You are on page 1of 98

T.C.

SALIK BAKANLII
ANKARA L SALIK MDRL
ACL SALIK HZMETLER UBES
TEMEL LKYARDIM UYGULAMALARI
ETM KTABI
ANKARA
2007
ETM PROGRAMI ER:
!GENEL LKYARDIM BLGLER
1- lkyardma Giri
2- lkyardm Nedir
3- Acil Tedavi Nedir
4- lkyardmc Kimdir
5- lkyardmn ncelikli Amalar
6- lkyardmn Temel Uy!lamalar
"- lkyardmcnn #$da%ale le lili &a'ma(
Gerekenler
)- lkyardmcnn *ellikleri
+- ,aya- K!r-arma .inciri
1/-lkyardmn A012(i 3
2!HASTA YARALININ "E OLAY YERNN
DEERLENDRLMES
1- 4$c!d! 5l!-!ran 6i(-emler
2- ,a(-a 7&aralnn 8e9erlendirilme(i
3- ,a(-a 7&aralnn lk 8e9erlendirme Aamalar
4- ,a(-a7&aralnn kinci 8e9erlendirme Aamalar
5- 5lay &erini 8e9erlendirilme(i
#!TEMEL YAAM DESTE
1- 6:l!n!m ve Kal' 8!rma(
2- Temel &aam 8e(-e9i Nedir
3- 6:l!n!m &:l!n!n Alma( ve 6:l!n!m!n 6a9lanma(
4- &e-ikinlerde 8 Kal' #a(a;
5- <:c!klarda 8 Kal' ma(a; =1-) &a>
6- 0e?eklerde 8 kal' #a(a; =/-1 &a>
"- 6:l!n!m &:l! Tkankl9 ve &a'ay 6:l!n!m
)- Tam Tkanklk 5lan Kiilerde ,eimlic%
#anevra(
+- 0e?eklerde ,eimlic% #anevra(
$!KANAMALAR "E OKTA LKYARDIM
1- Kanama ve <ei-leri
2- Kanamalarda lkyardm Uy!lamalar
3- ,ani 8!r!mlarda T!rnike Uy!lanmaldr
4- @:k NedirA
5- @:k 0elir-ileri ve <ei-leri
6- @:k-a lkyardm Uy!lamalar
"- @:k B:*i(y:n! Na(l 4erilirA
%!YARALANMALARDA LKYARDIM
1- &ara NedirA
2- &aralarn 5r-ak 0elir-ileri ve <ei-leri
3- &aralanmalarda lkyardm
4- 1iddi &aralanmalarda lkyardm
5- 8elici GC9$( &aralanmalarnda lkyardm
2
6- 8elici Karn &aralanmalarnda lkyardm
"- KaDa-a( ve 5m!ra &aralanmalarnn nemi
)- KaDa-a( ve 5m!ra &aralanmalarnn
<ei-leri ve 0elir-ileri
+- KaDa-a( ve 5m!ra &aralanmalarnda
lkyardm
&!YANIK DONMA SICAK ARPMASINDA
LKYARDIM
1- &ank NedirA
2- Ka <ei- &ank 4ardrA
3- &an9n 1iddiye-ini 0elirleyen Eak-Crler
4- &anklar Na(l 8erecelendirilirA
5- &an9n 4$c!--aki 5l!m(!* F-kileri
6- G( le 5l!an &anklarda lkyardm
"- Kimya(al &anklarda lkyardm
)- Flek-rik &anklarnda lkyardm
+- 6cak <ar'ma( =G$ne <ar'ma(> 0elir-ileri
1/-6cak <ar'ma(nda lkyardm
11-8:n!k 0elir-ileri
12-8:n!k-a lkyardm
7!KIRIK IKIK "E BURKULMALARDA
LKYARDIM
1- Krk NedirA
2- Krk 0elir-irleri ve <ei-leri
3- Krklarda lkyardm
4- 0!rk!lma ve 0elir-ileri
5- 0!rk!lmalarda lkyarm
6- <kk ve 0elir-iler
"- <kk-a lkyardm
)- Krk <kk ve 0!rk!lmalarda Te('i-
&Cn-emleri
'!BLN BOZUKLUKLARINDA
LKYARDIM
1- 0ilin Kay? ve 0elir-ileri
2- 0ilin 0:*!kl!9! ve 0elir-ileri
3- 0ilin 0:*!kl!9!nda lkyardm
4- K:ma B:*i(y:n!
5- ,avale NedirA
6- ,avale Nedenleri ve <ei-leri
"- A-eli ,avalede lkyardm
)- 6ara Kri*i =F'ile'(i> NedirA
+- 6ara Kri*i 0elir-ileri NelerdirA
1/-6ara Kri*inde lkyardm
11-Kan @ekeri 8$me(i ve Nedenleri
12-Kan @ekeri 8$me(inde lkyardm
13-GC9$(-e K!vve-li A9r Nedenleri 0elir-ileri
14-GC9$( A9rlarnda lkyardm
3
(!ZEHRLENMELERDE LKYARDIM
1-.e%irlenme NedirA
2-.e%irlenmelerde Genel 0elir-iler
3-6indirim &:l!yla .e%irlenmede lkyardm
4-6:l!n!m &:l!yla .e%irlenmede lkyardm
5-1il- &:l! le .e%irlenmede lkyardm
6-.e%irlenmelerde Genel lkyardm K!rallar
"-@:D?en .e%irlenmeleri
)-Kar?:n m:n:k(i- .e%irlenmeleri
0!HAY"AN ISIRMALARINDA LKYARDIM
1- Kedi KC'ek G(rmalarnda lkyardm
2- Ar 6:kmalarnda lkyardm
3- Akre' 6:kmalarnda lkyardm
4- &lan 6:kmalarnda lkyardm
5- 8eni* 1anllar 6:kmalarnda lkyardm
!G)Z KULAK "E BURUNA YABANCI
CSM KAMASINDA LKYARDIM
1-GC*e &a?anc 1i(im Kama(nda lkyardm
2-K!la9a &a?anc 1i(im Kama(nda lkyardm
3-0!r!na &a?anc 1i(im Kama(nda lkyardm
2!BOULMALARDA LKYARDIM
1-0:9!lma NedirA
2-0:9!lma Nedenleri ve 0elir-iler
3-0:9!lmalarda Genel lkyardm
#!HASTA YARALI TAIMA TEKNKLER
1-,a(-a &aral Tama(nda Genel K!rallar
2-Acil Tama Teknikleri
3-6$r$kleme &Cn-emleri
4-Ara indeki &araly Tama
5-6edye le Tama Teknikler
! I !
GENEL LKYARDIM BLGLER
*+,-./01 23/4.5
,er%ani ?ir ka*a veya yaam -e%likeye d$$ren ?ir d!r!mdaH (a9lk Crevlilerinin yardm
(a9lanncaya kadarH %aya-n k!r-arlma( yada d!r!m!n kC-$ye i-me(ini Cnleye?ilmek amac ile
:lay yerindeH 60774 -.-8 93.38 -.-21-+:0;02H mevc!- ara ve erelerle ya'lan 4*-8:0;
!y!lamalardr3
A<4* 63/-=4 23/4.5
4
Acil -edavi $ni-elerindeH %a(-a7yarallara d:k-:r ve (a9lk 'er(:neli -araDndan ya'lan -??i
m$da%alelerdir3
*+,-./01 =3 -<4* 63/-=4 -.-:02/-+4 >-.+ 23/4.5
Acil -edavi ?! k:n!da e%liye-li kiilerce erekli d:nanmla ya'lan m$da%ale :lma(na karnH
ilkyardm ?! k:n!da e9i-im alm %erke(in :layn :ld!9! yerde ?!la?ildi9i mal*emeleri k!llanarak
ya'-9 %aya- k!r-arc m$da%aledir3
*+,-./01<0 +41/4.5
lkyardm -anmnda ?elir-ilen ama d:9r!l-!(!nda %a(-a veya yaralya -??i ara ere aranmak(*n
mevc!- ara erelerleH ila(* !y!lamalar ya'an e9i-im alm kii yada kiilerdir3
*+,-./0102 ?2<3*4+*4 -1-8*-.0 23*3./4.5
13 ,aya-i -e%likeyi :r-adan kaldrmakH
23 &aam(al D:nk(iy:nlarn ($rd$r$lme(ini (a9lamakH
33 ,a(-a7yaralnn d!r!m!n!n3 kC-$leme(ini CnlemekH
43 yilemeyi k:layla-rmak
1-1-2-
*+,-./0102 6313* @,9@*-1-*-.0 23*3./4.5
lkyardm -emel !y!lamalar KA.@1-B B4*/4.13B K@.6-.1- CKBKD :larak iDade edilir3
KA.@1-: Ka*a (:n!larnn a9rlama(n Cnlemek iin :lay yerinin de9erlendirilme(ini ka'(ar3 Fn
Cnemli ilem :lay yerinde :l!a?ilecek -e%likeleri ?elirleyerek $venli ?ir evre :l!-!rmak-r
B4*/4.13: 5lay7ka*a m$mk$n :ld!9! kadar %*l ?ir ekilde -eleD:n veya di9er kiiler aracl9 ile
erekli yardm k!r!l!larna ?ildirilmelidir3 T$rkiyeIde ilkyardm erek-iren %er d!r!mda -eleD:n
ile-iimleriH 2 acil -eleD:n n!mara( $*erinden erekle-irilir3
K@.6-.1- CME/-F-*3D: 5lay yerinde %a(-a7 yarallara m$da%ale %*l ancak (akin ?ir ekilde
ya'lmaldr3
2G242 -.-21-:0 :0.-:02/- 23*3.3 /4++-6 3/4*13*4/4.5
13 6akin :l!nmal yada (akin :lan ?ir kiinin arama( (a9lanmaldr3
23 112 merke*i -araDndan (:r!lan (:r!lara ne- ?ir ekilde ceva' verilmelidirJ
33 Ke(in yer ve adre( ?ilileri verilirkenH :layn :ld!9! yere yakn ?ir caddenin yada :k
?ilinen ?ir yerin ad verilmelidirH
43 KiminH %ani n!maradan arad9 ?ildirilmelidirH
53 ,a(-a7yaral=lar>n ad ve :layn -anm ya'lmaldrH
63 ,a(-a7yaral (ay( ve d!r!m! ?ildirilmelidirH
"3 F9er %er%ani ?ir ilkyardm !y!lama( ya'ldy(a na(l ?ir yardm verildi9i ?elir-ilmelidirH
)3 112 %a--nda ?ili alan kiiH erekli :lan -$m ?ilileri ald9n (Cyleyinceye kadar -eleD:n
ka'a-lmamaldr3
*+,-./01<0202 1E/-F-*3 4*3 4*94*4 ,-H1-:0 93.3+32*3. 23*3./4.5
5
13 , 7& larn d!r!m!n! de9erlendirmek =A01> ve Cncelikli m$da%ale edilecekleri ?elirlemek
23 , 7& larn k:rk! ve endielerini idermek
33 , 7& ya m$da%alede yardmc :lacak kiileri :rani*e e-mek
43 ,7& nn d!r!m!n!n a9rlama(n Cnlemek iin kendi kii(el :lanaklar ile erekli
m$da%alelerde ?!l!nmak
53 Krklara yerinde m$da%ale e-mek
63 ,a(-a7yaraly (cak -!-mak
"3 ,a(-a7yaralnn yara(n Crme(ine i*in vermemek
)3 ,a(-a7yaraly %areke- e--irmeden m$da%ale ya'mak
+3 ,a(-a7yaralnn en !y!n yCn-emlerle en yakn (a9lk k!r!l!!na (evkini (a9lamak =112>
=AncakH a9r %a(-a7yaral ?ir kii %aya-i -e%likede :lmad9 ($rece a(la yerinden
k'rda-lmamaldr3>
*+,-./01<0202 ?;3**4+*3.4 2-:0* A*1-*0/0.5
5lay yeri enellikle in(anlarn -elal ve %eyecanl :ld!klar :r-amlardr3 0! d!r!mda ilkyardmc
(akin ve kararl ?ir ekilde :layn (:r!ml!l!9!n! alarak erekli m$da%aleleri d:9r! :larak
ya'maldr3 0!n!n iin ?ir ilkyardmcda aa9daki C*elliklerin :lma( erekmek-edirK
13 n(an v$c!d! ile ilili -emel ?ililere (a%i' :lmakH
23 nce kendi can $venli9ini k:r!makH
33 <evredeki kiileri :rani*e ede?ilmek ve :nlardan yararlana?ilmekH
43 6akinH kendine $venli ve 'ra-ik :lmakH
53 Fldeki :lanaklar de9erlendire?ilmekH
63 yi ?ir ile-iim ?eceri(ine (a%i' :lmak3 5lay annda ve d:9r! :larak %a?er vermek C2G,4
-.-1-+DB
H-,-6 +@.6-.1- ;42<4.4 23/4.5
,aya- k!r-arma *inciri 4 %alkadan :l!!r3 6:n iki %alka ileri yaam de(-e9ine ai--ir ve
ilkyardmcnn Crevi de9ildir3
.H-*+- ! 6a9lk k!r!l!!na %a?er verme
2.H-*+- ! 5lay yerinde ya'lan Temel Yaam De(-e9i
#.H-*+- ! Am?!lan( eki'lerince ya'lan m$da%aleler
$.H-*+- ! ,a(-ane acil (ervi(leridir
*+,-./0102 ABC :4 23/4.5
0ilin k:n-r:l edilmeliH ?ilin ka'al i(e aa9dakiler %*la de9erlendirilmelidirK
A. ,ava y:l! akl9nn de9erlendirilme(i
B. 6:l!n!m!n de9erlendirilme(i = 0ak-8inle-,i((e->
C. 8:lamn de9erlendirilme(i
6
. lkyardm Nedir A
AD &ardm a9rmak-r3
BD 5lay yerinde ila vererek ya'lan m$da%aledir3
CD ,a(-anedeki %ekimler -araDndan ya'lan ilk m$da%aledir3
DD 5lay yerindeH -??i ara ve ere aranmak(*n mevc!- imkanlarla ya'lan ila(*
m$da%aledir3
ED Am?!lan(-a d:k-:r -araDndan ya'lan m$da%aledir3
2. 5lay yerindeH %aya-n k!r-arlma( ya da %a(-ann d!r!m!n!n da%a da kC-$leme(ini enellemek
amacyla ila(* :larak ya'lan m$da%aleye ne i(im verilirA
AD Acil -edavi
BD leri yaam de(-e9i
CD lkyardm
DD Acil m$da%ale
ED Temel yaam de(-e9i
#. ,ani(i ilkyardmn -emel !y!lamalarndan ?iri(i /3I4*/4. A
AD K:r!ma
BD 0ildirme
CD Kay- -!-ma
DD K!r-arma
ED Len-ek
$. ,ani(i ilkyardmn -emel !y!lamalardr A
AD K:r!maH Kay- -!-maH K!r-arma
BD K:r!maH 0ildirmeH K!r-arma
CD K:r!maH K!r-armaH Tedavi e-me
DD K:r!maH 0ildirmeH Tedavi e-me
ED 0ildirmeH Kay- -!-maH K!r-arma
%. ,ani(i ilkyardmn Cncelikli amalarndandr A
AD ,aya-i -e%likeyi :r-adan kaldrmak
BD yilemeyi k:layla-rmak
CD &aam(al D:nk(iy:nlarn ($rd$r$lme(ini (a9lamak
DD Ka*a*edenin d!r!m!n!n kC-$leme(ini Cnlemek
ED ,e'(i d:9r!3
&. Aa9dakilerden %ani(i ilkyardmn Cncelikli amalarndan ?iri(i /3I4*/4. A
AD &aam(al D:nk(iy:nlarn ($rd$r$lme(ini (a9lamakH
BD ,aya-i -e%likeyi :r-adan kaldrmakH
CD yile-irmeyi k:layla-rmakH
DD ,a(-ann d!r!m! kC-$le-i9inde ilala m$da%ale e-mekH
ED ,a(-a7&aralnn d!r!m!n!n kC-$leme(ini Cnlemek3
7. Aa9dakilerden %ani(i ilkyardmcda ?!l!nma( ereken C*elliklerden /3I4*/4. A
AD yi ?ir ile-iim ?eceri(ine (a%i' :lmaldr
BD 6akinH kendine $venli ve 'ra-ik :lmaldr
CD nce kendi can $venli9ini k:r!maldr
DD n(an v$c!d! ile ilili -emel ?ililere (a%i' :lmal
ED lkyardmda k!llana?ilece9i mal*emeleri ($rekli yannda -amaldr3
"
'. lkyardmla ilili ya*lanlardan d:9r! :lan %ani(idirA
AD lkyardm (ra(nda ila k!llanlr3
BD lkyardm acil -edavi $ni-elerinde ya'lr3
CD lkyardm eldeki mevc!- ara erelerle ya'lr3
DD lkyardm am?!lan(-a ?alar
ED lkyardm (adece d:k-:r ve (a9lk 'er(:neli -araDndan ya'lr3
(. lkyardm ve acil -edavi ara(ndaki Dark nedirA
AD Acil -edavi ?! k:n!da e%liye-li kiilerceH ilkyardm e9i-im alm %erke(in ya'-9 %aya-
k!r-arc m$da%aledir3
BD Acil -edavi :layn :ld!9! yerde ?!l!na?ilen mal*emeler k!llanlarak ya'lan
m$da%aledir3
CD Acil -edavi :lay yerindeH ilkyardm %a(-anede ya'lr3
DD lkyardm ilalH Acil -edavi ila(* m$da%aledir
ED lkyardm (adece ?! k:n!da e9i-im alm (a9lk 'er(:neli -araDndan ya'lr3
0. T$rkiye2de %a(-ann en yakn (a9lk k!r!l!!na (evkini (a9lamak amacyla %ani -eleD:n
n!mara( aranmaldrA
AD 11/
BD 155
CD 156
DD 114
ED 112
. 1122nin aranma( (ra(nda ya'lma( ,-2*0J :lan %ani(idir A
AD 6akin :l!nmaldr
BD 6:r!lan (:r!lara ne- ceva'lar verilmelidir3
CD Ke(in yer ve adre( ?ilileri verilmelidir3
DD TeleD:n %emen ka'a-lmaldr3
ED Kimin %ani n!maradan arad9 ?ildirilmelidir3
2. 112 arand9nda adre( -ariD edilirken nelere dikka- edilmelidir A
AD Ta%mini ?ir adre( verilmelidir3
BD 5lay yerine yaknH ?ilinen ?ir yerin ad verilmelidir3
CD Acele ?ir ekilde %*l k:n!!lmaldr3
DD ,a(-a7&aralnn d!r!m! ?ildirilme*
ED Adre( verilmeden (adece -eleD:n n!mara( verilme(i ye-erlidir3
#. 112 aranrken ya'lma( yanl :lan davran %ani(idir A
AD &aral (ay( ?ildirilmelidir
BD &arallarn d!r!m! (Cylenmelidir3
CD Arayan kiinin i(mi (Cylenmelidir
DD 6akin :l!nmal yada (akin ?iri(i aramaldr
ED 5lay yerindeki %erke(in i(mi -ek -ek (Cylenmelidir3
$. lkyardmcnn m$da%ale ile ilili ya'ma( erekenler nelerdirA
AD &aralnn d!r!m!n! de9erlendirmek
BD ,a(-a7&aralnn k:rk! ve endielerini ar-rmak
CD &aralnn yara(n Crme(ini (a9lamak
DD &araly (:9!k -!-mak
ED &araly :lay yerinden -amak
)
%. ,ani(i ilkyardmcnn Crevlerinden ?iri(i /3I4*/4. A
AD &arallarn k:rk! ve endielerini idermek
BD &araly (cak -!-mak
CD Krklara yerinde m$da%ale e-mek
DD &aralnn yara(n Crme(ini (a9lamak
ED &aralnn en !y!n yCn-emlerle =112> en yakn (a9lk k!r!l!!na (evkini (a9lamak
&. lkyardmcnn yaralya m$da%ale ederken ya'ma( ,-2*0J :lan davran %ani(idir A
AD Krklara yerinde m$da%ale e-mek
BD ,a(-a7&araly (cak -!-mak
CD &araly %areke- e--irmeden m$da%ale ya'mak
DD &aralnn k:rk! ve endielerini idermek
ED &aralya (! ve (iara vermek
7. ,aya- k!r-arma *incirinin ?irinci %alka( %ani(idirA
AD 6a9lk k!r!l!!na %a?er verme
BD ,a(-aneye idinceye kadar ya'lan m$da%ale
CD 5lay yerinde ya'lan Temel &aam 8e(-e9i
DD Am?!lan( eki'lerince ya'lan m$da%ale
ED ,a(-ane acil (ervi(leri
'. ,aya- k!r-arma *incirinin %alkalarndan ?iri(i A*1-,-2 %ani(idir A
AD B:li(e %a?er verme
BD 6a9lk k!r!l!!na %a?er verme
CD 5lay yerinde ya'lan Temel &aam 8e(-e9i
DD Am?!lan( eki'lerince ya'lan m$da%ale
ED ,a(-ane acil (ervi(lerinde ya'lan -edavi
(. lkyardmn A012(i nedir A
AD =A>,ava y:l! akl9nn de9erlendirilme(i
BD =0> 0ak-8inle-,i((e- yCn-emiyle (:l!n!m!n de9erlendirilme(i
CD =1> 8:lam ?elir-ilerinin de9erlendirilme(i
DD ,e'(i
ED ,i?iri
20. Acil -edavi nedirA
AD Acil -edavi $ni-elerindeH d:k-:r ve di9er (a9lk 'er(:neli -araDndan !y!lanan -??i
m$da%alelerdir3
BD &ardm a9rmak-r3
CD 5lay yerinde ya'lan m$da%aledir3
DD 5lay yerinde lkyardmcnn ya'-9 ila(* m$da%aledir3
ED F9i-im alan %erke(in !y!laya?ilece9i m$da%aledir3
2. Aa9dakilerden %ani(i ilkyardmn Cncelikli amalar ara(nda /3I4*/4.5
AD ,aya-i -e%likeyi :r-adan kaldrmak
BD yilemeyi k:layla-rmak
+
CD &aam(al D:nk(iy:nlarn ($rd$r$lme(ini (a9lamak
DD ,a(-ann kC-$leme(ini Cnlemek
ED la vererek -edavi e-mek
22. lkyardmda MK:r!maN ne anlam -arA
AD 0!lac %a(-alklara kar alanmadr3
BD Ka*a (:n!larnn a9rlama(n Cnlemek amacyla :lay yerinin de9erlendirilme(idir3
CD Aile 'lanlama(dr3
DD 5laya karanlar yakalamak-r3
ED la vererek -edavi e-mek-ir3
2#. lkyardmda M0ildirmeN ne anlam -arA
AD 5lay %a(-a yaknlarna %a?er vermek-ir3
BD 5lay ':li(e ?ildirmek-ir3
CD 5lay ya da ka*ay m$mk$n :lan en k(a ($rede 1122ye ?ildirmek-ir3
DD 5lay %a?er k!r!l!larna ?ildirmek-ir3
ED ,e'(i d:9r!3
2$. lkyardmda MK!r-armaN ne anlam -arA
AD 6!da ?:9!lan kiiyi (!dan karmak-r3
BD 0akl yaralanmada yaraldan ?a9 karmak
CD Ara-a (kan kiiyi arac ke(erek karmak-r3
DD 5lay yerinde %a(-a7yaralya %*l ancak (akin ya'lan m$da%aledir3
ED 5lay yerinde %a(-a7yaraly aceleyle %a(-aneye C-$rmek-ir3
2%. Aa9dakilerden %ani(i 2 aranma(nda dikka- edilme(i ereken %!(!(lardan /3I4*/4.A
AD KimH%ani n!maradan ary:r ?elir-ilmelidir3
BD %a(-ann maddi d!r!m! %akknda ?ili verilmelidir3
CD ,a(-a7yarallarn ad ve :layn -anm ya'lmaldr3
DD &a'lan !y!lamalar ?elir-ilmelidir3
ED ,a(-a7&aral (ay( ve d!r!m! ?ildirilmelidir3
2&. Aa9dakilerden %ani(i ilkyardmc -anmnda ,3. -*1-1-+6-/0.A
AD ,a(-a7&aralya -?? ara ere aranmak(*n yardm e-me
BD ,a(-a7&aralya mevc!- ara erelerle yardm e-me
CD lkyardmc e9i-im alm kii ya da kiilerdir
DD lkyardmc d:k-:r ve (a9lk 'er(:nelinden :l!!r
ED ,a(-a7&aralya ila(* !y!lamalar ya'an e9i-im alm kiilerdir
27. Aa9dakilerden %ani(i ilkyardmn Cncelikli amalarndan /3I4*/4.5
AD ,aya-i -e%likeyi :r-adan kaldrmak
BD &aam(al D:nk(iy:nlarn ($rd$r$lme(ini (a9lamak
CD &aralnn d!r!m!n!n kC-$leme(ini Cnlemek
DD yilemeyi k:layla-rmak
ED 1122yi aramadan (:r!n! C*mek
1/
! II !
HASTAKYARALININ "E OLAY YERNN DEERLENDRLMES
*+,-./01<0202 74*13:4 93.3+32 =3 =E<@/@ A*@J6@.-2 :4:631*3. 23*3./4.5
H-.3+36 :4:6314: 4$c!d!n %areke- e-me(iniH de(-eklenme(ini (a9lar ve k:r!y!c! Crev ya'ar3
,areke- (i(-emi ! ya'lardan :l!!rK
Kemikler
Fklemler
Ka(lar
DA*-J01 :4:6314: 4$c!- d:k!larnn :k(i;enH ?e(inH %:rm:nH ?a9klk eleman ve ?en*eri
elemanlar -ar ve yeniden eriye -:'lar3 8:lam (i(-emi ! ya'lardan :l!!rK
Kal'
Kan damarlar
Kan
SA*@2@1 :4:6314: 4$c!da erekli :lan a* alverii Crevini ya'arak %$cre ve d:k!larn
:k(i;enlenme(ini (a9lar3 6:l!n!m (i(-emi ! :ranlardan :l!!rK
6:l!n!m y:llar
Akci9erler
S424. :4:6314: 0ilinH anlamaH d$$nmeH allamaH %areke-lerinin !y!m!H dene(i ve (:l!n!m ile
d:lam (a9lar3 6inir (i(-emi ! ya'lardan :l!!rK
0eyin
0eyincik
5m!rilik
5m!rilik (:9an
BAJ-*601 :4:6314: Kan ($*erek erekli maddelerin v$c!--a -!-!lma(H *ararl :lanlarn a-lma(
Crevlerini ya'arak v$c!--a i deneyi k:r!r3 0:al-m (i(-emi ! :ranlardan :l!!rK
drar ?:r!(!
drar ke(e(i
drar kanallar
0C?rekler
S42/4.41 :4:6314: A9*dan alnan ?e(inlerin C9$-$lerek (indirilme(i ve kan d:lam va(-a(yla
v$c!da da9-lma(n (a9lar3 6indirim (i(-emi ! :ranlardan :l!!rK
8il ve diler
&emek ?:r!(!
#ide
6aDra ke(e(i
11
Bankrea(
0a9r(aklar
Y-J-1 B@*9@*-.0:
. B4*428
2. SA*@2@1
#. DA*-J01
$. "E<@6 I:0:0
%. K-2 B-:02<0
0ilin 8!r!m!K
N:rmal ?ir kii kendine yCnel-ilen -$m !yarlara ceva' verir
0ilin d$*eyi yaralanmann a9rl9n C(-erir3
0ilin &erinde OP T$m !yarlara ceva' var
8erece 1 OP 6C*l$ ve $r$l-$l$ !yarlara ceva' var
8erece 2 OP A9rl !yaranlara ceva' var
8erece 3 OP T$m !yarlara kar ka'al =ceva' y:k>
6:l!n!m 8e9erlendirilir
6:l!n!m (kl9
6:l!n!m aralklar ei- mi
6:l!n!m derinli9i2 ne ?aklr3
8$*en(i* (:l!n!m (inir (i(-emi *edelenme(ini d$$nd$r$r3
Kiinin ?ir dakika iinde ya'-9 neDe( alma verme (ay( (:l!n!m (kl9 dr3
N:rmali dakikada 12-2/ dir3
Na?*K
Kal' a-mlarnn a-ardamara ya'-9 ?a(nca na?* denir3 N:rmal na?*H ye-ikin ?ir kiideH
dinlenme %alinde dakikada 6/-1// d$r3
Na?* alna?ilen yerlerK
@a% 8amarKAdem elma(nn %er iki yan
K:l 8amarK K:l!n i y$*$H dir(e9in $(-$
n-K:l 8amarK0ile9in i y$*$H?a 'arma9n $(- %i*a(
0acak 8amarKAyak (r-nn :r-a(nda
4$c!- G((K
lkyardmda v$c!- (( daima k:l-!k al-ndan Cl$lmelidir3
N:rmali 3635 c2 dir3
N:rmal de9erin $(-$nde :lma( y$k(ek a-eH al-nda :lma( d$$k a-e :larak iDade edilir3
41-42 $(-$ ve 3435 al- -e%likeyi iare- eder3
313/ ve al- Cl$mc$ld$r3
12
Kan 0a(ncK
Kal?in ka(lma ve eveme annda damar d!varna ya'-9 ?a(n-r3
Kal?in kan ':m'alama $c$n$ C(-erir3
N:rmaliJ 1//75/ ve 14/71// mm %3 dir3
H-:6-K,-.-*0202 /3I3.*32/4.4*13:4242 -1-<0 23/4.5
13 ,a(-alk yada yaralanmann ciddiye-ini de9erlendirmek
23 lkyardm Cnceliklerini ?elirlemek
33 &a'lacak ilkyardm yCn-emini ?elirlemek
43 G$venli ?ir m$da%ale (a9lamak
H-:6-K,-.-*0202 4*+ /3I3.*32/4.4*13 -J-1-*-.0 23*3./4.5
,a(-a7yaralya (C*l$ !yaran yada %aDiDe :m*!na d:k!narak M4,4 14:424;5L diye (:r!larak
74*428 /@.@1@ /3I3.*32/4.13:4 ya'lr3 0ilin d!r!m!n!n de9erlendirilme(i da%a (:nraki aamalar
iin Cnemlidir3 0!na Cre %a(-a7yaralnn ilk de9erlendirilme aamalar !nlardrK
. 3=.3 9E=32*4I4 :-I*-20.
2. B4*428 +A26.A*E ,-H0*0.
#. *+,-./0102 ABC :4 /3I3.*32/4.4*4..
A. H-=-,A*@ -80+*0I0202 /3I3.*32/4.4*13:4:
*ellikle ?ilin kay? :lanlarda dil eri kaarak (:l!n!m y:l!n! -kaya?ilir yada k!(m!kH
ya?anc ci(imlerle (:l!n!m y:l! -kana?ilir3 ,avann akci9erlere !laa?ilme(i iin %ava y:l!n!n
ak :lma( erekir3
,ava y:l! akl9 (a9lanrken %a(-a7yaral ?aH ?:y!nH Cvde ek(eni d$* :lacak ekilde
ya-rlmaldr3
0ilin kay? ?elirlenmi i(e a9* ii Cnce C* ile da%a (:nra iare- 'arma9 yandan a9* iine
(:k!larak ?ir enel i?i k!llanlarak di9er yandan kar-lmak (!re-iyle k:n-r:l edilmeli =+?.
/-*0J>H ardndan ya?anc ci(im var(a ?ir ?e* aracl9 ile karlmaldr3
8a%a (:nra ?ir el %a(-a7yaralnn alnna k:narakH di9er elin 2-3 'arma9 ile ene -!-!larak ?a
eriye d:9r! i-ili' BA!ENE POZSYONU verilir3 Al- ene kemi9i yere dik :lacak kadar ?a
eriye i-ilmelidir3 0! ilemler (ra(nda (er- %areke-lerden kanlmaldr3
B. SA*@2@1@2 /3I3.*32/4.4*13:4:
lkyardmcH ?an %a(-a7yaralnn C9($ne ?akacak ekilde yan evirerek y$*$n$
%a(-a7yaralnn a9*na yakla-rrH B-+!D42*3!H4::36 ,?26314 ile (:l!n!m ya'' ya'mad9n 5
saniye sre ile de9erlendirir3
6:l!n!m %areke-ini ve canllk ?elir-ilerini =%er%ani ?ir %areke- var mH reni (:l!k veya
m:rarm mQ> C*ler3
6:l!n!m (e(ini dinler3
&ana9nda %a(-a7yaralnn neDe(ini %i((e-meye alr3
Solunum yoksa derhal Temel Yaam Desteine balanr.
13
C. DA*-J0102
2 kurtarc soluk verildik-en (:nra %emen kalp masajna ?alanr3
lk de9erlendirme (:n!c! %a(-a7yaralnn ?ilinci ka'al Daka- (:l!n!m ve na?* var(a ikinci
de9erlendirmeye eilir3 ,a(-a7yaralnn yaam ?elir-ilerinin varl9 $vence al-na alndk-an (:nra
der%al +A1- HA;4:,A2@2- e-irilerek di9er yarallar de9erlendirilir3
H-:6-K,-.-*0202 4+42<4 /3I3.*32/4.13:4 2-:0* A*1-*0/0.5
kinci de9erlendirme aamalar !nlardr K
G?.EJ3.3+ 74*94 3/4213:
13 Kendini -an-rH
23 ,a(-a7yaralnn i(mini C9renir ve adyla %i-a' ederH
33 ,:Cr$l$ ve na*ik davranarak $ven (a9larH
43 ,a(-a7yaralnn endielerini idererek ra%a-la-rH
53 5layn ma%iye-iH k:!llarH kii(el C*emileriH (:n! :larak ne yedikleriH k!llanlan ilalar
ve aler;inin varl9 (:r!larak C9renilir3
B-J6-2 -J-I0 +A26.A* ,-H0*0.:
0ilin d$*eyiH anlamaH allama
6:l!n!m (ay(H ri-miH derinli9i
Na?* (ay(H ri-miH idde-i
4$c!- veya cil- ((H nemiH reni
B-J: 6aH (al deriH ?a ve y$*de yaralanmaH m:rl!k :l!' :lmad9H k!lak yada ?!r!ndan (v
yada kan eli' elmedi9i de9erlendirilirH a9* ii k:n-r:l edilir3
BA,@2: A9rH %a((a(iye-H ilikH ekil ?:*!kl!9! ara-rlr3 Ak(i i('a- edilinceye kadar ?:y!n
*edelenme(i i%-imali C* ard edilmemelidir3
G?IE: +->3:4: 6a'lanm ci(imH ak yaraH ekil ?:*!kl!9! yada m:rarma :l!' :lmad9H %aDiD
?a(k ile a9r :l!!' :l!mad9H kanama :l!' :lmad9 de9erlendirilmelidir3 GC9$( kaDe(i
enileme(inin n:rmal :l!' :lmad9 ara-rlmaldr3 GC9$( m!ayene(inde eller arkaya kaydrlarak
%a(-a7yaralnn (r- da k:n-r:l edilmelidir3
K-.02 7AJ*@I@: 6a'lanm ci(imH ak yaraH ekil ?:*!kl!9!H ilikH m:rarmaH a9r yada
d!yarllk :l!' :lmad9 ve karnn y!m!akl9 de9erlendirilmelidir3 Fller ?el -araDna kaydrlarak
m!ayene edilmeliH ardndan kala kemiklerinde de ayn ara-rma ya'larak krk yada yara :l!'
:lmad9 ara-rlmaldr3
KA* =3 7-<-+*-.: K!vve-H %i( kay? varl9H a9rH ilikH ekil ?:*!kl!9!H ilev kay? ve krk
:l!' :lmad9H na?* n:k-alarndan na?* aln' alnmad9 de9erlendirilmelidir3
kinci de9erlendirmeden (:nra mevc!- d!r!ma Cre ya'lacak m$da%ale yCn-emi (eilir3
O*-, ,3.424 /3I3.*32/4.13242 -1-<0 23/4.5
5lay yerinde -ekrar ka*a :lma ri(kini :r-adan kaldrmakH
5lay yerindeki %a(-a7yaral (ay(n ve -$rlerini ?elirlemek3
5lay yerinin %*l ?ir ekilde de9erlendirilme(inin ardndan ya'lacak m$da%aleler 'lanlanr3
O*-, ,3.4242 /3I3.*32/4.4*13:42/3 ,-H0*-<-+ 4J*3. 23*3./4.5
14
,er%ani ?ir :lay yerinin de9erlendirilme(inde aa9dakiler m!-laka ya'lmaldrK
13 Ka*aya !9rayan ara m$mk$n(e y:l!n dna ve $venli ?ir alana alnmalH k:n-a9
ka'a-lmalH el Dreni ekilmeliH ara RBG2li i(e aracn ?aa;nda ?!l!nan -$'$n vana(
ka'a-lmaldr3
23 5lay yeri ye-erince Cr$ne?ilir ?iimde iare-lenmelidir3 Ka*a n:k-a(nn Cn$ne ve arka(na
ele?ilecek ara ($r$c$lerini yavala-mak ve :la( ?ir ka*a -e%like(ini Cnlemek iin !yar
iare-leri yerle-irilmelidir3 0!n!n iin $en reDlek-Crler k!llanlmaldr3
33 5lay yerinde %a(-a7yaralya ya'lacak yardm $le-ire?ilecek veya enelleye?ilecek
merakl kiiler :lay yerinden !*akla-rlmaldr3
43 5la( 'a-lama ve yann ri(kini Cnlemek iin :lay yerinde (iara iilmemelidir3
53 Ga* varl9 (C* k:n!(! i(e :l!a?ilecek *e%irlenmelerin Cnlenme(i iin erekli Cnlemler
alnmaldr3
63 5r-am %avalandrlmaldr3
"3 Kvlcm :l!-!ra?ilecek klandrma veya a9r aralarnn k!llanlma(na i*in
verilmemelidir3
)3 ,a(-a7yaral yerinden :yna-lmamaldr3
+3 ,a(-a7yaral %*la yaam ?!l!lar yCn$nden CABCD de9erlendirilmelidir3
1/3 ,a(-a7yaral krk ve kanama yCn$nden de9erlendirilmelidir3
113 ,a(-a7yaral (cak -!-!lmaldr3
123 ,a(-a7yaralnn ?ilinci ka'al i(e a9*dan %i?ir ey verilmemelidir3
133 T??i yardm i(-enmelidir C2D3
143 ,a(-a7yaralnn endieleri iderilmeliH na*ik ve %:Cr$l$ :lmaldr3
153 ,a(-a7yaralnn 'ani9e ka'lma(n enellemek iin yara(n Crme(ine i*in verilmemelidir3
163 ,a(-a7yaral ve :lay %akkndaki ?ililer kaydedilmelidir3
1"3 &ardm eki?i elene kadar :lay yerinde kalnmaldr3
2'. &e-ikin ?ir in(anda dakikadaki n:rmal na?* (ay( ka-r A
AD 5/- )/ ara(
BD 6/-1// ara(
CD 11/-13/ ara(
DD )/-11/ ara(
ED 6/-15/ ara(
2(. ,ani(i v$c!d! :l!-!ran (i(-emlerden ?iri(i /3I4*/4. 5
AD ,areke- (i(-emi
BD 8:lam (i(-emi
CD 6inir (i(-emi
DD 6:l!n!m (i(-emi
ED 0C?rekler
#0. ,ani(i d:lam (i(-emini :l!-!ran :ranlardan ?iri(idir A
AD 0C?rekler
15
BD 0a9r(ak
CD Kal'
DD Akci9erler
ED Ka(lar
#. ,ani(i (:l!n!m (i(-emini :l!-!ran :ranlardan ?iri(idir A
AD Kal'
BD 0eyin
CD Bankrea(
DD Akci9erler
ED Kemikler
#2. 4$c!da erekli :lan a* alverii Crevini ya'arak %$cre ve d:k!larn :k(i;enlenme(ini
(a9layan v$c!- (i(-emi %ani(idir A
AD ,areke- (i(-emi
BD 6inir (i(-emi
CD 0:al-m (i(-emi
DD 6indirim (i(-emi
ED 6:l!n!m (i(-emi
##. Frikin ?ir in(ann dakikadaki (:l!n!m (ay( n:rmalde ne kadardr A
AD 12 S 2/
BD ) S 12
CD 2/ S 25
DD 2 - 3/
ED 1/ S 12
#$. N:rmal ?ir in(ann kendine yCnel-ilen -$m !yarlara <3=-H =3.31313 %aline ne ad verilir A
AD 0ilin ak
BD 0ilin 13derece
CD 0ilin 23derece
DD 0ilin 33derece=0ilin ka'al>
ED 0ilin 43 derece
#%. 0ir in(ann n:rmal v$c!- (( k:l-!k al-ndan Cl$ld$9$nde ne kadardr A
AD 351
BD 36351
CD 3"351
DD 3)1
ED 3)351
#&. Aa9daki klardan %ani(indeH v$c!--a na?* alna?ilen ?Cle d:9r! :larak verilmi-irA
AD @a% 8amar K Adem elma(nn %er iki yannda
BD n k:l 8amar K K:l!n i y$*$ dir(e9in $(-$
CD @a% 8amar K Adem elma(nn $*eri
DD K:l 8amar K 0ile9in i y$*$ ?a 'arma9n $(- %i*a(
ED Karn 8amar K GC?e9in 2 'armak al-
#7. 5lay yerinin de9erlendirilme(inin amac nedir A
AD 5lay yerindeki yaral (ay(n ?elirlemek
BD 5lay yerinde -ekrar ka*a :lma ri(kini ar-rmak
16
CD 5lay yerindeki delilleri k:r!mak
DD 5lay yerindeki (!l!lar ?elirlemek
ED 5lay yerindeki ilkyardmc (ay(n ?elirlemek
#'. Ka*a ya'm ?ir aracn yanna elindi9inde ilk ya'lma( erekenlerden ?iri %ani(idirA
AD <ekilmi(e el Dreni indirilmeli
BD ,a(-a7yaral %emen ara-an karlmal
CD Aracn k:n-a9 ka'a-lmal
DD ,emen 11/ aranmal
ED Ara -er( dCnm$(e d$*el-ilmeli
#(. lkyardmc ka*a yerinin de9erlendirilme(inde aa9dakilerden %ani(ini ya'maldr A
AD <evrede e-ki(ini ($rd$ren ?ir -e%like :l!' :lmad9n k:n-r:l e-melidir3
BD Kendi can $venli9i ile ilili Cnlemleri almaldr3
CD Ka*a*edelere kendi(ini -an-maldr3
DD 5la( 'a-lama ve yann ri(kine kar Cnlem almaldr
ED ,e'(i d:9r!
$0. ,ani(i :lay yerinin de9erlendirilme(i (ra(nda ya'lma( ereken ilerdendir A
AD #erakl kiiler :lay yerinden !*akla-rlmaldr3
BD 5lay yerinde (iara iilmemelidir3
CD Ka*aya !9rayan ara m$mk$n(e $venli ?ir yere alnmaldr3
DD 5lay yeri ye-erince Cr$ne?ilir ekilde iare-lenmelidir
ED ,e'(i d:9r!
$. 5lay yerinin de9erlendirilme(iyle ilili aa9dakilerden %ani(i ,-2*0J60. A
AD &aralnn 'ani9e ka'lma(n enellemek iin yara(n Crme(ine i*in verilmelidir3
BD ,a(-a (cak -!-!lmaldr3
CD #erakl kiiler :lay yerinden !*akla-rlmaldr3
DD &ardm eki?i elene kadar :lay yerinde kalnmaldr3
ED &aral yerinden :yna-lmamaldr3
$2. Ga*dan *e%irlenme :lan ?ir :daya irildi9inde ilk ya'lma( ereken %ani(idir A
AD Ka' ve 'encereler al' :da %avalandrlmaldr3
BD ,a(-ann A012(i de9erlendirilmelidir3
CD ,a(-a yaral yerinden :yna-lmamaldr3
DD ,a(-aya (!ni (:l!n!m !y!lanmaldr3
ED ,a(-a k:ma ':*i(y:n!na e-irilmelidir3
$#. ,a(-a7yaralnn de9erlendirilme(inin amac nedirA
AD ,a(-alk yada yaralanmann ciddiye-ini de9erlendirmek
BD lkyardm Cnceliklerini ?elirlemek
CD G$venli ?ir m$da%ale (a9lamak
DD &a'lacak ilkyardm yCn-emini ?elirlemek
ED ,e'(i d:9r!3
$$. ,a(-a7&aralnn ilk de9erlendirilme(inde 4*+ ?2<3 aa9dakilerden %ani(i k:n-r:l edilmelidirA
AD 6:l!n!m y:l! akl9
BD 6:l!n!m d!r!m!
CD 0ilin d!r!m!
DD Kanama k:n-r:l$
1"
ED 8:lam d!r!m!
$%. lk de9erlendirme(indeJ ?ilinci ka'alH (:l!n!m! :lan ?ir yaralda da%a (:nra ilk ya'lma(
ereken nedir A
AD Kal' ma(a; ya'lr3
BD 6!ni (:l!n!m ya'lr3
CD K:ma ':*i(y:n! verilir
DD @:k ':*i(y:n! verilir
ED kinci de9erlendirme(i ya'lr3
$&. kinci de9erlendirme (ra(nda yaral m!ayene edilirken %ani (ra i*lenmelidir A
AD 0a - ?:y!n - Cvde - k:l ve ?acaklar
BD K:l ve ?acaklar - ?a - ?:y!n - Cvde
CD GCvde - ?:y!n - ?a - k:l ve ?acaklar
DD 0a S?:y!n Sk:l ve ?acaklar - C9$( kaDe(i
ED 0a - k:l ve ?acaklar - ?:y!n - Cvde
$7. 0ilinci ak :lan ?ir %a(-ann ikinci de9erlendirme(inde ilk :larak ne ya'lmaldr A
AD 0a ?:y!n m!ayene(i
BD Kendini -an-ma
CD 6:l!n!m (ay( ri-mi ve derinli9i k:n-r:l edilir
DD 4$c!- (( Cl$m$
ED &aralnn C* emiini (:rma
$'. ,a(-a yaralnn de9erlendirilme(inde %ani ilemler ya'lmaldrA
AD <evre $venli9i (a9lanr3
BD 0ilin k:n-r:l$ ya'lr3
CD ,ava y:l! akl9 (a9lanr
DD ilkyardmn A01 (i de9erlendirilir3
ED ,e'(i d:9r!3
$(. lkyardm !y!lama( (ra(nda %ava y:l! akl9 na(l (a9lanr A
AD A9* ii k:n-r:l edilir3
BD A9*a kCr dal ya'lr3
CD A9*daki ya?anc maddeler kar-lr3
DD 0a- ene ':*i(y:n! verilir3
ED ,e'(i d:9r!3
%0. 6:l!n!m varl9 na(l de9erlendirilirA
AD 0ak-dinle-%i((e- yCn-emi ile 5 (n dinlenir3
BD Na?*na ?aklr3
CD 4$c!- ((na ?aklr3
DD Myimi(ini*N diye (:r!l!r3
ED &anndakilere (:r!l!r3
%. 6:l!n!m varl9 na(l de9erlendirilirA
AD k($r$' Ck($rmedi9ine ?aklr3
BD 0ak-dinle-%i((e- yCn-emi ile 5 (n dinlenir3
CD ,areke- edi' e-medi9ine ?aklr3
DD &ana9nda ,a(-a7&aralnn neDe(ini %i((e-meye alr3
ED ,e'(i d:9r!3
1)
%2. Na?* nedirA
AD Kal' a-mlarnn a-ardamara ya'-9 ?a(n-r3
BD Kal' a-mlarnn -:'lardamara ya'-9 ?a(n-r3
CD NeDe( alma (ra(nda C9($n ime mik-ardr3
DD Kal' a-mlarnn ka'iller damarlar ya'-9 ?a(n-r3
ED Temel yaam de(-e9inde C9(e !y!lanan ?a( mik-ardr3
%#. ,ani(i ikinci de9erlendirme aamalarndan ?iridirA
AD GCr$erek ?ili edinme
BD <evre $venli9ini (a9lama
CD Len-ek yCn-emiyle yaraly -ama
DD Temel yaam de(-e9i !y!lama
ED 1122ye ?ildirme
%$. ,ani(i ikinci de9erlendirmede Cr$erek ?ili edinme aamalarndandrA
AD Kendini -an-r3
BD ,a(-a7yaraln i(mini C9renir ve adyla %i-a' eder3
CD ,: Cr$l$ ve na*ik davranr3
DD ,a(-a7&aral2nn endielerini idererek ra%a-la-r3
ED ,e'(i d:9r!3
%%. ,ani(i ikinci de9erlendirmede ?a-an aa9ya k:n-r:l aamalarndandrA
AD 0ilin d$*eyiH anlamaH allama k:n-r:l edilir3
BD 6:l!n!m (ay(H ri-miH derinli9i k:n-r:l edilir3
CD Na?* (ay(H ri-miH idde-i k:n-r:l edilir3
DD 4$c!- veya cil- ((H nemiH reni k:n-r:l edilir3
ED ,e'(i d:9r!3
%&. 5lay yeri $venli9i (a9lanrken ya'lma( (akncal :lan nedirA
AD 5lay yeri ye-erince Cr$n$r ekilde iare-lenmelidir3
BD #erakl kiiler :lay yerinden !*akla-rlmaldr3
CD ,a(-a7yaralnn (iara ime(ine i*in verilir
DD 5lay yerinde -ekrar ka*a :lma ri(ki :r-adan kaldrlmaldr3
ED Ga* varl9 (C* k:n!(! i(e erekli Cnlemler alnmaldr3
%7. Aa9dakilerden %ani(i yaam ?!l!larndan /3I4*/4.5
AD 0ilin
BD 6:l!n!mH d:lam
CD 4$c!- ((
DD kan ?a(nc
ED 6indirim ve ?:al-m
%'. Aa9da ?elir-ilen ?ilin d!r!mlarnn %ani(inde ,a(-a7&aralya MK:ma B:*i(y:n!N
=3.4*13*4/4. 5
AD 6C*l$ ve $r$l-$l$ !yarlara ceva' verir
BD A9rl !yaranlara ceva' verir
CD T$m !yaranlara ceva' verir
DD T$m !yaranlara kar ka'aldr
ED ,i?iri
%(. lkyardmda v$c!- (( nereden alnrA
1+
AD Alndan
BD K:l-!k al-ndan
CD A9*dan
DD K!lak-an
ED An$(-en
&0. ,ani v$c!- (( 4/3-*/4.5
AD 31H/ 1 al-
BD 41-42 1 $(-$
CD 34H5 1 al-
DD 36H5 1
ED 3)H/ 1 $(-$
&. 0ilinci :lmayan ,a(-a7&aralda aa9dakilerden %ani(i ,-H0*1-;5
AD 112 aranr
BD NeDe( y:l! alr
CD 0a ene ':*i(y:n! verilir
DD 0ak-8inle- ,i((e- yCn-emi !y!lanr
ED 0irka damla (! verilmeye allr
&2. 0ilinci :lmayan %a(-a da (:l!n!m var(a ikinci m!ayeneden (:nra aa9dakilerden F-294:4
,-H0*0.5
AD Temel &aam 8e(-e9i verilir3
BD @:k B:*i(y:n! verilir3
CD K:ma B:*i(y:n! verilir3
DD ,a(-ann ayaklar 3/ cm y$k(el-ilir3
ED ,a(-ann kendine elme(i ?eklenir3
! III !
TEMEL YAAM DESTE
SA*@2@1 =3 +-*H /@.1-:0 23/4.5
SA*@2@1 /@.1-:0: 6:l!n!m %areke-lerinin d!rma( nedeniyle v$c!d!n yaamak iin i%-iyac :lan
:k(i;enden y:k(!n kalma(dr3 ,emen ya'ay (:l!n!ma ?alanma* i(e ?ir ($re (:nra kal' d!rma(
meydana elir3
K-*H /@.1-:0: 0ilinci ka'al kiide kal?in ':m'alama Crevini ya'amama( d!r!m!d!r3 Kal'
d!rma(na 5 dakika iinde m$da%ale edilme*(e d:k!larn :k(i;enlenme(i ?:*!laca9 iin ?eyin %a(ar
:l!!r3
T313* Y-J-1 D3:63I4 23/4.5
,aya- k!r-armak amac ile %ava y:l! akl9 (a9landk-an (:nraH (:l!n!m! ve7veya kal?i d!rm!
kiiye ya'ay (:l!n!m ile akci9erlerine :k(i;en i-me(iniH d kal' ma(a; ile de kal'-en kan
':m'alanma(n (a9lamak $*ere ya'lan ila(* m$da%alelerdir3
0ilinci ka'al %a(-ada Temel &aam 8e(-e9ine ?alamadan Cnce e9er evrede ?iri var(a %emen
2 ara-lmalH y:k(a ilkyardmc kendi aramaldr3 0:9!lma ve -ravma d!r!m!nda ilkyardmc
yaln* i(e 5 -!r 3/72 ya'ldk-an (:nra kendi(i yardm a9rmaldr3 0e?ek ve :c!klarda da
ilkyardmc yaln* i(e 3/72 5 -!r ya'ldk-an (:nra 2 aranr3
2/
YETKNLERDE DI KALP MASAMI "E YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR
13 lkyardmc kendi(inin ve %a(-a7yaralnn $venli9inden emin :lmaldr3
23 ,a(-a7yaralnn :m!*larna %aDiDe d:k!narak ve Miyi mi(ini*N diye (:rarak ?ilinci k:n-r:l
edilirH e9er ?ilinci y:k i(eK
33 T??i yardm i(-enir =112>
43 ,a(-a7yaral (er- ?ir *emin $*erine ya-rlr3
53 ,a(-a7yaralnn yanna di* Ck$l$r3
63 ,a(-a7yaralnn krava-H kemer ve yaka( alr3
"3 A9* iini k:n-r:l ederek %ava y:l! -kankl9na neden :lan ci(im var(a kar-lr =kCr dal
ya'lr>
)3 ,ava y:l!n! amak iin ?ir elini %a(-a7yaralnn alnnaH di9er elinin 'armak !lar ene(inin
al-na yerle-irilir
+3 <ene kemi9inin !*!n kenar yere dik elecek ekilde ?a eriye d:9r! e9ilir =0a-ene
':*i(y:n!>
1/3 ,a(-a7yaralnn (:l!n!m ya'' ya'mad9n B-+!D42*3!H4::36 ,?26314 ile 5 (aniye ($re ile
k:n-r:l edilir3
GC9$( kaDe(inin (:l!n!m %areke-leri C*lemlenirH
F9ilerek y$*$n$ %a(-ann a9*na yakla-rarak (:l!n!m dinlenir ve (:l!9! yana9nda
%i((e-meye allrH
Fli ile C9$( kaDe(inin %areke-leri %i((edilmeye allrH
113 6:l!k al' vermiy:r(a alnnn $*erine k:y!lan elin ?a ve iare- 'arma9n k!llanarak
,a(-a7yaralnn ?!rn! ka'a-lrH
123 0a eriye d:9r! e9ilmi ':*i(y:nda iken ,a(-a7yaralnn a9*n iine alacak ekilde a9*na
yerle-irilirH
133 F9er (:l!n!m y:k(a %a(-a7yaralnn C9($n$ y$k(el-meye yarayacak kadar %er ?iri 1 (aniyenin
$*erinde 2 k!r-arc neDe( verilirH %avann eriye k' kmad9 k:n-r:l edilirH
143 Kal' ?a(( !y!lamak iin C9$( kemi9ini :r-alayarak =C9$( kemi9inin $(- ve al- !c!n!n
:r-a(> C9$($n merke*i -e('i- edilirH
153 0ir elin -:'!9! C9($n merke*ine yerle-irilirH
163 8i9er elini ?! elin $*erine yerle-irirH
1"3 ,er iki elin 'armaklarn ?ir?irine eirirH
1)3 Barmaklar C9$( kaDe(iyle -ema( e--irmedenH dir(ekleri ?$kmedenH C9$( kemi9i $*erine
v$c!da dik :lacak ekilde -!-!l!rH
1+3 GC9$( kemi9i $!% <1 -J-I0 423<3+ J3+4*/3 =yandan ?akld9nda C9$( y$k(ekli9inin 1732$
kadar> ?a( !y!lanrH ?! ilem dakikada 1// !y!lanrH
2/3 ,a(-a7yaralya 3/ kal' ma(a;ndan (:nra 2 (:l!n!m ya'-rlr C#0:2D
213 Temel yaam de(-e9ine %a(-a7yaralnn yaam(al reDlek(leri veya -??i yardm elinceye kadar
ke(in-i(i* devam edilmelidir3
N5T 1K 6!da ?:9!lmalardaJ e9er ilkyardmc yaln* i(e 3/K2 kal' ?a(( !y!lama(nn 5 -!r
-ekrarndan (:nra 112 aranr3
21
Temel yaam destei yaplrken ya nemli bir aktrdr. !rta ya "e #erindeki bir hastada
lm nedenlerinin banda "entrikler ibrilasyon $elmektedir. %yle bir durumda olay yerine
$elen &&' ekibi deibrilasyon yaparak hastay kurtarma ansn artrabilir. %u nedenle sratle
&&'(yi aramak son derece nemlidir.
&)&)'
OCUKLARDA C!' YAD DI KALP MASAMI "E YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR5
13 lkyardmc kendi(inin ve %a(-a7yaralnn $venli9inden emin :lmaldr3
23 <:c!9!n :m!*larna %aDiDe d:k!narak ve Miyi mi(ini*N diye (:rarak ?ilinci k:n-r:l edilir3
<:c!9!n ?ilinci y:k(a ve evrede ?irileri var(a 112 ara-lr3 lkyardmc yaln* i(eJ 3/K2 C9$(
?a((nn 5 -!r !y!lama(ndan (:nra 112 aranr3
33 <:c!k (er- ?ir *emin $*erine ya-rlr3
43 <:c!9!n (kan iy(ileri eve-ilir3
53 A9* ii k:n-r:l edilerek var(a ya?anc ci(imler -emi*lenirH
63 ,ava y:l!n! amak iin ?ir elini %a(-a7yaralnn alnnaH di9er elinin 'armak !laryla
ene(inden -!-arak eriye %aDiDe i-erek (:l!n!m y:l!n!n alma( (a9lanr3
"3 <:c!9!n (:l!n!m ya'' ya'mad9 B-+!D42*3!H4::36 ,?26314 ile 5 (aniye ($re ile k:n-r:l
edilir3
)3 6:l!k al' vermiy:r(a ilkyardmc alnnn $*erine k:yd!9! elin ?a ve iare- 'arma9n
k!llanarak ,a(-a7yaralnn ?!rn!n! ka'a-rH
+3 0a eriye d:9r! e9ilmi ':*i(y:nda iken ilkyardmcnn a9* %a(-a7yaralnn a9*n iine
alacak ekilde yerle-irilirH
1/3 F9er (:l!n!m y:k(a :c!9!n C9($n$ y$k(el-meye yarayacak kadar %er ?iri 1 (aniyenin
$*erinde 2 k!r-arc neDe( verilirH %avann eriye k' kmad9 k:n-r:l edilirH
113 Kal' ?a((n !y!lamak iin C9$( kemi9i :r-alanarak =C9$( kemi9inin $(- ve al- !c!n!n
:r-a(> C9$($n merke*i -e('i- edilirH
123 0ir elin -:'!9! C9($n merke*ine yerle-irilir =<:c!k ye-ikin Cr$n$m$ndey(e ye-ikinlerde
:ld!9! i?i iki el ile kal' ?a(( !y!lanr3>
133 Barmaklar C9$( kaDe(iyle -ema( e--irilmedenH dir(e9i ?$kmedenH C9$( kemi9i $*erine v$c!da
dik :lacak ekilde elin -:'!9! yerle-irilir3
143 GC9$( kemi9i 2B%!# <1 -J-I0 423<3+ J3+4*/3 =yandan ?akld9nda C9$( y$k(ekli9inin 1732$
kadar> ?a( !y!lanrH
153 <:c!klarda ?a( !y!lama(n dakikada &** bas olacak ekilde ritimle !y!lanrH
163 ,a(-a7yaral :c!9a 3/ kal' ?a((ndan (:nra 2 (:l!n!m :lacak ekilde C#0:2D !y!lama ya'lr
1"3 Temel yaam de(-e9ine :c!9!n yaam(al reDlek(leri veya -??i yardm elinceye kadar
ke(in-i(i* devam edilmelidir3
BEBEKLERDE C0! YAD DI KALP MASAMI "E YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR5
13 lkyardmc kendi(inin ve ?e?e9in $venli9inden emin :lmaldr3
23 0e?e9in ayak -a?anna %aDiDe v!r!larak ?ilin d!r!m! k:n-r:l edilir3
33 0e?e9in ?ilinci y:k(a ve evrede ?irileri var(a C2D ara-lr3
22
43 A9* ii k:n-r:l edilerek var(a ya?anc ci(im -emi*lenir3 6:l!n!m y:l!n!n alma( iin
?e?e9in a9* ii k:n-r:l edilir3 GCr$nen ?ir ey var(a el cm?* i?i ya'l' alnr3
GCr$nm$y:r(a kr dal yaplma#+ 8a%a (:nra ?e?e9e %a),ene po#isyonu verilir =?e?e9in
?a %aDiDe i-ilir>3 B-J02 >-;*- 93./4.4*13:4 :A*@2@1 ,A**-.020 60+-,0H A*@1:@; :A2@8*-.
,-.-6-74*3<3I42/32 7-J- F->4> 74. 3I41 =3.13+ :A2 /3.3<3 ?231*4/4.N
53 0e?e9in (kan iy(ileri eve-ilir3
63 lkyardmcnn ?ir eli ?e?e9in alnna k:n!l!rH di9er elinin iki 'arma9 ile ene y!kar i-ilerek
%aDiDe ?e?e9in ?a eriye d:9r! i-ilir3
"3 0e?e9in (:l!n!m ya'' ya'mad9 B-+!D42*3!H4::36 ,?26314 ile 5 (aniye ($re ile k:n-r:l
edilir3
)3 0e?e9in (:l!n!m! y:k(aH ilkyardmc a9* d:l!(! neDe( alr ve a9*n ?e?e9in a9* ve ?!rn!n!
iine alacak ekilde yerle-irir3
+3 0e?e9in C9($n$ y$k(el-meye yarayacak kadar %er ?iri 1 (aniyenin $*erinde 5 k!r-arc neDe(
verilir ve %avann eriye k' kmad9 k:n-r:l edilirH
1/3 Kal' ?a(( !y!lamak iin ?e?e9in =iki meme ?ann al-ndaki %a--n :r-a n:k-a( C9$(
merke*ini :l!-!r!r> C9$( merke*i -e('i- edilir3
113 lkyardmcnn ?ir elinin :r-a ve y$*$k 'arma9 ?e?e9in C9$( merke*ine yerle-irilir3
123 iki 'armakla C9$( kemi9i 1-1H5 cm inecek ekilde =yandan ?akld9nda C9$( y$k(ekli9inin
1732$ kadar> ?a( !y!lanrH
133 0e?eklerde ?! ?a( !y!lama(n dakikada &** bas olacak ekilde ritimle !y!lanrH
143 ,a(-a7yaral ?e?e9e 3/ kal' ?a((ndan (:nra 2 (:l!n!m :lacak ekilde C#0:2D !y!lama ya'lr
153 Temel yaam de(-e9ine ?e?e9in yaam(al reDlek(leri veya -??i yardm elinceye kadar
ke(in-i(i* devam edilmelidir3
H-=- ,A*@ 60+-20+*0I0 23/4.5
Akci9erlere :k(i;en i-me(ini (a9layan %ava y:l!n!nH (:l!n!m! erekle-irmek iin erekli %avann
eiine enel :lacak ekilde -kanma(dr3 Tkanma -am -kanma yada k(mi -kanma eklinde :la?ilir3
H-=- ,A*@ 60+-20+*0I0 73*4.64*3.4 23*3./4.5
T-1 60+-21- 73*4.64*3.4:
,a(-a7yaral neDe( alama*
13 ,a(-a7yaral Ac ekerH ellerini ?:yn!na C-$r$r =Ul!(lar Ara( 0:9!lma are-i>
23 ,a(-a7yaral k:n!ama*H
23
33 ,a(-a7yaralnn ?alan-a ?ilinci ak-r ve k(a ($rede -kanklk iderilme*(e !!r kay? ve
Cl$m eliirH
43 ,a(-a7yaralnn reni m:rarm-r3
0! d!r!mda H341*4<F M-23=.-:0 COK-.02- 7-:0 @,9@*-1-D ya'lr 3
K0:14 60+-21- 73*4.64*3.4:
13 ,a(-a7yaral Ck($r$rH
23 ,a(-a7yaral neDe( ala?ilirH
33 ,a(-a7yaral k:n!a?ilirH
0! d!r!mda F-:6-,- /A+@2@*1-;B ?+:E.13,3 63J=4+ 3/4*4..
TAM TIKANIKLIK OLAN KLERDE HEMLCH MANE"RASI COKARINA BASI
UYGULAMAD NASIL UYGULANIR5
B4*42<4 ,3.42/3 A*-2CO74*42<4 -80+D +4J4*3./3 H341*4<F 1-23=.-:0:
13 ,a(-a ayak-a yada :-!r!r ':*i(y:nda :la?ilirH
23 Arkadan (arlarak Cvde(i kavranrH
33 0ir elin ?a 'arma9 midenin $(- k(mnaH C9$( kemi9i al-na elecek ekilde y!mr!k ya'arak
k:n!r3 8i9er el ile y!mr!k ya'lan el kavranrH
43 K!vve-le arkaya ve y!kar d:9r! ?a(-rlrH
53 0! %areke- 5-" ke* ya?anc ci(im kncaya kadar -ekrarlanrH
63 6:l!n!m de9erlendirilirH
"3 T??i yardm i(-enir C2D3
T-1 60+-20+*0+ A*-2 7373+*3./3 F-=- ,A*@2@2 -80*1-:0 CPD :
13 0e?ek ilkyardmcnn ?ir k:l! $*erine -er( :larak ya-rlrH
23 0a'armak ve di9er 'armaklarn yardmyla ?e?e9in ene(i kavranarak ?a-ene ':*i(y:n!
k:r!n!r3 0:yn! *edelenmeden -!-!l!r ve y$*$(-$ ':*i(y:nda Cne d:9r! e9ilirH
33 5 ke* el ?ile9inin i k(m ile ?e?e9in (r-na k$rek kemiklerinin ara(na %aDiDe v!r!l!rH
43 8i9er k:l!n $*erine ?a elle kavranarak (r-$(-$ evrilirH
53 &a?anc ci(min k' kmad9na ?aklrH
63 <kmady(a ?a Cvde(inden aa9da :lacak (r-$(-$ ekilde -!-!l!rH
"3 5 ke* iki 'armakla C9$( kemi9inin al- k(mna kal' ?a(( ya'lan n:k-aya e9ik ?ir ekilde iki
'armakla ?a(k !y!lanrH
)3 &a?anc ci(im kana kadar devam edilirH
+3 T??i yardm i(-enir C2D.
P Bebek -ok k-k ise yukarda anlatlan uy$ulamalar yaplr. .ncak dier hallerde erikinlerde
yaplan /eimlich 0ane"ras uy$ulamalar ile ayndr.
K(mi -kanklk :lan kiilerde na(l ilkyardm !y!lanrA
F9er kiinin %ava y:l!nda ye-erli %ava iri k mevc!-(aH ka*a*ede Ck($rmeye -evik edilmeliH
yakndan i*lenmeli ve ?aka ?ir iriimde ?!l!n!lmamaldr3 Ka*a*edenin %en$* ayak-a d!ra?ildi9i ?!
dCnemde :n!n arka -araDnda yer alnmaldr3
13 0! d!r!mdaH ka*a*ede Cncelikle ?!l!nd!9! ':*i(y:nda ?raklmaldr3
24
23 Ka*a*edenin (:l!n!m ve Ck($r$9$ *ayDlar(a yada kay?:l!r(a ve m:rarma (a'-anr(a der%al
iriimde ?!l!n!lmaldr3
33 0elirin ?ir ya?anc ci(imH yerinden km veya evemi -akma dileri var(a ?!nlar yerinden
karlr3
43 F9er ya?anc ci(im Cr$lemiy:r(a ve %a(-ann d!r!m! kC-$ye idiy:r(a y!karda -am
-kanmada anla-lan !y!lamalara ?alanr3
(*) Yukardaki bilgiler sadece ilkyardm eitmenleri iin verilmi olup bebeklerde havayolunun
almas iin gerekli olan giriimler ve hareketler ilkyardmclara retilmeyecektir.
&#. Tek kii ile ye-ikin ?ir %a(-ada kal' - akci9er canlandrma( !y!lama( (ra(nda verilme(i
ereken (:l!k ile kal' ma(a; (ay( ne :lmaldrA
AD 5 (:l!k - 1 kal' ma(a;
BD 2 (:l!k - 3/ kal' ma(a;
CD 5 (:l!k- 15 kal' ma(a;
DD 1 (:l!k - 1/ kal' ma(a;
ED 2 (:l!k - 5 kal' ma(a;
&$. 6!da ?:9!lmalardaH ?e?ek ve :c!klarda ilkyardmc yaln* i(e #0K2 ka -!r ya'ldk-an (:nra
kendi(i yardm a9rmaldrA
AD 2
BD 3
CD 4
DD 5
ED 6
&%. Aa9daki klardan %ani(inde Temel &aam 8e(-e9i !y!lama( (ra(nda ya'lan d kal'
ma(a; ?a(( ekli d:9r! :larak verilmi-irA
&e-ikinler <:c!klar 0e?ekler
AD Tek elle ki 'armakla <iD- elle
BD <iD- elle iki 'armakla Tek elle
CD <iD- elle <iD- elle Tek elle
DD <iD- elle Tek elle ki 'armakla
ED ki 'armakla <iD- elle Tek elle
&&. 0e?ek veya :c!k ?ir %a(-ada kal' - akci9er canlandrma( !y!lama( (ra(nda verilme(i
ereken (:l!k ile kal' ma(a; (ay( ne :lmaldrA
AD 5 (:l!k - 1 kal' ma(a;
BD 2 (:l!k - 3/ kal' ma(a;
CD 2 (:l!k - 15 kal' ma(a;
DD 1 (:l!k - 1/ kal' ma(a;
ED 1 (:l!k - 5 kal' ma(a;
&7. 0e?eklerde ?aa ':*i(y:n verirken %ani(ine dikka- edilmelidir3
25
AD ,aDiD ?ir ?a-ene ':*i(y:n! verilmelidir3
BD 0a Cne d:9r! e9ilmelidir
CD 0a yan evrilmelidir3
DD 0a +/ derece dik :lmaldr3
ED 0!r!n ka'a-lmaldr3
&'. 0ak-8inle-,i((e- (ra(nda (:l!n!m 32 >-;*- ka (aniye dinlenmelidirA
AD 2
BD 5
CD 1/
DD 2/
ED 3/
&(. 0e?eklerde ya'ay (:l!n!m ya'lrken nereye %ava $Dlenir A
AD 6adece a9*na
BD 6adece a9*na a9* d:l!(!
CD 6adece ?!rn!na
DD A9*na ve ?!rn!na ?irlik-e
ED 6adece ?!rn!na a9* d:l!(!
70. 6:l!n!m %areke-lerinin d!rma( nedeniyle v$c!d!n yaamak iin i%-iyac :lan :k(i;enden
y:k(!n kalma(na ne i(im verilirA
AD 6:l!n!m d!rma(
BD ,avale
CD @:k
DD Kal' d!rma(
ED K:ma

7. ,aya- k!r-armak amac ile %ava y:l! akl9 (a9landk-an (:nraH (:l!n!m! ve 7 veya kal?i
d!rm! kiiye ya'ay (:l!n!m ile akci9erlerine :k(i;en i-me(iniH d kal' ma(a; ile de kal'-en
kan ':m'alanma(n (a9lamak $*ere ya'lan ila(* m$da%aleye ne i(im verilir A
AD leri &aam 8e(-e9i
BD 6!ni (:l!n!m
CD Len-ek
DD Temel &aam 8e(-e9i
ED 8 kal' #a(a;
72. &aral ?ir in(anda (:l!n!m na(l de9erlendirilir A
AD 0ak-8inle-,i((e- yCn-emiyle
BD ,a(-ann a9*na ?aklarak
CD 4$c!- ((na ?aklarak
DD @a% damarndan na?*a ?aklarak
ED LFNTFK &Cn-emiyle
7#. 0ak-8inle-,i((e- yCn-emiyle (:l!n!m! de9erlendirilen ve (:l!n!m! :lmad9 anlalan ye-ikin
?ir %a(-aya 4*+ A*-.-+ ne ya'lmaldr A
AD 3/ deDa d kal' ma(a;
BD 2 k!r-arc (:l!k
CD 5 k!r-arc (:l!k verilir
26
DD %a(-aya :k ':*i(y:n! verilir3
ED ,a(-a k:ma ':*i(y:n!na e-irilmelidir
7$. &e-ikinlerde d kal' ma(a; (ra(nda C9$( kemi9i ka (an-ime-re aa9ya Ckmelidir A
AD 1-3 cm
BD 2-5 cm
CD 4-5 cm
DD 5-6 cm
ED 5-" cm

7%. &e-ikin ve :c!klarda d kal' ma(a; dakikada ka ?a( :lacak ekilde !y!lanr A
AD 3/
BD 6/
CD )/
DD 1//
ED 12/
7&. 0ir yan al-ndaki ?e?eklerde C9$( kemi9inde ?elirlenen n:k-aya d kal' ma(a; aa9daki
-ekniklerin %ani(iyle !y!lanr A
AD 0ir elin -:'!9! ile
BD ki elin -:'!9! ile
CD ki elle
DD Tek 'armakla
ED ki 'armakla
77. A9*dan a9*a ya'ay (:l!n!mla ilili verilenlerden d:9r! :lan %ani(idirA
AD Frikinlerde a9* ve ?!r!na ?irlik-e $Dlenir3
BD Frikinlerde a9* d:l!(! %ava $Dlenir3
CD 0e?eklerde a9* ve ?!r!na ?irlik-e $Dlenir3
DD 0e?eklerde m$mk$n :ld!9! kadar :k %ava $Dlenir3
ED Frikinlerde verilen %er (:l!k-an (:nra 1/ (aniye ?ak dinle %i((e- ya'lr3
7'. 0e?eklerde Temel &aam 8e(-e9i =T&8> ile ilili verilen klardan %ani(i ,-2*0J60. A
AD 0e?eklerde ?ilin k:n-r:l$ ayak -a?anna v!r!larak ya'la?ilir3
BD 0e?eklerde ilkyardmc yaln* i(e Cnce 112 yi aramaldr3
CD 0e?eklerde a9* ii k:n-r:l$nde kCr dal ya'lma*3
DD 0a ene ':*i(y:n! verilirken ye-ikinlerde :ld!9! kadar dik :lma*3
ED 0e?eklerde T&8H 5 k!r-arc (:l!k verildik-en (:nra 3/ d kal' ma(a; 2 (:l!n!m :larak
!y!lanr3
7(. Temel &aam 8e(-e9inde ?e?ek ile ilili aklamalardan %ani(i d:9r!d!r A
AD K!r-arc (:l!k 2 :lmaldr3
BD NeDe( a9* d:l!(!H a9* ve ?!rn! iine alacak ekilde verilir3
CD GC9$( kaDe(i 2H5-5 cm Ck-$r$l$r3
DD Kal' ma(a; -ek elle ya'lr3
ED Kal' ma(a; ve (!ni (:l!n!m 571 :lacak ekilde ya'lr3
2"
'0. 8 kal' ma(a; ve ya'ay (:l!n!ma ne *aman (:n verilirA
AD 1/ dakika ya'ldk-an (:nra
BD 6a9lk eki?i elince
CD 3/ dakika ya'ldk-an (:nra
DD 5 -!r ya'-k-an (:nra
ED B:li( elince
'. TraDik ka*a(nda ara iinde ?ilinci akH Cr$n$r ?ir kanama( ve kr9 :lmayan ?ir %a(-ayaH
:lay yerinde ?ir -e%like y:k(aH ilkyardmda ne ya'lmaldrA
AD K:ma ':*i(y:n! verilir3
BD ,a(-a %emen Len-ek yCn-emiyle ara-an karlr
CD 6a9lk eki'leri elene kadar %a(-ann yannda kal' endieleri iderilir3
DD 6!ni (:l!n!m ve d kal' ma(a; ya'lr3
ED ,a(-a en yakn %a(-aneye -anr3
'2. &e-ikinlerde Temel &aam 8e(-e9i !y!lanrken aa9dakilerden %ani(i ,-H0*1-;5
AD 6!ni (:l!n!m
BD 8 kal' ma(a;
CD A9*a kCr dal
DD 0a ene ':*i(y:n! verilir3
ED ,a(-a yar :-!r!r ':*i(y:na e-irilir3
'#. 0e?eklerde Temel &aam 8e(-e9i !y!lanrken aa9dakilerden %ani(i ,-H0*1-;5
AD 6!ni (:l!n!m3
BD 8 kal' ma(a;3
CD A9*dan cm?* yCn-emiyle ya?anc ci(im karlr3
DD A9*a kCr dal ya'lr3
ED 0aa S ene ':*i(y:n!3
'$. lkyardm !y!lama( (ra(nda 8A<@+ kimlere diy:r!* A
AD 1-2 ya ara(na
BD 2-5 ya ara(na
CD 1-) ya ara(na
DD 5-1/ ya ara(na
ED 1-12 ya ara(na
'%. 6:l!n!m y:l! -am :larak -kanm ?ir kiide aa9dakilerden %ani(i Cr$l$rA
AD k($r$r
BD 8erin neDe( alr
CD K:n!ama*
DD K:n!a?ilir
ED Karn a9r( :l!r
'&. 6:l!n!m y:l! k(mi :larak -kanm ?ir kiide aa9dakilerden %ani(i Cr$l$rA
AD k($r$r
BD NeDe( alama*
CD K:n!ama*
DD Leni m:rarm-r3
ED Karn a9r( :l!r

2)
'7. ,ava y:l!n!nH (:l!n!m! erekle-irmek iin erekli %avann eme(ine enel :lacak ekilde
-kanma(na ne i(im verilir A
AD Kal' d!rma(
BD Kal' kri*i
CD 6:l!n!m d!rma(
DD ,ava y:l! -kankl9
ED ,ava em?:li(i
''. ,ava y:l!nda -am -kanklk :lan ?ilinci ak ?ir %a(-aya ilkyardmda ne ya'lmaldr A
AD Karna ?a( !y!lanr =,eimlic% manevra(>
BD Kal' ma(a; ya'lr
CD ,a(-a Ck($r-$l$r
DD K:ma ':*i(y:n! verilir
ED @:k ':*i(y:n! verilir
'(. ,ava y:l!nda k(mi -kanklk :lan ?ir %a(-aya ilkyardmda ne ya'lmaldr A
AD Karna ?a( !y!lanr
BD Kal' ma(a; ya'lr
CD K:ma ':*i(y:n! verilir
DD @:k ':*i(y:n! verilir3
ED ,a(-aya d:k!n!lma*H Ck($rmeye -evik edilir3
(0. 0ilinci ak ?e?ek-e %ava y:l!nda -am -kanklk var(a ilkyardmda ne ya'lmaldr A
AD 5 ke* (r-a v!r!H 5 ke* C9$( kemi9ine ?a( !y!lanr3
BD Kal' ma(a; ya'lr3
CD 8:k!n!lma* Ck($r-$l$r3
DD K:ma ':*i(y:n! verilir3
ED ,a(-aya d:k!n!lma*H Ck($rmeye -evik edilir3
(. &e-ikinlerde ya'lan d kal' ma(a;yla ilili ya*lanlardan %ani(i d:9r!d!rA
AD Kal' ma(a; -ek elle ya'lr3
BD Kal' ma(a; ya'lrken %a(-aya !*ak d!r!lmaldr3
CD 1-135 cm ?a( !y!lanr3
DD GC9(e ?a(k !y!lanrken k:llar ?$k$lmeden v$c!- a9rl9yla ?a(k !y!lanr3
ED Kal' ma(a; C9$( kemi9inin al-na !y!lanr3
(2. 6:l!n!m! ve kal?i d!rm! kiiye 5 dakika iinde m$da%ale edilme*(e ne :l!rA
AD Kendi(i (:l!maya ?alar3
BD 8:k!larn :k(i;enlenme(i ?:*!laca9 iin ?eyin %a(ar ?alar3
CD ,i?ir ey :lma*3
DD ,a(-a :ka irer3
ED GC9$( a9r( ?alar3
(#. &e-ikinde -ravma ve ?:9!lma d!r!m!nda ilkyardmc yaln*(a 112 ne *aman aranrA
AD ,emen aranr3
BD 15 dakika -emel yaam de(-e9i !y!ladk-an (:nra aranr3
CD 5 -!r -emel yaam de(-e9i !y!ladk-an (:nra aranr3
DD 2 k!r-arc (:l!k-an (:nra aranr3
2+
ED 1 -!r -emel yaam de(-e9i !y!ladk-an (:nra aranr3
($. &e-ikin ?ir %a(-ada ?:9!lma ve -ravma de9il(e ve ilkyardmc yaln*(a 112 ne *aman aranrA
AD 0ilin k:n-r:l$ ya'madan %emen aranr3
BD 0ilin k:n-r:l$nden (:nra aranr3
CD 2 k!r-arc (:l!k-an (:nra arar
DD 1 -!r -emel yaam de(-e9i !y!ladk-an (:nra aranr3
ED 5 -!r -emel yaam de(-e9i !y!ladk-an (:nra aranr3
(%. 0a ene ':*i(y:n! verirken nelere dikka- edilmelidir3
AD 0ir el alndaH di9er elin iki 'arma9 enede :lmaldr3
BD Al- ene yere +/ derece dik :lmaldr3
CD 0a eriye d:9r! i-ilir
DD <:k dikka-li ve %a((a( davranmaldr3
ED ,e'(i ya'lr3
(&. 0a ene ':*i(y:n!n!n amac nedirA
AD Kal?i al-rmak3
BD Kiiyi ?e(lemek iin a9*n amak3
CD KCr dal ya'mak
DD 6:l!n!m y:l!n! ka'a-arak (:l!k ?:r!(!na ?ir ey kama(n Cnlemek3
ED 8il kCk$n$n (:l!k ?:r!(!n! ka'a-ma(n Cnleyerek %avay:l!n! amak3
(7. A9* ii k:n-r:l$ ne *aman ya'lrA
AD 0ilin k:n-r:l$nden Cnce3
BD Kal' ma(a;ndan Cnce3
CD 0a ene ':*i(y:n!ndan (:nra3
DD 0ilin k:n-r:l$nden (:nra
ED kinci de9erlendirmeden Cnce3
('. A9* ii k:n-r:l$ ne amala ya'lrA
AD Fn (:n ne yedi9ini anlamak iin3
BD 8ilerini (aymak iin
CD &aralnn alk:l al' almad9n anlamak iin
DD A9* iinde ?!l!na?ilecek ma-eryallerin (:l!n!m y:l!n! -kamama( iin3
ED 8ilerini Dralama (kl9n anlamak iin3
((. &e-ikinlerde ya'ay (:l!n!m iin aa9dakilerden %ani(ini ya'mak 93.3+13;5
AD ,a(-aya ?a-ene ':*i(y:n! verilir3
BD ,a(-ann ?!r!n delikleri ka'a-lr3
CD lkyardmc %a(-ann a9*n kendi a9* iine alr3
DD lkyardmc kendini k:r!mak iin ince ?ir -$l?en- v(3 k!llanmaldr3
ED lkyardmc ?ir eliyle %a(-ann na?*n -!-ar3
00. &e-ikinlerde ya'ay (:l!n!m iin aa9dakilerden %ani(ini ya'mak erekirA
AD lkyardmc kendini k:r!mak iin ince ?ir -$l?en- v(3 k!llanmaldr3
BD ,a(-ann ayaklarn 3/ cm y!kar kaldrmak erekir3
CD ,a(-aya k:ma ':*i(y:n! vermek erekir3
DD ,a(-aya :k ':*i(y:n! vermek erekir3
ED ,a(-ay yar :-!r!r ':*i(y:nda -!-mak erekir3
3/
0. &e-ikinlerde ya'ay (:l!n!m iin aa9dakilerden %ani(ini ya'mak erekirA
AD ,a(-ann akci9erlerine 4//-6// ml %ava idecek kadar $Dlenmelidir3
BD TDleme C9($ kaldracak kadar :lmaldr3
CD ,er $Dleme 1 (aniyeden !*!n ($rmelidir3
DD ,ava i-miy:r(a 0a-<ene ':*i(y:n! d$*el-ilmelidir3
ED ,e'(i d:9r!3
02. &e-ikinde ya'ay (:l!n!m (ra(nda %ava i-miy:r(a ilk :larak ne ya'mak erekirA
AD Karna ?a( !y!lamak erekir3
BD GC9(e ?a( !y!lamak erekir3
CD Takma dileri kar-lr3
DD 0a-ene ':*i(y:n!n! d$*el-mek erekir3
ED <:k k!vve-li $Dlemek erekir3
0#. ,ani d!r!mlarda a9*dan ?!r!na (:l!n!m ya'-rla?ilirA
AD lkyardmc :c!k(a ve a9* k$$k(e3
BD &aralnn a9* :k 'aralanm(a
CD <ene(i kili-lenmi(e3
DD &aral ?e?ek(e3
ED ,e'(i d:9r!3
0$. 0ir ka*a*edede yaam ?elir-i(i ve (:l!n!m y:k(a ilk :larak ne ya'lmaldrA
AD Aile(ine %a?er verilmelidir3
BD 1)) aranmaldr3
CD K:ma ':*i(y:n! verilerek 112 aranr
DD 2 k!r-arc (:l!k verilmelidir3
ED Kal' ma(a;na ?alanmaldr3
0%. 0ir ka*a*edede yaam ?elir-i(i ve (:l!n!m y:k(a 2 k!r-arc (:l!k verildik-en (:nra ne
ya'lmaldrA
AD Aile(ine %a?er verilmelidir3
BD 1)) aranmaldr3
CD 3/ kal' ma(a; ya'lr3
DD 2 k!r-arc (:l!k verilmelidir3
ED K:ma ':*i(y:n! verilmelidir3
0&. &e-ikinlerde kal' ?a(( nereye ya'lrA
AD Karnda C?e9in 3 'armak $(-$ne3
BD 6:l ka?!ra kemiklerinin $*erine
CD man -a%-a(nn =C9$( kemi9i> :r-a(na3
DD man -a%-a(nn =C9$( kemi9i> al- !c!na3
ED man Ta%-a(nn =C9$( kemi9inin> $(- !c!na3
07. &e-ikinlerde kal' ?a((nn e-kili ve d:9r! ya'la?ilme(i iin aa9dakilerden %ani(i ,-2*0J
@,9@*-1-/0.5
AD Kal' ?a(( C9($n :r-a(na ya'lmaldr3
BD 8akikada 1// ?a( :lacak ekilde ?a( !y!lanmaldr3
CD ki el ?ir?irine kene-lenerek ?a( !y!lanmaldr3
DD Fller (a?i- -!-!lmal ve 'armaklar C9$( kaDe(ine de9memelidir3
ED 8ir(ekler ?$k$lmeliH %a(-a 7yaralnn v$c!d!na dik :lmamaldr3
0'. &e-ikinlerde Kal' ?a(( (ra(nda C9$( kaDe(i ne kadar Ck-$r$lmelidirA
31
AD GC9$( kaDe(inin 172 (i kadar
BD GC9$( kaDe(inin 173 $ kadar
CD GC9$( kaDe(inin 174 $ kadar
DD GC9$( kaDe(inin 175 i kadar
ED GC9$( kaDe(inin 274 $ kadar
0(. Kal' ?a(( na(l :lmaldrA
AD Li-mik :lmaldr3
BD 8akikada 1// ?a( :lacak ekilde :lmaldr3
CD 2 ya'ay (:l!n!m!n arka(ndan 3/ kal' ma(a; :lmaldr3
DD GC9$( kaDe(inin 173 $ kadar Ck-$r$lmelidir3
ED ,e'(i d:9r!3
0. 1 yan al-ndaki ?e?eklerde kal' ?a(( na(l :lmaldrA
AD man -a%-a(nn al- !c!na :lmaldr3
BD #eme ?alarndan een %ayali i*inin iman -a%-a(n ke(-i9i n:k-ann %emen al-na
:lmaldr3
CD #eme ?alarndan een %ayali i*inin (:l -araDna :lmaldr3
DD GC9$( kemi9i 2-5cm Ckecek ekilde ?a( !y!lanmal3
ED 6r-a 5 v!r! eklinde :lmaldr3
. 1 yan al-ndaki ?e?eklerde kal' ?a(( na(l :lmaldrA
AD GC9$( kemi9inin :r-a(na ya'lmal3
BD 8akikada 1// ?a( :lacak ri-imde ya'lmal
CD ki 'armakla ya'lmal3
DD GC9$( kemi9i 1-1H5 cm Ckecek ekilde :lmal3
ED ,e'(i d:9r!3
2. 1-) ya :c!klarda kal' ?a(( na(l :lmaldrA
AD GC9$( kemi9inin :r-a(na ya'lmal3
BD Tek elle ya'lmal3
CD 8akikada 1// ?a( :lacak ri-imde ya'lmal3
DD GC9$( kemi9i 2H5-5 cm Ckecek ekilde :lmal3
ED ,e'(i d:9r!3
#. <:c!klarda iki ilkyardmc ile kal' ?a((7(:l!n!m :ran nedirA
AD 1572
BD 3/72
CD 571
DD 1575
ED 1/72
$. <:c!klarda k!r-arc (:l!k ka-rA
AD 2
BD 3
CD 4
DD 5
ED 1/
%. <:c!klarda ?ilin k:n-r:l$ na(l ya'lrA
AD Ayak -a?anna %aDiDe v!rarak3
BD T:'!klarn (karak3
32
CD Barma9n ?$kerek3
DD 5m!*larn %aDiDe (ar(' Miyimi(ini*N diyerek3
ED &anaklarna %aDiDe d:k!narak3
&. <:c!klarda -ek ilkyardmc var(a 112 ne *aman aranrA
AD 5lay d!yar d!yma*3
BD 5 k!r-arc (:l!k-an %emen (:nra3
CD 0ilin k:n-r:l$ ya'ldk-an (:nra3
DD 5 -!r -emel yaam de(-e9i !y!landk-an (:nra3
ED 1 -!r -emel yaam de(-e9i !y!landk-an (:nra3
7. 0ilinci ka'al ?ir :c!k-a ilk :larak ne ya'lmaldrA
AD Kal' ma(a;3
BD K!r-arc (:l!k3
CD K:ma ':*i(y:n! verilir3
DD A9* ii k:n-r:l$3
ED &anm*da ?iri var(a 112 ara-lr3
'. <:c!klarda (:l!n!m na(l de9erlendirilirA
AD Len-ek manevra( ile3
BD ,eimlic% manevra( ile3
CD 0ak-dinle-%i((e- yCn-emi ile3
DD 4$c!- ((na ?aklarak3
ED Karna ?aklarak3
(. <:c!k-a (:l!n!m ve canllk ?elir-i(i y:k(a ne ya'lrA
AD ,emen Temel yaam de(-e9i !y!lanr3
BD ,emen ,eimlic% manevra( !y!lanr3
CD ,emen Len-ek manevra( !y!lanr3
DD ,emen ?ilin k:n-r:l$ ya'lr3
ED ,emen Kal' ?a(( !y!lanr3
20. <:c!klarda kal' ?a( n:k-a( na(l ?elirlenirA
AD &e-ikinlerde :ld!9! i?i3
BD 0e?eklerde :ld!9! i?i3
CD man -a%-a(nn al- !c!ndan3
DD man -a%-a(nn $(- !c!ndan3
ED 6:l meme ?ann al-ndan3
2. 0e?eklerde a9* ii k:n-r:l$ na(l ya'lrA
AD Flle kCr dal ya'lr3
BD ki 'armakla kCr dal ya'lr3
CD Fn k$$k 'armakla kCr dal3
DD A9* iine ?aklma*3
ED A9* iine ?aklr Cr$nen ?ir ey var(a alnr3
22. 0e?e9e ?a-ene ':*i(y:n! verilirken ?a ne kadar eri i-ilmelidirA
AD Al- ene yere +/ derece :lacak ekilde
BD Al- ene yere )/ derece :lacak ekilde
CD Al- ene yere "/ derece :lacak ekilde
DD 6:l!n!m y:l! d$*leecek ekilde %aDiD ?ir e9im verilir3
33
ED Ke(inlikle d:k!n!lma*3
2#. 0e?eklerde 112 ne *aman aranrA
AD lkyardmc yaln*(a %emen aranr3
BD lkyardmc yaln*(a 2 k!r-arc (:l!k-an (:nra aranr3
CD F-raD-a ?iri var(a 5 -!r -emel yaam de(-e9i !y!ladk-an (:nra aranr3
DD lkyardmc yaln*(a 5 -!r -emel yaam de(-e9i !y!ladk-an (:nra aranr3
ED lkyardmc yaln*(a 1 -!r -emel yaam de(-e9i !y!ladk-an (:nra aranr3
2$. 0e?eklerde kal' ?a(( !y!larken nelere dikka- edilmelidirA
AD ki 'armakla ya'lmaldr3
BD 0a( mik-ar 1-135 cm :lmaldr3
CD Barmaklar ?ir?irine ei- ve ?i-iik :lmaldr3
DD Barmaklar C9$(e dik :lmaldr3
ED ,e'(i d:9r!3
2%. ,ani(i -am -kanma ?elir-i(i /3I4*/4.A
AD NeDe( alama*3
BD Ac eker i?i elini ?:yn!na C-$r$r3
CD 6! ie?ilir3
DD K:n!ama*3
ED Leni m:rarm-r3
2&. 6:l!n!m y:l! -am -kanm ve ?ilinci ak kiiye ne ya'lrA
AD k($rmeye -evik edilir3
BD 6! verilir3
CD 6r-na v!r!l!r3
DD ,eimlic% manevra(=Karna ?a(> !y!lanr3
ED Len-ek #anevra( !y!lanr3
27. 6:l!n!m y:l! -am -kanm ve ?ilinci ka'al kiiye ne ya'lr3A
AD k($rmeye -evik edilir3
BD Temel yaam de(-e9ine ?alanr3
CD Kal' ma(a; ya'lr3
DD ,eimlic% manevra(=Karna ?a(> !y!lanr3
ED 6r-na v!r!l!r3
2'. ,eimlic% manevra( =Karna ?a(> ye-ikinlerde nereye !y!lanrA
AD man -a%-a(nn :r-a(na
BD man -a%-a(nn al- !c!na
CD #idenin al-na
DD man -a%-a( ile C?ek ara(na
ED GC?ek al-na
2(. <:c!klarda (:l!n!m y:l!na ya?anc ci(im kama(nda -am -kanma var(a ne ya'lrA
AD k($rmeye -evik edilir3
BD 6! verilir3
CD Fkmek yedirilir3
DD ,eimlic% manevra(=Karna ?a(> !y!lanr3
ED Len-ek #anevra( !y!lanr3
34
#0. 6:l!n!m y:l! k(mi -kanm kiiye ne ya'lrA
AD k($rmeye -evik edilir3
BD 6! verilir3
CD Temel &aam 8e(-e9i !y!lanr3
DD ,eimlic% manevra(=Karna ?a(> !y!lanr3
ED Len-ek #anevra( !y!lanr3
#. 6:l!n!m y:l! -am -kanm kiiye ne ya'lrA
AD ,emen kiinin arka(nda (arlarak Cvde(i kavranr3
BD K!vve-le arkaya ve y!karya ?a(-rlr3
CD 6:l!n!m de9erlendirilir3
DD T??i yardm i(-enir3
ED ,e'(i d:9r!3
#2. 0ilinci ka'al ?ir ?e?ek-e %avay:l! -am -kanm(a ne ya'lrA
AD ,eimlic% manevra( !y!lanr3
BD 6r-a 5 v!r! !y!lanr3
CD GC9$( kemi9ine 5 ?a( !y!lanr3
DD Temel yaam de(-e9i !y!lanr3
ED Karna ?a( !y!lanr3
##. 0ilinci ak ?ir ?e?ek-e %avay:l! -am -kanm(a ne ya'lrA
AD 6! iirilir3
BD 6r-a 5 v!r! C9$( kemi9ine 5 ?a( !y!lanr3
CD Temel yaam de(-e9i !y!lanr3
DD ,eimlic% manevra( !y!lanr3
ED Karna ?a( !y!lanr3
#$. B4*42<4 +-H-*0 74. 7373+63 %ava $Dledi9imi* %alde i-miy:r(a ne ya'mak ,-2*0J A*@.5
AD 0a- ene ':*i(y:n!n! d$*el-melidir3
BD A9* iini -ekrar k:n-r:l e-melidir3
CD TDledi9imi* %ava mik-ar a9* d:l!(! :lmal3
DD 6r-a 5 v!r! C9$( kemi9ine 5 ?a( !y!lanmaldr3
ED Temel yaam de(-e9i !y!lanmaldr3
#%. Kal' d!rma(na ne kadar ($rede m$da%ale edilme*(e d:k! %a(ar :l!!rA
AD 3 dakika
BD 5 dakika
CD 1/ dakika
DD 15 dakika
ED 3/ dakika
#&. lkyardmcnn yaln* :ld!9! %ani d!r!mda Temel &aam 8e(-e9inin % 6@. ya'lma(
73+*3213+:4;42 2 -.-20.5
AD 0:9!lmalarda
BD Travmalarda
CD T&8 ya'lma( ereken kiinin ye-ikin :lma( d!r!m!nda
DD T&8 ya'lma( ereken kiinin ?e?ek :lma( d!r!m!nda
ED T&8 ya'lma( ereken kiinin :c!k :lma( d!r!m!nda
#7. 0a <ene B:*i(y:n! 23/32 =3.4*4.5
35
AD 8:lam d$*enlemek iin
BD A9*a kCr dal ya'mak iin
CD ,ava y:l! akl9n (a9lamak iin
DD 6indirim 6i(-emini d$*enlemek iin
ED K!(-!rmak iin
#'. &a'ay 6:l!n!m aa9daki %ani d!r!mda ,-H0*1-;5
AD 0ilin ka'al ancak (:l!k %i((ediliy:r(a
BD K(mi -kanklk-a
CD 0ak- 8inle- ,i((e- ya'madan
DD ,a(-a 7&aral kendine elmi i(e
ED ,e'(i d:9r!3
! I" !
KANAMALARDA LKYARDIM
K-2-1- 23/4.5
8amar ?$-$nl$9$n$n ?:*!lma( (:n!c! kann damar dna =v$c!d!n iine veya dna d:9r!> d:9r!
akma(dr3 Kanamann ciddiye-i aa9daki d!r!mlara ?a9ldrK
Kanamann %*naH
4$c!--a kann ak-9 ?CleyeH
Kanama mik-arnaH
Kiinin Di*ik(el d!r!m! ve yana
K-8 83J46 +-2-1- =-./0.5
4$c!--a kann ak-9 ?Cleye Cre 3 ei- kanama vardr K
D0J +-2-1-*-.: Kanama yaradan v$c!- dna d:9r! :l!r3
8 +-2-1-*-.: Kanama v$c!- iine :ld!9! iin C*le Cr$leme*3
DAI-* /3*4+*3./32 A*-2 +-2-1-*-.:K!lakH ?!r!nH a9*H an$(H $reme :ranlarndan :lan
kanamalardr3
Kanama ar-erH ven yada klcal damar kanama( :la?ilir3 Ar-er kanamalar kal' a-mlar ile !y!ml!
:larak ke(ik ke(ik akar ve ak renklidir3 4en kanamalar i(e k:y! renkli ve (*n- eklindedir3
Klcal damar kanama( k$$k ka?arcklar eklindedir3
Kanamann de9erlendirilme(indeH :k ?elir-ilerinin i*lenme(i :k Cnemlidir3
K-2-1-*-./- 4*+,-./01 @,9@*-1-*-.0 23*3./4.5
D0J +-2-1-*-./- 4*+,-./01:
13 ,a(-a7yaralnn d!r!m! de9erlendirilir CABCDH
23 T??i yardm i(-enir C2DH
33 &ara yada kanama de9erlendirilirH
43 &ara $*erine d:9r!dan ?a(k !y!lanr3
36
53 Kanayan yer $*erine -emi* ?ir ?e*le ?a(-rlrH
63 Kanama d!rma*(a ikinci ?ir ?e* k:yarak ?a(nc ar--rlrH
"3 Gerekir(e ?anda; ile (ararak ?a(n !y!lanrH
)3 Kanayan ?Cle y!kar kaldrlrH
+3 Kanayan yere en yakn ?a(n n:k-a(na ?a(k !y!lanrH
1/3 <:k (ayda yaralnn ?!l!nd!9! ?ir :r-amda -ek ilkyardmc var(aH yaral $ k:!llarda ?ir
yere -anacak(aH !*!v k:'ma( var(a ve7veya ?a(k n:k-alarna ?a(k !y!lamak ye-erli
:lm!y:r(a 6@.24+3 !y!lanrH
113 @:k ':*i(y:n! verilirH
123 6k aralklarla =2-3dakikada ?ir> yaam ?!l!lar de9erlendirilirH
133 Kanayan ?Cle darda kalacak ekilde %a(-a7yaralnn $(-$ Cr-$l$rH
143 &a'lan !y!lamalar ile ilili ?ililer =-!rnike !y!lama( i?i> %a(-a7yaralnn $*erine
ya*lrH
153 ,*la (evk edilme(i (a9lanr3
"E<@66- 7-:+0 @,9@*-2-<-+ 2A+6-*-. 23*3./4.5
A-aradamar kanamalarnda kan ?a(n ile Dkrr -ar*da :l!r3 0! nedenleH k(a *amanda :k kan
kay?edilir3 0! -$r kanamalarda a(l ya'lma( erekenH kanayan yer $*erine veya kanayan yere
yakn :lan ?ir $(- a-ardamar ?Cle(ine ?a(k !y!lanma(dr3 4$c!--a ?! ama iin ?elirlenmi ?a(k
n:k-alar !nlardrK
!BA,@2 : 0:y!n a-ardamar =a% damar> ?a(k yeri
2!K?H.E<E+ +314I4 E;3.4 : K:l a-ardamar ?a(k yeri
#!KA*6@+-*60 : K:l a-ardamar ?a(k yeri
$!KA*@2 E:6 7?*E1E : K:l a-ardamar ?a(k yeri
%!K-:0+ : 0acak a-ardamar ?a(k yeri
&!U,*@+ : 0acak a-ardamar ?a(k yeri
K-2-1-*-./- E8932 7-2/-Q @,9@*-1 -:0 2-:0* ,-H0*1-*0/0.5
Ten ?anda;H v$c!d!n de9iik ?Cl$mlerinde bandaj ve7veya ask :larak k!llanla?ilir3 Ten ?e*in
-e'e(i -a?anna d:9r! e-irili' yerle-irilirH (:nra ?ir yada iki ke* da%a ?!n!n $*erine ka-lanarak
i(-enilen enilik-e ?ir (ar ?e*i elde edilmi :l!r3
E*/3 E8932 7-2/-Q @,9@*-1-:
BarmaklarH $enin -e'e(ine elecek ekilde el $en (arnn $*erine yerle-irilir3 Tenin -e'e(i
?ile9e d:9r! ka-lanr3 Flin (r-ndaH $enin !lar kar karya e-irilir ve a'ra*lanrH ?ilek
(eviye(inde d$9$mlenir3
A,-I- E8932 7-2/-Q @,9@*-1-:
AyakH $enin $*erine d$* :larakH 'armaklar $enin -e'e(ine ?akacak ekilde yerle-irilir3 Ten
?anda;n -e'e(ini aya9n $*erinde a'ra*layacak ekilde Cne d:9r! e-irilir3 ki !c! ayak ?ile9i
e-raDnda d$9$mlenir3
D4;3 E8932 7-2/-Q @,9@*-1-:
Tenin -a?an di*in 3-4 'armak al-nda ve !c! di*in $*erine elecek ekilde yerle-irilir3 8i*in
arka(ndan !lar a'ra*lanrH di*in $(-$nde !lar d$9$mlenir3
3"
G?I:3 E8932 7-2/-Q @,9@*-1-:
Tenin -e'e(i :m!*a yerle-irilir ve -a?an C9($ (aracak ekilde (r--a d$9$mlenir3 0! d$9$m ile
$enin -e'e(iH ?ir ?aka ?e* k!llanlarak ?ir?irine yakla-rlarak ?a9lanr3
K-*8-,- E8932 7-2/-Q @,9@*-1-:Tenin -a?an !yl!9!n al- k(mnn e-raDnda d$9$mlenirH
-e'e(i i(e ?elin e-raDn (aran ?ir kemer yada ?e*e ?a9lanr3
H-294 /@.@1*-./- 6@.24+3 @,9@*-21-*0/0.5
<:k (ayda yaralnn ?!l!nd!9! ?ir :r-amda -ek ilkyardmc var(a =kanamay d!rd!rmak ve
da%a (:nra da di9er yarallarla ililene?ilmek iin>H
&aral $ k:!llarda ?ir yere -anacak(aH
U*!v k:'ma( var(aH
0a(k n:k-alarna ?a(k !y!lamak ye-erli :lm!y:r(a
T!rnike !y!lama( kanamann d!rd!r!lamad9 d!r!mlarda ?av!r!lacak en (:n !y!lamadr3
Ancak e(ki(i kadar (k !y!lanmamak-adr3 <$nk$H !*!n ($reli -!rnike !y!lanma( (:n!c! d:k!
%ara?iye-i meydana ele?ilir ya da !*v!n -amamen kay?na neden :l!na?ilir3
T@.24+3 @,9@*-1-:02/- /4++-6 3/4*3<3+ F@:@:*-. 23*3. A*1-*0/0.5
0a(k n:k-a(na ?ir elle ?a(k !y!lamaya devam edilir3
8i9er eline eni Hk!vve-li ve e(nemeyen ma-eryal almaldr3
@eri- yar !*!nl!9!nda ka-lanr H !*!v e-raDna (arlr3
0ir !c! %alkadan eirili' ekilir ve iki !c! ?ir araya e-irilir3
T!rnike !y!lama(nda k!llanlacak mal*emelerin enili9i en a* )-1/ cm :lmaldr3
T!rnike !y!lama(nda i'H -el i?i ke(ici mal*emeler k!llanlmamaldr3
T!rnikeyi (kmak iin -a%-a 'ara(H kalem i?i mal*emeler k!llanla?ilir3
T!rnike kanama d!r!ncaya kadar (klrH kanama d!rd!k-an (:nra da%a Da*la (klma*3
T!rnike !y!lanan ?Clenin $*erine %i?ir ey Cr-$lme*3
T!rnike !y!lama(nn ya'ld9 (aa- ?ir ka9da ya*lmal ve yaralnn $*erine a(lmaldr3
U*!n ($reli kanamalardaki -!rnike !y!lamalarndaH kanayan ?Cleye Cre 15-3/ dakikada ?ir
-!rnike eve-ilmelidir3
T!rnikeH k:l ve !yl!k i?i -ek kemikli ?Clelere !y!lanrH ancak Cnk:l ve ?aca9a el ve aya9n
?e(lenme(ini ?:*a?ilece9i iin !y!lanma*3 U*!v k:'ma( d!r!mlarndaH Cnk:l ve ?aca9a da -!rnike
!y!lana?ilir3
E* =3 -,-+ +AH1-*-.02/- 6@.24+3 2-:0* @,9@*-20.5
Ka*a ve yaralanmalarda a-ardamar yaralanmalarna neden :larak Cl$me y:l amak-adr3
,a(-a 7&aral (r- $(-$ ya-rlr30acaklar 3/ cm kadar y$k(el-ilir3 =@:k ':*i(y:n! >
Kanamay d!rd!rmak iin kanayan yere veya ?a(k n:k-alarna ?a( !y!lanr30! Cnlemlerle
kanama k:n-r:l edilemiy:r(a -!rnike !y!lanr3
T!rnike !*v!n k:'-!9! ?Cleye en yakn :lan ve deri ?$-$nl$9$n$n ?:*!lmam :ld!9! ?Cleye
!y!lanr3
3)
T!rnike !y!landk-an (:nra (kla-rlarak !*!vdaki kanama k:n-r:l edilir3
K:'m! !*!v 'ara(H (! eirmeyen ?ir 'la(-ik -:r?aya k:n!r3
8a%a (:nra k:'m! !*!v 'ara(nn k:nd!9! 'la(-ik -:r?a a9* ka'a-ldk-an (:nraH ieri(inde 1
Clek (!ya 2 Clek ?!* k:n!lm! ikinci ?ir -:r?aya yada k:vaya k:n!l!r3 0! ekildeH k:'m! !*!v
'ara(nn ?!* ile direk- -ema( Cnlenmi ve (:9!k ?ir :r-amda -anma( (a9lanm :l!r3
T:r?ann $*erine k:'an !*!v 'ara(nn (a%i?ine ai- kimlik ?ilileri kaydedilir ve yaral ile ayn
araca k:narak en -ok 1 saat i-erisinde (a9lk k!r!!na (evki (a9lanr3
8 +-2-1-*-./- 4*+,-./01:
kanamalarH idde-li -ravmaH dar?eH krkH (ila%la yaralanma nedeniyle :l!a?ilir3 ,a(-a7yaralda
:k ?elir-ileri vardr3 kanama $'%e(i :lanlarda aa9daki !y!lamalar ya'lmaldr3
13 ,a(-a7yaralnn ?ilinci ve A01 (i de9erlendirilirH
23 T*eri Cr-$lerek ayaklar 3/ cm y!kar kaldrlrH
33 T??i yardm i(-enir C2DH
43 A(la yiyecek ve iecek verilme*H
53 ,areke- e--irilme* =C*ellikle krk var(a>H
63 &aam(al ?!l!lar incelenirH
"3 6a9lk k!r!l!!na (evki (a9lanr3
DAI-* /3*4+*3./32 80+-2 +-2-1-*-./- 4*+,-./01:
B@.@2 K-2-1-:0:
,a(-a7yaral (akinle-irilirH endieleri iderilirH
5-!r-!l!rH
0a %aDiDe Cne e9ilirH
0!r!n kana-lar 5 dakika sre ile (klrH
U*man ?ir d:k-:ra i-me(i (a9lanr3
K@*-+ +-2-1-:0:
,a(-a7yaral (akinle-irilirH endieleri iderilirH
Kanama %aDiD(e k!lak -emi* ?ir ?e*le -emi*lenirH
Kanama ciddi i(eH k!la9 -kamadan -emi* ?e*lerle ka'anrH
0ilinci yerinde i(e %areke- e--irmeden (r- $(-$ ya-rlrH ?ilin(i* i(e kanayan k!lak $*erine yan
ya-rlrH
K!lak kanama(H kan k!(maH an$(H $reme :ranlarndan elen kanamalarda %a(-a7yaral kanama
Crnekleri ile !*man ?ir d:k-:ra (evk edilir3
A+ 23/4.5
Kal'-damar (i(-eminin yaam(al :ranlara !y!n :randa kanlanma ya'amama( nedeniyle :r-aya
kan ve -an(iy:n d$$kl$9$ ile (eyreden ?ir ak!- d:lam ye-me*li9idir3
K-8 83J46 JA+ =-./0.5
Nedenlerine Cre 4 ei- :k vardrK
3+
Kardiy:;enik :k
,i':v:lemik :k
T:k(ik :k 3
AnaDlak-ik :k
A+ 73*4.64*3.4 23*3./4.5
13 Kan ?a(ncnda d$me
23 ,*l ve *ayD na?*
33 ,*l ve y$*eyel (:l!n!m
43 1il--e (:9!kl!kH (:l!kl!k ve nemlilik
53 FndieH %!*!r(!*l!k
63 0a dCnme(iH
"3 8!dak evre(inde (:l!kl!k ya da m:rarma
)3 6!(!*l!k %i((i
+3 0ilin (eviye(inde a*alma
A+6- 4*+,-./01 @,9@*-1-*-.0 23*3./4.5
Kendinin ve evrenin $venli9i (a9lanrH
13 ,ava y:l!n!n akl9 (a9lanrH
23 ,a(-a7yaralnn m$mk$n :ld!9!nca -emi* %ava (:l!ma( (a9lanrH
33 4ar(a kanama %emen d!rd!r!l!rH
43 @:k ':*i(y:n! verilirH
53 ,a(-a7yaral (cak -!-!l!rH
63 ,areke- e--irilme*H
"3 ,*l ?ir ekilde (a9lk k!r!l!!na (evki (a9lanr C2DH
)3 ,a(-a7yaralnn endie ve k:rk!lar iderilerek '(ik:l:;ik de(-ek (a9lanr3
A+ HA;4:,A2@ 2-:0* =3.4*4.5
,a(-a7yaral d$* :larak (r- $(-$ ya-rlrH
,a(-a7yaralnn ?acaklar 3/ cm kadar y!kar kaldrlarakH ?acaklarn al-na de(-ek k:n!l!r =<araDH
?a--aniye ya(-kH kvrlm iy(i v?3>H
T*eri Cr-$lerek (-lrH
&ardm elinceye kadar %a(-a 7 yaralnn yannda kalnrH
0elli aralklarla =2-3 dakikada ?ir> ?ir yaam ?!l!lar de9erlendirilir3
4/
#(. 8amar ?$-$nl$9$n$n ?:*!lma( (:n!c! kann damar dna d:9r! akma(na ne i(im verilir A
AD Kanama
BD K:ma
CD Krk
DD <kk
ED 0!rk!lma
$0. KanamaH kal' a-mlar ile !y!ml! :larak ke(ik ke(ik ve Dkrr -ar*da aky:r(a ne ei- ?ir
kanamadr A
AD T:'lardamar kanama(
BD A-ardamar kanama(
CD Klcal damar kanama(
DD 8 kanama
ED 8:9al deliklerden :lan kanama
$. Kanama ei-leriyle ilili verilenlerden %ani(i ,-2*0J60. A
AD T:'lardamar kanama( (*n- eklinde akar3
BD A-ardamar kanama( (*n- eklinde akar3
CD A-ardamar kanama( ke(ik ke(ik ve Dkrr -ar*da akar3
DD Klcal damar kanama( k$$k ka?arcklar eklindedir3
ED A-ardamar kanama( ak renklidir3
$2. Aa9dakilerden %ani(i a-ardamar kanama(nn C*elli9idir A
AD Ke(ik ke(ik akar3
BD 6*n- eklinde akar3
CD K:y! renklidir3
DD K$$k ka?arcklar eklindedir3
ED Kendili9inden d!r!r3
$#. Kanamay d!rd!rmak iin ilkyardmcnn 4*+ ,-H1-:0 93.3+32 aa9dakilerden %ani(idirA
AD 0a(n n:k-alarna ?a(k !y!lanr3
BD Kanamal ?Clenin $*erine -!rnike !y!lanr3
CD Kanamal ?Cle (! ile ykanr3
DD Kanayan ?Cle aa9da -!-!l!r3
ED Kanamal ?Clenin $*eri -emi* ?ir ?e*le ka'a-larak yaraya ?a(k !y!lanr3
$$. kanamalarda ilkyardmda aa9dakilerden %ani(inin @,9@*-21-:0 :-+02<-*0/0. A
AD A9*dan (v verilerek kay' Cnlenir3
BD @:k ':*i(y:n! verilir3
CD T*eri Cr-$lerek (cak -!-!l!r3
DD &aam(al ?!l!lar incelenir3
ED ,areke- e--irilme*3
$%. ,ani(i kanamalarda v$c!--a ?a(k !y!lana?ilecek n:k-alardan /3I4*/4.A
AD KC'r$c$k kemi9i $*eri
BD K:l!n $(- ?Cl$m$
CD Adem elma(n iki yan
DD Uyl!k ?acak a-ardamar
ED Fl ?ile9i
41
$&. ,ani d!r!mda -!rnike !y!lana?ilir A
AD Kanama( :lan %er %a(-ada
BD <:k (ayda yaralnn ?!l!nd!9! ?ir :r-amda -ek ilkyardmc var(a
CD T:'lardamar kanamalarnda
DD 0a yaralanmalarnda
ED kanamalarda
$7. Kanama( d!rd!r!lamayan ?ir %a(-ada -!rnike !y!lama( iin en !y!n mal*eme %ani(idir
A
AD U*!n ?ir i'
BD U*!n ?ir -el
CD 6er!m la(-i9i
DD Nayl:n i'
ED Geni ?ir (ar ?e*i ve -a%-a 'ara(
$'. Fl ve ayak k:'malarnda k:'an 'ara ne ya'lmaldr A
AD ,a(-a ile ?irlik-e en e 6 (aa- iinde (a9lk k!r!l!!na Cnderilmelidir3
BD 6avc elene kadar :lay yerinde ?raklmaldr3
CD 6:9!k (! d:l! ?ir ka?n iine k:y!lmaldr3
DD i ?!* d:l! ka?n iine k:n!lmaldr
ED K:'an 'ara ?ir -:r?ann iine k:y!l!' ':li(lere verilmelidir3
$(. 0!r!n kanama(nn d!rd!r!lma(nda aa9dakilerden %ani(i ilkyardmcnn Crevi
/3I4*/4.5
AD ,a(-a :-!r-!l!r3
BD 6akinle-irili' endieleri iderilir3
CD 0a Cne e9ilerek 5 dakika ?!r!n kana-larna ?a(k !y!lanr3
DD Kanama d!rma*(a ?!r!na -am':n !y!lanr3
ED 8:k-:ra i-me(i (a9lanr3
%0. 0!r!n kanama(nda ilk yardmda ne ya'lmaldrA
AD 0a Cne e9ilerek 5 dakika ?!r!n kana-larna ?a(k !y!lanr3
BD 0a arkaya e9ilerek 5 dakika ?!r!n kana-larna ?a(k !y!lanr3
CD 0!r!n deliklerine -am':n !y!lanr3
DD ,a(-a d$* ?ir yere ya-rlr3
ED ,a(-ann en(e(ine ?!* !y!lanr3
%. Kanamann ciddiye-i aa9daki %ani d!r!ma 7-I*0 /3I4*/4. A
AD Kanamann %*na
BD 4$c!--a kann ak-9 ?Cleye
CD Kanamann (*n- eklinde :lma(na
DD Kanama mik-arna
ED Kiinin Di*ik(el d!r!m! ve yana
%2. Aa9dakilerden %ani(i d:9al deliklerden :lan kanamalardan /3I4*/4. A
AD K!lak kanama(
BD 0!r!n Kanama(
CD A9* kanama(
DD Trnak kanama(
ED Treme :ranlar
42
%#. ,ani(i kanamalarda ilkyardm !y!lamalarndan /3I4*/4.A
AD &aralnn d!r!m! de9erlendirilir =A01>
BD &ara yada kanama de9erlendirilir
CD &ara $*erine d:9r!dan ?a(k !y!lanr
DD T??i yardm i(-enme*
ED Kanayan ?Cle y!kar kaldrlr
%$. Aa9dakilerden %ani(i ,-2*0J60.A
AD Kanayan ?Cle aa9ya d:9r! indirilir3
BD Kanayan yere en yakn ?a(n n:k-a(na ?a(k !y!lanr3
CD 0a(k !y!lamak ye-erli :lm!y:r(a -!rnike !y!lanr3
DD T??i yardm i(-enir3
ED U*!v k:'ma( var(a -!rnike !y!lanr3
%%. T!rnike !y!lama( %akknda %ani(i d:9r!d!rA
AD T!rnike k:l ve !yl!k i?i -ek kemikli ?Clelere !y!lanr3
BD T!rnike Cnk:l ve ?aca9a da el ve aya9n d:lamn ?:*(a da !y!lana?ilir3
CD T!rnike $*eri Cr$lmeyecek ekilde (kca ka'a-lr3
DD T!rnike kanama d!rd!k-an (:nrada (klmaldr3
ED T!rnikenin $*erine !y!land9 (aa-i ya*mak erekme*3
%&. Aa9dakilerden %ani(i ,-2*0J60.A
AD Kanamalarda %a(-aya :k ':*i(y:n! verilir3
BD 6k aralklarla 2-3 dakikada ?ir yaam ?!l!lar de9erlendirilir3
CD Kanayan ?Clenin $*eri Cr$lmeyecek ekilde Cr-$l$r3
DD T!rnike !y!lanm(a %a(-ann $*erine n:- edilir3
ED &aralnn %*la (evk edilme(i (a9lanr3
%7. Aa9dakilerden %ani(i ,-2*0J60. A
AD K:'m! !*!v 'ara(H (! eirmeyen ?ir 'la(-ik -:r?aya k:n!r3
BD U*!v 'ara(nn k:nd!9! 'la(-ik -:r?aya ?!*l! (! d:ld!r!l!r3
CD K:'an 'arann ?!* ile direk -ema( Cnlenir3
DD 6a%i?ine ai- kimlik ?ilileri kaydedilerek (a9lk k!r!l!!na (evki (a9lanr3
ED K:'an !*!v 'ara( yaral ile ayn araca k:nmaldr3
%'. Aa9dakilerden %ani(i ,-2*0J60. A
AD K:'m! !*!v 'ara(H (! eirmeyen ?ir 'la(-ik -:r?aya k:n!r3
BD U*!v 'ara(nn k:nd!9! 'la(-ik -:r?a ?!*l! (! d:l! ?aka ?ir ka?a k:n!r3
CD K:'an 'arann ?!* ile direk -ema( (a9lanr3
DD 6a%i?ine ai- kimlik ?ilileri kaydedilir3
ED Fn :k 6 (aa- ieri(inde (a9lk k!r!l!!na (evki (a9lanr3
%(. Fl ve Ayak k:'malarnda aa9dakilerden %ani(i ,-2*0J60. A
AD ,a(-a (r- $(-$ ya-rlr ve :k ':*i(y:n! verilir3
BD K:'m! !*!v 'ara(H (! eirmeyen ?ir 'la(-ik -:r?aya k:n!r3
CD K:'an 'arann ?!* ile direk -ema( Cnlenir3
DD 6a%i?ine ai- kimlik ?ilileri kaydedilerek (a9lk k!r!l!!na (evki (a9lanr3
ED Bara ':li(e verilir3
&0. ,ani d!r!mda -!rnike @,9@*-21-; 5
43
AD 0a(k n:k-alarna ?a(k !y!land9 %alde kanama d!rm!y:r(a3
BD <:k (ayda yaralnn ?!l!nd!9! ?ir :r-amda -ek ilkyardmc var(a3
CD U*!v k:'malarnda3
DD 0a(k !y!lamakla d!rd!r!la?ilen kanamalarda3
ED &aral $ k:!llarda ?ir yere -anacak(a3
&. Kanamann de9erlendirilme(inde lkyardmc neyi i*lemelidirA
AD @:k ?elir-ilerini
BD TraDi9i
CD Tkanma ?elir-ilerini
DD @eker d$me(i ?elir-ilerini
ED 6a9lk eki?inin ne kadar ($rede eldi9ini
&2. ,ani(i kanamann d!rd!r!lma( iin k!lland9m* ?a( n:k-a( /3I4*/4.A
AD K:l-!kal-
BD K:l!n $(- ?Cl$m$
CD Ayak (r-
DD Ka(k
ED KC'r$c$k kemi9i $*eri
&#. A-ardamar kanamalar niin da%a CnemlidirA
AD Kan akm da%a ?a(nldr ve da%a :k kan kay?na neden :l!r3
BD Temi* kan :ld!9! iin kyme-lidir3
CD 0$y$k damarlardr3
DD ,aya-i -e%like Da*la Cr$lme*3
ED 4$c!--a da%a :k a-ardamar vardr3
&$. 0a(k n:k-alar ne amala k!llanlrA
AD Na?* almak iin3
BD Krk k:n-r:l$ iin3
CD 8!rd!r!lamayan kanamalar d!rd!rmak iin3
DD T!rnike ya'lacak yeri ?elirlemek iin3
ED ,a(-ann ((n Clmek iin3
&%. Kanamada ilkyardmda nerelere ?a(k n:k-alar denirA
AD U*!vlara kan -ayan a-ardamarlarn elle ?a(k !y!lana?ilen ?Cl$mlerine ?a(k n:k-alar
denir3
BD U*!vlara kan -ayan -:'lardamarlarn elle ?a(k !y!lana?ilen ?Cl$mlerine ?a(k
n:k-alar denir3
CD U*v!n en ince ?Cl$m$ne ?a(k n:k-alar denir3
DD 4$c!--a na?* alna?ilen ?Clelere ?a(k n:k-alar denir3
ED ,e'(i d:9r!3
&&. Ten ?anda; nerelerde +@**-20*1-;5
AD &aralanmalarda ?anda; :larak3
BD Kanamalarda ?anda; :larak3
CD KrkH kkH ?!rk!lmalarda a(k :larak3
DD &lan (:kmalarnda -!rnike :larak3
ED 0a yaralanmalarnda ?anda; :larak3
&7. T!rnike ne kadar (kmaldrA
AD 'in ye--i9i kadar3
44
BD Kanama d!r!ncaya kadar3
CD Kanama d!rd!k-an (:nrada devam edilir3
DD <!?!9!n dCnd$9$ kadar3
ED 'in dayanma $c$ne kadar3
&'. Kanamada ilkyardmda neler ya'lmaldrA
AD ,a(-aya :k ':*i(y:n! verilir3
BD Kanayan ?Cleye d:9r!dan ?a(k !y!lanr3
CD Kanayan ?Cle kal' (eviye(i $(-$nde -!-!l!r3
DD Fn yakn ?a(k n:k-a(na ?a( !y!lanr3
ED ,e'(i d:9r!3
&(. kanamada ilkyardmda neler ya'lmaldrA
AD ,a(-ann ?ilinci ve A01 (i de9erlendirilir3
BD ,a(-aya :k ':*i(y:n! verilir3
CD ,areke- e--irilme* yiyecek iecek verilme*3
DD T??i yardm i(-enir3
ED ,e'(i d:9r!3
70. ,aDiD k!lak kanama(nda ilkyardmda ne ya'lmaldrA
AD ,a(-a7yaral (akinle-irilirH endieleri iderilir3
BD K!lak -emi* ?ir ?e*le -emi*lenir3
CD 0ilin d!r!m!na Cre (a9lk k!r!l!!na %a?er verilir3
DD Kanama ciddi i(e k!la9 -kamadan -emi* ?e*lerle ka'anr3
ED ,e'(i d:9r!3
7. 1iddi k!lak kanama(nda ilkyardmda ne ya'lmaldrA
AD ,a(-a7yaral (akinle-irilirH endieleri iderilir3
BD K!la9 -kamadan -emi* ?ir ?e*le ka'a-lr3
CD 6a9lk k!r!l!!na %a?er verilir3
DD 0ilin(i* i(e kanayan k!lak $*erine yan ya-rlr3
ED ,e'(i d:9r!3
! " !
YARALANMALARDA LKYARDIM
Y-.- 23/4.5
0ir -ravma (:n!c! deri yada m!k:*ann ?$-$nl$9$n$n ?:*!lma(dr3 Ayn *amanda kan damarlarH
adale ve (inir i?i ya'lar e-kilene?ilir3 8erinin k:r!ma C*elli9i ?:*!laca9ndan enDek(iy:n ri(ki
ar-ar3
K-8 83J46 ,-.- =-./0.5
K3:4+ ,-.-*-.:
0akH akH cam i?i ke(ici ale-lerle :l!!r3 Genellikle ?a(i- yaralardr3 8erinlikleri k:lay ?elirlenir3
E;4+*4 ,-.-*-.:
45
Ta y!mr!k yada (:'a i?i e-kenlerin idde-li :larak ar'ma( ile :l!an yaralardr3 &ara kenarlar
e*ik-ir3 <:k Da*la kanama :lma*H ancak d:k! *edelenme(i ve %a((a(iye- vardr3
D3*4<4 ,-.-*-.K
U*!n ve (ivri ale-lerle :l!an yaralardr3 &$*ey $*erinde derinlik %akimdir3 Alda-c :la?ilir -e-an:(
-e%like(i vardr3
P-.8-*0 ,-.-*-.:
8:k!lar $*erinde ?ir ekme e-ki(i ile meydana elir3 8:k! ile ilili -$m :ranH (al deride *arar
Cre?ilir3
E2>3+63 ,-.-*-.:
#ikr:' ka'ma i%-imali :lan yaralardr3 FnDek(iy:n ri(ki y$k(ek yaralar !nlardrK
Gecikmi yaralar =6 (aa--en Da*la>H
8ikileri ayrlm yaralarH
Kenarlar m!n-a*am :lmayan yaralarH
<:k kirli ve derin yaralarH
A-eli (ila% yaralarH
G(rma ve (:kma ile :l!an yaralar3
Y-.-*-.02 A.6-+ 73*4.64*3.4 23*3./4.5
A9r
Kanama
&ara kenarnn ayrlma(
Y-.-*-21-*-./- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
&aam ?!l!lar de9erlendirilir CABCDH
&ara yeri de9erlendirilirH
5l! ekli
6$re(i
&a?anc ci(im varl9
Kanama v?3
Kanama d!rd!r!l!rH
T*eri ka'a-lrH
6a9lk k!r!l!!na i-me(i (a9lanrH
Te-an:( k:n!(!nda !yarda ?!l!n!l!rH
&aradaki ya?anc ci(imlere d:k!n!lmamaldrU
C 4//4 ,-.-*-21-*-. 23*3./4.5
Kenarlar ?irlemeyen veya 2-3 cm :lan yaralarH
Kanama( d!rd!r!lamayan yaralarH
Ka( veya kemi9in Cr$nd$9$ yaralarH
46
8elici ale-lerle :l!an yaralarH
&a?anc ci(im (a'lanm :lan yaralarH
n(an veya %ayvan (rklarH
GCr$n$rde i* ?rakma i%-imali :lan yaralar3
C4//4 ,-.-*-21-*-./- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
&araya (a'lanan ya?anc ci(imler karlma*H
&arada kanama var(a d!rd!r!l!rH
&ara ii k!rcalanmamaldrH
&ara -emi* ?ir ?e*le Cr-$l$r =nemli ?ir ?e*>H
&ara $*erine ?anda; !y!lanrH
T??i yardm i(-enir C2D3
D3*4<4 9?IE: ,-.-*-21-*-.02/- 23 9474 :A.@2*-. 9?.E*374*4.5
GC9($n iine iren ci(imH akci9er *ar ve akci9eri yaralar3 0!n!n (:n!c!nda ! ?elir-iler Cr$le?ilirK
&:9!n a9r
6:l!n!m *:rl!9!
#:rarma
Kan -$k$rme
Ak 'nCm:-:rak( =GC9$(-eki yarada neDe( aly:r Cr$n-$($>
D3*4<4 9?IE: ,-.-*-21-*-.02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 ,a(-a7yaralnn ?ilin k:n-r:l$ ya'lrH
23 ,a(-a7yaralnn yaam ?!l!lar de9erlendirilir CABCDH
33 &ara $*erine 'la(-ik ':e- nayl:n v?3 (arlm ?ir ?e*le ka'a-lrH
43 NeDe( alma (ra(nda yaraya %ava irme(ini enellemekH neDe( verme (ra(nda %avann dar
kma(n (a9lamak iin yara $*erine k:nan ?e*in ?ir !c! ak ?raklrH
53 ,a(-a7yaral ?ilinci ak i(e yar :-!r!r ':*i(y:nda :-!r-!l!rH
63 A9*dan %i?ir ey verilme*H
"3 &aam ?!l!lar (k (k k:n-r:l edilirH
)3 Ak 'nCm:-:rak(-a :k i%-imali :k y$k(ek-ir3 0! nedenle :k Cnlemleri alnmaldrH
+3 T??i yardm i(-enir C2D3
D3*4<4 +-.02 ,-.-*-21-*-.02/- 23 9474 :A.@2*-. A*-74*4.5
Karn ?Cle(indeki :ranlar *arar Cre?ilirH
ve d kanama ve ?!na ?a9l :k :l!a?ilirH
Karn -a%-a i?i (er- ve :k a9rl i(e d!r!m ciddidirH
0a9r(aklar dar ka?ilir3
D3*4<4 +-.02 ,-.-*-21-*-.02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
4"
,a(-a7yaralnn ?ilin k:n-r:l$ ya'lrH
,a(-a7yaralnn yaam ?!l!lar k:n-r:l edilirH
8ar kan :ranlar ieri (:k!lmaya allma*H $*erine eni ve nemli -emi* ?ir ?e* Cr-$l$rH
0ilin yerinde i(e (r- $(-$ ':*i(y:nda ?acaklar ?$k$lm$ :larak ya-rlrH ( kay?n Cnlemek
iin $*eri Cr-$l$rH
A9*dan yiyecek yada iecek ?ir ey verilme*H
&aam ?!l!lar (k (k i*lenir3
T??i yardm i(-enir C2D3
K->-6-:0 =3 A1@.9- ,-.-*-21-*-.0 23/32 ?231*4/4.5
8ar?enin idde-ine ?a9l :larak kaDa-a( ?:l!9!nda yer alan merke*i (inir (i(-emi e-kilene?ilir3 0el
kemi9indeki yaralanmalarda :m!rada ani (kma yada ayrlma meydana ele?ilir3 0!n!n
(:n!c!nda (inir (i(-emi e-kilenerek ?a* :l!m(!* (:n!lar :l!a?ilir3 TraDik ka*alarnda Cl$mlerin
V )/2i kaDa-a( ve :m!ra yaralanmalarndan :lmak-adr3
K->-6-:0 ,-.-*-21-*-.0 83J46*3.4 23*3./4.5
S-8*0 /3.4/3 ,-.-*-21-*-. :6a deri(i kaDa-a( y$*eyi $*erinde k:laylkla yer de9i-ire?ilir ve
%er%ani ?ir dar?e (:n!c! k:layca ayrla?ilir3 0! d!r!mda :k Da*la mik-arda kanama :l!rH ?!
nedenle Cncelikle kanamann d!rd!r!lma( ereklidir3
K->-6-:0B 73,42 ,-.-*-21-*-.0:
K->-6-:0 +0.0+*-.0: KaDa-a( krklarnda ?eyin *edelenme(iH kemi9in krlma(ndan da%a Cnemlidir3
0! nedenle ?eyin %a(ar ?!l!lar de9erlendirilmelidir3
YE; ,-.-*-21-*-.0: A9* ve ?!r!n yaralanmalarnda (:l!n!m ciddi ekilde e-kilene?ilir ve d!y!
:ranlar *arar Cre?ilir3 0ir y$* yaralanma( (:n!c!nda ?!r!nH ene kemi9i kemiklerinde
yaralanma Cr$le?ilir3
O1@.9- C73* +314I4D ,-.-*-21-*-.0K Fn :k *arar Cren ?Cle ?el ve ?:y!n ?Cle(idir ve :k
a9rldr3 Ka*alarda en :k ?:y!n e-kilenir3
K->-6-:0 =3 A1@.9- ,-.-*-21-*-.0202 23/32*3.4 23*3./4.5
&$k(ek ?ir yerden d$me
0a ve Cvde yaralanma(
5-:m:?il yada m:-:(ikle- ka*alar
6':r ve i ka*alar
&kn- al-nda kalma
K->-6-:0 =3 A1@.9- ,-.-*-21-*-.02/- 73*4.64*3. 23*3./4.5
0ilin d$*eyinde de9imelerH %aD*a de9iiklikleri yada %aD*a kay?
0a-aH ?:y!nda ve (r--a a9r
Flde ve 'armaklarda karncalanma yada %i( kay?
4$c!d!n %er%ani ?ir yerinde -am yada k(mi %areke- kay?
0a yada ?el kemi9inde ekil ?:*!kl!9!
4)
0!r!n ve k!lak-an ?eyin :m!rilik (v( ve kan elme(i
0aH ?:y!n ve (r--a d kanama
6ar(n-
8ene kay?
K!lak ve C* evre(inde m:rl!k
AncakH %a(-ada %i?ir ?elir-i y:k(a ?ileH
&$* ve kC'r$c$k kemi9i yaralanmalar
T$m d$me vakalar
TraDik ka*alar
0ilinci ka'al -$m %a(-a 7 yarallar kaDa ve :m!ra yaralanma( :larak var (aylmaldr3
K->-6-:0 =3 A1@.9- ,-.-*-21-*-.02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
0ilin k:n-r:l$ ya'lrH
13 &aam ?!l!lar de9erlendirilirH
23 ,emen -??i yardm i(-enir C2DH
33 0ilinci ak(a %areke- e-meme(i (a9lanrH
43 ,er %ani ?ir -e%like (C* k:n!(! i(e d$* ':*i(y:nda ($r$klenirH
53 0a-?:y!n-Cvde ek(eni ?:*!lmamaldrH
63 &ardm eldi9inde (edyeye ?a-?:y!n-Cvde ek(eni ?:*!lmadan alnmaldrH
"3 Tanma ve (evk (ra(nda (ar(n-ya mar!* kalmama( erekirH
)3 T$m ya'lanlar ve %a(-a7yaral %akkndaki ?ililer kaydedilmeli ve elen eki?e
?ildirilmelidirH
+3 A(la yaln* ?raklmamaldr3
72. @:k nedirA
AD Ani elien ?ir d:lam ye-me*li9idir3
BD U*!n ($ren ?ilin kay?dr3
CD Ani ?ir %a?er d!y!nca Cr$len aknlk-r3
DD Ani ?a(n ar-ma( (:n!c! deni*de :l!an dalalardr3
ED 8e'rem (:nra( :l!an ar- (ar(n-lardr3
7#. @:k ?elir-ileri nelerdirA
AD Kan ?a(ncnda d$me3
BD 6:9!k -erleme3
CD ,*l ve *ayD na?*3
DD Fndie %!*!r(!*l!k3
ED ,e'(i d:9r!3
7$. ,ani yarann mikr:' ka'ma i%-imali y$k(ek-ir A
AD Kenarlar m!n-a*am :lan yaralar3
BD 8iki a-lm yaralar3
CD 8erin :lmayan yaralar3
4+
DD Gecikmemi yaralar3
ED G(rma ve (:kma ile :l!an yaralar3
7%. 0ir -ravma (:n!c! deri yada m!k:*ann ?$-$nl$9$n$n ?:*!lma(na ne i(im verilir A
AD Kanama
BD 0!rk!lma
CD &ara
DD A9r
ED @:k
7&. 0akH akH cam i?i ke(ici ale-lerle :l!m!H enellikle ?a(i- derinlikleri k:lay ?elirlenen
yaralar ne ei- yaralardr A
AD Baral yaralar
BD FnDek-e yaralar
CD Ke(ik yaralar
DD 1iddi yaralar
ED F*ikli yaralar
77. TaH y!mr!k yada (:'a i?i e-kenlerle :l!anH kenarlar e*ikH :k Da*la kanama( :lmayan
yaralar ne ei- yaralardr A
AD F*ikli yaralar
BD Ke(ik yaralar
CD K:k!m! yaralar
DD FnDek-e yaralar
ED Baral yaralar
7'. U*!n ve (ivri ale-lerle :l!anH :k derin :la?ilen yaralar ne ei- yaralardr A
AD F*ikli yaralar
BD FnDek-e yaralar
CD 8elici yaralar
DD Baral yaralar
ED Ke(ik yaralar
7(. ,ani(i ciddi ?ir yaralanmadr A
AD Kenarlar ?irlemeyen yaralar
BD 8elici ale-lerle :lan yaralar
CD <:k kirli ve derin yaralar
DD Kanama( d!rd!r!lamayan yaralar
ED ,e'(i d:9r!3
'0. &aralanmalarda ilkyardm na(l :lmaldrA
AD &aam ?!l!lar de9erlendirilir3
BD Kanama d!rd!r!l!r3
CD &ara $*eri ka'a-lr3
DD Te-an:( k:n!(!nda !yarlr3
ED ,e'(i d:9r!3
'. &aralanmalarda %ani a ya'lmaldrA
AD Karma a3
BD Te-an:( a(3
CD Ka?ak!lak a(3
5/
DD <iek a(3
ED K*amk a(3
'2. &ara yeri de9erlendirmede nelere dikka- edilmelidirA
AD 5l! ekline3
BD 5l! ($re(ine3
CD &arada ya?anc ci(im varl9na3
DD Kanamaya3
ED ,e'(i d:9r!3
'#. &ara yerinde kanama var(a ne ya'lmaldrA
AD nce kanama d!rd!r!l!r3
BD nce ila ($r$l$r3
CD T*eri ka'a-lma*3
DD nce %a(-aneye C-$r$l$r3
ED nce a ya'-rlr3
'$. &ara yerinde ya?anc ci(im var(a ne ya'lmaldrA
AD <karlarak 'an(!man ya'lmaldr3
BD <karlarak yara $*eri Cr-$lmelidir3
CD &a?anc ci(im karlr yara ?:l (! ile ykanr3
DD &a?anc ci(me d:k!n!lma* Cylece (a?i-lenerek (a9lk k!r!l!!na C-$r$l$r3
ED &a?anc ci(me d:k!n!lma* kendi kendine kma( ?eklenir3
'%. 8elici C9$( yaralanmalarnda ilkyardm na(l :lmaldrA
AD 0ilin K:n-r:l$ ya'lr3
BD &aam ?!l!lar de9erlendirilir3
CD &arann $*eri 'la(-ik ':e- nayl:n (arlm ?ir ?e*le ka'a-lr3
DD A9*dan %i?ir ey verilme*3
ED ,e'(i d:9r!3
'&. 0ir -raDik ka*a( (:n!c! :l!an yaralanmaya m$da%ale edilirkenH %ani d!r!mda yaraly
ara-an karmaly*A
AD &aral (kmam i(e ve ?ir -e%like y:k(a
BD &aralnn k:l ve ?aca9nda krk var(a
CD 0ilinci yerinde ve %er%ani ?ir -e%like (C* k:n!(! de9il(e
DD &aralnn Cn k:l!nda k:n-r:l edile?ilir ?ir kanama var(a
ED &aralnn (:l!n!m! y:k(a
'7. 8elici karn yaralanmalarnda ilkyardmda aa9dakilerden %ani(i ,-2*0J60.5
AD G( kay?n Cnlemek iin %a(-ann $*eri Cr-$l$r3
BD 0ilinci k:n-r:l edilir3
CD A9*dan %i?ir ey verilme*3
DD &aam ?!l!lar (k (k de9erlendirilir3
ED 8ar kan :ranlar ieri (:k!larak $*eri Cr-$l$r3
''. 8elici karn yaralanmalarnda ilkyardmda aa9daki !y!lamalardan %ani(i d:9r!d!rA
AD G( kay?n Cnlemek iin %a(-ann ayaklar 6/ cm y!kar kaldrlr3
BD A9*dan (v verilerek (v kay? Cnlenir3
51
CD 8ar kan :ranlar ieri (:k!larak $*eri Cr-$l$r3
DD ,a(-ann 2/ dakika arayla -an(iy:n! Cl$l$r3
ED 8ar kan :ranlarn $*eri nemli ve -emi* ?ir ?e*le Cr-$l$r3
'(. KaDa-a( ve :m!ra yaralanmalar %ani d!r!mlarda Cr$l$r A
AD &$k(ek-en d$me
BD #:-:rl! -a- ka*alar
CD ka*alar
DD 6':r ka*alar
ED ,e'(i d:9r!3
(0. TraDik ka*a( eiren ?ir yaralda ?!r!n ve k!lak-an kan veya ak renkli ?ir (v elme(i
?i*e neyi d$$nd$rmelidir A
AD KaDa-a( ve :m!ra yaralanma( :ld!9!n!
BD ,a(-ann ri' :ld!9!n!
CD 0!r!n kanama( :ld!9!n!
DD ,a(-ada ?eyin Cl$m$ :ld!9!n!
ED ,a(-ann kr9 :ld!9!n!
(. *ellikle %ani %a(-alarda ?a ?:y!n ve Cvde ek(eni ?:*!lmamaldrA
AD KaDa-a( ve :m!ra yaralanmalarnda
BD kanama( :lan %a(-alar
CD 0acak krklarnda
DD GC* yaralanmalarnda
ED KediH kC'ek (rmalarnda
(2. 0irinci derece yank-a derinin %ani -a?aka( yanm-rA
AD 8erinin :r-a ?Cl$m$
BD 8eri al- d:k!lar
CD 8erinin en $(- ?Cl$m$
DD Kemikler
ED Ka(lar
!!"I R
YANIKB DONMA "E SICAK ARPMASINDA LKYARDIM
Y-20+ 23/4.5
,er%ani ?ir (ya mar!* kalma (:n!c! :l!an d:k! ?:*!lma(dr3 &ankH enellikle (cak (! veya
?!%ar -ema( (:n!c! meydana eldi9i i?iH (cak ka- maddelerle -ema(H a(i-7alkali i?i kimya(al
maddelerle -ema(H elek-rik akm e-ki(i yada radya(y:n nedeni ile de :l!a?ilir3
K-8 83J46 ,-20+ =-./0.5
S4;4+:3* ,-20+*-.K
52
G( ile :l!an yanklar
Flek-rik nedeni ile :l!an yanklar
Gn ile :l!an yanklar
6$r-$nme ile :l!an yanklar
8:nma (:n!c! :l!an yanklar
K41,-:-* ,-20+*-.K
A(i- alkali madde ile :l!an yanklar
Y-20I02 <4//4,36424 73*4.*3,32 >-+6?.*3. 23*3./4.5
8erinlik
&aynlk
0Cle
FnDek(iy:n ri(ki
&a
6:l!n!m y:l!yla Cr$len *arar
nceden var :lan %a(-alklar
Y-20+*-. 2-:0* /3.3<3*32/4.4*4.5
. /3.3<3 ,-20+: 8eride k*arklkH a9rH yank ?Clede Cdem vardr3 &aklak 4) (aa--e iyileir3
2. /3.3<3 ,-20+: 8eride ii (! d:l! ka?arcklar =?$l> vardr3 A9rldr3 8erinin kendini yenileme(i
ile kendi kendine iyileir3
#. /3.3<3 ,-20+: 8erinin -$m -a?akalar e-kilenmi-ir3 *ellikle de ka(larH (inirler ve damarlar
$*erinde e-ki(i Cr$l$r3 0eya* ve kara yaradan (iya% rene kadar aamalar vardr3 6inirler *arar
Crd$9$ iin a9r y:k-!r3
Y-20I02 =E<@66-+4 A*@1:@; 36+4*3.4 23*3./4.5
&ankH derinli9iH yaynl9 ve :l!-!9! ?Cleye ?a9l :larak :ran ve (i(-emlerde ileyi
?:*!kl!9!na y:l aar3 A9r ve (v kay?na ?a9l :larak :k meydana elir3 ,a(-a7yaralnn kendi
v$c!d!nda ?!l!nan mikr:' ve -:k(inlerle enDek(iy:n :l!!r3
I:0 4*3 A*@J-2 ,-20+*-./- 4*+,-./01 4J*31*3.4 23/4.5
13 Kii %ala yany:r(a 'ani9e enel :l!n!rH k:ma( enellenirH
23 ,a(-a7yaralnn $*eri ?a--aniye yada ?ir Cr-$ ile ka'a-lr ve y!varlanma( (a9lanrH
33 &aam ?elir-ileri de9erlendirilir CABCDH
43 6:l!n!m y:l!n!n e-kileni' e-kilenmedi9i k:n-r:l edilirH
53 &ank ?Cle en a* 2/ dakika (:9!k (! al-nda -!-!l!r =yank y$*eyi ?$y$k(e ( kay? :k
:laca9ndan Cnerilme*>H
63 dem :l!a?ilece9i d$$n$lerek y$*$kH ?ile*ikH (aa- i?i eyalar karlrH
"3 &anm alandaki deriler kaldrlmadan iy(iler karlrH
)3 Taklan yerler var(a ke(ilirH
+3 ,i;yen ve -emi*li9e dikka- edilirH
53
1/3 6! -:'lam yerler 'a-la-lma*H
113 &ank $*erine ila yada yank mer%emi i?i maddeler de ($r$lmemelidirH
123 &ank $*eri -emi* ?ir ?e*le Cr-$l$rH
133 ,a(-a7yaral ?a--aniye ile Cr-$l$rH
143 &ank ?Cleler ?irlik-e ?anda; ya'lmamaldrH
153 &ank eni ve (a9lk k!r!l!! !*ak(a %a(-a 7 yaralnn k!(ma( y:k(a ?ilinliy(e a9*dan
(v =& litre su )& -ay ka karbonat )& -ay ka tu# karm) verilerek (v kay? CnlenirH
163 T??i yardm i(-enir C2D3
K41,-:-* ,-20+*-./- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 8eriyle -ema( eden kimya(al maddenin en k(a ($rede deriyle -ema( ke(ilmelidirH
23 0Cle ?:l -a*yik(i* (!ylaH en a* 15-2/ dakika y!m!ak ?ir ekilde ykanmaldrH
33 Giy(iler karlmaldrH
43 ,a(-a7yaral Cr-$lmelidirH
53 T??i yardm i(-enmelidir C2D3
E*3+6.4+ ,-20+*-.02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 6:9!kkanl ve (akin :l!nmaldrH
23 ,a(-a7yaralya d:k!nmadan Cnce elek-rik akm ke(ilmelidirH akm ke(me imkan y:k(a
-a%-a !?!k yada i' i?i ?ir ci(imle elek-rik -ema( ke(ilmelidirH
33 ,a(-a7yaralnn ABC2(i de9erlendirilmelidirH
43 ,a(-a7yaralya +3:42*4+*3 (! ile m$da%ale edilmemelidirH
53 ,a(-a7yaral %areke- e--irilmemelidirH
63 ,a(ar Cren ?Clenin $*eri -emi* ?ir ?e*le Cr-$lmelidirH
"3 T??i yardm i(-enmelidir C2D3
S0<-+ 8-.H1-:0 73*4.64*3.4 23*3./4.5
&$k(ek derece ( ve nem (:n!c! v$c!- ((nn ayarlanamama( (:n!c! :r-aya ?a* ?:*!kl!klar
kar3 6cak ar'ma(nn ?elir-ileri !nlardrK
13 Adale kram'lar
23 G$($*l$kH y:r!nl!k
33 0a dCnme(i
43 8avran ?:*!kl!9!H (inirlilik
53 6:l!n ve (cak deri
63 0:l -erleme =da%a (:nra a*alr>
"3 #ide kram'larH k!(maH ?!lan-
)3 0ilin kay?H %ayal Crme
+3 ,*l na?*
S0<-+ 8-.H1-:02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
,a(-a (erin ve %avadar ?ir yere alnrH
54
Giy(iler karlrH
6r- $(-$ ya-rlarakH k:l ve ?acaklar y$k(el-ilirH
0!lan-( y:k(a ve ?ilinci ak(a (! ve -!* kay?n idermek iin & litre su )& -ay ka
karbonat )& -ay ka tu# karm (v yada (:da iirilir3
S0<-+ 8-.H1-:02/- .4:+ 9.@H*-.0 =-. 10/0.5
6cak ar'ma( iin C*el ?ir ri(k r!?! ?!l!nmamakla ?era?erH di9er %a(-alk yada yaralanmalar iin
%a((a( :lan kiilerH (cak-an da di9er kiilere Cre da%a :k e-kilenirler3 0! kiilerJ
13 Kal' %a(-alar
23 Tan(iy:n %a(-alar
33 8iya?e- %a(-alar
43 Kan(er %a(-alar
53 N:rmal kil:(!n!n :k al-nda ve :k $*erinde :lanlar
63 B(ik:l:;ik yada '(ikiya-rik ra%a-(*l9 :lanlar
"3 0C?rek %a(-alar
)3 65 ya $*eri kiiler
+3 5 ya al- :c!klar
1/3 ,amileler
113 6$rekli ve ?ilin(i* diye- !y!layanlar
123 &e-erli mik-arda (! imeyenler
S0<-+ ,-; 9E2*3.42/3 :0<-+ 8-.H1-:02/-2 +A.@21-+ 4842 -*021-:0 93.3+32 ?2*31*3. 23*3./4.5
13 *ellikle a'kaH $ne C*l$9$ ve em(iye i?i $ne 9ndan k:r!yacak ak(e(!arlar
k!llanlmaldrH
23 #ev(im ar-larna !y!nH -erle-meyenH ak renkli ve %aDiD iy(iler iyilmelidirH
33 0:l mik-arda (v -$ke-ilmelidirH
43 4$c!- -emi* -!-!lmaldrH
53 ,er C9$nde ye-eri mik-arda da alnmaldrH
63 Gerek(i* ve ?ilin(i* ila k!llanlmamaldrH
"3 8irek $ne 9nda kalnmamaldrH
)3 Ka'al mekanlarn d$*enli aralklarla %avalandrlma(na C*en C(-erilmelidir3
DA2@+ 73*4.64*3.4 23*3./4.5
AJ0.0 :AI@+ 23/324 4*3 :AI@I- 1-.@; +-*-2 7?*93,3 ,363.42<3 +-2 9461313:4 =3 /A+@*-./-
+-202 H0F60*-J1-:0 4*3 /A+@/- F-:-. A*@J@.. DA2@+*-. J@ J3+4*/3 /3.3<3*32/4.4*4..
B4.42<4 /3.3<3: Fn %aDiD eklidir3 Frken m$da%ale edilir(e %*la iyileir3
+42<4 /3.3<3: 6:9!9!n ($rekli :lma( ile ?elir-iler ?elirinleir3
.arar Cren ?Clede erinlik %i((i :l!rH
demH ikinlikH a9r ve ii (! d:l! ka?arcklar =?$l> meydana elirH
6! -:'lanma( iyileirken (iya% ka?!klara dCn$$r3
55
8E2<E /3.3<3: 8:k!larn eriye dCn$lme* ?iimde %a(ara !9rama(dr3
1anl ve (a9lkl deriden ke(in %a-lar ile ayrlan (iya% ?ir ?Cle :l!!r3
DA2@+6- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 ,a(-a7yaral lk ?ir :r-ama alnarak (:9!kla -ema( ke(ilirH
23 6akinle-irilirH ke(in i(-ira%a-a alnr ve %areke- e--irilme*H
33 K!r! iy(iler iydirilirH
43 6cak iecekler verilirH
53 6! -:'lam ?Cleler 'a-la-lma*H ?! ?Clelerin $(-$ Cr-$l$rH
63 8:n!k ?Cle :v!lma*H kendi kendine (nma( (a9lanrH
"3 Fl ve ayak d:9al ':*i(y:nda -!-!l!rH
)3 G(nma ileminden (:nra %ala %i((i*lik var(a ?e*le ?anda; ya'lrH
+3 Fl ve ayaklar y!kar kaldrlrH
1/3 T??i yardm i(-enir C2D3-
(#. Fn a9r yank %ani(idirA
AD 13derece yank
BD 23derce yank
CD 33derece yank
DD 6! -:'lam yanklar
ED 8eride k*arklk :lan yanklar
($. 13derece yank-a aa9dakilerden %ani(i ,A+6@.A
AD 8eride ii (! d:l! ka?arck
BD A9r
CD 8eride k*arklk
DD &ank ?Clede ilik
ED ,i?iri
(%. ,ani(i kimya(al yanklara Crnek-ir A
AD Flek-rik ile :l!an yank
BD G$ne yanklar
CD 6$r-$nme ile :l!an yank
DD 8:nma (:n!c! :l!an yank
ED A(i- madde ile :l!an yank
(&. G( ile :l!an yanklarda ya'lma( ,-2*0J A*-2 %ani(idirA
AD 6! -:'lam yerler 'a-la-lmaldr3
BD Taklar var(a kar-lmaldr3
CD &ank $*eri -emi* ?ir ?e*le Cr-$l$r3
DD ,i;yen ve -emi*li9e dikka- edilir3
ED &aam ?elir-ileri de9erlendirilir3
(7. Flde meydana elen ?ir yan9a ilkyardmda ne ya'lmaldr3
56
AD &arann $*erine yank kremi ($r$l$r3
BD &ank ?Cle 2/ dakika (:9!k (! al-nda -!-!l!r3
CD 4ar(a (! -:'lam yerler %emen 'a-la-lr3
DD &aralnn -$m iy(ileri kar-lr3
ED K:lda (aa- veya ?ile*ik var(a karlmamaldr3
('. Flek-rik yanklarnda ilkyardm na(l :lmaldrA
AD Gerekir(e yaralya (! ile m$da%ale edile?ilir3
BD ,a(ar Cren ?Clenin $*eri ak ?raklmaldr3
CD &aralya d:k!nmadan Cnce elek-rik akm ke(ilmelidir3
DD 6! -:'lam yerler 'a-la-lmaldr3
ED &a-ak i(-ira%a-i verilir3
((. 1anl ve (a9lkl deriden ke(in %a-lar ile ayrlan (iya% ?ir ?Cle var(a ?! %ani d:n!k
-$r$d$r A
AD 0irinci derece
BD kinci derece
CD T$nc$ derece
DD 8Crd$nc$ derece
ED ,aDiD d:nmalar
200. 8:nm! ?ir kiiye aa9dakilerden %ani(inin ya'lma( ,-2*0J60. 5
AD 6cak iecekler verilir3
BD K!r! iy(iler verilir3
CD 8:nm! ?Cle %*la :v!larak (-lr3
DD 6:9!kla -ema( ke(ilir3
ED 6! -:'lam ?Cleler 'a-la-lma*3
20. 8:nm! :lan ?ir %a(-ada ilkyardmda ya'lma( ,-2*0J :lan %ani(idir A
AD ,a(-a %areke- e--irilme*3
BD Glk iecekler verilir3
CD K!r! iy(iler verilir3
DD 6! -:'lam ?Cleler 'a-la-lma*3
ED 8:nm! ?Cle :v!larak (-lr3
202. ,ani(i (cak ar'ma( ?elir-ilerinden de9ildirA
AD 0a dCnme(i
BD ,*l na?*
CD &:r!nl!k
DD 6:9!k deri
ED 0!lan- ve k!(ma
20#. ,ani(i (cak ar'ma( ?elir-ilerinden ?iri(idirA
AD (%al
BD k($r$k
CD 6:9!k deri
DD .ayD na?*
ED 0!lan- ve k!(ma
20$. 6cak ar'ma(nda ilkyardm na(l :lmaldrA
AD ,a(-a (erin ve %avadar ?ir yere alnr
5"
BD Giy(ileri karlr
CD 6r-$(-$ ya-rlr
DD K:l ve ?acaklar y$k(el-ilir ve a9*dan (v verilir
ED ,e'(i d:9r!
20%. 6cak ar'ma(nda %ani ilkyardm !y!lama( d:9r!d!r A
AD ,a(-a %avadar ?ir :r-ama alnr iy(ileri kar-lr3
BD ,a(-ann ?acaklar y!kar kaldrlrH (erin ?ir :r-ama alnr3
CD ,a(-a ?!l!nd!9! yerden kmlda-lmamaldr3
DD ,a(-a k!(-!r!lmaya allmaldr3
ED K!r! iy(iler iydirilir3
20&. Aa9dakilerden %ani(i yanklarn -2- 9.@H*-.02/-2/0.5
AD #a-ema-ik(el yanklar
BD We:l:;ik yanklar
CD Kimya(al yanklar
DD &$*ey(el yanklar
ED A9rl yanklar
207. ,ani %a(-alar (cak-an n:rmal kiilere Cre da%a :k e-kilenirler A
AD Kal' %a(-alar
BD ,amileler
CD Kan(er %a(-alar
DD @eker %a(-alar
ED ,e'(i d:9r!
20'. 6cak ya* $nlerinde (cak ar'ma(ndan k:r!nmak iin alnma( ereken Cnlemler nelerdirA
AD K:y! renkli ve kaln iy(iler iyilmelidir3
BD 0:l mik-arda (v -$ke-ilmelidir3
CD 4$c!- *ey-in ya9 ile ya9lanmaldr3
DD @a'ka k!llanlmamaldr3
ED Ka'al yerlerde d!r!lmamaldr3
20(. ,ani yanklarn %a(-anede -edavi edilme(i erekirA
AD Flek-rik yanklar
BD 33derece yanklar
CD Fl-y$*-ayak ve eni-al ?Cle yanklar
DD Kimya(al yanklar
ED ,e'(i d:9r!
20. Kimya(al yanklarda ilkyardmda aa9dakilerden %ani(i @,9@*-21-;A
AD Giy(iler kar-lr3
BD Kimya(al madde -ema( eden ?Cle ykanr3
CD ,a(-a7yaralnn $(-$ Cr-$l$r3
DD T??i yardm i(-enir3
ED Kimya(al madde -ema( eden ?Cle :k(i;enli (! ile -emi*lenir3
2. Flek-rik ar'ma(nda ilk yardmda aa9dakilerden %ani(i !y!lanr A
5)
AD ,a(-a7yaralya d:k!nmadan Cnce elek-rik akm ke(ilir3
BD ,a(-a7yaralnn (:l!n!m H na?* H ?ilinci de9erlendirilir3
CD ,a(ar Cren ?Clenin $*eri -emi* ?ir ?e*le Cr-$l$r3
DD ,a(-a7yaralnn %areke- e-meme(i (a9lanr3
ED ,e'(i d:9r!3
! "II !
KIRIKB IKIK "E BURKULMALARDA LKYARDIM
K0.0+ 23/4.5
KrkH kemik ?$-$nl$9$n$n ?:*!lma(dr3 Krklar dar?e (:n!c! yada kendili9inden :l!a?ilir3
&allk ile ?irlik-e kendili9inden krk :l!ma ri(ki de ar-ar3
K-8 83J46 +0.0+ =-./0.5
K-H-*0 +0.0+: Kemik ?$-$nl$9$ ?:*!lm!-!r3 Ancak deri (a9lamdr3
A80+ +0.0+: 8eri ?$-$nl$9$ ?:*!lm!-!r3 Krk !lar dar ka?ilir3 0era?erinde kanama ve
enDek(iy:n -e%like(i -arlar3
K0.0+ 73*4.64*3.4 23*3. A*-74*4.5
13 ,areke- ile ar-an a9r
23 8eride (:l!kl!kH (:9!kl!k %i((i :l!rH
33 Uy!!kl!k ve %al(i*lik Cr$l$rH
43 @ekil ?:*!kl!9!
53 ,areke- kay?
63 dem ve kanama nedeniyle m:rarma
A9rl ?Clelerin -e('i-i iin elle m!ayene ereklidir3
K0.0I02 ,A* -8-74*3<3I4 A*@1:@; /@.@1*-. 23*3./4.5
Krk yaknndaki damarH (inirH ka(larda yaralanma ve (kma3 =Krk ?Clede na?*
alnamama(H (:l!kl!kH (:9!kl!k>
Baral krklarda kanamaya ?a9l :k
K0.0+*-./- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
,aya- -e%di- eden yaralanmalara Cncelik verilirH
,a(-a7yaral %areke- e--irilme*H (cak -!-!l!rH
K:l e-kilenmi(e y$*$k ve (aa- i?i eyalar karlr =ak(i -akdirde elie?ilecek Cden d:k!
%a(arna y:l aacak-rH>
Te('i- ve (ar ya'lrken 'armaklar Cr$necek ekilde ak-a ?raklr3 0Cylece
'armaklardaki renkH %areke- ve d!yarllk k:n-r:l edilir>H
Krk $'%e(i :lan ?CleH ani %areke-lerden kanlarak ?ir al- ve ?ir $(- eklemleri de iine
5+
alacak ekilde -e('i- edilir3 Te('i- mal*emeleriH (:'aH -a%-aH kar-:n i?i (er- mal*emelerden
ya'lm :lmal ve krk kemi9in al- ve $(- eklemlerini iine alacak !*!nl!k-a :lmaldrH
Ak krklardaH -e('i--en Cnce yara -emi* ?ir ?e*le ka'a-lmaldrH
Krk ?Clede (k aralklarla na?*H derinin reni ve (( k:n-r:l edilirH
K:l ve ?acaklar y!karda -!-!l!rH
T??i yardm i(-enir C2D3
B@.+@*1- 23/4.5
Fklem y$*eylerinin anlk :larak ayrlma(dr3 .:rlamalar (:n!c! :l!!r3
B@.+@*1- 73*4.64*3.4 23*3./4.5
0!rk!lan ?Clede a9r
K*armaH ilik
lev kay?
B@.+@*1-/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 6k-rc ?ir ?anda;la ?!rk!lan eklem -e('i- edilirH
23 @ili9i a*al-mak iin ?Cle y!kar kaldrlrH
33 ,areke- e--irilme*H
43 T??i yardm i(-enir C2D3
0+0+ 23/4.5
Fklem y$*eylerinin kalc :larak ayrlma(dr3 Kendili9inden n:rmal k:n!m!na dCneme*3
0+0+ 73*4.64*3.4 23*3./4.5
&:9!n a9r
@ilik ve k*arklk
lev kay?
0+0+6- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 Fklem aynen ?!l!nd!9! ekilde -e('i- edilirH
23 Krk yerine :-!r-!lmaya allma*H
33 ,a(-a 7 yaralya a9*dan %i?ir ey verilme*H
43 0Clede na?*H deri reni ve (( k:n-r:l edilirH
53 T??i yardm i(-enir C2D3
K0.0+ 80+0+ =3 7@.+@*1-*-./- 63:H46 2-:0* A*1-*0/0.5
Te('i- iin ilkyardmc elde :lan mal*emeleri k!llanr3 0!nlar $en (arH r!l: (arH ?a--aniyeH
%rkaH ear'H krava-H v?3 -a%-aH kar-:n v?3 mal*emeler :la?ilir3
T3:H46 :0.-:02/- /4++-6 3/4*13:4 93.3+32 F@:@:*-. 23*3./4.5
13 Te('i- ya'lrken yaral ?Cle (a?i- -!-!lmaldrH
6/
23 &ara var(a $*eri -emi* ?ir ?e*le ka'a-lmaldrH
33 Te('i- edilecek ?Cle Cnce y!m!ak mal*eme ile ka'lanmaldrH
43 &aral ?Cle na(l ?!l!nd!y(a Cyle -e('i- edilmelidirH d$*el-ilmeye allmamaldrH
53 Te('i- krkH kk3 ve ?!rk!lmann $(-$ndeki ve al-nda kalan eklemleri de ierecek ekilde
ya'lmaldr3
T3:H46 ,?2631*3.4 23*3./4.5
KA* =3 +?H.E<E+ +314I4 +0.0I0 63:H464:
K:l-!k al-na y!m!ak mal*eme yerle-irilirH
K:l a(k( yerle-irilirH
Ten ?anda; yaralnn Cvde(inin $*erindeH $enin -e'e(i dir(ek -araDnaH -a?an
Cvdeyle ayn %i*ada :lacak ekilde yerle-irilirH
Fl dir(ek %i*a(nda ?$k$l$ :larak C9($n al- k(mna yerle-irilir3 $en ?anda;n iki !c!
yaralnn ?:yn!na d$9$mlenirH -e('i- edilen elin 'armaklar Cr$le?ilir ekilde :lmaldrH
K:l a(k( de(-e9iH C9$( ?:l!9! ve yaral k:l $*erine yerle-irilir =eni d ?anda;da
yerle-irile?ilir3>H ?Cylelikle v$c!da ya'k ?ir ekilde yaral k:l ve :m!* eklemi
(a?i-lenmi :l!r3
P-;0 +314I4 +0.0I0 63:H464:
6er- -e('i- mal*eme(iyle ya'lrH
13 Krk kemi9i -e('i- edecek :lan mal*emeler yerle-irilmeden CnceH k:l!n al-na =k:l-!k
?:l!9!ndan yararlanlarak> iki eri- yerle-irilirH
23 #al*emelerden k(a :lan k:l-!k al-ndan i-i?aren dir(e9i iine alacak ekilde yerle-irilirH
33 U*!n :lan :m!*la dir(e9i iine alacak ekilde yerle-irilirH
43 8a%a Cnceden yerle-irilen eri-lerle ?a9lanarak -e('i- edilir3 @eri-ler :k k(a
?a9lanmamaldrH
53 8ir(e9i -e('i- iin k:l a(k( -aklrH
63 5m!* -e('i-i iinH C9$( ve yaral k:l $*erinden eni k!ma eri- veya $en ?anda;
!y!lanr3
D4.:3+ +0.0I0 63:H464:
K:l erin va*iye--e ?!l!nd!y(aH %a(-ann v$c!d! ?:y!nca erin ve deri ile ara( y!m!ak
mal*emeyle d:ld!r!lm! -e('i- mal*emeleri yardmyla -e('i- edilirH
F9er ?$k$lm$ va*iye--e ?!l!nd!y(aH ?ir k:l a(k( de(-e9i yardmyla -e('i- edilir3
KA* -:+0:0,*- ?2 +A*B 74*3+ =3 3* 63:H464:
Krk dir(ek ve ?ilek ekleminin %areke-ini Cnlemek iin yaral Cn k:l!n al-na $en k:l
a(k( yerle-irilir3 ,a(-a7yaralnn ?:yn!n!n arka(na $enin iki !c! d$9$mlenirH
Ar %areke- e-me(ini enellemek iin eni ?ir ?anda; yardmylaH Cvdeye ?a9lanr3
D4.:3+ +314I4 =3K=3,- ?2 +A* +314I4 +0.0I02/- :3.6 1-*;313*3.*3 63:H46:
n k:l!n al-na 2 eri- yerle-irilirH
61
&!m!ak maddeyle de(-eklenmi (er- -e('i- mal*emelerinden ?iri 'armak di'lerinden
dir(e9e kadar ieH di9eri elin d y$*$nden dir(e9e elecek ekilde da k:narak -e('i- edilirH
8a%a Cnceden yerle-irilen eri-lerle ?a9lanrH Da*la (klmamaldrH
8ir(ek eklemini -e('i- iin k:l a(k( -aklrH
0ilek kemiklerinde veya el -arak kemi9indeH ?Cleyi ?ir k:l a(k( ile -e('i- ye-erlidirH
Barmak kemi9i krklar ile k9 ayr- e-mek *:rd!r3 Te('i- iinH ?ir -e('i- mal*eme(i ileH
yaral 'armakH yanndaki (a9lkl 'armakla ?anda; ya'la?ilir3
Fl 0ile9i Te('i-i
P3*=4: +314I4 +0.0I0 63:H464:
,er iki ?acak ara(na ?ir d:l! mal*eme(i k:n!rH
6eki* eklindeki ?ir ?anda;la ?ilekler -e('i-lenirH
8:9al ?:l!klarn al-ndan =di*ler ve ?ilekler> ?anda;lar kaydrmak ve iki -ane(i kala ve
di*ler ara(nda di9er iki(i di*ler ve ?ilekler ara(nda :lacak ekilde d$9$mlenerek -e('i-
edilir3 0$-$n d$9$mler ayn -araD-a :lmaldr3
U,*@+ +314I4 +0.0I0202 63:H464:
S3.6 63:H46 1-*;313:4 =3 :-I*-1 7-<-I0 C4+42<4 74. 63:H46 1-*;313:4 9474D +@**-2-.-+ 63:H46
3613:
0ir el aya9n $(- k(mnaH di9eri ?ile9e k:n!larak yaral ?acak -!-!l!r ve (a9lam ?acakla ?ir
%i*aya e-irmek iin yavaa ekilir3 Ayn *amanda %aDiD ?ir dCnd$rmede !y!lanrH
,er iki ?acak ara(na =di*ler ve ?ilekler> ?ir d:l! mal*eme(i k:n!rH
6eki* eklinde ?ir ?anda;la ?ilekler (a?i-lenirH
&aralnn v$c!d!n!n al-ndanH kmlda-mak(*n d:9al ?:l!klar k!llanarak ?elH di* ve
?ileklerin arka(na " k!ma eri- =veya ?en*eri> eirilirH
&!m!ak mal*emeyle de(-eklenmi (er- -e('i- mal*eme(iH k:l-!k al-ndan aya9a kadar
yerle-irilir ve ayaklardan y!kar d:9r! ?a9lanrH
8$9$mler -e('i- mal*eme(i $*erine a-larak ?anda;lar ?a9lanrH
0ilek %i*a(ndaki ?anda; Cncekinin $*erine (eki* eklinde ?a9lanrH
6er- -e('i- mal*eme(i ?!l!nmama( %alindeH (a9lam ?aca9 -ek de(-ek :larak k!llanarakH eni
?anda;larla -e('i- edilir3
D4; +-H-I0 +0.0I0 63:H464:
Geni ?anda;lar yardm ile iki ?aca9 ?irle-irerek di*ka'a9 -e('i- edilir3 8i*in $(- ve
al-nda kalan ?anda;lar (karken dikka-li :l!nmaldrH
Geni ve (er- -e('i- mal*eme(i =-a?la> var(aH kaladan aya9a kadar yaral ?aca9n al-na
yerle-irilir ve iki -ane kala ve di* ara(ndaH iki -anede di* ile ?ilek ara(nda :lmak $*ere
eni ?anda;larla ?a9lana?ilir3 0!n!n $*erine eklemi (a?i-lemek amacylaH (eki* eklinde ?ir
?anda; (arlr3

62
K-=-* +314I4242 63:H464:
Uyl!k kemi9i kr9 -e('i-indeki i?idirH
0acaklar -!-!l!r ve yavaa ekilirH
8:9al ?:l!klar k!llanlarak =di*lerin al-H ?ileklerin al-> yaral ?aca9n al-ndan k!ma
eri-ler eirilirH
Uy!n ?ir ekilde y!m!ak d:l! mal*eme(iyle de(-eklenmi -e('i- mal*emelerinden ?iri i
-araD-a ka(k-an aya9a kadarH di9er -araD-a kaladan aya9a kadar yerle-irilirH
Ayaklardan ?alanarak eri-ler d -e('i- mal*eme(i $*erinde d$9$mlenerek ?a9lanr3 0ilek
%i*a(ndaki ?anda; ayak -a?an $*erine (eki* eklinde d$9$mlenir3
B4*3I42 K -,-I02 63:H464:
&aralnn ayakka?lar karlmadan ?a9lar C*$l$rH
22. Kemik ?$-$nl$9$n$n ?:*!lma(na ne i(im verilirA
AD <kk
BD Krk
CD 0!rk!lma
DD <Ckme
ED Fklem
2#. Aa9daki klarn %ani(inde krk ei-leri d:9r! :larak ya*lm-r A
AD U*!n krkH k(a krk
BD Ka'al krkH ak krk
CD Kaln krkH ince krk
DD 0$y$k krkH k$$k krk
ED Kirli krkH -emi* krk
2$. 8eri ?$-$nl$9$n$n ?:*!ld!9! ve kemik !larnn dar k-9 krk eidi %ani(idirA
AD Ka'al krk
BD Ak krk
CD <kk
DD U*!n krk
ED 0!rk!lma
2%. - ,areke- ile ar-an a9rH - @ekil ?:*!kl!9!H
- ,areke- kay?H - dem ve kanama nedeniyle m:rarma
&!kardakiler %ani %a(-al9n ?elir-ileridirA
AD Krk
BD Kanama
CD 0ilin ?:*!kl!9!
DD 6cak ar'ma(
ED ,avale
2&. Krk :lan ?ir %a(-ada aa9dakilerden %ani(inin ya'lma( d:9r!d!rA
AD A-el =-e('i-> !y!lanr3
BD Krk d$*el-ilmeye allr3
63
CD Krk yer kal' (eviye(inin al-nda -!-!l!r3
DD Krk kkya idilir3
ED Krk (cak -!-!lmaya allr3
27. Krk veya kkl ?ir %a(-ada a-el =-e('i-> !y!lama(yla ilili %ani(i ,-2*0J60. 5
AD Te('i- ya'lrken yaral ?Cle (a?i- -!-!lmaldr3
BD Te('i- edilecek ?Cle Cnce y!m!ak ?ir mal*eme ile ka'lanmaldr3
CD &ara var(a $*eri ke(inlikle ka'a-lmamaldrH ak ?raklmaldr3
DD &aral ?Cle na(l ?!l!nd!y(a Cyle -e('i- edilmelidirH d$*el-ilmeye allmamaldr3
ED Te('i- J krkH kk ve ?!rk!lmann $(-$nde ve al-nda kalan eklemleri de ierecek ekilde
ya'lmaldr3
2'. Krk -e('i- edilirken dikka- edilme(i ereken d!r!m %ani(idir A
AD nce krk d$*el-ilmelidir3
BD Ak krk var(a yara ykanmaldr3
CD &ara var(a $*eri ke(inlikle ka'a-lma*3
DD Te('i- ya'lrken yaral ?Cle (a?i- -!-!lmaldr3
ED Krklar -e('i- edilmeden %a(-aneye C-$r$lmelidir3
2(. Ayak ?ile9i kr9nda ilkyardmda ya'lma( ,-2*0J :lan !y!lama %ani(idir A
AD &aralnn ayakka?lar kar-lmadan ?a9lar C*$l$r3
BD &aralnn ayakka?lar kar-lr3
CD 6eki* eklinde ?ir ?anda;la %er iki ayak ?irlik-e -e('i- edilir3
DD &a(-k i?i y!m!ak ?ir mal*emenin $*erine k:y!larak ayak y!karda -!-!l!r3
ED &aralnn ayakka?lar kar-lma*3
220. ,ani kk-a ilkyardmc kan eklemi yerine :-!r-maldrA
AD 5m!* kklarnda
BD Fl ?ile9i kklarnda
CD Kala kklarnda
DD Barmaklardaki kklarda
ED ,i?irinde
22. 0!rk!lmalarda aa9dakilerden %ani(i !y!lanr A
AD 6k-rc ?anda;la eklem -e('i- edilir
BD 0Cle y!kar kaldrlr
CD T??i yardm i(-enir
DD ,areke- e--irilme*
ED ,e'(i d:9r!3
222. KrkH kk ve ?!rk!lmalarda -e('i- na(l :lmaldrA
AD Te('i- iin ilkyardmc elde :lan mal*emeyi k!llanr3
BD Te('i- ya'lrken yaral ?Cle (a?i- -!-!lmaldr3
CD &aral ?Cle na(l ?!l!nd!y(a Cyle -e('i- edilmelidir3
DD &aral ?Cle d$*el-ilmeye allmamaldr3
ED ,e'(i d:9r!3
22#. Krkl ?ir %a(-a (C* k:n!(! :ld!9!nda aa9dakilerden %ani(i d:9r!d!rA
AD A-el k:n!r
BD Krk d$*el-ilmeye allma*
CD Na?* k:n-r:l$ ya'lr
64
DD Ak krklarda yara -emi* ?ir ?e*le ka'a-lmaldr
ED ,e'(i d:9r!3
22$. Aa9dakilerden %ani(i krk d!r!m!nda ya'lmaldrA
AD @ekil ?:*!kl!9!n! d$*el-meden iki -araDl -e('i- e-mek
BD @ekil ?:*!kl!9!n! d$*el-i' -e('i- e-mek
CD 6aa- Hy$*$k v?3 Taklar karmamak
DD 6adece krk ?Clenin al- eklemi -e('i- edilir
ED 8e(-ek !y!lamamak
22%. Aa9dakilerden %ani(i krk ?elir-i(idirA
AD ,areke-le ar-an a9r
BD @ekil ?:*!kl!9!
CD ,areke- kay?
DD Uy!!kl!k ve %al(i*lik
ED ,e'(i d:9r!
! "II !
BLN BOZUKLUKLARINDA LKYARDIM
B4*428 7A;@+*@I@K 74*428 +-,70 23/4.5
0eynin n:rmal Daaliye-lerindeki ?ir ak(ama nedeni ile !yk! %alinden ?alayarak CO74*428
7A;@+*@I@DH %i?ir !yarya ceva' vermeme %aline kadar iden CO74*428 +-,70D ?ilincin k(men yada
-amamen kay?:lma( %alidir3
B-,0*1- CS32+AHD: K(a ($reliH y$*ey(el ve eici ?ilin kay?dr3 0eyne iden kan aknn
a*alma( (:n!c! :l!!r3
KA1-: &!-k!nma ve Ck($r$k i?i reDlek(lerin ve dardan elen !yarlara kar -e'kinin a*alma(
yada y:k :lma( ile :r-aya kan !*!n ($reli ?ilin kay?dr3
B4*428 +-,70 23/32*3.4 23*3./4.5
B-,0*1- 23/32*3.4:
K:rk!H ar %eyecan
6cakH y:r!nl!k
Ka'al :r-amH kirli %ava
Aniden aya9a kalkma
Kan ekerinin d$me(i
@idde-li enDek(iy:nlar
KA1- 23/32*3.4:
8$me veya idde-li dar?e
65
*ellikle kaDa -ravmalar
.e%irlenmeler
Ar alk:lH !y!-!r!c! k!llanm
@eker %a(-al9
Karaci9er %a(-alklar
,avale i?i a-eli %a(-alklar
B4*428 7A;@+*@I@ 73*4.64*3.4 23*3./4.5
B-,0*1- C S32+AHD B3*4.64*3.4:
0a dCnme(iH ?aynlkH yere d$me
0acaklarda !y!ma
0ilin-e ?!lanklk
&$*de (:l!nl!k
T$meH -erleme
,*l ve *ayD na?*
KA1- 73*4.64*3.4:
&!-k!nmaH Ck($r$k i?i -e'kilerin kay?:lma(
6e(li ve a9rl d$r-$lere -e'ki :lmama(
drar ve ai-a karma
B4*428 7A;@+*@I@ /@.@1@2/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
K4J4 7-J0202 /?23<3I424 F4::3/3.:3T
6r- $(-$ ya-rlrH ayaklar 3/ cm3 kaldrlrH
6kan iy(iler eve-ilirH
Kendini iyi %i((edinceye kadar dinlenme(i (a9lanr3
EI3. +4J4 7-,0*/0,:-T
13 6r- $(-$ ya-rlarak ayaklar 3/ cm kaldrlrH
23 6:l!n!m y:l! akl9 k:n-r:l edilir ve akl9n k:r!nma( (a9lanrH
33 6kan iy(iler eve-ilirH
43 K!(ma var(a yan ':*i(y:nda -!-!l!rH
53 6:l!n!m k:n-r:l edilirH
63 F-raD-aki merakllar !*akla-rlr3
B4*428 +-H-*0 4:3:
13 ,a(-a7yaralnn yaam ?!l!lar de9erlendirilir CABCDH
23 ,a(-a7yaralya k:ma ':*i(y:n! verilir H
33 &ardm a9rlr C2DH
43 6k (k (:l!n!m k:n-r:l edilirH
66
53 &ardm elinceye kadar yannda ?eklenir3
KA1- HA;4:,A2@ C,-.0 ,E;E+A,@2!,-2 HA;4:,A2D 2-:0* =3.4*4.5
13 6e(li veya :m!*!n dan %aDiD (ar(arakH !yar verilerek ?ilin k:n-r:l edilirH
23 6kan iy(iler eve-ilirH
33 A9* iinde ya?anc ci(im :l!' :lmad9 k:n-r:l edilirH
43 0akH dinleH %i((e- yCn-emi ile (:l!n!m k:n-r:l edilirH
53 ,a(-a7yaralnn dCnd$r$lece9i -araDa di* Ck$l$rH
63 ,a(-a7yaralnn kar -araD-a kalan k:l! karnnn $*erine k:n!rH
"3 Kar -araD-aki ?aca9 dik a ya'acak ekilde kvrlrH
)3 lkyardmcya yakn k:l! ?a %i*a(nda :m!*dan y!kar !*a-lrH
+3 Kar -araD :m!* ve kala(ndan -!-!larak ?ir %amlede evrilirH
1/3 T(--eki ?acak kala ve di*den ?$k$lerek Cne d:9r! de(-ek ya'lrH
113 Al--aki ?acak %aDiD di*den ?$k$lerek arkaya de(-ek ya'lrH
123 0a !*a-lan k:l!n $*erine yan ':*i(y:nda %aDiD Cne e9ik k:n!rH
133 T??i yardm C2D elinceye kadar ?! ':*i(y:nda -!-!l!rH
143 3-5 dakika ara ile (:l!n!m k:n-r:l edilir3
H-=-*3 23/4.5
6inir (i(-eminin merke*indeki ?ir -a%ri =irri-a(y:n> y$*$nden ?eyinde meydana elen elek-rik(el
?:almalar (:n!c! :l!!r3 4$c!d!n adale ya'(nda k:n-r:l edilemeyen ka(lmalar :l!r3
H-=-*3 23/32*3.4 23*3./4.5
13 KaDa -ravma(na ?a9l ?eyin yaralanmalar
23 0eyin enDek(iy:nlar
33 &$k(ek a-e
43 0a* %a(-alklar
N3/32*3.423 9?.3 F-=-*3 83J46*3.4 23*3./4.5
A-e nedeniyle :l!an %avaleler
6ara kri*i =OF'ile'(i>
A63J 23/324,*3 A*@J-2 F-=-*3 23/4.5
,er%ani ?ir a-eli %a(-alk (:n!c! v$c!- (cakl9nn #'UCInin $(-$ne kma(yla :l!!r3 Genellikle
& -,!& ,-J ara(ndaki :c!klarda ra(-lanr3
A63J 23/324,*3 A*@J-2 F-=-*3/3 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 ncelikle %a(-a (lak %avl! ya da araDa (arlrH
23 A-e ?! yCn-emle d$m$y:r(a :da (cakl9nda ?ir k$ve-e (:k!l!rH
33 T??i yardm i(-enir C2D3
S-.- +.4;4 COEH4*3H:4D 23/4.5
Kr:nik ?ir %a(-alk-r3 8:9!m (ra(nda yada da%a (:nra %er%ani ?ir nedenle ?eyin *edelenme(i
:l!an kiilerde eliir3 ,er *aman -i'ik (ara kri*i karak-erinde :lma(a da ?a* ?elir-ilerle -annr3
6"
6ara kri*ini dave- eden ?a* d!r!mlar :la?ilir3 rne9in !*!n ($reli alkH !yk!(!*l!kH ar
y:r!nl!kH k!llanlan ilalarn d:k-:r i*ni dnda ke(ilme(i ya da de9i-irilme(iH %:rm:nal
de9iiklikler (ara kri*inin :r-aya kma(na neden :la?ilir3 0a* d!r!mlarda (ara kri*iH madde
?a9mllarnn eirdi9i madde y:k(!nl!k kri*i ile kar-rla?ilir3
S-.- +.4;4242 73*4.64*3.4 23*3./4.5
13 ,a(-ada (:nradan :l!an ve Cn %a?erci denilen n:rmalde :lmayan k:k!lar almaH adale
ka(lmalar i?i Cn ?elir-iler :l!!rH
23 0a*en %a(-a ?a9rrH idde-li ve ani ?ir ekilde ?ilincini kay?ederek y9lrH
33 &:9!n ve enel adale ka(lmalar Cr$le?ilirH 1/-2/ (aniye kadar neDe(i ke(ile?ilirH
43 8:k!larda ve y$*de m:rarma C*lenirH
53 Ardndan k(a ve enel adale ka(lma(H (e(li neDe( almaH ar -$k$r$k (allanma(H al-na
karma Cr$le?ilirH
63 ,a(-a dilini (ra?ilirH ?an yere ar'' yaralaya?ilirH ar k:n-r:l($* %areke-ler C*lenirH
"3 6:n aamada %a(-a !yanrH akndrH nerede :ld!9!ndan %a?er(i*H !yk!l! %ali vardr3
S-.- +.4;42/3 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
5layla ilili $venlik Cnlemleri alnr =rne9in kii y:l :r-a(nda kri* eiriy:r(a :lay yerindeki
-raDik ak ke(ilmelidir>3
13 Kri*H kendi ($recini -amamlamaya ?raklrH
23 ,a(-a ?a9lanmaya allma*H
33 Kili-lenmi ene almaya allma*H
43 Genel :larak ya?anc %er%ani ?ir madde k!llanlma*H k:kla-lma* yada a9*dan %er%ani ?ir
yiyecek iecek verilme*H
53 Kendi(ini yaralamama(na dikka- edilirH
63 0an ar'ma(n enellemek iin ?an al-na y!m!ak ?ir mal*eme k:n!rH
"3 &aralanmaya neden :la?ilecek ereler e-raD-an kaldrlrH
)3 6kan iy(iler eve-ilirH
+3 K!(maya kar -ed?irli :l!n!rH
1/3 8$me (:n!c! yaralanma var(a erekli ilemler ya'lrH
113 T??i yardm i(-enir3112
K-2 J3+3.4 /EJE+*EIE 23/4.5
,er%ani ?ir nedenle v$c!--a lik:* ek(ildi9i *aman :r-aya kan ?elir-ilerdir3
K-2 J3+3.4 /EJ13:4242 23/32*3.4 23*3./4.5
13 @eker %a(-al9 -edavi(ine ?a9l
23 U*!n e*er(i*ler (:nra(
33 U*!n ($re a kalma
43 0ar(ak ameliya- eirenlerde yemek (:nra(
K-2 J3+3.4 -24/32 /EJ6EIE2/3 F-294 73*4.64*3. 9?.E*E.5
13 K:rk!
6)
23 Terleme
33 ,*l na?*
43 Ti-reme
53 Aniden ackma
63 &:r!nl!k
"3 0!lan-
K-2 J3+3.4 /EJE+*EIE ,-=-J =3 @;@2 :E.3/3 A*@J@.:- F-294 73*4.64*3. 9?.E*E.5
13 0a a9r(
23 GCrme ?:*!kl!9!
33 Uy!!kl!k
43 .ayDlk
53 K:n!ma $l$9$
63 KaDa karkl9
"3 6ar(n- ve !!r kay?
K-2 J3+3.4 /EJ13:42/3 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
,a(-ann ABC2(i de9erlendirilir H
,a(-ann ?ilinci yerinde ve k!(m!y:r(a a9*dan ekerH ekerli iecekler verilirH Da*la ekerin
?ir *arar :lma* =Ayrca ?elir-iler Da*la ekerden meydana elmi i(e ?ile Da*ladan eker
verilme(iH %a(-ann d$$k kan ekeri d$*eyinde kalma(ndan da%a a* *ararl :lacak-r3 <$nk$
d$$k kan ekeriH ?eyinde ve di9er %aya-i :ranlarda kalc *ararlara neden :la?ilir3>H
15-2/ dakikada ?elir-iler emiy:r(a (a9lk k!r!l!!na i-me(i iin yardm a9rlr H
,a(-ann ?ilinci yerinde de9il(e k:ma ':*i(y:n! verilerek -??i yardm a9rlrC2D3
G?IE:63 +@==36*4 -I.0 23/32*3.4 23*3./4.5
GC9$(-e k!vve-li a9r nedenleri ara(nda en (k anina 'ek-:ri( ve miy:kar- enDark-$($ Cr$l$r3 ,er
iki(i de kal' ka(nn ?elli ?ir yerine Cnderilen kann a*alma( (:n!c! :l!!r3
G?IE:63 +@==36*4 -I.0 73*4.64*3.4 23*3./4.5
K-*H SH-;10 CA2942- P3+6A.4:D 73*4.64*3.4:
13 6kn- veya neDe( darl9 :l!rH
23 A9r %i((iJ enellikle C9$( :r-a(nda ?alarH k:llaraH ?:y!naH (r-a ve eneye d:9r! ilerler
33 6klkla Di*ik(el %areke-H Di*ik(el *:rlanmaH %eyecanH $*$n-$ yada Da*la yemek yeme (:n!c!
:r-aya karH
43 K(a ($relidirH a9r yaklak 5-1/ dakika kadar ($rer
53 A9rH i(-ira%a- ile d!r!rH i(-ira%a- %alindeyken Cr$lme(i ciddi ?ir d!r!m! C(-erirH
63 NeDe( al' vermekle a9rnn ekli ve idde-i de9ime*3
K-*H K.4;4 CM4,A+-.6 E2>-+6E:ED 73*4.64*3.4:
13 ,a(-a ciddi ?ir Cl$m k:rk!(! ve y:9!n (kn- %i((ederH -erlemeH mide ?!lan-(H k!(ma i?i
?!l!lar Cr$l$rH
23 A9rJ C9$( yada mide ?:l!9!n!n %er%ani ?ir yerindeH (klkla krava- ?Cle(inde Cr$l$rH
6+
:m!*laraH ?:y!naH eneye ve (:l k:la yaylrH6$re ve y:9!nl!k :larak kal' ('a*m =anina
'ek-:ri(> a9r(na ?en*emekle ?irlik-e da%a idde-li ve !*!n ($relidirH
33 Fn :k %a*m(*lkH a* (anc( veya ka( a9r( eklinde ?elir-i verir ve ?! nedenle ?! -$r
ra%a-(*lklarla kar-rlr =0! -$r a* yada ka( a9rlarH ak(i i('a- edilinceye kadar kal' kri*i
:larak d$$n$lmelidir>H
43 NeDe( al' vermekle a9rnn ekli ve idde-i de9ime*3
G?IE: -I.0:02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 ,a(-ann yaam(al ?!l!lar k:n-r:l edilir CABCDH
23 ,a(-a %emen dinlenmeye alnrH (akinle-irilirH
33 &ar :-!r!r ':*i(y:n verilirH
43 K!lland9 ilalar var(a alma(na yardm edilirH
53 &ardm i(-enerek C2D (a9lk k!r!l!!na i-me(i (a9lanrH
63 &:l ?:y!nca yaam ?!l!lar i*lenir3
22&. K(a ($reliH y$*ey(el ve eici ?ilin kay?na ne i(im verilirA
AD K:ma
BD 0aylma
CD 0a dCnme(i
DD 6cak ar'ma(
ED Kal' kri*i
227. &!-k!nma ve Ck($r$k i?i reDlek(lerin ve dardan elen !yarlara kar -e'kinin a*alma(
yada y:k :lma( ile :r-aya kan !*!n ($reli ?ilin kay?na ne i(im verilir A
AD 0aylma
BD K:ma
CD 6enk:'
DD Kal' kri*i
ED Eenalama
22'. Aa9dakilerden %ani(i k:ma nedeni de9ildirA
AD ,avale
BD Ar %eyecan
CD @eker %a(-al9
DD .e%irlenmeler
ED Uy!-!r!c!
22(. 0ann dCnece9ini %i((eden ?iri(ine ilkyardmda ne ya'lr A
AD 6kan iy(iler eve-ilir
BD 6r- $(-$ ya-rlrH
CD Ayaklar 3/ cm y!kar kaldrlr
DD Kendini iyi %i((edene kadar dinlenme(i (a9lanr3
ED ,e'(i d:9r!
2#0. K:ma ':*i(y:n! %ani(idir A
AD &ar y$*$k:y!n-yan ':*i(y:n
"/
BD &ar :-!r!r ':*i(y:n
CD 6r- $(-$ ya-ar ':*i(y:n
DD Ayaklar y!karda (r-$(-$ ya-ar ':*i(y:n
ED &$*$k:y!n ya-ar ':*i(y:n
2#. &aralnn yar y$*$k:y!n-yan ya-rld9 ':*i(y:na ne i(im verilir A
AD @:k B:*i(y:n!
BD &ar :-!r!r ':*i(y:n
CD 0a-ene ':*i(y:n!
DD K:ma ':*i(y:n!
ED 6r-$(-$ ya-ar ':*i(y:n
2#2. 6inir (i(-eminin merke*indeki ?ir -a%ri y$*$nden ?eyinde meydana elen elek-rik(el ?:almalar
(:n!c! v$c!d!n adale ya'(nda k:n-r:l edilemeyen ka(lmalar meydana elme(ine ne i(im
verilir A
AD ,avale
BD K:ma
CD @:k
DD 6enk:'
ED K:nver(iy:n
2##. &$k(ek a-e nedeniyle :l!an %avaleyle ilili ya*lanlardan %ani(i ,-2*0J60. A
AD ,er%ani ?ir a-eli %a(-alk (:n!c! :l!a?ilir
BD Genellikle 6 yandan ?$y$k :c!klarda Cr$l$r
CD 4$c!- (cakl9nn 3)X 12nin $(-$ne kma(yla :l!!r
DD lkyardmda %a(-a Cncelikle (lak %avl!ya (arlr3
ED 5da (cakl9nda k$ve-e (:k!l!r
2#$. 6ara kri*iyle ilili ya*lanlardan %ani(i ,-2*0J60. A
AD ,er%ani ?ir nedenle ?eyin *edelenme(i :l!an kiilerde eliir3
BD U*!n ($reli alkH !yk!(!*l!kH ar y:r!nl!k (ara kri*inin :r-aya kma(na neden :la?ilir
CD ,a(-ada n:rmalde :lmayan k:k!lar almaH adale ka(lmalar i?i Cn ?elir-iler :l!!r3
DD 6ara %a(-alar kri* eirirken kendilerini k:r!yarak yere d$erler3
ED 0a*en %a(-a ?a9rr idde-li ve ani ?ir ekilde ?ilincini kay?eder
2#%. 6ara kri*i eiren ?iri(inde ilkyardm ya'lrken aa9dakilerden %ani(i d:9r! !y!lamadrA
AD ,a(-a (kca ?a9lanarak kendine *arar verme(i Cnlenir3
BD ,a(-ann ene(i alarak dilerinin ara(na (er- ?ir ci(im yerle-irilir3
CD K:l:nyaH e-erH (:9an v?3 maddeler k:kla-lr3
DD ,a(-aya k:ma ':*i(y:n! verilir
ED Kri* kendi ($recini -amamlamaya ?raklr3
2#&. ,ani(i !y!n :k ':*i(y:n!d!r A
AD ,a(-ann ?a aa9da :lacak ekilde ayaklar 3/ cm y!kar kaldrlr
BD ,a(-a d$* :larak (r- $(-$ ya-rlrH ayaklar 3/ cm y!kar kaldrlr
CD ,a(-a y$*$k:y!n yan ya-rlr
DD ,a(-a yar :-!r!r ':*i(y:na e-irilir
"1
ED ,a(-ann ?ann al-na y!m!ak ?ir ey k:n!larak ayaklar 6/ cm y!kar kaldrlr3
2#7. K:rk!H -erlemeH %*l na?*H -i-remeH aniden ackmaH y:r!nl!kH ?!lan- i?i ?elir-iler %ani
d!r!mda Cr$l$r
AD Ani kan ekeri d$me(i
BD @:k
CD Kal' kri*i
DD 6ara nC?e-i
ED K:ma
2#'. Kan ekeri d$me(inde ilkyardm na(l :lmaldrA
AD ,a(-a a9*dan ?ir ey verilme*3
BD ,a(-ann ?ilinci yerinde ve k!(m!y:r(a a9*dan ekerli iecekler verilir
CD ,a(-a k!(!y:r(a a9*dan (v verilir3
DD 0ilinci yerinde de9il(e :k ':*i(y:n! verilir
ED T??i yardm i(-enme*
2#(. GC9$( a9r(nda ilkyardm na(l :lmaldr A
AD ,a(-a :k ':*i(y:n!na e-irilir
BD ,a(-a %emen dinlenmeye alnrH (akinle-irilir3
CD ,a(-a k:ma ':*i(y:n!na e-irilir3
DD K!lland9 ila var(a ke(ilir
ED ,a(-aya kal' ma(a; ya'lr3
2$0. GC9$( a9r( :lan ?ir %a(-ada ilkyardm na(l :lmaldrA
AD ,a(-a :k ':*i(y:n!na e-irilir3
BD ,a(-a k:ma ':*i(y:n!na e-irilir3
CD ,a(-a %emen dinlenmeye alnrH (akinle-irilir3
DD K!lland9 ila var(a ke(ilir
ED ,a(-aya kal' ma(a; ya'lr3
2$. GC9($nde k!vve-li ?ir a9r( :lan %a(-a %ani ':*i(y:na alnmaldr A
AD @:k ':*i(y:n!
BD &ar :-!r!r ':*i(y:n
CD K:ma ':*i(y:n!
DD 6r-$(-$ ya-ar ':*i(y:n
ED &$*$(-$ ya-ar ':*i(y:n
2$2. 0ilin ?:*!kl!klaryla ilili aa9dakilerden %ani(i ,-2*0J60.5
AD A-e nedeniyle :l!an %avalede %a(-a (lak %avl! yada araDa (arlr3
BD 0aylmaH k(a ($reliH y$*ey(el ve eici ?ilin kay?dr3
CD K:maH reDlek(lerin ve elen !yarlara kar -e'kinin a*alma( yada y:k :lma( ile :r-aya
kan !*!n ($reli ?ilin kay?dr3
DD 6ara kr:nik ?ir %a(-alk-r
ED Kan ekeri d$me(inde %a(-aya a9*dan ke(inlikle ?ir ey verilme*3
2$#. Aa9dakilerden %ani(i 7-,0*1- 23/32*3.42/32/4.5
AD K:rk!H ar %eyecan
BD 6cakHy:r!nl!kH ka'al :r-am
CD Aniden aya9a kalkmaH kan ekerini d$me(i
DD @idde-li enDek(iy:nlar
ED ,e'(i d:9r!
"2
2$$. Aa9dakilerden %ani(i k:ma nedeni /3I4*/4.5
AD Aniden aya9a kalkma
BD @eker %a(-al9
CD Ar alk:l
DD .e%irlenmeler
ED ,avale i?i a-eli %a(-alklar
2$%. Aa9dakilerden %ani(i kal'le ilili C9$( a9r( ?elir-ilerinden /3I4*/4.5
AD 6kn- veya neDe( darl9
BD Genellikle C9$( :r-a(ndan ?alay'H k:llaraH (r-aH ?:y!na ve eneye yaylan a9r
CD @idde-i ve ekli de9imeyen 5-1/ dakikalk a9r
DD NeDe( al' vermekle a9rnn ekli ve idde-i de9ime*3
ED (-ira%a-la da%a da ar-an a9rlar3
2$&. 6ara kri*inde lkyardm aa9dakilerden F-294:4/4.5
AD Kili-lenmi ene almaya allr
BD ,a(-a (kca ?a9lanr
CD ,a(-a k!(-!r!l!r
DD K:l:nya veya (:9an k:kla-lr
ED Kendi %aline ?raklr kaDa(n ar'mama( iin Cnlem alnr
! IV !
ZEHRLENMELERDE LKYARDIM
Z3F4.*3213 23/4.5
4$c!da *e%irli =-:k(ik> ?ir maddenin irme(i (:n!c! n:rmal D:nk(iy:nlarn ?:*!lma(dr3 4$c!da
dardan iren ?a* ya?anc maddelerH v$c!d!n yaam(al D:nk(iy:nlarna *arar vere?ilece9inden
*e%irli =-:k(ik> :larak ka?!l edilirler3
Z3F4.*3213*3./3 9323* 73*4.64*3. 23*3./4.5
S42/4.41 :4:6314 7A;@+*@+*-.0: 0!lan-H k!(maH karn a9r(H i(%al
S424. :4:6314 7A;@+*@+*-.0: 0ilin kay?H %avaleH ra%a-(*lk %i((iH %areke-lerde !y!m(!*l!k
SA*@2@1 :4:6314 7A;@+*@+*-.0: NeDe( darl9H m:rarmaH (:l!n!m d!rma(
DA*-J01 :4:6314 7A;@+*@+*-.0: Na?* ?:*!kl!9!H kal' d!rma(
Z3F4.*3213 F-294 ,A**-.*- 13,/-2- 93*4.5
.e%irlenme y:llar $ r!'-a -:'lanr3
S42/4.41 ,A*@,*-: Fn (k ra(-lanan *e%irlenme y:l!d!r3 6indirim y:l!yla alnan *e%irler enellikle
ev yada ?a%ede k!llanlan kimya(al maddelerH e%irli man-arlarH ?:*!k ?e(inlerH ila ve ar
alk:ld$r3
SA*@2@1 ,A*@,*-: .e%irli maddenin (:l!n!m y:l! ile alnma(yla :l!!r3 Genellikle
kar?:nm:n:k(i- =-$' kaaklarH :D?enH ?$-an a* (:?alar>H Ra9m !k!r! veya kayalarda ?iriken
kar?:ndi:k(i-H %av!* %i;yeninde k!llanlan kl:rH ya'-rclarH ?:yalar ev -emi*leyicileri i?i
"3
maddeler ile :l!!r3
C4*6 ,A*@,*-: .e%irli madde v$c!da direk deri aracl9 ile irer3 0! y:lla :lan *e%irlenmeler ?Ccek
(:kmalarH %ayvan (rklarH ila en;ek(iy:nlarH (a ?:yalarH *irai ilalar i?i *e%irli maddelerin
deriden emilme(i ile :l!!r3
S42/4.41 ,A*@,*- ;3F4.*3213/3 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 0ilin k:n-r:l$ ya'lrH
23 A9* *e%irli madde ile -ema( e-mi(e (! ile alkalanrH *e%irli madde ele -ema( e-mi(e el
(a?!nl! (! ile ykanrH
33 &aam ?!l!lar de9erlendirilirH
43 K!(maH ?!lan-H i(%al i?i ?elir-iler de9erlendirilirH
53 K!(-!r!lmaya allma*H C*ellikle yakc maddelerin alnd9 d!r!mlarda %a(-a a(la
k!(-!r!lma*H
63 0ilin kay? var(a k:ma ':*i(y:n! verilirH
"3 T(-$ Cr-$l$rH
)3 T??i yardm i(-enir C2DH
+3 5layla ilili ?ililer -:'lanarak kaydedilir J
.e%irli maddenin -$r$ nedirA
la yada !y!-!r!c! aly:r m!A
,a(-a (aa- ka-a ?!l!nd!A
Fvde ne -i' ilalar varA
SA*@2@1 ,A*@ 4*3 ;3F4.*3213*3./3 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
,a(-a -emi* %avaya karlr yada cam ve ka' alarak :r-am %avalandrlrH
&aam(al ?elir-iler de9erlendirilir CABCDH
&ar :-!r!r ':*i(y:nda -!-!l!rH
0ilin ka'al i(e k:ma ':*i(y:n! verilirH
T??i yardm i(-enir C2DH
lkyardmc m$da%ale (ra(nda kendini ve evre(ini k:r!mak iin erekli Cnlemleri
almaldrH
6:l!n!m! k:r!mak iin ma(ke veya (lak ?e* k!llanlrH
Flek-rik d$9meleri ve di9er elek-rikli ale-ler ve klandrma ci%a*lar k!llanlma*H
&:9!n d!man var(a %a(-ay dar karmak iin i' k!llanlmaldrH
8er%al i-Daiyeye %a?er verilir C0D3
C4*6 ,A*@ 4*3 ;3F4.*3213*3./3 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 &aam ?!l!lar de9erlendirilirH
23 Fllerin *e%irli madde ile -ema( CnlenmelidirH
33 .e%ir ?!lam iy(iler kar-lrH
43 15-2/ dakika ?:y!nca deri ?:l (!yla ykanmaldrH
"4
53 T??i yardm i(-enir C2D3
Z3F4.*3213*3./3 9323* 4*+,-./01 +@.-**-.0 23*3./4.5
13 .e%irlenmeye Neden 5lan #addeyi 9renmeye <alma 4ar(a Am?ala;n 6a9lk
K!r!l!!na GC-$r
23 .e%irlenmeye Neden 5lan #addeyi 5r-amdan U*akla-r
33 ,7y 0ilin 8!r!m!n! K:n-r:l F-
43 ,7y A01 &Cn$nden 8e9erlendir
53 A(i-H Alkali ilme(i 4eya 0ilincin Ka'al 5ld!9! 8!r!mlarda KU6TUL#A
63 4$c!da 0!lam 0ir @ey 4ar(a 4$c!d! 0:l 6! le &ka
"3 Ga* .e%irlenme(i 4ar(a Ak ,avaya <kar
)3 T??i &ardm (-eme = 112 >
*+,-./01<0 1E/-F-*3 :0.-:02/- +32/4:424 =3 83=.3:424 +A.@1-+ 4842 J@ ?2*31*3.4 -*1-*0/0.
6:l!n!m! K:r!mak in #a(ke 4eya G(lak 0e* K!llanlmaldr3
Flek-rik 8$9meleri 4e Gklandrma 1i%a*lar K!llanlmamaldr3
&:9!n 8!man 4ar(a ,a(-ay 8ar <karmak in ' K!llanlmaldr3
8er%al -Daiyeye =11/> ,a?er 4erilmelidir3
A>732 K-;-*-.0
@:D?en 6cak 6! Temini Amacyla &ayn 5larak K!llanlmak-adr3
Flek-rikle <alanlar 8a%a <:k Term:(-a- Ar*a( Nedeniyle Ka*an Ba-lamalarna 6e?e'
5la?ilmek-eH Kiiler 6cak 6! &anklar le Karlaa?ilmek-edir3
RBG le <alan @:D?enler 8e 0a*en Ka*alara 6e?e' 5lmak-adr3
0! Ka*alar 5r-amdaki 5k(i;enin &anma 6ra(nda T$ke-ilme(ine 0a9ldr3
RBG .e%irli 8e9ildir3 Ancak 6m32den K$$kH yi ,avalandrlmam #ekanlarda @:D?en
K!llanld9ndaH 5r-amdaki 5k(i;en 6$ra-le T$kenmek-eH Kiiler 0! &$*den ,ava(*lk-an
0:9!larak Kay?edilmek-edirler3
A>732 K-;-*-.02/- *+,-./01
Kii 5r-amdan U*akla-rlr
,areke- F--irilme*
,ava &:l! Akl9 4e 6:l!n!m! K:n-r:l Fdilir
112 Aranarak 8!r!m 0ildirilir
A*021-:0 G3.3+32 )2*31*3. N3*3./4.5
13 0any: erden Kili-lenmemeli
23 @:D?en yi <eken 0ir 0acaya 0a9lanmal
33 @:D?enin 5ld!9! &ere 0:lca ,ava Girii 6a9lanmal
43 @:D?en le T$' Ara(ndaki ,:r-!m 125 1m 8en U*!n 5lmamal
53 0any:dan U*!n 6$re <kmayan Kii K:n-r:l Fdilmeli
K-.7A21A2A+:46 Z3F4.*3213:4
"5
Fnd$(-riel #erke*lerde nemli 0ir 6:r!nd!r3
F(ki #:-:rlara Ai- F*:( Ga*lar HGa* 4e KCm$r G(-clarH #anal KCm$rleriH K!y!lar 4e 8erin
<!k!rlarda 0!l!n!r3
Kar?:nm:n:k(i-J Lenk(i*H K:k!(!*H ,avadan ,aDiD 4e La%a-(* Fdici 5lmayan 0ir Ga*dr3
,em:l:?ine 0a9lanma Ka'a(i-e(i 5k(i;enden 2)/ Ka- 8a%a Ea*ladr3
K-.7A21A2A+:46 Z3F4.*3213:42/3 B3*4.64*3.
13 Ar &:r!nl!k H KeyiD(i*lik H Gri' 0en*eri 8!r!m
23 0!lan- H 0a 8Cnme(i H K!(ma Karncalama
33 K:ma H NC?e-ler H 6:l!n!m 8!rma(
43 GC9$( A9r( <ar'n- ,i':-an(iy:n Kal' 8!rma(
53 1il- 4e Trnaklar K(a 6$reli Kira* Krm*( Lenk Ala?ilir3
K-.7A21A2A+:46 Z3F4.*3213:42/3 *+,-./01
13 Kii 5r-amdan U*akla-rlr
23 ,areke- F--irilme*
33 ,ava &:l! Akl9 4e 6:l!n!m! K:n-r:l Fdilir
43 112 Aranarak 8!r!m 0ildirilir
53 .e%ir 8anma #erke*i 24 (aa- %i*me- vermek-edir3
63 /312 433 "/ //
"3 /)// 314 "+ //
2$7. Aa9dakilerden %ani(i enel *e%irlenme ?elir-ilerinden ?iri(i /3I4*/4. A
AD 0!lan-
BD (%al
CD Karn a9r(
DD NeDe( darl9
ED 8eride ii (! d:l! ka?arcklar
2$'. 6:l!n!m y:l!yla :l!an *e%irlenmelerde %a(-a %ani ':*i(y:nda -!-!lmaldrA
AD &$*$ k:y!n
BD 0ilin ak i(e k:ma ':*i(y:n! verilir
CD @:k ':*i(y:n!
DD &ar :-!r!r ':*i(y:n
ED 6r- $(-$ ':*i(y:n
2$(. 4$c!da ya?anc ?ir maddenin irme(i (:n!c! n:rmal D:nk(iy:nlarn ?:*!lma(na ne i(im
"6
verilirA
AD Kanama
BD Krk
CD 6ara
DD 0:9!lma
ED .e%irlenme
2%0. 6e?e?i ?ilinmeyen (indirim y:l! *e%irlenmelerinde ilkyardmda ya'lma( ,-2*0J :lan
!y!lama %ani(idirA
AD 0ilin k:n-r:l$ ya'lr3
BD &aam ?!l!lar de9erlendirilir3
CD ,a(-a k!(-!r!lmaya *:rlanarak ra%a-la-lr3
DD ,a(-ann $(-$ Cr-$l$r3
ED 0ilin kay? var(a k:ma ':*i(y:n! verilir3
2%. Ga*dan *e%irlenme :lan ?ir :r-amda ilkyardmc m$da%ale (ra(nda kendi(ini k:r!mak iin
%ani(ini k!llanmaldr A
AD G(lak ?e*
BD GC*l$k
CD K!r! ?e*
DD Fla(-ik ?anda;
ED KalnH k(a ?ir -a%-a 'ara(
2%2. Kar?:n m:n:k(i- *e%irlenme(i %ani d!r!mlarda :l!!rA
AD F*:* a* (:l!nma( ile
BD Ga* ve kCm$r (:?a( ile
CD #anal kCm$rleri ile
DD K!y!lar ve derin !k!rlara irilme(i ile
ED ,e'(i d:9r!3
2%#. 6:l!n!m y:l! ile *e%irlenmelerde ilkyardm na(l :lmaldrA
AD ,a(-a -emi* %avaya karlr
BD &aam(al ?elir-iler de9erlendirilir
CD &ar :-!r!r ':*i(y:nda -!-!l!r
DD T??i yardm i(-enir
ED ,e'(i d:9r!3
2%$. 1il- y:l! ile :lan *e%irlenmelerde %ani(inin ya'lma( ,-2*0J60. A
AD &aam ?!l!lar de9erlendirilmelidir3
BD 1il- 15-2/ dakika ?:y!nca ?:l (!yla ykanmaldr3
CD .e%ir ?!lam iy(iler karlma*3
DD Fllerin *e%irli madde ile -ema( Cnlenmelidir
ED T??i yardm i(-enir3
2%%. Kar?:n m:n:k(i- *e%irlenme(i ?elir-ileri nelerdirA
AD Ar y:r!nl!kH keyiD(i*likH ri' ?en*eri d!r!m
BD 0!lan-H ?a dCnme(iH k:ma ve nC?e-ler
CD 1il- ve -rnaklarda kira* krm*( renk
DD 6:l!n!m!n d!rma(
ED ,e'(i d:9r!
""
2%&. Aa9daki *e%irlenme y:llarndan %ani(inde ilkyardmda %a(-aya y:9!r- yedirilme(i
ye-erlidir A
AD 6:l!n!m y:l!yla
BD 1il- y:l!yla
CD 6indirim y:l!yla
DD 0e(inlerle :lan *e%irlenmeler
ED ,i?irinde
2%7. Aa9dakilerden %ani(i cil- y:l! ile :lan *e%irlenme nedenlerinden /3I4*/4.5
AD Ra9m <!k!r! veya kayalarda ?iriken kar?:ndi:k(i-
BD 6a ?:yalar
CD .irai ilalar
DD 0Ccek (:kmalarH %ayvan (rklar
ED la Fn;ek(iy:nlar
2%'. .e%irlenmelerin enel ?elir-i(i aa9dakilerden F-294:4/4.5
AD 6inir 6i(-emi ?:*!kl!klar
BD 8:lam 6i(-emi ?:*!kl!klar
CD 6:l!n!m 6i(-emi ?:*!kl!klar
DD 6indirim (i(-emi ?:*!kl!klar
ED ,e'(i d:9r!
2%(. 6:l!n!m y:l! *e%irlenmelerinde %ani ilkyardm ,-H0*1-;5
AD &aam(al ?elir-ilerin de9erlendirilme(i
BD 0ilin ka'al i(e :k ':*i(y:n! verilme(i
CD &ar :-!r!r ':*i(y:nda -!-!lma(
DD 1am ka' alarak :r-am %avalandrlr
ED ,a(-ann -emi* %avaya karlma(
2&0. @:D?en *e%irlenme(inde F-294:4 ,-H0*1-;5
AD Kii :r-amdan !*akla-rlr
BD ,areke- e--irilme*
CD ,ava y:l! akl9 ve (:l!n!m! k:n-r:l edilir
DD 112 aranarak d!r!m ?ildirilir
ED K$ve-e (:k!l!r
2&. .e%irlenmelerde 9323* 4*+,-./01 +@.-*0 aa9dakilerden %ani(idirA
AD .e%irlenmeye neden :lan madde :r-amdan !*akla-rlma*
BD 155 ':li( aranr
CD Ga* *e%irlenme(i var(a %a(-a ak %avaya karlr
DD .e%irlenmeye neden :lan maddeler :r-adan kaldrlr
ED ,a(-a k!(-!r!lmaya allr
2&2. Aa9dakilerden %ani(i (indirim y:l! ile *e%irlenmelerde @,9@*-21-1-*0/0. 5
AD 0ilin k:n-r:l$ ya'lr
BD &aam ?!l!lar de9erlendirilir
CD ,a(-a k!(-!r!lmaya *:rlanarak ra%a-la-lr
DD 5layla ilili ?ililer -:'lanarak kaydedilir
ED 0ilin kay? var(a k:ma ':*i(y:n! verilir
")
! V R
HAY"AN ISIRMALARINDA LKYARDIM
H-,=-2 CK3/4!K?H3+D 0:0.1-*-.02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 ,a(-a7yaral yaam(al ?!l!lar yCn$nden de9erlendirilir CABCDH
23 ,aDiD yaralanmalarda yara 5 dakika ($reyle (a?!n ve (:9!k (!yla ykanrH
33 &arann $(-$ -emi* ?ir ?e*le ka'a-lrH
43 1iddi yaralanma ve kanama var(a yaraya -emi* ?ir ?e*le ?a(n !y!lanarak kanama
d!rd!r!lmaldrH
53 8er%al -??i yardm i(-enmeli C2DH
63 ,a(-a k!d!* ve7veya -e-an:( a( iin !yarlmaldrH
A.0 :A+1-*-.0202 73*4.64*3.4 23*3./4.5
0elir-iler k(a ($rer3 AcH imeH k*arklk i?i l:kal ?elir-iler :l!r3 Ar ?irka yerden (:k-!y(aH neDe(
?:r!(!na yakn ?ir yerden (:k-!y(a yada kii aler;ik ?$nyeli i(e -e%likeli :la?ilir3
A.0 :A+1-*-.02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
&aral ?Cle ykanrH
8erinin $*erinden Cr$l$y:r(a arnn i9ne(i karlrH
6:9!k !y!lama ya'lrH
F9er a9*dan (:km!(a ve (:l!n!m! $le-iriy:r(a ?!* emme(i (a9lanrH
A9* ii (:kmalarnda ve aler;i %ikaye(i :lanlarda -??i yardm i(-enir C2D3
A+.3H :A+1-*-.0202 73*4.64*3.4 23*3./4.5
K!vve-li ?ir l:kal reak(iy:n :l!-!r!r3
13 A9r
23 dem
33 l-i%a'lanmaH k*armaH m:rarma
43 Adale kram'larH -i-reme ve karncalanma
53 ,!*!r(!*l!kH %avale C*lene?ilir3
A+.3H :A+1-*-.02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 6:kmann :ld!9! ?Cle %areke- e--irilme*H
23 &a-ar ':*i(y:nda -!-!l!rH
33 &araya (:9!k !y!lama ya'lrH
43 Kan d:lamn enellemeyecek ekilde ?anda; !y!lanrH
53 &ara $*erine %i?ir iriim ya'lma*3
Y0*-2 :A+1-*-.0202 73*4.64*3.4 23*3./4.5
R:kal ve enel ?elir-iler verir K
"+
13 0Clede m:rl!kH il-i%a'lanma =1-2 %aD-a ($rer>
23 K!(maH karn ar(H i(%al i?i (indirim ?:*!kl!klar
33 Ar (!(!*l!k
43 @:kHkanama
53 B(ik:l:;ik ?:*!kl!klar
63 Kal'-e ri-im ?:*!kl!9!H ?a a9r( ve (:l!n!m d$*en(i*li9i
Y0*-2 :A+1-*-.02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
13 ,a(-a (akinle-irili'H dinlenme(i (a9lanrH
23 &ara (! ile ykanrH
33 &araya yakn ?Clede ?a(k ya'a?ilecek eyalar =y$*$kH ?ile*ik v?3> karlrH
43 &a(a ?a ve ?:y!nda i(e yara evre(ine ?a(k !y!lanrH
53 K:l ve ?acaklarda i(e yara $(-$nden d:lam enellemeyecek ekilde ?anda; !y!lanr
=T!rnike !y!lanma*>H
63 6:9!k !y!lama ya'lrH
"3 &ara $*erine %er%ani ?ir iriimde ?!l!n!lma* =yara emilme*>H
)3 &aam(al ?!l!lar i*lenirH
+3 T??i yardm i(-enir C2D3
D324; <-2*0*-.0 :A+1-:02/- 73*4.64*3. 23*3./4.5
<:k ciddi de9ildir3 R:kal ve enel ?elir-iler Cr$l$r K
13 K*arma
23 @ime
33 l-i%a'lanma
43 6kn- %i((i
53 ,!*!r(!*l!k
63 ,avale
"3 0a a9r(
D324; <-2*0*-.0 :A+1-:02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
&aral ?Cle %areke- e--irilme*H
0a-an diken var(a ve Cr$n$y:r(a kar-lrH
F-kilenen ?Cle :v!lmamaldr3
2&#. ,ayvan (rmalar ve ?Ccek (:kmalaryla ilili verilenlerden %ani(i d:9r!d!rA
AD KC'ek (rmalarnda yara 5 dakika ($reyle (a?!n ve (:9!k (!yla ykanr3
BD Ar ve akre' (:kmalarnda yaraya (cak !y!lama ya'lr3
CD &ara ?a ve ?:y!nda i(e yara evre(ine -!rnike !y!lanr
DD 8eni* canllarnn (:kmalarnda yaraya (:9!k !y!lama ya'lr3
ED &lan (:kmalarnda yara ?akla ke(ilerek *e%ir emilir ve -$k$r$l$r3
)/
2&$. Kedi-kC'ek (rmalarnda ilkyardm na(l :lmaldrA
AD G(rlan ?Cle y!kar kaldrlr3
BD G(rlan ?Clenin $*erine -!rnike !y!lanr3
CD &ara (cak (!yla -emi*lenir3
DD ,aDiD yaralanmalarda yara 5 dakika ($reyle (a?!n ve (:9!k (!yla ykanr3
ED G(ran %ayvan yakalan' -e-an:( a( ya'lr3
2&%. &lan (:kmalarnda ilkyardm na(l :lmaldrA
AD &araya (! de9dirilme*
BD 6cak !y!lama ya'lr
CD T!rnike !y!lanr
DD K:l ve ?acaklarda i(e yara $(-$nden d:lam enellemeyecek ekilde ?anda; !y!lanr
ED &lan (:kmalarnda yara ?akla ke(ilerek *e%ir emilir ve -$k$r$l$r3
2&&. Akre' ve ylan (:kmalarnda ilkyardm !y!lama(nda %ani(i d:9r!d!rA
AD 6:k!lan ?Cle %areke- e--irilme*
BD 6:k!lan yer dikey :larak ke(ilerek emilir
CD &aral ($rekli %areke- e--irilir
DD 6:k!lan ?Cleye (cak !y!lama ya'lr
ED G(rlan ?Cle $*erine -!rnike !y!lanr3
2&7. Ar (:kmalarnda %ani ?elir-iler Cr$l$r A
AD A9r
BD @ime
CD K*arklk
DD Ac
ED ,e'(i d:9r!
2&'. Akre' (:kmalarnda %ani ?elir-iler Cr$l$r A
AD A9rH ilik
BD l-i%a'lanmaH k*arma
CD #:rarma
DD Adale kram'lar
ED ,e'(i d:9r!
2&(. Ar (:kmalarnda ilk yardm na(l :lmaldr A
AD 6cak !y!lama ya'lr3
BD F9er a9*dan (:km!(a ?!* emme(i (a9lanr3
CD 6:k!lan ?Cle kal' (eviye(inin $(-$nde -!-!l!r3
DD Aler;i %ikaye(i :lanlara a9r ke(ici verilir
ED 6:k!lan ?Clenin $(-$nden -!rnike !y!lanr3
270. 8eni* %ayvanlarnn (:kma(nda ilkyardm na(l :lmaldrA
AD &aral ?Cle %areke- e--irilerek *e%rin da9lma( (a9lanr3
BD 6:k!lan ?Cleye (:9!k !y!lama ya'lr3
CD 6cak !y!lama ya'lma*3
DD 0a-an diken var(a ve Cr$n$y:r(a kar-lr3
ED F-kilenen ?Cle :v!lmaldr3
27. Ar (:kma(nda ilkyardm !y!lama( iin aa9dakilerden %ani(i /AI.@/@.5
)1
AD &aral ?Cle ykanr
BD 6:9!k !y!lama ya'lr
CD Arnn i9ne(i y$*eyde i(e karlr
DD ,a(-a7yaral a9* iinden (:k!ld! i(e ?!* emme(i (a9lanr
ED ,e'(i d:9r!3
272. ArHylanH akre' ve deni* %ayvan (:kma( ile ilili :larak (!yla ykama (( %ani (eenek-e
/AI.@ =3.4*14J64.5
ArH akre'Hylan 8eni* %ayvan
AD 6:9!k (! 6:9!k (!
BD 6cak (! 6cak (!
CD 6:9!k (! 6cak (!
DD Glk (! (:9!k (!
ED 6cak (! 6:9!k (!
27#. ,ayvan (rmalarnda ya'lacak ilkyardmda aa9dakilerden %ani(i ,-2*0J60.A
AD ,aDiD yaralanmalarda yara 5 dakika ($re ile (:9!k (! ve (a?!nla ykanr3
BD &aral yaam(al ?!l!lar yCn$nden de9erlendirilir CABCD.
CD &arann $(-$ -emi* ?ir ?e*le ka'a-r3
DD 8er%al -??i yardm i(-enir3
ED Kann d:lamn enelleye?ilmek iin (rk yerinin $*eri (kca ?a9lanr3
27$. Akre' (:kmalarnda ilk yardm !y!lama(nda aa9dakilerden %ani(i @,9@2/@.A
AD 6:k!lan ?Cle %areke- e--irilir3
BD 6:k!lan yer ke(ilerek emilir3
CD Kan d:lamn enellemeyecek ekilde ?anda; !y!lanr3
DD 6:k!lan ?Cleye mikr:' krc ':ma- ($r$l$r3
ED 6:k!lan ?Cleye -!rnike !y!lanr3
27%. Aa9dakilerden %ani(i ylan (:kma(nda ,-H0*1-;A
AD 6:9!k !y!lama ya'lr3
BD &ara $*erine %er%ani ?ir iriimde ?!l!n!lma*3
CD G(rlan ?Cle ke(ilerek emilir3
DD &araya yakn ?Cledeki ?a(k ya'a?ilecek eyalar karlr3
ED &ara (! ile ykanr3
)2
! VI !
G)ZB KULAK "E BURUNA YABANCI CSM KAMASINDA LKYARDIM
G?;3 ,-7-2<0 <4:41 +-81-:02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
TA; 9474 +E8E+ 1-//3 4:3T
13 GC* 9a d:9r! evrilir ve al- C* ka'a9 iine ?aklrH
23 Gerekir(e $(- C* ka'a9 ak -!-!l!rH
33 Nemli -emi* ?ir ?e*le karlmaya allrH
43 ,a(-aya C*$n$ kr'-rma( (CylenirH
53 GC* :v!lmamaldrH
63 <kmy:r(a (a9lk k!r!l!!na i-me(i (a9lanr3
B4. <4:41 7-61-:0 =-.:- ,- /- 136-* <4:41 +-810J:-T
Gerekmedike %a(-a yerinden :yna-lma*H
GC*e %i?ir ekilde d:k!n!lma*H
T??i yardm i(-enir C2DH
,a(-ann C* !*man :lan ?ir (a9lk k!r!l!!na i-me(i (a9lanr3
K@*-I- ,-7-2<0 <4:41 +-81-:02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
Ke(inlikle (ivri ve delici ?ir ci(imle m$da%ale edilme*H
6! de9dirilme*H
T??i yardm i(-enir C2D3
B@.@2- ,-7-2<0 <4:41 +-81-:02/- 4*+,-./01 2-:0* A*1-*0/0.5
0!r!n d!varna ?a(-rarak k!vve-li ?ir neDe( verme ile ci(min a-lma( (a9lanrH
<kma*(a -??i yardm i(-enir C2D3
27&. K!la9a ya?anc ci(im kama(nda ilkyardm na(l :lmaldrA
AD #$da%ale edilme*H -??i yardm i(-enir3
BD 6ivri ?ir ci(imle karlr3
CD 6! ile ykanarak karlr3
DD K!la9a ($- yada alk:l damla-lr3
ED K!vve-li ?ir neDe( verme ile ci(min a-lma( (a9lanr3
277. GC*e -:* i?i k$$k ?ir ya?anc ci(im kama(nda ilkyardm na(l :lmaldrA
AD &!m!ak ve nemli ?ir ?e*le karlmaya allr3
BD GC* :v!larak karlmaya allr
CD <karana kadar !9ralr3
DD 1m?* k!llanarak karlmaya allr
ED K!r! ?ir ?e*le karlmaya allr3

27'. GC*e ya?anc ?ir ci(im ?a-ma( var(a yada me-al 'ara( kam(a ilkyardm na(l :lmaldrA
)3
AD &!m!ak ve nemli ?ir ?e*le karlmaya allr3
BD GC* :v!larak karlmaya allr3
CD K!r! ?ir ?e*le karlmaya allr3
DD <karana kadar !9ralr3
ED ,er iki C*de ka'a-larak -??i yardm i(-enir3
27(. 0!r!na ya?anc ci(im kama(nda ilkyardm na(l :lmaldrA
AD 6ivri ?ir ci(imle karlr
BD 6! ile ykanarak karlr
CD 0!r!n d!varna ?a(-rarak k!vve-li ?ir neDe( verme ile ci(min a-lma( (a9lanr
DD 0!r!n delikleri (klarak :-!r-!l!r
ED 0!r!n ka'a-larak derin neDe( alarak ci(min kma( (a9lanr3
2'0. GC*de ya?anc ci(im ?!l!nma( %alinde %ani !y!lama ,-2*0J60.5
AD Nemli -emi* ?ir ?e*le karmaya almak
BD GC*$n$ kr'-rma(n (Cylemek
CD 1i(im C*e ?a-m i(e C*e d:k!nmamak
DD GC*e ?a-m ci(mi i-ina ile C*den karmak
ED GC* :v!lmamaldr
2'. K!la9a kaan ?ir ci(imde ilkyardmc aa9dakilerden %ani(ini ,-H1-1-*0/0.5
AD 6! de9dirmemelidir
BD #$da%ale edilme* (a9lk k!r!l!!na i-me(i (a9lanr
CD 6ivri ve delici ci(imle m$da%ale ederek ci(mi karmaldr
DD 6ivri ve delici ci(imle m$da%ale ederek ci(mi karmamaldr
ED T??i yardm i(-emelidir=112>
! VII !
BOULMALARDA LKYARDIM
BAI@*1- 23/4.5
0:9!lmaH v$c!--aki d:k!lara ye-erli :k(i;en i-meme(i (:n!c! d:k!larda ?:*!lma meydana
elme(idir3
BAI@*1- 23/32*3.4 23*3./4.5
13 0aylma ve ?ilin kay? (:n!c! dilin eriye kayma(
23 NeDe( ?:r!(!na (v d:lma(
33 NeDe( ?:r!(!na ya?anc ci(im kama(
43 A(lma
53 Akci9erlerin *edelenme(i
63 Ga*la *e%irlenme
"3 6!da ?:9!lma
S@/- BAI@*1-*-.
6!da ?:9!lmalardaH ?:9!lma (ra(nda neDe( ?:r!(! iriinin ka(lma(na ?a9l :larak :k a*
mik-arda (! akci9erlere irer3 6!da ?:9!lanlarda C*ellikle (:9!k %avalarda 2/-3/ dakika e(e ?ile
)4
ya'ay (:l!n!m ve kal' me(a;na ?alanmaldr3
6!da ?:9!lmalardaH a9*dan a9*a ya da a9*dan ?!r!na (:l!n!m!n (!da ya'-rlma( m$mk$nd$r
ve ?! !y!lamaya (! ieri(inde iken ?alanmaldr3 0! !y!lama derin (!larda m$mk$n :lmaya?ilirH
?! nedenle %a(-a7yaralnn %*la (9 (!ya d:9r! ekilme(i
6!ya a-lama (:n!c!H ?:9!lma ri(kinin yan(ra enel v$c!- -ravma( ya da :m!ra krklar da akla
elmelidir3 0! nedenle (!daH ?an :k Da*la arkaya i-ilmeme(i ereklidir3
BAI@*1-*-./- 9323* 73*4.64*3. 23*3./4.5
NeDe( almada $l$k
G$r$l-$l$H %*l ve derin (:l!n!m
A9*da ?alam -:'lanma( ve kC'$klenme
&$*deH d!daklarda ve -rnaklarda m:rarma
Genel (kn- %aliH ceva'larda i(a?e-(i*lik ve karar(*lk
0aylma
BAI@*1-*-./- 9323* 4*+,-./01 4J*31*3.4 23 A*1-*0/0.5
13 0:9!lma nedeni :r-adan kaldrlrH
23 0ilin k:n-r:l$ ya'lrH
33 ,a(-ann yaam(al ?!l!lar de9erlendirilir CABCDH
43 Temel yaam de(-e9i (a9lanrH
53 8er%al -??i yardm i(-enir C2DH
63 &aam ?!l!lar i*lenir3
2'2. 6!da ?:9!lmalarda ya'lacak ilkyardmla ilili verilenlerden %ani(i ,-2*0J60.5
AD &aral (!dan karlr3
BD ,a(-ann yaam(al ?!l!lar de9erlendirilir3
CD ,a(-a (r-$(-$ ya-rl' karnna ?a(-rlarak y!--!9! (!lar karlmaya allr3
DD Gerekiy:r(a Temel &aam 8e(-e9i !y!lanr3
ED 8er%al -??i yardm i(-enir C2D
2'#. 0:9!lma nedeniyle (!dan karlan ?ir yaralnn ?ilincinin :lmad9n anladn* da%a (:nra
ya'lma( ereken ilk !y!lama ne :lmaldrA
AD ,a(-ann ?ana ':*i(y:n verilerek (:l!n!m! de9erlendirilir3
BD ,a(-aya :k ':*i(y:n! verilir
CD ,a(-a y$*$(-$ ya-rl' (r-na v!r!larak y!--!9! (!lar karlr3
DD ,a(-aya kal' ma(a; ya'lr3
ED ,i?ir ey ya'lmadan 112 nin elme(i ?eklenir3
2'$. ,ani(i ?:9!lma nedenidirA
AD NeDe( ?:r!(!na (v =(!> d:lma(
BD A(lma
CD NeDe( ?:r!(!na ya?anc ci(im kama(
DD 0aylma ve ?ilin kay? (:n!c! dilin eriye kayma(
)5
ED ,e'(i ?:9!lma nedenidir3
2'%. ,ani(i ?:9!lmalarda enel ?elir-ilerden /3I4*/4.5
AD NeDe( almada $l$k
BD G$r$l-$l$H %*l ve derin (:l!n!m
CD A9*da ?alam -:'lanma( ve kC'$klenme
DD &$*de d!daklarda ve -rnaklarda m:rarma
ED 6e((i*H yava ve y$*ey(el (:l!n!m
2'&. 0:9!lmalarda enel ?elir-iler nelerdirA
AD &$*deH d!daklardaH ve -rnaklarda m:rarma
BD Genel (kn- %aliH ceva'larda i(a?e-(i*lik ve karar(*lk
CD 0aylma
DD NeDe( almada $l$k
ED ,e'(i d:9r!
2'7. Aa9dakilerden %ani(i ?:9!lma nedenlerindendirA
AD 0aylma ve ?ilin kay? (:n!c! dilin eriye kama(
BD NeDe( ?:r!(!na (v d:lma(
CD A(lma
DD Akci9erlerin *edelenme(i
ED ,e'(i d:9r!
2''. 6!da ?:9!lmada aa9dakilerden %ani(ini ya'lmaldrA
AD 6:l!k y:k i(e ?ir ey ya'lmamaldr
BD A-lama (:n!c! :ld! i(e ?an :ld!ka arkaya i-erek (!dan karmaldr
CD 5layn $(-$nden C*ellikle (:9!k %avalarda 2/-3/ dakika emi :l(a ?ile T&8
?alanmaldr
DD &ar :-!r!r ':*i(y:nda -??i yardm ?eklenir
ED #ideye y:9!n ?a(k !y!layarak (! k (a9lanmaldr
VIII !
HASTAK YARALI TAIMA TEKNKLER
H-:6-K,-.-*0 6-J021-:02/- 9323* +@.-**-. 23*3./4.5
13 ,a(-a7yaral -anma(nda ilkyardmc kendi (a9l9n ri(ke (:kmamaldrH
23 Gerek(i* *:rlama ve yaralanmalara enel :lmak iin aa9daki k!rallara !y!n
davranmaldrH
33 ,a(-a7yaralya yakn me(aDede allmaldrH
43 8a%a !*!n ve k!vve-li ka( r!'lar k!llanlmaldrH
53 6r-n erinli9ini k:r!mak iin di*ler ve kalalar ?$k$lmelidir =5m!rilik yaralanmalar
ri(kini a*al-r>H
63 &erden de(-ek alacak ekilde %er iki aya9 da k!llanarak ?iri di9erinden ?ira* Cne
yerle-irilmelidirH
)6
"3 KalkarkenH a9rl9 kala ka(larna vererek di*ler en !y!n ?iimde d:9r!l-!lmaldrH
)3 0a %er *aman d$* -!-!lmalH %:m:;en ve d$*$n ?ir ekilde %areke- e--irilmelidirH
+3 &ava ve d$*$n admlarla y$r$mek erekirH admlar :m!*dan da%a eni :lmamaldrH
1/3 A9rlk kaldrrken karn m!n-a*am -!-!l!' kalay ka(mak erekirH
113 5m!*larH le9en kemi9inin ve :m!rili9in %i*a(nda -!-!lmaldrH
123 &Cn de9i-irirken ani dCnme ve ?$k$lmelerden kanlmaldrH
133 ,a(-a7yaral m$mk$n :ld!9!nca a* %areke- e--irilmelidirH
143 ,a(-a7yaral ?a-?:y!n-Cvde ek(eni e(a( alnarak en a* 6 de(-ek n:k-a(ndan kavranmaldrH
,a(-a7yaral -amak m$kemmel ?ir eki' alma( erek-irirH
T$m %areke-leri yCnlendirecek (:r!ml! ?ir kii :lmalH ?! kii %areke-ler iin ereken
k:m!-lar =dikka-H kaldry:r!* i?i> vermelidir3 0! kii enellikle a9rl9n en Da*la :ld!9!
ve en Da*la dikka- edilme(i ereken ?Cle :lan ?a ve ?:y!n k(mn -!-an kii :lmaldr3
A<4* 6-J01- 63+24+*3.4 23*3./4.5
Genel ?ir k!ral :larakH %a(-a7yaralnn yeri de9i-irilmemeli ve d:k!n!lmamaldr3
5la9an$(-$ ?ir -e%like (C* k:n!(!y(aH -ad9 %er -$rl$ ri(ke ra9men acil -ama *:r!nl!d!r3
Fn k(a ($rede yarallar $venli ?ir yere -anmaldr3
SE.E+*313 ,?2631*3.4 23*3./4.5
,a(-a7yaralnn ($r$klenme(iH :ld!ka Daydal ?ir yCn-emdir3 *ellikleH :k kil:l! ve iriyar kiilerin
-anma( erekiy:r(aJ darH ?a(k ve ei $l$9$ :lan ?ir yerden karmalarda %er%ani ?ir
yaralanmaya neden :lmamak iin (eile?ilecek ?ir yCn-emdir3 lkyardmcnn Di*ik(el ka'a(i-e(i C*
Cn$nde ?!l!nd!r!lmaldr3 #$mk$n(e ?a--aniye k!llanlmaldr3
6$r$kleme yCn-emleri !nlardrK
13 Ayak ?ileklerinden ($r$kleme
23 K:l-!k al-ndan -!-arak ($r$kleme
33 -Daiyeci yCn-emiyle ($r$kleme
A.-8 4842/3+4 ,-.-*0,0 6-J01- CRENTEK 1-23=.-:0D 63+24I4 23/4.5
Ka*a eirmi yaral ?ir kiiyi e9er ?ir -e%like (C* k:n!(! i(e :m!rili9ine *arar vermeden karmada
k!llanlr3 0! !y!lama (:l!n!m d!rma(J yann -e%like(i i?i :la9an$(-$ d!r!mlarda
!y!lanacak-r3 ncelikleJ
,a(-a7yaralnn ayaklarnn 'edallarn ara(na (kmam :ld!9!ndan emin :l!nmaldr ve
var(a emniye- kemeri kar-lmaldr3
8a%a (:nraJ
lkyardmcH yaralya yan -araD-an yanarH
0ir eliyle yaralnn k:l!n!H di9er eliyle de ene(ini kavrayarak ?:y!n -e('i-i ya'arH
&aralnn ?a-?:y!n-Cvde ek(enini m$mk$n :ld!9!nca %areke- e--irmeden ?$-$n %alinde
ara-an dar ekerH
&aral dar alndk-an (:nra yavaa yere veya (edyeye k:n!r3
)"
K0:- 13:->3/3 :E.-6*4 6-J01- 63+24+*3.4 23*3./4.5
!K@<-+6- 6-J01- :
0ilinci ak :lan :c!klar ve %aDiD ye-ikinler iin k!llanl ?ir yCn-emdir3 B4. 4*+,-./01<0
-araDndan !y!lanr3
0ir elle yaral di*lerinin al-ndan -!-!larak de(-ek alnrH
8i9er elle Cvdenin a9rl9 y$klenerek (r-ndan kavranrH
&aralya k:llarn ilkyardmcnn ?:yn!na d:lama( (Cylene?ilir3 0! yaralnn kendini
$vende %i((e-me(ini (a9larH
A9rlk di*lere verilerek kalklr3
2!*+,-./01<0202 A1;@2/-2 /3:63+ -*1- :
,aDiD yaral ve y$r$ye?ilecek d!r!mdaki %a(-a7yarallarn -anma(nda k!llanlr3 B4. 4*+,-./01<0
-araDndan !y!lanr3 0! yCn-em 4+4 +4J4 ile de !y!lana?ilir3
&aralnn ?ir k:l! ilkyardmcnn ?:yn!na d:lanarak de(-ek verilirH
lkyardmc ?:-a kalan k:l! ile %a(-a7yaralnn ?elini -!-arak yardm eder3
#!S0.66- 6-J01-:
0ilinli %a(-alar -amada k!llanlr3 B4. 4*+,-./01<0 -araDndan !y!lanr3
lkyardmc %a(-a7yaralya (r- dCn$k :larak Cmelir ve ?acaklarn kavrarH
,a(-a7yaralnn k:llar ilkyardmcnn C9($nde ?irle-irilirH
A9rlk di*lere verilerek %a(-a7yaral kaldrlr3
$!O1@;/- 6-J01- C 6>-4,3<4 ,?26314D :
&$r$yemeyen yada ?ilinci ka'al :lan kiiler iin k!llanlr3 B4. 4*+,-./01<0 -araDndan !y!lanr3
lkyardmcnn ?ir k:l! ?:-a :laca9ndan merdiven yada ?ir yerden ra%a-lkla de(-ek alna?ilir3
lkyardmc (:l k:l! ile :m!*!n dan -!-arak %a(-a7yaraly :-!r!r d!r!ma e-irirH
<Cmelerek (a9 k:l!n! %a(-a7yaralnn ?acaklarnn ara(ndan eirirH
,a(-a7yaralnn v$c!d!n! (a9 :m*!na alrH
6:l el ile %a(-a7yaralnn (a9 elini -!-arH a9rl9 di*lerine vererek kalkarH
,a(-a7yaralnn Cnde ?:-a kalan ?ile9i kavranarak %*la :lay yerinden !*akla-rlr3
%!+4 4*+,-./01<0 4*3 3**3.42 E;3.42/3 6-J01- CA*602 B3J4+ Y?26314D :
,a(-a7yaralnn ciddi ?ir yaralanma( y:k(a ve yardm ede?iliy:r(a ikiH $H dCr- elle al-n ?eik
ya'larak -anr3
+4 3**3: ki ilkyardmcnn ?irer eli ?:-a kalrH ?! elleri ?ir?irlerinin :m*!na k:yarlarH di9er elleri ile
?ileklerinden kavrayarak %a(-a7yaraly :-!r-!rlar3
8 3**3: 0irinci ilkyardmc ?ir eli ile ikinci ilkyardmcnn :m*!n! kavrarH di9er eli ile ikinci
ilkyardmcnn el ?ile9ini kavrar3 kinci ilkyardmc ?ir el ile ?irinci ilkyardmcnn ?ile9iniH di9er eli
ile de kendi ?ile9ini kavrar3
D?.6 3**3: lkyardmclar ?ir elleri ile di9er el ?ilekleriniH C?$r elleri ile de ?ir?irlerinin ?ileklerini
kavrarlar3
&!KA**-. =3 7-<-+*-./-2 6@6-.-+ 6-J01-:
))
,a(-a7yaral ?ir yerden kaldrlarak %emen ?aka ?ir yere ak-arlacak(a k!llanlr3 +4 4*+,-./01<0
-araDndan !y!lanr3
lkyardmclardan ?iri (r- %a(-a7yaralya dCn$k :lacak ekilde ?acaklar ara(na Cmelir ve
elleri ile %a(-a7yaralnn di*leri al-ndan kavrar3 kinci ilkyardmc %a(-a7yaralnn ?a -araDna
eerek k:llar ile k:l-!k al-larndan kavrar30! ekilde kaldrarak -arlar3
7!S-2/-*,3 4*3 6-J01-:
,a(-a7yaralnn ?ilinli :lma( ereklidir3 *ellikle merdiven ini' karken :k k!llanl ?ir
yCn-emdir3 +4 4*+,-./01<0 -araDndan !y!lanr3
0ir ilkyardmc (andalyeyi arka -araD-anH :-!r!lacak k(ma yakn ?ir yerdenH di9er ilkyardmc
(andalyenin Cn ?acaklarn aa9 k(mndan kavrayarak -arlar3
SEDYEYE YERLETRME TEKN:
S3/,3 E;3.423 ,3.*3J64.13 63+24+*3.4 23*3./4.5
!K-J0+ 63+24I4:
0! -eknik %a(-a7yaralya (adece ?ir -araD-an !lalma( d!r!m!nda E8 4*+,-./01<0 -araDndan
!y!lanr3
lkyardmclar %a(-a7yaralnn -ek ?ir yannda ?ir di*leri yerde :lacak ekilde di* CkerlerH
,a(-a7yaralnn elleri C9($nde ?irle-irilirH
0irinci ilkyardmc ?a ve :m*!ndanH ikinci ilkyardmc (r-nn al- k(m ve !yl!9!ndanH
$$nc$ ilkyardmc di*lerinin al-ndan ve ?ileklerinden kavrar3 8a%a (:nra kendi ellerini
%a(-a7yaralnn v$c!d!n al-ndan eirerek kavrarlarH
0an ve :m*!n! -!-an ?irinci ilkyardmcnn k:m!-! ile -$m ilkyardmclar ayn anda
%a(-a7yaraly kaldrarak di*lerinin $*erine k:yarlarH
6:nra !y!ml! ?ir ekilde aya9a kalkarlarH
Ayn anda -ek ?ir %areke-le %a(-a7yaraly C9$(lerine d:9r! evirirler ve ayn anda d$*$n
?ir ekilde (edyeye k:yarlar3
0! %amleler k:m!-la ya'lmaldr3
Fn $l$ ve ?ilili :lan ilkyardmc ?a -araDnda d!rmalH ?a-?:y!n ve Cvde ek(enini
?:*madan k:m!-lar vermelidir38i9erleri ?! k:m!-lara Cre %areke- e-melidir3
2!K?H.E 63+24I4:
,a(-a7yaralya iki -araD-an !lalma( d!r!m!nda /?.6 4*+,-./01<0 -araDndan ya'lr3
lkyardmclar ?acaklarn a'H %a(-a7yaralnn $*erine %aDiDe Cmelerek yerleirlerH
0irinci ilkyardmc ?a k:r!yacak ekilde :m!* ve en(e(indenH ikinci ilkyardmc
kalalarndanH $$nc$ ilkyardmc da di*lerinin al-ndan -!-arH
0irinci ilkyardmcnn k:m!-! ile %er $ ilkyardmc %a(-ay kaldrrlarH
8Crd$nc$ ilkyardmc (edyeyi arkadalarnn ?acaklar ara(na i-erek yerle-irir ve
Y%a(-a7yaral (edyenin $*erine k:n!l!r3
#!K-.J0*0+*0 /@.-.-+ +-*/0.1-:
)+
5m!rilik yaralanmalarnda ve $'%e(inde k!llanlr3 8 4*+,-./01<0 -araDndan !y!lanr3
ki ilkyardmc %a(-a7yaralnn C9$( %i*a(nda karlkl di* CkerlerH
T$nc$ ilkyardmc %a(-a7yaralnn di*leri %i*a(nda di* CkerH
,a(-a7yaralnn k:llar C9($n$n $*erinde ?irle-irerekH d$* ya-ma( (a9lanrH
0a k(mdaki ilkyardmclar k:llarn ?a-?:y!n ek(enini k:r!yacak ekilde %a(-a7yaralnn
(r-na yerle-irirlerH
,a(-a7yaralnn di*leri %i*a(ndaki $$nc$ ilkyardmc k:llarn aarak %a(-a7yaralnn
?acaklarn d$* :lacak ekilde kavrar3 4erilen k:m!-laH -$m ilkyardmclar %a(-a7yaraly d$*
:larak kaldrarak (edyeye yerle-irirler3
S3/,3 4*3 6-J01- 63+24+*3.4 23*3./4.5
6edye ile -amada enel k!rallar !nlardrK
13 ,a(-a7yaral ?a--aniye ya da araD i?i ?ir mal*eme ile (arlmaldrH
23 8$me(ini Cnlemek iin (edyeye ?a9lanmaldrH
33 0a idi yCn$nde :lmaldrH
43 6edye daima ya-ay k:n!mda :lmaldrH
53 ndeki ilkyardmc (a9H arkadaki ilkyardmc (:l aya9 ile y$r$meye ?alamaldr =6$rekli
de9i-irilen admlar (edyeye (a9lam -ama (a9lar>H
63 8aima (edye %areke-lerini yCnlendiren ?ir (:r!ml! :lmal ve k:m!- vermelidirH
"3 G$l$ :lan ilkyardmc %a(-a 7yaralnn ?a k(mnda :lmaldr3
!S3/,3242 4+4 +4J4 6-.->02/-2 6-J021-:0:
13 ,er iki ilkyardmc CmelirlerH (r-lar d$*H ?acaklar kvrk :lacak ekilde (edyenin iki
!c!ndaki i k(mlarda d!r!rlarH
23 K:m!-la ?irlik-e (edyeyi kaldrrlar ve yine k:m!-la dCn$$ml$ admla y$r$meye ?alarlarH
33 nde y$r$yen y:ldaki :la( enelleri %a?er vermekle (:r!ml!d!r3
2!S3/,3242 /?.6 +4J4 6-.->02/-2 6-J021-:0:
13 &aralnn d!r!m! a9r i(e yada y:l !*!nH *:r ve enelli i(e (edye 4 kii ile -anmaldrH
23 lkyardmclarn iki(i %a(-a7yaralnn ?aH di9er iki(i ayak k(mnda (r-lar dikH ?acaklar
?$k$l$ :larak
33 (edyenin yan k(mlarnda Cmelirler3 6edyenin (a'ndan -!-arlar ve y!kar k:m!-! ile
(edyeyi kaldrrlarH
43 6edyenin (:l -araDndan -!-an ilkyardmclar (:lH (a9 -araDndakiler (a9 admlaryla y$r$meye
?alarlarH
53 8ar ?Cleden y$r$rken ilkyardmclar (r-larn (edyenin i k(mna vererek yerleirlerH
63 #erdivenH y:k! ini' karken (edye m$mk$n :la?ilecek en ya-ay ':*i(y:nda -!-!lmaldr3
0!n!n iin ayak -araDndakiler (edyeyi !yl!k %i*a(ndaH ?a -araDndakiler :m!* %i*a(nda
-!-maldr3
#!B4. 7-66-24,3 4*3 9384<4 :3/,3 A*@J6@.1-:
Tek ?ir ?a--aniye ile (edye :l!-!rmada i(e ?a--aniye yere (erilir kenarlar r!l: ya'lr3
&aral $*erine ya-rlarak k(a me(aDede $venle -ana?ilir3
+/
$!B4. 7-66-24,3 =3 4+4 +4.4J*3 9384<4 :3/,3 A*@J6@.1-:
13 &e-erli !*!nl!k-a iki kiri ile (edye :l!-!rmak m$mk$nd$r3
23 0ir ?a--aniye yere (erilirH
33 0a--aniyenin 173I$ne ?irinci kiri yerle-irilir ve ?a--aniye ?! kiriin $*erine ka-lanrH
43 Ka-lanan k(mn ?i--i9i yere yakn ?ir n:k-aya ikinci kiri yerle-irilirH
53 0a--aniyede kalan k(m ?! kiriin $*erini ka'layacak ekilde kiriin $*erine d:9r! e-irilirH
63 ,a(-a7yaral ?! iki kiriin ara(nda :l!-!r!lan ?Cleye ya-rlr3
2'(. ,ani(i yaral -anma(nda enel k!rallardan ?iri(idirA
AD &aralya !*ak me(aDeden allmaldr3
BD K(a ve *ayD ka( r!'lar k!llanlmaldr3
CD ,areke-leri yCnlendirecek (:r!ml! kii %a(-ann ayak -araDndaki ilkyardmc :lmaldr3
DD &aral m$mk$n :ld!9!nca y$r$-$lmelidir3
ED &aralnn ?a-?:y!n-Cvde ek(eni e(a( alnmaldr3
2(0. &aral -anma(nda enel k!rallardan ,-2*0J :lan %ani(idirA
AD &aralya yakn me(aDede allmaldr3
BD ,*l y$r$nmeli H admlar :m!*dan da%a eni :lmaldr3
CD &aral en a* 6 de(-ek n:k-a(ndan kavranmaldr3
DD ,areke-leri yCnlendirecek (:r!ml! kii %a(-ann ?a -araDndaki ilkyardmc :lmaldr3
ED &aral m$mk$n :ld!9!nca a* %areke- e--irilmelidir3
2(. Aa9da verilen %a(-a7yaral -anma(ndaki enel k!rallardan %ani(i ,-2*0J60.5
AD ,a(-a7yaralya yakn me(aDede allmaldr3
BD A9rlk kaldrrken karn m!n-a*am -!-!l!' kalay ka(mak erekir3
CD ,a(-a7yaral m$mk$n :ld!9!nca a* %areke- e--irilmelidir3
DD Kalkarken a9rl9 ?el ka(larna vermelidir3
ED &ava ve d$*$n admlarla y$r$mek erekir3
2(2. Tama -eknikleri iin aa9dakilerden %ani(i @,9@2 /3I4*/4. A
AD G$l$ :lan ilkyardmc %a(-ann ?a k(mnda d!r!r3
BD 6edye ile -amaya y$r$meye Darkl ayaklarla ?alanmaldr3
CD &aral en a* 6 de(-ek n:k-a(ndan kavranmaldr3
DD Tamalar %er *aman k::rdineli ve k:m!-la :lmaldr3
ED Tama (ra(nda (r- ve Cvde ka(lar k!llanlmaldr3
2(#. Acil -ama -eknikleri ne *aman k!llanlmaldrA
AD ,er *aman
BD 5la9an$(-$ ?ir -e%like (C* k:n!(! i(e
CD &aralnn kr9 var i(e
DD &aralya ikici de9erlendirme ya'a?ilmek iin
ED &aralnn ?ilinci ve (:l!n!m! var(a
2($. ,ani(i k(a me(aDede ($ra-li -ama -ekniklerindendirA
AD Ayak ?ileklerinden ($r$kleme
+1
BD Karlkl d!rarak kaldrma
CD K!cak-a -ama
DD K:l-!k al-ndan -!-arak ($r$kleme
ED Kak -ekni9i ile -ama
2(%. ,ani(i k(a me(aDede ($ra-li -ama -ekniklerinden /3I4*/4.A
AD K!cak-a -ama
BD 5m!*da -ama
CD 6r--a -ama
DD Kak -ekni9i
ED Al-n ?eik yCn-emi
2(&. Aa9daki yaral -ama -ekniklerinin %ani(ini !y!lamak iin en a* 2 kii ereklidirA
AD 5m!*da -ama
BD 6r--a -ama
CD K:llar ve ?acaklardan -!-arak -ama
DD lkyardmcnn :m*!ndan de(-ek alarak
ED K!cak-a -ama
2(7. Ka*a*edenin ?ilinci ak ve :lay yerinde iki ilkyardmc mevc!- i(e aa9daki -ama
-ekniklerinden %ani(i da%a !y!nd!rA
AD Al-n ?eik
BD 6r--a -ama
CD -Daiyeci yCn-emi
DD K!cak-a -ama
ED 6$r$kleme
2('. Ka*a eirmi ve ara iinde :lan ?ir yaralyH e9er ?ir -e%like (C* k:n!(! i(e :m!rili9ine *arar
vermeden karmak iin k!llanlan -ama -ekni9i %ani(idirA
AD LFNTFK manevra(
BD Ayaklarndan -!-arak ($r$kleme
CD K!cak-a -ama
DD ,F#R1, manevra(
ED Al-n ?eik
2((. 0ilinci ka'al :lan %a(-a7yaraly !*ak ?ir me(aDeye -amak erekir(eH aa9dakilerden %ani(i
en !y!n -ama -ekni9idirA
AD Ayaklardan -!-arak ($r$kleme
BD Al-n ?eik
CD -Daiyeci yCn-emi ile -ama
DD K!cak-a -ama
ED Len-ek yCn-emiyle -ama
#00. ,ani(i (edye ile -ama enel k!rallarndandrA
AD Ayaklar idi yCn$nde :lmaldr3
BD ,a(-a ?a--aniye veya araDa (arlmamaldr3
CD G$l$ :lan ilkyardmc yaralnn ayak k(mnda :lmaldr3
DD 8$me(ini Cnlemek iin (edyeye ?a9lanmaldr3
+2
ED 6edye daima yere dik k:n!mda :lmaldr3
#0. ,ani(i (edye $*erine yerle-irme -ekniklerindendirA
AD Kak -ekni9i
BD K!cak-a -ama
CD Len-ek manevra(
DD -Daiyeci -ekni9i
ED Al-n ?eik yCn-emi
#02. ,ani d!r!mda yaral ka*a ya'an ara-an karlr3
AD &aralnn ayaklar (km(a
BD 5lay yerinde yann -e%like(i y:k(a
CD 0ilinci :lmayan yaralnn (:l!n!m! var(a
DD 0ilinci :lmayan yaralnn (:l!n!m! da y:k(a
ED 6a9lk eki'leri veya i-Daiye var(a
#0#. LFNTFK manevra( ile yaral ara-an karlmadan Cnce %anilerine ?aklmaldrA
AD &aralnn (:l!n!m! k:n-r:l edilmelidir3
BD &aralnn emniye- kemeri -akly(a karlmaldr3
CD &aralnn ayaklar (km m k:n-r:l edilmelidir3
DD Ara?ann k:n-a9 ka'a-lr3
ED ,e'(i ya'lmaldr3
#0$. ,ani(i yaraly (edye $*erine yerle-irme -ekniklerinden /3I4*/4.A
AD Kak -ekni9i
BD KC'r$ -ekni9i
CD Karlkl d!rarak kaldrma
DD K!cak-a -ama
ED 5m!*da -ama
#0%. ki ilkyardmc ile ellerin $*erinde -ama -ekni9ine ne i(im verilirA
AD Al-n 0eik
BD -Daiyeci -ekni9i
CD KC'r$ -ekni9i
DD 6$r$kleme
ED Kak -ekni9i
#0&. ,ani(i yaral -anma(nda enel k!rallardan /3I4*/4.A
AD &Cn de9i-irirken ani dCnme ve ?$k$lmelerden kanlmaldr3
BD &aralya yakn me(aDede allmaldr3
CD &aral m$mk$n :ld!9!nca a* %areke- e--irilmelidir3
DD &aral ?a-?:y!n-Cvde ek(eni e(a( alnarak en a* 3 de(-ek n:k-a(ndan kavranmaldr3
ED 8a%a !*!n ve k!vve-li ka( r!'lar k!llanlmaldr3
#07. ,a(-a -amadaki enel k!rallardan F-294:4 ,-2*0J60.5
AD lkyardmc kendi (a9l9n ri(ke a-mamaldr3
BD 6r-n erinli9ini k:r!mak iin di*ler ve kalalar ?$k$lmelidir3
CD ,a(-a7&aral m$mk$n :ld!9!nca a* %areke- e--irilmelidir3
DD Tamada ayak -araDndaki kii k:m!- veren :lmaldr3
ED 0a %er *aman d$* -!-!lmal %:m:;en ve d$*$n ?ir ekilde %areke- e--irilmelidir3
+3
#0'. Aa9dakilerden %ani(i ($r$kleme yCn-emi /3I4*/4.5
AD Ayaklarndan -!-arak ($r$kleme
BD K:l-!k al-ndan -!-arak ($r$kleme
CD -Daiyeci yCn-emi ile ($r$kleme
DD Kara -!l!m?a yCn-emi
ED 0a--aniye $*erine k:y!' ($r$kleme
#0(. RENTEK #anevra( aa9daki !y!lamalar iinde F-294 F-**3./3 +@**-20*0.5
AD 8ar ?ir -$nelde (km kiiyi k!r-armak iin
BD Ka*a eirmi kiiyi -e(kin edi' (akinleme(ini (a9lamak iin
CD F9er -e%likeli ?ir d!r!m var(a =6:l!n!m d!rma(H 'a-lama i%-imali v3(3> :m!rili9i
*edelemeden ara-an karmak iin
DD Ara -raDi9inin aknn (a9lana?ilme(i iin
ED ,er%ani ?ir -e%like (C* k:n!(! de9il(e
#0. B4*42<4 -80+ %a(-a7yaralnn =:c!k veya %aDiD ye-ikin> :r-amdan !*akla-rlma( iin 32
8-7@+ 6-J01- F-294:4/4.A
AD 5m!*da -ama=-Daiyeci yCn-emi>
BD Kak yCn-emi
CD K!cak-a -ama
DD 6r--a -ama
ED Karlkl d!rarak kaldrma
#. 6edyeye yerle-irilmede enel k!ral aa9dakilerden F-294:4 /3I4*/4.5
AD ,a(-a7&aral ?a--aniyeH araD i?i mal*emelerle (arlmal
BD 8aima (edye %areke-lerini yCnlendiren ?ir (:r!ml! :lmal ve k:m!- vermeli
CD 8$me(ini Cnlemek iin (edyeye ?a9lanmal
DD G$l$ :lan kii ayak yCn$nde -!-arak : yCnde y$r$nmeli
ED 6edye daima ya-ay k:n!mda :lmal3
#2. 0ilinci ka'alH (:l!n!m! :lan ?ir yaralya %er%ani ?ir -e%like y:k(a ne ya'lmaldrA
AD <evre $venli9i (a9lanr3
BD Ara?ann k:n-a9 ka'a-lr3
CD 112 aranr3
DD &aral (akinle-irilerekH yannda ?eklenir3
ED ,e'(i d:9r!3
##. B4*42<4 +-H-*0 ?ir %a(-a %ani yCn-emle 6-J021-1-*0/0. A
AD -Daiyeci -ama(
BD 6$r$kleme
CD 8Cr- elle -ama =Al-n ?eik>
DD Len-ek yCn-emi
ED K:l-!k al-ndan -!-arak ($r$kleme
KAYNAK
0! ki-a'k %a*rlanrkenH 6a9lk 0akanl9 Temel 6a9lk ,i*me-leri Genel #$d$rl$9$ lkyardm
ve Acil 6a9lk ,i*me-leri 8aire 0akanl9 -araDndan 2//2 ylnda %a*rlanan Temel lkyardm
Uy!lamalar F9i-im Ki-a? -emel alnm-r3
+4
YETKNLERDE DI KALP MASAMI "E YAPAY SOLUNUMU BRLKTE
UYGULAMA BECERS )RENM REHBER
K-60*01<0202 A/0!SA,-/0 :
T-.4F :
PUANLAMA :
/3 GC*lemlenemediK 0a(ama9n e9i-ici -araDndan C*lenmemi :lma(
13 Geli-irilme(i GerekirK 0a(ama9n %i !y!lanmama(H yanl !y!lanma( veya
(ra(nda !y!lanmama(
23 &e-erliK 0a(ama9n d:9r! :larak ve (ra(nda !y!lanma(H Daka- ek(ikliklerin :lma(
ve7veya e9i-icinin yardmna erek d!y!lma(
33 U(-alamK 0a(ama9n d!raklamadan ve yardma erek kalmadan d:9r! :larak ve
(ra(nda !y!lanma(
DEERLENDRME: 1 2 3 4 5
1 Kendi(inin ve %a(-a7yaralnn $venli9inden emin :lma
2
,a(-a7yaraly %aDiD (ar(arak ve Miyi mi(ini*AN diye (:rarak ?ilinci
k:n-r:l e-me
3 T??i yardm i(-eme =1-1-2>
4 ,a(-a7yaral (er- ?ir *emin $*erine ya-rma
5 ,a(-a7yaralnn yanna di* Ckme
6 ,a(-a7yaralnn krava-H kemer ve yaka(n ama
"
A9* iini k:n-r:l ederek %ava y:l! -kankl9na neden :lan ci(im var(a
karma
)
,ava y:l!n! amak iin ?ir elini %a(-a7yaralnn alnnaH di9er elinin
'armak !larn ene(inin al-na yerle-irme
+
<ene kemi9inin !*!n kenar yere dik elecek ekilde ?a eriye d:9r!
e9me
1/ ,a(-a7yaralnn (:l!n!m ya'' ya'mad9n k:n-r:l e-me K
11 GC9$( kaDe(inin (:l!n!m %areke-lerini C*leme
12
F9ilerek y$*$n$ %a(-ann a9*na yakla-rarak (:l!n!m! dinleme ve
(:l!9! yana9nda %i((e-meye alma
13 Fl ile C9$( kaDe(inin %areke-lerini %i((e-meye alma
14
6:l!k al' vermiy:r(a alnnn $*erine k:yd!9! elin ?a ve iare-
'arma9n k!llanarak %a(-a7yaralnn ?!rn!n! ka'a-ma
15
0a eriye d:9r! e9ilmi ':*i(y:nda iken %a(-a7yaralnn a9*nH a9*nn
iine alacak ekilde yerle-irme
16
8er%al 2 ke* %ava $DlemeH %avann eriye k' kmad9n ?ak-dinle-
%i((e- ile k:n-r:l e-me
1" GC9$( kemi9inin :r-a(nda ?a(n n:k-a(n ?elirlemeK
1) ,er iki elin ?a ve iare- 'armaklar ile iki ei- M1N :l!-!rma3
1+
0ir elin iare- 'arma9n iman -a%-a(nn al- !c!naH di9er elin ?a
'arma9n $(- !c!na yerle-irme3
2/
0a 'armaklar :r-ada ?irle-irme3 0ir eli kaldrlarak -:'!9!n! di9er
elin ?a 'arma9n $(-$ne k:yma
21 8i9er elini ?! elin $*erine yerle-irme
22 ,er iki elin 'armaklarn ?ir?irine eirme
+5
23
Barmaklar C9$( kaDe(iyle -ema( e--irmedenH dir(ekleri ?$kmedenH
C9$( kemi9i $*erine v$c!da dik :lacak ekilde -!-ma
24
GC9$( kemi9i 4-5 cm aa9 inecek ekilde ?a( !y!lamaH ?! ilemi
dakikada 1// ke* !y!lama
25
Tek yada iki !y!layc ile 3/ kal' ma(a;ndan (:nra 2 (:l!n!m
ya'-rma =dakikada 1// ?a(>
26
Temel yaam de(-e9ine -??i yardm elinceye kadarH %a(-a7yaral
canllk ?elir-ileri C(-erinceye kadar devam e-me
OCUKLARDA DI KALP MASAMI "E YAPAY SOLUNUMU BRLKTE
UYGULAMA BECERS )RENM REHBER
K-60*01<0202 A/0!SA,-/0 :
T-.4F :
PUANLAMA :
/3 GC*lemlenemediK 0a(ama9n e9i-ici -araDndan C*lenmemi :lma(
13 Geli-irilme(i GerekirK 0a(ama9n %i !y!lanmama(H yanl !y!lanma( veya
(ra(nda !y!lanmama(
23 &e-erliK 0a(ama9n d:9r! :larak ve (ra(nda !y!lanma(H Daka- ek(ikliklerin :lma(
ve7veya e9i-icinin yardmna erek d!y!lma(
33 U(-alamK 0a(ama9n d!raklamadan ve yardma erek kalmadan d:9r! :larak ve
(ra(nda !y!lanma(
DEERLENDRME: 1 2 3 4 5
1 Kendi(inin ve %a(-a7yaralnn $venli9inden emin :lma
2
6C*l$ !yar veya %aDiDe :m*!na d:k!narak ?ilin d!r!m!n! k:n-r:l
e-me
3 F-raD-a ?iri var(a -??i yardm i(-eme =1-1-2>
4 ,a(-a7yaral (er- ?ir *emin $*erine ya-rma
5 6kan iy(ileri eve-me
6
A9* iini k:n-r:l ederek %ava y:l! -kankl9na neden :lan ci(im var(a
karma
"
0ir el ile alnndanH di9er elin 'armak !lar ile ene(inden eriye y!kar
i-erekH ?a %aDiDe eriye e9erek (:l!n!m y:l!n! ama
) 0ak-dinle-%i((e- yCn-emi ile (:l!n!m! k:n-r:l e-me
+
6:l!n!m y:k(aH alnnda ?!l!nan elin ?a ve iare- 'armaklar ile ?!rn!n
y!m!ak k(mn (k-rarak ka'a-ma
1/ A9*n %aDiDe amaH eneyi %aDiD Cne ekme
11
N:rmal ?ir (:l!k alma ve a9*n %a(-a7yaralnn d!daklar evre(ine
%ava kaa9 :lmayacak ekilde iyice yerle-irme
12 Be 'ee 2 ke* %ava $Dleme
13
&$*$n$ %a(-a7yaralnn y$*$ne yakla-rarakH C*leyerek ve dinleyerek
%avann eri eli' elmedi9ini k:n-r:l e-me
14 &aam ?elir-i(i y:k(a C9$( kemi9inin :r-a n:k-a(n ?elirleme
15 GC9$( kemi9inin :r-a(nda ?a(n n:k-a(n ?elirleme
16 ,er iki elin ?a ve iare- 'armaklar ile iki ei- M1N :l!-!rma3
1"
0ir elin iare- 'arma9n iman -a%-a(nn al- !c!naH di9er elin ?a
'arma9n $(- !c!na yerle-irme3
+6
1)
0a 'armaklar :r-ada ?irle-irme3 0ir eli kaldrlarak -:'!9!n! di9er
elin ?a 'arma9n $(-$ne k:yma
1+
K:l! =1-) ya -ek elle> C9$( kemi9ine dik ve d$* ?ir %a- alacak ekilde
erili :larak -!-ma
2/
8akikada 1// ?a( :lacak ekilde ?ir ri-imle C9$( kemi9ini 2H5-5 cm
aa9ya ?a(-rma
21
Tek yada iki !y!layc ile 3/ kal' ma(a;ndan (:nra 2 (:l!n!m
ya'-rma =dakikada 1// ?a(>
22 lkyardmc -ek ?ana i(e 5 dCn$den (:nra 1122yi arama
23
Temel yaam de(-e9ine -??i yardm elinceye kadarH %a(-a7yaral
canllk ?elir-ileri C(-erinceye kadar devam e-me
BEBEKLERDE DI KALP MASAMI "E YAPAY SOLUNUMU BRLKTE
UYGULAMA BECERS )RENM REHBER
K-60*01<0202 A/0!SA,-/0 :
T-.4F :
PUANLAMA :
/3 GC*lemlenemediK 0a(ama9n e9i-ici -araDndan C*lenmemi :lma(
13 Geli-irilme(i GerekirK 0a(ama9n %i !y!lanmama(H yanl !y!lanma( veya
(ra(nda !y!lanmama(
23 &e-erliK 0a(ama9n d:9r! :larak ve (ra(nda !y!lanma(H Daka- ek(ikliklerin :lma(
ve7veya e9i-icinin yardmna erek d!y!lma(
33 U(-alamK 0a(ama9n d!raklamadan ve yardma erek kalmadan d:9r! :larak ve
(ra(nda !y!lanma(
DEERLENDRME: 1 2 3 4 5
1 Kendi(inin ve %a(-a7yaralnn $venli9inden emin :lma
2 Ayak -a?anna %aDiDe v!rarak ?ilin d!r!m!n! k:n-r:l e-me
3
T??i yardm a9rma =evrede ?aka( var(a 1122yi ara-maH y:k(a 5
dCn$den (:nra 1122yi arama>
4 ,a(-a7yaral (er- ?ir *emin $*erine ya-rma
5 6kan iy(ileri eve-me
6
A9* iini k:n-r:l ederek %ava y:l! -kankl9na neden :lan ci(im var(a
karma
"
0ir el ile alnndanH di9er elin 'armak !lar ile ene(inden eriye y!kar
i-erekH ?a %aDiDe eriye e9erek (:l!n!m y:l!n! ama
) 0ak-dinle-%i((e- yCn-emi ile (:l!n!m! k:n-r:l e-me
+ A9*n %aDiDe amaH eneyi %aDiD Cne ekme
1/
6:l!n!m y:k(aH a9* d:l!(! neDe( alarak a9*n %a(-a7yaralnn a9* ve
?!rn!n! iine alacak ekilde yerle-irme
11 Be 'ee 2 ke* %ava $Dleme
12
&$*$n$ %a(-a7yaralnn y$*$ne yakla-rarakH C*leyerek ve dinleyerek
%avann eri eli' elmedi9ini k:n-r:l e-me
+"
13 &aam ?elir-i(i y:k(a C9$( kemi9inin :r-a n:k-a(n ?elirleme
14 ki meme !c! ara(ndaki %ayali i*i %i*a(n ?!lma
15
GC9$( kemi9i ile ke(i-i9i n:k-ay ?elirleme ve iare- 'arma9n ?!
n:k-aya k:yma3
16
are- 'arma9n C9$( kemi9i $*erine :r-a 'armak ve y$*$k 'arma9
da%a aa9ya yerle-irme
1"
are- 'arma9n kaldrmaH iki 'armakla C9$( kemi9ini 1-1H5 cm
aa9ya ?a(-rma
1) 0a(y ei- ($relerde ve ri-mik :larak ya'ma
1+
,er 3/ ?a(da 2 %ava $Dleyecek ekilde ilemi !y!lama =dakikada 1//
kal' ?a((>
2/ lkyardmc -ek ?ana i(e 5 dCn$den (:nra 1122yi arama
21
0! ileme ?e?ek yaam ?elir-ileri C(-erinceye kadar yada (a9lk
'er(:neli elinceye kadar devam e-me
+)

You might also like