You are on page 1of 44

TASARIM

SAYFA TASARIMI

SAYFA DZEN

MZANPAJ

DERS NOTLARI


Hasan Fehmi Ketenci / Ocak 2007
2





SAYFA TASARIMI / SAYFA DZEN / MZANPAJ

Sayfa tasarm / Sayfa dzenleme / Mizanpaj
tanm,
Sayfa tasarm ile ilgili yaplan aratrmalar,
tarihe,
Tasarmn kullanld ortam ve aralar.

01) SAYFA TASARIMININ LEV

02) SAYFA TASARIMINDA GRSEL ETK ALANI
YARATMAK

03) SAYFA TASARIMI KURALLARI /
PRENSPLER

04) SAYFA TASARIMINA GR

3
Kullanlan malzemeler,
a) Kadn kullanlmas,
b) Yaznn kullanlmas,
c) Grafik,
d) Genel kurallar,
Masast yaynclk ve grid.
Haberin anatomik yaps.

05) SAYFA TASARIMI / MZANPAJ

a) Gazete sayfa tasarm,
b) Dergi sayfa tasarm,
c) bror, katalog, afi tasarm.









4



SAYFA TASARIMI / SAYFA DZEN /
MZANPAJ

Basm yaplan iletiim aralarnn yayn teknikleri genelde birbirlerine yakn olmasna
karn sunu ve kullanm zellikleri asndan farkllklar vardr. Bu adan farkllk
gsteren basl iletiim aralarn genel olarak; gazete, dergi, kitap, bror, afi, pankart
pul kartvizit v.b.gibi gruplar iinde toplayabiliriz.

Hangi grup iinde olursa olsun basl bir materyal retiminin balang aamas; Sayfa
tasarm/Sayfa dzeni/Mizanpajdr.

letiim ve okuma amacyla basm yaplan her yayn okunmadan nce grlr ve grsel
etkisiyle dikkat eker. Bir baka deyile; yayn oluturan sayfalarda yer alan tamamlayc
malzemelerin (yaz, resim, fotoraf ve grafikler v.b.gibi) doru ve yerinde kullanlmas
gerekir. Tm bu dzeni sayfada salayabilmek iin sayfa tasarmnn iyi yaplmas o
yaynn daha ok ilgi ekmesini salar. Ksacas; sayfa tasarm (mizanpaj) olmadan
dnceler anlatlamaz. Grsel imajla ilgili gerekli mesaj iletilemez.

5
Bir yaynn etkinlii, nitelii, ieriinin zenginlii, konularnn seiminin yan sra,
kullanlan yaz karakterine, kullanlan resimlere, tercih edilen bask tekniine, kullanlan
kat seimiyle de dorudan balantldr. Bu nedenledir ki; sayfa tasarmclar grsel
gzelliin ve grafik kurgunun yan sra bu zellikleri de iyi harmanlayarak ve doru
kullanarak mizanpaj yapmak zorundadr. yi bir mizanpaj yayn zerindeki grsel gzellii
pekitirir ve yaynn okur zerindeki etkisini artrr.

Elinize aldnnz herhangi bir gazete veya dergiyi kartrn. Sizin enok ilginizi eken,
okumanz iin size ilgin gelen yazlar ve dikkatinizi geen resimleri veya ilk anda sizi
etkileyen eyleri bir kenara not edin sralamada sayfa tasarmnn/mizanpajn salad
grselliin olduunu grebilirsiniz.

Masast yaynclkta tasarm;
Masast yaynclkta ve genel olarak bir tasarma balamadan nce, dncelerinizi
taslaktan programlar araclyla uygulamaya dkerken iyi ve salkl sonular alabilmek,
hzl sonulandrmak iin yaplmas gereken kk kontroller, tercihlerdeki baz
deiiklikler nemli maddi ve zaman kaybnn nne geebilir.

altmz alanlarda mteriden gelen brief dorultusunda mterinin isteini, tasarm
problemlerini eniyi ekilde sonulandrarak mteriye geri dn yapar ve onay alrz.
Mteri her zaman en iyisini en ucuza yaptrmak/almak ister, zaman zaman da bilgilik
taslayarak sizi ynlendirmeye alr. Bu durum yaptmz almalarn kalitesinin
dmesine neden olabilir. Bu aamada, mterinin neyi ne kadar bildiini iddia ederek
6
mdahalesine teslim olmak yerine tasarmcnn mteriyi ikna edebilmesi nemlidir. Her
durum da da yaplacak tasarm almasnn sonular mterinin imajn ya da bir
rnn pazar payn arttrmasnda rol oynayacaktr.

Mterinin bizden bir rn veya tantm katalaou istediini dnelim. Tasarmn tm
detaylar yaplacak almaya yanstlrken, kullanlacak kat ve zellikleri, gramaj,
basks, renk says ve ciltlenmesi gibi tm teknik detaylar bize ait. Tasarmc bu
almalar yaparken mteri isteklerine ve birim maliyetine uygun malzemeleri kullanarak
tasarmn tamamlamaldr. Ayrntlar tam olarak harmanlanmadan sadece grsellik
dnlerek yaplan tasarm bask aamasnda ve bask sonras aamalarnda ciddi
sorunlar dourabilir.

Basl bir materyale gz gezdirmek;
Sizler elinizdeki gazete veya dergiye gz gezdirirken aamal bir yolu takip edersiniz.
Birinci aama; lk aamada dikkatinizi eken eyler, ana balklar, fotoraflar, grsel
geler, sayfa zerinde kullanlm renkler ve erevelerdir. Bu aamada srekli okuma
alkanlnzn olduu imzal yazlar da takip edersiniz.
kinci aama; Bu ilk aamadaki gz gezdiriten sonra ilk olarak ilk gzlem srasnda
dikkatinizi eken bir balk, bir fotoraf veya habere ynelirsiniz. Bu dikkat ekii en ok
etkileyen bu gelerin grsel yerleimi yan etkin bir mizanpaj kurgusudur.
nc aama; Bu aamada ise artk okumak iin odaklandnz yazy okumaya
balarsnz. Burada sizi etkileyen en nemli unsur okuduunuz yaznn tipografik ve
grsel kurgusudur. Ayrca okuduunuz yaznn metin boyutu da sizi o yazy okumanz
7
konusunda etkileyebilir. Yaznn ieriiyle orantsz olarak ok uzun olmas sizi
okumaktan caydrcdr. Yaplan aratrmalar, 200 satrlk yazlarn %40 veya %50sinin
balkla son paragraf arasnda okunmadn gstermektedir. Bylesi bir yazy sonuna
kadar okumadan etkili olan bir baka nemli neden ise o yazda kullanlan st balk, ana
balk ve alt balklarn ilginizi eker, yazy okumak iin merak uyandrr ierikte yazlm
olmasdr. Bu nedenledir ki; zellikle gazete ve dergi sayfa tasrmlarnda eldeki bilgiler,
nem srasna gre ve okurun ilgisini ekecek, rahat okuma kolayl sergileyecek
ekilde yerletirilmelidir.

Modern gazete ve dergi yaynclnda ieriin zenginliinin yan sra o yaynn
tannmasn ve baarl olmasn salayan en nemli unsur sayfa tasarm ile yaratlan
grsel imajdr.

Sosyal, kltrel, politik ya da tantm yaz ierikli yaynlarn okunmas iin gerekli baz
kurallara ve prensiplere uyularak dzenlenmesi gerekir. Bu kurallar, prensipler; ncelikle
okurun yazlar rahat okumasn salayan bir kurguyu gerektirir. Bu anlaytaki kurgu okur
gznde farklk yaratr ve benzerlerinde daha ok ilgi eken yaynn satnn artmasn
salar.

Kurallarna uygun yaplan bir sayfa tasarm okur, yayn ve iletilecek, amalanan mesaj
genindeki balar glendirir. Bu uyum doal olarak okurun yayn seimini etkiler.

8
Sayfa tasarm ile oluturulan grsel dzenleme okur ilgisini ekme ve yayn ile ilgili
olarak okur srekliliini devam ettirmede nemli bir ilevi stlenir. Etkili bir sayfa
tasarmyla okur ilgisi istenilen yere ekilebilir. Zayf bilgilere dayal ierik veya nemsiz
bir haber farkl bir tasarm ve grsel dzenleme ile okutulabilir.

Sayfa tasarm bir yaynn okurla etkin iletiimini salayan ilk gedir. Yayn tercih
edilmesinde en geerli ve etkin kriter yaynn sayfa tasarm ile kazanaca grsel
zenginliktir.

Sayfa tasarm / Mizanpaj nedir?
Modern yaymclkta giderek daha da ok nem kazanmaya balayan, grsel etkinin
kurgusunu planlayc olarak da nitelendirilen sayfa dzenleme / Mizanpaj yukarda
fonksiyonu itibaryla anlatmaya altk. imdiki kullanlan ad Sayfa Dzenleme olarak
da tanmlanan ve geleneksel yaynclin sreci iinde Mizanpaj olarak bilinen sayfa
tasarmnn kesin bir tanm yoktur. Franszca bir kelime olan Mizanpaj dan gelmi olan
ve yayrclkta kullanlan bu tanmlamann ksa aklamas dzenlemedir. Her alanda
uygulanabilen tasarmla e deer olan mizanpajn fark ise dzenleme ileminin kat
zerinde yaplmasdr.

Mizanpaja ilgili olarak onu anlatan bir ok tanmlama ortaya atlmtr. Yeri, konumu ve
belirli kurallar olmas nedeniyle en uygun ekliyle mizanpaj ksaca aadaki gibi
anlatabiliriz;
9

Mizanpaj: Kat zerinde belirlenmi bir alann, yaz resim, fotoraf ve grafiklerle, belirli
kurallar erevesinde dzenlenmesi ilemidir.

Bu tanmlamadan da anlalaca gibi, dzenleme ilemi mutlaka kat zerinde ve genel
kurallarn yan sra yayn trnn zelliklerini yanstan kurallar vardr. Mizanpajn
yaplabilmesi iin ise; mutlaka, yaz, resim, fotoraf ve grafik gibi bjelere ihtiya vardr.

Sayfa tasarmnn okur zerindeki etkisi ile ilgili yaplan aratrmalar;
Basl malzemelerde kullanlan fotoraflarn ya da haber trlerinin ierik analizi veya
okunabilirlii ile ilgili olarak bir ok aratrma yaplm olmasna karn sayfa tasarm ile
ilgili olarak pek fazla aratrma yaplmamtr. Sayfalarn biim ynyle nasl olduu ya
da nasl olmas gerektii, sayfa tasarmnn okur zerindeki etkisi konusunda az da olsa
Amerikada aratrmalarn yapldn biliyoruz. Bu konu ile ilgili olarak Trkiyede
yaplm ve sonu analizleri belirlenmi bir aratrmaya rastlanmamtr.

Amerika Birleik Devletlerinde bu konuda yaplan aratrmalardan biri 1974 ylnda Click
ve Stempel tarafndan sadece gazetelerle ilgili olandr.

Click ve Stempel drt farkl ehirde yapt aratrma ile gazete mizanpajnn ortaya
kard farkl gazete formatlarna okur tepkisini lmeye almlardr. Bu alma iin
10
alt gazetenin ilk sayfalar seilmitir. Seilen bu gazetelerin geleneksel llere ait,
dier ise modern formatl gazetelerdir.

Aratrmaya konu olan; modern formatl gazeteler alt stun zerinde yer alan az sayda
haber ve yatay-dey konumlama gibi eit arlkl olarak dzenlenmi, aratrmaya
rnek tekil eden geleneksel gazeteler ise; ikisi sekiz, biri dokuz stuna dzenlenmi,
ancak geleneksel formatl her gazetede de fazla sayda haber yerletirilmi olmasna
karn haberlerin yerleimi dey konumdadr.

zerinde aratrma yaplan farkl ya gruplarndan oluan deneklere, rnek gazetelerde
faktrlerin farkl kullanm ile ilgili olarak; ilgin, skc, iyi, kt, heyecanl, cesur, korkak,
aktif ve pasif diye sifatlandrlan sorular sorulmu ve bu sfatlara 1 ve 10 arasnda
deerler verilmi, alnan sonular deerlendirilmitir.

Aratrma sonucunda modern formatl gazetelerin daha ok ilgi ektii ve onayland
kmtr. Yine bu aratrma sonucuna gre; 40 yan zerindeki denek okurlar ok tutucu
olmalar beklenirken modern sayfalar tercih ettikleri grlmtr. Geleneksel formatl
gazeteleri tercih edenlerin oran ise ok gerilerde kalmtr.

Bir baka aratrmada ise James Stanton tarafndan yaplmtr. Stanton, Northwestern
niversitesi rencileri arasnda yapt aratrmada; rencilerin ada veya ok
modern stili, geleneksel ya da yar geleneksel stile tercih ettiklerini ortaya karmtr.
11
Christine Urban aratrmalarnda gazetelerin sayfa tasarmlarn daha iyi yaplmasnn
zellikle gen okurlar iin nemli olduunu vurgulamtr. Urban gen okurlar zerinde
yapt aratrmada, skc grafikler, kt renkler ve kt renkle basklar ve haber
balklarnda kullanlan skc, hareketsiz, monoton yaz stillerinin gazete okumalarnda
ve okuyacaklar gazeteyi semelerinde nemli etken olduu sonucuna varmtr.

Syracuse niversitesinde yaplan bir almada ise, North Dakota tasarmn deitirdii
gazetesinin yeni dzenlemesinde bu deiiklikle ilgili olarak okurlarnn tepkisini
snamtr. Vard sonuta; okur iin nemli olan gelerin sayfa dzeni, yaz stili,
fotoraflarn ve renklerin kullanm olduunu saptamtr.

Gannette Campany, 1978 ylnda drt ayr ehirde 5000 okur zerinde yapt yz-yze
grme sonucunda zetle unlar saptamtr;
- retim, paketleme, grafik kullanm, sayfa dzenleme gazete ve yayn genelinde
nemlidir.
- Grafik ve sayga dzeni zellikle gen ve ara-sra gazete-dergi okuma alkanl olan
okurlar iin nemlidir.
- Okurlarn nemli bir ksm, zellikle de gen okurlar gazete dergi zerinde renkli
grnt istemektedirler.
- Metinlerde ve yazlarda kullanlan yaz karakteri ve punto bykl nemlidir.

Varlan sonular deerlendirdiimizde sayfa tasarmnn genelde bir yayn iin
vazgeilmez unsur olduunu grrz. Her ne kadar lkemizde bu alanda kesin veya yol
12
gsterici, rnek sonulara ulalan almalar olmasa da beliren bu genel grden yola
karak, okur zerinde en etkili, okurun dikkatn en ok eken unsurlarn iyi bir sayfa
dzeni ve buna bal olarak da, haber balklar, grsel geler; zellikler fotoraf ve
resimler, grafikler, renklerin kullanm ve zel olarak ereve iine alnan
yazlarn/haberlerin olduunu syleyebiliriz.

Sonu olarak sayfa tasarm grsel imajn etkili olmas ve mesajn ulamas asndan
byk nem tar. Sayfa tasarm ile ilgili olarak yaplan aratrmalar da yaynla ilgili
olarak okurun dikkatini en ok eken genin sayfa dzenini yaratt grsellik olduunu
gstermektedir.

Tasarmn kullanld ortam ve aralar;
Tasarmn kullanld ortamn en yaygn olan basl bir materyal retimi iin gerekli olan
unsurlarn yardmyla oluturulan ortamdr. Basl bir materyaln tasarm iin gerekli olan
ana malzemeler ise; tipograf/yaz, grsel malzemeler ve kattr.

Ana malzeme kad kullanarak yaplmas tasarlanan sreli, sresiz ve tantm amal
tm basl materyallerin balangi aamas kattr. Basl materyal tasarmcs tasarmn
genel olarak kullanlan kat lleri iinde yapmak zorundadr. Bu aamada kadn iyi
seilmesi ve yaygn olarak bulunabilecek kat llerinden yararlanlmas nemlidir.
Basl bir materyal retiminde kadn tasarma uygun ve ekonomik kullanlmas,
retilecek yaynn birim maliyetinin istenen dzeyde olmasn salar. Tasarmc
13
tasarmn yapaca yaynn ncelikle kat seimini doru yapmaldr. Tasarm srasnda
retilecek yaynn grsel gzellii seilen katla doru orantldr.
Gnmzde en etkili iletiim aralarndan olan gazete, dergi, bror, afi vb. gibi her tr
yayn, tazarmnda kullanlan malzemeleri asndan ii seilmi olmaldr. Grsel gzellik
ilk planda olsa da tasarm grsel olarak zenginletiren iyi ve doru olarak kullanlan
malzemeleridir.

Tasarm bir yaratclk iidir. Tasarm yaplan basl materyalde oluturulan ortam ve o
ortamda kullanlacak malzeme uyumu, tasarmn kalitesini ve buna bal olarak da hedef
kitle zerindeki etkisini sergiler. Tasarm aamas ile balayan ve masast yayncln
tm zelliklerinin kullanld ortamda ekillenen bir yaynn, bask ncesi, bask ilemleri
ve bask sonrasi ilemleri birbirini takip eden ve sonu zerinde direkt etkisi olan
sreleridir. Bu sreler masast ana plannda belirtildii gibi; fikrin oluturulmas,
yaynn oluturulmas ve bilgisayara geirilmesi gibi birbirini takip eden ve denetleyen bir
dizilitedir. Fikrin oluturulmas, yaynnn oluturulmas ve bilgisayara geirilmesi
aamasnda ilem sonuna kadar yrtme ve uygulama plannn doru ve gerek veriler
deerlendirilerek yaplmas, retilen yaynn tasarlanan biimde sonulandrlmas
asndan nemlidir. Gerek veriler ve aratrmalarla yola klarak tasarlanan bir yayn
baarl bir retim sonucuyla bitirilebilir.

Tasarm; kitap, dergi, gazete, bror, blten, afi, katvizit, billboard ve bunun gibi basl
materyallerin retiminin ilk aamasdr. Ve sonuca direkt etkilidir.

14
01) SAYFA TASARIMININ LEV;

Sayfa tasarmcs sayfay dzenlerken sayfa ieriinde yer alan bilgileri olabildiince
anlalr, okuma rahatl salayacak ekilde akc bir slupla okura ulatracak bir
mizanpaj yapar. Yayn trne gre geerli olan genel ve dier kurallar tasarm ilkeleri ile
birlikte uygular ve yapt tasarmla yayna farkllk ve canllk kazandrr.

Sayfa tasarmcs genel olarak;
- Bilgileri dzenler; Okur eline ald gazete veya dergide neyin nerede olduunu
bilmelidir. Tasarmca, sayfa zerinde yer alan bilgi, haber ve metinlerin kolay
okunmasna ve anlalr olmasna dikkat eder.
- Bilgileri derecelendirir; sralar; Tasarmc, yaynn yaym politikasna uygun olarak dergi
veya gazetedeki yazlar, sayfada veya sayfalarda nem srasna gre derecelendirir.
- Yaynn grnn gzelletirir; Sayfa tasarm gz ila yayn arasndaki ilikiye
dayanr. O nedenledir ki, sayfadaki grsel gzellik dengelir bir yapyla oluturulur. Okuru
rahatsz eden karmaklktan uzak, veya belirlenen okur profilinin beenisine hitap eden
bir tasarm yapar.
Yazlarn deerini ortaya koyar; Sayfa tasarmcs tipografinin zelliklerinden yararlanarak
kulland yaz karakterleri ile sayfada yer alan haberlere farkllk kazandrr. Bu
grsellikle metnin nemini rteye karr.
- Yaymn zgnln salar; Okurun yaynlar kyaslamasndaki en nemli unsur
mizanpajdr. Gazete veya dergilerde uygulanacak farkl Tasarmlar onlarn okur gznde
15
ayrcalkl olmasn salar. ki gazeyi veya iki dergiyi birbirinden ayran en nemli zellik
sayfa tasarmlardr. Okurlar okuduklar yaynn sayfa dzenine alkn olduklar iin neyin
nerede olduunu kolayca bulabilirler. Her yayna zel uygulanacak farkl sayfa tasarm o
yayn zgn klar.

Tm bunlarn yan sra sayfa tasarm kat seimi ile de dorudan balantldr. ok
gzel dzenlenmi bir bror, dergi veya gazete tasarm uygun kat kullanlmadnda
gereken etkiyi yaratamayabilir. O nedenle, iyi bir tasarm uygun bir katta deer kazanr.

02) SAYFA TASARIMINDA GRSEL ETK ALANI YARATMAK;

Sayfa tasarmcs sayfa mizanpajn yaparken ncelikli olarak bir grsel etki alan
yaratmakla ie balar. Bu grsel etki alannn yerini veya biiminin belirlenmesi
sonrasnda tasarmna balar. Tasarmc tarafndan belirlenen sayfa zerindeki bu grsel
etki alan sayfann dikkat ekmesini salar. Tasarmc grsel etki alanyla okurun ilgisini
sayfann o blmne eker. Bu alan oluturmak iin sayfa tasrmnda kullanlacak
malzemelerden veya renklerden, koyu, ak leke deerlerinden yararlanr. Ksacas,
tasarmc tarafndan sayfa zerinde oluturulm etkin grsel etki alan okuru bir
mknats gibi sayfann o blmne eker. Sayfa zerindeki grsel etki alan tektir. Bu
alanlar oalmaya baladnda sayfa monotonlar.
Sayfa zerinde grsel etki alan oluturan geler;
- Fotoraf,
16
- Yaz,
- Haber havuzudur.
Haber havuzu; haberle ilgili fotoraf, metin ve baz efektlerden oluur. yi dzenlenmi bir
haber havuzu grsel ilgi alan oluturmada baarl sonular verir. Bunlar; fotoraf haber
veya fotoraf alt haber eklinde de olabilirler.
Grsel unsurlarn sayfada kullanm;
Fotoraf, illustrasyon, grafik, dekoratif yazlar vb.gibi zel tasarm veya organik yapdaki
malzemeler yaynn grsel unsurlar olarak adlandrlrlar. Sayfa tasarmcs bu zellikli
grsel unsurlar dzenlerken olabildiince zen gsterir. Boyut, biim ya da analatm
asndan yanl seilmi olan bir grsel unsurun oluturaca ortam, gramer ya da imla
hatalar ile dolu bir cmleye benzer. Bu durumda okur nasl rahatsz olursa yanl
seilmi veya dzenlenmi bir grsel unsurun oluturaca ortamdan da ayn ekilde
rahatszlk duyabilir.

Grsel unsurlarn sayfada kullanm srasnda dikkat edilmesi gereken noktalar;
- Tasarmc hazrlad yaynla ilgili olarak kullanaca grsel unsurlarn kullanaca
metinle, sayfa dzeni ile ve yaynn dier blmleri ile olan likilerine dikkat etmek ve
tasarmnda kulland grsel unsurlarn bu uyumu bozmasna meydan vermemek
zorundadr. Sayfa tasarm nce kendi iinde sonra da tum yayn iinde bir btndr.
Tasarm da tam bir uyum szkonusudur.
- Organik biimli grsel unsurlaryaz alanna veya herhangi bir geometrik unsura
bloklanrken veya ilikilendirilirken ok dikkat edilmelidir. ok yakn veya ok uzak
17
konumlandrlarak okurun konsantrasyonu ve takb bozulmamal, gz rahatsz edecek
karmaklk veya sklktan kanlmaldr.
- Ayn sayfada, yan yana sayfada, ya da arkal nl sayfada ok yakn olarak kullanlan
koyu tonlu yada youn renklerden oluan grsel unsurlar, balklarn, sayfa dzenindeki
leke dengesini bozaca gibi birbirlerinin grsel etkisini zayflatabilirler. O nedenle bu tr
grsel unsurlarn yerleiminde seici davranlmaldr.
- Metin bloklarndan oluan monoton renk tonuna hareket getirmek amacyla metin
arasna konulan grsel unsurlar; cmleler arasna, satr arasna yerletirilmek yerine
paragraf arasna yerletirilmelidir.
- Her grsel unsur ilgili metinin grsel mesaj iletenidir ve ilgili metin ile ayn sayfada
kullanmasna zen gsterilmelidir.
- Sayfa iinde yaz alan ile grsel unsurlarn oluturdaklar leke deeri tayan alanlarda
olabildiince eitlikten yana bir yol izlenmelidir. Sayfada dengenin bir obje grubundan
yana arlkl olarak bozulmasna meydan verilmemelidir.
- Sayfalarda kullanlan grsel unsurlar, okurun kolay takibin salamak ve okura doygun
bilgi iletebilmek iin ksa da olsa alt yazlarla/resim altlarn ile birlikte kullanmak gerekir.
- Sayfa tasarmnda kendi iinde bir btnlk salamann yan sra tm yayn iinde de
btnlk salamas gerektiini unutmamal ve kullanlan grsel unsurlarn da bu btnlk
iinde olmasna dikkat edilmelidir.

03) SAYFA TASARIMI KURALLARI / PRENSPLER;

18
Sayfa tasarm, tasarm yapann yaratcl ve tarz ile dorudan ilgili olmasna karn
sayfa tasarmda genel olarak uygulanan yol gsterici temel prensipler vardr. Bunlar;
- Denge; eldeki materyallerin sayfa zerine dengeli yerletirilmesi ilk dikkat edilecek
unsurdur.
- Ztlk (tezat); Grsel olarak etkili bir alan yaratmak sayfa tasarmnda n kouldur.
Grsel etki alan gelerin sayfada zt (farkl boyutlarda, koyu-ak renklerde v.b.
gib)olarak kullanlmas ile oluturulur. Ztlk sayfa zerinde kullanlan her tr materyalle
uygulanabilir.
- Odak; Her sayfann bir odak noktas vardr. Bu odak noktas genellikle bir fotorafla
oluturulur. Zaman zaman dii bir haberle veya kaln, renkli bir ereve ile de
oluturulabilir.
- Oran;
- Uyum,
- Sadelik (basitlik)
- Btnlk,
- Yap.

Sayfa tasarmnda leke deerleri;
Sayfa tasarm da grafik tasarm gibi leke deerlerinin bir araya gelerek yaratt
ortamlardan oluur. Leke deerlerinin ilikisi ve yerleimi grafie anlam kazandrd gibi
sayfa tasarmnda da hibir zaman gz ard edilmemesi gereken bir konudur. Sayfa
tasarm da tm grafik unsurlarn bnyesinde barndran bir grafik tasarmdr. Tek fark
19
grafik tasarm yaparken sahip olduunuz zgrlk zenginliinde sayfa tasarmnda sahip
olmamanzdr.

Grafik tasarmda yaratclnz n plandadr ve kurallar sizi pek snrlamaz. zgn bir
tasarmla ok zel grsel iletiim salamay tercih edebilirsiniz.

Sayfa tasarmnda ise bu zgrlnz yoktur. Yayn trne gre belirlenmi genel
kurallarn yan sra o yayn tr ile ilgili zel kurallar erevesinde hareket etmek zorunda
kalabilirsiniz. rnein bir gazete sayfa tasarmnda yapmanz gerekenler genel kurallarla
snrlandrlmtr. Bu genel kurallar erevesinde iyi bir gazete tasarm ortaya karmak
yaratclk farklldr. Dergi iin de ayn zorluklar ve kurallar sz konusudur. Sreli
yaynlar ayn zamanda okura bilgi, belge aktaran en etkin iletiim aralardr. Bu
yaynlarn hazrlanmasnda ilk dikkat edilecek ey ise okuma kolayl ve grsel
gzelliktir.

Sayfa grafik tasarmnda kullanlan objelerin, gerek tek olarak, gerekse grup halinde
oluturduklar leke deerleri genel olarak grupta toplanr. Bunlar;
1) Beyaz lekeler. Bunlar tasarmda kullanlan metin yazlarnn, fotoraf altlar/resim
altlarnn kaplad alanlarn leke deerleridir.
2) Gri lekeler. Bunlar; haberin anatomisini oluturan veya tasarmda kullanlan metnin
genel konusu iinde kullanlan unsurlardan bir olan st balklar, alt balklar ve
metin aralarna grsel gzellik kazandrmak amacyla kullanlan spotlarn kaplad
tek tek veya grup halinde oluturduklar leke deerleridir.
20
3) Siyah lekeler. Bunlar ise; tasarm srasnda kullanlan metinlerin ana balklar,
grselleri ve kaln izgiler ve erevelerinin tek tek veya grup halinde oluturduklar
leke deerleridir.

Sayfa tasarmcs tm bu tasarm unsurlarn kullanrken, sayfa tasarmnda hangi
dzeni kullanrsa kullansn bu leke deerlerinin dengesine dikkat eder.

Sayfa tasrm uygulamalar uygulanacak yaynn yapsyla balantldr. Gnlk bir
gazetede kadn bo alanlar olabildiince kullanlrken, sreli dier yaynlarda (dergi,
bror, katalog, afi vb. gibi yaynlarda kadn ekonomik kullanlmasnn yan sra kat
zemini veya dokusu da tasarmn nemli bir unsuru olarak kullanlr.

Gazete gibi gnlk periyottaki sreli yaynlar ncelikli olarak haber, bilgi tayclk
grevleri nedeniyle ieriklerinin zenginlii ve kolay okunabilirlii ile deerlendirildii iin
tasarmda ncelikli olarak bu deerlere dikkat edilir. Bu deerler belli kurallar
erevesinde uygulanr. Bunun yan sra grafik uygulamalarndaki grsel farkllk ve
dikkat ekicilik de gz ard edilmez.

Dergiler de belirlenen periyotlar iinde okura haber tayan iletiim aralardr. Ancak; bir
haber tac olmalarn yan sra grsel gzellik ve grsel zenginlik de sunmak
durumundadrlar. Dergi gibi sreli yaynlarda ierik zenginlii gerekli olmasna karn
zgn, farkl tasarmn kazandrd grsel gzellikleri ile de okur zerinde etkindirler.
Grafik tasarmn tm kurallar uygulanm, grsel gzellikle zenginletirilmi, iyi kada,
21
zel bask teknii ve renkler kullanlarak baslm bir dergi vb.gibi sreli yaynlar okurun
tercihi asndan farkl bir ortam oluturular. Dergi tasarmlarnda sayfa tasarmcs
tasarmn ana ilkelerinden olan leke deeri ilkesiyle hareket ederler. Ancak; katn
zemin renginin ve dokusunun zelliklerinde de yararlanrlar. Dergi sayfa tasarm
aamasnda kadn ekonomik kullanlmas ynteminden ziyade kadn tasarm
tamalayan bir unsur olarak kullanlmas tercih edilir. Bu nedenle dergi sayfa tasarmn
yapan sayfa tasarmcs yaz, resim ve grsel malzemelerle gazete sayfalarndaki gibi,
sayfann tmn doldurmazlar. Tasarm srasnda kadn dokusu ve zemininden de bir
tasarm unsuru olarak yararlanrlar.

Sreli ve tantm amal tasarlanan yaynlarda ise tm sayfa tasarmnda karlkl
sayfalar arasnda gerekli btnl salamak iin
- Organik yapl ve kvrml hatlardan oluan grsel unsurlarla yaz grubunu ayn sayfada
toplamak,
- Her iki sayfada da ayn tasarm slubunun, doal olarak da ayn rengin ve ayn yaz
karakterinin kullanlmas,
- Sol sayfada oluturulan gizli ya da grnen eksenin konumu ve lsnn sa sayfada
da aynen uygulanmas vb.gibi baz genel yntemlerden yararlanabilir.

04) SAYFA TASARIMINA GR;

22
Sayfa tasarm; dergi, gazete, kitap, buror gibi konularda bilginin aktarlmasnda nemli
bir rol stlenir. Sayfa tasarm olarak tanmladmz konu, aslnda kat zerindeki
bilginin dzenlenmi halini anlatyor olsa da, bilgisayar an yaadmz gnmzde
elktronik ortamdaki belgeler, web sayfalar ve etkileimli grafiklerin temelinde de sayfa
tasarm iin kullanlan ilkeler geerlidir. Aslnda bu temel ilkeler, yzeysel tasarmn
temel ilkeleri ile ok yayndan rtr ve gestalt ilkeleri ile bir btn tekil eder.

Kullanlan malzemeler;

Sayfa tasarmna genel olarak bakldnda belirli kurallar erevesinde kullanlan
malzemeler; Tipografik unsurlar / Yazlar, Grsel malzemeler (fotoraf, resim, grafik ve
karikatrler), ereveler ve mizanpajn yaplabilmesi iin gerekli olan kattr.
a) Kadn kullanlmas;
Sayfa tasarmnda kadn kullanlmas ile ilgili bilgileri yukarda ayrntl olarak
aklamtk. Mizanpajn tarifinden de anlalaca gibi sayfa tasarmn yapabilmek iin
gerekli olan kat, retimine karar verdiiniz basl materyaln ana, fiziksel tayc
malzemesi kattr. Tasarmc hangi kad kullanacana karar vererek tasarmna
balar. O nedenledir ki tasarmn baarya ulamasnda kat seimi nemli ve dikkat
edilmesi gereken bir aamadr.
b) Yaznn kullanlmas;
Sayfa tasarmnda kullanlan ana malzemelerden ilki, belki de en nemlisi tipografik
unsurlardr. Tipografinin ana malzemesi ise yazdr. Sayfa tasarmcisi zaman zaman
hibir grsel malzemeye ihtiya hissetmeksizin tipofrafinin yapsal zelliklerinden
23
yararlanarak veya yaz ile ve zerinde uygulayaca zel grafiklerle sayfa tasarm
yapabilir. zellikle haber / bilgi tayc sreli yaynlar dnda kalan yaynlarn
tasarmnda tipografik zelliklerden ska yayarlanlr. Tasarmda yaz ok zellikli ve
grsel zenginlik kazandracak bir malzemedir. Tipografinin zellikleri ve sayfa
tasarmnda kullanlmasi ile ilgili ayrntl bilgiy tipografi blmmzden takip debilirsiniz.
c) Grafik;
Sayfa tasarmcisin benzerlerinden farkl klan yaratcl ve bu yaratcln zellikli
olarak sayfa tasarmlarna yanstabilmesidir. Dnyada ve lkemizde tm sayfa
tasarmclarn bir grafik tasarm ustas olduklarna syleyemeyiz. zellikle son
dnemlerde grafik bilgisayarlar (Mac) iyi kullanan operatrler de sayfa tasarmcs olarak
tanmlanmaktadrlar. Ama gz ard edilmemesi gereken u dur ki, sayfa tasarmcsn da
grafik tasarm konusunda, bir grafik tasarm sanats kadar olmasa da, bilgi sahibi
olmaldr. Sayfa tasarm da bir grafik sanatdr ve genel anlamda grafik kurallarn
kullanr. Son yllarda oluan bu ortamdaki bu eksiklik grsel ynetmenlerle biraz olsun
ortadan kaldrlmtr.

Dnyada ve lkemizde gazete / dergi sayfa tasarmn yapan kii sayfa sekreteri veya
teknik sekreter olarak adlandrlr. Teknik sekreterler sayfa tasarmlarn ilgili yaynn
sayfa boyutuna gre hazrlanm, zerinde stun lleri olan milimetrik zeminli plan
katlarna izerler. Bu izimler, uygulama sekreterlerinin nezaretinde grafik
bilgisayarlarda operatrler kanalyla elektronik ortama aktarlrlar. Tm sayfa tasarmclar
sayfa izimlerini bu plan katlarna yaparlar.

24
Masast yaynclk ve grid;

Masast yaynclkta nemli bir yeri olan ve tarihsel sreci ierisinde tasarmn genel,
balang felsefesi haline gelen Grid kelime anlam olarak belli bir hat, izlek, izgara
anlamndadr. Bir baka anlatmla grid, masastnde sayfa tasarmnda kullanlacak olan
elemanlarn (yaz, resim, fotoraf, grafikler, izimler vb.gibi.) dzenlenmesinde
tasarmcya nemli yardmc yatay ve dey izgilerdir. Bu izgiler kendi iinde bir bir
sistem ve oransaliliki iinde hazrlanrlar. Tasarmclar bu ilikiyi kimi zaman
matematiksel veya geometrik yntemlerle, kimi zaman da sezgilerinden yaralanmlardr.
Grid kad, bir alan organize etmede en pratik yoldur.

Gridin kullanm;
Grid, birden fazla tasarm eleman bir araya getirildiinde ortaya kan dzenleme
sorununa are bulacak en etkin bir zm yoldur. Bir tasarm elemannn dier bir
tasarm elemanna olan ilikisini dzenlemede, belli bilgileri benzer sistemlerde sunmaya
yardmc olan bir etken olarak karmza kar.

Gridin sayfa tasarmna dnm;
Amerikal nl grafik tasarmc Paul Rand, iyi bir grid zerinde kt ve statik tasarmlar
oluturulabilecei gibi, basit bir grid zerinde de ilgin ve dinamik tasarmlar yaplabilir
der. yi grid kadar onun kullanmnn da nemli olduunu vurgular.

25
Haberin anatomik yaps;

Bir haber,
- st balk; Okuru haberi okumas iin hazrlar ancak, haberin ana balnn
grizgahdr.
- Ana balk; Haberin her eyidir ve okura haberle ilgili olarak ilk ve etkili mesaj veren,
sayfaya hareket getiren, farkl tipografik zellikler tayan en nemli unsurdur. Sayfada
yer alan haberde, st balk, alt balk kullanlmasa da hibir haber ana balksz
kullanlmaz.
- Alt balk veya alt balklar; Alt balklar okuru haber metnini okumaya hazrlar.
Genelde haberin zeti olarak kullanlr. Ancak; bu zetlemede haber ieriinde nemli
blmler kullanlmaz. Gazetecilikte, st balk, ana balk ve alt balk yazmak zel bir
grevdir.
- Metin yazs; haberin ana balkla birlikte en nemli unsurudur. Haberi tamamlayan ve
haberi, bilgiyi okura tayan blmdr.
- Fotoralar / Resimler / Grafikler / Karikatrler;
Okura bilgilendiren, habere zenginlik kazandran ve sayfa tasarmcsn izim
aamasnda rahatlatan grsel malzemelerdr.
- Resim altlar / fotoraf altlar; Sayfada yer alan grsellerle ilgili alt, ek bilgilerin
aktarlmas iin grsel malzemenin, genelde hemen alt ksmna, yanna veya bazen de
stne yazlan ksa, aklayc metin yazlardr. Bu metinler, haber ana metin yazsyla
26
karmamas iin farkl bir yaz karakteriyle, genellikle de italik bir yaz karakteriyle
yazlrlar.
- Spotlar. Haber iinde okuru bilgilendirmek ve haberi okumaya zendirmek, bazen de
grsel zenginlik kazandrmak amacyla kullanlr. Okurun daha ok ilgisini ekmek ve
haberi okumaya zendirmek, ve ounlukla da tasrmcnn sayfa zerinde farkl leke
deeri yaratmak amacyla kulland, haber iinden birebir alnan metin blmlerini farkl
tipografik zellikte sunulmasdr. Daha ok, aratrma/inceleme ve rportaj gibi uzun
metinli yazlarnda kullanlr.

Sayfa tasarmnda bir baka balayc genel kural ise, yaynn trne gre uygulanmas
gereken tasarm biimidir. Gazete tasarm, dergi tasarm, bror-katalog, afi vb. gibi
basl materyal tasarmlarnda genel kurallara uyum esas olmasna karn yaynn
zelliine gre deiimler, deiik tarzlar uygulanabilir.

05) SAYFA TASARIMI / MZANPAJ
a) Gazete sayfa tasarm,
b) Dergi sayfa tasarm,
c) Kitap sayfa tasarm,
c) Bror, katalog, afi tasarm vb.gibi basl mateyaller sayfa tasarm.

a) Gazete sayfa tasarm;

27
Tasarm genel anlamda kullanm ile tannyor olmasna karn en yaygn ve gncel olan
gazete sayfa tasarm olarak bilinir. Gnlk periyodu ile her gn okurla iletiim kurma
aralarn en etkinlerinden biri olan gazeteler haber tayc olmalarn yansra tasarmlar
ile de okurlar etkilerler. Gazete sayfa tasarmnda geleneksel hale gelmi kalplar
olmasna karn her gn o kalplar iinde gazete genel tasarm politikasna uygun farkl
tasarmlarla okurun nne kmaz gerekir. Okur zaman zaman alkn olduu gazetesi
zerindeki yapsal deiiklikleri bekler. Bu deiiklikler arlkl olarak sayfa
tasarmlarnda yaplan, okurun grsel zevkini okayan deiikliklerdir.
Gazete sayfa tasarmcilar bir gazete sayfas boyutlarnda, zeri milimetrik zeminli ve
gazetenin genel teknik plan ile belirlenmi sayfa stun lleri ve saysnn belirtildii
sayfa plan katlarn kullanrlar. Bu planlar teknik sekretelerin rehberleridir. Bir anlamda
bu plan katlar, tasarmn nemli unsurlarndan olan gridle edeerdir. Gazete sayfa
tasarmcs sayfa mizanpajlarn bu plan katlar zerinde yapar.

Sayfa tasarcsn gazete plan kadn yansra hep yannda bulundurduu aralar ise;
Geleneksel yaz l aleti olarak bilinen, zerinde tipografi/yaz uzunluk ve boy ls
olarak kullanlan katrat ve pika lleri nin yansra cm/mm lleri olan Katrat Cetveli
ile resim ve fotoraflarn oransal llerinin hesaplanmas srasnda kullanlan Orant
arkdr. Katrat cetveli ile gazete stnlarna yerletirilecek yazlarn stn genilikleri
llr. Bu l birimi tm teknik sekreterler tarafndan kullanlr. Fotoraf, resim,
karikatr vb.gibi grsel malzemelerin sayfaya yerletirimeleri srasnda kenarlarnn
oransal llerini bulmada kullanlan ara ise Orant arkdr.

28
Gazete sayfa tasarmnda Birinci Sayfa;

Gazete birinci sayfas gazetenin kimlii ve vitrinidir. Birinci sayfa tasarm gazetenin
farklln yanstr. Gazete tasarmnda birinci sayfa ayn zamanda gazetenin tm
ieriiyle ilgili ksa bilgileri yanstabilen, okuru bu grntsyle etkileyebilen bir
yansmadr, bir aynadr.

Sayfa dzenlemenin genel kurallar;

Sayfa dzeni grnd kadar kolay deil aslnda olduka karmak, zor ve zen
gsterilmesi gereken, genel kurallar olan bir itir;
Sayfa tasarm/mizanpaj bir bilim deildir ve kurallar subjektiftir. Tasarmda drt nemli
unsur hep gz nnde bulundurulmaldr. Bunlar;
a) Sadelik, b) Kontrast, c) Denge, d) Uyum ve btnlktr.
- Gazete sayfas tasarmnda, tipografik ve grafik kurallara mutlaka uyulmaldr.
- Gnlk haber akna gre mizanpajda her gn deiik uygulamalar sergilenir.
- Mizanpajn amac, en iyi gazeteyi, yayn okura sunmaktr.
- Mizanpaj sadece gzel bir ey yaratmak deildir, ayn zamanda okura bilgi akn
en iyi, en etkin bir ekilde iletmektir.
- Mizanpaj ve yayn ierii uyumlu, ayrlmaz bir ikilidir.
- Unutmayalm, gazete tasarmnda deimeyen hi bir kural yoktur. Genellikle, genel
tasarm ilkelerine uyum dan yola klr ancak gazete sayfa tasarmcs yaratclnn
29
tm zelliklerini sayfalarna yanstr. nemli olan o toplumda kabul grm,
alkanlk yaratm genel gazete formatlarndan ok uzaklamamaktr.

Bir tasarm/mizanpaj biimi: Modler Mizanpaj;

Eski, geleneksel uygulamalar da kullanlan akar haber dizilii yerine blok alma biimi
olan modler mizanpaj daha kullanldr.
- Modler mizanpaj blok almay gerektirir,
- Blok alimada genellikle diktrtgen bloklamalar kullanlr.
- Kare bloklar sayfa tasarmnda monotonluk yaratt iin pek tercih edilmez.
- Mdler sayfa tasarmnda gerektiinde paket halindeki, haber, bloklar kolaylkla
deitirilebilir.
- Bu tarz sayfa tasarm okura rahat okunabilir bir gazete sunar. Okur haberler
arasnda kolaylkla dolar, haberin devamn aramak zorunda kalmaz.
- Moduler sayfayfa tasarm dzenli bir mijanpaj grnts yaratr.
- Modler sayfa tasarm; yatay ve dikey modller olmak zere iki ekilde uygulanr.
- Yatay ve dikey modllerin ayn anda, birlikte kullanm sayfaya canllk, grsel
gzellik ve dinamizm kazandrr.
- Mdler sayfa tasarmnda/mizanpajnda ksa haberler dik, uzun haberler ise yatay
olarak verilir.
30
Yatay ve dikey mdller biimindeki sayfa tasarm/mizanpaj tercihleri genellikle corafi
mimari ile doru onatl ve ilgilidir. Ksacas mizanpajn kltrel niteliinin var olduu ve
ve tasarm biimini etkiledii sylenebilir.

Sayfa tasarmnda kullanlan yardmc elemanlar;

- Spot haberler; Okurun ilgisini ekmek iin i sayfalardaki ana haber veya haberlere
ynlendirmek iin kullanrlar.
Birinci sayfada, i sayfadaki haberi aklamak iin kullanlrlar.
Spotlar yazlrken farkl tipografik zelliklerle yazlmal ve genel haberlerden ayr bir
grafik tasarmla kurgulanmaldrlar.
- izgiler, ereveler; izgiler ve ereveler ncelikle; haberleri birbirinden ayrmak ve
sayfada grsel farkllk yaratmak iin deiik kalnlklarda punto lleriyle kullanlrlar.
Grsel anlamda ve haberleri ayrmak iin kullanlan izgi ve ereveler olabildiince
seilerek ve az sayda kullanlrlar. izgi ve ereve tekrar sayfa tasarmnda
monotonlua yol aabilir.
- Zeminler; Grsel farkllk iin kullanlan zemin renkler ince veya deiik kalnlktaki
erevelerle belirtilirler. Sayfatasarmnda zemin seimlerine de zen gsterilir. Genelde
ak tonlardaki zemin renkleri tercih edilir. En yaygn kullanlan zemin rengi ise %5 veye
%10 deerindeki gri zeminlerdir.

Gazete tasarmnda Tipografi;
31

Gnlk bir gazetenin yaklak %80i tipografi/yaz, %20si ise fotoraf ve grsel
malzemedir. Yaz karakterleri/ fontlar gazetenin kiliine gre seilmeli, ok eitli font
kullanm grsel zenginlik salyor gibi grnmesine karn, gazete tasarmnda
karmakla yol aar, okuma zorluu yaratabilir. Gazete tasarmnda kullanlan yaz
byklklerinde(punto) belli bir standart oluturulmal ve genelde gazete okurunun gz
alkanl olan puntoda fontlar kullanlmaldr.

Gazete tasarmnda ierik zenginliinin yansra mesaj iletmede en etkin olan unsurlar
balklardr.

Sayfa tasarm aamalar;

Gazete sayfa tasarmcs tasarma / mizanpaja balamadan nce haber merkezi
toplantsnda belirlenen sayfa tasarm malzemelerini gzden geirir. Sayfa dzenleme
malzemelerinin en gncel olan ve en nemlisi, gazete sayfalarna yerleecek olan
haberler ve bu haberlerle ilgili olan grsellerdir. Sayfa tasarmcs, bilinen klasik ismiyle
teknik sekreter ilk i olarak mizanpajn yapaca sayfada kullanaca malzemeleri
tasnif eder.

1. Aama;
32
Bu tasnf sralamasnda ilk yaplan, sayfada kullanlacak olan mizanpaj / sayfa
dzenleme malzemelerini;
1) Sabit, ls deimeyen sayfa elemanlarn,
2) Deiken, hareketli ve ls deiken olan, gncel sayfa elemanlarn gruplandrarak
kullanma hazr hale getirir.
1) Sabit, ls deimeyen sayfa elemanlar;
Bu elemanlar; Genel anlamda, gnlk bir gazetede her gn yer alan, lleri deimeyen
ve hemen hemen her gn ayn llerde ve ayn yerde kullanlanlan, maktu ilanlar,
kampanya ilanlar, bayaz, ke yazs, gazete ile ilgili genel ananslar, kuponlar ve doal
olarak da gazete logosudur.
2) Deiken, hareketli ve lleri deiken olan, gncel sayfa elemanlar;
Bu elemanlarn en nemlisi gazetenin okura tamakla ykml olduu gnlk haberler
ve bu haberlerle ilgili olrak kullanlmas gereken grsel malzemelerdir (fotoraf, resim,
grafik ve karikatr vb.gibi.).
Tasnf ilemi yapldktan sonra ncelikli olarak eldeki sabit sayfa elemanlar, sayfa plan
zerinde, genelde, hergn kullanldklar yerlere yerletirilirler.Bu ilemle, gnlk gazete
sayfas zerinde kullanlacak tasarm elemanlarndan deiken, hareketli, gncel sayfa
elemanlarna / gncel haberlere ait alanlar da ortaya karlm olur. Sayfa plan zerinde
sabit sayfa elemanlarndan arta kalan alanlara gncel haberlerin yerletirilme ilemi iin
ikinci aamaya geilir.

2. Aama;
33
kinci aama olarak, teknik sekreterin, gazete mizanpajnda genel olarak kullanlan
uygulama biimlerinden hangisini uygulayacana karar vererek sayfa tasarmna /
izimine balamasdr.

Gazete sayfa tasarmlarnda iki uygulama biimi kullanlr. Bunlar;
A) MANET UYGULAMALI SAYFALAR,
B) SRMANET UYGULAMALI SAYFALAR.

A) Manet uygulamal sayfalar;
Bu uygulama biiminde gazete logotyp un sttedir ve genelde kullanlan uygulama
biimidir. nem srasna gre kurgulanarak haberler (en bynden, kne doru)
logotypn hemen altndan balamak zere sayfaya yerletirilir.
Genel tanmlama olarak Manet Haber; en stte, en byk alan ve balk boyutuyla
kullanlan haberdir. Manet uygulamal sayfada en nemli ve byk haber en stte
Logotypn hemen altndadr. Habere sayfa plan zerinde nemine gre alan verilir ve
ana bal bytlr. Dier haberler nemine gre manet haberden aaya doru
bykten ke sralamasyla yerletirilir.

B) Srmanet uygulamal sayfalar;
Bu uygulama biimi ise; Byk topluluklar ilgilendiren yaamsal ve nemli toplumsal
olaylar (sava, salgn hastalk, doa olaylar, toplu hareketler vb.gibi.) srasnda gazelerin
bavurduklar bir uygulama biimidir. Genel anlamyla en yukarda ve en stte verilen
34
haberden daha da nemli bir olay gazete ile okura iletilmesine olanak veren ve ska
kullanlmayan bir uygulama biimidir. Ancak, lkemizdeki gazetelerin genel olarak
kullandklar bir uygulama biimi haline dnmtr.

Srmanet uygulama biiminde gnn nemli haberi olaandan byk balkla ve gazet
logotyp aa kaydrlarak zerinde kullanlr. Srmanet uygulamada gazete logotyp
en ok gazete sayfasn enine olarak ortada ikiye blen katlama noktasna kadar indirilir.
Srmenet olarak kullanlacak haberler logotaypn zerinde yer alr. Srmanet
uygulama srasnda zel anlamal olarak alnan balk yan maktu ilanlar, lagotaypla
birlikte ayn hzada kullanlmak zere aaya kaydrlr. Ancak genelde srmanet
uygulamal sayfalarda balk yanna maktu ilan alnmaz.

SAYFA TASARIMINA BALAMA;

Tm bu hazrlklar yapan sayfa tasarmcs / teknik sekreter elindeki tasarm
malzemeleriyle sayfa izimine balar.

Sayfa tasarmcs genel gazete tasarm kurallarn gz ard etmeksizin
tipografinin/yaznn tm zelliklerinden yararlanarak leke deerlerinden oluan bir
armoninin hakim olduu gazete sayfasn izer. Burada kulland en nemli malzeme
haber ve onun destekleyicisi olan grsel malzemelerdir. Tasarmcnn en by yardmcs
tipografinin/yaznn sunduu olanaklardr. Yaz karakterleri ve yaz ailesi tasarmda leke
deerlerini oluturmada kolaylklar salar. yi bir tasarmc sadece yazlar kullanarak ve
35
haberin anatomik kurgusuyla grsel zevk veren, okurun ilgisini eken sayfalar izebilir.
Grsel malzemeyi cmerte kullanmak ok ie yarad gibi tasarmnz bozulmasna da
yol aabilir.

Gazete tasarmclarnn genel tercihi, sayfa gbeinde bir byk resim kullanarak okurun
grsel malzeme zlemini hep canl tutmaktr. Sayfa tasarmcs iyi bir gazeteci, iyi bir
fotoraf sanats ve bask tekniklerinden iyi anlayan bir operator olmaldr. Teknik
sekreterler bir gazetenin retim kurgusunda; haber merkezi toplantsndan datma
kadar tm aamalarn etkin, mudahil ve sorumlu durumundadr. yi bir teknik sekreter;
masast yayncln ileyiini, bask tekniklerini ve bask sonras ilemlerini iyi
bilmelidir. Tm bu bilgilerle donatlm bir teknik sekreter yaratln zenginletirebilir,
daha ayrcalkl tasarmlar oluturabilir.

kinci aama sonrasnda tasarm tamamlayan teknik sekreter grafik bilgisayarda
uygulamasnn yaplmas iin uygulama sekreterlerinin kontrolunda Maclerde elektronik
ortama aktarlr. Grafik bilgisayarda biten alma sayfa sekreteri tarafndan son kez
kontrol edilir ve operatr tarafndan film k ilemi iin film k sistemine gnderilir.

HABERN ANATOMK YAPISI
Haber anatomik yaps itibar ile sayfa tasarmnda en nemli aratr. Haberin anatomik
yapsn;
- Haber st balk,
- Ana balk,
36
- Alt balk veya alt balklar,
- Ana metin yazs,
- Haber metin yazs ara spotlar,
- Haber grsel malzemesi fotoraf/resim altlar oluturur.
Sayfa tasarmcs sayfa zerindeki leke deerlerini oluturuken haberin anatomik
yapsnn zelliklerinden de yararlanr. Tasarmc bir haberde bazen hepsini bazen bir
kan kullanr.

Sayfa tasarmcilar tm bu malzemeleri sayfa plan zerinde gsteren zel sembolik
izgiler kullanrlar(haberin anatomik yapsn oluturan unsurlar, fotoraflar, ilanlar,
izgilar vb.gibi.). Bu kullanlan sembolik izgiler geleneksel hale gelmitir ve bir sayfa
sekreterinin izdii sayfadaki sembollerin anlamn her teknik sekreter anlayabilir. Bu
semboller genel ve uzun sreli kullanlrlar. Bunlar konuan semboller/izgiler olarak da
tanmlayabiliriz. Sayfa tasarmn yapan kii sadece plan gnderir, iin devamnda
zerindeki izgiler onun adna konuur, iletilmesi gereken mesaj iletirler. Uygulama
sekreterleri ve grafik bilgisayar(Mac) operatrleri bata olmak zere yayn retiminde
alan tm teknik ve yaz ileri ekibi bu ortak simge/izgi dilinden anlalmas gerektii
kadarn anlar.

Maktu ilanlar; Gazete birinci sayfalarnda kullanlan ilanlardr ve lleri tm gazeteler
iin standartdr. Gazete biricisayfalarna genel bir uygulama ilkesi olarak deiken ll
ilanlar alnmaz. Sadece; balk yanna ve gazete sa alt kesine yerletirilen maktu
37
ilanlar alnr. Sa alt kedeki ilan da balk yannda kullanlan ilan gibi sabit ll yani
maktu ilandr.

Kampanya ilanlar; Gazetelerin maddi gelir amal dorudan rn sat, tantm, maddi
gelir amal promosyon veya kendi rnnn (kitap, ansiklopedi vb.) tantmna ait yayn
kuruluu tarafndan yaplan ilanlardr. Bu ilanlar Yeni balayan ve Devam eden
kampanya ilanlar olarak gruplandrlrlar. Yeni balayan kampanya ilan, gazete iin
nemli olan bir kampanyay duyuraca iin, birinci sayfann en deerli yerinde, yan
logotypn stnde veya srmanetten verilir. Bir sre sonra birinci sayfada aalara
doru kaymaya balar. Bu durumda kampanya ilan devam eden kampanya ilanna
dnr.

b) Dergi sayfa tasarm;

Dergi tasarmnda tasarmclarn ellerindeki tasarm malzemelerini ve sayfay kullanmada
daha zgr davrandklar, yaptklar tasarmlardan anlalmaktadr. Gazete tasarmnda
uyulmas gereken kat kurallar gibi kat kurallar yoktur ve dergi tasarmcisi, bror,
katalog tasarmndaki gibi tm grafik kuralarn zelliklerinden yararlanarak zgr bir
tasarm biimi sergilenir. Dergi tasarmnda sayfa zemin alan ve rengi oluturulacak leke
unsurlarnda biridir ve leke deeri dengesinde nemli bir yer tutar. Gazete tasarmnda
sayfa, eldeki tasarm malzemeleriyle olabildiince ekonomik kullanlmasna ramen,
dergi tasarmnda sayfann zerinde kullanlan malzemelerle sergiledii grsel gzellik n
plandadr.
38
Dergi tasarmnda da belli kurallar vardr ve bu kurallar erevesinde hareket edilir.
Ancak; burada okurun grsel zevki de gz ard edilmez. Dergiler salt haber tayc
olarak tanmlanmazlar. Periyodik olarak haftalk, onbe gnde bir, aylk ve daha uzun
periyodlarda yaynlandklar iin yayn periyodlar sresince okurun okuyabilecei
bilgileri, hep gncel kalacak bir slupla okura iletmek zorundadrlar. Dergide kullanlan
tm malzemeler, periyodu sresince hep gncel kald gibi, geni zamanda,
gerektiinde bavurulacak bir bilgi hazinesi niteliindedir. Bu nedenle de dergi yaz dili
daha ayrntl ve geni zamanldr.

Dergi tasarmnda da haberin anatomik yapsndan yararlanlr ve leke deerlerinin
oluturaca dzene uyulur.

Dergi tasarmcsnn grafik sanats kadar grafik bilgisine ve yaratclna sahp olmasi
gerekir.
Dergi tasarmnda haberlerin sunumunda olabildiince sadelik n plandadr.

Dergi tasarmclar da aynen gazete tasarmclar gibi dergi sayfas boyutunda milimetrik
zeminli, ve zerinde tasarlanan l ve sayda stnlarn olduu plan katlarn kullanr
ve gazete tasarmndaki aamalara gre tasarm yapar. Ayn grsel simgeleri kullanr ve
tasarm simgelerinin ilettii mesajlar ayn anlam tarlar.

Dergi sayfa planlar yan yana bitiik sol ve sa sayfa olmak zeri iki sayfadan oluur ve
sayfa tasrm, formay oluturan bu sayfa dzeninde sol sayfa-sa sayfa ilikisi ve
39
btnlnde yaplr. Dergi forma dzeninde yan yana iki sayfada ift numaralar sol, tek
numaralar ise sa sayfadadr. Tasarmci forma btnl ve bask ncesi almalarn
aksamamas iin bu dzene mutlak uyar.

Dergi tasarm sayfalar asarnda uyumu n plana karlan bir btndr. Dergide genel
tasarm politikas izlenir ve tipografinin/yaznn tm zellikleri kullanlr. st balklar,
balklar ve alt balklarda vb.gibi, kullanlan yaz karakterleri zerinde, yaznn anatomik
yapsn bozmayacak ekilde kaligrafik grafik uygulamalar yaplarak sayfada grsel
gzellik salanr. Bazen, sadece yazlar kullanarak, bazen yaz grsel birlikteligiyle
yorulmu bir tasarm dzeni uygulanr.

Dergide kullanlacak haberler ve grseller grafik kurgu gerei, tasarma grsel zenginlik
kazandrmak amacyla abartl orantlarda kullanlabilir. Burada nemli olan dergi
sayfalar arasnda grsel gzellikle birlikte okura okuma kolayl salmaktr. Dergi okuru,
dergi tercihini yaparken ieriiyle ilgilendii gibi derginin tasarmndan, zel, farkl grafik
kurgusundan da etkilenir. Okur dergiyi okumaya balamadan nce gz gezdirir ve sonra
keyfini kararak okumaya balar. Dergi okuru yayn periyodu sresince dergisiyle birlikte
olmaldr. Okurun bu tutkunluu, ball; dergi ieriinin zenginliinin yansra
tasarmnn ilginliinin, farkllnn yaratt gzelliiyle salanr.

Dergi tasarmcs tm grafik kurallarn var olan zelliklerinden yararlanarak, elindeki
tasarm unsurlarn; doru, anlalr ve takibi kolay olan bir biimde, kapaktan balayarak
tm sayfalara uygulamaldr.
40

Dergi tasarm; bask ncesi kurgunun ana malzemesi olan forma dzeninde balar.
Derginin teknik yaps; kapak ve iindeki formalarn bir araya gelmesidir.

c) Kitap sayfa tasarm;

Kitap tasarmcisisn ana malzemesi genelde yazdr. Konusuyla balantl olarak
sayfalar arasnda grsel malzemeler de kullanlabilir. Grsel malzemeler ve metin
dzeni gazete ve dergi tasarmndaki gibi deildir. Stun dzeni yerine tam sayfa dzeni
kitap okurun daha kolay okuma olana salar. ok fazla balk dzeni deyoktur. Ancak
blm aralarnda ve konu ayrc balklar kullanlr. Metinler blok alarak , uzun ve tam
sayda dzenindedir.

Kitap tasarmcs, kitap iinde az da olsa kullanaca grsel unsurlarn birbirleriyle,
metinle, sayfa ile ve kitabn dier blmleri ile olan ilikisini dzenlemekle ykmldr.
Grsel doku, boyut ve orantlar arasnda kurulan benzerlikler, metinle grsmel unsurlar
arasndaki balanty glendirir. rnein; sayfa kenarlar ve yaz alanlaryla grsel
unsurlar arasnda kalan boluklar kitabn her sayfasnda ayn standartlarda uygulanmas,
kitapta btnlk salamas asndan nemlidir.

Kitap ve dier basl malzemelerin tasarmnda ilk yaplacak ey, doru ve uygun
orantlar oluturacak kat boyutlarnn belirlenmesidir.

41
d) Bror, katalog, afi tasarm vb.gibi basl materyaller sayfa tasarm;

Bror, katalog, afi vb. Basl materyaller, tasarm ve grafik kaygsnn eit arlkta olduu
grafik rnleridir. Bu tr basl yaynlar genellikle rn tantm, kurumsal tantm, imaj
tantm ve gelitirilmesi amacyla tasarlanan grafik rnlerdir. Bu rnlerde ama,
kullancya, anlayabilecei ve abuk alglayabilecei bir biimde gereken mesajn/bilginin
grsel grafik arlkl bir kurguda ulatrlmasdr. Bu tr basl yaynlarda nemli olan;
tipografi ve grsellerin yansra, kullanlan kadn; dokusu ve boyutuyla salanan grsel
ortamda etkin mesaj iletebilmektir.

Bror, katalog, afi tasarm vb.gibi basl materyallern sayfa tasarmn yapan grafik
sanatlar ncelikli olarak tasarmlarnda grsel gzellikler yardmyla iletecekleri
mesajn etkisine bakarlar. Bu nedenle de tasarmlarnda yaratcla ve farklla nem
verirler. yi tasarlanm; Afi, katalog veya brorle tantm yaplan bir rn/marka
tketici kitlesini arttrabilir. Tasarmc b grafik rnlerde tketicinin ilgisini ekecek
iaretler, simgeler kullanr. Kullanlan bu iaret ve simgelerle tantm yaplan rnn
aklda kalmas salanr. Burada nemli olan verilecek mesaj etkin ve doru bir sunum
yntemiyle ulatrmaktr. Tasarmc ncelikle buna dikkat eder.

Gnmz iletiim ann en etkin tantm malzemelerinden biri basl grafik rnleridir.


HAFTA
BASI
GNE
BASLARKEN
|pcg|of|, o|||n, |nson||g|n fc|m ve
c||m|e|e yons|m|, e||||enm| cnem|| c||
on|o|m c|gusunun yons|mos| c|o|o|
on|m|onoc||||. Yoz| |se |pcg|of|n|n en
cnem|| cges|o||. |pcg|of|oe ne c|o|o|
c|||nen ve gunumuze yons|yon c||
on|o|m| vo|o|| || c oo, yoz| o||n|
Sume||e||e co|o| oey||n|n ||g|noo,
Sume| |u|u|unoe |os|onon, n|z|o o|ge|
|u|u||e|e yoy||on, yoz| o|on|noo|| cnem||
oeg||m|e|, |efc|m|o| ve cu|u|o|o||.
|pcg|of|, o|f|e|| ve cos||| soyfooo||
gc|unu|e||n| ozv|| eoen e|m|nc|cj||, c|
|en||| e|n|| c|| o||o||. Buun e|n|| o|||e| g|c|
|pcg|of| o||| oe |nson|o||n n|c|| sc|un
yoomooon |c|oyco ||e||m |u|mos|n|
sog|o|. '|e|oe ||nc|p mo||nes|
cu|unou /||| o|zg|c||e| men| c|| ||ovyeoe
o|z|yc|, mo||ne o|zo|||e|| yoz||| so|| so||
oc|u|mu c|o|o| ve||yc|ou. B|| ocnem
scn|o e||e o|z||en meo| no|f|e| ene||p
o|zg| mo||ne|e|| yo|o|m|y|o ce||| |o||p|o|o
o|z||meye co|ono|.
/||| yoz| omomen c||g|soyo||o||n
em||noe ve egemen||g|noe |u||on|c||o|
oo c||g|soyo||o||n
mono|e|e||nemon|umou|umoo|||.
/v|upooo yoy||on Rcnesons no|e|e|
numon|s c|| fe|sefe no|e|e|n|n
ge||mes|ne, ||os|| eoec|yo|n yen|oen
|nce|enmes|ne ve |o|| c|| cp|um yop|s|s|n
Moktu ||on
Yen| bo|oyon komponyo ||on|
G/ZEE |GSu
egemen||g|noe |u||on|c||o| oo c||g|soyo||o||n
mono|e|e||nemon|umou|umoo|||. /v|upooo yoy||on Rcnesons
no|e|e| numon|s c|| fe|sefe no|e|e|n|n ge||mes|ne, ||os|| eoec|yo|n
yen|oen |nce|enmes|ne ve |o|| c|| cp|um yop|s|s|n c|umos|no c|om
sog|om|||. Bu ocnem g|of|| oso||m ve cos|| e|nc|cj||e||ne |g|| oon
cu|u|o|oon c||| ge|e||e||||o|. Mo|nz'|| Jcnonnes Guence|g 1400-
148} 1450'oe c|| ||oc|n |pcg|of| e|n|g| ||e cos||oc||mes|ne c|ono|
sog|oyon s|sem| cu|ou. Guence|g |pcg|of| e|n|g|n| ge|||||||en, ||| |ez
|n'oe ono |o||p|o|o yu|se| |c|yef c|o|o| cyu|on ve Xy|cypcg|opny
oo| ve|||en cos|| e|n|g|noen es|n|enm||. |pcg|of|| cos|| e|n|g| ||e
ogocos|| |es|m sono|n|n |c||||g| soyes|noe /|m /|monyooo cos||on
|es|m|| ||op|o||n en guze| c|ne||e|| ogocos|| sono|s| ve g|of||
NFLFP OLJYOP?
G0NDFM
8o||k yon|
Moktu ||on
BUGN
NE VAR
|pcg|of|, o|||n,
|nson||g|n fc|m ve
c||m|e|e yons|m|,
e||||enm| cnem||
c|| on|o|m
c|gusunun
yons|mos| c|o|o|
on|m|onoc||||. Yoz|
o|on|noo|| cnem||
|s|cocu|'cc k//o cg/| geeceg/o| gOs|e|eo |c|e||e|
KAR KAPIA 0AAN0I
uzun su|eoen ce|| oevom eoen
scgu||o| n|noye e||s|n| gcse|meye
co|oo|. Bo||on|o|oon ge|en scgu|
novo oo|gos| |o|yo'y| |os|p |ovu|uyc|.
uzun su|eoen ce|| oevom eoen scgu||o|
n|noye e||s|n| gcse|meye co|oo|.
Bo||on|o|oon ge|en scgu| novo oo|gos|
|o|yo'y| |os|p |ovu|uyc|.
uzun su|eoen ce|| oevom eoen scgu||o|
n|noye e||s|n| gcse|meye co|oo|.
Bo||on|o|oon ge|en scgu| novo oo|gos|
|o|yo'y| |os|p |ovu|uyc|.
PograIi; dilin, insanligin Iorm ve biimlere yansimis,
sekillenmis nemli bir anlatim olgusunun yansimasi olarak
tanimlanabilir. Yazi ise tipograIinin en nemli gesidir.
TipograIide net olarak bilinen ve gnmze yansiyan bir
anlatimi vardir ki o da; 'yazi tarihi Smerlerle baslar
deyisinin isiginda, Smer kltrnde rastlanan, hizla diger
kltrlere yayilan, yazi alanindaki nemli degisimler,
reIormlar ve buluslardir.
TipograIi; HarIleri ve basili sayIadaki grnslerini tazvir
eden terminolojik, ok renkli teknik bir dildir. Btn teknik
diller gibi tipograIi dili de insanlarin hibir sorun yasamadan
kolayca iletisim kurmasini saglar. 1180'lerde linotip
makinesi bulundu Artik dizgiciler metni bir klavyede diziyor,
makine dizdikleri yazili satir satir dklms olarak
veriyordu. Bir dnem sonra elle dizilen metal harIler entertip
dizgi makineleri yardimiyla belli kaliplara dizilmeye
baslandi.
Daha sonra bulunan Iotodizgi sistemi ise, metni basite bir
Iilme pozlayarak isleri daha da kolaylastirdi. Bugnn
bilgisayari-lazer yazicilar ikilisi ise harIleri
noktaciklardanolusan bir haritaya, bilgisayar kullanicilarini
da tipograIlara evirmis durumdadir.
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir aan
buluslardan biri
gereklestirildi. Mainz'li
Johannes Gutenberg
(1400-1468) 1450'de bir
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir aan
buluslardan biri
gereklestirildi. Mainz'li
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir aan
buluslardan biri
gereklestirildi. Mainz'li
Johannes Gutenberg
(1400-1468) 1450'de bir
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir aan
buluslardan biri
gereklestirildi. Mainz'li
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir aan
buluslardan biri
gereklestirildi. Mainz'li
Johannes Gutenberg
(1400-1468) 1450'de bir
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir aan
buluslardan biri
gereklestirildi. Mainz'li
Johannes Gutenberg
(1400-1468) 1450'de bir
kitabin tipograIi teknigi
ile basilabilmesine olanak
saglayan sistemi buldu.
Gutenberg tipograIi
teknigini gelistirirken, ilk
kez in'de tahta kaliplara
tenberg tipografi
teknigini
gelistirirken, ilk kez
in'de tahta kaliplara
yksek rlyeI olarak
oyulan ve
'Xylotypography
adi verilen baski
tekniginden
esinlenmisti.
TipograIik baski
teknigi ile agabaski
resim sanatinin
isbirligi sayesinde
Almanya'da resimli
kitap basimi
yayginlasti.
Agabaski
resimlemelerle ilk
basilan kitap
'Bhmen'li iItidir
Artk yaz ta
bilgisayarlarin
emrinde ve
egemenliginde
kullanicilar da
bilgisayarlarin
maharetlerinemahk
mdurumdarir.
Avrupada yay
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
gelismesine, klasik
edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir
aan buluslardan biri
gereklestirildi.
Mainz'li
1ohannes
Gutenberg (1400-
1468) 1450'de bir
kitabin tipograIi
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir aan
buluslardan biri
gereklestirildi. Mainz'li
Johannes Gutenberg
(1400-1468) 1450'de bir
kitabin tipograIi teknigi
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir aan
buluslardan biri
gereklestirildi. Mainz'li
Johannes Gutenberg
(1400-1468) 1450'de bir
kitabin tipograIi teknigi i
CADDF|Fk IAM|kDF
|s|cocu| sOkck|c|/ kOe cucck ,eo||eo|,O|.
IstanbuldaCaddeler amur iinde
IstanbuldaCaddeler amur iinde
|s|cocu|'cc gece Oce|cs,Oo|c|/ su|u,O|
KAPKAA OGUN IAKP
|soncu| Pc||s|
|op|o||o|o
omon
ve|m|yc|.Dun
gece ne| ye|
|ce cuco|
o|ono|.
|soncu|'oo
ycgun co||m
ve om||o.
BuGuN
B/|/D|
8JGJN
8ALAD/

5Ogczcc cc|cmu| ck/o/


|s|cocu| ,eo| c|| |Oc|co|/,c |cz/||co/,O|
OLIACLAR AAD
GENEL KURUL ARN BALOR
/||| yoz| omomen c||g|soyo||o||n em||noe ve egemen||g|noe |u||on|c||o| oo
c||g|soyo||o||n mono|e|e||nemon|umou|umoo|||. /v|upooo yoy||on Rcnesons no|e|e|
numon|s c|| fe|sefe no|e|e|n|n ge||mes|ne, ||os|| eoec|yo|n yen|oen |nce|enmes|ne
ve |o|| c|| cp|um yop|s|s|n c|umos|no c|om sog|om|||. Bu ocnem g|of|| oso||m ve
cos|| e|nc|cj||e||ne |g|| oon cu|u|o|oon c||| ge|e||e||||o|. Mo|nz'|| Jcnonnes
Guence|g 1400-148} 1450'oe c|| ||oc|n |pcg|of| e|n|g| ||e cos||oc||mes|ne c|ono|
sog|oyon s|sem| cu|ou. Guence|g |pcg|of| e|n|g|n| ge|||||||en, ||| |ez |n'oe ono
|o||p|o|o yu|se| |c|yef c|o|o| cyu|on ve Xy|cypcg|opny oo| ve|||en cos|| e|n|g|noen
es|n|enm||. |pcg|of|| cos|| e|n|g| ||e ogocos|| |es|m sono|n|n |c||||g| soyes|noe
/|monyo'oo |es|m|| ||op cos|m| yoyg|n|o|. /gocos|| |es|m|eme|e||e ||| cos||on ||op

CADDF|Fk IAM|kDF
|s|cocu| sOkck|c|/ kOe cucck ,eo||eo|,O|.
/||| yoz| omomen c||g|soyo||o||n
em||noe ve egemen||g|noe |u||on|c||o|
oo c||g|soyo||o||n
mono|e|e||nemon|umou|umoo|||.
/v|upooo yoy||on Rcnesons no|e|e|
numon|s c|| fe|sefe no|e|e|n|n
ge||mes|ne, ||os|| eoec|yo|n yen|oen
|nce|enmes|ne ve |o|| c|| cp|um
yop|s|s|n c|umos|no c|om sog|om|||.
Bu ocnem g|of|| oso||m ve cos||
/||| yoz| omomen c||g|soyo||o||n
em||noe ve egemen||g|noe |u||on|c||o|
oo c||g|soyo||o||n
mono|e|e||nemon|umou|umoo|||.
/v|upooo yoy||on Rcnesons no|e|e|
numon|s c|| fe|sefe no|e|e|n|n
ge||mes|ne, ||os|| eoec|yo|n yen|oen
|nce|enmes|ne ve |o|| c|| cp|um
yop|s|s|n c|umos|no c|om sog|om|||.
Bu ocnem g|of|| oso||m ve cos||
BAAZ
o F
to
g
r
f
o
o
to
r
o
f
F
g
t
r
f
F
o
g
o
o
Fot
rof
og
tor
of
Fo
g
| pcg| of | , o| f | e| | ve cos| | | soyf ooo||
gc|unu|e||n| ozv|| eoen e|m|nc|cj||, c| |en|||
e|n|| c|| o||o||. Buun e|n|| o|||e| g|c| |pcg|of| o|||
oe |nson|o||n n|c|| sc|un yoomooon |c|oyco
||e||m |u|mos|n| sog|o|. '|e|oe ||nc|p
mo||nes| cu|unou /||| o|zg|c||e| men| c||
||ovyeoe o|z|yc|, mo||ne o|zo|||e|| yoz||| so|| so||
oc|u|mu c|o|o| ve||yc|ou. B|| ocnem scn|o e||e
o|z||en meo| no|f|e| ene||p o|zg| mo||ne|e||
yo|o|m|y|o ce||| |o||p|o|o o|z||meye co|ono|.
Dono scn|o cu|unon fcco|zg| s|sem| |se, men|
cos|e c|| f||me pcz|oyo|o| ||e|| oono oo
|c|oy|o||o|. Bugunun c||g|soyo||-|oze| yoz|c||o|
|||||s| |se no| f|e|| nc|oc|||o|oonc|uon c||
no||oyo, c||g|soyo| |u||on|c||o||n| oo |pcg|of|
or
f
Fot
g
o

MANFI JYGJLAMAL/
GAZFIF 8/P/NC/ 5AYFA
M/ZANAJ OPNFG/
[dokuz sIunj
Yen| bo|oyon komponyo ||on|
G/ZEE |GSu
8o||k yon|
Moktu ||on
BUGN
NE VAR
| pcg| of | , o| | | n,
|nson||g|n fc|m ve
c||m|e|e yons|m|,
e||||enm| cnem||
c | | o n | o | m
c | g u s u n u n
yons|mos| c|o|o|
on|m|onoc||||. Yoz|
|se |pcg|of|n|n en
|s|cocu|'cc k//o cg/| geeceg/o| gOs|e|eo |c|e||e|
KAR KAPIA 0AAN0I
uzun su|eoen ce|| oevom eoen
scgu||o| n|noye e||s|n| gcse|meye
um cc|gey| |op|omoyo co|oo|.
uzun su|eoen ce|| oevom eoen scgu||o|
n|noye e||s|n| gcse|meye co|oo|.
Bo||on|o|oon ge|en scgu| novo oo|gos|
|o|yo'y| |os|p |ovu|uyc|.
PograIi; dilin, insanligin Iorm ve biimlere yansimis,
sekillenmis nemli bir anlatim olgusunun yansimasi olarak
tanimlanabilir. Yazi ise tipograIinin en nemli gesidir.
TipograIide net olarak bilinen ve gnmze yansiyan bir
anlatimi vardir ki o da; 'yazi tarihi Smerlerle baslar
deyisinin isiginda, Smer kltrnde rastlanan, hizla diger
kltrlere yayilan, yazi alanindaki nemli degisimler,
reIormlar ve buluslardir.
TipograIi; HarIleri ve basili sayIadaki grnslerini tazvir
eden terminolojik, ok renkli teknik bir dildir. Btn teknik
diller gibi tipograIi dili de insanlarin hibir sorun yasamadan
kolayca iletisim kurmasini saglar. 1180'lerde linotip
makinesi bulundu Artik dizgiciler metni bir klavyede diziyor,
makine dizdikleri yazili satir satir dklms olarak
veriyordu. Bir dnem sonra elle dizilen metal harIler entertip
dizgi makineleri yardimiyla belli kaliplara dizilmeye
baslandi.
Daha sonra bulunan Iotodizgi sistemi ise, metni basite bir
Iilme pozlayarak isleri daha da kolaylastirdi. Bugnn
bilgisayari-lazer yazicilar ikilisi ise harIleri
noktaciklardanolusan bir haritaya, bilgisayar kullanicilarini
da tipograIlara evirmis durumdadir.
Artik yazi
tamamen
bilgisayarlari
n emrinde ve
egemenligind
e kullanicilar
bilgisayarlari
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
Artik yazi
tamamen
bilgisayarlari
n emrinde ve
egemenligind
e kullanicilar
bilgisayarlari
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
Artik yazi
tamamen
bilgisayarlari
n emrinde ve
egemenligind
e kullanicilar
da
CADDF|Fk IAM|kDF
|s|cocu| sOkck|c|/ kOe cucck ,eo||eo|,O|.
IstanbuldaCaddeler amur iinde
IIstanbul yogun kia ha:irlaniyor
|s|cocu|'cc gece Oce|cs,Oo|c|/ su|u,O|
KAPKAA OGUN IAKP
|soncu| Pc||s|
|op|o||o|o
omon
ve|m|yc|.Dun
gece ne| ye|
F
to
g
ro
f
o
o
g
F
o
t
ro
f
| pcg| of | , o| f | e| | ve cos| | | soyf ooo||
gc|unu|e||n| ozv|| eoen e|m|nc|cj||, c| |en|||
e|n|| c|| o||o||. Buun e|n|| o|||e| g|c| |pcg|of| o|||
oe |nson|o||n n|c|| sc|un yoomooon |c|oyco
|| e||m |u|mos|n| sog| o|. '| e|oe || nc| p
mo||nes| cu|unou /||| o|zg| c||e| men| c||
||ovyeoe o|z|yc|, mo||ne o|zo|||e|| yoz||| so|| so||
oc|u|mu c|o|o| ve||yc|ou. B|| ocnem scn|o e||e
o|z||en meo| no|f|e| ene||p o|zg| mo||ne|e||
yo|o|m|y|o ce||| |o||p|o|o o|z||meye co|ono|.
Dono scn|o cu|unon fcco|zg| s|sem| |se, men|
cos|e c|| f||me pcz|oyo|o| ||e|| oono oo
|c|oy|o||o|. Bugunun c||g|soyo||-|oze| yoz|c||o|
|||||s| |se no| f|e|| nc|oc|||o|oonc|uon c||
no||oyo, c||g|soyo| |u||on|c||o||n| oo |pcg|of|o|o
Fotogrof

F
tog
o
rof
5JPMANFI JYGJLAMAL/
GAZFIF 8/P/NC/ 5AYFA
M/ZANAJ OPNFG/
[dokuz sIunj
Gazete Logosu)
Gazetenin
ismini/markasini
tasiyan ve kimligini
belirleyen isim/ marka
baslik graIik, birinci
sayIa logotyp'i
Gazete Sayfalarnda
Kullanlan haber
fotograflar,
grsel malzemeler
Tek stn
kurgulanmy
Haber metni.
stn
kurgulanmy
Haber metni.
Grsel malzeme
Resim alt/
Fotograf Alt
SayIada kullanilan
habere ait Iotogra /
grsel malzeme
ile ilgili olarak okuru
bilgilendirenresim alti/
IotograI alti metni.
Bayyaz
Gazete birinci sayIasi
sag alt ksesinde
yer alan ve gazete
basyazari taraIindan
her gn yazilan
gnlk yorum
yazilari
Kaln, renkli
ereveli haber
SayIa iinde kullanilan,
gerek grsel gzellik,
gerekse haberin ne
ikarmak iin
yapilan uygulama.
Yeni Baylayan
Kampanya lan
Gazeteye ait, pazarlama ve
promosyon satislari iin yapilan
kampanya ilanlarininn ilk gn ilani.
Logotyp/ Baylk yan
Maktu ilan
Gazeteye logotyp yanina konulan maktu ilan.
Belli bir srelik yayin Irekansi alinmak
zere zel anlasmalaradayali ilanlardir.
Bu ilanlar tm gazetelerin
baslik yanina
kullanabilecegi
standart llerdedir ve
sadece baslik yanina
kullanilirlar.
lleri sabittir.
Birinci Sayfa
Maktu ilan
Gazete birinci
sayIalari sag alt ksede
kullanilan bu
maktu ilanlar b elli bir
srelik yayin Irekansi
alinmak zere zel
anlasmalara dayali
ilanlardir. Bu ilanlar tm gazetelerin birinci sayIa sag alt
ksesine kullanabilecegi standart llerdedir ve
sadece sayIa sag alt ksesinde kullanilirlar. lleri sabittir.
Manyet Haber
st Baylg
Haberin anatomik
yapisindaki st
baslik uygulamasi.
Manyet Haber
Ana Baylg
Haberin anatomik
yapisindaki ana
baslik uygulamasi.
ereveli
Nokta Haber
Manyet Haber
Alt Baylg
Haberin anatomik
yapisindaki alt
baslik uygulamasi.
Manyet Haber
Ana Metni
Haberin anatomik
yapisindaki ana metin
uygulamasi.
VeiIt stun uygulanmis
haber metni.
Fotograf zerine
Ana Baylk
Bindirilmiy Haber
Kye Yazs
Kse yazari taraIindan birinci
sayIa da yazilan gncel yorum yazisi. Tek stun Haber
Srmanyet
Uygulamal
Sayfada
Logotyp
Yerleyimi.
Gazeten srmanset
uygulamali sayIa
tasariminda, logotayp
asagiya kaydirilarak
logotayp7in zerine
nem silamasina gre
haberler yerlestirilir.
Bu uygulamada
logotyp en ok, gazete
sayIasini yatay olarak
ortadan ikiye blen
izgiye kadar indirilir.
Srmanyet
uygulamal
sayfada yer
alan
srmanyet
haberler
Bu haberler
nem
sirasina gre bir
dizilisle logotyp
zerinde yer
alirlar
Sayfa Tasarmnda
zel Uygulama:
Fotograf Haber
FotograIin kendi kendini
anlatmasi olarak da
tanimlanan bu tr haber
uygulamasinda;
zel IotograIli
byle bir haberle,
sayIada okura
grsel gzellik,
sunululur.
FotograI haberde haber,
IotograI alani iinde
baslar ve biter..
Gazete Sayfasnda
Yatay, Ortadan
Katlama izgisi
Bu izginin
belirledigi katlama
izgisi, gazetenin
satisa sunuldugu
siradaki
katlanmasini belirler..
(Formanin tabloid boy
katlanmisi rnegi gibi.)
HAFTA
BASI
GNE
BASLARKEN
|pcg|of|, o|||n, |nson||g|n fc|m ve
c||m|e|e yons|m|, e||||enm| cnem|| c||
on|o|m c|gusunun yons|mos| c|o|o|
on|m|onoc||||. Yoz| |se |pcg|of|n|n en
cnem|| cges|o||. |pcg|of|oe ne c|o|o|
c|||nen ve gunumuze yons|yon c||
on|o|m| vo|o|| || c oo, yoz| o||n|
Sume||e||e co|o| oey||n|n ||g|noo,
Sume| |u|u|unoe |os|onon, n|z|o o|ge|
|u|u||e|e yoy||on, yoz| o|on|noo|| cnem||
oeg||m|e|, |efc|m|o| ve cu|u|o|o||.
|pcg|of|, o|f|e|| ve cos||| soyfooo||
gc|unu|e||n| ozv|| eoen e|m|nc|cj||, c|
|en||| e|n|| c|| o||o||. Buun e|n|| o|||e| g|c|
|pcg|of| o||| oe |nson|o||n n|c|| sc|un
yoomooon |c|oyco ||e||m |u|mos|n|
sog|o|. '|e|oe ||nc|p mo||nes|
cu|unou /||| o|zg|c||e| men| c|| ||ovyeoe
o|z|yc|, mo||ne o|zo|||e|| yoz||| so|| so||
oc|u|mu c|o|o| ve||yc|ou. B|| ocnem
scn|o e||e o|z||en meo| no|f|e| ene||p
o|zg| mo||ne|e|| yo|o|m|y|o ce||| |o||p|o|o
o|z||meye co|ono|.
/||| yoz| omomen c||g|soyo||o||n
em||noe ve egemen||g|noe |u||on|c||o|
oo c||g|soyo||o||n
mono|e|e||nemon|umou|umoo|||.
/v|upooo yoy||on Rcnesons no|e|e|
numon|s c|| fe|sefe no|e|e|n|n
ge||mes|ne, ||os|| eoec|yo|n yen|oen
|nce|enmes|ne ve |o|| c|| cp|um yop|s|s|n
c|umos|no c|om sog|om|||. Bu ocnem
Moktu
||on
egemen||g|noe |u||on|c||o| oo c||g|soyo||o||n
mono|e|e||nemon|umou|umoo|||. /v|upooo yoy||on Rcnesons
no|e|e| numon|s c|| fe|sefe no|e|e|n|n ge||mes|ne, ||os|| eoec|yo|n
yen|oen |nce|enmes|ne ve |o|| c|| cp|um yop|s|s|n c|umos|no c|om
sog|om|||. Bu ocnem g|of|| oso||m ve cos|| e|nc|cj||e||ne |g|| oon
cu|u|o|oon c||| ge|e||e||||o|. Mo|nz'|| Jcnonnes Guence|g 1400-
148} 1450'oe c|| ||oc|n |pcg|of| e|n|g| ||e cos||oc||mes|ne c|ono|
sog|oyon s|sem| cu|ou. Guence|g |pcg|of| e|n|g|n| ge|||||||en, ||| |ez
|n'oe ono |o||p|o|o yu|se| |c|yef c|o|o| cyu|on ve Xy|cypcg|opny
oo| ve|||en cos|| e|n|g|noen es|n|enm||. |pcg|of|| cos|| e|n|g| ||e
ogocos|| |es|m sono|n|n |c||||g| soyes|noe /|m /|monyooo cos||on
|es|m|| ||op|o||n en guze| c|ne||e|| ogocos|| sono|s| ve g|of||
NFLFP OLJYOP?
G0NDFM
teknigi ile
basilabilmesine
s
tenberg tipografi
teknigini
gelistirirken, ilk kez
in'de tahta kaliplara
yksek rlyeI olarak
Agabaski'teknigini
gelistirirken, ilk kez
in'de tahta kaliplara
yksek rlyeI olarak
Artk yaz ta
bilgisayarlarin
emrinde ve
egemenliginde
kullanicilar da
bilgisayarlarin
maharetlerinemahk
mdurumdarir.
Avrupada yay
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
gelismesine, klasik
edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir
aan buluslardan biri
gereklestirildi.
Mainz'li
1ohannes
Gutenberg (1400-
1468) 1450'de bir
kitabin tipograIi
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir aan
buluslardan biri
gereklestirildi. Mainz'li
Johannes Gutenberg
(1400-1468) 1450'de bir
kitabin tipograIi teknigi
Artik yazi tamamen
bilgisayarlarin emrinde ve
egemenliginde kullanicilar
da bilgisayarlarin
maharetlerinemahkmdur
umdarir. Avrupada yayilan
Rnesans hareketi
hmanist bir IelseIe
hareketinin gelismesine,
klasik edebiyatin yeniden
incelenmesine ve
teknolojilerine igir aan
buluslardan biri
gereklestirildi. Mainz'li
Johannes Gutenberg
(1400-1468) 1450'de bir
kitabin tipograIi teknigi
Istanbulda Caddeler amur iinde
BuGuN
B/|/D|
8JGJN
8ALAD/
5Ogczcc cc|/k c./ cc|cc/.
|s|cocu| ,eo| c|| |Oc|co|/,c |cz/||co/,O|
BOGAZ OLIACLAR AAD
PALAMUI AKN
GENEL KURUL BALOR
/||| yoz| omomen c||g|soyo||o||n em||noe ve egemen||g|noe |u||on|c||o| oo
c||g|soyo||o||n mono|e|e||nemon|umou|umoo|||. /v|upooo yoy||on
Rcnesons no|e|e| numon|s c|| fe|sefe no|e|e|n|n ge||mes|ne, ||os|| eoec|yo|n
yen|oen |nce|enmes|ne ve |o|| c|| cp|um yop|s|s|n c|umos|no c|om sog|om|||. Bu
ocnem g|of|| oso||m ve cos|| e|nc|cj||e||ne |g|| oon cu|u|o|oon c|||
ge|e||e||||o|. Mo|nz'|| Jcnonnes Guence|g 1400-148} 1450'oe c||
||oc|n |pcg|of| e|n|g| ||e cos||oc||mes|ne c|ono| sog|oyon s|sem| cu|ou.
Guence|g |pcg|of| e|n|g|n| ge|||||||en, ||| |ez |n'oe ono |o||p|o|o yu|se| |c|yef
c|o|o| cyu|on ve Xy|cypcg|opny oo| ve|||en cos|| e|n|g|noen es|n|enm||.
|pcg|of|| cos|| e|n|g| ||e ogocos|| |es|m sono|n|n |c||||g| soyes|noe /|monyo'oo
|es|m|| ||op cos|m| yoyg|n|o|. /gocos|| |es|m|eme|e||e ||| cos||on ||op
Bcnmen'|| |f|o|| 140}. /|monyooo cos||on |es|m|| ||op|o||n en guze| c|ne||e||
ogocos|| sono|s| ve g|of|| oso||mc| /|c|ecn Du|e| o|of|noonouzen|enm|||.
/||| yoz| omomen c||g|soyo||o||n
em||noe ve egemen||g|noe |u||on|c||o|
oo c||g|soyo||o||n
mono|e|e||nemon|umou|umoo|||.
/v|upooo yoy||on Rcnesons no|e|e|
numon|s c|| fe|sefe no|e|e|n|n
ge||mes|ne, ||os|| eoec|yo|n yen|oen
|
/||| yoz| omomen c||g|soyo||o||n
em||noe ve egemen||g|noe |u||on|c||o|
oo c||g|soyo||o||n
mono|e|e||nemon|umou|umoo|||.
/v|upooo yoy||on Rcnesons no|e|e|
numon|s c|| fe|sefe no|e|e|n|n
ge||mes|ne, ||os|| eoec|yo|n yen|oen
BAAZ
o
F
to
g
ro
f
o
F
to
g
ro
f
o
f
Fot
gro
F
togrof
o

F
togr
f
o
o
/sIonbu/ n/ konugunu bek//yor
80Y0k kON8Fk
YAk|N GFCF
h/p-hop mz/g/n n/ sIort
yortn gecek/ bykkonser //n
bu gece /sIonbu/o ge//yor..
egemen||g|noe |u||on|c||o| oo c||g|soyo||o||n
mono|e|e||nemon|umou|umoo|||. /v|upooo yoy||on Rcnesons
no|e|e| numon|s c|| fe|sefe no|e|e|n|n ge||mes|ne, ||os|| eoec|yo|n
yen|oen |nce|enmes|ne ve |o|| c|| cp|um yop|s|s|n c|umos|no c|om
sog|om|||. Bu ocnem g|of|| oso||m ve cos|| e|nc|cj||e||ne |g|| oon
cu|u|o|oon c||| ge|e||e||||o|. Mo|nz'|| Jcnonnes Guence|g 1400-
148} 1450'oe c|| ||oc|n |pcg|of| e|n|g| ||e cos||oc||mes|ne c|ono|
sog|oyon s|sem| cu|ou. Guence|g |pcg|of| e|n|g|n| ge|||||||en, ||| |ez
|n'oe ono |o||p|o|o yu|se| |c|yef c|o|o| cyu|on ve Xy|cypcg|opny
oo| ve|||en cos|| e|n|g|noen es|n|enm||. |pcg|of|| cos|| e|n|g| ||e
ogocos|| |es|m sono|n|n |c||||g| soyes|noe /|m /|monyooo cos||on
|es|m|| ||op|o||n en guze| c|ne||e|| ogocos|| sono|s| ve g|of||
Bu ocnem g|of|| oso||m ve cos|| e|nc|cj||e||ne |g|| oon
cu|u|o|oon c||| ge|e||e||||o|. Mo|nz'|| Jcnonnes Guence|g
1400-148} 1450'oe c|| ||oc|n |pcg|of| e|n|g| ||e
cos||oc||mes|ne c|ono| sog|oyon s|sem| cu|ou.
Guence|g |pcg|of| e|n|g|n| ge|||||||en, ||| |ez |n'oe ono
|o||p|o|o yu|se| |c|yef c|o|o| cyu|on ve Xy|cypcg|opny
oo| ve|||en cos|| e|n|g|noen es|n|enm||. |pcg|of|| cos||
e|n|g| ||e ogocos|| |es|m sono|n|n |c||||g| soyes|noe
/|monyo'oo |es|m|| ||op cos|m| yoyg|n|o|. /gocos||
|es|m|eme|e||e ||| cos||on ||op Bcnmen'|| |f| o|| 140}.
/|monyooo cos||on |es|m|| ||op|o||n en guze| c|ne||e||
YAN YANA K DERG SAYFAS ANATOMS YAN YANA K DERG SAYFAS ANATOMS
|pcg|of|, o|||n, |nson||g|n fc|m ve
c||m|e|e yons|m|, e||||enm|
cnem|| c|| on|o|m c|gusunun
yons|mos| c|o|o| on|m|onoc||||. Yoz|
|se |pcg|of|n|n en cnem|| cges|o||.
|pcg|of|oe ne c|o|o| c|||nen ve
gunumuze yons|yon c|| on|o|m|
vo|o|| || c oo, yoz| o||n| Sume||e||e
co|o| oey||n|n ||g|noo, Sume|
|u|u|unoe |os|onon, n|z|o o|ge|
|u|u||e|e yoy||on, yoz| o|on|noo||
cnem|| oeg||m|e|, |efc|m|o| ve
cu|u|o|o||.
Tarihten gnmze
tipografinin gelimesi;
|pcg|of|, o|f|e|| ve cos||| soyfooo||
gc|unu|e||n| ozv|| eoen e|m|nc|cj||,
c| |en||| e|n|| c|| o||o||. Buun e|n||
o|||e| g|c| |pcg|of| o||| oe |nson|o||n
n|c|| sc|un yoomooon |c|oyco
||e||m |u|mos|n| sog|o|.
Gc|se| ||e||m|n| en cnem|| ve e||n
o|o|o||noon c||| c|on |pcg|of| o||nse|
ge|||m| ||e zeng|n c|| gecm|e
son|p||. Gunumuz en gee|||
yoy|nc|||| s|sem| c|on mosusu
yoy|nc|||| 500 y||||| c|| ge|eneg|n
uze||ne cu|ou.
1180lerde linotip makinesi
bulundu Artik di:giciler
metni bir klavyede di:iyor,
makine di:dikleri ya:ili satir
satir dklm olarak
veriyordu.
o||nse| su|ec| ||noe no|f|e|| e| e|
o|zen uso|o|oon c||g|soyo| ||ovyes|n|
co|no cu|up c|| uo oc|unmo||o
|seo|g| yoz| |o|o|e|| ve cuyu||ugunu
seen |u||on|c|yo vo|on yc|o cy|e c||
co|o|so| yoz|n|n cu su|e ||noe ne
|pcg|of|, o|||n, |nson||g|n fc|m ve
c||m|e|e yons|m|, e||||enm| cnem||
c|| on|o|m c|gusunun yons|mos|
c|o|o| on|m|onoc||||. Yoz| |se
|pcg|of|n|n en cnem|| cges|o||.
|pcg|of|oe ne c|o|o| c|||nen ve
gunumuze yons|yon c|| on|o|m|
vo|o|| || c oo, yoz| o||n| Sume||e||e
co|o| oey||n|n ||g|noo, Sume|
|u|u|unoe |os|onon, n|z|o o|ge|
|u|u||e|e yoy||on, yoz| o|on|noo||
cnem|| oeg||m|e|, |efc|m|o| ve
cu|u|o|o||.
|pcg|of|, o|f|e|| ve cos||| soyfooo||
gc|unu|e||n| ozv|| eoen e|m|nc|cj||,
c| |en||| e|n|| c|| o||o||. Buun e|n||
o|||e| g|c| |pcg|of| o||| oe |nson|o||n
n|c|| sc|un yoomooon |c|oyco
||e||m |u|mos|n| sog|o|.
Tarihten gnmze
tipografi;
Gc|se| ||e||m|n| en cnem|| ve e||n
o|o|o||noon c||| c|on |pcg|of| o||nse|
ge|||m| ||e zeng|n c|| gecm|e
son|p||. Gunumuz en gee|||
yoy|nc|||| s|sem| c|on mosusu
yoy|nc|||| 500 y||||| c|| ge|eneg|n
uze||ne cu|ou.
o||nse| su|ec| ||noe no|f|e|| e| e|
o|zen uso|o|oon c||g|soyo|
||ovyes|n| co|no cu|up c||
uo oc|unmo||o |seo|g|
yoz| |o|o|e|| ve cuyu||ugu--
nu seen |u||on|c|yo vo|on
yc|o cy|e c|| co|o|so|
yoz|n|n cu su|e ||noe
ne oen|| oomo |oy-
oe|g|n| gc|ec|||||z
15. yuzy||oo
Jcnonnes
Guence|g,
yoz|
ounyo-
s|n|
|pcg|of|, o|||n, |nson||g|n fc|m ve
c||m|e|e yons|m|, e||||enm|
cnem|| c|| on|o|m c|gusunun
yons|mos| c|o|o| on|m|onoc||||. Yoz|
|se |pcg|of|n|n en cnem|| cges|o||.
|pcg|of|oe ne c|o|o| c|||nen ve
gunumuze yons|yon c|| on|o|m|
vo|o|| || c oo, yoz| o||n| Sume||e||e
co|o| oey||n|n ||g|noo, Sume|
|u|u|unoe |os|onon, n|z|o o|ge|
|u|u||e|e yoy||on, yoz| o|on|noo||
cnem|| oeg||m|e|, |efc|m|o| ve
cu|u|o|o||.
Tarihten gnmze
tipografi;
|pcg|of|, o|f|e|| ve cos||| soyfooo||
gc|unu|e||n| ozv|| eoen e|m|nc|cj||,
c| |en||| e|n|| c|| o||o||. Buun e|n||
o|||e| g|c| |pcg|of| o||| oe |nson|o||n
n|c|| sc|un yoomooon |c|oyco
||e||m |u|mos|n| sog|o|.
Gc|se| ||e||m|n| en cnem|| ve e||n
o|o|o||noon c||| c|on |pcg|of| .
I
8ugun |:e. cc:|n:cncy||nce ve g|c||k tc:c||ncc ku''cn|'cn
tun
ze''|k'e||n| ve
u|et|nve ku|gu
teknc'c|'e||n| kcnu
c'cn c|| uzncn'|k
c'cn| c'c|ck kccu'
ec|'nektec||.
Y:yillara varan
srete kendini srekli
yenileyen ve eidini
artiran ya:i bugn
grsel iletiimin ve
grafik tasarimin
olma:sa olma:
unsurlarinin en
bainda olanidir.
8ugun |:e. cc:|n:cncy||nce ve g|c||k tc:c||ncc ku''cn|'cn tuncc:k|
ycz|'c|| ve ncktc'cnc |;c|et'e||n|n :cnct:c' ve tc:c||nc ccyc'|c||.
"MlLENYUM"DA GR5EL lLETllM VE TlFOGRAFl 5ANATl
||cOg|c||k uosu||c| gO|se| |csc|/mc cco|/|/k gO|se| zeog|o||k kczcoc/|/||c|.
ARATRMA
ARATRMA
I/pogrof/ ve yozt;
||cOg|c|| |e||m| ||k kez
JO|coo Ou|eoce|g'|o
me|c| |c|||e||o|
|co/m|cmck|c ku||co/|c/.
5uguo |se. ccs/m
scoc,/|oce .e g|c||k
|csc|/mcc ku||co/|co
|umccsk/ ,cz/|c|/ .e
oOk|c|cmc |c|e||e||o|o
scoc|sc| .e |csc|/mc
cc,c|/ Oze|||k|e||o| .e
u|e||m|ekoO|O/||e||o|
kOou c|co c|| uzmco|/k
c|co/ O|c|ck kccu|
ec||mek|ec||.
Bu gnm:de kullanilan ya:iya geliin balangicidir.
Bu ocnem g|of|| oso||m ve
cos|| e|nc|cj||e||ne |g|| oon
cu|u|o|oon c||| ge|e||e||||o|.
Mo|nz'|| Jcnonnes Guence|g
1400-148} 1450'oe c|| ||oc|n
|pcg|of| e|n|g| ||e
cos||oc||mes|ne c|ono|
sog|oyon s|sem| cu|ou.
Guence|g |pcg|of| e|n|g|n|
ge|||||||en, ||| |ez |n'oe ono
|o||p|o|o yu|se| |c|yef c|o|o|
cyu|on ve Xy|cypcg|opny
oo| ve|||en cos|| e|n|g|noen
es|n|enm||.
|pcg|of|| cos|| e|n|g| ||e
ogocos|| |es|m sono|n|n
|c||||g| soyes|noe /|monyo'oo
|es|m|| ||op cos|m| yoyg|n|o|.
/gocos|| |es|m|eme|e||e |||
cos||on ||op Bcnmen'||
|f|o|| 140}.
|K KIAP 8A!KI!I
Ier|||ea geaemete
IP00kA|
Gc|se| ||e||m|n| en cnem|| ve
e||n o|o|o||noon c||| c|on
|pcg|of| o||nse| ge|||m| ||e
zeng|n c|| gecm|e son|p||.
Gunumuz en gee||| yoy|nc||||
s|sem| c|on mosusu yoy|nc||||
500 y||||| c|| ge|eneg|n uze||ne
cu|ou. o||nse| su|ec| ||noe
no|f|e|| e| e| o|zen uso|o|oon
c||g|soyo| ||ovyes|n| co|no
cu|up c|| uo oc|unmo||o
|seo|g| yoz| |o|o|e|| ve
cuyu||ugunu seen |u||on|c|yo
Sayfa st Srekli satr, Disiplin baylg
SayIada yer alan konuyu genel olarak
aiklayan genel ana konu basligi
Sayfa st Srekli satr
Disiplin baylg
SayIada yer alan konu genel olarak
aiklayan ana genel baslik Haber st Baylg
Haberin anatomisi
iinde yer alan
nemli gelerden,
st basliga nc baslik.
Haber st Baylg
Ilk sayIa, haber st basliginin
ikinci sayIa devami
Sayfa Zemini
Iki sayIa zemini silme
aik sari renklendirilmistir.
Haber Ana Baylg
Haberin anatomisi
iinde yer alan
nemli gelerden,
haberi okura okutan
asil baslik.
Haber Ana Baylg
Ilk sayIa haber ana basliginin
ikinci sayIa devami
Haber Metni Ara Baylg
Haberin rahat okunmasini
saglayan, haber
metnine grsel
gzellik kazandiran
ara baslik
Haber Ana Metin Stunlar
Haberi ieren ve okuru
bilgilendiren ana
metnin sayIa iinde yerlesimi.
Haber Alt Baylg
Haberi okurun
okumasina hazirlayan
habere giris basligi.
Haber Alt Baylg
SayIaya grsel zenginlik
kazandirmak amaciyla
kullanilan ikinci bir alt baslik
Haberle lgili Fotograf
Habere grsel zenginlik
kazandirir,
grsel bilgi aktarir.
Sayfa Numaras ve
Sayfa Alt Satr
SayIa numarasi ve yayin
tarihi ile birlikte, yayinini adini
ve sayIa alt satir sinirini bildirir.
Dergi Boyutunu Belirleyen
Sayfa Kesim snr
Tm sayIalarda bulunan ve derginin
net kesim boyutunu belirleyen
sayIa kesim izgisi / erevesi.
Dergi Boyutunu Belirleyen
Sayfa Kesim snr
Tm sayIalarda bulunan ve
derginin net kesim
boyutunu belirleyen sayIa
kesim izgisi / erevesi.
Ana Metin Stun aralg
SayIa tasariminda kullanilan ve
ana metnin sayIada srekliligini
ve okuma kolayligini saglayan
stun araliklari
Haber Dekupa Fotograf
Haberle ilgili olarak kullanilan IotograIin
dekupe olarak yerlestirilmesi.
Ana yazi metni IotograIin bos olan
blmnden dolasarak akar.
Haber, imza, mahre bildirgesi
Haberi yazan ve yazildigi yer/mahrele
ilgili olarak belirleyici bilgiyi aktarmak
amaciyla kullanilan simge baslik.
Haber bu sayIada biterse sayIa sonunda kullanilir.
Haber diger sayIaya devam ederse
burada devam satiri kullanilir.
Koyu zeminli ereve
Haber / Diyi Haber.
SayIa iinde zelligine gre veya
grsel Iarklilik amaciyla ereveli
haberin zemini siyah veya
koyu renkle kaplanmasi ve
iindeki haber metninin beyaz
veya aik renkle bilirtilmesidir.
Zemini ak renk tonlu
ereveli Haber
SayIa iinde zelligine gre veya
grsel Iarklilik amaciyla ereveli
haber zeminine aik renk ton
verilerek haberin Iarkli bir
biimde sunulmasidir.
Grsel Spot
SayIa tasariminda
tasarimcilarin zellikle
dergi tasariminda sika
uyguladiklari; gerek okuma
kolayligi, gerek ek bilgi
aktarmak ve gerekse
grsel gzellik kazandirmak
amaciyla kullanilan,
ana metinle ilgili spot
Renkli, kaln ereveli
Grsel; Grafik / Resim
Habere grsel zenginlik
kazandiran ve okuru
bilgilendiren grsel
malzeme zaman zaman
kalin, renkli ereve ile
daha dikkat ekici
hale getirilerek gzellestirilir.
Resim Alt / Fotograf Alt
Grsel malzeme veya
IotograI / resim ve graIiklerle
ilgili olarak okuru
bilgilendiren metin.
Haber Spotu
Habere grsel zenginlik
kazandirmak amaciyla Iarkli
tipograIik yapida ve okuru
bilgilendirmek iin ana metinden
yapilan alintilarin ne ikarilmasi..
Fotograf Alt / Resim Alt
FotograIla ilgili
bilgiyi aktaran
IotograI alti / Resim
alti yazisi
Haber Ana metinGmmesi
Haber ana metninin girisine
yerlestirilen ss gmme harI.
Metnin baslangi kelimesinin
ilk harIidir.
Fehmi KETENC / ANKARA
04 Sayfa / Haber Dergisi / Ocak 2006 Ocak 2006 / Haber Dergisi / Sayfa 05
S/ S/Y|/
S| S/Y|/
GJNLJk GAZFIF
IAM 5AYFA LAN kAG/D/
[dokuz 5Iunj
YANYANA /k/ 5AYFA
DFPG/ LAN kAG/D/
[5oyfo sIunj
5OL 5AYFA LAN/ [5oyfo sIunj 5AG 5AYFA LAN/
De|g| Soyfo} |es|m |zg||e|| De|g| Soyfo} s|| |o|omo |zg|s|
Masast yayincilikta basili bir
materyalin retimine balamanin ilk ve nemli
aamasi sayfa tasarimi / mi:anpafdir.
Gnlk ga:ete sayfa tasarimcilari, ha:irladiklari
ga:etenin her sayfasi iin
sayfa d:enleme / mi:anpaf plani olarak
bir ga:ete sayfasi 1/1 boyutundakimilimetrik
:eminli ve sayfa stun kurgusunu gsteren
9 stunluk plan kagidini kullanirlar (yanda).
Kullanilan bu plan kagitlari 1/1 boyutunda
oldugu gibi, 1/50 boyutunda da olabilir.
Ga:ete iindeki ilan sayfalari iin
kullanilan plan kagitlarinda ise 11 stun bulunur.
Dergi tasarimcilari, periyodik yayinlardan
olan dergi ve bu yapidaki yayinlarin sayfa
d:enlemesinde ise, derginin net boyutunda,
yanyana iki sayfa d:eninde, milimetrik
:eminli ve belirlenen stun sayisini gsteren
1/1 oranindaki plan kagidini kullanirlar (altta)

You might also like