Lenintoantap

LNIN TON TP
Vladimir Ilych Lenin
LNIN TON TP
Cho mng cc bn n c u sch t d n sch cho thit b di ng Ngun: http://vnthuquan.net/ To ebook: Nguyn Kim V. MC LC Li ta cho ton tp Li ta cho tp I Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn Bn v cun sch ca V. . P-xt-nicp:"Kinh t nng dn min Nam nc Nga" Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn Bn v cun sch ca V. . P-xt-nicp:"Kinh t nng dn min Nam nc Nga" Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn Bn v cun sch ca V. . P-xt-nicp:"Kinh t nng dn min Nam nc Nga" Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn Bn v cun sch ca V. . P-xt-nicp:"Kinh t nng dn min Nam nc Nga" Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn Bn v cun sch ca V. . P-xt-nicp:"Kinh t nng dn min Nam nc Nga"
Vladimir Ilych Lenin LNIN TON TP Li ta cho ton tp Theo quyt nh ca Ban chp hnh trung ng ng cng sn Lin-x, Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc BCHT CSLX xut bn Ton tp ca V. I. L-nin, gm 55 tp. Ln xut bn th nht Ton tp ca V. I. L-nin c tin hnh theo quyt nh ca i hi IX ca ng, trong thi gian t 1920 n 1926 vi s lng 20 tp, gm c thy 26 cun (c 6 tp gm 2 phn mi tp), trong in hn 1500 tc phm ca V. I. L-nin. Ln xut bn th nht Ton tp ca V. I. L-nin cn rt khng y : trong ln xut bn , c nhiu bi ca L-nin ng trong cc To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
bo "Tia la", "Ngi v sn", "S tht", khng k tn hoc k bit hiu, khng c a vo; s d nh vy l v hi cha xc nh c nhng bi y l ca L-nin. Trong ln xut bn , nhiu tc phm v th t khc ca L-nin cng khng c a vo. Ln xut bn th hai v th ba (cng mt ni dung nh ln th hai) Ton tp ca V. I. L-nin c tin hnh theo quyt nh ca i hi II cc X-vit Lin-x v i hi XIII ca ng, trong thi gian t 1925 n 1932. Mi ln xut bn gm c 30 tp, trong in hn 2700 tc phm ca V. I. L-nin. Song ln xut bn th hai v th ba cng khng c y . Ln xut bn th t Ton tp ca V. I. L-nin c tin hnh theo quyt nh ca BCHT ng, trong nm 1941 v nhng nm 1946 - 1950. Ln xut bn ny gm 35 tp (trong c hai tp th) ng c thy 2927 tc phm. So vi ln xut bn th ba th ln th t a vo nhiu vn kin mi (trong c 62 vn kin c ng ln u tin). Khi chun b cho ln xut bn th t, vn bn ca tt c cc tc phm ca V. I. L-nin u c i chiu li vi bn gc, nh vy sa c mt s im sai lm v khng chnh xc trong vic d c nhng bn tho ca V. I. L-nin, cng nh nhng li in sai trong nhng ln xut bn trc. Nhiu tc phm in trong ln xut bn th t, l theo ng nhng bn mi, chnh xc hn v y hn, chng hn nh in theo bn tho ch khng theo bn in, in theo bn tc k ch khng theo tng thut vn tt trn bo. Mt tp tra cu gm hai cun c n hnh cho ton b ln xut bn; trong tp , c nhng bn ch dn vn theo vn ch ci v mt s bn ch dn khc. Tuy nhin, trong ln xut bn th t, cn thiu mt s vn kin v nhiu ti liu chun b, tng c ng ri hoc cha ng. Th theo nguyn vng ca nhng ngi t mua bn in th t, Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin n hnh thm 10 tp b sung cho ln xut bn y. Trong Ton tp ca V. I. L-nin ln ny l ln xut c a vo bn th nm nhng tc phm ca L-nin
tt c nhng ti iu in trong cc ln xut bn th ba v th t, gm trn 3000 vn kin. Trong Ton tp, theo th t thi gian, a vo nhng tc phm thin ti ca L-nin: "Nhng "ngi bn dn" l th no v h u tranh chng nhng ngi dn ch sch lc ca ng dn ch x hi ra sao?", "S pht trin ca ch ngha t bn Nga", "Lm g?", "Mt bc tin, hai bc li", "Hai x hi trong cch mng dn ch", "Ch ngha duy vt v ch ngha kinh nghim ph phn", "Ch ngha quc, giai on tt cng ca ch ngha t bn", "Nh nc v cch mng", "Nhng nhim v trc mt ca Chnh quyn x-vit", "Cch mng v sn v tn phn bi Cau-xky", "Bnh u tr "t khuynh" trong phong tro cng sn", "Bn v thu lng thc", "Bn v ch hp tc", v. v... Trong ln xut bn ny, c in nhng bi ca V. I. L-nin ng trn cc bo "Tia la", "Tin ln", "Ngi v sn", To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
"Ngi dn ch - x hi", "S tht", trong cc tp ch v vn tp bn-s-vch, cng nh nhng bi bo v phng vn ng trn cc bo ch Nga v nc ngoi; c in nhng bo co v din vn ca V.I. L-nin ti cc i hi v cc hi ngh i biu ca ng, ti i hi cc X-vit, i hi Quc t cng sn, nhng li pht biu ti cc phin hp ca cc c quan lnh o trung ng ca ng, ti cc cuc hp v mt-tinh qun chng; ngoi ra cn in nhng t truyn n, bn tuyn b, li ku gi, nhng vn kin c tnh cht cng lnh, d n ngh quyt, nhng sc lnh, li cho mng do V. I. L-nin tho, nhng th t, in vn, bt k ghi chp m thoi qua ng dy trc tip, nhng bn t khai v nhng ti liu khc. Bn cnh nhng tc phm vit xong ri, trong Ton tp cn in c nhng ti liu chun b: nhng dn bi, bn tm tt, s tho, nhng ghi ch, nhng im b chnh cho cc vn kin do nhng tc gi khc vit, cng nh nhng nhn xt v ghi ch ca V. I. L-nin trong cc sch ln v nh v bi bo ca cc tc gi, nhng on trch t cc sch, tp ch v bo. Trong Ton tp c in "Bt k trit hc", "Bt k v ch ngha quc" cng vi nhng ti liu chun b cho tc phm "Ch ngha quc, giai on tt cng ca ch ngha t bn" v bt k "Ch ngha Mc bn v nh nc" gm nhng ti liu chun b cho cun "Nh nc v cch mng". S c xut bn thnh sch b sung cho Ton tp ny: nhng ti liu chun b cho tc phm ca V. I. L-nin "S pht trin ca ch ngha t bn Nga", "Nhng ti liu v vn rung t", bn tm tt do V. I. L-nin ghi khi Ngi nghin cu bn tp th trao i gia C.Mc v Ph. ng-ghen xut bn bng ting c hi nm 1913. So snh nhng ln xut bn trc, ln xut bn th nm c b sung thm nhng ti liu mi thuc thi k "Tia la" l nhng th t ca V. I. L-nin gi G.V.Pl-kha-np, B.M. Cr-ghigia-np-xki, X.I v I. I. Rt-tsen-c, V. . Bn-ts - Bru--vch, cng mt s kh nhiu nhng vn kin mi ca L-nin thuc thi k ngay trc v trong cuc cch mng Nga ln th nht, trong s c mt s ti liu ca i hi III ca ng. Mt s vn kin ln u tin c a vo Ton tp, nu r s hot ng ca V. I. L-nin trong nhng nm phn ng v trong thi k cao tro cch mng mi ca phong tro cng nhn. Ch yu l nhng th t gi G.V. Pl-kha-np, V.A.Cc-pin-xki, Ph. A. Rt-stanh, L. T-sca v nhng ngi khc. Qua phn nh cuc u tranh ca V. I. L-nin chng phi th tiu gi gn v cng c ng, u tranh chng nhng ng dao t tng v nhng lch lc xa ri ch ngha Mc. Trong Ton tp ca V. I. L-nin, c in nhiu ti liu mi v cc vn rung t v dn tc: nhng th, dn bi, nhng ghi ch trn cc sch c, nhng on trch t cc sch vi nhng nhn xt km theo, nhng bn tng hp thng k, v. v.; trong s c nhiu ti liu mi c cng b ln u. To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
Trong ln xut bn ny, c mt s vn kin mi thuc thi k cuc chin tranh th gii ln th nht: dn bi quyn sch nh cha vit "Chin tranh u chu v ch ngha x hi u chu", nhng ti liu v Hi ngh Xim-mc-van, mt s kh nhiu th. Tt c nhng vn kin phn nh cuc u tranh ca V. I. L-nin chng chin tranh quc ch ngha, chng ch ngha x hi - s-vanh v ch ngha phi gia, cho s on kt quc t ca cng nhn. Trong Ton tp ny, nhiu vn kin v cuc Cch mng dn ch - t sn thng Hai v cuc Cch mng x hi ch ngha thng Mi c ng ln u: nhng ti liu chun b cho li pht biu ti hi ngh ca nhng ngi bn-s-vch cung in Ks-xin-xcai-a trong m mng 3 rng ngy mng 4 thng T nm 1917, bn tiu s t thut vit d dang, bn tm tt ngh quyt v nhng bin php kinh t u tranh chng tnh trng kinh t nt, nhng th, v. v.. Nhng vn kin mi, thuc thi k Chnh quyn x-vit ln u tin c a vo Ton tp, c mt tm quan trng ln lao. Mt s kh nhiu nhng vn kin y phn nh hot ng ca V. I. L-nin trong vic lnh o nn kinh t quc dn, phn nh vic V. I. L-nin khi tho ra nhng nguyn l c bn ca vic qun l kin thit kinh t. Trong Ton tp c in, chng hn, cc cng ca tc phm ni ting "Nhng nhim v trc mt ca Chnh quyn x-vit", trong V. I. L-nin tho ra cng lnh xy dng ch ngha x hi, gii thch r tm quan trng ca nng sut lao ng v ca thi ua x hi ch ngha. Trong cc tc phm v nhng tc phm khc, V. I. L-nin vch ra mt cch ton din nguyn tc tp trung dn ch trong vic lnh o xy dng kinh t. Trong mt s vn kin, V. I. L-nin ch r s cn thit phi nghin cu kinh nghim a phng, phi ph bin v ph cp kinh nghim , nu r l phi dng nhng phng php no ci tin cng tc. Nhiu vn kin mi ni v hot ng ca b my nh nc x-vit. Nhng vn kin phn nh cuc u tranh ca V. I. L-nin chng ch ngha quan liu, nhm tinh gin v gim bt chi ph ca b my nh nc, tng cng mi lin h ca n vi nhn dn v thu ht cc tng lp lao ng rng ri nht tham gia qun l nh nc, nhm lm cho php lut x-vit c tun th nghim chnh. Trong Ton tp c in "D tho im th ba trong phn chnh tr chung ca cng lnh (vit cho U ban d tho cng lnh ca i hi VIII ca ng)", trong V. I. L-nin ch rt r rng bn cht ca nn dn ch x-vit, v sn, thc s nhn dn, s khc bit cn bn ca n vi nn dn ch t sn. Nhng vn kin mi thuc thi k cuc can thip v trang ca nc ngoi v cuc ni chin, nu bt s hot ng ln lao ca V. I. L-nin, vi t cch l Ch tch Hi ng quc phng cng nng, s quan tm khng mt mi ca Ngi n vic cng c Hng qun, n vic ng vin mi lc lng p tan bn can thip v bn phn cch mng trong nc, nu bt s lnh o ca L-nin trong To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
vic vch ra nhng k hoch v nhng ch th v chin lc qun s.
Mt s vn kin ln u tin c in trong Ton tp bao gm lun chng ca V. I. L-nin v nhng nguyn tc chung sng ho bnh gia cc nc c ch chnh tr v x hi khc nhau, nu r s lnh o ca Ngi i vi chnh sch i ngoi ca nh nc x-vit, cuc u tranh trc sau nh mt v nn ho bnh, v s cng c nhng mi lin h giao dch vi tt c cc nc. Nhng ti liu v phong tro cng nhn quc t chim mt v tr ln trong Ton tp. Trong ln xut bn ny, ln u tin in: cng bi "V nhng nhim v ca Quc t III", cng bo co ti i hi II ca Quc t cng sn v tnh hnh quc t v nhng nhim v c bn ca Quc t cng sn, nhng vn kin c lin quan n cng vic ca i hi III ca Quc t cng sn, "Nhng kin nhn xt ca lun cng v mt trn thng nht", v. v.. Trong Ton tp V. I. L-nin, c in nhng vn kin v cng quan trng m L-nin c cho th k ghi hi thng Chp 1922 - thng Ging 1923: "Th gi i hi", ni ting vi tn gi l "Di chc", nhng th "V vic trao cho U ban k hoch nhng chc nng lp php", v "V vn cc dn tc hay l "s t tr ho"". Nhng vn kin i lin vi nhng tc phm cui cng c ngha cng lnh ca V. I. L-nin: "Nhng trang nht k", "Bn v ch hp tc", "V cuc cch mng ca chng ta", "Chng ta phi ci t Ban thanh tra cng nng nh th no", "Th t m tt". Nhng vn kin ln u tin c a vo Ton tp V. I. L-nin, v khi lng tnh ra khong 20 tp. Nhng vn kin ny do c in trong cc vn tp L-nin, trong cc tp ch v bo, nn tng i t c c gi bit n. Vic a nhng vn kin vo Ton tp lm cho qun chng rng ri c iu kin nghin cu hn. Trong ln xut bn ny, tt c nhng vn kin ca L-nin u c xp theo th t thi gian. Ch tr mt s trng hp, khi thy cn duy tr tnh cht ton vn v mi lin h hu c gia tc phm vit vo nhng thi gian khc nhau m thi. Trong cc tp th tt c cc ti liu u c sp xp theo ngy thng vit ra chng (din vn v bo co th xp theo ngy thng pht biu); cn nhng vn kin m ngy thng vit ra khng xc minh c th xp theo ngy thng cng b. Nhn g cng v bn tm tt ca L-nin khi vit cc tc phm, chng hn cc cng bi "V quyn dn tc t quyt", cc cng tc phm "Ch ngha quc v s phn lit trong phong tro x hi ch ngha" u c a vo nhng tp c in nhng tc phm y, mt mc c bit ca tp, di u chung l "Ti liu chun b". Th tn (th, in bo, mnh lnh, ch th, th vi dng, v. v.) c tp hp thnh nhng tp c bit v in vo cui Ton tp. Cc th t ca V. I. L-nin gi cho nhng ngi thn c tp hp thnh mt tp ring. To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
Trong mt s tp ca Ton tp V. I. L-nin, c phn ph lc, phn ny gm nhng n t v nhng ti liu khc c tnh cht tiu s. ng vo Ton tp, vn bn cc tc phm ca V. I. L-nin mt ln na c i chiu vi cc bn gc: nhng bn tho ca L-nin; cc tc phm c xut bn, do t tay Ngi chun b a in; nhng bi c ng trn cc bo v tp ch hi sinh thi Ngi; nhng bn ghi tc k do Ngi chnh l, v. v.. Nhng tc phm m V. I. L-nin vit bng ting nc ngoi th c in theo th ting ca nguyn bn v theo bn dch ra ting Nga. Km theo Ton tp, cn c phn tham kho khoa hc gip c gi trong vic nghin cu cc tc phm ca V. I. L-nin: li ta chung cho Ton tp; li ta cho tng tp c phn nhn nh tm tt bi cnh lch s trong cc tc phm ra i, cng nh c phn trnh by qu trnh pht trin ca nhng t tng ch yu ca V. I. L-nin cha ng trong cc tc phm . Ti liu tham kho cn bao gm c phn thn th v s nghip ca V. I. L-nin thuc vo thi k tng ng vi tng tp; bao gm c phn ch thch v cc bin c lch s, v mt s s kin, v cc c quan ngn lun v. v.; phn ch dn tn ngi c km theo tiu s s lc ca nhng nhn vt nu trong sch v phn ch dn cc ngun ti liu c V. I. L-nin trch dn v nhc ti. Nhng ch thch cui trang l nhng on dch vn bn bng ting nc ngoi, l nhng ch dn sch bo c nhc n hay c trch dn trong tc phm ca V. I. L-nin, v l nhng iu kho d c ngha quan trng hn c. Nhng u cc tc phm ca V. I. L-nin do Ban bin tp t ra th u c nh du bng mt hoa th.
** * Cc tc phm ca V. I. L-nin l kho tng t tng v gi, l ngun tri thc tht l v tn v nhng quy lut pht trin ca x hi, v nhng con ng xy dng ch ngha cng sn. Trong cc tc phm ca V. I. L-nin, ngi t chc v lnh t ca ng cng sn Linhc thuyt v i ca ch ngha Mc trong thi i ch ngha quc v x, ngi sng lp ra nh nc x hi ch ngha x-vit, c pht trin hn na trong nhng iu kin lch s mi
cch mng v sn, trong thi i qu t ch ngha t bn ln ch ngha cng sn. C ba b phn cu thnh ca ch ngha Mc u c pht trin hn na trong cc tc phm ca V. I. L-nin: trit hc, chnh tr kinh t hc, l lun ch ngha cng sn khoa hc. V. I. L-nin lm phong ph ch ngha Mc bng nhng kt lun v nhng lun im mi, pht trin mt cch sng to ch ngha Mc p dng vo thi i lch s mi, ph hp vi nhng nhim v mi t ra trc giai cp cng To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
nhn v ng ca n trong thi k . Trong cc trc tc bt h ca mnh, V.I. L-nin gii p tt c nhng vn c bn m thi i lch s mi t ra cho giai cp v sn quc t. V. I. L-nin xy dng nn mt hc thuyt hon chnh v ng, v vai tr lnh o ca ng, v cc nguyn l t chc, chnh tr v t tng ca ng, v chin lc v sch lc, v ng li ca ng; Ngi vch ra nguyn tc quc t trong vic xy dng mt ng v sn. Ngi lun lun nhn mnh rng: khng c s lnh o ca mt ng mc-xt kiu mi, c v trang bng l lun cch mng tin tin th giai cp cng nhn khng th hon thnh c s mnh lch s ca mnh l ngi xy dng x hi mi, cng sn ch ngha. Cc tc phm ca V. I. L-nin cho ta thy cuc u tranh khng mt mi ca Ngi cho s thng nht, nht tr v s trong sch ca hng ng ng, cho mi quan h gn b gia ng vi qun chng, cho k lut ht sc nghim ngt ca ng, nhm thc hin trc sau nh mt cc quy tc sinh hot ca ng v cc nguyn tc lnh o ca ng, m nguyn tc ch yu l tnh tp th. V. I. L-nin l ngi u tin phn tch ch ngha quc mt cch su sc theo quan im mcxt, coi l giai on tt cng ca ch ngha t bn. Ngi vch ra nhng mu thun khng th no gii quyt c ca ch ngha quc. Ngi ch r rng s pht trin ca ch ngha t bn trong giai on mang tnh cht ht sc khng u, nhy vt, v rt ra mt kt lun c ngha lch s ton th gii: trong thi i quc ch ngha, ch ngha x hi c th thng trc ht trong mt s t nc hay thm ch trong ring mt nc. Kt lun thin ti c chng thc mt cch r rt trong cuc Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i v trong cng cuc xy dng ch ngha x hi Lin-x v cc nc khc trong phe x hi ch ngha. Tng kt kinh nghim ca Cch mng x hi ch ngha thng Mi v i v vch ra ngha quc t ca n, V. I. L-nin ch r rng nhng quy lut v nhng c im c bn ca n l c tnh cht ph bin cho cch mng x hi ch ngha trong tt c cc nc. L-nin vit : ch ngha bn-s-vch em li l lun, cng lnh v sch lc cho phong tro cng sn th gii. "Ch ngha bn-s-vch l mu mc sch lc cho tt c cc nc" (Ton tp, ting Nga, xut bn ln th 5, t. 37, tr. 305). V. I. L-nin pht trin l lun mc-xt v nh nc, l lun chuyn chnh v sn. Ngi chng minh rng vn chuyn chnh v sn l vn ch yu trong hc thuyt ca Mc. L-nin gii thch rng ch ngi no i t ch tha nhn u tranh giai cp n ch tha nhn chuyn chnh v sn, mi l ngi mc-xt. V. I. L-nin nhn mnh rng chuyn chnh v sn l nn dn ch kiu cao nht, l nn dn ch thc s ca nhn dn. V. I. L-nin pht hin thy cc X-vit sng to cch mng ca giai cp cng nhn Nga v sn, ng thi Ngi nhn thy trc rng nht nh s c rt nhiu hnh thc chnh tr khc nhau ca chuyn chnh v sn, tu theo nhng iu kin lch s c th ca cc nc khc nhau. iu tin on c chnh th cc nc trong phe x hi ch To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net ra i nh s l mt hnh thc nh nc ca chuyn chnh
LNIN TON TP
ngha chng thc mt cch ht sc rc r.
V. I. L-nin vch ra cng lnh xy dng ch ngha x hi Lin-x, Ngi a ra nhng li ch gio ch yu ni v cc con ng xy dng x hi cng sn ch ngha. Cng lnh ca L-nin ra nhim v cng nghip ho x hi ch ngha t nc, ra sc pht trin cng nghip nng, in kh ho ton b nn kinh t quc dn, ci to nng nghip theo nhng nguyn tc x hi ch ngha, tin hnh cch mng vn ho. Cng lnh L-nin c thc hin a ti kt qu l: ch ngha x hi c xy dng thnh cng Lin-x, Lin-x tr thnh mt nc x hi ch ngha c mt nn cng nghip v nn nng nghip tp th hng mnh. Trong cc tc phm ca mnh, V. I. L-nin lm sng r vn vai tr lnh o ca giai cp v sn, vn lin minh gia giai cp v sn v nng dn, coi l lc lng quyt nh s pht trin ca x hi. Ngi gi lin minh cng nng di s lnh o ca giai cp cng nhn l lc lng k diu nht trn th gii, c kh nng, di s lnh o ca ng cng sn, xy dng li x hi trn c s mi, x hi ch ngha. V. I. L-nin gp phn cng hin v i vo vic gii quyt vn dn tc. Trong cc tc phm ca mnh, L-nin bo v quyn dn tc t quyt, k c quyn c tch ra v tr thnh quc gia c lp. Ngi lun lun nhn mnh s cn thit phi thc hin trit cc nguyn tc ca ch ngha quc t v sn, phi thc hin lin minh cht ch gia cng nhn v nng dn thuc tt c cc dn tc trong cuc u tranh nhm t gii phng khi ch p bc x hi v dn tc, s cn thit phi u tranh khng khoan nhng chng ch ngha dn tc t sn v ch ngha s-vanh. V. I. L-nin tin hnh v dy cch tin hnh mt cuc u tranh khng khoan nhng chng h thng t sn, chng bn xt li, bn c hi ch ngha l nhng tn tay sai ca giai cp t sn trong phong tro cng nhn. V. I. L-nin cho rng ch ngha c hi l k th ch yu trong phong tro cng nhn. Cc tc phm ca V. I. L-nin phn nh cuc u tranh ca ngi chng "phi mc-xt hp php", "phi kinh t", bn men-s-vch, bn t-rt-xkt, bn dn tc ch ngha t sn v bn v chnh ph. Cuc u tranh c mt ngha quc t rt ln. Cuc u tranh ca V. I. L-nin chng ch ngha gio iu, chng vic bin ch ngha Mc thnh mt m lun im v cng thc cng nhc tch ri khi cuc sng v thc tin, l si ch xuyn qua cc tc phm ca Ngi.
** * Ton tp ca V. I. L-nin ra i l mt s kin ln trong i sng t tng ca ng cng sn Linx, trong ton th phong tro cng sn quc t. Ln xut bn ny s gip cho hng triu ngi xvit v cho nhn dn lao ng tt c cc nc i su nm vng hn na nhng sng to bt h thin ti ca L-nin v u tranh thng li hn cho vic thc hin nhng sng to . To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
ng cng sn Lin-x v Ban chp hnh trung ng ng cng cc ng cng sn anh em, tun theo nhng t tng v i ca ch ngha L-nin, khng ngng u tranh thc hin nhng t tng v pht trin mt cch sng to hc thuyt Mc - L-nin. Tt c mi thng li ca ng cng sn Lin-x v ca ton th phong tro cng sn quc t u gn lin vi s trung thnh i vi ch ngha L-nin. Ch ngha Mc - L-nin c cc ng cng sn v cc ng cng nhn tt c cc nc pht trin mt cch sng to. Ch ngha Mc - L-nin c kinh nghim xy dng ch ngha cng sn Lin-x, v ch ngha x hi cc nc trong phe x hi ch ngha, kinh nghim u tranh ca nhn dn lao ng trong cc nc, ni ch ngha t bn cn thng tr, v kinh nghim ca phong tro gii phng dn tc, lm cho phong ph thm. Ch ngha Mc - L-nin l mt hc thuyt quc t. Nhng t tng cao c ca n ch ra cho ton th nhn loi con ng i ti tng lai ti sng, nhng t tng ngy cng c truyn b rng ri trong qun chng lao ng trn ton th gii. Khng mt lc lng no c th ngn cn c bc tin thng li ca ch ngha Mc - L-nin. Thng li hon ton ca nhng t tng v i ca ch ngha Mc - L-nin l tt yu. Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn Lin-x.
Vladimir Ilych Lenin LNIN TON TP Li ta cho tp I Tp th nht gm c nhng tc phm ca V. I. L-nin vit trong nhng nm 1893 - 1894, vo thi k u i hot ng cch mng ca Ngi. Nga, nhng nm 90 th k XIX c nh du bng s pht trin nhanh chng ca cng nghip v s trng thnh ca giai cp cng nhn, bng cao tro chung ca phong tro cng nhn. S tch t cao ca i cng nghip gip cho vic on kt v t chc cng nhn li. Hnh thc u tranh nh cng c y mnh ln nhiu. Nhng t tng ca ch ngha Mc bt u thm nhp vo trong cng nhn. Tn tui ca L-nin gn lin vi s m u ca mt giai on mi trong phong tro cng nhn Nga. Trong cc tc phm ca mnh vit trong nhng nm 1893 - 1894, V. I. L-nin phn tch mt cch su sc, theo quan im mc-xt ch kinh t - x hi ca t nc vo cui th k XIX, xc nh nhng nhim v c bn ca cuc u tranh cch mng ca giai cp cng nhn v ng dn ch - x hi Nga. L-nin ra cho nhng ngi
To Ebook: Nguyn Kim V
Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
dn ch - x hi Nga nhim v phi thnh lp mt ng mc-xt. C thi sng to i vi l lun cch mng ca ch ngha Mc, L-nin l ngi mc-xt u tin nghin cu vn v nhng c im ca cuc cch mng dn ch - t sn sp ti Nga, v nhng ng lc ca cuc cch mng v v s chuyn bin ca n thnh cuc cch mng x hi ch ngha. Trong cc tc phm in tp ny, V. I. L-nin cha mi nhn ch yu vo cc quan im trit hc v kinh t ca phi dn tu, vo lp trng chnh tr v sch lc ca phi , v lc by gi nhng quan im v lp trng y l tr ngi ch yu, v mt t tng, cho vic truyn b ch ngha Mc v cho phong tro dn ch - x hi Nga. Trong cc tc phm , L-nin cng u tranh chng li vic cc i biu ca "ch ngha Mc hp php" xuyn tc ch ngha Mc theo tinh thn t sn. Tp th nht gm bn tc phm ca L-nin: "Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn (Bn v cun sch ca V. . P-xt-ni-cp "Kinh t nng dn min Nam nc Nga")", "Bn v ci gi l vn th trng", "Nhng "ngi bn dn" l th no v h u tranh chng nhng ngi dn ch - x hi ra sao? (Tr li nhng bi bo ng trn tp ch "Ca ci nc Nga" chng li nhng ngi mc-xt)", "Ni dung kinh t ca ch ngha dn tu v s ph phn trong cun sch ca ng Xt-ru-v v ni dung (S phn nh ch ngha Mc trong sch bo t sn)". Bi "Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn" bi m u tp ny l tc phm u tin trong s nhng tc phm cn gi li c ca V. I. L-nin, Ngi vit bi ny khi cn hot ng Xa-ma-ra, vo ma xun 1893. Bi chng t rng L-nin thi tr vn dng l lun mc-xt vo vic nghin cu i sng nng dn mt cch kho ko, c lp, su sc v trit bit bao. S dng nhng s liu thng k ca cc hi ng a phng c dn ra trong cun "Kinh t nng dn min Nam nc Nga" ca P-xt-nixp ng thi ph phn tnh khng trit v nhng sai lm v phng php lun ca tc gi cun sch , L-nin nh gi mt cch mc-xt tnh hnh nng thn, vch ra nhng qu trnh v cc hnh thc pht trin ca ch ngha t bn trong nng nghip, v p tan cu chuyn hoang ng ca phi dn tu ni rng tung nh ch ngha t bn khng ng chm n nng dn "cng x". L-nin chng minh rng tri vi l lun ca phi dn tu, ch ngha t bn Nga vn pht trin vi mt sc mnh khng g km hm ni, rng nng dn thc t phn chia thnh nhng giai cp i ch: giai cp t sn nng thn v giai cp v sn nng nghip, l hai giai cp pht trin do s tan r ca trung nng di ch ngha t bn. Trn c s ti liu rt phong ph, L-nin vch trn tnh cht tiu t sn ca cng x nng thn, nhng quan nim phi l v tai hi ca phi dn tu coi cng x nng dn l nn tng ca ch ngha x hi. Ngi chng minh rng cc quan h kinh t t sn bm r chc vo nng dn. Bi "Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn" c vit ra ng trn bo ch hp php. Trong mt bc th vit vo thi k , V. I. L-nin nhn mnh rng nhng lun im trnh by trong bi l c s i n nhng kt lun quan trng hn nhiu, tin xa hn nhiu so vi nhng kt lun nu ra trong chnh bi y. Lin quan n bi "Nhng bin To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
i mi v kinh t trong i sng nng dn", xt v ni dung, cn phi k n nhng ch ghi ch, nhng con s tnh ton, nhng ch gch di ca V. I. L-nin trong cun sch ca V. . P-xt-nicp, v c in trong tp ny, phn "Ti liu chun b". Mt s trong nhng con s tnh ton ny ca L-nin c in ra ln u tin. Tc phm "Bn v ci gi l vn th trng", m V. I. L-nin vit vo ma thu nm 1893, l mu mc v s vn dng sng to l lun kinh t ca C. Mc vo vic nghin cu ch kinh t Nga. Trn c s hiu bit su sc b "T bn" ca Mc v vn dng phng php bin chng, L-nin ch ra rng do kt qu ca s phn cng x hi ngy cng tng, nn kinh t t nhin ca nhng ngi sn xut nh dn dn bin thnh nn kinh t hng ho, v nn kinh t hng ho n lt n bin thnh nn kinh t t bn ch ngha, rng s phn cng lao ng tt yu dn n s phn ho giai cp trong nhng ngi sn xut v lm cho th trng trong nc pht trin. Nh vy, L-nin bc b nhng l lun thnh hnh ca phi dn tu cho rng Nga, ch ngha t bn tung nh khng c c s pht trin, v Ngi chng minh rng ch ngha t bn tr thnh "ci nn c bn ca i sng kinh t nc Nga" (xem tp ny, tr. 127). ng thi Ngi ph phn nhng s khng nh ca g. B. Cra-xin "mc-xt hp php" bo v sau ny nhng s khng nh ny c bn ni rng nn sn xut t bn ch ngha tt nhin i hi phi c th
trng ngoi nc thc hin gi tr thng d, rng vic sn xut ra t liu sn xut khng gn lin vi vic sn xut ra vt phm tiu dng. L-nin ch r rng nhng quan im nh th thc cht khng c g khc vi cc quan im ca phi dn tu v vn th trng, v Ngi nhn mnh t tng sau y: ci m nhng ngi mc-xt cn phi quan tm n, khng phi l th trng cho giai cp t sn, m l s pht trin ca cuc u tranh giai cp ca giai cp v sn chng li giai cp t sn. Trong tc phm "Bn v ci gi l vn th trng", L-nin pht trin lun im ca Mc ni v mi tng quan gia hai khu vc ca nn sn xut x hi, Ngi xc nh s pht trin u tin ca khu vc I, coi l quy lut kinh t ca ti sn xut m rng. Trn c s cng thc ti sn xut ca Mc, L-nin trnh by nhng thay i trong ti sn xut m rng, do s tin b k thut a li. Tc phm xut sc ca V. I. L-nin "Nhng "ngi bn dn" l th no v h u tranh chng nhng ngi dn ch - x hi ra sao?", c vit vo xun - h nm 1894, chim v tr trung tm trong tp th nht. Vo cui nm 1893, tp ch "Ca ci nc Nga", mt tp ch tp hp xung quanh mnh phi dn tu t do ch ngha, v nhng tp ch dn tu khc m mt chin dch chng ch ngha Mc. Trong cc tp ch c ng nhng bi bo xuyn tc mt cch c thc hc thuyt mc-xt v x hi, v cch mng, v ch ngha x hi; phi dn tu xuyn tc th bo cc quan im ca nhng ngi mc-xt Nga. Khng c c quan ngn lun ca mnh Nga nn nhng ngi mc-xt khng th p li phi dn tu mt cch ch ng trn bo ch cng khai. Cun sch c xut bn b mt ca L-nin ng mt vai tr to ln trong vic nh bi ch ngha dn tu. Trong bn tuyn ngn thc s ca ch ngha Mc cch mng, trong vn kin mc-xt c tnh cht To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
cng lnh , L-nin trnh by mt cch su sc th gii quan khoa hc, ch ngha duy vt bin chng v ch ngha duy vt lch s, hc thuyt kinh t ca Mc, v ph phn mt cch ton din cc quan im trit hc, kinh t v chnh tr ca phi dn tu t do ch ngha, cng lnh v sch lc ca phi . V. I. L-nin ch ra rng cng lnh chnh tr ca nhng "ngi bn dn" gi di th hin li ch ca bn cu-lc; Ngi vch mt phi dn tu t do ch ngha l nhng tn ci lng in hnh, bn ny phn i cuc u tranh cch mng chng ch chuyn ch Nga hong v m t ch ny nh mt lc lng ng trn cc giai cp v c kh nng ci thin tnh cnh ca nhn dn. V. I. L-nin vch r tnh cht v cn c v sai lm ca nhng l lun dn tu v con ng pht trin c bit, phi t bn ch ngha ca nc Nga, v ch r rng phi dn tu t do ch ngha c tnh lm lu m s tht v tnh trng bc lt t bn ch ngha nng thn. Trong tc phm ca mnh, V. I. L-nin vch mt cc nh l lun ca phi dn tu l nhng i biu ca phng php phn khoa hc, ch quan trong x hi hc, l nhng nh duy tm ph nhn tnh khch quan ca cc quy lut pht trin x hi v vai tr quyt nh ca qun chng nhn dn trong lch s. Cc nh dn tu cho rng c th tu tin hng tin trnh lch s theo mun ca nhng c nhn "xut chng". Lnin p tan nhng quan im ch quan v a ra quan nim duy vt v i sng x hi i lp vi cc quan im ; Ngi vch ra ni dung ca hc thuyt mc-xt v x hi v ch r rng tin trnh lch s c quyt nh bi nhng quy lut pht trin khch quan, rng ng lc ch yu ca s pht trin ca x hi l nhn dn, l cc giai cp m cuc u tranh ca h quyt nh s pht trin ca x hi. Trong tc phm "Nhng "ngi bn dn" l th no v h u tranh chng nhng ngi dn ch - x hi ra sao?", V. I. L-nin ln u tin ra cho nhng ngi dn ch - x hi Nga nhim v thnh lp mt ng cng nhn mc-xt v ra t tng lin minh cch mng gia giai cp cng nhn v nng dn, coi l phng sch ch yu lt ch Nga hong, bn a ch v giai cp t sn, v thnh lp x hi cng sn ch ngha. Nhn mnh vai tr lch s v i ca giai cp cng nhn Nga, V. I. L-nin vit: "Nhng ngi dn ch - x hi hng ton b s ch v ton b hot ng ca mnh vo giai cp cng nhn. Khi nhng ngi i biu tin tin ca giai cp thm nhun c nhng t tng ca ch ngha x hi khoa hc, t tng v vai tr lch s ca ngi cng nhn Nga, khi cc t tng c ph bin rng ri, v khi m trong hng ng cng nhn lp ra c cc t chc vng chc c th bin cuc chin tranh kinh t phn tn hin nay ca cng nhn thnh mt cuc u tranh giai cp t gic, th lc ngi cng nhn Nga, ng u tt c cc phn t dn ch, s p c ch ngha chuyn ch v a giai cp v sn Nga (st cnh vi giai cp v sn tt c cc nc), thng qua con ng trc tip u tranh chnh tr cng khai, tin ti cch mng cng sn ch ngha thng li". (xem tr. 386). Tp th nht kt thc bng tc phm "Ni dung kinh t ca ch ngha dn tu v s ph phn trong cun sch ca ng Xtru-v v ni dung (S phn nh ch ngha Mc trong sch bo t sn)", do L-nin vit vo cui To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
nm 1894 - u nm 1895. Theo li ca L-nin, tc phm ny, v nhiu mt, l bn tm tt ca nhng tc phm kinh t sau ny ca ngi, nht l tc phm "S pht trin ca ch ngha t bn Nga". Trong tc phm ny, V.I. L-nin ch r rng phi dn tu l nhng ngi i biu cho li ch ca ngi sn xut nh, rng ngun gc ca ch ngha dn tu l tnh trng giai cp nhng ngi sn xut nh chim s ng nc Nga t bn ch ngha sau khi xo b ch nng n. Tip tc s ph phn cc quan im dn tu, c tin hnh trong nhng tc phm trc, L-nin, trong tc phm "Ni dung kinh t ca ch ngha dn tu v s ph phn trong cun sch ca ng Xt-ru-v v ni dung ", ch r tnh cht thun tu t sn ca cc yu sch kinh t ca phi dn tu t do ch ngha, tnh cht khng tng v phn ng ca cng lnh chnh tr ca phi , thc cht duy tm ca cc quan im x hi hc ca h. Trong khi ph phn gay gt h thng quan im dn tu, Lnin ng thi cng lu c gi n nhng nt v nhng mt tch cc, mc-xt, theo con mt ca ngi ca ch ngha dn tu trong nhng nm 60 - 70 th k XIX, coi l mt tro lu dn
ch - cch mng trong mt nc ang vo m trc cuc cch mng t sn. ng thi, trong tc phm , V. I. L-nin ph phn vic P. Xt-ru-v, i biu ca "ch ngha Mc hp php" xuyn tc ch ngha Mc theo tinh thn t sn L-nin vch trn nhng mu toan ca bn "mc-xt hp php" mun tc b ni dung cch mng ca ch ngha Mc, v ch r rng ch ngha khch quan t sn l c s ca cc quan im ca bn "mc-xt hp php", ch ngha bin h cho ch ngha t bn v lm lu m nhng mu thun giai cp. L-nin coi ch ngha Xt-ru-v, "ch ngha Mc hp php" l mm mng ca ch ngha xt li quc t. Cng vi vic ph phn ch ngha khch quan t sn, V. I. L-nin chng minh nguyn tc tnh ng trong khoa hc x hi v trong trit hc. "... Ch ngha duy vt, L-nin ch r, c th ni l mang trong mnh n tnh ng, ngha l bt buc ngi ta, mi khi nh gi mt s bin, phi trc tip v cng khai ng trn quan im ca mt tp on x hi nht nh...) (xem tr. 524 - 525). V. I. L-nin ch r rng trong iu kin x hi t sn, ci gi l ch ngha khch quan trong khoa hc l mt s che y nhng li ch giai cp v li ca cc giai cp bc lt v thng tr. Khoa hc mc-xt, gn b mt cch cng khai v mt thit vi giai cp cng nhn, phc v s nghip ci to x hi bng con ng cch mng, lun lun quan tm n vic vch ra nhng quy lut pht trin ca x hi. V vy tnh ng ca khoa hc mc-xt trng vi tnh khoa hc. Ngay t lc mi bt u hot ng cch mng, L-nin cho ta mt mu mc v s ph phn c tnh nguyn tc chng cc l lun x hi ch ngha gi mo v xt li, mt mu mc v tinh thn u tranh mt lng mt d v li ch ca giai cp cng nhn. Cc tc phm ca V. I. L-nin tot ln mt s nhn thc sng to v ch ngha Mc v s vn dng ti tnh ch ngha Mc vo vic phn tch tnh hnh kinh t v chnh tr Nga, vo vic xc nh nhng nhim v t ra trc phong tro cng nhn Nga. Cc tc phm ca V. I. L-nin dy giai cp v sn th gii, cc ng cng sn v cng nhn trong tt c cc nc bit cch vch mt ci s ng o nhng "ngi To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
bn dn" v bn xt li hin nay, l bn ang tm cch li dng phong tro cng nhn nhm phc v li ch ca giai cp t sn. Trong phn ph lc cho tp th nht, ln u tin trong Ton tp ca V. I. L-nin c in "Cc n t ca V.I. U-li-a-np (L-nin) t nm 1887 n 1893". Nhng vn kin ny l ti liu b sung v tiu s ca V. I. L-nin. C hai l n c ng ln u, l: n gi To n khu Xa-ma-ra ngy 5 thng Ging 1893 v n gi Chnh n To n khu Xa-ma-ra ngy 16 thng Tm 1893. Vin nghin cu ch ngha Mc - L-nin trc thuc Ban chp hnh trung ng ng cng sn Linx
Vladimir Ilych Lenin LNIN TON TP Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn Bn v cun sch ca V. . P-xt-ni-cp: "Kinh t nng dn min Nam nc Nga" I Vit vo ma xun nm 1893 In ln u vo nm 1923 trong vn tp "K nim 25 nm i hi I ca ng (1898 - 1923)" un sch ca V. . P-xt-ni-cp: "Kinh t nng dn min Nam nc Nga" (Mt-xc-va, 891. Tr. XXXII + 391), xut bn cch y hai nm, m t ht sc chi tit v t m nn kinh t nng dn trong cc tnh Ta-vrch, Khc-xn v -ca-t-ri-n-xlp, v ch yu l trong nhng huyn trn t lin ( pha Bc) ca tnh Ta-vrch. Khi m t nh th, tc gi cn c trc ht v ch yu vo nhng ti liu iu tra thng k ca cc hi ng a phng trong ba tnh ni trn; v sau na l cn c vo nhng nhn xt c nhn ca tc gi, nhng nhn xt ny th mt phn c tin hnh trong khi tc gi thi hnh chc v ca mnh*, cn mt phn na c tin hnh nhm mc ch ring l nghin cu nn kinh t nng dn t nm 1887 n nm 1890. T lu, ngi ta cm thy cn phi sp xp li nhng ti liu thng k ca cc hi ng a phng v chnh l nhng ti liu y. Chnh nhm mc ch , nn trong thi gian gn y, ngi ta bt tay vo vic xut bn tp "Kt qu nhng ti liu thng k ca cc hi ng a phng". K hoch xut bn l nh sau: ngi ta chn mt vn cc b no ni v nn kinh t nng dn, ri ngi ta tin hnh nghin cu ring tng hp tt c nhng s liu c trong nhng thng k ca cc hi ng a phng v vn ; ngi ta tp hp ln ln nhng s liu v vng t en min Nam nc Nga vi vng khng phi t en min Bc, v nhng tnh thun tu nng nghip vi nhng tnh th cng nghip. Hai tp "Kt qu" xut bn, u c son ra cn c vo k To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
hoch ; tp th nht chuyn ni v "cng x nng dn" (V. V.), tp th hai v "vic nng dn thu rung t khng phi phn rung c chia" (N. Ca-r-sp)3. Ta c quyn khng tin rng phng php tng hp l chnh xc: trc ht, v phng php i hi phi tng hp li lm mt nhng s liu v cc khu vc kinh t khc nhau c nhng iu kin kinh t khc nhau (ng thi ht sc kh m nu ln c nhng c trng ring ca tng khu vc, v nhng ti liu iu tra ca cc hi ng a phng u cha y , v v nhiu huyn b b st: nhng kh khn u biu l ngay trong tp "Kt qu" th hai; ng Ca-r-sp cng tht bi khi ng ta nh em nhng s liu thng k ca cc hi ng a phng p dng cho nhng khu vc khc nhau); sau na, v hon ton khng th m t ring r mt mt no ca nn kinh t nng dn m li khng ni n nhng mt khc; v em mt vn nht nh no m tch ring ra, nh th l tri vi t nhin v khng lm cho thy r c ton b. Vn nng dn thu rung t khng phi phn rung c chia th b tch khi vn cho thu rung c chia, tch khi nhng s liu chung v vic phn loi nng dn cn c vo phng din kinh t, v nhng s liu v din tch gieo trng; nhng vic cho thu rung t ch c coi l mt b phn ca kinh t nng dn thi, k thc vic li thng l mt phng thc c th trong li kinh doanh t hu. Chnh v th m theo ti, tt hn l nn tng hp nhng s liu thng k ca cc Hi ng a phng v mt vng nht nh, c nhng iu kin kinh t ging nhau. Trnh by qua nhng kin ca ti v cch lm th no tng hp c chnh xc hn nhng ti liu iu tra thng k ca cc hi ng a phng, cng nh nhng kin ny ra trong khi ti i chiu cc tp "Kt qu" vi cun sch ca P-xt-ni-cp, ti thy cn phi ni thm rng ni cho ng th ng P-xt-ni-cp khng t ra cho mnh nhim v tng hp: ng coi nhng s liu l th yu v hon ton ch tm vo vic m t sao cho y v ni bt. Trong khi m t nh th, tc gi ch gn nh ng u n nhng vn c tnh cht kinh t, hnh chnh - php l (hnh thc chim hu rung t), cng nh nhng vn c tnh cht k thut (vn ranh gii, ch kinh doanh, s thu hoch) nhng ng c t nhng vn th nht ln hng u. Trong bi ta, ng P-xt-ni-cp vit: "Phi th thc rng ng l c th ch nhiu n k thut ca kinh t nng dn, th ti li t ch n, nhng s d ti lm nh th l v, theo ti th trong nn kinh t nng dn nhng iu kin kinh t c mt vai tr quan trng hn l k thut. Bo ch nc ta... thng coi nh mt kinh t... Ngi ta rt t ch nghin cu nhng vn kinh t c tnh cht c bn i vi nn kinh t nng dn nc ta, nh vn rung t v vn ranh gii rung t. Cun sch ny dnh mt phn ln hn lm sng t chnh nhng vn y, v c bit l vn rung t" (Li ta, tr. IX). To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
Hon ton ng vi cch nhn ca tc gi v tm quan trng tng i ca nhng vn kinh t v k thut, nn ti nh dnh bi ca ti ch trnh by ring ci phn tc phm ca ng P-xt-nicp trong nn kinh t nng dn l i tng nghin cu v mt kinh t - chnh tr*. Trong bi ta, tc gi ni r nhng im ch yu ca vic nghin cu nh sau: "Do my mc, trong thi gian gn y, c s dng rng ri trong cng vic ng ng ca nng dn v do quy m kinh doanh ca b phn nng dn kh gi c m rng ra nhiu, nn i sng nng nghip nc ta i vo mt giai on mi, giai on ny chc chn l s cn c nhng iu kin kinh t kh khn trong nm nay to cho mt pht trin mi. Quy m kinh doanh v vic s dng my mc m tng ln, th nng sut lao ng ca nng dn v kh nng lao ng ca gia nh cng tng ln rt nhiu, l iu m t trc n nay ngi ta vn khng nhn thy, khi xc nh din tch do mt h nng dn c th canh tc c...Vic s dng my mc trong nn kinh t nng dn lm cho nhng iu kin sinh hot thay i rt nhiu: vic s dng my mc nh th gim bt nhu cu v nhn cng. Trc khi trnh by xem nhng s bin i mi v kinh t , theo ca tc gi, l nhng g, ti cn phi ni thm hai im di y: Mt l, nh trn kia ta thy, P-xt-ni-cp cho ta bit nhng s liu v nhng tnh Khc-xn, ca-t-ri-n-xlp v Ta-vrch; nhng ch nhng s liu v tnh Ta-vrch l c y chi tit thi, m cng khng phi i vi ton tnh: tc gi khng cung cp c nhng s liu v Crm l vng c nhng iu kin kinh t hi khc mt cht, m ch ch trng n ba huyn trn t lin nm pha Bc tnh Ta-vrch, tc l huyn Bc-i-an-xc, M-li-t-pn v ni-p-r. Ti cng ch dng nhng s liu thuc c ba huyn thi. Hai l, trong tnh Ta-vrch, ngoi ngi Nga ra cn c c ngi c v ngi Bun-ga-ri sinh sng na, nhng s ngi c v ngi Bun-ga-ri khng ng bng ngi Nga: trong tng s 19586 h thuc huyn ni-p-r, c 113 h di dn ngi c, tc l ch c vn vn 0,6%. Ti huyn M-li-t-pn, trong tng s 34 978 h, c (1 874 + 285 =2 159 h ngi c v ngi Bun-ga-ri, tc l 6,1%. Sau cng, ti huyn Bc-i-an-xc, trong tng s 28 794 h, th c 7 224 h ngi c v ngi Bun-ga-ri, tc l 25%. Tng cng li th trong tng s 83 358 h ca c ba huyn, c 9 496 h di dn, tc l vo khong 1/9. Vy l, ni chung s h di dn l rt t, m trong huyn ni-p-r th con s li hon ton khng ng k. Tc gi m t t m kinh t ca nhng h di dn, lun lun tch ri kinh t ca nhng h vi kinh t ca nhng h ngi Nga. Ti khng ni n tt c nhng s m t m hon ton ch ni n kinh t ca nng dn Nga thi. Tht ra th s liu bao gm c ngi Nga ln ngi c, nhng v con s ngi c khng ng, nn d c nhp ngi c vo th cng khng lm cho t l chung thay i, thnh th chng ta hon ton c th da vo nhng s liu nhn nh nn kinh t ca nng dn Nga. Nhng ngi Nga tnh Ta-vrch, n To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
lm n sinh sng y trong 30 nm gn y, ch khc nng dn thuc cc tnh khc ch h kh gi hn. Trong tnh , ch chim hu rung t cng x, theo li tc gi ni, l "c tnh cht in hnh v n nh"*; ni tm li, tr nhng h di dn ra th kinh t nng dn trong tnh Ta-vrch, v cn bn, khng khc vi hnh loi chung ca kinh t nng dn Nga.
Vladimir Ilych Lenin LNIN TON TP Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn Bn v cun sch ca V. . P-xt-ni-cp: "Kinh t nng dn min Nam nc Nga" II P-xt-ni-cp ni: "Hin nay, trong bt c lng no tng i ln min Nam Nga (v chc l ngi ta cng c th ni nh th i vi phn ln nhng a phng trong nc Nga) tnh hnh kinh t ca cc loi dn c u khc nhau rt nhiu, n ni ht sc kh m coi ring tng lng no P-xt-ni-cp li cn ni r hn: "Mc sng khng u nhau khin cho ht sc kh m nhn xt c mc sng kh gi chung ca dn c. Nhng ngi no i lt qua nhng lng ln trong tnh Ta-vrch, thng kt lun rng nhng nng dn y u rt kh gi; nhng mt lng m na s nng dn l nhng ngi kh gi, cn mt na th lun lun trong tnh trng bn cng, nh vy c th ni l mt lng kh gi c khng? V cn c vo du hiu no xc nh mc kh gi ca lng ny hay lng n? R rng l y nhng con s trung bnh lng hay c mt khu vc l nhng con s ni ln tnh hnh ca dn c trong c mt cha kt lun v mc kh gi ca nng dn c. Mun xt
mc kh gi , th ch c th cn c vo rt nhiu s liu, v phn dn c thnh nhiu loi khc nhau " (tr. 154). Ngi ta c th tng rng khi tc gi xc nhn s phn ho trong nng dn, th nh vy l hnh nh tc gi chng ni ln c mt iu g mi m c: s phn ho ny c ni n trong hu ht nhng trc tc bn v kinh t nng dn ni chung ri. Nhng vn l khi ngi ta nhc n s phn ho th thng coi nh ngha ca n, ngi ta xem s phn ho l khng quan trng hay thm ch cn coi l mt iu ngu nhin na, ngi ta cho rng c th ni n hnh loi kinh t nng dn, v cn dng nhng con s trung bnh nu ln c trng ca hnh loi , ngi ta tho lun v ngha ca cc loi bin php thc t i vi ton th nng dn. Trong cun sch ca mnh, P-xt-ni-cp phn i nhng quan im nh th. ng nu r (v khng phi ch mt ln m thi) "tnh cht ht sc nhiu hnh nhiu v ca tnh hnh kinh t ca cc nng h trong cng x" (tr. To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
323) v ng kin quyt phn i "khuynh hng coi gii nng dn l mt chnh th thun nht, nh nhng phn t tr thc thnh th nc ta, cho n nay, vn coi l nh th" (tr. 351). ng ni: "Nhng ti liu iu tra thng k ca cc hi ng a phng v mi nm gn y, cho ta thy r rng cng x nng thn nc ta hon ton khng phi l mt n v thun nht nh cc nh chnh lun nc ta vo nhng nm 70 tng; v cho ta thy r rng trong my chc nm gn y, dn c trong cng x nng thn u phn ho thnh nhiu loi vi tnh hnh kinh t ht sc khc nhau" (tr. 323). P-xt-ni-cp a ra rt nhiu s liu, ri rc trong ton b cun sch, chng thc cho quan im ca mnh, v by gi y, chng ta cn phi tng hp nhng s liu li mt cch c h thng kim tra xem quan im c ng khng; gii quyt nhng vn sau y: vn gia "nhng phn t tr thc thnh th", l nhng ngi coi nng dn l mt ci g thun nht, v P-xt-ni-cp, l ngi khng nh rng nng dn rt khng thun nht, th bn no ng? ri n vn tnh khng thun nht su sc nh th no? nu chng ta ch cn c vo nhng con s trung bnh thi th tnh cht c lm cho chng ta kh nu r c c trng kinh t - chnh tr chung ca nn kinh t nng dn khng? tnh cht c kh nng thay i c tc dng v nh hng ca nhng bin php thc t i vi cc loi nng dn khc nhau, khng? Trc khi dn ra nhng con s dng lm ti liu cn thit gii p nhng vn , cn thy r rng tt c nhng s liu thuc loi y u do P-xt-ni-cp rt t nhng tp thng k ca cc hi ng a phng ni v tnh Ta-vrch. Trong nhng cuc iu tra th lc u, c quan thng k ca cc Hi ng a phng ch thu thp nhng s liu v tng cng x nng thn, ch khng thu thp nhng s liu v mi nng h. Nhng chng bao lu ngi ta nhn thy rng tnh hnh ti sn ca cc nng h y c khc nhau, cho nn ngi ta lin tin hnh iu tra tng h, l bc u tin nhm nghin cu su hn v tnh hnh kinh t ca nng dn. Bc tip theo l vic dng cc biu tng hp: xut pht t nhn thc cho rng tnh hnh ti sn ca nng dn trong cng x4 c nhng s khc nhau su sc hn nhng s khc nhau gia cc loi nng dn c sp xp theo a v php l, nn nhng nhn vin thng k cn c vo nhng s khc nhau nht nh v tnh hnh ti sn, m phn loi tt c nhng ch tiu v tnh hnh kinh t ca nng dn, chng hn nh chia nng dn thnh tng loi cn c vo din tch gieo trng tnh theo -xi-a-tin, cn c vo s sc vt cy ko, cn c vo phn rung canh tc c chia ca mi h, v. v. . Thng k ca cc Hi ng a phng tnh Ta-vrch phn loi nng dn, cn c vo s rung t gieo trng? P-xt-ni-cp cho rng cch phn loi nh th "l rt t" (tr. XII), v "trong nhng iu kin kinh t ca cc huyn Ta-vrch, th din tch gieo trng l du hiu quan trng nht ni ln mc sng ca nng dn" (tr. XII). P-xt-ni-cp ni: "Trong cc vng tho nguyn min Nam nc Nga, cc ngh ph mi loi v c tnh cht phi nng nghip, trong nng dn, hy cn tng To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
i t pht trin, v cng vic ch yu ca ti i a s dn c nng thn hin nay l ngh nng da trn vic trng ng cc l chnh". "Theo thng k ca cc hi ng a phng, th trong cc huyn min Bc tnh Ta-vrch 7,6% nng dn qu qun y hon ton lm ngh th cng; ngoi ra, 16,3% dn c cn lm thm mt ngh ph na bn cnh vic canh tc rung t ca mnh" (tr. 108). Thc vy, ngay c i vi cc a phng khc Nga cng vy, phng php phn loi cn c vo din tch gieo trng l phng php ng hn nhiu so vi nhng phng php phn loi khc c cc nh thng k ca cc hi ng a phng p dng, chng hn, nh phng php phn loi cn c theo s -xi-a-tin rung t c chia ca mi h hay s rung t gieo trng c chia ca mi h: mt mt v s rung t c chia khng trc tip ni ln mc kh gi ca nng h, do ch din tch phn rung c chia ph thuc vo s nhn khu c ng k5 tc l ph thuc vo s nam gii trong gia nh, v ch gin tip ph thuc vo tnh hnh kh gi ca ngi ch h thi; sau cng cn v ngi nng dn c th khng s dng phn rung c chia ca mnh nhng li em cho thu i v khng c kh nng s dng phn t y do thiu nng c. Mt khc, nu ngh chnh ca dn c l ngh nng, th cn phi xc nh din tch gieo trng, mi tnh ton c sn lng, mi xc nh c s la m m ngi nng dn tiu dng, cng nh mua hay bn, v khng lm sng t nhng vn y th cng vn s khng thy r c mt mt rt quan trng ca nn kinh t nng dn: s khng hiu r c tnh cht ca nn kinh t nng nghip ca nng dn v tm quan trng ca nn kinh t so vi nhng khon kim thm, v. v.. Sau ht, chnh l phi cn c vo din tch gieo trng phn loi th mi c th so snh kinh t ca mt h vi ci gi l tiu chun chim hu rung t v tiu chun canh tc ca nng dn, vi tiu chun lng thc (Nahrungsflche) v tiu chun lao ng (Arbeitsflche). Tm li, vic phn loi cn c vo din tch gieo trng khng nhng l mt phng php rt t, m cn l phng php tt nht v tuyt i cn thit. Cn c vo din tch gieo trng, cc nh thng k ca tnh Ta-vrch chia nng dn thnh 6 loi: 1) khng gieo trng; 2) gieo trng t 5 -xi-a-tin tr li; 3) t 5 n 10 -xi-a-tin; 4) t 10 n 25 -xi-a-tin; 5) T 25 n 50 -xi-a-tin; v 6) trn 50 -xi-a-tin mi h. Nhng t l chung nu khng tnh s ngi c, th cng khng thay i l bao, v d, tc gi tnh tng cng trong 3 huyn tnh Ta-vrch c 40% nng dn gieo trng trn t rung t (t 10 -xi-atin tr li), 40% nng dn gieo trng mt din tch trung bnh (t 10 n 25 -xi-a-tin) v 20% nng dn gieo trng nhiu rung t. nu khng tnh nhng ngi c th con s 20% gim bt i 1/6 (cn 16,7%, ngha l ch gim bt 3,3%), khin cho con s nng dn gieo trng t rung t tng ln mt cch tng ng. R rng l ngoi nhn t s ngi trong gia nh ra th nhn t quyt nh quy m ca phn rung c chia cn l mc kh gi ca mi h na. Nu chng ta nghin cu nhng s liu v s rung t do cc loi nng dn mua c, chng ta To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
thy rng nhng h mua c rung t th hu nh ch l nhng h loi trn, gieo trng t 25 -xia-tin tr ln, v ch yu l nhng nng dn rt kh gi, mi h gieo trng 75 -xi-a-tin. Bi vy nhng s liu v rung t mua chng thc mt cch y kin ca P-xt-ni-cp v s khc nhau gia cc loi nng dn. Chng hn nh ti liu m tc gi cung cp khi vit trang 147: "96 146 -xi-a-tin rung t l do nng dn cc huyn trong tnh Ta-vrch mua", th hon ton khng ni r c hin tng sau y: hu ht rung t y u trong tay mt thiu s rt nh c hng nhiu phn rung c chia hn c, ngha l trong tay thiu s gm nhng nng dn "kh gi", nh P-xt-ni-cp ni, v s nng dn ny khng chim qu 1/5 tng s dn c. V vn thu rung t th cng phi ni nh th. Biu trn kia ch r tng s rung t thu, trong k c phn rung c chia ln rung t khng phi l rung c chia. Xem th thy rng s rung t thu tng ln theo ng mc kh gi ca nng dn, v do cng thy rng nng dn cng c nhiu rung t th li cng thu nhiu rung t v do lm cho nhng loi nng dn ngho khng c c s rung t cn thit cho h. Cn phi ni rng l mt hin tng ph bin trong c nc Nga. Gio s Ca-r-sp tng kt cho ton nc Nga tnh hnh nng dn thu rung t khng phi phn rung c chia (trong tt c nhng khu vc m cc hi ng a phng tin hnh thng k), nu r mi quan h trc tip gia s rung t thu v mc kh gi ca ngi thu rung t, v coi l quy lut ph bin*. Ngoi ra, P-xt-ni-cp li a ra nhng con s cn chi tit hn na v tnh hnh phn b ca s rung t thu (k c nhng phn rung t c chia, ln nhng rung t khng phi l rung c chia), v ti xin dn nhng con s ra y: [xem bng tr. 18. BT.] C y na, chng ta cng thy rng nhng con s trung bnh khng th ni r c hin tng: th d nh khi chng ta ni rng trong huyn ni-p-r, 56% nng dn i thu rung t, nh th l chng ta a ra mt khi nim rt khng y v tnh hnh thu rung t. Mc chnh lch v s -xi-a-tin rung t m mi h thu c, li cn ln hn na: s rung t m loi trn thu th ln gp 30 - 15 - 24 ln s rung t m loi di thu. R rng l iu lm thay i chnh tnh cht ca vic thu rung t : i vi loi trn, th l mt vic kinh doanh thng mi ri, cn i vi loi di, th c th l mt vic lm do s bn cng cay ng. Nhng s liu v gi thu rung t xc minh gi thuyt sau l ng : r rng l loi t rung phi tr gi thu rung t t hn, i khi t gp bn ln so vi nhng h loi trn (trong huyn ni-p-r). V vn ny, cng nn nhc li rng khng phi ch min Nam nc ta, mi c tnh trng l din tch rung t thu cng t bao nhiu th gi thu rung cng cao ln by nhiu u : tc phm ca ng Ca-r-sp chng mnh rng quy lut l mt quy lut ph bin. V nhng s liu , ng P-xt-ni-cp ni : "Trong nhng huyn thuc tnh Ta-vrch th nhng ngi i thu rung li ch yu l nhng nng dn kh gi, c phn rung c chia v rung To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
t ri; h c bit thu nhng rung t khng phi phn rung c chia, ngha l nhng rung t ca a ch v ca nh nc, xa lng mc hn. Xt v thc cht th iu l hon ton t nhin: mun thu nhng rung t xa, th phi c y sc vt cy ko, cn nhng nng dn ngho hn th ngay c n sc vt canh tc phn rung c chia ca mnh, cng khng c na l" (tr. 148). Khng nn ngh rng s d c tnh hnh phn b v nhng rung t thu, l v rung t c em cho tng c nhn thu. D rung t l do mt cng x thu i na th tnh hnh cng vn nh th, v l do n gin ny: s phn b rung t thu u tun theo cng nhng nguyn tc y, ngha l "tu theo ti tin". P-xt-ni-cp ni: "Nm 1890, theo s thu ca Cc qun l ti sn quc gia, th trong s 133 852 -xi-a-tin rung cng ca ba huyn, k giao ko cho thu, c 84 756 -xi-a-tin rung t tt, tc l 63% tng s din tch, l cho nhng cng x nng thn thu s dng. Nhng rung t m cng x nng thn thu li do mt s ch h mt cch r rt" . P-xt-ni-cp kt lun: "Nh vy l, trong huyn ni-p-r, qu 1/2 s rung t gieo trng cho thu l do loi nng dn kh gi s dng; trong huyn Bc-i-an-xc trn 2/3, v trong huyn M-li-tpn l huyn m ngi ta cho thu nhiu rung t nh nc nht th thm ch trn 4/5 din tch cho thu l do loi nng dn kh gi s dng. Cn trong tt c cc huyn, loi nng dn ngho (gieo trng nhiu nht l 10 -xi-a-tin) th thu tt c c 1 938 -xi-a-tin, tc l 4% tng s rung t cho thu" (tr. 150). Sau , tc gi cn k ra nhiu v d v s phn b khng u v rung t do cc cng x nng thn thu, nhng bt tt phi dn nhng v d ra y. Nhn nhng kt lun ca P-xt-ni-cp v s ph thuc ca vic thu rung vo mc kh gi ca nhng ngi i thu, th nu ra y kin ngc li ca nhng nh thng k ca cc hi ng a phng, cng l iu ht sc c ngha. P-xt-ni-cp xp bi : "Bn v nhng tp thng k ca cc hi ng a phng cc tnh Tavrch, Khc-xn v -ca-t-ri-n-xlp" (tr. XI-XXXII) ln u cun sch ca ng. Trong bi ny, ng c phn tch tp "Lc ghi v tnh Ta-vrch", do Hi ng a phng ca tnh xut bn nm 1889, trong c mt bn tng kt vn tt v ton b cuc iu tra nghin cu tin hnh. Phn tch phn trong tp ni v vic thu rung t, P-xt-ni-cp vit : "Trong cc tnh min Nam v min ng nc ta l nhng tnh c nhiu rung t, thng k ca cc hi ng a phng ch r rng t s phn trm nng dn kh gi th ln, nhng nng dn ny, ngoi s ln rung t m c nhn h c chia, li cn i thu thm kh nhiu rung t ni khc na. H kinh doanh khng phi ch nhm mc ch tho mn nhu cu ring ca gia nh, m cn To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net tng i t s dng, ch yu l do nhng ch h kh gi. Ti liu iu tra tng nng h ca Hi ng a phng lm ni bt tnh hnh thc t
LNIN TON TP
nhm thu thm c mt mn, mt s thu nhp dng sa sang nh ca, mua my mc v mua thm rung t na. Nguyn vng cng kh t nhin thi, v bn thn nguyn vng khng c g l ti li c, v trong khng c mt yu t cu-lc no c". [ng l y khng c mt yu t cu-lc no c, nhng chc chn l c nhng yu t bc lt : thu rung t vt xa nhu cu ca mnh, nh vy l nng dn kh gi ly mt ca nng dn ngho s rung t cn thit nng dn ngho sn xut lng thc cho mnh; nng dn kh gi m m rng kinh doanh ca h ra th h cn thm mt s nhn cng na v phi s dng cng nhn lm thu.] "Nhng mt s nh thng k ca cc Hi ng a phng r rng l coi nhng hin tng trong i sng nng dn l bt bnh thng, nn ra cng lm gim ngha ca nhng hin tng v ra cng chng minh rng s d ngi nng dn thu rung t th ch yu l do nhu cu v lng thc i hi; rng ngay c khi nng dn kh gi thu nhiu rung i na th t l nhng ngi thu rung cng c lun lun gim xung theo mc tng ca din tch phn rung c chia" (tr.XVII). chng minh kin , nh bin son quyn "Lc ghi", l ng Vc-ne, cn c vo din tch phn rung c chia ca nhng nng dn trong ton tnh Ta-vrch, c thu mt hay hai cng nhn hay c hai hay ba sc vt cy ko, m phn loi h. Kt qu l "hon ton tu theo din tch phn rung c chia m t l s h thu rung gim i mt cch tng ng, nhng din tch rung t m mi h thu c th li gim i mt cch khng tng ng bng" (tr.XVIII). P-xt-ni-cp ni rt ng rng lm nh vy th hon ton khng c chnh xc, v lm nh th l ngi ta tu tin chn mt b phn nng dn no (nhng ngi c hai hay ba sc vt cy ko), hn na lm nh th l tng lp nng dn kh gi li chnh l tng lp b loi ra; ngoi ra khng th em gp lm mt nhng huyn trn t lin ca tnh Ta-vrch vi vng Crm, v iu kin cho thu rung hai vng khng ging nhau: Crm, t 1/2 n 3/4 dn c l nng dn khng c rung t (gi l "-xi-a-tin-sch"), cn trong nhng huyn min Bc, s nng dn ny ch chim t 3% n 4% dn c thi. Crm, hu nh lc no cng d kim c rung t thu; trong cc huyn min Bc, th i khi khng sao kim c rung t thu. iu ng ch l nhng nh thng k ca cc hi ng a phng cc tnh khc cng th lm nh th (d nhin l nhng vic th lm nh th ca h cng u khng thnh cng) che giu nhng hin tng "khng bnh thng" trong i sng nng dn, nh hin tng thu rung kim li. (Xem Ca-r-sp, sch dn.) Th l, nu tnh hnh phn b nhng rung t khng phi phn rung c chia m nng dn thu c, ch r s khc nhau gia cc nng h, khc nhau khng nhng v lng (ngi thu nhiu, ngi thu t) m c v cht na (ngi th v nhu cu lng thc m thu, ngi th v mc ch bun bn m thu), - th v tnh hnh thu phn rung c chia li cng ch r nh vy hn. P-xt-ni-cp ni: "Cuc iu tra tng nng h tin hnh t 1884 n 1886 trong ba huyn tnh To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
Ta-vrch, ng k c tng cng l 256716 -xi-a-tin phn rung c chia c canh tc do nng dn cho nhau thu, nh th l y, con s chim 1/4 ton b phn rung c chia; y l ngi ta cha k n s rung t m nhng ngi bnh dn sng trong lng thu ca nng dn, cng nh nhng rung t m cc vin th k, gio vin, mc s v nhng ngi khc khng phi l nng dn v khng trong din ca cuc iu tra tng h, thu ca nng dn. Hu ht cc rung t l do nng dn thuc loi kh gi thu. Phn ln s rung t cho thu , v c bn thn s ngi cho thu na, u thuc loi nng dn khng gieo trng g c, khng kinh doanh hay gieo trng t. Nh vy l mt phn quan trng nng dn cc huyn trong tnh Ta-vrch (chng 1/3 dn s) khng canh tc c ht s rung t h c chia, mt phn l v h khng thch, nhng phn ln l v h thiu sc vt v nng c kinh doanh; h em thu rung t c chia, do lm tng s rung t m b phn kh gi trong nng dn s dng. Chc chn l a s nhng ch h em rung t cho thu, l nhng ch h b ph sn, suy sp" (tr.136 - 137). V s lng nng c, th loi nng h hng trn c nhiu gp t 4 n 6 ln so vi loi nng h di (tc gi hon ton loi b loi nng h gieo trng 5 -xi-a-tin tr li); v s lng ngi lao ng*, th loi nng h hng trn vt hng di theo t s 23/12, tc l gn gp i. Do ta thy rng loi nng h hng trn phi s dng nhn cng lm thu, cn trong loi nng h hng di, th mt na s h khng c nng c (N. B1). Loi nng h "hng di" ny l loi th ba tnh t di ln), do khng kinh doanh mt cch c lp c. L t nhin, s chnh lch k trn v s lng rung t v nng c dn n s chnh lch v din tch gieo trng.
Vladimir Ilych Lenin LNIN TON TP Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn Bn v cun sch ca V. . P-xt-ni-cp: "Kinh t nng dn min Nam nc Nga" III Trong chng trn, chng ti tng hp nhng s liu ni ln mc kh gi ca nng dn v quy m kinh doanh ca mi h, theo tng loi h. Gi y, cn phi tng hp nhng s liu xc nh tnh cht ca vic kinh doanh , phng php v ch kinh doanh . Trc tin, chng ta hy xt lun im ca P-xt-ni-cp ni rng "quy m kinh doanh v vic s dng my mc m tng ln th nng sut lao ng ca nng dn v nng To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
lc lao ng ca gia nh cng theo m tng ln rt nhiu" (tr.X). Tc gi chng minh lun im bng cch tnh s ngi lao ng v sc vt cy ko cn thit cho mt din tch gieo trng nht nh no , trong cc loi nng h. Lm nh th th khng th dng nhng s liu v s ngi trong gia nh c, v "mt phn nhng ngi lao ng thuc loi nng h hng di i lm cng nhn nng nghip ni khc, cn nhng nng h hng trn li thu cng nhn nng nghip" (tr.114). Thng k ca cc hi ng a phng tnh Ta-vrch khng cho bit con s nhng ngi lao ng c thu, nn P-xt-ni-cp tnh con s mt cch phng chng bng cch da vo nhng s liu thng k ca cc hi ng a phng v s nng h c thu cng nhn, v da vo s tnh ton s ngi lao ng cn thit canh tc mt din tch no . ng tha nhn rng nhng s liu phng tnh nh vy th khng th ni l tuyt i chnh xc c, nhng ng cng ngh rng ng tnh nh vy th ch c s ngi trong gia nh ca 2 loi h hng trn l b thay i i nhiu, v con s nhng ngi lao ng c thu trong cc loi nng h khc th khng nhiu. "Nh vy l, trong nng dn, quy m kinh doanh v din tch rung t gieo trng m tng ln th nhng chi ph duy tr sc lao ng, ngi v sc vt cy ko nghip, l s chi ph chnh trong nng cng gim xung, v trong nhng loi nng h gieo trng nhiu th tin chi ph cho mi
-xi-a-tin rung t gieo trng ch gn bng mt na s chi ph ca nhng loi nng h gieo trng t" (tr.117). Sau , tc gi chng minh lun im ni rng chi ph v ngi lao ng v v sc vt cy ko l chi ph ln nht trong nng nghip, chng minh rng v d v nhng khon chi ph chi tit ca mt h men-n-nt7: trong tng s chi, th 24,3% l chi cho kinh doanh; 23,6% chi cho sc vt cy ko v 52,1% chi cho nhng ngi lao ng (tr.284). i vi P-xt-ni-cp, th kt lun ca ng ni rng quy m doanh nghip m tng ln th nng sut lao ng cng tng ln theo (on dn trn kia, nm trong li ta ca ng, cng cho ta thy nh th) c mt tm quan trng ln, v chng ta cng phi tha nhn tm quan trng thc t ca kt lun : th nht l, i vi vic nghin cu i sng kinh t ca nng dn nc ta v tnh cht ca cc doanh nghip trong cc loi nng h; th hai l, i vi vic nghin cu vn chung v quan h gia li canh tc quy m nh v li canh tc quy m ln. Vn sau cng b nhiu tc gi lm cho ri tung ln v s d vn ri tung ln nh vy th l do ch yu l v cc tc gi em so snh vi nhau nhng doanh nghip khng thuc cng mt loi, trong nhng iu kin x hi khc nhau v theo nhng phng thc kinh doanh khc nhau; chng hn h em so snh vi nhau nhng doanh nghip sn xut nng sn kim li v nhng doanh nghip li dng lc cc doanh nghip khc cn rung t, kim li (nh nhng doanh nghip ca nng dn v doanh nghip ca a ch trong thi k tip ngay sau cuc ci cch 18618). P-xt-ni-cp hon ton khng mc sai lm v ng khng qun nguyn tc c bn so snh l: nhng hin tng c em so snh vi nhau, phi To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
thuc cng mt loi.
Kt lun cng vn nh c : "trong mt doanh nghip quy m nh, con s tng i v sc vt cy ko cn cho mt din tch gieo trng nht nh, th ln hn t 11/2 n 2 ln s lng sc vt dng trong mt nng h "c sc ko". Vic iu tra tng h cng pht hin ra rng quy lut cng thch dng i vi tt c nhng loi h nh khc; cc h nng dn trc kia thuc a ch, h phcmi-, v.v., v iu l ng cho tt c cc khu vc, k c nhng khu vc nh nht, ch hp bng mt tng hay thm ch bng mt thn, cng vy" (tr. 274). C v mt loi chi ph khc nh: bo qun nng c v nui dng sc vt sinh sn, th quan h so snh gia din tch gieo trng v chi ph kinh doanh cng khng c li cho nhng nng h nh. P-xt-ni-cp ni : "Thng k ca cc hi ng a phng ni ln mt cch r rng khng chi ci c rng, tnh theo mt din tch gieo trng nht nh, th quy m doanh nghip ca nng dn cng ln chng no, li cng cn t nng c, t ngi lao ng v t sc vt cy ko chng ny" (tr. 162). Di P-xt-ni-cp li ni : "Nh chng minh trong nhng chng trn, trong tt c cc huyn tnh Ta-vrch, hin tng l hin tng chung cho tt c cc loi nng h v cho tt c cc khu vc. Theo nhng ti liu thng k ca cc hi ng a phng, th hin tng cng biu hin trong nn kinh t nng dn cc tnh khc m ngh nng cng l ngnh ch yu trong nn kinh t nng dn. Nh th, hin tng l mt hin tng ph bin rng, v mang hnh thi mt quy lut c mt tm quan trng ln v mt kinh t, v chnh quy lut l quy lut, trn mt mc ln, lm cho doanh nghip nng nghip nh mt ngha kinh t ca n" (tr. 313). Nhn xt sau cng ny ca P-xt-ni-cp c hi sm mt cht : mun chng minh rng nhng doanh nghip nh khng trnh khi b nhng doanh nghip ln loi tr, m ch xc nh rng nhng doanh nghip ln l c li hn (gi sn phm thp hn) th cng cha , m cn phi xc nh c rng nn kinh t tin t (ni cho tht chnh xc l : nn kinh t hng ho) l nn kinh t chim a v u th so vi nn kinh t t nhin, v trong nn kinh t t nhin, sn phm l cho c nhn ngi sn xut tiu dng, ch khng phi em bn, nn trn th trng, sn phm r khng ng phi sn phm t, do sn phm r khng th loi tr sn phm t c. mt on di, im s c bn n mt cch t m hn. chng minh rng quy lut c xc nh trn y l quy lut thch dng cho ton nc Nga, ng P-xt-ni-cp chn nhng huyn m thng k ca cc hi ng a phng tin hnh phn loi dn c mt cch t m v mt kinh t, v ng tnh xem trong tng loi h, mi cp sc vt cy ko v mi ngi lao ng c th lm c mt din tch gieo trng l bao nhiu. ng cng rt ra c mt kt lun ht nh trc, tc l "trong mt doanh nghip nng dn quy m nh, tin chi ph v nhn cng cho mt din tch gieo trng th ln hn t 1 1/2 n 2 ln tin chi ph trong mt doanh nghip quy m ln hn" (tr. 316). iu ng c vi tnh Pc-m (tr. 314) ln cc tnh V-r-neTo Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
gi, Xa-ra-tp v Tsc-ni-gp (tr. 315), thnh th P-xt-ni-cp nht nh l chng minh c rng quy lut thch dng cho ton nc Nga. By gi chng ta bn n vn nhng "khon thu chi" (chng IX) ca cc loi nng h, v vn quan h ca cc loi vi th trng. P-xt-ni-cp ni : "Trong mi nng h vi tnh cch l mt n v c lp, th din tch rung t gm c 4 phn sau y :: mt phn sn xut ra lng thc dng cho gia nh ngi lm rung v cng nhn sng h ; ni theo ngha hp, l din tch lng thc ca nng h. Mt phn khc cung cp thc n cho sc vt cy ko ca h v c th gi l din tch trng thc n cho sc vt. Phn th ba gm vn tc, ng s, ao h, v. v. v phn din tch gieo trng ly ht ging; ta c th gi phn l din tch kinh doanh, v phn t phc v cho ton b doanh nghip. Sau cng, phn th t cung cp cc loi ng cc v cy em bn di hnh thi cha ch bin hay c ch bin ri. l din tch th trng hay din tch thng phm ca nng h. Trong mi mt n v kinh t t nhn, th ci quyt nh vic phn chia rung t ra thnh bn phn ni trn, khng phi l cc loi cy ngi ta trng m l mc ch rc tip ngi ta nhm khi trng cc loi cy y. Thu nhp bng tin ca nng h l do din tch thng phm quyt nh; din tch ny m cng rng v gi tr tng i ca cc sn phm do din tch cung cp m cng cao, th yu cu ca cc in ch i vi th trng cng ln; trong vng m th trng ca nc ta phc v c, s lng lao ng phi nng nghip li cng ln; i vi nc ta, ngha nh nc (thu m) v vn ho ca nng nghip li cng ln, v c thu nhp rng ca bn thn ngi nghip ch v nhng khon d tr m ngi dng chi vo nng nghip v vo ci tin nng nghip, cng cng cao" (tr. 257). Lp lun ca P-xt-ni-cp s hon ton ng, nu ch sa i thm mt im kh trng yu : tc gi ni n tm quan trng ca din tch thng phm i vi t nc ni chung, nhng r rng l ch c th ni nh th khi no ta ni n mt nc, trong kinh t tin t chim u th v mt phn ln sn phm mang hnh thi hng ho. Qun mt iu kin , coi iu kin l iu d nhin, b qua khng nghin cu t m mc thch dng ca iu kin vi nc ang c ni n, nh th l ri vo sai lm ca phi kinh t chnh tr tm thng. Trong ton b din tch ca doanh nghip, vic phn bit din tch thng phm l mt iu rt quan trng. Ci c ngha i vi th trng bn trong, tuyt nhin khng phi l thu nhp ca ngi sn xut ni chung (thu nhp quyt nh: mc kh gi ca ngi sn xut) m hon ton ch l thu nhp bng tin ca ngi thi. Vic nm gi tin bc trong tay hon ton khng do mc kh gi ca ngi sn xut quyt nh: mt nng dn no lm rung t ca mnh m c c mt s sn phm hon ton y cho s tiu dng ca mnh, song li tin hnh kinh t t nhin, th anh ta sng sung tc, nhng li khng c tin; mt nng dn khc ph sn mt na, ch ly c mnh To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
t ca mnh ra mt phn nh s la m cn thit cho mnh, v phn cn thiu, anh ta mua (d s lng c t hn v cht lng xu hn) bng "nhng khon kim thm" khng thng xuyn, th anh ta sng khng c sung tc, nhng anh ta li c tin. Do chng ta thy rng, nu khng cn c vo vic tnh ton thu nhp bng tin ca cc doanh nghip nng dn, th bt c mt ngh lun no v tm quan trng ca cc doanh nghip nng dn v ca thu nhp ca cc doanh nghip i vi th trng, u khng c gi tr g c. xc nh din tch ca bn phn ni trn trong tng s rung t gieo trng ca cc doanh nghip nng dn thuc tng loi h, trc ht P-xt-ni-cp tnh s la m tiu dng hng nm, v ng tnh trn l 2 tst-vc la m mi u ngi (tr. 259), nh th l trong ton b din tch gieo trng, th tnh ra phi cn 2/3 -xi-a-tin cho mt u ngi. P-xt-ni-cp ni : "S chnh lnh nh nu trn gia s thu nhp bng tin ca tng loi h mt, minh ho y ngha ca quy m doanh nghip, nhng thc ra s chnh lch nh th gia s thu nhp ca nhng din tch gieo trng tu theo cc loi h tt cn phi ln hn th na, v trong nhng loi h hng trn, cn phi gi nh l s thu hoch ca mi -xi-a-tin c nhiu hn, v gi bn la m c cao hn. Trong khi tnh thu nhp nh th chng ti khng tnh ton b din tch rung t ca doanh nghip m ch tnh c din tch gieo trng thi, v chng ti khng c nhng s liu chnh xc v mc tiu dng ca tng loi sc vt lm vic trn cc phn rung t khc ca cc nng h trong cc huyn thuc tnh Ta-vrch; nhng nhng s liu k ra cng lm ni bt c kh chnh xc s chnh lch gia s thu nhp bng tin do doanh nghip mang li cho cc loi nng h, v thu nhp bng tin ca mt nng dn min Nam nc Nga chuyn lm ngh nng th hu nh hon ton l do din tch gieo trng quyt nh. Nhng s liu chng t rng din tch gieo trng thay i th s thu nhp cng theo m thay i nhiu n nh th no. Mt gia nh c 75 -xi-a-tin rung t gieo trng hng nm thu c mt s tin mt c th ln ti 1 500 rp; mt gia nh c 34 1/2 xi-a-tin hng nm thu c 574 rp; mt gia nh khc rung t gieo trng 16 1/3 -xi-a-tin th ch thu c 191 rp thi. Mt gia nh gieo trng 8 -xi-a-tin ch thu c 30 rp, ngha l khng trang tri nhng chi ph v tin cho doanh nghip ca mnh, nu khng lm thm mt ngh ph na. ng nhin l nhng con s trn y cn cha cho ta bit c thu nhp do kinh doanh m thu c, v mun bit c s thu nhp rng , phi tr i tt c cc mn chi ph ca doanh nghip v thu m, nng c, nh ca, qun o, giy dp, v. v.. Nhng nhng mn chi ny khng tng ln theo t l thun vi quy m ca doanh nghip. Nhng chi ph v sinh hot ca gia nh tng ln theo t l thun vi s nhn khu trong gia nh, nhng c theo biu trn y th nhn khu ca gia nh khng tng ln nhanh bng din tch gieo trng trong cc loi h. Tt c nhng chi ph ca doanh nghip (ng thu in th, np t, sa cha nh ca v nng c) d sao cng ch tng ln theo t l To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
thun vi din tch gieo trng, trong khi tng thu nhp bng tin do doanh nghip mang li, nh biu trn kia ch r, li tng ln nhanh hn t l tng ca din tch gieo trng. Hn na, tt c nhng chi ph li hon ton khng ng k so vi mn chi ph ch yu ca doanh nghip l chi ph v nhn cng. Do , chng ta c th nhn thy hin tng sau y: trong kinh t nng dn, quy m doanh nghip m gim i th thu nhp do ngh nng mang li, tnh theo -xi-a-tin, cng gim dn xung" (tr. 320). Nh vy l theo nhng ti liu ca P-xt-ni-cp, chng ta thy rng i vi th trng th cc doanh nghip ca cc loi nng h khc nhau v cn bn: nhng loi nng h hng trn (mi h c trn 25 -xi-a-tin din tch gieo trng) th kinh doanh c tnh cht thng nghip; mc ch h sn xut ra la m l kim mt mn thu nhp. Trong nhng loi h hng di th tri li, ngh nng khng cung ng cho nhu cu cn thit ca gia nh ( l trng hp nhng h nng dn canh tc 10 xi-a-tin tr li); nu chng ta tnh ton mt cch chnh xc tt c nhng mn chi ph cn cho doanh nghip, th chc chn l nhng loi h doanh nghip b thua l. Dng nhng ti liu m P-xt-ni-cp dn ra xc nh quan h gia hin tng nng dn chia thnh nhiu loi khc nhau, vi khi lng yu cu ra cho th trng, nh th cng l mt vic rt c ngha. Chng ta bit rng yu cu nhiu hay t l do din tch thng phm quyt nh, v quy m doanh nghip tng ln cng lm cho din tch thng phm tng ln theo; nhng quy m doanh nghip ca cc loi h hng trn m tng th ng thi quy m doanh nghip ca cc loi h hng di li gim i. V mt s lng nng h th nhng loi h hng di li ng gp i loi h hng trn : t l phn trm cc h thuc loi hng di trong cc huyn tnh Ta-vrch l 40%, t l phn trm cc h thuc loi hng trn li ch l 20% thi. Nhng ni chung, liu s phn ho kinh t ni trn y c th lm cho khi lng ca s cu trn th trng rt xung c khng? Ni cho ng ra th chng ta c quyn tr li rng khng, m ch cn da vo nhng suy lun tin nghim sau y: thc ra trong nhng loi h hng di, doanh nghip quy m nh qu thnh th ngh nng khng p ng nhu cu ca gia nh; mun khi cht i, nhng ngi thuc nhng loi h hng di phi mang sc lao ng ca mnh ra th trng bn kim mt s tin no nhm b vo (c mt phn no ) ch thiu ht do quy m b gim i ca doanh nghip gy ra. Nhng nhng s liu ca P-xt-ni-cp cho php tr li mt cch chnh xc hn v cu hi c t ra . Chng ta hy ly mt din tch gieo trng, chng hn l 1 600 -xi-a-tin v gi nh ra hai cch phn b : cch th nht l phn b gia nhng nng dn ging nhau v mt kinh t; cch th hai l phn b gia nhng nng dn chia thnh cc loi khc nhau, chng hn nh nhng loi hin c cc huyn trong tnh Ta-vrch. Trong trng hp th nht, nu gi nh l mi h trung bnh c c mt din tch gieo trng l 16 -xi-a-tin ( cng l tnh hnh thc t trong cc huyn tnh TaTo Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
vrch), chng ta s c 100 h ch nh vo ngh nng m hon ton tho mn c nhu cu ca mnh. Yu cu ra trn th trng s l 191x100=19 100 rp. Trng hp th hai: 1 600 -xi-a-tin din tch gieo trng c phn b cho 100 h ni trn theo mt cch khc, theo cch ging ht nh s phn b thc t v din tch gieo trng gia cc nng dn trong cc huyn thuc tnh Ta-vrch: 8 h hon ton khng c mt cht rung t gieo trng no c; 12 h gieo trng mi h 4 -xi-a-tin; 20 h gieo trng mi h 8 -xi-a-tin; 40 h gieo trng mi h 16 -xi-a-tin; 17 h gieo trng mi h 34 -xi-a-tin v 3 h gieo trng mi h 75 -xi-a-tin (tng cng l 1 583 -xi-a-tin, nh th l cn t hn 1 600 -xi-a-tin mt cht kia). Phn b nh vy th mt b phn rt ln nng dn (40%) s khng th rt t rung t ca h ra c mt s thu nhp tho mn tt c nhng nhu cu ca h. Ch tnh ring nhng h c trn 5 -xi-a-tin rung t gieo trng thi, th yu cu v tin trn th trng s l: 20 x 30 + 40 x 191 + 17 x 574 + 3 x 1 500 = 21 350 rp. Nh th l chng ta thy rng d loi b ra 20 h [nhng h ny chc chn l cng c mt mn thu nhp bng tin, nhng thu nhp ny khng phi l do h bn sn phm ca h m c], d rt bt din tch gieo trng xung cn c 1535 -xi-a-tin, nhng tng khi lng ca s cu v tin trn th trng li tng ln9. Nh ni, nhng nng dn thuc cc loi hnh kinh t hng di u bt buc phi bn sc lao ng ca mnh; tri li nhng nng dn thuc loi h hng trn u bt buc phi mua sc lao ng v s ngi lao ng trong gia nh h khng canh tc nhng din tch gieo trng ln ca h. By gi chng ta phi bn t m hn v hin tng quan trng . Hnh nh P-xt-ni-cp khng lit hin tng vo s "nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn" (ch t th ng cng khng nu hin tng trong bi ta ng dng tm tt kt qu nghin cu ca ng), nhng hin tng li l hin tng ng ch hn l vic nhng nng dn kh gi dng my mc hoc m rng din tch canh tc ca h. Tc gi ni : "Trong cc huyn thuc tnh Ta-vrch, tng lp nng dn kh gi hn thng thng l dng nhiu lao ng lm thu, v canh tc trn mt din tch vt xa kh nng lao ng ca bn thn gia nh h. em nhng s liu k trn kia v nhn khu gia nh trong cc loi h khng thu ngi (s liu ring cho tng huyn trong ba huyn) v trong nhng loi c thu ngi (chung cho c ba huyn) m so snh vi nhau, chng ta thy rng nhng h gieo trng mi h t 25 n 50 xi-a-tin thu ngi lm, nn con s ngi lao ng trong doanh nghip ca h tng ln theo mt t l chng 1/3 (t 1,8 - 1,9 ngi lao ng mi h, tng ln thnh 2,4) v trong nhng h gieo trng trn 50 -xi-a-tin mi h, th s ngi lao ng ca h tng vo khong gp i (t 2,3 tng thnh 5), m theo nh tc gi tnh th thm ch cn tng qu gp i na, tc gi cho rng nhng h phi thu n 8 241 ngi lao ng (tr. 115), trong khi tng s nhn khu ca h l 7 129 ngi ri. Trong cc loi h hng di c mt s ln nhng ngi lao ng i kim vic lm ni khc, iu hin nhin v ngh nng khng th cung cp s lng sn phm cn thit cho To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
h sinh sng. Tic thay, chng ta khng c nhng s liu chnh xc v s ngi lao ng phi kim vic ni khc. Con s nhng ch h em cho thu phn rung c chia ca mnh i, c th cho ta thy c iu mt cch gin tip: trn kia, chng ta dn kin ca P-xt-ni-cp ni rng chng 1/3 dn s trong cc huyn thuc tnh Ta-vrch khng canh tc ht phn rung c chia ca mnh.
Vladimir Ilych Lenin LNIN TON TP Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn Bn v cun sch ca V. . P-xt-ni-cp: "Kinh t nng dn min Nam nc Nga" IV Nhng s liu trn kia khin cho chng ta c th thy r rng P-xt-ni-cp hon ton chng minh lun im ca ng v "tnh ht sc nhiu hnh nhiu v" trong tnh hnh kinh t ca cc nng h. Khng nhng ch mc kh gi ca nng dn v din tch rung t gieo trng ca h mi mang tnh ht sc nhiu hnh nhiu v , m thm ch c tnh cht ca doanh nghip trong cc loi h cng mang tnh cht y na. V th cng cha phi l ht. R rng l nhng thut ng "tnh nhiu hnh nhiu v", "s phn ho" cng khng hon ton ni r ln c c im ca hin tng. Ngi nng dn ny c 1 sc vt cy ko, cn ngi kia li c 10 con, th chng ta gi hin tng l s phn ho, nhng nu ngi ny c phn rung c chia sng ri, li cn thu thm hng chc -xi-a-tin rung t na nhm mc ch duy nht l canh tc rt ra c mt mn thu nhp, v nh vy l anh ta lm cho mt nng dn khc khng thu c rung t cn thit cho gia nh sng, th nh th r rng l chng ta ng trc mt ci g nghim trng hn, chng ta phi gi mt hin tng nh vy l mt "s bt ho" (tr. 323), mt "cuc u tranh v quyn li kinh t" (tr. XXXII). Khi dng nhng thut ng , P-xt-ni-cp khng nh gi y ngha quan trng ca nhng thut ng ; ng cng khng nhn thy rng bn thn nhng thut ng y cng khng . Thu phn rung c chia ca loi h b bn cng ho trong dn c, mn ngi nng dn khng cn rung t canh tc na, nh th khng phi ch l s bt ho khng thi, m l bc lt trc tip. tha nhn tnh trng bt ho v kinh t su sc trong nng dn hin nay, th chng ta khng th ch chia nng dn ra thnh mt vi tng lp, theo mc ti sn ca h c. Nu tt c tnh nhiu hnh nhiu v ni trn y ch l nhng s khc nhau v lng thi, th chia nh vy l . Nhng thc t li khng phi nh vy. Nu i vi mt b phn nng dn ny, mc ch ca ngh nng l li nhun thng nghip, v kt qu ca ngh nng l mt mn thu To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
nhp ln bng tin mt, cn i vi mt b phn nng dn khc th ngh nng khng tho mn c ngay c nhng nhu cu cn thit ca gia nh; nu nhng loi nng dn hng trn da vo s ph sn ca nhng loi hng di m ci thin doanh nghip ca mnh; nu nng dn kh gi dng nhiu lao ng lm thu, cn nng dn ngho buc phi bn sc lao ng ca mnh, th tht khng cn nghi ng g na, tt c nhng hin tng l nhng s khc nhau v cht, cho nn nhim v ca chng ta hin nay l phi cn c vo nhng s khc nhau trong chnh ngay tnh cht ca doanh nghip (ni tnh cht ca doanh nghip c ngha l ni nhng c im kinh t, ch khng phi nhng c im k thut) m phn loi nng dn. P-xt-ni-cp qu t ch n nhng s khc nhau ni sau , bi vy d ng tha nhn l cn phi "phn chia mt cch tng qut hn nng dn thnh my loi" (tr. 110), v th phn loi nh vy, th nh chng ta s thy, ng cng khng hon ton thnh cng trong vic lm th . P-xt-ni-cp ni: " phn chia mt cch tng qut hn nng dn thnh my loi kinh t, chng ti dng mt tiu chun khc; tiu chun ny, tuy khng phi l bt c doanh nghip no cng c cng mt ngha kinh t, nhng li thch hp vi cch phn loi m bn thn nng dn cng dng, v cch phn loi cng c nhng nh thng k ca cc hi ng a phng dng cho tt c cc huyn. S phn loi l cn c vo mc c lp ca ch h trong vic kinh doanh ca mnh, cn c vo s sc vt cy ko ca ch h" (tr. 110). "Hin nay, c th cn c vo mc c lp kinh t ca ch h, ng thi cn c vo phng thc kinh doanh, m phn nng dn min Nam nc Nga thnh ba loi ch yu: 1) Nhng ch h c b sc vt cy ko v nng c, ngha l c mt chic cy c ph tng cn thit hay mt cng c thay th c cy, dng sc vt cy ko ca mnh lm cng vic ng ng m khng thu sc vt cy ko v khng dng chung sc vt cy ko v nng c vi nng dn khc10. Nhng ch h c 2 hay 3 cp sc vt cy ko hay nhiu hn na ko cy hay cy xi t, v do mi h cng c 3 lao ng thnh nin, hay ti thiu cng c 2 lao ng thnh nin v mt na lao ng. 2) Nhng ch h khng c b sc vt cy ko v nng c, hoc phi dng chung sc vt cy ko hay nng c vi nng dn khc lm cng vic ng ng, v khng c b sc vt cy ko v nng c ring ca mnh t cy ly. Nhng ch h c mt cp sc vt cy ko hay 1 1/2 sc vt cy ko v trong mt s trng hp cn c n 2 cp, v tng ng vi s sc vt th c mt hay hai lao ng thnh nin. Khi t rn, m phi dng n ba cp sc vt cy ko ko cy (hay cy xi t), th nhng ch h buc phi dng chung sc vt cy ko, ngay c khi h c c 2 cp sc vt cy ko cng vy. 3) Nhng ch h khng c sc vt cy ko hoc "i b", hon ton khng c sc vt cy ko hay ch c c mt con (phn ln ch c mt con nga, v thng thng ngi ta nui b theo tng cp v To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
ch ng b tng cp mt). H thu sc vt cy ko lm, hoc em cho lm r rung t i v hon ton khng gieo trng. Chnh bn thn nng dn cng quen phn loi nh th, cn c vo mt tiu chun kinh t c bn trong i sng nng dn, tc l cn c vo s lng sc vt cy ko v phng thc dng sc vt cy ko. Nhng s phn loi , d trong phm vi mi loi h ni trn cng nh gia cng nhng loi h vi nhau, th cng khc nhau nhiu" (tr. 121). Tc gi ni: " min Nam nc Nga, loi nhng ch h c sc vt cy ko v nng c trn b th cng rt khc nhau: bn cnh nhng nng dn kh gi, c y sc vt cy ko v nng c ln trn b, th cng c nhng nng dn ngho hn c t sc vt cy ko v nng c nh trn b. Trong loi c nhiu sc vt, li chia thnh loi c b (6 - 8 sc vt cy ko) v loi c khng b (4 - 6 con)... Loi h "i b" cng rt khc nhau v mc no " (tr. 124). Cch phn loi m P-xt-ni-cp dng, cn c iu bt tin ny na l: nh trn kia ni, thng k ca cc hi ng a phng phn loi dn c, khng cn c vo s sc vt cy ko m li cn c vo din tch gieo trng rng hay hp. V th, c th ni ln mt cch chnh xc tnh hnh ti sn ca cc loi h th cn phi dng cch phn loi theo din tch gieo trng. Theo tiu chun , P-xt-ni-cp cng chia dn c ra lm ba loi: nhng ch h c t din tch gieo trng ? c 10 -xi-a-tin tr li, hay khng gieo trng g c; nhng ch h c din tch gieo trng trung bnh ? t 10 n 25 -xi-a-tin; nhng h c nhiu din tch gieo trng ? mi h c trn 25 xi-a-tin. Tc gi gi loi th nht l "loi ngho", loi th hai l loi trung, loi th ba l loi kh gi. V s lng ca nhng loi , P-xt-ni-cp ni: "Ni chung, trong nng dn Ta-vrch (khng k nhng di dn) th s h c nhiu din tch gieo trng chim khong 1/6 tng s h; s h c din tch gieo trng trung bnh th chim gn 40%, v s h c t hay khng c din tch gieo trng chim trn 40% tng s h mt cht. Nhng so vi ton b dn c thuc tnh Ta-vrch (ngha l tnh c nhng di dn na) th s h c nhiu din tch gieo trng l 1/5 dn s, tc l chng 20%; s h c din tch gieo trng trung bnh, l 40%; v s h c t hay khng c din tch gieo trng l vo khong 40%" (tr. 112). Xem th th thy nu cng thm c nhng ngi c vo na, tnh hnh phn loi cng khng khc i my cht, thnh th s dng nhng s liu tng qut v ton huyn cng khng sai. By gi, nhim v ca chng ta l phi ni ln c mt cch ht sc chnh xc tnh hnh kinh t ca ring tng loi h mt, v do c gng gii thch mc v nhng nguyn nhn ca nhng bt ho v mt kinh t trong nng dn. P-xt-ni-cp khng ra cho mnh nhim v lm nh vy; cho nn nhng s liu ng dn ra th rt tn mn, v bnh lun chung ca ng v cc loi h l khng c r rng lm. Chng ta bt u t loi h hng di, tc l loi ngho, loi bao gm 2/5 dn s trong cc huyn To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
thuc tnh Ta-vrch.
Mun bit loi ngho n mc no th tt nht nn xem s sc vt cy ko (tc l cng c ch yu sn xut trong nng nghip) ca h. Tnh ba huyn thuc tnh Ta-vrch th trong tng s sc vt cy ko 263 589 con, loi h hng di ch c 43 625 (tr. 117), ngha l ch c 17%, tc l 2 1/3 ln t hn loi h hng trung. Trn kia, chng ta k ra nhng s liu v t l phn trm nhng h khng c sc vt cy ko (80% - 48% - 12% 3 nhm thuc loi h hng di). Cn c vo nhng s liu , P-xt-ni-cp kt lun rng: "Ch c trong cc loi h khng c din tch gieo trng hay c 10 -xi-a-tin tr li mi h th t l nhng ch h khng c sc vt cy ko ring ca mnh, mi ln thi" (tr. 135). Din tch gieo trng ca loi th tng ng vi s sc vt cy ko: loi ny gieo trng 146 114 -xi-a-tin rung t ca mnh trong tng s 962 933 -xi-a-tin (ca ba huyn), tc l 15%. Nu k c rung t h thu na th s rung t h gieo trng ln n 174 496 -xi-a-tin, nhng v trong khi , s din tch gieo trng ca cc nhm khc cng tng ln v li tng ln nhiu hn mc tng trong loi h hng di, nn kt qu l din tch gieo trng ca loi h hng di ch l 12% tng s din tch gieo trng thi, nh th c ngha l trn 3/8 dn s ch c c 1/8 tng s din tch gieo trng. Nu chng ta nh li rng tc gi ly chnh din tch gieo trng trung bnh ca ngi nng dn Ta-vrch lm din tch tiu chun (ngha l tho mn mi nhu cu ca gia nh) th cng d thy c rng vi mt din tch gieo trng 3 1/3 ln t hn din tch trung bnh, loi h b thit thi n nh th no. Hon ton t nhin l trong nhng iu kin nh th, th kinh t nng nghip ca loi vo mt tnh trng ht sc bun thm: trn kia chng ta thy rng t 33% n 39% dn c trong cc huyn thuc tnh Ta-vrch ? tc l tuyt i a s cc h thuc loi hng di ? hon ton khng c nng c. Khng c nng c nn nng dn buc phi b rung t v em phn rung c chia ca mnh cho thu i: P-xt-ni-cp c tnh s ngi cho thu rung t (kinh t ca h r rng hon ton suy sp ri) l khong 1/3 dn c, nh th li cng c ngha l s ngi l tuyt i a s ca loi h ngho. Nhn tin, chng ti cng lu rng hin tng "bn" nhng phn rung c chia nh th (y l ni theo cch nng dn thng ni) c c quan thng k ca cc hi ng a phng xc nhn rng u u cng c v c trn mt quy m rt ln. Nhng bo ch nu ln hin tng , cng pht minh ra c mt phng php chng li hin tng , l: ngh cm khng c em nhng phn rung c chia. P-xt-ni-cp hon ton c l khi bc b tnh hin thc ca nhng bin php nh th, nhng bin php chng t rng nhng k pht minh ra nhng bin php tin tng mt cch hon ton quan liu vo sc mnh ca nhng mnh lnh ca chnh quyn. ng ni: "Chc chn rng ch cm khng cho em cho thu rung t khng thi, th khng xo b c hin tng , n n r qu su vo ch kinh t hin nay ca i sng nng dn. Ngi nng dn khng c c nng c ln tin cn thit t mnh canh tc th ngi nng To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
dn thc t khng th s dng phn rung c chia ca mnh c v phi em cho nhng nng dn khc thu v nhng ngi ny c phng tin canh tc. Tuyt i cm khng c em rung t cho thu th ngi ta s cho thu mt cch giu gim, khng kim tra c, v chc chn l ngi cho thu phi cho thu vi nhng iu kin t hn by gi, v ngi ny th no cng phi cho thu rung t ca mnh i. Sau na, tr s tin thu m nng dn cn chu th thng thng l to n nng thn11 ng ra lm trung gian cho thu phn rung c chia ca nng dn, m cc cho thu nh th l cch t c li nht cho nhng nng dn ngho" (tr. 140). Kinh t ca ton th cc h ngho ang hon ton suy sp. P-xt-ni-cp ni: "V thc cht m ni th nhng ch h khng gieo trng v nhng ch h gieo trng t, phi canh tc rung t ca mnh bng sc vt cy ko thu ca ngi khc, th khng khc nhau nhiu v mt tnh cnh kinh t. Loi th nht em ton b rung t ca mnh cho dn trong lng thu; loi th hai ch cho thu mt phn thi, nhng c hai u hoc l lm c nng cho nhng ngi cng lng vi mnh, hoc l vn trn mnh t ca mnh nhng phi i tm nhng khon kim thm ni khc, m phn ln l nhng vic lm thuc ngh nng. Chnh v th c th gp c hai loi ? loi khng gieo trng g c, v loi gieo trng t ? lm mt m xt. C hai loi u l nhng ch h mt doanh nghip ca mnh, phn ln ph sn hay sp ph sn, khng c sc vt cy ko v nng c cn thit canh tc" (tr. 135). Di mt cht, P-xt-ni-cp li ni: "Nu phn ln nhng h khng c doanh nghip v khng gieo trng g u l nhng h ph sn th nhng h gieo trng t v cho thu rung t ca mnh i, cng sp sa ri vo loi th nht thi. H mt ma nng, hay b tai nn nh chy nh, nga cht, v.v., l mt phn nhng ch h trong loi ny lin ri xung thnh loi nhng h khng c doanh nghip v thnh cng nhn nng nghip. V mt nguyn nhn no m mt sc vt cy ko, l ch h lin bt u ri vo cnh suy sp. Vic canh tc bng sc vt cy ko thu ca ngi khc l mt vic rt c tnh cht may ri, khng c quy c v thng buc ngi ta phi gim din tch gieo trng i. Nhng qu cho vay v tit kim a phng v nhng ngi cng lng khng cho nhng nng dn nh th vay mt mn no c [tc gi ch thch: "trong cc huyn Ta-vrch th nhng lng ln c rt nhiu nhng qu cho vay v qu tit kim, hot ng nh vo tin vay ca Ngn hng quc gia, nhng ch nhng ch h kh gi hoc sung tc mi vay tin c ca nhng qu y thi"]; thng thng th h phi vay vi nhng iu kin ngt ngho hn nhng nng dn "c kh nng". Nng dn ni: "h khng c mt ng xu dnh ti th cho h vay lm sao c?". Mt khi mc cng mc n ri th h gp vn ri, l ngi nng dn mt ngay c rung t na, nht l nu anh ta khng ng thu" (tr. 139). Do ch tc gi thm ch c tuyt khng gii p cho ta thy nn kinh t ca nng dn thuc loi ngho vo tnh trng no, nn chng ta cng thy c r hn na mc suy sp ca nn kinh t To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
. ng ni: trong nhng nng h gieo trng mi h 10 -xi-a-tin tr li th "ngh nng vo nhng iu kin qu bp bnh, nn khng th dng nhng phng php nht nh ni ln c trng ca n c" (tr. 278). Trn y, k ra rt nhiu s liu nu r c trng ca nn kinh t nng dn thuc loi h hng di, nhng nh th cng cn hon ton cha : nhng c trng hon ton ch l nhng c trng phn din thi, m l ra th nht nh cng phi c nhng c trng chnh din na. Cho n nay, chng ta ch nghe ni rng khng th xp nhng nng dn thuc loi y vo loi nhng nng h c lp, v ngh nng ca h hon ton suy sp; sau na v din tch gieo trng ht sc thiu, v cui cng v h lm ngh nng mt cch khng c quy c: "Ch nhng ch h kh gi v c ht ging mi c th tin hnh canh tc mt cch tng i c quy c, ? nhng nh thng k ni nh vy, khi h m t tnh hnh huyn Ba-kh-mt, ? cn nhng nng dn ngho th c g gieo ny, khng chn ni gieo v phng php gieo" (tr. 278). Nhng s tn ti ca ton b ci khi nng dn thuc loi di (trn 30 000 h v trn 200 000 ngi, c nam ln n, trong 3 huyn Ta-vrch) khng th l mt hin tng ngu nhin c. Nu h khng sng da vo doanh nghip ca bn thn h th h sng bng ci g? Ch yu l sng bng cch bn sc lao ng. Nh trn kia chng ta thy, P-xt-ni-cp ni rng nhng nng dn thuc loi h y sng bng ngh lm cng nhn nng nghip v bng nhng khon kim thm. V min Nam hu nh hon ton khng c cng nghip, nn phn ln nhng khon kim thm l do lm trong nng nghip m c, v do ch l do lao ng lm thu trong nng nghip m c thi. Mun chng minh c t m hn rng chnh vic bn lao ng l c im ch yu ca nn kinh t ca nng dn thuc loi h hng di th by gi chng ta hy xt loi h , theo ng cch phn loi trong thng k ca cc hi ng a phng. Khng cn phi ni n nhng ch h khng gieo trng g c: hon ton ch l nhng cng nhn nng nghip thi. Hng th hai bao gm nhng nng dn gieo trng mi h 5 -xi-a-tin tr li (trung bnh l 3,5 -xi-a-tin). Theo cch phn chia ni trn kia, tc l phn chia din tch gieo trng thnh din tch kinh doanh, din tch trng thc n cho sc vt, din tch lng thc v din tch thng phm th chng ta thy rng s din tch gieo trng nh vy l hon ton khng . Pxt-ni-cp ni: "Trong din tch gieo trng ca loi h th nht, tc l loi gieo trng mi h 5 -xia-tin tr li th khng c din tch th trng, tc l din tch thng phm; loi h ny s d sng c l nh c thm nhng khon kim thm, bng cch i lm thu lm mn hay bng nhng phng php khc" (tr. 319). Nh th l cn loi h cui cng, tc l loi cc h gieo trng mi h t 5 n 10 -xi-a-tin. Mt cu hi t ra l: trong nng dn thuc loi y th t l gia vic c lp canh tc nng nghip vi "nhng khon kim thm", l bao nhiu? Mun tr li cu hi mt cch chnh xc, cn phi bit vi loi bng chi thu in hnh ca nng dn thuc loi y. P-xt-ni-cp hon ton tha nhn rng nhng s liu v bng chi thu l cn thit v quan trng, nhng ng cho To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
bit rng "thu thp c nhng s liu nh vy l iu ht sc kh, m trong nhiu trng hp, li l iu hon ton khng th lm c i vi cc nh thng k" (tr. 107). Chng ta rt kh ng vi im nhn xt sau, v nhng nh thng k Mt-xc-va thu thp c mt s bng chi thu ht sc c ngha v chi tit (xem "Tp ti liu thng k v tnh Mt-xc-va". Phn thng k kinh t, Tt. VI v VII); bn thn tc gi cng cho bit l trong mt s huyn thuc tnh V-r-ne-gi, ngi ta cng thu thp c nhng s liu v chi thu ca tng h. Rt ng tic l nhng s liu ca bn thn P-xt-ni-cp v nhng bng chi thu li ht sc khng y : ng dn ra 7 bng chi thu ca dn di c ngi c, m lich dn ra c mt bng chi thu ca mt nng dn Nga thi, hn na tt c cc bng chi thu li l ca nhng h gieo trng nhiu (din tch gieo trng minimum ca ngi nng dn Nga l 39 1/2 -xi-a-tin) ngha l ca nhng ngi thuc vo cc loi m, cn c vo s liu thng k ca cc hi ng a phng, ta c th thy kh r tnh hnh kinh t ca loi . T tic l "trong khi i cng cn", ng "khng thu thp c nhiu bng chi thu ca nng dn", P-xt-ni-cp ni rng, "ni chung th xc nh chnh xc nhng bng chi thu l mt iu kh khn. Dn c Ta-vrch cung cp kh thnh tht nhng ti liu v tnh hnh kinh t ca mnh, song bn thn h phn nhiu li khng nh r con s chi thu chnh xc ca h. Nng dn nh kh chnh xc tng s chi hay nhng mn chi thu ln nht ca h, song hu nh khng bao gi h nh c nhng con s chi tit" (tr. 288). Nhng tt nht l nn thu thp ly mt vi bng chi thu, mc d trong nhng bng ny khng c nhng chi tit nh, cn hn lm nh tc gi l thu thp "n 90 on m t c tnh cht bnh lun" v tnh hnh kinh t, m tnh hnh th ta thy kh r qua cc s liu iu tra ca cc hi ng a phng v tng h. V khng c nhng bng chi thu, nn chng ta ch c nhng s liu thuc hai loi xc nh tnh cht ca nn kinh t ca loi h chng ta xt: th nht l nhng con s tnh ton ca P-xt-ni-cp v din tch gieo trng cn thit nui sng mt gia nh bc trung; th hai l nhng s liu v vic phn chia din tch gieo trng thnh 4 phn v v s chi trung bnh hng nm v tin ca mi h nng dn cc vng khc nhau. Cn c vo nhng con s tnh ton t m s -xi-a-tin gieo trng cn thit nui sng mt gia nh, cn thit cho gieo ging v cho thc n ca sc vt, P-xt-ni-cp kt lun dt khot nh sau: "Mt gia nh ng va phi v giu va phi, ch sng bng ngh nng khng thi v chi thu thng bng, th trong iu kin sn lng thu hoch trung bnh, phi c, ? trong tng s din tch gieo trng ca mnh, ? 4 -xi-a-tin cung cp lng thc cho 61/2 nhn khu trong gia nh, 4 1/2 -xi-a-tin trng thc n cho 3 nga ko, 1 1/2 -xi-a-tin gieo ging v t 6 n 8 -xi-atin cung cp ng cc bn ra th trng, nh th tng cng l phi c t 16 n 18 -xi-a-tin din tch gieo trng. ...Nng dn hng trung Ta-vrch c mi h chng 18 -xi-a-tin din tch gieo trng, nhng 40% dn s 3 huyn thuc tnh Ta-vrch li ch c mi h I0 -xi-a-tin tr li thi, m To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
nu h vn c lm ngh nng, chnh ch l v mt phn thu nhp ca h c c l do nhng khon kim thm v do cho nhng ngi khc thu rung t ca mnh. Tnh hnh kinh t ca b phn dn c y th khng bnh thng, bp bnh, v trong phn ln trng hp, b phn khng c d tr phng nhng nm i km" (tr. 272). Do ch din tch gieo trng trung bnh trong loi h l 8 -xi-a-tin mi h, tc l cha bng mt na din tch cn thit (17 -xi-a-tin), nn chng ta c th kt lun rng nng dn thuc loi kim phn ln thu nhp ca h l nh vo "nhng khon kim thm", ngha l nh bn sc lao ng ca mnh i. Mt cch tnh khc: theo nhng s liu ca P-xt-ni-cp v s phn b din tch gieo trng, th trong s 8 -xi-a-tin din tch gieo trng, 0,48 -xi-a-tin s c dnh sn xut ht ging; 3 xi-a-tin trng thc n cho sc vt ( trong loi ny, mi h c 2 sc vt cy ko, ch khng phi 3); 3,576 -xi-a-tin sn xut lng thc cho gia nh (s nhn khu cng t hn s nhn khu trung bnh: gn 5 1/2 ngi, ch khng phi 6 1/2), thnh th cn li mt din tch thng phm cha y 1 -xi-a-tin (0,944), m tc gi c tnh l din tch s mang li mt thu nhp l 30 rp. Nhng s tin m ngi nng dn Ta-vrch phi chi, li ln hn s 30 rp rt nhiu. Tc gi ni rng thu nhp nhng s liu v s tin chi th d hn nhiu so vi vic thu nhp nhng s tin v cc bng thu chi, v bn thn nng dn thng lun lun tnh ton s chi ca mnh. Theo nhng tnh ton th thy rng:"Nng dn Ta-vrch c tnh l mt gia nh nhn khu va phi, ngha l gm c ngi chng lao ng, v v 4 a con k c nh ln ln, nu canh tc rung t ca chnh mnh vo khong 20 -xi-a-tin v d, m khng cn phi thu thm rung t na, th mi nm s chi cn
thit bng tin l 200 - 250 rp. S tin 150 - 180 rp c coi l s tin ti thiu m mt gia nh nh phi chi, nu gia nh n tiu d xn v mi th. Khng th c mt s thu nhp di s , v hai v chng ngi lao ng trong vng ny i lm thu th kim c mi nm 120 rp, m li c n khng mt tin, v khng phi chi g v vic nui dng sc vt v bo qun nng c, v.v., ng thi h li cn c th c nhng "mn ph" nh cho nng dn cng lng thu rung t" (tr.289). V loi h m chng ta ang xt y l loi thp hn loi trung bnh nn chng ta chn s tin chi ti thiu ch khng chn s chi trung bnh, v thm ch chn con s 150 rp, tc l s thp hn minimum v s tin y phi "kim thm". Nu tnh theo cch y th vic canh tc ca bn thn ngi nng dn thuc loi h mang li mt s tin l (30+87,5*=) 117,5 rp m bn sc lao ng th c 120 rp. Do , chng ta vn li thy rng vic canh tc nng nghip c lp ca nng dn thuc loi ch c th p ng c gn mt na s chi ti thiu cho h thi **. C theo tt c nhng s liu th chng ta c th cho rng doanh nghip ca nng dn thuc loi l vng vng nht: nng dn da vo m trang tri cc khon chi tiu; h lao ng ch tho mn nhng nhu cu cn thit bc nht ca h thi, ch khng phi kim thu nhp. To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
Thc ra, chng ta li thy tri hn li: c im ca doanh nghip ca nhng nng dn thuc nhm l rt bp bnh. Trong loi y, ci y trc tin l din tch gieo trng trung bnh 16 -xi-a-tin. Bi vy nhng ch h c t 10 n 16 -xi-a-tin rung t gieo trng th khng th trng vo ngh nng m chi tiu c, nn cng phi i tm nhng khon kim thm. Theo con tnh c chng dn trn ca P-xt-ni-cp th thy rng loi thu 2 846 cng nhn, nhng s ngi thuc loi phi i lm thu li l 3 389, ngha l tri ln 543 ngi. Nh th l i sng ca chng na s nng h loi khng c bo m hon ton. Sau na, trong loi , mi h c 3,2 sc vt cy ko, nhng, nh trn kia chng ta bit, phi cn n 4 con. Nh vy l mt b phn ln thuc loi khng c sc vt canh tc rung t, m phi dng chung sc vt cy ko vi ngi khc. S nhng nng dn thuc loi h phi dng chung sc vt cy ko vi ngi khc, cng khng di 1/2: c th ngh nh vy c, v tng s nhng h c sc ko l vo khong 40%, trong s ny th 20% l thuc loi kh gi; cn 20% l thuc loi hng trung, thnh th t ra th 1/2 s h trong loi hng trung khng c sc ko. P-xt-nicp khng a ra con s chnh xc v s nng dn trong loi phi dng chung sc vt cy ko. P-xt-ni-cp ni: "Cn c vo nh lut lc hc l sc ko ca 3 con nga ng chung vi nhau th khng ln hn 3 ln sc ko ca mt con nga, cho nn tiu chun din tch canh tc ca nhng h dng chung sc vt cy ko phi thp hn [so vi tiu chun din tch canh tc ca nhng nng dn canh tc bng sc vt ca chnh mnh]. Trong s nhng ngi dng chung sc vt, ai c mt chic cy xi t th c cy thm mt -xi-a-tin na, v d, mt ngi th c 10 -xi-a-tin cn ngi kia th c 11 -xi-a-tin, hoc ngi khng c cy xi t phi chu tt c mi chi ph sa cha trong thi k lm cng vic ng ng. Trong trng hp s sc vt khng u nhau th cng vy: ngi ny c cy thm mt bui, v. v.. Ti lng Ca-men-ca, ngi c cy xi t c ly t 3 n 6 rp tin mt trong v xun. Nhng nng dn gp chung sc vt cy ko, ni chung thng hay xch mch vi nhau lun.] Nh th l phi mt mt thi gian mi tho thun vi nhau c, th m i khi cha ht ma, s tho thun y li tan v ri. C nhng trng hp m nhng ngi c sc vt dng chung thiu nga ba, th l h tho nga ca h ra khi cy: mt s nga i ch nc, cn mt s i ba. Ngi ta c ni vi ti rng lng I-u-d-cu-i nhng nng dn dng chung sc vt th thng thng l mi ngy khng cy c qu mt -xi-a-tin, nh th l cy t hn tiu chun hai ln" (tr. 233). thiu sc vt cy ko, h li cn thiu c nng c na. Theo biu dn ra trn kia v s nng c ca mi h trong tng loi h mt, chng ta thy rng trong loi h hng trung, ti mi huyn, mi h c t nht l mt nng c. Nhng thc ra th ngay trong phm vi mt loi h, s phn b nng c cng khng c ng u. Tic rng P-xt-ni-cp khng cung cp s liu v vn , nn To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
chng ta phi dng n nhng tp ti liu thng k ca cc hi ng a phng. Trong huyn nip-r, trong s 8 227 h th 1808 h hon ton khng c nng c; trong huyn M-li-t-pn, trong s 13 789 h th 2 954 h khng c nng c, Trong huyn ni-p-r th t l h khng c nng c l 21,9%, trong huyn M-li-t-pn l 21,4%. R rng l v mt tnh hnh kinh t th nhng ch h khng c nng c gn vi nhng ch h thuc loi di, cn nhng ch h c mi h trn mt nng c th li gn vi nhng ch h thuc loi hng trn. S h khng c cy li cn ln hn na: 32,5% trong huyn ni-p-r, v 65,5% trong huyn M-li-t-pn. Cui cng, nhng h thuc loi y li ch c my gt la m (nhng my gt ny c mt tm quan trng rt ln trong nn kinh t nng dn min Nam nc Nga, v y thiu cng nhn gt tay v rung t th rng13, lm cho thi k thu hoch ko di trong c hng thng) vi mt s lng khng ng k: trong huyn ni-p-r tt c cc h thuc loi y ch c tt c 20 my ct c v my gt (400 h mi c 1 chic); trong huyn Mli-t-pn 178 1/2 chic (700 h mi c 1 chic). P-xt-ni-cp t ch canh tc ph bin ca nng dn thuc loi nh sau: "Nhng ch h c di 4 sc vt cy ko th bt buc phi dng chung sc vt li cy v gieo ht. Nhng ch h thuc loi u c 1 hay 2 lao ng. Do quy m doanh nghip nh, do cy chung sc vt v do rt thiu nng c, nn nng lc lao ng ca cc h gim i mt cch tng i. Thng thng l nhng nng dn dng chung sc vt cy ko th cy bng mt chic cy xi t nh c ba li, loi cy ny chm chp hn cy khc. Nu h gt la m ca h bng my gt thu ca nhng ngi lng ging, th h ch thu c khi no nhng ngi ny gt xong. Nu gt bng tay th thi gian gt s lu hn, v i khi phi thu cng nhn lm cng nht, m nh vy th tn hn. i vi nhng ch h c c mt mnh lm lao ng th bt c cng vic no ca gia nh cn lm gp, hay bt c ngha v x hi no phi chp hnh, u lm gin on cng vic ng ng. Nu ngi ch h ny m lm trn rung t xa lng trong trng hp ny, nng dn thng th ngi phi li hn mt tun l lm lun c vic gieo ht v cy ba cho xong hn
lun lun tr v lng thm gia nh" (tr. 278). Trong loi h ni th a s l gm nhng ch h c c mt ngi lao ng (ch c mt lao ng); iu ta thy r qua biu sau y ca P-xt-nicp, n ni ln con s lao ng ca mi gia nh trong tng loi h sp xp theo din tch gieo trng, c 3 huyn thuc tnh Ta-vrch (tr. 143). Cn c vo tt c nhng iu trnh by trn y, chng ta c th ni r c im ca tnh hnh kinh t ca loi hng trung nh sau. Loi ny l nhng ch h ch hon ton sng bng thu nhp ca rung t gieo trng ring ca h thi; din tch rung t ny gn bng (hay thp hn mt cht) mc din tch trung bnh ca nng dn a phng v tho mn va nhng nhu cu cn thit ca gia nh. Nhng do ch h thiu sc vt v nng c, v do ch h khng c sc vt v nng c ng u nhau, To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
v nht l do loi trn c khuynh hng loi tr nhng loi hng di v loi hng trung, nn kinh t ca nng dn loi hng trung tr thnh bp bnh, khng vng chc. By gi, chng ta bn n loi cui cng, tc l loi hng trn, bao gm nng dn kh gi. Trong cc huyn thuc tnh Ta-vrch, 1/5 dn s c mi h trn 25 -xi-a-tin din tch gieo trng, u thuc loi . Trn kia, chng ta dn ra kh y s liu ni ln rng thc t, loi giu hn cc loi khc n mc no, giu c v sc vt cy ko v nng c, ln phn rung c chia v rung t khc. ni ln rng nng dn thuc loi giu hn nhng nng dn hng trung n mc no, chng ti ch dn thm ra nhng s liu v din tch gieo trng: trong huyn ni-p-r, mi h thuc loi giu th c 41,3 -xi-a-tin, nhng mc trung bnh trong huyn l 17,8 -xi-a-tin, ngha l cha bng mt na. Ni chung, phng din ca vn nhiu rung t gieo trng tc l mc giu c rt ln ca nng dn c c P-xt-ni-cp lm sng t kh y , nhng tc gi hu
nh khng ch n mt vn khc v cng quan trng hn l: tm quan trng ca kinh t ca loi h hng trn trong tng sn lng nng nghip vng v ci gi (m cc loi khc phi tr) ca s thnh cng ca loi trn. Chnh l v loi l loi t ngi nht: trong khu giu nht min Nam, tc l tnh Ta-vrch, loi ch gm c 20% dn s. V th ngi ta c th tng rng tm quan trng ca loi i vi nn kinh t ca ton khu khng phi l ln*. Nhng thc ra, chng ta thy tri hn li: trong sn xut nng phm, thiu s kh gi c mt vai tr ch yu. Ti 3 huyn thuc Ta-vrch, trong ton b din tch gieo trng l 1 439 267 -xi-a-tin, th nng dn kh gi nm gi 724 678 -xi-a-tin, ngha l trn mt na. C nhin l con s cha ni ln c tht ng u th ca loi trn, v sn lng thu hoch ca nng dn kh gi th v cng cao hn sn lng thu hoch ca nng dn loi ngho v loi trung l nhng ngi m P-xt-ni-cp nhn xt rng sn xut ca h khng quy c cht no. Nh th nhng ngi sn xut ra la m th ch yu l nhng nng dn thuc loi hng trn, v chnh v th (iu ny l iu quan trng c bit v c bit hay b b qua) m tt c nhng nhn xt v nn kinh t nng thn, tt c nhng nhn xt v nhng s ci tin k thut canh tc v. v. th ch yu v phn ln (i khi li thm ch hon ton) ni n thiu s kh gi. Chng ta hy ly, chng hn, nhng s liu v mc ph bin ca nhng nng c ci tin. P-xt-ni-cp ni v nng c ca nng dn tnh Ta-vrch nh sau: "Tr mt s t ra, th nng c ca h ging nng c ca nhng di dn ngi c, nhng c t kiu hn v phn no khng tt bng, nn chnh v th m r hn. Vng Ty-Nam, tc l ni tha dn nht ca huyn ni-p-r, l mt ngoi l: y ngi ta vn cn dng nng c kiu c ca ngi tiu Nga l ci cy nng trnh trch bng g v ci ba g c rng st. Cn nhng ni khc trong cc huyn thuc Ta-vrch, nng dn u dng nhng cy ci tin bng st. Bn cnh chic cy thng th chic cy xi chim mt a v hng u trong vic lm t; trong nhiu trng hp n thm ch l To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
nng c c nht cy ca nng dn. Nhng thng thng th ngi ta dng cy xi song song vi cy thng... Ba th u u cng u lm bng g v c rng st, c hai loi ba: ba hai nga ba c mt lung rng 10 pht1) v va mt nga, mi lung ba rng chng mt xa-gien2)... Cy xi l mt nng c c t 3 - 4 n 5 li... Ngi ta rt hay ghp ng trc cy xi mt b phn gieo ht, n chuyn ng theo bnh xe ca cy xi. B phn gieo ht th tra ht ging v ng thi cy xi th lp ht ging i. Trong s cc dng c khc dng trong khu lm t, ta thy ho hon mi thy tuy nng dn cng dng trc ln bng g trang rung sau khi gieo ht. Trong
mi nm tr li y, my gt l nng c c nng dn c bit hay dng. Nng dn cho bit rng trong nhng lng kh gi th gn 1/2 h c my gt... Nng dn rt t c my ct c hn l c my gt... Nhng my co nga ko v nhng my p cng rt t thy c trong nng dn. Vic dng my sng l iu ph bin... chuyn ch, ngi ta hon ton ch dng ton xe bn bnh c v xe hai bnh, hin nay ang c ch to trong nhiu a phng Nga... u u, ngi ta cng u dng nhng con ln bng c rng di hoc rng ngn trc la" (tr. 213 - 215). Mun bit tnh hnh phn b nng c nh th no, cn phi xem nhng tp ti liu thng k ca cc Hi ng a phng, tuy nhng ti liu ny khng c y ; thng k v tnh Ta-vrch ch ghi nhng cy thng, cy xi, nhng my gt, my ct c v c nhng "-li-gian" (tc l nhng xe bn bnh v xe hai bnh) thi. P-xt-ni-cp ni: "Din tch rung t m nng dn chim hu hay s dng, cng quyt nh mt phn ln ch canh tc v tnh cht canh tc. Tic thay l t trc n nay, quan h nhn qu gia hai yu t khng c cc nh chuyn mn v kinh t nng dn nc ta nghin cu tng tn, h thng coi nn kinh t ca tt c cc tng lp trong dn c nng thn l thuc cng mt loi. ring ch canh tc ra mt bn, ti c gng tm tt s lc nhng c im k thut canh tc ca cc loi nng dn khc nhau, theo ng nhng hiu bit ca ti v nhng c im sau cuc hnh trnh ca ti trong cc huyn Ta-vrch. Nhng h dng sc vt ca chnh h v khng cn phi dng chung sc vt cy ko, th mi h c 4 - 5 - 6 sc vt cy ko v nhiu hn s na*, v tnh hnh kinh t ca h do khc nhau nhiu. Loi cy xi c bn li cn mt c 4 sc vt cy ko, v cy xi c nm li cn 5 con. Cy xong th phi ba, nhng nu ch h khng c thm c mt con nga na th khng th ba lin ngay sau khi cy c, m phi i cy xong ht , nh th l ngi phi gieo ht trn rung t kh i mt mt phn ri, l iu kin bt li cho ht ging sinh trng. Nu phi cy xa lng nhiu nn phi ch nc v c n, th tnh trng thiu mt con nga cng buc ngi ta phi ngng cng vic. Trong mi trng hp, h khng c c sc vt cy ko", l mt thi gi v gieo ht khng kp thi. Nu c nhiu sc vt cy ko v li c cy xi c nhiu li lm t, th nng dn gieo ht c nhanh hn, li dng thi tit tt c kp thi hn, lp ht bng t m hn. To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
H "c c sc vt cy ko, tc l c 6 con, hay tt nht l c 7 con, th c hng nhng u th v k thut trong v gieo ht ma xun. Vi 7 con nga th mt cy xi c nm li v 2 ba c th lm vic cng mt lc c. Nng dn ni rng mt h c c iu kin nh vy "th khng phi ngng cng vic". Trong thi k sau ma mng, khi c ma phi lao ng khn trng n tt mc, th s khc nhau v tnh hnh kinh t ca nhng h ni trn li cn tr nn quan trng hn na. H c 6 sc vt cy ko th va ch la m li va p la m khng phi nh ng li, nn d nhin l tit kim c thi gian v nhn cng" (tr. 277). ni ln cho ht tnh cht doanh nghip ca nhng h gieo trng nhiu , cng cn phi nu r rng trong loi nng h , vic gieo trng l mt vic "c tnh cht thng mi", theo nh P-xtni-cp nhn xt. Nhng s liu dn ra trn kia v quy m ca din tch thng phm, hon ton xc nhn s nhn nh ca tc gi, v phn ln din tch gieo trng l phn cung cp sn phm a ra th trng, tc l: 52% ton b din tch ca nhng h gieo trng t 25 n 50 -xi-a-tin, v 61% nhng h gieo trng trn 50 -xi-a-tin. S thu nhp bng tin cng chng minh nh vy: ngay c s thu nhp minimum ca loi h kh gi mi h 574 rp cng nhiu gp hn hai ln s chi cn thit v tin (200 - 250 rp) thnh th di ra mt mn, mn ny s c tch lu li v dng m rng v ci thin kinh doanh. Nh P-xt-ni-cp cho bit, "trong nng dn kh gi nht gieo trng trn 50 -xi-a-tin mi h" th ngay c "mt trong nhng ngnh chn nui th ? cng mang tnh cht thng mi" (tr. 188). By gi, chng ta bn sang mt vn khc, cng khng c P-xt-ni-cp nghin cu mt cch y (thm ch hu nh khng cp n): nhng thnh tu kinh t ca thiu s nng dn nh hng nh th no n s ng qun chng? Khng cn nghi ng g na, nh hng hon ton xu: nhng s liu dn trn kia (c bit l v vic thu rung t) chng minh y l nh hng hon ton xu, thnh th y chng ta ch cn tng kt li tnh hnh thi. Trong 3 huyn tnh Ta-vrch, nng dn cho thu tt c l 476 334 -xi-a-tin rung t (c phn rung khng phi c chia ln phn rung c chia), trong s th loi h giu thu c 298 727 -xi-a-tin, tc l trn 2/5 (63%), loi h ngho ch thu c 6%, v loi h hng trung thu c 31%. Nu ngi ta ch rng ch yu l ? nu khng phi hon ton ch c ? 2 loi h hng di mi cn phi thu rung t (nhng s liu dn v s phn b rung t trong cc loi nng h thuc huyn ni-pr chng t rng trong loi h hng trn, ch ring din tch nhng phn rung c chia c canh tc cng gn bng din tch gieo trng "tiu chun" ri) th ngi ta s thy rng do tnh cht thng mi ca vic m rng din tch canh tc ca nhng nng dn kh gi, nn loi h ngho phi chu thiu thn rung t n nh th no*. Tnh hnh phn b nhng phn rung c chia cho thu, trong nhng lng , nht l trong nhng To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net ngnh nui cu lng si
LNIN TON TP
huyn tnh Ta-vrch. Ci li cn l mt trong nhng iu kin ch yu khin cho nhng nng dn kh gi Ta-vrch khai khn c nhiu rung t trong nhng lng ny, v hng c nhng mi li ln v kinh t. Chnh v vy m hin nay, nng dn kh gi rt nhy cm vi bt c s thay i no trong sinh hot thng ngy ca h c th lm cho h khng thu c rung t theo cch ? phn ln l thu c r v ngoi ra cn thu c nhng rung t gn" (tr 140). Tip tc gi cn k li rng c quan huyn ph trch cc vn nng dn15 thuc huyn M-li-t-pn i hi rng mi trng hp cho thu phn rung c chia u phi c hi ngh ton x ng , rng quyt nh b buc nng dn rt nhiu, v hin thi "kt qu duy nht ca n ch l lm cho nhng s ng k giao ko v rung t bin khi cc to n nng thn, tuy rng nhng s r rng vn c ghi chp coi nh nhng s khng chnh thc" (tr. 140). Mc d s rung t cho thu rt nhiu, nhng nhng ngi thu c hu ht li l nhng nng dn kh gi: trong huyn ni-p-r, 78% s rung t bn ra u lt vo tay h; trong huyn M-li-tpn th trong tng s 48099 -xi-a-tin rung t, h nm 42 737 -xi-a-tin, tc l 88%. Cui cng hon ton ch c loi nng dn mi c vay: b sung nhng nhn xt ca tc gi v cc qu nng thn min Nam, chng ti dn thm li nhn xt v c im ca cc qu nh sau: "Nhng qu nng thn v cc hi cho vay v tit kim , hin nay rt ph bin mt s a phng trong nc ta ? chng hn, tnh Ta-vrch c rt nhiu th qu v hi nh vy ? th ch yu l gip cc nng dn kh gi. Ta c th ni l gip nhiu. Nhiu ln ti c nghe nng dn tnh Ta-vrch, ni c nhng hi , ni nh sau: "th l nh tri by gi chng ta thot khi ci bn Do-thi", nhng ch c nhng nng dn kh gi mi ni nh vy thi. Nhng nng dn t lc lng kinh t th khng kim ra c ngi bo lnh v khng c vay" (tr. 368). Tnh trng nm c quyn vay nh vy, khng c g l l c: giao ko tn dng ch l mt v mua v bn khng phi tr tin ngay m thi. iu hon ton t nhin l ch c nhng ngi c tin mi c th tr n c thi, m trong nng dn min Nam nc Nga th nhng k c tin ch l thiu s kh gi. Mun t cho ht tnh cht ca kinh doanh ca loi h ? l loi m xt v nhng kt qu ca hot ng sn xut ca mnh th vt tt c cc loi h khc gp chung li ? ch cn nhc li rng loi s dng "theo quy m ln" lao ng lm thu do nhng ngi thuc loi di buc phi cung cp. V vn lao ng lm thu ny, cng cn phi nu r rng vic tnh ton cho chnh xc lao ng lm thu trong sn xut nng nghip l mt vic rt kh, m c quan thng k ca cc hi ng a phng hnh nh cha th khc phc c. V ngh nng khng i hi phi lao ng thng xuyn v u n trong c nm, m ch i hi phi lao ng khn trng trong mt thi gian no thi, nn nu ch ghi con s nhng cng nhn lm thu thng xuyn thi th hon ton cha th ni ln To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
c mc bc lt lao ng lm thu, v vic tnh ra con s nhng cng nhn tm thi (thng hay lm khon) l mt vic ht sc kh khn. Khi phng tnh con s cng nhn lm thu trong mi loi h, P-xt-ni-cp ly con s 15 -xi-a-tin din tch gieo trng lm tiu chun lao ng cho mt lao ng trong loi h giu*. Qua chng VII trong tc phm ca ng trong tc gi xem xt t m quy m thc s ca din tch gieo trng, chng ta thy rng ch c gt la m bng my th mi t c tiu chun lao ng nh vy thi. Nhng s my gt khng phi l c nhiu, ngay c trong loi h giu c cng vy: chng hn nh trong huyn ni-p-r th c 10 h mi c mt chic my gt, thnh th c cn c vo chnh ngay li tc gi ni rng nhng ch my gt gt xong ma mng ca h ri, mi cho thu my, th r rng l i b phn nng dn phi tnh cch khng dng n my, do h phi thu cng nhn lm cng nht. Trong loi h hng trn, th chnh v l m ngi ta phi s dng lao ng lm thu theo mt quy m ln hn quy m m cc tc gi tnh ra, thnh th s thu nhp cao v tin m nhng nng dn thuc loi thu c th phn ln (nu khng phi l hon ton) l thu nhp do t bn mang li, t bn hiu theo ngha c th m chnh tr kinh t hc khoa hc xc nh cho thut ng . Tm li, c im ca loi th ba l nh sau: nng dn kh gi l nhng ngi c rt nhiu t liu sn xut hn loi nng dn hng trung, do , lao ng ca h l lao ng c nng sut cao, nn h l nhng ngi sn xut chnh ? tri hn hn cc loi khc ? trong vic sn xut ra nng phm trong ton khu; ng v mt tnh cht ca kinh t ca loi h m ni th kinh t y l mt nn kinh t c tnh cht thng mi, da mt phn rt ln vo vic bc lt lao ng lm thu. Nhng s khc bit v mt kinh t - chnh tr gia kinh t ca ba loi trong dn c a phng, chng ti im vn tt nh trn, bng cch sp xp li cho c h thng, nhng ti liu v nn kinh t ca nng dn min Nam nc Nga, ghi trong tc phm ca P-xt-ni-cp. Theo ti th on bnh lun vn tt chng minh rng hon ton khng th nghin cu nn kinh t nng dn (v mt kinh t - chnh tr) c, nu khng sp xp nng dn thnh tng loi mt. Nh chng ta bit, P-xt-ni-cp cng cng nhn iu v ng thm ch trch c quan thng k ca cc hi ng a phng l khng lm nh th: ng ni rng mc d a ra rt nhiu s liu, nhng cch tng hp ca h vn "khng r rng", "h ch thy cy m khng thy rng" (tr. XII). V tt P-xt-ni-cp c quyn trch c quan thng k ca cc hi ng a phng nh vy, v bn thn ng cng khng phn chia c mt cch c h thng nng dn thnh tng loi "r rng", nhng chc chc rng ng i hi nh vy l ng. Mt khi ngi ta tha nhn l c nhng s khc bit gia cc nng h, khc bit khng nhng v mt s lng m c v mt cht lng na* th iu hon ton cn thit l phi phn chia nng dn thnh tng loi, cn c vo tnh cht kinh t x hi ca kinh doanh ca h, ch khng cn c vo "mc giu c ca h". Mong rng c quan thng k ca cc Hi ng a phng s lm ngay vic . To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
Vladimir Ilych Lenin LNIN TON TP Nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn Bn v cun sch ca V. . P-xt-ni-cp: "Kinh t nng dn min Nam nc Nga" V P-xt-ni-cp khng phi ch xc nhn l trong nng dn c mi bt ho v kinh t, m cn ch r l hin tng ngy cng tr nn trm trng.ng ni: "Bt c ni no trong nc ta, v t xa ti nay, u c tnh trng l mc giu c ca cc loi nng dn u chnh lch nhau; nhng trong my chc nm gn y, s chnh lch trong dn c nng thn bt u biu hin rt r v hnh nh ngy cng tng ln mi" (tr. 130). Theo tc gi th nhng iu kin kinh t kh khn nm 189116 nht nh phi thc y qu trnh tin thm mt bc na. Do , mt cu hi c t ra l nguyn nhn ca hin tng , ci hin tng nh hng rt ln n ton b nng dn, l g? P-xt-ni-cp ni: "Tnh Ta-vrch l mt trong nhng tnh c nhiu rung t nht trong phn nc Nga thuc chu u; l mt trong nhng tnh nng dn c chia nhiu rung t nht, ch s hu rung t cng x l ch ph bin v phn t chia cho mt u dn th tng i ng u, nng nghip hu nh l mt ngh c nht ca dn c nng thn; th m khi iu tra tng h th thy rng 15% dn s nng thn khng c ly mt sc vt cy ko no c, v chng 1/3 dn s khng c nng c canh tc phn t c chia ca mnh" (tr. 106). Tc gi t hi: "Do u m c tnh trng cc loi h li khc nhau n nh vy, v ni ring th trong iu kin mt nn nng nghip thun tu, ci g quyt nh hin tng nh th?" (tr. 130). Khi tm nguyn nhn ca hin tng , P-xt-ni-cp hon ton i lc ng (cng may l khng lu) v lao vo vic lp lun di dng v "bnh li" v "bnh nghin ru", v thm ch v c nhng v ho hon v n cp nga. Tuy nhin, ng vn kt lun rng nhng nguyn nhn khng phi "l mt quan trng nht ca vn ". Tnh trng ci ct ca cc gia nh, ngha l tnh trng cc gia nh khng c lao ng thnh nin, cng khng gii thch c iu : trong tng s nhng h khng canh tc cc huyn thuc tnh Ta-vrch (ngha l khng c din tch gieo trng) th con s nhng gia nh ci ct ch l 18% thi. To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net hin ang tn ti trong vng chng ta ang m t nhng ch h khng c rung t gieo trng v khng c sc vt cy ko li chim mt t l cao n
LNIN TON TP
Tc gi kt lun: "Phi thy rng nhng nguyn nhn chnh ca tnh trng nng dn khng canh tc, l nhng nhn t khc trong i sng kinh t ca h" (tr. 134). C th, P-xt-ni-cp cho rng "trong s nhng nguyn nhn lm cho kinh t nng dn ca mt s h b suy sp th c mt nguyn nhn m ngi ta c th coi l cn bn nht v tic thay, t trc n nay, ch c c quan thng k ca cc hi ng a phng trong nc ta nghin cu t thi, ? nguyn nhn y l ch cc phn rung c chia b chia manh mn ra v din tch rung t s dng ca nng dn th nh; l ch din tch trung bnh ca doanh nghip nng dn b gim i" (tr. 141). Tc gi ni: "Nguyn nhn cn bn ca tnh trng kinh t ngho nn ca nc Nga l ch din tch rung t s hu v quy m doanh nghip ca nng dn khng ln, thnh th khng tn dng c ht kh nng lao ng ca gia nh nng dn" (tr. 341). Mun gii thch lun im ca P-xt-ni-cp lun im c din t mt cch ht sc khng chnh xc, v bn thn tc gi khng nh rng din tch trung bnh ca mt doanh nghip nng dn (17-18 -xi-a-tin t gieo trng) l cho mt gia nh sng khng thiu thn, rng v mt quy m doanh nghip th khng th c c mt nhn nh chung, s lc v ton b nng dn, ? cn nhc li l trn kia, ng ta xc nh ci quy lut chung ny: din tch canh tc m cng tng th nng sut lao ng ca nng dn cng cng tng ln. Theo ng tnh ton th ch c nhng loi h hng trn mi tn dng c nhng lc lng lao ng ca gia nh (v ca sc vt cy ko) thi: chng hn, trong cc huyn thuc tnh Ta-vrch ch nhng nng dn kh gi mi tn dng c nh vy; cn tuyt i a s dn c "gi t vi mt nng sut rt thp" (tr. 340), nn lm ph phm mt s lng lao ng rt ln m khng em li kt qu g. D tc gi hon ton chng minh c rng hiu sut lao ng l do din tch canh tc quyt nh v trong nhng loi h hng di th nng sut ht sc thp, nhng nh th cng khng th coi quy lut (P-xt-ni-cp gi l tnh trng nhn khu tha trong nng nghip Nga, l tnh trng nng nghip c qu tha lao ng) l nguyn nhn gy ra s phn ho trong nng dn: vn li chnh l xt xem ti sao nng dn li phn ho thnh nhng loi khc nhau n nh vy. Tin ca tnh trng nhn khu tha trong nng nghip l s phn ho ; chnh khi nim tnh trng nhn khu tha c tc gi xy dng ln, khi tc gi so snh nhng nng h ln v nh vi nhau v so snh thu nhp ca cc nng h vi nhau. Chnh v th m ta khng c th tr li cu hi: "do u m cc loi h li khc nhau n th?", bng cch nu ra tnh trng nhn khu tha trong nng nghip. R rng l bn thn P-xt-ni-cp cng thy nh th, nhng ng khng t ra mt cch r rt cho mnh nhim v l phi tm cho ra nhng nguyn nhn sinh ra hin tng , thnh th nhng kin ca ng c phn no ri rc: bn cnh nhng lun im khng c pht trin y , khng c chnh xc, ngi ta cng thy c c nhng kin ng. Chng hn ng ni: "Khng th hy vng rng trong tng lai, cuc u tranh quyt lit To Ebook: Nguyn Kim V hin ang din ra trong i Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
sng nng thn xung quanh vic chim hu rung t ? s gp phn lm cho nhng nguyn tc cng x v nhng nguyn tc ha hp s pht trin trong dn c. M cuc u tranh khng phi l mt cuc u tranh tm thi do nhng nhn t ngu nhin gy ra... i vi chng ta, n khng phi l mt cuc u tranh gia nhng truyn thng ca cng x v ch ngha c nhn ang pht trin trong i sng nng thn, m l mt cuc u tranh n thun v li ch kinh t, mt cuc u tranh nht nh s mang li kt cc tai hi cho mt b phn dn c, v tnh trng thiu rung t" (tr. XXXII). mt on khc, P-xt-ni-cp li ni: "S tht mi phn r rng l: do thiu rung t v din tch canh tc nh b, do khng c nhng ngh ph sng nn khng th c c tnh trng no trong nng dn, v tt c nhng h yu v kinh t th sm mun cng s b loi ra khi ngh nng ca nng dn, bng cch ny hay cch khc" (tr. 368). Nhng nhn xt bao hm mt cu tr li rt ng hn cho cu hi c t ra, v hn na cn l mt cu tr li hon ton ph hp vi hin tng phn ho trong nng dn nu ra trn kia. Cu tr li l: s xut hin ca mt s ln nhng h khng canh tc v s tng thm s lng nhng h l do cuc u tranh v li ch kinh t trong nng dn quyt nh. Cuc u tranh din ra trn ming t no v tin hnh bng nhng th on no? V th on u tranh th khng phi ch l v cng khng phi ch yu l vic ginh git rung t (cn c vo nhng li nhn xt va c dn ca ng P-xt-ni-cp th ngi ta c th tng l nh vy) m ch yu l vic gim bt chi ph sn xut do m rng quy m ca doanh nghip m t c, l iu c ni n y trn y. Cn v ming t lm ny sinh ra cuc u tranh, th iu nhn xt sau y ca P-xt-ni-cp ni ln kh r: "Doanh nghip ca nng dn khng th di mc din tch canh tc minimum no , nu khng th doanh nghip tr thnh bt li v thm ch khng th duy tr c. nui sng gia nh v sc vt (?), th trong doanh nghip phi c mt din tch lng thc no ; nng h no m khng c hay hu nh khng c ngh ph th li cn phi c mt din tch th trng no sn xut sn phm nhm em bn ra th trng cho gia nh nng dn c tin np thu, mua qun o v giy dp, sm sa dng c cn thit cho sn xut, chi ph vo xy dng, v. v.. Nu din tch doanh nghip ca nng dn thp hn mc ti thiu , th khng th duy tr doanh nghip c. Trong trng hp , nng dn s thy rng li hn ht l b kinh doanh v i lm cng nhn nng nghip, v s chi ph ca cng nhn nng nghip s t hn v nhu cu ca cng nhn nng nghip c th c tho mn y hn ngay c bng mt s tng thu nhp nh hn" (tr. 141). Nu mt mt, ngi nng dn thy rng m rng din tch gieo trng ca mnh vt qu nhu cu ca bn thn v la m, l c li hn, th nh th chnh l v anh ta c th bn c sn phm ca anh ta. Nu mt khc, ngi nng dn thy rng b doanh nghip v i lm cng nhn nng nghip l c li To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net
LNIN TON TP
hn, th nh th chnh l v mun tho mn i b phn nhng nhu cu ca mnh, anh ta phi c tin chi tiu, c ngha l phi bn*; nhng khi bn sn phm do mnh sn xut th trn th trng anh ta chm trn phi mt k cnh tranh m anh ta khng sc ng u ni, thnh th anh ta ch cn c cch l bn sc lao ng ca mnh i thi. Tm li, ming t lm xut hin nhng hin tng ni trn, chnh l vic sn xut ra sn phm nhm em bn. Nguyn nhn cn bn gy ra trong nng dn mt cuc u tranh ginh quyn li kinh t l s tn ti ca ci ch trong nhn t iu tit nn sn xut x hi l th trng. Sau khi m t "nhng bin i mi v kinh t trong i sng nng dn" v th gii thch nhng bin i y, P-xt-ni-cp chuyn sang trnh by nhng bin php thc tin nhm gii quyt "vn rung t". Chng ta khng i theo tc gi vo trong lnh vc : trc ht l v iu khng nm trong cng bi ny; sau na, l phn yu nht trong tc phm ca P-xt-ni-cp. iu ny cng hon ton d hiu, nu ta nh li rng chnh khi tc gi th gii thch cc qu trnh kinh t th tc gi li ni nhiu iu mu thun v ni lp lng nht, th m nu khng gii thch y v chnh xc nhng qu trnh th ng ni g n chuyn a ra c nhng bin php thc tin no . Li cui: Cm n bn theo di ht cun truyn. Ngun: http://vnthuquan.net Pht hnh: Nguyn Kim V. nh my: Hi Triu Ngun: Hi Triu c bn: conbo2 a ln vo ngy: 25 thng 8 nm 2006
To Ebook: Nguyn Kim V
Ngun truyn: vnthuquan.net

Lenintoantap

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lenintoantap

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LNIN TON TP

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

To Ebook: Nguyn Kim V

Ngun truyn: vnthuquan.net

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

Vladimir Ilych Lenin

To Ebook: Nguyn Kim V

Ngun truyn: vnthuquan.net

You might also like