BLMN ÇZEMED ESRARENGZ 13 OLAY!

Bilim insanlar, bugne kadar bilinen teorilere uymayan, ok sayda olay gzlemledi.
Bu olaylar kabul edilen kurallara aykr duruyor; ama yanllklar da ispat edilmi
deil. te bilimin zemedii on olay!
1) ETKSZ LACIN (PLASEBO) ETKS NEDR?
Etkisiz ila verilen hastalarn, tpk normal ila alm gibi kendilerini iyi hissetmelerinin
nedeni nedir, bilinmiyor.
phesiz duymusunuzdur, ila yerine verilen etkisiz ilalarn, tpk ila alm gibi etki
yaptn. Ama nasl etkidii ve nedeni bilinmiyor. Plasebo etkisinin gcn siz de
evde bir deneyle grebilirsiniz, tabii bu deneyi zerinde uygulayabileceiniz birisini
bulabilirseniz! Gnde birka kez, birka gn boyunca birinin cann yakn. Deney'in
son gnne kadar ary morfin ile kontrol altna aln. Bu son gn morfin yerine tuzlu
su kullann. Sonuta tuzlu suyun ary azalttn greceksiniz.
te plasebo etkisi buna deniyor. Bu etki bazan ok gl olabiliyor. Yukardaki deneyi
ilk kez talya'da Torino Üniversitesi'nden Fabrizio Benedetti yapt. Doktorlar
plasebo etkisinin onlarca yldr farknda.
Benedetti, ayrca Parkinson hastalarnda da plasebo etkisini aratrd. Tuzlu suyun
plasebo etkisinin hastalarda titreme ve kas sertliini azalttn gren (Nature
Neuroscience, vol 7, p 587) Benedetti ve ekibi, hastalara tuzlu su verirken
beyinlerindeki nronlarn faaliyetlerini lt. Deneyde "Alt-talamik ekirdek"teki
nronlarn, tuzlu su verildike daha az tetiklendii anlald. Bu ekilde hastaln
semptomlar dzelirken, nron faaliyetleri de azalyordu.
Benedetti bu deneyden elde edilen sonular yle deerlendiriyor: "Burada neler
olup bitiini renmek zorundayz. Ancak bir ey kesin: Beklentiler ve teraptik
sonular arasndaki iliki, beyin-beden etkileimini anlamak iin mkemmel bir model
oluturuyor. imdi bilim adamlar plasebo etkisinin nerede ve ne zaman devreye
girdiini anlamaya alyor. Hastalklar farkl da olsa altta yatan mekanizma ayn
olabilir".
2) BIG BANG RADYASYONU YAYILIMI UZAYDA NASIL ET OLUYOR
Ufuk Problemi' ad ile bilinen olgu, byk patlama'dan geride kalan radyasyon
yaylmnn evrenin her yerinde nasl eit olarak dalddr. Astrofizikiler sorunu
zmek iin gbek patlatyor.
Evren anlalmaz bir ekilde tekdzedir. Grlr evrenin bir ucundan dierine, uzay
btn olarak incelerseniz, kozmosu dolduran mikrodalga geri plan radyasyonunun
scaklnn her yerde ayn olduunu grrsnz. Bu ilk bakta artc gelmeyebilir;
ancak bir utan dier uca mesafenin 28 milyar k yl olduu ve evrenin 14 milyar
yanda olduu dnlrse, bu sonucun ne denli anormal olduu ortaya kar.
Hibir ey k hzndan daha hzl deildir. Dolaysyla s radyasyonunun, Big Bang
srasnda ortaya kan souk ve scak noktalar arasndaki farkll eitlemek iin iki
ufuk arasnda yol almas mmkn grnmyor. Bu "ufuk problemi" kozmologlarn
ban artan en nemli problemlerden biri. Ortaya atlan ve herkes tarafndan kabul
edilmeyen grler var.
3) EINSTEIN YANILIYOR MU?
10 yldan daha uzun bir zamandr Japonya'daki fizikiler var olmas mmkn olmayan
kozmik nlar gzlyorlar. Kozmik nlar, evrende k hzna yakn bir hzda yol alan
paracklardr. Dnya'da tespit edilen baz kozmik nlar, spernova gibi iddetli
olaylar srasnda retilir ve bunlar doada grlen en enerjik paracklar.
Kozmik n paracklar uzayda yol alrken, evreni dolduran dk enerjili fotonlarla
arparak enerjilerini yitirirler. Einstein'n zel grelilik kuramna gre bizim
galaksimizin dndaki bir kaynaktan kp Dnya'ya gelen kozmik nlar, o kadar fazla
sayda enerji azaltc arpmaya maruz kalr ki, bunlarn maksimum olas enerjisi
5x1019 elektronvolta kar. Buna Greisen-Zatsepin-Kuzmin snr ad verilir.
Ne var ki son 10 ylda, Tokyo Üniversitesi'nden Akeno Giant Air Shower Array
ad verilen 111 parack detektr, GZK snrnn zerinde birka kozmik n tespit
etti. Kuramsal olarak bunlarn, enerji yitirmemi olmalar iin, bizim galaksimizin

iinden gelmesi gerekir. Ancak astronomlar galaksimizin iinde bu kozmik nlarn

gelmi olabilecei bir kaynak bulamadlar. Peki, bunlar nereden geliyordu?
Bir olasla gre Akeno sonular yanl olabilir. Bir dier olaslk ise Einstein'in
yanlyor olmasdr. Einstein'n zel grelilik kuramna gre uzayn her ynde ayn
olmas gerekir. Ancak paracklarn baz ynlere doru daha kolay yol almas
durumunda ne olacak? O zaman kozmik nlar enerjilerinin daha fazlasn koruyabilir
ve GZK limitlerinin dna kabilir.
Arjantin, Mendoza'daki Pierre Auger deneyindeki fizikiler de bu sorun zerinde
alyor. 3000 kilometre kare zerine yaylan 1600 detektrden yararlanan bilim
adamlar, gelmekte olan kozmik nlarn enerjilerini tespit ederek Akeno sonularnn
daha iyi anlalmasn salayabilecekler.
4) HOMEOPATK ERYKLER ETKL M?
Homeopatik yntem, kimyasal ilalarn sulandrlmas esasna dayanr; tek bir ila
molekl iermeyecek noktaya gelinceye kadar sulandrlma devam etse dahi, suyun
iyiletirme zelliini koruduu iddia edilir. Bu nasl oluyor?
Belfast'taki Queen's University'den farmakolog Madeleine Ennis ise homeopatiyi
iddetle eletirenler arasnda. Homeopatinin hibir ie yaramadn dncesinde.
Ennis, son makalesinde, iltihabi yang durumunda ortaya kan insan akyuvarlar
zerinde ar sulandrlm histaminin etkilerini aratrd. Bu bazofiller, hcre saldr
altndayken histamin ad verilen maddeyi salglar. Bunlar bir kez salgland zaman,
histamin bazofillerin daha fazla salglamasn engeller. Farkl laboratuarlarda
tekrarlanan bu alma homeopatik eriyiklerin histamin gibi etki yarattn ortaya
kartm. Bu sonucun zerine Ennis bu etkinin yok saylamayacak kadar gerek
olduunu kabul etmek zorunda kalm.
Bu nasl oluyor? Homeopatlar kmr, rmcek zehiri gibi maddeleri etanol iinde
eriterek, bu "ana eriyik"i su ile tekrar tekrar sulandrr. Sulandrma dzeyinden
bamsz olarak homeopatlar, orijinal ilacn su moleklleri zerinde iz braktn iddia
eder.
Ennis'in niin konuya kukuyla yaklatn anlayabiliyoruz. Kald ki homeopatik
tedavinin, geni kapsaml, plasebo-kontroll klinik bir deneyde bugne dek yararl
olduu kantlanmad. Ancak Belfast almas (Inflammation Research, vol 53, p 181)
baz eylerin "etkin olduunu" gsteriyor. Ennis diyor ki: "Bulgularmz aklamakta
zorlanyoruz. Dolaysyla bakalarn ileri deneyler yapmas iin tevik ediyoruz. Eer
bu ileri deneylerde sonular olumlu karsa kimya ve fizii yeniden yazmamz
gerekebilir."
5) KARA MADDE VAR DENYOR, AMA NEDR AÇIKLANAMIYOR!
Fizikiler, evrende baz olaylar aklayabilmek iin kara maddenin var olduunu
sylyor.
Yerekimi konusundaki bilgilerimizi galaksilerin nasl dnd konusuna uyarladnz
zaman, ortaya yeni bir problem kar, nk galaksilerin hzla birbirlerinden ayrlmas
gerekir. Galaktik madde merkezi bir nokta etrafnda yrngeye oturur, nk bunlarn
karlkl ktleekimsel cazibesi, merkezcil kuvvetler yaratr. Ancak galaksilerde,
gzlenen dnmeyi yaratacak miktarda ktle yoktur.
Amerikal astronom Vera Rubin, 1970'li yllarn sonlarna doru bu anormallii tespit
etti. Fizikilerden gelebilecek en anlaml tepki, grebildiimizden daha fazla ktlenin
var olabilecei dorultusundaki nermeydi. Burada sorun bu "kara madde"nin ne
olabilecei konusunda kimsenin bir fikri olmamasyd.
u anda hala bu soruya kimse yant veremiyor. neri bol ama bu konuda bir ortak bir
gr yok. Bu da bilim adna utanlacak bir konu. Astronomik gzlemlere gre kara
madde evrendeki ktlenin yzde 90'n oluturmakla birlikte, insanolu bu yzde
90'n ne olduunu bilmemekte.
Byk bir olaslkla en nemli neden belki de byle bir eyin var olmamasdr. Rubin
de gerein bu olduuna inanyor: "Eer seme ansm olsayd, geni mesafelerdeki
ktleekimsel etkileiminin doru olarak tanmlanmas iin Newton'n yasalarnn

deitirilmesini talep ederdim."

6) MARS'TA METAN GAZININ KAYNAI NE?
Viking uzay aralarndan biri Mars'ta metan gaz var, dieri yok diye rapor etti? Var m
yok mu?
1976 ylnda Gilbert Levin drt gzle uzay arac Viking'den gelecek verileri bekliyordu.
Mars'tan milyonlarca kilometre uzakta, Viking uzay aralar Lander, yerden aldklar
toprak rneini karbon14 etiketli madde ile kartrd. Lander'n zerindeki
enstrmanlar, topraktan yaylan emisyonun iinde metan gaz olduunu saptarsa,
Mars'ta yaam olduu anlalacakt.
Viking sonucun pozitif olduunu belirtti. Demek ki baz organizmalar karbon-14'
sindirip yakt iin metan gaz kyordu.
Ancak bu sonular beklenilen etkiyi yaratmad. Çnk, organik moleklleri
bulmak iin tasarlanan baka bir enstrman hibir ey bulamamt. Bilim adamlar da
Viking'in yanl veri gnderdii konusunda gr birliine vard. Peki, Viking niin
pozitif sonu gndermi olabilirdi?
Tartmalar iddetlendi. Bu arada NASA'nn Mars'a son gnderdii Rover'larn yollad
bilgilere gre Mars gemiinde sulak bir gezegendi ve bu nedenle yaam olasl
vard. Levin, Mars'tan gelen tm verilerin yaam olduuna ilikin grn
desteklediini ileri sryordu.
Ve Levin bu iddiasndan hibir zaman vazgemedi ve bu konuda da yalnz deil. Los
Angeles'teki Gney Kaliforniya Üniversitesi'nden hcre biyologu Joe Miller,
verileri yeniden gzden geirerek, emisyonun 24 saatlik biyolojik dngsne ilikin
kantlar ierdiini ileri srd. Bu da, yaamn olduuna ilikin ok nemli bir kantt.
Acaba yle mi? Mars'a gnderilecek aralarn, Mars'ta yaam olup olmadn baz
molekllerin ekline bakp karar verecek.
7) HESAPTA OLMAYAN BU PARÇACIKLAR DA NE?
Atomun yaps modelinde asla yer almayacak baz paracklar gzlendi. Eer bu
doruysa, evrenin genilemeyi bir kenara brakn, kendi zerine kmesi gerekirdi!..
Ama bu paracklarn varlna inananlar da var. Bu nasl oluyor?
Bundan 4 yl nce Fransa'da bir parack hzlandrcs var olmamas gereken 6
parack tespit etti. Bunlara tetra-ntron ad verildi. Drt ntronun birbirine
balanmasyla oluan bu yaplar fizik yasalarna meydan okuyordu.
Caen'deki Ganil hzlandrcsnda alan Francisco Miguel Marques ve arkadalar bu
yaplar yeniden ele geirmenin yollarn aryor. Eer baarl olurlarsa bu kmeler,
atomik ekirdekleri bir arada tutan kuvvetleri yeniden gzden geirmemize neden
olacak.
Ekip, berilyum ekirdeini kk bir karbon hedefe ateleyerek, evresindeki
detektrde biriken paracklar inceledi. Detektrlere arpan 4 ayr ntronun izini
greceklerini umut ediyorlard. Oysa Ganil ekibi yalnzca tek bir detektrn zerinde
tek bir k akmas tespit etti. Bu k akmasnn enerjisi, detektre 4 ntronun ayn
anda arpm olabileceini gsteriyordu. Kukusuz, bu rastlantsal bir keif olabilirdi.
4 ntron ayn yere ayn anda rastlantsal olarak varm olabilirdi. Ne var ki bunun bir
rastlant olma olasl ok dkt.
Ancak tetrantronlarn var olma olasl da bu rastlant kadar dkt. Çnk
parack fiziinin standart modelinde tetrantronlar yer almaz. Pauli ilkesine gre ayn
sistem iindeki iki proton veya ntronun bile kuantum zellikleri ayn deildir. Aslnda
bunlar bir arada tutan iddetli nkleer kuvvet o ekilde ayarlanmtr ki, brakn 4
ntronu bir arada tutmay, iki yalnz ntronu bile birlikte tutamaz. Marques ve ekibi
bu keif karsnda o kadar byk bir aknla uram ki, bulgularn yanl olduunu
dnp bir kenara atmlar.
Bu arada tetrantronlarn varlklarna ilikin baka kukular daha sz konusu. Fizik
yasalarn bir kenara itip 4 ntronun birbirine balanmasna izin verdiiniz takdirde
kaos meydana gelebilir (Journal of Physics G, vol 29, L9) Bu u anlama geliyor: Evren
genilemeye frsat bulamadan kerdi!
Bu mantk silsilesinin iinde yine de baz boluklar var. Halihazrda geerli olan

kuramlar tetrantronlarn var olabileceini kabûl ediyor, ancak ok ksa mrl

bir parack olarak. Maddenin oklu ntronlardan oluabilecei fikrini destekleyen bir
baka kant da ntron yldzlar. Çok fazla miktarda yapk ntron ieren bu
unsurlar, ntronlarn kmelemeleri durumunda aklanamayan baz kuvvetlerin
ortaya kabilecei olasln gndeme getiriyor.
8) PIONEER 10 VE 11' UZAY BOLUUNA ÇEKEN NE?
imdi gne sisteminin dna karak yldzlararas bolukta yol alan Pioneer 10 ve 11
uydularn uzay derinliklerine eken veya iten bir enerji var, bu nedir?
Bu iki uzay arac ile ilgili bir yk. Pioneer10 1972 ylnda frlatld, Pioneer 11 bir yl
sonra yola kt. u gnlerde iki uzay arac, uzayn derinliklerinde srkleniyor. Ancak
bunlarn yrngesi gz ard edilemeyecek kadar nemli.
Çnk bunlar bir ey itiyor veya ekiyor olabilir. Bu ey uzay aralarnn
hzlanmasna yol ayor. Geri sonuta ortaya kan hzlanma saniyede bir
nanometreden kk! Bu da Dnya'nn yzeyindeki yerekiminin on milyarda birine
eit. Ancak yine de Pioneer 10'u 400.000 kilometre teye srkleyecek kadar gl.
NASA'nn, Pioneer 11 ile balants 1975 ylnda kesildi. Ancak o noktaya kadar
Pioneer 10 ile benzer bir sapmaya maruz kalmt. Bu sapmann nedeni ne olabilir?
Bunun kimse bilmiyor. Yazlm hatalar, gne rzgârlar veya yakt sznts gibi
baz olas aklamalarn yanll u ana kadar kantland. Eer bunun nedeni
ktleekimsel bir etkiyse, bu bizim bildiimiz ktleekimi olamaz. Aslnda, baz
fizikiler bu konuda o kadar aresizler ki, bu gizemi aklamak iin aklamas
olmayan baka fenomenlere bavurmaktan ekinmiyorlar.
ngiltere'deki Portsmouth Üniversitesi'nden Bruce Bassett, Pioneer
bilmecesinin, hassas yap sabiti olan alfa'daki deiikliklerden kaynaklanm
olabileceini ileri sryor. Dierleri nedenin kara delikle ilgili olabileceini dnyor.
Bazlar da uzay aracndan gelen erken yrnge bilgilerinin yeniden incelenmesi
gerektiine inanyor. Bu veriler, yeni bilgilerin altnda incelendiinde taze fikirlere
zemin hazrlayabilir. Ancak sorunun temeline inebilmek iin gne sisteminin
derinliklerindeki yerekimsel etkiyi test edecek yeni uzay aralarna ihtiya var. Byle
bir aracn 300 ile 500 milyon dolara mal olacak olmas NASA'y dndryor. Yine de
Pioneer anomalisinin fark edilemeyen bir s kayna gibi ok basit bir nedene bal
olabilecei olasl da var.
9) EVRENN GENLEME HIZINI ARTTIRAN NE?
Keif doru, genileme artan hzla sryor, fakat bu hz artran kuvvetin ne olduu bir
sr.
Bu, fiziin en utan verici, en nl problemlerinden biridir. 1998 ylnda astronomlar
evrenin giderek artan bir hzda genilediini kefettiler. Ancak bu sonu
hálá nedenini aryor. O zamana kadar evrenin genilemesinin Big
Bang'den sonra yavalad dnlyordu. Ann Arbor'daki Michigan
Üniversitesi'nden kozmolog Katherine Freese, "Spernova, galaksi kmeleri gibi
gzlemlerimizden elde ettiimiz bilgilerin bizlere uzayn genilemesi ile ilgili bilgi
vereceini umuyoruz" diyor.
Bir neriye gre bo uzayn baz zellikleri bu konuyla ilgili. Kozmologlar buna kara
enerji diyor. Ancak bu da her eyi aklamakta yetersiz. Ayrca evren geni anlamda
ele alnd zaman Einstein'n genel grelilik kuramnn biraz maniple edilmesi
gerekiyor.
10) UZAYDAK KUIPER UÇURUMU NASIL AÇIKLANACAK?
Plton gezegeninin tesinde buz tutmu kayalarn olduu bir kuak vardr. Bu Kuiper
kuan getikten hemen sonra, birden hibir eyin olmad boluk balyor. Bu nasl
oluyor?
Gne sisteminin iyice u noktalarna doru yol alr ve Pltonun tesine geerseniz
ok tuhaf bir eyle karlarsnz. Birden, buz tutmu kayalarla kapl uzay blgesi olan
Kuiper kuan getikten hemen sonra artk hibir ey yoktur.
Astronomlar bu blgeye Kuiper uurumu adn veriyor, nk kaya younluu birden
bire bu blgede azalyor. Bu nasl oluyor? Bunun tek yant 10. gezegen olabilir. Bu

arada Quaoar veya Sedna'dan bahsetmiyoruz. Dnya veya Mars kadar byk olabilen
bu masif nesne, blgeyi er-pten temizliyor olabilir.
Colorado, Boulder'deki Southwest Aratrma Enstits'nden Alan Stern, Gezegen
Xin varl ile ilgili kantlarn giderek inandrc bir boyuta ulatn belirtiyor.
Hesaplamalar byle bir gezegenin, Kuiper uurumunun var olma nedeni olabileceini
dnse de, kimse bu gizemli 10. gezegeni grm deil.
Ancak bunu da aklayabiliriz. Kuiper kua Dnya'dan ok uzak olduu iin ie yarar
bir grnt almak zordur. Blge hakknda bir ey sylemeden nce oraya gidip bu
kuaa bir gz atmak gerekir. Ancak bu da bir on yldan nce olmaz. NASA'nn Kuiper
kua ve Pltona doru yol alacak olan New Horizon uzay arac, 2006 ylnn ocak
aynda frlatlacak. 2015 ylndan nce Pltona ulaamayacak olan uzay arac, ancak
o zaman bu bilinmeyen blgeyle ilgili bilgi gnderebilecek. Bu arada Kuiper
uurumunun ne olduunu renmek isteyenlerin yapaca tek ey, uzay izlemek.
11) 28 YILDIR AÇIKLANAMAYAN SNYAL NEREDEN GELD?
1977 tarihinde Ohio State University'den astronom Jerry Ehman, "Big Ear" ad verilen
radyo teleskopunun kaydettii sinyali grnce aknlktan kk dilini yutuyordu.
Uzaydan alnan bu sinyal 37 saniye srd. Aradan 28 yl geti ama kimse bu sinyali
neyin gnderdiini zemedi.
Yay (Sagittarius) takmyldz ynnden gelen radyasyon pulsu, 1420 megahertz
radyo frekans aral iindeydi. Bu frekans, uluslararas antlamalar gereince yayn
yaplmas yasaklanan bir radyo frekans iinde yer alyor. Gezegenlerden gelen termal
emisyonlar gibi doal kaynakl radyasyonlar, genellikle daha geni frekanslar kapsar.
Peki, bu sinyali ne gndermi olabilir?
Bu yndeki en yakn yldz 220 k yl uzaktadr. Eer sinyal buradan gelmi olsayd,
ok daha gl bir astronomik olay meydana gelmi olurdu -veya ok gelimi bir
verici kullanan uzaydaki ileri bir uygarlktan geliyor da olabilir.
Bu tarihten sonra gkyznn o dilimi yzlerce kez tarand. Ve bir kez daha o sinyale
rastlanmad. Ancak Big Ear teleskopunun, herhangi bir zamanda, gkyznn
milyonda birini taradn dnrsek, ayn dilim iinde yayn yapan uzayl bir
vericinin yeniden tespit edilmesinin de ok zor olduu anlalr.
Bakalar bunun ok basit ve sradan bir aklamas olduunu dnyor. SET
projesinde grev alan bilim adamlarndan Dan Wertheimer, bu sinyalin kirliliin bir
sonucu olduunu dnyor. Baka bir deyile bu, Dnya'daki bir vericiden
kaynaklanan radyo frekans enterferans (parazit) olabilir. Wertheimer, "Buna benzer
pek ok sinyale rastlyoruz. Bu tr sinyallerin genellikle enterferans olduunu
anlyoruz" diyor.
12) ASLA DEMEMES GEREKEN ALFA YOKSA DET M?
Alfa sabiti, deimi olabilir mi? Eer yleyse bu fizie ihanet anlamna gelir. Alfa,
n maddeyle nasl etkileim iine girdiini belirleyen ok nemli bir sabittir ve
deimemesi gerekir.
1997 ylnda, Sydney'deki New South Üniversitesi'nden astronom John Webb
uzaktaki bir kuasardan Dnya'ya gelen bir analiz etti. Kuasarlar, ok uzakta olup
kuvvetli radyo dalgalar gnderen gkcisimleridir. 12 milyar yllk yolculuu srasnda
bu k, demir, nikel ve krom gibi metal bulutlar arasndan gemi olmalyd. Ve bilim
adamlar bu atomlarn, kuasar n fotonlarnn bir ksmn emdiini kefetti.
Eer bu gzlemler doruysa, alfa ad verilen hassas yap sabitinin, k, bulutlar
arasndan geerken farkl deerlere sahip olduu varsaym ortaya kar.
Ancak bu fizie ihanet anlamna gelir. Alfa, n maddeyle nasl etkileim iine
girdiini belirleyen ok nemli bir sabittir. Dolaysyla deimemesi gerekir. Bunun
deeri, elektronun ykne, n hz ve Planck'n sabitine baldr. Bunlardan biri
deimi olabilir mi?
Fizikilerin hibiri bu lmlerin doruluuna gvenmek istemedi. Webb ve ekibi
sonularnda bir yanllk olup olmadn inceliyor. Ancak u ana kadar bir hataya
rastlamadlar.

Webb'in bulgular alfa ile ilgili bilgilerimize meydan okuyan tek fenomen deil. Bugn
Gabon, Oklo'da bulunan ve 2 milyar yl nce aktif olan, bilinen tek doal nkleer
reaktr, n madde ile etkileimi ile ilgili bir eyin deitiini gsteriyor. Los Alamos
National Laboratory'den Steve Lamoreaux ve ekibi, Oklo'nun balangcndan bu yana
alfann yzde 4'ten fazla azaldn ileri sryor.
Ancak Paris'teki Institute of Astrophysics'ten astronom Patrick Petitjean, ilideki Very
Large Teleskope (VLT) tarafndan saptanan kuasar analiz edince, alfann
deitiine ilikin herhangi bir bilgiye ulamadklarn bildirdi. Bu arada VLT'n
lmlerini inceleyen Webb, Paris ekibinin daha gelimi bir analize ihtiyalar olduu
sonucuna vard. Bu lmler zerinde alan Webb ve ekibi bu yln sonlarna doru
anomaliyi zdklerini aklayabilir.
13) SOUK FÜZYON YOKSA GERÇEK M?
Oda scaklnda ok kolay yoldan bedava enerji elde edildiinde, btn lkelerin
enerji sorunu zlecektir. 16 yl nce byle bir deney gerekletirilmi ve dnya
ayaa kalkmt. Ancak, bu deney bir daha tekrarlanmamt. imdi bu dnce
yeniden canland!
16 yldan sonra souk fzyon yeniden gndemde. Aslnda, souk fzyon hibir zaman
gndemden dmemiti. ABD Deniz kuvvetleri laboratuarlarnda, nkleer
reaksiyonlarn, oda scaklnda, tkettiinden fazla enerji retip retmeyecei
konusunda 200'den fazla deney yrtld. Byle bir sonu, sadece yldzlarn iinde
oluur.
Eer bu, yani kontroll souk fzyon yeryznde gerekleirse, enerji sorunumuz
biter. Amerikan Enerji Bakanl yeni souk fzyon deneylerine yeniden ak ek
verdi.
Enerji Bakanl'nn 15 yl nce yaymlanan ilk raporu, Utah Üniversitesi'nden
Martin Fleischmann ve Stanley Pons 'un orijinal souk fzyon sonularnn
yenilenmesinin mmkn olmadn aklyordu.
Souk fzyonun temel iddias uydu: Paladyum elektrotlar ar suya batrld zaman
ortaya ok byk miktarda enerji kacakt. Sonuta bir enerji patlamas yaanacakt.
Burada sorun fzyonun oda scaklnda gereklememesiydi.
George Washington Üniversitesi'nden mhendis David Nagel'e gre bu sorun
deil. Sper iletkenlerin aklanmasnn 40 ylda aklandna dikkat eken Nagel,
souk fzyonu bu aamada reddetmenin yanllna deiniyor. Yani hala umut var!
01 Kasm 2005 Basn