1

Chuck Palahniuktan yazmak zerine 12 kural

Okuma listenize eklendi! (sol yandaki turuncu panelden listenizi inceleyebilirsiniz.) 1. Piirme saatinizi ayarlayn: ki yl nce bu denemelerin ilkini yazdmda bu deneme, benim yazarlmn piirme saatim hakkndayd. Bu denemeyi hibir zaman gremediniz ama ite metodum: Yazmak istediiniz zaman, bir piirme saatini bir saatlik bir zaman dilimine (veya yarm saat de olabilir) ayarlayn ve saat tene kadar oturup yazn. Eer yazmaktan hala nefret ediyorsanz, sonraki bir saat iin zgrsnz. Ama genellikle alarm tmeye baladnda, kendinizi yaptnz ie kaptrm olacaksnz, bunu yaparken son derece zevk alacaksnz ve yazmaya devam edeceksiniz. Piirme saati yerine amar veya kurutma makinesine amar atp bunu kendiniz iin bir zamanlayc olarak ayarlayabilirsiniz. Dnml olarak farkl iler yapmanz rnein amarhanede aptalca almak veya bulaklk size olaylar kurmakta gerekli yeni fikirleri, anlamlar, farkl kavrama yntemlerini oluturacak paralar verecektir. Eer hikayede sradaki olay bilmiyorsanz. tuvaletinizi temizleyin. Yatak rtsn deitirin. Allah akna, bilgisayarnzn tozunu aln. Aklnza mutlaka daha iyi bir fikir gelecektir. 2. Farkl hikaye formatlarn kullann: zleyicileriniz tahmin edebileceinizden daha zekiler. Farkl zamanlama ve hikye formlarn denemekten ekinmeyin. Benim ahsi teorime gre gen okurlar birok kitab, daha evvelkilerden ahmak olduklarndan deil tam da aksine gnmz okuyucusu daha akll olduu iin kmsyor. Filmler, hikye anlatm konusunda bizi eitti ve bu yzden de izleyicinizi artmak tahmin edemeyeceiniz kadar zorlat. 3. Hikayenin iskeletini oturttuktan sonra yazmaya balayn: Bir sahneyi yazmaya oturmadan nce, bu sahnenin sizin hikyenizde ne gibi bir anlam olduunu zn. Neyi daha nce kurarsanz sahne size sonu verecektir? Hangi sahne daha sonra yer almal? Sizin kurduunuz entrikay hangi ekilde daha fazla uzatabilirsiniz? alrken, araba srerken, bir eyler denerken aklnzda sadece bu soru olsun. Fikirlerinizle alakal notlar aln. 4. Kendinizi artn: Eer hikyeyi sizi hayrete drebilecek bir noktaya getirebilirseniz, ya da brakn hikye sizi getirsin, okurlarnz da artabilirsiniz. yi planlanm artc bir sahne sizin o okbilmi okuyucunuzun fikirlerini deitirecektir. 5. Takldnz zaman, daha nce yazdnz sahneleri tekrar okuyun: Orada kenarda kalm karakterlerden bir tanesini tekrar canlandrn, gmlm silahlar gibi. Dv Kulbnn sonunu yazarken, plazalarla ne yapacama dair en ufak bir fikrim yoktu. lk sahneyi tekrar okumak, nitronun parafinle kartrlmasyla alakal kenarda kalm bir fikri hatrladm ve bu plastik patlayc yapmnn kesin olmayan bir metoduydu.

2
6. Yazmay her hafta dzenlemek iin bahane olarak kullann: Bu partiye isterseniz atlye (workshop) da diyebilirsiniz. Cannzn istediini kadar zaman yazmanza deer veren ve sizi destekleyen insanlarla geirin. Bu yazarken yalnz banza geirdiiniz zaman dengeleyecektir. Eer bir gn yazdnz eyi satarsanz, yalnz geirdiiniz zamanlar karlayacak bir tutar almayacaksnz. demenizi nceden aln, yazmay insanlarla birlikte vakit geirmek iin bahane olarak kullann. 7. Kendinizi bilinmezlie brakn: Bu kk tavsiye yzlerce nlden Tom Spanbauera, ondan bana, benden de size. Bir hikyeyi ekillendirmeye izin vermeniz, hikyenin sonunu ekillendirmenize izin verir. Acele etmeyin ve bir hikye ve/veya kitab bitirmek iin zorlamayn. Tek bilmen iz gereken bir sonraki sahne veya birka sahne. Batan sona btn sahneleri bilmenize gerek yok. Aslnda, eer byle yaparsanz siz bunu gerekletirene kadar skc bir hal alr. 8. Karakterlerin adn deitirin: Eer hikyede daha fazla serbestlie ihtiya duyuyorsanz, taslaktan taslaa karakterlerin isimlerini deitirin. Karakterler gerek deillerdir ve bu karakterler siz de deilsinizdir. Keyfi olarak isimlerini deitirmek bir karaktere mesafe koymanza neden olur ve bylece bu karaktere her trl eziyeti yapabilirsiniz. Veya daha kts, eer hikyede gerekten ihtiya duyuyorsanz bir karakteri yok edin, ldrn. 9. tip anlatm eklini de kullann: Bundan emin deilim ama bir seminerde dinlediimde bana mantkl geldi. Bu tip: Tanmlayc [descriptive], retici [instructive] ve canl anlatm [expressive]. Tanmlayc: Gne ykselmiti. retici: Yr, koma. fade edici Off. ou roman yazar bu formlarn bir ya da iki tanesini kullanrlar. Siz n de kullann. Hepsini birbirine kartr n. nk insanlar byle konuur. 10. Okumak isteyeceiniz bir kitap yazn: Sizin bile okumak istemeyeceiniz eyleri neden bir bakas stelik para verip okumak istesin. 11. Kitap kapa fotoraf ektirin: Kitap kapanda kullanlmak zere fotorafnz ektirin ve bunlarn negatiflerini ve telif haklarn aln. 12. Gerekten sizi zen konular hakknda yazn: Onlar yazmaya deecek yegne eylerdir. Tehlikeli Yazma, isimli kursunda Tom Spanbauer hayatn bizim kendimizden hibir ey katamayacamz geleneksel ve skc eyleri yazmaya harcanmayacak kadar deerli olduunun altn iziyordu. geleneksel hikyeleri yazmak iin fazlasyla kymetli olduunun altn iziyordu. Tomun bahsettii ok fazla ey vard ama ben bir ksmn yarm yamalak hatrlyorum: Yazmagrevi [Manumission] sanat, tam olarak heceleyemem bile, ama ne demek istediini anlyorum. Bir okuru hikyedeki olaylar arasnda harekete geirmek iin kullanlan zen ve dikkat. Ve Alt Konuma, benim anladm hikayede belirgin olann iine gizli, gmlm mesaj. Benim iin tam anlayamadm konular anlatmak son derece rahatsz edici.