LAKTAT

DEHIDROGENAZA
Mirjana Vuk

Laktat dehidrogenaza (LD) je NAD
+
oksidoreduktaza i
katalizira oksidaciju laktata u piruvat koristei NAD
+
kao
akceptor vodikovih iona

Reakcija je reverzibilna i kod fiziolokog pH favorizirana
je redukcija piruvata u laktat



LAKTAT DEHIDROGENAZA
LAKTAT DEHIDROGENAZA

LD je prisutna u razliitim koliinama u citoplazmi svih
stanica organizma

Povienje ukupne aktivnosti LD su naene u mnogim
patolokim stanjima, ali su ograniene diferencijalne
dijagnostike vrijednosti zbog nedostatka specifinosti za
pojedini organ

Ipak, ako je ukupna LD poviena kvantitativna
diferencijacija izoenzima moe omoguiti
dijagnostiki korisnu informaciju vezanu za
pojedini organ


Sastoji se od 4 polipeptidna lanca koji pripadaju tipu
H(heart) i M(muscle) 5 izoenzima, specifini za
odreeni organ

H podjedinica prevladava u tkivima sa poveanom
potronjom kisika, a M u tkivima sa visokom glikolitikom
aktivnou


LAKTAT DEHIDROGENAZA
IZOENZIMI
Specifini za odreeni organ

LD1 H
4
srce i eritrociti
LD2 H
3
M
1
retikuloendotelni sustav
LD3 H
2
M
2
plua, slezena, limfni vorovi
LD4 H
1
M
3
bubreg, posteljica, guteraa
LD5 M
4
jetra, popreno prugasti mii

Razliiti izoenzimi imaju razliito vrijeme
poluraspada pa se razliito dugo mogu pratiti u
krvi
DIFERENCIJACIJA IZOENZIMA
ELEKTROFOREZOM na agaroznom ili celuloza-
acetatnom gelu u alkalnom pH

Izoenzimi koji sadre H podjedinice putuju bre, dok
izoenzimi koji sadre M podjedinice putuju sporije
LD1 putuje najbre, a LD5 najsporije



PRIMJER SPECIFINOG
ODREIVANJA LD1

KEMIJSKOM INHIBICIJOM
Dodatkom natrijeva perklorata ili 1,6-
heksandiola inhibiramo sve izoenzime koji
sadre M podjedinicu
LD1 ima samo H podjedinicu pa nije inhibiran i
moemo ga odrediti
INDIKACIJE

infarkt miokarda i monitoring
pluna embolija
diferencijacija utice
hemolitika anemija
dijagnoza oteenja organa (kvantitativnom analizom
izoenzima)
u dijagnozi i praenju malignih bolesti

METODE ODREIVANJA

Odreivanje ukupne LD spektrofotometrijski





U reakcijama se mjeri promjena apsorbancije NADH
U reakciji pretvorbe laktata u piruvat povienje
apsorbancije NADH mjeri se pri 334, 340 ili 366 nm, a u
reverzibilnoj reakciji pad apsorbancije NADH zbog
njegove oksidacije u NAD
+


KLINIKO ZNAENJE

LD je citoplazmatski enzim i prisutan je u svim tkivima

Proputanje u plazmi moe se dogoditi ak i nakon
manjeg oteenja tkiva

Kako je LD koncetracija u tkivima 500 puta via nego u
plazmi oteenje male koliine tkiva moe dovesti do
znaajnog povienja aktivnosti u serumu
KLINIKO ZNAENJE

Najei uzroci povienja LD su bolesti jetre, srca,
skeletnih miia i eritropoetskog sustava

Ukupni LD nije marker oteenja specifinog organa i
slabiji je od aminotransferaza u dijagnozi hepatobilijarne
bolesti

Kako bismo dobili organ specifinu detekciju, moramo
kvantitativno odrediti izoenzime

KLINIKO ZNAENJE

Smanjena koncentracija laktat dehidrogenaze nema
klinikog znaenja
KVANTITATIVNA ANALIZA
IZOENZIMA

Razdvajanje elektroforezom

U dijagnostici su istaknuta tri elektroforetska izoenzimska
uzorka:
Anodni - LD1+LD2
Katodni - LD4+LD5
Srednja grupa - LD3

KVANTITATIVNA ANALIZA
IZOENZIMA

Poveana aktivnost izoenzima:
LD1 i LD2 infarkt miokarda, hemoliza,
miina distrofija, infarkt bubrega
LD4 i LD5 bolesti jetre, oteenje skeletnih
miia, maligne bolesti
LD3 destrukcija trombocita, limforetikularne
bolesti, oteenje slezene, maligni tumori
PRIKUPLJANJE UZORAKA (plazma,
serum)

oksalati i fluoridi se ne smiju upotrebljavati kao
antikoagulansi jer oni inhibiraju LD

plazma koristi se samo nakon vrlo brze centrifuge jer
inae zaostaju trombociti koji sadre viskoku
koncentraciju LD

UZORAK

Nakon tjelesne aktivnosti mogue su poveane
koncentracije LD zbog njenog oslobaanja iz miia

Zbog hemolize tijekom koagulacije koncentracija LD
moe biti vea u serumu nego u plazmi

INTERFERENCIJE S KRVNIM
STANICAMA
Javljaju se kod kontaminacije uzorka plazme
trombocitima

Tijekom mjerenja uzorak se pipetira u hipotoninu
otopinu, dolazi do lize stanica i izlaenja unutarstanine
LD, to dovodi do lanog povienja LD u mjerenju

lano niske LD vrijednosti izmjerene su ako je tijekom
reakcije LD maskiran poveanjem apsorbancije
uzrokovane apsorpcijom svjetlosti od strane trombocita

INTERFERENCIJE S
LIJEKOVIMA

Neki lijekovi vode do poveanja razine LD:
androgeni ili anaboliki steroidi, alopurinol,
aspirin/salicilati, kaptopril, karbamazepin,
klorpromazin, cisplatin, kumarini, dakarbazin,
diltiazem, eritromicin, naproksen, fenitoin,
metildopa, paracetamol, penicilinamin,
fenilbutazon
STABILNOST

Uzorak seruma pri sobnoj temperaturi (20
0
C) stabilan je
do 7 dana

Ne smije se pohranjivati na hladnijim temperaturama
zbog osjetljivosti izoenzima LD4 i LD5 na hladnou
BOLESTI KOJE UZROKUJU POVIENU
AKTIVNOST LD U SERUMU

INFARKT MIOKARDA
znaajno povienje LD vrijednosti nakon 6-12 h, LD1 > 45% , max. vrijednosti
nakon 24-60 h i do 10 puta vie od referentnih, normalizacija nakon 7-15 dana

OSTALE BOLESTI SRCA
miokarditis, srane aritmije, kateterizacija srca, transplatancija zalistaka
poviena razina enzima slino kao i kod infarkta miokarda

PLUNA EMBOLIJA
kod 30% pacijenata tijekom 24h zamijeeno je blago poveanje LD,
osobito LD3
niska koliina LD1 i LD2 vana je zbog razlikovanja od infarkata
miokarda


APSCES JETRE

TUMOR JETRE
povieni LD4 i LD5 kod pacijenata sa karcinomom stanica jetre, dok su kod
metastaza povieni svi izoenzimi LD

HEPATOBILIJARNA BOLEST
posebno poveani LD4 i LD5

INFEKTIVNA MONONUKLEOZA

PORTALNA HIPERTENZIJA


BOLESTI KOJE UZROKUJU POVIENU
AKTIVNOST LD U SERUMU
BOLESTI KOJE UZROKUJU POVIENU
AKTIVNOST LD U SERUMU

BOLESTI POPRENOPRUGASTIH MIIA
DUCHENNEOVA MIINA DISTROFIJA
poveani su izoenzimi LD1, LD2, LD3
ARAN-DUCHENNEOVA I KUGELBERG-WELANDEROVA MIINA
ATROFIJA
POLYMYOSITIS (kronina bolest vezivnog tkiva, propadanje miia)

EPILEPTIKI NAPAD (GRAND MAL)

HEMOLITIKA ANEMIJA, MEGALOBLASTINE ANEMIJE

OK