KAZAN TREN

Be i nc i Ba s m
Kazan Tr eni , Azi z Ne s i n' i n
1957 yl nda i t al ya' da yap -
lan Ul usl ar ar as Mi zah Ya
r masnda b i r i nc i l i k al p
i ki nc i kez ALTI N PALM YE
kazanan ki t abdr .
Kazan Tr eni bugne dek
Tr ki ye' de 48 bi n , yabanc
l kel er deyse 250 bi n t i r aj
yapmt r .
lk basm 1957, i ki nc i
basm yi ne 1957, nc
basm 1960, dr dnc b a -
sm 1967 yl l ar nda y ap l -
m ve okt anber i t k en d i -
i nden ar anmakt a ol an KA-
ZAN TREN' nin bei nc i b a-
smn Te ki n Ya y ne vi k
van l a sunar .

1 0 Li r a
AZ Z NES N
KAZAN TREN
H KYELER
Beinci Basm
TEK N YAYINEV
SUNAR
Bu kitabn telif hakk
NES N VAKFInndr
Aziz Nesin, Trkiye'de ve
baka lkelerde yaynlanacak
kitaplarnn, sahnelenecek o
yunlarnn, filme alnacak e
serlerinin telif haklaryla, b-
tn eserlerinin i ve d radyo
ve televizyonlarda temsil ve
yaynlarndan elde edilecek te-
lif haklarn tmyle NES N
VAKFFna balamtr. NE-
S N VAFFFnn amac vakfn
yurduna her yl alnacak drt
kimsesiz ve yoksul ocuu, ilk-
okuldan balatarak yksek o
kulu, meslek okulunu bitirin-
ceye yada bir meslek edinin
ceye dek, her trl gereksi-
nimlerini salayarak barndr-
mak, yetitirmektir. NES N
VAKFFnn senedi gereince,
bu vakfn amacna uygun ol-
mak kouluyla, her dileyen
hertrl yardm, katk ve ba-
ta bulunabilir.
steyenlere Yaynevimiz Ne-
sin Vakf brorn gnderir.
T E K N YAYI N E V
An kar a Caddesi. No: 51
s t a n b u l
Kapak : Erkal Yavi (San Grafik)
* Bu kitabn 1957 ylnda birinci ba-
sm yapld, (8000) tane basld.
e Kazan Treni adl hikye, 1957
ylnda talya'da yaplan Uluslara-
ras Mizah yarmasnda birincilik
alarak ALTIN PALM YE kazand.
s Birinci basm ksa zamanda tken-
diinden, ayn yl iinde (1957)
ikinci basm yapld, (10.000) tane
basld.
m 1960 ylnda nc basm yapld,
(8000) tane basld.
e 1967 ylnda drdnc basm yapl-
d, (12.000) tane basld.
Tekin Yaynevi, KAZAN TREN '
nin beinci basmn kvanla su-
nar.
K A Z A N
T R E N
Biri Bu yu r u n efendim, rica ederim, byle
bu yu r u n ! Bizim gazet ecilere kar son derecede
eyimiz vardr. Yaaa. . .
Baka biri Tebri k ederi m beyefendi.
kincisi Teekkr ederim. Ama an l ayama-
dm,, neyi t ebri k edi yorsunuz?
Baka biri Yeni kazan n z . . .
Haaa. . Evet , evet . . . Kazan deil mi ? Ka-
za m z ol muyor Beyefendi. . . Ka za n ok m h i m. . .
Bfeye buyursan za. . . Bi r aperat if. . . Vali
bey de t erif edecekler. Neredeyse, bir yerden -
ka r gelirler.
nc Zt ilinizle bir yerden t anyoruz,
a ma nereden?
Baka nc Si man z ba n a da hi ya-
ban c gelmiyor. Sizi bir yerden gzm sryor. Du-
r u n bakay m, siz Mezbahaya yeni yap l an kap n n
al t r eni ne t erif et mi mi ydi ni z?
Maalesef... Efendim, t renl eri ayn gn e
get iriyorlar, yet iemiyoruz. Bendeni z o gn, c a m
fabri kas na yeni bi r baca ilvesi dolaysiyle yap-
l an t r ene gi t mi t i m.
Ah beyefendi, ben o t rene maalesef gele-
medi m. Arkadal ar sylediler, bi r erkest avuu
7
varm, a n l a t a an l at a bit iremediler. Efendim, i n -
san h er t ar afa bi rden yet iemiyor.
Du r u n , du r u n . . . Sizi i mdi kard m, siz
J apon ya' dan sat n a l ma n gemi ni n. . .
Tamam, gemi ni n dvet i ne gelmit im. Ben
de sizi h at r l ad m. Ha t t o g n h ep kremal t u r t a
yi yordunuz da, di kkat i mi ekmit iniz.
Evet , evet . . . Pek severim kremal t u r t ay .
Efendim, da h a evvel eydeki ziyafet t e biraz fazlaca
ka rd mdan, o can m et lere el sremedi m.
Daha baka biri Bu koydukl ar ne kaza
nym?
Daha daha baka biri Vallahi bi l mem. . .
Kazan it e. . . ama r kazan deil h er h al de. . .
zerinize afiyet , mi demden ok mu zt a r i
bim. Hazmszlk bal ad . . .
Bendeni z de yleyim Beyefendi. Son zaman -
l arda herkes mi desi nden ikyet i. Sri bi r h ast a-
lk oldu. Ben yan mda kar bon at t a yorum, ist er-
seniz bir avu vereyim, yu t u n .
Ah, t eekkr ederim. Bu n da n sonra yle
yapmal . Ben de ya n mda bul un dur ay m. ...
Yarad beyefendi. . . Gei rmek iyidir.
. . . Aman h i n di k zart -
mas pek nefis olmu. Buyursan za!. . .
Teekkr ederim, ben brekleri t erci h ede-
ri m.
lerinden biri Bu i man zat ki m?
lerinden br Hangi si ? Viski ien mi ?
Hay r br.
Han i mu zu sryor, o mu ?
t eki . . .
8
Souk et yiyor hani ?. .
On u n arkas nda, elini mayonezl i levree
uzat m. . .
Ha a a . . . Bilmem, h ep g r r m ama. . .
Bir adam Maksat t r en mr en deil. . . B-
t n bu ziyafet ler filn h ep grmemi ze vesile...
Adamn biri Tabi, on a ne phe. . . Bu zi-
yafet ler de olmasa, gremiyeceiz vallahi... Efen-
dim, eskiden, bendeni z ocukken, peder me r h u m,
bendenizi elimden t u t a r , h er g n bi r t ekkeye g-
t r r d . Pazart esi l eri skdar ' da bi r Rfa derg-
h n a giderdik. Sal gnl eri Kas mpaa' daki Nak i
bend t ekkesine, arambal ar , r kl k' t eki Ka-
diri t ekkesine, Perembeleri , Mevl n akap daki
Mevlevhaneye. . . Her Allann g n bir t ekkeye. . .
Evet , evet . . . Biz de yle... Or ada l okma ederdik.
G an i gani yemekler. . . Bak r siniler dolar, dol ar
boalrd.
Maksat yemek deil, mu h a bbe t . . .
El bet t eee. . . Cierden al m yorsunuz. . .
Bendeni z dol maya bay l r m da. . . Gzel de
yapm l ar.
Buras ne fabrikas beyefendi?
i Vallahi iyice bi l emi yorum ama, galiba. . .
maki nel ere filn baklrsa, bi r ma ki n e fabri kas
olacak.
Maal l ah ok byk bi r fabri ka. . .
Efendim, ne de olsa medeni yet ilerliyor t a-
bii. . . Tavsiye ederim, u sku mr u dol mal ar pek g-
zel...
Mersi. Bu r a da n knca eydeki t rene gi-
decei m de. . .
9
O za ma n a ka da r h azmol u r beyefendi.
Tren mi dediniz? Ben de geleyim bari . . .
Aaaaa. . . Tabi. . . Bu yu r u n . . .
Efendim, i n san t aki p edemiyor, bz t ren-
leri karyoruz ne de olsa ...
Maalesef... Geenlerde gazet eler, Ameri ka
bize a t om t esisat verecekmi diye yazd. Sak n bu-
ras yeni a t om fabri kam z ol mas n. . .
ur ada kazan ma za n diye lf ediyorlar.
Kazanmal , kazan mal beyefendi, alp
ka za n ma k lzm.
Bir insan Kurdel kesilmiyecek mi ?
Baka bir insan Vali Beyefendiyi bekliyor-
lar.
Bu fabri kan n sahi bi ki m beyefendi?
Ameri kal l ar n olacak. . .
Hi zan n et mem. Ameri kal l ar byle ziya-
fet miyafet vermezler a da ma . . . F abr i ka bizim ol-
mas n a bizim ya, acaba Tekel daresi ni n mi, Sul ar
daresi ni n mi?
. Amma yapt nz. F abr i kada su yaplr m ?
Ne fabrikas buras ?
Kazan fabrikas. . .
yleyse Tekelindir. Her h al de rak kazan-
l ar . . . u adam h er t rende gr r m.
u bat aki l er kim?. .
Davet li mebusl ar. . . Yar n eydeki al
t r en i n e gelmiyor mu su n u z?
Tabi. . . Gi t mesem ay p olur. Bademl er ba-
yat , fark nda msnz?
Bir kii Meml eket i n kal k n mas h e r ey-
den evvel fabri kal ara dayan r bi rader. . .
kinci biri Keke h er g n bi r fabri ka al-
sa. . . st akozl ar pek gzelmi. . .
. Siz st akozu, d n k t r en de verilen ziya-
fet t e yiyecekt iniz. Bu kk ki m? Ma h du m mu ?
Allah balasn.
Cml eni nki ni . . .
Al olum, bak el ma m ist ersin, por t akal
m ? P a st a m ? Al yavr um. . .
it !. . . Beyefendi geldi. . .
Ki m o?
Bi l mem. . . F abr i kan n sahi bi galiba. . . Yok-
sa Ba ka n m?
Umu m m d r ol mas n. . . ey... Bendeni z
zat ilinizi bu kadar zaman d r t an r m, h er t ren-
de, her lende bul uur uz da, sormas ay p ol mas n
ama, zt linizin ne i yapt m bi l mem. . .
. Bendeni z mi ?. . . ey... Beyefendi a n u t -
ku n a balyor galiba. . .
Mu h t er em vat andal ar !. . Bu g n ( at al b-
ak sesleri) al t reni ni yapt m z Tezgh t ar a
a El ekt ri k sant r al m z n dr dn c kazan n n ye-
ri ne konmas mnasebet i yl e, hepinizi t ebri k ede-
ri m. Bu kazan , Amer i kadan hi bi r yar d m gr-
meden, kendi kendi mi ze yeri ne koyduk. Macar
mill t ak m n n 3 1 yenen azmimiz, enerjimiz,
heyecan m z bu r a da da kendi ni gst ermi, kazan n
t a m ocan st n e konul mas nda, Amerikal
mt ehass s, iki mhendi s, drt u st a ba mda n baka
hi bi r yabanc kuvvet e l zum gst erilmeksizin, ka
zan mezkr, mahal l i ma h su su n a kendi kuvvet le-
rimiz t ar af n dan vazedilmit ir. Ancak kazan yeri ne
11
kon u l du kt an sonra, iindeki suyun bir t r l kay-
n amad n n sebebi arat r l nca, ocan alt met r e
kadar ka za n da n geride kald grl mt r. Kazan
ar ol duundan, al t n a. ayr bir ocak yaplmas-
na t ekni syenl er l zum grml erdi r. Bu kazan, Ya-
kn Dou, Or t a Dou ve Bal kan l ar n en byk ka-
zandr. Ayn za ma n da kalayldr ve bakrdr. Ka-
layl ve bak r ol makl a beraber yalnz iki yeri nden
delii olup, bu delikler, hi bi r Ameri kan yar d m n a
l zum grl meden kendi t ar af m zdan st p, ec-
zal p a mu k ve kar a sakzla t kanm t r. Delikler-
den a ka n sul ar kazan n al t n daki oca sndrme-
yecek kadar cz' i bir hal e get irilmit ir. Eer Terkos
sular kesilmemi olsayd, imdi gznzn nn-
de t ecrbesi ni yapard k.
Bu kazan, Kabak Must afa i syan nda Yeni-
erilerin kaldrd kazan olup, or adan Sadr zam
K r kayak Halil P aan n kon a n a gt r l m ve
bu kon akt a u zu n za ma n aure kazan olarak, kul-
lan lm t r. Son r adan ya n da n arkl ar aba vapu-
r u n u n kazan ol arak u zu n yllar vazife gr mt r .
Kazan n dokuz kul pu vardr. Biz ona yeni bir kul p
u ydu r a r a k fabri kaya koyduk. Bu kazan n . . .
Birisi Birader, bu kazan uzun srer ben
gidiyorum.
Baka biri Ben de. . . Yar n eydeki t r en de
bulualm,
Olur, eyvallah. . .
Gle gle. . .
Bu kazan. . .
12
KE D
N E D E N
KATI ?
Her eyin, h er iin bi r n eden i vardr.
Hayr, ol mad . Ben yaz ma da h a bi r bilgi
lfla bal yacakt m.
Ne ol ursa olsun, i n san l ar r a h a t l a ma k zorun-
dadr.
Dorusu, bu da olmad. Bi r i n san byk lf
edebilmek iin, nce kendisi byk a da m olmal-
dr. Buyzden kendi kendi me h ep acr du r u r u m.
Her kon u ma m n banda, bir koc aman lf, ki t ap-
l ar a geecek deerde bir byk lf et t i i m hal de,
hi ki mse ne bana, ne de lfma met el i k vermez.
Peki, bu byk a da m dedikleri nel er sylemiler
sanki . . . F a l a n byk a da m yazn scak olur de-
mi. Am' an ne espri, a ma n ne gzel sz... n san l a-
r n yzyllar boyu arad gerei kelimeyle
vermi. Byk a da m n lrken, son sz Kap-
y a n! olsa, ar t k bu n da n ne byk gerekler
kar l maz. Kapy a n! dedi. Bu sz, byk
a da m n i nsanl a gst erdii yoldur. Kapy a n!
ne demek bu? Bu, ne byk lft r. D n n bikez..
B iki kelimede ykl, gizli an l am zmek iin
ki t apl kl ar dolusu ki t ap yazlsa, yi ne az. Yni diyor
ki. . . Ne diyor?
Ey i nsanl ar!. . Eek gibi ah r a ka p a n ma y n !
13
Ahrn kap s n a n da ieriye bilim gnei ni n
klar dolsun.
Hayr, yle demiyor. Kapy an, grnz
de dn yaya alsn. Hapsol duun uz kendi zi ndan
n zt an kurt ul sun. in dorusu, byk a da m da
h er a da m gibi can ekiirken bunal m , nefes dar-
l ndan ku r t u l ma k iin An kapy! demi.
t e bu.
lnce, br dn yaya gider git mez, ilk iim
Goet he' yi bul up sormak:
Sizi son nefsinizi veri rken Perdeleri an,
biraz daha, biraz da h a k! demisiniz? Bu b-
yk szn an l am nedi r?
Goet h e' n i n glerek u karl vereceini bi-
liyorum.
Ki m? Ben mi? Ben m i biraz da h a k...
demi i m? Gzlerimin feri snyordu. evremdeki
leri grmek iin demi i mdi r herhal de. . .

Yoldan geiyordum. Bi r evin kap s ndan, bi r
kedi can acsiyle ba r ar ak n me srad. Son r a
alabildiine kat git t i. t e beni byle deri n deri n
dn dr en , ' bu kedi oldu. Kedi n eden byle ba-
r ar ak evden frlad? Her eyin, her iin bir ne-
deni vardr. Kedi, n eden kat ? t e size bu n u
a kl ayaca m. Ama bi t r l a kl ama yol unu bu-
l am yorum. Demokr at i k bi r met odl a aa dan yu-
kar ya doru mu anl at ay m, yoksa bizim Dou ge-
leneimize gre yu kar dan aa m? Yni kedi-
den Ba ka n a m kaym, yoksa Ba ka n da n kediye
mi i neyi m? Biz yine geleneklerimizden caym ya
lm.
14
Kedi n i n dayak yemesi, yedii daya n acsiyle
kap dan frlamas olay yle bal ad :
B t n gazet eler, a ma h ep birden, bi r Ba ka n a
ok iddet li saldrya gemilerdi. Bakan n b u n a
can ok skld. Ne yapaca n bilmiyordu. Ne ya-
paca n bilmedii ve can ok skld za ma n l a r
yapt gibi, Mst ear n ard. On a biey sordu.
Mst ear, cevap verdi. Baka biey sordu. Mst e-
ar on u da aklad.
Bakan, can s k nt s ndan ku r t u l mak, r a h a t
et mek zorundayd . n k ne ol ursa olsun, i nsan-
l ar r a h a t l a ma k zorundadr.
Bakan, Mst ear dan baka bir ey da h a sor-
du. Mst ear o ii nas l yapt n an l at t . Hayr, o
i yle yap l mayacakt . Neden yle yapm t Ms-
t ear? Ol maz yle ey. . . ! Ol ur! Ol maz! Olur i t e!
Ol maz i t e!
Bakan, son un da bir pf n okt as bu l u n du u n a
sevinli, Mst ear a epeyce sylendi. Rah at l ad .
Eer ii r a h a t l a ma sa , o can skmt siyle geceki
t opl an t ya git seydi, ert esi gn dillerde dolaan ba-
arsn elde edemezdi.
Ne ol ursa olsun, i n san l ar r a h a t l a ma k zorun-
dadr. Mst ear, nas l r ah at l yacakt ? st ifa m
et sin? Hayr. Ne diye ist ifa edecekmi? Genel M-
dre, falan meseleyi sordu. Genel M d r fal an
meseleye cevap verdi. Genel Mdr e filn meseleyi
sordu. Genel Mdr , filn meseleye de cevap verdi.
P i mekn meselesi. . . On a da cevap verdi. Verdi
ama, o fi mekn mesele yle ol mayacakt ki. . . Ta-
ma m. Sekret eri ni a rd :
Yaz! dedi.
15
Mst ear syledi, sekret eri yazd. Ooooh!. . Ra-
h at l am t . Eer iini dkmese pat l yacakt Ms-
t ear. Evinin, ol uunun, ocuunu r ah at n , h u-
zu r u n u ka racakt .
yi ama, Genel M d r ne yaps n imdi? Ms-
t ear n yazd klar yeni r yu t u l u r ey mi ? Zile
h a st :
Mfet t i Ali Beyi a r n!
. Ali Bey, on g n d r t eft it e.
Veli Beyi arn,
Ba st n e!
Mfet t i Veli Bey geldi.
Bu yu r u n Beyefendi!
u ey ii ne oldu?
Ol du Beyefendi!
br i?
O da oldu.
Nasl oldu?
yle, yle, yle oldu efendi m!
yle ol mayacakt ki. . . Ki m dedi size yle
yle yle yap n diye?.. Byle, byle, byle ola-
cakt . Allah, Allah!..
Genel M d r sylendi, sylendi, . . . Oooh, dn-
ya varm . ini dkmese boul acakt .
Mfet t i ne yapsn imdi? Y sabr. . . Y sa-
brla olmuyor.
M d r Bey.
Efendi m!
Nasl efendim? Ben size bu sabah ne de-
di m?
Bu sabah m? Bir ey demediniz.
Nasl demedi m? Biey dedim, ben size.
16
Bu sabah ben sizi grmedi m ki . . .
yleyse d n sabah demi i mdi r.
D n siz rahat s z.
yleyse nceki sabah. . .
Evet , sylemit iniz. ; .
Hah , sylemit i it e. . . Ne sylemit i? Syle-
mi t i de n eden yap l mam t peki? Ol maz byle
ey... Anladnz m, olmaz. st emem, Kat i yen ol-
maz!. .
M d r n sur at asld. Ne ol ursa olsun, in-
san l ar r a h a t l a ma k zorundadr.
Muavi ni a r n ban a. . .
Bast n e!
M d r muavi n i geldi. Mdr sordu:
D. cet veli yapld m?
Yapld efendim.
Ta ma m m yapld?
Evet , t a ma m.
List e eklendi mi?
Ekl endi !
Sanki ne diye h er eyi de t a st a ma m yapar-
l ard ?. . .
Gnderildi mi?
Gnderildi.
Biraz gecikt irseler olmaz m?
Ne gn gnderildi?
Dn .
Neee? d n m? Bu ne i hml , bu ne biim
i? Hi kimse almyor. karmal , i. . . G n
g n n e i i st eri m. . . Anladnz m ?
Ooooh. . . n sa n iini dkt m, ne ka da r da
rahat l yor.
17 F. : 2
M d r Muavi ni , ksm mi r i n i n odas na girdi.
Bu r n u n da n sol uyordu:
Bu n l ar ne?
Muhasebeye gnderilecek evrak.
H h . . . Ta ma m. Zat en siz...
Muavi n Bey knca, ba r u t kesilen K s m
miri, masaya yu mr u u n u i ndi rdi :
Nerede Hasan Bey?
Han gi Hasan Bey? ki nci k s mdaki Ha-
san Bey mi, kay t me mu r u Ha sa n Bey mi, evrak
kal emi ndeki Ha sa n Bey mi, yoksa t a h r i r a t t a ki
kt i p Hasan Bey m ?
. Hangi si ol ursa. . . ey... yni t a h r i r a t t a ki
kt i p Ha sa n Bey. . .
Efendim, paydos zili al d ndan gi t mi . . .
yleyse sen gel bu r a ya !
> Beni m ad m Hseyin.
Hseyi n mseyi n. . . Ben di nl emem. Ben size
di yorum ki. . .
On daki ka kadar bard, ard. aman d r a-
ya yan at kt an sonra i st i m b r akan gemi gibi bo-
ald. Ra h a t r a h a t dai reden kt .
Memu r Hseyi n Bey, odac ya sylemediini
b rakmad . Bu caml ar n hal i n edi r be? Ya u t a-
vandaki r mcek al ar ?. . . u masal ar n t ozu. . .
Yerlerin pislii... st emem byle ey!. . . st emem!. . .
Anl ad n m , it e o kadar . . .
Hseyi n Bey, k t an kp yaza girerken, s rt n-
dan pal t osun u at m a da m n hafifliiyle, r ah at l -
yla dai reden kt .
Can bu r n u n a gelen odac, kavga et mek iin
kapcy arad , bul amad . Kap c git mit i. Ne yap
18
sn? Her ne olursa olsun, i n san l ar r a h a t l a ma k:
zorundadr.
Tr amvaya bindi.
Aya ma bast n. n n e bak!
Adam al d rmad . Bilet i geldi.
Bilet !
Gr myor mu su n kalabal. Bir elim a s-
kda, bir elim bask da. . . Czdan kar m imdi?
> N' apalmj?
n er ken veririm.
. Ol ur mu yle ey?
Ol ur!
Olmaz.
i Bal gibi de olur.
Kon t r ol gelir, di nl er mi ? n aa. . .
Bir pat rd , bir gr l t . Odac frsat yakal a-
mt .
Hay sizin gibi bilet inin de. . .
Son seferini yapan bilet i, evine dnd. Kar s
mu t f a kt a gl yordu.
Ne gl yorsun u l a n ! n sa n kocasn. . .
Ver et t i sopay. Son r a geip sofraya, r a h a t bi r
yemek yedi.
Bilet inin kars alyordu. Ayann a l t n da
dol aan kedi ni n s rt na iki ma a indirdi. Kedi
can acsyla kendi ni sokaa dar at t .
Bilet inin kars, kocas na sokuldu. Akn en
iyisi, gz ya n dan sonra gelendir. kisi de r ah at t . . .
Her eyin, h er iin bir n eden i vardr. Eer
gazet eler Ba ka n a saldrya gemeselerdi, u kedi
du r u p du r u r ken byle ba ra ba r a frlar m yd ?
n san l ar r a h a t . . . Kedi n mde n yle bir ka -
t ki, r a h a t l a ma k iin on u n ne yapt n greme-
dim. 19
H E M
AL
H E M
O Y N A !
A
ZI NDA t en ekeden megafon, bi r adam,
pazar meydan n da bar bar ba r yordu:
Bugn . . . st an bu l dan gelen. . . Mehur. . .
Mill t i yat oraaa. . Sahat . . drt t e. . . nar meyda-
n n da. . . Allo! Allo... Sa h a t dr t t e. . . perdelik
gl nl komedi . . . Ayriyet en perde hisseli, ks
sal d r a m faaacas . . .
ki t i yat r o ile bi r can bazm bir a r a da bu r a ya
gelmeleri pek az grlen eylerdendi. Buyzden
raki p t i ya t r on u n reklmcs, br n den da h a bas-
k n kmak iin, iki u zu n sopan n st n de palya-
o klnda, meydan n br ba n dan ba r yordu:
Allo... Allo!. . . Meml eket i n. . . En naml , b
yk. . . millet t i yat oras . . . On sekiz art izlik byk
kadro. . . En byk t i yat r o kumpan yas . . . Han ede
Ayt en akrses. . . Ayriyet en alt kiilik saz ve caz
t ak m . . . Al at urka ve ilvet en al afranga dansl ar. . .
Rakkase Celile Celli. . . En meh u r film yldzmz
bayaan Ece Yakar. . .
Canbazl ar da, bu iki t i yat r odan aa kal ma-
mak iin, iki rt kan bi rden karm l ard :
Allo... Allo... Meml eket i n en n aml canbaz
l ar n . . . ki canbaaaz bi r ipt e. Bu gn can bazh an e
20
www.cizgiliforum.com
enginel
ler kral Ali olak ip st n de ku r ban kesecek. . . p
st n de psiklet yarlar. . . Ayriyet en. . .
Ort al k pan ay r a dn mt . ad rl ar n n n -
de t r ambon , bul ve davul, bir arlist on, bir z-
mi r mar n alyordu.
ki gezginci t i yat r o ile can bazh an e, ok kt
bir za ma n da gelmilerdi. n k ayn gn, Mill
Cemaat par t i si n i n lideri de, kiilik yu r t gezisi
ekibiyle gelmi bul un uyor du. B t n bu rt kan-
lar, cazlar h ep bounayd . Ne iki t i yat ro, ne de
can bazh an e bir t ek bilet sat abi l mi t i . Ta a a a uzak
kylerden gelenler meydan dol dur mul ar d ama,
hibiri ne t i yat roya, ne de can bazh an eye git miyor-
du. Mill Cemaat part i si ni n lideri kon uacak ol-
du kt a n sonra, t i yat roya, can baza ki m gider?
Meydan da nar n al t n daki kahvede yle ko-
n uuyor l ar d :
Aman m, bi anat i yo, bi anat i yo. . . Bldr
dinedim, gle gle leyazdm. . .
Bu herif h epi sn den basgm. t eki part i -
lerin hi biri bu n u n kadar gl dremi yo. . .
Bizim Kel br m' m gayn Ma mu t , bi mek-
tup ilet mi, diyokine, bu r aya geldi, gle gle l-
dk. . . diyo. . . T m gar millet i yirlere serildi diyo. . .
G l mekt en gasklar gevemi. H d r m gayn an as
al t n a gard, diyo. . . Bu r a da n oriya geliyo,
aman n , ga rman, h ept en gidin, dineyin, diyo. . .
Biz de kyden ii gc b rakt k, geldk.
Herf bi gonusun, acep t i yat ro ga pa r a
ider?
P a r a yn a n m Must ava emmi ?
21
Yoh bee!. . Herf sevabna gl dryo. . . fi
seblillh. . .
Pekiy, ne zoruna? He bi ci har yok mu ?
Millet in bi raz yz gl sn deyi. . . Eyilik
ossun deyi. . . Bi anat i yo, t beler ossun, bir ay yat ,
gl !. . .
Mill Cemaat part i si ni n gezisine kat l anl ar-
dan hi biri or t ada gr n myor du. Yalnz mey-
dan polisler dol dur mut u. Yaya polis, at l polis,
mot osiklet li polis, mot orl u, zrhl, binmi, bindi-
rilmi polis. . . Komu drt ilin polisi bu r aya dol-
mut u.
Biraz sonra a zdan aza bir h aber yayld:
Meydanda sylet miyeceklermi. . .
Acep n eden ki?. . .
Yasah. . .
Neden yasah?. .
Besbelli bu t i yat orac l ar, iimize keset vu
ruyo deyi h k ma t a i kyet t e bul un dul ar . Hk
ma t da, ma de m t i yat orac gsms ad rda n u mr o
yapyor, bu n l ar da gapal yerde n u mr o yaps n di
yerekt en bi ga n u n kard.
Sincik n' ol acak?
Si n amadaym . . . Dzdaban I rza' nm sina
masmda. . .
Bi raz sonra yeni bir h aber kt : D zt a ba n
Rza si nemas n vermi yormu. . .
Ben h okmet i i nden gor h ar m diyesiymi.
Neme gerek diyomu, elekt riimi bozarlar, bi zor
karrlar. Vi rmem di yormu. . .
Sincik n' olacak?
Kr Yusuf' un l ogan t asma!. .
22
Loka n t a n n n t kl m t kl m dol mut u. Ama
kap daki polisler, yalnz part i l i ol anl ar ieri so-
kuyor, o par t i den ol m yanl ar l okan t aya b rakm -
yordu.
Kap da bi ri kenl er konuuyorl ard :
Len smiyl, ben san a bu par t i ye girek
di medi m miydi? imcik bedavadan diniyecekdik.
Ne bilet var, ne biey... Sincik t i yat r oya gayme
yi bayl, anl n ba na gelsin.
Can m r eit Day, p a n ga da n gredo al mah
ik iin br sn e girdik.
ki part i ye bi rden girilmiyo mu ?
Get i i ne!. . .
Sincik bu part i ye gaydmz yapt rsak, ieri
gomazl ar m ?
Pulise sor!. . .
Ben pul i snen gon u mam. Sen sor!
Ka p da n par t i ki ml i kl eri ne baklp ieri gi-
renlere, P a r t i n i n l i dare heyet i n den biri unl ar
t en bi h edi yordu:
Alk yoh !. . . Gl mek yoh!. . . Ba r p ar-
ma k yoh !. . . He bi iy yoh!. . .
Mevt a gibi du r acak myz?
Ben bu par t i ye gi r mem Hac emmi , gl-
mek ol mad h t an kelli. . . Part i ye gireceime, t iya
t or aya giderim. Yr, t i yat or aya! P a r a l a r benden. . .
Len, bu gafayl an t i yat or aya gidili mi? l-
ki n ordan bi ie i ma m suyu al da iek, gafalar
du t u p yle girek.
Lokan t a doldu. Loka n t a n n b t n pencerel eri
kal n bezlerle rt l d. ki polis me mu r u pencere-
l erden ierisinin grlecei delik kalp kal mad
23
m denet ledi. Kar an l k ol duu iin, l mbal ar ya-
kld. Hava ok scakt . erdekiler bu r a m bu r a m
t erlemeye baladlar.
Or t ada yksek bir yere masa, zerine bir sr
plkla, bir de gramafon konul du. Mill Cemaat par-
t isinin lideri ma sa n n ar kas n a get i.
Vat andal ar! dedi, biliyorsunuz, son kan
ka n u n l a r da n sonra konumak, n u t u k vermek ok
t ehlikeli bir du r u m ald. Biz polisi, savclar, ma h -
kemeleri megul et memek, kendi bamz da be-
lya sokmamak iin, bu areye ba vurduk. Bu-
r ada ben i m eskiden sylediim ve iinde hi bi r
su ol mayan pl kl ar var. Sesimi ve szlerimi bu
pl kl ar dan dinleyeceksiniz.
u n u da sylemeyi bi r bor ve vazife bilirim
ki, baka yerlerde, bizi yol umuzdan al koymak,
ge b r akmak iin t renl eri gecikt irdiler. Baz yer-
lerde suyu, baz yerlerde elekt rii kest iler. Bu r a da
hi bir zorlukla kar l amad k. Gerek idarecilere,
gerek polise h u zu r u n u zda t eekkr ederim. i mdi
n u t u k pl kl ar m dinleyeceksiniz.
Sal on un gerisinde ot u r a n iki polis, byk al-
t n da n ksks gl yordu.
P a r t i lideri en st t eki pl gramofona koydu.
Bir part i l i gramofon inesini deit irdi, kolu e-
virdi. Sal onda t yokt u.
Arkadaki iki polis h l ksks gl yordu.
lk pl k dnmeye balad.
Sayn vat an dal ar ! P ar t i mi z prensi p it i-
bariyle, iki meclisi kabul et mi olup, Anayasa
mah kemesi n i n kur ul mas n da pr ogr am n a al m -
t r.
24
S cakt an, havas zl kt an i erdeki lere arlk
basmt . Ki mi t eri ni siliyor, kimisi de uyukl uyor-
du. ki nci pl k gr amafon a kondu. Ar kada iki polis
ksks gl yordu. ki nci pl k al maya bal ad :
Eeeeminem Emi n em. . .
ak r Emi n e m!. . .
Gbei ni n al t
u ku r Emi n em!. . .
Part i l i l eri bir t el ald. Lider ve evresindeki-
ler gramofona kot ul ar.
Kal d r n o pl . . .
Ki m koydu on u ?. . .
Birisi pl kl ar kar t rm .
Uyukl ayanl ar uyan m , kyller can l an m t .
Yer yer:
Kal d r may n !
B rak n al s n!. . .
Emi neyi i st eri z!. . .
. akr Emi n eeee!. . .
Sesleri ykseliyordu. n c pl koydul ar:
Aziz vat andal ar!. . . Bir meml eket t e siyas
h r r i yet ol may nca hibiey ol maz. . .
Bu pl n sonu yle bi t i yordu:
Biz i kt i dar a geince un l ar yapaca z. . .
Dr dn c pl k kon du:
Sepet ioluuuu, bi r a n a n n kuzusu. . .
D a h da da day daya. . . Day da di di di d
daaay!. . .
Genl er ceket leri kar p or t aya kmlar,
oyn amaya bal am l ard . h t i yar l ar elleriyle, ayak
lariyle t empo t ut uyor l ar d .
Pl k bi t i nce oyun dur du. Yeni pl k bal ad :
25
H ki m t emi n at . . . niversit e muht ari yet i . . .
Bamsz mah keme. Her vat an daa bir ev...
adrmn st n e. . .
p dedi daml ad . . .
Veresiye vere vere
Kal mad kal mad . . .
Bu sefer i ht i yar , genci or t aya dkld. Hep
bi rden comul ard .
Nu t u k pl kl ar bir alg, bi r ark yl a devam et -
t i. Son u n da pa r t i lideri,
Vat an dal ar !. . . dedi. i n ciddiyet i kat ,
sul ul uu kt . Gryorsunuz ya, bir sabot ajl a
kar karyayz. Pl kl ar m z n ar as n a oyun h a-
val ar kar t rm l ar. Byle demokrasi ol maz!
Topl an t da l rken genl er h l oynuyor,
yallar gl yordu. Buyzden pekok kii Mill Ce-
ma a t part i si ne girdi. Kyller,
D n dernek can m, bir engisi esk
d. . . diyorlard.
26
D O L M U U N
KAP I S I
ofr,
Ku r t u l u ! der demez, a r a ba n n kap s na
sal d rd m. Ne yapt msa kap y bi t r l a a ma m.
Kap n n kul pu dnmez. ofr i erden ba r yor:
Sola kvr!
Sola k v r yorum k v rmas na ama, kul p kv-
rlmyor. ofr ba r yor:
Sola beyim sol a!. . . Allah Allah, askerlik
yapmad n m yah u ?. . .
Sol umu, sa m m a rd m? Dol mu u n ar-
kas na baka arabal ar, ot obsler, kamyon l ar yl-
d. Trafik memu r u , frt fmr t d d k t t r yor .
Sola kvr be!
Kvrlmyor kardei m.
ofr uzanyor, kap y ayor, ieri gi ri yorum.
Dol mu yryor ama, ofrn de enesi ald:
Ne a da ml a r var be dn yada?. . . T h Al-
l ah kah r et si n . . . Yah u sa n sol unu da h a ren
memi l ar be!
ofrn enesi kapan m yor bi t r l :
Her yolcuya t eker t eker an l at . Kap bu ya-
h u . . . Sola evir, t ak alr. . .
Ken di mi vmek gibi olmasn, bir iyi h u yu m
vardr, haks z ol duum za ma n kar mdaki ne der-
se desin, hi sesimi kar mam.
ofr, hzn al amam , boyun a d rd r ediyor:
27
Bir kap amas n renmeyen i n san bu
d n ya da ne diye yaar bi l mem ki. . .
Ut a n c mda n r en kt en renge gi ri yorum. Ne de-
se a da m hakl . Bu sefer yolcular da ofr t u t u p
ona h a k veriyorlar.
Bir i man adam,
. Efendim, dikkat sizlik. . . diyor, dikkat siz i n-
sanl ar.
Bir ofr, bi r o i man a da m sylyor:
Baym, vallahi b kt m art k. . . Bu a da ml a r a
ar aba kaps amas n ret mek iin bi r kur s a-
mal . . .
Yok kardei m, yok... Medeni yet i n mekt ebi
yokt ur. n san n kendi si nde olmazsa ne yapsan
bo. . .
Emi n n i de i man a da m a r a ba da n i n mek
ist iyor. st iyor ama, bi t rl kapy aam yor. o-
fr, bu sefer ona baryor:
> Bayn, saa evir kul pu. . .
evrilmiyor kardei m.
Sola eviriyorsun bay m. . . Yahu bu cena-
bet, d ar dan sola, i erden saa evrilecek. . .
> Kardei m, ne sola dnyor, ne saa. . . K -
p rdam yor krolas. . .
Bir hayl i ekiiyorlar. Sihirli define kaps gi-
bi, kap bi t r l almyor.
ofr uzan p kapy ayor. i man a da m ken-
dini zor dar at yor. B sb t n k zan ofr syle-
nip duruyor. Neredeyse kfre balayacak. Heri -
fin pis az na dayan l r gibi deil. Ku r t u l u ' a git -
mekt en vaz get i m ama, ya kap y a amazsam di-
ye kor ku mda n i nemi yorum.
28
Odun olu odun l ar . . . Yar mal ar !. . .
Bay ofr, ben bu r a da ineceim.
Kap n n ku l p u n a yap t m. Aabilmek iin az
nce ofre yle di kkat et mi t i m ki. . . Saa eviri-
yorum. Ooooh, ok kr, d arday m. Baka bi r
a r a ba bekliyorum..
Kur t ul u?
Evet . . .
Araba n mde. ofr payl amas n diye, az n-
ce rendi i m gibi, kap n n ku l pu n u sola eviriyo-
rum, olmuyor. Saa eviriyorum, olmuyor. Bir da-
ha zorluyorum, bir dah a, yle ki elime ka n Oturu-
yor. ,. ;
ofr baryor:
Yukar kal d r yahu, yukar . . .
Yukar kal d r nca kulpu, kap alyor. imdi
bu ofr bal ad :
Bu r a da n baka st an bul yok. . .
Yol cul ardan biri ofre h a k veriyor:
Bou boun a kal d r m iniyorlar.
Art k bir t aksi kaps a am yan da i n san m
diye yaamamal dn yada. . .
Bu a r szlere nas l dayan l r? ofr de, yol-
cul ar da hep beni haks z karyorlar.
Karaky' de bir yolcu i n mek ist iyor. Ama ka-
p almaz. ofr,
Yukar kal d r! diye bar bar baryor.
Yolcu,
Kal km yor! diye baryor.
Asl be!
Aslyorum, kalkmyor.
ofr kapy ayor, a da m kar kmaz, ne
29
www.cizgiliforum.com
enginel
olur ne olmaz ben de kapy a a ma m diye dar
at yor um kendi mi . imdi Karaky' deyi m. Zarzor
bir a r a ba bul uyorum. Kap n n ku l pu n u sola evi-
ri yorum, ol muyor; saa evir, ol muyor; yukar ,
a ah, aa, h... Bre a ma n . ofrden papar ay
yiyeceim sal am, aslp dur uyor um. Kul pu drt
yne eviriyorum, ban a m s n demiyor.
t be i t !. . .
ofre soruyorum:
Nereye it eyim?
Nereye it ilir yah u ?. . . t !. . . t mesi ni de mi
bi l mi yorsun. . . eri doru i t !
Hi byle ieri doru it ilip de alan kap gr-
medi m.
Kapy i t me be! Kul pu i t !. .
Hele kr kap alyor. ofr du r u r mu ?
Her mt eri ye t eker t eker ret . . .
Bir yolcu,
Kaz gibi a da ml a r ! diyor.
Bu n u syleyen yolcu kap n n yan n da ot uru-
yor. ofr onu,
Kap a k! diye t ersliyor.
Adam kapy ap k t diye kapyor.
Ol mad !. . . Ka pa n ma d .
Adam bi r da h a deniyor, yi ne kapanm yor.
Ka p a n ma d !
Yan n daki yolcu,
Hzl ek! diyor.
a t !. . . P a t !. . . K t !. . .
ofr,
Yava yahu, diyor yava be!. . . Alt t araf
yirmi be ku r u vereceksiniz be!. . .
30
ofr uzan p kap yor kap y a ma enesini
ayor:
Haft ada bir kap t ami r i . Kazan kazan kap
t ami r i n e ver. mi bu yni . . . Sizin evinizde kap
yok mu ? Saat gibi kap bu, yavaa t k diye ka-
pat acaks n.
Bi r yolcu G al at asar ay' da i n mek ist iyor. Yine
kap almaz. Bir pat rt , k yamet , saa, sola, yu-
kar, aa . . . Son u n da kap alyor. Yol cunun ar-
kas n dan kendi mi sokaa f rl at yorum.
Ku r t u l u ?
. Evet , bu yu r u n !
Buyur mas kolay ama, nas l buyur acaks n ?
Kap n n ku l pu n a yap yorum. Yukar kal d r kalk-
maz, aa i ndi r inmez, saa sola dnmez, it it il-
mez. . . T h Allah kah r et si n . . . B t n kuvvet i mi de-
ni yorum. Koca Yusuf pehl i van kal ksa mezar dan
bu kap y aamaz.
Ken di n e ek!
Bu kap da kendi ne ekilince alrm. Ka
par a eder, bay ofr balyor sylenmeye. . . Ama
yooo, bu ka da r n a da ya n a r h a m art k.
Birader, diyorum, hepsi ni n kaps bir ba-
ka eit bun l ar n . Bizim ne su umuz var bu n da?
Ki mi ni saa, ki mi ni sola evireceksin. Ki mi yu-
kar, ki mi aa. . . Bir k sm n it eceksin, bir ks-
m n ekeceksin. . .
ofr, b sb t n kzyor:
n sa n bu kadar c k eyi de bilmez mi be. . .
F ord ar abal ar n n ku l pu n u sola, St udbaker' l eri sa-
a evireceksin. evrole oldu mu it eceksin kul pu.
Hi l man' l ar kendi ne doru ekeceksin. F i at ar a
31
bas oldu mu nce bir saa evirir, sonra st n e
basars n. Buick' ler en kolay, bir sola, bir saa e-
virir, kul pu kendi ne doru biraz eker, son r a bi raz
yukar kaldrr, kuvvet lice aa indirirsin, son r a
kendi ne doru ekip t e, hafife st n e basar, it er-
sen, t diye alr kap . . .
ofr, du r ma da n h e r ma r ka ot omobil kap-
s n n nas l alacan anl at yordu. Ben t at l t at l
di nl i yordum a ma lfnn son u n u kt bal ad :
n san n bu kadarc k bir eyi renmemesi
iin ma n ka fa olmas lzm.
Yol cul ardan biri ofrden de bask n kyor:
Dangal akl k efendim. Dpedz dangal akl k
bu. . . Alt yan yirmi ot uz eit ot omobil var. st an -
bul gibi bir ehi rde yaayan i n san bu kadar c k
bieyi renemezse, kal d rs n kendi ni denize at -
sn. . .
ofr onaylyor:
yle ya, lsn be!. . . lsn da h a iyi.
Koy n n e bir t or ba saman , yesin.
Ba n a svp sayan yolcu Taksiim' de injyor.
Ta m kap dan karken:
Vaaay. . . Aman !. . . diye baryor.
Ne oldu? Ne var?
yi ol mu kerat aya. Kap y kapar ken ba par-
ma ar aya skm. El i nden ak r ak r ka n l a r
akar ken kap ya svp sayyor:
Namussuz kap... Hi byle kap grmedi m.
Herif a ma n za ma n diye ba r adur sun , ofr
gaza basyor, Harbiye' ye uuyoruz. Harbi ye' de bi r
mt er i da h a bi nmek ist iyor a ma n e m mk n . . .
Ot omobil kaps deil, kal e kaps n amussuz. s
32
t an bu l sur l ar n n kap s n bir h a ft a da a a n F a t i h
Su l t a n Meh met gelse aamaz. ofr,
Bast r! Bast r be!. . . diye baryor.
Neresini bast ray m?
mr n de hi ar abaya bi n medi n mi ? D
mesini bast r!
D me nerede yah u?
Kilit dmesi be!. . .
Dme dedii nerede biliyor mu su n u z? Kapy-
la, kilit le, kul pl a hi ilgisi ol mayan bi r yerde, ara-
ban n i yan nda, pencere cam n n al t nda. . Ben
dmeye basyorum, a da m kul pa, kap alyor.
Alr a l maz da can m da r at yor u m dar.
Art k yrmeye ka r a r verdim.
Yan mda bir ar aba duruyor.
Nereye bay m?
Ku r t u l u .
ofre bak yorum, yalca bir adam. Art k bu
kfr filn et mez, di yorum iimden. erde de
yolcu da h a var. Acaba kapy amay . . . Bilirim
bunl ar , h er bi ri ni n ayr bi r h u yu vardr. Elimi
kap ku l pu n a a t ma da n soruyorum.
Araban z ne ma r ka ?
De Sot o!. . .
De Soto mu ? Bu nasl alr? Zat en kap n n
kul pu da yok.
t !. . .
t i yor um.
Bast r!
Bast r yorum.
ek!. . . Ken di n e ek!. . . D n d r !
i Dn dr dm.
33 F. : 3
Ka defa dn dr dn ?
ki.
i Olmaz, bat an dndr. defa. . .
ofr yar d ma geliyor, o da aam yor. Yolcu-
l arl a ofr, ierden ben d ar dan zarzor kap y a -
yoruz. Bu sefer de bi t r l kapan maz. Ben eke-
rim, ofr eker, kap kapan maz. B t n kuvvet i m-
le kapy ekt im. Eski ar aba sarsld. K t di ye
bir ses. . . ofr.
Hah, kapan d imdi. . . dedi.
Gidiyoruz, ofr anl at yor du r ma da n . Ellibin
liralk arabaym . Yolcular bir ylda h u r da ya -
karm l ar. Dol mua i ni p bi nmesi ni , kap y a p
kapamas n bilmiyorlarm. Ayda bir kere kap y
t ami r e gt r r m. ofr svp sayyor. Bereket ,
bu seferkiler ba n a deil, bakal ar na.
Kur t ul u' a geliyoruz. Araba duruyor. Bir yol-
cu kapy a mak ist iyor. Almaz. . .
Bu ar aba De Sot o, diye rendi kl eri mi sa-
t yorum, yukar al, sola it . . .
br yolcu ie karyor, n cs yar d m edi-
yor. ofr sylenerek kap ya uzamyor. Hi bi ri mi z
aamyoruz, br yan daki kapy kurcal yoruz,
zorluyoruz, o da almyor. Kal d k m a r a ba n n
i i nde. . . Kan t er i i nde kal an ofrde k f r n
bini bir par a. . . Bir ksmmz sa, bir ksmmz sol
kap da urayoruz. Masal l ardaki sihirli kap gibi,
ne yapsan almaz.
Sust ay eki n! Hadi !. . . Da ya n n !. . .
Tramvayl ar, ar abal ar ar kam za ylm. Tr a -
fik me mu r u sesleniyor. ofr arabay ken ar a e-
kiyor. Bir erkek yolcu ceket ini karm, kap y
34
a maya alrken, biri de br kap y t ekmeliyor.
Kad n yolcu avaz kt kadar,
mda a t !. . . diye baryor.
Sus h an m, ort al t el a verme. Kad n
karyor zannedecekl er.
Polis koup geliyor. Et raf m z kal abal k e-
viriyor.
Ne var?
erde kaldk, kap almyor.
Kad nc k lk la, ofr kap kilidinin
sust as n bozan mt eri l ere kfr eder, d arda
kiler gler hl i mi ze. . .
Bir keser yok mu, keser. . .
Keserle almaz, varyoz lzm.
Bir ilingir a r n en iyisi...
Kar an l k bast , biz hl dol mut a mah pu su z.
Seyirciler git t ike art yor. Ne i erden alyor, ne
d ardan. . . Baka bir ofr bizimkine,
Arkada, diyor, bu n u asa asa Yenie-
hi r' de t ami r ci Yanko aar. Geen gn Bykde
re' ye mt er i gt rmt m!. Beni m de ba ma gel-
di. ldr Allah kap almad. Sonr a mt eri l eri
t ersyz get i rdi m, be t a mi r h a n e dol at kt an
sonra Yanko u st a at .
Yeniehir' de Yanko u st a n n t ami r h an esi n e gi-
diyoruz. Ust a evine git mi. Ust aya h aber gidiyor.
Biz ierde ar t k pat lyacaz. Bir saat mi, iki saat
mi sonra u st a geliyor. Bir za ma n da o ura yor.
Siz bu n u Tarl aba ' nda kilit i bo var, on a
gt r n diyor.
Kilit i bo' ya gidiyoruz.
Su st an n dili diliye gemi, diyor.
35
Ne yapacaz?
Gece vakt i olmaz. Bu n u n bir gn l k ii
var. G n dz gzyle i nal l ah. . .
erde yal varmaya balad k:
Aman bo ust a, oca na dt k. Bizi bu-
r adan ku r t ar . Ne ist ersen verelim, yz, iki yz. . .
Kad n al amaya balad:
Ah n' olur, kocama bir h aber verin bri...
Hlimize ac yan bo u st a ie girit i. Geceni n on
ikisinde,
Olmyor, dedi, bu n u n ii uzun . . . Pencere-
den k n!. . .
lki n kad n n can n kur t ar d k. Pencereden
ban uzat t . Ayakl ar ndan biz t u t t u k, ba n dan
dardakiler, kar ga t u l u mba kad n kardk. Yol-
c u n u n biri i man ol duu iin ne yapt ksa dar
karamad k. Son r a beni kardlar. Hrri yet ha-
vasn cierlerime ekt im. i man yolcuyu kar-
maya alyorlard. Ban a da: Yardm et dedi-
ler. eke eke adam yar beline kadar dar -
kardk. Ama t a m beline gelince, ne ieri, ne dar,
a da m pencereye t akl kald; yars ierde, yars
d arda.
Vazget im, ieri sokun! diye yalvaryor.
eri de sokamyoruz.
Ben ar t k or adan uzakl at m. Ne yapt l ar bil-
mi yorum. Tabi ' Kurt ul u' a yaya git t iimi, o gn-
den sonra dol mua bi nmeye t vbe et t i i mi t a h mi n
edersiniz.
36
G A I N C I
GI L N K?
F" L M ZDE t avsiye kar t vard ; ie gi rmek iin
* deil, h ast an eye gi rmek iin. Hast anel i k
bir hast am z , yer yok diye kap dar et memel eri
iin. . . ki deil, h ast ay koyun koyun a yat rsa
l ar razydk. Ul usl araras t a n n m ordi narys
profesre t avsiye kar t n buyzden gt r mt k.
Yak n l ar mdan olan h ast a, bir baka yak n ml a
ieri girmit i. Ben kap da bekli yordum. Yerde, s-
ral arda, a ya kt a h ast al ar bekleip duruyorl ard .
Ben h a st a n eden korkar m. On u n iin kap ya
ka da r gelmi, ieri gi rmemi t i m.
Hast an en i n , baheye a l an ift kan at l geni,
caml kaps iki daki kada bir, alyor, bat an
aa beyazlar giyinmi erkekler, kad n l ar girip
kyorlard. Kap kan ad iki yan a da alyor,
h e m ieri, h e m dar. Bu beyaz elbiselilerden bi ri
ieri girdi, yada dar kt m, ar kas n dan caml
kap hzn kesemiyor, ieri dar gidip geliyordu.
Kap kan ad n n sallant s bi t meden, yeni bir be-
yaz elbiseli kap dan geiyordu.
Gzm, caml kap kan at l ar mdayd . Bu be-
yaz elbiseliler, h er hal de dokt or olacaklard, dok-
t or, mt ehass s, asi st an, doent , st ajyer, filn. . .
Ki mi n i n st n de kahve rengi pel eri n de vard. Bu
beyaz elbiselilere di kkat l e bakt ka onl ar birbir
37
leri nden ay rt et meye baladm, rt bel eri ni anl -
yordum. n k hademel er, hizmet iler, dokt or l ar
hi ayrt sz, h ep beyaz giyiyorlard. Bembeyaz
elbiseleri iinde kimler da h a ok dokt ora benze-
me k ist iyorsa, it e onl ar hademeydi . Sa t a r a n -
mam , h a t t birazck sakal km dokt orl ar var-
d. Ama hademel eri n iinde bylesi hi yokt u. Dok-
t orlar, h er yerde yrdkl eri gibi ellerini kol l ar n
sallya sallya yryorl ard ; oysa hademel er ka-
sla, kasla, t eft ie km feldmareal gibi yr -
yorlard. Dokt orl ar glyor, hademel er sur at as-
yorlard.
eri gnderdiimiz h a st a da n h er nedense h a -
ber kmad iin, ben kap az nda bu beyaz el-
biselileri inceliyip dur uyor dum.
Dokt orlar, basbaya dokt ordul ar. Ama h a de -
meler; dokt or l ar dan da h a ok dokt ordul ar. Yal n z
bir yerlerinde bir iaret leri vard ki, it e o i a r et t en
p diye h ademe olduklar anlalyordu. O i a r e t
mi ? orapl ar n n yrt . . . Gmlek bembeyaz. Ce-
ket gcr gcr. P an t al on t gibi t l . Ayakkab ,
orap, beyaz. Beyaz ol mas na beyaz ama, a r ka da n
bak n ca keden t opua kadar yrt k gr n yor .
Hele pan t al on paal ar ksa ol anl ar n t opu kl ama-
daki kocaman orap y rt kl ar bsbt n gze ba-
t yordu. Yrt ksz ol anl ar da vard ama, e ou n u n ki
y rt kt . Sanki dokt orl arl a ay rt edilsinler di ye, is
t iyerek yrt k, yamal orap giyiyorlard.
Bir t anesi kori dorda aa yukar dol a p du-
ruyordu, elleri arkas nda, ba t avanda, b u r n u ha-
vada. . . Yan ma gi t t i m,
Affedersiniz, dedi m.
38
www.cizgiliforum.com
enginel
1
Yrmeyi b rakmad . Lfm t a ma ml a ma k
iin, ben de yan n da yr meye bal ad m.
Affedersiniz, bir h ast am z mu a yen e ol mak
i i n. . .
Bal n evirip bakm yor, pa sa yryordu.
Bir h ast am z mu ayen e. . .
Bur n u, pen cer en i n st pervazn gst eriyordu.
Bir h ast a. . .
Bakt yokt u.
Bir. . .
Yrd, ieri girdi. O s rada mu a yen e ol mak
iin bekleenlerden bir a da m kendi ni t al ar n ze-
ri ne frlat t . Kvrkvr kvranyor, ac lklar
at yor du. orab n n arkas y rt k olan beyaz gm-
leklilerden biri, yerde k vr an an adamla,
t e var be! diye bard, yolu kapama!. .
Ayan a da m n st n den arp get i. Yerde
i nl eyen a da m n du r u mu n a dayan amad m, o beyaz
gml ekl i l erden birine,
N' olur, dokt ora h aber verseniz, dedim, bel-
ki bir u yu t u r u c u ine filn yaparl ar. . .
yle bir sa mdan t r n a ma kadar szdk-
t e n sonra,
Sen bu h er fn nisi oluyon? dedi.
Hi . . .
Mademki he, sen bu h er fn hm, ah
r abas olmuyon. da, ne demiye garyon?
nsanl k ad na,
nsani yet l i k yapacak bir sen mi gusur gal
d n ?
Kzgn yrd, git t i. Hi olmazsa sor uma kar-
lk vermit i.
39
Yerdeki a da m ba rmas n ykselt ince, baka,
bir beyaz gmlekliyi t u t t u m,
G n ah t r , dokt ora h aber verin, n' ol ur, de-
dim.
Dileri grnd, gl yordu. ok bilmiesine
elini sallad:
O hoo... Ne n me r e yapyo be! Anama
dm?. . Biz neler grmz. Gar dan bak ncak, p
diye n mer eyi an ar m.
Byle n u ma r a olur mu ? Ne diye n u ma r a
yapsn?
Hast an eye yat s n deyi. . .
Ku r n az ku r n az gl d. Gle gle de git t i.
Adam bir za ma n k vrand . br bekleenler de,
beyaz gmlekliler gibi, on a aldr et mi yorl ard .
Yalnz bir kad n a r a sra,
Vah vah ! diyordu.
Ayaklar t ekerlekli bir arabada, iki beyaz
gmlekli bi r h ast ay gt r yor du. ki si ni n de
salar prl prl t aral . Gmlekleri, p a n t a l on l a n
t l . Yalnz orapl ar nda o i aret var, t opukl a-
r nda, kaz yumur t as biimi kocaman bir yrt k. . .
Gl e oynaa, it ie kak a arabay kap dan kar-
dlar. Arabadaki h a st a belki amel i yat t an kmt ,
halsizdi. Arkadaki, ar abay kot u r maya balad.
Parkeden, h a st a n en i n kuml u yol una bi rden dn -
ce araba, sars nt dan t ekerl ei n biri frlad. Araba
yan a yat t . Ka r a n t i n a sars, denek gibi bir bacak,
a r a ba da n sarkt . . . ki beyaz gmlekli, t ekerlei ye-
r i n e geirmeye alyorlar, bi t r l beceremi yor-
lar. Kzmlar, boyuna svyorl ard :
Di ngi li ne. . . et t i i mi n arabas . . .
40
Di ngi l i ni . . . t i i mi n n amu ssu zu . . .
Ul an delii n i r de bu l s gandillinin?. .
Bul u delii!..
Ben kap da onl ar seyrederken, bi r sakall i ht i -
yar geldi. Ayakl ar na kai m, kaba lst ikler; y n
oraplarn, aba p a n t a l on u n u n st n e ekmi.
P a n t a l on u n ya ma l a r n da n asl ku ma n hangi si
ol duu ay rt edilmiyor. Belindeki kuak, s rt nda,
mi ad n enaz on kere dol dur mu bir asker ceket i.
Ba ndaki kasket i bile delinmi.
ht i yar, kap da du r du . Et r af n a bak nd , son-
ra, elleri ar kas n da bal du r a n bi r beyaz gm-
lekliye gi t t i :
Birinci hari ci yeni n, n c servisi ni re?
Yrt k orapl, beyaz gmlekli bilgi, a da ma
yu ka r da n bakt :
nc hari ci yeni n birinci zervisi mi, yoh
sam birinci hari ci yeni n n c zervisi mi ?
h t i yar du al ad . Bi rdenbi re aal am t .
Beyaz gmlekli, i h t i yar a yar d m et mek ist i-
yordu :
Beri bah, dedi. n c hari ci yeni n birinci
zervisi va, birinci hari ci yeni n n c zervisi va. . .
Hangi si seni n ar ad n?
h t i yar n b sb t n akl kar t :
Biri , biri bir emme, hangi si , hangi si
bi r a rt t m.
. kinci hari ci ye de va. Sak n ola ki ikinci
hari ci yeni n n c zervisini a r a ma ya sm?
ht i yar, gzlerini bzd, ban kad,
T m gar t rd m, dedi.
Glinik n mer esi n i an l n da du t t u n mu ?
41
ht i yar.
ki mi ydi ne? diye sylendi.
Sakn, birinci hari ci yeni n ikinci zervisi
n i n , n c gliniinde olmasn? D n biyol...
Sincik t m gar t rd m. Dn dk e ga
rt ryom.
n sa n bellemez mi can m. . . Bah, ikinci ha-
ri ci yeni n n c zervisi va. . . On u n da birinci gli
ni i va. . .
ht i yar,
Biri , biri bir. . . diye t ekrarl ad .
yi dn . . . kinci glmik yoh mu ?
Var besbelli... var ya. . . Birinci de var,
n c de...
n c zervis, ikinci hari ci ye mi, yohsam
ikinci hariciye, birinci zervis, ikinci glinik mi?
ht i yar, kua n n ar as n dan t abakas n -
kard. Bi r ci gara sard. Aklnn ba na gelmesi iin
cigaray t t t r d . Dnd, dnd,
Helbet biri ya, hangi si ? dedi. Sen gamc
glinik dedi n?
Beyaz gmlekli bilgi bilgi saymaya bal ad :
Can m an am yacak ni va?. . . n c h ar i -
ciyenin birinci zervisinin ikinci glmiiynen, bir
de efendime deyim, birinci hari ci yeni n n c ha-
riciyesinin ikinci gliniinin, bi ri nci gliniinin,
dr dn c zervisinin... Ama n m emmi , beni de sa-
s t t n be!. . Ben de gar t rd m, ba h bi da h a ba-
t a n alyom. imcik n c zervisin ikinci glini-
i ni n bi ri nci hari ci yesi nde mi, yohsam. . .
Beyaz gmlekli boyuna birinci, nc, ikin
42
ci dedike, i ht i yar gzlerini k rp t ra k rp t ra
hayranl kl a onu dinliyordu. , Son u n da
Egossun!. . dedi, bu gadar eyi nas l da bi
liyon, bir bir sayyon, ak l da galr iy deel. . .
Yrt k orapl, beyaz gmlekli, b u r n u n u n ucu-
n u h avaya kaldrd,
Golay m emmi, dedi, golay m? Vazife bu...
h t i yar bir daha,
Egossun!. . dedi.
Sincik bir iyi dn, yeni bat an . Ba h ben
san a diyiyim. Birinci hari ci yeni n n c zervisi,
ikinci glinii va... Bu n u bi ker em an l n da dut .
On dan kelli n c. . .
Beyaz gmlekli, yeni ba t a n saym ya balad.
ht i yar, akl n a gelmi gibi,
D u r hele, dedi. Ben san a ilkin ne demi-
t i m? Gamc hari ci ye di mi t i m? Ga mc zervis
di mi t i m? i l ki n h er ne didiysem, it e oras n ar
yom. lk dediim dorusuydu. . .
lki n dediin mi?
Bu sefer ikisi de dn d. lk deni l eni h at r
l ayamad l ar. Yrt k orapl, beyaz gmlekli sordu:
Sen or ada ki mi a n yon ?
Ol um vard. Kyden emel i yat iin gel
diydi.
Sen var git , adresi ni bi iyi gaf a n da zapt et .
Son r a gel...
Edresesi meml ek t t a. . .
Baka bi r za ma n gel!..
Hey oul, ot obosun pi l t m , neyi de alm-
t m. Dokuz gayme verdim, yans n m sincik? ki n
dileyin kal kacak ot obos. Bak ii, gr dn m sen?
43
Gi smet deelmi, olan grmiyeceiz. Hey Ya
rabbi sen biling. . . n c hari ci ye miydi?
Birinci ol mas n. . . Birinci hari ci yeni n ilkin
ci zervisinin ikinci glinii mi yohsam. . .
D u r hele. Ad Mamut. G a m n da bi r illet
kt yd. recep olu Ma mu t . Eeri m grrsen,
bu ban geldi, git t i, dersin. Govuun n mer esi n i
gar t rt t , gi t t i dirsin. Acep n c zervis mi ydi ?
Haydi sal cakl an gal. . . Gamc glinikt i acep. . .
Ailaha eman et ol !. . .
Gul e gule emmi . . .
h t i yar ,
nc, birinci. . . diye diye git t i. orab
yrt k, beyaz gmlekli, ar kas n da bal ellerini z-
d, sol elini cebine sokt u, ieri girdi. . .
44
I S L AT I R MI
I S LAT MAZ MI ?
| S ZL K c an ma t a k demit i. Ne i olsa ya
" pacakt m. Ama ne i olursa, pl kt en,
l pl e kadar . . .
' Bir t an d m,
Rag p Beyi n bir a da ma i ht i yac varm ,
seni ona gndereyim, dedi.
Madem a da m aryor, benden iyi a da m m
bul acak? Ne i iin?
Vallahi bi l mi yorum.
Bir ka r t yazd, beni Rag p Beye gnderdi .
Ben yaz h an esi n den ieri girdiim zaman,
Rag p Bey iki a da ma yle sylemekt eydi:
Beni m el i mde bir ie su olsa... Efendim...
Bu bir ie su ile b t n bural ar n slat abilir mi-
yim, sl at amaz m y m?. . Efendim?. . El bet t e sla
t a ma m. Bi n aen al eyh ma de m ki slat amam., yley
Get i rdi i m ka r t u za t t m.
Buyur un , ot u r u n , dedi.
Biraz da h a kon ut ul ar , o iki a da m git t i. Yal-
n z kalnca,
Ben ellialt ya nday m, dedi. Ba mdan
ok eyler get i. H a ya t t ecrbel eri mden en sonun-
da unu r endi m ki . . .
Ellialt yllk h a ya t deneylerinden elde et t ii
_ 45
sonucu kavrayabi l mek iin gzm de, kul a m
da am t m.
Ha ya t t a n u n u n rendi m. Mesel, beni m
elimde bir ie olsa... Efendi m? Bu bir ie su ile
bu yaz haneyi slat abilir miyim, sl at amaz m y m?
Efendimi?
yle bir soruu vard ki, ille bir karlk ver-
mek gerekt i. Acaba ne der sem h ou n a giderdi?
I sl at r m demeliydim, yoksa sl at maz m? Bi raz
nce, yi ne bu soruyu sor mu kendi sor usun a ken-
disi, sl at maz, diye cevap vermi t i .
Beni m d n d m grnce, sor usun u t ek-
rarl ad :
I sl at r m?. . Efendi m?
Lise bi t i rme smavmdaym m gibi t i t redi m.
Bu l u n du u mu z ya h h a n e n i n t a ba n yzeyini
gz kar ar l amas lmeye al t m. Eni drt me t r e
var, boyu da alt met r e ka da r .
I sl at r m, sl at maz m? Efendim?. .
ie ne kadar dedi m.
ard.
Ne iesi?.. Hangi ie?
Bur al ar n sl at aca m z su iesi...
Byle bir soru ile kar l aaca n u mma d
su r at n dan belliydi.
ey... Basbaya i e it e. . . su iesi.
I sl at maz efendim.
G r dn z m, sl a t ma z it e. . . Bi n aen a-
leyh, her i n san n bu h a ki ka t i bilerek, ona gre. . .
deil mi ?
Evet . . .
Sizi ie aldm. Bu r a da bir a da m m var.
46
Kendi si ne imdi, sizin yan n zda yol vereceim.
Zor bir du r u mda kal m t m. Demek a da m be-
n i m yzmden i i nden olacakt . Bu n a vi cdan m
elvermedi.
Beyefendi, dedim, baka birini ekmein-
den et mek, aya n kayd r mak i st emem. . .
Hayr, dedi, sizi al masam da yine on a yol
verecekt im. Ben byle i n at a da m grmedi m.
Bakn, a ray m da, siz de grn. . .
Zile bast . Gelen odacsna,
Bir ie su get ir, M mt a z Beyi de bu r aya
a r! dedi.
nce M mt a z Bey ieri girdi. Adam grr
grmez ka n m kaynad . Gl er yzl, sevimli, bi r
adam. Hi yle i nat bir gr n yok. P at r on a,
Bu yu r u n Beyefendi, bendeni zi emret mi si -
niz, dedi.
O s rada odac bir ie iyi su get i rmi t i . Suyu
grnce, a da m n yz ekidi, ka l a n at ld, yz
kasl ar gerildi, akakl ar at maya, ene kemi kl eri
oyn amaya balad. O sevimli yzdeki bu bi rden
deimeye at m. Han i bi t ak m r oman l ar da, kor-
kun filmlerde gn dz i nsan, gece ay k nca can a-
varl aan yar at kl ar vard r; M mt a z Beyin yz de
yle oldu.
P a t r on eline ieyi alp sordu:
Bu ienin iindeki suyu bu r aya dksem,
buras n sl at r m, sl at maz m?. . Efendim?. .
Mmjt az Bey?
I sl at r! diye ba rd .
Bu, ba r ma kt a n ok h r l amaya benzi yordu.
47
www.cizgiliforum.com
enginel
M mt a z Beyin yz deie deie, t pk iri bir
buldog kpei ni n su r a t n a dn mt .
P at r on ,
I sl at maz! dedi.
M mt a z Bey, dilerinin ar as n dan ,
I sl at r! diye h rl ad .
I sl at maz!
I sl at r!
I sl at maz!
I sl at r!
P a t r on ban a,
Gryorsun, ya, dedi, gz gre gre bir
gerei nas l da i n kr ediyor. . . imdi bu elimdeki
bi r ie su, buras n slat r m, sl at maz m ? Efen-
di m?. . .
I sl at maz, dedim.
Tabi sl at maz. Mademki sl at maz, yle ise
byle bi r adaml a bir a r a da allmaz!
M mt a z Beye dnd,
Art k sizinle beraber alamyacaz. He-
me n ilginizi kesip, bu r a da n gi di n!
M mt a z Beyin yz yi ne deimi, o sevimli-
liini almt ,
Teekkr ederi m Beyefendi, Allaha smar-
ladk! dedi.
arp kal m t m.
Beyefendi ne i yapaca m renebilir mi-
yim? dedim, belki M mt a z Beyin yapt ii yapa-
ma m.
Ba n a ma n t k sahi bi birisi lzm, dedi. Her
eyden nce man t k. Anladnz m ? imdi bu i
48
en i n iindeki suyu bu r aya dksem, bur as n sla-
t r m ? Efendim?. .
I sl at maz.
Ta ma a a m. . . Beni m ist ediim de it e bu. . .
i mdi ieriki odaya gidin. Demi rba eyay Mm-
t a z Beyden t esl i m aln.
Ba st n e.
Yandaki odaya get i m. M mt a z Bey kendi e-
yal ar n t opl uyordu. Ne ka da r gler yzl, sevimli
bir adamd . Bu ka da r t at l bir adam, demi n pat ro-
n u n kar s nda nas l da kurt l am t . Ut a n a r a k
ya n ma sokul dum,
ok zgn m, dedim, beni m yzmden,
iinizden ol musun uz gibi geliyor.
Glerek,
Yok can m, dedi, n eden sizin yzn zden
ol sun? Siz olmasanz, baka birisi gelecekt i.
Affedersiniz ama, sanki siz de sl at maz de-
seniz ne ol urdu?
i mdi ne desem bo, a n l a t a ma m. . . Sonra
siz de anl ars n z. Ben bir sene i i nde deit irdii
beinci adam m. Ancak i ki buuk ay dayanabi l di m.
sizliin ne ol duun u bilirim. On u n iin gzn-
z kor ku t ma k i st emi yorum. Allaha smarl ad k.
Allah size de sab rl ar versin ...
Gl e gle. . .
M mt a z Bey an t as n ald, gi t t i . Ben ne ya-
paca m , ne i greceimi bi l mi yordum. Masan n
ba na get im. Sandal yeye ot u r du m. Biraz sonra
p a t r on u n odas ndan, gr l t l t a r t ma sesleri
du yu l du . Odac geldi,
Sizi a r yor! dedi.
49 F . : 4
P a t r on u n odas nda kii da h a vard. Ne
ol duunu an l yamad m bir sat ii zeri nde ko-
nuuyorl ard .
Bir ie suyu bu r aya dksem, bu r al ar n
slat r m, sl at maz m? Efendim?. .
I sl at maz! dedim.
Ta ma m, dedi.
brl eri ne dn d:
G r dn z m, sl at maz. Siz gz gre gre...
Adaml ar dan biri,
Bu iin slat p sl at mamakl a bir ilgisi yok,
dedi. Yzde bet en fazla veremeyiz.
P a t r on ,
nce man t k, dedi. Her iin esas ma n t k-
t r.
O g n beni pa t r on drt defa odas na a rd .
Her ya n ma gidiimde h ep o soruyu sordu. Ben de,
I sl at maz! diye cevap verdim.
Ert esi gn yi ne yle, b t n bir h aft a byle
get i. G n de drt , baz da bealt kere, slat maz
di yordum. Cumart esi g n yz lira haft al k aldm.
P at r on , b t n h a ya t deneyl eri ni n sonunda, bu
byk ma n t k gereine i n an m t : Bir kova su-
yun slat abilecei bir yeri, i nsanl ar bir ie su ile
sl at maya kal kmamal d rl ar. Bunu, bir at asz
gibi, byk bir felsefe, bi r byk zleyi gibi dilin-
den dr myor du. Beni m devim de bu gerei
onayl amakt .
Bir ay al t kt an sonra, devimi ok iyi yap-
t m iin, haft al m yzeni liraya kard. Ar-
t k beni h er yere yan n da gt ryor, kendi i i ne
gelmeyen bir ey oldu mu, h emen ,
50
Bir ie suyu dksem, bur as n slat r m,
sl at maz m ? Efendim?. , diye soruyordu.
I sl at maz! di yordum.
G n de yirmi, ot uz kere slat maz di yordum
ama, haft al m da iki yz l i raya karm t . Ar-
t k beni evine gt ryordu. P at r on dan , bi r yat t -
m za ma n l a r ayr l yordum. Kara biey ist ese,
olu par a, kz ma n t o ist ese, h emen pat r on ,
Ben on u bu n u bi l mem, diyordu. Bu ka da r
sene yaad m, net i cede u n u rendi m ki. . . Elim-
de bi r ie su olsa da dksem, buras n slat r m,
sl at maz m ? Efendim?. .
O da h a lfn t a ma ml a ma da n , ben baryor
du m:
I sl at maz!. .
O za ma n akar sul ar duruyordu. Ben yksek
dn cen i n u ksack t ek cmlesile, p a t r on h ep
hakl kyordu. Man t k bu, hi aar m ?. . . Ken
di kendi si ni hakl karmas , hakl ol duuna i n an -
d rmas , man t kl i yapt n a gvenmesi iin, bir
ie su yu n geni bir demeyi sl at m yacam
on ayl amak gerekt i.
Be ay alabildim. Haft alm iki yz elli li-
r aya kt . B t n iim gcm, gnde krk, elli kere,
I sl at maz! demekt i .
O gn e kadar bu ii ben i m kadar uzun za ma n
yapabi l en, da ya n a n hi ki mse kmam. Beni m de
c a n m b u r n u ma gelmit i. S rt mda yk t a maya,
isiz, a susuz sr n meye bile kat l an acakt m.
Ama bu, dayan l r bir i deildi.
Bi gn yine, bi r mal sat zerinde, yzdeyedi,
yok yzdesekiz diye t art yorlard. P a t r on beni
a rd :
51
Bu bir ie suyu bu r aya dksem, slat r m,
sl at maz m? Efendim?. , diye sordu.
I sl at r! diye ba rd m.
Ne?..
Bi rden don u p kalmt , armt .
I slat r m ?
I sl at r!
Hakk ol du u n a o ka da r gveni yordu ki, ie-
deki suyu yere boal t t k. Dklen, su demeni n
bet e birini bile sl at mam t .
Tpk vakt i yl e M mt a z Beyin su r at n n dei-
t ii gibi, sur at deimit i. Dilerinin ar as n dan :
I slat r m , sl at maz m? diye h rl ad .
I sl at r! dedi m.
Kar s ndaki adaml ar glyorlard.
I slat r nn?
I slat r.
I sl at ma
. Islat r.
I slat ma.
Avazm kt kadar ba rd m:
I slat r Ul an , sl at r! I slat lr, sl at m r!. .
' Defoool!. . Gzm grmesi n! diye bard.
Elimi kol u mu sallaya sallaya sokaa kt m.
Ama t a m bir y l p a t r on u n hayali, gzmn nn-
den git medi. Soka kl a r da dolarken, yoida gider-
ken, vapurda, t r a mva yda h a t t uyurken,
Islat r, slat r!. . I sl at r da slat r!. . diye
kendikendime syl endi m du r du m. P a t r on u ka
kere slat maz cliye onayl ad msa, o kadar da sla-
t r diye ba rc i kt an son r a bu h ast al kt an ok -
kr kurt ul dum. .
52
V E R E M
O L M A K
L Z I M
E
VLEND K ya. . . Evleni ni nce i n san ne yapar?
Ne yap l aca n bi l i ni yordun da, ne diye
evlendin? Bilmez olur mu ymu u m? Bal gibi bi-
l i yorum it e. . . n sa n evlendi miydi, ilk ii klk
k m r n al makt r. Ee dost a sorduk, b u n u n yolu
nedir?
Ooooo.. dediler, alamazsnz.
Neden?
Alamazsnz da ondan. . .
Hakk m deil mi yah u? Allah Allah!..
Ki m bana, km r al amazs n dediyse, on a hak-
t an , h u ku kt a n sk bir konferans ekt im.
Mahal l emi zi n mu h t a r n a gi t t i m. On daki ka
kadar i ht i yar n ksrk nbet i ni n gemesini bek-
ledikt en sonra,
Han gi t ak m t ut uyor sun uz? diye sordum.
Demokrat l ar , dedi.
Hah !. . Een de o t ak mdan m, dedim, ben
falan sokakt a, filn n u ma r a da ot ur uyor um. K-
m r al mak i st i yorum. Ta k m ar kada ol duumu-
za gre art k bizi gr.
imdiye kadar nas l k m r al yordun?
Hi al mad m. lk al aca m.
Bu r aya n er eden geldin?
Efendim, ben mu t l u bir aile yuvas kur-
dum. Bundan^ nce nerede a ka m orda sabah.
imdi mu t l u aile yuvam zdaki kul ar n kn scak
53
yuvam zda s nmal ar iin km r al mak i st i yorum.
Sizin ve einizin geldii yerden bi rer be-
ya n n a me get i ri n!
Acele t elgraflar, yldrmlar, cevapl, t eah
h t l mekt u pl ar l a bi rbuuk ayda beyannamel eri -
miz geldi. Bu kez mu h t a r ,
K m r Tevzi Messesesine dileke verecek-
sin! dedi.
Dilekelerimizi verdik. Mu h t a r l kt a n doldu-
rul acak bir k t verdiler. Ki m demi kmr ala
mazm m diye?.. t e k d n aldk. Mu h t a r k-
dmz dol durdu. Tekr ar km r da t ma yerine
gt rdk. Bir i mza. . . Ta ma a a m. . . Kmr alr m-
ym, al amaz mym, grsnler. t e imzasn al-
dk. Efendim bizim hal k m z ist iyor ki, cebine koy-
sun paras n , Ver ba n a bir t on kmr! desin,
p diye k m r n alsn!
Hi olur mu yle ey? Buras bakkal dkkn
m be? Bakkal d kk n n a bile gidince s ran bek-
lersin. Bu r a da bu kadar me mu r var, onl ar ne i ya-
pacak? Or adan baka bir i mzaya. . . mzal ar bit ince
en son masadaki me mu r glerek,
Km r m? dedi.
Evet . . . Kmr, dedi m.
Me mu r u n yzndeki glmseyi biraz geni-
ledi :
Demek kmr ist iyorsunuz?
Ne' eli i n san l ar a baylrm. Ben de bu ne' eli,
sevimli me mu r gibi gl msemeye alarak,
Ya... Kmr. . ' . Km r ist iyorum, dedim.
Di kkat et t i ni z mi bilmem, bizde memur l ar n
ou n u n su r at askt r. Hal k hi zmet i nde olan bi r
54
adam n , n al ka su r at asmas n n an l am n bi t rl
an l yamam. Memu r b sb t n gl meye balad.
Sesli sesli gl yordu.
K m r deil mi ?
Ben de on u n ka da r glerek,
Km r ya. . . K m r ! dedim.
Bir ka h ka h a koyuverdi. O kah kah ayl a gler
de ben du r u r mu yu m? Bir ka h ka h a da ben pat l at -
t m. Kar n zdaki gl erken somu r t acak deilsiniz
ya. . . O gler, ben glerim. Allah hepimizi gldr-
sn .
Demek, h a h h a h h a h !. . . Kmr h a ! Ha h
h a h h a h !. . .
n san ma ka r a l a r bir koyverdi mi, ar t k t u t a-
maz. Ben on dan ok gl yorum.
Kmr . . . Hah , h a h , h a h . . .
Kas kl ar m z t u t a t u t a glyoruz, gzleri-
mi zden ya geliyor. Art k nerdeyse kat l aca m.
Km r m ?. . . H a h h a h h ah . . .
Ha h h a h h a h . . . K m r ya...
Yok ki ...
Neee?.. Yok mu ? Peki, neden gl yorsun?. .
Yok da ona gl yorum, hah, h ah , h a h !. . .
Beni m art k gl memem, h a t t a l a ma m gere-
ki r ama, kendi mi t u t a m yor u m ki, .. Boyun a gl-
yoruz. Bir sinir glmesi bu. Allah raz olsun, bir
sandal yeye ot u r t t u l ar , bir bar dak su verdiler, ya-
n akl ar m t okat l ad l ar, kolonya koklat t lar. Biraz
kendi me gel di kt en sonra.
Eski denberi al an l ar a bile zor veriyoruz. Siz
da h a yenisiniz. Size yok, dedi.
Peki, k k yamet t e bi zi m mut l u aile yuva
55
mz ne olacak?
Bir art l a alabilirsiniz.
Nedir?
Evinizde r omat i zmal biri varsa, bir r a p or
get irirsiniz. O za ma n eyrek t on veririz.
Eve kot um. Bizimkilere, .
inizde r omat i zmal ol an var m? dedi m.
Ka yn a n a m,
Aman, yeni bir il m bu l u n mu ? On yl-
dr u r oma t i zma da n nel er ekiyorum, Allah bilir...
dedi.
Ka yn a n a deyip gemeyin, ka yn a n a n n r oma -
t izmals it e byle bazan ie de yarar. Dokt or ra-
poru da aldk.
Eh, bir de u k m r al rsam, bana, k m r
al amazs n diyenlere nel er yapaca m ben bilirim.
Kt mser i n san l ar ! Hast al ar du r u r ken salklya
kmr verilecek deil ya. . . Sen de r omat i zma ol,,
sana da kmr versinler.
Rapor u gt r dm.
Bu r apor gemez! dediler.
Gal i ba sah t e sanm l ard .
Hakl ar var, imdi o kadar ok sah t e m h e n -
dis, sah t e dokt or or t aya kt ki, r apor u ver en
dokt or un sah t e olup ol mad n nereden anl as n-
lar? On u n iin heyet r apor u ist iyorlar. B t n bi r
heyet de sah t e olacak deil ya. . .
Heyet t en r apor al mak, km r a l ma kt a n ok
da h a zor. Ura, didin, bir ayda heyet t en r apor u
aldm. Rapor u elime alnca, bir de geni soluk al-
dm. Km r verilmiyor diyorlar, elbet t e vermez-
ler. Sen r apor u al mazsan san a kmr nas l ver
56
www.cizgiliforum.com
enginel
_ _ _ _ _ _ _ ~r. ^
sinler?
Rapor u gt r dm.
Maalesef...
Neden? t e r apor !
Bu sizinki r omat i zma r apor u.
Siz r omat i zma r apor u ist ediniz, romat i z-
ma r apor u get irdik. Kan ser r apor u ist eseydiniz,
evvel Allah kanser r apor u da get irirdik.
Eski den r omat i zmal l ar a kmr veriyor-
duk ama, imdi r omat i zmal l ar a da km r yet i-
medi i nden, on l ar a da veremiyoruz.
Eyvah!. . Biz mu t l u aile yuvam z nas l s-
t acaz?
Evinizde veremli var m, veremli. i mdi
yalnz veremlilere km r veriyoruz.
Yok.
Yoksa biz ne yapal m? K m r a l ma k iin
verem ol mak lzm.
yle k z yorum ki u kar amsar l ar a. Bir de
km r verilmiyor, derler. Pekl da it e verem-
lilere veriyorlar. Greceksiniz, i nal l ah bu k sa
salim geirelim, seneye hepi mi ze k m r verilecek.
Nasl olsa soukt an; evimizde verem ol mayan bi r
kii kal maz.
u n u vereceksiniz madem, verem et meden ver
senize! Ol maaaaz!. . . Verem ol unca da,
K m r al mak i i n l mek lzm, diyecek-
ler, biz kmr yalnz, ly y kamak iin su kay-
n a t ma ya veriyoruz.
Bir de k m r vermi yorl arm . Resm mu a me -
le bu. . . Bir kere usl kon mu. Sen lmezsen on-
l ar nas l k m r versin?. . Hele u k m r bir ala-
ym, km r al amazs n diyenlerin, gt r p gz-
ne sokaca m. 57
Z A M A N I N
D E E R
T
AR FEYE bakt m, va pu r u n kal kmas n a ot uz
daki ka var. Bir dol mu bulabilsem, iyi.
Yoksa k rk be daki ka bekl emek gerekecek. Bo
az' da ot u r ma n n da bu zorluu var. Bir vapu r
ka rd n z m, yorgun arg n, gece yar s eve gidi-
yorsunuz. Ka defa ka n t er iinde t a m iskeleye gel-
di m, demi r kap l ar yzme kapan d . ok kt olu-
yor i nsan. Art k kfr m edeceksin, beddua m
edeceksin, i n san aryor da, a z n da n pepeme gi-
bi, kekeme gibi, t kr kl e kar k acai p, m n s z
hecel er kyor.
Ot uz daki ka var. Eer biraz koarsam, bi r
dol mu bu l u r sam yet iirim.
bidin Bey, cet veli t an zi m et t i n i z mi?
Du r birader, sras m cet vel i n?
Allah Allah. . . Dai re paydos, h e r ke s git mi, o
bana, h l cet vel soruyor. Ba sa ma kl a r er er
a t l a d m.
bidin Beeeeey!. . .
Ne var kardei m? Hay yer i n dibine bat s n
bu bidin Bey.
< M d r bey a nyor.
Ha h !. . Ta m m d r de a r a c a k sray bul du. .
Te r s yz dn dm. Nefes nefese, soluya soluya
_ 58
m d r n odas na girdim. M d r beni yle grn-
ce bi r t el l and :
Ne oldu? Ne var bidin Bey?..
Hi beyefendi, salnz.
Nefes nefesesiniz.
Kot u m da. . .
Bu yu r u n !
M d r ba n a bakyor, ben m d r e bak yorum.
Bendenizi emi r bu yu r mu su n u z.
Ben mi? Yooo... Ben sizi a r t mad m.
Odac syledi.
M d r zile bast . Odac geldi.
Ben san a bidin Beyi a r m dedi m?
Evet .
Ne zaman ?
Aznce. . .
Haaa. . . Sahi . . . Neydi? Ben sizi biey iin
a r t m t m ama, du r bakay m. Tu h Allah kah-
r et si n . h t i yar l ad k be bidin Bey. . . Vallahi i ht i -
yar l ad k.
Yan gzle saat e bakt m, ot uz daki ka var. Hzl
koar sam, bir dol mua da rast l arsam, yet iebili-
r i m.
Eeee, ne ol acak be bidin Bey, yi rmi drt
sen e devlet kap s nda hi zmet kolay m ? Akl m
kal yor i n san da? Ama neydi ben i m sa n a syliye
cei m? M h i m bi r eydi ama, neydi?. . Her neyse,
a kl ma gelmedi. Yar na kadar gelirse bir yere n ot
eder i m.
Gidebilir mi yi m beyefendi?
Acele iin mi var?
Vapur a yet ieceim de. . .
59
Haaa. . . O baka. Haydi glegle. . .
Ka p da n frladm.
bidin Bey, bidin Bey!
Bu yu r u n Beyefendi!
Hat r l ad m yahu, sen geen gn kul u ka
yat r d m demi t i n h a n i . . . Legorin yumur t as bul-
musun. Nereden aldn?
Zi r aat Mekt ebi nden beyefendi. . .
Nerede o zi raat mekt ebi ?
Hal kal ' da beyefendi.
Teekkr ederim. Hadi sen ge kal ma, gle
gle!
Saat e bakt m, yirmi yedi daki ka var. Ken di mi
bir caddeye at sam.
bidin Beeey!..
M d r pencereden baryor.
Efendim.
Yu mu r t al ar pahal m?
Elli kur u beyefendi.
P ah al deilmi. Haydi sen ge kal ma. G-
le gle.
At laya at l aya gidiyorum.
ul an dan gal ak!
Ba m evirdim, herif kal d r m n st n de
boylu boyuna uzanm , kfr ediyor. Cevap ver-
sem vapu r a yet iemiyeceim.
Yava yr be Odu n !
Adam n h akk da yok deil. Yollar da yle ka-
labalk ki, a r pma da n yr n myor .
Vay kz vay!..
i mden: kz seni n bey pederindir dedim,
Hep ben arpacak deilim ya, bu sefer bi r
60
omuzl a beni yere devirdiler. Hi sesimi karma-
d m. Yerden frladm, h a ba ba m kouyorum. Vapu-
r u n kal kmas n a yi rmi iki daki ka var.
Dol mu! Nereye?
Sen nereye bay m?
Can m sylesene nereye gi di yorsun?
Sen sylesene!
Karaky. . .
Yarn sabah gel, gt reyi m.
Kendi kendi me, uyma kr eyt ana dedi m.
Vay bidinciim, vay. . . kr gr t r en e
yahu!. . .
Herif, duvar gibi n m kapad . Ama t an d -
m kimse deil.
Ne bu t el n yah u?
Vapura yet ieceim de. . .
Vapura m ? Han gi vapur a?
Boaz vapur u. . .
Haaa, yak nm . Ben Kar aden i z seferine
filn k yorsun zan n et t i m. Eee, ne var ne yok
bidinciim?
yilik salk. Ne olsun?
Biz seninle grmeyeli ne ka da r oldu?
Epeyce oldu.
En son ne zaman gr mt k?
Vallahi. . . Gal i ba. . . Neresiydi?. . .
Sa a t e bakt m, on sekiz daki ka var. Epi yol
gel di m ama, herif paam b rakm yor ki . . .
Asker arkadal baka oluyor bidin.
Asker derdemez h at r l ad m. Kendi si ni mar e-
al sa n a n bir onbayd.
61
Ba n a msaade, vapur u ka raca m, de-
dim, y r d m.
Grel i m yine bidin.
nal l ah. . . Dol mu!. . . Nereye olum? Ka
raky m ?
Cevap bile vermedi.
Hst be!. . n n e a r dma bak ul an!. .
Al d r maaa!. . . S r t mdan t er szlyor. Bu
kadar kot u kt a n sonra yet iemezsem kt .
;
Ul an h yar aas. . . Andaval l !. . .
Sesimi karm yorum, h a ba ba m kouyorum.
Dol mu!
Araba dur du. Bir kou, t a m yet it im, kal kt .
Yirmi met r e kadar ilerde yi ne dur du. Bir kou da-
ha. Elimi ar aban n kap s na at acakken yine kalk-
t . Ben du r u n c a o da duruyor. Ben kouyorum, o
kalkyor. Ama t rafik l mbas n n dibinde yakala-
dm.
Yahu, beni ml e al ay m ediyorsun?
Est afurul l ah paam. Sizinle ne diye al ay
edeyim?
yleyse ne diye du r u p du r u p kal k yorsun'
3
Sa n a ne yah u? st ersem du r u r u m, ist er-
sem kal kar m.
Nereye gidiyorsun?
Eve!
Nu ma r a n ka?
Yaka n u ma r a s m , ayakkab n u ma r a s m ?
Yok, elekt rik saat i n i n n u ma r a s .
Yeil t rafi k l mbas yand . ofr gaza bast .
O ka da r kzdm ki, ar kas n dan kot um. Yine dur-
du. Ama yet it im. Aaaa. . . Bir de bakay m ki, ar a
62
ba dolu deil mi? At m azm, yu mdu m gzm.
Siz ne bi i m ofrsnz be! erde be kii
var, h l yolcu a r yorsunuz.
Efendi, zat ilinizi ki m ard?
Du r u yor su n ya. . .
D u r u r u m, kal kar m, size ne? Siz beni dol-
mu ofr zan n et t i n i z galiba. . .
Hay Allah kahr et si n, husus ar aba deil miy-
mi !. . . zr diledim:
Aceleden akl kal mad beyefendi. Vapu r a
on daki ka kald da. . .
yi bir a da mm :
Buyur, biz de Kar akye gidiyoruz.
Rah at s z et mi yeyi m.
Est afurul l ah. . . Bu yu r u n .
Allah raz olsun, beni de aldlar arabaya, Mo-
t or u n bir yeri bozul mu da, on dan yle gidip gidip
dur uyor mu. Bi rka sefer da h a dur du. Adam i ndi .
r adyat r at , t a mi r e balad. Bak u aksilie.
nsem, yr sem ay p olacak. Adam,
Biraz i t mek lzm, dedi.
O, di reksi yona get i. Biz bal ad k ar abay ar-
kas n dan i t meye. Ka n t e r iinde kaldm, . Mot or bi r
kere hrrr! diye hrlyor, son r a znk, duruyor.
Araba yz met r e ya git t i, ya gi t medi , a ma
yz met r e i t t i k.
ok affedersiniz baylar, dedim, ay p ola-
cak ama, bendeni z vapu r u ka raca m da. . .
Bir kou t u t t u r du m.
!. .
n n e bak!. .
Ul an ey olu ey!
63
Kfr n bi ni bi r par a. Ne kadar kfr varsa,
a r ka mda n hepsi ni savuruyorl ar. Ben f rt na gibi
uuyor um. Kalabal, Yun us bal denizi yar ar
gibi yar p geiyorum.
bidin beeey!..
Ar ka mda n biri ba r yor ama, al d rd m yok.
bidin Bey yah u. . . Kardei m, bidin
beeey!..
Vapur un kal kmas n a al t daki ka var. Nere-
deyse dp kal aca m.
bidin Beeey!..
Kpr ba nda eli omu zu ma yap t :
Akolsun be bidin Bey. Nereye byle?
Vapura. . .
Lf m az mda kald.
Affedersiniz, sizi birisine benzet t i m.
Ol ur efendim.
yi ki, banz evirdiniz. Ar kadan bidin
Bey denen hergeleye o ka da r benzi yorsunuz ki, az
kal s n o diye kt bir ey yapacakt m. Efendi m,
siz bu bidin' i bilmezsiniz. Bu n u n kadar n a mu s-
suz herif dn yaya gelmemi. Beni m bi r ka k kol
l eksi yonum var.
Beyefendi, va pu r a yet ieceim de, on u n
iin. . .
Ya yle mi?. Bu bidin ol acak hergele,
geen pazar bize misafir gelmit i.
Adam iri yar. Kol u ma da girdi. Bi r t r l
kur t ul am yor um.
Ben i m kak kol l eksi yonumdan Sadr zam
ukur kazan zde Yusuf paan n hoaf ka n
al mas n m ? Alak!.. Namussuz herif!..
64
Saat e bakt m, eyvah!. . Vapur kal kt . Ama bir
mi t var. Bazan bi rka daki ka ge kal k yor va-
purl ar.
Bendeni z Deft ardarl kt a al yorum beye-
fendi. Adm Meft un. . . Deft erdarl kt a ki me sorsa-
nz Meft un diye beni bilir. Eer bir iiniz derse
beklerim. Bir ac kahvemi zi iersiniz. sm i liniz
beyefendi?..
bidin.
Ne benzerlik!. . alacak ey... Adnz da
ayni .
Adam n dal g nl ndan faydal an p frladm. O
a r ka mda n ,
bidin Bey! diye ba r rken iskele merdi -
veni ni i ndi m. Ooooh, ok kr vapu r iskelede.
Ken di mi ieri a t t m. Kl e gibi peykeye d t m.
O kadar kfr yedi m ama, va pu r a da yet it im.
Yolculara bak yorum, hi acele eden yok. Hepsi de
sal l ana sal l ana geliyorlar. Be daki ka get i, on da-
ki ka get i, vapur kal kmaz. skeleye kt m. Me-
mu r a,
Tarife mi deit i? dedi m.
Hayr, yaz t arifesi, dedi, on be gn sonra
deiecek.
Peki, n eden vapur kal km yor? Bu ne lu-
balilik!.. Ne rezal et !. . . Herkesi n ii gc var. Zat en
biz it e byleyiz. Za ma n n hi deeri yok. Deil on
daki ka, on saat i n, on g n n bile deeri yok. Vakit ,
ne demekt i r vakit ?. .
Art k sylemediimi b r akmad m. Biz neden
ilerlemiyoruz? n k zamanl a, saat l e hi ilgimiz
yok. Memu r biey sylemek iin abalyor a ma
65 . F. : 5
www.cizgiliforum.com
enginel
ona frsat b rakm yorum. Kal abal kl a evrilmi-
t i m. Kal abal k ar t t ka sesim de ykseliyor:
Avrupallar n eden ilerliyor? n k efen-
dim, herifler sani yeni n deeri ni bilirler.
Kal abal kt an, beni dest ekliyen sesler ykseli-
yordu:
ok doru beyefendi.
Bizde bu gidi varken. . .
Ha t t szlerimi yer yer alklarla kesi yorl ard .
Bir vapu r u n t arifedeki saat i n den yi rmi da-
kika ge kal kt nerde grl m?
Kal abal k beni t asdi k edi yordu:
Rezalet . . .
Ol ur ey deil...
Ayp yah u. . .
skele memu r u ,
Sizinki geri kalm, dedi, alt y ot uz yed
geiyor.
Alt y ot uz be geiyor!
Birisi,
Yanl, dedi, beni mki radyo ayardr, al t y
ot uz be deil, ot uz drt geiyor.
Baka birisi de ona,
Sizinki geri kalm, dedi, alt y ot uz yedi
geiyor.
Onl ar t ar t maya baladlar. Ben,
Tarife deimemi, saat yanl deil, peki
neye kal km yor bu vapur ? diye sordum.
Memur,
Neye kalksn? dedi, dah a on daki ka va r
kal kmas na.
Bi rden a rd m:
66
Allah Allah. . . Ben h er a ka m bu r dan . . .
Nereye gideceksiniz?
Paabaheye. . .
Demi ndenberi h er szm dest ekliyen kala-
balk kah kah ayl a gl meye balad. Memur,
Baym, br iskeleye, dedi, sizin vapu r
kalkal yar m saat oluyor.
Ben aceleyle, bir ayak nce yet ieyim diye, bir
st t eki iskeleye gelmemi mi yi m?
Ar ka mda n ba r yorl ard :
Herif pusul ay a rm !
!. . Bu n am be!. .
Yuuuuu!. . Sersem t avuk. .
67
YA AS IN
ZRTLK
B
ANKADAN ev kyor, ba n ka da n a p a r t ma n
kyor, pa r a kyor, seyah at kyor, ikra-
miye kyor, h a ya t boyunca gelir, aylk kyor,
herey kyor. Ne kmyor ki bu ban kal ar dan ?
Yet er ki, bi r yerden yz lira uydur , ko h e me n
ban kaya yat r. ans n yokmu da, hi biey kma-
m diyelim. Ne kaybedersin? P a r a n yine para, s-
t elik faizi de iliyor.
Gelgelelim, yllar yl ben it e o yz lirac bir
ar aya get irip de ba n ka l a r da n bi ri ne yat r amad m.
S kar m diimi, dayan r m, dayan r m, seksen olur,
doksan olur, t a m yz ol acakken ille bir yerden bir
dert kar, gider parac kl ar.
Sanki paral ar, biz bu a da m n cebinde bi r ara-
ya gelmiyelim, yz liray bir a r a da grmesin u
adam, diye i n at et miler. Onl ar i n a t et t i, ben i n at
et t i m, son u n da o yz adet Tr k lirasn bir ar aya
get irebildim. Yine elimden gider korkusuyla, he-
men gt r p yat r acakt m ba n ka ya ama, o akam
da ge kal d mdan ban kal ar kapan m t .
O kadar gzm kor kmu ki, par al ar cva gi-
bi t anel enerek elimden kayp gidecek san yorum.
68
Grmemi i n olu ol unca ne yapar ? Ben de yle-
yim it e. . . Ne diye vnecekmiim, dorusu bu.
Parac kl ar m yast m n al t n a koydum, yat -
t m. Bi t rl uyuyam yor um. Yz liray bir ar aya
get i rdi m ya, art k du r ma da n a h k m y r t yor u m:
Azmin elinden hibiey kur t ul maz. n -
san bieyi ist erse mu t l a ka yapar. Yok az kazan -
yorum, yok h a ya t pahal , yok efendim geim zor,
bun l ar h ep bahane. . Bak, nas l yz liray birikt ir-
dim. Demek, ist esem, ikiyz de, beyz de birikt i
rebilirim, bin de birikt iririm, onbi n de. . .
On da n sonra dal ga gemeye balyorum; . Bin,
onbin oluyor, onbi n yzbin oluyor, yzbin yzmil
yon oluyor. Boyuna dizi dizi sfrlar hi zaya soku-
yorum; sonra gecenin kar an l n da onl ar sadan
er er ay r p okuyorum: Yz milyon, bir mil-
yar, on milyar, yz mi l yar. . . Evet , azmi n elinden
hi biey kur t ul amaz.
Eskiden gazet elerde mi l yonerl eri n h ayat n
yazarl ard . Zaman m zda yle mi l yonerl er kt ki,
mi l yonl ar bozuk pa r a gibi kald. Ben nce milyo-
n er oluyorum, sonra mi l yarder oluyorum.. D a h a
sonra t rilyoner. . D n ya yzne imdiye kadar t i
rilyoner gelmi mi ? Yok... t e ben t ri l yoner olu-
yorum. . Milyoner, mi l yarder ba ba m da olur. t ril-
yoner olmakt a. . . Trilyon be!. . Bi ri n nnde. , efen-
di me syliyeyim.. Kafam bi t r l t oparl yam yo
r u m ki.. P ar ma ml a kar an l a bi r bir iziyorum,
sonra yine par ma ml a birin n n e sfrlar koyu-
yorum. Bir sfr, iki sfr, sfr., be sfr... on
sfr, onbi r. . . oniki, t a m oniki t a n e sfr... Ama
bi ri n nnde, ya ikinin n n e ol ursa? ki t rilyon...
69
Alt t araf sfr, elimi yorgan n al t n dan kar p
par ma ml a kar an l a bir yuvarl ak da h a iziyo-
r u m. Et t i yz t rilyon. Sfrlar, rekl m klar
gibi kar an l kt a asl duruyor. Bazs kayyor d-
yor, kayor. Yaramazl ar t u t u p yerlerine ko-
yuyorum. Yine kayorlar, yine t u t u yor u m. Hep
demezler mi ydi bize, paray ka za n ma k biey deil,
i onu t u t ma kt a diye. . . Gerekt en yle oluyor.
Sfrlar bi t r l t u t am yor u m. Bilya t anel eri gibi
kayorlar, yuvarl an yorl ar. Ne yapsal ar elimden
kur t ul amazl ar , bir kere ar t k zengin ol maya kar ar
verdi m mi, ver medi m mi?
Ya t a kt a n dorul up bir ci gara iiyorum. Keyif-
le sfrlarm seyrediyorum. Maallah, hepsi de t om-
bul t ombul , fst k gibi. Gen, gzel kad nl ar n du-
dakl ar na, kal al ar na, omuzl ar na, bellerine, g-
slerine benziyor. Zengin olmak ne de zevkmi...
Gn e douyor. Hemen elimi yast m al t na
at yorum, yz l i r am orac kt a. Doru ban kaya ko-
uyorum. D a h a ban kal ar deil, dkkn l ar bile al-
mam . Ba n ka n n kap s nda bekliyorum. Bir arka-
da rast lyor.
Ne o? diyor, ne oldu saha?
Yooo... biey yok, diyorum.
Gzlerin kanl anm , rengi n sararm .
Bu gece u yu ma d m da.. ok iim vard, a-
lt m.
Ba n ka ya p a r a yat rd m grmesin diye arka-
da m sav yorum. Ban ka alyor. ekine ekine
ieri gi ri yorum. Aman Zarabbi. . . Ne byk, ne
ssl yer. iekler, vazolar, gzel gzel kad nl ar,
k beyler. . . Tavan da koca koa avizeler. Sar aya
70
gi r di m sand m. eride belki yi rmi me mu r var. Her
yer gcrgcr. St il mobilyalar. i me bi r korku d-
yor. Demek b t n bu a da ml a r ben i m verdiim
p a r a n n geliriyle geinecek h a ?. . . Bu koca bi n al ar
beni m parac kl ar ml a, bu l ks eyalar ben i m par a
c kl ar ml a, hesap maki nel eri , dakt i l ol ar h ep beni m
parac kl ar ml a. . . Olmaz byle ey... Ben p a r a ve-
reyim, onl ar yaasn.
Bu yu r u n efendim, bir emri ni z mi var?
Ne kadar da nzi k i n san bu bankaclar. . . Bu
nezaket kar s nda dn p gidemedim. Parac kl ar
m verdim. Gl er yzl me mu r iki daki kada iimi
grd. Ba n ka czdan n dan baka, bir de hedi ye
cep deft eri verdi.
Dai rede o gn arkadal ar,
< Sen ayakt a uyuyorsun!. , diye t ak l d l ar.
Hibirine yz vermedi m. leyin bir ar kada m,
Haydi l okan t aya! dedi.
Ka r n m t ok, dedi m.
Sabahl eyi n de biey yememi t i m. t en art -
maz, di t en ar t ar . Akam bi r simit le nefsimi kr
l et t i m. Bir gece nceden uykusuz ol duum iin er-
ken den yat aa girdim. Ba m yast a kor komaz
sfrlar cirit oyn amaya balad. Tekr ar d n gece
kal d m yerden dal ga gemeye bal ad m.
Havada, saydam, kl bir kelebek gibi bir s-
fr ut u, ut u, geldi yzn n n e kondu. Oldu bin...
onbi n, yzbin, mi l yon. . . Sfrlar, sfrlar, sfrlar. . .
Bi r p a r ma k oynat t a, bir sfr yapp, yeri ne ot ur-
t u yor u m. Sonr a onlara,
Uslu du r u n ! di yorum, ben yle haylazlk
71
t a n h ol an mam. Ha ya t t a dzenli ol mak art t r. H e r
sfr kendi yerine, mar, mar !. .
Sfrlar kor kudan t i t reyerek yerlerine geiyor-
lar. Bir komu t a n gibi komu t vererek s f rl ar ma
t al i m yapt r yor um:
Hizaya geeel!. . .
Sfrlar yan ya n a diziliyor.
Uygun adm!. . Mar. . .
Rap, r ap, r a p !. . .
Bir, iki, , drt , bin, yzbin, milyon!. . .
Sfrlara on daki ka mol a veriyorum,
Saoool!. . . diye baryorlar.
Sfrlara t al i m yapt r ar ak sabah et t i m. Saha-
na sal l ana evden kt m. Ayaklarm kendi li i nden
ban kaya gt r d beni. Sanki bana, ban ka bat a
cakm gibi geliyor, ya h u t bankay srt layp gt -
recekler, par ac kl ar mm st n e ot uracakl ar.
O gn de peyni r ekmekle akam et t i m. Uyku
gzlerimden akyordu. Er ken den yat t m. Gzm
yumsam da, asam da olmuyor. Sfrlar gecenin
iinde gbek at yorlar, mambo oynuyorlar.
Ban ka i krami yesi nden bir a pa r t ma n kyor, ,
a p a r t ma n be yllk pein kira, ayrca h a va pa-
rasyla ki raya veriyorum. Kendi m ucuz bir yerde
ot ur uyor um. Aklma geldi, ben bu eve yzyirmi li-
ra ki ra veriyorum, yazk deil mi? Hemen yar n sa^
bah ucuz bir yere t a nmal y m. Ken ar mahal l e-
lerde yi rmi l i raya bir oda bul ur um. Ayda yz lira
bana kalr, ban kaya yat r r m. Ylda binikiyz l i ra
eder. On ylda onikibin, yz ylda yzyirmibin. . .
Havadan pa r a it e. . . Msrifliin sras m ?
72
V&HRHHHHHBiH

Yine sabah et t i m. Ba n ka n n n n den ge-
t i m. Arkadal ar eskisi gibi beni ml e ahbapl k et mi -
yorlar. Aman et mesinler. ay kah ve smar l amak-
t a n ku r t u l du m, da h a iyi. Sevgilim t elefon et t i .
Ken di m iin,
Bu gn gelmedi, dedim.
Oysa on un l a evlenecekt im. Ama i mdi vazge-
t i m. Ban kaya p a r a yat r d mdan beri onu gr-
mek i st emi yorum. Evlilik masraf kapsdr.
eki t a aslm gibi gz kapakl ar m kapan -
yordu. Dosyan n zerine ba m koyup u yu ma ya
haz rl an rken sfrlar, varyet e kzlar gibi kar-
ma dizildi. Uyumak elimde mi !
Uyku h ap al may d n medi m deil. . . Arka-
dal ar dan birinde varm, h l i me acd, verdi. Uy-
ku h a p da et kisiz. O gece, yle zengi n oldum, y-
le zengin ol dum ki. . . Son r a bir a r a ifls et miye
yim mi? B t n mi l yarl ar m elimden u t u git t i. f-
ls eden mi l yonerl eri n geleneine u yu p az kal s n
i n t i h ar edecekt im. Ban kadaki yz l i r am akl ma
gelince i n t i h a r da n vazget im. Yeni den zengi n ol-
dum. yle zengi n ol dum ki, dn ya yzndeki b-
t n par al ar t opl ad m, kimsede met el i k kal mad .
Gazet eciler gelip rport aj yapyorlar.
Nasl zengin ol dunuz? Nasl baar kazan-
dnz?
Dor usun u hi syler mi yi m?
al makl a. . . Ha ya t a be paras z at l d m.
Bir konferans ekiyorum. Son r a yoksul l ara
iyilik et meye bal yorum. S m r d m i n san l ar n
ocukl ar na ba yr a m hediyesi orap da t yorum.
Hast a iiler iin gn de bir n piyaz verdiriyo
73
r um. El i nden t oprakl ar n al d m kyllere avu
avu t opr ak da t yorum. Yapmad m iyilik kal-
myor. Herkes benden Ne iyiliksever adam! diye
szediyor.
Gece de iyilik yapmakl a sabah et t i m. Alk-
t an , uykusuzl ukt an ayakt a zor dur uyor dum. Do-
r u ba n ka ya git t im. . Czdan me mu r u n n n e at -
t m,
Versene sen beni m yz l i ram !. , dedi m.
Hepsini mi, ist iyorsunuz? diye sordu.
Hepsini, hepsi ni !. , diye ba rd m, yet er
be!. . Ei mden dost u mdan oldum, i n san l mdan
oldum, sal mdan, mu t l u l u u mda n oldum... Al-
l ah kah r et si n !. . . Hay o p a r a n n ben i i ne. . .
Si ni rl eri m iyice bozul duu iin, kendi mi t u t a
m yordum. B t n ban ka memu r l a r yremi evir-
di, beni yat t r maya alyorlard.
Verelim beyefendi, dediler.
P a r a m al d m. Cebimde de seksen l i r am var-
d. Hemen bi r l okan t aya kot um. Ver ondan, ver
ondan, ver on dan . . . Or adan en lks ot ele. . . gn
gece u yu mu u m. Ooooh, dn ya varm be!. . .
B t n p a r a m ezdim.
Zengi nl eri n ekt iklerini d n yor u m da,
kendi h al i me kredi yorum. Zavalllarn uykusuz-
l ukt an, al kt an, ifls kor kusun dan , ba t ma kt a n ,
hrsz t ehl i kesi nden neler ekt iklerini ben bilirim.
Yaasn zr t l k!. . .
74
www.cizgiliforum.com
enginel
AR A T I R M A
B
R h aft a iinde dr t vak' a bi rden grlmesi,
h e m salk ileriyle ur aan l ar , h e m y-
net menl er i t el a dr d. Bu dr t vak' adan son-
ra bir gn iinde ehri n ayr ve uzak yerl eri nden
h a st a da h a gelince aknlk b sb t n ar t t .
Telefonlar iliyor, haber l er gidip geliyor, r apor l ar
yazlyordu.
Vali,
Bu ne biim hast al k? diye sordu.
Uzman yet kisine dayan ar ak,
ok kt bir hast al k, dedi.
Hast al k gn den gn e yaylyordu. Bir ayda
ot uz vak' a grl mt .
Sal k ilerinden yi rmi kii bir t opl an t yapt .
Topl ant n n bakan ,
Bilgi verin, dedi dokt orl ara.
Kad n hast al kl ar ve dou m u zma n ol an
dokt or.
ok kt bir hast al k, diye t ekrarl ad .
Vali,
Anladk, dedi, yn i ne ka da r kt ?
Doum uzman ,
ok, dedi, o ka da r kt ki, i n san l drr.
Bir kere de l drd m ar t k ku r t u l u yokt ur.
75
Yaaa!. . l drr h a?
l drr efendim. Hem de ok kt ld-
rr.
Krkbe ya sul ar nda bir gen dokt or, h ast a-
lk yay l maya balaynca t p ansiklopedisini a-
m, bu hast al k iin yazlan yar m sayfalk yaz-
y okumut u.
Msaade bu yu r u l u r sa h ast al k h a kki n da
gerekli bilgiyi vereyim, dedi. n k Ameri kada ih-
t isasm yapar ken bu hast al k zeri nde u zu n a-
lma yapm t m.
Doum mt ehass s yal dokt or, gen dokt ora
sert sert bakt ,
Siz dedi, i dr ar yollar hast al kl ar zeri nde
i ht i sas yapmak iin Ameri kaya gi t memi miydi-
niz?
h t i yar kurt , krkbelik gen dokt oru kal p be-
lik gibi bozmut u. yle ya, meml eket fedakrlk
edip, i drar yollar hast al kl ar zeri ne i ht i sas yap-
sn diye on u t Ameri kal ara gndersin, o gi t si n
baka iler yaps n. . .
Hast al k iin ayd nl at c bir bilgi a l a ma m
olan Vali,
Aman anl at n, ok ri ca ederim, dedi.
Dokt or a n l a t ma ya bal ad :
Bu hast al n eidi vardr. Deni zden ve
sineklerden geer. Hast al n mi kropl ar lmlar-
da olur. Denize dklen l ml ardaki mi kropl ar,
orada yzenlere. . .
Vali, umut suzca,
. yleyse nleyemeyiz, dedi, nas l nleriz bu
76
hast al ? Koca ehri n drt bir yan deniz, denizin
de h er yan l m. . .
Gzl n sknt yla dzelt t i . Bi r kar yol
bul un, der gibi dokt orl ar n yzlerine bat t . Bi r
dokt or,
Peki, dedi, bu hast al k denize akan lm-
l a r da n geliyorsa, bu ehirde l m ve deniz yeni
i cat edilmedi ya. . . Hal buki bu hast aln ad n
dah a yeni duyuyoruz.
Krkbelik dokt or, hast al n t arihesini yap-
t :
Bu hast al k nce Ameri kada grlmt r,
sonral ar Amer i kadan Avrupaya get i. Bilindii
gibi, biz maalesef Ameri kayla ge ilikiye get ik.
Bu ilikinin on yllk bir gemii vardr. Her ey bi-
ze Amer i kadan gelmeye balad. Eh byle olunca...
Vali anl am t ,
Evet , dedi, bu kadar sk ilikiden sonra. . .
Peki y imdi ne yapacaz? lc yok mu bunun?
Tb Ansiklopedisinden hast al renen dok-
t or,
Yok, dedi, da h a ilc bul un amad .
Vali kzd:
, Yani, eli kolu bal du r acak myz?
Dokt orl ar bakt lar. En yals,
Bir a r a t r ma kur ul u kural m, dedi
Bu neri yerinde grld. Onbi r kiilik bir he-
yet kur ul du. Heyet yel eri nden biri Amerika' ya
bakt erioloji reni mi ne git mi ve okuduu niver-
si t eni n basket bol t ak m n da kapt an l a kadar yk-
selerek, bizi h l barbar, fesli, kavukl u ve erkekle
77
rimizi drt karl bilen Ameri kal l ara meml eket i -
mizi t an t m t . Biri vet eri nerdi . . . Biri j a n da r ma
subayl ndan emekliydi. brleri de dokt or,
kimyager, eczac ve bi rka byk hast al k geir-
dikleri iin gayet t abi olarak, bu ile ok yakn-
dan ilgilenen kiilerdi.
Bu ku r u l u n devi, hast al , mi kr obunu, nere-
lerde rediini, n er den , nas l get iini, asn, il-
cn, kor u n ma yollarn ar at r makt .
Kurul , o gn da l madan nce, t opl an t n n
bakan ,
Arkadalar, dedi, imdi sizlere ok nemli
bir i dyor.
Bir dokt or,
. Evet , diye kar l k verdi, gece gn dz al-
ar ak hast al n bul amas n nlemek.
Hayr, bu n da n da nemlisi var. Nedir o, bi-
liyor musun uz? Gizlilik. Bu iler ok gizli olmal-
dr. Hi kimse duymamal d r. Ama hi ki mse!
Bir dokt or,
Evet anlyoruz, dedi, ar at r mal ar m z ya-
banc l ar n renmesi ni i st emi yorsunuz.
. Hayr. Yabanc l ar rensin. Zat en sizin bu
ar at r man zdan biey de bulacanz u mmu yo-
r u m. Ama bo du r ma k olmaz, on un iin bo dura-
canza arat r n.
Ku r u l dan birisi,
Yabanc l ar dan gizlemiyeceksek, ki mden
saklyalm Beyefendi? diye sordu.
Bizimkilerden. Halk sak n duymas n. Siz
h al k psikolojisini ben i m ka da r bilmezsiniz. Mem-
leket e byle bulac bir hast al k geldiini duyar
78
l arsa hepsi bi rden h a st a olur. Nezle olan, ba a-
r yan, ki ray veremiyen, kocasiyle kavga eden,
sevgilisinden ayrlan, romat i zmas ar yan, snft a,
kal an h ep bu h ast al a t u t u l du m san r. Bi r t el,
bir pani k olur ki, bir da h a n n alamay z. t e
bu n u n iin hast al n sineklerden, denize a ka n l-
ml ardan get iini kimse duymamal d r.
Bu kesin yasak emr i nden sonra, ert esi g n a-
l mal ar na bal amak zere, bilimsel a r a t r ma ku-
r ul u dalmt . Ama ert esi gn gazet elerde kya-
met l er kopt u. Bi r gazet e yirmi vak' a gr l dn
yazd. Memleket imizde ilk grlen bu h ast al k kor-
kunt u. Mikrobu, bir mi l i met reni n elli bi nde biri
kkl ndeydi . Gazet eler her eyi h a t t h ast a-
ln denize a ka n l ml ar dan bulat n bile yaz-
mlard.
Ynet menl eri n ve bilimsel a r a t r ma kur ul u-
n u n ilk ii gazet elere yalanlama gn der mek oldu.
((Hastalk filn yokt ur. Ne hast al? Denizlerimiz
onsekizinde bi r gen kz kalbi kadar t emiz, saf, ba-
kir ve berrakt r.
Gazet eciler bu kon u da konumak iin Valiyi
buldular.
Yirmi h a st a varm , dediler.
Vali,
K r k h a st a normal di r, dedi, h a t t n or mal -
den bile az.
Eskiden hast al k hi yokken a n or ma l miy-
dik?
Vali kzd,
Yni eski idareyi mi beeniyorsunuz, dedi,
79
elbet t e yi rmi vak' a normal di r. Bu gn d n ya n n en
n or ma l meml eket i olan Ameri ka' da ylda yzyi rmi
bin kii bu hast al a t ut ul uyor . Bizimki o kadar
az ki, n or ma l bile deil.
Vali, gazet ecilerle bu kon u ma da n son r a bi-
limsel ar at r ma ku r u l u n a kot u. Kur ul da h a yeni
t opl anm t . Vali, sur at ask,
Baylar, dedi, ben size gizlilie uyun, hi bir
h aber szmasn, dedim, byleyken gazet eler h e r e-
yi yazd. imdi size bir i dyor. Bu h aber i ka-
ran , yayan ar at r mak!
Bu i, hast al iyi et me yol un un ar at r mak-
t a n da h a elenceliydi. Bilimsel Ar at r ma Kur ul u,
byk bir mer akl a sul uyu ar at r maya balad.
Herkes bi rbi ri nden kukul an yordu. Bu a r a t r ma
ok yorucu oluyordu. Bi r ya n da n da yukar dan ,
suluyu bul mal ar iin skt ryorlard.
Arat rmay byk bir hzla yr t en bakt eri
olog bign,
Bu l du m! diye bard, bu l du m arkadal ar.
Hepsi mer akl a sordul ar:
Neyi? Mikrobu mu ?
Hayr, suluyu. Gizli haberi yayan . . .
Hangi h ai n ? Ki mmi ?
Bakt eriolog,
Hast al ar, dedi, h ast al ar n kendi l eri . . . Has-
t al ara, bu hast al n gizli t ut ul aca , h a st a olduk-
l ar n sylemenin yasak ol duu bildirilmemit i.
h t i yar dokt or,
Evet , dedi, r apor u mu zu h emen yazalm.
80
ok gzel bir r apor yazld:
yksek makam n a.
Memleket imizde yeni grlen X hast al -
n n mi kr obun u, t edavisini, il ve kor u n ma yolla-
r n ar at r mak iin ku r u l an Bilimsel Arat rma
Kur ul u, iki aylk u zu n ve yorucu ar at r mas n dan
sonra, hast al n ve bu hast al n denize a ka n l-
ml ar dan geldii h aber i n i yayarak, h al k n huzu-
r u n u ka ranl ar n, hast al a t u t u l a n l a r n kendile-
ri ol duunu meydan a karm t r. Sayglarmzla
arzederiz.
Bu r apor dan sonra, iini t a ma ml a m olan Bi-
limsel Arat rma Kur ul u dald.
81 _
F. : 6
AYA
G D Y O R U Z
Y
ALNIZ Ameri ka' da olmaz, bizde de olur. Du -
yuyoruz ya gazet el erden: Ameri ka' da Alt
P ar makl l ar Cemiyet i 47 n u ma r a da n Byk
Ku n du r a Gi yenl er Dernei, Kar l ar ndan Her
gn Dayak Yiyen Kocal ar Kulb gibi birlikler,
dernekl er varm . Bizimi neyimiz eksik on l ar dan ?
t e bizde de Aya Gidecekler Dernei kur ul mu.
Bu dernek t a m ba n a gre. Paris' e, Nevyork' a, de-
il, Ankara' ya, zmir' e bile gi demem. En u zu n
yolculuum, ili Sirkeci t r amvay n da geer. Hi
bir yere gi demedi i me gre, hi olmazsa aya gide-
yim. Aya Gidecekler Dernei ne ye ol dum. Aya
gi t me u mu du n u n sevinciyle eve geldim. T ka ba-
sa yedik. Tok kar n ma, soban n da kar s na ku-
r u l u n ca iim gemi. Sanki, deri mi n al t nda, et ,
kemik, ka n boald, iime sa ma n du ma n gibi h a -
fif bir gaz doldu. pi kopan renkl i bal onl ar gibi
u maya bal ad m.
U baba t orik!. . .
Ykseldim, ykseldim. . . nce odun, kmr fi-
yat l ar n n, sonra ev ki ral ar n n, da h a sonra kar a-
borsan n st n e kt m.
Yksel ki yerin bu yer deildir,
Dnyaya geli hner deildir.
82
Bir ykseklie kt kt an sonra, iimdeki gaz-
lar, v c u du mu n delik dei kl eri nden s zmaya ba-
lad. F el ket . . . Bu kadar yksekl i kt en sonra, ikt i-
dar sandal yesi nden den ikbal sarhou gibi, ka-
m yere vu r u n c a ay l mak ho olmazd . . . Bort an,
h a r t a n yle de delik deik ol mu u m ki, bi r ayb-
m kapasam, br delik alyor.
mdaat !. . diye ba r maya bal ad m.
Sk diini, aya yol un az kal d . . .
Diimi s kmak kolay, delikler byd, s-
klmyor. Kimseniz yar d m edin, yoksa dece-
i m!
Bur as ay devlet i. . . Yard m fon u n dan size
iki uval vapur du ma n gnderiyoruz.
Bu yar d ml a bi rdenbi re ykseldim, kendi mi
ayda bul dum. evremi, t pk bize benzeyen i nsan-
l ar ald.
Ho geldiniz!
Ho bulduk. .
Beni hi grmedi i m acai p bir eye bindirdi-
ler. Gz ap kapay n caya kadar byk bi r ehre
girdik. st n de Ay niversit esi yazl bir bina-
ya daldk. Ben kon umak ist edike ay adaml ar ,
Buras sizin dn ya deil, lfla geirecek
vakt i mi z yok! diye beni t ersliyorlard.
St a dyu m kadar geni, bir an fi t eat r dersaneye
girdik. Her t araf t pk bizdeki fut bol mal ar gibi,
t kl m t kl m doluydu. Yalnz onlar, barmyor
lar, sessiz ot uruyorl ard . Beni krsye kardlar.
Profesr kendisini ilgiyle dinleyenlere a n l a t ma ya
bal ad :
Geen derslerimizde size anl at t m, dn ya
83
www.cizgiliforum.com
enginel
h ayvan l ar n dan birini gryorsunuz! Sizlere dn-
yan n ku r u l u u n u bir kere da h a t ekrarl yorum.
Dn ya hayvanl ar , ay n kendi dn yal ar n dan kop-
t u u n u san rl ar. Gerek b u n u n t ersidir. Bu n da n
ellibin k yl nce, ayda lgnlar, sapklar, deli-
ler oalmt . Yapt mz t mar h an el er doldu, t a-
t . Bu sap kl ar gn den gn e ii azt yorlard. Da-
ha kt s, ocukl ar m z n ahl k n bozuyorlar,
akl ba nda i nsanl ar da bat an karyorlard.
Bunl ar ne kadar t ut ukl an sa, kapat l sa, baa -
k l amad . Da bal ar na, llere at t l ar, ka mpl a r a
koydular, olmad.
Son u n da bu lgnlardan, delilerden, ay i nsan-
l ar m t emi zl emek iin, bunl ar , aydan ayr, uzak
bir yere at may dndl er. Ayn en berbat bi r
parasn, bolua frlat t k. Bu dnya oldu. B-
t n delileri bur aya at t k. Yani dnya, bir t mar -
hanedi r. O zaman dan ber i onl arl a bamz kopar-
dk, ilgimizi kest ik. Delilerin yaamas iin kendi-
lerine zehirli kokmu h ava lzmd. On u n iin dn-
yan n et rafn da h ava ile kapl ad l ar. imdi dn-
yadaki i nsanl ar, havasz yayamazlar.
O zaman a kadar s ral arda sessiz dinleyenler
birden ayakl and , yumr ukl ar n ban a doru skp,
Mikrop!. . Mikrop!. , diye ba r maya bala-
dlar.
Profesr devam et t i :
Ayn t i mar h an esi olan dn yaya bu delileri
at arken, yanllkla ar al ar n a bir ka da akll ka-
rm. Arasra bu aklllarn ocuklar dn yada
grnr. F a ka t dn ya delileri, bu akll adaml ar
deli diye t i mar h an eye kapar l ar .
84
Dinleyicilerin heyecan art m t , baryorlar
d:
Asalm!. .
Keselim!. .
Ort al k birden kar t . zerime at ldlar. G rt -
l a ma eller sarld.
Hr, hr, h r r r ! ...
G r t l a mdan son nefesim kyordu.
Baba, horl uyorsun!. . diye biri d r t t . G-
z m at m. Soban n kar s nda u yu ya kal m m.
Et r af ma bakt m, gsme deri n deri n havay ek-
t i m:
Oooh, dn ya varm !. , dedim.
i
85
G NA
T E R Z H AN E S
Bak kocacm, beendi n mi elbisemi?
Gzel.. ok gzel ama, imdilik seni n elbi-
seye i ht i yac n yokt u.
Nasl yokt u. . . Bir yere gi derken giyecek,
iki
1
kiinin ar as n a kacak bieyim var m?
Yavrum, da h a geen gn gri zerine sar
izgili elbise yapt r mad n m?
Bu mevsi mde o giyilir mi n on oum?
K rm z puvanl var. . .
Aman, on u n modas get i.
Bir t a n e de kuml u bej yapt rd n.
Her elbisenin bi r zaman var. ok anlay-
szsn yni . . .
Deil ekerim, val l ahi deil.. ey meselesi..
Can m, ben bakal ar gibi pah al ku mal ar
al m yor um ki . . . Bak, mesel, bu n u n met resi kaa
dersin?
Bi l mem ki. . .
Syle biey...
Adam dn d. Eliyle yle bir kuma yokla-
d. Arasra ku ma maazal ar n n vi t ri nl eri ne ba-
kar, et i ket l eri grnce rengi uard . Erkek kuma
86
lariyle bir or an t kur du. Kar s n n st n deki n e
benzer bi r ku ma n vi t ri nl erde 43 lira ol duunu
hat rl yordu. Kars, bu kadar pahal s n al amazd .
Yirmi lira m? diye at t .
Kad n gl d:
; Ayol, n er de o kadar par a? Bende yi rmi lira
verecek gz var m? Bu, i ki buuk met rel i k bir par-
ayd. Hepsine onsekiz lira verdim. Sen bilirsin, n a-
sl ekie ekie pazarl k et t i i mi . . .
Erkek, kar s n pt . On un l a vnyordu. O
gn dairede her f rsat t a kar s n vd. Arkada
Melih,
Bizim h a n m da pek t u t u ml u du r , diye ba-
l ad . . .
Bir o sylyor, bir br sylyordu. Akam
dai reden iki ar kada birlikt e kt lar. Bir kuma
maazas n n vi t ri ni n n de dur dul ar .
Bak Melihciim, u ku ma a bak, 49 lira.
Bizim h an m, bu n u n t pk s n n i ki buuk met resi-
ni kaa alsa iyi... Onsekize al m vallahi . . .
Bizimki de bu n da n bir elbise yapt rm t .
Met resini be l i raya m ne alm. Bizimki bir pa-
zarlk eder, grme. . .
Beni mki de..
Birader, hi olmazsa kad n l ar dan yana
ans m z var.
Tu t u ml u kad n l ar a dmz. . .
Yoksa, bu aylkla nas l geinirdik?
Eve gidince, boyn u n a sarlp pen karsnn
st n de ak yeil zeri ne koyu yollu baka bir
yeni elbise grnce kal ar n at t .
87
Ayol, ne yle su r at ediyorsun? Alt t araf
oniki l i ra. . . Ka r n da n iyi mi ?
Deil, deil a ma yavrum, ya bu n u n dikii?
Kimbilir kaa di kt i rdi n?
Aaaa. . Akolsun. Bizim mahal l ede bir Ne
bah at var. Akam Kz Sa n a t a gidiyor. Eline bi r
i ki buuk verdi m mi, oynaya oynaya dikiyor.
Erkek, kar s n n ibirliinden sevinliydi.
Gzel ol mam m y m?
ok gzelsin h ayat m.
Dai rede b t n memur l ar , Cevat ' m et raf na
t opl anm l ard . Cevat , h er gn ar kadal ar n a bal-
l and ra bal l and ra o yeri anl at rd .
Azizim, dikizin zevki baka oluyor. br i-
lere benzemiyor. Ne kad nl ar be. . . Boy boy, biim
biim, r en k renk. . . Han gi yat a i st ersen. . . D n
belki al t m ya nda bir kar seyret t im, on sekizin-
de kza dei mem. . . Bizim gibiler iin en iyisi bu.
Yoksa bu aylkla baa m klr? Vallahi evlen-
mekt en iyi...
Hepsi, a zl ar n n suyu a ka r a k Cevat ' dinli-
yordu. Cevat , ar kadal ar n dan birini h er gn kan-
drr, oraya gt r r d. Ama brleri Cevat gibi
aka anl at mazl ar , oraya gi t t i kl eri ni sylemezler-
di. H a t t bu yl emekliye ayr l acak olan Hsamet -
t i n Bey bile git mi, sonra bir h aft a h a st a yat m ,
dairede alay konusu ol mut u.
Melih arkada na,
ur aya biz de gidelim, dedi.
Duyul ur sak rezil oluruz.
O akam yine Cevat ' la birlikt e kt lar. Cevat ,
yle fena bir yer deil, diyordu, basbaya
88
n amu sl u messese. . . Kad n l ar n haberi yok diyor-
l ar a ma yal an. . . Haberl eri olmasa, hi yle soyu-
n u r l a r da daki kal arca du r u r l ar m ?
Ka p a r a vereceiz?
Deliine gre. . . st kat odal ardaki delikle-
re par adi diyorlar, or ada dikiz lira. Ben ay son-
l ar na doru par adi den dikizliyorum. Yere boylu
boyunca uzan p delie gzn u ydu r mas iyi olu-
yor ama, kubak bir ey grnmyor. En iyi alt -
t aki odal ar dan dikizlemek. Ayna gibi... Oraya
lks kol t uk diyorlar. Aybalar nda iki gn l ks
kol t u kt an dikizliyorum. Tavan a ba kma kt a n bi r
h aft a boyn um t ut ul uyor . Bir de yan odal ar var.
Oras bal kon. . . En r a h a t oras. . . Saat i on lira. . .
Ben bir kere de bal kon dan dikizledim. Bir de loca-
lar varm . Oraya zenginler, yal byk a da ml a r
giriyor. . . Ayna t er t i bat yapm l ar. Ot u r du u n
yerden, b t n man zar ay t abak gibi gryorsun.
Bilet kesiyorlar m ?
Bilet olur mu ? Mi t h a t Paa st adyomu mu
buras? Avrupa' da bilet lisi varm , h a t t abon-
ma n kar t al yormusun. . . Bizde nerede o kadar . . .
Her ey kendimize gre. . .
, ar kada a p a r t ma n n merdi venl eri ni kt -
lar. Klavuz Cevat nden gidiyordu. br ikisi
u t an d kl ar n dan arkadayd l ar. Cevat ,
Kor kacak biey yok, dedi, iki kaps var.
Erkekl er nden, kad n l ar a r ka da n iliyorlar.
Cevat , zerindeki l evhada al t n yldzla Gina
Terzihanesi yazl kapy at . Kap n n dikiz deli-
ine bi r gz geldii belli oldu. Sonra kap ald:
Buyur un !. .
89
erkek, ieri girdi., Kap y a a n kad n sor-
du :
Neresi? Loca m? Bal konda yer yok. Pa-
za r a kadar b t n yerler kapal. Lks kol t uk ist er-
seniz, bir kiilik yerimiz var.
Melih,
. Ucuz olsun, diye Cevat ' a fsldad.
Cevat ,
paradi , dedi.
Ka t n iine yaplm merdi venl eri kt lar. Bu-
ras geni bir t a va n arasyd. Yerlere bir sr a da m
uzanm t , heyecan iinde ol dukl ar ndan yeni ge-
lenlerin fark nda ol mad l ar.
Onl ar get i ren kad n, yakal ar n dan t u t u p ,
kiiyi ayaa kaldrd,
Hadi bakal m, vakt i ni z doldu, dedi.
st lerini, bal ar n dzel t enl erden biri:
N' olur, be daki kac k dah a. . . diye yalvar-
d .
Kad n hi ac madan,
Seans bi t t i . . . dedi.
Boalan deliklere, ar kada yere uzan p, gz-
lerini uydur dul ar . Aada kon uul an l ar da duyu-
l uyordu.
Bir ma n t o i st i yorum. Bej t yl. . Bol spor
Peki ekerim. .
u model den. . .
Ah ekerim, ok pahal . . . Met resi doksan
lira... Diki... Hepsi seni n cici h a t r n iin yediyz...
Demek ki, yar mar sa a t t en on gn, gnde se-
a n s poz vereceksin.
P ah al a ma . . .
90
Deil val l ahi . . . Sen i n v c u du n biimli de
on da n . Bakas n a d n ya da ya p ma m. Ku r t a r ma z
n on ou m.
Peki y. . .
Soyu n yavrucum.
ka r kar. . .
Su t ye n i n i de kar . l n iyi a l a ma m
sonr a. . . D n yle. Ma a l l a h , n e gs! u yan a. . .
Basenl eri n i deal :. .
Te e kk r eder i m, ya r n pr ovaya gelirim.
Baka bi r ka d n gi r di .
Se n i n t a yy r n h a z r yavr ucum. Soyu-
n u n g z e l i m!
G z e l ot u r du . Ne t ayyr. Bu mavi zerine
izgiler bu s e n e n i n moda s . . Uydu mu cicim?
Mersi . . .
Akam e ve gi di n c e ka r s boyn u n a at ld, pt :
Nas l yeni t a y y r m? Bu yl mavi ok mo-
da. . Yak m m ? Ama s u r a t asma yle. . . Bilirsin,
nas l pazar l l c e t t i i mi . . . eki e ekie pazarl k et -
t i m. ki bu u K me t r e l i k b i r parayd , kaa al sam
iyi? Syl esem aar s n . . a ma z m s n? Vallahi a-
ars n. . . On d r t l i r a . . . Am a n gl birazck. . Bizim
Nebah at ' a da on l i r a ve r di m, gle oyn aya dikt i...
Gzel deil m i ? Ya k m m kar c na? Sen beni
sevmi yorsun va l l a h i . . .
Erkek,
Sevi yorum, . . . d i y e i nl edi .
or a p l a r n z da . . .
91
M U H AS E B E C
B
ECER KS ZL M N ve k l t r m n sa-
l am kan t olarak, elimde iki resm belge
var; biri Edebi yat F akl t esi Trkoloji, biri de Fel-
sefe bl m diplomas. Tuval et k d n n bile ka-
raborsaya kt bu ada, elimdeki kap ka-
dar bu iki diploma kd, bir uval dolusu eski Be-
yaz Rus paras kadar ol sun deer t amyor. Ap-
t al l m n bu iki belgesi yet mezmi gibi, bir de dok-
t or a yapt m, edebiyat dokt oru ol dum.
Beni m gi t t i i m F akl t eye gelenlerin ou, ya
koca bul maya al an kzlar, yada kl t r edinmek,
bi yan dan da gnl el endi rmek iin gelen, st
t a ba ka n n pa r a kazan maya iht iyac ol mayan r a h a t
genleriydi. imizde beni m gibi bika t a n e de
felsefe dal nda okumakl a filosof, Edebi yat F akl -
t esinde okumakl a da, edebiyat ol unaca n sa n a n
eksik aklllar vard. Felsefe t ar i h i n de okuduumuz
filosoflarm, edebiyat t ar i h i n de oku du u mu z ede-
bi yat l ar n hi bi ri ni n ne felsefe bl mnde, ne
Edebi yat F akl t esi nde, h a t t oun un niversit e-
de bile okumad kl ar n rendi i m zaman, ben
okt an bu iki diplomay alm, kendi mi isizlik
u u r u mu n a at m t m.
92
www.cizgiliforum.com
enginel
Nereye bavurdumsa, gl n ol ma mda n ba-
ka bi r ie yar amad . Kan t ' , Durkaym' , Bergson' u
bilmi ol mam, hi bir ie yar am yor du.
Bir zaman , anl a l mam gen bi r bilgin duru-
mu n da y rt k pabul a s r t t m dur dum. . Spinoza,
Laypni st n e geni bilgim, bir n bile ka r n m
doyu r ma ma yaram yordu.
Beni m gibi olanlar, biz or t ada kaldk, derken
brleri iin kolayn bul dul ar; t i car et evlerinin
vergi ve hesap deft erini t u t ma ya baladlar. . Gelir
vergisi, iimize yarad . Gelir vergisinden h k me-
t i n ne kazand n bi l emem ama, biz bu yzden
bir odac kadar ka za n ma ya baladk. Yalnz oda-
c l ardan bir farkmz vard, onl ara bahi fal an ve-
rirler, biz yksek reni m gr dmzden bu n da n
da yoksun kalrdk. .
Muhasebecilik ki t apl ar aldm, gelir vergisi
ka n u n u al d m. Bal ad m almaya. Nasl defter i
kebir t ut ul aca n , muzaaf usul ile, ya h u t
Amerikan usul ile nasl muh asebe t ut ul aca n
rendim^,
Bi gn Kpr ' den geerken, bir a da m yle
ba r yordu:
Gelir vergisinden mfol an mahvolan es-
nafl ar kur t ul du. . . Yeni ka n u n kt .
arp kal d m. Gelir vergisinden mah vol an es-
naf!... Tuhaf ey! Yirmibe kur u verdim, bir t a-
ne ka n u n sat n al d m. Meer zavall sat c muaf
bilmedii iin Gelir vergisinden muaf olan esnaf
diyeceine, Gelir vergisinden mah vol an esnaf!
diye ba r yormu.
93
O g n i a r a ma k iin bi ka yere da h a gi t mi -
t i m. En son gi t t i i m yerdeki a da m sordu:
Han gi okul dan yet it iniz?
Tr k edebiyat ile Felsefe bl ml er i nden. . .
Yaaaa!. . .
Adam nce ard, sonra gld. Beni ot u r t t u .
i de ol mamal yd ki, ba n a Nedi m' den gazeller,
Bki' den, F uzul ' den kasideler okut t u. Boyuna g-
l yordu. Sonra,
Sizi bir yere gndereceim, dedi.
Teekkr ederim, dedi m.
Bir adres verdi.
Or ada bir ma da m vardr, t i c a r et h a n e ile-
t ir. Ona gidin, size i verir!
Syledii adrese gi t t i m. Oras bir baka yerdi.
Soka n iki yan ndaki evlerin kap l ar n a yar p-
lak, ipek pi jamal arl a kad n l ar km, bi t ak m
evlerin kap l ar n a da erkekler bi ri kmi t i .
Beni m i ist eyeceim evin kap s t kl mt kl m
dol uydu. Herhal de ma da m n t i caret i yol unda ola-
cakt . Me mn u n ol dum. Kal abal omuzl ayar ak ka-
p ya geldim. Demi r kap n n avu ka da r del i i nden
ieri bakt m. Buras kad n l ar h a ma m gibi bi r yer-
di. Salonda, merdi ven basamakl ar n da ipekli i a
ma rlari yle ot u r mu kad n l ar vard . Kap y vur-
dum, at lar. eri girdim. Renk, r en k, boy boy,
t r l t rl , biim biim plak kad n l ar grnce,
dorusu u t a n d m. Ne yapaca m a rd m. le-
r i n den a r sklet bir kad n beni sal on a ald. Ben
ot u r u r ot urmaz, o da kuca ma ot u r du . Hal buki
sal onda bo sandal yel er vard. Ol du m olas ar
balymdr,
94
Bayan, sul ul ukt an hi h ol an mam, dedim, .
Peki ekerim, beni beenmedi nse, bakas
gelsin, dedi.
Sonra, ufakt efek bir kad na,
Leyl, bak seni ist iyor, diye seslendi.
O ufakt efek kad n geldi, boyn u ma sarld.
Elimle i t t i m. .
Beni m Leyl' y falan ist ediim yok, dedim.
Peki, ki mi ist iyorsun?
Ma da m Fofo' yu.
B t n kad n l ar kah kah ayl a glmeye, neele-
ri nden yerlere yuvar l an maya baladlar. Neden
sonra i l eri nden bir esmer,
Bu da baka bir eit , dedi.
Sal ar ka n a r ya sar s na boyal bir kad n,
Ma da m Fofo ev sahibi yavrum, dedi.
Biliyorum. Be n . de ev sahibi ile grece-
im.
Yine bir gl medi r t u t t u r du l a r . Sonr a hepsi
birden,
Anne!. . Anneee!. . diye seslendiler.
Odal ar dan bi ri nden belki yzelli kilo arln-
da, h er bir baca gvdem kal nl nda, gerdan
memel eri ni n st ne, memel eri gbeinin st n e,
gbei bal d rl ar n n st n e dm, al t m nc
bah ar n okt an gemi bir kad n kt . Ayaklar-
n srye srye yryordu. Kol l ar bileinden
dirseine kadar al t n bileziklerle, pa r ma kl a r l
l yzlklerle dol uydu. Kul akl ar n da kpeler,
boyn un da gerdanl k vard. Dileri h ep al t n kapl a-
mayd . Zengin bir p a t r on u n yan n da al aca m
iin sevindim.
95
Ne var kzlar? diye sordu.
Sesi, dol mu ar abal ar deneki l eri ni nki gibi
bouk ve kalnd. Ka h ka h a da n k r l an kzlar beni
gst ererek,
Seninle grmek i st i yormu, dediler, bi-
zimle gr dedik, beenmedi. lle pat r on l a gr-
eceim diye t u t t u r du .
Bayan pa t r on kzgnlkla yan ma geldi.. Sesini
b sb t n byk gemilerin dd gibi kal ml at
rarak,
Sen beni ml e grmeye u t an m yor mu su n ?
dedi.
Affedersiniz ama, bu n da u t a n a c a k ne var?
Siz de insansnz, ben de. . . imdi demokrasi var.
Bir i nsan ist erse par t i bakan yl a bile grr.
Kzlar h ep birden,
T, t erbiyesiz! diye bardlar.
Bayan pat r on a,
Maal l ah bu kadar ok kz yet it irmisiniz,
dar l may n a ma ben bu r aya sul ul uk iin gelme-
dim. yapmaya geldim. imize bakal m. . . dedim.
Ma da m Fofo,
Beni ml e mi i yapmaya geldin? dedi.
Eer siz kabul ederseniz, t abi. . . dedim.
Son r a ben bur aya kendi l i i mden gelmedim. Tav-
siye ile geldim. Tan d m biri gnderdi, bir bil-
dik...
Madam Fofo,
Ki ml eri t an r s n? Ki ml eri bilirsin? diye
sordu.
Beni ie al mak iin i mt i h a n ediyor san d m.
T eski Yu n a n da n g n m ze kadar. Sok
m
r a f t a n , Ari st o' dan t u t u n , Ber t r an d Russel' e kadar
h epsi n i bilirim, dedim.
Hep yabanc m ?
Yerlilerden de bilirim. Nedim, Nabi, Baki . . .
Merci mek Ahmet , izmeci Zat i, eyh Gal i p. . .
Ma da m Fofo yu mu a r gibi oldu,
Aslanm, dedi, ar t k ben i yapm yorum. . .
Bak k zl ardan hangi si ni ist ersen on u n l a gr. . .
Anlald, Ma da m Fofo yal and iin, ii kz-
l ar ynet i yordu.
Ben i m iin hepsi bir, grelim, dedi m. . .
l eri nden opur yzl biri yan ma geldi.
Grmek ist ediim kon u. . . diye sze ba-
l ar ken kzlar kah kah al ar i yl e beni sust ur dul ar .
Ayol, bu r a da grlmez. Haydi odam za
kalm.
. Neden? Bu r a da da grebilirdik. . . dedim.
Aaaa. . . Herkesi n iinde mi ?
Gizli deil ki. . .
Kzlar her lfma gl yorl ard . Ma da m Fofo,
o bouk sesiyle h r l ar gibi,
Olmaz, odaya kn! dedi.
Ta m merdi venden karken Ma da m Fofo,
Bizde p a r a pei n! dedi.
Demek sal am messeseydi.
Teekkr ederim, dedi m al t kt an sonra
da al sam zar ar yok ma da m. Ben i m size gveni m
var.
Kzlar bir ka h ka h a da h a t u t t u r du l a r . Madam,
On lira, dedi.
ok iyi, dedim, ben saat zeri ne almay
t e r c i h ederim.
97 F . : 7
Kzlar ka h ka h a da n yerlere serilmilerdi. Ma-
dam Fofo.
O san a kalm, nas l ist ersen. . . dedi.
yle bir akl mdan hesapl ad m, gnde ort al a-
ma sekiz saat alrsam, seksen lira p a r a kazan a-
cakt m. nan l r ey deil!.. Arkadal ar m bu para-
y an cak bir h aft ada alabiliyorlard.
Ben gerekirse gn de on saat bile alrm,
h a t t gece ii de yapar m, dedim.
Kzlar ka h ka h a da n boul uyorl ard . Ma da m
Fofo, beni bir iyi szdkt en sonra,
Hi gst ermi yorsun ama. . . dedi, haydi gel
beni ml e!
Zekm anl am ol acakt ki, Ma da m Fofo
kendisi beni ml e grmek ist iyordu.
Merdiveni kt k. Madam n br osu n a gidiyo-
ruz sanm t m. Oysa, beni bir yat ak odas na ald.
Efendim, dedim, greceimiz mesele. . .
B rak meseleyi!. .
iin sizi rahat s z ediyorum.
Rahat s z olur mu ymu can m. . . Ne r a h a t -
szl? Haydi soyun!
Ma da m beni ie al mak iin salk muayen e-
si nden geirecekt i her hal de.
Hibir hast al m yokt ur Ma da m Fofo, de-
dim, ist erseniz dokt ordan r apor get ireyim.
Bende de hast al k yokt ur, dedi, haydi soyu-
n u n bakal m.
Ma da m yat aa uzand . Ma da m Fofo' da, mabe-
yincisini yat ak odas na al m bir kral i e hal i var-
d. An l at maya bal ad m:
Efendim, biliyorsunuz, imdi b t n esnaf
98
H BBH H H H H H
gelir vergisine t bi . Ben muhasebeci yi m. Bt n
muamel eni zi t u t a r m. Gi reni kan deft ere ile-
rim.
Ma da m Fofo koc aman vcudu ile ya t a kt a n
frlad. Belimin ort as nda, Or t aa d ma n kalele-
ri ni n kap l ar n k r mak iin kul l an l an Ko ba
gibi bir arlk duydum, sonra da ken di mi merdi -
venin al t n da bul dum.
Ama Ma da m Fofo hi de kt kalbli bi r ka-
d n deilmi. Beni h e me n ie ald. imdi Ma da m
F ofonun evinde deft er t u t u yor u m. Ma da m Fofo'
n u n sermayesi de ok, ileri de iyi. Ba n a ayda y
zelli l i ra veriyor.
Sabah sekizden gece on ikiye ka da r alyo-
r u m. Baz muamel el er i deft ere ilemiyoruz. Art k
bu kadar n da b t n t i car et h an el er yapyor. Ka-
ak al an k zl ar da var ...
ler o ka da r ok ki, edebiyat ve felsefeyle u-
r aacak pek vaki t bul am yor um. Aras ra Mevlna
nm Mesnevisini, Nedi m' i n Di van n okuyor um. Ge-
celeri de Russo' yu, Adam Smi t h' i , Kan t ' , Dekar t '
okuyorum. Di pl omal ar m yat a m n baucun da,
duvar a asl.
Yalnz u Ma da m Fofo hi de iyi bi r ka d n de-
il vallahi. El i mden gn de u kadar mu a me l e ge-
iyor da, ba n a biey kokl at m yorl ar. Bal t u t a n
par ma n yal ar derler, ben h l a vu c u mu yalyo-
r u m.
99
B R
\ H L K
D E R S
B
R snft a rencilere ah l k dersi veriliyor:
Ahlk, ok iyi bieydir ocuklar. Eer
bir i nsan ahlksz olursa ok fena olur.
ret meni i i m!
i Ne var?
u et i n' e baksan za!
Su su n ! n san , ahl k sahibi olmal. Ahl-
k n iyilikleri o ka da r okt ur ki. . . saymakl a bit mez.
Bir i n san ahlksz olursa ok fena olur.
Ne olur r et meni m?
Ne olacak, herkes on a ahlksz adam, der.
Kt eydir ahlkszlk. On u n iin ahl kl olmal.
Ahl k n iyi biey ol duu u r a da n da belli ki, okul-
l ar da ders diye okut ul uyor. yle deil mi ? Kt
biey olsayd hi size ret i r mi ydi k? Son r a ah -
lk. . . ne demi t i k?,
yi biey demit iniz?
. Evet , iyi bieydir. Neden derseniz? ura-
da n da belli ki iyi biey olduu, b t n byk
a da ml a r hep, ah l k n iyi biey ol duunu sylemi-
lerdir.
r et men i i i m!. . .
Yine ne var? Ne oldu?
100
Al t an' a biey syleyin, a r ka da n t ekmeliyor.
Susun ocuklar. Bak n size ki t a p t a n ahl-
k n ne ol duun u okuyor um: Ahlk, t opl u m kural -
lar na, gelenek ve greneklere aykr davr an ma-
mak, yasal ara kar gelmemek, demekt ir. Anla-
dnz deil mi ? evrenizdeki ounl uk, bykl eri -
niz n e yapyorsa, siz de yle yapacaks n z. Kalk
bakay m Sunay. Karaborsac l k nas l bieydir?
i ok iyi bieydir r et men i m.
ok iyi mi?
Tabi. Ahlk kur al l ar n a u ygu n du r ret -
men i m. n k bir t opl u mda ounl ua ayk r dav-
r a n ma k ahlkszlk olur. On u n iin iyi ah l k sahi p-
leri h ep karaborsac ol duun dan . . .
O nas l sz?
Vall yle ret meni m. Kasap, bakkal , k-
mr c, manav, hepsi kar abor sa yap yorl ar. Bizim
bir t an d m z var, ok zengi n adam. Babam,
on u n kar abor sa yapt n sylyordu. Geenl erde
on l ar a misafir git mit ik. O a da m da ba n a her bi-
ey ahl kl a elde edilir dedi. Byyn ce ok ah-
lkl olacam. Boyuna a p a r t ma n l a r m olacak.
Ba ba m gibi ahlksz a da m grmedi m.
Sus!. . nsan babas na. . .
Syleri m t abi... Evin ki ras n bile veremi-
yor.
Ot u r yerine!. . ocuklar, hi bir za ma n ah-
lk ku r al l ar n n dna kmay n.
r et meni m!
Syle Ergun.
Beni m bi r a mc a m var. Hep bu ah l k y-
zn den iki* yakam bi r ar aya gelmedi diyor. Ben
ahl ks z olacam.
101
www.cizgiliforum.com
enginel
Sus bakaym. Ahlksz ol ursa i n san a son-
ra ne derler? Haa?. . . Hep beraber syleyin baka-
ym, ne derler?
Ahlksz derler.
Grdnz m ? n sa n n ist erse mi l yonl ar
olsun, ahlksz ol dukt an sonra neye yar ar ?
Ra h a t eder r et men i m!
nsan n vicdan r a h a t olmal. B t n byk
adaml ar h ep ahlklyd.
Eskidenmi o r et men i m. Bizim mah al -
lede bir byk a da m var. t a n e Kadi l l k araba-
s var. P a mu k Kral, h e m de. . .
Ben size byk a da m di yorum. Yni b-
yk bilgin, byk dn r , byk san' at . . . Me-
sel Sokrat . . .
Sokrat ' t a n yor u m ret meni m.
> Tabi t an rs n z.
Bizim t ar aft a dkk n var, elbise t emizle-
yicisi... Ama o kadar ok zengin deil. On da n da h a
ahlkl nel er var. . .
Ben size eski Yu n an Filozofu Sokrat ' sy-
l yorum. Sokrat , Arist o, Galile gibi ahl kl ol un!
ret meni m, yn i o Sokr at dediiniz
adam, bizim t an d m z bi r demi r t ccar Ah met
Bey var, on dan da h a m ahl kl ym ?
ocukl ar! Ahlkn par ayl a pul l a ilgisi yok.
Tar i ht e yle iyi ahl kl i n san l ar vard r ki, al kt an
lmlerdir. Ama ah l kl ar n a leke srmemi l erdi r.
r et meni m, yn i bu ah l k iyi biey deil
galiba. . .
ok iyi eydir. Ahlkl i n san doru bildii
eyi kor kma da n syler.
102
Ama beni m bir day m var, doruyu syle-
mi diye par t i den kovmul ar.
. O baka ey... Ben size siyaset sylemiyo-
r um, ahl k an l at yor um. Syle bakay m Ouz, ya-
l an nas l bieydir?
ok iyi bieydir ret meni m. Eer yut t u
rabilirsen ok iyidir. Evde yal an sylemesem h er
g n dayak yerim.
Ben size ne dedi m? n san bykl eri ni r-
n ek al mal . . .
yi ya r et men i m. Ablam a n n e me ya-
l an sylyor, a n n e m de babama. . . Babam da ala-
cakl geldi mi, kendi ni evde yok dedirt iyor.
Gk d ar ! k! Terbiyesiz!.
r et men i m siz demediniz mi ahl kl
a da m doru syler diye. . .
Ot u r yeri ne. . . ocuklar, ah l k son derece
iyi bieydir. Hepiniz ahl kl olmalsnz. rnein,
birisine bir sz verdiniz mi, ne ol ursa olsun, sz-
n z t ut mal s n z.
Ama ret meni m, babam syledi a ma ad-
n u n u t t u m, birisi varm, hayat ucuzl at aca m
demi . . .
Sus bakay m. . . st n e dmeyen ilere ka-
r ma!. . . ocukl ar! Ahlk gibi iyi biey yokt ur. Ah-
lk zerine yazlan ki t apl ar okursanz, arr ka-
lrsnz. Peygamberl er bile sylyor. Siz da h a m
iyi biliyorsunuz? Ahlk ok, ama ok iyi biey-
dir. O kadar iyidir ki... Ahlk ok iyi eydir. Vallahi
billahi ok iyi eydir, n amussuzum ok iyidir.
Zrrrr! Paydos zili alar, r et men al n nda-
ki t erl eri siler,
Oooooh!. . . eker.
_ 103
DURUP
BAKAN
ADAM
Y
ARI M saat erken gelmiim. Kpr st n e
kt m. n san aras ra byle babo saat l er
ar yor dorusu. Her gn koar ad m n n den ge-
ip gi t t i i mi z yerlerin hi fark nda bile deiliz.
Di rsekl eri mi kpr par makl n n balna daya-
d m. Li man daki canll seyrediyorum. Kay kt a
t aze t aze balk t avas yapyorlar, scak yar m ek-
mei n ar as n a koyup, sat yorl ar. Baka bi r ka-
y kt a eft ali, zm sat lyor. Dubal ar n st n de
bal k avlyorlar. Sa ya n ma birisi da h a geldi. O
da di rsekl eri ni dayad. Boaz' a, Ada l a r a vapur l ar
kalkyor. Dol mu mot orl ar , mavnal ar, at an al ar ,
i st i mbot l ar geiyor. .
Sol yan ma da biri gedi, a r ka da n iki ki i . daha
geldi.
Sa r a ybu r n u ' n a ak nt yle arpyor ki, sanki
Sar aybu r n u , denizde giden byk bir gemi ni n
bu r n u .
Ar kamdan i t meye baladlar. Ba m evirdim.
Be on kii ylm, sa ma, sol uma da t opl anm -
lar.
Gnei n bat t bu saat t e, kar kydaki evle-
rin h e r pencere cam n da bi r gne yanyor.
104
Ne varm ?
Bilmem.
Neye t opl anm l ar?
Arkamdaki l er, sa mda sol umdaki l er kon uu-
yor. Mar t l ar a bak yorum. Mar t l ar h avada dn-
yor.
J et ua deil mi?
Bul ut l ar a girdi.
Msaade edin de, ocuk da baks n.
Ne za ma n gelecekmi?
Ki m?
Kr al a bakm yor mu su n u z?
Haaa. . . Kr al deil mi?
Efendim, ne i t i yorsun?
Ki m i t t i yah u?. . . Baksana, a r ka da n daya-
nyorlar.
Kal abal k gi t t i ke ar t t .
Muhal efet i n kudr et i n e bak, beyim, i kt i da r
par t i si n den biri gelseydi bu kadar kal abal k ol ur
mu ydu ?
Amma yapt n ? Bu gelen muhal i f deil ki. . .
Yaar bey geliyor yah u. . .
Yaar bey mi? Msaade edin de, ben ka-
ym.
Kardei m, ykl en me yle...
P ar don . . .
t meyi n ya h u !. . .
Ki m it iyor be!. . .
Ka gemiymi?
Ne ka gemisi?
Aaaa. . . Haberi n yok mu ? En byk Ame-
r i kan filosu geliyor...
. 105
Yaaa!. . ,
Pekiy, h aber i n yok da neye geldin?
Ben gel medi m kardei m. Aknt ya kapldk.
Son r a da n mz t kan d , bur aya t ak l d k kaldk
i t e. . .
Ol um, biraz ba n u yan a eksene!. .
u k n e aln da, o da grversin, se-
vapt r.
t meyi n ya h u . . . Gebe kad n var. . .
Kr al mot orl a m gelecek?
. Sa n ma m. Z rhl ya biner.
Kar s da va r m deil mi?
Kar s denmez. Koca Kr al be!. . Kralie de-
ni r. .
ek u di rsei ni !. .
Boul an ol mu mu ?
Kur t ar m l ar , iyi ki yine l i man da arp-
mlar. Akt a olsayd, ikisi de bat m t .
Deniz kazas ok fenadr birader. Biz bir
t ar i h t e. . .
fffL ekil a r ka mda n ! Ne u t a n ma z
. adamsn!. .
Na mu su n a m dokunduk?. . Pek o kadar t i
t izsen kral mot or da kar l asaydm.
Terbiyesiz!.
Sensin.
ek elini di yor u m.
Balk deil mi ? Lfer mi t ut uyor l ar ?
Ne bal ya h u ? Balk iin bu kadar kala-
balk birikir mi?
. Nedir peki?. .
106
Yeni gemi yapt ya bizim t er san e. t e o
gemi ni n t ecrbesi yaplacak.
Amma gemi!. . Mot r Al manyadan, maki -
nesi Ameri ka' dan, boyas t al ya' dan . . .
Olsun. Eski den o kadar n da yapamazd k
ya. . .
it.. Geliyorlar galiba!. .
Ki m geliyor?
Ay, h aber i n yok mu ? Bu ka da r millet , as-
l anl ar m z bekliyor. D n ya ampi yonu ol dul ar
ya. . . Greilerimiz Avrupa' dan vapur l a geliyor.
ff!.. Nedir bu sk sk... Aln, bi raz
nefes alaym.
Akolsun pehl i vanl ar m za, onl ar da olma-
sa, iimiz bit ik.
Bi t rl kendi mi kal abal kt an kur t ar am yo-
r u m. Hal k yldka yld. Ar t k it i, kak...
Her kafadan bi r ses kyor.
Nu t u k verecek baka yer bu l amam m
kuzum? Kpr st n de de n u t u k verilir mi ymi ?
Sen hi Cafer beyi dinledin mi ?
Hayr.
Dinle de gr. Neredeyse imdi gelir.
Ne t opl anm l ar orada? Sinek kd m sa-
t lyor?
Yok t eyze. Gazet eler yazd ya. . . h a n i Sar-
n Bomba gelecek diye.
O mu gelecek? Aman greyim.
Beon daki ka sonra gelir. Gemiyle karla-
maya git t iler. Bu r a da n geecek.
Aman di kkat et kardei m, byle kalabalk-
t a yankesiciler dal ar araya.
107
st an bul ' a Har eket Or du su n u n giriini h a -
t rl ar msnz? O z a ma n da byle kal abal kt .
. Ben st an bu l ' a Mill Ku r t u l u Or du su n u n
giriini hat r l yor um. Ne kal abal kt , ine at san,
yere dmez. Eh, o z a ma n da bu kadar kal abal k
vard. Bu kral hazret l eri n er den geliyor?
Kr al deil, Cu mh u r bakan ym .
Kardei m, ne i t i p dur uyor sun . Gelince h ep
greceiz.
Arkadan i t i yorl ar vallahi. .
F enerbaheyi yener bunl ar, deil mi?
Ki ml er?
Brezilya t a k m gelecek ya.. Millet onu bek-
liyor.
Brezilya t a k m m?
Ayama bast n be! Kr m s n ?
Bu geit r esmi ne za ma n olacak?
imdi geerler. Baksan a millet bekliyor.
Ne bayr am y m bu?
ocuk bayr am .
Yavr ukur t l ar m z geecek mi ?
Tabi. . .
Biraz di kkat l i ol be kardei m.
Affedersiniz.. n san gibi bakm yorl ar ki...
Siz gr dn z m?
Grdm, u t ar afa doru ut u. Sonr a u
kz ba bi i mi ndeki bul ut var ya. . . On u n iine
girdi, kayboldu.
B u u an dai rel er n er den geliyor acaba?
Mer i ht en mi?
Uan dai re deil ki, u an pur o. . .
108
i t e, i t e!. . .
Aaaa. . . Bak n!. . Amma da gidij or!..
Vay anas n . .
Yahu, o u u r t ma be!. . pi ni koparm gidi-
yor.
Ezile, inene, kal abal kt an syrldm. Trafik
du r mu , kpr n n st mah er gibi kalabalkla
mt . Polisler ddk t t ryor, yol a maya al-
yorlard, kan t er iinde kal m l ard . Kolonyel ap-
kal bir polise yakl at m,
Affedersiniz, ne var? dedim.
Bilmem. . Ya Kr al geliyor, ya bir fut bol t a-
k m , dedi. Sonr a d d n e asld:
P r p rrrr!. . ekilin yle yahu!. . .
109
F U H U L A
M C AD E L E
Gazet el erden:
ehrimizde film yldzl gibi parlak vaadler
le kandrlan ve batan karlan kzlarn says bir-
ka bini bulmaktadr. Biz birlik olarak kendi ye-
miz bulunan gen kadnlardan bazlarn bu ajan
taklaklarna bizzat mracaat ettirerek sust
yapmak iin, gerekli hazrlklarmz tamamladk.
Bu hususta Emniyet Mdrl, kadn elemanlar
ile bizi destekliyecektir .
Kad n l ar Birlii Bakan
Kadnlar Birlii toplantsnda:
Arkadalar, nceden aldmz bir karara,
gre, biliyorsunuz. . .
Hangisi? Hangi kar ar o? O kadar ka r a r al-
dk ki, i nsan n akl nda m kalyor?
Msaade ederseniz syliyeyim...
Aman karde, san a syleme diyen var m?
u filmciler meselesi. Gen kzlar film ar-
t ist i yapacaz, diyerek. . .
110
www.cizgiliforum.com
enginel
F i l m dediniz de ak ma geldi. Siz Bakire
Akn grdnz m ? Aman ne film. . .
Han ml ar, ri ca ederim, syleyim mi ?
Sylersen syle ayol. . . Sen sylersen biz
susar myz san yorsun. . .
Baz ahl k dknl eri , gen kzlar yldz
yapacaz diyerekt en kand r yorl ar.
Yazklar olsun. . .
Ne yalanc erkekler var u dn yada. . .
Bir defa az kalsn ben de yldz ol acakt m.
Ama yle ok deil, az biey...
. imdi aran zda yldz ol maya gnll var
m?
Hep birden ayaa kalkarlar. Ellerini havaya
kaldrrlar. Bakann krssn evirirler.)
Ben var m!
Bu yat an son r a seni yldz yapar l ar m?
Beni semezsen dar l r m vallahi..
San a karakt er rolleri gider.
yle ya... F i l mde ka yn a n a da lzm.!
Anlald. Demek ki hepiniz bu hay rl ie
ist eklisiniz.
Ama ben figranlk i st emem!
Ba rol vermezlerse d n ya da oyn a ma m!
Ben ackl filmde oynar m. . . Ak olmal...
Ben dansl filmlere baylrm. Bir st ep yap-
sam, az n ak kalr!
Bayanl ar! Yanl anlald san r m. Biz bu
meseleyi nce de gr mt k: art i st olacak de-
iliz!
Yalanckt an m?
111
Maksadmz, art i st acent el eri ni n gen kz-
l a r nas l . . .
Ben vazget i m! \
Aaaa. . . st emem. Ben sahici art i st l i k zan-
n e t t i m!
Beni m ad m silin!
Hi kimse i st emi yor mu ?
Beni yazn!... Ben ist erim.
*
Bir film irketi yazhanesinde:
Rejisr Gr dn m kad nl ar ?. .
Prodktr Sabah gelenleri mi? l eri nde ie
ya r a r par a yok.
Rejisr Deil can m. Gazet eler ne yazyor,
"baksanza!..
Bir kadn Ne varm gazet elerde?
Rejisr Kad n l ar Birlii. . .
( Hepsi gazet eni n et raf na r. Havadi si
okurlar.)
Kadn yldz Ay, hi gleceim yokt u.
Fotoraf Ha h h a h h a h !!. .
Prodktr Ta ma m!. . Arkadalar, bu n da i
var. yi i karabiliriz imdi. Yavrum Gl peri , al
eline bir kt , sylediklerimizi yaz. Art ist ar an -
yor! Yeni evrilecek be yerli film iin, yldz ol-
ma y a merakl , her yat a kad n aranyor.
Al t na adresimizi yaz. Hasan, olum, h e me n
gazet el er e ko, i l n ver.

112
Emniyet Mdrlnde : (Sivil komiserle bir
kadn polis memur):
Mel i ha h a n m!
Bu yu r u n komi ser bey.
Size ok neml i bir grev kt .
Yine bi r fr k m yoksa?
Hayr.
Gizli evlerse. . .
Deil.. Bu, t a m sizin baaraca n z bir i.
Ar t i st ajanl ar varm. . .
Evet . . . evet . . .
F i l m evi rmek iin art ist ar yorl arm .
Evet komi seri m.
M r a c a a t edeceksiniz.
Sah i mi ?
Art ist olacaksnz.
Aman, ne iyi. . .
Gen kzlar d r mek iin. . .
. yi bir rol verseler bari...
Rol nz ok neml i . Bu adrese m r a c a a t
edeceksiniz.
Sizin t avsiye et t i i ni zi sylerim.
Gen kzlar n as l kandrdklarn, h a n gi
yol l arl a. . . Anlyorsunuz, deil mi?
Ah!. . . Yarabbi m!. . Teekkr ederi m efen-
di m
Bak n gazet edeki i l na! Bu i l n bi r t uzak.
Tabi. . . Tabi komi ser bey, ah, ackl film
ol sa. . .
Greyi m sizi.
113
F . : 8
Hi mer a k et meyi n. Ba st n e! imdi, h e-
men gidiyorum.

Film yazhanesinde:
Bir bayan Gazet edeki ilnnz gr dm de
efendim. K k yat anberi art i st l i e kar . . . Ah
bilseniz yle bir mer ak m vard r ki.. H a t t bir za-
ma n gazet eye yldz msabakas n a resmi mi gn-
dermi t i m, h akk m yediler.
Prodktr Evvelce oynadnz m?
Bayan Mekt ep msamer el er i n e kard m.
yle alk larlard ki, grmeyin. Takl i t de yapar m.
Yapay m m?
( Kad n polis gi r er ) :
Kadn polis Buras deil mi efendim? Ar-
t i st aryorrrrusunuz. . . Affedersiniz... birdenbire. . .
O kadar eyim ki.. Yani. . . Kal bi m h eyecan dan k t
k t at yor..
Prodktr yle bu yu r u n ! Heyecan l an acak
biey yok. Bir kere al mcaya kadar. Alt nz m
piersiniz. yle gelin de rejisr mu ayen e et sin. l-
lerinize baks n.
Bayan Beni m llerim gayet le mu n t a z a m
dr.
Kadn polis Belli!.. Allah iin. . .
Bayan Gslerimi Bri gi da' n nki ne benzet i-
yorlar.
Kadn polis Ba n a Marl i n Mel h at derler.
Bak n !. . .
Rejisr Lt fen et einizi. . . Biraz dah a. . . G
zeeel!. . .
114
Bayan Neresi gzelmi!. . Hi mi gzel ba-
cak grmedi k?
Rejisr Beliniz? H mmm. . yi.
Bayan Beni m belim ok incedir. Basenle-
r i m. . .
Rejisr Gsler de m kemmel . . . Enfes!. .
Bayan Beni mki l er t a kma deil a ma reji-
sr bey. . . Vallahi t a kma deil, kendi mi n. Bak n !.
Rejisr Bir kere denemek lzm. Fot ojeni-
nizi denemek lzm.
Bayan Beni m fot ojeniim st n e yokt ur.
Kendi mi met h et me gibi ol mas n ama, ka kii ba-
na resi mden k oldu.
Kadn polis F ot orafl ar mda, ol du u mda n
dah a da gzel kar m.
Prodktr imdi sizin kaydnz yaps nl ar.
Bayan Ne kayd?
Prodktr Adnz deft ere geireceiz. Lt -
fen yi rmi be lira kaydiye veriniz.
Kadn polis Verelim.
Bayan Buyur un !. .
Prodktr Son r a gider, bizim fot oraf st d-
yosunda resimlerinizi ekt irirsiniz. Art ist ik pozlar
olacak. nden, ar kadan , yan dan , yukar dan , aa-
dan. . .
Kadn polis Sonra?
Bayan Ne za ma n oynyacaz?
Prodktr Evvel t ecrbe filmi evirecek-
siniz. Eer beenirsek, muvaffak olursanz, o za-
ma n sizi meml eket i mi zi n medar i ft i har bir yldz
yapacaz.
Bayan Ah Yarabbi m!
t
115
Kadn polis ok t eekkr ederim.
Bayan Rejisr bey, size husus bir ey sy
liyeceim.
Kadn polis Ben de syliyeceim. Gizli..
(Rejisrle bayan, yan odaya girerler. )
Bayan Bu kad n a hi gvenmeyi n! Bir defa
bacakl ar ok irkin, deil mi? Beli de kai m. Ne-
dir o gbek?
Rejisr Yok, gbeine diyecek yok maal -
lah.
Bayan Siz bilirsiniz. Size biey da h a syli-
yeceim ama. . .
Rejisr Syleyin, syleyin!
Bayan Eer o kad n a rol vermezseniz syle-
ri m. O kad n var ya. . . Vallahi billahi sizi h aber ve-
recek. Anladnz m? Ben, sa n a t ak na. . . ya., sa-
n a t ak iin..
( Prodkt rl e kad n polis a r a s n da ) :
Kadn polis Beyefendi, ben m kemmel rol
yapar m. Can m ist edii za ma n h n g r h n g r
al ar m. Son r a da hi yokt an kat l a kat l a gle-
ri m. Hem ackl rollere gelirim, h e m komi k rolle-
re. . .
Prodktr Ba n a ne syliyecekt iniz?
Eer barol bana verirseniz.. Vereceksiniz
deil mi? Ne olur, o kad n a vermeyin. n k o. . .
Evet ?. . .
n k o, bur aya baka ey iin geldi.
Yaaa. . . Teekkr ederim. kinize de rol ve-
receim. .
Ah ne iyi, ne iyi!..
116
B Z M
S O K A I N
F E N E R
B
Z M sokak halk , millet vekili sei ml eri ni n
drt ylda bir ol mas n dan ikyet i. Bi r
millet vekili t orpilimiz mi var, daymz, ar kam z
var da on dan m ? Ne gezer...
Soka m zdan bir millet vekili mi karaca z?
Ne mn asebet . . . Bizim sokaa millet vekili ne gi-
rer, ne de girse bir da h a kabilir. l ki n ot omobili
ilemez, t r a mva y ilemez, vapur ilemez, a r a ba i-
lemez, kat r bile ilemez. leyecek ne varsa bizim
sokakt a ileyemez. Bu sokakt an geeyim demeyin,
cebinizdeki saat bile ilemez. H a t t bu byk e-
hi rde byle bir soka gren meden a da m n beyni
bile ilemez.
Kat r n bile ileyemedii bizim sokakt an, biz
ileriz. Takunyel i kzlar, yal nayak ocukl ar iler.
Ne yapalm, bizim sokak it e, at san at l maz, sat -
san sat lmaz, ilemeyip de ne yapacaks n?. .
Bizim sokak halk , imdi boyun dan byk i-
lere kalkm, izmeden yukar kyor. Drt ylda
bir seim ist emiyor.
Yahu, dedim, siz km, seim kim, millet -
vekili ki m. . .
Gel de anl at . Anl arl ar m? Hakl ar da var, el
117
bet t e anl amazl ar. Ne olacak, kat r n bile ileyeme
dii yolda iliyorlar.
Peki, dedim, drt ylda bi r deil de, sekiz
y l da bir mi seim yaplsn?
Hayr, dediler, da h a abuk, da h a sk ...
ki ylda bir mi?
Yok can m. . . Her gece, kar an l k bast m,
millet vekili seimi de yaplsn. . .
Eeeeh, dedim, sal am bizim sokak hal k t op-
t an ldrd.
Bizim sokak bir acayipt ir, hepi mi zi n u a n ku-
a bile borcumuz var. Evsahipleri evden kovar.
Alacakllar h er gn kap ya dayan r. Kap kan at -
l ar nda st n n , sucun un , ekmeki ni n ak ile,
kalemle, t ebeirle et ele yapaca bo yer kal ma-
m t r art k. Kul arl a beraber uyan r, leye ka-
dar alacak verecek kavgas ederiz. leden ikin-
diye kadar an al ar ocukl ar n dver. ki ndi den ak-
ama kadar ocukl ar birbirini dver Ocakt a
kavr ul an soan kokusu, dedi kodul ara karr. Bu
ar ada kad nl ar birbirleriyle, a ka mda n sabah a ka-
dar da kocal ar yl a kavga ederler. Dn ya yznde
sava bit mi, ki mi n u mu r u n da . . . Bizim sokakt a
sava bit miyecek.
Uzat mayalm efendim, bizim sokak hal k bu
kadar dert , mi h n et , gam, kasavet ar as n da ldr-
d, dedim.
Yahu arkadal ar, hi h er gece seim ol ur
mu ?
ben i m bildiim gibi deilmi. Mesele u: Bi-
zim soka n ba n da bi r fener vardr. Yal an syle-
mesi ni sevmem. Bizim soka n ba nda fener yok
118
t ur , feneri n ad vardr. n k cam yok, erevesi
yok, l mbas yok, yani bir fenerde olmas gereken
ne varsa, onl ar n hi biri yok, yalnz bir demi r s-
r k. . . Ama dil alkanl, biz ona fener deriz.
Bizim sokakt a ot u r a n l a r ebenced bu fenerin
soka ayd nl at aca n ak l l ar na bile get i rmemi -
lerdir. Ke ba na kakl bu demi r kazk bir ss
gibi or ada dur ur . ocukl ar n da eiencesidir. Bu
demi r kazn t epesi ne bir kar ga kon maya grsn.
ocukl ar n t al ar n a hedef olur.
Bu feneri ki m yapt ? Bir h ay r sahi bi mi, bi r
h ay r cemiyet i mi, devlet mi , h k me t mi, bele-
diye mi? Oras bizce bilinmez. Ne z a ma n yapld,
Nemize gerek. . . Yalnz, bu g n yar n ar am zdan
eksik olacak bir aya u ku r da i h t i yar l ar n riva-
yet i n e gre bu fener Su l t a n Read' m t a h t a kt
gece yanm . Son r a Mer ut i yet t e de biriki gece
yan m . Son r a Cu mh u r i yet i l n ol un duu z a ma n
ya n p yan mad pek belli deil. Bi r k sm yand ,
bi r ksm ya n ma d diyor.
imdi bir de bizim sokak h al k n dinleyelim.
Bi r iht iyar,
Hani, dedi, bir sei m ol mut u ya geenler-
de. . . t e o g n k bizim fenere cam, ereve t akl-
d, l mba kondu, o gece h avagaz yandi . Soka m z
enlendi. O gn bu g n d r de yand yok.
Meseleyi ok k r anl ayabi l di m. Bizim so-
ka kt a ki fenerin yanabi l mesi iin, bizim sokak hal -
k, seimlerin h er gece, ka r a n l kl a r bas nca yapl-
mas n ist iyor. Dorusu ben de h a k verdi m.
(1946 da Mar kopaa' da km t r ) .
119
www.cizgiliforum.com
enginel
78 S ANT ML K
ARS A
K ES !
K
A gecedir uykusuzdum. ok al makt an
sinirlerim bozulmu, u yku m var a ma bi t r
l uyuyam yorum. .
Sinir dokt or un a gi t t i m.
G n de ka saat alyorsun? dedi.
Onal t ile yirmi saat aras, dedim.
n a n ma d .
Yorgunsun, dedi, n eden bu kadar alyor-
sun?
Cevap yerine i i mden herife svmek geldi. Bu
da lf m yni?. . Keyfi mden al m yorum ya. . .
Sinir yat t rc illar, u yku h apl ar verdi. Hi bi-
r i yar amad . Yat aa uzan yorum, t a m dal acakken,
biriken aylk ev ki ras akl ma geliyor. On da n
sonra uyuyabi l i rsen uyu.
Bal yorum hesapl ara. . . 360... yirmibeini -
kar., sfrdan be kmaz, al t dan bir alrz, veririz,
eder on. . . on dan be karsa be kalr. Dr t t en iki
karsa iki kalr.. aa.. 325... 96 dah a. . . Be,
alt da h a onbir.. Bire bir, elde var bir.
Hesab akl mdan dor ul t amaymca, h adi ya-
t a kt a n frlyorum. Bu sefer k t st n de hesapla
120
ra balyorum. Bir uyku h ap da h a al yorum. Uy-
kum gelir gibi ol unca yat aa uzan yor um. Ta m da
lacakkeeen, ayda 10 l i ra koysam bi r ke n a r a diyo-
r um, ylda ne eder?. . u ev kiras l dryor beni..
Bamz sokacak bir da m sahibi ol amad k u dn-
yada.
B t n bir haft a, be saat ya u yu du m, ya uyu-
mad m. Uykusuz geen dn dr c g n n gecesi ar-
t k dur acak h al i m kal mad . Eli me gazet eyi al d m.
Okurken u yu ma k i st i yordum.
Birinci sayfada bir havadi s gr dm: Taksim'
de bir arsa 4 mi l yon l i raya sat ld.
Drt milyon lira. . . Arsa 1624 met r e kar e imi..
Drt mi l yonu 1624'e blmeye kal kt m. Hesapsz
a da m ol duum hal de hesaba ok merakl y md r.
Arsan n met r e karesi, 2500 liraya geliyor.
Acaba, dedi m kendi kendi me, ben bu arsay
al maya kal ksayd m. . . Ha?. . . Drt mi l yon lira. Ben
ne kazan yor um ayda?. . Beyz.
Ka r m geldi,
Uyuan a art k!. , diye yal var maya balad.
Gi t ba mdan ; grmyor mu su n , h esap ya-
p yorum!. , diye t ersledim.
Ayda beyz. . . Diimi s ksam sksam, ne birik
t irebilirim? Hi biey bi ri kt i remem ya.. Neyse. . .
Her ay yz lirack bir ken a r a koysam, ylda eder
1200 lira. On ylda 12000, yz ylda 120.000 l i ra!. .
Bin yl da h a yaasam, h er ay da di i mden t r n a-
mdan 100 lirack ar t t r sam, 1 mi l yon ikiyz bi n
lira. Yine hesap yok.
Ne ol ursa olsun, bu arsay al maya ni yet et t i m.
Horozlar t meye balad.
121
Bende bu hesap mer ak eskidir. Lisedeyken
de, hi du r ma da n , yemeden, i meden kosam, aya,
gnee, mer i h e ka milyon ylda gidebileceimi he-
sapl ard m.
Yapt m h esapl ar a gre; gnee yryerek
git mek, bu arsay sat n a l ma kt a n da h a kolayd.
Sabah oldu, ben h l hesab n i i nden kama-
d m.
bin yl yaasam bile olmuyor. Bu sefer he-
sab deit irdim. Ayda kazand m beyz liraya
hi doku n masam, hepsi ni bi ri kt i rsem. . . Ne olur?
Hesap ki t ap, t a m 666 yl da h a yaamam, al-
ma m gerekiyor. Bu hesap da olmad. st st e iki
uyku h ap da h a aldm, yat aa uzand m. Aklm
fikrim ar sada ol duu iin gzme uyku girmiyor
ki. . . Tekr ar kal kt m.
G n de 16 saat yerine 24 saat alp aylk ka-
zanc m bi n liraya karsm, bu n u n da bi r kuru-
un a doku n ma da n birikt irsem. Efendi me syliye
yim, bu arsay al mak iin, bu t a r i h t en sonra 333
yl da h a ya a ma m gerekli. . .
Kzm yal var maya bal ad :
Babacm, uyuan a!. . Ne olur. . .
Defol!., diye onu payl ad m.
Arsay al amazsam uyuyam yaca m. Bu sefer
hesab t er s ya n da n t u t t u m. Ayda ka bi n lira ka-
zanmal y m, ka bin l i ra bi ri kt i rmel i yi m ki, bu ar-
say sat n alabileyim? Ayda 2 bi n lira birikt irsem
167 yl ya a ma m gerekli.
Hay Allah cezasn versin!. . Bi t rl arsay ala-
m yorum.
Kendi kendi me,
122
Bak, bu arsay al an l ar da i nsan, diyorum,
alm, kazanm , i t en a r t ma z di t en ar t ar , de-
mi . . . Hayr, h e m it en, h e m di t en a r t a r demi . . .
Oooofff!.. Ne demise demi i t e! Drt mi l yonu
saym, al m arsay . . .
Bi r h a p da h a alr m s n?
Bir uyku h ap da h a yut uyor um. Mi dem ecza
dol ab na dnd.
Hadi , n' oool ursun uyu c an m!
Gi di n ba mdan be!. .
Peki, bu drt mi l yonu sayan adam, bu paray
nas l kazand ? Haydi al san a yeni bir hesap daha. . .
Arsaya dr t mi l yon verdiine gre, geriye en az
bir drt mi l yonu da h a kalmt r, sekiz mi l yon. . .
Bu a da m necidir?. . Bar emde en yksek derece-
li me mu r olsa, ayda al sa alsa 1500 l i ra alr. Drt
mi l yonu bi ri kt i rmesi iin, maa n a hi dokun ma-
dan, 276 yl, ma a al mas gerekir.
Hay Allah kahret si n, kafam at l ayacak. Bu
adam, olsa olsa dokt or olur. Dokt orl ar ok kazan r.
Her mu a yen eden ot uz l i ra alsa. . .
Sabah oldu, birazck yat ..
Kafam kar t r may n di yorum size!. . .
G n de on kii mu ayen e et se, yz l i ra eder.
Ayda dokuzbi n. . . Bu n u n al t bi ni ni bi r ken a r a koy-
sa. . . Bi r dokt or u n bu arsay alabilmesi iin, 67 yl
dokt orl uk et mesi gerekir. . . Hayr, bu ar san n sa-
hibi dokt or da olamaz. Tccar olsa, h e r ay ort al a-
ma onbi n kazansa. . . ol muyor be!
Beinci gecedir uykusuzsun. . . Biraz uzan,
belki u yu r su n .
Ba m yast a koyuyorum, gzlerimi yumuyo
123
r u m. Uyuyabilirsen uyu. . Hah , bul dum. Bir i n san
r an devu evi ilet se. . . Elinde fst k gibi be kz ser-
mayesi olsa. Her kz gn de yz k t get irse, be
kere yz, beyz. . . Ot uz kere beyz, ayda onbe
bi n. . . Kiras, masraf, harc , elde kalr diyelim ki,
on bin. Ylda yzyi rmi bi n. . . Ot uz ylda. . . Tuh, Al-
l ah kahr et si n, r an devucul uk bile yapsam yine ar-
say al am yorum.
Kaak l k yapsam. . . Bu dnce uygun geli-
yor, ya t a kt a n frlyorum. Hesap ki t ap, bu da olmu-
yor.
Ka fa mda yeni bir dn ce imek gibi akt .
Ceplerimi kar t rd m, on iki buuk lira var.
Sizde ne kadar var?. .
Ka r mda n be, ocukl ardan iki lira kt . Eder
hepsi ondokuzbuuk lira. . . ar t deil ar san n hep-
sini al mak, p a r a m n yet t ii kadar n alrm. Arsa-
n n met r e karesi 2500 lira ol duun a gre, bir met -
re kar e a l a ma m. Desi met re karesi 25 lira eder.
Desi met re karesi ni de al am yorum. San t i met r e ka-
resi eder 25 kur u. Bende var, ondokuzbuuk li-
ra. . . Cebimdeki par ayl a 78 san t i met r e kare arsa
alabilirim. Saat e bakt m, sabah a da h a iki saat var.
Sabah er ken den giderim,
Kes, su r dan ba n a 78 sant i met rel i k bir ar-
sa!. . . derim, .
Evdekiler yal var maya bal ad l ar:
Haydi uyu.. Biraz uyu!. .
78 san t i met r e karel i k t oprak. . Ebedi u yku ma
ya t ma k iin uzansam, kendi a r sa ma s am yorum,
bacakl ar m , komu n u n ebed i st i r a h a t g h ma giri
124
yor. Arsay alp, a ya kt a du r ma kt a n baka are
yok..
Kar ma, ocuklara,
Size yer yok, dedim. Size yer yok.. Ben ken-
dime, bu dn yada an c ak ayakl ar m basacak bir
t opr ak paras bul dum. Hadi defolun!. . Siz de ken-
di banzn aresine bak n!. .
Uykusuzl uk ba na vurdu!. , diye sylene-
rek, korkuyl a ekildiler.
Size de salk veririm; u drt mi l yonu nas l
kazanabileceinizi, ka san t i ml i k ar sa alabilecei-
nizi, bir de siz hesapl ay n. Son r a leblebi gibi uyku
h ap yut arsan z. Ve.. Akl h ast an esi n i n 8 n u ma r a -
l kouun da sizinle bul uuruz. Ben kap n n yan n-
daki ya t a kt a yat yorum.
125
GEL
DE
ANLAT
Yollar tamir edildii iin dolmu
arabalar, genelevlerin bulunduu
sokaktan geiyordu.
S
OF R' n yan n da onbir, oniki yal ar nda
bi r erkek ocuk vard . Ben de ocuun ya-
n ma ot u r du m. Arkada bi r erkek, bir gen ve bi r
yal kad nl a bir de k k kz ocuu var. Konu-
ma l a r n da n bu drt ki i ni n bir aile ol dukl ar anl a-
lyor; baba, anne, iki ocuk ve byk an n e. . . ki
ocuk da ok merakl . Kz, du r ma da n soruyor. O-
l an kendi si ne sz sras gel meyi nce kzyor. O da
geriye dnp, Baba u n e , bu ne? diye du r ma-
dan soruyor.
Taksi m' den ar aba sa a sapt , ar a sokakl ar dan
geiyoruz. Bir a r a sokak dah a. . . Derken efendim,
o sokaa girmiyelim mi ? Hani , u sokak can m. . .
Herkes bilir de ad n syl emek ist emez. Kad nl a-
r n gemedii, evli erkekl eri n gemek ist eyip ge-
emedii, yada gizli gizli get ikleri, be k r l a n n
gemek ist emedikleri h al de, get ikleri sokak... t e
o sokak. . . Evlerin n t kl m t klm.
Erkek yolcu ok k t kzd. ofre kt :
Geecek baka yol bu l amad n m?
ofr, a da mda n d a h a ok kzd:
126
Ne yapal m? Biz ist iyerek mi geiyoruz y-
ni?. . Allah Allah. . . B t n yolcular da sorar: Bu-
r a da n ni ye geiyor muuz? Keyfi mden. . .
Bu sefer kad n, kocas na sordu:
Ne var bu sokakt a Bey?
Adam ba n iki ya n a sallayp Lahavle eki-
yor.
Ne var Bey, sylesene can m. . .
ofr du r mu yor ki, boyun a syleniyor:
Belediye br yollar t a mi r ediyor i t e. . .
Trafik polisi, ar abal ar n baka yol l ardan gemesi-
ni yasak et t i . Gazet eler cayr cayr yazd okumad -
nz m ? Arabal ar bu r a da n geecek.
Adam,
Anladk, yet er! dedi.
Yol da r bi r yan dan , kal abal k bi r yan dan ,
nde de bir t kan kl k var, bindiimiz a r a ba t ak l -
d kald. ki met r e gidiyoruz, be daki ka duruyo-
ruz, yine iki met r e gidiyoruz, yine be daki ka. . .
Bu sefer i h t i yar kad n da ma d n a soruyor:
Ne var ol um bu sokakt a? Biey mi var?
Adam,
Hey Yarabbi, gel de an l at . . . diye syleni-
yor. Grmyor mu su n an n e, da h a ne olacak? Bi-
ey deil, ok ey var.
nsen inilmez, da h a kt diyor a da m. y-
le de bir yere geldik du r du k ki...
Yahu sr u n u !
Nasl sreyi m beyim, u ay m m ? n t ka-
l, ar d t kal.
5 n u ma r a l evin n n de du r mu u z. Kap daki -
ler, delikt en ierdekilerini gzet lemek i i n birbiri-
ni it iyorlar.
127
Gen kad n,
Bu r a da pazar var galiba, diyor.
Demek perembe pazar bu r ada kurul uyor
mu. . .
Gen kad n,
Bir perembe pazar da bizim or ada kur u-
luyor, diyor.
Adama bak yorum, boncuk boncuk t erl emi .
Bu s rada kad n galiba evin t abel s n oku mu :
Aaaa! diye bir lk at yor.
Kocas,
I Aaaa ya, diyor, , ya. . . imdi anl ad n z m
neresi ymi !.
Kz ocuu, b sb t n mer akl an p,
Ne var Anne? Biey mi oldu? diye soruyor.
Hi.. Hi kzm.
Kad n n yz kpkrmz olmu.
ki met r e da h a ilerliyoruz. n n de dur duu-
mu z evden bi r adam, yar yar ya kap n n de t o-
pa r l a n a r a k merdi venl erden iniyor. Kal abal k evin
kap s na h u r r a ediyor. Ba r yorl ar:
A ul an!. .
Asana be!. .
Adam n kor kt u u ba na geliyor. D u r ma da n
h er eyi soran olan,
Baba, ne yap yorl ar bu r ada? diyor.
Adam,
Okul, olum, diye cevap veriyor.
Amma kal abal k okul Baba. . . Ne okulu Ba-
ba?
Gel de an l at . . . Okul it e. Basbaya okul.
Gal i ba sa n a t okulu.
128
www.cizgiliforum.com
enginel
Bu sefer kz,
Amma da byk renciler var Baba bu
okul da, diyor. Bykl bykl adaml ar .
Olan,
Ama kkl eri de var, diyor. Baba, ben
byyn ce bu okul a giderim.
Annesi,
Sus! diye paylyor, ofr efendi hadi si ne
c a n m!
n mz t kal bayan.
Olan,
Neden? Ben okum yacak m y m? Ben bu
okul u i st eri m! diye t u t t u r u yor .
Bu s rada evin bi ri ni n kaps aral an yor. o-
cukl ar ierdeki kad nl ar gryorlar.
Aaa, kzlar da varm . Anne, byyn ce
ben de bu okul a geleceim.
Azn kapa sen! Terbiyesiz!
Neye Anne?
ki met r e dah a ilerliyoruz. n n de dur-
du u mu z evin kap s n dan i man bir kad n k-
yor. Eli belinde, eve ykl enenl ere avaz kt ka-
dar baryor:
Lan hergeleler! Pat l ad n z m be!. . Be da-
kika bekleeniz geberir misiniz?
ocukl ar du r ma da n soruyorl ar:
Baba, bu kad n r et men mi?
Amma da azarlyor koca adaml ar . . .
Hl iin fark nda ol mayan yal kad n,
Ayol bu ne biim mekt ep byle, diyor. Kos-
koca kar l ar. . . Aaaa dest ur un , hi byle mekt ep
grmedi m. niversit e midir, nedi r? Buras ne ni -
versit esi?
129 F . : 9
h t i yar kad n n damad , ar abada ot u r u p ot u -
r u p kalkyor.
Gel de anl at , gel de anl at . , diye sylenip
duruyor.
Gen kad n, an n esi n i n kul a na, bu soka-
n h an gi sokak ol duun u syler sylemez, koca-
kar bar bar baryor:
ofr efendi, ayp deil mi san a? Dn a-
buk, abuk diyorum, . Ayol u rezillere bak bi r kere,
sokak or t as n da du r mu pazar l k ediyorlar.
Sus an n e!. .
Susul ur mu imi? Herkesi n n a mu su var
ayol. . .
Araba biraz da h a ilerliyor. Kz ocuu evler-
den bi ri ni n ak kap s ndan i eri deki yar soyun uk
kad nl ar grnce,
Hami n n e, an l ad m ben , diyor. Buras bal e
okulu...
Ol an dzelt iyor:
Bale mal e deil be! J i mn a st i k okulu. De-
il mi Baba?
Baba, ne diyeceini a rm . Kocakar ,
nel i m!. , diye t u t t u r u yor .
Damad ,
Anne sus! diye d u r ma d a n paylyor. Nere-
ye ineceksin baksana, sa sol hep o evlerden. . .
Araba bi rka met r e da l a gidiyor. Sol daki
evlerden bir kad n frlyor, ka p ya ykl enen kala-
bala,
Ku yr u a gi ri n u l a n ! Ku yr u a gi r meyen i
n a mu ssu zu m ieri al mam!, di ye baryor.
130
, .,.,.......
r 7
. ^_ , , '
Baba, a mma da sert ret men. Bu ba-
r et men galiba..
Haydi be. . . On a bar et men demezler.
Ya ne derler?
M d r derler.
Su su n ocuklar!. .
Baba, bu koca adaml ar neye s raya soku-
yorlar?
Kzn sor usun a aabeyisi cevap veriyor:
Gr myor mu su n , i mt i h a n a girecekler.
Koskoca a da ml a r kor ku dan t i t ri yorl ar. Bak u ada-
ma, i mt i h an n verememi galiba, ne biim d-
n yor . ..
Araba baka bir evin n n e geliyor. Demi r ka-
p n n t elli kk penceresi nden ka r t bi r kad n se-
si d ar ya sesleniyor:
S ra ki mde? ki kii...
Kz,
Baba, yazl i mt i h a n m? diye soruyor.
Baba, kendi kendi ne,
< Gel de anl at !. , diye syleniyor.
Araba o sokakt an kyor. Ol an ocuu.
Ben b u okul a gideceim! diyor.
Kz,
Seni al rl ar m? diyor. Liseden sonra al-
yorlar oraya.
Haydi be!. . Grmedi n mi? diyor olan, or-
t a okul ocuklar da vard. mt i h a n verdi kt en son-
ra, neye al mas nl ar?
Baba, sen bu okul a gi t t i n mi ?
Adam mendiliyle al n ndaki t erl eri siliyor...
Susun art k, yet er! diye ocuklar paylyor.
131
ELEKTR K
D RE NE
BALANAN
ADAM
NG LTERE' n i n bir ehri nde polisler, sokak
I l mbal ar n dan bi ri ni n direine skskya
bal bir a da m bul mul ar. Bu a da m ki m? Ki m ol-
du u n u size sylemiyeceim. Ama olay sanki s-
t an bul ' da ol mu gibi d n n .
Sen ki msi n?
Cevap yok. Beki dde aslr, p rrrr!. . D-
dkl er birbirine karr.
Beki,
Diree bir a da m balamlar, der.
Polis sorar:
1
Ki m bal am ?
Bi l mem!
zelim mi?
Yooo... doku n ma ! Belki savc gelir, bakar.
Komisere h aber verelim. Herif l m m?
Bilmem. Gzleri fldr fldr.
Polis, elekt rik direine bal a da ma sorar:
Hemeri m, ki msi n sen?
Cevap yok. . .
Komi sere h aber verirler. Komiser, emni yet
m d r l nbet i mi r i ne t elefon eder. Nbet i
miri,
132
Kar akol a get irin, hvi yet i ni t esbit edin.
Ama di kkat edin, belki casust ur, ka ar der.
El ekt ri k direine bal a da m zerler, kara-
kola get irirler.
imdi, t ekr a r ngilt ere' ye dnelim. ki polis,
elekrik direine bal a da m grnce h e me n -
zerler.
Adnz ne?
Adm Amol d Machi ng.
ki polis saygyla eilirler. Bu ad ok duy-
mul ard r. Polisin biri sorar:
Byk heykel t ra Arnold Mach i n g mi ?
Evet , heykelciyim. . .
br polis sorar:
ngiliz Kral l k Akademisi yesi Arnold Ma-
chi ng?
Evet , Akedemi yesiyim.
Sr, karakol a ka da r gelebilir misiniz?
Yoksa sizi bir ar abayl a evinize mi b rakal m?
Kar akol a gelirim.
nl ngiliz heykel t ra ve ngiliz Akademi
yesi Arnold Mach i n g gazet elerin yazd na gre
it e bylece karakol a git mit ir.
Gelelim bize. . . Diree bal a da m polisle
beki zerler.
Yr karakola!
Adam nde, polisle beki ar kas n dan karakol a
giderler. Komi ser sorar:
Adn ne?
Bizde akademi ve akademi yesi olmadna
gre, diyelim ki, bu adam kendi meml eket i mi zi n
n l heykeltralanndan biridir.
133
San a soruyorum, ad n ne?
Hi kmet efendim.
Ne i yapars n?
Heykel t ra m.
Nesin?..
Heykel t ra m.
< Yani ne yapars n?
Heykel yapar m.
Ne heykeli?
nsan, hayvan. . . Ne olsa. . .
Biraz yor ul dunuz ama, t ekr a r ngi l t ereye d-
nelim. n k ngi l t eredeki olay gerekt en olmu-
t u r . st an bul daki n i ona benzet erek ben uydur u-
yorum.
ngiliz komi seri heykel t ra Arnol Machi ng' i
ot ur t ur .
Sr, ' sizi elekt rik di rei ne ki m balad?
Haydu t l ar m?
Hayr.
Dman l ar n z m?
Hay r. . . Ka r m balad.
Nasl? Misis Machi ng mi dediniz?
Evet . . .
O sayg deer leydi?.. alacak ey!..
Bu n da alacak hibiey yok bay komi-
ser. n k beni elekt rik di rei ne bal amas n ka-
r mda n ken di m ri ca et mi t i m!
Peki y a ma n eden Mist er Arnold Machi ng?
n l ngiliz h eykel t r a mn cevabn a l ma da n
t ekr ar st an bul ' a dnelim. Bizim komiser hey-
kel t ra Hi kmet ' e sorar:
Seni ki m bal ad diree? Hrszlar m ?
134
Hayr.
P a r a n soymak iin mi?
Param, yok ki soysunlar.
D ma n l a r n m ?
Ben ki mi m ki d ma n m olsun!. .
Peki y ki m balad, sylesene?
Kar m.
Vay an as n ! Dn yada ne kar l ar var be!. .
Ka r n seni baka bir erkekle beraber mi balad?
Hayr. Yalnz ba na.
Bir kad n, bir erkei yalnz basma diree
balayabi li r mi?
Ben sesimi kar mad m.
Vay klbk herif!...
Beni diree bal amas n ka r mda n ken di m
rica et mi t i m.
Komi seri n ciddiyet i bi rden zlr. Komi ser
de, polisler de ka h ka h a l a r l a glmeye bal arl ar. Er-
t esi g n gazet elerde yle bir polis h aber i kar.
ZAL M B R KADIN
Dn ehrimizde eine az rastlanr, bir hdise
cereyan etmi, Sadist ruhlu bir kadn, kocasn
amar ipiyle gece sabaha kar bir sokak lmba-
snn direine balamtr. Hdisenin tafsiltn
nc sayfamzda okuyacaksnz. Yukardaki fo-
torafta kocasn iple balayan canavar ruhlu ka-
dnla, diree amar ipiyle balanan adamn mut-
lu evlilik gnlerinden bir htra gryorsunuz.
Yine ngi l t ere' ye dnelim. Nerede kal m t k?
ngi l i z komiseri heykel t raa, neden kar s na ken
135
diini elekt rik di rei ne bal at t n sor mu t u .
Mist er Amol d Machi ng' i n verdii cevap a yn e n
udur:
Bay komiser, ben bir sanat y m. irkin-
liklerden gzm rahat s z olur. Hele bu irkinlik,
kendi ehri mde olursa hi da ya n a ma m. Beni m bi r
san at ol arak devim, hemeri l eri mi n gzel bi-
imler, renkl er iinde yaamal ar n a yar d m et -
mekt i r. Oysa St ockon Trent ehri belediyesi ok
zevksiz, ahenksiz, biimsiz elekt rik direkleri di kt i .
Yklan eski direkler ehri n h avas n a uygun du. Bu
yeni direkler, ehrimizin yollarna, yap l ar na,
an t l ar n a uymuyor. Gazet elerde, dergilerde yaz-
dm, an l at t m, belediye beni dinlemedi. Belediye-
ni n, eskilerini ykt rp yeni dikt ii biimsiz, ir-
ki n direkleri hemeri l eri me lyk grmedi m. Bu
zevksizlii prot est o iin de, kar ma ri ca et t i m, ken-
dimi bu yeni di rekl erden birine bal at t m.
Haydi bu yu r u n st anbul ' a. Komi ser heykel
t r aa soruyor:
Seni n akl n dan zorun mu var? n sa n ken-
disini, sokak l mbas n n direine bal at r m? Deli
mi si n sen?
Deli deilim.
Deli deilsen, ne diye kendi ni ka r ma ba-
l at t n?
Msaade ederseniz an l at ay m.
Anl at bakal m.
Efendi m bu st an bul ehri bendenizi r a-
hat s z ediyor..
Allah Allah. . . Herkes st an bul iin can a t
136
yor be! Sen st an bul ' u beenmi yorsan ek ar aba-
n git ! Neymi seni r ah at s z eden?
Yap l ar n biimleri. . . lszlkleri. . . Bi r
gecekondu, ya n n da dokuz kat l apar t man. . . Son-
ra o pis renkl er. . . Dar ac k sokaklar, berbat kald-
r ml ar. Han gi bi ri ni anl at ay m?. . .
u n a bak yahu!. . Sen n e kar yorsun, Be-
lediye Bakan m s n? , ,
. Efendim, gzlerim rahat s z oluyor.
Hmm. . . Anlald. . . Seni elekt rik di rei ne
deil, baka bir yer e bal amal . S l ma n Bey,
yaz bu a da m n evrakn, bir zabt t u t , bu n u aidi-
yet i cihet iyle adl t bba mahedeye gnderelim.
imdi ngilt eredeyiz. nl helkelt ra, ngiliz
Kral i yet Akademi yesi Arnold Machi ng' i n pro-
t est osu yeri nde ve hakl grlm, eski el ekt ri k
direkleri yerlerine kon mu t u r .
Bizde? Bizde mi ? Bizde byle eyler olmaz.
Ne h eykel t r am gz r ah at s z olur, ne de kendisi-
ni elekt rik di rei ne bal at r. Pekiy a ma sorguya
ekilen heykel t raa ne oldu? On u da bir kk ga-
zet e havadi si nde renebiliriz:
B R DEL YAKALANDI
ehrin biimsizliinden gzlerinin rahatsz
olduunu iddia eden bir adam, gece yars kendisi-
ni kars eliyle elektrik direine balatmtr. Po-
lisler tarafndan yakalanan adam, adl tbda m-
ahede altnda tutulduktan sonra deli olduu an-
lalarak akl hastahanesine yatrlmtr.
137
www.cizgiliforum.com
enginel
YA B U N L AR
N E R E L ?
B
eni t an mazsan z bile, r a c on u mda n Kas m
paa' l ol duumu anl am s n zd r. Ben o
z a ma n Tersanede kaynak rakl yapar d m.
bucuk l i ra haft al k alrdm. buuk lira ne de-
mek? Yersin yersin, bit iremezsin.
Cumar t esi geceleri, Beyolu Bal kpazar nda
ki Cumh ur i yet meyh an esi n e gi t t i n mi , bir papel e
birinci snf sarho ol urdun.
Biz Yahya Khya da bost an n kar s ndaki
evde ot ur ur duk. Tek bamza deil, bu iki kat l
evde be aileydik. Evin iinde h a n gi kapy asan,
ierisi kompl e. . .
Beni m ilk akm, bu evde uyand . Sevgilim,
onal t s nda varyokt u. ki buuk lira haft al kl a bi r
ku t u c u n u n yan n da alr, mu kavva kvrr, son-
ra da yapt rr, ku t u yapard . Ad Zbeyde. . . Ha-
yat mda Zbeyde' ni nki l er gibi du daa r ast l ama-
d m. On u n dudakl ar ba n a sma r l a ma gibi gelir-
di. Gzlerimi balasalar, t eker t eker bi n kad n p
sem, i l eri nden h an gi si n i n Zbeyde ol duun u he-
me n an l ar d m.
Zbeyde' ni n dudakl ar i kol at a kokard . Ne-
den biliyor mu su n u z? O zaman l ar imdiki rujl ar
138
m yokt u, yoksa vard da biz mi bilmezdik, bile-
mem. . Zbeydem, du dakl ar n a i kolat a ambal ajl a-
r n n krmz k t l ar n dan srer, dudakl ar n on-
l arl a boyard. Rengi ona, t ad ba n a yarard .
Zbeyde' ler, evin alt ka t n da bizim ot ur duu-
muz odan n kar s ndaki odada, babas, annesi, iki
kardei, ot ur ur l ar d . Evin, yni odan n ki ras ok
geldii iin, baka bi r yere t a nd l ar. Bir da h a
Zbeyde' mi gremedi m. Ama dudakl ar n n t ad
da ma mda kald. Duda du da ma o kadar uy-
gu n baka bir ka d n grmedim. Yooo... Bir t a n e
da h a grdm. Bak n nasl oldu?
B t n h a ya t mda , h a ddi m ol mayarak, bir
kere yksek sosyet eye girebilmit im. He m de yk-
sek sosyet enin en civcivli yeri ne. . . Eer kaynak -
l kt a kal saym m ok iyi ol acakm . O za ma n
ben de yksek sosyet eden biri ol acakm m. n-
k o zaman ki r ak ar kadal ar m n hepsi a da m
oldu. l eri nde ot omobilsizi, apar t man s z yok,.
Tersanede bi r memu r , babam n zi hni ne girdi,
Sen bu ocuu ziyan ediyorsun, bu ocuk-
t a cevher var, ille de bunu okut da a da m et ! diye
t u t t u r du .
imdi o a da m bulsam, i i yerim. B t n
ekt i kl eri mi n sebebi it e o adamd r. Bende de su
var. Lisenin on u n c u snfna kadar okudum. On-
da n sonra s r n Ai l ah sr n . . . Gazet el erde mu-
sahhi hl i k yapt m, t i car et h an el er de kt i pl i k et t i m,
bir a r a P ost a h a n e n n de dol ma kal em sat t m.
Boyamad m boya kal mad . Sonr a da kar yolu,
yirmibe yl ge de olsa, kaynak rakl na dn-
mekt e bul dum.
139
Bizim ust a, yksek sosyet enin c n den c-
cn e t opl an t yeri ol an bir kul p bi nas n n ka-
lorifer t a mi r iini zeri ne almt . Be ii alt -
r yorduk. Geceleri de kul p bahesi ndeki lojman-
da kal yorduk. Ben t edenberi, ad n duyup bi t r
l kendi ni gremedi i m bu yksek sosyet eyi me-
r ak ederdim. San ki bu yksek sosyet eliler ku-
lakl, iki azl, drt gzl acai p yar at kl ar m gi-
bi gelirdi ban a. Bal ad m bun l ar incelemeye. Ge-
celeri giyinir, kuan r, ken a r da n keden ar al ar -
na kar rd m. Uzakt a du r du u m iin, hi biri be-
n i m onl ara yabanc ol duumu an l am yordu. Bun -
l ar n hepsi de bi rbi ri nden ilgi ekici i nsanl ard .
Giyimleri, kuaml ar , szleri, konumal ar , h e r
bieyleri baka. . Or ada grdkl eri mden yalnz bi-
ri ni size an l at aca m. Kar kar ya geldiler mi,
ok nzikt irler, birbirlerinin ar kas n dan da syle-
medi k sz b rakmazl ar. Birbirlerini grdler mi ,
erkek olsun, kad n olsun, yle kon uur l ar :
Aman efendim, o ne cici a n t a yle!.. Ne-
reli o an t a?
Parisli efendim.
Ne k i skarpi n onl ar Hamfen di ! skarpi n-
leriniz nereli?
Londral efendim.
lk zaman l ar bir a n t a n n Parisli, i skarpi n-
lerin Londral ol mas n n ne demeye geldiini an-
l ayamazd m. Son r a sonra, Parisli an t an n , P ar i s
mal, or adan al nm demek ol duunu rendi m.
Ki m ki mi grse ayni eyleri sorard :
Aman beyefendi, ne h r i ka kravat n z var.
Nereli o kr avat ?
140
Karai' li. Sizin gmlek de pek Ho. Nereli?
New York' lu. Ay bu kol dmel eri ni zi ilk
gryorum. Pek gzel eyler.
Romal ' d r efendim.
Bunl ar, yksek sosyet enin parol as yeri ne ge-
en lflard. Bir i n san yksek sosyet eden mi, de-
il mi, bu sor ut ur mal ar dan , verilen cevapl ardan
anlalrd.
Kul pt eki kad n l ar iinde Tl i n ad n daki ka-
d n gzme kest i rdi m. Ama ben i m bu n da su u m
yok. K smet kendi l i i nden aya ma geldi. Yoksa
yksek sosyet eden bir varlk iin byle eyler d-
n mek kim, ben ki m. . .
Kul pt e balo verilmit i. Aust os ay nda oldu-
u mu z iin, herkes d arda, ku l bn sk aalk-
l bahesindeydi. Ben aydnla, aal ar n dalla-
r n a asl r en k renk l mbal ar a sokul madan, yk-
sek sosyet e bilgimi az da h a i l erl et mek iin kuyt u-
larda, dolayor, h er aac n dibinde, h e r kuyt uda-
ki fslt lar, inilt ileri, m r l t l ar di nl i yordum. Ya-
vaa deniz kysna i nerken, bir kavga duydum,
bir aile kavgas. . . Sesl eri nden Tli n' le kocas ol-
dukl ar n t an d m. Kocas Tl i n' e kyordu:
Ticar erefimi, i t i bar m , kredi mi iki pa-
ral k et t i n. Beni al dat yorsun, hi olmazsa ser-
mayesi benden yksek birisiyle al dat . Beni m yal-
nz dner ser mayemi n bi r mi l yondan ok oldu-
u n u biliyorsun. D a h a d n i h a ya t n a at lm,
eline bi rka yzbin lira geince, gz ka r a r m bir
a da ml a beni ka n d r ma ya u t a n m yor mu su n ?
Tlin, iini ekerek,
141
Beni kand rd , dedi. Beni bemilyon l i ra
ser mayem var, diye kand rd .
Vay erefsiz herif vay!. D n ya da ne a h -
lkszlar var be! Sen herkesi kocan gibi sanyor-
sun. Zavall bir kadn, sermayesi ni yksek gst e-
rerek ka n d r ma ya ut an m yor l ar .
Tlin, kand r l m zavall bir kad n sesiyle
kon ut u:
Be mi l yon um var ama, dedi, o ey bey var
ya, o da akrabas ym . Yalnz onu t a n ma k onmi l
yon eder, dedi.
Ksa bir sessizlik oldu. Sonr a Tlin,
Bereket abuk h aber verdin kocacm, de-
di. Yoksa kimbilir da h a ka kere beni kan d r acak-
t n amu ssu z herif...
Kocas,
Ben yu t ar m y m? dedi. Beni m gzmden
ka ar m ul an ? Hemen akt m.
ok kurnazs n. Ama vallahi kocacm, o
ka da r ok kan d r mad .
on u n say s nda deil yavrum, duyul ma-
s nda. Senin, benden az sermayel i bir adaml a be-
ni kand r d n pi yasada duyul ursa, herkes beni
ifls ediyor san r. . . Ban kal ar krediyi keser. Ben
it e asl bu n da n korkuyorum. Yoksa seni zer
mi yi m hi?
Tl i n bu sefer kocas na k maya bal ad :
Ama su h ep seni n. . .
Neden?
Ben herkesi n sermayesini, t i car i t i bar -
n n n e ka da r ol duun u n er eden bileyim? Sen ba
142
n a, u u kadar, bu bu kadar, zengi ndi r diye an-
l a t ma d n ki. . .
Doru. Bak, imdi an l at ay m, akl n da t ut . . .
Kocas, Tl i n' e sayp dkmeye balad. En
sonra,
Ahmet Kabal ak var ya, dedi. Herif o ka da r
zengi ndi r ki, ist erse b t n bu kul pt e ka kii
varsa, hepimizi gz kapal sat n alabilir.
On u hi grmedi m, t an m yor u m.
Bir frsat karsa t an t r r m. Ah met Ka
bal ak' ok yak n dan t an mal s n kar c m.
Yine ksa bir sessizlik oldu. Sonra, kocas,
Tl i n yavrum, dedi. Sen imdi oyun salo-
n u n a git . ok yksek oyna ki, herkes beni m ifls
et medi i mi anl as n. Hakk mda, kan dedi koduyu
baka t r l nleyemeyiz. Yapt n bu h at y t a-
mi r et melisin.
Peki kocacm. Hemen t a mi r ederim.
Ticar i t i bar m n yksekl i i ni gst er mek
iin, en aa, oyun da onbi n lira kaybet mel i si n.
Anl ad n m? Kaybet t i kt en sonra da, hibiey
ol mam gibi gler, dan s edersin. Hadi kar c m.
Tlin, kocas ndan ayr l nca ben de arkas n-
dan y r d m. Aal ar n a r a s n da n get i m. Bir-
den n n e knca,
Ay!., diye kk bir lk at t .
Kor kt u n u z mu Hamfendi ? dedi m.
Aman, ok kor kt u m.
Sizi kor ku t t u u m iin ok zgn m. Af-
federsiniz. Zan n eder sem bu vesileyle st an bu l ' u n
en gzel kad n yl a t a n ma k erefine nai l oluyo-
r u m.
143
Yksek sosyet eni n bu r acon l ar n orada -
r en mi t i m. Bir kad n l a t an r t an maz, sa ndan,
kal as ndan, t op u u n a ka da r veceksin. Hele ko-
cas n n yan n da versen, da h a sosyet ik (!) bir ha-
reket olur. Kad n kocas na bak ben ne mal m an -
la!, kocas da bakn, beni m ne mal m, var! de-
mi olur, ikisinin de kol t ukl ar kabar r, ierler.
Tlin,
l t i fat edi yorsunuz efendim, dedi.
Yooo... Vallahi ilt ifat deil, gzelliiniz
herkesi n dilinde. Affedersiniz, kendi mi t a n t ma y
u n u t t u m: Ben Ahmet Kabal ak.
Tlin, bir sersemledi, sarsld:
Yaaaa!. . Demek sizsiniz?
Evet . . . Hava ne kadar gzel Hamfendi . . .
Evet . . . Haki kat en . Ben kal abal kt an hi
hol anm yorum.
Ne kadar birbirimize benziyoruz. Ruh-
larmz bi r. . . ok abuk anl aaca m z mi t edi-
yorum.
Beni m u mdu u mda n da h a abuk anl at k.
Yirmi daki ka bile gemeden Tl i n' i n odasmdayd k.
Beni m yksek sosyet eden ol mad m an l amas n
diye, h ep yksek sosyet e dillleri dkyor dum:
Aman Tl i n Hamfendi , an t an z pek k.
.Nereli?
Parisli!. .
Tl i n an t as n at m t .
I Kap' m z fevkalde gzel, bu kap nereli?
Londral !. .
Tl i n kap' m da karm t .
Bu h ar i kul ade kost m nereli?
_ 144 _
Viyanal!
Tl i n st ndeki ni de karm t .
Ya bu cici iskarpinler nereli?
Ma dr i t l i !
skarpi nl er de kt .
Aman bu hri ka kombinezon, nerel i bu?
Be yr u t l u !
Ya bu oraplar?
Onl ar da Beyr ut l u.
Bu korse nereli ekerim?
Ber l i n l i !
Bu sut yenl er nereli yavrum?
Roma l !
Du dak dudaa gelince, kendi mi kaybet t i m.
Bu dudak baka dudakt .
Ulan, hi n u ma r a yapma, t a n d m! diye
ba rd m. Bu dudakl ar Kas mpaa' n . . .
K k rdad :
Ben de seni t an d m, dedi. Bu p, Kas m-
paa p. . . Bur adaki heriflerin h i bi ri byle
pmesini beceremez.
Ka s mpa a l Zbeyde' me, yksek sosyet eden
Tl i n et iket iyle kavu mu t u m.
Bu hikyeyi, 1965 68 Tiyatro sezonunda,
Genar Tiyatrosunda, rejisr Sermet aan, sahne-
ye uyarlad.
F . : 10
145
HAL
T E R C M E S
Bendenizi Abbas Bey gnderdi beyefendi.
Zat linize kar t n da yollad efendim. Bu yu r u n !
Ka r t a bakar, bendeniz h a kk n da bi r fikre sahi p
ol ursunuz. Beyefendi, Abbas Beyin zat linize se-
l ml ar var efendim, mah su s sel m et t i . Han gi Ab-
bas Bey mi? Tan mad n z m yoksa? ok yak n
dost unuz, ok. . . Bir yediiniz ayr gidermi. Hat r-
ladnz m? ok yakn, ok eski dost unuz. Zat
linizi ok iyi biliyor. Yine h at r l amad n z m ?
Acaip. . . Demek h at r l ayamad mz. Ol ur Beyefen-
di, dalgnlk. Bazan bendeni zde de olur, babam
bile h at r l ayamam. . . Ama dur un , size mu t l a ka h a-
t rl at aca m. Ha t t bir gece... ok ho bir h t r a-
nz varm . . . Anl at t da, o ka da r gl dk ki. . . P a-
sajdaki Yorgo' nun meyhan esi n de bul umusun uz
da. . . Hat rl ad n z t abi. Son r a meyh an eden kn-
ca Sosyet e Ner i man ' n evine git misiniz de, pek
ho biey olmu. Ahlk zabt as evi basnca, evde-
ki k zl ardan bi ri ni n muayen ede erkek olduu an -
l a l mam m? H a t t siz o erkek kan kz gz-
nze kest i rmi ol duun uzdan bir acai p olmusu-
nuz. Aman iyi ki.. demisiniz, Abbas Bey sizin
halinizi an l at r ken gle gle gzlerinden ya ge-
liyor. Ya... imdi hat rl ad n z deil mi Beyefendi?
146
www.cizgiliforum.com
enginel
Nasl? Hat rl amad n z m ? H a t t bir kere de Ame-
r i kan sermayesi ni n meml eket i mi zde ilk ku r du u
yerli viski fabrikasnn al t reni nde yi ne Abbas
Beyle berabermisiniz de, ziyafet t en son r a zat
linizin midesi, Abbas Beyin de ba r sakl an bozul-
mu da, eye ka da r zor git misiniz. Demek yine
hat rl amad n z. Dor u Beyefendi, kimbilir bu e-
it hdi sel er sizin ba n zdan ne kadar ok ge-
mit ir. Hangi bi ri ni hat rl ayacaks n z? H a t t siz
Allann hikmet i, h e r nedense, h er ziyafet t e byle
ol urum. u mi deme bi r kzyorum ki.. demisiniz.
Evet efendim. Abbas Beyi ok iyi t an man z lzm.
n k ok yaKm dost unuz.
H a t t bir z a ma n l a r ar an zdan bir soukl uk
gemi; siyas bir mesel eden dolay. Hat r l aman z
lzm. l i dare ku r u l u n da . . . t e o Abbas Bey, par-
t i ikiye ayrlm da, it e o zaman , zat liniz ist im-
lk ilerinde. . . Bir yolsuzluk mu, neymi . . . Tabi,
dedi kodu. . . Anl ad n z deil mi ? Sonr a An kar a' dan
Beyefendi gelince Anlan! demi, anlams-
nz. D n ya vazi yet i ni n nezaket i dolaysiyle. . . Bir-
lii, beraberlii bozma ma k iin anlamsnz. .
Tekr a r da n bar gr ol musunuz. . . Ne i mi ya-
pyor? Ne olsa yapar . Abbas Bey deyince herkes
t a n r a efendim. i iyidir, ok kr ileri ok iyi-
dir. Bika g n d r ba n ka yacak vakt i yok,
ban bile ka yam yor. i. . . O kadar ok ileri
var ki, yekt en u ii yapyor, denilemez. Eml k ze-
rine, t i car et zeri ne, komisyon zerine, siyaset
zerine t abi . . . Aksaray' da yeni bir a p a r t ma n al-
m t ya. . . Bi l mem, biliyor mu su n u z? Kiraclar,
eski ki r a zer i n den verdiklerinden, hepsi ni kar
147
maya urayor. Hi vakt i yok, h a t t , kongreye
nasl gideceim, diyordu, par t i kongresine. . Tabi
zat liniz de An kar a' ya gi di yorsunuzdur.
Bir i iin zat linizi r ahat s z edi yorum beye-
fendi. Abbas Bey, sen bu kar t gt r, st t ar af n a
kar ma, dedi. Sana, m n asi p bir i bulur, dedi.
Art k sizin i nsani yet i ni ze kal m efendim. Eh, ben
de iyiliinizin al t n da ka l ma m t abi Beyefendi.
Ka l ma m t abi.. Bendeni z t emi z st emmi bir in-
san evldymdr. Bendenizi bilen bilir, ki me ist er-
seniz sorun Beyefendi. Temiz st emmi i mdi r.
Dorusu. . . doru Beyefendi. n san ol u i st em
mi t i r. Ama bendeni z yle deilimdir. Bendeni z
doar domaz a n n e m vefat et t i i nden, hi i st
emmedi m Beyefendi. Ba ba a n n e m bendenizi, iyice
kaynat l m hal i s i nek st yl e b y t m Beyefen-
di. Ne, iim mi ? Yani mesleim? Ne i olsa yapar m
evvel Allah.. Ne i olsa. El i mden h er i gelir. Her
iin h a kk n da n gelirim. yle bakal ar gibi u n u
yapar m, u n u ya p a ma m demem.
Efendi m! Hal t er c mem mi buyur dun uz?
Arzedeyim efendim. Hl t ercmesi deil mi? 1913
de Ln ga' da dodum. Dodu u m yer ist emez mi?
Bast ne. Demek yalnz h an gi ilerde alt m
renmek i st i yorsunuz? Pekl : Efendi m ilk nce,
du r u n bakay m. Evet evet , ilk iim, hay rsever va-
t an dal ar a Pembeay yar d m makbuzl ar sat mak-
t . Yzde yi rmi al rd m Beyefendi. O za ma n iin
iyi pa r a idi dorusu. Sonra efendim, P embeaym
bizim ube bakan ok lanet bir adamd . t e o
herifin yzn den o it en ayr l mak zorunda kal d m.
On da n son r a Deft ardarl kt a cret l i kadr oda a
148
l maya bal ad m. Derken efendim, or ada da m-
d r n h u ysu zl u u n dan dolay du r a ma d m. Bir
ot ele kt i p girdim. Ot el sahibi ok sinirli bir a da m
ol duun dan kmak mecburi yet i nde kaldm, . Eksik
olmasn, bir t an d n vast asiyle beki t ah si l dar
ol dumsa da or ada da ift iraclar okt u. Bir i ft i raya
ur ad mdan dolay ii b rakt m. On da n sonra. . .
Neresiydi? Haa. . Gen kzlar esirgeme ku r u mu n a
girdim. yi yerdi ama, mfet t i i n mnasebet si zl i -
i nden dolay o ii de b rakt m. Son r a efendim, bi r
maazaya. . . Yooo, o da h a sonra. . On da n nce bi r
i rket i n muhasebesi n de alyordum. Muhasebe-
ci ni n ahl ks zl ndan dolay or a da n kp arzet t i
im maazaya t ezgh t ar oldum. F a ka t ma a za
sahibi o kadar n a mu ssu z bir a da md ki, dayan a-
mad m; on u n n amu ssu zl u u n dan dolay ii brak-
t m. Bu sefer Ay si nemas nda bilet ilie bal ad m
sa da orada da mal i ye me mu r u n u n ukal l n dan
dolay fazla du r a ma d m. Ondan son r a bir avu kat n
yan n da al maya baladm. Der ken efendim, ora-
da n da.. Neden dolay idi? Haaa. . Eve t . Tamam, ,
or a da n da avukat n. . Yet er mi? Arkas ist emez mi
efendim? Bast ne, demek h a kk mda bi r fikir sa-
hibi ol dunuz Beyefendi. Teekkr ederim. D n ya da
fena i n san l ar ok efendim. Hep it e o yzden val-
l ahi . . . Peki efendim, Bast ne. Ne i olsa yapa-
r m Beyefendi, h e r i gelir elimden.
Abbas Beyi.. Nasl? Tan mad n z m ? Zat li
nize kar ok deri n h r met i var efendim. H a t t
bi r gece biz Abbas Beyle. . . Pekiy efendi m. Bas-
t n e An l a t ma m efendim. Adresim mi ? Syliyeyim
efendim. Beyazit , H yar aa mahallesi, Dipsizkuyu
149
sokak. No. 31. Evet , ot uzbir.. Demek siz mekt u pl a
bildireceksiniz. Siz zah met buyur may n , ben yi ne
u r a r m Beyefendi. Peki efendim, u r a ma m,
mekt u bu n u zu beklerim. Bast ne, mekt up. . Eer,
ey... Ol ur efendim..
Nasl? Bur as Hrri yet severl er Part i si deil
mi? Tuh. . Buras Mill Sel met Part i si mi? Hay Al-
lah. Demek ben yanl gelmiim. Dal g nl k Beye-
fendi. Abbas Bey, bendenize Hrri yet severl er P ar t i -
si demit i, ben yanllkla Mill Sel met Part i si ne
gelmiim. Evet efendim, hepsi bir Beyefendi. Mak-
sat meml eket i n ykselmesi deil mi, t abi Beye-
fendi, ha Mill Sel met Part i si , ha Hrri yet severl er
Part i si . . . Hepsi bir kap ya kar Beyefendi. Do-
ru efendim. Maksat , t abi . . . Meml eket e hi zmet . De-
mek hl t er c memi beendiniz, beni kabul buyura-
caksnz, sa olun. Mekt upl a m? Son r a adresi me
mekt u p yazacaksnz.
Acaba? ey... Eer Abbas Beyin gnderdii
ka r t size lzm deilse geri alabilir mi yi m? Bende-
niz Abbas Beyden bu kar t al ncaya kadar Beye-
fendi, bir bilseniz. . . Evet belki baka bir yerde de..
ok t eekkr ederim, Allah mr l er versin Beye-
fendi. . . Al l aha smarl ad k.
150
A K
H AS T AN E S
Alt o... F eryadfi gan Gazet esi mi?
Evet . . .
Polis muh abi r i Cafer Beyi rica ediyoruz.
Gazet eni n sekret eri ba n a seslendi:
Cafer. . . Cafer!. . Bak, Emn i yet Mdrl -
n den seninle kon u mak ist iyorlar.
Alcy kul a ma g t r d m:
Buyur un . F eryadfi gan Gazet esi polis ve
adliye muh abi r i Cafer Bezget iren.
Mer h aba Cafer Bey. Bu gece n u ma r a l
ah l k zabt as ekipi gece bask n yapacak. . . br
gazet elere de h aber verdik. Bu l u n ma k ist erseniz,
saat dokuzda mdr i yet e gelin!
Bask n h a n gi eve yap lacak?
Ma da m AnjeFin evine.
Bi rden i rki l di m:
yi ki h aber verdiniz, dedim, yoksa rezalet
olacakt .
Neden?
Beni bast racakt n z da on dan . . . Ben bu
gece Ma da m Anjel' in evine bir rport aj iin gide-
cekt im.
Sen bilirsin. st ersen bizimle gel, ist ersen
da h a nce eve git , bizi bekle!
151
Sizinle gelirim. Ma da m Anjel' in evi geen
h aft a bas l mam myd?
O Maka' daki apar t man yd . Oras n ka-
pat t k, imdi ili' de bir a p a r t ma n da alyor.
Pekiy, gelirim, dedim.
Gazet eni n sekret eri,
Cafer Bey, dedi, ok rica ederim, ne grr-
sen onu yaz.
Anl amad m, dedim, t abi grdkl eri mi ya-
zacam.
Sen at ar s n da... dedi. At ma! Bayazar at -
yor, fkra yazarlar; spor yazarl ar at yor. An kar a
muhabi ri , polit ika yazar at yor. Cafer, bari sen at -
ma !
At ma m! dedim.
Bir r i cam da h a var.
Est afurul l ah. . . .
Aman Cafer Bezget iren, haberl eri t ez get ir.
Bast ne.
Ta m saat dokuzda Emn i yet Mdr l n de
yim. Benden baka be gazet eni n polis ve fot o mu -
habi rl eri de vard. Alt ahl k zabt as me mu r u ile
birlikt e krmz polis ar abas n a bindik. Arabada ko-
n u ma ya baladk. Muhabi r l er den biri,
zerinize afiyet, dedi, yle bi r nevazil ol-
muum, bir krklk var ki zeri mde ...
Ahlk zabt as efi,
Beni m de r omat i zmal ar m, dedi. On yl-
dr ekerim bu cenabet i .
Bir muhabi r ,
Bilirim, dedi, ben de ok ekt i m. Ne yap
152
t msa gemedi. Sonr a birisi biey salk verdi. p
diye. kest i.
Aman syle birader, nedi r?
Ar var ya, ar . . .
Evet . . .
. Ama bal an s deil. Eekars.. Hem de ya-
l eekarlar olacak. Eekar s mn oul ' un a gidecek-
sin. Romat i zmal baca n ar kovan na uzat rs n.
Baca n dan baka h er yan n iyice rt . Sonr a eline
bir p alrsn. p oul' a d r t p ar l ar iyice
kzdrrsn. Eekarlar, byk a da ml a r a benzer-
ler. Kzdlar m sokarlar. Hep bi rden baca na
r, inelerler.
ok acyor mu ?
Vallahi ac mas na acyor ama, ben gaze-
t eci ol duumdan eekar l arm n ineleri ba n a vz
geldi. Bilmem, seni n gibi bi r dargelirli dayana-
bilir mi?
Bari geiyor mu?
Geiyor birader, geiyor. Hem de yle ge-
iyor ki. . . Beni m sol baca mda r omat i zma vard,
baca m k p r dat amazd m. Han i ift at l ar aba
beygirleri vard r ya. . . Biri hzl gider de, biri k-
p rdamaz, yk br enayiye ekt irir. Beni m de
sol baca m yleydi. B t n yk sa aya ma ve-
rirdi. Eekarlar sokt u kt an sonra, maal l ah, sol
baca ma bir kuvvet geldi, bir kuvvet geldi, sa
aya m ona bi t rl yet iemez oldu. Sa n or mal
yrrken, sol aya m koard.
Memu r l ar dan biri,
Aman pek zor, dedi.
Ne diyorsunuz, h ep saa saa giderdim..
153
Bazan da kendi mi t u t amaz, ya sa yan ma devri
lirdim, yada t opa gibi dnerdi m.
Sonra?
Sonras, bakt m ki sol baca m gemi azya
ald. P a n t a l on u mu n sol cebine yeni kan bir Ba-
sn ka n u n u koydum, . O gn den sonra yavalad.
Herkes glmeye balaynca, polis mu h abi r i
sol cebi nden bir Basn Ka n u n u kard.
t e bak n ! dedi.
Memu r l ar dan biri de n as r n dan dert liydi:
Acaba Sl eyman Efendi ni n n as r n dan ek-
t ii biey mi? Her ilc denedi m. Bi t r l ge-
miyor. Ben eskiden kaaklk ubesinde alyor-
dum. Ama, bu kr olas n as r l ar dan bi t r l koa
ma m ki. . . Kaak l ar benden hzl kot ukl ar iin,
b t n kaak l ar ka r yordum. Sekiz ylda bit ek
kaak yakalyabildim.
Herhal de on u n nas r seni nki nden okt u.
Hayr. Hi nas r yokt u. Topald. Sonra be-
ni bu nas rl ar n yznden kaaklk ubesi nden
aldlar, ahl k zapt as ekipine verdiler.
Romat i zma ilc salk veren polis memu r u ,
On u n da ilc var, dedi. Nas ra birebirdir.
Aman syle kardei m.
K rk t a n e erkek rmcek bul acaks n.
Evet .
Ama rmcekler, krmz renkli olacak.
K rk krmz erkek rmcei h a va n da bir gzel
dvdkt en sonra, ayn ilk Cumas, t a m mezzin,
sal verirken nas r n n st n e balyacaksn. ki
gn den ok t u t ma , sonra yalnz nas r deil, nas r
ol m yan yerler de kal maz.
154
K rm z renkl i rmcek hi grmedi m.
rmcekl er krmz olmaz. rmcekl er, bil-
diimiz kl rengi ndedi r. Sen onl ar t u t u p , safranl a
krmzya boyayacaksm.
Gazet e muh abi r l er i n den biri de kal bi nden
dert liydi.
Beni m de kal bi m zayf, dedi. Hi h eyecan a
gel mi yorum. Si nemada, yan mda ot u r a n bi r ka-
d nl a bir erkek film evirseler, kal bi m k t k t at -
yor. Pl ajda bikinili bi r kad n grsem kal bi m dura-
cak gibi oluyor. ok zayf kal bi m var.
Herkese il syliyen polis muh abi r i ,
Yumuak kalblisin de on dan . . . dedi. On u n
aresi var.
Aman, nedi r?
En aa drt par t i deit irmi, en az yir-
mi yl polit ikaclk et mi yurt sever bir yur t t a n
ka n n da n al acaks n. Bu ka n da n h er sabah kal bi ne
iki lit re r nga edeceksin. Kal bi n t opu askerleri-
n i n izme kselesi gibi sert leir.
Zab t a efi,
Maallah, siz birinci snf dokt or gibisiniz...
dedi.
Gazet eci,
Eskiden dokt ordum, diye cevap verdi.
Neden b rakt n z?
Bir ylda t en ok h a st a l dremedi i m
iin di pl omam aldlar.
Zab t a muhabi rl i i ni n eden set iniz?
Ci nayet l eri n esrar n bir dokt or kadar hi
ki mse zemez de on dan . . .
Kon ua konua, Ma da m Anjel' in gizli al
. 155
www.cizgiliforum.com
enginel
t irdi randevu evinin bu l u n du u a p a r t ma n a gel-
mi t i k Ar abadan indik. ef nde, birinci ka t n
zilini ald. Pembe kombi nezonl u bi r kad n kapy
at .
ef,
Randevu evi buras m? diye sordu.
Kad n,
Evet , dedi, Hacer Ha n m n evi. Tar l abar
n daki ev baslp kapat l nca, gn nce buras n
at k. Bu yu r u n !
ef kalarn, Hazret i Ali' nin ift dilli zlfi
kr gibi at m t . Kad n,
Hacer Han m a ray m m? dedi.
ef,
Biz Ma da m Anjel' in evini aryoruz, dedi.
Kad n,
Ma da m Anjel' in evi ikinci kat t a, drt n u
mar a, dedi. n c ka t t a da Sel ma ' n m evi var.
ef, piyade mavzeri mermi si gibi vml yan bir
sesle,
Pekl, dedi.
Kad n kapy kapay nca, ef n ot deft erine
bakt , i pr ogr am n okudu:
Hacer' i n evi Sal g n baslacak, Selma' -
n m evi ar amba gn . . . Perembe g n dinlen-
me. . . Cu ma g n Hacer' i n yeni at ev basla-
cak. . .
Sonr a bize,
Haydi ocuklar, drt n u ma r a ya ! dedi. Yal-
nz ayakl ar n z n u c u n a basn, merdi vende grl-
t olmasn. Yava yava!, . .
1'56
Drt n u ma r a n n zilini ald. Kap y a a n ka-
dn, bizi grnce,
ok kal abal k gelmisiniz, dedi. erde se-
kiz kad n var. Onl ar n da bei gece mesaisi yap-
yor, komple. n san nceden t elefonla h aber ver-
mez mi?
ef,
Sen Ma da m Anjel' e h aber ver, biz yabanc
deiliz, dedi.
Ma da m Anjel, buyursunl ar, diye h aber yolla-
m. Bizi grnce,
Ayol evi aal dah a bir h aft a oldu, dedi,
bu gn basacanz hi t a h mi n et memi t i m. Yok-
sa ort al derler t opl ard m. Ku su r a bakmay n,
h er yer dank.
Memurl ar, f rt na gibi oda kap l ar n a saldr-
dlar. Bu, t a m bir bask nd .
Ben Ma da m Anjel' e,
alacak ey madam, dedim, eviniz bas-
lyor da hi t el et mi yor sun uz!. . .
. Neden t el edeyim, ieride yksek sos-
yet eden h a n m yok ki. . .
Bask nl ar pi yasada t icar it ibarnz dr-
myor mu?
Ta m t ersi ne. . . Rekl m m z oluyor. Bilme-
yenler de adresimizi reniyor.
Ama eviniz kapan acak. . .
Yarn. . . Yar n yenisini aar m. Zat en be-
n i m drt evim var. Biri kapand , biri kapan acak,
ikisi alr. st an bu l da bu kadar ev bu h r a n n n
sebebini biliyor mu su n u z?
imdi rendi m.
157
Bu beni m bas l an doksan dokuzuncu evim.
Yznc evim de kapan nca, bir t r en yapaca m.
Sal onda iki erkekle drt kad n vard.
Ne bekliyorsunuz? diye sordum.
S ra bekliyoruz, dediler.
Erkekl eri n biri yet mi i nde gst eriyordu.
Siz de mi sra bekliyorsunuz?
Evet . . . Ne vapar sm evlt ? Gndzl eri a-
lt m iin, an cak gece muayenesi ne gelebildim.
Muayene mi?
Yaa. . . Evet . . . Buras n salk verdiler. Ben
t k nefesim evldm. Hangi dokt ora gi t t i mse ar e
bul amad . En sonra buras n sylediler. Oraya
git, ya iyi ol ursun, ya kalbi n durur, ku r t u l u r su n !
dediler. Tk nefeslere iyi geliyormu. Alyormu
bur ada i nsan. . .
Bir gzel kad n da,
Beni m gzm karar yor, dedi. Bur as gz
ka r a r a n l a r a ok iyi geliyormu. Bir komu mu zu n
da gz karar yordu. imdi h aft ada iki kere bu-
r aya geliyor, bieyi kal mad .
Neden baka dokt ora git mediniz?
P a r a nerede?. . Hepsi p a r a ist iyor. Bu r a da
h e m t edavi ediyorlarm, h em de st e p a r a veri
yorlarm.
Memur l ar n bask n yapt kl ar odal ara git -
t i m. Odal ar dan birinde sust yakal an an ondo
kuz ya nda bir kz,
Kal bi m var, dedi. Vallahi kal bi mde bi r k-
t l k yok. Kal b t edavisi iin bu r aya geldim.
Ma da m Anjel,
nanmazsan z, kap n n st n e bak n ! de-
fi 158
Bu odan n kap s n n st n de, Kalp hast al k-
l ar servisi yazlyd.
br odan n kap s n da. Fizik t edavi servisi,
birinde kt ivit e servisi, bi ri nde de Hariciye
yazlyd.
Odal ar dan bi ri nde yi rmi ya nda, deniz
kp vcut l u, badem ii t enl i bir kad n kt .
Yan nda ar sklet boks ampi yon un a benzer, ya-
r insan, kll bir yar at k vard. Kad na,
Sizin neyiniz var? diye sordum.
Beni m bieyim yok, dedi, bu a da m n n a -
srlar var da, onu t edavi ediyorum.
Siz demek n as r uzman s n z?
Evet . . . ki aydr t edavi ediyorum, bi t r l
iyi olmad. Baksanza, s r m gibi herif, h er yan
nas r bal am .
Adama,
yle mi? diye sordum, cevap vermedi .
Kad n,
Konuamaz, dedi.
Neden?
Kendisi arsl and r da ondan. Zavallnn h e r
yan gre mi n der i n de nas r bal am . Yumuat a-
m yorum.
Odal ar dan bi ri nde uygunsuz vaziyet t e yaka-
l a n a n ift lerden erkek, demi nki nas rl a da mda n
da h a kor kunt u. Kad n da i nad na, engelky
salat al gibi krpe mi krpe. . . Bileinden t u t u p
eksen, t diye kopacak. .
Sizin neyiniz var?
Romat i zmal ar m, dedi. ok st rap eki-
yorum. Ne yapt msa p a r a et medi . imdi Allah r az
159
olsun, 'bu a da m t edavi ediyor. Masaj ok iyi geldi.
Herkesi n h ast al n a bir il sfoyliyen polis
muhabi ri , kad n a eekars ilcn an l at r ken er-
kek kzd:
Ne diye eekar s na sokt uracakm m!. . Ba-
na ne olmu? Bir eekar smm yapt n ben yapa-
maz m y m?
Kzmt . Hep sust uk. Arabada romat i zmal a-
r n dan ikyet eden, _
Hibieyim kal mad , get i, dedi.
Ama nas rl arkada,
Beni m de bir iyi t edaviye i ht i yac m var,
dedi.
Ma da m Anjel,
Gryorsunuz, dedi, bu r ada kt bir i
yapmyoruz. Ben i nsani yet e hi zmet ediyorum. Bu-
ras Ak hast anesi .
Ahlk zabt as memur l ar , zhrev h ast al kl ar
hast anesi ne gnderi l mek zere bas l an kad nl ar
t oplayp, krmz ar abaya bindirdiler. Erkeklere de,
Haydi gle gle!., dediler.
Erkekl erden biri,
Oldu mu bu ya, dedi, imdi biz ne yapaca-
z?
Baka bir erkek,
Ben baka bi r ev biliyorum. Haydi oraya
ar kadal ar ! dedi.
Gazet eni n sekret eri ba n a Cafer, a t ma . Ne
grrsen ol duu gibi yaz demit i. Ben de ol duu
gibi yazdm. Bakal m sekret er, beni m olduu gibi
yazdm bu yazy olduu gibi gazet eye koyacak
m, yoksa oras n buras n k rpacak m?
160
Gazetelerden
sene arandktan son-
ra tutulan sabkal doland-
rc Sln Osman kat.
S L N
O SM AN
P I R R
S
l n Osman karakol da. Komiser, muavi n ve
drt polisin alt ift gz on u n zeri nde.
Komiser (iki me mu r u n kul a na) Bay s-
mail, Bay Recep, gznz drt aacaks n z! Bu
herif azl. Di kkat edin, kaar. Evr ak n da Dik-
ka t ! kaar! yazl.
Siz hi mer ak et meyi n.
Komi ser Bey, acaba diyorum, ben i m yeri-
me Niyazi' yi gnderseniz, nas l olur?
Ol maz! Zat en Niyazi' nin gzleri miyop.
Ba st n e!
Komiser ( Sl n Osman' a) Ba n a bak, sak n
kaay m deme!
Est afurul l ah. . . Vall bill ka ma m.
Polis smai l ile Recep, Sl n Osman ' n elle-
r i n e kelepeyi t akar l ar .
161 F . : 11
S kt n be bi. nsaf et !
. Hadi hadi , iyidir.
D a ma r skt n, ka n gemiyor.
Geer. . .
ki polis, or t al ar n da Sl n Osman, karakol -
dan karlar. Polis smail, Sl n Osman ' n sa kol
yeni nden, Recep de ceket et ei nden, ne olur ne ol-
maz diye, hafife t ut uyor l ar .
Ba n a bak Sl n Osman !
Buyur bi. . .
Bak, aki m varsa, sak n kaay m deme!
Nerden akl ma get i rdi n imdi?..
st ersen ka. Sen bilirsin!
Di ni me i ma n ma ka ma m!
Senin bilecein i... Ta ba n c a da be me r mi
var.
Sl n Osman ve iki polis kar akol dan kar
kmaz, komiser, Sl n ' t eslim al acak karakol a
t elefon eder:
Allo... Allo!.. Komiserim, siz misiniz? Ben
komiser Ahmet . imdi iki polisle kelepeli olarak-
t a n gnderi yorum size...
Ki mi ?
Sl n Osman' .
Ne?
. Sl n Osman' .
Eyvah!
Efendi m?
Yni. . . h i . . .
Evr ak n da dikkat , kaar! yazl. Siz t es-
lim al nca a ma n ba n a bir t elefon edin.
Pekl . . .
162
Sl n Osman ( yan ndaki polislere) Bilei-
me ka n ot u r du be bi ! Biraz gevet in u n u !
Karakol a gidince zeriz.
Polis smai l (polis Recep' e yavaa) Recep!
Ne var?
Bu herifin ni yet i bozuk.
Aman gzn drt a!
Kaar sa?

;
T h Allah kahret si n, d n ayakkab l ar ka r
suyu ekmi. Gece soban n ya n ma koymut um,
kaskat kesilmi. Ayam skyor. Ya kaarsa?. .
Beni mki nde de iki t a n e ivi km. Koa
ma m da. . . (Yksek sesle) Yava yr Sl n Os-
ma n !
abuk gidelim bi. . . Skt bu kelepe. . .
Yava u l a n !
Kal abal k caddeye gelmilerdi.
Recep kardei m.
Ne var?
Kaar sa?
Yandk. . . (Yksek sesle) Sl n Osman
Kardei m.
Buyur bi . . .
Kama, olur mu ?
Ka ma m n amu ssu zu m.
st ersen ka ! Eceline susadmsa, ka!
Ka ma m bi . . .
(Polisler birbirlerine f s l dayarak) :
smail.
Efendim?
. Hemen dd t t r r s n !
Kaar sa?
163
Yandk be!
Yand k vallahi. . . ( Yksek sesle) Ba n a bak
Sl n Osman !
Buyur bi . . .
Ben bir t a r i h t e seni n gibi bir sabkaly
gt r yor dum. t e byle kalabalk caddeye ge-
l i n ce. . .
Evet bi?
Arabal ar n ar as n dan kamas n m?
. Vay n amu ssu z! Sonra bi?
Biz a da m ka r r myz? Baksan a sen be-
n i m gzme. ekt i m t abancay , be ku r u n u da,
beynine boal t t m.
yi bi. Son r a san a biey yapmad l ar m?
Ka ar ken vu r du u mda n hibiey lzm
gelmedi. n k vazife banda. Du r ! acele et me!
Krmz l mba yanyor. Yava yr !
( ki polis bi rbi rl eri ne) :
smail.
Ne var?
. Kaarsa?
. Yand k be!
Vallahi yand k. . . Et ei ni sk t u t ! Ben ko-
l un a yap r m (Yksek sesle) Sl n Osman kar-
deim.
Buyur bi!
Bak, ka ma kardei m.
Ka ma m bi. Kendi n a m ma , ka an kar-
dr.
Ka ma ! Neden dersen ka n u n da n kalmaz.
Vallahi billahi ka ma m!
164
www.cizgiliforum.com
enginel
Kendi ne gveni yorsan ka. Ba n a gre ha-
va ho. Deil mi Recep? Bize gre h ava ho.
Hava ho. Hzl gi t me! (Yava sesle) Recep,
bu herif kaacak.
Kaacak. Vallahi kaacak. Hep de byle
belllar ba n a verirler.
Hay Al l ah m! Yarabbi m sen bilirsin!... Al
l ah m ka r ma un u.
. nal l ah kamaz. (Yksek sesle) Ba n a bak,
Sl n Osman !
Emr et bi . . .
Sen kaacaks n.
Ka mam. Ne diye kaay m?
Ben yu t ma m Sl n Osman. Sen kaacak-
sn.
Ka a r sa m d n ya n n en n amu ssu z adam -
ym. u kelepeyi biraz gevet in, ne olur?
Ban a yu t t u r a ma zsm. Ben ondrt yllk po-
lisim. Adam n gzne bak n ca p diye an l ar m.
Sen kaacaks n.
Allah Allah, ka ma m di yorum be bi . . .
Sl n ! Ka ma kardei m. Ka ma ! Ka ma k
hibir za ma n iyi biey deildir. (Alak sesle) sma-
il, bu herif t yecek.
Ayakkab vuruyor.
Beni mki nde de ivi var. Tr amvaya bine-
lim mi ?
Kal abal kt a kaar.
Ka a r n amussuz.
u n u hayrlsyla bir kar akol a t eslim et -
sek. (Yksek sesle) Bak! yi dinle Sl n. Diye-
l i m ki kat n. Sonra ben seni yakal amaz m y m?
165
Yakal ar m. Yakal ar sam gerisini sen dn . Seni
elimden kimse ku r t ar amaz.
Ka ma m di yorum bi. . .
Ka ma olum. Ka ar san seni vu r u r u m.
Genliine yazk deil mi?
Ka a r sa m vur be bi. . . Allah bin t r l be-
l m versin kaar sam. Yalnz u demi ri biraz gev-
et i n. . .
Sl n Osman, sak n kaay m deme! Ama
sen bilirsin, erkeksen ka. Ama son u n u da dn . . .
(Alak sesle) Recep, bu hergele kaar.
Ka ar smail.
Yahu, ben d n gece nbet iydim, uykusu-
zum da. . .
Ben de vazifeden geliyorum, sabah t an ber i
az ma biey koymad m. Vakit yok ki. . .
Bu hergele kaar m dersin?
Kaar.
Yandk.
Sl n yal var r:
Sizden ok bir r i cam var bi . . . Bir i nsani -
yet liinizi gst erin.
Ne var?
Bir h aft ad r karakol karakol mu vac (mu-
vacehe, yzleme) geziyorum. u r a da kahveye u
rayal m. Arkadal ardan ma n g r alay m. Sizin ya-
nnzda, gznzn n n de. . .
Bak bu n u ya p a ma m Sl n, baka biey
desen neyse. . .
yleyse u l okan t ada h ep beraber bi r ye-
mek yiyelim, h a ?
166
t e bu n u ya p a ma m kardei m Sl n.
El i mden gelen biey olsa can ml a beraber.
Bir h aft ad r yor gu n l u kt an bi t t i m. u kah-
vede birer ay ielim.
Bak bu olmaz.
Alkt an iim kaznd, u r a da n bir si mi t
al ay m yleyse...
Vallahi Sl n kardei m, bak it e bu olmaz.
yleyse uraya. . . helaya... ok s k t m
bi.
Yoo Sl n. . . Baka ey olsa neyse. . .
bi u kelepeyi biraz gevet in be!
Sk diini, neredeyse geldik it e.
Polisler fsldar:
smai l . . .
Ne var Recep. . .
Arkada bu herif kaacak.
Yand k Recep.
Billahi yandk. (Yksek sesle) Sl n Os-
ma n !
Buyur bi. . .
Ba k kardeim, sen eer kaarsan, bize ya-
zk olur. ot uumuz ocuumuz var. Biliyorum, ka-
acaks n ama, sen gel kama. Ekmei mi zden olu-
ruz Sl n Osman. Deil mi kardei m? Ne diye
kaacaks n? Sanki ka p da ne olacak?
Sz bi ! Namus sz. Ama ikidebir hat r-
l at ma, ka ma m vallahi. . .
Sen kaars n. . .
Ka mam.
Ka ma kardei m. Sonra, beni ka rd sa
167
mrl ar. Bak, evrak nda bile dikkat , kaar diyor.
Ben yine sa n a i nsani yet l i i mi gst eriyorum.
Saol bi. . .
Bak, sur da karakol a beon daki kal k yolu-
muz kald. Ben seni u karakol a t eslim edeyim,
sonra sen ne ist ersen yap!
Peki bi . . .
' Beni m ba m belya sokma. Ba n a da, ya-
zk. Kama, emi?
Olur bi.
(Yava sesle) Ah smail, un u bir karako-
la t eslim et sek!
Bir et sek. . . Kaacak a ma n amussuz.
Kaacak. Aman di kkat et !
Sen d e a gzn. Nerdeyse geldik. Hey
yarabbim, sen byksn.
Aman, i nal l ah kamaz.
nal l ah. . . Kaarsa, aya t ak l p der in-
allah. . .
Polisler Cibali Ka r a kol u n da n ieri girerler.
Oooh! ok kr.
Aman bir bel dan ku r t u l du k smail. Ya
karsaydk. . .
Hadi can m, ocuk mu su n ? Beni m elim-
den kaacak kabaday gremi yorum.
Ku olsa u u r ma m on u evvel Allah. Ku
olsa...
Komi seri n odas na girerler. Komi seri n masa-
sna Sl n Osman ' n evrakn b rak rl ar.
Komiserim, mvac iin Sl n Osman '
kar akol un uza get irdik.
Or t ada Sl n Osman yokt ur.
168
ki polis sevinle kar akol dan gi rerl erken S-
l n Osman, polis Receb' e kendi ceket i ni n et ei di-
ye smai l ' i n et eini, smai l ' e de kendi kolu diye
Receb' in kol unu t u t t u r mu ve kam t r.
Komi ser sorar:
Nerde?
Ki m efendim?
Sl n Osman.
Birbirlerinin et einden, kol un dan yap m
olan iki polis birden,
t e!. , derler, sonra aknlkla bi rbi rl eri ne
bakarl ar.
. Sl n Osman !
imdi bur adayd . . .
Beraber girdik ieri. . .
Sl n Osman !
S l n !
Osman!. .
ki polis kar akol dan dar frlarlar, ddk
t t r meye balarlar.
Sl n Osman !
Sl n Osman!. . .
169
P AZ AR L I K
D
emi r gibiyimdir, yzmeden gree kadar
sporun her dal nda alt m. ' Kendi mi v-
m ol mayay m ama, barfikst e, paral el de bir za-
ma n l a r st me yokt u. Anl at aca m olayla sk il-
gisi ol duu iin bu kadar iiniyorum. Yalnz, sol
kol umda bir alacak ar za vardr. Haft ada, hi
deilse ayda bir, sol kol um orrruz ba n dan kar.
yle a r spor yapar ken deil, geri ni rken bile, t ,
diye bir ses duyar m, t a ma m, kol um kmt r.
Bende kol kmas yle nemli bir olay saylmaz,
P a r ma k t l at mak gibi biey... ya ki mseni n yard-
m ol madan, kendi kendi me kan kol umu yuvas-
na ot u r t u r u m, yada bir ar kada yard m yl a bu ii
yapar m. Ben bu n a al t m ama, bakal ar ala-
mad l ar . Kol um omuzba ekl emi nden kt m, y-
le acayip biimde aa doru sal l an r ki, grenler
byk bir felket ol muasma korkar, barr,
ellerini yzlerine kaparl ar. Sonra onl ar n gz
n n de omuz ba mdan, t , diye kan kol umu,
kt , diye yerine ot u r t u n c a bu kez b sb t n aar,
glerler.
Size olay bu kadar kolay, r ah at l kl a an l at t -
ma bak p da sak n bu iin arsz, szz oldu-
u n u sanmay n. Kol u mu n kmas ok ar verir.
170
Eer onu h emen yeri ne ot u r t masam, ar s na da-
ya n a ma m. Ama bu ar iki daki kadan ok srmez,
h emen kol kemi i mi omuz bas mdaki yuvas n a
ot u r t u r u m. Bu bende o kadar eskidir ki, ne zaman -
da n beri kol u mu n yuvas ndan kmaya alt n
h at r l ayam yor um. Bir valiz t a rken kar baz,
baz da k t oyu n u n da kd masaya vu r u r ken
kar, hi belli olmaz.
Dokt or l ar a gi t medi m deil. Rn t gen muaye-
nesinde, omuzla kol kemi i oynak yeri ni n l aka
ol duu anlald.
Tehlikesi var m ? diye sordum.
Dokt orl ar n hepsi de, genken o ka da r deil-
se de, yal an nca t ehlikeli ol duun u sylediler.
Gire ka bir zaman sonra eklem ylesine a nm
ki, ar t k ne yaplsa kol bir da h a yerine ot ur maz
m. Hele rrse i da h a da buyurmu. Hi bir ie
yar am yan kk bir kolu ne yapars n, kal d r at . . .
Kor ku mda n ot uz ya mdan son r a sporu b-
r akt m. Sonr a dne dolaa yazar olunca, sa ko-
l u mu da h a ok kol l amaya bal ad m. n k sol
elimle bir harf bile yazamam.
Tpk beni m gibi bir ar kada m da h a vard.
On u n da ikide bir al t ene emei yuval ar n dan -
kard . ok glse, kuvvet li esnese, azn a ar ak
barsa, hap rsa ene kemi i kverir, aa do-
ru sar kar sallanrd. O da beni m gibi, enesini
avular, t abaka kapa n kapar gibi, enesini ye-
rine ot u r t u r du . Son r a da n o ar kada m pol i t i ka
h a ya t n a at ld. Bu n u n n e demek ol duun u elbet
bilirsiniz. Her siyas t a r t ma da enesi bi r ka ke-
re kard.
171
Geenl erde on dan pek ackl bir mekt u p al d m.
Bir al t reni nde n u t u k veri rken enesi yle bi r
km ki, ne kendisi, ne bakas bir da h a yerine
ot u r t amam . imdi enem sark k ve dk kald-
n dan hi konuam yorum, an cak yaz yazar ak
meml eket e olan borcumu dyorum diye yazyor-
du.
Bu, beni b sb t n kor ku t t u . Kol umu da h a t i-
t izlikle kor u ma ya baladm. Sekiz ay kol um kma-
d. Dokt orl ar imdi da h a kt diyorlar, ke-
mi kl er kart l at , bir kere karsa, i mk n yok bi r
dah a yerine ot urmaz.
Eer iimde bu korku ol masayd ben dakt i l o
maki nesi sat n al mazd m. G n m z n olaylar
yle sinirlendirici ki, duygul u bir yazar bu olaylar
kar s nda elindeki kal emi ni h rsl a masaya arp-
ma da n yapamaz. Bu sinir beni m iin en byk
korku. Hayat m kazand m zavall kol umu bs-
b t n kaybedebilirim. Kol u mu n si ni rl enmemesi
iin bir dakt i lo maki nesi aldm. Bu i okadar kolay
olmad. Beni m gibi harfleri ya n ya n a get i rerek keli-
me yapan, kelimeleri yan yan a get irip cmle, cm-
leleri dizip hi kye yapan, sonra bu hikyeleri bi n
zorlukla pa t r on l a r a beendi ri p ald on l i ran n
yzelli ku r u u n u da devlet bt esi ne vergi veren
bir yazar iin, dakt ilo maki nesi sat n a l ma n n ne
demek ol duunu, zah met olmazsa, l t fen gzn-
zn n n e get irin. yl gece gn dz yaz yaz-
dm. Harfler, kelimeler, cmleler yan yan a gelerek
ort aya kan bu yazlarla p a t r on u m geindi, olu-
nu Avrupa' da okut t u, br ol unu evlendirdi,
172
kendi si Avrupa gezisine kt , ben ev ki r am ver-
dim, vergi dedim, st elik a r a da ben i m de gein-
diim yet mi yormu gibi, bir de dakt i l o maki nesi
al d m. Yaz pek bereket li bir it ir, o ka da r ki, ba-
zen yazy yazanl ar n bile geindikleri grl r.
Normal bir adam, evet , n or ma l bi r a da m di-
yorum, bir a p a r t ma n yapt r n ca ne ka da r sevinir-
se, ben de beyzseksen liray sayp dakt i l oyu al-
d m za ma n o kadar sevinliydim. Maki ne sol
elimde, elbet t e sol elimde, az m kul akl ar mda,
sal l ana sal l ana geliyordum. Keyfimden ne dolmu-
a bi ndi m, ne ot obse, ne t r amvaya. Herkes elim-
de ku t u ile grp, Ne o? diye sorsun. Ben de
kasla kasla, u mu r sam yar ak, Hi, bi r dakt i lo
maki nesi al d m da... diyeyim, i st i yordum.
Terslie bakn, hi bir t an d kl a kar l ama-
dm, hi kimse o elindeki ne? diye sormad . Bas-
baya can m sklyordu. Bizim evin soka na
kadar geldim. Evin n n den t r en geer. Tr en yo-
l u n u n br geit inde perembe g n pazar kur u-
lur. O gn de perembeydi. Mahsus yol umu uzat -
t m, pazar dan get im, belki bi r t an d a rast l a-
r m da o elindeki ne? diye sorard.
P azar a girdim, yr dm, yr dm. st asyona
geldim. st asyon al an n da bir kalabalk. Bun l ar n
hepsi kylyd. Mal alp sat yorl ard ; t avuk, hi n-
di, uval l arl a pat at es, soan, kfelerle meyva. On-
l ar n ekierek pazarl k edileri h ou ma gidiyordu.
Alcyla sat c elele t ut uuyor l ar , pazarl kt a uyu
un caya kadar bi rbi rl eri ni n ellerini sallyorlard.
Ben t edenberi kyl mzn bi r ift orap alr sa
173
www.cizgiliforum.com
enginel
t ar ken bile n eden byle karlkl el skp, el sal-
l ad kl ar n mer ak eder, bi t r l bu n u n sebebini
anl ayamazd m.
ri yar bir kyl yan ma sokuldu,
Hemefim, o elindeki ne? diye sordu.
D n n bendeki sevinci. . .
Dakt i l o maki nesi . . . diye ba rd m.
Hemen drt yan m beon kyl da h a evirdi.
Bu n a ku a t ma da denebilir. Bi rden sarlm, ku-
at l m t m. O iriyar kyl delikanl,
Sat lk m hemeri m? dedi.
Dakt iloyu al d ma o kadar sevi ni yordum ki,
kyl yur t t al ar l a biraz dal ga gemek, akal a-
ma k i st i yordum.
Sat lk, alr msnz? dedim.
Dakt i l o maki nesi kyl nn ne iine yar ar ?
kz olsa neyse. . .
Kaa? diye sormas n m !. .
Art k iyice alay haket mi t i . O gn keyfim ye-
ri nde ol duundan,
Bin papel . . . dedim.
Beni m az mdan da h a bin papel sz kar
kmaz o i ri yar kyl delikanls sa elimi yaka-
lad. Hem skyor, h e m sallyordu.
Du r yahu, dur . . . dedim, du r be, ne yapyor-
sun?
Hem p a r ma k kemi kl eri mi birbirine geirir
cesine elimi skyor, h e m de,
Ol aca n syle kardei m de alalm, diyor-
du.
174
D u r kardei m, du r al l ah akma. . . du r be. . .
du r yah u. . . Sal l ama, kol umu k racaks n.
Hadi olacan syle de al al m un u.
B rak kol umu be!
Can m, uzun et me. Syle olacan da he
lllaalm.
Delikanl, du t aac silker gibi kol umu salla-
yar ak beni zpzp zplat yor. Yukar aa at l ay p
dur uyor dum.
Yoo, h el l l amadan b r akmam.
Yahu, beni m sat lk mal m yok, git iine.
Yoo hemeri , sz dediin a zdan kar.
Bu kadar i nsan iinde sat lk dedin, herkes du ydu .
T k r d n yal ama!
Beni ku at an l ar ba rd l ar:
Biz duyduk, sat lk dedin.
Duyduk. . . Allah ahit , sat lk dedi. . .
Vallah dedi bilder. . .
Kol u mu n kmas n dan get im, kkn den ko-
pacak.
Yahu, elimi s kma be. . . b rak elimi. . . kopa-
racaks n!
Vallaha b r akmam. Syle biey de uyua-
lm.
Bakt m elimi . kur t ar am yaca m, maki n eyi
sa t ma kt a n baka yol bul amad m. Aldm p a r a ya
sat p kur t ul aca m. Gider bi r bakas n al rd m.
Beyzseksen lira, dedim.
Delikanl gld. Hem gld, h e m kol umu bir-
ka kere da h a sallad. Her sal l ay mda a ya kl a r m
yerden kesiliyor, h aval an yor dum.
175
Hele u n u n beyzn b rak da seksen
verelim, dedi.
Arkada, u elimi brak, yle konual m.
Pazarl k hak, bilder, el braklr m ym ?
B rak ulan. .
Yoo... azn bozma. Seni n mal n zorba-
lkla al an yok. Seni n mal n elinde, beni m p a r a m
cebimde.
yi ya vermi yorum.
Can m hemeri m, neye yabanc ya git sin.
Bir ker em pazarl a baladk, bit irelim. Ben sek-
sen verdim, sen de biey syle..
Drt bir yan dan ,
Uyuun!. .
' Uyuun ! diye sesler ykseldi.
Bakt m elimi kur t ar am yaca m,
Hemeri m, ne ol ursun, o elimi b rak da
sol elimi t u t ! diye yal vard m.
Ol maaaz, kardei m, dedi, sol serdir, sada
h ay r vardr, sa el uur l udur . Sen de biey syle
can m. Seni n mal n sende, beni m p a r a m bende.
Elimi kur t ar abi l mek iin zarar da gze al-
d m.
Sekseni b rakt m, beyz ver, dedim, da h a
iki saat nce beyz seksene al d m n amu ssu zu m.
Hele n a mu su b rak bir ken ar a. On a sz yok.
Pazarl k hel l . . . ki mi ni n paras , ki mi ni n duas. Sa-
na h el l mdan bir i ki buuk kayme da h a vereyim.
Ha a ? bu n a da bir diyecein yok ya. . .
Yahu, elimi b rak be kardei m.
176
Elini b rak nca paza l k m olur?
. yleyse sal l ama hi olmazsa.
Sal l amazsan pazarl n t ad m olur?
Bir belya at t k ki ol ur ey deil. . . Herif de-
mi r men gen e gibi elimi penesi ne geirmi, ha
ba ba m sallyor.
Arkada, sal l ama un u. Bu t u l u mba kolu
deil, i n san kolu. . .
Beni kuat an l ar ,
Can m pazarl k bu, sen de on un ki n i salla...
diyorlar.
Bende sal l ayacak hl mi kald, elim kol um
uyumu.
. Hemeri m san a en son drt yze b rak r m,
a ma u kol umu salver, dedim.
Kol umu bir ka kere da h a sallayp,
Hadi, bi smi l l ah. . . yar m kayme da h a ver-
di m, u n u seksen pan gon ot a b rak. . . dedi.
Aaaah!. . diye inledim, a a a h !. . . yz l i ra
ver de al be. . .
. Ha bi smi l l ah. . . Hadi benden de yirmibe
ku r u dah a. Msl man paras d r. Hadi h ayr n
gr.
Ben da n a l a r gibi ba r yordum. Kol um k-
ma k deil, kopacak, heri fi n elinde kal acakt .
B rak akay. . . Bir pazarl a da ya n a m ya n
kol u at git sin. . . Hadi bismillah, seni n h at r n iin
yi rmi be ku r u da h a verdim. Bir kur u da h a de-
sen vermem, bak ona gre. . .
. Ben kol umu kur t ar abi l mek iin yzer lira
i ni yordum, o da elli kuru, yirmibe kur u k-
yordu.
177 F . : 12
Yzseksen ver de al unu, b rak kol u mu !
diye ba rd m. Beni evirenler,
Uyuun, uyuun, aran z bul al m. Aranz-
da ok biey kal mad , diyorlard.
Delikanl,
Msl man eziyet e sokmak gn ah t r , dedi,
iki eyrek da h a vereyim de hel l l aal m D a h a on
pa r a vermem.
Yz l i ra ver be..
B t n p a r a m bu. . . Bir eyrek da h a koy-
dum. Hadi hel l et . . .
Kol u mu n szs t iime iledi, avaz m kt
kadar,
Poliis! diye ba rd m.
H k me t kuvvet i ol madan kol umu ku r t a r a -
mayacakt m. Art k dn n , can acsyla nas l
ba rm m ki, h er ci nayet e iki gn sonra yet i-
en polis bile sesimi du yu p gelmit i.
Ne var? diye sordu.
Elimi b rakm yor, dedi m.
Kyl delikanl,
Pazarl k ediyoruz beyim, dedi.
Polis bana,
P azar l kt a barlr m ? dedi, h adi aran z
bul un da uyuun .
Pol i st en de h ay r gelmeyince ya r a da n a s-
n p heri fi n kas kl ar na bi r t ekme i ndi rdi m. Hh, di-
ye brp yere yuvarl and . Ama elimi b r akma-
mt . Sanki el i m penesi nde peri nl enmi t i . Yer-
de yuvarl an rken,
Bir eyrek daha, haydi helllaalm, di-
yordu.
178
Al h ayr n gr! diye ba rd m, el i mden ma-
kineyi b rakt m. O da sa elimi b rakt . Kol um,
omuz ba mdan aa, kasap engeline asl da n a
budu gibi sark yordu. Ben ac dan k vran rken, o
seksen lira ot uzbe kur uu sayyordu.
Art k sa kol um ie yaram yor. Bu hikyeyi
de, ba mdan geenleri de, kar ma an l at t m, o
yazd.
Kyllerin pazarl k ederken n eden saat l erce
birbirlerinin elini skp sal l ad kl ar n an l am t m.
Han gi si n i n eli kuvvet liyse b r n c a n n da n bez-
di ri p pazarl kazan yordu.
Bizim kyl mzn ynet i mi ni ku l l an ar ak ya-
banc t i caret heyet leriyle pazarl a girimemiz ok
kazanl bir i olur. . .
179
N D E K L E R
Sayfa
Kazan Treni '
Kedi Neden Kat? 13
Hem al Hem Oyna! 26
Dolmuun Kaps 27
Ganc Glinik 37
Islatr m Islatmaz m? 45
Verem Olmak Lzm 53
Zamann Deeri 58
Yaasn Zrtlk >\
68
Aratrma '5
Aya Gidiyoruz *2
Gina Terzihanesi 86
Muhasebeci 92
Bir Ahlk Dersi 100
Durup Bakan Adam 104
Fuhula Mcadele 110
Bizim Sokan Feneri 11'
78 Santimlik Arsa Kes! 120
Gel de Anlat 126
Elektrik Direine Balanan Adam 132
Ya Bunlar Nereli? 138
Hal Tercmesi I*
6
Ak Hastanesi 151
Sln Osman Prr 1*1
Pazarlk 1'
YAYINEV M Z N I KARDI I
D ER K TAPLAR
Birden
Aziz Nesin 20.
Zbk
Aziz Nesin 15.
Azizname
Aziz Nesin 10.
Mahallenin Ksmeti
Aziz Nesin 10.
Aziz Nesin Poliste
Aziz Nesin 10.
Sosyalizm Geliyor Savulun
Aziz Nesin 10.
htilli Nasl Yaptk Aziz Nesin 10.
imdiki ocuklar Harika
Aziz Nesin 10.
Deliler Boand
Aziz Nesin 10.
Rfat Bey Neden Kanyor
Aziz Nesin 10.
Fil Hamdi
iziz Nesin 10.
Ah Biz Eekler
iziz Nesin 10.
Kazan Treni
Aziz Nesin 10
Aferin
Aziz Nesin
7.50
El Kz Orhan Kemal 20,
Yalanc Dnya Orhan Kemal 20,
Kt Orhan Kemal 15.
Sokaklardan Bir Kz Orhan Kemal 15.
Irgatlarn fkesi Kemal Blbaar 20.
Memo cilt 1 Kemal Bilbaar 15.
Memo cilt 2 Kemal Bilbaar 10.
Cemo Kemal Bilbaar 12.50
Ay Tutulduu Gece Kemal Bilbaar 10.
Mapushane emesi
Bizim Kou
Ak Zambaklar lkesi
Adnan Veli
Rfat lgaz
Grigoriy Petrov
15.
10.
7.50
Karapene
Karapene'nin ntikam
Karapene'nin Olu
Vatan Borcu
Tuna Nehri Akmam Diyor
liseli Bir Kz Sevdim
Yerdeki Bulutlar
Ak, Para ve hret
Dertli Kadnlar
Reyhan Aka Dn
Sermem
Hlya
afak Skerken (Rus
yada bir Trk Subay
Kzm ve Ben
Da Ban Duman Alm
Alayan Kadn
Aka Susayan Dudaklar
Gizli Sevda
Ouz Han
Kartal Bal Kadrga
Yavuz'un Penesi
Glmeyi Unutanlar
Yaanmam Mektuplar
Sonbahar Rzgrlar
stanbul Meyhanesinde
Seni Aradm
Beyaz Kasmpatlar
Makedon Hikyeleri Antoloj
Trk Roman (Ak Oturum)
Trkiye'de Parti Kavgalar
Ouz
Ouz
Ouz
Ouz
Ouz
Ouz
Ouz
Ouz
Ouz
Ouz
Ouz
Ouz
zde
zde
zde
zde
zde
zde
zde
zde
zde
zde
zde
zde
Ouz zde
Ouz zde
Ouz zde
Ouz zde
Ouz zde
Ouz zde
Ouz zde
Ouz zde
Ouz zde
Ouz zde
Turhan Ouzba
Turhan Ouzba
20.
20.
10.
15.
12.50
10.
10.
10.
10.
10.
12.50
10.
10.
10.
10.
10.
15.
Baslyor
Baslyor
Baslyor
Baslyor
Baslyor
4.
4.
Turhan Ouzba S.-
Turhan Ouzba 5.
isi 7.50
Mehmet eyda 5.
Tekin Erer 20.
Tekin Yaynevi
Ankara Cad. 51 Tel. : 27 69 69 ST.
www.cizgiliforum.com
enginel