BAB 3: KESEDARAN PEMBINAAN NEGARA DAN BANGSA

1
.
a. Terangkan ciri-ciri sistem politik masyarakat Melayu tradisional sebelum kedatangan
penjajah Barat.
(Rujuk Buku Teks m.s: 6!
" Raja sebagai ketua kerajaan.
" Raja mempunyai kedudukan yang tinggi dan istime#a.
" Raja bertanggungja#ab menjamin keselamatan rakyatnya.
" Rakyat mengakui kekuasaan raja.
" $empadan #ilayah ditentukan oleh si%at kesetiaan rakyat terhadap raja.
" &erajaan yang kuat akan mena#an kerajaan yang lemah untuk meluaskan
empayarnya.
1
.
b. 'pakah perubahan-perubahan yang diadakan oleh penjajah Barat di Tanah Melayu.
(Rujuk Buku Teks m.s: 6-66!
" British menetapkan sempadan setiap negeri.
" konsep kerajaan berubah kepada konsep negeri.
" (agasan Malayan )nion diadakan bertujuan membina sebuah negara moden.
" *enubuhan *ersekutuan Tanah Melayu 1+,-.
" 1+. penubuhan *ersekutuan Tanah Melayu yang merdeka.
" *enubuhan Malaysia 16 $eptember 1+6/.
0
.
a. Terangkan konsep bangsa. (Rujuk Buku Teks m.s: 66-6.!
" Merujuk kepada sekumpulan manusia dalam satu ikatan ketatanegaraan.
" Bangsa Malaysia: sekumpulan rakyat yang berbagai kaum1 bahasa1 budaya1
kepercayaan dan pendapat terhadap keduniaan.
" Bangsa Malaysia dibentuk melalui penggunaan satu bahasa kebangsaan1 pengamalan
kebudayaan kebangsaan dan rukun negara.
0
.
b. Terangkan konsep negara bangsa. (Rujuk Buku Teks m.s: 6.!
" *embentukan 2egara dan bangsa yang moden bermula di 3ropah. 4dea ini muncul
pada penghujung abad ke-1- dan ke-1+ kerana beberapa peristi#a1 iaitu:
- Re5olusi 4nggeris 16--.
- *erang &emerdekaan 'merika 1..6.
- Re5olusi *erancis 1.-+.
" *ara nasionalis di 3ropah menggunakan unsur persamaan rumpun bangsa dan bahasa
)ntuk menyatukan dan membentuk negara bangsa mereka.
" *erang 6unia *ertama 1+1,-1+1- telah menyaksikan kekalahan 7erman dan
sekutunya.
" *ersidangan 6amai *aris telah mencapai kesepakatan melalui 6eklarasi 8oodro#
8ilson yang mencadangkan prinsip:
- penentuan nasib negara oleh rakyat sendiri.
- sempadan negara berasaskan bangsa.
" &esan deklarasi ini1 empayar 'ustria-9ungary dan Turki yang mengalami kekalahan
telah dibahagi-bahagikan.
" 4ni meyebabkan pelbagai golongan etnik dan bangsa mendapat kemerdekaan. Muncul
tujuh negara bangsa yang baru di 3ropah: :;echoslo5akia1 3stonia1 <inland1 =at5ia1
=ithuania1 *oland dan >ugosla5ia. >ugosla5ia pula terdiri daripada $erbia1 $lo5enia1
Montenegro1 :rotia dan Bosnia-9er;ego5ina.
c. 9uraikan pembinaan 2egara bangsa di 3ropah. (Rujuk m.s: 6.-6+!
* Itali
4tali terbahagi kepada beberapa buah #ilayah.
Beberapa #ilayah di utara seperti ?enetia dan =ombardy masih dikuasai oleh
'ustria.
@rang 4tali mahu menyatukan #ilayah-#ilayah mereka di ba#ah sebuah
pemerintahan dan menghalau orang 'ustria.
6engan menggunakan amalan realpolitik1 :ount :amilo Benso di :a5our
berusaha menyatukan 4tali menjadi sebuah negara.
Beliau berkerjasama dengan 2apoleon 444 (pemerintah *erancis! untuk menentang
'ustria pada tahun 1-6A dan berjaya mene#askan 'ustria.
Melalui satu pungutan suara yang diadakan :ount :amilo Benso mendapat sokongan
majoriti rakyat untuk menyatukan 4tali.
*ada tahun 1-661 4tali membantu *russia mene#askan 'ustria. $ebagai balasan
*russia mengembalikan #ilayah ?enetia kepada 4tali.
*ada tahun 1-.A1 *erancis telah mengundurkan tenteranya dari Rom.
:ount :amilo Benso mengambil kesempatan dengan menyatukan Rom dan 4tali.
Maka terbentuklah negara bangsa 4tali.
* Jerman
@tto 3duard 5on Bismarck mengamalkan realpolitik dan politik darah dan besi
untuk menyatukan 7erman pada tahun 1-.1.
B Bismarck menggunakan pelbagai taktik seperti tipu helah1 pemalsuan dokumen1
pro5okasi1 penipuan dan ugutan untuk mencetuskan peperangan.
B Matlamatnya adalah untuk menyatukan 7erman.
B Rakyat pula menerima sistem kediktatoran yang digunakan oleh Bismarck.
B Bismarck menggunakan isu membenci kuasa asing untuk membangkitkan semangat
rakyat di medan perang.
0
.
d. 9uraikan pembentukan &erajaan 4slam di Madinah. (Rujuk m.s: .1!
" *embentukan kerajaan 4slam Madinah melalui prinsip 4slam.
" 2abi Muhammad s.a.# menyusun perlembagaan terlebih dahulu sebelum
mengasaskan negara 4slam.
" *iagam Madinah C menyatukan penduduk berbilang kaum. (orang >ahudi1 orang
&ristian dan orang 'rab- 'us D &ha;raj!
" *embentukan kerajaan melalui cara diplomasi1 musya#arah dan pemua%akatan.
" 8ujudnya kerjasama antara pemimpin dengan pemimpin dan pemimpin dengan
rakyat.
0
.
e. 9uraikan pembinaan 2egara bangsa Malaysia. (Rujuk m.s: .1!
" *embentukan negara Malaysia berkat kebijaksanaan pemimpin.
" &ebjiaksanaan pemimpin: tidak melibatkan pertumpahan darah dan berpandangan
jauh.
" Melalui cara rundingan1 pakatan murni dan tolak ansur.
/
.
a. 7elaskan ciri-ciri negara dan bangsa. (Rujuk m.s: ./-.,!
Negara
" 8ilayah yang mempunyai penduduk
" Mempunyai sempadan
" *emerintah yang ber#iba#a - membuat dan melaksanakan keputusan politik.
- menguatkuasakan undang-undang dan peraturan
kerajaan.
Bangsa
" $ekumpulan manusia yang mendiami sesebuah #ilayah.
" Mempunyai persamaan dari segi: - bahasa
- adat resam
- kesenian
- pengalaman sejarah
" 6igunakan untuk melahirkan perasaan bersatu padu.
Kerajaan
" 4nstitusi pemerintahan yang bertanggungja#ab menggubal dan melaksanakan dasar
sesebuah negara
" Merangkumi badan yang -membuat D menggubal
- menta%sir
- melaksanakan dasar
" Bertindak sebagai pengaman dan penentu kehidupan masyarakat sesebuah negara.
Perlembagaan
" *eraturan tertinggi sama ada bertulis atau tidak bertulis yang menjadi rujukan dan
panduan bagi mentadbir dan memerintah sesebuah negara.
/
.
b. 7elaskan ciri-ciri negara dan bangsa dalam &esultanan Melayu Melaka.
(Rujuk m.s: .-.-!
Wilaa!
" &a#asan tempat tinggal rakyat dan sempadan yang diterima umum.
" 8ilayah pengaruh merujuk kepada ka#asan yang rakyatnya menerima dan
memperakui pemerintahan seseorang raja.
Ke"a#latan
" &ekuasaan tertinggi terhadap rakyat.
" Tidak boleh dihadkan oleh mana-mana pihak.
" &ekuasaan yang dimiliki oleh negara dan pemerintah.
" &uasa untuk menggubal dan melaksanakan undang-undang.
" Memastikan sesebuah negara bebas daripada campurtangan1 paksaan1 taklukan atau
penjajahan kuasa asing.
$ambang negara
" $imbol atau tanda yang menjadi identiti sesebuah negara:
- Bahasa Melayu lambang penyatuan negara dan bangsa.
- $istem pemerintahan beraja.
- 'dat istiadat Melayu dan agama 4slam.
Ra%at
" Rakyat adalah seluruh penduduk di sesebuah #ilayah.
" Terikat dengan undang-undang dan peraturan yang dikuatkuasakan dalam #ilayah itu.
Kerajaan
" Badan yang diberi kuasa untuk menguruskan pentadbiran
" Menjaga keamanan
" Mempertahankan kedaulatan
" Menjalinkan hubungan diplomatik dengan negara lain
&n"ang'#n"ang
" :ara %ormal untuk menga#al masyarakat melalui peraturan yang di#artakan.
" 6icipta untuk memelihara keamanan dan melindungi rakyat.
" Menentukan struktur kerajaan1 kehakiman1 bahasa1 agama dan kerakyatan.
,
.
a. Terangkan sistem pemerintahan &esultanan Melayu Melaka yang di#arisi oleh negeri-
negeri Melayu seperti 7ohor1 *erak dan *ahang. (Rujuk m.s: -A!
" &erajaan 7ohor1 *erak 1 *ahang diasaskan oleh kerabat di raja Melaka.
" Menggunakan gelaran $ultan.
" $istem pe#arisan takhta mementingkan jurai keturunan sebelah bapa. *utera sulung D
adik lelaki sultan.
" Mengamalkan sistem pembesar empat lipatan. 4kut susunan ,1 -1 161 /0.
" )ndang-undang dipengaruhi oleh 9ukum &anun Melaka.
,
.
b. Terangkan ciri-ciri yang terdapat dalam )ndang-undang Tubuh &erajaan 7ohor.
(Rujuk m.s: -A--0!
" 4a sebuah perlembagaan bertulis.
($ultan 'bu Bakar C 1-+!
" )ndang-undang tubuh kerajaan 7ohor:
- keturunan sultan sebagai pe#aris takhta
- pengiktira%an orang melayu sebagai rakyat 7ohor
- agama 4slam sebagai agama negeri
- Raja - berbangsa Melayu
- beragama 4slam
- merupakan #aris pemerintah 7ohor D =elaki
- Raja1 menteri dan jemaah pangkuan negeri dilarang menyerahkan negeri kepada kuasa
lain.
- Menteri dipilih oleh raja.
- 2aib menteri ditentukan oleh jemaah menteri dengan perkenaan raja.
- Majlis Mesyuarat &erajaan:
a! Majlis negeri
- kuasa perundangan
- dipengerusikan oleh Menteri Besar sebagai yang dipertua
- membantu raja dan jemaah menteri mentadbir negeri termaktub %asal ,+.
b! 7emaah menteri
- - -10 org pega#ai kanan kerajaan yang menjadi ahli majlis negeri
- berbangsa Melayu1 beragama 4slam dan rakyat 7ohor.
- lantikan: angkat sumpah dan taat setia kepada raja dan kerajaan 7ohor.
- persidangan sebulan sekali D bila-bila masa yang perlu.
- undang C undang ini memba#a kepada pemerintahan demokrasi menggantikan raja
berkuasa mutlak.
- menghalang penguasaan British ke atas 7ohor.
c. 7elaskan struktur pemerintahan dalam $istem 7emaah Menteri di &elantan.
(Rujuk m.s: -0--,!
" 7emaah *enasihat Raja
-menguruskan perkara dan urusan bukan rahsia
" 7emaah menteri istana
-menguruskan istiadat diraja dan istiadat rasmi seluruh negeri kelantan.
" 7emaah menteri keadilan dan kehakiman
-mengendalikan urusan penting tentang keadilan dan kehakiman
" 7emaah menteri dalam negeri
- menjaga keamanan
" 7emaah menteri luar negeri
-menguruskan dasar dan hal eh#al luar negeri
" 7emaah menteri perbendaharaan
-mengendali harta benda dan hasil mahsul negeri.
" 7emaah menteri peperangan
-menguruskan pertahanan dan keamanan negeri
" 7emaah menteri pentadbiran dan pemerintahan negeri
-meguruskan kemajuan dan pembangunan negeri.
d. 9uraikan perkara-perkara yang terdapat dalam )ndang-undang Tubuh &erajaan
Terengganu.
(Rujuk m.s: -,--6!
- pemerintahan: sistem monarki C raja berperlembagaan.
" beragama 4slam
" berbangsa Melayu
" seorang lelaki
" pe#aris sultan yang memerintah
- agama 4slam sebagai agama negeri
- pemerintahan: $ultan
Majlis mesyuarat kerajaan
6iketuai oleh Menteri Besar
menteri - beragama 4slam
- berbangsa Melayu
- rakyat Terengganu
- taat setia

7emaah menteri C memilih naib menteri besar dengan perkenan sultan.
" ahli mesyuarat kerajaan
- membantu sultan dan jemaah menteri mentadbir
- menggubal undang-undang dan peraturan negeri
- menjaga kebajikan rakyat
- menjaga keamanan negeri
- menjalin persahabatan dengan negeri lain
" kepentingan perlembagaan bertulis
-menjamin sistem pentadbiran yang lebih berkesan
-menggambarkan kebijaksanaan pemerintah Terengganu.
-meningkatkan kecekapan sistem pentadbiran
-benteng kedaulatan Terengganu
e. Terangkan konsep persekutuan dan prinsip demokrasi yang terdapat dalam sistem
pemerintahan di 2egeri $embilan. (Rujuk m.s: -.---!
" 2egeri $embilan terdiri daripada + negeri:
1. $ungai )jong
0. Rembau
/. 7ohol
,. 7elebu
. 7empol
6. $eri Menanti
.. 4nas
-. Terachi
+. (unung *asir
" 4a seperti sebuah persekutuan dan mengamalkan adat perpatih iaitu kuasa di tangan
rakyat.
" *emerintahan mengikut hierarki:
>ang 6ipertuan Besar (>amTuan Besar!
)ndang
=embaga
Buapak
'nak Buah D *erut
" =antikan pembesar: undang1 lembaga1 buapak dan anak buah. >ang 6ipertuan Besar
akan berunding dengan )ndang
" 6aerah D jajahan D luak: Rembau1 $ungai )jong1 7elebu1 7ohol.
" &etua luak: undang yang dipilih oleh lembaga.
" )ndang bertanggungja#ab melantik >ang 6ipertuan Besar.
" =embaga C ketua suku anggota masyarakat yang dipilih oleh Buapak.
" =embaga bertanggungja#ab terhadap suku masing-masing.
" =embaga berkuasa memilih indi5idu yang layak menjadi undang.
" Buapak adalah ketua perut.
" $etiap perut dikenali sebagai anak buah.
" Buapak menjadi rujukan setiap masalah terutama berkaitan dengan adat.
" :ontoh unsur demokrasi C kerana mengagihkan kuasa kepada indi5idu mengikut
peringkat.
Wahai Tuhan kami, berilah kepada kami pahala yang telah Engkau janjikan kepada
kami melalui Rasul-rasulMu, dan janganlah Engkau hinakan kami pada hari kiamat.
Sesungguhnya Engkau tidak memungkiri janji.
(Surah Ali Imran, ayat !"#
Wahai Tuhan kami, ampunkanlah d$sa kami dan d$sa saudara-saudara kami yang
mendahului kami dalam iman. %an janganlah Engkau jadikan dalam hati kami
perasaan hasad dengki dan dendam terhadap $rang-$rang yang beriman.
Wahai Tuhan kami, sesungguhnya Engkau amat melimpah
belas kasihan dan rahmatMu.
(Surah Al-&asyr, ayat '#