You are on page 1of 35

BİNALARDA

ENERJİ
YÖNETİMİ
Yrd.Doç.Dr. Koray ÜLGEN
koray.ulgen@ege.edu.tr

Ege Üniversitesi
Güneş Enerjisi Enstitüsü
Enerji Teknolojileri Araştırma Grubu
Sununun İçeriği
1. Giriş
Genel Enerji Durumu
2. Konut Sektörünün Yapısı ve Enerji Tüketimi
Türkiye’deki Konut Yapısı ve İstatistikleri
3. Enerji Yönetimi
Enerji Tasarrufunun Önemi
Enerji Tüketimi ile Maliyetler Arasındaki İlişki
Enerji Yönetim Programı
CD’nin İçeriği

BEY Eğitimi

Binalarda Enerji Yönetiminin Esasları

Binalarda Enerji Verimliliği Etüdü

Ekonomik Analiz Yöntemleri

Binalarda Enerji Verimliliği

Kitaplar
Eski bir kızılderili atasözü
der ki;

BİZ BU DÜNYAYI,

ATALARIMIZDAN MİRAS DEĞİL,

ÇOCUKLARIMIZDAN ÖDÜNÇ ALDIK !!!


Ve yine eski bir kızılderili atasözü
der ki;

EN SON NEHİR ZEHİRLENDİĞİNDE,


EN SON BALIK AVLANDIĞINDA,
VE
EN SON AĞAÇ KESİLDİĞİNDE,

SİZ BEYAZ İNSANLAR PARANIN


YENECEK BİR ŞEY OLMADIĞINI
ANLAYACAKSINIZ !!!
BİR SENARYO
Bir sabah uyandığınızda evin iyice soğuduğunu, kaloriferin
çalışmadığını, buzdolabının ışığının yanmadığını ve yiyeceklerin
bozulmaya başladığını fark ediyorsunuz. "Arızalandı mı acaba?"
diye düşünüyorsunuz..
Kapıcının zile basıp kaç ekmek alacağını sorması gerekirdi. Yoksa
zil de mi çalmıyor diye merak ederken elektriklerin kesildiğini
anlıyorsunuz. Elektrik arızasını bildirmek için telefona sarılıyor-
sunuz. Hiç ses yok !. O da çalışmıyor. Anlaşılan santralın da
enerjisi kesilmiş.. Arabanıza binip işe gitmek istiyorsunuz. Araba
da çalışmıyor. Çünkü benzini yok.. 100 m ilerdeki benzin
istasyonuna elinizde bidonla gidiyorsunuz.
Fakat o da ne ! kocaman bir yazı var:
“Benzin satamıyoruz. Pompaları çalıştıracak
elektrik de yok, satacak benzin de yok..”
Kaynak: Y.Mimar Çelik Erengezgin
Çünkü
artık hepsi
bitti !
Kaynak: Y.Mimar Çelik Erengezgin
Dünya’nın Fosil Enerji Projeksiyonu
Bölge Petrol Doğal Gaz Kömür
Kuzey Amerika 14 11 239
Orta ve Güney
38 66 474
Amerika
Avrupa 8 18 161
Eski SSCB Ülkeleri 24 82 >500
Ortadoğu 87 >100 175
Afrika 28 98 268
Asya ve Okyanusya 16 40 164
Toplam Dünya 41 62 230

Kaynak: BP Amaco Statistical Review of World Energy, June 2000


PEKİ BU VERİLER NE KADAR DOĞRU ?

PETROL : 41 yıl
DOĞAL GAZ : 62 yıl
KÖMÜR : 230 yıl

2000 YILINDA DÜNYA NÜFUSU NE KADAR?


12 Ekim 1999'da 6 milyar

ŞİMDİ NE KADAR (2006)


Birleşmiş Milletler tarafından 2002
yılında yayınlanan tahminlere göre:

• 6,8 milyara 2010 yılında ulaşılacaktır.


• 7,5 milyara 2020 yılında ulaşılacaktır.
• 8,1 milyara 2030 yılında ulaşılacaktır.
• 8,6 milyara 2040 yılında ulaşılacaktır.
• 8,9 milyara 2050 yılında ulaşılacaktır.

http://tr.wikipedia.org/wiki/D%C3%BCnya_n%C3%BCfusu
Türkiye Enerjide Ne
Durumda
Türkiye’nin Enerji Durumu
49 48 48
50
45 46
Yerli Üretim / Toplam Tüketim (%) 45 43
40
39 38
40 37 35
34
35 31
30 28 28
28
25
20
15
10
5
0
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Yıllar

Kaynak: ETKB/APKK/PFD
Türkiye’nin Nüfusu

2000 yılında, 67 milyon 768 bin kişi

2006 sonu itibariyle, 73 milyonu aşacak

2010'da ise nüfusu 76.5 milyon


olması bekleniyor
Türkiye’nin Enerji Projeksiyonu
Yerli Üretim/Toplam Tüketim (%)
60
2023 YILINDA TAMAMEN DIŞA
50 BAĞIMLI BİR
40 TÜRKİYE

30
20
y = -1.5595x + 3153.6
10 2
R = 0.9801
0
1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025

TÜRKİYE’nin AĞLATAN YÜZÜ


Sektörlere Göre Enerji Tüketimindeki Dağılım
2004 YILINDA TOPLAM 87818 BTEP
2005 YILINDA 91576 BTEP OLMASI BEKLENİYOR
Diğer
Ulaştırma Sanayi
8%
21% 38%

Konutlar
33%

2004 Yılında
Konutlara düşen 28980 BTEP
Nedir bu enerji?
SIRA NO ENERJİ NEDİR ?
1 Bir cismi bir yerden bir yere götürmek için harcanan güçtür.
2 Farkında olduğumuz ya da olmadığımız tüm şeylerin oluşumunda olmazsa olmaz şeydir.
3 İş yapabilme yeteneğidir. Herhangi bir iş ve ya ısıdır.
4 Yaşatmak demektir.
5 İnsan hayatının yaşam standartlarını en uygun seviyeye ulaştırdığı güçtür.
6 Hayat kaynağıdır.
7 Tüketebildiğimiz her şeydir.
8 Bir işin, bir üretimin gerçekleşmesi için gerekli olan madde, katalizördür.
İnsanoğlunun yaşamını sürdürebilmesi için kullandığı veya kullanmak zorunda olduğu doğadan direk olarak ya da türeterek kullandığı
9
kaynaktır.
10 Bir potansiyeldir.
11 Herhangi bir işin yapılabilmesi için gerekli olan vasıta, kabiliyettir.
12 Portakal suyudur.
13 Güç eldesi için kaynaktır.
14 Üretim için muhakkak surette bulunması gereken potansiyel bir birikimdir.
15 İşin ortaya çıkmasına götüren tek yoldur.
16 Faydalı hizmet; insanlığa hizmet, bilime hizmet, çevreye hizmet ve dünya’ya hizmettir.
17 Doğadaki mevcut kaynakların en verimli ve en etkin şekilde kullanılmasıdır.
18 Belirli bir hedefe ulaşabilmek için kullanılan her tür soyut, ama sonucu somut olan her şeydir.
19 Maddede bulunan ve uygun parametre ve şartlarda açığa çıkıp, dönüşebilen bir kavramdır.
Tabiatta bulunan maddelerden bazılarında bulunan özel kuvvetlerin bir şekilde açığa çıkartılarak, bunun işe dönüştürülmesinde
20
kullanmaktır.
Bir işin, bir olayın, bir hareketin gerçekleşmesi için bulunması gerekli bir girdi veya herhangi bir ekzotermik bir kimyasal olay sonunda
21
meydana gelen çıktı ya da çıktılardan birisidir.
22 Sanayi, yaşam ve her türlü doğa olaylarının ham maddesi, kaynağı veya itici gücüdür.
23 Günlük yaşamın öngördüğü ekonomik ve teknolojik bir girdidir.
24 Hareket yeteneği sağlayan güç olup, çeşitli şekillerde görünürler: Isı, elektrik, gel-git ve benzeri
25 İnsan için müreffeh hayat şartının, hava, su, gıdadan sonraki en önemli unsurudur.
Nedir bu enerji?

Üretilemeyen ve ancak mevcut bir formdan


diğerine dönüştürülebilen enerji, Yunanca
"energia" sözcüğünden alınma olup "etkiyen
kuvvet" anlamına gelmektedir.
Nedir bu enerji?
Fizik biliminde iş yapabilme yeteneği ve
depolanan iş olarak da tanımlanan enerji, değişik
kriterlere göre sınıflandırılabilmekte, fakat en
genel haliyla 7 grupta incelenmektedir:

•Mekanik enerji (kinetik ve potansiyel enerji),


•Isıl (termik) enerji,
•Kimyasal enerji,
•Elektrik enerjisi,
•Işın enerjisi,
•Atom (çekirdek) enerjisi,
•Birleşme (fizyon) enerjisi.
Nedir bu enerji?

Dünyanın varolma süresinin referans olarak


alındığı bir diğer sınıflandırmaya göre ise;

Enerji, tükenebilen ve kendisini dünya


varoldukça yenileyen, yani tükenmeyen enerjiler
olarak iki grupta incelenebilmektedir.
Nedir bu enerji?
TÜKENİLEBİLİRLİĞİNE GÖRE ENERJİ TÜRLERİ

TÜKENMEYEN
TÜKENEBİLEN ENERJİ
(YENİLENEBİLİR) ENERJİ
•Kömür, linyit, petrol, doğal • Su(hidrolik), güneş, rüzgar,
gaz, atom (uranyum) gibi jeotermal, biyokütle, gel-git
kaynaklardan elde edilen olayı gibi kaynaklardan elde
enerji edilen enerji

•Çevreyi kirletirler ve • Çevre dostudurlar ve dünya


dünyanın varolma sürecinde varoldukça tükenmezler
tükenirler
Nedir bu enerji?
Yenilenebilir enerji kaynakları da enerjinin ana
kaynağına göre;

• Güneş kaynaklı,
• Dünya kaynaklı
• Ay kaynaklı

olarak 3 grupta incelenebilmektedir.


YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI
Birincil Enerji Doğal Enerji Teknik Enerji Kullanım
Ana Kaynak
Kaynakları Dönüşümleri Dönüşümü Enerjisi
Su Güç
Su Buharlaşma, Yağış Elektrik Enerjisi
Tesisleri
Atmosferdeki Rüzgar Enerjisi Elektrik ve
Hava Hareketi Tesisleri Mekanik Enerji
Rüzgar
Dalga Enerjisi Elektrik ve
Dalga Hareketi
Tesisleri Mekanik Enerji
Yer ve Atmosferin
Isı Pompaları Isı Enerjisi
GÜNEŞ Isınması
Güneş Işınları Kollektörler Isı Enerjisi
Güneş Işınları
Güneş Pilleri Elektrik Enerjisi
Isı Güç Isı ve Elektrik
Tesisleri Enerjisi
Biyokütle Biyokütle Üretimi
Dönüşüm
Yakıt Enerjisi
Tesisleri
Yer Merkezi Jeotermal Güç Isı ve Elektrik
DÜNYA Isısı
Jeotermal Enerji
Tesisleri Enerjisi
Gel-Git Güç
AY Ay Çekim Gücü Gel-Git Olayı
Tesisleri
Elektrik Enerjisi
Enerjinin Temelleri

• Enerji (veya ısı) birimi:


– 1 kWh = 3.6 MJ = 860 kcal = 3412 Btu
• Güç birimi:
– 1 W = 1 J/s = 0.86 kcal/h = 3.41 Btu/h
• Enerjinin Formları
• elektrik, doğal gaz/LPG, petrol/kömür ürünleri
• Enerji tüketiciler
• HVAC, aydınlatma, ekipmanlar, sıcak su,………
Enerjinin Temelleri

• Enerji her toplululuk için önemlidir


– Ekonomik, çevresel & sosyal etkileri
– Aynı zamanda sürdürülebilirliğin anahtarıdır
• Enerji kullanımı …
– Sonlu fosil yakıtların kullanılması (petrol,
kömür, doğal gaz)
– Hava kirliliği ve çevresel yıkıma
– Küresel ısınmaya
– Parasal maliyete neden olur
Enerjinin Temelleri
• Modern dünyada enerjinin tarihçesi
– 1970’ler (petrol krizi): kıt olan yakıt
kaynaklarının korunması
– 1980’ler: enerji veriminin maliyet üzerindeki
önemli etkisi (petrol fiyatlarında düşüş)
– 1990’ler: enerji kullanımının çevre üzerine
etkilerinin azaltılması (özellikle sera gazlarının
kontrolü)
– 2000’ler: gelecekte sürdürülebilir enerji
anlayışına ulaşılması
Nedir bu enerji?
• İş yapabilme kapasitesi
• Daha mutlu ve refah yaşam için gerekli
temel bir girdi
• Eylem yapabilme için gerekli güç

YA ŞAMIN Ç
YAŞAMIN EKİRDEĞİ !!!
ÇEKİRDEĞİ
Türkiye’de Bina Sektörü !!!

Devlet İstatistik Enstitüsü verilerine göre,

1984 yılında 4,387,971 bina,

2000 yılında ise 7,838,675 bina mevcut

16 yılda %78.6 oranında artış


Türkiye’deki Bina Sayısı %86’sı
Toplam Çoğunluğu konut
İller Bina Sayısı Konut Konut Diğerleri %
İstanbul 869,444 612,280 165,136 92,028 11.1
İzmir 522,243 411,919 50,051 60,273 6.7
Ankara 384,489 303,403 27,350 53,736 4.9
Konya 333,645 245,876 31,064 56,705 4.3
Bursa 270,023 200,586 35,019 34,418 3.4
Adana 253,447 199,572 24,421 29,454 3.2
Antalya 233,802 171,896 23,615 38,291 3.0
İçel 206,089 157,799 26,618 21,672 2.6
Manisa 191,806 144,319 20,848 26,639 2.4
Balıkesir 176,067 138,349 13,615 24,103 2.2
Türkiye 7,838,675 5,872,808 863,055 1,102,812 43.9
Konutlarda Kullanılan Pencere Doğrama ve Cam tipleri
Binalarda Enerji Kullanımı
• Binalar önemli bir enerji tüketiciledir. (Toplam
enerjinin %30-50’sini tüketirler.)
– Enerji tüketim nedenleri,
• Zarar görmüş yapı fonksiyonları, yapı
kullanıcı özellikleri, iklim, ve bina tasarımı
– Yapı sektörünün enerji tasarruf potansiyeli
oldukça yüksektir.
– Enerji verimliliğinin amacı,
• Yapının enerji performansının konfor şartları
açısından optimize edilmesi.
Ofis Hacim
Ekipmanları Hacim Diğerleri
Şartlandırma Şartlandırma

Ofisler Dükkanlar
Diğerleri

Aydınlatma
Aydınlatma

Ticari Yap
Yapıılarda Enerji Tüketim Da
Tü ğı
ğıllımlar
Dağı mlarıı
Diğerleri
Sıcak Su ve
Soğutma
Diğerleri Ofis
Ekipmanları
Aydınlatma

Diğer
Restoranlar Ticari
Hacim
Şartlandırma Yapılar Hacim
Şartlandırma

Pişirme
Sıcak Su ve
Soğutma Aydınlatma
Binalarda Enerji Kullanımı
Diğerleri Pişirme Diğerleri Pişirme

Kamu Aydınlatma ve
Aydınlatma ve Soğutma Kişisel
Soğutma Binaları Binalar

Hacim
Hacim Şartlandırma
Şartlandırma

Sıcak Su Sıcak Su

Kamu ve Ki
Kişşisel Binalarda Enerji Tüketim Da
Tü ğı
ğıllımlar
Dağı mlarıı
Binalarda Enerji Kullanımı

• Enerji ve çevre (global)


– enerji/elektrik üretimi ve tüketimi
• Sera gazı emisyonu (SOx,NOx, CO2, …)
• Küresel ısınmaya ve iklim değişikliğine neden
oluyor
– CO2 emisyon etkileri
• elektrik = 0.832 kg/kWh
• (doğal) gaz = 0.198 kg/kWh
• kömür = 0.331 kg/kWh
Yapı İşletmesi Bina Kabuğu
•Yakıtlar •Boyut
•Sistem Tipleri •Yapı Formu

Otomatik
•Sistem Boyutları •Biçim

Kontrol
•Güç Kontrolü •Malzeme
•Güç Verimliliği •Havalandırma
•İşletme Rejimi •Yer
•… •Yönlendirme
Pe
ıcı Ko nce
n nt re
lla olü ro
Ku ntr lle
ri
Ko
İnsan Faktörleri
•Konfor Gereksinimleri
•Oturanların idaresi
•Yönetim ve Bakım
•Aktivite İklim
•Giriş Kontrolleri •Dış Faktörler
•…

Enerji Tüketimine Etki Eden Ana Fakt


Tüketimine örler
Faktörler

You might also like