ATATRK VE ALEVLER -1BALARKEN...

Tam da Ramazan ayn idrak ederken, sadece Alevileri deil, hemen btn milliyeti, ulusalc, Trk kesimleri hele hele de Hayrclar, dinsiz/imansz ilan etmeye hazr kta bekleyenler olduunu bile bile, adeta gzlerine sokar gibi, nereden kt imdi bu dizi diyenler iin gerekeli diziye balama- karardr: Alevi Trklerin izini srmeye karar verdiimizde, yanmzda Orhun ve Selegenden; tgenden, Ferganadan, Ulan Baturdan, Balasagundan, Ordu Balktan aktarlarak gelen yolcular ve mavi gk ile yaz yerin ilhamyla kmtk yola. lk duramz Horasand. Balkanlara kadar uzandn bilsek de Anadoluda mola vermitik hikayemize. Ne de olsa Anadolu dediin, -aldanmayn yle atlaslarda verdii denizin ortasnda bir yarm adack pozuna kimine beik, kimine mezard, kimine kpr, kkt kimine; dal, budak, yemi... Bir koca derya... Eee, derya ire olup deryay bilmemek de olmaz, durduk biraz; derinine daldk, gz siyah da olsa, ela da masmavi bakan insanlar tandk... Salar kestane de olsa, kumral da baak sarsyd hepsinin... Hepsi biraz Samsuna adm atar gibiydi, ve biraz dorulmu bir halleri vard Kocatepede sanki... Geit vermez anakkale mevzisiydi yrekleri; ve arpan gerisin geriye sektirecek kadar sert kabuklar, kimininki yz, kimininki bin yllk aclardan olulu. Ta kafa deil hibiri ama tuntan, elikten beyinleri; ve her birinin iinde abidevi bir Atatrk heykeli... Dn Hac Bekta Veliyi kendinden gemi bir meczub olarak tanmlayanlar bugn oy devirmek uruna huzuruna kp sahip kamadklar ellerini, dillerini sallayp, bellerini kvryorlar ya... Dn onlarn cellad olanlar bugn kurtarcs olmaya soyunuyor da, tam yolun yarsnda maskelerini tutmay beceremiyorlar ve bilinaltlarna kaznm kini terrist, PKKl yaftalaryla, Alevileri slamn dna itme alkanlklaryla da vuruyorlar ya ... Mola bitti... Kalbimiz, Anadolu Trkmenlerinin Kurtulu Savan balatmak zere Atatrkle bulutuklar yer olan Hac Bektata bugn. Bizi bu kez kah Selanike, kah Antkabire, kah Samsuna, kah Erzuruma, kah stanbulun gbeinde bir Bektai tekkesine gtrecek bu ksa ama derin yolculukta, tpk nceki yaz dizilerinde olduu gibi bizimle bir olanlara, ancak bir olursa iri olacana, diri olacana inananlara ve Dnce karanlna k tutanlara ne mutlu!..

Dal Hac Bekta, gl Atatrk Bu milletin yzyllardr dinsizlikle sulanan kesimi, bu vatann mahzun bir parasnda, Hac Bektataki bulumalaryla; ironik biimde bu topraklarda yaayan insanlarn dinine de, diline de, tarihine de, kltrne de nasl ylmaz bir kararllkla sahip ktklarn gsteriyorlar bugn... Bu buluma kukusuz Orta Asyadan Balkanlara kadar kocaman bir corafyay Trkletirenlerden birini, slamiyeti Horasandan Anadoluya, Anadoludan Arnavutluka Yunanistana, Bosnaya, Makedonyaya tayan yolculardan birini; Hac Bekta Veliyi anmak iin dzenleniyor... Ama bu kadarla kalmyor... Ozanlarn sazlarnn tellerine vurduka Anadolunun yerini ve gn inleten deyiler sadece Abdal Musay, sadece Pir Sultan Abdal deil; Atatrk de selamlyor, Cumhuriyeti de,

kurtuluun btn isimsiz kahramanlarn da....

Cumhuriyetin ilk karargah Hac Bekta sadece kendinde aramann adresi deil Aleviler iin... Buras ayn zamanda, yzyllarca kendi vatanlarnda, kendi kurduklar devletlerin devirme ynetimlerince sistemli zulme maruz braklan Anadolu Trkmenlerinin bamsz bir Trk devleti andn itikleri yer. Son dnemde giderek yaygnlaan, kuru uruna deerlerinden vazgeen mankurt tipinin aksine, varn younu Atatrkn nne seren ve bugn de mirasn korumak uruna ayn fedakarla hazr olan insanlarn kurtulu mcadelesinin ilk karargah... Cumhuriyet kelimesi ilk defa bu karargahta telaffuz ediliyor nk. Mustafa Kemal, Sivas Kongresinin ardndan Ankaraya geerken elebi Cemalettin ile grmek zere, Rauf Orbay, Mahzar Mfit Kansu, Hsrev Gerede, Refik Saydam, Muzaffer Kl ve Muncur Kaymakam vekilinin de bulunduu kalabalk bir heyet ile Hac Bektaa geliyor. O srada rahatsz olduu bilinen elebi Cemalettin, daha nce devletin hibir resmi grevlisine gstermedii ilgiyi, Milli Mcadeleye fiilen balamasndan itibaren hibir resmi sfat bulunmayan, hatta hakknda idam ferman karlm eski bir subaydan baka hibirey olmayan Mustafa Kemale gstererek, onu yolda karlyor. Mustafa Kemal de, kellesini koltuunun altna ald bir dnemde, geceyi elebinin evinde geirerek bu gvenin tek tarafl olmadn gsteriyor. Ertesi gn de Dedebaba postunda oturan Salih Niyazi Baba ile Hac Bekta dergahn ziyaret eden Mustafa Kemal, burada bulunanlara bamszlk mcadelesini anlatyor. O, 24 Aralk 1919da Hac Bektatan ayrlrken, dergahtan kan bir baka kafile de, iaret ettii yerlere ulatrlacak giysi, yiyecek ve dier ihtiyalardan oluan yardm tamaya balyor... elebi Cemalettinin kardei olan Veliyeddin elebi yllar sonra abisinin bu ziyaretle ilgili srrn yle aktaryor: Ba baa konumalarnn bir yerinde Cemalettin elebi, Mustafa Kemal Paaya, Paa Hazretleri diyor, cesaretli ve basiretli idarenizde Trk Milletinin dman kahredeceine inancm sonsuz. Yce Allahn milletimize myesser edecei zaferden sonra Cumhuriyet ilann dnyor musunuz? elebinin Cumhuriyet kelimesini byle ak yrekle sylemesi zerine, Mustafa Kemal Paa heyecan ve dikkatle Cemalettin elebinin gzlerine bakyor, biraz daha yaklayor, onun elini avucunun iine alyor, kulana fsldar gibi yava fakat kararl bir sesle: O mutlu gn ilan edene kadar aramzda kalmak kaydyla evet elebi Efendi Hazretleri diyor. elebinin gizli tutacana sz verdii bu srr lm deinde kardei ile paylam olmas, Alevileri milli mcadelenin iinde tutmann zaruretine dikkat ekmek iin deilse ne iin olabilir?

Anadolu ihtilali Falih Rfk, Milli Mcadeleyi anlatrken Anadolu htilali ifadesini kullanyor. gal glerinin bir mezbeleden, bir viraneden baka bir ey olmayan Ankarann baarsna ihtimal vermedikleri iin, neticesini idrak ve kabulde epey zorlandklar bu ihtilal, gizli sakl deil, Atatrkn 27 Aralk 919 gn Ankaraya gelii srasnda, cokuyla ilan ediliyor. Ankara ve civarndaki Trkmenler Mustafa Kemal iin Semen Alay dzerek; hedefin adn zaten koyuyorlar. nk Trk geleneine gre Semen Alay yeni devleti kuracak reisi semek zere dzlyor. Trklerin slamiyeti kabulnden sonra sadece defa uygulanan bu Ouz tresi, ilkinde atl semen alaylar nnde, bir torbadan ocua ok ektiren Selukun Hanl, ikincisi, bir ak keeye oturtulup dokuz defa havaya kaldrlarak, kmz eliinde and ien Osmann Beylii, sonuncusunda, Orta Asyada ota nne dikilen tu gibi, Efeler kahvesine sancak dikilerek mjdelenen Mustafa Kemalin reislii ve kuraca yeni devlet onuruna yaplyor. Atatrkn, Biz Trkler, btn tarih-i hayatmzca hrriyet ve istiklale timsal olmu bir milletiz! Kymetsiz hayatlarn iki buuk gn fazla, sefilane srkleyebilmek iin, her trl mezelleti mbah gren halifeler oyununu da sahneden kaldrabildiimizi gsterdik... szlerinin, etin Yetkinin ifadesiyle Etrak- bi idrak ken, Ne mutlu Trkm diyene diye haykrma zgrln elde eden Alevilerdeki karln anlamak ok da zor olmasa gerek. mparatorluk dzeninde Trkn yerini dnnce, Anadolunun, kimliini bastrmaya zo rlanan, ezilen, horlanan insanlarnn beklentisinin adndan ibaret olan Cumhuriyetin zgemii olduunu grmemek imkanszdr. Milli Mcadele, Anadolu Trkmenlerinin tarihi referanslarn utandrmayacak biimde davranmasdr.

Anadolu Trkmenleri, Orta Asyadan Balkanlara uzanan corafyay slamiyet ve Trklkle tantran Horasan Erenlerinden Hac Bekta Velinin huzurundan Cumhuriyet dmanlarna sesleniyor: Eline, beline, diline sahip ol! Aleviler hem ibadet mekanlar olan cemevlerinde hem de dzenledikleri kltrel etkinliklerde Hz. Ali ve Hac Bektala birlikte mutlaka bir Atatrk posteri de asyorlar. Girmez dilimize Arab- Fars- / l olmaz bize yabanc hars / zgrlk simgesi bar mayas / Biri Hac Bekta, Biri Atatrk (Ak Daimi) Alayalm Atatrke / Btn Dnya Kan Alad / Babua Olmutu lke / Geldi Acem Can Alad (Ak Veysel) Hnkar, ruhumdaki en kkl daldr / Atam, o daldaki yetien gldr (Ak Hudayi)

Krolu deil ama dnyaya meydan okuyor Cemevlerinde, Hz. Alinin resimlerinin yanna Atatrkn resimlerinin aslmasn, birok Alevinin kendisini Cumhuriyetin ve laikliin teminat olarak grmesi ve bunu bir misyon gibi alglamasn Stockholm Sendromu olarak deerlendiriyor kimi gnmz yazarlar... Oysa Cumhuriyetle, hele de Mustafa Kemalle Aleviler arasndaki iliki hibir zaman hastalkl bir cellat -kurban aknn seyrini izlemiyor. Aksine, bakn nasl filizleniyor bu byk sevda: Toplumun, Trkmen ayaklanmalar srasnda, saray tarihilerinin kendilerini tarif biimi ile uryan ve puryan (rlplak) olan kesimine yani Alevilere dahil olan Ali Baba, 25 Mays 1919da, Milli Mcadelenin yol haritasn karmak zere Havzaya gelen Mustafa Kemali, Mesudiye adl otelinde arlyor ve Paann gvenlii iin otele baka konuk almyor.. 12 Hazirana kadar Havzada kalan Mustafa Kemal, ilk defa 26 Haziran 1919da geldii Tokatta da yine bir Alevi olan Rfat Efendinin misafiri oluyor. Buradan Sivasla kurduu temasn duyulmamas iin, postaneyi denetim altna alanlar da Bektailer oluyor.

En anlaml destek Gazeteci Ruen Erefin anlatmyla O, Bolu beylerine isyan etmi Krolu deil ama Millet adna dnyaya meydan okuyan Heyet-i Temsiliye Reisi Mustafa Kemal o gnlerde. Ve kurtulu yolunun henz banda en anlaml destei Tokatta, eski, ypranm niformalar ile, bir binba komutasnda kendisini bekleyen 19 nefer ve bir avutan alyor. Mustafa Kemalin Tokattan Konyadaki 2. Ordu Mfettiliine gnderdii ve Genelkurmay Bakanlnca yaynlanan ve tam bir gven berat saylabilecek tarihi telgraf yle: Tokat ve havalisinin slam nfusunun yzde seksenini ve Amasya havalisinin de mhim bir ksmn Alevi mezhebinden olanlar tekil ediyorlar ve Krehirde Baba Efendi hazretlerine fevkalade bal bulunuyorlar. Vatann ve milli istiklalin bugnk tehlikesini bilfiil grmekte olan marnileyhin kanaat hazras phe yoktur, buna pek

msaittir. Binaenaleyh sz sahibi ve emniyetli baz zevat grtrerek, kendilerince muvafk g rlecek Mdafaa-i Hukuku Milliye ve Reddi lhak cemiyetlerini takviye edecek surette birka mektup yazdrlarak, bu havalideki Alevi nfuzlularna datmak zere Sivasa gnderilmesini pek faydal telakki ediyorum... Yarn: ALEV SANILARAK TEN ATILAN MLLETVEKL ANLATIYOR

Selcan TAI, 16 Austos 2010

ATATRK VE ALEVLER -2Alevi sanlarak iten atldm Anadolu Trkmenleriyle ilgili provokatif yaktrmalara kar TDKdan TRTye ve TBMMye kadar bir ok resmi makamda mcadele veren DSPli Yaz Alevilerle Cumhuriyetin ban koparmaya kimsenin gc yetmez diyor. Horasandan Anadoluya Yol Hikayesinin devamn getirmeye ve zaman iinde bu kez, Alevilerin Milli Mcadelede kurtulu nbeti tuttuklar duraklara uramaya karar verdiimiz gnlerde, DSP stanbul Milletvekili Sleyman Yazn haberakis.coma yazd Trkiyede Alevi olmak balkl yaz dt e -posta kutumuza. Yaz Alevi deildi ama 17 yl nce Alevi sanlarak iten atlan biri olarak, Alevileri anlamak konusunda, biroumuzdan admlarca ndeydi. stelik de bu konuyu kendisine mesele edinmi ender siyasilerden biriydi. Alevilere dnk bir iftira ifadesi olarak kullanlan mumsndnn Trk Dil Kurumunca yaymlanan Trke Szlkteki karlnn, Cem ayinlerindeki era dinlendirmenin maksatl olarak yanl yorumlanmasyla ortaya karlan bir safsata olarak deitirilmesini o salamt. Yine TDK Bakan Prof. Dr. kr Haluk Akalnla bir likte musahip szcnn ayn szle yol kardei anlamyla eklenmesine katkda bulunmutu. TRTnin ah yasan, 2008 ylnda TBMM gndemine getiren ve Pir Sultan Abdaln Kul olaym kalem tutan eline / Ktip ahvalimi aha byle yaz trksne uygulad sansr konu alan soru nergesini hazrlayan kii de Yazdan bakas deildi.

400 yllk bask tesadf deil Alevilik konusunda bu denli emek harcayan Yaz lkemiz topraklarnda Alevilere yaplanlarn hibiri tesadf deildir diye giriyor sze. Gerilere gidiyor, Anadolu Alevilerinin madur edilme tarihi ni anmsatyor; aldran Seferi ncesi 40 binden fazla Alevinin katlediliini, cann kurtaranlarn ulalmas zor dalara ve ssz vadilere gn, ii bir Trk olan ran ah smailin Hatay mahlasyla Trke yazd iirlerin nasl bir korku vesilesi olduunu, II. Selim, III. Murat, III. Selim, II. Mahmut icraatlarn, Yenieri Ocann kaldrlmasn, Hacbekta Derghnn bana bir Nakibend eyhinin getirilmesi, Saru Grez ismiyle bilinen Mft Hamzann ..hem kfir ve imansz, hem de ktlk yapan kimselerdir. Bu iki sebepten onlarn ldrlmesi vaciptir. Dine yardm edenlere Allah yardm eder fetvasn... zetle, 1514ten 1914e kadar, 400 yl sren basky...

Mehdi kabul ediliyor Anadolu topraklarndaki kymn tarihini azck aratranlar, kendilerini ngiliz, talyan, Fransz kadar dnme ve devirmeden de kurtaran Atatrkn, Tkmenlerin zihnindeki karlnn mehdi oluunu anlamakta zorlanmazlar. Btn yldrmalar, basklar, basknlar, krmlar, kymlar ve fermanlar yznden, kimliklerini dahi gizlemek zorunda kalan Aleviler iin Atatrkn ne anlama geldiini yle tarif ediyor Yaz: Cemevlerinde resim asldr... Biri Hazreti Ali, dieri Hac Bekta Veli... Bir dieri ise Atatrkn fotorafdr. Aleviler, Atatrkn fotorafn resm bir grevi yerine getirmek iin asmazlar; onu gerekten ok sevdikleri iin asarlar. Aleviler, Atatrkle birlikte kendilerini rahat hissetmeye balamlardr. Hatta o kadar ki, Atatrk bir Mehdi gibi grmlerdir. Ona gnlden balanmlardr. Maddi-manevi byk destek vermilerdir. Bu ilgi ve destekten ok mutlu olan Atatrk de amacnn cumhuriyeti kurmak olduu fikrini ilk olarak Hacbektata Alevilerin nderi Cemalettin elebiye aklamtr. Aleviler ile Atatrk ve cumhuriyet arasndaki ba koparmaya kimsenin gc yetmez.

Yeniden fileme nedeni oldu Atatrkten sonras da karanlk Aleviler iin. zellikle de 1950den sonraki sre... nk orada Mara v ar, orum var, Madmak var... Orada mumsnd yapyorlar denilerek uradklar ve Sleyman Yazn deyiiyle dnyann en adi, en namussuz iftiras var (Oysa diyor Yaz, Aleviler; ele, bele, dile sahip olmay temel ilke edinmilerdir), orada cemevlerini cmb yeri olarak gren babakanlar var... Biraz da bu varolu varlarn etkisinde Trkiyede Alevi olmak ok zor diyor Yaz. Neden sorusuna cevabn gncel bir rnekle vermeyi tercih ediyor: Bu lkede, 3. Ordu Komutan Orgeneral Saldray Berk rneinde yaand gibi, braknz Alevi olmay, Alevi kylerine yardm etmeyi dahi su olarak gren bir zihniyet var! Saldray Berk, merep olarak kendini Alevilie yakn hissediyormu!.. Ama Snni cemaat nderleriyle grmyormu!.. Bunlar, Berk hakknda alan davann iddianamesinin fileme ekinde su olarak yer alyor.

Alevistan talebi varm gibi gstermek, Trkmenlere kar en byk hakarettir Alevileri blclerle zdeletirme abalarnn yeni olmadn savunan Sleyman Yaz, zellikle baz yanda gazetelerin yrtt kara propagandaya Daimi Babann, Olmadka insanla faydal/ Snniyisem Aleviysem ne kar dizeleriyle cevap veriyor ve ekliyor: Kendileri teki grlmelerine karn, onlar kimseyi teki grmezler. Dolaysyla Aleviler asla blc olmazlar; olamazlar. nk bir olmay, iri olmay, diri olmay amalamlardr. Yine de bir ama koyuyor: Alevileri siyaseten blclerle zdeletirmek isteyenler olmutur.

Terrle zletirme tuza Kime, ne gerek bu aba? sorusunun cevab iin arive dnyor, kendi kiisel tarihi de olan anekdotlar, yaz rnekleri, haberler karyor bellein tozlu raflarndan. 14 yl nce, 21 Temmuz 1996da Takvimdeki kesinde yazd bu satrlar mesela: (...) Alevilerin terrle balantl gsterilmeleri tamamen bir tuzaktr. Bu tuzan iki aya vardr... Birinci aya Almanyadadr. Bu lkede kurulan Krdistan Aleviler Birlii, PKKya hizmet etmektedir. (...) Tuzan ikinci aya ise teki terr rgtleridir. Kendilerine taban bulamayan rgtler, yurt iinde ve dnda Alevileri terre bulatrarak, onlarn gcn kullanmak istemektedirler. (...) Terristlerin Gazi Cemevini s yapmas, toplumumuzun dier kesimlerinde yanl izlenimler uyandrmasn. Alevi kardelerimizi drl mek istendikleri tuzaktan kurtarmak hepimizin grevidir.

Cemevleri eylem yeri deildir Ayn scak gnlerden birinde 26 Temmuz 1996da, Cemevleri eylem yeri deildir bal altndaysa unlar yazm

Yaz: Hatrlarsanz Alevi dedesi Prof. Dr. zzettin Doann bakanlnda kurulan Cem Vakf, belli tipte cemevi oluturmak iin yarma bile at. Yarmann amac, cemevi yapacak olanlara rnek bir model sunmakt. Aleviler bu denli nem verdikleri cemevlerinin eylem yeri olarak kullanlmasn akllarna bile getirmemilerdir. Fakat ar sol rgtler eylemleri iin cemevlerini kullanmay en kolay yol olarak seiyorlar. Bir kii ya da olay m protesto edecekler? Hemen harekete geip bir cemevi nnde toplanyorlar. Sonra gvenlik gleriyle tal sopal atmaya giriyorlar. Sk sk tekrarlanan bu grnt, kamuoyunda terrn altnda Alevilerin parma olduu kanaatini uyandrma amacn tayor. Bazlar diyebilir ki, Aleviler madem ki bu kadar terre karlar, o zaman cemevlerini terristlere kullandrmasnlar. Silahl gvenlik glerinin zor ba edebildii terristleri sivil Alevi vatandalarmzn nleyebilmeleri olanakszdr...

Yeni tezgah peindeler Yllar nce Milliyet Gazetesinde yaynlanan Alevilik dizisinde gndeme gelen Aleviler, Alevistan hayal ediyor iddiasn da hatrlatan Yaz, Onlar, Alevistan talebi varm gibi gstermek, Alevilere yaplacak en byk hakarettir. Geri gemite bu ifadeyi dillendiren birileri olmutur. Yanlmyorsam, Fransada bir grup tarafndan... Bu grup, harita da yaynlamtr. Ancak bu grubun, Alevi cemaatleri ile hibir ilgisi yoktur. Bu grubun amac da zaten, Alevilerle Trkiye Cumhuriyetini kar karya getirmekti diyerek, 2001 ylnda gazetedeki kesinde gsterdii tepkiyi yineliyor. O zaman bu tr tuzaklardan sonu alamayanlar imdi yeni tezghlarn peinde olabilirler diyen Yaz Alevilere ilikin tespitlerine u cmleyle nokta koyuyor: Anadolu Alevileri, baka bir ifadeyle de Alevi -Bektailer; laik, demokratik Atatrk cumhuriyetinin en kadim, en kararl ve en salam gvencesidirler.

Adna Ergenekon denen srele ilikilendirme abas fos kt Sleyman Yaz Alevilerin Ergenekon sreciyle ilikilendirilme nedenlerini analiz ederken, Yargy etkilemek gibi bir dncem yok; olamaz da... Zaten bir muhalefet milletvekili olarak byle bir gcm de yok... diye belirtiyor zenle. Fos ktn ileri srd sreci yle zetliyor: Baz Alevi nderlerine suikast yaplaca iddias ortaya atlmt... Bana gre, Alevileri, adna Ergenekon denilen dava ve soruturma srecine bulatrmak istediler. Tahminim odur ki, bu davaya Alevilerin de destek olmalarn salamay amaladlar. Gemite Alevilere ynelik birok katliamda, kontrgerilla ya da gladyo denilen yaplanmalarn olmas nedeniyle Alevileri Ergenekon kart yapmay baaracaklarn sandlar. Alevi nderlerine ynelik suikast iddias fos knca, bu ii organize edenlerin niyeti de belli olmutur. Erzurum Erzincan hattnda yaananlar; yani Erzincan Cumhuriyet Basavcs lhan Cihanerin, Erzurumun zel yetkili savcs Osman analn talebi zerine zel yetkili mahkeme tarafndan hapse atlmas, 3. Ordu Komutan Saldray Berkin Alevi kylerine yardm etmekle sulanmas, bu niyeti biraz daha belirginletirmitir. Eski Adalet Bakan Seyfi Oktay ile ilgili operasyon ise Ergenekon denilen dava ve soruturma srecinin Alevi kart yann tamamen netletirmitir. Grnen o ki, Aleviler de hedef tahtasna oturtulmulardr.

Derin provokasyonlar Aleviler arasnda ok saygn yeri olan ve ayn zamanda Alevi dedesi olan Seyfi Oktay savcla davet edilmek yerine, evi baslarak gzaltna alnmtr. Bu yaplan hem hukuksuzluktur, hem de saygszlktr. Bu, eski bir adalet bakanna yaplan adaletsizliktir; evrensel hukuk kurallarna da aykr bir durumdur. Bana gre, Seyfi Oktay bu yaadklarn Alevi olduu iin yayor. Zaten yanda medyann bir grubu, yargda Alevi yaplanmas olduu izlenimi vermek iin zel aba gsteriyor. Ve elbette provokasyonlar; rnein Mara ... Yllardr bu kanl tezgahn arkasnda derin glerin bulunduunu savunsa da elinde bilgi ve belge olmamasndan yaknan Yazn iddialarna en anlaml teyid, dnemin MT ajan Mahir Kaynaktan gelmiti. Kaynakn, 4 Ekim 2005

tarihli Tempo dergisinde yaynlanan szleri yle: Trkiyede mezhep ve etnisite atmas olmamtr. Devlet yapmtr; ama halk karmamtr. 12 Eylle hazrlkt onlar da... Kaynakn szlerini kk bir eklemeyle tamamlyor Yaz: Szn ettii devlet, elbette ki, derin devlettir Yarn: ERKL BABADA BR CEM GN

Selcan TAI, 16 Austos 2010

ATATRK VE ALEVLER -3Cumhuriyetin omurgas Trkmenlerin, Milli Mcadele rgtlenmesine en byk katks, Trk olmann kmsendii imparatorluk gnlerinde, ulus-devleti iaret eden bir muhalefet hareketi oluturmalaryd. Bugn duramz stanbul Zeytinburnunda bulunan Erikli Baba Dergah. Osmanlnn kuruluunda Anadoluya gelen Horasan Erenlerinden olan Erikli Babann at dergah, hem stanbulun Fethi hem de Kurtulu Sava srasnda stratejik grevler stlenmi. stanbulun kuatlmas srasnda, Yedikuledeki Altnkapnn karsna kurulan Yenieri ordugahnn su ve gda ihtiyacn karlayan Erikli Baba Dergah, Kurtulu Savana da btn varl ile katkda bulunmu. Dergahtaki mezarlarn arasna kazlan tnellerde saklanan silahlar, buradaki Bektai nderleri, gn geldiinde igalci ngilizlere kar kullanlmak zere Atatrke bizzat teslim etmiler. Erikli Baba Dergahnn bir baka zellii de 1925 ylnda tekke ve zaviyelerle birlikte kapanmam olmasna karn, bir sre sonra Laik cumhuriyete gveni nedeniyle faaliyetlerine gnll olarak son vererek anahtarlarn TBMMye bizzat teslim etmi olmas. Kullanlmad sre iinde harabeye dnen dergah, aslna uygun olarak restore edilmi hali olan bugnk grnmne Erikli Baba Kltr Dernei kavuturmu. Dernek Bakan Avukat Metin Tarhan, dergah bugn de tarihsel misyonuna uygun olarak iletmeye zen gsterdiklerini sylyor. Tarihsel misyonu derken, mekann geleneksel Trk kltrnn yaatld bir merkez oluunu kast ediyor Tarhan. Zaten Alevilii de Trkmen kltryle zdeleen bir noktada konumlandryor. Tarhana gre Orta Asyada medreselerde, tekkelerde yetien kiilerin, Anadoluyu Trkletirmek ve Mslmanlatrmak iin yayldklar dnemden bugne kadar tanarak gelen deerler yaatlyor Erikli Baba Dergahnda.

Trk olmak kmseniyordu Osmanlda u veya bu ekilde 1500l yllara kadar Trkmen kltr ve inanc hakimken, Arap kltrnn slamiyete bulatrlmasn takiben Trkmen kltrnn Osmanldan tasfiye srecinin de baladn anlatan Tarhan, bunun znde bir inan ayrmas olmadn belirtiyor. yleyse ne? diye sorduumuzda aldmz cevap o byk krlmaya iaret ediyor:

Trkmenliin, Trk olmann kmsenmeye balanmas. Artk Trklk unutularak Osmanllk gibi kavramlar gelitiriliyor. Bu dnemden ke kad ar Alevilere ynelik kymlar var, basklar var, katliamlar var diyor Tarhan. Bu tecrbelerin Alevileri Cumhuriyet iin hazr bir g haline getirdiini savunuyor: Anadolu Trkmenleri o dnemde de aydnlk bir g, kendi deerlerine bal bir g, medeni bir g, eitliki bir g... Kendi yapsnda, Orta Asyadan, o kurultay sreleriyle birlikte gelen, kadn, erkei, ocuklaryla tm sorunlar tartabilen bir gelenei devam ettiriyor. Bu hazr g Cumhuriyetin omurgasn oluturuyor. ok ciddi, hazr muhalefetleri var Bu ulus-devleti oluturma noktasnda bir muhalefet. Atatrk de bunu gryor. Zaten Selanikte kendi kiiliinin olumasnda da, Anadoludan giden erenlerin yaratt aydnlk ortamn katks var. Dolaysyla Trklk veya Trk kltr ok nemli Atatrk iin. * Atatrkn Bektailii iddialarna bir gnderme mi bu? Atatrkn gemiinde Bektailik var mdr, yok mudur bizim iin hi nemli deil. nemli olan Atatrkn kurduu dzenle Alevilerin beklentilerinin rtm olmasdr. Bektai olduunu ne srenler var. Atatrk, hem kendi yaam tarzyla hem de Alevilerin yaam tarzyla, talep ve beklentileriyle rten bir cumhuriyetin, ulus -devletin kurulmasna nclk ediiyle Alevi olmasa da, Aleviler gibidir denebilir.

Mehdi kavram var Konuurken ok iddial bir ifade de kullanyor Tarhan: Ben bazen uca da kaarak Alevi muhalefet olmam olsayd cumhuriyetin kazanlmas ok rahat olmayabilirdi diye dnyorum. ok afaki bir dnce olduunu da sanmyorum, tarihsel gereklere bakarak byle bir varsaymda buluyorum. Atatrkle birlikte Aleviler tm gleriyle vatan mdafaasna ynelmiler. Bu anlamda Atatrk ok nemli Aleviler iin. Alevilerin mitolojisinde, inancnda, dncesinde bir mehdi kavram vardr. Kurtarc olarak alglanr. Atatrk mehdi olarak algladklar da oluyor. Hemen hemen her Alevinin evinde Atatrkn resmi vardr. ok nemsenir, kutsaldr. Hz. Ali, Hac Bekta gibi nderlerle de zdeletirilebilecek kadar nemseniyor. Onlardan daha aa ve sonras deil, onlar kadar nemli diye dnlyor.

Binali Doan dedenin gezdirdii Erikli Baba Dergah Atatrk resimleriyle donatlm.

Hizbullahn slamiyeti kulland gibi Alevilii kullanan dernekler de var

Alevileri bugn iine ekilmek istendii ortamn, Osmanldaki Arapsal kanadn hakim klnd gnleri anmsattn sylyor Metin Tarhan. Bugn de kendi z varlna sahip kan nemli bir kesimi geri brakmak, o kltr yaatan nemli bir unsuru tasfiye etmek, toplum nezdinde kk drc bir takm faaliyetlere, yaktrmalara muhatap brakmak gibi bir aba var diyor. Tarhana gre Alevileri bir terr yaplanmasnn iindeymi gibi yaftalamak, sadece Alevilere kar deil, laik, demokratik, ulusal zellii olan bir Trkiyeye kar olan bir dncenin sonucu. Hesaplar baka deyip ekliyor: Saldrlar Alevilere deil, Alevilerin kaynak oluturduu deerlere yneliktir diye dnyorum. Yargda be Alevi vardr. HSYKda bir iki alevi vardr. Neredeyse Aleviler ele geirmi gibi lanse ediliyo r. Nedense enteresan bir Ergenekon hikayesine dahil edildiler. * Seyfi Oktayn da byle bir hedef olup olamayaca ok tartld... Seyfi Bey, Aleviler iinde ilgi gren bir insan ama o kadar da nde olan biri deil. Aleviliini ok vurgulam biri deil. Ama bakanlk yapm biri zerinden Alevileri vurmak daha kolay olabilir diye dnlm olabilir. Ben btn bunlar Cumhuriyetin sorgulanmas, Atatrkln sorgulanmas, ulus -devletin sorgulanmasyla ilgili beklentileri olan kesimlerin, grlerin veya glerin bir nevi sava gibi deerlendiriyorum. * Cumhuriyete kar sava aldn m dnyorsunuz? Alevileri zayf drmek, Cumhuriyeti zayf drmek demek. Cumhuriyeti kaybetmeyi gze alabiliyorsak Aleviler de olmasn. Asimile etmek iin yllarca uratlar, baaramadlar. Alevilerde ok korkun bir diren var Alevilerin vazgeilmezleri var, esnek olamayacaklar yerler var. Onlar iin Cumhuriyet var, Atatrk var, lke var, vatan var. Bunlar yok edemezler. Toplumlar yava yava gelime salyor. Bu tr bir psikolojik operasyon zaman iinde nasl sonu verir bilemiyorum. * Bir atmayla sonulanabilir mi? Bu kanaati tamyorum. Snni kardelerimiz olay grebiliyorlar. Provokasyonlar var, lokal olaylar olabilir. Ama genel bir atmann sosyolojik-reel gerekleri yok. Bir kere Alevi-Snni kaynamas ok nemli. Bir de ulusal kimlik noktasnda, Alevilerle entegrasyon sz konusu. Sinangoga da saldrld, Allah korusun bir cemevine de olabilir. Ama ben toplumun saduyusunun bunu yaygnlatracan dnmyorum. * Ayrtrma yahut kkrtma amal olarak Alevilerin kendi ilerine szmalar oluyor mu, buna kar bir diren gelitirebiliyor musunuz? Kendi siyasal talepleri dorultusunda Alevileri tanmlamaya alan dernekler de var. Aleviliin deiik rgtlerle ibirlii yaparak sisteme kar durmas gerektiini savunan rgtler var. Bir Muharrem aynda Karacaahmete gidin, Erikli Babaya gelin, ahkuluna gidin, gerek Aleviler oralarda grdklerinizdir. Bugn onlarn sesleri kmyor olabilir. Medyann gzdesi olan bir takm kiilere aktel konularla ilgili roller verilmi olabilir. Avrupada da bu tip giriimler olabilir. Ama bunlar Alevileri temsil etme noktasnda olan kiiler veya kurumlar deiller. Bunlarnki Hizbullahn slamiyet adna faaliyette bulunmas gibi bir ey... * Yeniden tanmlanmasndan rahatsz olduunuz anlalyor; gerek Aleviler Alevilii nasl tanmlyorlar? Alevilik, slam karakteri baskn gelen bir Trkmen yorumudur. Bir Trk inancdr. Kltr deildir; kltrel unsurlar da olan bir inantr.

Ehlibeytle Ouz geleneklerini btnletiriyorlar Erikli Baba Dergahn ziyaretimiz bir Perembe akam stne rastlaynca haliyle kendimizi cem hazrlnn seyircisi olarak bulduk. Cemevinin bahesinde kadn erkei, yals genci hatta ocuklar, bebekleriyle toplanan Aleviler, dne bayrama gelir gibi giyindikleri temiz ve zenli kyafetleriyle dikkat ekiyorlard. Gelenlerin bir baka zellii hemen hepsinin elinin dolu

olmasyd; kimi bahesinden toplad armudu, kimi kendi elleriyle kavurduu helvay getirmiti canlaryla paylamak zere. Ceme katlacaklar toplanrken aevinden mis gibi kokular ykselmeye balad. Ksa sre sonra lokma denen ve cem iin kesilen kurbann etiyle, bulgurdan yaplan pilav datld. Lokmamz Binali Doan dedeyle kakladk. Doan bize dergah da gezdirdi. stisnasz her odada ba kede Atatrk var; bst, posteri, bir sz... Ama illa var. Geni ve sade cem salonuna girip karmzda asl duran saz grdmzde, kendimizi bir Dede Korkut masalnn sayfalarnda gezinir gibi hissettik, Biraz sonra deyilerimize baladmzda grn dedi Doan, O saz, Dede Korkutun kopuzudur. Alevilik, Ehl-i beytle Ouz Trklerinin geleneklerinin, aman inancnn btnlemesidir. Trk kltryle slamn btnletirilmesidir. Atatrk gibi slama da zel vurgu yapyor Aleviler. Din d olmadklarn zellikle belirtiyor Binali Doan: Alevi inancndan dolay Alevidir. Aliden dolay Alevidir. Ali kimdir? slam ilk kabul eden, Hz. Muhammedin arsna ilk uyandr. Yarn: CEMAL ENER VE ALEVLERN YASADII(!) YAAMI

Selcan TAI, 17 Austos 2010

ATATRK VE ALEVLER -4700 yldr yasad yayoruz Hacbektatan ykselen AKP protestosu zerine harekete geen baz medya organlar yeni bir kara propagandaya giriirken, Alevi yazar Cemal ener korku cumhuriyetinde yaamaya bakl olduklarn sylyor. Atatrk ve Alevileri anlatrken, konunun kitabn yazan Cemal enerle konumamak olmazd. Sosyal Antropolog da olan aratrmac-yazar enerin almalarndan birine verdii isim de bu: Atatrk ve Aleviler. Dolandrmadan soruyoruz: * Atatrk ortak payda mdr Aleviler iin? ounluunun ortak paydasdr. * Gr ayrlklar yok mu? Bir aile iinde bile anne, baba, ocuklar arasnda siyasi -felsefi farkllklar olmas doal. Alevi toplumunda da varsl, yoksulu, orta gelirlisi var; ister istemez bunlar siyaset sahnesine u ya da bu ekilde yansyor. Bin eit dernekler, vakflar kurulmu oralarda siyasallam olanlar, siyasi nedenlerle Atatrke kar kan, Krt siyasal dncesinin etkisinde kalm olanlar da vardr ama tabanda ok fazla farkllk olmaz.

Devleti birlikte kurdular * Taban veya bahsettiiniz ounluk iin neye karlk geliyor Atatrk ve tabii Cumhuriyet? Osmanlda Aleviler sadece katli vacip iin aranrd. Hala ku umaz kervan gemez da kylerinde yayorlarsa, hala Anadolunun kr yoksullarysalar bunun sebebi oralarda aranmal. Alevilerle Atatrk bir araya getiren Osmanlnn son dnemi. Atatrk milli kurtulu savana giritiinde, Aleviler karlarnda iki ey gryorlar; ya igal

kuvvetleriyle ibirlii yapp duruma raz olacaklar yada igale kar olan yurtseverlerin yannda yer alacaklar. Nitekim daha nce Jn Trk hareketi, ttihat Terakkinin son dnemleri ve Merutiyet hareketlerinde Alevi aydnlar o mecrada yer almlard. Kurtulu savanda da Namk Kemal, Ziya Paa geleneinin devam olarak Mustafa Kemalin yannda yer aldlar. Cephelerde savatlar. Devleti kurmaya yardmc olmaya altlar. * Bir snak ina eder gibi mi? Aleviler asndan Atatrk sadece bir Osmanl komutan deil. Alevileri insan sayan, inanlarn kmsemeyen yapt almalarla da inancnn, Trk kltrnden geldiini, amanlktan geldiini, Orta Asyadan, Ahmet Yeseviden, Hac Bektatan geldiini meru gren, slam iindeki tartmalarda, -Nutukta da var-, Emevilerden yana deil, Ehl-i Beytten yana tavr alan biri olduu iin Aleviler topyekn Atatrkn yannda yer almlar ve Cumhuriyetin baarl olmas iin btn glerini birletirmilerdir.

Cumhuriyete isyan etmediler * Tekke ve zaviyelerin kapatlmasnn yaratt bir krlma oldu mu? Ufack bir krgnlk, gnl koyma nedeni olabilir ama o gnden bu yana o tr hareketlerin iinde hibir Aleviyi gremezsiniz. Tekkelerin kapatlmasyla ilgili bir sr kitap yazlmtr, hibir Alevi iinde yer almamtr. * Nedeni artlarn gerei olduu konusunda bir kanaat ortakl m, yoksa Atatrkn bir bildii vardr duygusu mu hakimdi? O dnemin artlar gerei kapatlmalar gerekirdi. Atatrkn Bedri Noyanla yapt syleide Gn geldii zaman bunlar Trk adetlerini srdrecek biiminde yeniden icra etmemiz gerekir diye bir sz var. Belki vaktinden nce vefat etmeseydi ona bir zm bulunacakt. Bunu Alevilere kar siyaseten kullanmak isteyen kesimler var. Alevilerin kendilerini Atatrkle, laiklikle, cumhuriyetle zdeletirmelerine bu olay glge drmemitir. Olabilir bir ey diye grlmtr. Atatrk Cumhuriyetinden Korku Cumhuriyetine gei yaparken ilgin bir ifade kullanyor Cemal ener; Keke Alevi toplumu ok geirseydi yaananlar karsnda! * Geirmediler mi? Bizim cem evlerimiz yasad, ibadetimiz yasad, Osmanldan beri yasad yayoruz, anlayacanz baklyz bu duruma. Ergenekon sreciyle ilgili hibir Alevi dedesi, bir tek cmle kurup yorum yapmad. Ama btn Alevi ler, AKPye oy verenler bile bu operasyonlarn sebebinin AKPye kar duruu sindirmek olduunun farknda. Snni kardelerimizin tutuklamalar, dinlemeler vs. karsnda ok geirme nedenleri, bugne kadar hep devletin himayesinde bulunmalar. Oysa Alevi Trkmenler 700 yldr zaten bu tavrla kar karya. Elbette Aleviler de sreci kayg, tedirginlik ve korkuyla karlyorlar ama ok olmu deiller, hatta sohbetlerinde Nfusumuz 20 milyon mu, yzde onunu gzden karrz, u kadar adam lrz yine de bu vatan teslim etmeyiz hesab bile yapyorlar. 3. Ordu komutan gizli rgt yesi deniliyor. 3. Ordu terre ka mcadele eden ordu. Bunu benimsemek hibir Alevi iin mmkn olmad gibi Cumhuriyetten yana olan hibir Snni iin de mmkn olmamal.

En son damla yarglanan bir Alevi dedenin savunmasn yaynlayan ener, bu ylki Hac Bekta Veli Dostluk ve Bar dlnn de sahibi oldu.

Krdn Alevilii semesi iin cinnet getirmi olmas lazm!.. Cemal ener de Alevilerin bu ara yeniden hedef tahtasna oturtulmasnn tesadf olmadn dnenlerden. Ona gre milat 28 ubat. Alevilerin ilk defa TSK ile ortak paydada bulumalarnn rvan alnyor demek abart olmaz diyor. 28 ubatn iktidar asndan rvan alnacak bir darbe olmad yolundaki, giderek yaygnlaan kanaati hatrlatyorum. Benim sylediim de bunun trevi diyor: Hasan Celal Gzel, Ali Bula, Ahmet Tagetiren o gnlerde Suriye sendromu diye bir kavram ortaya attlar. Gya Trkiyede ordu ierisindeki komnist solcu subaylarla, Kzlbalarn ittifakndan, tpk Suriyedeki gibi bir askeri diktatrlk kurulacakt. Her nn de ordu ierisindeki, brokrasi ierisindeki Alevilerden fevkalade rahatsz olduklarn greceksiniz. Alevilerin devletin erkinde yer almasn istemiyorlard. * Neden? Fatih Sultan Mehmetle birlikte Trkmenlerin tasfiyesinde etkili olan merkezi tavr hala devam ediyor.

Trkiyeyi Trkmenler ynetemez

* Alevilerin devlet sistemi iinde olmasnn, bahsettiiniz kesim iin rahatsz edici yan ne? Osmanl tarihinde Alevi olmak Trkmen olmakla zde. Trkiyeyi Trkmenler ynetecek o zaman. Dinen sapkn saydmz, milliyet olarak da tamamen kyl avam kabul ettiimiz bir kesimin ynetime gelmesi demek olacak. * Bir Trk devletinin Trkmenlerce ynetilmesinden neden rksnler? Trkmenler ynetirse, Trk corafyas sz konusu olur. O corafyada Trklerin gelimesi ve emperyal glere ka g oda oluturmas sz konusu olur. Onu istemiyorlar. Trkleri dokuz paraya blp ynetmek daha kolaylarna geliyor. * Aleviler de kendi ilerinde blnme tehdidiyle mi kar karya? Trkleri Alevi- Snni diye blmeye altklar gibi, Alevileri de kendi ilerinde az Alevi - ok Alevi, sac Alevi- Solcu alevi gibi blerek ynetmek daha kolaylarna geliyor. ilerin de birlemesini istemezler, Trklerin de birlemesini istemezler. Bu ekilde bir tasarruf tarihten beri var.

Zaman iinde Krtletiler * Ya Trk Alevi ve Krt Alevi ayrtrmas; bu mmkn m? Sosyolojik olarak herhangi bir inanc benimseyen Trk de olur, Krt de olur, Arnavut da olur. Ama Trkiyenin siyasal tarihine baktnzda, u anda Krte veya Zazaca konuup da Ben Aleviyim diyenler gemite Krt olup da Alevilii semi toplumsal kesimler deil. Bunlar Trk olup, zellikle aldran dan sonra o blgelere cann kurtarmak iin giden, sre iinde Krtleen yada Zazalaan Trkmenlerdir. Onun iin Osmanl Krt ilikilerine baktmzda, o yllarda herhangi bir Krdn Alevilii semesi iin cinnet getirmesi lazm. Sosyolojik olarak bu tercihler mmkn ama tarihsel olarak gereklememi. Herhangi bir blgedeki Krtler slamla tantktan sonra Alevilii tercih etmemiler. afiilii semiler. afiliin mezhep olarak ortaya kmas Alevilikten ok daha ncedir. * Birka nesil ncesine kadar Trkmen kimliini bilerek gizleme sz konusu ama son dnemde aileler ocuklarna bu kimlii aktarmakta tereddt yayor gibi, yeni bir saklanma dnemine mi giriyor Anadolu Trkmenleri? Kesinlikle doru. Aynsn 500 yl nce yaadk. ah smail yenili p Krt toprak aalar douda hakimiyet kurunca, Krte renenler, entegre olanlar cann kurtarm, renmeyenler katledilmi. Bir Osmanl kaydnda okudum. syanclar, yani Alevi Trkmenleri takip eden Osmanl askeri onlar yakaladktan sonra komutanna soruyor Bunlar ne yapaym diye. Komutan diyor ki Krte biliyorlarsa serbest brak, bilmiyorlarsa hallet. Ayn anlay bugn de var. Son 30 yldr ok daha iddetli biimde yayoruz. O yredeki tandklara PKKya kar tavr al dediimizde unu sylyorlar; Gndz devlet var gece yok. PKKya tavr alrsak devlet gittikten sonra ne yapaz? BDPnin Tuncelide yerlemesinin sebeplerinden birisi de bu.

Alevilerin Trklklerini ifade etmesinden rahatsz oluyorlar Merkezinde Alevilerin yer almasnn planland bir atmaya dnk zemin hazrlayc yaynlar yapanlar iin Suriye sendromuna Alevileri ortak etmekle, PKKya ortak etmek ayn mantk diyor. Bundan Alevilerden ok Snnilerin nasl etkilendiine bakmak gerektiini savunuyor ener: Bunlar Alevi toplumunu deil Snni toplumunu etkiler. Bazs en azndan Aaa Aleviler PKKyla birlikteymi der. Vakite inanan birini ikna etmek ok zor. Onun yazdn, haa kutsal kitaplardan daha ok doru buluyor. Yllarca ayn eyi yaptlar. Alevi deyince Krtlkle zdeletirdiler, PKKyla zdeletirdiler. Kurana el bassanz bile inanmyorlar, uydurduklar yalanlara inanyorlar. ener kendisi Trk olan Krtlk yapan bir yazarla arasnda geen ilgin bir diyalou da aktaryor konuma srasnda:

Dedi ki Bak afii Krtler Snni Trklere 30 yldr sava amlar, 30 bin kii ld, Snniler ve afiiler arasnda problem kmad. Bir tane Alevi, bir tane asker ldrsn Trkiyede i sava kar. * Siz katlyor musunuz bu dnceye? Bu bir rezerv. Ama Aleviler de eski Aleviler deil. Toplumsal olarak PKKya en kk destek vermeleri mmkn deil. PKKnn iinde olan varsa onlar Alevi olarak kabul etmiyorlar. Siyasi olarak Krtlemi insanlar olarak gryorlar. Bu dnemden sonra Alevilerin bu oyuna g eleceini sanmyorum. * Bu senaryolarn sanki bir yerden dmeye baslm gibi e zamanl olarak yaylmaya balamas neden? Aleviler kendi Trklklerini ifade ettike, birileri rahatsz oluyor. Aleviler bugne kadar da Trktler ses karmyorlard. Gemite de Trktler bugn de Trkler. Krtlk zerinden siyaset yapanlar kayg duyuyorlar. Aleviler ayrmac Krtlerle ayn fotorafta grnmek istemezler. Bu ok kesin. Edirnedeki Aleviyle de, Ardakiyle de konusanz dededen babadan vasiyettir, Krt ler dostumuz olamazlar... * Neden bu kadar keskin bir tavr var? Dedemiz de, dedemizin dedesi de byle dediine gre bir ey var demek ki. Ki Osmanl tarihine baknca ayan beyan ortadadr; Hamidiye Alaylar filan.. Yarn: ATOMZASYON TEZGAHI

Selcan TAI, 18 Austos 2010

ATATRK VE ALEVLER -5PKK Snni bir rgt mdr! lahiyat Sosyolog Mustafa Cemil Kla gre, etnik blcle mezhepi ayrmay eklemek emperyalist gler ve yerli taeronlarnn Trkiyeyi blme projesinin en nemli maddelerinden biri. Mustafa Cemil Klla, son dnemde bir yayn organnda art arda PKKnn Alevilerin eline getii yolunda yaplan haberleri konuuyoruz. Tereddt etmeden, kesinlikle gerek ddr diyor Kl. Alevileri PKK ile ilintilendirilmeye almann, Trkiyeyi dntrmeyi amalayan evrelerin son dnemde bavurduu en tehlikeli yntemlerden biri olduunu belirterek devam ediyor: PKK, Alevilerin eline getiyse, nceden kimin elindeydi, eklinde bir soru aklmza gelmektedir. Snnilerin elinde miydi? PKK, mezhepi bir rgt mdr? Yoksa etnik blc bir rgt mdr? PKKnn iinde Alevi kkenlilerin de bulunmas muhtemeldir ama bu durumda PKK yelerinin neredeyse yzde 95nin Snni inanl ve Krt kkenli insanlardan olutuunu fark etmemek mmkn mdr? PKK, Snni bir rgttr eklinde bir haber yapmak ne derece yanl ve tehlikeli ise Alevileri PKK ile ilintilendirmeye almak da o derece tehlikelidir.

* Nasl bir tehlikeden sz ediyorsunuz? Alevileri tekiletirmek ve Alevilii blclk olarak takdim edip meruiyetini yitirmesini salamaya almaktan.

Bylece milli Trk devletinden mmet devletine giden yolda milli devletin en nemli savunucularndan olan Aleviler saf d braklacak.

Milletleme srecinin baltalanmas * Bu amaca ulalrsa, Aleviler kendilerini Cumhuriyetin tekileri olarak grmeye balarlarsa, aidiyetleri zayflarsa ne olur? Alevilerin Cumhuriyete ballklar ve Trk milletine aidiyetleri zayflarsa bundan yararlanacak olanlar elbette ki rejim kartlar ve etnik blc unsurlardr. Trk milletini etnik kimlikler yoluyla paralamak isteyen evrelerin mezhepsel blnmeyi de devreye sokmalar lkemiz ve milletimiz zerindeki emperyalist hedeflere hizmet edecektir. Trkiyenin birlik ve btnlne kasteden evrelerin inan farkllklarn kamalar ve bu yolla Alevi Snni atmas karmaya almalar hem Aleviler hem de Snniler iin tam anlamyla bir felaket olur. Milletleme srecinin baltalanmas ve Trk ulusunun atomizasyonu bu topraklarda yaayan toplumsal kesimlerden hibirine fayda vermeyecektir.

* Peki kimlere fayda verir? Etnik blcle mezhepi ayrmay da eklemek kresel emperyalist glerin ve yerli taeronlarnn en nemli gndem maddelerinden biridir. Trkiye zerinde kar atmas olan kimi komu devletlerin de bu konuda youn bir alma ierisinde olduklar bilinmektedir.

Ulus kimlii ne karlmal 36 etnik grup sylemine Alevi, Snni ve Caferi farkllamasn da eklemlemeye almann vatanseverlikle asla badamayan bir tutum olduunu da ekliyor szlerine Kl. Demokratik zgrlkler syleminin arkasna gizlenen blc emellere geit vermemenin, Alevisi Snnisi ve Caferisiyle btn Trk ulusunun grevi olduunu, Alevileri Atatrk, Cumhuriyet ve Trk milletine aidiyetten koparmaya alan evrelerin teden beri kullandklar sorunlar hzla amak gerektiini dnyor.

* Tehiste yar halindeyiz de, tedavi iin bir reeteniz var m? Cem evlerinin hukuken ibadethane olarak kabul edilmesi, Aleviliin de doru bir biimde retilmesi, Alevi inan nderlerinin de tpk Snni din grevlileri gibi devlete finanse edilmeleri, Diyanet ileri Bakanlnn Alevi gereini de gz nne alarak yeniden yaplandrlmas, ah smail ve Pir Sultan Abdal gibi Alevi ulularnn hatrlarna ve eserlerine devlete ve milli gler tarafndan sahip klmas Alevi Snni btnlemesine byk katklar salayacaktr. Alevilerin yzde 95inin Trkmen olduu gerei vatansever ve ulusalc evrelerin nemle zerinde durmalar gereken bir husustur. Trkmen kimliine yaplacak vurgu Trkiyenin btnlne yaplm vurgu olacaktr. Ayn ekilde Alevilerin tarihi nderlerinin neredeyse tmnn Trkmen olular, Aleviliin ibadet dilinin Trke oluu, Alevilerdeki Atatrk ve Cumhuriyet sevgisi, milli birlik ve btnlk iin alan herkesin dikkate almas gereken unsurlardr. Dinsel, mezhepsel ve etnik kimlii deil ulusal kimlii ne alan po litikalara nem verilmelidir. Mustafa Cemil Kl, ou kiinin diline pelesenk olmu bir yanl da dzeltiyor: Alevilii ve Alevileri bu lkenin bir zenginlii olarak takdim etmek iyi niyetli olsa da incitici bir sylemdir. Zira zenginlik sylemi sosyolojik olarak ana unsurun yannda yer alan ve hogryle karlanan bir farkllk anlamn tamaktadr. Burada farknda olmadan Snnilii ve Snnileri merkezde grme yanl kendini hissettirmektedir. Oysa en doru yaklam ve en doru sylem Alevilii ve Alevileri tpk Snnilik gibi asli ve merkezi unsur olarak grmektir. Zira Trkiye Cumhuriyeti bir mezhep devleti olarak deil milli devlet olarak kurulmutur.

Atatrk ve silah arkadalar iin Allah Allah nidalaryla dua edilir Klla ah Hatayi Cemevi ve Kltr Derneinin dzenledii ah Hatayiyi Anma etkinliinde tantk. Konuurken Biz Aleviler, srf o gl yzl ah sevdiimiz iin sulu sayldk. Ne cevr - cefalar ektik. Srgn edildik. Daraalarna yrdk. Ama o ahtan hi ayrlmadk. Adn yasakladlar, yolunu yasakladlar. Ama biz bir gizli sr gibi tadk onu kalbimizde. Ama srr fa etmedik diyen bu gen adam aslnda bir Snniydi. Hem de lahiyat mezunu. Hem de Din Kltr ve Ahlak Bilgisi retmeni. te bu kimliiyle yazd kitaplarda Alevi-Bektai sevdasn haykryordu uzun uzun. Hepimiz Aleviyiz diyordu. Camide deilse bir aman otanda... Namazda deilse Gktrkn kopuzundan bugne duyurulan deyide... znde, zetle Trklkte bulumutu Alevilerle Kl... Ve onlarn Atatrkle, Cumhuriyetle bulumasnn srrnn da bu olduuna inanyordu.

lk defa muhatap alndlar Mustafa Kemal ve Ulusal Kurtulu Savayla birlikte Alevilerin devlete baknn

kkten deitiini savunan Klla bu sreci deerlendirdik. Cumhuriyetin Aleviler iin eriat yasalarnn basksndan, yzyllar boyunca haklarnda katli vacip fetvalar veren eyhl slamlarn korkusundan kurtulmak demek olduunu savunan Kl, Atatrke olan balln bir siyasi lidere olan balln ok tesine getiini bakn nasl rnekliyor: Onu adeta Hz. Alinin reenkarne olmu hali gibi dnenler oldu. Kimi Alevilere gre Atatrk hala Hz. Alinin yahut Hac Bekta Velinin don deitirerek yeniden dnyaya gelmesi biiminde dnlmektedir. Bu byk hayranln / balln altnda yatan en nemli nedenin Atatrkn Alevileri muhatap almas olduuna inanyor Kl: Mustafa Kemal Paann 22 - 23 Aralk 1919da Hacbekta Dergahn ziyaret etmesi akabinde cem ibadetine katlmas, Alevi ve Bektai inan nderlerinden destek istemesi Aleviler iin tarihi neme sahip bir olaydr. nk yzyllar sonra ilk defa devlet tarafndan muhatap alnmlar ve destekleri talep edilmitir. Mustafa Kemal ve ulusal kurtulu hareketi ile birlikte Alevilerin devlete bak kkten deimitir. TBMM aldnda pek ok Alevi, mebus seilmi, Atatrkn ve milli mcadelenin yannda yer almtr. Meclis bakan yardmcl konumu da dahil Alevi mebuslar ok nemli grevlere getirilmilerdir. Cumhuriyet devrimleri, Alevilere yzyllar sonra adeta nefes aldrmtr. Saltanat ve Hilafetin kaldrl, mezhepsel ve dinsel temelli tebaa anlay yerine ulusal temelde yurttalk dncesi Alevileri cezp etmitir. te bu ve benzer nedenlerden tr Aleviler Atatrk ve Cumhuriyeti ba tac etmiler, evlerine Hz. Ali ve Hac Bekta Veli ile birlikte Atatrk resimlerini de cokuyla asmlardr. Bugn dahi bu durum devam etmekte, hem evlerinde hem de cem evlerinde Atatrk resimleri ba kede durmaktadr. Alevi cemlerinde Atatrk ve silah arkadalarna itenlikle dua edilmekte ve ibadete katlan canlarn tm bu dualara (Allah Allah) nidalaryla itirak etmektedir.

Trkiyenin atomizasyonunu hedefliyorlar Mustafa Cemil Kla gre Aleviler son dnemde zellikle milli devlete kar olanlarn hedefi haline geldi. Alevi toplumunun cumhuriyete ballklarndan rahatsz olanlarn, Alevileri tecrit etme, gzden drme ve bask altna alma amacyla bir dizi provokasyon ve tertibe ba vurduunu savunan Kl, Toplumu ve devlet kurumlarn mezhep esasna gre kamplatrmaya almak Trkiyenin atomizasyonunu hedefleyen evrelerin sk sk bavurduklar bir yntemdir diyor.

Hristiyanlatrma projesi Bu konuda Alevi toplumunun byk bir sorumluluk gsterdiini ve ayrmalara geit vermediini vurgulayan Kl, bu direnci krmak iin milli devlet kartlar dnda srada bekleyen baka kesimlerin de bulunduunu hatrlatyor. rnein blc rgt: Blc rgt ve yandalar tarafndan etnik muhalefet yoluyla Trk devletini ykma ve Trk vatann blme mcadelesine destek yaratmak iin mezhep farklln istismar vastasyla mezhepsel muhalefet oluturmaya allmaktadr. Oluturulmak istenen mezhepsel muhalefet kresel emperyalizmin maas durumunda olan blc rgt tarafndan kendi amalar dorultusunda kullanlmak istenmekte ve Aleviler etnik blcle stepne yaplmaya allmaktadr. Aleviler iin en ilgin tehdit unsuru ise misyonerler. Kl, Alevileri Hristiyanlatrma projesine vurgu yapyor: Aleviler Hristiyan misyonerlik almalarnn da hedefi haline getirilmek istenmektedir. Kendi inanlarn renme imkanndan mahrum kalan Alevi genlerin Hristiyanlatrlmaya allmas iin youn bir faaliyet ierisinde bulunan misyoner rgtler almalarn her geen gn artrmaktadr. Yarn: TE BZM DEVLETMZ

Selcan TAI, 19 Austos 2010

ATATRK VE ALEVLER -6Kogiri, Alevi tepkisi deil Anadolu Trkmenlerinin Mustafa Kemal yahut Cumhuriyet rejimine isyan ettikleri iddialarna kar kan aratrmac-yazar etinkaya, Anadoludaki ayaklanmalarn arkasnda, stanbuldaki Krt Teali Cemiyeti, Osmanl hkmeti ve ngilizlerin ban ektii batl emperyalist ittifakn bulunduunu hatrlatyor. Hani srekli tabular ykmak gerektiinden bahsediyorlar ya, Nihat etinkaya bu alann cesur kalemlerinden bir tanesi. Yllar nce Alevilerin tarihsel kkenlerini ortaya koyduu kitabna Kzlba Trkler adn koyarak, o gne kadar bir hakaret, teleme arac olarak kullanlan Kzlba szcnn, Trkln sfatlarndan biri haline gelmesinin yolunu at. Deerlendirmeleriyle Horasandan Anadoluya Yol Hikayesi dizimize de katkda bulunan etinkaya, bu kez de Mustafa Kemalin, Samsuna kyla balayan rgtlenme srecinde, Alev evrelerde yaratt sempati ve ilgiyi yorumluyor.

Derebeyleri ve zerklik etinkayaya gre ilk dnemlerde bu ilgi, Alevilerin Kurtulu Hareketini kavraylarndan ok, Osmanl ynetimine olan tepkilerinden kaynaklanyordu. Bu ilginin destee dnmn Kzlba Trklerden sonra imdi de Krtleri yazd kitapla okuyucunun karsna kmaya hazrlanan Nihat etinkayadan dinleyelim: Hareketin gelimesiyle yani Erzurum, Sivas kongreleriyle ve stanbul ynetimiyle olan siyasi ayrlklar ortaya ktka, Alevlerin nemli bir kesiminde, Mustafa Kemale olan ilgi ve sempati siyasi dncelerle destee dnmeye balar. Ancak diyor etinkaya, bu durum btn Alev evrelerini kapsamaz. Ve, stanbul Hkmeti ve batl muhalif devletlerin Mustafa Kemal hareketini datmak iin her areye bavurduklarn hatrlatarak, dndrc bulduu Kogiri olayn anlatyor: Tamam Trkmen-Alev olan bu evrede balayan isyan, mezhebi ve etnik tepkiden ok feodal derebeylerin zerklik istekleriyle snrl gzkmektedir. Ancak kaynaklarda Krt kimliine de vurgu yaplmaktadr. Hareketin arkasnda direkt ve ak olarak stanbuldaki Krt Teali Cemiyeti ile Osmanl hkmeti ve ngilizlerin ban ektii batl emperyalist ittifak vardr. Neticede syan bastrlr. syan balatan Alian ve Haydar Beyler, Kogiri blgesinin yerlileri olmad gibi, Kogiri airetinin mensubu da deillerdi. Byk dedeleri olan Alian Bey Palunun emikdere yresinden gelmi, afi mezhebinden olup Krt kkenlidir. Kogiriye geldikten sonra, yredeki Baba Mansur Ocann etkisiyle Alevlie geerler ve Baba Mansur talibi olurlar.

Byk dede Alian Beyin olu Mustafa Bey, II. Abdulhamid dneminde paa yaplr. Bu aile bu ekilde olduka glenirler ve blgenin derebeyleri olurlar. Bu ailenin Kurtulu Hareketine kar kmalarnda ve Kogiri Alev camiasn isyana srklemelerinde, Osmanl hkmetiyle olan bu ilikileri esas rol oynar. Dolaysyla Kogiri olayn bir Alev tepkisi olarak deerlendirmemek gerekir.

te bizim devletimiz nceki konuklarmz gibi etinkaya da, Yunan igali ve Kurtulu Savann zaferlerle neticelenmesinden sonra Mustafa Kemalin Aleviler arasnda mehti sfatyla anlmaya balandna dikkat ekiyor: Cumhuriyetin ilnyla, Kurtulu Hareketi ve Kurtulu Savann temel dncesi ve hedefi, Alev camia tarafndan daha iyi kavranr ki, kendileri iin bir kurtulu bir yeni hayat olarak grlmeye balanr. 400 yldr dlanarak, tahkir edilerek, kimi zamanlar da katliamlara urayarak, devlet dman haline getirilmi bu camia ilk defa laik Cumhuriyetle birlikte, devletle barm, ite bizim devletimiz diyerek devletin yannda yer alarak Cumhuriyeti sahiplenmilerdir.

Kresel muhasaraya kar Atatrkn lmnden sonra balayan sreci, Alev kesimin, muhafazakr politikalarn etkinlii ile tekrar dlanmaya baland dnem olarak yorumlayan etinkaya, Alevi ve Snni Tk evrelerinde karln bulacana ihtimal vermese de, Toplumu onlarca etnik birleme olarak gren anlayn attrmaya dnk dnce ve

propaganda giriimlerinden kaygl. Alevliin Alev camiasnn da seslendirdii gibi bir Trk olgusu, Trk tasavvurunun slm alglay biimi olduunu zellikle vurguladktan sonra ekliyor: Kresel muhasarada olduumuz hatta kresel bir taarruzla kar karya bulunduumuz ve toplum yapmzn 36 etnik karmla tarif edildii bir zamanda, Anadolu Trklnn ana -kk damar olan Alevlerin, Atatrkle, Cumhuriyetle balarnn kopmas, devletle kar karya getirilmesi, Anadolu Trkln, -Osmanl dneminde olduu gibi- byk bir g kaybna uratr. Bu g kaybnn gemiteki en nemli yansmalarndan biri phesiz etinkayann da iaret ettii gibi Trkmen kkenli olan Alevilerin, Osmanl Devletince dlanmalar sonucunda baz yrelerde Krtlemeleri oldu. Gemiten gelen bunca tecrbenin nda, son gnlerde Alevilerin toplumun gznde konumlandrl biimini deerlendirirken Camialarnda, hakim olduklar alanlarda ve kadrolarnda Trk kkenlilerin dlanmasna zen gsteren bir anlayn, Alevleri dlamasn, bugnk ortamda doal karlamak gerek diyor etinkaya. Ancak nemle kaydetmeyi ihmal etmemek artyla!

Soy meselesi Son olarak u gnlerde Alevi olan Kldarolu hakknda Annesi Ermeni denilerek ortaya atlan soy tartmasna da paralel den bir ayrnty gndeme getiriyor ve Alevilii slm d, Trk d iddialarla baka kkenlere dayamak isteyen ahs, kurulu ve platformlarn varlndan bahsediyor etinkaya: Bu gibi iddialarda bulunanlar arasnda, Ermeni kkenli ahslarn srkleyici rol oynadklar da birok bilim adam ve aratrmaclar tarafndan, 1915 Ermeni tehciri srasnda, baz Ermenilerin krsal kesimdeki Alev kylerine snarak, Alevilii benimsemi olduklar ileri srlerek ifade edilmektedir.

Cumhuriyeti var edecek ilkeleri desteklediler Toroslarda yrtt saha almas srasnda telefonla grtmz Sleyman Demirel niversitesi Sosyoloji Blm retim yesi Prof. Dr. Hseyin Bal, Alevilerin desteinin sadece Modernleme projesinin mimar Mustafa Kemal ve arkadalarna deil ayn zamanda Cumhuriyeti var edecek olan ilkelere ynelik olduuna dikkat ekiyor. Bu ilkeleri, Atatrkn Halk Frkasn kurarken aklad ve Hakimiyet Milletindir esasna dayanan dokuz umdeyle zdeletiren Bala gre tek bana Cumhuriyet kavram deil, cumhuriyetin demokratik, laik ve sosyal olabilecei ynndeki kanaatleridir Alevileri yeni yapy sahiplenmeye gtren. TBMM almalar srasndaki Alevi-Bektai desteini ve Cemalettin elebinin TBMMnin kinci Reis Vekili seildiini hatrlatan Bala gre Cemalettin elebinin vefatndan sonra, Hac Bekta Dergahnda Hizmeti n sorumlusu Veliyeddin elebinin 25 Nisan 1923 tarihinde, Tekrar beyan ederim ki, bu milleti kurtaracak olan, ancak Gazi Mustafa Kemal Paadr; Onunla beraber mukaddes vatanmzn has evlatlardr... Sizin saadetinizi dnenler, sizi klelikten kurtaracak Trkiye Byk Meclisi Reisi ve cmlenizin by Mustafa Kemal Paa Hazretleridir dedii bildirisi o gnlerde bir inan nderinin desteinin ne denli nemli olduunun iareti. Tek bana cumhuriyet kavram yeterli deildir diye yineliyor Bal. Hukukun gvencesi ile halkn tamam seebiliyor ve seilebiliyorsa, yasama -yrtme-yarg birbiri zerinde bask kurmuyorsa, yarg bamsz ve stn ise, inananlar zgr, inanmayanlar gvende ise, imkan ve frsatlardan herkes eit yararlanyorsa, yani Cumhuriyet, demokrasiyi zmsemi, hukukun stnlne inanm, laik, sosyal bir devlet ynetimini hayata geiriyorsa, Cumhuriyet halkn, halk iin halk tarafndan ynetimi ise Alevi -Bektailer bunu doal olarak benimserler diyen Prof. Bal, Alevi -Bektailer asndan Cumhuriyeti sahiplenilebilir klan

nedenleri yle sralyor: Cumhuriyet demokrasi ile anlam kazanacak ise Alevi -Bektailer elbette bunu benimserler. Cumhuriyet erdemli bir rejim ise Alevi-Bektailer elbette bunu isterler. kisinin de merkezinde insan var. Cumhuriyet dnce serbestlii taraftar ise Alevi -Bektailer elbette bunu desteklerler. Cumhuriyet insan merkezli, soysal-hukuk devletinin varlk koulu ise Alevi-Bektailer elbette bunu isterler. Cumhuriyet insan ve Tanr arasna dini bir snfn girmesinin nnde bir engel ise Alevi-Bektailer elbette bunu benimserler. nk Alevi-Bektailiin felsefesinin merkezinde Tanrnn mucizesi olan insan vardr. nsan en yce varlktr. nsan emei en yce deerdir. Yarn: ALEVLK ANADOLUDUR

Selcan TAI, 20 Austos 2010

ATATRK VE ALEVLER -7Alevilik Anadoludur ahkulu Vakf Bakan Mehmet amura gre, Anadolu Trkmenlerinin, son Celali kabul ettikleri Atatrke duyduklar ak platonik deil; nk Cumhuriyet gibi bir karl bulunuyor. Zeytinburnundaki Erikli Baba dergahndan sonra, Kurtulu Savanda nemli yararllklar gstermi bir baka cemevinde; Gztepedeki ahkulu dergahndayz. Bugn, stiklal Mahkemelerinde hain olarak yarglanrken, Mdafa -i Millinin belge yollayarak Benim elemanm dedii Topal Tevfikin makamnda bulunan ahkulu Vakf Bakan Mehmet amur, ynettii kurumu 700 yldr, tm zor koullara karn yaamn srdren bir onurlu Trk dergah olarak tanmlyor. ahkulu Dergah da, tpk Erikli Baba gibi 1925 ylnda faaliyetine son verilen tekkeler arasnda grnse de, Kuvay Milliyeye verdii olaanst destekten tr fiilen kapatlmam.

Sava kazandran nder Alevilerin Seluklu ve Osmanl dnemlerinde giritikleri btn hak ve hukuk savamlarnn yenilgiyle sonulandn belirten amur, Baballar, eyh Bedreddin, ahkulu ve elbette Celali gibi ayaklanmalardan rnekler verdikten sonra yle bir soru atyor ortaya. Belli ki youn bir devirme tehdidiyle kar karya olan Alevilerin de sorgulamasn istiyor bu konuyu: Aleviler tarihte sadece bir kez Mustafa Kemal Atatrkle kazandklar halde neden bugn kaybedilen savalara vg dzenler M.Kemal Atatrke eletiri getirir ve Alevi kitle ile M. Kemal Atatrk arasna mesafe koymaya alrlar? Bu sorunun cevabn verecek olan yine kendisi. Sadece bir kez kazandn savan nderine a bakmann gerekesi olamayacan ifade ediyor amur.

Ona gre, Saltanatn kaldrlmas, hilafetin ilga edilmesi, laik cumhuriyetin kurulmas, mmetten olmaktan kp ulus devlete gei, kul deil, yurtta saylm olmak... az buz i deil. Eee bu ileri baaran da Atatrkten bakas deilse eer; Alevilerin sonsuz sevgi ve sayg duymas doaldr ve ayn zamanda borcudur diyor Mehmet amur. Ekliyor: 13.yzylda Anadoluda Hac Bekta Velilerin, Ahi Evranlarn, Mevlanalarn ve Yunus Emrelerin ektii aydnlanmac tohumlar 20. yzylda tekrar yeerten ve yaama geiren biri sevilmez mi? Alevilik Orta Asyada Ahmet Yeseviden Ortadouda Hazreti Aliye dek Mslmanlk ikliminde boy atmtr; Anadoluda Hac Bektala topraa kk salp Balkanlara gemitir...Ama, Alevilik Anadoludur... diyen ahkulu Vakf Bakan, Cumhuriyetin deerleri yok edildiinde eski zulm gnlerine geri dnleceinin bilincinde olan Aleviler iin Atatrkn yaptklarnn olmazsa olmazlar olduunu vurguluyor.

Hamidiye alaylaryla katlettiler Yanda medyada haklarnda kan haberlere de tepki gsteren Mehmet amur, Anadolu Trkmenleri olan Alevilerin duruunu ve bu yaynlara tepkilerini yle zetliyor: Aleviler, niter-ulus devletten yanadr, laik cumhuriyetten yanadr, Anadolu aydnlanma devriminden yanadr, hmanizmadan yanadr, eitimin bilimsel ve laik olmasndan yanadr, halklktan ve devletilikten yanadr, yurtseverlikten yanadr, devrimcilikten yanadr.. PKK bunlarn hangisinden yanadr? Bu propaganda ile amalanan, Snni inanl yurttalar bize dman etmektir. Hamidiye Alaylarnda, aldranda, Baballar Ayaklanmasnda(Malya Ovas Sava) Alevilere kar sava verenler kimlerdi? Alevi krmlarnda afi kkenli eyhulislamlar fetva vermediler mi? Ebussuud kimdi ve hangi inan ve etnik kkendendi?

Bu sevgi yok edilemez Atatrk Son Celali olarak tanmlayan Mehmet amur, Alevilerin M.Kemal Atatrk sevgisi platonik bir sevgi deildir.. Karl olan bir sevgidir.. Aleviler evlerine ve de cemevlerine M.Kemal Atatrkn resmini sevgi ve saygyla asarlar.. Devriye inanc gerei M.Kemal Atatrk, Hz. ah- Merdan Alinin don deitirmi hali olarak da grrler. Az bir ey mi? derken, cemevlerinde Atatrkn resminin bulunmasna kar kanlara da ate pskryor: Cemevlerindeki Atatrk resimlerine kar kanlar Sevrcilerdir.. Ama bizler Lozancyz.. Bunu dillendirenler, ibirlikiler, AB/ABD fonlarndan beslenenlerdir. Onlar iyi tanrz.. Kar etmez szleri bize.. Eer ahkuluna gelenler Atatrkn bstne niyaz ediyorsa bu sevgi yok edilemez.. ahkulu Vakf Bakan szlerini anlaml bir selamla noktalyor: Ant olsun, art olsun, yolun yolumuzdur. Yolunu yol edenlere selam olsun... stanbul Gztepede bulunan ahkulu Dergah da tpk Erikli Baba Dergah gibi Kurtulu Savanda yararllk gstermi. ahkulu Vakf Bakan Mehmet amur ise tam bir Atatrk sevdals.

Dizinin son sz sizden geldi: Eline, beline, diline sahip ol * 13.yzylda Hac Bekta Velilerin, Ahi Evranlarn, Yunus Emrelerin ektii aydnlanmac tohumlar 20. yzylda tekrar yeerten biri sevilmez mi? * Cemevlerindeki Atatrk resimlerine kar kanlar Sevrcilerdir.. Ama bizler Lozancyz.. AB/ABD fonlarndan beslenenlerin szleri kar etmez... * Hamidiye Alaylarnda Alevilere kar sava verenlerin kimler olduunu da, Alevi krmlarn fe tva veren eyhlislamlarn kkenlerini de iyi biliyoruz...

Son bir haftada e-posta kutuma gelen mesaj saysnn ikiye, kimi gnler e katlanmas bu diziyle iyi bir ey yaptmza dair inancm arttrd.

ata pataclar saldrd Dizi devam ederken Mehmet Tezkann Milliyetteki Sra Atatrke geldi balkl u yazsn okuyunca yreime su serpildi. Yenia ekibi olarak meselenin bam teline bastmz anladm: Bakla azdayd, bir trl kmyordu.. ktidar yanls ata patac baklay kard.. A levi dernekleri referandumda hayr oyu vereceklerini aklaynca ata patac acayip sinirlenmi.. O sinirle bakla azndan dvermi.. Demi ki: Cemevlerinde, Hz Alinin yannda bir de Atatrk posterini asan bir inan grubunun, brokrasiyi ve statkoyu desteklemesi normal deil mi? Alevilerin suunu anladnz deil mi? ata patacnn bunlar statkocudiye aalama nedenini.. Atatrk posteri asmak.. Anlalan.. Sra Atatrke geldi.. Baksanza.. Tetikiler ortaya kmadan nc ata patac atlara balad.. Yandan yandan.. Atatrkn resmini asarsn ha.. Vay...... vay

Hacbekta protestonun yeridir(!) Yine dizi devam ederken yanda medyadan ykselen Hacbekta iktidar protesto yeri deildir alamalarna ahit oldum ve Alevilerin bu lkenin temellerini korumak noktasnda salam kalan son kalelerden olduuna dair gvenim pekiti. nk Hacbekta, tam da zalimi, insafsz, haini, ibirlikiyi protesto yeriydi aslnda. Milli Mcadelenin hedefinin, Cumhuriyetin adnn ilk kez anld yerdi, kurtulu iin sava verecek cesur Anadolu insannn eline silahn, silahn alacak parann verildii; kl kuand yerdi... Okuyucularn, Hacbektan Eline, beline, diline sahip ol dnn aslnda ne anlama geldiini yazmamz konusundaki basks o mcadelenin devam ettirildiine dair en anlaml rnek oldu; El vatand, devletti lkeydi nk... Bel kannla izdiin o snrlar ve dil gzel Trken... Yani vatanna sahip kmakt Aleviliin art, snrna sahip kmakt, lisanna sahip kmakt .

Seyit Rzann torununu kim ldrd Rza Zelyut konuya dair koca bir kitap hazrlad; Dersim syanlar ve Seyit Rza Gerei ilgilisine okumasn tavsiye ederim. Diziyle ilgili rportaj tamamladktan sonra, bir konumamzda eksik kalan bir noktay hatrlatmt Cemal ener. imdi tam da Tuncelideki Seyit Rza heykeli tartmasyla alevlenmiken ortalk, belki yeridir hatrlatmann: Bugn Seyit Rzay savunan Krt hareketin, 1990l yllarda Seyit Rzann torunu Polat Beyi ldrdn bizza t Tuncelililer anlatyor! Yine dndk dolatk Hibirey grnd gibi deil bu lkede noktasna geldik deil mi? ener benzer bir rnei de eyh Saitten veriyor. 1925te Dersimdeki airetleri ayaklanmaya aran eyh Sait, Kzlbalarn kestii yenmez deyip sofraya oturmaynca Alevilerle grmesi balamadan bitiyor. Ve Aleviler Dersimde Atatrkn yannda yer alyorlar.

Yenia okuyucusundan gelen tepkiler, katklar, neriler... Alevilik konusundaki ikinci yaz dizinizi de byk bir ilgiyle izlemekteyim. Trkle yaptz bu byk hizmetten dolay sizi yrekten kutluyorum.Bizler fiziksel olarak buralarda olsak da yreimiz hep Trkiyede, Ankarada, Antkabirde, Hacbektata arpyor. niversitedeki alma odamda tane Atatrk fotoraf var. Evimizin odalar da fotoraflaryla sslenmi durumda,ocuklarmz Atatrk sevgisiyle bytyoruz... * Ali Polat / Kanada

Baz Zaza genleri Krtler kandrmaya alyorlar ama biz Trk Alevi Mslmanz ve vatanmz, bayramz, Atatrkmz ok severiz. Canmz feda olsun kimseye bir kar yer vermeyiz. Byk Atatrk 23 Aralk 1919da Hacbektaa geldiinde, o gece arlanr ve ikrar treni ile kl kuatlr. Ertesi gn yaplan yardmlarn banda, Kurtulu savana katk olsun diye bizzat Atatrkn eline dergahta birikmi olan 1800 altn lira saylr... * Dursun Ylmaz / stanbul ncelikle bir Alevi olarak sizi cesaretinizden dolay kutluyorum. Sayenizde bizler de gemiimizde eksik kalan paralar tamamlyoruz. * Ali zkan / orum Ne mutlu Trkm diyene, Trke konuana, yolu Atatrkn yolu olana. nyarglar kracak bu almanz iin de yreinize salk. * engl Tanr Anadoluyu Trkletiren canlar unutmadnz iin kaleminize duyduum hayranlk daha da artt. Aleviler onurlu, yiit ve Trktrler... * Baki Kzlrmak Dizinizi arivledim. Cemevlerindeki Atatrkmze saldran Emre Akze yollamay dnyorum... * Asl Ulusoy / Ankara Hem dinine hem de Atatrke bal olunamayacan dndrmeye alan provokatrler de sizin yaptnz yapp ibadethanelerimizi ziyaret etsinler ltfen. Hassasiyetiniz, cesaretiniz, dorulunuz takdire ayan. Yeniaa yrek dolusu teekkr... * Can Baba +++ TEEKKR... lk gnden itibaren telefonlaryla yreklendiren, nerileriyle ufkumuzu genileten Trk Dnyas Aratrmalar Vakf Bakan Prof. Turan Yazgana, Fethiyeden Ahmet Gvene, stanbul Milletvekili lhan Kesiciye, Antalyadan Glcan Adgzele, Dersim konusundaki hassasiyetinden tr stanbul niversitesi Tarih Blm retim y esi Prof. Dr. Abdlkadir Donuka, Bertan Avc, Mehmet zpnar, Ali Umutlu, Salih Erkayalar, Rabia Kuvvet, Yavuz Turhan, Onur Bilgin, Canpolat Pehlivanl, Tuncay Pehlivanl, Selahattin Sekban, Bozkurt Bozoluna ve internet zerinden tek tek cevaplamaya altmz btn dier Yenia okuyucularna teekkrler... -BTT-

Selcan TAI, 21 Austos 2010