!"#$%!&#$' )* *+,+-.

*$-$ /01#
AhmeL Ali;
AnLlk ?unan fllozofu laLon'un !"#$%!&#$: '8eden (8uhun) Mezaridir' dlye evrllebllecek greLlsl her
ne kadar 1urklye'dekl faclayla llglll olmasa da olduka yerlnde blr zeL: Soma-Mezardir. 8ugunku
baglaminda aslinda Soma'dakl slyasl ve lkLlsadl zlhnlyeL mezardir.

Soma maden faclasi, 300 uzerlnde lu madenclnln ve onlarin allelerlnln yani sira, maalesef lnsanin
aklina 1urklye'nln yapisal ve slyasl 'omurgasini' da geLlrlyor. Clen lnsanlarin herkesLe birakLigi o soguk
duygu, o areslzllk hall blr de sululuk hlssl yukleLlyor. 8u Loplumun slyasl blr blreyl olarak
hlsseLLlglmlz, hlsseLmemlz gereken blr pay.

1urklye'nln 'MedenlyeL' yolculugu, gerek ekonomlk aidan gerek slyasl aidan 'kaplLallzm'
yolculugudur da. Ama llerl kaplLallsL Loplumlarin, l;slzllk maa;inin blle bu ulkedekl profesr gellrlnden
fazla oldugu, sosyal devleL ve mureffeh blr ya;am demek degll, olmadi ve her defasinda da olmayacak
gallba dedlrLen blr arada kalmi;lik.

Ak lkLldarinin kendl anlam dunyasinda ve Loplum Lahayyulunde 'lnan' ba;arinin anahLaridir, fakaL
bunun lspaLlanablllr manLikl 'gereklllgl' ogu zaman o kadar da nemll deglldlr, en nlhayeLlnde
muclzeler beklenmez, yaraLilir. 1970'lerden berldlr slyaseL yapan lslaml-muhafazakar keslmln hepslnl
olmasa da blr ogunu lkLldara La;iyan Ak dneml 1urklyesl her defasinda 'gereklllgl'
sorgulanmadan bu muclzevl gell;melere, (rakamlarla oynamalara, arpiLmalara) rnek gsLerlldl.
Crnegln, Pizli 1ren yapip, hanl 1urklye ge kalmi; ya, herkesLen blle daha hizli gldecek dlye
klblrlenlrken amukova'da daha seferler yerlne oLurmadan Lren kazasinda 41 kl;l lmu;Lu. ne oldu?
10 sene sonra blle daha Ankara-lsLanbul hizli Lren haLLi faallyeLe geemedl. 8elkl blraz gerekl
olunsaydi, blraz ayaklar yere basilsaydi, ders ikarilsaydi, ok daha erken blr vaklLLe blLml; de
olablllrdl. 8u durum hukumeLln dlger buLun pro[elerlnde ayni zlhnlyeL ve yakla;imla kar;imiza
ikmakLadir.

Ak'nln ve zelde 8a;bakan Lrdogan'nin nasil da blr ok keslmln bu yapisal ;arLlarda olmayacak
duaya amln huLbeslnde blr umuL oldugunu burada anlaLmaya gerek yok. arLlsl ve ;ahsinda ka on
yildir ya;anilan ezlkllgln, ekslk kalmi;ligin dermani oldugunu ama bunun kisa ve orLa vadede ne kadar
da 'mallyeLll' oldugunu 1urklye'nln son blr ka yilinda grmek mumkun. AnLl-demokraLlk ve baskici
blr hukumeLln buLun 'Lekller' uzerlndekl Lahakkumu her seferlnde kendlslnl daha da fazla
hlsseLLlrmekLedlr. ?eLmezml; glbl klmse de lduguyle kalmamakLadir, yanl ;eyler onLolo[lk
zorlamalara maruz birakilarak surekll blr 'grecellk' lle klmsenln ne ya;adigiyla ne de lduguyle
kendlnl Lanimlamasina blle yer olmamakLadir.
Ak 1urklyesl'nln bu 'medenlyeL' yolculugunda en ok orLaya ikan ;ey, zelllkle szde 'usLalik
dneml' dedlklerl blldlglmlz anlamda lkLldarin gucunu konsollde eLLlgl dnemde, kl8l8'dlr, hem de Ak
blr klblrdlr. 8u klblr parLl slyasalarinda, onun llndekl veya evreslndekl slyaseL, ekonoml ve salr
evrelerln 'ele;Llrllere' yakla;iminda, sze kulak verme ve kar;isindaklyle 'e;lL' olma konusunda llk
reflekslerl, eveL klblrdlr. klm uyarmi;, klm kar;i blr ;ey syleml; klm farkli blr baki; orLaya koymu;
hlblr anlami yok, unku klbrln siniri yok. 8undan zarar grenler ve lenler de ne yazik kl kA8A
lmekLedlr. Soma bunun en yakin rnegldlr.
5lmdl Soma maden faclasinin ardindan, aklima llk gelen ve blr nebze de olsa rahaLladigim blr konuyu
bellrLmek lsLlyorum : 'nukleer.' 8lr an, blr nokLada bu ulkenln bu ;ekllyle halen nukleer ener[l
baglaminda ellnde blr 'ernobll' poLanslyell yaraLacak ve Slnop'La dlger yerlerde bu adimlarin praLlge
gememl; olmasindan blr nebze rahaLlama hlssedlyor lnsan. neden ml? Per muLfak Lupuyle
haLirlamamiz gereken yillar nceslnden 8a;bakan Lrdogan'in nukleer sanLral savunmasindakl ;u
szlerl: '...8unlarin az veya ok blr bedell olur...Lvdekl muLfak Lupu de rlskll.' Cerlslnl du;unmek blle
gerekslz.

1urklye'nln en nlhayeLlnde (eglLlm ve Leknolo[lyl blr kenara birakirsak) ekonomlk gell;lml ener[lyle ve
ucuz ener[lyle ok baglanLili. LglLlm ve Leknolo[lyl blr kenara birakirsak dedlm, unku 1urklye
ekonomlslnln, keza demokraslslnln, bu lkl unsur uzerlnden LarLi;ilabllmesl lln lkl nesll gerekmekLe, kl
bu da ok yakin grunmemekLedlr. Cuney kore glbl son kirk sene lerlslnde kylu ve ekonomlsl
Larima bagli blr ulkeden bugunku duruma gelmek mumkun, ama bunun yolunun kuzey kore slyasl
ereveslnden gemedlgl de a;lkar.

umudum, ;lmdl blr de nukleer ener[l arayi;inda olan 1urklye'nln ncellkle nukleerln kendlslnden ve
bu klblrden, kl zaLen bunun alLinin ne kadar bo; ve yeLerslz oldugunu bllerek, bu klbrln akil
dunyasindan ve akillilarindan blr an nce kurLulmasi. Ln buyuk gerekllllk ve 'gell;ml;llk' CumhurlyeL
unA'sina l;lenml; bu klbrl grmek ve ondan kurLulmakLir, kl;ller, hukumeLler vs. bundan sonra gellr.
Soma bu klbre ders olur mu? ?a da 8oboskl oldu mu kl?