FELSEFE

1
FELSEFE NEDR GENEL ZELLKLER FELSEFENN YARARLARI BLG VE BLG TRLER TEMEL KAVRAMLAR TEMEL PROBLEMLER
1

3
10.01.2014

FELSEFE NEDR?
Felsefe veya dnbilim, szck kken

olarak Yunanca seviyorum, peinden kouyorum, aryorum anlamna gelen "phileo" ve bilgi, bilgelik anlamna gelen "sophia" szcklerinden treyen terimin iaret ettii entelektel faaliyet ve disiplin. "phileo"=sevgi "sophia"=bilgi veya bilmek kelimelerinden tremitir. Philosophia=bilgelik aray, bilgiyi sevmek, bilgi severlik, aratrmak ve peinde komak anlamlarna gelmektedir. Filozof da bilgelie ulamaya alan kiidir.
2 10.01.2014

GENEL ZELLKLER
3

Felsefe, bilgi edinmeye deil bilgi aramaya ynelik bir faaliyettir. - Felsefede cevaplardan ok sorular nemlidir. - Felsefe, insan ve evreni bir btn halinde kavramaya alr. - Felsefe, bir bilin deildir ancak btn bilimler felsefeden domutur. - Felsefenin yntemi her zaman iin bilinli, tutarl, sistemli bir dnme yntemidir. - Felsefi sistemler kendi ierisinde tutarldr. Fakat genel- geer bir nitelie sahip deildirler.
10.01.2014

FELSEFENN YARARLARI
10.01.2014

Felsefe kiide merak ve kuku uyandrr. - Felsefe bilinlenmeyi ve gr amzn gelimesini salar. - Demokrasinin gelimesini ve ilemesini salamaktadr. - Yeni bilim dallarnn ortaya kmasn salar. - Felsefe insana hemen her konuda akl yrtebilmesini salar.

BLG VE BLG TRLER

10.01.2014

BLG : Suje ile Obje arasndaki iliki sonucunda elde edilen rndr. nsann, bilgi elde etmesinde iki yetisi vardr : . Dnme .Duyular yoluyla alglama gzlemleme

BLG TRLER

Gndelik Bilgi: nsanlarn gndelik hayatlarnda en sradan deneyimleri sonucunda elde etmi olduklar bilgi trdr. zellikleri : - Tek tek olaylarla ilgilidir. - Sezgilere dayal olarak ortaya kar. - Genelletirilmi bilgidir. Ancak gerekliinden sz edilemez. - Sonular kesin deildir ve sistemsiz bir yapya sahiptir. :Dinsel Bilgi :Dinsel bilgide suje ile obje arasndaki iliki inan temeline dayanr. Bu bakmdan dinsel bilgide gerekliin kantlanmasna ihtiya yoktur. zellikleri : - Varl inan araclyla ortaya koyar. - Tanr, evren ve insana ilikin tmel aklamalar ierir. - Eletiri ve tartmaya kapaldr. (dogmatiktir)

10.01.2014

Teknik Bilgi : Doal nesnelerin bilimsel bilgilerden yararlanlarak insan yaamnda kullanabilir halde getirilmesi sonucu elde edilen bilgi trdr. zellikler : - pratik yarara dayal olarak oluur. - nsan yaamn kolaylatrmak amacna yneliktir. - Bilimsel bilgi ile karlkl etkileim iindedir. Sanat Bilgisi : Sanat gzeli arayan gereklii simgelerle anlatmaya alan bir etkinliktir. Bu etkinlik duyguya ve sezgiye dayanr. Yetenek ve hayal gc gerektirir. zellikleri : - Sezgilere ve yaratc hayal hcne dayanmaktadr. - Subjektiftir. - Ama, estetik haz uyandrmaktr.

10.01.2014

 Bilimsel Bilgi : Bilimsel bilginin balca zellii nesnel,

kesin, genelleyici, eletirel olmasdr. Akla, gzleme, deney ve kanta dayanr. Bilimsel bilgi e ayrlr. 1- Formel Bilgi : - Yalnzca dncede var olan varl konu edinir. - Matematik, mantk, etik, deerler bu alana girer. - Tmden gelim yntemini kullanr. 2- Doa Bilimleri : - Reel varl konu edinir. - Fizik, kimya, biyoloji, tp ve yer bilimleri bu alana girer. - Temel zellii olgusallktr. ( Olgusallk : Yarglarn dorudan ya da dolayl olarak gzlenebilir olan dile getirmesidir.) - Tmevarm ( endksiyon ) yntemini kullanr.
8

10.01.2014

Felsefi
bilgi

Felsefi bilgi, insann deneye dayanmadan yalnzca aklyla, dnme gcyle kafasndaki sorulara cevap vermesidir. zellikleri : - Tmel ve geneldir - z aratrr. - Aklcdr. - Yntemlidir. - Sistematik dzenlidir. - soru sormaya ve hayal gcne dayaldr.
9

10.01.2014

 Felsefe le Bilim Arasndaki Ortak zellikler:

- Akl ve mantk ilkeleri kullanr. - Bilinli yntemli ve sisteme dayaldr. - lke ve yasalara ulamaya alrlar. - Merak ve anlama arzusundan domutur. Felsefe le Bilim Arasndaki Farklar: - Kelsefe hem olgularla hemde deerlerle ilgilenirken bilim sadece olgularla ilgilenir. - Bilimin nermeleri dorulanabilir ancak felsefenin nermeleri dar anlamda dorulanamazlar. - Bilimlerde n grde bulunabiliriz ancak felsede bulunamayz. Felsefe le Din Arasndaki Ortak zellikler: - Konular insan ve evrendir. - Varl tmel olarak aklarlar.
10

10.01.2014

10.01.2014

Felsefe le Din Arasndaki Farklar : - Felsefi bilgiler akla dayanrken dinsel bilgiler inanca dayanr. - Felsefede soru sormak esastr ama dinde verilen cevaplara inanmak esastr. - Felsefe eletiricidir din ise dogmatiktir. Felsefe le Sanat Arasndaki Ortak zellik: - Varl, hayat insan yaratc bir zeka ile kavrar ve yorumlar. Felsefe le Sanat Arasndaki Fark : - Felsefe dorulara dayanrken sanat duygusalla dayanr.

11

BLG FELSEFESNN TEMEL KAVRAMLARI

Doruluk , Gerekilik , Temellendirme dir.

Doruluk : Dncenin gerekle bire bir uyumasdr. Gerekilik: Gerek, bilinten bamsz olarak nesnel dnyada bulunan gne, hava, ta gibi eylerdir. Temellendirme : Ortaya konan bir soru iin dayanak, gereke, temel bulunmaldr. Temellendirilmi bir bilgi ltler araclyla kazanlan bilgidir.

10.01.2014

12

BLG FELSEFESNN TEMEL PROBLEMLER

10.01.2014

Doru Bilginin Mkn Olup Olmad - Doru Bilginin Kaynann Ne Olduu - Doru Bilginin lt Ve Snr Ne Olduu Problemleri bilgi felsefesinin en nemli problemleridir. DORU BLGNN MKN OLUP OLMADII PROBLEM: - doru bilginin mmkn olduu savunulan ( DOGMATZM) - doru bilginin mmkn olmad savunulan (SEPTSZM) DOGMATZM: Kesinliinden hibir ekilde phe edilmeyendir. Dogmatizm de : - deimez ve kesin bilgiler olduu savunulur. - Akl araclyla elde edilen bilgiler kant aramakszn zerine her hangi bir inceleme ve eletirme yaplmakszn doru olarak kabul edilir. - Domatizm temeli zerinde rasyonalizm, emprizm, kritisizm, analitik felsefe, pozitivizm, sezgicilik, pragmatizm, fenomenoloji gibi felsefi akmlar domutur. SEPTSZM (phecilik): doru bilginin mmkn olmad ve hibir ekilde bilgi elde edilemeyecei savunulan akmdr. - septikler, insann duygularnn ve aklnn yetersizliinden dolay doru bilgiye ulalamayacan savunurlar. - Belli bir doruya ulamadan nce kuku duymak zorunlu ve kanlmazdr.

13

Felsefe tarihi boyunca bilginin kaynayla ilgili drt temel gr ortaya kmtr. Rasyonalizm (Aklclk): Bilgi kaynanda akln ve dncenin olduunu savunan akmdr. Emprizm(Deneycilik): Bilginin kaynagnda alglarn, duyularn , deneylerin ve gzlemlerin bulunduunu savunan akmdr. Kritisizm (Eletiricilik): Bilginin kaynagnda akln ve deneyin bir arada bulunduunu savunan akmdr. Entisyonizm (Sezgicilik) :Bilgi elde etmede akln ve deneyin yetersiz olduu insann sadece sezgi araclyla bilgi elde edebilecei savunulan akmlardr. RASYONALZM(AKILCILIK): Bilginin temel kaynann akl olduunu savunulan akmdr. Rasyonalistlere gre bilgi zorunlu, kesin ve genel geer olmaldr. Byle bir bilgi ancak aklla elde edilebilir. Bilim modeli matematik ve mantktr. Rasyonalistlere gre bilgi doutan gelmektedir. Doutan gelen bu bilgilere apriori bilgileri denir. ( PLATON. FARAB- ) EMPRZM (DENEYCLK): doutan zihnimizde hibir bilgi, dnce ve ilke bulunmadn, bilgilerimizin duyu ve algdan geldiini deneyden trediini ileri sren felsefi akmdr. (-JOHN LACKE-)
10.01.2014

14

10.01.2014

15

10.01.2014

16