ATATRKN SAMSUNA IKII

VE
VAHDETTN
BLM-17
KURTULU SAVAINDA VAHDETTNE PAY IKIRMAK N
SYLENEN YALANLARI ANLATMAYA DEVAM EDYORUZ
Damat Ferit, 22 Nisan 1920'de Amiral Webb'i ziyaret ederek,
Milli Mcadeleyi yrten btn payalarn yakalanp Malta'ya
gnderilmesini isteyecektir; birkann ad : "M. Kemal Paya,
K.Karabekir Paya, A.Fuat (Cebesoy) Paya, Nihat (Anlmy)
Paya, Muhittin (Okyayz) Paya, Galip (Trker) Paya vb."
(B.N.imir, Malta Srgnleri, s. 184-185 Webb'ten Milne'e gizli yaz!
1919 da Anadolu'da bulunan btn payalar bunlar, atanma
biimleri ve tutumlar da byle. Vahidettincilerin ikide bir ileri
srdkleri, 'gen payalarn Anadolu'ya gnderildigi' masalnn
i yz de bu.
Yalnz Ali Nadir Paya gibi bir zavallnn, zmir'deki 17.
Kolordu Komutanlgna atanmy olmas bile Vahidettincilerin
iddiasn tek bayna iflas ettirmeye yeter!
stanbul, Anadolu'daki baz birliklerin bayna, gerekten
birtakm payalar ve emekli subaylar yollamaya yeltenecektir
ama Milli Mcadeleyi sndrsnler diye.
Mesela Genelkurmay Baykanlgna, lerde Sevres
Andlaymasn imzalayacak olan emekli Hadi Paya; 3. ordu
Mfettiyi M.Kemal'in ve Mfettiy Vekili Karabekir'in yerine,
Balkan yenilgisinden sorumlu emekli Abdullah Paya, 20
.Kolordu Komutan Ali Fuat Payann yerine, nce Ahmet
Himmeti Paya, daha sonra (".M.#$zte%e, &.M. #ayyasn'a, s.(1() M*+assal
,smanl tari-i ../.,s.0414! yine emekli subaylardan her iyi karanlk
Kiraz Hamdi Paya ( 2.2arabe3ir, 4sti3lal 5arbimiz esaslar, s. 84)
6.7./ebes8y, M.M.5atralar,s.184!
bu konuda GRYT Ansiklopedisi, daha da ileri gidiyor ve yyle
yazyor: "Sultan Vahidddin gvendigi devlet adamlar ile
subaylara vazifeler vererek, Anadolu'daki Milli Mcadele
harektn baylatmytr. Baz subaylar ilk nce Dogu
Karadeniz'e, oradan Dogu Anadolu'ya gnderirken, bazlarn
da Ege'ye gndermiyti (!). Ege'de mukavemet (direniy)
teykilatlar kurmakla vazifelendirilen Bahriye Nazr Rauf Bey
(Orbay), erkes Ethem beyle de temas kurmuy ve onu vazifeye
davet etmiyti." ((./.,s.110.!
Ayn iddiay, ansiklopedi yazarlarndan Burhan Bozgeyik,
erkez Ethem adl masal kitabnda da ileri sryor.( B*r-an
B8zgeyi3 s.15!
Rauf Bey anlarnda, Vahidettin ve hkmetleri hakkndaki
olumsuz dyncelerini, Anadolu'ya M.Kemal'le birlikte
verdikleri karar sonucu getigini, ayrntl olarak (9a3n "ari-imiz,
(. /.,s.4:1-4:4, 0. /.,s.1.-18! aklamaktadr.
Rauf Orbay diyor ki "stanbul'un Saray, Bab Alisi ve ne
pahasna olursa olsun iktidar hrsyla her yeyi gze almy
grnen bir takm haris politikaclaryla arz ettigi durum,
bizler iin buradan uzaklayp Anadolu'nun bir kyesinde
alymaya koyulmaktan bayka are kalmadgn sarahatle
(aka) gsteriyordu. (9a3n "ari-imi, 1. ;.,s.4:0.!
Vahidettin ise, 1923'te yaymladg beyannamesinde, Rauf
Beyden yyle sz ediyor: <M*-ale+ete $n aya3 8lma3
3sta-l=n g$steren >a*+ Bey?< ( 2.Msr8=l*, 5ila+et,s.11:.!
stanbul, Anadolu'ya gerekten baz devlet adamlar (!)
yollamytr ama grevleri "Milli mcadele harektn
baylamak" degil, ksteklemektir.
Birkann adn vereyim; Kambur zzet (zmir'e vali),
Gmlcineli smail ile Nemrut Mustafa (Bursa'ya vali), Artin
Cemal (Konya'ya vali), Ali Galip (nce Elazg'a, sonra Sivas'a
vali), Abdurrahman bey (Adana'ya vali); Aznavur Ahmet
(Balrkesirde Mutasarrf), Osman Kadri (Bolu'ya mutasarrf)
brahim Bey (zmir'e mutasarrf).. "Her biri milli mcadeleye
bir Yunan alay kadar zarar vermiytir. (@aes;-3e, "2S
2r8n8l8Aisi B, s. (0) 2S #nl=, 1./.,s.(05,0./.,s. (00) 9zba Sela-attin'in >8man,
(./.,s.110-111) C*rm* 9alDn, Milli M;a'ele'e 4'are;iler, s. 4:E F'., 63t "*rg*t
Gza3man 6ge s.(E:!
Abdurrahman Dilipak, belgesiz, delilsiz, mesnetsiz Gerek
Dy hadiseleri sralamaya devam ediyor ve "Vahidettin'in
halk hareketini teyvik etmek iin birok yere mektup
yazdgn aklyor. Byle ftursuzca yazdgna gr elinde
belgeler olmal.u mektuplarn hepsini degil, hi olmazsa
birinin ierigine ve kime yazldgn aklasa da uydurmadgna
inansak. ("*rg*t Gza3man, 6ge s. (E:.!
Abdurrahman Dilipak Delilsiz mesnetsiz gerek dy
icatlarna devam ediyor: "Bir yandan Vahidettin, bir yandan
hkmetin belli bayl yeleri, payalar ve baz Meclis yeleri ve
srekli olarak M. Kemal tarafndan aranarak, Milli Hareketin
geliymesi ynnde fikir retiliyordu." (/# 98l,s.51! Diyor.
Atclk yampiyonluguna benzedi bu iy. Sayn Dilipak
M.Kemal ve Vahidettin'in birlikte fikir rettiklerini belgeleyen
bir tek kant, mektup, telgraf, tank, kayt, an, pul kadar bir
belge sunarsa memnuz oluruz.
MUSTAFA KEMAL'E VERLEN PARA
zellikle Vahidettin yanls yaynlar, Bagmszlk Savaynn
verilmesinde Padiyah Vahidettin'e pay karmak ve
Vahidettin'i aklamak amacyla byle bir iddia peyindedirler.
N.F. Ksakrek Padiyah'n cebinden "bir rivayete gre"
(dikkat: kesin bilmiyor), 30, 40 veya 60 bin altn lira, 400.000
veya 866.000 lira veya altn verdigi yeklinde iddialar
bulunuyor.
MUSTAFA KEMAL'E 40.000 ALTIN VERLDG DDASI
Turgut zakman. Msrloglu, padiyahn kendi atlarn atarak
"sagladg krkbin altn" M. Kemal'e verdigi, (Msr8=l*, s.10.!
iddiasnn yanlylgn cevaplarken, Nihal Atszn da ayn
iddiay ortaya atarak "Vahidettin, M.Kemal Payaya teykilat
yapmas iin 40.000 altn vermiytir. Bu parann nemli ksm,
eskiden beri besledigi degerli yary atlarn satmak suretiyle
elde edilmiytir." ("r3 Hl3s,s.8.! dedigini ifade ediyor
Baknz bu konuda Turgut zakman nasl bir cevap veriyor:
("*rg*t Gza3man, 6ge s. (E5.!
nce yunu belirteyim: &a-i'ettin'in, es3i'en beri 'e=erli yar
atlar besle'i=ini belirten -iDbir 3ayna=a rastlama'm. #Fer;in
mera3n'an bile s$z e'ilir3en, (5ane'an iDin'e gFer;in
mera3n en ziya'e ileri g$tren Fe en iyi ;inslere mali3
8l'*=*n'an ba-se'ilen &a-i'''in i'i, 8n'an s8nra 'a S*ltan
>eat gelir'i.< (5.I.Ja3lgil, Saray Fe Gtesi, 0./.s.01) ayr;a 6.7."r3gel'i,
#$r% 4itti3lerim,s.(.1 F'.! birD83 'e=erli yar at besle'i=inin
'i33atten 3aDt= Fe b* 8lay 3imsenin bilme'i=i 'nlmez.
Ciyelim 3i at yetitir'i=i '8=r*. B* ta3ti'e, 4:.::: altnn m-im
bir 3sm iDin, 8n be 3a'ar yar at satm 8lmas gere3ir.
( Cemal Paya, M.Kemal'in ok degerli Arap atn 5.000
altna satabilmiytir. (5.Bay*r, 5ayat Fe Kseri,s.105!
1- O kadar ok yary atnn beslenip yetiytirilmesi iin ciddi ve
byk bir tesis geniy bir egitici ve bakc kadrosu gerekir.
engelky'deki kyknn bahesinde, ne byle bir tesise
imkn var, ne byle bir tesisin kalntsna rastland, ne de byle
bir tesisten sz eden birini duyduk. Damad ve svari binbays
.Hakk Okday, Vahidettin'in engelky'deki kykn uzun
uzun anlatyor ama Vahidettin'in at merakndan da, atlarndan
da hi sz amyor (s.(( Fe 000 F'.! Olsa ilgisini ekmez ve yazmaz
myd?
2- Vahideddin'in atlarndan biri bile yarylara katlsa, gazete
haberi olmaz myd? Byle bir haber yok. Yarylara
sokmayacaksa, neden besliyordu o kadar ok at? Birka soylu
ve degerli ata sahip olmak, anlaylr bir meraktr. Ama saglg
sebebiyle uzun yllardr ata binemedigi halde ve at ticareti
yapmak da bir Osmanl Veliahdna ve Padiyahna
yakymayacagna gre, o kadar ok yary at beslemesinin
sebebi ne?
3- O kadar at, mtareke dneminin etin koyullar iinde,
kim satn alr, neden satn alr ve o atlar ne yapar? imdiye
kadar atlar satn alanlardan biri bile, ben satn aldm, yu
kadar altn dedim diye bir aklama yapmy degil. Neden
Vahideddin hakkndaki olumlu bir tek iddiay dogrulayacak
hibir ciddi tank, yarm yamalak da olsa bir belge, bir
mektup, silike bir kayt bile bulunamyor? Olsa ortaya
kmaz myd? Bu durum, Vahidettincilerin yazlarn izleyen
okurlar derin derin dyndrmyor mu?
4-Vahidettin'in kimsenin dogrulamadg "iyi bir binici
oldugu" iddiasnn, at satma olayna hazrlk olmak zere
uyduruluy bir hikaye oldugu anlaylyor.
Anadolu'ya gnderilen kurula "byk paralarn dendigi"
dahas "Devlet hazinesinin bu yola Anadolu'ya karttrldg"
iddiasnda, Trk Bagmszlk Savaynn verilmesi olaynda
padiyah Vahidettin'in ve Hkmetinin gizli eli oldugu
anmsatlmak istenmektedir.
M. Kemal 6,7 ve 13 Mays tarihlerinde Savay Bakanlgna
bayvurarak ivedilikle gidebilmesi iin bir takm
gereksinimlerinin giderilmesini istemiyti: "Mfettiylik
karargahndakilerin aylk maaylarnn peyin denmesini,
olaganst giderler iin bir miktar para, iki binek otomobili,
karargahn seferi bir karargh saylmasn" ve bunlarla
birlikte ve bir takm bilgilerin yan sra; "kuruldaki kiyilerin
hazrlklarn yapmak ve ailelerinin gereksinimlerini saglamak
iin gereken parann hemen verilmesini" istiyordu.(@aes;-3e, s.
115) #$3bilgin, BL81) Sele3, s. (11) Sar-an (118(!, BL(0E. 5ar% "ari-i &esi3alar
Cergisinin 1. saysn'a yer alan b* belgenin ayr;a tam metni iDin b3zM 2a'ir
Msr8=l* - N8zan Ia+er mi, 5ezimet miO (11E1!, BBL111 F.'.!
ki ganbot'la motorbot'un M. Kemal'in buyruguna
verildigini biliyoruz. ( Bay*r, BL(15.! Fakat otomobillerle "ykl
para"nn kurula verildigi hakknda kesin bir bilgi elde
edemiyoruz. Zaten "ykl para" masaln iyleyen tm yazarlar
olduka eliykili rakamlar veriyorlar. Eger belli bir miktar
para dendiyse o da kurulan aylklar ve bir takm giderlerin
karylg olabilir ki, bundan hibir zaman padiyahn devlet
hazinesini Anadolu'ya geirdigi, Bagmszlk Savay ugruna
kullanlmasn istedigi sonucunu karamayz. (C8D.S.63in 'e
2*rt*l* SaFa Ferilmesi iDin 6tatr3'e %ara Ferilme'i=i 3ansn'a.!
Belli bir miktar denek ve aylk verilmiy olabilir desek ve En
yksek rakam veren Msrloglu veya Nihal Atsz'n iddiasn
bir an iin dogru kabul etsek dahi, bu iddia edilen rakamn ok
yksek bir para olmadgn grrz. Nitekim, Damat Ferit
Paya 10.6.1920'de Paris'e Bary grymeleri iin giderken
bey kiyilik kurulunun giderleri iin 70.000 lira verilmiyti.
(4.M.2emal 4nal - ,smanllar CeFrin'e S8n Sa'razamlar,s.(:51.!
Anadolu'daki Milli direniyleri bastrmak iin merkezden
gnderilen ehzade Abdurrahim baykanlgndaki gt
kuruluna 3 milyon lira para denmiyti. (63in, s.(5:.! Bu bol bol
salan paralara bakldgnda M. Kemal ve 18 kiyilik kuruluna
dendigi iddia edilen para aslnda hi de ok saylmaz.
Bilindigi gibi bu kurul 18 kiyiydi ve Anadolu'da uzun sre
kalacaklarndan ailelerinin giderleri de peyin denmesi
gerekiyordu.
Fakat M. Kemal ve Kurulunun Anadolu'da byk parasal
skntlar ektigi gz nne alnrsa savunulan "byk
paralar"n varlgnn kuru iddia ve yalanlar dizisi oldugunu
bellidir.
Yukarda da bahsettigimiz gibi Padiyah, yanndan ayrlan
Mustafa Kemal'e bayar dileyerek zerinde kendi tugras olan
bir saat hediye eder. Verilen bir ka hediye ufak bir torbaya
konulur, Mustafa Kemal'de bu hediyeleri koltugunun altna
alr.
Koltuk altna alnan bu kck torbann iinde H.Hseyin
Ceylan'n dedigi gibi 40.000 altn yoktur. Olmas da mmkn
degil 40.000 altn : 7,6 gr.x40.000 304.000 gram yani 304 kilo
tutuyor. Verilen buyrugun aklanmasndan bile ekinen saray,
aka bu kadar para vermiy olamayacagna gre, bu say ve
agrlktaki altn, M.Kemal ile yaveri Cevat Abbas acaba Yldz
sarayndan iyli'ye kadar nasl ve gizlice taydlar?
Tayyabilirler mi? Yoksa bu altnlar, iyli'deki eve gizlice
Vahidettin'in konyak itigini ya da Dr. Reyat Payay Zeki'nin
ldrdgn aklamaktan dahi ekinmeyen bu yakn
adamlarndan birisi olsun, neden bugne kadar byle bir
aklama yapmad?
Turgut zakman baknz ne gzel yorumluyor:
''6ltnlar -er-al'e san'3lara yerletirilmitir. 5er san'3, 5:
3il8 8lsa, 3r3 bin altnn alt san'3 e'er. 6lt san'3 '8l*s*
altn, ili''en #alata r-tmna, r-tm'an m8t8ra, m8t8r'an
Ban'rma gemisine, gemi'en Sams*n r-tmna, 8ra'an Mnt3a
Palas 8teline, 8ra'an 5aFza'ya, 6masya'ya, Krzin;an'a, SiFas'a,
Krz*r*m'a, 2re-ir'e, 2ayseri'ye, 6n3ara'ya nasl tanrO
2imler tarO 5iD 3imsenin ilgi Fe mera3n De3mez, biri bile
<b*nlar ne'irO< 'iye s8rmaz mO
Mesela >e+et Paa, 2.2arabe3ir Paa >a*+ Bey b* esrarl
san'3lar'an ne'en -iD s$z etmiy8rlarO
M.2emal san'3lar'a altn 8l'*=*n* ar3a'alarna s$yle'iyse,
ne'en -iD biri b* gne 3a'ar b* altnlar 38n*s*na 'e=inme'iO
Ne'en gere3ti3De altnlar -ar;amay% 'a 8na b*na m*-taD
8l'*larO
2r3 bin altnn Sams*n''an 6n3ara'ya 3a'ar nasl tan'=
'a, bal bana bir bilme;e.< Diyor. ("*rg*t Gza3man, &a-i'ettin,M.
2emal, Kyll 111E, s. (E..!
ATI DEVAM EDYOR VERLEN ALTIN 40.000 DEGL
"400.000" M (!)
Turgut zakmann aklamalaryla devem ediyoruz:

M.eF3et K+en'i, &a-i'ettin'in 4::.::: lira g$n'er'i=ini i''ia
e'iy8r ama 3ant 8lara3 'a, az s8nra s$z e'ile;e3 8lan 1.:::
liral3 bir ma3b*z*n +8t838%isini g$steriy8r. 2alan 011.::: lira
ne 8la;a3 %e3iO K-, art3 8na 'a, M.eF3et K+en'inin gl -atr
iDin inana;a=z. Gyle in;e eleyi% s3 '83*maya, belge aramaya
ne gere3 FarO Ma3sat &a-i'ettin'in nam 3*rt*ls*nQ ("*rg*t
Gza3man, &a-i'ettin, M.2emal Fe Milli M;a'ele, yalanlar, yanllar, y*tt*rma;alar,
Bilgi 9ayneFi, Birin;i Basm Kyll 111E, s. (E..!
K.Msroglu, sanki kantlanmy gibi bu iddiaya sarlarak
diyor kiM<C$rt yz bin altn ne 'eme3tir, 'nnz. Hsteli3 bir
ba3a '$t yz bin lira meselesi 'a-a Far. ,n* 'a M.2emal Paa
bizzat itira+ e'iy8r. (Cayana3 8lara 'a 11(E bas3s N*t*3'*n (:1. say+asn
g$steriy8r.! 6y'n ;e%-esinin i-tiya; iDin 3*llanlma3 zere
C8nanma /emiyetin elin'e b*l*nan %aralar'an '$rt yz bin lira
tale% etmi, 4stanb*l 53meti 'e b* iste=i yerine getirmitir.
(6ma N*t*3'ta Ferilen bilgi b$yle 'e=il, b* 3a'ar 'a 'e=il ama aD3lamy8rQ! B*
3a'ar %arayla neler 8lmazQ< ( S.M;a-itler,s.5: F'!
H.Hseyin Ceylan ise para ile ilgili iddiasna, Vahidettin ile
M.Kemal'in 15 Mays 1919 gnk veda sahnesiyle baylyor,
"Enver Behnan apolyo olay yyle anlatyor" diyor ve onun
K.Atatrk ve Milli Mcadele Tarihi adl kitabnn 302.
sayfasndan alnt yapyor ama alntnn sonunda, kaynak
olarak, "Atatrk'n Bana Anlattklar" adl kitabn 78.
sayfasn gsteriyor (17.dipnot) nk yllardr kimsenin
zemedigi bir dgm zmy, bunun coykusu iinde, bu
yzden de alnty nerden yaptgn unutmuy, bayka adres
veriyor, kusuruna bakmayn!Veda sahnesini anlatan
E.B.apolyo, bu grymeyi, M.Kemal'in agzndan yyle bitirir:
<&a-i'ettin aya=a 3al3t, elimi s3 s3 s3tM 'M*Fa++a3 8l*n*zQ<
'e'i. Saray ter3 ettim. B* zaman bir 3a'i+e 3*t* iDin'e bir ta3m
'a -e'iyeler Fer'i. 9aFerim /eFat 6bbas'la ge;enin 3aranl=n'a,
'erin 'n;eler iDin'e 9l'z te%elerini aara3 ili'ye gel'i3.<
(6tatr3'n 5atralar,s.1(0-1(4.!
Ceylan heyecanla diyor ki:
<M.2emal'in 3en'i a=zyla aD3la'= b* 8lay'a, bir ;mleye
'i33at De3me3 isterim. <? S*ltan &a-i'e''in bana saray'an
ayrlr3en bir 3a'i+e 3*t* iDerisin'e bir ta3m 'a -e'iyeler Fer'i.
#eliniz, im'i b* 3a'i+e 3*t* iDerin'e neler 8l'*=*n* biraz
aDmaya Dalalm. "ari- $nn'e Fi;'an sa-ibi -er3esi Dar%a;a3
8lan bir gerDe3le 3arlay8r*z, 3a'i+e 3*t* iDerisin'e 3i %ara Fe
altnn m*-teFasn $=ren'i=imiz'e. S*ltan &a-'e''in,
M.2emal'i 6na'8l*'ya Fe Sams*n'a g$n'ermeye i3na etti3ten
s8na, 3en'isine 3a'i+e 3*t* iDerisin'e Fer'i=i altnn mi3tar
tam tamna 4:.::: altn'r. Hsteli3 b* altnlar S*ltan
&a-i'ettin'in tamamen a-si serFeti'ir. Rn3 S*ltan &a-'etin
gayet 3ymetli, 3en'isine ait yar atlarn satara3 b* biri3imi
el'e etmi Fe b*n* 'a 3a'i+e 3*t* iDerisin'e M. 2emal'e
Fermitir.<
Demek ki Vahidettin iinde 304 kilo altn bulunan Kadife
kutuyu M.Kemal'e vermiy o da almy ve koltugunun altna
skytrp saraydan ayrlmy. Hay Allah raz olsun! Ben de boy
yere, bu kadar altn nasl taynr, kim tayyabilir, ka sandga
sgar diye kafa patlatp duruyordum. Vahidettin ve M.Kemal
gibi byk adamlarn, Naim Sleymanoglu'ndan daha gl
kuvvetli olduklarn, 304 kiloyu ty gibi kaldrabileceklerini
neden daha nce dynemedim? Sonra, yle alt tane sandga
filan da gerek yokmuy. Meger 40 bin altn, bir cep saatinin
kadife kutusuna sgabiliyormuy. Sanki kadife bir kutu degil,
Ali Cengiz'in torbas, ne koysan alyor. ("*rg*t Gza3man 6ge s. (8(.!
Bu arada Nihal Atsz'n iddiasndan nasl degiytirilip, 40 bin
altnn tamamnn Vahidettin'e mal edildigi de okurlarmzn
dikkatinden kamamytr sanrm.
ATI DEVAM EDYOR
"400.000 ALTIN VE 400.000 LRA VERLMM"(!)
H.H.Ceylan nce 40.000 Altn'n tanmn yapyor sonra
40.000 Altn az geliyor zam stne zam yapyor.
<B*gn3 Ferilerle ele ala;a3 8l*rsa3, 3r3 bin ,smanl altn
3i b*nlar b*gn >eat altn 'e'i=imiz altnlar'r. 1115 ,;a3 ay
Ferileriyle bir >eat altn 0.5 mily8n 8l'*=* iDin M.2emalSe
S*ltan &a-'e''in'in Fer'i=i a-si %arasnn t8%lam, ,;a3 15
Ferileri iDin tam tamna 14: milyar "r3 liras'r. (H.H.Ceylan,
bu miktar, 5 Nisan 1995 gn ATV'de yaymlanan iktidar oyunu adl
programda 146 milyara kartt. Anlaylan altn fiatlarn gn gnne
izliyor.) B* 3a'ar by3 bir mi3tarn, n8rmal bir -ar; ra-
(y8ll*3! Feya C83*z*n;* ,r'* M+ettili=i iDin Ferilmi bir
ta-sisat 8lmasna 'a im3Tn y83t*r. (Parann verildigi garanti de
yimdi sra niteligini aklamaya geldi!) ,lsa 8lsa b* tamamen S*ltan
&a-'e''in'in Fatann 3*rt*l* iDin 8rtaya 38y'*=* tari+siz Fe
tanmsz (Q! bir Aestten ba3a bir ey 'e=il'ir. (Ne kadar dogru
sylyor! Vatan iin lmek filan, bu tarifsiz ve tanmsz jestin yannda
dpedz vzlt kalr.) 2al' 3i M. 2emal'e 18 Mays 1111
a3amna 3a'ar Ferilen mtea''it (birD83! yar'mlarn t8%lam,
'$rtyz bin altna y3selmitir.<
Cevab ok iyi verilmiy bir konuda saygszlk edip yeni bir
cevap vermeyelim. Turgut zakman'n cevab olduka uygun
dyyor. ''5.5./eylan, <5er 8lay 3en'i neza3eti Fe tari-
'isi%lini iDin'e analiz etmeye Fe ir'elemeye Dalt=n< aD3ly8r.
Gyleyse b* 38n*y* 'a analiz e'i% ir'elemitir elbette. B*
4::.::: lirann s8n ta3sitinin, 18 Mays a3am aD3 'eniz'e
M.2emal'e nasl teslim e'il'i=ini biz 3e+etmeye Dalalm.18
Mays 1111 a3am Ban'rma Fa%*r* Sin8%'tan ayrlm, Ba+ra
B*rn* aD3larn'a, yani aD3 'eniz'e) saba- Sams*n'a Fara;a3.
Gyleyse s8n ta3sit, aD3 'eniz'e3i gemiye nasl yetitiril'iO 5angi
Fasta ile *latrlm 8labilirO <Maalla- 5eli38%teri<,
<6lternati+ tari- Bal8n*< <&a-i'ettin'in ma3am 'enizalts<,
Camat 7erit'in <6- 4ngiltere< a'l $zel yat, ya 'a <Ceniz 3z
K+talya< ile. B* masala en D83 Ceniz 2z K+telya ya3y8r 'e=il
miO 5er neyse, bir Dare b*l*% yetitirmiler ya biz 8na ba3alm.
M.2emal Fe ar3a'alar, b* -eye;anl +ilm sa-nesine ne'en
anlarn'a yer Fermemiler, anlama'm '8=r*s* ay% etmiler.''
("*rg*t Gza3man, 6ge s. (80.!
H.H.Ceylan devam ediyor:
<Hsteli3 Sams*n'a -are3et e'ene 3a'ar Ferilen mi3tarlar'an
ba3a, bir '$rt yz bin altn meselesi 'a-a Far. (Burada M.evket
Efendinin 5 Temmuz 1967 de Tercman gazetesinde yaymlanan malum
aklamasna gnderme yapyor.) B* mi3tar 'a M.2emal bizzat
i3rar Fe itira+ etme3te'ir. 6y'n ;e%-esin'e saFaan as3erlere
yar'm *latrma3 iDin C8nanma /emiyetinin elin'e b*l*nan
%aralar'an 4:: bin altn tale% etmi, 5ali+e S*ltan &a-'e''in'in
emriyle b* iste3 'e yerine getirilmitir. B* 3a'ar %arayla neler
8lmaz 3iQ B*gn3 ra3amlarla 84: bin altn t8%lam ,;a3 15
altn +iyatlarna g$re ya3la3 tam ne "r3De 0: "rily8n "r3
lirasna te3abl etme3te'ir "r3 siyasi Fee 3ltr -ayatmz'a il3
gn'eme getir'i=imiz b* ra3amlarla ana'8l*''a nelerin
ya%labile;e=i gayet iyi anlala;a3tr.<
<4te b* by3 ma''i yar'mn arasn'a3i te3 a'res, ma3am
-ila+et Fe te3 3ii 'e, 3en'isine btn b* ya%t3larna ra=men
Fatan -aini 'amgas F*r*lma3 istenen 5ali+e S*ltan
&a-'e''in''ir. B* 3a'ar %ara Fe altn yar'mnn 'n'a,
%ey'er%ey (%arDa %arDa!, 6na'8l*'n*n i-tiya; g$rlmesi iDin
4stanb*l -3meti tara+n'an M.2emal'e yar'mlar 'a
ya%lmtr.''
Bin liralk makbuzu ileri sryor ve devam ediyor. ''6yr;a
* anlaly8r 3i M.2emal'e 4stanb*l -3meti yani ma3am
-ila+et, nere'e ne b*l'*ysa Fermeye Dalmtr. Rn3 8rtaya
D3an ba3a ma3b*zlar 'a Far'r. B* se+er 'e ma-*t (5.:::
liral3 -a33n'a bilinenleri te3rar e'iy8r. B$yle;e Ferilen %ara
'a 8.. bin altna Fe 4.1:. 3il8ya *lat. 9ine bizim iDin en $nemli
belgeler'en biri 'e, (:. asr'a yetimi, 4slam 'nyasnn en
by3 alimlerin'en biri 8lan Fe &a-'e''in '$neminin
ey-lislaml=n ya%an M.Sabri e+en'inin Fer'i=i bilgiler'ir. ,,
Pa'ia-n 3en'isine Fer'i=i %ara Fe altnlar geni yet3i Fe
sela-iyetler -a33n'a me-*r MeF3*+*l 63l isimli eserin'e bilgi
Ferme3te'ir.< (By3 8y*n, 1./.,s.(1-0(!
Masal bu ya, Grdgnz gibi Gayri resmi tarih yazclar
M.Kemal'e verilen para miktarn, 866.000 altna yani 4.906
kiloya kadar ykseltiyorlar! Oysa M.Kemal ve arkadaylarnn
ellerinde ancak, dknt otomobil var. Bu aralara 34 kiyi
binerek yolculuk yapyorlar. Yanlarnda da zel eyyalar,
tfekler ve dosyalar var. (M.M.2ans*, 6tatr3'le Beraber, 1. /., s. 110,
484,41:.! Nasl taydlar bey ton altn?
Msroglu'nun szn ettigi ve Mustafa Kemal'i delil olarak
gsterdigi drt yz bin lira" olaynn asln izah etmemizde
fayda var.
Damat Ferit hkmeti yerine gelen Ali Rza Paya
hkmetinin temsilcisi Salih paya ile Heyeti Temsiliye arasnda
Amasya'da grymeler yaplr (Ekim 1919) ve baz protokoller
dzenlenir. 4. Protokoln 8. Maddesi yyle: "Aydn Kuvay
Milliyesinin takviyesi ve iayelerinin tahsil ve temini. Bu husus
Harbiye Nezaretince tanzim olunur. Donanma Cemiyetinin
400.000 lirasndan lzumu kadar hkmet tarafndan bu
maksada tahsis klnabilir." ( N*t*3, 1./.s.1EE!
Yani M.Kemal 400.000 lira istemiyor, Ali Rza Paya
hkmetinden dogrudan dogruya o srada savayn iinde
bulunan Aydn Kuvay Milliyesine yardm etmesini istiyor;
bunun dzenlenmesi iyinin de stanbul harbiye Nezaretince
yaplmas karara baglanyor.
Protokolde, hkmetin bir kaamak yapmamas iin kaynak
gsterilmiy ve bu amala Donanma Cemiyetinin parasnn
kullanlabilecegine de iyaret edilmiy. Tamam da sz konusu
edilmemiy, "Gerektigi kadar bu iye ayrlabilir" demiy. Yani bu
para Yunanla savay halinde bulunan Mehmetiklerimize
Mustafa Kemal'in gayretiyle hkmet tarafndan gndertilmiy.
Yenilen iilen veya cebe giren bir yey yok.
stelik savayan bir orda iin bu para olduka az bir para.
Msroglu verilen paray ok byk bir paraymy gibi "Bu
parayla neler olmaz!" diye glk atyor. O parann tamam
verilmiy olsayd bile, Aydn cephesinin acaba ka gnn
karylard, onu hesap etmiyor.
Damat Ferit'i, Toulon'a gtrecek olan Glcemal vapuru bile
70.000 altn harcanarak sslenmiytir. (4.M.2.4nal, S8n Sa'razamlar, s.
(:51.! Sevres Andlaymasn alp geri dnmek iin Paris'e giden
kurul yelerine ise toplam 280.000 frank verilmiytir!
(".#$3bilgin,M.M.Balar3en, (./.,s.4:0 F'!
5.5./eyan''a M.Sabri'nin mal*m 3itabnn yine 1. ;il'inin 4.1.
say+asna g$n'erme ya%y8r. Gyleyse 3itab b*l*% 83*m*.
Rn3 sa-i;i bir aratrma;, g$r% in;eleme'i=i bir 3itaba
'8=r*'an g$n'erme ya%maz, b* bilgiyi nere'en al'=n belirtir.
N.7.2sa3re3, B* 3ita%ta Pa'ia- tara+n'an Ferilen altn
liralarn mi3tar, Ferili tarz Fe gayesi na3le'ilme3te'ir, bir
Fesi3a 'e%8s*'*r 'iye yazy8r'*. Ne gzel ite 3ita% elinin
altn'a, * altn liralarn mi3tar, Ferili tarz Fe gayesini
g$steren bilgi Fe belgeleri DeFiri% yaymlasa ya. Niye ya%my8r b*
tari-i -izmetiONe'en b* belge Fe bilgileri DeFirere3 tari-e
3at3'a b*l*nm*y8rO Rn3 3itab Msr8=l*'n'an ba3a g$ren
y83.( "*rg*t Gza3man age s (84.!
TANER NAL