Birdenbire 24 PDF

balarken...
Zaman: Siz beni ne kadar numaralandrrsanz numaralandrn; paralayp oaltmaya aln; tek bir andan ibaretim ben. diyor. Bununla birlikte beer yaantmzn kolayl ve selameti iin olsa gerek kendisine taktmz btn isimleri de kabul ediyor. Biz ona 2009 ismi ile veda ederken, o 2010 ismiyle yine karmzda duruyor. O vakit ayn dualar bir kez daha ediyoruz: Allahm 2010da da ..., ..., ..., ..., ..., ver Elbette bize dua etmek der ki, bir kymetimiz olsun. lye, diriye Evvel gidenlere Arkalarndan, nlerinden Geenlerde Neyzen Sencer Derya iin dualar okuduk mesela... 17 Kasmda aramzdan maddeten ayrlan bu kymetli bymzle ilgili hazrlamakta olduumuz yazy inallah nmzdeki sayya bitirmek ve sizlere sunmak istiyoruz. Sencer Efendinin vefatnn ertesi gn: 18 Kasm! Bltenlerde bir haber duyduk: Yazar mer Ltfi Mete, bir sredir tedavi grd diye balayan bir haber, sonu banda sakl Onunla ksa da olsa bir tanklmz, muhabbetimiz olmutu. Bu sebeple rahatszlyla yat olan rportajmzn bir ksmn tekrar yaynlamak istedik. Ayn gnlerde zmir ve baz baka yerlerden de dostlarmzn vefar haberleri geldi. Duymadklarmz da vardr elbette. Cmlesinin ruhu d olsun.
w w w. m e l a m i . co m ISSN 1306 - 3677 Hac brahim Hakk al Melmi Kltr ve Sanat Vakf (MEKSAV) Adna Sahibi Birdenbire Yaynclk Sorumlu Yaz leri Mdr Kmil iftlik Yayn Ynetmeni Zeynep Erzkan Yayn Kurulu Vicdan Yldrm Sevim Hzarc Sevim Balk Kapak Fotoraar Elif zer Ardahan ldr Gl Datm zlem Ertokatl Murat Grbz Kapak Tasarm Ramazan elik Grak & Mizanpaj Bask ve Hazrlk Tibyan Basm Yaym San ve Tic. Ltd. ti. 1145/1 Sk. No: 64/A-1 Yeniehir / zmir Tel: 0232 459 77 78 tibyanyayincilik@gmail.com Ynetim Adresi Kadnlar Denizi Mah. ehit Er S. Altnkaynak Cd. 1. Sk. Begonya Apt. No:11 Kuadas / Aydn Tel : 0256 612 27 15 0555 452 83 07 Faks : 0256 612 88 78 info@melami.com birdenbiredergisi@gmail.com
***
Hani dervilikte ilk gnlerinizdir; sohbetlerin her biri, her rekat namaz, her Allah zikri sizi coturduka coturuyordur. Sokaklarda insanlara bakarken Ah bir anlatabilsem derdine dmsnzdr. Kulanza fsldanan fail Allah srrdr bu kvlcm akan Ah herkese nasip olsa derdi dmtr iinize Herkesin kim olduundan habersiz olduunuzun ispatdr aslnda haliniz. Sonra ilk kez bir sohbet dinlersiniz ki, o sizi kendinize getirir: Muharremde derghnda Fuzulinin Hadikats-Sedas okunurken bir talebesi dar km. Alamaktan gzleri kan anana dnm, bitkin ve perian bir halde, kapdaki simitiyi fark etmi. Bir sre izledikten sonra, eride nelerden sz edildiini bilsen byle durmazdn demi. Simiti, Neden bahsediliyor? diye sorunca, mam Hseyinden demi. Bunun zerine simiti, Ya Hseyin! diyerek barm ve dp orackta can vermi. Sonra balarsnz: Sokaktaki insanlarn her biri simiti... Her simiti, ak... Her ay Muharrem olmasn sakn? demeye Ve sormaya devam edersiniz: yi ama hani her gn Kadirdi? Madem neden her gn din gn olmasn ki? Ya Hzr? Grene her yerde hzr olduunu renirsiniz sonra Her yerde? Dergide? Bilmem! Grene diyor bykler.
DERV OLMAK Hafz Ahmet Soyyiit KULLUK II. BLM DEVRE- ARYYE Hasan Fehmi Kumanlolu ALLAHTAN HONUT OLALIM K ALLAH DA BZDEN HONUT OLSUN Elif Alaca I- ALEVLK VE SNNLK II- ZAT, SIFATSIZ; SIFAT DA ZATSIZ OLMAZ! Hseyin Sabri Soyyiit MEKANLAR ve ANAHTARLAR Dr. Ahmet Mavi BALIKININ KARISI II. BLM Mehmet Emin Hepbildikler Ey merd-i kmil bulunma gfil Ol Hakka vsl ak meydnnda Cemli Cell Gliek
Hak Dostlarna Sohbet

03
Ondan Ona Sohbetler

11
ncecikten Bir Kar Yaar

24
Hac Babadan Gnl Sohbetleri

32
Hekimi Byleyen
37
Hikyet Bbnda
41
Diyr- erh
52
Hafz Ahmet Soyyiit
DERV OLMAK
kn Allah deyii dnydan ve ukbdan daha deerlidir.
Efendim Ahmet Kumanlolu, rhu ad olsun : hvnmdan biri arabasyla darda dondurma satyordu; beni elli yz metre uzaktan grd zaman balard sallanmaya. Allah, Allah, Allah Beni grd zaman dervi oluyor. Ben kanmam, benim olmadm yerde benim Rabbim var. Sen her yerde, her zaman, her nefes Onu anacaksn. Benim yanmda herkes edepli olur, terbiyeli olur. Siz burada bir ey yapamazsnz, hep byle oturursunuz, kuzu kuzu dinlersiniz. Bu oturuunuzdan, bu halinizden sizin edepli olduunuz, k olduunuz, gerek mmin olduunuz fark edilmez. Siz bu kapdan ktktan sonra ben kapnn bu tarafnda kalyorum, buradan gittikten sonra buraya gelinceye kadar o gittiiniz yerlerde, evinizde, iinizde, pazarda, arda edepli olursanz, gler yznz korursanz, herkesi severseniz, muhabbet ederseniz, nazik davranrsanz, gnl kazanrsanz, gnl alrsanz o zaman gerekten Allah sizin dervi olduunuza hid olur. Yoksa beni kandrmsn ne olacak? Ama ben kanmam derdi.

4
Hafz Ahmet Soyyiit
DERV OLMAK
ervi nasl olmaldr?
Raslullh Efendimiz bir hads- eriflerinde yle buyuruyor: Ettuhru etrul mn (temizlik imann yarsdr). Birisi Peygamber Efendimize (s.a.v) gklerden soruyor. En yksek makmlardan soruyor. Raslullh Efendimiz diyor ki: Adamn trnaklarnn arasnda dnynn pislii var, trnaklarn kesip temizlememi. Bana gkleri soruyor. Bir defa kendin temiz olacaksn. Elini ayan, stn ban temizle. Kendinden haberi yok, o bana gklerden soruyor diyor. Temizlik ok nemlidir. Burada kastedilen temizlik bata maddi temizliktir. Maddi temizlik olmazsa salk olmaz. Salam kafa salam vcutta bulunur denir. Onun iin salam vcut olmazsa salam kafa olmaz, akl olmaz. Bu sefer hibir ey olmaz. Peki mnn yars nedir? Yine temizlik! Yani yars madd temizlik, yars mnevi temizliktir. Mnevi temizlik; gnl temizlii yani i temizliidir. Mnevi temizlikte maddi temizlik gibi ok nemlidir. Maddi temizlik eratn gsterdii kurallara riyet etmekle olur. Mnevi temizlik ise Hasan Fehmi Efendimizin dedii gibi: Abdest alan su onun d pk olur Kalb zikir olursa onun ii pk olur. Kalp temizlii zikrullah ile olur. nk kalbi her trl gafletten, phe ve irkten her trl dny muhabbetinden Allahn zikri ve ak- ilahsi kurtarr ve temizler. Dervi gnlne ak dene derler Arayp eyhini bulana derler Diz kp elini pene derler Neylesin gfil ak olmaynca Muhabbet kaps almaynca
Efendimiz dervii byle trif ediyor. Dervi gnlne ak dm, ilhi aka mazhar olmu kiidir. lah ak bir kiinin gnlne derse bulunduu yerde temizlik yapar. Bulunduu yeri inklba uratr. Oradaki msiva, izfat, nefsaniyet, gayriyet denen ne varsa onlarn hepsini temizler, ykar, yakar ve yok eder, sadece kendisi kalr. Onun iin bir kiinin gnlne ilah ak derse onun nefsi terbiye olur. Zaten Allah (c.c.) insan ftrat olarak en stn, en gzel, en mkemmel ekilde yaratm. Ama ona nefis verdii iin, nefisle bulanp kirlendii, karanlkta, cehalette kald iin paklanacaktr. Eer gnl Allahn zikriyle temizlenir, arnr, paklanr, msivadan kurtulursa aslna ular ve insniyete eriir, Allahn sevgisine mazhar olur. O zaman gerekten insan olur. Derviler gittii yere Atar adm gre gre Hi basmazlar ukur yere Biz deiliz sal dervi Biz deiliz gfil dervi Fehmiye bir nasip olsa Varp dervilii bulsa Byklerin kulu olsa Biz deiliz sal dervi Biz deiliz gfil dervi. Dervi gafletten uyanm, gnlne ilahi ak den kiiye derler. Allaha gerek manada kul, Hazreti Peygamber Efendimize (s.a.v.) gerek anlamda mmet olmu, Allahn emrine rzasna gre adm atan, Hz. Muhammed (s.a.v.) Efendimizin ahlkyla, edebiyle onun gstermi olduu istikamette, izgide edeb-i Muhammediye ile yryen kiidir. Dervi gerek manada mmin olandr. Ayeti kerimesinde Allah (c.c.) : mn edenler felh buldu diyor. (Mminun Suresi Ayet 1) Hi phesiz imn edenlerin kurtulduunu, iman edenlerin felh bulduunu sylyor. Kurtulanlar neden kurtulmu? Gafletten, nispetten, nefsi emmreden, nispet efl, nispet sfat, nispet vcut, gayriyet, haset, inat, gurur,

Hafz Ahmet Soyyiit
DERV OLMAK
kibir, mlyni, fitne, fesat, huzursuzluk, cehalet gibi ne kadar kurtulunmas gereken ey varsa onlardan kurtulmu. nsan skan, insann huzurunu karan, insan mutluluktan alkoyan, Allahn sevgisinden, rzasndan, dostluundan, cemalinden, cennetinden, rahmetinden alkoyan ne varsa onlarn hepsinden kurtulmutur. Kurtulanlar gerek mnda inanan kiilerdir. Dervi de gerek mnda inanan kiidir. Zikrullah bize gnlmz temizlemek iin veriliyor. Zikrullahn hakikati imandr. Enfs fak Hakk, fil Allah, L file illallah imn. Her fiilin fili Allah olduuna iman etmek. Hem hid olarak, enfsnde ve fknda Allahn tecell-i ilahisini mhede edip grerek, bilerek imn etmektir. Tahkik imn budur. Gren grnen Hakk, mevsuf Allah, L mevsufe llallah uhduyla her sfatn; hayat, irade, semi, basar, kelam, kudret sfatlarnn sahibi Allah olduunu idrk etmektir. Bu sfatlarn hepsi hem enfsmzde hem fkmzda var, enfs ve fkmzda tecell ediyor. Tahkik imn, bu grdmz btn sfatlarn Allaha ait olduunu, Allahn sfatlarnn tecellsi olduunu grerek, bilerek, yaayarak inanm olmaktr. Sonra enfs fk Hakk, mevcut Allah; Haktan gayr bir mevcut olmadn tevhd-i zt zevkiyle idrk edip tecell-i zt mhede edeceksin. Enfsnde ve fknda Allahn ztndan gayr bir mevcut bu alem de yok. Buna imn ediyorsun. te buna tahkik imn deniyor. Byle imn edenler iin Allah yeti kerimesinde: Kad eflehal mminun diyor. mn edenler hi phesiz felh buldu. Dervi demek byle imn sahibi olan kii demektir. Ayn zamanda peygamberi tanyan, Allah efli ile, sftyla, ztyla tanyp Allaha imn eden gerek imn etmi oluyor. Hz. Muhammede (s. a.v.) ittiba edip, onu cn gnlden tanyp, ona teslim olup, ona tbi olan, onun hayatyla, onun ahlkyla hay olan, ahlklanan kii de gerek mn da Mslman olmu oluyor. Ve yle mmin ve Mslman olmann vasflarn Allah (c.c.) bildiriyor, Kurn- Kerimde. te dervi hem gerek mmin,
imn eden bir kimse hem de gerek mnda Mslman olup Allan emirlerini bil-fiil ileyen, Allahn emriyle, peygamberin snnetiyle amel eden slm yaayan kiidir. nallah buradaki derviler ve btn derviler hep byledir. Nerede olursa olsun gerek derviler byledir. Dervi, gerek mn da imn etmi, gerek mn da Allaha ve Raslne teslim olup, en iyi mmin ve Mslman demektir. En stn derecede mmin ve Mslman demek. Hibir yerden ders almam, annesinden, babasndan slm renmi veya hoca efendilerin vaazndan, nasihatinden renmi ve yahut da okumu, tahsil etmi; ite fkh dersi okumu, akide, tefsir, hadis okumu; bilerek, delilleriyle beraber okuyarak, bir takm malmat bilgi edinerek mmin ve Mslman olmu. O da Mslmandr ama hakk Mslman deildir. Hakk Mslman olmak tahkik; grerek, bilerek imnla olur. Kitaptan okumakla ilmel yakin derecesinde olabilir. Aynel yakin olmas mmkn deil, Hakkal yakin derecesinde hi deil. Hasan Fehmi Efendimiz bir ilahisinde yle diyor: Gerek lim gerek zhid Ki bilmez nefsini tahkik Onun iman hep taklit Eder inkar ev edny. Avm- nasdan birisi yani ilmi olmayan sadece otuz iki farz renmi, namazn farzlarn renmi, namaz klyor; Mslman birisi. Onun Mslmanl, imn, taklit olduu gibi en byk lim, mesel Arapa, Farsa, ite ulmiddniye denilen slm ilimlerin hepsini okumu, eyhlislam olmu, yahut da diynet reisi olacak derecede bir kii, lim bir kii, mderris bir kii olmu. O kimse nefsine rif olmamsa, bir mrid-i kmilden Allahn zikrini alp biraz evvel bahsettiimiz gibi tevhd, zikrullah, iinde tahakkuk etmemi, gnlne ilahi ak dmemise ondan sonra tecell-i efle L file llallh uhduyla, rbtasyla imn etmemise, onun imn da tahkik imn deildir. Onun iin o da iyi Mslman deildir.

6
Hafz Ahmet Soyyiit
DERV OLMAK
ki trl Mslman vardr: Birisi di Mslman, birisi de l Mslman; stn vasfl Mslman, uurlu, bilinli, rbtal, bilerek, inanarak, Allaha kulluk eden kiidir. Onun iin nasibi olan Mslmanlar tevhde ihtiya duyuyor, ders alyor. Ondan sonra btn hayatn bu yola veriyor. Tasavvufla, tevhdle bir yere gelmeye alyor. Bu bir cihad, bir tevhd savadr. Yani nefisle yaplan mnev bir savatr bu Onun iin bizim derviliimizde avm- naslktan kurtulmak da srf bu dersleri almakla olmuyor. Avm- nas bu dersleri alanlarn iinde de vardr. Gene avmlktan kurtulamam. Zikri almtr ama gnlnde zikir tahakkuk etmemi, zikri dime ermemitir. Zikri dime, cihd ekber, haccl ekber deniyor. O zikri dime ermedii iin zikrediyor ama dille zikrediyor, kalp ile deil. Gnl duymazsa vicdn ile Allah hakkate Mcerret dildeki ilmi veya irfn neylerler. Diyor Niyzi Msr Hazretleri. Diliyle zikrediyor ama gnl Allah anmyor, sevmiyor. Allahn sevgisine, muhabbetine mazhar olmam, girmemi, gnl Allaha dnmemi. Hl msivay dnyor, hl dnyy dnyor. Hl mal ile mlk ile, dnyev saltanatla, dnyev makmla, mevkiyle, anla hretle itigl ediyor. Hayal kuruntular yapyor. Onun iin o zikretmemi daha. Ben zikir aldm, zikrediyorum. Diyor ama gerek mnda zikir yapmam. Tevhd-i efl alm. te Tevhd-i efal: Enfs fk Hakk, fil Allah. Hareke ve skun fiil fiilullah. Rabts L file llallah. Tevhd-i eflin drt tabiri var. Tevhd-i efl, fen-y efl, tecell-i efl, cennet-l efl. Tevhd-i efl fiil birliidir. Btn fiillerin filinin Allah olduuna iman edip Allahta bu fiilleri birlemek. Bunu da aynen byle biliyor. Bizim gibi sylyor. Ondan sonra fen-y efl; bizim daha nceki kendimize nispet etmi olduumuz ilerimiz, fiillerimiz var. Mesel bizim kendi yaptklarmz benim iim diyoruz onlara. Ben yaptm bunu, benim fiilim, benim amelim, benim iim diyoruz. Bakas yapt zaman onun yaptn sylyoruz. imdi yeni anlaymza gre btn bu fiillerin sahibi Allah
olduuna inandk ve anladk. Bizim daha nceki anlaymz rm oluyor. Bizim nefsn olan fiillerimiz yok oluyor. Bunun adna fen-y efl deniyor. Ondan sonra peinden yine hem iimizde hem dmzda bu faaliyetler devam ediyor. Onun adna da tecell-i efl deniyor. te bundan alnan zevkin adna da cennet-l efl deniyor. Bunlar da byle renmi diyelim. renmi ama yaamyor. Nefsn fiillerinden temizlenmemi. Hl nefsi var, fiil nispeti var. O zaman o gene Tevhd-i efli alm saylmaz. Tecell-i efle mazhar olup her fiilin filinin Allah olduuna gerek mnda Hakkal yakin ekilde, tahkik imanla Allaha inanm olmak gerekir. Tevhd-i sfat da yle; aynen saydmz gibi. Her eyi ile renmesi, bilmesi yetmez. Orada da nefsn sfat gerekten lecek, yok olacak. Ben biliyorum, ben daha gzelim, benim ilmim var, ben daha gl kuvvetliyim, benim hayatm, benim kuvvetim, benim grmem, benim bilmem gibi kendisine ait bir ey kalmayacak. O sfatlarn hepsi Allahn olacak. Darda da hi kimsenin yle bir nitelii kalmayacak. Onun uhdunda, onun inancnda, enfsnde ve fknda ne kadar gzellikler varsa hepsi Allahn olduuna gerekten inanm olacak. yle olmazsa Tevhd-i sfat almam oluyor. Tevhd-i ztta da ayn. Her ne kadar mevcut Allah dese de, L mevcde ill H dese de gene kendi mevcdiyetinden, kendi varlndan, eniyyetinden, gururundan gememi olursa kuru laf olur. Niyzi Msr Hazretleri; Kuru laf ile maksda erilmez Yr hl ehli ol, kl nedersin Fen ender fenya uradnsa Fergat ehli ol, hli nedersin Derken bunu avma, tevhdin dnda olanlara demiyor. Onlarla hi muhtap deil. O, tevhd ehli olanlara, bu mertebeleri alanlara, bize diyor. Siz renmisiniz diyor. Siz konumasn da yapyorsunuz ama kupkuru laf oluyor. Devam Edecek...
Sen teslim-i dost olmadan, sevdiinden ayrlmadan, cnn feda klmadan Hay et, derviim deme. Gznden hicap kalkmadan, ceml-i yre bakmadan, kelm Hakkdan duymadan Hay et, derviim deme. Kibr riyy atmadan, hlis ve muhlis kalmadan, bir kere Allah demeden Hay et, derviim deme. lp kabre konulmadan, kalkp mahere varmadan, srat, mzan gemeden Hay et, derviim deme. Rz-i Hakk bulmadan, hlin htrn sormadan, saf-y zevke dalmadan Hay et, derviim deme. AHMED cennete girmeden, Kevser arbn imeden, kemlta erimeden Hay et, derviim deme.
Hafz Ahmet Soyyiit
Allahm! Bizim Efendimiz Muhammede (sav) kusursuz bir salt ve rahmet, mkemmel bir selm ve selmet vermeni diliyoruz. O Peygamber ki, onun hrmetine dmler zlr, skntlar ve belalar onun hrmetine alp dalr, hacet ve ihtiyalar onun hrmetine yerine getirilir. Maksatlara Onun hrmetine ulalr, gzel sonular Onun hrmetine elde edilir. Onun erefli yz hrmetine bulutlardaki yamur istenilir, Allahm, onun ehl-i beytine, ashabna da her gz krpacak kadar zamanda (her an, saniye) her nefes alacak zamanda sana malum olan varlklar saysnca salt et.
10
CANIM, CANANIMSIN FATIMA ANNEM

Sevgili Efendimin gzbebei, mminlerin ok kymetli annesi; edep, iffet,iman, irfan rnei... Canm, cananmsn Fatma Annem Peygamber kzsn, annen Hatice, asalette ein yok, ahlakn yce... Sevginle gnlme doluyor nee... Canm, cananmsn Fatma Annem Cmertsin annem, ikram seversin. gn oru tuttun, iftar etmedin. Hakknda ayet indi, mjdelendin... Canm, cananmsn Fatma Annem Yavrularn; Zeynep, mm Glsm; Cierparen; Hasan, Hseyin, Muhsin; Hz. Aliye mbarek zevcesin... Canm, cananmsn Fatma Annem Nur-i tevhitle parlaksn Zehra adn. Betl dendi, manas; iffetli kadn... mm Ebiha adn babandan aldn. Canm, cananmsn Fatma Annem Akll hatunsun adn Zekiye, rzaya ermisin oldun Merziye. Bu gzel isimler Haktan hediye... Canm, cananmsn Fatma Annem Efendime en ok benzeyen sensin. Cennet hatunlarna efendisin. Kerbela ehitlerinin annesisin. Canm, cananmsn Fatma Annem Uhut savanda oktur hizmetin. Bir hasr yaktn ila eyledin. Resulullahn kann dindirdin. Canm, cananmsn Fatma Annem Sevgili baban ziyaret ettin. Bir ey fsldad, ok etkilendin. Veda haberiydi bu, kendinden getin. Canm, cananmsn Fatma Annem Bir ey daha syledi, sana Efendim. Yznde gller at, tebessm ettin. Vuslat haber verdi, ne ok sevindin. Canm, cananmsn Fatma Annem Seni Allah, Resul, Melekler ver. Hatice kzn ancak sevgisin syler. El ap Rabbime efaat diler. Canm, cananmsn Fatma Annem Hatice Bak zmir
11
Ondan Ona Sohbetler
Hasan Fehmi Kumanlolu
Sana layk kullar n unutulmaz ve silinmez zelliklerinden biri de ehl-i dert olmaktr.
KULLUK II. BLM
DEVRE- ARYYE
Devre-yi Ariyyeden her kim haberdr oldise Ol duyar ancak Niyzi ilm irfanm benim Niyazi Msri
Huruc-i Mehdi fena-i tam ile akl- klldr ve ruh-i azamn zuhurundan ibaretdir. Onun asrnda mezhebler birler. Bu makamda (Ve akadel - halaiku fil-ilahi akaiden ve ene itekadt cemia ma itekadh) buyurulmudur. Zat- uluhiyetde btn halaik bir akide ile akidelenmidir
Ondan Ona Sohbetler

12
DEVRE- ARYYE
Kulluk - II. Blm Sana layk kullar n unutulmaz ve silinmez zelliklerinden biri de ehl-i dert olmaktr. Dert, lgatta sknt ve eziyet manasna gelir. Derdin mukabili dermandr. ifa ve ila demek olur. Dertli olan derman arar, susuz kalann pnar arad gibi. Ehl-i dert olmak, derdin ehli yani tanyan-bileni olmak demektir ayn zamanda. Derdi bileceksin ki dermann aratrp bulasn. Bidert=dertsiz olan pek makbul tutulmamtr. Dertli olan ince dnceli olur, halden anlar, mangal yreklidir, herkesin yardmna koar. yilikler btnyle kendinde toplanmtr. Gece gibidir, btn eksiklikleri rter, gndz gibidir btn gzellikleri sergiler, gsterir. nk o, Hakka o derece yakndr ki aralarnda perde yoktur. Buna gre, derdin dier anlam ak olsa gerek. Ak ile mauk bir madalyonun iki yz gibidir. Onun iin btn ehl-i vahdet dert iin adeta deli divane olmulardr. Derdi ve ve bitirememiler ve ehl-i derdi en ulvi mertebe ve menzileye oturtmulardr. Mesela; * Akma ak kat - derdime dert kat (Ahmet Kumanlolu ef. hz.) * Misl-i behime olup bidert olan sevmezem Mbtela-y biilac dertlileri ok severim (H.Fehmi Tezdoan ef. hz.) * Ey derde derman isteyen Yetmez mi dert derman sana (N.Msri hz.) * Derd-i dile derman olur Esrar- zikrullah ile (Sultan Ahmet Ef.)
Ehl-i dert kullar ile hemdem olmak; onlarn yannda ve meclislerinde bulunmaktr ki ok matlup ve merguptur. Buday reticileri ok iyi bilirler. Buday un yaparken baak tanelerinin yannda saplar da tlr ve un olur. Birbirine karrlar ve ayrt edilmesi mmkn olmaz. Koku satan dkkanda oturan da o kokularla dolar ve misk gibi ortala koku saar. Bunlar gibi Hakka layk kullarla hembezm olan, ayn at altnda bulunup ayn havay teneffs edenler ayn nvan tamaya hak kazanrlar. Uyur idik uyardlar - Diriye saydlar bizi diyor, Pir Sultan Abdal bu yerde. Kul olmak bal bana dertli olmak olsa gerek. Ana karnnda bebek anasndan otomatik beslenirken mukadder akbet dnyaya geliyor ve dnya hayatnn gerei yaam balyor. nce alamak, sonras ackmak ve ana st ile beslenmek. Vahdetten kesrete kan salik, kulluk libasn giyiyor ve eriat makamnda mkellefiyeti kazanarak sorumluluu yklenip balyor dertlerle boumaya. Amma da gzel bir sahne. Yaamak bir dert, para kazanmak bir dert, haydi artk bydn evleneceksin bir dert, oluk ocua karacaksn bal bana bir dert, ha okuyacak adam olacak milletine yararl olacaksn, bu da bir dert. Aman ne ala memleket diyeceksin ama yle deil Burada ne gzellikler sakl. Kenz-i mahfiden gelip kesret ayn vahdet zevkiyle yaamann gzellikleri. te bunun iin ehl-i dert olmak gerekli. Bize dediler; nikbin=iyimser bakn bu aleme ve zuhurata, bedbin=ktmser deil. Onun iin de gnl tabibine yolladlar da kalbimizdeki masiva, reyb ve kazurat skt kard. O tabip gzmze de bakt, muayene etti ve dedi ki; sen ayar gryor, hala ikilikte geziyorsun, byle sonuca varlmaz. Tuttu, gzmzden perde-i gafleti kaldrd, hicab- isneyniyeti refetti. Geri kalan azalarmzda da ayn ilem, fazlalklar=kedurat alnd, rahatladk. Oh be dnya varm. krler ve hamd senalar sana Ya Rab Srtmza yk olan arlk veren dertlerin iinden syrlp kurtulduk. Yce Mevla Srtna arlk veren vizri=irk gnah ykn senden kaldrmadk m(nirah,94/2-3) mjdesini sunuyor bu hususta. Ehl-i dert olduk
Ondan Ona Sohbetler

DEVRE- ARYYE
13
ama derdin iinde derman bulduk. te bu zel ve gzel insanlarla birlikte olunur. Bunlar sana layk kullardr. Ve bunlarn sohbeti bu dili anlamayanlara mahremdir. (Not: 15.08.2009 Cumartesiden beri Simavdayz) Mahrem, haram; harem, hrmet; mahrum, harim; ihtiram ve muhterem ayn kkten tremilerdir. Yerine gre eitli deiik anlamlar yklenirler. Bata, sayg ifade eder, yasak manasn da tar. Mahrem, gizli ve saygl olma demektir. Kymetli olan nesneler yabanclara mahremdir, rtldr. Layk olamayanlar ve olmayanlara ilm-i ledn srlar yasaktr, mahrem olmutur. nk bu esrara herkes vakf olamaz. Cenab- Hak Bu Kuran biz daa indirseydik, sen da Allah korkusundan eilmi ve paralanm bir halde grrdn (Har,59)21) ve Biz emaneti gklere ve yere ve dalara arz ve teklif ettik, onu yklenmekten ekindiler ve kandlar. Ama onu insan yklendi. nk o ok zalim ve ok cahildir (Ahzab,33/72) buyurmaktadr. Mescid-i Haram, ok hrmetli bir yer olup Mslman olmayanlarn girmesi yasak olan mescidimizdir.(Bkz.Tevbe,9/28) Kuran- Kerim, kutsal kitabmz olup esrar- namtenahiye sahip yce bir emanettir. Ona ancak tertemiz olanlar dokunabilir (Vaka,56/79) ayet-i kerimesi bizim, nasl davranmamz gerektiine iaret etmektedir. Hz.Musa(as) ilm-i ledn srlarna vakf olmay taleb ettiinde Cenab- Hakkn kullarmzdan biri(Kehf,18/65) dedii ve bizce Hzr adyla bilinen mahremde tutulan o mana yk, -Sen bu ii beceremezsin(Kehf,18/67) diye hitap ederek konunun zorluuna iaret etmitir. Buraya varlndan tmyle geenler talip olabilir, kelleyi koltua alanlar; serdengetiler, daraacna ekilmeyi gze alanlar sluk eder. Hak dost ne diyor: Bu bir rza lokmasdrYiyemezsin demedim mi mam Hseyin ile birlikte Kerbela Meydannda kelle koltukta ahlananlarn altndan kalkabilecei yktr bu. Deme kiilerin yapabilecei bir i deildir bu srlara agah olmak.
te sana layk kullar dan birka misal ve onlarn yklendii emanet olan esrar- ilahiye ve hikmet-i rabbaniye ki biganelere mahremdir. Ehl-i dert olmayanlara bu raz=srlar almaz, mahremdir. Alrsa ne olur, hem srlara yazk olur boa gittii iin, hem de alan layk olmayanlara tayamadklar iin. Mahrem tutmak her iki ynden faydaldr bylece. Bu esrar- ilahiyyenin dile getirilmesine sohbet, o meclisi kuranlara da ehl-i sohbet yani ashap denir. Ashap olanlar, gnl gz ak olanlardr ve onlara esrar- hakikat emanet edilir. Sohbet arkadalk yapma ve kurma sanatdr. Sanatkarlar ince ve hassas ruhlu insanlardr ve gayet nazik ve nazenindirler. Hz. Peygamberin ashab huzur- nebevide o kadar dikkatli ve rikkatli idiler ki sanki balarnn stnde ku var idi de onun umasndan endie ettiklerinden nefeslerini bile tutuyorlard. te ehl-i dert olanlar bu derece kibar oluyorlar ve meclislerinde yaplan sohbetler de ayara mahrem oluyor. Sleyman elebi hz.nin niyaz da bu ite. Ruhu ad olsun, amin. Sohbet konusuna gelince; dostlar meclisinde yarenlik yaplr ya ite sohbet bunun addr. Yani canlarn dilleri ve gnlleriyle birbirine sahip kmas, birbirlerini korumas. Sohbet-i tevhid-i Hakka daldlar ihvanmz Filk-i kalbi bahr-i aka saldlar ihvanmz Dizelerinde, H.mer Ltfi hz. korunacak sohbetin Hakkn vahdaniyet srlarnn konuulduu ve tahsil edildii sohbet olduunu ihtar ediyor. Vahdaniyet menziline ve oradaki esrar ve hikmetlere vuslat, ancak ak denizine gnl kayn salmakla mmkndr. Bunu da ancak iman ve takvada derinlik kazanm evliyaullah yapar. Hasan Fehmi hz. bakn ne diyor; Bahr- ilmine kayk salmak bana mmkn deil Eyle himmet Fehmiye yolundaym n bir feda Bu dizeler eyh-i Ekber iin yazlm. Onun sonsuz derinlikteki ilminin denizine kayk sala-
Ondan Ona Sohbetler

14
DEVRE- ARYYE
myor Efendimiz. Niyazi Sultan da; Ev ednann bahrna hergiz gemi salnmaz derken o iklimin ok zor seyri olduunu ve girenlerin geri gelmediini haykryor. Ev edna makam, makam- Mahmud diye de adlandrlan makamat- Tevhidin son duradr ve asaleten Peygamberimize (sas) mahsustur. (Bkz.sra,17/79) te bu yerler mahremdir. Yine Hasan Fehmi hz.ne kulak verelim; Fehmi mahremdir hakikat bahrnn gavvasdr dizesinde hakikat, ledn, sr, hikmet ve mana ilminin mahrem=gizli olduu vurgusunu tekrarlyor. Ama kendisinin de dalglk payesi ile oradaki mcevherat karmaya yetkili klndn da beyan ediyor. Bir dier ilahisinde; Mutu kable srrn mahrem eylemi derken ilm-i lednnn znde lmeden evvel lmek srrnn var olduu ve bunun da mahrem tutulduu gereini hatrlatyor. Demek ki sohbet bu anafikir etrafnda devrediyor, seyrediyor. lmeden nce lme hikmeti ve nktesi ll-elbab, ll-ebsar=gnl ehli bahadrlarn lgatinde ve hazinesinde sakldr. Hazineye de ehl-i dert olanlar el atabilir, ak kervannn yolcular ulaabilir. nk onlar bu uurda her trl tehlike, mihnet ve badireyi gze alrlar ve de hie sayarlar. Hallac Mansur, Nesimi, St Beir Aa, Niyazi Msri ve dier rnek ahsiyetlerde olduu gibi. Liyakat, bir ie girerken aranan en gerekli artlardan biridir. Ehil olmak nemli avantajdr. Liyakat da ehil olmann olmazsa olmazlarndandr. Erenler meclisinde yer alma ve bulunabilmenin pahas biilmez. Orada huzur vardr, nee vardr, saadet-i ebediye vardr. Bu mecliste hemdem olmak iki cihan mutluluu deerindedir. Onun iin de liyakat belgesi ak- ilahi ve hubb-i nebeviyi tedarik etmek lazmdr. Onlar da bir mrid-i kamilin dizinin dibine kp elini pmek ve telkinine kulak ve gnl vermekle elde edilir. Efendibabamz Ahmet Kumanlolu hz. tevhide intisabn ve sohbet meclisine liyakatn buradan; diz kmek eyleminden getiini u tatl szleriyle haykryor;
Dervi gnlne ak dene derler Arayp eyhini bulana derler Diz kp elini pene derler Neylesin gafil o,ak olmaynca Muhabbet kaps almaynca Ve dier bir yerde; Diz ktm eyh nne Girdim gnl evine Dolad dilime Allah Allah Allahtr Der ve dediini yapar. Sana layk kullar dan bizlik uurunun kazandrldn karyoruz ayn zamanda. nk kullar sz dikkat edilirse ouldur. Benlik sevdasn terkeden, ben demekten vazgeen ve bylece benliinden halas olan kul bizlik dairesinin iine dahil olur ve bu neeye sahip olan canlar hep biz derler. Bizlik makamnda seyredenler alemde Haktan baka bir ey grmezler. Kullara den biz zevk ve uhudunda olmaktr. nk Benlik Hakkn tasarrufunda, mlknde ve de mlkiyetindedir. Muhakkak ki Allah Benim ben Benden baka ilah yoktur. O halde Bana tapnz (Taha,20/14) ayeti buna delildir. Her derde deva Fatiha Suresinden bu dorultuda netice elde edilir. Fatiha, yedi ayetten olumaktadr. Yedi ayet ilm-i tevhidin yedi mertebesine tekabl etmektedir. fenafillah, drd de bekabillah ifade ve iaret eder. Bekabillahn ilk aya Cem makamdr, sahv- evvel=ilk uyan diye kabul edilir. Arkasndan gelen Hazretlcem makam ise kullua tenezzl ierir ve sahv- sani=ikinci uyan diye deerlendirilir. Ceml-cem makam da sahv- salis olup nc uyankl karlar. Sahva fark da denilmektedir. Farktan nceki mertebe sekr=sarholuk mertebeleridir. Salikin, fena-i efal ve sfat ve vcud ile kendi mevhum varlklarndan halas olduu mertebelerdir ki o anda sarholarn hali gibi kendini bilmez. mer bin Hattab (ra) dan rivayet edilen Cib-
Ondan Ona Sohbetler

DEVRE- ARYYE
15
ril hadisi slam, man ve hsan derecelerini ierir. Gnl ehli ariflerin en byk dayanaklarndan biri olan bu hadis-i erifte Rasulullah Efendimiz(sas) inan mertebelerinin sralamasn mmetine takdim ediyor ve bunun Cebrail (as) tarafndan talim ve telkin edildiini buyuruyor. slam maddesinde slamn be art olan kelime-i ehadet, namaz, oru, zekat ve hacc, man maddesinde de Allaha, meleklerine, kitaplarna, peygamberlerine, ahiret gnne, kadere, hayrn ve errin Allahtan olduuna inanmay beyan ediyor. nc mertebe hsandr ki onda Allaha sanki Onu yani Allah gryormuasna ibadet=kulluk etmek uurunu veriyor. Eski tabirle rai, meri ve ryet yani gren, grnen ve grmek ls kesretin=okluun alametidir. Bu kesreti ihsan derecesini yaayan salik vahdet neesinde zevkeder. nk onlar iin kesret ayn vahdet, vahdet ise ayn kesret uhut edilir. Ayrlk sadece isimdedir. Bu yce zevki sana ifadesinden karyoruz. nk sen olan yerde ben de vardr. Ben ve sen zahirde iki ve ok gibi alglansa ve grnse de hakikatte birdir. Birlie ulatran ben ve senin birleip=tevhid edip biz olgusunu ortaya kar, gzler nne sergileyiidir. Bu hadiste ayn zamanda zamanmzda uygulanan biat=beyat, intisap ve de tevecch ad verilen mrid-i kamilden alnan telkindeki tatbikat eklini, prosedr grmekteyiz. yle ki; mrid ile mrid diz dize, mridin elinin zerinde mridin eli ve sadece onlar. Peygamber Efendimize Cebrail (as) n telkin ve talim biimi. Demek ki yapageldiimiz uygulama bize buradan, nebevi kaynaktan gelmektedir. Bu gerei Allahn eli onlarn ellerinin zerindedir (nc.Fetih,48/18) ayet-i kerimesi de teyid etmektedir. stadmz Hasan Fehmi hz.leri bu mbarekleri tantrken yle diyor: Bunlardr Hakkn kullar Takdire bal ileri Kuran okur hep dilleri Hep grd didar olur
Sana layk kullar iltifatna urayanlar Hakkn kullardr, badullah(nsan,76/6) vasfn kazanmlardr. Hakkn kulu nvanna layk grlenlerin bu dizedeki zellikleri yle sralanmtr: a- Onlar takdir-i lahiye boyun emiler, balanmlar ve teslim olmulardr. Kadere imann mmin olma artlarndan biri olduuna can gnlden inanmlar ve ona sarlmlardr. b- Onlarn dillerinde Kuran vardr. Yani Kuran- Kerimin emrettiini yapar nehyettiini de yapmazlar. Dillerinden zikir, dua ve salavat hi eksik olmaz. c- Kadere inanp hkmne rza gsteren, dili zikrullah gnl fikrullah ile bezenen bu gzel insanlarn nazarlar da hep Hakkadr, Hakkn didarnadr, cemalinedir, vech-i pakinedir. Bunlar her zerrede cemal-i yari seyrederler. nk fena fillah szgecinden geip, fani ve mevhum varlklarndan kurtulmulardr. O gn yzler parldar ve Rablerine nazar ederler(Kyame, 75/23) ayeti bunlara iaret eder. alanlarn mkafat ne gzeldir (Zmer, 39/74) ayeti layk kul olmak iin gayret gsterip alanlarn yerlerinin cennet efal, sfat va zat cennetleri - olduunu ve oradan da cemal-i ilahinin seyir ve mahede edildiini mutulamaktadr. 23.12.2009
16
Amma ehl-i hakikatn merkezi nokta-i zatdr. Seyr u sluklar da zatdan zatadr. Onlar ehl-i Arafdr. Araf ise zatdr. nki onlar esma ve sfatn ve emir ve nehyin fevkindedirler. (Buni eyi anla) Onlarn kyametleri zuhur itdikleri zeman kopmudur.
Ondan Ona Sohbetler

DEVRE- ARYYE
17
Devre-i Ariyye stanbuldan Mahmut Dipar Efendi Aabeyimizin gnderdii ve Osmanlca harflerle kaleme alnan bu eserin yeni harflere yaptm evirisini siz kymetli okuyucularma takdim ediyorum. Emei geen btn byklerime teekkrler ve sayglar (23.12.2009, HFK). Niyazi Msri Hz.nin, Devre-yi Ariyyeden her kim haberdr oldise Ol duyar ancak Niyzi ilm irfanm benim Msralaryla methettii Devre-yi Ariyye isimli eserine gelince; bu eser Arapa yazlmtr. Mekteb-i Harbiye-yi ahane Kitabet-i Askeriye muallimi Gelibolulu Yzba Receb Ferdi bin Mehmet Ali tarafndan Trkeye tercme edilmitir (Niyazi-yi Msr Hayat ve Eserleri, Baha Doramac, ubat 1988, Kadolu Matbaas, Ankara) Devre-i Ariyye Tercmesi (16.12.2009) Mukaddime Malum ola ki Devre-i Ariyye iki ksm zerinedir. Birincisi; Devre-i Klliyyedir ki cemi-i devran zerine mtemildir. kincisi; Devre-i Cziyyedir ki enva- devrandan beherinin bir devresidir. Birincisi; Mizan, Akreb, Kavs, Cedy, Delv, Hut, Hamel, Sevr, Cevza, Seretan, Esed ve Snbleden ibaretdir. Buruc isnaaereye tekmil oluncaya kadar bir burcdan bir burcadr ki evveli Mizan ahri Snbledir. Snble temam oldukda bir devr temamlanm olur. Sonra tekrar Mizandan balayub yine ayni vechile ila gayrin-nihaye devrider. kincisi; Zhal, Mteri, Merih, ems, Zhre, Utarid, Kamerdan ibaretdir ki ncum-i seba-i seyyare hitam buluncaya dein necmden necmedir. Bunun da evveli Zhal ahri Kamerdir. Her
devre Kamerde temam olduka yine Zhalden balayub ila gayrin-nihaye ylece devam ider. Ancak ben birincisinden temamiyle mcmelen ve ikincisinden nev-i insaniye mahsus devreyi mufassalan beyan ve kyamet-i kbra ve sura ve vustay ehl-i basirete kifayet idecek kadar ayan ve Beni Asfarla huruc- Deccal ve nzul-i sa ve gayrihadan Hazreti Rasulullah (sas)in haber virdii mukaddemat- kyamet-i kbray zikr ve ityan eylemei iltizam eyledim. Binaberin bu risaleyi drt bab zere tesvid itdim. 1incisi: Cemi-i mahlukat in olan Devre-i Klliye-i Amme 2 ncisi: Nev-i insani in olan Devre-i Klliye-i Hassa 3ncisi: Mukaddemat- Kyamet-i Kbra 4ncisi: Enva- selasesiyle beraber isminin msemmasna mnasebetinden tri Devretn fil-ahkamil-feriyyeti tesmiye itdiim Kyamet beyanndadr. (sh.2) Birinci bab: Devre-i Klliye-i Amme beyanndadr. Hazreti Rasulullah (sas) den sabit olan ibu nnez-zemane kad istedara keheyetihi yevme hulikas-semavat vel-ardu hadis-i erifi hakknda Sadreddin Konevi der ki; Bu hadis-i erifin sr manasn kef, usul-i ulum-i ilahiyyeye tevakkuf ider ki an klle mlhak nurdan bakas ttla idemez. Bed-i devran- aryyeyi marifet de andan bazdr Andan sonra dir ki; Kamilin kefi Cenab- Hak hakknda bu(devr-i hfk?)klliyi ifade ider ki devran- aryye Huta kadar olub mebdei Mizandr. Allah Teala ervah- semaviyye ve cevf-i arda mteayyine olan suver-i aslyye-i klliyyeyi anda tevic ve ala eylemidir. Buruc-i sitte-i mezkurann hkmi yiirmi bin senedir. Ve Hamelden burc- Snbleye kadar hkm de elli bin senedir. Ve hkm-i devr-i Snbleden bermucib-i emr-i Sbhani nev-i insani zahir olmudur. Ve mddet-i hkm-i mezbur yedi bin senedir. nteha kelamh. Andan sonra da bunun tahkik ve tafsilinde baz rrah- Fusus, felek-i Atlas felek-i burucdur, o buruc da felek-i Atlas da takdiratdan ibaret-
Ondan Ona Sohbetler

18
DEVRE- ARYYE
dir. Ve Atlas tesmiyesi de kendisinde kevakib olmadndandr.Kendisi mteabihl-ecza, mstediru-ekl olub hareketinin bidayeti ve nihayeti bilinmez. Ann in zarf (taraf ? hfk) da yokdur. Ancak on iki ksma mnkasm olub her bir ksmnda melaikeden bir melek yer alm ve ol melek ksm- mezburun rasi klnmdr. Ve Hak Sbhanehu ve Teala felek-i mezkuri melaike-i mukassemat ile hfz ve imar ve melaike-i mezburay suver-i muhtelife ile ilbas idb, alemimizden suretleri esmasyle tesmiye eylemidir. Melek-i evvel, Mizan sureti zre olub u felekden bir ksm olan bnyesinin tabiat har ratbdr(ratbdr hfk).Ve kendisine alem-i tekvinde alt bin sene hkm verilmidir. Andan sonra hkm gayre intikal ider. Ve Allah Teala hazretleri halk- ahval ve tegayyurat ile semavat ve arz kendisinde yaratd zeman miftahn bu melek-i kerim yedine teslim itmidir. Ve o melek bir melek-i mteharrikdir. (sh.3) Melek-i sani, Akreb sureti zre olub felek-i mezkurdan bir pae(para hfk) olan bnyesinin tabiat har yabisdir. Ve sras geldike alem-i tekvinde be bin sene hkm srer. Cenab- Hak miftah- halk- nari ann yedinde klmdr. Ve o bir melek-i sakindir. Melek-i salis, Kavs sureti zre olub felek-i Atlasdan bir ksm olan bnyesinin tabiat har yabisdir. Ve zeman- devleti geldikde alem-i tekvinde olan hkmi drt bin senedir. Ve bir melek-i mkerrem olub (melek-i kerim) ezmine-i ecsam- nuraniyye ve zulmaniyye ve miftah- halk- nebat ann kabza-i tasarrufundadr. Melek-i rabi, Cedy sureti zre olub felek-i Atlasdan bir ksm olan bnyesinin tabiat da barid yabisdir. Kendisine alem-i tekvinde bin sene hkm tevliye olunmudur. Ve o melek-i mteharrik olub miftah- leyl ve nehar ann yedindedir. Melek-i hamis, Delv sureti zre olub felek-i mezburdan bir ksm olan bnyesinin tabiat har ratbdr. Alem-i tekvinde olan velayeti de iki bin
senedir. O skun ve vekar ve heybet zerine oluc kerim bir melekdir. Ve miftah- ervah onun yedindedir. Melek-i sadis, Hut sureti zre olub bnyesinin tabiat barid ratbdr. Ve alem-i tekvinde drt bin sene hkm virilmidir. Melek-i ecsam- nuraniyye ve zulmaniyye ile bir itirakleri de vardr. Miftah- halk- hayvan buna mevdudur. Melek-i sabi, Hamel yani ko sureti zre olub bnyesinin tabiat har yabisdir. Devleti on iki bin senedir. Miftah- halk- araz ve sfat ann yedindedir. Mteharrik bir melekdir. Melek-i samin, Sevr yani buza sureti zre olub bnyesinin tabiat barid yabisdir. Alem-i tekvinde devleti on bir bin senedir. Vekar heybet zere oluc bir melekdir. Ve Samiri icli (buzay) ann sureti zere yapmdr. Miftah- cennet ve nar ann yedindedir. Melek-i tasi, Tevemeyn yani Cevza sureti zre olub bnyesinin tabiat har ratbdr. Saltanat on bin senedir. Melek-i ecsam ile aralarnda bir itirak vardr. Miftah- halk- meadin ann yedindedir. Melek-i air, Seretan sureti zre olub bnyesinin tabiat barid ratbdr. Devleti dokuz bin senedir. Kendisi melek-i mteharrik olub miftah- halk- dnya ann yedindedir. (sh.4) Melek-i hadiaer, Esed sureti zre olub bnyesinin tabiat har yabis ve devleti sekizbin senedir. Uluvv-i mehabet sahibi bir melek-i kerimdir. Halk- ahiret miftah ann elindedir. Melek-i saniaer, Snble sureti zre olub bnyesinin tabiat barid yabis ve devleti yedi bin senedir. Melek-i ecsam ile itiraki ve ecsam- inaiyye ile muayyen bir ihtisasa da (malikdir .hfk). te artk gerek felek gerekse alem-i tekvin tekmil old.
Ondan Ona Sohbetler

DEVRE- ARYYE
19
mdi felek-i muhit on iki ksma taksim ve her biri bir burc ile isimlendirilerek her birine yukarda zikredildikleri gibi melek vali tayin klnarak bunlarn saltanat mddetleri yetmi bin sene olarak tesbit idilmidir. Bu yetmi bin sene felek-i Atlasn bir defalk devrine tekabl ider. Ezellerden ebedlere kadar tekvin aleminde vali olarak tayin idilmi bulunan bu meleklerin hkmi hibir zeman zail olmayacakdr ve zail olmamdr da. Hamel burcundan Snble burcuna kadar hkm de elli bin senedir ki mikdar elli bin sene olan yevm-i ilahi budur. Ve mead- kllisinde fena fiz-zata mntehidir. Eer anladnsa (kyamet-i kbra) budur. Malum ola ki ayan- sabite sonradan vcud rayihas bile koklamamdr. Lakin evvel-i zuhurdan ahir-i meratib-i vcud olan alem-i ehadete dein ilmen sonra aynen vcuddan hkm-i vcud giymidir. Alem-i ehadetde olan alem-i insann vcuddan evvel insilahndan tedric ve terakki ile, ahir insilahna ve hkm-i evvele duhulete kadar yetmi bin sene olur. nki ayan- sabite evvela madende sonra nebatda sonra hayvanda sonra insanda zahir olub dairesini ikmal ve efal ve sfat ve zatn Hak Tealada ifna iderek Malik Cebbar limenil-mlkl-yevm, lillahil-vahidilkahhar(Gafir,40/16) deyince ve kanellah velem yekn meah eyn manas zahir oluncaya dein kerraran merraran suverimiz buraya girer kar. Vallah yekull-hakka ve hve yehdis-sebil. (sh.5) Bab- sani: Nev-i insaniye has olan Devre-i Klliyyedir ki Devre-i Snbledir. Ehl-i hakikat ittifak itmidir ki Cenab- Hak dnyay halk ideliden beri adet-i ilahiyyesi, seba-i seyyara ncumundan her birinin devrini yedi bin seneye tealluk itmek zre cari olmudur. Her ne zeman (devr-i kameri) nihayet buldukda yine Zhalden balar. (Her haftann Cumairtesi nihayet bulur, Paza(Pazar hfk) gnnden tekrar balad gibi.)
Allah indinde bir gn bin senedir. Ademin balang zeman devr-i Zhalin balang zemandr. Ve Hatem (as)n balangc zeman ise devr-i Kamerin balangc zemandr. Sonra it (as)n kabnda ve onun esrarn hamil bir ocuk doup bu ocukdan sonra bu neviden bir ocuk domaz. Bu ocuk zemannn ehlini Hakka davet ider. Fekat kendisine uyan olmaz. Cenab- Hak buni ve zemanndaki yiirmi iki mminin ruhuni kabzitdikden sonra dier halk hayvanlar gibi kalr. Yani insan suretinde hayvan olurlar. Ne halali halal ne de haram haram sayarlar. Akl ve eriatden dar olub ehvet ve berhkm-i tabiat ile yaarlar. Ve kyamet onlar zerine kopar. Kyamet gnleri yeniden san olu ve dier bir Ademin meydane gelmesine kadar karanlklar iinde geer ve kalblerde nurlarn zuhurna ve Hazreti Muhammedin suretinde Hak kendilerine mnkeif oluncaya kadar ikan nurnn oalma an geer ve amellerde hayr ve erre gre mcazat tahsil olunur. Sonra yine karanlk gice devirleri balar. Ve ila gayrin-nihaye (nihayetsize kadar) bylece devam ider. Aded-i edvar daim baki olub mlknde zeval olmayan Hak Sbhaneh Teala hazretlerinden gayri kimse bilmez. Ve keza har- ecsad ve mahsse hakknda ehlullahdan kailin kavminden bazlar dirler ki; keyfiyet-i iade yine nikah ve tenasl ile balad gibidir. Ve yaradln balangc toprakdandr. Ve beer aleminde ruhun nefh sureti dahi en son doan ocua kadar yine Adem ve Havvann yaradlnda cari olan usul gibidir. Ancak bunlarn hepsi Hak Sbhaneh ve Teala hazretlerinin diledii vechile ksa bir mddet zarfnda vuku bulacakdr ki Ebul-Kasm bin Kays bunlar ( Halun-naleyn)de (sh.6) kema bedeekm teudne(Araf,7/29) kavl-i keriminden istintac ve ihticac eylemidir. te Devre-i Amme-i Nas budur. Amma ehl-i hakikatn merkezi nokta-i zatdr. Seyr u sluklar da zatdan zatadr. Onlar ehl-i Arafdr. Araf ise zatdr. nki onlar esma ve sfatn ve emir ve nehyin fevkindedirler. (Buni eyi
Ondan Ona Sohbetler

20
DEVRE- ARYYE
anla) Onlarn kyametleri zuhur itdikleri zeman kopmudur. Onlarn nefesleriyle alem tebeddl idb nefeslerinin alub virmesiyle alem yok olub var olur. Zira her kim Hazreti Ahadiyyeye yetiecek olursa evkat- adediyye(=evkatla tayin idilmi olan vakti) ineyb geer. Vakti bir olur. Meratibin hepsinden kar. Allahn katnda sabah ve akam olmad gibi, onun da yannda akam ve sabah olmaz. Allah Teala vardr ve Onunla beraber hi bir ey yokdur. Bununla beraber eyadan hi bir ey de yok olmaz. nki eya vcudun mertebelerindendir. Vcud ise btn mertebeleriyle birlikte Vahid olan zat- Hakdr. Vcudda Ondan bakas yokdur. Nitekim Zeydin vcudi btn aza ve kuvasiyle beraber bir tek Zeyddir. Meram anlatmak bakmndan burada Hazreti Rasulullah (sas)den mervi bir vakann beyan mnasib grldi. Cenab- Nebi aleyhi salavats-sermedi bir gn ashabiyle mescid-i saadette otururken azim bir hidde yani grlti iidilir. Ashab cmleten rkerler. Sallallah aleyhi ve sellem ashabna; - Bu hiddenin ne oldn biliyor musunuz? diye sorarlar. Ashab; -Allah ve rasuli bilir, dirler. Bunun zerine Rasul-i Zian aleyhis-selam da ; - Yetmi sene evvel cehennemin stnden bir ta atlmd. imdi o ta cehennemin dibine ddi. O ses bu dmenin sesidir, buyurdlar. Mbarek szleri biter bitmez mnafklardan biri vefat itmekle ondan bir lk kopar. Meer o mnafk yetmi yanda imi, ldii vakit de cehennemin dibine dm. (sh.7) Allah Teala hazretleri kelam- kadiminde innel-mnafikyne fid-derkil-esfeli minennari (Nisa,4/145)buyurmu ve gya bu saday ibret in onlara duyurmudur. Bu hadis Molla Fenari kuddise srruhu hazretlerinin Fatiha tefsirinde zikridilmidir. Bab- salis : Mukaddemat- Kyamet-i Kbra beyanndadr. Karde! Kainat denilen byk alemde mevcud olan eylerin hepsinin kk alem denilen in-
sanda mevcud oldn bil. nki alem, insann hakikatnn sureti zre yaradlmdr. Rasulullah (sas) hazretlerinin erat- saat aklamas iki kere doanlar indr. Bir kere dou maddi anneden, ikinci dou ise tabiatda doudur. nsana marifeti lazm olan erat ite o alem-i sura-y insanide olan eratdr. Zira salik onlarn her birini sluk esnasnda mahede ider. Fakat salik olmayanlar bunlardan hi birini grmez, nerede kald ki tahkik ve takrir ide.. yle bil ki huruc-i Beni Asfar insandaki hayvani sfatlarn meydana kmasndan ibaretdir. Zira insanda en evvel hayvani sfat halkolunmudur. Huruc-i Yecuc ve Mecuc dahi fena sfat ve fikirlerin tafsilatyla zuhurundan ibaretdir. Huruc-i Deccal akl- mean kibr ile zuhur ve bu sfatla vcud istila itmesidir. Deccal dnyann hakikatnn meydana kmasdr. Bunun in sa gzi krdr. sa (as)n nzuli akl- meadn yakin nuriyle zuhurundan ibaretdir ve o ahiretin hakikatnn mazhardr. Bunun in sa meydana kar kmaz Deccal ldrr. Zira yakin nurunun meydana kmas ile cehalet karanl ve korkaklk zulmetinin mahv ve yok olmasdr. Huruc-i Mehdi fena-i tam ile akl- klldr ve ruh-i azamn zuhurundan ibaretdir. Onun asrnda mezhebler birler. Bu makamda (Ve akadel - halaiku fil-ilahi akaiden ve ene itekadt cemia ma itekadh) buyurulmudur. Zat- uluhiyetde btn halaik bir akide ile akidelenmidir. (sh.8) Halbuki ben onlarn itikad itdiklerinin hepsine itikad itdim, dimektir. Hem de onun zemannda asla kafir bulunmaz. nki cemi-i nas Cenab- Allahn hkm ve kaza itdii ey zerine icra-y efale memur ve mevla(mvella ?) addidilmitir. Dabbetl-arz ve Deccaln kndan sonra ve Hazreti sann nzulnden evvel makam- Kalbden nefs-i levvamenin zuhurundan ibaretdir. emsin maribden doui arifle-
Ondan Ona Sohbetler

DEVRE- ARYYE
21
re (fena anil-halki ve beka bil-hakki) ile beeri sfatdan Hak srrnn zuhurdr. (ma kezebelfuad ma raa, etmarunehu ala ma yera) kavl-i kerimi zre asla gurub itmeyecek ve sa grndiinde katiyyen kizb eylemeyecek haysiyetde ve fuaddan hakikat gneinin inkiaf- tam ile inkiafndan ibaretdir. nki alemdeki gnee mabih olan ruhun bedene tealluk itmesi ve bedenden ayrlmas da maribden domasdr. Tevbe kapusnn kapanmas kiinin mrinin sona irmesidir. Buna da (nnellahe yakbelu tevbetel-abdi ma lem yegur (yugargr hfk) ayet-i kerime (hadis hfk) iaretdir. Lakin bu kapunn arznn yetmi yllk yol olmasnn srr gnein maribden douncaya kadar kapanmayacadr. Zira tevbe kapus mminin mrnden ibaretdir. Yetmi yla hasredilmesinin sebebi ise aleyhis-salat ves-selam efendimizin (Ekser amari mmeti ma beynes-sittine iles-sebine) hadis-i erifine iaretdir. Fakat arznn zikrolunub da tulnn zikrolunmamasnn srr, arznn daima tulden ksa olddr. Nitekim insan in de Cenab- Hak iki ecelden haber virmidir. Biri ecel-i mtenahidir ki mikdar bu neede ve dar- dnyada kiinin mri kadardr. Dieri uhrevi ve ruhani eceldir ki cennet veya cehennemde nihayetsiz olan eceldir. Encamn Hak Teala bilir. Ve ona (ve ecelin eceln hfk msemmen indehu) (Enam,6/2) ayet-i celilesiyle iaret buyurmudur. Ekabir-i muhakkkin bu srra muttali olduklar in dnyann da tul ve arz vardr, arz alem-i ecsam tul ise ervahdr dirler. (sh.9) Bab- rabi, enva- selasesiyle beraber Kyamet beyanndadr. Kyamet-i sura, aleyhissalat ves-selam efendimizin (men mate fekad kamet kyameth) hadis-i erifiyle iaret buyurduklar kyametdir. Yani kim ldi ise kyameti de kopdi dimekdir. Ehl-i kubur nefha-i saniye ile basolunub da her bir insan amelini grerek, ameli hayr ise ehl-i cennetden er ise ehl-i nardan oldn bilecei gibi kezalik o dahi mevti yannda hayr ve erden amelini mheyya ve hazr grr. Kyamet-i vusta da udur: Salik (mutu kable en temutu) tarikna sluk ile kendisini mey-
yit makamnda mridin iki eli arasna brakub fi (bi hfk) yesmeu ve bi yebsuru (ybsru hfk) menazilini kateyleyerek enesi evham; fira-i mebss (Karia,101/4) ve cibal-i eniyyeti ihn-i menfu(Karia,101/5) gibi olur.Ve vcud- zllisi (dekken dekka) (Fecr,89/21) ve Musa-i ruhi (ve harra Musa saika) (Araf,7/143) menzilesini bulur. Ondan sonra nefhai saniye ile vcud-i Hakkani gelir. Ve o vakit bilir ki evvelce Hakkn gayr olarak vehmitdii her ey ayn- Hakdr. O suret de Cenab- Hakk aikare grr. Ve nazarndan ebeden gaib itmez (gaib olmaz). Nitekim Hazreti Rasul aleyhis- selam efendimiz (inne fil-cenneti kavmen la yugib (yegb hfk) an nazarihimlhakku aslen) buyurmudur. u mahede dahi an yimek, imek, cima vesair lezaiz-i nefsaniyeden menitmez. Zira bunlarn hepsini Hak olarak mahede ider. Ve Ebu Zeyd (Bayezid hfk) Bistami hazretlerinin; otuz seneden beri Hak ile tekellm iderim, halk ise kendileri ile konuuyorum zan iderler didii gibi olur. Kyamet-i kbra dahi umum in mehur beklenilen kyametdir ki anlatmaya lzum yokdur. Dier cihetden ise kyamet-i kbra kyamet-i surann ehadet aleminden gayb alemine, yahud alem-i vahidde bir suretden dier bir surete tehavvl itmesidir. te sen bu manadan dikkatle tefekkr idb bakna keskinlik ve kuvvet virmelisin. (sh.10) Ve Kyamet-i Kbra, Cenab- Hakkn vahdetle zuhur ve eyay taayyunatiyle izale ve kahr itmesidir. O da vcudda birden gayr grmemek ve hakikatde vcud bir bilmekdir. nki vcudda olan o kesret heman bakn tefrikinden hasl olmu Hakda vaki bir kesretdir. Mesela, insann evvela ayan sonra elini sonra yzini sonra ban grb de kesretin galebesine ramen yine o insan tek bir insan olarak grmesi gibidir. Hatrna bir insandan bakas da gelmez. te bunun gibi Muvahhid de bylece sema ile arza ve dier mevcudata bakub bu gkdr, bu yerdir, bu dadr, bu tepedir, bu tadr, bu kerpidir diye birbirinden tefrik ve temyiz itmez.
Ondan Ona Sohbetler

22
DEVRE- ARYYE
Belki hepsini ey-i vahid hkmnde grr. Fakat bu gr bun iiden her arif in mmkin deildir. Bu makam ancak eniyyeti fani ve dairesi temam oluncaya kadar derece derece sluk ile hasl olur. Zira her maksada vasl olmak in bir yol vardr. Bunun yol da bu suretle slukdur. Sonunda Vahid Hakka mstarak olur. Ve kalbi, gayr ve nefs cihetinden ne gayre ne de nefsine bakar. Belki muhtelif suretlerle ve birok mertebelerle zahir olan Ayn-i Hviyyet-i lahiyyenin gayr ve nefs ile esmalandrlm oldn bilerek eyaya o grle bakar. Bu suretle bakan kimsenin nazarnda Hakdan gayri bir ey olmaz. Bir eye nazar itdikde (bakdkda) bakann da baklann da suretinde Hak kendine nazar ider. Bir eyi iitdii vakitde konuann suretinde zahir, Hak kelamn iidir. Dnyann manas, eyay Hakkn gayri grmekdir. Ahiretin manas ise, hepsini ey-i vahid hkmnde grmekdir ki o vahid de vcud-i Hakdr ve Ondan gayrisi yokdur. (sh.11) Kyamet-i vusta ise, sabit olmayub sabk iki needeki dris ve sa aleyhimes- selamn kyametleri gibidir ki buni iyi anla.( Ve men ytil (ytel hfk) -hikmete fekad tiye hayran kesira) (Bakara,2/269) Tenbih: Semavat ve arz unsuridir. Tayir ve azl kabul ider. Ar ve krsi ise tabiidir. Asla tayir ve azl kabul itmez sznden murad, salik in vcud mertebelerinin glgesinden ibaret olan dokuz sfatdr ki esma-i hsnaya devam ile tayir ve inhiraf kabul ider. Ondan baka yakacak alet ve kapusn aacak anahtar (anahtar baka yazla hfk) yokdur. Salik her terakkisinde bir evvelki makamn fani ve (ketayyis-sicilli lil-ktb) (Enbiya,21/104) grr. Ar- insaniden ibaret olan veled-i meani,ara vasl oldukda onda mstarak olur ve bir daha ondan ayrlmaz. (Er-Rahman alel-aristeva)(Taha,20/5) kavl-i keriminin manasn bu makam zerine istiva idenden gayri bir kimse anlayamaz. Zira nefsini bilmeyen Rabbini bilmez ve marifet ancak ryetle temam olur ve ryet ancak basar- hadid (keskin gz) ile temam olur. Keskin gz ise ancak ar- insani olan tfl-
manada bulunur. te bu sebebden eyh emsddin Mermerevi (ks) risalesinde; Dnya ahir emirde nur- ara ve ruh da nur- lahuta mnkalib olur. Ar ise vcud- Rahmandr. Hi bir vakit vcuddan zail olmaz. Vcud ise Sbhaneh ve Tealadan zail olmaz dimidir. Hulasa-i kelam, phesiz heyula-y kll in savtn (suretin hfk) gayri vcud yokdur ve suretin ise heyuladan gayr kyam yokdur. yle ise heyula suret zre istiva itdi denilse dorudur. Zira suret heyulann ardr. Vallah yekull-hakka ve yehdis-sebil. Ben szimi Rabbena la tzi kulubena bade iz hedeytena ve heb lena min lednke rahmeten, inneke entel-vehhab.(Al-i mran,3/8) Rabbena inneke camiun-nasi liyevmin la raybe fihi,innallahe la yuhliful-miad(Al-i mran,3/9) ile hatmiderim. Yed-i abd-i fakir Muhammed El-Msri ufiye anhu ile ibu Risalenin tahririnden 1068 (bin altm sekiz) sene-i hicriyyesi Zil-hiccesinin ar- ahirindeki Pencenbe gnnde fera vaki olmudur. Tarih limellifihi. Bu Risale ho olubdur hayret ehline delil erbet-i gaybidir ierse ifa bulur alil MISRya ab- hayat elfaznn tarihi bu Akd gya bezm-i cennet ire ab- selsebil Yeni Trkesi Hasan Fehmi Kumanlolu Karyaka- zmir 21.12.2009 Sal
zihnimiz ve kalbimiz bin bir paraya blnd. her tarafa yetimeye alyoruz. yorgunuz, asabiyiz ve gerginiz. hayatn grltsnden birbirimizi gremiyoruz. baryor ama sesimizi duyuramyoruz. grlt var. baranlarn sesini duyamyoruz. bakmal, grmeli ve seyretmeliyiz. seyrimizi not etmeliyiz. vakit darald nk, ve szler birikti. vakit darald ve syleneceklerin ou henz sylenmedi. durup dinlemeliyiz. durup dinlenmeliyiz. durup dnmeliyiz. ama durmalyz nce durmal, durulmal, durulanmalyz ve iimize doru bir yolculua kmalyz. yola kmal, yolda olmal ve yol almalyz. yolu bulmal, yol olmalyz. ne demiti air? en uzun yoldur insann ii SEYR DEFTER Herkes iine baksn Saadettin Acarn sunduu programn ad: Seyir Defteri Daimi konuu: Turul naner Her Perembe Saat 22:30da Bur FMde
23
ncecikten Bir Kar Yaar
Elif Alaca
www.elifalaca.com elif@elifalaca.com
ALLAHTAN HONUT OLALIM K ALLAH DA BZDEN HONUT OLSUN
...Bu insanlar, kaderlerine tam olarak teslim olamadklar iin, karlatklar olaylara olumsuz yaklaarak umutsuz ve karamsar bir ruh haline brnrler. Oysa insan yaad olaydaki hikmetli ynleri grr, Allahn kendisi iin her olay hayrla yarattna kanaat getirirse bu bak asndan kurtulur ve kadere imann huzurunu yaar...
ncecikten Bir Kar Yaar...

Elif Alaca
25
ce Allah dnya hayatn, insanlardan hangilerinin daha gzel davranlarda bulunacan, kimlerin sadakat gsterip, kararllkla Kendisine bal kalacan denemek amacyla yaratmtr. Dnya, bir bak asna gre de; Allahtan korkup saknanlarla, Ondan yz evirip nankrlk edenleri ayrt etmek iin hazrlanm bir imtihan yeridir. Bu imtihan yerinde gzelliklerle irkinlikler, iyiliklerle ktlkler, eksikliklerle mkemmellikler bir araya konmu ve kusursuz bir imtihan sistemi kurulmutur. nsanlar, imanlarnn ortaya kmas iin trl ekillerde denenmektedirler. Sonuta da Allah hakkyla tanyp, takdir edebilenler inkarclardan ayrlacak ve kurtulua ereceklerdir. Bu gerek Kuranda yle bildirilmitir: nsanlar, (sadece) man ettik diyerek, snanmadan braklacaklarn m sandlar? Andolsun, onlardan ncekileri snadk; Allah, gerekten dorular da bilmekte ve gerekten yalanclar da bilmektedir. (Ankebut Suresi, 2-3) Sonsuz gzellikleri sanatnn iinde yaratan Allahn Kuranda insanlara bildirdii gibi, dnya zerinde gzel olan her ey, zamanla gzelliini yitirecek ve sonunda da yok olacaktr. evremizde grdmz canl ya da cansz her ey ypranr ve bozulur. Bu, zamanla oluan doal bir sre gibi dnlr. Oysa bu bozulma, eskime ve ypranma, Allahn stn aklnn hikmetlerini iermektedir. Yce Allah hikmetle yaratt btn bu olaylarla, dnyann geici bir mekan olduu mesajn vermekte ve bu konuda derin dnmemizi istemektedir: Dnya hayatnn rnei, ancak gkten indirdiimiz, onunla insanlarn ve hayvanlarn yedii yeryznn bitkisi karm olan bir su gibidir.
yle ki yer, gzelliini taknp sslendii ve ahalisi gerekten ona g yetirdiklerini sanmlarken (ite tam bu srada) gece veya gndz ona emrimiz gelmitir de, dn sanki hibir zenginlii yokmu gibi, onu kknden biilip atlm bir durumda klmz. Dnen bir topluluk iin biz ayetleri byle birer birer aklarz. (Yunus Suresi, 24) Dnyann geiciliini ve aldatc bir mekan olduunu, gerek yurdun ahiret olduunu ve sonsuza kadar sreceini sadece bilmek yeterli deildir. Aslnda burada sz edilen her kavram, zellikle sonsuzluk, sadece bilerek anlalabilecek bir kavram da deildir. Btn bu gerekler, zerinde derin tefekkr edilerek anlalabilecek konulardr. Rabbimiz Kuranda, Size verilen her ey, yalnzca dnya hayatnn meta ve ssdr. Allah katnda olan ise, daha hayrl ve daha sreklidir. Yine de, akllanmayacak msnz? (Kasas Suresi, 60) ayetiyle de haber verdii zere dierlerinde olduu gibi bu konudaki rnekleri de dnen insanlar iin verdiini belirtmektedir. Dnyaya Allah bilip tanmak ve Ona kulluk etmek iin geldiini, en nemli amacnn Allahn rzasn kazanmak olduunu, dnyann imtihan iin yaratldn, asl varlacak yerin ahiret olduunu, dnyada yapp ettiklerine gre hesaba ekileceini, cennetle cehennemi dnmek ve yaamn tm bu gereklere gre dzenlemek insann en nemli sorumluluudur. Aksi takdirde sadece doan, byyen, oalan ve amaszca yaam sren hayvanlardan bir fark kalmaz. Oysa yaratlm her ey gibi insann yaamnn da bir amac vardr. Dnya hayatnn gz ap kapayncaya kadar ksa olduu gereini fark edip, sadece Allaha kulluk iin yaayan insanlar, Allahn Kendi ruhundan fledii mminlerdir. Mminler yaamlarnn her ann, Ey iman edenler, Allahtan korkup-saknn ve (sizi) Ona (yaklatracak) vesile arayn; Onun yolunda cihad edin, umulur ki kurtulua erersiniz. (Maide Suresi, 35) buyruuna uygun olarak, Rabbimizin

26
Elif Alaca
honutluunu kazanma, imanda derinleme ve Allaha yaknlamaya yollar arayarak geirirler. Dnya hayatnda yaplan ameller, Kendi rzas iin yaplan iyi ilere daha gzeliyle karlk veren Allahn rzas amalanarak yaplyorsa Allah Katnda birer salih amel olarak geerlidir. Mminin her hareketinde, her sznde, att her admda, Allaha daha yakn olmak, Allahn sevgisini ve Allahn honutluunun en fazlasn kazanmak amac vardr. Bylece yapt her davran ve gzel sz, bir salih amele dnr ve hesap gn kendi lehine dengeleri deitirerek onu sonsuz mutlulua ulatrabilir: Ve onlar-Rablerinin yzn (honutluunu) isteyerek sabrederler, namaz dosdoru klarlar, kendilerine rzk olarak verdiklerimizden gizli ve ak infak ederler ve ktl iyilikle savarlar. te onlar, bu yurdun (dnyann gzel) sonucu (ahiret mutluluu) onlar iindir. (Rad Suresi, 22) Allah, rzasna uyanlar bununla kurtulu yollarna ulatrr ve onlar kendi izniyle karanlklardan nura karr. Onlar dosdoru yola yneltip-iletir. (Maide Suresi, 16) Fakat insanlarn byk blm Kurandaki ifadesiyle zalim ve nankr bir karakter gstererek Rablerine kretmeyi, Ona boyun emeyi ve itaat etmeyi unuturlar, Onun koyduu snrlar inerler. Kendilerinin byk bir gce sahip olduklarn, bu dnyadan ok uzun bir sre ayrlmayacaklarn dnrler. Bu yzden de tm amalar dnyay yaamaya yneliktir. lm unutur, lmden sonraki yaantlar iin hibir hazrlk yapmazlar. En byk amalar, imkanlar elverdiince iyi bir yaam srmek, burada geirdikleri her an kendilerince en iyi ekilde deerlendirmektir. nsanlarn dnyaya olan bu ballklarn Allah Kuranda yle bildirmitir: Gerek u ki bunlar, arabuk gemekte olan
(dnyay) seviyorlar. nlerinde bulunan ar bir gn brakyorlar. (nsan Suresi, 27) Allah unutmu olan inkarclar yaamlar boyunca byle bir aba iindedirler, ama ayette ifade edildii gibi bu dnyann nemli bir srr vardr; dnya hayat ok abuk gemektedir. Dnyaya balananlarn unuttuklar, dnmeye yanamadklar, hatrlatldnda katklar bir konudur bu. Ancak ne kadar kamaya alsalar da hi deimeyecek bir gerektir. Byle bir kii, aresi olmayan bir tatminsizlik duygusu iinde yaar ve yaamnn her annda farkl isteklere kaplr. Bu isteklerini elde etmek iin de byk bir hrsla alr, hatta bunlar iin olmadk eyleri gze alr. evresinde bulunan insanlar hatta ailesini ve yaknlarn krmay bile gze alabilir. Ancak istediini elde ettii an o by bozulur. Ve mthi arzulad ey her ne olursa olsun nemini yitirir. Sanki onu elde etmek iin gnlerce, aylarca, yllarca kendisi uramamtr. Elde ettiiyle tatmin olmayan nefis hemen bir baka istein peine der; bu kez hrsla onun peinden komaya balar; ta ki onu da elde edene kadar... nkarc insann dnya hayatnda mala, mlke ksaca evresinde grd eyleri elde etmeye kar duyduu bu hrs lnceye kadar durmakszn devam eder. Hibir zaman elindekilerle yetinip mutlu olamaz. nk istedii eyleri Allah raz etmek iin deil, sadece bencil tutkularn raz etmek iin istiyordur. Ve sahip olduu her ey onun kibrini ve byklenmesini artrmaktadr. Elbette Allah dnya hayatnda bu derece azgnlap nefsinin pei sra srklenenlerin huzurlu bir ruh haline sahip olmalarna izin vermez. Birok Kuran ayetinde de bildirildii gibi rzk veren yalnzca Allahtr. Yeryznde hibir canl yoktur ki, rzk Allaha ait olmasn. Onun karar (yerleik) yerini de ve geici bulunduu yeri de bilir. (Bunlarn) Tm apak bir kitapta (yazl)dr. (Hud Suresi, 6) ifadesinden de anladmz gibi kendi rzkn tayamayan canllarn rzklarn da Rabbimiz verir. rne-

Elif Alaca
27
in, ku havada uar, Rabbinin ltfettii rzk bulur. Yalnzca insan rzkn kendi kazandn dnr. Kii rzk kendinin kazandn dnd iin, kendinde g grr, alr, yorulur. Oysa Allah rzas iin alan samimi insan yorulmaz. Bu kimselerin bir baka yanlgs da, Allahn denemek amacyla kendisine verdii g ve imkan kendisinde olan bir stnlkten dolay hak ettiini sanmasdr. Oysa tm insanlar sadece Allahn kullardr ve Onun katnda hibir eyi hak etmi olmazlar; insanlara verilen her ey, yalnzca Allahn bir ltfudur. Bunun farknda olan insan, Allahn verdii nimetler karsnda azgnlamaz, mararak sevince kaplmaz; sadece Allaha kreder ve bu krn sevincini yaar. Bilin ki, dnya hayat ancak bir oyun, (elence trnden) tutkulu bir oyalama, bir ss, kendi aranzda bir vnme (sresi ve konusu), mal ve ocuklarda bir oalma tutkusudur. Bir yamur rnei gibi; onun bitirdii ekin ekicilerin (veya kafirlerin) houna gitmitir, sonra kuruyuverir, bir de bakarsn ki sapsar kesilmi, sonra o, bir er p oluvermitir. Ahirette ise iddetli bir azab; Allahtan bir mafiret ve bir honutluk (rza) da vardr. Dnya hayat, aldan olan bir metadan baka birey deildir. (Hadid Suresi, 20) Ahiretteki sonsuz azap insan iin en byk tehlikedir. Ve Allah rzasnn en ounu arayan insanin en nemli amac bu tehlikeden uzak kalma isteidir. Dier yandan insan, tehlikeden uzaklamak iin gsterdii aba kadar, nimeti elde etmek iin de azami aba harcamaldr. Cennetin azna raz olmak da aklc bir davran deildir. Allah iin, Allah ile yaamann kiiye getirisi, dnyada gzel bir yaam, ahirette de sonsuz cennet yaantsdr. Mmin, bir i yaparken, Allah raz edecek ekilde yapmaya alr. Ben bunu yapaym da, cennete gireyim eklindeki bir dncenin doru bir yaklam olmadn bilir.
nemli olan, yaplan davranta Allah honut edip, Onun sevgisini kazanma hissiyatnn olmasdr. Ve Rabbimizin honutluunu kazanm olmak da ayette bildirildii zere, mutluluklarn en bydr. Allah, mmin erkeklere ve mmin kadnlara iinde ebedi kalmak zere, altndan rmaklar akan cennetler ve Adn cennetlerinde gzel meskenler vaadetmitir. Allahtan olan honutluk ise en byktr. te byk kurtulu ve mutluluk budur. (Tevbe Suresi, 72)
Allahtan Honut Olmak

Samimi mminlerin yaamnda biraz Allah honutluu iin, biraz nefsi iin gibi bir mantk asla olmaz. Her ilerinde Allahn rzasn ve cennetini kazanma gayreti iindeki mminlerin bu zellikleri, Oysa onlar (kendilerini tmyle Allaha ve slama teslim etmeyenler) bir ticaret ya da bir elence grdkleri zaman, (hemen) ona skn ettiler ve seni ayakta braktlar. De ki: Allahn Katnda bulunan, elenceden ve ticaretten daha hayrldr. Allah, rzk verenlerin en hayrlsdr. (Cuma Suresi, 11) ayetiyle bildirilir. Dnyevi deerlerini kaybetme ya da kazanma endiesi iinde olan kiiler, mminler gibi Allaha gnlden teslim olup, yalnzca Allah iin yaayamazlar. Allahn buyruklarna deil, kendi nefislerine uygun olan seerek kendilerince din ahlakn yaamaya alrlar. Yaamlarnda bir zorluk olutuunda, deerlerinin zarar grebilecei bir durumda ncelikleri, dnyevi karlar ve nefislerinin bencil tutkulardr. Mallarn ve canlarn Allah yolunda feda etmi olan mminler iin ise Allah Katnda bulunan, dnyevi tm deerlerden daha hayrldr. Bu insanlar, kaderlerine tam olarak teslim olamadklar iin, karlatklar olaylara olumsuz yaklaarak umutsuz ve karamsar bir ruh haline brnrler. Oysa insan yaad olaydaki hikmetli ynleri grr, Allahn kendisi iin her olay hayrla yarattna kanaat getirirse bu bak

28
Elif Alaca
asndan kurtulur ve kadere imann huzurunu yaar. Her insan Allahn kendisi iin yaratt kaderle muhataptr. nsann, olaylar karsndaki tevekklsz ve isyankar davranlar, ben bu kaderi beenmedim anlamna gelir ve byk hatadr. Oysa kii, bana gelen her musibete kader gzyle bakp, Allahtandr diye dndnde rahat edecektir: Yeryznde olan ve sizin nefislerinizde meydana gelen herhangi bir musibet yoktur ki, Biz onu yaratmadan nce, bir kitapta (yazl) olmasn. phesiz bu, Allaha gre pek kolaydr. (Hadid Suresi, 22) Yce Allahn, snamak iin gsterdii her grnt mminler iin hayrla yaratlmaktadr ve yaanan kaderi beenmemek yanl bir davrantr. Allahn inanan kullarn imtihan etmek ve imanlarn olgunlatrmak iin hazrladklarna kar nezaketli olmak en uygun hareket tarzdr. Girdiimiz bir evde bizim iin hazrlanm bir sofra grrsek, bakmadan yanndan geip kabalk etmeyiz, teekkr ederiz. rnekteki gibi, Allahn bizim iin hazrladklarna kar nezaketli olmamz gzel ahlak gereidir. Gemii olduu gibi, gelecei de yaratan Allahtr. Bunu dnmek kiinin tevekkln arttrr. Allahn yaratt olaylar beenmemek, Allahn indirdiklerini irkin grmek anlamna gelebilir ve bu yzden ayette bildirildii zere amellerin boa kmasna da sebep olabilir. (Dorusunu Allah bilir.) te byle; nk onlar, Allahn indirdiini irkin (kerih) grdler, bundan dolay, O da, onlarn amellerini boa kard. (Muhammed Suresi, 9) Yaadklar olaylarn kendileri iin bir imtihan olduunun ve Allahn kendileri iin her eyi hayrla yarattnn bilincine varamayan, Allaha ve kadere teslimiyet ierisinde olmayan insanlar, holarna gitmeyen olaylarla karlatklar za-
man tevekklsz davranr, kzar, zlr, tepki verir hatta isyan ederler. nanan insanlarn olaylar karsnda nasl bir tavr sergilemeleri gerektii Kuranda De ki: Allahn bizim iin yazdklar dnda, bize kesinlikle hibir ey isabet etmez. O bizim mevlamzdr. Ve mminler yalnzca Allaha tevekkl etmelidirler. (Tevbe Suresi, 51) ayetiyle bildirilir. Amac Allahn rzasn, rahmetini ve cennetini kazanmak olan bir mmin, her ne yaarsa yaasn Allahtan olduunu bilir ve her eyi sevinle karlar. Bana gelen olay zahiren iyi ise kreder, er ise sabreder; her durumda kazanldr. Allah mminlere gzel bir hayat yaatacan vaadeder. O gzel hayat cahiliye insannn yaamaya alt tatl hayattan ok farkldr. Mmin Allah anarak, Onun rzas iin alarak mutlu yaar. Gerilim, stres inanan insann yaamayaca skntlardr. Mmin zld, iinin skld, mutsuz olduu her an Allahtan raz olmam durumuna dmekten son derece korkar; o her durumda Allahtan razdr: Allaha ve ahiret gnne iman eden hi bir kavim (topluluk) bulamazsn ki, Allaha ve elisine bakaldran kimselerle bir sevgi (ve dostluk) ba kurmu olsunlar; bunlar, ister babalar, ister ocuklar, ister kardeleri, isterse kendi airetleri (soylar) olsun. Onlar, yle kimselerdir ki, (Allah) kalplerine iman yazm ve onlar kendinden bir ruh ile desteklemitir. Onlar, altlarndan rmaklar akan cennetlere sokacaktr; orda sresiz olarak kalacaklardr. Allah, onlardan raz olmu, onlar da Ondan raz olmulardr. te onlar, Allahn frkasdr. Dikkat edin; phesiz Allahn frkas olanlar, felah (umutlarn gerekletirip kurtulu) bulanlarn ta kendileridir. (Mcadele Suresi, 22) Umutlarmz gerekletirip kurtulu bulanlardan olmak istiyorsak, Allahtan honut olalm ki, Allah da bizden honut olsun.
29
Hz.Huzeym b.Sbit (r.a) Huzeyme el-Ensr, amcasndan yle rivvet etmitir: Hz. Peygamber (s.a.v) bir bedevden at satn almt. Yannda para olmadndan ona kendisiyle birlikte eve kadar gelmesi gerektiini syledi. Yola ktlar. Hz. Peygamber (s.a.v) hzl yryor, daha yava yryen bedev ise arkadan geliyordu. Yolda atn satldndan habersiz baz kimseler, bedevnin nne kp pazarlk yaptlar ve Hz. Peygamberin verdiinden daha fazla verdiler. Bunun zerine bedev arkadan: Ya satn al, yoksa satacam diye seslendi. Hz. Peygamber: Satn almadm m ki! deyince de: Hayr; almadn! dedi. Byle konuurlarken insanlar topland. Bedev: At sana sattma dair ahit getir! dedi. Orada bulunan Mslmanlar: Yazklar olsun sana! Reslullah dorudan bakasn sylemez dedilerse de bedev srar etti. Derken Huzeyme geldi. Hz. Peygamber ile bedevnin savunmalarn dinledi. Bedev yine: At sana sattma dair ahit getir! diyordu. Bunu duyan Huzeyme hi tereddtsz: Ben ahitlik ediyorum dedi. Resl-i Ekrem (s.a.v): Neye ahitlik ediyorsun ey Huzeyme? diye sorunca: Senin doru sylediine y Reslallah! karln verdi. bnl Cevz Kitbul Ezkiy
30
GZEL NSAN
Allah-u Teala (c.c.) buyuruyor ki; (nsanlar) Rabbinin yoluna, hikmetle, gzel tle davet et. Onlarla mcadeleni, en gzel (yol) hangisi ise onunla yap! (Nahl-125) Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor ki; Kim Allah iin alak gnll olursa Allah onu ykseltir. Kim de kibir ve gurur gsterirse Allah onu alaltr, zelil eder. (Camius Sari) Hz. Ebubekir (r.a.); Gzel konumann srr, fuzuli szleri terk etmektir. Hz. mer (r.a.); nandnz gibi yaayamazsanz, yaadnz gibi inanmaya balarsnz. Hz. Osman (r.a.); Gazabna sahip olmaya devam et, akibetin hayrl olur. Hz. Ali (r.a.); Kalp kr olduktan sonra gzn grmesinde pek fayda yoktur. Zinnur-i Misri; Zikrin hakikat Allah andn zaman ondan bakasn unutmandr. Lokman Hekim; Yavrum eski elbise ile grdn kimseyi hakir grme, onun Rabiyle senin Rabbin birdir. mam- Gazali; Nasihat vermek kolaydr. Lakin onu kabullenip gereince hareket etmek gtr. Mevlana Celaleddin Rumi; Dua ve ibadet Allah ile olmaktr. Allah ile olan kimse iin lmde, mrde hotur. mam- Rabbani; lmek felaket deildir. Asl felaket ldkten sonra baa gelecekleri bilmemektir. Bediuzzaman; Nefsini islah etmeyen, bakasn islah edemez. Beyazd- Bestami; Nefsini unuttuunda, onu yaratan hatrlarsn.
31
Necmeddin-i Kbra; eriat gemiye, Tarikat denize, Hakikat de denizdeki inciye benzer. Kim inci toplamak isterse nce gemiye biner, sonra denize alr ve sonunda gayesi olan inciyi bulur, toplar. Dn sen, Ne olacak? Bir gn hesap sorulacak. Hesaba ekilmeden kendini hesaba ekmelisin. Yaratl gayeni dnmelisin, senden ne isteniyor? Neden geldin dnyaya? Dn; seni sana tantacak, seni senden alacak, senlikten benlikten geirecek, yaratl gayene ulatracak, hayat sana retecek, bir reticinin kapsna git. Sorma, soruturma, neden-niin deme. Geldim, teslim oldum, bendekileri aln, sizdekileri verin de. Verilenleri al, yeniden do. Bildiklerinden ge, bildirilenleri al. Oldu tamam deme, bekle sabret. Canl gittiin o kapdan cansz ayrl ki ebedi hayatta ebedile. O zaman hesap verilmi, vcut temizlenmi, er hayra dnm, varlk-benlik gitmi, yerini yokluk alm, okluk gitmi, teklik kalm olacak. Hayrl insan olmann yolu; Konuurken lmek, Bakarken lmek, Duyarken lmek, Yrrken lmek, Dnrken lmek. len zararszdr, len nefissizdir. Elimiz hayra alsn, ayamz hayra yrsn. Gzmz hayra baksn, kulamz hayr duysun. Gnlmz sevgiyle dolsun, mrmz hayrla gesin. Selamm selametiniz iin olsun. Allaha emanet olunuz. brahim Vehbi SOYYT TRABZON
Hseyin Sabri Soyyiit
I- ALEVLK VE SNNLK II- ZAT, SIFATSIZ; SIFAT DA ZATSIZ OLMAZ!
Ahmedim Benim! Nur Ahmedim! Ey vahdetle vahdetleen, kesret vahdet tevhit eden, sevilen kul olup Hakk diyet eden can mridim! Can Ahmedim! Bize ruhundan ruh verip mana ile dirilttin. Emir senden sz senindir eyhim delil oldu bana Ulu Sultanm!

33
lyz. Hrmet ve saygmz vardr. Ehl-i Snnet imamlarna can u gnlden balyz. Amelde mezhebimiz Hanef, itikatta mezhebimiz Ehl-i Snnettir. Makamat- tevhit zerine zevk edersek; Alevler, velayet sahibi, Snnler de nbvvet sahibidir. Biri zatiyyun merep, biri de sfatiyyun merep. mam- Azam: Sfat zatn ne ayn, ne de gayrdr. demitir. Tevhit bunlar birletirir. Ayn yolda kardeiz. Velayet zevkine eren Hak yolcular, zatiyyun mereptirler. Ama itikatlar, amelleri sfatiyyundur. Zevkleri zatiyyundur; ancak sfatiyyun mereple amel ederler. Sfatiyyun merep olan zat- muhteremler de zatiyyundan zevk alrlar. Ama bulunduklar yer, sfatiyyun mereptir. Elbette ki ikisinin de itikat ve amelleri Kuran ve hadise dayanr. Ehl-i Snnet demek, tafsilat- Muhammediyeye sahip olan demektir. Al denileni alan, at denileni atan demektir. Kl krka yarar. Emri bil maruf ve nehyi anil mnkeri uygular. Allahn emrini tutar, yasaklarndan kaar. Bu muhteremler Kuranla amel ederler. Ehl-i Snnetiz deyip de zatiyyun merepleri zevk edemeyenler, anlayamayanlar oldu. Zatiyyun ve sfatiyyunun dnda kalp, zahir manasyla amel edip, hakikat manasna eremeyenler oldu. Bu iki zmreden dolay neler neler, ne olaylar oldu... Zatiyyun merep olan Cafer-i Sadka ta atld. Mezhep d brakld. Ondan ders gren mam- zam Hz.leri zindana atld. Bir suu mu vard? H! Hakikat ilminin, lm-i lednn dnda kalanlar, mam- zam anlayamadlar. Hatta mansz gitti. diyenler de oldu ve buna bizzat ahit olduk. Suu neymi? Sfat zatn ayndr. demi. Dnyorum da bu blnmeyi kimler meydana getirdi! Kimler yapt bunu? Buradan bir kar m saladlar?
sselamaleykm
Muhteremler! Alevlikle Snnlik kknde birbirinden ayr deildir. Allah ve Resulne ve dier drt arta iman ikisinde de vardr. Zamanla ar ulara gidilmi. Alevlii, Snnlik dman, Snnleri de Alev dman yapmlar. Bu, slma giren en byk tefrika/blnmedir. Mmin kardeleri birbirine dman etmedir! Canm Hz. Aliyi (k.v.) ve Onun ocuklarn sevmek su mu? Allah ve Resulnn dostlar bunlar... Ama yalnz sevmekle de bu dava gereklemez. Srat- mstakmden, ahkam- eriyye, ahlak- Muhammediye ile yryeceiz. Ehl-i Beyt sevgisi, Peygamberimiz (s.a.)e dayanr. Hadiste Kim Ehl-i Beytimi severse beni sever. Kim beni severse Allah sever. Kim Ehl-i Beytime buz ederse, bana ve Allaha buz etmi olur. buyrulmutur. Ne yazk ki Alevlere cephe alacaz diye Hz. Ali (k.v.) ve soyuna bile ters dtler. Onlar da Hz. Aliyi ve soyunu ifrat derecede sevdiler. nemli olan yolundan gitmektir. Yol ihdinas sratel mstakimdir. lmi tevhit, arlklar -sa da solu da- merkezde toplar, sulh eder. Biz Allah ve Resulnde kardeiz. Dinde kardeiz. Evlad- Resule ve Evlad- Resuln peder-i lileri Hz. Ali (k.v.) ve muhtereme valideleri Hz. Fatmetz-Zehraya (r.a.) can gnlden ba-

34
Makam- Velayette, vahdet makamda zat- muhterem bu zevke varm. El vahde bil kesre Hz. sa (a.s.)n Ruhullah makam. Hatta Peygamberimiz bu makamda Men ren fekad raal Hak. demitir. Yani Kim beni grrse, Hakk grr. Buradaki ben vahdettir, Hakkn benliidir. Kim kendi enfsnde bunu tadar, zevk ederse, Nereye dnerseniz Allahn vechine dnersiniz. 1 ayetinin srrna mazhar der. Buras tarife girmeyen hikmetler ve manalar alemidir!.. Birok ehlullah bu makamda vahdeti zuhura getirmilerdir veya vahdet zuhura gelmitir. Hak kendini izhar etmitir. Hz. Ali (k.v.) Ene ntkul Kuran!/Ben konuan Kuranm demi, bu makamda. Muhiddn-i Arab El halk u halk, hvel Hak./Halk nedir? Halk, Haktr. yle bir vahdet, yle bir tecelli ki!.. Birok Hak dostlarndan bu tecelli olmutur. Onun iin mam- zam Sfat zatn ayndr. demi. Ve yine mridim bir ilhsinde, Sultanlarn Sultanyz demiti. Kendisine sordum: - Bunu hangi zevkle, nasl yazdnz? - Devamn oku da gr! dedi. Devamnda, Hdur huzurumuz Haktr zuhurumuz buyruluyordu. Elbetteki fenafillahn kemali bunlar. Bu zat- muhteremler, nispet fiilden fiilullaha, nispet sfattan sfatullaha, nispet vcuttan vcudullaha mazhar oldular. Hak mridin telkiniyle fena-y zattan tecelli-yi zatn mazhar dtler. Kenz-i mahfnin/gizli hazinenin fahri yeleridirler. Hikmet hazinesidirler. Velayette Kurann srrna, nbvvet makamnda da hadisin srrna erdiler. Srlarn nasl anlatsnlar? Bu hikmetleri, nasl anlamayanlara, nasipdar olmayanlara versinler? Allah o Hak dostlarnn himmetlerini zerimizden eksik etmesin! Bunlar, tevhit klcyla kesildiler. Fena-y tamda
1
bekaya erdiler. Sevilen kul oldular da Hakk diyet ettiler. Hakk diyet eden bu zat- muhteremler, vahdet zevkiyle neler neler sylediler!.. Ve nitekim: Uzak deil ok yaknsn Canda gnlde sen varsn Anladm ki sen benmisin. Bu zevk u safay veren Ulu Yaratana sonsuz hamd sena. Hak mritten olur himmet! Katremiz ummana saldk biz bugn Katre nice anlasn, umman olan, anlar bizi. Katre, ummana karrsa, o zaman bizi anlar. Bu sr ve hikmet ilminin; zahir ilimle, zhd takvayla bilinmesi mmkn deildir. Onlar biz sulu grmyoruz. Bu, hidayet meselesidir.
Sevgili Hak yolcular! Peygamberimiz buyuruyor ki: nsanlarla sohbet ederken, istidatlarna/kabiliyetlerine gre sohbet edin. Yoksa, insanlar kaybeder, Hatta kendinize dman yaparsnz. Her ne kadar iyi niyetle de syleseniz, zevk edip anlamaynca, manay idrak edemeyince neler neler oldu ve daha neler olur!..
Muhteremler! Sohbet ve muhabbetler ar geliyorsa, anlayamyorsak, iyi bilelim ki bizde iyi niyet hakimdir. Gayemiz, u insan Allah ve Resulne sevdirmek, nefs mcadelede muzaffer klmaktr. yi niyetle sohbet eden, faydal olmaya alan bu zat- muhteremlerin hakk, iyiliktir, sevgidir. Neden ta atyoruz ki? Onlarn bize bir kast- mahsusalar m var? Bir art dnceleri mi var? Bu sohbeti bize yaparken bir kar m salayacaklar?
Bakara, 2/115

35
Zatiyyun merep olan bu muhteremler de dikkat etsinler. Bunu zevk etmek, yaamak kolay bir dava deil. Deil biat etmeyenler, biat edip de bu dersi grenler de bazen tahamml edemiyorlar. Biz onlara da hak veriyoruz. Hepinizi Allaha emanet ediyorum.
ehadetin srrna ererler. O zaman Muhammed Alinin srrna ermi olurlar. slmda en ar ey, ihtilaftr. htilaflarla ne olaylar meydana geldi, ne kanlar akt, ne balar kesildi mam- zam da bu kurbanlardan bir tanesidir. Allah Ona ehadet mertebesi de vermitir. Cafer-i Sadk hazmedemediler. Btn ehlullaha zaten ta attlar. Tabi ki kastl deildir bunlar. Bilmeyerek, anlamayarak neler neler oldu! Hani mslmann elinden, dilinden, azalarndan zarar gelmezdi? Hani ehl-i tevhit, deni kaldran, halkn yznden Hakk sevendi? Bilmem ki nasl ifade edeyim! Sevap iin ilediimiz gnah, dalar eritir. Ulu Mevlam bizi affet! yle yazlacak, anlatlacak eyler var ki!.. Srr- velayete ermek, hikmetlere ulamak, haldir. Onu yaayabilmek ne gzeldir, ne gzeldir!.. Sleyman elebi: Bu gelen lm-i ledn sultandr Bu gelen tevhit i irfan kndr. beytiyle peygamberimiz (s.a.)in tevhit ve irfan hazinesi olduunu ifade ediyor. Hz. Ali (k.v.) buyuruyor ki: Peygamber Efendimiz bana bir ilim retti, onu siz de bilirsiniz. Bir ilim daha retti, onu size desem, siz beni ldrrsnz. Nasl dayansn ona ehli hl, ehli zevk olmayanlar! Ledn ilmi, bir kamil mritten okunur. Gnlden gnle akar. u bir gerek ki bu ilme vris olanlar, zahir ulemnn bildiklerini biliyorlar. Hakikat ilmini tahsil edemeyenler, bir mrid-i kamile varmayanlar, Ledn ilmini bilmiyorlar. nsann bilmedii ey zerinde fikir yrtmesi de doru olmaz! Tevhide davet eden, gerekleri syleyip, insanlar
Zat, Sfatsz; Sfat da Zatsz Olmaz!
Esselamaleykm Muhteremler! Bir nceki yazmzde yer alan Alevilik-Snnilik konusuna devam edeceiz. Gerek Alev, vahdet-i uhuttadr. Velayet sahibidir. Gerek Snn de tafsilat- Muhammediye sahibidir. Bir ayet-i kerimede: Resulm de ki: Allah seviyorsanz bana uyun. Allah da sizi sevsin ve gnahlarnz balasn. Allah affeder ve merhamet eder. 2 buyruluyor. Zat, sfatsz; sfat da zatsz olmaz. Velayetten zatiyyun zevkini alrz. Nbvvetten de sfatiyyun zevkini alrz. Vahdet kesret tevhit ederiz. Kavseyn uhudu ile ehadet getirir, ikml-i tevhit ederiz. Allah ve Resuln makamat zevkiyle uhud edenler, tefekkr edenler, o zevk u safaya erdiler. Hz. Ali (k.v.)yi de velayet zevkiyle tanyanlar, hliyle hllenip, zevkiyle zevkyap oldular. Hz. Ali (k.v.) nin len tarafna deil; lmeyen tarafna geenler, yani kesafetinden letafetine geenler, gayrullah kaldrr, kesret vahdet tevhit eder,
2
l-i mran, 3/31

36
uyarmak isteyen efendilerimiz iyi niyetlerinden dolay ne hakaretlere uradlar, ne talar yediler. Balarn verdiler. lrken de haklarn helal ettiler, feryat etmediler. Ten kafesinden mana alemine utu gittiler. Bu kamil insanlarn, Allah yolunda can veren bu zat- muhteremlerin ruhlar d olsun. Hani benim bir hikayem vardr: Ne alktan ldm, ne susuzluktan Dalarn iniltisi ldrd beni. Gerekleri sylersin kaldramazlar; susarsn gnl raz olmaz. air diyor ki: Ya ben alamaym da kimler alasn! Yaral gnlm kimler dalasn? Onlar ldrdler. ldrlenlerin ruhlar d, huzur iinde. ldrenler ise, hl hrslarn, fkelerini tatmin edemediler. Ne kadar gzel sylemi Yunus: Bizi seven cananlar Biz de severiz onlar Bizi sevmeyen kardalar Varsn Msra sultan olsunlar. Bunlar birer birer gelecekte okunacaklar. Bazlar eyvah deyip dizine vuracak: Neden faydalanamadk? diye zlecekler. Elbetteki bunlar, letafet sahipleri, hikmetlere ulaanlardr. Kesafette kalanlar bilmem neler syleyecekler! ahsen ben imdiden hakkm helal ediyorum. ahsma olan hakaretler helal olsun. Tevhide olan hakaretleri helal etmeye iradem yetmez. nk tevhidin sahibi Allahtr. Binde biri de elini vicdanna kor, tefekkr ederse, ite o bizim acmz dindirir. Tabi ki bir kamil mride varmadan olmaz. Ahmedim ben bu tende ktm Tura, bedende!
Ahmedim Benim! Nur Ahmedim! Ey vahdetle vahdetleen, kesret vahdet tevhit eden, sevilen kul olup Hakk diyet eden can mridim! Can Ahmedim! Bize ruhundan ruh verip mana ile dirilttin. Emir senden sz senindir eyhim delil oldu bana. Ulu Sultanm! Ezel ebet tut elimiz. Bizi Allah demekten mahrum etme. Kaderine rza gsteren, emrine itaat, Hak mridin telkinine sadakat gsterip kemale eren klarn, sadklarn, sevdiin kullarn zmresine ihvanmz, cmlemizi dahil eyle. Amin! Amin!
Hekimi Byleyen
Dr. Ahmet Mavi
MEKANLAR ve ANAHTARLARI
Birden yan bamdaki birinin Allah diyen haykryla oturduum yerden frladm. Mekana geri dnmtm. ay ocandaydm, etrafmda dostlar oturuyor, aknlma kahkahalarla glerek bana bakyorlard. Ne o doktor, nerelere daldn yine? dedi, az nce beni zplatan naray atan ayc Mehmet Abi...
Hekimi Byleyen
38
Dr. Ahmet Mavi
Bu yerdir ehr-i hakikat Bu yerde zahir olur Hak

Hasan Fehmi Tezdoan
Sen imdi anahtar almaya geldin deil mi? Bembeyaz sal, ltl yzl yal insann muzipe glmseyerek sorduu bu soruya hemen cevap veremedim nedense. Oysa ilk bakta basit gibi grnyordu her ey; toplandmz ay ocan amak iin ondan anahtar almaya gelmitim; ama bu soru, yapacam ii bambaka bir boyutta karmak, derin anlamlar olan sembolik bir biime dntrmt. ou sohbette de yaadm ey, yine olmutu ite: yzeysel olarak dinlendiinde hep ayn konularn tekrar gibi gelen, sradanm grnen szler, an geliyor bambaka anlam boyutlarna alan kaplara dnyorlard. Hseyin Amca aslnda; amay istediim yerin anlamn ve tad deeri bilip bilmediimi ve oray amaya gerekten hazr olup olmadm bana soruyordu. Anahtar elimde ay ocana doru, efkatle okayan rzgarlarn hkm srd o sokakta yrrken, mekanlarn hayatmz zerindeki etkileri hakknda dnmeye daldm. En eskilerinden balayarak, mekanlar anlarmda, orada yaanan olaylar ve duygularn zerine oturduu bir zemin oluturuyorlard. Tiyatroda sahne tasarmnn, oyunun temel elerinden biri olduu gibi Etrafmdaki insanlar ve kendimi bu adan gz-
lemledim: ou insan kendilerini bulduklar mekan olan bu dnyay hi yadrgamadan benimsemi gibiydiler. Rollerine kendini kaptrm oyunculard hepsi. Oysa buraya ait olmadm duygusu, kendimi bildim bileli beni hi terk etmemiti. stelik hayatmda bu yabanclamay yaayan benim gibi birok insan da tanmtm. Hepsi benim gibi huzursuz ve tedirgindiler ve huzuru aramak iin hepsi kendini bir eyle oyalyordu. Bunlardan; insanlara kendilerini anlatmak iin eitli sanatlar ile yaratclklarn ve ifade biimlerini gelitirmi olanlar biraz daha farklyd. Onlarn anlattklarn izlemek, yalnz olmadm hissetmemi salyordu. Hatta bazlarnn eserleri, o mekann ve ann tesindeki boyutlara insan tayordu. Yine de bu etkiyi yaratan eylerin hepsi geiciydi, stelik her yeniden yaandnda etkisi giderek azalyordu. Sonunda bu dnya mekannda, yalnzlk, yabanclk ve gariplik elde baki kalyordu. Koca Yunusun dedii gibi: u dnya var m ola/yle garip bencileyin/Boynu bkk gz yal/yle garip bencileyin imdi olduu gibi: Nereye aittim ben? Gurbette isem, vatanm neresiydi? Senin vatann nerede Mekan tutmazsn bir yerde Nasl girdin sen bu derde Dertli gnl deli gnl Dtn dertten derde gnl
-Hasan Fehmi Tezdoan-
Amaya gittiim yer, bu yabanclamann tamamen kaybolduu, ait olduum yerde bulunduumdan hi bir zaman kuku duymadm ve her geldiimde bu duyguyu yaadm olaand, ender yerlerden biriydi. lk kez geldiimden bu yana hayatm deitiren bu kk mekan, dikkatle baklmazsa gzden kaabilecek bir biimde gizlenmi gibi, ana caddeye alan bir sokan giriindeki keye, cadde zemininden aada, sadece kk st penceresi gr-
Hekimi Byleyen
Dr. Ahmet Mavi
39
lecek ekilde yaplm, kaps sokaa alan, iinde birka sandalye, birka masa ile kesinde ay oca ve lavabo olan bir tezgahtan oluan tek odadan ibaret bir yerdi. stanbuldaki Nureddin Dergah ve Ankaradaki Taceddin Dergahndan esinlenerek, Efendimiz buraya Muhiddin Dergah adn vermiti. Demir kepengi kaldrp kapdan girdim, pencereyi ve perdeleri ap bir koltukta oturup dnceye daldm: Yabanclk duygum burada kaybolsa bile, hayatmn ounu geirmem gereken o zalim dars, olduu gibi duruyordu ve oraya eninde sonunda kmak zorundaydm. Oraya ktmda ise yaadm cokulu duygular giderek zayflyor, hatta kayboluyordu. Her yer sszlayor, gariplik yine balyordu. Hele evimdeki odamda yalnz kaldmda ou zaman kendimi, kurtulmaya altm mitsizliin cehenneminde buluyordum. Bunu zmenin bir yolunu bir an nce bulmam gerekiyordu, yoksa kimliimde bir blnme tehlikesi ortaya kacakt. Bu mekanlar arasndaki kopukluu nasl gidermeliydim? Silkinip kendimi toparlamaya altm. Dary yok edemeyeceime gre, tek seenek vard: oray dntrmek! Bunu nasl yapabilirdim? Ya yaantm deitirecektim, ya da mekan kavray biimimi. Yaantm nasl deitirmeliydim? Buray darda yeniden kurabileceim yaant ba neydi? Tabii ki Hak dostlar ve onlarn sohbetleriydi. Onlar hayatmda grebildiim yer burasyd ou zaman. Ne yapmalydm? Dary buraya benzetmenin bir yolu olarak onlarla daha sk m grmeliydim? Yalnzl seven biri olarak bu, zorlandm bir zmd. Onlarn telkin ve tlerini darda uygulamak da bu balanty kurabilirdi, hatta yapmam beklenen asl grevlerden biriydi bu ama gel gr ki bunu uygulamakta herkes gibi ben de zorlanyordum. Sonuta, daha etkili ve kkten zm gibi grnen; dary anlaymda deitirmek seenei
ar basyordu. Dnmeye baladm: Bu mmkn myd? Dary, buraya benzer hale getirecek bak a nasl oluturulabilirdi? Bir iir dizesi aklma geldi aniden: Bakm boluu biimlendirdi Paul Eluard Byle olabilir miydi, karmda bana mekan gibi grnen; benim bakmla var olmu boluk, bir serap olmasnd? Niyazi Msriden bir ilahi geldi yine aklma: Bu mmknat seraptr hep Vcudu Hak ile kaim Bir eyler aydnlanmaya balyor gibiydi. Bu doruysa ait olduumu hissettiim yer de bir hayaldi, dars da Kendim de bu serabn bir paras mym yoksa? diye dndm. Yaklanca serabn yok olduu gibi, serabn farkna varan da yok olur muydu acaba? Yoksa baka bir de mi uyanrd insan? Bylece d zincirleri sonsuza dek uzanr myd, dlerin kaynana kadar? Orada; tm dlerde deien biimlere brnen varlmn, hi deimeden kalan zne ulaabilir miydim? Ne zaman biterdi acaba bu yolculuk, kavuma ne zamand?
Hekimi Byleyen
40
Dr. Ahmet Mavi
Birden yan bamdaki birinin Allah diyen haykryla oturduum yerden frladm. Mekana geri dnmtm. ay ocandaydm, etrafmda dostlar oturuyor, aknlma kahkahalarla glerek bana bakyorlard. Ne o doktor, nerelere daldn yine? dedi, az nce beni zplatan naray atan ayc Mehmet Abi. Aramza gel yle biraz, muhabbet edelim yahu! Kim ay istemiyorsa parmak kaldrsn. Tibet, koy bakaym aylar. Dur bir dakika. Muhittin Amcann nnden pmeden geme yle! Elini deil evladm, apkasn karp kelinden peceksin. Tibet ona doru eilince yal kayk ustas Muhittin Amca geri ekilip nasrdan pene gibi olmu elini gsterdi ve: Yaklama dedi. apla yersin bak! Mehmet Abi: Sen yapmazsam ben yaparm dedi ve Muhittin Amcann ban, diretmesine ramen zorla kendine ekti ve apkasn syrp kelinden aprtyla pt. Herkes yine kahkahalarla glmeye balad. Muhittin Amca kendi de glerek bana dnp: Grdn m doktor! dedi. Bak da ibret al. Kurt kocaynca ne olurmu bilir misin sen? Mehmet Abi: Koca kurt olur, ne olacak baka? deyince tekrar glmeye baladk te ait olduum yerdeydim; ne yalnzlk kalmt ne yabanclk, ne de gariplik. Birazdan, sras geldiinde Hak sohbetinin balayacan biliyordum. yle sohbetlerdi ki bunlar, mekan ve beden suretleri siliniyor, insan sadece gz, dil ve kulaktan bir de gnlden ibaret kalyordu. Gzden gze, gnlden gnle akan bu sohbetlerdi mekan silip beni yuvamda hissettiren, beni deitirip dntren. Ayrldm zme kavutuumu hissettiren. Bu dnm, bu simyay gerekletirenler; Hak dostlaryd. Onlar aradm sadece insanda; kelam Haktan syleyen kamil insanda bulacam bana retenlerdi. Sadece burasnn
deil, onlar bulduum, sevgiyle ldayan baklaryla karlatm, onlarla sohbet ettiim her yerin, kavuma yerine dneceini biliyordum artk. Ayn Efendimin dedii gibi: eref-l mekan bil mekin yani mekan, onu deerlendirenle deer kazanrd. Demek ilahi doruydu: Hakk istersen yr insana bak Zat- Rahman eklin insan eylemi
Niyazi Msri
Ayrca, bu byl dnm iin onlarn fiziksel varl da zorunlu olmamalyd, onlar yanmda deilken, sohbetlerini ve telkinlerini hatrlamam ve tlerine uymam bile yeterli olmalyd. Ama bunun iin, kendimi o deeri tayacak niteliklerle donatmam gerekliydi. ay oca, baka bir boyuta aldn sandm mekan deildi artk. Bu boyutun geit kaps mekan da deildi: nsand, kamil insand. Kapnn anahtar da onun sohbetiyle bize vermeye alt; ieriyi darda, dary ieride; kesreti vahdette, vahdeti kesrette; Hakk halkta, halk Hakkta bulmamz salayacak olan birleyici bak asyd. Bu anlayla evremi biimlendiren bakla etrafma baktmda; var olduum her mekan, neresi olursa olsun Yuva olacakt inallah. Efendimin dedii gibi: Halde tevhid edenler Ederler hep teehhd
Evet Hseyin Amca, Anahtara talibim hala 21.12.2009, Karyaka
Hikyet Bbnda
Mehmet Emin Hepbildikler
BALIKININ KARISI II. BLM

Evvelki Blmden Hatrlatma Bir Balk Salihimiz vard; cesur, civanmert, alkan... Evlenip yuvasn kurmak istese de hali vakti buna pek msait deildi. Bir de zengin, kimseleri beyenmeyen ailemiz vard. Bu aile kan tm ksmetleri kzlarna layk grmeyip redettiklerinden artk kzlar evde kalm saylmaktayd. Bununla birlikte otuz yan ap evlenmemi kzlarla ilgili batl inanlar, onlar dehete drdnden, kzlarn Balk Salihe neredeyse seve seve vermilerdi. Ve bize yle geliyor ki, II. Blme Balk Salihin bir gn deniz kenarnda tant sihirli Ssl Balkla olan dostluu ekil verecek. imdi buradan sonrasn hep birlikte okuyalm...
Hikyet Bbnda
42
uslu uslu duruyordu. Ya bismillah Hatrlamaya alt, ne tembih etmiti Ssl Balk? Sa elinin ba parmayla defa ovalarsn ve cin kar gelir. Tvbe! le deildi. Ssl balk kar gelir ve te kt geldi Ssl Balk suyun iinde soluk solua nefes nefeseydi. Deniz usul bir iki reverans yapt ve konumaya baladlar:
elamn aleykm hanm efendiler, beyefendiler ite yine beraberiz Allahn dostluuna dahil olanlar birbirlerine de dost olurlar. Syleyene snnet, dinleyene farz hkm vardr bu Allah dostlarnn muhabbetinin. Efendim nerede kalmtk? Evet, balk nde sarayl kz arkasnda kulbelerine doru gidiyorlard. Ne akla gelmez tecelliler ilenmiti, sabahn ksa saatinde ne imkansz grnen fiiller, sfatlar naklanmt. Balk ve zengin aile arasnda sonunda bir ku tt. Her ey takdiri ilahi ile sraya dizildi ve istenen netice oldu. Ve imdi biz geliyoruz saraylar prensesi, sultanlara hanm efendi olmay hayal ederken bir fal alm sonunda hasbel kader balkya varan, onun contil kulbesine gelin giden balknn karsna... lk gnler, ilk haftalar derken belki bir nebze mutlu yaamlar devam etmi diyebiliriz. Balk Salih salkl, temiz kiilik sahibi halim selim bir insan... Evli olduu iin ok sevinli, ok alyor. Kulbesine ilaveler yapyor, einin mutlu olmas iin elinden geleni yapyor. nceleri beraberce sahil boyu gezmeleri, kayk sefalar, yldzl ayl gecelerde gkyz seyretmeler filan iyi gidiyordu. Ama zaman iinde baz ok nemli ihtiyalar ortaya kmaya balad. Gnler getike basklar artt. Hanm, ya byk ferahl bir ev yaparsn ya da ben annemin evine dnerim diyordu. Balk Salih akamlardan bir akam, ge vakitlere kadar sahilde kald. Oturmu bir k yolu vardr diye dnyor, bir yandan da elleriyle denizin ykayp parlatt akl talar ile oynuyordu. Birden aklna ssl baln verdii beyaz ta geldi. Nereye koymutu acaba? Kalkt mitsizce ceplerini yoklad Beyaz ta yoktu! Tekrar ceplerine bakt ve ite netice; i cebinde beyaz ta
-Selam sana yiit balk aziz dostum ve cesur kurtarcm uzun zamandr beni araman bekliyordum. Hi aramadn! -Selam sana ssl balk. Seni tekrar grdme ok sevindim. Ho sefa geldin. -Yiit balk anlat bakalm nasl gidiyor evlilik. Bir mkl var m? Balk evvela ksaca anlatp geitirmek istedi. Ama Ssl Baln dikkatle ve samimiyetle dinleyii karsnda ektii skntlarn ve aalanmalarn onu nasl iddetli krgnla ve eziklie sevk ettiini sayd dkt. Ssl Balk bu yiit kiinin dert anlatrken gzlerinden damlalar dkldn grnce dayanamad ve o da alayp gz ya dkmeye balad. kisi de alyorlard ama arada bir fark vard. O ne hikmettir ki Ssl Baln gznden dklen yalarn her tanesi suya temas eder etmez ok gzel parlak mcevhere dnyor suyun iinde prl prl parlyordu. Balk, dostunun zlmesini istemeyip konumay kesti ve bir yandan da fark ettii manzara karsnda aknln gizlemeyip sordu: -Ey benim hamiyetli, ssl dostum kendi derdimle seni zdm alattm. Ama ne kadar gzel gz ya dkyorsun? Hepsi de paha biilmez mcevher grnmndeler. -Evet yiit dostum, bizler ailede alamak nedir bilmeyiz. Gzmden dklenlerin gz ya olduunu ilk defa gryorum. Gerekten de gzel eylermi bunlar iine yarar m senin? Gecenin karanlnda denizin ii prl prl parlayan kymetli nesnelerle doluydu Subhaneke Elhamdulillahi ve Ma Ecmele Halkehu, Cmle vgler Allaha olsun, nasl da emsalsiz gzellikler yaratyor Topla ey Salih topla! Bir tanesi bile zayi olmasn. Sabrnn karl verildi. -
Hikyet Bbnda
43
krde daim ol, her dem onun ismini an ve hamd sena et Balk derhal ie giriti iyi bir dlger buldu maiyetinde mimar, mhendis ve iin ehli ustalar ard. ok ksa zamanda muhteem bir saray yavrusu kt meydana Kn maallah vela tubali; sen Allah ile ol endie etme Balknn kars Mahfure sultan, modern saray yavrusuna tannca ok memnun oldu olmasna da!... O bir kere inkarc ve nankr doyumsuz nefsinin zebunu olmu ya, mklleri daha ziyade artt. stne stlk, kocasndan ne istese yapyor olmas bile onu phelere drd. Bir gn hanm, bey yle sefal bir balkon birliindeyken, hanm beyine ev iin ok teekkrlerini sundu. Laf laf anca da Salih Efendi Ssl Balkla yaad mcevherli hadiseyi inandrc bir usulle anlatnca kadnn gzleri byd, akl gitti. Hele de arta kalan birka mcevheri grnce hasedinden kudurur gibi oldu -Demek o balk senin her istediini yerine getiriyor ha! Ya ben! Ben nolucam? Benim isteklerim nolacak? Ben hayatm boyunca neler neler bekledim olsun diye. Hi birisi olmad. Sonunda bir balkya varmak dt kaderime Hemen git! O bala syle. Bu eve halayklar istiyorum hizmetiler, kapclar, emrime tabi kapu kullar olsun istiyorum. ocuklara bakc eitmenler istiyorum. Yemek piiren alar, servis yapan uaklar istiyorum. Hemen ko! Hemen syle Yoksa karmam. Sznden dnm olursun haydi hemen ko git. Tvbeler tvbesi!... Yalan sylemek doru deildir de Her eyin dorusunu sylemek de bazen zaman dert getirir adama. Nereden gittim syledim o doyumsuza. Ne gzel memnun mutlu bir eyyam daha yaar giderdik. ek bakalm imdi eziyeti bu kadnn enesinden. Artk bir daha bu gnle huzur gelmez! Hay Allah, Yce Rabbim hayra erdir bu garip kulunu Kafasnda bu dncelerle, sylene sylene deniz kenarna doru gitti bizim balk.Ssl Balk, ona Ne zaman istersen beni ar gelirim, sakn ekinme. Demiti ama elinde deildi. Utana skla tlsml beyaz ta ba parma ile ovalad ve bekledi. Ge-
len yoktu! Bir daha ard. Denizin dalgalar bir oyana bir bu yana couyor bizimki de dalgn dalgn bakyordu ama yine gelen yoktu. Med ve cezir saati, su dizlerine kadar ykselmi o ise yerinden kprdamadan bekliyordu. Bir ara midini kaybedecek gibi oldu ve acep ssl baln bana bir ey mi geldi acaba diye korktu. Bir mddet bekledikten sonra tekrar aracakt ki ssl balk ykselen dalgalar arasndan grnverdi -Geldim yiit balk geldim. Eee naslsn? Einin btn istekleri yerine geldi mi, memnun oldu mu? -Ah benim iyi kalpli dostum ah! Sen ho sefa geldin garip gnlme, hana ve surr verdin. Bizim hatunda l ne gezer stedikleri en mkemmel ekilde verildike nefsinin ar arszl artyor. Aklna gelen her eyi istiyor. O gzelim yeni konak ona nceleri gzel grnd, iinde doland, salnd, havaland; fakat yeter mi? Bu defa da hizmetiler, halayklar isterim diye tutturdu. Onun bencil isteklerinden artk sana gelmeye utanr oldum. Biliyorum seni ok rahatsz ettim, mahcubum ssl dostum ama yardmna ihtiyacm var. -Ne demek mahcubum yiit dostum, biz dost deil miyiz? Senin yetmezlik kuyusu einin byle basit dnyevi istekleri bize ok kolaydr. Ben bir de bu iin nerede sona ereceini dnmeye baladm. Sen imdi kk koydaki ahin kaya noktasna git. Oray bilirsin. O kayann dibinden denize gir. Gidebildiin kadar derine in, korkma ben de orada olacam. aret ettiim yerde saa sola salm ssl, renkli eyler greceksin. Siz onlara hazine diyorsunuz. Onlar topla torbana doldur. Dnyalk ihtiyacn grmeye yeterli olur sanrm. Kim bilir hangi tarihler de korsanlar onlar orada brakmlar. Kendileri de birbirlerini ldrp gitmilerdir, geldikleri yere Dnya meta ite Gtr karna ne isterse alsn bakalm bu iin sonu ne olur? Masalcdan bir uyar: Sen imdi ey Balk Salih, bu gz kamatrc servet karsnda o gzel sadeliini muhafaza edebilecek misin? Yoksa sen de o doyumsuz insanlar gibi kendini dnya metana kaptrp gidecek misin? Hayr de! Kella!
Hikyet Bbnda
44
Smme kella! Ve yine kella!... Asla olmaz!... Bu fakir balk Rabbinin ona ihsan ettii nimet ne ise onunla mutmain olur hamdu sena eder gerisi (Fi mela) yani nolasdr kim bilir bunlar buraya nasl geldi kimler bu alayi uruna canlarn kaybetti ve kimler sslenip taknp nefsinin tepesinde gurur, kibir ve insanla zalimlik ettiler. Dnya meta ite ne kadar aaal alayl olursa olsun o nispette insan hakikat yolundan uzaklatrr onu kim isterse ona ver ben halimden memnunum demeli ve arifi billahtan ayrlmamal. Bizim Balk Salih hepten de tok gzlym ki, torbasna doldurduu kk aptaki hazineyi gtrp karsnn nne dkverdi. Mcevher ynn nne salm gren kadnn olmayan akl temelli gitti. Kocasnn ciddiyetli szlerine kulak bile tutmad. nce oynad zplad, kolyeleri gerdanlklar gelii gzel orasna burasna taktrmaya alt. Derken anasn babasn artt. Hizmetiler halayklar getirtti. Kendisine mcevherlerden sslemeli bir taht yaptrd. Anne baba ve ocuklarna ve hizmetinde bulunanlara kendisine ece hanm veya kralie hanm demelerini emretti. Kendi tebaas olduklar inancyla her istediini onlara yaptrmaya balad ama yetmedi! Herkesin ayaklarna kadar eilmelerini ve ona sonsuz saygda olmalarn istiyordu. En kk bir itiraz grrse hemen onlara ar cezalar veriyordu. Bylece gnler aylar geip giderken Balk Salih o evden bsbtn soumu eski kulbesinde mtevazi hayatn yaamaktayd. Btn bu olanlar hakkndaki zntsn ibadet ile telafi etmeye alyor her ey iin Allaha tvbe istifarda bulunuyordu Kendini bir kralie gibi grmeye balayan hanm da saray halk ve her ey zerinde mutlak bir hakimiyet kurmak istiyordu. Hava scaksa serinlik oluversin; balkonda tenezzhte iken yamur yamasn veya yasa dahi bir iaretle yamur dursun; glende dolarken gne stne parlad zaman bir iaret yapmasyla bulut gelip ona glge yapsn. O istediinde geceler gndz oluversin gndzler de gece Byle bir imkan ona kim verebilirdi ki?... Dnnce buldu! Tabi ki balk kocasnn o sihirli Ssl Bal! Hemen
halayklardan iki muhafz tayinleyip balk kocasn der dest ettirip huzuruna ard. (O imdi kralie oldu ya!) kocasn muhafz zoruyla aryor. (ne yazk) -Hani sen bana ne istersen yaparm sz vermitin ya! imdi senden o Ssl Bala gidip istediklerimi kendisine sylemeni istiyorum. Bana insan st g versin ve ben de her ne istersem kendim yapabileyim. Haydi imdi git dediklerimi yap. ki muhafz kontrolnde deniz kenarna geldiler. Balk Salih karsnn isteklerini dndke sklyor, utanyor yrei yrtlacak gibi oluyor; Ssl Bala bunlar nasl syleyeceini bilemiyordu. O iki muhafz da bir yandan kralieye yararl olsunlar diye bir yandan da Ssl Bal grmek merakyla adam itip sktryorlar; haydi ar u ssl baln da syle kralie hanmmzn isteklerini diye zorluyorlard. Balk zel srrn onlara gstermek istemedii iin direniyor, hrpalamalarna dayanmaya alyordu. Derken denizde bir patrt koptu. Sraya sraya gelen iki kl balk muhafzlarn gslerine arparak bir anda orackta etkisiz hale getirdiler ve hemen dnp gittiler. Balk beyaz ta cebinden karmaya alrken de Ssl Balk grnd. -Merhaba ok sabrl ve metanetli dostumuz Salih! ektiin eza cefa bize nceden malum oldu da ona gre tedbirimizi aldk. Sen, densiz kralienin isteklerini bana syleyip mspet cevap aldnda bu iki muhafz seni aradan karmak emrini almlard. Ancak oyunlar stne biz de oyun hazrladk. O iki balk kuzenlerimdir. Su alt enerji ilerinde memurdurlar. Senin muhafzlar lmedilerse bile, o yksek enerji arpmasndan sonra canl saylmazlar. imdi o asaletten deil de hayaletten olma kralienin karlksz istekleri haddini am ve bir faninin kaldrabilecei llerin ok zerinde olduu iin reddedildi ve ceza olarak Allahn gazab onun ve tebasnn stne Hakk olarak yazld. Sen ok iyi bir insansn ey Allahn mti kuluyi niyetin, sabrn, fedakarln iin sana emneman verildi. Saraya git ve ocuklarn yanna ar. Onlar gnahszdrlar.
Hikyet Bbnda
45
Gecenin bir vaktine kadar o eski kulbenizde bekleyin. ok dua ve istifarda bulunun ve ibadet edin. (Kn maallah vela tubali) Allah ile olun vebalden uzak kalrsnz. Zalimlere imtihan iddetli olsun. !!! Karna da syle. Btn istedikleri iin olmas gereken olacaktr. stekleri kendisine verilecektir. Haydi hoa kal! O bunlar sylerken ok ciddi ve fkeliydi. Balk Salih saraya gidip Ssl Baln sylediklerini aynen kralie ve tebaasna nakletti. ocuklarn da yanna ard ve onlarla birlikte eski kulbeye geip dua ve zikirde bulundular. Dua, zikir ve birka latif konuma ocuklara ninni gibi geldi. Kulbenin minderlerine kvrlp uyudular. Salihin gzne uyku girmiyordu. Gzleri biraz ileride dardan gzel grnen ancak ii fsk fesat, kibri haset dolu konaa takld. Ne demiti Ssl Balk son olarak? Syle ona onun btn istedikleri kendisine verilecektir. Ve gecenin ilk yarsna doru binann tepesinden mthi bir sayha koptu. Ayn anda ok geni apl bir kasrga o drt katl binay epeevre sarmalad. Tayfunun iddeti ile en st kattan zemine kadar ne varsa yerinden skp savuruyor canl cansz btn eyay nce anaforun iddetli dn ile ykseklere karyor sonra da her zerresini kilometrelerce uzaklara fersah fersah uzaklara savuruyordu. Temel talar, bahe duvarlar, aalar Sanki geride hibir ey kalmasn istenir gibi tayfun her dnte bakyor bir ta paras, bir tutam bahe otu grrse onu da alp uzaklara sevk ediyordu. Gagas knal bir direkik kuu saray bahesinin gzelliine tamah edip urada geceler ertesi gn karnm doyurur giderim demiti ama o patrtda aalarla o da savrulup gitti. Hikaye edilir ki ku giderken mahzuniyet iinde yle bir at yakm. Ah ya veyli, cit li efide min taamihim, Belaniy Allahu ma belahum fihi Vay benim bama Gdalarndan istifade ederim diye geldim Allah onlarn cezalar ile beni de cezalandrd Kulbenin kysna bile dokunmayan Allahn o akllara smaz afat gece boyunca binann zerinde dnp tekrar tekrar ortal savurdu. Seher
vaktine kadar herhangi bir obje kalmamak artyla ne varsa paklad temizledi sanki oraya hi bina konulmam gibi bo bir grntye gelince, sakinleti gnaydnl ile birlikte ekildi ve yerini dnmek iin balkyla ocuklarna brakt. Balk ve ocuklar evrede herhangi bir canl var m diye gnlerce aradklar halde hibir hayat eserine rastlayamadlar. Ceza ok iddetli gelmiti. Bilinmelidir ki Allah ceza ve ikab zerinde ok iddetlidir Allahn gazab lye endazeye gelmez. nk hak sillesinin sedas yoktur. Bir de vurdu mu devas yoktur. O gnden sonra Balk Salih o iddetli hadisenin tesirinde gnler geceler boyu hep dua ve niyazla daim oldu. Olu ve kz ise annelerini ve o rahat yaantlarn arayp durdular. Ne var ki ilahi zorlu imtihann mddeti tamam olmadan, kolayln ve hayrn iareti grnmyordu. stelik Ssl Baln verdii beyaz tan da tlsm bozulduundan artk cevap vermiyordu. letiimleri kesildiinden Salih de eski balklk gnlerine dnd. Aylar geti, k yaklat. ocuklarn biri dokuz, dieri yedi yana geldi. Bir gn, kulbeye yakacak toplamak iin evrede dolanrlarken, koyu lgnlk kmesi ardnda onlar gzetmekte olan st ba perian birini grrler ellerindeki al rplar atarak kulbeye katlar. Babalar ne olduunu sorunca ok korkun grntl birinin oralarda dolatn, onlar gzetlediini soluk solua anlattlar. Baba yreinden kopan bir sezgi ve korkulu bir merak iinde ocuklarn tarif ettikleri tarafa doru kotu Salih. ocuklar da arkasndan etraf artak tartak ettiler ama kimseye rastlayamadlar. Sadece belli belirsiz baz ayak izleri bulurlar. Bu izler kayalklara doru gitmekteydi. Balk Salih ocuklara kulbeye dnmelerini syledi. Fakat kk kz feryad basp gitmek istemedi. Hepsinin i dnyalarnda korkulu ve merakl bir hal vard. Kayalklara koarak gittiler. lk vardklarnda o korkun karaltnn kayalarn i kesimlerine doru kamakta olduunu grnce balk Salih hzla seyirtti ve ona yetierek bard: -Dur orada! Dur bakalm, kimsin ocuklar niye korkuttun?
Hikyet Bbnda
46
Karalt yani perian hrpani grntl kii durdu ve orackta sendeleyerek yere ylverdi. ok gemeden ocuklar da yetitiler ve ikisi birden ayn anda sordular: -Ne oldu baba ldrdn m onu? -Hayr evlatlarm ben bir ey yapmadm ama o galiba bayld. Yz gz kapkara amur iinde kimin nesi olduu tannmyor ama iimde feryad eden bir ses var ki -O ses ne diyor bizim akll babamz? -O ses yle diyor ki ocuklar bu sizin anneniz! Alt yedi aydr aramadm maara, kaya oyuu kalmad. Dere yataklar, da etekleri, kar kar onu aryordum. Bir ses vard iimde Ssl Balk annenizin son isteklerini arz ettiim zaman git karna syle onun btn istekleri verilecek demiti. Ne demekti bu? Ta ta stnde brakmayan o dehetli kasrgay m kast ediyordu? Yoksa bilinmez bir beklenti haberi mi gizliydi o szde? Canl cansz her eyi yok eden tayfun ve aradan geen uzun zaman bir de u nmzde hayretler iinde baka kaldmz olmayacak isteklerin sahibi, btn istediklerinden cebren feragat ettirilen aczi mutlaka drlm bir emmarei nefs. Balknn kars tm yaptklarna piman olduunda ok byk bir zntyle oturduu tan stnde ellerini yzne kapatarak Ah! Ben ne yaptm diye hkra hkra alam ve kendi uydurduu bir at dklm yreinden. Ala es ya zaman e hana vel izzi illi varreti Eebki alal lemma ev ebki ala saad beyti Canil garabil been bi yeda ve atatni Eebki alal lemma ev ebki ala saad beyti Ala e ya zeman el-hena vel-izz illi verretni E ebki ale-lemme ev ebki ala sadi beyti Caenil- gurabl-biyn biyedih ve atatni E ebki alel-lemme ev ebki ala sadi beyti Ey zaman neden bana ar mutluluk ve izzetli olmay gsterdin de nceleri Ya ben imdi saadetli evime mi yoksa iindeki topluma m alayaym
O uursuzluk kuu geldi bana el kanat vurdu hrpalad imdi ben ya o mutlu toplulua m yoksa saadetli evime mi alayaym Bakmszlk, az gda ve skntlar yznden zayflam krk kilo gelmeyen yarat/annelerini kulbeye getirdiler. Kasabann meshur tabibesi (Binti lkman) lukman kzn ardlar. Kulbenin ayr bir blmnde ykand, pakland. ok zel bakm ve tedavi usulne tabi tutuldu. Hekim kontrolnde zel gdalar hazrlanp yedirildi sistemli bir ilgi ile sekiz on gn iinde ilahi ltfun sayesinde iyileti ocuklarn ve eini grmek istedi. Ehh imdi anne ve ocuklar kulbelerinde ok iyiler mutlular. Baba Balk Salih ii biraz daha ilerletti. Kasabada ufak bir ke kiralam avlad balklar piirip de yle satyor. (haya haya ya nas! Hutt el meli vel cedid cae min el bahr) haydi haydi ey insanlar pimi balk yeni geldi denizden
Haris el Bostan
Kk bir not:
Hani krmz gagal kk bir direkik kuu vard ya! Oda tayfunun iddetinden savrulup gitmiti Yce Allah kadna yaam hakk tand gibi onu da azaptan korumu. imdi kulbe civarndan ayrlmyor anne ve ocuklar onunla dost olmular ona iyi bakyorlar. Allah her eye kadirdir
PADAHIN KPEKLER VE ONLARA PAY ETT KEMKLERN HABERDR

Bir ulu padiah vard. Zamann tesinde saraynda yaard. Sarayna varmak iin iki hendek, iki sur amak artt. lk hendei su, ikincisini atele doldurtmutu. lk suru rzgardan, ikincisin topraktan yaptrmt. Bu hendekleri amak iin kpr; surlar gemek iin de kap koydurtmutu. Her bir kprnn banda ve her kapnn yan banda bir de yavuz iti vard. Birincinin kemiini uzaa att. Kpek kotu, kotu vard ald getirdi, yedi. Dieri kemiini daima kapnn dibinde bulur, yatt yerden alr yer, uyurdu. Biri kapnn dibinde daima kapdan ieri umutla bakar yalvarr dururdu, kh kemik atlr, kh a kal buyrulurdu. Drdncs ise, kemiini arar dururdu. stediinde padiah, kemiini ona burnunun dibinde, bazen de umulmadk bir anda, beklemedii bir yerde buldururdu. Bunun hikmetini padiahtan sormak kimin haddine deyip merak iinde yllarca beklemiken kamu... Padiahn sevecen, bilge, akll, biricik veziri kageldi, o erh etti. Daha dorusu hikmetli ve gizemli u ksa yorumu yapmakla yetindi: Padiah, ilkinin kouunu sever onu koturur, kincisinin teslimiyetini sever onun kemiini baucuna koydurur. ncsnn bakn, umuunu, bekleyiini ve yalvarn sever onunkini geciktirir. Drdncsnn dnn sever, ona arattrr ama dnne, d gcne gvenip de kendisi bulduunu sandnda durdurur, bulacan dndke umdurur, beklenmedik yerden beklemedii zamanda buldurur. Mehmet Harmanc
48
49
Ey iman edenler! Benim de dmanm, sizin de dmannz olanlar dost edinmeyin. Siz onlara sevgi gsteriyorsunuz. Halbuki onlar size gelen hakk inkr ettiler. Rabbiniz olan Allaha inandnz diye Resl ve sizi yurdunuzdan karyorlar. Eer rzam kazanmak zere benim yolumda cihad etmek iin ktysanz (byle yapmayn). Onlara gizlice sevgi besliyorsunuz. Oysa ben sizin gizlediinizi de, aa vurduunuzu da bilirim. (Mmtehine Sresi,1)
50
La ilahe illallah La ilahe illallah La ilahe illallah Zakirler Allahtan baka ilah yoktur dedike kaytlar dalyor, balar zlyor, kireler, paslar sklyor, kirler arnyor, saf ayna beliriyor, srr dklmemi bu aynann gnl kblesi buras, sadece Sen varsn, Senden bakas yok, sadece Sen varsn, sadece Sen Yer aydnlanyor, cami billur bir avizeye dnyor, gk yor, her yer prl prl, apaydnlk, ayn on drd gibi ldyor. Sadece Sen varsn, Senden baka ilah yoktur, Senden baka rzk veren yoktur, Senden baka ifa veren yoktur, sadece Sen varsn, Senden baka g sahibi yoktur, Senden baka merhamet sahibi yoktur, Senden baka efaat sahibi yoktur Sadece Sen varsn, sadece Sen. kinci basamaktasn. Dairenin iindesin. Dnya gnden ikinci kat ge ykseldin. Sevenlerin sevgiliye yry hzldr, tevhid kelimesini arttr, hzlan artk, La ilahe illallah, La ilahe illallah, La ilahe illallah dedike kalp arpntlar artyor, tek ses tek nefes Soluu al La ilahe, Soluu ver illallah Kalbe doru bkl Kalbine, ilahi merkeze dn Zakirler kendilerini tmyle kaybetmi, birlikte kaybolmu bir halde, sadan sola kelimeleri kalbe arparak anyorlar. Bu an, elest meclisine dn. Bu hatrlayla birlikte artk sadece Sen varsn. Msr, dervilerin cezbesini denetliyor, biriken o sonsuz enerjiyi bir deniz gibi elinde tutuyor, topran zerrelerine doru suyu aktyor, ruhlar ykanyor, beden ykanyor, eller, gzler, kirlenmi olan sesler, dudaklar, ne varsa arnyor, artk su gibisin. Bak bu kelimeler, su gibi hava gibi temiz ve arlksz Bak onlarn iinden ruhun beliriyor Bak ruhun Onun aynas Bak Onun soluusun sen Ondan baka ilah yoktur Ondan baka ilah yoktur Soluklar hzlanyor imdi Kelimeler kalbi yakyor, kalp tutuuyor, alev alev yanyor, beden iin iin yanyor, La diyen, ilahe diyen, illallah diyen dudaklar yanyor, gse giren ve kan soluk yanyor, yandka yor, dka O beliriyor O orak, yakc ve ssz lleri yalnayak getin, ykseldin, ikinci ge erdin, buluta girdin, imdi rahmet olup yere ineceksin, kuru topraa can vereceksin, yllardr zlemiyle yanan sevgilisine kavumu, onun az suyunu emen k gibi bir ses karacak toprak, onunla canlanacak, oradan hayat fkracak, trl trl aalar, meyveler, otlar, sebzeler, nimetler kacak, btn bu dalar, ovalar, rmaklar beni sana getirecek, Msryi izleyin ey derviler, onun ardna dn, admlarn takip edin, l, da ve sahra, onun ayaklar altnda drlyor bakn, att her admda, Ey Rabbim, bana hayat ver, diyor, ksa srede denizden kp menzile ulaacaksnz Tevhid zikri dorua ktnda ikinci dzey tamamlanyor, bu bir anda nc ve son menzile ykseltecek sizi Devam ediyorsunuz, birliyorsunuz, birledike, kelimeler sizi bire ekiyor. Birde kaybolunca bir de kaybolacak, tek olan belirecek. Buras artk sadece Onun olduu, Ondan gayr ne varsa puta dnt bir orman. Buras deniz. Ona daln ve orada yok olun, bir daha kmamak zere ebediyen ln
51
La ilahe illallah, La ilahe illallah, La ilahe illallah Tevhid zikri dorua arpp derviler tuz buz olup geri dndnde serzakir yeni bir kasideye balyor, istifar ve salat ve selamdan sonra senin bir nutkunu okuyor Akn meyine ben kana geldim / evkin narna ho yana geldim / Halka-i zikri tutmu klar / Ben de sahnnda cevlana geldim Birlik zikri kl gibi keser, ldrr Burada artk sz yok. Kelimeler yanyor, harfler yok oluyor. Burada O belirince sz de kalmyor. Ondan bakas olmaynca sze gerek kalmyor. Sz de yok oluyor. Artk Onu adyla anmann vaktidir. Al-lah Al-lah Al-lah diye deviniyor derviler. Serzakir, dervileri kolluyor, onlar kasidelerle, dallar ge ykselen gzel szlerle yattryor, taknlklar dzenliyor. Burada kusursuz denge var. Alt gnde yaratyorsun yeri ve gkleri, sonra varln atsn kuatyorsun, namazdaki son oturu buras, celse stiva makam Kuatlan, kuatan bir ey Kuatma an Almalar da bitiyor Al-lah Al-lah Al-lah Diye arpyor yrek ama kan ses de gereksiz Gerek de yok burada Sr da yok Perde de Her ey alyor Alma kapanma da yok Kapannca alan, alnca kapanan bir ey buras Sadece Al-lah Al-lah Al-lah diye bir ses kyor, bu sesin anlamndan habersiz, syleyen de O, syleten de, sz de Her ey O Artk bir ey kalmad Bir yer kalmad eyler ve yerler bitti Zaman bitti Zamanszlk bitti Son ve sonsuz ekildi aradan Kendi kendine bir ey bu Kendini kendi zerinden kendiyle aan kapatan bir ey Kendini anan Kendiyle anan Kendine bakan Kendini seven Kendi olan Sadece kendi olan bir ey Sadece hi ey Bu kelimelerin de anlam kalmad Anlamn olmad Anlamszln bittii bir ey Al-lah Al-lah Al-lah dedike, derviler fanus gibi yor Ik yumana dnyorlar Ayn anda, ayn soluk al ve verile, ayn sesle, ayn sessizlikle, ayn ahenkle, ayn dzenle, ayn dnle Al-lah! Al-lah! Al-lah! Kalbe doru arpyor sesler Derviler sadece kalpten ibaretler ok yaknlar Yaknlatrlmlar Yaknla Demek ki, uzaksn Yaknla Snrda dur Bu snr senin snrszlndr ...
Sadk Yalszuanlar ANKA Tima Yaynlar
Diyr- erh
Cemli Cell Gliek
Ey merd-i kmil bulunma gfil Ol Hakka vsl ak meydnnda

-Hasan Fehmi Tezdoan-
Biliriz ki, iki kii arasnda yaanan akn yok olmasna sebep olan davranlar olduu gibi Allaha olan akn da soumasna yok olmasna sebep olan zikirsizlik vardr. Bunun neticesinde; sevgiden yoksunluk, Allahn indirdii kurallara kaytszlk meydana gelir.
Diyr- erh
Cemli Cell Gliek
53
iinden yalvararak ve korkarak, yksek sesle olmayan bir sesle sabah akam zikret ve gafillerden olma. Ondan ayr olduunun zannna kaplma. Akna zarar gelmesin, saf ve temiz olan akn kirlenmesin. Niyazi Msri Hazretleri yle buyurmu: Men aref srrna er ko gafleti Gr ne remzeyler bu insan sureti Ey merd-i kmil Bulunma gfil Ol Hakka vsl Ak meydnnda Ey olgun kii Haktan ayr bulunma nsan zaten Haktan ayr deil! Hak insana ah damarndan daha yakndr. Ayet-i kerime bunu aka ifade etmektedir: ve nahn akreb ileyhi min hablil velid Ancak insan bu yaknln keyfiyetinde deildir; kendini ayr, Allah ayr dnmektedir. Hac Sabri Soyyiit Efendimiz byle bir ayrln olmadn u msralar ile tarif eder: Sen mnezzeh biz zuhurda utanrz ey ulu Ayet-i kerimende buyurdun hve zahiru Ne demek bu? Allahm sen uzakta dur, ba rolde biz oynayalm; sen hibir ie karma, ileri biz idare edelim. Byle bir anlay Allahn alemi yarat maksadna ters der. Allaha ibadet bile Allah ile olur. Allah kevn mekan halketmi ve her iki mekanda tasarruf eden zevk sahibidir. Ayn zamanda her iki mekana smayan sonsuz mn yine kendisidir. Ak meydannda Hakka kavumak Ey cesur kii! Olgun, kamil, ahsen-i takvim, emin belde, gnl sahibi, Hakkn aynas, Hz. Muhammedin varisi, cemale mazhar olmu kii!.. Sende gaflet bulunmasn, kimse sende gaflet kokan tecelli aramasn. Hakka kavutuktan sonra bir an bile Ondan ayr dnceye dalma. Gaflet ak kirletir! Araf Sresi/205: Rabbini Men arefe nefseh fekad arefe rabbeh Bildiimiz gibi hadisi erif mealen yle; nefsine arif olan rabbine arif oldu. Cenab- Hak buyurdu vetebeu millete brahime hanifen vema kane minel mrikin. Yani brahimin milleti diye remz edilen (hakikate) tevhide tabi olun. Hz. brahim tevhidin babasdr, Hanifdir. te Allah biz insan; efal, sfat ve zatn kendisine ait olduunu bilmemiz ve yaamamz iin btn suretlerin cemi olarak yaratt. nsan srr hilafet ismi camii mazhardr, melekler ise kuvvetler isminin mazhardr. Yani insan hem kuvvetler hem btn kamil ilahi isimlerin mazhardr. Biliriz ki, iki kii arasnda yaanan akn yok olmasna sebep olan davranlar olduu gibi Allaha olan akn da soumasna yok olmasna sebep olan zikirsizlik vardr. Bunun neticesinde; sevgiden yoksunluk, Allahn indirdii kurallara kaytszlk meydana gelir. Allaha ulamann en kolay ve makbul yolu ak yoludur. Ak; kusurlar, engelleri, eksiklikleri ortadan kaldrr. Aksan candan korkma sen nardan Ak olan ak iin her trl tehlikeyi gze alr. Sevgilisine ulama yolunda nne kacak hibir engele taklmaz. Ver kalbe cila Et nefsin imha Oldur Haknm Ak meydnnda Kalbe cila ver, nefsini imha ederek kalbini temizle. l Sresi 14-15: Arnan ve rabbinin adn anp, namaz klan kimse mutlaka kurtulua
Diyr- erh
54
Cemli Cell Gliek
erer. Ak meydannda Hakk, doruyu ortaya karan kalp, hakikati gsterir. Kalbe verilen cila zikrullahtr Her daim hal ve dil ile zikrullahta ol, tefekkrde ol. Bu ak ile nefsini imha edenler Hakk eksiksiz gsteren ayna haline gelir. O aynay kirleten nefsin etkileridir. Zikrullah, kalbi her trl nispet varlklardan kurtarr o kalp aynasn, Hakkn kendisini zuhura getirecei grnme yeri haline getirir. Kalpler ancak zikrullah ile mutmain olur, yani ak meydannda zafer kazanarak huzur bulur. Peki acaba ak meydan neresidir? Yere ge smayann sd yerdir. Pehlivanlar iin grein yapld alan er meydandr, orada zafer kazanan belli olur. Aklarn enfs ve afak nefsi emare ile mcadele ettikleri yer de, o gnl meydandr. Salik oray zikrullah cilas ile tevhit topu ile temizler ve akn askerlerini yerletirir de oras ak meydan haline gelir. Salik, ak meydannda terakki/uru eder. Terakki makamlar, tevhidin fena makamlar olan; tevhidi efal, tevhidi sfat ve tevhidi zattr. Nzul makamlar ise; cem, hazretl cem, ceml cemdir. Bunlarn ardndan gelen ahadiyetl cem de Hazreti Resullullahn yeridir. Hadis-i kutside Benim gk kubbelerim altnda yle velilerim vardr ki onlar benden baka kimse bilmez buyruluyor. Bu zmre hakikat ehli, Melamilerdir. Bir melamiyi ancak bir Melami bilir, bu incelii arifler anlar. Et nefsle sava rfna ula Ver cn ile ba Ak meydnnda Et nefsle sava Bu sava sonucu hedefin olan irfaniyete ularsn. Bu savata can ve ba ver ki, ak meydnna sahip olabilecek bir mertebeye ykselerek orada her trl gzelliklerle mamur edilmi gerek saray grebilesin. Ak meydannn arazisi yle genitir ki kainata smayan oraya sar. Nefs ile yaplan savata, nefsin arzu ve
istekleri kesilir. Nefs-i emmareyi besleyen, saliki Allahtan uzaklatracak her trl dnce yollar kapatlr ki, yap nefsin yardm alaca yollar harabeye dner. Bylece, ak meydann da yaplan bu savata, nefse can veren nispet sfatlar kurban edilir. Yunus EMRE Bu meydanda nice balar kesilir hi soran olmaz der ilahisinde O vakit nefs, Hak varlnda ifna olunur. Nisbet sfatlar, yerini Hakkn sfatlarna brakr. Hseyin Sabri Soyyiit Efendimiz Size bakan yznzde hi gayrullah grmesin diyerek, bizlerden tam bir temizlik istemektedir. Abese Sresi 38-39: O gn bir takm yzler vardr ki prl prl parlarlar, gler sevinirler. O kimseler, ehl-i irfann huzurunda, onlarn manevi eitiminde mutludurlar. Artk onlar, en derin mevzular bilme derecesine ulamlardr. Bul irfn knn Gstersin yrn Yok eyle vrn Ak meydnnda rfaniyet sahibini bul, sana sevgilini gstersin... O ak ile ak meydann da varln yok eyle. rfaniyet erbabnn salike gsterecei yari, iindeki gizli olan Hak varldr. Niyazi Msri Hazretleri Candan talep kl yarini, ver can bul didarn, yok eyle kendi varn, kim var ola canan sana buyurur ki bu ifadeyi Primiz Seyyid Muhammed Nur yle erh etmitir: Kendi variyetini yok et ki, sana canan var olsun. O zaman rk ve zehir gibi olan itikatlarn salam ve bal gibi tatl olurlar. Dalar yemili birer ba ve cmle cihan sana bostan olur ve sen de zengin olursun. Kendi nispet varn yok eden, gerek yari olan Hak varln bulur. Kabn ii boalmadan iine yeni bir ey konulmaz. Eski elbiseyi karmadan yenisini giyemezsin. Eski yarini terk etmeden yeni yara ulaamazsn. Eski yarin, nefsin arzulardr eski bilgilerindir. Yeni yarin Hak varldr. Terk et oyunca ki, bulasn hakikati. Ayeti
Diyr- erh
Cemli Cell Gliek
55
kerimede Onlar gidiatn deitirmedike ben onlar deitirmem. buyrulmaktadr. Ancak mminlik sfatn kazananlar o sevgilinin yzn grecekler o byk ltuf olan Muhammedi manaya, hakikate ulaacaklar, ev edna bahrna ulaacaklar. Ahzab Sresi 47: Mminlere kendileri iin Allahtan byk bir ltuf olduunu mjdele. Blbl ol gle D dilden dile Cevre sabreyle Ak meydnnda Blbln gle ak olduu gibi ol Blbl bu ak ile nasl dillere destan oluyorsa sende dillerden dillere d. Eziyete, baskya, sevgilinin nazna sabreyle ak uruna Ak meydannda gl, Hz. Muhammedi; blbl de onun ashabn remz eder. Ayn misal, Kamil ve dervileri de iaret eder. Blbl konuturan gln ekicilii ve gzelliidir. Glde hem gzellik, hem de diken bulunur. Kamilde de hem cemal hem celal bulunur. Fakat cemali celalini setretmi, rahmeti gazabn gemitir. Blbl olan dervi gln gzelliini anlatan namelerden baka bir ey bilmez. nsan Sresi 25: Rabbini sabah akam an. Buradaki sabah akam kesintisiz manasndadr, iin ba ile sonu ele alnarak geni ifade kullanlmtr. Tpk gece gndz almak ifadesinde olduu gibi Daha ileri dnce boyutunda gl blbln dilinden kendini ver. Blbl de glde kendini grr. Bu gzellikler aynada seyredilirken eziyet, bask, naz zuhura gelebilir ki, bunlar da celalinin gzellikleridir. Cevre sabretmek gerekir. Ak maukun her halini ho grd gibi bu tecellileri eziyet kabul etmek yle dursun, hepsine severek sabreder. te tm bu gzellikler ak- ilahi ile olur. Btn peygamber ve veliler Allahn celali nazna sabretmilerdir. Bu nazn sabr da ak ile ak meydannda olur, baka trl (nispetle yaplan) sabr deil, ancak ve ancak inat yani kfrdr.
Arama izzet n buldun zillet Ol imi devlet Ak meydnnda Ak meydannda ycelik arama nk alalmay buldun, tevazuu grdn. te saltanat ve ycelik o tevazuunun iinde gizlidir. O zevki tattktan sonra baka bir zevk arama. O alalmadaki Allaha yaklamann hzl ve zevkli hazzn tattn m gerek devlettin sahibi olursun. zzet nefsi emmareyi yceltir, zillet nefsi emmareyi alalttr ve nefsi emmare terbiye olup, tevazua brndke vahdet zevki artar ak meydan geniler. Niyazi Msri Hazretleri yle der: zzet istersen yr var zillet kapsn, ate-i ada ile kayna olunca kimya. Kab-e kavseyni ev-edna da ikamet eyleme, Zat- bat nuruna yan, bul makam- mnteha Snrsz zevkler, dura olmayan ahadiyet makamnn zevkleridir. nsan Sresi 20: Orada, grnce nimetler ve byk bir mlk grrsn Devlet; cihanda tasarruf, yetki, sahibi olmaktr. Gerek tasarruf ve yetki ise hakikat hazinesine sahip olmaktr. O hazinenin sahibi ve tasarruf edeni Allahtr bu incelikleri ok iyi dnerek anlamak gerekir. FEHM et sohbet Gitsin cehlet rfandr Cennet Ak meydnnda Ak meydannda cennet, irfaniyete ulamaktr. rfaniyet cehaletin gitmesiyle olur. Cehalet Fehmi Hazretlerinin sohbetiyle, Fehmiden sohbet edenle kaybolur. Hak geldi batl zayi oldu, zaten batl zayi olucudur. Ak meydannda batl olanlar yanar, yok olur. Suyun zerindeki kpk gibi grnr, fakat kpn asl sudur. Kpk suretinde grnmesi geicidir. Hakikattir, fakat gerek deildir. Cehalet gidince cennet olan irfaniyet zevki zuhura kar. Ak meydannda Hak sz sahibi olur.
Diyr- erh
56
Cemli Cell Gliek
Cem makamnda Hak zahir uhudunda salikin butununda gizli olan halkiyet (Muhammediyettir) Kamil insandr. Onun sfatlardr. Hazretl Cem makamnda Salikin batnnda Hak olur. Zahirindeki halkiyet, giyilen sfatlar, Cem makamnda btunda olan(Muhammedi) sfatlardr. Kamilin sfatlardr. Salikin fenada kendisine ait bir varl olmad gibi bekada da hibir varl yoktur. Varlk Hakkndr. Ceml Cem makamnda birlenen Halk ve Hak ayr mazharlarda birlenmemitir. Bir olduu ortaya kmtr. Hazinenin nerede gizli olduu bilinmeden eline kazmay alp hazine aramaya kmak boa zahmet ekmek olur. stelik yanl mecralar kaznrsa araycnn helakine neden olabilir. Toprakta yle madenler var ki, kazdnda onlara rastlarsn. Beerin gzlerini kr eder. Toprak altnda yle mahluklar vardr ki, bir srta zehirler, ldrr. Fakat elinde bir hazine haritas olan rabtan varsa, zikrullah ipinide elinden brakmadan skca yaptysan, korkma bildiin istikamette yr, emin ol, phe ve tereddte dme. Bulacaksn hakiki gerek hazineyi, o hazine ile irfaniyet sahibi olacaksn. Sakn sana iaret olunan yerden vazgeme. Unutma ki, hibir define ulu orta yere braklmaz. O hazine muhakkak ok gizli olan yerde saklanmtr. Ancak cihadndan vazgemeyenlerin ulaabilecekleri yerdedir. Hazineyi bulamadan farkl farkl yerlerde aramaya kalktn m, perde stne perde olur. Her alman boa gider ve her defasnda daha fazla yorularak hazineye ulamak daha da zorlar. Farkl yerlere vurulan kazmalar, nceki alan ukurlar ve gereklerin izini kaybettirir. Define gereklerin sakland Kamilin topranda bulunur. O beden iindeki gizli olan Hak varldr. O toprakta hazineyi bulmak marifetle olur. Marifete ulamadan haritann iaretlerinden hi bir ey anlalmaz. Sabr, teslimiyet, sadakat ister. Hibir deniz incilerini darya atmaz. Hibir ifti
tohumunu toprak stnde kulara yem olmasn istemez. Kamil olan cevheri yok yerlere saar m? Ancak talebi olan, talebinde sebat gsteren, Kamilin sevgisini kazanan, Kamilini tasdik etmeye balayan onu tanmaya balamtr. Onu tanynca ona kar ak olumutur. Kamil kendisine ak olan saliki sever, ona kar muhabbet besler. Bu muhabbet salikin kendi nispetlerinden gemesine neden olur. Yani katline neden olur. Nispetler katledilince salik ak olduu kamilin tm manasn kendisinde zuhura getirmi olur. Kamilin sohbeti cehaleti yok edip, Hak varl olan irfaniyet cennetini oluturmutur. Ak meydannda batl zayi olur. Hak varl baki olur.
Esselamaleykm
57
Eyll 2008 says iin mer Ltfi Mete ile bir rportaj yapmak istiyorduk. Kendisine ulatk, isteimizi ilettik; memnun oldu ve davet etti bizi. 7 Temmuz Pazartesi gn sylenen adrese gittik. yle samimi karlandk ki... Merak ettiimiz ok ey vard, hepsini sormak nasip oldu. Yalnz! dedi. Azmdan kan kulam duymam olabilir. Kayd zdkten sonra bana da yollarsanz sevinirim. Belki dzeltmem gereken yerler kabilir. Tekrar gremeyeceimizi bilmeden ama bunu temenni ederek ayrldk. 30 Temmuz Pazartesi gn, dedii gibi kayt zlmt ve metni internet ortamnda kendisine yolladk. O da bilgisayarnn bandayd ve birka dakika sonra kk bir dzeltme yapp geri yollad. Sonra bir soru sorduk, cevap verdi. Bir tane daha sorduk ama ona cevap yazmad. nsanlk hli... Su imeye kalkmtr, kaps ya da telefonu almtr, ei seslenmitir... Olamaz m? Akam zeri efendim arad: Duydun mu? mer Bey kalp krizi geirmi! Su imeye kalkmtr, kaps ya da telefonu almtr, ei seslenmitir demitik de... Kalp krizi! Sonra uzun bir tedavi sreci... Derken 18 Kasm 2009. te bu sebeple imdi biz, yaptmz rportajn bir ksmn tekrar yaynlamak istedik. Ruhu d olsun.
58
MER LTF METE LE
"GTTKTEN SONRA TEKRAR BRLKTE"

B
ir yanda diziler ve sanal karakterler, bir yanda gerek karakterler Bir yanda iine ekildiiniz derin zahir, bir yanda iinden klmas mmkn olmayan derin mn Hepsi gn iinde srekli birbirini takip halindeler ya da birlikte? Madde ve mn kesintisiz bir izgi gibi mi? Yine de zaman zaman kesretten vahdete kamak istemiyor musunuz? imdi tabii biz bir eyi renmeye alyoruz; en azndan ben merebim gerei mridimden unu renmeye alyorum: Halvet der encmen dedikleri eskilerin Halk iinde yalnz olmak ya da halk iinde sevgili ile beraber olmak Bunu renmeye alyoruz. Tabii ki bu, sadece bir derviin, yolcunun renmesi, almas ya da her neyse gayretiyle olacak bir ey deildir. Nasip meselesidir. Ve en leyse lil-insni ill m sa nsan iin kendi gayreti ile elde ettiinden bakas yoktur. Ayet! Muhakkak bize den, nce Bu mazhar olduum nimetler benim almalarmn karl deillerdir, gayretlerimden ok fazladrlar demektir. Cenab- Hakkn bize ltfetmi olduu nimetlerin bizim gayretlerimizin bedeli olduunu dnmek bize uymaz. Ama ayet de nsan iin kendi gayreti ile elde ettiinden bakas yoktur diyor. O zaman bu ikisi arasnda bir badatrma yapmak zorundayz. Ayeti tevil etmeye alabiliriz. Herkes bunu denemitir ama tevil etmeye hacet yok, bunun iinden bir ekilde kmak zorundayz. Ve en leyse lil-insni ill m sa Allahn beyndr. Size fazlasyla da veriyor olsam karlnda bir gayretiniz vardr ve onun bedeli olarak veriyor deilim. Ben, cmertliim gereince sizin hak ettiinizin bin katn, yz bin katn verebilirim mnsndadr diye dnmek zorundayz. En azndan ben yle dnyorum. Byle olunca da kulun, nasibini samada bir adm var nk biz tevhid inanmz fikren zaman kavramna yayamyoruz, fikrimiz buna msait deil. Akl dediimiz melekemiz zaman tevhid ile aklayamaz. Oysa bir an Aristo mantnn dnda dnrsek, zamann yaratlm olduunu ve Allahn onun iinde yer alamayacan anlarsak sorun kalmaz. Biz, dn ve yarn; ezelden gelip ebede giden bir ok gibi alglyor, her birimizin bu oka u veya bu noktadan katldmz saplantsn yayoruz. Oysa ne ebet hakknda bir fikrimiz var, ne ezel? ki mehul nokta arasnda sonsuz bir uzan, bir ok, bir ileri gidi ve biz bunun bir yerinde kendimizde varlk hissediyoruz. Byle bir alg mutlaka vehimden ibaret olmaldr. Bu algy amadan kadere rza da gsteremeyiz zaten. Zaman dediimiz olguyu kronoloji oku gibi dnyoruz. Bir an bakalm;
59
MER LTF METE LE "GTTKTEN SONRA TEKRAR BRLTE"
Allah bu kronolojinin bir yerine koyabilir miyiz? Koyamayz. Szgelimi filan jeolojik oluum iin 60 milyon yl gerekiyor ve Allah bu 60 milyon yl bekleyip ondan sonra baka bir aamaya geiyor. Hani Kn feyekn ne oldu o zaman? Allahn zamanla mukayyet olamayacan hakkyla sezebilirsek ufkumuz alr. Ancak zaman Allahn dnda m? Olamaz! Zat bunun dndadr. Vesia krsiyyhssemvti vel ard Onun krss gkleri, yeri her eyi ve zaman da kuatm, kapsamtr. Krs nedir? Hkmn icra ettii makam! O krss ile her yerde olabiliyor zaten. Bize ah damarmzdan daha yakn olduu gibi Fakat bir de Onun vechi var. Yani asl zat! Asl zat nedir bilmiyoruz, nasldr bilmiyoruz ve hibir ekilde hibir tahayylta smas mmkn deil. zerinde dnmemiz de istenmiyor zaten deil mi? Evet ama dnyada ryetullah mmkn, en azndan ben mmkn olduuna inananlardanm. imdi o nedir? Vecih? Ayette nasl geiyor? Kll eyin hlikun ill vecheh Muhtemeldir ki Allahn krss dhil her ey helak olacak ama zat kalacak. Kyamette bile kalacak olan zatdr. Ve hlikn kelimesine dikkat edersek, heleke kll eyin demiyor kll eyin hlikun buyuruyor. Yani her ey helak olucudur. Ama helak olucu nitelii olmayan, helak olmayan ve hibir gcn helak edemeyecei Onun zatdr; sadece vechidir. imdi biz nasibimizi, asl Yaradann zat ile kurabileceimiz iletiim sayesinde belirlemeye katlrz. Kaderi byle anlyorum zaten. Aksi halde kiinin sorumluluunun olmamas lazm! Aristocu bir mantkla izah olmaz ama sorumluluun bir akl taraf bulunmas lazm. Kiinin kaderinde sorumluluk pay bulunabilmesi iin bir ekilde itirakinin kanlmaz olmas lazm. Bu itirak da, insann ancak vaktin ocuu olduunda renilmeye balanan bir keyiftir; belki de keiftir. Kii vaktin ocuu olup, dn ve yarn aarsa te vaktin ocuu olan o kii vahdeti yakalar. Tevhidi anda gerekletirmitir. Sadece o n yaarsanz Allahla birsiniz. O zaman kaderinizin Allah ile beraber yapcs olursunuz. O ilmi ezelisi ile bunu bilebilir ama siz bunda sorumluluk stlenecek kadar katk sahibisinizdir.
Ya gafletinizle ya da idrakinizle Bir ekilde drakinizle mspet katk sahibi olursunuz; gafletinizle de menfi katkda bulunursunuz. Yani tecelliyata muhatap olursunuz. Cenab Hakkn her an deiik tecellileri var ve herkes bunlara muhataptr ancak herkese bu tecelliler ho gelecek deildir. Bir deprem Cenab- Hakkn bilgisi dnda olmayacaktr. Deprem olduunda hepimiz kyametin bir kopyasn grrz. Cenab- Hakkn rktc bir tezahr ile kar karyayzdr. ok sevgili bir kul olsak da rktc bir tezahr ile karlaabiliriz. Nitekim Cenab- Allah, Hz. Eyyb sevmiyor olamaz. Ona bu aclar yaatm. Hangi vechesi ile hangi sfat ile tecelli etmise yalnz kendisi bilir Bize ne yaatacan bilmiyoruz. Her eyi yaatabilecei ihtimalini hesaba katarak, bizim yaadklarmz ve yaayabilir olduklarmz deil, u anda ne yapmakta olduumuzu hissetmemiz ve onun bilincine varmamz Mesele bu!.. Halk iinde Hakk ile beraber olmay renmeye alrken; sorunun bana gelecek olursak; dnya iini yaparken, ahiret iini yaparkenkinden daha ciddi davranyoruz. Kendi adma sylyorum, makbul olan ikisini de ayn oranda ciddiye alp bir tutmaktr. nk dnyada yaptmz i mubah ise, hell ise ibadet gibidir. Allahn ruhsat dairesinde yaptmz her ii besmele ile yapyorsak, Onu anarak yapyorsak, Onu hissederek yapyorsak, Onun kudreti ile yapyorsak yani daimi kr halini yaama sevinci ile srekli hale getirdiysek, nemli olan bu Mutlu olmak! Mutluysan Allah seviyorsun demektir. Ben yle anlyorum. Mutlu olmayan herkes, farknda ya da deil Allahtan ikyet ediyordur. Onu mutsuz eden her eyin sahibi Allahtr. Mutlu eden her eyin hakiki maliki ve yaratcs olduu gibi Yunus biraz naz ehli olduu iin yle diyor: Sen buyurdun ey padiah/ Yehdillahu limen ye Yani ne diyor? Allah dilediine hidayet eder, bunu diyen sensin ey padiah, ey sultan Byle diyor Yunus erkin yok senin h. Ne demek? Ortan da olmadna gre demek Ve soruyor Yunus: yleyse? demeye getirerek soruyor: Sulu kimdir, azap nedir? Aalm biraz: Hem Ancak ben dilediime hidayet ederim diyorsun, yleyse hidayete ulaamayan kiinin suu ve gnah nedir? Sen dilememisin onun hidayete ermesini Elbette
60
Yunus gibi naz ehli olan kii bunu syleyebilir. Ben syleyemeyeceime gre bundan ne nasip alacam? Oras kalsn ve herkes kendisi dnsn bunun zerinde. Bunu dnrken sorunumuz u: Cebriyenin izgisine dmeden Allahn takdirine saygy korumak l ysel olduunu anlayabilmektir. Hz. Yunusun sorduu bu soruyu ancak hidayete ermi birisi bizlere ibret olsun diye sormaz m? Elbette. Ayrca bu soru herkesin de aklna gelebilir. nkrc ise zaten sorar. Mesel ben de Kuran- Kerimde veya Snni itikat retisinde rk nokta aramaya kalkan bir zndk olsam pek l ilk bu soruyu sorarm. Yani zndklar bunlarla ilgilenmemi deiller. Aslnda btn hayatmz, btn sorunlarmz dner dolar, yumurta m tavuk mu hikyesine gelir. Bizim iin Allahn ltfudur bu yumurta tavuk meseli. O bize unu anlatr: stediiniz kadar uran yumurta m tavuk mu meselesinin iinden kamazsnz; edepli olun, kstah olmayn her eyi her ynyle anlayabilecekmi gibi bir vehme, kibirli bir hevese kaplmayn. Ben ne kadar istersem o kadar bilirsiniz. Ben ne kadar istersem o kadar anlarsnz. Ben ne kadar istersem siz de beni o kadar seversiniz Allah bizi sevsin inallah. Sizi sevsin Allah, belki yine Allahn sevdikleri sevebiliyordur? Bektai demi ki; Allahm ben seni seveyim ama sen beni sevme. Byle naz ehli de vardr hani Bunu diyen tabii hakiki bir Hac Bekta- Veli yolcusu ise belki Cenab- Hakk onu daha da sevmitir byle dedii iin unun iin sylemitim. Aksi takdirde i mstakil bir iradenin varlna doru gidebilir. Bizden yana, bizim irademizle bir sevme olabilirmi gibi Tabii ama phesiz ki u da var: Yine kaba ekliyle cebriye anlayndaki gibi yzdeyz zorunluluk da olamaz. Yani czi iradeyi biz icat ettik. Snni itikat retisini formle edenler icat etti belki Bu, slam akidesini belli bir ereve ile zetlemek iin yaplm bir deneydir. Bana sorarsanz, kiisel anlay farkmla birlikte kendimi Snni diye
tanmlyorum. Bu ncelikle iadan ayr olmak anlamnda dorudur. Fakat byle olmakla birlikte Snni akidenin btn umdelerini en azndan hazmedebilmi deilim. Mesel czi iradeyi anlayabilmi deilim. Czi irade nedir? Bu, dinini derinlemesine renmeden yaamaya alacak halk kitleleri iin gelitirilmi bir terim gibi geliyor bana. mam Maturidiyi anlamak bile zor da, mam Maturidinin formle ettii bu itikat kusursuz mudur? slam itikad her eyi ile bir kalba sdrlabilir mi? Bundan emin deilim. Her din iin kitlelerin vasat zihnini tatmin edecek bir reti zetlemesine ihtiya vardr. Bizim de dinimizi byle zet bir reti halinde ifade edebilmemiz gereklidir ama bu, itikatla ilgili insan aklna gelebilecek her soruyu mutlaka batan cevaplamay vaat edemez. Czi iradeyi dnelim imdi. Klli irade, Allahn iradesi Klli olduuna gre, czi irade de bunun iinde. Allah dilerse biz de dileyebiliyoruz. Buras srat kprsdr. nsan buradan Cebriye kazanna debilir. Czi iradeyi neye benzetebiliriz? Bir hkmdarn emirlerini yerine getiren, ancak o emirler gereince hareket eden bir memurun kendi alanyla ilgili, kendi snrl yetkileri ierisinde ona tannm irade Akl byle bir benzetmeye yatkndr. Fakat bu da ister istemez Kral Tanr algsna gtrr bizi. Kral insanlarn en etkilisi olabilir. Allah Kral Tanr deildir. Allahn Allah oluu, onun her zerreye hkmedebilmesini gerektirir. Baz kk ilere hi karmadn dnrsek, Allah Kral Tanr gibi alglamaya balamz demektir. Byle bir anlam verirsek en azndan Allah ile olan ilikilerimizi belirlemekte iimizi kolaylatrmaz. Ancak dnyevi hayatmz dzenlemede yeterli olabilir. Kitlelere de bu lazm zaten. Klli irade gnei doudan douruyor, batdan batryor; buna benim yapacam bir ey yok. Fakat ben bir insan olarak bu zarf alp czi irademle uraya koyuyorum ki bu da hayatmz aklyor Peki, bu kck eyi kaldrrken kullandm irade bile ayn zamanda Allahn iradesi deil mi? En basitinden o burada bir deprem yaratsa ben zarfa uzanamam, derim Yahut koluma fel gelir zarfa uzanamam. Her dem var eden, var tutan, canl klan Allah olduuna gre czi irade bile onun iradesinin paracndan ibaret deil midir? Dediim gibi dnyevi ilerde
61
czi iradeyle tatmin olabiliriz. Ancak hayat memat meselesi burada deil, hayat memat meselesi esas iman bahsindedir. Yani benim Allaha inanp inanmama zgrlm var diyoruz. Eer benim Allaha inanma zgrlm varsa u ayet ne olacak? Siz dileyemezsiniz, ancak Allah diler anlamndaki ayet: Vem tene ill en ye Allah Tabii ki Snni bilginler btn bunlar aklletirmeye alm, insanlarn zihinlerini itikat bahsinde rahatlatmak ve tatmin etmek iin dhiyane zmleme deneyleri gelitirmilerdir. Onlar muazzam dehalardr. Zamanlarnn btn sorularna olabilecek en parlak cevaplar vermilerdir. Fakat her zamann yeni sorular vardr. Ancak bir dhinin verdii cevaplarn, bazen sonraki bir ada gelen insanlar btnyle tatmin etmesi beklenemez. Tasavvuf bu yzden en doal ekliyle dini yenileyen ve gncelleyen harekettir. Hayat srdke itihat kanlmazdr. Her birimiz fiili itihatlar yayoruz zaten. Ancak anlay ufkumuzu aan, szler deildir, bilim deildir; Peygamberimizin hakiki varisi olan byk zatlarn tasarrufudur, himmetidir; bize bahettii, aktard, alad nurdur. Bizi nur tatmin eder, bilgi deil. Bilgi kesbi bir rndr, kaynaklardan elde edebilirsiniz ama nur, nurlu insandan insana geer ve insan nur tatmin eder. ok bilgili insan var ki, huzursuzdur, intihara gidecek kadar skntldr. Ama nice cahil insan vardr ki mutludur, huzurludur. Tamam; elbette bilimi kmsemiyorum, bilimi kimsenin kmsedii yok. Dnya hayat iin nokta iindeki ilmi istediimiz kadar oaltalm ama ahiret iin; oalttmz o ilmi tekrar noktaya indirgemek zorundayz. Hz. Ali diyor ya lim bir nokta idi cahiller onu oaltt te lim, hakiki lim, daha dorusu arif bu oaltlanlar tekrar bir nokta haline getirmek zorundadr. Programlarnzdan birinde btn fiillerin sahibinin Allah olduuna deinmitiniz ve Allaha ramen, hibir ey gereklemez ifadesini kullanmtnz. Gerek fail Allahtr elbette. Bunu tabii bir muhakeme ile sylyorum. Bir de bunu eri olarak sylemek var. Her hikmeti naklen sylemek kiinin o hikmeti yaadn garanti etmez. Nice tatsz tecrbeler yaadm. Tasavvufu, tasavvuf
zerine edebiyat yapmak zanneden insanlar grdm. Bu yzden konumasna sevgi ile balayp sevgi ile bitiren nice insanlar grdm ama onlar sevemedim Nice nutuk dinledim sevgi zerine ama sevgim artmad. Hl televizyonlarda sabahtan akama kadar ak filmleri, iirleri, arklar duyarz. Onlardan daha anlaml gelmedi bana tasavvufi jargonla sylenenler. Yaanmayan, yaanm gibi yaplan durumlar aktaryorlar insanlar birbirlerine ve mutlu oluyorlar. Kii Cenab- Hakkn ltfettii kadar nasiplidir. Kimininki s olur, kimininki ok derin olur. Fakat ne zaman tasavvuf zerine bir ey konumam istense iimde bir haya damar titrer En son Hz. Peygamberin Kutlu Doum haftas iin bir mlakat yapmlard Ben ki ahsen bu hafta boyunca yalnz utan duyuyorum. Syleyebileceim hibir ey yok! Yani aslna bakarsak salavat getirmenin dahi ne anlama geldiini bilmiyorum. Niye salavat getiriyoruz ve Allah niye salavat getiriyor? Ayette nnellahe ve melaiketehu ysallne alennebiyy buyuruluyor. Melekler ve Allah peygambere salt ediyorlar Biz de salt ediyoruz. Onlarn ettii ile benimki nasl ayn olur? Ben salavat iin Allahumme salli diyorum. Peki Allah da Allahmme salli demiyor herhalde salat etmek iin Ne yapyor yleyse? Ben kul olarak Allahm sen ona salat eyle diyorum. Allah nasl salat ediyor? te daha bunu bilmeyen bir insan olarak ne konuuyorum. Bunu geirdim aklmdan. Tasavvuf stne de konutuum zaman aslnda dner dolar ayn noktaya gelirim: nsanlara gerekten hissetmediim ya da yaamadm eyleri sylemekten nasl utanmyorum diye sormaktan alamyorum kendimi Onun iin bu konularda ancak bir fikir adam sfatyla sz syleyebiliyorum aslnda. Tasavvuf erbab olarak deil Geri bazen ho tepkiler de aldm oluyor. Bir kere bir profesr hanmefendi bir arkadama sylemi, on seneden fazla oldu. Bir televizyon programnda seyretmi ve Allahn bu kadar gzel anlatldna hi tank olmamtm demi. Tabii nefsime ok ho geldi, kendimi bir ey zannettim. Ondan sonra televizyonlarda byle konular iin deil de siyasi ve sradan meseleler iin konumaya arlr oldum. O profesr hanmefendiyi etkileyen program, sanki bir dnm noktas oldu. Herhalde krk ylda bir
62
Hakk dostlar dilimden bir eyler konutular da ben bunu nefsime yonttuum iin, emeden ekranlara su tayamaz oldum. Talep ettiniz belki bunu. Burada unu sylemeye almtm. Yani kendi hissiyatma gre, bu ok kalb bir tavr olarak ifade ettiim bir beyan deil. Kalbimi aamam ki, dilimle sylyorum nsanlar iin, yarattklar iin bizim dnyevi anlamda anladmz ekilde cezay dahi ngrebilecek bir Allah anlay yok bende. nanan herkesin bir Allah zann vardr. lmihal bilgileri ile kii Allah zann oluturamaz. nanan birey, kalbine gelen ilhama gre bir Allah zannna varr O yzden her zan gibi Allah zann da zneldir, kiiye gredir. Ben Rabbimi, ceza dediimizde dahi bir dl koyacak gibi dnyorum. Onun verecei caza, yine insann kalc akbetine, fani olmayan mrne katkdr. Cehennem, Cenab- Hakkn merhametinin bir baka tecelli tarzdr, rahmetidir. Ksa dnya hayatnda kestirmeden kazanlacak geliimden kendi kendisini mahrum eden insan Cehennem ile eitmek gibi belki yle olsa gerek diye dnyorum nk Allahn rahmeti her eyi kuatmtr. Rahmeti vesait klli ey buyuruyor. Kuran- Kerim ifadesine gre Allahn rahmetinin cehennem dhil kuatmad hi bir ey yoktur. Ate nasl rahmet olur? Olur! Allah ne diliyorsa o olur. Yine yce kitabnda ne buyuruyor Rabbimiz? Biz seni lemlere rahmet olarak gnderdik buyurmuyor mu? Bu alemlerin iinde cehennem de belki sadece kk bir lem Peygamberimiz o cehennem iin de rahmet. Ne demektir bu rahmet? te bu ve buna benzer eyleri sylemiimdir, umutlu olmay, iyimser olmay, Allah sevebilmeyi anlatmaya almmdr. Korkutmadnz yani Evet korkutmadm. Ve ne kaybederim, bana ktlk yapanlar da dhil, Allah btn insanlar dllendirse benim zararm nerede olur? Bu gnlk dnyay getik. Sonsuzu, altm yetmi yllk dnya mrne blsek, istersek altm yetmi milyon yllk dnya mrne blsek yine sfr kmyor mu ? Dolaysyla nihai anlamda insann hakiki, kalc mrne hayrdr her ey Allahn gazab da hayrdr. edidlikap, yani
iddetli azap edici olduunu bildiren sfat da Bir ayet var ok scak gelir bana, hayr kelimesi geiyor iinde imi ok ferahlatan bir Kuran- kerim ifadesidir Neyse aklma gelir inallah unu dnyorum; ok hayal kurdum ocukluumdan beri, dnyevi hayaller kurdum kendimi hatrladmdan beri ok mutlu bir ocukluk geirdim. Batllarn Baby Boom dedikleri ada dodum. Biliyorsunuz deil mi Baby Boom an? 1945 den sonra II. Dnya Sava bitince birden bire ok doumlar olmu, bebek patlamas yaanm. O dnemin ocuu olarak geldim dnyaya. Trkiyeye de rastlayan 1950 ile 1956 arasnda ok tatl bir bereket dnemi yaand. Zahiren baktn m Marshall yardm, u yardm, bu yardm deriz ama Allah byk skntdan kan milletin yzne gld. Babam anlatrd, bilirim, smet Paann ar tedbirleri yznden insanlar -af buyurun- at pisliindeki arpa tanelerini bile karp, ykayp kaynatmlar; yemek zorunda kalmlar. Byle bir sreten sonra nisb de olsa bir refah gelmi. Bir sahil ocuu olarak sanki cennette yaadm yedi sekiz yl Babam da memur Trkiyedeki emsallerime gre ok gzel bir ocukluk yaadm. O gn bana sorsalard ok mutsuz olduumu sylerdim muhakkak. nk her ocuk gibi, istediimiz saysz eyin gereklemesi mmkn deildi Mesel babam ok sertti Daha alt yandan itibaren ba bahe ilerinde almak zorundaydk. Babam memurdu ama kk apta bir ay bahemiz vard. imdi dnp baktmda mthi! Yani cennet bunun yksek konforlu halidir diye dnrm. Dnn, okula gidiyorsunuz, kn kar lapa lapa yayor, temiz, tertemiz. Aylarca dursa kar, kararmyor, kirlenmiyor. Az insan var, az ev var, az odun yakyoruz, aalar bitmiyor vs Yazn kumsaldayz, denize yle eildiin zaman kum tanelerini sayyorsun. Sonra geliyoruz 60-61 senelerine, yani on-on bir yalarnda, yine ayn deniz kysndayz. Bu sefer ayaklarmza ziftler bulamaya balyor Ama kiinin ahsiyetinin bina olduu ocukluk a, hayal kadar gzel bir evrede geiyor. Orada ne var? yimserlik var; gzellik var. Denize, engine bak var. Bu sebeple hep seven bir insan olmam, Cenab- Hak ltfetti. Dostlarm en ok bu tarafmdan ikayet etmitir: Herkesle bir anda ok muhabbet ediyorsun; bir
63
sr sama sapan insanla ahbaplk ediyorsun; bir anda kalbini ayorsun; hi sorgulamyorsun Gerekten epeyce bir zamandr belki de otuz yldr bunu sylerler. nsanlar beni yz defa aldatsalar yz birinci defa yine onlara inanmaya hazr olmam, gze almam lazm. Bunu renmeye alyorum. Bata sylediiniz, kadere itirakteki gibi mrit de mridi ile bir olursa, o zaman belki koruma uzaktan olmaz? Vallahi her ne oluyorsa oluyor. Bir eyler oluyor Allahsz Mslmanlk kitabnda yazdm. Uyardlar beni, bu prokovatif bir balk falan diye Dndm imdi bunu eyhime onaylatsam, bir trl onaylatmasam bir trl Byle korsanlklar yaptm. Fray yiyeyim bari dedim. nk iinde sylediklerim bana gre nemli, bunu ancak biraz tahrik eden bir balkla ilgin hale getirebiliriz. nk para kazanlmas zor nallah mit ediyorum onun getirecei para kalbime, gnlme, beynime cazip gelmez. undan dolay gelmez, kitap yksek bir gelir getirmiyor, zaten kitaplarmn getirisi ile geinmiyorum. Geinecek durumda deilim yani Allahma ok kr bu senaryo almalar dolaysyla rahat bir geimim var. Bu yzden umut ediyorum ki, onun maddi cazibesine kaplmadan mesajn ulamas iin bu bal tercih ettim. Hep tereddt tadm. Bunu sizinle paylayorum, bilmiyorum bir tasavvuf kltr dergisi iin anlam olan bir hikye midir ama anlatmak ihtiyac geti iimden belki de gnah karyorum Sonra byle olunca kitab rkerek buraya getirdiimde bir baktm stadmn elinde, kitaba bakyor. ok korktum ama hazrdm da yani bu destursuz yaptm bir i ama kalben dedim ki kendi kendime Ben byle diyeyim o naslsa desturu kalbinden vermemise bunu engeller diye kendi kendime de bir numara ekmitim. Baktm grnce ok ilgin! dedi. Tank olmuumdur, ineli konumalarn da bilirim, sitem var m acaba burada diye dndm Sonra hemen orada bana mzalayp ver dedi. Haya ederim ama dedim Annemize imzalayp vereyim ve annemizin adna imzaladm. Hemen okumu, on gn sonra grdm Mthi! dedi. Bir rahatladm Sonra deerli bir abimiz var Ankarada, o gelmiti Efendim dedi Allahsz
Mslmanlk var ya tam oturmu efendim dedi. ok deerli bir abimizdir, ok mthi akl bir insandr ve stadmz onu ok sever, ok deer verir. smi yeter dedi. stadmz, sanki altn izdirmek ister gibi Ne demek istiyorsun yani o isim yeter diyorsun ha? dedi. Evet efendim dedi aabeyimiz. Allahsz Mslmanlk! Maalesef ne ekiyorsak bundan ekiyoruz tabi Banda Aksz, Zevksiz kayd da var denilince aabeyimiz srar etti: Tek bana Allahsz Mslmanlk da olurdu dedi. Bu benim sevgili abim -gerekten ok seviyorum onu- gnlmdeki bu ukdeyi skmek iin byle bir konumay yaad, sahne sanki gnlm rahatlatmak iindi imdi, tasavvuf eskilerin deyimi ile pirin tanesi zerine ayet yazma iini retiyor. nce bir i, bu ii hakkyla yerine getirebilmek iin ok az zaman sahibiyiz. Nasld o ayet innel insane le zalumn keffar nsan ok zalim ve ok nankrdr. Lev enzelna hazelkurane ala cebelin lereeytehu haian mutesaddi an min hayetillahi Eer biz, bu Kuran bir daa indirseydik, elbette sen onu Allah korkusundan ban eerek para para olmu grrdn Ve nna aradnel emanete ales semavati vel erd phesiz biz emaneti gklere, yere ve dalara teklif ettik de vel cibali fe ebeyne ey yahmilneha ve efakne minha Onlar onu yklenmek istemediler, ondan ekindiler. ve hamelehel insan innehu kane zalumen cehula Onu insan yklendi. nk o ok zalimdir, ok cahildir. te biz de neyi yklendiimizin farknda deiliz
BRDENBRE DERGS ABONE FORMU

ADI SOYADI ADRES L TELEFON E-POSTA ADRES
: : : : :
: . LE:
Dergimiz iki ayda bir yaynlanmakta olup, yllk abone creti 30YTL.dir.Yurtd creti yllk 40 Eurodur. creti 5 YTL.dir.
saysndan itibaren yeni abone olmak istiyorum. 2008 ylnn tm dergilerini almak istiyorum. eski saylarn almak istiyorum. numaral kitaplardan almak istiyorum. numaral CD(DVD) almak istiyorum.
DEME YERLER: Posta eki ile H. brahim Hakk al Melami Kltr ve Sanat Vakf (Birdenbire Yaynclk) 5409460- nolu hesabnza yatrdm. Vakfbank Kuadas ubesi 7286- 5964 82 nolu hesabnza yatrdm. Ziraat Bankas Kuadas ubesi 53006907-5002 ube Kodu: 144
YURTDII ABONELER N: Vakfbank Kuadas ubesi 7286- 5964 82 nolu H. brahim Hakk al Melami Kltr ve Sanat Vakf adna gnderebilirsiniz. Veya herhangi bir PTT ubesinden Vakfmz adna havale ile gnderebilirsiniz. ***Bu formu deme dekontuyla beraber aadaki adresimize veya 0 256 612 88 78 nolu faksa ulatrabilirsiniz. ADRES: H. brahim Hakk al Melami Kltr ve Sanat Vakf (Birdenbire Yaynclk) K.Denizi Mh. .Er S. Altnkaynak Cd. 1. Sk. Begonya Apt. 11/1 09400 Kuadas/AYDIN Telefon : 0 256 612 27 15 : 0 555 452 83 07

Birdenbire 24 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Birdenbire 24 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

balarken...

Hak Dostlarna Sohbet

Ondan Ona Sohbetler

ncecikten Bir Kar Yaar

Hac Babadan Gnl Sohbetleri

Hak Dostlarna Sohbet

Hafz Ahmet Soyyiit

Hak Dostlarna Sohbet

ervi nasl olmaldr?

Hak Dostlarna Sohbet

Hak Dostlarna Sohbet

Hafz Ahmet Soyyiit

CANIM, CANANIMSIN FATIMA ANNEM

Ondan Ona Sohbetler

Hasan Fehmi Kumanlolu

KULLUK II. BLM

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

ncecikten Bir Kar Yaar

ALLAHTAN HONUT OLALIM K ALLAH DA BZDEN HONUT OLSUN

ncecikten Bir Kar Yaar...

ncecikten Bir Kar Yaar...

ncecikten Bir Kar Yaar...

Allahtan Honut Olmak

ncecikten Bir Kar Yaar...

Hseyin Sabri Soyyiit

Hac Babadan Gnl Sohbetleri

I- ALEVLK VE SNNLK II- ZAT, SIFATSIZ; SIFAT DA ZATSIZ OLMAZ!

Hac Babadan Gnl Sohbetleri

Hac Babadan Gnl Sohbetleri

Hac Babadan Gnl Sohbetleri

Zat, Sfatsz; Sfat da Zatsz Olmaz!

l-i mran, 3/31

Hac Babadan Gnl Sohbetleri

Dr. Ahmet Mavi

Bu yerdir ehr-i hakikat Bu yerde zahir olur Hak

Evet Hseyin Amca, Anahtara talibim hala 21.12.2009, Karyaka

Mehmet Emin Hepbildikler

BALIKININ KARISI II. BLM

PADAHIN KPEKLER VE ONLARA PAY ETT KEMKLERN HABERDR

Cemli Cell Gliek

Ey merd-i kmil bulunma gfil Ol Hakka vsl ak meydnnda

MER LTF METE LE

"GTTKTEN SONRA TEKRAR BRLKTE"

BRDENBRE DERGS ABONE FORMU

ADI SOYADI ADRES L TELEFON E-POSTA ADRES

You might also like