19.

YY- DAILMA DNEM ISLAHATLARI (1792-1918)

* Padiahmz II.Abdlhamit (1876-1909)
*lk anayasa dzenlemi(Kann-i Esasi). lk parlamentolu
dnem balam(iki meclisli). Osmanl halk ilk kez
padiah yannda devlet ynetimine katlmtr.
*1878 Yldz saray yapld , devlet idaresi buradan
yrtld.
*1881 Muharrem kararnamesi ile Maliye iflasn aklad.
*1881 Duyunu Umumiye kuruldu
* Mecelle bu dnemde yrrle girdi. 1926 ya kadar kald
*Memleket sandklar Ziraat bankasna dnt
*Kz renciler iin sanayi okullar ald.
* Sanayi nefise mektebi ald.
* Ziraat ve veteriner mektebi ald.
*pekilik Enstits Ttn idaresi kuruldu
*Berlin Badat - Hicaz demiryolu ald.
*lk tramway hatlar , ilk denizalt filosu kuruldu
*1890 hamidiye alaylar kuruldu.(Ermenilere kar)
* Haydar paa tren istasyonu , Numune hastanesi , Tbbiye
ahane yaptrld.

II.Mahmut Dnemi(1808-1839) Tanzimat Dnemi(1839-1876) Merutiyet Dnemi(1876-1918)

*** Osmanl tarihinde her alanda yenilik yapan ilk padiahtr.

Askeri Alanda yaplan Islahatlar:
* 1808 Sekban Cedit (Nizam cedit yerine)
* 1825 Eknc Oca (3. modern ordu)
* 1826 Vakay- Hayriye (Yenierilerin sona ermesi , Dnemin en
nemli slahatdr. Halk,esnaf, topcu oca desteklidir. Padiahlar
yeniden ynetime hakim olmu , otorite glenmil , yenilikler
nndeki en nemli engel kalkmtr)
*Asakir-i Mansure-i Muhammediye (Gnmz ordularnn temelidir)
*1834 Redif birlikleri kuruldu. (Tmarlarn yerine)
*1831 Askeri amal ilk nfus saym (sadece erkekler)
* Seraskerlik makam kuruldu.(Bakomutanlk)
* lk silah fabrikas kuruldu
*Dar- uray- Askeri (askeri ura kuruldu)
Ynetim ve Hukuk Alannda yaplan Islahatlar:
*1808 Sened-i ittifak yapld.(padiah ile ayanlar arasnda)
*Nazrlklar (bakanlklar) kuruldu.
*Memurlar i-d olarak ayrld. Klk kyafet zorunluluu geldi.
* Tmar ve zeamet kaldrld. Maa baland memurlara
* Msadere kaldrld. Karantina servisleri ald.
* Ayanlk kaldrld.ller merkeze baland.
* Ky ve mahallelere ilk muhtarlklar kuruldu.
* Posta , polis teklilatlar kuruldu.
* Devlet dairelerine ilk kez kendi resmini astrd.
* lk milli mar yazld (Mahmudiye)
* Pasaport uygulamasna geildi
*** bu slahatlardaki ama , merkezi otoriteyi glendirmek
Kltr ve Eitim Alannda yaplan Islahatlar
* lk retim zorunlu tutuldu (sadece stanbulda , Erkekler iin)
* lk tercme odalar ve yabanc dil okullar ald
* Avrupaya ilkkez renci gnderildi.(GEN OSMANLILAR)
* lk resmi gazete (Takvim-i Vakay-i , Trke gazete 1831)
* Avrupa tarz eitim veren okullar ald.(Rtiye :orta okul , Mektebi
ulum-u edebiye : Orta dereceli okul , Mektebi maarifi adliye)
*Enderun yerine devlet memuru yetitimek amal ; Tbbiye , Harbiye
, Mzkay Humayun gibi askeri okullar at.
* Din ve mezhep ayrmna son verilmek istendi.
Ekonomik anlamda yaplan Islahatlar
* Yerli kuma kullanm zorunlu tutuldu.
* deri , uha, iplik , ve bez fabrikalar kuruldu.
* Yerli tccarlardan baz gmrk vergileri kaldrld.
*** bu slahatlarda ama : Kapitilasyonlarn basksn krmak ve da
bamll azaltmaktr.Ancak II. Mahmut dneminde ngilizlere
tannan 1838 Balta liman Ticaret anlamas ile yerli sanayi tamamen
dibe kmtr( ne zaman iyi oldu ki dimi arkadalar :))))









Tanzimat Dnemi-1(1839-1861)

* Padiahmz Abdlmecit , Sadrazam Mustafa Reit Paa , bakalm ne olmu?
*Tanzimat ve slahat fermanlar yaynland.(ilkkez hukuk stnl tannd.Hallk
arasnda eitlik saland)
*Divan- Ahkam- adliye (Gnmz yargtay) kuruldu.
*Meclis-i Alii Tanzimat (Yasa hazrlamak iin ) kuruldu
*lk kez bat tarz , karma mahkemeler kuruldu.
*lk vilayet meclisleri (Valiye yardm amal) kuruldu. (Halk ilk kez yerel
ynetimlere katld , aznlklar ise yerel ynetimlere 1856 Islahat ferman ile
katlmtr)
* 1858 Arazi kanunnamesi karld.(Miri arazilerde Toprak mlkiyeti resmi oldu)
*Askerlik 5 yl ile snrland. lk jandarma tekilat kuruldu.(Umumu zaptiye)
*Gnmz MEB kuruldu.(Maarifi umumiye Nezareti)
*lk niversite ald.(Darlfnun 1852) stanbul niversitesi
*lk retmen okulu ald.(Darl muallim erkekler iin)
*lk kz rtiyeleri ald.(Kzlara ilk eitim hakk tannm oldu. Haydi kzlar
okula :)
*Lise dengi okullar almtr. (dadi , Sultani )
* lk kez yabanc ve aznlk okullar ald.
*Avrupaya ok sayda renci gnderildi. lkkes Rumi Takvim Kullanld.
* lk zel gazeteler karld.(Tercman- Ahval )
* lk d bor alnd(ngiltereden , Krm sava)
* lk madeni para (mecidiye) , ilk kat para (Kaime) bastrld
*lk banka kuruldu.(Bank- der saadet). lk yabanc banka(ngiliz Bank- ahane
Osmani)
* Cizye kaldrld , lk demir yollar , lk Deniz yolu iletmesi , lk telgraf hatt
kuruldu

Tanzimat Dnemi-2(1861-1876)
* Padiahmz Abdlaziz
* En ok d borcun alnd dnemdir. lk kez Avrupa seyahatine kan
padiahtr.Svey kanal bu dnemde almtr.
*1866 halepa ferman yaynland(Girit rum isyanlarn nlemek iin)
* lk Osmanl medeni kanunu bu dnemde MECELLE bu dnemde
hazrland.1868 Ahmet Cevdet Paa
*lk posta pulu basld . lk LAK mahkemeler ald.(Nizamiye mahkemeleri)
*Bahriye nezareti kuruldu. Deniz Ticaret kanunu karld.
*Vilayet nizamnamesi yaynland.(Eyaletler yerine tara ynetimi)
*Gnmz dantay ura- Devlet ve Saytay Divan muhasebat kuruldu.
* iftiye kredi amal , Memleket sandklar ve Emniyet sandklar
kuruldu.(ziraat bankas temelidir)
*Devlet kanunlar yaynlanan ilk resmi gazete karld.(Dstur)
* lk bayan retmen okulu ald.(DArl muallimat ) Franszlar GS
sultaniyesini atlar. Abd Robert kolejini at . Yetim ocuklar iin lise dengi
Darafaja ald.
* 1869 Maarifi Umumiye Nizamnamesi kabul edildi.(Eitim tz)
LA BLG : HER ALANDA KLKLERN YAANDII DNEMDR ,
ESK VE YEN KURUMLAR AYNI ANDA FAALYETTE
OLMULARDIR
19.YY- DAILMA DNEM
ISLAHATLARI (1792-1918)
GENEL ZELLKLER
Ama: Devletin varlnn btnln korumak.
* Her alanda batllama balamtr
* lk kez Ynetim ve Hukuk alannda yenilikler
balamtr.
*Yenilikler-Batllama lk kez devlet politikas haline
gelmitir
* Merutiyete kadar , Padiah ve devlet adamlar ;
Merutiyetle birlikte ilk kez Aydnlar nc olmutur.
* lk kez demokratikleme srecine girilmitir.
* Aydnlar indirdii ilk padiah Abdlaziz
* Aydnlara merutiyet sz vererek tahta gelen padiah
II.Abdlhamit.
*Eitim alannda en ok slahat yapan II.Abdlhamit







Mrc_1984













19.YY- OSMANLI DEVLETNDE DEMOKRATKLEME HAREKETLER
1808 SENED- TTFAK

* II.Mahmut ve Ayanlar arasnda yapld.Alemdar Mustafa paa
etkilidir.
* Bir szlemedir.(Uzlama belgesi). Yenilik deildir.
*** Sadece Ayanlara baz haklar verilmitir.(Padiah vergi ve
asker toplarken ayanlarn grn alacak , ayanlar ise merkezin
emirlerini yerine getirecektir )
* Ayanlar hukuksal olarak o blgenin ynetici haline gelmi ,
resmen tannm,taviz verilmitir.
AMA: Osmanl devletinin merkezi otoritesini yeniden
salamaktr.(Ancak bu szlemenin yaplmas Devletin
gszlnn kantdr)
UYARI: Osmanl tarihinde merkezi otoriteyi glendirmek iin
atlan ilk adm SENED-i ttifak. Atlan en byk adm ise 1826
Vakayi Hayriyedir.
NEM NEDR PEK?
*Padiahn egemenlik haklar ilk kez kstland.
*lk anayasal belgedir.
*Feodalite ilk kez resmiyet kazanmtr.(Ayanlara ayrcalk)
*Demokratiklemenin ilk hareketidir.
* ekil olarak manga Cartaya benzer





TANZMAT DNEM(1839-1876)
1839 TANZMAT FERMANI
*Padiah Abdlmecit Sadrazam Mustafa Reit Paa
*Kanun Hkmndedir.Yeniliktir.
*** Tm osmanl halkna hak ve hukuk teminat vermitir.GENEL fermandr.
*Mslman-Hristiyan halk arasnda baz konularda LK ETLK
salanmtr.(Adli , Mali , Askeri ,Hukuk Alanlarnda)
AMA: Devleti kten kurtarmak bu TEMEL AMATIR. Avrupann i
ilerimize karmasn engellemek. Avrupann desteini almak(Msrn
sorunun zm iin)

NEM NEDR PEK ?
*Osmanl tarihinde ilk kez Padiahn gc stnde yasa gc , kanun gc ,
Hukuk gc stnl ilkesi tannmtr.
*Trklerin ilk HAKLAR beyannamesi kabul edilir.
*Hukuk devleti ve Sosyal devlet olma yolunda ilk admdr.
*Anayasa ve demokrasiye geiin ilk aamasdr.(Anayasa tasladr)
*lk laiklie gei aamasdr.
* erik olarak manga cartaya benzer
* Askerlik vatan grevi haline gelmitir.




1856 ISLAHAT FERMANI
*Padiah Abdlmecit D baskc Fransa
*Kanun hkmndedir. Yeniliktir
*** SADECE aznlk halka ek haklar tannd.(devlet memuru olma , banka ,
irket , okul ama , her okula girme , bedelli askerlik yapma gibi )
*Cizye ve iltizam usul kaldrld. Yabanclarada ilk kez mal , mlk sahibi olma
haklar verilmitir.
*ZEL bir fermandr. TAM ETLK SALANMITIR(halklar arasnda)
AMA: Devleti kten kurtarmak(temel ama). Avrupann i ilerine
karmasn engellemek. Avrupann desteini alabilmek (1856 Paris ant iin)
*** Ne yazk ki amalara ulalamad. Avrupan mdahalesi dahada artt.

NEM NEDR PEK ?
* Aznlk halk ilk kez Mslman halk ile ayn haklara kavutu.( Vergi ve askerlik
konusunda solladlar hatta , bu da Mslman halkn tepkisi ekti)
*Bu fermana duyulan ilk tepki 1919 Erzurum kongresinde domutur.(Aznlklara
verilen ayrcalklar sebebi ile)
*Bu ferman Tanzimat fermannn tamamlaycsr.
* Tanzimat ve Islahat fermanlarnda OSMANLICILIK ve BATICILIK akmnn
etkisi hakimdir.Tanzimat bat etkisiyle ancak padiahn kendi iradesiyledir.Islahat
hem bat etkisiyle hemde bat basksyla ile yaynlanmtr

1.MERUTYET DNEM (1876-1878)

*II.Abdlhamit Gen Osmanllar BAROLDEKLER
*Osmanlclk ve Batclk akmlar etkilidir.
* Ynetim ekli ilk kez deiti.Monariden merutiyete getik
*Osmanl halk ilk kez seme-seilme temsilci bulundurma devlet
ynetime katlma hakk elde etti.(Kadnlar , kyller , fakirler hari)
*** LK ANAYASA (Kanun-i Esasi ) kabul edildi. 119 madde
*lk parlemento ald .(iki meclislidir)
*Ayan meclisi : Padiah seer. mr boyu grevde olurlar.sadece
Mslmanlar.Yasama ve yrtme iini yaparlar.
*MebusanMeclisi: Halk seer . 4 yl grevde kalrlar.Yasama iini
yaparlar. Mslman ve gayrimslimlerden oluur.
*Yarg ii mahkemelerindir.
***** Padiahn bakanlar seme-atma yetksi , meclis bakanlarn
belirleme yetkisi , veto etme yetkisi , savaa karar verme yetkisi ,
srgn gnderme yetkisi vard. Buda demokratik adan ok
eksiklikler olduunu gsterir Anayasann.
*Padiahn en stn gc mesclisi kapatp- ama yetkisidir.
*Son Sz padiahndr. En anti demokratik anayasamzdr.
Kanun-i Esasi de : Devletin dini slam , dili Trke , bakent stanbul
olduuna yer verilmitir.
* 1.Merutiyet ilannda etkili olan DI etken 1876 stanbul Tersane
Konferansdr.

SONU OLARAK: 93 harbi bahane edilerek , meclis kapatlm.
Anayasamz rafa kaldrlm ve 30 yl dokunulmam
stibdat dnemini balamtr. Yan taraftan devam edin arkadalar


STBDAT DNEM(1878-1908)

*II.Abdlhamit barolde arkadalar.
*slamclk ve mmetilik akmlar etkilidir.
Neler yaand bu dnemde ?
*Bask , iddet , srgn ve yasaklarla dolu bir dnemdi.
*Tekilat- mahsusa stihbarat kuruldu.
*Toplantlar , gsteriler yasakland. Basna sansr geldi.
*Donanma Halie ekildi..(rd gitti orada)
*MECELLE uygulamaya konuldu.
*En fazla toprak kayb bu denemde oldu.
*1881 Duyun-u umumiye (Genel borlar idaresi) kuruldu.
*1889 ttihak ve Terakki Cemiyeti kuruldu.
Balkanlarda ordu iinde rgtlenen bu cemiyet , padiaha ve
istibdata kar youn bir mcadele balatmtr.
Bu nedenle ;
* Trk tarihinde ilk kez ordu siyasete karmtr.

SONU OLARAK : Balkanlarda bu rgte bal ordu , bir
isyan karm , padiahta isyann yaylmasn nlemek iin
isitibdata son vermi

Ve yeniden merutiyeti ilan etmeye karar vermi , yan taraftan
devam edelim arkadalar

2.MERUTYET DNEM 1908-1918
* nce : II.Abdlhamit (1908-1909) sonra: V.Mehmet Reat (1909-1918) ve ttihak
ve Terakki cemiyeti Ba aktrlerimiz aynen byle
*Trklk ve Pantrkizm akmlar etkilidir.
Neler yaand bu dnemde ?
*Yasaklar kaldrld. ok partili sisteme geildi. lk siyasi parti ttihak ve Terakki
frkasdr. lk seimlerde TF iktidar olmutur.
*lk basn ehidi Hasan Fehmi ldrld. (Volkan gazetesi yazaryd)
*stanbulda byk bir isyan kt (31 mart Vakas)
NEDR NCELEYELM:
*31 Mart vakas Rejimi hedef alan ilk ayaklanmadr. TF kartlar
karmlardr.Padiah desteklidir.
SONU: * HAREKET ORDUSU isyan bastrmtr.MUSTAFA KEMAL tarih
sahnesine kmtr , ilk siyasi baarsdr.
* Padiah meclis kararyla deitirildi bu da ilktir. (II.Abdlhamit indirildi)
* Ahrar frkas kapatld. Rejim kart olduu iin
* Anayasada deiikler yapld.
DEKLE GRE
*Hkmet meclise baland , padiahn meclisi ama kapama yetkisi gvenoyu
artna baland , padiahn srgn , veto , sansr yetkisi kaldrld , memurlara yarg
dokunulmazl getirildi , Halka gsteri , yry yapma , toplant hakk tannd.
DNEME AT LA BLGLER
*1909 Anayasa deiiklii ile daha demokratik srece bir srece girildi.
*Son sz artk MECLSiNDR
*Ancak ynetim bu seferde ttihak ve Terakki nin eline gemi tamamen
*II.merutiyetin ilannda etkili olan DI BASKI 1908 REVAL grmeleridir.

MDLK BU KADAR , GRMEK ZERE SAYGILAR
MERUTYET DNEM (1876-1918)
Mrc_1984