Birinci Basm: Ekim 1997 kinci Basm: Ocak 1998 nc Basm: ubat 1998 Drdnc Basm: Eyll 1998 Beinci Basm: ubat 1999 Kapak Tasarm: Mehmet Ulusel Kapak Fotoraf: Blent zgren 99.34.Y.0016.631 ISBN 975-418-443-7 Bu kitap airin ailesince dzenlenmitir. YAZIMA ADRES : ADAM YAYINLARI, KKPARMAKKAPI SOK. NO. 17. 80060 BEYOLU STANBUL TEL: (0 - 212) 293 4105 - 29209 47 (3 HAT) e-mai\; adam@ada.net.trFAKS: (0 - 212) 293 4108 zdemir Asaf Seme iirler / III Her insann bir yks vardr, ama her insann bir, iiri yoktur. YAKIN Bir k derse stne basma. Daha yaknlar, korkarsn. Bir leke, silmeye-gr, Leke kalr, sen karsn. Bir glge, nereye gider. Gzlerince gider, bakarsn. Bakarsn girer gzlerinden. Leke onun peinden, bakarsn. Bir k derse stne basma, Gzlerine basarsn. TELA Yaamak deil, Beni bu tela ldrecek. ALTINCI GN Benim sylemek iin rpndm gecelerde, Siz yoktunuz. 8 ALTRO ark syleyormuum Sokaklarda, Grmler. Yere yere bakyormuum Yrrken Duymular. Sonrasn kendileri uydurmular. EGO Son kadeh iilmi, Son sz edilmiti. Bir dnce sard hepsini.. Bir hatra, Bir hrs, Bir kskanlk, Bir yanlt, Bir kardelik, Bir yanllk, Bir kin, Bir mid, Bir ey.. nsana ait. 9 DNG Hepsinin gelmesini bekleme; Bir kii gelmeyecek. Sen ahmayasn diye, Korkmayasn diye, Dnesin diye.. Kendine yetmen iin.. Herkesin kendinden kaaca yerlerde Sen kamayasn diye. Gelenler gitmeyecekmi gibi.. Doumlarda lmlerde Duyasn diye. Bildiini bildirmek iin Bilmeme'yi renmelisin. Tam kalasn diye. Hepsinin gelmesini bekleme, Sen var olasn diye. Bir kii gelmeyecek, Sen, bir olasn diye. CANBAZ Brakverdi kendini telden Gzleriyle oynamak iin seyircilerin. Baklar delen bir dle, birden Can verdi canbaz. 10 AYNANIN OYUNU Bir ocuk dodu, bendim. Sraya girdim insanlar iinde. Alay - bayrak bydm Odalar, sofalar iinde. Bir ayna dodu, grdm. Sraya girdi aynalar iinde. ime geldi, aldm, arlar, pazarlar iinde. Bunca yl yzme baktm. Kendisini amad Olanlar iinde. Bir sabah uyandm, Duruyordu karmda Dmancasna, Bir cam, Aldanm, Kendini ayna sanm.. JR Btn renkler ayn hzla kirleniyordu, Birincilii beyaza verdiler. 11 MASA ardm geldiler. Oturmasalar lrdm. Oturdular ldm. Anlamadlar. TOHUM yle bir kelime sylesem ki deyorum, Darda bir bakas kalmasa. O GECE O gece ben olmayacam. Utancmdan bakamadm aynalarda Gldnz grecek Anlayacaksnz. Her gece birinin olmad gecedir. Gecelerinizi kartracak gitgide Olmayanlarnzn oalmas. Benim olmadm duyduunuz bir gece Korkacaksnz. imdiden dnyorum son kalanmz Son gidenimizin bu gecesinde. Ama bir gece olacak, ortalarda bir gece.. inde siz de olmayacaksnz, Ayrca. 12 ARKILAR Her arknn gtrd yer baka, Hepsi baka baka sinmi iime. Biri, Bykdereye gtryor, Biri on alt yamn Kadkyne. Kimse sevgimi bilmez arks Eskiden alatrd beni; imdi dndryor. YED Omuzlarmda bin evladlk dualarn yk, Yzmde bin analk memelerin ak, Elimde sedef bir ak, Brtlen peindeydim. lkin akm kaybettim. MESAJ lebilirim gen yamda, En gzel iirlerimi sylemeden gtrebilirim. imdi kavakyelleri esiyorken bamda, Sevgilim, Seni bir akam-st dndrebilirim. 13 ARKIM Hey benim koca kafam. Tadlar azmn iindedir, Duramaz. Sesler kulaklarmn derinliindedir, Uamaz. Kelimeler dilimin ucundadr, Kalamaz. Hey benim koca kafam. Altm iki santimlik bam.. Salar sakallar iinde, Erkek omuzlar stndedir. Bir bedenim var ki, Merd sevgiler peindedir. Aklar iimde, nsanlar yapmdadr. Hibiri uzaklaamaz. Demir gibiyim onlarla. Yok etmek isteyen ykamaz. Bak yzme, bak szme, Dnya kat gzme; kamaz. 2 =1 Kim o, deme bouna.. Benim, ben. yle bir ben ki gelen kapna; Badan-baa sen. 14 LMEYEN Sana geliyorum, sana, Beni anla, iimdeki eytan. Yalnz sensin doru syleyen. Gerekince kaan, gerekince gelen. Denizin yznde geceleyin, Karanlklar ileyen renkleri grmek senden. Senden, baz kelimelerin farkedilmemi gzelliini anlamak, Unutulmu yaamaya balayvermek birden. Sana geliyorum, doru sana, Susmamak iin. nk sensin dinleyince dinleyen, Baknca bakan, grnce gren. Sevmesini iyi bilirim, dnmeyi rendim. Duydum nedir can vermeden lmek. Artk btn kaplar ap kapayabilirim. Sen anlarsn bunlar ne demek. Sana geliyorum, yalnz sana, Yalansz, gizlisiz. Olduu gibi anlatacam ne varsa, Bil, bilsinler, biliniz. Sen, Vurunca vuran, glnce glensin. Sesin, yzn, ellerin yzde-yz senin. Sen lmeyensin. 15 TENTATION Bana yaadn ehrin kaplann a.. Sana deyeceklerim sylemekle bitmez. Yllardr yaamamdan aldm zamanlar Adna dmlendi. Bana yaadn ehrin kaplarn a.. Baka ehirleri zleyelim orada seninle. Bu evler, bu sokaklar, bu meydanlar kimize yetmez. ULTRA Bir kelimeye Bin anlam yklediim zaman Sana sesleneceim. STEYORUM Rzgr m dedim.. sterim ki salarn dalsn. Gece mi dedim.. Hemen dncelere dalmahsm. Ak der demez Kalbin hzla arpmak. Sabah, dememe kalmadan Uyanmalsn. 16 AK ARKISI Ellerini ver, peceim. Binlerce el iindeyim, u beyaz izgilerden gideceim. Ellerini ver, ver ellerini.. Seni ldreceim. Gzlerinden gireceim, inde yer edeceim. Sana oradan sesleneceim; Ellerini ver, ver ellerini.. Seni ldreceim. DUVARA ASTIIM lnceye kadar seni bekleyecekmi, Sersem. Ben seni beklerken lmem ki.. Beklersem. SAYGI Sana gzel deyorlar; Sakn olma. 17 KONAK Sen gelirken alamtn, Oras iin. Bil, gidersen de alayacaksn, Buras iin.. YN Sen bana bakma, Ben senin baktn ynde olurum. PERSPECTIF Senin iine girdiim zaman Dmda kalyorsun. Senin dndan sana baknca ime smayorsun.
Ben uyurken Duvarma trmandn Gllerimi yoldun. Ve btn ikyetin Sen uyurken Bahene girenlerden. 18 M Beni isteyorsun, Baheni sulayaym diye. Sonra o tomurcuklar biraz ben.. Sonra o iekler biraz ben.. Sonra o yemiler biraz ben.. Ve bir le scanda Yapraklarmn glgesinde Ava-avaz sen. MER KYE BLEN Susuz-Ky yanyordu. Yangna krkle geleni ldrd. Ald baltay eline Gitti yangn sndrd. KOLSUZUN Dlerimde ne baklar frlattm.. Hepsi sapland. SEVN Bana bir mektup geldi, inden ben ktm. 19 BAKA FREKANS Vurdun, acs daha gemedi, Biliyorum, geecek. Ama yle ar konutun ki ardndan. O, gittike gerek. BALI Beni yle bir yalana inandr ki, mrmce srsn doruluu. 1X2X3X4, 4X3X2X1 Sen seni sendesin bil ise Dinle uzaktan, dndan dinle beni.. Sen nerede yoksan, orada varsn. Ben seni bendesin bileyim ise Dinle yakndan, iinden dinle beni.. Sen benim kadarsn. Kim kimi kimde bilirse bilsin. Ben seni bilmediin bir yerde bekleyeceim.. Sencileyin, bencileyin geleceksin. Kim kimi nerede bilirse bilsin Syleyeceim.. Gidercene, gelircene iindesin. 20 LAVNA Sana gitme demeyeceim. yorsun ceketimi al. Gnn en gzel saatleri bunlar. Yanmda kal. Sana gitme demeyeceim. Gene de sen bilirsin. Yalanlar isteyorsan yalanlar syleyeyim, ncinirsin. Sana gitme demeyeceim, Ama gitme, Lav-inia. Adn gizleyeceim Sen de bilme, Lavinia. UZUNCUK Gitme, dur, konualm. Yataklara tek kelime kalmasn. CAN Bir trk sylediler, duydunuz mu.. Bir kuu vurdular, grdnz m.. Byle neden susuyorsunuz byle.. Gzelliiniz oalyor, ldnz m. 21 N Bir kelimenin yanna bir kelime gelince, Bir sesin yanna bir ses gelince, Bir insann yanma bir insan gelince.. Byrler, byrler, byrler lmden nce. EN rk deyorum, rk deil deyorlar. Uzak deyorum, uzak deil deyorlar. Elimle bir-bir gsteriyorum.. Evet bakyorlar, hayr deyorlar. SADAA Bugne en uzak gn, dn. HEP Tam balarken bitti bilip gittiler. Dostluklar, umudlar silip gittiler. Bana bakp, imdi baka yerlerde Baka eyler vardr deyip gittiler. 22 YOUN Evler, ampuller, bardaklar olacam. Ben yaayacam neysem yle kalarak. Sen boyuna yanmda alayp gleceksin.. Demek ben bakacam. Biliyorum, ben bu ieleri brakacam.. Krlmasn, tozlanmasn dediim. Biliyorum, hepsini kracaklar, hepsini, hepinizi. Bu raflar, bu kitaplar, bu kutular, sildiim. Sizler, u siz, u sen, u o, u kim.. Uyurken, uyanmken, u giden, u gelen. Unuttuum, benzettiim, bildiim.. nsanlar; o siz, bu sen, u ben. Kranlar da kracaklar, ezecekler, bugn, yarn. Tozlarn silmeyecek bir el, bir bez. Olanca kapsn ak tutanlarn Dna bile hrsz girmez. Bir fazla almak bir fazla olmak deil. Kimler var, vermekle tam kalmlar. sdenlik dndan parlamak deil.. Yerlerden ok kamak toplamlar. Ne iyi krk bir ie olmak, Ykk bir ev, atlak bir bardak. Gene de bir ie, bir ev, bir bardak. Giderken de biraz daha kendi kalarak. Evler, ampuller, bardaklar olacam, Olumak iin neysem yle kalarak. Sen boyuna yanmda deieceksin, Boyuna leceksin, ben bakacam. 23 DEL Aralarndan geiyorum, Hi kimse el-ele deil. Herkes kendine dnm deyorum. Birkann iine bakyorum.. Hi kimse kendisiyle bark deil. Herkese kendini anlatyorum, Kime kendini anlatsam aryor. Kendimi kime anlatacam aryorum. Hi kimse ilkin kendisine alk deil. OYUN renemedim gitti, renemedim gidecek. Acaba oyunlar m yalan, Oyunlar m gerek. Demin bir eyler vard, Hi belli olmadan bitti. Buralarda biri oynard, Belli etmeden gitti. Bana yle geliyor, Btn oyunlar gerek. Yalnz imdi brakp giden deil, Bir bakas gelecek. 24 ANAHTAR Konumak susmann kokusudur. Ya sus-git, ya konu-gel, ortalarda kalma. Yalan korkakln tortusudur. Drst kaba ol, ereti saygl olma. KALA Sava onu okulun kapsnda yakalad, Bir adm kala insanlan grmeye. Elinden kalemini aldlar, ttiler lmeye, ldrmeye. Tam dnrken vurdular. DUM Sana syleyince syledim sanyorum. Syleyince sana sanyorum syledim. Syledim sanyorum syleyince sana. Sanyorum syledim sana syleyince. ELEKTRONK Benim bulunduum noktada durmak zor. Sanki baka noktalar beni aryor. Duruyor saylr mym, bir noktada ki.. O durduum nokta, yerinde durmayor. 25 OLU Bir anlam gelse, Ne varsa alsa, Gitse. Bir anlam gelse, Ne varsa verse, Kalsa. ZK Geleceim, bekle dedi, gitti.. Ben beklemedim, o da gelmedi. lm gibi bir ey oldu.. Ama kimse lmedi. BO Ben kendimi Sensizlie altryorum. Sen de kendini Bensizlie altr. BR EYN ADI nce, byk byk dndm. Sonra, byk byk yaadm. Ne varsa, onlar ald. imdi, bana-kk/bir lm kald. 26 K OLMAYA TZK Biri koyu biri ak Biri byk biri kk Sevgisiz yryorlar Bo baklar snk ki renk iki biim geiyor. Bir deiller gzlerde Biri denizden biri dadan Teraziyi ekiyorlar aa Geliyorlar pazardan ki anlam geiyor. Uykusuz yorgun bitik rkek admlaryla dalgn Kendinden te - itik Kendinden beri-yaln ki zlem geiyor. Aalar otlar su ta toprak Ortada kinleri sevgileri Ortada aklar kavgalar lleri Akta ama ayp deil gzellikleri ki hayvan geiyor. ou ge az erken leri byk yazan izen Kimi anca kimi alarca Berilerden gelen telere giden ki adam geiyor. 27 SORU Bir evin iki kapsndan Biri ak, biri kapal olsa. Biri girse, aarak, kapalsndan. br, an kapayp ksa.. Ne anlam kanrsnz bundan. BIAK Ben bir bakdm, Hep kestim. Ama bakalarna, Hep bakalanna. GEMCE Kaptanlarn byk znts Varlan limanlardr. Bu konuda beni hakl karan Kaptanlardr. SON SAYI Soruyorum, Kim baard. Biri baarsayd, Herkes aard. 28 TOP Bir ey varsa, Bir ey vardr. Bir ey yoksa, ok ey vardr. ok ey varsa, Bir ey yoktur. ok ey yoksa, Bir ey vardr. DAN Vurma, Dur. Yanl budur. Durma, Vur. Bu yanltr. BL Adnn stne Anlar koyma. Sen mezar deilsin. Anlar Adnn ardndan gelsin. Sen duvar deilsin. TEL Doluyum. Bir boluk'a kar. Gel derim. FIRTINA Ne derseniz deyin, Heykellerin sa yoktur. R Sana bu gzellikler bizden kalsn, Bugnlerden bir eyler bizden kalsn.. Senden almak isterler, bizi syle; Geleni bize gnder, bizden alsn. O alyor o gzlerinden o uzun sasz boyac; Gl-bombal, atsz -arabasz, sakalsz boyac. Dudaklarnda bir slk var, yakasnda bir iek, Solan renkleri boyamakta o boyasz boyac. 30 DELLO Her tomurcuk bir iein uykusuna, her iek bir yemiin kukusuna, her yemi bir bcein korkusuna, uykusuzca, kukusuzca, korkusuzca yrr. YAAM Sanrm grmediniz; imdi uradan geti. Yazk grmediyseniz, Bcek gibi gzeldi. SOLUK Ben atma bindiimde, Ben pazara indiimde, Alyorum dediimde, Btn pazar alnmtr. Ben sazm aldmda, Beste - beste olduumda, Meydan - meydan aldmda, Btn szler sylenmitir. 31 DYALOG Bir gn, bir evde, bir kedi Vard. O gn, bir evde, o kedi Benden scakln esirgemedi. O gn, o evdeki, o kedi Beni bana gtrd getirdi. Ona arklarm syledim; Uyudu, bakyordum, benimleydi. Bir ikilem oldu beklenmedik; Gemi gnlerin yumaklarn didikledi. Var myd, yok, var gibi, Kucamdayd kedi. Gzlerindeydi gzlerim, Gzleri gzlerimdeydi. Ellerimi trmalyordu elleri... rperdim, birden iim titredi. Bir gn, bir evde, bir kedi Vard. O gn, bir evde, o kedi Beni taa ocukluumdan ald O gn, o evdeki, o kedi, Bak-ite, neler olmu der gibi, Getirdi beni genliime brakt. An bahelerinde mek scakt. Babamn ldnde aylardan Hazirand, O elli drdndeydi, ben yedi. Bir k sndnde yol yand. O kedi bunlar nasl da bildi. 32 Bir gnd, bir evdi, o kedi Ta att btn kuyularma. Durup-dururken dikenli uykulanma Ninniler syledi. Bu bir yk idi; Ben mi anlattm, o mu dinledi. Saklamak myd, ya da sylemeli mi; Ne o vard, ne o gn, ne de o kedi. KLEM Sevgi ise, sevieceiz seninle.. Kavga ise, dveceiz seninle.. lm de paylatmz yaamda Ortaklaa bleceiz seninle. 2/ 1 - 1/ 2 Giderken bura iin, gelince ora iin, Gnnde ve gecende kendince ora iin Sakladn kendini bldn iki yanm'a; ki kez yaralandn bir yarm yara iin. BR - BR Seni bende, beni sende arayorlar, Beni senden, seni benden tanyorlar, Bir birim gibiyiz tmnn gznde, Yanm'larmzj btn sanyorlar. 33 sz Benim en sevdiim sz senden duyduum ben'dir. Hep yinelediim sz sana koyduum ben'dir. yi olmak adna bilgi olmak istemem, Seni senlediim sz, bir - bir oyduum ben'dir. ZET Seni byk buldum, anladm, Seni gzel buldum, korudum, Seni kk buldum, uyardm, Seni yakn buldum, uyudum, Biri yanl idi, unuttum. KATMER Bensiz seni / benden bakas anlamaz, Sensiz beni / senden bakas anlamaz, Senden, benden / bize olanca varmadan Bizsiz bizi / bizden bakas anlamaz. BLDR Bizler sava lleriyiz, Bundan byle kar-karya deiliz; Bildiririz. 34 YAZI Orada bir dolap var, Dolapda bir ie var, ieye arap damlar, Dolar bitmie kadar. Yannda bir adam var, Adamda bir dn var, D'ndeki dalgalar Gelir, gitmie kadar. Aklnda bir kadn var, Kadnda bir boluk var, Onu kendine boyar, eker, itmie kadar. inde bir ocuk var, ocukta bir gck var, Susar, ieye bakar, er, yitmie kadar. nnde bir yazar var. Yazarda bir sezer var, Dner, yazya bakar, Siler, ditmie kadar. YALI N Her seven Sevilenin boy aynasdr. Sevmek Sevilenin o aynaya bakmasdr. 35 MUM ALEVYLE OYNAYAN KEDNN YKS I Bir mum yanyordu bir evin bir odasnda. O evde bir de kedi vard. Geceler indiinde kendi havasnda Mum yanar, kedi de oynard. Mumun yand gecelerden birinde Kedi oyunlanna dald. Oyun arayan gzlerinde Mumun alevi yand, Bakt, Mumun titrek alevinde Oyuna aran bir hava vard. Oyunlarn byten kedi byd Kendi trnde ocukasna, Dnd dolat, yava yava yrd Geldi mumun yanna, oyuncakasna. Bir bakt, bir daha, bir daha bakt Mumun alevinin dalgalanmasna Uzand bir el att. Byklarn yaktrmadan anlamayacakt.. lk kez grd mumun yakmasna nanmayacakt. Kedi oyunlarnda byyordu, Mum, yordu yanmalarnda. Zaman ikili yryordu Aralarnda. Bir ayrm grnyordu Birinin yanmalarnda brnn oynamalarnda. 36 Kedi oyunlarnda byyordu, Yitirerek gitgide oyunlarn. Mum klyordu yanmalarnda, Yitirerek gitgide yakmalarn. Oynarken byyen kedi yanacak, Aydnlatrken klen mum yakacakt. Klen yaka-yaka aydnlatacak, Byyen yana yana anlayacakt. Bir mum yanmasndan Ve bir kedi oyunundan Kald sonunda Bir gecenin tam ortasnda Bir evin bir odasnda Gz-gze susan ki insan. II Mum yand bitti Kedi byd gitti. Oyunlar kart gecelerde Suskun uykusuzluklara. O iki insandan, sonunda Birinin anlarnda kedi, Birinin dalmalarnda mum Kald gitti. Nerede bir mum yansa imdi, Nerede oynasa bir kedi, Birbirine yansyor, karyor glgeleri.. Bugn dn gibi oluyor, Dn bugn gibi. Mum ellerimi trmalyor, Belleimi yakyor kedinin elleri. 37 BALIK Zamann, atein ve lmn Boyas beyaz. Akn, yalann, kinin rengini Krmz yaz. Dlerin, sevi'nin ve saygnn giysilerini Maviye boya. Yoksulluun, umutsuzluun ve ayrlk gmleini Kara iz. DYEK Trkiye'de stanbul ne ise, stanbul'da gece ne ise, Gecede yrmek ne ise, Yrrken dnmek ne ise, Seni unutmamacasna dnmek ne ise, Unutmamann anlam ne ise, Seni sevmek ne ise, Saklayaym, yok syleyeyim derken Birden aka dmek ne ise. Her neyse... 38 SESN YARGILANII Savunmadan kendini, Ba dik Dinlemitir durumay, Susmacasna. Kim tutuklasa, Ne kadar tutuklansa Hep kamay baarmtr, Kurtulmamacasna. Hep egemen, zgr kalm, Tutsak almtr gzellii.. Ak srgne gndermitir yataklara, Kamlarcasna. Yalandka anlamlaan, Anlar unutulmaktan koruyan Bir ulu beki, gze kar, Uyumamacasna. Bir iek, hi solmayan, Hi koparlamayan, Hi yalan olmayan, Sonsuzcasna. 39 UYKUSUZLUK Uykusuzluk ve pencerede bir kedi Gece boyu hi konumadan durdu. Yamurlar yad, dindi, Pencerede hep kedi, Ne geceye girdi, ne de uyudu, Bakt, bakt, bakt, Belli deildi domad, doduu. Sanki ona bir zaman Hadi minderden in dendi. O da imdi, yola kp bir duygudan Pencerenin dnda duran Bir geceden indi, odaya girdi. Dedi : Hadi imdi sen de in uykundan. Sevdi mi, sevmedi mi, belli etmedi. Srdrp suskunluunu Bekledi. imdi eski uykusuzluunu Yeni huysuzluu besledi. Aaaa.. Kedi bu uykunun iindeydi. Ankara yolundayd bir gece, Bir gn Marmaris yolundayd kedi. Btn uyku kaplarnn nndeydi. Mrmrlar, trmalamalaryla Bir kadnn dlerindeydi Ve btn hrnlyla Anlarnn nndeydi. 40 YAPMA EKLER rlplak bir kadn niyor gzellik dalarnn Esmer akamlarndan, Yalnzlnn ve yalanlarnn Karanlk uykusuzluklarna. Ellerinde yapma iekler iekler yalana ve lme yakn Kadnn sakladklarnn Gnlere gecelere blnm ml Bakn, Sizlerle, Yapma ieklerle rtlm. Yapma iekler Kadn krmayn, rahat brakn. Yapma iekler Solan renkleriyle ellerinde kadnn Bunu bilmeyecekler. Yapma ieklerin renkleri soluyor Kadnn ellerinde. Ah o lgn renkler Kadnn gzlerinde Solduka kadn daha da esmer. 41 EK SENFONS ieklerin akamlann Akamlarn iekleri Aydnlatr. ieklerin adlarn Birbirlerine benzemezlikleri Adlandrr. Biri alr bir gnei brne yldz sunar, Biri brn yamurlandrr. Bir bakas bir gzellii Akl almaz almyla Karanlklandrr. Bir dn aklandrr biri, Biri bir yalan silerken Biri bir lm anlandrr. Biri bekler sabahlar, Biri gndz diye ldrr Bir bakas aydnl akamlandm. Biri balar-baheler iinde nazl, Biri kendi kendini dourur bayrlarda, Biri kayalar ayaklandrr. Pencereden bakar biri, Biri el srdrmez kimseye, Biri kendini aalandrr. 42 Trmanr biri el ermez dikliklere. Biri yerlere yaslar yzn Topraklandrr. Biri ordusunu yayar birdenbire Tarlalara, bek bek, Kanlandrr. Biri arklarla gzleri besler, Yeillikleri ve sevgilileri Umudlandrr. iekler hep bekler gibidir, Oysa hi beklemezler; Biri arlandrr, biri kulandrr. Biri rzgrlandrr gnlleri, Biri kzdrr soumu klleri.. Biri de kendini kucaklandrr. Biri tek bana yrr yazgsnda, Biri sepetlerde demet demet nn kaldrmlandrr. Biri vazolandrr kendini salonlarda, Biri kurur bir kitabn iinde, Biri de kafes arkasnda sakslandrr. iekler bir len yaamda, Renklerin en byk orkestras.. Dursuz-duraksz alar her insanda Sevinci, aldany, lm ve yas. 43 BAHEDE Damla, kendini tamamlaynca damlar. Gnlerin gecelere balannda bir, Gecelerin gnlere uzannda iki, Birikmemi tamamlanmaktan koruyorum yle ki : nce bir eyler yitiriyorum, somut eyler, akmak, tarak, kalem, anta, saat, para gibi nemsiz eyler. Alkanlm tkenmiyor Biriktirmeyi srdryorum gene, Usanmyorum. Biimler, renkler, ieler, eskiler. Unuttuklarm saymyorum nk unutmuyorum. Azala azala yitmekten Bir de btnlenmekten tede Hznl bir gecikme iine dalyorum Yalnz ba ma zel yoluma sapyorum.. Seziyorum, Birileri zenle bana bakyor. Uykum kayor, ne iyi diyorum, Soyut eyler karyor yaantma. Elimi kesiyorum, kan akyor, Gizliden gizliye seviniyorum. yle yalanlar saklanyor ki gzlerime Canm acyor, Deliriyorum; Seviyorum neden sonra anlayorlar Ac ac seviniyorum. 44 Gzme iliiyor, kulama iliiyor, Grmemezlie geliyorum, Duymamazla geliyorum, Dnmyorum, teye itiyorum. Damlamyorum. Karnm ackyor, yemiyorum. Betim benzim saranp soluyor, Adn bile anmyorum. Soyunup -giyiniyor karmda Bakmyorum. Her gn kirleniyor, gryorum Okuyorum ilkin Bu yzden her gn ykanyor, irkin Yan soruyor korkular, rkler, ryalar Uyanyorum, saymyorum. zelliini anlatyor talar, topraklar Sararan den yapraklar, Kocaman kocaman aalar, Dinlemiyorum. Tomurcuklara, ieklere bakyorum. 45 YALNI ZLI A VG Mutluluun gz krdr, Yalnzlk sar. Ondandr biri tkezleyerek yrr, br uykusunda bile barr. Mutluluk yalnz kendisini grr; Unutur bu yzden ilkin kendisini. Yalnzlk kendi tutukluunda zgr, Boyuna bekler dnsn diye sesini. Mutluluk alr kendisine, lmden beter; Borsuzluuyla vnr, ama kedisi dourmaz. Yalnzln gidecek bir yeri yoktur; Boyuna kapsna dner, aan olmaz. Mutluluun mezarlar, yalnzln heykeli var.. Her ikisinin de sakslarnda iek. Biri hep baka bir renkle solar, bryse ha at, ha amayacak. 46 YALNIZLIK I Yalnz kaldnz sanrsnz, Biliyorum. Yalnz braklmsnz, Biliyorum. tesi yok. II tesi var : Yalnzlk Mziin bile seni dinlemesidir. Yalnzlk nsann kendine mektup yazmas Ve dnp-dnp onu okumas Yalnzln da tesidir. 47 ARI I MLAR ok kk bir yalan ok byk bir orantda Dinlediniz mi.. ok byk bir yalan ok yaln bir dorultuda Sylediniz mi.. Geikmi bir gizlemi, Birikmi bir zlemi Sakladnz m.. Gelmeyecek bir gideni, Olmayacak bir nedeni Beklediniz mi.. Bir gerei erken, Bir al tokken Anladnz m.. Hep mi hep lecekmi gibi, Hi mi hi lmeyecekmi gibi Yaadnz m.. Yalan srmeye srmeye, Yanl grmeye grmeye Saklandnz m.. Dorulun ynnde, Dorularn nnde Aklandnz m.. Ortamsz bir yaamda, Yaamsz bir ortamda Harcandnz m.. 48 TABLO Kedi kadnn yanndayd, Kadn gecenin yanndayd. Kedi gitti geceye dedi, Karard, Dnd kadna dedi. Bir kadn portresi belirdi; Elinde siyah bir gl vard, Kucanda krmz bir kedi. TA YAZI Gl bir yanamdr bir br bir kiiye Birden iki kiiyi dndrr bir kiiye Anlarndan kale yapp snsa bile Yetmez yalnz bana bir mr bir kiiye. SU Kirli eller daha temiz. Temiz elli Kirli gnllerden. Ne dersiniz? 49 SEN SAKLAYACAIM Seni saklayacam inan Yazdklarmda, izdiklerimde, arklarmda, szlerimde. Sen kalacaksn kimse bilmeyecek Ve kimseler grmeyecek seni, Yaayacaksn gzlerimde. Sen greceksin, duyacaksn Parldayan bir sevi scakl, Uyuyacak, uyanacaksn. Bakacaksn, benzemeyor Gelen gnler geenlere, Dalacaksn. Bir seviyi anlamak Bir yaam harcamaktr, Harcayacaksn. Seni yaayacam, anlatlmaz, Yaayacam gzlerimde; Gzlerimde saklayacam. Bir gn, tam anlatmaya.. Bakacaksn, Gzlerimi kapayacam.. Anlayacaksn. 50 KALMAK TRKS Daha gidilecek yerlerimiz var u sohbetinizi dinler gideriz Cotuka arklar, trkler, sazlar Rak m, arap m, ier gideriz Gese de umudun bahar yaz Gzlerde kalyor yaanm izi Kimseler knamaz burada bizi Ne varsa hesab der gideriz Syleyecek sz olan anlatsn sterse iine yalan da katsn Yeter ki kendinden, bizden sz etsin Yalan doruyu sezer gideriz Neler grdk neler bu gne kadar Daha gidilecek yerlerimiz var Bizi buralarda unutamazlar Kalacak bir trk syler gideriz Sevgiye var olduk sevdik sevildik Kavgalara girdik ldk dirildik Bir anlam frn iinde pitik Anlaml gzeli sever gideriz. 51 B LSEYD EER Bir iir bir geceye deer, Bir iir bir uykuya deer, Bir iir bir uyanmaya deer, Bir iir bir sigaraya deer, Bir iir bir rakya deer, Bir iir bir arkya deer, Bir iir bir trkye deer, Bir iir bir arya deer, Diye-diye.. Meer. 52 Yalnzlk paylalmaz. Paylalsa yalnzlk olmaz. YALNIZ'IN DURUMLARI I Her eyi sprebilirsin; Sonbahar spremezsin. Sen her eyi sprebilirsin; Sonbahar spremezsin. Yalnzsa, Srekli bir sonbahar Sprr hep.. Dnemezsin II Yanar Sobasnda Yalnz' n yen Baklar. Lambasnda Karanla dnk Bir k Titrer Snk - snk. 53 Penceresi Dna kapanmtr, Kaps ine rtk. III Yalnz Bin yl yaar Kendini Bir an'da IV Yalnz'n Nesi var, nesi yoksa Tm birdenbire'dir. V Yalnz Bir ordudur Kendi lnde.. Sonsuz savalarnda Hep yener Kendi ordusunu. VI Yalnz'n Saklad bir ey vardr; Boyuna yerini deitirir, Boyuna onu arar.. Biri bulsa diye. 54 XIX Yalnz Hem bilgesi, Hem delisidir Kendi dnyasnn. Ayrca; Hem efendisi, Hem klesidir Kendisinin Tadn karamaz Grece'siz dnyasnda Hibirisinin VIII Yalnz Srekli dinleyendir Sylenmemi bir sz. IX Sznde durmas Yalnz'n yalancldr Kendisine.. Hep yzne vurur utanc. O yzden Gzlerini karr Gzlerinden. 55 X Yalnz'n odasnda kinci bir yalnzlktr Ayna. XI Yalnz Hep uyanr kinci uykusuna. XII Yalnz Kendi ben'inin Sen'idir. XIII Bir szde saklanm bir yalan Bir gzde okuduundan Bakmaz kendi gzlerine bile. XIV Her susadnda O Kendi lndedir. XV Kendi yksn Ne anlatabilen Ne de dinleyebilen. 56 Kendi trksn Ne yazabilen, Ne syleyebilen. XVI Bir zamanlar gldn Anmsar da.. Yourur hzn'n amurunu Avularnda. XVII Yalnz Aranan tek grg tandr Yarglanmasnda Kendi davasnn.. Her durumas ertelenir Kavgasnn. XVIII Yalnz Hem kaptani Hem de tek yokuudur Batmakta olan gemisinin.. Onun iin Ne sonuncu ayrlabilir Gemisinden, Ne de ilkin. 57 XIX Yalnz'n ad okunduunda Okulda ya da yaamda.. Kimse "Burda" deyemez.. Ama Yok da.. XX Uykunun duvarnda balad.. nceleri bir toz glgesi sanki; Sonra bir yumak yn gibi. Ama imdi iyice gryor rmcein an Gn gibi XXI Yalnz Duymu olduunun sar, Grm olduunun kr Dr.. lr lr ldrr, ldrr ldrr lr. Duyduklarn unutur, Duyacaklarn dnr. 58 XXI I Yalnz' adna Hi kimse konuamaz.. O Kendi kendisinin Sandr. XXIII Yalnz nceden sezer Sonra olacaklar.. Paylaacak biri vardr; Anlatr anlatr ona Olanlar, olmayacaklar. XXIV Her leke Kendisiyle kar. KELEBEK Son istein nedir? Sorusu, ok, ok kolaydr, lk istein nedir? Sorusundan. nk, O soruyu Kimse kimseye soramad, Korkusundan. I SLI K Sanat Islk yaratandr. Dillerde ezgisi kalr, Adn aratandr. lkesi, getii sokak, Giderek vatan'dr. Kendi adna giden Senin adna kalandr. B R DE Ben hibir akam yatmadm ya Bir akam yatacam Sabaha NaAaa kalkacam O zaman bakacam Ulan bu niye kalkmad diye Kalkp onu arayacam 28. 7. 79 B R PERDE Hepimiz ikinci perde'deyiz kinci perde bitmez Birinci perdede umutlar vard Yetmez nc perdeye Kim-kalr / kim-kalmaz Belli olmaz 61 KED D ADI Bu ad Ona kimse vermedi ardlar, sard, duymad Kedinin mrmrlar Onun Hem dnmesi, Hem duyma'sdr Bunu Benim yazmam Da Benim mrmr'larmdr. Duyan Bunu yazmaz Uyan Bunu yazan bir kedidir. 62 BALAMALAR I Seni seviyorum Ben de seni Tutuyorum Ben de seni pyorum Ben de seni II Douyorum Ben de sana Yaayorum Ben de sana Geliyorum Ben de sana Bitiyorum Ben de sana lyorum Ben de sana III Ben seninim Ben de senin Sen benimsin Ben de senin IV Gelip kaldm Ben de senden Grp kaldm Ben de senden Bilip kaldm Ben de senden Gidip kaldm Ben de senden Umup kaldm Ben de senden V Sen de ben de Ben de sen de Sende bende Bende sende Sen de bende Ben de sende Sende ben de Bende sen de 64 IV Geliyorum Ben de seninle Gidiyorum Ben de seninle Kalyorum Ben de seninle lyorum Ben de seninle VII Yalnzm Ben de sensiz irkinim Ben de sensiz Km Ben de sensiz lym Ben de sensiz. EP GRAM Nerede iki sevien varsa Ben orada onlarn bekisiyim Nerede iki dargn varsa Ben orada onlarn barsym SON RLER Hastahanede Veya Hapishanede Hayatn yazma! Sonunu bir merak eden kabilir Hastahanede her gece insan Birka yaam yitirebilir ya da yaayabilir Hapishanede ise her sabah * * * Gemiler geiyor, sanki akacktan Gidiyorlar m, geliyorlar m belli deil Kular uuyorlar m dyorlar m belli deil De kalka mrldanmalarla lyorlar m yayorlar m Belli deil 66 R STNE YAZDIKLARINDAN ALINTILAR Yazarken, yazdka, yaznca yorulurum. Yorgun derim. Aklmdan geenleri, geerken toplamak iim deil. Aklm- dan durmamacasna bir eyler geer. Onlar gidip biriktikleri yerde darmadan, stste ylm durumlannda gider bulurum. Giderken de kendimle gtrdklerim onlara katlnca.. Daha kanr durum. Orada yazanm. O zaman yalnz ben yokumdur artk. Olabil- diince insan deneyi oradadr. oalmtr insan zamanlan ora- da. Beni am, bizleir bir younlua varmtr birikenler. Yapmackla yol kalmamtr. Kimse kimseye yutturamaz artk, yutturamayacaktr duygularnn scaklmdakilere duygula- rnn scaklndakileri. nk soutur zaman. Ve aynlr scaklk dereceleri duyanlann ve duyulanlann. Ne yeni olmak hrnl vardr o yolda ne de eski saylmak korkusu. Zamanlar teklemi- tir gibi. "Gelmi" gelecee dayanm, "gemi" gelecei amtr. Ortak duyular deneylerini yaamn, yaamlarn enine boyu- na am, aydnlatmtr. Sevginin kokusu kine, yaamn rengi lme karlkl bulamtr. O an belki daha domammdr; ncekilerin ve gene sonra- kilerin deneylerini grmekteyimdir. Belki lm gemi orada sonrakilerin (ve gene ncekilerin) deneylerini duymaktaymdr. Deneylerden gemekteyimdir. O szckler kavramlarn ve anlamlarn tm gelmi-gelecei- ni yanstmaktadr. Younluu salayacak bir birikim alan vardr karmda. Ki budur ite semede yalnl veren. (...) Ca, s. 13) * Yaadm iirlerimde en youn ynleriyle, en kesin sand- m biimlerde, en ksa olduuna inandm llerle verdim, veriyorum, vereceim. iirim nasl, yaamalarm eit lmelerimin iiri ise.. Romanm 67 da lmelerim eit yaammn roman. lmelerim derken oulu kullandm, yaamm derken deil. yle de ondan. Yaamm oul ile ne bytebilir ne de oalta- bilirdim. O ne ise o idi. Ama onun iindeki paralarn hepsi bi- raz lmekti benim iin. (...) Ca, s. 81) * Sanki aslacakmm.. lecekmiim.. Son szn syle de- miler gibicesine.. Ben hep byle yazmaya altm, irili ufakl, ne yazdmsa. - En ok hangi kitabnz, hangi iirinizi seversiniz? diye sor- mayorlar m! En ok hangi aslm sevdiimi syleyemem ki.. Akas : btn asllarm, lmlerimi seviyorum demek geliyor iimden. Ca, s. 12) * iir anlay anlatlmaz. Tarif olmad iin iir anlatlmaz da ondan. iiri her air kendine gre anlamaz. Nasl ki her demirci demiri kendine gre anlamaz. Demir demirdir, demirci de demir- ci. Ama iirde i karyor. steniyor ki, yani baz kimseler istiyor ki, iiri bir ara olarak ileri srebilsinler. Onlarn bu istekleri bir inanca varabilmi olmann inancn duymak ihtiyacndan dou- yor. iirin iine giremeyen onu dndan zorlamaya yelteniyor. (...) Benim ak konusundaki iirlerim ak iirleri deil, aka iir- lerdir. nsanlar olaylann iinde onlarn akyla gidebilirler. Olay- larn iinde durumlar vardr. nsanlardan bazlar bu durumlara taklr veya bu durumlarda kalabilirler. O zaman olay devam eder, insan kalr. O zaman yaant ve yaantlar durur ya da de- iir; dnce balar ya da oalr. Ya da hzlanr. te bu rg insanlarn olaylarla ilikisinde nemli deimeler karr ortaya. O zaman biri kendisini glerken, alarken, dnrken ya da ne bileyim ne zaman, nasl yaktn bilmedii sigarasn ierken ya- kalar. yleleri de olur ki onlar da kendilerini balangcn bilme- dikleri bir hapsolmu olmann iinde bulurlar. Kendilerini sever- ken takip eden insanlar olduu gibi, kendilerini sevmi bulan in- sanlar da vardr. Olaylarn iindeki insanlara dnceden, dn- celerinin iindeki insanlara olaylardan bahsedemezsiniz, yaban- cdrlar. (...) (zdemir Asafla Konuma, M. avuolu) 68 YAAMYKS zdemir Asaf 11 Haziran 1923'te Ankara'da dodu, 28 Ocak 1981'de stanbul'da ld. Asl ad Halit zdemir Arun'dur. lk ve ortareniminin bir blmn Galatasaray Lisesi'nde yapt. 1942 ylnda Kabata Erkek Lisesi'nden mezun oldu. stanbul niversi- tesi'nde nce Hukuk Fakltesi'ne, sonra ktisat Fakltesi ve Ga- zetecilik Enstits'ne devam ettiyse de 1947'de yksek renimi- ni yarda brakt. Bir sre sigorta prodktrl yapt. "Zaman" ve "Tanin" gazetelerinde evirmen olarak alt. lk yazs 1939 ylnda "Servetifnun-Uyan" dergisinde kt. 1951'de Sanat Basmevi'ni, 1955'te Yuvarlak Masa Yaynlar'n kurdu. lk kitaplarn byk bir zenle kendi basmevinde bast. kilikler ve drtlklerden oluan balang iirlerinde youn bir syleyi zellii gze arpar. nsan toplum ilikilerine ynelik temalan konu edinerek dndrc bir iir evreni kurmutur. Duygu ve dnce younluuyla birlikte, alay ve talama da i- irine egemen olan elerdir. nsan ilikilerinin toplumsal ve bi- reysel yanlann sen ben ikileminde vermitir. ok kulland sev- gi, ayrlk, lm temalar, son dnem iirlerinde giderek yerlerini ka ve umutsuzluun tedirginliine brakmtr. iirin bir gr yanstmas, bir iletisinin olmas dncesin- den yola kmtr. Yuvarlan Keleri kitabnda iirin ve yazarn ilevi konusundaki grlerini dile getirmitir. Bat iiri ve gele- neksel Trk iirinden yararlanarak verdii bileim sanatn zen- ginletirip gelitirmitir. 69 YAPITLARI iir : Dnya Katt Gzme, 1955; Sen Sen Sen, 1956; Bir Ka- p nnde, 1957; Yumuaklklar Deil, 1962; Naslsn, 1970; i- ekleri Yemeyin, 1975; Yalnzlk Paylalmaz, 1978; Benden Son- ra Mutluluk, (.s.), 1983- Etika : Yuvarlan Keleri, 1961; Yuvarlan Keleri-2 (. s.), 1986. yk : Dn Yamur Yaacak, (.s.), 1987. Otokopi, deneme : zdemir Asafa (.s.), 1988. eviri : Oscar Wilde - Reading Zindan Balad, 1968. Adam Yaynlar'nda zdemir Asafn btn yaptlann ieren dizi : iir : Bir Kap nnde, 1982 (Dnya Kat Gzme, Sen Sen Sen-, Bir Kap nnde, Yumuaklklar Deil; Naslsn); Yal- nzltk Paylalmaz, 1982 (iekleri Yemeyin; Yalnzlk Payla- lmaz)-, Benden Sonra Mutluluk, 1983. Etika : Yuvarlan Keleri, 1986. yk : Dn Yamur Yaacak, 1987. Otokopi, deneme : zdemir Asafa, 1988. 70 NDEKLER Yakn 8 Lavinia 21 Tela 8 Uzuncuk 21 Altnc Gn 8 Can 21 Altro 9 n 22 Ego 9 Eni 22 Dng 10 Sadaa 22 Canbaz 10 Hep 22 Aynann Oyunu 11 Youn 23 Jri 11 Deil 24 Masa 12 Oyun 24 Tohum 12 Anahtar 25 O Gece 12 Kala 25 arklar 13 Dum 25 Yedi 13 Elektronik 25 Mesaj 13 Olu 26 arkm 14 izik 26 2=1 14 Bo 26 lmeyen 15 Bir eyin Ad 26 Tentation 16 ki Olmaya Tzk 27 Ultra 16 Soru 28 steyorum 16 Bak 28 Ak arks 17 Gemice 28 Duvara Astm 17 Son Say 28 Sayg 17 Top 29 Konak 18 Dan 29 Yn 18 Bil 29 Perspectif 18 Tel 30 18 Frtna 30 Mi 19 iir 30 meri kiye Blen 19 O 30 Kolsuzun 19 Dello 31 Sevin 19 Yaam 31 Baka Frekans 20 Soluk 31 Bal 20 Dialog 32 1X2X3X4, 4X3X2X1 20 kilem 33 71 2/1 - 1/2 33 Bir - Bir 33 Sz 34 zet 34 Katmer 34 Bildiri 34 Yaz 35 Yaln 35 Mum Aleviyle Oynayan 36 Balk 38 Diyek 38 Sesin Yarglan 39 Uykusuzluk 40 Yapma iekler 41 iek Senfonisi 42 Bahede 44 Yalnzla vg 46 Yalnzlk 47 armlar 48 Tablo 49 Ta Yaz 49 Su 49 Seni Saklayacam 50 Kalmak Trks 51 Bilseydi Eer 52 Yalnzlk Paylalmaz 53 Yalnzn Durumlar 53 Kelebek 60 Islk 60 Bir de 61 Bir Perde 61 Kedi di Ad 62 Balamalar 63 Epigram 66 Hastahanede 66 Gemiler geliyor 66 R STNE 67 YAAMYKS 69 YAPITLARI 70 Yaymlayan: Adam Yaynclk ve Matbaaclk A.. Kapak: Ana Basm Sanayi A.. Bask : efik Matbaas
iirlerinden semeler iir zerine dnceleri Yaam Yaptlar lk yazs 1 9 3 9 ylnda "Servetifnun - Uyan " dergisinde kan zdemi r Asaf' n, ikilikler ve drtlklerden oluan balang iirlerinde youn bir syleyi zellii gze arpar. nsan topl um ilikilerine ynelik temalar konu edinerek dndrc bir iir evreni kurmutur. Duygu ve dnce younl uuyl a birlikte, alay ve talama da iirine egemen olan elerdir. nsan ilikilerinin toplumsal ve bireysel yanlarn sen ben ikileminde vermitir. ok kulland sevgi, ayrlk, lm temalar, son dnem iirlerinde giderek yerlerini ka ve umutsuzluun tedirginliine brakmtr. Her zaman iirin bir gr yanstmas, bir iletisinin olmas dncesi nden yola kmtr. Bat iiri ve geleneksel Trk iirinden yararlanarak yapt bileim sanatn zenginletirip gelitirmitir. ISBN 975-41 8-44*3-7