You are on page 1of 26

ljB'tLo -On]S6f]lgs_ sf/f]af/ P]g, @)^#

k|df0fLs/0f / k|s fzg ldlt


@)^#.*.@@
@)^# ;fnsf] P]g g= g @&
ljB'tLo sf/f]af/ ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] P]g
k|:tfjgf M ljB'tLo tYof cfbfgk|bfgsf] dfWodaf6 jf cGo s'g} ljB'tLo ;~rf/ dfWodaf6 x'g ]
sf/f]af/nfO{ e/kbf]{ / ;'/lIft agfO{ ljB'tLo clen]vsf] ;[ hgf, pTkfbg, k|zf]wg, ;~ro, k|j fx
tyf ;Dk|]if0f k|0ffnLsf] dfGotf, ;Totf, cv08tf / ljZj;gLotfnfO{ k|d f0fLs/0f tyf lgoldt ug]{
Joj:yf ug{ / ljB'tLo clen]vnfO{ cglws[t tj/af6 k|of]u ug{ jf To:tf] clen] vdf u}/sfg"gL
tj/af6 kl/jt{g ug]{ sfo{ nfO{ lgoGq0f ug{sf nflu sfg"gL Joj:yf ug{ jf~5gLo ePsf] n],
k|ltlglw;efsf] 3f]if0ff, @)^# hf/L ePsf] klxnf] jif{d f k|ltlglw;efn] of] P]g agfPsf] 5 .
kl/R5]b!
k|f/lDes
!=

;+lIfKt gfd, lj:tf/ / k|f/De M -!_ o; P]gsf] gfd ljB'tLo -On] S6 f]lgs_ sf/f]af/ P]g,
@)^# /x]sf] 5 .
-@_ of] P]g ;Djt\ @)^# ;fn efb| @$ ut]b]lv k| f/De ePsf] dflgg]5 .
-#_ of] P]g g]kfn /fHoe/ nfu" x'g]5 / of] P]gsf] pNn+3g u/L s;"/ ug]{ hxfF;'s} /x]
a;]sf] JolQm ;d]t nfO{ of] P]g nfu" x'g]5 .

@=

kl/efiff M ljifo jf k|;n] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf,


-s_

Pl;d]l6s lqmK6f] l;:6d eGgfn] l8lh6n x:tfIf/ ;[hgf ug]{ lghL ;fFrf] /
l8lh6n x:tfIf/sf] ;Dk'li6 ug]{ ;fj{hlgs ;fF rf] ;dfj] z ePsf] Ps ;'/lIft
hf]8L ;fFrf] pTkGg ug]{ k|0ffnL ;Demg' k5{ .

-v_

Ohfhtkq eGgfn] bkmf !* sf] pkbkmf -#_ adf]lhd k|fKt u/]sf] Ohfhtkq
;Demg' k5{ .

-u_

pTklQstf{ eGgfn] ljB'tLo clen] v pTkGg ug]{, hDdf ug]{ jf ;Dk|]if0f ug]{
JolQm ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] To:tf] sfo{ cGo s'g} JolQmnfO{ ug{ nufpg]
JolQm ;d]t nfO{ hgfpF 5 .
t/ ;f] zAbn] dWo:ystf{ -OG6/ldl8o/L_ nfO{ hgfpg] 5}g .

-3_

sDKo'6/ eGgfn] ljB't r'DasLo jf b[Zout cfj]u x? kl/rfng u/]/ tfls{s,


cul0ftLo / :d/0fut sfo{ ;Dkfbg ug]{ ljB'tr'DasLo, b[Zout jf cGo
pRr ultsf] tYof k| zf] wg ug]{ ;+ oGq jf k|0 ffnL ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] s'g}
sDKo'6/ k|0ffnL jf sDKo'6/ g]6js{df sDKo'6/;Fu hf]l8Psf jf ;Da4 /x]sf
1

;Dk"0f{ cfut -OGk' 6_ lgu{t -cfp6k'6_, k| zf]wg, ;~ro ug]{ sfo{ tyf sDKo' 6/
;6j] o/ jf ;~rf/ ;'ljwf ;d]t nfO{ hgfpF 5 .
-_

sDKo'6/ tYof cfwf/ -sDKo'6/ 8f6fj];_ eGgfn] sDKo'6/, sDKo'6/ k| 0ffnL


jf sDKo'6/ g]6js{d f k| of] u ug]{ p2] Zon] cIf/, 5lj, Wjlg jf >Jo b[Zodf
cf}krfl/s tj/n] tof/ kfl/+b} u/]sf] jf tof/ ul/Psf] jf sDKo'6/, sDKo'6/
k|0ffnL jf sDKo'6/ g]6js{f/f pTkfbg ul/Psf] ;" rgf, 1fg tyf cjwf/0ff jf
lgb]{zgsf] k|:t' tLs/0f ;Demg' k5{ .

-r_

sDKo'6/ g]6js{ eGgfn] Ps csf{;Fu cGt/cfa4 jf ;~rf/ ;Dks{df /x]sf


b'O{ jf b'O{eGbf a9L sDKo'6/x?sf] cGt/;Da4tf ;Demg' k5{ .

-5_

sDKo'6/ k|0ffnL eGgfn] cfut / lgu{t ;xfotf ;+ oGqx? nufotsf] sDKo'6/


sfo{qmdx?, ljB'tLo lgb]{zgx?, cfut / lgu{t tYofx? ;dflji6 ePsf] /
tfls{s, cul0ftLo, tYof ;~ro tyf k'gM k|flKt, ;~rf/ / lgoGq0f
nufotsf sfo{ x? ;Dkfbg ug]{ s'g} ;+ oGq jf ;+oGqsf] ;d" x ;Demg' k5{ .

-h_

sDKo'6/ ;Dkbf -sDKo'6/ l/;f]];{_ eGgfn] sDKo'6/, sDKo' 6/ k|0ffnL, sDKo' 6/


g]6js{, tYof, sDKo'6/ tYof cfwf/ jf ;6j] o/ ;Demg' k5{ .

-em_ u|fxs -;A:qmfOj/_ eGgfn] bkmf #! sf] pkbkmf -#_ adf]lhd k|df0fkq k|fKt
u/]sf] JolQm ;Demg' k5{ .
-`_

hf]8L ;fFrf] -sL k] o/_ eGgfn] s'g} Pl;d]l6s lqmK6f] l;:6ddf /x]sf] lghL
;fFrf] / To:tf] ;fFrf]n] ;[ hgf ug]{ l8lh6n x:tfIf/sf] hfF r ;fj{ hlgs ;fFrf]n]
ug{ ;Sg] tTj ePsf] ;f] lghL ;fF rf]sf] ul0ftLo ?kdf cGt/ cfa4 ;fj{hlgs
;fFrf]sf] hf] 8L ;Demg' k5{ .

-6_

tYof eGgfn] cf}krfl/s tj/n] tof/ u/L sDKo'6/ k|0ffnL jf sDKo' 6/


g]6js{df k|zf] wg ug]{ p2]Zon] /flvPsf] jf k| zf]wg ul/Psf] jf sDKo'6/sf]
:d/0fdf hDdf ul/Psf] h'g;'s} :j?kdf /x]sf ;" rgf, 1fg, tYo, cjwf/0ff jf
lgb]{zgsf] k|:t' tLs/0f ;Demg' k5{ .

-7_

Gofoflws/0f eGgfn] bkmf ^) adf]lhd u7g ePsf] ;"rgf k|ljlw


Gofoflws/0f ;Demg' k5{ .

-8_

lghL ;fFrf] -k| fOe]6 sL_ eGgfn] l8lh6n x:tfIf/ ;[hgf ug{ k|of] u ul/Psf]
s'g} hf] 8L ;fFrf]sf] Ps ;fF rf] ;Demg' k5{ .

-9_

lgoGqs eGgfn] bkmf !# adf]lhd lgo'Qm ePsf] jf tf]lsPsf] lgoGqs ;Demg'


k5{ .
2

-0f_

l8lh6n x:tfIf/ eGgfn] ?kfGt/ gePsf] k| f/lDes ljB'tLo clen] v /


x:tfIf/sf/Lsf] ;fj{ hlgs ;fFrf] ePsf] JolQmn] b]xfosf s'/f b'?:t;F u lgwf{/0f
ug{ ;Sg] lsl;dsf Pl;d]l6s lqmK6f] l;:6d k|o'Qm ePsf] ljB'tLo clen]vsf]
?kfGt/0fdf ;dfj] z x'g] s'g} ljB'tLo :j?kdf ul/Psf] x:tfIf/ ;Demg' k5{ M
-!_ x:tfIf/stf{sf] ;fj{hlgs ;fF rf] ;Fu ;lt /fVg] lsl;dsf] lghL ;fF rf]
k|of] u u/]/ ljB'tLo clen] vsf] ?kfGt/0fsf] ;[ hgf ul/Psf] lyof] jf lyPg,
/
-@_ ljB'tLo clen]vsf] ?kfGt/0f ul/Pb]lv k|f/lDes ljB'tLo clen]v
kl/jt{g ul/Psf] 5 jf 5}g .

-t_

kx'Fr -PS;];_ eGgfn] s'g} sDKo'6/, sDKo'6/ k|0ffnL jf sDKo'6/ g]6js{sf]


tfls{s, cul0ftLo jf :d/0f sfo{ ;Dkbfx?df k|j] z k|fKt ug]{, To:tf
;Dkbfx?nfO{ lgb]{zg lbg] jf To:tf ;Dkbfx?;F u ;~rf/ ;Dks{ ug{ ;Sg]
cj;/ ;Demg' k5{ .

-y_

k'g/fj]bg Gofoflws/0f eGgfn] bkmf ^^ adf]lhd u7g ePsf] ;"rgf k|ljlw


k'g/fj]bg Gofoflws/0f ;Demg' k5{ .

-b_

k|df0fkq eGgfn] bkmf #) adf]lhd k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] hf/L u/]sf]


l8lh6n x:tfIf/ k|d f0fkq ;Demg' k5{ .

-w_

k|df0fLs/0f cEof; ljj/0fkq -;l6{lkms]zg k|flS6; :6] 6d]06_ eGgfn]


l8lh6n x:tfIf/ k|df0fkq hf/L ubf{ k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] nfu" ug]{
cEof;x? lglZrt ug{ k|df0fLs/0f ug]{ lgsfof/f hf/L ul/Psf] s'g} ljj/0fkq
;Demg' k5{ .

-g_

k|df0fLs/0f ug]{ lgsfo eGgfn] l8lh6n x:tfIf/ k|d f0fkq hf/L ug{ bkmf !*
sf] pkbkmf -#_ adf]lhd Ohfhtkqk|fKt k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfo ;Demg' k5{ .

-k_

k|fks eGgfn] pTklQstf{sf] rfxgf cg'?k ;Dk|]if0f ul/Psf ljB'tLo clen]v


k|fKt ug]{ JolQm ;Demg' k5{ .
t/ ;f] zAbn] dWo:ystf{ -OG6/ld8Lo/L_ nfO{ hgfpg] 5}g .

-km_

ljB'tLo clen]v -On]S6 f]lgs /]s8{_ eGgfn] ljB'tLo :j?ksf] s'g} dfWodaf6
;[hgf u/L ;Dk|]if0f ul/Psf, k| fKt ul/Psf jf hDdf ul/Psf tYof, clen] v,
5lj jf Wjlg ;Demg' k5{ .

-a_

ljB'tLo :j?k -On] S6 f]lgs kmd{_ eGgfn] s'g} r'DasLo, b[Zout, sDKo' 6/
:d/0f jf cGo To:t} k|sf/sf s'g} ;+oGqsf] dfWodaf6 ;[hgf u/L ;Dk|]if0f
ul/Psf, k| fKt ul/Psf jf hDdf ul/Psf ;" rgfsf] :j?k ;Demg' k5{ .
3

-e_

;fj{hlgs ;fFrf] -klAns sL_ eGgfn] l8lh6n x:tfIf/sf] ;Dk'li6 ug{ k|of]u
ul/Psf] s'g} hf]8L ;fF rf]sf] Ps ;fFrf] ;Demg' k5{ .

-d_

;"rgf eGgfn] tYof, cIf/df lnlka4 ul/Psf] ljj/0f, 5lj, Wjlg, ;]t
lrGx, sDKo'6/ sfo{qmd, ;6j]o/ / sDKo'6/ tYof cfwf/ ;Demg' k5{ .

-o_

;"rgf k|0 ffnL eGgfn] ;"rgf ;[hgf ug]{, pTkfbg ug]{, ;Dk|]if0f ug]{, k|fKt ug]{,
hDdf ug]{, k|bz{g ug]{ jf cGo lsl;daf6 k| zf]wg ug]{ k| 0ffnL ;Demg' k5{ .

-/_

;6j]o/ eGgfn] sDKo'6/ xf8{j]o/ ;~rfng ug]{ Ifdtf ePsf] l;:6d


;6j] o/ / clKns]zg ;6j]o/ h:tf sDKo'6/ k|0ffnLsf] s'g} vf; c+ z ;Demg'
k5{ .

-n_

sDKo'6/ ;fdu| L eGgfn] sDKo'6/ ;Dkbf, s'g} ;+:yfn] cfgf] Joj;fodf k| of]u
u/]sf ;"rgf, To:tf] ;+:yfn] tof/ jf vl/b u/]sf ;6j] o/ h:tf ;fdu| L,
xf8{j]o/ tyf sDKo'6/ g]6js{ h:tf k|ljlw ;Demg' k5{ .

-j_

;/sf/L lgsfo eGgfn] g]kfn ;/sf/sf] dGqfno, ;lrjfno, ljefu jf ;f]


cGtu{tsf sfof{ no, ;+j}wflgs lgsfo jf ;f] cGtu{tsf sfof{ no, cbfnt jf
Gofoflws/0f jf g]kfnL ;]gfsf] sfof{ no ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] To:t} k|s[ltsf
cGo sfof{no ;d]tnfO{ hgfpF 5 .

-z_ ;fj{hlgs ;+: yf eGgfn] b]xfosf ;+: yf ;Demg' k5{ M


-!_

g]kfn ;/sf/sf] k"0 f{ jf cf+lzs :jfldTj jf lgoGq0f ePsf] sDkgL, a}


jf ;ldlt jf k| rlnt sfg"g adf]lhd g]kfn ;/sf/f/f :yflkt cfof]u ,
;+:yf, k| flws/0f, lgud, k|lti7fg, af]8{, s]Gb|, kl/ifb\ / o:t} k|s[ltsf
cGo ;l7t ;+:yf,

-@_

g]kfn ;/sf/f/f ;~rflnt jf g]kfn ;/sf/sf] k"0 f{ jf cf+lzs


cg'bfgk|fKt ljZjljBfno, ljBfno, cg';Gwfg s]Gb| / cGo To:t} k| fl1s
jf z}lIfs ;+:yf,

-#_

:yfgLo :jfoQ zf;g P]g, @)%% adf]lhd ul7t :yfgLo lgsfo,

-$_

g]kfn ;/sf/sf] C0f, cg'bfg jf hdfgtdf ;~rflnt ;+: yf,

-%_

pkv08 -!_, -@_, -#_ jf -$_ df plNnlvt ;+: yfsf] k"0f{ jf cf+lzs
:jfldTj ePsf] jf lgoGq0f /x]sf] jf To:tf] ;+:yfaf6 cg'bfgk| fKt ;+:yf,

-^_

g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L ;fj{hlgs ;+:yf


egL tf]s]sf] cGo ;+:yf .

-if_ tf]lsPsf] jf tf]lsP adf]lhd eGgfn] o; P]g cGtu{ t ag]sf] lgoddf


tf]lsPsf] jf tf]lsP adf]lhd ;Demg' k5{ .
4

kl/R5]b@
ljB'tLo clen]v tyf l8lh6n x:tfIf/ ;DaGwL Joj:yf
#=

ljB'tLo clen] vsf] k|fdfl0fstf M -!_ o; bkmfsf] cwLgdf /xL s'g} klg u|fxsn] cfgf]
l8lh6n x:tfIf/f/f s'g} ljB'tLo clen] vnfO{ k|fdfl0fstf k|bfg ug{ ;Sg] 5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ljB'tLo clen] vnfO{ k|fdfl0fstf k|bfg ug]{ sfo{ ubf{ To:tf]
ljB'tLo clen] v csf]{ ljB'tLo clen]vdf x:tfGt/0f x'g] sfo{ Pl;d]l6s lqmK6f] l;:6d /
Xof; kmzgsf] k|of]uaf6 ePsf] x'g cfjZos x'g]5 .
:ki6Ls/0f M o; bkmfsf] k| of] hgsf] nflu Xof; kmzg eGgfn] pxL clen] vnfO{ cfutsf]
?kdf k| of]u u/L k|To]s k6s cnuf]l/bdnfO{ sfof{G jog ubf{ s'g} clen] vaf6 pxL ?kdf
Xof; kl/0ffd lg:sg], cnuf]l/bdaf6 pTkGg Xof; kl/0ffdaf6 s'g} clen]v k| fKt ug{ jf
k'gM ;+/rgf ug{ ;lsg] eGg] s'/f u0fgfsf] b[li6af6 ;Dej gx'g] / cnuf]l/bd k|of]u u/L pxL
Xof; kl/0ffd pTkGg ug]{ b'O{ clen]vx? k|fKt ug{ u0fgfsf] b[li6af6 ;Dej gx'g] u/L
cnuf]l/bdsf] gS;fg ug]{ jf la6x?sf] Pp6f >[nfa4 qmdnfO{ ;fdfGotof ;fgf] csf]{
;d"xdf ?kfGt/ ug]{ sfo{ ;Demg' k5{ .
-#_ s'g} klg JolQmn] u|fxssf] ;fj{hlgs ;fFrf]sf] k| of]u u/L ljB'tLo clen]vsf]
;Dk'li6 ug{ ;Sg]5 .

$=

ljB'tLo clen]vsf] sfg"gL dfGotf M k|rlnt sfg"gdf s'g} ;"rgf, lnvt, clen] v jf cGo
s'g} s'/f lnlvt jf d'lb|t ?kdf /flvPsf] jf 6fOk ul/Psf] x'g' kg]{ egL pNn] v ul/Psf] eP
tfklg To:tf ;"rgf, lnvt, clen]v jf s'/f of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgoddf
plNnlvt k|lqmof k"/f u/L ljB'tLo clen]vsf] ?kdf /flvPsf] eP To:tf] ljB'tLo clen] vn]
klg sfg"gL dfGotf k|fKt ug]{5 .

%=

l8lh6n x:tfIf/sf] sfg"gL dfGotf M k|rlnt sfg"gdf s'g} ;"rgf, lnvt, clen]v jf cGo
s'g} s'/fnfO{ x:tfIf/f/f k|d fl0ft ug'{ kg]{ jf s'g} lnvtdf s'g} JolQmsf] x:tfIf/ ul/Psf] x'g'
kg]{ egL pNn]v ul/Psf] eP tfklg To:tf ;"rgf, lnvt, clen]v jf s'/f of] P]g jf o; P]g
cGtu{t ag]sf] lgoddf plNnlvt k|lqmof k"/f u/L l8lh6n x:tfIf/f/f k|dfl0ft ul/Psf] eP
To:tf] l8lh6n x:tfIf/n] klg sfg"gL dfGotf k| fKt ug]{ 5 .

^=

ljB'tLo clen] v ;'/lIft /fVg' kg]{ M k|rlnt sfg"gdf s'g} ;"rgf, lnvt jf clen]v s'g}
vf; cjlw;Dd ;'/lIft /fVg' kg]{ egL pNn]v ul/Psf] eP b]xfosf zt{x? k"/f x'g] u/L
To:tf] ;"rgf, lnvt jf clen] v ljB'tLo :j?kdf ;'/lIft /flvPdf To:tf] ;" rgf, lnvt jf
clen] vn] sfg"gL dfGotf k|fKt ug]{ 5 M
-s_

kl5Nnf k| ;x?df k| of]u ug{ ;lsg] u/L kx'F rof]U o cj:yfdf /flvPsf] ePdf,
5

-v_

z'?df ;[hgf u/L ;Dk|]if0f ul/Psf], k| fKt ul/Psf] jf hDdf ul/Psf] cj:yf s}
?kdf k'gM b'?:t ?kdf k|:t' t ug]{ u/L k|bz{g ug{ ;lsg] 9fF rfdf ;'/lIft
/flvPsf] ePdf,

-u_

pTklQ, uGtJo / ;Dk|]if0f jf k|flKtsf] ldlt tyf ;do klxrfg ug{ ;lsg]
ljj/0f pknAw x'g] u/L /flvPsf] ePdf .
t/ s'g} clen] v ;Dk|]if0f ug]{ jf k|fKt ug]{ k| of] hgsf] nflu :jrflnt
?kdf ;[hgf x'g] s'g} ;" rgfsf] ;DaGwdf of] v08sf] Joj:yf nfu" x'g] 5}g .

&=

s'g} clen]vsf] ;Ssn k] z ug'{ kg]{ cfjZostf ljB'tLo clen] vn] k"/f ug]{ M k| rlnt sfg"gn]
s'g} clen]vnfO{ To;sf] d"n jf ;Ssn ?kdf k] z ug'{ kg]{ jf ;'/lIft /fVg' kg]{ egL tf]s]sf]
cj:yfdf b]xfosf zt{ k"/f ePdf To:tf] cfjZostf ljB'tLo clen]vaf6 k"lt{ ePsf]
dflgg]5 M
-s_

ljB'tLo :j?kdf klxnf] k6s ;[hgf ul/Psf] ;dob]lv ;f] clen]vdf s'g} klg
lsl;daf6 kl/jt{g ul/Psf] 5}g egL ljZjf; ug{ ;lsg] tf]lsP adf]lhdsf]
cfwf/ ljBdfg ePdf,

-v_

To:tf] clen] vnfO{ s'g} JolQm ;dIf k]z ug'{ kg]{ u/L clgjfo{ ul/Psf]
cj:yfdf ;f] clen] vnfO{ h;sf ;dIf k]z ul/g' kg]{ xf] ;f] JolQmnfO{ :ki6
?kdf b]vfpg ;lsg] k|s[ltsf] ePdf .

*=

;'/lIft ljB'tLo clen] v M tf]lsP adf]lhdsf] ;'/If0f sfo{ljlw ckgfO{ ;[hgf ul/Psf]
ljB'tLo clen]vdf s'g} lsl;dsf] x]/km]/ ul/Psf] 5 jf 5}g eGg] s'/fsf] ;DaGwdf tf]lsP
adf]lhd k/LIf0f ul/Psf] eP To:tf] ljB' tLo clen] vnfO{ ;'/lIft ljB'tLo clen]v dflgg]5 .

(=

;'/lIft l8lh6n x:tfIf/ M s'g} ljB'tLo clen]vdf ul/Psf] l8lh6n x:tfIf/nfO{ tf]lsP
adf]lhdsf] ;'/If0f sfo{ljlw ckgfO{ tf]lsP adf]lhd k/LIf0f / ;Dk'li6 ul/Psf] eP To:tf]
l8lh6n x:tfIf/nfO{ ;'/lIft l8lh6n x:tfIf/ dflgg]5 .
kl/R5]b#
ljB'tLo clen]vsf] ;Dk|]if0f, k|flKt / :jLsf/ ;DaGwL Joj:yf

!)= ljB'tLo clen] v pTklQstf{sf] dflgg] M -!_ b]xfosf s'g} cj:yfdf s'g} vf; ljB'tLo clen] v
s'g} pTklQstf{sf] xf] egL dflgg]5 M
-s_ pTklQstf{ cfkm}n] To:tf] ljB'tLo clen]v ;Dk|]if0f u/]sf] ePdf,
-v_

To:tf] ljB'tLo clen]vsf] ;DaGwdf cfjZos sfo{ ug{ pTklQstf{sf]


tk{maf6 clVtof/L k|fKt u/]sf] JolQmn] To:tf] ljB'tLo clen]v ;Dk|]if0f
u/]sf] ePdf,
6

-u_

pTklQstf{ jf lghsf] tk{maf6 :jrflnt ?kdf ;~rfng x'g] u/L


sfo{qmd agfOPsf] s'g} ;" rgf k| 0ffnLaf6 To:tf] ljB'tLo clen] v ;Dk|]if0f
ul/Psf] ePdf .

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ;Dk|]if0f ul/Psf] ljB'tLo clen]vsf] ;DaGwdf tf]lsP
adf]lhdsf] cj:yf ljBdfg ePdf k|fksn] To:tf] s'g} ljB'tLo clen] v s'g} vf;
pTklQstf{sf] xf] eGg] s''/f dfgL ;f] xL cfwf/df tT;DaGwL sfo{ ug]{ clwsf/ k|fKt ug]{5 .
!!= ljB'tLo clen]vsf] k| flKt :jLsf/ ug]{ k|lqmof M -!_ pTklQstf{n] ljB'tLo clen] v k7fpFbfsf
avt jf k7fpg' eGbf cufj} k| fksnfO{ ;f] ljB'tLo clen]v k|fKt ePsf] s'/fsf] ;" rgf jf
e/kfO{ k7fpg cg'/f]w u/]sf] jf To;/L ;" rgf jf e/kfO{ k7fpg k| fks / pTklQstf{sf
aLrdf ;xdlt ePsf] cj:yfdf To:tf] ljB'tLo clen]vsf] k| flKt :jLsf/ ug]{ ;DaGwdf
pkbkmf -@_, -#_ / -$_ sf Joj:yfx? nfu" x'g] 5g\ .
-@_ ljB'tLo clen]v k|fKt ePsf] ;"rgf jf e/kfO{ s'g} vf; 9fFrfdf jf s'g} vf;
tl/sfaf6 lbg' kg]{ u/L pTklQstf{ / k|fksaLrdf s'g} ;Demf}t f gePsf] cj:yfdf To:tf]
;"rgf jf e/kfO{ b]xfo adf]lhd lbg ;lsg]5 M
-s_ k|fksaf6 :jrflnt jf cGo s'g} lsl;dsf] ;~rf/ dfWodf/f,
-v_

ljB'tLo clen]v k| fKt ePsf] s'/f pTklQstf{nfO{ ;] t ug{ kof{K t x'g ]


lsl;dsf] k|fkssf] s'g} Jojxf/f/f .

-#_ pTklQstf{n] s'g} ljB'tLo clen]vsf] ;DaGwdf To:tf] ljB'tLo clen]v k|fKt
ePsf] ;"rgf jf e/kfO{ k| fksaf6 k|fKt u/]kl5 dfq lghsf] xsdf To:tf] ljB'tLo clen] v
aGwgsf/L x'g] egL pNn]v u/]sf] cj:yfdf k| fksaf6 To:tf] ljB'tLo clen]v k| fKt ePsf]
;"rgf jf e/kfO{ k| fKt geP;Dd To:tf] ljB'tLo clen] v pTklQstf{ n] k7fPsf] dflgg] 5}g .
-$_ pTklQstf{n] s'g} ljB'tLo clen]vsf] ;DaGwdf To:tf] ljB'tLo clen] v k|fKt
ePsf] ;"rgf jf e/kfO{ k| fksaf6 k|fKt u/]kl5 dfq lghsf] xsdf To:tf] ljB'tLo clen] v
aGwgsf/L x'g] egL pNn] v gu/]sf] cj:yfdf To:tf] ljB'tLo clen] v k| flKtsf] ;"rgf jf
e/kfO{sf] ;DaGwdf pTklQstf{ jf k| fksaLr s'g} ;do lgwf{/0f jf d~h'/L gePsf] eP
tf]lsP adf]lhdsf]] ;doleq pTklQstf{n] k| fksaf6 To:tf] ljB'tLo clen]v k| fKt ePsf]
;"rgf jf e/kfO{ k|fKt ul/;s]sf] x'g' kg]{5 . o;/L k| fksaf6 ljB'tLo clen] v k|fKt ePsf]
;"rgf jf e/kfO{ k| fKt gePdf To:tf] ljB'tLo clen]v pTklQstf{ n] k7fPsf] dflgg] 5}g .
-%_ ljB'tLo clen]vsf] k|flKt :jLsf/ ug]{ cGo k|lqmof tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
!@= ljB'tLo clen] vsf] ;Dk|]if0f / k|flKtsf] ;do tyf :yfg M -!_ pTklQstf{ / k|fksaLrdf
cGoyf ;Demf}t f ePsf]d f afx]s s'g} ljB'tLo clen]v pTklQstf{sf] lgoGq0faflx/sf] ;"rgf
k|0ffnLdf k| j]z u/]kl5 To:tf] ljB' tLo clen]vsf] ;Dk|]if0f ePsf] dflgg]5 .
7

-@_ pTklQstf{ / k|fksaLrdf cGoyf ;Demf}tf ePsf]df afx]s s'g} ljB'tLo


clen] vsf] k| flKtsf] ;do tf]lsP adf]lhd lgwf{/0f ul/g]5 .
-#_ pTklQstf{ / k|fksaLrdf cGoyf ;Demf}t f ePsf]df afx]s s'g} ljB'tLo
clen] vnfO{ pTklQstf{sf] Joj;fo ;~rfng x'g] :yfgaf6 ;Dk|]if0f ug'{ kg]{ / k| fkssf]
Joj;fo ;~rfng x'g] :yfgdf k| fKt x'g' kg]{ egL dflgg]5 .
:ki6Ls/0f M o; pkbkmfsf] k|of]hgsf] nflu Joj;fo ;~rfng x'g] :yfg eGgfn],
-s_ pTklQstf{ jf k|fkssf] PseGbf a9L Joj;fo ;~rfng x'g] :yfg /x]sf]
cj:yfdf ;DalGwt sf/f]af/;Fu ;Da4 /x]sf] Joj;fo ;~rfng x'g] :yfg
;Demg' k5{ .
-v_

pTklQstf{ jf k| fkssf] s'g} Joj;fo ;~rfng x'g] :yfg gePsf]


cj:yfdf lghsf] a;f]af;sf] :yfgnfO{ g} lghsf] Joj;fo ;~rfng x'g ]
:yfg ;Demg' k5{ .
kl/R5]b$
lgoGqs tyf k|df0fLs/0f ug]{ lgsfo ;DaGwL Joj:yf

!#=

lgoGqs tyf cGo sd{rf/Lsf] lgo'lQm M -!_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg
u/L g]kfn ;/sf/sf] s'g} clws[t sd{rf/L jf tf]lsP adf]lhd of]U otf k'u]sf] s'g} JolQmnfO{
lgoGqssf] kbdf tf]Sg jf lgo'lQm ug{ ;Sg]5 .
-@_ g]kfn ;/sf/n] o; P]g adf]lhd lgoGqsn] ug'{ kg]{ sfddf ;xof] u k'ofpg
cfjZostf cg';f/ pklgoGqs / cGo sd{rf/Lx? v6fpg jf lgo'lQm ug{ ;Sg]5 . o;/L
v6fOPsf jf lgo'lQm ePsf sd{rf/Lx?n] lgoGqssf] lgb]{zg tyf lgoGq0fdf /xL sfd
ug]{5g\ .

!$= lgoGqssf] sfd, st{Jo / clwsf/ M lgoGqssf] sfd, st{ Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5
M
-s_

k|df0fLs/0f ug]{ lgsfonfO{ Ohfhtkq k|bfg ug]{ ,

-v_

k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf] sfd sf/afxLsf] ;' kl/j]If0f / /]vb]v ug]{,

-u_

k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] l8lh6n x:tfIf/sf] ;Dk'li6 ug]{ ;DaGwdf sfod


ug'{ kg]{ :t/x? lgwf{/0f ug]{,

-3_

k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] cfgf] sf/f]af/ ;~rfng ubf{ kfng ug'{ kg]{ zt{
lgwf{/0f ug]{,

-_

k|df0fkqsf] 9fFrf / To;leq ;dflji6 x'g' kg]{ ljifo j:t'sf] lgwf{/0f ug]{,

-r_

k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] u|fxs;Fu Jojxf/ ubf{ ckgfpg' kg]{ k|lqmof lgwf{/0f
ug]{,
8

-5_

k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] o; P]g adf]lhd k|s6 u/]sf ;"rgfx?sf] clen] v


v8f u/L ;fj{hlgs ?kdf kx'Frof]Uo x'g] u/L sDKo' 6/ tYof cfwf/sf]
Joj:yf ug]{ / ;f] tYof cfwf/nfO{ cBfjlws ug]{,

-h_

tf]lsP adf]lhdsf] cGo sfd ug]{ .

!%= Ohfhtkq k| fKt ug'{ kg]{ M s;} n] klg o; P]g adf]lhd Ohfhtkq k| fKt gu/L k|d f0fLs/0f ug]{
lgsfosf] sfd ug{ jf u/fpg x'Fb}g .
!^= Ohfhtkq k|fKt ug{ lgj]bg lbg' kg]{ M -!_ o; P]g adf]lhd k|df0fkq hf/L u/L k|df0fLs/0f
ug]{ lgsfosf] sfd ug{ tf]lsP adf]lhdsf] of]Uotf k'u]s f] OR5's JolQmn] k|d f0fLs/0f ug]{
Ohfhtkq k|fKt ug{sf nflu tf]lsP adf]lhdsf] 9fFrfdf tf]lsP adf]lhdsf] b:t'/ ;+nUg u/L
lgoGqs ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lbOg] lgj]bg ;fy lgj]bsn] b]xfosf sfuhftx? ;d]t
;+nUg ug'{ kg]{5 M
-s_ k|df0fLs/0f ;DaGwL ljj/0f,
-v_

lgj]bssf] klxrfg tyf ;gfvtsf] k'li6 x'g] lsl;dsf sfuhftx?,

-u_

ljQLo ;|f]t , hgzlQm tyf cfjZos cGo ;'ljwf v'Ng] sfuhftx?,

-3_

tf]lsP adf]lhdsf cGo sfuhftx? .

-#_ lgoGqsn] cfjZos 7fg]df k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfosf] ?kdf lgj]bsn] sfd ug{
;Sg] jf g;Sg] ;DaGwdf lgj]bssf] pko'Qmtf hfFr ug{ lgj]bs;Fu cfjZos yk sfuhft
tyf ljj/0f dfu ug{ ;Sg]5 . o;/L cfjZos yk sfuhft tyf ljj/0f dfu ul/Pdf
lgj]bsn] To:tf sfuhft tyf ljj/0f bflvnf gu/];Dd lghsf] lgj]bg pk/ s'g} sf/afxL
ul/g] 5}g .
!&= k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf] cGo sfd tyf st{Jo M k|df0fkq hf/L ug{], lgnDag ug{] jf /2
ug{] sfd afx]s k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf] cGo sfd tyf st{Jo tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
!*= Ohfhtkq k|b fg ug]{ sfo{ljlw M -!_ bkmf !^ adf]lhdsf] lgj]bg k|fKt x'g cfPdf lgoGqsn]
lgj]bssf] of]U otf / tf]lsP adf]lhdsf] ljQLo tyf ef}lts ;|f]t , hgzlQm tyf cGo
;'ljwfx? lgj]bs;Fu eP gePsf] / lgj]bsn] k]z u/]sf sfuhft tyf ljj/0fx? pk/ ;d]t
ljrf/ u/L lghnfO{ Ohfhtkq k|bfg ug]{ jf gug]{ ;DaGwdf lgj]bg btf{ ePsf] b'O{
dlxgfleq lg0f{o u/L ;f]sf] ;"rgf lghnfO{ lbg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd Ohfhtkq k|bfg ug]{ ;DaGwdf lg0f{ o ubf{ lgoGqsn]
lgj]bs;Fu ePsf] ;'ljwf, ljQLo tyf ef}lts ;|f]t x?sf] lg/LIf0f ug{ ;Sg]5 .

-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bsnfO{ Ohfhtkq k|bfg ug]{ u/L lgoGqsn] lg0f{o u/]df
Ohfhtkqsf] axfnL cjlw / lgj]bsn] kfngf ug'{ kg]{ zt{x? ;d] t pNn]v u/L tf]lsP
adf]lhdsf] 9fF rfdf lgj]bsnfO{ Ohfhtkq k|bfg ug'{ kg]{ 5 .
-$_ Ohfhtkq k|b fg ug]{ ;DaGwL cGo sfo{ljlw tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
!(= Ohfhtkq gjLs/0f ug'{ kg]{ M -!_ k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] k|fKt u/]sf] Ohfhtkq k|To]s jif{
gjLs/0f ug'{ kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd Ohfhtkqsf] gjLs/0f ug{ rfxg] k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfon]
tf]lsP adf]lhdsf] 9fF rfdf tf]lsP adf]lhdsf] gjLs/0f b:t'/ ;+ nUg /fvL Ohfhtkqsf]
axfnL cjlw ;dfKt x'g'eGbf sDtLdf b'O{ dlxgf cl3 lgoGqs ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd gjLs/0fsf] nflu lgj]bg kg{ cfPdf lgoGqsn] Ohfhtkq
gjLs/0f ug]{ jf gug]{ eGg] ;DaGwdf tf]lsP adf]lhdsf] k|lqmof k"/f u/L Ohfhtkqsf]
axfnL cjlw ;dfKt x'g'eGbf Ps dlxgf cufj} lg0f{o ul/;Sg' kg]{5 .
-$_ lgoGqsn] Ohfhtkq gjLs/0f gug]{ lg0f{o ubf{ lgj]bsnfO{ tT;DaGwdf cfgf]
egfO{ k|:t't ug]{ dgfl;a df}sf lbg' kg]{5 .
@)= Ohfhtkq lgnDag ug{ ;Sg] M -!_ k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] Ohfhtkq k|fKt ug{sf] nflu
lgoGqs ;dIf k]z u/]sf] sfuhft jf ljj/0f / ljQLo tyf ef}lts ;|f]t km/s jf e'mf
ePdf jf sf/f]af/ ;~rfng ubf{ kfng ug'{ kg]{ zt{sf] kfngf gu/]df jf of] P]g jf o; P]g
cGtu{t ag]sf] lgodsf] pNn+3g u/]sf] kfOPdf lgoGqsn] tT;DaGwdf hfFra'em k"/f
geP;Ddsf nflu k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfosf] Ohfhtkq lgnDag ug{ ;Sg]5 .
t/ To;/L Ohfhtkq lgnDag ug'{ cl3 k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfonfO{ cfgf] ;kmfO{ k] z
ug]{ dgfl;a df}sf lbg' kg]{5 .
-@_ Ohfhtkq lgnDag ug]{ ;DaGwL cGo sfo{ljlw / tT;DaGwL Joj:yf tf]lsP
adf]lhd x'g]5 .
@!= Ohfhtkq /2 ug{ ;Sg] M -!_ k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf] sfd sf/afxLsf ;DaGwdf tf]lsP
adf]lhdsf] /Lt k'ofO{ ePsf] hfFra'emaf6 b]xfosf s'g} s'/f x'g uPsf] b]lvPdf lgoGqsn]
o; P]g adf]lhd hf/L u/]sf] Ohfhtkq h'g;'s} avt /2 ug{ ;Sg]5 M
-s_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod cGtu{t kfng ug'{ kg]{ bfloTj
k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] kfngf gu/]sf]df,
-v_

k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] Ohfhtkq k|fKt ug{sf] nflu lgj]bg lb+bfsf


avt jf Ohfhtkq gjLs/0fsf] nflu lgj]bg lb+bfsf avt e'mf jf unt
ljj/0f tyf sfuhft bflvnf u/]sf] b]lvPsf]d f,
10

-u_

k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] ;fj{hlgs lxt jf /fli6o cy{ tGqnfO{ k|lts"n


c;/ kg]{ lsl;daf6 sf/f]a f/ ;~rfng u/]sf]df,

-3_

k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod


cGtu{t s;"/ 7xl/g] s'g} sfd u/]sf]df,

-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgoGqsn] Ohfhtkq /2 ug'{ cl3 k|df0fLs/0f ug]{
lgsfonfO{ ;kmfO{ k] z ug]{ dgfl;a df}sf lbg' kg]{5 .
-#_ Ohfhtkq /2 ug]{ ;DaGwL cGo sfo{ljlw tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
@@= Ohfhtkq lgnDag jf /2 ul/Psf] ;"rgf M -!_ lgoGqsn] bkmf @) jf @! adf]lhd s'g}
k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf] Ohfhtkq lgnDag jf /2 ug]{ u/L u/]sf] lg0f{osf] ;" rgf To:tf]
k|df0fLs/0f ug]{ lgsfonfO{ lnlvt ?kdf lbg' kg]{5 / To:tf] ;"rgf cfgf] sDKo' 6/ tYof
cfwf/df /fvL ljB'tLo :j?kdf ;d] t k|sfzg ug'{ kg]{5 .
-@_ lgoGqsn] Ohfhtkq lgnDag jf /2 u/]sf] lg0f{ osf] ;"rgf g]kfnL / c+u|]hL
efiffsf sDtLdf b'O{j6f /fli6 o b}lgs klqsfdf b'O{ k6s;Dd k|sfzg ug'{ kg]{5 .
t/ To:tf] ;"rgf k|sfzg gePsf] sf/0faf6 lgoGqsn] bkmf @) jf @! adf]lhd
Ohfhtkq lgnDag jf /2 ug]{ u/L u/]sf] lg0f{ o pk/ s'g} c;/ kg]{ 5}g .
@#= k|df0fLs/0f ug]{ ljb]zL lgsfonfO{ dfGotf lbg ;Sg] M -!_ lgoGqsn] s'g} ljb]zL d' n'ssf]
sfg"g adf]lhd k|df0fkq hf/L ug]{ Ohfhtkq k| fKt u/]sf] k|df0fLs/0f ug]{ lgsfonfO{ g]kfn
;/sf/sf] k"j{ :jLs[lt lnO{ g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L tf]lsP adf]lhdsf] zt{ kfngf
ug]{ u/L dfGotf lbg ;Sg]5 . o;/L dfGotf k|fKt u/]sf] k|d f0fLs/0f ug]{ ljb]zL lgsfon] of]
P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod cGtu{t g]kfn /fHodf k|d f0fkq hf/L ug{ ;Sg] 5 .
-@_ pkbkmf -!_ df pNn] v eP adf]lhd k|df0fLs/0f ug]{ ljb]zL lgsfonfO{ dfGotf
lb+bf ckgfpg' kg]{ sfo{ljlw tf]lsP adf]lhd x'g] 5 .
@$= lgoGqsn] lgb]{zg hf/L ug{ ;Sg] M k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfon] k|df0fkq hf/L ug]{ ;DaGwdf of]
P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod adf]lhd k"/f ug'{ kg]{ bfloTjx? kfng ug{ nufpg
lgoGqsn] ;do ;dodf lgb]{zg hf/L ug{ ;Sg]5 . o;/L hf/L ul/Psf] lgb]{zgsf] kfngf ug'{
k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf] st{Jo x'g]5 .
@%= lgoGqsn] clwsf/ k|Tofof]hg ug{ ;Sg] M lgoGqsn] of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod
adf]lhd cfk"mn] ug'{ kg]{ sfd ug{ cfk"mnfO{ k|fKt clwsf/dWo] ;a} jf s]xL clwsf/ cfgf]
dftxtsf s'g} clws[t sd{rf/Ln] k| of]u ug{ kfpg] u/L k| Tofof]hg ug{ ;Sg] 5 .
@^= lgoGqsn] hfFra'em ug{ ;Sg] M -!_ k|df0fLs/0f ug]{ lgsfo jf cGo ;DalGwt JolQmaf6 of]
P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf lgodsf] kfngf gePsf] eGg] s'/fdf lgoGqs ljZj:t ePdf
11

lgoGqs cfkm} n] jf cGo s'g} clws[t sd{rf/Lf/f tT;DaGwdf cfjZos hfFra'em ug{ u/fpg
;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] hfF ra'emdf ;xof]u k' ofpg' k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf]
st{Jo x'g]5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd ul/g] hfFra'emsf] ;DaGwdf lgoGqs jf cGo s'g} clws[t
sd{rf/Ln] ckgfpg' kg]{ sfo{ljlw tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
@&= k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf] sfo{ ;Dkfbg k/LIf0f M -!_ lgoGqsn] k| To]s jif{ k|d f0fLs/0f ug]{
lgsfosf] sfo{ ;Dkfbgsf] k/LIf0f ug{ u/fpg ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sfo{ ;Dkfbg k/LIf0f ug{sf] nflu lgoGqsn] sDKo'6/
;'/If0fdf ljz]if1tf xfl;n u/]sf dfGotfk|fKt n]vf k/LIfs jf sDKo'6/ ljz]if1nfO{ lgo'Qm
ug{ ;Sg] 5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd ul/Psf] sfo{ ;Dkfbg k/LIf0fsf] k|ltj]bg lgoGqsn] cfgf]
sDKo'6/ tYof cfwf/df /fvL ljB'tLo :j?kdf k|sfzg ug'{ kg]{5 .
-$_ sfo{ ;Dkfbg k/LIf0f ug]{ k/LIfssf] of] Uotf, kfl/>lds / k/LIf0fsf] sfo{ljlw
tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
-%_ lgoGqsn] k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf] ;] jf :t/ lgwf{/0f u/L ;f]sf] ;" rgf
;j{;fwf/0fsf] hfgsf/Lsf] nflu ;fj{hlgs ?kdf k|sfzg ug'{ kg]{ 5 .
@*= lgoGqsn] sDKo'6/ / tYofdf kx'Fr kfpg] M -!_ s;}n] of] P]g jf o; P]g cGtu{ t ag]sf]
lgodsf] pNn+3g u/]sf] 5 eGg] zf ug'{ kg]{ dgfl;a sf/0f ePdf s'g} klg sDKo'6/ k|0ffnL,
pks/0f, oGq, tYof, ;"rgf k|0ffnL jf To:tf] k|0ffnL;F u hf]l8Psf] s'g} klg ;fdu|Ldf kx'Fr
kfpg] clwsf/ lgoGqsnfO{ x'g]5 .
-@_ pkbkmf -!_ sf] k|of]hgsf] nflu lgoGqsn] s'g} klg sDKo'6/ k|0ffnL, pks/0f,
oGq, tYof, ;"rgf k|0 ffnL jf To:tf] ;"rgf k|0 ffnL;Fu hf]l8Psf] s'g} klg ;fdu|Lsf] wgL jf
cGo lhDd]jf/ JolQmnfO{ lghn] cfjZos 7fg]sf] k|fljlws jf cGo ;xfotf pknAw u/fpg
lgb]{zg lbg ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd lbPsf] lgb{]zg kfngf ug{' ;DalGwt JolQmsf] st{Jo x'g] 5 .
@(= clen] v /fVg' kg]{ M -!_ o; P]g adf]lhd hf/L ul/Psf ;Dk"0f{ k|df0fkqx?sf] clen]v
lgoGqsn] /fVg' kg]{ 5 .
-@_ pkbkmf -!_ sf] k|of]hgsf] nflu l8lh6n x:tfIf/sf] uf] kgLotf / ;'/IffnfO{
;'lglZrt ug{ lgoGqsn] b] xfosf sfo{ x? ug]{ 5 M
-s_ sDKo'6/ ;'/If0f k|0 ffnL pkof]u ug]{,
12

-v_

l8lh6n x:tfIf/sf] uf] kgLotf / cv08tfnfO{ ;'lglZrt ug{ ;'/If0f


sfo{ljlw nfu" ug]{,

-u_

tf]lsP adf]lhdsf] :t/sf] kfngf ug]{ .

-#_ lgoGqsn] ;a} ;fj{hlgs ;fFrf] x?sf] Pp6f sDKo'6/ k|0ffnLdf cfa4 sDKo'6/
tYof cfwf/ cBfjlws ?kdf sfod u/L /fVg' kg]{ 5 .
-$_ l8lh6n x:tfIf/ ;Dk'li6 ug]{ k|of] hgsf] nflu ;fj{hlgs ;fF rf] pknAw u/fpg
cg'/f]w ug]{ s'g} klg JolQmnfO{ lgoGqsn] ;fj{hlgs ;fFrf] pknAw u/fpg' kg]{5 .
kl/R5]b%
l8lh6n x:tfIf/ tyf k|d f0fkq ;DaGwL Joj:yf
#)= k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] k|df0fkq hf/L ug{ ;Sg] M o; P]g adf]lhd Ohfhtkq jf dfGotf
k|fKt u/]sf] k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfon] dfq l8lh6n x:tfIf/ k|df0fkq hf/L ug{ ;Sg]5 .
#!=

k|d f0fkq k|fKt ug{sf] nflu lgj]bg lbg'


lbg' kg]
kg{ M -!_ k|df0fkq k|fKt ug{ rfxg] s'g} klg JolQmn]
tf]lsP adf]lhdsf] 9fFrfdf tf]lsP adf]lhdsf] z'Ns tyf ljj/0fx? ;d]t ;+ nUg u/L
k|df0fLs/0f ug]{ lgsfo ;dIf lgj]bg lbg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] lgj]bg kg{ cfPdf k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] tf]lsP
adf]lhdsf] sfo{ljlw k"/f u/L lgj]bg k|fKt ePsf] Ps dlxgfleq lgj]bsnfO{ k|df0fkq hf/L
ug]{ jf gug]{ eGg] ;DaGwdf lg0f{ o ul/;Sg' kg]{5 .
-#_ k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] pkbkmf -@_ adf]lhd k|df0fkq hf/L ug]{ lg0f{o u/]df
;ft lbgleq cfgf] x:tfIf/ ;lxt tf]lsP adf]lhdsf] 9fFrfdf tf]lsP adf]lhdsf] ljj/0f
;dfj] z ePsf] k|df0fkq hf/L ug'{ kg]{ 5 / k|df0fkq hf/L gug]{ lg0f{o u/]df ;f]sf] sf/0f
;lxtsf] ;"rgf ;ft lbgleq lgj]bsnfO{ lbg' kg]{5 .

#@= k|df0fkq lgnDag ug{ ;Sg] M -!_ k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfon] b]xfosf cj:yfdf k|d f0fkq
lgnDag ug{ ;Sg] 5 M
-s_ k|df0fkq k|fKt ug]{ u|fxs jf To:tf] u| fxssf] tk{maf6 clVtof/L kfPsf]
JolQmn] ;f] k|df0fkqsf] lgnDagsf] nflu cg'/f]w u/]df,
-v_

tf]lsP adf]lhd ;fj{hlgs lxt ljk/Lt x'g] cj:yfdf k|d f0fkqnfO{


lgnDag ug{ cfjZos ePdf,

-u_

k|df0fkq hf/L ubf{ of] P]g jf o; P]g cGtu{ t ag]sf] lgoddf n]l vPsf]
s'/fsf] kfngf gePsf] sf/0faf6 To:tf] k|df0fkq dfly e/ kg]{
JolQmx?sf nflu pNn]vgLo xflg gf]S;fgL x'g ;Sg] b]lvPdf ;f] s'/fsf]
sf/0f v' nfO{ To:tf] k|df0fkq lgnDag ug{ lgoGqsn] lgb]{zg lbPdf .
13

-@_ k|df0fkqsf] lgnDag / lgnDagsf] km's'jf ug]{ ;DaGwL cfwf/ / sfo{ljlw tf]lsP
adf]lhd x'g]5 .
##=

k|df0fkq /2 ug{ ;Sg] M -!_ lgoGqs jf k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] b]xfosf cj:yfdf k|d f0fkq
/2 ug{ ;Sg] 5 M
-s_ k|df0fkq k|fKt ug]{ u|fxs jf To:tf] u| fxssf] tk{maf6 clVtof/L kfPsf]
JolQmn] ;f] k|df0fkq /2 u/L kfpgsf] nflu cg'/f] w u/]df,
-v_

tf]lsP adf]lhd ;fj{ hlgs lxt ljk/Lt x'g] cj:yfdf k|df0fkqnfO{ /2


ug{ cfjZos ePdf,

-u_

u|fxssf] d[ To' ePdf,

-3_

u|fxs s'g} sDkgL jf ;l7t ;+:yf eP To:tf] ;l7t ;+: yf jf sDkgL


k|rlnt sfg"g adf]lhd bfdf;fxLdf k/]d f, vf/]hL jf lj36g ePdf,

-_

k|df0fkq hf/L ubf{ k"/f ug'{ kg]{ s'g} zt{ k"/ f gePsf] k|dfl0ft ePdf,

-r_

k|df0fkqdf :ki6 kfl/Psf] s'g} cfwf/e"t tYo e'mf k|dfl0ft ePdf,

-5_

k|df0fkqsf] ljZj;gLotfdf tflTjs ?kdf c;/ kg]{ u/L hf] 8L ;fF rf]
;[hgf ug{ k| of]u ul/Psf] ;fF rf] jf ;'/If0f k|0ffnLdf km]/abn jf sfF 65fF6
ul/Pdf .

-@_ k|df0fkq /2 ubf{ lgoGqs jf k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfon] kfngf ug'{ kg]{ sfo{ljlw
tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
#$= lgnDag jf /2 ul/Psf] ;"rgf M -!_ bkmf #@ jf ## adf]lhd k|df0fkqsf] lgnDag jf /2
ul/Psf]df To;/L k|d f0fkq /2 ug]{ jf lgnDag ug]{ k|df0fLs/0f ug]{ lgsfo jf lgoGqsn]
;f]sf] clen] v /fvL To;sf] ;" rgf ;fj{ hlgs ?kdf k|s fzg ug'{ kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgnDag jf /2 ul/Psf] ;"rgf oyfzL3| u|fxsnfO{ lbg' kg]{
bfloTj k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf] jf cj:yf cg';f/ lgoGqssf] x'g]5 .

kl/R5]b^
u|fxssf] sfd, st{ Jo / clwsf/
#%= hf]8L ;fFrf] ;[hgf ug]
ug{ M -!_ k|df0fLs/0f ug]{ lgsfoaf6 hf/L ul/Psf] / u|fxsf/f :jLsf/
ul/Psf] k|df0fkqdf ;"rLs[t ul/g' kg]{ ;fj{hlgs ;fFrf] ;dfj] z ePsf] hf] 8L ;fFrf] u| fxsn] g}
;[hgf ug'{ kg]{ ePdf u|fxsn] To:tf] hf]8L ;fFrf] ;[hgf ubf{ ;'/lIft Pl;d]l6s lqmK6f]
l;:6dsf] k| of] u ug'{ kg]{5 .
14

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg hf] 8L ;fFrf] ;[ hgf ug{ k|of]u ug'{
kg]{ ;'/If0f k|0ffnLsf] ;DaGwdf u|fxs / k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf aLrdf s'g} ;Demf}tf
ePsf] jf k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfon] s'g} vf; k|0 ffnLnfO{ :jLs[t u/]sf] cj:yfdf To;/L
;Demf}tf ePsf] jf :jLs[t u/]sf] ;'/If0f k|0 ffnL k| of]u ug'{ u| fxssf] st{ Jo x'g]5 .
#^=

k|d f0fkq :jLsf/ ug]


ug{ M -!_ b]xfosf cj:yfdf u| fxsn] k|df0fkq :jLsf/ u/]sf] dflgg]5 M
-s_ lghn] ;f] k|df0fkq k|sfzg u/]df jf k|sfzgsf] nflu Ps jf PseGbf
a9L JolQmx?nfO{ clVtof/L k|bfg u/]d f, jf
-v_

lghn] ;f] k|df0fkqnfO{ :jLsf/ u/]sf] 5 egL ljZjf; ug{ ;lsg] s'g}
cfwf/ ePdf .

-@_ k|df0fkqnfO{ :jLsf/ u/]sf] ePdf ;f] sf/0faf6 u| fxsn] ;f] k|df0fkqdf pNn] v
ePsf] s'g} ;" rgfdfly e/ kg]{ JolQmnfO{ b]xfosf s'/fx?sf] k| Tofe"lt u/]sf] dflgg]5 M
-s_ u|fxsn] k|df0fkqdf ;"rLs[t ul/Psf] ;fj{ hlgs ;fFrf] ;Fu ;lt /fVg]
lghL ;fF rf] wf/0f ug{] clVtof/L kfPsf] ,
-v_

k|df0fkq hf/L ug]{ l;nl;nfdf u|fxsn] k|df0fLs/0f ug]{ lgsfonfO{


pknAw u/fPsf] ;Dk"0 f{ ;" rgf tyf hfgsf/L ;xL / b'?:t ePsf] tyf
k|df0fkqdf ;dflji6 ePsf ;"rgf;Fu ;Da4 ;a} tYox? ;To ePsf] , /

-u_

u|fxsnfO{ hfgsf/L eP;Dd jf lghn] hfg]a'em];Dd k|df0fkqdf pNn]v


ePsf ;" rgf ;To / b'?:t ePsf] .

#&= lghL ;fFrf]nfO{ ;'/lIft ;fy /fVg'


/fVg' kg]
k { M -!_ k|To]s u|fxsn] cfk"mn] k|fKt u/]sf] k|df0fkqdf
;"rLs[t ul/Psf] ;fj{hlgs ;fF rf] ;Fu ;lt /fVg] lghL ;fFrf]nfO{ ;'/lIft /fVg] xf]lzof/L
ckgfpg' kg]{5 / u|fxssf] l8lh6n x:tfIf/ ;[hgf ug]{ clVtof/L gkfPsf] s'g} klg JolQmnfO{
To:tf] ;fFrf] af/] hfgsf/L x'g lbgaf6 /f] Sg cfjZos ;a} pkfox? cjnDag ug'{ kg]{5 .
-@_ u|fxssf] lghL ;fFrf] af/] s'g} sf/0faf6 st} hfgsf/L u/fPsf] ePdf jf ;f]
;fFrf]df s'g} sfF65fF6 x'g uPdf u| fxsn] ;f]sf] ;" rgf oyfzL3| k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfonfO{
lbg' kg]{5 / To:tf] ;"rgf k| fKt x'g cfPdf k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] t'? Gt ;f] k|df0fkq
lgnDag ug'{ kg]{5 .
-#_ o; P]g adf]lhd k|d f0fkq lgnDag ePdf To:tf] lgnDag cjlwe/ of] bkmf
adf]lhd lghL ;fFrf] ;'/lIft /fVg' u|fxssf] st{Jo x'g]5 .
#*= lghL ;fFrf] lgoGqs ;dIf bflvnf ug'
ug'{ kg]
kg{ M -!_ g]kfn /fHosf] ;fj{e f}ldstf jf cv08tfsf]
/Iff ug{ jf ldq/fi6x?;Fusf] d}qLk"0 f{ ;DaGwnfO{ sfod /fVg, zflGt ;'/Iff sfod /fVg,
k|rlnt sfg"g adf]lhd s;"/ 7xg]{ s'g} sfo{ x'gaf6 /f]Sg jf tf]lsP adf]lhdsf] cGo
cj:yfdf lgoGqsn] s'g} u|fxsnfO{ sf/0f v'nfO{ lghL ;fFrf] cfk"m ;dIf bflvnf ug{
15

cfjZos 7fgL lgb]{zg lbPdf To:tf] u|fxsn] ;f] lghL ;fFrf] t'?Gt lgoGqs ;dIf bflvnf
ug'{ kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd bflvnf ePsf] lghL ;fFrf] af/] lgoGqsn] s'g} klg cglws[t
JolQmnfO{ hfgsf/L u/fpg x'Fb}g .
kl/R5]b&
ljB'tLo clen]v / l8lh6n x:tfIf/sf] ;/sf/L k| of]u
#(= ljB'tLo :j?kdf ;/sf/L sfuhkqx? k|sfzg ug{ ;lsg]
;ls M -!_ g]kfn ;/sf/n] k|rlnt
sfg"g adf]lhd g]kfn /fhkqdf k|sfzg ug'{ kg]{ cWofb] z, P]g, lgod, ljlgod, u7g cfb]z,
;"rgf jf cGo ljifonfO{ ljB'tLo :j?kdf ;d]t k|sfzg ug{ ;Sg]5 .
-@_ ;/sf/L lgsfo jf ;fj{hlgs ;+:yf jf g]kfn /fHoleq sf/f]a f/ ug]{ a} jf ljQLo
;+:yfdf k|rlnt sfg"g adf]lhd kmfOln ug'{ kg]{ s'g} kmf/fd, lgj]bg jf cGo s'g} sfuhft
jf ;[hgf ug'{ kg]{ jf ;'/lIft /fVg' kg]{ jf ;+/If0f ug'{ kg]{ s'g} clen]v jf hf/L ug'{ kg]{ jf
lbg' kg]{ s'g} Ohfhtkq jf cg'dltkq jf :jLs[lt jf k|d f0fkq jf e'QmfgL lng' kg]{ s'g}
/sdnfO{ ljB'tLo :j?kdf klg kmfOln ug{, ;[hgf ug{ , ;'/lIft /fVg jf ;+/If0f ug{ jf
hf/L ug{ jf k|bfg ug{ jf ljB'tLo ;~rf/ dfWod dfk{mt e'QmfgL lng lbg ;lsg]5 / o;/L
ljB'tLo :j?k jf ljB'tLo ;~rf/ dfWod k| of]u ePsf] sf/0faf6 To:tf kmf/fd, lgj]bg,
sfuhft, clen] v, Ohfhtkq, cg'dltkq jf :jLs[lt, k|df0fkq jf e'QmfgLnfO{ sfg"gL
dfGotf lbgaf6 OGsf/ ul/g] 5}g .
$)= ljB'tLo :j?kdf sfuhkqx? :jLsf/ ug]
ug{ M -!_ ;/sf/L lgsfo jf ;fj{hlgs ;+:yf jf g]kfn
/fHoleq sf/f]af/ ug]{ a} jf ljQLo ;+: yfn]] cfk"m ;dIf k|rlnt sfg"g adf]lhd k]z jf
bflvnf x'g' kg]{ sfuhft / e'QmfgL x'g' kg]{ /sdnfO{ ljB'tLo :j?kdf jf ljB'tLo ;~rf/
dfWod dfk{mt klg :jLsf/ ug{ ;Sg] 5g\ / o;/L ljB'tLo :j?kdf jf ljB'tLo ;~rf/ dfWod
dfk{mt :jLsf/ ul/Psf] sf/0faf6 dfq To:tf] sfuhft jf e'QmfgLnfO{ sfg"gL dfGotf lbgaf6
OGsf/ ul/g] 5}g .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg tf]lsP adf]lhdsf] cj:yfdf /
tf]lsPsf ;/sf/L lgsfox? afx]s cGo ;/sf/L lgsfo jf ;fj{hlgs ;+:yf jf g]kfn
/fHoleq sf/f]af/ ug]{ a} jf ljQLo ;+:yfnfO{ s;}n] ljB' tLo :j?kdf sfuhftx? :jLsf/
ug{ jf ljB'tLo :j?kdf e'QmfgL lng lbg / To:tf] lgsfo jf ;+:yfn] s'g} JolQmnfO{ ljB'tLo
:j?kdf sfuhftx? :jLsf/ ug{ jf ljB'tLo :j?kdf e'QmfgL lng lbg tf]lsPsf] cj:yf /
lgsfo afx]s c?nfO{ afWo ul/g] 5}g .
-#_ pkbkmf -!_ sf] k| of]hgsf] nflu ckgfpg' kg]{ sfo{ljlw, k|lqmof tyf 9fFrf ;DaGwL
Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
16

$!= ;/sf/L sfof{nox?df l8lh6n x:tfIf/sf] k|of]u M -!_ ;/sf/L lgsfo jf ;fj{hlgs ;+:yf jf
g]kfn /fHoleq sf/f]af/ ug]{ a} jf ljQLo ;+: yfaf6 ;Dk|]if0f ul/g] jf hf/L ul/g] jf To:tf]
lgsfo jf ;+: yfaf6 :jLsf/ ul/g] jf k|fKt ul/g] s'g} sfuhft jf clen]vsf] k|fdfl0fstfsf]
nflu ;f] sfuhft jf clen] vdf ;DalGwt JolQmsf] x:tfIf/ ePsf] x'g' kg]{] egL Joj:yf
ePsf]df g]kfn ;/sf/n] pko'Qm ;De]mdf To:tf] x:tfIf/sf] ;f l8lh6n x:tfIf/ ug{ ;Sg]
u/L Joj:yf ug{ ;Sg] 5 .
-@_ o; P]g df cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg g]kfn ;/sf/n] pkbkmf -!_
sf] k|of]hgsf] nflu To:tf] l8lh6n x:tfIf/sf] k|dfl0fstf / ;Totfsf] nflu yk ;'/If0f
sfo{ljlw tf]Sg ;Sg] 5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf lgsfo jf ;+:yfn] k| of]u ug]{ l8lh6n x:tfIf/sf] ;DaGwdf
k|df0fLs/0f ug]{ lgsfo / l8lh6n x:tfIf/ k|df0fkq ;DaGwL Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
kl/R5]b*
g]6js{ ;]jf ;DaGwL Joj:yf
$@= g]6js{ ;]j f k|b fg ug]{sf]] bfloTj M g]6js{ ;] jf k|bfg ug]{]sf] ?kdf cfgf] ;]jf pknAw u/fpg]
dWo:ystf{ x?n] cfk"mn] To;/L pknAw u/fPsf] ;]jfsf ;DaGwdf b] xfo adf]lhdsf] bfloTj
Joxf]g'{ kg]{ 5 M
-s_ ;]jf k|bfg ug]{ ;DaGwdf u|fxs;Fu ePsf] ;Demf}tfdf pNn]v ePsf] bfloTj,
-v_

g]6js{ ;]jf k|bfg ug]{]sf] Ohfhtkqdf pNn]v ePsf] bfloTj, /

-u_

tf]lsP adf]lhdsf] cGo bfloTj .

$#= g]6js{ ;]j f k|b fg ug]{n] bfloTj Joxf]g'{ gkg]


gk { M bkmf $@ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg
g]6js{ ;]jf k|bfg ug]{n] ljB'tLo :j?kdf pknAw u/fPsf] t];|f] kIfsf] ;" rgf jf tYofsf]
;DaGwdf To:tf] ;"rgf jf tYofdf kx'F r pknAw u/fPsf] sf/0faf6 dfq ;f] ;"rgf jf
tYofdf pNn]v jf ;dfj]z ePsf] s'g} tYo jf ljj/0fsf] ;DaGwdf pTkGg x'g] s'g} kmf}hbf/L
jf b]jfgL bfloTj Joxf]g'{ kg]{ 5}g .
t/ ;f] ;"rgf jf tYofdf pNn] v jf ;dfj]z ePsf] s'g} tYo jf ljj/0fn] of] P]g jf
o; P]g cGtu{ t ag]sf] s'g} lgodsf] pNn+3g u/]sf] 5 eGg] hfgLhfgL To:tf] ;"rgf jf
tYofdf kx'Fr pknAw u/fpg] g]6js{ ;]j f k|bfg ug]{ JolQm jf ;+:yf To:tf] bfloTjaf6 d'Qm
x'g] 5}g .
:ki6Ls/0f M o; bkmfsf] k|of]hgsf] nflu t];|f] kIf eGgfn] g]6js{ ;]j f k|bfg ug]{n]
dWo:ystf{sf] ?kdf ;]j f pknAw u/fPsf] / g]6js{ ;]jf k|bfg ug]{sf]] s'g} lgoGq0f gePsf]
JolQm ;Demg' k5{ .
kl/R5]b(
17

sDKo'6/ ;DaGwL s;"/


$$= sDKo'6/ ;|f]t ;]tsf]
tsf] rf]]/ L, gi6 jf kl/jt{g ug{] M k|rlnt sfg"gn] sDKo'6/ ;|f]tsf] ;] t ;f] ;{ sf]8_ nfO{ oyfjt\ /fVg] u/L tTsfn Joj:yf u/]sf] cj:yfdf s'g} JolQmn] s'g} sDKo'6/,
sDKo'6/ sfo{qmd, sDKo'6/ k|0ffnL jf sDKo'6/ g]6js{sf nflu k|of]u x'g] sDKo'6/ ;|f]tsf]
;]t -;f];{ sf]8_ nfO{ hfgLhfgL jf ablgot /fvL rf]/ L u/]df, gi6 u/]df, kl/jt{g u/]df
jf To:tf] sfd ug{ nufPdf lghnfO{ tLg jif{;Dd s}b jf b'O{ nfv ?k}ofF;Dd hl/afgf jf
b'j} ;hfo x'g]5 .
:ki6Ls/0f M o; bkmfsf] k| of]hgsf nflu sDKo'6/ ;| f]t ;] t -sDKo' 6/ ;f];{ sf]8_ eGgfn]
sDKo'6/ sfo{qmdx?sf] ;"rLs/0f, sDKo'6/ lgb{]zg -sdfG8_, sDKo'6/ l8hfOg / sDKo'6/
n]cfp6 tyf sDKo'6/ ;Dkbfsf] h'g;'s} :j?kdf /x]sf] sfo{qmd ljZn]if0f -k| f]u|fd Pgflnl;;_
nfO{ ;Demg' k5{ .
$%= sDKo'6/ ;fdu|Ldf cglws[t kx'Fr M s'g} JolQmn] s'g} sDKo'6/df /x]sf] s'g} sfo{qmd, ;"rgf
jf tYofdf kx'Fr k|fKt ug]{ dg;foaf6 ;f] sDKo'6/sf] wgL jf lhDd]jf/ JolQmaf6 s'g}
clVtof/L glnO{ ;f] sDKo'6/sf] k|of]u u/]df jf clVtof/L lnPsf] cj:yfdf klg clVtof/L
lbOPsf] eGbf leGg s'g} sfo{qmd, ;"rgf jf tYofdf kx'F r k|fKt ug]{ p2]Zon] s'g} sfo{ u/]df
lghnfO{ s;"/sf] uDeL/tf x]/L b'O{ nfv ?k} ofF ;Dd hl/afgf jf tLg jif{;Dd s}b jf b'j}
;hfo x'g]5 .
$^= sDKo'6/ / ;"rgf k|0ffnLdf Iflt k' ofpg]
ofpg M s'g} JolQmn] s'g} ;+:yfnfO{ unt tl/sfn] xflg
gf]S;fgL k' ofpg] dg;fo /fvL hfgLhfgL sDKo'6/ ;Dkbfdf /x]s f] s'g} ;"rgfnfO{ s'g} klg
Joxf]/faf6 gi6 u/]df, Iflt k'ofPdf, d]6fPdf, x]/km]/ u/]df, sfd gnfUg] agfPdf jf To:tf]
;"rgfsf] d"N o / k| of] usf] dxTjnfO{ x| f; u/fPdf jf xflgsf/s k|efj kf/]df jf s;}nfO{
To:tf] sfd ug{ nufPdf lghnfO{ b'O{ nfv ?k}ofF;Dd hl/afgf jf tLg jif{;Dd s}b jf b'j}
;hfo x'g]5 .
$&= ljB'tLo :j?kdf u}/sfg"g L s'/f k|sfzg ug]{ M -!_ sDKo'6/, OG6/g]6 nufotsf ljB'tLo
;~rf/ dfWodx?df k|rlnt sfg"gn] k|sfzg tyf k|b{zg ug{ gx'g] egL /f]s nufPsf
;fdu| Lx? jf ;fj{hlgs g}ltstf, lzi6frf/ lj?4sf ;fdu|L jf s;}k|lt 3[0ff jf ]if km}nfpg]
jf ljleGg hft hflt / ;Dk|bfoaLrsf] ;'dw'/ ;DaGwnfO{ vnn kfg]{ lsl;dsf ;fdu| Lx?
k|sfzg jf k|bz{g ug]{ jf ug{ nufpg] JolQmnfO{ Ps nfv ?k} ofF ;Dd hl/afgf jf kfFr
jif{;Dd s}b jf b'j} ;hfo x'g] 5 .
-@_ s'g} JolQmn] pkbkmf -!_ adf]lhdsf] s;"/ k6s k6s u/]df To:tf] s;"/ jfkt
cl3Nnf] k6s ePsf] ;hfosf] 8]9L ;hfo x'g]5 .
18

$*= uf]kgLotf e ug]


ug{ M of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf lgodx? jf k|rlnt sfg"gdf cGoyf
Joj:yf ePsf]df afx]s of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf lgodx? cGtu{t k|bfg ul/Psf]
s'g} clwsf/ adf]lhd s'g} ljB'tLo clen]v, lstfa, /lhi6/, kqJojxf/, ;"rgf, sfuhft jf
cGo ;fdu| Lx?df kx'Fr k| fKt u/]sf] s'g} JolQmn] s'g} cglws[t JolQmnfO{ To:tf] clen] v,
lstfa, /lhi6/, kq Jojxf/, ;"rgf, sfuhft jf ;fdu|Lsf] uf]kgLotf e u/]df jf e ug{
nufPdf lghnfO{ s;"/sf] dfqf x]/ L Ps nfv ?k} ofF;Dd hl/afgf jf b'O{ jif{;Dd s}b jf b'j}
;hfo x'g]5 .
$(= e'mf Joxf]/fsf] ;"rgf lbg]
lbg M s'g} JolQmn] k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfosf] Ohfhtkq k|fKt ug]{ jf
cGo s'g} dg;fon] lgoGqs ;dIf jf l8lh6n x:tfIf/ k|d f0fkq k|fKt ug]{ jf cGo s'g}
dg;fon] k|df0fLs/0f ug]{ lgsfo ;dIf k]z ug{] s'g} Joxf]/f hfgLhfgL n'sfPdf jf 9fF 6]df jf
hfgfhfgL e'mf Joxf]/f k] z jf bflvnf u/]df lghnfO{ Ps nfv ?k} ofF ;Dd hl/afgf jf b'O{
jif{;Dd s}b jf b'j} ;hfo x'g] 5 .
%)= e'mf Ohfhtkq jf k|d f0fkq k]z ug]{ jf b]vfpg]
fpg M -!_ of] P]g adf]lhd lgoGqsn] hf/L u/]sf]
Ohfhtkq k| fKt gu/L k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf] ?kdf sfo{ ug]{ s'g} klg JolQmnfO{ s;"/sf]
uDeL/tf x]/L Ps nfv ?k} ofF ;Dd hl/afgf jf b'O{ jif{;Dd s}b jf b'j} ;hfo x'g]5 .
-@_ s'g} JolQmn] cfk"mnfO{ k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfosf] Ohfhtkq k| fKt geO{ To:tf]
Ohfhtkq k|fKt ePsf] 5 egL e'mf Joxf]/ f jf e'mf Ohfhtkq k|sfzg u/]df jf s'g}
JolQmnfO{ cGo s'g} Joxf]/fn] pknAw u/fPdf lghnfO{ lghn] pkbkmf -!_ adf]lhdsf] s'g}
sfo{ ul/g;s]sf] cj:yfdf Ps nfv ?k} ofF ;Dd hl/afgf x'g]5 .
-#_ s'g} JolQmn] k|d f0fkqdf pNn]v ePsf] k|d f0fLs/0f ug]{ lgsfon] ;f] k|d f0fkq hf/L
u/]sf] xf]Og jf ;f] k|d f0fkqdf ;"rLs[t ul/Psf] u| fxsn] ;f] k|d f0fkq :jLsf/ u/]sf] 5}g jf
;f] k|df0fkq lgnDag jf /2 eO;s]sf] 5 eGg] hfgLhfgL To:tf] k|df0fkqsf] k|s fzg u/]df
jf cGo s'g} JolQmnfO{ s'g} Joxf]/fn] pknAw u/fPdf lghnfO{ Ps nfv ?k} ofF ;Dd hl/afgf
jf b'O{ jif{;Dd s}b jf b'j} ;hfo x'g]5 .
t/ lgnDag jf /2 eO;s]sf] k|df0fkqnfO{ To;/L /2 jf lgnDag x'g' cufl8 ul/Psf]
l8lh6n x:tfIf/sf] ;Dk'li6 ug]{ k|of] hgsf] nflu k|sfzg ul/Psf] jf pknAw u/fOPsf]df o;
pkbkmf adf]lhdsf] s;"/ u/]sf] dflgg] 5}g .
%!= tf]lsPsf] ljj/0f jf sfuhft bflvnf gug]
gug{ M -!_ of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf lgodx?
adf]lhd lgoGqs jf k|df0fLs/0f ug]{ lgsfo ;dIf s'g} ljj/0f, sfuhft jf k|ltj]bg bflvnf
ug'{ kg]{ lhDd]jf/L ePsf] JolQmn] tf]lsPsf] Dofbleq To:tf] ljj/0f, sfuhft jf k|ltj]bg
bflvnf gu/]df lghnfO{ krf; xhf/ ?k}ofF;Dd hl/afgf x'g]5 .
19

-@_ of] P]g jf o; P]g cGtu{ t ag]sf lgodx? adf]lhd /Ltk" j{s ;'/lIft;fy /fVg' kg]{
s'g} lstfa, /lhi6/, ;|]:tf, n]vf cflb ;'/lIft tyf /Ltk" j{s g/fVg] JolQmnfO{ krf; xhf/
?k}ofF;Dd hl/afgf x'g]5 .
%@= sDKo'6/ hfn;fhL ug]{ M s'g} JolQmn] s'g} hfn;fhL ug]{ jf cGo s'g} u}/sfg"gL sfo{ ug]{
p2]Zon] l8lh6n x:tfIf/ k|df0fkq ;[ hgf u/]df, k|sfzg u/]df jf cGo Joxf]/fn] pknAw
u/fPdf jf s'g} lansf] e'QmfgL /sd, s;}sf] vftfsf] afFsL df}Hbft -Aofn]G ;_, s'g} cfk"lt{ /
e08f/ -OGe]06/L_ jf h'g;'s} avt e'QmfgL lbg] sf8{ -P=6L=Pd=sf8{_ df ldnf]dtf] u/L jf
cGo s'g} tl/sfn] hfn;fhL u/L nfe p7fPdf To;/L p7fPsf] cfly{s nfesf] lauf] sfod
u/L ;DalGwt kIfnfO{ s;"/ ug{]af6 e/fO{ To:tf s;"/bf/nfO{{ Ps nfv ?k} ofF ;Dd hl/afgf
jf b'O{ jif{;Dd s}b jf b'j} ;hfo x'g]5 .
%#= sDKo'6/ ;DaGwL s;"/ ug{ b'?T;fxg M o; P]g adf]lhdsf] s'g} s;"/ ug{ s;}}nfO{ b'?T;fxg
ug]{ jf To:tf] s;"/ ug{ pBf]u ug]{ jf if8\oGqdf ;fd]n x'g] JolQmnfO{ s;"/sf] dfqf x]/L
krf; xhf/ ?k} ofF ;Dd hl/afgf jf 5 dlxgf;Dd s}b jf b'j} ;hfo x'g]5 .
%$= dltof/nfO{ ;hfo M o; P]g adf]lhdsf s'g} s;"/ ug{ ;3fpg] jf cGo s'g} Joxf]/fn] dltof/
eO{ sfo{ ug]{ JolQmnfO{ d'Vo s;"/bf/nfO{ ePsf] ;hfosf] cfwf ;hfo x'g] 5 .
%%= g]kfn /fHoaflx/
/fHoaflx/ u/]sf] s;"/df x'g] ;hfo M k|rlnt sfg"gdf h'g ;'s} s'/f n]lvPsf] eP
tfklg s'g} JolQmn] o; P]g adf]lhd s;"/ x'g] s'g} sfd g]kfn /fHoaflx/ /x]/ u/]sf] eP
tfklg To:tf] s;"/ ul/Psf] sDKo'6/, sDKo'6/ k|0ffnL jf sDKo'6/ g]6js{ k|0ffnL g]kfndf
cjl:yt ePdf To:tf] s;"/ ug]{ JolQmnfO{ o; P]g adf]lhd d'2 f rnfO{ ;hfo ug{ ;lsg]5 .
%^= hkmt ug]
ug{ M o; P]g adf]lhd sDKo'6/ ;DaGwL s;"/ 7xg]{ s'g} s;"/ ug{ k|of]u ul/Psf] s'g}
klg sDKo'6/, sDKo'6/ k|0ffnL, nkL, sDKofS6 l8S;, 6] k 8 fOe, ;6j] o/ jf cGo ;xfos
pks/0fx? hkmt ul/g]]5 .
%&= ;l7t ;+:yfn] u/]sf] s;"/ M -!_ o; P]g adf]lhd s;"/ 7xg]{ s'g} s'/f ;l7t ;+:yfn] u/]df
;f] s;"/ ubf{sf avt ;f] ;l7t ;+:yfsf] ;~rfngsf] nflu k|d'v ?kdf lhDd]jf/ JolQmn]
;f] s;"/ u/]sf] dflgg]5 .
t/ To:tf] ;l7t ;+:yfsf] ;~rfngsf] nflu k|d' v ?kdf lhDd]jf/ JolQmn] To:tf]
s;"/ cfgf] hfgsf/L lagf ePsf] jf s;"/ x'g glbg lghn] dgfl;a dflkmssf ;a} k|oTgx?
u/]sf] lyof] egL k|dfl0ft ug{ ;s]df lghnfO{ ;f] s;"/sf] nflu bf]ifL 7xofOg] 5}g .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg s'g} ;l7t ;+: yfn] o; P]g
adf]lhd u/]sf] s;"/ ;f] ;l7t ;+: yfsf] ;~rfns, Joj:yfks, ;lrj jf cGo lhDd]jf/
JolQmsf] ;xdltdf jf hfgsf/Ldf jf nfk/afxLsf sf/0faf6 x'g uPsf] eGg] k|dfl0ft ePdf
20

;f] ;l7t ;+:yf / ;f] ;l7t ;+: yfsf] ;~rfns, Joj:yfks, ;lrj jf cGo lhDd]jf/
JolQmn] u/]sf] dflgg]5 .
%*= cGo ;hfo M of] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgodsf] pNn+3g ePsf]df To:tf] pNn+3gsf
nflu s'g} ;hfosf] Joj:yf ul/Psf] /x]g5 eg] To:tf] pNn+3gstf{nfO{ To:tf] pNn+3gsf]
dfqf x]/L krf; xhf/ ?k} ofF ;Dd hl/afgf jf 5 dlxgf;Dd s}b jf b'j} ;hfo x'g] 5 .
%(= k|rlnt sfg"g adf]lhd ;hfo ug{ afwf gk'Ug]g M o; P]g cGtu{t s;"/ 7xl/g] s'g} sfd cGo
s'g} k|rlnt sfg"g adf]lhd klg s;"/ 7xl/g] /x]5 eg] To:tf] s;"/ pk/ 5'6[} sf/afxL rnfO{
;hfo ug{ o; P]gn] afwf k'ofPsf] dflgg] 5}g .
kl/R5]b!)
;"rgf k|ljlw Gofoflws/0f ;DaGwL Joj:yf
^)= Gofoflws/0fsf] u7g M -!_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L kl/R5]b( df
pNn]v eP adf]lhdsf s;"/ x?sf] z'? sf/afxL / lsgf/f ug{ bkmf ^! adf]lhdsf] of]U otf
k'u]sf JolQmx?dWo]af6 sfg"g ;b:o, ;"rgf k|ljlw ;b:o / jfl0fHo ;b:o ePsf] tLg
;b:oLo ;"rgf k|ljlw Gofoflws/0fsf] u7g ug]{5 .
-@_ sfg"g ;b:o Gofoflws/0fsf] cWoIf x'g] 5 .
-#_ Gofoflws/0fn] cfgf] clwsf/If]qsf] k|of]u tf]lsP adf]lhd ug]{5 .
-$_ Gofoflws/0fn] u/]sf] lg0f{ o jf cfb]z pk/ lrQ ga'g] JolQmn] To:tf] cfb]z jf
lg0f{o ePsf] ldltn] k}+ tL; lbgleq k'g/fj]bg Gofoflws/0fdf k'g/fj]bg ug{ ;Sg]5 .
-%_ o; bkmfdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg pkbkmf -!_ adf]lhd
Gofoflws/0f u7g geP;Ddsfnflu kl/R5]b( df pNn] v eP adf]lhdsf s;"/ x?sf] z'?
sf/afxL / lsgf/f ug]{ If]qflwsf/ g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L
tf]lslbPsf] lhNnf cbfntnfO{ x'g]5 .
^!= Gofoflws/0fsf ;b:osf] of]U otf M -!_ ;"rgf k|ljlw ;DaGwL ljifodf 1fg eO{ lhNnf
cbfntsf] GofofwLz eO/x]s f], eO;s]sf] jf x'g of] Uotf k'u]sf] JolQm Gofoflws/0fsf] sfg"g
;b:o x'g of]U o x'g]5 .
-@_ sDKo'6/ lj1fg jf ;"rgf k|ljlw ;DaGwL ljifodf sDtLdf :gftsf]]Q/ eO{ ljB'tLo
sf/f]af/, ;" rgf k|ljlw jf ljB'tLo ;~rf/sf] If]qdf sDtLdf tLg jif{sf] cg'ejk|fKt g]kfnL
gful/s Gofoflws/0fsf] ;" rgf k|ljlw ;b:o x'g of]Uo x'g]5 .
-#_ Joj:yfkg jf jfl0fHozf:qdf sDtLdf :gftsf]Q/ eO{ ljB'tLo sf/f]af/sf] If]qdf
ljz]if1tf xfl;n u/L ;DalGwt If]qdf sDtLdf tLg jif{sf] cg'ejk|fKt g]kfnL gful/s
Gofoflws/0fsf] jfl0fHo ;b:o x'g of]U o x'g]5 .
21

^@= Gofoflws/0fsf ;b:ox?sf] kbfjlw, kfl/>lds / ;]j fsf zt{


zt M -!_ Gofoflws/0fsf ;b:osf]
kbfjlw kfFr jif{sf] x'g]5 / lgh k'gM lgo'Qm x'g ;Sg]5 .
-@_ Gofoflws/0fsf ;b:osf] kfl/>lds / ;]j fsf cGo zt{x? tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
-#_ Gofoflws/0fsf k| To]s ;b:on] cfk"m lgo'Qm ePkl5 sfo{e f/ ;DxfNg' cl3
;DalGwt k'g/fj]bg cbfntsf d'Vo GofofwLz ;dIf cfgf] kb tyf uf]kgLotfsf] tf]lsP
adf]lhdsf] 9fF rfdf zky lng' kg]{5 .
^#=

kb l/Qm x'g] cj:yf / l/Qm kbsf] k"lt{t M -!_ Gofoflws/0fsf] ;b:osf] kb b] xfosf] s'g}
cj:yfdf l/Qm x'g] 5 M
-s_ kbfjlw ;dfKt ePdf,
-v_

lq;L jif{ pd]/ k"/f ePdf,

-u_

d[To' ePdf,

-3_

/fhLgfdf lbPdf,

-_

g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L s;"/df cbfntaf6 bf]ifL 7xl/Pdf, jf

-r_

cfgf] kb cg';f/sf] cfr/0f gu/]sf] jf st{Jo kfngf ug{ c;Ifd ePsf]


cf/f] kdf g]kfn ;/sf/n] 5fglag ubf{ v/fa cfr/0f u/]sf] jf cfgf]
st{Jo kfngf ug{ c;Ifd ePsf] k|d fl0ft ePdf .
t/ o; v08 adf]lhdsf] cf/f]k nufOPsf] Gofoflws/0fsf] ;b:onfO{
;kmfO{ k] z ug]{ dgfl;a dflkmssf] df}s f lbg' kg]{5 .

-@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -r_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg Gofoflws/0fsf]
sfg"g ;b:o axfnjfnf GofofwLz ePdf To;/L 5fglag ubf{ lghsf] ;]jf zt{ tyf ;'ljwf
;DaGwL k|rlnt sfg"g adf]lhd ul/g]5 .
-#_ pkbkmf -!_ sf] v08 -r_ adf]lhdsf] k| of] hgsf nflu 5fglag ug]{ sfo{ljlw
tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd Gofoflws/0fsf] s'g} ;b:osf] kb l/Qm x'g cfPdf g]kfn
;/sf/n] bkmf ^! adf]lhd of] Uotf k'u]s f JolQmx?dWo]af6 afFsL cjlwsf nflu l/Qm kbsf]
k"lt{ ug]{5 .
^$= Gofoflws/0fsf sd{rf/L M -!_ Gofoflws/0fnfO{ cfgf] sfo{ ;Dkfbg ug{ cfjZos kg]{
sd{rf/L g]kfn ;/sf/n] pknAw u/fpg]5 .
-@_ Gofoflws/0fsf] sd{rf/L ;DaGwL cGo Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
^%= Gofoflws/0fn] kfngf ug'
ug'{ kg]{ sfo{ljlw M Gofoflws/0fn] bkmf ^) adf]lhd d'2fsf] z'?
sf/afxL / lsgf/f ubf{ tf]lsP adf]lhdsf] sfo{ljlw ckgfpg' kg]{5 .
kl/R5]b!!
22

;"rgf k|ljlw k'g/fj]bg Gofoflws/0f ;DaGwL Joj:yf


^^= k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] :yfkgf / u7g
u g M -!_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf
k|sfzg u/L Gofoflws/0fn] u/]sf] lg0f{o jf cfb]z pk/ k'g/fj]bg ;'Gg / o; P]g adf]lhd
lgoGqs jf k|df0fLs/0f ug]{ lgsfon] u/]sf] lg0f{o jf cfb]z pk/ k'g/fj]bg ;'Gg bkmf ^&
adf]lhdsf] of] Uotf k'u]s f JolQmx?dWo]a f6 sfg"g ;b:o, ;" rgf k|ljlw ;b:o / jfl0fHo
;b:o ePsf] tLg ;b:oLo ;"rgf k|ljlw k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] u7g ug]{5 .
-@_ sfg"g ;b:o k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] cWoIf x'g] 5 .
-#_ k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] If]qflwsf/sf] k| of]u tf]lsP adf]lhd x'g] 5 .
^&= k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] ;b:osf] of]U otf M -!_ ;"rgf k|ljlw ;DaGwL ljifodf 1fg eO{
k'g/fj]bg cbfntsf] GofofwLz eO/x]sf] , eO;s]sf] jf x'g of]U otf k' u]sf] JolQm k'g/fj]bg
Gofoflws/0fsf] sfg"g ;b:o x'g of] Uo x'g]5 .
-@_ sDKo'6/ lj1fg jf ;"rgf k|ljlw ;DaGwL ljifodf sDtLdf :gftsf]Q/ eO{ ljB'tLo
sf/f]af/, ;" rgf k|ljlw jf ljB'tLo ;~rf/sf] If]qdf sDtLdf kfFr jif{sf] cg'ejk|fKt g]kfnL
gful/s k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] ;" rgf k|ljlw ;b:o x'g of]Uo x'g] 5 .
-#_ Joj:yfkg jf jfl0fHozf:qdf sDtLdf :gftsf]Q/ eO{ ljB'tLo sf/f]af/sf] If]qdf
ljz]if1tf xfl;n u/L ;DalGwt If]qdf sDtLdf kfFr jif{sf] cg'ejk|fKt g]kfnL gful/s
k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] jfl0fHo ;b:o x'g of]U o x'g]5 .
^*= k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf]
Gofoflws/0fsf] ;b:osf] kbfjlw, kfl/>lds / ;]jfsf zt{
zt M -!_ k'g/fj]bg
Gofoflws/0fsf] ;b:osf] kbfjlw kfF r jif{sf] x'g] 5 / lgh k'gM lgo'Qm x'g ;Sg]5 .
-@_ k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] ;b:osf] kfl/>lds / ;]jfsf cGo zt{ x? tf]lsP
adf]lhd x'g]5g\ .
-#_ k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] ;b:on] cfk"m lgo'Qm ePkl5 sfo{ef/ ;DxfNg' cl3
;jf]{ Rr cbfntsf] k|wfg GofofwLz ;dIf cfgf] kb tyf uf] kgLotfsf] tf]lsP adf]lhdsf]
9fFrfdf zky lng' kg]{ 5 .
^(= kb l/Qm x'g] cj:yf / l/Qm kbsf] k"lt{ M -!_ k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] ;b:osf] kb b]xfosf]
s'g} cj:yfdf l/Qm x'g]5 M
-s_ kbfjlw ;dfKt ePdf,
-v_

lq;L jif{ pd]/ k"/f ePdf,

-u_

d[To' ePdf,

-3_

/fhLgfdf lbPdf,

-_

g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L ck/fwdf cbfntaf6 bf]ifL k|dfl0ft ePdf,


jf
23

-r_

cfgf] kb cg';f/sf] cfr/0f gu/]sf] jf st{Jo kfngf ug{ c;Ifd ePsf]


cf/f] kdf g]kfn ;/sf/n] 5fglag ubf{ v/fa cfr/0f u/]sf] jf cfgf]
st{Jo kfngf ug{ c;Ifd ePsf] k|d fl0ft ePdf .

t/ o; v08 adf]lhdsf] cf/f]k nufOPsf] k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] ;b:onfO{ ;kmfO{


k]z ug]{ dgfl;a dflkmssf] df}s f lbg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -r_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg k'g/fj]bg
Gofoflws/0fsf] sfg"g ;b:o axfnjfnf GofofwLz ePdf To;/L 5fglag ubf{ lghsf] ;]jf
zt{ tyf ;'ljwf ;DaGwL k|rlnt sfg"g adf]lhd ul/g]5 .
-#_ pkbkmf -!_ sf] v08 -r_ adf]lhdsf] k| of] hgsf] nflu 5fglag ug]{ sfo{ljlw
tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] ;b:osf] kb l/Qm x'g cfPdf
g]kfn ;/sf/n] bkmf ^& adf]lhd of]U otf k' u]sf JolQmx?dWo]af6 afFsL cjlwsf] nflu l/Qm
kbsf] k"lt{ ug]{ 5 .
&)= k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf sd{rf/L M -!_ k'g/fj]bg Gofoflws/0fnfO{ cfgf] sfo{ ;Dkfbg ug{
cfjZos kg]{ sd{rf/L g]kfn ;/sf/n] pknAw u/fpg] 5 .
-@_ k'g/fj]bg Gofoflws/0fsf] sd{rf/L ;DaGwL cGo Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
&!= k'g/fj]bg Gofoflws/0fn] ckgfpg' kg]{ sfo{ljlw M k'g/fj]bg Gofoflws/0fn] cfk"m ;dIf k/]sf]
k'g/fj]bg pk/ sf/afxL / lsgf/f ubf{ tf]lsP adf]lhdsf] sfo{ljlw ckgfpg' kg]{5 .
kl/R5]b!@
ljljw
&@= ;Demf}tff/f Joj:yf ug{ ;lsg]
;lsg M ljB'tLo clen] v ;[hgf ug{], ;Dk|]if0f ug{] , k|fKt ug{], hDdf
ug{] jf cGo s'g} lsl;daf6 k|zf]wg ug{] sfo{d f ;+ nUg kIfx?n] tT;DaGwL cfgf sfd
sf/afxLsf ;DaGwdf kl/R5]b# sf s'g} jf ;a} Joj:yf nfu" gx'g] u/L jf ;f] kl/R5]bdf
plNnlvt Joj:yfx?df s] xL kl/jt{g u/L ;f] adf]lhd cfgf sfd sf/afxL Jojl:yt x'g]
u/L ;Demf}t ff/f Joj:yf ug{ ;Sg]5g\ .
&#= g]kfn ;/sf/n] lgb]{zg lbg ;Sg]
;Sg M of] P]gsf] sfof{ Gjog ug]{ ;DaGwdf g]kfn ;/sf/n]
lgoGqs tyf k|df0fLs/0f ug]{ lgsfonfO{ cfjZos lgb]{zg lbg ;Sg]5 / To:tf] lgb]{zgsf]
kfngf ug'{ lgoGqs tyf k|df0fLs/0f ug]{ lgsfosf] st{Jo x'g]5 .
&$= ph'/ ug]{ xbDofb M of] P]g jf o; P]g cGtu{ t ag]sf] lgodsf] pNn+3g ePsf]df jf of] P]g
adf]lhd s;"/ 7xg]{ s'g} s'/f ePsf]df To:tf] pNn+3g jf s;"/ eP u/]sf] yfxf kfPsf] ldltn]
k}+tL; lbgleq ph'/ ug'{ kg]{5 .
24

&%= g]kfn ;/sf/ jfbL x'g] M -!_ o; P]g adf]lhd s;"/ 7xg]{ d'2f g]kfn ;/sf/ jfbL eO{ rNg]5
/ To:tf] d'2 f ;/sf/L d'2f ;DaGwL P]g, @)$( sf] cg' ;"rL! df ;dfj]z ePsf] dflgg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] d'2fdf cg';Gwfg ubf{ k| x/Ln] lgoGqs jf cGo ;DalGwt
ljz]if1sf] ;xof]u lng' kg{]5 .
&^= Ifltk"lt{ e/fpg'
e/fpg' kg]
kg{ M o; P]g adf]lhd s;"/ u/]sf] sf/0faf6 s;} nfO{ s'g} lsl;dsf] xflg
gf]S;fgL ePsf] /x]5 eg] To:tf] xflg gf]S;fgLsf] Ifltk"lt{ ;d] t s;"/bf/af6 e/fO{ lbg'
kg]{5 .
&&= of] P]g nfu" gx'g] M -!_ o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg b]xfosf ljifodf
of] P]g nfu" x'g] 5}g M
-s_ ljlgd]o clwsf/kq P]g, @)#$ df pNn]v eP adf]lhdsf ljlgd]o
clwsf/kqx?,
-v_

as;kq, /fhLgfdf, aGwsL, sa'lnotkq, a08fkq jf To:t} k|s[ltsf


crn ;DklQsf] xs x:tfGt/0f ug]{ lnvtx?,

-u_

crn ;DklQ pk/ xs jf :jfldTj hgfpg] cGo s'g} lnvtx?,

-3_

jf/];gfdf, lkm/fbkq, k|ltpQ/kq jf To:t} cGo k|sf/sf cbfntL


sf/afxLdf k| of] u x'g] lnvtx?,

-_

bfaLkq, k|ltbfaLkq, k|ltjfbkq jf dWo:ytfsf] sf/afxLdf lnlvt ?kdf


k]z ug'{kg{] cGo To:t} lnvtx?,

-r_

k|rlnt sfg"gn] ljB'tLo :j?kdf /fVg gx'g] egL tf]s]sf lnvtx? .

-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf
;"rgf k|sfzg u/L pkbkmf -!_ df plNnlvt lnvtx?df cfjZostfg';f/ yk36 ug{
;Sg]5 .
&*= lgod agfpg] clwsf/
clwsf M o; P]gsf] p2]Zo k"lt{sf] nflu g]kfn ;/sf/n] cfjZos lgod
agfpg ;Sg]5 .
&(= lgb]{l zsf agfO{ nfu" ug]{ M o; P]gsf] p2]Zo k"lt{ ug{sf] nflu g]kfn ;/sf/n] of] P]g tyf
o; P]g cGtu{t ag]sf lgodx?sf] cwLgdf /xL cfjZos lgb]{lzsf agfO{ nfu" ug{ ;Sg]5 .
*)= ljB'tLo -On] S6f]lgs_ sf/f]af/ cWofb]z, @)^@ lgliqmo ePkl5 To;sf] kl/0ffd M ljB'tLo On]S6 f]lgs_ sf/f]af/ cWofb]z, @)^@ lgliqmo ePkl5 csf]{ clek|fo gb]lvPdf ;f]
lgliqmotfn] ,
-s_ ;f] cWofb]z lgliqmo x'Fbfsf avt rNtL gePsf] jf sfod g/x]sf] s'g} s'/f klg
hufpg] 5}g,
25

-v_ ;f] cWofb]z adf]lhd rfn" ePsf] s'/f jf ;f] adf]lhd /Lt k' ofO{ cl3 g} ul/Psf] s'g}
sfd jf ef]lu;s]sf] s'g} s'/fnfO{ c;/ kfg]{ 5}g,
-u_ ;f] cWofb]z adf]lhd kfPsf], xfl;n u/]sf] jf ef]u]sf] s'g} xs, ;'ljwf, st{Jo jf
bfloTjdf c;/ kfg]{ 5}g,
-3_ ;f] cWofb]z adf]lhd ul/Psf] s'g} b08 ;hfo jf hkmtnfO{ c;/ kfg]{ 5}g,
-_ dfly n]lvPsf] s'g} To:tf] xs, ;'ljwf, st{ Jo, bfloTj jf b08 ;hfosf ;DaGwdf
ul/Psf] s'g} sfd sf/afxL jf pkfonfO{ c;/ kfg]{ 5}g / ;f] cWofb] z sfod /x] ;/x
To:tf] s'g} sfg"gL sf/afxL jf pkfonfO{ klg z'? ug{, rfn" /fVg jf nfu" ug{
;lsg]5 .

26

You might also like