AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam

1/48

Takdim Plan
Tanm,
Aznlk Olgusunun ve Aznlk Haklarnn Geliimi, Osmanldan Cumhuriyete Aznlklar, Lozan Antlamas ile Salanan Stat, Lozan ve Sevrin Aznlklar Asndan Karlatrlmas,

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam,

Sonu.

2/48

Tanm
Bir toplulukta okluk tekil etmeyen, ekseriyette olanlara gre baz bakmlardan (din, dil vb.) farkl unsur, ekalliyet
Byk Trke Szlk

inde yaadklar toplumdan kltrel, etnik ya da rksal zellikleri bakmndan farkl olan topluluklar
Ana Britannica

Bir toplulukta herhangi bir nitelik bakmndan tekilerden sayca az olanlar, ounluk kart
www.tdk.gov.tr

ayr

ve

Bir devlette yerlemi bulunan ve nfusu ayr bir rk, dil ya da dinden oluan toplumsal gruplar
USAD, Arnavutluk'taki Yunan Aznlk Okullar karar, 6 Nisan 1935

3/48

Tanm
Bir devletin nfusunun, topraklarnn belirli bir blmyle tarihsel olarak bal, kendine zg bir kltre sahip, rk, dil ve din farkll nedeniyle devletin dier uyruklarnn ounluuyla kartrlmas imknsz, kalc paras
Mello TOSCANA, USAD Yukar Silezya Aznlk Okullar Davas,1928

Baat olamayan bir durumda olup, bir devletin geri kalan nfusundan saysal olarak az olan, bu devletin uyruu olan, yeleri etnik, dinsel, ve dilsel nitelikleri bakmndan nfusun geri kalan blmnden farkllk gsteren ve ak olarak olmasa bile kendi kltrn, geleneklerini ve dilini korumaya ynelik bir dayanma duygusu tayan grup
BM Ayrmcln nlenmesi ve Aznlklarn Korunmas Alt Komisyonu Raportr Francesco CAPOTORTI,1978

4/48

Tanm
Bir devletin; saysal olarak aznlk oluturan ve o devlette hakim konumda bulunmayan, nfusun ounluundan farkl etnik, dinsel ya da dilsel zelliklere sahip, birbirleriyle dayanma duygusu iinde, st rtl de olsa varlklarn srdrmek iin ortak bir istekle ynlenmi ve amac ounluk ile fiili ve hukuki eitlik elde etmek olan bir grup vatanda.
BM Ayrmcln nlenmesi ve Aznlklarn Korunmas Alt Komisyonu Raportr Jules Deschenes,1984.

Bir devletin nfusunun geri kalanndan sayca az olan, o devletin vatanda olan, yeleri nfusun geri kalanndan farkl etnik, dinsel ya da dilsel zelliklere sahip bulunan ve kltr, gelenek, din ya da dillerini korumak amacyla kendi arzularyla hareket eden bir grup
Aznlklarn Korunmasna likin Avrupa Szlesmesi nerisi, 8 ubat 1991

5/48

Tanm
Dini Aznlklar: Din ltnn nesnel olarak toplumun ounluundan fark edilir biimde ayrd ve mensuplarnn yaam ve kltrn etkiledii gruplar
Dilsel Aznlklar: Devletin lkesi iinde, o devletin nfusunun geri kalanndan farkl olarak, devletin resmi dil/dillerinden farkl bir dil konuan gruplar Etnik Aznlklar: yeleri ortak bir kkeni paylaan, eitli kltrel, tarihsel ve topraksal balar olan gruplar Ulusal Aznlklar: Etnik aznlklarn zelliklerine ilave olarak siyasi karar mekanizmalarna katlma iradesine sahip gruplar. Aralarndaki fark: Belirgin deil!
6/48

Aznlk Olgusunun ve Aznlk Haklarnn Geliimi

1250: Fransa Kral tarafndan Marunilerin devlet korunmasnda
olduunu belirten fermann yaynlanmas 1598: Nantes Ferman ile Protestan Fransz uyruklarna dinsel zgrlk ve tam vatandalk haklar verilmesi (1685te geri alnd) 1648: Vestfalya Bar Antlamas ile devletlerin dindalarn kendi devletleri ile olan atmalarnda desteklememe karar almas 1699: Karlofa Antlamas ile Katolik Osmanllarn dini

zgrlklerinin gvence altna alnmas 1774: Kk Kaynarca Antlamas ile Ortodoks Osmanllarn dini zgrlklerinin gvence altna alnmas
7/48

Aznlk Olgusunun ve Aznlk Haklarnn Geliimi

1815: Viyana Kongresi ile ulusal aznlk kavramnn ortaya
kmas, dini zgrlklere ilave olarak medeni ve siyasi

zgrlklerin gndeme gelmesi

I.

Dnya

Savandan

yenik

kan

devletlerle

yaplan

antlamalara aznlk koruma maddeleri eklenmesi: Saint-Germain-en Laye: Macaristan-1919

Neuilly-sur-Seine: Bulgaristan-1919
Trianon:Macaristan-1920 Sevres:Osmanl mparatorluu-1920

8/48

Aznlk Olgusunun ve Aznlk Haklarnn Geliimi

Devletlerin kendi aralarnda aznlklara ilikin dzenlemeler
yapmalar Avusturya-ekoslovakya:1920 Polonya-Rusya-Ukrayna:1920 sve-Finlandiya:1921 SSCB-Trkiye:1921 Almanya-Polonya:1922 Yugoslavya-Romanya:1923 Trkiye-Bulgaristan:1925 Litvanya-Letonya:1931 Estonya-Letonya:1934
9/48

Aznlk Olgusunun ve Aznlk Haklarnn Geliimi

1945: BM Antlamas- Negatif Haklar (1/3,13,55,62,76)
1947: BM Ayrmcln nlenmesi ve Aznlklarn Korunmas Alt Komisyonunun Gelitirilmesi deitirildi) 1965: Her Trl Irk Ayrmclnn nlenmesi Szlemesi 1966: Medeni ve Siyasi Haklar Uluslararas Szlemesi Ekonomik, Szlemesi 1995: Ulusal Aznlklarn Korunmas ereve Szlemesi 1998: Blgesel veya Aznlk Dilleri iin Avrupa art Sosyal ve Kltrel Haklar Uluslararas ve kurulmas (1999da Dair ad Alt nsan Haklarnn olarak Korunmasna Komisyon

10/48

Aznlk Olgusunun ve Aznlk Haklarnn Geliimi

Kraln/Devletin aznlklar ltfen tanmas ve baz haklar bahetmesi

Sava kaybeden lkeyle yaplan antlamalara aznlklar tanma-koruma maddeleri eklenmesi

Devletlerin kendi rzalaryla aznlklar tanmakoruma antlamalar yapmalar

Aznlk haklarnn uluslararas mekanizmalarla korunmas

11/48

Osmanldan Cumhuriyete Aznlklar

Osmanl mparatorluu, farkllklar zerine kurulmutur.

Devletin belirgin bir asimilasyon politikas yoktur. II. Mehmet (Fatih) dneminden itibaren, mparatorluk iindeki gruplarn din ve mezhep esasna gre snflandrlp ynetilmesi olarak zetlenebilecek Millet lkesi etkin bir ekilde

uygulanmtr. stanbulun fethinden hemen sonra yaynlanan fermanla

Rumlara dini zgrlk verilmi, patriin idaresindeki Ortodoks

kilisesine Antakya ve skenderiye kiliseleri de balanarak sistem

tamamlanmtr.
12/48

Osmanldan Cumhuriyete Aznlklar

Patrik Ortodoks cemaatince seilir, Padiahn onayn alr ve
devlet memuru kabul edilirdi. 1461de ise Ermeni Patrikhanesi Fatihin onay ile kuruldu. Ayn ekilde, fetihten sonra Yahudi cemaatine de dini

zgrlkler veren ferman yaynland. Fermann kaybolmas zerine

1538de yeni bir fermanla Yahudilerin mabetlerini tamir etmelerine

ve zgrce Tevrat okumalarna imkan tannmtr. Mteakip yllardaki gelimeler:

13/48

Osmanldan Cumhuriyete Aznlklar

1839 Tanzimat Ferman: Millet sistemi kaldrlarak Osmanl
vatanda tabiri kullanlmaya baland. Gayrimslimlerin haklar geniletilerek teba arasnda eitliin salanmas ngrld.

Sancaklardaki meclislerde gayrimslimlerin de temsil edilmesi saland. 1856 Islahat Ferman: Gayrimslim cemaatler i ilerinde serbest brakld. Mensuplarnn askeri ve sivil okullara

girebilmelerine ve cemaatlerin mlk edinmelerine imkan tannd.

14/48

Osmanldan Cumhuriyete Aznlklar

1864 Vilayet Nizamnamesi: Eyalet siteminden vilayet sistemine
geildi. llerde merkezden atanan vali ve sancaklardan seilmi iki mslman ve iki gayrimslimden oluan bir meclis kurulmas saland. 1869 Maarifi Umumiye Nizamnamesi: Osmanl maarifince

denetlenmek art ile, gayrimslim okullarnda din derslerinin

ruhban snf tarafndan verilmesine imkan tannd. 1876 Kanuni Esasi: Din ve mezhep fark gzetilmeksizin herkes Osmanl saylmtr
15/48

Lozan Antlamas ile Salanan Stat

Lozan Bar Antlamasnda, aznlklar ile ilgili dzenlemeler 37nci
(dahil) ve 45nci (dahil) maddeler arasnda kalan 9 madde ile yaplmtr.

37nci maddeye gre; Trk

i hukukundaki her hangi bir

dzenleme aznlklarn korunmas ile ilgili maddelerin hkmleri ile elikili ya da aykr olmayacaktr. 38nci maddeye gre; Trkiye Hkmeti, kamu dzeni ve genel ahlak ile badamak artyla, doum, milliyet, dil, soy ya da din farkll gzetmeksizin, Trk halknn btnnn yaam ve zgrlklerini, en geni biimde korumay taahht etmitir.

16/48

Lozan Antlamas ile Salanan Stat

39uncu maddeye gre; gayrimslim aznlklara mensup Trk
yurttalar Mslmanlarla ayn medeni ve siyasal haklara sahip

olacak, lkenin tm halk din fark gzetilmeksizin kanunlar nnde

eit saylacak, din, inan ve mezhep farkll medeni ve siyasal haklardan yararlanmaya engel olmayaca gibi, zellikle genel hizmetlere kabulne, memurlua ve memurluktaki ykselmesine ya da eitli meslek ve sanatlar yapmasna engel olmayacaktr.

17/48

Lozan Antlamas ile Salanan Stat

40nc maddede; gayrimslim aznlklarn hukuken ve fiilen dier
Trk yurttalarna uygulanan ilemler ve salanan gvencelerin tpksndan yararlanmalar, harcamalar kendilerince yaplmak zere, her trl yardm, dinsel ya da sosyal kurumlar, her trl okul ve benzeri retim ve eitim kurumlar kurma, ynetme ve denetleme ve buralarda kendi dillerini zgrce kullanma ve dinsel ayinlerini serbeste yapma bakmndan eit haklara sahip

olacaklar dzenlenmitir.

18/48

Lozan Antlamas ile Salanan Stat

41inci maddeye gre; Trk hkmeti, gayrimslimlerin youn
olarak yerlemi bulunduklar kentler ve kasabalarda aznlk ilkokullarnn kendi dilleriyle renim grmeleri iin gerekli

kolayl gsterecektir. Ancak bu hkm, Trk Hkmetinin sz

konusu okullarda Trk dilinin retilmesini zorunlu klmasna engel olmayacaktr.

42nci madde ile; aznlklarn ibadethaneleri, mezarlklar, vakf ve hayr kurumlar Trk Hkmetinin korumas altna alnmtr.

19/48

Lozan Antlamas ile Salanan Stat

43nc maddede, kamu dzeninin salanmas asndan dier tm Trk vatandalarnn bal olduklar ykmllklerden bak olma anlamna gelmeksizin, Gayrimslim Trk yurttalarnn, kendilerine

ait tatil gnnde mahkemelerde bulunmaktan ya da kanun gerei

yapma zorunda bulunduklar ilemlerden kanmalar nedeniyle bir hak kaybna maruz kalmayacaklar dzenlenmitir.

20/48

Lozan Antlamas ile Salanan Stat

44nc maddede; Trk Hkmeti, otuz yedi ile krk nc madde
arasndaki ykmllklerin gayrimslim aznlklar ilgilendirdii lde uluslararas toplumu ilgilendirici nitelikte olduunu ve Milletler Cemiyetinin gvencesi altna alndn kabul etmitir. 45. Maddeye gre ise; Trkiyede gayrimslim aznlklara tannan haklar, Yunanistan tarafndan da kendi topraklarnda bulunan Mslman aznla tannacaktr.

21/48

Lozan ve Sevrin Aznlklar Asndan Karlatrlmas

KARILATIRMA KRTER Aznlklarn belirlenmesi esaslar SEVR Dil, Soy Ba ve Din LOZAN Din (Sadece Gayrimslimler)

Toplu ldrmelerin ve verilen zararlarn tazmin edilmesi iin, Osmanl makamlar, tutuklanm, gzaltna alnm yok edilmi ve Toplu ge zorlanmlarn bulunmas iin ldrmelerin ve her trl destei salayacaklar, bu verilen zararlarn kiilerin ve yaknlarnn ikayetlerini tazmin edilmesi incelemek zere Milletler Cemiyeti tarafndan grevlendirilecek karma komisyonlarn almalarn kolaylatracaklardr (Md.:142) Trk makamlar, soy aznlklarndan olan kiilerin karlkl gnlllk esasna dayanan glerine ilikin Mbadele Mttefik Devletlerince uygun grlecek hkmleri tanmay ykmlenir (Md.:143)

Toplu ldrmelerden bahsedilmemi, tazminat hususlarnda dzenleme yaplmamtr.

Trk ve Rum Nfus Mbadelesine likin Szleme ve Protokol ile gnll g deil, karlkl mbadele ngrlmtr.
22/48

Lozan ve Sevrin Aznlklar Asndan Karlatrlmas

KARILATIRMA KRTER SEVR LOZAN

1915 Olaylar

Gnderilenlerin geri dnn ve mallarnn iadesini salamak zere hakemlik komisyonlar kurulmas Dzenleme yaplmamtr. ngrlm, komisyonlarn grev, yetki ve sorumluluklar belirlenmitir (Md.:144)

Yabanc okullarn ve niversitelerin Yabanc okullarn denkliklerinin Trk makamlarnca Dzenleme yaplmamtr. denklik durumu tannmas ngrlmtr. Sadece Milletler Cemiyeti gvencesi kabul edilmi, dzenlemelerin Milletler Cemiyeti Meclisinde oyokluu ile alnaca ve bu kararlara ngiltere, Fransa, talya ve Japonyann itiraz etmeyecei dzenlenmitir (Md.:44)
23/48

Aznlklarn korunmas

Alnacak nlemler Milletler Cemiyeti Konseyi ve Mttefik Devletler tarafndan birlikte belirlenecek ve Trk makamlar alnacak kararlar imdiden kabul edecektir (Md.:154)

Lozan ve Sevrin Aznlklar Asndan Karlatrlmas

KARILATIRMA KRTER

SEVR

LOZAN Trkiyedeki gayrimslim aznlklara tannan haklarn aynsnn Yunanistan topraklarndaki Mslman aznlklara tannaca hkme balanmtr (Md.:45)

Mslman aznlklarn durumu

Dzenleme yaplmamtr.

Sevr, aznlklara eitliin tesinde, snrlar belirlenmemi stn haklar tanrken, Lozan eitlii kabul etmi, inan ve eitim konularnda makul derecede ilave haklar ngrmtr.

24/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam

AB Komisyonu tarafndan, 1998den beri her bir aday lkenin
katlm ynnde kaydettii ilerlemeleri ieren dzenli raporlar yaynlanmaktadr. lerleme raporlar, her yl aralk AB aynda Zirvesine devlet/hkmet bir alt yap bakanlarnn Raporlarn katlmyla yaplan

oluturmaktadr. hazrlanmasnda, ilgili lkedeki AB Komisyonu

temsilciliinin kamu kurumlarndan, sivil toplum rgtlerinden,

basndan elde ettii veriler esas alnmaktadr. Trkiye hakkndaki ilerleme raporlarnda aznlklarla ilgili ifadelere, Ekonomik, Sosyal ve Kltrel Haklar, Aznlk Haklar ve Aznlklarn Korunmas blmlerinde yer verilmektedir.

25/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam

lerleme Raporlarnn tamamnda Trkiyede Lozan Antlamas ile
tannan aznlklarn Ermeni, Yahudi ve Rumlar olduuna, bunlarn dndakilerin aznlk olarak tannmadna deinilmekte, tannmayan aznlklar ise eitli raporlarda; Krtler, Aleviler, ingeneler, Sryaniler, Bahailer, Yehova ahitleri, Bonaklar ve erkezler olarak saylmaktadr. Yine, 2001den sonra yaynlanan tm raporlarda Vakflar Genel Mdrl dini vakflarn zerkliklerine mdahale eden, mtevelli heyeti yelerini azletme yetkisine sahip, varlklar ve muhasebe kaytlarnn ynetimine mdahale eden bir kurum olarak

anlmaktadr.

26/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam

Raporlarda Yer Alan Aznlk Saylar

Aznlk Alevi Ermeni Ortodoks Rum Ortodoks Says Aznlk >12 M(98) Protestan 12-20 M (04) Ermeni 60.000 (04) Protestan 3.000(04) Yahudi Says 2500 (04) 500 (04) 25000 (98) 20.000 (04) 3 M (04) 500.000 (04) 500.000- 2 M (05) 8-15 M(98) 15-20 M (04) 1 M (04) Say belirtilmemitir.
27/48

Sryani Ortodoks
Katolik Ermeni Katolik Sryani Katolik

20.000 (04) erkez

20.000 (04) ingene 2.000 (04) 2.000 (04) Krt Bonak Bahai, Arap Yehova ahidi

Keldani Katolik

300 (04)

Toplam Ermeni:50000 (98)

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Krtler Raporlarda Krtlerle ilgili olarak; - Saylarnn 8 ila 15 milyon (98) ya da 15 ila 20 milyon (04) arasnda deitii, -Anayasann Krtleri ulusal, rksal veya etnik bir aznlk olarak tanmad (H),

- Krtenin, siyas iletiim veya eitim alanlarnda kullanlamad (98,99)

- Aka veya politik olarak etnik kimliklerini ne sren Krtlerin, taciz edildii veya takibata urad (98) - Trk medyasnn Krt sorunu hakknda nesnel ve bamsz yayn yapmasnn mmkn olmad (98)
28/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Krtler - Krtlerle ilgili olarak devletin resmi gr dndaki aklamalarn kstland (00) -Nevruzun Krt kkenli vatandalarn yeni yl olarak bilindii (01,07,08) - Krte isimlerde yaygn olarak kullanlan q, w ve x harflerini ieren adlarn kullanmnn yasakland (03) - Austos 2002 uyum paketine ramen Trk vatandalarnn gnlk yaamlarnda geleneksel olarak kullandklar farkl dil ve lehelerde eitim yapabilmeleri hakkndaki hkmlerinin uygulanmasnda ilerleme kaydedilmedii (03) - Krte dil kurslarnn ald (04),
29/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Krtler - Krte dahil olmak zere Trke dndaki dil ve lehelerde radyo ve televizyon yaynlarna baland (04), - Dernekler Kanunundaki ak kstlamaya ramen Krt Yazarlar Derneinin Diyarbakr'da kurulduu (04), - 1923 Lozan Antlamas ile tannanlardan farkl olarak, Trkiye'de Krtler dahil olmak zere baka topluluklarn da olduu (04),

- Mart 2004 yerel seim kampanyas srasnda Krte konutuklar iin baz Krt politikaclarn mahkum olduklar (04, benzer 05),
30/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Krtler - ounlukla Krt kkenli kiilerin yaad lkenin dousu ve gneydousunda 1999'dan beri gvenlik asndan ve temel zgrlklerden yararlanma bakmndan ilerlemeler olduu (04), - Krtlerin kltrel haklarnn tannmaya balad (04), - Gneydouda durumun normale dndrlmesine yerinden edilmi kiilerin dn, sosyo-ekonomik kalknmaya ynelik bir strateji ve Krtlerin hak ve zgrlklerinden tam yararlanmasn salayacak koullarn tesisi suretiyle devam edilmesi gerektii (00,04,05)

31/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Krtler - Alan kurslarn maddi glkler nedeniyle kapanmasnn Krte renimini gerilemeye uratt (05), - Bir Krt dernei hakknda, tznde Krt arivi, mzesi ve ktphanesi oluturmak ve faaliyetlerini Krte olarak gerekletirmek hedefleri bulunmas nedeniyle kapatma karar verildii (06), - Krte reten eitim programlarnn yaynnn yasak olduu (06),

- Krte dahil be dilde yayn yapmaya devam eden TRTnin yaynlarnn sresi ve kapsamnn ok kstl olduu (06),
32/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Krtler - Krt nfusun hak ve zgrlklerden tam olarak yararlanabilecei artlarn tesis edilmesi iin kapsaml bir strateji izlenmesi gerektii (06,07,08) - Polis ve RTKn Krte yaynlara sk izleme politikas uygulad (08), - Kamu veya zel eitim sisteminde Krte renme imkannn bulunmad gibi hususlara yer verilmitir. Eletiri ve tavsiyelerin genel olarak her yl tekrarland dikkat ekmektedir.

33/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Aleviler - Saylar hakknda deiik rakamlar (98:> 12 M, 04:12-20 M) verilmi, -Din adamlarnn hkmetten Snni din adamlar gibi maa alamad (98), -Taleplerinin Diyanet leri Bakanl tarafndan dikkate alnmad (01), bu kurumda temsil edilmedikleri (03), - Zorunlu Din Kltr ve Ahlak derslerinin Alevi kimliine ynelik bilgi iermedii (01,05),

-badethane aarken glklerle karlatklar (04),

-Resmen dini bir topluluk olarak tannmadklar (04,08) gibi hususlara deinilmitir.
34/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Rumlar - Rum Ortodoks. Kiliselerine hogr ile yaklalmaya

baland (00),
-Hristiyan Kiliselerinin mal edinme konusundaki

skntlarnn devam ettii (01) - Ermeni, Rum ve Katolik mlklerine el konulduu yada konulma riski olduu (02),

- Kiliselerin ve okul binalarnn restorasyonu konusunda

idari skntlar yaadklar (02),
35/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Rumlar

- Heybeliada Ruhban Okulunun kapal kalmaya devam ettii (00,01,03,05,06)

36/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Rumlar - Din adam yetitirme yasa ile kar karya kaldklar, yabanc uyruklu din adamlarnn almasna izin verilmedii (03,05), - El konulan mlklerini bavurduklar (03), alabilmek iin AHMye

-Vakflarnn, Vakflar Genel Mdrlnn mdahalelerine maruz kald (03,04,05), - Rum okullarnda retmen istihdamnda ve eitim materyallerinin onaylanmasnda skntlarla karlatklar (03,04,05),
37/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Rumlar - Hristiyanlarn polis gzetimine tabi tutulduklar (04), - Rum okullarndaki Trk mdr yardmcsnn mdrden daha yetkili olduu, bunun skntlara yol at (04,05,06,07,08),

- Gkeada ve Bozcaadadaki Rumlarn tapu sicil skntlarnn zlmedii, okullarnn yeniden almasna msaade edilmedii (04,05,06,08), -Rum Ortodoks Vakflarna ait mlklere el konularak, sat iin ihaleler ald, mlk edinme konusunda skntlar olduu (05,06,07,08),
38/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Rumlar

- stanbuldaki Patrikhanenin bombal saldrya urad (05) gibi ifadelere yer verilmitir.
39/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Ermeniler - Nfuslarnn 50.000 (98) ila 62.500 (04) arasnda olduu, - Ermeni Kiliselerine baland (00), hogr ile yaklalmaya

-ift mdrlk uygulamasnn Ermeni okullarnda da skntl bir konu olduu (04,05,06,07,08),
-Ermeni dilinin retilmesinde glklerle karlatklar hususlarna deinilmi, sorunlarna Krtler ve Rumlar kadar yer ayrlmam, mlk edinme, din adam yetitirme, retmen istihdam gibi gayrimslimlerin tamamn ilgilendiren konularda, Ermeniler de anlmtr.
40/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Sryaniler - Sryanilerin bir dinsel aznlk olarak tannmad, dini eitim konusunda brokratik kstlamalara tabi olduklar (98), -Sryanilerin kiliselerine daha hogrl yaklalmaya baland (00), -Diyarbakrda Sryani aznlkla ilgili bir fotoraf sergisi almasnn ve Mardinde 20 kye geri dnmelerine izin verilmesinin olumlu bir gelime olduu (02), - Din adam istihdamndaki tabiyet kriterinin Sryanileri olumsuz etkiledii (03,05),
41/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Sryaniler - Sryaniler gibi gayrimslim aznlklara hala okul

ama izni verilmedii (04),

- Mlkiyet konusunda skntlarla karlatklar (08),

- zellikle

ky

korucular

ve

Jandarmann

kt

davranmas nedeniyle, yurt dndan dnen Sryani saysnn ok az olduu (04) gibi ifadelere yer verilmi, Sryaniler drt nemli gayrimslim topluluk arasnda saylmtr (03).
42/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam ingeneler - Saylar hakknda deiik (04:500.000, 05:500000 -2 M)

rakamlar verilmi,
- Yabanclarn Trkiyede kamet ve Seyahatleri

Hakknda Kanun uyarnca, ingenelerin gmen olarak lkeye girmesinin yasak olduu (02,03,07), - Sosyal dlanmaya maruz kaldklar (03,04,05), uygun konutlarda ikamet etmedikleri (04), eitim, sosyal gvenlik ve salk hizmetlerine yeterince ulaamadklar (07,08)
43/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam ingeneler

Arnavutluk, Bulgaristan, ek Cum., B\H,Hrvatistan Macaristan,Makedonya,Karada,

Romanya, Srbistan, Slovakya ve spanya, Slovenya (Gzlemci)

Trkiyenin 2005-2015 ingeneler Onyl faaliyetlerine katlmad (07,08) hususlarna yer verilmitir.
44/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Dierleri - Yahudilerin sorunlarna zel olarak deinilmemi gayrimslim aznlk sorunlar iinde deinilmi, - 03 ve 04 raporlarnda Bahailerin Edirnedeki bir ibadethanelerinin kamulatrldna deinilmi, - Keldanilerden, yabanc uyruklu din adamlarnn kiliselerde alamad hususunda bahsedilmi (04), - Bonak, erkez ve Araplardan sadece bahsedilmi (04), -Yehova ahitlerinden bir dernek kurabildikleri eklinde bahsedilmi (07), -Fener Rum Patriinin Ekmenik tannmamas eletirilmitir (03,05,07,08). sfatnn
45/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Sonu - AB Trkiyenin aznlklar konusunda Lozana atf yapan tutumunu aka eletirmekte, - Krtler, Aleviler, Sryaniler, ingeneler, Bahailer vb.ninde Rum, Ermeni ve Yahudilerle ayn haklara sahip olmasn savunmakta, - Lozan ile ilave haklar kabul edilmi olan aznlklarn zellikle de Rumlarn mlklerini korumakta ve tescil ettirmekte skntlar olduuna, - Heybeliada Ruhban Okulunun bir trl almadna, - Ekmenikliin yaplmaktadr. tannmadna zellikle vurgu
46/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam Sonu - Dou ve Gneydou Anadolu'daki geri kalmln

nedenleri objektif olarak ortaya konmamakta, Krt

aznln burada younlam olmasnn geri kalmlk nedeni olduu gibi imalara yer verilmektedir.

- Aznlk saylar kaynak gsterilmeden ve yldan yla

bariz deikenlikler gsterecek ekilde verilmitir. - Mzakere sreci devam ettii srece AB lerleme Raporlarnda aznlk saysnn ve karlatklar iddia edilen sorunlarn artarak yer alaca beklenmelidir.
47/48

AB lerleme Raporlarnda Trkiyedeki Aznlklara Yaklam

48/48