Professional Documents
Culture Documents
NAAT PROJELERNN PROGRAMLANMASI Yrd. Do. Dr. Selim BARADAN Yrd. Do. Dr. Hseyin YTER
http://kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter
KAPSAM
GR ZAMAN YNETM KRTK YOL YNTEM (CPM) KUTU DYAGRAMLARI PROGRAMLARININ SUNUMU
11.11.2012
GR
Bir inaat projesindeki her iin retim aamalarndaki yeri farkldr. aknn dzenli olmas iin ilerin birbirleri ile olan ilikisi ve retim sreci iindeki yerleri dikkate alnarak sralanmas gerekir. Bu n almaya Planlamas denir. e balamadan planlanan ilerin n grlen srede tamamlanmasn salayacak ekilde uyumlu bir kaynak dalmnn yaplmas gerekir. Bu almaya da Programlama denir.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 3
GR (devam)
program: Bir yatrmn ekonomik tamamlanma sresini bulmak ve bu sre iinde ii bitirebilmek iin mevcut kaynaklarn dengeli bir dalmn yapmaktr. programnn geree uygun olmas iin her iin ne zaman balayp biteceini iyi hesaplamak gerekir. Finansman durumu bu programa gre ayarlanr Programdaki aksamalar zararlara neden olur
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 4
GR (devam)
Bayndrlk leri Genel artnamesi 6. maddeye gre resmi kurum ilerinde i program yapma zorunluluu vardr. naat i programlar karmak olduu iin planlama, programlama ve kontrol teknikleri kullanlmal.
11.11.2012
rnek Program
11.11.2012
ZAMAN YNETM
Projenin zamannda tamamlanmas iin gereken srelerin tmne zaman ynetimi denir.
lemlerin tanmlanmas lemler arasndaki ilikilerin ve ilem sralarnn tespiti lemlerin sresinin hesab lemler iin gerekli kaynaklarn hesab programlarnn oluturulmas programlarnn kontrol
11.11.2012
LEMLERN TANIMLANMASI
Projeler birbirlerinden ayr zellikleri olan, farkl kaynaklarn kullanld ve farkl ncelikleri olan ilerden oluur, bunlara ilem ad verilir. lem rnekleri: malzeme alm, inaat ileri, duvar rlmesi, beton dklmesi, lemlerin tanmlanmas emek isteyen bir itir, bilgisayar kullanmna izin vermez. nce ilemler daha yzeysel tanmlanmaldr. Plan daha iyi ortaya ktnda daha detaya inilmelidir. programndaki ilem says ve detay duruma gre deiir ve karar verecek kiiye baldr.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 8
Kaz lemleri
Kalplarn Yerletirilmesi
Donatnn Yerletirilmesi
Betonun dklmesi
11.11.2012
11
Ok Diyagram Metodu
lemleri temsil etmek iin oklar kullanan ve onlar dmlerden balayarak bamllklarn gsteren bir proje ebeke diyagramdr. Sadece 1 eit ncelik ilikisi kullanr ve tm mantkl ilikileri doru tanmlayabilmek iin sanal (kukla) ilemlere ihtiya duyabilir.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 12
11.11.2012
13
Arazinin temizlenmesi (al, rp ve dier artklar), Aalarn kaldrlmas, Genel kaz, Sahann tesviyesi Su, elektrik, kanalizasyon, vb. hendekleri iin kaz ilemleri, Kalplarn ve donatlarn yerletirilmesi, Kanalizasyon hatlarnn ekilmesi, Dier hatlarn ekilmesi, Betonun dklmesi.
Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 14
likilerin Tanmlanmas
A ve Bden nce gelen bir ilem yoktur nk dier ilemlere bal deillerdir. C ve D, Adan sonra gelir. E ve F genel kaz (C) ve aalarn kaldrlma (B) ilemleri tamamlanmadan balayamaz G ve H, hendekler hazrlanmadan ve tesviye tamamlanmadan balayamaz, bu yzden E ve Dden sonra G ve H ilemleri gelir. I, kanalizasyon hatt geirilmeden ve kalplar ve donat hazr olmadan balayamaz, bu yzden F ve G, Idan nce gelirler. Dier hatlar temelin zerinden geirilebilir, bu yzden Hnin Idan nce balamas iin bir zorunluluk yoktur.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 15
likiler
lem
A
Aklama
Arazi temizlii
ncl lemler
-
B C D E F G H I
11.11.2012
Aalarn kaldrlmas Genel kaz Tesviye Hendekler iin kaz Kalplarn ve donatlarn yerletirilmesi Kanalizasyon hatlarnn denmesi Dier hatlarn denmesi Betonun dklmesi
Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas
A A B, C B, C D, E D, E F, G
16
PROGRAMININ OLUTURULMASI
Matematiksel Analiz (CPM, PERT, GERT) Sre Sktrma (Crashing, Fast Tracking) Simlasyon (Monte Carlo, What If) Kaynak Dengeleme Proje Ynetimi Yazlmlar (Primavera Scheduling, MS Project)
11.11.2012
21
KAYNAKLARIN HESAPLANMASI
Proje iin gereken toplam kaynak miktar eitli ilemlerin kaynaklarnn toplamndan hesaplanr. Kaynak kategorileri:
gc miktar (insan-saat veya TL olarak llebilir), Bir ilem iin gereken malzeme, ekipman miktar lemin toplam masraf
Kaynaklarn hesaplanmas projenin izlenmesi ve para aknn planlanmas asndan nemlidir. Bir ok programlama yntemi kaynaklarn yetersizliinden dolay olan kstlamalar hesaba katabilir.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 22
PROGRAMLARININ KONTROL
programlarnda deiime yol aan faktrlerin incelenmesi (Performans lm, Varyans analizi) Deiikliklerin kabulnn salanmas Deiiklikleri gerekletikleri zaman ynetebilmek (Ek planlama)
11.11.2012
23
PROGRAMLARININ SUNUMU
Baarl bir proje ynetimi iin i programn bakalarna iletebilmek ok nemlidir. programlarnn grafiksel sunumu olduka faydaldr. Tablo yerine tercih edilir. Bilgisayarlarn grafik ktlar sayesinde grafiksel sunumlar hazrlama maliyeti ve eforu byk lde dmtr.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 24
11.11.2012
25
11.11.2012
26
Kilometre ta diyagram
11.11.2012
27
rnek Program
11.11.2012
28
11.11.2012
29
11.11.2012
30
11.11.2012
31
Alt A Kullanm
11.11.2012
32
11.11.2012
33
GR
CPM bir projenin minimum srede tamamlanma sresini, proje ilemlerinin (aktivitelerinin) olas balang ve tamamlanma sreleriyle beraber hesaplar. Kritik yol, proje ilemlerinden oluan a diyagramndan geen en uzun yoldur. Kritik yolun sresi bir projenin tamamlanmas iin gereken minimum sreyi temsil eder.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 34
A DYAGRAMI ELEMANLARI
lemler oklarla tanmlanr.
Oklarn daima tek yn bulunur. Dz, krk izgi, veya eri olarak gsterilebilirler. Herhangi bir lek yoktur.
Diyagramlar bu ilem ve dmlerin planlanacak ie bal olarak bir araya getirilmesinden oluur.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 35
tij
SB/TB
Her okun zerine sresi, yer ad, ekip cinsi, altna da serbest ve toplam bolluklar yazlr. Dmlerin zerinde bulunan kutulara dmn erken ve ge tamamlanma zamanlar yazlr. Dm numaralarn ardk ve ok ynde byr ekilde vermekte fayda vardr.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 36
11.11.2012
38
11.11.2012
39
11.11.2012
40
rnek
P ilk ilemdir M ve L, Pden sonra ayn zamanda balar B, E ayn zamanda balayan ve biten ilemler olup Mden sonra balamaktadr H ilemi Lyi takip ediyor fakat balamas iin Min tamamlanm olmas arttr G ve S son ilemlerdir; G, E ve Bden sonra; S, Hdan sonra balar
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 41
zm
11.11.2012
42
DM ZAMANLARININ BULUNMASI
Dmlerin Numaralanmas Algoritmas
1. Adm: Balang dmne sfr numarasn verin 2. Adm: Sradaki numaray, nce gelen tm dmleri numaralandrlm herhangi bir dme verin. Tm dmler numaralandrlana kadar 2. Adm tekrar edin.
Ge Dm Zamanlar Algoritmas
1. Adm: G(n) projenin tamamlanmas sresine eit olsun. Not: G(n), E(n)e eit veya E(n)den byk olmal. 2. Adm: i = n-1, n-2,..., 0 iin, G(i) = minimum {G(j) - tij} olsun, bu inin balang dm olduu tm ilemler (i,j) iin hesaplanr.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 43
Uygulama 1
11.11.2012
44
Uygulama 1
11.11.2012
45
Uygulama 2
11.11.2012
47
Uygulama 2
11.11.2012
48
KRTK YOL
Bir ilem aadaki koullar salyorsa kritik ilemdir:
E(i) = G(i) E(j) = G(j) E(i) + tij= G(j)
Kritik ilemler projenin ilk dmnden balayp bitiine kadar devam eden bir yol oluturur. Buna kritik yol denir.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 49
BOLLUKLAR
Birbirinden farkl erken ve ge balang srelerine sahip ilemler EB(i,j) ve GB(i,j) arasnda herhangi bir zamanda balayabilirler. Kritik olmayan ilemler bolluklu ilem adn alr. Bolluk kavram, projenin gecikmesine yol amadan ilemin bu izin verilen zaman aralnda programlanmasdr. Bu belli ileri tamamlayabilmek iin mevcut programlayabilme esneklii veya manevra mesafesini temsil eder.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 51
BOLLUKLAR
Toplam Bolluk (TB) = G(j) (E(i) + tij) Serbest Bolluk (SB) = E(j) (E(i) + tij) Bamsz Bolluk (BB) = E(j) (G(i) + tij) Ara Bolluk (AB) = G(j) (G(i) + tij)
11.11.2012
52
Bolluk kavramlar
11.11.2012
53
BOLLUKLAR (devam)
Kritik yoldaki ilemlerin toplam bolluu sfrdr. lemlerin bolluklar yardmyla da kritik yol bulunabilir. Toplam bolluu sfra yakn ilemlerin kritik yol gibi izlenmesinde fayda vardr. En byk toplam bolluklu ilemlerden oluan yol, balang ve biti arasndaki en ksa yoldur. A diyagramnda toplam bolluu ayn olan ilemlerden oluan yollarda ilemlerden birisinde bolluk kullanlrsa geri kalan tm yol kritik olur. Bir yol zerinde ilemlerin birisinde bolluun bir ksm kullanldnda bunu izleyen ilemlerin bolluklar da bu kadar azalr.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 54
BOLLUKLAR (devam)
Her zaman iin, toplam bolluk serbest bolluktan byktr veya eittir. Bamsz bolluk ise serbest bolluktan daha dktr veya eittir. Serbest bolluk optimum yatrm sresinin bulunmasnda, Toplam bolluk kaynak dengelemesinde, kstl kaynak kullanmnda proje sresinin uzatlp ksaltlmasnda, balang ve biti dmleri arasndaki k ksa yolun bulunmasnda kullanlabilir. Dier bolluklarn a diyagramlaryla planlamada pek kullanm alan yoktur.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 55
11.11.2012
56
lem A B C D E F G
Tarif n Tasarm Tasarmn deerlendirilmesi Szleme pazarl Fabrikasyon fabrikasnn hazrlanmas Son tasarm rnn fabrikasyonu rnn i sahibine yollanmas
Sre 6 1 8 5 9 12 3
11.11.2012
57
11.11.2012
58
11.11.2012
59
dev
11.11.2012
60
zm
11.11.2012
61
KUTU DYAGRAMLARI
Dier isimleri
Precedence Diagram Potential Method Bau Kasten Netze ncelikler Diyagram
Fransada gelitirilmi
11.11.2012
62
A DYAGRAMININ ELEMANLARI
lemler kutularla tanmlanr (activity on node) Oklar, ilemler aras ilikilerin kurulmasnda kullanlr Sanal ileme gerek yok
11.11.2012
63
11.11.2012
64
11.11.2012
67
11.11.2012
69
11.11.2012
70
11.11.2012
71
11.11.2012
72
rnek 2
Farkl ncelik ilikilerinin etkilerini gstermek iin balang ve biti ilemlerine ek olarak sadece iki ilem olan bir proje ele alalm. Balang ilemi 0, ilk ilem 1, ikinci ilem 2, son ilem 3 olarak numaralanmtr. Her ilemin 5 gnlk sresi olduunu farz edelim Herhangi bir bekleme olmadan dorudan tamamlanma-balang ilikisi olduunda erken tamamlanma zaman 10 gndr.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 73
rnek 2 (devam)
1 ile 2 ilemi arasnda, 2 gnlk bir balang-balang kst Bu rnekte, 2 ilemi 1 ileminin balangcndan 2 gn sonra balar ve 1 ilemi ile paralel gider. Sonu proje sresi 10 gnden 7 gne der.
11.11.2012
74
rnek 2 (devam)
imdi de 1 ve 2 numaral ilemler arasnda 2 gnlk tamamlanma-tamamlanma ilikisi olduunu farz edelim. Bu sefer, 1 ileminin tamamlanmasndan dolay gereken 2 gnlk beklemeye izin vermek iin 2 ilemi iin erken tamamlanma 7. gnde olur. Minimum proje tamamlanma sresi yine 7 gndr.
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 75
rnek 3
11.11.2012
76
rnek 3
18
11.11.2012
77
11.11.2012
79
TEEKKRLER..
11.11.2012
81
KULLANILAN KAYNAKLAR
A Diyagramlaryla Proje Ynetimi
Prof. Orhan Yksel
Proje Ynetimi
Burhan Albayrak
11.11.2012 Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 82
NGLZCE TERMNOLOJ
Work schedule: program Scheduling: Programlama Time Management: Zaman Ynetimi Network: A diyagram / ebeke / serim Activity: lem Predecessor: nce gelen ilem Successor: Sonra gelen ilem Activity duration: lem sresi
Yap letmesi - 7. naat Projelerinin Programlanmas 83
11.11.2012