1 MBUROJA.

net
S SH HE EN NJ JA AT T P PA AR RA A D DI IT T S S S S G GJ JY YK KI IM MI IT T
Imam Ibn Kethir


Ajetet dhe hadithet rreth astit

Allahu i lartsuar ka thn:

T pyesin rreth astit: Kur e ka kohn? far rndsie ka pr ty q ta
prmendsh at? Te Zoti yt sht afati i tij. Ti nuk je vese nj paralajmrues
pr ata q ia kan frikn atij [astit]? Ditn kur do ta shohin at, do tu duket
sikur t ken qndruar ve nj mbrmje apo nj mngjes [en-Naziat, 42-46]

T pyesin ty rreth astit: Kur e ka kohn? Thuaj:Vetm Zoti e di dhe
askush smund t thot se kur do t ndodh ai. E rnd do t jet pr qiejt dhe
pr tokn dhe do t vjen papritmas. Ty pyesin ty thua se ti e di kt mir.
Thuaj: Vetm Zoti e di, por shumica e njerzve nuk e din kt [el-Araf,
187]

Ka shum ajete e hadithe lidhur me kt tem. Allahu i lartsuar ka thn:

asti sht afruar dhe hna sht ar [el-Kamer, 1]

Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha ndrsa tregonte me gishtin tregues dhe me
gishtin e mesm:

Ardhja ime dhe asti jan si kta dy gishtrinj.

N nj hadith tjetr, tha:

asti gati sa nuk erdhi para meje.

Kjo tregon se sa relativisht afr astit jemi.

Allahu i lartsuar ka thn:

I sht afruar njerzimit Dita e Llogaris, megjithkt ata kthejn shpinn
dhe jan t shkujdesur [el-Enbija, 1]

Urdhri [asti] i Allahut do t ndodh, kshtu q mos krko ngutjen e tij
[en-Nahl, 1]


2 MBUROJA.net
Ata q sbesojn, krkojn ngutjen e tij; ata q besojn, ia kan frikn dhe e
din se sht prnjmend [esh-Shura, 18]

N Sahih el-Buhari, gjendet nj hadith ku thuhet se nj beduin e pyeti pejgamberin rreth
astit. Ai [salallahu alejhi ue selam] tha:
- Sigurisht q t ndodh. ka ke prgatitur pr t?
- O i Drguar i Allahut, skam falur shum namaz e skam shum pun t mira,
por e dua Allahun dhe t Drguarin e Tij.
- Ti do t jesh me ata q i do.

Muslimant kurr sjan gzuar m shum sesa kur kan dgjuar kt hadith.

Disa hadithe tregojn se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] qe pyetur rreth astit dhe
ai shikoi nga nj djalosh dhe tha:

Nse ai jeton, sdo t plaket shum para se ta shoh astin t ndodh.

Me kt, ai mendoi n vdekjen e tyre dhe kalimin n ahiret [jetn e prtejme], sepse
gjithkush q vdes, kalon n ahiret. Disa thon se, kur personi vdes, Gjykimi i tij vetm se
ka nisur. Ky hadith me kt domethnie sht sahih [i vrtet]. Disa heretik e
komentojn gabimisht kt hadith. Kohn e sakt t astit t madh e di vetm Allahu
dhe kt askujt nuk ia ka zbuluar, si na bhet e qart nga hadithi ku pejgamberi thot:

Pes gjra si di kush, prve Allahut, pastaj lexoi:

Vrtet, vetm Allahu e di kur do t ndodh asti. Ai e zbret shiun dhe e di se
far ka n mitra. Kurrkush se di ka do t fitoj t nesrmen e as q di dikush
se n cilin vend do t vdes. Vrtet, Allahu sht i gjithdijshm, i
mirinformuar [pr gjithka] [Lukman, 34]

Kur Xhibrili [alejhi selam] erdhi te pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] n formn e nj
beduini, ai e pyeti rreth Islamit, imanit [besimit] dhe ihsanit [shkalls m t lart t
besimit] dhe pejgamberi iu prgjigj. Por, kur ai e pyeti rreth astit, ai tha:I pyeturi sdi
gj m shum sesa pyetsi. Xhibrili tha:M fol pr shenjat e tij. Pastaj pejgamberi i
prshkroi ato, si do ti shohim m von, kur ta citojm plotsisht kt hadith dhe t
tjert.

Hudhejfe tha:

Pejgamberi u ua e na foli nj dit dhe na tregoi gjithka q do t ndodh deri te
asti dhe sla gj pa treguar. Disa nga ata q e dgjuan, e msuan prmendsh;
disa e harruan. Kta shok t mi e msuan. Mua nuk m kujtohet krejtsisht, por

3 MBUROJA.net
nganjher m vjen ndr mend ashtu si dikush do ta kujtonte dhe njihte fytyrn
e nj njeriu q e kishte harruar, kur ta shoh at. [Ebu Daud, Muslim]

Imam Ahmed transmetoi nprmjet Ebu Nudreh se Ebu Seid tha:

Nj dit prej ditsh, pejgamberi na e fali namazin e ikindis, pastaj u ua e na
foli deri n aksham. Ai prmendi gjithka q do t ndodh deri n Ditn e
Ringjalljes dhe sla gj pa treguar. Disa prej nesh e mbajtn n mend, disa e
harruan. Ndr ato q tha ishte:

O njerz, kjo bot sht prplot joshje. Allahu ju ka caktuar si mkmbs n kt
bot dhe Ai do tju shoh se si po veproni, kshtu q ruhuni nga joshjet e ksaj
bote dhe ruhuni gruas.

Nga fundi fjalimit tha:

Dielli gati sa nuk ka pernduar dhe far ka mbetur nga kjo bot, krahasuar me
at q ka kaluar, sht sikurse far ka mbetur nga kjo dit krahasuar me at q
ka kaluar.

Ali ibn Zejd ibn Xheden el-Timi ka transmetuar disa hadithe garib
1
dhe munker
2

1
Shnim: Hadith gharib sht ai, q transmetohet vetm nga nj transmetues [Nuzheh el-Nether nga Ibn
Haxher el-Eskelani].
2
Shnim: Sipas Ibn Haxher, nse nj transmetim q kundrshton nj tjetr hadith autentik transmetohet nga
nj transmetues i dobt, ai njihet si munker.
, ka do
ta bnte t diskutueshm vlefshmrin e ktij hadithi. Por, ka disa transmetime q jan
t ngjashme me kt hadith dhe jan transmetuar me zinxhir [isnad] tjetr. Nj pjes e
ktij hadithi gjendet n Sahih Muslim, nprmjet Ebu Nudreh nga Ebu Seid. Ky hadith i
referohet asaj pr t ciln ska dyshim: ka mbetet nga kjo bot, krahasuar me at q ka
kaluar, sht shum pak. Pavarsisht ksaj, kurrkush smund t dij saktsisht sa koh
ka mbetur, prve Allahut, dhe kurrkush se di sakt se sa koh ka kaluar, prve
Allahut.












1 MBUROJA.net



Prshkrim i prgjithshm i Fitneve [rregullimeve]

Hudhejfe ibn el-Jeman ka thn:

Njerzit e pyetnin pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] rreth gjrave t mira, por un
e pyesja rreth gjrave t kqija, sepse tutesha se mos po m kaplonin. Thash:
- O i Drguar i Allahut, ne ishim t humbur n injoranc dhe ligsi, pastaj Allahu e
pruri kt t mir [Islamin]. A do t vjen ndonj e keqe mbas ksaj t mire?
- Po -, tha ai.
- A do t ket mirsi mbas asaj t keqeje?
- Po, por do t jet e njollosur me t keqe.
- Si do t jet kjo njollosje?
- Do t ket njerz q do ti udhzojn t tjert n rrug t ndryshme nga e imja. Ju
do t shihni n ta si t mira, ashtu edhe t kqija.
- A do t vjen ndonj e keqe mbas asaj mirsie?
- Disa njerz do t ohen e do t thrrasin tek portat e xhehenemit. Kushdo q i
prgjigjet thirrjes s tyre, do ta hedhin n Zjarr.
- O i Drguar i Allahut, na i prshkruaj ata.
- Ata do t jen nga populli jon dhe do ta flasin gjuhn ton.
- ka m kshillon t bj, nse e prjetoj kt.
- Mbahu me xhematin e muslimanve dhe me udhheqsin [imamin] e tyre.
- ka nse ska as xhemat e as udhheqs.
- Izolohu nga krejt kto grupe, edhe nse t duhet t hash rrnjt e pems, derisa t
t vjen vdekja ndrsa je n at gjendje.

Abdullah ibn Mesud ka thn: Pejgamberi ka thn:

Islami ka nisur si dika i pazakont dhe do t rikthehet si i pazakont, ashtu si
ishte n fillim, kshtu q prgzime pr t pazakonshmit. Dikush pyeti:Kush
jan t pazakonshmit? Tha:Ata q ndahen nga popujt [drejtprdrejt: fiset] e tyre
pr hir t Islamit. [Ibn Maxheh nga Ebu Hurejre]


Ndarjet brenda grupimit kryesor fetar

Ebu Hurejre ka transmetuar se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:

ifutt u ndan n 71 grupe, kurse umeti im do t ndahet n 72 grupe.

2 MBUROJA.net
Awf ibn Malik ka transmetuar nga Pejgamberi:
- ifutt u ndan n 71 grupe; nj do t hyj n xhenet, 70 do t hyjn n
xhehenem. T krishtert u ndan n 72 grupe; 71 do t hyjn n xhehenem, nj do
t hyj n xhenet. Pasha At, n Dorn e t cilit sht shpirti im, umeti im do t
ndahet n 73 grupe; nj do t hyj n xhenet, 72 do t hyjn n Zjarr.
- Kush do t jen ata [t shptuarit], o i Drguar i Allahut? -, pyeti dikush.
- Xhemati -, u prgjigj ai. [Awf ibn Malik sht i vetmi q e transmetoi kt hadith dhe isnadi i
tij sht i pranueshm].

Enes ibn Malik ka thn: Do tju tregoj nj hadith q e kam dgjuar nga i Drguari i
Allahut, t cilin sdo tjua thot kush mbas meje. E dgjova t thot:

Ndr shenjat e astit do t jet zhdukja e dijes [fetare] dhe shfaqja e injorancs.
Kurvria do t prhapet dhe pirja e vers [alkoolit] do t jet e zakonshme.
Numri i burrave do t zbres, kurse numri i grave do t rritet, derisa nj burr t
prkujdeset pr pesdhjet gra. [Ky hadith sht transmetuar n dy Sahi-t nga hadithi i
Abd Rabihi]

Abdullah tha: Pejgamberi tha:

Pak para astit, do t ket dit n t cilat dija [fetare] do t zhduket ndrsa
injoranca do t shfaqet, dhe do t ket vrasje t shumta. [Ibn Maxheh. Po ashtu el-
Buhari dhe Muslim nga hadithi i el-Amesh]

Hudhejfeh ibn el-Jeman tha: Pejgamberi tha:

- Islami do t shtirret ashtu si shtirren teshat, derisa kurrkush t mos dij pr
agjrimin, namazin e sadakan. Kurani do t zhduket brenda nj nate dhe asnj
ajet sdo t mbetet n tok. Do t mbeten disa grupe nga t momit q do t
thon:Kemi dgjuar t part t thon la ilahe ila Allah, kshtu q po e prsrisim
dhe ne.
Sileh e pyeti Hudhejfen:
- ka do tu bj pun la ilahe ila Allah, kur ata nuk din se ka sht namazi,
agjrimi dhe sadaka?
Hudhejfe e injoroi, por Sileh e prsriti pyetjen tri her dhe seciln her Hudhejfe e
injoroi, derisa n fund u prgjigj:
- O Sileh, do ti shptoj nga Zjarri i xhehenemit -, dhe kt e tha tri her. [Ibn
Maxheh]

Kjo tregon se n Ditt e fundit dija do tu merret njerzve, madje, edhe Kurani do t
zhduket nga mushafi dhe nga zemrat e njerzve. Njerzit do t lihen pa dije. Vetm t
vjetrit do t thon se kan dgjuar njerzit t thon la ilahe ila Allah dhe do ta prsrisin
kt pr tu ndjer m afr Allahut. Kshtu, kjo do tu ofroj disa bekime, edhe pse ata
skan pun t mira apo dije t dobishme. Dija do tu merret njerzve dhe injoranca do t

3 MBUROJA.net
shtohet, dhe padituria dhe humbja e tyre do t shtohet vazhdimisht, deri n fund, si n
hadithin e pejgamberit [salallahu alejhi ue selam]:

asti sdo ti vjen dikujt q thot Allah, Allah. Ai do tju vjen vetm njerzve
m t kqij.


T kqijat q do ta godasin umetin musliman gjat Ditve t fundit

Abdullah ibn Umer ka thn: Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] erdhi dhe tha:

O Muhaxhir [emigrant nga Meka n Medin], juve mund tju godasin pes
gjra dhe Zoti mos e bft q ti prjetoni ato. Nse kurvria prhapet, ju duhet ta
dini se kjo kurr ska ndodhur pa u rn njerzve smundje t reja, t cilat si
kan pasur paraardhsit e tyre.

Nse njerzit nisin t mashtrojn n peshore, ju duhet t dini se kjo kurr ska
ndodhur pa i goditur njerzit thatsia dhe uria, dhe pa u shtypur nga
udhheqsit e tyre.

Nse njerzit se japin zekatin, ju duhet t dini se kjo kurr ska ndodhur pa
pushuar shiu s rni. Dhe po t mos ishte pr kafsht, kurr m sdo t binte shi.

Nse njerzit se respektojn marrveshjen me Allahun dhe t Drguarin e Tij, ju
duhet ta dini q kjo kurr ska ndodhur pa e drguar Allahu nj ushtri kundr
tyre pr t marr pasurin e tyre me zor.

Nse udhheqsit nuk qeverisin sipas Librit t Allahut, ju duhet ta dini se kjo
kurr ska ndodhur pa i ndar Allahu ata n grupe q luftojn njra-tjetrn. [Ibn
Maxheh]

Ali ibn Talib ka thn: Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thn:

Nse umeti im mbart pesmbdhjet cilsi, do ti godasin rregullimet. Dikush
pyeti:Cilat jan ato, o i Drguar i Allahut? Tha:
- Kur fitimi t shprndahet vetm midis t pasurve, pa u br dobi t varfrve.
- Kur besa t bhet mjet pr arritje t pasuris.
- Kur zekati t bhet barr.
- Kur burri ta dgjoj gruan dhe ta kundrshtoj nnn, dhe t sillet mir me
shokun ndrsa i shmanget babait.
- Kur t ngrihen zrat n xhami.
- Kur m i keqi i njerzve t bhet udhheqs i tyre.

4 MBUROJA.net
- Kur njerzit ta respektojn dik nga frika e s keqes q ai mund t bj.
- Kur t pihet shum ver [alkool].
- Kur burrat t mbartin mndafsh.
- Kur t popullarizohen kngtaret dhe instrumentet muzikore.
- Kur t fundit e ktij umeti t mallkojn t part e tij.
Ather, le t presin nj er t kuqe, apo q toka ti prpij, apo t transformohen n
kafsh. [et-Tirmidhi]

Ali ibn Ebi Talib ka thn: Pejgamberi na udhhoqi n namazin e sabahut. Kur e kreu,
nj burr e thirri:
- Kur do t jet asti?
- Hesht! -, i tha pejgamberi, dhe e qortoi.
Pas pak, ai i ngriti syt nga qielli dhe tha:
- Lavdi Atij q e ngriti dhe u prkujdes pr t.
Pastaj e uli shikimin pr toke dhe tha:
- Lavdi Atij q e krijoi dhe e sheshoi. Ku sht ai q m pyeti pr astin?
Burri u gjunjzua dhe tha:
- Un isha q pyeta.
- asti do t vjen, kur udhheqsit t jen zullumqar, kur njerzit t besojn n yje
dhe ta mohojn paracaktimin hyjnor [kaderin], kur besa t bhet mjet pr arritjen
e pasuris, kur njerzit t ngurrojn t japin sadaka, kur kurvria t prhapet.
Kur kto t ndodhin, ather populli yt do t mbaroj.

Imran ibn Husejn ka thn: Pejgamberi tha:
- Disa njerz nga umeti im do ti prpij toka, disa do t transformohen n kafsh
dhe disave do tju bie rrebesh gursh.
- Kur do t jet kjo, o i Drguar i Allahut -, pyeti nj nga muslimant.
- Kur t popullarizohen kngtart dhe instrumentet muzikore, dhe t pihet vera
[alkooli] shum. [et-Tirmidhi]











1 MBUROJA.net



Shenjat e mdha t astit

Mbasi t shfaqen e t shtohen shenjat m t vogla t astit, njerzimi do t ket
mbrritur nj faz t vuajtjeve t mdha. Pastaj Mehdiu i pritur do t shfaqet. Ai sht i
pari nga shenjat e qarta e t mdha t astit. Pr ekzistencn e tij sdo t ket dyshim,
por kjo do tu jet e njohur vetm atyre q din. Mehdi do t sundoj, derisa t shfaqet
Mesia i rrejshm [el-Mesih el-Dexhxhal], i cili do t prhap zullum e rregullime. T
vetmit q do ta njohin mir dhe do ti shmangen t keqes s tij, do t jen ata q kan dije
e iman t madh.

Mesia i rrejshm do t mbetet pr nj koh, duke shkatrruar njerzimin plotsisht, dhe
toka do t dshmoj fitnen [rregullimin] m t madhe n historin e saj. Pastaj Mesia Isa
[alejhi selam] do t zbres dhe do t sjell drejtsi nga qielli. Ai do ta vras Dexhallin dhe
do t ket vjet sigurie.

Pastaj shfaqja e Jexhuxh e Mexhuxh do ta z njerzimin n befasi dhe rregullimi do ti
kaploj prap ata. N prgjigje t lutjes s Iss ndaj Allahut t lartsuar, ata do t vdesin
dhe siguria, drejtsia e stabiliteti do t kthehen.

Kjo gjendje do t vazhdoj pr disa vjet, deri n vdekjen e Iss. Dijetart dallojn rreth
renditjes me t ciln do t shfaqen shenjat e mdha t astit. Ato jan:

Shkatrrimi i Qabes dhe zbulimi i thesarit t saj
Lindja e diellit n perndim
Shfaqja e Bishs nga toka
Tymi
Nj er q do ti marr shpirtrat e besimtarve
Ngritja e Kuranit n qiell
Nj zjarr q do ti shtyj njerzit pr tek vendi prfundimtar i tubimit
Fryrja n Sur. N fryrjen e par, gjithkush do t ndjej tmerr. N fryrjen e dyt,
krejt do t vdesin. Dhe n fryrjen e tret, krejt do t ringjallen.


Mehdi

Mehdi do t vjen gjat ditve t fundit. Ai sht nj nga kalift e udhzuar drejt. Ai
ssht Mehdi q pritet nga Shiat, pr t cilin ata pohojn se do t shfaqet nga nj tunel
n Samara. Ky pohim i tyre ska kurrfar baze e as ndonj burim t besueshm. Ata
pohojn se emri i tij sht Muhamed ibn el-Hasen ibn el-Eskeri dhe se ai kishte hyr n

2 MBUROJA.net
tunel, kur ishte pes vje. shtja t ciln ne synojm ta shpjegojm sht provuar nga
hadithe nga pejgamberi [salallahu alejhi ue selam]. Besoj q ai do t shfaqet para Iss,
birit t Merjemes, si tregojn hadithet.

Haxhaxh tha se kishte dgjuar Aliun t thot se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam]
kishte thn:

Edhe sikur t mbetej vetm nj dit pr botn, Allahu do t drgoj nj njeri mes
nesh, i cili do ta mbush botn me drejtsi, mu si ka qen mbushur me zullum
dhe padrejtsi. [Ahmed]

Nga Ali se pejgamberi tha:

Mehdi sht nj prej nesh, nga njerzit e familjes sime. Brenda nj nate, Allahu
do ta frymzoj at dhe do ta prgatis pr t kryer punn e tij me sukses.
[Ahmed dhe Ibn Maxheh]

Ali tha ndrsa po shikonte t birin e tij, Hasanin:Ky biri im sht sejjid [zotri], si e ka
quajt edhe pejgamberi. Mes pasardhsve t tij do t jet nj njeri me emrin e pejgamberit
tuaj. Ai do ti prngjaj atij n sjellje, por jo edhe n pamje. Pastaj ua prmendi faktin q
toka do t mbushet me drejtsi. [Ebu Daud]

Ebu Daud i kushtoi nj kaptin n Sunenin e tij tems s Mehdiut. N fillim t ksaj
kaptine, ai citon hadithin e Xhabir bin Samrah, ku pejgamberi thot:

Kjo fe do t mbetet e qndrueshme, derisa mbi ju t sundojn 12 kalif.

N nj transmetim tjetr, thuhet:

Kjo fe do t mbetet e fort, derisa mbi ju t sundojn 12 kalif.

Xhabir tha:Njerzit u ngazllyen dhe brtitn Allahu ekber! Pastaj pejgamberi pshpriti
dika. E pyeta babn tim se ka tha dhe ai m tha:Krejt ata [kalift] do t jen prej
Kurejshve.

N nj tjetr transmetim, thuhet se, kur pejgamberi u kthye n shtpi, Kurejsht erdhn
dhe e pyetn:ka do t ndodh pas ksaj? Ai tha:Pastaj do t ket rregullime e
vrasje.

Ebu Daud transmeton nj hadith nga Abdullah ibn Mesud se pejgamberi [salallahu
alejhi ue selam] tha:


3 MBUROJA.net
Nse do t mbetej vetm nj dit nga kjo bote, ajo dit do t zgjatet, derisa nj
burr nga pasardhsit e mi - apo nga familja ime - t drgohet. Emri i tij do t jet
si emri im dhe emri i babait t tij do t jet si emri i babait tim. Ai do ta mbush
tokn me drejtsi, mu si ka qen e mbushur me zullum e padrejtsi. Bota nuk do
t mbaroj, derisa t sundoj nj burr nga familja ime, emri i t cilit sht si emri
im.

Abdullah [Ibn Mesud] tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam kishte thn:

Nj burr nga familja ime, emri i t cilit sht si emri im, do ta marr pushtetin.
[et-Tirmidhi].

N nj tjetr transmetim nga Ebu Hurejre, pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:

Sikur t mbetej vetm nj dit nga kjo bot, Allahu do ta zgjat, derisa ai t
marr pushtetin.

Ebu Seid tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Mehdi do t jet nga pasardhsit e mi. Ai do t ket ball t lart dhe hundn si
grep [si sqepi i shqiponjs]. Ai do ta mbush tokn me drejtsi, mu ashtu si ka
qen mbushur me zullum e padrejtsi dhe do t sundoj pr 7 vjet. [Ebu Daud]

Umm Selemeh ka transmetuar se pejgamberi tha:

Njerzit do t nisin t prahen mbas vdekjes s nj kalifi. Nj burr nga banort
e Medins do t ik n Mek. Disa banor t Meks do t vijn te ai dhe do ta
nxjerrin kundr dshirs s tij. Ata do ti zotohen pr besnikri atij mes el-Rukn
dhe el-Mekam [te Qabja]. Nj ushtri nga Siria do t drgohet kundr tij, por do ta
lshoj toka n shkrettirn mes Meks dhe Medins. Kur njerzit ta shohin kt,
grupe njerzish nga Siria dhe Iraku do t vijn pr tiu zotuar pr besnikri.
Pastaj nj burr nga Kurejsht, nna e t cilit sht nga Kelb, do t shfaqet dhe do
t drgoj nj ushtri kundr tij, por ai do ti mposht ata. Kjo do t njihet si beteja
e Kelbit. Kushdo q do t mungoj n plakn e ksaj beteje, do t humbas
shum! Mehdi do ta shprndaj pasurin dhe do t sundoj mbi njerzit sipas
Sunetit t pejgamberit. Pastaj ai do t vdes dhe muslimant do tia falin
xhenazen. [Ebu Daud]

Ali tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:


4 MBUROJA.net
Nj burr me emrin el-Harith bin Hirath do t vjen nga Transoksania
1
Thesaret e prmendura n tekst jan thesaret e Qabes. Nga fundi i kohs, tre bij t
kalifve do t luftojn pr ta marr at, derisa t shfaqet Mehdi. Ai do t shfaqet nga
lindja, jo nga tuneli i Samars, si thon Shiat. Ata besojn se ai tash gjendet n tunel dhe
. Ushtria e
tij do t udhhiqet nga nj burr i quajtur Mensur. Ai do ta trasoj rrugn pr
vendosjen e qeverisjes s familjes s Muhamedit, mu si Kurejsht e vendosn
qeverisjen e t Drguarit t Allahut. do besimtar do t jet i obliguar ta
mbshtes at. [Ebu Daud]

Abdullah in Harith ibn Xhuz el-Zubejdi tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam]
kishte thn:

Nj popull do t trasoj rrugn pr Mehdiun. [Ibn Maxheh]

Abdullah tha:Ndrsa ishim me pejgamberin, disa t rinj nga Benu Hashim na u afruan.
Kur pejgamberi i pa ata, syt e tij u mbushn me lot dhe ngjyra e fytyrs s tij ndryshoi.
Thash:Shohim q dika ta ndryshoi fytyrn dhe kjo po na shqetson. Pejgamberi
tha:Ne jemi pjestar t nj familjeje pr t ciln Allahu e ka zgjedhur ahiretin m par
sesa kt bot. Pjestart e familjes sime do t vuajn shum mbas vdekjes sime dhe do
t persekutohen, derisa nj popull q mbartin flamuj t zinj t vijn nga lindja. Ata do ti
udhzojn njerzit t bjn mir, por njerzit do t refuzojn. Ata do t luftojn, derisa t
jen fitimtar dhe njerzit t bjn ashtu si u krkojn ata, por ata sdo ta pranojn kt
prej tyre, derisa tia dorzojn pushtetin nj burri nga familja ime. Pastaj toka do t
mbushet me drejtsi, mu si ka qen mbushur me padrejtsi. Nse dikush prej jush e
prjeton kt, ju duhet t shkoni te ai, edhe nse ju duhet t zvarriteni npr akull.

Ky tekst i referohet sundimit t Abasidve, si kemi prmendur n tekstin q i referohet
nisms s sundimit t tyre m 132 H. Kjo, po ashtu, tregon se Mehdi do t shfaqet mbas
Abasidve dhe se ai do t jet nga familja e pejgamberit, pasardhs i Fatimes, bijs s
pejgamberit, nprmjet Hasanit e jo Husejnit, si prmendet n hadithin nga Ali ibn Ebi
Talib. Allahu e di m s miri.

Theuban tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Tre burra do t vriten n vendin ku gjendet thesari juaj. Secili prej syresh do t
jet bir i nj kalifi dhe asnjri prej tyre sdo t marr thesarin. Pastaj flamujt e zinj
do t vijn nga lindja dhe do tju vrasin n nj mnyr t papar. Pastaj tha
dika q nuk m kujtohet. Nse e shihni at, shkoni dhe zotojuni atij pr
besnikri, edhe nse ju duhet t zvarriteni mbi akull, sepse ai sht kalifi i
Allahut, Mehdi. [Ibn Maxheh]


1
[SH.P] Emrtim i lasht, i prdorur pr pjesn e Azis Qendrore, q prafrsisht i prgjigjet vendeve q sot
njihen si Uzbekistan, Taxhikistan dhe Kazakistani jug-perndimor.

5 MBUROJA.net
ata e presin at t shfaqet nga fundi i kohs. Pr kt ska dshmi n ndonj nga librat e
koleksioneve t vrteta dhe ska dobi t besohet n kt.

Fakti sht se Mehdi, ardhja e t cilit sht premtuar nga fundi i kohs, do t shfaqet nga
lindja dhe njerzit do ti zotohen pr besnikri te Qabja, si tregojn disa hadithe. N
kohn e Mehdit, do t ket paqe dhe prosperitet, pasuri me bollk, pushtetar t fort
dhe Islami do t jet mir i vendosur.

Ebu Seid tha:Pasha Allahun, do sundues q kemi pasur, ka qen m i keq se
paraardhsi i tij dhe do vit ka qen m i keq se viti paraprak. Mirpo, dgjova q
pejgamberi tha:Mes sunduesve tuaj do t jet nj q do t shprndaj pasuri lirshm, pa
e llogaritur. Nj burr do t vjen dhe do ti krkoj para dhe ai do ti jap. Burri do ta
hap pelerinn e tij dhe sunduesi do t derdh para n t. Pejgamberi e hapi pelerinn e
tij t trash q po e mbartte pr t demonstruar veprimin e atij burrit. Pastaj ai e mblodhi
at nga qoshet e saj dhe tha:Pastaj burri do t marr e do t largohet. [Ahmed]

1 MBUROJA.net



Sprovat dhe rregullimet

Zejneb bint Xhahsh tha:Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] u zgjua nga gjumi me
fytyr t skuqur dhe tha:
- Kurrkush smeriton t adhurohet, prve Allahut. Mjer arabt pr nj t keqe t
madhe q po u afrohet atyre! Sot sht br nj arje e ktill [Sufjan e prshkroi
arjen me gishtrinj] n murin/pengesn e Xhuxhve dhe Mexhuxhve.
- A do t shkatrrohemi, ndonse mes nesh ka njerz t mir? pyeti dikush.
- Po, nse e keqja shtohet u prgjigj pejgamberi. [el-Buhari]

Umm Selemeh, bashkshortja e pejgamberit [salallahu alejhi ue selam] tha se nj nat
prej netsh pejgamberi u zgjua e tha:

SubhanAllah! Sa shum rregullime zbritn sonte dhe sa shum thesare u
zbuluan! Shko dhe zgjoji banort e ktij vendbanimi [dmth grat e tij] q t falin
namaz. Nj shpirt q vishet mir n dunja, mund t jet i zhveshur n ahiret. [el-
Buhari]

Usame bin Zejd tha:Nj dit prej ditsh, pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] qndroi
mbi njrin nga muret mbrojtse t Medins dhe i pyeti njerzit:
- A po shihni far po shoh un?
- Jo ia kthyen ata.
- Po shoh vuajtje q bien n shtpit tuaja sikurse pikat e shiut. [el-Buhari, Muslim]

Ebu Hurejre [radi Allahu anhu] tha:Pejgamberi tha:
- Koha do t kaloj shpejt, dija [fetare] do t paksohet, koprracia do t prhapet
n zemrat e njerzve, fatkeqsit do t shfaqen dhe do t ket shum herxh.
- O i Drguar i Allahut, ka sht herxh? pyetn njerzit.
- Vrasje! Vrasje! - tha ai. [el-Buhari]

Ebu Zubejr ibn Adi transmetoi:Shkuam te Enes bin Malik dhe iu ankuam pr
padrejtsit q po vuanim nga ana e el-Haxhxhaxh. Enes bin Malik tha:Kini durim, se
sdo t vjen ndonj koh vese tjetra pas saj do t jet m e keqe, derisa ta takoni Zotin
tuaj. Dgjova pejgamberin duke thn kt. [el-Buhari]

Ebu Hurejre tha:Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:

Do t vjen nj koh fatkeqsish kur ai q rri ulur, do t jet m i mir se ai q
qndron n kmb; ai q qndron n kmb, do t jet m i mir se ai q ecn; ai

2 MBUROJA.net
q ecn, do t jet m i mir se ai q vrapon. Kushdo q u ekspozohet ktyre
fatkeqsive, do t shkatrrohet prej tyre. Kshtu, kushdo q gjen nj
vendstrehim, le t strehohet aty. [el-Buhari, Muslim]

Hudhejfe tha:

Pejgamberi na i tregoi dy hadithe, njrn nga t cilat e kam par t prmbushet
ndrsa po pres pr prmbushjen e tjetrit. Pejgamberi na tha se ndershmria zbriti
n zemrat e njerzve [nga Allahu], pastaj ata e msuan at nga Kurani dhe m
pas nga Suneti. Pejgamberi na tha se ndershmria do t hiqet. Ai tha se njeriu do
t kaplohet nga gjumi, gjat t cilit do ti hiqet ndershmria nga zemra e tij dhe
do t mbeten vetm gjurmt e saj, si gjurmt e nj pike t zez. Pastaj njeriu do t
kaplohet prap nga gjumi, gjat t cilit ndershmria do t zvoglohet edhe m
shum, derisa mbetjet e saj ti prngjajn nj fshike e cila shkaktohet nga nj gac
q bie n kmbn e dikujt: ajo fryhet, por n brendsi ska kurrgj. Njerzit do t
vazhdojn me tregtin e tyre, por sdo t ket njerz t besueshm. Njerzit do t
thon:sht nj burr n filan fisin. M von do t thon pr nj burr:Sa i
menur, sa i sjellshm dhe sa i fort sht ai!, ndonse ai sdo t ket besim as sa
kokrra e hardallit n zemrn e tij. Vrtet, pat ardhur nj koh kur nuk e kisha
problem t tregtoja me ndonjrin prej jush, sepse, nse ai ishte musliman, Islami i
tij e detyronte t m paguante far m kishte borxh dhe, nse ishte i krishter,
zyrtari musliman e detyronte t ma paguante borxhin. Por, tash nuk tregtoj me
asknd, prve me filanin e me filanin. [el-Buhari]

Ibn Umer tha:Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] qndroi pran mimberit, duke
qen i drejtuar nga Lindja, dhe tha:

Fatkeqsit do t shfaqen nga kjo an, ku do t shfaqet maja e koks s
Shejtanit. [el-Buhari]

Ebu Hurejre tha:Dgjova pejgamberin t thot:

asti nuk do t vjen, derisa t lvizin kofsht e grave t Deusit rreth Dhul-
Kheleseh. Dhul-Kheleseh ishte nj idhull q adhurohej nga fisi Deus gjat
xhahilijetit. [el-Buhari]

Ebu Hurejre, po ashtu, tha:Pejgamberi tha:

Eufrati do t zbuloj nj thesar ari. Kushdo q t jet i pranishm n at koh,
sduhet t marr ndonj gj prej tij.

Ebu Hurejre tha:Pejgamberi tha:


3 MBUROJA.net
asti sdo t vjen para se Eufrati t zbuloj nj kodr me ar, pr t cilin njerzit
do t luftojn. Nntdhjetennt nga njqind do t vdesin, por secili prej syresh
do t mendoj se, ndoshta, ai do t mbijetoj [dhe ta marr arin]. [Muslim]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

asti sdo t vjen, derisa t ndodhin ngjarjet n vijim:
- Dy grupe t mdha do ta luftojn njri-tjetrin dhe do t ket shum viktima, dhe
t dyja kto grupe do t ndjekin msimet e njjta fetare
- Do t shfaqen tridhjet Dexhall, secili prej tyre duke pohuar rrejshm se sht
nj i Drguar nga Allahu
- Dija [fetare] do t zhduket
- Do t shtohen trmetet
- Koha do t kaloj shpejt
- Do t shfaqen fatkeqsit
- Do t shtohet vrasja
- Pasuria do t shtohet aq shum, saq i kamuri do t brengoset se mos nuk po ka
kujt tia jap zekatin. Dhe, kur ia ofron at dikujt, personi do ti thot s ska
nevoj pr t
- Njerzit do t garojn n ndrtimin e ndrtesave t larta
- Kur njeriu t kaloj pran varrit t dikujt, do t thot:Sikur t isha n vendin e tij!
- Dielli do t lind n Perndim. Kur ai t lind dhe njerzit ta shohin kt, do t
besojn, por Ather, besimi sdo ti bj dobi asnj shpirti, nse ska besuar
m hert dhe ska br pun t mira nga besimi i tij ... [el-Enam, 158]
- asti do t vjen papritmas. Nj burr do t mjel deven e vet dhe ta marr
qumshtin, por sdo t ket koh ta pij at. Nj burr do t ndreq vaskn pr
bagtin e vet, por sdo t ket koh ta mbush me uj. Nj burr do ta ngrej
kafshatn e buks te goja e vet, por sdo t mund ta haj at. [el-Buhari]

Hudhejfe ibn el-Jeman tha:

Nga krejt njerzit un di m s shumti pr secilin rregullim q do t ndodh
nga tani deri te asti. Kjo ssht ngaq pejgamberi m ka thn n fshehtsi
dika q si ka thn tjetrkujt, por ngaq isha i pranishm mes nj grupi
njerzish t cilve ai u foli rreth rregullimeve [fitneve]. Pejgamberi i prmendi
kto rregullime, t cilat vshtir q do ta kursejn ndonjrin; disa do t jen si
shtrngata, disa m t mdha e disa m t vogla. Secili nga ata q ishin t
pranishm aty, ka vdekur, prve meje. [Muslim]

Ebu Hurejre tha se kishte dgjuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] t thot:


4 MBUROJA.net
Nse jetoni pr nj koh, do t shihni njerz q dalin nn hidhrimin e Allahut e
kthehen nn mallkimin e Tij, dhe ata do t ken n duart e tyre kamxhik sikurse
bishti i nj kau. [Ahmed, Muslim]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi kishte thn:

Ka dy lloj njerzish t xhehenemit t cilt hala si kam par. T part jan
njerzit q kan kamxhik sikurse bishtat e demave, me t cilt i rrahin njerzit,
dhe t dytt jan grat q jan t zhveshura, ndonse jan t veshura, t cilat do
t jen t humbura dhe do ti humbasin t tjert, dhe kokat e tyre do t jen si
gunga devesh. Kto gra sdo t hyjn n xhenet. Bile, ato sdo ta ndjejn as
aromn m t vogl t tij, ndonse aroma e xhenetit mund t ndjehet nga kaq e
kaq largsi.

Enes ibn Malik tha q pejgamberi qe pyetur:O i Drguar i Allahut, ka do t ndodh
kur t mos urdhrojm pr t mir dhe t mos ndalojm nga e keqja?. Ai tha:

Do t ndodh mes jush ajo q u ka ndodhur izraelitve: do t prhapet kurvria
mes udhheqsve tuaj, dija do t mbetet n duart e m t ultve prej jush dhe
pushteti do t kaloj n duart e m t padenjve mes jush. [Ibn Maxheh]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi kishte thn:

Mjer arabt pr t keqen e madhe q po u afrohet. Ajo do t jet sikurse copat e
nats s errt. Nj njeri do t zgjohet si besimtar dhe do t jet mosbesimtar
[kafir] n mbrmje. Njerzit do ta shesin fen e tyre pr nj mirsi t vogl t
dunjas. Ai q zbaton fen n at dit, do t jet si ai q kap nj gac/apo thera.
[Ahmed]

Ebu Hurejre tha se kishte dgjuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] ti thot
Theubanit:
- O Theuban, ka do t bni kur popujt t thrrasin njri-tjetrin pr tju invaduar
ashtu si thrrasin njerzit njri-tjetrin pr t ngrn nga nj sahan?
- U sakrifikofshin baba e nna ime pr ty! O i drguar i Allahut, a do t jet kshtu
ngaq do t jemi t pakt? pyeti Theuban.
- Jo. N at koh do t jeni shum, por Allahu do t fus wehn [dobsi] ne zemrat
tuaja.
- ka sht kjo dobsi [wehn], o i Drguar i Allahut?
- Kjo sht dashja e ksaj bote dhe urrejtja e luftimit. [Ahmed]

Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thn:
- Do t ket rregullime n t cilat ai q fle, do t jet m i mir se ai q rri i shtrir;
ai q rri i shtrir, do t jet m i mir se ai q rri i ulur; ai q rri i ulur, do t jet

5 MBUROJA.net
m i mir se ai q qndron n kmb; ai q qndron n kmb, do t jet m i
mir se ai q ecn; ai q ecn, do t jet m i mir se ai q kalron; ai q kalron,
do t jet m i mir se ai q vrapon. Krejt t vdekurit e tyre do t jen n
xhehenem.
- Kur do t jet kjo, o i Drguar i Allahut pyeti sahabi.
- Kjo do t jet n ditt e herxh.
- Kur do t jen ditt e harxh?.
- Kur njeriu sdo ti besoj atij me t cilin flet.
- far m kshillon, nse e prjetoj kt, o i Drguar i Allahut?
- Prmbahuni dhe kthehuni n shtpit tuaja.
- O i Drguar i Allahut, ka t bj, nse dikush m hyn n lagje pr t m
sulmuar?
- Ik n shtpin tnde.
- ka nse m hyn n shtpi?
- Shko n vendin ku falesh dhe bj kshtu dhe ai palosi duart, si n namaz dhe
thuaj:Zoti im sht Allahu, derisa t vdessh.

Ebu Bekreh tha q pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:
- Do t ket nj rregullim gjat t cilit ai q rri i shtrir, sht m i mir se ai q rri
i ulur; ai q rri i ulur, do t jet m i mir se ai q qndron n kmb; ai q
qndron n kmb, do t jet m i mir se ai q ecn; ai q ecn, do t jet m i
mir se ai q vrapon.
- far m kshillon t bj, o i Drguar i Allahut pyeti dikush.
- Kushdo q ka deve, le t rrij me to; kushdo q ka pron t tijn, le t rrij n
pronn e vet.
- far t bj ai q se ka asnjrn nga kto? pyeti dikush.
- Ather, l ta marr shpatn e tij dhe ti mshoj [thyej] tehut t saj pr guri e
pastaj le t ikn sa m larg q ka mundsi. [Ebu Daud. Ka hadith t ngjashm n
Muslim]

Gjat fitnes s kalifatit t Uthman ibn Affan, Sad ibn Ebi Uekkas tha:Dshmoj q
pejgamberi tha:
- Do t ket nj rregullim gjat t cilit ai q rri i ulur, do t jet m i mir se ai q
qndron n kmb; ai q qndron n kmb, do t jet m i mir se ai q ecn; ai
q ecn, do t jet m i mir se ai q vrapon.
- ka m kshillon, nse dikush hyn m hyn n shtpi pr t m vrar? pyeti
dikush.
- Bhu si biri i Ademit [dmth hiq dor nga vetvetja]. [Muslim, et-Tirmidhi]

Ebu Musa el-Eshari tha q pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Para se t vij asti, do t ket nj rregullim si copat e nats s errt. Njeriu do
t zgjohet si besimtar dhe do t bjer n gjum si nj mosbesimtar, apo do t flej

6 MBUROJA.net
gjum si nj besimtar dhe do t zgjohet si nj mosbesimtar. Ai q rri i ulur, do t
jet m i mir se ai q qndron n kmb; ai q ecn, do t jet m i mir se ai q
vrapon. Thyeni harqet tuaja, preni lidhset e tyre dhe goditni shpatat pr guri
[pr tua thyer tehun]. Nse dikush vjen pr t vrar ndonjrin prej jush, ather
bhuni si m i miri prej bijve t Ademit. [Ebu Daud]

Ebu Dherr tha:Pejgamberi po e ngiste nj gomar dhe m uli mua mbas tij e m tha:
- O Ebu Dherr, nse njerzit do t vuajn nga uria aq shum, saq sdo t mund t
ohen nga shtrati pr t shkuar n xhami, far do t bsh?
- Allahu dhe i Drguari i Tij e din m s miri i thash.
- Ji i ndershm dhe prmbahu.
Pastaj ai [salallahu alejhi ue selam] tha:
- O Ebu Dherr, nse njerzit do t vuajn nga vdekje t ashpra [dmth nse njeriu
svlen m shum sesa nj varr], far do t bsh? Dhe, nse njerzit do t vrasin
njri-tjetrin, derisa Haxheret el-Zejt [nj regjion i Medins] t mbytet n gjak,
far do t bsh?
- Allahu dhe i Drguari i Tij e din m s miri i thash
- Rri n shtpin tnde dhe mbylle dern.
- ka nse nuk m ln?
- Ather, bhu nj prej tyre.
- T kapi shpatn?
- Nse do ta bj kt, do tu bashkngjiteshe n punt e tyre. Jo. Nse t shqetson
shklqimi i shpats, mbuloje fytyrn me teshn tnde dhe lre at t mbart
gjynahun tnd e t tijin. [Ahmed]

Abdullah ibn Amr tha:Ishim n nj udhtim me pejgamberin ... Kur myezini i
pejgamberit thirri ezanin, shkova aty. Pejgamberi po u drejtohej njerzve duke thn:

O njerz, ka qen detyr e do pejgamberi para meje t udhzonte popullin e tij
n fardo q e dinte se sht mir pr ta dhe ti paralajmronte ata kundr
fardo q e dinte se sht keq pr ta. Por, kohn e paqes dhe t siguris ky umet
e ka n fillim t tijin, kurse nga fundi i tij do t psoj sprova dhe rregullime t
njpasnjshme. rregullimi do t vjen dhe besimtari do t thot:Mbarova!, po ai
do t kaloj. Nj tjetr rregullim do t vjen dhe ai do t thot:M erdhi fundi!,
por do t kaloj. Dhe rregullimi i radhs do t vjen dhe do t kaloj njjt.
Kushdo q dshiron t shptoj nga xhehenemi dhe t hyj n xhenet, le t vdes
duke besuar n Allahun dhe n Ditn e Fundit dhe t sillet me njerzit ashtu si
do q vet t trajtohet. Nse dikush i zotohet pr besnikri nj imami, ather le
ti bindet, nse mundet [n nj rast tha:Aq sa t mundet].

Abd el-Rrahman [nj nga transmetuesit e hadithit] tha:Kur e dgjova kt, e lshova
kokn mes gjunjve t mi dhe thash:Por, kushriri yt, Muauije, po na urdhron ta

7 MBUROJA.net
shkaprderdhim pasurin ton s koti dhe ta vrasim njri-tjetrin, kurse Allahu ka thn
O ju q besoni, mos e harxhoni pasurin tuaj n kotsi ... [el-Nisa, 29]

Abdullah ibn Amr tha:Dgjova pejgamberin t thot:

Nga umeti im disa do ti prpij toka, disave do tju bie rrebesh gursh dhe disa
do t transformohen n shtaz. [Ahmed]







1 MBUROJA.net



Shenjat dhe paralajmrimet

Abdullah ibn Amr tha:

Shkova te pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] nj dit teksa ai po merrte
abdes ngadal dhe me kujdes. Ai ngriti kokn, m shikoi dhe tha:
Ktij umeti do ti ndodhin gjasht gjra:
Vdekja e pejgamberit tuaj, dhe kjo sht e para.
Kur e dgjova kt, u shtanga.
E dyta sht shtimi i pasuris suaj deri n at mas, saq, sikur ti jepen
njeriut dhjetmij, ai sdo jet i knaqur.
E treta sht rregullimi q do t hyj n shtpin e secilit prej jush.
E katrta sht prhapja e vdekjes s befasishme.
E pesta sht marrveshja e paqes mes juve dhe romakve: ata do t
grumbullojn trupa kundr jush pr nnt muaj me radh, si koha e pritjes s
shtatzns, pastaj ata t part do ta thyejn marrveshjen.
E gjashta sht pushtimi i nj qyteti.
Pyeta:Cili qytet, o i Drguar i Allahut?.
Kostandinopoja -, tha ai. [Ahmed]

Ebu Hurejra tha q Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Ngutuni pr t br pun t hajrit para se t ndodhin gjasht gjra: ngritja e
diellit n Perndim, Tymi, Dexhalli, Bisha, vdekja e ndonjrit prej jush apo
rregullimi gjithprfshirs. [Ahmed, Muslim]

Hudhejfe ibn Ubejd tha:Pejgamberi erdhi tek ne ndrsa po diskutonim dhe na pyeti:
- Pr far po flisni?
- Po diskutojm rreth astit.
- Ai sdo t ndodh, derisa ti shihni dhjet shenja: Tymi, Dexhalli, Bisha, lindja e
diellit n Perndim, zbritja e Iss, birit t Merjemes; Jexhuxht e Maxhuxht, dhe
tri rrshqitje t toks, njra n Lindje, njra n Perndim dhe njra n Arabi, n
fund t s cils do t shprthej nj zjarr nga drejtimi i Adenit [Jemen] dhe do ti
shtyj njerzit pr tek vendi i tubimit prfundimtar. [Ahmed]

Beteja me romakt


2 MBUROJA.net
Pas betejs me romakt, e cila prfundon me pushtimin e Kostandinopojs, do t shfaqet
Dexhalli, kurse Isa, biri i Merjemes, do t zbres nga qielli n tok, te minarja e bardh
n Damask, gjat kohs s namazit t sabahut, si do t shohim n hadithet e vrteta.

Dhu Mukhemmer tha se Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Ju do t bni nj marrveshje me romakt dhe s bashku do ta invadoni nj
armik prtej Roms. Ju do t fitoni dhe do t merrni nj plak t madhe. Pastaj,
ju do t ngrini kampin n nj kodrin. Njri nga romakt do t vjen e do ta ngrej
kryqin dhe do t thot:Fitore kryqit! Kshtu, nj nga muslimant do ta vras at
e pastaj romakt do ta thyejn marrveshjen dhe do t zhvillohet nj betej. Ata
do t grumbullojn nj ushtri kundr jush dhe do t dalin kundr jush me
tetdhjet flamuj, ku nn secilin flamur do t ket dhjetmij burra. [Ahmed,
Ebu Daud, Ibn Maxheh]

Jusejr ibn Xhabir tha:

Nj her e nj koh, Kufen e goditi nj stuhi e kuqe. Nj burr erdhi dhe
pyeti:O Abdullah ibn Mesud, a erdhi asti? Abdullahu po rrinte i mbshtetur
dhe tha:asti sdo t vjen, derisa njerzit t mos ndajn trashgimin e as t mos
i gzohen plaks. Duke treguar nga Siria, ai tha:Nj armik do t tuboj forca
kundr muslimanve dhe muslimant do t tubojn forca kundr tyre. Pyeta:A
po mendon n romakt? Ai tha:Po. Atkoh, do t ket luftime t ashpra.
Muslimant do t prgatisin nj njsit pr t luftuar deri n vdekje. Ata sdo t
kthehen, prve si fitimtar, dhe do t luftojn, derisa t bie nata. T dy palt do
t kthehen pa fituar ndonjra prej tyre dhe do t ket shum viktima n t dy
ant. N ditn e katrt, muslimant e mbetur do ti kthehen luftimeve dhe Allahu
do t bj q armiku t shpartallohet. Do t zhvillohet nj betej e papar, saq,
sikur t fluturonte nj zog mbi radht e tyre, do t binte i vdekur para se t
mbrrinte fundin e tyre. Nga nj familje njqind antarsh ve nj burr do t
mbijetoj. Pra, si mund ai ti gzohet plaks apo t ndaj trashgimin? Derisa
ata jan n kt gjendje, do t dgjojn pr nj fatkeqsi edhe m t madhe. Ata
do ti mbrrij klithja:Dexhalli ka zn vend midis fmijve tuaj! Kshtu, ata do
t hedhin krejt far kan n duart e tyre dhe do t vazhdojn prpara, duke uar
10 kalors si njsit vzhgues. Pejgamberi tha:Un i di emrat e tyre, emrat e
baballarve t tyre si dhe ngjyrat e kuajve t tyre. N at dit, sdo t ket kalors
m t mir se ata mbi faqen e dheut. [Ahmed, Muslim]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

asti sdo t vjen, derisa romakt t ngritin kampin n el-Amesh apo n Dabik.
Nj ushtri e prbr nga njerzit m t mir n tok n at koh, do t dal nga
Medina pr tu prballur me ta. Kur ata t jen vendosur n radh, romakt do t

3 MBUROJA.net
thon:Mos na pengoni nga ata q kan zn robr disa nga tant. Ejani t
luftojm me ta. Nj e treta e tyre do t ikin dhe Allahu kurr sdo tua fal. Nj e
treta do t vriten dhe ata do t jen dshmort m t mir n shikimin e Allahut.
Nj e treta, t cilt kurr sdo tu nnshtrohen sprovave e rregullimeve, do t
fitojn dhe do ta pushtojn Kostandinopojn. Ndrsa ata do t jen duke ndar
plakn dhe pasi ti ken varur armt n nj dru ulliri, shejtani do t thrras se
Dexhalli ka zn vendin e tyre n familjet e tyre. Kur ata t vijn n Siri, Dexhalli
do t shfaqet ndrsa ata do t prgatitn pr betej duke pozicionuar radht e
tyre. Kur t vjen koha e namazit, do t zbres Isa, biri i Merjemes, dhe do ti
udhheq n namaz. Kur armiku i Allahut [Dexhalli] ta shoh at, do t nis t
tretet si kripa n uj, por Allahu do ta vras at. [Muslim]

Pejgamberi tha:

asti sdo t vjen, derisa kufiri m i skajshm i muslimanve t jet n Bula.
Pastaj tha:O Ali. U sakrifikofshin nn e baba im pr ty! ia ktheu ai. Ju do
ti luftoni romakt dhe, ata q do t vijn pas jush, do ti luftojn ata, derisa
burrat m t mir nga muslimant, burrat e Hixhazit, do t dalin pr ti luftuar
ata duke mos iu tutur kurrkujt pos Allahut. Ata do ta pushtojn Kostandinopojn
me tesbih e me tekbir [duke thn subhanAllah dhe Allahu ekber], dhe ata do t
marrin nj plak t papar ndonjher, t ciln do ta shprndajn duke e grryer
me mburojat e tyre. Dikush do t vjen e do t thot:Dexhalli sht shfaqur n
vendin tuaj, por ai do t rrej. Kushdo q do tia vr veshin, do t pendohet;
kushdo q do ta injoroj, do t pendohet. [Ibn Maxheh]

Nafi ibn Utbeh se pejgamberi kishte thn:

Ju do ta sulmoni Arabin dhe Allahu do tjua mundsoj pushtimin e saj. Pastaj
do ta sulmoni Persin dhe Allahu do tjua mundsoj pushtimin e saj. Pastaj do
ta sulmoni Romn dhe Allahu do tjua mundsoj pushtimin e saj. Pastaj do ta
sulmoni Dexhallin dhe Allahu do tjua mundsoj mposhtjen e tij. [Muslim]

Ndrsa Musteurid el-Kureshi po rrinte i ulur me Amr ibn el-As, ai tha:

Dgjova pejgamberin t thot:asti do t vjen, kur romakt t jen shumic.
Amr e pyeti:far thua?! Ai tha:Po e prsris at q dgjova nga pejgamberi.
Amr tha:Nse e thua kt, sht e vrtet, sepse ata kan katr karakteristika t
mira. Ata jan m t zott n prballimin me rregullime. Ata m s shpejti e
marrin veten pas fatkeqsis. Ata m s miri i trajtojn varfanjakt, t dobtit dhe
jetimt. Dhe ata kan edhe nj karakteristik q sht shum e mir: ata nuk
lejojn q tu bjn zullum mbretrit e tyre. Pejgamberi tha:Ju do ti luftoni
romakt, dhe besimtart nga Hixhazi do ti luftojn ata pas jush, derisa Allahu
tua mundsoj pushtimin e Kostandinopojs dhe Roms me tesbih e me tekbir.

4 MBUROJA.net
Fortifikatat e tyre do t shemben dhe ata do t marrin nj plak t papar, n
mnyr q do ta shprndajn duke e grryer me mburojat e tyre. Pastaj dikush
do t klith:O musliman! Dexhalli sht n tokn tuaj me familjet tua!, dhe
njerzit do ta ln pasurin. Kushdo q ia v veshin ksaj, do t pendohet;
kushdo q do ta injoroj, do t pendohet. Ata do t pyesin:Kush brtiti?, por
sdo ta din kush qe ai. Do t thon:Do t dgjoni pr punt e tij. Kshtu, ata do
t shkojn e t shohin dhe, nse shohin q gjithka sht normale, do t
thon:Kurrkush sdo t klithte n at mnyr pa ndonj arsye. Ejani t shkojm
n Ilje!. Nse e gjejm Dexhallin aty, do t luftojm s bashku, derisa Allahu t
vendos mes nesh dhe atij. Nse se gjejm Dexhallin, do t kthehemi n vendin
ton dhe te familjet tona.

Muadh ibn Xhebek ka thn se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Ndrtimi i Bejt el-Makdis [n Palestin] do t pasohet me shkatrrimin e Jethrib
[Medines], ka do t pasohet me pushtimin e Kostandinopojs, ka do t pasohet
me shfaqjen e Dexhallit. Pastaj ai vendosi dorn n kofshn apo n krahun e
njrit me t cilin po fliste [Muadhit] dhe tha:Kjo sht e vrtet ashtu si sht e
vrtet q ju jeni ktu t pranishm.

Kjo sdo t thot q Medina do t shkatrrohet plotsisht para ardhjes s Dits, por do t
ndodh nga fundi i kohs, si do t shohim n disa hadithe t vrteta. Mirpo, ndrtimi i
Bejt el-Makdis do t jet shkak pr shkatrrimin e Medines, si sht dshmuar n
hadithin ku Dexhalli sdo t mund t hyj n Medine, sepse do t jet e rrethuar nga
engjjt q mbajn shpata t hequra nga kllfi. Ebu Hurejre tha se, lidhur me Medinen,
pejgamberi kishte thn:

N Medine smund t hyj as ndonj smundje epidemike, as Dexhalli. [el-
Buhari]




1 MBUROJA.net



Shfaqja e Dexhallit

S pari, do t citojm disa transmetime t cilat prmendin gnjeshtart dhe dexhallt,
t cilt do ti paraprijn ardhjes s Dexhallit, i cili do t jet i fundit prej tyre Allahu i
mallkoft dhe i dnoft me zjarrin e xhehenemit.

Xhabir ibn Semureh tha se kishte dgjuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] t
thot:

Pak para astit, do t ket shum gnjeshtar. Dhe Xhabiri tha:T jini t
gatshm kur t vijn. [Muslim]

Xhabir tha se kishte dgjuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] t thot:

Pak para astit, do t ket shum gnjeshtar. Midis tyre sht nj n el-
Jemameh, Ensi n Sana, njri n Himjer, dhe Dexhalli. Ky do t jet rregullimi
m i madh. [Ahmed]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi kishte thn:
- asti sdo t vjen, derisa t shfaqen 30 dexhall dhe secili prej tyre t pretendoj
se sht i Drguar i Allahut, t shtohet pasuria, t paraqiten rregullimet dhe t
shtohen el-Herxh.
- ka sht el-Herxh? pyeti dikush.
- Vrasje! Vrasje! tha ai. [Ahmed]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

asti sdo t vjen, derisa t shfaqen 30 dexhall dhe t gjith prej tyre t rrejn
pr Allahun dhe t Drguarin e Tij. [Ebu Daud]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Pak para astit, do t ket 30 dexhall dhe secili prej tyre do t thot:Un jam
pejgamber. [Ahmed]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi kishte thn:


2 MBUROJA.net
Do t ket dexhall dhe gnjeshtar n umetin tim. Ata do tju thon gjra t
reja, t cilat si keni dgjuar as ju e as gjyshrit tuaj. Ruhuni prej tyre dhe mos lini
tju humbasin. [Ahmed]

Theuban tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Do t ket 30 gnjeshtar n umetin tim. Secili prej tyre do t pretendoj se sht
pejgamber, por un jam i fundit nga pejgambert dhe sdo t ket me pejgamberi
pas meje. [Ahmed]

Ibn Umer tha se kishte dgjuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] t thot:

N umetin tim do t ket m shum se 70 thirrs dhe secili prej tyre do t
thrras pr n Zjarrin e xhehenemit. Po t doja, do tjua kallzoja emrat dhe fiset
e tyre.

Ebu Bekreh tha:Njerzit foln shum kundr Musejlemes para se pejgamberi t thoshte
dika rreth tij. Pastaj pejgamberi u ua pr t mbajtur fjalim dhe tha:

... sa i prket ktij njeriu pr t cilin keni folur aq shum, ai sht nj nga 30
gnjeshtart t cilt do t shfaqen para astit, dhe ska qytet q sdo t ndjej
frikn nga Dexhalli. [Ahmed]

N nj tjetr version t ktij transmetimi, pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:

Ai sht nj nga 30 gnjeshtart t cilt do t shfaqen para Dexhallit. Ska asnj
qytet q sdo ta prjetoj frikn nga Dexhalli, prve Medines. Atkoh, n hyrje
t Medines do t qndrojn dy engjj duke mnjanuar frikn nga Dexhalli.

Enes ibn Malik tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:
- Koha e Dexhallit do t jen vite pshtjellimi. Njerzit do ti besojn nj gnjeshtari
e do ta mohojn at q flet t vrtetn. Njerzit sdo ti besojn besnikut dhe do ti
besojn mashtruesit, dhe Ruwejbide-s do tju vjen rendi pr t folur.
- Kush jan Ruwejbide? pyeti dikush.
- Ata q rebelohen kundr Allahut dhe u shkon fjala n shtjet e prgjithshme u
prgjigj ai. [Ahmed]


Hadithet rreth Dexhallit

Abdullah ibn Umer tha:Umer ibn el-Khatab, bashk me pejgamberin dhe me nj grup
njerzish, shkuan te Ibn Sejjed dhe e gjetn at teksa po luante me disa fmij afr

3 MBUROJA.net
frngjive t Benu Megheleh. Atkoh, Ibn Sejjed ishte n prag t pubertetit. Ai nuk po e
vrente q dikush po i afrohej, derisa pejgamberi e goditi n shpin dhe i tha:
- A dshmon ti q un jam i Drguar i Allahut?
Ibn Sejjed e shikoi at dhe tha:
- Dshmoj q ti je i Drguar i analfabetve. Dhe tha: A dshmon ti q un jam i
Drguar i Allahut?
Pejgamberi nuk e pranoi kt dhe tha:
- Besoj n Allahun dhe n t Drguarin e Tij -, dhe e pyeti: far po sheh?
- Nganjher shoh nj besnik, nganjher nj gnjeshtar ia ktheu Ibn Sejjed.
- Je ngatrruar i tha pejgamberi, dhe vazhdoi: Un po fsheh dika nga ti?
- Ajo sht Dukh tha Ibn Sejjed.
- Hesht! Ti sdo t mund t shkosh prtej nivelit tnd i tha pejgamberi.
- M lr tia pres kokn, o i Drguar i Allahut ndrhyri Umer ibn el-Khatab.
- Nse ky sht Dexhalli, sdo t jeni n gjendje ta mposhtni; nse ssht, vrasja e
tij sdo t sjell ndonj t mir tha pejgamberi.

Selim tha se Abdullah ibn Umer kishte thn:Pejgamberi u ua dhe iu foli njerzve. Ai e
lavdroi Allahun si Ai e meriton dhe m pas foli rreth Dexhallit:

Po ju paralajmroj kundr tij. Ska asnj pejgamber q ska paralajmruar kundr
tij, bile edhe Nuhu i paralajmroi popullin e tij pr t. Por, un do t ju kallzoj
rreth tij dika q asnj pejgamberi si ka kallzuar popullit t tij. Ju duhet ta dini
se Dexhalli sht me nj sy, kurse Allahu ssht me nj sy.

Ibn Shihab tha:Umer ibn Thabit el-Ensari m ka thn se disa nga sahabt e pejgamberit
[salallahu alejhi ue selam] i ka thn atij se, n ditn kur ai paralajmroi njerzit rreth
Dexhallit, kishte thn:

Mes syve t tij, do t jet e shkruar fjala kafir [mosbesimtar]. Gjithkush q i ka n
zt punt e veta t kqija apo do besimtar do t jet n gjendje ta lexoj. Po
ashtu tha:Ju duhet ta dini se asnj prej jush sdo t jet n gjendje ta shoh Zotin,
derisa t vdes. [Muslim, el-Buhari]

Ibn Umer tha:Pejgamberi ua prmendi Dexhallin njerzve dhe tha:

Allahu ssht me nj sy, por Dexhalli sht qorr n syrin e tij t djatht dhe syri
i tij sht si nj kokrr rrushi q pluskon. [Muslim]

Enes bin Malik tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Kurr ska pasur pejgamber e t mos ket paralajmruar popullin e tij kundr
gnjeshtarit me nj sy qorr. Vrtet, ai sht me nj sy, kurse Zoti juaj ssht me

4 MBUROJA.net
nj sy. N ballin e tij do t jen t shkruara shkronjat Kef, Fa, Ra [Kafir]. [Muslim,
el-Buhari]

Hudhejfe tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

M mir di un pr mundsit q do ti ket Dexhalli, sesa ai vet. Ai do ti ket
dy lumenj; njri do t duket si uj i kthjellt, kurse tjetri do t duket si zjarr
flakrues. Kushdo q e sheh kt, le ta zgjedh lumin q duket si zjarr e pastaj le
ti mbyll syt, ta ul kokn e t pij prej tij, sepse ai do t jet uji i ftoht.
Dexhalli do t jet me nj sy. Vendin e syrit do ta ket t mbuluar me nj cop
lkure. N ballin e tij do t jet e shkruar fjala kafir, dhe do besimtar, qoft
analfabet, qoft i msuar, do t mund ta lexoj at. [Muslim]

Muhamed ibn Mundekir tha:Pash Xhabir ibn Abdullahun t betohej n Allahun se Ibn
Sejjed ishte Dexhalli, kshtu q e pyeta:Bj be n Allahun?! Ai tha:Dgjova Umerin t
betohej pr kt n prani t pejgamberit dhe pejgamberi nuk e mohoi kt.

Disa dijetar thon se disa sahab besonin q Ibn Sejjed ishte Dexhalli i madh, por
kshtu nuk qndron puna. Ibn Sejjed ishte nga Dexhallt m t vegjl. Ibn Sejjed udhtoi
mes Mekes dhe Medines me Ebu Seid dhe iu ankua atij pr at se njerzit thoshin se ai
ishte Dexhalli. Dhe ai i kishte thn Ebu Seidit:A nuk ka thn pejgamberi se Dexhalli
sdo t hyj n Medine? Un jam lindur aty. A nuk ka thn se Dexhalli sdo t ket
fmij? Un kam fmij. A nuk ka thn se Dexhalli do t jet kafir? Un pranova
Islamin. Nga krejt njerzit, un di m s shumti pr t. Un e di ku sht tash ai. Sikur t
m jepej mundsia t jem n vendin e tij, nuk do t refuzoja. [el-Buhari, Muslim]

Ka shum hadithe rreth Ibn Sejjed, disa nga t cilat nuk jan t qarta rreth faktit se a i
ishte ai Dexhalli, apo jo. Do t shohim hadithet q tregojn se Dexhalli ssht Ibn Sejjed,
si n hadithin e Fatimeh bin Kajs el-Fehrijjeh, ndonse kjo sdo t thot q ai sishte nga
dexhallt m t vegjl, por Allahu e di m s miri.


Hadithi i Fatima bint Kajs

Amir bin Sherehil Shabi Shab Hamdan transmetoi se ai kishte pyetur Fatima bint Kajs,
motrn e Dahhak ibn Kajs, e cila ishte nj nga migrueset e para:
- Ma trego nj hadith q ke dgjuar drejtprdrejt nga i Drguari, pa ndonj
ndrmjetsues.
- Nse do, mund ta them i tha ajo.
- Po, t lutm, ma thuaj.
- Un u martova ma Ibn el-Mughireh, i cili ishte nj nga t rinjt m t mir t
Kurejshve asokohe, por ai ra n xhihadin e par n ann e t Drguarit. Kur
mbeta vejush, njri nga sahabt e pejgamberit, AbduRrahman ibn Auf, ma

5 MBUROJA.net
propozoi martesn. Po ashtu, pejgamberi ma propozoi pr martes robin e tij t
lir Usama bin Zejd. M sht thn se pejgamberi kishte thn:Ai q m do
mua, duhet ta doj dhe Usamen. Kur pejgamberi me foli, i thash:
- Bj far t duash. M marto pr k do ti.
- Shko dhe rri me Umm Sherik m tha.
Umm Sherik ishte nj grua ensare e pasur, e cila harxhonte shum n rrug t
Allahut dhe i respektonte musafirt. Un i thash:
- Do t bj si do ti.
Pastaj ai [salallahu alejhi ue selam] tha:
- Jo, mos shko. Umm Sherik ka shum musafir dhe un nuk dua q rastsisht t
t zbulohet koka apo kmba dhe njerzit t shohin dika q ti sdo t doje ta
shihnin. sht m mir pr ty t shkosh t kushriri yt Abdullah ibn Amr ibn
Umm Mektum.
Kshtu, un shkova te ai dhe, kur kreva periudhn e pritjes [iddeh], dgjova zrin e
myezinit t pejgamberit tek thrriste ezanin. Shkova n xhami dhe u fala mbas
pejgamberit, n safin e grave, q ishte mbrapa xhematit. Kur pejgamberi kreu
namazin, u ul n mimber dhe, duke buzqeshur, tha:
- Secili le t rrij aty ku sht dhe m pas tha: A e dini prse ju krkova t
mblidheni?
- Allahu e di Drguari i tij e din m s miri than njerzit.
- Pasha Allahun, nuk ju kam mbledhur q t kshilloj apo tju paralajmroj. Ju
mbajta ktu, sepse Temim ed-Darij, nj i krishter q pranoi Islamin, m tha
dika q prputhet me at q un ju kam thn rreth Dexhallit. Ai m tha se
kishte lundruar n nj anije s bashku me 30 burra nga Ebnu Lekhm dhe Benu
Xhudham. Valt e detit i kishin hedhur andej-ktej pr rreth nj muaj. Pas ksaj,
ata u solln afr nj ishulli pak para perndimit t diellit. Ata zbarkuan n at
ishull, ku u takuan me nj bish e cila aq shum ishte e mbuluar me lesh, saq
nuk mund ta dallonin se cila ishte ana e prparme apo pasme e saj. Ata than:
- Mjer ti! Kush je ti?
- Un jam el-Xhessaseh u prgjigj krijesa.
- ka sht el-Xhessaseh e pyetn ata.
- O njerz, shkoni t ai njeriu n manastir, se mezi po pret tju takoj.
Temim tha q, kur krijesa e prmendi emrin, u tutm se mos po qllon ndonj dreq.
Dhe ne shpejt shkuam n manastir, ku gjetm nj njeri vigan, me duart e lidhura deri
n qafn e tij dhe me pranga t hekurta mes kmbve deri n nyej. Tham:
- Mjer ti! Kush je ti?
- S shpejti do t dini se kush jam un, por m thoni kush jeni ju?
- Ne jemi nga Arabia. Ne lundruam n nj anije dhe valt na endn pr nj muaj
dhe na solln n ishullin tnd, ku takuam nj bish q ishte aq shum e mbuluar
me lesh, saq smund ta dallonim ann e prparme nga ana e pasme e saj. Ne e
pyetm se kush ishte dhe na tha se quhej el-Xhessaseh. E pyetm se ka ishte el-
Xhesasseh dhe ajo na udhzoi pr tek nj njeri n manastir, q mezi po priste t
na takonte.

6 MBUROJA.net
- M tregoni pr palmat e Bejsanit tha burri.
- far do t dish pr to?
- Dua t di nse kto palma frutojn.
- Po i tham.
- S shpejti sdo t frutojn m dhe m pas tha: M tregoni pr liqenin e Taberijes
[n Palestin].
- far do t dish pr t?
- A ka uj n t dhe a e vadisin tokn me t?
- Po, ka shum uj dhe njerzit e vadisin tokn me t.
- M tregoni pr pejgamberin analfabet. far ka br ai?
- Ai e la Meken dhe shkoi n Medine.
- A po luftojn arabt kundr tij?
- Po.
- Si sillet ai me ta?
I treguam q pejgamberi i ka mposhtur arabt rreth tij dhe ata e po e pasojn at.
- Vrtet kjo paska ndodhur? pyeti ai.
- Po.
- sht m mir pr ta q ta pasojn at. Tash do tju tregoj se kush jam un. Un
jam Dexhalli. S shpejti do t m lejohet ta l kt vend dhe un do t shfaqem e
do t udhtoj npr tok. Pr 40 net do t kaloj npr secilin qytet, prve Mekes
dhe Medines, sepse kto m jan ndaluar. Sa her t prpiqem t hyj n to, do ta
takoj nj engjll me shpat te hequr nga kllfi, i cili do t m pengoj t hyj. Do
t ket engjj q i ruajn ato n do shteg q on pr te to.
Fatima tha:Pejgamberi tha:Kjo sht Tajjibeh! Kjo sht Tajjibeh! Kjo sht Tajjibeh!
[dmth Medina]. A nuk ju kam treguar pr kto gjra? Njerzit than:Po. Ai tha:M
plqeu takimi q ma tregoi Temimi, sepse pajtohet me at q jua kam treguar rreth
Dexhallit dhe rreth Mekes e Medines. Vrtet, ai gjendet ne detin e Siris apo n at t
Jemenit. Jo, prkundrazi, ai gjendet n Lindje, ai gjendet ne Lindje, ai gjendet n
Lindje, dhe ai tregoi nga Lindja. Fatima tha:Kt e kam mbajtur n mend. [Muslim]

Abdullah ibn Umer tha se pejgamberi kishte thn:

Ndrsa po flija, pash veten n nj ndrr duke br tawaf Qaben. Pash nj
burr me fytyr t kuqrremt e me flok t drejta dhe koka i pikonte uj.
Thash:Kush sht ky? M than:I biri i Merjemes [Isa]. Pastaj u ktheva
mbrapa dhe pash nj tjetr burr trupmadh, me fytyr t kuqe, me flok dredha-
dredha dhe me nj sy qorr. Syri tjetr i tij dukej si nj kokrr rrushi q pluskon.
Ata than:Ky sht Dexhalli. Ai q m s shumti i prngjan atij, sht Ibn Ketan,
nj burr nga fisi el-Khuzaeh. [el-Buhari, Muslim]

Xhabir ibn Abdullah tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:


7 MBUROJA.net
Dexhalli do t shfaqet nga fundi i kohs, kur njerzit do t jen t shkujdesur
ndaj fes. Ai do ti ket 40 dit, gjat t cilave do t udhtoj npr tok. Nj nga
kto dit do t jet si nj vit, tjetra si nj muaj, e treta si nj jav dhe pjesa tjetr e
ditve si ditt normale. Ai do t ngas nj gomar. Gjersia mes veshve t tij do t
jet 40 kut. Ai do tu thot njerzve:Un jam zoti juaj. Ai sht me nj sy, kurse
Zoti juaj ssht me nj sy. N ballin e tij do t ket t shkruar fjaln kafir dhe do
besimtar, qoft i msuar, qoft analfabet, do t jet n gjendje ta lexoj at. Ai do
t shkoj gjithkund, prve n Meke dhe n Medine, t cilat Allahu ia ka ndaluar
atij engjjt qndrojn tek portat e tyre. Ai do t ket nj mal me buk dhe
njerzit do t prballen me vshtirsi, prve atyre q do ta pasojn at. Ai do ti
ket dy lumenj dhe un e di far ka n to. Njrin do ta quaj xhenet, kurse
tjetrin xhehenem. Kushdo q hyn n at q e quajn xhenet, do t gjej n t
zjarrin; kushdo q hyn n at q quhet xhehenem, do ta gjej xhenetin. S bashku
me t, Allahu do t drgoj shejtan t cilt do tu flasin njerzve. Ai do t sjell
rregullime t mdha. Ai do ta urdhroj qiellin dhe njerzve do tu duket sikur
po bie shi. Pastaj, ai do t duket se po e vret dik dhe po e ringjall. Pas ksaj, ai
m sdo ta ket kt fuqi. Njerzit do t thon:A mund t bj dikush tjetr kt
gj, prve Zotit? Muslimant do t ikin n Xhebel el-Dukhan, n Siri, dhe
Dexhalli do t vjen e do ti rrethoj ata. Rrethimi do t ashprsohet dhe ata do t
vuajn shum. Pastaj, Isa, biri i Merjemes, do t zbres dhe do ti thrras njerzit
n agim:O njerz, ka ju pengoi t dilnit e ta luftonit kt gnjeshtar? Ata do t
prgjigjen:Ai sht nj xhin. Pastaj, ata do t dalin e do ta shohin Isn, birin e
Merjemes. Do t vjen koha pr namaz dhe muslimant do ta thrrasin Isn pr ti
udhhequr n namaz, por ai do t thot:Le t udhheq namazin imami juaj.
Imami i tyre do ti udhheq n namazin e sabahut e pastaj ata do t dalin pr ta
luftuar Dexhallin. Kur gnjeshtari ta shoh Isn, ai do t tretet si kripa n uj. Isa
do ta mbrrij dhe do ta vras, dhe sdo ta lshoj t gjall asnj q e kishte
pasuar at. [Ahmed]


Hadithi i el-Nuwes ibn Semen el-Kilabij

El-Nuwes bin Seman tha:

Nj mngjes, pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] foli rreth Dexhallit.
Nganjher ai e prshkruante si t parndsishm, nganjher e prshkruante aq
t rrezikshm, saq na mbushej mendja se ai gjendej te grumbulli i palmave aty
afr. Kur shkuam te ai m von, ai vrejti frikn n fytyrat tona dhe pyeti:
- far kini?
- O i drguar i Allahut, kt mngjes ju folt rreth Dexhallit. Nganjher e
prshkruaje si t parndsishm, nganjher e prshkruaje aq t rrezikshm,
saq mendonim se ai sht te grumbulli i palmave aty afr.

8 MBUROJA.net
- Un kam frik pr ju nga shtje tjera krahas Dexhallit. Nse ai shfaqet
ndrsa un jam mes jush, un do ta luftoj at pr ju. Por, nse ai shfaqet e
un sjam mes jush, ather secili njeri duhet t luftoj pr veten e tij dhe
Allahu do t kujdeset pr do musliman n emr timin. Dexhalli do t jet nj
i ri, m flok t shkurta dredha-dredha dhe me nj sy pluskues. Them q ai i
prngjan Abdeluzza ibn Ketanit. Kushdo prej jush q jeton pr ta par at, le
t lexoj ajetet e fillimit t sures Kehf. Ai do t paraqitet n rrugn mes Siris
dhe Irakut, dhe do t shkaktoj katastrofa majtas e djathtas. O robr t
Allahut, kapuni pr shtegun e s vrtets.
- O i Drguar Allahut, a do t mjaftojn pes namazet ditore pr ditn q do t
jet si nj vit?
- Jo, ju duhet ta llogarisni kohn dhe pastaj t faleni.
- O i drguar i Allahut, sa shpejt do t udhtoj ai npr tok?
- Si nj re q e shtyn era. Ai do tju vjen njerzve dhe do ti thrras [n fe t
rrejshme] dhe ata do ti besojn dhe do ti prgjigjen. Ai do ti jap urdhr
qiellit dhe do t bjer shi; do t urdhroj tokn dhe ajo t jap frytet. Pasi t
mbledhin kto fryte, kafsht e tyre do t kthehen me gjinjt plot qumsht e
me ijt e zgjeruara. Pastaj ai do ti shkoj nj populli tjetr dhe do ti thrras
[ne fe t rrejshme], por ata do ta refuzojn. Ai do t ndahet prej tyre dhe ata
do t prjetojn kriz dhe sdo tu mbetet asnj form pasurie. Pastaj, ai do t
kaloj npr shkrettir dhe do t thot:Nxirri thesaret tua dhe thesaret do
t dalin sikurse tufa bletsh. Pastaj, ai do ta thrras nj t ri n shklqimin e
rinis s tij, t cilin do ta godas me shpat dhe e ta ndaj n dysh. Pastaj, do
ti vendos dy pjest n largsin si largsia mes nj shigjetari dhe cakut t tij.
Pastaj, do ta thrras at dhe i riu do t vjen duke vrapuar dhe duke qeshur.
Ather, Allahu do ta zbres Mesin, birin e Merjemes, dhe ai do t zbres tek
minarja e bardh n lindje t Damaskut, duke mbartur dy tesha t bardha, t
lyera me safron, dhe duke mbajtur duart n kraht e dy engjjve. Kur ai t ul
kokn, nga ajo do t bien pika djerse dhe, kur t ngrej kokn, nga ajo do ti
shprndahen pika si margaritar. do kafir q ndjen ern e tij, do t vdes,
dhe fryma e tij do t mbrrij aq sa sheh ai. Ai do ta krkoj Dexhallin, derisa
ta gjej te portat e Luddit, ku edhe do ta vras. Pastaj, njerzit t cilt i ka
mbrojtur Allahu, do t vijn te Isa dhe ai do tjua fshij fytyrat e tyre [dmth
do tua fshij gjurmt e vshtirsive nga fytyrat] dhe do tua tregoj gradat n
xhenet. Ather, Allahu do ti shpall Iss:Un kam nxjerr disa nga robrit e
Mi, t cilt kurrkush smund ti luftoj. Strehoji robrit e Mi n Tur. Pastaj
Allahu do t drgoj Jexhuxht e Mexhuxht, t cilt do t msyjn nga do
shpat. I pari prej tyre do kaloj pran liqenit t Tiberias dhe do t pij nga uji i
tij; i fundit prej tyre do t kaloj atypari dhe do t thot:Ktu, dikur ka pasur
uj. Isa, pejgamberi i Allahut, dhe shoqruesit e tij do t rrethohen, derisa nj
kok dmi do t jet m e dashur pr ta, sesa njqind dinar pr ju sot. Pastaj,
Isa dhe shoqruesit e tij do ti luten Allahut dhe Ai do t zbres insekte t
cilat do ti kafshojn Jexhuxht e Mexhuxht n qaft e tyre, kshtu q, n

9 MBUROJA.net
mngjes, ata do t zhduken si nj. Pastaj, Isa dhe shoqruesit e tij do t
zbresin dhe sdo t gjejn asnj cep apo t qar n tok pa kundrmimin e
trupave t tyre t qelbur. Isa dhe shoqruesit e tij prap do ta lusin Allahun, i
cili do t oj shpez me koka si t deveve, t cilat do t kapin trupat e
Jexhuxhve dhe Mexhuxhve dhe do ti hedhin aty ku do Allahu. Pastaj,
Allahu do t zbres shiun t cilin sdo t mund ta pres asnj shtpi e asnj
tend, dhe toka do t pastrohet e t bhet si nj pasqyr. Pastaj toks do ti
thuhet t nxjerr frytet dhe ta rikthej bereqetin e vet. N at dit, nj grup
njerzish do t han nga nj sheg dhe do t strehohen nn lvoren e saj [aq e
madhe do t jet shega]. Deveja do t jap aq shum qumsht, saq nj fis i
tr do t mund t ushqehen nga ajo. Dhe nj dele do t jap aq shum
qumsht, saq nj familje e tr do t mund t ushqehet me t. Ather,
Allahu do t oj nj puhiz e cila do ti qetsoj edhe nnsqetullat e tyre dhe
do t marr shpirtin e do muslimani. Vetm njerzit m t prishur do t
mbeten dhe ata do t kryejn marrdhnie seksuale si gomart. Pastaj, ktyre
do tju vjen asti. [Muslim]


Hadithi i transmetuar nga Ebu Umameh el-Behilij

Ebu Umameh el-Bahilij tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] mbajti nj ligjrat,
pjesa m e madhe e s cils kishte t bnte me Dexhallin, dhe na paralajmroi kundr tij.
Ai tha:

Asnj rregullim n tok sdo t jet m i rnd q prej krijimit t Ademit sesa
rregullimi i Dexhallit. Allahu asnjher ska drguar nj pejgamber e t mos ket
paralajmruar popullin e tij kundr Dexhallit. Un jam pejgamberi i fundit dhe ju
jeni umeti i fundit. Dexhalli do t paraqitet mes jush dhe kjo sht e
pashmangshme. Nse ai shfaqet ndrsa un jam gjall, do t luftoj kundr tij n
emr t do muslimani. Por, nse ai shfaqet pas meje, ather do person duhet
t luftoj kundr tij pr vetveten. Ai do t shfaqet n rrugn mes Siris dhe Irakut
dhe do t bj shkatrrime djathtas e majtas. O robr t Allahut, kapuni pr
shtegun e Allahut! Do tjua prshkruaj at n mnyrn q asnj pejgamber se ka
prshkruar. Ai n fillim do t thot se sht pejgamber, por pas meje sdo t ket
pejgamber. Pastaj, do t thot Un jam zoti juaj, por ju sdo ta shihni Zotin,
derisa t vdisni. Dexhalli sht me nj sy, kurse Zoti juaj i lavdruar qoft ai
ssht me nj sy. N ballin e tij do ta ket t shkruar fjaln kafir, t ciln do
musliman, qoft i msuar, qoft analfabet, do t jet n gjendje ta shoh. Ndr ato
gjra q ai do ti sjell do t jet xheneti dhe xhehenemi q ai do t ofroj. Por, ajo
ka ai quan xhehenem, do t jet xhenet; ajo ka ai quan xhenet, do t jet
xhehenem. Kushdo q hyn n xhehenemin e tij, le t krkoj shptim te Allahu
dhe ti thot ajetet e para t sures Kehf, dhe ai do t jet i ftoht dhe i rehatshm
pr t, ashtu si u b i ftoht dhe i rehatshm zjarri pr Ibrahimin. Ai do ti thot

10 MBUROJA.net
nj beduini:far mendon nse ta ringjalli nnn dhe babn tnd, a do t
dshmosh se un jam zoti yt? Beduini do ta pohoj kt dhe dy shejtan do t
marrin formn e babs dhe t nn s tij dhe do t thon:O biri im, pasoje at, se
ky sht zoti yt. Atij do ti jepet fuqi mbi nj person t cilin do ta ndaj n dysh
me sharr e pastaj do t thot:Shikoni robin tim! Tash do ta ringjalli, por ai hala
do t pohoj se ka nj zot tjetr ve meje. Allahu do ta ringjall dhe ky njeri i lig
[Dexhalli] do ti thot:Kush sht zoti yt? Personi do t prgjigjet:Zoti im sht
Allahu dhe ti je armiku i Allahut. Ti je Dexhalli. Pasha Allahun, un kurr skam
qen m i sigurt n kt sesa sot. Ebu Said tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue
selam] kishte thn:Ky person do t ket gradn m t lart n xhenet nga umeti
im. Ebu Seid tha:Pasha Allahun, ne kurr skemi menduar se ky person sht
tjetrkush pos Umer ibn el-Khatabit, derisa ai vdiq.

El-Muharibij tha:

Pjes e rregullimit t tij do t jet fakti q ai do t kaloj npr nj regjion
populli i t cilit do ta mohojn dhe asnj nga bagtit e tyre sdo t mbeten gjall.
Pastaj do t kaloj npr regjionin tjetr populli i t cilit do ta besoj at, dhe ai do
ta urdhroj qiellin t lshoj shiun dhe tokn t nxjerr frytet, dhe tufat e tyre do
t kthehen nga kullosat m t majme sesa asnjher m par, me ijt e zgjeruara
dhe me gjinjt prplot qumsht. Ai do t kaloj npr do vend t bots, prve
Mekes dhe Medines, n t cilat kurr sdo t hyj, sepse aty do t ket engjj q
ruajn do port t tyre me shpata jasht kllfit, derisa t mbrrij te el-Zerib el-
Ahmer dhe t vendoset buz knets s njelmt. Medina do t dridhet me tri
dridhje, pas t cilave do munafik [hipokrit] do t lshoj at dhe ajo do t
pastrohet nga e keqja ashtu si pastrohet hekuri nga zgjyra. Ajo dit do t quhet
Jeum el-Khalas [Dita e Pastrimit].

Umm Sherik bin Ebil-Akr tha:O i Drguar i Allahut, ku do t jen arabt n at koh?
Ai u prgjigj:

Atkoh, ata do t jen t pakt dhe shumica prej tyre do t jen n Bejt el-
Makdis [Palestin], dhe imami i tyre do t jet njeri i drejt. Ndrsa imami i tyre
do t ecn prpara pr ti udhhequr n namazin e sabahut, Isa, biri i Merjemes,
do t zbres. Imami do t zmbrapset pr ta ln Isn t udhheq namazin, por
Isa do t vendos dorn mes krahve t ktij burri dhe do t thot:Ec dhe
udhheq n namaz, se ikameti u thirr pr juve. Kshtu, imami do t udhheq
njerzit n namaz dhe, pas ksaj, Isa [alejhi selam] do t thot:ele portn, dhe
porta do t elet dhe pas saj do t jet Dexhalli me nj mij ifut, secili prej tyre
me shpat dhe me mburoj. Kur Dexhallit t shoh Isn, do t nis t tretet si
kripa n uj dhe do t ik. Isa do t thot:Ti do t mbetesh gjall, derisa t t
godas me shpatn time. Ai do ta zr at tek porta lindore e Luddit dhe do ta
vras. ifutt do t mposhtn me ndihmn e Allahut. Pr ta sdo t ket vend pr

11 MBUROJA.net
tu fshehur. Ata sdo t mund t fshihen mbas asnj guri, muri, kafshe apo
ndonj druri - prve drurit el-Gharkareh - e t mos thuhet:O rob i Allahut! Ktu
ka nj ifut. Eja dhe vrite!

Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:

Koha e Dexhallit do t jet 40 vjet; nj vjet si gjysm viti, nj vit si nj muaj dhe
nj muaj si nj jav. Ditt e mbetura do t kalojn aq shpejt, saq sikur ndonjri
prej jush t ishte tek portat e Medines, sdo ta mbrrinte portn tjetr para se
binte nata. Dikush pyeti:O i Drguar i Allahut, si do t falemi n ato dit t
shkurtra? Ai tha:Llogaritni koht e namazit n mnyrn e njjt q e bni n
kto dit m t gjata dhe pastaj faluni.

Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:

Isa, biri i Merjemes, do t jet udhheqs i drejt pr umetin tim. Ai do t thyej
kryqin, do ta vras derrin dhe do ta shfuqizoj xhizjen [tatimin e jomuslimanve].
Ai nuk do ta mbledh sadakan, kshtu q sdo t mbledh dele e deve.
Armiqsia dhe urrejtja e shoqishoqme do t zhduken. do kafsh e dmshme do
t bhet e padmshme, n mnyr q nj djal i vogl do t jet n gjendje ta
vendos dorn e n gojn e gjarprit pa psuar ndonj dm. Nj ik e vogl do t
mund ta bj luanin t ikn nga ajo dhe nj ujk do t shkoj mes deleve sikur t
ishte nj qen stani. Toka do t mbushet me drejtsi ashtu si mbushet nj vask
me uj. Njerzit do t jetojn n harmoni dhe vetm Allahu do t adhurohet.
Luftrat do t pushojn dhe Kurejshve do tu hiqet autoriteti nga dora. Toka do
t jet si nj legen i argjendt dhe do t prodhoj fryte aq shum, saq nj grup
njerzish do t mblidhen pr t ngrn rrush apo nj sheg dhe do t ngihen. Nj
dem do t kushtoj shum, kurse nj kali do t vlej vetm disa drhem.
Dikush pyeti:Prse kali do t kushtoj aq lir? Ai tha:Sepse do t lroj tokn.
Pr tre vjet para se t paraqitet Dexhalli, njerzit do t prjetojn nj uri t ashpr.
N vitin e par, Allahu do t urdhroj qiellin ta mbaj shiun dhe toka do t
ndal dy t tretat e fryteve t saj. N vitin e tret, Ai do t urdhroj qiellin t
mbaj krejt shiun dhe toka do t ndal krejt frytet , kshtu q kurrgj e gjelbr
sdo t rritet. do krijes me thundra t ara do t vdes, prve fardo Allahu.
Dikush pyeti:Si do t jetojn njerzit atkoh? Ai tha:Duke thn la ilahe
ilaAllah, Allahu ekber, subhan Allah dhe el-Hamdu lil-lah. Kjo do t jet si ushqim
pr ta.

Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:Dexhalli do t vjen dhe nj nga besimtart do
t niset drejt tij. Rojet e armatosura t Dexhallit do ta pyesin:
- Ku po shkon?
- Dua ta shoh at q sht paraqitur - do t thot ai.

12 MBUROJA.net
- Vriteni! do t thon disa prej tyre. Pastaj disa t tjer do t thon:A nuk e ka
ndaluar zoti juaj [dmth Dexhalli] t vrisni ndonj pa lejen e tij?
Kshtu, ata do ta ojn te Dexhalli dhe, kur besimtari ta shoh at, do t thot:
- O njerz, ky sht Dexhalli pr t cilin na ka treguar Allahu!
Pastaj Dexhalli do t urdhroj ta kapin at dhe do ta plagosin n kok si dhe do ta
godasin n gjith trupin, bile edhe n kok e n bark. Dexhalli do ta pyes:
- A nuk beson n mua?
- Ti je Mesia i rrejshm do tia kthej ai.
Dexhalli do t urdhroj q ta presin me sharr nga mesi i koks deri ku ndahen
kmbt, pastaj do t ec mes dy copave t prera dhe do t thot:ohu! dhe personi
do t ohet. Dexhalli do ti thot:
- A nuk beson n mua?
- Kjo vetm se ma ka shtuar bindjen se ti je Dexhalli do ti prgjigjet besimtari.
Pastaj do t thot:O njerz, ky sdo t mund t bj kshtu me ndonj tjetr pas
meje.
Dexhalli do ta kap pr ta prer at, por hapsira mes qafs s tij dhe klavikuls do
t shndrrohet n bakr dhe Dexhalli sdo t mund t bj gj. Ai do ta kap
personin pr kmbsh dhe pr duarsh dhe do ta hedh. Njerzit do t besojn se ai
sht hedhur n xhehenem, kurse ai do t jet hedhur n xhenet. Pejgamberi
tha:Ai do t jet martiri m i madh n syt e Allahut, Zotit t botve. [Muslim]


Hadithi i el-Mughireh ibn Shubeh

El-Mughire ibn Shubeh tha:Kurrkush se ka pyetur pejgamberin m shum rreth
Dexhallit sesa un, dhe ia tha:
- Mos ki merak, sepse ai sdo t mund tju dmtoj.
- Por, po thon se ai do t ket shum ushqim dhe pije i thash.
- Ai sht tepr i parndsishm n shikimin e Allahut pr t pasur tr at.
[Muslim]

El-Mughire ibn Shubeh tha: Kurrkush se ka pyetur pejgamberin m shum rreth
Dexhallit sesa un. Njri nga transmetuesit e pyeti:ka e ke pyetur? el-Mughireh
tha:Thash: Po thon q Dexhalli do t ket nj kodr me buk e me mish dhe nj lum
me uj. Pejgamberi tha:Ai sht tepr i parndsishm n shikimin e Allahut pr t
pasur tr kt. [Muslim]

Nga kto hadithe mund t shohim se Allahu do ti sprovoj robrit e Tij nprmjet
Dexhallit dhe nprmjet mrekullive t cilat ai do t mund ti bj. Si kemi prmendur
m hert, Dexhalli do t urdhroj qiellin t lshoj shiun pr ata q i binden atij dhe do
t urdhroj tokn t nxjerr frytet, n mnyr q bagtit e tyre ta han at dhe tufat e
tyre t kthehen t majme dhe me gjinjt plot qumsht. Ata q e refuzojn Dexhallin, do
t prjetojn thatsir dhe uri, njerzit dhe bagtit do t vdesin ndrsa pasuria dhe

13 MBUROJA.net
rezervat e ushqimit do t harxhohen. Njerzit do ta pasojn Dexhallin sikurse tufat e
bletve dhe ai do ta vras nj t ri e do ta kthej prap n jet. Kjo ssht ndonj lloj
magjie, por sht dika e vrtet me ka Allahu do ti sprovoj robrit e Tij nga fundi i
kohs. Shum do t humbasin dhe shum do t udhzohen nga kto gjra. Ata q
dyshojn, do t mohojn, por atyre q besojn, do tu shtohet besimi.

Ibn el-Kadi Ijad dhe t tjert e interpretuan frazn Ai sht tepr i parndsishm n
shikimin e Allahut pr t pasur tr kt me domethnien se Dexhalli sht tepr i
parndsishm pr t pasur dika q do ta orientonte besimtarin e vrtet, sepse ai
qartsisht ai do t jet i prishur e i lig. Edhe nse ai sjell terror t madh, fjala kafir do t
shihet qart mes syve t tij. Nj transmetim shpjegon se do t jet e shkruar Kef, Fa, Ra,
ka ne kuptojm se do t jet e shkruar dukshm e jo n mnyr abstrakte, si thon disa.
Ai do t jet me njrin sy qorr, t cilin do ta ket t spikatur dhe t pshtir, dhe kjo sht
domethnia e hadithit: ... si nj kokrr rrushi q pluskon [n siprfaqen e ujit]. T tjera
transmetime flasin se syri i ti do t jet i turbullt, pa drit n t apo si pshtyma e
bardh n mur, dmth syri do t jet i shmtuar.

Disa transmetime thon q sht syri i tij i djatht ai q do t jet i verbr. T tjer e
thon kt pr t majtin. Ai mund t jet edhe pjesrisht i verbr n t dy syt apo mund
t ket t met n t dy syt. Ky interpretim mund t mbshtetet nga hadithi i
transmetuar nga et-Taberanij, ku transmetohet se Ibn Abas thot se pejgamberi kishte
thn:

Dexhalli sht me flok dredha-dredha dhe me lkur t bardh. Koka e tij sht
si deg e nj peme. Syri i tij i majt sht i verbr, kurse tjetri sy duket si nj
kokrr rrushi q pluskon.

Dikush mund t pyes, nse Dexhalli do t prhap aq shum ligsi dhe pretendimit t tij
se ai sht nj zot do ti besojn shum njerz, ndonse ai qartsisht sht gnjeshtar dhe
krejt pejgambert kan paralajmruar kundr tij, prse Kurani nuk e prmend at me
emr dhe nuk na paralajmron pr gnjeshtrat dhe pr kokfortsin e tij?

Prgjigja:

1. Dexhallit i sht referuar n ajetin: ... Ditn kur shenjat e qarta t Zotit tnd do
t vijn, asnj shpirti sdo ti bj dobi besimi n to, nse ska besuar m hert
dhe ska nxjerr dobi nga besimi i tij ... [el-Enam 158]

Ebu Hurejre tha q pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Ka tri gjra t cilat, kur t shfaqen, kurrfar t mir sdo ti sjellin shpirtit q
beson n to, nse ska besuar m hert dhe ska br pun t mira nprmjet
besimit t tij. Ato jan: Dexhalli, Bisha dhe lindja e diellit n Perndim.

14 MBUROJA.net
2. Isa, biri i Merjemes, do t zbres nga qielli dhe do ta vras Dexhallin, si kemi
treguar tashm. Zbritja e Iss prmendet n ajetin:

Dhe ata than [me mburrje]: Ne vram Isn, birin e Merjemes, t Drguarin
e Allahut, por ata as nuk e vran, as nuk e kryqzuan, por kjo vetm u sht
dukur atyre. Ata q dallojn rreth ksaj, jan prplot dyshim, pa dije t sigurt
dhe vetm supozojn, se, me t vrtet, ata nuk e vran at. Kurrsesi. Allahu e
ngriti at tek Vetja e Tij. Allahu sht i plotfuqishm, i urt. Dhe ska asnj
nga pasuesit Librit vese duhet t besoj n t para vdekjes s tij dhe n Ditn
e Gjykimit ai do t dshmoj kundr tyre [en-Nisa, 157-9]

Ne mendojm q tefsiri [interpretimi] i ktij ajeti sht se premri i tij n frazn
para vdekjes s tij i referohet Iss, dmth ai do t zbres dhe pasuesit e Librit
q dallonin lidhur me t, do t besojn n t. T krishtert pohuan se ai sht
hyjnor, kurse ifutt bn nj akuz ofenduese ndaj tij, dmth e akuzuan se ai
kishte lindur si rrjedhim i nj kurvrie. Kur Isa t zbres para Dits s Gjykimit,
ai do ti ndreq krejt kto dallime e rrena. Bazuar n kt, referimi ndaj zbritjes s
Mesis Isa, po ashtu, prfshin dhe referencn ndaj Dexhallit [Mesis s rrejshm],
i cili sht e kundrta e Mesis s vrtet, sepse nganjher arabt i referohen
njrs nga dy t kundrtat e jo tjetrs, por mendojn n t dyja.

3. Dexhalli sprmendet me emr n Kuran, sepse ai sht i parndsishm. Ai
pohon t jet hyjnor, por ssht vese nj qenie njerzore. shtjet e tija jan
tepr t ulta pr tu prmendur n Kuran. Por, pejgambert, nga besnikria ndaj
Allahut, i paralajmruan popujt e tyre pr Dexhallin dhe mrekullit rregulluese
q ai do t sjell. Mjafton pr ne q ti dim transmetimet nga pejgambert dhe
transmetimet e shumta nga pejgamberi Muhamed [salallahu alejhi ue selam].

Dikush mund t argumentoj se Allahu e ka prmendur n Kuran Faraonin dhe
pohimet e tij t rrejshme, si Un jam Zoti juaj, m i larti [en-Naziat, 24] dhe
O prijs! Un sdi pr ju ndonj zot tjetr ve meje ... [el-Kasas, 38].

Kjo mund t shpjegohet me faktin q Faraoni dhe punt e tij ndodhn n t
kaluarn dhe rrenat e tij i jan t qarta do besimtari. Kurse, Dexhalli hala ka pr
t ardhur, n t ardhmen, dhe do t jet fitne dhe sprov pr krejt njerzit. Pra,
Dexhalli nuk prmendet n Kuran , sepse ai sht i ult/i neveritshm. Dhe fakti
mbi Dexhallin dhe rrenat e tij sht i qart dhe skan nevoj pr tu theksuar m
tej. Pr shembull, kur pejgamberi u smur nga fundi i jets s tij, ai deshi t
shkruante nj dokument q konfirmonte se Ebu Bekr do t ishte kalif pas tij, por
hoqi dor nga kjo ide dhe tha:Allahu dhe besimtart sdo t pranojn tjetrknd
pos Ebu Bekrit. Ai vendosi t mos shkruante dokumentin, sepse ai e dinte q
Ebu Bekr gzonte respekt te sahabt dhe ishte i sigurt se sdo t zgjidhnin dik
tjetr.

15 MBUROJA.net
Ngjashm, faktet rreth Dexhallit jan aq t qarta, saq ska nevoj t prmenden
n Kuran. Allahu nuk e ka prmendur Dexhallin n Kuran sepse Ai, m i larti, e
di q Dexhalli sdo t jet n gjendje ti humbas robrit e tij t vrtet, por ai
vetm se do tua shtoj besimin, nnshtrimin ndaj Allahut dhe t Drguarit t Tij,
besimin n t vrtetn dhe refuzimin e pavrtetsis.

Pr kt arsye, besimtari t cilin Dexhalli do ta mbizotroj, do t thot, kur ai ta
ringjall:Pasha Allahun, kjo vetm se ma ka shtuar bindjen se ti je gnjeshtari
me nj sy qorr pr t cilin pejgamberi ka treguar.


M shum hadithe rreth Dexhallit

Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:

Dexhalli do t shfaqet n nj vend t quajtur Khurasan. Pasuesit e tij do t jen
njerzit me fytyra si mburoja t shtypura.

Esma bint Jezid el-Ensarijeh tha se pejgamberi kishte thn:

Gjat tri vjetve para ardhjes s Dexhallit, do t ket nj vit kur qielli do t
mbaj nj t tretn e shiut dhe toka do t ndal nj t tretn e fryteve. N vitin e
dyt, qielli do t mbaj dy t tretat e shiut dhe toka do t ndal dy t treta e
fryteve. N vitin e tret, qielli do t mbaj krejt shiun dhe toka do t ndal krejt
frytet, dhe kafsht do t vdesin. Kjo do t jet sprova m e madhe. Dexhalli do t
sjell nj beduin dhe do ti thot:
- ka nse ta ringjalli deven tnde? A do t pranosh s un jam zoti yt?
- Po do t prgjigjet beduini.
- Kshtu, shejtant do t marrin formn e deves s tij, me gjinjt plot
[qumsht] dhe me gungn m t lart. Pastaj, do t sjell nj burr baba dhe
nna e t cilit do t ken vdekur dhe do ta pyes:
- ka nse ta kthej babn dhe vllain n jet? A do t pajtohesh se jam zoti
yt?
- Po do t prgjigjet burri.
Kshtu, shejtant do t marrin formn e babs dhe vllait t tij. Pastaj, pejgamberi
shkoi pr dika dhe u kthye. Njerzit u brengosn pr at q u tha ai. Ai qndroi
n prag dhe pyeti:
- Si sht puna, Esma?
- O i Drguar i Allahut, na tmerrove me at far the pr Dexhallin.
- Me siguri q ai do t paraqitet. Nse do t jem hala gjall, do ta pr ju,
prndryshe, Allahu do t prkujdeset pr do musliman n emr timin.
- O i Drguar Allahut, n nuk pjekim brumin, derisa t jemi uritur, kshtu q si
do t jet puna e besimtarve atkoh?

16 MBUROJA.net
- Lavdrimi i Allahut q u mjafton banorve t qiellit, do tu mjaftoj edhe
atyre.

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:

asti sdo t vjen, derisa muslimant ti luftojn ifutt dhe ti vrasin ata. Kur nj
ifutt t fshihet mbas nj guri apo nj druri, ai [guri, druri] do t thot:O
Musliman! O rob i Allahut! Mbas meje sht nj ifut. Eja dhe vrite! Krejt drunjt
do ta bjn kt, prve drurit el-Gharkad, sepse ai sht dru i ifutve.
[Ahmed]


Mbrojtja nga Dexhalli

1. Krkimi i strehimit nga rregullimi i tij. sht vrtetuar n hadithe t vrteta se
pejgamberi krkonte shptim te Allahu nga sprovat e Dexhallit n namazin e tij
dhe e urdhroi pr kt umetin e tij:

Allahumme inne eudhu bike min adhabi xhehenem we min adhabil-kabr we min fitnetil-
mahjai uel-mamat we min fitnetil-mesihi-Dexhal.

O Allah, krkojm mbrojtje te Ti nga dnimi i xhehenemit, nga dnimi i varrit,
nga rregullimet e jets dhe vdekjes dhe nga rregullimet e Mesis s rrejshm
[Dexhallit].

Ky hadith u transmetua nga shum sahab, prfshir Enesin, Ebu Hurejren,
Aishen, Ibn Abas dhe Sad.

2. Msimi prmendsh i ajeteve nga sureja Kehf. El-Hafidh edh-Dhehebi tha:

Krkimi i shptimit te Allahu nga Dexhalli u prmend n shum hadithe
mutewatir [q kan shum transmetues]. Nj mnyr pr ta br kt sht t
msohen prmendsh dhjet ajete nga sureja Kehf.

Ebul-Dira transmetoi se pejgamberi tha:

Ka engjj q qndrojn te portat e Medines. N t smund t hyj as ndonj
epidemi, as Dexhalli. [el-Buhari, Muslim]

Ebu Bekr transmetoi se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:

Terrori i shkaktuar nga Dexhalli sdo t hyj n Medine. Atkoh, Medina do t
ket shtat porta. Do t ket dy engjj q do t ruajn do port. [Buhari] Enes

17 MBUROJA.net
tha se pejgamberi kishte thn:Dexhalli do t vjen t Medina dhe do ta gjej me
engjj q e ruajn at. N t smund t hyj as epidemia, as Dexhalli, nse do
Allahu. [et-Tirmidhi, el-Buhari]

U vrtetu n hadithe sahi se Dexhalli sdo t hyj n Meke apo n Medine, sepse
do ta parandalojn engjjt t hyj n kto dy shenjtore dhe ato jan t sigurta prej
tij. Kur ai t ngre kampin tek kneta e njelmt [Sabkhah] e Medines, ajo do t
dridhet me tri dridhje dhe do hipokrit do t dal pr tiu bashkuar Dexhallit. N
at dit, Medina do t pastrohet nga zgjyra dhe do t dliret. Allahu e di m s
miri.


Jeta dhe veprat e Dexhallit

Dexhalli do t jet njeri, i krijuar nga Allahu, pr t qen sprov pr njerzit nga fundi i
kohs. Shum do t devijojn nprmjet tij dhe shum do t udhzohen pr shkak t tij.
Vetm gjynahqart do t humbasin. El-Hafidh ibn Ali el-Eber, n librin e tij t historis
et-Terikh shkroi se kunja e Dexhallit do t jet Ebu Jusuf.

Ebu Bekreh tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Prindrit e Dexhallit do t mbeten pa fmij pr 30 vjet, pastaj do tu lind nj
fmij me nj sy qorr. Ai do t jet shum i keq dhe do t shkaktoj rregullime
t mdha. Kur ai t flej, syt e tij do t jen t mbyllur, por zemra e tij do t jet
aktive. Pastaj ai prshkroi prindrit e tij:

Babai i tij do t jet nj burr i gjat dhe masiv, m hund t gjat si sqep. Nna
e tij do t jet nj grua masive me gjinj t mdhenj.

Ebu Bekreh tha:

Dgjuam se n Medine disa ifutve u kishte lindur nj fmij. El-Zubejr ibn el-
Awam dhe un shkruam pr t par prindrit e tij dhe vrejtm se i prgjigjeshin
prshkrimit q i kishte br pejgamberi. Ne pam nj djal q po rrezitej, t
mbuluar me qebe, duke i folur vetvetes. I pyetm prindrit e tij rreth tij dhe
than:Ne kemi qen pa fmij pr 30 vjet, pastaj ky djal me nj sy qorr na lindi.
Ai sht shum i keq dhe bn sherre t mdha. Kur dolm, kaluam pran djalit
dhe ai na pyeti:far po bni? Tham:A na dgjove? Ai tha:Po. Kur un fle,
syt e mi jan t mbyllur, por zemra ime sht aktive. Ai djal ishte Ebu Sejjed.
[Ahmed, et-Tirmidhi. Ky hadith sht i dobt]


18 MBUROJA.net
Si kemi par tashm n hadithe t vrteta, Malik dhe t tjert mendojn se Ibn Sejjed
sishte Dexhalli, por ishte nj nga dexhallt e vogl. M von, ai u pendua dhe pranoi
Islamin. Allahu e di m s miri pr zemrn dhe pr punt e tij.

Dexhalli i madh sht ai, q prmendet n hadithin e Fatima bint Kajs, t cilin ajo e
transmeton nga pejgamberi nga Temim ed-Darij dhe i cili prfshin tregimin e el-
Xhesassesh.

Dexhallit do ti lejohet t shfaqet nga fundi i kohs, mbasi q muslimant t pushtojn
nj qytet romak t quajtur Kostandinopoj. N fillim, ai do t shfaqet n Isfahan, n nj
vend q njihet si lagja e ifutve. Ai do t pasohet nga shtatdhjetmij ifut nga ai
vend dhe t gjith do t jen t armatosur. Shtatdhjetmij tatar dhe shum njerz t
tjer nga Khurasani, po ashtu, do ti bashkngjiten atij. S pari, ai do t paraqitet si nj
mbret tiran, pastaj do t pretendoj se sht pejgamber e pastaj se sht nj zot. Vetm t
paditurit m t mdhenj do ta pasojn at. T drejtt dhe t udhzuarit nga Allahu do ta
refuzojn.

Ai do t nis pushtimin e bots shtet pr shtet, kala pr kala, regjion pr regjion, qytet
pr qytet. Asnj vend sdo t mbetet i padmtuar, prve Mekes dhe Medines.
Kohzgjatja e tij n tok do t jet 40 dit: nj dit si nj vit, nj dit si nj muaj, nj dit si
nj jav dhe pjesa e mbetur e ditve si ditt normale, dmth do t qndroj afrsisht nj
vit e dy muaj e gjysm. Allahu do ti mundsoj shum mrekulli, nprmjet t cilave k
do Ai, do ta humbas, dhe besimi i besimtarve do t shtohet. Zbritja e Iss, birit t
Merjemes, do t ndodh n kohn e Dexhallit, Mesis s rrejshm. Ai do t zbres te
minarja n Lindje t Damaskut. Besimtart dhe robrit e vrtet t Allahut do t
mblidhen pr ta mbshtetur at dhe Isa do ti udhheq ata kundr Dexhallit, i cili
asokohe do t jet duke ikur pr n Bejt el-Makdis [Jerusalem]. Ai do ta mbrrij te Akaba
afik. Dexhalli do t ik nga ai, por Isa do ta zr te porta e Luddit dhe do ta vras me
shtiz n hyrje t tij. Ai do ti thot:M duhet t t godas. Ti smund t m iksh. Kur
Dexhalli t prballet me t, do t filloj t trett si kripa n uj. Kshtu, Jezusi do ta vras
me shtiz tek porta e Luddit dhe ai do t vdes aty, si tregojn shum hadithe t
vrteta. Maxhma bin Xharijeh u transmetua t ket thn se kishte dgjuar pejgamberin
t thot:

I biri i Merjemes do ta vras Dexhallin tek porta e Luddit. [et-Tirmidhi]








1 MBUROJA.net



Zbritja e Iss nga fundi i kohs

Abdullah ibn Amr tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Dexhalli do t shfaqet n umetin tim dhe do t mbetet 40 [nuk m kujtohet nse
ai mendoi 40 dit, 40 muaj apo 40 vjet] Pastaj Allahu do t drgoj Isn [alejhi
selam], birin e Merjemes, i cili do ti prngjaj Urweh ibn Mesud. Ai do ta gjuaj
Dexhallin dhe do ta vras. Pastaj, njerzit do t jetojn pr shtat vjet, gjat t
cilave sdo t ket armiqsi as mes dy personave. Pastaj, Allahu do t drgoj nj
er ftoht nga drejtimi i Siris, e cila do ti marr shpirtrat e secilit q do t ket
edhe pikln me t vogl t mirsis n zemrn e tij. Edhe sikur dikush t hyj n
zemrn e nj mali, era do ta mbrrij at dhe do tia marr shpirtin. Vetm
njerzit m t kqij do t mbeten. Ata do t jen t shkujdesur porsi zogjt, me
cilsi t bishave dhe sdo t ken kurrfar konsiderate pr t mirn a t keqen.
Shejtani do tu vij atyre n formn e nj njeriu dhe do t thot: A nuk do t m
prgjigjeni? Ata do t thon:Pr far na urdhron? Ai do ti urdhroj t
adhurojn idhujt dhe, pavarsisht ksaj, ata do t ken furnizim me bollk dhe
do t ojn nj jet t rehatshme. Pastaj, do ti fryhet Surit dhe secili do t zgjas
kryet pr t dgjuar. I pari q do ta dgjoj, do t jet nj burr i cili do t jet
duke ndrequr koritn pr deven e tij. Ai dhe krejt t tjert do t hidhen prtok.
Pastaj, Allahu do t zbres nj shi si vesa dhe trupat e njerzve [t vdekur] do t
nisin t rriten nga kjo. Pastaj, prap do ti fryhet Surit dhe njerzit do t ohen
dhe do t shikojn prreth. Pastaj do t thuhet: O njerz, shkoni t Zoti juaj dhe
jepni prgjegjsi. Do t thuhet: Sillni banort e xhehenemit. Do t pyetet: Sa
jan ata. Prgjigja do t vjen: Nntqindenntdhjetennt nga do njmij.
At dit, fmija do t plaket dhe Krci do t shpaloset [el-Kalem, 42] [Muslim]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

I biri i Merjemes do t zbres si nj udhheqs i drejt. Ai do t thyej kryqin
dhe do ti vras derrat. Paqja do t mbizotroj dhe njerzit do t shfrytzojn
shpatat e tyre si drap. do bish e dmshme do t bhet e padmshme. Qielli do
t zbres shi me bollk dhe toka do t nxjerr bereqetet e saj. Nj fmij do t
luaj me nj dhelpr dhe sdo t bhet dm. Nj ujk do t kullos s bashku me
delet dhe luani me bagti pa i dmtuar ato. [Ahmed]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:


2 MBUROJA.net
Pasha At, n dorn e t Cilit sht shpirti im, padyshim q i biri i Merjemes do
t zbres mes jush si nj udhheqs i drejt. Ai do t thyej kryqin, do ti vras
derrat dhe do ta shfuqizoj xhizjen. Dhe do t ket pasuri aq shum, saq
kurrkujt sdo ti bhet von pr t. Nj sexhde e vetme n namaz do t jet m e
mir sesa krejt bota me gjith far ka n t. Ebu Hurejre tha:Nse doni,
recitoni ajetin Dhe ska asnj nga ithtart e Librit vese duhet t besoj n t
para vdekjes s tij, dhe n Ditn e Gjykimit ai do t dshmoj kundr tyre ...
[en-Nisa, 159] [el-Buhari, Muslim]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Pejgambert jan si vllezrit. Ata kan nna t ndryshme, por feja e tyre sht
nj. Un jam m i afrti nga krejt njerzit ndaj Iss, biri i Merjemes, sepse ska
tjetr pejgamber mes meje dhe atij. Ai do t vjen prap dhe, kur ta shihni, do ta
njihni. Ai sht me gjatsi mesatare, me lkur me ngjyr n t kuqe pak. Ai do t
mbart dy tesha dhe flokt e tij do t duken si t lagura. Ai do ta thyej kryqin,
do ti vras derrat, do ta shfuqizoj xhizjen dhe do ti thrras njerzit n Islam.
Gjat kohs s tij, Allahu do ti jap fund do feje e do sekti tjetr ve Islamit dhe
do ta shkatrroj Dexhallin. Pastaj, n tok do t mbizotrojn paqja dhe siguria,
saq luant do t kullosin me devet, tigrat me bagtin dhe ujqit me delet.
Fmijt do t mund t luajn me gjarprinj pa psuar ndonj dm. Isa do t
mbetet pr 40 vjet e pastaj do t vdes dhe muslimant do tia falin xhenazen.
[Ahmed]

Ibn Mesud tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

N natn e Isras [udhtimit t nats], takova baban tim Ibrahimin, Musn e
Isn dhe ata po diskutonin astin. S pari, shtja iu drejtua Ibrahimit, pastaj
Muss dhe t dy than: Nuk di rreth ksaj. Pas ksaj, do ti referohet Iss, i cili
tha: Kurrkush nuk di pr kohn e tij, prve Allahut. Ajo far m ka thn
Allahu sht se Dexhalli do t shfaqet dhe, kur ai t m shoh, do t nis t
shkrihet si plumbi. Allahu do ta shkatrroj at, kur ai t m shoh. Muslimant
do t luftojn kundr kafirave e bile edhe pemt dhe gurt do t thon: O
musliman, nj kafir po fshihet nn mua. Eja dhe vrite! Allahu do ti shkatrroj
kafirat dhe njerzit do t kthehen n tokat e tyre. Pastaj, do t shfaqen Jexhuxht
e Mexhuxht nga t gjitha ant, duke ngrn e pir gjithka q gjejn. Njerzit do
t m ankohen dhe un do ti lutem Allahut e Ai do ti shkatrroj. Kshtu, toka
do t mbushet me kundrmimin e tyre. Allahu do t zbres nj shi i cili do t oj
trupat e tyre n det. Zoti im m ka thn se, kur kjo t ndodh, asti do t jet
shum afr, si gruaja shtatzn t cils i ka ardhur koha, por familja e saj nuk e di
sakt kohn kur do t lind. [Ahmed, Ibn Maxheh]



3 MBUROJA.net
Prshkrim i Mesis Isa, birit t Merjemes, t Drguarit t Allahut

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

N natn e Isras, takova Musn. Ai ishte nj burr i holl, me flok valore, dhe
i prngjante nj burr nga fisi Shenue. Po ashtu, takova Isn. Ai ishte me gjatsi
mesatare dhe me ehre t kuqe, sikur sapo t kishte dal nga banja. [Buhari,
Muslim]

Pejgamberi [[salallahu alejhi ue selam] tha:

Ndrsa po flija, pash veten [n ndrr] duke br tawaf Qaben. Pash dhe nj
burr me lkur bojkafe, me flok t drejta, t mbshtetur n dy burra tjer, dhe
flokt i pikonin uj. Thash: Kush sht ky? Than:I biri i Merjemes. U
ktheva n ann tjetr dhe pash nj burr t trash, faqekuq, me flok dredha-
dredha, i cili ishte qorr n syrin e djatht; syri i tij dukej si nj kokrr rrushi q
pluskon. Pyeta:Kush sht ky? Than:Dexhalli. Ai q m s shumti i
prngjan atij, sht Ibn Ketan.

El-Zuhri shpjegoi: Ibn Ketan ishte nj njeri nga Khuzah, i cili vdiq gjat xhahilijetit
[para ardhjes s Islamit] [el-Buhari]




1 MBUROJA.net


Shfaqja e Jexhuxhve e Mexhuxhve
Ata [dy fiset apo popujt] do t shfaqen gjat kohs s Iss, birit t Merjemes, mbas
Dexhallit. Allahu do t'i shkatrroj ata t gjith brenda nj nate n prgjigje t lutjes s
Iss. Ebu Hurejre transmetoi se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:
"do dit, Jexhuxht e Mexhuxht prpiqen t grmojn nj shteg tejprtej digs
[pengess]. Kur ata shohin dritn e diellit nprmjet saj, ai q sht n krye t
tyre, thot: 'Kthehuni! Nesr mund t vazhdoni grmimin'. Kur ata kthehen, diga
sht edhe m e fort sesa ishte m par. Kjo do t vazhdoj, derisa t'u vjen koha
atyre dhe Allahu dshiron t'i qes jasht ata. Ata do t grmojn, derisa t nisin t
shohin dritn e diellit. Ather, ai q sht n krye t tyre, do t thot: 'Kthehuni!
Nesr mund t vazhdoni grmimin, inshaAllah'. N kt rast, ai do t bj
prjashtim duke thn 'inshaAllah', duke ia ln kt shtje vullnetit t Allahut.
Ata do t kthehen ditn e nesrme dhe do ta gjejn birn ashtu si e lan. Ata do
t vazhdojn grmimin dhe do t dalin kundr njerzve. Ata do t pin krejt ujin
ndrsa njerzit do t strehohen n kalat e tyre. Jexhuxht e Mexhuxht do t'i
hedhin shigjetat e tyre drejt qiellit dhe ato do t bien n tok me dika si gjak n
to. Jexhuxht e Mexhuxht do t thon: 'I mposhtm banort e toks dhe t
qiellit'. Pastaj Allahu do t oj nj lloj krimbi n gropn e zverkut [qafs] t tyre
dhe ata do t vriten nga kjo. Pasha At, n dorn e t cilit sht shpirti i
Muhamedit, bishat e toks do t trashen. Jexhuxht e Mexhuxht jan dy grupe
turqish, pasardhs t Jafethit, babait t turqve, njrit nga bijt e Nuhut [alejhi
selam]. N kohn e Ibrahimit [alejhi selam], ishte nj mbret i quajtur Dhul-
Karnejn. Ai e bri tawaf Qaben me Ibrahimin, kur ai e ndrtoi at s pari; ai i
besoi dhe e pasoi at. Dhul-Karnejn ishte nj njeri i mir dhe nj mbret i madh.
Allahu i dha pushtet t madh dhe ai sundoi Lindjen e Perndimin. Ai kishte nn
kmb krejt mbretrit dhe krejt vendet, dhe udhtoi gjer e gjat n Perndim e
n Lindje. Ai udhtoi n Lindje, derisa zateti nj kalim mes dy kodrash,
nprmjet s cils dilnin nj popull. Ata nuk kuptonin gj, sepse ishin t izoluar;
ata ishin Jexhuxht e Mexhuxht. Ata po bnin rregullime gjithandej toks dhe
po u bnin zullum njerzve, kshtu q njerzit lypn ndihm nga Dhul-Karnejn.
Ata e lutn at t ndrtonte nj penges [dig] mes tyre e Jexhuxhve e
Mexhuxhve. Ai u krkoi atyre t'i ndihmonin atij dhe ata s bashku ndrtuan nj
dig duke przier hekurin, bakrin dhe katranin. Kshtu, Dhul-Karnejn i zaptoi
Jexhuxht e Mexhuxht mbas digs. Ata u prpoqn t deprtonin tejprtej digs,
por nuk ia doln. Ata nuk mund ta kalojn, sepse diga sht e strmadhe dhe e
lmuar. Ata vazhduan t grmonin dhe kan qen duke grmuar pr shekuj me
radh, dhe do t vazhdojn grmimin, deri ather kur Allahu t ket caktuar q
ata t dalin. Atkoh, diga do t rrzohet dhe Jexhuxht e Mexhuxht do t
ngarendin n t gjitha ant, duke br zullum, duke i shkulur bimt [drunjt] e
duke vrar njerz. Kur Isa [alejhi selam] t lutet kundr tyre, Allahu do t oj nj
lloj krimbi n zverkun e tyre dhe ata do t vriten nga kjo".

1 MBUROJA.net




Shkatrrimi i Qabes

Nga fundi i kohs, Dhul-Suwejkatejn, i cili do t vjen nga Abisinia [el-Habesh], do ta
shkatrroj Qaben, me qllim q ta grabis thesarin e saj dhe kiswan [mbulesn e Qabes].
Qabja sht nj ndrtes e lasht, e ndrtuar nga Ibrahimi, themelet e s cils qen vn
nga Ademi [alejhi selam]. Si thuhet n tefsirin e ajetit Derisa Jexhuxht e Mexhuxht
t lshohen [tu hiqet pengesa] [el-Enbija, 96] nga Kab el-Ahbar se Dhul-Suwejkatejn
s pari do t shfaqet gjat kohs s Iss, birit t Merjemes.

Allahu do t drgoj Isn si udhheqs t nj pararoje t prbr mes 700 e 800 vetve.
Ndrsa ata marshojn drejt Dhul-Suwejkatejn, Allahu do t drgoj nj fllad nga drejtimi
i Jemenit, i cili do ti marr shpirtrat e besimtarve. Do t mbetem vetm njerzit m t
kqij, t cilt do t bjn marrdhnie seksuale si kafsht. Kab tha: Atkoh, asti do t
jet fare pran. Abdullah ibn Amr tha: Dgjova pejgamberin [salallahu alejhi ue selam]
t thot:

Dhul-Suwejkatejn nga Abisinia do ta shkatrroj Qaben dhe do ta grabis
thesarin e kiswan e saj. Sikur po e shoh tani: ai sht tullac dhe ka nj defekt n
kyin e dors. Ai do ta godas Qaben me lopatn e me kazmn e tij. [Ahmed]

Qe transmetuar nga Abdullah ibn Umer se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte
thn:

Lini rehat Abisint pr sa koh q sju trazojn, se kurrkush pos Dhul-
Suwejkatejnit t Abisnis sdo t zbuloj thesarin e Qabes. [Ebu Daud, n
kaptinn e ndalimit t provokimit ndaj Abisinve].

Ibn Abas transmetoi se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Sikur po e shoh tash: ai sht i zi dhe kmbt i ka konsiderueshm t larguara
nga njra-tjetra. Ai do ta shkatrroj Qaben gur pr gur. [Ahmed]

Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:

asti sdo t vjen, derisa t paraqitet nj burr nga Khatani dhe ti sundoj
njerzit. [Muslim. Ka hadith t ngjashm n Buhari]


2 MBUROJA.net
Ky burr mund t jet Dhul-Suwejk, nj tjetr person, sepse ky vjen nga Kahtani, kurse
transmetimet tjera thon q Dhul-Suwejkatejn vjen nga Abisinia. Allahu e di m s miri.
Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

Dits e nats sdo ti vjen fundi, derisa nj burr i liruar, i quajtur Jahja, t marr
pushtetin. [Ahmed]

Ky mund t jet emri i Dhul-Suwejkatejn nga Abisinia dhe Allahu e di m s miri. Umer
ibn el-Khatab transmetoi se kishte dgjuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] t
thot:

Banort e Mekes do t largohen dhe vetm nj pakic njerzish do ta kalojn
prmes saj. Pastaj, ajo do t rindrtohet dhe pastaj prap njerzit do t largohen
dhe kurrkush kurr m sdo t kthehet.

sht dshmuar n hadithe sahi se Dexhalli sdo t mund t hyj n Meke e n Medine,
dhe se do t ket engjj te portat e Mekes, t cilt do ta pengojn nga hyrja. Qe
transmetuar se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

N Medine smund t hyj as Dexhalli e as ndonj epidemi.

Si u prmend m hert, Dexhalli do t ngrej kampin n dalje t Medines dhe ajo do t
dridhet tri her. do hipokrit e gjynahqar do t dal pr tiu bashkuar Dexhallit dhe
do besimtar do t rrij n t. Kjo dit do t quhet Dita e Dlirjes. Shumica e atyre q do
t dalin pr tiu bashkuar Dexhallit, do t jen gra. Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam]
tha:

Vrtet, ajo [Medina] sht e mir. E keqja e saj do t mnjanohet, kurse e mira e
saj do t jet e qart.

Allahu i lartsuar thot:

Grat e shthurura jan pr burrat e shthurur dhe burrat e shthurur jan pr
grat e shthurura; grat e dlira jan pr burrat e dlir dhe burrat e dlir jan
pr grat e dlira [el-Nur, 24-26]

Medina do t jet e banueshme gjat ditve t Dexhallit si dhe gjat ditve t Iss [alejhi
selam], derisa ai t vdes dhe t varroset aty. Pastaj, do t shkatrrohet. Umer ibn el-
Khatab tha: Dgjova pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] t thot:

Nj kalors do t kaloj npr Medine dhe do t thot: Dikur, ktu ka pasur
shum musliman. [Ahmed]

1 MBUROJA.net


Shfaqja e Bishs

Ndr shenjat e astit do t jet edhe shfaqja e nj Bishe nga toka. Ajo do t ket pamje t
uditshme dhe do t jet e strmadhe. Njeriu s'mund as t imagjinoj se si do t jet ajo.
Ajo do t dal nga toka duke e shkundur pluhurin nga kryet. Me vete do t ket Unazn
e Sulejmanit [alejhi selam] dhe Shkopin e Muss [alejhi selam]. Njerzit do t tmerrohen
prej saj dhe do t mundohen t ikin, por s'do t'ia dalin, sepse i till do t jet caktimi i
Allahut. Ajo do t prish me shkop hundn e do mosbesimtari dhe do t shkruaj fjaln
"kafir/mosbesimtar" n ballin e tij; do t zbukuroj fytyrn e do besimtari dhe do t
shkruaj fjaln "mu'min/besimtar" n ballin e tij, dhe do t'u flas njerzve. Allahu i
patmeta thot:

Dhe, kur Fjala t jet prmbushur kundr tyre [t padrejtve], Ne do t'ua
nxjerrim atyre nga toka nj Bish dhe ajo do t'u flas atyre ... [en-Neml, 82]

Ibn Abbas, el-Hasan dhe Kutadeh than se ... ajo do t'u flas atyre ... do t thot se
ajo do t'u mbaj fjalim atyre. Ibn Xherir sugjeroi se kjo do t thot q Bisha do t'u
drejtohet njerzve me fjalt ... ngaq njerzimi nuk ishin t bindur n Shenjat Tona ...
[en-Neml, 82; pjesa e fundit e ajetit]

Ibn Xherir transmetoi kt nga Ali dhe nga 'Ata. Qe transmetuar nga Ibn Abas se ... ajo
do t'u flas atyre ... do t thot se Bisha do t'i pres ata, dmth do t shkruaj fjaln
"kafir" n ballin e mosbesimtarit. Po ashtu, q transmetuar nga Ibn Abas se ajo edhe do
t'ju flas, edhe do t'i pres. Ky mendim prfshin t dyja sugjerimet e mhershme, dhe
Allahu e di m s miri. Tashm prmendm hadithin e Hudhejfe ibn Usejd, ku
pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:

"asti s'do t vjen, derisa t'i shihni dhjet shenja: Tymi, Dexhalli, Bisha, lindja e
diellit n Perndim, zbritja e Iss, birit t Merjemes; Jexhuxht e Mexhuxht, dhe
tri rrshqitjet e toks njra n Lindje, njra n Perndim dhe njra n Arabi, n
fund t t cilave zjarri do t shprthej nga drejtimi i Adenit [Jemen] dhe do t'iu
grah njerzve pr te vendi i tubimit t tyre".

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:
"Ngutuni t bni pun t mira, para se t ndodhin gjasht gjra: lindja e diellit n
Perndim, Tymi, Dexhalli, Bisha, vdekja juaj apo rregullimi i prgjithshm".
[Muslim]

Berideh tha: "Pejgamberi m oi te nj vend n shkrettir, afr Mekes. Aty ishte nj
truall i rrethuar me zall. Ai m tha: 'Bisha do t shfaqet nga ky vend'. Ajo ishte nj
hapsir shum e vogl". [Ibn Maxheh]

Qe transmetuar nga EBu Hurejre se Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

"Bisha e toks do t shfaqet dhe me vete do t ket Shkopin e Muss dhe Unazn
e Sulejmanit".

Po ashtu qe transmetuar t ket thn:

"Bisha do t prish hundt e mosbesimtarve me Unaz [deri n at mas], saq
njerzit e ulur rreth nj tavoline do t'i drejtohen shoqi-shoqit me fjalt "O
besimtar!" apo "O mosbesimtar!" [Dmth gjendja e secilit do t dihet] [Ibn
MAxheh]

Abdullah ibn Amr tha: "Kam mbajtur n mend nj hadith t pejgamberit [salallahu alejhi
ue selam] e kurr s'e kam harruar. Dgjova pejgamberin t thot:

'Shenja e par q do t shfaqet do t jet lindja e diellit n Perndim dhe shfaqja e
Bishs paradite. Cilado nga kto dyja q ndodh e para, tjetra do t pasoj
menjher'". [Muslim]

Domethn, kto do t jen shenjat e para t jashtzakonshme. Dexhalli, zbritja e Iss
[alejhi selam], shfaqja e Jexhuxhve dhe e Mexhuxhve jan m pak t uditshme n at
se kto jan qenie njerzore. Kjo [Bisha] sht shenja e par toksore, ndrsa lindja e
diellit n Perndim sht e para nga shenjat qiellore.






1 MBUROJA.net




Lindja e Diellit n Perndim

Allahu i patmeta thot:

A po presin ata t'i shohin engjjt tek u vijn apo vet Zoti, apo ndonj nga
Shenjat e Zotit tnd? Dita kur t vijn Shenjat e Zotit tnd s'do t'i sjell
kurrfar t mire shpirtit q nuk ka besuar m hert dhe s'ka br pun t mira
nga besimi. Thuaj: 'Pritni, se edhe ne po presim' [el-En'am, 158]

Qe transmetuar nga Ebu S'eid el-Hudri se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte
shpjeguar ajetin Dita kur t vijn Shenjat e Zotit tnd s'do t'i sjell kurrfar t mire
shpirtit q nuk ka besuar m hert se kjo sht lindja e diellit n Perndim. [Ahmed]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

"asti s'do t vjen, derisa t lind dielli n Perndim. Kur njerzit ta shohin kt,
do t besojn t gjith ata q jetojn n tok, por kjo do t jet koha kur kurrfar
t mire s'do t'i sjell shpirtit q nuk ka besuar m hert " [el-Buhari]

Gjithashtu, qe transmetuar nga Ebu Hurejre se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam]
kishte thn:

"Ka tri gjra t cilat, nse ndodhin, ... s'do t'i sjell kurrfar t mire shpirtit q
nuk ka besuar m hert dhe s'ka br pun t mira nga besimi Ato jan: lindja
e diellit n Perndim, Dexhalli, dhe Bisha e toks". [Ahmed, Muslim, et-Tirmidhi]

Ebu Dherr tha: "Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] m pyeti: "A e di ku shkon dielli,
kur perndon?" Thash: "Nuk e di". Ai tha: "Ai udhton, derisa t bjer n sexhde nn
Fronin dhe krkon leje pr t'u ngritur prap. Por, do t vjen koha kur do t'i thuhet:
'Kthehu nga erdhe". Kjo do t jet koha kur s'do t'i sjell kurrfar t mire shpirtit q
nuk ka besuar m hert dhe s'ka br pun t mira nga besimi " [el-Buhari]

Amr ibn Xherir tha: "Tre musliman po rrinin ulur me Meruanin n Medine, t cilin e
dgjova t thoshte, ndrsa po fliste pr Shenjat e astit, se e para prej tyre do t jet
shfaqja e Dexhallit. Ata t tre shkuan te Abdullah ibn Amr dhe i treguan ka kishin
dgjuar Meruanin t thoshte lidhur me Shenjat. Abdullah tha: "Meruani s'ka treguar
shum. Un e kam mbajtur n mend nj hadith si ky nga pejgamberi [salallahu alejhi ue

2 MBUROJA.net
selam]: "Shenja e par do t jet lindja e diellit n Perndim, pastaj shfaqja e Bishs
paradite. Cilado nga kto dyja q ndodh e para, tjetra do t pasoj menjher".

Pastaj, Abdullahu, i cili ishte kishte njohuri t thella, tha: "Mendoj q e para q do t
ndodh sht lindja e diellit n Perndim. Sa her q dielli perndon, shkon nn Fronin,
bie n sexhde dhe krkon leje pr t'u ngritur prap. Do t vjen koha kur do t krkoj leje
tri her dhe s'do t marr prgjigje, derisa, kur t ket kaluar nj pjes e nats dhe
kuptoj se, edhe sikur t'i jepej leje, nuk do t lindte me koh, do t thot: 'O Zoti im, sa e
kam larg ngritjen! far mund t bj pr njerzit tash?' Pastaj, do t krkoj leje t
kthehet mbrapa dhe do t'i thuhet: 'Ngrihu prej aty ku je tash', dhe do t ngrihet n
Perndim". Pastaj Abdullahu recitoi ajetin ... s'do t'i sjell kurrfar t mire shpirtit q
nuk ka besuar m hert dhe s'ka br pun t mira nga besimi [Ahmed]



1 MBUROJA.net


Tymi i cili do t shfaqet nga fund i kohs

Mesruk tha: "Ndrsa nj burr po u mbante fjalim banorve t Kindes, tha: 'Do t ket
Tym n Ditn e Ringjalljes, i cili do t'ua marr hipokritve dgjimin dhe t part, kurse
besimtart do t ndjejn sikur jan t ftohur'. N u tmerruam, kshtu q shkuam te Ibn
Mes'ud, i cili po rrinte mbshtetur. Kur dgjoi pr kt, u hidhrua shum dhe u ul e tha:
'O njerz, kushdo q di dika, le ta thot; kushdo q s'di, le t thot 'Allahu e di m s
miri'. sht pjes e dijes q, kur personi t mos dij dika, t thot 'Allahu e di m s
miri".

Allahu i patmeta i tha pejgamberit [salallahu alejhi ue selam]:

Thuaj: 'Nuk krkoj pr kt [Kuran] kurrfar shprblimi e as nuk shtirem
[Sad, 38-86]

"Kurejsht po tregoheshin t ngadalt n pranimin e Islamit, kshtu q pejgamberi
[salallahu alejhi ue selam] u lut kundr tyre duke thn: 'O Allah, m ndihmo kundr
atyre duke drguar shtat vjet uri si ato t Jusufit'. Ata u goditn nga nj vit urie n t
cilin gati u shkatrruan dhe hanin coftina e eshtra. Ata nisn t shihnin dika si tym
mes qiellit dhe toks. Ebu Sufjan erdhi dhe tha: 'O Muhamed, ti erdhe t na urdhrosh
pr marrdhnie t mira me t afrmit, kurse populli po mbaron. Lutu q Allahu t'u
ndihmoj atyre'". Ather, Ibn Mes'ud recitoi:

Pritni Ditn kur qielli t sjell nj tym [mjegull] t dukshm, i cili do t'i
mbshtjell njerzit. Ky do t jet nj dnim t rnd. [Ata do t thon] 'Zoti
yn! Na e largo kt dnim, se ne vrtet po besojm! E si t prfitojn ata nga
Shpallja, kur u pat ardhur i Drguari t'ua shpjegoj gjrat qart, kurse ata ia
kthyen shpinn duke thn: 'I mbikqyrur [nga dikush tjetr], i xhindosur! Ne
vrtet q do ta largojn dnimin pr nj koh, por ju do t ktheheni prap [n
rrugt tuaja]' [ed-Dukhan, 10-15]

Ibn Mes'ud tha: "A do t largohet dnimi prej tyre n ahiret q ata t kthehen n
mosbesimin e tyre?" Allahu i patmeta thot:

Ditn kur Ne do t'i kapim me nj dnim t ashpr. Vrtet, ne do t marrim
hak [ed-Dukhan, 16]

s shpejti do t vjen e pashmangshmja [dnimi] [el-Furkan, 77]

2 MBUROJA.net
Kto ajete i referohen Dits s Bedrit. Allahu i lartsuar thot:

Elif-Lam-Mim. Romakt u mposhtn n nj vend t afrt, por ata, mbas ksaj
disfate, s shpejti, brenda disa viteve, do t dalin fitimtar [er-Rum, 1-3] [el-
Buhari]

Sugjerimi i folsit - se Tymi do t ndodh n Ditn e Ringjalljes e hidhroi Ibn
Mes'udin. Pra, Tymi do t shfaqet para Dits s Ringjalljes. Ai do t jet nj nga Shenjat:
Bisha, Dexhalli, Tymi, Jexhuxht e Mexhuxht, si tregojn hadithet e transmetuara nga
Ebu Sariha, nga Ebu Hurejre dhe nga sahab t tjer. Si prmendet n hadithe t
vrteta, zjarri i cili do t shfaqet para Dits s Ringjalljes, do t shprthej nga drejtimi i
Adenit dhe do t'u grah njerzve pr tek tubimi prfundimtar i tyre. Ai do lviz me ta
dhe do t ndalet me ta, dhe do t prpij kdo q mbetet mbrapa.


1 MBUROJA.net


asti nuk do t ndodh, derisa

Qe transmetuar nga Ebu Se'id el-Khudri se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte
thn:

"Me afrimin e astit, rrufet do t shtohen deri n at mas, saq, kur dikush t
takohet me njerz, do t pyes: 'Kush prej jush u godit nga rrufeja sot n
mngjes?', dhe do t thon: 'Filani e filani u goditn'". [Ahmed]


Po ashtu, qe transmetuar nga Ebu Hurejre se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam]
kishte thn:

"asti s'do t vjen, derisa t ndodhin reshje t cilat do t shkatrrojn gjithka,
prve tendave".

Tashm kemi prmendur shum hadithe rreth shenjave t astit. Tash, do t
prqendrohemi n disa hadithe t cilat tregojn se asti sht fare pran.

Qe transmetuar nga Ebu Hurejre se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

"asti s'do vjen, derisa t ndodhin ngjarjet n vijim:
- njerzit do t bjn gar mes vete n ndrtimin e ndrtesave t mdha;
- dy grupime t mdha do ta luftojn njra-tjetrn dhe do t ket shum
viktima t dyja palt do t jen pasues t msimeve t njjta fetare;
- do t shtohen trmetet;
- koha do t kaloj shpejt;
- do t shtohen vrasjet dhe vuajtjet;
- do t shfaqen afrsisht tetdhjet dexhall dhe secili prej tyre do t pohoj se
sht i Drguar i Allahut;
- nj person do t kaloj pran nj varri dhe do t thot: 'Sikur t isha n
vendin tnd!';
- dielli do t lind n Perndim dhe, kur t lind e njerzit ta shohin kt, krejt
do t besojn, por kjo do t jet koha kur S'do t'i bj dobi shpirtit q s'ka
besuar m hert [el-En'am, 158];
- pasaniku do t shqetsohet se mos nuk po gjen njeri t'i jap zekatin". [el-
Buhari, Muslim]

Qe transmetuar nga Enes se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

2 MBUROJA.net

"Ndr shenjat e astit jan kto n vijim:
- dija [fetare] do t paksohet, kurse injoranca do t mbizotroj;
- kurvria dhe pirja e alkoolit do t jen t zakonshme;
- numri i burrave do t paksohet, kurse numri i grave do t shtohet aq shum,
saq nj burr do t mbetet pr pesdhjet gra". [el-Buhari]

Aisha tha se kishte dgjuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] t thot:

"Dita e nata s'do t mbarojn, derisa njerzit t fillojn t adhurojn Latin e
Uzzan [dy idhujt e Arabis para-islamike]". Un thash: "O i Drguar i Allahut,
kam menduar se, kur Allahu shpalli ajetin sht Ai q drgoi t Drguarin e
vet me udhzim dhe me fe t vrtet pr t mbizotruar ndaj krejt feve, edhe
pse pagant e urrejn kt [et-Teubeh, 33], kjo do t prmbushet". Pejgamberi
[salallahu alejhi ue selam] tha: "Do t ndodh si do Allahu. Pastaj Allahu do t
drgoj nj fllad, i cili do t marr kdo q ka besim n zemrn e tij sa kokrra e
mustards. Vetm ata t cilt s'kan kurrfar t mire n veten e tyre, do t
mbeten, dhe ata do t'i kthehen fes s paraardhsve t tyre". [Muslim]

Nga Ebu Hurejre se nj dit prej ditsh, ndrsa pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] po
rrinte ulur me disa njerz, erdhi nj beduin dhe e pyeti rreth imanit dhe islamit, pastaj
pyeti:
- O i Drguar i Allahut, kur do t ndodh asti?
- Ai q u pyet, nuk di m shum se ai q po pyet, por po t tregoj pr shenjat e tij.
Kur nj robresh t lind zonjn e vet dhe kur kmbzbathurit dhe t zhveshurit
t bhen udhheqs t njerzve kto jan ndr shenjat e astit. Ka pes gjra t
cilat s'i di kush pos Allahut", pastaj recitoi: Vrtet, kohn e ndodhjes s astit
s'e di kush pos Allahut. sht Allahu Ai q e zbret shiun dhe Ai q e di ka
mbajn mitrat. Kurrkush nuk di se far do t'i ndodh nesr dhe ku do t
vdes. Vrtet, Zoti sht i gjithdijshm [Lukman, 34].
Pastaj burri u largua, dhe pejgamberi tha: "Ma thirrni prap at", por, kur njerzit iu
vun pas pr ta thirrur, nuk pan gj. Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha: "Ai
ishte Xhibrili. Erdhi t'ua msoj njerzve fen e tyre". [el-Buhari, Muslim]

"Varfanjakt kmbzbathur e t zhveshur do t bjn gar n ndrtimin e ndrtesa t
larta" do t thot se ata do t bhen udhheqs t njerzve. Ata do t pasurohen dhe
interesi i vetm i tyre do t jet gara n ndrtimin e ndrtesave t larta. Kjo sht si n
hadithin q do ta shohim m von: "asti s'do t vjen, derisa njerzit m t lumtur n
bot t jen bijt e prishur t t prishurve".

Qe transmetuar nga Ebu Se'id se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:


3 MBUROJA.net
"asti s'do t vjen, derisa t vjen koha kur nj burr do t dal nga shtpia e vet
dhe kpuct apo kamxhiku i tij do t tregoj ka i ka ndodhur familjes s tij".
[Ahmed]

Qe transmetuar nga Ebu Se'id se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

"Pasha At, n dorn e t Cilit sht shpirti im, asti s'do t vjen, derisa kafsht e
egra t'u flasin njerzve, dhe njeriu t'i flas kamxhikut t vet apo kpucs s vet,
dhe shala e tij do t'i tregoj rreth familjes s tij mbasi ai ishte larguar prej tyre".

Enes tha: "Ne po diskutonim faktin q asti s'do t vjen, derisa t mos bjer m shi, toka
t mos prodhoj frytet e saj, dhe pesdhjet gra t mbahen nga nj burr, dhe, nse nj
grua kalon pran nj burri, ai do ta shikoj e do t thot: 'Kjo grua dikur kishte nj
burr'". [Ahmed]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

"asti s'do t vjen, derisa koha t kaloj aq shpejt, saq nj vit do t jet si nj
muaj, nj muaj si nj jav, nj jav si nj dit, nj dit si nj ast, dhe nj ast aq sa
t digjet nj flet e drurit t palms". [Ahmed]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

"Bota s'do t mbaroj, derisa ai q knaqet m s shumti n t, t jet biri i prishur
i t prishurit". [Ahmed]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

"Para ardhjes s astit, do t ket vite mashtrimi, gjat t cilave besnikut s'do t'i
zihet bes, kurse gnjeshtarit do t'i besohet, dhe t pavlerit do t'i shkoj fjala".
[Ahmed]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

"asti s'do t vjen, derisa dashi me brir t mos e luftoj m dashin pa brir".
[Ahmed]

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

"asti s'do t vjen, derisa pasuria t shtohet aq shum, saq njeriu do t tutet se
s'do t ket kush ta pranoj sadakan prej tij; derisa t shfaqen rregullimet dhe
t ket shum herxh". T pranishmit pyetn: "ka sht herxh, o i Drguar i
Allahut?" Tha: "Vrasje! Vrasje!" [Ahmed]

4 MBUROJA.net

Ebu Hurejre tha se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:

"Pasha At q m drgoi me t vrtetn, kjo tok s'do t mbaroj, derisa njerzit
t dmtohen nga nj shkarje toke, njerzve t'u bie rrebesh gursh dhe t
transformohen n kafsh". T pranishmit pyetn: "Kur do t ndodh kjo, o i
Drguar i Allahut?" Tha: "Kur t shihni femrn t kalroj, kur kngtart t jen
dukuri e zakonshme, kur dshmimi i rrejshm t prhapet, dhe kur burri t flej
me burr dhe gruaja me grua".

Tarik ibn Shihab tha: "Po rrinim ulur me Abdullah ibn Mes'ud, kur nj burr erdhi dhe
na tha se kishte ardhur koha e namazit. Ne u uam dhe shkuam n xhami. Mbas
namazit, nj burr erdhi t Abdullah ibn Mes'udi dhe tha: 'es-Selam alejke, o Ebu
AbduRrahman'. 'Allahu dhe i Drguari i tij e kan thn t vrtetn', ia kthehu
Abdullahu. Kur u kthyem, pyetm shoqi-shoqin: 'A dgjuat si u prgjigj? Kush do t
pyes rreth ksaj?' Thash: 'Un do ta pyes', dhe e pyeta kur ai doli dhe na e transmetoi
kt nga pejgamberi:

"Para se t ndodh asti, do t ket nj prshndetje t posame pr njerzit,
tregtia do t prhapet aq shum, saq nj grua do t'i ndihmoj burrit t saj n
biznes; lidhjet familjare do t ndrpriten; dshmimi i rrejshm do t jet i
zakonshm, kurse dshmitari i vrtet vshtir do t gjendet; dhe do t shtohet t
shkruarit". [Ahmed]


Prshkrimi i njerzve q do ta prjetojn ditn e Kiametit

Qe transmetuar nga Abdullah ibn Amr se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte
thn:

"asti s'do t vjen, derisa Allahu t marr njerzit m t mir n tok dhe t
mbeten m t kqijt, t cilt s'do ta njohin t mirn dhe s'do t ndalojn nga
kurrfar e keqe". [Ahmed]

Abdullah ibn Mes'ud tha se kishte dgjuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] t
thot:

"Elokuenca mund t magjeps. Njerzit m t kqij jan ata, q u vjen asti ndrsa
jan t gjall, dhe ata q i kthejn varret n xhamia". [Ahmed]

Qe transmetuar nga Enes se pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kishte thn:


5 MBUROJA.net
"asti s'do t vjen, derisa kurrkush mbi tok t mos thot 'la ilahe ilaAllah'".
[Ahmed]

Po ashtu, nga Enes qe transmetuar se pejgamberi kishte thn:

"asti s'do t vjen, derisa kurrkush n tok t mos thot 'Allah, Allah'". [Ahmed]

Ka dy mendime lidhur me shprehjen 'Allah. Allah':

1. Domethnia e ksaj mund t jet se kurrkush s'do t ndaloj nga e keqja apo t
mundohet ta prmirsoj ndonj q bn keq. Tashm kt e kemi hasur n
hadithin e Abdullah ibn Amr: " Do t mbeten m t kqijt, t cilt s'do ta njohin
t mirn dhe s'do t ndalojn nga kurrfar e keqe".

2. Domethnia e ksaj mund t jet se Allahu s'do t prmendet dhe emri i Tij do t
jet i panjohur. Kjo do t ndodh, pr shkak t mbizotrimit t kufrit dhe
prishjes, si n hadithin paraprak: "... derisa kurrkush n tok t mos thot 'Allah,
Allah'". Aisha tha se pejgamberi kishte thn: "Hyri pejgamberi duke thn: 'Oj
Aishe, familja jote do t jen t part nga Umeti im q do t m bashkohen". Kur
ai u ul, thash: "O i Drguar i Allahut, u flijofsha pr ty!, kur hyre, po thoshe
dika q m trembi. "ka ashtu?" Thash: "Ti the se familja ime do t jen t part
q do t t bashkngjiten". Ai tha: "Po". Pyeta: "Pse kshtu?" Ai tha: "Vdekja do t
prhapet midis tyre dhe t afrmit e tyre do t'i xhelozojn". Thash: "Si do t jen
njerzit pas ksaj?" Tha:"Si karkalecat: i forti do ta prpij t dobtin, deri t vjen
asti". [Ahmed]

Alba'el-Selami tha: "Dgjova pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] t thot:

'asti do t'u vij vetm m t kqijve nga njerzit'". [Ahmed]