MO - 01 / 2005 BLM 2 2-1

2. Kaynakl Birleimlerin Tasarm ve Yapm Kurallar

Bu blm, elik yaplarda tekil edilen kaynakl birleimlerin tasarmna ynelik koullar ierir.
Bu blm aadaki gibi ksma ayrlmtr :
KISIM A Kaynakl Birleimlerin Tasarm iin Ortak Koullar
KISIM B Scak Hadde rnlerinin (Borular Hari) Kaynakl Birleimlerinin Tasarm in zel
Koullar (Statik ve Dinamik Yklerle Zorlanan)
KISIM C Scak Hadde rnlerinin (Borular Hari) Kaynakl Birleimlerinin Tasarm in zel
Koullar (Tekrarl Ykler)
KISIM A
Kaynakl Birleimlerin Tasarm in Ortak Koullar
2.1. Ksm Ann Kapsam
Bu ksm, ykleme tipinden bamsz olarak tm kaynakl birleimlere uygulanabilen koullar
ierir.
2.2. Szleme Planlar ve zellikleri
2.2.1. Szleme Belgeleri
Kaynak Plan ve malat Resimleri buradan itibaren Szleme Belgeleri olarak adlandrlacaktr.
Szleme Belgeleri nde yer alan planlar ve ngrlen koullarnda; esas metalin zellikleri,
yerleimi veya konumu, tipi, boyutu ve imalat srasnda ekilecek tm kaynak dikileri ve buna ait
izimler ve uzantlarn gsterimi ve ayrca bu belgede belirtilenlerle ilgili her bilgi, eksiksiz ve tam
olarak yer almal ve aka gsterilmelidir.
Eer Mhendis, antiyede (sahada) yaplmas gereken zel kaynaklar ngrmse, bunlar da
Szleme Belgeleri nde gsterilmelidir.
Buradan itibaren Atlye izimleri olarak adlandrlacak olan imalat resimleri ve montaja ynelik
izimler, Atlye Kaynaklar ve antiye (Saha) Kaynaklar olmak zere, birbirinden farkl ve
aka ayrlm olarak Szleme Belgeleri nde yer almaldr.
2.2.2. entik Tokluklarna likin Koullar
Eer kaynakl birleimlerin entik tokluklar ile ilgili deerler gerekliyse, kullanlacak ilave me-
tale (elektrod) kar gelen test scakl ile minimum absorbe edilecek enerji Mhendis tarafndan be-
lirlenmeli veya KP Kaynak Prosedr artnamesinin (bkz. Blm 4) ancak CVN - Charpy V -
entik Darbe Testleri (bkz. Madde 4.7.5.2) ile onaylanaca belirtilmelidir. Eer KPler CVN -
testleriyle onaylanacak ise, minimum absorbe edilecek enerji, test scakl ve CVN - testinin
kaynak metalinde mi; yoksa hem ITAB (Is Tesiri Altndaki Blge), hem de kaynak metalinde mi
yaplaca, Mhendis tarafndan belirtilmelidir.
2-2 BLM 2 MO - 01 / 2005
2.2.3. zel Kaynaklara likin Koullar
Eer birleimlerin veya birleim gruplarnn oluturulmasnda zel bir montaj sras, kaynak sras,
kaynak teknii veya dier zel nlemler gerekiyor ise, bunlar Mhendis tarafndan Szleme Belge-
lerinde yer almal veya Szleme Sorumlusu (Mteahhit) tarafndan Atlye izimlerinde
gsterilmelidir.
2.2.4. Kaynak Dikii Hesap Kalnl ve Hesap Uzunluu
Szleme Belgelerinde yer alan Atlye izimlerinde, her bir kaynak dikiinin kaynak hesap
uzunluu gsterilmelidir.
KBN (Ksmi Birleim Nfuziyeti) iin kt kaynak dikilerinde gerekli kaynak kalnl belirtilmelidir.
Ke kaynak dikilerinde ve eimli T- birleimlerde aadaki bilgilerin Szleme Belgelerinde yer
almasnn salanmas gerekir:
(1) Birleen yzeyler arasndaki ann 80 ila 100 arasnda olmas halinde, paralar birletir-
mek amacyla ekilecek ke kaynak dikilerinin diki kenar boyutu (bkz. ekil 1.9 - 10
numara) Szleme Belgelerinde yer alan Atlye izimlerinde gsterilmelidir.
(2) Birleen yzeyler arasndaki ann 80den kk veya 100den byk olmas halinde,
paralar arasnda ekilecek ke kaynak dikilerinin diki hesap kalnl, (bkz.
Madde 2.3.2.5 ve ekil 1.7 ve 1.8de iaret edilen 13 numara) Szleme Belgelerinde yer
alan Atlye izimlerinde gsterilmelidir.
2.2.5. Atlye izimleri
Atlye izimleri, kaynak az alarak oluturulan kt kaynakl birleimlere ait birleim detaylarn
ve bunlar oluturmak iin gerekli esas metal hazrln, gerekli kaynak sembollerini, gsterimleri-
ni ve eskizlerini iermelidir. Bunun yansra kaynaklama ilemi srasnda kullanlan karlama
paralarnn (elik banyo altlklarnn) hem genilikleri, hem de kalnlklar bu izimlerde
belirtilmeli veya gsterilmelidir.
2.2.5.1. KBN (Ksmi Birleim Nfuziyetli) Kt Kaynak Dikileri
Atlye izimlerinde kullanlacak kaynak yntemi ve kaynak pozisyonu iin gereken kt kaynak diki-
i kalnlna ulamak iin gerekli kaynak az ykseklii (bkz. ekil 1.2 - 9 numara) gsterilmelidir.
2.2.5.2. Ke Kaynak Dikileri ve Eimli T - Birleimlerdeki Kaynak Dikileri
Atlye izimlerinde aadaki bilgiler verilmi olmaldr :
(1) Birleen yzeyler arasndaki a 80 ila 100 arasnda olmas durumunda, paralar birleti-
ren ke kaynak dikilerinin kenar boyutu (bkz. ekil 1.9 - 10 numara), Szleme Belgele-
rinde yer alan Atlye izimlerinde aka gsterilmelidir.
(2) Birleen yzeyler arasndaki ann 80den kk veya 100den byk olmas durumun-
da, paralar arasnda ekilen ke kaynak dikileri iin diki hesap kalnl (bkz.
Madde 2.3.2.5 ve ekil 1.7 ve 1.8de 13 numara) belirlenmeli ve Szleme Belgelerinde yer
alan Atlye izimlerinde aka gsterilmelidir.
2.2.5.3. zel Kaynak Az Detaylar
Gerektiinde, zel kaynak az detaylarnn Szleme Belgelerinde verilmeleri gerekir.
2.2.5.4. Kaynak zel Muayene Koullar
ekilen kaynak dikileri iin ngrlen zel kaynak muayene koullarnn herbiri, Szleme
Belgelerinde belirtilmelidir.
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-3
2.3. Kaynak Dikii Hesap Alan
2.3.1. Kaynak Az Alm Kt Kaynak Dikileri
2.3.1.1. Kt Kaynak Dikii Hesap Uzunluu
Kaynak az alm herhangi bir kt kaynak dikiinin maksimum hesap uzunluu, kaynak dikiinin
dorultusundan bamsz olarak dikie etkiyen ekme veya basn gerilmelerinin ynne dik olarak,
birletirilen parann genilii kadar olmaldr.
Kayma gerilmesi aktaran kt kaynak dikilerinde hesap uzunluu, imalat resimlerinde belirtilen
uzunluktur.
2.3.1.2. TBN - Kaynak Az Alm Kt Kaynak Dikilerinde Diki Hesap Kalnl
TBN bir kt kaynak dikiinde kaynak dikii hesap kalnl, birletirilen paralardan daha ince
olannn kalnlna eit olarak alnmaldr (ayrca bkz. Tablo 3.1).
Kaynak takviyesi iin mukavemet hesaplamalarnda etkin alandaki bir arttan kanlmas gerekir.
Kaynak enkesitinde tama/dbkeylik (bkz. ekil 1.5 9 numara) olmas durumunda, boyutlandr-
ma hesaplar srasnda kaynak hesap alannda bir art yaplmasndan kanlmas gerekir.
2.3.1.3. KBN - Kaynak Az Alm Kt Kaynak Dikilerinde Maksimum Diki Kalnl
KP Kaynak Prosedr artnamesi Blm 3le uyumlu olarak onaylanmad takdirde, KBN - kt
kaynak dikileri kalnl, az yksekliine (bkz. ekil 1.2de tanmlanan 9 numara) eit veya
ondan byk olmaldr.
2.3.1.4. Kaynak Az Alm Kt Kaynak Dikiinin Hesap Alan
Kaynak az alm bir kt kaynak dikiinin hesap alan, kaynak hesap uzunluunun kaynak
hesap kalnl ile arpmna eittir.
2.3.2. Ke Kaynak Dikileri
2.3.2.1. Ke Kaynak Dikiinin Hesap Uzunluu
Bir ke kaynak dikiinin hesap uzunluu, kaynak dikiine ait kk izgisinin geometrik boyundan
diki hesap kalnl kadar uzunluktaki krater kayplarnn, kaynak dikii balangc ve bitimi iin
karlmas ile bulunur.
2.3.2.2. Ke Kaynak Dikiinin Minimum Uzunluu
Bir ke kaynak dikiinin minimum uzunluu, diki hesap kalnlnn en az 15 (onbe) kat
kadar olmaldr.
2.3.2.3. Sreksiz Ke Kaynak Dikileri (Metot Kaynaklar) - Minimum Uzunluk
Sreksiz (kesintili) ekilen bir ke kaynak dikiinin (metot kaynann) herbir parasnn minimum
uzunluu, 38 mm olmaldr.
2.3.2.4. Maksimum Ke Kaynak Dikii Hesap Uzunluu
Ke kaynak dikii hesap kalnlnn 100 (yz) katna eit veya daha az uzunlua sahip, kaynak
dikii ucundan etkiyen kuvvetlere maruz ke kaynak dikilerinin boyutlandrma hesaplarnda
gznne alnacak kaynak dikii hesap uzunluu, kaynak dikiinin imalat resimlerinde
2-4 BLM 2 MO - 01 / 2005
(bkz. Madde 2.2.1 - Atlye izimleri) grnen geometrik uzunluundan, diki hesap kalnl kadar
uzunluktaki krater kayplarnn, kaynak dikii balangc ve bitimi iin karlmasna kar gelen bir
uzunlua eit olmasna izin verilir.
Kaynak dikii ucundan etkiyen yklere maruz bir ke kaynak dikiinde eer ke kaynak dikii
uzunluu, kaynak dikii hesap kalnlnn 100 (yz) katndan byk, fakat 300 (yz) katndan da-
ha kk veya eit ise, ke kaynak dikii hesap uzunluu aada (2.1) numaral ifade ile hesapla-
nacak olan - katsaysyla arplarak kltlebilir. Bu katsay birden (1.0) byk olamaz.
Burada:
: Kltme katsaysn
L : Kaynak dikii ucundan etkiyen kuvvete maruz ke kaynak dikiinin gerek
(geometrik) uzunluunu [mm]
a : Ke kaynak dikii hesap kalnln [mm].
ifade etmektedir.
Eer ke kaynak dikii uzunluu, diki hesap kalnlnn 300 (yz) katn aarsa, ke kaynak
dikii hesap uzunluu olarak diki hesap kalnlnn 230 (ikiyzotuz) kat, boyutlandrma hesapla-
rnda gznne alnmaldr.
2.3.2.5. Ke Kaynak Dikii Hesap Kalnlnn Saptanmas
Aralarndaki birleim as 80 ila 100 arasnda deien paralar arasnda ekilen gml ke
kaynak dikileri iin diki hesap kalnl a, gen eklindeki kaynak dikiinin birleim kknden
diki yzeyine izilen diyagonalin en ksa mesafesi; dier bir deyimle ke kaynak dikii iine izi-
lebilen en byk ikizkenar genin ykseklii olarak alnmaldr.
Gerek 60 ve 80 arasndaki dar al ke kaynak dikileri iin, gerekse de 100den byk geni
al ke kaynak dikileri iin ise zel diki hesap kalnlklarnn salanmas iin gereken kaynak
kenar boyutu (bkz. ekil 1.5b ve 1.9da 10 numara), geometri gz nne alnarak hesaplanmaldr
(bkz. ekil 2.1).
Aralarndaki birleim as 60 ve 30 arasnda kalan dar al ke kaynak dikileri iin kaynak
kenar boyutu, kullanlan kaynak yntemi iin gerekli dar al kk pasosunda, salam kaynak
ekil 2.1. Ke kaynak dikii hesap kalnl
(2.1)
metalinin ylp ylmadna ilikin belirsizlii hesaba katacak ekilde, Z - kayp boyutu kadar
arttrlmaldr (bkz. Tablo 2.1).
2.3.2.6. Takviye Olarak ekilen Ke Kaynak Dikileri
KBN bir kt kaynak dikiinin bir ke kaynak dikii ile takviye edilmesi sonucunda oluan kaynak
dikiinde (bkz. Tablo 1.5 ekil T1.5 - 17) diki hesap kalnl, byle bir azaltmay gerektiren her-
hangi bir az detay iin birleim kknden kaynak yzeyine kegensel llen en ksa mesafeden
(bkz. ekil 2.1), 3 mm karlarak bulunmaldr.
2.3.2.7. Minimum Ke Kaynak Dikii Hesap Kalnl
Ke kaynak dikiinin minimum kalnl,
a) etkiyen yk aktarmada yeterli olan kaynak kalnlndan ve
b) Madde 5.2.3.de verilen ke kaynak dikii kalnlndan
byk olmaldr.
2.3.2.8. Bindirme Birleimlerde Ke Kaynak Dikii Maksimum Hesap Kalnl
Bindirme birleimlerde (bkz. ekil 1.1c) esas metalin kenarlar boyunca oluturulan ke kaynak
dikilerinin maksimum hesap kalnl aadaki gibi olmaldr (ayrca bkz. Tablo 3.1):
(1) Et kalnl 6 mmden daha ince olan metaller iin ke kaynak dikiinin kenar boyutu, esas
metalin kalnl kadar olmaldr. (bkz. ekil 2.2a)
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-5
(a) Esas metal 6 mmden ince
(b) Esas metal 6 mmden daha kaln
ekil 2.2. Bindirme birleimlerde kenarlar boyunca maksimum ke kaynak dikii kalnl
Dihedral as
60 > > 45
45 > > 30
Kaynak pozisyonu *(PA veya PE) Kaynak pozisyonu* (PB veya PF)
Z (mm) Z (mm)
3 3
6
*) bkz. Blm 4 Madde 4.9.6
6
Tablo 2.1. Z kayp katsays (scak hadde rnleri iin)
2-6 BLM 2 MO - 01 / 2005
(2) Genelde Atlye izimlerinde ke kaynak dikii kenar boyutu, esas metal kalnlna eit
olmaldr. Lakin et kalnlklar 6 mmden daha kaln olan metal mamller iin ke kaynak
dikilerinin kenar boyutu, esas metalin kalnlndan 2 mm daha az olmaldr (bkz.
ekil 2.2b). te yandan, eer kaynaklanm halde gerekli ke kaynak hesap kalnl kesin
olarak salanmsa, esas metal kenar ile ke kaynak dikii kenar arasndaki mesafe 2 mm
den daha ksa olabilir.
2.3.2.9. Ke Kaynak Dikiinin Hesap Alan
Boyutlandrma hesaplarnda gznne alnacak bir ke kaynak dikiinin hesap alan, kaynak dikii
hesap uzunluu (ayrca bkz. Tablo 3.2) ile diki hesap kalnl nn (ayrca bkz. Tablo 3.1)
arplmasyla bulunan alandr (bkz. Blm 3 Kaynak Dikilerinin Mukavemet Hesab).
2.3.3. Eik T-Birleimler
Birletirilen paralar arasndaki a 100den byk veya 80den kk olan T-Birleimler,
Eik T-Birleimler olarak adlandrlr. Bu tip birleimlerle ilgili zel isteklerin Szleme Belgele-
rinde belirtilmesi gerekir.
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-7
KISIM - B
Scak Hadde rnlerinin (Borular Hari)
Kaynakl Birleimlerinin Tasarm in zel Koullar
(Statik veya Dinamik Zorlanan)
2.4. Genel
Ksm Ada verilenlerle birlikte Ksm B de yer alan zel koullar, statik yklemeye maruz scak
hadde mamllerinden tekil edilen kaynakl birleimlerin tmne uygulanr. Ayrca, Ksm Cde
belirtilenler hari olmak zere, Ksm A ve bunun yansra Ksm Bde yer alan tm koullar,
dinamik yklemeye maruz scak hadde rnleri kullanlarak tekil edilen kaynakl birleimlere de
uygulanr.
2.5. Gerilmeler
2.5.1. Hesaplanan Gerilme
Etkiyen yk altnda emniyet gerilmeleri ile kyaslanacak olan hesaplanan gerilmeler, kaynakl
birleimlerinin tasarm iin bu standartta belirtilen minimum mukavemete kar gelen koullar
dikkate alnarak elde edilen gerilmeler veya uygun analizlerle saptanan nominal (anma) gerilmeler
olmaldr.
2.5.2. Eksantrisite Durumunda Hesaplanan Gerilme
Eer uygulanan yk altnda birletirilen paralarda veya ekilen kaynak dikiinde dikiin konumu,
boyutlar ve tr nedeniyle ortaya kan bir eksantrisite varsa, kaynakl birleimlerinin boyutland-
rlmasnda emniyet gerilmeleri ile kyaslanacak olan hesaplanan gerilmeler, oluan bu eksantrisiteyi
gznne almaldr.
2.5.3. Esas Metal Emniyet Gerilmeleri
Etkiyen ykler altnda hesaplanan esas metal gerilmesi, MO - 02 / 2006da (elik Yaplarn
Emniyet Gerilmesi Esasna Gre Hesab) verilen esas metale kar gelen emniyet gerilmesi
deerini amamaldr.
2.5.4. Kaynak Emniyet Gerilmeleri
Kaynakl birleimlerde kaynak dikii hesap alan gznne alnarak hesaplanan gerilme,
Tablo 2.2de verilen kaynak emniyet gerilmesi deerini amamaldr.
2.5.4.1. Ke Kaynak Dikilerinde Hesaplanan Gerilme
Dorultusu ne olursa olsun uygulanan yk altnda ke kaynak dikilerinde hesaplanan gerilme,
kaynak hesap alanna etkiyen kayma gerilmesi olarak kabul edilerek gznne alnmaldr.
2-8 BLM 2 MO - 01 / 2005
Etkiyen Kuvvet Kaynak Emniyet Gerilmeleri
Gereken lave Metal
(Elektrod) Mukavemet
Seviyesi
TBN (Tam Birleim Nfuziyetli) Kaynak Az Alm Kt Kaynak Dikileri
Kt kaynak dikii hesap alanna
dik etkiyen ekme
1)
Kt kaynak dikii hesap alanna
dik etkiyen basn
Kt kaynak dikii eksenine paralel
etkiyen ekme veya basn
Kt kaynak dikii hesap alan zerinde
kayma
{lave metalin (elektrod malzemesi) snflandr-
ma ekme mukavemeti x 0,30 }
Ek Koul: Esas metal zerindeki kayma gerilmesi,
aadaki ifadeden elde edilen deeri amamaldr:
{esas metalin akma mukavemeti x 0,40}
Esas metalle ayn
2)
Uygun ilave metal
2)
kullanlmaldr.
Uygun ilave metalle
2)
ayn
veya
daha dk mukavemet
seviyesinde olan ilave
metal (elektrod malzemesi)
kullanlabilir.
Esas metalle ayn
2)
Esas metalle ayn
2)
KBN (Ksmi Birleim Nfuziyetli) Kaynak Az Alm Kt Kaynak Dikileri
Kt kaynak dikii hesap alanna
dik ekme
Temasla yk aktaracak ekilde tasarla-
nan birleimlerdeki kt kaynak dikii
hesap alanna dik basn
{lave metalin (elektrod malzemesi) snflandrma
ekme mukavemeti x 0,90}
Ek Koul : Aadaki ifadeden elde edilen deer
almamaldr:
{Birletirilen esas metalin akma mukavemeti x 0,90}
{lave metalin (elektrod malzemesi) snflandrma
ekme mukavemeti x 0,30}
Ek Koul : Esas metal zerindeki kayma gerilmesi,
{esas metalin akma mukavemeti x 0,40}
deerini amamaldr.
Kt kaynak dikii eksenine paralel
ekme veya basn
Kt kaynak dikii eksenine
paralel kayma
{lave metalin (elektrod malzemesi) snflandr-
ma ekme mukavemeti x 0,75}
Birletirilen esas metal ile ayn
2)
{lave metalin (elektrod malzemesi) snflandr-
ma ekme mukavemeti x 0,30}
Uygun ilave metalle
2)
ayn
veya
daha dk mukavemet
seviyesinde olan ilave
metal (elektrod malzemesi)
kullanlabilir.
Ke Kaynak Dikileri
Kaynak dikii hesap alan zerinde
kayma; dorultusu ne olursa olsun
ekme ve basn
*)
ve kyaslama
gerilmesi
v
*
) bkz. Madde 2.5.4.1
Kaynak eksenine paralel ekme ve
basn
Birletirilen esas metalle ayn
2)
{lave metalin (elektrod malzemesi) snflandr-
ma ekme mukavemeti x 0,30}
Ek Koul : Esas metal net kesit alanna etkiyen
kayma gerilmesi, aadaki deeri amamaldr :
{esas metalin akma mukavemeti x 0,40}
Uygun ilave metalle
2)
ayn
veya
daha dk mukavemet
seviyesinde olan ilave
metal (elektrod malzemesi)
kullanlabilir.
1)
Kaynak hesap alan tanm iin Blm 2.3e baknz.
2)
Esas metale uygun ilave metal (elektrod malzemesi) iin EK 3de verilen Tablo E3.5e baknz.
Tablo 2.2 Kaynak Emniyet Gerilmeleri
Temasla yk aktaracak ekilde tasarlan-
mayan birleimlerdeki kt kaynak dikii
hesap alanna dik basn
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-9
2.6. Birleim ekli ve Detaylar
2.6.1. Genel Kabuller
elik yapda kaynakl birleimler, genel mevcut standartlarn mukavemet, rijitlik ve ekil deitir-
meye ilikin ngrd koullar yerine getirecek ekilde tasarlanmaldr.
2.6.2. Basn Elemanlarnn Birleimleri ve Ekleri
2.6.2.1. Temasla Yk Aktaran Birleimler ve Ekler
Szleme Belgelerinde aksi belirtilmedike, temasla yk aktaracak ekilde tekil edilmi birleimler
veya ekler, birleime giren paralar mevcut konumlarnda tutacak ekilde yeterli ke kaynak diki-
leri veya kaynak az alm KBN kt kaynak dikileri kullanlarak boyutlandrlmaldr. Kolonlarn
dnda kalan dier basn elemanlarnn eklerinde veya kaynakl birleimlerinde temasla ykn
aktarld yerler, birleimde yer alan tm paralar hizalarnda tutacak ekilde tasarlanmal ve elema-
na etkiyen kuvvetin % 50sini karlamaldr. Tablo 3.4teki koullar uygulanmaldr.
2.6.2.2. Temasla Yk Akataracak ekilde Dzenlenmemi Birleimler ve Ekler
Temasla yk aktaracak ekilde dzenlenmemi kolon veya dier basn elemanlarnn kaynakl
birleimlerinde ve kolon eklerinde ekilen TBN kt kaynak dikileri, snrlandrc ek koullar
olmad srece, Szleme Belgelerinde veya yrrlkte olan standartta belirtilen ekilde birleime
etkiyen kuvveti elemanlara emniyetli bir ekilde aktaracak ekilde tasarlanmaldr. Tablo 3.4deki
koullar uygulanmaldr.
2.6.2.3. Taban Levhas Birleimi
Kolonlarn ve dier basn elemanlarnn taban levhasna birleimi, elemanlar gvenli ekilde
yerinde tutmaya yeterli olmaldr.
2.6.3. Esas Metalin Kalnlk Boyunca Yklenmesi
zellikle bran elemannn esas metal kalnl veya gerekli kaynak boyutu 20 mm olduu zaman,
birletirilen parann yzeyine dik gerilmeyi iletmek amacyla tekil edilen T ve ke birleimlerin
tasarmnda, esas metal seimine ve birleim detaylarna zel nem verilmelidir. Kalnlk boyunca
iletilen gerilmeye maruz esas metal zerinde oluan gerilme younluunu en aza indirecek uygun
kaynakl birleim detaylar, uygulanabildii her yerde kullanlmaldr. Hesaplanan gerilmeyi iletmek
iin gerekli olandan daha byk kaynak boyutlarndan kanlmaldr.
2.6.4. Farkl Kaynak Dikilerinin Birlikte almas
Burada verilenler dnda, farkl trden kaynaklar (kt kaynak, ke kaynak) bir birleimde etkiyen
yk birlikte aktarmak durumundaysa, birleimin yk tama kapasitesi uygulanan yk dorultusu-
na gre saptanan farkl trden kaynak dikilerinin herbirinin tek tek yk tama kapasitelerinin
toplam olarak hesaplanmaldr.
Ayn birleimde yer alan farkl trden kaynak dikilerinin tek tek yk tama kapasitelerini toplama
yntemi, KBN kt kaynak dikilerinin ke kaynak dikileri ile takviye edilmesi durumunda
uygulanamaz.
2-10 BLM 2 MO - 01 / 2005
2.6.5. Ke ve T - Birleimlerde Yzey Kontrlemesi
Kaynak dikii yzeyini kontrlemek veya 90 kelerdeki gerilme ylmalarn azaltmak amacyla,
ke ve T- birleimlerinde KBN ve TBN kt kaynak dikileri zerine ke kaynak dikileri
uygulanabilir.
Statik yklere maruz birleimlerde, bu tip yzey kontrlemesi kullanlaca zaman gerekli kt
kaynak dikii hesap kalnl 8mmden daha byk olmamaldr.
2.6.6. Kaynak Ulama Delikleri
Kaynak ulama deliklerinin almas gerektiinde, bunlar kaynak dikii zerine kaynak metalini
uygun bir ekilde yacak ekilde boyutlandrlmaldr. ekil 2.3de ulama delii iin verilen ekil-
ler ve boyut koullar uygulanmaldr. Proje mhendisi minimum gerekli alann, birletirilen esas
metalde kalan maksimum net alan etkileyebileceini gznnde bulundurmaldr.
2.6.7. Bir Birleimde Yer Alan Bulon (Cvata), Perin ve Kaynak Dikileri
Bir birleimde perinler ve normal bulonlar, kaynak dikileri ile birlikte yk aktaryor kabul edilemez.
Ancak, yksek mukavemetli bulonlar kullanlarak srtnmeyle yk akatacak ekilde tekil edilen
birleimlerde, yksek mukavemetli bulonlarn birleime monte edilmesinden sonra kaynak dikile-
rinin ekilmesi kouluyla, bu her iki farkl trden birleim aralar ayn birleimde kullanlabilir ve
birlikte yk aktarabilir.
ekil 2.3. Kaynak ulama delikleri
Karlama paras (altlk)
(kullanlmsa)
Yuvarlak tekil veya
kaynak azl tekil
Eimli olmas gerekmez.
entik etkisinden kanlmaldr.
Delik matkapla
nceden alm
Eim as
kritik deil
Ke kaynakl tekil
Karlama paras (altlk)
(kullanlmsa)
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-11
2.7. Birleim ekli ve Detaylar Kaynak Az Alm Kt Kaynakl
Birleimler
2.7.1. Kalnlk ve Genilikteki Geiler
Farkl kalnlk veya genilikteki veya hem farkl kalnlk, hem de farkl genilikteki, bunun yansra
eksenleri de hizalanm ve ekme emniyet gerilmesinin te birinden daha byk ekme gerilmesine
maruz elemanlar arasnda tekil edilen ekmeye alan kt kaynakl birleimlerde bir elemandan
dier farkl kalnlkta veya genilikteki elemana gei blgesinde verilecek eim, (1 : 2,5) orann
amayacak ekilde yaplmaldr (kalnlklar iin bkz. ekil 2.4 ve genilikler iin bkz. ekil 2.5).
ekil 2.4. Farkl kalnlktaki paralar arasnda tekil edilen kt kaynakl birleimlerde geilerin dzenlenmesi
ekil 2.5. Farkl genilikteki paralar arasnda tekil edilen kt kaynakl birleimlerde geilerin dzenlenmesi
(Statik yklenen levhalarda veya scak hadde rnlerinde)
a) Eimli kaynak yzeyiyle geci
Kaynaktan sonra
talayn
Kaynaktan sonra
talayn
Kaynaktan sonra
talayn
Kaynaktan sonra
kaldrn
Kaynaktan sonra
kaldrn
Kaynaktan sonra
kaldrn
b) Eimli kaynak yzeyi veya talama ile geci
2-12 BLM 2 MO - 01 / 2005
2.7.2. Sreksiz KBN Kt Kaynak Dikileri
Sreksiz (kesintili) KBN kt kaynak dikileri ve kvrk kt kaynak dikileri (bkz. ekil 1.4 ve Tab-
lo 1.5 / T1.5 03) , birletirilen paralar arasndaki kayma gerilmesini aktarmak iin kullanlabilir.
2.8. Birleim ekli ve Detaylar Ke Kaynakl Birleimler
2.8.1. Bindirme Birleimler
2.8.1.1. Kuvvet Dorultusuna Dik (Enine) Ke Kaynak Dikileri
Birleime etkiyen yk altnda oluan deformasyon nedeniyle bindirme birleimlerde (bkz. ekil 1.1c)
bir almann nlenmesine ynelik olarak yeterli derecede snrlamalarn getirildii durumlarn dn-
da, bu birleimde eksenel yklenen paralarda oluan gerilmeleri aktaran ve kuvvet dorultusuna dik
olarak yer alan enine ke kaynak dikileri, ift taraftan ekilerek yaplabilir (bkz. ekil 2.6)
2.8.1.2. Minimum Bindirme Boyu
Gerilme aktaran bindirme birleimlerde (bkz. ekil 1.1c) paralarn birbirine minimum bindirme
boyu, ince parann et kalnlnn 5 (be) kat olmal ve bunun yansra 25 mmden daha ksa da
olmamaldr (bkz. ekil 2.6).
Birleimde yer alan paralarn dzlem dna kaymasnn nlenemedii durumlarda, ift taraftan
ekilen ke kaynak dikileri kullanlmal veya iki veya daha fazla sayda kuvvet dorultusuna
paralel boyuna ke kaynak dikileri ekilmelidir.
2.8.2. Kuvvet Dorultusuna Paralel Ke Kaynak Dikileri
Eer lama, levha ve scak hadde rnlerinin u ksmlarnda oluturulan bindirme birleimlerde sadece
boyuna ke kaynak dikileri kullanlyorsa, bu durumda her bir ke kaynak dikiinin uzunluu her iki
tarafa ekilen boyuna dikiler arasnda kalan dik uzaklktan hibir zaman kk olmamaldr
(bkz. ekil 2.7).
Burkulma veya paralarn birbirinden ayrlmasn nleyecek ekilde uygun nlemlerin alnmad du-
rumlarda, u ksmlarda yer alan bindirme birleimlerde kulllanlan boyuna ke kaynak dikileri arasn-
daki enine uzaklk, birletirilen paralardan daha ince olanna ait et kalnlnn 16 katn amamaldr.
2.8.3. Ke Kaynak Dikilerinin Ular
2.8.3.1. Genel
Ke kaynak dikilerinin ular, aadaki durumlarla snrlananlar hari olmak zere, para kenarlarna
veya ularna uzatlabilir veya ksa tutulabilir veya u dnler yaplabilir. (bkz. ekil 2.8, ekil 2.9,
ekil 2.10).
ekil 2.6. Kuvvet dorultusuna dik enine ke kaynak dikileri
t
1
t
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-13
ekil 2.8. Boyuna ke kaynak dikilerinin ular
ekil 2.9. Ke kaynak dikileri ve ularnn dndrlmesi
ekil 2.7. Lama, levha ve scak hadde rn ubuk elemanlarn ularnda yer alan kuvvet
dorultusuna paralel boyuna ke kaynak dikilerinin minimum uzunluu
2.9. Besleme Levhalar
Bir birleim ve ek yerine etkiyen kuvveti aktarmak iin kullanlan besleme levhalarnn bulunduu
her yerde gerek besleme levhasnda, gerekse de bunlar birletiren kaynak dikilerinde, uygulana-
bildii takdirde aada belirtilen koullarn salanmas gerekir.
2.9.1. nce Besleme Levhalar
Bir birleim ve ek yerine etkiyen kuvveti aktarmak iin et kalnlklar 6 mmden daha ince olan
besleme levhalar kullanlmamaldr. Besleme levhasnn kalnlnn 6 mmden daha ince olmas
halinde veya 6 mmden daha kaln olmasna ramen birletirilen paralara etkiyen gerilmeyi aktar-
maya yeterli olmuyor ise, besleme levhas birletirilen parann veya ek levhasnn d kenaryla eit
uzunlukta tutulmaldr. Ayrca, ke kaynak dikiinin kalnl (bkz. ekil 2.11 2 numaral ke
kaynak dikii), besleme levhasnn et kalnlna eit bir miktar ile gerekli kalnln zerinde bir
deerde olacak ekilde arttrlmaldr.
2-14 BLM 2 MO - 01 / 2005
ekil 2.11. nce besleme levhalar
Aklama : 2 numaral ke kaynak dikiinin hesap alan, 1 numaral ke kaynak dikiinie ait olana eit olmal. Bu durumda
ek levhasnn hesap kalnl, kendi etkin kalnl ile besleme levhas (T) kalnlnn toplamna eit olmaldr.
Ek levhas
Etkin Kalnlk
Hesap kalnl
Bu kenarlar boyunca
enine ke kaynak
dikileri kullanlabilir.
Ek levhas
Ek levhas
a - a b - b
a
a
b
1
1 2
T
2
b
Besleme
Levhas
ekil 2.10. Boyuna ve enine ke kaynak dikilerinin ular
2.9.2. Kaln Besleme Levhalar
Besleme levhasnn kalnl, birletirilen paralara veya ek levhalarna etkiyen kuvveti iletmeye
yeterli olduunda, besleme levhas d tarafta kalan ek levhalarnn dna taacak ekilde uzatlma-
ldr. Ek levhasn besleme levhasna birletiren ke kaynak dikileri (bkz. ekil 2.12 2 numaral
ke kaynak dikii), kuvveti besleme levhasna aktarmaya yetecek kadar olmaldr ve besleme
levhasnda uygulanan kuvvete maruz kalan alan, besleme levhasnda ar gerilme oluumuna neden
olmamaldr. Besleme levhasn ortada kalan ana tayc elemana birletiren ke kaynak dikileri,
uygulanan kuvveti iletmeye yeterli olmaldr (bkz. ekil 2.12 3 numaral kaynak dikii).
2.10. Yapma Elemanlar
2.10.1. Minimum Gerekli Kaynak
Eer iki veya daha fazla sayda levha veya scak hadde rn profil kullanlarak tekil edilen dolu
gvdeli yapma elemanlarda, paralarn birlikte almasn salamaya yeterli ve ancak paralar
arasndaki gerilmeyi aktarmak iin gerekebilecek olandan da daha az olmayan miktarda kaynak
yaplmaldr.
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-15
ekil 2.12. Kaln besleme levhalar
Aklama : 1, 2 ve 3 numaral ke kaynak dikileri, etkiyen kuvveti aktarmada yeterli olmal ve x x kayma ekseni boyunca
besleme levhasnda gerilme ylmalarnn olumasna neden olmamaldr.
Bu kenarlar boyunca
enine ke kaynak
dikileri kullanlabilir.
Ek levhas
Ek levhalar
Besleme
Levhas
a - a
b - b
a
a
b
b
2-16 BLM 2 MO - 01 / 2005
KISIM - C
Scak Hadde rnlerinin (Borular Hari)
Kaynakl Birleimlerinin Tasarm in zel Koullar
(Tekrarl Ykleme)
2.11. Genel
Bu blm sadece boru tr olmayan elemanlarn, atlak balatmaya ve yorulma oluturmaya
yeterli genlik ve frekansta elastik blgede tekrarl yklere maruz kaynakl birleimlerini kapsar.
2.12. Snrlamalar
2.12.1. Gerilme Aral Eik Deeri
Bu deer, sonsuz yorulma mr ne kar gelen maksimum gerilme araldr. Eer hareketli yk
gerilme aral bu eik deerinden kkse, yorulma kontrolne gerek yoktur (bkz. Tablo 2.3
(4. kolon)).
2.12.2. Dk evrimli Yorulma
Bu halde gerilme deiimi elastik olmayan blge iine girdiinden, Ksm-C kapsamna girmez.
2.12.3. Korozyona Kar Koruma
Bu blmde tanmlanan yorulma mukavemeti, korozyona kar uygun bir seviyede korunan yaplar
iin geerlidir.
2.13. Gerilmelerin Hesaplanmas
2.13.1. Elastik Analiz
Gerilme ve kar gelen gerilme aral, elastik analiz yntemleriyle hesaplanacaktr. Bu gerilmelerin,
yerel geometrik sreksizlikler iin gerilme ylma faktrleri ile arplmasna gerek yoktur.
2.14. zin Verilen Gerilme ve Gerilme Aralklar
2.14.1. zin Verilen Gerilme Snrlar
Kaynaklarda hesaplanan gerilmeler Tablo 2.2 'de verilen snr deerleri amamaldr.
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-17
2-18 BLM 2 MO - 01 / 2005
T
a
b
l
o

2
.
3
.

Y
o
r
u
l
m
a

G
e
r
i
l
m
e
s
i

T
a
s
a
r

m

P
a
r
a
m
e
t
r
e
l
e
r
i
B

m

1
-

H
e
r
h
a
n
g
i

b
i
r

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
n
d
e
n

u
z
a
k
t
a
k
i

d

z
l
e
m
s
e
l

m
a
l
z
e
m
e
1
)
b
k
z
.

A
f
e
t

B

l
g
e
l
e
r
i
n
d
e

Y
a
p

l
a
c
a
k

Y
a
p

l
a
r

H
a
k
k

n
d
a

Y

n
e
t
m
e
l
i
k

-

B

m

8
*
)
F
T
H
d
e

e
r
l
e
r
i
n
i
n

b
i
r
i
m
i

M
P
a

o
l
a
r
a
k

v
e
r
i
l
m
i

t
i
r
.

K

e
l
i

p
a
r
a
n
t
e
z

i

i
n
d
e
k
i
l
e
r

i
s
e


t
/
c
m
2
c
i
n
s
i
n
d
e
n

k
a
r

k
l
a
r

r
.
1
.
1
)
E
s
a
s

m
e
t
a
l

(
t
a

l
a
n
a
r
a
k

t
a
m
a
m
e
n

p

z
s

z


h
a
l
e
g
e
t
i
r
i
l
m
i

v
e
y
a

d
a
h
a

d

k

p

z
l

k
t
e

o
l
a
n
,

a
n
c
a
k
u

m
l
a
r

a
l
e
v
l
e


d

z

k
e
s
i
l
e
r
e
k

h
a
d
d
e
l
e
n
m
i

v
e
y
a
a
l
e
v
l
e

k
e
s
i
l
m
i

k
e
n
a
r
l
a
r

v
e
y
a

h
a
d
d
e
l
e
n
m
i

v
e
y
a

t
e
-
m
i
z
l
e
n
m
i

z
e
y
e

s
a
h
i
p
,

k
a
p
l
a
n
m
a
m

,

s
u
y
a
d
a
y
a
n

k
l

e
l
i
k

h
a
r
i

)
1
.
2
)
T
a

l
a
n
a
r
a
k

t
a
m
a
m
e
n

p

z
s

z

v
e
y
a

d
a
h
a

d

k
p

z
l

k
t
e

o
l
a
n
,

a
n
c
a
k

u

m
l
a
r

k
e
s
i
l
e
r
e
k

o
y
u
l
-
m
a
m

,

h
a
d
d
e
l
e
n
m
i

v
e
y
a

a
l
e
v
l
e

k
e
s
i
l
m
i

k
e
n
a
r
l
a
r

v
e
y
a

h
a
d
d
e
l
e
n
m
i

v
e
y
a

t
e
m
i
z
l
e
n
m
i

z
e
y
e

s
a
h
i
p
k
a
p
l
a
n
m
a
m

s
u
y
a

d
a
y
a
n

k
l

e
l
i
k
1
.
3
)
E
s
a
s

m
e
t
a
l

(
a
l
e
v
l
e

k
e
s
i
l
e
r
e
k

o
y
u
l
m
u

l
a
r

t
a

l
a
n
a
r
a
k

t
a
m
a
m
e
n

p

z
s

z

h
a
l
e

g
e
t
i
r
i
l
m
i

v
e
y
a
d
a
h
a

a
z

p

z
l

k
t
e

o
l
a
n
,

t
a
v
s
i
y
e

e
d
i
l
e
n
1
)
g
e
o
m
e
t
r
i
k

z
e
l
l
i
k
l
e
r
e

s
a
h
i
p

k
a
y
n
a
k

u
l
a

m
a

d
e
l
i
k
l
e
r
i
h
a
r
i

)
1
.
4
)
T
a
v
s
i
y
e

e
d
i
l
e
n
1
)
g
e
o
m
e
t
r
i
k

z
e
l
l
i
k
l
e
r
e

s
a
h
i
p

k
a
y
n
a
k

u
l
a

m
a

d
e
l
i
k
l
e
r
i

T

m

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i

v
e
y
a
y
a
p

s
a
l

b
i
r
l
e

t
i
r
m
e
l
e
r
d
e
n

u
z
a
k
t
a
T

m

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i

v
e
y
a
y
a
p

s
a
l

b
i
r
l
e

t
i
r
m
e
l
e
r
d
e
n
u
z
a
k
t
a
K
e
s
i
l
e
r
e
k

o
y
u
l
m
u

m
a
m
u
l

u

b
i
r
l
e

i
m
y

z
e
y
l
e
r
i
n
d
e
k
i
d

z
e
n
s
i
z
l
i
k
l
e
r
d
e
n
(

e
n
t
i
k

e
t
k
i
s
i
)
K
a
y
n
a
k

u
l
a

m
a

d
e
l
i
k
l
e
r
i
o
l
u

t
u
r
m
a
k

i

i
n
k
e
s
i
l
e
r
e
k

o
y
u
l
m
u

o
l
a
n
m
a
m
u
l

n

u

b
i
r
l
e

i
m
y

z
e
y
l
e
r
i
n
d
e
k
i
d

z
e
n
s
i
z
l
i
k
l
e
r
d
e
n
(

e
n
t
i
k

e
t
k
i
s
i
)
ABB
C
1
6
6
[
1
,
6
6
]
1
1
0
[
1
,
1
0
]
1
1
0
[
1
,
1
0
]
6
9
[
0
,
6
9
]
2
5
0

x

1
0
8
1
2
0

x

1
0
8
1
2
0

x

1
0
8
4
4

x

1
0
8
1
.
1
/
1
.
2
1
.
3
1
.
4
T
a
n

m
l
a
m
a
G
e
r
i
l
m
e
K
a
t
e
g
o
-
r
i
s
i
S
a
b
i
t
C
f
P
o
t
a
n
s
i
y
e
l

a
t
l
a
k
B
a

l
a
n
g

N
o
k
t
a
s

e
m
a
t
i
k

r
n
e
k
l
e
r
E

i
k
G
e
r
i
l
m
e
s
i
F
T
H
*
)
M
P
a
(
A
)
(
A
)
(
A
)
(
B
)
(
B
)
(
B
)
(
C
)
(
D
)
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-19
T
a
b
l
o

2
.
3
.

(
D
e
v
a
m
)
B

m

3
-

S

c
a
k

h
a
d
d
e
l
e
n
m
i

e
l
e
m
a
n
l
a
r
d
a
n

o
l
u

t
u
r
u
l
m
u

m
a
m

l
l
e
r
i

b
i
r
l
e

t
i
r
e
n

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i
T
a
n

m
l
a
m
a
3
.
1
)
K
a
r

t
a
r
a
f
t
a
n

o
y
u
l
m
u

v
e

k
a
y
n
a
k

y
a
p

l
m

,

b
o
y
l
a
m
a
s

n
a

t
a
m

n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

(
T
B
N
)

s

r
e
k
l
i

k

t

k
a
y
n
a
k

v
e
y
a

s

r
e
k
l
i

k

e

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i
y
l
e

b
i
r
l
e

t
i
r
i
l
m
i

,

h
a
d
d
e

l
e
v
h
a

v
e
y
a

p
r
o
f
i
l
l
e
r
d
e
n
i
l
a
v
e

p
a
r

a
l
a
r

i

e
r
m
e
y
e
n

e
l
e
m
a
n
l
a
r
d
a
k
i

k
a
y
n
a
k

m
e
t
a
l
i

v
e

e
s
a
s

m
e
t
a
l
3
.
2
)
K

o
y
u
l
m
a
m

t
a
m

n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

(
T
B
N
)

b
o
y
l
a
m
a
s

n
a

s

r
e
k
l
i

k

t

k
a
y
n
a
k

v
e
y
a

k

s
m
i
n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

(
K
B
N
)

s

r
e
k
l
i

k

t

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i
y
l
e
b
i
r
l
e

t
i
r
i
l
m
i

,

h
a
d
d
e

l
e
v
h
a

v
e
y
a

p
r
o
f
i
l
d
e
n
i
l
a
v
e

p
a
r

a
l
a
r

i

e
r
m
e
y
e
n

e
l
e
m
a
n
l
a
r
d
a
k
i

e
s
a
s

m
e
t
a
l

v
e

k
a
y
n
a
k

m
e
t
a
l
i
.
3
.
3
)
D
o
l
u

g

v
d
e
l
i

y
a
p
m
a

e
l
e
m
a
n
l
a
r
d
a
k
i

k
a
y
n
a
k
u
l
a

m
a

d
e
l
i
k
l
e
r
i
n
d
e
,

b
o
y
u
n
a

k

e

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i
n
i
n
b
i
t
i
m
i
n
d
e

e
s
a
s

m
e
t
a
l

v
e
y
a

k
a
y
n
a
k

m
e
t
a
l
i
3
.
4
)
B
o
y
u
n
a

s

r
e
k
s
i
z

(
k
e
s
i
n
t
i
l
i
)

k

e

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

l
e
r
i
n
i
n


(
m
e
t
o
d

k
a
y
n
a

)
h
e
r

b
i
r
i
n
i
n

u

l
a
r

n
d
a
k
i

e
s
a
s

m
e
t
a
l
K
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
u
c
u
n
d
a
n

u
z
a
k
t
a
,
k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
n
d
e
k
i

i

r
e
k
s
i
z
l
i
k
l
e
r
d
e
n

v
e
y
a
y

z
e
y
i
n
d
e
n
K
e
s
i
l
e
r
e
k

o
y
u
l
m
u

m
a
m
u
l

u

b
i
r
l
e

i
m
y

z
e
y
l
e
r
i
n
d
e
k
i
d

z
e
n
s
i
z
l
i
k
l
e
r
d
e
n
(

e
n
t
i
k

e
t
k
i
s
i
)
B
i
r
l
e

t
i
r
i
l
e
n

e
l
e
m
a
n
l
a
r
d
a
k
i
h
e
r
h
a
n
g
i

b
i
r

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
b
a

l
a
n
g

n
o
k
t
a
s

c
i
v
a
r

n
d
a
BD
E
1
1
0
[
1
,
1
0
]
4
8
[
0
,
4
8
]
3
1
[
0
,
3
1
]
1
2
0

x

1
0
8
K
a
y
n
a
k

k
a
r

l
a
m
a

p
a
r

a
s

(
a
l
t
l

)

b
i
r
l
e

t
i
r
e
n

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

i

d
a
h
i
l
,

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
n
d
e
-
k
i

i

r
e
k
s
i
z
l
i
k
l
e
r
d
e
n

v
e
y
a
y

z
e
y
i
n
d
e
n
B
8
3
[
0
,
8
3
]
6
1

x

1
0
8
2
2

x

1
0
8
1
1

x

1
0
8
G
e
r
i
l
m
e
K
a
t
e
g
o
-
r
i
s
i
S
a
b
i
t
C
f
P
o
t
a
n
s
i
y
e
l

a
t
l
a
k
B
a

l
a
n
g

N
o
k
t
a
s

e
m
a
t
i
k

r
n
e
k
l
e
r
E

i
k
G
e
r
i
l
m
e
s
i
F
T
H
*
)
M
P
a
3
.
1
3
.
2
3
.
3
3
.
4
*
)
F
T
H
d
e

e
r
l
e
r
i
n
i
n

b
i
r
i
m
i

M
P
a

o
l
a
r
a
k

v
e
r
i
l
m
i

t
i
r
.

K

e
l
i

p
a
r
a
n
t
e
z

i

i
n
d
e
k
i
l
e
r

i
s
e


t
/
c
m
2
c
i
n
s
i
n
d
e
n

k
a
r

k
l
a
r

r
.
(
A
)
(
A
)
(
A
)
(
A
)
(
B
)
(
B
)
(
B
)
(
B
)
(
C
)
(
C
)
2-20 BLM 2 MO - 01 / 2005
T
a
b
l
o

2
.
3
.

(
D
e
v
a
m
)
B

m

4
-

B
o
y
u
n
a

k

e

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i

i
l
e

b
i
r
l
e

t
i
r
m
e
B

m

5
-

G
e
r
i
l
m
e

d
o

r
u
l
t
u
s
u
n
a

d
i
k

k

t

k
a
y
n
a
k
l

b
i
r
l
e

i
m
l
e
r
T
a
n

m
l
a
m
a
3
.
5
)
K
i
r
i

u
z
u
n
l
u

u
n
d
a
n

k

s
a
,

p
r
o
f
i
l

b
a

n
d
a
n

d
a
r
,
u

l
a
r

p
a
h
l

v
e
y
a

p
a
h
s

z

k
a
y
n
a
k
l

b
a

k

t
a
k
v
i
y
e

l
e
v
h
a
l
a
r

.

B
u
n
l
a
r

n

b
i
t
i
m

n
o
k
t
a
l
a
r

n
d
a

e
n
i
n
e

(
a
l

n
)
k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i

v
a
r

v
e
y
a

y
o
k
;
v
e
y
a

t
a
k
v
i
y
e

l
e
v
h
a
s

b
a

k

l
e
v
h
a
s

n
d
a
n

g
e
n
i

v
e
b
i
t
i
m

n
o
k
t
a
l
a
r

n
d
a

e
n
i
n
e

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i

v
a
r
.
b
a

k

e
t

k
a
l

n
l

2
0

m
m
b
a

k

e
t

k
a
l

n
l

>



2
0

m
m
3
.
6
)

P
r
o
f
i
l

b
a

k

l
e
v
h
a
s

n
d
a
n

d
a
h
a

g
e
n
i

v
e
b
i
t
i
m


n
o
k
t
a
l
a
r

n
d
a

e
n
i
n
e

(
a
l

n
)

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
o
l
m
a
y
a
n
,


k
i
r
i

u
z
u
n
l
u

u
n
d
a
n

d
a
h
a

k

s
a
b
a

k

t
a
k
v
i
y
e

l
e
v
h
a
l
a
r

4
.
1
)
B
o
y
u
n
a


k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i
n
i
n

k
u
l
l
a
n

l
d

b
i
r
l
e

i
m
l
e
r
i
n
e

s
a
h
i
p
,

e
k
s
e
n
e
l

y

k
l
e
r
e

m
a
r
u
z

e
l
e
m
a
n
l
a
r

n

b
i
r
l
e

t
i
r
i
l
m
e
s
i
n
d
e
k
i

e
s
a
s

m
e
t
a
l
.

D
i
k
i

u
z
u
n
l
u
k
l
a
r

,

k
a
y
n
a
k

g
e
r
i
l
m
e
l
e
r
i
n
i

d
e
n
g
e
l
e
m
e
k

z
e
r
e
,

u
b
u
k

a

r
l

k

e
k
s
e
n
i
n

h
e
r

i
k
i

t
a
r
a
f

n
d
a

o
r
a
n
t

o
l
m
a
l

r
.
t

1
2

m
m
t


>

1
2

m
m
5
.
1
)
E
s
a
s

o
l
a
r
a
k

g
e
r
i
l
m
e

d
o

r
u
l
t
u
s
u
n
a

p
a
r
a
l
e
l
t
a

l
a
n
m

o
l
a
n

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i
n
e

s
a
h
i
p
,
s

c
a
k

h
a
d
d
e

v
e
y
a

k
a
y
n
a
k
l

y
a
p
m
a

p
r
o
f
i
l
l
e
r
d
e
k
i


t
a
m
n

f
u
z
i
y
e
t
l
i


(
T
B
N
)

k

t

k
a
y
n
a
k
l

b
i
r
l
e

i
m
l
e
r
d
e

v
e
y
a
b
u
n
l
a
r
a

b
i
t
i

i
k

e
s
a
s

m
e
t
a
l

v
e
y
a

k
a
y
n
a
k

m
e
t
a
l
i
U

e
n
i
n
e

(
a
l

n
)

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

i
n
i
n

k
e
n
a
r

n
d
a

b
a

k

l
e
v
h
a
s

n
d
a
;

v
e
y
a

b
o
y
u
n
a

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
n
i
n

b
i
t
i
m
i
n
d
e
k
i
b
a

k

l
e
v
h
a
s

n
d
a

;
v
e
y
a

g
e
n
i

t
a
k
v
i
y
e

l
e
v
h
a
s

n
a

s
a
h
i
p

b
a

k
l
e
v
h
a
s

k
e
n
a
r

n
d
a
E
s
a
s

m
e
t
a
l
e

k
a
d
a
r

u
z
a
n
a
n

h
e
r
h
a
n
g
i

b
i
r

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
b
i
t
i
m
i
n
i
n

u
c
u
n
d
a
K
a
y
n
a
k

m
e
t
a
l
i
n
d
e
k
i

(
d
i
k
i

i
n
d
e
k
i
)

v
e
y
a

e
r
i
m
e

s

b
o
y
u
n
c
a

y
e
r

a
l
a
n

i

r
e
k
s
i
z
-
l
i
k
l
e
r
d
e
n

E
E

E
E

B
3
1

[
0
,
3
1
]
1
8

[
0
,
1
8
]
3
1

[
0
,
3
1
]
1
8

[
0
,
1
8
]
1
1
0
[
1
,
1
0
]
1
1

x

1
0
8
3
.
9

x

1
0
8
B
a

k

t
a
k
v
i
y
e

l
e
v
h
a
s

b
i
r
l
e

t
i
r
e
n

k
a
y
n
a
k



d
i
k
i

i
n
i
n
u
c
u
n
d
a
k
i

p
r
o
f
i
l


b
a

n
k
e
n
a
r

n
d
a
E

1
8
[
0
,
1
8
]
3
.
9

x

1
0
8
1
1

x

1
0
8
3
.
9

x

1
0
8
1
2
0

x

1
0
8
G
e
r
i
l
m
e
K
a
t
e
g
o
-
r
i
s
i
S
a
b
i
t
C
f
P
o
t
a
n
s
i
y
e
l

a
t
l
a
k
B
a

l
a
n
g

N
o
k
t
a
s

e
m
a
t
i
k

r
n
e
k
l
e
r
E

i
k
G
e
r
i
l
m
e
s
i
F
T
H
*
)
M
P
a
3
.
5
3
.
6
4
.
1
5
.
1
*
)
F
T
H
d
e

e
r
l
e
r
i
n
i
n

b
i
r
i
m
i

M
P
a

o
l
a
r
a
k

v
e
r
i
l
m
i

t
i
r
.

K

e
l
i

p
a
r
a
n
t
e
z

i

i
n
d
e
k
i
l
e
r

i
s
e


t
/
c
m
2
c
i
n
s
i
n
d
e
n

k
a
r

k
l
a
r

r
.
(
A
)
(
A
)
(
A
)
(
A
)
(
B
)
(
B
)
(
B
)(
B
)
(
C
)
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-21
T
a
b
l
o

2
.
3
.

(
D
e
v
a
m
)
T
a
n

m
l
a
m
a
5
.
2
)
1
/
2
,
5
'

d
a
n

d
a
h
a

k

k

e

i
m

v
e
r
i
l
e
r
e
k

y
a
p

l
m

k
a
l

n
l

k

v
e
y
a

g
e
n
i

l
i
k

g
e

l
e
r
d
e
k
i

g
e
r
i
l
m
e

d
o

r
u
l
-
t
u
s
u
n
a

p
a
r
a
l
e
l

t
a

l
a
n
m

t

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
e

s
a
h
i
p
,
t
a
m

n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

(
T
B
N
)

k

t

k
a
y
n
a
k
l

b
i
r
l
e

i
m
l
e
r
d
e
v
e
y
a

b
u
n
l
a
r
a

b
i
t
i

i
k

e
s
a
s

m
e
t
a
l

v
e
y
a

i
l
a
v
e

m
e
t
a
l
(
s

r
e
k
l
i
)

!
y
1
)
<



6
2
0

M
P
a

=

0
,
6
2

t
/
c
m
2
!
y
1
)

6
2
0

M
P
a

=

0
,
6
2

t
/
c
m
2
5
.
3
)
G
y

1
)

d
e

e
r
i

6
2
0

M
P
a

(
=
0
.
6
2

t
/
c
m
2
)

y
a

e

i
t
v
e
y
a

d
a
h
a

b

k
,

e
k
m
e
y
e

a
l

a
n

l
e
v
h
a

v
e

k

t
k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
n
i
n

b
i
t
i
m
i
n
d
e

t
e

e
t

n
o
k
t
a
s

y
l
a

6
0
0

m
m

d
e
n

d
a
h
a

k

k

o
l
m
a
y
a
n

r
a
d
y

s
e

(
e

r
i
l
i
k
y
a
r

a
p

)

s
a
h
i
p

g
e
n
i

l
i
k
t
e
k
i

g
e

l
e
r
d
e
,

e
s
a
s

o
l
a
r
a
k
g
e
r
i
l
m
e


d
o

r
u
l
t
u
s
u
n
a

p
a
r
a
l
e
l

t
a

l
a
n
m

t
a
m

n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

(
T
B
N
)


k

t

k
a
y
n
a
k
l

b
i
r
l
e

i
m
l
e
r
d
e
v
e
y
a

b
u
n
l
a
r
a

b
i
t
i

i
k

i
l
a
v
e

m
e
t
a
l
5
.
4
)
E
s
a
s

m
e
t
a
l

v
e

s

l
m

a
l
t
l

k
l

(
k
a
r

l
a
m
a
p
a
r

a
l

)

v
e
y
a

k
a
y
n
a
k

t
a

n
l

u
z
a
k
l
a

l
m
a
d

z
a
m
a
n


(
1

:

2
,
5
)

d
a
n

d
a
h
a

k

k

e

i
m

v
e
r
i
l
e
r
e
k
o
l
u

t
u
r
u
l
a
n

k
a
l

n
l

k

g
e

l
e
r
i
n
e

s
a
h
i
p

o
l
a
n

v
e
y
a
o
l
m
a
y
a
n
,

t
a
m

n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

T
-

b
i
r
l
e

i
m
l
e
r

v
e
y
a
k

e

b
i
r
l
e

t
i
r
m
e
l
e
r
d
e
k
i

v
e
y
a

b
u
n
l
a
r
a

b
i
t
i

i
k
i
l
a
v
e

m
e
t
a
l
K
a
y
n
a
k

m
e
t
a
l
i
n
d
e
k
i

v
e
y
a
e
r
i
m
e

s

n
d
a
k
i

v
e
y
a
!
y
1
)

6
2
0

M
P
a

(
t
/
m
m
2
)
o
l
d
u

u

z
a
m
a
n
,

g
e

l
-
g
e
s
i
n
i
n

b
a

l
a
n
g

n
d
a
k
i

i

r
e
k
s
i
z
l
i
k
l
e
r
d
e
n
E
s
a
s

m
e
t
a
l
e

d
o

r
u

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

i
n
i
n

k
e
n
a
r

n
d
a
k
i

v
e
y
a
e
r
i
m
e

s

b
o
y
u
n
c
a

u
z
a
n
a
n
y

z
e
y

s

r
e
k
s
i
z
l
i

i
n
d
e
n
BB

C
1
1
0


[
1
,
1
0
]
8
3



[
0
.
8
3
]
6
9
[
0
,
6
9
]
1
2
0

x

1
0
8
6
1

x

1
0
8
K
a
y
n
a
k

m
e
t
a
l
i
n
d
e
k
i

i

r
e
k
s
i
z
l
i
k
l
e
r
d
e
n

v
e
y
a
e
r
i
m
e

s

n
d
a
k
i
s

r
e
k
s
i
z
l
i
k
l
e
r
d
e
n
B
1
1
0
[
1
,
1
0
]
1
2
0

x

1
0
8
4
4

x

1
0
8
G
e
r
i
l
m
e
K
a
t
e
g
o
-
r
i
s
i
S
a
b
i
t
C
f
P
o
t
a
n
s
i
y
e
l

a
t
l
a
k
B
a

l
a
n
g

N
o
k
t
a
s

e
m
a
t
i
k

r
n
e
k
l
e
r
E

i
k
G
e
r
i
l
m
e
s
i
F
T
H
*
)
M
P
a
5
.
2
5
.
3
5
.
4
1
)
!
y
a
k
m
a

s

r

g
e
r
i
l
m
e
s
i
d
i
r
.
*
)
F
T
H
d
e

e
r
l
e
r
i
n
i
n

b
i
r
i
m
i

M
P
a

o
l
a
r
a
k

v
e
r
i
l
m
i

t
i
r
.

K

e
l
i

p
a
r
a
n
t
e
z

i

i
n
d
e
k
i
l
e
r

i
s
e


t
/
c
m
2
c
i
n
s
i
n
d
e
n

k
a
r

k
l
a
r

r
.
(
A
)
(
B
)
(
A
)
(
B
)
(
C
)
(
A
)
(
B
)
(
C
)
(
D
)
(
C
)
(
D
)
!
y

6
2
0

M
P
a
!
y

6
2
0

M
P
a
R

6
0
0

m
m
2-22 BLM 2 MO - 01 / 2005
T
a
b
l
o

2
.
3
.

(
D
e
v
a
m
)
T
a
n

m
l
a
m
a
5
.
6
)

e
k
m
e
y
e

a
l

a
n

l
e
v
h
a
l
a
r

n
,

l
e
v
h
a
n

n

h
e
r

i
k
i
y
a
n

n
a

u
y
g
u
l
a
n
a
n

b
i
r

i
f
t

k

e

k
a
y
n
a
k
l
a

y
a
p

l
a
n

u

b
i
r
l
e

i
m
l
e
r
i
n
d
e

y
e
r

a
l
a
n
,

e
s
a
s

m
e
t
a
l

v
e

k
a
y
n
a
k
m
a
l
z
e
m
e
s
i
n
d
e

F
S
R
,

k
a
y
n
a

a

k
o
m

u

e
s
a
s

m
e
t
a
l
d
e

y
e
r
a
l
a
n

a
t
l
a
k

v
e
y
a

k
a
y
n
a

n

k

a
t
l
a

i
n

s

z

k
o
n
u
s
u
o
l
a
n

g
e
r
i
l
m
e

a
r
a
l

k
l
a
r

n

e
n

k

o
l
a
c
a
k
t

r
:

a
t
l
a
k

k
a
y
n
a

a

k
o
m

u

n
o
k
t
a
d
a

b
a

y
o
r
.

a
t
l
a
k

k
a
y
n
a
k

k

n
d
e
n

b
a

y
o
r
.
K
a
y
n
a

a

k
o
m

u

b

l
g
e
d
e
n
b
a

l
a
y

p
,

e
s
a
s

m
e
t
a
l

i

i
n
d
e
d
e
v
a
m

e
d
e
n

v
e
y
a

e
k
m
e
e
t
k
i
s
i
y
l
e

k
a
y
n
a
k

k

n
d
e
n
b
a

l
a
y

p
,

y
u
k
a
r

d
o

r
u

y
a
y

l
a
n
C
C

6
9
[
0
,
6
9
]
B
i
r
d
e

e
r
v
e
r
i
l
m
e
m
i

t
i
r
.
4
4

x

1
0
8
(
2
.
7
)
F
o
r
m

G
e
r
i
l
m
e
K
a
t
e
g
o
-
r
i
s
i
S
a
b
i
t
C
f
P
o
t
a
n
s
i
y
e
l

a
t
l
a
k
B
a

l
a
n
g

N
o
k
t
a
s

e
m
a
t
i
k

r
n
e
k
l
e
r
E

i
k
G
e
r
i
l
m
e
s
i
F
T
H
*
)
M
P
a
5
.
6
5
.
5
)

e
k
m
e
y
e

a
l

a
n

l
e
v
h
a
l
a
r

n

k

s
m
i

n

f
u
z
i
y
e
t
l
i
k

t

k
a
y
n
a
k

k
u
l
l
a
n

l
a
r
a
k

y
a
p

l
a
n

e
n
i
n
e

u

b
i
r
l
e

i
m
l
e
-
r
i
n
d
e
,

k

e

k
a
y
n
a
k

k
u
l
l
a
n

l
a
r
a
k

y
a
p

l
a
n

T
v
e
y
a

L
b
i
r
l
e

i
m
l
e
r
i
n
d
e
k
i

e
s
a
s

m
e
t
a
l

v
e

k
a
y
n
a
k

m
a
l
z
e
m
e
s
i
n
-
d
e

F
S
R
,

k
a
y
n
a

a

k
o
m

a
t
l
a
k

v
e
y
a

k

a
t
l
a

n
a
k
a
r

g
e
l
e
n

g
e
r
i
l
m
e

a
r
a
l

d
e

e
r
l
e
r
i
n
i
n

e
n

k

o
l
a
c
a
k
t

r
:

a
t
l
a
k

k
a
y
n
a

a

k
o
m

u

n
o
k
t
a
d
a

b
a

y
o
r
.

a
t
l
a
k

k
a
y
n
a
k

k

n
d
e
n

b
a

y
o
r
.
K
a
y
n
a

a

k
o
m

u

b

l
g
e
d
e
n
b
a

l
a
y

p
,

e
s
a
s

m
e
t
a
l

i

i
n
d
e
d
e
v
a
m

e
d
e
n

v
e
y
a

e
k
m
e

e
t
k
i
s
i
y
l
e

k
a
y
n
a
k

k

n
d
e
n
b
a

l
a
y

p
,

y
u
k
a
r

d
o

r
u

y
a
y

l
a
n
C
C

6
9
[
0
,
6
9
]
B
i
r
d
e

e
r
v
e
r
i
l
m
e
m
e
i

t
i
r
4
4

x

1
0
8
(
2
.
5
)
F
o
r
m

5
.
5
*
)
F
T
H
d
e

e
r
l
e
r
i
n
i
n

b
i
r
i
m
i

M
P
a

o
l
a
r
a
k

v
e
r
i
l
m
i

t
i
r
.

K

e
l
i

p
a
r
a
n
t
e
z

i

i
n
d
e
k
i
l
e
r

i
s
e


t
/
c
m
2
c
i
n
s
i
n
d
e
n

k
a
r

k
l
a
r

r
.
(
A
)
(
B
)
(
A
)
(
B
)
(
C
)
(
D
)
(
C
)
(
E
)
e

i
l
m
e

e
k
m
e

g
e
r
i
l
m
e
s
i

n
e
d
e
n
i
y
l
e

p
o
t
a
n
s
i
y
e
l

a
t
l
a
k

b
a

l
a
m
a

b

l
g
e
s
i
e

i
l
m
e

e
k
m
e

g
e
r
i
l
m
e
s
i

n
e
d
e
n
i
y
l
e
p
o
t
a
n
s
i
y
e
l

a
t
l
a
k

b
a

l
a
m
a

b

l
g
e
s
i
t
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-23
T
a
b
l
o

2
.
3
.

(
D
e
v
a
m
)
T
a
n

m
l
a
m
a
5
.
7
)

e
k
m
e
y
e

a
l

a
n

l
e
v
h
a
l
a
r

n

e
n
i
n
e

k

e

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

i
n
e

k
o
m

u

n
o
k
t
a
l
a
r

n
d
a

v
e

k
i
r
i

l
e
r

z
e
r
i
n
d
e
k
i
k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i
n
e

k
o
m

u

n
o
k
t
a
l
a
r
d
a

v
e

h
a
d
d
e

p
r
o
-
f
i
l
i

g

v
d
e
l
e
r
i
n
d
e

v
e
y
a

b
a

k

l
e
v
h
a
l
a
r

n
d
a

k
a
y
n
a
k
l

e
n
i
n
e

t
a
k
v
i
y
e
l
e
r
e

k
o
m

u

n
o
k
t
a
l
a
r
d
a
G
e
r
i
l
m
e
K
a
t
e
g
o
-
r
i
s
i
S
a
b
i
t
C
f
P
o
t
a
n
s
i
y
e
l

a
t
l
a
k
B
a

l
a
n
g

N
o
k
t
a
s

e
m
a
t
i
k

r
n
e
k
l
e
r
E

i
k
G
e
r
i
l
m
e
s
i
F
T
H
*
)
M
P
a
5
.
7
6
.
1
E
s
a
s

m
e
t
a
l
e

d
o

r
u

k

e

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

i
n
i
n

k
e
n
a
r

n
d
a
k
i

g
e
o
m
e
t
r
i
k
s

r
e
k
s
i
z
l
i
k
t
e
n
C
6
9
[
0
,
6
9
]
4
4

x

1
0
8
6
.
1
)
D
e
t
a
y
d
a

t
a

l
a
n
a
r
a
k

p

z
s

z

h
a
l
e

g
e
t
i
r
i
l
m
i

k
a
y
n
a
k

b
i
t
i
m

n
o
k
t
a
s

n
a

R

y
a
r

a
p

y
l
a

(
r
a
d
y

s
)
g
e

s
a

l
a
y
a
n
,

b
o
y
u
n
a

y

k
l
e
r
e

m
a
r
u
z
,

t
a
m

b
i
r
l
e

i
m
n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

k

t

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
y
l
e

b
i
r
l
e

t
i
r
i
l
m
i

d
e
t
a
y

n

a
n
a

m
e
t
e
l
i
n
d
e
R

6
0
0

m
m
6
0
0

m
m
>

R

1
5
0

m
m
1
5
0

m
m
>

R

5
0

m
m
5
0
m
m
>

R

E
l
e
m
a
n

n

k
e
n
a
r

n
d
a
k
i

g
e

l
e
r
d
e
-
k
i


r
a
d
y

n

(
e

r
i
l
i
k

y
a
r

a
p

n
)
t
e

e
t
i
n
i
n

y
a
k

n

n
o
k
t
a
s

BCDE
1
1
0

[
1
,
1
0
]
6
9

[
0
,
6
9
]
4
8

[
0
,
4
8
]
3
1

[
0
,
3
1
]
1
2
0

X

1
0
8
4
4

X

1
0
8
2
2

X

1
0
8
1
1

X

1
0
8
B

m

6
-

K
a
y
n
a
k
l

e
n
i
n
e

e
l
e
m
a
n

b
i
r
l
e

t
i
r
m
e
l
e
r
i
r
i
n
d
e

e
s
a
s

m
e
t
a
l
*
)
F
T
H
d
e

e
r
l
e
r
i
n
i
n

b
i
r
i
m
i

M
P
a

o
l
a
r
a
k

v
e
r
i
l
m
i

t
i
r
.

K

e
l
i

p
a
r
a
n
t
e
z

i

i
n
d
e
k
i
l
e
r

i
s
e


t
/
c
m
2
c
i
n
s
i
n
d
e
n

k
a
r

k
l
a
r

r
.
t
(
A
)
(
B
)
(
C
)
(
A
)
(
B
)
(
C
)
2-24 BLM 2 MO - 01 / 2005
T
a
b
l
o

2
.
3
.

(
D
e
v
a
m
)
T
a
n

m
l
a
m
a
6
.
3
)
D
e
t
a
y

t
a

l
a
n
a
r
a
k

p

z
s

z

h
a
l
e

g
e
t
i
r
i
l
m
i

k
a
y
n
a
k

b
i
t
i

n
o
k
t
a
s

n
a

R

r
a
d
y

n
d
e

(
e

r
i
l
i
k
y
a
r

a
p

n
d
a
)

b
i
r

g
e

s
a

y
o
r
s
a
,

b
o
y
l
a
m
a
s

n
a

y

k
l
e
-
m
e
y
e

m
a
r
u
z

o
l
a
n

v
e
y
a

o
l
m
a
y
a
n
,

e
n
i
n
e

y

k
l
e
m
e
y
e
m
a
r
u
z
,

t
a
m

n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

k

t

k
a
y
n
a
k

d
i
k

l
e
r
i
y
l
e
b
i
r
l
e

t
i
r
i
l
m
i

,

e

i
t

o
l
m
a
y
a
n

k
a
l

n
l

k
t
a
k
i

d
e
t
a
y
l
a
r
d
a
k
i
e
s
a
s

m
e
t
a
l
K
a
y
n
a
k

t
a

n
l

u
z
a
k
l
a

l
d

n
d
a

:
R

>

5
0

m
m
R

5
0

m
m
K
a
y
n
a
k

t
a

n
l

u
z
a
k
l
a

l
m
a
d

n
d
a

:
H
e
r
h
a
n
g
i

b
i
r

R

e

r
i
l
i
k

y
a
r

a
p

D
a
h
a

i
n
c
e

m
a
l
z
e
m
e
n
i
n

k
e
n
a
r

b
o
y
u
n
c
a

u
z
a
n
a
n

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

i
n
i
n

k
e
n
a
r

n
d
a
DEE
4
8

[
0
,
4
8
]
3
1

[
0
,
3
1
]
3
1

[
0
,
3
1
]
2
2

x

1
0
8
1
1

x

1
0
8
1
1

x

1
0
8
G
e
r
i
l
m
e
K
a
t
e
g
o
-
r
i
s
i
S
a
b
i
t
C
f
P
o
t
a
n
s
i
y
e
l

a
t
l
a
k
B
a

l
a
n
g

N
o
k
t
a
s

e
m
a
t
i
k

r
n
e
k
l
e
r
E

i
k
G
e
r
i
l
m
e
s
i
F
T
H
*
)
M
P
a
6
.
3
6
.
2
6
.
2
)
D
e
t
a
y

t
a

l
a
n
a
r
a
k

p

z
s

z

h
a
l
e

g
e
t
i
r
i
l
m
i

k
a
y
n
a
k

b
i
t
i

n
o
k
t
a
s

n
a

R

e

r
i
l
i
k

y
a
r

a
p

n
d
a
(
r
a
d
y

s
)

b
i
r

g
e

s
a

y
o
r
s
a
,

b
o
y
l
a
m
a
s

n
a

y

k
l
e
-
m
e
y
e

m
a
r
u
z

o
l
a
n

v
e
y
a

o
l
m
a
y
a
n
,

e
n
i
n
e

y

k
l
e
m
e
y
e
m
a
r
u
z

t
a
m

n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

k

t

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i
y
l
e
b
i
r
l
e

t
i
r
i
l
m
i

i
t

k
a
l

n
l

k
t
a
k
i

d
e
t
a
y
l
a
r
d
a

e
s
a
s

m
e
t
a
l
K
a
y
n
a
k

t
a

n
l

u
z
a
k
l
a

l
d

n
d
a

:
R

6
0
0

m
m
6
0
0

m
m

>
R

1
5
0

m
m
1
5
0

m
m

>
R

>

5
0

m
m
5
0

m
m



>
R
K
a
y
n
a
k

t
a

n
l

u
z
a
k
l
a

l
m
a
d

n
d
a

:
R

6
0
0

m
m
6
0
0

m
m

>
R

1
5
0

m
m
1
5
0

m
m

>
R

>

5
0

m
m
5
0

m
m

>
R
K
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
n
d
e
k
i

v
e
y
a

e
r
i
m
e
s

n
d
a
k
i

v
e
y
a

b
i
r
l
e

i
m

e
l
e
-
m
a
n

n
d
a

r
a
d
y

s

(
e

r
i
l
i
k

y
a
r

a
p

)
t
e

e
t
i
n
i
n

y
a
k

n

n
o
k
t
a
l
a
r

Y
a

e
l
e
m
a
n

n

k
e
n
a
r

b
o
y
u
n
c
a
,

y
a

d
a

b
i
r
l
e

t
i

i

y
e
r
d
e
k
i

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

i
n
i
n

k
e
n
a
r

n
d
a
BCDECCDE
1
1
0

[
1
,
1
0
]
6
9

[
0
,
6
9
]
4
8

[
0
,
4
8
]
3
1

[
0
,
3
1
]
6
9

[
0
,
6
9
]
6
9

[
0
,
6
9
]
4
8

[
0
,
4
8
]
3
1

[
0
,
3
1
]
1
2
0

x

1
0
8
4
4

x

1
0
8
2
2

x

1
0
8
1
1

x

1
0
8
4
4

x

1
0
8
4
4

x

1
0
8
2
2

x

1
0
8
1
1

x

1
0
8
*
)
F
T
H
d
e

e
r
l
e
r
i
n
i
n

b
i
r
i
m
i

M
P
a

o
l
a
r
a
k

v
e
r
i
l
m
i

t
i
r
.

K

e
l
i

p
a
r
a
n
t
e
z

i

i
n
d
e
k
i
l
e
r

i
s
e


t
/
c
m
2
c
i
n
s
i
n
d
e
n

k
a
r

k
l
a
r

r
.
(
A
)
(
A
)
(
B
)
(
B
)
(
C
)
(
C
)
(
D
)
(
D
)
(
E
)
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-25
1
)
B
u
r
a
d
a

t
u
t
t
u
r
m
a

p
a
r

a
s

d
e
y
i
m
i
,

b
i
r

e
l
i
k

e
l
e
m
a
n
a

k
a
y
n
a
k
l
a
n
m

v
e

y

k

t
a

m
a


f
o
n
k
s
i
y
o
n
u
n
d
a
n

b
a

m
s

z

o
l
a
r
a
k

g
e
r
i
l
m
e

a
k

n
d
a

s

r
e
k
s
i
z
l
i
k

y
a
r
a
t
a
n

v
e

b

y
l
e
c
e

y
o
r
u
l
m
a

d
a
y
a
n

a
z
a
l
t
a
n

b
i
r

e
l
i
k

p
a
r

a

i

i
n

k
u
l
l
a
n

l
m

r
.
*
)
F
T
H
d
e

e
r
l
e
r
i
n
i
n

b
i
r
i
m
i

M
P
a

o
l
a
r
a
k

v
e
r
i
l
m
i

t
i
r
.

K

e
l
i

p
a
r
a
n
t
e
z

i

i
n
d
e
k
i
l
e
r

i
s
e


t
/
c
m
2
c
i
n
s
i
n
d
e
n

k
a
r

k
l
a
r

r
.
T
a
b
l
o

2
.
3
.

(
D
e
v
a
m
)
T
a
n

m
l
a
m
a
G
e
r
i
l
m
e
K
a
t
e
g
o
-
r
i
s
i
S
a
b
i
t
C
f
P
o
t
a
n
s
i
y
e
l

a
t
l
a
k
B
a

l
a
n
g

N
o
k
t
a
s

e
m
a
t
i
k

r
n
e
k
l
e
r
E

i
k
G
e
r
i
l
m
e
s
i
F
T
H
*
)
M
P
a
7
.
1
)

D
e
t
a
y

n
,

e
s
a
s

o
l
a
r
a
k

5
0

m
m

d
e
n

d
a
h
a

k

k

b
i
r

g
e

r
a
d
y

(
e

r
i
l
i
k

y
a
r

a
p

)

s
a

l
a
m
a
s

h
a
l
i
n
d
e
,

g
e
r
i
l
m
e

y

n
d
e
k
i

d
e
t
a
y

u
z
u
n
l
u

u
n
u

v
e
e
l
e
m
a
n

n

y

z
e
y
i
n
e

d
i
k

t
u
t
t
u
r
m
a

p
a
r

a
s

1
)
y

k
s
e
k
-
l
i

i
n
i

g
e
r
e
k
t
i
r
d
i

i
,

g
e
r
i
l
m
e

y

n
e

p
a
r
a
l
e
l

t
a
m
n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

k

t

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i
y
l
e

b
i
r
l
e

t
i
r
i
l
e
n

d
e
t
a
y
-
l
a
r
d
a
,

b
o
y
l
a
m
a
s

n
a

y

k
l
e
m
e
y
e

m
a
r
u
z

e
s
a
s

m
e
t
a
l
a

<

5
0

m
m
5
0

m
m

a

<


1
2

b


v
e
y
a



1
0
0
m
m
a

>

1
2

b

v
e
y
a


1
0
0

m
m




(
b

2
5

m
m

i
s
e
)
a

>

1
2

b

v
e
y
a

1
0
0

m
m




(
b

>

2
5

m
m

i
s
e
)
K
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i
n
i
n

s
o
n
u
n
d
a
k
i
e
l
e
m
a
n
d
a
CDE
E

6
9

[
0
,
6
9
]
4
8

[
0
,
4
8
]
3
1

[
0
,
3
1
]
1
8

[
0
,
1
8
]
4
4

x

1
0
8
2
2

x

1
0
8
1
1

x

1
0
8
1
1

x

1
0
8
7
.
1
6
.
4
)

D
e
t
a
y

t
a

l
a
n
a
r
a
k

p

z
s

z

h
a
l
e

g
e
t
i
r
i
l
m
i

,

k
a
y
n
a
k

b
i
t
i

n
o
k
t
a
s

n
a

R

r
a
d
y

n
d
e

(
e

r
i
l
i
k
y
a
r

a
p

n
d
a
)

b
i
r

g
e

s
a

y
o
r
s
a
,


g
e
r
i
l
m
e

y

n
e
p
a
r
a
l
e
l

k

e

v
e
y
a

k

s
m
i

n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

k

t

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

l
e
r
i
y
l
e

b
i
r
l
e

t
i
r
i
l
e
n

e
n
i
n
e

e
l
e
m
a
n
l
a
r
d
a

e
n
i
n
e

g
e
r
i
l
m
e

m
e
v
c
u
t

o
l
m
a
s

v
e
y
a

o
l
m
a
m
a
s

d
u
r
u
m
u
n
d
a
,
b
o
y
l
a
m
a
s

n
a

g
e
r
i
l
m
e
y
e

m
a
r
u
z

e
s
a
s

m
e
t
a
l
R

>

5
0

m
m
R

5
0

m
m
K
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i

b
i
t
i
m
i
n
d
e

v
e
y
a
e
l
e
m
a
n
a

d
o

r
u

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

i
n
i
n

k
e
n
a
r

n
d
a
n
D
E
4
8

[
0
,
4
8
]
3
1

[
0
,
3
1
]
2
2

x

1
0
8
1
1

x

1
0
8
6
.
4
B

m

7
-
K

s
a

b
i
r
l
e

i
m
l
e
r
d
e

e
s
a
s

m
e
t
a
l

2
(
A
)
(
A
)
(
C
)
(
C
)
(
D
)
(
B
)
(
B
)
2-26 BLM 2 MO - 01 / 2005
T
a
b
l
o

2
.
3
.

(
D
e
v
a
m
)
T
a
n

m
l
a
m
a
G
e
r
i
l
m
e
K
a
t
e
g
o
-
r
i
s
i
S
a
b
i
t
C
f
P
o
t
a
n
s
i
y
e
l

a
t
l
a
k
B
a

l
a
n
g

N
o
k
t
a
s

e
m
a
t
i
k

r
n
e
k
l
e
r
E

i
k
G
e
r
i
l
m
e
s
i
F
T
H
*
)
M
P
a
7
.
2
)

D
e
t
a
y
,

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i

s
o
n
u
n
u
n

p

z
s

z

o
l
d
u

u
b
i
r

R

g
e

r
a
d
y

(
e

r
i
l
i
k

y
a
r

a
p

)
g
e
r
e
k
t
i
r
d
i

i
n
d
e
,

d
e
t
a
y
l
a
r
d
a

e
n
i
n
e

y

k
l

v
e
y
a

y

k
s

z
k

e

v
e
y
a

k

s
m
i

n

f
u
z
i
y
e
t
l
i

k

t

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i
y
l
e
t
u
t
t
u
r
u
l
a
n

d
e
t
a
y
l
a
r
d
a
,

b
o
y
l
a
m
a
s

n
a

g
e
r
i
l
m
e
y
e

m
a
r
u
z
e
s
a
s

m
e
t
a
l
.
R

>

5
0

m
m
R

5
0

m
m
A
n
a

e
l
e
m
a
n
a

d
o

r
u
,

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

i

s
o
n
u
n
d
a

DE
4
8

[
0
,
4
8
]
3
1

[
0
,
3
1
]
2
2

x

1
0
8
1
1

x

1
0
8
7
.
2
B

m

8
-

i
t
l
i

H
a
l
l
e
r
8
.
1
.

Y

k
s
e
k

g
e
r
i
l
i
m

k
u
l
l
a
n
a
r
a
k

v
e
y
a

k

e

k
a
y
n
a
k
d
i
k
i

i

i
l
e

b
i
r
l
e

t
i
r
i
l
e
n

b
u
l
o
n

t
i
p
i

k
a
y
m
a

e
l
e
m
a
n

n
b
i
r
l
e

t
i
r
i
l
d
i

i

e
s
a
s

m
e
t
a
l
K
a
y
n
a
k

n
d
e

e
s
a
s

m
e
t
a
l
d
e
C
6
9
[
0
,
6
9
]
4
4

x

1
0
8
8
.
1
8
.
2
)
K
a
y
m
a
y
a

a
l

a
n

s

r
e
k
l
i

v
e
y
a

s

r
e
k
s
i
z

(
k
e
s
i
n
t
i
l
i
)
b
o
y
u
n
a

v
e
y
a

e
n
i
n
e

k

e

k
a
y
n
a
k

d
i
k
i

l
e
r
i
K
a
y
n
a
k

d
i
k
i

i

i

i
n
d
e
F
5
5

[
0
,
5
5
]
1
5
0

x

1
0
1
0
(
2
.
3
)
f
o
r
m

8
.
2
*
)
F
T
H
d
e

e
r
l
e
r
i
n
i
n

b
i
r
i
m
i

M
P
a

o
l
a
r
a
k

v
e
r
i
l
m
i

t
i
r
.

K

e
l
i

p
a
r
a
n
t
e
z

i

i
n
d
e
k
i
l
e
r

i
s
e


t
/
c
m
2
c
i
n
s
i
n
d
e
n

k
a
r

k
l
a
r

r
.
(
A
)
(
C
)
(
B
)
(
A
)
(
B
)
(
A
)
(
B
)
2.14.2. zin Verilen Gerilme Aral Snrlar
Gerilme aral, gerilmenin hareketli ykn etkisiyle yapm olduu dalgalanmann maksimum ve
minimum deerleri arasndaki farktr. Hesaplanan gerilme aral (2.2)'den (2.5)'e kadar verilen
formllerle hesaplanan izin verilen gerilme aral snr deerlerini amayacaktr. (2.2)'den (2.5)'e
kadar verilen formllerin; A, B, B', C, D, E, E' ve F gerilme kategorilerine ait grafikler iin
ekil 2.13'e baknz.
A, B, B', C, D, E ve E' Kategorileri in
Hesaplanan gerilme aral (2.2) forml ile hesaplanan F
SR
izin verilen gerilme aral deerini
amayacaktr.
Bu ifadede,
F
SR
= izin verilen gerilme aral [MPa veya (t/mm
2
)]
C
f
= Tablo 2.3' den alnacak olan, kategori F dnda kalan kategorilere ait sabit deerler.
N = hedeflenmi olan yap mr sresince toplam gerilme tekrar says.
= ( gnlk gerilme tekrar says x 365 x sene ) olarak yap mr
F
TH
= sonsuz yorulma mrne kar gelen maksimum gerilme aral (eik gerilmesi
(bkz. Tablo: 2.3-4. kolon)) [ MPa veya (t/mm
2
)]
olarak tanmlanmaktadr.
F Kategorisi in :
Hesaplanan gerilme aral (2.3) forml ile hesaplanan F
SR
izin verilen gerilme aral deerini
amayacaktr.
Bu ifadede; C
f
= Tablo 2.3' den F - kategorisi iin alnacak sabit bir deerdir.
Gerilme dorultusuna dik tam nfuziyetli, ksmi nfuziyetli kt kaynaklar, ke kaynaklar veya
bunlarn birlikte oluturduklar havari (ift T) ve T formunda birletirilmi (bkz. ekil 1.1d,e)
ekmeye zorlanan ve ke birleim detaylarndaki ekmeye zorlanan levhalarn veya scak hadde
rnlerinin enkesitinde izin verilen maksimum gerilme aral (a), (b) veya (c) maddelerinde
belirtildii gibi hesaplanacaktr:
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-27
(2.2)
(2.3)
(a) ekmeye alan levhann veya scak hadde rnnn enkesiti iin, kaynakla birletirilen
elik levhalarn veya scak hadde rnlerinin kaynaa komu kenarndaki elik enkesitinde,
bu kesitte bir atlak balangc oluumu da gz nnde tutularak (2.2) forml ile
hesaplanan F
SR
izin verilen gerilme aral, bu kesitte oluabilecek maksimum gerilme
aral deerlerince alamaz.
Tablo 2.3'ten Kategori C iin C
f
= 44x10
8
alnarak gznnde tutulduunda,
(2.2) formlnden F
SR
iin aadaki ifade elde edilir :
(b) ekmeye alan levhann veya scak hadde rnnn ksmi nfuziyetli (KBN) ke
kaynak ile yaplan u birleiminde kaynaa komu elik malzemede oluabilecek
maksimum gerilme aral, kaynak kknden balayan bir atlak oluumu da gz nnde
bulundurularak, (2.5) forml ile hesaplanarak F
SR
izin verilen gerilme deerini
amayacaktr.
Bu ifadede kullanlan ifadeler aada aklanmaktadr :
R
KBN
= ksmi nfuziyetli (KBN) kaynakla yaplm birleimler iin azaltma faktr olup,
(2.6) forml ile hesaplanr:
2a = ekmeye alan levhann kalnl veya scak hadde rnnn et kalnl dorul-
tusunda kaynaklanmam kk yzey uzunluudur (mm) (bkz. Tablo 2.3 -(Detay 5.5))
t
p
= ekmeye alan levhann kalnl veya scak hadde rnnn et kalnl (mm)
w = ekmeye alan levhann kalnl dorultusunda ke kaynak dikii enkesiti iine
izilebilen genin kenar uzunluudur (mm).
(c) Bir ift ke kaynak dikiiyle gerekletirilmi ekmeye alan levha veya scak hadde
mamul u birleimi iin, kaynak dikiine komu elik kesitinde oluabilecek maksimum
gerilme aral, kaynak kknden balayan bir atlak oluumu gznnde bulundurularak
(2.7) forml ile hesaplanan F
SR
izin verilen gerilme araln amayacaktr. Ayrca kaynakta
hesaplanan kayma gerilmesi aral , (2.3) forml ile F kategorisi iin hesaplanan
2-28 BLM 2 MO - 01 / 2005
(2.6)
(2.4)
(2.5)
MO - 01 / 2005 BLM 2 2-29
F
SR
izin verilen gerilme araln amayacaktr.
Burada;
R
Ke
= Bir ift enine (transvers) ke kayna ile gerekletirilen birleimler iin,
azaltma faktr olur. Bu ifadede w ve t
p
in boyutlar [mm] cinsinden
yerine konacaktr.
Gerilme aral deeri esas metalin akma snr deerlerine ve gerilme
aralnn ekmeden ekmeye veya basntan ekmeye olmasna gre
kesilebilir. (Maksimum ekme gerilmesi, Tablo 2.2te verildii zere,
izin verilen gerilmeden (emniyet gerilmesinden) byk olamaz)
zin verilen gerilme aral F
SR
(MPa) (t / mm
2
)
N ( yk tekrar says )
1000
100
10
10.000 100.000 1.000.000
Kategori C
Kategori A
Kategori B
Kategori D
Kategori E
Kategori F
Kategori E
Kategori B
10.000.000 100.000.000
ekil 2.13. Scak hadde rnleriyle tekil edilen birleimlerde tekrarl uygulanan yk (yorulma) iin izin verilen
gerilme blgeleri
(2.7)
(2.8)
Ke
Ke
2-30 BLM 2 MO - 01 / 2005
Genel Not: En az 620 MPalk akma
mukavemetine sahip elikler
iin zorunlu, dier elikler
iin ise seime baldr.
Daha dar levhann
genilii
Daha dar levhann
genilii
Daha geni levhann
genilii
Daha geni levhann
genilii
a
a
a
Kt birleim
KESM AYRINTISI
YAN GRN
ekil 2.14. Genilik geileri (tekrarl yklenen scak hadde rnlerinin birleimleri iin)
2.15. Detay Oluturma, retim ve Montaj
2.15.1. Farkl Kalnlkta ve Genilikte Gei Geometrisi
2.15.1.1. Kt Kaynak Kalnlk Geii
Tekrarl ekme gerilmesi etkisindeki farkl kalnlkl levhalar veya scak hadde rnleri arasndaki
kt kaynakl birleimlerde, levha yzeyleri arasnda dzgn bir gei salanmaldr. Bu geile
ilgili olarak uyulmas gereken geometri ekil 2.14' te verilmektedir.
2.15.1.2. ekme Etkisindeki Farkl Genilikli Levhalarn Kt Kaynakl Birleiminde
Genilik Gei Blgesi
Tekrarl ekme gerilmesi etkisindeki farkl genilikli levhalarn veya scak hadde mamllerinin kt
kaynakl birleiminde, farkl levha veya scak hadde maml genilikleri arasnda dzgn bir gei
salanmaldr. Bu genilik geiine ait geometri ekil 2.14'de grlebilir.
2.16. Uygulanmasna zin Verilmeyen Kaynakl Birleimler
Kaynak dikii hesap kalnl 5 mm' den daha az olan ke kaynaklar kullanlarak yaplan
birleimlere izin verilmez.
2.17. Muayene
Tablo 2.3deki B ve C yorulma kategorileri Mhendisin ekme blgesinde tekrarl enine gerilmeye
maruz tam nfuziyetli kt kaynak (TBN) dikilerinin, bu kategorilere kar gelen gerilme aral iin-
de kaldn, radyografik veya ultrasonik muayene yntemleri kullanarak temin etmesini gerektirir.