1

ETKETLE-KLTLE-EMNYETE AL-DENE (EKED)

Ama:
Bu prosedr; onarm, deitirme ve genel bakm ileri srasnda kazara ekipmann altrlmas veya ekipmana enerji verilmesi veya depolanm enerjinin serbest kalmas sonucu insana, makinaya ve evreye gelebilecek zararn nlenmesi amacyla dzenlenmitir.

Genel:
Her ahs almaya balamadan nce aada aklanan bu prosedr uygulamakla ykmldr. Bu konuda hibir istisna geerli olmayacaktr. Elektrikle alan tm ekipman kesicilerinde veya asit, kostik, dowtherm ve yksek basn ieren tm gaz, buhar, basnl hava, su hatlarnda (basn 2.5 kg/cm den yksekse) Etiketle, Kilitle, Emniyete al, Dene (EKED) prosedr uygulanacaktr. Birok noktadan kilitlenmesi gereken ve zerinde birok kiinin alaca yerlerde, GRUP KLTLEMES uygulanabilir. Grup kilitlemesi uygulamasna bakm grubu karar verir ve iletmeye bildirir. Dier durumlarda BREYSEL KLTLEME uygulanr. Yukarda yer almayan, ancak saha veya bakm gruplar tarafndan gerekli grlen yerlerde de EKED prosedr uygulanabilir. Bu yerler saha kurallar ile duyurulur.

Tanmlar:
Sertifikal kii: EKED Prosedr konusunda eitim alm ve halen geerli sertifikas olan EKED prosedrn uygulamaya yetkili kii. Saha Sahibi: Normal iletme dneminde ekipman sorumlusu. Yetkili Vekil: Saha sahibi tarafndan yazl olarak saha sahibi adna EKED prosedr uygulama yetkisi verilmi sertifikal kii Ekipman: Aletler, makinalar, borular, tanklar, elektrik panelleri, motorlar v.b.gibi Grup kilitlemesi yaplacak ekipman: Birok noktadan kilitlenmesi gereken ve zerinde birok kiinin alaca dier blmlerden ayrlm fabrika blm. Kilit: Ekipman gvenli bir ekilde izole etmek ve almaz halde tutabilmek iin kullanlan numaralandrlm ekipman. 3 Tr kilit vardr : Saha kilitleri: Tamam tek tip anahtarla alabilen, saha numaras tayan kilit. Bir sahann anahtar dier sahann kilidine uymayacaktr. Bireysel Kilitler: Sadece bir anahtar olan ve dier kilitlere uymayan atlye / saha numaras tayan kilit. Bir anahtar kendi kilidinden baka hi bir kilidi amaz. Grup Kilitleri: Sadece bir anahtar olan ve dier kilitlere uymayan Grup numaras tayan kilit. Kutu: Grup kilitlemelerinde sahalardaki grup kilitlerine ait anahtarlarn konulaca kutu Etiket: Standart beyaz TEHLKE - ALITIRMA etiketi. zole edilip durdurulan ve EKED prosedr uygulanan ekipmann kimlik kart. zerinde ekipmann ad, yaplan i, tarih, takan kiinin ad ve imzas vardr.

Mteahhit Bilginize etiketi: Standart turuncu renkte mteahhit tarafndan kullanlacak BLGNZE MTEAHHT ALIIYOR etiketi. Liste: Grup kilitlemelerinde kullanlmak zere saha tarafndan hazrlanan EKED prosedrnn uygulanmas iin kilit ve etiket aslacak noktalar gsteren liste. Emniyete Al: Deneme ilemi ncesi sahann barikatlanmas veya gzc konulmas, koruyucu ekipmanlarn giyilmesi vb. Dene: Ekipmann uygun izole edilip edilmediinden test edilerek emin olunmas. Kilit Kesme / Etiket kartma izni: Acil durumlarda, kilidin anahtar kaybedilmise, kilidi takan kii belli deilse veya vardiya deiiklii srasnda anahtar devredilmemise ekipman devreye almak iin kilidi kesmek veya etiketi kartmak amacyla kullanlacak izin formu. Mteahhit eleman: letmede almak zere baka firmalardan kiralanan veya bakm onarm servis hizmetleri iin iletmeye anlama gereince gelen kiilerdir. Kilit maas: Birden fazla kilit takmaya yarayan ok delikli aparat

1. Bireysel Kilitleme Prosedr

Saha Tarafndan Yaplacaklar:
lk kilit ve etiket saha amiri (veya yetkili vekili) tarafndan konur. Elektrikli ekipmanlarda alma sz konusu olduunda saha sahibi (veya yetkili vekili) ve elektrik / enstrman bakmc birlikte Motor Kontrol Merkezine (Motor Control Center MCC) giderler, elektrik / enstrman bakmc alteri atktan (OFF yaptktan) sonra saha sahibi (veya yetkili vekili) saha kilidini ve beyaz TEHLKE ALITIRMA etiketini takar Mekanik bir ekipman kilitlenecekse, saha sahibi (veya yetkili vekili) ve bakm gruplar tarafndan gerekli ilemler yapldktan sonra saha sahibi (veya vekili vekili) saha kilidini ve beyaz TEHLKE ALITIRMA etiketini takar. lk kilit ve etiketi takan saha sahibi (veya yetkili vekili) bunu zel olarak EKED yazmalar iin kullanlacak vardiya defterine kaydeder ve i bitene kadar bu kilit ve etiket vardiya defteri zerinde vardiyay teslim alan vardiya amirine devredilir. Her sahann kendi saha kilidi vardr. Bu kilitler tek anahtarla alabilir.Ancak bir sahann anahtar dier sahann kilidine uymaz. ayet saha vardiya amiri (veya yetkili vekili), ekipman bakm almas haricindeki nedenlerden dolay kilitleyecek olursa, beyaz TEHLKE ALITIRMA etiketi yerine sar BLGNZE etiketi kullanr.

Sertifikal alanlar Tarafndan Yaplacaklar:

1. Sertifikal kiilerin kullanaca her bireyel kilidin sadece bir anahtar vardr. Anahtar sadece kendi kilidini aar, dierlerini amaz. Her kilit ve anahtar numaraldr. Her grubun kilitleri ve anahtarlar atlyelerin / sahalarn duvarndaki panolarda ayn numaral askda asldr. EKED prosedr uygulanmas gereken durumlarda, ii yapacak sertifikal eleman bu panodan bir kilit ve anahtar takm alr ve bu takm, bu i iin o elemann kendi kilit ve anahtar olur. Anahtar takmn alan kii anahtar panosundaki boalan askya beyaz TEHLKE ALITIRMA etiketi asar ve bu takmn hangi ite kullanlacan belirtir. Eer, anahtar takmn alan eleman iin detayn bilmiyorsa, etikete sadece ismini yazar, imzalar ve yerine asar. Etiketi daha sonra da doldurabilir. Ancak vardiya teslim edilirken tm bilgiler tamamlanm olmaldr.

2. Ekipman saha tarafndan kilitlenip etiketlendikten sonra ekipman zerinde alacak sertifikal her eleman ilgili ekipmana kendi kilit ve etiketini asar. Yaplacak iin durumuna gre kilit ve etiketi asan elemanlar srasyla aadakileri uygular. o vardiyada tamamlanacaksa, iin bitiminde ekipman sahaya teslim eder. o vardiyada tamamlanamayacaksa, ii yapan sertifikal kii saha sahibine iin uzayacan haber verir. bitiminde, bakm grubu durumu saha vardiya amirine bildirir. Saha vardiya amiri bakm grubu ile birlikte gerekli kontrollar yaparlar ve takm olduklar kilitleri karrlar. Saha vardiya amiri isterse sisteme enerji verdirirerek ekipman bakm grubu ile birlikte test eder. Bylece ekipman saha vardiya amirine teslim edilmi olur. Sahada kilit ve etiketi olan her sertifikal kii, mesai saati bitiminde kendi anahtarn gelen vardiyadaki ilgili sertifikal elemana teslim eder. Atlyede/sahada bulunan anahtar panosunda o anahtar iin konulmu olan beyaz etiket de anahtar alan sertifikal alan tarafndan teslim annda imzalanarak devralnr. Sahadaki kilit zerinde bulunan beyaz TEHLKE ALITIRMA etiketi ise yine anahtar devralan sertifikal alan tarafndan sahadaki ie balanmadan nce imzalanr. Anahtar devir alan kii o vardiyada ekipman zerinde almayacaksa, sahadaki kart imzalamaz. Anahtar vardiya veya i tamamlanana kadar bu sertifikal kiide kalr. Sertifikal alan anahtar teslim etmeyi unuttuysa i yerini arayp bilgi vermekle ykmldr. Kilidin anahtar kaybedilirse veya herhangi bir acil durumda bakm ve saha amirleri bir araya gelerek devreye alnmasn engelleyecek hi bir durumun sz konusu olmadn saptarlarsa Kilit Kesme zin Formu doldurulduktan sonra kilit kesilerek alabilir. phe edilen herhangi bir durum varsa ekipman zerinde en son alan kii aranp bulunur.

2. Grup Kilitlemesi Prosedr

Grup kilitlemesinin amac; Birok yerin kilitlenmesi ve birok kiinin almas gereken yerlerde bireysel kilitleme uygulamalar mmkn olmadndan, daha az sayda kilit kullanarak, kutular yardmyla Bireysel kilitleme sistemindeki gvenlik artlarnn salanmasdr. rnein Seperatr, finier, spinning makinalarnn genel bakm gibi. EKED prosedr u ekilde uygulanr: 1. Ekipman zerinde alacak tm bakm gruplar kendi aralarnda birer grup lideri seerler ve grup liderlerinden bir ekip olutururlar. 2. Grup liderlerinin ve saha sahibinin katlmyla kilitlenecek olan ekipman(lar) gzden geirilir ve tesbit edilir. Saha sahibi kilitlenmesi gereken noktalarn bir listesini yapar. 3. Saha sahibi, bakm ekibiyle birlikte kilitlenmesi gereken noktalara , gerekli nlemler aldktan sonra bir kilit ve etiket asar. Bu ite saha kilidi kullanlr. 4. Bakm ekibi de , sahann hazrlad listeye gre kilitlenmesi gereken her noktaya ekip adna sadece bir kilit ve bir etiket asar. Kilitleme grup kilitleriyle yaplr. Ekipman zerinde alacak her grubun lideri sahadaki bu etiketi imzalar. (Etiketler zerine anahtar numaralar da yazlr). Listedeki tm noktalar kilitlenip ekillendikten sonra, saha kilitlerinin anahtarlarylabirlikte grup kilitlerinin anahtarlar kutuya yerletirilir. alma blgelerinde birbirinden bamsz gruplar var ise bunlara ait grup anahtarlar kutuda ayr gzlere konabilir.Buna grup liderleri ve saha vardiya amirinden oluan ekip birlikte karar verir. Kutu nce grup liderleri tarafndan kilitlenip etiketlenir.Grup liderleri kilitlemeyi kilit aparat(kilit maas) kullanarak yaparlar.Bylece grup elemanlar alacaklar zaman bireysel kilitlerini kendi grup liderinin

kilidi altna asabileceklerdir. Kilit noktalarnn yerini gsteren liste saha amiri tarafndan anahtar kutusunun zerine aslr. bitimine kadar grup liderlerinin kilit ve etiketleri kutu zerinde kalr. Ancak i bitmeden test almalar yapmak veya sistemi ksmen devreye almak (stmak gibi) gerekiyorsa saha vardiya amiri (veya yetkili vekili) dier grup liderlerinden oluan ekibi toplar ve sadece gereken kilit ve etiketlerin alnmasn salar. Dier kilitlerin anahtar yine kutuda kalr ve kutu yukarda anlatlan ekilde kilitlenip etiketlenir. Bu test / ksmen devreye alma almas srasnda sahada gerekli nlemler saha amiri ve ilgili grup liderleri tarafndan alnr ve bu sahada bakm gruplarnn almasna izin verilmez. 5. Ekipman zerinde alacak her sertifikal kii, kendi kilidini kutu zerindeki grup liderinin kilidi altna takp kilitler ve etiketler.( ekil-1 ) 6. Vardiya deiimlerinde, eer i bitmemise anahtarlar gelen vardiyacya imza karlnda kilit/anahtar panosu zerinde devir edilir. Anahtar devralan vardiyac, ekipman zerinde alacaksa nce grup anahtarlarnn bulunduu kutudaki etiketi imzalar. 7. bitiminde, her grubun bakm eleman kendi grup liderlerinin altna takt bireysel kilidini alr, daha sonra grup liderleri bireysel kilitlerini alrlar. Kutu alr. Saha vardiya amiri ve grup liderleri, kutu iindeki saha ve grup anahtarlarn alarak sisteme enerji verebilirler. Vardiya amiri isterse ekipmanlar test ettirebilir. 8. EKED uygulamasnn mmkn olmad (rnein enerjinin kesilememesi v.b.gibi) zel ilerde, EKED prosedrnn uygulanmas iin ilave kurallar ve prosedrler yazlr. Hazrlanan kurallar, prosedrler ve revizyonlar ilgili ksmlara (sayfa 1) datlr.

Aklamalar : Kilitleme Ve Etiketleme

Elektrikle alan ekipmanlar zerindeki kilitleme ileminde, kilitler, ilk devre kesici (ana besleme) zerine yerletirilir. Kontrol devreleri, start-stop butonlar, seici anahtarlar kumanda devresindeki lokal-remote ve dier alterler kilitleme ileminde kullanlamaz Elektrik paneli ierisindeki herhangi bir alterin devreden karlmas gerekiyorsa ve bu alter tek bana kilitlenemiyorsa, bu k alteri devreden karldktan sonra, elektrik paneli kapana kilit ve etiket aslmak zorundadr.. ayet bir kilit ile birlikte taklmamsa, sar BLGNZE etiketleri saha amirleri tarafndan kartlabilir. Eer bir kilit varsa, etiketi kartabilecek tek yetkili onu imzalayan ahstr. Ancak, kilidin anahtar kaybedilirse veya herhangi bir acil durumda saha amiri ekipmann devreye alnmasn engelleyecek hibir durumun sz konusu olmadn saptarsa Kilit kesme izin formu doldurulduktan sonra kilit kesilerek alabilir. phe edilen herhangi bir durum varsa ekipman zerinde en son alan kii aranp, bilgi alnr. Tamamen doldurulmu bir etiket olmakszn, kilitler ekipman zerine tek balarna konamazlar. Taklan her kilit iin mutlaka bir etiket konmak zorundadr. Etiketlere tm isimler okunabilir ekilde yazlr. Ayrca imza atlr. Etiketlerin ekipman zerinde 30 gnden fazla kalmasna izin verilmez. Bu sre dolmusa veya etiket okunamayacak durumdaysa, etiket takan kii tarafndan yenilenir. Sertifika verilmedike mteahhit elemanlar hibir ekilde kilitleme ve etiketleme yapamaz. Sertifikasz mteahhitlerin alaca ekipmanlarda EKED prosedrnn uygulanmas gerekiyorsa, kilitleme ve etiketleme ilgili blmn tayin edecei sertifikal kii tarafndan yaplr. Mteahhit ekip lideri ise turuncu BLGNZE MTEAHHT ALIIYOR etiketini i banda asar, bitiminde alr. Mesai bitiminde ekipman zerinde alan mteahhit eleman kalmadysa mteahhit ekip lideri, etiketini alr. Mteahhit etiketi dururken iletme sistemi devreye alamaz.

Beyaz TEHLKE-ALITIRMA etiketlerinde en az alt adet imza yeri olacaktr. Eer imza yerleri dolduysa, ii teslim alan sertifikal kii yeni bir etiket asar.

Emniyete Alma
Btn kilitler ve etiketler taklp alma aamasna gelindiinde, ekipmanda enerji veya basn bulunmadn belirlemek amac ile deneme safhasna gemek iin alma sahas saha amiri ve ekip liderleri ve greve katlan sertifikal kiiler tarafndan emniyete alnr.(Sahann barikatlanmas veya gzc konmas, koruyucu ekipmanlarn giyilmesi gibi).

Deneme
lgili sahann vardiya amiri (veya yetkili vekili) ile greve katlan sertifikal kii(ler), start butonlarn altrr, boaltma vanalarn aar, flanlar sker, interloklar test eder ve bylece ekipmanlarn bakm almas iin hazr olup olmadn ve sistemde enerji kalp kalmadn belirlerler. Bu aama boyunca, kiisel koruyucu ekipmanlar (PPE) kullanlr ve ekipmanlara ait saha prosedrleri takip edilir. lgili sahann vardiya amiri (veya yetkili vekili) ile greve katlan sertifikal kiiler, sistemde enerji kalmadndan ve sistemin elektrik devresinden izolasyonu konusunda kesin bir sonuca varp iyice emin olduktan sonra alma balar. Sistemin durumu hakknda hala bir takm pheler bulunuyorsa, ekipmann emniyetli bir ekilde almaya hazr hale getirilmesi hususunda uygulanacak ilave prosedrlere amirler karar verir.Enerjili ya da koruyucular olmayan ekipman zerinde almak gerekiyorsa, onaylanm bir Olaan D Grev Prosedr takip edilir

Eitim
Bu prosedr uygulayacak tm vardiya amirleri ve sertifikal kiiler Etiketle, Kilitle, Emniyete Al, Dene (EKED) Prosedr konusunda eitim alm ve halen geerli sertifikas olan kiilerdir. EKED Prosedr eitimleri her yl tekrarlanr ve sertifikalar yenilenir. Sertifika kaytlar eitim blm tarafndan tutulur.

ekil: Grup Kilitleri Anahtar Kutusu

Kilit Kesme zin Formunun Kullanm

Kapsam:
Bu izin sadece Acil durumlarda, Kilidin anahtar kaybedilmise, Kilidi takan kii belli deilse veya, Vardiya deiiklii srasnda anahtar devredilmemise kilidi

kesmek veya etiketi kartmak amacyla kullanlr. Bu uygulama ancak bakm ve saha amirleri bir araya gelip, ekipmann devreye alnmasn engelleyecek hibir durumun olmadn saptarlarsa kullanlabilir. phe edilen herhangi bir durum varsa ekipman zerinde en son alan kii aranp bilgi alnmaldr.

Uygulama:
Sistemden kaldrlan kilidin etkileri tamamen kontrol edilmeli ve kilit sklmeden nce ekipman civarndaki tm personel uzaklatrlmaldr. Bu, yaralanma riskini nlemek iin gereklidir.

Kilitlenmi Sistem

: ...................................................

Kilitlenmi Vana veya alter

: ...................................................

Kilidin Kesilmesini Onaylayan : ...

Bakm Grubu Amiri

: ............................................

Saha Amiri

: ............................................

Olaan D Grev Talimat

Ama:
Bu talimat, EKED prosedrnn uygulanamad olaan d durumlarda, nasl hareket edileceini tanmlamak amacyla dzenlenmitir. 1. Aadakilere uyan grevlere, olaan d grev denir. Standard uygulamalar veya grev prosedrnn kapsamnda olmayan grevler. Bir daha tekrarlanmayacak grevler veya bir seferlik olaylar. Grevlinin i gvenlii eitimi grm olduu alanlarn dnda kalan iler. Genel yeteneklerin dnda kalan iler (Genel yetenekler, basit aletlerin tehlikesiz evrelerde normal iler iin kullanlmasdr. Tornavidalarn, pense vb. aletlerin tasarlanm iler iin kullanlmas genel yeteneklere rnektir ve tehlikeli bir durumda kullanlmadklar zaman olaan d grev ilemlerini gerektirmezler.) Olaan d grevlere rnekler: Operasyon srasnda belirli hava kanallarnn temizlii. Sistem servis verirken buhar ve termeks hatlarnda sznt ve kaaklarn giderilmesi Enerji kesilmesinin mmkn olamad durumlar. Tehlike arz eden ekipmanlarn test edilmesi Kiralanm elektrikli aletlerin kullanm Bu prosedr yangn gibi acil durumlar veya hayat korumak iin yaplan gerekli hareketleri kapsamaz. 2. Yazl bir gvenlik prosedr karlmadan hibir olaan d grev yaplmaz.

3. Olaan d grev prosedr ancak taslak tamamlandktan sonra yrrlkte kabul edilir. Bu prosedr tekrar kullanlamaz, fakat eer grev tekrarlanacaksa, normal bir grev prosedr hazrlanp, datlr. 4. Olaan d bir grev ile karlaldnda, en iyi ve gvenli prosedrn kararlatrlmas iin tm gruplar aralarnda tartrlar. Gerektiinde nite yetkilileri, Mhendislik, Proses Gvenlii veya dier gruplara danlr. 5. Tm bilgiler elde edildikten sonra, gvenli bir grev prosedr yazlr. (in analizini yaparken kontrol listesine bavurun.) Prosedr, ii yapan kiilerin bandaki ikinci-dereceden yetkili kii ve iin yaplaca saha amiri tarafndan onaylanr. 6. Kiralanm elektrikli aletler kullanlrken, ii yapan kiinin ve saha amirinin onay gerekir.

7. Grevdeki herkes, gvenli alma metoduna dahil edilir ve bu metodun bir kopyas i sahasnda bulundurulur. 8. in sonunda yaplacak deerlendirmede, metot, dzeltmelere ihtiya olup olmadn grmek ve nite`nin standart uygulamalarna ya da yazl grev prosedrlerine dahil edilip edilemeyeceini belirlemek iin yeniden gzden geirilir.