 500 TEPten 200 TEPe
drlmtr.

Ynetmelik, Enerji Verimlilii Ett ve Danmanlk Destei ve Enerji Verimlilii Eitim Desteklerini
kapsamaktadr.

Enerji Verimlilii Destekleri kapsamnda; 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanunu kapsamnda yetkilendirilmi
Enerji Verimlilii Danmanlk irketlerinden (EVD) KOBlerin alacaklar n ett/detayl ett hizmetleri,
verimlilik arttrc projeler iin danmanlk ve enerji yneticilii eitimleri desteklenebilmektedir.

Program sresince Enerji Verimlilii Desteinin st limiti 30.000 (otuz bin) TLdir. n Ettler 2000 TLye,
Detayl Etdter 20.000 TLye ve Verimlilik Arttrc Projelere Ynelik Danmanlklar 5000 TLye kadar
desteklenebilmektedir. Destek oran, 1. ve 2. blgelerde % 50 (elli), 3. ve 4. blgelerde %60 (altm) olarak
uygulanmaktadr.

Destek programlarndan yararlanacak iletme, meslek kuruluu ve iletici kurulularn KOSGEB Veri
Tabannda yer almas koulu aranr. KOSGEB Veri Tabannda yer almak iin KOSGEBin www.kosgeb.gov.tr
internet adresinde belirtilen belgelerle birlikte KOSGEB Birimine bavuru yaplmas gerekmektedir.

Ton Edeer Petrol (TEP) aralklarna gre, destekleme aralklar aadaki gibidir.

n Ett iin destek st limitleri Ton Edeer Petrol (TEP) aralna gre aada verilmitir.
TEP Aral Destek st Limiti (TL)
200-500 TEP iin 1.500
501 ve zeri iin 2.000

8

Detayl Ett iin destek st limitleri TEP aralna gre aada verilmitir.
200-500 TEP iin 15.000

VAP iin danmanlk destek st limitleri TEP aralna gre aada verilmitir.
200-500 TEP iin 3.000

Enerji Yneticisi Eitimleri iin destek st limiti aada verilmitir.
TEP Deeri Destek st Limiti (TL)

letmeler tarafndan, enerji verimliliine ynelik alnacak ett ve danmanlk hizmetleri, ayn Enerji
Verimlilii Danmanlk irketinden (EVD) alnamamaktadr.
Enerji Verimlilii Desteklerine ilave olarak, 15.06.2010 tarihinde uygulamaya konulan KOB Proje Destek
Program, Tematik Proje Destek Program, birlii-Gbirlii Destek Program ve AR-GE, novasyon ve
Endstriyel Uygulama Destek Programlar ile Enerji Verimlilii ve Yenilenebilir Enerji konularnda KOBlere
ve giriimcilere destek salanabilmektedir.
KOSGEB tarafndan iletmenin bulunduu blgeye ve yllk enerji tketim seviyesine gre belirlenen destek
miktarlarnn demesi detayl enerji ettleri ve VAPlar iin YEGM (mlga EE) in onay gerekmektedir. n
ett bedeli iin KOSGEB in kendi prosedrlerine gre onaydan sonra destek verilmektedir. EVD irketlerine
yaptrlan detayl enerji ettleri iin YEGM (mlga EE) tarafndan uygunluk belgesi verilmesi ve Verimlilik
Arttrc Projelerin (VAP) hazrlanmas, gerekletirilmesi ve/veya iletilmesinin en fazla ilk iki yl boyunca
alacaklar danmanlk hizmet bedelleri iin; VAPn uygulama raporunun, YEGM (mlga EE) tarafndan
onaylanmas gereklidir.
ENERJ VERMLL MEVZUAT LSTES
Enerji Verimlilii ile ilgili olan mevzuatn listesi aada verilmektedir. Bu mevzuatn en nemlileri tam metin
olarak bu kitapta verilmektedir. Baz teblilerin eklerinin ok yer tutmas nedeniyle burada verilemitir.
Bunlarn kaynaklarndan (arlkl olarak Yenileneblir Enerji Genel Mdrl web sayfas)incelenmesi
tavsiye edilir.
- Enerji Verimlilii Kanunu , 5627 Sayl 18.04.2007
- Enerji Verimlilii Strateji Belgesi, Resmi Gazete Tarihi:25.02.2012 Resmi Gazete Says:28215
Ynetmelikler
- Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmelik,
Resmi Gazete Tarihi:27.10.2011 Resmi Gazete Says:28097
- Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl Tasarmna likin Ynetmelik, Resmi Gazete
Tarihi 7 Ekim 2010
9

- Binalarda Enerji Performans Ynetmelii, Resmi Gazete Tarihi:05.12.2008 Resmi Gazete
Says:27075
- Merkezi Istma ve Shhi Scak Su Sistemlerinde Isnma ve Shhi Scak Su Giderlerinin
Paylatrlmasna likin Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:14.04.2008 Resmi Gazete
Says:26847(Mkerrer)
- Ulamda Enerji Verimliliinin Artrlmasna likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik,
- Kk ve Orta lekli Sanayi Gelitirme ve Destekleme daresi Bakanl(KOSGEB)
Destekleri Ynetmelii, Resmi Gazete Tarihi:15.06.2010 Resmi Gazete Says:25795
- Tantma ve Kullanma Klavuzu Uygulama Esaslarna Dair Ynetmelik, Resmi Gazete
Tarihi:14.06.2003 Resmi Gazete Says:25138
- Tantma ve Kullanma Klavuzu Uygulama Esaslarna Dair Ynetmelikte Deiiklik Yaplmas
Hakknda Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:08.10.2007 Resmi Gazete Says:26667
- Mill Eitim Bakanlna Bal Okullarda Enerji Yneticisi Grevlendirilmesine likin
Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:17.04.2009 Resmi Gazete Says:27203
- Sv ve Gaz Yaktl Yeni Scak Su Kazanlarnn Verimlilik Gereklerine Dair Ynetmelik, Resmi
Gazete Tarihi:05.06.2008 Resmi Gazete Says:26897
- Ev Tipi Klimalarn Enerji Etiketlemesine likin Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:14.12.2006
Resmi Gazete Says:26376
- Ev Tipi Elektrikli Buzdolaplar, Dondurucular ve Kombinasyonlarnn Enerji Verimlilik artlar
ile lgili Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:30.12.2006 Resmi Gazete Says:26392
- Ev Tipi Buzdolaplar, Derin Dondurucular, Buzdolab, Derin Dondurucular ve Bunlarn
Bileimlerinin Enerji Etiketlemesine Dair Ynetmelik, Resmi Gazete Tarihi:30.01.2010 Resmi
Gazete Says:27478
- Florasan Aydnlatma Balastlarn Enerji Verimlilik artlar ile lgili Ynetmelik, Resmi Gazete

Tebliler
- Enerji Verimlilii Eitim ve Sertifikalandrma Faaliyetleri Hakknda Tebli(Sra No:2012/5),
- Enerji Verimlilii Hizmetlerini Yrtecek Kurum ve Kurululara Yetki Belgesi Verilmesi
Hakknda Tebli(Sra No:2012/4), Resmi Gazete Tarihi:25.07.2012 Resmi Gazete Says:28364
- Enerji Verimlilii Destekleri Hakknda Tebli(Sra No:2012/3), Resmi Gazete
- 5627 Sayl Enerji Verimlilii Kanunu'nun 10 uncu Maddesine ve 5326 Sayl Kabahatler
Kanunu'nun 3 nc ve 17/7 nci Maddelerine Gre 2012 Ylnda Uygulanacak Olan dar Para
Cezalarna likin Tebli(Sra No: 2012/2), Resmi Gazete Tarihi:19.01.2012 Resmi Gazete
Says:28178
- Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmeliin 7
nci Maddesine Gre Yetki Belgesi ve Sertifika Bedelleri ve Sertifika Bedellerinin
Yetkilendirilmi Kurumlara denecek Blm Hakknda Tebli(Sra No: 2012/1), Resmi
- Elektrikli Ev Aletleri ve Lambalarla ilgili Tebliler
- Ev Tipi Ampullerin Enerji Etiketlemesine likin Tebli
- Ev Tipi amar Makinalarnn Enerji Etiketlemesine likin Tebli
- Ev Tipi Bulak Makinalarnn Enerji Etiketlemesine likin Tebli
- Ev Tipi amar Kurutma Makinalarnn Enerji Etiketlemesine likin Tebli
- Ev Tipi Kurutmal amar Makinalarnn Enerji Etiketlemesine likin
10

- Ev Tipi Elektrik Frnlarnn Enerji Etiketlemesine likin Tebli
- 23 Eyll 2011 tarihli Resmi Gazetede de Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl
Tasarmna likin Ynetmeliin uygulanmasna ynelik olarak, ev tipi buzdolab, derin
dondurucu, bulak makineleri, amar makineleri ve televizyonlarn piyasaya arz edilmesi ile
ilgili evreye duyarl tasarm gereklerini belirleyen tebliler

Genelgeler

- 2008 Enerji Verimlilii Yl ile lgili Babakanlk Genelgesi(20082) Resmi Gazete
- 2008 Enerji Verimlilii ile lgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl Genelgesi(20081)
- Kamuda Akkor Lambalarn Deitirilmesi ile lgili Babakanlk Genelgesi(200819) Resmi

Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulu (EVKK) Kararlar
(2008-2013)
Kaynaklar:
http://www.yegm.gov.tr/verimlilik/v_mevzuat.aspx
http://www.bep.gov.tr/
http://www.sanayi.gov.tr/Mevzuat.aspx?lng=tr

11

Resm Gazete Tarihi : 25 ubat 2012 Resm Gazete says : 28215
Yksek Planlama Kurulu Karar
ENERJ VERMLL STRATEJ BELGES 2012- 2023

1. GR

Enerji verimlilii; enerjide arz gvenliinin salanmas, da bamllktan kaynaklanan risklerin
azaltlmas, enerji maliyetlerinin srdrlebilir klnmas, iklim deiiklii ile mcadelenin etkinliinin
artrlmas ve evrenin korunmas gibi ulusal stratejik hedefleri tamamlayan ve bunlar yatay kesen bir
kavramdr. Srdrlebilir kalknmann neminin gittike daha ok anlald gnmzde, enerji verimliliine
ynelik abalarn deeri de ayn oranda artmaktadr. Bu erevede; enerji retimi ve iletiminden nihai tketime
kadarki btn aamalarda enerji verimliliinin gelitirilmesi, bilinsiz kullanmn ve israfn nlenmesi, enerji
younluunun gerek sektrler baznda gerekse makro dzeyde azaltlmas ulusal enerji politikamzn ncelikli
ve nemli bileenlerindendir.
Bugne kadar enerji verimlilii kapsamnda yrtlegelmi faaliyetlerin deerlendirilmesi sonucunda
karlan dersler, eitli uygulama noktalarnda karlalan glkler ve enerji sektrndeki kresel eilimler
nda, Trkiyenin enerji verimlilii alanndaki yol haritasnn stratejik ve dinamik bir bak asyla
hazrlanmas kanlmaz hale gelmitir. Kamu kesimi, zel sektr ve sivil toplum kurulularnn katlmc bir
yaklamla ve ibirlii erevesinde hareket etmesini salamak, sonu odakl ve somut hedeflerle desteklenmi
bir politika seti belirlemek, bu hedeflere ulamak iin yaplmas zorunlu eylemleri tespit etmek, ayrca sre
iinde kurulularn yklenecekleri sorumluluklar tanmlamak iin ibu strateji belgesi hazrlanmtr. Bu
belgede tanmlanan faaliyetlerin gerekletirilmesinden, tedbirlerin uygulanmasndan, sonularn
deerlendirilmesinden sorumlu olan kamu ve sivil toplum kurulular arasnda yakn bir ibirlii kurulmas
amalanmakta olup, sz konusu koordinasyonu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl adna Yenilenebilir Enerji
Genel Mdrl salayacaktr.
Bu stratejinin uygulanmas ile ilgili izleme ve deerlendirme almalar iin kamu, zel sektr ve sivil
toplum rgtleri ibirlii ile komisyonlar, komiteler ve/veya alma gruplar Yenilenebilir Enerji Genel
Mdrl tarafndan oluturulacaktr. Bu belgede tanmlanm olan stratejik amalar, hedefler ve eylemler
yaplacak derinlemesine sektrel analizlere gre Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulu tarafndan ylda en az
bir kez gzden geirilecek, hkmetin politika ve hedeflerindeki deiikliklere, AB politikalarna, belge
kapsamndaki uygulamalarda ortaya kan darboazlara bal olarak gncellenecektir.

2. DURUM ANALZ

Bir birim Gayri Safi Yurt i Hasla (GSYH) yaratabilmek iin tketilen enerji miktarn ifade eden
Trkiyenin birincil enerji younluunun, 1998 Yl GSYH serisine gre 2000 yl ABD Dolar fiyatlaryla
2008 ylnda 1998 ylndaki deere gre %0,24 orannda azald, 2007 sonras enerji verimlilii alannda
yaanan radikal dnm hareketinin de etkisiyle bu azal eiliminin son yllarda daha da artt gze
arpmaktadr. te yandan lkemizin elektrik enerjisi younluunda, 1998 yl GSYH serisine gre 2000 yl
ABD Dolar fiyatlaryla 1998-2008 dneminde yllk bazda %1,83lk art olduu grlmektedir. Bu durum,
bir anlamda elektrik enerjisi tketimindeki artn byk ksmnn retim d harcamalardan kaynaklandn ve
enerji verimlilii ile ilgili tedbirlerin gelitirilmesinde elektrik enerjisi talebinin azaltlmasna ynelik
almalara nem verilmesi gerektiini ortaya koymaktadr.
1998-2008 dneminde Trkiyenin toplam nihai enerji tketimindeki yllk ortalama art oran
%3,81dir. Ayn dnem iin yllk ortalama artlarn sanayi sektrnde %3,56; konut sektrnde %3,49;
ulatrma sektrnde %4,07 hizmet sektrnde ise %7,44 civarnda olduu grlmektedir. Bireysel ara
kullanmnn artmasndan ve hizmet sektrndeki yatrmlardan dolay son on ylda kaydedilen en byk
artlarn bu iki sektrde olduu dikkat ekmektedir.
Trkiyede yllardr gzlemlenen kalknma ve nfus art kaynakl yksek talep art son yllarda da
devam etmektedir. Son yllarda doalgaza dayal tesislerin toplam kapasitelerinin Trkiyenin toplam kurulu
g kapasitesi ierisindeki pay hzla artarken, hidroliin de iinde yer ald yenilenebilir enerji kaynaklarnn
lkemiz toplam kurulu gc iindeki paynn dmekte olduu grlmektedir. Yeni yenilenebilirler olarak
bilinen jeotermal, rzgr ve biyoktle santrallerinin saysnn lkemizde son yllarda hzla artmasna ramen,
bunlarn Trkiyenin toplam kurulu gc iindeki paylar hala ok snrl kalmaktadr. Nihai tketimin dnda
elektrik retiminde ve datmnda da nemli kayplar mevcuttur.
lkemizin konutlarda elektrik enerjisi tketim yaps, konuttan konuta, ailenin geim seviyesi ve cihaz
altyapsna gre byk deiiklikler gstermekle birlikte evlerde kullanlan elektriin byk ksm elektrikli ve
12

elektronik eyalar tarafndan tketilmektedir ve ev ii elektrik tketimdeki en yksek pay buzdolaplarna aittir.
Elektrikli ev aletlerinin enerji tketiminde ciddi dler gerekletirilmi olup, bugnn en iyi buzdolab 1990
ylna gre %75, amar makinesi 1985lerde kan modellere gre enerjide %44 ve suda %62 tasarruf
salamaktadr. Ayn ekilde bulak makinesi 60
o
C evrimde 1980 ylnda 2 kWh enerji harcarken bugn
tketim 1 kWhn altna su tketimi ise te bire dmtr. Elektrikli ev aletlerinde Trk pazar son yllarda A
snf ve zerinde etiketli cihazlara dnmeye balamtr. Bununla birlikte, elektrikli cihazlardan kaynaklanan
enerji tketimini azaltmak zere zellikle kullanmda olan mevcut eski cihaz stounun yeni verimli cihazlarla
deitirilmesi zerine younlalmas gerekmektedir.
Trkiyede son zamanlarda ortaya kan dier nemli enerji tketim kaynaklar da byk ekran sv
kristal LCD ve plazma TV setleri ile split klimalardr. Yaz scaklklarnn son yllarda artmaya balamas ile
zellikle gney blgelerde pencere tipi klima satlarnda grlen byk artlar yaz aylarnda elektrik talebinin
ok fazla artmasna ve talebin gndz saatlerinde pik yapmasna sebep olmaktadr. Enerji sistemimiz iin
olumsuz ve yksek maliyetli olan bu problemin zlmesi de enerji verimliliinde, zellikle talep tarafna
ynelik atlacak admlara baldr.
Verimsiz elektrikli cihazlarn verimlilerle deitirilmesindeki kilit unsur yaplan yatrmn kendisini geri
deme sresidir ki; bu da elektrik fiyatlar ile belirlenmektedir. Ayrca verimli cihazlar verimsizlere gre %10-
20 civarnda daha pahaldr ve bunlarn tercih edilmesi tevik edilmedikce, daha dk verime sahip olan ucuz
rnlerle rekabet edebilmeleri zordur.
Ucuz ve etkin bir zm olmas bakmndan, enerji verimli lambalara olan talep hzl art gstermektedir.
Kompakt floresan lamba satlar, 2004 ylndaki 4 milyon dolarlk seviyesinden 2007 ylnda 20 milyon dolara
ve 2008 ylnda da 32 milyon dolara ulamtr.
Sanayide kullanlan elektrik enerjisi kullanan ekipmanlar iinde elektrik motorlar en byk paya sahiptir.
Bu nedenle zellikle sanayide elektrik motor sistemlerinde verimliliin iyiletirilmesi elektrik enerjisinin
verimli kullanm asndan byk nem tamaktadr. Halen s yaltm i pazar cirosunun yaklak 1,25 milyar
dolar olduu ve bununla ylda yaklak 50 milyon metrekarelik yaltm yaplabildii tahmin edilmektedir.
Sektrn bu kapasitesi ile ylda en az 400.000 ortalama konutun yaltlmas mmkn grlmektedir. Binalarn
yetersiz yaltmlarndan dolay stma ve soutma amal enerji kullanmndaki tasarruf potansiyelinin lkemiz
ekonomisine kazandrlabilmesi iin mevcut binalarn kademeli olarak yaltlmas gerektii
deerlendirilmektedir.
Trkiyede gelir dzeyindeki bymeyle beraber yk ve yolcu tamasnda byk bir art olmu; hatta
tamadaki bu art gelir dzeyindeki bymenin neredeyse iki kat orannda gereklemitir. Dolaysyla,
ulatrmadan kaynakl emisyon miktar greceli olarak dk olsa da, emisyonlardaki art hz son derece
yksektir. Dolaysyla Trkiyede ulatrmadan kaynaklanan CO
2
emisyonu gelimi lkelerdeki emisyon
miktarnn altnda olmakla beraber; art hznn ok yksek olmas nedeniyle mevcut gelime eilimleri
deitirilmezse Trkiyede sera gaz emisyonunun ciddi boyutta artaca ve ulatrma sektrnn bu srete
balca rol oynayaca aktr. Tamacln en arlkl olarak gerekletii tr olarak karayollar, ulatrma
sektrnden kaynakl CO
2
emisyonlarnda en yksek paya sahiptir.

3. DER BELGE VE PROGRAMLARLA LKS

3.1. Dokuzuncu Kalknma Plan
1/7/2006 tarihli ve 26215 Mkerrer sayl Resmi Gazetede yaymlanan, 2007-2013 dnemine ilikin
Dokuzuncu Kalknma Plannn (7.1.5) numaral Enerji ve Ulatrma Altyapsnn Gelitirilmesi bal
altnda yer alan Enerji alt balnn (405) ve (407) numaral maddelerinde, Enerji talebi karlanrken
evresel zararlarn en alt dzeyde tutulmas, enerjinin retimden nihai tketime kadar her safhada en verimli ve
tasarruflu ekilde kullanlmas esastr, retim sistemi iinde yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarnn paynn
azami lde ykseltilmesi hedeflenecektir. ifadeleri yer almaktadr.
Bu balamda, ibu Belgede yer alan ama ve hedefler de enerjinin ve enerji kaynaklarnn retimden
tketimine kadar her safhada verimli kullanlmas ile ilgili tedbirleri ierdiinden, ibu Belge Dokuzuncu
Kalknma Plann destekleyici bir belge niteliindedir.
3.2. Orta Vadeli Program
Bu Belge, 10 Ekim 2010 tarihli ve 27725 sayl Resmi Gazetede yaymlanan 2011-2013 dnemine ilikin
Orta Vadeli Programn (4) numaral Enerji ve Ulatrma Altyapsnn Gelitirilmesi bal altnda yer alan
Enerji alt balndaki (vi) maddesinde Elektrik retimi, iletimi ve datmnda kayp/kaaklarn asgari
seviyeye indirilmesi, Enerji Verimlilii Kanunu erevesindeki destekleme imknlarnn artrlmas, talep taraf
ynetimi, yksek verimli kojenerasyon ve yaltm gibi uygulamalarn yaygnlatrlmas ynnde politikalar
izlenecektir. eklinde yer alan ifadeleri de destekler niteliktedir.
3.3. Trkiye Sanayi Strateji Belgesi
Bu Belge, 2011-2014 dnemine ilikin olarak yaymlanan Trkiye Sanayi Stratejisi Belgesinde yer alan
13

aadaki ifadeler ile uyumlu hususlar iermekte ve desteklemektedir.
a) (4) numaral Yatay Sanayi Politikas Alanlar bal altnda yer alan Altyap Sektrleri alt bal
altndaki (k) bendi; Sanayinin girdi maliyetlerini azaltmak amacyla; enerji arz gvenlii salanacak, enerji
piyasas rekabeti hale getirilecek ve enerji verimlilii arttrlacaktr. Ayrca, Trkiyede yenilenebilir enerji
kaynaklarnn enerji retimi iindeki paynn arttrlmas da salanacaktr.
b) (5.6.2) numaral Elektrik Enerjisi Sektr balnn altnda yer alan Mevcut Durum alt bal
altndaki (231) numaral maddesi; Enerji verimliliinin arttrlmas, hem daha az enerji ile daha ok retim
yaplmasn salayaca ve sanayi maliyetlerini drecei iin hem de zararl gazlarn salnmn azaltaca iin
nem arz etmektedir.
c) (5.6.2) numaral Elektrik Enerjisi Sektr balnn altnda yer alan Politikalar alt bal altndaki
(235) numaral maddenin (b) bendi; Enerji verimlilii hususunda alnacak tedbirlerle 2020 ylna kadar
sanayide, binalarda ve ulatrma sektrnde daha az enerji kullanmnn salanmas ngrlmektedir. Bu
kapsamda ksa vadede, aydnlatma, izolasyon, ulam ve elektrikli cihazlarla ilgili olarak yrtlen enerji
verimlilii almalarnn srdrlmesi; mevcut santrallerde yeni teknolojiler kullanlarak verimin ykseltilmesi
ve retim kapasitesini artrmak iin yaplan rehabilitasyon almalarnn tamamlanmas; yksek verimli
kojenerasyon uygulamalarnn yaygnlatrlmasnn salanmas planlanmaktadr.
) (5.6.2) numaral Elektrik Enerjisi Sektr balnn altnda yer alan Politikalar alt bal altndaki
(235) numaral maddenin (c) bendi; Enerji verimliliine ilikin ikincil mevzuat almalar tamamlanm olup
enerji verimliliini ve tasarrufunu artrmaya ynelik etkin mekanizmalar kurulacaktr. Bu kapsamda, KOB'lerin
enerji verimlilii konusundaki eitim, ett ve danmanlk hizmetleri de desteklenecektir.
d) (5.7) numaral evre bal altnda yer alan Mevcut Durum alt bal altndaki (254) numaral
madde; Dk Karbon Ekonomisi (DKE) ya da Dk Fosil Yakt Ekonomisi (DFYE) kavramlar, biyosfere
en az dzeyde sera gaz (zellikle karbondioksit) salmnn salanabildii ekonomileri tanmlamak iin
kullanlmaktadr. klim deiikliine yol aan sera gaz salmnn azaltlmas srecinde nemli bir ara olarak
deerlendirilen DKE konseptine gre, ar sanayinin faaliyet gsterdii ve youn nfuslu lkeler karbon-youn
lkeler olarak addedilmekte ve sz konusu lkelerde, mmkn olduu lde sfr karbon toplumuna
geilmesi, enerji verimlilii ile yenilenebilir enerjiye dayal ekonomik modellerin hayata geirilmesi
ngrlmektedir. Bu kapsamda, DKElerin amac imalattan tarma, ulatrmadan elektrik retimine pek ok
sektrde, dk emisyonlu teknolojiler kullanlarak enerji ve hammadde retilmesi ve bylece sz konusu enerji
ve hammaddelerin tketildii alanlarda verimliliin salanarak bu alanlarn atklarnn da geri dnm ya da
bertarafnn en az dzeyde sera gaz emisyonu salm ile gerekletirilebilmesidir. Nkleer Enerji ve Karbon
Yakalama ve Depolama (NEKYD), DKElere gei srecinin balca aralar olarak grlmekle birlikte, her iki
yntemde de yenilenebilir olmayan kaynaklarn kullanlmasna devam edilmesi ve zellikle NEKYD
teknolojilerinin gvenilir bir ekilde uygulanmasnda yaanan belirsizlikler ile maliyet sorunlarnn da dikkate
alnmas gerekmektedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarnn kullanlmas balamnda ise yksek maliyet ve
verimsizlik endielerinin gz nnde bulundurulmas yerinde olacaktr.
e) (5.7) numaral evre bal altnda yer alan Mevcut Durum alt bal altndaki (255) numaral
madde; Dier taraftan, yeni istihdam ve pazar frsatlar yaratmas beklenen DKElerin nmzdeki dnemde
en hzl byyecek ekonomiler olmas ngrlmektedir. Bu dorultuda, dk karbon ekonomisi alanlarnda
(yenilenebilir enerji, enerji verimlilii, dk karbonlu teknolojiler, endstriyel ormanclk, bitkilendirme,
verimli toprak ileme yntemleri vb.) faaliyet gsteren ve yeni hizmet ve rn gelitiren kurulularn
desteklenmesi, yeni i modellerinin ortaya koyulmas, yeni pazarlarn yaratlmas ve yeni istihdam ve yeil
meslek imknlarnn salanmas beklenmektedir.
Bu balamda, Enerji Verimlilii Strateji Belgesi Trkiye Sanayi Strateji Belgesini de destekleyici bir
belgedir.

4. TANIMLAR ve KISALTMALAR

Aksi bu Belgede aka belirtilmedike veya tanmlanmadkca, bu belgede yer alan terim, kavram ve
ksaltmalarn, enerji verimliliine ilikin mevzuatta tanmlanan anlamlar esas alnr.
Bunlara ilaveten;
1) BB: Bykehir belediyelerini,
2) BESD: Trkiye Beyaz Eya Sanayicileri Derneini,
3) BSTB: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanln,
4) B: evre ve ehircilik Bakanln,
5) E: Eylemi,
6) EB: Ekonomi Bakanln,
7) EGM: Enerji leri Genel Mdrln,
8) EPDK: Enerji Piyasas Dzenleme Kurumunu,
14

9) ETKB: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanln,
10) EVD: Enerji verimlilii danmanlk irketlerini,
11) EVKK: Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunu,
12) EA: Trkiye Elektrik retim Anonim irketini,
13) GSYH: Gayri safi yurt ii haslay,
14) HM:Hazine Mstearln,
15) AB: stanbul Altn Borsasn,
16) DKK: klim Deiiklii Koordinasyon Kurulunu,
17) B:ileri Bakanln,
18) kincil mevzuat: Tzk, ynetmelik, ynerge, tebli, genelge, talimat gibi dzenlemeleri,
19) ndirgenmi enerji younluu: Sanayi alt sektrndeki yllk enerji tketiminin sektrn mevsim ve
takvim etkilerinden arndrlm yllk retim endeksine blnmesi ile bulunan deerin ilem ylndan nceki son
yln ortalamasn,
20) MKB: stanbul Menkul Kymetler Borsasn,
21) letme: Sanayi, ulam, tarm ve hizmet sektrlerinde her trl mal veya hizmet retimi yaplan
iyerlerini,
22) KB: Kalknma Bakanln,
23) KK: Kamu hale Kurumunu,
24) Kamu kesimi: Kamu kurum ve kurulularn, kamu kurumu niteliindeki meslek kurulularn,
niversiteler ve mahall idareleri,
25) KOSGEB: Kk ve Orta lekli Sanayii Gelitirme Bakanln,
26) MB: Maliye Bakanln,
27) OECD: Ekonomik ibirlii ve kalknma rgtn,
28) OSB: Organize sanayi blgelerini,
29) B: zelletirme daresi Bakanln,
30) TV: zel tketim vergisini,
31) SA: Stratejik amac,
32) Sanayi alt sektrleri: TK tarafndan retim endeksleri hesaplanan sektrleri,
33) Sanayi alt sektr yllk enerji tketimi: TK tarafndan; sanayi retim endeksinin bulunmasnda
kullanlan sektr iletmelerindeki yllk toplam enerji tketimini,
34) SH: Stratejik hedefi,
35) SPK: Sermaye Piyasas Kurumunu,
36) Strateji: Enerji Verimlilii Stratejisini,
37) Srdrlebilir bina: Enerji, su ve dier doal kaynaklar etkin kullanmak suretiyle enerji ve kaynak
kullanmnda evreye etkileri en az olan, gvenli ve verimli bir i mekan evresi temin eden binalar,
38) TBMM: Trkiye Byk Millet Meclisini,
39) TEA: Trkiye Elektrik letim Anonim irketini,
40) TEP: Ton edeer petrol,
41) TOBB: Trkiye Odalar ve Borsalar Birliini,
42) TOK: Toplu Konut daresini,
43) TSE: Trk Standartlar Enstitsn,
44) TTGV: Trkiye Teknoloji Gelitirme Vakfn,
45) TBTAK: Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumunu,
46) UDHB: Ulatrma, Denizcilik ve Haberleme Bakanln,
47) Proje: Verimlilik artrc projeleri,
48) VGM: Verimlilik Genel Mdrln,
49) VOB: Vadeli lem ve Opsiyon Borsasn,
50) Yap stou: naas tamamlanm olup kullanmda olan yap adedini,
51) YEGM: Yenilenebilir Enerji Genel Mdrln,
52) Yllk enerji tketimi: lem ylndan nceki son 3 yla ait birincil enerji tketimlerinin ortalamasn,
53) Ynetici: Malik, varsa intifa hakk sahibi veya bunlar adna ynetimden sorumlu olan kiiyi,
54) YY: Yerel ynetimleri, (Valilikler ve Belediyeler)
ifade eder.

5. AMA VE TEMEL HEDEF

Bu belge ile sonu odakl ve somut hedeflerle desteklenmi bir politika seti belirlenmesi ve hedeflere
ulamak iin yaplmas zorunlu eylemlerin, bu eylemlerin yerine getirilmesinden sorumlu kurulularla
birlikte tanmlanmas; kamu kesimi, zel sektr ve sivil toplum kurulularnn katlmc bir yaklamla ve
15

ibirlii erevesinde hareket etmesinin salanmas amalanmtr.
Belge ile 2023 ylnda Trkiyenin GSYH bana tketilen enerji miktarnn (enerji younluunun)
2011 yl deerine gre en az %20 azaltlmas hedeflenmektedir.

6. STRATEJK AMALAR

SA-01: Sanayi ve hizmetler sektrnde enerji younluunu ve enerji kayplarn azaltmak
SA-02: Binalarn enerji taleplerini ve karbon emisyonlarn azaltmak; yenilenebilir enerji kaynaklar
kullanan srdrlebilir evre dostu binalar yaygnlatrmak
SA-03: Enerji verimli rnlerin piyasa dnmn salamak
SA-04: Elektrik retim, iletim ve datmnda verimlilii artrmak, enerji kayplarn ve zararl evre
emisyonlarn azaltmak
SA-05: Motorlu tatlarn birim fosil yakt tketimini azaltmak, kara, deniz ve demir yollarnda toplu
tama payn artrmak ve ehirii ulamda gereksiz yakt sarfiyatn nlemek
SA-06: Kamu kesiminde enerjiyi etkin ve verimli kullanmak
SA-07: Kurumsal yaplar, kapasiteleri ve ibirliklerini glendirmek, ileri teknoloji kullanmn ve
bilinlendirme etkinliklerini artrmak, kamu dnda finansman ortamlar oluturmak

7. STRATEJK AMALAR, HEDEFLER VE EYLEMLER

SA-01: Sanayi ve hizmetler sektrlerinde enerji younluunu ve enerji kayplarn azaltmak

SA-01/SH-01 : Belgenin yaym tarihi itibariyle 10 yl ierisinde, her bir sanayi alt sektrndeki
indirgenmi enerji younluklar, her bir alt sektr iin %10dan az olmamak zere sektr ibirlikleri ile
belirlenecek oranlarda azaltlacaktr.

Eylemin Kodu : SA-01/SH-01/E-01
Eylemin Konusu : Sanayi alt sektrlerinde, tasarruf potansiyelleri ile birlikte enerji
verimliliinde uygulanabilecek nlemlerin belirlenmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : Her bir sektr temsil edebilecek ekilde YEGM tarafndan belirlenecek
en az be (5) iletmede, YEGM finansman ile drt (4) yllk periyotlarda enerji ettleri yaplacak ve
almalarn sonular ardk periyotlarda uygulanacak olan SA-01/SH-01/E-03 eylemindeki ettlerle birlikte
Sanayi Enerji Verimlilii Envanteri halinde derlenerek elektronik ortamda yaymlanacaktr. Enerji ettlerinin
ilki belgenin yaym tarihinden sonraki onikinci (12) ay ile yirmidrdnc (24) ay arasnda sonulanacaktr.
YEGM tarafndan belirlenecek kriterler erevesinde seilen iletmelerin YEGM tarafndan yaplacak veya
yaptrlacak enerji ettlerine imkn tanmalar, gerektiinde mevzuat dzenlemeleri ile temin edilecektir.
Sorumlu : ETKB
birlii Yaplacak Kurulu : EVD, BSTB, TOBB
lemin Tamamlanma Sresi : Enerji Verimlilii Kanununda deiiklik yaplmasna dair kanun
tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin
yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Konusu : Sanayi ve hizmetler sektrlerinde enerji yneticisi grevlendirmekle
veya enerji ynetim birimi kurmakla ykml iletmelerin ve OSBlerin kamu kurulular ile olan
ilikilerinde bunlarn ISO 50001 Enerji Ynetim Sistemleri Standard belgesine sahip olmalarnn
istenmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : Kanun ve ikincil mevzuat revizyonu ile kamu kesimi ile ilikileri olan
iletmelerin ISO 50001 Enerji Ynetim Sistemleri Standart belgesine sahip olmalar salanacak ve uygulamalar
denetlenecektir. Kanun deiiklii ETKB, ikincil mevzuat dzenlemeleri ise kamu kesimi tarafndan
yaplacaktr.
Sorumlu : Kamu Kesimi
birlii Yaplacak Kurulu : TSE
16


Eylemin Konusu : Ylda bebin (5.000) TEP zerinde enerji tketen iletmelerde ve
kullanm alan yirmibin metrekarenin (20.000 m
2
) zerinde olan ticari ve hizmet amal kullanlan
binalarda enerji ettlerinin periyodik olarak yaplmas suretiyle, alnmas gerekli nlemlerin, enerji
tasarruf potansiyelinin ve bunlarn maliyetlerinin belirlenerek uygulamaya ilikin eylem planlarnn
hazrlanmas
Yaplacak lem ve Aklama : Kanun ve ikincil mevzuat revizyonu ile drt (4) ylda bir enerji etd
yaplmas veya yaptrlmas, ett raporlarnn ve belirlenen nlemlere ilikin uygulama planlarnn YEGMne
gnderilmesi ve YEGMnin yerinde incelemelerine imkn salanmas istenecektir. Enerji ettlerinin ilki bu
belgenin yaym tarihinden itibaren krksekizinci (48) ve altmnc (60) aylar arasnda yaplacaktr. Kanun ve
ikincil mevzuat revizyonu ETKB tarafndan yaplacaktr.
Sorumlu : Bina ve letme Yneticileri
birlii Yaplacak Kurulu : EVD

Eylemin Konusu : Enerji verimliliinin artrlmasn salayc yatrmlar
zendirilecektir.
Yaplacak lem ve Aklama : Tzel kiilerin EVKK tarafndan onaylanm projeleri iin ilave destek
mekanizmalarnn gelitirilmesi ynnde almalar yaplacaktr.
Sorumlu : ETKB
birlii Yaplacak Kurulu : EB, HM, MB, KB, BSTB
lemin Tamamlanma Sresi : Enerji Verimlilii Kanununda ve dier ilgili kanunlarda deiiklik
yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat
dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde yaplacaktr.

SA-02: Binalarn enerji taleplerini ve karbon emisyonlarn azaltmak; yenilenebilir enerji
kaynaklar kullanan srdrlebilir evre dostu binalar yaygnlatrmak

SA-02/SH-01 : 2023 ylnda, Kentsel Dnm Kanunu ve Deprem Ynetmelii kapsamnda
kullanlabilir nitelii haiz olan binalar arasndan; byk ehir mcavir alanlarnda olup her yl yrrle
konulan Yap Yaklak Birim Maliyetleri Hakkndaki Teblide tanmlanan yap gruplar arasndan yap gurup
snf 3 nc snf veya zeri olan konutlar ile birlikte, toplam kullanm alan onbin metrekarenin (10.000 m
2
)
zerindeki ticari ve hizmet binalarnn tamamnda, yrrlkteki standartlar salayan s yaltm ve enerji
verimli stma sistemleri bulunacaktr.

Eylemin Konusu : Binalara azami enerji ihtiyac ve azami emisyon snrlamas
getirilmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : Yrrlkteki mevzuatn AB uygulamalar paralelinde revize edilmesi ile
binann fonksiyonuna (otel, hastane, mesken, okul, AVM vb), bulunduu blgenin iklim koullarna (scaklk, rzgr
etkisi vb), mimari tasarmna, (ynlendirme vb) ve yrrlkteki zorunlu standartlara (TS 825 Is Yaltm Standart vb)
uygun inaa edilme durumuna gre stma, soutma ve aydnlatma gibi konular kapsayan azami yllk enerji talebi
belirlenecek, sz konusu enerji talebinin enerji verimli ve/veya temiz enerji kaynaklarndan ve teknolojilerinden
karlanmas esas alnmak suretiyle atmosfere salmna msade edilecek azami CO
2
emisyon miktar belirlenecek ve bu
snr deerleri aan yeni bina yapmna izin verilmeyecektir. Mevcut binalarn iyiletirilmesi suretiyle bu snr deerlere
yaklatrlmas zendirilecektir. Bu uygulamann etkin bir ekilde yaplabilmesi iin gerekli idar ve kurumsal yaplar
gelitirilecektir.
17

Sorumlu : B
birlii Yaplacak Kurulu : ETKB, TSE, YY
lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren otuzalt (36) ay iinde Binalarda
Enerji Performans Ynetmelii btn alt dzenlemeleri ile birlikte revize edilecek ve gerekli standartlar
gelitirilecektir.

Eylemin Konusu : 2017 ylndan itibaren, karbondioksit salnm miktarlar ilgili
mevzuatta tanmlanan asgari deerlerin zerinde olanlara idar yaptrm uygulanacaktr.
Yaplacak lem ve Aklama : lgili mevzuatn revizyonu ile SA-02/SH-01/E-01de tanmlanan
usullere gre dzenlenen Enerji Kimlik Belgesinde karbondioksit miktar, tanmlanan asgari deerin zerinde
olan binalara idar yaptrm uygulanacaktr.
Sorumlu : B
birlii Yaplacak Kurulu : ETKB
lemin Tamamlanma Sresi : lgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar
ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden
itibaren yirmidrt (24) ay iinde yaplacaktr.

SA-02/SH-02 : 2010 ylndaki yap stounun en az drtte biri (1/4) 2023 ylna kadar, srdrlebilir
yap haline getirilecektir.

Eylemin Konusu : Kullanm alan onbin metrekare (10.000 m
2
) zerindeki ticari
binalarn ve mstakil lks konutlarn ve entegre konutlarn (Residence) ruhsatlandrlmasnda belgenin
yaym tarihini takip eden onsekizinci (18) aydan itibaren srdrlebilir nitelik aranmas, 2017 ylndan
itibaren bu uygulamann SA-02/SH-01de belirtilen binalar kapsayacak ekilde yaygnlatrlmas
Yaplacak lem ve Aklama : lgili mevzuat revize edilecektir. Bu kapsamda yeni yaplan binalarn,
bulunduklar belediyelerin kalknmlk dzeylerine, imar planlarna, arsa deerlerine ve evredeki doal enerji
imknlar dikkate alnmak suretiyle, srdrlebilir olduklarn gsteren, ulusal veya uluslararas dzeyde
uygulanan kriterler erevesinde karlatrlabilir zellie sahip sertifikalara sahip olmalar istenecektir.
Sorumlu : ETKB, B
birlii Yaplacak Kurulu : YY
lemin Tamamlanma Sresi : Yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat
dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Kodu : SA-02/ SH-02/E-02
Eylemin Konusu : Toplu konutlarda yerinden retim uygulamalarnn
yaygnlatrlmas.
Yaplacak lem ve Aklama : Toplu konut projelerinde yenilenebilir enerji kaynaklarndan,
kojenerasyon veya mikrokojenerasyon, merkezi ve blgesel stma ve soutma ve s pompas sistemlerinden
yararlanma imknlar analiz edilecek ve bakanlk tarafndan belirlenecek kriterler erevesinde ve SA-02/SH-
01/E-01de belirtilen eylem kapsamndaki mevzuat yrrle konuluncaya kadar zendirilecektir.
Sorumlu : ETKB
birlii Yaplacak Kurulu : B
dzenlemeleri, belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

SA-03: Enerji verimli rnlerin piyasa dnmn salamak

SA-03/SH-01 : Asgari enerji verimlilik snfnn zerindeki lambalarn, buzdolaplarnn ve elektrik
18

motorlarnn piyasa dnm 2012 yl sonuna kadar, stma/soutma sistemlerinin ve dier enerji verimli
rnlerin piyasa dnm ise AB uygulamalarna paralel olarak tamamlanacaktr.

Eylemin Konusu : Enerjiyi verimsiz kullanan rnlerin satnn snrlandrlmas ve
piyasa denetiminin etkinletirilmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : ABnin 2010/30/EU sayl Enerji le lgili rnlerin Enerji
Etiketlemesi direktifi uyumlatrlarak Resmi Gazetede ereve ynetmelik olarak yaymlanacak ve
yaymlanacak olan ereve ynetmelik (2010/30/EU) ve 7 Ekim 2010 tarihli Resmi Gazetede yaymlanm
olan Enerji ile ilgili rnlerin evreye Duyarl Tasarmna likin Ynetmelik (2009/125/EC) altnda rn
gruplar baznda uygulama dzenlemeleri (buzdolab, lamba, televizyon, harici g kayna ve elektrik
motorlar ncelikli olmak zere) ABnin uygulamalar ile paralellik arzedecek ekilde yaplacak, rn
satlarndaki geliimin izlenmesine ve piyasa denetiminin etkin ekilde yaplmasna imkn salayacak
kurumsal kapasite gelitirilecektir.
Sorumlu : BSTB
birlii Yaplacak Kurulu : ETKB, BESD
lemin Tamamlanma Sresi : ABnin yrrle koyduu dzenlemeler belgenin yaym tarihinden
itibaren (3) ay iinde, dierleri ise AB ile ezamanl olarak yaplacaktr.

SA-04: Elektrik retim, iletim ve datmnda verimlilii artrmak; enerji kayplarn ve zararl
evre emisyonlarn azaltmak

SA-04/SH-01 : 2023 ylna kadar, lke genelindeki kmrl termik santrallerin atk s geri kazanm
dahil ortalama toplam evrim verimleri yzde krkbein (%45) zerine karlacaktr.

Eylemin Konusu : Kmrl termik santrallerin rehabilitasyon, modernizasyon,
zelletirme, lisanslama srelerinde ve mevzuat dzenlemelerinde; toplam evrim verimi, zararl evre
emisyonlar ve atk sdan yararlanma konularnn ncelikle gzetilmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : Bu eylem, yaplan ihalelerde, zelletirme artnamelerinde ve
lisanslama mevzuatnda ncelikle ele alnacak; yerli kmr kullanan verimli ve temiz uygulamalarn
zendirilmesi iin mevzuat dzenlemesi yaplacaktr.
Sorumlu : ETKB, EA, EPDK, B
birlii Yaplacak Kurulu : KB, B
lemin Tamamlanma Sresi : kincil mevzuat dzenlemeleri, belgenin yaym tarihinden itibaren oniki
(12) ay iinde yaplacaktr.

SA-04/SH-02 : 2023 ylna kadar, elektrik enerjisi younluunu en az yzde yirmi (%20) azaltmak
amacyla talep taraf ynetimi konusunda tedbirler gelitirilecektir.

Eylemin Konusu : Enerji ve g miktarna gre kademelendirilmi tarife, ok terimli
saya ve akll ebeke uygulamalarnn yaplmas.
Yaplacak lem ve Aklama : Bu uygulamalar, datm zelletirmeleri dikkate alnmak suretiyle
balatlacaktr.
Sorumlu : EPDK
birlii Yaplacak Kurulu : Elektrik Datm irketleri
lemin Balatlma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay ierisinde
balatlacaktr.

Eylemin Konusu : Talep taraf yk azaltmnn serbest piyasaya girmesininin
19

salanmas.
Yaplacak lem ve Aklama : kincil mevzuat yrrle konulacak ve teknik alt yaplar
hazrlanacaktr.
Sorumlu : EPDK, TEA
birlii Yaplacak Kurulu : ETKB
lemin Balatlma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay ierisinde
balatlacaktr.

SA-05: Motorlu tatlarn birim fosil yakt tketimini azaltmak, yk ve yolcu tamaclnda
demiryollarnn ve ehir iinde toplu tamann payn artrmak ve ehirii ulamda gereksiz yakt
sarfiyatn nlemek ve evreye zararl emisyonlarn drmek.

SA-05/SH-01 : Yolcu veya yk tayan kk aralar (M1/N1 kategorileri) CO
2
salmna ilikin AB
direktifleri dorultusunda karlacak ikincil mevzuat artlarn karlayacak, byk ehirlerde ulam master
planlar hazrlanacak ve yrrle konulacaktr.

Eylemin Konusu : Emisyon seviyesi dk evre dostu (yrrlkteki tip onay
mevzuatna uygun) kk motor hacimli, yakt pilli veya elektrikli hibrit aralarn zendirilmesi ve
ekonomik mrn doldurmu aralarn kademeli olarak trafikten ekilmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : Mevzuat revizyonu ile Bakanlk ve Maliye Bakanl ibirlii ile
yaplacak dzenleyici etki analizi sonularna bal olarak ve Maliye Bakanl tarafndan belirlenecek kriterler
erevesinde, Avrupa Birliine ve OECDye ye lkelerdeki uygulamalar dikkate alnarak, tat aralarnda
evreci vergileme rejimine geilmesine ynelik almalar yaplacaktr.
Sorumlu : MB
birlii Yaplacak Kurulu : BSTB, UDHB, ETKB
ve mevcut kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri, belgenin yaym tarihinden

Eylemin Konusu : Byk ehirlerde, toplu tamay ve yakt sarfiyatn ncelikle
gzeten, toplu tama istasyonlarnda bisiklet ve ara park alanlar oluturarak ulam sistemlerinin
birbirini destekledii ulam master planlarnn yrrle konulmas.
Yaplacak lem ve Aklama : Bykehir belediyesi bulunan illerde, ulam master planlar
hazrlanarak yrrle konulacaktr.
Sorumlu : BB, B
birlii Yaplacak Kurulu : UDHB
lemin Tamamlanma Sresi : Ulam master planlar belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt
(24) ay iinde hazrlanacak ve yrrle konulacaktr.

Eylemin Konusu : Karayolu tamaclnn toplam tamaclk iindeki paynn
azaltlmas, karayoluna alternatif ulatrma trlerinin altyapsnn yeterince gelitirilmesi, yk ve yolcu
tamaclnda deniz ve demiryollarnn paynn artrlmas
Yaplacak lem ve Aklama : Demiryolu a geniletilerek yolcu ve yk tamaclnda demiryollarnn pay
artrlacak, hzl tren projelerine nem verilecek ve yaygnlatrlacak, mevcut demiryollar altyaps modernize edilecek,
demiryolu a sanayi blgeleri dikkate alnarak planlanacak ve geniletilecek; ksa mesafeli deniz ve gl tamacl
yaygnlatrlacak, denizyolu altyaps gelitirilecek ve deniz-taksi gibi kk deniz tama aralar ky blgelerinde
yaygnlatrlacaktr.
Sorumlu : UDHB
20

birlii Yaplacak Kurulu : KB
lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde ilgili
kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde
yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri yaplacaktr.

Eylemin Konusu : Ulamda enerji verimliliinin artrlmas ve a verimliliinin
salanmas iin bilgi ve iletiim teknolojilerinin kullanld akll trafik ynetimi uygulamalar ve akll
ulatrma sistemlerinin yaygnlatrlmas
Yaplacak lem ve Aklama : Akll ulam sistemlerinin kurulmas iin gerekli kaynak oluturularak,
sistem teknik altyaps glendirilecek ve gerekli Ar-Ge almalar yaplacaktr.
Sorumlu : UDHB

Eylemin Konusu : Ulatrma trlerinin, teknik ve ekonomik adan en etkin olduklar
yerlerde kullanlmasn esas alan Kombine Tamaclk Stratejisi dorultusunda, zellikle yk
tamaclnda dzenlemeler yaparak karayolu yknn uzun mesafeli kitlesel tamalar durumunda
demiryoluna ve denizyoluna kaydrlmas; karayolunun, kapdan kapya tama ilkesinin gerei olan
balang ve son kesimlerdeki tamalarda etkin biimde kullanlmas; zellikle yk ve yolcu
tamaclnda ok-modlu tamacln yaygnlamas,
Yaplacak lem ve Aklama : Limanlar ile demiryolu ve karayolu balantlar glendirilecek, lojistik
merkezler ve aktarma alanlarnn says arttrlacak, zel (tahsisli) otobs yollar/eritleri uygulamalar hayata
geirilecek, kentlerin denizyolu, demiryolu gibi olanaklar kullanlarak toplu tamada tr eitlilii salanacak,
byk ehirlerde hzla gelien banliylerden ehir merkezine ulamn hafifli rayl sistemlerle salanmas
desteklenecektir.
Sorumlu : UDHB

SA-05/SH-02 : Biyoktle kaynaklarndan elde edilen biyoyaktlarn veya sentetik yaktlarn ulamda
kullanm yaygnlatrlacaktr.

Eylemin Konusu : Biyoyakt ve sentetik yaktlarn fosil kaynakl akaryaktlar
ierisindeki harmanlama oranlarnn artrlmasnn zendirilmesi,
Yaplacak lem ve Aklama : Gda sektrn olumsuz etkilemeyecek ekilde, yerli tarm rnlerinden
retilen biyoyakt veya sentetik yaktlarn harmanlama oranlarna bal olarak TV indirimi salanmas
ynnde dzenleme yaplacaktr.
Sorumlu : MB
birlii Yaplacak Kurulu : UDHB, ETKB

SA-06: Kamu kurulularnda enerjiyi etkin ve verimli kullanmak
21

SA-06/SH-01 : Kamu kurulularnn bina ve tesislerinde yllk enerji tketimi 2015 ylna kadar yzde
on (%10) ve 2023 ylna kadar yzde yirmi (%20) azaltlacaktr.

Eylemin Konusu : Kamu kurulularnn bina ve tesislerinde verimlilik artrc
uygulamalarn etkinletirilmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : Kamu kurulularnn bina ve tesislerinde enerji ettleri yaplarak
verimlilik artrc projeler hazrlanacak, bakm onarma ilikin bte denekleri ncelikle bu projeler iin
kullanlacaktr. 2008/2 sayl Babakanlk Genelgesi ETKB tarafndan bu dorultuda revize edilecek, kamu
kurum ve kurulular Babakanlk Genelgesi dorultusunda alanlarna ynelik hazrlayacaklar dahili
ynetmelik, ynerge, genelge, talimat vb dzenlemeleri yrrle koyacaktr.
Sorumlu : Kamu kesimi
birlii Yaplacak Kurulu : ETKB, KB, EVD, MB
lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde 2008/2 sayl
Babakanlk Genelgesi revize edilecek ve bunu mteakip bir (1) ay iinde kamu kesiminde buna uygun i
mevzuat dzenlemeleri yaplacaktr.

Eylemin Konusu : Kamu almlarnda enerji kullanm olan mal ve hizmet almlar ile
yapm ilerinde Bakanlk tarafndan belirlenen asgari verimlilik kriterlerini salamayanlarn satn
alnmamas veya yaplmamas.
Yaplacak lem ve Aklama : Kamu almlarnda mal ve hizmet almlar ile yapm ileri iin asgari
verimlilik snrlar Bakanlk tarafndan tanmlanacak ve bunlarn alm veya yapm srasnda zaruri kriter olarak
aranmas iin kamu almlar ile ilgili mevzuatta veya artnamelerde gerekli deiiklikler yaplacaktr. SA-02/SH-01/E-
01 kapsamnda belirtilen mevzuat yrrle girdikten sonra, tanmlanm azami enerji tketimi ve emisyon salm ile
ilgili snr deeri karlamayan binalar kiralanmayacaktr.
Sorumlu : ETKB, MB, KK
birlii Yaplacak Kurulu : BSTB
yaplmasna dair kanun tasars hazrlklar veya yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil
mevzuat dzenlemeleri, belgenin yaym tarihinden itibaren yirmidrt (24) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Konusu : Kamu kurulularnda ekonomik mrn tamamlam aralar
kademeli olarak tasfiye edilecektir.
Yaplacak lem ve Aklama : Tat Kanununun revizyonu ile trafie tescil tarihi itibariyle
ekonomik mrn tamamlam kamu kurulularna ait aralar tasfiye edilecektir.
Sorumlu : MB, Kamu kesimi
birlii Yaplacak Kurulu : ETKB, KB
ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden

Eylemin Konusu : Kamu kesimine ait bina ve tesislerde verimlilik artrc
uygulamalarn Enerji Performans Szlemeleri ile gerekletirilmesi,
Yaplacak lem ve Aklama : Kamu kurum ve kurulularnn verimlilik artrc proje uygulamalar iin
EVDlerle uzun dnemli, performans garantili Enerji Perfrformans Szlemesi yaplabilmesine imkan salayacak
dzenlemeler yaplacaktr. Kamu kurum ve kurulularnn verimlilik artrc projelerine ilikin denek teklifleri ncelikle
deerlendirilecektir.
22

Sorumlu : ETKB, MB, KK
dzenlemeleri belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.

SA-07: Kurumsal yaplar, kapasiteleri ve ibirliklerini glendirmek, ileri teknoloji
kullanmn ve bilinlendirme etkinliklerini artrmak ve kamu dnda finansman ortamlar oluturmak

SA-07/SH-01 : 2012 yl sonuna kadar; uygulayc kurumlarn kurumsal yaplar, kapasiteleri ve
aralarndaki ibirlikleri glendirilecektir.

Eylemin Konusu : Kurumsal yaplarn glendirilmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : Enerji verimlilii, yenilenebilir enerji kaynaklar ve enerji bilgi ve
teknolojileri ile ilgili konularda, almalar yapmak zere, idari ve kurumsal adan gl bir yap tesis
edilecektir.
Sorumlu : ETKB
lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde kanun tasars
hazrlklar tamamlanacak ve tasar TBMMye sevk edilecektir.

Eylemin Konusu : birliklerinin glendirilmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : ETKB ile dier ilgili Bakanlklar arasnda ortak eylemleri iine alan
ibirlii protokolleri yaplacak, yerel ynetimler arasnda iletiim a kurulacak ve YEGM, TOBB ve VGM
arasnda, sanayide enerji ettleri, eitim ve zendirici yarmalar kapsamnda stratejik ibirlii tesis edilecektir.
EVKK yesi kurum veya kurulularn st dzey yneticiler tarafndan temsil edilmesi salanacak ve Kurulun
etkinlii artrlacaktr. Danma Kurulu tematik alanlarda alacak ekilde alt gruplar halinde
yaplandrlacaktr.
Sorumlu : ETKB
birlii Yaplacak Kurulu : Kamu Kesimi, YY, TOBB, VGM
lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde balatlacaktr.

Eylemin Konusu : Binalarda Enerji Performans Ynetmelii uygulamalar iin ilgili
mercilerde ve zel sektrde gerekli kapasitelerin oluturulmas.
Yaplacak lem ve Aklama : lgili bakanlklar, kamu kurum ve kurulular, yerel ynetimler ve yap
denetim irketleri nezdinde kapasiteler oluturulacak, bu kurum ve kurulularn personeline eitim programlar
uygulanacaktr.
Sorumlu : B, YEGM, YY
birlii Yaplacak Kurulu : B
lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren; yrrlkteki kanunlar erevesinde
yaplabilecek ikincil mevzuat revizyonu alt (6) ay, eitimler yirmidrt (24) ay iinde yaplacaktr.

Eylemin Konusu : Enerji verimlilii ve yenilenebilir enerji kaynaklar alanlarnda;
Trkiyedeki geliimin nceki yllar ve dier lkeler ile kyaslanabilecei performans gstergeleri ile
birlikte gelecek ngrlerinin retilmesine ve entegre kaynak planlamalarnn yaplmasna imkan
salayacak kapasitenin oluturulmas.
23

Yaplacak lem ve Aklama : Sz konusu kapasite, nitelikli insan gc ve bilgi teknolojileri
altyaplar ile birlikte oluturulacaktr.
Sorumlu : ETKB
birlii Yaplacak Kurulu : EGM, KB
lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde gerekli kapasite
kurulacaktr.

SA-07/SH-02 : 2015 yl sonuna kadar lke genelindeki sertifikal enerji yneticisi says en az bebin
(5.000) kiiye ve sanayi sektrlerinde uzmanlam EVD says en az elli (50) irkete karlacaktr.

Eylemin Konusu : Yetkilendirme kriterlerinin yeniden dzenlenmesi; EVDlere verilen
yetki belgelerinin snflandrlmas ve derecelendirilmesi;enerji verimlilii hizmetlerine ynelik asgari
standartlarn hazrlanmas ve gelitirilmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : EVDler sektr ve/veya alt sektr baznda ihtisaslatrlacak, EVDlere
verilen yetki belgeleri snflandrlacak ve derecelendirilecek; st snflara ve derecelere ulama zendirilecek,
eitim, ett, proje ve danmanlk ile ilgili enerji verimlilii hizmetleri ile ilgili konularnda asgari gereksinimler
belirlenecek ve eitim ve sertifikalandrma almalar etkinletirilecek ve yaygnlatrlacaktr.
Sorumlu : ETKB
birlii Yaplacak Kurulu :
lemin Tamamlanma Sresi : Yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat
dzenlemeleri, belgenin yaym tarihinden itibaren alt (6) ay iinde yaplacaktr.

SA-07/SH-03 : 2023 ylna kadar enerji verimlilii ve yenilenebilir enerji kaynaklar alanlarnda, yurt
iinde gerekletirilen AR-GE sonularna dayanarak retime aktarlm zgn tasarm ve/veya rn says en
az elli (50) olacaktr.

teknoloji master plannn hazrlanmas, destekleyici kurulular arasnda egdm salanmas,
yatrmclarn yararlanabilecei ulusal teknoloji envanteri oluturulmas.
Yaplacak lem ve Aklama : TBTAKn ETKB ibirlii ile yrrle koyaca Enerji AR-
GE Stratejisi dorultusunda teknoloji master plan hazrlanacak, destekleyici kamu kurulular arasnda
kaynaklarn etkin kullanmna ynelik egdm protokolleri imzalanacak, yrtlen ve baarl sonulandrlan
ve uygulamaya aktarlan AR-GE projeleri balamnda ulusal teknoloji envanteri oluturulacaktr.
Sorumlu : ETKB, TBTAK
birlii Yaplacak Kurulu : KB, BSTB, TTGV, KOSGEB, niversiteler
lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren onsekiz (18) ay iinde
tamamlanacaktr.

ncelikli teknolojilerde kamu-zel ibirlikleri ile kurulacak mkemmeliyet merkezlerinin ve AR-GE
sonularnn uygulamasnn zendirilmesi iin mevzuat dzenlenmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : lgili mevzuat revize edilecektir.
Sorumlu : BSTB
birlii Yaplacak Kurulu : HM, TBTAK, ETKB, KB, MB
lemin Tamamlanma Sresi : lgili kanunlarda deiiklik yaplmasna dair kanun tasars
hazrlklar ve yrrlkteki kanunlar erevesinde yaplabilecek ikincil mevzuat dzenlemeleri belgenin yaym
tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde yaplacaktr.
24

SA-07/SH-04 : Ulusal Enerji Verimlilii Hareketi kapsamnda srdrlen bilinlendirme ve
zendirme etkinlikleri kamu, zel ve sivil toplum ibirlikleri ile yaygnlatrlacaktr.

Eylemin Konusu : letiim plan hazrlanmas ve bilinlendirme etkinliklerinin bu
iletiim plan erevesinde yrtlmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : lke genelindeki bilinlendirme faaliyetleri ETKB koordinasyonunda
kamu, zel ve sivil toplum kurulular ile birlikte hazrlanacak bir iletiim plan erevesinde yrtlecektir.
Hazrlanan plann uygulanmas, ETKBnin koordinasyonunda ve sosyal sorumluluk anlay ile kamu kurum ve
kurulularnn ve dier paydalarn katklaryla gerekletirilecektir. Plan dnemler halinde yenilenecektir.
Kamu kurum ve kurulular tarafndan plan erevesinde yrtlecek bilinlendirme faaliyetleri ile ilgili
harcamalar tasarruf tedbirleri ile ilgili dzenlemelerin kapsam dnda tutulacak; bilinlendirme konularnda
planda yer alan eylemlerin gerekletirilmesi ve bilinlendirme konularnda EVKK kararlarnn uygulanmas
iin kamu kurum ve kurulularnn btelerine gerekli denek konulacaktr.
Sorumlu : ETKB, Kamu kesimi
birlii Yaplacak Kurulu : zel sektr ve sivil toplum kurulular
lemin Tamamlanma Sresi : Plan belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde
hazrlanacak ve en ge (3) yl iinde uygulanacaktr.

Eylemin Konusu : Enerji verimlilii bilin endeksi gelitirilmesi.
Yaplacak lem ve Aklama : Toplumdaki enerji kltrnn ve verimlilik bilincinin geliimini
izleyebilecek bir endeks, lme yntemleri ile birlikte tanmlanacak ve uygulama plan hazrlanacaktr.
Sorumlu : YEGM
birlii Yaplacak Kurulu : Kamu kesimi, zel sektr ve sivil toplum kurulular
lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren oniki (12) ay iinde endeks
gelitirilecek ve uygulama balatlacaktr.

SA-07/SH-05 : Enerji verimlilii ve yenilenebilir enerji kaynaklar ile ilgili uygulamalar iin kamu
dnda srdrlebilir finansman ortamlar balamnda, Trkiyede karbon ticareti ve karbon borsas alt yapsn
gelitirme almalar belgenin yaym tarihinden itibaren onsekiz (18) ay ierisinde tamamlanacaktr.

Eylemin Konusu : lgili paydalarn katld seri altaylar ile karbon borsas
oluturulmasna ynelik bir yol haritas karlmas veya strateji belgesi hazrlanmas.
Yaplacak lem ve Aklama : -
Sorumlu : B, DKK
birlii Yaplacak Kurulu : ETKB, MB, KB, HM, AB, SPK, MKB, VOB, TAKASBANK
lemin Tamamlanma Sresi : Belgenin yaym tarihinden itibaren onsekiz (18) ay iinde Karbon
Borsas oluturulmasna ynelik yol haritas karlacak veya bir Strateji Belgesi hazrlanacaktr.

25

Kabul Tarihi : 18/4/2007, Resm Gazete Tarihi : 2 Mays 2007 Resm Gazete says : 26510
5627 Sayl ENERJ VERMLL KANUNU
BRNC BLM
Ama, Kapsam ve Tanmlar
Ama
MADDE 1 (1) Bu Kanunun amac; enerjinin etkin kullanlmas, israfnn nlenmesi, enerji
maliyetlerinin ekonomi zerindeki yknn hafifletilmesi ve evrenin korunmas iin enerji kaynaklarnn ve
enerjinin kullanmnda verimliliin artrlmasdr.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Kanun; enerjinin retim, iletim, datm ve tketim aamalarnda, endstriyel
iletmelerde, binalarda, elektrik enerjisi retim tesislerinde, iletim ve datm ebekeleri ile ulamda enerji
verimliliinin artrlmasna ve desteklenmesine, toplum genelinde enerji bilincinin gelitirilmesine, yenilenebilir
enerji kaynaklarndan yararlanlmasna ynelik uygulanacak usl ve esaslar kapsar.
(2) Enerji verimliliinin artrlmasna ynelik nlemlerin uygulanmas ile zellik veya grnmleri kabul
edilemez derecede deiecek olan sanayi alanlarnda iletme ve retim faaliyetleri yrtlen, ibadet yeri olarak
kullanlan, planlanan kullanm sresi iki yldan az olan, yln drt ayndan daha az kullanlan, toplam kullanm
alan elli metrekarenin altnda olan binalar, koruma altndaki bina veya antlar, tarmsal binalar ve atlyeler, bu
Kanun kapsam dndadr.
Tanmlar
MADDE 3 (1) Bu Kanunun uygulanmasnda;
a) Bakanlk: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanln,
b) Genel Mdrlk: Elektrik leri Ett daresi Genel Mdrln,
c) Kurul: Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunu,
) Kamu kesimi: Kamu kurum ve kurulular, kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular,
niversiteler ve mahall idareleri,
d) Meslek odalar: Elektrik ve makina mhendisleri odalarn,
e) irket: Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar ile yaptklar yetkilendirme anlamas
erevesinde, enerji verimlilii hizmetlerini yrtmek zere yetki belgesi verilen enerji verimlilii danmanlk
irketlerini,
f) Yetkilendirilmi kurumlar: Dzenlenen yetkilendirme anlamas erevesinde, eitim, yetkilendirme ve
izleme faaliyetlerini yrtmek zere Genel Mdrlk tarafndan, Kurul onay ile yetkilendirilen meslek odalar
ve niversiteleri,
g) TEP: Ton Edeer Petrol,
) Atk: Kullanlm lastikler, boya amurlar, solventler, plastikler, evre ve Orman Bakanl tarafndan
yakt olarak kullanlmas uygun grlen atk yalar ve dier atklar,
h) Bina sahibi: Binann maliki, varsa intifa hakk sahibi, ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edeni,
) Endstriyel iletme: Elektrik retim faaliyeti gsteren lisans sahibi tzel kiiler dndaki yllk toplam
enerji tketimleri bin TEP ve zeri olan, ticaret ve sanayi odas, ticaret odas veya sanayi odasna bal olarak
faaliyet gsteren ve her trl mal retimi yapan iletmeleri,
i) Enerji kimlik belgesi: Asgar olarak binann enerji ihtiyac ve enerji tketim snflandrmas, yaltm
zellikleri ve stma ve/veya soutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri ieren belgeyi,
j) Enerji verimlilii: Binalarda yaam standard ve hizmet kalitesinin, endstriyel iletmelerde ise retim
kalitesi ve miktarnn dne yol amadan enerji tketiminin azaltlmasn,
k) Ett: Enerji verimliliinin artrlmasna ynelik imknlarn ortaya karlmas iin yaplan ve bilgi
toplama, lm, deerlendirme ve raporlama aamalarndan oluan almalar,
l) Enerji verimlilii hizmetleri: Enerji verimlilii konusunda danmanlk, eitim, ett ve uygulama
hizmetlerini,
m) Enerji younluu: Bir birim hasla retebilmek iin tketilen enerji miktarn,
n) Enerji yneticisi ve sertifikas: Bu Kanun kapsamna giren endstriyel iletmelerde ve binalarda enerji
ynetimi ile ilgili faaliyetleri yerine getirmekle sorumlu ve enerji yneticisi sertifikasna sahip kii ile Genel
Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar veya enerji verimlilii danmanlk irketleri tarafndan enerji yneticileri
iin dzenlenen belgeyi,
o) Enerji ynetimi: Enerji kaynaklarnn ve enerjinin verimli kullanlmasn salamak zere yrtlen
eitim, ett, lm, izleme, planlama ve uygulama faaliyetlerini,
) Geri deme sresi: Endstriyel iletmelerin mevcut sistemlerinde enerji verimliliinin artrlmas
amacyla hazrladklar veya irketlere hazrlattklar projelerde ihtiya duyulan yatrm harcamalarnn projede
ngrlen tasarruflarla geri kazanlmasn salayan sreyi,
p) Kojenerasyon: Is ve elektrik ve/veya mekanik enerjinin ayn tesiste e zamanl olarak retimini,
26

r) Uygulama anlamas: Ett almalar ile belirlenen nlemlerin uygulanmasn gerekletirmek
amacyla irketlerin yaptklar anlamay,
s) Yakma tesisleri: Yaktn yand yer ile bu yere bal paralar ve atk gaz tertibatlarnn dhil olduu s
elde edilen tesisleri,
) Yetki belgesi: Dzenlenen yetkilendirme anlamalar erevesinde, niversitelere ve meslek odalarna
eitim, yetkilendirme ve izleme faaliyetlerini yrtmek zere Kurul onay ile Genel Mdrlk tarafndan,
irketlere ise eitim, ett, danmanlk ve uygulama faaliyetlerini yrtmek zere Genel Mdrlk, meslek
odalar veya niversiteler tarafndan verilen belgeyi,
ifade eder.
KNC BLM
Kurul ve Yetkilendirmeler
Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulu
MADDE 4 (1) Enerji verimlilii almalarnn lke genelinde tm ilgili kurulular nezdinde etkin
olarak yrtlmesi, sonularnn izlenmesi ve koordinasyonu amacyla Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulu
oluturulur. Kurulca alnan kararlarn uygulanmasnn takibi ve sekreterlik hizmetleri Genel Mdrlk
tarafndan yrtlr.
(2) Kurul; Bakanln Genel Mdrln ilgilendirildii mstear yardmcs bakanlnda, ileri
Bakanl, Maliye Bakanl, Milli Eitim Bakanl, Bayndrlk ve skan Bakanl, Ulatrma Bakanl,
Sanayi ve Ticaret Bakanl, Bakanlk, evre ve Orman Bakanl, Devlet Planlama Tekilat Mstearl,
Hazine Mstearl, Enerji Piyasas Dzenleme Kurumu, Trk Standartlar Enstits, Trkiye Bilimsel ve
Teknolojik Aratrma Kurumu, Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii, Trkiye Mhendis ve Mimar Odalar Birlii
ve Trkiye Belediyeler Birliinin birer st dzey temsilcisinden oluur.
(3) Kurulun grev, yetki ve sorumluluklar unlardr:
a) Ulusal dzeyde enerji verimlilii stratejileri, planlar ve programlar hazrlamak, bunlarn etkinliini
deerlendirmek, gerektiinde revize edilmelerini, yeni nlemlerin alnmasn ve uygulanmasn koordine etmek.
b) Genel Mdrlk tarafndan yrtlen enerji verimlilii almalarn ynlendirmek ve enerji verimlilii
hizmetlerinin yaygnlatrlmasnda, Genel Mdrlk tarafndan meslek odalarna ve niversitelere verilen yetki
belgelerini onaylamak.
c) 8 inci maddenin birinci fkrasnn (a) bendi ve 9 uncu maddenin birinci fkrasnn (a) bendi
kapsamndaki uygulamalardan yararlanmak isteyen endstriyel iletmelerin yaptklar veya irketlere
hazrlattklar uygulama projelerini, 8 inci maddenin birinci fkrasnn (b) bendi kapsamndaki gnll
anlamalar onaylamak ve uygulamann sonularn izlemek.
) Kurula verilen grevler kapsamnda ve gerekli grd hallerde, giderleri Genel Mdrlk btesinden
karlanmak zere, ilgili kamu kurum ve kurulularnn, niversitelerin, zel sektrn ve sivil toplum
kurulularnn katlm ile geici ihtisas komisyonlar oluturmak.
d) Yetkilendirilmi kurumlarn, irketlerin, kamu kurumu niteliindeki meslek kurulularnn ve sivil
toplum kurulularnn katlm ile her yl Kasm aynda Genel Mdrlk tarafndan dzenlenecek danma
kurulu toplantlarnn gndemini ve toplantya katlacak kurulular belirlemek, toplant sonu
deerlendirmelerini ve nlem nerilerini onaylamak.
e) Her yl Ocak ay iinde yetki belgesi ve enerji yneticisi sertifikas bedellerini belirlemek ve
yaymlamak.
(4) Kurul her yl Mart, Haziran, Eyll ve Aralk aylarnda olmak zere, drt kez olaan olarak toplanr.
Ayrca, Kurul Bakannn gerekli grmesi halinde, yaplan ar zerine olaanst olarak da toplanr. Toplant
yeter says iin te iki ounluk aranr ve kararlar toplantya katlanlarn oy okluu ile alnr. Oylarn eit
olmas halinde Bakann oyu iki oy saylr.
(5) Genel Mdrlk btesinden karlanmak zere, her toplant gn iin, Kurul Bakan ve yelerine,
ylda drtten fazla olmamak zere uhdesinde kamu grevi bulunanlara (2.000), uhdesinde herhangi bir kamu
grevi bulunmayanlara ise (3.000) gsterge rakamnn memur aylk katsays ile arpm sonucunda bulunacak
miktarda huzur hakk denir.
Yetkilendirmeler
MADDE 5 (1) Enerji verimlilii hizmetlerinin yrtlmesine ynelik yetkilendirmeler ve bu
kapsamdaki faaliyetler aadaki esaslar erevesinde gerekletirilir.
a) Yetkilendirmeler ve yetki belgesine ilikin ilemler unlardr:
1) niversitelere ve meslek odalarna uygulamal eitim yapabilmeleri ve irketleri yetkilendirebilmeleri
iin Kurul onay ile Genel Mdrlk tarafndan yetki belgesi verilir. Bu belgeler bu Kanun ve ilgili
ynetmeliklerde belirlenen usl ve esaslara aykr bir durum olmadka her be ylda bir yenilenir. Yetki belgesi
yenilenmeyen kurumlarn irketlere verdikleri yetki belgeleri ile ilgili ilemler, sreleri doluncaya kadar Genel
Mdrlk tarafndan yrtlr.
27

2) irketlere eitim, ett, danmanlk ve uygulama faaliyetlerini yrtmek zere Genel Mdrlk
ve/veya yetkilendirilmi kurumlar tarafndan yetki belgesi verilir. Bu belgeler bu Kanun ve ilgili
ynetmeliklerde belirlenen usl ve esaslara aykr bir durum olmadka her ylda bir yenilenir. irketler, yetki
belgesi bedelinin tamamn ve enerji yneticisi sertifikas bedelinin yzde onundan fazla olmamak kaydyla
Kurul tarafndan belirlenen blmn yetkilendirme anlamas yaptklar kurum veya kurulua der.
b) Yetkilendirilmi kurumlar ve irketler, Genel Mdrlk tarafndan kamuoyuna duyurulur.
c) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve irketler ile bunlar adna hareket eden grevlileri, enerji
verimlilii ile ilgili almalar srasnda elde ettikleri ve mterilerinin ticar ilikilerine zarar verecek ticar
srlar gizli tutmakla ykmldr. Bu srlar gizli tutmakla ykml olanlar, grevlerinden ayrlm olsalar dahi
bu srlar kendi menfaatlerine ve bakalarnn lehine kullanamaz.
) Genel Mdrlk ve yetkilendirilmi kurumlar tarafndan yrtlecek faaliyetler unlardr:
1) Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar, irketlere yetki belgesi verir, enerji yneticisi eitimi
ve sertifikalandrma faaliyetlerini yrtr.
2) Yetkilendirilmi kurumlar yetki belgesi verdikleri irketlerin faaliyetlerini izler, bu Kanun ve bu
Kanunun uygulanmasna ynelik olarak Bakanlk tarafndan yrrle konulacak ynetmelik hkmlerine
aykrlk tekil eden hususlar otuz gn ierisinde Genel Mdrle bildirir.
3) Genel Mdrlk, televizyon ve radyo kanallarnda yaynlanmak zere bilinlendirme ve bilgilendirme
amal eitim programlar, yarmalar, ksa sreli film ve/veya izgi filmler hazrlar veya hazrlattrr.
4) Yetkilendirilmi kurumlar Genel Mdrle her yl faaliyet raporu sunar.
d) irketlerin grevleri unlardr:
1) Eitim, sertifikalandrma, endstriyel iletmeler, bina sahipleri veya ynetimleri ile aralarnda yaplan
hizmet anlamalar erevesinde, ett ve danmanlk faaliyetleri yrtmek.
2) Enerji verimlilii ett almas ile belirledikleri nlemlerin uygulanmasna ynelik projeyi
hazrlamak.
3) Uygulama anlamas kapsamndaki tadilatlar proje dorultusunda gerekletirmek ve enerji tasarruf
miktarn garanti etmek.
4) Yetki aldklar kuruma her yl faaliyet raporu sunmak.
e) Enerji tasarruf miktar ile ilgili olarak yaplan uygulama anlamas kapsamnda garanti ettii
taahhdn, uygulama ncesi ve sonras yapaca lmlerle endstriyel iletmenin ve yetkilendirildii
kurumun temsilcileri huzurunda kantlayamayan irket, yetkilendirildii kurum tarafndan internet zerinden
ilan edilir. En fazla uygulama anlamasndaki taahhdn yerine getiremeyen irketin yetki belgesi, bir yl
sonra yenilenebilmek zere iptal edilir.
f) irketlerin uygulama anlamalar kapsamnda lmlerle kantladklar tasarruf miktarl ar,
yetkilendirildikleri kurumlar tarafndan internet zerinden ilan edilir.
(2) Yetki belgesinin verilmesine, yetkilendirilecek kurumlarda ve irketlerde aranacak niteliklere, yetki
belgesi ve enerji yneticisi sertifikasna ilikin hususlar ile bu madde kapsamndaki yetkilendirmelere,
faaliyetlere ve grevlere ilikin usl ve esaslar Bakanlk tarafndan yrrle konulacak ynetmelikle
dzenlenir.
NC BLM
Eitim, Bilinlendirme ve Uygulamalar
Eitim ve bilinlendirme
MADDE 6 (1) Enerji verimlilii hizmetlerinin etkinliini ve enerji bilincini artrmak amacyla
aadaki esaslar erevesinde eitim ve bilinlendirme faaliyetleri gerekletirilir.
a) Bakanlk tarafndan yrrle konulacak ynetmelikte tanmlanan usl ve esaslar erevesinde;
1) irketler iin Genel Mdrlk ve/veya yetkilendirilmi kurumlar tarafndan, enerji yneticileri iin
Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve irketler tarafndan teorik ve uygulamal eitim programlar
dzenlenir.
2) Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar, yetkilendirme anlamas yaptklar irketlerin eitim
programlarna laboratuvar kullanm destei salar.
b) Enerji ve enerji verimlilii ile ilgili temel kavramlar, Trkiyenin genel enerji durumu, enerji
kaynaklar, enerji retim teknikleri, gnlk hayatta enerjinin verimli kullanm ile iklim deiiklii ve evrenin
korunmasnda enerji verimliliinin nemi konularnda teorik ve pratik bilgiler verilmek zere, Milli Savunma
Bakanl tarafndan, askeri liseler ile er-erba eitim merkezlerinde ders ve eitim programlar yrtlr; rgn
ve yaygn eitim kurumlarnn ders programlarnda Milli Eitim Bakanl tarafndan, kamu kurum ve
kurulularnn hizmet ii eitimlerinde ilgili kurum ve kurulular tarafndan gerekli dzenlemeler yaplr.
c) Enerjinin verimli kullanmnn yaygnlatrlmas amacyla kamuoyunun bilinlendirilmesine ynelik
yaplacak faaliyetler unlardr:
1) Ulusal ve/veya blgesel yayn yapan televizyon ve radyo kanallar, Genel Mdrlk tarafndan
hazrlanan veya hazrlattrlan enerjinin verimli kullanlmas ile ilgili eitim programlarn, yarmalar, ksa
28

sreli film ve/veya izgi filmleri, 13/4/1994 tarihli ve 3984 sayl Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve
Yaynlar Hakknda Kanunun 31 inci maddesi gereince bilinlendirme ve bilgilendirme amal eitim
programlar kapsamnda, toplam yayn sresi ayda asgar otuz dakikadan az olmamak zere 07:00 ila 23:00
saatleri arasnda yaynlar.
2) Lisanslar kapsamnda elektrik ve/veya doal gaz sat yapan tzel kiiler bir nceki mal yla ait
tketim miktar ve bu miktara karlk gelen tketim bedelini ieren aylk bazdaki bilgileri internet ortamnda
mterilerinin bilgisine sunar.
3) reticiler ve ithalatlar, Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan tespit ve ilan edilen Trke kullanm
ve tantma klavuzu ile satlmak zorunda olan enerji tketen mallarn kullanm klavuzlarnda, maln enerji
tketimi asndan verimli kullanm ile ilgili bilgilere ayr bir blmde yer verir. Bu hkmn uygulanmas
Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan denetlenir.
4) Milli Eitim Bakanl, Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumu, meslek odalar ve Trkiye
Odalar ve Borsalar Birlii ibirlii ile Genel Mdrlk tarafndan her yl Ocak aynn ikinci haftasnda Enerji
Verimlilii Haftas etkinlikleri dzenlenir. Bu kapsamdaki etkinliklerin nitelikleri Kurul tarafndan belirlenir.
Uygulamalar
MADDE 7 (1) Enerji verimliliinin artrlmas amacyla aadaki uygulamalar gerekletirilir.
a) Enerji ynetimi ile ilgili olarak yrtlecek faaliyetler unlardr:
1) Endstriyel iletmeler, alanlar arasndan enerji yneticisi grevlendirir. Organize sanayi
blgelerinde, blgedeki bin TEPten daha az enerji tketimi bulunan endstriyel iletmelere hizmet vermek
zere enerji ynetim birimi kurulur.
2) Toplam inaat alan en az yirmibin metrekare veya yllk enerji tketimi beyz TEP ve zeri olan
ticar binalarn, hizmet binalarnn ve kamu kesimi binalarnn ynetimleri, ynetimlerin bulunmad hallerde
bina sahipleri, enerji yneticisi grevlendirir veya enerji yneticilerinden hizmet alr.
3) Kamu kesimi dnda kalan ve yllk toplam enerji tketimleri ellibin TEP ve zeri olan endstriyel
iletmelerde, enerji yneticisinin sorumluluunda enerji ynetim birimi kurulur. Organizasyonlarnda kalite
ynetim birimi bulunan endstriyel iletmeler, bu birimlerini enerji ynetim birimi olarak da grevlendirebilir.
4) Enerji yneticileri ile enerji ynetim birimlerinin grev ve sorumluluklarna ilikin usl ve esaslar,
Bakanlk tarafndan yrrle konulacak ynetmelikle belirlenir. Milli Eitim Bakanlna bal okullarda ise
enerji yneticisi grevlendirilmesine ilikin usl ve esaslar, Bakanlk ile mtereken hazrlanarak Milli Eitim
Bakanl tarafndan yrrle konulacak bir ynetmelikle dzenlenir.
b) zleme, analiz ve projeksiyon almalarna ynelik olarak aadaki faaliyetler yrtlr:
1) lke genelinde, endstriyel iletmelerde ve binalardaki enerji verimliliinin geliimini blge ve sektr
baznda ortaya koyan envanter ve gelecee ynelik projeksiyonlar yetkilendirilmi kurumlarn ibirlii ile Genel
Mdrlk tarafndan, kamu kesimi ile ilgili olarak kendi tespit ve deerlendirmelerini ieren yllk raporlar ise
Genel Mdrlk tarafndan hazrlanr ve yaymlanr.
2) Endstriyel iletmeler ve enerji yneticisi altrmakla ykml olan bina sahipleri ve/veya
ynetimleri istenen bilgileri, kamu kesiminde enerji yneticisi altrmakla ykml olan kurum ve kurulular
ise format Genel Mdrlk tarafndan belirlenen enerji tketim bilgileri ve kendi tespitlerini ieren raporlar
her yl Mart ay sonuna kadar Genel Mdrle verir. Endstriyel iletmeler, Genel Mdrln yerinde
yapaca incelemelere imkn tanr.
c) Merkez stma sistemine sahip binalarda, merkez veya lokal s veya scaklk kontrol cihazlar ile
snma maliyetlerinin s kullanm miktarna bal olarak paylamn salayan sistemler kullanlr. Buna aykr
olarak hazrlanan projeler ilgili mercilerce onaylanmaz.
) Toplam inaat alan ynetmelikte belirlenen mesken amal kullanlan binalarda, ticar binalarda ve
hizmet binalarnda uygulanmak zere mimar tasarm, stma, soutma, s yaltm, scak su, elektrik tesisat ve
aydnlatma konularndaki normlar, standartlar, asgar performans kriterlerini, bilgi toplama ve kontrol
prosedrlerini kapsayan binalarda enerji performansna ilikin usl ve esaslar, Trk Standartlar Enstits ve
Genel Mdrlk ile mtereken hazrlanarak Bayndrlk ve skan Bakanl tarafndan yrrle konulacak bir
ynetmelikle dzenlenir. Ynetmelik hkmlerine aykr hareket edilmesi halinde ilgili idare tarafndan yap
kullanma izni verilmez.
d) Bayndrlk ve skan Bakanl tarafndan yrrle konulacak ynetmelie gre hazrlanan yap
projeleri kapsamnda enerji kimlik belgesi dzenlenir. Enerji kimlik belgesinde binann enerji ihtiyac, yaltm
zellikleri, stma ve/veya soutma sistemlerinin verimi ve binann enerji tketim snflandrmas ile ilgili
bilgiler asgar olarak bulundurulur. Belgede bulundurulmas gereken dier bilgiler ile belgenin yenilenmesine ve
mevcut binalar da dhil olmak zere uygulamaya ilikin usl ve esaslar, Bakanlk ile mtereken hazrlanarak
Bayndrlk ve skan Bakanlnca yrrle konulacak ynetmelikle belirlenir. Mcavir alan dnda kalan ve
toplam inaat alan bin metrekareden az olan binalar iin enerji kimlik belgesi dzenlenmesi zorunlu deildir.
e) Elektrik enerjisi retim tesisleri ile iletim ve datm ebekelerinde enerji verimliliinin artrlmasna,
talep taraf ynetimine, termik santrallerin atk slarndan yararlanlmasna, ak alan aydnlatmalarna,
29

biyoyakt ve hidrojen gibi alternatif yakt kullanmnn zendirilmesine ilikin usl ve esaslar, Bakanlk
tarafndan yrrle konulacak ynetmelikle belirlenir.
f) Ulamda enerji verimliliinin artrlmas ile ilgili olarak; yurt iinde retilen aralarn birim yakt
tketimlerinin drlmesine, aralarda verimlilik standartlarnn ykseltilmesine, toplu tamacln
yaygnlatrlmasna, gelimi trafik sinyalizasyon sistemlerinin kurulmasna ilikin usl ve esaslar, Sanayi ve
Ticaret Bakanl ile mtereken hazrlanarak Ulatrma Bakanl tarafndan yrrle konulacak ynetmelikle
dzenlenir.
g) Endstriyel iletmelerde ve binalarda yaplan ett almalar srasnda, akredite olmu ulusal veya
uluslararas kurulular tarafndan kalibrasyonu yaplm ve etiketlenmi cihazlarn kullanlmas zorunludur.
) (Deiik: 9/7/2008-5784/21. md) Yakma tesislerinde yer alan kazanlarn, brlrlerin, kat kaloriferi ve
kombilerin, elektrik motorlarnn, klimalarn, elektrikli ev aletlerinin ve ampullerin snflandrlmasna ve asgar
verimlerinin belirlenmesine ilikin usul ve esaslar Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan belirlenir ve asgar
snrlar salamayanlarn satna izin verilmez
(Kaldrlm bent: 9/7/2008-5784/21. md)
DRDNC BLM
Destekler ve Dier Uygulamalar
Destekler
MADDE 8 (1) Enerji verimlilii uygulama projelerinin desteklenmesi, enerji younluunun azaltlmas,
aratrma ve gelitirme projeleri ile ilgili uygulamalar aadaki usl ve esaslara gre yrtlr.
a) Enerji verimlilii uygulama projeleri aadaki esaslara gre desteklenir:
1) Endstriyel iletmeler tarafndan Genel Mdrle sunulan, Genel Mdrln uygun gr ile
Kurul tarafndan onaylanan, geri deme sresi en fazla be yl ve projesinde belirlenmi bedelleri en fazla
beyzbin Trk Liras olan uygulama projeleri bedellerinin en fazla yzde yirmisi orannda desteklenir.
2) Verimlilik artrc projeleri desteklenen tzel kiiler, bu projelerini iletmelerinde iki yl iinde uygular.
Bu sreyi aan veya projesinden farkl yaplan uygulamalar desteklenmez. Uygulama ncesi ve sonras bilgi ve
grntleri ihtiva eden uygulama raporlar Genel Mdrle gnderilir. Uygulama sonular Genel Mdrlk
tarafndan yerinde kontrol edilir.
3) Enerji verimliliini artrc uygulama projelerinin desteklenmesi ile ilgili usl ve esaslar Bakanlk
tarafndan yrrle konulacak ynetmelikle dzenlenir.
b) Enerji younluunun azaltlmasna ynelik aadaki uygulamalar gerekletirilir:
1) Herhangi bir endstriyel iletmesi iin yl ierisinde enerji younluunu ortalama olarak en az
yzde on orannda azaltmay taahht ederek Genel Mdrlk ile gnll anlama yapan ve taahhdn yerine
getiren gerek veya tzel kiilerin ilgili endstriyel iletmesinin, denek imknlar gznne alnmak ve yzbin
Trk Lirasn gememek kaydyla, anlamann yapld yla ait enerji giderinin yzde yirmisi karlanr.
2) Bu bendin (1) numaral alt bendi kapsamnda taahhtlerin yerine getirildii endstriyel iletmelerde,
daha sonraki yllarda enerji younluklarn artran gerek veya tzel kiiler Genel Mdrlk ile ikinci defa
anlama yapamaz.
3) Gnll anlama yapan gerek veya tzel kiilerin endstriyel iletme iinde tkettikleri enerjiden;
atklar modern yakma teknikleri ile s ve elektrik enerjisine dntren tesislerinde, 9 uncu maddenin birinci
fkrasnn (a) bendinde tanmlanan ve yurt iinde imal edilen kojenerasyon tesislerinde veya hidrolik, rzgr,
jeotermal, gne ve biyoktle kaynaklarn kullanarak rettikleri enerji, enerji younluu hesabna dhil
edilmez.
4) Bnyesinde birden fazla endstriyel iletme bulunan gerek veya tzel kiilerin gnll anlama
yapmadklar endstriyel iletmelerindeki enerji younluu deiimleri, Genel Mdrlk tarafndan ayrca
incelenir.
5) Gnll anlama yaplacak endstriyel iletmelerde aranacak nitelikler, enerji younluu hesaplama
yntemleri ve mcbir sebep halleri de dhil olmak zere gnll anlamalarda bulunmas gereken dier esaslar
Bakanlk tarafndan yrrle konulacak ynetmelikle belirlenir.
c) Enerji verimlilii uygulama projelerinin desteklenmesi ve enerji younluunun azaltlmas
uygulamalarna ynelik olarak Genel Mdrlk btesine gerekli denek konulur. Destekler iin ayrlan ve
kullanlan denekler, desteklenen projeler, gnll anlamalar, enerji younluklarn azaltan ve artran
endstriyel iletmeler, eitim ve bilinlendirme etkinlikleri Genel Mdrln internet sayfasnda ilan edilir.
) Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumu, enerji verimliliinin artrlmas ile yeni ve
yenilenebilir enerji kaynaklarndan yararlanlmasna ynelik aratrma ve gelitirme projelerini ncelikle
destekler; bu projelerin ynlendirilmesinde ve deerlendirilmesinde Genel Mdrln grn alr.
Dier uygulamalar
MADDE 9 (1) Enerji verimliliinin artrlmas amacyla aadaki uygulamalar gerekletirilir:
a) Endstriyel iletmelerin mevcut sistemlerinde enerji verimliliinin artrlmasna ynelik olarak
hazrlanan, Kurul tarafndan onaylanan ve asgar yatrm byklkleri Bakanlar Kurulu tarafndan belirlenen
30

miktarn zerinde olan projeler ile kullandklar yakt trleri ve teknolojilerine bal olarak Bakanlk tarafndan
yrrle konulacak ynetmelikte tanmlanan yllk ortalama verim deerlerini salayan kojenerasyon
yatrmlar, Hazine Mstearlnca yatrm teviklerinden yararlandrlr.
b) Kk ve orta lekli iletmelere ynelik olarak, 12/4/1990 tarihli ve 3624 sayl Kk ve Orta
lekli Sanayi Gelitirme ve Destekleme daresi Bakanl Kurulmas Hakknda Kanunda tanmlanan
iletmelerin enerji verimliliine ynelik alacaklar eitim, ett ve danmanlk hizmetleri, Kk ve Orta lekli
Sanayi Gelitirme ve Destekleme daresi Bakanl tarafndan desteklenir. Bu uygulama ile ilgili usl ve
esaslar, Bakanlk ile mtereken hazrlanarak Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan yrrle konulacak
ynetmelikle dzenlenir.
c) Vakflar tarafndan kurulan irketlerden yetki belgesi ve enerji yneticisi sertifikasna ilikin herhangi
bir bedel alnmaz.
BENC BLM
dar Yaptrmlar ve eitli Hkmler
dar yaptrmlar ve uygulama
MADDE 10 (1) Bu Kanun kapsamnda, idar para cezas vermeye yetkili olanlar tarafndan yaplan
tespit ve/veya denetimler sonucu gerek veya tzel kiilere aadaki esaslar erevesinde idar yaptrmlar
uygulanr.
a) dar yaptrm gerektiren haller unlardr:
1) 5 inci madde kapsamnda yetkilendirmelerle ilgili yrrle konulacak ynetmelik hkmlerine aykr
hareket edilmesi halinde, yetkilendirme anlamalarnda tanmlanan usl ve esaslara gre yetkilendirilmi
kurumlarn yetki belgesi Kurul onay ile Genel Mdrlk tarafndan, irketlerin yetki belgeleri ise anlama
yaptklar kurum tarafndan iptal edilir. Yetki belgesi iptal edilen yetkilendirilmi kurumlara veya irketlere en
az be yl sre ile yetki belgesi verilmez. Yetki belgesi iptal edilen yetkilendirilmi kurumlar tarafndan irketler
ile yaplan yetkilendirme anlamalar Genel Mdrlk tarafndan incelemeye alnr ve ynetmelikte tanmlanan
artlar haiz olmayanlar iptal edilir. Gerekli artlar haiz olanlarn anlamalar Genel Mdrlk tarafndan
yenilenir.
2) 5 inci, 7 nci, 8 inci ve 9 uncu maddeler kapsamnda istenen bilgilerin ve inceleme yapma imknnn
verilmemesi halinde istenen bilgi ve/veya iznin verilmesi iin otuz gnlk sre tannr. Verilen sre sonunda
istenen bilgilerin yanl veya noksan verilmesi halinde onbin Trk Liras, hibir bilgi verilmemesi ve/veya
yerinde inceleme imknnn tannmamas halinde ellibin Trk Liras idar para cezas verilir.
3) Bu bendin (2) numaral alt bendi dnda bu Kanun ve ilgili ynetmelikler kapsamnda istenen gerekli
dier bilgilerin otuz gn iinde, doru olarak ve gerektii ekilde verilmemesi halinde beyz Trk Liras idar
para cezas verilir.
4) 5 inci maddenin birinci fkrasnn (c) bendindeki ticar srlar kendilerinin veya bakalarnn yararna
kullananlarn bu Kanun kapsamna giren kurulularda grev yapmalar iki yldan aa olmamak zere
yasaklanr.
5) 5 inci maddenin birinci fkrasnn () bendinin (2) numaral alt bendi kapsamnda bu Kanun ve
karlan ynetmelik hkmlerine aykr hareket ettii tespit edilerek Genel Mdrle bildirilen irketlere bu
bendin (1) numaral alt bendi hkmleri uygulanr.
6) 6 nc maddenin birinci fkrasnn (c) bendinin (1) numaral alt bendinde yer alan yayn ykmlln
yerine getirmeyenler hakknda 3984 sayl Kanun hkmleri uygulanr.
7) 6 nc maddenin birinci fkrasnn (c) bendinin (2) numaral alt bendi ile ilgili hkmlerin yerine
getirilmemesi halinde, ilgili tzel kiilere bebin Trk Liras idar para cezas verilir.
8) Endstriyel iletmeler ve binalarn sahipleri veya ynetimleri, 7 nci maddenin birinci fkrasnn (a)
bendi ve ilgili ynetmelik hkmlerine aykr hareket edilmesi halinde, aykrln giderilmesi iin ihtar edilir.
Aykrln otuz gn ierisinde giderilmemesi halinde; endstriyel iletmeye, bina sahibine veya bina
ynetimine yirmibin Trk Liras idar para cezas verilir.
9) 7 nci maddenin birinci fkrasnn () ve (h) bentlerine aykr olarak sat yapan gerek ve tzel kiilere,
Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan yirmibin Trk Liras idar para cezas verilir.
b) Bu fkrann (a) bendinin (9) numaral alt bendi hari olmak zere, idar para cezas uygulanmasn takip
eden bir yl iinde ayn fiilin tekrarlanmas halinde idar para cezalar iki kat artrlarak uygulanr.
c) Bu fkrann (a) bendinin (2), (3) ve (8) numaral alt bentleri gereince endstriyel iletmelere, bina
sahibine veya bina ynetimine verilmi olan ceza miktarlarnn, cezaya muhatap gerek veya tzel kiinin bir
nceki mal yla ilikin toplam enerji harcamalarnn yzde yirmisini veya tzel kiinin bir nceki mal ylna
ilikin bilanosunda yer alan gelirlerinin yzde beini gemesi halinde, otuz gn ierisinde bilano ve enerji
harcamalarna ilikin belgelerin ibraz edilmesi artyla, her iki snra gre hesaplanan tutarlardan dk olan
ceza miktar olarak hesaplanr.
) Bu Kanuna gre, bir baka kamu kurum veya kuruluu tarafndan uygulanmas ngrlmeyen idar
yaptrmlar Genel Mdrlk tarafndan uygulanr.
31

d) dar para cezalarnda tzel kiilerin sorumluluu, 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayl Trk Ticaret
Kanununun 65 inci maddesine gre tayin olunur.
Bakanln yetkileri
MADDE 11 (1) Bakanlk, dier maddelerde saylan yetkilerinin dnda:
a) Kurul vastas ile bu Kanun kapsamndaki ykmllklerin uygulanmasn, ynlendirilmesini,
izlenmesini, deerlendirilmesini, alnacak tedbirlerin planlanmasn ve uygulanmasnda koordinasyonu salar.
b) 7 nci maddenin birinci fkrasnn (a) bendi kapsamnda enerji yneticisi grevlendirilmesine ve enerji
ynetim birimi kurulmasna ilikin olarak tanmlanan rakamsal snr deerlerini yarsna kadar azaltmaya ve iki
katna kadar artrmaya yetkilidir.
c) 8 inci maddenin birinci fkrasnn (a) bendinin (1) numaral alt bendi kapsamnda belirtilen proje bedeli
miktarn ve projelere verilebilecek destekleme orann yarsna kadar azaltmaya ve iki katna kadar artrmaya, 8
inci maddenin birinci fkrasnn (b) bendinin (1) numaral alt bendi kapsamnda belirtilen enerji younluu
azaltma orann ve destekleme miktarn yarsna kadar azaltmaya ve iki katna kadar artrmaya yetkilidir.
stisnalar
MADDE 12 (1) Trk Silahl Kuvvetleri, Mill Savunma Bakanl ve bal kurulular ile Mill
stihbarat Tekilat Mstearl, 7 nci maddenin birinci fkrasnn (b) bendinin (2) numaral alt bendi ve (d)
bendi hkmlerinden muaftr. Ayn maddenin (a) bendi kapsamndaki hkmlere ilikin uygulama usl ve
esaslar ise bu kurumlar tarafndan belirlenir.
MADDE 13 14/6/1935 tarihli ve 2819 sayl Elektrik leri Etd daresi Tekiline Dair Kanunun 2 nci
maddesi aadaki ekilde deitirilmitir.
"MADDE 2- E..E. daresinin grevleri unlardr:
a) lkenin hidrolik, rzgr, jeotermal, gne, biyoktle ve dier yenilenebilir enerji kaynaklar ncelikli
olmak zere tm enerji kaynaklarnn deerlendirilmesine ynelik lmler yapmak, fizibilite ve rnek
uygulama projeleri hazrlamak; aratrma kurumlar, yerel ynetimler ve sivil toplum kurulular ile ibirlii
yaparak pilot sistemler gelitirmek, tantm ve danmanlk faaliyetleri yrtmek.
b) Sanayide ve binalarda enerjinin rasyonel kullanm ile ilgili olarak, bilinlendirme ve eitim hizmetleri
vermek, niversiteleri, meslek odalarn ve tzel kiileri ayn hizmetleri verebilmeleri iin yetkilendirmek ve
denetlemek, Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunun sekretaryasn yrtmek.
c) Ulamda, elektrik enerjisi retim tesislerinde, iletim ve datm sistemlerinde enerjinin etkin ve
verimli kullanlmas ynnde ilgili bakanlk ve kurulular tarafndan yrtlen almalar izlemek,
deerlendirmek, nlem ve/veya proje nerileri gelitirmek.
) Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulu tarafndan onaylanan enerji verimlilii uygulama projelerini
ve aratrma ve gelitirme projelerini izlemek ve denetlemek.
d) Enerji tketim noktalarnda evreyi ilgilendiren zararl atk ve emisyonlarn geliimini izlemek,
deerlendirmek, projeksiyonlar retmek ve nlem nerileri hazrlamak.
e) lkede ve dnyada enerji alanndaki almalar ve gelimeleri izlemek ve deerlendirmek, lkenin
ihtiya ve artlarna uygun olarak aratrma ve gelitirme hedef ve nceliklerini belirlemek, bu dorultuda
aratrma ve gelitirme almalar yapmak, yaptrmak, alma sonularn ekonomik analizleri ile birlikte
kamuoyuna sunmak.
f) Enerji ile ilgili tm paydalarn, doru ve gncel bilgiye hzla eriebilmelerini salamak; ulusal enerji
envanterini oluturmak ve gncel tutmak; planlama, projeksiyon, izleme ve deerlendirme almalarna destek
vermek zere ulusal enerji bilgi ynetim merkezi kurmak ve iletmek.
g) Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarnn deerlendirilmesine ve enerji verimliliinin artrlmasna
ynelik projeksiyonlar ve neriler gelitirmek.
) Toplum genelinde enerji bilincinin gelitirilmesi ve yeni enerji teknolojilerinden yararlanlmas
amacyla faaliyette bulunmak.
h) Enerji verimlilii ile ilgili olarak kamu kurum ve kurulular, niversiteler, zel sektr ve sivil toplum
rgtleri arasnda etkili ve verimli ibirliinin gelitirilmesi ynnde koordinasyonu salamak.
) Enerji ile ilgili konularda kamuoyunu bilgilendirmek ve bilinlendirmek amacyla faaliyetlerde
bulunmak.
i) Dier lkelerdeki benzer ulusal ve uluslararas kurulularla ibirlii yapmak ve bilgi alveriinde
bulunmak.
j) 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayl Elektrik Piyasas Kanunu ve bu Kanuna istinaden karlm olan
Elektrik Piyasas Lisans Ynetmeliine gre rzgr enerjisine dayal lisans almak maksad ile yaplan
bavurulara ilikin olarak Bakanlk tarafndan karlacak ynetmelik erevesinde gr oluturmak.
E..E. daresinin grevleri aadaki esaslar erevesinde yerine getirilir:
a) E..E. daresi grevleri kapsamnda, gerekli grd her trl bilgiyi gerek ve tzel kiilerden
istemeye yetkilidir. Bilgi istenen gerek ve tzel kiiler gereken bilgileri vermekle ykmldrler. E..E.
daresi, salad bilgilerden lkenin emniyetine, gvenliine ve ekonomik karlarna, gerek ve tzel kiilerin
ticar ilikilerine zarar verecek bilgi ve belgelerin gizliliine riayet eder.
32

b) E..E. daresinde projelerin hazrlanmas faaliyetleri ile darenin grev alanna giren konularda ve
uzmanlk isteyen ilerde, bakanlklar ile bal ve ilgili kurululardan, niversitelerden ve dier kamu kurum ve
kurulularndan proje ve aratrmalarn gerektirdii niteliklere sahip yeterli sayda personel, sre ve alma
konusu belirtilmek artyla geici olarak kurumlarnn ve ilgili personelin muvafakati ve Bakan onay ile
grevlendirilebilir. Ancak bu ekilde grevlendirilen personelin alma sresi iki yl ve her halde proje sresini
aamaz. Proje sresinin iki yl amas halinde, ilgili kurumun ve personelin muvafakati kaydyla alma sresi
Bakan onay ile bir katna kadar uzatlabilir. Bu ekilde grevlendirilen personel kurumlarndan izinli saylr ve
grevlendirilen personelin aylk, denek, her trl zam ve tazminatlar ile dier mal ve sosyal hak ve yardmlar
kurumlarnca denir.
c) E..E. daresi Genel Mdrl bu grevlerini yerine getirirken Hidrometrik lm stasyonlar kurar,
iletir ve sondajlar yapar. Merkezde Strateji Gelitirme Daire Bakanl ihdas edilir. Bu Daire Bakanl 5018
sayl Kamu Mal Ynetimi ve Kontrol Kanununun 60 nc maddesinde saylan grevleri yrtr.
) E..E. daresine ait mallar ile her eit mevcutlar aleyhine ilenen sulara 26/9/2004 tarihli ve 5237
sayl Trk Ceza Kanununun 247 ila 266 nc maddelerinde yer alan cezalar uygulanr."
MADDE 14 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayl Elektrik Piyasas Kanununun 1 inci maddesinin nc
fkrasna aadaki bentler eklenmitir.
"51. Kojenerasyon: Is ve elektrik ve/veya mekanik enerjinin ayn tesiste e zamanl olarak retimini,
52. Mikro kojenerasyon tesisi: Elektrik enerjisine dayal kurulu gc 50 kilovat ve altnda olan
kojenerasyon tesisini,"
MADDE 15 4628 sayl Kanunun 3 nc maddesinin sonuna aadaki fkralar eklenmitir.
"Yalnzca kendi ihtiyalarn karlamak amacyla, Bakanlk tarafndan yrrle konulacak ynetmelikte
tanmlanan deerin zerinde verimi olan kojenerasyon tesisi kuran gerek ve tzel kiilerden lisans alma ve
irket kurma ykmllnden muaf tutulacaklar, ilgili ynetmelikte dzenlenir.
Yalnzca kendi ihtiyalarn karlamak amacyla; yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal, kurulu gc
azami ikiyz kilovatlk retim tesisi ile mikro kojenerasyon tesisi kuran gerek ve tzel kiiler, lisans alma ve
irket kurma ykmllnden muaftr.
Kurum, mevcut retim lisanslarnda ve lisans bavurularnda teminat ister. Teminat alnmas ve irat
kaydedilmesine ilikin hususlar ilgili ynetmelikle dzenlenir."
MADDE 16 23/6/1965 tarihli ve 634 sayl Kat Mlkiyeti Kanununun 42 nci maddesinin drdnc ve
beinci fkralar aadaki ekilde deitirilmitir.
"Kat maliklerinden birinin istei zerine s yaltm, stma sisteminin yakt dnm ve stma
sisteminin merkezi sistemden ferdi sisteme veya ferdi sistemden merkezi sisteme dntrlmesi, kat
maliklerinin say ve arsa pay ounluu ile verecekleri karar zerine yaplr. Ancak toplam inaat alan ikibin
metrekare ve zeri olan binalarda merkezi stma sisteminin ferdi stma sistemine dntrlmesi, kat
maliklerinin say ve arsa pay olarak oybirlii ile verecekleri karar zerine yaplr. Bu konuda yaplacak ortak
ilerin giderleri arsa pay oranna gre denir. Merkezi stma sistemlerinde snma giderlerinin paylatrlmasna
ilikin usl ve esaslar Bayndrlk ve skan Bakanl tarafndan yrrle konulacak ynetmelikle dzenlenir.
Istma sisteminin merkezi sistemden ferdi sisteme veya ferdi sistemden merkezi sisteme
dntrlmesine karar verilmesi halinde, ynetim plannn bu karara aykr hkmleri deitirilmi saylr."
MADDE 17 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayl Yenilenebilir Enerji Kaynaklarnn Elektrik Enerjisi
retimi Amal Kullanmna likin Kanunun 6 nc maddesi aadaki ekilde deitirilmitir.
"MADDE 6- Bu Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarndan elektrik enerjisi retim ve
ticaretinde, lisans sahibi tzel kiiler aadaki uygulama esaslarna tbidirler:
a) Perakende sat lisans sahibi tzel kiiler, bu Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarndan
elektrik enerjisi reten YEK Belgeli tesislerin iletmede on yln tamamlamam olanlarndan, bu maddede
belirlenen esaslara gre elektrik enerjisi satn alrlar.
b) Bu Kanun kapsamndaki uygulamalardan yararlanabilecek YEK Belgeli elektrik enerjisi miktarna
ilikin bilgiler her yl EPDK tarafndan yaynlanr. Perakende sat lisans sahibi tzel kiilerin her biri, bir
nceki takvim ylnda sattklar elektrik enerjisi miktarnn lkede sattklar toplam elektrik enerjisi miktarna
oran kadar, YEK Belgeli elektrik enerjisinden satn alrlar.
c) Bu Kanun kapsamnda satn alnacak elektrik enerjisi iin uygulanacak fiyat; her yl iin, EPDKnn
belirledii bir nceki yla ait Trkiye ortalama elektrik toptan sat fiyatdr. Ancak uygulanacak bu fiyat 5 Euro
Cent/kWh karl Trk Lirasndan az, 5,5 Euro Cent/kWh karl Trk Lirasndan fazla olamaz. Ancak 5,5
Euro Cent/kWh snrnn zerinde serbest piyasada sat imkn bulan yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal
lisans sahibi tzel kiiler bu imkndan yararlanrlar.
Bu madde kapsamndaki uygulamalar 31/12/2011 tarihinden nce iletmeye giren tesisleri kapsar. Ancak
Bakanlar Kurulu uygulamann sona erecei tarihi, 31/12/2009 tarihine kadar Resm Gazetede yaymlanmak
artyla en fazla 2 yl sreyle uzatabilir."
MADDE 18 5346 sayl Kanunun 8 inci maddesi aadaki ekilde deitirilmitir.
33

"MADDE 8- Orman veya Hazinenin zel mlkiyetinde ya da Devletin hkm ve tasarrufu altnda
bulunan her trl tanmazn bu Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarndan elektrik enerjisi
retimi yapmak amacyla kullanlmas halinde tesis, ulam yollar ve ebekeye balant noktasna kadarki enerji
nakil hatt iin kullanlacak arazilere ilikin olarak evre ve Orman Bakanl veya Maliye Bakanl tarafndan
bedeli karlnda izin verilir, kiralama yaplr, irtifak hakk tesis edilir veya kullanma izni verilir. 2011 yl
sonuna kadar devreye alnacak bu tesislerden ulam yollarndan ve ebekeye balant noktasna kadarki enerji
nakil hatlarndan yatrm ve iletme dnemlerinin ilk on ylnda izin, kira, irtifak hakk ve kullanma izni
bedellerine yzde seksenbe indirim uygulanr. Orman arazilerinde ORKY ve Aalandrma zel denek
Gelirleri alnmaz."
Ynetmeliklerin dzenlenmesi
GEC MADDE 1 (1) Bu Kanunda yrrle konulmas ngrlen ynetmelikler, bu Kanunun
yaym tarihinden itibaren bir yl, 7 nci maddenin () ve (d) bentleri kapsamnda Bayndrlk ve skan Bakanl
tarafndan yrrle konulmas ngrlen ynetmelikler ise iki yl iinde karlr. Anlan ynetmelikler
yrrle girinceye kadar, mevcut ynetmeliklerin bu Kanuna aykr olmayan hkmlerinin uygulanmasna
devam edilir.
Mevcut yetki belgeleri ve enerji yneticisi sertifikalarnn geerlilii
GEC MADDE 2 (1) Genel Mdrlk tarafndan verilmi olan mevcut yetki belgeleri, sreleri
doluncaya kadar geerliliklerini korur. Bu Kanunun yaym tarihinde mevcut olan enerji yneticisi sertifikalar
bir yl ierisinde cretsiz olarak yenilenir.
Ykmllklere ilikin ilk bilgilerin verilmesi
GEC MADDE 3 (1) Endstriyel alanda faaliyet gsteren tm iletmeler ve yapm aamasnda
hazrlanm uygulama projelerinde veya tadilat projelerinde toplam inaat alan onbin metrekare ve zeri olan
binalarn sahipleri veya ynetimleri, Genel Mdrlk tarafndan bu Kanunun yaym tarihinden itibaren iki ay
ierisinde Genel Mdrln internet sayfasnda yaynlanan formatta istenen bilgileri bu Kanunun yaym
tarihinden itibaren ay ierisinde Genel Mdrle bildirir.
Genel Mdrln yetkilendirme grevi
GEC MADDE 4 (1) 5 inci maddenin birinci fkrasnn (a) bendinin (2) numaral alt bendi
kapsamnda, Genel Mdrln irketleri yetkilendirme faaliyeti, bu Kanunun yaymland tarihten itibaren iki
yl sonra yetkilendirilmi kurum saysnn onu amas halinde sona erer. ki yl iinde yetkilendirilmi kurum
says onu bulmazsa, Genel Mdrln yetkilendirme faaliyeti toplam say on olana kadar devam eder.
Eitim ve bilinlendirme uygulamalar
GEC MADDE 5 (1) 6 nc maddenin birinci fkrasnn (b) bendinde ngrlen gerekli dzenlemeler
bu Kanunun yaym tarihinden itibaren iki yl iinde ilgili kurumlar tarafndan yaplr.
(2) 6 nc maddenin birinci fkrasnn (c) bendinin (2) ve (3) numaral alt bentlerinde yer alan hkmler bu
Kanunun yaym tarihini takip eden birinci yln sonundan itibaren uygulanr.
Mevcut binalar ve endstriyel iletmeler, inaat devam eden binalar ve asgar snrlar salama
GEC MADDE 6 (1) Bu Kanunun yaym tarihinden nce mevcut olan binalar ile inaat devam
edip henz yap kullanm izni alnmam olan binalar iin, bu Kanunun 7 nci maddesinin birinci fkrasnn
(c) bendi, bu Kanunun yaym tarihinden itibaren be yl sreyle uygulanmaz.
(2) Bu Kanunun yaym tarihinde mevcut olan veya yap ruhsat alnm binalar hakknda 7 nci maddenin
birinci fkrasnn (d) bendi hkm, bu Kanunun yaym tarihinden itibaren on yl sreyle uygulanmaz.
(3) (Deiik: 9/7/2008-5784/22. md) Bu Kanunun yaym tarihinden itibaren iki yl sreyle 7 nci
maddenin birinci fkrasnn () bendinde yer alan asgar snrlar salama art aranmaz.
GEC MADDE 7 (1) Bu Kanunda geen Trk Liras ibaresi karlnda, uygulamada 28/01/2004
tarihli ve 5083 sayl Trkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakknda Kanun hkmleri gereince lkede
tedavlde bulunan para Yeni Trk Liras olarak adlandrld srece bu ibare kullanlr.
Yrrlk
MADDE 19 (1) Bu Kanunun;
a) 10 uncu maddesinin birinci fkrasnn (a) bendinin (8) numaral alt bendi yaym tarihinden iki yl
sonra,
b) Dier hkmleri yaym tarihinde,
yrrle girer.
Yrtme
MADDE 20 (1) Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr.

Resmi Gazete Tarihi: 13 ubat 2013, Say: 28558

34

5627 SAYILI ENERJ VERMLL KANUNUNUN 10 UNCU MADDESNE GRE 2013 YILINDA
UYGULANACAK OLAN DAR PARA CEZALARINA LKN TEBL (SIRA NO: 2013/3)

5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununun 10 uncu maddesinde dzenlenmi olan idari para cezalar, 2012 yl
yeniden deerleme oran olan %7,80 (yedi virgl seksen) orannda artrlarak 1/1/2013 tarihinden itibaren
aadaki tabloda hesapland gibi uygulanacaktr.

5627 Enerji Verimlilii
Kanunu'nun Onuncu
Maddesinin;
Kanunda
ngrlen
Para Cezalar (TL)
2012 Ylnda
Uygulanan Para
Cezalar (TL)
2013 Ylnda
Uygulanacak
Para Cezalar
(TL)
(a) bendinin 2 numaral alt
bendindeki ceza miktarlar:
10.000
50.000
14.569
72.855
15.705
78.537
bendindeki ceza miktar:
500 727 783
5.000 7.284 7.852
20.000 29.140 31.412
20.000 29.140 31.412

19/1/2012 tarihli ve 28178 sayl Resm Gazetede yaymlanan 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununun 10
uncu Maddesine ve 5326 sayl Kabahatler Kanununun 3 nc ve 17/7 nci Maddelerine Gre 2012 Ylnda
Uygulanacak Olan dar Para Cezalarna likin Tebli (No: 2012/2) yrrlkten kaldrlmtr.
Tebli olunur.

35

Resm Gazete Tarihi : 27 Ekim 2011, Say : 28097
ENERJ KAYNAKLARININ VE ENERJNN KULLANIMINDA VERMLLN ARTIRILMASINA
DAR YNETMELK
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; enerjinin etkin kullanlmas, enerji israfnn nlenmesi, enerji
maliyetlerinin ekonomi zerindeki yknn hafifletilmesi ve evrenin korunmas iin enerji kaynaklarnn ve
enerjinin kullanmnda verimliliin artrlmasna ilikin usul ve esaslar dzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik enerji verimliliine ynelik hizmetler ile almalarn ynlendirilmesi ve
yaygnlatrlmasnda niversitelerin, meslek odalarnn ve enerji verimlilii danmanlk irketlerinin
yetkilendirilmesine, enerji ynetimi uygulamalarna, enerji yneticileri ile enerji ynetim birimlerinin grev ve
sorumluluklarna, enerji verimlilii ile ilgili eitim ve sertifikalandrma faaliyetlerine, ett ve projelere,
projelerin desteklenmesine ve gnll anlama uygulamalarna, talep taraf ynetimine, elektrik enerjisi
retiminde, iletiminde, datmnda ve tketiminde enerji verimliliinin artrlmasna, termik santrallerin atk
slarndan yararlanlmasna, ak alan aydnlatmalarna, biyoyakt ve hidrojen gibi alternatif yakt kullanmnn
zendirilmesine ve idari yaptrmlara ilikin usul ve esaslar kapsar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik 14/6/1935 tarihli ve 2819 sayl Elektrik leri Etd daresi Tekiline
Dair Kanunun 2 nci maddesine, 19/2/1985 tarihli ve 3154 sayl Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlnn Tekilat
ve Grevleri Hakknda Kanunun 2 nci ve 28 inci maddelerine, 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayl Elektrik Piyasas
Kanununa ve 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununa dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar ve ksaltmalar
MADDE 4 (1) Bu Ynetmelikte geen;
a) Atk: evre ve ehircilik Bakanl tarafndan yakt olarak kullanlmas uygun grlen kullanlm
lastikler, boya amurlar, solventler, plastikler, atk yalar ve dier atklar,
b) Bakanlk: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanln,
c) Bavuru dosyas: Proje dosyas ile birlikte bavuru yazs ve bu yaznn ekindeki belgelerden oluan ve
Genel Mdrle kapal zarf iinde sunulan dosyay,
) Bileen enerji kazanc (BEK): Proje verimlilik bileeni kapsamna bal olarak, ekipman birim enerji
tasarrufu veya sistem birim enerji tasarrufu ile birim atk enerji geri kazancnn toplamndan elde edilen kWh
cinsinden enerji miktarn,
d) Bileen elektrik enerjisi kazanc (BEEK): Bileen enerji kazanc ierisindeki kWh cinsinden elektrik
enerjisi kazancn,
e) Bileen yllk iletme sresi (BYS): Endstriyel iletmenin yllk toplam alma sresinden fazla
olmayacak ekilde, proje sahibi tarafndan beyan edilen saat cinsinden yllk ortalama alma srelerini,
f) Bileen yllk enerji kazanc: Bileen enerji kazancnn BYS ile arpmndan elde edilen enerji
miktarn,
g) Bileen mali tasarrufu: Bileen yllk enerji kazancnn proje verimlilik bileeninde kullanlan enerjinin
birim fiyat ile arpmndan elde edilen, Trk Liras cinsinden yllk tasarrufu,
) Bina: Konut, hizmet ve ticari amal kullanma yarayan yap veya yap topluluunu,
h) Bina sahibi: Bina zerinde mlkiyet hakkna sahip binann maliki, varsa intifa hakk sahibi, ikisi de
yoksa binaya malik gibi tasarruf eden gerek veya tzel kiiyi,
) Bina ynetimi: Binann iletmesinden ve/veya ynetiminden sorumlu gerek veya tzel kiiyi,
i) Birim atk enerji geri kazanc: zerinde atk enerji geri kazanm nlemi alnm ekipmann iletme
yknde ve rejim halinde bir saatte rettii kWh cinsinden s enerjisi miktarn,
j) Danmanlk: Projelerin uygun ekilde gerekletirilmesini salamak zere verilen hizmetleri,
k) Ders saati: Krk dakikalk sreyi,
l) Destek denei (D): Genel Mdrln btesine, proje destekleri ve gnll anlamalar iin
konulan Trk Liras cinsinden denek miktarn,
m) Ekipman: Elektrik motoru, kazan, frn, soutucu, klima, pompa, fan, kompresr, asansr, bantl
tayc, aydnlatma apareyleri ve dier proses veya imalat ekipmanlar gibi yakt, elektrik enerjisi veya akkan
zerinden s enerjisi kullanan ve her biri bir proje bileeninin konusunu oluturan cihazlar,
n) Ekipman birim enerji tketimi: Ekipmann iletme yknde ve rejim halinde bir saatte tkettii kWh
o) Ekipman birim enerji tasarrufu: Ekipmann, proje ncesi ve uygulamas sonrasndaki birim enerji
tketimleri arasndaki kWh cinsinden fark,
36

) Elektrikli ev aleti: Elektrik enerjisi kullanan buzdolab, dondurucu, klima, amar makinas, kurutmal
amar makinas, frn, bulak makinas, termosifon, elektrikli stc, ampul ve floresan, t, televizyon,
bilgisayar, mzik aleti gibi rnleri,
p) Endstriyel iletme: Elektrik retim faaliyeti gsteren lisans sahibi tzel kiiler dndaki yllk toplam
enerji tketimleri bin TEP ve zeri olan ticaret ve sanayi odas, ticaret odas veya sanayi odasna bal olarak
r) Enerji etiketi: Enerji tketen ekipmanlarn enerji tketim dzeyleri ile ilgili bilgileri ieren belgeyi,
s) Enerji verimlilii: Binalarda yaam standard ve hizmet kalitesinin, endstriyel iletmelerde ise retim
kalitesi ve miktarnn dne yol amadan birim hizmet veya rn miktar bana enerji tketiminin
azaltlmasn,
) Enerji verimlilii hizmetleri: Enerji verimliliini artrmak zere enerji yneticisi eitimi, ett ve
verimlilik arttrc proje hazrlama, proje uygulama ve danmanlk hizmetlerini,
t) Enerji younluu: Bir birim ekonomik deer retebilmek iin tketilen enerji miktarn,
u) Enerji yneticisi: Kanun kapsamna giren endstriyel iletmelerde veya binalarda enerji ynetimi ile
ilgili faaliyetlerin yerine getirilmesinden ynetim adna sorumlu, enerji yneticisi sertifikasna sahip kiiyi,
) Enerji ynetimi: Enerji kaynaklarnn ve enerjinin verimli kullanlmasn salamak zere yrtlen
v) Enerji ynetim birimi: Enerji ynetimi uygulamalarn gerekletirmek zere enerji yneticisinin
sorumluluunda, endstriyel iletmenin veya organize sanayi blgesinin ynetimine dorudan bal faaliyet
gsteren birimi,
y) ENVER etiketi: Bu Ynetmelikte tanmlanan asgari enerji verimlilii gereksinimlerini salayanlara
Genel Mdrlk tarafndan verilen belgeyi,
z) Ett: Enerji verimliliinin artrlmasna ynelik imkanlarn ortaya karlmas iin yaplan ve bilgi
toplama, lm, deerlendirme ve raporlama aamalarndan oluan; enerji tasarruf potansiyellerini ve bu
potansiyellerin geri kazanlmasna ynelik nlemleri lm, hesap ve piyasa aratrmalar ile belirleyen ve
Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul ve esaslara uygun ekilde yaplan almalar,
aa) Ett-proje sertifikas: Bina ve/veya sanayi sektrlerinde eitim, ett, danmanlk, ve verimlilik artrc
proje hizmetlerini yrtebilmeleri iin Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar tarafndan verilen
belgeyi,
bb) Genel Mdr: Elektrik leri Ett daresi Genel Mdrn,
cc) Genel Mdrlk: Elektrik leri Ett daresi Genel Mdrln,
) Geri deme sresi: Proje verimlilik bileeni bedelinin (PVBB) proje mali tasarrufuna blnmesinden
elde edilen ay cinsinden sreyi,
dd) Hizmet anlamas: Ett ve danmanlk hizmetlerinin verilmesinde enerji verimlilii danmanlk
irketleri ile endstriyel iletmelerin veya binalarn ynetimleri arasnda yaplan anlamalar,
ee) letme yk: Ekipmann kW cinsinden, iletmede kullanlan kapasitesini,
ff) Kamu kesimi: Kamu kurum ve kurulular ile bal ortaklklarn, kamu kurumu niteliindeki meslek
kurulularn, niversiteleri ve mahalli idareleri,
gg) Kanun: 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununu,
) Kojenerasyon: Is ve elektrik ve/veya mekanik enerjinin ayn tesiste e zamanl olarak retimini,
hh) Kurul: Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunu,
) Meslek odalar: Trk Mhendis ve Mimar Odalar Birliine bal Elektrik Mhendisleri Odasn
ve/veya Trk Mhendis ve Mimar Odalar Birliine bal Makina Mhendisleri Odasn,
ii) Proje: Enerji verimli ekipman ve sistem kullanm, onarm, yaltm, modifikasyon, rehabilitasyon ve
proses dzenleme gibi yollarla; gereksiz enerji kullanmnn, atk enerjinin, enerji kayp ve kaaklarnn
nlenmesi veya en aza indirilmesi ile birlikte atk enerjinin geri kazanlmas gibi konulardaki zmleri iine
alan ve Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul ve esaslara uygun olarak, bileenler baznda
hazrlanan verimlilik artrc projeyi,
jj) Proje bedeli (PB): Projenin hazrlanmasnda ve uygulanmasnda ihtiya duyulan harcamalarn projede
belirtilen, Katma Deer Vergisi hari, Trk Liras cinsinden toplam bedelini,
kk) Proje dosyas: Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul ve esaslara uygun olarak
bileenler baznda hazrlanan ve desteklenmesi iin Genel Mdrle sunulan dosyay,
ll) Proje elektrik enerjisi kazanc (PEEK): Proje kapsamndaki proje verimlilik bileenlerinin elektrik
enerjisi kazanlarnn kWh cinsinden toplamn,
mm) Proje elektrik kazanc puan (PEKP): Proje elektrik enerjisi kazancnn proje enerji kazancna
blnmesinden elde edilen deeri,
nn) Proje enerji kazanc (PEK): Proje kapsamndaki proje verimlilik bileenlerinin enerji kazanlarnn
kWh cinsinden toplamn,
oo) Proje mali tasarrufu: Proje kapsamndaki proje verimlilik bileenlerinin yllk mali tasarruflarnn
Trk Liras cinsinden toplamn,
37

) Proje maliyet etkinlik puan (PMEP): Proje enerji kazancnn proje verimlilik bileeni bedeline
(PVBB) blnmesinden elde edilen deeri,
pp) Proje verimlilik bileeni: Projeyi oluturan her bir ekipman, ayn zelliklerdeki ekipman grubunu
veya sistemi,
rr) Proje verimlilik bileenleri bedeli (PVBB): Proje bedelinden proje yerinden retim bileeni (PYB)
bedelinin karlmasndan elde edilen deeri,
ss) Proje yerinde inceleme: Proje kapsamndaki uygulama ncesi ve sonras durumlarn tespiti iin, Genel
Mdrln personeli veya tayin ettii gerek veya tzel kiiler tarafndan Genel Mdrlk tarafndan tebli
olarak yaymlanan usul ve esaslara gre yerinde yaplan incelemeyi,
) Proje yerinden retim bileeni (PYB): Endstriyel iletmenin enerji ihtiyacnn bir blmn
karlamak maksadyla endstriyel iletmenin tesislerine en fazla on kilometre mesafe ierisinde kurulan,
yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal elektrik retim sistemlerini veya toplam evrim verimi en az yzde
seksen ve zeri olan kojenerasyon veya mikrokojenerasyon sistemlerini,
tt) Referans enerji younluu: Endstriyel iletmelerin son be yldaki enerji younluklarnn
ortalamasn,
uu) Sistem: Enerji datm veya kontrolu uygulamalarn,
) Sistem birim enerji tasarrufu: Sistemin, proje ncesi ve uygulamas sonrasndaki birim enerji
vv) irket: Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar ile yaptklar yetkilendirme anlamas
irketlerini,
yy) TEP: Ton Edeer Petrol,
zz) Toplam inaat alan: Avlular, klklar, her nevi hava bacalar, saaklar ve stma veya soutma
yaplmayan alanlar hari, bodrum kat, asma kat ve at arasnda yer alan mekanlar ve ortak alanlar dahil olmak
zere, binann ina edilen btn katlarn ve kapal alanlarnn metrekare cinsinden toplamn,
aaa) TSE: Trk Standartlar Enstitsn,
bbb) Uygulama anlamas: Ett almalar ile belirlenen nlemlerin uygulanmasn gerekletirmek
amacyla, proje uygulamasnn enerji tasarruf miktar garanti edilmek suretiyle gerekletirilmesi iin irketler
ile endstriyel iletmelerin veya binalarn ynetimleri arasnda yaplan anlamay,
ccc) Uygulamal eitim: Bu Ynetmelik hkmlerine uygun olarak teorik n bilgi, hesaplama
uygulamalar ve iletme koullarnda deney, lm ve benzeri pratik almalar ierecek ekilde Ek-1de
tanmlanan niteliklere sahip laboratuvar ortamnda verilen enerji yneticisi ve ett-proje eitimlerini,
) Uygulama raporu: Proje uygulamasnn tamamlanmasndan sonra hazrlanan ve uygulama ncesi ve
sonras bilgi ve grntleri ihtiva eden raporu,
ddd) Yetki belgesi: Dzenlenen yetkilendirme anlamalar erevesinde, niversitelere ve meslek
odalarna eitim, yetkilendirme ve izleme faaliyetlerini yrtmek zere Kurul onay ile Genel Mdrlk
tarafndan, irketlere ise eitim, ett, danmanlk ve proje hazrlama ve uygulama faaliyetlerini yrtmek zere
Genel Mdrlk, meslek odalar veya niversiteler tarafndan verilen belgeyi,
eee) Yetkilendirilmi kurumlar: Dzenlenen yetkilendirme anlamas erevesinde eitim, yetkilendirme
ve izleme faaliyetlerini yrtmek zere Genel Mdrlk tarafndan Kurul onay ile yetkilendirilen meslek
odalarn ve niversiteleri,
fff) Ynetim: Malik, varsa intifa hakk sahibi veya bunlar adna ynetimden sorumlu olan ynetici kiiyi,
ifade eder.
KNC BLM
niversitelerin, Meslek Odalarnn ve irketlerin Yetkilendirilmesi,
zlenmesi ve Denetimi
niversitelerin ve meslek odalarnn yetkilendirilmesi, izlenmesi ve denetimi
MADDE 5 (1) niversitelere ve meslek odalarna uygulamal eitim yapabilmeleri ve irketleri
yetkilendirebilmeleri iin Kurul onay ile Genel Mdrlk tarafndan yetki belgesi verilir.
(2) niversiteler ve meslek odalar yetki belgesi alabilmek iin, her yl Nisan ve Ekim aylarnda Genel
Mdrle aadaki belgelerle birlikte bavurur.
a) Eitimlerin, bu Ynetmelik hkmleri erevesinde yrtleceine dair taahhtlerini ieren bavuru
yazs,
b) Eitimlerde uygulanacak mfredat, program ve kullanaca dokmanlarn birer sureti,
c) Eitimlerde kullanaca kapal alan, tefri, ara, gere ve yetki sresi boyunca mlkiyetindeki veya
anlamal olarak kullanlabilecek laboratuvar imkanlarnn Ek-1de yer alan hkmleri karladn gsteren
belgeler,
) Yetki belgesi verdikleri irketler tarafndan dzenlenen enerji yneticisi eitimlerinin uygulama ksm
iin laboratuvar destei salayacaklarna dair taahhtname,
38

d) Ett-proje sertifikasna sahip en az drt kiinin, T.C. kimlik numaralar, eitim durumlarn gsteren
belgeler; zgemi bilgileri ve eitimlerin yaplaca il snrlar iinde, tam zamanl, kadrolu ve cretli olarak
altrldn gsteren, Sosyal Gvenlik Kurumu l Mdrlnce onaylanm belgeler,
e) Eitimlerde eitici olacak kiilerin T.C. kimlik numaralar, eitim durumlarn gsteren belgeler,
mesleki deneyimlerini gsteren altklar iyerlerinden veya i sahiplerinden alnm belgeler ve zgemi
bilgileri.
(3) kinci fkrada saylan belgeleri, yerinde yaplan incelemeler neticesinde uygun olduu Genel
Mdrlk tarafndan tespit edilen niversiteye veya ilgili meslek odasna yetki belgesi verilmesi, bavuruyu
takip eden ilk toplantsnda Genel Mdrlk tarafndan Kurula teklif edilir. Yetki belgesi verilmesine veya
verilmemesine ilikin nihai Kurul karar, bavuru tarihinden itibaren en ge ikinci Kurul toplantsnda alnr.
Kurul kararlar Kurul toplantsndan itibaren onbe takvim gn iinde Genel Mdrlk tarafndan bavuru
sahibine bildirilir.
(4) Genel Mdrlk ile Kurul tarafndan yetki belgesi verilmesi uygun grlen niversite veya meslek
odas arasnda bir yetkilendirme anlamas imzalanr. Bu anlamann imzalanmasn mteakip ilgili niversiteye
veya meslek odasna yetki belgesi verilir.
(5) Yetkilendirme anlamasnn ve yetki belgesinin format Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak
yaymlanr.
(6) Yetkilendirilmi kurumlar yllk faaliyet raporu hazrlar ve her yl en ge Mart ay sonuna kadar Genel
Mdrle gnderir. Yetkilendirilmi kurumlara irketler tarafndan sunulan faaliyet raporlarnn ekinde yer
alan ett raporlarnn ve projelerin birer sureti bu raporun ayrlmaz bir paras ve ekidir.
(7) Yetkilendirilmi kurumlar tarafndan dzenlenen eitimlere katlanlardan, yetkilendirdii irketlerden,
yetkilendirdii irketlerin hizmet verdii gerek veya tzel kiilerden Genel Mdrle iletilen ikayetler ve
eitimler srasnda kursiyerler tarafndan doldurulan deerlendirme formlar Genel Mdrlk tarafndan
incelenir.
(8) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlarn yetki belgesi kapsamndaki faaliyetlerini, altnc ve
yedinci fkra kapsamndaki belgelerin yansra ihtiya duymas halinde yerinde yapaca incelemelerle izler ve
denetler. Bu Ynetmelik hkmlerine aykrlk tespit edilmesi halinde yetkilendirilmi kurum Genel Mdrlk
tarafndan yazl olarak ihtar edilir. Yetki dnemi boyunca ayn konuda kez yazl olarak ihtar edilen veya
ihtar edilen konudaki aykrl alt aydan fazla olmamak zere Genel Mdrlk tarafndan verilen sre zarfnda
gidermeyen yetkilendirilmi kurumun yetki belgesi Genel Mdrln teklifi zerine Kurul onay ile iptal
edilebilir.
(9) Yetki belgesi verilen veya iptal edilen yetkilendirilmi kurumlar, bu ilemlerin tamamlanmasn
mteakip yaplan tebligat tarihinden itibaren Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan edilir.
(10) Kanun ve bu Ynetmelik hkmlerine aykr bir durum olmadka, yetki belgesini yenilemek
istediklerini, Nisan veya Ekim aynda Genel Mdrle yazl olarak bildiren niversitenin veya ilgili meslek
odasnn yetki belgesi, Genel Mdrlk ile imzaladklar yetkilendirme anlamas yenilenmek ve yetki belgesi
bedeli alnmak suretiyle her be ylda bir Genel Mdrlk tarafndan yenilenir.
(11) Yetki belgesi yenilenmeyen veya iptal edilenlerin irketlere verdikleri yetki belgeleri ile ilgili
ilemler, irketlerin yetki belgelerinin sresinin bitimine kadar Genel Mdrlk tarafndan yrtlr.
irketlerin yetkilendirilmesi, izlenmesi ve denetimi
MADDE 6 (1) Enerji verimlilii hizmetlerini yrtmek isteyen tzel kiilere, Genel Mdrlk veya
yetkilendirilmi kurumlar tarafndan, sanayi ve/veya bina sektrlerinde faaliyet yrtmek zere, aada
tanmlanan esaslar erevesinde yetki belgesi verilir.
a) Sanayi sektr iin verilen yetki belgesi ile sanayinin tm alt sektrlerinde faaliyet gsteren iletmeler
ve endstriyel iletmeler ile elektrik retim tesislerine ve organize sanayi blgelerine, bina sektr iin verilen
yetki belgesi ile de bina ve hizmetler sektrndeki tm binalara ve iletmelere ynelik enerji verimlilii
hizmetleri verilebilir.
b) Yetki belgesi alnabilmesi iin, Ek-5te tanmlanan alt sektrler arasndan en az birisinin uzman
olunduunun beyan edilmesi zorunludur. irketin uzman olduu alt sektr veya sektrler yetki belgesinde B
snf olarak belirtilir.
(2) Yetki belgesi almak isteyenler, sanayi ve/veya bina sektr tercihlerini, uzman olduklar alt sektr
tercihlerini ve eitim hizmeti verme konusundaki tercihlerini ieren bavuru yazs ekinde altnc fkrada
belirtilen belge ve dkmanlar sunmak suretiyle her yl Ocak ve Temmuz aylarnda Genel Mdrle veya
yetkilendirilmi kurumlara bavurur.
(3) Sanayi kategorisinde yetki belgesi almak isteyenlerde asgari olarak aadaki personel altyapsna
sahip olma art aranr:
a) Ek-5te tanmlanan sanayi alt sektrlerinden birinde, retim hatlarndaki proses ve ekipmanlar
konusunda toplam olarak en az on yllk deneyim sahibi ve ilgili sektrde retim ve iletme ile ilgili birimlerin
ynetim kademelerinde grev alm asgari bir mhendis,
b) Ett-proje sertifikasna ve en az be yllk mesleki deneyime sahip asgari mhendis,
39

c) Ek-5te tanmlanan sanayi alt sektrlerinden birden fazla alt sektrn uzman olunduunun belirtilmek
istenmesi halinde, (a) bendinde belirtilene ilave olarak her bir alt sektr iin ayn bentte belirtilen niteliklere
sahip asgari bir mhendis ile (b) bendinde belirtilenlere ilave olarak, her bir alt sektr iin ayn bentte belirtilen
niteliklere sahip asgari iki mhendis.
(4) Bina kategorisinde yetki belgesi almak isteyenlerde asgari olarak aadaki personel altyapsna sahip
olma art aranr:
a) Ek-5te tanmlanan alt sektrlerden birinde proje, tasarm, uygulama ve/veya iletme konularnda en az
be yl deneyim sahibi asgari bir mhendis,
b) Ett-proje sertifikasna ve en az yllk mesleki deneyime sahip asgari iki mhendis.
c) Ek-5te tanmlanan alt sektrlerden her ikisinin uzman olunduunun belirtilmek istenmesi halinde, (a)
bendinde belirtilene ilave olarak, ayn bentte belirtilen niteliklere sahip asgari bir mhendis ile (b) bendinde
belirtilenlere ilave olarak, ayn bentte belirtilen niteliklere sahip asgari iki mhendis.
(5) Yetki belgesi almak isteyenlerde asgari olarak aadaki tesis, cihaz ve ekipman altyapsna sahip
olma art aranr.
a) Ek-3te yer alan konular ierecek ekilde lm yapabilme yeteneine sahip, Trk Akreditasyon
Kurumu tarafndan kabul edilmi ulusal veya uluslararas laboratuvarlar tarafndan kalibre edilmi ve
etiketlenmi cihazlara sahip olmak,
b) Enerji yneticisi eitim hizmeti verilmek istenmesi halinde, Ek-1de tanmlanan eitim tesislerine
sahip olmak.
(6) Yetki belgesi almak zere yaplan bavurularda sunulacak bilgi ve belgeler unlardr.
a) Personel altyapsna ilikin bilgi ve belgeler:
1) Personelin T.C. kimlik numaras beyan,
2) Personelin eitim durumlarn gsteren belgeler,
3) Personelin zgemi bilgileri,
4) nc ve drdnc fkrada belirtilen kiilerin tzel kiinin iyeri adresinde tam zamanl altklarn
veya orta olduklarn gsteren ilgili sosyal gvenlik kurumu il mdrl tarafndan tasdik edilmi belgeler ile
bu kiilerin deneyimlerini gsteren altklar iyerlerinden veya i sahiplerinden alnm belgeler,
5) Mhendislerin Trk Mhendis ve Mimar Odalar Birliine bal ilgili mhendis odasna kaytl
olduunu gsterir belgeler.
b) Tesis, cihaz ve ekipman altyapsna ilikin bilgi ve belgeler:
1) Beinci fkrann (a) bendi gereince sahip olunan cihazlarn faturalar veya proforma faturalar,
2) Enerji yneticisi eitim hizmeti verilmek istenmesi halinde, Ek-1de tanmlanan niteliklere sahip
eitim tesisine sahip olunduunu gsteren bilgi ve belgeler,
c) Enerji yneticisi eitim hizmeti verilmek istenmesi halinde, ayrca;
1) Eitimlerde uygulayaca mfredat, program ve kullanaca eitim dokmanlarnn birer sureti,
2) Mfredat ve programa uygun olarak, eitimlerde eitici olacak kiilerin T.C. kimlik numaralar, eitim
durumlarn gsteren belgeler, mesleki deneyimlerini gsteren belgeler ve zgemi bilgileri,
) Tzel kiinin Ticaret Odasna veya Sanayi ve Ticaret Odasna kaytl olduunu gsteren belgeler.
(7) irketlerin yetki belgesi almak zere yaptklar bavurular Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi
kurumlarca oluturulan komisyon tarafndan incelenir ve deerlendirilir. Yetkilendirilmi kurumlar tarafndan
oluturulan komisyonlarda Genel Mdrl temsilen en az bir ye bulundurulur.
(8) Belgeler zerinden ve yerinde yaplan inceleme almalar neticesinde altnc fkradaki belgeleri
eksiksiz olan ve bu madde kapsamndaki istekleri karlayan tzel kiilere, yetkilendirme anlamas yaplmak
suretiyle yetki belgesi verilir.
(9) Yetkilendirme anlamasnn ve yetki belgesinin format, Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak
yaymlanr.
(10) Aada tanmlanan artlarn salandna dair belgelerini yetki belgesini ald Genel Mdrle
veya yetkilendirilmi kuruma sunan irketin yetki belgesinin snf Aya ykseltilir.
a) irket iin TS EN ISO 9001 Kalite Ynetim Sistemi belgesine sahip olmak,
b) Sanayi sektr iin, yetki belgesi snf ykseltilmek istenen alt sektrde tek bir szlemeye dayal
olarak yirmibemilyon Trk Lirasnn, toplam olarak ise ikiyzellimilyon Trk Lirasnn zerinde verimlilik
artrc proje uygulamas yapldna dair i bitirme belgesine sahip olmak; tek szlemeye dayal yaplan ie
ilikin projenin en az bir bileeninin retim ile dorudan ilgili proses veya proses ekipmanlarnn
iyiletirilmesine ynelik olmas,
c) Bina sektr iin, tek bir szlemeye dayal olarak onmilyon Trk Lirasnn, toplam olarak ise
yzmilyon Trk Lirasnn zerinde verimlilik artrc proje uygulamas yapldna dair i bitirme belgesine
sahip olmak,
(11) Yetki belgeleri aada belirtilen durumlarda ve ekillerde iptal edilir:
a) En fazla uygulama anlamasndaki taahhdn yerine getiremeyen irketin yetki belgesi bir yldan
nce yenilenmemek zere iptal edilir.
40

b) Yetki belgesi kapsamna giren faaliyetlerin yrtlmesinde Kanun hkmlerine aykr hareket edilmesi
halinde irket nce yazl olarak ihtar edilir. Yetki dnemi boyunca ayn konuda kez yazl olarak ihtar edilen
veya ihtar edilen konudaki aykrl alt aydan fazla olmamak zere Genel Mdrlk tarafndan verilen sre
zarfnda gidermeyen irketin yetki belgesi iptal edilir.
c) irketler tarafndan sunulan faaliyet raporlar zerinden ve/veya yerinde yaplan inceleme ve
denetimlerde tespit edilen uyumsuzluklarn irket tarafndan doksan takvim gn iinde dzeltilmemesi halinde
irketin yetki belgesi iptal edilir.
) ptal edilen yetki belgelerinin yenilenebilmesi iin bu Ynetmelik hkmlerine uygun olarak yeniden
bavuru yaplmas arttr. (b) ve (c) bentleri kapsamnda iptal edilen yetki belgeleri be yl sre ile yenilenmez.
(12) Yetki belgesi verilen veya iptal edilen irketler Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan
edilir. Yetkilendirilmi kurumlar yetki belgesi verilen veya iptal edilen irketleri, ilemlerinin tamamlanma
tarihinden itibaren be i gn iinde Genel Mdrle bildirir.
(13) irketler tarafndan verilen enerji verimlilii hizmetlerinde aadaki usul ve esaslara uyulur:
a) Ett, proje ve danmanlk hizmetleri kapsamnda yaplan lmlerde, akredite olmu ulusal veya
Ett, proje ve danmanlk hizmetlerinde kullanlan cihazlarn listesi ve cihazlarn kalibrasyon durumlar ile
ilgili gncel belgeler ett raporlarnn ve projelerin ayrlmaz bir paras ve ekidir.
b) Enerji yneticisi eitim hizmeti verilebilmesi iin ett, proje ve danmanlk konusunda hizmet veriyor
olmak arttr.
c) Hizmet anlamas veya uygulama anlamas kapsamnda, irketin veya irket adna hereket edenlerin
yol at zararlarn tazmini ile ilgili hususlara irket ile mterisi arasnda yaplan hizmet anlamasnda veya
uygulama anlamasnda yer verilir.
(14) irketlerin uygulama anlamalar kapsamnda salanan tasarruf miktarlar kendisine yetki belgesi
veren kurumun ve Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan edilir. htilaf halinde, uygulama anlamas
kapsamnda garanti ettii enerji tasarruf miktarn, uygulama anlamasnda tanmlanm yntem ve kriterlere
uygun olarak, uygulama ncesi ve sonras Genel Mdrlk tarafndan yaplacak veya yaptrlacak lmlerle
mterisinin ve yetkilendirildii kurumun temsilcileri huzurunda kantlayamayan irket, kendisine yetki belgesi
veren yetkilendirilmi kurumun ve Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan edilir.
(15) irketlerin yetki belgesi kapsamna giren konulardaki faaliyetlerinin Kanun ve bu Ynetmelik
hkmlerine uygun ekilde yrtlp yrtlmedii, Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul
ve esaslar erevesinde, irkete yetki belgesi veren yetkilendirilmi kurum ve/veya Genel Mdrlk tarafndan
izlenir ve denetlenir. Genel Mdrlk yetkilendirilmi kurumlar tarafndan yetki belgesi verilen irketleri izleme
ve denetleme yetkisine sahiptir. Yetkilendirilmi kurumlar tarafndan irketlerin izlenmesinde ve denetiminde
tespit edilen ve aykrlk tekil eden hususlar, ilgili yetkilendirilmi kurum tarafndan en ge otuz takvim gn
iinde Genel Mdrle bildirilir.
(16) irketler, her yl Ocak ay sonuna kadar kendisini yetkilendiren kuruma yllk faaliyet raporu sunar.
irket tarafndan yaplan ett raporlar ve hazrlanan projeler faaliyet raporlarnn ayrlmaz bir paras ve eki
olarak sunulur.
(17) Yetkilendirme anlamas ve yetki belgesi kapsamndaki hak ve ykmllkler nc kiilere devir
ve temlik edilemez.
(18) Kanun ve bu Ynetmelik hkmlerine aykr bir durum olmadka, sresi dolan yetki belgesini
yenilemek istediklerini sz konusu belgeyi aldklar Genel Mdrle veya yetkilendirilmi kuruma Ocak veya
Temmuz aynda yazl olarak bildiren irketin yetki belgesi, yetkilendirme anlamas yenilenmek ve yetki
belgesi bedeli alnmak suretiyle her ylda bir Genel Mdrlk veya ilgili yetkilendirilmi kurum tarafndan
yenilenir.
Yetkilendirilmi kurumlar ve irketler tarafndan denecek bedeller
MADDE 7 (1) Kurul tarafndan belirlenen enerji yneticisi sertifika bedellerinin yetkilendirilmi
kurumlara denecek blm ve yetki belgesi bedelleri her yl Ocak aynda Genel Mdrlk tarafndan tebli
olarak yaymlanr. Yetkilendirilmi kurumlar yetki belgesi bedelini Genel Mdrle; irketler ise yetki belgesi
bedelini ve enerji yneticisi sertifikas bedelinin yzde onundan fazla olmamak kaydyla Kurul tarafndan
belirlenen blmn yetkilendirme anlamas yaptklar Genel Mdrle veya yetkilendirilmi kuruma der.
Yetki belgesi bedelini demeyenlere yetki belgesi verilmez. Enerji yneticisi sertifika bedelinin Kurul
tarafndan belirlenen blmn demeyen irketin yetki belgesi iptal edilir.
NC BLM
Enerji Ynetimi ve Verimlilik Artrc nlemler
Enerji ynetimi
MADDE 8 (1) Enerji ynetimi kapsamnda aadaki faaliyetler yrtlr:
a) Enerji ynetimi konusunda hedef ve ncelikleri tanmlayan bir enerji politikasnn oluturulmas; enerji
yneticisinin veya enerji ynetim biriminin hiyerarik yap iindeki yerinin, grev, yetki ve sorumluluklarnn
41

tanmlanmas; bunlar yazl kurallar halinde yaymlamak suretiyle tm alanlarn ve enerji ynetimi
faaliyetleri ile ilgili kiilerin bunlardan haberdar edilmesi,
b) Tketim alkanlklarnn iyiletirilmesine, gereksiz ve bilinsiz kullanmn nlenmesine ynelik
nlemlerin ve prosedrlerin belirlenmesi, tantmnn yaplmas ve alanlarn bilgi ve bilin dzeyini artrc
eitim programlar dzenlenmesi,
c) Enerji tketen sistemler, sreler veya ekipmanlar zerinde yaplabilecek tadilatlarn belirlenmesi ve
uygulanmas,
) Ettlerin yaplmas, projelerin hazrlanmas ve uygulanmas,
) Enerji tketen ekipmanlarn verimliliklerinin izlenmesi, bakm ve kalibrasyonlarnn zamannda
yaplmas,
d) Ynetime sunulmak zere, enerji ihtiyalarnn ve verimlilik artrc uygulamalarn planlarnn, bte
ihtiyalarnn, fayda ve maliyet analizlerinin hazrlanmas,
e) Enerji tketiminin ve maliyetlerinin izlenmesi, deerlendirilmesi ve periyodik raporlar retilmesi,
f) Enerji tketimlerini izlemek iin ihtiya duyulan saya ve lm cihazlarnn temin edilmesi, montaj
ve kalibrasyonlarnn zamannda yaplmas,
g) zgl enerji tketiminin, mal veya hizmet retimi ile enerji tketimi ilikisinin, enerji maliyetlerinin,
iletmenin enerji younluunun izlenmesi ve bunlar iyiletirici nerilerin hazrlanmas,
) Enerji kompozisyonunun deitirilmesi ve alternatif yakt kullanm ile ilgili imkanlarn aratrlmas,
evrenin korunmasna, evreye zararl salmlarn azaltlmasna ve snr deerlerin almamasna ynelik
nlemlerin hazrlanarak bunlarn uygulanmas,
h) Enerji ikmal kesintisi durumunda uygulanmak zere petrol ve doal gaz kullanmn azaltmaya ynelik
alternatif planlarn hazrlanmas,
) Enerji kullanmna ve enerji ynetimi konusunda yaplan almalara ilikin yllk bilgilerin her yl Mart
ay sonuna kadar Genel Mdrle gnderilmesi,
i) Toplam ve birim rn veya fayda bana karbondioksit salmlarnn ve enerji verimlilii tedbirleri ile
azaltlabilecek salm miktarlarnn belirlenmesi.
(2) Enerji yneticisi grevlendirmekle veya enerji ynetim birimi kurmakla ykml endstriyel
iletmelerdeki, organize sanayi blgelerindeki ve binalardaki enerji ynetimi sistemleri, TS ISO 50001 Enerji
Ynetim Sistemi-Kullanm Klavuzu ve artlar Standardna uygun ekilde oluturulur.
Enerji yneticisi grevlendirilmesi ve enerji ynetim birimi kurulmas
MADDE 9 (1) Ynetimler, yllk toplam enerji tketimi bin TEP ve zeri olan endstriyel
iletmelerinde, 8 inci maddede belirtilen enerji ynetimi faaliyetlerinin yrtlmesini temin etmek zere, her bir
endstriyel iletmesindeki alanlar arasndan enerji yneticisi sertifikasna sahip birisini enerji yneticisi
olarak grevlendirir.
(2) Toplam inaat alan en az yirmibin metrekare veya yllk toplam enerji tketimi beyz TEP ve zeri
olan ticari binalar ve hizmet binalar ile toplam inaat alan en az onbin metrekare veya yllk toplam enerji
tketimi ikiyzelli TEP ve zeri olan kamu kesimi binalarnn ynetimleri, bina ve tesislerinde, 8 inci maddede
belirtilen enerji ynetimi faaliyetlerinin yrtlmesini temin etmek zere, binalarndaki alanlar arasndan
enerji yneticisi sertifikasna sahip birisini enerji yneticisi olarak grevlendirir. alanlar arasndan
grevlendirmenin mmkn olmad hallerde, enerji yneticileri veya irketler ile szleme yaplmak suretiyle
hizmet alnr. Bu ekilde enerji yneticisi sertifikas sahibi bir kii tarafndan verilebilecek hizmet, bina ile
snrldr. Birden fazla bamsz binann enerji ihtiyacnn ayn merkezden temin edilmesi halinde, bamsz
binalarn ayr ayr toplam inaat alanlarnn toplam, toplam inaat alan olarak kabul edilir.
(3) Yllk toplam enerji tketimi bin TEPten az olan endstriyel iletmelerde, 8 inci maddede belirtilen
enerji ynetimi uygulamalarnn yerine getirilmesine yardmc olmak amacyla bilgilendirme, bilinlendirme ve
rnek uygulama gibi almalar yapmak ve organize sanayi blgesi tarafndan veya onun adna yrtlen enerji
retim, iletim veya datm faaliyetleri kapsamnda, 8 inci maddede belirtilen almalar yapmak zere,
blgesinde faal durumda en az elli iletme bulunan organize sanayi blgelerinde enerji ynetim birimi kurulur.
(4) Kamu kesimi dnda kalan ve yllk toplam enerji tketimleri ellibin TEP ve zeri olan endstriyel
iletmelerde, 8 inci maddede belirtilen enerji ynetimi faaliyetlerinin yrtlmesini temin etmek zere, enerji
ynetim birimi kurulur. Organizasyonlarnda toplam kalite almalarndan sorumlu olan ve bnyesinde enerji
yneticisinin de grev ald kalite ynetim birimi bulunan endstriyel iletmeler bu birimlerini enerji ynetim
birimi olarak da grevlendirebilir.
(5) Grevlendirilen enerji yneticilerinin kimlik, zgemi, adres ve iletiim bilgileri Genel Mdrle
bildirilir. Bildirimlerde aadaki usul ve esaslara uyulur.
a) Yap kullanma izni alnan ve toplam inaat alan yirmibin metrekarenin zerinde olan ticari binalar ve
hizmet binalar ile toplam inaat alan onbin metrekarenin zerinde olan kamu kesimi binalar iin yap
kullanma izni alnmasn takip eden bir yl iinde bildirilir.
b) Yap kullanma izni alnan veya faaliyete geen ticari binalardan, hizmet binalarndan, kamu kesimi
binalarndan veya endstriyel iletmelerden altnc fkra uyarnca enerji ynetimi uygulanmas, enerji yneticisi
42

grevlendirilmesi veya enerji ynetim birimi kurulmas gerektii tespit edilenler ile yeni kurulan ve nc
fkrada belirtilen kriterlere sahip olan organize sanayi blgeleri iin altm takvim gn iinde bildirilir.
c) Enerji yneticisi deiikliklerinde, grevde bulunann ayrlmasn takip eden altm takvim gn iinde
yeni enerji yneticisi grevlendirilerek bildirilir.
(6) Enerji tketimine gre enerji ynetimi uygulanacak, enerji yneticisi grevlendirilecek veya enerji
ynetim birimi kurulacak endstriyel iletmeler veya binalar aada tanmlanan usul ve esaslara gre belirlenir:
a) Yl iinde tketilen her bir yakt tr ve elektrik enerjisi miktar Ek-2de tanmlanan katsaylarla
arplmak suretiyle TEPe evrilir. Ek-2de yer almayan yaktlarn TEPe evrilmesinde Uluslararas Enerji
Ajans tarafndan yaymlanan katsaylar veya deerler esas alnr.
b) Btn yakt trleri ve elektrik enerjisi iin bulunan TEP deerleri toplanmak suretiyle yllk toplam
enerji tketimi hesaplanr.
c) Genel Mdrlk, 32 nci maddenin birinci fkras uyarnca verilen bilgiler erevesinde, son yla ait
yllk toplam enerji tketimlerinin ortalamasn esas almak suretiyle enerji ynetimi uygulanacak, enerji
yneticisi grevlendirilecek veya enerji ynetim birimi kurulacak olanlar belirler.
) Yeni kurulan bina ve endstriyel iletmelerde ilk yla ait toplam enerji tketiminin birinci, ikinci ve
drdnc fkralarda tanmlanan snr deerlerin iki mislini amas halinde, yllk ortalamaya baklmakszn,
enerji yneticisi grevlendirilir veya enerji ynetim birimi kurulur.
(7) Enerji yneticisi grevlendirilmesi, enerji ynetim birimi kurulmas ve 8 inci madde kapsamnda
tanmlanan enerji ynetimi ile ilgili faaliyetlerin yerine getirilmesi ile ilgili olarak Genel Mdrln yerinde
yapaca incelemelerde ve denetlemelerde talep edilen bilgi ve belgelerin verilmesi ve gerekli artlarn
salanmas zorunludur.
(8) kinci fkra uyarnca, binalarda enerji yneticisi olarak hizmet alnacak enerji yneticilerinin ilgili
meslek odasna kaytl olmas arttr.
Enerji verimliliini arttrc nlemler
MADDE 10 (1) 8 inci maddenin birinci fkrasnn () bendi uyarnca, endstriyel iletmelerde ve
hizmet sektrndeki binalarda yaplacak ettler aada tanmlanan usul ve esaslara gre yaplr:
a) Genel Mdrlk sanayi alt sektrlerinin her birinde, sektr temsil edebilecek ekilde belirlenecek en
az be iletmede ett yapar veya irketlere yaptrr. Bu ettler her drt ylda bir yenilenir.
b) Yllk toplam enerji tketimi bebin TEP ve zeri olan endstriyel iletmeler ile toplam inaat alan
yirmibin metrekarenin zerinde olan hizmet sektrnde faaliyet gsteren binalarda ett yaplr veya irketlere
yaptrlr. Bu ettler her drt ylda bir yenilenir. Ett raporlarnn ve belirlenen nlemlere ilikin uygulama
planlarnn birer sureti Genel Mdrle gnderilir.
(2) Mevcut tesislerin iletilmesinde, yeni tesislerin kurulmasnda, kapasite arttrm ve modernizasyon
almalarnda, enerji yneticilerinin bu Ynetmelik kapsamndaki grevlerinin yerine getirilmesinde, ett ve
projelerde aadaki nlemler ncelikle dikkate alnr.
a) Yakma sistemlerinde yanma kontrol ve optimizasyonu ile yaktlarn verimli yaklmas,
b) Istma, soutma, iklimlendirme ve s transferinde en yksek verimin elde edilmesi,
c) Scak ve souk yzeylerde s yaltmnn standartlara uygun olarak yaplmas, s reten, datan ve
kullanan tm nitelerin yaltlarak istenmeyen s kayplarnn veya kazanlarnn en aza indirilmesi,
) Atk s geri kazanm,
d) Isnn ie dntrlmesinde verimliliin arttrlmas,
e) Elektrik tketiminde kayplarn nlenmesi,
f) Elektrik enerjisinin mekanik enerjiye veya sya dnmnde verimliliin artrlmas,
g) Otomatik kontrol uygulamalar ile insan faktrnn en aza indirilmesi,
) Kesintisiz enerji arz salayacak girdilerin seimine dikkat edilmesi,
h) Makinalarn enerji verimlilii yksek olan teknolojiler arasndan, standardizasyon ve kalite gvenlik
sisteminin gereklerine dikkat edilerek seilmesi,
) stenmeyen s kayplar veya s kazanlar en alt dzeyde olacak ekilde projelendirilmesi ve
uygulamann projeye uygun olarak gerekletirilmesinin salanmas,
i) naa ve montaj aamasnda enerji verimlilii ile ilgili lm cihazlarnn temin ve monte edilmesi,
j) Yenilenebilir enerji, s pompas ve kojenerasyon uygulamalarnn analiz edilmesi,
k) Aydnlatmada yksek verimli armatr ve lambalarn, elektronik balastlarn, aydnlatma kontrol
sistemlerinin kullanlmas ve gn ndan daha fazla yararlanlmas,
l) Enerji tketen veya dntren ekipmanlar iin ilgili mevzuat kapsamnda tanmlanan asgari verimlilik
kriterlerinin salanmas,
m) Camlamada dk yaynml s kontrol kaplamal ift cam sistemlerinin kullanlmas.
(3) Genel Mdrlk tarafndan yaplacak veya irketlere yaptrlacak ett almalar iin gerekli
koullarn salanmas zorunludur.

43

DRDNC BLM
Eitim ve Sertifikalandrmalar
Enerji yneticisi eitimleri
MADDE 11 (1) Enerji yneticisi eitimlerine mhendislik alannda veya teknik eitim fakltelerinin
makine, elektrik veya elektrik-elektronik blmlerinde en az lisans dzeyinde eitim alm kiiler kabul edilir.
(2) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve irketler tarafndan, Ek-1de tanmlanan mfredat
konularndan teorik olarak verilecei belirtilen konular ierecek ekilde oluturulan eitim program
erevesinde, dersliklerde snf eitimleri ve/veya internet zerinden uzaktan eitimler dzenlenir. Bu eitimlere
katlm istee baldr.
(3) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve irketler tarafndan, Ek-1de tanmlanan mfredat
konularndan uygulamal olarak verilecei belirtilen konularda teorik n bilgi, lm, deney, deerlendirme ve
hesaplama gibi konular ierecek ekilde oluturulan eitim program erevesinde, uygulamal eitimler
dzenlenir. Bu eitimler, Ek-1de uygulamal olarak verilecei belirtilen konularn tamamn kapsar ve sresi
krk ders saatinden az olamaz. Bu eitimler kapsamnda verilecek teorik n bilgiler iin ayrlan toplam sre,
toplam eitim sresinin drtte birinden fazla olamaz. Bu eitimlerin teorik n bilgi, deerlendirme ve
hesaplama ksmlar snf ortamnda, lm ve deney ksmlar ise Ek-1de belirtilen erevede eitim
nitelerine ve ekipmanlarna sahip olan ve iletme koullarnda altrlabilen laboratuvar ortamnda verilir.
Uygulamal eitimlerde en az otuzbe ders saati devam etme zorunluluu vardr.
(4) 13 nc madde kapsamnda yaplan merkezi snavda baarl olanlara, Genel Mdrlk tarafndan
tebli olarak yaymlanan formatta enerji yneticisi sertifikas verilir.
(5) Genel Mdrln enerji yneticisi eitimi ve ett almalarn yrten birimlerinde en az iki yl
grev yapan ve bu almalarda fiilen grev aldn belgeleyen personeline, bakaca bir koul aranmakszn
enerji yneticisi sertifikas verilir.
(6) Trk Silahl Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanl, Milli Eitim Bakanl ve Milli stihbarat Tekilat
Mstearl bnyesinde grevlendirilecek enerji yneticilerinin sertifikalandrlmas iin, bu kurum ve
kurulularca bu Ynetmelik hkmlerine uygun olarak Genel Mdrlk ibirlii ile dzenlenen uygulamal
enerji yneticisi eitimlerine katlan ve Genel Mdrlk ibirlii ile bu kurum veya kurulularca yaplan
snavda baarl olan, en az lisans eitimi alm kiilere Genel Mdrlk tarafndan enerji yneticisi sertifikas
verilir. Bu kurslara, ncelikle mhendislik alannda eitim alm olanlar, bunun mmkn olmamas halinde
teknik eitim fakltelerinin makine, elektrik veya elektrik-elektronik blmlerinde eitim alm olanlar, bunun
da mmkn olmamas halinde dier alanlarda lisans eitimi alm olanlar kabul edilir. Bu fkra kapsamnda
enerji yneticisi sertifikas alanlardan, mhendislik veya teknik eitim fakltelerine edeer dzeyde lisans
eitimi alm olanlar kamu grevlerinin sona ermesi halinde, bu fkrada tanmlanan kurumlar dnda da enerji
yneticisi olarak grev yapabilir.
Ett-proje eitimleri
MADDE 12 (1) Ett-proje eitimlerine mhendislik alannda en az lisans dzeyinde eitim alm
kiiler kabul edilir.
(2) Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar tarafndan dzenlenen ett-proje eitimleri, Ek-1de
belirtilen mfredat konularndan teorik ve uygulamal olarak verilecei belirtilen konularda teorik bilgi, lm,
deney, deerlendirme ve hesaplama gibi konular ierecek ekilde oluturulan eitim program erevesinde,
uygulama arlkl eitimler eklinde dzenlenir. Teorik olarak verilmesi ngrlen konular snf kurslar
eklinde dersliklerde, uygulamal ksmlar ise teorik n bilgi, lm, deney, deerlendirme ve hesaplama gibi
konular ierecek ekilde snf ve Ek-1de belirtilen erevede eitim nitelerine ve ekipmanlarna sahip olan ve
iletme koullarnda altrlabilen laboratuvar ortamnda yaplr.
(3) Ett-proje eitimlerinin toplam sresi yzyirmi ders saatinden az olamaz. Ett-proje eitimlerinde en
az yz ders saati devam etme zorunluluu vardr. Ek-1de teorik olarak verilecei belirtilen konular iin ayrlan
toplam sre, toplam eitim sresinin te birinden fazla olamaz.
(4) Eitimin tamamlanmasn takip eden en fazla ay ierisinde, eitici kiilerin rehberliinde ett ve
proje almas yaptrlr.
(5) 13 nc madde kapsamnda yaplan merkezi snavda baarl olanlara, Genel Mdrlk tarafndan
tebli olarak yaymlanan formatta ett-proje sertifikas ve enerji yneticisi sertifikas verilir.
(6) Genel Mdrln enerji verimlilii almalarnda en az on yl sreyle grev alm olanlardan ett
almalarnda fiilen grev alan, mhendislik alannda en az lisans dzeyinde eitim alm Genel Mdrlk
personeline bakaca bir koul aranmakszn ett-proje sertifikas verilir.
(7) Genel Mdrlk tarafndan gelitirilen uluslararas ibirlikleri kapsamnda, irketlerin ihtisaslamasn
teminen yurt iinde veya yurt dnda ksa sreli eitim programlar dzenlenmesi halinde, asgari olarak, Ek-
6da yer alan Tablo 2de uzman personel listesinde yer alan kiilerin katlm salanr.
Eitim programlarnn izlenmesi ve denetimi, snavlar, eitim tesisi gereksinimleri, kurs gruplar ve
mfredat
44

MADDE 13 (1) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve irketler tarafndan planlanan ve
uygulanan eitim programlar ile ilgili bilgiler Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan edilir.
(2) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve yetkilendirdii irketler tarafndan yrtlen eitim
programlarn, yetkilendirilmi kurumlar ise yetkilendirdikleri irketler tarafndan yrtlen eitim
programlarn yerinde izleyebilir. Aksaklklarn giderilmesine ynelik neriler ilgili yetkilendirilmi kuruma
veya irkete yazl olarak bildirilir. Bu nerilerin uygulama durumu Genel Mdrlk ve/veya ilgili
yetkilendirilmi kurum tarafndan kontrol edilir.
(3) Enerji yneticisi sertifikas ve/veya ett-proje sertifikas alabilmek iin aada tanmlanan usul ve
esaslar erevesinde dzenlenen merkezi snavlara katlmak ve baarl olmak arttr.
a) Genel Mdrlk, internet sayfas zerinden ilan etmek suretiyle, her yl Ocak ve Temmuz aylarnda
merkezi snav yapar veya kamu kurum ve kurulularna, niversitelere yaptrr. Bu snavlara 11 inci maddenin
nc fkrasnda veya 12 nci maddenin nc ve drdnc fkralarnda belirtilen hususlar yerine getirdiini
belgeleyenler kabul edilir. Bu snavlarda yz puan zerinden en az yetmi alan baarl saylr. Girdii ilk
snavda baarl olamayanlara, en fazla bir kez daha snava girme hakk tannr. Bu Ynetmelik kapsamnda
belirtilen artlar salamak suretiyle snavlara katlmak isteyenler, Genel Mdrlk tarafndan internet zerinden
ilan edilen kurallara uygun olarak, snav kayd yaptrr. Snav kaydnn yaplabilmesi iin, Genel Mdrlk
tarafndan belirlenen miktarda snav giri creti alnr.
b) Genel Mdrlk yetkilendirilmi kurumlarn ve irketlerin ibirlii ile, Ek-1de belirtilen yetkinlikleri
lebilecek nitelikte bir soru bankas oluturur. Snavlarda sorulan sorular bu soru bankasndan seilir.
c) Snavlar, uygulamal eitim programlarnda eitici olarak grev alm, en az kiiden oluturulan bir
komisyon tarafndan deerlendirilir. Snav sonular bu komisyon tarafndan bir tutanakla tespit edilir. Snav
sonular, snavn yaplmasn mteakip yedi gn iinde Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilgilinin
eriimine alr.
) Snav sonucuna yaplan yazl itirazlar snav komisyonu tarafndan deerlendirilir ve sonucu on i gn
iinde kursiyere bildirilir.
(4) Eitimlerin yaplaca eitim tesislerinde, Ek-1de belirtilen zelliklere sahip olma art aranr.
(5) Eitimler en fazla otuz kiilik gruplar halinde yaplr.
(6) Ek-1de yer alan eitim mfredat 35 inci madde uyarnca yaplan koordinasyon toplantsnda alnan
kararlar dorultusunda her iki ylda bir gzden geirilir.
Kurslar, kurslarda grev alabilecek eiticiler ve eitici cretleri
MADDE 14 (1) Bir sonraki ylda dzenlenecek enerji yneticisi ve ett-proje eitim programlarna
katlacaklardan alnacak Katma Deer Vergisi dahil taban ve tavan cretler, her yl Aralk aynda Kurul
tarafndan belirlenir ve Genel Mdrlk tarafndan Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan edilir.
(2) Eitim programlarnda eitici olarak grevlendirilen Genel Mdrlk personelinin cretle
okutacaklar haftalk ders saatlerinin says, ders grevi alacaklarn nitelikleri ile bunlara denecek ek ders
cretleri ve dier hususlarla ilgili ilemler, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 89
uncu maddesi uyarnca yrtlr.
(3) Uygulamal eitimlerde eitici olabilmek iin aadaki artlardan en az birine sahip olmak arttr.
a) Ett-proje sertifikasna sahip olmak,
b) Eitim konular ile ilgili olarak, niversitelerin ana bilim dallarndan birinde ihtisas yapm olmak ve
okutman, retim grevlisi, doktor, yardmc doent, doent ve profesr nvanlarndan birine sahip olmak,
c) Eitim verecei konuda en az on yllk mesleki tecrbeye sahip olmak.
BENC BLM
Endstriyel letmelerde Verimlilik Artrc Projelerin Desteklenmesi
Bavuru
MADDE 15 (1) Projelerin desteklenmesini isteyen endstriyel iletmeler, Genel Mdrlk tarafndan
tebli olarak yaymlanan usul ve esaslara uygun olarak irketlere hazrlattklar projelerini her yl Ocak ay
iinde Genel Mdrle sunar. Genel Mdrlk, internet sayfas zerinden ilan etmek suretiyle, bavuru
almayabilecei gibi bavuru dnemini erteleyebilir, uzatabilir veya birden fazla dnemde bavuru alabilir.
(2) Projeler, her yl Ocak aynda Genel Mdr onay ile kurulan ve en az be kiiden oluan bir komisyon
tarafndan deerlendirilir. Komisyon yeleri Genel Mdr onay ile deitirilebilir.
(3) Komisyonun bavuru dosyas zerinden yapaca n inceleme neticesinde aadaki hususlardan
herhangi birinin karlanmadnn tespit edilmesi halinde, projenin deerlendirmeye alnmayaca bavuru
tarihini takip eden otuz takvim gn iinde proje sahibi endstriyel iletmeye yazl olarak bildirilir.
a) Bavuru tarihi itibariyla, endstriyel iletmenin Genel Mdrln veri tabannda kaytl olmas ve 9
uncu madddenin birinci fkras ve 32 nci maddenin birinci fkras kapsamnda belirtilen ykmllklerini yerine
getirmi olmas,
b) TS ISO 50001 Enerji Ynetim Sistemi-Kullanm Klavuzu ve artlar Standard belgesine sahip
olunmas.
45

(4) n incelemede projenin, Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul ve esaslara uygun
ekilde hazrlanmadnn tespit edilmesi halinde, Genel Mdrlk tarafndan yaplan bildirim tarihinden
itibaren endstriyel iletme sz konusu eksiklikleri otuz takvim gn iinde giderir. Bu sre zarfnda eksiklikleri
giderilmeyen projeler deerlendirmeye alnmaz.
Deerlendirme
MADDE 16 (1) Projeler aadaki ekilde deerlendirilir:
a) Projede yer alan lm metotlar, lm aletleri, hesap metotlar, formlleri, hesaplarda lm
sonular dnda kullanlan verileri Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul ve esaslara uygun
olan proje bileenleri komisyon tarafndan belirlenir. Bunlar dndaki proje bileenleri deerlendirmeye
alnmaz.
b) Komisyonun uygun bulduu proje bileenleri zerinde yerinde inceleme yaplr. Yerinde yaplan
inceleme kapsamnda, projede belirtilen ekipman veya sistemlerden mevcut olmayanlar inceleme raporunda
belirtilir ve bunlara ilikin proje bileenleri de deerlendirmeye alnmaz.
c) Yerinde inceleme raporu kapsamnda yerinde yaplan lm sonular projedeki deerlerinden farkl
olan proje bileenleri bavuru sahibine yazl olarak bildirilir. Yerinde lm sonularn, bu bildirim tarihinden
itibaren on i gn iinde Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul ve esaslara uygun ekilde
projesine yanstan bavuru sahibinin bu bildirim kapsamndaki proje bileenleri deerlendirmeye dahil edilir.
) Komisyon, deerlendirmeye alnan proje bileenleri kapsamnda aadaki almalar yaparak, Genel
Mdrn onayna sunulmak zere, bavuru ve deerlendirme srelerindeki gelimeleri de iine alan bir rapor
hazrlar.
1) Proje maliyet etkinlik puann (PMEP), proje elektrik kazanc puann (PEKP) ve proje geri deme
sresini hesaplar. Proforma fatura bilgilerine gre, Katma Deer Vergisi hari, toplam bedeli en fazla bir milyon
Trk Liras ve geri deme sresi be yldan az olan projeleri aday projeler olarak belirler.
2) Aday projeleri aadaki forml ile hesaplanan toplam puanlarna gre en yksek puanldan balayarak
sralamak suretiyle desteklenebilecek projeleri belirler.
P = 0,6 x MEP + 0,4 x EP
P: Toplam puan
MEP: 100 puan zerinden, en yksek proje maliyet etkinlik puanna (PMEP) gre normalize edilmi
puan,
EP: 100 puan zerinden, en yksek proje elektrik kazanc puanna (PEKP) gre normalize edilmi puan.
3) Projelere salanabilecek destek miktarn aadaki formle gre belirler:
D = 0,3 x DP x [PVBB + PYBB]
D: Destek miktar (Trk Liras)
DP: Projenin toplam puan (P), aday projelerin toplam puanlarnn ortalamasna (POR) eit veya bundan
fazla olan projede 1,0 ve dierlerinde ise (P/POR) kabul edilir.
PYBB: Proje bedelinin en fazla yzde ellisini oluturan proje yerinden retim bileeni bedeli; enerji
depolama sistemi bedeli ve endstriyel iletme ile elektrik retim tesisi arasndaki iletim hatt yatrmnn
endstriyel iletme tarafndan yaplmas halinde bu hattn yatrm bedeli destek kapsam dnda olup, bu
bedeller PYBBye dahil edilmez.
(2) Genel Mdr onay ile desteklenmesi uygun grlen projeler Kurul onayna sunulur. Desteklenme
karar verilen projeler, Kurulun onay tarihinden itibaren be i gn iinde sahibine yazl olarak bildirilir ve
Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan edilir. Genel Mdrln yazl bildirimini takip eden yedinci
gn tebli tarihi olarak kabul edilir. Bavuru sahipleri tebli tarihinden itibaren en ge on i gn iinde Genel
Mdrle szleme yapmak zere bavurur. Sresi iinde yaplmayan bavurular kabul edilmez.
(3) Proje destekleri iin yaplacak szlemenin format Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak
yaymlanr.
Desteklerin uygulanmas
MADDE 17 (1) Szleme yaplan projelere ilikin desteklerin uygulanmasnda aadaki usul ve
esaslara gre hareket edilir:
a) Szleme tarihinden itibaren iki yl iinde szleme kapsamndaki projeyi uyguladn Genel
Mdrle yazl olarak bildiren endstriyel iletmede, bildirim tarihini takip eden altm i gn iinde, Genel
Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul ve esaslar erevesinde, endstriyel iletme ve Genel
Mdrlk veya Genel Mdrlk adna yetkilendirilmi tzel kiilerin temsilcilerinin katlm ile yerinde
inceleme yaplr. Sz konusu yerinde inceleme kapsamnda, uygulamann projesine uygunluu kontrol edilir.
Projesine uygun yapld grlen bileenler iin projede ngrlen tasarruflarn salanp salanmadnn
belirlenmesine ynelik, yntemleri ve cihazlar Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul ve
esaslar erevesinde projede tanmlanan lmler yaplr. Uygulama ile ilgili bilgileri, yeminli mali mavir
tarafndan onaylanm faturalar, lm ve hesaplamalar iine alan uygulama raporu proje sahibi endstriyel
iletme tarafndan hazrlanr ve Genel Mdrle sunulur. Yerinde inceleme iin gerekli koullar salamayan
iletmelere destek uygulanmaz.
46

b) Uygulama raporu Genel Mdrlk tarafndan incelenir. Uygulama raporunda yer alan hesaplamalarda
herhangi bir uygunsuzluk tespit edilmesi halinde, bu uygunsuzluklar proje sahibi endstriyel iletmeye yazl
olarak bildirilir. Uygunsuzluklar bildirimi takip eden on takvim gn iinde giderilir. Uygunsuzluklar
gidermeyen endstriyel iletmeye destek demesi yaplmaz.
c) Uygulama raporu kapsamnda, uygulamalarn projede belirtilenlerden farkl yaplmasndan dolay,
uygulama sonundaki bileen enerji kazancnn projedeki miktarnn altnda gerekletii tespit edilen proje
bileenleri desteklenmez. Bu durumda uygulanacak destek miktar; kabul edilmeyen proje bileeninin projede
yer alan bedelinin Kurul onay alan proje bedelinden (PB) karlmas ile 16 nc maddenin birinci fkrasnn ()
bendindeki forml uygulanarak komisyon tarafndan belirlenir.
) Komisyon, desteklemeden kartlan ve desteklenecek proje bileenlerini, hesab ile birlikte projelere
uygulanacak destek miktarlarn belirten, bavuru dosyasn ve yerinde inceleme raporunu ekine alan bir rapor
hazrlar. Bu rapor, uygulamann tamamlandnn Genel Mdrle bildirildii tarihten itibaren krk be i gn
iinde Genel Mdre sunulur. Genel Mdr bu raporu mteakip ilk toplantsnda Kurulun bilgisine sunar.
d) Cari yl iinde yaplacak destek demelerinde nceki yllarda tamamlanan projelerin destek bedelleri
ncelikle denir. Mevcut denein yetersiz olmas halinde, mevcut denein projelere uygulanacak toplam
destek miktarna oran nispetinde deme yaplr. Bu ekilde yaplan demelere ilikin herhangi bir hak ve faiz
talebinde bulunulamaz.
(2) Genel Mdrle desteklenmesi iin sunulan projelerde, proje hazrlanmas ile hizmetin bavuru
sahibi endstriyel iletmenin faaliyette bulunduu alt sektrn uzman olan irketten alnmas halinde, hizmet
bedeli Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul ve esaslar erevesinde destek kapsamna dahil
edilir.
(3) Uygulanacak destek miktarnn hesaplanmasnda yeminli mali mavir tarafndan onaylanm fatura
bilgileri esas alnr.
ALTINCI BLM
Gnll Anlamalar
Bavuru ve deerlendirme
MADDE 18 (1) Herhangi bir endstriyel iletmesi iin yl ierisinde enerji younluunu ortalama
olarak en az yzde on orannda azaltmay taahht ederek Genel Mdrlk ile gnll anlama yapmak isteyen
tzel kiiler, Genel Mdrln internet sayfasnda yaynlanan bavuru formu ile birlikte her yl Ekim aynda
Genel Mdrle bavurur. Genel Mdrlk, internet sayfas zerinden ilan etmek suretiyle, bavuru
almayabilecei gibi bavuru dnemini erteleyebilir, uzatabilir veya birden fazla dnemde bavuru alabilir.
Aadaki artlar salamayan endstriyel iletmelerin bavurular reddedilir.
a) TS ISO 50001 Enerji Ynetim Sistemi-Kullanm Klavuzu ve artlar Standard belgesine sahip olma,
b) Bavuru tarihi itibariyla Genel Mdrln veri tabannda kaytl olma,
c) 9 uncu maddenin birinci fkras ve 32 nci maddenin birinci fkras kapsamnda belirtilen
ykmllklerini yerine getirmi olma.
(2) Gnll anlama bavurular aadaki ekilde deerlendirilir.
a) Genel Mdrlk bavurular deerlendirmek zere, Genel Mdrln en az personelinden oluan
gnll anlama deerlendirme komisyonu kurar.
b) Genel Mdrlk ile daha nce yapt gnll anlama kapsamnda taahhtlerini yerine getirmi
olmasna ramen daha sonraki yllarda daha nce gnll anlama yapt endstriyel iletmesinde enerji
younluklarn artrm olan tzel kiilerin bavurular deerlendirmeye alnmaz.
c) Mcbir sebep hallerinin olumas dnda, Genel Mdrlk ile yapt gnll anlama kapsamnda
taahhtlerini yerine getirmeyenlerin bavurular be yl sre ile deerlendirmeye alnmaz.
) Genel Mdrle bavuran tzel kiiler bavuru formunda istenen bilgilerden deerlendirme
komisyonu tarafndan belirlenen eksiklikleri gidermekle ve komisyonun yerinde yapaca incelemeler iin
gerekli artlar salamakla ykmldr.
d) Gnll anlama bavurusunda bulunan tzel kiilerin bavuru tarihinden nceki yllara ait enerji
younluklar aadaki forml kullanlarak hesaplanr.
Enerji younluu = E / D
E = TEP cinsinden iletmenin yllk toplam enerji tketimi
D = (1/ FE) x (Pi x Fi)
D = 2000 yl fiyatlar ile bin (1000) Trk Liras cinsinden, yllk mal retiminin ekonomik deeri.
FE = lgili sektrn retici fiyat endeksi
Pi = Yl ierisinde retilen mal miktarlar
Fi = Bin (1000) Trk Liras cinsinden, yl ierisinde retilen mallarn fabrika sat fiyatlar.
e) Gnll anlama deerlendirme komisyonu, anlama yapmaya deer olan bavurular referans enerji
younluu deerinin ve taahht edilen enerji younluu azaltma orannn yksek olmas kriterlerini dikkate
alarak, aadaki forml ile hesaplanan toplam puanlarna gre en yksek puandan balamak suretiyle sralar.
47

P = 0,6 x REY + 0,4 x EYA
P: Toplam puan
REY: 100 puan zerinden, en yksek deerine gre normalize edilmi referans enerji younluu puan,
EYA: 100 puan zerinden, en yksek deerine gre normalize edilmi, taahht edilen enerji younluu
azaltma oran puan,
f) Gnll anlama yaplacak endstriyel iletmeler toplam puanlara gre yaplan sralamaya gre en
yksek puandan balamak suretiyle Kurul karar ile belirlenir.
Gnll anlama yaplmas ve izleme
MADDE 19 (1) Kurul onayn takiben, Genel Mdrlk ile endstriyel iletmeler arasnda yaplan
gnll anlamalar, Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan formata uygun olarak ve aadaki
esaslar dorultusunda dzenlenir ve izlenir.
a) Gnll anlama kapsamndaki taahhtlerin yerine getirilmesi ile ilgili balang yl, bavuruyu takip
eden ilk yldr.
b) Gnll anlamaya konu olan endstriyel iletmenin enerji younluu Genel Mdrlk tarafndan
izlenir. Genel Mdrlk, gnll anlamaya taraf olanlardan bnyesinde birden fazla endstriyel iletme
bulunanlarn gnll anlama yapmadklar endstriyel iletmelerindeki enerji younluu deiimlerini de izler.
Gnll anlamaya taraf olan tzel kiiler izleme iin Genel Mdrln ihtiya duyaca bilgileri vermekle
ykmldr. Genel Mdrlk ve onun adna hareket eden grevlileri bu bilgileri gizli tutmakla ykmldr.
(2) Gnll anlamalarda aadaki mcbir sebep halleri dikkate alnr:
a) Bir olayn mcbir sebep hali saylabilmesi iin olaydan etkilenen tarafn gerekli zen ve dikkati
gstermi ve tm nlemleri alm olmasna karn nlenemeyecek, kanlamayacak veya giderilemeyecek
olmas ve bu durumun etkilenen tarafn ykmllklerini yerine getirmesini engellemesi gerekir. Aada
belirtilen haller mcbir sebepler olarak kabul edilir:
1) Doal afetler ve salgn hastalklar,
2) Sava, nkleer ve kimyasal serpintiler, seferberlik halleri, halk ayaklanmalar, saldr, terr hareketleri
ve sabotajlar,
3) Grev, lokavt veya dier memur ve ii hareketleri,
4) Genel ekonomik kriz,
5) Gnll anlamalarda belirtilen zel mcbir sebep halleri.
b) Taraflardan birinin bildirdii mcbir sebep halinin bir takvim ylnda aydan az devam etmesi
halinde, Kurul karar ile gnll anlamann sresi en fazla bir yl uzatlabilir. Mcbir sebep halinin aydan
fazla devam etmesi halinde gnll anlama sona erdirilir.
Gnll anlamalar kapsamnda desteklerin uygulanmas
MADDE 20 (1) Gnll anlama yapan tzel kiilerin endstriyel iletme iinde tkettikleri enerjiden;
atklar modern yakma teknikleri ile s ve elektrik enerjisine dntren tesislerinde, toplam evrim verimi
yzde seksen ve zeri olan ve yurt iinde imal edilen kojenerasyon tesislerinde veya hidrolik, rzgar, jeotermal,
gne veya biyoktle kaynaklarn kullanarak rettikleri enerji, bu tesislerin anlama dnemi iinde iletmeye
alnmas halinde, bir defaya mahsus olmak zere enerji younluu hesabnda endstriyel iletmenin yllk
toplam enerji tketimi miktarndan dlr. Toplam maliyetinin yzde yetmiden fazlasn oluturan
ksmlarnn yurt iinde yaplan imalatlarla karland yeminli mali mavir tarafndan onaylanm belgelerle
ortaya konulan kojenerasyon tesisleri, yurt iinde imal edilmi saylr.
(2) Gnll anlama bavurusunda bulunan tzel kiilerin anlama dnemi boyunca enerji younluklar
aadaki forml kullanlarak hesaplanr.
E = Et Eyk
Et = TEP cinsinden iletmenin yllk toplam enerji tketimi
Eyk = Birinci fkra kapsamnda TEP cinsinden yl ierisinde retilen enerji
D = (1/ FE) x (Pi x Fi)
(3) Enerji younluundaki azalma orannn hesaplanmasnda referans enerji younluuna gre her yl
gerekleen farklarn aritmetik ortalamas esas alnr. Bununla birlikte, anlamann bittii yla ait enerji
younluu deerinin taahht edilen enerji younluu azaltma oranndan az olmamak zere, referans enerji
younluundan dk olmas arttr.
(4) Genel Mdrlk ile gnll anlama yapan ve taahhdn yerine getiren tzel kiilerin ilgili
endstriyel iletmesinin anlamann yapld yla ait enerji giderinin yzde yirmisi, Genel Mdrlk
deneklerinin yeterli olmas durumunda ve ikiyzbin Trk Lirasn gememek kaydyla Genel Mdrlk
btesinden karlanr.
48

(5) Uygulanacak destein deme plan gnll anlama dnemi sonunda Genel Mdrlk denekleri ile
snrl kalmak kaydyla Genel Mdrlk tarafndan belirlenir. Gemi yldan kalan desteklerin denmesine
ncelik verilmek suretiyle, cari yla ait toplam kullanlabilir denein o yla ait toplam destek miktarna oran
nispetinde deme yaplr. Bu ekilde yaplacak demeler ve demelerdeki gecikmeler iin herhangi bir hak veya
faiz talebinde bulunulamaz.
(6) demenin yaplmasnda anlamann yapld yla ait ve yeminli mali mavir, defterdarlk, vergi
mdrl gibi kurum veya kurulular tarafndan onaylanm olan enerji giderlerine ait faturalar ve deme
belgeleri esas alnr.
(7) Gnll anlama yaplan endstriyel iletmeler ile enerji younluklarn azaltan ve artran endstriyel
iletmelere ilikin bilgiler Genel Mdrln internet sayfas zerinden yaynlanr.
YEDNC BLM
Talep Taraf Ynetimi
Etiketlemeye ilikin uygulama
MADDE 21 (1) Buzdolab ve klimalar iin enerji etiket snfnn A zeri olduunu, elektrik motorlar
iin verim deerinin EN 60034-30 standartnda 50 Hz ve 60 Hz iin yer alan sper verim grubu olan IE3 iin
tanmlanm nominal snrlarn zerinde olduunu gsteren belgelerle Genel Mdrle istee bal olarak
bavuran tzel kiiler ile endstriyel iletmelere aada tanmlanan usul ve esaslar erevesinde enerji
verimlilii (ENVER) etiketi verilir. ENVER etiketinin format ve bedeli Genel Mdrlk tarafndan belirlenir
ve Genel Mdrln internet sitesi zerinden yaynlanr. ENVER etiketi verilen endstriyel iletmeler ve
rnler Genel Mdrln internet sitesi zerinden ilan edilir.
a) ENVER etiketi ithal edilen rnler iin ithalat partisine mnhasr, yurt iinde retilen rnler iin ise
planlanan retim miktar ile snrl olacak ekilde verilir. Genel Mdrlk ENVER etiketi verilen rn
grubundan setii numuneleri akredite olmu bir laboratuvarda test edebilir veya ettirebilir. Bu testlerde
uyumsuzluk tespit edilmesi veya verilen ENVER etiketlerinin uygunsuz kullanldnn tespit edilmesi
durumunda, ENVER etiketi uygulamas durdurulur ve bu durum Genel Mdrlk tarafndan internet zerinden
duyurulur.
b) Endstriyel iletmelere ENVER etiketi verilebilmesi iin Genel Mdrlk ile gnll anlama yapmak
suretiyle 20 nci madde kapsamnda desteklerden yararlanm olmas arttr.
(2) Binalarn stlmas amacyla kullanlan kazanlar ile elektrikli ev aleti retici ve ithalatlar, lke
iinde sattklar rnlerin enerji etiketi snflar bazndaki miktarlarn her yl Ocak ay ierisinde Genel
Mdrle bildirirler.
Elektrik enerjisi ve g talebinin azaltlmas
MADDE 22 (1) Elektrik piyasasnda faaliyet gsteren perakende sat lisans sahibi tzel kiiler ve
organize sanayi blge mdrlkleri abonelerinin elektrik enerjisi ve g taleplerinin azaltlmasna ynelik
olarak aadaki konularda almalar yapar:
a) Tketimleri yksek olan sanayi ve ticarethane abone gruplarnn kesintili enerji programlarna
katlmas veya yklerini gerektiinde dier zaman dilimlerine kaydrmas iin bu aboneler ile gnlllk esasna
dayal anlama yaplmas,
b) retici irketler veya bunlar adna dernek veya birlikleri ile ibirlii yaparak, klimalar, buzdolaplar ve
lambalar veya ampuller ncelikli olmak zere piyasada mevcut yksek enerji verimli elektrikli ev aletlerinin
kullanmnn yaygnlatrlmas ile ilgili kampanyalar dzenlenmesi.
D aydnlatma
MADDE 23 (1) Elektrik piyasasnda faaliyet gsteren datm lisans sahibi tzel kiiler ve belediyeler
tarafndan aadaki uygulamalar yaplr:
a) Yol aydnlatmalarnda Ek-4de verilen kriterlere uyulur. Ancak, evreden kaynaklanan aydnlatmann
etkisi dikkate alnarak tablolarda verilen limitler alabilir. Karayollar Genel Mdrlnn yetki alanna giren
ehir giri ve k yollar ve otoyollar haricinde kalan yol aydnlatma projelerinin bu limitlere uygunluu
elektrik piyasasnda faaliyet gsteren datm lisans sahibi ilgili tzel kiiler tarafndan denetlenir.
b) Yol aydnlatmalarnda;
1) ehir ii yol, cadde, sokak ve meydan aydnlatmalarnn tamamnda effaf cam tpl yksek basnl
sodyum buharl lambalar kullanlr.
2) Ik kirliliinin nlenmesinin birinci derecede nem tad doal hayatn korunmas gereken
alanlardaki ve astronomi gzlemevleri etrafndaki yol, sokak, meydan, alan aydnlatmalarnda sadece alak
basnl sodyum buharl lambalar kullanlr.
c) Park ve bahe aydnlatmas amal aydnlatma sistemlerinde yksek basnl civa buharl ve/veya
kompakt floresan lambalar kullanlr.
) Tp floresan lambalar reklam ve seyir amal aydnlatmalarda kullanlr. Bu tip lambalar yol, cadde,
sokak ve meydan aydnlatmas amal kullanlmaz.
d) Armatrler, d ortam koullarna uygun tiplerden seilir.
49

Bilinlendirme ve tantm etkinlikleri
MADDE 24 (1) Kamu kesiminde faaliyet yrten kurum ve kurulular toplumda enerji kltrnn ve
verimlilik bilincinin geliimine katkda bulunmak amacyla, Genel Mdrlk ile koordineli olarak tantm ve
bilinlendirme etkinlikleri dzenler veya Genel Mdrlk tarafndan organize edilen etkinliklere katkda
bulunur.
(2) Lisanslar kapsamnda elektrik ve/veya doal gaz sat yapan tzel kiiler abonelerinin bir nceki
mali yla ait tketim miktarn ve bu miktara karlk gelen tketim bedelini ieren aylk bazdaki bilgilere ve
puant tketimi ile ilgili bilgilere, ayn tketici gruplarnn ortalama tketim deerlerleri ile karlatrmal olarak,
internet ortamnda eriimini salar.
(3) Askeri liseler ile er-erba eitim merkezlerindeki ders ve eitim programlarnda, rgn ve yaygn
eitim kurumlarnn ders programlarnda ve kamu kurum ve kurulularnn hizmet ii eitimlerinde enerji ve
enerji verimlilii ile ilgili temel kavramlar, Trkiyenin genel enerji durumu, enerji kaynaklar, enerji retim
teknikleri, gnlk hayatta enerjinin verimli kullanm, iklim deiiklii ve evrenin korunmasnda enerji
verimliliinin nemi konularnda teorik ve pratik bilgiler verilmek zere gerekli dzenlemeler, Milli Savunma
Bakanl, Milli Eitim Bakanl ve ilgili kamu kurum veya kurulular tarafndan yaplr.
(4) Kamu kesiminde bilinlendirme amacyla aadaki faaliyetler yrtlr:
a) Enerji tketiminin azaltlmas iin alanlar bilinlendirmek zere hizmetii eitim seminerleri
dzenlenir. alanlar altklar yerlerin enerji tketimi hakknda bilgilendirilir.
b) Herkesin grebilecei yemekhane, konferans salonu, gei blgeleri ve benzeri yerlere; kullanlmayan
lambalarn sndrlmesine, elektrikli ev aletleri ve ampullere ynelik verimlilik etiketlerinin tantlmasna, ofis
cihazlarnn kullanlmad durumlarda kapatlmasna ynelik afiler ve spotlar aslr.
c) Her yl Ocak aynn ikinci haftasnda dzenlenen enerji verimlilii haftas etkinlikleri kapsamnda ve
ezamanl olarak;
1) Bykehir belediyeleri Genel Mdrlk ile koordineli olarak konferans, sergi, fuar ve yarma gibi
bilinlendirme etkinlikleri iin gerekli tedbirleri alr.
2) Milli Eitim Mdrlkleri her ilde ilkretim ve ortaretim rencilerine ynelik enerji verimlilii ile
ilgili etkinlikler iin gerekli tedbirleri alr.
) lkretim, ortaretim ve yaygn retim kurumlarnda enerji verimlilii kulb oluturulur ve kulp
almalar ile rencilerin ders yl ierisinde hazrlayacaklar dev ve projelerde enerji verimliliiyle ilgili
konulara yer verilmesi iin gerekli tedbirleri alr.
d) Milli Piyango daresi Genel Mdrl ans oyunlarnda, Posta letmeleri Genel Mdrl pul, zarf,
koli ve benzeri posta ilemlerinde, Bakanlk tarafndan gelitirilen enerji verimlilii ile ilgili grafiklere ve
mesajlara yer verilmesi iin gerekli tedbirleri alrlar.
(5) Genel Mdrlk bilinlendirme ve tantm amal dll veya dlsz yarmalar dzenler,
hazrlad veya hazrlatt tantm ve bilinlendirme malzemelerini cretsiz datr.
SEKZNC BLM
Elektrik Enerjisi retim, letim ve Datmnda Enerji
Verimliliinin Artrlmasna Ynelik Uygulamalar
Elektrik enerjisi retim tesislerinde enerji ynetimi
MADDE 25 (1) Kurulu gc yz megavat ve zeri olan, otoprodktr lisans sahibi olanlar hari,
elektrik retim tesislerinde, 8 inci maddede belirtilen enerji ynetimi ile ilgili faaliyetleri ynetim adna
yrtmek zere, alanlar arasndan birisi enerji yneticisi olarak grevlendirilir.
(2) Elektrik retim lisans sahibi tzel kiiler asgari olarak birincil enerji tketimi, elektrik retimi, sistem
evrim verimi bilgileri olmak zere Genel Mdrln internet sayfasnda yaynlanan formattaki bilgileri her
yl Mart ay sonuna kadar Genel Mdrle gnderir.
Elektrik enerjisi iletiminde ve datmnda enerji verimliliinin artrlmas
MADDE 26 (1) Datm sistemindeki teknik kayplarn nlenmesi iin 19/2/2003 tarihli ve 25025 sayl
Resm Gazetede yaymlanan Elektrik Piyasas Datm Ynetmeliinde dzenlenen hususlara elektrik
piyasasnda datm faaliyeti gsteren tzel kiiler tarafndan uyulur.
(2) letim sistemindeki teknik kayplarn nlenmesi ve iletim sisteminin verimlilik kriteri asndan ve g
kalitesine etki eden gerilim, frekans, harmonik, fliker iddeti, reaktif ve aktif g oranlar (Cos), devre d
olma, N-1, gibi parametreler iin 22/1/2003 tarihli ve 25001 sayl Resm Gazetede yaymlanan Elektrik
Piyasas ebeke Ynetmeliinde dzenlenen hususlara elektrik piyasasnda iletim faaliyeti gsteren tzel kiiler
tarafndan uyulur.
Termik santrallerin verim artrma kriterleri ve atk slarndan yararlanlmas
MADDE 27 (1) Fosil yaktlarla alan elektrik retim tesislerine lisans verilmesinde aranacak asgari
artlar arasnda kullanlmak zere, santraln tam ykte iletme koullarnda yaktn alt sl deeri temel alnarak
bulunan net evrim verimi deerleri, santral tiplerine bal olarak, her yl Ocak aynda Bakanlk tarafndan
tebli olarak yaymlanr.
50

(2) Termik santral atk slarnn ncelikle binalarda stma ve soutma amal kullanmnn yan sra
sanayi, tarmsal retim, su rnleri yetitiricilii, souk hava depolar ve tatl su retimi gibi sektrlerde de
deerlendirilmesine ynelik enerji ettleri yaplr. Geri deme sresi en fazla on yl olan projeler belediye ve
zel sektr ibirlikleri ile gerekletirilir.
(3) Belediyeler ve Toplu Konut daresi yeni toplu konut alanlarn yerleime aarken varsa termik santral
atk slar ile merkezi veya blgesel stma ve soutma yaplabilecek blgelere ncelik verir ve s datm
altyaps planlar iin gerekli tedbirleri alr.
Kojenerasyon uygulamalar
MADDE 28 (1) Kanunun 8 inci maddesinin birinci fkrasnn (b) bendinin (3) numaral alt bendi ile 9
uncu maddesinin birinci fkrasnn (a) bendi ve 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayl Elektrik Piyasas Kanununun 3
nc maddesi kapsamndaki uygulamalarda kojenerasyon tesislerinin kulland yaktn alt sl deerine gre
hesaplanan toplam evrim veriminin en az yzde seksen olmas art aranr. evrim veriminin belirlenmesine
ilikin usul ve esaslar Bakanlk tarafndan tebli olarak yaymlanr.
Dier hususlar
MADDE 29 (1) Elektrik retiminde, iletiminde ve datmnda ulusal ve uluslararas standartlara uygun
malzeme kullanlr.
(2) Termik santrallere yakt salayan linyit retim sahalarnda linyit kalitesinin iyiletirilmesi iin
lavvarlama, eleme, ayklama ve benzeri homojenizasyon ve zenginletirme ilemleri uygulanr.
(3) Tesis edilecek kmr yakan termik santrallerde birincil enerji kaynann etkin kullanmn salamak
zere verimli yakma teknikleri kullanlr ve tesis kurulu gc birincil kaynak potansiyelinin azami olarak
deerlendirilmesine imkan salayacak ekilde seilir.
(4) Termik santral i tketimlerinin azaltlmas iin otomasyon, koruyucu bakm uygulamalar ile
arzalarn azaltlmas, yedek para ve stok kontrol sistemi kurulmas iin sistem rehabilitasyonlar zamannda
yaplr.
(5) Elektrik retim ve datm tesislerinin zelletirilmesine ynelik olarak hazrlanacak artnamelerde
verimlilik artrc nlemlerin alnmasna ve teknik kayplarn azaltlmasna dair hususlar yer alr.
(6) Aratrma ve gelitirme projesi yrten ve/veya destekleyen kamu kurum ve kurulular aada
saylan konulara ynelik projelere ncelik verir. Baaryla sonulandrlan projelerin uygulamaya geilmesi
ynnde tantm etkinlikleri ile birlikte teknik destek salar.
a) Yerli tarm rnlerinden retilen biyoyaktlarn maliyetinin drlmesi ve performansnn artrlmas,
b) Biyoktle kaynaklarndan biyoyakt veya sentetik yakt retim teknikleri,
c) Su, rzgar, gne ve jeotermal gibi yenilenebilir enerji kaynaklarn kullanarak ekonomik olabilecek
hidrojen retim teknikleri.
DOKUZUNCU BLM
Kamu Kesiminde Enerji Verimlilii nlemleri
Enerji ettleri
MADDE 30 (1) Genel Mdrlk tarafndan, kamu kesimine ait enerji yneticisi grevlendirmekle
ykml binalarda enerji verimliliinin artrlmasna ynelik tedbirleri ve bunlarn fayda ve maliyetlerini
belirlemek zere ettler yaplr veya irketlere yaptrlr. Bu ettler her on ylda bir yenilenir. Genel Mdrlk
tarafndan bu ettlerin yaplmasnda yllk toplam enerji tketimi yksek olan binalara ncelik verilir. Kamu
kurum ve kurulular bu ettlerin yaplmas iin gerekli koullar salar. Etdn tamamlanmasn takip eden
yllarda kurum ve kurulularn btelerinde bakm ve idameye ilikin konulan denekler ncelikle bu ettler ile
belirlenen nlemlerin uygulanmasna ilikin projelerin hazrlanmas ve uygulanmas iin kullanlr.
(2) Kamu kesiminde ilgili kurum veya kurulularca yaplan veya yaptrlan ettlere ilikin raporlarn ve
ettler ile belirlenen nlemlerin uygulanmasna ilikin projelerin birer sureti ilgili kurum veya kurulu
tarafndan Genel Mdrle gnderilir.
Kamu kesimine ait bina ve iletmelerde enerji verimliliinin artrlmas iin alnabilecek ncelikli
tedbirler
MADDE 31 (1) Kamu kesimine ait bina ve iletmelerin enerji kullanm 2010 ylna gre, 2023 ylnda
en az yzde yirmi orannda drlr. Her bir kamu kurum ve kuruluu faaliyetlerine uygun ekilde, birim alan,
kii, birim mal, birim hizmet gibi kriter bana tkettikleri birim enerjileri belirler ve Genel Mdrle bildirir.
Bu deerler birinci cmlede belirtilen hedefin llmesinde ve izlenmesinde esas alnr. Kamu kurum ve
kurulularnn ynetimlerince, ncelikle aadaki tedbirleri iine alan i mevzuat dzenlemeleri yaplr.
Yaplan bu dzenlemelerin birer sureti Genel Mdrle iletilir. Trk Silahl Kuvvetleri, Milli Savunma
Bakanl ve bal kurulular ile Milli stihbarat Tekilat Mstearl ile bunlarn bal ve ilgili kurum veya
kurulular tarafndan belirlenen performans gstergelerinin ve bunlar tarafndan yaplan i mevzuat
dzenlemelerinin Genel Mdrle bildirilmesi zorunlu deildir.
a) Bina ve tesislerin iletilmesinde s enerjisi ile ilgili alnabilecek tedbirler unlardr:
51

1) Istmada il mahalli evre kurullarnda i ortam scakl ile ilgili alnan kararda belirtilen i ortam
scakl deerlerine riayet edilmesi, bu ynde alnm bir karar bulunmamas halinde i ortam scaklklarnn 22
o
Cnin zerine kmayacak ekilde sistemin iletilmesi,
2) Yeni almlarda etiket snf en az A olan klimalar arasnda seim yaplmas,
3) Soutma sistemi ve klimalarn d ortam scakl 30
o
Cnin altnda iken soutma amal
altrlmamas ve i ortam scakl 24
o
Cnin altna inmeyecek ekilde ayarlanmas,
4) Radyatr arkalarna alminyum folyo kapl s yaltm levhalar yerletirilmesi, s akn
engellememek iin radyatrlerin nlerinin ve zerlerinin ak tutulmas,
5) Pencerelerden hava szntlarnn nlenmesi iin pencere contas kullanlmas ve benzeri tedbirlerin
alnmas,
6) Tamam kamu kesimi tarafndan kullanlan binalarn ana girilerinde dner kap veya ift kap
kullanlmas, ift kaplarn biri kapanmadan dierinin almamasnn salanmas,
7) Her stma sezonu ncesinde stma sistemlerinin bakm ve kontrolnn baca gaz lmlerine dayal
brlr ayarlarn da kapsayacak ekilde yaplmas veya yaptrlmas,
8) Ortam scaklnn sabit tutulmasna imkan salayan s veya scaklk kontrol sistemlerinin
kullanlmas.
b) Bina ve tesislerin iletilmesinde elektrik enerjisi kullanm ile ilgili alnabilecek tedbirler unlardr:
1) Aydnlatmada mevcut akkor flamanl lambalar yerine kompakt floresan lambalarn veya ledli
lambalarn, manyetik balastl dk verimli halofosfat floresan lambalar yerine elektronik balastl yksek
verimli trifosfor floresanlarn kullanlmas,
2) Ksa sreli kullanlan blmlerde hareket, s ve/veya a duyarl sensrl kontrol sistemlerinin
kullanlmas,
3) Aydnlatmada daha iyi verim alnmas iin lambalarn nndeki k geirgenliini nemli lde
engelleyen armatrler yerine yksek yanstcl armatrlerin kullanlmas,
4) aydnlatmada birden fazla armatr bulunan bina blmlerinde her bir armatr veya pencere n gibi
doal ktan daha fazla yararlanan blmler iin uygun ekilde gruplandrma yaplarak ayr ayr elle kontrol
veya otomatik gn kontrol sistemi kullanlmas,
5) Bilgisayar, yazc, fotokopi ve benzeri elektrik enerjisi kullanan ekipmanlarn almnda Energy Star
iareti olmasnn ve/veya ilgili mevzuat ile belirlenen asgari verimlilik kriterlerinin salanmasnn art
koulmas,
6) G kompanzasyonu yaplmas,
7) Periyodik olarak yaplan tarife analizlerine dayal olarak elektrik enerjisinin mmkn olan en dk
maliyetle tedarik edilmesi veya kendi ihtiyalarn karlamak amacyla lisanssz elektrik retimine ynelik
kk lekli tesis veya sistemlerin kurulmas.
c) Proses, ekipman, sistem baznda alnabilecek dier tedbirler unlardr:
1) Kazanlarda; yanma kontrol ve yanmann optimizasyonu, s yaltm, s transfer yzeylerinin temiz
tutulmas, atk slarn kullanm ve buhar kazanlarnda kondens geri dnnn artrlmas ve blf kayplarnn
azaltlmas,
2) Basnl hava sistemlerinde; kompresrlerin bota alma srelerinin asgariye indirilmesi, kompresre
giren havann kuru, temiz ve souk olmasnn salanmas, kaaklarn periyodik olarak kontrol edilmesi, ok
kademeli ara soutmal kompresrler yerine tek kademeli kompresrlerin kullanlmas,
3) Is enerjisi datm sistemlerinde; boru sistemlerinin vana ve flanlar ile birlikte yaltlmas ve
yaltmn dzenli olarak kontrol edilmesi, datmn olabilecek en dk basn ve scaklkta yaplmas, buhar
kapanlarnn dzenli kontrol ve bakm,
4) Genel proses ilemlerinde; kullanlmayan elektrikli alet ve tehizatlarn kapatlmas, olabildiince tam
kapasitede allmas, 50
o
Cnin zerinde yzey scakl olan yerlerin yaltmnn ekonomik olup olmadnn
analiz edilmesi ve ekonomik adan geri deme sresi bir yldan az olanlarn uygulanmas, atk slarn
kullanlmas,
5) Kurutma proseslerinde; atk gazlardaki nem miktarnn optimize edilmesi, s ile kurutma ncesi
mekanik nem alma imkanlarnn aratrlmas, yaltm, stclarn ve filtrelerin temiz tutulmas, mmkn olan
yerlerde havann yeniden sirkle edilmesi, egzost gazlarnn atk slarnn kullanlmas,
6) Frnlarda; yaltm optimizasyonu ve szdrmazln salanmas, yanma iin verilen fazla hava
miktarnn asgari olmas, nm ve tanm yoluyla s iletiminde etkinliin artrlmas, olabildiince azami
kapasitede ykleme yaplmas, tayc olarak hafif malzemelerin kullanlmas, atk slarn deerlendirilmesi ve
kesikli alan frnlarda ykleme ve boaltma iin frn kaplarnn ak tutulma srelerinin asgari dzeyde
olmas,
7) Elektrik sistemlerinde; merkezi ve/veya lokal dzeyde g kompanzasyonu yaplmas, ykn deiken
olduu yerlerdeki elektrik motorlarnda deiken hz srclerinin kullanlmas, elektrik motorlarnn ihtiyaca
uygun kapasitede seilmesi, yeni almlarda verimlilik snf yksek elektrik motorlarnn almna ncelik
verilmesi, kullanlmayan elektrikli ekipmanlarn kullanlmadklar zamanlarda kapal tutulmas, elektrik
52

tarifelerinin dikkatli izlenmesi ve anlama gcnn almamas, puant yk durumunda devre d braklabilecek
elektrikli ekipmanlarn belirlenmesi,
8) klimlendirme sistemlerinde; stc bataryalarnn ve filtrelerin temiz tutulmas, kontrol d hava
szntlarnn azaltlmas.
(2) Kamu kurum ve kurulularna ait bina ve iletmelerde enerji verimliliinin artrlmasna ynelik
ettlerle belirlenen nlemlerin uygulanmasna ilikin olarak, tasarruf veya performans garantili proje
uygulamalar iin hizmet alnacak veya szleme yaplacak tzel kiinin 6 nc madde kapsamnda
yetkilendirilmi olmas arttr.
ONUNCU BLM
Bilgi Verme Ykmll ve dari Yaptrmlar
Bilgi verme ykmll
MADDE 32 (1) Kamu kurum ve kurulularnn ve ticaret ve sanayi odas, ticaret odas veya sanayi
odasna bal olarak faaliyet gsteren, her trl mal retimi yapan iletmeler ile yatakl konaklama ve salk
tesisi, okul, alveri merkezi, ynetim hizmetleri amacyla kullanlan ticari ve hizmet binalarnn ynetimleri,
her be ylda bir, son yla ait yllk toplam enerji tketim deerlerini, 9 uncu maddenin altnc fkrasnn (a)
ve (b) bentlerinde yer alan hkmlere gre hesaplamak suretiyle Genel Mdrle gnderir. Genel Mdrlk
tarafndan yaplan tespitlere gre enerji yneticisi grevlendirmekle ykml bulunan endstriyel iletmelerin
ve binalarn ynetimleri, enerji tketimine ve enerji ynetimi uygulamalarna ilikin bilgilerini, Genel
Mdrln internet sayfasnda yaynlanan formata uygun olarak, her yl Mart ay sonuna kadar Genel
Mdrle bildirir.
(2) Bu bilgilerin doruluunun tespiti amacyla Genel Mdrln yerinde yapaca denetleme ve
incelemeler iin talep edilen her trl bilgi ve belgeyi vermek ve gereken artlar salamak zorunludur.
(3) Endstriyel alanda faaliyet gsteren iletmeler ile Kanun ve bu Ynetmelik kapsamna giren bina ve
tesislerin enerji tketimlerinin izlenmesi ve performans gstergelerinin gelitirilmesi iin gerekli veri taban,
gerektiinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanl, evre ve ehircilik Bakanl, valilikler ve belediyeler ile
ibirlii yapmak suretiyle, Genel Mdrlk tarafndan oluturulur.
(4) Trk Silahl Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanl ve bal kurulular ve Milli stihbarat Tekilat
Mstearl, 9 uncu maddenin beinci fkras uyarnca yapacaklar bildirimler kapsamnda, emniyet ve gvenlik
asndan verilmesi uygun grlmeyen bilgileri vermek zorunda deildir.
dari yaptrmlar
MADDE 33 (1) Genel Mdrlk tarafndan yaplan tespit ve/veya denetimler sonucu gerek veya tzel
kiilere Kanunun 10 uncu maddesi kapsamndaki idari yaptrmlar uygulanr.
ONBRNC BLM
eitli ve Son Hkmler
Dzenleme yetkisi
MADDE 34 (1) Genel Mdrlk, bu Ynetmeliin uygulanmasn salamak zere her trl alt
dzenlemeyi yapmaya yetkilidir.
(2) 4, 5, 6, 11, 12, 16 ve 19 uncu maddelerinde geen ett, enerji yneticisi ve ett-proje sertifikalar,
faaliyet raporu, yetkilendirme anlamas, yetki belgesi, proje desteklemeleri ile ilgili usul ve esaslar bu
Ynetmeliin yrrle girdii tarihten itibaren altm gn iinde Genel Mdrlke dzenlenir.
Koordinasyon
MADDE 35 (1) Genel Mdrlk enerji verimlilii hizmetleri ile ilgili gelimeleri, darboazlar ve
zm nerilerini deerlendirmek zere, yetkilendirilen niversitelerin, meslek odalarnn ve irketlerin st
dzey temsilcilerinin katlm ile ylda en az bir kez koordinasyon toplants dzenler.
stisnalar
MADDE 36 (1) Milli Eitim Bakanlna bal okullar ile Trk Silahl Kuvvetleri, Milli Savunma
Bakanl ve bal kurulular ve Milli stihbarat Tekilat Mstearl, 9 uncu maddenin birinci, ikinci, nc,
drdnc ve altnc fkralar hkmlerinden dolay sorumlu tutulamazlar. Trk Silahl Kuvvetleri, Milli
Savunma Bakanl ve bal kurulular ve Milli stihbarat Tekilat Mstearl, 30 uncu maddenin ikinci
fkras ile 32 nci maddenin birinci ve ikinci fkras hkmlerinden dolay, milli gvenlik asndan uygun
grlmeyen bina ve tesislerle ilgili bilgi ve belgeleri vermek zorunda deildir.
Yrrlkten kaldrlan ynetmelik
MADDE 37 (1) 25/10/2008 tarihli ve 27035 sayl Resm Gazetede yaymlanan Enerji Kaynaklarnn
ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmelik yrrlkten kaldrlmtr.
Genel mdrln irketleri yetkilendirme grevi
GEC MADDE 1 (1) 6 nc madde hkmleri erevesinde Genel Mdrln irketleri
yetkilendirme faaliyeti yetkilendirilmi kurum says on olana kadar devam eder.
Mevcut yetki belgelerinin ve enerji yneticisi sertifikalarnn yenilenmesi
53

GEC MADDE 2 (1) Bu Ynetmeliin yrrle girdii tarih itibaryla, yetki belgesi alm olan
yetkilendirilmi kurumlarn A ve B snf olarak verilen yetki belgeleri ile irketlerin yetki belgeleri sreleri
tamamlanncaya kadar, yetkilendirme anlamasndaki faaliyetleri yrtmek zere geerlidir. Yetki belgelerinin
ve yetkilendirme anlamalarnn srelerinin bitiminde veya daha nce yenilenebilmesi iin yetkilendirilmi
kurumlarn 5 inci madde hkmlerine, irketlerin ise 6 nc madde hkmlerine uygun ekilde bavuru yapmas
arttr.
(2) Kanunun ve/veya bu Ynetmeliin yrrle girmesinden nce sanayi ve bina sektrlerine ynelik
dzenlenen enerji yneticisi eitimlerine katlan ve yaplan snavlarda baarl olduunu belgeleyen veya enerji
yneticisi sertifikas verilmesi iin mevzuat ile belirlenen koullar saladn belgeleyebilen, en az lisans
eitimi alm kiilere, 1/1/2014 tarihine kadar bavurmalar halinde, bakaca bir koul aranmakszn enerji
yneticisi sertifikas verilir.
(3) Sanayi ve bina sektrleri iin ayr ayr dzenlenmi olan enerji yneticisi sertifikalarnn en ge
1/1/2014 tarihine kadar Genel Mdrle bavurmak suretiyle birletirilmesi arttr. Bu tarihe kadar birletirme
yaplmayan sertifikalar, bu tarihten itibaren geersiz saylr. Birletirmede aada belirtilen usul ve esaslara
gre hareket edilir.
a) Sanayi ve bina sektrleri iin enerji yneticisi sertifikas sahibi kiilerin sertifikalar herhangi bir art
aranmakszn birletirilerek yenilenir.
b) Sanayi veya bina sektrlerinden sadece birinde enerji yneticisi sertifikas alm olanlar iin sertifika
sahiplerine yazl duyuru yapmak ve internet zerinden ilan etmek suretiyle Genel Mdrlk ylda en az bir kez
fark snavlar yapar. Bu snavlarda yz puan zerinden en az yetmi alanlar baarl saylr ve sertifikalar
birletirilerek yenilenir.
c) Yenileme veya fark snavlar iin sertifika sahibinden herhangi bir cret alnmaz.
Devam eden destek uygulamalar
GEC MADDE 3 (1) Bu Ynetmeliin yrrle girmesinden nce, proje destekleri ve gnll
anlama uygulamalarna ilikin imzalanan szlemeler ve anlamalar srelerinin bitimine kadar aynen
geerlidir. Bunlara yaplacak destek demeleri szlemenin veya anlamann imzaland tarihte yrrlkte olan
mevzuata gre hesaplanan miktarlar zerinden yaplr.
Enerji tketimlerinin bildirilmesi
GEC MADDE 4 (1) 32 nci maddenin birinci fkrasnn birinci cmlesi gereince, enerji
tketimlerine ilikin ilk bilgiler 31/3/2012 tarihine kadar Genel Mdrle gnderilir.
lk enerji ettleri
GEC MADDE 5 (1) 10 uncu maddenin birinci fkrasnn (a) bendi ve 30 uncu maddenin birinci
fkras kapsamnda yaplacak ettlerin ilki 2013 yl sonuna kadar, 10 uncu maddenin birinci fkrasnn (b) bendi
kapsamnda yaplacak ettlerin ilki ise 2015 ylnda yaplr veya yaptrlr.
Kamu kesiminde yaplacak dzenlemeler
GEC MADDE 6 (1) 31 inci maddenin birinci fkras kapsamnda belirlenen 2010 yl birim enerji
tketimleri 2012 yl sonuna kadar Genel Mdrle bildirilir. Ayn madde kapsamnda belirtilen i mevzuat
dzenlemeleri ise 2012 yl sonuna kadar yaplr.
lk enerji yneticilerinin grevlendirilmesi ve bildirilmesi
GEC MADDE 7 (1) Bu Ynetmeliin yrrle girdii tarih itibaryla faal durumda olan ve 9 uncu
maddenin birinci, ikinci, nc ve/veya drdnc fkralar uyarnca enerji yneticisi grevlendirmesi veya
enerji ynetim birimi kurmas gereken endstriyel iletmelerden, binalardan ve organize sanayi blgelerinden
henz bu ykmlln yerine getirmemi olanlar, bu ykmllklerini yerine getirir ve 9 uncu maddenin
beinci fkrasnda belirtilen bilgileri 1/1/2012 tarihine kadar Genel Mdrle bildirir.
Destek uygulamalarnda TS ISO 50001 Enerji Ynetim Sistemi-Kullanm Klavuzu ve artlar
Standard
GEC MADDE 8 (1) 15 inci maddenin nc fkrasnn (b) bendi ile 18 inci maddenin birinci
fkrasnn (a) bendinde yer alan TS ISO 50001 Enerji Ynetim Sistemi-Kullanm Klavuzu ve artlar Standard
belgesine sahip olma art 1/1/2014 tarihine kadar aranmaz.
Yrrlk
MADDE 38 (1) Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle girer.
Yrtme
MADDE 39 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan yrtr.
54

EK 1
ENERJ YNETCS VE ETT-PROJE ETMLER
1. Enerji yneticisi sertifikas alan kiilerden beklenen yetkinlikler
Enerji yneticisi sertifikas alacak kiilerin aadaki yetkinliklere sahip olmas hedeflenir.
a) Dnyadaki ve Trkiyedeki birincil enerji kaynaklar, ikincil enerji trleri ve arz-talep geliimleri hakknda bilgi sahibi
olmak,
b) Enerji tasarrufu ile enerji verimlilii arasndaki fark ayrdedebilmek,
c) Enerji tasarruf potansiyelinin ne olduunu ve nasl tahmin edilebileceini bilmek,
) lke genelinde, sanayi sektrlerinde ve endstriyel iletmelerde, enerji younluu ve zgl enerji tketimi
kavramlarn, hesaplama yntemlerini ve trendlerini bilmek,
d) Enerji ynetimine ilikin faaliyetlerin nasl yrtleceini ve nasl raporlanacan bilmek,
e) Enerji kullanan ekipmanlarn ve sistemlerin teknik zelliklerine, iletme ve bakm usullerine vakf olmak, bunlardaki
enerji kayplarnn ve verimsizliklerin nasl oluabileceini, nasl nlenebileceini, nasl llebileceini ve lmlerin nasl
yorumlanacan bilmek,
f) Isnn retildii, depoland ve tand sistemlerde olabilecek kayplar, lm yollarn ve yaltm nlemlerini
bilmek,
g) Basit nlemlerle tasarruf salayabilecek iyi alkanlklar bilmek,
) Verimli retim proseslerini ve piyasadaki enerji kullanan verimli rnleri teknik ve ekonomik zellikleri ile tanmak,
h) Enerji tasarrufunu salayabilecek veya enerji verimliliini artrabilecek nemli harcama gerektiren nlemler iin n
fizibiliteler hazrlayabilmek,
) Ett ve proje hazrlama metotlar hakknda bilgi sahibi olmak.
2. Ett-proje sertifikas alan kiilerden beklenen yetkinlikler
Ett-proje sertifikas alacak kiilerin enerji yneticilerinin yetkinliklerine ilaveten ett; proje hazrlama metotlar;
Trkiyedeki enerji verimlilii mevzuat; deneyimler, teknolojiler ve benzeri konularda dier lke uygulamalar; lme ve
deerlendirme konusundaki yntemler, standartlar, cihazlar, endstriyel prosesler gibi konular hakknda da ayrntl bilgi sahibi
olmas hedeflenir.
3. Mfredat
Enerji yneticisi ve ett-proje eitimleri Tablo 1de yer alan mfredat konularna uygun olarak yaplr.

Tablo 1: Mfredat Konular
KONULAR ETM TR
ENERJ
YNETCS
ETT-PROJE
SANAY BNA
GENEL

Alternatif enerji kaynaklar; enerjide arz ve talep tarafndaki gelimeler, Teorik Teorik Teorik
Enerji Verimlilii mevzuat, Teorik Teorik Teorik
ENERJ VERMLL VE EVRE

Enerji tasarrufunun ve verimliliin nemi Teorik Teorik Teorik
Yenilenebilir enerji kaynaklar Teorik Teorik Teorik
Enerji tasarruf potansiyeli, enerji younluu ve zgl enerji tketimi kavramlar,
hesaplama metodlar, trendler
Uygulamal Uygulamal Uygulamal
Enerji verimliliini artrc nlemler Teorik Teorik Teorik
Enerji ve evre (evre mevzuat, Enerji evre likisi , Yakt zelliklerinin Hava
Kalitesine Etkileri, Hava Kirliliinin nlenmesine Ynelik nlemler Teknikler,
Emisyon Hesaplama Yntemleri
ENERJ YNETM

Enerji ynetimi standart Teorik Teorik Teorik
Enerji yneticisinin grevleri (Hedef oluturma, bilinlendirme, planlama, izleme,
veri toplama ve raporlama)
Teorik Teorik Teorik
Ettlerin ve projelerin asgari standart Teorik Teorik Teorik
lm teknikleri, cihaz ve ekipmanlar Uygulamal Uygulamal Uygulamal
Ekonomik analiz yntemleri Uygulamal Uygulamal Uygulamal
55

Fizibilite ettleri Teorik Uygulamal Uygulamal
ISI-MEKANK

Enerji ve ktle denklikleri (Temel kavramlar, Sankey diyagram, formller,
psikiyometrik diyagram, uygulamal rnek)
Yakma tesisleri, yaktlar ve yanma (Brlrler, Bacalar, Kazanlar, Verim Hesaplar,
Yaktlar, Yaktlarn Kalorifik Deerlerinin yiletirilmesi, Yaktlarn TEP Deerine
evrilmesi, Baca Gaz Analizleri, Yanma Formlleri, Yanma Kontrolu ve
yiletirilmesi)
Buhar sistemleri (Kavramlar, Buhar tesisatlar, Kondens geri kazanm, Fla buhar,
Buhar kapanlar, kayp ve kaaklar)
Is yaltm (Hesaplama formlleri, yaltm malzemeleri, uygun malzeme seimi,
endstriyel tesislerde yaltm, boru, vana ve flanlarn yaltm, binalarda yaltm,
pencere ve camlar)
Endstriyel frnlar (Frn tipleri, Frnlarda enerji ve/veya ktle balans, letme ve
modernizasyon, Enerji verimlilii nlemleri)
Uygulamal Uygulamal -
Istma, havalandrma ve iklimlendirme (Kavramlar, Binalarda stma ve soutma
yk hesab ve projelendirme, kontrol sistemleri)
Uygulamal
Uygulamal

Uygulamal
Basnl hava sistemleri (kompresrler, Kontrol sistemleri, datm hatlar,Basnl
hava kalitesi, kayp ve kaaklar, atk s kullanm)
Kurutma sistemleri (Kurutma Kavram / Kurutma Prosesleri ve Uygulama
Alanlar, Psikiyometrik hesaplamalar)
Teorik Uygulamal -
Atk s kullanm (Atk Is Kavram, Atk Is Odaklar, Atk Is Geri Kazanm
ekipmanlar ve Sistemleri ile Uygulama Alanlar, Formller-hesaplamalar,
rnekler)
Pompa ve fan sistemleri (Pompa-fan erisi, cihaz verimleri, tesisat eirisi, basn
kayplar, debi-basn control yntemleri, hidroforlar)
Soutma Uygulamal Uygulamal Uygulamal
ELEKTRK

Elektrik enerjisi kavramlar ve byklkler (akm, gerilim, g ve g faktr vb.) Teorik Teorik Teorik
Elektrik enerjisinde verimlilik (retim, iletim, datm, tketim) ve talep taraf
ynetimi
Elektrik enerjisinin lm ve izlenmesi (elektrik, scada sistemleri vb.) Uygulamal Uygulamal Uygulamal
G transformatrlerinin tipleri, kayplar ve verimlilikleri Teorik Teorik Teorik
Reaktif g, g faktr ve kompansasyon uygulamalar, harmonikler ve filtreler Uygulamal Uygulamal Uygulamal
Elektrik motorlarnn tipleri, kayplar, verimlilikleri ve yaygn kullanm alanlar
(fan, pompa, kompresr)
Deiken hz srcleri, soft starterler ve uygulama alanlar Uygulamal Uygulamal Uygulamal
Aydnlatmada elektrik enerjisinin verimli kullanlmas (verimli armatr, kontrol
sistemleri vb.)
Birleik s- g sistemleri (Kojenerasyon, trijenerasyon), tipleri ve verimlilikleri Teorik Teorik Teorik
Verimli elektrikli ev aletleri ve ofis ekipmanlar Teorik Teorik Teorik
Otomasyon sistemleri Teorik Teorik Teorik
ENERJ ETD VE PROJE HAZIRLAMA

Uygulamal lm teknikleri
Uygulamal Uygulamal
Ett Usulleri ve Yntemleri, (bina ve/veya enerji youn sanayi sektrleri)
Uygulamal Uygulamal
Proje hazrlama esaslar (bina, enerji youn sanayi sektrleri)
Uygulamal Uygulamal
Endstriyel prosesler (Asgari olarak; demirelik; kimya ve petrokimya; ta, toprak
ve cam; tekstil ve kat ve ulam aralar alt sektrlerindeki retim prosesleri ve
proses ekipmanlar ile ilgili Genel Mdrlk tarafndan yaymlanan Tebli ile
belirlenen alt konular)

Teorik -

56

1. Eitim Tesisleri

Enerji yneticisi ve ett-proje eitimlerinin yaplaca eitim tesislerinde Tablo 2de yer alan kriterlere sahip olma art aranr.

Tablo 2: Eitim Tesisleri Kriterleri
Mekan Aklama
Ynetim Odas : En az yirmi metrekarelik alan
Eitici Odalar : Toplam olarak, en az elli metrekarelik alan
Toplant Odas : En az yirmi metrekarelik alan
Ktphane : Eitim konusu yaynlarn ve oturma gruplarnn yer ald en az yirmi
metrekarelik alan
Bilgisayar Odas : En az on metrekarelik alan
Yemek Salonu : En az on kiilik kapasite
Fuaye veya Sergi
Alan
: rnek uygulamalarn veya prototiplerin sergilendii en az elli metrekarelik
alan
Tuvalet : Bay ve bayanlar iin, her biri en az ikier kabinli
Dinlenme Salonu : En az otuz metrekarlik alan
Derslikler : Bilgisayar destekli projeksiyon sistemi
: Yaz tahtas
: Eitici masas
: Dokman dolaplar
: En az 30 kiilik kapasite
: Standardna uygun konfor artlar ( hava kalitesi, scaklk, aydnlk vb)
Laboratuvar (Her
birinde farkl iletme
koullarnda lm ve
analiz yaplabilecek
nitelikte, gerekli cihaz,
ara ve gere ile techiz
edilmi vaziyette)
: Enerji balans eitim nitesi
: Yanma kontrolu eitim nitesi
: Buhar sistemleri eitim nitesi
: Basnl hava sistemleri eitim nitesi
: Atk s geri kazanm eitim nitesi
: Elektrik motorlarnda hz kontrolu eitim nitesi
: Aydnlatma eitim nitesi
: Alan stma, soutma, havalandrma ve iklimlendirme eitim nitesi
: Yaltm eitim nitesi
: Akkanlar mekanii eitim nitesi
: lm ve analiz cihazlar

57

Ek-2
Enerji Kaynaklarnn Alt Isl Deerleri ve Petrol Edeerine evrim Katsaylar
Miktar Enerji Kayna Younluk Alt Isl Deer Birim TEP evrim

Katsays
1 ton Takmr 6.100.000 kCal 0.610
1 ton Kok Kmr 7.200.000 kCal 0.720
1 ton Briket 5.000000 kCal 0.500
1 ton Linyit teshin ve sanayi 3.000.000 kCal 0.300
1 ton Linyit santral 2.000.000 kCal 0.200
1 ton Elbistan Linyiti 1.100.000 kCal 0.110
1 ton Petrokok 7.600.000 kCal 0.760
1 ton Prina 4.300.000 kCal 0.430
1 ton Tala 3.000.000 kCal 0.300
1 ton Kabuk 2.250.000 kCal 0.225
1 ton Grafit 8.000.000 kCal 0.800
1 ton Kok tozu 6.000.000 kCal 0.600
1 ton Maden 5.500.000 kCal 0.550
1 ton Elbistan Linyiti 1.100.000 kCal 0.110
1 ton Asfaltit 4.300.000 kCal 0.430
1 ton Odun 3.000.000 kCal 0.300
1 ton Hayvan ve Bitki Art 2.300.000 kCal 0.230
1 ton Ham Petrol 10.500.000 kCal 1.050
1 ton Fuel Oil No: 4 9.600.000 kCal 0.960
1 ton Fuel Oil No: 5 0.920 Kg/lt 10.025.000 kCal 1.003
1 ton Fuel Oil No: 6 0.940 Kg/lt 9.860.000 kCal 0.986
1 ton Motorin 0.830 Kg/lt 10.200.000 kCal 1.020
1 ton Benzin 0.735 Kg/lt 10.400.000 kCal 1.040
1 ton Gazya 0.780 Kg/lt 8.290.000 kCal 0.829
1 ton Siyah Likr 3.000.000 kCal 0.300
1 ton Nafta 10.400.000 kCal 1.040
bin m
3
Doal Gaz 0.670 Kg/m 8.250.000 kCal 0.825
1 ton Kok Gaz 8.220.000 kCal 0.820
bin m
3
Kok Gaz 0.490 Kg/m 4.028.000 kCal 0.403
1 ton Yksek Frn Gaz 535.000 kCal 0.054
bin m
3
Yksek Frn Gaz 1.290 Kg/m 690.000 kCal 0.069
bin m
3
elikhane Gaz 1.500.000 kCal 0,150
bin m
3
Rafineri Gaz 8.783.000 kCal 0.878
bin m
3
Asetilen 14.230.000 kCal 1.423
bin m
3
Propan 10.200.000 kCal 1.020
1 ton LPG 10.900.000 kCal 1.090
bin m
3
LPG 2.477 Kg/m 27.000.000 kCal 2.700
bin kWh Elektrik 860.000 kCal 0.086
bin kWh Hidrolik 860.000 kCal 0.086
bin kWh Jeotermal 860.000 kCal 0.860

58

Ek-3

RKETLERDE LM KONUSUNDA ARANACAK YETERLLKLER

Baca Gaz: Geni bacalar da dahil olmak zere bacagaz analizi yapmak suretiyle bacagaznda
oksijen, oluabilecek yksek deerler de dahil gerek deerlerde karbonmonoksit, slak ve kuru hazne
scaklklar dahil bacagaz scakl, hz, partikl ve CH
4
gibi parametreleri lebilme,
Is/Scaklk Grntleme: Muhtelif yzey alanlarnda oluan s kayplarn tespit etmek amacyla,
s/scaklk dalmlarn grnt olarak kaydedebilme,
Isl Geirgenlik: Binalarda yap elemanlarnn sl geirgenlik katsaysn (U) lebilme veya
belirleyebilme; duvar yzeyinde birden fazla noktadaki scaklk ile duvarn dier tarafndaki nem ve
scakl lebilme
Sv letkenlikleri: Kazan besi suyu, blf, ham su gibi muhtelif sularda elektriksel iletkenlii S/cm
ve TDS ppm birimlerinde ifade edecek ekilde lebilme, scakl lebilme
Buhar Kaaklar: Buhar sistemlerinde mevcut bulunan muhtelif tiplerdeki buhar kapanlarnn
kontroln yapabilme, buhar kaa miktarn belirleyebilecek lmleri ve/veya kontrollar yapabilme,
Scaklk: Sfr (0) deerinin altndaki ve stndeki scaklklar dahil olmak zere, yzey, akkan (sv,
hava vb) ortam, tanecikli malzeme ve benzeri konulardaki scaklklar temasl cihazlarla; ulalmas zor olan
ve dner frn ve benzeri hareketli yzeylerin, ergitme frn yzey, ergiyik malzeme ve benzeri yksek
scaklklar temasl ve/veya temassz yntem ve cihazlarla lebilme,
Ak: Yksek scaklklardaki akkanlar dahil olmak zere, kat tanecikler, lif benzeri kirlilikler ihtiva
eden akkanlarn ve temiz akkanlarn ak miktarn, boru hatlarnda herhangi bir kesme, lm cihaz
takma ve benzeri mdahale gerektirmeksizin, boru dndan ve anlk ve/veya belirlenen bir lm sresince
lebilme; pitot tp gibi ekipmanlarla birlikte kullanlmak suretiyle ierisinden hava ve dk basnl
gazlarn getii geni kanallar da dahil olmak zere her trl kapal boru ve kanallarda ak miktarn ve/veya
muhtelif basn deerlerini lebilme; ierisinden yksek scaklktaki hava ve gazlar da dahil olmak zere
hava ve dk basnl gazlarn getii kanallarda ak miktarn lebilme; hava fanlarnn emi aznda ve
eksoz kanallarnn k aznda hava veya gaz hzn veya ak miktarn lebilme,
Nem: Muhtelif alanlarda ortam scakl ve bal nem deerlerini lebilme,
Basn: Frn ii ve benzeri dk basn durumlar dahil olmak zere yksek ve dk basn
deerlerini lebilme,
Elektrik Enerjisi: Orta gerilim dahil olmak zere, muhtelif alanlarda monofaze ve trifaze sistemlerde,
gerilim (V), akm (A), g faktr (Cos ), g (kW, kVA, kVAr), enerji tketimi (kWh, kVAh, kVArh),
frekans (Hz), True RMS ve harmonik gibi elektrikle ilgili parametreleri anlk ve/veya belirlenen bir lm
sresince lebilme,
Hz ve Devir: Motor, fan ve benzeri dnel ekipmanlarn devir saylarn, yryen bant, konveyr,
kuma ve benzeri sistemlerin ilerleme hzlarn lebilme,
Aydnlatma: Muhtelif alanlarda aydnlk seviyelerini lebilme,
Ses ve Grlt: Muhtelif alanlarda ses ve grlt seviyesini lebilme,
Kayt: Uzun sreli yaplabilecek scaklk, nem, k aks ve benzeri lmleri kaydedebilme ve bu
verileri gerektiinde bilgisayar ve benzeri elektronik ortamlara aktarabilme,
Dier: Genel Mdrlk tarafndan tebli olarak yaymlanan dier lm konular.

59

Ek-4
AYDINLATMA KRTERLER

Deiik yol tipleri iin gvenlik ve konfor asndan salanmas gereken aydnlatma snflar ve kriterleri
aadaki tablolarda verilmektedir.

Tablo 1. Farkl yol tipleri iin aydnlatma snflar
Yolun Tanm Aydnlatma
Snf
Blnm yollar, ekspres yollar, otoyollar (otoyola giri ve klar, balant
yollar, kavaklar, cret toplama alanlar) Trafik younluu ve yolun karmaklk
dzeyi;
Yksek
Orta.
Dk..

M1
M2
M3
Devlet yolu ve il yollar (tek ynl veya iki ynl; kavaklar ve balant noktalar
ile ehir geileri ve evre yollar dahil) Trafik kontrol ve yol kullanclarnn
tiplerine gre ayrm;
Zayf
yi.

M1
M2
ehir ii ana gzergahlar (bulvarlar ve caddeler), ring yollar, datc yollar
Trafik kontrol ve yol kullanclarnn tiplerine gre ayrm;
Zayf
yi.

M2
M3
ehir ii yollar (yerleim alanlarna giri kn yapld ana yollar ve balant
yollar)Trafik kontrol ve yol kullanclarnn tiplerine gre ayrm;
Zayf
yi.

M4
M5

Ayrm; Her bir trafik cinsinin kullanaca eridin kesin olarak ayrld otobs yolu, bisiklet yolu gibi
tahsisli yoldur.
Balant Yolu; Bir kavak yaknnda, karayolu tat yollarnn birbirine balanmasn salayan, kavak
alan dnda kalan ve bir ynl trafie ayrlm olan karayolu ksmdr.
Blnm Yol (Tek Ynl Yol); Tat yolunun yalnz bir yndeki tat trafii iin kullanld
karayoludur.
Ekspres Yol; Snrl erime kontroll ve nemli kesime noktalarnn kprl kavak olarak tekil edildii
blnm karayoludur.
Geometrik Yap; Yolun snfna gre tasarm eklidir (yolun genilii, erit says, yatay ve dey eim,
yolun proje hz vb.).
ki Ynl Yol; Tat trafiinin her iki ynde kullanld karayoludur.
Karmaklk; Yolun geometrik yapsn, trafik hareketlerini ve grsel evreyi ierir. Gz nnde
bulundurulmas gereken faktrler; erit says, yolun eimi, trafik k ve iaretleridir.
Kavak; ki veya daha fazla yolun kesimesi veya birlemesi ile oluan ortak alandr.
Kullanclar; Kamyon, otobs, otomobil gibi motorlu tatlar, motorsuz tatlar, yayalar ve hayvanlardr.
Otoyollar; zellikle transit trafie tahsis edilen, belirli yerler ve artlar dnda gei ve kn
yasakland, yaya, hayvan ve motorsuz aralarn giremedii, ancak izin verilen motorlu aralarn
yararland ve trafiin zel kontrole tabi tutulduu erime kontroll karayoludur.
Trafik Gvenlii; Karayollar Trafik Kanunu ve buna dayanlarak kartlan ilgili mevzuat.
Trafik Kontrol; Yatay ve dey iaretlemeler ve sinyalizasyon ile trafik mevzuatnn varl anlamnda
kullanlmtr. Bunlarn olmad yerlerde trafik kontrol zayf olarak adlandrlr.
Trafik Younluu; Yayalarn, hayvanlarn ve aralarn karayollar zerindeki hareketleridir.

60

Tablo 2. Deiik aydnlatma snflar iin uygulanacak yol aydnlatmas kriterleri
Aydnlatma snf L (cd/m ) U
o
U
l
TI (%) <
M1 2.0 0.4 0.7 10
M2 1.5 0.4 0.7 10
M3 1.0 0.4 0.5 10
M4 0.75 0.4 - 15
M5 0.5 0.4 - 15

U
o
: Ortalama Dzgnlk : Yolun sa kenarndan yol geniliinin mesafesinde bulunan bir gzlemciye
gre ksmi alanlarn minimum parltsnn yolun ortalama parltsna orandr (U
o
= L
min
/ L
ort
).

U
l
: Boyuna Dzgnlk : Her yol eridinin orta izgisi zerinde bulunan gzlemci noktasna gre, bu orta
izgi boyunca uzanan ksmi alanlardaki minimum parltnn maksimum parltya orandr (U
l
= L
min
/ L
max
).

TI : Bal Eik Art : Fizyolojik kamamann neden olduu grlebilirlik azalmasnn lsdr.
Kamama koullarndaki parlt eii A L
K
ile kamama olmadndaki A L
e
eik farknn A L
e
ye oran
olarak ifade edilir ( TI = ( A L
K
- A L
e
)

/ A L
e
).

Tablo 3. Yaya alanlarndaki deiik yol tipleri iin aydnlatma snflar
Yolun Tanm Aydnlatma
Snf
Sosyo-ekonomik ve kltrel nemi yksek olan kalabalk yaya
yollar
P1
Trafii yksek yaya veya bisiklet yollar P2
Trafii orta yaya veya bisiklet yollar P3
Trafii az yaya veya bisiklet yollar P4
Doal evrenin, tarihi ve kltrel yapnn korunmas gereken
alanlardaki trafii az yaya veya bisiklet yollar
P5
Doal evrenin, tarihi ve kltrel yapnn korunmas gereken
alanlardaki trafii ok az yaya veya bisiklet yollar
P6

Tablo 4. Yaya yollar iin nerilen aydnlk dzeyi deerleri
Aydnlatma Snf Ortalama Aydnlk Dzeyi (lux)
P1 20
P2 10
P3 7.5
P4 5
P5 3
P6 1.5

61

Ek-5

RKETLERN UZMANI OLDUKLARI SEKTRLER, ALT SEKTRLER VE ASGAR PERSONEL ALTYAPISI
Tablo 1: Uzmanlk Alanlar
Yetkili
Olunan
Sektr
Alt Sektr Alt Sektr Kapsam
Sanayi Demir ve elik Ana demir ve elik rnleri imalat
Demir alamlar imalat
Demir d metallerin imalat
Metal dkm sanayii
Kimya ve
Petrokimya
Temel kimyasal maddelerin imalat
Kimyasal gbre ve azot bileikleri imalat
Birincil formda plastik ve sentetik kauuk imalat
Haere ilalar ve dier zirai-kimyasal rnlerin imalat
Boya, vernik ve benzeri kaplayc maddeler imalat
Sabun ve deterjan, temizlik ve parlatc maddeler imalat
Suni veya sentetik elyaf imalat
Rafine edilmi petrol rnleri imalat
Kauuk rnlerin imalat
Plastik rnlerin imalat
Ta, Toprak ve
Madencilik
imento ve klinker imalat
Cam imalat
Seramik malat
Kilden inaat malzemeleri imalat
Kire ve al imalat
Kmr ve linyit kartlmas
Ham petrol ve doal gaz karm
Metal cevheri madencilii
Kat ve Tekstil Kat hamuru, kat ve mukavva imalat
Kat ve mukavva rnleri imalat
Tekstil elyafn hazrlanmas ve bklmesi,
Dokuma
Derinin tabaklanmas ve ilenmesi
Bavul, el antas, saralk ve koum takm imalat Ayakkab, terlik ve benzeri
imalat
Gda Etin ilenmesi ve saklanmas
Et rnlerinin imalat,
Balk, kabuklu deniz hayvanlar ve yumuakalarn ilenmesi ve saklanmas
Sebze ve meyvelerin ilenmesi ve saklanmas
Bitkisel ve hayvansal sv ve kat yalarn imalat
St ve st rnleri imalat
tlm tahl rnleri, niasta ve niastal rnlerin imalat
Frn ve unlu mamuller imalat
ecek imalat
Ttn ve/veya ay rnleri imalat
Ulam Aralar Motorlu kara tatlarnn imalat
Motorlu kara tatlar iin para ve aksesuar imalat
Gemi ve tekne yapm
Demiryolu lokomotifleri ve vagonlarnn imalat
Hava ve uzay aralar ve ilgili makinelerin imalat
Askeri sava aralarnn imalat
Bina Meskenler
Ticari ve Hizmet
Binalar

62

Tablo 2: Asgari personel altyaps

Sektr Uzmanlk
(*)
Uzman Personel
(Adet)
Sertifikal
Personel (Adet)
Toplam
Personel (Adet)
Sanayi Alt Sektr 1 Mhendis (1) Mhendis (3) Mhendis (4)
Alt Sektr 2 Mhendis (2) Mhendis (5) Mhendis (7)
Bina Alt Sektr 1 Mhendis (1)

Mhendis (2) Mhendis (3)
(*): Bu kolondaki alt sektr numaralar Tablo 1in ikinci stununda yer alanlardan, uzman olunan alt
sektr adedini ifade eder.

63

Resm Gazete Tarihi :3 Temmuz 2012 , Say : 28342
ENERJ VERMLL DESTEKLER HAKKINDA TEBL (SIRA NO: 2012/3)
Ama
MADDE 1 (1) Bu Tebli, endstriyel iletmelerin mevcut sistemlerinde verimliliin artrlmasna dair
proje ve uygulamalarnn desteklenmesi ile ilgili usl ve esaslarn belirlenmesini amalar.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Tebli, 27/10/2011 tarihli ve 28097 sayl Resm Gazetede yaymlanan Enerji
Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmeliin 9 uncu maddesinin
altncfkrasnn (a) bendi uyarnca yaplan hesaplamalar neticesinde yllk toplam enerji tketimleri bin Ton
Edeer Petrol vezeri olan, ticaret ve sanayi odas, ticaret odas veya sanayi odasna bal olarak faaliyet
gsteren ve her trl malretimi yapan iletmelere ynelik destek uygulamalar ile ilgili usl ve esaslar kapsar.
(2) Asl faaliyet alan elektrik retimi olan, elektrik retim lisans sahibi tzel kiiler bu Tebliin
kapsamdndadr.
Dayanak
MADDE 3 (1) Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair
Ynetmeliin 4nc maddesinin birinci fkrasnn (ii), (kk) ve (ss) bentlerine, 15 inci maddesinin birinci ve
drdnc fkralarna, 16 ncmaddesinin birinci fkrasnn (a) ve (c) bentleri ile nc fkrasna, 17 nci
maddesinin birinci fkrasnn (a) bendine ikinci fkrasna, 19 uncu maddesinin birinci fkrasna ve
34 nc maddesine dayanarak hazrlanmtr.
Tanmlar
MADDE 4 (1) Bu Tebliin uygulanmasnda;
a) Atk: evre ve ehircilik Bakanl tarafndan yakt olarak kullanlmas uygun grlen
kullanlm lastikler, boya amurlar, solventler, plastikler, atk yalar ve dier atklar,
b) Bakanlk: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanln,
c) Bavuru dosyas: Proje dosyas ile birlikte bavuru yazs ve bu yaznn ekindeki belgelerden oluan ve
Genel Mdrle kapal zarf iinde sunulan dosyay,
) Bileen enerji kazanc (BEK): Proje verimlilik bileeni kapsamna bal olarak, ekipman birim enerji
tasarrufu veya sistem birim enerji tasarrufu ile birim atk enerji geri kazancnn toplamndan elde edilen kWh
d) Bileen elektrik enerjisi kazanc (BEEK): Bileen enerji kazanc ierisindeki kWh cinsinden elektrik
enerjisi kazancn,
e) Bileen yllk iletme sresi (BYS): Endstriyel iletmenin yllk toplam alma sresinden fazla
olmayacakekilde, proje sahibi tarafndan beyan edilen saat cinsinden yllk ortalama alma srelerini,
f) Bileen yllk enerji kazanc: Bileen enerji kazancnn BYS ile arpmndan elde edilen enerji
miktarn,
g) Bileen mali tasarrufu: Bileen yllk enerji kazancnn proje verimlilik bileeninde kullanlan enerjinin
birim fiyat ile arpmndan elde edilen, Trk Liras cinsinden yllk tasarrufu,
) Birim atk enerji geri kazanc: zerinde atk enerji geri kazanm nlemi alnm ekipmann iletme
yknde ve rejim halinde bir saatte rettii kWh cinsinden s enerjisi miktarn,
h) Danmanlk: Projelerin uygun ekilde gerekletirilmesini salamak zere verilen hizmetleri,
) Destek denei (D): Genel Mdrln btesine, proje destekleri ve gnll anlamalar iin
konulan Trk Liras cinsinden denek miktarn,
i) Ekipman: Elektrik motoru, kazan, frn, soutucu, klima, pompa, fan, kompresr, asansr,
bantl tayc, aydnlatma apareyleri ve dier proses veya imalat ekipmanlar gibi yakt, elektrik enerjisi veya
akkan zerinden senerjisi kullanan ve her biri bir proje bileeninin konusunu oluturan cihazlar,
j) Ekipman birim enerji tketimi: Ekipmann iletme yknde ve rejim halinde bir saatte tkettii kWh
k) Ekipman birim enerji tasarrufu: Ekipmann, proje ncesi ve uygulamas sonrasndaki birim enerji
l) Elektrikli ev aleti: Elektrik enerjisi kullanan buzdolab, dondurucu, klima, amar makinas,
kurutmal amar makinas, frn, bulak makinas, termosifon, elektrikli stc, ampul ve floresan, t,
televizyon, bilgisayar, mzik aleti gibi rnleri,
m) Endstriyel iletme: Elektrik retim faaliyeti gsteren lisans sahibi tzel kiiler dndaki yllk toplam
64

n) Enerji verimlilii: Binalarda yaam standard ve hizmet kalitesinin, endstriyel iletmelerde ise retim
azaltlmasn,
o) Enerji verimlilii hizmetleri: Enerji verimliliini artrmak zere enerji yneticisi eitimi, ett ve
) Enerji younluu: Bir birim ekonomik deer retebilmek iin tketilen enerji miktarn,
p) Enerji yneticisi: Kanun kapsamna giren endstriyel iletmelerde veya binalarda enerji ynetimi ile
r) Enerji ynetimi: Enerji kaynaklarnn ve enerjinin verimli kullanlmasn salamak zere yrtlen
s) Enerji ynetim birimi: Enerji ynetimi uygulamalarn gerekletirmek zere enerji yneticisinin
gsteren birimi,
) Ett: Enerji verimliliinin artrlmasna ynelik imkanlarn ortaya karlmas iin yaplan ve bilgi
toplama,lm, deerlendirme ve raporlama aamalarndan oluan; enerji tasarruf potansiyellerini ve bu
Bakanlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul ve esaslara uygun ekilde yaplan almalar,
t) Ett-proje sertifikas: Bina ve/veya sanayi sektrlerinde eitim, ett, danmanlk ve verimlilik
artrc proje hizmetlerini yrtebilmeleri iin Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar tarafndan verilen
belgeyi,
u) Genel Mdr: Yenilenebilir Enerji Genel Mdrn,
) Genel Mdrlk: Yenilenebilir Enerji Genel Mdrln,
v) Geri deme sresi: Proje verimlilik bileeni bedelinin (PVBB) proje mali tasarrufuna blnmesinden
elde edilen ay cinsinden sreyi,
y) Hizmet anlamas: Ett ve danmanlk hizmetlerinin verilmesinde enerji verimlilii
danmanlk irketleri ile endstriyel iletmelerin veya binalarn ynetimleri arasnda yaplan anlamalar,
z) letme yk: Ekipmann kW cinsinden, iletmede kullanlan kapasitesini,
aa) Kamu kesimi: Kamu kurum ve kurulular ile bal ortaklklarn, kamu kurumu niteliindeki meslek
bb) Kanun: 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununu,
cc) Kojenerasyon: Is ve elektrik ve/veya mekanik enerjinin ayn tesiste e zamanl olarak retimini,
) Kurul: Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunu,
dd) Meslek odalar: Trk Mhendis ve Mimar Odalar Birliine bal Elektrik Mhendisleri
Odasn ve/veya Trk Mhendis ve Mimar Odalar Birliine bal Makina Mhendisleri Odasn,
ee) Proje: Enerji verimli ekipman ve sistem kullanm, onarm, yaltm, modifikasyon, rehabilitasyon ve
proses dzenleme gibi yollarla; gereksiz enerji kullanmnn, atk enerjinin, enerji kayp ve
kaaklarnn nlenmesi veya en aza indirilmesi ile birlikte atk enerjinin geri kazanlmas gibi
konulardaki zmleri iine alan ve bu tebli ile belirlenen usul ve esaslara uygun olarak, bileenler baznda
hazrlanan verimlilik artrc projeyi,
ff) Proje bedeli (PB): Projenin hazrlanmasnda ve uygulanmasnda ihtiya duyulan harcamalarn projede
belirtilen, Katma Deer Vergisi hari, Trk Liras cinsinden toplam bedelini,
gg) Proje dosyas: Bu Tebli ile belirlenen usul ve esaslara uygun olarak bileenler baznda hazrlanan ve
desteklenmesi iin Genel Mdrle sunulan dosyay,
) Proje elektrik enerjisi kazanc (PEEK): Proje kapsamndaki proje verimlilik bileenlerinin elektrik
enerjisi kazanlarnn kWh cinsinden toplamn,
hh) Proje elektrik kazanc puan (PEKP): Proje elektrik enerjisi kazancnn proje enerji kazancna
blnmesinden elde edilen deeri,
) Proje enerji kazanc (PEK): Proje kapsamndaki proje verimlilik bileenlerinin enerji kazanlarnn
kWh cinsinden toplamn,
ii) Proje mali tasarrufu: Proje kapsamndaki proje verimlilik bileenlerinin yllk mali tasarruflarnn Trk
Lirascinsinden toplamn,
jj) Proje maliyet etkinlik puan (PMEP): Proje enerji kazancnn proje verimlilik bileeni bedeline
(PVBB) blnmesinden elde edilen deeri,
kk) Proje verimlilik bileeni: Projeyi oluturan her bir ekipman, ayn zelliklerdeki ekipman grubunu
veya sistemi,
ll) Proje verimlilik bileenleri bedeli (PVBB): Proje bedelinden proje yerinden retim bileeni (PYB)
bedelininkarlmasndan elde edilen deeri,
65

mm) Proje yerinde inceleme: Proje kapsamndaki uygulama ncesi ve sonras durumlarn tespiti iin,
Genel Mdrln personeli veya tayin ettii gerek veya tzel kiiler tarafndan Genel Mdrlk tarafndan
tebli olarak yaymlanan usul ve esaslara gre yerinde yaplan incelemeyi,
nn) Proje yerinden retim bileeni (PYB): Endstriyel iletmenin enerji ihtiyacnn bir
blmn karlamak maksadyla endstriyel iletmenin tesislerine en fazla on kilometre mesafe ierisinde
kurulan, yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal elektrik retim sistemlerini veya toplam evrim verimi en az
yzde seksen ve zeri olan kojenerasyon veya mikrokojenerasyon sistemlerini,
oo) Proje yerinden retim bileeni bedeli (PYBB): Proje yerinden retim bileeni bedelini,
) Referans enerji younluu: Endstriyel iletmelerin son be yldaki enerji younluklarnn
ortalamasn,
pp) Sistem: Enerji datm veya kontrolu uygulamalarn,
rr) Sistem birim enerji tasarrufu: Sistemin, proje ncesi ve uygulamas sonrasndaki birim enerji
ss) irket: Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar ile yaptklar yetkilendirme
anlamas erevesinde, enerji verimlilii hizmetlerini yrtmek zere yetki belgesi verilen enerji verimlilii
danmanlk irketlerini,
) TEP: Ton Edeer Petrol,
tt) TSE: Trk Standartlar Enstitsn,
uu) Uygulama raporu: Proje uygulamasnn tamamlanmasndan sonra hazrlanan ve uygulama ncesi ve
sonrasbilgi ve grntleri ihtiva eden raporu,
) Yetki belgesi: Dzenlenen yetkilendirme anlamalar erevesinde, niversitelere ve meslek odalarna
eitim, yetkilendirme ve izleme faaliyetlerini yrtmek zere Kurul onay ile Genel Mdrlk
tarafndan, irketlere ise eitim, ett, danmanlk ve proje hazrlama ve uygulama faaliyetlerini yrtmek zere
Genel Mdrlk, meslek odalar veyaniversiteler tarafndan verilen belgeyi,
vv) Yetkilendirilmi kurumlar: Dzenlenen yetkilendirme anlamas erevesinde eitim, yetkilendirme
odalarn veniversiteleri,
yy) Ynetim: Malik, varsa intifa hakk sahibi veya bunlar adna ynetimden sorumlu olan ynetici kiiyi,
zz) Ynetmelik: Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair
Ynetmelii,
ifade eder.
Projelerin hazrlanmas
MADDE 5 (1) Proje, enerji atklarnn, kayplarn ve verimsizliklerin giderilmesi iin
gerekli nlemlerin uygulanmas amacyla hazrlanr.
(2) Proje kapsamnda; projenin gerekletirilmesini ynlendirecek yeterlilikteki teknik bilgi ve izimler,
projede satn alnacak mallarn teknik zellikleri ve kullanm klavuzlar, tedarik kaynaklarna ilikin bilgiler,
proje bitiminde ortaya konulan yeniliklerin iletme tarafndan en iyi ekilde kullanlmasn kolaylatrabilecek
eitim program ve iletme prosedrleri, bakm/onarm ve yedek para bilgileri, uygulama ncesi ve
sonras lm yntemleri ve lm cihazlar, ekipman garantilerine ilikin bilgiler, proje termin program ve
proje maliyet kalemleri projelerin deerlendirilebilmesini salayacak ekilde yer alr. Bunlardan verilemeyenler
hakknda aklama yaplr.
(3) Proje dosyas Ek-1de, proje ise Ek-2de yer alan formata uygun olarak hazrlanr ve sunulur. Ek-2de
yer alan formlar Genel Mdrln internet sayfas zerinden doldurulduktan ve Genel Mdrln veri
tabanna kaydedildikten sonra yazl kts alnr ve proje dosyas kapsamnda sunulur. Proje dosyasnn her bir
sayfasnda endstriyel iletmenin ve projeyi hazrlayan irketin kaesi ve yneticilerinin imzas yer alr.
Bavuru
MADDE 6 (1) Endstriyel iletmeler, 5 inci maddede tanmlanan usul ve esaslara uygun
olarak, irketlere hazrlattklar projelerini her yl Ocak ay iinde Genel Mdrle sunar.
a) Bavuru yazsnda yer almas istenen hususlar ve bu yaz ekinde istenen belgeler unlardr:
1) Bavuru yazsnda yer almas istenen hususlar:
i) letmenin ve sahibinin veya yneticisinin kimlik ve adres bilgileri, iletmenin faaliyet konular,
ii) Bavuru tarihinden nceki yln ortalamas itibariyle iletmenin yllk toplam enerji tketimi,
iii) Projenin teknik ve mali bilgilerini iine alan ksa zeti.
(2) Herhangi bir endstriyel iletmesi iin yl ierisinde enerji younluunu ortalama olarak en az
yzde on orannda azaltmay taahht ederek gnll anlama yapmak isteyen tzel kiiler, Ek-5te yer alan ve
Genel Mdrln internet sayfasnda yaynlanan bavuru formu ile birlikte her yl Ekim aynda Genel
Mdrle bavurur.
66

(3) Bavuru yazs ekinde istenen belgeler;
a) Ticaret odas ve/veya sanayi odasna bal olduunu gsteren belgeler,
b) letmenin Kanun kapsamndaki enerji yneticisi grevlendirilmesi veya enerji ynetim birimi
kurulmas ve Genel Mdrle yllk bildirimde bulunulmas ile ilgili ykmllklerini bavuru tarihi itibariyle
yerine getirmiolduunu gsteren belgeler,
c) Desteklere ilikin yrrlkteki mevzuatn, szleme dneminde Bakanlk tarafndan yrrle
konulacak mevzuatn veya yaplacak mevzuat deiikliinin kabul edildiini beyan eden taahhtname.
(4) En az otuz takvim gn ncesinden Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan edilmek
suretiyle, birinci ve ikinci fkrada belirtilen bavuru dnemlerinde bavuru alnmayabilecei gibi bavuru
dnemi ertelenebilir, uzatlabilir veya farkl dnemlerde ilave bavurular alnabilir.
nceleme ve deerlendirme
MADDE 7 (1) Bavuru dosyalarnn incelenmesi neticesinde aadaki artlar salamad grlen
tzel kiilerin ve/veya endstriyel iletmelerin bavurularnn deerlendirmeye alnmayaca, bavuru tarihini
takip eden otuz takvim gn iinde bavuru sahibine yazl olarak bildirilir.
a) Bavuru tarihi itibariyle, endstriyel iletmenin Genel Mdrln veri tabannda kaytl olunmas,
b) Ynetmeliin 9 uncu maddesinin birinci fkras ile 32 nci maddesinin birinci fkras kapsamnda
belirtilen ykmllklerin yerine getirilmi olmas,
c) TS EN ISO 50001 Enerji Ynetim Sistemi-Kullanm Klavuzu ve artlar Standard belgesine sahip
olunmas.
(2) n incelemede, projenin 5 inci maddede tanmlanan usul ve esaslara uygun ekilde hazrlanmadnn
tespit edilmesi halinde, projenin sz konusu madde hkmlerine uygun hale getirilmesi iin tespit edilen
eksiklikler Genel Mdrlk tarafndan ilgili endstriyel iletmeye yazl olarak bildirilir ve en fazla otuz takvim
gn iinde sz konusu eksikliklerin giderilmesi istenir.
(3) Gnll anlama yaplan bavurular kapsamnda, Ek-5te yer alan bavuru formunda istenen
bilgilerden deerlendirme komisyonu tarafndan eksik olduu tespit edilenler, bavuru dneminin bitimini takip
eden on i gniinde Genel Mdrlk tarafndan yazl olarak ilgili tzel kiiye bildirilir ve en fazla otuz
takvim gn iinde sz konusu eksikliklerin giderilmesi istenir.
(4) Aadaki durumlarda bavurular deerlendirmeye alnmaz.
a) kinci fkrada belirtilen eksikliklerin sresi iinde giderilmemesi,
b) Genel Mdrlk ile daha nce yapt gnll anlama kapsamnda taahhtlerin yerine
getirilmi olmasna ramen, daha sonraki yllarda daha nce gnll anlama yaplan endstriyel iletmede
enerji younluunun artmolmas,
c) Mcbir sebep hallerinin olumas dnda, Genel Mdrlk ile yaplan gnll anlama kapsamnda
taahhtlerin yerine getirilmemi olmas.
(5) Drdnc fkrann (a) bendi kapsamndaki kusurdan dolay deerlendirmeye alnmama yaplan
bavuru dnemi ile, (c) bendi kapsamndaki kusurdan dolay deerlendirmeye alnmama be yl sre ile
snrldr. (b) bendi kapsamndaki kusurdan dolay deerlendirmeye alnmama ise sresizdir.
(6) Projeler, her yl Ocak aynda Genel Mdr onay ile kurulan ve en az be kiiden oluan bir komisyon
tarafndan aadaki tanmlanan usul ve esaslar erevesinde deerlendirilir.
a) Projede yer alan lm metotlar, lm aletleri, hesap metotlar, formlleri, hesaplarda lm
sonulardnda kullanlan verileri 5 inci madde hkmlerine uygun olan proje bileenleri komisyon tarafndan
belirlenir. Bunlar dndaki proje bileenleri deerlendirmeye alnmaz.
b) Komisyonun uygun bulduu proje bileenleri zerinde yerinde inceleme yaplr. Yerinde yaplan
inceleme kapsamnda, projede belirtilen ekipman veya sistemlerden mevcut olmayanlar inceleme raporunda
belirtilir ve bunlara ilikin proje bileenleri de deerlendirmeye alnmaz.
c) Yerinde inceleme raporu kapsamnda yerinde yaplan lm sonular projedeki deerlerinden
farkl olan proje bileenleri bavuru sahibine yazl olarak bildirilir. Yerinde lm sonularn, bu bildirim
tarihinden itibaren on ign iinde projesine yanstan bavuru sahibinin bu bildirim kapsamndaki proje
bileenleri deerlendirmeye dahil edilir.
) Komisyon, deerlendirmeye alnan proje bileenleri kapsamnda aadaki almalar yaparak, Genel
Mdrn onayna sunulmak zere, bavuru ve deerlendirme srelerindeki gelimeleri de iine alan bir rapor
hazrlar.
1) Proje maliyet etkinlik puann (PMEP), proje elektrik kazanc puann (PEKP) ve proje geri deme
sresini hesaplar. Proforma fatura bilgilerine gre, Katma Deer Vergisi hari, toplam bedeli en fazla bir milyon
Trk Liras ve geri deme sresi be yldan az olan projeleri aday projeler olarak belirler.
2) Aday projeleri aadaki forml ile hesaplanan toplam puanlarna gre en yksek puanldan balayarak
sralamak suretiyle desteklenebilecek projeleri belirler.
67

P = 0,6 x MEP + 0,4 x EP
P: Toplam puan
MEP: 100 puan zerinden, en yksek proje maliyet etkinlik puanna (PMEP) gre normalize
edilmi puan,
EP: 100 puan zerinden, en yksek proje elektrik kazanc puanna (PEKP) gre normalize edilmi puan.
3) Projelere salanabilecek destek miktarn aadaki formle gre belirler:
D = 0,3 x DP x [PVBB + PYBB]
D: Destek miktar (Trk Liras)
DP: Projenin toplam puan (P), aday projelerin toplam puanlarnn ortalamasna (POR) eit veya bundan
fazla olan projede 1,0 ve dierlerinde ise (P/POR) kabul edilir.
Proje bedelinin en fazla yzde ellisini oluturan proje yerinden retim bileeni bedeline enerji depolama
sistemi bedeli ve endstriyel iletme ile elektrik retim tesisi arasndaki iletim hatt yatrmnn endstriyel
iletme tarafndan yaplmas halinde bu hattn yatrm bedeli dahil edilmez. Bu bedeller destek
kapsam dndadr. Bir baka tzel kiilie ortak olmak suretiyle, ortaklaa kurulan elektrik retim tesisleri
veya destekten yararlanacak endstriyel iletmenin sahip olduu veya olaca elektrik retim tesisleri iin
yaplan yatrmn endstriyel iletme payna den ksmnn proje bedelinin en fazla yzde ellisine karlk gelen
ksm destek kapsamna dahildir ve PYBB olarak kabul edilir. PYB kapsamnda kurulacak tesisin
endstriyel iletmeye olan uzakl ku uuu on kilometreden fazla olan tesisler desteklenmez.
d) Desteklenmek zere Kurul onayna sunulacak projeler Genel Mdr onay ile belirlenir.
(7) Gnll anlama bavurular aadaki ekilde deerlendirilir.
a) Genel Mdrlk bavurular deerlendirmek zere, Genel Mdrln en az personelinden oluan
gnllanlama deerlendirme komisyonu kurar.
b) Gnll anlama bavurusunda bulunan tzel kiilerin bavuru tarihinden nceki yllara ait enerji
younluklar aadaki forml kullanlarak hesaplanr.
Enerji younluu = E/D
E = TEP cinsinden iletmenin yllk toplam enerji tketimi
D = (1/ FE) x (Pi x Fi)
c) Gnll anlama deerlendirme komisyonu, anlama yapmaya deer olan bavurular referans enerji
younluu deerinin ve taahht edilen enerji younluu azaltma orannn yksek olmas kriterlerini dikkate
alarak, aadaki forml ile hesaplanan toplam puanlarna gre en yksek puandan balamak suretiyle sralar.
P = 0,6 x REY + 0,4 x EYA
P: Toplam puan
REY: 100 puan zerinden, en yksek deerine gre normalize edilmi referans enerji younluu puan,
EYA: 100 puan zerinden, en yksek deerine gre normalize edilmi, taahht edilen enerji younluu
azaltma oran puan,
d) Gnll anlama yaplmak zere Kurul onayna sunulacak olan endstriyel iletmeler Genel Mdr
onay ile belirlenir.
Desteklenecek projelerin ve gnll anlama yaplacak endstriyel iletmelerin belirlenmesi,
sonularn duyurulmas ve szleme yaplmas
MADDE 8 (1) Genel Mdr onay ile desteklenmesi uygun grlen projeler ve/veya gnll anlama
yaplmas uygun grlen endstriyel iletmeler Kurul onayna sunulur.
(2) Gnll anlama yaplacak tzel kiiler ve/veya endstriyel iletmeler 7 nci maddenin yedinci
fkrasnda belirtilen usul ve esaslara gre yaplan hesaplamalar neticesinde, toplam puanlarna gre yaplan
sralamaya gre en yksek puandan balamak suretiyle Kurul karar ile belirlenir.
(3) Kurulda desteklenmesi ve/veya gnll anlama yaplmas karar verilenler, Kurulun onay tarihinden
itibaren be i gn iinde bavuru sahibine yazl olarak bildirilir ve Genel Mdrln internet
sayfas zerinden ilan edilir. Genel Mdrln yazl bildirimini takip eden yedinci takvim gn tebli tarihi
olarak kabul edilir.
(4) Bavuru sahipleri tebli tarihinden itibaren en ge on i gn iinde Genel Mdrle szleme
yapmakzere bavurur. Sresi iinde yaplmayan bavurular kabul edilmez.
(5) Gnll anlama uygulamalar kapsamndaki szlemeler, Genel Mdrlk ile endstriyel iletmenin
bnyesinde bulunduu tzel kiiler arasnda, projeler ile ilgili szlemeler ise Genel Mdrlk ile ilgili
endstriyel iletme ynetimi arasnda imzalanr. Gnll anlama uygulamalar kapsamnda tzel kiinin ilgili
68

endstriyel iletme ynetimini szleme imzalamak zere yetkili klmas halinde, sz konusu szleme Genel
Mdrlk ile ilgili endstriyel iletme ynetimi arasnda imzalanabilir. Ancak, bu durum tzel kiinin
sorumluluunu ortadan kaldrmaz.
(6) Bir olayn mcbir sebep hali saylabilmesi iin olaydan etkilenen tarafn gerekli zen ve dikkati
gstermi ve tm nlemleri alm olmasna karn nlenemeyecek, kanlamayacak veya giderilemeyecek
olmas ve bu durumun etkilenen tarafn ykmllklerini yerine getirmesini engellemesi gerekir. Aada
belirtilen haller mcbir sebepler olarak kabul edilir:
a) Doal afetler ve salgn hastalklar,
b) Sava, nkleer ve kimyasal serpintiler, seferberlik halleri, halk ayaklanmalar, saldr, terr hareketleri
ve sabotajlar,
c) Grev, lokavt veya dier memur ve ii hareketleri,
) Genel ekonomik kriz,
d) Taraflarn rzas ile belirlenen ve szlemelerde belirtilen dier veya zel mcbir sebep halleri,
e) Taraflarn rzas ile belirlenecek zel mcbir sebebler.
(7) Endstriyel iletmelerin projelerinin desteklenmesi ile ilgili szleme taslaklar Ek-3te de ve
gnllanlama ile ilgili szleme taslaklar ise Ek-6da yer alan formatlara gre Genel Mdrlk tarafndan
hazrlanr.
Gnll anlamalar kapsamnda enerji younluklarnn izlenmesi
MADDE 9 (1) Enerji younluklarn gnll anlamalarla drmek isteyen tzel kiilerle yaplan
szlemenin yrrlk tarihi, bavuruyu takip eden mali yln ba olan Ocak aynn birinci gn olarak kabul
edilir ve gnll anlama kapsamndaki taahhtlerin yerine getirilmesi bu tarihten itibaren izlenir.
(2) Genel Mdrlk gnll anlamaya konu olan endstriyel iletmenin enerji younluunu her yl Mart
aysonuna kadar ilgili tzel kii tarafndan salanan bilgiler erevesinde izler. Genel Mdrlk,
gnll anlamaya taraf olanlardan bnyesinde birden fazla endstriyel iletme bulunanlarn gnll anlama
yapmadklar endstriyel iletmelerindeki enerji younluu deiimlerini de izler. Gnll anlamaya taraf olan
tzel kiiler inceleme ve izleme iin Genel Mdrln ihtiya duyaca bilgileri vermekle ve gerektiinde
yerinde yapaca incelemeler iin gerekliartlar salamakla ykmldr. Genel Mdrlk ve onun adna
hareket eden grevlileri bu bilgileri gizli tutmakla ykmldr.
Proje desteklerinin uygulanmas
MADDE 10 (1) Szleme yaplan projelere ilikin desteklerin uygulanmasnda aadaki usul ve
a) Szleme tarihinden itibaren iki yl iinde szleme kapsamndaki projeyi uyguladn Genel
Mdrle yazl olarak bildiren endstriyel iletmede, bildirim tarihini takip eden altm i gn iinde, 12 nci
maddede belirtilen usul ve esaslar erevesinde, endstriyel iletme ve Genel Mdrlk veya Genel Mdrlk
adna yetkilendirilmi tzel kiilerin temsilcilerinin katlm ile yerinde inceleme yaplr. Sz konusu yerinde
inceleme kapsamnda her bir bileen iin uygulamann projesine uygunluu kontrol edilir. Genel olarak
projesine uygun yapld grlen bileenler iin projede ngrlen tasarruflarn salanp salanmadnn
belirlenmesine ynelik olarak, projede tanmlanan lmler yaplr.
b) Uygulama ile ilgili bilgileri, yeminli mali mavir tarafndan onaylanm faturalar, yerinde
yaplan lm ve hesaplamalar iine alan uygulama raporu proje sahibi endstriyel iletme tarafndan hazrlanr
ve Genel Mdrle sunulur.
c) Uygulama raporu Genel Mdrlk tarafndan incelenir. Uygulama raporunda yer alan hesaplamalarda
herhangi bir uygunsuzluk tespit edilmesi halinde, bu uygunsuzluklar proje sahibi endstriyel iletmeye
yazl olarak bildirilir. Uygunsuzluklar bildirim tarihini takip eden on takvim gn iinde giderilir.
) Uygulama raporu kapsamnda, uygulamalarn projede belirtilenlerden farkl yaplmasndan dolay,
uygulama sonundaki bileen enerji kazancnn projedeki miktarnn altnda gerekletii tespit edilen proje
bileenleri desteklenmez. Bu durumda uygulanacak destek miktar; kabul edilmeyen proje bileeninin Kurul
onay alan projede yer alan bedelinin proje bedelinden (PB) karlmas ile 7 nci maddenin altnc fkrasnn ()
bendindeki formle gre komisyon tarafndan yeniden yaplan hesaplamalara gre belirlenir. Destek miktarnn
belirlenmesine ilikin hesaplamalarda bavurularn deerlendirilmesi aamasnda belirlenen DP deeri aynen
kullanlr.
d) Komisyon, desteklemeden kartlan ve desteklenecek proje bileenlerini, hesab ile birlikte projelere
uygulanacak destek miktarlarn belirten, bavuru dosyasn ve yerinde inceleme raporunu ekine alan bir rapor
hazrlar. Bu rapor, uygulamann tamamlandnn Genel Mdrle bildirildii tarihten itibaren krk
be i gn iinde Genel Mdre sunulur. Genel Mdr bu raporu mteakip ilk toplantsnda Kurulun bilgisine
sunar.
69

e) Cari yl iinde yaplacak destek demelerinde nceki yllarda tamamlanan projelerin destek
bedelleri ncelikledenir. Mevcut denein yetersiz olmas halinde, mevcut denein projelere uygulanacak
toplam destek miktarna orannispetinde deme yaplr. Bu ekilde yaplan demelere ilikin herhangi bir hak ve
faiz talebinde bulunulamaz.
f) Yerinde inceleme iin gerekli koullar salamayan veya uygulama raporu ile ilgili olarak (c) bendi
kapsamnda Genel Mdrlk tarafndan bildirilen uygunsuzluklar gidermeyen endstriyel iletmeye
destek demesi yaplmaz.
(2) Genel Mdrle desteklenmesi iin sunulan projelerin hazrlanmas ile ilgili hizmet bedellerinin Ek-
2de yer alan proje bileenleri icmal tablosunda proje hazrlama bedeli olarak gsterilebilmesi iin, hizmetin
bavuru sahibi endstriyel iletmenin faaliyette bulunduu alt sektr iin B snf yetki belgesi olan irketten
alnmas arttr. Buekilde alnmayan hizmet bedeli Ek-2de yer alan proje bileenleri icmal tablosunda proje
hazrlama bedeli olarak belirtilmi olsa bile, Genel Mdrlk tarafndan yaplan deerlendirmelerde yok
hkmnde saylr ve proje bedelinden dlr.
(3) Uygulanacak destek miktarnn hesaplanmasnda yeminli mali mavir tarafndan onaylanm fatura
bilgileri esas alnr. Gerekleen proje bedeli hi bir surette bir milyon Trk Lirasn aamaz.
Gnll anlama desteklerinin uygulanmas
MADDE 11 (1) Gnll anlama yapan tzel kiilerin endstriyel iletme iinde tkettikleri enerjiden;
atklar modern yakma teknikleri ile s ve/veya elektrik enerjisine dntren tesislerinde, toplam evrim verimi
yzde seksen ve zeri olan ve yurt iinde imal edilen kojenerasyon tesislerinde veya hidrolik, rzgar, jeotermal,
gne veya biyoktle kaynaklarn kullanarak rettikleri enerji, bu tesislerin anlama dnemi iinde iletmeye
alnmas halinde, bir defaya mahsus olmak zere enerji younluu hesabnda endstriyel iletmenin yllk
toplam enerji tketimi miktarndan dlr. Toplam maliyetinin yzde yetmiden fazlasn oluturan
ksmlarnn yurt iinde yaplan imalatlarla karland yeminli mali mavir tarafndan onaylanm belgelerle
ortaya konulan kojenerasyon tesisleri, yurt iinde imal edilmi saylr.
(2) Gnll anlama bavurusunda bulunan tzel kiilerin anlama dnemi boyunca enerji
younluklaraadaki forml kullanlarak hesaplanr.
E = Et Eyk
Et = TEP cinsinden iletmenin yllk toplam enerji tketimi
Eyk = Birinci fkra kapsamnda TEP cinsinden yl ierisinde retilen enerji
D = (1/ FE) x (Pi x Fi)
D = 2000 yl fiyatlar ile bin (1000) Trk Liras cinsinden, yllk mal retiminin ekonomik deeri
(3) Enerji younluundaki azalma orannn hesaplanmasnda referans enerji younluuna gre her yl
gerekleen farklarn aritmetik ortalamas esas alnr. Bununla birlikte, anlamann bittii yla ait enerji
younluu deerinin taahht edilen enerji younluu azaltma oranndan az olmamak zere, referans enerji
younluundan dk olmas arttr.
(4) Genel Mdrlk ile gnll anlama yapan ve taahhdn yerine getiren tzel kiilerin ilgili
endstriyel iletmesinin anlamann yapld yla ait enerji giderinin yzde yirmisi, Genel
Mdrlk deneklerinin yeterli olmasdurumunda ve ikiyzbin Trk Lirasn gememek kaydyla Genel
Mdrlk btesinden karlanr.
(5) Uygulanacak destein deme plan gnll anlama dnemi sonunda Genel Mdrlk denekleri ile
snrlkalmak kaydyla Genel Mdrlk tarafndan belirlenir. Gemi yldan kalan
desteklerin denmesine ncelik verilmek suretiyle, cari yla ait toplam kullanlabilir denein o yla ait toplam
destek miktarna oran nispetinde deme yaplr. Bu ekilde yaplacak demeler ve demelerdeki gecikmeler
iin herhangi bir hak veya faiz talebinde bulunulamaz.
(6) demenin yaplmasnda anlamann yapld yla ait ve yeminli mali mavir, defterdarlk, vergi
mdrlgibi kurum veya kurulular tarafndan onaylanm olan enerji giderlerine ait faturalar ve deme
belgeleri esas alnr.
(7) Gnll anlama yaplan endstriyel iletmeler ile enerji younluklarn azaltan ve artran endstriyel
iletmelere ilikin bilgiler Genel Mdrln internet sayfas zerinden yaynlanr.
Projelerin yerinde incelenmesi
MADDE 12 (1) Bavuru sahiplerinin bavurusu ile ilgili olarak; proje kapsamndaki uygulama ncesi
ve sonras durumlarn tespiti iin Genel Mdrln personeli veya tayin ettii gerek veya tzel kiiler
tarafndan yaplan yerinde inceleme almalar aadaki usl ve esaslara gre yrtlr:
70

a) Uygulama ncesi yerinde inceleme esaslar unlardr:
1) Uygulama ncesi yerinde inceleme almalar, 7 nci maddenin altnc fkrasna gre
yaplan almalar kapsamnda komisyon tarafndan uygun bulunan proje bileenleri zerinde yaplr.
2) ncelenen projenin proje bileenlerinde yer alan ara veya sistemlerin iletmede mevcudiyeti kontrol
edilir ve fotoraflar ile tespit edilir.
3) Gerektiinde proje bileenlerinin birim enerji tketimleri llr. Bu lmlerde, projesinde kabul
edilmiolan lm metodu ve kalibre edilmi lm aletleri kullanlr.
b) Uygulama sonras yerinde inceleme esaslar unlardr:
1) Uygulama sonras yerinde inceleme almalar, 10 uncu maddenin birinci fkrasnn (a) bendine gre
destek szlemesi tarihinden itibaren iki yl ierisinde projeyi uyguladn Genel Mdrle yazl olarak
bildiren projeler iin yaplr.
2) Her bir proje bileenindeki uygulamalarn projede belirtilenlerden farkl olup olmadklar kontrol edilir
ve fotoraflar ile tespit edilir.
3) Gerektiinde proje bileenlerinin birim enerji tketimleri ve/veya birim enerji kazanlar llr.
Bulmlerde, projesinde kabul edilmi olan lm metodu ve kalibre edilmi lm aletleri kullanlr.
Sreler
MADDE 13 (1) Sreler, taraflara tebli tarihini izleyen gnden itibaren ilemeye balar.
(2) Sreler gn olarak belirlenmi ise tebli edildii gn hesaba katlmaz ve sre son gnn alma saati
bitiminde biter.
(3) Sre; hafta, ay veya yl olarak belirlenmi ise balad gne son hafta, ay veya yl iindeki karlk
gelen gnn alma saati bitiminde biter. Srenin bittii ayda, balad gne karlk gelen bir gn yoksa, sre
bu ayn son gn alma saati bitiminde biter.
(4) Resm tatil gnleri, sreye dhildir. Srenin son gnnn resm tatil gnne rastlamas hlinde, sre
tatili takip eden ilk i gn alma saati bitiminde biter.
lk bavurular
GEC MADDE 1 (1) 6 nc maddenin birinci fkras uyarnca, Bu Tebliin yrrle girdii
ay mteakipnc ayn birinci gn alma saati balangcndan, son gn alma saati bitimine kadar olan
sre, ilk bavuru dnemi olarak kabul edilir.
TS EN ISO 50001 Enerji Ynetim Sistemi-Kullanm Klavuzu ve artlar Standard
GEC MADDE 2 (1) 7 nci maddenin birinci fkrasnn (c) bendinde yer alan TS EN ISO 50001
Enerji Ynetim Sistemi-Kullanm Klavuzu ve artlar Standard belgesine sahip olma art 1/1/2014 tarihine
kadar aranmaz.
Devam eden destek uygulamalar
GEC MADDE 3 (1) Bu Tebliin yrrle girdii tarihten nce, proje destekleri ve
gnll anlama uygulamalarna ilikin imzalanan szleme ve anlamalar, srelerinin bitimine kadar aynen
geerlidir. Bunlara ilikin destek demeleri ve uygulamalar szlemenin veya anlamann imzaland tarihte
yrrlkte olan mevzuata gre yaplr.
Yrrlk
MADDE 14 (1) Bu Tebli yaym tarihinde yrrle girer.
Yrtme
MADDE 15 (1) Bu Tebli hkmlerini Bakan yrtr.

71

Resm Gazete Tarihi: 5 Temmuz 2012 , Says : 28364
ENERJ VERMLL HZMETLERN YRTECEK KURUM VE KURULULARA YETK
BELGES VERLMES HAKKINDA TEBL (SIRA NO: 2012/4)
Ama ve kapsam
MADDE 1 (1) Bu Tebli, enerji verimlilii ile ilgili eitim, ett, proje ve danmanlk hizmetlerinin
yrtlmesi amacyla, niversitelerin, makina mhendisleri odasnn, elektrik mhendisleri odasnn ve enerji
verimlilii danmanlk irketlerinin yetkilendirilmesinde uygulanacak usul ve esaslar kapsar.
Dayanak
Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmeliin 5 inci, 6 nc ve 34 nc
maddelerine dayanlarak hazrlanmtr.
b) Bina: Konut, hizmet ve ticari amal kullanma yarayan yap veya yap topluluunu,
c) Bina sahibi: Bina zerinde mlkiyet hakkna sahip binann maliki, varsa intifa hakk sahibi, ikisi de
yoksa binaya malik gibi tasarruf eden gerek veya tzel kiiyi,
) Bina ynetimi: Binann iletmesinden ve/veya ynetiminden sorumlu gerek veya tzel kiiyi,
d) Danmanlk: Projelerin uygun ekilde gerekletirilmesini salamak zere verilen hizmetleri,
e) Ders saati: Krk dakikalk sreyi,
f) Endstriyel iletme: Elektrik retim faaliyeti gsteren lisans sahibi tzel kiiler dndaki yllk toplam
enerji tketimleri bin Ton Edeer Petrol ve zeri olan ticaret ve sanayi odas, ticaret odas veya sanayi odasna
bal olarak faaliyet gsteren ve her trl mal retimi yapan iletmeleri,
g) Enerji verimlilii: Binalarda yaam standard ve hizmet kalitesinin, endstriyel iletmelerde ise retim
azaltlmasn,
h) Enerji younluu: Bir birim ekonomik deer retebilmek iin tketilen enerji miktarn,
) Enerji yneticisi: Kanun kapsamna giren endstriyel iletmelerde veya binalarda enerji ynetimi ile
i) Enerji yneticisi sertifikas: Enerji ynetimi faaliyetlerinin yerine getirilmesini temin etmek zere
grevlendirilen kiilerin sahip olmalar gereken ve Bakanlk tarafndan yrrle konulan Tebli hkmlerine
gre verilen belgeyi,
j) Enerji ynetimi: Enerji kaynaklarnn ve enerjinin verimli kullanlmasn salamak zere yrtlen
k) Enerji ynetim birimi: Enerji ynetimi uygulamalarn gerekletirmek zere enerji yneticisinin
gsteren birimi,
l) Ett: Enerji verimliliinin artrlmasna ynelik imkanlarn ortaya karlmas iin yaplan ve bilgi
Bakanlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul ve esaslara uygun ekilde yaplan almalar,
m) Ett-proje sertifikas: Bina ve/veya sanayi sektrlerinde eitim, ett, danmanlk, ve verimlilik artrc
belgeyi,
n) Genel Mdr: Yenilenebilir Enerji Genel Mdrn,
o) Genel Mdrlk: Yenilenebilir Enerji Genel Mdrln,
) Hizmet anlamas: Ett ve danmanlk hizmetlerinin verilmesinde enerji verimlilii danmanlk
p) Kamu kesimi: Kamu kurum ve kurulular ile bal ortaklklarn, kamu kurumu niteliindeki meslek
r) Kanun: 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununu,
s) Kurul: Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunu,
72

) Meslek odalar: Trk Mhendis ve Mimar Odalar Birliine bal Elektrik Mhendisleri Odasn
t) Proje: Enerji verimli ekipman ve sistem kullanm, onarm, yaltm, modifikasyon, rehabilitasyon ve
alan ve 3/7/2012 tarihli ve 28342 sayl Resm Gazetede yaymlanan 2012/3 sra numaral Enerji Verimlilii
Destekleri Hakknda Tebli ile belirlenen usul ve esaslara uygun olarak, bileenler baznda hazrlanan verimlilik
artrc projeyi,
u) Proje yerinde inceleme: Proje kapsamndaki uygulama ncesi ve sonras durumlarn tespiti iin, Genel
Mdrln personeli veya tayin ettii gerek veya tzel kiiler tarafndan Bakanlk tarafndan tebli olarak
yaymlanan usul ve esaslara gre yerinde yaplan incelemeyi,
) irket: Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar ile yaptklar yetkilendirme anlamas
irketlerini,
v) TEP: Ton Edeer Petrol,
y) Toplam inaat alan: Avlular, klklar, her nevi hava bacalar, saaklar ve stma veya soutma
zere, binann ina edilen btn kat alanlarn ve kapal alanlarnn metrekare cinsinden toplamn,
z) TSE: Trk Standartlar Enstitsn,
aa) Uygulama anlamas: Ett almalar ile belirlenen nlemlerin uygulanmasn gerekletirmek
amacyla, proje uygulamasnn enerji tasarruf miktar garanti edilmek suretiyle gerekletirilmesi iin irketler
ile endstriyel iletmelerin veya binalarn ynetimleri arasnda yaplan anlamay,
bb) Uygulamal eitim: Ynetmelik hkmlerine uygun olarak; teorik n bilgi, hesaplama uygulamalar
ve iletme koullarnda deney, lm ve benzeri pratik almalar ierecek ekilde Ek-2de tanmlanan
niteliklere sahip laboratuvar ortamnda verilen enerji yneticisi ve ett-proje eitimlerini,
cc) Yetki belgesi: Dzenlenen yetkilendirme anlamalar erevesinde, niversitelere ve meslek odalarna
irketlere ise eitim, ett, danmanlk ve proje hazrlama ve uygulama faaliyetlerini yrtmek zere Genel
Mdrlk, meslek odalar veya niversiteler tarafndan verilen belgeyi,
) Yetkilendirilmi kurumlar: Dzenlenen yetkilendirme anlamas erevesinde eitim, yetkilendirme
dd) Ynetim: Malik, varsa intifa hakk sahibi veya bunlar adna ynetimden sorumlu olan ynetici kiiyi,
ee) Ynetmelik: 27/10/2011 tarihli ve 28097 sayl Resm Gazetede yaymlanan Enerji Kaynaklarnn ve
Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmelii,
ifade eder.
niversitelerin ve meslek odalarnn yetkilendirilmesi
MADDE 4 (1) niversitelere ve meslek odalarna uygulamal eitim yapabilmeleri ve irketleri
yetkilendirebilmeleri iin Kurul onay ile Genel Mdrlk tarafndan yetki belgesi verilir.
(2) niversiteler ve meslek odalar yetki belgesi alabilmek iin, her yl Nisan ve Ekim aylarnda Genel
Mdrle aadaki belgelerle birlikte bavurur.
a) Eitimlerin, Ynetmelik ve Bakanlk tarafndan yrrle konulan dzenlemeler erevesinde
yrtleceine dair taahhtlerini ieren, Ek-1de yer alan bavuru yazs,
b) Eitimlerde uygulanacak mfredat, program ve kullanaca dokmanlarn birer sureti,
c) Eitimlerde kullanaca kapal alan, tefri, ara, gere ve yetki sresi boyunca mlkiyetindeki veya
anlamal olarak kullanlabilecek laboratuvar imkanlarnn Ek-2de yer alan hkmleri karladn gsteren
belgeler,
) Yetki belgesi verdikleri irketler tarafndan dzenlenen enerji yneticisi eitimlerinin uygulama ksm
iinlaboratuvar destei salayacaklarna dair taahhtname,
d) Ett-proje sertifikasna sahip en az drt kiinin, T.C. kimlik numaralar, eitim durumlarn gsteren
belgeler; zgemi bilgileri ve eitimlerin yaplaca il snrlar iinde, tam zamanl, kadrolu ve cretli olarak
altrldn gsteren, Sosyal Gvenlik Kurumu l Mdrlnce onaylanm belgeler,
e) Eitimlerde eitici olacak kiilerin T.C. kimlik numaralar, eitim durumlarn gsteren belgeler,
mesleki deneyimlerini gsteren altklar iyerlerinden veya i sahiplerinden alnm belgeler, zgemi
bilgileri, Ek-3te yer alan formata uygun olarak dzenlenmi taahhtnameleri ve eitici formlar,
(3) kinci fkrada saylan belgeleri, yerinde yaplan incelemeler neticesinde uygun olduu Genel
Mdrlk tarafndan tespit edilen niversiteye veya ilgili meslek odasna yetki belgesi verilmesi, bavuruyu
73

takip eden ilk toplantsnda Genel Mdrlk tarafndan Kurula teklif edilir. Yetki belgesi verilmesine veya
verilmemesine ilikin nihai Kurul karar, bavuru tarihinden itibaren en ge ikinci Kurul toplantsnda alnr.
Kurul kararlar Kurul toplantsndan itibaren onbe gn iinde Genel Mdrlk tarafndan bavuru sahibine
bildirilir.
(4) Genel Mdrlk ile Kurul tarafndan yetki belgesi verilmesi uygun grlen niversite veya meslek
odas arasnda Ek-4te yer alan yetkilendirme szlemesi imzalanr. Bu anlamann imzalanmasn mteakip
ilgili niversiteye veya meslek odasna Ek-5te yer alan formatta yetki belgesi verilir.
niversitelerin ve meslek odalarnn faaliyetlerinin izlenmesi ve denetimi
MADDE 5 (1) Yetkilendirilmi kurumlar, Ek-6da yer alan formata uygun ekilde yllk faaliyet raporu
hazrlar ve her yl en ge Mart ay sonuna kadar Genel Mdrle gnderir. Yetkilendirilmi kurumlara irketler
tarafndan sunulan faaliyet raporlarnn ekinde yer alan ett raporlarnn ve projelerin birer sureti bu raporun
ayrlmaz bir paras ve ekidir.
(2) Yetkilendirilmi kurumlar tarafndan dzenlenen eitimlere katlanlardan, yetkilendirdii irketlerden,
yetkilendirdii irketlerin hizmet verdii gerek veya tzel kiilerden Genel Mdrle iletilen ikayetler ve
eitimler srasnda kursiyerler tarafndan doldurulan deerlendirme formlar Genel Mdrlk tarafndan
incelenir.
(3) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlarn yetki belgesi kapsamndaki faaliyetlerini, birinci ve
ikinci fkra kapsamndaki belgelerin yansra ihtiya duymas halinde yerinde yapaca incelemelerle izler ve
denetler.
niversitelerin ve meslek odalarnn yetki belgelerinin iptal edilmesi ve yenilenmesi
MADDE 6 (1) Ynetmelik ve bu Tebli hkmlerine aykrlk tespit edilmesi halinde yetkilendirilmi
kurum Genel Mdrlk tarafndan yazl olarak ihtar edilir. Yetki dnemi boyunca ayn konuda kez yazl
olarak ihtar edilen veya ihtar edilen konudaki aykrl alt aydan fazla olmamak zere Genel Mdrlk
tarafndan verilen sre zarfnda gidermeyen yetkilendirilmi kurumun yetki belgesi Genel Mdrln teklifi
zerine Kurul onay ile iptal edilebilir. Aykrln giderilmesi iin tannan sre boyunca, yetki belgesi
kapsamndaki faaliyetler durdurulur.
(2) Kanun, Ynetmelik ve bu Tebli hkmlerine aykr bir durum olmadka, yetki belgesini yenilemek
istediklerini, Nisan veya Ekim aynda Genel Mdrle yazl olarak bildiren niversitenin veya ilgili meslek
odasnn yetki belgesi, Genel Mdrlk ile imzaladklar yetkilendirme anlamas yenilenmek ve yetki belgesi
bedeli alnmak suretiyle her be ylda bir Genel Mdrlk tarafndan yenilenir. Yetki belgelerinin
yenilenmesinde, bir nceki yetki belgesinin biti sresinin son gnn izleyen gn, yenilenen yetki belgesinin
balang sresi olarak esas alnr. Yetki belgesini yenilemek zere Genel Mdrle bavuran yetkilendirilmi
kurumlarn mevcut yetki belgelerinin biti sresi gemi olsa dahi, yenilenen yetki belgesi dzenleninceye kadar
belge kapsamndaki faaliyetlere, yetkilendirme szlemesi kapsamndaki hkmlere uyulmak kaydyla devam
edilebilir.
(3) Yetki belgesi yenilenmeyen veya iptal edilenlerin irketlere verdikleri yetki belgeleri ile ilgili ilemler,
irketlerin yetki belgelerinin sresinin bitimine kadar Genel Mdrlk tarafndan yrtlr.
(4) Yetki belgesi verilen veya iptal edilen yetkilendirilmi kurumlar, bu ilemlerin tamamlanmasn
mteakip yaplan tebligat tarihinden itibaren Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan edilir.
irketlerin yetkilendirilmesi, izlenmesi ve denetimi
MADDE 7 (1) Enerji verimlilii hizmetlerini yrtmek isteyen tzel kiilere, Genel Mdrlk veya
yetkilendirilmi kurumlar tarafndan, sanayi ve/veya bina sektrlerinde faaliyet yrtmek zere, aada
tanmlanan esaslar erevesinde yetki belgesi verilir.
a) Sanayi sektr iin verilen yetki belgesi ile sanayinin tm alt sektrlerinde faaliyet gsteren
iletmelere, endstriyel iletmelere, elektrik retim tesislerine ve organize sanayi blgelerine; bina sektr iin
verilen yetki belgesi ile bina ve hizmetler sektrndeki tm binalara ve iletmelere enerji verimlilii hizmetleri
verilebilir. irket, yetki belgesinde uzman olduu belirtilen alt sektr veya sektrler dnda, yetki belgesi ald
sanayi ve/veya bina sektrnn dier alt sektrlerinde de faaliyette bulunabilir.
b) Yetki belgesi alnabilmesi iin, Ek-7de tanmlanan alt sektrler arasndan en az birisinin uzman
olunduunun beyan edilmesi zorunludur. irketin uzman olduu alt sektr veya sektrler yetki belgesinde B
snf olarak belirtilir. nc fkrann (a) bendinde belirtilen personelin on yllk deneyim sahibi olduu ve
ynetim kademelerinde de grev ald sektr irketin uzman olduu alt sektr olarak kabul edilir. Uzman
personelin on yllk deneyiminin Ek-7de yer alan tabloda alt sektr kapsam olarak tanmlanan sektrlerdeki
endstriyel iletmelerde doldurulmu olmas arttr.
(2) Yetki belgesi almak isteyenler, sanayi ve/veya bina sektr tercihlerini, uzman olduklar alt sektr
tercihlerini ve eitim hizmeti verme konusundaki tercihlerini ieren Ek-1de yer alan bavuru yazs ekinde
74

altnc fkrada belirtilen belge ve dkmanlar sunmak suretiyle her yl Ocak ve Temmuz aylarnda Genel
Mdrle veya yetkilendirilmi kurumlara bavurur.
(3) Sanayi kategorisinde yetki belgesi almak isteyenlerde asgari olarak aadaki personel altyapsna
sahip olma art aranr:
a) Ek-7de tanmlanan sanayi alt sektrlerinden birinde, retim hatlarndaki proses ve ekipmanlar
konusunda fiilen almak suretiyle, toplam olarak en az on yllk iletme deneyimi sahibi ve ilgili sektrde
retim ve iletme ile ilgili birimlerin bamhendis, ef, mdr yardmcs, mdr, genel mdr yardmcs, genel
mdr gibi ynetim kademelerinde toplam olarak en az bir yl sreyle grev alm asgari bir mhendis,
b) Ett-proje sertifikasna ve en az be yllk mesleki deneyime sahip asgari mhendis,
c) Ek-7de tanmlanan sanayi alt sektrlerinden birden fazla alt sektrn uzman olunduunun belirtilmek
istenmesi halinde, (a) bendinde belirtilene ilave olarak her bir alt sektr iin ayn bentte belirtilen niteliklere
sahip asgari bir mhendis ile (b) bendinde belirtilenlere ilave olarak, her bir alt sektr iin ayn bentte belirtilen
niteliklere sahip asgari iki mhendis.
(4) Bina kategorisinde yetki belgesi almak isteyenlerde asgari olarak aadaki personel altyapsna sahip
olma art aranr:
a) Ek-7de tanmlanan alt sektrlerden birinde proje, tasarm, uygulama ve/veya iletme konularnda en az
be yl deneyim sahibi asgari bir mhendis,
b) Ett-proje sertifikasna ve en az yllk mesleki deneyime sahip asgari iki mhendis,
c) Ek-7de tanmlanan alt sektrlerden her ikisinin uzman olunduunun belirtilmek istenmesi halinde, (a)
bendinde belirtilene ilave olarak, ayn bentte belirtilen niteliklere sahip asgari bir mhendis ile (b) bendinde
belirtilenlere ilave olarak, ayn bentte belirtilen niteliklere sahip asgari iki mhendis.
(5) Yetki belgesi almak isteyenlerde asgari olarak aadaki tesis, cihaz ve ekipman altyapsna sahip
olma art aranr. Bu artlarn salanp salanmad yerinde yaplan incelemelerle kontrol edilir.
a) Ek-8de yer alan konular ierecek ekilde lm yapabilme yeteneine sahip, Trk Akreditasyon
Kurumu tarafndan kabul edilmi ulusal veya uluslararas laboratuvarlar tarafndan kalibre edilmi ve
etiketlenmi cihazlara sahip olmak,
b) Enerji yneticisi eitim hizmeti verilmek istenmesi halinde, Ynetmelik ve Ek-2de tanmlanan eitim
tesislerine sahip olmak.
(6) Yetki belgesi almak zere yaplan bavurularda sunulacak bilgi ve belgeler unlardr.
a) Personel altyapsna ilikin bilgi ve belgeler:
1) Personelin T.C. kimlik numaras beyan,
2) Personelin eitim durumlarn gsteren belgeler,
3) Personelin zgemi bilgileri,
4) nc ve drdnc fkrada belirtilen kiilerin tzel kiinin iyeri adresinde tam zamanl altklarn
veya orta olduklarn gsteren szlemeler ve ilgili sosyal gvenlik kurumu il mdrl tarafndan tasdik
edilmi belgeler ile bu kiilerin deneyimlerini gsteren altklar iyerlerinden veya i sahiplerinden alnm
belgeler,
5) Mhendislerin Trk Mhendis ve Mimar Odalar Birliine bal ilgili mhendis odasna kaytl
olduunu gsteren, ilgili meslek odasndan alnm, onayl belgeler,
6) Ek-9da yer alan formata uygun olarak dzenlenmi taahtnameler ve personel formlar.
b) Tesis, cihaz ve ekipman altyapsna ilikin bilgi ve belgeler:
1) Beinci fkrann (a) bendi gereince sahip olunan cihazlarn faturalar veya satnalnmak zere sipari
verildiine dair proforma faturalar veya mlkiyet hakk kullanlmak zere kiralandklarna dair szlemeler
veya belgeler, teknik zelliklerini ieren kataloglar veya belgeleri, kalibrasyon belgeleri,
2) Enerji yneticisi eitim hizmeti verilmek istenmesi halinde, Ynetmelik ve Ek-2de tanmlanan
niteliklere sahip eitim tesisine sahip olunduunu gsteren bilgi ve belgeler.
c) Enerji yneticisi eitim hizmeti verilmek istenmesi halinde, ayrca;
durumlarn gsteren belgeler, mesleki deneyimlerini gsteren belgeler, zgemi bilgileri, Ek-3te yer alan
formata uygun olarak dzenlenmi taahhtnameleri ve eitici formlar,
3) Eiticilerden alnan taahht belgeleri.
) Tzel kiinin Ticaret Odasna veya Sanayi ve Ticaret Odasna kaytl olduunu gsteren belgeler.
d) Aada belirtilen belgeler, dzenlenme tarihinden itibaren alt ay sreyle geerlidir. Sresi dolanlar
yenilenmedike yetkilendirme anlamas yaplmaz ve yetki belgesi verilmez.
1) (a) bendinin (4) numaral alt bendi kapsamnda sosyal gvenlik kurumundan alnan belgeler ile (5)
numaral alt bendi kapsamndaki belgeler,
75

2) (b) bendinin (1) numaral alt bendi kapsamnda sunulan proforma faturalar,
3) (c) bendinin (3) numaral alt bendi kapsamndaki belgeler,
4) () bendi kapsamndaki belgeler.
(7) irketler, beinci fkrann (b) bendi uyarnca, sahip olmalar gereken eitim tesislerinde yer almas
gerekenlaboratuvar kendileri veya ortaklaa kurmak suretiyle sahip olabilecekleri gibi, kiralama, kullanma
hakk elde etme gibi yntemlerle yetkilendirilmi kurumlardan veya dier gerek veya tzel kiilerden
edindikleri bir laboratuvar yetki sresi boyunca dzenleyecekleri eitimlerde kullanabilirler. irketin dier
kiilere ait bir laboratuvar edinmesi durumunda, altnc fkrann (b) bendinin (2) numaral alt bendi
kapsamnda, irket ile laboratuvar sahibi kii arasnda imzalanm szleme sunulur. Szlemenin
taraflar, laboratuvarn Ek-2de belirtilen artlar saladn ve irketin yetki sresi boyunca verilecek
uygulamal eitim hizmetlerinde kullanlacan kabul ve taahht etmi saylr.
(8) irketlerin yetki belgesi almak zere yaptklar bavurular Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi
kurumlarca oluturulan komisyon tarafndan incelenir ve deerlendirilir. Belgeler zerinden yaplan inceleme ve
deerlendirme almalar neticesinde uygunluk karar alnanlara bu durum ve yerinde inceleme almas
yaplaca yazl olarak bildirilir. Altnc fkrann (b) bendinin (1) numaral alt bendi kapsamnda istenen cihaz
ve ekipmanlarla ilgili olarak bavuru dosyasnda proforma fatura sunanlar, yerinde inceleme almasndan nce
bu cihaz ve ekipmanlarn almn gerekletirir ve faturalarn sunar. Yerinde inceleme almasnda bu cihaz ve
ekipmanlarn mevcut olup olmad ile birlikte kalibre edilmi ve etiketlenmi olup olmadklar da kontrol edilir.
(9) Yetkilendirilmi kurumlar tarafndan oluturulan komisyonlarda Genel Mdrl temsilen en az bir
ye bulundurulur.
(10) Belgeler zerinden ve yerinde yaplan inceleme almalar neticesinde altnc fkradaki belgeleri
eksiksiz olan ve bu madde kapsamndaki istekleri karlayan tzel kiilere, yetkilendirme anlamas yaplmak
suretiyle yetki belgesi verilir.
(11) Yetki belgesi verilmesi uygun bulunan irketler ile yetki belgesi veren Genel Mdrlk veya
yetkilendirilmi kurumlar arasnda Ek-10da yer alan yetkilendirme szlemesi imzalanr. irketlere verilecek
yetki belgeleri Ek-11 ve Ek-12de yer alan formatlara uygun olarak dzenlenir.
(12) Aada tanmlanan artlarn salandna dair belgelerini yetki belgesini ald Genel Mdrle
veya yetkilendirilmi kuruma sunan irketin yetki belgesinin snf Aya ykseltilir.
a) irket iin TS EN ISO 9001 Kalite Ynetim Sistemi belgesine sahip olmak,
b) Sanayi sektr iin, yetki belgesi snf ykseltilmek istenen alt sektrde tek bir szlemeye dayal
olarakyirmibemilyon Trk Lirasnn, toplam olarak ise ikiyzellimilyon Trk Lirasnn zerinde verimlilik
artrc proje uygulamas yapldna dair i bitirme belgesine sahip olmak; tek szlemeye dayal yaplan ie
ilikin projenin en az bir bileeninin retim ile dorudan ilgili proses veya proses ekipmanlarnn
iyiletirilmesine ynelik olmas,
c) Bina sektr iin, tek bir szlemeye dayal olarak onmilyon Trk Lirasnn, toplam olarak
ise yzmilyonTrk Lirasnn zerinde verimlilik artrc proje uygulamas yapldna dair i bitirme belgesine
sahip olmak.
(13) Yetki belgeleri aada belirtilen durumlarda ve ekillerde iptal edilir:
a) En fazla uygulama anlamasndaki taahhdn yerine getiremeyen irketin yetki belgesi bir yldan
nce yenilenmemek zere iptal edilir.
b) Yetki belgesi kapsamna giren faaliyetlerin yrtlmesinde Kanun hkmlerine aykr hareket edilmesi
halinde irket nce yazl olarak ihtar edilir. Yetki dnemi boyunca ayn konuda kez yazl olarak ihtar edilen
veya ihtar edilen konudaki aykrl alt aydan fazla olmamak zere Genel Mdrlk tarafndan verilen sre
zarfnda gidermeyen irketin yetki belgesi iptal edilir. Aykrln giderilmesi iin verilen sre boyunca, yetki
belgesi kapsamndaki faaliyetler durdurulur.
c) irketler tarafndan sunulan faaliyet raporlar zerinden ve/veya yerinde yaplan inceleme ve
denetimlerde tespit edilen uyumsuzluklarn irket tarafndan doksan gn iinde dzeltilmemesi halinde irketin
yetki belgesi iptal edilir. Uyumsuzluklarn giderilmesi srecinde irket yetki belgesi kapsamndaki faaliyetlerini
srdrebilir.
) ptal edilen yetki belgelerinin yenilenebilmesi iin Ynetmelik ve bu Tebli hkmlerine uygun olarak
yeniden bavuru yaplmas arttr. (b) ve (c) bentleri kapsamnda iptal edilen yetki belgeleri be yl sre ile
yenilenmez.
(14) Yetki belgesi verilen veya iptal edilen irketler Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan
edilir. Yetkilendirilmi kurumlar yetki belgesi verilen veya iptal edilen irketleri, ilemlerinin tamamlanma
tarihinden itibaren be i gn iinde Genel Mdrle bildirir.
(15) irketler tarafndan verilen enerji verimlilii hizmetlerinde aadaki usul ve esaslara uyulur:
76

a) Ett, proje ve danmanlk hizmetleri kapsamnda yaplan lmlerde, akredite olmu ulusal veya
Ett, proje ve danmanlk hizmetlerinde kullanlan cihazlarn listesi ve cihazlarn kalibrasyon durumlar ile
ilgili gncel belgeler ett raporlarnn ve projelerin ayrlmaz bir paras ve ekidir.
b) Enerji yneticisi eitim hizmeti verilebilmesi iin ett, proje ve danmanlk konusunda hizmet veriyor
olmak arttr.
c) Hizmet anlamas veya uygulama anlamas kapsamnda, irketin veya irket adna hareket edenlerin
yol at zararlarn tazmini ile ilgili hususlara irket ile mterisi arasnda yaplan hizmet anlamasnda veya
uygulama anlamasnda yer verilir.
(16) irketlerin uygulama anlamalar kapsamnda salanan tasarruf miktarlar kendisine yetki belgesi
veren kurumun ve Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan edilir. Uygulama sonras ihtilaf halinde,
uygulama anlamas kapsamnda garanti ettii enerji tasarruf miktarn, uygulama anlamasnda tanmlanm
yntem ve kriterlere uygun olarak Genel Mdrlk tarafndan yaplacak veya yaptrlacak lm ve/veya
hesaplamalara gre mterisinin ve yetkilendirildii kurumun temsilcileri huzurunda kantlayamayan irket,
kendisine yetki belgesi veren yetkilendirilmi kurumun ve Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan
edilir.
(17) irketlerin yetki belgesi kapsamna giren konulardaki faaliyetlerinin Kanun, Ynetmelik ve bu
Tebli hkmlerine uygun ekilde yrtlp yrtlmedii, Bakanlk tarafndan tebli olarak yaymlanan usul
ve esaslar erevesinde, irkete yetki belgesi veren yetkilendirilmi kurum ve/veya Genel Mdrlke izlenir ve
denetlenir. Genel Mdrlk yetkilendirilmi kurumlar tarafndan yetki belgesi verilen irketleri izleme ve
denetleme yetkisine sahiptir. Yetkilendirilmi kurumlar tarafndan irketlerin izlenmesinde ve denetiminde
tespit edilen ve aykrlk tekil eden hususlar, ilgili yetkilendirilmi kurum tarafndan en ge otuz gn iinde
Genel Mdrle bildirilir.
(18) irketler, her yl Ocak ay sonuna kadar kendisini yetkilendiren Genel Mdrle veya
yetkilendirilmi kuruma Ek-13te yer alan formata uygun ekilde, yllk faaliyet raporu sunar. irket tarafndan
yaplan ett raporlar ve hazrlanan projeler faaliyet raporlarnn ayrlmaz bir paras ve eki olarak sunulur.
(19) Yetkilendirme anlamas ve yetki belgesi kapsamndaki hak ve ykmllkler nc kiilere devir
ve temlik edilemez.
(20) Kanun, Ynetmelik ve bu Tebli hkmlerine aykr bir durum olmadka, sresi dolan yetki
belgesini yenilemek istediklerini sz konusu belgeyi aldklar Genel Mdrle veya yetkilendirilmi kuruma
Ocak veya Temmuz aynda yazl olarak bildiren irketin yetki belgesi, yetkilendirme anlamas yenilenmek ve
yetki belgesi bedeli alnmak suretiyle her ylda bir Genel Mdrlk veya ilgili yetkilendirilmi kurum
tarafndan yenilenir. Yetki belgelerinin yenilenmesinde, bir nceki yetki belgesinin biti sresinin son gnn
izleyen gn, yenilenen yetki belgesinin balang sresi olarak esas alnr. Yetki belgesini yenilemek zere
Genel Mdrle veya yetkilendirilmi kuruma bavuran irketin mevcut yetki belgelerinin biti sresi gemi
olsa dahi, yenilenen yetki belgesi dzenleninceye kadar belge kapsamndaki faaliyetlere, yetkilendirme
szlemesi kapsamndaki hkmlere uyulmak kaydyla devam edilebilir.
Yetkilendirilmi kurumlar ve irketler tarafndan denecek bedeller
MADDE 8 (1) Kurul tarafndan belirlenen enerji yneticisi sertifika bedellerinin yetkilendirilmi
kurumlara denecek blm ve yetki belgesi bedelleri her yl Ocak aynda Bakanlk tarafndan tebli olarak
yaymlanr. Yetkilendirilmi kurumlar yetki belgesi bedelini Bakanla; irketler ise yetki belgesi bedelini ve
enerji yneticisi sertifikas bedelinin yzde onundan fazla olmamak kaydyla Kurul tarafndan belirlenen
blmn Genel Mdrlkle yetkilendirme anlamas yapmalar halinde Bakanla veya yetkilendirilmi
kurumlarla anlama yapmalar halinde ise anlama yaptklar yetkilendirilmi kuruma der. Yetki belgesi
bedelini demeyenlere yetki belgesi verilmez. Enerji yneticisi sertifika bedelinin Kurul tarafndan belirlenen
blmn demeyen irketin yetki belgesi iptal edilir.
Sreler
bitiminde biter.
gelen gnn alma saati bitiminde biter. Srenin bittii ayda, balad gne karlk gelen bir gn yoksa, sre
bu ayn son gn alma saati bitiminde biter.
Genel mdrln irketleri yetkilendirme grevi
77

GEC MADDE 1 (1) Genel Mdrln irketleri yetkilendirme faaliyeti yetkilendirilmi kurum
says on olana kadar devam eder.
Mevcut yetki belgelerinin geerlilik sresi ve yenilenmesi
GEC MADDE 2 (1) Ynetmeliin yrrle girdii tarih itibaryla verilen yetki belgeleri
srelerinin sonuna kadar aadaki faaliyetleri yrtmek zere geerli saylr.
a) (A) snf yetki belgesi alm olan niversiteler ve meslek odalar; ett-proje ve enerji yneticisi
eitimleri ve enerji verimlilii danmanlk irketlerini yetkilendirme faaliyeti yrtr.
b) (B) snf yetki belgesi alm niversiteler ve meslek odalar ise enerji yneticisi eitimi faaliyeti
yrtr.
c) irketler, yetkilendirme anlamas kapsamndaki faaliyetleri yrtr.
(2) Bu Tebliin yrrle girdii tarih itibaryla verilmi olan yetki belgelerinin ve imzalanm
yetkilendirme anlamalarnn srelerinin bitiminde veya istee bal olarak daha nce yenilenmek istenmesi
durumunda, yaplan bavurularda 4 nc maddenin ikinci fkrasnda veya 7 nci maddenin altnc fkrasnda
belirtilen bilgi ve belgeler sunulur. Bu durumda Tebliin 6 nc maddesinin ikinci fkras ve 7 nci maddenin
yirminci fkras hkmleri uygulanmaz. Mevcut yetki belgelerinden sresi iinde yenilenmemi olanlar,
srelerinin bitiminde iptal edilmi saylr.
(3) Bu Tebliin yrrle girdii bavuru dneminde, 2012 yl ierisinde sresi dolan yetki belgesini
yenilemek zere Genel Mdrle veya yetkilendirilmi kurumlara bavuran irketler, yetki belgesinin biti
sresi gemi olsa dahi, bavurular ile ilgili deerlendirmeler tamamlanncaya kadar, yetki belgesi alnan Genel
Mdrlk veya yetkilendirilmi kurum ile imzalanan yetkilendirme szlemesi hkmlerine uymak kaydyla ve
yetki belgesi sresinin bitiminden itibaren alt ay gememek zere faaliyetlerine devam edebilir. Bu ekilde
yaplan bavurulara ilikin deerlendirmeler neticesinde yetki belgesinin yenilenmesi durumunda, bir nceki
yetki belgesinin biti sresinin son gnn izleyen gn, yenilenen yetki belgesinin balang sresi olarak kabul
edilir.
Mevcut bavuru dosyalarnn uygun hale getirilmesi
GEC MADDE 3 (1) Bu Tebliin yrrle girdii tarih itibaryla yetki belgesi almak zere yaplan
bavurular, bu Tebliin yrrle konulmasn takip eden otuz gn iinde bavuru sahibi tarafndan, bu Tebli
ile belirlenen usul ve esaslara gre uygun hale getirilir. Uygunsuzluklar ve eksiklikleri giderilmeyen bavurular
deerlendirilmez ve sahibine iade edilir.
Yrrlk
Yrtme
MADDE 11 (1) Bu Tebli hkmlerini Bakan yrtr.

Tebliin eklerini grmek iin tklaynz

78

Resm Gazete Tarihi: 5 Ocak 2013, Says : 28519
ENERJ VERMLL HZMETLERN YRTECEK KURUM VE KURULULARA YETK
BELGES VERLMES HAKKINDATEBL (SIRA NO: 2012/4)DE DEKLK YAPILMASINA
DAR TEBL (SIRA NO: 2013/1)
MADDE 1 25/7/2012 tarihli ve 28364 sayl Resm Gazetede yaymlanan Enerji Verimlilii
Hizmetlerini Yrtecek Kurum ve Kurululara Yetki Belgesi Verilmesi Hakknda Tebli(Sra no: 2012/4)e
aadaki ek madde eklenmitir.
Yetkilendirme szlemelerinin uyarlanmas
EK MADDE 1 Ek-4 ve Ek-10 da yer alan yetkilendirme szlemeleri, ereve szleme tasla
niteliindedir. Bu Teblie aykr olmamak kaydyla ve Genel Mdrln uygun gr ile ereve
szlemenin yaplacak szleme kapsamnda olmayan hkmlerine ilikin ilgili maddeleri bo braklabilir,
geersiz ifadeler szleme metninden kartlabilir veya ereve szleme yeniden numaralandrlabilir.
MADDE 2 Ayn Tebliin geici 2 nci maddesine aadaki fkralar eklenmitir.
(4) Birinci fkra uyarnca eitim hizmeti verilebilmesi iin aadaki hususlarn yerine getirilmesi
zorunludur.
a) Eitim hizmeti verenler veya vermek isteyenler, aadaki bilgi ve belgeleri yetki belgesi aldklar
kurum veya kurulua sunar:
1) Ek-2de tanmlanan niteliklere sahip eitim tesislerine sahip olunduuna veya kiralama, kullanma
hakk elde etme gibi yntemlerle edinildiine dair bilgi ve belgeler,
durumlarn gsteren belgelerin suretleri, mesleki deneyimlerini gsteren belgelerin suretleri, zgemi bilgileri,
Ek-3te yer alan Eitici Beyan Belgesi ve eitici formlar,
4) Eiticilerden alnan taahht belgeleri.
(5) Bu fkrann yrrle girdii tarihten nce yetkilendirilmi olan niversiteler, meslek odalar ve
irketler, drdnc fkrada belirtilen artlar yerine getirmedike ve bu artlarn yerine getirildiine dair Genel
Mdrln uygun grn almadka, bu fkrann yrrle girdii tarihten sonra birinci fkra uyarnca
eitim hizmeti veremezler.
MADDE 3 Ayn Tebliin Ek-5inde, Ek-11inde ve Ek-12sinde yer alan, Enerji Kaynaklarnn ve
Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Ynelik Ynetmelik ibareleri 27/Ekim/2011 tarihli ve
28097 sayl Resm Gazetede yaymlanan Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin
Artrlmasna Dair Ynetmelik eklinde deitirilmitir.
MADDE 4 Ayn Tebliin Ek-3Bsinde V- Refanslar ksmnda yer alan EK-5B ibaresi EK-3C
eklinde deitirilmitir.
MADDE 5 Ayn Tebliin Ek-10unda yer alan 4 nc maddenin birinci fkras aadaki ekilde
deitirilmitir.
(1) bu Szlemenin konusu, 18/4/2007 tarihli ve 5627 Sayl Enerji Verimlilii Kanununun 5 inci
maddesi uyarnca yetki belgesi almak isteyen RKETin bavurusu zerine verilen yetki belgesi kapsamndaki
faaliyetlerin yrtlmesine ynelik;
a) Temel ilkelerin,
b) Hak ve ykmllklerin,
c) Uygulamaya ilikin usl ve esaslarn
belirlenmesi olup, yetki belgesi kapsamndaki faaliyetlerin enerji verimlilii mevzuatna uygun olarak
gerekletirilmesinin salanmas amalanmtr.
MADDE 6 Ayn Tebliin Ek-10unda yer alan 5 inci maddenin birinci fkrasnn () bendi yrrlkten
kaldrlm ve ayn fkraya aadaki bent eklenmitir.
) RKET, yetki belgesi kapsamndaki faaliyetlerinde genel ahlka ve etik kurallara uygun davranr.
MADDE 7 Ayn Tebliin Ek-10unda yer alan 12 nci maddenin nc fkras yrrlkten kaldrlm
ve ayn maddeye aadaki fkra eklenmitir.
(2) Yetki belgesinin birinci fikrada saylan nedenler ve/veya RKETin kusuru nedeniyle iptal edilmesi
halinde herhangi bir hak ve tazminat talebinde bulunulamaz.
MADDE 8 Ayn Tebliin Ek-10unda yer alan 20 nci maddenin drdnc ve beinci fkralar
yrrlkten kaldrlm ve ayn maddeye aadaki fkralar eklenmitir.
(2) bu Szleme .................. tarihi itibaryla yrrle girer.
(3) bu Szleme, yrrlk tarihinden itibaren yl sreyle geerlidir.
MADDE 9 Bu Tebli yaym tarihinde yrrle girer.
MADDE 10 Bu Tebli hkmlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan yrtr.

79

Resm Gazete Tarihi : 18 Eyll 2012, Say : 28415

ENERJ VERMLL ETM VE SERTFKALANDIRMA FAALYETLER HAKKINDA
TEBL (SIRA NO: 2012/5)

BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Tebliin amac, 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanunu
kapsamnda, yrtlen eitim ve sertifikalandrma faaliyetleri ile ilgili usl ve esaslar belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Tebli, enerji yneticisi ve ett-proje eitimlerinde ve sertifikalandrmalarnda
uygulanacakusl ve esaslar kapsar.
Dayanak
Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmeliin 11 inci maddesinin
drdnc fkras, 12 nci maddesinin beinci fkras ve 34 nc maddesine dayanlarak hazrlanmtr.
b) Bina: Konut, hizmet ve ticari amal kullanma yarayan yap veya yap topluluunu,
c) Bina ynetimi: Binann iletmesinden ve/veya ynetiminden sorumlu gerek veya tzel kiiyi,
) Danmanlk: Projelerin uygun ekilde gerekletirilmesini salamak zere verilen hizmetleri,
d) Ders saati: Krk dakikalk sreyi,
e) Ekipman: Elektrik motoru, kazan, frn, soutucu, klima, pompa, fan, kompresr, asansr, bantl
tayc, aydnlatma apareyleri ve dier proses veya imalat ekipmanlar gibi yakt, elektrik enerjisi veya akkan
zerinden s enerjisi kullanan ve her biri bir proje bileeninin konusunu oluturan cihazlar,
f) Endstriyel iletme: Elektrik retim faaliyeti gsteren lisans sahibi tzel kiiler dndaki yllk toplam
g) Enerji verimlilii: Binalarda yaam standard ve hizmet kalitesinin, endstriyel iletmelerde ise retim
azaltlmasn,
h) Enerji younluu: Bir birim ekonomik deer retebilmek iin tketilen enerji miktarn,
) Enerji yneticisi: Kanun kapsamna giren endstriyel iletmelerde veya binalarda enerji ynetimi ile
i) Enerji yneticisi sertifikas: Enerji ynetimi faaliyetlerinin yerine getirilmesini temin etmek zere
grevlendirilen kiilerin sahip olmalar gereken ve bu Tebli ile belirlenen usl ve esaslara gre verilen belgeyi,
j) Enerji ynetimi: Enerji kaynaklarnn ve enerjinin verimli kullanlmasn salamak zere yrtlen
k) Enerji ynetim birimi: Enerji ynetimi uygulamalarn gerekletirmek zere enerji yneticisinin
gsteren birimi,
l) Ett: Enerji verimliliinin artrlmasna ynelik imkanlarn ortaya karlmas iin yaplan ve bilgi
Bakanlk tarafndan yaymlanan ilgili teblide yer alan usul ve esaslara uygun ekilde yaplan almalar,
m) Ett-proje sertifikas: Bina ve/veya sanayi sektrlerinde eitim, ett, danmanlk ve verimlilik artrc
belgeyi,
n) Genel Mdr: Yenilenebilir Enerji Genel Mdrn,
o) Genel Mdrlk: Yenilenebilir Enerji Genel Mdrln,
) Hizmet anlamas: Ett ve danmanlk hizmetlerinin verilmesinde enerji verimlilii danmanlk
80

p) Kamu kesimi: Kamu kurum ve kurulular ile bal ortaklklarn, kamu kurumu niteliindeki meslek
r) Kanun: 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununu,
s) Kojenerasyon: Is ve elektrik ve/veya mekanik enerjinin ayn tesiste e zamanl olarak retimini,
) Kurul: Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunu,
t) Meslek odalar: Trk Mhendis ve Mimar Odalar Birliine bal Elektrik Mhendisleri Odasn
u) Proje: Enerji verimli ekipman ve sistem kullanm, onarm, yaltm, modifikasyon, rehabilitasyon ve
alan ve 3/7/2012 tarihli ve 28342 sayl Resm Gazetede yaymlanan Enerji Verimlilii Destekleri Hakknda
Tebli (Sra No: 2012/3) ile belirlenen usul ve esaslara uygun olarak, bileenler baznda hazrlanan verimlilik
artrc projeyi,
) irket: Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar ile yaptklar yetkilendirme anlamas
irketlerini,
v) TEP: Ton Edeer Petrol,
y) Toplam inaat alan: Avlular, klklar, her nevi hava bacalar, saaklar ve stma veya soutma
zere, binann ina edilen btn katlarn ve kapal alanlarnn metrekare cinsinden toplamn,
z) TSE: Trk Standardlar Enstitsn,
aa) Uygulamal eitim: Ynetmelik ve bu Tebli hkmlerine uygun olarak teorik n bilgi, hesaplama
uygulamalar ve iletme koullarnda deney, lm ve benzeri pratik almalar ierecek ekilde tanmlanan
niteliklere sahip laboratuvar ortamnda verilen enerji yneticisi ve ett-proje eitimlerini,
bb) Yetki belgesi: Dzenlenen yetkilendirme anlamalar erevesinde, niversitelere ve meslek odalarna
irketlere ise eitim, ett, danmanlk ve proje hazrlama ve uygulama faaliyetlerini yrtmek zere Genel
Mdrlk, meslek odalar veya niversiteler tarafndan verilen belgeyi,
cc) Yetkilendirilmi kurumlar: Dzenlenen yetkilendirme anlamas erevesinde eitim, yetkilendirme
) Ynetim: Malik, varsa intifa hakk sahibi veya bunlar adna ynetimden sorumlu olan ynetici kiiyi,
dd) Ynetmelik: 27/10/2011 tarihli ve 28097 sayl Resm Gazetede yaymlanan Enerji Kaynaklarnn ve
Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmelii,
ifade eder.
KNC BLM
Genel Hkmler
Enerji yneticisi eitimleri
MADDE 5 (1) Enerji yneticisi eitimlerine mhendislik alannda veya teknik eitim fakltelerinin
makine, elektrik veya elektrik-elektronik blmlerinde en az lisans dzeyinde eitim alm kiiler kabul edilir.
Eitime katlmak isteyenler, Ek-1de yer alan kayt formu ile Genel Mdrle, yetkilendirilmi kurumlara veya
irketlere bavurur.
(2) Enerji yneticisi eitimleri Ek-2de yer alan birinci ve ikinci eitim modllerinden oluur ve aada
belirtilen ekilde gerekletirilir:
a) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve irketler tarafndan, Ek-2de birinci
eitim modl olarak belirtilen konular ierecek ekilde oluturulan eitim program erevesinde, dersliklerde
snf eitimleri ve/veya Ek-3te yer alan klavuz erevesinde internet zerinden uzaktan eitimler dzenlenir.
Bu eitimlere katlm istee baldr.
b) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve irketler tarafndan, Ek-2de ikinci
eitim modl olarak belirtilen konularda n bilgi, lm, deney, deerlendirme ve hesaplama gibi konular
ierecek ekilde oluturulan eitim program erevesinde, uygulamal eitimler dzenlenir. Bu eitimler, Ek-
2deki ikinci eitim modlnde uygulamal olarak verilecei belirtilen konularn tamamn kapsar ve toplam
sresi krk ders saatinden az olamaz. Bu eitimler kapsamnda verilecek n bilgiler iin ayrlan toplam sre,
toplam eitim sresinin drtte birinden fazla olamaz. Bu eitimlerin n bilgi, deerlendirme ve hesaplama
ksmlar snf ortamnda, lm ve deney ksmlar ise Ek-4te belirtilen erevede eitim nitelerine
ve ekipmanlarna sahip olan ve iletme koullarnda altrlabilen ve Genel Mdrlk tarafndan uygunluk
81

belgesi verilmi laboratuvar ortamnda verilir. Bu eitimlere en az otuzbe ders saati devam etme zorunluluu
vardr.
(3) 8 inci madde kapsamnda yaplan merkezi snavda baarl olanlara, Genel Mdrlk tarafndan Ek-
5te yer alan formatta enerji yneticisi sertifikas verilir.
(4) Genel Mdrln enerji yneticisi eitimi ve enerji verimlilii ett almalarn yrten
birimlerinde en az iki yl grev yapan ve bu almalarda fiilen grev alan ve Ek-12de yer alan istek formu ile
bavuruda bulunan mhendislik alannda en az lisans dzeyinde eitim alm personeline, baka bir koul
aranmakszn enerji yneticisi sertifikas verilir.
(5) Trk Silahl Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanl, Milli Eitim Bakanl ve Milli stihbarat Tekilat
Mstearl bnyesinde grevlendirilecek enerji yneticilerinin sertifikalandrlmas iin, bu kurum ve
kurulularca Ynetmelik ve bu Tebli hkmlerine uygun olarak Genel Mdrlk ibirlii ile dzenlenen
uygulamal enerji yneticisi eitimlerine katlan ve Genel Mdrlk ibirlii ile bu kurum veya kurulularca
yaplan snavda baarl olan, en az lisans eitimi alm kiilere Genel Mdrlk tarafndan enerji yneticisi
sertifikas verilir. Bu kurslara, ncelikle mhendislik alannda eitim alm olanlar, bunun mmkn olmamas
halinde teknik eitim fakltelerinin makine, elektrik veya elektrik-elektronik blmlerinde eitim alm olanlar,
bunun da mmkn olmamas halinde dier alanlarda lisans eitimi alm olanlar kabul edilir. Bu fkra
kapsamnda enerji yneticisi sertifikas alanlardan, mhendislik veya teknik eitim fakltelerine edeer
dzeyde lisans eitimi alm olanlar kamu grevlerinin sona ermesi halinde, bu fkrada tanmlanan kurumlar
dnda da enerji yneticisi olarak grev yapabilir.
(6) Enerji yneticisi eitimler, Ek-2de yer alan birinci eitim modl, derslik ortamnda; ikinci eitim
modl ise derslik ve laboratuvar ortamnda verilecek ekilde birbirlerini takip edecek ekilde ardk olarak
dzenlenir.
Ett-proje eitimleri
MADDE 6 (1) Ett-proje eitimlerine mhendislik alannda en az lisans dzeyinde eitim alm kiiler
kabul edilir. Eitime katlmak isteyenler, Ek-1de yer alan kayt formu ile Genel Mdrle veya
yetkilendirilmi kurumlara bavurur.
(2) Ett-proje eitimleri Ek-2de yer alan birinci, ikinci ve nc eitim modllerinden oluur ve
aada belirtilen ekilde gerekletirilir:
a) Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar tarafndan dzenlenen ett-proje eitimleri, Ek-2de
yer alan mfredat konularnn tamamn ve teorik bilgi, lm, deney, deerlendirme ve hesaplama
gibi husular ierecek ekilde, ardk olarak uygulanan ayr modl halinde oluturulan eitim program
erevesinde gerekletirilir.
b) Teorik olarak verilmesi istenen konularla ilgili eitimler dersliklerde, uygulamal olarak verilmesi
istenen konularn lm, deney ve/veya gsterim ksmlar ile ilgili eitimler Ek-4te belirtilen erevede eitim
nitelerine veekipmanlarna sahip olan ve iletme koullarnda altrlabilen ve Genel Mdrlk tarafndan
uygunluk belgesi verilmi laboratuvar ortamnda, uygulamal olarak verilmesi istenen konularn hesaplama,
analiz ve deerlendirme ksmlar ise dersliklerde yaplr.
c) modlden ibaret ett-proje eitimlerinin toplam sresi yzyirmi ders saatinden az olamaz. Bu
srenin en az seksen ders saatlik ksm Ek-2de belirtilen birinci ve ikinci eitim modlleri iin, geriye kalan
ksm ise nc eitim modl iin kullanlr. Ek-2deki nc eitim modlnde teorik olarak verilecei
belirtilen konular iin ayrlan toplam sre, ayn eitim modl iin ayrlan toplam srenin te birinden fazla
olamaz.
) Ett-proje eitimlerinde devam etme zorunluluu aadaki ekildedir:
1) Devam sresi, birinci eitim modl iin otuz, ikinci ve nc eitim modllerinin her biri
iin otuzbe, eitim modl iin de toplam olarak yz ders saatinden az olamaz.
2) Enerji yneticisi eitimlerinde birinci ve/veya ikinci modl iin (1) numaral alt bentte belirtilen devam
ykmlln yerine getirmi olanlar, ett-proje eitimlerine katlmalar halinde sadece devam
ykmlln yerine getirmedikleri eitim modlne veya modllerine devam etme ykmlln yerine
getirerek ett ve proje almas yapma safhasna geebilir.
3) Bu Tebliin yrrle girmesinden nce dzenlenen enerji yneticisi eitimlerine katlarak sanayi ve
bina sektrleri iin enerji yneticisi sertifikas alm olanlar ile bu Tebliin yrrle girmesinden sonra
dzenlenen fark snavlarna girerek enerji yneticisi sertifikalarn birletirenler, birinci ve ikinci
eitim modllerine devam etme ykmlln yerine getirmi saylr.
(3) Ett-proje eitimlerine katlarak ikinci fkra uyarnca toplam olarak en az yz ders saatlik devam etme
zorunluluunu yerine getirmi olan kiiler, eitimin tamamlanmasn takip eden en fazla ay ierisinde, eitici
kiilerin rehberliinde sanayi ve/veya bina sektrnde veya sektrlerinde ett ve proje almas yapar.
Kursiyerin geerli bir mazeret sunmas ve eitimi veren Genel Mdrln veya yetkilendirilmi kurumun bu
82

mazereti uygun grmesi halinde, srenin bitiminden itibaren aylk ek bir sre daha verilebilir. Ett ve proje
almasnn konusu kurs kayd srasnda kursiyer tarafndan tercih edilen sektr ile ilgili olacak ekilde rehber
eitici tarafndan belirlenir. Ett ve proje almas bir ekipman zerinde yaplabilecei gibi bir ka ekipman
iine alan bir sistemi veya binann veya iletmenin tamamn kapsayacak ekilde yaplabilir. alma sonucu
hazrlanan ett raporu ve proje rehber eitici veya eitimi dzenleyen Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi
kurum tarafndan grevlendirilmi bir komisyon tarafndan toplam yz puan zerinden deerlendirilir ve elli
puan alan baarl saylr.
(4) 8 inci madde kapsamnda Genel Mdrlk tarafndan yaplan merkezi snava girilebilmesi iin bina
ve/veya sanayi sektrnde yaplan ett ve proje almalarnn en az birisinde baarl olmak arttr.
(5) 8 inci madde kapsamnda yaplan merkezi snavda baarl olanlara, Genel Mdrlk tarafndan Ek-
6da yer alan formatta ett-proje sertifikas verilir.
(6) Sanayi veya bina sektrlerinden sadece birinde ett ve proje almas yapmak veya bu sektrlerde
yapt almalardan sadece birinde baarl olmak suretiyle merkezi snava girme hakk kazanan ve bu snav
sonucu ett-proje sertifikas almaya hak kazananlardan, uygulamal eitim ald Genel Mdrle veya
yetkilendirilmi kuruma yapacaklar yazl bavuru zerine eitici kiilerin rehberliinde nc fkrada
belirtilen usul ve esaslara uygun olarak dier sektrde ett ve proje almas yapmalar ve ayn ekilde baarl
olmalar halinde, ett-proje eitimine katlma art aranmakszn ett ve proje almas yaptklar bu sektr iin
de ett-proje sertifikas verilir. Kiinin daha nce uygulamal eitim ald yetkilendirilmi kurumun yetkisinin
devam etmemesi durumunda, bu fkra kapsamndaki i ve ilemler iin Genel Mdrle mracaat edilir.
(7) Genel Mdrln enerji verimlilii almalarnda en az on yl sreyle grev alm olanlardan ett
almalarnda fiilen grev alan ve Ek-12de yer alan istek formu ile bavuruda bulunan, mhendislik alannda
en az lisans dzeyinde eitim alm Genel Mdrlk personeline bakaca bir koul aranmakszn ett-proje
sertifikas verilir.
(8) Sanayi veya bina sektrlerinden herhangi biri iin eitim-ett-proje veya ett-proje sertifikas sahibi
kiilere, talep etmeleri halinde bakaca bir koul aranmakszn Ek-5te yer alan formatta enerji yneticisi
sertifikas verilir.
(9) Sanayi veya bina sektrnde eitim-ett-proje sertifikas sahibi olup, dier sektr iin ett-proje
sertifikas almak isteyenlere, eitim-ett-proje eitimi aldklar Genel Mdrle veya yetkilendirilmi kuruma
yapacaklar yazl bavuru zerine, nc ve beinci fkrada belirtilen usul ve esaslara uygun olarak dier
sektrde ett ve proje almas yaptrlr. nc fkrada tanmlanan usul ve esaslar erevesinde, ett ve proje
almasnda baarl olanlara, ett-proje eitimine katlma art aranmakszn ett ve proje almas yaptklar
sektr iin ett-proje sertifikas verilir.
(10) Genel Mdrlk tarafndan gelitirilen uluslararas ibirlikleri kapsamnda, irketlerin
ihtisaslamasnteminen yurt iinde veya yurt dnda ksa sreli eitim programlar dzenlenmesi halinde,
irketler alt sektr uzman olarak bildirdikleri kiilerin bu eitimlere katlmn salamakla ykmldr. Bu
durumda, eitime katlan kiilerin her trl harcamalar ilgili irket tarafndan karlanr.
Eitim programlarnn izlenmesi ve denetimi
MADDE 7 (1) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve irketler tarafndan planlanan ve
uygulanan eitim programlar ile ilgili bilgiler Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilan edilir.
(2) Genel Mdrlk, yetkilendirilmi kurumlar ve yetkilendirdii irketler tarafndan yrtlen eitim
programlarn, yetkilendirilmi kurumlar ise yetkilendirdikleri irketler tarafndan yrtlen eitim
programlarn yerinde izleyebilir ve denetleyebilir. Aksaklklarn giderilmesine ynelik neriler ilgili
yetkilendirilmi kuruma ve/veya irkete yazl olarak bildirilir. Bu nerilerin uygulama durumu Genel Mdrlk
ve/veya ilgili yetkilendirilmi kurum tarafndan kontrol edilir.
(3) Dzenlenen her bir snf ve laboratuvar eitiminin etkinlii ve kalitesi, kursiyerler tarafndan
doldurularak her bir kursiyer tarafndan kursun tamamlanmasn takip eden on gn iinde dorudan Genel
Mdrle gnderilen ve format Ek-7de yer alan anket formlar ile llr. Her bir kursiyer tarafndan verilen
puanlarn aritmetik ortalamas her bir kursun deerlendirme puan olarak kabul edilir.
(4) Herhangi bir kurs iin ortalama deerlendirme puannn drtten az olmas halinde anlan kurs baarsz
saylr. Yetki sresi boyunca kez baarsz kurs dzenleyen yetkilendirilmi kurumun veya irketin eitim
verme yetkisi iptal edilir.
(5) Yetkilendirilmi kurumlar ve irketler dzenledikleri her bir eitim iin, asgari olarak eitim
program, eitici ve kursiyer listeleri, eitim dnemi, anket deerlendirmeleri bilgilerini iine alan bir rapor
dzenler. Bu rapor istenmesi halinde Genel Mdrle sunulur.

Snavlar
83

MADDE 8 (1) Enerji yneticisi ve/veya ett-proje eitimine katlanlara sertifika verilebilmesi iin bu
kiilerin Genel Mdrlk tarafndan yaplan veya yaptrlan merkezi snavlara girmesi ve snav sonucunda
drdnc fkrada tanmlanan ekilde baarl olunmas arttr.
(2) Genel Mdrlk, en az otuz takvim gn ncesinden internet sayfas zerinden ilan etmek suretiyle,
her yl Ocak ve Temmuz aylarnda, merkezi snav yapar veya kamu kurum ve kurulularna, niversitelere
yaptrr. Bu snavlara 5 inci maddenin ikinci fkrasnn (b) bendinde veya 6 nc maddenin ikinci fkrasnn ()
bendinde ve ayn maddenin nc fkrasnda belirtilen hususlar yerine getirdiini belgeleyenler kabul edilir.
(3) Genel mdrlk sanayi veya bina sektrlerinden sadece birinde enerji yneticisi sertifikas alm
olanlar iin ylda en az bir kez fark snavlar yapar. Bina sektr iin dzenlenen snavlara sanayi sektr iin
enerji yneticisi sertifikas olanlar, sanayi iin dzenlenen snavlara ise bina sektr iin enerji yneticisi
sertifikas olanlar katlr.
(4) Snavlarda yz puan zerinden en az yetmi alan baarl saylr.
(5) Girdii ilk snavda baarl olamayanlara, en fazla bir kez daha snava girme hakk tannr. kinci kez
girdii snavda da baarl olamayanlarn yeniden snav hakk alabilmesi iin yeniden eitime katlmalar
gerekir. Bu ekilde ikinci kez ett-proje eitimine katlanlardan ett ve proje almas yapma art aranmaz.
(6) Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda belirtilen artlar salamak suretiyle snavlara katlmak
isteyenler, Genel Mdrlk tarafndan internet zerinden ilan edilen kurallara uygun olarak, snav kayd
yaptrrlar. Snav kaydnn yaplabilmesi iin, Genel Mdrlk tarafndan belirlenen miktarda snav giri
cretinin denmi olmas ve Ek-8de yer alan kayt formu ile Genel Mdrle mracaat edilmesi arttr.
(7) Genel Mdrlk yetkilendirilmi kurumlarn ve irketlerin ibirlii ile Ek-9da belirtilen yetkinlikleri
lebilecek nitelikte bir soru bankas oluturur. Snavlarda sorulan sorular onuncu fkrada belirtilen usul ve
esaslar erevesinde bu soru bankasndan seilir. Soru bankasnn oluturulmasnda, Genel Mdrln,
yetkilendirilmi kurumlarn ve irketlerin eitim programlarnda belirtilen referans dkmanlar dikkate alnr.
(8) Snavlar, Genel Mdrlk tarafndan, Genel Mdrln ve yetkilendirilmi kurumlarn uygulamal
eitim programlarnda eitici olarak grev alm, en az kiiden oluturulan snav komisyonu tarafndan
deerlendirilir. Snav sonular bu komisyon tarafndan bir tutanakla tespit edilir. Snav sonular, snavn
yaplmasn mteakip yedi gn iinde Genel Mdrln internet sayfas zerinden ilgilinin eriimine alr.
(9) Snav sonucuna yaplan yazl itirazlar sekizinci fkra kapsamnda oluturulan snav komisyonu
tarafndan deerlendirilir ve sonucu Genel Mdrlk tarafndan on i gn iinde kursiyere bildirilir.
(10) Enerji yneticisi ve ett proje snavlarnda en az yz, bina enerji yneticisi sertifikasna sahip olanlar
iin dzenlenen fark snavlarnda en az krk, sanayi enerji yneticisi sertifikasna sahip olanlar iin dzenlenen
fark snavlarnda ise en az yirmi soru sorulur. Sorularn konulara gre dalmnda aadaki hususlar dikkate
alnr:
a) Enerji yneticisi veya ett-proje snavlarnda; enerji verimliliine ilikin mevzuat ve politika
konularndaki sorularn arl yzde on, enerji ynetimi konusundaki sorularn arl yzde yirmi, s ve
mekanik konularndaki sorularn arl yzde krk ve elektrik konusundaki sorularn arl ise yzde otuz
olur.
b) Sanayi ve bina enerji yneticisi sertifikasna sahip olanlar iin dzenlenen fark snavlarnda; mevzuat
ve politika konularndaki sorularn arl yzde yirmi, enerji ynetimi konusundaki sorularn arl yzde
yirmi, s ve mekanik konularndaki sorularn arl yzde otuz ve elektrik konusundaki sorularn arl ise
yzde otuz olur.
(11) Snav sresi, sorulan soru bana bir dakikadan az, iki dakikadan fazla olmayacak ekilde belirlenir.
(12) Snav uygulamasnda aadaki usul ve esaslara uyulur:
a) Snava girite, nfus czdan, ehliyet veya pasaport gibi zel kimlik belgelerinden birisi ibraz edilir.
b) Snav baladktan sonra hi kimse snava alnmaz.
c) Snavda cep telefonu veya buna benzer iletiim salayan cihazlar bulundurulamaz.
) Herhangi bir kiinin snavla ilgili soru sormas halinde, bu soru salondaki herkese duyurulur.
d) Snavlarda hesap makinesi kullanmak serbesttir.
e) Snava girenler, soru kdnda eksik sayfa veya okunmayan soru olup olmadn kontrol eder ve
eksik sayfa veya okunmayan soru varsa soru kitap deitirilir.
f) Snavda kopya eken, kopya veren veya teebbs eden olmas halinde, bu durum tutanak ile tespit
edilir. Bu ekilde tespit edilen kii snavda baarsz kabul edilir.
g) Snavda, drt seenekli oktan semeli testlerden oluan soru kitap kullanlr.
(13) Snavlarla ilgili dier hususlar snav tarihinden en az otuz takvim gn ncesinden Genel
Mdrln internet sayfas zerinden yaymlanan snav klavuzunda yer alr.

84

Eitim tesisleri ve kurs gruplar
MADDE 9 (1) Eitimler Ek-4te belirtilen zelliklere sahip eitim tesislerinde gerekletirilir.
(2) Derslik ve laboratuvar ortamnda dzenlenen eitimler en fazla otuz kiilik gruplar halinde yaplr.
Mfredatn gelitirilmesi
MADDE 10 (1) Ek-2de yer alan eitim mfredat, yetkilendirilmi kurumlarn ve irketlerin st dzey
temsilcilerinin katlm ile yaplan koordinasyon toplantsnda alnan kararlar dorultusunda her iki ylda bir
gzden geirilir.
Kurslar, kurslarda grev alabilecek eiticiler ve eitici cretleri
MADDE 11 (1) Bir sonraki ylda dzenlenecek enerji yneticisi ve ett-proje eitim programlarna
katlacaklardan alnacak Katma Deer Vergisi dahil taban ve tavan cretler, her yl Aralk aynda Kurul
tarafndan belirlenir ve Genel Mdrlk tarafndan Genel Mdrln internet sayfasnda ilan edilir.
(2) Eitim programlarnda eitici olarak grevlendirilen Genel Mdrlk personelinin cretle
okutacaklar haftalk ders saatlerinin says, ders grevi alacaklarn nitelikleri ile bunlara denecek ek ders
cretleri ve dier hususlarla ilgili ilemler, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 89
uncu maddesi uyarnca yrtlr.
(3) Uygulamal eitimlerde eitici olabilmek iin aadaki artlardan en az birine sahip olmak arttr:
a) Ett-proje sertifikasna sahip olmak.
b) Eitim konular ile ilgili olarak, niversitelerin ana bilim dallarndan birinde ihtisas yapm olmak ve
okutman, retim grevlisi, doktor, yardmc doent, doent ve profesr unvanlarndan birine sahip olmak.
c) Eitim verecei konuda en az on yllk mesleki tecrbeye sahip olmak.
(4) Kurslarda grev alacak eiticiler iin Ek-10da yer alan belgelerin dzenlenmesi zorunludur.
irketlerin enerji yneticisi eitimi dzenlemesi
MADDE 12 (1) Sanayi veya bina sektrlerinden herhangi birisi iin yetkilendirilen, yetkilendirme
szlemesi ve yetki belgesi kapsamna eitim konusu dahil olan irketler enerji yneticisi eitimleri
dzenleyebilir.
Sreler
bitiminde biter.
gelen gnn tatil saatinde biter. Srenin bittii ayda, balad gne karlk gelen bir gn yoksa, sre bu ayn
son gn alma saati bitiminde biter.
NC BLM
eitli ve Son Hkmler
Mevcut ve hak kazanlm enerji yneticisi ve egitim-ett-proje sertifikalarnn geerlilii ve
yenilenmesi
GEC MADDE 1 (1) Bu Tebliin yrrle girdii tarih itibaryla sanayi veya bina sektrleri iin
dzenlenen enerji yneticisi kurslarna katlarak sertifika almaya hak kazanm olanlara Ek-11de yer alan
formatta sanayi veya bina kategorisinde enerji yneticisi sertifikas verilmeye devam edilir. Bu
sertifikalar 1/1/2014 tarihine kadar ilgili sektrde geerli saylr.
(2) Kanunun ve/veya Ynetmeliin yrrle girmesinden nce sanayi ve bina sektrlerine ynelik
dzenlenen enerji yneticisi eitimlerine katlan ve yaplan snavlarda baarl olduunu belgeleyen veya enerji
yneticisi sertifikas verilmesi iin mevzuat ile belirlenen koullar ilgili mevzuatn yrrlkte olduu sre
zarfnda saladn belgeleyebilen, en az lisans eitimi alm kiilere, 1/1/2014 tarihine kadar bavurmalar
halinde, bakaca bir koul aranmakszn enerji yneticisi sertifikas verilir. Bu ekilde verilecek enerji yneticisi
sertifikalar bina veya sanayi sektrleri iin dzenlenir. Bu sertifikalarn birletirilmesinde nc fkra
hkmlerine gre hareket edilir.
(3) Sanayi ve bina sektrleri iin ayr ayr dzenlenmi olan enerji yneticisi sertifikalarnn en
ge 1/1/2014tarihine kadar Genel Mdrle bavurmak suretiyle birletirilmesi arttr. Bu tarihe kadar
birletirme yaplmayan sertifikalar, bu tarihten itibaren geersiz saylr. Birletirmede aada belirtilen usul ve
a) Sanayi ve bina sektrleri iin enerji yneticisi sertifikas sahibi kiilerin sertifikalar herhangi bir art
aranmakszn birletirilerek yenilenir.
b) Sanayi veya bina sektrlerinden sadece birinde enerji yneticisi sertifikas alm olanlar iin, sertifika
sahiplerine yazl duyuru yapmak ve en az bir ay ncesinden internet zerinden ilan etmek suretiyle Genel
85

Mdrlk ylda en az bir kez fark snavlar yapar. Bu snavlarda yz puan zerinden en az yetmi puan alanlar
baarl saylr ve sertifikalar birletirilerek yenilenir.
c) Yenileme veya fark snavlar iin sertifika sahibinden herhangi bir cret alnmaz.
(4) Bu Tebliin yrrle girdii tarih itibaryla sanayi ve bina sektrleri iin verilen eitim-ett-proje
sertifikalar ayn sektr iin ett-proje sertifikas yerine geer. Ancak, eitim-ett-proje sertifikas sahibi
kiilerin istekleri halinde, bakaca bir koul aranmakszn sertifikalar ett-proje sertifikasna dntrlr.
Ynetmeliin yrrle girmesinden sonra dzenlenen eitimler
GEC MADDE 2 (1) Bu Tebliin yrrle girmesinden nce dzenlenen eitimler iin bu Tebli
hkmleri uygulanmaz. Sz konusu eitimler ile ilgili i ve ilemler 25/10/2008 tarihli ve 27035 sayl Resm
Gazetede yaymlanan Enerji Kaynaklarnn ve Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair
Ynetmelik ve 6/2/2009 tarihli ve 27133 sayl Resm Gazetede yaymlanan 5627 Sayl Enerji Verimlilii
Kanunu Kapsamnda Yaplacak Yetkilendirmeler, Sertifikalandrmalar, Raporlamalar ve Projeler Konusunda
Uygulanacak Usl ve Esaslar Hakknda Tebli hkmleri dorultusunda tamamlanr. Bu eitimlere katlanlarn
snavlar eitimi dzenleyen kurulu tarafndan bu Tebliin yrrle girmesini takip eden bir ay iinde yaplr.
Girdii ilk snavda baarl olamayanlar iin yaplacak ikinci snavlar da 1/12/2012 tarihine kadar bu kurum ve
kurulularca yaplr.
Snav hakk kullandrma
GEC MADDE 3 (1) Bu Tebliin yrrle girdii tarih itibaryla bina veya sanayi sektrlerinde
dzenlenen enerji yneticisi eitimlerine katlm, ancak eitim sonras yaplan snavda baarl olamam ve bir
kez daha snava girme hakkn kullanamam veya snav hakkn hi kullanamam olan kiiler, 2013 yl sonuna
kadar yaplacak olan merkezi snavlara kabul edilir. Merkezi snavda baarl olmalar kouluyla, bu kiilere Ek-
11de yer alan formatta bina veya sanayi sektrleri iin dzenlenmi enerji yneticisi sertifikas verilir. Bu
sertifikalarn birletirilmesinde geici 1 inci maddenin nc fkras hkmlerine gre hareket edilir.
Ett-proje eitimlerinde ett almas muafiyeti
GEC MADDE 4 (1) 11/11/1995 tarihli ve 22460 sayl Resm Gazetede yaymlanan Sanayi
Kurulularnn Enerji Tketiminde Verimliliin Artrlmas in Alacaklar nlemler Hakknda Ynetmelik
uyarnca, 25/10/2008 tarihinden nce dzenlenen enerji yneticisi eitimlerine katlan ve ett almas yapmak
suretiyle enerji yneticisi sertifikas alan veya almaya hak kazanan kiiler, ett-proje eitimlerindeki ett ve
proje almasnn ett ksmndan muaf tutulur. Daha nce yaptklar ett raporlarnda yer alan nlemler
hakknda proje hazrlayarak ett ve proje almas yapma ykmllklerini yerine getirmi saylr. Ancak, bu
durumda daha nce hazrlanan ett raporunun yaplan proje ile birlikte sunulmas arttr.
Yrrlk
Yrtme
MADDE 15 (1) Bu Tebli hkmlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan yrtr.

Ekleri iin tklaynz.

86

Resmi Gazete Tarihi: 15.Haziran 2010 Says: 27612
KK VE ORTA LEKL LETMELER GELTRME VE DESTEKLEME DARES
BAKANLII (KOSGEB) DESTEK PROGRAMLARI YNETMEL

BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; lkenin ekonomik ve sosyal ihtiyalarnn karlanmasnda,
kk ve orta lekli iletmelerin payn ve etkinliini artrmak, rekabet glerini ve dzeylerini ykseltmek,
ekonomik gelimelere uygun bir ekilde sanayide entegrasyonu gerekletirmek, ihracattaki paylarn artrmak,
aratrma-gelitirme, yenilik ve ibirlii faaliyetlerini desteklemek ve giriimcilik kltrn gelitirmek zere,
Kk ve Orta lekli letmeleri Gelitirme ve Destekleme daresi Bakanl tarafndan uygulanacak destek
programlarna ilikin esaslar dzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, iletmelere, giriimcilere, meslek kurulularna ve iletici kurululara
ynelik KOSGEB tarafndan oluturulan destek programlarnn uygulanmasna ilikin esaslar kapsar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik, 12/4/1990 tarihli ve 3624 sayl Kk ve Orta lekli letmeleri
Gelitirme ve Destekleme daresi Bakanl Kurulmas Hakknda Kanunun 4 ve 12nci maddelerine
dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
a) Bakanlk: KOSGEB daresi Bakanln,
b) Destek Program: Amac, kapsam, destek trleri ve unsurlar, destek miktar, destek oran ve her bir
programa mahsus genel hkmleri cra Komitesi tarafndan belirlenen ve Bakanlk tarafndan yrtlen
program,
c) Geri demeli Destek: Destek programlar kapsamnda iletmelere, giriimcilere, meslek kurulularna
ve iletici kurululara geri tahsil edilmek zere teminat karl salanan destei,
) Geri demesiz Destek: Destek programlar kapsamnda iletmelere, giriimcilere, meslek kurulularna
ve iletici kurululara geri tahsil edilmemek zere salanan destei,
d) Giriimci: Bir i fikrine dayal olarak kendi iini kurmak isteyen gerek kiileri,
e) cra Komitesi: KOSGEB cra Komitesini,
f) letici Kurulu: Destek programlarndan yararlanmak iin kurulan tzel kiilikleri,
g) letme: 18/11/2005 tarihli ve 25997 sayl Resm Gazetede yaymlanan Kk ve Orta Byklkteki
letmelerin Tanm, Nitelikleri ve Snflandrlmas Hakknda Ynetmelik kapsamnda yer alan ve 18/9/2009
tarihli ve 27353 sayl Resm Gazetede yaymlanan 2009/15431 numaral Bakanlar Kurulu karar ile tespit
edilen sektrlerde faaliyet gsteren kk ve orta byklkteki iletmeleri (KOB),
) KOSGEB: Kk ve Orta lekli letmeleri Gelitirme ve Destekleme daresini,
h) KOSGEB Birimleri: KOSGEB merkez ve tara tekilatnda yer alan birimleri,
) KOSGEB Veri Taban: letmelerin, meslek kurulularnn ve iletici kurulularn kayda alnd veri
tabann,
i) Meslek Kuruluu: letmelere ve giriimcilere ynelik faaliyet gsteren, oda, borsa, birlik,
konfederasyon, federasyon, vakf, dernek ve kooperatifler ile kk sanayi siteleri ve organize sanayi blgeleri
ynetimlerini,
j) Taahhtname: Destek programlarndan yararlanmak zere bavuran iletme, meslek kuruluu ve iletici
kurulularn KOSGEBe verdikleri idari, mali ve hukuki taahhtlerini ieren belgeyi,
ifade eder.

KNC BLM
Destekleme Sreci
Destek programlar
MADDE 5 (1) Bu Ynetmelik kapsamnda salanacak destekler, KOSGEB tarafndan destek
programlar erevesinde verilir.
(2) Destek programlar; lkenin ekonomik ve sosyal ihtiyalarnn karlanmasnda, kk ve orta lekli
iletmelerin payn ve etkinliini artrmak, rekabet glerini ve dzeylerini ykseltmek, sanayide entegrasyonu
ekonomik gelimelere uygun biimde gerekletirmek, ihracattaki paylarn artrmak, aratrma-gelitirme,
yenilik ve ibirlii faaliyetlerini desteklemek ve giriimcilik kltrn gelitirmek amacna uygun olarak; Ar-Ge
87

ve yenilik, endstriyel uygulama, giriimcilik, pazarlama, e-dnm, kurumsallama, markalama, kalite
gelitirme, tasarm, evre, enerji ve ibirlii-gbirlii ile gnn artlarna bal olarak oluabilecek dier
konularda, Kalknma Planlar, Hkmet Programlar ve Yllk Programlarda belirlenen hedefler dikkate alnarak
hazrlanr. Destek programlarna ilikin olarak Kalknma Ajanslar ile kurulacak ibirliinin erevesi
protokoller ile belirlenir.
(3) Destek programlarnn teknik, mali ve idari hususlar her bir destek programnda ayr ayr belirtilir.
Destek programlar; ama, kapsam, destek trleri ve unsurlar, destek miktar, destek oran ve her bir programa
mahsus genel hkmleri ierir.
(4) Destek programlar, cra Komitesi onay ile yrrle girer. Onaylanan destek programlar
KOSGEBin www.kosgeb.gov.tr internet adresinden duyurulur, ayrca yazl duyuru yaplmasna gerek yoktur.
Destek programlarnn deitirilmesi, kaldrlmas ve/veya birletirilmesi cra Komitesi kararyla yaplabilir.
(5) cra Komitesi tarafndan onaylanan destek programlarnn uygulama esaslar Bakanlka belirlenir ve
KOSGEBin www.kosgeb.gov.tr internet adresinden duyurulur, ayrca yazl duyuru yaplmasna gerek yoktur.
Destek trleri
MADDE 6 (1) Destek programlar kapsamnda geri demeli ve/veya geri demesiz destek verilir.
Destek programna bavuru ve deerlendirme
MADDE 7 (1) Destek programlarndan yararlanacak iletme, meslek kuruluu ve iletici kurulularn
KOSGEB Veri Tabannda yer almas koulu aranr.
(2) KOSGEB Veri Tabannda yer almak iin KOSGEBin www.kosgeb.gov.tr internet adresinde belirtilen
belgelerle birlikte KOSGEB Birimine bavuru yaplr.
(3) KOSGEB Veri Tabannda yer alan iletme, meslek kuruluu ve iletici kurulularn destek
programlarna bavuru sreci ve koullar ilgili destek program ve uygulama esaslarnda belirlenir.
(4) Destek programlarna yaplan bavurular; ilgili destek program ve uygulama esaslarna gre
deerlendirilir. Deerlendirme sonucu bavuru sahibine bildirilir.
(5) Destek programlarndan yararlanacaklardan, ilgili KOSGEB mevzuatna uyulacana dair
taahhtname alnr.
deme
MADDE 8 (1) Destek programlar kapsamnda belirlenen demeye esas belgelerin ilgili KOSGEB
Birimine sunulmasn mteakip, uygun bulunanlara demeler gerekletirilir. Destek programnn zellii
gerei farkl bir uygulama yaplmas halinde destek program ile uygulama esasnda ayrca belirtilir.
zleme ve deerlendirme
MADDE 9 (1) Destek programlar, program ve/veya iletme esasl olarak izlenir, programlarn lke
ekonomisi ve iletmelere etkileri ve sonular deerlendirilir. zleme ve deerlendirmeler, Bakanlka
belirlenen esaslar dorultusunda ilgili KOSGEB personeli tarafndan ve/veya hizmet alm yolu ile yaplr.
Denetim
MADDE 10 (1) Destek programndan faydalananlar, faydalandklar destek program ile ilgili olarak
KOSGEBin gerek grmesi halinde denetime tabi tutulur. Denetim srasnda yetkililerce talep edilen her trl
bilgi ve belge ilgililerce ibraz edilir ve gerekli kolaylk salanr.

NC BLM
eitli ve Son Hkmler
Genel hkmler
MADDE 11 (1) Bu Ynetmelik erevesinde iletmeler, giriimciler, meslek kurulular ve iletici
kurulular, ayn anda en fazla adet destek programndan yararlanabilir.
(2) Destek programlar ile ilgili kstlar, destek program ve uygulama esaslarnda belirtilir.
(3) Farkl destek programlar iinde bulunmas artyla ayn destek trnden faydalanlabilir. Ancak,
gider gereklemesini gsteren belgeler yalnzca bir destek iin kullanlr.
(4) Herhangi bir destek programna bavuru yaplm olmas, KOSGEBi taahht altna sokmad gibi,
mracaat edene de bir hak kazandrmaz.
(5) Desteklerin kullanlmas srasnda ve sonrasnda KOSGEB Mevzuatna uygun olmayan durumlarn
tespiti halinde desteklerden faydalananlarn destek sreci durdurulur, yeni destek bavurular uyumazlk bitene
kadar kabul edilmez. Uygunsuzluun giderilmemesi ve uyumazlk halinde destek olarak verilen tutar KOSGEB
alaca olarak yasal faizi ile birlikte KOSGEB tarafndan tahsil edilir. Uyumazlk sona erdiinde ve mracaat
halinde yeni desteklerden yararlanma hakk devam eder. Bu hususlara ilikin dzenleyici ilemler Bakanlk
tarafndan belirlenir.
(6) Destek programlarnn uygulanma srecinde, mcbir sebep olarak kabul edilebilecek; deprem, yangn,
su baskn benzeri doal afetler, kanuni grev, lokavt, genel salgn hastalk, terr eylemleri, sabotaj, sava, ksmi
88

veya genel seferberlik ilan gibi hallerin ortaya kmas durumunda, bu haller sona erinceye kadar destek
srecinin durdurulmas veya devamna KOSGEB Bakan tarafndan karar verilir.
Yrrlkten kaldrlan ynetmelik ve atflar
MADDE 12 (1) 24/4/2005 tarihli ve 25795 sayl Resm Gazetede yaymlanan Kk ve Orta lekli
Sanayi Gelitirme ve Destekleme daresi Bakanl (KOSGEB) Destekleri Ynetmelii yrrlkten
kaldrlmtr. Kaldrlan Kk ve Orta lekli Sanayi Gelitirme ve Destekleme daresi Bakanl
(KOSGEB) Destekleri Ynetmeliine yaplan atflar bu Ynetmelie yaplm saylr.
Destek ve st limitlerin belirlenmesi
GEC MADDE 1 (1) Bu Ynetmelik kapsamnda salanacak destek ve st limitlerin
belirlenmesinde, daha nce KOSGEB tarafndan kullandrlan destekler dikkate alnmaz.
Devam eden projeler
GEC MADDE 2 (1) 24/4/2005 tarihli ve 25795 sayl Resm Gazetede yaymlanan Kk ve Orta
lekli Sanayi Gelitirme ve Destekleme daresi Bakanl (KOSGEB) Destekleri Ynetmelii kapsamnda;
a) Destek szlemesi imzalanarak taahht altna girilmi olan desteklerde, tabi olduklar mevzuata gre
ilem yaplr.
b) Desteklenme karar alnm ve sreci devam eden Teknoloji Aratrma ve Gelitirme Projeleri ile ilgili
olarak; proje sahibinin talepte bulunmas durumunda, bu Ynetmelik kapsamnda ilgili destek program
erevesinde alnacak destek karar ile yararlandrlabilir.
c) Giriimcilik programlarna katlarak baaryla mezun olan, ancak Yeni Giriimci Desteinden
yararlanmam veya ksmen yararlanm olanlar, bu Ynetmelik uyarnca hazrlanacak ilgili destek
programndan yararlandrlabilir.
mzalanm olan destek szlemeleri
GEC MADDE 3 (1) Bu Ynetmeliin yrrle girmesi ile yrrlkten kaldrlan 24/4/2005 tarihli
ve 25795 sayl Resm Gazetede yaymlanan Kk ve Orta lekli Sanayi Gelitirme ve Destekleme daresi
Bakanl (KOSGEB) Destekleri Ynetmelii kapsamnda imzalanan Destek Szlemesi ile destek srecinin
devam etmesi hali, bu Ynetmelik uyarnca hazrlanacak destek programlarna bavuru yaplmasna engel tekil
etmez.
Yrrlk
MADDE 13 (1) Maliye Bakanl ve Saytayn gr alnan bu Ynetmelik yaym tarihinde
yrrle girer.
Yrtme
MADDE 14 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini Kk ve Orta lekli letmeleri Gelitirme ve
Destekleme daresi Bakan yrtr.

89

Resmi Gazete Tarihi: 17.04.2009, Says: 27203
MLL ETM BAKANLIINA BALI OKULLARDA ENERJ YNETCS
GREVLENDRLMESNE LKN YNETMELK

BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; Mill Eitim Bakanlna bal okullarda enerjinin etkin
kullanlmas, enerji israfnn nlenmesi, enerji maliyetlerinin Mill Eitim Bakanl btesi zerindeki yknn
azaltlmas ve evrenin korunmas iin enerji kullanmnda verimliliin artrlmas amacyla enerji yneticisi
grevlendirilmesi ile ilgili usul ve esaslar dzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik Mill Eitim Bakanlna bal okullar kapsar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik, 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununun 7 nci
maddesinin birinci fkrasnn (a) bendinin (4) numaral alt bendine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
MADDE 4 (1) Bu Ynetmelikte yer alan;
a) Bakanlk: Mill Eitim Bakanln,
b) Enerji yneticisi: Endstriyel iletmelerde ve binalarda enerji ynetimi ile ilgili faaliyetleri yerine
getirmekle sorumlu ve enerji yneticisi veya eitim-ett-proje sertifikasna sahip ve bakanla bal okullarda
enerji ynetimi ile ilgili faaliyetleri yerine getirmekle sorumlu olan kiiyi,
c) Enerji yneticisi sertifikas: Enerji yneticisi hizmetlerinin verilebileceini gsteren belgeyi,
) Genel Mdrlk: Elektrik leri Ett daresi Genel Mdrln,
d) Kanun: 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununu,
e) Kurul: Kanunun 4 nc maddesinde belirtilen Enerji Verimlilii Koordinasyon Kurulunu,
f) irket: Ynetmelik erevesinde Genel Mdrlk veya yetkilendirilmi kurumlar ile yaptklar
yetkilendirme anlamas erevesinde, enerji verimlilii hizmetlerini yrtmek zere yetki belgesi verilen enerji
verimlilii danmanlk irketlerini,
g) Yetkilendirilmi kurumlar: Ynetmelik erevesinde dzenlenen yetkilendirme anlamas
erevesinde eitim, yetkilendirme ve izleme faaliyetlerini yrtmek zere Genel Mdrlk tarafndan Kurul
onay ile yetkilendirilen meslek odalarn ve niversiteleri,
) Ynetmelik: 25/10/2008 tarihli ve 27035 sayl Resm Gazetede yaymlanan Enerji Kaynaklarnn ve
Enerjinin Kullanmnda Verimliliin Artrlmasna Dair Ynetmelii
ifade eder.
KNC BLM
Okullarda Enerji Ynetimi ve Enerji Yneticisi
Enerji yneticilerinin belirlenmesi ve sertifikalandrlmas
MADDE 5 (1) Ynetmelik ile belirlenen usul ve esaslar erevesinde enerji yneticisi olarak
grevlendirilecek ve enerji yneticisi sertifikas almak zere eitim programlarna katlacak olanlar halen
Bakanlk kadrolarnda grev yapanlar arasndan Bakanlka belirlenir.
(2) Bu belirlemede mhendislik alannda eitim grm olanlara ncelik verilmek suretiyle teknik
eitim fakltelerinin elektrik veya elektrik-elektronik, makine blmlerinde lisans eitimi alm olanlar
arasndan belirlenir ve bu kiilerin sertifikalandrlmalar amacyla Ynetmelik erevesinde yrtlen enerji
yneticisi eitimlerine katlm salanr.
Grevlendirme
MADDE 6 (1) l ve ilelerde grevlendirilecek enerji yneticilerinin says ve sorumluluk blgeleri
gibi kriterler valiliklerce belirlenir ve uygun gr alnmak zere Genel Mdrle sunulur.
(2) Valilikler tarafndan belirlenen kriterlerde Genel Mdrln istedii deiiklikler valilikler
tarafndan yerine getirilir.
(3) Genel Mdrlk tarafndan uygun gr bildirilen kriterler erevesinde il ve ilelerde
grevlendirmeler valiliklerce yaplr ve Ynetmelie uygun olarak Genel Mdrle bildirilir.
(4) Enerji yneticisi grevlendirilmesine ilikin kriterler valiliklerce ve Genel Mdrlk ibirlii ile her
be ylda bir gzden geirilir.

90

Enerji yneticisinin grevleri
MADDE 7 (1) Okullardan sorumlu olarak grevlendirilen enerji yneticileri Ynetmelik ile
belirlenen enerji ynetimi ile ilgili grev, sorumluluk ve faaliyetlerin yan sra konuyla ilgili valiliklerce
verilecek dier grevleri de yrtr.

NC BLM
eitli ve Son Hkmler
Hizmet alm
MADDE 8 (1) 6 nc maddeye gre Bakanlk personeli arasndan enerji yneticisi
grevlendirilememesi durumunda, 7 nci madde kapsamndaki i ve ilemler, enerji yneticilerinden veya Kanun
kapsamnda yetkilendirilen irketlerden hizmet alm yntemiyle karlanr.
Yrrlk
Yrtme
MADDE 10 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini Mill Eitim Bakan yrtr.

91

Resmi Gazete Tarihi: 09.06.2008, Says: 26901

ULAIMDA ENERJ VERMLLNN ARTIRILMASINA LKN USUL VE ESASLAR
HAKKINDA YNETMELK

BRNC BLM
Ama ve kapsam
MADDE 1 (1) Bu Ynetmelik ulamda enerji verimliliinin artrlmas amacyla; motorlu aralarn
birim yakt tketimlerinin drlmesine, aralarda verimlilik standartlarnn ykseltilmesine, toplu
tamacln yaygnlatrlmasna, trafik akmnn arttrlmasna ynelik sistemlerin kurulmasna ilikin usul ve
esaslar kapsar.
Dayanak
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununun 7 nci
maddesinin birinci fkrasnn (f) bendine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
a) Ara: Rayl tat aralar, tarm ve orman traktrleri ile btn mteharrik makineler haricinde en az
drt tekerlei bulunan, azami tasarm hz 25 km/saat'i aan karayollarnda kullanlmak iin tasarmlanm
motorlu tat,
b) Bakanlk: Ulatrma Bakanln,
c) Blok tren: Trenin, ilk tekil edildii istasyondan, gidecei son var istasyonuna kadar, lokomotif ve
vagonlar deitirilmeden, manevraya tabi tutulmadan kesintisiz bir ekilde giden treni,
) Elektronik yol ynlendirme sistemi: En elverili yola ynlendirerek, yolculuk sresinin, yakt
tketiminin, hava kirliliinin ve grltnn azaltlmasn, insan psikolojisinin desteklenmesini ve ara
gvenliinin salanmasn hedef alan ynlendirme sistemini,
d) EE: Elektrik leri Ett daresi Genel Mdrln,
e) Kentsel ulam planlar: Kentin, mekansal, demografik, topografik, ilevsel, toplumsal, iktisadi
zellikleri ve ihtiyalarna gre ulam talebini en azda tutan, srdrlebilir gelimeyi salayan, kentin st ve
alt lekli planlar ile egdml olarak hazrlanan ulam planlarn,
f) KGM: Karayollar Genel Mdrln,
g) Kombine tama: Tm ulam trlerinin birbirleriyle balantl olarak etkin ve verimli ekilde
kullanlmas suretiyle yaplan tamacl,
) LED: Ik yayan diyotu,
h) M1 snf ara: Yolcu tama amacyla tasarmlanm ve imal edilmi src koltuuna ilave olarak
en fazla sekiz kiilik oturma yeri olan arac,
) Modlararas tamaclk sistemi: Kaynak noktasndan var noktasna kadar tanacak yolcunun/ykn
ihtiya duyaca; karayolu, rayl sistemler, deniz ulam alternatifleri, havayolu vesaire ulam trlerinin ihtiya
duyulan noktalarda tesisi ile oluan ulam sistemini,
i) Satc: Kamu kurum ve kurulular da dahil olmak zere nihai kullancya mal ve hizmet sunan,
toptanc/perakendeci veya bu Ynetmelik kapsamna giren rnleri satan, kiralayan, taksitli sata sunan,
promosyoncu veya nihai kullancya tedarik eden gerek veya tzel kiiyi,
j) Sat noktas: Potansiyel mterilere sat veya kiralamak amacyla yeni binek otomobillerinin
sergilendii veya sunulduu mekan, bina, ticari sergi, fuar ve panayr gibi yerleri,
k) Seyahat talep ynetimi: Yolcularn veya yklerin seyahat taleplerini ve davranlarn mevcut ulam
alt yap veya sistemini daha etkin ve verimli kullanabilecek ekilde dzenlemek, birim zamannda balang
noktasndan var noktasna seyahat edecek yolcu ve tanacak yklerin yksek kapasiteli, ekonomik ve hzl
tama trleri ve yksek doluluk oranlar ile seyahat etmesini salayacak ekilde dzenlemeyi,
l) Sinyalizasyon sistemleri: Trafik akm ierisindeki src, tat, yaya ve bisikletli hareketlerini
dzenleyen kl ve sesli sistemleri,
m) TCDD: Trkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yollar letmesi Genel Mdrln,
n) Trafik ynetimi: Mhendislik, eitim, yasal gereklilik, evre ve enerji faktrlerinin bir arada ele
alnd srdrlebilir ve enerji verimli ulam nlemlerini ieren ynetimi,
o) TSE : Trk Standartlar Enstitsn,
92

) retici: Bir rn reten, imal eden, tadil eden veya rne adn, ticari markasn veya ayrt edici
iaretini koymak suretiyle kendini retici olarak tantan gerek veya tzel kiilii; reticinin Trkiye dnda
olmas halinde, retici tarafndan yetkilendirilen temsilciyi veya ithalaty; ayrca rnn tedarik zincirinde yer
alan ve faaliyetleri rn gvenliine ilikin zellikleri etkileyen gerek veya tzel kiilii,
p) Yeil dalga sistemi: Sinyalize kavaklar arasnda belirlenmi bir hzla gidilmesi halinde krmz a
taklmadan seyahat etme imkan veren sistemi,
ifade eder.
KNC BLM
Uygulamalar
Tedbir
MADDE 4 (1) Bakanlk; blok tren uygulamas ve elektrikli iletmecilik uygulamas ile ilgili tedbirleri
alr.
(2) ileri Bakanl; kent merkezlerinde ara kullanmn azaltc uygulamalar, taksi uygulamalarn
ve otoparklarn oluturulmas ile ilgili tedbirleri alr.
(3) Bakanlk ve ileri Bakanl; yn levhalar, elektronik yol ynlendirme sistemi, seyahat talep
ynetimi, trafik ynetimi, modlararas tamaclk, kentsel ulam planlar, toplu tama, akaryakt tketiminin
izlenmesi ve trafik sinyalizasyon sistemleri hakknda ilgili tedbirleri alr.
Blok tren uygulamas
MADDE 5 (1) Yk tamaclnda yk trenlerinin blok tren eklinde altrlmasna ncelik verilir.
Elektrikli iletmecilik uygulamas
MADDE 6 (1) Rayl ulamda enerji tketimini asgari seviyeye drmek iin elektrikli iletmecilie
ncelik verilir.
Yn levhalar, elektronik yol ynlendirme sistemi, seyahat talep ynetimi, trafik ynetimi,
modlararas tamaclk
MADDE 7 (1) Ulamda etkinlik, verimlilik ve srclere kolaylk salamak iin; seyahat talep
ynetimi, modlararas tamaclk sistemi, trafik ynetimi, yn levhalar ve elektronik yol ynlendirme
sistemleri ilgili kurum/kurulularca uygulanr. Uygulamalarda varolan ulusal ve uluslararas standardlara
uygunluk aranr.
(2) Kent merkezi girilerine yaplacak ynlendirme sistemleri ile youn trafik alanlarna girmek yerine
aralarn alternatif yollardan ulam salanr.
(3) Nfusu ikiyzellibin ve zerinde olan kentlerde belediyelerce; karayollarnda gnn koullarna
uygun merkezi bilgisayar sisteminin kurulmas iin almalar yaplr. Bu bilgisayar sistemi ile kavaklarn
merkezden kumanda edilmesi salanr. Kurulacak olan kamera sistemleri ile yol younluu izlenir, elektronik
yol ynlendirme sistemleri ve trafik radyosu yoluyla srclerin yolun durumuna gre alternatif gzergahlara
ynlendirilmesi salanr.
(4) Elektronik hava tahminleri; yol gzerghlarna kurulacak cihazlarla srclerin nceden uyarlmas
ve deiken mesaj sistemi uygulanarak srclerin yol trafik durumuna gre ynlendirilmesi salanr.
Kent merkezlerinde ara kullanmn azaltc uygulamalar
MADDE 8 (1) Belediyeler;
a) Yerleim planlamasnda ve kentsel dnm projelerinde motorlu tatlarn ehir giriinde park
edilebilmesi iin otopark kurulmasn salar. Bu otoparklara park eden srclerin otoparktan ehir merkezine
gidi ve dn gzerghlarnda hizmet veren toplu tam aralarndan yararlanmas iin yntem gelitirir.
b) Kent merkezlerinde ara kullanmn azaltc uygulamalar yapar.
c) Toplu tam ara duraklarnda modlararas tamaclk sisteminin oluturulmasna ncelik verir.
) Doalgaz datm ebekesi bulunan ehirlerde toplu tama arac olarak doalgazl aralara ncelik
verir.
Taksi uygulamalar
MADDE 9 (1) Belediyeler; taksilerin trafikte bo dolamalarn, durak dnda beklemelerini
engelleyecek telefonlu, telsizli durak ve merkezi alanlarda taksi cepleri gibi uygulamalar yaygnlatrr. Bunun
iin ehir trafiine uygun bir ekilde, taksilerin bekletilecei alanlar tespit eder.
Kentsel ulam planlar
MADDE 10 (1) Bykehir belediyeleri ve bykehir belediyesi snrlar dndaki belediyelerden
nfusu yzbinin zerinde olanlar ulam ana plan hazrlarlar. Bu planlar onbe yllk sreler iin yaplr ve her
be ylda bir yenilenir. ehir planlar ile srdrlebilir kentsel ulam planlar birlikte ele alnr.
(2) Kentsel ulam planlamas srasnda ilgili kurum/kurulularn grleri alnarak, evre otoyollar ve
rayl sistem almalarna ncelik veren, yerleim alanlarnn yer seimi ve bu alanlarn birbiri ile olan
ulamlarn salayan st lekli planlar yaplr.
93

(3) Kent iinde yetersiz kalan yollarda skan trafii rahatlatmak zere; yol geniletmesi, kavak
dzenlemesi ve otopark kurulmas gibi nlemler alnr.
(4) Yeni alan yollarn evre otoyollarna balants KGM'nin uygun gr alnarak yaplr.
(5) Kentsel ulam planlar yaplrken toplu tamay tevik etmek amacyla rayl sistem yatrm artrlr.
(6) Kent ulamnda enerji verimliliinin artrlmas ve yakt tketiminin drlmesi iin trafiin
gvenli ve akc olmas salanr.
(7) Belediyeler; kent ii ulam gzerghlarnn belirlenmesinde trafik akndaki yakt sarfiyatn
ncelikle gz nnde bulundurur. Topografik yaps uygun gzergahlara bisiklet yollar ve bisiklet park alanlar
yapar.
Trafik sinyalizasyon sistemleri
MADDE 11 (1) ehir ii ve ehirleraras karayollar zerinde trafik akmn dzenlemek ve trafik
gvenliini artrmak, mevcut/ planlanan karayolu ve karayolu elemanlarnn kapasitesini maksimum dzeylerde
kullanabilmek iin oluturulacak sinyalizasyon sistemleri KGM tarafndan belirlenmi/belirlenecek kriter, usul
ve teknik esaslara uygun olarak gerekletirilir. Trafik sinyalizasyon sistemlerinde sistemlerinin gereklilii, faz
hesaplamalar ile dier teknik hususlar, kullanlacak malzemeler TSE belgesini haiz ve Karayollar Teknik
artnamesinde belirlenmi/belirlenecek artlara uygun ekilde tesis edilir.
(2) Ulamda trafik akn dzenlemek ve enerji tketimini asgari seviyeye drmek iin kullanlan
sinyalizasyon sistemlerinde LED li sinyalizasyon sistemlerine ncelik verilir.
(3) Sinyalizasyon Sistemlerinde kullanlan malzemelerde; Trafik Sinyal Denetleyicileri-Fonksiyonel
Gvenlik Kurallar iin TS EN 12675, Trafik Kontrol Donanm-Sinyal Lambalar iin TS EN 12368 ve
Karayolu Trafik Sinyal Sistemleri iin TS HD 638 S 1 standartlarnda belirtilen artlar aranr.
(4) ehir iindeki kavaklarda trafik akn kolaylatrmak iin birbiri ardna gelen sinyalize kavaklara
Yeil Dalga Sistemi uygulanr.
Tketicinin bilgilendirilmesi
MADDE 12 (1) Sanayi ve Ticaret Bakanl; tketicilerin bilinli seim yapabilmesine imkan vermek
iin, piyasada sata veya kiraya sunulan yeni binek otomobillerinin CO
2
emisyonu ve yakt ekonomisi
konusunda tketicilerin bilgi edinmesini salar.
(2) Ml snf yeni binek otomobillerin yakt ekonomisi ve CO
2
emisyon deerlerini gsteren etiket,
klavuz, poster/gsterim, promosyon literatr ve materyallerin dzenlenmesinde 28/12/2005 tarihli ve 25330
sayl Resm Gazete'de yaymlanan Yeni Binek Otomobillerin Yakt Ekonomisi ve CO
2
Emisyonu Konusunda
Tketicilerin Bilgilendirilmesine likin Ynetmelikte belirtilen hususlar esas alnr.
Otoparklarn oluturulmas
MADDE 13 (1) l ve le Trafik Komisyonunca kent trafiine uygun bir ekilde, otopark olabilecek
alanlar tespit edilir, bu alanlarn verimlilik ilkesi erevesinde otopark olarak iletilmesi salanr.
Srclerin bilgilendirilmesi
MADDE 14 (1) Src belgesi verilmesi ile ilgili kurslarda ekonomik sr teknii ve evre
konularna yer verilir.
Tzel kiilerce verilecek ekonomik sr teknikleri ile ilgili eitim
MADDE 15 (1) Tamaclk faaliyetlerinde bulunan tzel kiiler, srclerine ie alndklarnda ve
her be ylda bir defa olmak zere ekonomik sr teknikleri ile ilgili eitim verilmesini salar.
Toplu tama
MADDE 16 (1) Belediyelerce toplu tama aralarnn talep edilebilirlii ve yolcu kapasitesini artrc
gerekli tedbirler alnr. Nfusu ikiyzellibinin zerindeki belediyelerce kent ii toplu tamaya ynelik
aadaki uygulamalar yaplr.
a) Rayl sistemler azami doluluu salanacak ekilde iletilir. Bu kapsamda; sefer skl yolcu talebi
dikkate alnarak yaplr, tek bilet sistemi yaygnlatrlr.
b) Toplu tama aralar iin ayrlm erit ve yol uygulamalar yaygnlatrlr.
c) Hizmet kalitesi yksek ve evre dostu toplu tama aralarnn kullanmna ncelik verilir.
) Toplu tama aralarnda ve duraklarda; hareket saatleri, gzerghlar ve benzeri bilgilendirme
panolar bulundurulur.
Akaryakt tketiminin izlenmesi
MADDE 17 (1) Karayolu ulam iin Emniyet Genel Mdrl ara tescil belgesi bilgilerinden
motor gc, yakt tipi, ara kategorisi ve model yl verilerini, TCDD ara-km, yolcu-km ve ton-km bilgilerini,
Petrol leri Genel Mdrl ise yakt tiplerine gre aylk bazda yllk toplam yakt sat bilgilerini her yln
Mart aynda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlna bildirir.
(2) Belediyeler; taksi, zel halk otobs, belediye otobs, dolmu, metro, hafif rayl sistem, tramvay
ve deniz yolu ara saylarn, tanan yllk yolcu saysn, yolcu-km, ara-km verilerini, rayl sistemlerin ve
94

karayollar sinyalizasyon sistemlerinin iletilmesi iin kullanlan yllk elektrik miktarn her yln Mart aynda
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlna bildirir.
(3) ehirlerarasnda alan otobs irketleri; otobs saysn, yllk yakt tketimi bilgilerini, ylda
tanan yolcu saysn, yolcu-km bilgilerini, nakliye irketleri; ara saysn, yllk yakt tketimi bilgilerini,
ylda tanan yk, ton-km bilgilerini toplar ve her yl Mart aynda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlna
bildirir.

NC BLM
Geici ve Son Hkmler
Kentsel ulam planlar
GEC MADDE 1 (1) 10 uncu maddedeki kentsel ulam planlar bu Ynetmeliin yaymndan
itibaren yl ierisinde ilgili belediyelerce hazrlanr.
Yrrlk
Yrtme
MADDE 19 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini Ulatrma Bakan yrtr.
,

95

Resmi Gazete Tarihi: 05.12.2008,Says: 27075, Deiiklik RG-1/4/2010-27539
BNALARDA ENERJ PERFORMANSI YNETMEL

BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak, Tanmlar ve Ksaltmalar
Ama
MADDE 1 (Deiik:RG-1/4/2010-27539)
(1) Bu Ynetmeliin amac, binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarnn etkin ve verimli kullanlmasna,
enerji israfnn nlenmesine ve evrenin korunmasna ilikin usul ve esaslar dzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (Deiik:RG-1/4/2010-27539)
(1) Bu Ynetmelik mevcut ve yeni yaplacak binalarda;
a) Mimari tasarm, mekanik tesisat, aydnlatma, elektrik tesisat gibi binann enerji kullanmn
ilgilendiren konularda bina projelerinin ve enerji kimlik belgesinin hazrlanmasna ve uygulanmasna ilikin
hesaplama metotlarna, standartlara, yntemlere ve asgari performans kriterlerine,
b) Enerji kimlik belgesi dzenlenmesi, bina kontrolleri ve denetim faaliyetleri iin yetkilendirmelere,
c) Enerji ihtiyacnn, kojenerasyon sistemi ve yenilenebilir enerji kaynaklarndan karlanmasna,
) lke genelindeki bina envanterinin oluturulmasna ve gncel tutulmasna, toplumdaki enerji kltr
ve verimlilik bilincinin gelitirilmesine ynelik eitim ve bilinlendirme faaliyetlerine,
d) Korunmas gerekli kltr varl olarak tescil edilen binalarda, enerji verimliliinin artrlmasna
ynelik nlemler ve uygulamalar ile ilgili, Kltr ve Tabiat Varlklarn Koruma Kurulunun grnn alnarak
bu gr dorultusunda yapnn zelliini ve d grntsn etkilemeyecek biimde enerji verimliliini arttrc
uygulamalarn yaplmasna
ilikin i ve ilemleri kapsar.
(2) Sanayi alanlarnda retim faaliyetleri yrtlen binalar, planlanan kullanm sresi iki yldan az olan
binalar, toplam kullanm alan 50 m
2
nin altnda olan binalar, seralar, atlyeler ve mnferit olarak ina edilen ve
stlmasna ve soutulmasna gerek duyulmayan depo, cephanelik, ardiye, ahr, al gibi binalar bu
Ynetmeliin kapsam dndadr.
Dayanak
MADDE 3 (Deiik:RG-1/4/2010-27539)
(1) Bu Ynetmelik, 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununun 7 nci maddesinin
birinci fkrasnn () ve (d) bentleri ile 13/12/1983 tarihli ve 180 sayl Bayndrlk ve skn Bakanlnn
Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararnamenin 30/A numaral maddesine dayanlarak
hazrlanmtr.
a) Aydnlatma enerji tketimi: Binann aydnlatlmas iin harcanan toplam enerjiyi,
b) Aydnlatma yk: Aydnlatma iin kullanlan toplam kurulu gc,
c) Bamsz blm: Anagayrimenkuln ayr ayr ve bal bana kullanlmaya elverili olup, 2/7/1965
tarihli ve 634 sayl Kat Mlkiyeti Kanunu hkmlerine gre bamsz mlkiyete konu olan blmlerini,
) Bakanlk: Bayndrlk ve skan Bakanln,
d) Bina: Kendi bana kullanlabilen, st rtl olan insanlarn iine girebilecekleri ve insanlarn oturma,
alma, elenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yarayan ve hayvanlarn ve eyalarn korunmasna
uygun yapy,
e) Bina sahibi: Bina zerinde mlkiyet hakkna sahip olan gerek veya tzel kiiyi veya varsa intifa hakk
sahibini, eer her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edeni,
f) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Bina yneticisi: Kat Mlkiyeti Kanununa gre atanm veya seilmi
veya belirlenmi olan ve bina ynetimini salayan kiiyi,
g) Bireysel stma: Bamsz blm ierisine yerletirilen bir s retim kaynandan elde edilen stma
enerjisi ile bamsz blmn stlmasn,
) Blgesel stma sistemi: Bir merkezden elde edilen stma enerjisinin, mahalle ve daha byk lekteki
yerleimlerde yer alan binalara datlmasn ve bamsz blmlerin stlmasn salayan sistemi,
h) Blgesel shhi scak su sistemi: Bir merkezden elde edilen shhi scak suyun blge ierisindeki binalara
ve bamsz blmlere datlmas ve kullanlmasn salayan sistemi,
) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
96

i) Enerji kimlik belgesi: Asgari olarak binann enerji ihtiyac ve enerji tketim snflandrmas, yaltm
zellikleri ve stma ve/veya soutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri ieren belgeyi,
j) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Enerji kimlik belgesi vermeye yetkili kurulular: Yeni tasarlanan binalar
iin; binann tasarmnda grev alan yetkili mimar ve mhendisleri, mevcut binalar iin enerji verimlilii
danmanlk irketlerini,
k) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
l) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
m) Enerji yneticisi: Binalarda enerji ynetimi ile ilgili faaliyetleri yerine getirmekle sorumlu ve enerji
yneticisi sertifikasna sahip kiiyi,
n) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
o) Halojen lamba: inde halojen gaz bulunan tungsten halojen ve metal halojen olmak zere iki eidi
bulunan lambalar,
) Hizmet amal binalar: Kamu binalar, okullar, ibadethaneler, hastaneler, salk merkezleri ve benzeri
amalara tahsis edilmi binalar, snma veya yal veya ocuklarn bakm iin tahsis edilmi sosyal hizmet
binalar ve benzeri amalar iin tahsis edilmi binalar, sinema ve tiyatro, toplant salonlar, sergiler, mzeler,
ktphaneler, kltrel binalar ve sportif faaliyetlere tahsis edilen binalar ve benzeri amalara tahsis edilmi
binalar,
p) Is pompas: Toprakta, havada ve suda dk scaklkta mevcut olan enerjinin, stma ve/veya soutma
yapmak amacyla bina iine iletilmesini salayan dzenei,
r) lgili idare: Yap ruhsat ve yap kullanma izin belgesi verme yetkisine sahip belediye ve mcavir alan
snrlar iindeki uygulamalar iin bykehir belediyeleri ile dier belediyeleri, bu alanlar dnda kalan
alanlarda valilikler ile dier idareleri,
s) klimlendirme sistemi: Ortam havasnn, neminin, temizliinin ve scaklnn bir arada kontrol edildii
ve taze hava ihtiyacnn karland sistemi,
) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) letmeci kurulu: Mekanik ve elektrik sistemlerinin almasndan
sorumlu kuruluu,
t) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
u) Kaskad kazan sistemi: Birbirleri ile mekanik ve elektronik olarak haberlemeli alan, ihtiyaca gre
sral devreye girerek yakt tasarrufu salayan, kazan yedekleme skntsnn olmad kazan sistemlerini,
) Kazan: Yaktn yaklmas sonucu aa kan enerjinin s tayc akkana aktarlmasn salayan
basnl kab,
v) Kojenerasyon: Is ve elektrik ve/veya mekanik enerjinin ayn tesiste e zamanl olarak retimini,
y) Mekanik tesisat: naat ilerinde makine mhendislii etkinlik alanna giren stma, soutma,
havalandrma, temiz ve pis su, shhi scak su ve yangn sndrme sistemleri ilerinin tmn,
z) Merkezi stma sistemi: Bir merkezden elde edilen stma enerjisi ile birden fazla bamsz blmn
stlmasn salayan sistemi,
aa) Merkezi shhi scak su sistemi: Bir merkezden elde edilen shhi scak suyun binalara ve bamsz
blmlere datlmas ve kullanlmasn salayan sistemi,
bb) Merkezi soutma sistemi: Bir merkezden elde edilen soutma enerjisi ile birden fazla bamsz
blmn soutulmasn salayan sistemi,
cc) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
) Mevcut bina: Bu Ynetmeliin yrrle girmesinden nce yap ruhsat alnp yapm devam eden
veya yapm tamamlanan binay,
dd) Nihai enerji tketimi: Son kullanc tarafndan binasnda veya bamsz blmnde kat, sv veya gaz
yaktlardan elde edilen enerjinin ve elektrik enerjisinin toplam tketimini,
ee) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
ff) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
gg) Ticari amal binalar: merkezleri, ofis ve benzeri amalara tahsis edilmi binalar ve elence ve
alveri merkezleri ve benzeri amalara tahsis edilmi binalar ile otel, motel, pansiyon ve benzer amalara
tahsis edilmi binalar,
) TSE: Trk Standardlar Enstitsn,
hh) Yenilenebilir enerji: Hidrolik, rzgar, gne, jeotermal, biyoktle, biyogaz, dalga, aknt ve gel-git
gibi fosil olmayan enerji kaynaklarndan elde edilebilen enerjiyi,
) Yllk enerji ihtiyac: Binann stma, shhi scak su, soutma, elektrik ve aydnlatma sistemleri iin
birincil enerji cinsinden ortama bir yl ierisinde verilmesi gereken s enerjisi miktarn,
ii) Yllk stma enerjisi ihtiyac: Istma sisteminden stlan ortama bir yl ierisinde verilmesi gereken net
s enerjisi miktarn,
97

jj) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Yllk shhi scak su enerjisi ihtiyac: Scak su temini iin bir yl
ierisinde harcanan net s enerjisi miktarn,
kk) Yllk soutma enerjisi ihtiyac: Soutma sisteminin soutulan ortamdan bir yl ierisinde atmas veya
ekmesi gereken net s enerjisi miktarn,
ll) (Ek:RG-1/4/2010-27539) BEP-TR: Enerji kimlik belgelerinin dzenlenmesi iin kullanlan ve
Bakanlk internet adresinden eriim salanan yazlm programn,
mm) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Binalarda enerji verimlilii: Binalarda yaam standard ve hizmet
kalitesinin dmesine sebebiyet vermeksizin enerji tketiminin azaltlmasn,
nn) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Birincil enerji tketimi: Son kullanc tarafndan binasnda veya bamsz
blmnde kat, sv veya gaz yaktlardan elde edilen enerji ile tketilen elektrik enerjisinin retilmesi ve
datlmas safhalarnda tketilen enerjilerle birlikte toplam tketimlerini,
oo) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Denetim yapacak kurum ve kurulular: Enerji kimlik belgesine gre
binann enerji tketen ekipmanlarnn, ilgili raporlarda belirtilen periyotlarda ilgili standartlarda belirtilen ve
sistemin gerektirdii periyodik kontrole, teste ve bakma tabi tutulup tutulmadnn denetlenmesini yapacak
olan ve Bakanlk tarafndan yetkilendirilmi kurum veya kurulular,
) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Genel aydnlatma: Bir hacmin tamamnda belirli kriterler kapsamnda,
aydnlatmada vurgu, ynlendirme ve farkl aydnlk seviyesine gerek olan ksmi blge gibi zel ihtiyalar
dikkate alnmakszn talepleri karlamak amacyla yaplan aydnlatmay,
pp) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Gvenlik aydnlatmas: Gece artlarnda bina evresinin gvenlik asndan
kontroln ve gzetimin daha kolay yaplmasn salamak amacyla yaplan evre aydnlatmasn,
rr) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Kullanm alan: Binann ina edilen ve kullanlabilen tm blmlerinin;
duvarlar, kolonlar, klklar, giri holleri, ak kmalar, hava bacalar, saaklar, tesisat galerileri ve katlar,
ticari amal olmayan ve binann kendi ihtiyac iin otopark olarak kullanlan blm ve katlar, yangn
merdivenleri, asansrler, tabii zemin teraslar, kalorifer dairesi, kmrlk, snak, su deposu ve hidrofor dairesi
ktktan sonraki alan,
ss) (Ek:RG-1/4/2010-27539) nemli tadilat: Binada cephe, mekanik ve elektrik tesisat gibi enerji
tketimini etkileyen konularla ilgili toplam tadilat maliyetinin, binann emlak vergisine esas deerinin % 25ini
at tadilatlar,
) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Yap inaat alan: Iklklar hari olmak zere, bodrum kat, asma kat ve at
arasnda yer alan mekanlar ve ortak alanlar dahil yapnn ina edilen btn katlarnn alann
ifade eder.
KNC BLM
lkeler, Grevler, Yetkiler ve Sorumluluklar
lkeler
MADDE 5 (1) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Yeni bina tasarmnda, mevcut binalarn proje deiiklii
gerektiren nemli tadilat projelerinde, mekanik ve elektrik tesisat deiikliklerinde binann zelliklerine gre bu
Ynetmelikte ngrlen esaslar gz nne alnr.
(2) Binann mimari, mekanik ve elektrik projeleri, dier yasal dzenlemeler yannda, enerji ekonomisi
bakmndan bu Ynetmelikte ngrlen artlara uygun deil ise, ilgili idare tarafndan yap ruhsat verilmez.
(3) Bu Ynetmelik esaslarna uygun projesine gre uygulama yaplmadnn tespiti halinde, tesbit edilen
eksiklikler giderilinceye kadar binaya, ilgili idare tarafndan yap kullanm izin belgesi verilmez.
(4) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Bu Ynetmelikte tanmlanmam olan ve aklk gereken hususlar
hakknda, Ek-8ada verilen Trk Standartlarnn gncel halleri, bu standartlarn olmamas halinde ise, Ek-8bde
verilen Avrupa Standartlarnn gncel halleri esas alnr.
(5) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Bu Ynetmeliin uygulanmasnda proje, yapm, denetim ve dier
konularda tereddde dlen hususlar hakknda Bakanln gr alnr.
(6) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Mevcut binalarn, d cephe duvarlarnda s yaltm, stma sisteminde
kazan deiiklii, ferdi ve merkezi stma sistemleri arasnda dnm yaplmas, merkezi soutma sistemi
kurulmas, kojenerasyon sistemi kurulmas veya yenilenebilir enerji kaynaklarndan elektrik retilmesi ile ilgili
konularda tadilat yaplmas halinde, bu Ynetmelik hkmleri dorultusunda uygulama projesi hazrlanr ve
yap kullanm izni veren ilgili idare tarafndan onaylanr ve uygulanmas salanr.
(7) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Bu Ynetmeliin uygulanmasnda, Avrupa Birlii mevzuatna uyum ile
birlikte bu uyum kapsamnda Avrupa Birlii lkelerindeki binalarda asgari enerji performans uygulamalarnn
bu Ynetmelie yanstlmas dorultusunda gerekli deiikliklerin yaplmas esastr.
Grev, yetki ve sorumluluk
MADDE 6 (1) Bu Ynetmelik hkmlerinin uygulanmasndan;
a) lgili idareler,
98

b) Enerji kimlik belgesi dzenlemeye yetkili kurulular,
c) Yatrmc kurulular,
) Bina sahipleri, bina yneticileri veya enerji yneticileri,
d) letmeci kurulular,
e) veren veya temsilcileri,
f) Tasarm ve uygulamada grevli mimar ve mhendisler,
g) Uygulayc ykleniciler ve reticiler,
) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Binann yaplmasnda, kullanlmasnda ve enerji kimlik belgesi
dzenlenmesinde grev alan mavir, danman, proje kontrol yapan gerek veya tzel kiiler, enerji kimlik
belgesi dzenlemeye yetkili kurulular, denetleme kurulular ve iletme yetkilileri, grevli, yetkili ve
sorumludur.
(2) Ynetmelik hkmlerine gre ina edilmemi binalardan;
a) Projenin eksik veya hatal olmas veya standartlara uygun olmamas halinde, proje mellifleri; yapmn
eksik veya hatal olmas veyahut standartlara uygun olmamas halinde ise, varsa yap denetim kuruluu ve
yklenici veya yapmc firma, yetkileri orannda sorumludur.
b) Sistemin uygun almamas iletmeden kaynaklanyor ise, bina sahibi, yneticisi veya varsa enerji
yneticisi veya iletmeci kurulu dorudan sorumlu olur.
c) lgili idareler, sorumluluun takip, tespit ve gereinin yerine getirilmesi hususunda grevli ve
yetkilidir.
(3) lgili idareler ve enerji kimlik belgesi dzenlemeye yetkili kurulular, projelerin ve uygulamalarn bu
Ynetmelik hkmlerine uygun olup olmadn denetler.
(4) Bu Ynetmelie uygun tasarm ve uygulamas yaplmayan binalara yap ruhsat veya yap kullanm
izin belgesi verilmesi durumunda, ilgili idareler, enerji kimlik belgesi dzenlemeye yetkili kurulular ve varsa
yap denetim kurulular sorumlu olur.
NC BLM
Bina Enerji Performans Asndan Mimari Proje Tasarm ve
Mimari Uygulamalar
Bina enerji performans asndan mimari proje tasarm
MADDE 7 (1) Binalarn mimari tasarmnda, imar ve ada/parsel durumu dikkate alnarak stma,
soutma, doal havalandrma, aydnlatma ihtiyac asgari seviyede tutulur, gne, nem ve rzgar etkisi de
dikkate alnarak, doal stma, soutma, havalandrma ve aydnlatma imkanlarndan azami derecede yararlanlr.
(2) Mimari tasarmda dikkat edilmesi gereken hususlar aada belirtilmitir.
a) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Binalarn ve i meknlarn ynlendirilmesinde, gne, rzgr, nem,
yamur, kar ve benzeri meteorolojik veriler dikkate alnarak oluturulan mimari zmler aracl ile
istenmeyen s kazan ve kayplar asgari dzeyde tutulur.
b) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Bina ierisinde srekli kullanlacak yaam alanlar, gne ss ve
ile doal havalandrmadan en uygun derecede faydalanacak ekilde yerletirilir.
c) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Mimari uygulama projesi ve sistem detaylarnn, s yaltm
projesindeki btn malzemeler ve nokta detaylar ile btnlk salamas, s yaltmnda sreklilii salayacak
ekilde, at-duvar, duvar-pencere, duvar-taban ve taban-deme-duvar bileim detaylarn ihtiva etmesi gerekir.
) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Binann yaplaca yere ilikin olarak yenilenebilir enerji kaynak
kullanlmas imknlarnn aratrlmas ile oluturulacak raporlar, mimari zmlerde ncelikle dikkate alnr.
Mimari uygulamalar
MADDE 8 (1) Mevcut binalarn d kabuu, binann enerji performansn olumsuz etkileyecek ekilde
deitirilemez.
(2) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Is kaybeden dey d yzeylerinin toplam alannn % 60 ve
zerindeki oranlarda camlama yaplan binalarda pencere sisteminin sl geirgenlik katsaysnn (Up) 2,1
W/m2Kden byk olmayacak ekilde tasarmlanmas ve dier s kaybeden blmlerinin sl geirgenlik
katsaylarnn TS 825 Standardnda tavsiye edilen deerlerden % 25 daha kk olmasnn salanmas
durumunda, bu binalar TS 825 Standardna uygun olarak kabul edilir. Sz konusu binalar iin s yaltm projesi
ve hesaplamalar TS 825 Standardnda tanmlanan usul ve esaslara gre yaplr. Bu hesaplamalar ierisinde bu
fkrada belirtilen artlarn yerine getirildiinin ayrca gsterilmesi gerekir. Ayrca, yaz aylarndaki istenmeyen
gne enerjisi kazanlar iin tasarm srasnda tedbirler alnr.
(3) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(4) Yeni yaplacak binalar iin s yaltm raporu hazrlanmasnn gerektii durumlarda ve mevcut binalara
yaplan uygulamalarda, i yzeyden d yzeye doru oluturulan katmandaki yap ve s yaltm malzemeleri,
giydirme cam cephenin i yzeyindeki cama yaptrlan film tabakasnn sl geirgenlik katsays, giydirme
99

cam cepheli binann bulunduu iklim blgesindeki TS 825 standardnda tavsiye edilmi olan sl geirgenlik
katsaysndan byk olamaz.
(5) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(6) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
DRDNC BLM
Is Yaltm Esaslar, Asgari Hava Sirklasyonu ve Szdrmazlk
Bina s yaltm esaslar
MADDE 9 (1) Binalarn s yaltm hesaplamalarnda aada belirtilen hususlara uyulur.
a) Binann Yllk Istma Enerjisi htiyacnn TS 825 standardnda belirtilen snr deerden kk olmas
gerekir.
b) Bitiik nizam olarak yaplacak olan binalarn stma enerjisi ihtiyac hesab yaplrken, bitiik nizam
tarafnda kalan duvarlar da d duvar gibi deerlendirilir.
(2) Binalar d havadan, topraktan veya dk i hava scaklna sahip ortamlardan ayran yap
bileenlerinin yzeyleri, TS 825 standardnda belirtilen asgari s yaltm artlarna uygun ekilde yaltlr.
(3) Bina kabuunu oluturan, duvar, deme, balkon, konsol, taban, tavan, at ve pencere/duvar
birleimleri s kprs olumayacak ekilde yaltlr. Mevcut binalarda s kprlerinin nlenememesi
durumunda, sy nakleden kaplama yzeylerinde oluan s kprleri sebebiyle gerekleen s kayb hesab TS
EN ISO 10211-1, TS EN ISO 10211-2, TS EN ISO 14683 veya TS EN ISO 6946 standardna gre yaplr ve
yllk stma enerjisi ihtiyacnn hesaplanmasnda dikkate alnr.
(4) Belediye hudutlar ve mcavir alan snrlar dnda, ky nfusuna kaytl ve kyde srekli oturanlarn,
ky yerleik alanlar civarnda ve mezralarda 2 kata kadar olan ve toplam deme alan 100 m2den kk (d
havaya ak balkon, teras, merdiven, geit, aydnlk ve benzeri yerler hari) yeni binalar ile bu alanlardaki;
a) Yap bileenlerinin sl geirgenlik katsaylarnn, TS 825 standardnda belirtilen yap bileenleri
deerlerine eit veya daha kk olmas,
b) Toplam pencere alannn, s kaybeden d duvar alannn %12sine, eit veya daha kk olmas
hallerinde konstrksiyonlarn ve ayrntlarn mimari projede gsterilmesi artyla, s yaltm projesi
yaplmas gerekmez. Bu durumda yukardaki artlarn salandn gsteren bir s yaltm raporu
dzenlenmesi yeterlidir.
(5) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Binann bamsz blmleri arasndaki duvar, taban ve tavan gibi yap
elemanlarnda, R direnci en az 0,80 m
2
K/W olacak ekilde yaltm uygulanr.
(6) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(7) Bu Ynetmelikte belirtilmeyen hususlarda TS 825 standardna uyulur.
(8) Yap ve yaltm malzemelerinin standarda uygunluu;
a) Yap ve yaltm malzemelerinin sl iletkenlik hesap deerleri TS 825 Ek-Ede verilmi olup, s yaltm
projesi burada verilen deerlere gre hesaplanr. Bina yapmnda kullanlacak yap ve yaltm malzemeleri iin
8/9/2002 tarihli ve 24870 sayl Resm Gazetede yaymlanan, Yap Malzemeleri Ynetmelii erevesinde,
Yap ve Yaltm Malzemelerinin CE veya G uygunluk iareti ve uygunluk beyan veya belgesi almas
zorunludur.
b) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Birinci fkra hkmleri erevesinde beyan edilen sl iletkenlik hesap
deerlerinin TS 825 Ek-Edeki deerlerden daha kk olmas ve bu deerin hesaplamalarda kullanlmak
istenilmesi halinde, beyan edilen sl iletkenlik hesap deerlerinin hesaplamalarda kullanlabilmesi iin,
Bakanlka bu ama iin zel olarak grevlendirilmi bir kurulu tarafndan, malzemenin beyan edilen sl
iletkenlik hesap deerlerinin belgelendirilmesi arttr. Eer bu belgelendirme yaplmam ise, hesaplamalarda,
sz konusu malzemenin beyan edilen sl iletkenlik hesap deeri yerine TS 825 Ek-Edeki deerleri alnr.
Grevlendirilmi kuruluun alma usul ve esaslar Bakanlka belirlenir.
Is yaltm projesi zorunluluu
MADDE 10 (1) Bu Ynetmelik hkmleri uyarnca TS 825 standardnda belirtilen hesap metoduna
gre, yetkili makina mhendisi tarafndan hazrlanan "s yaltm projesi" imara ilikin mevzuat gereince yap
ruhsat verilmesi safhasnda tesisat projesi ile birlikte ilgili idarelerce istenir.
(2) Is yaltm projesinde;
a) Is kayplar, s kazanlar, kazan/kayp oran, kazan kullanm faktr ve aylk ve yllk stma
enerjisi ihtiyacnn byklklerinin, TS 825 standardnda verilen Binann zgl Is Kayb ve Yllk Istma
Enerjisi htiyac izelgelerindeki rneklerde olduu gibi izelgeler halinde verilmesi ve hesaplanan yllk stma
enerjisi ihtiyacnn (Q), TS 825 standardnda verilen yllk stma enerjisi (Q) formlnden elde edilecek olan
snr deerden byk olmadnn gsterilmesi,
b) Konutlar dnda farkl amalarla kullanlan binalarda yaplacak hesaplamalarda, binadaki farkl
blmler arasndaki scaklk fark 4 Cden daha fazla ise ve bu binada birden fazla blm iin yllk stma
100

enerjisi ihtiyac hesab yaplacaksa, bu blmlerin snrlarnn ematik olarak izilmesi, snrlarn lleri ve
blmlerin scaklk deerleri zerinde gsterilmesi,
c) Binann s kaybeden yzeylerindeki d duvar, tavan ve taban/demelerde kullanlan malzemeler, bu
malzemelerin eleman iindeki sralan ve kalnlklar, duvar, tavan ve taban/deme elemanlarnn alanlar ve
U deerlerinin belirtilmesi,
) Pencere sistemlerinde kullanlan cam ve erevenin tipinin, btn ynler iin ayr ayr pencere
alanlarnn ve U deerlerinin belirtilmesi,
d) Havalandrma tipinin belirtilmesi, mekanik havalandrma sz konusu ise, hesaplamalar ve sonularnn
proje raporunda belirtilmesi,
e) Is yaltm projesinde, binann s kaybeden yzeylerinde oluabilecek youmann TS 825 standardnda
belirtildii ekilde tahkik edilmesi, gerekli izim ve hesaplamalarn proje raporunda verilmesi,
f) Mevcut binalarn tamamnda veya bamsz blmlerinde yaplacak olan esasl tamir, tadil ve
eklemelerdeki uygulama yaplacak olan blmler iin, TS 825 standardnda stma derece gn blgelerine gre
tanmlanm tavsiye edilen sl geirgenlik katsaylarna eit veya daha kk olduunun gsterilmesi,
g) Mevcut binalarda yaplacak olan esasl tamir, tadil ve eklemelerde, uygulamann yaplaca yzeylerde
oluabilecek youmann TS 825 standardnda belirtildii ekilde tahkik edilmesi, gerekli izim ve
hesaplamalarn raporlanmas
hususunda bilgiler bulunmaldr.
Mekanik tesisat yaltm esaslar
MADDE 11 (1) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Binalarn stma, soutma, havalandrma ve klima gibi
enerji kullanmn etkileyen tesisatlarnda kullanlan borular, kollektrler ve balant malzemeleri, vanalar,
havalandrma ve iklimlendirme kanallar, shhi scak su reticileri ve depolama niteleri, yakt depolar ve dier
mekanik tesisat ekipmanlar, s kprsne yol amayacak ekilde ve yzey scakl ile i ortam scakl
arasnda 5Cden fazla fark ve yzeyde youma olmayacak ekilde yaltlr.
(2) Mekanik tesisat yaltm hesaplamalar ve uygulamalarnda aada belirtilen hususlara uyulur.
a) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
b) Mekanik tesisatta meydana gelen s kayp ve kazanlar prEN ISO 12241:2008 standardna gre
hesaplanr.
c) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
) artlandrlan mekanlarn ierisinde yer alan kanallar, sl direnci 0,6 m2K/Wdan kk olmayacak
ekilde yaltlr. Dier mekanlarda yer alan ve yaltlmas gereken kanallarn sl direnci 1,2 m2K/Wdan kk
olmayacak ekilde yaltlr.
d) Mekanik tesisat boru ve klima kanal montajlar, borularn ve kanallarn birbirleri arasndaki mesafeler
ile tavan, taban ve duvarlar arasndaki mesafeleri, hesaplamalar yaplan yaltm kalnlklarnn uygulanmasna
engel olmayacak ekilde yaplr. Borularn ve klima kanallarnn askya alnmalar ile kalc veya sabit mesnetle
desteklemelerinde s kayplarnn ve s kprlerinin olumasna izin verilmez.
(3) Souk su ve soutma tesisatlarndaki borular ve souk akkan tayan klima kanallar, s kazanlar
ve youma riskini nlemeye ynelik olarak iki ayr hesaplama yntemi sonucunda elde edilen en byk
kalnlk deeri esas alnarak dtan yaltlr. Youmann ve korozyonun nlenebilmesi iin yaplan
hesaplamalarda, borunun ve kanaln yzey scaklnn, i noktas scaklnn altna dmemesini salayan
yaltm kalnl gznnde bulundurulur. Souk su ve soutma tesisatlarndaki borular ve souk akkan
tayan klima kanallar ak gzenekli s yaltm malzemeleri kullanlmas durumunda, youmann
engellenmesi iin dtan buhar kesici bir malzeme ile kaplanr.
(4) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(5) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(6) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
Asgari hava sirklasyonu ve szdrmazlk
MADDE 12 (Deiik:RG-1/4/2010-27539)
(1) Binalarda, derzler de dhil olmak zere, s geiinin olabilecei yzeylerde, kesitlerde ve/veya
aftlarda srekli hava geirmeyecek ekilde szdrmazlk salayacak ve hava geiine engel olacak uygun
malzemeler kullanlr. Binalarda i hava kalitesini bozmayacak ekilde gerekli kontroll temiz hava girii
salanr.
(2) Bina szdrmazlk hesaplarnda bina kat saysna bal olarak; d pencerelerden, balkon kaplarndan
ve at pencerelerinden kaynaklanan szntlar iin TS EN 12207 Standardnda verilen derz geirgenlik deerleri
kullanlr. Mekanik havalandrma sistemi bulunan yaltml binalarda, i ve d ortamlar arasnda 50 Pascal
basn fark iin hesaplarda kullanlacak hava deiim saylar TS EN 13465 Standardndan alnr.
BENC BLM
101

Istma ve Soutma Sistemleri Tasarm ve Uygulama Esaslar
Istma sistemleri tasarm esaslar
MADDE 13 (1) Istma sistemleri tasarmnda kullanlacak olan sl geirgenlik katsaylar 9 uncu
maddede belirtilen artlara gre hesaplanarak belirlenir.
(2) Istma sistemi tasarm hesaplar TS 2164 standardna gre yaplr.
(3) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Yeni binalarda; yap ruhsatna esas olan toplam kullanm alannn
2.000 m
2
ve stnde olmas halinde merkezi stma sistemi yaplr.
(4) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Kullanm alan 250 m
2
ve stnde olan bireysel stma sistemine sahip
gaz yakt kullanlan binalarda bamsz blmlerde veya mstakil binalarda; youmal tip stc cihazlar veya
entegre ekonomizerli cihazlar kullanlr.
(5) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi stma sistemi ile stlan binalarn bamsz blmlerindeki
hacimlerinde scaklk kontrol ekipmanlar ile s merkezinde i ve/veya d hava scaklna bal kontrol
ekipmanlar kullanlr.
(6) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi stma sistemli binalarn bamsz blmlerinde scaklk
kontrol ekipmanlarnn kullanlmas durumunda, stma tesisat pompa gruplar zamana, basnca veya akkan
debisine gre deiken devirli seilir.
(7) Merkezi stma sistemine sahip binalarda, merkezi veya lokal s veya scaklk kontrol cihazlar ile
snma maliyetlerinin s kullanm miktarna bal olarak paylamn salayan sistemler kullanlr.
(8) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi stma sistemine sahip binalardaki stma sistemi bacas kesit
alan ve ykseklii; atk gaz ktlesi, atk gaz scakl ve gerekli atk gaz basncna gre TS 11389 EN 13384-1,
TS 11388 EN 13384-2 standartlarndaki metotlara uygun olarak hesaplanarak bulunur. Hermetik veya yar
hermetik doalgazl cihazlarda, retici firma sistem sertifikasyonlarndaki deerler esas alnr.
(9) Merkezi stma sistemine sahip binalardaki kazan verimleri; kat yaktl kazanlarda %75den, sv ve
gaz yaktl kazanlarda, Sanayi ve Ticaret Bakanlnca 5/6/2008 tarihli ve 26897 sayl Resm Gazetede
yaymlanan Sv ve Gaz Yaktl Yeni Scak Su Kazanlarnn Verimlilik Gereklerine Dair Ynetmeliin 7 nci
maddesinde belirtilen 2 yldz (**) verim snfndan daha dk olamaz.
(10) Merkezi stma sistemlerinin yerleimleri TS 2192 standardna; gaz yakt kullanan sistemlerin
yerleimi de TS 3818 standardna gre yaplr.
(11) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(12) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi stma sistemlerinde kullanlacak sv veya gaz yaktl cebri
flemeli brlrl yakma sistemlerinde;
a) Sv yaktl cebri flemeli brlrler kullanlmas halinde;
1) 100 kWa kadar stma sistemi kapasitesine sahip sistemlerde tek kademeli ancak hava emi damperi
servo motor kontroll, iki kademeli veya oransal kontroll,
2) 100 kW-1200 kW stma sistemi kapasitesine sahip sistemlerde iki kademeli veya oransal kontroll,
1200 kW ve st kapasiteye sahip sistemlerde sadece oransal kontroll,
3) 3000 kW st sistemlerde baca gaz oksijen kontrol sistemine sahip
brlrler kullanlr.
b) Gaz yaktl cebri flemeli brlrler kullanlmas halinde;
1) 100 kWa kadar stma sistemi kapasitesine sahip sistemlerde tek kademeli ancak hava emi damperi
servo motor kontroll, iki kademeli veya oransal kontroll,
2) 100 kW-600 kW stma sistemi kapasitesine sahip sistemlerde iki kademeli veya oransal kontroll 600
kW ve st kapasiteye sahip sistemlerde sadece oransal kontroll,
3) 3000 kW st sistemlerde baca gaz oksijen kontrol sistemine sahip
brlrler kullanlr.
(13) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) 500 kW ve st kapasiteye sahip kazanlarn kullanld sistemlerde
su yumuatma veya artlandrma veya her iki sistem birlikte kurulur.
(14) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(15) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
Istma sistemleri uygulama esaslar
MADDE 14 (1) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Istma merkezinde yakt trne gre gerekli olan temiz
havann salanmas ve egzost havasnn atlabilmesi iin gerekli havalandrmann salanmas gerekir.
2) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Sv, gaz ve kat yaktl merkezi stma sistemlerinde her iletme
dneminin balangcnda ve ylda en az bir kez olmak zere baca gaz analizi ve sistem bakm yaptrlr. Sistem
performansn da ihtiva eden bir rapor hazrlanarak gerektiinde ilgili mercilere sunulmak zere saklanr.
3) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi stma sistemlerinde, baca gaz scaklnn iletmeci veya
ynetici tarafndan izlenebilmesi iin kalibrasyonu yaplm baca gaz termometresi kullanlr.
102

(2) Kazanlarda, biri iletme dneminin balangcnda, dieri ortasnda olmak zere ylda en az iki kez
baca gaz analizi, bir kez de sistem bakm yaptrlr, sistem performansnn kontrol yaplarak raporlanr.
(3) Kazanlarda, baca gaz scaklnn iletmeci veya ynetici tarafndan izlenebilmesi iin kalibrasyonu
yaplm baca gaz termometresi kullanlr. Baca gaz scakl, kazanlarn 9 uncu maddenin dokuzuncu
fkrasnda belirtilen, kazan verim snflarnn altnda verimlerde almalarna sebep verecek deerden fazla
olamaz.
(4) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(5) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(6) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(7) Mevcut merkezi stma sistemli binalarn bamsz blmlerinde scaklk kontrol ekipmanlarnn
kullanlmas durumunda, stma tesisat pompa gruplar zamana, basnca veya akkan debisine gre deiken
devirli seilir.
(8) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Atk gaz ile s kayb snr deerleri, 13/1/2005 tarihli ve 25699 sayl
Resm Gazetede yaymlanan Isnmadan Kaynaklanan Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmeliinde belirtilen
snr deerleri aamaz.
(9) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Merkezi stma sistemine sahip binalarda stlan mahallerin i ortam
scakl 15Cnin altna dmeyecek ekilde tedbir alnr.
Soutma sistemleri tasarm esaslar
MADDE 15 (1) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Soutma ihtiyac 250 kWdan byk olan konut d
binalarda merkezi soutma sistemi tasarmlar yaplr.
(2) Soutma sistemlerin tasarmnda seilecek olan soutucu akkanlarn TS EN 378 serisi standardlarna
uygun olmas gerekir.
(3) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(4) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
Soutma sistemleri uygulama esaslar
MADDE 16 (1) Soutma sistemlerinin iletme karakteristliklerine ve enerji ekonomisine gre
ayarlarnn doru yaplmas gerekir.
(2) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(3) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(4) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
ALTINCI BLM
Havalandrma ve klimlendirme Sistemleri Tasarm ve Uygulama Esaslar
Havalandrma ve iklimlendirme sistemleri tasarm esaslar
MADDE 17 (1) Havalandrma ve iklimlendirme sistemleri tasarmnda TS 3419 ve ilgili Avrupa
Standartlarna uyulur.
(2) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) erisinde insan bulunan ve stma dneminde ieri flenen havann
nemlendirilmesi ngrlm binalarda, flenen havann mutlak nemini 1 kilogram kuru hava iin 10 gram veya
daha az dzeyde ayarlayabilen kalibrasyonu akredite edilmi bir kurulu tarafndan yaplm kontrol cihaz
kullanlr.
(3) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(4) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Konut d amal kullanlan binalarda;
a) Bir meknndaki zel mekanik havalandrma sistemi, meknda insanlarn bulunmad zamanlarda
meknn minumum i hava kalitesini salayacak ekilde otomatik sistem ile donatlr.
b) klimlendirme sistemlerinde oda scakl ayar dzenekleri kullanlr.
c) Mahal baznda deiken hava debisi kontrol yaplan iklimlendirme sistemlerinde, sisteme bal
fanlarn deiken debili olmas salanr.
(5) klimlendirme sistemleri deiken insan ykne bal olarak deiken hava debili alacak ekilde i
hava kontrol salayacak mekanik tesisatla donatlr.
(6) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(7) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(8) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(9) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(10) Yeni yaplacak binalarn 500 m3/h ve zeri hava debili havalandrma ve iklimlendirme sistemlerinde,
s geri kazanm sistemlerinin tasarmlar yaplarak, yaz ve k alma artlarnda minimum %50 verimlilie
sahip olmas, ilk yatrm ve iletme masraflar ile birlikte enerji ekonomisi gz nne alndnda avantajl
olmas durumunda s geri kazanm sistemleri yaplmas zorunludur. Bu sistemler gei mevsimleri iin by-pass
dzeneine sahip olmaldr.
103

(11) Yeni yaplacak binalar iin onuncu fkrada belirtilen almann tasarm aamasnda rapor halinde
proje mellifi tarafndan ilgili idarelere sunulmas zorunludur.
(12) Binalardaki sl konfor memnuniyetinin ve enerji performansnn arttrlmas iin gerekli kriterler EN
7730 ve TS 2164 standarlarna gre belirlenir.
(13) Klima santrallerinin sznt, s kprs ve s transfer katsaysnn EN 1886 standardna uygun olmas
gerekir.
Havalandrma ve iklimlendirme sistemleri uygulama esaslar
MADDE 18 (1) Havalandrma ve iklimlendirme sistemlerinin iletme ve bakmnda TS 5895e uyulur.
(2) Havalandrma ve iklimlendirme sistemlerinin yerleimlerinde TS 3420 ve ilgili Avrupa Standardlarna
uyulur.
(3) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(4) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(5) Hava kanallar sznt limitleri TS EN 1507 ve TS EN 12237ye gre belirlenir ve raporlanr.
(6) Klima santrallerinde kullanlan filtre sistemleri reticisi tarafndan belirtilen srelerde temizletilir veya
deitirilir ve bu durum raporlanr.
YEDNC BLM
Shhi Scak Su Hazrlama ve Datm Sistemleri
Shhi scak su hazrlama ve datm sistemleri
MADDE 19 (1) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Binalarda shhi scak su sistemlerinin dzenlenmesi
hususunda TS EN 14336ya uyulur.
(2) Shhi scak su sistemlerinin yllk enerji ihtiyacnn belirlenmesi iin gerekli hesaplamalar prEN
15316-3-1de verildii ekilde yaplr.
(3) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Yap ruhsatna esas olan kullanm alan 2000 m
2
nin zerindeki oteller,
hastaneler, yurtlar gibi konaklama amal konut harici binalar ile spor merkezlerinde merkezi shhi scak su
sisteminin planlanmas arttr.
(4) Bamsz blmlerde kullanlan bireysel shhi scak su hazrlama ekipmanlarnn TS EN 26
standardnda, merkezi shhi scak su hazrlama ekipmanlarnn da TS EN 89 standardnda belirtilen sl
performansa sahip olmas gerekir.
(5) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi kullanm shhi scak su hazrlama amal planlanan ve scak
su depolanan sistemlerde, shhi scak suyun scakl 60C gemeyecek tasarmlar yaplr. Ancak lejyonella
etkisi olmamas iin depolanan shhi scak su sistemlerinde en az haftada 1 saat boyunca su scakl en az 60C
scaklkta tutulur.
(6) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(7) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(8) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi shhi scak su hazrlama sistemlerinde merkezi plakal eanjr
kullanlmas durumunda, depolama sistemi olarak akmlasyon tank kullanlr.
(9) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi shhi scak su sistemlerinde, duvar iinde kalan tesisat da
dahil olmak zere cihaz, depo ve datm hatlar yzey scakl ortam scaklnn 5C zerine kmayacak
ekilde yaltlr ve her yl bina iletmecisi tarafndan kontrol ettirilerek raporlanr.
(10) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Shhi scak suyun s kapasitesi minimum kazan modlasyon alma
alt snrnn altnda kalmas halinde yaz kullanmna ynelik ayr bir scak su kazan tesis edilir.
(11) Konaklama amal binalarda stma sisteminde buhar kullanyor ise, scak su retiminde ani abuk ve
kolay scak su reten scak su depolama ihtiyac olmayan sistemler kullanr.
SEKZNC BLM
Otomatik Kontrol
Otomatik kontrol
MADDE 20 (1) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Sv ve gaz yaktl kazanlarda yanma kontrol iin
otomatik kontrol sistemleri tesis edilir.
(2) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi stma, iklimlendirme ve/veya soutma sistemine sahip
binalar, her odann scakln ayr ayr dzenleyecek otomatik cihazlarla donatlr. Konut olarak kullanlan
binalar hari olmak zere binalarda, birbirinden ayr meknlarn farkl i scaklklara ayarlanabilmesine imkn
salayacak merkezi otomatik kontrol sistemi kurulur.
(3) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi stma sistemine sahip konut olarak kullanlan binalarda
cihazlar, en az gidi suyu kontrol ve d hava kompanzasyonu yapacak otomatik kontrol sistemleri ile donatlr.
(4) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Merkezi iklimlendirme sistemi olan binalarda, ayarlanan deerleri
kontrol edecek otomatik kontrol sistemi bulunmas arttr. Ticari binalarda bu cihazlarn, ayar deerlerine
ekilmesinin yannda zamana gre de kontrol edebilmesi gerekir.
104

(5) Konut olarak kullanlan binalar hari olmak zere binalarda, aydnlatma kontrol zamana, gn na
ve kullanma gre yaplr.
(6) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) 10.000 m
2
nin zerinde olan ve merkezi stma, soutma,
iklimlendirme sistemi ve aydnlatma sistemleri birlikte bulunan binalarda bilgisayar kontroll bina otomasyon
sistemi tesis edilir.
(7) Shhi scak su tesislerinde kullanlacak olan sirklasyon pompalar, otomatik almay salayacak
ekipmanlarla donatlr.
(8) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Yeni yaplacak binalarda aydnlatma, stma, soutma ve shhi scak
su ihtiyac iin kullanlan enerjilerin ayr ayr llmesine imkn salayacak tasarmlar yaplr ve buna uygun
lm ve izleme sistemleri tesis edilir.
DOKUZUNCU BLM
Elektrik Tesisat ve Aydnlatma Sistemleri
Elektrik tesisat ve aydnlatma sistemleri
MADDE 21 (1) Binann toplam enerji tketimi ierisindeki aydnlatma enerjisi paynn
hesaplanmasnda EN 15193 standardnda verilen hesap yntemi kullanlr.
(2) Binalarda gn ndan azami derecede faydalanmak ve gereksiz yapay aydnlatmadan kanmak iin;
a) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Eriimi kolay el ile kontrol edilen anahtarlardan,
b) Gn ndan faydalanma imkan olan yerlerde, gn ile balantl foto elektrikli anahtarlar ile
telefon, kzl tesi, sonik ve ultrasonik kontroll uzaktan kumandal anahtarlardan,
c) Mahalde kimse olmadnda mekann bo olduunu alglayabilen ve yapay aydnlatmay kapatan
otomatik anahtar ve sistemlerden,
) Zaman ayarl anahtarlardan
biri veya bir ka kullanlr.
(3) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) alma saatleri boyunca devaml aydnlatma gerektiren binalarda
zaman ayarl veya gn ile balantl foto elektrikli anahtarlar kullanlr.
(4) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Binalarda kullanlan genel aydnlatma lambalarnn zellikleri EK-
2de verilen tabloya gre olur.
(5) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Konut amal kullanlan binalar dndaki dier binalarda, ierisinde
insan bulunduu zamanlarda dhi; idari personelin yetkisinde olan her trl mahallin, aydnlatmann almasna
ve kapatlmasna imkn veren bir cihaza sahip olmas gerekir. Bu cihaz, sz konusu mekn ierisinde yer
almyor ise, mekndaki aydnlatma durumunun kumanda noktasndan grlmesine imkn vermesi gerekir.
Sportif amal ve ok amal salonlar gibi farkl aydnlatma seviyelerinin sz konusu olduu, en az iki ve daha
ok farkl kullanm mahallerinin bulunduu binalarda, temel aydnlatma seviyesini yalnzca yetkili personelin
artrmasna imkn verecek biimde tedbirler alnr.
(6) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Ayn mekn ierisinde, bir pencere boluuna 5 metreden daha yakn
olan yapay aydnlatmal noktalarnn her birindeki toplam kurulu g 200 W atnda, bu noktalar dier
aydnlatma noktalarndan bamsz olarak kumanda edilir.
(7) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Doal aydnlatma yeterli olduunda, zaman ayarl veya insan
mevcudiyetini alglayan cihaz ile yapay aydnlatmann otomatik olarak devreye girmemesi gerekir.
(8) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Binalarda elektrik enerjisinin verimli kullanlmas amacyla;
a) zel durumlar olmadka akkor flamanl lambalarn kullanlmamas, renk scaklnn nemli olmad
durumlarda A ve B snf elektronik balastl tp biimli fluoresan, kompakt tip fluoresan veya sodyum buharl
lambalarn tercih edilmesi,
b) Enerji tketimi yksek olan dekoratif aydnlatma gerelerinin genel aydnlatma amal kullanlmamas,
c) alma alanlarnda yeterli aydnlk seviyesini salayacak armatr seiminin ve dalmnn yaplmas,
) Yaplabilirlii uygun olan meknlarda, hareket, s veya k duyarl ekipmanlarn kullanlmas,
zellikle merdiven boluklarnda ve alma ortamlarnda bulunan tuvalet, lavabo, koridor gibi meknlarda
sensrl lambalarn kullanlmas ve gereksiz kullanmlarn nne geilmesi,
d) Daha az sayda armatr ve dolaysyla daha az elektrik tketimiyle istenen aydnlk seviyelerine
ulamay salayaca iin, ak renk mobilya ve duvar renkleri tercih edilmesi,
e) Armatrlerin verimlerini ve odalardaki aydnlk seviyesini artrmak iin aydnlatma gerelerinin
periyodik olarak temizlenmesi
gerekir.
(9) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Konut harici binalarn aydnlatma enerjisi ihtiyac belirlenirken
binann i aydnlatma ykne ilaveten, gvenlik aydnlatmas hari olmak zere, binann d aydnlatma yk
de dikkate alnr.
105

(10) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Farkl aydnlatma seviyelerinin sz konusu olduu mahallerin bulunduu
konut amal kullanlan binalar dndaki binalarda, asgari aydnlatma seviyesini yalnzca yetkili personelin
artrmasna imkn verecek sistemler tesis edilir.
(11) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Binalarn elektrik tesisat, 4/11/1984 tarihli ve 18565 sayl Resm
Gazetede yaymlanan Elektrik Tesisleri Ynetmeliine ve ilgili mevzuat hkmlerine gre projelendirilir ve
uygulanr.
(12) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Konut harici binalarn elektrik sistemlerinde; konu ile ilgili ynetmeliklere
uygun olarak merkezi ve/veya lokal dzeyde g kompanzasyonu yaplr.
ONUNCU BLM
(Deiik blm bal:RG-1/4/2010-27539)
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarnn Kullanm, Is Pompas ve Kojenerasyon Sistemleri
Yenilenebilir enerji kaynaklarnn, s pompas, kojenerasyon ve mikrokojenerasyon sistemlerinin
kullanm (Deiik balk:RG-1/4/2010-27539)
MADDE 22 (1) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Yeni yaplacak olan ve yap ruhsatna esas kullanm
alan yirmibin metrekarenin zerinde olan binalarda stma, soutma, havalandrma, shhi scak su, elektrik ve
aydnlatma enerjisi ihtiyalarnn tamamen veya ksmen karlanmas amacyla, yenilenebilir enerji kaynaklar
kullanm, hava, toprak veya su kaynakl s pompas, kojenerasyon ve mikrokojenerasyon gibi sistem zmleri
tasarmclar tarafndan projelendirme aamasnda analiz edilir. Bu uygulamalardan biri veya birka, Bakanlk
tarafndan yaymlanan birim fiyatlar esas alnmak suretiyle hesaplanan, binann toplam maliyetinin en az yzde
onuna karlk gelecek ekilde yaplr.
(2) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(3) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(4) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(5) Gne enerjisi toplayclar kullanmnda TS EN 12975-1 ve TS 3817e uyulur.
(6) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(7) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
Kojenerasyon sistemleri
MADDE 23 (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
ONBRNC BLM
(Deiik blm bal:RG-1/4/2010-27539)
letme, Periyodik Bakm ve Denetim
letme ve periyodik bakm (Deiik balk:RG-1/4/2010-27539)
MADDE 24 (1) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Binann enerji kullanan sistemlerinin iletmecisi,
Bakanlk tarafndan belirlenecek usl ve esaslara gre ilgili meslek odalar tarafndan dzenlenecek olan
eitimlere katlarak belge alr.
(2) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Bu Ynetmelik kapsamnda binann enerji performansn etkileyen
mimari, mekanik, elektrik ve aydnlatma gibi sistemlerin verimlilikleri ile ilgili konularda yaplmas gerekli
bakmlar, testler ve bunlarn peryotlar, ilgili idare tarafndan onaylanmak zere tasarm aamasnda hazrlanan
raporda tanmlanr. Bu testlerin zamannda ve uygun ekilde yaplmasndan ve binann tasarm aamasndaki
enerji performansnn altna inmeyecek ekilde iletilmesi iin gerekli bakm ve onarm ve tadilatlarn
yaplmasndan bina sahibi, yneticisi, ynetim kurulu ve/veya enerji yneticisi sorumludur.
(3) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Periyodik bakmlar kapsamnda gerekli tedbirlerin alnmasyla sistem
veya ekipman verimlerinin tasarm deerinden daha dk bir deerde olmamas salanr.
(4) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Peryodik bakm ve testlere ilikin dier usl ve esaslar Bakanlk tarafndan
yrrle konulacak tebli ile belirlenir.
Denetim yapacak kurum ve kurulular
MADDE 24/A ) (Ek:RG-1/4/2010-27539)
(1) Bu Ynetmelik kapsamnda, binann enerji tketen ekipmanlarnn, ilgili raporlarda belirtilen
periyodik bakmlarnn yaplmas ile ilgili denetimler Bakanlk veya Bakanlk tarafndan yetkilendirilmi kurum
ve kurulular tarafndan yaplr.
(2) Denetim yapacak kurum ve kurululara bu Ynetmeliin uygulamas ile ilgili olarak Bakanlka
teblile belirlenen eitim kriterlerine gre eitim verilir.
(3) Denetim yapacak kurum ve kurulular, bu Ynetmelik kapsamndaki faaliyetleri bakmndan
Bakanla kar sorumludur. Bakanlk, bu kurulularn Ynetmelik kapsamndaki faaliyetlerini izler ve
gerektiinde denetler.
(4) Bu Ynetmeliin yrrle girmesinden sonra yap ruhsat alnan binalara ynelik olarak, yap
kullanma izin belgesi verilmesinden sonra Bakanlk tarafndan yaplan veya yaptrlan denetimlerde enerji
106

kimlik belgesinin geree aykr dzenlendiinin veya binann enerji tketimi bakmndan dzenlenen belgeye
uygun olmadnn tespit edilmesi halinde, bina, en ge bir yl iinde projesine ve yap kullanma izin belgesi
verilmesine esas olan enerji kimlik belgesindeki zellikleri salayacak hale getirilir. Bu konuda, binay inaa
eden veya ettiren gerek veya tzel kii sorumludur.

ONKNC BLM
(Deiik blm bal:RG-1/4/2010-27539)
Enerji Kimlik Belgesi, Enerji Kimlik Belgesinde Bulunmas Gereken Bilgiler ve Enerji Kimlik
Belgesi Vermeye Yetkili Kurulular
Enerji kimlik belgesi dzenlenmesi (Deiik balk:RG-1/4/2010-27539)
MADDE 25 (1) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Enerji Kimlik Belgesi dzenlenirken Bakanlk
tarafndan tebli ile yaymlanan hesaplama yntemi kullanlr.
(2) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Enerji Kimlik Belgesi dzenleme tarihinden itibaren 10 yl sre ile
geerlidir.
(3) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Enerji kimlik belgesi, Ek-3deki formatta ve muhtevatta dzenlenir.
(4) Enerji Kimlik Belgesi, enerji kimlik belgesi vermeye yetkili kurulu tarafndan hazrlanr ve ilgili
idarece onaylanr. Bu belge, yeni binalar iin yap kullanma izin belgesinin ayrlmaz bir parasdr.
(5) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Enerji Kimlik Belgesi, yeni ve mevcut binalar iin 26 nc maddede
belirtilen bilgileri ihtiva edecek ekilde dzenlenir.
(6) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Enerji Kimlik Belgesinin bir nshas bina sahibi, yneticisi, ynetim
kurulu ve/veya enerji yneticisince muhafaza edilir, bir nshas da bina giriinde rahatlkla grlebilecek bir
yerde asl bulundurulur.
(7) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Enerji Kimlik Belgesi, binann yllk birincil enerji ihtiyacnn
deimesine ynelik herhangi bir uygulama yaplmas halinde, bu Ynetmelie uygun olacak ekilde bir yl
iinde yenilenir.
(8) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Enerji Kimlik Belgesinin, binann tamam iin hazrlanmas arttr.
Ayrca, istee bal olarak, kat mlkiyetini haiz her bir bamsz blm veya farkl kullanm alanlar iin ayr
ayr dzenlenebilir.
(9) Trk Silahl Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanl ve bal kurulular, Milli stihbarat Tekilat
Mstearl binalar ile mcavir alan dnda kalan ve toplam inaat alan 1.000 m2den az olan binalar iin
Enerji Kimlik Belgesi dzenlenmesi zorunlu deildir.
(10) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(11) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(12) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(13) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Enerji kimlik belgesi BEP-TR kullanlmak suretiyle dzenlenir. BEP-
TRye eriim yetkisi, enerji kimlik belgesi dzenlemeye yetkili kurululara verilir. Ancak, bu yetki, enerji
kimlik belgesi dzenlemeye yetkili kurulu adna, dzenlenen eitimlere katlmak suretiyle enerji kimlik belgesi
dzenlemek zere Bakanlk tarafndan sertifikalandrlan gerek kiiler tarafndan kullanr. Bu kiilerin
almakta olduu kurululardan ayrlmalar ve enerji kimlik belgesi dzenlemeye yetkili bir baka kuruluta
almalar halinde, ayrca eitim ve sertifikalandrma programna katlmalarna gerek olmakszn, almakta
olduu kuruluun yazl istei zerine BEP-TRye eriim hakk tannr.
(14) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Enerji kimlik belgelerinin dzenlenmesinden, yetkili kuruluun ilgili
personeli ve yetkili kurulu adna kuruluun sahibi veya yneticisi mteselsilen sorumludur.
(15) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Binalar veya bamsz blmlere ilikin alm, satm ve kiraya verme ile
ilgili i ve ilemlerde enerji kimlik belgesi dzenlenmi olmas art aranr. Binann veya bamsz blmn
satlmas veya kiraya verilmesi safhasnda, mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir suretini alcya veya kiracya
verir.
Enerji kimlik belgesinde bulunmas gereken bilgiler
MADDE 26 (1) Enerji Kimlik Belgesinde, binann enerji ihtiyac, yaltm zellikleri, stma ve/veya
soutma sistemlerinin verimi/etkenlii ve binann enerji tketim snflandrmas ile ilgili bilgilerle birlikte;
a) Bina ile ilgili genel bilgiler,
b) Dzenleme ve dzenleyen bilgileri,
c) Binann kullanm alan (m2),
) Binann kullanm amac,
d) Binann stlmas, soutulmas, iklimlendirmesi, havalandrmas ve shhi scak su temini iin kullanlan
enerjinin miktar (kWh/yl),
e) Tketilen her bir enerji trne gre yllk birincil enerji miktar (kWh/yl),
107

f) Binalarn kullanm alan bana den yllk birincil enerji tketiminin, A ile G arasnda deien bir
referans leine gre snflandrlmas,
g) Nihai enerji tketiminin oluturduu sera gazlarnn kullanm alan bana yllk miktar (kg CO
2
/m2-
yl),
) Binalarn kullanm alan bana den yllk sera gaz salmnn, A ile G arasnda deien bir referans
leine gre snflandrlmas (kg CO
2
/m2-yl),
h) Binann aydnlatma enerjisi tketim deeri,
) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Birincil enerji tketimine gre, enerji snf,
i) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Nihai enerji tketimine gre, CO
2
salm snf
j) (Ek:RG-1/4/2010-27539) Binann yenilenebilir enerji kullanm oran
gsterilir.
Enerji kimlik belgesi vermeye yetkili kurulular
MADDE 26/A (Ek:RG-1/4/2010-27539)
(1) Bakanlk, Enerji Kimlik Belgesi dzenlemeye yetkili kurulularda grevli olan mhendis ve
mimarlarn bu Ynetmeliin uygulamas ile ilgili eitim ve eitim sonunda yaplacak snav kriterlerini tebli ile
yaymlar. Eitimler, Bakanlk ile Elektrik leri Ett daresi Genel Mdrlnn yetkilendirdii niversite,
meslek odalar ve ilgili kurum ve kurulularla yaplacak protokole gre bu kurulularca yaplr. Yaplan
eitimler sonunda Bakanlk tarafndan yaplacak veya yaptrlacak snavda yz zerinden en az yetmi puan
alanlara enerji kimlik belgesi dzenlemek zere yetki belgesi verilir.
(2) Enerji kimlik belgesi dzenlemeye yetkili kurulularn, enerji kimlik belgesi dzenlemek zere
yetkilendirilmi personele sahip olmas arttr.
(3) Bnyesinde enerji kimlik belgesi dzenlemek zere yetki belgesi alm olan ve meslek odalarndan
alnm Serbest Mavir Mhendis belgesine sahip olan mhendis veya mimar bulunduran tzel kiiler, yeni
yaplacak olan binalara Enerji Kimlik Belgesi Vermeye Yetkili Kurulu saylr.
(4) Bnyesinde enerji kimlik belgesi dzenlemek zere yetki belgesi alm mhendis veya mimar
bulunduran Enerji Verimlilik Danmanlk irketleri, mevcut binalara Enerji Kimlik Belgesi Vermeye Yetkili
Kurulu saylr.
(5) Enerji kimlik belgesi vermeye yetkili kurulular, meslek sorumluluk sigortas yaptrr.
(6) Enerji Kimlik Belgesi Vermeye Yetkili Kurulular dndaki dier kurum ve kurulularca verilecek
olan Enerji Kimlik Belgesi ve ilgili raporlar geersiz saylr. Bu belge ve raporlar ilgili idarelerce onaylanmaz.
(7) Enerji kimlik belgesi dzenlemeye yetkili kurulularn bu belgelerin dzenlenmesi ile ilgili
faaliyetlerinin denetimi Bakanlk tarafndan yaplr veya yaptrlr. Enerji kimlik belgesi vermeye yetkili
olanlarn yetkilerini ktye kullandklarnn veya geree aykr belge dzenlediklerinin tespit edilmesi halinde,
durum, Bakanlk tarafndan Elektrik leri Ett daresi Genel Mdrlne ve ilgili meslek odasna bildirilir ve
haklarnda yaplacak inceleme ve soruturma sonulanana kadar bunlarn enerji kimlik belgesi dzenleme
yetkileri askya alnr. Bakanlk tarafndan yaplan bildirimler neticesinde, Serbest Mavir ve Mhendis belgesi
veya Enerji Verimlilii Kanunu kapsamnda yetki belgeleri iptal edilenlerin veya belgeleri bir yl iinde defa
askya alnanlarn enerji kimlik belgesi dzenleme yetkileri, bir daha verilmemek zere Bakanlk tarafndan iptal
edilir.

ONNC BLM
Yllk Enerji htiyac
Yllk enerji ihtiyac
MADDE 27 (1) (Deiik:RG-1/4/2010-27539) Binann stma, soutma, aydnlatma ve shhi scak su
konularndaki enerji ihtiyalar ncelikli olmak zere, yllk enerji ihtiyacnn hesaplanmas ile ilgili usl ve
esaslar Bakanlk tarafndan Resm Gazetede yaymlanan tebli ile belirlenir.
(2) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(3) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(4) (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
(5) (Ek:RG-1/4/2010-27539) BEP-TR yntemine gre enerji kimlik belgesi alacak olan yeni binalar D
snf ve daha fazla enerji tketimine ve CO
2
salmna sahip olamaz.
ONDRDNC BLM
Geici ve Son Hkmler
MADDE 28 (1) 9/10/2008 tarihli ve 27019 sayl Resm Gazetede yaymlanan Binalarda Is Yaltm
Ynetmelii yrrlkten kaldrlmtr.
EK MADDE 1 (Ek:RG-1/4/2010-27539)
108

(1) Bu Ynetmelik kapsamnda ihtiya duyulan binann soutma enerjisi ve aydnlatma enerjisi ihtiyac
hesab ile ilgili standartlar, TSE tarafndan karlr
Standardlarn belirlenmesi
GEC MADDE 1 (Mlga:RG-1/4/2010-27539)
Teblilerin karlmas
GEC MADDE 2 (Deiik:RG-1/4/2010-27539)
(1) Bu Ynetmelik kapsamnda ihtiya duyulan enerji performans hesaplama yntemleri ile ilgili
konulardaki tebliler, Bakanlk tarafndan, 1/7/2010 tarihine kadar kartlr.
Mevcut binalara enerji kimlik belgesi verilmesi (Deiik balk:RG-1/4/2010-27539)
GEC MADDE 3 (1) Mevcut binalar ve inaat devam edip henz yap kullanm izni almam
binalar iin Enerji Verimlilii Kanununun yaym tarihinden itibaren on yl iinde Enerji Kimlik Belgesi
dzenlenir.
Enerji Kimlik Belgesi Verilmesi
GEC MADDE 4 (Ek:RG-1/4/2010-27539)
(1) Bu Ynetmeliin 25 inci maddesi 1/7/2010 tarihine kadar uygulanmaz.
Yrrlk
MADDE 29 (1) Bu Ynetmelik yaymland tarihten bir yl sonra yrrle girer.
Yrtme
MADDE 30 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini Bayndrlk ve skan Bakan yrtr.

Ekleri iin tklaynz

DEKLKLER
Resmi Gazete Tarihi: 19 ubat 2011,Says: 27851
BNALARDA ENERJ PERFORMANSI YNETMELNDE DEKLK YAPILMASINA DAR YNETMELK
MADDE 1 5/12/2008 tarihli ve 27075 sayl Resm Gazetede yaymlanan Binalarda Enerji Performans Ynetmeliinin 26/A
maddesinin nc fkras aadaki ekilde deitirilmitir.
(3) Enerji kimlik belgesi dzenlemek zere yetki belgesi alm olan ve meslek odalarndan alnm Serbest Mavir Mhendis
belgesine sahip bulunan mhendisler veya mimarlar veyahut bnyesinde bu vasflar haiz mhendis veya mimar bulunduran tzel kiiler,
yeni yaplacak olan binalara Enerji Kimlik Belgesi Vermeye Yetkili Kurulu saylr.
MADDE 2 Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle girer.
MADDE 3 Bu Ynetmelik hkmlerini Bayndrlk ve skn Bakan yrtr.

Resmi Gazete Tarihi: 20 Nisan 2011,Says: 27911 :
BNALARDA ENERJ PERFORMANSI YNETMELNDE DEKLK YAPILMASINA DAR YNETMELK
MADDE 1 5/12/2008 tarihli ve 27075 sayl Resm Gazetede yaymlanan Binalarda Enerji Performans
Ynetmeliinin 25 inci maddesinin drdnc fkras aadaki ekilde deitirilmitir.
(4) Enerji Kimlik Belgesi, Enerji Kimlik Belgesi vermeye yetkili kurulu tarafndan hazrlanr. Bu belge, yeni
binalar iin yap kullanma izin belgesi alnmas aamasnda ilgili idarelere sunulur. Enerji Kimlik Belgesi dzenlenmeyen
binalara ilgili idarelerce yap kullanma izin belgesi verilmez. Enerji Kimlik Belgesinde yer alan bilgilerden ve bu bilgilerin
doruluundan Enerji Kimlik Belgesi dzenlemeye yetkili kurulu sorumludur.
MADDE 2 Ayn Ynetmeliinin 26/A maddesinin birinci fkras aadaki ekilde deitirilmitir.
(1) Bakanlk, Enerji Kimlik Belgesi dzenlemeye yetkili kurulularda grevli olan mhendis ve mimarlarn bu
Ynetmeliin uygulamas ile ilgili eitim ve eitim sonunda yaplacak snav kriterlerini tebli ile yaymlar. Eitimler,
niversitelerin mimarlk, inaat mhendislii, makine mhendislii, elektrik mhendislii, elektrik-elektronik mhendislii
blmleri ile Mimarlar Odas, naat Mhendisleri Odas, Makina Mhendisleri Odas, Elektrik Mhendisleri Odas ve
5627 sayl Kanun kapsamnda bina sektrnde yetkilendirilmi enerji verimlilii danmanlk irketleri ile yaplacak
protokole gre bu kurum ve kurulular tarafndan yaplr. Yaplan eitimler sonunda Bakanlk tarafndan yaplacak veya
yaptrlacak snavda yz zerinden en az yetmi puan alanlara Enerji Kimlik Belgesi dzenlemek zere yetki belgesi
verilir.
MADDE 3 Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle girer.
MADDE 4 Bu Ynetmelik hkmlerini Bayndrlk ve skn Bakan yrtr.

Ynetmelikte Deiiklik Yapan Ynetmeliklerin Yaymland Resm Gazete'nin
Tarihi Says
1 1/4/2010 27539
2 30/6/2010 27627
3 19/2/2011 27851
109

Resmi Gazete Tarihi: 14.04.2008, Says: 26847 (Mkerrer)
MERKEZ ISITMA VE SIHH SICAK SU SSTEMLERNDE ISINMA VE SIHH SICAK SU GDERLERNN
PAYLATIRILMASINA LKN YNETMELK

BRNC BLM
Ama ve Kapsam, Dayanak, Tanmlar
Ama ve kapsam
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; mevcut ve yeni yaplacak birden fazla bamsz blme sahip
merkez veya blgesel stma sistemli ve shh scak su sistemli binalarda, stma ve shh scak su giderlerinin,
bamsz blm kullanclarna paylatrlmasna ilikin usl ve esaslar belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, 23/6/1963 tarihli ve 634 sayl Kat Mlkiyeti Kanununun 42 nci
maddesinin drdnc fkrasna dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
a) Bakanlk: Bayndrlk ve skn Bakanln,
b) Bamsz blm: Tamamlanm bir binann kat, daire, bro, dkkn, maaza, mahzen, depo ve benzeri
blmlerinden ayr ayr ve bal bana kullanlmaya elverili olan birimlerini,
c) Bina: Kendi bana kullanlabilen, st rtl, insanlarn iine girebilecekleri ve insanlarn oturma,
alma, elenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine yarayan, hayvanlarn ve eyalarn korunmasna
yarayan yapy,
) Bina sahibi: Binann maliki, varsa intifa hakk sahibi, ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edeni,
d) Bina yneticisi: Kat Mlkiyeti Kanununa gre atanm olan ve bina ynetimini salayan kiiyi,
e) Bina ynetim kurulu: Kat Mlkiyeti Kanununa gre atanm olan ve bina ynetimini salayan kurulu,
f) Blgesel s datm ve sat irketleri: Bir merkezde elde ettikleri s enerjisinin stma veya shh scak
su elde etmek amacyla blge iindeki binalara datmn, lm ve sat ilemlerini yapan irketleri,
g) Blgesel stma sistemi: Bir merkezden elde edilen stma enerjisinin blge ierisindeki binalara
datlmasn ve bamsz blmlerin stlmasn salayan sistemi,
) Blgesel shh scak su sistemi: Bir merkezden elde edilen shh scak suyun blge ierisindeki binalara
ve bamsz blmlere datlmas ve kullanlmasn salayan sistemi,
h) Enerji yneticisi: Binalarda enerji ynetimi ile ilgili faaliyetleri yerine getirmekle sorumlu ve enerji
yneticisi sertifikasna sahip kiiyi,
) Gider paylam belgesi: Bu Ynetmelik kapsamndaki binalarn s veya shh scak su kullanm enerjisi
iin deyecei toplam tutarn kullanm miktarlarna gre bamsz blmlere paylatrld belgeyi,
i) Is ler: zerine veya giri hattna yerletirildii radyatr ve benzeri stc cihazlarn harcad enerjiyi
lerek hafzasna kaydeden cihaz,
j) Is sayac: zerine yerletirildii stma hattndan geen s enerjisi miktarn debi ve scaklk farkna
gre len cihaz,
k) Muayene ve kalibrasyon: 21/1/1989 tarihli ve 3516 sayl ller ve Ayar Kanununa gre yaplan
muayene ve kalibrasyonu,
l) Merkez stma sistemi: Bir merkezden elde edilen stma enerjisinin binalara datlmasn ve bamsz
blmlerin stlmasn salayan sistemi,
m) Merkez shh scak su sistemi: Bir merkezden elde edilen shh scak suyun binalara ve bamsz
blmlere datlmas ve kullanlmasn salayan sistemi,
n) lm ekipmanlar: Is ve scak su sayac, s ler, lm okuma ve faturalandrma cihazlarn,
o) n demeli s sayac sistemi: zerine yerletirildii stma giri hattndan geen s enerjisi miktarn
debi ve scaklk farkna gre lerek bedelinin nceden denmesi prensibine gre alan sistemi,
) Scak su sayac: zerine yerletirildii shh scak su giri hattndan geen scak su miktarn len
cihaz,
p) Yetkilendirilmi lm irketleri: Bina sahibi, bina yneticisi, bina ynetim kurulu veya enerji
yneticisinin lmleri yapabilecek yeterli personel ve donanma sahip olmad durumlarda lm yapmak
zere Bakanlk tarafndan yetki belgesi verilmi tzel kiileri,
ifade eder.

110

KNC BLM
Grev, Yetki, Sorumluluk ve Uygulamalar
Grev, yetki ve sorumluluklar
MADDE 4 (1) Bu Ynetmelik hkmlerinin uygulanmas hususunda;
a) Yap ruhsat ve yap kullanma izni vermeye yetkili idareler,
b) Yetkilendirilmi lm irketleri,
c) Blgesel s datm ve sat irketleri,
) Bina sahipleri,
d) Bina yneticileri veya bina ynetim kurullar,
e) Enerji yneticileri,
f) Tasarm ve uygulamada grevli mimar ve mhendisler ile uygulayc ykleniciler ve imalatlar,
g) Binann yaplmasnda ve kullanmnda grev alan mavir, danman, proje kontrol ve iletme
yetkilileri,
grevli, yetkili ve sorumludur.
(2) Ynetmelik hkmlerine gre inaa edilmemi binalardan; projenin eksik veya hatal olmas veyahut
Standardlara uygun olmamas hlinde proje mellifleri; yapmn eksik veya hatal olmas veya Standardlara
uygun olmamas hlinde ise varsa yap denetim kuruluu ve mteahhit firma sorumludur. Sistemin uygun
almamas iletmeden kaynaklanyor ise, bina sahibi, bina yneticisi, bina ynetim kurulu, enerji yneticisi,
yetkilendirilmi lm irketleri ve blgesel s datm ve sat irketleri dorudan sorumlu olur.
(3) Yap ruhsat vermeye yetkili idareler, projelerin ve uygulamalarn bu Ynetmelik hkmlerine uygun
olup olmadn denetler.
(4) Bakanlk, lm ve gider paylam belgesi dzenleyecek irketlere yetki belgesi verir ve bu
yetkilendirilmi irketleri denetler.
(5) lm ve gider paylam belgesi dzenleyecek irketlere yetki belgesi verilmesi ve yetkilendirilen
lm irketlerinin denetlenmesine ait usul ve esaslar Bakanlk tarafndan yrrle konulacak tebli ile
dzenlenir.
Uygulamalar
MADDE 5 (1) Bu Ynetmelik aadaki giderlerin s veya shh scak su salanm bamsz blm
kullanclarna paylatrlmasnda uygulanr.
a) Merkez stma sistemlerinin iletme giderleri,
b) Isnn ve shh scak suyun bamsz blmlerce kullanm giderleri.
(2) Istma ve shh scak su tketimlerini lmek iin mahaller lm ekipmanlar ile donatlr. Bamsz
blm kullanclar bu maksatla yaplacak i ve ilemlere izin vermek mecburiyetindedir. Arza ve bakm halleri
hari olmak zere bamsz blm kullanclar lm ekipmanlarna mdahale edemez.
(3) Bina sahibi, bina yneticisi, bina ynetim kurulu, enerji yneticisi, yetkilendirilmi lm irketleri ve
blgesel s datm ve sat irketleri, s veya shh scak suya ilikin tketimleri aylk veya belirli dnemlerde
ler ve bamsz blm kullanclarna ait gider paylam belgelerini dzenler.
(4) Merdiven sahanl, giri hol, stma merkezleri ve benzeri ortak kullanm mahallerinde, tketim
llmez. Kullanma bal s veya shh scak su tketimi ok olan yzme havuzu, sauna, kapc dairesi ve
benzeri mahaller iin ise tketimin llmesi mecburidir.
(5) Tketilen enerjiyi snrlandrabilmek iin merkez stma sistemi kullanlan binalarda TS EN 215e
uygun termostatik radyatr vanas kullanlr.
(6) Merkez sistemlerle stma yaplan bamsz blmlerdeki mahal scaklklarnn asgari 15 C olacak
ekilde ayarlanr.
(7) Bamsz blm stma veya shh scak su gider paylam bildirimlerinde aadaki bilgilere yer
verilir:
a) Bamsz blm kullancsnn ad-soyad ve adres bilgileri,
b) Bamsz blm mahalleri ve alanlar ile ilgili bilgiler,
c) Paylam bildirimi dnemi bilgileri,
) lm okuma tarih bilgileri,
d) Paylam bildirimi dzenleme tarihi bilgileri,
e) Son deme tarih bilgileri,
f) Is lerlerdeki veya s sayalarndaki nceki lm deerleri ve son tketim lm deerleri ile fark
tketim deerleri,
g) Istma sistemi gider hesaplama izelgesi,
) Shh scak su sistemi gider hesaplama izelgesi,
111

h) Toplam gider hesaplama izelgesi,
) Bina stma sistemi aylk toplam gideri tutar,
i) Bina stma sistemi aylk toplam gideri tutarnn stma ve shh scak su hazrlama olarak paylatrlm
tutarlar,
j) Bina stma giderinin sarfiyat ve sabit paylam oranlar ile bu oranlara karlk gelen tutarlar, bu
tutarlar zerinden ilgili bamsz blm kullancsna den tutarlar,
k) Gerekli durumlar iin aklayc bilgi satr.
(8) Aylk veya belirli dnemlerde hazrlanan stma veya shh scak su giderlerine ait bamsz blm
paylam bildirimleri icmali, bina sahibi, bina yneticisi, bina ynetim kurulu, enerji yneticisi veya
yetkilendirilmi lm irketleri tarafndan bina giriindeki ilan panosundan asgari gn sre ile liste halinde
ilan edilir.

NC BLM
lm Ekipmanlar ve Gider Paylam
Tketimi lmek iin kullanlacak ekipmanlar
MADDE 6 (1) Is tketimini lmek iin ilgili standardlar salayan s sayalar veya s lerler
kullanr. Bu ekipmanlarn, ller ve Ayar Kanununa uygun olmas gerekir.
(2) Shh scak su tketimini lmek zere, ilgili standardlara ve ller ve Ayar Kanununa uygun, scak
su sayalar veya dier ekipmanlar kullanr.
(3) Is ve shh scak su tketiminin llmesinde kullanlacak ekipmanlarn muayene ve kalibrasyonlar,
ller ve Ayar Kanunu hkmlerine gre yetkili kurum veya kurulularca yaplr. lm ekipmannn
muayene ve kalibrasyonlarnn dzenli bir ekilde yaplmasnn kontrolnden bina sahibi, bina yneticisi veya
bina ynetim kurulu veya enerji yneticisi sorumludur.
(4) lm ekipmannn stma sistemi iin uygun olmas ve teknik bakmdan doru alabilecek ekilde
kurulmas gerekir. lmler, ller ve Ayar Kanununa uygun olarak yaplr.
Tketime bal gider paylam
MADDE 7 (1) Bina sahibi veya bina yneticisi veya bina ynetim kurulu, s ve shh scak su
giderlerinin tketim lmlerine ve 8 inci maddeye uygun olarak bamsz blm kullanclarna
paylatrlmasn salar.
(2) Ortak kullanm mahallerinden, sistem kayplarndan ve iletme giderlerinden kaynakl s giderleri,
bamsz blm kullanclarna kapal kullanm alanlar orannda paylatrlr.
(3) Tketim lmlerinde s lerlerin kullanlmas halinde; bamsz blmlerde kullanlan her bir
radyatr grubuna s ler taklmas ve lmlerin btn s lerlerden yaplarak bamsz blmlerin
tketimleri bulunur.
(4) Tketim lmlerinde s sayac kullanlmas halinde; bamsz blmlerde lmlerin s
sayalarndan yaplarak bamsz blmlerin tketimleri bulunur.
(5) Bina veya site kullanclarnn tketim lmlerinde farkl lm ekipmanlarnn kullanlmas
halinde; nce btn tketimi lmek suretiyle, tketimleri ayn ekipman ile llm kullanc gruplarnn
paylar llr.
Istma ve shh scak su gider paylam hesaplamas
MADDE 8 (1) Merkez stma sistemlerinde toplam stma giderlerinin % 70i bamsz blmlerin
llen s tketimlerine gre paylatrlr. Toplam stma giderlerinin % 30u ortak kullanm mahalleri, sistem
kayplar, asgari snma ve iletme giderlerinden kaynakl s giderleri olarak bamsz blmlerin kullanm
alanlarna gre paylatrlr.
(2) Blgesel stma sistemlerinde toplam stma giderlerinin % 20si asgari snma, ortak kullanm
mahalleri, sistem kayplar ve iletme giderlerinden kaynakl s giderleri olarak bamsz blmlerin kullanm
alanlarna gre paylatrlr.
(3) Merkez stma sistemlerinin s giderleri aadaki hesaplamalara gre paylatrlr.
a) Is lerlerin kullanlmas durumunda hesaplama:
|
|
.
|
\
|
+ + + =
t
n
t t
S
S
S
S
S
S
xMx P ... .......... 70 , 0
2 1
1

|
|
.
|
\
|
=
t
A
A
xMx P 30 , 0
2

112

2 1
P P P + =

M : Binann toplam s tketim tutar (TL)
P : Bamsz blmn toplam tketim tutar (TL)
P1 : Bamsz blmn toplam s ler tketim tutar (TL)
P2 : Bamsz blmn ortak tketim tutar (TL)
S1,2,n : Bamsz blmde bulunan her bir s lerde okunan deer
St : Binada bulunan btn s lerlerde okunan deerlerin toplam
A : Bamsz blmn kapal kullanm alan (m2)
At : Binadaki bamsz blmlerin kapal kullanm alanlar toplam (m2).
b) Is sayalarnn kullanlmas durumunda hesaplama:
|
|
.
|
\
|
=
t
S
S
xMx P 70 , 0
1

|
|
.
|
\
|
=
t
A
A
xMx P 30 , 0
2

2 1
P P P + =

M : Binann toplam s tketim tutar (TL)
P1 : Bamsz blmn s sayacna gre tketim tutar (TL)
P2 : Bamsz blmn ortak tketim tutar (TL)
S : Bamsz blmde bulunan s sayacnda okunan deer
St : Binada bulunan btn bamsz blmlerdeki s sayalarndan okunan
deerlerin toplam
A : Bamsz blmn kapal kullanm alan (m2)
At : Binadaki bamsz blmlerin kapal kullanm alanlar toplam (m2).
(4) Merkez shh scak su sistemlerinde toplam shh scak su giderleri, kullanclarn llen scak su
tketimlerine gre paylatrlr.
(5) Merkez shh scak su sistemlerinin shh scak su giderleri, aadaki ekilde paylatrlr.
a) Shh scak su retimini salayan stma sisteminin, merkez stma sisteminden bamsz olmas ve
scak su sayalarnn kullanlmas halinde hesaplama:

|
|
.
|
\
|
=
t
S
S
x M P
M : Binann toplam scak su tketim tutar (TL)
S : Bamsz blmde bulunan scak su sayacnda okunan deer (litre)
St : Binada bulunan btn bamsz blmlerdeki scak su sayalarndan okunan deerlerin
toplam (litre).
b) Binann toplam shh scak su tketim maliyetinin (M) hesaplanmasnda, shh scak su retimini
salayan stma sistemi, merkez stma sistemine baml olduu durumda; merkez stma sisteminin pay
merkez shh scak su sisteminin tketimi kartldktan sonra kalan btn tketim miktardr. Merkez shh
scak su sisteminin yakt tketim miktar (By);

( )
U
w
y
H
t x V x
B
10 20 , 1
=
eklinde hesaplanr. Bu durumda binann toplam shh scak su tketim tutar (M);
M = By x F (TL)
eklinde hesaplanr.
Burada;
F : Yakt birim fiyat (TL)
By : Merkez scak su yakt tketim miktar (kat ve sv yaktlar iin kg, gaz yaktlar iin m3
olarak alnr.)
M : Binann toplam scak su tketim tutar (TL)
V : Tketilen scak su hacmi (litre)
113

tw : Scak su scakl (C)
HU : Tketilen yaktn alt sl deeri (kat ve sv yaktlar iin kcal/kg, gaz yaktlar iin kcal/m3
olarak Hu deerleri yakt salayan kurululardan alnr.)
Gider paylamnn farkl hesapland haller
MADDE 9 (1) n demeli s sayac sistemi kullanlmas hallerinde; 5 inci maddenin yedinci fkras ile
8 inci madde uygulanmayabilir.
(2) Jeotermal kaynakl stma sistemine dahil binalarda, bina ana s sayac ile bamsz blm szme s
sayalar kullanlmas halinde, bina stma ortak gider tutar; ana s sayac ile bamsz blm s sayalar
toplam arasndaki farkn bamsz blm kapal kullanm alanlar orannda bamsz blmlere paylatrlmas
suretiyle hesaplanr.

DRDNC BLM
Yetkilendirilmi Kurulularn zellikleri
Yetkilendirilmi lm irketleri ve blgesel s datm ve sat irketleri
MADDE 10 (1) lm ve gider paylam belgesi dzenleyecek irketin yetkilendirilmesinde
mracaatta bulunan irketten merkezinin bulunduu ili belirten dilekeye ekli olarak aadaki belgeler istenir.
a) irketin Ticaret veya Sanayi Odas sicil kayd,
b) irketin faaliyet konular arasnda s veya shh scak suya ilikin cihaz ve ekipmanlarnn sat,
projelendirilmesi, kurulumu ve uygulamas ile stma enerjisi ve shh scak su tketimlerini aylk veya belirli
dnemlerde llmesi ve stma ve shh scak su giderlerinin kullanclara paylatrlmas konularnn
bulunduunu gsteren Trk Ticaret Sicili Gazetesi,
c) irketin, en az 1000 bamsz blm kullancsna ait s gider paylam cihazlarnn bir aylk tketim
deerlerini en fazla 5 i gn iinde okuyup, s gider paylam bilgilerini bina yneticisi, bina sahibi veya enerji
yneticisine teslim edebilir olduuna dair beyan belgesi,
) irketin, bina stma gider paylam hizmeti kapsamnda bamsz blm kullanclarna ynelik tespit
edilen, llen verileri en az 5 yl sre ile dijital ortamda veri kaybna imkan vermeyecek ekilde saklayacak
imkana sahip olduuna dair beyan belgesi,
d) irketin, bnyesinde en az bir adedi makine mhendisi olmak zere, niversitelerin mhendislik
fakltelerinden mezun olan en az adet teknik personel ile lm ve gider paylam belgesi dzenleyecek
kadar eitimli dier personellerinin eitim durumunu gsteren diplomalarnn onayl suretleri, nfus kayt
rnekleri ve ikametgh ilmhaberleri ile yeterli teknik donanma sahip olduuna dair beyan belgesi.
(2) irket tarafndan yetki belgesi mracaat yaplmasn mteakip, Bakanln grevlendirecei heyet
tarafndan, kuruluun faaliyet gsterecei ofis ve kuruluun asgari artlar tayp tamad hakknda bir rapor
dzenlenir. Yetki belgesi verilmesi safhasnda bu rapor dikkate alnr. Rapor hazrlanrken, alanlara ait uygun
alma ortamlarnn, dzenli ariv blmnn ve proje blmnn bulunup bulunmad gz nne alnr.
(3) irket, yetki belgesini aldktan sonra, ISO 9001: 2000 Kalite Ynetim Sistemine sahip olduunu
gsteren belgeyi en ge 18 ay ierisinde alarak onayl rneini Bakanla sunar. Bu sre sonunda Bakanln
yazl talebine ramen, Kalite Ynetim Sistemi ile ilgili belgenin onayl rneini Bakanla sunulmamas
halinde, yetki belgesi iptal edilir.
(4) Yetkilendirilmi lm irketleri, yetkilendirildikleri il snrlar ierisinde ticar faaliyetlerini
srdrrler. Yetkilendirilmi irket bulunmayan illerde, herhangi bir irket yetkilendirilinceye kadar, baka bir
ilde yetkilendirilmi irket, ayn yetki belgesi ile ube aarak ticari faaliyetlerini srdrebilir. Yetkilendirilmi
irket bulunmayan illerde alan ubeler ile ilgili bilgiler faaliyete balanlan tarihten itibaren bir ay ierisinde
Bakanla bildirilir.
(5) Yetkilendirilmi lm irketleri; irkete ait hisse devrinin gereklemesi ve tebligat adresinde ve
yukardaki fkralarda belirtilen bilgi ve belgelerden herhangi birinde deiiklik olmas halinde, durumu en ge
bir ay ierisinde Bakanla bildirir.
(6) Bu maddede belirtilen belgelerin geree aykr dzenlendiinin anlalmas halinde, dzenleyenler
veya bu tr belgeleri kullananlar hakknda su duyurusunda bulunulur ve yetki belgesi verilmi ise iptal edilir.

BENC BLM
eitli ve Son Hkmler
zel durumlar
Is ve scak su paylar belirlenemeyen ve gider paylam belgesi dzenlenemeyen haller
MADDE 11 (1) Bamsz blmlerin s veya shh scak su paylar, gider paylam belgesi
dzenlenmesi dneminde bir ekipmann arzalanmas veya benzer bir sebepten dolay doru bir ekilde lm
yapamamas yznden belirlenemiyor ise paylar, sz konusu bamsz blmlerin daha nceki benzer gider
114

paylam belgesi dzenlenen dnemlerindeki tketimleri veya o gider paylam belgesi dzenlenmesi
dnemindeki dier benzer bamsz blmlerin tketimleri esas alnarak bina yneticisi, bina ynetim kurulu,
enerji yneticisi, blgesel s datm ve sat irketlerince veya yetkilendirilmi lm irketlerince belirlenir.
(2) Gider paylam belgesi dzenleme dnemi ierisinde bamsz blm kullancsnn deimesi
halinde;
a) Bina yneticisi, bina ynetim kurulu, enerji yneticisi, blgesel s datm ve sat irketleri veya
yetkilendirilmi lm irketlerince deiim tarihinde ara okumada bulunularak, dnem sonunda iki ayr gider
paylam belgesi dzenlenir.
b) Ara okuma mmkn deilse veya bamsz blm kullancsnn deiim zamanndan kaynaklanan
veya teknik sebeplerden dolay ara okuma yaplamam ise, bamsz blmn kullanm gn saysna gre
dnem sonunda iki ayr gider paylam belgesi dzenlenir.
Bina ile ilgili i ve ilemlerde Ynetmelie uygunluk
MADDE 12 (1) Yeni bina tasarmnda, mevcut binalarn proje deiiklii gerektiren esasl onarm ve
tadilat projelerinde, stma veya shhi scak su sistemlerine ait mekanik tesisat deiikliklerinde binann
zelliklerine gre bu Ynetmelikte ngrlen esaslar gz nne alnr.
(2) Binann;
a) Merkezi stma ve shhi scak su tesisat projeleri konu ile alakal olarak dier kanunlarda yer alan
hkmlere ve bu Ynetmelikte ngrlen artlara uygun deil ise, yap ruhsat verilmez.
b) Bu Ynetmelikte ngrlen esaslara uygun projesine gre, imalat yaplmadnn tespit edilmesi
halinde, bu eksiklikler giderilinceye kadar binaya yap kullanma izin belgesi veya alma ruhsat verilmez.
Ynetmelikte hkm bulunmayan ve hakknda tereddde dlen hususlar
MADDE 13 (1) Bu Ynetmelikte hkm bulunmayan hususlar hakknda Trk Standardlar; Trk
Standardnn olmamas halinde, Avrupa Standardlar esas alnr. Trk Standardlarnda veya Avrupa
Standardlarnda dzenlenmeyen hususlar hakknda, milletleraras geerlilii kabul edilen standardlar da
kullanlr.
(2) Bu Ynetmeliin uygulanmasnda tereddde dlen hususlar hakknda Bakanlktan yazl gr
alnarak bu gre gre ilem yaplr.
Ynetim plannn ve szlemelerin Ynetmelie aykr hkmlerinin deitirilmesi
MADDE 14 (1) Merkezi stma veya shhi scak su sistemine sahip binalarn ynetim plannn ve
blgesel s datm ve sat irketlerinin bamsz blm kullanclar ile yaptklar szlemelerin, bu
Ynetmelie aykr olan hkmleri ay iinde bu Ynetmelie uygun hale getirilir.
Mevcut binalarda alnacak tedbirlerin yapm sresi
GEC MADDE 1 (1) Bu Ynetmelik hkmlerinin merkez stma veya shh scak su sistemine
sahip mevcut binalar, inaat devam edip henz yap kullanm izni almam binalar ve proje deiiklii
gerektiren esasl onarmlar ile mekanik tesisat deiiklii gerektiren binalar iin uygulanabilir olan maddeleri
uyarnca yaplmas gereken i ve ilemler, bina sahibi veya yneticisi, bina ynetim kurulu, enerji yneticisi ile
iletmecisi tarafndan, 5627 sayl Enerji Verimlilii Kanununun 7 nci maddesinin birinci fkrasnn (c) bendi
ve geici 6 nc maddesi gereince 2/5/2007 tarihi itibari ile be yl iinde yerine getirilir.
Para birimi
GEC MADDE 2 (1) 28/1/2004 tarihli ve 5083 sayl Trkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi
Hakknda Kanun hkmleri gereince tedavlde bulunan parann YTL (Yeni Trk Liras ) olarak adlandrld
srece, bu Ynetmelikte geen TL ibareleri YTL olarak anlalr.
Yrrlk
Yrtme
MADDE 16 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini Bayndrlk ve skn Bakan yrtr.

Ynetmelikte Deiiklik Yapan Mevzuatn Yaymland Resm Gazetenin
Tarihi Says
1. 31/7/2009 27305

115

Resmi Gazete Tarihi: 7 Ekim 2010, Says: 27722

ENERJ LE LGL RNLERN EVREYE DUYARLI TASARIMINA LKN YNETMELK

BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; enerji ile ilgili rnlerin piyasaya arz edilebilmesi veya hizmete
sunulabilmesi iin, bu rnlerin tasarmnda uyulmas zorunlu olan artlarn erevesini belirlemek suretiyle
enerji verimliliini, evre koruma dzeyini ve enerji arz gvenliini artrarak srdrlebilir kalknmaya katkda
bulunmaktr.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik kapsamna giren rnler, yetkili kurulularca yaymlanan uygulama
teblileri ile belirlenir.
(2) nsan ve eya tama maksadyla piyasaya arz edilen veya hizmete sunulan aralar, bu Ynetmeliin
kapsam dndadr.
(3) Ulusal gvenlii ve lke savunmasn ilgilendiren durumlarda bu Ynetmelik hkmleri uygulanmaz.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayl rnlere likin Teknik Mevzuatn
Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanunun 14 nc maddesine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
MADDE 4 (1) Bu Ynetmeliin uygulanmasnda;
1) Atk: Atk ynetimi genel esaslarna ilikin ynetmelikte tanmlanan at,
2) Bileen ve alt aksam: rnlere monte edilmesi amalanan ve niha kullanclar iin piyasaya arz
edilmi veya hizmete sunulmu olmayan mnferit paralar ya da evresel performans bamsz olarak
deerlendirilemeyen paralar,
3) evresel boyut: rnn mr dngs boyunca evre ile etkileim hlinde bulunabilen unsur veya
fonksiyonlarn,
4) evresel etki: rnn mr dngs boyunca evrede tamamen ya da ksmen neden olduu her trl
deiimi,
5) evresel performans: malatnn rnn evresel boyutlarna ilikin ynetiminin rnn teknik
dosyasnda da gsterilen sonularn,
6) evresel performansn artrlmas: rnn evresel performansnn, tm evresel boyutlar asndan
ezamanl olmasa da, rnn ardk nesilleri boyunca artrlmas srecini,
7) evreye duyarl jenerik tasarm gerei: Belirli evresel boyutlar iin belirlenmi snr deerler
olmakszn rnn tamam iin ekolojik profile dayanan her trl evreye duyarl tasarm gereini,
8) evreye duyarl zel tasarm gerei: rnn belirli bir kt performans birimi cinsinden hesaplanan
ve kullanm srasndaki enerji tketimi gibi belirli bir evre boyutu ile ilgili nicel hle getirilmi ve llebilen
evreye duyarl tasarm gereini,
9) evreye duyarl tasarm: rnn mr dngs boyunca evresel performansn artrmak amacyla,
evresel boyutlar rn tasarmna dhil etmeyi,
10) evreye duyarl tasarm gerei: rnn evresel performansn artrmak amacyla rnle ya da
rnn tasarm ile ilgili her trl gerei ya da rnn evresel boyutlar ile ilgili bilgi temin etmek iin ihtiya
duyulan her trl gerei,
11) Ekolojik profil: Uygulama teblilerine gre, mr dngs boyunca rnle ilikilendirilen, rnn
evresel etkisi bakmndan nemli olan ve llebilir fiziksel niceliklerle ifade edilen malzemeler, emisyonlar
ve atklar gibi girdi ve ktlarn tanmlamasn,
12) Enerji geri kazanm: Yanc atklarn dier atklarla ya da dier atklar olmadan bir s geri kazanm
ile enerji retimi amacyla kullanlmasn,
13) Enerji ile ilgili rn: Bu Ynetmelikte rn olarak adlandrlan ve niha kullanclar iin bamsz
paralar olarak piyasaya arz edilmi veya hizmete sunulmu olan, bu Ynetmelik kapsamndaki rne monte
edilmesi tasarlanan ve evresel performans bamsz olarak deerlendirilebilen paralar da dhil olmak zere,
piyasaya arz edilen veya hizmete sunulan ve kullanm srasnda enerji tketimi zerinde etkisi bulunan rn,
14) Geri dnm: Asl ama ya da enerji geri kazanm haricindeki dier amalar iin atk maddelerin
bir retim srecinde yeniden ileme tbi tutulmasn,
15) Geri kazanm: Herhangi bir byklkteki ekonomik iletmede, sonu itibaryla belirli bir ilevi
gerekletirmek zere kullanlabilecek baka malzemelerin yerini alarak faydal bir amaca hizmet eden ya da o
ilevi gerekletirmek zere hazrlanan atn elde edildii ilemi,
116

16) Hizmete sunma: rnn niha tketici tarafndan amacna uygun olarak ilk kez kullanlmasn,
17) dzenleme: Bu Ynetmelik kapsamna giren rnlerin tasarm veya retimi ile itigal eden
kurulularn bu Ynetmelik ve ilgili uygulama teblilerinin hkmlerini yerine getirmek iin kurulu
bnyesinde yaptklar dzenlemeleri,
18) malat: Bu Ynetmelik kapsamna giren rnleri imal eden ve bu rnlerin, kendi ad veya ticar
markas altnda piyasaya arz ya da hizmete sunulmas bakmndan veya kendi kullanm asndan bu
Ynetmelie uygun olmalarndan sorumlu olan ve bu tanma uyan bir imalatnn ya da ithalatnn
bulunmad hllerde bu rn piyasaya arz eden ya da hizmete sunan gerek veya tzel kiiyi,
19) thalat: rn ticar amala yurt dndan Trkiye pazarna getiren Trkiyede yerleik gerek veya
tzel kiiyi,
20) Malzeme veya madde: rnn mr dngs boyunca kullanlan malzemeyi veya maddeyi,
21) mr dngs: rnn ham madde aamasndan bertarafna kadar birbirini izleyen ve birbirine bal
olan evrelerini,
22) Piyasaya arz: rnlerin datm ya da kullanm amacyla, sat tekniinden bamsz olarak bedelli
veya bedelsiz olarak piyasada ilk defa yer almas iin yaplan faaliyeti,
23) Tehlikeli atk: Tehlikeli atklarn kontrolne ilikin ynetmelikte tehlikeli atk olarak tanmlanan
atklar,
24) Uygulama teblileri: Bu Ynetmelie dayanlarak yetkili kurulular tarafndan yaymlanan ve bu
Ynetmelikte tanmlanan rnler veya onlarn evresel boyutlaryla ilgili evreye duyarl tasarm artlarn
dzenleyen mevzuat,
25) rn tasarm: rnn karlamas gereken yasal, teknik ve ilevsel artlar, gvenlik ve piyasaya
ilikin artlar ile dier artlar, rnle ilgili teknik zellik hline getiren bir dizi ilemi,
26) Yeniden kullanma: Toplama noktasna, datcya, geri dnmcye ya da imalatya geri dnen
rnn devaml kullanm ile rnn yenilenmesini mteakip yeniden kullanm da dhil olmak zere, ilk
kullanm dneminin sonuna gelmi rnn ya da aksamlarnn tasarlandklar ama iin yeniden kullanlmas
ilemini,
27) Yetkili kurulu: rnlere ilikin mevzuat hazrlamaya ve yrtmeye yetkili bulunan ve bu kapsamda
ilgili rn iin bu Ynetmeliin ngrd uygulama teblilerini hazrlayarak uygulayan kamu kurum ve
kuruluunu,
28) Yetkili temsilci: malatnn bu Ynetmelik ile ilgili ykmllk ve ilemleri kendi adna tamamen
veya ksmen yerine getirmek zere yazl olarak yetkilendirdii Trkiyede yerleik gerek veya tzel kiiyi,
ifade eder.
KNC BLM
Piyasaya Arz veya Hizmete Sunma, thalatnn Sorumluluklar,
aretleme ve Uygunluk Beyan
Piyasaya arz veya hizmete sunma
MADDE 5 (1) Bu Ynetmelik kapsamndaki rnlerin piyasaya arz edilebilmesi veya hizmete
sunulabilmesi iin, ilgili uygulama teblilerinde yer alan artlar karladklarna dair CE iaretini tamalar
zorunludur.
(2) rnn piyasa gzetimi ve denetimi, yetkili kurulua gerekletirilir.
(3) Yetkili kurulu, rnlerin uygunluu konusunda tketicilerin ve dier ilgili taraflarn gr ve
nerilerini kendisine kolaylkla iletebilmelerini teminen gerekli tedbirleri alr.
thalatnn sorumluluklar
MADDE 6 (1) malatnn Trkiyede yerleik olmad ve Trkiyede yerleik bir yetkili temsilcisinin
bulunmad durumlarda, ithalat;
a) Piyasaya arz edilen veya hizmete sunulan rnn bu Ynetmelie ve uygulama teblilerine uygun
olmasn salamakla,
b) Avrupa Topluluu (AT) uygunluk beyann ve teknik dosyay hazr bulundurmakla,
ykmldr.

aretleme ve uygunluk beyan
MADDE 7 (1) Bu Ynetmelik kapsamndaki rn piyasaya arz edilmeden veya hizmete sunulmadan
nce zerine, CE Uygunluk aretinin rne litirilmesine ve Kullanlmasna Dair Ynetmelie gre CE
iareti ilitirilir ve imalatnn ya da yetkili temsilcisinin rnn ilgili uygulama teblilerinin hkmlerine uygun
olduunu temin ve beyan ettiine dair AT uygunluk beyan hazrlanr.
(2) CE iareti ek (III)te yer alan esaslara uygun olarak kullanlr.
(3) AT uygunluk beyannda ek (VI)da belirtilen hususlar yer alr ve ilgili uygulama teblilerine atf
yaplr.
(4) rnlere CE iaretinin anlam ya da ekli konusunda kullancy yanltabilecek iaretlerin
ilitirilmesi yasaktr.
117

(5) rnn niha kullancya ulat aamada, ek (I)in ikinci blm kapsamndaki bilgilerin Trke
olmas zorunludur. Sz konusu bilgiler, Trkenin yan sra, Avrupa Birlii kurumlarnn resm dillerinde de
verilebilir. Bu hkm uygulanrken harmonize semboller, tannm kodlar veya dier aralarn olup olmad,
rnn hangi kullanc tr iin dnld ve verilecek bilgilerin yaps gz nnde bulundurulur.
NC BLM
Serbest Dolam ve Korunma Tedbirleri
Serbest dolam
MADDE 8 (1) lgili uygulama teblilerinin hkmlerine uygun olduuna dair CE iareti tayan
rnlerin, ek (I)in birinci blmnde yer alan evreye duyarl tasarm parametrelerine ilikin artlar karlad
kabul edilir ve piyasaya arz veya hizmete sunulmas yasaklanamaz, kstlanamaz ve engellenemez.
(2) lgili uygulama teblilerinin ek (I)in birinci blmndeki parametrelere ilikin evreye duyarl
tasarm artlar ngrmedii durumlarda, bu parametrelere ilikin evreye duyarl tasarm artlarna dayanarak
CE iareti ilitirilen rnlerin piyasaya arz veya hizmete sunulmas yasaklanamaz, kstlanamaz ve
engellenemez.
(3) lgili uygulama teblilerinin hkmlerine uygun olmayan rnlerin, bu hkmlere uygunluu
salanncaya kadar piyasaya arz edilemeyeceini veya hizmete sunulamayacan ak bir ekilde gsteren bir
iaret tamalar kaydyla, ticar fuarlar ve sergilerde tantm yaplabilir.
Korunma tedbirleri
MADDE 9 (1) Yetkili kurulu, CE iareti tanmasna ve amacna uygun olarak kullanlmasna
ramen, rnn ilgili uygulama teblilerinin hkmlerine uygun olmadn tespit ettii durumlarda, imalat ya
da yetkili temsilcisi aykrl gidermekle ve yetkili kurulu tarafndan belirlenen artlarda ve srede ihlali sona
erdirmekle ykmldr.
(2) rnn bu Ynetmelie veya ilgili uygulama teblilerine uygun olmadna dair yeterli bulgu
bulunmas durumunda, yetkili kurulu bulgularn nemine gre ve rnn uygun olduu tespit edilene kadar,
rnn piyasaya arznn yasaklanmas da dhil olmak zere gerekli her trl tedbiri alr.
(3) Uygunsuzluun devam ettii durumlarda yetkili kurulu, gerekesini kararnda belirtmek kaydyla,
rnn piyasaya arzn veya hizmete sunulmasn kstlayan ya da yasaklayan bir karar alr veya rnn
piyasadan geri ekilmesini temin eder.
(4) Karar, karara ilikin bavurulabilecek yarg yollar ve zamanam sreleri belirtilerek ilgili kiilere
bildirilir.
(5) Yetkili kurulu bu madde kapsamnda yasaklama veya piyasadan geri ekme karar aldnda, bu
karar gerekeleriyle birlikte ve zellikle uygunsuzluun;
a) Uygulama teblilerinin artlarnn karlanamamas,
b) Uyumlatrlm standartlarn yanl uygulanmas,
c) Uyumlatrlm standartlardaki eksiklikler,
nedeniyle ortaya kp kmadn D Ticaret Mstearl araclyla Avrupa Birlii Komisyonuna
bildirir.
(6) Yetkili kurulularn bu maddeye dayanarak ald kararlar kamuoyuna duyurulur.
DRDNC BLM
Uygunluk Deerlendirmesi, Uygunluk Varsaym ve
Uyumlatrlm Ulusal Standartlar
Uygunluk deerlendirmesi
MADDE 10 (1) rn piyasaya arz edilmeden veya hizmete sunulmadan nce, imalat ya da yetkili
temsilcisi, rnn ilgili uygulama teblilerinin hkmlerine uygun olup olmadna ilikin olarak uygunluk
deerlendirmesinin yaplmasn salar.
(2) Uygunluk deerlendirme ilemleri, uygulama teblilerinde belirtilir ve imalatya ek (IV)te belirtilen
i tasarm kontrol ile ek (V)te belirtilen ynetim sistemi arasnda seim hakk tannr. Usulne uygun
gerekelendirilmesi ve riskle orantl olmas kaydyla, uygunluk deerlendirme ilemleri CE Uygunluk
aretinin rne litirilmesine ve Kullanlmasna Dair Ynetmelikte belirtilen ilgili modller arasndan seilir.
(3) Uygunsuzlua ilikin gl belirtiler varsa, yetkili kurulu, mmkn olan en ksa zamanda rne
ilikin dorulanm deerlendirmeyi yaynlar. Sz konusu deerlendirme, dzeltici faaliyetin zamannda
gerekletirilmesine imkn vermek zere, yetkili kurulua belirlenen yetkin bir kuruluun desteiyle yrtlr.
(4) rn, Avrupa Topluluu eko-ynetim ve denetim sistemine kaytl bir kurulu tarafndan tasarlanm
ve tasarm ilevi bu kayt kapsamnda yer alyorsa, bu kuruluun ynetim sisteminin, ek (V)te belirtilen artlara
uygun olduu kabul edilir.
(5) rn, rn tasarlama fonksiyonunu ieren uyumlatrlm ulusal standartlara gre uygulanan ynetim
sistemine sahip kurulu tarafndan tasarlanmsa, bu ynetim sisteminin ek (V)te belirtilen artlar karlad
varsaylr.
(6) rn piyasaya arz edildikten veya hizmete sunulduktan sonra, imalat ya da yetkili temsilcisi yaplan
uygunluk deerlendirmesine ve hazrlanan uygunluk beyanlarna ilikin ilgili dokmanlar yetkili kuruluun
118

incelemesi amacyla son rnn retilmesinden itibaren on yl sreyle saklar. Yetkili kurulu talep ettii
takdirde, ilgili dokmanlar on gn iinde yetkili kurulua sunulur.
(7) 7 nci maddede belirtilen uygunluk deerlendirmesine ve AT uygunluk beyanna ilikin belgeler
Trkenin yan sra yetkili kurulular tarafndan uygun grlen Avrupa Birlii kurumlarnn resm dillerinden
birinde yazl olarak dzenlenir.
Uygunluk varsaym
MADDE 11 (1) CE iaretini tayan rnlerin, ilgili uygulama teblilerinin hkmlerine uygun
olduu varsaylr.
(2) Uyumlatrlm ulusal standartlarn uyguland rnlerin, bu standartlarn ilgili olduu uygulama
teblilerinin hkmlerini karlad varsaylr.
(3) Avrupa Birlii mevzuatna gre eko-etiket ile dllendirilmi rnlerin sz konusu eko-etiketin
artlarn karlamas hlinde, ilgili uygulama teblilerinin evreye duyarl tasarm artlarn karlad
varsaylr.
Uyumlatrlm ulusal standartlar
MADDE 12 (1) Yetkili kurulu, mmkn olduunca, uyumlatrlm ulusal standartlar hazrlama ve
izleme srecinde ulusal seviyede ilgili taraflara danlmasn temin etmek zere gerekli nlemleri alr.
(2) Yetkili kurulu, uyumlatrlm ulusal standartlarn, uygulama teblilerinin hkmlerini tam olarak
karlamadn tespit ederse sebeplerini belirterek konuyu D Ticaret Mstearl araclyla Avrupa Birlii
Komisyonuna bildirir.
BENC BLM
Bileen ve Alt Aksama likin artlar
ve Uygulama Teblileri
Bileen ve alt aksama ilikin artlar
MADDE 13 (1) Uygulama teblileri; bileen ve alt aksam piyasaya arz eden veya hizmete sunan
imalat ya da yetkili temsilcisinin, uygulama teblilerine tbi bir rnn imalatsna, malzemenin bileimi ve
bileen ya da alt aksamnn enerji, malzeme veya kaynak tketimi hakkndaki bilgileri vermesini ngrebilir.
Uygulama teblileri
MADDE 14 (1) Uygulama teblileri, ek (I) veya ek (II)de ngrld ekilde evreye duyarl tasarm
artlarn dzenler, evre zerinde nemli etkisi olan evresel boyutlar iin evreye duyarl zel tasarm
artlarn belirler. Uygulama teblileri, ek (I)in birinci blmnde belirtilen evreye duyarl tasarm
parametrelerinden bazlar iin evreye duyarl tasarm artlarna ihtiya bulunmadn ngrebilir.
(2) evreye duyarl tasarm artlar, yetkili kurulular tarafndan, rnn uygulama teblilerinin artlarna
uygun olup olmad dorulanabilecek ekilde belirlenir. Uygulama teblileri, dorulamann rnn zerinde ya
da teknik dokmanlar baznda gerekletirileceini belirtir.
(3) Uygulama teblilerinin asgar olarak ek (VII)de yer alan hususlar iermesi zorunludur.

ALTINCI BLM
eitli ve Son Hkmler
Koordinasyon ve ibirlii
MADDE 15 (1) Yetkili kurulular, Avrupa Birliine ye lkelerdeki sorumlu kurulularla ibirlii
yapar ve D Ticaret Mstearl araclyla Avrupa Birlii Komisyonuna bilgi verir.
Kk ve orta lekli iletmeler
MADDE 16 (1) Yetkili kurulu, kk ve orta lekli iletmeler ile daha kk ekonomik iletmelerin,
rnn tasarm aamasndan balamak zere, evreye duyarl bir yaklam benimsemelerine ve mevzuata uyum
salamalarna ynelik gerekli tedbirleri alr. Gerektiinde, yetkili kurulularca yaymlanacak uygulama
teblilerinde, etkilenen sektrde faaliyet gsteren kk ve orta lekli iletmelerin zel durumlarn kapsayan
aklayc bilgilere yer verilir.
Tketiciyi bilgilendirme
MADDE 17 (1) malatlar, ilgili uygulama teblileri dorultusunda, uygun grdkleri biimde
tketiciye;
a) rnn srdrlebilir kullanmn salamak iin dikkat edilecek hususlar,
b) Uygulama teblileri tarafndan ngrlmesi hlinde rnn ekolojik profili ve evreye duyarl
tasarmnn yararlar,
hakknda gerekli bilgileri sunar.
Gizlilik
MADDE 18 (1) 13 nc maddede ve ek (I)in ikinci blmnde belirtilen bilgi salama ile ilgili artlar
yerine getirilirken, orantllk ilkesi ve ticar sr ile ilgili kanun snrlamalar dikkate alnr.
dzenleme
MADDE 19 (1) Gnll anlamalarn ve dier i dzenlemelerin hazrlanmasnda ve uygulanmasnda
ek (VIII)de yer alan asgar kriterler dikkate alnr.
119

Aykr davranlarda uygulanacak hkmler
MADDE 20 (1) Bu Ynetmeliin ve uygulama teblilerinin hkmlerinin ihlali hlinde, 4703 sayl
rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanunun 12 nci maddesi hkmleri
uygulanr.
Yrrlk
Yrtme
MADDE 22 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr.
Ek I

EVREYE DUYARLI JENERK TASARIM ARTLARINI BELRLEME
YNTEM

evreye duyarl jenerik tasarm artlar, snr deer belirtmeden rnn nemli evresel boyutlarna
odaklanarak evresel performansn artrmay amalar. Bu yntem, inceleme altndaki rn gruplar iin snr
deerleri belirlemenin uygun olmad durumlarda uygulanr.
BRNC BLM
rnler in evreye Duyarl Tasarm Parametreleri
(1) rn tasarm ile ilgili nemli evresel boyutlar rnn mr dngsnde yer alan aadaki evreler
ile tanmlanr.
a) Ham madde seimi ve kullanm.
b) malat.
c) Ambalajlama, tama ve datm.
) Kurulum ve bakm.
d) Kullanm.
e) mr sonu. (Kullanm mr tamamlanm rnn niha bertarafa kadar olan durumunu ifade eder.)
(2) lgili olduunda her bir evre iin aadaki evresel boyutlar deerlendirilir.
a) Malzemelerin, enerjinin ve temiz su gibi dier kaynaklarn tahmini tketimi.
b) Havaya, suya ve topraa yaplan tahmini emisyon.
c) Grlt, titreim, radyasyon, elektromanyetik alanlar gibi fiziksel etkenler nedeniyle oluaca tahmin
edilen kirlilik.
) Olumas beklenen atk miktar.
d) lgili mevzuat hkmlerini de dikkate alarak yeniden kullanm, geri dnm ve malzemenin veya
enerjinin geri kazanm olanaklar.
(3) Aadaki parametreler, zellikle ikinci fkrada belirtilen evresel boyutlar gelitirme potansiyelini
deerlendirmek amacyla, uygun olduu ekilde ve gerektiinde baka parametrelerle tamamlanacak ekilde
kullanlr.
a) rnn arl ve hacmi.
b) Geri dnm faaliyetleri sonucu ortaya kan malzemelerin kullanm.
c) rnn mr dngs sresince tkettii enerji, su ve dier kaynaklar.
) lgili mevzuata gre, sala veya evreye tehlikeli olarak snflandrlm maddelerin kullanm.
d) rnn uygun kullanm ve bakm iin gerekli olan sarf malzemelerinin miktar ve ierii.
e) Yeniden kullanm ve geri dnm kolayl. (Kullanlan malzeme ve para says, standart para
kullanm, skm iin gerekli zaman, skm iin gerekli aralarn karmakl, yeniden kullanm ve geri
dnme uygun para ve malzemelerin tanmlanmas iin para ve malzeme kodlama standartlarnn kullanm,
ISO standartlarna uygun olarak plastik paralarn iaretlenmesi de dhil olmak zere, kolaylkla geri dnm
yaplabilecek malzemelerin kullanm, deerli ve dier geri dnml para ve malzemelere kolay eriim,
tehlikeli madde ieren para ve malzemelere kolay eriim ile ifade edilir.)
f) Kullanlm para taklmas.
g) Paralarn ve cihazn btnnn yeniden kullanmna ve geri dnmne zarar verecek teknik
zmlerden kanma.
) Garanti edilen asgar mr, yedek para temini iin taahht edilen asgar sre, modlerlik,
gelitirilebilirlik, onarlabilirlik ile ifade edilen kullanm mrnn uzatlmas.
h) retilen atk ve tehlikeli atk miktar.
) Karayolu dnda kullanlan hareketli makinalara taklan iten yanmal motorlardan kan gaz ve
parack halindeki kirletici emisyonlara kar alnacak tedbirlerle ilgili tip onay ynetmeliine halel
getirmeksizin havaya yaplan emisyon. (sera gazlar, asit oluumuna neden olan maddeler, uucu organik
bileikler, ozon tabakasn incelten maddeler, kalc organik kirleticiler, ar metaller, ince partikller ve askda
partikler maddeler)
120

i) Suya yaplan emisyon. (ar metaller, oksijen dengesine ters ynde etki eden maddeler, kalc organik
kirleticiler)
j) Topraa yaplan emisyon. (rnn kullanm mr sresince tehlikeli maddelerin topraa szmas,
dklmesi ve atk olarak bertarafndan sonra znerek ayrma potansiyeli)
KNC BLM
Bilgi Salama ile lgili artlar
(1) malat tarafndan salanmas ngrlebilecek bilgiler aadaki hususlar ierir:
a) Tasarmc tarafndan imalat srecine ilikin verilen bilgiler.
b) Tketiciye rnn nemli evresel zellikleri ve performans ile ilgili karlatrma imkn salayacak
ekilde rn piyasaya arz edilirken rn beraberinde verilen bilgiler.
c) rnn evre zerindeki etkisini en aza indirmek ve en uygun mr beklentisini gerekletirmek
amacyla, tketicilerin rnn nasl monte edilecei, kullanlaca ve bakmnn yaplacana ilikin bilginin
yan sra mr sresinin sonunda rnn nasl geri dndrlebilecei ve uygun olduunda yedek paralarnn
piyasada bulunabilme sresi ile rnn gelitirilmesine ynelik ilave rnlerin mevcudiyetine ilikin bilgiler.
) Demontaj, geri dnm veya mr sresi sonunda bertarafna ilikin ilem tesisleri ile ilgili bilgiler.
(2) Bilgilere mmknse rnn zerinde yer verilir.
(3) Bilgi salama ile ilgili artlar yerine getirilirken ilgili mevzuatta belirtilen ykmllkler de dikkate
alnr.
NC BLM
malatnn Sorumluluklar
(1) Uygulama teblilerinde belirtilen evresel boyutlarn rn tasarm boyunca nemli lde
etkilenebilecei gz nne alnarak; rnlerin imalatlar rn modeline ilikin mr sresi boyunca normal
kullanm koullar ve amalar hakknda gereki varsaymlara dayanan bir deerlendirme yapmak zorundadr.
Dier evresel boyutlar gnlllk esasna dayanlarak incelenebilir. Bu deerlendirmeye dayanarak, imalatlar
rnn ekolojik profilini oluturur. Ekolojik profil, evresel olarak ilikili rn zelliklerine ve rnn mr
dngs boyunca llebilir fiziksel miktarla ifade edilen girdi ve ktlarna dayanr.
(2) malatlar bu deerlendirmeyi alternatif tasarm zmleri ve rnn eiklere gre elde edilen
evresel performansn deerlendirmek iin kullanr.
(3) Uygulama teblilerinde karlatrmal deerlendirmeler tanmlanr.
(4) Belirli bir tasarm zmnn seimi, eitli evresel boyutlar arasnda ve evresel boyutlar ile
gvenlik ve salk, ilevsellik, kalite ve performans iin teknik koullar ve ilgili mevzuata uygun olarak imalat
maliyetleri ve pazarlanabilirlik de dhil olmak zere ekonomik boyutlar gibi ilgili dier hususlar arasnda makul
bir denge salar.
Ek II

EVREYE DUYARLI ZEL TASARIM ARTLARI BELRLEME YNTEM

evreye duyarl zel tasarm artlar, rnn seilen evresel boyutunu gelitirmeyi amalar. Bunlar bir
kaynan uygun olduu ekilde rnn mr dngsnn eitli evrelerinde kullanmnn kstlanmas gibi,
belirli bir kaynan daha az tketilmesini salayacak koullar eklinde olabilir. (rnein; kullanm evresinde su
tketiminin snrlanmas ya da rne dhil edilen belirli bir malzemenin miktarnn kstlanmas ya da geri
dnm yaplm bir malzemenin asgar miktarna ilikin koullar.)
Ek III

CE ARET

CE iareti en az 5 mm yksekliinde olmaldr. rnde kullanlacak CE iaretinin kltlecei veya
bytlecei durumlarda, stteki lekli resimde belirtilen oranlara uyulur. CE iareti rnn zerine
ilitirilir, bunun mmkn olmad durumlarda ise CE iareti rnn ambalajna ve beraberindeki belgelere
ilitirilir.
Ek IV
121

TASARIM KONTROL
malat ya da yetkili temsilcisinin rnn ilgili uygulama teblilerinin hkmlerini karladn temin ve
beyan ettii uygunluk beyan hazrlanrken aadaki hususlar dikkate alnr.
(1) Uygunluk beyan bir ya da daha fazla rn iin hazrlanabilir ve imalat tarafndan muhafaza edilir.
(2) malat, rnn ilgili uygulama teblilerinin hkmlerine uygun olduunun deerlendirilebilmesini
salayacak teknik dosyay hazrlar.
(3) Bu dosyada zellikle aadaki bilgi ve belgeler yer alr.
a) rnn genel aklamas ve kullanm amac.
b) malat tarafndan gerekletirilen ilgili evresel deerlendirme almalarnn sonular veya imalat
tarafndan rn tasarm zmlerini deerlendirmek, belgelemek ve kararlatrmak amacyla kullanlan evresel
deerlendirme literatrne veya rnek almalarna atflar.
c) Uygulama teblilerinde belirtiliyorsa ekolojik profil.
) rnn tasarm artnamesinin rnn evresel tasarm boyutlar ile ilgili unsurlar.
d) Bu Ynetmeliin 12 nci maddesinde belirtilen ve tamamen ya da ksmen uygulanan standartlarn listesi
ve bu standartlar uygulanmad ya da ilgili uygulama teblilerinin hkmlerini tam olarak karlamad
durumlarda, sz konusu hkmleri karlayacak zmlerin aklamas.
e) Ek (I)in ikinci blmnde belirtilen artlara uygun olarak rnn evreye duyarl tasarm boyutlar ile
ilgili bilgilerin sureti.
f) lmlerin ilgili uygulama teblilerinde belirtilen evreye duyarl tasarm artlar ile karlatrmal
uygunluklarnn ayrntlar da dhil olmak zere, uygulanan evreye duyarl tasarm artlarna ilikin lmlerin
sonular.
(4) malat, rnn yukarda belirtilen tasarm zelliklerine ve uygulanacak lm artlarna uygun
retilmesini salayacak gerekli tm tedbirleri alr.

Ek V

UYGUNLUK DEERLENDRMESNE LKN YNETM SSTEM
(1) malat, aada belirtilen evresel unsurlar uygulad takdirde, rnn uygunluk deerlendirmesi
iin ynetim sistemi kullanlabilir.
(2) Ynetim sisteminin evresel unsurlar
Ynetim sisteminin unsurlarn ve imalatnn rnn ilgili uygulama teblilerinin hkmlerine uygun
olduunu gsterebilecei ilemler aada sralanmtr.
a) rnn evresel performans politikas:
malat, rnn ilgili uygulama teblilerinin hkmlerine uygun olduunu gsterir. malat ayn
zamanda, rnn toplam evresel performansn artrmak maksadyla, rnn evresel performansnn hedef ve
gstergelerini belirleyen ve gzden geiren bir ereve oluturur.
Uygulama teblilerinde belirtiliyorsa, tasarm ve retim safhas boyunca rnn toplam evresel
performansn artrmak ve ekolojik profilini oluturmak iin imalat tarafndan alnan tm tedbirler, sistematik,
dzenli ve yazl olarak tutulur ve aada belirtilen hususlar hakknda yeterli bilgi salanr.
1) rnn uygunluunu gstermek iin hazrlanmas gereken ve gerekli hllerde hazr bulundurulmas
zorunlu belgelerin listesi.
2) rnn evresel performans hedefleri ve gstergeleri ile rgtsel yap, sorumluluklar, ynetimin
yetkileri ve bunlarn uygulama ve devamllnn salanmas ynnden kaynaklarn dalm.
3) rn performansn evresel performans gstergelerine kar dorulama amacyla imalattan sonra
gerekletirilen kontroller ve testler.
4) Gerekli belgelerin kontrol ve gncel tutulmasnn temini iin gerekli ilemler.
5) Ynetim sisteminin evresel unsurlarnn uygulanmasn ve etkinliini dorulama yntemi.
b) Planlama:
malat;
1) rnn ekolojik profilini oluturmak iin gerekli ilemleri,
2) rnn, teknik ve ekonomik artlar dikkate alarak teknolojik seenekleri gz nnde bulunduran
evresel performans hedefleri ve gstergeleri,
3) Bu hedefleri gerekletirecek bir program,
belirler ve bu hususlarda devamll salar.
c) Uygulama ve belgelendirme:
Ynetim sistemi ile ilgili belgelerde zellikle aadaki hususlarn yer almas gerekir.
1) rnn evresel performansnn etkinliini salamak ve gzden geirme ve iyiletirme amacyla
ynetim sisteminin ileyiinin raporlanmasn temin etmek zere sorumluluklar ve yetkiler belirlenir ve yazl
olarak tutulur.
122

2) rn tasarlanrken kullanlan sreler ve sistematik tedbirler ile uygulanan tasarm kontrol ve
dorulama tekniklerini belirten belgeler hazrlanr.
3) malat ynetim sisteminin temel evresel unsurlarn ve istenen tm belgelerin kontrol iin gerekli
ilemleri aklayan bilgileri oluturur ve muhafaza eder.
) rnlerle ilgili belgelerde zellikle aadaki hususlarn yer almas gerekir:
1) rnn genel aklamas ve kullanm amac.
2) malat tarafndan gerekletirilen ilgili evresel deerlendirme almalarnn sonular veya imalat
tarafndan rn tasarm zmlerini deerlendirme, belgeleme ve kararlatrmada kullanlan evresel
deerlendirme literatrne veya rnek almalarna atflar.
3) Uygulama teblilerinde belirtiliyorsa ekolojik profil.
4) lmlerin ilgili uygulama teblilerinde belirtilen evreye duyarl tasarm artlar ile
karlatrldnda uygunluklarnn ayrntlar da dhil olmak zere, uygulanan evreye duyarl tasarm
artlarna ilikin lm sonularnn belgeleri.
5) malat tarafndan oluturulan ve uygulanan standartlar ile bu Ynetmeliin 12 nci maddesinde
belirtilen standartlar uygulanmadnda ya da rnn ilgili uygulama teblilerinin hkmlerini karlamadnda
uygunluu salayacak aralar belirten zellikler.
6) Ek (I)in ikinci blmnde belirtilen artlara uygun olarak rnn evresel tasarm boyutlar ile ilgili
bilgilerin sureti.
d) Kontrol ve dzeltici faaliyet:
1) malat rnn tasarm zelliklerine ve ilgili uygulama teblilerinin hkmlerine uygun retilmesini
teminen gerekli tm tedbirleri almakla ykmldr.
2) malat uygunsuzluu incelemek ve dzeltmek iin gerekli ilemleri yapar ve bunlarn devamlln
salar; dzeltici faaliyetten kaynaklanan belgelenmi ilemlerdeki deiiklikleri uygular.
3) malat, en az ylda bir ynetim sisteminin evresel unsurlar asndan tam i denetimini
gerekletirir.

Ek VI

AVRUPA TOPLULUU (AT) UYGUNLUK BEYANI
(1) AT uygunluk beyannda aadaki hususlar yer alr:
a) malatnn ya da yetkili temsilcisinin ad ve adresi.
b) Kesin tanmlama iin yeterli model tarifi.
c) Varsa, uygulanan uyumlatrlm standartlarn referans numaralar.
) Varsa, kullanlan dier teknik standartlar ve zellikler.
d) Varsa, rne CE iaretinin ilitirilmesini ngren dier mevzuata atflar.
e) malat veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisi adna imzaya yetkili ahsn kimlii ve imzas.
Ek VII

UYGULAMA TEBLLERNN ER

(1) Kapsama giren rnn veya rnlerin tipinin eksiksiz tanm.
(2) Kapsama giren rn veya rnler iin evreye duyarl tasarm art veya artlar, uygulama tarihi veya
tarihleri, aamal veya geici nlemler ya da dnemler.
a) evreye duyarl jenerik tasarm artnn veya artlarnn uygulanmas durumunda, ek (I)in birinci
blmnn birinci ve ikinci fkralarnda belirtilen evreler ve boyutlar arasndan seilen ve belirli evresel
boyutlardaki gelimeleri deerlendirmede yol gsteren ayn blmn nc fkrasnda belirtilen parametreler
arasndan seilen rnek parametreler ile desteklenen ilgili evreler ve boyutlar.
b) evreye duyarl zel tasarm artnn veya artlarnn uygulanmas durumunda, bu artlarn seviyeleri.
(3) Hakknda hibir evreye duyarl tasarm art ngrlmeyen, ek (I)in birinci blmnde belirtilen
evreye duyarl tasarm parametreleri.
(4) rnn evresel performans ile dorudan ilikisi olduu durumlarda rnlerin montajna ilikin
artlar.
(5) Kullanlacak l standartlar veya lme yntemleri. (Mevcut olduunda, ilgili uyumlatrlm
ulusal standartlar kullanlr.)
(6) CE Uygunluk aretinin rne litirilmesine ve Kullanlmasna Dair Ynetmelikte belirtilen
uygunluk deerlendirmesinin detaylar.
a) Uygulanan modln ya da modllerin Modl (A)dan farkl olmas durumunda, o ilemin seilmesine
yol aan faktrler.
b) lgili olduunda, nc taraflarn onaylama veya belgelendirme kriterleri. (Ayn rn iin dier CE
koullarnda farkl modller belirtilmise, ilgili koul iin uygulama teblilerinde belirtilen modl geerlidir.)
123

(7) zellikle teknik dosyann rnn uygulama teblilerine uygunluunun kontroln kolaylatrmak iin
gerekli olan unsurlarna ilikin olmak zere imalat tarafndan salanacak bilgiye ilikin artlar.
(8) Uygulama teblilerinin kabul edildii tarihte mevzuata uygun olan rnn piyasaya arzna veya
hizmete sunulmasna izin verilen gei dneminin sresi.
(9) Teknolojik gelimelerin hzn da dikkate alarak, uygulama teblilerinin deerlendirilmesi ve olas
revizyonu iin ngrlen tarih.
Ek VIII

DZENLEME GRMLER

(1) dzenleme giriimleri Trkiyenin taraf olduu tm uluslararas szlemelere uygun olmaldr.
(2) Buna ek olarak aada saylan hususlarla snrl olmayan liste, bu Ynetmelik kapsamnda i
dzenleme giriimlerinin uygulama teblilerine bir alternatif olarak kabul edilip edilemeyeceinin
deerlendirilmesinde kullanlabilir.
a) Katlma ak olma: dzenlemeler hem hazrlk hem de uygulama safhasnda taraflarn katlmna
ak olmaldr.
b) Katma deer: dzenlemeler, kapsam dhilindeki rnn artan toplam evresel performans
bakmndan katma deer art salamaldr.
c) Temsil dzeyi: dzenlemelerin hazrlk ve uygulama safhasna katlan ekonomik iletme ve sivil
toplum rgtleri, mmkn olduunca, ilgili ekonomik sektrn byk ounluunu temsil etmelidir. Rekabet
kurallarna uyulmasna nem verilmelidir.
) Niceliksel ve aamal hedefler: Taraflarca belirlenen hedefler net ve anlalr olmaldr. dzenleme
giriimleri uzun bir zaman dilimini kapsyorsa, ara hedefler dhil edilmelidir. Amalara ve ara hedeflere
uyumluluun ak ve gvenilir gstergeler kullanarak madd olarak karlanabilir ve gvenilebilir ekilde
izlenebilmesi mmkn olmaldr. Aratrma bilgileri ile bilimsel ve teknolojik alt yap verileri bu gstergelerin
gelitirilmesine yardmc olmaldr.
d) Sivil toplumun katlm: dzenleme giriimleri, ara ve niha izleme raporlar, effafl temin
amacyla, internet ve bilginin yaylmasn salayan dier elektronik aralarla kamuoyuna aklanmaldr.
lgililerin ve sivil toplum rgtlerinin gr alnmaldr.
e) zleme ve raporlama: dzenleme giriimlerinin ilgili sektrn ve bamsz denetilerin grevlerinin
aka belirlendii, iyi tasarlanm bir izleme sistemi olmaldr. zleme ve raporlama plan detayl, effaf ve
objektif olmaldr.
f) dzenleme giriimi ynetmenin maliyet etkinlii: dzenleme giriimi ynetmenin maliyeti,
zellikle izleme faaliyeti bakmndan, amalar ve dier mevcut politika aralar ile karlatrldnda orantsz
idar yke yol amamaldr.
g) Srdrlebilirlik: dzenleme giriimi btnsel yaklam da dhil olmak zere bu Ynetmeliin
politika hedeflerine cevap vermeli ve srdrlebilir kalknmann ekonomik ve sosyal boyutlar ile uyumlu
olmaldr. Salk, yaam kalitesi ve ekonomik karlar bakmndan tketicinin korunmas da sisteme dhil
edilmelidir.
) Tevik uyumluluu: Piyasa basks, vergiler ve ulusal mevzuat gibi dier etken ve teviklerin i
dzenleme giriiminde yer alan katlmclara elien belirtiler gstermesi hlinde, i dzenleme giriimleri
muhtemelen beklenen sonular vermez. Bu balamda politikann tutarll gereklidir ve giriimin etkinlii
deerlendirilirken dikkate alnmaldr.

Resmi Gazete Tarihi: 08 Ekim 2007, Say: 26667

124

TANITMA VE KULLANMA KILAVUZU UYGULAMA ESASLARINA DAR YNETMELKTE
DEKLK YAPILMASI HAKKINDA YNETMELK

MADDE 1 14/6/2003 tarihli ve 25138 sayl Resm Gazetede yaymlanan Tantma ve Kullanma Klavuzu
Uygulama Esaslarna Dair Ynetmeliin 6 nc maddesinin birinci fkrasna aadaki (n) bendi eklenmitir.

n) Enerji tketen mallarda, kullanma klavuzunun ayr bir blmnde yer alacak ekilde dzenlenmi, maln
enerji tketimi asndan verimli kullanmna ilikin bilgiler."

MADDE 2 Bu Ynetmelik yaym tarihinden 3 ay sonra yrrle girer.

MADDE 3 Bu Ynetmelik hkmlerini Sanayi ve Ticaret Bakan yrtr.

Resmi Gazete Tarihi: 23 Eyll 2011, Say: 28063
125

EV TP BULAIK MAKNELER LE LGL EVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLERNE
DAR TEBL (SGM-2011/19)
Ama
MADDE 1 (1) Bu Tebliin amac, 7/10/2010 tarihli ve 27722 sayl Resm Gazetede yaymlanan
Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl Tasarmna likin Ynetmeliin uygulanmasna ynelik olarak, ev
tipi bulak makinelerinin piyasaya arz edilmesi ile ilgili evreye duyarl tasarm gereklerini belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Tebli; ev tipi kullanm amac dnda satlanlar ve ankastreler de dahil olmak zere,
ebeke enerjisi ile alan ev tipi bulak makineleri ile ebeke enerjisinin yansra pille de alabilen ev tipi
bulak makinelerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Tebli;
a) Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl Tasarmna likin Ynetmelie dayanlarak,
b) Avrupa Birliinin, Ev Tipi Bulak Makineleri ile lgili evreye Duyarl Tasarm Gereklerine Dair
EU/1016/2010 sayl Tzne paralel olarak,
hazrlanmtr.
Tanmlar
MADDE 4 (1) Bu Teblide geen;
a) Ak braklma (left on) modu: Son kullancnn baka herhangi bir mdahalesi olmakszn, programn
bitimini ve boaltmay mteakip sresiz devam eden en dk g tketimi modunu,
b) Ankastre ev tipi bulak makinesi: Dolaba, duvardaki bolua veya benzer bir konuma yerletirilmesi
amalanan ve mobilya ilavesi gerektiren ev tipi bulak makinesini,
c) Anma kapasitesi: malatnn talimatlar dorultusunda yklenmi olmak kaydyla, ev tipi bulak
makinesinin belirli bir program kapsamnda muamele edebilecei servis paralar da dahil sofra setinin azami
saysn,
) Dng: Seilen programn ngrd ykama, durulama ve kurutma srecinin tamamn,
d) Edeer bulak makinesi: Ayn retici tarafndan farkl bir ticari kod ile piyasaya arz edilmi farkl bir
modeldeki ev tipi bulak makinesi ile ayn anma kapasitesine, teknik zelliklere ve performans zelliklerine,
enerji ve su tketimine ve akustik grlt emisyonuna sahip olan ev tipi bulak makinesi modelini,
e) Ev tipi bulak makinesi: Kimyasal, mekanik, termal enerji ve elektrik enerjisi kullanarak sofra
takmlarn, bardaklar, atal bak takmlarn ve yemek piirme aletlerini ykayan, durulayan ve kurutan ve
esasen profesyonel olmayan amalarla kullanlmak zere tasarlanan makineyi,
f) Kapal (off) mod: Ev tipi bulak makinesi bir g kaynana balyken, belirsiz bir sre boyunca en
dk enerji tketimini temin etmek zere, son kullancnn kendisi iin tasarlanm olan ve ulalabilir
durumdaki kumanda veya dmeleri kullanarak normal kullanm koullarnda ve imalatnn talimatlar
dorultusunda ev tipi bulak makinesini kapatt modu; son kullancnn ulaabilecei kumanda veya
dmenin bulunmad durumlarda, ev tipi bulak makinesinin bekleme konumuna getikten sonra kendi
kendine eritii modu,
g) Program: Belirli kirlilik seviyeleri veya yk tipleri veya her ikisi asndan uygunluu imalat
tarafndan nceden belirlenmi ve beyan edilmi olan ve birlikte bir tam dngy oluturan bir seri ilevi,
) Program sresi: Son kullancdan kaynaklanan ertelemeler hari olmak kaydyla, programn balamas
ile bitii arasnda geen sreyi,
h) Sofra seti: Tek kiinin kullanmna ynelik belirli bir tabak, bardak ve atal bak setini
ifade eder.
evreye duyarl tasarm gerekleri
MADDE 5 (1) Bu Tebli kapsamna giren ev tipi bulak makinelerine ait jenerik evreye duyarl
tasarm gerekleri Ek-Iin 1 inci maddesinde, zel evreye duyarl tasarm gerekleri ise Ek-Iin 2 nci maddesinde
belirtilmitir.
Uygunluk iareti
MADDE 6 (1) Bu Tebli kapsamna giren rnler, Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl
Tasarmna likin Ynetmeliin 7 nci maddesinde belirtildii ekilde, bu Tebliin artlarn karladklarna dair
CE iaretini tamak zorundadr.

Uygunluk deerlendirme ilemi
126

MADDE 7 (1) Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl Tasarmna likin Ynetmeliin 10 uncu
maddesinde belirtilen uygunluk deerlendirme ilemi, bu Tebli kapsam rnler asndan anlan Ynetmeliin
Ek-IVnde aklanan i tasarm kontrol sistemi veya Ek-Vinde aklanan ynetim sistemine gre yerine
getirilir.
(2) Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl Tasarmna likin Ynetmeliin 10 uncu maddesinde
belirtilen uygunluk deerlendirmesi erevesinde, bu Tebli kapsam rnlere ynelik teknik dosyada bu
Tebliin Ek-IIsinde yer alan hesaplamalarn birer rnei bulunmak zorundadr.
(3) Belli bir ev tipi bulak makinesi modelinin teknik dosyasnda yer alan bilgiler tasarm esas alnarak
yaplan hesaplamadan veya baka edeer ev tipi bulak makinelerinden deerlendirme yoluyla veya her iki
yntem de kullanlarak elde edilmi ise, teknik dosyada ayrca, bu hesaplama ve/veya deerlendirmelerin
ayrntlar ve imalatnn yaplan hesaplamalarn doruluunu kontrol etmek iin yapt testlerin ayrntlar
bulunacaktr. Bu tr durumlarda, teknik dosyada ayrca, teknik dosyada bulunan bilgilerin esasn tekil eden
dier btn edeer ev tipi bulak makinesi modellerinin bir listesi de bulunmak zorundadr.
Piyasa gzetim ve denetimi amal dorulama prosedr
MADDE 8 (1) Bu Tebliin Ek-Iinde yer alan artlara ynelik piyasa gzetim ve denetimi
gerekletirilirken, bu Tebliin Ek-IIInde belirtilen dorulama prosedr uygulanr.
Karlatrmal deerlendirmeler
MADDE 9 (1) Halen piyasada mevcut en yksek performansl ev tipi bulak makinelerine ait rnek
karlatrmal deerlendirmeler bu Tebliin Ek-IVnde verilmitir.
Zorunlu uygulamaya gei
GEC MADDE 1 (1) Bu Tebli, bu maddenin ikinci, nc, drdnc ve beinci fkralar sakl
kalmak kaydyla, 1/12/2011 tarihinden itibaren zorunlu olarak uygulanr.
(2) Bu Tebliin Ek-Iinin 1 inci maddesinin birinci fkrasnda belirtilen evreye duyarl tasarm hakknda
jenerik gerekler 1/12/2012 tarihinden itibaren zorunlu olarak uygulanr.
(3) Bu Tebliin Ek-Iinin 1 inci maddesinin ikinci fkrasnda belirtilen evreye duyarl tasarm hakknda
jenerik gerekler 1/6/2012 tarihinden itibaren zorunlu olarak uygulanr.
(4) Bu Tebliin Ek-Iinin 2 inci maddesinin ikinci fkrasnda belirtilen evreye duyarl tasarm hakknda
zel gerekler 1/12/2013 tarihinden itibaren zorunlu olarak uygulanr.
(5) Bu Tebliin Ek-Iinin 2 inci maddesinin nc fkrasnda belirtilen evreye duyarl tasarm hakknda
zel gerekler 1/12/2016 tarihinden itibaren zorunlu olarak uygulanr.
Yrrlk
Yrtme
MADDE 11 (1) Bu Tebli hkmlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakan yrtr.

Ekleri iin tklaynz.

127

Resmi Gazete Tarihi: 23 Eyll 2011, Say: 28063
TELEVZYONLAR LE LGL EVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLERNE DAR TEBL
(SGM-2011/16)
Ama
MADDE 1 (1) Bu Tebliin amac, 7/10/2010 tarihli ve 27722 sayl Resm Gazetede yaymlanan
Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl Tasarmna likin Ynetmeliin uygulanmasna ynelik olarak,
televizyonlarn piyasaya arz edilmesi ile ilgili evreye duyarl tasarm gereklerini belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Tebli piyasaya arz edilen televizyonlar kapsar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Tebli;
a) Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl Tasarmna likin Ynetmelie dayanlarak,
b) Avrupa Birliinin Televizyonlar ile lgili evreye Duyarl Tasarm Gereklerine EC/642/2009 sayl
Tzne paralel olarak,
hazrlanmtr.
Tanmlar
MADDE 4 (1) Bu Teblide geen;
a) Ak (on) modu: Televizyonun ebekeye bal ses ve resim rettii durumu,
b) Bilgi veya durum ekran: Saatler dahil olmak zere, bilgi veren veya cihazn durumunu gsteren
srekli ilevi,
c) Ev modu: malatnn normal ev kullanm iin tavsiye ettii televizyon ayarn,
) Hazr bekleme modu/modlar: Cihazn ebekeye bal ve almak iin ebekeden enerji ald ve
sadece tekrar devreye girme ilevi veya tekrar devreye girme ilevi ve sadece etkin durumdaki tekrar devreye
girme ilevinin gsterilmesi ve/veya bilgi veya durum ekran ilevlerini snrl veya snrsz bir sreyle salad
durumu,
d) Kapal (off) modu: Sadece kapal modu gsteren durum ve Elektromanyetik Uyumluluk
Ynetmeliine (2004/108/AT) uygunluu salamaya ynelik ilevleri salayan durum dahil olmak zere,
cihazn ebekeye bal olduu ve herhangi bir ilev gerekletirmedii durumu,
e) Tam HD znrlk: En az 1920x1080 piksel fiziksel piksel saymna sahip ekran znrln,
f) Tekrar devreye girme ilevi: Uzaktan kumanda, dahili sensr, ak mod dahil ek ilevler salayan
durum zamanlaycs gibi bir uzak anahtar ile ak mod dahil dier modlarn devreye girmesini salayan ilevi,
g) Televizyon: Televizyon setini veya televizyon monitrn,
) Televizyon monitr: DVI ve SDI gibi standart d video sinyal yollar hari (komponent, kompozit),
SCART, HDMI ve gelecek kablosuz standartlar gibi standart video sinyal yollar zerinden balantl harici bir
kaynak aygttan gelen ses sinyallerini istee bal olarak kontrol eden ve yineleyen ancak yayn sinyallerini alp
ileyemeyen, televizyon yayn sinyalleri dahil olmak zere eitli kaynaklardan gelen video sinyalini entegre bir
ekran zerinde gsterecek ekilde tasarlanm rn,
h) Televizyon seti: Bir model veya sistem tanmlamas altnda piyasaya arz edilen ve bir ekrandan ve bir
veya daha ok tuner/alc ve dijital ok ynl disk (DVD), sabit disk srcs (HDD) veya videokaset kaydedici
(VCR) gibi gerek ekranla bir arada tek bir nite iinde gerekse bir veya daha ok ayr nite eklinde istee bal
ilave ilevlerden oluan, esas itibaryla ses ve grnt sinyallerinin grntlenmesi ve alnmas iin tasarlanm
rn,
) Zorunlu men: malat tarafndan nceden tanmlanan ve televizyon kullancsnn televizyonu ilk
altrdnda belli bir ayar semesi gereken, televizyon ayarlar grubunu,
ifade eder.
evreye duyarl tasarm gerekleri
MADDE 5 (1) Televizyonlara ait evreye duyarl tasarm gerekleri Ek-Ide belirtilmitir. evreye
duyarl tasarm gereklerine uygunluk, Ek-IIde belirtilen yntemlerle belirlenir.
Uygunluk iareti
MADDE 6 (1) Bu Tebli kapsamna giren rnler, Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl
Tasarmna likin Ynetmeliin 7 nci maddesinde belirtildii ekilde, bu Tebliin artlarn karladklarna dair
CE iaretini tamak zorundadr.
Uygunluk deerlendirme ilemi
MADDE 7 (1) Enerji ile lgili rnlerin evreye Duyarl Tasarmna likin Ynetmeliin 10 uncu
maddesinde belirtilen uygunluk deerlendirme ilemi, anlan Ynetmeliin Ek-IVnde aklanan i tasarm
kontrol sistemi veya anlan Ynetmeliin Ek-Vinde aklanan ynetim sistemine gre yerine getirilir.
(2) Uygunluk deerlendirme ilemi iin verilecek teknik dosya, bu Tebliin Ek-Iinin 5 inci maddesinin
birinci fkrasnda belirtilmitir.
128

Piyasa gzetim ve denetim amal dorulama prosedr
MADDE 8 (1) Piyasa gzetimi ve denetimi, bu Tebliin ekinde yer alan Ek-IIIte belirtilen dorulama
prosedrne uygun olarak yaplr.
Yrrlk
Yrtme
MADDE 10 (1) Bu Tebli hkmlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakan yrtr.

Ekleri iin tklaynz.

129

Resmi Gazete Tarihi: 30.01.2010, Say: 27478
EV TP BUZDOLAPLARI, DERN DONDURUCULAR, BUZDOLABI DERN DONDURUCULAR
VE BUNLARIN BLEMLERNN ENERJ ETKETLEMESNE DAR YNETMELK (94/2/AT)

BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac, enerji tketiminde tasarruf edilmesinin temini bakmndan
tketicilerin enerjiyi daha verimli kullanan elektrikli cihazlar tercih edebilmelerini salamak iin elektrik
enerjisi ile alan ev tipi buzdolaplar, derin dondurucular, buzdolab derin dondurucular ve bunlarn
bileimlerinin enerji etiketlemesiyle ilgili kurallar ve performans standartlarn belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, bu Ynetmeliin ekinde yer alan Ek IV te belirtilen kategorilere
ayrlan, elektrik enerjisiyle alan ev tipi buzdolaplarn, derin dondurucular, buzdolab derin dondurucular ve
bunlarn bileimlerini kapsar.
(2) Bu Ynetmelik; akmlatr gibi baka enerji kaynaklaryla alabilen cihazlar, emme prensibiyle
alan ev tipi soutucu cihazlar, sipari usul ile imal edilen cihazlar ve ikinci el cihazlar kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik;
a) 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayl Tketicinin Korunmas Hakknda Kanunun 14 nc ve 31 inci
maddeleri ile 20/6/2001 tarihli ve 4703 sayl rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve
Uygulanmasna Dair Kanunun 4 nc maddesine dayanlarak,
b) Avrupa Birliinin 94/2/EC sayl Direktifine paralel olarak
hazrlanmtr.
Tanmlar
MADDE 4 (1) Bu Ynetmelikte yer alan;
a) Bakanlk: Sanayi ve Ticaret Bakanln,
b) Bilgi formu: Cihazla ilgili bilgileri ieren standart tabloyu,
c) Cihaz: Bu Ynetmeliin Ek IV nde yer alan rnleri,
) Dier gerekli kaynaklar: Bu Ynetmelik kapsamna giren rnlerin normal kullanm artlarnda
tkettikleri maddeleri,
d) Ek bilgi: Bu Ynetmelik kapsamna giren rnlerin, enerji veya dier gerekli kaynaklarn kullanmyla
ilgili veya bunlarn deerlendirilmesinde kullanlabilecek ve sz konusu rnn performansyla ilgili dier
bilgileri,
e) Enerji etiketi: retici tarafndan elektrikli cihazn nne veya stne, bu mmkn deilse ambalajnn
zerine veya tantma ve kullanma klavuzuna ilitirilen, kolayca grlebilen, silinmeyen ve kolayca
okunabilecek ekilde enerji etiketi deerlerinin yer ald bilgileri ieren aklayc bir belgeyi,
f) Fi: reticiler tarafndan, bu Ynetmeliin Ek II sinde belirtilen teknik zellikler konusunda
tketicileri bilgilendirmek amacyla, rnle birlikte verilen kullanma klavuzundaki bir blm veya ayr bir
ekilde dzenlenen bror veya belgeyi,
g) Komisyon: Avrupa Birlii Komisyonunu,
) Mstearlk: D Ticaret Mstearln,
h) Satc: Kamu kurum ve kurulular da dahil olmak zere tketiciye mal ve hizmet sunan, toptanc,
perakendeci veya bu Ynetmelik kapsamna giren rnleri satan, kiralayan, taksitli sata sunan, promosyoncu
veya nihai kullancya tedarik eden gerek veya tzel kiiyi,
) Uyumlatrlm Ulusal Standart: Referans numaras Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesinde
yaymlanm olan Avrupa Standardn uyumlatran ve Trk Standard olarak kabul edilip yaymlanan standard,
i) retici: Bu Ynetmelik kapsamndaki rnleri reten veya bunlara adn, ticari markasn veya ayrt
edici iaretini koyarak kendini retici olarak tantan gerek veya tzel kiiyi; reticinin Trkiye dnda olmas
halinde, reticinin nam ve hesabna hareket etmek zere retici tarafndan yetkilendirilen temsilcisini;
Trkiyede bir yetkili temsilcisinin bulunmamas halinde ise ithalaty; ayrca, rnn tedarik zincirinde yer
alan ve faaliyetleri rnn gvenliine ilikin zelliklerini etkileyen gerek veya tzel kiiyi,
ifade eder.
KNC BLM
Uygulama Esaslar
130

Teknik dosya
MADDE 5 (1) retici, etiket veya filerde yer alan bilgilerin doruluunun saptanmasna yeterli olacak
ekilde teknik dosya oluturur. Teknik dosya;
a) reticinin ad, adresi, telefonu varsa e-mail adresi,
b) Cihazn kolaylkla ve doru bir ekilde tespit edilmesine imkan salayan genel bir tanm,
c) lgili teknik resimler dahil olmak zere modelin ana tasarm zellikleri, zellikle enerji tketimini
etkileyen niteler hakknda bilgiyi,
) lgili standarda veya bu standart ile uyumlu dier standartlara gre yaplan test raporlar,
d) Varsa, iletim talimatlar,
e) Belirli bir model kombinasyonuna ait bilgiler, tasarm esasna dayal hesaplamalar ve/veya dier
modellerden ekstrapolasyon ile elde edilmi ise, teknik dosya bu hesaplamalarn ve/veya ekstrapolasyonlarn
detaylarn ve sz konusu hesaplamalar dorulamak amacyla yaplan enerji performansn lmek iin
kullanlan matematiksel model ve bu modelin doruluunu snamak iin yaplan testleri
iermek zorundadr.
(2) retici, teknik dosyada yer alan tm belgeleri; son rnn yurt iinde retiliyor ise retildii, ithal ise
ithal edildii tarihten itibaren 5 yl sreyle muhafaza etmek ve istenilmesi halinde yetkili kurululara ibraz
etmekle ykmldr.
Etiket
MADDE 6 (1) Enerji etiketinin dzenlenmesinden cihazn reticisi ile satcs mteselsilen sorumludur.
(2) reticiler, etiketleri satclara bedelsiz olarak verirler ve kendi etiket teslimat sistemlerini kendileri
semekte serbesttirler. Ancak, satclar etiket talep ettiklerinde reticiler talep olunan etiketleri en ksa zamanda
temin etmek zorundadr.
(3) Etiket, bu Ynetmeliin Ek I inde belirtildii gibi dzenlenmeli ve kolayca grlebilir ekilde cihazn
d n ya da st ksmna yerletirilmelidir. Etikette yer alan bilgiler kolayca okunabilecek ve silinmeyecek
ekilde ve Trke olmaldr.
Fi
MADDE 7 (1) Fiin ierii ve biimi, bu Ynetmeliin Ek II sinde belirtildii ekilde olmaldr.
Enerji verim snf
MADDE 8 (1) Bir cihazn, enerji verim snf bu Ynetmeliin Ek V inde belirtildii ekilde olmaldr.
Grlt
MADDE 9 (1) Grlt ile ilgili bu Ynetmeliin Ek I, Ek II ve Ek III nde yer alan bilgiler, ev
aletlerinden evreye yaylan grltye ilikin mevzuat hkmlerine uygun olarak llr.
(2) Grlt ile ilgili bilgilerin verilmesini gerektiren bu Ynetmeliin Ek I, Ek II ve Ek III nde yer alan
hkmler, sadece bu bilgilerin ilgili mevzuat hkmlerine gre Avrupa Birlii yesi lkeler tarafndan
istenmesi durumunda uygulanr. Bu bilgiler, ilgili mevzuat hkmlerine uygun olarak llr.
retici ve satcnn ykmllkleri
MADDE 10 (1) retici ve/veya satc; sataca, promosyonunu yapaca, kiralayaca, taksitli sata
sunaca veya nihai kullancya tedarik edecei bu Ynetmelik kapsamnda yer alan cihazlarla ilgili fi veya
etiketlerde, tketicilerin bilgilenmesini teminen elektrik enerjisi, dier enerji eitleri ve dier gerekli
kaynaklarn tketimine ilikin bilgiler ile ek bilgileri belirtir.
(2) retici ve/veya satc; bu Ynetmelik kapsamnda yer alan cihazlarn fi ve etiketlerinde Trk
Standartlar Enstits tarafndan yaymlanan ilgili uyumlatrlm standartlara gre tespit edilen zorunlu
bilgileri belirtmek zorundadr.
Mesafeli sat
MADDE 11 (1) Sat, kiralama veya taksitli alveri teklifinin, posta, sipari, katalog, internette veya
baka elektronik ortamda yaplan reklamlar gibi yazl veya elektronik iletiim yolu ile ve/veya tketicinin
rn gremeyecei baka bir yolla yaplmas halinde, yazl iletiim bu Ynetmeliin Ek III nde yer alan tm
bilgileri iermelidir.

NC BLM
eitli ve Son Hkmler
131

Ceza hkmleri
MADDE 12 (1) Bu Ynetmelie aykr hareket edenler hakknda, 4077 sayl Tketicinin Korunmas
Hakknda Kanun ve/veya 4703 sayl rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair
Kanunun idari para cezas ile ilgili hkmleri uygulanr.
Denetim
MADDE 13 (1) Bu Ynetmelik hkmlerine gre yaplacak denetim, 13/11/2001 tarihli ve 2001/3529
sayl Bakanlar Kurulu Karar ile yrrle konulan rnlerin Piyasa Gzetimi ve Denetimine Dair Ynetmelik
ile 16/5/2008 tarihli ve 26878 sayl Resm Gazete'de yaymlanan Sanayi ve Ticaret Bakanl Piyasa Gzetimi
ve Denetimi Ynetmelii hkmlerine gre Bakanlk tarafndan yaplr.
Yrrlk
Yrtme
MADDE 15 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini Sanayi ve Ticaret Bakan yrtr.

GEC MADDE 1 (Ek:RG-21/5/2010-27587)
(1)

(1) Bu Ynetmelik hkmleri, 1/9/2010 tarihine kadar istee bal olarak uygulanr.

------------___________________
(1) Ynemelikte yaplan deiiklik 30/1/2010 tarihinden geerli olmak zere yaym tarihinde yrrle
girer.

Ynetmelikte Deiiklik Yapan Mevzuatn Yaymland Resm Gazetenin
Tarihi Says
1. 21/5/2010 27587

Ek I
ETKET
Etiket tasarm
1. Etiket aadaki rnee uygun olmaldr.

Etiket zerindeki bilgiler
2. Etikette;
I . reticinin ad veya ticari markas yer alr.
II. reticinin model tanm yer alr.
III. Cihazn enerji verim snf bu Ynetmeliin Ek V ine uygun olarak belirlenir. Uygun harf ilgili ok iareti ile
ayn hizaya yazlr.
IV. Bir cihazn, Avrupa Konseyinin 880/92/EEC sayl Tz kapsamnda Topluluk Eko-etiket dl almaya hak
kazanmas halinde, eko-dl iaretinin (iek) bir kopyas sz konusu Tzn gereklerine aykr olmamak kaydyla
etiketin bu blmne ilitirilebilir. Buzdolab/dondurucu etiketi tasarm rehberinde Eko-dl iaretinin etikete nasl
yerletirilecei belirtilmektedir.
V. Enerji tketimi, ilgili uyumlatrlm standarda uygun olarak ve kWh /yl cinsinden aklanr (24 saatteki tketim x
365).
132

VI. Yldz vererek belirtilmesi gerekmeyen (alma scakl > -6C olan) tm gda saklama blmlerinin net
depolama hacmi toplam yer alr.
VII. Yldz vererek belirtilmesi gereken (alma scakl < -6C olan) tm dondurulmu gda saklama blmlerinin
net depolama hacmi toplam yer alr.
VIII. lgili uyumlatrlm standartlara gre dondurulmu gda saklama blmesinin yldz says yer alr. Bu
blme iin yldz verilmesi gerekmiyorsa bu satr bo braklr.
IX. lgili olduunda, 26/2/2003 tarihli ve 25032 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Ev Aletlerinden evreye Yaylan
Grltye likin Tebli (86/594/AT) hkmlerine gre llen grlt yer alr.
Basma
3. Etiketin belirli baz zellikleri aada gsterilmitir.
A+ ve A++ cihazlarn enerji verim snfn gsteren harflerin aadaki ekillere uygun olmas ve A enerji verim
snfnda olan cihazlar iin kullanlan A harfi ile ayn hizaya yazlmas zorunludur.

Ek II

F

Fi aadaki bilgileri ierir. Bu bilgiler, ayn retici tarafndan imal edilen eitli cihazlar kapsayan bir form halinde
verilebilir, bu durumda aada belirtilen sraya gre veya cihazn tanmnn yannda yer alr.

1. reticinin ad veya ticari markas.
2. reticinin model tanm.
3. Aada belirtildii ekilde cihazn tip tanm.

Kategori Fite yer alan tanm
1 Kiler tipi buzdolab
2 Buzdolab /soutucu
3 Buzdolab
4 Buzdolab
5 Buzdolab
6 Buzdolab
7 Buzdolab/derin dondurucu
8 Dikey derin dondurucu
9 Yatay derin dondurucu
10 Kategori 10 iin retici cihazn tip tanmn kendisi seebilir.

4. Bu Ynetmeliin Ek Vinde tanmlanan ekilde enerji verim snf. Enerji verim snf, A++'dan (ok verimli) G'ye
(az verimli) kadar harflerden oluan bir lekte gsterilir. Bu bilgi bir tablo iinde verilecekse baka bir biimde
belirtilir, fakat A++dan (ok verimli) G'ye (az verimli) kadar harflerden oluan lekte verilmesi gerekir.
5. Bilgiler. Bilgiler bir tablo halinde veriliyorsa ve listelenen cihazlardan bazlar 880/92/EEC sayl Tzk kapsamnda
Avrupa Topluluu Eko-etiket dl almaya hak kazanmsa bu bilgiye fite yer verilebilir. Bu durumda, bu bilginin yer
Kullanlan renkler:
CMYK: Cyan(yeilimsi mavi), magenta (morumsu krmz),
sar, siyah.
rnek: 07X0: %0 cyan, % 70 magenta, % 100 sar, %
0siyah.
Ok aretleri:
-A: X0X0,
-B: 70X0,
-C: 30X0,
-D: 00X0,
-E: 03X0,
-F: 07X0,
-G: 0XX0,
ereve rengi X070 olmaldr.
Tm yazlar siyahtr. Zemin beyazdr.

133

ald satrn banda "Avrupa Topluluu Eko-etiket dl" yazmal ve burada eko-etiket dlnn bir kopyas (iek) yer
almaldr. Bu hkm, Avrupa Topluluu Eko-Etiket dl Plan gereklerine halel getirmemelidir.
6. Enerji tketimi. Enerji tketimi belirtilen standartlara uygun olarak ancak kWh cinsinden (24 saatteki tketim
x 365) u ekilde belirtilir: "Enerji tketimi ylda XYZ kWh, 24 saat iin yaplan standart test sonucunda hesaplanmtr.
Fiili enerji tketimi, cihazn nasl kullanldna ve nerede bulunduuna baldr."
7. Taze gda maddeleri depolama blmesi net depolama hacmi. lgili uyumlatrlm ulusal standartlara gre
snf cihazlar iin yazlmaz).
8. Dondurulmu gda maddeleri depolama blmesi net depolama hacmi. lgili uyumlatrlm ulusal standartlara
gre hesaplanm dondurulmu gda maddeleri depolama blmesi net depolama hacmi ve varsa soutma blmesi net
depolama hacmi belirtilir (Yukarda belirtilen 1, 2 ve 3 nc snf cihazlar iin yazlmaz. 3 nc snf cihazlarda "buzluk"
net hacmi yazlr).
2 nci ve 10 uncu snf cihazlarda, ilgili uyumlatrlm ulusal standartlara gre hesaplanm her bir blmenin net
hacmi Fiin 7 nci ve 8 inci hanelerinde belirtilir.
9. lgili uyumlatrlm ulusal standartlara gre, dondurulmu gda maddeleri blmesinin yldz says (eer varsa).
10. No frost. lgili uyumlatrlm ulusal standartlarda yer alan tanmlamalara uygun ise "no frost" terimi buraya
yazlabilir.
11. Elektrik kesilmesi gvenlii Zh. lgili uyumlatrlm ulusal standartlara gre "scaklk artma sresi" olarak
tanmlanan "Elektrik kesilmesi gvenlii Zh" belirtilir.
12. Dondurma kapasitesi. lgili uyumlatrlm ulusal standartlara gre hesaplanm "dondurma kapasitesi" kg/24
saat cinsinden belirtilir.
13. klim snf. lgili uyumlatrlm ulusal standartlara gre "iklim snf" belirtilir.
14. Grlt. Beyan edilmi ise Ev Aletlerinden evreye Yaylan Grltye likin Teblie gre hesaplanm grlt
belirtilir.
15. Entegre model. Eer model entegre (ankastre) retilmi ise bu durum belirtilir.

Cihazda tek bir taze gda maddeleri depolama blmesinden ve tek bir dondurulmu gda maddeleri depolama
blmesinden baka blmeler de varsa 7, 8, 9, 10, 11, 12 ve 13 nc hanelere, bu blmlerle ilgili bilgiyi ierecek ek satrlar
konabilir. Bu durumda blmelerin isimleri ve listelenme sras uyumlu olmaldr. Bir blmenin tasarm scakl yldz
sistemine uymuyorsa ya
yazlr.
Etikette yer alan bilgiler etiketin renkli veya siyah/beyaz bir kopyas olarak verilebilir. Bu durumda sadece fite yer
alan ek bilgiler fie yazlr.

Ek III

POSTA LE SPAR VE DER MESAFEL SATI YNTEMLER

Bu Ynetmelik ile belirtilen posta ile sipari kataloglar ve dier basl ve/veya elektronik iletiimlerde aada
belirtilen bilgiler, aada belirtilen sraya gre yazlr.
1. Enerji verim snf (Ek II, madde 4),
2. Enerji tketimi (Ek II, madde 6),
3.Taze gda maddeleri blmesinin net hacmi (Ek II, madde 7),
4. Dondurulmu gda maddeleri blmesinin net hacmi (Ek II, madde 8),
5. Yldz says (Ek II, madde 9),
6. Grlt (Ek II, madde 14).
rn bilgi fiinde yer alan baka bilgiler de sunulacaksa, bu Ynetmeliin Ek II sinde belirtilen biimde yaplarak, fi
iin belirtilen sraya gre yazlr ve yukarda verilen listeye dahil edilir.
Yukarda belirtilen bilgilerin bask bykl ve harf bykl okunakl olmaldr.

Ek IV

134

CHAZ KATEGORLER

Bu Ynetmelik kapsamna giren cihazlar, aadaki kategorilere ayrlr.
Kategori rn
1 Ev tipi (kiler) buzdolab (Dk scaklk blmeleri olmayan)
2 Ev tipi buzdolab / soutucu (5C ve/veya 10C blmeleri olan)
3 Ev tipi buzdolab (Yldzsz dk scaklk blmeleri olan)
4 Ev tipi buzdolab ( * dk scaklk blmeleri olan)
5 Ev tipi buzdolab ( ** dk scaklk blmeleri olan)
6 Ev tipi buzdolab ( *** dk scaklk blmeleri olan)
7 Ev tipi buzdolab / derin dondurucu ( *(***) dk scaklk blmeleri olan)
8 Ev tipi dikey derin dondurucu
9 Ev tipi yatay derin dondurucu
10
kiden fazla kapl ev tipi buzdolaplar ve dondurucular veya yukarda belirtilen
kategorilere girmeyen dier cihazlar

Ek V

ENERJ VERM SINIFI
BLM 1: A+ ve A++ Snflarnn Tanm
Enerji verim indeksi alfa (I
snflanr.

Tablo 1
Enerji verimlilik indeksi (I ) Enerji verimlilik snf
I A++
I A+
I A-G (bkz. Blm 2)
Tablo 1de
I = AC x 100
SC
AC = Cihazn yllk enerji tketimi (ilgili uyumlatrlm standartlara uygun olarak kWh /yl cinsinden (24 saatteki
tketim x 365) belirtilir. Ek I, 5 inci kka uygun olarak llr.)
SC = Cihazn standart yllk enerji tketimi
SC x (Vc x (25 Tc) x FF x CC x BI) + N
Blmeler 20
Vc : Her blmenin net hacmi (lt) (Madde 4kda belirtilen standartlara uygun olarak)
Tc : Blmelerin tasarm scakl (
o
C)
ve N deerleri Tablo 2ye, FF, CC, BI, ve CH deerleri Tablo 3e gre belirlenir.

,Tablo 2
Cihazn tipi
En souk blmenin
scakl

1. Kiler buzdolab > - 6
o
C 0,233 245
2. Buzdolab/soutucu > - 6
o
C 0,233 245
3. Yldzsz buzdolab > - 6
o
C 0,233 245
4. Tek yldzl buzdolab
*
< - 6
o
C
*
0,643 191
5. ift yldzl buzdolab
**
< - 12
o
C
**
0,450 245
6. yldzl buzdolab
***/
< - 18
o
C
***/*(***)
0,777 303
7. Buzdolab Derin dondurucu
*(***)
< - 18
o
C
***/*(***)
0,777 303
8. Dikey derin dondurucu < - 18
o
C
*(***)
0,539 315
9. Yatay derin dondurucu < - 18
o
C
*(***)
0,472 286
10. ok kapl veya dier soutucu cihazlar
(1)

(1)

(1) Bu cihazlar iin, en dk scakla sahip blmenin scaklk ve yldz says, M ve N deerlerini belirler. - 18
o
C
*(***)
blmelerine sahip cihazlar, buzdolab derin dondurucu
*(***)
olarak kabul edilebilir.

135

Tablo 3
Dzeltme arpan Deer Durum
FF (buzlanmayan)
1,2 hava dolaml yiyecek dondurma blmeleri iin
1 Dierleri iin
CC (iklim snf)
1,2 Tropik cihazlar iin
1,1 Subtropik cihazlar iin
1 Dierleri iin
BI (entegre, ankastre)
1,2 58 cm den az genilie sahip ankastre cihazlar
(1)
iin
1 Dierleri iin
CH (Soutma blmeleri)
50 Kwh/y En az 15 litrelik soutma blmesi olan cihazlar iin
0 Dierleri iin
(1)
Eer bir cihaz sadece bir mutfak boluuna mobilya gereksinimiyle konulmak iin tasarmlanm ve test edilmi ise, o
cihaz ankastredir. (entegre)

Eer bir cihaz A
+
veya A
++
enerji verim snfnda deil ise, enerji verim snf blm 2ye gre belirlenir.
BLM 2: Dier Enerji Verimlilik Snflarnn (Adan Gye) Tanm
Cihazn enerji verim snf aada yer alan Tablo 1e uygun olarak belirtilir.

Tablo 1
Enerji verimlilik indeksi (I) Enerji verimlilik snf
A
I B
I C
I D
I E
I F
I G

Enerji Verimlilik ndeksi (I) aadaki ekilde hesaplanr. Yzde (%) ile ifade edilir.
I (Enerji verimlilik indeksi) = E (Cihazn yllk enerji tketimi) (*) / Est (Cihazn standart yllk enerji tketimi) (**)

(*) Cihazn yllk enerji tketimi (E) belirtilen standartlara uygun olarak kWh /yl cinsinden (24 saatteki tketim x
365) belirtilir. TS-EN 153e gre llr.
(**) "Cihazn standart yllk enerji tketimi"(Est) (kWh / yl olarak ifade edilir.)
Est = M x DH+N
DH = Dzeltilmi net hacim (litre) = taze gda blmnn net hacmi + dondurulmu gda blmnn net hacmi
M, N ve deerleri aada yer alan Tablo 2ye gre alnr.

Tablo 2
Cihazn snf M N
1. Ev tipi buzdolab - 0,233 245
2. Buzdolab-soutucu 0,75
(1)
0,233 245
3. Yldzsz buzdolab 1,25 0,233 245
4.Tek yldzl buzdolab* 1,55 0,643 191
5. ift yldzl buzdolab** 1,85 0,450 245
6. yldzl buzdolab*** 2,15 0,657 235
7. Buzdolab- derin dondurucu*(***)
(3)
0,777 303
8. Dikey derin dondurucu 2,15
(2)
0,472 286
9. Yatay derin dondurucu 2,15
(2)
0,446 181
10. ok kapl veya dier soutucu cihazlar
(3)

(4)

(4)

(1)
Buzdolab soutucular iin Dzeltilmi Hacim= taze gda blmnn net hacmi + x soutucu (10 C) blmn net
hacmi (litre cinsinden ifade edilir).
136

(2)
Ek II, madde 10da tanmlanan no frost cihazlar iin bu indeks 1,2 geici faktr ile artrlr ve 2,58 deerini verir.
(Bu, no frost cihazlarda buz oluum ihtiyacna izin vermeyecek ekilde lm ynteminde olas sapmalar mmkn
klar. Pratikte, buz oluumu cihazlarn bir ekilde tketimlerini arttrr).
(3)
Dzeltilmi hacim aadaki forml ile hesaplanr.
DH= (25-Tc) x Vc x Fc
20
her blm iin
Tc= her bir blmn tasarm scakl (C),
Vc= her bir blmn net hacmi (litre)
Fc = no frost blmler iin 1,2, dier blmler iin 1 olan bir faktr
(4)
Bu cihazlar iin, M ve N deerleri en dk scakla sahip blmn scaklk ve yldz saysna gre aadaki Tablo
3ten alnr.

Tablo 3
En souk blmn
scakl
Edeer snf M N
- Tablo IIde 1/2/3 ile snflanan ev tipi buzdolaplar 0,233 245
- * Tablo IIde 4 ile snflanan ev tipi buzdolaplar 0,643 191
- ** Tablo IIde 5 ile snflanan ev tipi buzdolaplar 0,450 245
- *** Tablo IIde 6 ile snflanan ev tipi buzdolaplar 0,657 235
- *(***)
derin dondurucu
kapasitesiyle
Tablo IIde 7 ile snflanan ev tipi buzdolaplar 0,777 303

137

FLORASAN AYDINLATMA BALASTLARININ ENERJ VERMLL LE LGL YNETMELK
(2000/55/AT)

BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; Ynetmelik kapsamna giren florasan k kaynaklarna ait
balastlarn gvenli olarak istenilen enerji verimlilik zelliklerini salamak zere, uygunluk deerlendirme
prosedrlerine, iaretlenmelerine, piyasaya arzlar ile piyasa gzetim ve denetimine ilikin usul ve esaslar
belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, TS EN 50294 standardnda tarif edilen florasan k kaynaklarnn
elektrik esasl olarak alan balastlarn kapsar.
(2) Aadaki balast tipleri, bu Ynetmeliin kapsam dndadr:
a) Lambalarla birletirilmi balastlar.
b) zel olarak bir mobilya eyas ierisine taklmak zere aydnlatclar iin tasarmlanan ve
aydnlatcdan ayr olarak teste tabi tutulamayan aydnlatcnn deitirilemez ksmndan oluan balastlar (TS
EN 60920 Standardnn madde 2.1.3ne gre).
c) Aydnlatclar iinde bir tek aksam veya aydnlatclarda birletirilmi olarak, Avrupa Birlii
yesi lkelerin haricinde nc lkelere ihra edilmesi amacyla retilen balastlar.
Dayanak
a) 4703 sayl rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanuna
dayanlarak,
b) Avrupa Birliinin 2000/55/EC direktifine paralel olarak,
hazrlanmtr.
Tanmlar
b) Balast: TS EN 50294 standardnn madde 3.4nde tarif edildii ekilde; kaynak ile bir veya daha
fazla dearj lambas arasna yerletirilen, endktans, kapasitans ya da hem endktans hem de kapasitans yoluyla
lamba(lar)n akmn gerekli deerde snrlayacak ekilde grev yapan nite olup, bir veya daha fazla ayr
paradan oluabilir. Ayn zamanda, kaynak gerilimini dntren tertibatlar ve ateleme (starter) gerilimi n
stma akmnn verilmesine, souk atelemeyi nlemeye, stroboskobik etkileri azaltmaya, g faktrn
dzeltmeye ve/veya radyo parazitini bastrmaya yardmc olan dzenekler de ierebilen florasan k
kaynaklarnn elektrik esasl olarak alan parasn,
c) Komisyon: Avrupa Birlii Komisyonunu,
) Modl: Bu Ynetmelik gereince, rnn tad risklere gre hangi uygunluk deerlendirmesi
ilemlerine tabi tutulacan gsteren yollardan her birini,
d) Mstearlk: D Ticaret Mstearln,
e) Piyasaya arz: Balastlarn tedarik ve kullanm amacyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer
almas iin yaplan ilk faaliyeti,
f) Piyasa gzetimi ve denetimi: Bakanlk tarafndan, tehizatn, piyasaya arz veya datm
aamasnda veya tehizat piyasada iken ilgili teknik dzenlemeye uygun olarak retilip retilmediinin, gvenli
olup olmadnn denetlenmesi veya denetlettirilmesini,
g) Uygunluk beyan: Balastlarn bu Ynetmeliin artlarna uygun olarak retiminin yapldn
belirten, imalat tarafndan dzenlenen yazl beyan,
ifade eder.
KNC BLM
Genel artlar
Genel artlar
MADDE 5 (1) Bu Ynetmeliin Ek.Iine uygun olarak snflandrlan, bir tek aksam eklinde
veya aydnlatclarda birletirilmi haldeki balastlarda; sadece sz konusu balastn g tketimi, her balast
kategorisi iin Ek I, Ek II ve birinci uygulama safhasnda Ek IIIte ve ikinci uygulama safhasnda Ek IVte
belirtilen balast lamba devrelerinin azami giri gcne gre dk veya eit olmaldr.
138

(2) Bir tek aksam veya aydnlatclarda birletirilmi haldeki balastn imalats veya piyasaya
arzndan sorumlu kii, bir tek aksam veya aydnlatclarda birletirilmi olarak piyasaya arz edilecek her balastn
bu maddenin birinci fkrasnda belirtilen artlara uygunluun salanmasndan sorumludur.

NC BLM
Uygunluk Deerlendirme Prosedrleri, CE Uygunluk areti,
CE Uygunluk aretinin Haksz litirilmesi
Uygunluk deerlendirme prosedrleri
MADDE 6 (1) Uygunluk deerlendirme prosedrlerine ilikin hususlar aada belirtilmitir.
a) Bir tek aksam veya aydnlatclarda birletirilmi haldeki balastlarn uygunluk deerlendirme
ilemleri, 2001/3530 sayl Bakanlar Kurulu Karar ile yrrle konulan "CE" Uygunluk aretinin rne
litirilmesine ve Kullanlmasna Dair Ynetmeliin 7 nci maddesinde belirtilen A modlne gre yaplr.
malat, rne CE uygunluk iaretini ilitirmesini mteakip yazl bir uygunluk beyan dzenler.
b) "CE" Uygunluk aretinin rne litirilmesine ve Kullanlmasna Dair Ynetmeliin 7 nci
maddesinin ikinci fkrasnda belirtilen sre, bu Ynetmeliin amalar bakmndan yldr.
c) "CE" Uygunluk aretinin rne litirilmesine ve Kullanlmasna Dair Ynetmeliin 7 nci
maddesinin nc fkrasnda yer alan teknik dosyann kapsam, bu Ynetmeliin amac bakmndan aada
belirtilenlerden oluur:
1) malatnn ad ve adresi.
2) Modelin net olarak tanmland genel bir aklama.
3) Modelin ana tasarm zellikleri konusunda ve zellikle elektrik tketimine uygun etki eden paralar
konusunda, ilgili izimler dhil bilgiler.
4) altrma talimatlar.
5) Bu maddenin (d) bendinde istenildii gibi yaplan g tketim lmlerinin sonular.
6) Ek Ide belirtilen enerji tketim artlar ile karlatrld gibi bu lmlerin uygunluunun
ayrntlar.
) Dier Topluluk mevzuat iin oluturulan teknik dosya, istenen bu artlar salanncaya kadar
kullanlabilir.
d) Balast imalatlar, tehizatn bu Ynetmeliin 5 inci ve Geici 1 inci maddesinde belirtilen
artlara uygunluundan ve her bir balastn g tketiminin TS EN 50294 standardnda belirtilen ilemlere uygun
olarak oluturulmasndan sorumludur.
CE uygunluk iareti
MADDE 7 (1) Balastlar, bir tek aksam veya aydnlatclar iinde birletirilmi ekilde yer alan para
olarak piyasaya arz edildiinde, "CE" Uygunluk aretinin rne litirilmesine ve Kullanlmasna Dair
Ynetmeliin ekinde rnei bulunan CE harflerinden oluan CE uygunluk iaretini tamaldr. CE iareti
balastlara ve ambalajna grlebilir, okunakl ve silinmez bir ekilde ilitirilir.
(2) Balastlar aydnlatclar iinde birletirilmi ekilde piyasa arz edildiinde, CE uygunluk iareti
aydnlatclara ve aydnlatclarn ambalajlarna ilitirilir.
(3) CE uygunluk iaretinin ilitirilmesinde ve kullanlmasnda "CE" Uygunluk aretinin rne
litirilmesine ve Kullanlmasna Dair Ynetmeliin 5 inci maddesi hkmleri geerlidir.
CE uygunluk iaretinin uygunsuz ilitirilmesi
MADDE 8 (1) CE uygunluk iaretinin uygunsuz olarak ilitirilmi olduunun tespit edilmesi
durumunda, imalat balastlarn CE uygunluk iareti ile ilgili hkmlere uygunluunun salanmas ve Bakanlk
tarafndan getirilen artlar dahilinde ihlalin sona erdirilmesi ile ykmldr.
(2) Bu maddenin birinci fkrasnda belirtilen uygunsuzluun devam etmesi halinde, Bakanlk sz
konusu rnn piyasaya srlmesini kstlamak veya yasaklamak ya da piyasadan ekilmesini salamak iin
uygun btn tedbirleri alr.
DRDNC BLM
Piyasaya Arz ve Piyasa Gzetimi ve Denetimi
Piyasaya arz
MADDE 9 (1) Balastlarn piyasaya arzna ilikin hususlar aada belirtilmitir:
a) Bu Ynetmeliin hkmlerine uygun olduunu tevsik eden, CE uygunluk iaretini tayan bir tek
aksam eklinde veya aydnlatclarda birletirilmi halde balastlarn piyasaya arz yasaklanamaz, kstlanamaz ve
engellenemez. Bakanlk, balastlarn bu Ynetmelie uygun olmamas durumunda, piyasaya arzn ve satn
yasaklamak zere gerekli tedbirleri alr.
139

b) Balastlarda olumsuz bir belirti yoksa 7 nci maddeye gre gerekli CE uygunluk iaretini tayan bir
tek aksam eklinde veya aydnlatclarda birletirilmi olarak balastlarn bu Ynetmelik hkmlerine uyumlu
olduu kabul edilir.
c) Bakanlk, 5 inci maddenin birinci fkrasnda belirtilen artlar yerine getiren bir tek aksam eklinde
veya aydnlatclarda birletirilmi haldeki balastlarn, ilk uygulama safhas sresince piyasaya arz iin gerekli
btn tedbirleri alr.
Piyasa gzetimi ve denetimi
MADDE 10 (1) Bakanlk, balastlarn piyasa gzetimi ve denetimini, 2001/3529 sayl Bakanlar
Kurulu Karar ile yrrle konulan rnlerin Piyasa Gzetimi ve Denetimine Dair Ynetmelikte ve 9/5/2003
tarihli ve 25103 sayl Resm Gazetede yaymlanan Sanayi ve Ticaret Bakanl Tarafndan Gerekletirilecek
Piyasa Gzetimi ve Denetimine likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelikte belirtilen hkmler
erevesinde yerine getirir. Denetim sonularnn olumsuz olmas halinde, bu Ynetmeliin 13 nc maddesi
hkmleri uygulanr.
BENC BLM
eitli ve Son Hkmler
Kararlarn bildirilmesi
MADDE 11 (1) Bu Ynetmelik kapsamndaki bir tek aksam veya aydnlatclarda birletirilmi
haldeki balastlarn piyasaya arzn ve satn yasaklayan, bu Ynetmeliin 9 uncu maddesine gre alnan
herhangi bir tedbir ile ilgili kararda, dayand gerekeler belirtilerek, yrrlkte bulunan mevzuat dahilinde
bavurabilecei yasal yollar ve bu yasal yollara bavurabilecei srelerle birlikte ilgili tarafa derhal bildirilir.
Bakanlk bu tr tedbirlerle ilgili, kararnn nedenlerini belirterek, Mstearlk araclyla Komisyona bilgi
verir.
Gizlilik
MADDE 12 (1) Bu Ynetmeliin uygulanmasnda yer alan tm taraflarn grevlerini yaparken
edindikleri tm bilgilerle ilgili olarak gizlilik hkmne riayet etmeleri zorunludur.
Aykr davranlarda uygulanacak hkmler
MADDE 13 (1) Bu Ynetmelik hkmlerine aykr davranta bulunanlara 4703 sayl rnlere
likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanun ve bu Kanun erevesinde D Ticaret
Mstearl tarafndan yaymlanan mevzuat hkmleri uygulanr.
Dzenlemeler
MADDE 14 (1) Bakanlk, bu Ynetmeliin uygulanmas ile ilgili mevzuat dzenlemeleri yapmaya
yetkilidir.
MADDE 15 (1) 2/5/2003 tarihli ve 25096 sayl Resm Gazetede yaymlanan Floresan Aydnlatma
Balastlarnn Enerji Verimlilii le lgili Ynetmelik (2000/55/AT) yrrlkten kaldrlmtr. Daha nce dier
dzenlemelerde sz konusu Ynetmelie yaplan atflar, bu Ynetmelie yaplm olarak kabul edilir.
GEC MADDE 1 (1) 15/7/2006 tarihinden itibaren ikinci uygulama safhas sresince,
balast lamba devrelerinin azami giri gc, 5 inci madde ile balantl olarak, Ek IVe uygun olmaldr.
Yrrlk
Yrtme

140

EV TP KLMALARIN ENERJ ETKETLEMESNE LKN YNETMELK
BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; enerji tketiminde tasarruf ve tketicilerin enerjiyi daha
verimli kullanan elektrikli cihazlar tercih edebilmelerini salamak iin, elektrik enerjisi ile alan ev tipi
klimalarn enerji etiketlemesiyle ilgili kurallar ve performans standartlarn belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (Deiik: RG-11/06/2007-26549)
(1) Bu Ynetmelik, elektrik dnda baka enerji kaynaklaryla alan klimalar, havadan-suya ve sudan-
suya sistemler ile 12 kWden daha fazla soutma gcne sahip klimalar hari olmak zere, TS EN 14511
standardnda veya ilgili uyumlatrlm ulusal standartlarda tanmlanm elektrik enerjisi ile alan ev tipi
klimalar kapsar.
Dayanak
a) 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayl rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve
Uygulanmasna Dair Kanuna dayanlarak ve Avrupa Birliinin 2002/31/EC sayl Direktifine paralel olarak,
hazrlanmtr.
Tanmlar
b) Cihaz: kinci maddede belirtilen rnleri,
c) Mstearlk: D Ticaret Mstearln,
) Ek bilgi: Bu Ynetmelik kapsamna giren rnlerin, enerji veya dier gerekli kaynaklarn
kullanmyla ilgili veya bunlarn deerlendirilmesinde kullanlabilecek ve sz konusu rnn performansyla
ilgili dier bilgileri,
d) Enerji etiketi: retici tarafndan elektrikli cihazn nne veya stne ilitirilen, kolayca
grlebilen, silinmeyen ve kolayca okunabilecek ekilde, enerji etiketi deerlerinin yer ald bilgileri ieren
aklayc bir belgeyi,
e) Fi: reticiler tarafndan bu Ynetmeliin ekinde yer alan (EK-II)de belirtilen teknik zellikler
konusunda tketicileri bilgilendirmek amacyla rnle birlikte verilen kullanma klavuzundaki bir blm veya
ayr bir ekilde dzenlenen bror veya belgeyi,
f) Komisyon: Avrupa Birlii Komisyonunu,
g) Satc: Kamu kurum ve kurulular da dahil olmak zere tketiciye mal ve hizmet sunan,
toptanc/perakendeci veya bu Ynetmelik kapsamna giren rnleri satan, kiralayan, taksitli sata sunan,
promosyoncu veya nihai kullancya tedarik eden gerek veya tzel kiiyi,
) Uyumlatrlm ulusal standart: Referans numaras Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesinde
yaymlanm olan Avrupa standardn uyumlatran ve Trk standard olarak kabul edilip yaymlanan standard,
h) retici: Bu Ynetmelik kapsamndaki rnleri reten veya bunlara adn, ticari markasn veya
ayrt edici iaretini koyarak kendini retici olarak tantan gerek veya tzel kiiyi; reticinin Trkiye dnda
olmas halinde, reticinin nam ve hesabna hareket etmek zere retici tarafndan yetkilendirilen temsilcisini;
Trkiyede bir yetkili temsilcisinin bulunmamas halinde ise ithalaty; ayrca, rnn tedarik zincirinde yer
alan faaliyetleri rnn gvenliine ilikin zelliklerini etkileyen gerek veya tzel kiiyi,
ifade eder.
KNC BLM
retici ve Satcnn Ykmllkleri
retici ve satcnn ykmllkleri
MADDE 5 (1) (Deiik: RG-11/06/2007-26549) retici ve/veya satc; sataca, promosyonunu
yapaca, kiralayaca, taksitli sata sunaca veya nihai kullancya tedarik edecei bu Ynetmelik kapsamna
giren rnlerle ilgili fi ve etiketlerde, tketicilerin bilgilenmesini teminen, elektrik enerjisi ve dier enerji
eitlerinin tketimine ilikin bilgiler ile ek bilgileri belirtir. Bu Ynetmelik kapsamnda gerekli grlen bilgiler,
uyumlatrlm ulusal standartlara uygun olarak yaplan lmler sonucunda elde edilir.
141

(2) retici ve/veya satclar, bu Ynetmelik kapsamna giren rnleri sat amac dnda ticari fuarlar
gibi halka ak yerlerde sergiledikleri durumlarda da birinci fkrada belirtilen fi veya etiketleri bulundurmak
zorundadr.
(3) Bu Ynetmeliin yrrle girdii tarihten nce retilmi cihazlar ile ikinci el cihazlar iin etiket
ve fi zorunluluu yoktur.
Teknik dosya
MADDE 6 (1) retici, etiket veya filerde yer alan bilgilerin doruluunun saptanmasna yeterli
olacak ekilde teknik dosya oluturur. Teknik dosya aadaki bilgileri ierir:
a) reticinin ad, adresi,
b) Cihazn modeli,
c) lgili teknik resimler dahil olmak zere modelin ana tasarm zellikleri, zellikle enerji tketimini
etkileyen niteler hakknda bilgi,
) lgili standarda veya bu standart ile uyumlu dier standartlara gre hazrlanm test raporlar,
d) Kullanma talimat.
(2) Belli bir modelin bileimi ile ilgili bilgi, tasarmn temelinde yaplan hesaplama ile ve/veya dier
bileimlerden yola klarak tahmin edilebildii durumlarda, teknik dosya bu hesaplamalarn veya tahminlerin
ve yaplan hesaplamalarn doruluunu kantlamak iin yaplan testlerin ayrntlarn (ayrlabilir sistemin
performansn hesaplamak iin kullanlan matematiksel modelin ve bu modelin doruluunu kantlamak iin
yaplan lmlerin ayrntlar) iermelidir.
(3) retici, teknik dosyada yer alan tm belgeleri; son rn yurt iinde retiliyor ise retildii, ithal
ise ithal edildii tarihten itibaren be yl sreyle muhafaza etmek ve istenilmesi halinde Bakanla ibraz etmekle
ykmldr.
Etiket
MADDE 7 (1) Enerji etiketinin dzenlenmesinden cihazn reticisi ile satcs mteselsilen
sorumludur.
(2) reticiler, etiketleri satclara bedelsiz olarak verirler ve kendi etiket teslimat sistemlerini kendileri
semekte serbesttirler. Ancak, satclar etiket talep ettiklerinde reticiler talep olunan etiketleri en ksa zamanda
temin etmek zorundadr.
(3) Etiket, bu Ynetmeliin ekinde yer alan (EK-I)de belirtildii gibi dzenlenmeli ve kolayca
grlebilir ekilde cihazn n veya st d blmne yerletirilmelidir. Etikette yer alan bilgiler kolayca
okunabilecek ve silinmeyecek ekilde Trke olmak zorundadr.
Fi
MADDE 8 (1) Fiin ierii ve biimi, bu Ynetmeliin ekinde yer alan (Ek-II)de belirtilen ekilde
olmaldr.
Mesafeli sat
MADDE 9 (1) Sat, kiralama veya taksitli alveri teklifinin, posta, sipari veya katalog gibi yazl
iletiim yolu ile ve/veya tketicinin rn gremeyecei baka bir yolla yaplmas halinde, yazl iletiim bu
Ynetmeliin ekinde yer alan (EK-III)te belirtilen tm bilgileri iermelidir.
Enerji verim snf
MADDE 10 (1) Bir cihazn enerji verimlilik snf bu Ynetmeliin ekinde yer alan (Ek-IV)e
uygun olarak belirlenir.
NC BLM
eitli Hkmler
dari yaptrm
MADDE 11 (1) Bu Ynetmelik hkmlerine aykr hareket edenler hakknda 4703 sayl rnlere
likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanunun idari para cezas ile ilgili hkmleri
uygulanr.
Denetim
MADDE 12 (1) Bu Ynetmelik hkmlerine gre yaplacak denetim 13/11/2001 tarihli ve
2001/3529 sayl Bakanlar Kurulu Karar ile yrrle konulan rnlerin Piyasa Gzetimi ve Denetimine Dair
Ynetmelik ile 9/5/2003 tarihli ve 25103 sayl Resm Gazete'de yaymlanan Sanayi ve Ticaret Bakanl
Tarafndan Gerekletirilecek Piyasa Gzetimi ve Denetimine likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik
hkmleri uyarnca yaplr.
Yrrlk
MADDE 13 (1) Bu Ynetmelik yaym tarihinden 3 ay sonra yrrle girer.
Yrtme MADDE 14 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini Sanayi ve Ticaret Bakan
yrtr.ETKET-1 ETKET-2
142

Resmi Gazete Tarihi: 5 Haziran 2008, Say: 26897
SIVI VE GAZ YAKITLI YEN SICAK SU KAZANLARININ VERMLLK GEREKLERNE DAR
YNETMELK (92/42/AT)

BRNC BLM

Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac, sv veya gaz yaktl yeni scak su kazanlarna uygulanabilir verim
gereklerini belirleyerek enerji verimliliini artrmaktr.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, nominal k gc 4 kW'tan az 400 kW'tan fazla olmayan sv veya gaz
yaktl yeni scak su kazanlarnda asgari enerji verimini temin etmek, evre kirliliinin azaltlmasn salamak
ve kiilerin, evcil hayvanlarn ve mallarn emniyetini korumak maksadyla sv veya gaz yaktl yeni scak su
kazanlarnn asgari teknik zelliklere haiz bir ekilde retiminin salanmas ile kullanmnda uygulanacak
esaslar kapsar.
(2) Aada belirtilen kazanlar ve cihazlar, bu Ynetmelik kapsam dndadr.
a) Kat yaktlar da dahil olmak zere deiik yaktlar yakabilen scak su kazanlar,
b) Hzl olarak scak su hazrlanmasnda kullanlan cihazlar,
c) Yaygn olarak pazarlanan sv ve gaz yaktlardan belirgin ekilde farkl, endstriyel atk gazlar, biogaz ve
benzeri yaktlar yakabilecek ekilde tasarmlanan kazanlar,
) Temel olarak, tesis edildikleri binalar stmak amacyla, tali olarak da merkezi stma iin scak su ve
temizlik amal scak su temini iin tasarmlanm stc ve cihazlar,
d) Yerekimi prensiplerine dayal olarak kendi arlyla devridaim eden ve sadece temizlik amal depolanan
scak su retimi iin tasarmlanan, nominal k gc 6 kW'tan dk cihazlar,
e) retimi devamllk arz etmeyen, bir defaya mahsus olarak retilen kazanlar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayl rnlere likin Teknik Mevzuatn
Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanuna dayanlarak ve Avrupa Birliinin 92/42/EC sayl direktifine
paralel olarak hazrlanmtr.
Tanmlar
MADDE 4 Bu Ynetmelikte geen;
a) Art-kazan: Bir merkezi stma sistemini beslemek ve bir art-kazan/gaz yakma birleiminin paras olarak bir
ocak blmesine konulmak iin tasarmlanm kazan,
b) Bakanlk: Sanayi ve Ticaret Bakanln,
c) Cihaz: Bir brlrn monte edilmesi iin tasarmlanm kazan gvdesini veya kazana monte edilmek iin
tasarmlanm brlr,
) Dk scaklk kazan: Sv yaktl youturma kazanlar dahil, srekli 35C - 40Cye kadar giri suyu
scakl ile alabilen, muhtemelen zel durumlarda youma oluturan kazan,
d) Efektif nominal g: retici tarafndan belirtilen faydal verimle srekli alma srasnda verilebilecek olan,
reticinin beyan ve garanti ettii, kW olarak belirtilen maksimum sl gc,
e) Faydal verim: Kazan suyuna iletilen sl g ile sabit yakt basncndaki net sl deer ve birim zamandaki
yakt miktar olarak ifade edilen tketimin arpmnn yzde olarak orann,
f) Gaz youturmal kazan: Yanma sonucu oluan gazdaki su buharnn byk bir miktarn srekli olarak
youturmak iin tasarmlanm kazan,
g) Kazan: Bundan byle kazanlar olarak ifade edilecek olan; brlre birleik nite olup, yanma sonucu oluan
sy suya iletmek iin tasarmlanm kazan gvdesini,
) Kazan suyu ortalama scakl: Kazann giri ve kndaki su scaklklarnn ortalamasn,
h) Ksmi yk: Kesintili veya efektif nominal gcn altnda bir gte alan kazann efektif gcnn ayn efektif
nominal gce % olarak orann,
) Komisyon: Avrupa Birlii Komisyonunu,
i) kW : Nominal g birimini,
j) Mstearlk: Babakanlk D Ticaret Mstearln,
k) Pn: Nominal gc,
l) Standard kazan: Tasarmla ortalama su scakl snrlandrlabilen bir kazan,
143

m) Yaam mahalline konulan kazan: Efektif nominal gc 37 kW'tan az olan, konulduu yaam mahallini, ak
genleme blm olan gvdesinden s yayarak stmak zere tasarmlanm, yerekimi devridaimini kullanarak
scak su temin eden ve gvdesi stnde yaam mahalline konulmas gerektiini ak olarak gsteren iaret
tamas zorunlu olan kazan
ifade eder.

KNC BLM
Temel Gerekler, Kazanlarda Verim, Kazanlarn Enerji Performanslarna Gre
Etiketlenmesi, Belgelendirme ve Uygunluk areti, Onaylanm Kurulular,
Piyasaya Arz, Piyasa Gzetimi ve Denetimi

Temel gerekler
MADDE 5 (1) Bakanlk; bu Ynetmeliin hkmlerine uyan ve CE uygunluk iareti tayan kazanlarn ve
cihazlarn temel gerekleri karladn kabul eder ve bunlarn piyasaya arzn ve hizmete sokulmasn
kstlamaz, yasaklamaz ve engellemez.
Kazanlarda verim
MADDE 6 (1) Kazan reticileri;
a) Nominal gte, 70
o
C ortalama kazan suyu scaklnda ve
b) % 30 ksmi ykte, kazan tipine bal olarak deien ortalama kazan suyu scaklnda
verim artlarna uymak zorundadr.
(2) Faydal kazan verim deerleri, aadaki izelgede belirtilen deerlere uygun olmaldr.

Kazan Tipi k Gc
Aral (kW)
Nominal Gte Verim Ksmi Ykte Verim
Ortalama Kazan
Suyu scakl C
stenen Verim
%
Ortalama
Kazan Suyu
scakl C
stenen Verim %
Standard
Kazan
4-400 70 > 84+2 log Pn

> 50 80+3 log Pn
Dk
Scaklk
Kazanlar *
4-400 70 > 87,5+1,5 log
Pn
40 > 87,5+1,5 log Pn
Gaz
Youturmal
Kazanlar
4-400 70 > 91 +1 log Pn 30 * * > 97 + 1 log Pn

* Sv yaktl youturmal kazanlar dahil
* * Kazana su giri scakl

(3) Bu Ynetmelikle ilgili olarak Komisyon tarafndan zorunlu hale getirilen uyumlatrlm standartlar, dier
hususlarn yan sra, retim ve lmeler iin geerli muayene yntemlerini belirtir. Uygun toleranslarn
verimlilik seviyelerine dahil edilmesi zorunludur.
(4) Kazanlarn stma sistemi ve temizlik amal scak su salama gibi ift ilevi olmas halinde, sz edilen
verim artlar sadece stma fonksiyonu ile ilgilidir.

Kazanlarn enerji performanslarna gre etiketlenmesi
MADDE 7 (1) Bakanlk, kazanlarn enerji performanslarnn aka dorulanabilmesini salayacak zel bir
etiketleme sistemini, 8 inci maddede belirtilen prosedrler erevesinde uygulayabilir. Sz konusu etiketleme
sistemi 6 nc maddede belirtilen standart kazan artlarndan daha iyi verime sahip kazanlara da uygulanr.
(2) Kazana, nominal gteki ve ksmi ykteki verimi standart kazanlarn ilgili deerlerine eit ya da bykse Ek
1in 2 numaral bendinde belirtilen iareti; ilgili deerlerinden puan veya daha fazla bykse
iareti verilir. Nominal gteki ve ksmi ykteki verimdeki her puanlk ekstra verim artna Ek 2de
belirtildii zere ekstra bir iareti ilave edilir.
(3) Birinci fkrada atfta bulunulan etiketleme iareti ile kartrlmas muhtemel baka hibir iaret
kullanlamaz.

144

Belgelendirme ve uygunluk iareti
MADDE 8 (1) Bakanlk; bu Ynetmelik kapsamna giren ilgili uyumlatrlm Avrupa standartlarn ve bu
standartlarn tadillerini uyumlatran Trk standartlarnn isimlerini ve numaralarn ve bu standartlarda yaplan
tadilatlar Resmi Gazetede yaymlar. Mezkr standartlara uygun olarak retilen ve Ek 3 ile Ek 4te belirtilen
modllerin uygun birleimine gre uygunluk deerlendirmesi yaplan kazanlarn bu Ynetmelik hkmlerine
uygun olduu kabul edilir. Bu Kazanlar Ek 1de belirtilen CE uygunluk iaretini tar ve kazanlarn beraberinde
AT uygunluk beyan bulundurulur.
(2) Seri olarak retilen kazanlarn uygunluu Ek 3te belirtilen B modlne gre kazann verimliliinin tip
incelemesi ve Ek 4te belirtilen C, D ya da E modllerine gre onayl tipe uygunluk beyanna gre
belgelendirilir. Gaz yaktlar yakan kazanlarn verimliliklerinin uygunluunun deerlendirilmesinde, 30/12/2006
tarihli ve 26392 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Gaz Yakan Cihazlara Dair Ynetmelikte (90/396/AT)
belirtilen uygunluk deerlendirme prosedrleri kullanlr.
(3) Kazanlarn CE uygunluk iaretinin ilitirilmesini ngren baka teknik dzenlemelerin de kapsamna
girmesi durumunda, CE uygunluk iareti dier teknik dzenlemelere uygunluu da gsterir. Bununla birlikte,
bu teknik dzenlemelerden bir veya birkann, bir gei dnemi boyunca, imalatya uygulama konusunda bir
seme hakk tand durumlarda, CE Uygunluk areti sadece imalatnn uygulamay setii teknik dzenleme/
teknik dzenlemelerin hkmlerine uygunluunu gsterir. Byle durumlarda, uygulanan teknik dzenlemelerin
detaylar, bu teknik dzenlemelerde istenen ve kazanlarn beraberinde verilen belgeler, aklamalar veya
klavuzlarda belirtilir.
(4) Ayr ayr satlan cihazlar da CE uygunluk iareti tamal ve bu aksamn beraberinde, montaj sonras 6 nc
maddede belirtilen verimlilik dzeyine ulamalarn salayacak olan parametreleri belirten AT uygunluk beyan
bulunmaldr.
(5) Bu Ynetmeliin gereklerine ve CE uygunluk iaretinin ilitirilmesini gerektiren dier teknik dzenlemelere
uygunluu ifade eden CE uygunluk iareti ile Ek 1de belirtilen iaretler, kazanlarn ve aksamn zerine
grnr, kolayca okunabilir ve kalc bir ekilde ilitirilir. Kazana veya aksama, CE uygunluk iaretinin anlam
ve ekli hakknda nc ahslar yanltacak baka iaretler ilitirilemez. CE uygunluk iaretinin
grnebilirliini ve okunabilirliini engellemeyecek ekilde kazana veya aksama baka iaretler de ilitirilebilir.

Onaylanm kurulular
MADDE 9 (1) Bakanlk, Ek 5te belirtilen kriterleri gz nnde bulundurarak, 8 inci maddede belirtilen
uygunluk deerlendirme ilemlerinde faaliyet gsterecek onaylanm kurulularn tespitini, tayinini, bildirimini
ve statlerinin kaldrlmasn; 17/1/2002 tarihli ve 24643 Resmi Gazetede yaymlanan Uygunluk
Deerlendirme Kurulular ile Onaylanm Kurululara Dair Ynetmelikte belirtilen hkmler erevesinde
gerekletirir.

Piyasaya arz
MADDE 10 (1) Bu Ynetmelik hkmlerine uygun olan ve CE uygunluk iareti tayan kazanlarn ve
cihazlarn piyasaya arz ve hizmete sokulmas kstlanmaz, yasaklanmaz ve engellenmez.
(2) Gerekli grld takdirde Bakanlk, Ynetmelik kapsamna giren kazanlarn ve cihazlarn bu Ynetmelikte
belirtilen temel gereklerin yannda blgesel iklim koullar ile bu rnlerin kurulaca binalarn enerji kayplar
ve yerleim karakteristiklerini temel alan koullara uymasn isteyebilir. Bu koullar, Bakanlk tarafndan
Mstearlk vastasyla Komisyona bildirilen bir teblii ile dzenlenir.
(3) Art-kazanlar ve/veya yaam alanna monte edilecek ve bu Ynetmeliin yrrlk tarihinden nce monte
edilmi kazanlarn, verimliliklerinin nominal gte ve % 30 ksmi ykte standart kazanlar iin 6 nc maddede
belirtilen gereklerden % 4ten daha dk olmamas artyla, hizmete sokulmas devam eder.
Piyasa gzetimi ve denetimi
MADDE 11 (1) Bakanlk, kazanlarn ve cihazlarn piyasa gzetimi ve denetimini, 13/11/2001 tarihli ve
2001/3529 sayl Bakanlar Kurulu Kararyla yrrle konulan rnlerin Piyasa Gzetimi ve Denetimine Dair
Ynetmelik ve 16/5/2008 tarihli ve 26878 sayl Resm Gazete'de yaymlanan Sanayi ve Ticaret Bakanl
Piyasa Gzetimi ve Denetimi Ynetmeliinde belirtilen hkmler erevesinde gerekletirir. Bu husus
Komisyona ve dier ye lkelere bildirilmek zere Mstearla bildirilir.

145

NC BLM
eitli ve Son Hkmler

Aykr davranlara uygulanacak hkmler
MADDE 12 (1) Bu Ynetmelik hkmlerine aykr davranta bulunanlara 4703 sayl rnlere likin
Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanun hkmleri uygulanr.
MADDE 13 (1) 31/3/2002 tarihli ve 24712 sayl Resm Gazetede yaymlanan Yeni Scak Su Kazanlarna
Dair Ynetmelik yrrlkten kaldrlmtr. Dier dzenlemelerde yrrlkten kaldrlan sz konusu
Ynetmelie yaplm atflar, bu Ynetmelie yaplm saylr.
Yrrlk
Yrtme

Ek 1
CE Uygunluk areti ve Tamamlayc zel aretler

1 CE uygunluk iareti
CE uygunluk iareti aadaki yazl formuna sahip CE harflerinden oluur.

CE areti ekil
Yukarda yer alan oranlara ve ekle bal kalmak kaydyla kltlebilir veya bytlebilir.
CE uygunluk iaretinin farkl eleri eit ykseklikte olmaldr. Asgari ykseklik 5 mm dir.
2 Tamamlayc zel iaretler
CE uygunluk iaretinin ilitirildii yln son iki rakam,
Bu Ynetmeliin 7 nci maddesi uyarnca tanmlanan aadaki sembole uygun enerji performans etiketi:

Ek 2

Verimlilik artlar hem nominal gte, hem de 0,3 Pn (%30 ksmi ykte) salanmaldr.

aret Nominal g ve ortalama
Kazan suyu scakl
70 C da Verim %
%30 ksm ykte ve
ortalama kazan suyu
scakl > 50 C da verim
%
> 84+2 log Pn > 80+3 log Pn
> 87+2 log Pn > 83+3 log Pn
> 90+2 log Pn > 86+3 log Pn
> 93+2 log Pn > 89+3 log Pn

Ek 3

Modl B : AT Tip ncelemesi

Bu modl, onaylanm kuruluun, retimi planlanan kazan temsil eden numunenin Ynetmeliin ilgili
hkmlerine uygunluunu aratrd ve tasdik ettii prosedr tanmlar.

retici veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisi AT Tip incelemesi bavurusunu, kendi setii bir
onaylanm kurulua yapar. Bavuru aadaki bilgileri ierir.

reticinin isim ve adresi,
Ayn bavurunun baka bir onaylanm kurulua da yaplmadn belirten yazl bir beyanname,
146

Aadaki madde 3 te belirtilen teknik dosya.

Bavuru sahibi, bundan sonra tip olarak adlandrlacak olan numuneyi onaylanm kurulua teslim eder.
Onaylanm kurulu test programn gerekletirmek iin ihtiya duyduu baka numuneler isteyebilir.

Teknik dosya, kazann Ynetmelik gereklerine uygunluunu ortaya koyacak ekilde hazrlanr. Teknik
dosya, uygunluk deerlendirmesinin amacna gre kazann tasarm, retimi ve almasna ilikin bilgileri
kapsar ve dosya muhteviyat, ilgili olduu lde aadaki hususlar ierir;

Genel bir tip tanmlamas,
Tasarm ve imalat izimleri, paralarn, para gruplarnn ve devrelerin emalar v.s.,
izimlerin, emalarn ve kazann almasnn anlalmas iin gerekli tanmlar ve aklamalar,
8 inci maddede atfta bulunulan ve ksmen veya tamamen uygulanan standartlarn listesi, bu standartlarn
uygulanmad durumlarda temel gerekleri karlamak zere benimsenen zmlerin aklamalar
Tasarm hesaplamalarnn ve muayenelerin sonular,
Test raporlar.

Onaylanm kurulu aadaki grevleri yerine getirir:

4.1. Teknik dosyay incelemek, tipin teknik dosyaya uygun olarak imal edildiini dorulamak ve 8 inci
maddede atfta bulunulan standartlarn ilgili hkmlerine uygun olarak tasarmlanm unsurlar ve bu
standartlarn ilgili maddelerini uygulamakszn tasarmlanm paralar tanmlamak,

4.2.Uyumlatrlm standartlarn uygulanmad durumlarda, reticinin benimsedii zmlerin, Ynetmelikte
belirtilen temel gereklere uyup uymadn kontrol etmek iin uygun muayeneleri ve gerekli testleri yapmak
veya yaptrmak,

4.3. reticinin, ilgili standartlar uygulamay tercih etmesi halinde, bu standartlarn gerekten uygulanp
uygulanmadn kontrol etmek iin uygun muayeneleri ve gerekli testleri yapmak veya yaptrmak.

4.4. Muayenelerin ve gerekli testlerin yaplaca yeri bavuru sahibi ile birlikte tespit etmek.

5. Tipin Ynetmeliin ilgili hkmlerine uygun olduunun tespit edilmesi halinde, onaylanm kurulu, bavuru
sahibine AT tip inceleme belgesi dzenler. Bu belge, reticinin ad ve adresini, muayenenin sonularn,
geerlilik artlarn ve onaylanm tipin tanm iin gerekli bilgiyi ierir.

Teknik dosyann ilgili blmlerinin bir listesi AT tip inceleme belgesine eklenir ve bir nshas, onaylanm
kurulua muhafaza edilir.

AT Tip nceleme Belgesinin verilmesinin reddedilmesi halinde, onaylanm kurulu ret nedenlerini ayrntl bir
ekilde reticiye veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisine yazl olarak bildirir. retici veya Trkiyede
yerleik yetkili temsilcisi bu karara itiraz edebilir.

6. Kazanda, temel gereklere veya kazann kullanm iin belirlenmi artlara uygunluu etkileyebilecek
deiikliklerin olmas halinde ek onay alnmas gerekir. Bu durumda retici, onaylanm kazandaki her
deiiklik hakknda, AT Tip nceleme Belgesi ile ilgili teknik dosyay muhafaza eden onaylanm kuruluu
bilgilendirir. Bu takdirde onaylanm kazandaki deiiklik iin ilgili onaylanm kurulutan ek bir onay alnr.
Bu ek onay, nceki asl AT Tip nceleme Belgesinin eki olarak verilir.

7. Her onaylanm kurulu, verdii tip inceleme belgeleri ve ek belgeler ile bunlarn geri ekilmesine ilikin
yapt ilemler hakknda dier onaylanm kurulular bilgilendirir.

8. Dier onaylanm kurulular, AT Tip nceleme Belgelerinin ve/veya ek onaylarn kopyalarn ve bunlarn
eklerini, bu belgeleri dzenleyen onaylanm kurulutan temin edebilirler.

9. retici veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisi teknik dosya ile birlikte AT tip inceleme belgelerinin ve
bunlarla ilgili ek onaylarn birer nshasn, ilgili son kazann imalatndan itibaren 10 yl sreyle muhafaza eder.
147

reticinin veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisinin olmad durumlarda, mevcut teknik dokmanlarn
muhafaza etme ykmll, rn piyasaya arz eden kiinin sorumluluundadr.

Ek 4

Modl C: Tipe Uygunluk

Bu modl, reticinin veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisinin, kazann AT tip inceleme belgesinde
aklanan tipe uygun olduunu, gereklerini yerine getirdiini beyan ve garanti ettii prosedr tanmlar. retici
veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisi her kazana CE uygunluk iaretini ilitirir ve yazl bir uygunluk
beyan dzenler.

retici, retilen kazanlarn AT tip inceleme belgesinde tanmlanan tipe ve Ynetmeliin verim gereklerine
uygun olarak retimini salamak iin gerekli tm nlemleri alr.

retici veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisi, uygunluk beyannn bir nshasn, ilgili son kazann
retiminden itibaren 10 yl sreyle muhafaza eder.

reticinin veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisinin olmad durumlarda, mevcut teknik dokmanlarn
muhafaza etme ykmll, rn piyasaya arz eden kiinin sorumluluundadr

retici tarafndan seilen bir onaylanm kurulu, kazan kontrollerini rastgele aralklarla yapar veya yaptrr.
Onaylanm kurulu tarafndan retim mahallinde bitmi kazanlar arasndan alnan uygun sayda numune,
Ynetmeliin hkmlerine uygunluun kontrol edilmesi amacyla muayene edilir ve 8 inci maddede atfta
bulunulan ilgili standartta belirtilen testlere veya edeer testlere tabi tutulur. Kontrol edilmi rnlerden bir
veya daha fazlasnn uygun olmad durumlarda, onaylanm kurulu uygun nlemleri alr.

Modl D: retim Kalite Gvencesi

Bu modl, aada madde 2 de belirtilen ykmllkleri yerine getiren reticinin, rnn, AT tip inceleme
belgesinde tanmlanan tipe uygunluunu ve Ynetmeliin gereklerini yerine getirdiini beyan ve garanti ettii
prosedr tanmlar. retici veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisi, her rne CE uygunluk iareti ilitirir ve
yazl bir uygunluk beyan dzenler. CE uygunluk iaretinin yannda aada madde 4 te aklanan gzetimden
sorumlu onaylanm kuruluun kimlik kayt numaras yer alr.

retici, retim ve bitmi kazan denetimi ve testi iin aada madde 3 te belirtilen onaylanm bir kalite
sistemini uygular ve aada madde 4 te aklanan gzetime tabi olur.

Kalite Sistemi:

3.1 retici, kazanlara ynelik kalite sisteminin deerlendirilmesi iin, kendi setii bir onaylanm kurulua
bavuruda bulunur. Bavuru aadaki bilgileri ierir:

Tasarmlanan kazan kategorisiyle ilgili tm bilgiler,
Kalite sistemiyle ilgili dokmanlar,
AT tip inceleme belgesinin bir kopyas ve onaylanm tipe ilikin teknik dosya.

3.2 Kalite sistemi, kazanlarn AT tip inceleme belgesinde tanmlanan tipe uygun olmasn ve Ynetmeliin
gereklerini yerine getirmesini temin eder.

retici tarafndan benimsenen tm unsurlar, gerekler ve hkmler, sistematik ve dzenli bir biimde yazl
kurallar, ilemler ve talimatlar eklinde dosyalanarak muhafaza edilir. Kalite sistemi dokmantasyonu; kalite
programlar, plan, el kitaplar ve kaytlarn doru anlalmasn salayacak ve zellikle aadakilerin yeterli bir
tanmlamasn ierecek ekilde dzenlenir;

148

Kalite hedefleri ve organizasyon yaps ile iletmenin kazan kalitesine dair ynetim sorumluluklar,
retim, kalite kontrol ve kalite gvencesi teknikleri, kullanlacak yntem ve sistematik faaliyetler,
retimden nce, retim aamasnda ve retimden sonra gerekletirilecek muayeneler ve testler ile bunlarn
gerekletirilme sklklar,
Muayene raporlar, test ve kalibrasyon verileri, ilgili personelin nitelik raporlar gibi kalite kaytlar,
stenilen kazan kalitesinin salanmasnn ve kalite sisteminin verimli ilemesinin gzetimi iin aralar.

3.3 Onaylanm kurulu, yukarda madde 3.2 de belirtilen gerekleri yerine getirip getirmediini tespit etmek
zere kalite sistemini deerlendirir. lgili uyumlatrlm kalite gvence standardn uygulayan kalite
sistemlerinin, bu gereklere uygun olduu varsaylr.

Onaylanm kurulu adna denetimi gerekletiren grubun yelerinden en az bir tanesi ilgili rn teknolojisini
deerlendirme konusunda deneyimli olmaldr. Deerlendirme prosedr, retim yerini denetleme ziyaretini de
ierir. Karar, muayene sonular ve gerekeleri ile birlikte reticiye bildirilir.

3.4 retici, onayland ekliyle kalite sisteminden doan ykmllklerini yerine getirir ve sistemin yeterli ve
verimli ekilde devamn salar.

retici veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisi, kalite sisteminde yapmay dnd herhangi bir deiiklik
hakknda kalite sistemini onaylayan onaylanm kuruluu bilgilendirir.

Onaylanm kurulu, tasarlanan deiiklikleri deerlendirir ve deitirilmi kalite sisteminin madde 3.2 de
belirtilen gerekleri yerine getirip getirmediine ve yeniden bir deerlendirmenin gerekip gerekmediine karar
verir. Karar, muayene sonular ve gerekeleri ile birlikte reticiye bildirilir.

Onaylanm Kuruluun Gzetim Sorumluluu

4.1. Gzetimin amac, reticinin onaylanm kalite sisteminden doan ykmllklerini uygun bir ekilde
yerine getirip getirmediini tespit etmektir.

4.2. retici, denetim amacyla, onaylanm kuruluun retim, muayene ve test etme ve depolama yerlerine
girmesine izin verir ve onaylanm kurulua gerekli her trl bilgiyi, zellikle, kalite sistemine ilikin
dokmanlar, muayene raporlar, test ve kalibrasyon verileri ve ilgili personelin nitelik raporlar gibi kalite
kaytlarn salar.

4.3. Onaylanm kurulu, reticinin kalite sistemini srdrdnden ve uyguladndan emin olmak iin,
periyodik olarak denetim yapar ve reticiye bir denetim raporu dzenler.

4.4. Onaylanm kurulu ilave olarak, reticinin haberi olmadan ziyaretlerde bulunabilir. Bu ziyaretlerde
onaylanm kurulu, kalite sisteminin doru ilediini tetkik etmek iin testler yapabilir veya yaptrabilir.
Gerekiyorsa, onaylanm kurulu reticiye ziyaret raporu ve gerekletirilmise test raporu verir.

retici aadaki bilgileri, son rnn retildii tarihten itibaren 10 yl sreyle muhafaza eder ve istendiinde
Bakanla sunar.

Madde 3.1 de belirtilen dkmanlar,
Madde 3.4 te belirtilen deiiklik bildirimi,
Madde 3.4, madde 4.3 ve madde 4.4 te belirtilen onaylanm kurulu karar ve raporlar.

Her onaylanm kurulu, verilen ve geri ekilen kalite sistemi onaylar hakknda dier onaylanm kurululara
bilgi verir.

Modl E: rn Kalite Gvencesi

Bu modl, aada madde 2 de bildirilen ykmllkleri yerine getiren reticinin, kazanlarn ve cihazlarn, AT
tip inceleme belgesinde tanmlanan tipe uygun olduunu beyan ve garanti ettii prosedr tanmlar. retici veya
Trkiyede yerleik yetkili temsilcisi her kazan ve cihaza CE uygunluk iaretini ilitirir ve yazl bir uygunluk
149

beyan dzenler. CE uygunluk iaretinin yannda, aada madde 4 te aklanan gzetimden sorumlu onaylanm
kuruluun kimlik kayt numaras yer alr.

retici, bitmi kazan ve cihazn denetimi ve testi iin, aada madde 3 te belirtilen onaylanm bir kalite
sistemini uygular ve aada madde 4 te belirtilen gzetime tabi olur.

Kalite Sistemi

3.1. retici, kazanlarna ve cihazlarna ynelik kalite sisteminin deerlendirilmesi iin kendi setii bir
onaylanm kurulua bavuruda bulunur. Bavuru aadaki bilgileri ierir.

Tasarmlanan kazan ve cihaz kategorisiyle ilgili tm bilgiler,
Kalite sistemiyle ilgili dokmanlar,
AT tip inceleme belgesinin bir kopyas ve onaylanm tipe ilikin teknik dosya.

3.2. Kalite sistemi altnda, her kazan ve cihaz muayene edilir ve bu Ynetmeliin gereklerine uygunluunu
garanti etmek iin 8 inci maddede atfta bulunulan uyumlatrlm standartlarda ngrlen testler veya edeer
testlere tabi tutulur. retici tarafndan benimsenen tm unsurlar, gerekler ve hkmler; sistematik ve dzenli bir
ekilde yazl kurallar, ilemler ve talimatlar eklinde dosyalanarak muhafaza edilir. Kalite sistemi
dokmantasyonu, kalite programlar, plan, el kitaplar ve kaytlarn ayn ekilde anlalmasn salar ve zellikle
aadakilerin yeterli bir tanmlamasn ierecek ekilde dzenlenir;

Kalite hedefleri ve organizasyon yaps ile iletmenin kazan ve cihaz kalitesine dair ykmllkleri ve yetkileri,
retimden sonra yaplacak muayene ve testler,
Kalite sisteminin verimli ilemesinin gzetimi iin kullanlan aralar,
Muayene raporlar, test ve kalibrasyon verileri, ilgili personelin nitelik raporlar gibi kalite kaytlar.
3.3. Onaylanm kurulu, yukarda madde 3.2 de belirtilen gerekleri yerine getirip getirmediini tespit etmek
zere kalite sistemini deerlendirir. lgili uyumlatrlm kalite gvence standardn uygulayan kalite
sistemlerinin, bu gereklere uygun olduu varsaylr.

Onaylanm kurulu adna denetimi gerekletiren grubun yelerinden en az bir tanesi ilgili kazan ve cihaz
teknolojisini deerlendirmede deneyimli olmaldr. Deerlendirme prosedr, retim yerini deerlendirme
ziyaretini de ierir. Karar, muayene sonular ve gerekeleri ile birlikte reticiye bildirilir.

3.4 retici, onayland ekliyle kalite sisteminden doan ykmllklerini yerine getirir ve sistemin yeterli ve
etkin bir ekilde devam etmesini salar.

retici veya Trkiyede yerleik yetkili temsilcisi, kalite sisteminde yapmay dnd herhangi bir deiiklik
hakknda kalite sistemini onaylayan onaylanm kuruluu bilgilendirir.

Onaylanm kurulu, tasarlanan deiiklikleri deerlendirir ve deitirilen kalite sisteminin yukarda madde 3.2
de belirtilen gerekleri yerine getirip getirmediine ve yeniden bir deerlendirmenin gerekip gerekmediine karar
verir. Karar, muayene sonular ve gerekeleri ile birlikte reticiye bildirilir.

Onaylanm Kuruluun Gzetim Sorumluluu

4.1. Gzetimin amac, reticinin onaylanm kalite sisteminden doan ykmllklerini uygun bir ekilde
yerine getirip getirmediini tespit etmektir.

4.2. retici, onaylanm kuruluun denetim amacyla kontrol, test ve depolama yerlerine girmesine izin verir ve
onaylanm kurulua her trl gerekli bilgiyi, zellikle, kalite sistemine ilikin dokmanlar, muayene raporlar,
test ve kalibrasyon verileri ve ilgili personelin nitelik raporlar gibi kalite kaytlarn temin eder.

4.3. Onaylanm kurulu, reticinin kalite sistemini srdrdnden ve uyguladndan emin olmak iin,
periyodik olarak denetim yapar ve reticiye bir denetim raporu dzenler.

150

4.4. Onaylanm kurulu ilave olarak, reticinin haberi olmadan ziyaretlerde bulunabilir. Bu ziyaretlerde
onaylanm kurulu, kalite sisteminin doru ilediini tetkik etmek iin testler yapabilir veya yaptrabilir.
Gerekiyorsa onaylanm kurulu, reticiye ziyaret raporu ve gerekletirilmise test raporu verir.

retici, aadaki bilgileri, son rnn retildii tarihten itibaren 10 yl sreyle muhafaza eder ve istendiinde
Bakanla vermek zorundadr.

Madde 3.1 in ikinci bendinde belirtilen dokmanlar,
Madde 3.4 n ikinci fkrasnda belirtilen deiiklik bildirimi,
Madde 3.4 n son fkrasnda ve madde 4.3 ile madde 4.4 te zikredilen onaylanm kurulu karar ve raporlar.

Her onaylanm kurulu, verilen ve geri ekilen kalite sistemi onaylar hakknda, dier onaylanm kurululara
bilgi verir.

Ek 5

Onaylanm Kurulularn Yetkilendirilmesi in Bakanlk Tarafndan Dikkate Alnmas Gereken Asgari
Kriterler

1. Onaylanm kurulu yneticisi ve testlerin tasdik edilmesi ve yaplmasndan sorumlu elemanlar; kazanlarn
yetkili temsilcisi, tasarmcs, imalats, tedarikisi veya montajcs olamazlar. Ayrca bu kazanlarn ve
cihazlarn tasarmlar, imalatlar, pazarlama ve bakmlarnda dolayl da olsa, bulunmu olamazlar. Bu durum
onaylanm kurulu ile retici arasnda teknik bilgi alveriine engel oluturmaz.

2. Onaylanm kurulu personeli, dorulama ve deerlendirmelerini en yksek derecede profesyonel doruluk
ve teknik yeterlilik ile yerine getirmeli ve zellikle finansal olarak deerlendirme veya denetleme sonularn
etkileyecek, bilhassa dorulama sonular ile ilgisi olan kiilerden veya gruplardan gelebilecek bask ve
teviklerden etkilenmemelidir.

3. Kurulu, denetleme ve gzetim ileri ile balantl teknik ve idari grevlerini gerektii gibi yerine
getirebilmek iin gerekli personel ve imkanlara sahip olmal, ayn zamanda zel dorulama ilemlerini
gerekletirebilmek iin gereken donanma sahip olmaldr.

Muayene iin grevlendirilen kiilerde aadaki hususlar aranr:

Yeterli teknik ve mesleki eitim,
Tatbik ettikleri muayenelerde ilgili tatmin edici bilgiye ve bu muayeneler iin yeterli deneyim,
Muayenelerin performansn, gvenilirliini belgelemek iin gerekli olan sertifika tanzim ve kaytlar ile
raporlarn hazrlama kabiliyeti.
5. Denetim elemanlarnn tarafszl teminat altna alnmaldr. Bu tip testlerin sonularna gre veya tatbik
ettikleri test saysna gre maaa balanmamalar gerekmektedir.

6. Ulusal bir mevzuat gereince devlet tarafndan sigorta edilmedii durumlarda veya sorumluluu devletin
stlenmesi halleri dnda, onaylanm kuruluun bir kusur sorumluluu sigortas olmaldr.

7. Onaylanm kurulu personeli, Ynetmeliin veya milli kanunlarn bu Ynetmeliin uygulanmas ile
ilgili hkmleri dorultusunda grevlerini yaparken elde edilen bilgilerle ilgili (Bakanlk yetkilileri ile ilikileri
haricinde) profesyonel gizlilik ilkesine uymak zorundadr.

Enerji Verimliliği 2013 Mevzuat-Kitabi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Enerji Verimliliği 2013 Mevzuat-Kitabi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

You might also like