TRK STANDARDI

TURKISH STANDARD

TS EN 13377
Mart 2010

ICS 91.220

NYAPIMLI AHAP KALIP SKELES KRLER GEREKLER, SINIFLANDIRMA VE DEERLENDRME Prefabricated timber formwork beams - Requirements, classification and assessment

TS EN 13377: 2009 standard, EN 13377: 2002 standard ile birebir ayn olup, Avrupa Standardizasyon Komitesinin (CEN, rue de Stassart 36 B-1050 Brussels) izniyle baslmtr. Avrupa Standardlarnn herhangi bir ekilde ve herhangi bir yolla tm kullanm haklar Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) ve ye lkelerine aittir. TSE kanalyla CENden yazl izin alnmakszn oaltlamaz.

TRK STANDARDLARI ENSTTS Necatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA

TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

Bugnk teknik ve uygulamaya dayanlarak hazrlanm olan bu standardn, zamanla ortaya kacak gelime ve deiikliklere uydurulmas mmkn olduundan ilgililerin yaynlar izlemelerini ve standardn uygulanmasnda karlatklar aksaklklar Enstitmze iletmelerini rica ederiz. Bu standard oluturan htisas Grubu yesi deerli uzmanlarn emeklerini; tasarlar zerinde grlerini bildirmek suretiyle yardmc olan bilim, kamu ve zel sektr kurulular ile kiilerin deerli katklarn kranla anarz.

Kalite Sistem Belgesi malt ve hizmet sektrlerinde faaliyet gsteren kurulularn sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite Standardlarna uygun olarak kurmalar durumunda TSE tarafndan verilen belgedir.

Trk Standardlarna Uygunluk Markas (TSE Markas) TSE Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin ilgili Trk Standardna uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.

TSEK
Kritere Uygunluk Belgesi (TSEK Markas Kullanma Hakk) Kritere Uygunluk Belgesi; Trk Standardlar bulunmayan konularda firmalarn rnlerinin ilgili uluslararas standardlar, benzeri Trk Standardlar, dier lkelerin milli standardlar, teknik literatr esas alnarak Trk Standardlar Enstits tarafndan kabul edilen Kalite Faktr ve Deerlerine uygunluunu belirten ve akdedilen szleme ile TSEK Markas kullanma hakk verilen firma adna dzenlenen ve zerinde TSEK Markas kullanlacak rnlerin ticari Markas, cinsi, snf, tipi ve trn belirten geerlilik sresi bir yl olan belgedir.

DKKAT!
TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna uygun retildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan herhangi bir garanti sz konusu deildir. Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geni bilgi Enstitmzden salanabilir. TRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

nsz
Bu standard, CEN tarafndan kabul edilen EN 13377: 2002 standard esas alnarak, TSE naat htisas Grubunca hazrlanm ve TSE Teknik Kurulunun 09 Mart 2010 tarihli toplantsnda Trk Standard olarak kabul edilerek yaymna karar verilmitir. Bu standardda kullanlan baz kelime ve/veya ifadeler patent haklarna konu olabilir. Byle bir patent hakknn belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.

TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

indekiler
0 1 2 3 4 5 Giri ............................................................................................................................................................1 Kapsam.......................................................................................................................................................1 Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar .............................................................................................1 Terimler ve tarifleri ile semboller .............................................................................................................2 Snflandrma..............................................................................................................................................5

Performans gerekleri ................................................................................................................................5 5.1 Genel....................................................................................................................................................5 5.2 Malzeme ve montaj gerekleri ...............................................................................................................6 5.3 Boyutlar ................................................................................................................................................6 5.4 Yapsal zellikler ..................................................................................................................................7 6 Prototip deerlendirmesi..........................................................................................................................7 7 Uygunluk deerlendirmesi .......................................................................................................................7 7.1 Genel....................................................................................................................................................7 7.2 Deerlendirme ilemi ...........................................................................................................................7 7.3 Uygunluk beyan ..................................................................................................................................8 8 Srekli imalat kontrol..............................................................................................................................8 9 aretleme...................................................................................................................................................8 10 Kullanma klavuzu .....................................................................................................................................8 Ek A Yapsal parametrelerin oluturulmas iin deney ve hesaplama yntemleri ....................................9 Ek B Karakteristik deerlerin hesaplanmas iin deney sonularnn istatistiki analizi .........................14 Ek C Asgari imalat kontrol gerekleri.............................................................................................................15 Ek D Madde 5.2.2.c)ye uygun gvdeli kirilerin deney ilemleri ..............................................................17 Ek E (Bilgi iin) antiyede kullanm iin hesap deerleri...........................................................................19 Ek F (Bilgi iin) Srekli imalat muayenesi....................................................................................................21 Kaynaklar.........................................................................................................................................................22

TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

nyapml ahap kalp iskelesi kirileri Gerekler, snflandrma ve deerlendirme 0 Giri

Bu Standard, esas olarak i iskelesi ve kalp iskelesi alannda kullanm iin hazrlanm bir mamul standarddr. Kalp iskelesi kirileri, Madde 5te verilen zelliklerin, suya, su buharna ve imento etkisine maruz kalabilecei antiye artlarnda muhafaza edilebilecei ekilde imal edilmi olmaldr. Bu standardda, nyapml ahap kalp kirilerinin kullanlmakta olan iki yaygn tipinin verilmi olmas, ahap ve ahap esasl malzemeler ile yaplacak dier kalp kirii tiplerinin gelitirilmesine engel deildir. Panel malzemesi sahasndaki aratrma ve gelitirmeler sreklidir. Bu standardda verilenler haricindeki malzemelerle imal edilecek kalp kirilerinin tasarm ve deerlendirmesinde, bu standardn prensipleri dikkate alnmaldr. Deney sonular ve bu sonular kullanlarak yaplacak istatistiki deerlendirmede, srasyla Ek A ve Ek B uygulanabilir. izelge 1 ve izelge 2de verilen dayanm ve rijitlik deerleri, tecrbelerle elde edilmitir. Bu deerlerin kullanlmasnda etkiler iin ksmi gvenlik katsays F , malzeme iim ksmi gvenlik katsays M ve ahap iin modifikasyon katsays kmod (ENV 1995-1-1e baklmaldr). Ek Ede bu konuda, klavuz mahiyetinde baz bilgiler verilmitir. Ahapla ilgili daha detayl bilgi iin Ek Fdeki Kaynaklara baklmaldr.

Kapsam

Bu standard, nyapml ahap kalp iskele kirilerinin snflandrlmasn, sahip olmas gerekli artlar ve deerlendirme ilemlerini kapsar. Bu standardda ayn zamanda imalat kontrol gereklerine ilikin bilgi de verilmitir. nyapml ahap kalp iskelesi kirileri; i iskeleleri ve kalp iskelelerinde kullanlmak zere tasarlanm olup, bu kirilerin kiri ykseklii (derinlii) dorultusunda yklenmesi planlanmtr. skele kirileri, yaptrlm elemanlardan oluan kesitli kiri olup, masif ahaptan iki adet e balk elemannn, ykseklii (derinlii) 160 mm, 200 mm ve 240 mm olan ahap esasl malzemeden tek gvde elemanna balanmas yoluyla veya ykseklii 240 mm olan masif ahap eleman veya bu elemanlarla oluturulan kafese balanmas yoluyla oluturulur.

Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin dier standard ve/veya dokmanlara atf yaplmaktadr. Bu atflar metin ierisinde uygun yerlerde belirtilmi ve aada liste hlinde verilmitir. Tarih belirtilen atflarda daha sonra yaplan tadil veya revizyonlar, atf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yaplmas artyla uygulanr. Atf yaplan standard ve/veya dokmann tarihinin belirtilmemesi hlinde en son basks kullanlr. EN, ISO, IEC vb. No EN 301 Ad TS No1) (ngilizce) Adhesives, phenolic and TS EN 301 aminoplastic for load bearing timber structures - Classification and performance requirements Wood-based panels TS EN 310 Determination of modulus of elasticity in bending and of bending strength Ad (Trke) Yaptrclar - Fenolik ve aminoplastik - Yk tayc ahap yaplar iin Snflandrma ve performans zellikleri Ahap esasl fevhalar - Eilme dayanm ve eilme elastikiyet modlnn tayini

EN 310

1)

TSE Notu: Atf yaplan standardlarn TS numaras ve Trke ad 3. ve 4. kolonda verilmitir. * iaretli olanlar bu standardn basld tarihte ngilizce metin olarak yaymlanm olan Trk Standardlardr. 1
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220 EN, ISO, IEC vb. No EN 317

TRK STANDARDI Ad (ngilizce) Particleboards and fibreboards Determination of swelling in thickness after immersion in water Particleboards and fibreboards Determination of tensile strength perpendicular to the plane of the board Wood based panels Determination of density TS No TS EN 317

TS EN 13377/Mart 2010 Ad (Trke) Yonga levhalar ve lif levhalar Su ierisine daldrma ileminden sonra kalnlna ime tayini Yonga levhalar ve lif levhalar Levha yzeyine dik ekme dayanmnn tayini Ahap esasl levhalar - Birim hacim arlnn tayini Yap kerestesi - Mukavemet snflar Kama dili birletirilmi yap kerestesi - Performans zellikleri ve asgari imalat artlar Ahap yaplar - Yap kerestesi ve tutkallanm lamine kereste Baz fiziksel ve mekanik zelliklerinin tayini Ahap yaplar - Dikdrtgen kesilmi yap kerestelerinin mukavemet snflandrmas Ahap yaplar - Dikdrtgen kesilmi yap kerestelerinin mukavemet snflandrmas Kontrplak - zellikler - Blm 3: D hava artlarnda kullanlan kontrplak iin zellikler Eurocode 5: Ahap yaplarn projelendirilmesi - Blm 1-1: Genel kurallar ve bina kurallar Kereste parasnn rutubet muhtevas - Blm 2: Elektrikli diren metoduyla tahmin Masif ahap levhalar (SWP) Gerekler Masif ahap levhalar (SWP) Yapma kalitesi - Deney yntemi

EN 319

TS EN 319

EN 323 EN 338 EN 385:1995

TS EN 323

Structural timber - Strength classes TS EN 338 Finger jointed structural timber Performance requirements and minimum production requirements Timber structures -Solid timber and glued laminated timber Determinations of some physical and mechanical properties Structural timber - Grading Requirements for visual strength grading standards Structural timber - Grading Requirements for machine strength graded timber and grading machines Plywood - Specifications - Part 3: Requirements for plywood for use in exterior conditions EUROCODE 5: Design of timber structures - Part 1-1: General rules and rules for buildings TS EN 385: 1999 TS 5497 EN 408 TS EN 14081 (Blm 1 ila 3) TS EN 14081 (Blm 1 ila 3) TS 4645 EN 636 TS ENV 19951-1+AC: 1996

EN 408

EN 518 EN 519

EN 636-3 ENV 1995-1-1: 1993 (EN 1995-1-1) EN 13183-2 prEN 13353 (EN 13353) prEN 13354 (EN 13354)

Moisture content of a piece of sawn TS EN timber - Part 2: Estimation by 13183-2 * electrical resistance method Solid-wood-panels - Requirements TS EN 13353 Solid-wood-panels - Bonding quality - Test method tst EN 13354 *

Terimler ve tarifleri ile semboller

3.1 Terimler ve tarifleri

Bu standardn kullanlmasnda, aada verilen terimler ve tarifleri uygulanr.

3.1.1 Kalp iskelesi kirii

Kalp iskelesi bnyesine bulunan ve kiri ykseklii dorultusunda yklenen kiri.

3.1.2 Ahap kalp iskelesi kirii

Yaptrlm nyapml elemanlardan oluan, kesiti I kiri olan, masif ahaptan iki adet e balk elemannn, ahap esasl panel malzemeden tek gvde elemanna veya masif ahap elemanlarla oluturulan kafese balanmas yoluyla oluturulan kiri. 2
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

3.1.3 Panel gvdeli kiri

Gvdesi, ahap esasl panel malzemeden yaplan ahap kalp iskelesi kirii (ekil 1a).

3.1.4 Kafes gvdeli kiri

Kafes dikmeleri ile yaplan ahap kalp iskelesi kirii (ekil 1b).

3.1.5 Kafes dikmesi

Paralel iki balk elemanna dik al olarak veya diyagonal olarak yerletirilen ve bu elemanlar birbirine balayan eleman (ekil 1b).

Aklama: Kiri ykseklii (derinlii) H Balk genilii b Balk kalnl (derinlii) h Gvde kalnl t a) Panel gvdeli kiri (tip P)

Aklama: 1 Balk 2 Panel gvde 3 Dey dikme 4 Diyagonal dikme b) Kafes gvdeli kiri (tip L)

ekil 1 - Ahap kalp iskelesi kirileri Genel yap ve boyutlar iin kullanlan semboller

3
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

3.2

Semboller
Sembol a b e E E1 F H h Kafes gvdeli kiri modl Balk genilii Yk konumlarnn oransal mesafesi Elastisite modl Eilme rijitlii Etki Kiri ykseklii Balk kalnl Eylemsizlik momenti Modifikasyon faktr statistiki faktr Kiri akl Eilme direnci Numune adedi Diren Standart sapma Gvde kalnl Kayma direnci Kesit modl Ortalama deer Tek deer Etkiler iin ksmi gvenlik katsays Malzeme iin ksmi gvenlik katsays mm kN mm3 m kNm kN/mm2 kN/mm2 kNm2 kN mm mm mm4 Tanm Birim mm mm

Bu standardda kullanlan ana semboller aada verilmitir: Sra No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Alt indisler 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 b d i k m mod n s u y 5 Mesnet Snr durumda tasarm seviyesi Tipik/herhangi deer Karakteristik deer (snr durum) Dm noktalaFr arasndan mesnetlenmi Modifikasyon Dm noktalarndan mesnetlenmi statistiki Tama gc (snr durum) Deitirilmi deerlerle ilgili deer % 5 yzdelik deer

kmod ks L M n R s t V W y yi

F M

4
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

4
-

Snflandrma
Gvde yaps: Panel gvdeli kiri iin Tip P, Kafes gvdeli kiri iin Tip L,

Bu standardda kiri tipleri belirlenmitir; bu kiri tiplerinin belirlenmesinde aadakiler esas alnmtr:

Utan uca ykseklik, H: Yksekliin santimetre olarak ifade edildii, iki haneli tanmlama sembol.

Her snfa ilikin yk tama ve rijitlik zelliklerine ait anma deerleri izelge 1 ve izelge 2de verilmitir. Snflandrma iin izelge 1 ve izelge 2ye baklmaldr. Tanmlama sembolleri, izelge 1 ve izelge 2nin birinci stununda verilmitir. izelge 1 - Panel gvdeli kirilerin, snflandrlmas, boyutlar ve yapsal zellikleri 1 Snf P 16 P 20 P 24 2 Kiri ykseklii H [mm] 160 200 240 3 En kk balk genilii b [mm] 65 80 80 4 E [kNm2] 200 450 700 5 Vk [kN] 18,4 23,9 28,2 6 Rb,k [kN] 36,8 47,8 56,4 7 Mk [kNm] 5,9 10,9 14,1

Not 1 - Sembollerin aklamas iin Madde 3.2ye baklmaldr. Not 2 - Gvenli alma ykleri nin hesaplanmas iin Ek Eye baklmaldr.

izelge 2 - Kafes gvdeli kirilerin, snflandrmas, boyutlar ve yapsal zellikleri 1 2

Kiri ykseklii H [mm]

3
En kk balk genilii b [mm]

6
Rb,n,k [kN]

7
Rb,m,k [kN] Dm noktalar arasndan mesnetlenmi

8
Mn,k [kNm] Dm noktalarndan mesnetlenmi

9
Mm,k [kNm] Dm noktalar arasndan mesnetlenmi

Snf

E [kNm2]

Vk [kN]

Dm noktalarndan mesnetlenmi

P 24

240

80

800

28,2

60,7

43,4

15,2

8,7

Not 1 - Sembollerin aklamas iin Madde 3.2ye baklmaldr. Not 2 - Gvenli alma ykleri nin hesaplanmas iin Ek Eye baklmaldr. Gerekli mesnet (oturma) alan elde etmek iin, EN 338: 1995e gre yanal basn dayanm 5,3 N/mm2 olan dayanm Snf C 24 kullanlmaldr.

Performans gerekleri

5.1 Genel
Kiriler, snflarna gre bu standardn gereklerine uygun olmaldr. Gereklere uygunluk tahkik edilmelidir, bu amala Madde 6 ve Madde 7ye baklmaldr. malat esnasnda imalat kontrol uygulanmaldr, bu amala Madde 8 ve Ek Cye baklmaldr. Gereklerin tamam, % (12 2) rutubet muhtevasna (imalat iin hedeflenen rutubet muhtevas) sahip masif ahap elemanda salanmaldr. 5
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

5.2 Malzeme ve montaj gerekleri

5.2.1 Masif ahap bileenler - dayanm snf
Masif ahap bileenler, asgari olarak EN 338, dayanm snf C 24e uygun olmaldr. Not Byme halkalar geniliinin 4 mden daha kk olmas ve ahabn basnca maruz kalaca ksm orannn % 20yi amamas nerilir.

5.2.2 Ahap esasl panel bileenler

Gvde, aada verilen malzemelerden birisi kullanlarak imal edilmelidir: a) b) c) EN 636-3e uygun kontraplak, prEN 13353e uygun d artlarda kullanm iin masif ahap paneller, Islak - kuru - tekrarl deneye tabi tutulduktan sonra aadaki artlar salayan, ahap esasl dier herhangi bir malzeme: i) ii) EN 319a gre tayin edilen dzleme dik dorultudaki ekme dayanm 0,1 N/mm2den daha kk olmamaldr (Madde D.3.1e baklmaldr), Geri dnsz ime % 20yi amamaldr (Madde D.3.2ye baklmaldr).

Ahap esasl bu malzemede, aada verilen zellikler tayin edilmi olmaldr: EN 323e uygun ekilde belirlenmi younluk, EN 310a uygun ekilde belirlenmi eilme dayanm, EN 317ye uygun ekilde belirlenmi kalnlktaki ime, EN 319a uygun ekilde belirlenmi i aderans (ba).

Belirlenmi zellikler, imalat kontrol iin gerekler olarak kullanlmaldr (Ek Cye baklmaldr).

5.2.3 Madde 5.2.2cye uygun balklarla oluturulan kiri ksmlarndaki yaptrlm hatlardaki kesme dayanm
Ek Dde verilen slak - kuru - tekrarl deney ilemine tabi tutulduktan sonra, kiri ksmlarnn kayma dayanm ortalama deeri en az 9 kN (Madde D.4.6ya baklmaldr) olmaldr.

5.2.4 Yaptrlm kama dili birleim yerleri

Balklardaki yaptrlm kama dili birleim yerleri EN 385e uygun olmaldr.

5.2.5 Yaptrc
Yaptrc, EN 301 de Tip I iin verilen gerekleri salamaldr.

5.3 Boyutlar
5.3.1 Ana boyutlar
Kiri boyu, imalat tarafndan beyan edilen boyuta 10 mm toleransla uygun olmaldr. Kiri ykseklii, H, izelge 1 ve izelge 2de yer alan verilere, % 1 veya 2 mmden kk olan uygulanarak belirlenen sapma snrlar ierisinde uygun olmaldr. Balk genilii, b, izelge 1 ve izelge 2de yer alan verilere ve imalat tarafndan beyan edilen boyuta, % +1 ve % -1,5 sapma snrlar ierisinde uygun olmaldr. Gvde kalnl, t, imalat tarafndan beyan edilen boyuta, % 3 sapma snrlar ierisinde uygun olmaldr. Kafes boyutlar, imalat tarafndan beyan edilen boyutlara, % 1,5 sapma snrlar ierisinde uygun olmaldr.

5.3.2 Rutubet deiimi nedeniyle boyutsal hareket

% 10 ila % 20 rutubet muhtevasna aralnda, kiri ykseklii Hnn boyutsal hareketi, Hnn % 1,0 ini amamaldr. 6
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

5.4 Yapsal zellikler

5.4.1 Genel
Madde 5.4.2 ve Madde 5.4.3te verilen karakteristik direnler, % 75 gven seviyesinde, % 5 yzdelik deer iin verilmitir.

5.4.2 Panel gvdeli kiri

Panel gvdeli kiriin karakteristik tama gc dayanm ve rijitlik deerleri, izelge 1de ilgili snf iin verilen deerlerden daha kk olmamaldr. a) b) c) d) Karakteristik tama gc kayma dayanm, Vk iin stun 5e baklmaldr. Karakteristik tama gc basn dayanm, Rb,k iin stun 6ya baklmaldr. Karakteristik tama gc eilme dayanm, Mk iin stun 7ye baklmaldr. Rijitlik, E iin stun 4e baklmaldr.

5.4.3 Kafes gvdeli kiri

Kafes gvdeli kiriin karakteristik tama gc dayanm ve rijitlik deerleri, izelge 2de ilgili snf iin verilen deerlerden daha kk olmamaldr. a) b) c) d) e) f) Karakteristik tama gc kayma dayanm, Vk iin stun 5e baklmaldr. Dm noktalarndan mesnetlenmi durumdaki karakteristik tama gc basn dayanm, Rb,n,k iin stun 6ya baklmaldr. Dm noktalar arasndan mesnetlenmi durumdaki karakteristik tama gc basn dayanm, Rb,m,k iin stun 7ye baklmaldr. Dm noktalarndan mesnetlenmi durumdaki karakteristik tama gc eilme dayanm, Mn,k iin stun 8e baklmaldr. Dm noktalar arasndan mesnetlenmi durumdaki karakteristik tama gc eilme dayanm, Mm,k iin stun 9a baklmaldr. Rijitlik, E iin stun 4e baklmaldr.

Prototip deerlendirmesi

Her kiri modeli iin, bir prototip kiri numune takm deerlendirmeye tabi tutulmaldr. Bu amala, kiri modeli, herhangi bir uzunluktaki tek bir yapmda olmaldr. Kiri modeli, Madde 5 ve Madde 10da verilen gerekleri ve imalatnn artnamelerini salamaldr.

Uygunluk deerlendirmesi

7.1 Genel
Kiri modelinin deerlendirmesinde, bu standardn ilgili gereklerine uygunluk tahkik edilmelidir.

7.2 Deerlendirme ilemi

7.2.1 Prototip kirilere ait, aada verilenler imalat tarafndan temin edilmelidir:
- Kiri snf - malat resimleri - Malzeme zellikleri (Standard, snf veya tip) - Yaptrc zellikleri - Madde 5.2.2cye uygun gvde malzemesinin kullanlmas halinde, gvde malzemesinin Madde 5.2.2.c ve Madde 5.3te yer alan gereklere uygunluunu deerlendirmek iin deneye tabi tutmak zere, gerekli bileen ve kiri numuneleri - Madde 5.4te yer alan gereklere uygunluunu deerlendirmek iin deneye tabi tutmak zere, gerekli prototip kiri numuneleri 7
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

7.2.2 Prototip kirilerin Madde 5.2de verilen gereklere uygunluu dorulanmaldr.

Madde 5.2.2.cye uygun gvde malzemesi kullanlan kiriler, Ek Dde tarif edildii gibi deneye tabi tutulmaldr. Deney sonular, Madde 5.2.2.c ve Madde 5.2.3te yer alan gereklere uygun olmaldr.

7.2.3 Prototip kirilerin Madde 5.3te verilen gereklere uygunluu dorulanmaldr. 7.2.4 Madde 5.4te verilen yapsal zelliklerin saland, Madde A.1 ve Madde A.2ye gre yaplan
deneylerle ve Madde A.3e gre yaplan hesapla dorulanmaldr.

7.2.5 Madde A.2de tarif edilen her deney ve Ek Dde verilen safhalarn her birinde yaplacak deneyler
kapsamnda, 50 kiriten oluan bir mamul partisinden seilecek numuneler zerinde en az 10 deney yaplmaldr. Seilen numunelerde, bir veya her iki balk ile gvdede, ekil A.1 ve ekil A.2ye uygun yaptrlm kama dili birleim yeri bulunmaldr.

7.2.6 % 75 gven seviyesinde, % 5 yzdelik deeri temsil eden karakteristik direnler ve rijitlikler, deney
sonular kullanlarak, Ek Bde tarif edilen yntemle hesaplanmaldr.

7.3 Uygunluk beyan

Uygunluk deerlendirmesinin (Madde 8) baarl ekilde tamamlanmasndan sonra, bu durumla ilgili beyanda bulunulmaldr. Bu beyanda, kiri modelinin kiri snfna ve bu standardda verilen gereklere uygun olduu ifade edilmeli ve ayrca aada verilenler yer almaldr: - Deney/deneylerin veya muayene raporu/raporlarnn referans numaras - leme tabi tutulan zel kirilerin tantm

Srekli imalat kontrol

Srekli ekilde imalat kontrol yaplmaldr. Asgari imalat kontrol gerekleri Ek Cde verilmitir. EN ISO 9001de yer alan kontrol seviyesi L ve kontrol seviyesi M gereklerine ilikin bilgi, Ek Fde verilmitir.

aretleme

Her kiri, sabit mrekkep ile kalc ekilde iaretlenmelidir. aretlemede kullanlacak harfler en az 25 mm ykseklikte olmaldr. Her kiri zerine yaplan iaretleme aada verilenler bulunmaldr: - sim, logo, kod veya ticari iaret kullanlarak imalatnn tantm, - TS EN 13377 ve kiri snf (snflandrma), - Ek Fye uygun olarak yaplmsa, muayene seviyesi, - Ek F uygulanmsa, bamsz belgelendirme kuruluunun iareti (sadece M seviyesinde muayene iin), - malatnn izlenebilmesi iin mamul tanmlama verileri.

10 Kullanma klavuzu
malat, kullancya talimatlar setinin yer ald kullanm klavuzunu vermelidir. Kullanm klavuzunda aada verilenler yer almaldr: a) Kiri snf, b) c) d) e) f) 8
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

Kiri boyutlar ve zati arl, Kiri zerinde bulunan iaretin aklamas, Montaj ve sklme esnasndaki ilemler de dahil olmak zere, kiriin kullanm ve mekanik zellikleri iin talimatlar, Hasarl kirilerin kullanlmamasna ilikin tavsiye, Depolama ve bakm talimatlar.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

Ek A Yapsal parametrelerin oluturulmas iin deney ve hesaplama yntemleri

A.1 Genel
Bu ekte, yapsal parametrelerin oluturulmas ve dorulanmas iin uygulanacak yntemler tarif edilmitir.

A.2 Deney yntemleri

A.2.1 Yapsal deerlerin tayini iin yk dzenlemeleri
Ykleme donanm ve yk hz EN 408 Eilme dayanmnn tayini standardna uygun olmaldr. Deney raporu EN 408e gre hazrlanmaldr. Bu ekte verilen deney yntemlerinin belirtilmeyen detaylar iin EN 408e bavurulmaldr. Kirilerin deneye tabi tutulmas esnasnda, balklarn rutubet ierii % (122) olmaldr. Kiriler, deneye tabi tutulmas esnasnda ilgili ekilde gsterildii gibi yerletirilmelidir. Kirilerin, bir veya her iki balk ile gvdesinde, ekil A.1 ve ekil A.2de gsterilen alanlarda yaptrlm kama dili birleim yeri bulunmaldr. Kiri boyunca, balk ile gvdedeki yaptrlm kama dili birleim yerleri arasndaki mesafe 50 mmden daha fazla olmamaldr. Yk, kiri zerine, uzunluu 200 mm, kalnl en az 40 mm ve genilii en az kiriin balk genilii kadar olan blok vastasyla uygulanmaldr. Blok ahap veya kontraplak yaplm olmaldr. Aadaki her mesnet noktasna, uzunluu kiri ykseklii, H, kalnl en az 20 mm ve genilii en az kiri balnn genilii kadar olan elik bir plaka yerletirilmi olmaldr. Deney adedi iin Madde 7.2.5e baklmaldr. Btn deneylerde ulalan en byk yk kaydedilir.

A.2.2 Panel gvdeli kirilere uygulanan deneyler A.2.2.1 Kayma direnci, V, tayini deneyi
Deney dzenlemesi ekil A.1a)da gsterilmitir. Kayma direnci, Vk , krlma yk F/2ye eittir.

A.2.2.2 Eilme direnci, M , tayini deneyi

Deney dzenlemesi ekil A.1b)de gsterilmitir. Eilme direnci, M, krlma yk F/8 ve yklerin konumu kullanlarak hesaplanr.

A.2.2.3 Dey yke diren, Rb , tayini deneyi

Deney dzenlemesi ekil A.1c)de gsterilmitir. Dey yke diren, Rb , krlma yk F/2ye eittir.

9
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

a) Kayma direnci, V, tayini iin deney dzenlemesi

b) Eilme direnci, M, tayini iin deney dzenlemesi

c) Dey yke diren, Rb , tayini iin deney dzenlemesi

Aklama 1 Ykn datlmas iin blok 2 elik plaka 3 Balk kalnl Not - Sembollerin aklamas iin Madde 3.2ye baklmaldr. ekil A.1 - Panel gvdeli kiriler iin deney dzenlemeleri 10
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

A.2.3 Kafes gvdeli kirilere, L24 uygulanan deneyler A.2.3.1 Kayma direnci, V , tayini deneyi
Deney dzenlemesi ekil A.2a)da gsterilmitir. Kayma direnci, krlma yk F/2ye eittir.

A.2.3.2 Eilme direnci, Mn , tayini deneyi, dm noktalarndan mesnetlenmi kiri iin

Deney dzenlemesi ekil A.2b)de gsterilmitir. Eilme direnci, Mn , krlma yk F/8 ve yklerin konumu kullanlarak hesaplanr.

A.2.3.3 Eilme direnci, Mm ve dey yke diren, Rb,m , tayini deneyi, dm noktalar aralarndan mesnetlenmi kiri iin
Deney dzenlemesi ekil A.2c)de gsterilmitir. Eilme direnci, Mm , krlma yk F/8 ve yklerin konumu kullanlarak hesaplanr. Rb,m direnci, krlma yk F/2ye eittir.

A.2.3.4 Dey yke diren, Rb,n , tayini deneyi, dm noktalarndan mesnetlenmi kiri iin
Deney dzenlemesi ekil A.2d)de gsterilmitir. Dey yke diren, Rb,n , krlma yk F/2ye eittir.

a) Kayma direnci, V, tayini iin deney dzenlemesi

b) Eilme direnci, Mn , tayini iin deney dzenlemesi

11
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

c) Eilme direnci, Mm ve dey yke diren, Rb,m , tayini iin deney dzenlemesi, dm noktalar aralarndan mesnetlenmi kiri iin

d) Dey yke diren, Rb,n , tayini iin deney dzenlemesi, dm noktalarndan mesnetlenmi kiri iin
Aklama 1 Ykn datlmas iin blok 2 elik plaka 3 Balktaki yaptrlm kama dili birleim yeri alan Not Sembollerin aklamas iin Madde 3.2ye baklmaldr. ekil A.2 - Kafes gvdeli kiriler iin deney dzenlemeleri

A.3 Eilme rijitliinin hesaplanmas

A.3.1 Atalet momenti, , aadaki eitlik kullanlarak hesaplanr:
I = (b / 12) [ H3 - (H - 2h)3 ]

Not - Hesaplamada, baln tam dikdrtgen alan alnr, ancak net gvde alan ihmal edilir.

12
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

Aklama Kiri ykseklii (derinlii) H = Balk kalnl (derinlii) h = Balk genilii b = ekil A.3 - Atalet momentinin, , hesaplanmas iin geometrik veriler

A.3.2 Rijitlik, E1 in hesaplanmasnda atalet momenti, , ile ortalama elastisite modl olan 11 000 N/mm2
arplr. Bu elastisite modl, EN 338de verilen Dayanm Snf C 24e dhil ahap iin uygundur.

A.4 Deney raporu2)

Deney sonular, EN 408e uygun ekilde, nasl elde edildiklerine ilikin detaylar ve bu ilemler esnasnda kullanlan standardlara yaplan atflarla da dahil olmak zere kaydedilmelidir.

2)

TSE Notu: Deney raporu burada istenilen bilgilere ilaveten TS EN ISO/IEC 17025te verilen bilgileri de ihtiva edecek ekilde dzenlenebilir.

13
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

Ek B Karakteristik deerlerin hesaplanmas iin deney sonularnn istatistiki analizi

B.1 Bu yntem, deney sonular serisinin % 75 gven seviyesinde, % 5 yzdelik deeri iin tesis edilmitir.
Yntemde, deney sonularnn logaritmik dalm gsterdii kabul edilmitir.

B.2 Veriler, aadaki bant kullanlarak dntrlr.

yi = loge R u ,i

B.3 n adet deney sonucunun ortalama deeri ve standart sapmas, aada verilen bant kullanlarak
hesaplanr.
y = 1/ n
sy =

( y )
i

1 . (n 1)

(y y )
i

B.4 % 5 yzdelik deeri, aada verilen bant kullanlarak hesaplanr.

y 5 = y k ss y

Burada ks; izelge B.1e gre alnr. izelge B.1 - % 75 gven seviyesinde, % 5 yzdelik deerinin tayini iin ks deerleri n ks n ks n ks n ks 2 5,12 14 2,00 26 1,89 3 3,15 15 1,99 27 1,88 4 2,68 16 1,98 28 1,88 5 2,46 17 1,96 29 1,87 6 2,33 18 1,95 34 1,87 7 2,25 19 1,94 39 1,85 8 2,19 20 1,93 44 1,83 9 2,14 21 1,92 49 1,82 10 2,10 22 1,92 54 1,81 11 2,07 23 1,91 55 1,80 12 2,05 24 1,90 1,64 13 2,03 25 1,90

Numune adedi Numune adedi ve gven seviyesinin dikkate alnmasn salayan istatistiksel faktr.

Not - Bu standardda en az numune adedi olarak 10 adet belirlenmitir. En az numune adedinden daha kk adette numune iin ks deerleri, glgeli alanda verilmitir.

B.5 Madde B.4te verilen bant kullanlarak elde edilen deer, gerek karakteristik dayanmn elde
edilebilmesi iin aadaki bant yardmyla dntrlmelidir.

R u ,5 = exp y5

14
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

Ek C Asgari imalat kontrol gerekleri

C.1 Bu ekte, her bir model kiri iin kurulmu imalat kontrol sistemiyle ilikilendirilmesi gerekli olan ana noktalar verilmitir. izelge C.1de malzemeler ve hazr alnan bileenler iin gerekler verilmitir. izelge C.2de kiri imalat iin gerekler verilmitir.
izelge C.1 - Malzemelerin ve hazr alnan bileenlerin i kontrolleri Deney uygulanacak unsur Ahap elemanlar (flanlar, dikmeler) Balk veya gvdelerdeki kama dili birleimler zellik Boyut toleranslar Ahap kalitesi (snf) Rutubet muhtevas Eilme direnci Yaptrc kvam Yaptrc viskozitesi Yaptrc uygulamas Boyut toleranslar Madde 5.2.2.aya uygun ahap esasl paneller Ahap cinsi (tr) tabakalarn adedi ve kalnl Yapma kalitesi Boyut toleranslar Madde 5.2.2.bye uygun ahap esasl paneller Ahap cinsi (tr) tabakalarn adedi, kalitesi ve kalnl Yapma kalitesi Boyut toleranslar Younluk Madde 5.2.2.cye uygun ahap esasl paneller Eilme dayanm Kalnlktaki ime balanma
a

Atf yaplan deneyler Madde 5te olduu gibi EN 518, EN 519 EN 13183-2 EN 385 Eilme deneyi EN 408 Grsel muayene Viskozite deneyi Grsel muayene

Asgari deney skl Her vardiyada a 2 Her parada Her parada Dorusal 10 000 metrede 1 Her vardiyada a 1 Haftada 1 Haftada 1 Her para veya birleim yerinde Her vardiyada a 1 Her teslimat partisinde 1

EN 636-3 prEN 13354

Dorusal 10 000 metrede 1 Her vardiyada a 1

prEN 13353

Haftada iin 1

Dorusal 10 000 metrede 1 Her vardiyada a 1 EN 323 EN 310 EN 317 EN 319 Her teslimat partisinde 1

Vardiya veya 8 saatlik imalat dnemi

15
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220 izelge C.2 - Kiriin imalat kontrol Parametre

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

Kontrol edilecek karakteristik Kiri uzunluu

Gerekler izim eklinde veri Madde 5.2ye baklmaldr izim eklinde veri izim eklinde veri Madde 5.3e baklmaldr Ahaptaki hasar oran (asgari % 70)b Madde 5.4ec baklmaldr.

Muayene skl Her vardiyada a 2 Dorusal 10 000 metrede 2 Her vardiyada 1 Her vardiyada 1 Ayda 5 kez

Boyutlar Kiri ykseklii Yaptrlm birleimler (Balk veya gvdelerdeki) Geometri Yapma kalitesi Kayma direnci Dayanm ve rijitlik Dey yke diren Eilme direnci Yaptrc verisi (imalat, teslimat, son kullanm tarihi) Yaptrma Yapma artlar (rutubet, scaklk, basn)

Srekli

Yzey

Sonkat

malat tarafndan belirlendii gibi

Her parada

a b

Vardiya veya 8 saatlik imalat dnemi. Ahap hasar oran. Gvde ve balklar arasndaki yaptrlm birleim yerlerinin kontrol iin, asgari uzunluu 0,5 m olan kiri paras deneye tabi tutulmaldr. Yaptrc tabakasnn krnden sonra, birleim yeri mekanik yolla (ekile vurma gibi) tahrip edilmelidir. Tahribattan sonra, yaptrlm hattn ahap hasar oran belirlenir. malattan alnan kiri deney yntemi: Kama dili birleim yeri, imalatn gerektirdii yerde oluturulur ve bu birleim yeri prototip deneylerinde belirlenen yerde olmaz.

16
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

Ek D Madde 5.2.2.c)ye uygun gvdeli kirilerin deney ilemleri

D.1 Genel
Madde D.2 ila Madde D.4te tarif edilen ilemle, hzlandrlm slanma - kuruma dnglerinden sonra, gvde malzemesinin zelliklerindeki deime belirlenir. Bu ilem, Madde 5.2.2.c)de belirtilenden farkl malzemelerin deneye tabi tutulmas iin tasarlanmtr. Bu tr malzemeye tipik rnek yonga levha veya ynlendirilmi lifli levhadr.

D.2 50 mm uzunluktaki kiri blmnde, gvde malzemesi iin slak - kuru dngl deney ilemi
D.2.1 Islak - kuru dngler
Bir dng aadakilerden oluur: - Bir gn vakum altnda suda bekletme (mutlak basn p = (0,5 0,1) bar, su scakl (20 5) C), - Yaklak olarak iki gn sreyle (60 - 65) C scaklkta kurutma. Kurutma sonrasnda, suya batrlmadan nce numunelerin ktlesi % 5 dorulukla tartlr.

D.2.2 Dng ilemlerinin tamamlanmasna, Madde D.4te verilen yaptrlm hattn kayma dayanm
deneyinden elde edilen deerlere gre karar verilir. Her 50 slanma - kuruma dngsnden sonra, yaptrlm hattn kayma dayanm ortalama deeri Madde D.4e gre belirlenir. Bir sonraki ortalama deerin, bir nceki ortalama deerin % 92sinden daha aasna dmemesi halinde dngler durdurulabilir. 20 dngden sonra deneye son verilmelidir.

D.3 Gvde malzemeleri iin deney yntemi

D.3.1 Dzleme dik ekme dayanmnn tayini iin deney yntemi D.3.1.1 Bu ekme deneyi, EN 319a gre (i yapma) yaplmaldr. D.3.1.2 Numune takmnn ilk setinden, ortalama deer belirlenir. Bu deer balang deerini oluturur. D.3.1.3 Numunenin geri kalan, Madde D.2.2de belirtilen kriter salanncaya kadar, slak - kuru dnglerine
maruz braklr.

D.3.1.4 Son ortalama deer belirlenir. D.3.2 Geri dnsz ime tayini iin deney yntemi D.3.2.1 Geri dnsz ime, slak - kuru dngleri sonunda, kalnlktaki ortalama imedir. D.3.2.2 Kalnlktaki ime EN 317ye gre tayin edilmelidir. Ancak, suya batrma yerine, Madde D.2.1de
belirtilen slak - kuru dngler, Madde D.2.2de yer alan kriter salanncaya kadar uygulanmaldr.

D.4 50 mm uzunluktaki kiri parasnda yaplan yaptrlm hatta kesme deney ilemi
D.4.1 Deneyin prensibi, kesme sonucunda krlma ykn belirlemek iin 50 mm uzunluktaki kiri paras
(ekil D.1e baklmaldr) gvdesinin ularna yk uygulanmasdr. Not Numune bykl asgari 50 mm olmaldr.

D.4.2 Alt plaka, her bir masif ahap baln oturduu iki mesnet plakas zerine oturacak ekilde yerletirilir.
Mesnet plakalar, gvdeye destek oluturmayacak ekilde biimlendirilir. Ykleme cihaz, yk, kiri gvdesinin 25er mmlik d u kenarlarna aktaracak ekilde ve sadece gvdeye oturacak tarzda uygulanr. 17
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

D.4.3 Numuneden 10 kiri paras alnr. Gvde - balk birleim yeri kopuncaya kadar yk uygulanr. Kopya
yk deerleri kaydedilir. Ortalama deer hesaplanr.

D.4.4 Numuneden geri kalan be slak - kuru dngsne tabi tutulur. Daha sonra deney ilemi, on kiri paras zerinde tekrarlanr ve ortalama deer hesaplanr. Sonu, nceki deerin yzdesi olarak ifade edilir. D.4.5 Madde D.2.2de verilen kriterler salanncaya kadar, dng, deney ve hesaplamalara devam edilir. D.4.6 Son dngnn ardndan, yaptrlm hattn kayma dayanm ortalama deeri belirlenir.
ller mmdir.

Aklama 1 Ykleme cihaz 2 Numune 3 Mesnet plakas 4 Alt plaka 5 Ykleme alan ekil D.1 - Yaptrlm hattn kayma dayanm deneyi dzenei (ekilde rnek olarak P20 kiri gsterilmitir; baka tip kiriler iin boyutlar uygun baka boyutlar kullanlmaldr)

18
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

Ek E (Bilgi iin) antiyede kullanm iin hesap deerleri

E.1 Bu Ekte ENV 1995-1-1 esas alnd antiyede kullanm bilgileri verilmitir. Baz lkelerde, Milli
Uygulama Dokmannn uygulanmasyla farkl deerler elde edilebilir. Not - antiye artlarnda, kalp kirilerinin denge rutubet muhtevas, ENV 1995-1-1e gre Servis Snf 2 olarak kabul edilebilir.

E.2 Bu standarda ve ENV 1995-1-1e uygun kirilerin tama gc snr durumu tasarm direnci, Rd nin
hesaplanmas Aada verilenler ENV 1995-1-1den alnmtr. (talik olarak gsterilen ksm ENV 1995-1-1e ait deildir.) Xd = kmod . Xk / M Burada; Xk Malzeme zelliine ait karakteristik deer. Deney sonularnn bu standarda gre kullanm iin uygun karakteristik deere nasl evrilecei Ek Bde aklanmtr. M ENV 1993-1-1: 1993, Madde 2.3.3.2de verilen malzeme zelliine ait ksmi gvenlik katsays, Ahap esasl malzemeler iin 1,3 alnmaldr. kmod Ykn uygulanma sresi ve yapdaki rutubet muhtevasnn dayanm parametreleri zerindeki etkisini dikkate almak iin uygulanan deitirme katsays. Rutubet muhtevasnn en fazla % 20 olduu tipik antiye artlarnda, kalp kirileri, ENV 1995-1-1e gre Servis Snf 2 olarak kullanlr. n yapml ahap kalp kirileri iin yerel artlarn daha kk deerlerin kullanlmasnn gerektirmedii hallerde kmod deeri 0,9 alnmaldr.

E.3 Malzeme zelliine ait, yk iin ksmi gvenlik katsays F ile arplm gvenli iletme deeri, tama
gc snr durumu tasarm direncini amamaldr. Bu nedenle malzeme zelliine ait gvenli iletme deeri tama gc snr durumu tasarm direncinin F ye blnmesiyle bulunabilir. F deeri 1,5 alnmaldr.

E.4 Kesme yk, tanabilen en byk yk ve eilme momenti iin izelge E.1 ve izelge E.2nin Stun 5 ila Stun 7de verilen gvenli iletme deerleri, izelge 1 ve izelge 2de verilen deerler kullanlarak Madde E.2 ve Madde E.3e gre hesaplanr. Life dik dorultuda izin verilen basn, Madde 4te verilen yanal basn dayanm deeri kullanlarak Madde E.2ye gre bulunur. F deeri 1,5, M deeri 1,3 ve kmod 0,9 alnr.
izelge E.1 - Panel gvdeli kiriler iin gvenli iletme ykleri Anma kiri ykseklii, en kk balk genilii, E1, ve gvenli iletme ykleri 1 Snf P16 P20 P24 2 Ykseklik H (mm) 160 200 240 3 En kk balk genilii b (mm) 65 80 80 4 Et (kNm2) 200 450 700 5 Q (kN) 8,5 11,0 13,0 6 A (kN) 17 22 26 7 M (kNm) 2,7 5,0 6,5

19
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

izelge E.2 - Kafes gvdeli kiriler iin gvenli iletme ykleri ve rijitlik deerleri Anma kiri ykseklii, en kk balk genilii ve gvenli iletme ykleri 1 2 3 En kk balk genilii b (mm) 80 4 5 6 A (kN) Et (kNm2) Q (kN) Dm noktalarnda 28 Dm noktalar arasnda 20 7 8 M (kNm) Dm noktalarnda 7,0 Dm noktalar arasnda mesnetlenmi 4,0 9

Snf

Ykseklik H (mm)

L24

240

800

13

Sembollerin aklamas iin Madde 3.2ye baklmaldr. Madde 3.2de aklanmayan semboller aada verilmitir: Q A M Not 1 Kesme yk iin gvenli iletme deeri, Tanabilen en byk yk iin gvenli iletme deeri, Eilme momenti iin gvenli iletme deeri. Herhangi bir mesnetin merkez aks ile kiri ucu arasnda en az 150 mm mesafe bulunmaldr.

20
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

Ek F (Bilgi iin) Srekli imalat muayenesi

F.1 Bu Ekte EN ISO 9001e gre iki muayene seviyesi L ve M verilmitir. F.2 Her iki seviye iin Ek Cde verilen muayene uygulanmaldr. F.3 M seviyesi iin d muayene izelge F.1e uygun olmaldr. F.4 Ahap kalp kirilerinin imalat aada verilen muayene seviyelerinden biri yoluyla kontrol edilir:
Muayene seviyesi L malat kalite kontrol, imalat tarafndan yaplr. malat, EN ISO 9001e gre onaylanm olmaldr. Muayene seviyesi M malat kalite kontrol onaylanm bamsz belgelendirme kurumu denetimi altnda yaplr. izelge F.1 - Muayene seviyesi M iin kiri imalatnn kontrol Parametre Boyutlar Yaptrlm birleimler (gvde/balklar) Dayanm ve rijitlik Kiri ykseklii Geometri Yapma kalitesi Kayma direnci Dey yke diren Eilme direnci Yaptrc verileri (imalat, teslim, son kullanm tarihi) Yaptrma Yaptrma artlar (rutubet, scaklk, basn) Yzey
a

Kontrol edilecek karakteristik Kiri uzunluu

Gerekler malat resimlerinde verildii gibi

Muayene skl Ayda 5

malat resimlerinde verildii gibi Resimlerde verildii gibi Ahap krlma yknn en az %70i

Ayda 5 a

Madde 5.4e baklmaldr

Ayda 5 a

Ayda 1

Son kat

malatnn belirledii gibi

Ayda 1

Aylk imalatn 10 000 mden daha az olmas halinde, her 2 000 mde bir muayene yaplmaldr.

21
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 91.220

TRK STANDARDI

TS EN 13377/Mart 2010

Kaynaklar
EN 384, Structural timber - Determination of characteristic values of mechanical properties and density. EN 386, Glued laminated timber - Performance requirements and minimum production requirements. EN 387, Glued laminated timber - Large finger joints - Performance requirements and minimum production requirements. EN 460, Guide to the durability requirements for wood to be used in hazard classes. EN 636-1, Plywood - Specifications - Part 1: Load bearing boards for use in dry conditions. EN 636-2, Plywood - Specifications - Part 2: Plywood for use in humid conditions. EN 1058, Wood based panel - Determination of characteristic values of mechanical properties and densities. EN 1194, Timber structures - glued laminated timber - Strength classes and determination of characteristic values. EN 12369-1, Wood based panels - Characteristic values for structural design - Part 1: OSB, particleboards and fibreboards. ISO 4470, Sawn timber - Determination of the average moisture content of a lot.

22
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN SAGLAM ORMAN METAL A.S.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 14.03.2013 TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.