You are on page 1of 117

TALAT AYDEMR..

27 MAYIS SONRASI ve 13 KASIM


15 HAZRAN 1960 KORE imdi ihtillden sonra yazmaya arar !erdi"im Komitenin tarih#esini yaz$% &itirdim' Hi# olmazsa hadiselerin silinmesini (nlemi) old*m' +$ras$ ,elirse- me.&*r &$ra $l$rsam- daha ta/siltl$ olara *z*n zaman sonra ne)rede.e"im' 0* h*s*sta i /i rin s* 1 An ara2ya d(nd3"3m zaman e"er es i omite ar ada)lar$ma ihtille adar alan zaman i#inde i m3nase&etlerim ,i&i ar)$ ar)$ya ,eli% anla)a&ilirsem- &* hat$rat$ omite i#inde *r*la.a &ir heyet tara/$ndan te rar in.elenmesini isteye.e"im' 0ir de 1954 senesinde &izimle &irle)en di"er omitenin &irle)me tarihine adar olan $sm$n$ i#ine alma s*retiyle tarih#esinin tamamlanmas$n$ da arz* ediyor*m' 5arih#enin 3#3n.3 $sm$n$ esasen )imdi i) &a)$nda olan ar ada)lar$n tamamlamas$ ,ere iyor' 0*ndan ma sat )*d*r1 0*,3n memle ette ya%$lan' !e &3t3n d3nya milletlerinin ta dirini azanan !e 53r 6illetinin tas!i&ini ,(ren &* as er7 ihtill a.a&a han,i d3)3n.elerin tesiri alt$nda haz$rland$8 Nas$l &a)ar$ya *la)t$' A.a&a8 53r +iyas7 n $la% 5arihi- 93nya 5arihi &* ihtill hare etini tet i etmeye.e midir8 5arih say/alar$m$z &*nlara yer ay$rmaya.a m$d$r8 5arih yazarlar$ &*nlar$ 5arihe mal eder en ,azete ha!adisleri- radyo ne)riyat$ ile mi !eya 6'0'K' ad$na &eynat !eren )ah$slar$n s(zlerini mi esas ala.a t$r8 Her t3rl3 hare et ya%$l$% haz$rland$ tan sonra &iz insanlar$n -,(z3nde &irden &ire 3#3l3r' :3n 3 ,aye no tas$na !aran her)ey- o anda ,aye no tas$ndan a)a"$ya inmeye &aslar &* ta&iat$n an*n*d*r1 nsanlar &ir te%enin zir!esine #$ $n.aya adar #a zahmet #e erler /a at zir!eden a)a"$ ini) #o olay ol*r' Hadiselerde (yledir' htill hare eti i.ra sa/has$nda &a)ar$ya *la)t$ &*,3n yeni &ir 53r iye2nin ,eli)mesi %lnlanma tad$r' Ama &* sa/haya ,elin.eye adar olan $s$m i#in imse d3)3nm3yor' :3n 3 insanlar isti &ali ile al aland$ lar$ adar maziye $ymet !ermezler' Ama- &en.e mazide $ymetlidir' E"er &izler mazide i hare etlerden ders almazsa tarihi iyi tet i etmezse ileride yine hatalara d3)e&iliriz' 0*,3n i#in mazinin *n*t*lmamas$ lz$md$r' 6azi *n*t*lmaya &a)land$"$ ,3n mazide &a)lanan i)lerin *tsiyeti de ay&olmaya &a)l$yor deme tir' On*n i#in &(yle $sa zamanda maziye ar am$z$ #e!irmeyelim' 0* h*s*s* daima ,(z (n3nde &*l*nd*ral$m' htillin a a&inde !erilen &eyanatlar$ o *d*m' Al$nma ta olan ted&irleri ,(rme teyim' ;a tiyle #o on*)*lm*)- her este yer etmi) h*s*slar$n a islerinden &a) a &ir )ey de"il- ne !ar i i.ra sa/has$na on*l*r en arada &az$ */a te/e hatalar olm*yor de"il' <a at o te.r3&esizli"in eseri old*"*ndan i)in i#inde h3sn3niyet &*l*nd*"*ndan %e ,(ze &atm$yor' Her es tara/$ndan ho) ar)$lan$yor' :3n 3 6illet H3rriyete s*sam$)t$ o tad$ tatt$"$ i#in her )ey 3zerinden )imdili in.e in.e /i ir y3r3tmeye zaman ay$rm$yor /a at &ir,3n ,ele.e zaman ,e#e.e tazeli ay&ola.a o zamanda &*,3nler i#in yine lemler oynamaya &a)laya.a ' 0* her de!irde &(yledir !e &(yle ola.a t$r' On*n i#in )ahsen )*n* arz* ediyor*m m3m 3n old*"* adar az hata ya%$ls$n !e /alsol* sesler #o az d*y*ls*n tarih hi#&ir)eyi a/ etmez #3n 3' htillin hemen ertesi ,3n3 Al%aslan 53r e)=e +ezai O an=a me t*% yazd$m' 5e&ri lerimi &ildirdim' 0enim yazd$"$m me t*%larda istedi"im h*s*slar )*nlard$' l' Hadiseler ha $nda ta/siltl$ &il,i' >' htillde omitemizin oynam$) old*"* rol' ?' 03t3n omite ar ada)lar$m$n son d*r*mlar$' @' lerisi i#in haz$rlanan %lnlamalar nelerdir' 5' 0* hare atta &ile)ilen di"er &ir omite ol*% olmad$"$'

imdiye adar es i omite ar ada)lar$mdan hi# &ir ha&er alamad$m1'' Az,3n3m''' 0*na ra"men her zaman old*"*m -,i&i metinim' +a&$rl$y$m'' ;e 3mitliyim' Baln$z a l$m$ *r.alayan &ir )ey !ar''' Es i ideal ar ada)lar$m ne old* i &eni *n*ta.a adar me),*ller' Onlardan ya%$lmas$ #o ,3# &ir )ey mi istemi)tim- a.a&a anlayamad$m' htillin i.ra sa/has$n$n tat&i i !e &a)ar$lmas$ tamamiyle onlara aittir &enim &* h*s*sta hi#&ir iddiam yo ' Zaten C3l3n# ol*r' Hi#&ir )ey istemiyor*m onlardan' Baln$z *n*t*lan &ir )ey !ar' htille arar !eri% haz$rlanma sa/has$- te) iltlanma sa/has$&* ol,*n hale ,elin.eye adar omite i#inde i /aaliyetler''' A.a&a imlere ait8 0* i)in &a)lan,$.$ 6ay$s 1960 m$d$r8 O sa/haya ,elin.eye adar i zaman 3zerinden- haz$rl$ lar 3zerinden- tehli eli ,e#en ,3nler 3zerinden- o tehli eli ,3nlerde zaman zaman omiteyi *ran )ah$slar 3zerinden- o omiteye il *r*ld*"* ,3nden &eri sada atle hizmet edenlerin 3zerinden s3n,er mi #e ile.e ti8 0*n* d3)3nme &ile istemiyor*m' <a at &* sat$rlar$ yazma tan da endimi alam$yor*m' 0el i yazd$ #a da /erahl$yor*m' 5arih sa/halar$ &ir,3n ,ele.e ha i atlerle dola.a ' 0*na eminim' <a at &ende ya $n ar ada)lar$mdan al a ,(rseydim- hat$rlansayd$m- me t*%lar$ma .e!a% alsayd$m- &* d3)3n.elere hi#&ir zaman sa%mazd$m herhalde' <a at ne !ar i her)ey insan$n hayat$n$n m* dderat #iz,isi 3zerinde yer al$r' 0ende m* adderata inand$m i#in ,ele.e ,3nleri sa&$rla &e leme"e de!am ede.e"im' 0* )e ilde endime tel in etme le &era&er zaman zaman &o)alma istiyor*m' 9erdimi d( me istiyor*m' Ama &eni dinleyen &ir te ar ada)$m !ar- o da 6*sta/a Da o&a &irde 3# %arma"$m$n aras$nda oynayan dolma alemim 6e"erse y*rttan *za ta olma aileden *za ta olma - inand$"$- se!di"i ideal ar ada)lar$ndan *za ta olma ne /ena )eymi)' imdi her)eyin $ymetini daha iyi anl$yor*m' +(z H3rriyeti- on*)ma H3rriyeti- derdini istedi"ini )e ilde istedi"in insanlara d( e&ilme H3rriyeti ne tatl$ )ey''' <a at o &ile &* diyarda yo ' )te &*ras$ Eza 9o"*n*n Kore2si' 0ir senedir &*rada her sahada #e ti"im $st$ra%lar$n 3zerine e lenen &ir yenisi'''' 0*na da atlanma"a me.&*r*m' :3n 3 &* anda elimden &a) a hi# &ir )ey ,elmez' Bine 3mitle &*,3n 3 %ostay$ &e leye.e"im' Kore 5 5emm*z 1960 0*,3n art$ Kore2de ya)ad$"$m son ,3nlere ya la)m$) &*l*n*yor*m' Allah $smet ederse ay$n se izinde hare et edere y*rda d(ne.e"im' +on olara +ezai=den ald$"$m me t*%ta )* sat$rlar yaz$l$yd$ 1 F:o *za larda !e in $la% hare t$m$z$n il *r*.*lar$n dan olan 5alt=$m$n 3z3nt3s3&ana sa!*rd*"* serzeni)leri yerinde &*ld*m' 03t3n isyan$n$n i#inde her zaman i hassasiyet !e neza etin %$r$l- %$r$l $)$ld$yor'G 0* sat$rlar &ana /i ,elmi)ti' 9eme i es i ar ada)lar$m tara/$ndan ,e# de olsa hat$rlanm$)t$m' :3n 3 yine asil olan !i.danlar dile ,elmi)- alemler hissiyat$ na letmi)ti' lerde i ar)$la)malar$m$zda tatl$- y*m*)a zemin haz$rlanm$)t$' Her )ey art$ &en at=i olara y*rda d(n3n.e &elli ola.a t$' imdi i) tyin yerimin &elli olmas$d$r' An ara ola.a"$na eminim' Baln$z me! i &enim i#in ehemmiyetlidir :3n 3 &ana !erile.e !azi/e Komite i#inde &ana has$l olan anaat ,(stere.e tir' Es iden arz* etti"im 6ill7 +a!*nma 0a anl$"$ Cenel +e reterli"i adros* olmas$ &eni en #o memn*n eder' :i/t ,(re! de !erile&ilir- he%si ol*r' Baln$z her zaman i#in arz* etti"im )*1 53r Ord*s*nda ya%$la.a $slhatta- tas/iyede !e &*nlar$n %lnlanmas$nda ya $ndan al adar olma ' 0* h*s*sta endimi #o haz$rl$ l$ &*l*yor*m' 6esle hayat$mda >0 seneyi ,e#tim' Her sahada e%ey te.r3&e sahi&i old*m' En nihayet zaten mesle"im &*' 0*n*n %lnlanmas$nda #o /aydal$ ola.a"$ma inan$yor*m' 0*rada ya%a.a"$m hizmet- &eni her )eyden #o memn*n eder' Ord*n*n al $nmas$ i#in at$la.a temellerin ta)$nda &enim deha.$m$n &*l*nmas$n$ istiyor*m' Hayatta arz*lar$mdan &irisi de &*yd*' Esas ,ayeme *la)t$m' imdi memle et H3rriyet ha!as$ i#inde #al alan$yor' 0ir m3ddet sonra 1961 senesinde il &ahar !eya son&ahar$nda ser&est se#imlerle i tidar de!redile.e ' Art$ &*nda )3%he yo ' Ama &ir &*#* sene i#inde 53r Ord*s*n*n ezeli d!alar$ halledilmeli' +a"lam temellere &ina edilmeli- ,eni) &ir %lnlama ile m*as$r de!letler Ord*lar$ se!iyesine #$ ar$lmas$na #al$)$lmal$d$r' 0* de!re i#inde Ord*ya iyi &ir !e#he !erilmezse&ir daha &*n*n adar *y,*n &ir zemin &*l*namaya.a t$r' ;e 15 >0 sene sonra ayni )e ilde

h3 3met dar&eleri &e leme lz$md$r' On*n i#in &en.e hemen &* i)e &ir %ln #er#e!esinde(n.eli ler tyin edilme s*retiyle &a)lanmal$d$r' 0* ya%$lmad$"$ ta dirde &3t3n eme lerimiz &a)a ,ide.e tir' Beni yeti)en ,en# s*&aylar !eya s*&ay ola.a lar isti &alde &izleri a//etmeye.e lerdir' Nas$l- &izler &izden e!!el ileri a//etmeyi% de &* d!aya hayatlar$m$z$ /eda edere at$ld$"$m$z ,i&i tarih te err3r ede.e tir' )te &enim hayatta alan i in.i arz*m' n)allah o da taha * eder' Ha adalet- H3rriyet i#in her zaman m3.adeleye haz$r$m' Ha s$zl$"a *"rad$"$m zamanlar- m3.adele h$rs$m daha #o *!!etleniyor' 0*ndan &(yle ararlar$m$ endim !ere.e"im' Hi# &ir zaman ar ada)lar$m$n samimiyetinden )3%he etmeme le &era&er- endim ma Hl &*ld*"*m hare etten &a) a t3rl3s3ne al $)maya.a"$m' 0a al$m hayat &*ndan sonra &ana neler ,(stere.e 8''

0onn Almanya >5 Kas$m 1960

Kore=den ayr$ld$ tan sonra ht$ra yazmaya ara !ermi)tim' 0*n*n #e)itli se&e%leri !ard$' 0irin.isi y*rda d(n3)te es i omite ar ada)lar$m tara/$ndan nas$l ar)$lana.a"$m idi' in.isi de omitenin #al$)malar$n$ iyi.e tet i etmeden &ir)ey yazma istemiyord*m' :3n 3 &* hare etimi #e)itli )e illerde yor*mlama isteyenler #$ a&ilirdi' <a at simdi art$ &3t3n tehli e &*l*tlar$ da"$lm$)t$' (yle i 1 0* ihtill i#inde i- i in.i ihtill de ans$z atlat$lm$)t$r' imdi olaylar$ olayl$ la s$ralaya&ilirim' Kore=den ayr$ld$ tan' sonra I A"*stos 1960 ,3n3 zmir=e ,eldim' Cemide #o 3z,3nd3m- *z*n &ir yol.*l* ya%m$) !e #o yaln$z alm$)t$m' Hele memle ette i olaylardan #a az ha&erdar olmam &eni s$ m$)t$' zmir=de yaln$z ailem tara/$ndan ar)$lana.a"$m$ tahmin ediyord*m' Cemi sahile yana)t$"$ zaman aldand$"$m$ anlad$m' Cemiye il ,elen #o es i ideal ar ada)$m K*rmay Bar&ay +ezai O an old*' 0eni *.a lad$"$ s$rada her i imizde #o heye.anl$yd$ ' C(z ya)lar$m$ zor t*t*yord*m' 0enim i#in (zel olara An ara=dan ,elmi)ti' 0ir m3ddet ne s(yleye.e"imi &ilemedim' 0eni ,ene il de/a arayan o)*% ,elen- o asil arde)im olm*)t*' On*n &* hare eti &ana yetmi) ,3nden &eri #e tim $st$ra%lar$ &ir anda *n*tt*rd*' Cemiden iner en Al%aslan 53r e)2ten )* tel,ra/$ alm$)t$m' ;atan to%ra lar$na a!*)t*"*n )* s$rada- seni ar)$layamad$"$mdan #o 3z,3n3m' Ho) ,eldin' +e!,i !e hasretle ,(zlerinden (%erim' C(r3)e.e"imiz ,3n3 sa&$rs$zl$ la &e liyor*m'J Ona da #o memn*n old*m' 9eme o da )imdiye adar ya%t$"$ hatalar$ az da olsa tamire al $yord*' +ezai O an ("leden sonra An ara=ya ,itti- hatt &eni de &era&er ,(t3rme istedi- /a at ailem ,eldi"i i#in &era&er stan&*l=a d(nme me.&*riyetindeydim' 5ayin yerim de &elli olm*)t*' Har& O *l* K*rmay 0a) anl$"$na ,idiyord*m' +ezai O an- a )am 3zeri i in.i B*rt #i 0(l,e Kom*tanl$"$ K*rmay 0a) an$ Al&ay +ait=e tele/on = edere a.ele &enim An ara=ya tele/on etmemi &ildirmi)' Komite ar ada)lar$ &e liyorG$ demi)' 0* adar a.ele etmelerinde &ir se&e% old*"*n* sezdim' 0en de stan&*l=a ,e#ere ailemi &$ra t$m-' 1> A"*stos 1960 da 5*ran Ba!#an ile Ko zaman stan&*l ;ali 6*a!ini idiL &era&er *#a la An ara=ya hare et etti - yine Etimes,*t Ha!a Alan$nda &eni- +ezai O an ar)$lad$' 0ana JCele.e"ini &a) a hi# &ir ar ada)a &ildirmedimG dedi' 0eni 03y3 6illet 6e.lisine ,(t3rme i#in $srar etti' 0en a&*l etmedim' Ama on*n $srar$na dayanamad$m' Bola #$ t$ - il de/a 6e.lis &inas$na ,idiyord*m- heye.anl$ idim' :3n 3 di"er es i omite ar ada)lar$m$n &eni nas$l ar)$laya.a"$n$ &ilmiyord*m' #lerinde de"i)enler ola&ilirdi' 0enim tan$mad$ lar$m da !ard$' 9aha ziyade ,en#lerin d*r*m*n* mera ediyord*m' Onlar$n hare etleri &ana do *na&ilirdi' 03t3n &*nlara endimi haz$rlad$m' nsanlar$n &3y3 hizmetler ',(rd3 leri zaman de"i)ti leri her zaman ,(r3len olaylardand$r' 0* (l#3lerimde yan$lmam$)t$m'

+ezai O an=$n odas$nda ot*r*yord* -' il de/a i#eriye 0in&a)$ ;eh&i Ers3 ,irdi' +$n$/ ar ada)$m olmas$na ra"men &eni %e resm7 ar)$lad$' 9eme (yle i.a% ediyord*' Ar adan Ra/et A soyo"l* ,eldi' On*n i de %e o adar samimi olmad$- neden (yle old*"*n* sonradan ("rendim' :3n 3 y3z3me &a a.a d*r*m yo t*' Hal&* i o zamana adar &en on*n i# d*r*m*ndan ha&erdar de"ildim' +ezai anlatt$"$ zaman &ile inanmam$)t$m' 93ndar +eyhan da ayn$ )eyleri s(yleyin.e don*% ald$m' 0* )ah$slar$n d*r*m* &(yle ol*n.a Komite #o )eyler ay&ediyord*' +ezai O an odas$nda ot*r*r en &iraz sonra i#eriye 53r e) ,irdi' 0eni #o samimi &ir )e ilde ar)$lad$' Hemen- endi odas$na ,(t3rd3' On da i a adar yaln$z ald$ ' 6e t*%lar$ma neden ,e# .e!a% yazd$"$n$ &ildirdi' A )ama 0a)&a anl$ ta &*l*)ma i#in &ana rande!* !erdi' FOrada *z*n &oyl* ,(r3)3r3z' +en Kore=ye ,itti ten sonra Komite ne d*r*m ald$' +ana &*n* ,eni) &il,i !erere anlata.a"$m' Kimseyi dinlemeden &eni dinlersen daha iyi ol*rJ dedi' 0iraz sonra ayr$ld$ - &en +ezai=nin yan$na d(nd3m("le yeme"ini &era&er.e 6e.liste yedi - yeme salon*nda Osman K( sal- E rem A.*ner de !ard$' Osman K( sal- 53r e)=in d*r*m* ha $nda &il,i !eriyord*' 0ana d(nere Mhayatta &ir te hata ya%t$n' O da 53r e)=i i#eriye so t*n-J dedi' :3n 3 53r e)=i omiteye &en Elaz$" dan yaz$% te li/ etmi)tim' E rem=de tasdi etti' 0en de endilerine aynen )(yle s(yledim 1 E!et- i#inize so t*m/a at &en Kore=ye ,itti ten sonra siz aran$zda- ona neden &* adar /$rsat !eri% si!rilttiniz- neye /renleyemedinizG dedim' +onra )(yle &ir )art o)t*m' MBe,ne endi)eniz &* ise- &en on* hare etlerinden /renlerim- olmazsa

hayat$m %ahas$na da olsa ona &ir #re &*l*r*m'J dedim' E rem A.*ner ,3ld3' 0en o anda her )eyi anlar ,i&i olm*)t*m' Hemen in.eden in.eye etra/$ tet i e oy*ld*m' 53r e)=in 0a)&a anl$ 63ste)arl$"$ her esi 3r 3tmeye &a)lam$)t$' A )am 3st3 53r e) ile &*l*)a.a t$ ' 0a)&a anl$"a ,ittim- &eni &e liyord*- odas$nda ,(r3)3yord* ' Komitenin &en ayr$ld$ tan sonra ne d*r*m ald$"$n$ anlatt$' htillden (n.e E rem A.*ner ile anla)amad$ lar$n$- haz$rl$ lar$n nas$l ya%$ld$"$n$ &ana s(yler en i#eriye- y3z&a)$ 6*za//er Nzda" ,irdi' 53r e) &eni ona es i omite ar ada)lar$mdan diye ta dim etti' B3z&a)$''&iraz d*ra lad$' C3lere Komitenin es ili"inin ne old*"*n* sord*' 0ende samimi ar)$lad$"$m i#in $sa.a tarih#esini anlatt$m' 53r e) hi# ses #$ armadan dinliyord*' <a at Nzda"- &* anlatt$ lar$ma hi# memn*n olmad$- y3z3 de"i)ti' Komitenin *r*l*)' tarihi 1956=d$r- dedi"im zaman &izler daha' e!!el omite *rm*)t* dedi' 0en de ola&ilir .e!a&$n$ !erdim !e mera la' FHan,i tarihte y3z&a)$m'J dedim- &ana .e!a%- olara 195> senesinde dedi !e anlatmaya &a)lad$' &en endisine1 FO zaman r3t&en ne idi8 dedim' Har& O *l*nda ("ren.i idimG .e!a&$n$ !erdi' Hatt Har& O *l* +ilhhanesinde anlar$n$ a $tara mendilleri 3zerine harita ya%t$ lar$n$ !e &*,3n 6illet 6e.lisinde etti leri yeminin ayn$s$n$ o zaten ar ada)lar$ ile &irli te etti lerini ,*r*r d*yara anlatt$' in.i s*alimi sord*m1 F195> y$l$ 53r iye=de demo rasinin alt$n de!ridir' O senelerde sizi ihtille s3r3 leyen ne se&e%ler !ard$8J' dedim !e s(zlerime de!am edere - Komitenin tarihini ,eriye ,(t3re.e"im diye #o tehli eli &ir yola sa%t$"$n$ &*ndan #e)itli mnalar$n #$ a&ile.e"ini &elirtti ten sonra &ir daha &* h*s*s* hi# &ir yerde a#mamas$n$ endisine ,ayet samimi olara tem&ih ettim' Her 'halde &* on*)malardan hi# memn*n olmam$)t$' 53r e) sesini #$ armadan i imizi dinledi !e' -hi# /i ir y3r3tmedi' Nzda" /azla ot*rmad$- yan$m$zdan ayr$ld$' 53r e) ar as$ndan J:o a $ll$ &ir insand$r'J diyere d3)3n.elerini' a#$ lad$' 0en de ola&ilir dedim' Odaya &ir #o ziyaret#iler ,eldi"i i#in rahat#a onH)amad$ ' Ertesi ,3n ayn$ saatte &*l*)ma 3zere ayr$ld$m' 0ir,3n sonra +ezai O an ile 6e.liste ,(r3)3r en &enim art$ ,(re!e &a)lamam$ s(yledi' Ne ,(re!i dedim- o s$rada ord*dan eme li ola.a s*&aylar$ tes&it etme i#in &ir heyet ,(re! ya%$yord*' O heyete dahil olmam$ s(yledi' <a at hemen hemen tas/iye hare eti &itme 3zere idi' 93ndar +eyhan=dan ,ere li &il,iyi alm$)t$m' 0(yle &ir ,(re! alamaya.a"$m$ &ildirdim' :3n 3 i) &itirilmi)ti' +on anda &(yle &ir tas/iye hare etine at$l$% !i.dani mes*liyet alt$na ,irme istemiyord*m' 0a)$ndan &eri &* i)te olm*) olsayd$m se!e- se!e de!am ederdim' Hi# &ir ,(re! a&*l etmeden omitenin #al$)ma tarz$n$

in.elemeye oy*ld*m' l anda &ir ahen sizli ,(ze #ar%$yord*' Hi# &ir &eyanat &ir&irini t*tm*yord*' Ortada &ir 53r e) m*ammas$ !ard$' 0a)&a anl$ m3ste)ar ma am$n$ i),al etmesi her esi 3r 3t3yord*' :3n 3 orada 53r e) her)eye h im d*r*mdayd$' lerisi i#in tehli eli olara ,(r3l3yord*' On*n i#in ar ada)larla olan ,(r3)melerde on*n aradan *za la)t$r$lmas$na arar !erildi' 0* i)i- Or,eneral Oemal C3rsel=e anlatma i.a& ediyord*' 0* ,(re!i Osman K( sal ile +ezai O an 3zerine ald$ !e ly$ iyle ya%t$lar' Nihayet Oemal Da)a 53r e)=i de"i)tirme i#in arar !ermi)ti- o s$rada &3t3n- omite 3yeleri de Anadol*2da ya%a.a lar$ ,ezi %ro,ram$na ,(re haz$rl$ lar ya%$yorlard$' >4' A"*stos'1960 ,3n3 ord*e!ine ,ittim' H!' Al&' Halim 6ente)=in odas$nda on*)*yord* ' 0enim hi# &ir )eyden o anda ha&erim yo t*' Halim=e 1I' A"*stos 1960 tarihinde yazd$"$m &ir a# say/a yaz$y$ o *mas$ i#in *zatt$m' 0enim ,(r3)3m3 !e #al$)ma tarz$m$n ana hatlar$n$ ("ren dedim' Baz$m )*yd* 1 1' ANA <KR 1 a'9emo rasimizi i#ine d3)t3"3 #$ mazdan *rtarma - sa"lam temellere dayanan &ir de!let sistemi *rma ' &'K$sa zamanda ser&est se#imle h3 3meti si!il idareye de!retme ' >' 0* )$ alt$nda- ya%$la.a i)ler 1 a' Anayasa&' +e#im Kan*n*.' 0as$n Kan*n*d' s%at ha $ an*n*e' Atat3r n $l%lar$n$ Kor*ma Kan*n*n (n.eli le haz$rlanmas$' ?' 9i"er (nemli i)ler 1 P a' +a $tlar$n mah emelerinin neti.elendirilmesi KK$sa zamandaL&' 9emo rat Dartinin a%at$lmas$.' Beni &ir %artinin *r*lmas$na ,idilmesid' O*mh*riyet Hal Dartisinin i#inde &*l*nan m3/ritlerin le eli insanlar$n- %arti i#inde tas/iyesinin ya%$lmas$n$n sa"lanmas$' @' 53r +ilhl$ K*!!etlerinin daima ye !3.*t halinde &*l*nd*rma i#in ,ere li ted&irlerin al$nmas$' 0*n*n i#in 1 1' Kilit no talar$ olan- t3men- t*,ay- alay *mandanl$ lar$na !e o *l *mandanl$ lar$na ,3!enilirenerQi imseler ,etirme ' +*&aylar$n re/ah se!iyelerini artt$rma i#in ted&irler alma ' 0* da seneler.e ihmal edilmi) ord*n*n ana d!alar$n$n halledilere ,ere li an*nlar$n !e y(netmeli lerin (n.eli le tat&i edilmesi ile ol*r' ?' Ord*da i itle halinde ya%$lan tas/iye hare etinin &itti"ini esin )e ilde a#$ lama !e &*ndan sonra ya%$la.a olan tas/iyelerin an.a *mandanl$ lar$n salhiyetine &$ra $lara Ksi.il !e idariL i)e yaramayanlar$n 3#3 3#3 %artiler halinde eme liye se! edilmesi' @' Ord*ya ait ana d!alar$n ,iderilmesini se#imlerden en az d(rt ay (n.e sa"lam$) olma '

5' E6NBE5 5E90RRER 1 63him !ilyetlere as er7 !alilerin tayini' stan&*l- An ara !e C3neydo"*da i $talar$n$ ta !iyesi' 03y3 !ilyetlerde i &*l*nan inzi&at $talar$n$n ta !iyesi' Haz$r $talar$n yeniden *r*lmas$' Sandarma &irli lerinin m3him )ehirlerde ta !iyesi' 6ill7 Emniyet 5e) ilt$n$n re!izyondan ,e#irilere yeniden ta !iyesi' Dolis te) ilt$n$n re!izyondan ,e#irilere yeniden *r*lmas$' n $l% 6ah emelerinin l3z*m* halinde derhal /aaliyete ',e#e.e )e ilde haz$rl$ l$ olmas$' 6illetin na&z$n$ daima elde t*tma - ,ere li ted&irleri daima &* d3)3n.enin $)$"$ alt$nda in.eleme ' 6' 6ill7 0irli Komitesinin hare et tarz$ 1 B$%ranm$) tat&i atta &a)ar$ ,(sterememi) olan &a anlar$n (n.eli le tas/iyesi' Berine se#ile.e lerin #o esasl$ tah i edilere ,etirilmesi' 6'0'K' ye !3.*t olara #al$)mas$n$n temin edilmesi' ili !e ,*r*%la)ma ,i&i olaylara hi# &ir zaman meydan !erilmemesi' 6'0'K' i#ersinde */a &ir ,r*&*n ana /aaliyet#i olara se#ilmesi' 6'0'K' i#inde dayan$)ma !e hatt$ hare et- disi%lin *r*lmas$' 6e.lis to%lant$lar$n$n m*tla s*rette za%ta al$nmas$' 6'0'K' i#inde al$nan m3him ararlar$n omite hari.ine #$ mas$n$n (nlenmesi' 0*n*n i#in #o a"$r m3eyyidelerin on*lmas$' Her /erdin omite %rensi%lerine- tamimlerine riayet edilmesinin sa"lanmas$' Komite i#inde herhan,i &ir mesele ha $nda tart$)$l$% arar al$nd$ tan sonra o /i rin d$)ar$da ayni )e ilde yay$lmas$n$n sa"lanmas$' Ba%$lan her t3rl3 &eyanatlarda tam '&ir &irli !e &era&erli olmas$1 1' 63m 3n old*"* adar az &eyanat !erilmesi' >' 63him &eyanatlar$n omite.e se#ilmi) &ir heyet tara/$ndan aleme al$nmas$'?' 0eyanatlar$n #o a#$ - esin !e $sa olmas$' @' 6'0'K' i#inde i m*hteli/ )e ilde #al$)an omisyonlar$n i#inde an.a &ir $sm$n$n &eyanat !ermeye salhiyetli $l$nms$' Q'6'0'K' 3yelerinin me.lis er n$ olara riayet ede.e leri h*s*slar$n tes%iti' Hare et tarzlar$n$n tahdit edilmesi' Be letler ile m3nase&etlerin h*d*tlar$n$n #izilmesi' '6'0'K' 3yeleri yaln$z %lnlay$.$ !e haz$rlay$.$ olara #al$)mal$' 0ir i i yerin d$)$nda i.ra *ns*r* olara /aaliyet' ,(stermemeli' 1'6'0'K-' 9e!letin al $nmas$ i#in ana %ln$ haz$rlay$% il,ili !e letlere ,ere li dire ti/i !eri%%lnlar$n en */a ayr$nt$lara adar haz$rlanmas$n$ tat&i inin sa"lanmas$' n.eleme omisyonlar$n$n her 0a anl$"$n endi &3nyesi i#inde *r*lmas$'

n':$ ar$la.a m3him an*nlarda 0a anlar K*r*l* ile #o iyi &ir anla)maya !ar$lm$) olmas$ !e oordinasyon*n ihmal edilmemesi' o'6'0'K' ararlar$n$n #o &3y3 zar*ret olmad$ #a de"i)tirilmemesi' Hi# &ir s*retle ta!iz !erilmemesi' Hi# &ir zaman te/err*atl$ %lnlamaya dalmama ' 6emle etin i#inde esen d(rt #e)it .ereyandan omite 3yelerini *rtarmas$ i#in ,ere li #al$)malar$n ya%$lmas$1 0* /i irleri )* )e ilde s$ralaya&iliriz 1 1' 9emo rat Dartinin #e)itli yollardan tesiri' >' O'H'D' nin i#inde &*l*nan (t3 r*hl* insanlar$n /i ir .ereyanlar$' ?' 9in istirma.$lar$n$n tesiri' @' A)$r$ 6illiyet#ili"in de hesa&a at$lmas$' )' 6'0'K' 3yelerinin ,3nl3 hayatlar$n$n ontrol alt$na al$nmas$' 6'0'K' ni sarsa.a hare et tarzlar$ndan a#$n$lmas$' son*# 1 1' 6'0'K' i#inde tam &ir anla)ma' >' Be !3.*t &ir ord*' ?' K*!!etli &ir emniyet ted&iri' -' @' Cenel %lnlama *ns*r* olara #al$)ma' 5' 6illete ar)$ !erilen s(zlerde sada at' 6' Kesin i.raat !e ta!ize yer !erilmemesi' 4' 6emle etin &e ledi"i re/ormlar$ s3ratle ya%ma ' I' Az deme#- #o i)' 9' +e#im tarihinin esin olara tes&iti' 10' 0as$nla iyi !e anlay$)l$ m3nase&etin *r*lmas$' Ald$- o *d*- &itirin.e aynen )(yle s(yledi1 Odada Eman*llah :ele&i de !ard$' J)te samimi olan insan &(yle d3)3n3rJ !e notlar$m$ Eman*llah=a !erere Mo *J dedi- !e' FBar$n omite 3yeleriyle to%lant$ ya%a.a"$z- sen de stan&*l=a ,itme al- &* /i irleri tart$)al$m'$G dedi' 5o%lant$ya imlerin at$la.a"$n$ sord*m' E rem- -+ami- 6*.i%- Eman*llah- <i ret diye sayd$' 0*na ,(re m*tedil ,r*%tan &ir hayli 3ye i)tira ediyord*- &en &(yle &ir to%lant$ya resm7 s$/at ta)$mad$"$m i#in at$lamaya.a"$m$ &ildirdim' Baln$z &*rada yazd$ lar$m &enim ,(r3)3md3r' Zaten to%lant$da olsam &*ndan &a) a /i irleri sa!*nmama im n yo t*r' +en &*nlar$ ar ada)lara !er o *s*nlar- &en.e &a) a #$ ar &ir yol yo t*r dedim' Ka&*l etti' 6*.i% Ata l$=ya !ermi)- stan&*l=dan d(n3n.e yaz$lar$ ondan ald$m' Halim i in.i &ir meseleyi de &ana &* &*l*)mam$zda a#t$' Az (n.e 93ndar +eyhan ile ,(r3)3yord* #o ,ari% /i irleri !ar- &en d*r*m* hi# &e"enmedim' 0iti)i odada ot*r*yor' 0enden &ahsetmeden &ir de endisini sen yo la dedi' 93ndar +eyhan=$n yan$na ,ittim- /a at orada ya&an.$lar old*"* i#in on*)amad$ ' 0ir ara- Halim 6ente) ,eldi' Odada tenhala)m$)t$' Halim- hemen on*ya ,irdi- s(yle &a al$m- 5alt ne diyor diye sord*1 Kon*)ma on*s* tam a#$lma 3zereydi- /a at te rar ya&an.$lar

,eldi &* se/er' Halim 6ente)=in odas$n ,e#ti ' Kon* )*yd* 1 On tane &a an ,(re!lerinden a/ edilmi)lerdi' Berine yenileri tayin edile.e ti' 93ndar sa!*nd*"* /i re ,(re- &* on 0a an yerine Komiteden ar ada)lar$n ,etirilmesini istiyord*' 0iz de Halim ile &irli te &*n*n a sini sa!*nd* ' :3n 3 &(yle &ir )ey ya%$ld$"$ ta dirde millete !erilen s(zlerden *za la)$l$.a - hemde &ir #o ar ada)- &a anl$ ,(re!inde &a)ar$s$zl$"a *"raya.a t$' 0* /i rin alt$nda yatan mny$ sezmi)ti ' 0ir #o mahs*rlar$ &elirtere )iddetle &* /i rin ar)$s$na #$ t$ !e endilerini deste lemeye.e"imizi &ildirdi ' 63na a)am$z$n son*nda- 93ndar +eyhan $zara a"z$ndan &a lay$ #$ ard$- (/ e i#inde )*nlar$ s(yledi 1 FAr ada)lar omite art$ i iye ayr$lm$)t$r' 0* i i ,r*% &ir,3n ,ele.e &ir&irini temizleye.e tir' <a at )*n* &ilin i *!!et &izdedir- o halde &izler &a)ar$ya *la)a.a"$z' 0* )e ilde hare et edilmedi"i ta dirde &a) a #$ ar yol yo t*r'J Halim ile &en &ir&irimize &a $)t$ ' 0* /i irlerini hi# &ir s*rette a&*l etmedi"imizi y3z3ne ar)$ s(yledi ' ) e"er *!!et ,(sterisine ald$ysa- d*r*m de"i)ir dedi ' 0(yle &ir tehli eli yola ,idilmemesini endisinden ri.a etti ' Beni 0a anlar$n tamamiyle iyi se#ilmi)- omite hari.inden olmas$ tezini sa!*nd* ' Cer#e leri ,ayet *!!etli &ir )e ilde ortaya oy*n.a- &izim /i irlerimizi a&*l etti !eya a&*l etmi) olara ,(z3 t3' 9aha sonra i ,3nlerde omitede de ayn$ )e ilde arar ald$"$ i#in ar)$ ,r*&*n arz* etti"i )e ilde olaylar ,er#e le)medi' <a at &* )e ilde &ir deneme -,ayet iyi olm*)t*' Ha i i /i irlerini !e isti &al i#in haz$rlam$) old* lar$ %lnlar$ da ("renmi)ti ' imizde hemen d*r*mdan omitede i ar ada)lar$m$za ha&erdar etti ' Rz$m ,elen ted&irleri almalar$n$ !e omite i#inde i #al$)malar$n$ ona ,(re tayin etmelerini ararla)t$rd$ ' l (n.e m*tedil d3)3nen i)ilerin say$s$n$ artt$rma ,ere liydi' Komite i#ersinde daha &ir #o imseler- hen3z arars$z &ir d*r*mda idiler' Ne tara/a ,e#e.e lerini &ilmiyorlar !eya d*r*m* tam mans$yla a!ramam$) &*l*n*yorlard$' Onlar$ ayd$nlatma ,ere iyord*' Komite i#inde i &3t3n /aaliyetler &* y(ne d(nd3r3ld3' 0* arada &ir a# ar ada) da ayd$nlanm$) old*' 0* !aziyetteT #o"*nl* sa"land$"$ s$rada Osman K( sal tara/$ndan haz$rlanan &ir te li/in omiteye ,etirilmesi ararla)t$r$ld$' 0* da 53r e)=in m3ste)arl$ tan ayr$l$%- omiteye d(nmesi idi' Osman=$n &*n* 3zerine almas$n$n se&e&i !ard$' :3n 3 Osman &ir ,e.e 53r e)=in 0a)&a anl$ ta i odas$nda &ir olaya )ahit olm*)t*' 53r e)- Orhan Ka&i&ay- 93ndar 5a)er- 93ndar +eyhan on*)*rlar en- Osman i#eriye ,irmi)' :o hararetli &ir )e ilde on*)anlar Osman=a da haz$rlad$ lar$ %ln$ a#$ layara endilerine at$lmas$n$ &ildirmi)ler' Osman endisine ya%$lan &* te li/i )iddetle red edere - )*nlar$ s(ylemi) 1 MAr ada)lar &*raya ot*z se iz i)i ,eldi ' Ot*z se iz i)i ,ideriz' 0enim &a) a hi#&ir )eye a l$m ermez'J 0* s(zleri aynen Osman=dan da dinledim' :3n 3 Osman &enden &ir )ey sa lamazd$' 0* d*r*m da &ize omite i#ersinde i ihtil/$n son hadde ,eldi"ini a#$ #a ,(sterdi' 0enim tayinim Har& O *l* K*mandanl$"$na #$ t$' 0* tayin i)i de #o #e i)meli olm*)t*' Har& O *l* K*mandanl$"$na tayin te li/imi 53r e) ya%m$)- tara/tarlar$ da deste lemi)' 0* te li/e Oemal 6adano"l* ile +ami K3#3 itiraz etmi)ler' <a at Osman K( sal- +ezai O an- E rem A.*ner=de deste leyin.e tayinim olayl$ la #$ m$)' O zamana adar Oemal 6adano"l* !e +ami K3#3 - &eni iyi tan$m$yorlard$ !e 53r e)2in adam$ zannediyorlard$' 0(yle zannetme te &el i ha l$yd$lar amasonradan ,ayet iyi tan$m$)lard$r zannederim' Art$ 53r e)=i de #o seyre &ir )e ilde ,(rmeye &a)lam$)t$m' En son endisini ? E im 1960 da Har& O *l*n*n a#$l$) t(renine -,eldi"i zaman ,(rm3)t3m' Orada t(renden sonra endisiyle aya 3st3 ,(r3)t3 ' O *la Komite ar ada)lar$m s$ s$ ,eliyorlard$' Baln$z 53r e) tara/tar$ tan$nan ,en#ler her nedense #al$)ma saatlerinin d$)$nda ,elmeyi ter.ih ediyorlard$' l de/a B3z&a)$ 6*za//er Nzda" &ir,3n saat 19'00 da o *la ,elmi) !e o a )am +e izin.i 0(l3 ile &irli te yeme yemi)ti' Ertesi ,3n3 Alay K*mandan$ 5*r,*t d*r*m* &ana &ildirdi' 9erhal Alay K*mandan$na )* emri !erdim1 F0*ndan sonra hi# &ir omite 3yesi i#eriye yaln$z &$ra $lmaya.a G' :al$)ma saatlerinde ,eldi leri ta dirde &ana ,etirile.e !eya ha&erdar edile.e tim' :al$)ma saatlerinin d$)$nda ,eldi leri ta dirde ise n(&et#i miri re/a atinde ziyaret#i salonlar$nda a&*l edile.e lerdi' Emir #o s$ $ olara *y,*land$' Hatt &*ndan al$nanlar &ile old*' 0ir %azar ,3n3 93ndar 5a)er o *la ,elmi)ti' N(&et#i miri tele/on ile e!e d*r*m* &ildirdi' 0ende endisine ziyaret#i odas$nda a"$rlamas$n$ &ildirdim' 0* ziyaretler ma satl$ idi' Har& O *l* ile

&ir *!!et ,(sterisi ya%ma istiyorlard$' 0ilhassa ,en# s* &aylarla- &(l3 !e ta $m *mandanlar$ ile temas sa"lamay$ arz* ediyorlard$' 0iz de zaman$nda ayn$ yollardan y3r3m3)t3 ' <a at art$ o de!ir ,e#mi)ti' 0* )e ilde i hare et tarzlar$n$n mahs*rlar$n$ ar ada)lara &ildirdim- +ezai- Osman 6*.i%=e anlatt$m' 9aha s$ $ ted&irler ala.a"$m$ o zaman i#eriye hi# imseyi so maya.a"$m$ s(yledim' E"er 3#3 d3)me istemiyorlarsa omite 3yelerinin ziyaretlerini mesai dahilinde ya%malar$n$n daha yerinde ola.a"$n$ &* ,i&i ar ada)lara hat$rlatmalar$n$ istedim' A isleri hemen endini ,(sterdi' 0ir daha &(yle ziyaret#iler ,elmedi' Baln$z B3z&a)$ N*man Esin- R$/at 0ay al &irer ere ,eldilerse de Alay K*mandan$n$ !e &eni ziyaret ettiler' R$/at 0ay al i in.i ,eli)inde de #o $sa &ir zaman Alay K*mandan$ Al%a,*t=*n yan$nda ald$' 0eni ziyarete ,elen 6*.i%- Eman*llah !e Halim=e nizamiyeden ,irer en rastlayan 0ay al M+iz &3y3 leri- &iz de 3#3 leri ziyaret ederizJ dedi' 0* s(zlerde #o derin anlamlar !ard$' 0ir ,e.e saat >>'00 s*lar$nda 53r e) O *la ,eldi- &en hen3z yatm$)t$m' O zaman 0a)&a anl$ m3ste)ar$ idi' Halinde &ir tel) sezdim' 0* saatte &eni aramas$n$n herhalde &ir mns$ !ard$' :3n 3 art$ o ,3nlerde endini m3ste)arl$ tan *za la)t$rma i#in ya%$lan m3.adele sa/has$ son hadde ,elmi)ti' 0ana yana ya $la ar ada)lar$n$n endisini iyi tan$mad$ lar$n$- hal&* i hare etlerinde samimi old*"*n* hi# &ir zaman 5*ran.$l$ %e)inde olmad$"$n$- *z*n m3ddet i tidarda almay$ arz* etmedi"ini anlatt$' Kendisine /i irlerimi a#$ #a s(yledim' 53r e)=e on se iz A"*stosta yazm$) old*"*m yaz$y$ !e ana d3)3n.emi o *d*m' :o ,3zel &*ld* &*ndan &a) a &ir )ey d3)3nm3yor*m dedi' 0ende o halde anla)mamam$z i#in &ir se&e% yo dedim' Her i i tara/ta &iraz /eda rl$ ederse ortada anla)mam$z i#in &ir se&e& almaz dedim' O il i) olara )*n* te li/ etti' Osman m3ste)arl$ i#in haz$rlad$"$ te li/i 6e.lise ,etirmesin'% dedi' +aat 00'1=e adar yan$mda ald$ -her on*da *z*n *z*n on*)t* ' Ayr$l$r en endisine yar$n +ezai- Osman ile ,(r3)3%- te li/ini &ildire.e"im- &a al$m ne s(yleye.e ler dedim' 6e.lise ,idere +ezai ile ,(r3)t3m- &ana 53r e)=e itimat etmedi lerini s(yledi' :o $srar ettim- hare etlerinden !az,e#miyor- ,izli ,izli ,en#lerle #al$)$yor- oradan *za la)mas$ lz$m dedi' Osman K( sal=la da ,(r3)memi ta!siye etti' On*nla da ,(r3)t3m o da ayn$ anaatte idi' 0a)&a anl$"a ,idere Al%aslan 53r e)=e d*r*m* anlatara )*nlar$ s(yledim 1 9*r*m*n*n sars$lmamas$ i#in 6e.lise Komite 3yelerinin i.ra me! ilerinde &*l*nmalar$ i#in senin tara/$ndan &ir te li/ ,etirilmesini istediler dedim' Ama- &*n* 53r e)=e a&*l ettiremedim' On*n 3zerine &enim ya%a.a"$m &ir i) almad$ art$ - &*ndan sonras$n$ sen &ilirsin- ama &* te li/i a&*l edersen iyi ol*r dedim' 0ana hay$r J63.adele ederiz dedi' 0a)&a anl$ tan ayr$ld$m' i ,3n sonra K( sal=la ,(r3)t3m' 53r e) i#in- Oemal C3rsel Da)a i na old*- de"i)tire.e dedi' O s$rada K*rmay Al&ay +adi Ko#a)=ta Rondra=dan ,elmi)ti' C3rsel Da)a ile ,ayet iyi on*)*rd*' +ezai ile i imiz d*r*m* endisine iyi.e anlatt$ ' Ertesi ,3n ,(r3)t3"3m3z zaman Al&ay Ko#a)- d*r*m* Oemal Da)aya &3t3n te/err*at$ ile anlatara i na etti"ini &ildirdi' 0ir a# ,3n sonra da- 53r e) m3ste)arl$ tan ayr$ld$' 0* on* da &(yle.e halledilmi) old*' 53r e)=i e!inde ziyaret etti"im zaman ,e#mi) ,3nleri anlatara - endi endine #e ilmi) olsayd$n daha iyi ol*rd* dedim' 0ana J0eni $s ananlarla *"ra)a.a"$m$ dedi !e &*nlar$n &a)$nda +ami K3#3 =3n ,eldi"ini de s(yledi- ayr$.a E rem- Osman K( sal=a da itimat etmedi"ini &elirtti' 53r e) her nedense &* ,3nlerde 0in&a)$ 93ndar 5a)er=e %e /azla &el &a"lam$)t$' Z$rhl$ 0irli ler O *l*nda 5an 5a&*r* !ard$' 0in&a)$ 5a)er oraya s$ s$ - zamanl$ zamans$z ,elir- *!!et ,(sterisi ya%ard$' 0*rada 53r e) ,r*&* ,izli olara &az$ to%lant$lar da ya%$yord*' 0*nlardan he% ha&erdar ol*n*yord*' Ama onlar her de/as$nda in r yol*na sa%$yorlard$' 9*r*m art$ &3t3n -,er#e leri ile iyi.e anla)$lm$)t$' Komite tamamiyle i i ,r*&a &(l3nm3)t3' #in i#in &ir&irlerine ar)$ .e%he al$% &ir di"erini e arte etmeye &a $yorlard$' 0*n*n tesiri Ord*ya da yay$lm$)t$' Hele An ara=da i &irli om*tanlar$ da ne ya%a.a lar$n$ )a)$rm$)lard$' <a at- i)in son*nda d*r*ma a l$ selim h im old*' An ara=da ya%t$"$m temaslarda ara.$ ar ada)larla da tam /i ir &irli"ine !arm$)t$ ' Ha!a K*!!etlerinde Halim 6ente) #o m3him rol oynam$)t$' Ha!a K*!!etleri de ye !3.*t olara ayn$ .e%hede idiler' ? E im 1960 ,3n3 9e!let 0a) an$ Oemal C3rsel Da)a &eni ma am$na #a"$rd$' B3z&a)$l$"$mdan &eri &eni tan$rd$' O *lla il,ili &ir a# s*al sord* tan sonra as$l on*ya ,eldi' Komite i#inde son ,idi)at$n iyi olmad$"$n$- &az$

imselerin sa%$ /i irlere sahi% old*"*n* !e &*nlardan &ir $sm$n$n da Har& O *l*n* zamanl$zamans$z ziyaret etti lerini d*yd*"*n* &ildirdi' 0en de endisine d*r*m* anlatara ald$"$m ted&irleri &ildirdim' ;erdi"im emirleri s(yledim' Har& O *l*na itimat edile.e"ini &elirtere )ahsen onlar$n /i irlerinin ar)$s$nda old*"*m* a#$ lad$m' 0*n*n 3zerine %a)a &ana JE!et zaten Osman K( sal- +ezai O an senin d*r*m*n* &ana anlatt$lar' Onlar$n es i ar ada)$ym$)s$n- omitenin *r*lmas$ da sana aitmi)- he%sini ("rendim' imdi de !aziyeti tam mansiyle a!ram$) d*r*mdas$nsana &* h*s*sta s(yleye.e hi# &ir s(z3m yo - sana ,3!eniyor !e tam &ir emniyetle &a $yor*m'J dedi' zin isteyere yan$ndan ayr$ld$m' O ,3nlerde omite 3yelerinden ziyaretime ,elenler s$ la)maya &a)lad$' Bine &ir,3n Al%aslan 53r e) ,eldi &* F,idi)at iyi de"il 5alt' Art$ &*na &ir #re &*lal$m'J dedi' Es i ar ada)lar &ir araya ,eli% to%lanal$m !e arar alal$m dedim' 5ele/onla da Halim 6ente)=i #a"$rd$m' 0enim odada 3#3m3z tart$)t$ - son*# olara - Halim !e &en endisine a#$ #a )*n* &ildirdi 1 JKomite 3yeleri &*,3n +ilhl$ K*!!etleri temsil etme teler- 6illet &izi (yle &iliyor' +iz aran$zda &(l3nme s*retiyle ord*y* da i iye %ar#alamaya al t$n$z' 0*na ha $n$z yo t*rG dedi ' 9aha sonra 53r e)=e &* ana ,aye *"r*nda &asit %lnlardan !az,e#i%- /i ir ayr$l$"$ olan h*s*slarda ar)$l$ l$ olara anla)ma tan &a) a #$ ar yol ,(rmedi"imizi s(yledi ''Bo sa omitenin i iye ayr$lm$) )e li ile &ir&irimizin hayat$n$ dahi ortadan ald$ra.a &ir ortama h$zla ya la)t$"$m$z$&ir&irimizi 'h*d*t hari.i ede.e &ir hare ette &*l*nman$n i i tara/a da hi#&ir )ey azand$rmaya.a"$n$ &* ,i&i hare etlerle memle etin /el ete s3r3 lene.e"ini endisine a#$ #a anlatt$ ' Hi# &ir zaman &* ti% /i irlerinizi deste leyemez !e size yard$m.$ olamay$z dedi ' 0*n*n 3zerine &ir s3re daha tart$)t$ ' 0iz 6e.lisin (n.eli le *r*lmas$n$ omite 3yelerinin *r*.* me.lis d$)$nda almalar$n$- 6'0'K' nin yeni &ir siyas7 %arti *rmamas$n$- siyas7 hayata at$lma isteyenler !arsa 6'0'K' 3yeli"inden ayr$lara yeni &ir %arti *rmas$n$ !eya %artilere iltiha etmelerinin *y,*n ola.a"$ tezini sa!*nd* ' Al%aslan 53r e) de (yle ols*n- &*n*n i#in ne ya%al$m dedi' 0izde /i ir ayr$l$"$ olan i i .e%hede &ir araya ,elere on*)*ls*n- )artlar a#$ls$n- her i i tara/ta &ir&irini i na etmeye #al$)$r$z dedi ' .a% ederse to%lant$larda &*l*na&ile.e"imizi s(yledi ' 0* te li/imize raz$ old*' 0ir !eya i i ,3n sonra 6*ha/$z Alay$nda to%lan$ld$' 0izler at$lmad$ - ama orada ,(r3)3lenlerden ha&erdar old* ' 5o%lant$da Osman K( sal- +ezai O an- 6*.i% Ata l$- +ami K3#3 - 53r e)- Orhan Ka&i&ay- Orhan Er anl$- 6*za//er Nzda" &*l*nm*)lar- her es ,ayet ser&est olara on*)m*)' 0ir&irleri ha $nda tasarlad$ lar$ %lnlar$ dahi a#$ lam$)lar '0az$ no talarda da &ir&irlerine h3.*m etmi)ler- son*# olara da- omitede #o"*nl* la &ir to%lant$ ya%maya arar !ermi)ler' 0ize &* to%lant$ ha $nda ,elen &il,i &* )e ildeydi' i 3# ,3n sonra Komiteden yirmi d(rt i)inin i)tira etti"i &ir to%lant$ ya%$ld$' 0*rada /i ir on*s*nda i anla)mazl$ lar ,e.e yar$s$ saat 3#e adar m3na a)a edilere &ir arara &a"land$ !e anla)maya !ar$ld$- hatta )imdi i idarenin MHal Oy*naJ arz edilme i)i de arar alt$na al$nm$)t$' O sa&ah- Osman K( sal- +ezai O an &ana tele/on edere &* d*r*m* &ildirdiler' +onra Har& O *l*na da ,eldiler- ,(r3)t3 ' O ,3n 3 d*r*mdan sonra da t*t*m*n nas$l ola.a"$n$ %lnlama 3zerede alt$ i)ili &ir %lnlama ,r*&* tes&it etmi)lerdi' * ,r*&a 6*.i% Ata l$- Kadri Ka%lan- Al%aslan 53r e)- Orhan Ka&i&ay- Orhan Er anl$ U +ezai O an se#ilmi)ti' O a )am &* )e ilde asar al$nmas$na ra"men &* %lnlama ,r*&* hi#&ir zaman to%lan$% tam &ir #al$)ma"a ,e#emedi' :3n 3 her de/as$nda &ir &ahane ile ar)$ tara/ to%lant$lara at$lmam$)t$1' Es iden old*"* ,i&i 53r e) Cr*&*n*n ,izli to%lant$lar ya%maya &a)lad$ lar$ da &* arada ha&er al$nmaya &a)land$' Ayn$ zamanda es i h*ylar$ndan da !az,e#medi leri ati olara ("renilin.eT 1? Kas$m 1960 hare t$n$n ya%$lmas$na arar !erildi"ini sonradan anlad$ ' Ez*n ,(r3)melerden sonra isimler 3zerinde d*r*lara son*# Oemal C3rsel=e &ildirilmi)- o da ati arar$n$ !erere ne ya%a.a san$z ya%$n -elinizi #a&* t*t*n demi)' 1> Kas$m

+a&ah saat se izde Al%aslan 53r e) O *la ,eldi ,ene- tel)l$ &ir hali !ard$' 0ana art$ Komitenin i)e yaramaz hale ,eldi"ini la"!edilmesinin ,ere ti"ini !e yeni se#imlere ,idilmesi i#in #re d3)3n3lmesini isteyere T art$ i in.i &3y3 tarihi arar$n !erilmesinin lz$m old*"*n* s(yledi' 0ende endisini i na etmeye #al$)t$m' Kanaatimi te rarlad$m' Be !3.*t &ir omite haline ,elmeden hi# &ir i)in d3zelemeye.e"ini- &*n*n i#in ne ya%$% ya%$%- anla)ma ya%$lmas$n$n *y,*n ola.a"$n$ te li/ ettim' 0* on*y* ,e.i tirmeyin dedim' Nyleyse &iz haz$r$z dedi' Kendisine ("leden sonra e!e ,el ,(r3)elim- seni &e leye.e"im- dedim' 0* s$rada tele/on #ald$- K*rmay Al&ay Halim 6ente) &enimle ,(r3)meyi arz* etti"ini s(yl3yord*' Ka&*l ettim' 53r e)=te yan$mda- ,el istersen &*rada daha iyi ot*r*% on*)a&iliriz'J dedim' 0anaMHay$r ,elemem &en seni e!de &e liyor*ma.ele ,elG dedi' 53r e) yan$mda /azla almayara ,itti' <a at her halde azda olsa &ir)eylerden )3%he ediyord*' 0en derhal 6ente)=e ,ittim' 0in&a)$ Eman*llah :ele&i ile &era&er &eni e!lerinin (n3nde &e liyord*' Otomo&ilimi de"i)tirere Halim 6ente)=in otomo&iline &indim' Otomo&ilde 3#3m3z !ard$ ' Sandarma O *l*n*n (n3ne do"r* ,elir en Halim otomo&ili d*rd*rd*' 0ana d(nere F5alt es iden etti"imiz yemini hat$rla !e i#inden te rar et sana i in.i tarihi arar$ &ildire.e"izG dedi !e !erilen arar$ a#$ lad$' 0*na ,(re1 Art$ omite i#inde tam &ir &irli te) il etmeye im n yo t*' +on*# daha (t3ye ,itmeden anla)amad$"$m$z ar ada)lar$ omiteden ay$rara *za la)t$rmaya arar !erdi ' 0*nlar eme liye se! edilere y*rt d$)$na #$ ar$la.a !e &* hare et &* ,e.e sa&aha ar)$ tat&i edile.e V dedi' 0ende derhal a&*l ettim' 0ana *za la)t$r$la.a olanlar$n listesini o *d*' He%si do *z i)i idi' <a at o ,e.e omiteden *za la)t$r$lanlar$n on d(rt i)iye y3 seldi"ini ertesi ,3n Oemal 6adano"l*n=dan emir al$n.a ("rendim' Halim &ana 1? Kas$m ,3n3 sa&ah saat 06'00 da o *lda &*l*nmam$ s(yledi' N"leden sonra e!de 53r e)=i &e ledim- /a at ,elmedi' Kendi endime ertesi ,3n tat&i ede.e"im hare et tarz$n$ haz$rlad$m' +aat 04'00 ye adar imseye hi#&ir )ey s(ylememeye arar !erdim' 1?' Kas$m'

+aat 05'?0 da e!in a%$s$ #al$nd$' Ka%$da &ir deniz *rmay 0in&a)$s$ !ard$- &ana Oemal 6adano"l*n*n art$n$ ,(sterere - a.ele An ara K*mandanl$"$na ,itmem ,ere ti"ini s(yledi' Kartta i imzay$ tet i etti ten sonra hemen haz$rlan$% d$)ar$ya #$ t$m' Ka%$n$n (n3nde &eni &e leyen Qee%=e &indim' An ara 6er ez K*mandan$ Al&ay Hi met A $n.$=da Qee%teydi' 6er ez K*mandan$ yolda ,ider en &ana MNe !ar ne yo J diye sord*' Hi# &ir)eyden ha&eri olmad$"$n$ anlad$m' 0ende oraya ,idin.e ("reniriz diyere endisine .e!a% !erdim' 5am saat alt$da An ara K*mandanl$"$na ,eldi ' Kor,eneral Oemal 6adano"l*=n*n odas$na ,irdi ' #erde %iyade Al&ay$ Re.e%=te !ard$' 0ana d(nere M+en niye ,eldin d*r*m* &iliyors*n ya dedi' 0ende emrinizi ald$m dedim' O anda i i al&ay &ana yan ,(zle &a t$lar' Oemal 6adano"l* &ize )* emri !erdi 1 1' Komiteden &az$ ar ada)lar$n ihra.$n$ zorlayan arar$ &* sa&ah 04'00 da tat&i ede.e"iz' Her es $tas$ &a)$na ,idere herhan,i &ir hare ta ar)$ haz$r ols*n' >' 5at&i edile.e olan %ln$n ana hatlar$n$ s(yledi o da $sa.a s* idi' Komiteden #$ ar$la.a ar ada)lar$n he%sine 04'00 da te&li,at ya%$la.a t$' 0*n* emniyetten i i si!il %olis ya%a.a t$' Her &irine i i)er mem*r ayr$lm$)t$' 5e&li" zar/$n$ &ir si!il mem*r a%$lar$ #al$% !ere.e - di"er mem*r a%$n$n (n3nde &e leye.e ti' Zar/$n i#inde )* yaz$l$ idi 1

Eme liye ayr$ld$n$z' in.i &ir emre adar e!inizden ayr$lmaya.a s$n$z' 04'?0 da AQans Ha&erini dinleyiniz' E!inden #$ an ol*rsa hi# &ir s*retle zor *llan$lmaya.a - a%$n$n (n3nde &e leyen i i si!il mem*r o )ahsa ya la)$% ihtar ede.e KE!ine d(nmesi i#inL )ayet hare etine de!am ederse- derhal tele/onla en ya $n inzi&at ara ol*na d*r*m &ildirile.e ' O zaman te! i/ edilere 6er ez K*mandanl$"$nda nezarete al$na.a t$r' Ber yer seyyar inzi&at ara ollar$ *r*lm*)t*r' 0* )ah$slar e!lerinde nezaret alt$nda &*l*nd*r*l*% sonra y*rt d$)$na ,(re!li olara ,(nderile.e tir' Orada i *mandanlara radyoda yay$nlana.a &eyanat$ !erdi' 0ana te sir edilmi) "$tlardan almam$)t$' O zaman endi el yaz$s$ ile KEs i 53r #eL asl$n$ !erdi K0ende me!.*tt*r sa l$yor*mL Emri orada o *d* tan sonra ayr$ld$m' 0en endisine &ir h*s*s* sord*m' in.i &ir emir !eri% !ermeye.e"ini sord*m1 En riti yer olara Har& O *l*n* &*l*yorlar !e orada &ir rea siyon ola.a"$ndan #e iniyorlard$' Kendilerine &(yle &ir )eyin &ahis on*s* olamaya.a"$n$ &elirttim' 0ana J0* i)i tamamiyle sana &$ra $yor*mJ dedi' Ayr$ld$ - &en derhal o *la ,eldim' +aat yediye ,elme 3zere idi' Alay K*mandan$ 5*r,*t Al%a,*t !e K*rmay 0a) an ;e ili H3samettin +e!en,3l=3n otomo&illerini ,(nderi%- endilerini o *la istettim' Onlar ,elin.eye adar da n(&et#i heyetini to%lay$% )* emri !erdim' Ar ada)lar' +aat 4-?0 da radyoy* dinleyiniz !e derhal ta&*rlara da"$lara ("ren.ilerin hare etlerini ontrol edere neti.eyi &ana &ildiriniz'J 0ende %azar old*"* i#in hen3z yata tan al an ("ren.ileri ontrol etme i#in o"*) oridorlar$nda dola)maya &a)lad$m' 0* arada hi#&ir ta) $nl$"a tesad3/ etmedim' :o.* lar hi# &ir mna !ermemi)lerdi' Radyo ne)riyat$ 3zerlerinde &ir )o tesiri yaratm$)t$' Kah!alt$dan sonra ya!a) ya!a) ,r*%la)malar olmaya &a)lad$' 0en derhal izinli #$ malar$n$ s(yledim' zin ha!as$ i#inde o *ldan da"$ld$lar' 0ir $s$m ("ren.iler o *lda alm$)t$' +aat on s$ralar$nda +$t $ Elay Da)a ,eldi- es i ("ren.ilerini ha!*z &a)$na to%lad$ !e onlara &ir n*t* #e ti' 0en %e dinleyemedim' Baln$z )* ha!a seziliyord*' 0* d*r*m ar)$s$nda deme &ana %e itimat edilmemi)ti' :3n 3 &en O *l K*mandan$ i en on*n ,elmemesi ,ere irdi' N"ren.ilere zaman$nda #o ta!iz !ermi) old*"* i#in ("ren.iler on* ,(r3n.e #o )$mar$yorlard$' :o ,ere siz on*)malar old*"* i#in &en hi# &ir zaman +$t $ Da)an$n yan$na so *lmad$m' N"le 3zeri e!ime ,ittim' +aat 1@ s$ralar$nda Emniyete ait &ir ara&a e!in (n3nde d*rd*' Dolis- )o/(r3mle ,(r3)ere Al%aslan 53r e)=in e!inin nerede old*"*n* sorm*)' <a at ara&a &en e!den #$ $n.aya adar &izim a%$n$n (n3nden ayr$lmad$' Ce.e O *lda yatmam$z i#in emir ald$ - o *la d(nd3m saat >0-00 den sonra omiteden 6*za//er B*rda *ler- Kadri Ka%lan- 6ehmet Nz,3ne)- Ahmet B$ld$z- E rem A.*ner- <i ret K*yta - hari# hemen hemen he%si ,eldiler' 0enim odamda *z*n &oyl* ot*rd* on*)t* ' 0* arada Kara K*!!etleri K*rmay 0a) an$ 6emd*h Da)a da ,eldi' Komite.eler ,itti ten sonra 6emd*h Da)ay$ e%ey ayd$nlatt$m !e es i an$lar$ndan da &ahsettim' Dazartesi ,3n3 normal mesai ya%$ld$' Baln$z &* arada Orhan Ka&i&ay hen3z ele ,e#memi)ti' +$t $ Da)a te rar o *la ,eldi' 5el)l$ &ir !aziyetteydi' Ka&i&ay &*raya ,elir herhan,i &ir)ey ya%a&ilir diye or *yord*' Kendisine teminat !erdim !e &ir daha o *la ,elmemesini- daha iyi ola.a"$n$ endisine s(yledim' 0* d*r*m* ayr$.a Komitede i ar ada)lara da &ildirdim' 0en.e ("ren.iyi de islim 3zerinde t*tman$n &ir anlam$ yo t*' N"ren.i on* ,(r3n.e l3z*ms*z yere heye.anlan$yord*' 0ende on*n ,ere siz on*)malar$n$ hi# iyi

ar)$lam$yord*m = Hatta o zaman Osman K( sal=a da' J0* )ah$s &ir daha o *la ,elirse &en *mandanl$"$ ter ederim' 0ana m$ itimat ede.e sin' ona m$8 6es*liyet &ana ait olsa ,ere 'J dedim' +on ,eli)i o old*' 0* )e ilde i i 3#,3n3 e!den ayr$ ,e#irdim' E!imde olan tele/on on*)malar$m$ &ile estiler' 0eni hari#ten arayanlar tele/on &a)$nda il (n.e Oemal 6adano"l*2n* &*ld*lar' :3n 3 tele/on*m*n oraya &a"lan$lmas$ i#in emir !erilmi)ti' Beni esasl$ ted&irlerin al$nd$"$n$n /ar $nda &ile olmam$)t$m' Ond(rtler te! i/ edili% 63rted Ha!a Alan$na ,(t3r3ld3"3 zaman Orhan Ka&i&ay2dan &a) as$n$n ziyaretine ,idemedim' Ka&i&ay=$ yol.* etmeye de Osman !e +ezai ile &irli te ,itti ' Ar ada)lar s$ra ile yol.* edildiler' 0* i)te &(yle.e ans$z olara &itirildi' 0* tas/iye hare etinden sonrada Kara K*!!etlerinde &ir tayin am%anyas$ &a)lad$- listeler haz$rlanara on d(rtlerin adam$ old*"* ,ere #esi ile &ir #o s*&ay$n tayin listesi tanzim edildi' 0eni de &* listelerden &irinin &a)$na 53r e)=in adam$ old*"*m* ileri s3rere oyd*lar' Komitede alan ar ada)lar zaman$nda d*r*ma m3dahale edere imsenin adam$ olmad$m i#in &* yanl$)l$"$ tam zaman$nda (nlediler' 0* d*r*m* d*yar- d*ymaz derhal 6e.lise ,ittim' Ar ada)lara WJ0enim i#in yan$lanlar di"erleri i#inde yan$l$rlar- &* )e ilde tayinler ya%maya al may$n ord*y* i iye ay$r$r$z -#o (t3 neti.eler do"ar dedimse de imseye dinletemedim' Ama hata endisini ,(sterdi !e ,(stere.e te' lerde &* h*s*s*n nas$l temizlene.e"i ha $nda )imdiden h3 3m !erme &en.e old* #a zor'0enim i#inde t3rl3 t3rl3 s(ylentiler #$ ard$lar' 5e! i/ edildi dediler' 5ayin etme istediler' Bass$adaya ,(nderildi dediler' 6e"erse ne #o dost*m !arm$) da &enim ha&erim yo m*)' Zamanla her)ey a#$ #a ortaya #$ t$'

TALAT AYDEMR..

22 UBAT NCES
An ara- >@' Aral$ ' 0*,3n saat on &ir s$ralar$nda An ara K*mandanl$"$ndan tele/on ettiler' Oemal 6adano"l* ma am$nda seni &e liyor dediler' Hemen ,ittim' K*rmay 0a) an$ +elhattin 9emir.io"l*=n*n odas$nda ot*r*r en endisine sord*m' Eme li s*&aylar$n %azar ,3n3 ya%a.a lar$ to%lant$ ile il,ilimi8 dedim' 0iraz sa&ret ("renirsin dedi' <e! alde &ir hal old*"* &elli ol*yord*' >I 53men K*mandan$ K*rmay Al&ay N*ri Hazer de ,eldi' 6adano"l* &izi odas$na ald$ Odada K'Al&' 6*za//er He%er- K*rmay 0a) an$ +elahattin 9emir.io"l*- &en- K*rmay Al&ay N*ri He%er !ard$' 0iraz e!!el i#erden # )leri 0a an$ 53m,eneral 6*harrem hsan K$z$lo"l* #$ m$)t$' +elahattin *la"$na e"ilere ya!a)#a JE/a &ir o%erasyonJ dedi' Zaten anlam$)t$m' Ceneral 6adano"l* masas$n$n 3zerinde yeni ,elmi) olan mesaQ$ o *d*' zmir den #e ilmi)ti' 6esaQ (zet olara 1 M Eme li Ceneral 6ehmet Ali Ayta#=$n &ir on*)mas$ !e me.liste endisine !erilen &az$ s(zlere i)aret ediliyord*' 6ehmet Ali Ayta# JE'6''N'+'E'V lara )(yle sesleniyord*1 F5e) ilt$m$z art$ - %asi/li ten #$ s$n' A ti/ olal$m ,e# al$yor*z' Ba Ord*ya d(ne.e"iz- ya (le.e"iz' K*r*.* 6e.lise &izi alm$yorlar- zorla ,irmeliyiz' 0enim *rmayl$ hizmetim >@ y$lhal&* i 6'0'K' da $ymeti &* adar olmayan s*&aylar !ar' A ti/ hare et etmeli !e ha $m$z$ almal$y$z'J 0*na &enzer &ir s3r3 hezeyan dol* .3mlelerden sonra' 6ehmet Ali Ayta# Ha!a Alan$nda #o %arla &ir )e ilde ar)$lanmay$- *!!et ,(sterisi ya%$lmas$n$ arz* ediyord*' K"$d$n o *nmas$ &itin.e Ceneral 6adano"l* 1 FAr ada)lar' 0* a )am &ir hare et ya%a.a"$z- #3n 3 eme li s*&aylarla ,edi liler !e 9emo rat Darti *yr* lar$n$n m3)tere en *rm*) old* lar$ te) iltta to%lant$ ya%a.a lar &izlerin ortadan ald$r$lmas$ ha $nda ,ere li %lnlar$ haz$rlaya.a lard$r' On*n i#in siz i iniz &* ,e.e e!lerinizde yatmaya.a s$n$z' K$talar$n$z$n &a)$nda ala.a s$n$z' Ailelerinizi de &ir yere ,(t3r3n dedi !e )* $sa emri !erdi 1

0* emrimi i inizden &a) a )* )ah$slar &ile.e tir' 6er ez K*mandan$ Al&ay Hi met A $n.$lar5ra/i 5a&*r K*mandan$ Al&ay Re.e%Sandarma Cenel Kom*tan$ A&d*rrahman 9or* Da)a6*ha&ere O *l* K*mandan$ Al&ay Re)at- 6*ha&ere 5a&*r K*mandan$' Hi# &ir s*rette yaz$l$ emir yo ' 0* adamlar her #e)it as er el&isesi temin etme le me),*l K+*&ay- Er- CeneralL di atli ol*n' 0irli"inize ,elen !e endi %arolan$zdan ,ayrisini s(yleyeni te! i/ ede.e siniz' +iz *mandanlar &ir&irinizi ,izli.e ,(r3% i)i i#inden idare ede.e siniz' K$talar$n$z !e haz$r *!!etleriniz silh &a)$nda ola.a ' N(&et#ileriniz ,3!enilir ola.a ' Oe%haneli ler ontrol edile.e 1 +aat >1 den sonra )* %arolay$ *llanma 3zere tele/on ,(r3)mesi ya%$la.a ' Darola 1 KA# *t* si,ara istemi)ti L )areti 1 K+i,aralar$n$z haz$rL' 9i"er 0irli Kom*tanlar$na saat >? den sonra ha&er !ere.e"im'J dedi- !e &a)ar$ diledi' 0en Emri te rar ettim ayr$ld$ ' 0e)te o *la d(nd3m n(&et#i mirini de"i)tirdim' +aat >0 de o *la ,eldim' N(&et#i miri A!ni Ele!liye )* emri !erdim' N(&et#i s*&aylar$n$n isim listesini ,etir' Alrm i#in haz$r $ta haz$rl$"$n$ ya%' +aat >1 den sonra o *la ,elen tan$nmayan imseleri derhal te! i/ edi%' 9(rd3n.3 *&e 63d3r3n3n odas$na ha%sedin' Bat &or*s* ile &irli te &3t3n ("ren.iler yat$r$la.a ' Emniyet n(&eti artt$r$la.a ' O s$rada An ara K*mandanl$"$ndan &eni istedi lerini &ildirdiler ,ittim' Ce.e i hare et i#in yaz$l$ emir !erdiler' Orada ,eneral 6adano"l*- +ezai O an- +ami K3#3 =te !ard$' Onlarla ,(r3)3% ayr$ld$m' O *lda N(&et#i Xmirine te rar )* emirleri !erdim1 O *l*n .i!ar$na ona.a n(&et#i mi tar$n$n tayini' Haz$r $ta ola.a &irli ler i#in ("ren.ilerin ismen tes&iti' N(&et#i mirinin saat >@ de &3t3n n(&et#i s*&aylar$n$ al$% yan$ma ,eli% d*r*m* ra%or etmesini' N(&et#i mirine &3t3n &irli leri ontrole ,idiyor*m' Ara&ay$ &$ra a.a"$m' Bayan olara on &e) da i a sonra ,elirim &eni &*la)$ hane a%$s$nda &e le al' Emrini !erdim' O s$rda Emir +*&ay$m +3!ari 0in&a)$ 5ali% O"*z ,eldi !e &ana at$ld$' 0era&er &irli leri ,ezdi sonra ,itmi) -,i&i ya%ara o *la yan tara/tan ,irdi ' K*rmay 0a) an$- Emir +*&ay$ ile ayn$ odada sa&aha adar alara hare t$ ta i% etti ' E'6''N'+'E' lar saat 0>'00 de to%lanmaya &a)lad$lar saat 06'00 da say$lar$ elli &e) i)i olm*)t*' Ba%$lan %ln no sans$z tat&i edildi' 5e! i/ edilenlerin

listesini #$ arara K*mandanl$"$ K*rmay 0a) an$ &ana o *d* #o az tan$d$"$m isim !ard$' Eme li s*&ay olara &ir i i i)iyle- &ir a# ,edi li !ard$' Ceri alan$ 9'D' *yr* lar$ ile &ir a# ad$nd$' 5ah i at halen de!am ediyor &* s*retle 3#3n.3 hare atta sessiz olara &itti' +imdi halen o *lda haz$r !aziyette &e liyor*z' 0* olay$ ya%ma ta ,e# &ile al$nd$' :3n 3 aylard$r &*n*n ya%$lmas$n$ arz* ediyor !e her de/as$nda omite ar ada)lar$m$ i az ediyord*m' 0a al$m son*# ne ola.a ' >5' Aral$ +aat 1I'00 1@ lerin tas/iyesinden sonra ,(r3)lerim ,er#e le)ere - P+ilhl$ *!!etler &3nyesinde &(l3nmeler meydana ,elmeye &a)lam$)t$' 6'0'K' Ayeleri ord*y* tesir alt$nda &*l*nd*rma i#in An ara !e stan&*l=da &*l*nn *mandanlar$ /aaliyete ,e#irere ararlar ald$r$yorlard$' 6'0'K' nin ,e#i.i Anayasas$ &izzat ya%anlar tara/$ndan #i"neniyord*' )te &* olay +ilhl$ K*!!etler i#inde old* #a y$ $.$ &ir rol oynamaya &a)lad$' 1@ lerin tas/iyesinden sonra ,eri alan >? omite 3yesi ,r*%lar halinde ord* i#inde )iret reisi imi)ler ,i&i tara/tar to%lamaya &a)lad$lar' 0ir yandan da 1@ lerin ma"d*r old*"*na inanan tara/tarlar$ da ord* i#inde ayr$ &ir te) ilt *ra&ilme i#in &3t3n ,3#leri ile #al$)$yorlard$' Art$ Ord* m*hteli/ /i ir a $mlar$na ,(re- z3mrelere hizmet i#in siyasetin i#inde &o.alamaya &a)lam$)t$' )te &* d*r*m ar)$s$nda yine endimi ,(re!li hissettim' An ara=da i ar ada)lar$mla &ir /i ir etra/$nda to%lanara ord* i#inde %ar#alanmaya meydan !ermeme !e ord*y* ya!a) ya!a) da olsa 6'0'K' 3yelerinin elinden *rtarma i#in +ilhl$ K*!!etler 0irli"i ad$n$ !erdi"imiz te) ilt$ *rma 3zere #al$)malara &a)lad$ ' An ara !e stan&*l=da i ,en# *mandanlar to%lant$lar ya%ara &az$ ararlara !ard$lar' Ord*n*n &3t3nl3"3n3 hede/ olara alan ararlar )*nlard$1 53r +ilhl$ K*!!etleri se&e& !e sai i ne ol*rsa ols*n siyasete ar$)m$)t$r' Halen Ord*da &*l*nan +ilhl$ K*!!etler 0irli"i mens*%lar$ derhal siyasetle il,ilerini esmelidirler' Her *mandan !e +*&ay astlar$n$ endine- endini de &ir dere.e 3st *mandan$na &a"lamal$d$r' Her K*mandan !e s*&ay yaln$z endi *mandan$ndan emir' almal$ !e ord* d$)$ hi#&ir siyas7 tesir alt$nda almamal$d$r' Nisan 1961 y$l$ &a)lar$nda da Ha!a K*!!etleri Kom*tanl$"$- Kara K*!!etleri !e Ord* Kom*tanl$ lar$- 9eniz K*!!etleri- Har% <ilos* Kom*tanl$"$ !e Sandarma Cenel Kom*tanl$"$ aras$nda &* on*larda anla)ma olm*)- emir !e *manda m3nase&etleri &*na ,(re tanzim edilmi)tir' 0* m3nase&etleri y3r3tme 3zere om*tanlar$n i)tira iyle &ir 5ARK +RAHRY KE;;E5RER 0RRZ *r*lm*)t*r' An.a &* &irli 6'0'K' 3yeleri !e y3 se om*tanlar aras$nda FAR0ABRAR OEN5A+YG *r*ld*"* )e linde a&*lT edilmi) !e &* hare etimize ,3n3n i tidar$n$ ellerinde t*tan1 i)iler ar)$ #$ ma i#in her t3rl3 yola &a)!*rm*)lard$r' +ilhl$ K*!!etler 0irli"i te) ilt$n$ *ran &izler te) ilt$m$z$ y3 se *manda ,(re!inde &*l*nan *mandanlara adar ,eli)tirir en- di"er tara/tan da i tidar$n /iilen sahi&i old*"*n* her zaman a#$ #a ortaya oyma tan a#$nmayan i)iler &* te) ilt$ da"$tma !e ileri ,elenleri tas/iye etme i#in #e)itli metotlar 3zerinde haz$rl$ lar ya%maya &a)lam$)lard$r' Kar)$ olara hare et eden her i i .e%he de &ir&irlerini tas/iye etme i#in #e)itli yollara &a) !*rara hare ete ,e#mi)lerdir' 0ir&irlerine asla itimat etmeyen &* i i ,r*&*n !erdi"i il meydan sa!a)$Al&aylar O*ntas$na ar)$ ,iri)ilen hare etin &a)lamas$ 3zerine a#$ #a ortaya #$ m$)t$r' 0* d3)3n.e ile il olara Ha!a K*!!etleri Kom*tan$ Kor,eneral r/an 5ansel=in eme liye se! i istenmi)tir' An.a 9e!let 0a) an$ C3rsel &* arar$n +ilhl$ K*!!etler i#ersinde te% i yarata.a"$n$ ileri s3rere ar)$ oym*)- neti.ede 1 Haziran 1961 ,3n3 5ansel=in 53r iye=den *za la)t$r$lara Nato 9aimi Cr*&*n tayinine arar !erilmi)tir' Celi)en olaylar$n a $)$ i#inde nihayet alt$ haziran ,3n3 ,elmi) +'9'K' 6ens*%lar$ 5ansel=in tayinini d*rd*rm*)lard$r'

9 5emm*z' 1961 K5ARA5 AB9E6R es i ihtill.ilerden ar ada)$ 5*ran Ba!#an=a yazd$"$ &ir me t*%ta- Haziran olaylar$n$ anlatma tad$r'L Karde)im 5*rhanHat$rlars$n- Kore=den d(nd3 ten sonra htillin emniyete al$nmas$ i.a& ederJ demi)tim' )te o ana /i ir 3zerinden y3r3d3m' Es i te) ilt$ ,eni)lettim' 0*,3n 53r Ord*s*nda ilit &a)$nda &*l*nan &3t3n insanlar &*na dahildir' Aylard$r #al$)t$ !e &az$ %rensi%ler !azetti ' A# ay e!!elde &* %rensi%leri omitede i ar ada)lar$m$za !erdi ' 0az$lar$ #o iyi ar)$lad$' 0az$lar$ da aylar sonra &izi ar adan han#erlemeye al t$lar' 0*nlar )*nlard$r 1 Oemal C3rsel- Oemal 6adano"l*- Osman K( sal- +ezai O an- +$t $ Elay- A,asi en''' Hal&* i &* arada Osman !e +ezai=ye &en ne adar &el &a"lam$)t$m' 6e"er onlar ne imi)ler- &izim &* adar a#$ al%li olmam$z$ onlar &idayette a&*l eder ,i&i ,(r3nd3ler- ,3ya a $llar$n.a /$rsat &*l*n.a dar&e indirme"e al t$lar- /a at tersine old*' Ha!a K*!!etleri om*tan$n$n- emir s*&ay$n$n KCAR+ER=in emir s*&ay$ A,asi ENL mari/etiyle tayininden sonra i) %atla !erdi' Emir s*&ay$ A,asi en- 6ason Oemiyetine ,irmi)ti- di"erleri de on*n izinden y3r3yorlar- tesir alt$nda al$yorlard$' 0* ,3n de!letin &e) 0a an$ da 6asond*r- sen h3 m3n3 !er'' 0* y* ar$da sayd$"$m insanlar$n %ln$ ile &iz >U? Haziran ,e.esi haz$rlad$ lar$ liste ile yeni &ir ond(rtler ,i&i emri !a i ile ar)$la)a.a t$ ' 0ere et !ersin- elimizi #a&* t*tt* - &* za/eri d(rt saat ara ile azand$ ' 9erhal alarma ,e#ti - yo sa &izi )* s*#lar ile radyoda dinleye.e tiniz' Oemal 6adano"l* 6ill7 +a!*nma 0a an$ Kara K*!!etleri K*mandan$ Al o# ile &irli te &ir liste tanzim eder' 5a&i i en &a)ta s*# )* 1 Har& O *l* Kom*tan$- Komitede i ha!a.$lar ile anla)m$)t$r' 0*nlar Ord*y* ay$ran insanlard$r' En (t3s3 om3nistlere hizmet edenlerdir' 0ize ha&eri i in.i &a) an olan 6*hittin Da)a !erdi' Ondan sonra i i.raat tamamiyle &izim h imiyetimiz alt$nda .ereyan etti' 0* adamlar /azla inat etselerdi- hare ta ,e#i% ortal$"$ ana &oyaya.a t$ ''' O adar )**rs*z insanlard$'' Allah=tan ellerinden &ir )ey ,elmedi' :3n 3 art$ hi# &ir *!!etleri almam$)t$' 0* anda da s$/$rd$rlar' Bedi ,3n yedi ,e.e *y *s*z alarmda ald$ ' Baln$z )*na se!in i &3t3n 53r Ord*s*- 9eniz- Ha!a- Kara Sandarma &* anda ye !3.*tt*r' 9i"er yolda da &*n* sa"laya&ildiysem art$ rahat (le&ilirim' 9!am$z$ &a)ta &*l*nan Cenel *rmay 0a) an$na- K*!!et Kom*tanlar$na- ayr$.a a&*l ettirdi ' imdi demir ,i&iyiz- ama &* olay olmad$ ta&ii' Es i ideal ar ada)lar$m- 53r iye=de her )eye h imdirler' +ilhl$ K*!!etler )ahsiyetini azanm$)t$r' Bedi Haziranda Komiteye &ir 3ltimatom #e ti - &enim alemimden #$ t$' Cenel *rmay 0a) an$ 6emd*h Da)ay$ () e ,(t3rd3' Hasta 9e!let Reisine a&*l ettirdi' Birmi d(rt saat m3hlet !ermi)ti ' On &irin.i saatte yerine ,etirdiler- yo sa he%sini sile.e ti ' ) o adar ,er,in sa/haya ,irmi)- sa&r$m$z t3 enmi)ti' Altimatom )* idi 1 Ha!a K*!!etleri Kom*tan$ derhal !azi/esine iade edile.e ' N"le radyos*nda yay$nlana.a ' 0izi ih&ar edenler !e Ha!a K*!!etleri Kom*tan$n$n har.anmas$n$ sa"layanlar !ere.e"imiz listeye ,(re derhal eme li ola.a lar' Oemal 6adano"l*-Osman K( sal derhal *mandanl$ lar$ &$ra $% Komiteye d(ne.e ler' 0ir daha +ilhl$ K*!!etlerin !e Komitenin ha&eri olmadan ilit &a)$nda &*l*nan om*tanlar tayin edilemeye.e !e eme liye se! edilemeye.e '

9eniz K*!!etleri Kom*tan$ Kara K*!!etleri Kom*tan$ !e 6ill7 +a!*nma 0a an$ derhal eme li ola.a ' Komite se#imlere adar azalt$lamaz' sti/a edemez- isti/aya zorlanamaz' imdi tamamiyle d*r*ma +ilhl$ K*!!etler h imdir' 0iz daima do"r* yolda idi ' 9e!am ede.e"iz' imdi omitede sa!a.a"$m do *z ar ada)a itimat edilemez' 6*.i% Ata l$- Haydar 5*n# anat- Eman*llah :ele&i- 9z' Bar&ay +elhattin 3 ran Nz aya- Ra/et A soyo"l*- <i ret K*yta - E rem A.*ner- Kadri Ka%lan' 0iz ,ene &3y3 l3 hayatlar$n$ &a"$)lad$ ' nisiyati/lerini azand$r$% omiteye iade etti ' Bo sa onlar$ silme saat meselesi imi)''' Ond(rtler meselesini de ,arantiye !e si,ortaya ald$ ' Onlar$n $l$na da imseyi do *nd*rtmay$z' +ilhl$ K*!!etlerin himayesindedirler' Baln$z ne !ar i sa&$rla &e lesinler' Onlar &ana !e &izlere ar)$ !azi/elerini tam mansiyle ya%mad$lar' Ama &en i#inde iyi tan$d$"$m &az$lar$n$ *n*tamad$m' imdi &eni daha iyi anlaya&ilirler' Orhan Ka&i&ay me t*% yazm$)t$- itira/lar$ !ard$sa l$yord*m' Oe!a% yazmad$m' +e&e&i malHm''' Ama sen /$rsat d3)erse ona r/an +olmazer=e &* me t*&*m* o * onlardan ye,ne iste"im- itidalli !e sa&$rl$ hare et etmeleridir' Her )eyin zaman$n$tayinini &ize &$ra s$nlar' imdi memle et #o ar$)$ t$r' Kim ne derse desin i tisadi riz !ard$r' +e#imler &ile tehli eye ,ire&ilir' i riti no ta !ar1 6ah emelerin in/az$- se#imler' 0*rada &ir hal aya lanmas$ ola&ilir- an.a o zaman silhl$ *!!etlere &el i &ir !azi/e d3)er- a si ta dirde %lnlar$m$z taht$nda i)ler ilerleye.e - emin ol*n' Komitede i !e/as$z ar ada)lar$n en &3y3 hatas$ &eni Kore=den 53r iye=ye ,etiri%- Har& O *l* Kom*tan$ ya%malar$ imi)''' 0a)lar$na #ora% (rm3)3m' 9o"r*d*r' Karde)im ne !ar i Ond(rtler de &iraz &ana *la !erseydiler- i)ler &a) a t3rl3 ol*rd*' <a at &izi #o #a&* *n*tm*)lard$' n)allah &*ndan sonra iyi ol*r''' K 1@ lerin tas/iyesinden sonra 0r*[elles=e ,(nderilen Orhan Ka&i&ay- &*l*nd*"* yerden 5alt Aydemir=e &ir me t*% yazara &az$ a#$ lamalarda &*l*nm*)t*r' Ka&i&ay es i yaz$ ile yazd$"$ me t*&*nda &az$ a#$ lamalarda &*l*nma tad$r' Aydemir tara/$ndan oriQinali m*ha/aza edilen &* me t*% hat$rat$n &* &(l3m3ne onm*)t*r'L

Bruxelles. 2 Mart. 1961 Sevgili ve aziz kardeim Talt, Htrmdan ir an !lsun "karmad#m $alde, imdi%e kadar sana %azamadm. &lk zamanlar $diselerin 'zerinden ir zaman ge"sin istedim. (a$a s!nra u%gun ir durum aradm. )imdi %azmakla *idden ir $uzur i"ersinde%im. Bura%a geleli !n '" $a+ta d!lmu !ldu. &lk g'n' $angi $isler altnda isem, de#ien ire% %!k, a%nen devam edi%!r. Bu m'ddet zar+nda zaruri %aama artlarn asgari dere*esinde temine u#ratk. &%i k,t' ir mekan temin ettik. Sa#mz ve s!lumuzu ta%in ettik. -rtk undan ,tesi me%dana getirdi#imiz artlar i"inde mukadder !lan ak etimizi eklemekten i aret... Biz de unu tevekk'lle %a.ma%a "al%!ruz. Her $alde $uzur i"ersinde de#ilim. /elien artlar ! ekilde !lmasa%d, nis.i ir $uzur ve mes0ut !lma imknlar da mev*ut !la ilirdi. 1akat maalese+, imdi u ir $a%alden i aret. &ster istemez az, %ine mal2m uzun uzun m'nakaalar %a.lm ve %a.lmakta !lan $ususlara intikal edi%!r ve ede*ek. Baka t'rl's'ne de imkn !lmu%!r. Sen $ere%i 3!mitedeki Sezai ve 4sman m'stesna, di#erlerinden de "!k da$a i%i ilir ve de#erlendirme imknlarna sa$i.sin. 5ira 26 Ma%s &$till temelleri senin "!k m's.et ve +edakr +aali%etinin neti*esinde me%dana gelmitir. 1akat ne %azk ki seninle era er !lan izler, senin i"in gerekli !lan temin edemedik. 4 g'nlerin $avas r u ese+ veri*i neti*e%i d!#urdu. Bu k!nudaki "almalarmn m's.et ir s!nu*a ulama%ndan "!k 'z'nt' du%muumdur.

-ziz kardeim 7 Bu %aza*aklarm ,zel !larak kendimi savunma de#ildir. Bunu %a.ma%a*a#m. Hdiselerin i"erisinde %aam !lan, $er t'rl' .!litika !%unlarna ulamam akl selim sa$i i kimseler durum ve durumum $akknda zannederim kararlarn "!ktan vermilerdir. -rtk eni ura%a getiren !la% tari$e intikal etmi !ldu. 5aman ger"eklerin a%nasdr. Hakikatler !rta%a "ka*aktr. Bunu ,%le*e ka.%!rum. 1akat u arada eni 'zen ir $usustan a$setmeden ge"me%e*e#im. 4 da 18 ler $akknda te+rik %a.lmadan t!.tan ve men+9 dedik!dulardr. 5aman alarak ka+i ir zaman ge"ti. Bida%ette it$am edildi#imiz k!nularn '.$esiz delilleri de t!.lanm ulunmaktadr. B't'n '.$eler %a da#ld ve%a m'dellel !ldu. Buna g,re t!.tan 18 ler $akknda a#r ir it$am dedik!dusunun ,n' alnmas, e#er su"lar varsa !rta%a k!nsun, vel$asl kanun9 %!llardan gere#i %a.lmaldr. Bura%a kula#ma kadar gelen isnatlar "!k "irkin ve "!k a*. Bunlar %a.anlarn kimler !ldu#unu kestiri%!rum. Bunlar $er devrin .!litika ezirganlar ,men+aat gru.lar ir tek kelime ile u memleketin %'ksek men+aatleri ile $i" ir ilgisi !lma%an, %alnz g'n'n r'zgrna g,re %elken tutan kimse ve%a gru.lardr. 26 Ma%s0 me%dana getiren ! ulvi $issi %!k etmek ve%a .ar"alamak, u sralarda $ede+leri !lsa gerek. :%le zannedi%!rum ki k!mite arkadalar ve sizlerde enim kadar undan m'teessir !lu%!rsunuz, +akat k!mite ne %a.ar ki !nlarnda $esa. ettikleri u %a... u ve%a u se e.ten tas+i%e edilmi ve mu*i. se e.leri ilk anlarda "!k a#r, +akat s!nradan tatil edilmi ir gru. i"in tam +rsat. -kla gelen ve a#za alnmaz it$amlar s'r'. gidi%!r. 3!mite una resmen mni !lma%a kalksa, kendi kendini tekzi. gi i ir e% !lur. -ksi t'rl' $areket etse a$smzda kendiside %.ranmaktadr. -rkadalar m'teessir !lmaktadr. Bunlar %a.anlar u a"maz m'kemmel surette $esa. etmilerdir. /a%eleri mateess'+ me%dana gelmi 1; 3asm !la%n ustalkla istismar ederek i$tillin mnasn $r.alama%a "almak, 2; ler ve !nd,rtler d'manl# %aratarak 26 Ma%s0 sen !+ize etmi unsurlar si%as9 ir ,l' $aline getirmektir. <'nk' unlar i$till %a.m unsurlar iti arlar%la %aar g,rmek istemezler ve u %'zden ellerine ge"mi ir +rsattan isti+ade edi%!rlar. )a$sen u !%una gelmi%!rum, gelmeme%e de azimli%im. (arda !lan di#er arkadalarn da gele*e#ini ta$min etmem, +akat "!k 'z'l'%!rum. Mesel u "irkin it$amlardan ir ka" 7 Mutlak surette ir ksmmz k!m'nist, ir ksmmz ise +aist, izler =emal >aa% ve &n,n'0%' ,ld're*ek, .artileri ka.ata*ak ve memleketi, asker9 =unta ve%a diktat,rl'kle idare ede*ekmiiz. Bunun 26 Ma%s %a.mak i"in ru$unda ir e%ler $is etmi ir T'rk evld i"in d''n'lmesi m'mk'n m'd'r. 26 Ma%sn $angi artlar altnda, s!nsuz ir memleket sevgisi ve gele*e#ini dikkatle d''nmek sureti%le $azrland#n, tekilt"s sen !ldu#un i"in "!k i%i ilirsin. -%r*a u ne mantktan uzak $eze%andr. 3im diktat,rl'#' %a.trtr. (iktat,rl'k kuvvetle %a.lr. Memlekette u kuvvet Sil$l 3uvvetlerdir. Sil$l 3uvvetlerimizin sa#du%usu una m'saade eder mi? ve durumu una m'saade eder mi? 4rdu%u ilen ve tan%an ir insan u $ususu aklndan ge"iremez... Ben ki !rdu%u i%i tanrm. 4rada iken de devaml !larak unu s,%lerdim7 @ine de a%n kanaati tamakta%m. Asasl !larak u memlekette dem!kratik d'zen ve u d'zeni mu$a+aza%a muktedir m'esseseler kurulmadan memleket idaresi ka il !lamaz. -ksi takdirde gele*ek karanlktr. Hele gele*ek diktann $er t'rl's' ir +elkettir. =emal ve &smet .aalarn ,ld'r'lmeleri de#il akl selim, iraz da vi*dan !lan ir insan unu $a%alinden da$i ge"iremez. Bunun m'nakaasn %a.a*ak de#ilim. Hi" irimiz %kt#mz iktidarn adi su"lularna da$i aklmzdan ge"irmedi#imiz en k'"'k ir maddi zarar memleketimizin i+ti$ar !lan u '%'k a$si%etlere kar nasl d''ne iliriz. Hi" irimiz derken $er $alde sade*e 4n d,rtleri de#il 26 Ma%s 3!mitesi ve !nun %akn "evresini kast edi%!rum. Bir di#eri 7 Batan $ainidirler, Cuslara satlmlardr. /ittikleri %erlerden Cuslara ilti*a edi%!rlar. &stir$am ederim !lur mu? Bu s,zler en ve enim gi iler i"in s,%lene ilir mi? Hatra getirile ilinir mi? Bu .is ve adi .r!.aganda% %a.anlarn %'zlerine ir g'n vurmak i"in deta %erimde duram%!rum. -lla$ eni unu %a.madan ,ld'rmesin, tek temennim u. Tali$in ne gari. ne +e*i *ilvesidir kiD 26 Ma%s0a $a%atmz unlar du%mak i"in mi k!%mutuk? Bir di#eri 7 Be in su a% atan, 186 leri tas+i%e eden unlard. &%i ni%etli di#er k!mite '%elerini aldatarak ve%a te$dit ederek istediklerini %a.tr%!rlard. Buna $ere%den evvel !radaki ve uradaki arkadalarmz a$ittir,

$e.si ile en %akn samimi m'nase etlerimiz vard. 3imi kim kandrr ve%a te$dit ede ilir. Buna e%valla$ di%e*ek ir arkada var mdr. Ben ir tek vak0a%a a$it !lmadm, $e.sini %akndan tanrm. Bunu ka ullene*ek ir tek kimse mev*ut de#ildir ve !lamaz. 5aten 26 Ma%s me%dana gelemezdi? 4nlarn $e.si titizlikle, +ikir %a.s salam s!nsuz ir memleket sevgisi du%an *esur insanlar arasndan se"ilmilerdir. htilli ya%an &*nlar de"ildir' A#$ ,(zl3 edi% 3lh a%t$lar &irde &*'''' ihtillin haz$rlan$)$n$ !e i.ras$n$ ya $ndan &ilirim' 0ildi"im i#inde &* on*da salhiyetle on*)*r*m !e &3t3n ar ada)larda )3%hesiz #o iyi &ilirler' Komite il te) il edildi"i zaman i#inde (yle ar ada)lar !ard$r i e"er onlar olmasayd$ ihtill olmazd$' 0* ihtilli onlar ,er#e le)tirdiler- yine (yleleri !ard$ i olmasa da yine ihtill ol*rd*' Hizmetleri olm*)t*r !eya olmam$)t$r' <a at esasa taall* etmez' Komitenin d*r*m*n* yeni 3yelerini tes&it etme i#in- yani 3llh$ a%ma - isteyenleri ay$ lama i#in omisyon *r*lm*)t*' A l$mda ald$"$na ,(re do *z i)iydi !e &* omisyon se#ilir en )* h*s*s nazar$ iti&ara al$nm$)t$' htilli haz$rlayan !e ,(t3renlerden ilit ar ada)lar se#ilmi)lerdi' Bine hat$r$mda ald$"$na ,(re )* ze!at !ard$' 6adano"l*- +ezai- Osman- 53r e)- 6*za//er B*rda *ler6*.i% Ata l$- +ami K3#3 - Orhan Er anl$ !e &en &el i E rem A.*ner de !ard$' 0el i &a) alar$ da se#ile&ilirdi de' )in selmet ile .ereyan$ i#in /era,at ettiler' Her ne ise &* omisyon- Komiteyi tes%it etmi)ti' ahs$m i#in s(yleye&ilirim i a#$ ,(zl3 edi% omiteye #(re lenmi) de"ilim' 5alt#$"$m seni i),al ediyor*m' )te &(yle on*lar$ d*yma &eni hara& ediyor' 6adde- mahal' !e imden d*yd*"*m* sarih olara tes&it etmeme im n yo - &* )e ilde le elenmemize &ir nihayet !erme lz$m' E"er !arsa resmen a#$ lanmal$d$r' Her es d*r*m*n* &ilmeli !e l3z*m ,(r3yorsa sa!*nmas$n$ ya%mal$d$r' 0* on*da yard$mlar$n$ &ilhassa istirham ederim' Nas$ls$n ar ada)lar nas$llar' * s$ralar da ha i aten #o m3him %ro&lemlerde arar !erme d*r*m*nda &*l*n*yors*n*z' 6e),*liyetiniz &3y3 - .andan temennim omitenin !e sizlerin i.raat$n$zda &a)ar$n$z$n de!am$d$r' 6emle et isti &alini in)a ediyors*n*z' 0* tarihi #al$)man$z$ Allah me),*l etsin' 6es*t in i)a/lar$ ,(rd3 #e &ahtiyar ol*yor*m' Her )eyin en iyi son*.a *la)a.a"$na itimad$m tamd$r' 0enim !e &a) alar$n$n )ah$slar$ me!z*&ahis de"il- memle et hizmetinde )ahsen imseye ar)$ ne inim !e nede &ir da!am !ar'' 0ir ihtill hare etinde &* ,i&i olaylar ol*r- olmamas$n$ temenni ederdim' <a at old* tan sonra da memle eti se!en hem de hayat$ndan #o se!en &ir insan s$/at$yla hare etin m*!a//a iyetini &3t3n al&imle !atan$n &irli - &era&erli selmet !e atisi &a $m$ndan temenni ederim !e= ediyor*m' imdili ho)#a al' 03t3n hasretimle ,(zlerindenyana lar$ndan (%erim se!,ili arde)im' +ezai- Osman- Kadri Ka%lan- 6*za//er B*rda *ler- +*%hi Karaman=$n hasretle ,(zlerinden (%erim' Bazarsan &eni memn*n edersin' 4r$an 3-B&B-@

K Aydemir tara/$ndan !erilen Altimatom e si siz olara *y,*lanm$) Kor,eneral Oemal 6adano"l* +$ $y(netim K*mandanl$"$ndan- Al&ay Osman K( sal 6*ha/$z Alay K*mandal$"$ndan al$nm$) !e o zaman i 6ill7 +a!*nma 0a an$ 6*za//er Alan *)- Kara *!!etleri K*mandan$ Kor,eneral Oelal Al o# in.i Ord* K*mandan$ Kor,eneral e/i lter- 9eniz K*!!etleri Kom*tan$ Koramiral Ze i Nze !e Ha!a K*!!etleri i#erisinde &ir #o s*&ay derhal eme liye se! edilmi)lerdir' O*mh*r&a) an$ C3rselin Emir +*&ay$ A,asi en de isti/a etmeye me.&*r &$ra $lm$)t$r' Alt$ Haziran olay$ ,er#e te ihtillin i#inde olan yeni !e sessiz &ir ihtillden &a) a &ir)ey de"ildir'L Art$ O'H'D' endisini i tidar$n en ya $n sahi&i olara ,(rmeye &a)lam$)t$' <a at d*r*m hi#te onlar$n &ildi"i ,i&i &ir ,eli)im ,(stermiyord*' Ord* i#inde *rd*"*m*z +ilhl$ K*!!etler 0irli"i her ,3n &iraz daha ,3# azan$yord*' 1961 Haziran$n$n >I' ,3n3 to%lanara J+ilhl$ K*!!etler

0irli"inin a&*l etti"i %rensi%leri Cenel *rmay 0a) anl$"$ tara/$ndan &3t3n +ilhl$ K*!!etlere &ir ,enel,e halinde d*y*rd* ' Drensi%lerimiz )*nlard$ 1 1' Ana %rensi%ler 3zerinde ader &irli"i edilen hayati meselelerdir' 0* %rensi%lerin omite- me.lis !e ,ere se d$)ar$da ta i% !e taha * * i#in her t3rl3 ,ayret !e *!!et sar/ edilir' 6emle etin !e reQimin selmeti i.a&$ +ilhl$ K*!!etler &* yolda i az !e +ilhl$ m3dahale ya%ar' >' * !eya &* )e ilde te.ellisinde ittihatlar yaratmaya.a !eya ihtill !e reQimin teminat$n$ tehli eye d3)3rmeye.e meselelerin hallinde te)e&&3s- te)!i !e ta!siyeden ileri ,idilemez- silhl$ m3dahaleye de"er &ir ris olara a&*l edilmez' ?' Ana %rensi%ler1 6'0'K1 53r +ilhl$ K*!!etlerinin &(l3nmez &ir *z!*d*r' Onlara !a i &ir te.!3z 53r +ilhl$ K*!!etlerine ya%$lm$) addedilir' 6'0'K' zalar$ aras$nda omiteyi y$%rat$.$ &ir ayr$l$"$ 53r +ilhl$ K*!!etleri asla tas!i% etmez' +e#imde i tidara ,ele.e siyas7 *!!et ihtill !e in $l&a !e &*n* ya%anlara ar)$ inti am.$ &ir h3!iyet ta)$yamaz' +e#imlere adar %artilerin d*r*m* ya $ndan ta i% edilir' Bass$ada d!as$nda &irin.i dere.ede s*#l*lar i#in y3 se dalet di!an$n !erdi"i ararlar derhal tasdi !e in/az edile.e tir' Cenel se#imler Bass$ada 6ah emeler i sona erdi ten !e .ezalar$ in/az edildi ten sonra ya%$la.a t$r' 0* tarih >9 E im 1961 i ,e#emez' 63s%et yoldan ayr$lmad$ #a se#imlerin son*na adar 6'0'K' /esih !eya &a) a &ir yolla azalt$lamaz !e da"$t$lamaz' ihanetleri Komite tara/$ndan arar alt$na al$nmad$ #aL +e#imlerden e!!el 6'0'K' 0a) an$n$n herhan,i &ir se&e%le ,(re!inden ayr$lmas$ halinde 9e!let Reisi &ir n*maral$ Anaysa Kan*n*n*n h3 3mleri ,ere"in.e se#ile.e tir' 6'0'K' nin %rensi% arar$ !e tensi at ma sad$ ile eme liye se! edilenler te rar +ilhl$ K*!!etlere al$namazlar' Atat3r n $l%lar$ aleyhine hi#&ir )e ilde ta!iz !erilemez' +e#imle ,elen i tidar.a ihtilli haz$rlayan !e ya%anlar- ihtilal h3 3meti de!am$n.a ihtill i.a&$ olan hizmetler !e ,(re!lerde #al$)anlar B3 se Adalet 9i!an Ayeleri &* hizmetlerden mes=*l t*t*lamazlar !e mah eme edilemezler' 0* %rensi% anla)mas$na !aranlar ihtill !e in $l&$n teminat$n$ sa"lama i#in &irle)mi) old* lar$ndan siyas7 &ir to%l*l* !e ar)$ ihtill.i olara !as$/land$r$lamazlar !e &(yle &ir ,ayede ta)$mazlar' A!detlerinde &ir mahs*r olmad$"$ +ilhl$ K*!!etler.e anaat has$l ol*n.aya adar 1@ ler y*rda a!det edemez' 0* h*s*sta arar omite.e !erilir' 6'0'K' 3yeleri se#imlerden sonra %artisiz O*mh*riyet +enatos* 3yesi olara hizmet etti leri m3ddet#e Anayasa esaslar$ dahilinde 53r +ilhl$ K*!!etlerinin &ir %ar#as$ olma ta de!am ede.e tir' 6'0'K' #$ ard$"$ an*nlar !e i.raat$ndan dolay$ se#imle ,elen i tidar.a sor*ml* t*t*lamaz' 53r +ilhl$ K*!!etleri %rensi%ler taha * etti ten !e siyas7 i tidar$ !aat edildi"i ,i&i Anayasa esaslar$na ,(re %artilere de!retti ten sonra siyaset d$)$nda ala.a !e asli ,(re!ine d(ne.e tir' >5 A"*stos ,3n3 Sandarma O *l* )ere/ +alon*nda to%lant$da !e ta&an.a 3zerine ellerimizi ayara )* yemini etti 1 M53r 6illetinin &e as$ >4 6ay$s in $l% r*h*n*n de!am$n$ demo rati &ir reQimin *r*lmas$n$

temin ile 6'0'K' nin m3s%et i.raat$n$ deste leye.e"ime !e 53r +ilhl$ K*!!etlerinin siyasetten *za almas$n$n temini h*s*s*nda endimi )imdiden 53r 6illetine /eda ede.e"ime nam*s*m !e )ere/im 3zerine and i#erim'V l to%lant$m$z$ &* yemini etti"imiz ,3n3n a )am$ ya%t$ ' 5o%lant$ya Sandarma Cenel K*mandan$ 5*",eneral A&d*rrahman 9or* Da)a 0a) anl$ ediyord*' 5o%lant$ya elliden /azla s*&ay i)tira etmi) &*l*n*yord*' Bemin etmi) olan s*&aylar masam$n etra/$n$ #e!irmi)lerdi' 9or* Da)a *mandanlarla ya%t$"$ temaslar ha $nda &il,i !erdi' 5o%lant$lar$m$za !e #al$)malar$m$za de!am etti"imiz &ir s$rada her esin mera la son*.*n* &e ledi"i se#imler' 9emo rat Dartinin de!am$ old*"*n* her /$rsatta s(yleyen mitin, meydanlar$nda seh%alar *rara on*)malar ya%an .ahil hal $m$z$ alt$nda derin anlamlar yatan .3mlelerle tahri eden %oliti a.$lar$n !arl$"$na ra"men ya%$ld$' +e#imlerin son*.* &izlerin ha l$ old*"*m*z* &ir ere daha a#$ #a ortaya oym*)t*' +e#imler &ilindi"i ,i&i son*#lan$n.a 6ill7 radenin tam olara ,er#e le)medi"i inan.$na !arm$)t$ ' 0* anda 53r +ilhl$ K*!!etleri i#inde &ir /i ir ayr$l$"$ &elirmeye &a)lad$' Ord* mens*%lar$n$n &ir $sm$na ,(re me.lisin to%lanmas$ndan 196> &a)lar$na adar ,e#en zaman i#inde /i irsiz !e derinli"i olmayan siyas7 atmos/er memle ete h im olmaya &a)lam$)t$' Ord*n*n iyi niyetlerine ra"men siyasiler a&a !e &asiretsiz hare etleri ile ihtillden yeni #$ m$) memle ette %oliti a ortam$ de"erlendirme ten yo s*n ,(r3n3yorlard$' Xdalet Dartisi a"$rl$ mer ezi olara a%italist e onomiye tara/tard$' <a at %ro,ram iti&ariyle /a)ist &ir metot sahi&i old*"*n* ,(steriyord*' O'H'D' #e)itli olaylar$ !e d3nyada &eliren re/ormlar$ tam anlam$ ile halledememi)ti' A"$rl$"$ ile sosyalist e onomiye tara/tar- /a at tat&i at iti&ariyle A'D' ile ayn$ %aralelde &*l*n*yord*' 0* d*r*m memle et ,er#e lerini &ilen s*&aylar$ memle etin ,ele.e"i &a $m$ndan h*z*rs*zl*"a se! ediyord*' Kanaat o idi i- memle etin m*hta# &*l*nd*"* e onomi !e sosyal re/ormlar ilm7 tarzda de"il- ,eli)i ,3zel *y,*lana.a siyas7 a!,alarla memle ette >4 6ay$stan (n.esine nis%etle daha ,er,in &ir ha!a yarat$la.a &* d*r*m %ro/esyonel %oliti a.$lara mai)et endi)esine dayanan &ir %ost a!,as$ndan &a) a &ir son*# !ermeye.e ti' <i irlerle &ir ,r*% s*&ay yol ya $n i en memle etin ,ele.e"i &a $m$ndan idareye el on*lmas$ /i rini sa!*n*yord*' in.i /i re ,(re isese#imler arz* edilen )e ilde olmam$)t$- )imdi as er7 &ir m3dahale hare etine de l3z*m yo t*' 5e.r3&e edilmeli- &a)ar$s$zl$ lar$ ,(r3ld3 ten sonra m3dahale edilmeliydi' 0* /i ri sa!*nanlar daha ziyade Ha!a K*!!etlerinin temsil.ileri olan K*rmay Al&ay Halim 6ente)- Ha!a Al&ay$ <e!zi Ars$n idi- &*nlar O'H'D' liler ile de!aml$ s*rette temasta old* lar$ i#in &* memle eti an.a &a)ta n(n3 olma 3zere O'H'D' nin *rtara.a"$na inan$yorlard$' 0* /i ir ,ere An ara Cr*&*nda- ,ere stan&*l Cr*&*nda tart$)$ld$ tan sonra &irin.i /i ir e seriyet azand$"$ i#in stan&*l=da >1 E im 1961 ,3n3 Har& A ademilerinde ya%$lan &3y3 to%lant$da 10 Ceneral !e >I Al&ay )* %roto ol3 imzalam$)lard$'

>1 EK6 DRO5OKORA Har& A ademisi >1 E im 1961 ZA0Y5 ;ARAKA+Y K\L 1' 53r +ilhl$ K*!!etleri mens*%lar$ MA)a"$da a#$ imzalar$ &*l*nanJ >1 E im 1961 ,3n3 saat 1@-?0 da to%lanm$)lar !e ,3ndemlerinde me!.*t olan on*lar$ m3)tere en m3za ere etmi)ler !e

itti/a la a)a"$da i arara !arm$)lard$r1 K \ L 0* %roto ol aynen yaz$ld$"$ ,i&i s$ras$ &oz*lmadan a tar$lm$)t$r'

53r +ilhl$ K*!!etleri on &e) e im 1961 ,3n3 ya%$lm$) olan se#imlerden sonra ,ele.e yeni 53r iye 03y3 6illet 6e.lisi to%lanmadan e!!el d*r*ma /ilen m3dahale ede.e tir' tidar$ 6illetin ha i 7 !e ehliyetli m3messillerine te!di ede.e tir' 03t3n siyas7 %artiler /aaliyetten men edile.e se#im neti.eleri ile 6'0'K' /esh edile.e tir' 0* arar$n tat&i i >5 E im 1961 den sonra i &ir ,3ne tehir edilmeye.e tir' >' )&* Za&$t ;ara as$ 3# n3sha olara tanzim edilmi) !e &3t3n 3yeler tara/$ndan ayn$ anda imza edilmi)tir'

>1 E im 1961 >1 E im 1961 %roto ol3n3n alt$nda )* ,eneral !e s*&aylar$n imzalar$ yer al$yord*1 Kor,eneral Re/i 5*l,a- 53m,eneral <i ret Esen- 53m,eneral Ra/et Al,enal%- 53mamiral 0ahattin Nz3l er5*",eneral <ar* C3rler- 5*"amiral Oell E"i.io"l*- 5*",eneral B*s*/ Al%mans*- 5*",eneral <ar* C3!ent3r - 5*"amiral Kemal Kaya.an- K*rmay Al&ay 0eh#et Nzdemir- K*rmay Al&ay 9o"an Nz,(#men- K*rmay Al&ay +*at A t*l,a-K*rmay Al&ay N' Kemal Ers*n- K*rmay Al&ay 0*rhan H*no"l*- K*rmay Al&ay Halim K*ral- K*rmay Al&ay Re.ai 0at*ral%- K*rmay Al&ay 6ehmet 0ora- K*rmay Al&ay ;e.ihi A $n- K*rmay Al&ay Emin Ayte in- K*rmay Al&ay <erit Erdo"an- K*rmay Al&ay Ne.ati ).an- Ha!a K*rmay AY&ay 5*ran :a"lar- K*rmay Al&ay <i ret C( nar- s' Al&ay R$/at Eren*l*- 5o%' Al&' Oell 0ay am- K*r' Al&' Oemal N.al- 9z' K*r' Al&' 03lent 5ar an- 9z' K*r' Al&' Zari/ :etinda"- K*r' Al&' 0edrettin 9emirel- K*r' Al&' Oell E,anK*r' Al&' ;ahit C3r an- K*r' Al&' era/ettin Ol.ay- H!' K*r' Al&' Emin Al% aya- K*r' B&' Ahmet Cer#e#- K*r' Al&' Ne.ati Nzan- K*r' Al&' +adeddin Oan $r- K*r' Al&' Nihat Arslant3r ' Droto ol3 imzalayan Re/i 5*l,a- Kor,eneral Oemal 5*ral=$n &irin.i n3shaya imza oyd*"*n* el yaz$s$ ile Droto ol3n 3zerine aydetmi)tir' >1 E im ,e.esi &eni !e &ir a# ar ada)$m$ stan&*l=a #a"$rd$lar' 0en- 6er ez Kom*tan$ Al&ay +el#* Ata an- Ha!a K*!!etleri=nden K*rmay Al&ay Halim 6ente)- Al&ay <e!zi Ars$n- K*rmay Bar&ay 5*/an A o#- saat 10=da al an &ir *#a la stan&*l=a ,itti ' stan&*l=da A ademide ya%$lan &ir to%lant$da ,eneral !e amiraller &ize stan&*l=*n arar$n$ &ildirdiler' 0* arara yaln$z ha!a.$lar itiraz etti' <a at neti.ede e seriyete *yd* lar$n$ &elirttiler !e ,e.e 0>'00 de An ara=ya d(nd3 ' Ertesi ,3n- >> E im ,3n3 63rted Ha!a Alan$=nda An ara ,r*&*na dahil ar ada)lar !e ,eneraller &3y3 &ir to%lant$ ya%t$ ' Her es tas!i% etti' Ayn$ %roto ol3 orada &*l*nanlar da imza ettiler' >? E im ,3n3 Cenel *rmay 0a) an$ Oe!det Da)a- K*!!et Kom*tanlar$n$- ord* om*tanlar$n$olord* om*tanlar$n$ !e K*!!et K*rmay 0a) anlar$n$ to%lant$ya d!et etti' 5o%lant$da al$nan &* arar$n *y,*n olmad$"$n$- 9e!let 0a) n$ Oemal C3rsel se#ilme 3zere her )eyin d3zele.e"ini !e smet Da)a=n$n da 0a)!e il olma 3zere &* i)i *rtara.a"$ endilerine em%oze etmi) old* lar$ i#in,eneraller al$nm$) olan &* arardan- imzalar$ old*"* halde- d(nd3ler' Ord* i#inde ,enerallere ar)$

&ir itimats$zl$ &elirdi' Ord* &ir sars$nt$ ,e#irme"e &a)lad$' 0ilindi"i 3zere- +ilhl$ K*!!etlerin &a)lar$ olan d(rt *!!etin om*tanlar$- Cenel K*rmay 0a) an$- () e ,idere d(rt %arti lideri ile &az$ )artlar$ ileri s3rme s*retiyle hi#&ir zaman h* * 7 de"eri olmayan &ir &el,eyi imza ettirdiler' 0* al&aylar *)a"$n$n arz*s* hil/$na olm*)t*r' 9*y*ld*"*na ,(re- antidemo rati &* arara her zaman )ahsiyetini !e &itara/l$"$n$ m*ha/aza etmi) olan +ay$n 0(l3 &a)$ itiraz etme .esaretini ,(stermi)- di"er demo rasi %ehli!nlar$ derhal a&*l etmi)lerdir'

Al&aylar *)a"$- demo rasiye ,idildi"i ta dirde- &*n*n tam mnas$yla tat&i ini istemi)lerdir' Hal&* i- ,ere 9e!let 0a) an$=n$n se#imi !e ,ere se 0a)!e ilin se#imi- as er7 &as $ ile olm*)t*r' 0*nda es i 6'0'K' 3yeleri ile ha!a *!!etlerinin rolleri &3y3 olm*)t*r' Her istedi leri )eyi- MOrd* &(yle istiyorJ diyere %artiler 3st3nde &ir *ma.$ rol3ne ,e#mi)ler !e Ord*=y* let etmi)lerdir' Hal&* i ord*n*n ,(!desi de"il- on*n &a)$nda &*l*nan &ir a# K*!!et Kom*tan$ &*n*n &(yle olmas$n$ arz* ediyorlard$' Nite im- 6e.lis a#$ld$ tan sonra .ereyan eden hdiseler !e %artilerin t*t*mlar$- hi#&ir .idd7 mesele 3zerine iyilinmemesi ord*da i &3y3 itleyi daha #o 3mitsizli"e a%t$rm$) old*"* i#in yeniden ,en# !e orta *)a lardan ,eneraller ademesine tazyi ler ya%$lma ta idi' C3n ,e#ti #e artan &* tazyi ar)$s$nda al&aylar *)a"$ ha i atleri &a)lar$nda &*l*nan *!!et om*tanlar$na !e Cenel K*rmay 0a) an$=na s(yleme ten #e inmemi)lerdir' 0* .3mleden olara 19 O.a 196> ,3n3 Cenel *rmay 0a) an$- Cenel *rmay Karar,h$nda saat 14=de &3y3 &ir to%lant$ terti% etmi)tir' 0* to%lant$ya An ara=da &*l*nan &3t3n *!!et om*tanlar$- Cenel *rmay da !e Kara K*!!etlerinde &*l*nan &3t3n ,eneraller An ara=da &*l*nan &irli !e &3t3n O *l Kom*tanlar$- riti %ersonel i)tira ettiler' +alonda tahminen 40 i)i adar &*l*n*yord*' Cenel *rmay 0a) an$- ,idi)at$n iyi old*"*n*- n(n3 &a)ta me!.*t old* #a her )eyin d3zele.e"ini !e on*n ord* tara/$ndan deste lenmesi ,ere ti"ini esinli le &elirtti' Kon*)mas$ &itti ten sonra s$ras$yla ha!a- ara- deniz *!!etleri om*tanlar$na s(z !erdi' Hi#&ir /i ir &eyan etmediler' +$ra ile ,enerallere sord*' Hi#&iri m3tala &eyan etmedi' +$ra al&aylra ,eldi' l olara Sandarma O *l* Kom*tan$ K*rmay Al&ay Ne.ati Ansalan al t$' Cenel *rmay 0a) an$ ile ayn$ /i irde olmad$"$n$I0 ya)$nda i &ir liderin &* memle eti *rtaramaya.a"$n$- /izi 7 ya%$s$ &a $m$ndan enerQisi t3 enmi) &ir insana &el &a"lanamaya.a"$n$ !e memle etin ya)am$) old*"* d*r*mda &* zihniyetle &ir ad$m daha ileri ,idemeye.e"ini &elirtti' +onra K*rmay Al&ay n Arat on*)t*' Ayn$ )e ilde Cenel *rmay 0a) an$=na a si tezi sa!*nd*' K*rmay Al&ay +el#* Ata an- Cenel *rmay 0a) an$ ile ayn$ /i irde olmad$"$n$ &elirtti' 0en de o ,3n )* on*)may$ ya%t$m 1 MDa)am- &en size &*,3n 3 d*r*mlar$n &* )e le d(ne.e"ini ta 5emm*z ay$nda s(ylemi)tim' Hat$rlarsan$z- o zaman C3ney Kore=ye m*!azi ,idiyor*z- demi)tim' 0* memle ette y3zde y3z i in.i &ir ihtillin ola.a"$na inan$yor*m'''J Nite im- o s$rada haz$rlanma ta olan ihtilller )*nlard$ 1 1' 0izzat 9e!let 0a) an$ C3rsel &ir ihtill haz$rl$yord*' Ka&ine te)e 3l etti ten sonra Aral$ ay$ i#inde &ir ,3n >I' 53men Kom*tan$ N*ri Hazer=e ,idere J in.i ihtillin ola.a"$na inand$m' +iyas7 %artiler art$ &* i)i y3r3te.e ,3#te de"ildir' 0ir ihtill ya%$% d*r*m* d3zeltme ,ere iyor' Ord* &irli"ini m*ha/aza etsin' .a& etti"i anda he% &irli te hare ete ,e#erizJ demi)ti' Olay 19 Aral$ =tan (n.e >I' 53men Karar,h$=nda K*rmay &a) an$ Kemal C3ner- 5o%#* K*mandan$ A,h C3nal=$n yan$nda ,e#iyord*' Ord* %rensi%lerine ,(re &(yle &ir on*)may$ Hazer=in derhal Cenel *rmy 0a) an$=na &ildirmesi- ,ere ti"i halde Hazer &*ndan hi# imseye &ahsetmemi)- on*)*lanlar$ d$)ar$ya a settirmemi)ti' 9*r*m &en !e ar ada)lar$m tara/$ndan ("renilere +*nay2a na ledildi' Halim 6ente) anal$yla da n(n3 ha&erdar edildi' C3rsel /i irlerini i in.i de/a () te &az$

ar ada)lar$n &*l*nd*"* &ir ,(r3)mede a#$ lanm$)t$' Kon*)malar$n ,e#ti"i salonda C3rsel=in o"l* Nzdemir de haz$r &*l*n*yorm*)' C3rsel- ihtillin m*tla a l3z*ml* old*"*n* s(ylemi) !e ihtill i#in %azarl$"a ,iri)mi)ti' Hatt &az$ s(ylentilere ,(re- C3rsel2in o"l* en az 5 &in i)inin temizlenmesi halinde ,ene son*# elde edilemeye.e"ini s(ylemi)- C3rsel ise 500 i)inin temizlenmesinin yeter old*"*n* sa!*nm*)t*''' >' Es i 6'0'K' 3yeleri ise- &a) a ama#larla ihtill haz$rl$yord*' l ihtillin son*.*ndan memn*n olmayan 6'0'K' 3yeleri 6e.lisin &ir i) ya%amaya.a"$na inanm$)lard$' 6*.i% Ata l$- <i ret K*yt* Eman*llah :ele&i- Haydar 5*n# anat- 3 ran Nz aya- E rem A.*ner !e Ra/et A soyo"l*- ihtillin &a)$nda olanlard$''' Hatt Ata l$=n$n 6e.lis=te ta&an.a #e me olay$ndan &ir s3re sonra Sandarma O *l* K*mandan$ Ne.ati AnsaYan=$n e!inde to%lan$lm$)- Ata l$ orada &*l*nan s*&aylara JC3rsel ihtilli ya%madan (n.e &iz hare ete ,e#meliyiz' 0* i) >I *&at=tan (n.e &itirilmeliJ demi)ti' ?' 0az$ OHD=liler de 6e.lis=e ar)$ ho)n*ts*zl* d*y*yorlar !e &ir ihtill ile 6e.lis=i temizleme istiyorlard$' 60K=.iler tara/$ndan da deste lenen &ir ,r*% OHD=linin &a)$nda Oemal B$ld$r$m !e +$t $ Elay &*l*n*yor- halen mill7 hizmet &a) an$ olan Na.i A) *n da onlarla te)ri i mesai ediyord*' 0izimle de temasa ,e#mi)lerdi' 0* ,r*&*n arz*s*- &izim &ir ihtill ya%mam$z !e 15 ,3n i#inde idareyi endilerine de!retmemiz se linde idi''' @' nti am.$ %artiler ise &ir hal ihtilli haz$rlama ta idiler' 0* taha * etti"i ta dirde ise- &az$ z3mreye in d*yan insanlar- &*nlar$n 3zerine #*llana.a - an ,(!deyi ,(t3re.e ti' Nrne"in5a)l$tarla=da iler stan&*l=a- E)re/%a)a=da iler zmir=e Alt$nda"=da iler de An ara=ya h3.*m ede.e lerdi' 0* d*r*mda i in.i &ir 64 Eyl3l hdisesi do"a.a t$ i- &*n* ord* da (nleyemezdi' nti am.$ %artilerin (yl3ler aras$nda %ro%a,anda ya%t$"$ !e (yl3ye JO"l*n* as ere ,(nderir en &ir hare et #$ t$"$ ta dirde il (n.e s*&ay$n$ !*rmas$n$ ("retmesiniJ tel in etti"i ord* tara/$ndan ("renilmi)ti' Nite im- 9 *&at %roto ol3 imza edilir en- i &en %roto ol3n imzas$nda yo t*m&*l*nan ar ada)lardan ("rendi "ime ,(re- Re/i 5*l,a J+alhiyetle on*)*yor*z' Es i 9emo ratlar 5a)l$tarla !e Zeytin&*rn* &(l,elerine &ol.a az ma 3re y$"ma tad$r' 0* ,(z (n3ne al$nara - s3ratle hare ete ,e#ilmesini !e yeni &ir ihtill ya%$lmas$n$ te li/ ederizV demi)tir' nti am.$ %artilerin *rd*"* &* .emiyet etra/a dal &*da salm$)t$' 5' Ord*da &ir ta $m %ar#alanmalar !ard$r' :e)itli z3mreler */a .*ntalar haz$rlama la me),*ld3r' Ord*da &in&a)$lar ,r*&*- al&aylar ,r*&*- ,en#ler ,r*&*- ha!a.$lar ,r*&* ,i&i= ,r*%la)malar olm*),3n ,e#ti #e &* hal alar &ir&irinden *za la)ma"a &a)lam$)t$r' Cen# *)a - 6e.lis=e ar)$ en $sa zamanda hare ete ,e#me isteme te- 3st ademeler &* hare eti &e leme te $srar etme tedir' +e#im sonras$ ortaya #$ an ihtill ihtimalleri ar)$s$n da &en !e ar ada)lar$ma &a"l$ ,en# *)a - en iyi hal #resi olara endimiz hare ete ,e#mesini ,(r3yord* ' Hare et i i )e ilde tezah3r ede&ile.e ti' 0ir ihtimale ,(re- Cenel K*rmay &a) an$ da ,en# *)a la &irli ola.a - %arti liderleri !e a&ine 3yelerine d*r*m anlat$la.a !e 6e.lis=ten %*an hesa&$na ,(re haz$rlana.a yeni &ir se#im an*n* #$ artmas$ istene.e tir' Kan*n #$ t$ tan sonra6e.lis endi endini /eshede.e !e en $sa zamanda yeni &ir me.lis te) il edile.e tir' 0* s*retle memle ette ayd$n itleyi tatmin ede.e &ir %arlamento do"a.a - ord*da i h*z*rs*zl* al a.a - !e al $nma i#in ,ere li re/ormlar en $sa zamanda ya%$la&ile.e tir' # h*z*r tamamen sa"land$ tan sonra ise- %*an sisteminden normal se#im sistemine ,e#ile.e tir' 0* s*retle yer yer #atlama"a &a)lam$) olan ord* da &3t3nl3"e a!*)a.a t$r' in.i ihtimale ,(re ise- 6e.lis &ir memorand*m ile /eshedilmedi"i ta dirde- ord* /iilen hare ete ,e#e.e tir' 6e.lis silh *!!eti ile /eshedile.e ti'r i- ord* mens*%lar$ &* i in.i hal #resini arz* etme tedirler' Cenel K*rmay 0a) an$=n$n d3zenledi"i to%lant$da &* ihtimal !e ,(r3)leri &elirtti ten sonra )(yle de!am ettim1 M+ayd$"$m &e) ihtimalden il d(rd3 taha * ede.e ol*rsa- m*tla a memle ette i ili do"a.a t$r' Hiyerar)i sisteme &a"l$ olma 3zere ya%$lan &irW ihtill en az zayiatla !e memle ete en az zararl$ )e ilde ol*r' +ilhl$ K*!!etler %ar#alanmaz'J 0* s(zlerim 3zerine +*nay

derhal yerinde /$rlad$ !e i i elini ha!aya ald$rara JBoo] 0eni &* mes*liyet alt$na so may$n diye &a"$rd$' Heye.anlanara de!am ettim 1 J0en sizi i az ediyor*m' 6emle etin ,er#e leri &*nlard$r' Ord*da %ar#alanma !ard$r' Ayr$.a5a&i7 +enat(rlerin t*t*m* se&e&iyle ord* ile hal $n aras$ da a#$lma tad$r' Ord*da alt ademenin tazyi i de artma tad$r' Hi#&ir om*tan *!!etine- &irli"ine tam mnas$yla sahi% de"ildir' Han,i *!!et *mandan$ $t=asina h im ise aya"a al s$n- a#$ #a hesa%la)al$m'''J 0* te li/ i#eride &*l*nanlar$ )a)$rtt$' O anda ,er#e le &ir de/a daha y3z y3ze ,elindi' K*mandanlardan hi#&iri aya"a al ma !e $t=as$na h im old*"*n* s(yleme .esaretini ,(steremedi' :3n 3 ord*da hal ala)malar- *mandanlar$nda malHm* idi' +(zlerimi )(yle &itirdim 1 Mleride ola.a herhan,i &ir hdisenin mesHl3- hdiseleri &ildi halde do"r* olara a settirmeyen !e ,ene &* hare etleri &ildi"i halde ,ere li ted&irleri almayanlar ola.a t$r'''J +*nay di"er s*&aylar$n da /i rini sord*- hemen hemen &ir&irinin ayn$ .e!a%lar ald$' +on olara >>9' Diyade Alay Kom*tan$ hsan Er an &ir a# ,3n (n.e 1? ya)$nda i $z$na &ir si!ilin JBa $nda &a&as$z ya)amaya al$) $z$m'''V dedi"ini na ledere inti am.$ *ns*rlar$n ord*ya ar)$ d*yd* lar$ ini &elirtti- !e en $sa zamanda &* i)e &ir son !erilmesini istedi' +*nay daha sonra ,enerallerin ,(r3)lerini sord*' Hi#&ir /i ir s(ylemedi lerini ,(r3n.e J0en sizin nam$n$za n(n3=ye endisini deste ledi"inizi s(yleye.e"imV dedi' Al&aylar m$r$ldanara ho)n*ts*zl* lar$n$ &elli ettiler' 9$)ar$ #$ ar en +*nay &ana d(nere M+en #o ate)lisin- #o heye.anl$s$nJ deyin.e1 J0en sade.e ,er#e leri s(yl3yor*m- imin ha l$ !eya ha s$z old*"*n* olaylar ,(stere.e tir'J .e!a&$n$ !erdim''' 0*ndan sonra *mandanlar$n !e n(n3=n3n stan&*l seyahati ya%$ld$' Cenel *rmay 0a) an$- Har% A ademisinde ayn$ )e ilde &ir on*)ma ya%t$' 0at$ Anadol*2da i &irli leri dola)t$' Kara K*!!etleri Kom*tan$ do"*da i &irli lileri dola)t$' Ord*n*n tansiyon* (l#3ld3- ',itti leri yerlerde JEmrinizdeyim %a)amV .e!a&$n$ ald$ #a- ord* alt ademelerinin endileri ile /i ir &irli"i etti"i an$s$na a%$l$yor !e n(n3=ye de ,aranti !eriyorlard$' 9o *z *&atta stan&*l=da 0alm*m.* :i/tli"inde Al&ay Oell 0ay am=$n *mandan$ &*l*nd*"* Sandarma 5*,ay$nda Re/i 5*l,a Da)an$n 0a) anl$"$nda &3t3n 0irin.i Ord* 0irli Kom*tanlar$n$n &*l*nd*"* &3y3 &ir to%lant$ ya%$ld$' An ara=dan temsil.i olara 93ndar +eyhan- Ne.ati Ansalan- +el#* Ata an- Cali% C3lte in- Orhan 5o%#*er- to%lant$ya at$lma 3zere stan&*l=a ,ittiler' +onradan ar ada)lar$n &ana anlatt$"$na ,(re to%lant$ ,3ndemi )* )e ilde tes&it edilmi)ti 1 An ara=dan ,elen heyetin dinlenmesi>' +ilhl$ K*!!etler 0irli"i=nin de!am$na l3z*m ol*% olmad$"$n$n tes&iti ?' ;ar$lmas$ istenen son*# ha $nda ati !e son arar$n al$nmas$' 5o%lant$ya stan&*l ;alisi olan Kor,enerl Re/i 5*l,a a#m$)- An ara2dan temsil.i olara ,(nderdi"imiz- Al&ay Ne.ati Ansalan=a s(z !ermi)' K*rmay Al&ay Ansalan *z*n &ir on*)ma ya%ara An ara2da i d*r*m* &elirtmi) !e memle etin &*,3n 3 ,idi)at$ ile il,ili hdiselerin $)$"$ alt$nda #$ maz &ir yolda old*"*m*z* &elirtmi) !e on*)mas$n$n son*nda- riyasete ,(r3)lerini )* .3mlelerle a#$ lam$) 1 J+ilhl$ K*!!etler 0irli"i olara ' 0ir m3dahalenin ya%$l$% ya%$lmaya.a"$n$ !e &irli"in de!am ettirili% ettirilmeye.e"ini oya oyal$mJ demi)' 66' 53men K*mandan$ <ar* C3!ent3r - Ha!a K*!!etlerinin d*r*m* ha $nda An ara=n$n #o 3mitli old*"*n* &* h*s*sta daha ,eni) &ir a#$ laman$n ya%$lmas$n$ istemi)'

Ne.ati Ansalan .e!a% olara 6*.i% Ata l$=n$n haz$rlanan %lnlar ha $nda &ir oordine ya%$lmas$n$ tale% etti"ini !e &* ma satla &ir rande!* tes%it edildi"ini- an.a rande!* ,3n3 &ir /*t&ol ma#$ dolay$s$yla ,(re!li old*"* i#in &*l*namay$)$ se&e&i ile rande!* sonraya tehir edildi"ini- /a at sonradan &ir ,(r3)me ya%ma im n$n$n sa"lanamad$"$m an.a tele/onla al$nan &ir rande!* son*nda MHaydar 5*n# anat=$n m*!a//a at etmedi"ini &(yle.e temaslardan ol*ml* &ir son*# al$namad$"$n$ &elirtmi)' Nihayet 6er ez K*mandan$ K*rmay Al&ay +el#* Ata an=a s(z s$ras$ ,elmi)' 9e"erli ar ada)$m +el#* &*rada ,ayet iyi &ir on*)ma ya%ara Ha!a *!!etlerinin ayn$ /i irde olmad$"$n$ &* h*s*sta iyimser olmama i.a% etti"ini &*n*n i#in Ha!a K*!!etleri ile anla)maya !ar$lara 3# *!!et aras$nda da ahen,in *r*lmas$n$n )art old*"*n* &elirtere 1 JAn ara2da i ar ada)lar aras$nda #e)itli ,r*%lara &(l3nd3"3m3z s(ylenme tedir' 0* tamamen as$ls$z !e mesnetsiz &ir ,(r3)t3r' <i irler #ar%$)a&ilir' 0iz ayr$ ayr$ /i irlerin m3na a)as$n$ ya%ar' /a at son*nda e seriyetin ald$"$ arara *yar$z' <i irler !e ayr$ ,(r3)ler olm*)t*r' An.a &* &irli"imizi %ar#alamam$)t$rV demi)' 9aha sonra Ha!a K*!!etlerinin d*r *m* ile il,ili alara &ir &irini t*tmayan on*)malar ya%$lm$) !e &* on*ya K*rmay Al&ay 0eh#et Nzdemir ya%t$"$ on*)ma ile temas etmi) !e )*nlar$ s(ylemi) 1V:e)itli i/adeler &izi tatmin etmedi' An.a ya%$la.a !e tazelene.e temaslar son*nda Ha!a K*!!etlerinin d*r*m*n*n ayd$nlana.a"$ /i rine sahi% old*m'J An ara 6er ez K*mandan$ K*rmay Al&' +el#* Ata an' 9aha sonra to%lant$ya 15' Kolord* Kom*tan$ <i ret Esen %a)ay$ temsilen ,elen Al&ay Aslant3r - on*)ara &eni itham etmi) !e ha $mda &az$ ithamlarda &*l*nm*)' Aslant3r T 53menine mens*% &ir 3ste"menin izinli &*l*nd*"* esnada' Har& O *l*na ,itti"ini !e tesad3/en endisi ile on*)an Alay K*mandan$ 5*r,*t Al%a,*t=*n 3ste"mene siyas7 d*r*m* nas$l ,(r3yors*n- &* (t3 ,idi)le sizin orada iler ne d3)3n3yorlar' +ize &ir )ey s(ylemiyorlar m$)e linde &az$ on*)malar ya%t$"$n$ !e &izlerin ,en# s*&aylara ihtill.i /i irler tel in etti"imizi &elirtere &* ,i&i hare etlere son !ermemizi !e Har& O *l*na &*n* ya $)t$ramad$"$n$ s(ylemi)' 0*ndan sonra da 66' 53mene &a"l$ &ir Alay Kom*tan$ da ayn$ )e ilde &ir on*)ma ya%m$)' 03t3n &* on*)malara .e!a% olara K*rmay Al&ay Ne.ati Ansalan M5alt Aydemir )imdi &izlerden #o *za t$r' An.a )*n* i/ade ederim iT 5alt Aydemir- en z &izler adar milliyet#i !e idealist &ir ar ada)t$r on* endimle m* ayese edemeye.e adar sizlere lanse ede&ilirim' Ha $nda #$ ar$lan dedi od*lardan son dere.e m3teessirdir'J demi) !e ("ren.ilerimle &* )e ilde hi#&ir on*)ma ya%m$) olmad$"$m$ esinli le &elirtti ten sonra JKe) e &izler de on*n ,i&i do"r*- d3r3st !e te .e%heli &ir insan ola&ilse - ha $nda i ithamlardan endisini h*z*r*n*zda tenzih ederim'J demi)' 0e)in.i Kolord* K*mandan$ on*)malar$n *zat$lmamas$n$ !e ,e#mi) olay8ar$n te rar ele al$nmas$n$n &ir l3z*m* olmad$"$n$ !e to%lant$n$n &ir son*.a &a"lanmas$n$n ,ere li old*"* /i rine i)aret etmi)' 9aha sonra K*rmay Bar&ay Osman 9eniz=de &ir on*)ma ya%ara ,(r3)lerini a#$ lam$)- !e &ir ihtillin ya)amas$ i#in /i ir .e%hesinin tes&it edilmesi ,ere ti"ine i)aret edere M>4 6ay$s htillinin no san tara/lar$ /i irde alm$)t$r' 0(yle.e &izleri i in.i &ir ihtille s3r3 lemi)tir' 5e rar edile.e &ir ihtillin /i ir .e%hesi tes&it edilmedi"i m3ddet#e yeni &ir ihtille ,e&e ala&ile.e"imiz &ir ha i attir' <rans$z htilli !e 1914 R*s htillinin &a)ar$ya *la)mas$ !e ya)amas$n$n se&e&i ,etirdi"i yeni /i irlerin es ilerini temelinden y$ mas$na !e es i zihniyetleri yerle &ir etmesindendir' A si halde )imdi old*"* ,i&i &ir >4 6ay$s htillinin &o.alayan neti.elerine *la)ma ileriye ,idilemez'V demi)' Osman 9eniz &* s(zlerden sonra Kara K*!!etleri K*rmay 0a) an$ 5*",eneral Ze i lter=le ya%t$"$ &ir temas$ da a#$ layara )*nlar$ s(ylemi) 1 a' Ze i lter ihtilli ya%an +ilhl$ K*!!etler mens*%lar$n$n ilit no talara ,etirilmi) old*"*n*)imdi ise &* )ah$slar$ yerlerinden oynatmaya im n olmad$"$n$&' Cenel *rmay 0a) an$n$n y*rt ,ezisine #$ arma i#in &ir ra%or !erdi"ini &* ,ezinin m3s&et old*"*n*' .' E"er memle etin d*r*m* &ir #$ mazda ise ya%$la.a olan hare ete Cenel *rmay 0a) an$n$n arar !ere.e - old*"*n*- &* ma satla endisinin &ir %lnlama ,r*&* meydana ,etire.e"ini !e K*rmay Al&ay 93ndar +eyhan ile Ceneral Re/i K*rtte in=in &* i) i#in ,(re!lendirildi"ini'

d' Kendisinin de &ir #$ mazda old*"*m*za inand$"$n$' <a at Cenel *rmay 0a) an$n$n emri ile hare ete ,e#meye azimli old*"*n* !e Kara K*!!etleri Kom*tan$ ile ayn$ /i irde olmad$"$n$Osman ya%t$"$ on*)ma ile a#$ lam$)' Osman2$n on*)mas$ndan sonra to%lant$da son dere.e ele tri li &ir ha!a &a) ,(stermi)' 5*",eneral C3!ent3r =te ayn$ ,(r3)te old*"*n* &elirtmi)' 03t3n &*nlara .e!a% olara 93ndar +eyhan &ir on*)ma ya%ara - &* %lnlama /aaliyetlerinin ayr$ &ir .e%hesi olmaya.a"$n$- me!.*t %lnlarla yetinile.e"ini !e &* %lnlar Ha!a K*!!etleri ile oordine edilere Cenel *rmay 0a) an$na s*n*la.a"$n$ at=i &ir lisanla i/ade etmi) !e heye.anl$ ha!ay$ yat$)t$rm$)' +on*# olara to%lant$da oya onan arar s*ret )*nlard$r 1 1' Ha!a K*!!etleri Kom*tan$ ile il temas$n ;ali Re/i 5*l,a !as$tas$ ile sa"lanmas$' 0*n* Re/i 5*l,a a&*l etti !e endisi ile daha e!!el &* on*da &ir on*)ma ya%t$"$n$- &(yle.e zeminin haz$rlanm$) old*"*n* i/ade edere i na ede.e"ini s(yledi'L >' Ba%$la.a hare etin (n.eli le hiyerar)iye *y,*n olara ya%$lmas$ !e &*n*n i#in' her t3rl3 #arelere &a) !*r*lara Cenel *rmay 0a) an$ Oe!det +*nay=$n &a) anl$ ya%mas$n$n sa"lanmas$' Ka&*l etmedi"i ta dirde ,r*&*nda tas!i&i al$nara hiyerar)i &oz*lmadan Oe!det +*nay2dan sonra i K*mandan$n emrinde hare t$n ,er#e le)tirilmesi' ?' Hare t 3# *!!etin tas!i&i ile ya%$lmal$ !e Ha!a K*!!etleri ile %lnlar oordine edilmelidir' @' 0* hare et &3t#e m3za ereleri &itmeden ya%$lmal$d$r' En ,e# >I *&at 196> ,3n3ne adar' 5o%lant$da &*l*nan 59 i)inin ?4 si arara i)tira etmi) !e e seriyete *y*lara Osman 9eniz=in el yaz$s$ ile i i s*ret olara haz$rlad$"$ %roto ol he%si tara/$ndan imza edilmi)tir' Droto ol3n &iri A ademiler K*mandan$ <ar* C3rler=e- di"eri de 93ndar +eyhan=a An ara2da i ,r*&a da imza at$lmas$ i#in !erilmi)tir' 1>1U150 DRO5OKOR

9 *&at 196> O*ma ,3n3 ya%$lan to%lant$da a)a"$da i ararlar itti/a la al$nara imza edilmi)tir' 1' Kor,eneral Re/i 5*l,a An ara=ya ,idere Ha!a *!!etleri Kom*tan$ ile temas ede.e tir' >' Dlnlar 10 *&at 196> ,3n3 Z652te An ara=n$n m3messili ile &irli te oordine edilere %roto ole &a"lana.a t$r' ?' Hare t i#in hiyerar)i sistem a&*l edilmi)tir' <a at her t3rl3 te)e&&3s ya%$ld$ tan sonra +ilhl$ K*!!etler 0irli"i e seriyetinin arar$ ati ise &* arar$ tat&i ede.e en $demli *mandan$n emri ile arar tat&i me! iine ona.a t$r' @' +ilhl$ K*!!etler &ir &3t3nd3r' Her arara m3)tere !ar$la.a t$r' 5' Karar$n zaman$ +ilhl$ K*!!etler K*mandanl$"$n.a emredile.e tir' 0* h*s*s stan&*l=da i *mandanlar tara/$ndan temin edile.e tir' Hare t >I *&at$ ,e#meye.e tir' 09 *&at 196>

9 *&at Droto ol*na to%lant$dan sonra imza oyan &az$ s*&aylar )*nlard$r1 Kor,' Re/i 5*i,a- 53m,eneral <i ret Esen- 53m,' Ra/et Al,enal%- 53mamiral 0ahattin' Nz3l er5*",eneral <ar* C3rler- 5*",eneral <ar* C3!ent3r - 5*"amiral smail +ar$ (y- 5*"amiral Oell E"i.io"l*- 5*"amiral Kemal Kaya.an- 5*",eneral Ze i lter- K*rmay Al&ay Ne.ati AnsalanK*rmay Al&' <erit Erdo"an- K*rmay Al&ay +el#* Ata an- K*rmay Al&ay 93ndar +eyhan- K*rmay Al&ay N' Kemal Ersem- K*rmay Al&ay 0eh#et Nzdemir- K*rmay Al&ay ;ahit C3r an- K*rmay Al&ay Emin Ayte in- K*rmay Al&ay 9o"an Nz,(#men- K*rmay Al&ay 0*rhan H*no"l*- K*rmay Al&ay Ne.ati ).an- 5o%#* Al&ay Oell 0ay am- K*rmay Al&ay 5*ran :a"lar- K*rmay Al&ay <i ret C( nar- Ha!a K*rmay Al&ay Emin Al% aya- Al&ay Ri/at Eren*l*- Al&ay Zari/ :etinda"- Al&ay Nihat Aslant3r - Al&ay Halim K*ral- Al&ay Re.ai 0at*ral%- K*rmay Al&ay ;e.ihi A $n- K*rmay Al&ay 6ehmet 0ora- 9z' K*r' Al&' 03lent 5arhan- K*rmay Al&ay 0edrettin 9emirel- Al&ay Halim K*ral- K*rmay Al&ay 6ehmet 0ora K*rmay Al&ay Oemal N.al- K*rmay Al&ay Ne.ati zan- Al&ay +adeddin :an $r- B&' Ahmet Ce,e#- Bar&ay Osman 9eniz'

CA;EN5ARK=3n HEBEOAN=$ Drote ol*n imzalanmas$ndan sonra- to%lant$y$ ter eden s*&aylar$ Ceneral <ar* C3!ent3r #e!irere endileri ile &ir on*)ma ya%m$) !e Ceneral Oemal 5*ral ha $nda esin &i$W arara !ar$lmas$n$ isteyere 1 JAr ada)lar nereye ,idiyors*n*z' Oemal 5*ral ha $nda ,ere en arar$ !ermedi"iniz ta dirde &en %roto ol3n alt$nda i imzam$ ,eri al$yor*m'V diyere &ir arara !ar$lmas$n$ istemi)' C3!ent3r >1 E im Droto ol3n3 imzalad$"$ halde sonradan imzas$n$ ,eri alan 0irin.i Ord* K*mandan$ Oemal 5*ral Ha $nda m*tla &ir arara !ar$lmas$ ,ere ti"ini te li/ edere &* i)in m*tla a esin &ir son*.a &a"lanmas$ on*s*nda her esin /i rini sormaya &a)lam$)' 03t3n *mandanlar aya ta nas$l &ir arara !ar$lmas$ ,ere ti"ini &ir s3re tart$)m$)lar- &* s$rada ,ene C3!ent3r =3n sesi y3 selmi)1 MAr ada)lar &en size daha e!!elden s(ylememi) miydim8 En $sa zamanda i imizden &irisinin ar$s$ d*l ala.a diye- i)te o ,3n ,eldi'J demi) &* s(zler 3zerine il (n.e 93ndar +eyhan2$n imzalad$"$m$z %roto ol3n tat&i at$na m*hale/et etti"i ta dirde &ertara/ edilir'$ demi)' Ayn$ on*da Re/i 5*l,a ise M0ertara/ edilme le (ld3r3le.e mi deme istiyors*n*zJ demi)' 93ndar +eyhan Re/i %a)aya .e!a&en 1 J0ertara/ edilme s(z3 i#ine m*tla a (ld3rme ,irer iddias$nda de"ilim' Enterne edilir- zarars$z hale ,etirilir' 0*n*n *y,*lama )e lini madem i istiyor' Carnizon Kom*tan$ Ceneral C3!ent3r =3n ta dirine &$ra al$m o anda ord* *mandan$n$n da!ran$)$na ,(re hare et eder demi) !e &* te li/ a&*l edilmi)' 0* s$rada An ara temsil.ilerinden Ne.ati Ansalan- <ar* C3!ent3r =e 1 Mstedi"in old*' imdi ne ya%may$ d3)3n3yors*nJ diye sorm*)- ald$"$ .e!a% )* olm*)'J O''' az$"a ot*rta.a"$m'J Ansalan dayanamam$) 1 Da)am size 5* d3)3n.eyi ya $)t$ramad$m' KH/3r etti"iniz !e az$"a ot*rta.a"$n$z$ s(yledi"iniz zat &* ord*n*n Kor,eneral r3t&esini ta)$r !e 0irin.i Ord* K*mandan$d$r- d!aya d!et edilir' Ka&*l etti"i ta dirde her zaman &a)$m$zd$r' Etmedi"i ta dirde ma am !e r3t&esine ly$ olara enterneye ta&i t*t*l*r'V demi)' <a at C3!ent3r 5*ral=$n >1 E imde imzas$n$ ,eri ald$"$n$ on*n &* hare etini hi# &ir zaman a//edemeye.e"ini !e dedi"ini m*tla a ya%ma i#in esin arar !erdi"ini s(yleyere s(zlerinde $srar etmi)' EK DRO5OKOR

0alm*m.* :i/tli"inde haz$rlanan %roto olle il,ili olara 10 *&at 196> ,3n3 stan&*l ,r*&*ndan &ir temsil.i heyeti An ara temsil.ileri ile &irli te zmit2te 15' Kolord* K*mandan$ olan 53m,eneral <i ret Esen=e ,idere haz$rlanan %lanlar ha $nda endisinin ,(r3)lerini alm$)lard$r' <i ret1 Esen %a)an$n zmit=te i e!inde stan&*l ,r*&*ndan temsil.ilerle hare t sonras$ 53r iye stat3s3n3 tes%it eden e &ir %roto ol tanzim edilere imza alt$na al$nd$' <i ret Esen %a)an$n e!inde to%lanan K*rmay Al&ay <erit Erdo"an- K*rmay Al&ay ;e.ihi A $n9eniz K*r' Al&ay Zari/ :etinda"- Al&ay 93ndar +eyhan- &*rada tanzim edilere %roto ol3n esaslar$ )* )e ildeydi1 0*na ,(re 1 C3!enli Konseyi ad$ alt$nda *r*la.a >5 i)ili as er !e si!il ar$)$m$ &ir heyet to%lana.a !e Basama yet isini y3r3te.e tir' Cenel *rmay 0a) an$ !e d(rt *!!et K*mandan$ onseyin ta&i 3yeleridir' 0ir s3re sonra 6e.lis *r*la.a t$r' H3 3met imli leri ,3!enli onseyi tara/$ndan tes%it edile.e olan i)ilerden meydana ,ele.e tir' >4 6ay$s htillinin ,er#e le)tiremedi"i re/ormlar$n *y,*lana&ilmesi i#in ,ere li &3t3n ted&irler (n.eli le al$na.a t$r' Es i 6'0'K' 3yeleri ?4 i)i olara a&*l ediliri#lerinden se#ilenler 6ill7 6e.liste ,(re! ala&ilirler' E'6'i'N'+'E' lardan in $l% hare etlerinin ilit no talar$nda &3y3 (l#3de /aydalan$la.a t$r' El*sal anla)malarda da &3y3 &ir de"i)i li"e ,idilmeye.e tir' i n3sha halinde haz$rlanan &* %roto olde An ara !e stan&*l temsil.ileri tara/$ndan imzalanara son*.* mera la &e lenen di"er ar ada)lara d*y*r*l*r' An ara temsil.ileri imzalanan &* %roto ol3 An ara=ya ,etirdiler' >I' 53men om*tan$ hari#- &3t3n ,3!enilir &irli om*tanlar$- Sandarma Cenel Kom*tan$ A&d*rrahman Da)a- 9eniz K*!!etleri Kom*tan$ !e K*rmay 0a) an$ imza etti ' 0* hdise d*y*ld*' n(n3 !e Cenel *rmay 0a) an$ tara/$ndan mani ol*nma i#in ted&irler al$nma"a &a)land$' Ha!a K*!!etleri ihtille hem tara/tard$- hem de #e iniyord*' Darti.i olan ha!a.$lar- m*tla &ir OHD' i tidar$n$ arz*l*yorlard$' tidar$n OHD=lilere de!redilmesini istiyorlard$' An.a ha!a.$lar$n &ir endi)esi !ard$' Herhan,i &ir ihtill halinde 1@=lerin 53r iye=ye d(nmesi !e endilerini enterne eden ha!a.$larla m3.adeleye ,iri)imsi onlar$ or *t*yord*' 0* endi)e- Ha!a K*!!etleri .*ntas$n$ord*dan ,ele.e hare eti &e letme"e se! ediyord*' 0* se&e%le- &enim !e ar ada)lar$m$n &ir an (n.e hare ete ,e#me arz*m*zendilerini 3r 3t3yord*' Ha!a .*ntas$n$n &a)$nda &*l*nan Halim 6entes d*r*m* or,anize etme le ,(re!liydi' 0iz ise de!aml$ temaslar ya%$yor- ord*n*n %ar#alanmas$n$ (nleme i#in ted&irler d3)3n3yord* ' Ha!a.$lar$n O*ntas$=na dahil Halim 6ente) !e yedi 60K 3yesi- n(n32y3 slo,an olara *llanma ta !e &ana !e ar ada)lar$ma ar)$ ted&irler tasarlama ta idiler' Nihayet &ir #re de &*ld*lar' Aydemir !e ar ada)lar$ (ne s3r3lere m3) 3l d*r*mda &$ra $la.a lar- &(yle.e dis ali/iye edile.e lerdir' 0* /i ir derhal tara/$m$zdan ("renildi''' stan&*l !e An ara=da i *mandanlar$n yeni &ir ihtille arar !ermeleri 3zerine 1I *&at 196> Dazar ,3n3 Cenel K*rmay 0a) an$- stan&*l=da i &3t3n Kolord* K*mandanlar$n$- Har% A ademileri K*mandan$n$- Har% <ilos* K*mandan$n$- ;ali Da)a=y$ An ara=ya #a"$rd$' Ayn$ ,3n Cenel K*rmay=da *!!et *mandanlar$n$n da &*l*nd*"* &ir to%lant$ ya%$la.a t$' M 5o%lant$ya ,irilmeden (n.e Re/i 5*l,a- <ar* C3rler !e 0e)in.i Kolord* K*mandan$ Re/et Er,enal% %a)a ile ,(r3)t3 ' J0* i) >? E im2de i ,i&i olmas$nV dedi ' M5e rar .ay$lmas$n' O ta dirde astlar$m$z$n &izlere !e sizlere ar)$ itimatlar$ sars$l$r' J 0ize !erdi leri .e!a% aynen )(yledir 1 JEme lili istidalar$m$z$ !e r3t&elerimizi .e&imize oyara ,eldi J <ar* Da)a ile Re/et Da)a2ya M0*n* in)allah to%lant$dan sonra ,(re.e"izJ dedim' Cenel K*rmay=da to%lant$ ya%$ld$' Cenel K*rmay 0a an$ yine &* i)in ya%$lmamas$ i#in *mandanlar$ i na etmi)ti' ;ali 5*l,a &* d*r*m* anlat$n.a sord* 1

J+iz arar$n$zda de"i)i li

ya%$yor m*s*n*z8J

MHay$r J dedi ' M0en &* i)i son*na adar ,(t3re.e"im'V Baln$z &ana m3saade edin' Bar$n stan&*l2a ,idi% orada i &irli *mandanlar$yla ,(r3)elim' Neti.eyi size &ildiririz'V 19 *&at ,3n3 Cenel K*rmay 0a) an$ &eni- 6er ez K*mandan$ Al&ay +el#* Ata an=$ Sandarma O *l* K*mandan$ Ne.ati Ansalan=$ ma am$na #a"$rd$' ere/ salon*na ,e#ti ' Orada Ha!a K*!!etleri *mandan$ r/an 5ansel- Kara K*!!etleri K*mandan$ 6*hittin Nn3rSandarma Cenel K*mandan$ A&d*rrahman 9or* Dasa da !ard$' +aat 14=den >1=e adar memle et ah!ali- ,idi)at$- al$na.a ted&irler m3za ere edildi' <i irler a#$ #a &elirtildi !e &* i)in ya%$lmas$n$n zar*reti anlat$ld$' +*nay an.a n(n3 (l3rse !eya #e ilirse &* i)in ya%$la&ile.e"ini &elirtti' 0*n* &iz &ilhassa +el#* Ata an )(yle &ir te li/ s3rd3 1

0iz ihtillin Hiyarar)i d3zende ya%$lmas$n$ *y,*n ,(r3yor*z' 6adem i endinizi i/ayetsiz &*l*yorsan$z dene.e &ir )ey yo ' 0iz alttan ,elen tazyi i ,3#l3 le m*ha/aza ediyor*z' Bo e"er &* alttan ,elen tazyi lerin m3)e!!i"i olara &izleri ,(r3yorsan$z &iz )imdi derhal isti/am$z$ !erelim' Eme lili"imizi istiyor*z' Bar$n (&3r ,3n &* s*#* y3 leyere &izi ord*dan )ere/siz.e ay$rmay$n ''J +*nay- JBoo ] 0(yle &ir )ey d3)3nm3yor*m' +iz &enim en *!!etli dayana lar$ms$n$z )ere/ s(z3 !eriyor*m' 0enim !3.*d*m #i"nenmedi ten sonra sizin $l$n$za imse do *namazV dedi' >0 *&at saat 19=da )* ha&erleri ald$m' 0a)!e lette #al$)an &ir ar ada)$m e!ime yaz$l$ &ir not &$ra m$)- M5alt yar$n te! i/ edile.e sin' An ara=da &*l*nan al&aylar .*ntas$ n(n3 tara/$ndan da"$t$la.a ' n(n3 damlarda 60K=nin a&ahati yo t*r' 0a) sor*ml* Har% O *l* K*mandan$ !e ya $n ar ada)lar$d$r' 0en onlar$ da"$tt$ tan sonra hal a teslim edi%- AD=lilere lin# ettire.e"imV demi)''' Ani!ersiteli &ir ,en# de ,elere o ,e.e ha!a.$lar$n 1? Kas$m 'hare t$ ,i&i &ir hare t haz$rlad$ lar$n$- 3# *rmay s*&ay$n &a)ta 6ithat Oeyln old*"* halde Ani!ersiteye ,idere M+ize silh da"$tsa - Har% O *l*=n*n ya%a.a"$ &ir ihtille ar)$ d*r*r m*s*n*z8V diye te li/te &*l*nd* lar$n$ &ildirdi' Ayn$ anda 6illiyet Cazetesi 6*ha&iri 6ete A yol tele/onla Al&ay$mte! i/ edildi"inizi d*yd* - 3z3ld3 ' Ha i at mi8J diye sord*' 0* 3# ha&er de o ,e.e &ir )eyler ola.a"$na dair emarelerdi' 6er ez Kom*tan$ +el#* Ata an=$ #a"$rd$m' Ald$"$m yaz$l$ ha&erleri endisine !erere M0*n* hemen ,(t3r- +*nay=a !er- ha&erdar ols*nV dedim !e ,ayet s$ $ emniyet ted&irleri alara $talar$m$z$n &a)$nda yatmam$z ,ere ti"ine arar !erdi ' ;e saat >?'?0=da Har% O *l*=na #$ t$m' +aat tam >@=te stan&*l=dan 15' Kolord* K*mandan$ 53m,eneral <i ret Esen tele/on edere sa&ah ?=te An ara2da i &irli lerin &ir hare t ya%a.a"$n$ d*yd*"*n* &ildirdi !eV +a $n endi endinize &ir i) ya%may$n' stan&*l ile oordineli ola.a &* i)' 0iz Kas$m%a)a=da 9eniz K*!!etleri K*mandan$- Ha!a K*!!etleri K*mandan$ !e &3t3n *mandanlar to%lant$ halindeyizJ dedi' Kendisine hi#&ir )eyden ha&erimiz olmad$"$na dair )ere/- nam*s s(z3 !erdim' An ara art$ aynamaya &a)lam$)t$' stan&*l ,r*&*ndan A ademi K*rmay 0a) an$ Emin Ayte in &eni tele/onla arad$' Ayte in=le An ara=da i d*r*m* ,(r3)t3 ten sonra ona )* ra%or* &ildirdim1 1' >1^>> *&at ,e.esi 6*.i% Ata l$ ile Haydar 5*n# anat resm7 el&iselerini ,iyere <e!zi Ars$n !e Halim 6ente) ile Ha!a K*!!etleri arar,h$na ,eldiler' >' 6e.lis 6*ha/$z 0irli"i n(&et#i s*&ay$na 6e.lisin Har& O *l* tara/$ndan sar$ld$"$n$ &ildirere alarma ,e#mesini istediler' ?' 6*ha/$z alay *mandan$ K*rmay Al&ay 3 r3 l in ile >>9 Diyade Alay Kom*tanlar$ yerlerine

yeni om*tanlar tayin edildi' 5an 5a&*r 0(l3 Kom*tanlar$n$n tayinleri #$ ar$ld$' @' Ha!a K*!!etlerinin &az$ yer &irli lerine alarm haz$rl$ emri !erildi' 5' Cenel *rmay in.i 0a) an$ Cenel *rmayda i !e Kara K*!!etlerinde i s*&aylara ta&an.alar$n$zla ,(re! &a)$ ya%$n emri !erildi' 6' Cenel *rmay 0a) an$na &ir hare etin &a)lama 3zere old*"* !e &irli lerin alarm ya%t$"$ ha&eri *la)t$r$ld$' 4' Cenel *rmay 0a) an$- Ha!a K*!!etleri Kom*tan$n$ da yan$na alara &irli leri dola)t$lar' Neti.ede herhan,i &ir /e! aldeli olmad$"$ anla)$ld$' 0*n*n 3zerine &izde Cenel *rmay 0a) an$na )* m*ht$ray$ !erdi 1 a' Resm7 el&iselerini ,iyere hare ete ,e#en 6*.i% Ata l$ !e Haydar 5*n# anat ha $nda an*n7 i)lem ya%$lmas$' &' )&irli"i ya%t$ lar$ i in.i &a) an 6emd*h 5a"ma#2$n !azi/esinden *za la)t$r$lmas$' .' 5ayinlerin ya%$lan s*&aylar$n yerlerine iadesi' imdi B3 se K*manda Konseyi to%lant$ halindeler !ere.e leri arar$ &e liyor*m' 0ildirilen &* ra%ora ar)$l$ K*rmay Al&ay Emin Ayte in &ana )*nlar$ s(yledi1 a' Aman 5alt di atli ol*n !e s3 Hnetinizi m*ha/aza edin' &' stan&*l Cr*&* sizin hare ete ,e#menizi deste lemeye.e ' .' imdi &e)in.i Kolord* Kom*tan$n$n ra%or* (n3mde d*r*yor' An ara2da herhan,i &ir m3n/erit hare eti deste leyemeye.e lerini &ildiriyor' d' 9i"er Kom*tanlarda ("le- s3 Hnet !e itidalinizi m*ha/aza edin' 0* tele/on ,(r3)mesinden sonra Emin Ayte in=e !e Osman 9eniz=e M+3 Hnetinizi m*ha/aza edindedim' OnlaraT hare ete ,e#meye.e"imiz i#in teminat !erdim' +aat tam >=de yata"a ,irdim' 0* s$rada >>9' Diyade Alay$ndan B3z&a)$ +3leyman tele/on edere JAl&ay$m- )imdi &*raya Kara K*!!etleri Kom*tan$- Ha!a K*!!etleri !e 9eniz K*!!etleri K*rmay 0a) anlar$ ,eldi' Alay$n ihtill i#in 'haz$rl$ ya%$% ya%mad$"$n$ ontrol ettiler' 03t3n erat *y*yord*' Hi#&ir )eyden ha&erimiz olmad$"$n$ &ildirdim' Alay K*mandan$n$ sord*lar- e!de old*"*n* &ildirdim' K*mandan$ 6er ez K*mandanl$"$na istediler' Kendileri de oraya ,ittiler' Cali&a *mandan$m$z$ te! i/ ede.e ler' Alaya alarm !ereyim mi8V 0en l3z*m almad$"$n$ &ildirdim' 6er ez K*mandan$=na tele/on ettim' +el#* JBanl$) &ir ha&er al$nm$)- &* ,e.e hare ta al $l$yor- denmi)' On* tah i ediyor*z' Alay K*mandan$ d(ne.e ' 6era etmeJ dedi' 10 da i a sonra ayn$ alaydan Aste"men Er,*n Nz,en tele/on edere MAl&ay$m ha!.$lar alarma ,e#mi)' 6er ez K*mandanl$"$n$ &* anda *)atm$) !aziyetteler' Alay$ Alarma ,e#irelim mi8J diye sord*' Ona da MHay$rJ .e!a&$n$ !erere +el#* =a tele/on ettim' O s$rada Cenel K*rmay 0a) ani- +el#* Ata an=$n yn$nda imi)' 0* arad odaya ,iren-5an B3z&a)$s$ M+ar$ld$n$z- emirlerinizi &e liyor*zV demi)'Cene ayn$ s$rada 5an 5a&*r* n(&et#i +*&ay$ tele/onla MAl&ay$m- sar$ld$n$z' Cenel K*rmay &a) an$ sizi enterne ediyoremriniz8Jdemi)' 0*n*n 3zerine 6er ez K*mandan$ derhal hare ete ,e#ilmesini s(ylemi)' An.a Oe!det +*nay tel)la JHare ete ,e#meyin- &en )imdi Ha!a K*!!etleri=ne ,idiyor*m' 6eseleyi tah i ede.e"im diyere m3dahale etmi) !e 6er ez K*mandanl$"$=ndan ayr$lm$)' +el#* ol*% &itenleri &ana na letti' 0iraz sonra Har% O *l* yan$nda i 5an 5a&*r*=n*n alarm d3d3 leri (tme"e &a)lad$' Beni 6ahalle=de ot*ran 5an 5a&*r* s*&aylar$- ha!a asts*&aylar$n$n alarm ya%$% &irli lerine ,itti lerini ,(r3n.e hemen $talar$na o)*% ,elmi)ler' O anda &irisi tan #$lara )(yle demi)1 MAl&aylar !e ,eneraller 6er ez K*mandanl$"$=nda- ha!a.$lar tara/$ndan ele ,e#irili% te! i/ edildi'

0(yle &ir hal z*h*r*nda i)leye.e otomati %lna ,(re $talar hare ete ,e#i% *mandanlar *rtar$la.a 'J' HA;AOYRARYN 5ER5DRER >0U>1 *&at ,e.esi haz$rlanan d*r*m*n terti%#ileri )*nlard$r1 Ha!a K*!!etleri O*ntas$=ndan &a)ta K*rmay Al&ay Halim 6ente)- Al&ay <e!zi Ars$n- Ha!a K*rmay 0a) an$ Ceneral H3sn3 Nz an0in&a)$ A!ni C3lerT Ha!a K*!!etleri K*mandan$ r/an 5ansel' 5a&ii +enat(rlerden 6*.i% Ata l$Haydar 5*n# anat- Eman*llah :ele&i- E rem =A.*ner- <i ret K*yta - Ra/et A soyo"l*- 3 rat Nz aya KOHD=ye hizmet eden ta&i7 senat(rlerL''' 0a)rolde n(n3- 5*rhan <eyzio"l*- smail R3)t3 A sal !e daha &ir #o OHD=liler''' Dlnlar$ ise )(yledir 1 Banl$) &ir istih&arat neti.esinde Ha!a K*!!etleri O*ntas$ +*nay=a ,eli% 0* ,e.e K>0>1 *&at 1961L saat ?2te An ara=da i &irli leri ihtill ya%a.a lard$r' +iz &ize resmen alarm emri !erin' 0iz ha!a *!!etleri olra alarma ,e#er- &* ihtilli yerinde s(nd3r3r3z' An ara=da i ihtille tara/tar &irli om*tanlar$n$n he%sini to%lar$z1J demi)ler' O da ha!a *!!etlerinin ara *!!etleri 3zerinde *llanma 3zere alarma ,e#irmi)' 0* emirden &ir s3re (n.e +*nay- ha!a- deniz !e ara *!!etleri *mandanlar$yla ayn$ on*da ,(r3)m3)-alarm s(ylentilerini tart$)mi)'Kara K*!!etleri K*mandan$ 6*hittin Nn3r-Ha!a K*!!etlerinin alarm tale&i ar)$s$nda &oy*n e"mi) !e ME"er Kara K*!!etlerinde &ir hare et ola.a sa-(nlenmelidirVdemi)' 6*.i% Ata l$ Da)a resmi el&isesini ,iymi) !e ha!a *!!etleri arar,ah$nda emri *manday$ ele alm$)'5ansel2i &ir &ahane ile stan&*l2a *#*rm*)'E rem A.*ner de si!il $ya/etle &era&erinde imi)'Haydar 5*n# anat ise alarm ile &irli te resmi el&isesini ,eymi) !e 6e.lis2e ,elmi)'6e.lis 6*ha/$z 5a&*r*2n*n n(&et#i s*&ay$ olan ha!a 3ste"menineK&* d*r*m old* #a manidard$rL ,idere MHar% O *l* 6e.lisi *)at$yor'9*!arlar$n$za adar ,eldi'Ne d*r*yors*n*z-derhal alarma ,e#in M demi)'0* s$rada ise Har% O *l* ("ren.ileri *y*ma tad$r-o *lda sade.e do *z n(&et#i s*&ay !ard$r' 6e.lis 6*ha/$z 5a&*r*=n*n ha!a.$lar tara/$ndan alarma ,e#irilmesi 3zerine tan ta&*r* da ontrU alarma ,e#iyor !e on*n .i!ar$nda &*l*nan >>9 Diyade Alay$ !e +3!ari ,r*&* da ontrUalarma at$l$yor' 0* anda saat >'?0=d*r' 0en derhal n(&et#i miri K*rmay 0in&a)$ 0ahtiyar Balta=y$ #a"$rd$m- MAman 0ahtiyar- &ir yanl$)l$ !ar' 5an 5a&*r* &a)$n$ ald$- ,ide.e )imdi1 Cit- tan ta&*r*n* (nle-yerine d(ns3n- alarm$ ald$rs$nlar' Her es yerli yerine ,itsin Jdedim' 9erhal hare ete ,e#en Balta- 0ah#elie!ler=den 0a anl$ lara ,elen !e C3lhane $sm$nda a!*)an yolda tan lar$ ya alayara ,eri #e!irdi' 9*r*m >>9' Diyade Alay$na da izah edilere orada da alarm tatil ettirildi' +aat ?=e ,eldi"i s$rada ha!a.$lar .*ntas$na mens*% olanlar- +*nay=a ,idere Mi)te- &iz size saat ?=te hare ete ,e#e.e ler- demi)ti ' Celin &a $n- hare ete ,e#tilerV diyorlar' 0*n*n 3zerine +*nay- Nn3rH3sn3 Nz an !e 5*r,*t Nzel=den m3te)e il *manda heyeti olay yerine ,eliyor' O and ontrU alarma ,e#mi) olan $t=alar$ aya ta ,(ren *manda heyeti- endilerine daha (n.e ara *!!etlerinin alarma ,e#e.e"ine dair !erilen ha&erin do"r* old*"* an$s$na a%$l$yor' Oysa &* s$rada $talar yanl$)l$"$ anlad$"$ i#in alarm$ ter etme 3zeredir' Har% o *l* ise m$)$l m$)$l *y*ma tad$r' Har% O *l*=na ,elen Cenel K*rmay in.i 0a) an$ 6emd*h 5a"ma#- ("ren.ilerin *y *da old*"*n* ,(rere ,eri d(n3yor' K*manda heyeti ise Har% O *l*=n*n nizamiye a%$s$na adar ,eli% d*r*m* ,(zleriyle ,(rd3 ten sonra 5an 5a&*r*=na ,idiyor' +*nay neden alarma ,e#ti lerini sor*yor' 5a&*r K*mandan$=ndan ald$"$ .e!a% )*d*r1 MAl&aylar$m$z$ !e ,enerallerimizi ha!a.$lar mer ez *mandanl$"$nda te! i/ ettiler' +izleri *rtarma"a ,eliyord* - %a)am'''V0* .e!a% +*nay=$ )a) $na #e!irmi)tir' Old*"* yere y$"$l$yor- 5an 5a&*r* K*mandan$ Bar&ay Hald*n 9ora=ya JOt*r

o"l*mJ diyor' +*nay hats$n$ anlam$)t$r- 3z,3nd3r''' Hdise &(yle.e a%anm$)t$r >1 *&at sa&ah$ saat 11=de +*nay2dan d!et ald$ ' Ban$nda Kara K*!!etleri Kom*tan$ 6*hittin Nn3r !e Sandarma K*mandan$ A&d*rrahman Da)a !ard$' 0en !e &enimle &irli te #a"r$lan Ne.ati Ansalan !e +el#* Ata an aya ta idi ' +*nay &ana d(n3% JE!ld$m- ya!r*m- Ha!a K*!!etleri &ana &ir 3ltimatom !erdi' A )am ara *!!etlerine alarm$ sen !ermi)sin' Berleriniz de"i)tirilmedi #e ha!a *!!etleri alarm$ ald$rmaya.a ' +izleri /eda etme zor*nday$m' An.a he%iniz himayemdesiniz' +izlerin yerini de"i)tiriyor*m'''J dedi' Kendisine J0en Allah=tan &a) a imsenin himyesi alt$na ,irmem' 0* i)te &en s*#l* de"ilim' +*#l* olan ha!a *!!etleri !e sizsiniz' :3n 3 &ir *!!eti &ir *!!et 3zerine terti%lerle *llanma"a al t$n$z' 60K=.$lar$n !e OHD=lilerin oy*n*na ,eldiniz'J dedim' 5a&an.am$ #e ere masan$n 3st3ne oyd*m' J0eni ya )imdi &*n*nla temizlersiniz- ya 9i!an$ Har&e !erirsiniz' E"er ,e.e i hare ete &en se&e% old*ysam- &eni *r)*na dizdirirsiniz' 0enim damarlar$mda OHD an$ dola)m$yor- !atan%er!erli an$ dola)$yor' 0(yle &iz Jha s$zl$"a tahamm3l edemem' +iz )ayet *mandansan$z esas s*#l*lar$ .ezaland$r$n$zV dedim' +*nay m3dahale edere ha!a *!!etleri alarm halindedir' Azerinize &om&a ata.a t$r' .e!a&$n$ !erin.e 1 M0iz de ara *!!etleri olara yar$ alarm haline ,e#mi) &*l*n*yor*z' Ha!a K*!!etleri=nin taha 3m3 alt$na ,irmeyiz' .a% ederse #ar%$)$r$z ar)$l$"$n$ !erdi ' Da)a &a)a #$ amaya.a"$n$ anlay$n.a &izi d$)ar$ #$ ard$' ere/ salon*na ,e#ti ' +*nay=$n alarm te li/ini tasdi eden Kara K*!!etleri K*mandam 6*hittin Nn3r de )ere/ salon*nda idi' Deri)an &ir halde idi1 5a&an.an$n *r)*nlar$n$ #$ arm$) h3n,3r h3n,3r a"l$yord*' Ban$m$zda A&d*rrahman Da)a !e Ne.ati ile +el#* !ard$' MDa)am- neden a"l$yors*n*z8J dedim- M0en &ir al&ay olar &ir a!*# ha!a *!!etlerine ar)$ ara *!!etlerinin %restiQini *rtarma i#in #al$)$yor*m' +iz .izli i/ade edi% ,(zya)$ d( 3yors*n*z' 0ize sahi% #$ $n- ha $m$z$ or*y*n'''J Nn3r ord*n*n %ar#alanm$) olmas$ndan endi)eli idi' 0*na ar)$ MKolay$ !ar- dedim' Celsin Ha!a K*!!etleri K*rmay 0a) an$T )*rada h*z*r*n*zda hesa%la)al$m' E"er &en ha s$zsam' Hayatta hi# !ermedi"im &ir s(z3 !eriyor*m 1 Aya lar$n$ (%eyim''' Onlar ha s$zsa tarziye !ersinler' +ar$lal$m*.a la)al$m' 0*n*n 3zerine ha!a *!!etlerine ha&er ,(nderildi' 0ir s3re sonra 5*",eneral H3sn3 Nz an h$)$mla i#eri ,irdi !e sord*' J+iz de"il miydiniz8 imdi %a)alar &ir enara #e ili% &izi al&aylarla ar)$ ar)$ya &$ra $yors*n*zV dedi' Nihayet &ir yanl$)l$ old*"* 3zerinde m*ta&a ata !ar$ld$' El s$ $)$ld$' H3sn3 Nz an )ere/ salon*ndan ayr$lma 3zerey en Nn3r- MCenel K*rmay 0a) an$- Ha!a K*!!etlerine derhal alarm$ ald$rmalar$ i#in emir !erdi' 5e&li" ediyor*m'V 9edi' H3sn3 Da)a iseMO &izim &ile.e"imiz i) K*!!et K*mandan$ stan&*l2da' O ,elsin ne ya%arsa o ya%ar' 0en ar$)mam' Cenel K*rmay 0a) an$2n$n emrini dinlemiyor*mV dedi' :3n 3 s$rt$n$ daha &3y3 &ir yere dayam$)t$1 O da h3 3met &a) an$ idi''' Nz an ,itti ten sonra Nn3r Cenel K*rmay 0a) an$=n$n yan$na ,iri% #$ t$' +*nay )ere/ s(z3 !eriyor,ide&ilirsiniz- dedi' E!e ,eldim' +aat 16=da tele/onla 5ansel=in +el#* Ata an ile &irli te &eni 6er ez K*mandanl$"$=nda &e ledi"ini &ildirdiler' Hemen d*r*m* anlad$m' +el#* =*n ismini !erme s*retiyle &eni inand$r$% dha yolda i en te! i/ ede.e lerdi Har% O *l*=na #$ t$m' Hasta old*"*m*,elemeye.e"imi &ildirdim' Ce.e >?=te 6er ez K*mandan$ &ana tele/on edere Kara K*!!etleri K*rmay 0a) an$ Ze i lter tele/on ediyor Har% O *l* ihtill i#in i# &ah#ede haz$rl$ ya%$yorm*)' 9o"r* m*8J diye sord*' M0(yle &ir )ey yo ' Kal s$n- o *la ,elsinV dedim' 0e) da i a sonra ,eldiler' 5ale&e *y*yord*1 Balanlar$ &ir ere daha meydana #$ t$1 Ayn$ hare et ,e.e saat ?=te de te rar edildi Cene &o) #$ t$' Olay a%anm$)t$''' Ze i lter ayr$l$r en VK*!!etler -aras$nda i ithamlar &(yle de!am edemez' 0*na &ir hal #resi &*lal$m' Bar$n as eri )Hray$ to%layal$m' 0* mesele hallols*n' O*nta temsil.isini yollas$n *mandanlarT se!iyesinde ,(r3)elim'J 9edi' +(z.3 olara +el#* Ata an=$ se#ti '

TALAT AYDEMR.. 22 UBAT 1962


+on dere.e hare etli- ,e#en &ir ,3nden sonra >> *&at 196> Der)em&e s in &a)lam$)t$' An.a hl d*r*mdan emin olmad$"$m i#in- haz$rl$ alarm$n$ ald$rmam$)t$mW +aat 11 raddelerinde Sandarma o *l* K*mandan$ Ne.ati Ansalan tele/on edere 1 J5alt yan$mda <e!zi Ars$n !ar' Ha!a K*!!etleri hatas$n$ anlam$)' 'Nz3r diliyor' A"l$yor' +ende ,el' +eni de ,(rme istiyorV dedi' Sandarma O *l*=na ,ittim' <e!zi Ars$n ha i aten- samimi olara hata ya%t$ lar$n$ itira/ etti' +ar$ld$ - (%3)t3 ayr$ld$ ' 0iraz sonra emir s*&ay$m tele/on etti' MAl&ay$m- +*nay Da)a- sizi !e Alay *mandan$n$ istiyorV dedi' Hal&* i &ir ,e.e e!!el !erilen arar ,ere"in.e- *mandanlarla +el#* Ata an ,(r3)e.e ti' 0eni de &irli te #a"$rma - old* #a mnal$ idi' O s$rada +el#* Ata an tele/on ettiM:a"r$ld$m- ,idiyor*mV dedi' Oynanan oy*n* anlatt$m '+ade.e on*n !e Alay *mandan$ 5*r,*t Al%a,*t2*n ,itmesine arar !erdi ' ;e &en har% o *l*na #$ t$m' 0iraz sonra ("rendi i- +el#* Ata an- 3 r3 l in- 5*r,*t Al%a,*t- 5an 5a&*r* K*mandan$ Bar&ay Hald*n te! i/ edilmi)ler' O s$rada s*&ay ta&*r*na #$ t$m' Aste"menler &izim &* d*r*m*m*z* d*ym*) ola.a lar i- ,aleyan halinde idiler' Onlar$ sinema salon*na to%lay$% d(rt ,3nd3r oynanan dram$ $sa.a anlatt$m' Hi#&ir s*rette &eni teslim etmeye.e lerini s(ylemeleri 3zerine o *l* !e .i!arda i $talar$ alarma ,e#irdim' +aat 1?'?0' stan&*l !e +i!as=ta i &irli lere de d*r*m* &ildirdim' Onlar da alarma ,e#tiler' An.a endilerine &ir hare ette &*l*nmamalar$- sade.e &a) entte ola.a lar$ izlemeleri h*s*s*nda s$ $ talimat !erdim' +aat 15=te $t=alar hare ete haz$rd$' Ce.eyi &e liyord* ' Cenel K*rmay 3zerimize &az$ $t=alar se! etme"e al t$' >?0' Diyade Alay$ :*&* =tan ,eldi' <a at Alay K*mandan$ o *la ,elere emrime ,irdi' Dolatl$=dan $t=a se! edildi' Celenlerden &az$lar$ emrime ,irdi' Araya &ir s3r3 el#iler ,irme"e &a)lad$' Cenel K*rmaydan &ir #o heyet ,eli% ,idiyord*' 0* !aziyette i en saat >0=ye do"r* 6*ha/$z Alay$=na yeni tayin edilen alay *mandan$ Al&ay Oihat Al%an te! i/ edilme s*retiyle 6*ha/$z Alay$=n$n da emri *mandas$ &izim tara/a ,e#ti' +3!ari 0in&a)$s$ <ethi C3r.an- 6*ha/$z alay K*mandanl$"$2n$ der*hte ediyord*' O anda &ana tele/on etti1 MAl&ay$m- )imdi &*rada *!!et *mandanlar$ n(n3 dahil &3t3n a&ile halinde () te to%lant$ halindeler''' imdi he%sini enterne edeyim mi8 Hesa%lar$n$ ,(reyim mi8V dedi' MHay$rJ dedim- J +er&est &$ra a.a s$n$z' :$ a.a lar'V O andan iti&aren her )eye h imdim' <a at Cenel K*rmay arar,h$nda i &az$ men/aat%erest !e memle etin ,idi)at$ ha $nda hi#&ir /i ir sahi&i olmayan dal a!* r*hl* !e Jn(nistJ &az$ s*&aylar- &ize ar)$ &3y3 anlay$)s$zl$ lar ,(steriyorlard$' 0* meyanda Cenel K*rmay arar,h$n$n etra/$na tan sa!ar to%lar$- &az* alar yerle)tirdi lerini ("rendim' Karar,h$n i#inde s*&aylara tomson ta&an.alar da"$t$l$yor- el &om&alar$ !eriliyord*' 0ir m* a!emet *ns*r* imi) ,i&i ar)$m$za di iliyorlard$' 0* !aziyetler ha&er al$n$n.a ,ere 5an 5a&*r* s*&aylar$ !e ,ere se Har% O *l* 3zerinde &3y3 in/ial meydana ,eliyord*' +aatler de ilerledi #e $talar$n ontrol3 ,3#le)iyord*' 0* s$rada Cenel K*rmay=dan ,elen el#iler +*nay2$n yaz$l$ &ir taahh3tnamesini ,etirdiler' 0en MH* * 7 de"eri olmad$"$n$J s(yledim' Mn(n3=den ,etirelimV dediler'+aat >'?0 raddelerinde on* da ,etirdiler' Bine MH* * 7 de"eri olmad$"$n$ s(yledim' K"$d$ ,etiren *rmay Al&ay- MOn*n alt$nda i imza- Rozan +*lh3=ne imza oyana aittir' Her t3rl3 taahh3d3n3 yerine ,etire.e tirV dedi' 0en de .e!a% olara MO taahh3tlerin yerine ,eli% ,elmeye.e"ini &*ndan sonra i ,3nler ,(stere.e tirJ dedim' 5aahh3tlerin yerine ,etirilmedi"i hdiselerle meydana #$ ma tad$r' O andan iti&aren &ir arar !erme i.a% ediyord*' Hare ta &a)lama !eya d*rd*rma ' Ba%$lan &ir

d*r*m mah emesi neti.esi- hare t$ d*rd*rma"a arar !erdim' E"er hare t ya%$lm$) olsayd$ )* olaylar meydana ,ele&ilirdi1 1' Ha!a K*!!etleri ile &ir #at$)ma ola&ilirdi' (yle i1 0izzat Ha!a K*!!etleri Kom*tan$ r/an 5ansel- Cenel K*rmay 0a) anl$"$2nda +el#* Ata an- Ne.ati Ansalan- 6*hittin Nn3r- &enA&d*rrahman 9or* =*n &*l*nd*"* !e +*nay=$n d!eti 3zerine ya%$lan to%lant$da )(yle demi)ti1 Mayet oordinesiz &ir hare ta ,iri)irseniz &en !e 9eniz K*!!etleri *mandan$ arar !erdi 53r iye= i *!!etlerimizle ter edi% NA5O 3slerine #e ile.e"izJ >' Ha!a K*!!etlerinin NA5O 3slerine #e ilmesi halinde 3# ihtimal me!.*t idi 1 a' Ha!a K*!!etleri t3m3 ile r/an 5ansel=i ta i% eder- &iz de m*!a//a ol*rsa - 53r iye=ye &ir daha d(nmemeleri m*hal ol*rd*' &' Ha!a K*!!etleri=nin yar$s$ emre itaat ederse ha!ada #at$)ma !* * &*la.a - &3y3 ola&ile.e ti' .' 53m3 !eya &ir $sm$ ile &izi &om&alaya&ilirlerdi' ?' Azerimize d$)ardan se! edilen &irli ler de &ize iltiha etmi)ler- saat 15=ten sa&ah$n ?=3ne adar he%si hare ta haz$r !aziyette &e leme teydiler' Cenel K*rmay ise 5an sa!ar to%lar$yla ar)$m$zda me!zi alm$)t$' 0* d*r*m 5an 5a&*r*=n* ,aleyana ,etirmi)ti' E"er hare ete ,e#seydim- tan lar Cenel K*rmay=$ !e Ha!a K*!!etleri Karar,h$2n$ yerle &ir ede.e ti' 0*na )* on*)ma son*nda anaat ,etirdim' Ar ada)lara- y3r3y3)e ,e#medi"imiz ta dirde Cenel K*rmay=$n (n3nden selm !erilere ,e#ilmesini s(yledi"im zaman Orhan 5o%#*er=den ald$"$m .e!a% M+iz an.a &a)la emrini !ere&ilirsiniz' Ondan sonras$n$ &iz &iliyor*z al&ay$m' 93md3z ezi% ,e#e.e"iz' Hal &(yle ol*n.a Cenel K*rmay=da !e Ha!a K*!!etleri=nde !e hatt )ehir i#inde y3zler.e .ana $y$la.a - hem ar ada)lar$m$z$n- hemde mas*m hal $n an$ a a.a t$' :3n 3 hare t &a)lad$ tan sonra *manday$ ay&ede.e tim' @' Banl$) anla)$lma y3z3nden &3t3n memle et sath$nda &az$ hare etler ola.a - ord* her yerde &ir&irine ,ire.e ti' Naml*n*n naml*ya d(nmesi ise- &ir i# har% do"*ra.a t$' 5' 0*n*n son*.*nda Ameri al$lar /3ze ram%alar$n$ or*ma i#in &ir #$ arma !e indirme ya%ara +ams*n s ender*n hatt$na el oya.a t$' R*slar ise 0o"azlar$ !e do"*dan Kars=$ zorlaya.a lard$' 0* d*r*mda C3ney K*zey Kore d*r*m*na d3)e.e ti ' 6' 03t3n &*nlara ra"men An ara=da y3zde y3z m*!a//a ola.a t$m' O andan iti&aren liderdim' Kan d( 3ld3"3 i#in me.&*ren di ta reQimine ,ide.e tim' 0izim ama.$m$z ise di ta de"ildemo rasi idi' Ce#i.i &ir zaman i#in ayd$nlar itlesine dayana.a olan &* demo rasi- ( l3 re/ormlar ya%$ld$ tan- i tisad7 d3zen !e sosyal dalet nizam$ *r*ld* tan sonra yerini normal se#imlerle ,er#e demo rasiye &$ra a.a t$' 4' Her )eye ra"men di taya ,itseydi - ihtillin !e di tan$n )artlar$n$ yerine ,etirme i#in- her )eyden (n.e endi ellelerimizi or*ya&ilme i#in- ar)$ hare ta ,iri)en !e %roto ollere imza oy*% sonradan ihanet eden *mandanlar$ yo etmemiz ,ere e.e ti' K$sa.a ,eni) #a%ta &ir atlim ola.a t$' I' 0* hare etler ,en# *)a aras$nda yeniden h*z*rs*zl* yarata.a - lider d*r*m*na ,elmi) olan &izlerin aleyhine de &ir hare et &a)laya.a t$' 0*n*n hemen ar as$ndan #ora% s( 3"3 ,i&i &ir ihtill daha ,ele.e ti' 9' Cayemiz ord*n*n &3t3nl3"3n3 m*ha/aza etme - naml* n naml*ya #e!irtmeme ti' 0iz &* hare eti i tidar h$rs$ ile ya%mad$"$m$z$ is%at etme istedi ' B* ar$da i olaylrdan &irinin dahi meydana ,elmemesi i#in endi hayat$m$z$ /eda etmeyi ,(ze ald$ ' 0izim &a)$m$z ,itsin- yeter i 53r iye *rt*ls*n' 0el i %artiler de a $llan$r- dedi ' Darolam$z Hals r- i)areti /edilerdi' Darolam$za dahi di at edildi"i ta dirde han,i ama#la hare ete ,e#ti"imiz !e endimizi neden /eda etti"imiz anla)$l$r' ay$%lar

E"er hare t ya%$lm$) olsa idi- &* )artlar meydana ,ele&ilirdi' 5arihte &(yle &ir sor*ml*l* alt$na ,irmeye ,(nl3m raz$ olmad$''' >> *&at Hare t$n$ arde) an$ a $t$lmamas$ i#in d*rd*r*ld* tan sonra hare t s$ras$nda Ha!a K*!!etlerine s$"$nan 0a)&a an smet n(n3 >? *&at sa&ah$ &ir mesaQ yaylayara )* a#$ lamada &*l*nd* 1 Manl$ Ord*m*z*n )ere/li mens*%lar$ me)rH H3 3metin 0a) an$ olara !e es i &ir Ord*lar K*mandan$ olara sizlere hita% ediyor*m1 53r +ilhl$ K*!!etleri me)rH Anayasay$ 9emo rati nizam$ tehli eye d3)3r3lme istenen !atan &3t3nl3"3n3 azimle !e &a)ar$ ile or*ma tad$r' ;e or*ya.a t$r' 0* ord* Anayasay$ #i"neyen &ir i tidar$ >4 6ay$sta me)r* olara de!irmi)tir' <a at &* ord* Anayasay$ #i"neme yol*na el&ette ,itmeye.e tir' H3 3metimiz temelinde 53r Ord*s*n*n )ere/i &*l*nan O*mh*riyet Anayasas$ndan !e 6illetten !e on*n ayr$lmaz %ar#as$ 53r +ilhl$ K*!!etlerinin !azi/e !e )ere/ d*y,*s*ndan ald$"$ *!!etle i) &a)$ndad$r' ;e d*r*ma h imdir' En s$.a d*y,*larla as er !e si!il &3t3n !atanda)lar$ma se!,i !e say,$lar$m$ s*nar$m'J 0*ndan sonra da ord* i#inde de"i)i li ler &ir&irini o!alamaya &a)lad$' Kara K*!!etleri K*mandan$ 6*hittin Nn3r de )* a#$ lama ile eme liye ayr$ld$' Hal&* i i)in asl$ hi#te s(ylendi"i ,i&i de"ildi' A#$ lama )(yleydi1 MAn ara Carnizon*nda !* *a ,elen olaylardan teess3r d*yara Kara K*!!etleri K*mandanl$"$ndan endi arz*s* ile isti/a eden Or,eneral 6*hittin Nn3r=3n son ma am !e r3t&esine *y,*n &ir &a) a ,(re! &*l*namamas$ndan @>' +ay$l$ Kan*n ,ere"in.e eme liye se! edilmi)tir' Kara K*!!etlerimizde *z*n !e )ere/li hizmet y$llar$ &*l*nan y$n Or,enerale 53r +ilhl$ K*!!etlerinin iyi dile )3 ran !e say,$lar$ s*n*l*r'V

CNRE;RER 9EZ5RREN CENERARRER ;E +E0ABRAR >> *&at hare t$n$n Ord* i#inde i te% ileri &ir s3re de!am etti !e eme liye se! edilen s*&aylar$n yerlerine yenileri ,(nderildi' stan&*l ;alili"i ,(re!ini >4 6ay$stan &eri ya%ma ta olan Kor,eneral Re/i 5*l,a ?' Ord* K*mandanl$"$na- Sandarma K*mandan$ 5*",eneral A&d*rrahman 9or* 6ill7 +a!*nma 0a anl$"$ sti)are K*r*l*na atand$lar' Berleri de"i)tirilen s*&aylar )*nlard$r1 9o"* 6enzil K*mandan ;e ili K*rmay Al&ay Oe!at K$r.a 6ill7 +a!*nma 0a anl$"$ sti)are K*r*l*n- Kara K*!!etleri Hare t 0a) anl$"$ 5e) ilt !e E"itim 9aire 0a) an$ Al&ay Oihat Al%man Riyaseti O*mh*r 6*ha/$z Alay K*mandanl$"$na 5 .i Z$rhl$ 5*,ay K' 5an K*rmay Al&' 3 r3 +(nmezsoy Z$rhl$ 0irli ler O *l K*mandanl$"$na- Z$rhl$ 0irli ler O *l* K*rmay 0a) an$ 5an K*rmay Al&ay 5*ran Ol.ayto 9o"* 6enzil K*mandanl$"$ Dlnlama Dro,ram !e Drensi%ler 63d3rl3"3ne- Kara K*!!etleri Dersonel 0a) an$ YY' 6*a!ini to%' K*rmay Al&ay Cali% Cen#er- 6ill7 +a!*nma 0a anl$"$ sti)are K*r*l*na- R'K' Dersonel 0a) anl$"$ +' 63d3rl3"3 stih m K*rmay Bar&ay +adri Kara Koy*nl* 15' Kor' *&e 63d3rl3"3ne' I' 53men K*rmay 0a) an$ stih m K*rmay Al&ay Kemal C3ner in.i Kor' RoQisti *&e 63d3rl3"3ne- Kara K*!!etleri RoQisti 0a) anl$"$ Y' *&e Y'K$s$m Amiri 5o%' K*rmay 0a) an$ <*at B$lma ?9' 53men Dersonel *&e 63d3rl3"3ne6ill7 +a!*nma 0a anl$"$ Emir +*&ay$ 5o%' K*rmay Br&' 5alt 5*ran- 0at$ 6enzil K*mandanl$"$ Dlnlama Dro,ram- Dersonel *&e Hare t stih&arat K$s$m Amirli"ine- Sandarma +*&ay 5at&i at !e Asts*&ay Haz$rlama O *l* Kom*tan 6*a!ini +3!ari K*rmay Al&ay +a&ahattin K(seyi"ito"l* Orta 6enzil Kom*tanl$"$ Dlnlama Dersonel *&e 63d3rl3"3- Cenel K*rmay Dersonel 0a) anl$"$ 0irin.i *&e 63d3r3 5o%#* K*rmay Bar&ay +a/i 5*n.ay- +e izin.i Kor' Dersonel *&e

63d3rl3"3ne' >@ *&atta yerleri de"i)tirilen &* s*&aylar$ &a) a yeni atanmalar ta i% etti' 0* s$rada &az$ ri!yetler ortaya #$ maya &a)lam$)t$' 9edi od* halini alma tan *za"a ,idemeyen &* ha&erlere ,(re >00 +*&ayla &irli te &az$ ,eneraller m*ha eme edilme 3zere te! i/ edilmi)lerdi' 9i"er &ir ri!yete ,(re &* s*&aylar$n idam edilmeleri istene.e ti' >> *&at Hare t$ndan sonra +i!il Hizmetlerde ,(re!li &*l*nan As er idare.ilerin yerlerine si!il idare.iler atanara as er idare.iler ord*da i ,(re!lerine d(nd3ler'

>> E0A5 HAREKX5YN9AN +ONRA OR9E9A BADYRAN 9EZKRKRER >> *&at hare t$ndan sonra ord* i#inde i il &3y3 de"i)i li 11 5emm*z :ar)am&a ,3n3 a#$ lanara >> *&at#$lara ya $n old*"* san$lan &az$ ,enerallerinde i#inde &*l*nd*"* 11 ,eneralin yerleri de"i)tirildi' Berleri de"i)tirilen ,eneraller )*nlard$r 1 15' Kor' K 53m,eneral <i ret Esen Sandarma Cenel K*mandanl$"$na' 9' Kor' K' 53m,eneral Kemalettin C( a $n Oento 53r 5emsil.ili"ine' 4' Kol' Ord* K' 53m,eneral Nazmi Kara o# Kara K*!!etleri K*rmay 0a) anl$"$na' OEN5O 53r 5emsil.isi 53m,eneral Haydar +3 an 5' Kol' Ord* K*mandanl$"$na' +HADE 5e) ilt$ E"itim 9airesi 0a) an Bard$m.$s$ 53m,eneral Ra)it Dasin 9' Kor' K*mandanl$"$na' 6ill7 Emniyet 'Hz' 0) ' 53m Ceneral Na.i A) *n >'Kolord* K*mandanl$"$na' 53men K*mandan$ 5*",eneral B*s*/ Al%mans* Cenel *rmay Hare t 0a) anl$"ma' Cenel *rmay Hare t 0a) an$ 5*",eneral +emih +an.ar Har& A ademileri Kom*tanl$"$na' Har& A ademileri Kom*tan$ 5*",eneral <ar* C3rler 6' +' 0' 63ste)arl$"$na' Kara K*!!etleri K*rmay &a) an$ 5*",eneral Ze i lter 15' Kol' Ord* Kom*tanl$"$na' 6' +' 0' 63ste)ar$ 5*",eneral N3shet 0*l.a 4' Kolord* K*mandanl$"$na' 0* yer de"i)i li lerinden sonra Ord* i#inde daha &a) a &ir de"i)i li olmaya.a"$ san$l$yord*' <a at >@ 5emm*z :ar)am&a ,3n3 ?I Ceneral !e al&ay$n yerleri 5er/iJ d*r*mlar$ ,ere #esi ile de"i)tirildi' 0* tarihten sonrada &az$ s*&aylar m3n/eriden eme liye se! edilmeye &a)land$'

BERRER 9E5RiREN +E0ABRAR ENRAR9Y 1 5*",' <erit Er an KCn' K*r' Dersonel 0a) anl$"$naL 5*",' Re/i K*rte in K53men Kom*tanl$"$naL 5*",' Nami C3nel K53men Kom*tanl$"$naL

5*",' 0*rhan <r.an KKara K*!!etleri Hare t 0a) anl$"$na L 5*",' <ar* C3!ent3r K9o"* 6enzil K*mandanl$"$naL 5*",' Oemalettin En,insoy K53men Kom*tanl$"$naL 5*",' Niyazi 0en,is* KK$&r$s 53r 5emsil Heyeti C' 0) 'L 5*",' Re)at 0ir KOrta 6enzil Kom*tanl$"BnaL 5*",' e! et Ozan K53men Kom*tanl$"$naL 1@4 5*",' e/i Erens3 K53men Kom*tanl$"$naL 5*",' E)re/ A $n.$ K53men Kom*tanl$"$naL 5*",' A' R$za 53r .an K53men Kom*tanl$"$naL K*r' Al&' 6' Ze i Er&ay K53men Kom*tanl$"$naL K*r' Al&' Ne.ati O,an K53men Kom*tanl$"$naL K*r' Al&' +3leyman A)*ro"l* K53men Kom*tanl$"$naL K*r' Al&'Orhan Bi"it K53men Kom*tanl$"$naL K*r' Al&' hsan C3r an KCenel *rmay stih&' 0) ' 0irin.i 6*a!inli"ineL K*r' Al&' +*at A t*l,a KCenel *rmay RoQisti 0) ' 0irin.i 6*a!inli"ineL K*r' Al&' 5*r,*t +*nal% KCenel *rmay Hare t 9airesi 0) 'L K*r' Al&ay Nmer Nz an KK,n' K*r' E"t' 9' 0a) anl$"$na L K*r' Al&' Hamza Anal% KCn' K*r' 0) ' EmrineL K*r' Al&' ;edat A at KCn' K*r' Dl' Dro,ram' 9' 0a) anl$"$na L K*r' Al&' &rahim Ersan KCn' K*r' stih m 9'0) L K*r' Al&' <ehmi 0a)ar KK' K' Dersonel 0a) anl$"maL K*r' Al&' Ne.ati K*rzr*o"l* KK' K' Dd' 9airesi 0a) anl$"$naL K*r' Al&' Nihat Arslant3r K>'Ord* K*r' 0) 'L K*r' Al&' +amih C3nay K1'Ord*' K*rmay 0a) anl$"$ stan&*l L K*r' Al&' 0*rhanettin H*no"l* K?'Ord* K*r' 0) 'L K*r' Al&' 0e ir E.e!it'K53men Kom*tanl$"$naL K*r' Al&' H' 9o"an Nz,( men KKara Har% A ademisi K*mandanl$"$naL K*r' Al&' Ze i 53r meno"l* KKara K*!!etleri 5o%#* K' 6*a!inli"ineL K*r' Al&' Hi met A $n.$lar K6ill7 +a!*nma A ademisi K'L K*r' Al&' Halim K*ral KHarita Cenel 63d3rl3"3neL K*r' Al&' Na.i Ass*tay KCenel *rmay Har% 5arihi 9airesi 0) 'L K*r' Al&' 0eh#et' Nzdemir KDaris Sha% Karar,h$naL K*r' Al&' Kemal 5aran KDaris N6R 5emsil 0a) anl$"$na L K*r' Al&' Re.ai 0at*ral% KCn' K*r' RoQ' 0) ' Dl' Dro,ram 9airesi 0) 1 L K*r' Al&' 6ehmet 0ora KK' K' Z$rhl$ 0irli 9airesi 0a) anl$"$na'L

0ir t3/e &ile %atlamadan hare ta son !erilmi)ti' Baln$z Aste"men O"*z 0a $r&*r# endisine to at atan y3z&a)$s$n$ &ir yanl$) anlama neti.esinde ta&an.as$ ile ate) edere &ir *r)*nda (ld3rm3)t3' Kendi haris emelleri i#in &ize )ere/siz.e le e s3rme ten a#$nmayan 0a)&a an n(n32n3n on*)mas$nda aldat$lm$) old* lar$ ileri s3r3len &* to%ra lar$n ,er#e #i e!ltlar$ olan Har&iyeliler me.&*ri s(mestr tatilinde &*l*n*yorlard$' 0*na ra"men Har% o *l* ("ren.ileri stan&*l- An ara !e zmir=de Atat3r An$tlar$na &irer #elen oyara n(n32ye .e!a% !erdiler' E!ltlar$m$n #elen leri 3zerinde )* elimeler !ard$' MHAR0BER AR9AN6AZ'V Ald$"$ .e!a% ar)$s$nda yeniden inti am d*y,*lar$n$ hare ete ,e#iren n(n32n3n emri ile &* #elen leri oyan ("ren.iler mah emelere !erildi' n(n32n3n memle et ,er#e lerini tahri/ edere ya%t$"$ on*)ma )(yleydi1 M+e!,ili !atanda)lar$m' Ese/ !eri.i son olaylar$ neti.eleri !e mnlar$ ile &irde &en size anlatma istiyor*m' >> *&at a )am$ An ara=da ,en# !e orta r3t&eli &ir s*&ay adros* mas*m me te% tale&esini !e &az$ &irli leri aldatara hare ete ,e#ti' ;e memle et idaresini ele alara endi /i irlerine ,(re &ir reQim *rmaya te)e&&3s etti' 0*nlar demo rati reQimin memle ette h*z*r tesis etme"e !e milletin al $nmas$n$ temine m* tedir olamaya.a"$n$ iddia ediyorlard$' >4 6ay$s$n me)r*l*"*n* ay&etmi) &ir idareye ar)$ ya%$ld$"$n$ a&*l etmeyen tahri #ilerin me!.*diyetini endi da!ran$)lar$n$n me)r*l*"*n* sa"lama"a yeter say$yorlard$' Ord*n*n memle eti me)rH &ir idareye a!*)t*rma i#in ya%t$"$ /eda rl$"$ (t3leme"e #al$)anlar$ demo rati reQim aleyhinde tehdit olara ,(steriyorlard$' R*hi +e&e%ler &*nlard$r 1 Anla)$l$yor i >4 6ay$s as eri ihtillinin olayl$ la m*!a//a olmas$ .3rete te)!i edi.i &ir misal olm*)t*r' 93)3nmemi)lerdir i >4 6ay$s ihtilli &3t3n milletin !i.dan$nda emale ,elmi) &ir *rt*l*) arz*s*n*n neti.esi old*"* i#in hemen hal tara/$ndan &enimsenmi)ti' >> *&at da te)e&&3s edilen hare et ise *"rad$"$ te.a!3zlere ar)$ ord*da i in/ialde 3mit &esleyen *manda etti"i $talar$ aldatan ord*n*n &a)$nda i &3y3 *mandanlar$ endileri ile &era&er ,(sterere me te% tale&elerini and$ran !e &ir ihtill h3 3metinin &a)$na ,e#me isteyenlerin hare eti olm*)t*r' Kan*n d$)$ zararl$ te)e&&3se ,iri)en memle etin dertlerini !e &*nlar$n hal #relerini endilerinin &ildi lerine aldatt$ lar$ ,en#leri !e ar ada)lar$n$ inand$rma"a #al$)m$)lard$r' ahsi arz*lar$n$ %erdeleme"e yeltenmi)lerdir' En*tt*rma istemi)lerdir iT memle etin dertlerini !e &*nlar$n #relerini &iz *z*n zamandan &eri ,(sterme te !e anlatma tay$z' Ce#mi) idarelerle ihtil/$m$z- s(yledi lerimizin anla)$lmas$ndan !e &*n*n yan$nda isa&etsiz !e zararl$ )ahsi t*t*mlar$n$ de!am ettirmelerinden ileri ,elmi)tir' Beni 03y3 6illet 6e.lisi #o ,3# )artlar alt$nda to%land$"$ halde siyas7 %artiler iyi niyetle %e l &ir araya ,ele&ildiler i tidar$ !e m*ra a&eyi meden7 *s*lle !3.*da ,etirme"e m*!a//a old*lar' 9eme i en ,3# )artlar i#inde 6e.lis ,(re!ini ya%a&iliyor !e 6e.lis i#inde t3rl3 /i ir .ereyanlar$ nihayet idare.ilerin mes*liyet d*y,*lar$ ile do"r* &ir isti amet ala&iliyord*' 0*n*nla her )eyin m3 emmel old*"*n* s(yleme istemiyor*m' En*tmama lz$m i &* hal 6e.lis i#inde &ir al$)ma de!ri idi' 0*na m* a&il d$)ar$da !* ** &*lan tart$)malar$n #$"$r$ndan #$ m$) ,(r3ld3"3 do"r*d*r' Ama &*n*n ar)$s$nda millet#e me.lis olara l3z*ml* te% iler !e ar)$ oymalar e si olmam$)t$r' +er,3ze)t#iler &ir no tay$ hi#&ir zaman a!rayamam$)lard$r' 6emle etin meseleleri d$)ardan ,(r3ld3"3 adar &asit de"ildir1 0*nlar$n i#eriden !e d$)ar$dan millet#e tesirine mar*z old*"*m*z *ns*rlar$ !ard$r' 0*nlar$ derinli"ine &ili% ta dir ede.e me! ide &*l*n*yor*z' >4 6ay$s htillinden sonra memle et meseleleri ile a#$ tan ar)$ ar)$ya ,elinin.e yeni dertler e)/edildi"i san$lm$)t$r' Asl$nda memle etin dertleri me)r*iyetini ay&etmi) i tidar$n s*ni %erdesi al t$ tan sonra her esin ,(z3 (n3ne #$ m$)t$r' 0*nlar$n ted&irleri a )amdan sa&aha ,3r3lt3 ile !e hamiyet yay,aras$ ile hallol*!ere.e adar &asit de"ildir' 6*ntazam &ir de!letin me)r* !e an*n7 d3zeni !e *rallar$ i)leme sayesinde memle etin dertleri ,(r3le&ilir- #(z3le&ilir' 6emle et meselelerini hallede&ilme i#in mes*liyet me! ilerini #al$)t$rma ta !e ted&ir alma ta

ser&est &$ra m iyi niyetli !atanda)$n il !azi/esidir' H3lsa memle et meselelerini &iliyor*z' 0*nlar$ milletimize &ildirere zaman$ ,elin.e ted&ir isteme .esaretindeyiz' ahsi emellerin mahs*l3 olan an*n d$)$ hare etlerin me)r* !e inand$r$.$ hi#&ir de"eri olmam$)t$r !e olmaya.a t$r' Anayasa 03y3 6illet 6e.lisinin ,3!en oy* !erdi"i H3 3mete sad$ alan ord*da i &3y3 *mandanlar$n !e o &ir a!*.*n d$)$nda i s*&ay #o"*nl*"*n*n ati red !aziyeti almalar$ ar)$s$nda >> *&at te)e&&3s3 tam &ir m*!a//a iyetsizli"e *"ram$)t$r' 5alih eseri olara !e e!lt an$ a mas$na mahal almam$)t$r' ;e anar)i tehdidi ar)$s$nda alan 53r 9e!leti es isinden *!!etli !e iti&arl$ olara meydana #$ m$)t$r' ;atanda)lar$m$ &ir no tada ati ararl$ !e samimi olara temin ederim- !* ** &*lan ese/ !eri.i olay &itmi)tir' 0* y3zden ord* !e si!il idarede endi)e !ere.e &ir !aziyet almam$)t$r' Hi#&ir yersiz !e l3z*ms*z tel) idaremizde yo t*r' ;e imsenin emniyeti )3%he !e ta i% alt$nda olmaya.a t$r' Ce#en ese/ !eri.i olaydan .emiyetimiz i#in isti/ade temin etmez lz$md$r' Ceni) !e ted&irlere ihtiya.$ olan memle et meselelerimiz !ard$r' ;atanda)$n ser&est reyi ile i)&a)$na ,elme *s*l3n3n- yani demo rasinin &3t3n /eyizlerini temin ede.e &ir i tidar ,(sterme millet#e he%imizin ,(re!idir' 5e.r3&elerden !e derslerden sonra selmet yol* olara hal $n endi endini idare etmesi !e mes*liyet d*y,*s* ile se#im ya%mas$ sisteminde m*tla a m*!a//a ola.a"$m$za ,3!enim &ir at daha *!!etlenmi)tir' +er,3ze)t arayanlar$ &a)ar$ sa"lama tan al$ oyan !e ileride al$ oya.a olan &a)l$.a *!!et &3y3 53r 6illetinin anlay$)$ !e iradesidir' 0* iradeye ar)$ ,elere )ahsi taha 3m- sistemi' *rma her zaman ord*m*z*n m* a!emeti ile ar)$la)a.a t$r' imdi d3)3nd3 lerim )*nlard$r 1 Ce#en olay$n yararl$ di"er tara/$ da &ir i&ret misli !ermesi olm*)t*r' 53r 6illetinin sa"lam &3nyesi &3t3n tahri lerin 3st3nde endini ,(stermi)tir' 53r 6illetinin iradesi >4 6ay$sta nas$l me)r*iyetini ay&etmi) &ir idareden *rt*lmay$ temin etmi)se yine &* #etin irade 196> *&at$nda 53r 6illetinin yeni &ir ,ayri me)r* idare alt$na ,irmesine m3saade etmemi)tir' 0* s*retle endimizi emniyette hissedi% #al$)mam$z !e millet#e dertlerimizle al% h*z*r* i#inde *"ra)mam$z de!ri ,elmi)tir' 0izim ,er#e emniyetimiz de!aml$ h*z*r*m*z &*n* &a)armam$za &a"l$d$r' 0ir a# ,3n sonra 6illet yeni &3t#enin #$ mas$yla ay,$dan *za olara ,eni) &ir #al$)ma sahas$ &*la.a t$r' Nn3m3zde i y$l$n !erimli !e &a)ar$l$ &ir ,eli)me &a)lan,$.$ olmas$ i#in 3mitlerimiz *!!etlidir' El ele &3y3 - 3#3 - resm7- h*s*s7 /ert !e te)e 3ller olara *m*m7 &ir ,3!en i#inde #al$)ma de!rine ,ire.e"iz' +e!,ili !atanda)lar$m )imdi size demo rati reQimimizin /eyizli &ir ,eli)mesini ha&er !ere.e"im' Dartiler 3st3 memle et meselelerinde !e &3y3 6e.liste &*l*nan &3t3n siyas7 %artilerin &a)lar$ !e idare.ileri to%lan$% ararlara !ard$ ' 6emle etimizde &* ,e#mi)te misali olmayan &ir yeni d*r*md*r' leride de i tidar !e m*hale/et endi ,(re!lerini meden7 (l#3de ya%ar en &3t3n %artiler i#in m3)tere olan memle et d!alar$nda her ayr$l$"$ &ir tara/a &$ra $% 53r iye=nin &3y3 meselelerine #re &*lma ,ayretinde samimi olara &irle)e.e tir1 0* hal !atanda)lar$m$z$n siyas7 hayata !e on*n /aydal$ &ir s*rette i)lemesine ,3!enini artt$ra.a esasl$ &ir ilerlemedir' 0*,3n &3t3n siyasi %artiler mes*liyet me! iinde &*l*nan h3 3metin !erimli !e rahat &ir s*rette #al$)mas$n$n memle etin &ir n*maral$ meselesi old*"*nda m*ta&a ata !arm$)lar !e endi m*ra a&eleri alt$nda &* im n$ sa"lama i#in ellerinden ,eleni ya%ma arar$na !arm$)lard$r' He%imiz i#in &a)ar$lar il zamanlar$n ,3#l3 lerini yenme le &a)laya.a !e de!aml$ &ir ,eli)meye y3zlerimiz #e!rile.e tir' M+e!,ili !atanda)lar$m sizlere selmlar- se!,iler !e say,$lar s*nar$m'J smet n(n3 >> *&ata adar her /$rsatta ord*ya ha aret etme ten a#$nmayan hare et s$ras$nda da a#a.a yer arayan %oliti a.$lar !e oy a!.$l$"$ i#in >4 6ay$s=a h3.*m etmeyi sanat haline ,etiren %arti liderleri de derhal &ir to%lant$ ya%ara )imdiye adar s(yledi lerini in r edi% hi# *tanmadan &* de/ada >4 6ay$s=a &a"l$ old* lar$n$ &ir &eyanname ile a#$ lad$lar' 63)tere &ildiride )* h*s*slara yer !eriliyord*' 6A5EREK 0EBANNA6E

M+on olaylar$n $)$"$ alt$nda memle et h*z*r*n* &ozan tahri ler 3zerinde d*rma !e &*nlar$ (nleye.e ted&irleri tes&it etme 3zere 0a)&a an$n da!eti ile to%lanan +iyas7 Dartiler !e H3 3met temsil.ileri )* h*s*sta /i ir &irli"ine !arm$)lard$r 1 6e)r* nizama ar)$ ,iri)ilen son te)e&&3s demo rati reQimin or*y*.*s* *!!etlerin !e m3esseselerin m3)tere anlay$) !e ,ayretleri ile (nlenmi)tir' 0* neti.e 53r 6illetinin 9emo rati ReQime &a"l$ !e ly$ old*"*n* i/tihara de"er yeni &ir delili olm*)t*r' 15@ Kahraman Ord*m*z*n ,er#e le)tirdi"i >4 6ay$s htillinin me)r*iyeti aleyhine ,iri)ilen a#$ !e a%al$ her t3rl3 tahri !e te.a!3zlerin !e Anayasa nizam$n$ &ertara/ etmeye mat*/ hare et !e da!ran$)lar$n esin olara (nlenmesi' 0* ma satla %artiler 3st3 &ir anlay$) i#inde ,ere li esaslar$ haz$rlama 3zere h3 3met !e %artiler temsil.ilerinden m3re e% &ir omisyon te) il edilmi)tir' 6*ta&$ al$na.a esaslardan an*nla)mas$ ,ere enler %artilerin yet ili or,anlar$ tara/$ndan a&*l edildi ten sonra 5066 ne s*n*la.a t$r' 0* te li/in m3za ere !e inta.$ndan (n.e 03y3 6e.lisin tatile ,irmesi h*s*s* %arti liderleri tara/$ndan ,r*%lar$na te li/ edile.e tir'J

>> *&at 196> ,e.esi hare t$ d*rd*rm*)' +a&ahleyin silhl$ *!!etlerin alm$) old*"* ted&ir ,ere"in.e ser&est &$ra $lm$) e!ime ,itmi)tim' +ara#o"l* mahallesi 1' Oadde 6^1' dairede ot*r*yord*m' 0enim ot*rd*"*m a%artmanda Or,' O' +*nay KC'K'0'L- Or,' 6*hittin Nn3r KK'K'K'L 5*",' A&d*rrahman 9or* KS' Cenel K'L ot*r*yord*' l de/a e!e ,azete.iler dold*' 6era l$ s*allerine #o az .e!a% !erdim' 0e) ,3n- &e) ,e.edir hi# *y*mam$)t$m' Ce.e istirahata #e ildim *y*yord*m'' +aat >?'00 de dairemin a%$s$ hem !*r*ld*- hem de &a"r$)malar !ard$' E)im yata tan /$rlay$% a%$y$ a#t$' 9erhal ,(r3len manzara )*yd*''' 0e) tane K*rmay +&' KB&' r3t&esindeL ar$m$n ,("s3ne &e) adet tomson* dayam$)lar- &eni istiyorlard$' Hemen %iQama ile a%$ya ,ittim silhlar$ &ana te!.ih ettiler' A%artman$n i#i tomsonl* s*&aylarla dol* idi' 0*na neden l3z*m !ard$ anlayamad$m' 0eni te! i/ etmeye ,elenler aras$nda K*r' B&' Ne.i% 5or*ntay=da !ard$' A ademiyi &era&er o *m*)t* ' Bass$ada rti&at &3ros*nda #al$)m$)t$' 0izimle &irli te yeminli s*&aylar aras$nda idi' 0ana ar)$ o ,e.eye adar #o h3rmet r idi' <a at ne olm*)t*' Oana!ar esilmi)ti- hi# &ir iste"imi yerine ,etirme istemiyor- d$)ar$da ar ya"d$"$ halde &eni %iQama ile s3r3 leyi% a%$da &e leyen .i%e &indirme i#in *"ra)$yord*' Kendisine aynen )* .e!a&$ !erdim' 0en hen3z 53r Ord*s*n*n &ir Al&ay$y$m ,iyinmeden hi# &ir yere ,itmem' Hem &* ,i&i m*amelelere ne l3z*m !ard$- tele/on dahi etseydiniz istedi"iniz yere ,elirdim dedim' Her t3rl3 $srarlara ra"men a%$n$n (n3nde zorla el&isemi ,iydim' E!de e)im $z$m &irde ar$m$n yen,esi !ard$' Cider en t$ra) ta $m$m$- %iQamalar$m$ alma istedim' Ne.i% 5or*ntay &ana1 V0*nlara l3z*m almaya.a J deme le !ah)i hislerini ,(sterdi' Her halde &izim sa&aha ar)$ *r)*na dizile.e"imizi d3)3n3yord*' 9$)ar$ #$ $n.a ne ,(reyim e!in etra/$nda tomson ta&an.al$ 50=ye ya $n s*&ay !ard$' ;as$taya &ini% Cenel *rmaya ,eldi orada i manzarada )*yd*1' +an i &ir R*s Al&ay$ ,etiriliyorm*) ,i&i oridorlarda i i s$ral$- tomsonl* K*rmay s*&aylar !ard$' He%side &3y3 &ir se!in#le &ana &a $yorlard$' 0* *rmay s*&aylar$n #o"* &ir ,3n (n.e &ir emrin !ar m$ al&ay$m8 diyenlerdi' Ama )imdi de!ir &ir ,e.ede de"i)mi)ti' +onra &* #$ ar.$lar$n s$ra ile ate)e olara - A!r*%a- Ameri a !e 5ahrana ,itti lerini ,(rd3m' He%side ye%yeni otomo&illerle d(n3yorlard$' :3n 3 >> *&atta hemen do san dere.e &ir d(n3) ya%$% d3)man$m$z esilme le e/endilerine olan sada atlar$n$ ortaya oym*)lard$r' 0ir a)a"$l$ d*y,*s* &* ti% s*&aylarda me!.*tt*r- &*n* 3z3lere yaz$yor*m ama realite &*d*r'

Cenel *rmay arar,h$na &enden &a) a K*r' Al&' Hznin Arat- K*r' Al&' 93ndar +eyhan- K*r' Al&' 5*r,*t Al%a,*t=ta ,etirilmi)ti' Ce.e yar$s$ saat 0>-?0 da &ir odadan #$ ar$l$% oridora 10=ar ad$m mesa/e ile dizildi ' Her i i yan$m$zda i tomsonl* s*&aylar tara/$ndan a)a"$ya indirilere &ir odaya ha%sedildi ' Batt$"$m$z aryolan$n &a)*.*nda da ha!a.$ s*&aylar 5omson ile n(&et t*t*yord*' 9(rt ,3n &* )art alt$nda ha%is yatt$ - &izleri eme liye se! ettiler !e ser&est &$ra t$lar' Olaylar !erilen s(zlere *y,*n &ir ,eli)me ,(stermedi' 0enimle &irli old* lar$ ,ere #esi ile Ord*n*n &ir #o $ymetli- )ere/ !e haysiyet sahi&i %ersoneli o ,3n .anlar$n$ &a"$)lad$"$m$z i)iler tara/$ndan eme liye se! edilmeye &a)land$' Hare ttan hemen sonra eme liye se! edilen ar ada)lar$m )*nlard$' Al&ay Emin Arat- Al&ay +el#* Ata an- K*rmay Bar&ay 9ani) :a"lar- K*rmay Al&ay 6*ammer ahin- +3!ari 0in&a)$ <ethi C3r.an- K*rmay Bar&ay- <ahrettin Erm*tl*- Al&ay hsan Er an- Al&ay Ne.ati Ansalan- Al&ay 5*r,*t Al%a,*tT K*rmay Bar&ay 6*sta/a O - K*rmay Al&ay hsan +3re - K*rmay Al&ay As$m 6*tl*do"an- K*rmay Al&ay Orhan Al%a $n- K*rmay Al&ay93ndar +eyhan- K*rmay Al&ay 3 r3 l in- K*rmay 0in&a)$ 0ahtiyar Balta- K*rmay 0in&a)$ Kadri :$ta - Bar&ay Ne.det E/e- 0in&a)$ Osman A#o - B3z&a)$ 3 r3 nan#' l (n.e &* ar ada)lar eme liye se! edildiler- &*nlar$n ar as$ndan as erli"in i.a%lar$n$ ya%ara emirlerimizi yerine ,etiren ,en# s*&aylar$n hi# &ir ,ere #e ,(sterilmeden eme liye se! edilmesine &a)land$1 6illi +a!*nma 0a anl$"$ > 6art tarihinde de &ir a#$ lama ya%ara eme liye se! edilenleri a#$ lad$' 0* listeyi on do *z 6artta eme liye se! edilen di"er ar ada)lar ta i% etti' 0(yle.e 69 s*&ay !e d(rt asts*&ay eme liye se! edildi ' Hal&* i &izimle &era&er old* lar$ halde son da i ada arar de"i)tiren &ir #o yel en.i al&ay !e ,eneral ot*rd* lar$ yerlerde alm$)lard$' He%side to%lant$lara i)tira etmi)ler%roto ollere imzalar$n$ oym*)lar- )ere/ s(zleri !ermi)lerdi' nsanlar$n &* adar 3#3l3%- &* adar )ere/siz.e hare etlere ,ire.e lerini do"r*s* hi# tahmin etmemi)tim' l de/a e!ime d(nd3"3m zaman a%$dan ,irin.e aileme s(yledi"im s(zler )(yleydi 1 Jadan il (n.e )ere/li el&isemi #$ aray$m' 0* i) &itmedi- &ir ,3n ,ele.e m*!a//a ola.a"$m- 3z3lme istesem en $sa zamanda &ile hallede&ilirimJ' Kendimden hayatta &* adar emindim- hi# &ir )eyden y$lmazd$m' Hele ha s$zl$"a *"rad$ #a m3.adele h$rs$m daha #o artard$' Cene e!i ,azete.iler sard$ mera i#inde &eyanat istiyorlard$' Beteri adar ihtiyatl$ olara .e!a% !eriyord*m- ama &enimle &irli te eme liye se! edilmi) ya $n ar ada)lar$m #o #e in,en idiler- &eni de!aml$ s*rette &eyanat !ermeme i#in zorl*yorlard$' O s$ralarda &izler i#in A< Kan*n* #$ ar$lmas$ d3)3n3l3yord*' Her es on* &e liyord*' Ama o A< Kan*n* #$ t$ tan sonra >? ay ,e#mesine ra"men &az$ ar ada)larda hi# &ir $%$rdanma yo t*' 69 +*&ay @ Asts*&ay Eme li olm*)t* - &ir #o lar$ hemen *za la)t$lar' 0ir $sm$ ne ol*r ne olmaz endi)esi ile ar ada)l$"$ esmediler' 0ir $sm$ da >0 6ay$s 96? adar &enimle &irli te #al$)t$lar' >> *&at (n.esi Har& O *l* *mandan$ old*"*m i#in iyi &ir me! iim !ard$' O *lda !eya e!imde her ademeden &ilhassa y3 se r3t&eli s*&ay !e ,enerallerin ziyaretlerinden asli !azi/eme &a amaz dere.eye ,elmi)tim' Ama >? *&at sa&ah$ndan sonra arayanlar azalm$) &$#a ,i&i esilmi)ti' nsanlar ne #a&* de"i)iyor' nsanlar$ i &al de!rinde iyi ,3nlerde ha i i !e#heleri ile anlamaya im n yo t*r' An.a d*r*ma d3)t3"3m3z zaman ha i i dostlar &elli ol*yor' (t3

K+$ras$ ile a%$m$z$ a#an dostlar$m' E)imin i i yen,esi Da o&alar- Dro/ Derihan :am&el- ar ada)$m Hayri E in.i smail Er,3der Ra*/ C( #e B3 se 63hendis Nami O yay Kadri Ka%lan 9r' Dar*" Erdile 9r' Alaettin Er,(nen# Ziya Aydemir Ze i K$ran Aste"men 6i ali !e annesi 6*ammer Nzda" <*at Az,$n Hald*n 9oran Nihat O"*zer Kadan$n a"a&eysiL K*dret 0oz*ter ya!a) ya!a) tehli eler zail old* tan sonra &izi es i dostlarda l3t/en aramaya &a)lad$lar' >> *&at eme lileri dahi K&3y3 r3t&elilerL #e inere ,eliyorlard$' :3n 3 art$ s$/$r olm*)t*m- y3 selmeme im n olmad$"$ anaatinde idiler' Ama zaman ilerleyin.e i)ler de"i)ti her de!irde old*"* ,i&i' >1 6ABY+ NNOE+

Ot*rd*"*m e!den derhal 3# ,3n i#inde #$ mam i#in K'K'K=' l$"$ndan yaz$ ,eldi hemen !erilen m3hlet dolmadan #$ t$m- :3n 3 e!de di"er atlarda ot*ran &3y3 ler h*z*rs*zl* i#inde idiler e!i ma inal$ ta&an.al$ @ adet inzi&at eri !e %olisler &e liyorlard$' 0irde &enim o e!de ot*rmam &3y3 ler 3zerinde )* &a $mdan h*z*rs*zl* yarat$yord*' E! 63da/aa .addesinin tam &a)$ndayd$' Har& O *l* tale&eleri her .*martesi izinli #$ $n.a o *ldan iti&aren &oz*lmadan 0(l3 ler halinde e!imin (n3nden ,e#er en &eni %en.erede ,(r3rlerse selml$yorlard$' N"ren.ileri ,(zetleyen inzi&at s*&aylar$n$n .eza !erme i#in Har& O *ll*lar$ ,(t3rmelerine ra"men &* hal de!am ediyord*' Hatt ,en# s*&aylardan tan$yan- tan$mayan ayn$ hare eti e!e ar)$ ya%$yorlard$' 0*nlar$ tesad3/en ,azete.iler ,(rm3)lerdi' 5a&ii &* !aziyet ar)$s$nda &enim o e!de ot*rmam' O' +*naya h*z*rs*zl* !erdi' 0en y$lmadan m3.adeleme de!am etmeye ararl$ idim' 0ir ,3n ya $n ar ada)$m- 93ndar +eyhan=a ,ittim' Ne ya%maya arar !erdi"ini sord*m1 0ana &en 1@=lerin 15=in.isi say$l$r$m' Zaten art$ onlar i#in &3t3n ,ayreti sar/ edere zemini haz$rlayal$m- onlar &3y3 &ir *!!ettir- y*rda d(n3n.e &ir %arti *ra.a lar &* yolda m3.adeleye de!am ede.e"iz dedi' 0en de endisine &* /i rini a&*l etmedi"imi &ildirdim' +eyhan=a )*nlar$ s(yledim 1 0izler 53r iye=de ihtill.i olara tan$n$yor*z' htill.ilerin siyas7 hayatta hele &ir %arti i#inde )anslar$ yo t*r' Darti %ara ile *r*l*r- %arti tara/tar ister- OHD=sinden imse &* yeni %artiye ilti/at etmez- di"er %artiler de mal*m her %arti memle ette to%laya.a"$ tara/tar$ to%lam$) &* !aziyette yeni &ir %arti t*t*namaz' Hem &en %artili &ir siyaset#i olamam dedim' An.a )* &el i ola&ilir- &az$ ha lar$m$z$ *rtara&ilme - /i irlerimizi yaya&ilme - )ah$slar$m$z$ tan$ta&ilme i#in K1@4L ler ,i&i &ir derne *ra&ilirse iyi ol*r dedim' 0* h*s*s* a!* at$m$z +a//et Ol,a# ile h* * 7 !e#helerini de ,(r3)elim dedim' Citti - ,(r3)t3 - derne lerin *r*l*) )e illerini- *s*llerini ("rendi - /a at &(yle resm7 &ir te)e 3le nedense ,idemedi ' C3nler ilerliyord*' >> *&at eme lilerinden' &ir #o te li/ler ,eliyord*' Kendimize &ir !e#he !erelim- &ir &a) se#elim- da"$n$ #al$)mayal$m diyorlard$' :3n 3 aram$zda ya!a) ya!a) re &et &a)lam$)t$ &eni endi &a)$na hare et eden &ir insan olara $ymetlendiriyorlard$' Herhan,i &ir ,azete.i &enimle ,(r3)me ya%t$"$ zaman !erdi"im &eyanat &enim ad$mla #$ arsa &az$ ar ada)lar sinirleniyorlard$- &en i)in /ar $nda idim' 0ir ,3n &ir hare et Kh' se#elim diye &ir te li/ ,eldi- ma satlar$n$ &ilmeme le &era&er a&*l ettim' :3n 3 o zamana adar *lis /aaliyetleri ile istedi leri son*.* taha * ettire.e lerine inanm$)lard$' 0en 69 Eme li s*&ay$n da i)tira i ile &ir se#im ya%$lmas$n$ te li/ ettim- a&*l edildi' <a at se#im ?0U?5 adar s*&ayla ya%$ld$' 5asni/te en #o reyi &en alm$)t$m' * ar ada)lar da idare heyetine se#ilmi)lerdi' 0en- K*r' Al&' Emin Arat- K*r' Al&' 93ndar +eyhan- K*r' Al&' Ne.ati Ansalan- K*r' Al&' 5*r,*t Al%a,*t- K*r' Al&' As$m 6*tl*do"an- K*r' 0n&' 0ahtiyar Balta- K*r' B&' 6*sta/a O +!' 0n&' <ethi C3r.an- K*r' 0n&' Kadri :$ta ' 0*n*n 3zerine &* heyet i#inden !azi/e ta simi ya%$lan diye te li/ ya%$ld$' 0a) an se#elim- idare *r*l* se#elim diye $srar edildi' 0en !aziyetin oynanma istenen oy*n*n /ar $nda de"ildim diyemem- /a atT )ahs$m$ il,ilendiren meselelerde #e in,endim' Baln$z )* adar$n$ s(yledim1 MRider se#imle olmaz- hdiseler #$ ar$r- e"er se#imle ya%$lma isteniyorsa oya 69 i)ide i)tira etsin'J dedim' 0* te li/ 93ndar !e Ne.ati2nin i)ine ,elmedi' Neti.ede &* se#ilen heyet tara/$ndan oyla se#ime ,e#ildi' Emin Arat 0a) an 93ndar +eyhan KCenel +e reterL Ne.ati Ansalan 3ye- &en 3ye- As$m 6*tl*do"an 6*hasi% se#ildi' 5a&ii terti%#iler %lnlar$nda m*!a//a olm*)lard$' 6a sat &eni liderli ten e arte etme idi- &* se#imle olm*)t*' :3n 3 idare heyeti se#iminde en #o oy almama ra"men &*rada i i oy zor

ala&ilmi)tim' Hemen 93ndar +eyhan- aleme sar$l$% &ir &eyanat haz$rlayara &as$na !erelim diye $srar ediyord*' Emri!a i ile &* i)i halletti lerine memn*nd*lar' 0en a.ele edilmemesini s(yledim#3n 3 ,en#ler tara/$ndan &* neti.enin a&*l edilmeye.e"ini &iliyord*m' +o"* &ir ha!a i#inde da"$ld$ ' E!e ,eldim- oynanan oy*ndan- ar ada)lar$m$n samimiyetsizli"inden 3z,3nd3m' 9erhal i i sat$r yaz$ ile se#ilmi) olan 0) ' Emin Arat=a m3ra.aat ettim ertesi ,3n' 0(yle &ir adro i#inde !azi/e alamaya.a"$m$- ser&est al$% ()eme #e ile.e"imi &ildirdim' Emin Arat dile #emi a&*l etmedi' +en on* &ana !ermemi) ol- &* mesele zaten s*nidir- hal edilir- 3z3lme dedi' 0ende neti.eyi &e ledim' 5a&ii se#im neti.esi ar ada)lar aras$nda yay$l$n.a- in/ial *yanm$)t$' Kimse &* d*r*m* a&*l etmiyord*' 0enim i)tira etmedi"im to%lant$larda &eni ha i aten se!en ar ada)lar$mm3da/aa edere &* oynanan oy*n* &ozd*lar' 0enim liderli"im esas old*' Ama &*na en #o 3z3lenlerde Ne.ati Ansalan !e 93ndar +eyhan old*' :3n 3 esas lider diye &el &a"lad$ lar$ 1@=lerden Orhan Ka&i&ay=a ar)$ tam hizmetlerini ya%amam$)lard$' 53r iye=ye d(n3n.e on*n liderli d*r*m* tehli eye ,iriyord*' Kadri Ka%lan 93ndar +eyhan Ne.ati Ansalan triyos* daima 1@=lerden Orhan Ka&i&ay i#in #al$)$yorlard$' 0en onlara ,(re #o at$ ,eliyord*m' :3n 3 her dedi lerine ey!allah diye.e &ir ti%te de"ildim' El alt$ndan t3rl3 t3rl3 y$ $.$ %ro%a,andalar ya%arlard$' <ar $nda olmad$"$m$ zannederlerdi ama he%sini &iliyor- /a at y3zlemiyord*m' Her )eyin tamamen a#$"a #$ mas$n$ &e liyord*m' 5a&ii &* t*t*mlar$ ile endi )ahsiyetlerini yiyorlard$ ama /ar $nda de"ildiler' :al$)malar$m$z de!am ediyord*- &izler ana /i rimizi !e do trinimizi ortaya oyma i#in #al$)$yord* ' 0ir ,3n &* ma sat i#in eme li deniz al&ay Naz$m Orhan=$n e!inde to%land$ ' 0* h*s*s m3na a)a ediliyord*' 9' +eyhan daima 1@2lerin /i riyat$ old*"*n* iddia ediyord*' Nihayet sord* 1 MNedir &*J dedi ' Oe&inden &ir "$t #$ ar$% o *d*' Hi#&ir )ey anlamad$ ' Hissi yaz$lm$) &ir )eydi' Hat$r$mda alanlar )*d*r' J1@ ler &irdir- &3t3nd3r- /i irdir- Atat3r #3d3r- &ayra t$r' Dar#alanmazlarher )eydir'V 9o trin anlay$)$ndan #o *za i/adeleri ha!i aleme al$nm$) d(rt &e) sat$rdan i&aret &ir yaz$ idi' <ena halde 3mitsizli"e Ka%$ld$ ' 9aima haz$rl$ lar$ old*"*ndan &ahsederlerdi' imdiye adar /i ir sahas$nda ortaya #$ an &ir )eylerini ,(remedi ' 9aima s3t3n ayma"$ ,i&i 3stte alma se!das$nda idiler' B*rttan ayr$ld$ tan sonra de"irmenlerin alt$ndan #o s*lar ,e#mi)ti ama ne endileri nede &*nlara &el &a"layanlar i)in /ar $nda de"illerdi' 03y3 l3 om%le si i#inde eriyi% ,itti lerini ,(remeye.e adar h$rsl$ idiler' Ne yaz$ i 93ndar Ne.ati Ka%lan trios* da &izi o isti amete s3r3 leme i#in #a&a ,(steriyord*' 0izler Emin Arat- 0ahtiyar Balta &a)ta olma 3zere do trin olara a&*l etti"imiz JKemalizmiJ dile !e aleme ,etirme"e #al$)$yord* ' 0*nda da m*!a//a olm*) ortaya selametli &ir /i ir ile #$ m$) !e &izlere inananlara da a&*l ettirmi)ti ' 0* #al$)malarda en &3y3 rol Emin Arat 0ahtiyar Balta=ya aitti' Emin Arat=la- 0ahtiyar Balta=n$n haz$rlad$"$ Kemalizm 9o trini )(yleydi 1 KE6ARZ6 1 <erdi !e to%l*m* d3)3nme !e ya)ama se!iyesine- endi &3nyesine *y,*n olara i#inde &*l*nd*"* !e ,ele.e"in )artlar$na ,(re- 63sta ar- 9emo rati - 9e!rim.i !e O*mh*riyet#i &ir 9e!let nizam$ i#inde y3 seltme !e or*ma ' 1' Kemalizmin Nzet /adesi>' Kemalizm esaslar$n$n a#$ lanmas$?' Kemalizmin ,ere #esi' 5ARKBE :N KE6ARZ6N NZE5 <A9E+ 1 5ARK 9E;RE5NN 5E6ER BA+A+Y ;E +BA+ NANOY

5ARK 6illetini &*,3n3n !e ,ele.e"in meden7 milletleri se!iyesine #$ arma - de!let *dretini3l ede h*z*r emniyeti- hal $n re/ah !e saadetini artt$rma ma sad$ ile 1 5ARKBE 6illiyet#ili"ini )**rland$rma - lai de!let anlay$)$n$ 6ill7 0irli"e !e meden7 ,eli)meye *yar tarzda dine say,$l$ olara *y,*lama ' Hayata *ymayan hayal.i- at$ !e stati d3)3n.eden ziyade ,er#e de!rim.i &ir anlay$)a sahi% olma ' <erdin !e to%l*m*n ha etme esas$na ,(re !arl$ !e ,e#im ayna lar$n$ d3zenleme ' +er&est te)e&&3sle to%l*m men/aatlerini &a"da)t$rara hal $n ya%a.a"$n$ hal a !e de!letin ya%a.a"$n$ de!lete ya%t$rma s*reti ile isti rarl$ m*!azeneli- a ti! !e ,eli)en &ir isti amette demo rati &ir OE6HERBE5 idaresi ile &ar$)- h*z*r !e emniyet i#inde ya)ama t$r' ANA <KR 1 KE6ARZ6 9a!ran$) *ral$n$n temel /i irleri 1 1' 6a sat 1 5ARK 6illetini &*,3n3n !e ,ele.e"in meden7 milletleri se!iyesine #$ arma ' Hal $n re/ah !e saadetini artt$rma - !arl$ !e ,e#im ayna"$n$ d3zenleme ' O*mh*riyet#i- 9emo rati 9e!let *dretini artt$rma ' 9e!let 6e anizmas$n$ s3ratli !e !erimli &ir )e ilde i)letme - h*z*r !e emniyeti- 6ill7 07rli"i sa"lama - mill7 men/aatleri hassasiyetle or*yan !e sa"layan &ar$)#$ !e a ti! &ir d$) %oliti a ,3tme tir' >' +osyal C(r3) 1 Rai 9e!let anlay$)$na &a"l$ !e &3nyeye *y,*n olara - din inan.$ ile meden7 hayat tarz$n$ &ir&iriyle #at$)maya.a )e ilde ayr$ m3esseseler halinde t*tma !e te) iltlama ' 6eden7 ,eli)meyi s3ratlendirme - 6ill7 0irli"i !e din anlay$)$n$ sa"lama i#in dini !e %oziti! e"itim !e ("retim' 9e!let ,(zetimi alt$nda olma 3zere ,en#leri a&iliyetlerine !e ihtiya.a *y,*n olara yeti)tirme ' 53r !atanda)$n$ do"*)tan (l3m3ne adar ("retim !e e"itim- hastal$ - aza !e ihtiyarl$ hallerinde or*ma - mesle"e !e mes ene sahi% $lma ' 93)3n.ede- hare ette- metodda- te) ilt !e .ihazlanmada- hayalden *za ati !e stati d3)3n.eden de!rim.i &ir anlay$)la her sahada ilerleme !e en,elleri ald$rma i#in yenili leri ta i% etme !e sars$nt$s$z olara olayl$ la &3nyeye alma ' Aile m3essesesi de!letin (zel di at !e himayesi alt$nda &*l*na.a t$r' ?' E onomi C(r3) 1 Kal $nmay$ sa"lama i#in /erdi- to%l*m*n ha etme esas$na *y,*n olara y* ar$ se!iyeye #$ arma 3zere- !arl$ !e ,e#im ayna lar$n$ de!letin ,(zetimi alt$nda d3zenleme !e mill7 ser!et da"$l$)$n$ dilne &ir s*rette ya%ma ' +er&est te)e&&3s3 te)!i etme s*retiyle to%l*m men/aatlerini zedelemeden insan eme"ini- zaman !e %ara isra/$n$ (nleyere mill7 ser!eti artt$rma ' Hal $n ya%a.a"$n$ hal a- 9e!letin ya%a.a"$m 9e!lete ya%t$rma '

63l edinme- miras ha lar$ !e !eraset m3essesesi or*na.a t$r' Doliti C(r3) 1 63l i ta simat- .o"ra/ya- e onomi sosyal ya%$ &a $m$ndan yeni &a)tan ele alma !e d3zenleme ' 9e!let me anizmas$n$ zaman !e insan ,3.3 ay$%lar$n$ (nleyen i)lerin m*ntazam a $m$n$ sa"layans3ratlendiren- im n- sor*n !e yet i den,esini- ehliyete dayanan &ir )e ilde tanzim etme ' Hal $n idareye i)tira ini !e al as$n$- 5a&ii ha lar$n e)itli i#inde *llanmas$- d3)3nme !e iradesini ser&est#e ,(stermesi isti rar- h*z*r !e emniyetin sa"lanmas$ demo rati &ir O*mh*riyet nizam$ i#inde ola.a t$r' 6anen !e maddeten y3 selmi)- on*)- *r*l*) e"itim !e ("retim !as$tas$- silh se! !e idare iti&ar$ ile dinami !*r*.* !e ,3!enli &ir +ilhl$ K*!!ete sahi% olma ' Kar)$l$ l$ say,$ya !e e)itli"e dayanan- meselelerin &ar$) !e *zla)ma yollar$ ile halline om)* de!letlerle iyi m3nase&etlere- slm Xlemi !e 0al an 9e!letleri= ile tarih !e 3lt3r &a"lar$na *yan &at$ ile dayan$)maya (nem !eren siyas7 s$n$rlar$m$z d$)$nda alan 5ARK=lerin ha lar$n$ milli h3!iyetlerini insan !e ha !e h3rriyetleri m*!a.ehesinde de!letler h* * *- *l*slar aras$ anla)ma !e *s*llere *y,*n olara di atle or*ma de!am 3zere ta i% etme ' El*slar aras$ e onomi - sosyal- siyas7 !e 3lt3rel m3nase&etlerde mill7 men/aat !e )ere/ esas$na *yan mill7 &ir %oliti a ,3tme tedir'

+RAHRY KE;;E5RER :N9E BEN9EN 5EKRX5RAN6ABA 0ARA9YK >> *&at 196> hadiseleri 3zerinde zaman ,e#ti #e >> *&at$n i# y3z3ne ya%$lan ha s$zl$ lar anla)$l$yord*' C3n ,e#ti #e +ilhl$ K*!!et mens*%lar$n$n ziyaretleri #o"alt$lm$)t$' Ba%$lan $srarl$ te li/ler ar)$s$nda &en !e +!' 0n&' <ethi C3r.an zaten es iden silhl$ *!!etler i#inde *r*l* &*l*nan te) ilt$m$z$ yeniden daha ,3!enilir tarzda 3#3 r3t&elerden &a)lama 3zere y* ar$ do"r* reor,anize ediyord* ' 0* te) ilt 53r Ord*s*nda KKara Ha!a 9z' S'L olma 3zere d(rt *!!et i#inde ,en# *)a lar aras$nda #$" ,i&i ,eli)iyord*' K$sa zamanda #o iyi neti.eler alm$)t$ ' Hele Kemalizm do trini yay$l$% da"$t$ld$ tan sonra &* ,eli)me i i at daha artm$)t$' :3n 3 &*ndan e!!el ord*da ya%$lan #al$)malarda &(yle esasl$ do trin /i ri aleme al$nm$) de"ildi8 0* arada &az$ 1@ .3 s*&aylar da 53r e) !e tara/tarlar$n$n 6illiyet#i old* lar$n$ s(yleyere m* addesat#$ i.a&$nda n*r.* /i irleri yay$yorlard$' Nasyonal sosyalizm /i irleri re!a#ta idi' <a)ist /i irleri &enimseyenlere rastl$yord*m' Cen#ler do trinlerin ar)$l$"$n$n neler old*"*n* dahi &ilmiyorlard$' As er7 idare diye &ir )ey t*tt*rm*) ,idiyorlard$' Ord*da i &* a $m$ KKemalizmL do trinini yayma la y3zde do san (nledi ' 1@ RERRE RK BADYRAN 5E6A+RAR ONRAR HAKKYN9AK CNRARER6 1 1@ lerin 1? Kas$m 1960 hare t$ ile nas$l y*rt d$)$na *za la)t$r$ld$ lar$n$ &ilirim' 1@ )ah$s da endine has !e /i ir !e ya)ay$) tarzlar$ !ard$r' 0*nlar &ir /i ir to%l*l*"* de"ildir' Ras,ele &ir

dolm*)a dold*r*lara o ,3n 3 )artlar i#inde 60K sin.e zararl$ ,(r3ld3 lerinden ihra# edilmi)lerdir' imdiye adar te&ell3r etmi) esasl$ &ir /i ir !e do trinleri yo t*r' Zaten i#lerinde /i ir sahas$nda endisini yeti)tirmi) &ir a# i)i !ard$r' 0*nlar y*rda d(nd3"3 zaman m3nase&etlerimizin ne ola.a"$n$ )* )e ilde tes&it etmi)ti 1 1U 1@ leri 3l olara tan$r$z' >U Herhan,i &ir adro &irle)mesi ol*rsa' aLl (n.e do trin 3zerinde anla)mam$z )artt$r' &LKadro i#inde &az$ te li/lerimiz ola&ilir' ?U 1@ lerin he%si y*rda d(nmeden he%sinin /i irlerini tam olara ("renmeden te tara/l$ &ir an,aQmana ,idemeyiz' l de/a y*rda 1@ lerden Orhan Ka&i&ay ile R$/at 0ay al d(nd3ler' >> *&at#$lar i#inde 1@ .3 ,e#inen ar ada)la &*nlara &3y3 $ymet !erdi lerinden Edirne h*d*d*na &*nlar$ ar)$lama i#in ,ittiler' 0en &* hdiseden e!!el >> Haziran 196> de yani >> *&attan K1>0L ,3n sonra il de/a >> *&at$n nedenleriV$ ha $nda resmen yaz$l$ olara ,azete.ilere &eyanat !ermi)tim' +e&e%le de 0irin.i Koalisyon H3 3meti y$ $lm$)- &ir ayd$r- H3 3met *r*lam$yord*' 0* da!ran$) tam zaman$nda ya%$ld$"$ i#in smet Da)ay$ !e h3 3meti sarst$' >> *&at#$lar$n il mert sesi y3 selmi)ti' A#$ lama Hal Oy*ndan da #o iyi ar)$land$' 53r iye=nin en &3y3 ,azetelerinde #e)itli )e illerde #$ t$' 0* &eyanat y3z3nden 5'O' Kan*n*n 161 in.i maddesi ,ere"in.e ta i&ata *"rad$m' Ha $mda d!a a#$ld$' Orhan Ka&i&ay !e R$/at 0ay al=$n An ara=ya ,eli)inde i#imizde i 1@2#3ler &ir *!!et ,(sterisi ya%ma istiyorlard$' Ka&i&ay !e 0ay al=$ An ara=n$n d$)$nda ar)$lay$% )ehir i#ine n3mayi)le so ma #a&as$nda idiler' 0eni de &* ar)$lama t(reninde en ileri sa/ta ,(rme istiyorlard$' 0* h*s*sta Emin Arat=$n e!inde &en 0ahtiyar Balta Emin Arat R$/at Ertem on*)t* - arar ald$ ' Hare et tarz$m$z$ tayin etti - tan$yan ya $n ar ada)lar )ehir d$)$nda ar)$laya.a lar &en ise O' Ka&i&ay2a- ala.a"$ e!e ,eldi ten sonra neza et ziyaretine ,ide.e tim- &* arar$m B&' 6*sta/a O tara/$ndan ten ide *"rad$' Mal&ay$m hayat$n$z$n en yanl$) arar$n$ !erdiniz- ,idi% yoldan ar)$laman$z lz$m' E"er daha e!!el arar !ermeden &ende on*)malarda &*l*nsa idim- &* arar$ size !erdirmez tesir ederdim'V dedi' K:3n 3 6*sta/a O *!!eti nerede ,(r3rse o yana sessiz.e aya.a tinettedir'L 1@ ler zaman$nda iti&ar ,(rere Bass$ada rti&at 03ros*nda #al$)m$)t$' Onlara ar)$ ayr$.a da &ir !e/a &or.* !ard$' 0izden daha &3y3 &ir *!!et ta)$d$ lar$n$ san$yord*' Kendisine &en ya%t$"$m$ &ilirim- &eni &* adar *.*z har.amaya al ma dedim' Karar$mda $srar etmesine ra"men d(nmedim' 6*sta/a O ile &irli te ya $n ar ada)lar$ K*rmay Bar&ay 9ani) :a"lar- K*rmay Al&''6*ammer ahin de !ard$' 0*nlarda i in.i 1@ .3 tiriyos* idi' 0eni #e!rilme istenen mane!ralar$ anlamaya.a adar sa/ zannediyorlard$' 1@ lerin temsil.ileri ile K*r' Al&ay Ne.ati Ansalan=$n e!inde il resm7 to%lant$y$ ya%t$ ' Emin Arat- Orhan Ka&i&ay=a1 M<i riniz nedir'J dedi' Orhan Ka&i&ay1 J<i rimizi &3t3n d3nya !e 53r iye &iliyorV diye .e!a% !erin.e hi# &ir /i re sahi% olmad$ lar$n$ anlam$) old* ' B* ar$da yazd$"$m )artlar alt$nda 53r iye=ye d(nd3 leri ta dirde anla)a&ile.e"imizi s(yledi ' Ka&*l ettiler' 0r3 sel to%lant$s$na ,ittiler' Neti.e orada Al%aslan 53r e)2le liderli meselesinde anla)amad$ lar$ i#in tam a si old*' 1^1@ olara %ar#aland$lar' <i irsiz to%l*l* lar$n a $&eti zaten &(yledir' 0*,3nlerde ideal ar ada)lar$mdan K*rmay Al&ay Adnan :eli o"l* ile Osman 9eniz stan&*l=da hare ttan sonra eme liye se! edilmeleri i#in *"ra)an Oemal 5*ral=$ endilerine yaz$l$ olara hare et etti"i i#in mah emeye !erdiler' Onlar$n &* da!ran$)$ndan sonra da Beni sa&ah Cazetesinde 5 5emm*z 196> de >1 E im Droto ol3 Er,in Kon* se!er isimli &ir ,azete.i tara/$ndan a#$ land$' Droto ol3n hi# *mmad$"$m$z &ir zamanda ortaya #$ mas$ &a)ta *mandanlar olma 3zere ya%t$ lar$

i)lerden or an &3t3n r3t&e sahi%lerini &ir anda tel)a d3)3rd3' 9erhal An ara2da i in.i &ir ihtill ya%a.a"$m$z s(ylentileri &a)lad$' 4 5emm*z 196> ,3n3 de >' Koalisyon h3 3meti yine smet Da)a=n$n 0a) anl$"$nda *r*lm*)t*' smet Da)a 6e.liste ,3!en oy* ald$ tan sonra ya%t$"$ on*)mada he%sinin hayatlar$n$ &a"$)lad$"$m$z ,e.eyi *n*tara #o a"$r ithamlarda &*l*nd* !e )*nlar$ s(yledi' 6*hterem ar ada)lar- h3 3meti C3!en oy* ile teyit ettiniz' ;erdi"iniz oylar h3 3met i#in #o $ymetlidir' :al$)mas$nda &a)l$.a deste"i !e &a)ar$ mesnedi ola.a t$r' H3 3met 03y3 6e.lisin ,3!en oy*na ly$ olma i#in &3t3n ,3.3n3 sar/ ede.e tir' 9aima ir)ad$n$zayard$m$n$za m*hta.$z' De 6*hterem 6illet ;e illeri- &el i ya $nda 6e.lis #al$)malar$na &ir aral$ !ermeyi d3)3ne.e siniz- memle etin h*z*r* !e reQim isti rar$n$n emniyeti &a $m$ndan 03y3 6e.lisin )imdiye adar #al$)mas$n$n m3him &a)ar$larla ,e#mi) old*"* )3%hesizdir' 0* de!rin &3y3 olaylar$ as er7 &ir ihtillden- demo rati reQime &3t3n i.a%lar$ !e /eda arl$"$ ile ,e#i) ameliyesinin tat&i i !e &*n*n ta&iat$ndan olan tezah3rleridir' 6illet olara &3y3 &ir imtihan !ermi)izdir' 6esele as er7 idarenin endi r$zas$ ile ihtill.ilerin her t3rl3 ris leri /eda rl$ la 3zerine alara demo rati reQime ,e#i% ,e#meye.e lerinin me#h*l olmas$ idi- il ,3nden &eri ihtill idaresi &ir an (n.e demo rati reQime ,e#e.e"ini iln etmi)ti- &* asil d3)3n.e tat&i ol*n*n.aya adar i#erde teredd3t !ard$' 9$)ar$da &3y3 (l#3de endi)e h3 3m s3r3yord*- t3rl3 ,3#l3 ler atlat$lara si!il !e as er aras$nda endi)eler !e teredd3tler yenilere >5 E im de 03y3 6e.lisin to%lanmas$ taha * ettirilmi)tir'

>> E0A5:YRARA HAOE6 0*na ra"men ondan sonrada demo rati reQimin 53r iye=ye *y,*n olmaya.a"$ !e h3 3met *r*lamaya.a"$ iddia ol*nm*)t*r' 0* iddiay$ &az$ mahd*t #e!reler &esleme"e #al$)m$)lard$r' Ord* i#inde &ir a!*# 9emo rati nizam aleyhtar$ > *&at=ta !ahim &ir te.r3&eye te)e&&3s etmi)lerdir' Ord*n*n endisi hemen &3t3nl3"3 ile ser,3ze)t#ileri red etmi)tir' Kesin olara sa&it olm*)t*r i ord* memle etin idaresini !e selmetini demo rati reQimde !e Anayasa nizam$nda ,(rme tedir' +er,3ze)t#ilerin hare etleri millet nazar$nda !e ord* i#inde tam &ir ta &ihe *"ram$)t$r' 03y3 6illet 6e.lisi reQimi o adar *!!etli ,(rm3)t3r i ord*ya olan ,3!eninin delili olara !e ord*n*n siyasetten *rt*lma i#in ,(sterdi"i ,ayreti olayla)t$rma 3zere a"$r s*#lar$ a/ etmeyi &ile d3)3nm3)t3r' htillden &*,3ne adar siyasetin t3rl3 hdiselerinden ,e#mi) &ir ord*n*n milletle &* adar ya $n &ir &era&erli i#inde siyasetten *za la)maya #al$)mas$ tarihte emsali ,3# &*l*nan &3y3 !as$/lardand$r''' 6emle etin selmeti Anayasa nizam$n$n i)lemesinde 03y3 6illet 6e.lisinin m*tla iti&ar$nda h imiyetinde !e 03y3 6illet 6e.lisinin Ord*s*na ,3!eninin- se!,isinin tamamiyle &ilinmesindendir' 0* m* addemeden sonra di atinizi so"* anl$l$ la &* ,3n 3 &az$ hdiseler 3zerine #e me istiyor*m' 6emle ete hesa%s$z zararlar !ermi) olan >> >? *&at itaatsizli"i )imdi ord* i#inde &ir ni/a yaratma !e 03y3 6illet 6e.lisinin Ord*ya olan ,3!enini sarsma i#in &ir !esile olara istismar edilme isteniyor' 0*na let olanlar iyi niyetten mahr*m olanlard$r' ;esi a diye ne)rol*nan yaz$lar 03y3 6illet 6e.lisi=nin &ildi"i- tahmin edilen !e nihayet &ir ihtill reQiminin demo rati reQime inti ali esnas$nda teda!i ted&irlerine &a"lad$"$ hdiselerdir' 03y3 6e.lisin a#$l$%

a#$lmaya.a"$n$n m3na a)a edildi"i ,3nlerde Ord* ile &3t3n siys7 %artiler aras$nda !* * &*lan temaslar- neti.eleri !e demo rati reQimin nihayet *r*lmas$n$n &a)lan,$# de!resi y3 se heyetinizin me#h*l3 de"ildir' 0*,3n !esi a diye ne)rol*nan yaz$lar di atle o *n*rsa Ord*n*n emir !e *mandas$n$ elinde &*l*nd*ran ,eni) se! i idare adros*n*n siyasete ar$)mas$n$n &3t3n mahz*rlar$na nihayet !erere memle eti demo rati reQime a!*)t*rma i#in ne adar &3y3 ,3#l3 leri yenme"e #al$)t$"$n$ insa/la ,(re.e lerdir' 6illet &3y3 me.lis ile on*n aziz e!ld$ olan Ord*s* aras$nda itimats$zl$ yaratma ma sad$ asla m*!a//a olmaya.a t$r' Asil hissiyat$n$za ter.3man old*"*m* &ilere s(yl3yor*m i- 53r iye 03y3 6illet 6e.lisi !e on*n mes*l h3 3meti ord*n*n )ere/ine !e iti&ar$na !e en y3 se *mandan$ndan erine adar &* ord* mens*%lar$n$n millet nazar$nda i y3 se $ymetlerine asla toz ond*rmaya.a t$r' Ord* aleyhine olan &3t3n te/sirleri !e /esatlar$ esin olara men ede.e tir' 0* m3lahazalar$ )*n*n i#in s(yl3yor*m-hi# imse ord* ile 03y3 6e.lis=in aras$nda ayr$l$ yaratmaya m*!a//a olamaya.a t$r' A sine )imdiye adar itaatsizli !e memle eti anar)iye ,(t3rme te)e&&3s3ne ,iri)enler nas$l %eri)an olara #$ m$)larsa- &*ndan sonra ord*ya dil *zatma te)e&&3s3nden daha da %i)man olara #$ a.a lard$r' n(n3=n3n 6e.liste i &* on*)mas$ >> *&at ,e.esi or * i#inde An ara=y$ ter eden- ya%t$ lar$ )ere/siz.e i)lerden or * d*yan 6illet ;e illeri tara/$ndan da i alar.a al $)larm$)' n(n3=n3n &* on*)mas$n$ >> *&at#$lar olara ne/retle ar)$lad$ ' 0ende >> *&at#$lar ad$na I 5emm*z 196> Dazar ,3n3 endisine )* .e!a&$ !erdim 1

Mn(n3 ,3!en oy* ald$ tan sonra *z*n senelerden &eri malHm !e endine has ta ti !e ta&iat$n$ &ir ere daha ,(stermi)tir' 0* &eyanat$nda i >> *&at#$larla il,ili h*s*slar$ )iddetle red ederiz' +enelerden &eri asla 6illetin hayr$na i)lememi) old*"*n* &ildi"imiz &ir ta ti"in sahi&inin ar)$s$nda old*"*m*z i#in ser,3ze)t#i alara dam,alan$yorsa &* olayl$ la a&*l ede.e"imiz &ir s$/att$r' 0* se&e%le as$l ta &ihe de"er h*s*s n(n3=n3n siyas7 z3mre !e )ah$s men/aatleri 3st3ne #$ amayara aziz *l*s*m*z*n sesine *la !ermeyen zihniyetidir' 0ir h*s*s* a#$ #a &eyan etme isteriz i NNNA=n3n +6 ZEKA+YN9AN 0ABAK5AR' 0* za!iyeden tet i edilin.e Atat3r =3n dehas$n$n strateQi yarat$.$l$"$ndan sonra i re/ormlardan mahr*m stati de!renin as$l se&e&i anla)$la.a t$r' NNNA 5AKEN65R' Re/ormlar en #o ihtiya.$m$z old*"* &* de!rede &3t3n hayati stat3 oy* m*ha/aza ile ,e#mi) n(n32y3 te rar &a)$nda ,(rme &* milletin talihsizli"i olm*)t*r' >> *&at !ahim &ir te.r3&eye te)e&&3s de"il- memle etin say$s$z dertlerini &ir tara/a itere n(n3=n3n yaratt$"$ siyas7 e)me e)e ar)$ &ir rea siyond*r' 9emo rasinin &ir t3rl3 ray$na ot*rt*lma istenmeyi)inden $st$ra% d*yanlar$n &ir i az$d$r' 5aht$nda !atan%er!erane &ir d*y,* yatma tad$r' Ord* ha $nda &ir hayal mahs*l3 olara i/ade etti"i %ar#alay$.$ !e y$%rat$.$ &eyanlar$n$ endimizi ord*dan hen3z &ir %ar#a addetti"imiz )* anda )iddetle red ederiz' Ord*n*n %artiler 3st3 &ir ,(r3)e sahi% old*"* ha $nda i inan.$m$z$ >> *&atta ortaya oyd* ' 0izlerin a"$r s*#l* old*"*m*z* 6e.lis 3rs3s3nde s(yleme han,i ta i&at !e mah eme ilm$na istinat etme tedir' Olay mah emeye inti al etmi) olsayd$ o zaman imin s*#l* old*"* daha iyi anla)$la.a t$' 0eyanatta >> *&at olaylar$n$ &ir tara/tan h* * dili d$)$nda a"$r s*# olara &elirtir en di"er tara/tan itaatsizli )e linde ta!si/i &eyanat sahi&ini tezada d3)3rm3)t3r'' 0izlerin hi# &ir hare eti !e d3)3n.esi endisinden &ir %ar#a olma la ,*r*r d*yd*"*m*z )anl$ +ilhl$ K*!!etlerimizi- hal $m$z$ !e %arlamentoy* ay$r$.$ olmad$"$ ,i&i &irinin di"erine ,3!enini sars$.$da de"ildir' Kan*n7 ha lar$m$z$n *llan$lmas$ndan in/ial d*y*lmas$n$ insan ha lar$ m*!a.ehesinde *y,*n &*lm*yor*z' 0eyanat sahi&inin a#$ reQim i#ersinde &*l*nd*"*m*z* hat$rlamas$ ,ere ir'

5066 de temsil edilmedi"imiz !e 6e.lis i#inde sa!*nma im n$m$z$n olmad$"$n$n &ilinmesine ra"men ,3!en oy*n* m3tea i% #o ehemmiyetli- &ir anda memle etin mill7- sosyal- e onomi !e siyas7 &3t3n meseleleri &ir tara/a itilere &a)tan sona adar itham r &ir ta ti le Ord*ya !e El*s*na say,$s$- hizmet a) $na .esaretle ortaya oym*) >> *&at ,r*&*na Darlamento *s*lleri d$)$nda ya%$lan ithamlar$ ese/le ars$lar$z' Kendilerine o m* addes 3rs3de .e!a% !erme im n$ndan mahr*m olmam$z se&e&i ile ya%t$ lar$ &* on*)man$n man !e ,3tt3"3 hede/i 03y3 6illetimizin sa" d*y*s*na ter ederiz'V 0eyanat$ !erdi"imin ertesi ,3n3 Orhan Ka&i&ay=$ sa&ahleyin yol.* edi% e!e d(nd3m' A )am ,azetesi m*ha&iri- 5imes ,azetesi m*ha&iri Kn,iliz 9a!id HolmeL ,eldi te! i/ edile.e"imi &ildirdi' J0(yle &ir )eyden ha&erim yo J dedim- ("leden sonra ,azete.ilerden tele/onlar ya"maya &a)lad$' Aynen )(yle s(yl3yorlard$'J Al&ay$m ("leden sonra te! i/ edile.e siniz- .eza e!inde N*ri 0e)er=in yan$nda yeriniz &ile ayr$ld$'J nanma istemiyord*m- #3n 3 mah eme h*z*r*na #$ madan &(yle %e)in h3 3ml3 &ir )eyin ola.a"$na ihtimal !ermiyord*m' 53r iye=de H* * 9e!letinin !ar old*"*n* a&*l ediyord*m' >4 6ay$s 1960 htillini &*n*n i#in ya%m$)t$ ama ne ,ezer' +aat 15'00 te sa!.$l$"a m3ra.aat etmem i#in da!etiye ,eldi' +a!.$ 5*rhan 0il,in=in yan$na #$ t$m' 0iraz &e lememi s(yledi !e &eni te! i/ edilme ,ere #esi ile >' Asliye Oeza 6ah emesine se! etti' H im &e) da i a i#inde arar !eri% te! i/ etti' Zaten e!!elden her )ey haz$rlanm$)t$' H imlerimiz- mem*r ,i&i ald$ lar$ emirlerle hare et ediyorlard$' H imler &* !aziyete d3)t3 ten sonra daletten &ahis edilemez' 0*nlar$ yazar en &ir )eye dayan$yor*m' n(n3- 0a anlar K*r*l*nda on*)*r enJ 1 Emir !erdim Aydemir=i Adalet 0a an$ A&d*llah Kemal B(r3 te! i/ ettirdi- ne old* san i- yer yerinden mi oynad$V demi)- &* s(zleri &en ha%isten #$ t$ tan sonra A!ni 9o"an &ey &ana n letmi)ti' )te a#$ reQim )am%iyon* n(n3=n3n h* * anlay$)$' 6ah emenin oridorlar$ ya $n ar ada)lar$m !e mera l$larda dol* idi1 Odadan d$)ar$ #$ $n.a Ast"m' Remzi K$l$# sa%sar$ &ir &enizle &eni ,ayet sinirli &ir )e ilde ar)$lad$' Ne old* al&ay$m dedi1 Cayet so"* anl$ olara V hi# &ir )ey yo 'V dedim' 5e! i/ edildi"imi s(yledim' Adliyede Oeza E!ine ,itme i#in &e liyord*m' Ban$mda Al&' Emin Arat- Al&' Ne.ati Ansalan !ard$' Al&' Emin Arat=a1 J0en ha%iste ald$"$m m3ddet#e siz &ana !e let eder i)leri #e!irirsiniz'J dedim' 0iraz sonra &e) tane si!il %olisin aras$nda oridora #$ t$m- onlar$n elleri ile ya%m$) old* lar$ hal an$n i#inde ,idiyord*m- etra/$m #o ala&al$ idi- ,azete.iler resim #e me i#in h3.*m ediyorlard$' <ena halde s$ $)t$m- &* arada %olis oridor*n* &ir anda yard$m- onlar$n aras$ndan /$rlad$m' 0* se/er .ahil %olisin &iri a#$yor diye &a"$rmaz m$8 )te &*ndan sonra ne old* ise old*s*&aylar ,aleyana ,eldiler o &a"$ran %olisi y*mr* !e te melerle d(!meye &a)lad$lar'V O a#a.a adar$ de"ildir'V diye m* a&il &a"r$)malar d*y*yord*m' 0(yle &ir hen,me i#inde zorla itile a $la ta siye &indi .eza e!ine ,eldi ' Dolisler &eni Oeza e!i m3d3r3ne teslim ettiler' 9o"r* ha%ishanede MHiltonJ denilen on*n.* o"*)a ,(nderildim' 0eni il (n.e- N*ri 0e)er ar)$lad$- JCe#mi) ols*nV dedi' MN*ri 0e)er Ord*ya 3/3r etme ten h3 3m ,iymi) AD 6illet!e ilidir]V O ,e.e ha i aten N*ri 0e)er=in yan$nda i ranzada yatt$m' Cazete.ilerin !ermi) old*"* ha&erler tamamiyle do"r* #$ m$)t$' l ,e.e saat >1 raddelerinde +a"l$ 0a an$ B*s*/ Azizo"l* ha%ishaneye ,eldi' 6a sat ha%ishanenin re!irinde yatan Bass$ada mah Hmlar$ndan Ahmet +alih Kor*r- Nedim N men=i ziyaret etme i#indi' B*s*/ Azizo"l* malHm 53r iye=de en az$ndan 6*htariyet isteyi% #al$)an- K3rtlerin lideri d*r*m*ndad$r' 0* ,i&i insanlar smet Da)an$n a&inesinde yer alm$)t$r' Oezae!inde i es i e/endilerini ha!a arard$ tan sonra ziyaret etme tedir' 0en ha%se ,irdi ten sonra d$)ar$da alan >> *&at#$lar aras$nda liderli m3.adelesi &a)lam$)- 93ndar +eyhan- Ne.ati Ansalan- Kadri Ka%lan triyos* derhal /aaliyete ,e#ere Emin

Arat=$n !e letini a&*l etmemi)ler' Beniden *z*n to%lant$ !e m3na a)alardan sonra 93ndar se#ilmi)' <a at o s$rada 3#3n.3 ord*da Erz*r*m=da ,en# s*&aylar aras$nda ho)n*ts*zl* &a)lam$)t$' Cenel *rmay 0a) an$ !e d(rt *!!et *mandan$ a.eleyle 3#3n.3 Ord*=ya ,itmi)lerdi' Ar adan n(n3 de ,itti' Orada i ,en# s*&aylar endisini ,(r3n.e ar alar$n$ d(nme s*retiyle %asi/ m* a!emetlerini ,(stermi)lerdir' n(n3 &ir ,3n al$% d(nd3' A!* at$m da 3st 3ste tahliye tale&inde &*l*n*yord*' 9 ,3n Oezae!inde yatt$ tan sonra ,ene emirle zannediyor*m K:3n 3 n(n3 Erz*r*m d(n3)3 ,azetelere !erdi"i &eyanat )* idi' >> *&at &ir daha olsa ,ene de a//ederim'L 5ahliye edildim' O ,3n tahliye edildi"ime 3z3len Al&' Ne.ati Ansalan ile 93ndar +eyhan olm*)t*' E!e ,e#mi) ols*na ,eldi lerinde &* y3zlerinden o *n*yord*' :3n 3 tasarlam$) old* lar$ %lnlar &enim #$ mam ile s*ya d3)m3)t3' Re a&et- hele siyas7 hayatta- insanlar$n ,(zlerini arart$yor' 5e! i/ edili)imin adl7 hatas$n$ da anlatay$m' +*#*m )* idi' M+*# olan &ir olay$ (!me ' +*# olan da >> *&at olaylar$ imi)' 0ir ere >> *&at alaylar$n$n s*# olmad$"$na dair 6e.liste tes.il edilere elli say$l$ A/ Kan*n* #$ m$)t$' Esas$nda s*# idi' Ama o ,3n3n )artlar$na ,(re n(n3 esas s*#l*lar$ *rtarma i#in hdiseyi s*# olmayara ,(sterere an*n* (yle #$ artm$)t$' +onra >> *&at 196> olay$ tarihe mal olm*)t*' 0izim eserimiz idi- insan eserini (!mez mi8 in.isi Oeza Kan*n*n*n ?1> maddesi m*.i&in.e istenilen .eza &enim i#in ? aydan 1 y$la adard$' Hal&* i ayn$ maddeye ,(re &* &eyanat$ ne)reden ,azetelerin .ezas$ alt$ aydan i i seneye adard$' 0eyanat$ ne)reden &3t3n ,azetelerin ne)riyat m3d3rleri de &enimle &irli te mah emeye !erilmi)lerdi1 Ala.a lar$ .ezalar &enim i i mislim old*"* halde hi#&irisi te! i/ edilmemi)ti' H imlerimizin H* * anlay$)$na &* da iyi &ir (rne tir' 5i1$r iye de dalet yaln$z 6ill7 e/ n(n3=n3n elinde idi' 6aalese/ h imlerde oy*n ,i&i ona itaat ediyorlard$' :3n 3 s(zlerimle- smet Da)a=n$n )imdiye adar d*ymad$"$ )e ilde endisine h3.*m etmi)- )imdiye adar ta)$m$) old*"* mas eyi 53r 6illeti (n3nde y3z3nden .esaretle d3)3rm3)t3m' smet Da)a=n$n hayat$nda ,(rmedi"i &* hare ete tahamm3l etmesine im n yo t*' Elinden ,elende an.a &eni ha%ishane ()elerine ,(nderme - sonrada or *dan #$ arma old*' Adalet tarihinde ?1> in.i madde ile &ir )ahs$ te! i/ il de/a &an tat&i ediliyord*' A!* at$m +a//et Ol,a# ?0 seneli i#tihat ararlar$n$ tet i etmi)ti' 0(yle &ir arar 53r Adliyesi i#in &ir y3z aras$ idi' Ha%isten #$ t$ tan sonra *z*n m3ddet mah emelere ,idi% ,eldim' ;ermi) old*"*m i i ser t &eyanattan dolay$ mah eme ediliyord*m' 0irisi 161 in.i madde- di"eri ?1> maddenin a%sam$na ,irdi"i iddia ediliyord*'161 in.i madde yeni anayasaya ay $r$ old*"* i#in 5'0'6'6'de i i millet !e ili ld$r$lmas$ i#in te li/ ya%t$lar 0* da .ali&i di atti' Xnysaya ay $r$ tes&it edilen 1I6 an*n !ard$r' imdiye adar hi#&irisi al mam$)t$r- hatt el &ile s3r3lmemi)tir Ama 1612in.i madde hemen ald$r$lm$)t$r' :3n 3 &en sa!*nmam$ mah eme h*z*r*nda ya%ar en >> *&at hdiselerinin i# y3z3n3 anlatma me.&*riyetindeydim 0* i) smet Da)a=n$n !e o zaman milleti aldatara &*n* yanl$) settirenlerin i)ine ,elmezdi' +$r/ &* a#$ lamalar ya%$lmas$n diye &* 161 in.i madde ald$r$ld$- da!an$n &irin.isinde i s*#tn da &eraat ettim' ?1> in.i madde de son #$ an A/ Kan*n* i#ine ,irdi"i i#in yine m3da/aam$ ya%$%- ha i atleri 53r milletinin ,(z3ne seremeden o d!ada d3)t3' A!* at$m +a//et Ol,a# 10 5emm*z sal$ ,3n3 Asliye Oeza mah emesine &a)!*rara - .eza an*n*n*n 114' maddesi ,ere"in.e e/aletle tahliyemi istedi' 6ah eme ya%$lan &* m3ra.aat$ a&*l etmedi' 5*t* l* &*l*nd*"*m s$rada da &enimle ,(r3)me isteyen ar ada)lar$ma izin !ermediler' Nihayet 1I 5emm*z :ar)am&a ,3n3 saat 14-?5 te 5o%l* 0as$n 6ah emesinin ald$"$ ararla tahliye edildim' 5ahliye edile.e"im ha&erini d*yan &3t3n ar ada)lar$m Oezae!inin (n3nde to%lanm$)lard$' :$ ar #$ maz he%si ile *.a la)t$m' Orada &enimle on*)ma isteyen ,azete.ilere )* s(zleri s(yledim 1 M53r iye=de ezelden &eri $st$ra&$n$ d*yd*"*m*z zihniyetlerde hen3z &ir de"i)i li olmam$)'

Oezae!inde old*"*m m3ddet#e #o rahatt$m' 6oralim her zaman old*"* ,i&i yerindeydi' Orada i i#timai hayat$ ya $ndan tet i etme &enim i#in #o /aydal$ old*' Cazete.iler i#in ya%$lan 10' Ko"*)*n i in.i at$nda KHilton BaylaL e%ey haz$rl$ ya%t$m' :o )3 3r &en #$ $n.aya adar ar ada)lar$mdan imse ,elmedi' n)allah &*ndan sonra da imse ,itmez'J Oezae!inden #$ t$ tan sonra stan&*l=a ,itmeye arar !erdim' >@ 5emm*z +al$ ,3n3 Bar&ay R$/ $ Ertem- !e 6*sta/a Da o&a ile &irli te trenle yola #$ t$ ' 9e"erli ar ada)$m Adnan :eli o"l* &eni ,azete.ilerle &irli te Dendi =te ar)$lad$' 0*rada da &ana ,azete.ilerin sord* lar$ s*allere )* .e!a%lar$ !erdim1

UDarti *ra.a m$s$n$z8 UDoliti a.$ de"ilim- a#$ on*)*r*m'J U<lorya2da &*l*nan O*mh*r&a) an$ ile ,(r3)e.e misiniz8J U0enim ne al am !ar' Ord*=da i en om*tanl$ m3nase&eti !ard$' imdi hi#&ir )ey yo ' O O*mh*r&a) an$- &en ise asi &ir al&ay$m- %roto olde yerim yo ' U5e rar Ord*=ya d(nseniz han,i ,(re!i isterdiniz8 U5a&ii i )ere/imiz nerede zedelendi ise oraya d(nerdi ' 0ir a# ,3n stan&*l=da ald$m !e &az$ temaslarda &*l*rd*m' An ara=ya d(nmeden &ir a# saat (n.e de ,azete.i Er,in Kon* se!ere &ir &eyanat !erere &az$ on*larda sor*lan s*alleri .e!a%land$rd$m !e )*nlar$ s(yledim1 +*al +iz.e 53r iye=nin al $nmas$ i#in ne ya%$lmal$d$r8 Oe!a% J Ana hede/ memle etimizi m*as$r medeniyetlerin se!iyesine *la)t$rma t$r'V0* hede/e,er#e lerin ilim s3z,e.inden ,e#irilmesi ile ya%$lmas$ zar*ri ,(r3len re/ormlar$n s3rat !e .esaretle tat&i i s*reti ile *la)$la&ilir' +tat3 o.*l* yerine hamle.ili !e de!rim.ili"in a&*l3 zar*ridir' :o ,3zel haz$rlanm$) %lnlar an.a &* s*retle realize edile&ilir' 53r hal $n$n arz*lar$n$n ar)$s$nda de"il &izzat hal $n i#inde olma hal la &era&er #al$)ma en l3z*ml* *ns*rd*r' +3ratli &ir i tisadi al $nma ile %aralel alara .emiyetin mane!i de"erlerini aya ta t*ta.a !e &irli te in i)a/$n$ sa"laya.a terti% !e ted&irlerin l3z*m*na da inanma tay$z' +*al M+iz.e ne ,i&i Re/ormlara ihtiya# !ard$r8V Oe!a% J 0* s*alin .e!a&$n$ hemen aya 3zeri !erme im n$ olmad$"$n$- tahmin edersiniz' Beni Anayasam$zda me!.*t re/ormlar$n dinamizme a!*)t*r*lmas$ )ah$s !e z3mre men/aatlerinin 3zerine #$ $lmas$- 3#3 hesa%lar$n ,eriye itilmesi il )artt$r'V +*al M>4 6ay$s htillinin &* ,3n 3 d*r*ma ,elmesi ha $nda ne d3)3n3yors*n*z8V Oe!a% J >4 6ay$s +osyal Dro&lemlerin s* y3z3ne #$ mas$na !esile te) il etmi)tir' 0*n*nla &era&er >4 6ay$s- ,ayesi sade.e &ir %artiyi a%atma - sonrada yeni &ir Anayasa !e &az$ h* * 7 yah*t siyasi *s*rlar meydana ,etirme ten i&aret ,(r3lemez'V +*al J1@ lerle &irli te >> *&at#$lar$n &ir %arti *rmalar$ d3)3n3le&ilir mi8J Oe!a% JBaln$z >> *&at#$lar !e 1@ ler del- &3t3n m3s%et d3)3nenleri i#ine ala.a &ir adroy* meydana ,etirme &a $m$ndan %arti *rma &el i /aydal$ ola&ilir' <a at &*,3n 3 ortamda yeni siyasi m3.adele !e %olemi lere yol a#a&ile.e te)e&&3slerden a#$nman$n memle et men/aatlerine daha *y,*n d3)e.e"i anaatindeyiz' C3r3lt3l3 *r*l*)lara ,itmeden de ideallerin m3.adelesi ya%$la&ilir' Dartili %artisi i#inde- %artisiz #e!resinde- yazar &as$nda- millet !e ili

6e.liste- i)#i sendi as$nda &* ideallerin )**r*n* d*yar !e d*y*rmaya #al$)$rsa daha /aydal$ &irle)tiri.i ol*r' artlar m3saade etti"i !e l3z*m ,(r3ld3"3 zaman &* /i rin tara/tarlar$ &ir siyasi te)e 3l haline olayl$ la ,ele&ilir' +*al MA/ tasar$s$ ha $nda ne d3)3n3yors*n*z8iV Oe!a% J 53r ler tarihleri &oy*n.a *!!etsize merhamet ,(stermi)lerdir' Ne !ar i A/ Kan*n* siyasi ma satlarla !e ar)$l$ l$ olara istismar edilmesi 3z3.3 olma tad$r8$V +*al M)#i ha lar$ siz.e ne )e ilde !erilmelidir8J Oe!a% M)#i ha lar$n$ &3t3n !e#heleri ile 0at$ 6illetleri i)#i ha lar$ se!iyesinde m3tala eden !e &* ha lar$n !erilmesinde &at$ milletlerini (rne olara alan ileri.i &ir ,(r3)le halledilmesini &enimsiyor*z' 5e)ri !e i.ra or,anlarda /iilen i)#iyi temsil eden *z*!lar$nda &*l*nmas$n$ %rensi% olara a&*l ediyor*z' )#i ha lar$ meyan$nda medeni insanlar$n ihtiya#lara a!*)may$ temin ede.e yol*n a#$ &*l*nd*r*lmas$ !e eme ar)$l$"$ i)#inin &* yolda &$ra $lmas$ temel ,(r3)3m3zd3r'J +*al M5o%ra i)#isi ile sanayi i)#isi aras$nda /ar ,(zetiyor m*s*n*z8V Oe!a% $ +3ratle al $nman$n to%ra re/orm*na &a"l$ old*"*n* inan$yor*z' 0* re/orm*n realist &ir ,(r3)le s3ratle tat&i ine azimli !e ararl$ &*l*n*lmas$ )artt$r' K(yl3y3 to%ra"$n sahi&i $lma - ,eni) !e adilne &ir redinin iyi %lnlanm$) &ir ontrol sistemine &a"laman$n l3z*m*n* memle et men/aatleri- mill7 iti&ar !e re/ah$m$z i#in &irin.i )art olara a&*l etme teyiz- i)#inin old*"* ,i&i #i/t#inin de temsil.ili"ini *y,*n ,(rme teyiz'V +*al J<a)izmin old*"* yerde &en yo *m dedi"iniz do"r*m*d*r8J Oe!a% JE!et'V +5AN0ER=a CER6N A+YR +E0E0 EB9E 1 Orhan Ka&i&ay y*rda d(nd3"3nde- temas etti"i m*hitlerde K0as$n !e Ani!ersiteL 1@ lerin %ro%a,andas$ ya%ar en >> *&at#$lar$n /i irsiz old*"*n*- her )eyin- endilerine ait old*"*n* s(ylemi)- >> *&at#$lar- a&a &ir as eri *!!et !e 1@ ler nam$na i) ,(renler diye tan$tmaya #al$)m$)t$' in.isi Ne.ati- 93ndar- Ka%lan triyos* maalese/ &* /i irleri i)liyorlard$' A#3n.3s3- stan&*l m*hitine de >> *&at$ &ir tan$tma istiyord*m' 0* arar$m #o ani old*' ;e hi# imseye dan$)madan !erdim' 0az$ ar ada)lar aras$nda iyi ar)$lanmad$- hele Ne.ati- 93ndar stan&*l=a yaln$z ,itmemi istemediler- #3n 3 onlar- Orhan Ka&i&ay=$n &$ra t$"$ izlerin silinmesini istemiyorlard$' 0en i)in /ar $nda idim' Hi# imseyi dinlemeden stan&*l=a ,ittim' 0era&erimde- R$/ $ Ertem !e 6*sta/a Da o&a !ard$' 0* ar ada)lar$ ,(t3r3)3m &ile ten it edildi' <a at ne ya%ay$m i en sad$ ar ada)lar$m &*nlard$' stan&*l=da i seyahatim #o m*!a//a iyetli ,e#ti' 03t3n mat&*atla tan$)t$m' leri ,elen ,azete.ilerle ,(r3)t3m' <i ir m3na a)alar$n$ rahatl$ la ya%t$m' Atat3r #3l3 ,(r3)3m3z3 &ilhassa<atih R$/ $ 0ey=e- Nadir Nadi 0ey2e izah ettim' Ani!ersitede i temaslar$m da &a)ar$l$ old*' >> *&at#$lar$ s* 3st3ne #$ armaya ,ayret ediyord*m' 0* d*r*m i#imizde i 1@2.3leri her nedense memn*n etmiyord*' Cere 53r e)=.iler- ,ere Orhan Ka&i&ay=.$lar sinsi sinsi aleyhime #al$)$yorlard$- y$ $.$ %ro%a,andalar$na daha )iddetle de!am ediyorlard$' Ama hi#&ir )eyden ha&erim yo m*) ,i&i hare et ediyor hi# imseyi de y3zlemiyord*m' Her )eyin s$ras$ !ard$' 1@ lerden Orhan Er anl$=n$n y*rda ,eli)i 1 Orhan Er anl$=y$ se!erdim' :o es i !e omite ar ada)$md$' Ze i !e EnerQi ti' <a at 6'0'K' 3yesi

old*"* zaman de"i)mi)ti' Kendisine &ir &3y3 l3 ,elmi)ti' 0*rada es i &ir an$m$ hat$rlamadan ,e#emeye.e"im' Kore2den d(nd3"3m zaman il de/a 0' 6' 6e.lisinde i +ezai O an=$n odas$nda Er anl$2yla ar)$la)t$ ' Ayn$ odada &a) a &ir masada ot*r*yord*' 0el i #o dal,$n !e me),*ld3&ilmem' An.a yar$m saat sonra &eni tan$ya&ildi' O zaman yerinden al $% ho) ,eldin diye&ildi' * ta!izde &*l*nd*' Jste yar&ay$m- &izleri &$ra $% Kore=ye ,ittiniz' 0iz &* i)leri &a)ard$ y3r3t3yor*z' A.$ a.$ endisine &a ara ,3ld3m' Mya (yle mi old*- hay$rl$s$ ols*nJ dedim1 Berine ot*rd*' :o de"i)mi)ti' nsanlar me! ileri &3y3d3 #e- haz$ms$zl$ lar$ nis%etinde de"i)e&iliyorlard$V 1? Kas$m 1960 hare t$na adar ne on*nla nede Orhan Ka&i&ay ile do"r* d3r3st on*)a&ildi ' Kimseye meteli !eren d*r*mlar$ yo t*' 53r iye=ye ,eli)inde es i ,3nlerini *n*tm*)t*' <ethi C3r.an ile neza et ziyareti ya%ma i#in e!ine es i &ir ar ada) olara ,ittim' Kendisine )* ta!siyede &*l*nd*m' +a $n 0as$n ile ya $n temasa ,e#me' B$%ran$rs$n- y*rda aya &ast$"$ndan &eri yanl$) t*t*mdas$n dedim' R in &enim ta!siyemi ha/i/ten ald$' :3n 3 hal endilerini es i 6'0'K' i zaman$nda i ,i&i salhiyetli ,(r3yorlard$' Neti.ede ne old*"* malHmd*r' +on Ha!adis ,azetesinde J+o a ta i AdamV s3t*n*nda ha $nda yaz$lanlar$n hesa&$n$ ,(rmeden 53r iye=den a#$% ,itmeyi *y,*n ,(rd3' 53r iye=ye ,eldi"i ,3nlerde &az$ te)e&&3slere ,iri)ti' Es i $ta ar ada)lar$n$ yo lad$' Z$rhl$ 0irli lere #o ,3!eniyord*&3y3 &ir tel) ile *!!et yo lamas$ ya%t$' Neti.eden %e memn*n old*"*n* zannetmiyor*m' Onlarla il resm7 to%lant$y$ ,ene Ne.ati Ansalan=$n e!inde ya%t$ ' <i riyat M9o trinJ h*s*s*nda esasl$ &ir haz$rl$ ta yo t*' 5o%lant$da 1@ lerden- <az$l A oy*nl*- 63nir K(seo"l*=da !ard$' Hele onlar /i ir sahas$nda #o &o)t*lar' 5o%lant$da1 Er anl$ ile ord*da i *!!et !e ,(r3)lerimiz on*s*nda aram$zda )* )e ilde &ir tart$)ma da old*' Er anl$ &ana J+en ord*da i e seriya temaslar$ 0in&a)$ r3t&esinde i s*&aylar$n a)a"$s$nda ilerle sa"l$yorm*)s*n' 0in&a)$lar !e ta&*r *mandanlar$ &* !aziyeti ho) ar)$lam$yorlar 3z3l3yorlar' +en Har% O *l*=ndan mez*n etti"in 600 5e"menine mi ,3!eniyors*n'J dedi' 0*n*n ,i&i za!all$lar &enim ord*da i *!!etimi !e te) ilt$m$ hi#&ir zaman ta dir edememi)lerdi' 0ir t3rl3 ha i atleri ,(rme istemezlerdi' 0ende endisine1 JO &elli olmaz' Baln$z- )*n* *n*tma >4 6ay$s=ta 5an ta&*rlar$n$ &el i senin ,i&i &in&a)$lar #$ ard$ ama- &*ndan sonra &irli leri !e 0in&a)$lar$ ,en# s*&aylar (n3ne atara #$ ara.a lar- e) e senin s(yledi"in ,i&i &in&a)$lar da &* d!aya ,en# s*&aylar ,i&i &a) oysalar' O zaman &en te"men- 3ste"men- y3z&a)$ ile neden !a it ,e#ireyim dedim' 5a&ii inanmad$' 53r iye=den *za ta- .e%te &ol %ara- altta 6er.edes ile A!r*%a=larda memle et realiteleri ,(r3lemez- onlar es i ha)metleri ile 53r iye2de i zinde *!!etlere h3 mede.e lerine inan$yor !e aldan$yorlard$' +amimi ta!siyelerimizden !e &az$ $ymetlendirmelerimizden ho)lanm$yorlard$' :3n 3 1@ lerin silinme 3zere old* lar$m ,(r3n.e ,ayet ha l$ olara 3z3l3yorlard$' Hal&* i d$)ar$da &*l*nd* #a- 53r iye=den endilerine h*l*s #a anlar- &a) a t3rl3 ha&erler ,(ndermi)ler- onlarda endilerini es i S(n 53r ler ,i&i ,(r3% 53r iye=nin ye,ne *rtar$.$s$ olara &e lendi lerini zannetmi)lerdi' KOOR9NA+BON 5ODRAN5YRARY 1@ ler hal endilerini 6'0'K' si zaman$nda de!let idare etti leri i#in o &3y3 l3 om%le sinden *rtaram$yorlar- hal *#a la ,( lerde *#*% &ir t3rl3 aya lar$m$n yere de"di"inin /ar $nda olam$yorlard$' 0izler ise hayatta onlar$n #$ t$"$ 9e!let idaresi me anizmas$nda daima deste ,(re!inde alm$)t$ ' Zaman zaman memle etin m* adderat$na tesir ede.e rollerde &*l*nm*)t* /a at te!az*dan ayr$lmam$)t$ ' .a&$nda hi# olm*)t* ' <a at s$/$rdan &a)lamas$n$ &ilmi)ti ' Hele ihtiras sahi&i de"ildim' Hayatta hi#&ir zaman )ahs$m$ il,ilendiren meseleler 3zerinde d*rmam$)t$m' Ama &*na da imseyi olayl$ la inand$rmam$)t$m' :3n 3 inanma istemeyenlere ar)$ normal &ir hdise say$lmazd$' <a at d3nyada her )eyin m3stesnas$ da old*"* *n*t*lmamal$d$r' Er anl$T as eri *!!et yo lamas$ndan sonra siyasi /aaliyetlere ,iri)ti' 0as$n- Ani!ersite- Darlamentoes i 6'0'K' 3yeleri de!let reisi ile temaslar ya%t$' l de/a &* z3mrelerin temsil.ileri ile stan&*l=da &ir oordinasyon to%lant$s$ ya%$ld$- >>

*&at#$lardan da temsil.i istenmi)ti' +el#* Ata an- Adnan :eli o"l*- 6*sta/a O - Kadri Ka%lan KO zaman >> *&at#$ adros*nda #al$)$rd$'L at$lm$)lard$' l Koordinasyon to%lant$s$nda )* )ah$slar &*l*nm*)t*1 O' Er anl$- <az$l A oy*nl*- 6*.i% Ata l$- Kadri Ka%lan- 6*za//er B*rda *ler- +ezai O an6*sta/a O - Adnan :eli o"l*- 0ed3 <ai - Oell +*n,*n- Dro/' 9r' Oihat A&ao"l*- 5$% <a 3ltesi 9e an$ Halit Ziya Kon*ral%- H* * <a 3ltesi 9e an$ Na.i ensoy- Dro/' R3t/3 9*ran- Oemal B$ld$r$m' Orhan Er anl$ &* to%lant$dan sonra An ara=ya ,eldi' O*mh*r&a) an$ Oemal C3rsel ile ,(r3)t3' Koordinasyon /aaliyetlerini anlatt$' Kendisinin /ahri 0a) an !e lider olara a&*l edildi"ini s(yledi' Oemal C3rsel=de- &* heyet ile !e &izimle ,izli tems$ sa"lama i#in i i isim 3zerinde d*rm*)' Al&' Adnan :eli o"l* ile O*mh*r&a) an$ Oemal C3rsel KontenQan$ndan sent(r olan Eme li K*r' Al&' +adi Ko# C3rsel neti.ede de +adi Ko#a)2$n 3zerinde arar $l m$)'Orhan Er anl$ &ize ,eli% son*.* &ildirdi' 0izde a&*l etti ' Kendisi de Atina=ya tayin olm*)t* !e ,itti' 0* /aaliyetlerimizden n(n3 hemen ha&erdar edildi' O da Oemal C3rsel2e ,idere endisini tehdit etti' 0*n*n 3zerine Oemal C3rsel or ara &3t3n !e letlere ,(nderilme 3zere &ir tamim yay$nlama me.&*riyetinde ald$'F Eyl3l 196> i#indeG Koordinasyon to%lant$s$n$n i in.isi de An ara=da ya%$ld$- o zamanda )* )ah$slar i)tira etti1 <W A oy*nl*- Oemal +*n,*r- Kenan Esen,il Da)a- A!ni 9o"an- Oemal B$ld$r$m- +$t $ Elay Da)a- +ezai O an- 6*za//er B*rda *ler- Kadri Ka%lan- Ne.ati Ansalan- Kmah emeler esnas$nda in ar etti' Zaten #o .i"ersizdir' Kor a t$r' Nas$l olm*)ta &(yle &ir )ere/li heyete ,(ndermi)iz' Baz$ &ize'L 93ndar +eyhan- 0edii <ai - Dro/' Oihat A&ao"l*' 0* to%lant$da da e%ey yol al$nmas$na ra"men- n(n3=n3n or *s*ndan #(z3lmeler &a)lad$' Koordinasyon ,r*&*n* 3#3ltme me.&*riyetinde ald$ ' Koordinasyon ,r*&*n*n 3#3n.3 to%lant$s$ yine An ara=da ya%$ld$' >> *&at#$lardan temsil.i olara 93ndar +eyhan- 6*sta/a O ,itti' 0*rada esas %lnlar a#$ lana.a t$' 0en 6*sta/a O ile ot*r*% %ln$ &era&er.e haz$rlad$ ' 93ndar=a &ildirdi ' 0* to%lant$ya )*nlar ,elmi)lerdi' A!ni 9o"an- 93ndar +eyhan- +$t $ Elay Da)a- 6*sta/a O - 0edii <ai - Dro/' Oihat A&ao"l*' Dln izah edildi' Her es &* ana #er#e!e strateQisi ile hare et ede.e ti' Nite im ettiler' 0en hi#&ir Koordinasyon to%lant$s$na at$lmad$m' :o $srar etmi)lerdi' Ama >> *&at#$lar$ her *!!etin 3st3nde t*tma istiyord*m' On*n i#in daima temsil.i ,(nderiyord*m' 0*nda da m*!a//a old*m' Ar ada)lar &*n*n /aydas$n$ an.a neden sonra anlaya&ildiler' Dln$n ana hatt$ )*nlar idi 1 0a) O%erasyon* Reisi.*mh*r Oemal C3rsel=e aitti' a' Etra/$n$ sarm$) #$ ar.$lardan *rtarma K5ayin s*retiyleL' &' n(n3 &as $s$ndan *rtarma ' .' Koalisyon h3 3metlerinin y$ $l$)$nda &a) a &ir 0a)&a an$n se#ilmesi i#in em%ozelerin ya%$lmas$' KER5 A9A6 ODERA+BONE 1 n(n3'

a' B$%rat$lmas$ 1 0as$nda- Zinde *!!etlerde- Dartilerde' &' OHD i#inde ar)$s$na hizi% &ir *!!et #$ arma ' N;ARBE ODERA+BONE 1 +ilhl$ K*!!etler' a' :en,el tat&i at$- Ord*n*n alt ademesini- ,(!desini ,eneraller ademesine ta ma ' &' 6*)ta tat&i at 1 .a&$ halde *manda ademesinin ya%a.a"$ &ir ihtill hare t$n$n 3zerinden ,e#me !eya )artlar taha * etti"i zaman inisiyati/le hare et etme ' 0as$n O%erasyon* 1 Atat3r #3 yazarlar$ &ir .amiada to%lay$% >> *&at#$lar$ deste leme ' Ani!ersite O%erasyon* 1 0a)ta stan&*l Ani!ersiteleri alma 3zere KKemalizm /i irleri yay$la.a >> *&at#$lar deste lene.e ' L Darlamento O%erasyon* 1 Darlamenton*n Atat3r #3 millet!e illeri &ir .e%hede to%lanara - 6e.lis #al$)malar$nda /aydal$ ola.a ' 6ali Bard$m 1 0* sahada ord* mens*&* 3#3 r3t&eli ar ada)lar !e >> *&at#$ eme lileri !e &ir a# i)i hari# hi# imseden hemen hemen yard$m a&*l etmedi ' K>@ 6art 196? hdiseleri ari/esinde &ir %artili tara/$ndan &ana 0ir milyon lira ,etirildi' i milyon daha ,etire.e"ini !ahdetti' <a at #antay$ a%amas$ ile olt*"*n*n alt$na al$% ,(nderilmesi ar ada)lr$m tra/$ndan sa"land$' L <a at ne yaz$ i >1 6ay$s 196? ihtilalinin hemen i in.i ,3n3 radyon &izim &az$ )ah$slardan 100 &inler.e lira ald$"$m$z *tanmadan hi#&ir esasa dayanmadan iln ettiler' Hayatta maddiyata &a"l$ insanlar de"ildi ' Hele &enim &* !adide hi#&ir zaman en */a &ir iste"im !e hatam olmam$)t$r' O radyo on*)malar$n$ ya%t$ranlar her insan$n endileri ,i&i %ara ile sat$n al$na.a"$n$ zanneden za!all$lard$r' ?0 A"*stos +*lh 5aarr*z* 1 A"*stos 196> ay$n$n sonlar$na do"r* idi' 6emle ette h*z*rs*zl* ,itti #e /azlala)$yor 0* Ar ada)larla Al&' 5*r,*t Al%a,*t=*n &ah#eli e!lerde ay$n%ederinin e!inde to%land$ ' Hdiselerin $ymetlendirilmelerini ya%t$m' 9*r*m )(yle idi 1 >4 6ay$s$n ar)$s$nda olan inti am.$ %artiler itle halinde &irle)mi) /aaliyetlerine de!am ediyorlar !e 53r iye2nin .ahil itlesinin !e inti am hisleri &esliyorlard$' 9i"er tara/ta Atat3r #3 .e%he a#$lm$) &ir elin %arma lar$ ,i&iydi1 (yle i1 a' +ilhl$ *!!etler -&ir#o ,r*%lara ayr$lm$) K>> *&at hdiseleri ileL' &' Ani!ersite ayn$ d*r*mda' .' Atat3r #3 ,e#inen Darlamento 3yeleri !e OHD ayn$ d*r*mda' d' 0as$n ayn$ d*r*mda' e' 5ara/s$z m3ne!!er !atanda)lar ayn$ d*r*mda' 5o%lant$da &* a#$ lamadan sonra )* ,er#e leri ortaya oyd*m1 MCaye1 0a)ta silahl$ *!!etler olma 3zere &ir &3t3nl3"e !arma esast$r'l (n.e silahl$ *!!etlerde-&ilhassa Ha!a K*!!etlerinin >> *&at olaylar$ (n.esi &izimle &irli te ord*da #al$)an !e &ilhassa >1 E im 9 *&at %roto ol*na imza oyan )ah$slarla &*,3ne adar temas edemedi 'Onlarda &izleri aramad$lar':e indiler':o"* Al&ayl$"$n son senesinde'Da)a ola.a lar'0ir $sm$ ter/i s$ras$ndalar'Ama ?0 A"*stostan sonra &* tehli e almaz-her es es iden iyi tan$d$ lar$ ile temas eder'<i irlerini ("rene&ilir-i)&irli"i ya%a&iliriz'V 9i"er Atat3r #3 .e%helerle temas$ sa"lar &3t3n zinde *!!etleri &irle)tire&ilirse y3zde yirmi de olsa or,anize *!!et olara silhl$ *!!etler deste te old*"*na ,(re )**rl* !e m3ne!!er &ir itlememle etin m* adderat$na daima h im ol*r'V dedim' 0* ana /i ir i#inde #al$)malara &a)lad$ ' -+ilhl$ *!!etlerde yeni tayinler ya%$ld$' stan&*l da &*l*nan ,eneraller !e yeni ,eneral olanlarAn ara=da $ta *mandanl$ lar$ hari#- Dasi/ !azi/elere al$nd$lar' Ba!a)T ya!a)- &irer- i i)er &*nlarla

temas edildi' #lerinden Kor,eneral <i ret Esen Da)a-5*",eneral <ar* C3rler- 5*",eneral Ra/et Al,enal%-5*",eneral B*s*/ A mans*- 5*",' +*at A t*l,a- 5*",W Re.ai 0at*ral%T Kor' Ceneral Re/i 5*l,a- H im 5*",' R$za 5*n# ile #e)itli yollardan m3nase&etler *rd* ' En iyi ara.$l$"$ da Sandarma Cenel Kom*tanl$"$ K*rmay &a) an$ R*hi Ah$s al$ ya%$yord*' +enat(r 0*rhanettin El*# tara/$ndan H!' K ' K' r/an 5ansel- K'K'K1 K*rmay &a) an$ Nazmi Kara o#- yo land$ esasl$ &ir ses !ermediler- #e in,en da!rand$lar' <a at &* sahada e%ey yol al$nd$' O zamanlarda Ha!a K*!!etlerinde- Ha!a O*ntas$ hemen hemen her )eye h im !aziyetteydi' 0*nlar KH!' K' K*r'0) ' 5*" Cnl' H3sn3 Nz an- K*r' Al&' Halim 6ente)- H!' Al&' <e!zi Ars$n- K*r' Al&' 5*/an A o#- H!' 0n&' H3samettin 5amer- H!' Cenerali e/i A ay- H!' 0n&' A!ni C3ler- 5a&ii +enat(r 6*.i% Ata l$- Haydar 5*n# anat- Eman*llah :ele&i- &irde >I 53m'K' Ceneral N*ri Hazer'L 0* )ah$slar Kor,eneral r/an 5ansel=i et ileyere T OHD anad$ ile #al$)$yor- smet Da)a=n$n ,(zdesi' ,i&i !azi/e ,(r3yorlard$' 0irde &*nlara %aralel olara ayn$ ,ayede #al$)an E rem A.*ner ,r*&* !ard$- sonradan &* K6'9'O' L 6ill7 9e!rim Ord*s* diye > E im196> hdiselerinde hortlad$' Ha!a *!!etlerinde i .*ntadan &3y3 yard$m ,(r3yorlard$' Ama hari.e ar)$ dar,$nm$)- &ir&irleri ile hi# al alar$ yo m*) ,i&i hare et ediyorlar-ama esas hede/te &irle)iyorlard$' Her zaman &(yle olm*)t*r'1? Kas$m 1960 da >> *&at 196> de de ayn$ e i%ler >4 6ay$s htillini OHD hesa&$na deQenere etmi)lerdir' )te &* .*ntan$n en *!!etli zaman$nda &en her )eyi *n*tara memle etin ,idi)at$n$ iyi ,(rmedi"im i#in K:3n 3 Adalet Dartisi ,emi az$ya alm$) on,relerini yer yer ya%$yor >4 6ay$s#$lardan inti am alma i#in tara/lar$n$ haz$rl$yord*'L) &irli"i ya%mam$z$ ,ene es isi ,i&i&era&er #al$)mam$z$ te li/ ettim- &* te li/imi eme li *rmay &in&a)$ Ra*/ C( #e ile H!' K*!!etleri K*rmay 0a) an$ H3sn3 %a)aya ,(nderdim' l anda iyi ar)$lam$)t$' Ra*/ 3mitli d(nd3- <a at H3sn3 Da)a esas /i irda)lar$na dan$)t$ tan sonra &ir tehli e !arit olmad$"$n$ &ildirdi- te li/im red edildi' <a at &a) a analdan de!am ettim' 0* se/er y3 se m3hendis Naim O yay- her i i ,r*&*nda m3)tere dost* idi- &* se/er o Halim 6ente)- <e!zi Ars$n- 5*/an A o# -N*ri Hazer- Eman*llah :ele&i- A!ni C3ler ile m3tea i% ,(r3)meler ya%t$' 0az$lar$nda Ra*/ C( #e=de &*l*nd*' 0ir eresinde emri!a i ile K*r' Al&' Emin Arat=ta &*l*nd*- /a at ar ada)lar$ i na edemediler' En nihayet- 6*.i% Ata l$=ya &ir temsil.i daha ,(nderdim- /a at neti.e al$nmad$' Ara.$lar !as$tas$ ile &ana ,elen en son .e!a%ta )(yleydi 1 M5alt art$ hi#&ir *!!ete sahi% de"ildir- tamamile zay$/lad$"$n$ hissetti"i i#in &izim *!!etimize s$"$nma istiyor' Kendisi ile i) &irli"i ya%amay$zV 0*n* d*yd* tan sonra aram$zda i /ar $ anlad$m &en- sa"d*y* sahi&i idim onlar ,ayri samimi idiler' :3n 3 o anda &3y3 *!!et sahi&i old* lar$n$ zannediyorlard$' K3#3 da"lar$ yaratm$) &ir eda ile te li/lerim red edilmi)ti' 9erhal temas$ esme ten &a) a #re &*lamad$m' :3n 3 ,(r3) !e $ymetlendiri) tarzlar$m$z *ym*yord*' A si ,i&i aleyhimde de y$ $.$ &ir %ro%a,andaya ,e#tiler' A $llar$n.a ord*da i tara/tarlar$ma &eni 3#3 d3)3re.e lerdi' Ana ne ti.e malHm 11 Ha!a.$ meselesi z*h*r etti"i zaman a $llar$ &a)lar$na ,elmi)ti' Ama i) i)ten ,e#mi)ti#3n 3 siyasiler OHD smet Da)a=da endi .*ntas$ olan &* e i&i &3t3n #$r%$nmalara ra"men *rtaramam$)t$' Kor,' r/an 5ansel onlara da ihanet etmi)ti- aynen >> *&atta &izlere ya%t$ lar$ onlar$n da &a)$na ,elmi)ti- o s$rada daha eme li olmam$)lard$- ararlar$n$ &e liyorlard$' K*r' Al&' Ne.ati Ansalan !as$tas$ ile &izimle &irli te &ir ihtill hare t$ ya%may$ te li/ ettiler- ama &en red ettim' 0* insanlar an.a men/aatleri sars$ld$"$ !e me! ileri elden ,ider en ihtill hare etini m3&ah ,(r3yorlard$- &en ayn$ d3)3n.elerde hi# &ir zaman de"ildim' Ne.ati Ansalan- &ana &* y3zden $r,$nd$' O zaten daima ha!a.$lar !e 1@ lerin Ka&i&ay anad$nda rol alm$)t$r' >> *&at ,e.esi de ha!a.$larla olan m3nase&eti malHmd*r' 0* se&e%ten >> *&atta il eme liye se! edilen &izler aras$nda yo t*' >> *&at ,e.esi hizmetlerinden (t3r3 ha!a.$lar tara/$ndan .emile olara eme liye se! edilmemi)ti' <a at ertesi ,3n &ir yanl$) hare eti y3z3nden o da eme li old*"*n* s(yler'

Ansalan=$n anlatt$"$na ,(reT>> *&atta d(rt ar ada)la Cenel *rmayda te! i/ edildi"imiz zaman &*raya ,eli% &izim lehimizde ya%t$"$ &ir on*)ma y3z3nden eme li olm*)t*' K0* olay$ a eme li old* tan sonra ot*z de/a &a)$m$za a m$) #o &sit r*hl* &ir insand$rL' 11 Ha!a.$n$n eme liye se! lerinde &enim ,azetelere !erdi"im &eyanat$n #o &3y3 tesiri old*"*ndan- &ana he%si #o $zarlar- &*n* &ilirim' 0izi zorlamasa idiler- d3)enlere !*ra.a de"ildi ' 0ir ,3n e_el Ha!a Al&' <e!zi Ars$n O*mh*riyet Cazetesine daha as er old*"* halde &ir &eyanat !erdi' >> *&at$ d*rd*ranlar !e demo rasi ahramanlar$ olara endilerini tan$tt$' >> *&at#$lar$ demo rasi d3)man$ olara s*#lad$' 0*n*n alt$nda alamazd$ - nas$l sahte demo rasi ahramanlar$ !e smet Da)an$n tara/tarlar$ old* lar$n$ is%at etme i#in &ir a#$ lama ya%t$m' 0* a#$ lamadan sonra ord*da almalar$na im n almad$' 0*nlar$n .ezaland$r$lmalar$n$ O*mh*r&a) an$ istedi- smet Da)a ise a/lar$n$ te li/ etti' Oe!det +*nay da- Cenel *rmay=da !azi/e ,(rmelerini istiyord*' 9e!leti idarede salhiyetli 3# mes*l &a)$n ,(r3)leri !e temizlenme istenen ha!a .*ntas$n$ KEsas ismi 6alatyal$=lar O*ntas$n$n ha!a anad$d$r' smet Da)a 6alatya 6illet!e ili old*"* i#in &*nlara &* isim ta $lm$)t$r' L 0*nlar$n d*r*m*da 03y3 6illet 6e.lisinde- !e 53r 6illetinden smet Da)a tara/$ndan sa lan$lm$) !e (rt&as edilmi)tir' :3n 3 endi sad$ adamlar$n$n OHD ad$na ya%t$ lar$ ihtill te)e&&3slerinin a#$"a !*r*lmas$ smet Da)an$n i)ine ,elmemi)tir' ?0 A"*stos s*lh taarr*z*ndan sonra ,3nler ilerledi- me)h*r > E im 196> hdiseleri meydana ,eldi ,e#ti' Orhan Ka&i&ay i in.i de/a 53r iye=ye ,eldi- /a at &* se/er &irin.i ,eli)inde i !asat$ da &*lamam$)t$' O da sa"a sola &a)!*rd*' 0az$ *!!etler arad$- &a) #$ mas$na ra"men liderli %ozisyon*n* elden &$ra ma istemiyord*' >> *&at#$lar olara on*nla yeniden 1@ ler on*s*nda ,(r3)memiz ,ere iyord*' 0* on*)may$ ya%madan (n.e >> *&at#$lar endi aram$zda &* on*da &ir anla)maya !aral$m diye to%lant$ ya%t$ ' Ne.ati Ansalan=$n e!inde i to%lant$da )* )ah$slar !ard$1 0en- Emin Arat- 9eniz Al&' Cali% C3lte in- Ne.ati Anrsalan- 93ndar +eyhan- 5*r,*t Al%a,*t6*sta/a O - 0ahtiyar Balta- Oe!at K$r.a- <ethi C3r.an- 9ani) :a"lar- D' 0n&' Osman A#o ' Ot*r*m sinirli &ir ha!a i#inde &a)lad$' 93ndar +eyhan her zaman i ,i&i i# ili idi- on*)malar$ te.a!3z rd$' Nihayet- a"$rl$"$n$ ortaya oyara - )* te li/i ya%t$1 M1@ ler i iye ayr$lm$)t$r=W 1L 53r e) tara/tarlar$- >L Orhan=lar tara/tarlar$' 53r e) ile &irle)memi ze im an yo t*r- o halde Ka&i&ay anad$ ile hemen &irle)elim - )artlar$m )* )e ildedir'J 9edi ' 93ndar +eyhan=$n ya%t$"$ te li/ 1 1 Orhan Ka&i&ay anad$ >> *&at#$larla an.a )* )artlarla &irle)e&ilir 1 a' Orhan Ka&i&ay >> *&at#$lar$nda lideri ola.a ' M0* /i irden &en !az,e#irdim'J &W Bah*tta Aydemir ile liderli me!z**nda endisine e)it ha tan$na.a ' .' 0*nlar a&*l edilmezse &irle)me olmazsa &en Orhan Ka&i&ay=$n liderli"ini a&*l edi% sizlerden ayr$la.a"$m' 5a&ii ,ider en de &ir a# i)iyi ,(t3r3r3m' ayet &eni Ka&i&ay=da a&*l etmezse &en Aydemir=e ar)$da ,elmem' K()eme #e ilir ot*r*r*r*mW Hi# &ir )eye ar$)mam- dedi' 0*nda ararl$ idi' :3n 3 daha (n.eden ya%$lm$) &ir %lna ,(re on*)*yord*' 0*n*n a&*l edilemeye.e"i a)i rd$r' Riderli - *mandanl$ te.ezzi a&*l etmez dedim' 5o%lant$ya son !erildi' Ayr$ld$ - yolda ar ada)larla ,ider en ,e.enin m*hase&esi ya%t$ ' 93ndar ile ayr$l$)$m$n ha i i se&e&ini ortaya oyd* ' 93ndar- ar ada)l$ - !e/a rl$ d*y,*s* ile ha i aten Ka&i&ay=a &a"l$ idi' 5a dire )ayan &ir d*r*mla er e #e &izden ayr$ld$' 0* ayr$l$)tan sonra %i)manl$ d*ym*)t* ama ya%t$"$ &3t3n ya la)ma te li/leri reddedildi' :3n 3 &* olay$n ertesi ,3n3 )(yle &ir %rensi% arar$ !ermi)timW

AU >> *&at#$ adros*nda imse arar al$nma s*reti ile ihra# edilemez' 0U Her es inand$"$ liderin %e)inde ,itme te !e istedi adroda yer alma ta ser&esttir' Kendi yerini endi se#er' O U 0ir )ah$s yeni se#ti"i adroda al$r' Di)man old*"*na anaat ,etirilirse dahi te rar es i adroya d(nemez' 0*l*nd*"* yerden m3s&et olara yard$m ede&ilir' M 0* %rensi&e ,(re 93ndar +eyhan=$n ,eri ,elmesine im n almam$)t$' +$ras$ ile Ne.ati AnsalanKadri Ka%lan- 9ani) :a"lar- R*hi +oy*y3.e- 6*ammer ahin- 93ndar=$ ta i% edi% ayr$ld$lar' As$m 6*tl*do"an sars$nt$ ,e#irdi- onlara iltiha etmedi' #imizde i ,en# s*&a!lardan 53r e)#i olara taAste"men 6i ael Er - 5e"men Na.i Nz.an- 5e"men A.ar O an- Aste"men Er,*n Nz,en- 5e"men C3n,(r Eraslan ayr$ld$lar' Ceri alanlar$ da >> *&at#$ olara a&*l etti ' Beni &ir se! i idare arar,h$ ile #al$)malar$m$za de!am etti ' Beni Karar,h- 0en- Emin Arat- Cali% C3lte in- <ethi C3r.an- 6*sta/a O - 5*r,*t Al%a,*t- 0ahtiyar Balta2dan i&aret yedi i)i idi' stan&*l=da da Oe!at K$r.a- Osman'9eniz -idare.i idi' T 0* ayr$lmalardan &ir m3ddet sonra 1@ lerin her anad$ da #o y$ $.$ &ir )e ilde aleyhimizde (t3 %ro%a,andalara &a)lad$lar 0* arada se iz Kas$mda ar ada)larla ,(r3)meler ya%ma i#in te rar stan&*l=a ,eldim' 0as$n mens*%lar$ ile te rar ,(r3)me /$rsat$ meydana ,eldi' ' 03y3 Atat3r =3n (l3m ,3n3 stan&*l=dan ayr$l$r en &enimle on*)an ,azete.iler- Atat3r =3n (l3m ,3n3nde i d3)3n.elerimi sord*lar onlara )*nlar$ s(yledim1 MAtat3r sa" olsa idi- &*,3n 3 memle et ,er#e leri ar)$s$nda te rar +ams*na aya &asar !e m3.adeleye yeni &a)tan ,iri)irdi' 0izde endimizi Atat3r =e a/ ettiremezdi 'V stan&*l=da i temaslar$m ha $nda da )*nlar$ s(yledim1 M63ne!!er d3)3n3rleri her t3rl3 tesirlerin d$)$nda ,ele.e"in 53r iye=sinin d!alar$ ile &a) &a)a- inan#l$ !e ,3!enli &*ld*m' 03t3n #(z3lmesi ,ere en %ro&lemlerin temelini i tisad7 do trinlerin te) il etti"i on*s*nda m3tte/i iz' Hal $ i)sizli ten )i yet#i- ,itti #e artan $zd$ra%lar$ ile &a)&a)a ,(rd3m' H*z*r !e emniyetin &e am$z i#in )art old*"*n*- ha sa i) sahalar$ a#ma la i# h*z*r*n*n ,ele.e"ini- #al$)ma ze! ini- azanma tad$m$ olan insan itlelerinin 3#3 %oliti a oy*nlar$ndan *za ala.a"$ inan.$ i#indeyim' C3n3n !e ,ele.e"in )artlar$na *y,*n i)#i ha lar$n$ tan$ma !e onlar$ aya ta t*ta.a m3esseseleri *rma ,er#e d!am$zd$r' tisadi ,(r3)3m3zKemalizm do trini i#inde i/desini &*l*r' 0iz hayata *ymayan hayal.i at$ !e stati d3)3n.eden ziyade- ,er#e de!rim.i &ir anlay$)a sahi% olma - /erdin !e to%l*m*n ha etme esas$na *y,*n !arl$ !e ,e#im ayna lar$n$ d3zenleme arz*s*nday$z' +er&est te)e&&3sle to%l*m men/aatlerini &a"da)t$rma - hal $n ya%a.a"$n$ hal a- de!letin ya%a.a"$n$ de!lete ya%t$rma s*retile isti rarl$m*!azeneli- a ti/ !e ,eli)en &ir isti amette ya)ama se!iyesini y3 seltmeyi d3)3n3yor*z' 6e!.*t i# ayna lar$m$z$ /aaliyete ,e#irme !e ,itti #e artan &ir tem%o ile i)letme &3t3n ,3#leri &* %otansiyel ayna lara te!.ih etme te /ayda ,(rme teyiz' 5`RKE:iRERN +NZRER 53r e)#ilerin ha $mda ya%t$ lar$ aleyhte %ro%a,andalar )(yleydi 1 1 U +osyalist )ah$slarla on*)*yor' 5emasta milliyet#i de"ildir- om3nisttir1 > U Ha i i lider 53r e)=tir' Zaten Aydemir hi#&ir zaman lider ola.a e!sa/ta insan de"ildir'

? U B(n ,azetesi o *yor- Har% O *l* tale&elerine K$z$lay=da selm ald$r$% ,eziyor' 0* )e ilde i%e sa%a ,elmez l/larla ord*da i ,en# s*&aylar aras$nda esi/ &ir /aaliyet ya%$yorlard$' 0* /i irleri i)liyenler 6*za//er Nzda"- Karde)i 6*ammer Nzda"- Eme li Aste"' 6ihail Er KNzda"=$n ay$n&iraderiL Eme li te"m' A.ar O an- 5e"m' Na.i Nz.an- Eme li Bz&' <*at Nz,3r- Eme li K*r' Al&' 6*ammer ahin K0* her ezden ileri idi'L >> *&at Ce.esi hare t$ &$ra t$ tan sonra &ende me!.*t olan &3t3n d( 3manlar$ #al$)ma za&$tlar$n$- hare t i#in !e hare t sonras$ i#in ya%$lan %lnlar$ !e %roto ollar$ ha!i yaz$lar$ o ,e.e Diyade 5e"m'' 0e ir ile Sandarma 5e"m' Oen,iz Kat*m=a teslim etmi)tim' 0* i i te"men emanete hiyanet ettiler' 0* !esi alar$ ne adar ,etiri% &ana teslim etmelerini istedi isem de ,etirmediler' ;e W6*ammer ahin=e !erdiler' O da &*nlara ,3!eni% &izi tehdit etti' C3ya o !esi alar i#inde &enim om3nist old*"*ma dair yaz$lar !arm$) sa"a sola ,er#e olmayan )eyler yayd$' 0enim !esi alar$mdan- ya $n ar ada)lar$mda ha&erdar idiler' >> *&at (n.esi her es onlar$ o *m*)t*' <a at insanlar$n &* t3rl3s3 her t3rl3 i/tiray$ her ese s3rme te teredd3t etmezler' 0* )ahs$n ne adar (t3 /i irler &esledi"ini de &izzat endisi tara/$ndan 5o%#* Al&ay A,h C3nal=a anlatt$"$ &ir a#$ lamas$n$ &*raya yazmadan ,e#emiye.e"im' >> *&at 196> ,e.esi 6*ammer ahin- Konya=dan ,elmi)ti' Kendisi &*n* )(yle anlatm$) 1V0en Har% O *l*=na milliyet#ilerin- yani 53r e)=#i aste"menlerin (zel K5anr$ 53r 3 or*s*nL %arolas$ ile ,irdim' Ne adar 53r e)=#i Aste"men !arsa to%lad$m' E"er Aydemir hare t$ &a)latm$) olsa idi- derhal Aydemir=i (ld3re.e ti ' Ertesi ,3n3 53r e)=i *#a ile ,etiri% hare t$n lideri ya%a.a t$ 'J diye esas ,ayesini ortaya oym*)' 9eme i i#imizde ar ada) diye &a"r$m$za &ast$"$m$z ne ara y$lanlar !arm$)' Neler d3)3ne&iliyorlarm$)' 0* )ah$s endisini milliyet#i &ir s*&ay olara tan$t$r esas$nda- m* addesat#$ !e n*r.* &ir )ah$st$r' +onradan ya%t$"$m tet i lerde ne mal old*"*n* iyi.e ("rendim' >4 6ay$s 1960 sonras$ 1? Kas$m hare ti ol*n.aya adar stan&*l=da Emniyet 63d3rl3"3 ya%t$' K*r' Bar&ay 9ani) :a"lar=dan o s$rada i !azi/esinde ya%t$ lar$n$n he%sini ("rendim' 0* ,i&i insanlar 1? Kas$mdan sonra hemen &ir enara itilmi) %asi/ !azi/elere ,etirilmi)lerdi' 0*nlar$ on(re etme i#in #al$)t$m' Har% O *l*na #a"$rd$m' Ayn$ ideal *"r*na #al$)ma 3zere endi ta&an.am$n 3zerine yemin ettirdim' Ord* i#inde es i )ahsiyetlerine a!*)malar$na yard$m.$ old*m' imdi ar)$l$"$n$ da &* )e ilde ,(r3yord*m' Ayn$ 6*ammer ahinOrl$an Ka&i&ay ile ,eldi"i zaman %e)inden ayr$lmayan &* se/erde- 9ani) :a"lar ile &irli te on*n liderli"ini a&*l edenler aras$nda idi' Hal nerede old*"*n* iyi.e anl$yamad$m' Anlad$"$m &ir)ey !arsa- &ir n*maral$ men/aat%erest *!!et nerede ise o yana ayan nan (r &ir ti% old*"*d*r' Ne.ati Ansalan=$nda #o iyi ar ada)$d$r' yi *y*)*rlar' sti &alde he%sinin a $&etlerini Allah ,(stere.e tir' imdi i halde yerini- 93ndar +eyhan !e Ne.ati Ansalan=$n dahil old*"* ,r*% i#inde se#mi)tir' O' Ka&i&ay Kanad$ 1 0* z3mreye &izden ayr$lara at$lan >> *&at#$lara daha e_el ayr$lm$)t$m' 0*nlar 11 Ha!a.$ e i&i ile de &irle)ere )(yle yeni &ir adro te) il etmi)ler- !e adlar$n$ K>4 6ay$s Oe%hesiL olara tes.il etmi)lerdir' 0en &* ,r*&a KKo teylL ,r*% ismini ta m$)$md$r' :3n 3 arma ar$)$ t$r' Zorla &ir dolm*) adros*na itilmi) insanlard$r' 6e.&*riyet tahd$nda &irle)mi)lerdir' Kadros* ileri ,elenleri )*nlard$r 1

1 0. Kabibay, 2 O. Erkanl, 3 Dndar Seyhan,4 Kadri Kaplan, 5 Necat !n"alan, # $ali% &ente',(11 $a)ac )e * ha)ac tab "enat+r te%"il eder. &,cip -takl, E%,lllah .elebi, $aydar /,n*kanat0 1 2r3an S4l%a er, 5 &,a%%er 6ahin (/rke'7i brak%' 'i%di b,radadr0 8 Dani' .a9lar, 10 :,hi S4y,yce. ;, <r,b,n aleyhi%deki ykc pr4p4<andalar da '+yleydi= 1. >iderlik "e)da"nda 4lan hain bir in"an hi* bir a%an 4n,n liderli9ini kab,l et%i' de9ili .(22 6,bat7tan ayrlanlar "+yler0. 2. 22 6,batta btn k,))et el1nde iken k,llana%a%' k4rkak bir in"andr. 3. 22 6,bat <ece"i k4rk,dan bayl%'tr, harek?t "abaha kadar Dndar Seyhan, Necati !n"alan idare et%i'tir, harek?t b,nlar d,rd,r%,'lardr. 4. S4lc,larla te%a" halindedir. 5. -rtk ihtil?l yapabilecek bir k,))et )e k,drete "ahip de9ildir. @e'inden ki%"e <it%e . ba9l btn <en* ",baylar bi ler kendi%i e ba9ladk. Ona

#. On,nla birle'%e%i e dahi i%k?n y4kt,r. 6ayet b+yle bir 'ey 4l"a, i*i%i de be'inci kade%ede dahi bir yer ala%a . En k+t" ',yd,= ABen* Ke%ali"tler Ord,", ad ile beyanna%e da9tan, be' ",bay te)ki3 edildi9i a%an, Necati !n"alan, Dndar Seyhan, Kadri Kaplan triy4", beni b, ",baylar &illC E%niyete ihbar eden (&,hbir0 4larak, Ord,ya )e etra3a yaydlar. $atta beni% i*in ikinci Sa%et K,'*, diye bahi" ederek beni k*lt%ek i*in btn ehirlerini 4rtaya k4yd,lar. /,t,p t,t%ad9n bile%e%, yaln "iya"i hayatta ihtira" "ahibi 4lan in"anlar yir%id+rt "enelik arkada'% 4lan, Necati )e Dndar b, pr4p4<andalar yap%akla ne kadar k*ldklerini "4nradan anla%'lardr. Dndar Seyhan hata"n kab,l et%i'tir. -%a Necati !n"alan hal? nank+rl9ne de)a% et%ektedir. $er iki kanadnda 3aaliyetleri de hi* %e*h,ln 4l%ad a%a ne yapty"alar a%anla te"irlerini kaybetti. ;en b, tipleri 22 6,bat <ece"i de hakiki h)iyetleri ile bil%eyen bir in"an de9ildi%, a%a ne ya k ki eldeki kadr4 b, idi. $ede3i%i e )arncaya kadar %%kn 4ld,9, kadar 22 6,bat* diye tannan kadr4n,n t% 4larak t,t,l%a"n, par*alan%a%a"n i"tiy4rd,%. .nk b, <ibi tiplerden , ak D4k, S,bay Olaynn lideri K,r%ay Darbay /alat /,rhana ,la'%ak, <ayet k4layd. -%a hakiki h)iyetlerini ce%iyette hen belli et%i' de9ildiler. 6i%di kendiliklerinden tehlike annda *ktlar. . Ee%iyet i*inde kendi yerlerini kendileri "e*ti de%ektir, her 'eyin a%an )ar%'. D'nceleri% de hakl i%i'i%. -rtk b, <ibi iki y l tipler beni% i*in bir )arlk de9illerdir. /!:KE67in DF:D- DGN!6!

;, h,","lar da anlat%ak yerinde 4lacak. /rke' y,rda 14 lerin tabi lideri 4ld,9, iddia" ile d+ny4rd,. D'arda kald9 %ddet*e /rkiye7deki tara3tarlar tara3ndan yanl' be"len%i'ti. Hakat b,na ra9%en /rkiye7deki &illiyet*i %,kadde"at* %re ile E$@7nin kar'"nda 4lan )e bilha""a 2n+n d'%an 4lan kitle ni)er"itede il?hiyat 3aklte"i, i%a% hatip 4k,l, %en",plar, %,ha3a ak?r <r,plarn de"te9ini "a9layarak, y,rda <irip r4ta"n *i di. Edirne h,d,d,ndan itibaren e"ki e"erleri iyaret bahane"i ile ca%ileri <e %ekle ilk i'e ba'lad. 2"tanb,l7a /4pkap7dan, Hatih <ibi <ir%eyi + endi. Kar'layclar da 4 'ekilde kar'la%a pr4<ra%lar *i %i'lerdi ki ta%a%i ile 'ark )ari idi. /abi byk 3iya"k4lar 4ld,, 2"tanb,l7da yapt9 byk ba"n t4plant"nda. Kendi"ini &illetin hadi%i 4larak tant%ak i"tedi. (/rk &illetine ;eyanna%e0 diye 4k,d,9, %atb, ya , ;a"nda )e /rk Ka%, 4y,nda byk bir al?ka <+r%edi, *nk hi*bir yenili9i ihti)a et%iy4rd,. /ara3tarlarnda dahi hayal krkl %eydana <eldi. ;a"nda, <eni' tenkitlere ,9rad. ;, haleti r,hiye altnda, -nkara7ya <eldi. /rke'I -nkara7ya <elece9i a%an 22 6,bat*lar 4larak '+yle d'ndk= Orhan Kabibay7n -nkara7ya <eli'inde na"l kar'la%' i"ek, /rke'7ede ayn %,a%ele yapl"n, 3ark 4l%a"n dedi, /rke'7i Deni%ahalle ci)arnda 4t4%4bil ile ;ahtiyar Dalta, &,"ta3a Ok )e Hethi Brcan7n kar'la%a" i*in kendilerini <+re)lendirdik. /rke'7in aile e3rad /rkiye7ye bir ay kadar e))el d+n%'lerdi. -ilece iyi <+r'rdk. D,rda ilk de3a d+nnce e'i%i alp e)lerine h4'<eldini e <itti%. $an%n b,la%adk. .4c,klar ile 4t,rd,k. K4n,'t,k. Erte"i <n k % /lin7de e"ki arkada'larn <+r%ek i"tedi. -nne"i ile tekrar /rke'7lere <ittiler. E"ki bir d4"tl,k )a i3e%i i yap%'tk. /rke'7in -nkara7ya <eli'inde * arkada'% dedi9i% <ibi kendi"ini kar'ladlar. ;ende daha "4nra b, * arkada', &,"ta3a Ok, ;ahtiyar Dalta, Hethi Brcan, birde Deni -lbay Balip Bltekin ile birlikte e)ine ne aket iyaretine ari3e <n <itti%. 15 dakika kadar 4t,rd,k. Sa%i%i hi"lerle ayrldk. O da bana e'i ile birlikte ;ayra% erte"i e)i%de 15 dakikalk bir iadeyi iyaret yapt. K4n,'%alar% <ayet re"%C 'ekilde 4l,y4rd,. /rke'7te bir a9rlk, bir byklk bir y4r<,nl,k hi""ediy4rd,%. Kendi"ini *4k de9i'%i' b,ld,%. ;yklk p"ik4 , i*in de hareketlerini tan i% et%ek i"tiy4rd,. Etra3% dakiler de 4n, b, y4la "rkly4rlard. -radan <nler <e*ti. -yn hatal )a iyetinde de)a% ediy4r, ;a"n tara3ndan ypratly4rd,. ;i i% i*i%i den &,"ta3a Ok, )e ;ahtiyar Dalta, &, a33er G da9, :3at ;aykal, N,%an E"in ile "k "k k4n,',y4rlar )e /rke' kanadna %eyyal <+ ky4rlard. $att? iki%i in kar' kar'ya <elerek k4n,'%a% i"tiy4rlard. Kar' tara3n takti9i ', idi. /rke'7in lider 4ld,9, 3ikri ile bir e%ri)aki yaparak 4n, tekrar bi i iyaret ettir%ek ",retile etra3a, <a etecilere )e tara3tarlarna -yde%ir /rke' ile <+r't, haberini yay%ak i"tiy4rlard. -ltnda *e'itli %an?lar yaty4rd,. ;eni% arkada'lar% anla'%a )e birle'%e h,",",nda "a%i%i idiler. -.%a kar' tara3 taktik pe'inde idi. &,"ta3a Ok, ;ahtiyar Dalta bir <n bana bir tekli3 ile <eldiler. JK,%andan "en b, i'e yana'%y4r",n bari bi iki%i re"%en /rke'7e bir iyi niyet te%"ilci"i alarak <ideli%. ;ir yaknlk te%in edeli%. $at?l y4ldalar, ika edeli%. S4n )a i3e%i i yapal%J dediler. Kab,l etti%, <ittiler. &,"ta3a Ok, iyi bir k4n,'%a ile kendilerine iyi niyet te%ennileri%i i bildirildi. ;yklk ta"laklarndan bir hareket <+r%edik.

Daln <i li <i li 3aaliyetlerle bi i% i*i%i deki arkada'larn bir k"%n kandrp kendi kadr4lar i*ine *ek%ek i*in *aba "ar3 ediy4rlard. En yaknda &,"ta3a Ok, ;ahtiyar Dalta7y )e "4n a%anlarda da E%in -rat7 iyaretlerle yeni bir kadr4 k,r,l,',na <it%ekte te'ebb" halinde idiler. 2'te "4n <nlerde &,"ta3a Ok )e ;ahtiyar Dalta ile. %na"ebetleri%in e"ki"i <ibi yaknlkla de)a% et%eyi'inin "ebebi b,, arkada'lar%n karar" lklarndan, b4cala%alarndan nereyi tercih edecek kadar "ar"nt <e*ir%elerindendi. Haaliyetlerini, yakndan takip ediy4r,%. Da)a' ya)a'ta iti%ad% "ar"l%'t. ;en a*klktan h4'lanrd%. &,"ta3a Ok7,n k"a d+n'lerle y+n de9i'tiren bir tip 4ld,9,n, bilirdi%. ;ahtiyar Dalta7y her<n te"ir altnda brakarak 4n,nda ini"iyati3ini k,llan%a"na %ani 4l,y4rd,. .nk &,"ta3a Ok 25 &art 18#3 de E%in bey7in e)inde yapt9% "4n ihtil?l k4n,'%a"nda ba%ba'ka y+nde idi. .4k *ekin<endi. -rad9n b,la%a%'t. ;i i% kadr4%, i*inde iti%at bah'eden bir in"an 4larak b,l,n%ad9% 3arkna )ar%'t. -'a9lk k4%plek"ine d'%'t. -rtk bi den , akla'%ak *aba" i*inde idi. ;i lerde b, )a iyetini <ayet iyi biliy4r, artk kendi"ine iti%at et%iy4rd,k. Niteki% iti%ada 'ayan bir in"an 4l%ad9n ilerde kendi kendine i"pat etti. Daha +nce "ayd9% ikinci tri4n,n kadr4",nda idi. (2kinci tri4 K,r%ay -Kbay &,a%%er 6ahin, K,r. Db. &,"ta3a Ok, K,r. Db. Dani' .a9lar.0 b, * arkada' 22 6,bat +nce"i de bana yakn arkada'lar% iti%ada 'ayan 4l%adklarn "+ylerdi. ;en iyili9i%den d4lay t4 k4nd,r%ak i"te%e di%. $ele &,"ta3a Ok7,n 22 6,bat 18#2 <ece"i "4n dakikadaL bana kar' "adakatini <+r%'t%. On,n i*in "4n aya kadar 4na kar' 4lanlara ayak dire%i' hi*bir a%an hakknda yaplan "+ lere k,lak a"%ak i"te%e%i' dai%a %da3aa et%i'i%dir. -rtk yakn arkada'lar% ne kadar e"ki "+yledikleri hatrlat%alar i*in ba"%a kak"alar hakldr. .nk %al kendi"ini belli etti. De%ek ki in"anlar *4k <e* anla'ly4r. $?di"eler h la birbirini k4)alyarak <eliy4rd,. ;ir <ece "aat 22 de e)i%e K,r. -lb= 72"%ail Er<der <eldi. (0 a%an 2"tanb,l7da 1. Mh. /%. de &,h. Brb. K. idi0. J /al?t b,<n 2"tanb,l7dan <eldi%. 2lk+nce "eni arad%, b,la%ad%. Bnd ba'ka arkada'larla <+r't%. 6i%di de $ali% &ente', &,cip -takl )e E%an,llah .elebi7nin yanndan <eliy4r,%. 6, h,",", rica ediy4r,%. $epini e"ki arkada'lar"n . $er <r,b,n 4rd, i*inde kendi"ini takip eden k,))etleri )ar. Ord, para%par*a, "i lerin bir araya <el%e%e"i y nden 4rd,daki <en* ",baylar <n. ;en b,raya <elirken 1. Mh. /%. de bir t4plant yapt%. Onlarn 3ikir )e tan"iy4n,n, ak"ettiriy4r,%. ;tn te%a" etti9i% arkada'lar birle'%eni i ar , ediy4rlarN dedi. /ekli3i ', idi= /rke' kanad hari*, bi 22 6,bat*lar k4ktely <r,p ile yani (11 $a)ac, Dndar, Necati, Kabibay kanad0 ile birle'%eyi i"tiy4rd,. F ,n b4yl, %naka'a ettik. ;en 4 <r,ptan *4k can% yand9 i*in iti%at ede%iy4rd,%. .4k "rar etti, 22 6,batn kadr4",n,n ir)e"inde 4lan arkada'larla <+r'%ek i"tedi, kab,l etti%. Erte"i <ece Balip Bltekin7in e)inde ', arkada'larla t4plandk. ;en, Balip Bltekin, E%in -rat, /,r<,t -lpa<,t, ;ahtiyar Dalta, &,"ta3a Ok, Hethi Brcan, -dnan .elik49l,, Sel*,k -takan, K,r. -lb. 2"%ail Er<der "aat ikiye kadar *4k , ,n tart'%alar yaptk. Neticede 4rd,dan te%"ili 4larak <el%i' bir arkada' kr%a%ak i*in kar' <r,pla bir re"%C t4planty kab,l ettik. >O>E -@-:/&-NK /O@>-N/KSK ;ir <n "4nra 2"%ail Er<der7in e)inde t4planld. Ot,rd,9, apart%ann i"%i l?le apart%an 4ld,9, i*in b, t4plantya da >?le -part%an t4plant" den%i'tir. >?le -part%an /4plant"= 3 &art 18#3

Baye"i = Sil?hl k,Petler i*indeki <r,pla'%alar 4rtadan kaldrp 4rd,n,n btnl9n "a9la%ak. Ord, d'nda kal%' ihtil?lci tannan <r,plar ilk +nce kendi aralarnda birle'tir%ek )e 4rd, i*indeki tara3tarlarn da 4t4%atik%an birle'%e"ini "a9la%ak. K,r. -lbay 2"%ail Er<der7in kayn)alde"inin e)i 4lan l?le apart%annda ', arkada'lar t4plandlar= $ali% &ente', $). -lb./,3an -kk4*, Necati !n"alan, 22 6,bat*lar na%na Sel*,k -takan, ;nb. ;ahtiyar Dalta, ;nb. Hethi Brcan, &'ahit 4larak ta Dk"ek &hendi" Nai% Okyay (&'terek d4"t, <r,plarn. 0 /4planty 2"%ail Er<der idare et%i' -na <aye i*in ileri bir <+r'e )arl%' )e ba "i)ri n4ktalarn t+rplen%i' 4ld,9,n, bi i% na%% a <iden arkada'lar bildirdiler. 2"%ail Er<der t4plantdan "4nra bana <eldi= -nkara7da b,l,nan e"ki <eneral arkada'larla <+r't9n btn 4rd,n,n i* d,r,%,n, *plakl9 ile anlatt9n <en* k,'aklardaki 3ikir cereyanlarn neler 4ld,9,n, -yde%ir7in bir k,))et 4ld,9,n, kendilerine "+yledi% dedi. Kendi"inin e%ekliye ayrlaca9n ke"in 4larak bildirdi. Biderken de bana ', te%inat )erdi. QMrhl t%ende "eninde tand9n arkada'lar t4playp "eni de"tekle%eleri i*in eli%den <eldi9i kadar 4nlar ikna edece9i%. $ayat b4y,nca da "eni "e)di9i% i*in %,)a33ak 4l%ana d,? edece9i%N diyerek ayrld. ;, t4plantdan "4nra kar' <r,p ile te%a" %,ha3a a ede%edik. .nk k4kteyl <r,ptan *e'it *e'it ykc pr4p4<andalar de)a% ediy4rd,. 2n"anlar y y e <elince bir 'ey y4k <ibi hareket ediy4rlar, "4nra arkadan i'ler de9i'iy4rd,. ;+yle "iya"i kadr4lardaki rekabetler <+ leri karar%' in"anlara her 'eyi yaptry4rd,. ;, de)rede Dndar Seyhan, Necati !n"alan ikili"i *4k ykc 3aaliyet "ar3ediy4rlard, bir<n 24 &arttan iki <n "4nra -),kat% 4lan Sa33et Ol<a*7a <elip '+yle bir tekli3te b,l,n%,'lar= Q/al?t yine bir delilik yapy4r. -yba'nda bir harek?ta <e*%ek i"tiy4r%,'. ;i i*lerinde &,"ta3a Ok ile ;ahtiyar Dalta7ya acy4r, . Di9erlerine 4l,r"a 4l",n. Onlar b, kadr4dan ayrl"nlar.N e)et bi hakikaten 31R1 harek?tna <idiy4rd,k. ;, harek?t de'i3re 4l%,'t,. ;,nlar da d,y%,'lard a%a kadr4%, i*inde yaln 4nlar k,rtar%ak i"tiy4rlard. .nk b, iki arkada' 4 <r,p ile "k te%a"lar yapy4rlar, hatt? 4nlarn ya hanelerinde beni% aleyhi%de yaplan k4n,'%alar da "abrla dinleyecek kadar taha%%l <+"teriy4rlard. On,n i*in 4nlar kendilerine yakn <+ry4rlard. Karar" d,r,%da 4lan b, iki arkada' dai%a yan k,Petler ile te%a" ke"%eden , la'trc bir r4l 4yna%ak ",retile ne 4l,r ne 4l%a na ariye"i ile herke"e 'irin <+ kerek )a iyeti idare ediy4rlard. ;,nlar beni% <+ %den ka*%y4rd,. Bnler ilerledi. $arek?ta kararl idik. 25 &art 18#3 <n -lb. E%in -rat bey7in e)inde= ;en, /,r<,t -lpa<,t, Balip Bltekin, ;ahtiyar Dalta, &,"ta3a Ok, Hethi Brcan t4plandk. Nihai <+r'%eyi yaptk. /a% karar alaca9% "rada &,"ta3a Ok, yeni bir 3ikirle 4rtaya *karak ihtil?l kararnn ta% yetki ile aln%a"n "+yledi. Hikir ', idi. 2ki yan k,))et 4lan k4kteyl <r,p ile /rke' kanadn da i*i%i e al%ak i"tiy4r )e daha iyade /rke' kanad ile anla'%a% ar ,l,y4rd,. Odada "49,k bir ha)a e"ti. .4k %e",liyetli bir and. $erke" ","%,'t,. Daln Hethi Brcan, %ert*e 4rtaya atld b, <r,p ihtil?lci 4la%a , ihtil?l karar )ere%e diye heyecanl bir k4n,'%a yapt. Ki%"eden "e" "eda *k%aynca ',na karar )erildi. 0 halde yarn &,"ta3a Ok ile ;ahtiyar Dalta, /rke' <r,b, ile te%a" et"in= K,Pet d+k% yapl"n. K,))etleri )ar"a birle'ip yapal% dendi. ;en de kab,l etti%. ;, arkada'lar )a i3elendirdi%. /4plantdan ykl%" )e *+k%' 4larak ayrldk. $alb,ki btn ha rlklar% ta%a%d. $arek?t pl?n -nkara 2"tanb,l i*in en ince te3err,atna kadar, 4rada i ah edil%i'ti. $arek?t "4nra"nda yaplacak i'lerde kararla'trl%'t. Dedi ki'ilik yetkili 'ah"lar her 'eyi en ince te3err,atna kadar +9ren%i'lerdi. E)e <elirken y4lda, Hethi Brcan ile beraber yrd% her iki%i de *4k <ndk. 6+yle karar aldk = Q;, i'e ki%"e <el%e"e de bi ha rlklar% b4 %ayal%, b, ihtil?l kararnda i"rar edeli%. Qdedik, kararla'trd9% <ne daha * <n )ard. Erte"i <nde 2"tanb,l7a nihai karar bildir%ek i*in Ee)at Krca7ya bir k,rye <+nderecekti%.

28 &art 18#3 "aat 15 te Sel*,k -takan ile -lb. /e)3ik !nler e)e <eldi. Kendilerinin "abahleyin Dndar, Necati, $ali% ile <+r'tklerini 4nlarn "a%i%i 4ld,9,n,, beni% itha% etti9i%i bildirerek bana adet? bir p4 ile *k't )e Q>?le apart%an t4plant"na beni te%"ilci 4larak <+nderdin. ;eni harcadn, *nk 4ndan "4nra hi* te%a" et%e%i'"ini dedi. ;ana= JSen 4nlara )atan haini de%i'"inN diye ipe "apa <el%e dedik4d,lardan bah"et%eye ba'lad. 2"tanb,l7da kendi"ine bir *4k ",baylar, <ya <eliy4rlar%', herke" beni ",*l,y4r%,', ben liderlikten )a <e*%ek i*in her trl birle'%e tekli3ini red ediy4r%,',%. ;akt%, ta%a%ile "abahleyin <+r't9 in"anlarn te"iri altnda kal%'t. Netice 4larak "4rd,%. Ne i"tiy4r",n, ne tekli3 ediy4r",n. Q$ep bir araya <elip <+r'r%"n.J dedi. ;en e)et dedi%, Qderhal kab,l ediy4r,%,J ce)abn )erince 'a'rd. .nk tekli3ini kab,l edece9i%i hi* tah%in et%iy4rd,. Dalanc in"anlarn yalann *kart%ak i"tiy4rd,%. $e% de bir harek?ta <idiy4rd,%, 'ayet anla'abilir"ek derhal 4nlar da ihtil?l %e"7,liyetine i'tirak et%ek i"tiy4rd,%. -%a 'art k4't,%I %ade% b, arkada'lar birle'%i'ler, bir kadr4, bir <r,p te'kil et%i'ler, liderleri )eya "el?hiyetlileri ki% i"e <el"in he%en <+r'eli%Ndedi%. Sel*,k 'a'kn )a iyette /e)3ik ile kalkp <ittiler. Saat 20.00 de kalkan 4t4b" ile yarbay :3k Erte%i, Ee)at Krca7ya k,rye 4larak <+nderdirn. :3k Erte%7e ', tali%at )erdi%. QDaha d,r,% kat7i de9il her iki kanat ile te%a" halindeyi bir anla'%a 4l,r"a harek?ta ba'lar . @ar4lay kararla'trdk, 4 da hareket edip <itti. 28 &art 18#3 "aat 21.00 de Sel*,k -takan ile -lb. /e)3ik !nler tekrar <eldi. A/al?t <+r'%e tekli3ini bildirdi%, kar' tara3 (Dndar,$ali%, Kadri Kaplan0 kab,l et%ediler. Onlar "eninle birle'%ek i"te%iy4rlar, b,na i%k?n y4k. Senin i*in ',n, "+yledilerN/al?t <ayri %e'rS y4ldadr. ;i parti k,raca9 , dernek k,raca9 , <a ete *karaca9 , 4 y4lda *al'aca9 N dediler. ;en de kendilerine "abahleyin b+yle k4n,'%,y4rd,n, , ihtil?l yap%ay d'ny4r, birle'%eyi ar , ediy4rd,n, ,ne 4ld, "i lere dedi%, deyince= QSabahki 3ikirleri%i den )a <e*tik, dediler. O <r,p ile birle'%eye i%k?n kal%a%'tr. Sen artk %ecb,ren /rke' kanad ile birle'ecek"in, a%a 4 a%anda ben "eninle beraber de9ili%, ayrly4r, .N dedi *ekip <itti. Sel*,k7,n te%a"lar 3iya"k4 ile neticelendi. O kar' <r,b,n neden "+ de9i'tirdi9inin i* y n bile%e di. $alb,ki d,r,% '+yleydi. K4kteyl <r,p 4 <nlerde kendilerinde byk bir k,))et 4ld,9,na )eh% ediy4rd,. 6+yleki = 1. K,r%ay yarbay /al?t /,rhan7n yeni bir te'kil?t k,r%a"n (4rd,da0 kendileri he"abna yaply4r%,' <ibi yayy4rlar, 4radan k,))et aly4rlard. 2. 24 &arttan beri cereyan eden h?di"eler de ba &;K yelerinin "4kak n%ayi'lerinde alk'lan%a" )e 4 n%ayi'lerde )a i3e aldklarndan %,)akkat da 4l"a inde k,))etlerin kendilerini de"lediklerini annediy4rlard. ;ilha""a Kadri Kaplan, &,cip -takl b, hareketlerden kendilerine byk pay *kary4rlard. /abi ki "4n,nda bal4n <ibi "+nd 4 <nlerin heyecan0. 3. E"a" tekli3i%i reddedi' "ebebleri bi lerin 311&art da bir harek?ta <itti9i%i ayn a%anda hk%etin b,ndan haberdar 4ld,9,n, biliy4rlard. K4rk,dan beni%le k4n,'%aya <el%ediler. ;i i% ayba'nda te)ki3 edilece9i%i i ke"tir%i'lerdi. D+rt <+ le b,<n bekliy4rlard. .nk akllarnca %eydan kendilerine kalacakt. 72'te b, d'ncelerden d4lay beni%le <+r'%eyi red ettiler a%a 31 &art harek?t h?di"eleri <e*ti. $er 'eyden 4nlarda haberdardlar. ;aktlar hk%et bi e bir 'ey yap%ad. -c k,))eti%i i de biliy4rlard, <ene yana'%a *?releri ara%aya ba'ladlar, *nk artk *4k tehlikeli <nler atlatl%'t. SGT!/GM! /O@>-N/KSK 2lk haberi :a,3 B+k*e ile bana <+nderdiler, 5 Ni"an 8#3. JSelc,k -takan bi i% "+ leri%i i /al?ta yanl' ak"ettir%i', bi b+yle bir 'ey de%edik, anla'%ak, <+r'%ek i"tiy4r, N dediler. ;en kendilerine %"ait bir tekli3 <+nderdi%. ;ira "4nra Hethi Brcan ile ;ahtiyar Dalta <eldiler. J;i 'i%di 2r3an S4l%a er7in yarndan <eliy4r, , 4rada E%an,llah .elebi, $ali% &ente'7te )ard. ;irle'%e, anla'%a tekli3leri <+r'ld. /e%a" ary4rlar albay% ne 4l,r red et%e.J dediler. Hethi Brcan *4k i"rar etti. Kendi"ini *4k "e)eri%, kra%ad% kab,l etti%, peki dedi. Di9er arkada'lara da d,r,%, bildireli%, rande), te%in edeli%, <idip <+r'eli% dedi%. S+9t+ t4plant"na b, 'ekilde <idildi, tekli3 "rar ile k4kteyl <r,ptan <el%i'ti.

S+9t+ /4plant"= (8 Ni"an 18#30. -ra% da b, t4plantya <idecek heyeti kararla'trd%. ;en, ;ahtiyar Dalta, Hethi Brcan. 8 Ni"an 18#3 Sabah -lb. E%in -rat7a <ittik d,r,%, bildirdik. Onlarla yapaca9% k4n,'%a takti9ini <+r'tk, hi* bir ",rette ihtil?l keli%e"inden bahi" et%eyecektik, *nk <elecek ekibe .hi* bir a%an iti%ad% y4kt,. E$@ ne tara3tar <+rnrlerdi. 2n+n 22 6,bat*lara bir 'ey yapa%y4rd,. ;i i% i*i%i e b,nlar "4kar, bir k4%pl4ya <etirir diye 'pheleniy4rd,k. $att? <eli'lerinde erlerinde dinle%e ciha lar da 4labilirdi, ihtiyatla hareket et%ek <erekiy4rd,I *4k 'pheci 4l%,'t,k. ;en <+r'lecek 4lan h,","larn <nde%ini yapt%, ;ahtiyar Dalta7ya )erdi%, %,tabk kaldk. E%in bey ayrlrken, &,"ta3a Ok7a da haber )erin alny4r, 4 da "i inle <el"in dedi. ;ahtiyar +9leden "4nra rande),ya <iderken &. Ok7, da alp <eldi, 2r3an S4l%a er7in araba" ile S+9t+ 7ne <ittik. /4plantda ', 'ah"lar )ard = $ali% &ente', 2r3an S4l%a er, Kadri Kaplan, ;en, &,"ta3a Ok, ;ahtiyar Dalta, Hethi Brcan. Kar'la'%a% *4k "a%i%i 4ld, "ayla%a , iki k,t,p halinde idik. Krda kar'lkl bir piknik %a"a"na 4t,rd,k. -ynen K, ey K4re, Bney K4re %tareke anla'%a k4%i"y4n, <ibi, kar'% dakilerin daha "a%i%i 4l%alarna ra9%en, a*k "+yleyi%, bi dai%a 4nlardan arar <+rd9% i*in 3a la "4k,la%adk. Bnde% ', idi = (;en yap%'t%0. 1. 6ah"lar ki%leri te%"il ediy4r. 2. Hikriyatn nedirU (D4ktrin0 3. @arti %i k,racak"n U Dernek %iU &et4d,n, nedirU 4. &e%lekete han<i <r,plara kar'"n . 5. &.D.O. ile il<ini )ar %U #. ;irle'%e 'artlar nelerdir. ;ahtiyar Dalta, <nde%deki ilk %addeyi "4rd,= 2r3an S4l%a er = Orhan Kabibay )e Orhan Hrkanl7y te%"il etti9ini "+yledi. $ali% &ente' = 11 $a)ac * .ha)ac /abii Senat+r )e (V0 k,))et dedi. Kadri Kaplan = /abii Senat+rleri Dndar Seyhan )e Necati !n"alan7 te%"il ediy4r,%, dedi. ;, h,","ta epey %naka'a ettik. 22 6,bat*lardan kat7i 4larak bir beyanat )erip ayrld% diye%iyen b, iki arkada' te%"il ede%e "in dedik, "4nra kab,l ettik. 2kinci ",ali "4rd,k= Hikriyatn nedirU (D4ktrin0 -tatrk*y dediler. ;i e"a"l bir 'ekilde b,n,n erinde d,r,y4rd,k. Hikir 4l%adan hi*bir 'ey 4l%a . ;,nda da tat%ink?r ce)aplar ala%adk= Onlarn btn <ayreti ', idi. ;irle'eli%, her 'ey "4nradan <el"in. ;i de b,na yana'%y4rd,k. !*nc ",al "4r,ld, = &et4d ne 4lacak. 2ktidara <el%ek i*in. @arti %i, Dernek %i k,racak"n U dedik. $e%en 2r3an S4l%a er atld. QD4k b+yle bir'ey. 2htil?l yapaca9 Qdedi. ;en he%en ",ali $ali% &ente'7e te)cih etti%. O da e)et dedi. S4nra Kadri Kaplan7a "4rd,%, 4 da bira d,rakladktan "4nra e)et dedi. $e%en $ali% atld. ;ana Q Da "i .Ndedi. ;en de <ayet ihtiyatl 4larak. 6i%diye kadar parti 3alan k,r%ay hi* d'n%edik, dedi%. E"a" %ak"atlarn 4nlarn a9 ndan +9ren%i'tik. D+rdnc ",ali "4rd,k= 6, <r,plara )e te'ekkllere kar' idiler. -dalet @arti"i, E%in",lar, /rke' kanad, 22 6,bat*lar, OnlaraN E,%h,riyet $alk @arti"ine hi %et eden bir <r,ptan ileri <e*%iy4r",n, = ;i hi* bir %reye kar' de9ili . -ncak 4t, %ily4n i*in bir i' yaplr"a, %e%lekette ancak b+yle bir %illC )ahdetin te'ekkl edece9ine inany4r, .N dedik. Onlarda bi e E$@ ile al?ka% y4k dediler.

;e'inci S,al = &.D.O. <ibi yer alt te'kil?t )e Ekre% -c,ner ile irtibatlarn "4rd,k. D4k dediler. $ali% &ente', '+yle bir "+ "ar3etti. QKe'ke 4n,n <ibi bir ka* te'kil?t% 4l"a da, altn "tne <etir"ek, her yerin Qdedi. ;,radan ta")ip etti9ini anladk. 2rtibatlar da aten )ard. ;iliy4rd,% a%a +n pl?nda *al'anlar ba'kalar idi. ;irle'%e 'artlarn <+r'%e9e <ir%edik. ;en +9renecekleri%i +9ren%i'ti%. ;i /rke' kanad ile %na"ebeti%i i hen kati 4larak "i in <ibi te"bit et%edik. ;i e %"aade edin d,r,%, "i e bildirir dedik, ayrldk. -rkada'lar%a t4plant neticelerini bildirdi%. Kanaati%i "+yledi% aten her'eyi (10 ki'ilik heyete, en k*k te3err,atna kadar bildirirdik. Bi ledi9i% bir 'ey y4kt,. D2K&EN /O@>-N/KSK

10 Ni"an 18#3. /rke' ile 4lan %na"ebetleri%i i de kat7i bir neticeye ba9la%ak i"tiy4rd,k. Or,n i*in &,"ta3a Ok rande), ald. 10 Ni"an 18#3 "abah "aat 10 da Dik%ende ara iye <ittik. 6, arkada'lar )ard. /rke', ;en, &,"ta3a Ok, ;ahtiyar Dalta, :3at ;aykal, &, a33er G da9 . B+r'%e /rke' ile beni% ara%da yaln ba'ba'a bir kayann erine <e*ti. Orada 4n dakika kadar k4n,'t,k. 2lk +nce ben %e%leketin pan4ra%a"n *i di%. Kendilerinin ;a"nda, Ord,da, !ni)er"itede, &ne))erler ara"nda na"l tanndklarn "+yledi%. Krk*, /,ranc tanny4r",n, . ;i <erici tabana ba"%ak i"te%iy4r, . -@ kanadnda da <+ ky4r",n, dedi%. K,))et %,)a enelerini anlatt%. -tatrk* tann%y4r",n, dedi%. 2lk+nce b, d,r,%, i"pat edecek deklera"y4nlar )erin dedi%. ;ana )a iyetin beni% d'nd9% <ibi 4l%ad9n "+yledi. /a%a%iyle 3ikirleri%i reddetti. J;i leri *eke%eyenlerin E$@7 nin ,yd,r%alardr, b,nlar. ;en /rkiye7de )e dnyada tann%' bir in"an% byk k,))ete "ahip bir lideri%. 6ayet btn 22 6,bat*larda beni% liderli9i%i kab,l eder e%ri%e <irerler"e, 4nlara *al'%ak i*in )a i3eler )erebiliri%. ;a'ka trl birle'%e i%k?n y4kt,r. Kararly .N dedi. ;en b+yle bir tekli3i hi* bekle%iy4rd,%. .nk 4raya birle'%e i*in <+r'%e9e <el%e%i'tik. Hikir y4kla%a" yapacaktk. 6a'rd%, derhal ce)ap )ererek Qb,<nk 'artlar i*inde b+yle bir 'eyin i%k?n dahilinde 4l%ad9n bildirdi%= K4n,'%a% bit%i'tir Qdiyerek kalkt%. $e%en <eride bi i bekliyen arkada'lara d49r, yrdk./rke' derhal arkada'larna he"ap )er%ek %ecb,riyetini hi""etti. -yde%ir ile anla'a%adk dedi. ;ende neden arla'a%ad9% liderlik tekli3ini 4rada kendi"ine tekrar ettirdi%. ;ende )erdi9i% ce)ab "+yledi%. &,)a33akiyetler diledik ayrldk. E)e <eldik. &,"ta3a Ok, ;ahtiyar Dalta *4k <ndler. Ne 'ekilde hareket edece9i dediler. ;ende artk 4 i' bit%i'tir, "4"yal %na"ebetlerden ileri <e*ecek bir <+r'%e yapl%a artk. Kati ",rette birle'e%iyece9i%i i bildirdi%. Q;, kanat halledil%i' 4ld,. -rtk /rke'7e %eyyal 4lanlarnda %itleri kal%a .N dedi%. Erte"i <n k4kteyl <r,p ile te%a" i*in rande),%, )ard. ;i den te%"ilci 4larak E%in -rat, &,"ta3a Ok, ;ahtiyar Dalta <ittiler, birle'%e h,",",nda iyi bir netice ala%adlar. Kar' tara3n btn derdi beni ekarte et%ek ",reti ile her 'eye ra idiler. $e% % akereler de)a% ediy4r he% de Dndar Seyhan, -),kat Sa33et Ol<a*7a <elip Necati ile birlikte hakk%da "+yle%edi9i l?3lar kal%y4rd,. ;i i% b+yle yakla'%a% k,))et aa3 annediy4rlar *4k yk"eklerden aty4rlard.

Erte"i <n "4n t4plant yapld. ;i i% te i%i ', idi. (;irle'%e n4r%al 4larak liderL k,))et erine kadr4 birle'%e"i 4l,r. Onlar i"e her <r,ptan iki'er ki'i ile k4ali"y4n birle'%e"i kab,l ediy4rlard. Dani 14 lerden iki, 11 lerden iki, Dndar Necati7lerden iki, 22 6,bat*7lardan iki ki'i 4l%ak ere birle'ilecek%i'. Onlar aten birle'%i' L)a iyette idiler. -kllarnca iki ki'i de bi den alarak birle'ip bi i kandr%' 4lacaklard. Kendilerini *4k k,Petli annediy4rlar )e hi*bir tekli3e yana'%y4rlard. /abii bi de reddettik. -*kta kaldlar. /e%a" da kati 4larak ke"tik. @i'%an 4ld,lar, a%a i' i'ten <e*%i'ti. S4nradan araclar ile ba tekli3ler <eldi, 3akat hep"ini reddetti%. -rtk rahatla%'t%. .nk in"iyati3i%i e "erbe"t *al'%a i%k?nna ka),'%,'t,k. 2*i%i de ba arkada'larda bi i% hakiki k,))eti%i e inan%y4rlard. Dai%a <+ leri b, yan k,))etlerde idi. -nla'a%ad9% , kat7i al?ka% ke"ti9%i i bildirdi9i%i halde 4nlarla te%a" ke"%eyen ba arkada'lar )ard. &,"ta3a Ok, ;ahtiyar Dalta. &ahke%e "a3ha"nda +9rendi% ki her tara3la an<aW%an halinde i%i'ler. ;ilha""a /rke' kanad 4nlara ca ip <eliy4r%,'. Kendi itira3lar da b,n, <+"teriy4r. ;, h?di"elerden "4nra 21 &ay" 18#3 2htil?l hareketine <idi'i%i de t4plant 3il?n yap%ak" n yakn arkada'lar%la tek tek te%a" et%ek ere *al'%alara ba'lad%.

HANE a 5ARA5 AB9E6YR

TALAT AYDEMR..

Ankara Asri Cezaevi 20. Temmuz.1963 21. MAYIS 1963HAZIRLIKLARI En <)endi9i% arkada'% Hethi Brcan, :3k Erte%, /ank !"t9. 2lhan ;a' idi. $a rlk "a3ha"nda e%ekli -lbay Da'ar ;a'aran7n da *4k hi %eti d4k,nd,. $arek?t <ece"i hep"inin byk kahra%anlklar )ard. 2lk i' -nkara7daki ktalarn ha rlklarna <e*tik. -rkada'lara )a i3e tak"i%i yapt%.

Bi lili9e "4n derece dikkat ediy4rd,% b, bak%dan her a%an p4li" )e &illC E%niyet7in takibi altnda idi% 3akat harek?t <nne ta%a%i ile ba"kn ile <irdik. ;ir ihtil?l hareketinin %,)a33ak 4l%a" i*in ', 3akt+rler e"a"tr = 1. ;a"kn= ;, <i lilik )e e%niyetten d49ar= 2. K,))et = Deteri kadar "a9la%'tk, *4k idi bile. 3. Xa i3e alan her 'ah"n )erilen hede3e hi* bir te"ir na ar itibara al%ak" n a%annda <it%e"i )e elde et%e"i. 4. Ee"aret = -lnan )a i3enin "4n,na kadar yapl%a". 5. ;, i'e <ir%i' 4lanlarn ihanet et%e%e"i. ;, ihtil?lde hep"ini ,y<,ladk, 3akat %aale"e3 icra "a3ha"nda da 3, 4, 5 %addeleri ,y<,la%ayanlar da <+rdk. /ank /ab,r,n, = $a rlad. 228 @. -l. = ;a'lan<*ta Da'ar ;a'aran, "4nra ;il<l Drb. :3k Erten ha rlad. &,ha3 -l. S). Bb. = Hethi Brcan ha rlad. $arp Ok,l, = $a rd. Yandar%a Ok,l,, &,h. /b. = ;nb. Ke%al Kahya49l,7na i*lerindeki te'kil?t% ba9ladk. &erke K. /ra3ik Kta K. E%ekli -lb. ;a'aran ha rlad. Di9er karak4l k,%andanlklarn Hethi Brcan ha rlad. Benel K,r%ay K'la K. l9 = ;idayette e%ekli yarbay $akk S%er, "4nra ..... ... ha rlad. Ord. ;a'kanl9 &,ha3 /b. = $akk S%er ha rKad. 25. /%. /4p. K. l9 = H%. -lb. /e)3ik !nler ha rlad. ;, birliklerden re"en <+r'p )a i3elerini )erdi9i% 'ah"lar, Y. ;nb. Ke%al Kahya49l,, /ra3ik Kta K= l9 Y. ;nb. Nec%i -carI Benelk,r%ay K'la K. D b. B+khan Ka"ap49l, (S4nradan 14 c 4ld,9, anla'ld0. 25 /4p. K. l9ndan /4p D b. &etin Srek, /ank /b. i*in !"t9%. 2lhan ;a', $arbOk,l,ndan e%indi%. $a)aclar ile te%a" "k "k yapy4rd,%. Onlarda ha rdlar. $). K,r. ;inba' 2 et K+ )e $). ;nb= Ee%al G de%ir *4k 3aal idiler. $a rlk "a3ha"%da *ak kahra%anca *aK'tlar.

2"tanb,l7da da harek?t pl?n ha rd. Ee)at Krca )e O"%an Deni tatbik ettireceklerdi. Bnler ilerKiy4rd,. Ord,n,n S"t kade%elerindeki bi e yakn <enerallerle te%a" K,r. -lb. :,%i -k"kal )e $?ki% /%<. : a /,n* )a"ta" ile yapy4rd,k. Onlardan bi e <elen en "4n haber ', idi. ;i -nkara7da pa"i3 )a i3elerdeyi . -kti) bir r4l 4ynyacak d,r,%,%, y4k (yani ce"aretleri0 4nlar yap"nlar bi ta")ip eder katlr . E"a" b,nlarn liderli9ini yapan !*nc Ord,. K. K4r<. :e3ik /,l<a ile )a"tal 4larak te%a" halinde idik. ;edii Haik -nkara7da )e 2"tanb,l7da K4r<. :e3ik /,l<a ile b, h,","ta *4k , ,n b4yl, k4n,'t,. 2kna etti9ini )e neticeyi ald9n &illet Xekili D49an )a"ta" ile bana bildirdi. En "4n haberde 13 &ay" 18#3 te -)ni D49an bey, -lb. E%in -rat )e beni e)ine *a9rd. Orada , ,n , ,n ;edii Haik7ten ald9 b, h,","taki haberleri anlatt. $att? bi i% de b, i'e %,)a3akat etti9i%i i icap eder"e Er ,r,%7a ;edii Haik7i <+nderip biKdir%eyi )eya :e3ik /,l<a7nn anne"i )a"ta" ile %ekt,p ya %ay, hatt? -)ni D49an bey Er ,r,%7a kendi 49l,n, <+nder%eyi )e :e3ik /,l<a7y haberdar et%eyi tekli3 etti. -lb. E%in -rat b,nlar iyi L hatrlar. ;en e%niyet bak%ndan l ,% 4l%ad9n bildirdi%. K4r<. :e3ik /,l<a7nn harek?t "4nra" Benel K,r%ay ;a'kan yapl%a"n )e i"tedi9l <ibi byk k,%anda kade%e"ini tayin et%e"ini 4nlara brakt9% "+yledik. Si haberi e%niyet %l?ha a"n na ar itibara alarak kendi"ine bildirin dedik. harek?t <n rady4da ilk an4n", %teakkip 3. Ord, K,%andan :e3ik /,l<a7dan ta")ip tel<ra3 )eya tele34n,, $arb Ok,l,na <elir"e %teakkip rady4 an4"larn tebli9leri 4n,n i% a" ile yaynlayaca9% bildirdik. /a%a%iyle anla'tk ayrldk. ;, h,",", yani :e3ik /,l<a7dan %,)a3akat haberi ald9% Hethi Brcan7a )e ayn 15 inde (&ay"0 O"%an Deni 2"tanb,l7dan <elince 4na da bildirdi%. 2"tanb,l7a b, haber <itti. ;en 2htil?l <nn ih"ari 4larak 20 &ay" 18#3 S= 723.30 4larak Hethi Brcan, $). ;nb. 2 et K+ karar altna aldk. 15 &ay" 18#3 <n erken "aatte yarbay :3k Erte% ile O"%an Deni e)e <eldi. K,r%ay Db. O"%an Deni <ece 4t4b" ile <eldi9ini "+yledi. :3k beylerde yat%'. Sabah "abah hayr 4la dedi%. Q-lbay% )a"at ta%a%ile %"ait ben "i e tekli3e <eldi%. 2"tanb,l ktalarnn hep"i ha r. ;irinci Mh. /%. &,harebe Br,plar Da),tpa'a dahil hep"i ta%a%. $att? e"ki k,))etleri%i e il?)eten G%erli7deki 32 @. -lay ile de te%a"a <e*tik 4 da ha r. Ee)at bey beni <+nderdi.J dedi. 1# &ay" 18#3 <n harek?ta katlacak birliklerde kilit ba' )a i3e alacak <en* ",baylar e)i%de t4plad%. -nkara7nn ,%,%i harek?t pl?nn i ah ettikten "4nra her birli9in de te%"ilci"ine ayr ayr )a i3elerini "+yledi%. Hakat <n "aat hakknda bir bil<i e%niyet %l?ha a" ile )er%edi%. $arek?t <nn +9leden "4nra bildirdi%. ;, <en* ",baylarla k4n,'%a yaparken te"ad3en @iyade Db. $akk S%er. Db. &,"ta3a @ak4ba7da 4dadayd. ;, t4planty yap%aktan %ak"at,.)a i3elilerin hep"inin +ndeki byklerden birinin herhan<i bir ",retle y4k 4l%a" halinde harek?t pl?nn de)a% ettir%eleri %,)a33ak 4l%alar, ikinci"i de birbirlerini )e birlikleri tanyarak yaln 4l%adklarn anla%alarn %4ral%an yk"el%eleri i*indi. -yn .tertibi @. Db. :3k Erten )a"ta" ile bir kere daha 15 &ay" E,%arte"i <n daha <eni' bir kadr4 ile 'ehirde Ke*i+ren %ntka"nda yaptrd%. $er birlik )a i3e"ini )e hede3ini biliy4rd,. $i*bir'eyi pl?nla%ada )e .ha rlk "a3ha"nda ih%?l et%e%i'ti%. En ,3ak te3err,ata kadar arkada'lara "+yle%i'ti%. 11 &ay" 18#3 <n 2 et K+ 2"tanb,l7a "abah ,*a9 ile <idip 4radan e%ekli K,r%ay -lbay Hethi K'kltepe7yi alp ;andr%a7ya <idecekler. $arek?tta 2"tanb,l erine <elecek 4lan ,*aklarn pl?nn ;andr%a7da ,*,' Br. K. $a)a Db.Sel?hattin ile <+r'eceklerdi. D+n'de de d,r,%, Ee)at Krca7ya bildireceklerdi. ;,l,'%a yeri 4larak e%ekli Beneral Seli% /rkan7n e)i kararla'trld. Orada da +9leden "4nra t4planl%', t4plantda 4lanlar, 2 et K+ , Hethi K'kltepe, Ee)at KrcaI O"%an Deni , Hethi Brcan 20 &ay" 18#3 tarihi erinde karar kln%', 4radan Ee)at Krca7nn e)ine <idil%i', 2"tanb,l birliklerinin irtibat ",baylar t4planarak <erekli. bil<iler )eril%i'ti. Hethi Brcan -nkara7ya d+nnce bana tek%il haberini )erdi.

15 &ay" 18#3 E,%arte"i <n 2 et K+ , 2"tanb,l7dan d+nd.. E)inde <+r'tk. ;andr%a7nn d,r,%,n, anlatt. 18 &ay",.18#3 "abah &er i34n7daki !" de 3il4 k,%andan $)., ;nb. ,Eahit (Hedai Hil4 K. 0 ile .4r,%7da b,l,',p <+r'%ek. ere rande),la't9n "abahleyin hareket edece9ini )e ak'a%J d+nnce, neticeyi bildirece9ini "+yledi. ;en 3a la kal%ad% e)den ayrld%. Kendi"i *4k ,%,tl, idi. $). Ee%al G de%ir7e de ba )a i3eler )er%i'ti. .4k h l idiler. 2yi *al'y4rlard. 18. &ay" 18#3 @a ar. Sabahleyin "aat 10.30 da E%. ;nb. /ayyar ;aran"el <eldi. E"a"nda /,r<,t -lpa<,t7,n yakn arkada'dr. Ot4%4bili ile bi i <e dir%e9e <+trd. ;araWa <ittik d+ndk. Ke*i+ren7de bir arkada'na <ittik. -),kat Sa33et ;ey7inde e)i 4rada idi. Ona da be' dakika ,9radk. Ba i .i3tli9ine <ittik. Oradan itibaren arabay /,r<,t -lpa<,t k,llan%a9a ba'lad. ;en de yannda 4t,r,y4rd,%. $arek?tn 20 &ay" 18#3 <ece"i 23.00 de yaplaca9n /,r<,t7a bildirdi%. .nk /,r<,t -lpa<,t 25 &art 18#3 t4plant"ndan "4nra lerek bana de%i'ti ki = Q;ir daha "en beni t4plantlara karar ke"%ek i*in <+tr%e, "en ne karar )erir"en ben ,yar%. Erkek ada%%. 0 <ece elbi"e%i <iyeri%, tabanca% alr <elir ne )a i3e )erir"en yapar%. ;en aten 21 &ay" 18#0 2htil?li7ne de +yle <irdi%.Nde%i'tir. ;, "+ leri bildi9i% i*in karar kendi"ine 4 <n bildirdi%. $e% alt% da araba )arken 'ehri d4la'al%, -nkara7nn harek?t )e i'<al pl?nn,ktalarn yerlerini ara ide )e 'ehirde de birer birer <+"tereyi% dedi%. 228 @. -laynn )a i3e"inden ba'lad%. ;irer birer ktalarnn t,tacaklar yerleri $arp Ok,l,, /ank /b., Yandar%a, S)ari <r,b,n,n yerlerini <+"terdi%. @l?n enince te3err,atna kadar i ah etti%. $att? .ankaya7ya d49r, *karken ben pl?nda tanklar -%erikan ;. El*ili9i bina"na kadar "r%'t%. 0 bana tekli3 yapt. Q/anklar .ankaya7ya *kan iki y4l a9 na kadar "reli%, a'a9ya inen iki y4l, birden ke"eli% dediN. ;en de %ak,l <+rd%, kab,l etti%. $i*bir tank yaln kal%yacak. $arp Ok,l, talebeleri ile tak)iye edilecek dedi%. $arp Ok,l,ndan ilk +nce bindiril%i' .birlikler !%it Da), O9, y ba'nn k,%anda"nda derhal $).K. +nnde brakl%ak ere rady4 e)ine <+nderilecek dedi%;, )a i3eyi de ayrca bi at !%it D b.'ya )erdi9i%i kendi"ine "+yledi%. .ankaya7dan *4k 'iddetli bir ya9%,r altnda d+ndk. Dr. @ar, Erdilek beylere ,9radk )e e)e <eldik. O <ece "aat 21 de <ene bi i% e)de 4dada 4t,r,y4rd,k. ;en "4n ha rlk e%irlerini harek?t pl?nna <+re e)e ba 'ah"lar *a9rarak )eriy4rd,%. O da d,yacak %e"a3edeydi. 20 &ay" 18#3 <n /,r<,t bey aile"i ile birlikte bi den ayrlrken <ayet "akindi. ;irbiri%i e hayrl 'an"lar diledik. ;il%edi9i bir'ey y4kt,. .nk $arp Ok,l, -lay K,%andanl9n yapacakt. ;ana bir'ey 4l,r"a, ),r,l,r"a%, ikinci ada% 4larak harek?t i*in 4na her bil<iyi )er%i'ti% On,nla beraber $arb Ok,l,na <elecek ekibe ;ahtiyar Dalta, @. ;nb. O"%an !*4k7da dahil idi, 4nlara da haber )er dedi%.

18 &ay" 18#3 +9leden "4nra -lb. E%in -rat7 alp, -lb. Balip Bltekin7e <itti% ,e)de bira 4t,rd,ktan "4nra harek?tn 20 &ay" <ece"i 2htil?l yaplaca9n bildirdi%. Balip bey *4k "e)indi, bana "arld, *nk b, i'in 4l%a"n en *4k i"teyen <e* kaly4r, diye te')ik eden bir arkada't. Deni K,))etleri ile te%a" 4 "a9lar, dai%a deni k,))etlerinin b, "ahada *4k ileri 4ld,9,n, "+ylerdi. Ma%an a%an 2"tanb,l7a deni cilere k,rye <+nderirdik. $a rlk haberlerini alrdk )e btn <i li t4plantlar da Balip beyin e)inde yapardk, *4k iti%at etti9i%, *4k "e)di9i% bir arkada't. 25 &art 18#3 te 2htil?l i*in karar ala%ad9% <nden "4nra b+yle %hi% bir kararn aln%a" i*in kendi"ine haber )er%iyece9i%i "+yledi%. E%niyet bak%ndan "el?hiyetin dar bir kadr4da iki, *, hatt? tek ki'ide 4l%a" icap eder dedi%. O da bana her a%an, her yerde yaplacak t4plantda ben y4k i"e%, "el?hiyeti%i "ana braky4r,%, "en ne karar )erir"en aynen kab,l edece9i% diye de3alarca "+ )er%i'ti. Balip Bltekin7e bir de ', h,",", "+yledi%= 2htil?l <nn ke"ti9i% a%an. Ki%"eye (Xa i3eliler hari*0 "+yle%iyece9i%, ba lar da d,yd,ktan "4nra (Nap4ly4n7,n t4p "e"ine <el0 tabiye" <ibi "en de $arb Ok,l, karar<?h 4laca9 i*in 4raya <elir"in dedi%. ;ana <cendi. QE9er benden "aklar, b+yle bir e%ri)aki ile kar'la'r"a% dnyada <el%e% bir daha da y ne bak%a%, bana iti%adn y4k %,UN dedi. ;, ha""a" d'nce"ini bildi9i% i*in bir <n e))el bildir%eyi ,y<,n <+r%'t%, 4n,n i*in e)ine <itti%, E%in -rat bey daha "akin dinledi, 4 bira ihtiyatl )e *ekin<endi, hayrl 4l",n dediler, 4n,n erine rady4da 4k,nacak ilk tebli9e ait ha rlanan bir daktil4 "ay3alk bir %")edde , att%, artk albay% "i b,n, d4ktrini%i e"a" 4l%ak ere ret,' eder, d eltir, < el bir hale "4kar yarn +yleye kadar bana <etirir"ini dedi%. -ltna k4nacak i% a i*inde, O"%an Deni 7in i% a tekli3ini hatrlatarak karar )er%elerini 4nlara brakt%. 6i%diye kadar yapt9% i'leri ki%"eden "akla%ad%, hele Balip bey7e, E%in ;ey7e her'eyi <n <nne bildirdi%. 2'i%in 4ld,9,n, "+yliyerek, yarn ak'a% -lb. Orhan -lpakan da alarak karar<?h 4lan $arb Ok,l,7na <elin dedi%. -yrldk. Bece "aat 2l.00 de Db. @ak4ba ile 2 et K+ 7n e)ine <ittik. .nk 2 et 4 <n .4r,%7a <idip, &er i34n7dan <elecek 3il4 k,%andan ile <+r'ecekti. Bit%i' <+r'%'t, 3akat pek %itli <+ k%y4rd,. 25 F*ak -nkara7ya <etirecek d,r,% y4k. ;a pil4tlar Diyarbakr7a tatbikat i*in <it%i', 3akat ne b,l,r"a <elecek, dedi. -yrca &rted !" K. K,r. -lb. K? % Kala3at ile de Ee%al G de%ir <+r't. Oray da elde ettik, kati neticeyi yarn +9leye kadar alaca9 , ben "i e bildiriri% dedi. ;ende yarn "aat 14 te Db. @ak4ba "enin ya hanene <elir ,"en 4na "4n haberleri bildirir"in dedi%. ;en harek?ta yarb,ay @ak4ba7nn e)inden *karak <idece9i%. $). ;nb. Ee%al G de%ir "a?t ta% 23 te yarn <ece 4rada 4l",n dedi%. @ak4ba7nn e) adre"ini )erdi%. @ekiyi dedi, ayrldk ,e)e <eldi%. Bayet "akin heyecan" bir <ece <e*irdi%. .nk her 'ey 4 ana kadar n4r%al <it%i'ti hi*bir 'ey d'arya " %a%'t.

20 &ay" 18#3 @a arte"i = Saat 10.00 da E%in -rat bana <elecek, rady4 tebli9ini <etirecekti. Ondan e))el Db. :3k Erte% <eldi. 228 @.-. i*in ha r haberini )erdi. /ank !"t9. 2lhan ;a' <eldi, ha r haberini )erdi, 4nlar yatak 4da"na "aklad%. E%in -rat bey <eldi, tebli9i kendi el ya " ile ha rla%' 4larak bana )erdi, i% a yerine de beni%de i% a% k4n%,'t,. De%ek Balip Bltekin ile <+r'p en nihayet b, 'ekle karar )er%i'ler dedi%. Ok,d,%, *4k < el 4l%,' hayrl 4l,r in'allah dedi%. Kendi"i hi* d,r%ad <itti, ben he%en yatak 4da"na <e*ti%. Db. :3k daktil4da * ",ret 4larak te%i e *ekti. 2lhan ;a'7ta 4rada idi. 2 N4l, tebli9i de ben ya d%, hep"i ha rd. -lb= E%in -rat7n el ya " ile 4lan h?tra 4larak "aklad%.

20 &ay" 18#3 <n +9leden "4nra /,r<,t -lpa<,t bana ,9ra%'t. ;ahtiyar Dalta, ;nb. O"%an !*4k, Kadri .tak )e &,"ta3a Ok7a bildirdi9ini "+yledi. ;en &,"ta3a Ok7a "+ylen%e%e"ini i"tedi9i% i*in neden 4na bildirdin diye, nt% bildirdi%. Sen kar'%a idare et ,ben 4nlarn hep"ini ak'a%a <etirece9i% dedi. @eki "en bilir"in, %e"7,liyet "ana ait /,r<,t.J dedi%. 0 <n Db. :3k Erte% )e &. @ak4ba7ya ', 'ah"lar *a9r%alarn "+yledi%. Darbay $akk S%er, -lb. /e)3ik, !nler, -lb. Da'ar ;a'aran, hep"i +9leden e))el <eldiler. a. $akk S%er7e ', tali%at )erdi%= 2htil?l tarih )e "aatn "+yledi%. !n34r%an <iyerek yarbay Sa33et7le beraber $arb Ok,l,7na <elecek"in. $arb Ok,l,nda )a i3en e"ki"i <ibi ba9l birlikler k,%andanl9dr. ;ir de Ord. ;'k. &,ha3 /b. K. D . /acettini haberdar edecek"in, 4 da harek?t pl?nndaki )a i3e"ine <+re hareket edecek dedi%. @eki dedi <itti. &ert )e erkek bir a"ker 4larak <ece $arb Ok,l,na <el%i'ti. Kahra%anca "abaha kadar yan%da kald )e )a i3e <+rd. Sabahleyin de birlikte 4k,l, terkettik, %ahke%e "a3ha"nda yaln %anen *+k%' )a iyette idi ,4 <eceki 3iili d,r,%larn her "ank <ibi "aklad. -lb. /e)3ik !nler = -yn 'ekilde <n )e "aati "+yKedi%. 25 /%. /4p K. D b. &etin @akel7e d,r,%, bildirecek"in. E))elce yaplan pl?na <+re /4p K. l9 hareket edecek kendi"ini <+rd9n "aat 15.00 e kadar bana bildirecek"in dedi%.

b.

2kinci"i. @. -lb. Eahit -k"4n7, alp <ece "aat 15.00 te 25 /%. Kh. ci)arna <idecek"in, harek?t ba'lar ba'la%a irtibat ",baylar Kh. 4lan $arb Ok,l,na <elecekler. 0 da bana peki dedi <itti. Saat 15.00 de de 25 /%. /4p*,larnn h? r 4ld,9,n, haberi ,la'trld9n bana e)e <elip bildirdi. -yrca da <ece "aat 21.00 de @ak4ba7ya rande), )er%i', @ak4ba7da -kay @a"tahane"i +nne <idip /e)3ik bey ile Eahit bey7i b,ld,, t4p*,larn ha r haberi de ikinci de3a bana @ak4ba kanal ile <eldi. Xa i3e"ini n4k"anda 4l"a yapt. E. @iyade -lb. Da'ar ;a'aran. Ona da <n )e "aati bildirdi% )e ', tali%at )erdi%. 1. E%. S). Db. 6kr 2nanc yanna alacak"n in ibat tra3ik kta k,%andan piyade ;nb. Nec%i -car )e Yandar%ann )a i3e"ini ,y<,layacak 4lan ;nb. Ke%al Kahya49l, ile beraber "i in e)de )eya bir yerde ye%e9e <idecek"ini . Saat 23.00 e kadar b,, iki arkada'a bir'ey "+yle%iyecek"ini . Saat 23.00 te d,r,%, bildirip ktalarna alar% *ektir%e9e <+trecek"ini . 2hanet ederler"e 4r k,llanacak"n Da'ar dedi%. (Sanki akla%a <el%i' <ibi0 Q&erak et%eJ dedi. 2. 2kinci"i de rady4da 4k,nacak deklara"y4n ya lp ben e)de 4l%a"a% da ar3 i*inde e)e brakr%, ,9rar alr"n. Y. ;nli. Nec%i -car alar% %teakkip (#0 dakikada rady4 e)ine <idebilecekti. (@l?n +yle idi0. $e%en rady4 e)ine <irer 4k,t,r",n, dedi%. -yn deklara"y4n tank /b. da )ar, bakal% yar' edin ki% 4k,yacak diye de 'aka etti%. @eki dedi <itti. G9leden "4nra deklara"y4n, da <elip e)den al%'t. 3. !*nc" de rady4da an4n" 4k,nd,ktan "4nra iki tra3ik Yeepi ile <elip K*k E"at7ta @ak4ba7nn e)inden beni alp $arbiye7ye e%niyet ile *karacakt, +yle pl?nla%'tk. ;, h,",", i ah et%ek icab ediy4r. .nk ben 4 <ece eli%de 4l%ayan "ebeblerden d4lay ta% a%annda $arbiyeye *ka%ad%. ($arbiye7ye "aat 00.50 de <elebil%i'ti%.0 ;, y den hakk%da bilha""a /,r<,t -lpa<,t )e 4n,n <ibi %,9ber 4lan arkada'lar tara3ndan beni k*lt%ek i*in ', 'ekilde haberler yayy4rlard. 1. ;en harek?t e)den idare et%i'i%.

2. $arbiye7yi a%annda *karacak ada% e)den en "4nra % <elir%i'U 3. $er i' 4l,p bittikten "4nra "altanatla 'ata3atl bir kahra%an 4larak $arbiyeye <el%ek i"tiy4r%,',%. 4. Ma%annda $arbiye7ye *k%aktan k4rk%,',%. /ehlikeli yere arkada'lar% "r%'%. ;,nlar hep hapi"hane k49,' )e k4rid4rlarnda ba arkada'lar% yayarak dedik4d, yap%aya ba'ladlar. $att? b,nlara Ee)at Krca bile inand. $api"hanede b,l,nan "iya"C rakipler.14 ler,11 ler, Dndar, Necati ikili"i )e a'a9lk k4%plek"lerine d'%' yakn arkada'lar% da %aale"e3 b, ka%panyada yer aldlar. 2'in e"a" ',d,r= 31. &art 18#3 ihtil?l te'ebb"nde pl?n beni% i*in '+yle idi. ;en 4 <ece $arb Ok,l,na <irecekti%. -rkada'larn ekibi i"e Hethi Brcan7la beraber Mrhl ;irlikler Ok,l,na <irecekti. 31. &art <e*tikten "4nra. -lb. Balip Bltekin, Db. :3k Ert4%, ;nb. Hethi Brcan, hakk%da '+yle d'n%'ler= Db. &. @ak4ba= Q-lbay% "i lider"ini , birinci hatta <it%eni e l ,% y4k, her 'ey 4labilir ),r,labilir"ini , "i bi e l? %"n . On,n i*in b, "e3er "i bir e)de b,l,n,n bi <ider ktalar *karr "4nra <elip "i i 4radan e%niyete alr .Ndediler. 2'te b, arkada'larn "a%i%i beni k4r,%a tekli3lerine ,yarak 21 &ay" 8#3 harek?tnda @ak4ba7n% e)inde bekle%eyi ,y<,n <+rd%. D4k"a k4rkt,9,%dan, yah,t "altanatla <el%eyi d'nd9%den de9il. @ak4ba7lara <idece9i%i b, dedik4d,y, k+rkleyen /7,r<,t -lpa<,t7ta *4k iyi biliy4rd,. Neden 4 <ece "4n de3a "aat 20.00 de hel?lle'ip ayrlrken b+yle bir ar ,% )ar i"e bana bildir%edi. E9er *k"ayd%,4nlar <ibi de k4r,l,kta $arbiye *kncaya kadar bekle%e di%. -%a ne yapay% ki her hareketi%de "a%i%i idi%. -rkada'larn tekli3lerini de kab,l edi'i% hat? i%i'. ;,n, 'i%di anlad%. /ra3ik kta k4%,tan ihanet edip <el%eyince tabi Da'ar ;a'aran7da <elip beni a%annda ala%ad. Da'ar ;a'aran 4 <ece beni% )erdi9i% tali%at Nec%i -car7a tatbik et%e%i' "aat 21.00 de deklera"y4n, 4na te"li% edip 23,30 da rady4e)i +nnde <el%e"ini bekle%i'. 0 da ne yap"nU Nec%i7ye *4k iti%at et%i'ti. Da'ar ;a'aran 4 <ece byk bir ce"aretle *4k byk i'ler <+rd. .4k L"adk 4larak "abaha kadar *al't. G9leden "4nra Db. @ak4ba, 2 et K+ 7e ,9rayp haber <etirecekti 4n, "abr" lkla bekliy4rd,%. Nihayet <eldi. $a)a k,))etleri ha r albay% dedi. 6i%di 4radan <eliy4r,%. 2 et K+ 'i3reli 4larak bir yerle <+r't )e ta%a% dedi. O "rada $). ;nb. Needet G ile $). ;nb. Ee%al G de%ir, &rted ""nden <eldiler, 4radaki !". K. K,r. -lb. K? % Kala3at ile anla'tk b, <ece &rted ""nden 4 adet ,*ak, bir "te9%en k,%anda"nda hareket edecek dediler dedi. $). ;nb. Ee%al G de%ir7i alp 4t4%4bille @ak4ba K*k E"at7taki e)ini <+"terdi9ini bana bildirdi. ;ende kendi"ine ak'a% "aat 20,00 den "4nra aile% ile birlikte ye%e9e <elece9i%i bildirdi%. Bitti. -rtk her 'ey n4r%aldi, i' "aatlere kal%'t. 6pheyi d?)et et%e%ek i*in n4r%al hayat%da hi* bir de9i'iklik yap%ad%. S4ka9a *kt%. K lay7da d4la't%, 22 6,bat*larn *ay bah*e"i 4larak bilinen Ma3er -nd kar'"ndaki (Ma3er .ay ;ah*e"ine0 <itti%, 4rada S). Db. 6kr 2nan* <eldi. Ona da d,r,%, bildirdi%. Da'ar ;a'aran, /e)3ik !nler, :3k Erte%, &. @ak4ba hep 4rada idik.

Daha +nce e)den ayrl%adan en "4n 4larak E%. D b. !%it Da), ile <+r't%. (Kar%n a%ca"nn 49l, idi. 22 6,batta $arb Ok,l,nda 1 ;lk. K. idi On,n i*in en kiritik )a i3eyi de 4na )er%i'ti%. $arb Ok,l, ;indiril%i' ;1. K. idi0. Beceki )a i3e"ini bir daha anlatt. /k. K. 4lan /4p !"te9. -ri3 $ik%et .elik, !"te9. -yhan Ocal7 da al <el dedi%. ;ana aynen '+yle "+ )er%i'ti. J-lbay% hi* %erak et%e. $i* ki%"e <el%e "e ben <elece9i%. Dik%en7deki e)den *kp ta% "aatinde <eliri%, dedi )e <itti.J Hakat ihanet etti. Ne 4 ne de !"te9. -ri3 $ik%et .elik 4 <ece )a i3elerine <el%ediler. Daln !"te9. -yhan Gcal <eldi. E)e <eldik. :3k Erte% ile hel?lla'p, k,cakla'p ayrldk. ;en kar%, k % alp, da%ad% tank te9%eni -till? -lt,<an da dahil "aat 20,30 da @ak4ba7larda 4ld,k. Ne'e ile 4t,rd,k "anki bir 'ey y4k%,' <ibi, ye%e9i%i i yedik. Da%ad% /e9. -till? -lt,<an "aat 10.45 te helalla'p /ank Ok,l,na <itti. :ady4e)ine <idecek ilk tankta )a i3eli idi. Saat ta% 23.00 te kap *alnd, $). ;nb. Ee%al G de%ir <eldi. Ot,rd,k, $a)a K,))etlerinin "4n d,r,%,n, bildirdi. ;tn !"ler ha r dedi. E"ki'ehir !""nde $). K,r. -lb. $,l,"i Kay%akl, ;alke"ir !" K,%andan /,9<. E%in -lpkaya )e $). -lb. >t3 Bn<+r, &rted !". K. K,r. -lb. K? % Kala3at ile <+r't%. 4 F*ak "tte bekliy4r, her'ey ha r dedi. Saat 23.00 4ld,, artk tehlike kal%ad dedi%. ;, ana kadar hk%et haber al%ad9na <+re harek?t ba'lad dedi%. $eyecan ile beni al%aya <eleceklerini bekliy4rd,%. Saat 23.55 4l%,'t,, kap *alnd. E%. S). Db., 6kr 2nan* <eldi. ;eni -lb. Da'ar ;a'aran <+nderdi. /anklar <el%e i"e /ra3ik Kta K. ben <el%e% diy4r%,' dedi. ;en de Q6kr &erak et%e tanklar %,hakkak <elecekler, <it "+yle <el"inlerN dedi%, he%en <itti. O <ider <it%e . :ady4 ","t, bir -l%anca ne'riyat ba'lad 4 da ke"ildi, rady4 )nla%aya ba'lad. -rka"ndan Dikkat Dikkat diye !"te9. 2lhan ;a'n "e"i yk"eldi. 2lk tebli97i 4k,%aya ba'lad=

MD2KK-/ D2KK-/ =
6i%di /rk Sil?hl K,Petleri 2htil?l Benel Karar<?hnn bildiri"ini dinleyecek"ini = ;!D!K /!:K &2>>E/2NE= 1. Baye"i )e )a i3e"i %illeti%i in k,rtarc" )e E,%h,riyeti%i in k,r,c,", ;yk -tatrk7n ilkeleri ile *i di9i y4lda yr%ek )e %illeti%i i *a9da' ,y<arlk "e)iye"ine ,la'trarak ra3ah, h, ,r )e <)enlik i*inde ya'at%a 4lan ;yk &illet &ecli"i )e 4n,n hk%etleri, %e)c,t -naya"a )e kan,nlar hi*e "ayarak parti an bir ihniyetle hareket et%eleri netice"inde ek4n4%ik, "4"yal )e p4litika hayatrn ta%a%en 3elce ,9rat%'lar, %illet )e de)leti%i in beka"n tehlikeye d'r%'lerdir. D,r,%, *4k yakndan )e ha""a"iyetle i leyen /rk Sil?hl K,Petleri b, 'artlar altnda ;yk &illeti%i in i"teklerine ,y<,n 4larak )e b,n, %illC )a i3e"i bilerek idareye el k4y%ak 4r,nda kal%'tr. /rk Sil?hl K,))etleri ta%a%en -tatrk ilkelerine ba9l 4larak &illeti%i in %,hta* 4ld,9, k,))etli, i"tikrarl, de)ri%ci )e de%4kratik E,%h,riyet idare"ini k,racak )e %,hale3eti a%acna ,la'tracaktr. ;, a%a* /rk &illetini re3ah ,h, ,r, h la *a9da' ,y<arlk "e)iye"ine yk"el%e"i, e'itlik, btnlk, birlik )e <)en i*inde %illC 'ere3 )e hay"iyetle btn hrriyetlerine "ahip 4larak bar' i*inde ya'a%a"dr.

2.

3. ;, %ak"atla, &2>>E/ &EE>2S2 XE EF&$F:2DE/ SEN-/OSF 3e"h edil%i'tir. ;!/!N S2D-S2 @-:/2>E: 2>E S2D-S2 @-:/2>E:E ;-T>K XE7D- S2D-S2 &-$2DE//E O>-N ;!/!N DE:NHK>E: K-@-/KK,&K6 XE $E: /!:>! S2D-S2 H-->2DE/ &EN ED2>&26/2:,. 4. /rkiye E,%h,riyeti "nrlar i*inde )atanda'lar% n )e yabanclarn %al )e can e%niyetleri ile hak )e hrriyetleri %e)c,t kan,nlar% dahilinde /rk Sil?hl K,))etleri ile E%niyet K,))etlerinin te%inat altndadr. ;irle'%i' &illetler -naya"a"na ta%a%en riayetle %e)c,t anla'%a )e dayan'%alar% a "adk kalnacaktr. 2dare %akani %a", ?%irleri.)e e%niyet te'kil?t %en",plar n4r%al )a i3elerine de)a% edecekler, Sil?hl K,))etler )e E%niyet te'kil?t %en",plar idare a%irlerine her trl yard% yapacaklardr. ;yk /rk &illeti, hi*bir 'ah", %re )e parti adna hareket et%eyen yaln %illetine kar' b4r*l, 4ld,9, )a i3e"ini yapan "enin Sil?hl K,))etlerinin a%an a%an yaynlayaca9 bildirileri ta% bir )akar h, ,r )e <)enlik i*inde bekle, hala"kar 3edailerin yaln )e dai%a "enin e%rinde )e hi %etindedirler.

5.

#.

/!:K S2>-$>K KFZE/>E:2 2$/2>O> BENE> K-:,-BO$K -DKN/->O/ -DDE&i: $). ;nb. Ee%al G de%ir he%en b4yn,%a atlad "arldk tebrik ett2. E'i%, *4c,klar%, @ak4ba )e aile"i "e)in* i*inde idik. -rkadan $arb Ok,l, &ar' *al%aya ba'laynca ben '+yle dedi%= J;, <n <+rd%, artk +l"e% de <a% ye%e%N he%en @ak4ba ile Ee%al G de%ir7i $arb Ok,l,na <+nderdi%. ;en de pl?n <ere9ince Da'ar ;a'aran7n beni <elip al%a"n bekliy4rd,%. Derken bira "4nra bir Weep <eldi i*inden iki $arbiyeli )e Db. &. @ak4ba indi. $arbiyelilerin biri Er4l ,E<e, di9eri Mihni .etiner idi. $e%en e)dekiler ile hel?lla'p $arbiyeye hareket ettik, y4lda &ecli" +nnde bir tank <+rd%, /e9. Sa)a' Kili%ci bi i d,rd,rd,. @ar4la "4rd,. ;eni <+rnce arabay "erbe"t brakt. $arbiyeye d+ndk, y4k,'tan a'a97ya ;l. ler %,nta a% iniy4rlard, arabadan indi% 4nlar "el?%lad%, hayrl )a i3eler te%enni etti%. $ep"i ne'e i*inde idi. Balip Bltekin beni kar'lad, tekrar arabaya bindik Ni a%iyeye 4n %etre kala indi%. Hakat $arb Ok,l,na *kt9% a%an ne <+reyi%, Eahit -k"4y ile /e)3ik !nler 4rada de9ller %iU Xa i3e ba'na <it%e%i'ler, etra3%da )a i3e )er deyip d4la'y4rlar, herke" kendi"ini $arp Ok,l,na atarak <arantiye al%ak i"te%i'. /e)3ik !nler "abaha kadar yan%da kald. -rada "rada )erdi9i% )a i3eleri n4k"an da 4l"a yapt. ;eni ilk kar'layan /,r<,t -lpa<,t, ;ahtiyar Dalta 4ld,. $). -lb. /,rhan .a9lar7da b4yn,%a "arld +pt )e 4 anda kayb4ld,. &ektebin +n kar%a kar'kt ./,r<,t beye i* )e d' e%niyet aldn % dedi%. O anda 4k,l n+bet*i ?%iri t4p Db. ;eh"at /anr yan%a <etirdi elini "kt%. Darbay% ihtil?l ba'la%'tr. Xerece9i% e%irlere har3iyen riayet edilecektir dedi%. Ok,l,n btn n+bet*i heyeti ni a%iye +nnde idi. .49, +9ret%en ",baylard, Ok,l N+. Sb. N+. -%iri -. N+. D b. 4 anda hi* bir %,ka)e%et <+"ter%ediler. N+bet*i ",bay 4da"na *kt%. Ben* +9ret%enlere )a i3e )eril%e"in bir 4dada i"tirahat et"inler dedi%. Kendi% "a9daki k4rid4rdaki Kh. K. nn 4da"na <itti%, yan%da %,ha3 talebeler, @ak4ba, $akk S%er, Balip Bltekin, Sel*,k Okyay, /e)3ik !nler, )ard. O "rada rady4 el de9i'tirdi. 25 /% K,r. ;'. Db. -li El)erdi k4n,',y4r dediler, rady4y, kapatt%. ;i i%kiler 'i%di alrlar dedi%.

Kar'% da hi* bir k,))et y4kt,. -%a na"l 4ld,9,n, anlya%a%'t%.. &e9er :ady4e)ine ne tra3ik kta" <el%i' ne de $arb Ok,l,ndan <+nderilen bindiril%i' b+lk <itrni'. /,r<,t -lpa<,t, ;ahtiyar Dalta %eydanda y4k, he%en ni a%iyede bindiril%i' 4larak bekleyen ;lk. a'a9ya "e)ketti%. !"t9 Er4l Din*er (Becenin en kahra%an ",bay0. ;, ;l. ile <idip rady4e)ini tekrar apetti. -li El)erdi7yi te)ki3 edip <etirdi. :ady4 tekrar bi i% an4n", )er%eye ba'lad. 02.30 a kadar de)a% etti. Er4l Din*er7in :ady4da 2htil?l Karar<?h adna 4k,d,9, an4n" '+yleydi = /rk Sil?hl K,))etleri 2htil?l Benel Karar<?h iki n,%aral tebli9i = 1. 21 &ay" 18#3 <n 00 "aatten "4nra ihtil?l i*in )eriKen + el par4lay bil%eyen hi* bir )atanda' "4ka9a *k%ayacaktr. 2. -k"i hareket eden ki% 4l,r"a ate' edilecektir. 2"tanb,l, -nkara )il?yetlerinde ', andan itibaren Gr3i 2dare il?n edil%i'tir. /!:K S2>-$>l KFXXE/>E:i K$/i>-> K-:-:B-$l

;, "e3er Eti%e",t i"ta"y4n,ndan rady4 irtibatn ke"tiler. $k%et k,))etleri diye Eit%e",t7tan an4n"a ba'ladlar. Benelk,r%ay ;a'kan S,nay ', k4n,'%ay yapt= /!:K S2>O$>K KFZE/>E:2 $!K!&E/2N E&:2NDED2:. K-:,-, DEN2M, $-X- XE Y-ND-:&- KO&F/-N>KK>-:K $!K!&E/2 DES/EK>E&EK/ED2:. /->-/7KN 3[5 -D-&K $!S:-N- FT:-D-E-K/K:. &-EE:- @E:ES/>E: &FX-HH-K O>-&lD-E-K>-:DK:. XE EEM->-:K& BG:EEEK>E:D2:. ;FN>-: /O@>-N&-K/-DK:>-:. O:BENE:-> EEXDE/ SFN-D BENE> KF:&-D ;-6K-NK ;, andan itibaren ",baylarda kta k,%andanlarnda bir *+ l%e ba'lad. $alb,ki kar'% da hi* bir kta y4kt,. S,baylar tanklar, b+lkleri brakp ka*%a"a idi, hi* bir 'ey 4l%ayacakt. /ek rady4n,n b, kadar te"irli "il?h 4ld,9,n, 4 a%an anlad%. %a9l,biyeti%i in tek "ebebi rady4d,r. ;, "aatten itibaren 'an" artk d+nd. 2"tanb,ldan7da hi*bir haber ala%ad%. Orada da rady4 el de9i'tirince aya9a kalkan birlikler he%en ter" d+n%'ler, a"ayi' pl?nn ,y<,la%aya ba'la%'lar. $arb Ok,l,7na bir *4k <eneraller enterne edilerek <etiriliy4rd,. $ep"ine <ayet iyi %,a%ele etti%. Sil?hlarn aldr%ad%. Ok,l,n <a in4",nda i"tirahat ettirdi%. Ot4b"lere d4ld,r,p a'a9ya )a i3elerine <+nderiy4rd,%. ;ir hayli de her rtbeden ",bay <eliy4rd,. .49, )a i3e i"tiy4rlard, <)enip )ere%edi%. /an%y4rd,%. $ele ikinci de3a rady4 bi e <e*ince= $arbiye7ye par4lay bil%iyerek <etirildi% diye <elen ",bay akn ba'lad. ;,nlar iki tara3l hareket eden ",baylard. Da'a"n cin"inden. Saat 03.30 raddelerinde *4k b,nald%. ;, "ralarda Ee)det S,nay7n adna rady4da ', bildiri tekrarlany4rd,=

$-X-D- F.-N /!:K $-X- KFZE/>E:2 /-DD-:EK.E:2 $!K!&E/2N XE BHNE>KF:,&-D ;-6K-N>KTKNKN E&:iNDE O>-:-K $-X-D- X-M2HE ;EK>E&EK/ED2:>E:. DO>FNF S-@K/&K6 ;2: KKSK& $-:;2DE>2>E:2N XE D-N>K6 DO>D- O>-N -MKN>KTKN DE:$-> KK6>->-:KN- .EK2>&E>E:2N2 XE= S2>O$K.-:KNK ;K:-K&->-:KNK E&:EDE:2&. -KS2 /-KD2:DE ;!/!N S2>O$K,K KFZE/>E:>E ;2:>2K/E D-:K& S--/E k-D-: $-X- KFZE/>E:2 /--::FM EDEEEK/2:. EEXDE/,SFN-D O:BENE:-> BENE>KF:&-D ;-6K-NK ;ira ePel 228 @. irtibat "b. $?ki% B+kalp @,"at <eldi. 228 @. -. ba'ta :3k Erte% 4l%ak ere alay ta% pl?na <+re hareket et%i'ti. Db. :3k Erte% 4 <ece ta% kendi"ini <+"terdi. \ 100 )a i3e"ini yapan *4k kahra%an bir ",bayd. Kendi% $). K,))etleri Kh. kadar a'a9ya indi%. .nk :ady4e)ine <iden $arbiyelilere ate' ediliy4r diye bir haber <el%i'ti. Db. :3k Erte%7i i"tetti%, ben de <idip %dahale et%ekten bi at 4ralarda d+9'%ekten ba'ka *?re kal%a%'t. $i* bir yard%c y4kt,. -"lan <ibi )a i3e <+ren ;nb. Hethi Brcan, !"t9. Er4l Dincer, D b. /e)3ik Salt49l,, Db. :3k Erte%, -"b. &nip /epeci )e harbiye talebelerinden ba'ka ki%"eyi <+re%iy4rd,%. /a% $). K. Kh. %ecli" ara"ndaki y4l erinde Db. :3k Erte% ile k4n,',y4rd,k. :ady4e)ine <idecekti. E%ir )eriy4rd,%, etra3% da $arb Ok,l, talebeleri )ard. 30[40 kadar. $). K). Kh. da d4l, <ibi bi e ate' ba'lad. $e%en talebeler ta% "iper yaptrdk, 3akat :3ki bey i1e bi ayakta kaldk, kendi%i i kaybet%i'tik hele, ben ),r,l%ay *4k ar , ediy4rd,%. Hakat +ldr%eyen -llah +ldr%y4r, aya9%n ,c,na yere *arpan %er%ileri *4k <+rd%. &,ci e de%ekten ba'ka eli%den bir 'ey <el%iy4r. O <eceyi <+r%eyen inana%a . ;ira "4nra ate' ke"ildi, 4k,la d+ndk, i'ler pek iyi <it%iy4rd,. Sabah 4l%ak ere idi. Saat 05.30 4ld,. Ok,la k4'arak 2 et K+ ile $). ;nb. Necdet G 7n <eldi9ini <+rd%, "e)in*le i'te albay% nihayet i"tedi9in ,*aklar <etirdik, 'i%di E"ki'ehir $). !""nden (40 adet H100 ,*a9 hareket etti, <eliy4rlar, de%eye kal%ad. F*aklar <eldi, ni a%iyeye *kt%, d+rt ,*akta &ecli" bina" erine &,ha3 -. K+'ke daly4r. $). K. K. Xe Benel Kh. daly4rlard. Epey ,*,' yaptl?r. 2 et K+ bana $). K. Kh. ate' altna b, ,*aklarla aldirtaca9n "+yledi. $arbiyelileri Kh. ci)arndan *ekin dedi. ;ende Hethi Brcan7a haber <+nderdi%, hakikaten bira "4nra ,*aklar $). K. Kh. )e Benel K,r. %akinal t3ekle tary4rlard. $att? bir ,*akta r4ket at' yapt a%a $). K. Kh. nn yanndaki ara iye d't, bir %ddet "4nra b, ,*aklar <ittiler. $er halde akar yaktlar bitti. Saat 0#.00 da b, "e3er iki adet H5# ,*a9 <eldi, b,nlar &rted7ten kalk%' hk%et k,))etlerine aitti b,nlarda $arb Ok,l,n, %akineli t3ek ile tara%aya ba'ladlar, 4 anda bir talebe 'ehid 4ld,. Epey ate' ettiler, artk )a iyet aleyhe d+n%'t. ;akt% -1. N+. -. Sabahattin -ltn4k <eldi.N $arek?t d,rd,ral% albay%J diyerek yal)ary4rd,. ;ira e))elde b, binba' beni te)ki3 et%ek i*in tertibat al%'t. ;a9l birliklerden 30[40 kadar er t4pla%', ba'nda Sadk D b. ile Ni a%iyeye d49r, <eliy4rlard, talebeler bana haber )erdiler. $e%en iki t4%"4nl, %,ha3 ile d'arya 3rlad%, <elen a"kerlere kar' yrd%, D b. <eri d+np ka*t. -"kerlerin ba'nda bir a""b. )ard. .a9rd% e%ir )erdi%, a"kerleri d,rd,rd,. /3ek *attrd%. ;a'na bir n+bet*i diktirdi% ,erleri <eldikleri yere <+ndertti%. ;,n,n e"a"n d,r,'%a "a3ha"nda +9rendi%. K,r. ;nb. Sebahattin -ltn4k ile N+. D b. Nihat 6end49an "abaha kar' ba tertiplere <irdiklerini haber alnca te)ki3 et%i' bir 4daya kapat%'t%. Oradan tele34n ile Benelk,r%ay 2. ;a'kan &e%d,h /a9%a* ile S. -ltn4k <+r'%' beni te)ki3 i*in e%ir al%'. O a"kerleri %e9er D b. Miya e%ir )erip <etirt%i' a%a %,)a33ak 4la%ad. ;, ;nb. y da %ahke%e "a3ha"nda iyice tand%. .4k becerik"i bir k,r%ay ",bay. $akknda 3a la bir 'ey ya %yaca9%.0

Saat 0#.30 4l%,'t,. /e9%en -tilla -lt,<an <eldi, albay% hk%et k,))etlerine ait k,))etler $arb Ok,l,n, k,'aty4r, tanklar y4k,'tan *ky4rlar, elli %etre kald dedi. ;akt% *?re kal%a%'t. Ok,lda kalp te"li% 4l%ak i"te%iy4rd,%, *arp'a *arp'a <+9"%den ),r,larak +l%ek i"tiy4rd,%. Ni a%iyeden *ktk, yan%da ', arkada'lar )ard. -lb. Balip Bltekin, Db. &. @ak4ba )e $akk S%er, -lb. /e)3ik !nler, /e9%en -tilla -lt,<an, $arbiyeli bir ka* arkada' )e %,ha3 % Er4l E<e bi de 4k,ldan a'a9ya "4l tara3taki k4r,l,ktan yryerek indik, "a9% da tanklar y4l erindeJ, "4l,%, da 228 @. -l. a)c incirinde ate' ederek ilerliy4rlard. ;i i ne <+ren )ard, nede ate' eden, k+prye kadar indik, 4radan "a9 tara3a <e*tik. $arbiyelilere terk et%eleri i*in "rar ettik, 4nlarda terketiler. -tilla7da Balip Bltekin7de <itti, Er4l E<e beni terket%e%ek i*in yal)ary4rd,, 4na eri%deki ba k?9tlar )erdi% yak dedi%, yakt. 0 da ayrld, <eri kalan arkada'larla /eknik !ni)er"ite kap"na yrdk. Dan% dan, ktalar <e*iy4rd,, aldran 4l%ad, <eri d+ndk. Dik%en7e d49r, dere i*inden yrdk <eldik. Dik%en7e *kan y4l,n kenarnda 3,ndalklar i*inde. 4t,rd,k. ;, "e3er "a9% da &,ha3 -lay k4r,y, tary4r, ate' ederek $arbiye7ye d49r, *ky4rd,. 64l,%, dan d+rt %etre kadar +tedeki y4l ka)'a9nda Weepler ) r ) r Dik%en7e d49r, <idiy4rlard, ha)ada helik4pter, t4p*, ,*aklar ,*,y4r,. bi i ary4rlard. Ki%"e bi i <+r%edi. Saat 05.007e kadar 4rada 4t,rd,k, "4n d,r,% %,hake%e"ini yapt%.

MOlan 4ld, %a9l,p 4ld,k. &,kadderattan ba'ka" 4l%a , <idip te"li% 4lal%J dedi%. -"",bay &nip /epeci bana yal)ary4rd,, albay% da9a *kal%. ;en "i i ka*rr% diy4rd,. ;en kab,l et%edi%. Db. $akk S%er 7Benelk,r%aya te"li% 4lal% diy4rd,, ra 4l%ad%.
J;i "i)ili ancak "i)illere e%niyet (p4li"0 kar'r <idip, 4na te"li% 4lal%N dedi%. Karar ,y<,la%ak i*in 4radan <e*en bir tak"iyi y4ldan *e)irdik, hepi%i bindik. D49r, $). K. Kh. +nnden E%in", %ahalle"ini <e*tik, b,raya iki a"keri barikat a'arak <irdik. Ki%"e tan%ad. Darbay hakk S%er7i e)e braktk, 4radan &altepe c?%i"i y4l,na indik,. -lb. /e)3ik !nler ile -""b. &nip /epeci7yi braktk, @ak4ba ile birlikte ta% "eki tane a"keri k4rd4n, a'arak *4k d4la%ba*l y4llardan K*k E"at7a @ak4balar7a <eldik. E)e *knca aileleri%i bi i <+rnce 'a'rdlar. .nk rady4 d,r%adan 22 6,bat*lar, a"iler, i%ha edildiler diye yalan haberler yaynly4rd,. /abii bi i "a9 <+rnce 'a'rdlar, 4t,rd,k k4n,'t,k. .4k y4r<,n idik, birer 4daya *ekilip ,y,d,k. /a% "aat 12.00 4l%,'t,, p4li"ler @ak4ba7y te)ki3 i*in e)e <el%i'lerdi. ;en de <iyindi%, 4dadan *kanca p4li"ler he% 'a'rdlar, he% de J/al?t a9abey "en b,rada %"nUN diyerek "e)indiler. @4li"lere ', 'art k4't,%= Q;en ancak "i e te"li% 4l,r,%. -"kerlere te"li% 4l%a%J dedi%. S+ )erdiler e)den *ktk. @4li" araba"na bindi%, beni <+tren p4li"ler, *4k iyi in"anlard, hayat% k,rtardlar. .nk e)in +nnden hareket ettikten he%en "4nra arka% da beya l, "arl bir h,","C araba belirdi, i*inde &erke K,%andan 0. .4kde9er )e birka* tane ",bay ellerinde t4%"4nlar klak"4n *alarak bi e d,r%a% i'aret ediy4rlard. Eri nihayet bi i% arabann +nne <e*tiler, kendilerini takip et%e%i i "+ylediler. ;en p4li"lere "akn bi i 4nlara te"li% et%eyin dedi%. -rabalar h la <idiy4rd,, Benelk,r%ay i"tika%etine d+ndk, Yandar%a Benel K4%,tanl9 +nnden <e*tik, &erke K,%andannn araba" Benelk,r%ay7n +nne <iden y4la <irdi ben he%en p4li"e ileri "r dedi%, h la , akla'tk. Onlar kala kaldlar, arka% a d'tler a%a bi .ankaya E%niyet a%irli9i +nne <eldi9i%i de ancak yeti'ebildiler. 2' i'ten <e*%i'ti. @4li"ler )e ben arabadan atladk, b,raya <irdik. D49r, l. 6. &d. yanna *kardlar. &erke K. Orhan .4kde9er <eldi, beni 4rla Benelk,r%ay7a <+tr%ek i"tedi a%a p4li"ler )er%ediler. ;ir de bakt% S). -lb. :e'it .+l4k (&.D.O. c, 0elinde t4%"4n 4 da 4rada kahra%an <ibi d4la'y4rd,, b, cin" ",baylardan ne3ret ediy4rd,%. ;,nlar a%annda yan% a "el?)at ile <elen in"anlard .S4kakta <+rnce de "el?%la%ak i*in *rpnrlard. -%a 'i%di acaba b, hareketler ile <+ e <irerek bir -)r,pa )e /ahran7a <idebilecek %iyi% diye *rpny4rlard. Ekre% -c,ner7in (&.D. 0 te'kil?tnda *al'anlardan biride b,yd,...

@4li"ler ,",len eri%i aradlar )e. di9er bir 4daya aldlar. Orada k"aca bir i3ade )erdik bira "4nra 4daya %,ha3 4larak d+rt tane p4li" <eldi. 2ki"i re"%C, iki"i "i)il, "i)il 4lanlardan bir tane"i <en* parti an tipli bir ki%"e )e (E$@0 li 4ld,9, da k4n,'%a )e y nden aky4r. $areketin ta")ip edil%edi9ini ,3ena 4ld,9,n, "+yleyerek aklnca beni tenkit ediy4r, k dr%ak i"tiy4rd,. $aline <lp "49,kkanl ce)aplar )eriy4rd,%. Nihayet dayana%ad ', d+rt ",ali <ya belli et%eden "4rd,= 1. -lbay% harek?tn %,)a33ak 4l%ad9n <+rnce ka*%ay )eya ecnebi bir "e3arete "9n%ay d'n%edini %iU $ayr dedi%, bir lider hi* bir a%an ka*%a , "e3aretlere <ir%ekte bana yak'%a , ben yapt9% i'in ne 4ld,9,n, biliy4r,%. &illeti%e he"ap )er%eye ra y%, "4nra hakikatler kayp 4l,rd, dedi%. 2. 2ntihar et%eyi d'n%edini %iU 2ntihar irade a3iyetidir. ;ana yak'%a , b,n,n i*inde hi* bir "ebep <+r%edi%, dedi%. 3. Si ida% edilecek"ini , *4l,k *4c,9,n, a, hele a"keri 4k,ldaki 49l,n, a ac%adn %U

M ;eni% ida% edilip edil%iyece9i% belli 4l%a b, i'bildi9ini kadar k4lay bir i' de9il, bi rady4n,n "+yledi9i <ibi 3[5 *ap,lc, de9ili , derinli9i 4lan bir k,))eti , b,.i' daha bit%edi, bi i% intika%% alacak binlerce in"an )ar, ben %e%leketin k,rt,l,', i*in bir ideale inanarak hareket etti%. ;, ,9,rda *4l,k *4c,k d'nl%e , aten 4nlarda beni% yaradl'%dadrlar, hi* d'n%edi% )e ac%a% daN dedi%.
4. @eki k"%et 4l,r k,rt,l,r, *kar"an ne yapar"n U J Derhal ilk 3r"atta bir yeni"ini. Xe <it "eni b,raya <+nderenlere rap4r,n, ya )er.N dedi%. F%d,9, ce)aplar, ala%ad9 i*in *4k %e%n,n 4l%ad, *nk <a ete bltenlerine hk%et beni% a9 %dan neda%et haberlerini yayp alay ede%iyecekti.

;ira "4nra Benelk,r%ay7dan h?ki%ler <eldiler, kalabalk bir 4dada ilk ha rlk i3ade%i aldlar. K"a )e + l 4larak hi* bir 'eyi "akla%adan her 'eyi a*k*a "+yledi%, <ece 4ld,. 2lk k4n,ld,9,% 4dada p4li" ne aretinde bekliy4rd,%. 2*eri bir ka* "i)il p4li" <irdi, yanlarnda yarbay @ak4ba7da )ard. 2ki%i i beraber aldlar Qk,",ra bak%a -lbay%N diyerek bilekleri%i e kelep*e taktlar. ;,n, &erke K,%andan -lbay i"tedi dediler. O anda -nkara, 2"tanb,l, 2 %ir7de Gr3i idare il?n edildi9ini d,y%,'t,k. D'ar *ktk, bi i <+try4rlard. K4rid4rda -lbay E%in -rat ile -lbay Da'ar ;a'aran S). Db. 6kr 2nan* ile -lb. Orhan -lpakn kelep*eli 4larak bekliy4rlard, a'a9ya indirildik. &erke K. Orhan .4k de9er ha3i%i e bakarak e)kten <ly4rd,, bir hapi"hane araba"na bindirildik, i*erde Db. :3k Erte% -lb. /,r<,t -lpa<,t ;nb. ;ahtiyar Dalta )ard. &a%aktaki a"keri ce ae)ine <ece yar"ndan "4nra <etirildik, 32 N4l, k49,'ta ayr ayr hcrelere k4n,larak kilitlendik. Fyk,", )e y4r<,nd,k, he%en ,y,d,k. Sabah 4l,nca k49,'ta yan%daki hcrede !"te9%en Er4l Din*er yaty4r%,'. K draplar i*indeydi. .nk 4n, 25 /%. &era"i% ;lk. K. D b. Er4l /,n*4k -li El)erdi7nin e%ri ile a"kerlere c4p ile d+)dr%'. $er tara3 *rk i*inde idi. ;,n, d,y,nca *4k 3ena ld%, kar'% daki in"anlarn ne kadar hain 4ld,9,n, anlad%. ;i i e)den <+tren p4li"lerin elinden e9er &erke K,%andan -lb. alp Benelk,r%ay7a "4kabil%i' 4l"ayd beni% de "a9 *k%a% i%k?n y4kt, en a ndan Er4l Din*er7in d,r,%,na "4karlard. .nk ",bay ",baya 3r"at d'nce y,kar kade%elere yaran%ak i*in ac%adan her 'eyi yapy4rd,. ;,n, hapi"hane. hayatnda da <+rdk, 3akat p4li"ler bi e *4k iyi %,a%ele ettiler, arada *4k 3ark )ar%'. Sabahleyin kalktktan bira "4nra a"ker kara)ana" ile *4rba <eldi, = hcreleri a*%adan aralktan k+peklere ye%ek )erirce"ine ye%ek da9tly4rd,, *nk hapi"hane %dr +yle e%ret%i'ti. -ll El)erdi7nin "n3 arkada' idi. @. ;nb. N,rettin K'ldar in"anlktan *4k , ak <addar, ali%, cahil bir <ardiyan ba'yd. 2n"anlara e iyet et%ekten adeta e)k d,yar <ibiydi. ;ira "4nra /%. K,r. ;'k. D . -li El)erdi 25. /n . bir K,r. Db. ile beraber <eldiler. $?di"enin en byk kahra%an 4lan b, at teker teker hcrelerin +nnden <e*erek beni% +n%e <eldi )e = JB+rdn % 4rd,y, ki% kar'try4r%,', "enin kann b, %e%lekete de9il, &a"k43ya7ya <+%ece9i diye hitapta b,l,nd, )e (t,0 diye hcreye tkrdN ;ende <ayet "akin J0 belli de9il, daha dedi%. beni% eli% k4l,% ba9l idi, hcrede kilitli idi%, <eceyi hatrlad%, ayaklar%a kapan%' hayatn k,rtar%a% i*in yal)ar%'t. Ona yapt9% iyili9in kar'l9n i'te in"anlktan y4k",n 4larak b+yle adice +dy4rd,. ;ir /rk ",baynn e"ir 4lan par%aklk <eri"inde b,l,nan e"ki bir 4rd, ",bayna yapaca9 %,a%ele de9ildi b,. ;en tene l edip ce)ap )er%edi% 3akat i' b,ndan "4nra de9i'ti )e l?yk 4ld,9, %,a%eleyi h?k etti, beni% yan%daki hcrede @. -lb. Da'ar ;a'araran )ard. Ona d+np QSen de b, ada%a inanarak pe'inden <ittin ha, "a%an ka3al.Ndeyince Da'ar ;a'aran 3rlad "enin ka3an et d4l, dedi, El)erdi Da'ar7a e'ek dedi, QDa'ar7da E''ek 49l, e'ek, hay)an 49l, hay)an ce)abn )erdi.J -rtk her hcreden k3rler ya9y4rd,. /,t,na%ad yannda bir K,r. Db., daha )ard, ardna baka baka *ky4rd,. Db. @ak4ba, -li El)erdi7ye JBece albayn ayaklarna kapand9n ,n,tt,n %,.J dedi. K49,'tan a9 a aln%adk k3rlerle y4lc, edildi. Beldi9ine, <elece9ine pi'%an 4l%,'t,. El)erdi7yi daha +nceden de tanr%. ;en $arb Ok,l, K,%andan iken, etra3%da per)ane <ibi d+nerdi.

$api"haneye <ir%eye "el?hiyetide y4kt, a%a, Ee ae)i &dr @. ;nb. N,rettin "n3 arkada' idi, 4na kendi"ini <+"terip, 3iyaka yap%ak i"te%i'ti, a%a i'ler ter"ine d+n%' re il 4l%,'t,. $crelerde bir +l "e""i li9i )ard. $erke" kara kara d'ny4rd,, yan%da yaknda yatan hcre arkada'lar%a ',nlar "+yledi% = Q-rkada'lar artk i' bit%i'tir. ;i e hi* bir 'ey yapa%a lar e9er dn <ece hk%et k,))etli, Ord, btnlk ta'"a )e hk%eti de"tekleyecek d,r,%da 4l"a idi bi leri "abaha kadar k,r,lan bir ihtil?l %ahke%e"inde karara ba9lar hepi%i i "abahleyin k,r',na di erlerdi. -rtk b, tehlike <e*%i'tir. ;i leri $,k,k &ahke%elerine te)di ettiklerine <+re i' k4layla'%'t.J ;tn hcredeki arkada'lara hitap ederek b,ndan "4nraki t,t,%,%, hakknda ana 3ikri%i belirtti%. ;tn %e",liyeti eri%e aly4r,%, %ahke%ede i3adelerde hakikatlerden ayrl%ayal%. D?)ay kl 4larak k,rtar%aya bakal%, <aye= Gl% ce a"ndan herke"in k,rt,l%a"dr. $api" ne kadar )erirler"e )er"inler ky%eti y4kt,r, a%anla tel?3i edilir, "iya"C %ahkS%larn hapi"te yat%a %ddetleri belli de9ildir. $erke" )icdan ile hareket et"in ,ben b, y4lda hareket edece9i%, ki%"eye ba'ka trl bir 'ey "+yle%eyece9i%. ;,ra" ne hapi"hanedir ne %ahke%edir, herke" "erbe"ttirN dedi%. ;en pren"ipleri%den 'a'%ad%, b,ndan "4nra da 'a'%a% bir ka* <n "4nra /rke', G da9, ;aykal, -kk4y,n7l,, Dndar Seyhan7nn arka tara3taki hcrelere <etirildi9ini d,yd,k. Onlarn bi i%le hi* il<ileri ]y4kt,. ;, harek?tn 'ere3i de <nah da pr, 22 6,bat*lara aitti. Onlar <ibi bir i' yap%adan b+yle pi"i pi"ine ayn 'artlarla hapi"haneye d'"eydi% *4k lrd%. -llah bi i 4nlarn )a iyetine "4k%a%'t. 24 &ay" 8?3 <n "a)c h?ki% ;nb. /,r<,t -kan beni *a9rd, i3ade%i ald, "4rd,klarn )e h?di"eleri 4ld,9, <ibi anlatt%, harek?t i*in ki%lere haber )e )a i3e )erdi9i%i "+yledi%= ;en 4 i3ade de yaln ', 'ah"lar "ayd%= J;nb. Hethi Brcan, Db. :3k Erte%, -lb. Da'ar ;a'aran, Db. $akk S%er, -lb. /,r<,t -lpa<,t, -lb. /e)3ik !nler, 2"tanb,l7dan da -lb. Ee)at Krca )e O"%an Deni , $a)a K,r%ay ;nb. 2 et K+ , /e)3ik Salt49l,, 2lhan ;a'. ;,nlarn yakaland9 %al,%d,. S4nradan *e'itli dedik4d,lar yayld. ;ir k"% beni% de3teri%de i"i%ler )ar%' 4 y den yakalanp bi<nah 4larak <el%i'ler ben <en*leri ele )eriy4r%,',%, neler neler.J 30 &ay" 18#3 <n e)leri%i den ilk de3a *a%a'r )e elbi"eleri%i le di9er ihtiya*lar% <eldi, ilk de3a aile%i ile irtibat k,r%,', 4nlarnda hayatta 4ld,klarn +9renebil%i'tik, ilk I<nlerin te"iri altnda aileleri%i e de her'eyi yapabilirlerdi, *nk bi e kar' d,ranlar, byk bir intika% hr" ile hareket ediy4rlard. 1. $a iran 8#3 <n Ee ae)i &dr ;nb. N,rettin K'ldar a),kat t,t%a% i*in i"tida ile %racaat et%e%i i bildirdi. K49,'ta bir tel?'tr ald, herke" ne yapaca9n 'a'rd. Ortay? ne 3ikirler d+kld. ;en a),kat i*in i"tida )er%iyece9i%i "+yledl%, "ebebini ya arak !t9. Er4l7a bildirdi%. $cre arkada'% <en* 4l%a"na ra9%en en 4l<,n hareket eden bir ",bayd. Kendi"ini "e)erdi%. ;,n,n "ebebi ', dedi%= De3tere ya d9% 4k,tt,% = 1. 22 6,bat 4laylar d4lay"yla d?)a% kab,l et%i' a),katlar% )ardr. 2. ;+yle bir hal kar'"nda <erek a),katlarn <erek"e "e)di9i% arkada'lar% i%dad%a kendiliklerinden <el%iyeyecek i"eler yenilerini de b,l%ak i*in hi* ,9ra'%a%. .nk Ee%iyetteki in"anlara kar' iti%ad% kal%a%'tr. Kendi <c%le yapaca9%, "a),n%a%n ky%eti daha byktr. 2yi <n d4"tlar%a ihtiyac% y4kt,r. 3. $ayatta in"anlar ', * pren"ibe dikkat et%elidir = a ;irine iti%at et%ek, inan%ak, b Sadakati elden brak%a%ak ,)e3ak?r 4l%ak,

c Xa i3e"ini 3edak?rca yap%al, )icdan ile hareket et%eli <e*%i' <nleri ,n,t%a%aldr. ;, "atrlar bana ya dran bir ha3talk hapi"hane hayatnda d+nen k,li" 3aaliyetlerinden edindi9i% hi" idi. &ahke%e "a3ahatnda yanl%ad9% anlad%. 4R$a iranR18#3 <n "aat 12 de "4n tahkikatn a*l%a" hakknda "a)cnn kararna%e"i bi lere )erildi. 1R$a iranR18#3 <n de %ahke%e h, ,r,na *karlacaktk. Sa)cnn iddiane%e"ini 4k,yanlar, i"tenen ce alar <+renler ya)a' ya)a' b4 ,l%aya ba'ladlar. &ahke%ede can )e ce a k4rk,",ndan her'ey ink?r edil%eye ba'land. &ahke%ede ink?r h,k,kC bak%dan 'ah"larn ce alarnn a al%a" i*in n4r%al kar'lanabilirdi. Hakat hapi"hane k4rid4r )e k49,'larnda hi* bir'ey "+ylen%e%i', pl?nla%ada n4k"anlk )ar%' <ibi hakikatleri "aklyarak yalan in"ann <+ ne baka baka "+yleyen 'ah"lar hakknda dedik4d, yapan bi at harek?t pl?nn benden +9renen arkada'lara ne diyeyi% bil%e% ki. ! ld9% n4kta b,. /enkide )e ",*l,ya <elince herke" a"lan ke"iliy4r. -%a 4 <ece )a i3e"ini icra "a3ha"nda yapa%ayanlar hi* )icdan a aba d,y%,y4r %,U -%a a%anla yaralar "49,yacak, aclar <e*ecek neticede %ahke%eden %it ettikleri <ibi *k%ayacak. O a%an b, <ibi dedik4d,c,lar acaba na"l hareket edecekler %erak ediy4r,%U 0 )akitte ihtil?lci 4larak kahra%anlklarn ki% bilir na"l anlatacaklar. Da'ayanlar b,nlar hep <+recekler. O a%an in"anlardan daha *4k ne3ret edecekler. $ayat <ra3i9i her de)irde ay3 karakterli ,in"anlar i*in b+yle ini'li *k'l 4l%,'t,r. N4r%aldir.

TALAT AYDEMR..

Sa)cnn hakk% da ha rlad9 J2ddiana%e) ', 'ekil aieydi IR!" 21 &ay" hareketi ,%e'r,iyetini kaybet%i' )e /rk &illetini De%4kratik "i"te%e l?yk <+r%eyen bir ihniyete kar' %illetin diren%e hakkn, /rk Sil?hl K,Petlerinin aral9 ile k,llanln7" dn d49%,'t,r. De%4ln7a"i inancna %i%C 4arak ba9l /rk Sil?hl K,Petleri, h,k,k d' t,t,%, bertara3 ederek De%4kratik bir reWi%e <irdikten "4nra 4n,n tebcile l?yk hareketi bir tak% ,n",rlar tara3ndan i"ti"%ar edil%i', ancak bc ihniyetin te%"ilcileri de%4kratik reWi%e inatla ba9l 4lanlar tara3ndan 13 Ka"% 8#0 tarihinde aki% brakl%'tr. 15 Eki% "e*i%lerinden "4nra, 21 &ay"ta %en3aatleri haleldar 4lan )eya trl t,t,%larndan d4lay he"ap )er%eye %ecb,r 4lan <r,b,n hak" taarr, lar Ord, i*inde, kendi bnyeleri te%i )e )atan"e)er inanc ile ba9da'a%a%' )e hak" lklara <+9" <er%e de)rini ya'a%a9a ba'la%'tr. ;ir k"% "iya"Cler )e 4nlarn %re))i*leri 4rd,y, yprat%ak, par*ala%ak )e "iya"C e%ellerine ?let et%ek i"te%i'lerdir. ;,nlardan 22 6,bat 18## tarihinde patlak )eren h?di"enin 3ailleri, b,n, "il?hl bir ayaklan%a 'eklinde yapa9a yelten%i'ler, 3akat Ord,n,n byk kitle"inin a i% )e irade"i kar'"nda e%ellerine %,)a33ak 4la%a%'lardr. ;, ke"in yenil<eden "anra %illet irade"inin ,yarc )e teda)i edici diye )a"3landrd9 a3 %ahiyetindeki ?ti3eti dahi %,hteri" ki%"eleri <a3letten ayr%a%', *4k <e*%eden intika%c )e <erici ,n",rlarn da %ak"atl tahrikleriyle 4rd,y, ayrc 3aaliyetleri ke"a3et peydah et%i'tir. ;, de)rede di9er ba ihtil?lci <r,plarn da b,na paralel ba n4ktalarda birle'en 3aaliyetleri %'ahede edil%i'tir. !* ayr k4lda *al'an )e birbirleriyle birle'%e <ayreti l*inde 4lan ihtil?lci <r,plarn, Ord,n,n <en* k,'aklarna na3i 4l%a te'ebb"leri 4l%,'t,r. -naya"ay ta9yir )e il<aya )e b, kan,nla %e""e" &ecli" )e Senat4y, 3e"he %ncer 20R21 &ay" hareketi de b, <r,plardan biri 4lan 22 6,bat*larn, di9erlerine tekadd% et%e y4l,ndaki aceleci %itlerinden d49%,' )e yine Ord,n,n "ar"l%a i%an kar'"nda bertara3 edil%i'tir. -ncak Xatan )e &illet "e)<i"inden y4k",n ki%"eler ($-:;2DE/2 ->D-N&-M0 par4la" altnda 21 &ay" yaratan $arbiyeliyi i93al et%i'ler, ",*a .te')ik )e i'tirakini te%inde bei" <+r%e%i'lerdir. /rk Sil?hl K,))etlerinin De%4kra"iye ke"in inanc )e %,tlak di"iplin anlay' i*er"inde %en'ei nereden <elir"e <el"in par*alayc ,<erici, "in"i 3aaliyetlerin ta% kar'"n*ia b,l,n%a" "ehebiyle <a3il te'ebb"lerin Ord, i*inde %ake" b,l%a"na hi*bir a%an i%k?n 4l%yacaktr. Ord,, Xatann yk"el%e"i, i* )e d' e%niyetin k4r,n%a" i*in -naya"aya ba9ll9n )e 4n,n k,rd,9, ni a%n ya'atl%a"na kararl 4ld,9,n, %kerreren i"bat et%i'tir. O>-DKN &-$2DE/2 XE /-:2$.ES2 D,karda belirtildi9i )e*hile %en'eini 21 &ay" "4nra" %n3e"ih bir idarenin %tebaki ,n",rlarnn h,k,k d' t,t,%,ndan alan )e Ord, i*inde a"la %ake" b,l%ayan ihtil?lci <r,plarn, 'ah"C ihtira" pe'inde k4'an ki%"eleri lider kab,l et%e"i calibi dikkattir. De%4kratik reWi%in i'leyi'ini %e%leket i*in *k%a bir y4l kab,l eden )e b, bahane ile 'ah"C e%ellerini 4rtaya k4yan %,hteri" ki%"elerin a"lnda -naya"a )e De)let ni a%na kar' b,l,nd,klar a'ik?rdr. D4llar )e )arl%ak i"tenen dikta reWi%i ar ,lar %'terek +l%akla beraber, pren"ipler )e tatbikat bak%ndan 3arklar ta'yan b, <r,plar te'hi" )e tahlil edebil%ek i*in her birinin ayr ayr tetkikinde ar,ret )ardr. 1 ;K:lNE2 B:F@ = (22 6F;-/.K>-:0 22 6,bat 18#2 <n $arp Ok,l, K4%,tan )e 4 <nn ihtil?l lideri 4ld,9,n, iddia eden /al?t -yde%ir, %a9l,p )e aldatlrr' 4lan $arbiyelilere "4n 4larak '+yle "+yly4rd, =

2htil?l d,r%,'t,r, 3akat bit%e%i6tir. Dine ba'n da ben 4laca9% )e ihtil?li beraber yapaca9 .0 /al?t -yde%ir )e 22 6,batta e%ekliye "e)k edilen arknda'larI &illetin ?ti3eti 4lan a3 kan,n,ndan "4nra ihtil?l ar ,larn tat%in y4l,yla tekrar Ord,ya d+n%ek *aba"na kapl%'lardr. ;ir tara3tan a*tklar idarC d?)alarla haklarn ararken di9er tara3tan te'kil?tlan%aya ba'la%'lardr. &,cibi %e%n,niyet 4lan cihet, #8 ki'iden ibaret 22 6,bat*larn bir k"%nn b, ihtil?l ar ,",n, daha ba'lan<* "a3ha"nda ter)i* et%iyerek *ekil%i' 4l%alardr. 1 /e'kil?tn K,r,l%a" = /e'kil?tn k,r,l%a" y4l,ndaki *al'%alar 22 6,battan 23 ay "4nra ba'la%' 4l,p ba'ta /al?t -yde%ir 4l%ak ere ihtil?lde )a i3e alan 'ah"lardan e%ekli K,r%ay -lbay E%in -rat, Dndar Seyhan, -"% &,tl,d49an, Necati !n"alanI E%ekli ;inba' ;ahtiyar Dalta, )e E%ekli D . D.&h. -lbay Balip BltekinI E%ekli K,r. -lbay /,r<,t -Kpa<,t, E%ekli ;inba' Kadri .tak aralarnda yaptklar bir t4plantda takip edecekleri y4l, )e pl?n ha rla%ak i"te%i'lerdir. ;, t4plantda E%in -rat ;a'kanl9a, Dndar Seyhan Benel Sekreterli9e, -"% &,tl,d49an, &,ha"ipli9e "e*il%i', /,r<,t -lpa<,t ile Kadri .tak yedek ye 4larak t?yin edil%i'tir. -ncak, ba'kanl9a -yde%ir7in "e*il%e%i' 4l%a" /e9%en !"te9%en D ba' ;inba' rtbe"inde b,l,nan 22 6,bat e%eklilerini tat%in et%e%i' )e h4'n,t", l,k, e%ekli S). ;inba' Hethi Brcan tara3ndan ihtil?l Erk?nharbiye"ine d,y,r,l%,'t,r. ;, %e"ele, liderlik %e) ,atndaki ihtil?3n %en'eini te'kil ederek, -yde%ir Dndar ayrl9nn a49%a"na "ebep 4l%,'t,r. Necati !n"alan, Dndar tara3n ilti a% et%i' i"e de b, ihtil?3 ihtil?lcilerin ta%a%en da9l%a"n da inta* et%e%i', %na"ebet )e di9er ihtil?l <r,plariyle te%a" "a9la%akta b, iki 'ah" r4l 4yna%'lardr. 2 /e'kil?tn <eni'le%e"i = -ralarnda yaplan ba'kan "e*i%ine ra9%en bil3l liderli9i der,hte eden -yde%ir7in, kendi arkada'larndan iti%at etti9i 'ah"lar -nkara7daki birliklere te%a" i*in ta) i3 et%e"i birinci "a3hay te'kil et%ektedir. ;, 'ekildeki te'kil?tlan%aya (.ENBE> S2S/E&20 de den%ekte 211

4l,p %ahiyeti itibariyle *en<el 4l?n 'ah"n 4 birlik i*inde bir ",bayla ta%'pL te'kil?t k,r%a" ihtil?lden e))el ha rlanan )e ihtil?lde )erilen )a i3eyi yaptr%aktan ibarettir. ;, c%leden alarak -nkara i*indeki birliklere )e 2"tanb,l te'kil?tna atlan *en<el d,r,%lar '+yledir= a0 /ank Ok,l,= ;, birlikle te%a" e))elce 4k,la yakn bir yerde 4lan S,)ari Br,p K4%,tanl9 yap%' 22 6,bat E%eklilerinden binba' Hethi Brcan ile e%ekli S,)ari !"te9%en Er4l Din*er yap%'tr. Hethi Brcan, Ok,l @er"4nel 6,be &dr @:S. ;inba' G%er /ekeba'7n kaynbiraderidir. Ok,lda b, kanalla k,r,lan te'kil?ta /ank D ba'" Her,d,n Er%en /ank !"te9%eni 2lhan ;a', S,)ari D ba' &eh%et Bl,.S)ari D ba' Sedat !nal iltihak et%i'lerdir. b0 228 nc, @iyacle -ley= ;, birli9e *en<el, e"ki &e 7ke K4%,tan %,a)ini, 4l,p 22 6,bat e%eklilerinden -lbay Da'ar ;a'aran, e%ekli Darbay $akk S%er, e%ekli /e9%en /e)3ik Ece%i' ile e%ekli Darbay :3k Erten tara3ndan e"ki &erke Ka%,tanl9 h?ki%i iken 22 6,battan "4nra alaya t?yin edilen h?ki% "te9%en Miya B+kalp @,"at7a atl%'tr. ;, 'ah"n alay i*inde k,rd,9, te'kil?t @. ;inba' $"a%ettin @ak"4y, @. D ba' N"ret Karaka', @. !"te9%en &eh%et Ere<l, @./e9%en &etin -kpnar <ir%i'tir. c0 Benelk,r%ay K'la K4%,tanl9 =

;, birli9e *en<el e%ekli albay Da'ar ;a'aran, e%ekli= yarbay $akk S%er ile e%ek3i y ba' /e)3ik Salt49l, tara3ndan atl%' 4l,p, /e)3i9in "n3 )e "a%i%i arkada' @.D ba' B+kalp Ka"ap49l, elde edilni'tir. K'la dahilinde te'kil?tn <eni'leye%edi9i anla'l%aktadr. d0 Yandar%a S,bay Ok,l, )e Yandar%a ;irli9i= ;irlikteki kanca -lbay Da'ar ;a'aran, Hethi Brcan bi at /al?t -yde%ir tara3ndan Y. ;inba'" Ke%al K?hya49l,7na takl%' )e b, ",bay kendi i* te'kil?tna Y. /e9%en -bd,llah Dl%a 7 ithal et%i'tir. 213

e0 25 nci /%en /4p*, K4%,tanl9= ;, birli9e *en<el, e))elce 25 nci /%en -9rlklar K4%,tan 4l,p, 22 6,bat E%ekli"i, -lbay /e)3ik !nler )e e%ekli -lbay Da'ar ;a'aran tara3ndan /4p. D ba' &etin Seer7e atl%ak i"ten%i' i"e de %,)a33ak 4l,na%a%'tr. 30 :iya"etic,%h,r &,ha3 -lay= ;, -layn kritik d,r,%, "ebebiyle 4ndan iyade ba9l Ibirli9i 4lan &ecli" &,ha3 /ab,r,na Hethi Brcan tara3ndan *en<el atl%' )e b, *en<el Hethi7nin e'i itibarile akraba" @. !"te9%en Kadir Dldr%7a i"abet et%i' )e b, ",bay tara3ndan ayn birlikte <+re)li B)erte !"te9%en Er4l K'ltan te'kil?ta ithal edil%i'tir. <0 -nkara &erke K4%,tanl9 = E"ki &erke K4%,tan %,a)ini -lb. Da'ar ;a'aran )e bi at /al?t -yde%ir tara3ndan, 2n ibat Kt7a K. @. ;nb. Nec%i -car7a *en<el takl%ak i"ten%i'tir. -ncak b,na %,)a33ak 4l,na%a%"tr. 21 &ay"*larn yar<land9 "al4n. h0 $arp Ok,l, K4%,tanl9 = Ok,l,n ",baylarna *en<el atl%a"na l ,% <+rl%edi9i i3ade edil%i' i"e de, hakikatte $arp Ok,l, ikinci "n3 +9rencilerinden Gnder -ydnl, Mihni .etiner )e Ne ihi Hrat ile -yde%ir7in *4k "k te%a" 4ldi 9, )e b, +9rencilerin "i"te%li 'ekilde 3aaliyet <+"terip, -yde%ir7den 4k,la )e 4k,ldan -yde%ir7e haber ta'dklar anla'l%'tr. i0 $a)a K,))etleri K4%,tanl9 = ;, k,))ete *en<el, e%ekli $). ;nb. 2 et K+ tara3ndan takl%ak i"ten%i'tir, ancak yk"ek kade%elere n3, i%k?n b,l,na%aynca, $). ;nb. Ee%al G de%ir )e $). ;nb. Necdet G 7den ileri <e*e%e%i'tir. W0 Deni K,))etleri K4%,tanl9 =

Deni K,))etleri,. -nkara7da "adece bir karar<?h halinde *al't9ndan b,rada bir te'kil?t k,r,l%a"na l ,% <+rl%e%i'tir. 2"tanb,l te'kil?tna dahil E%ekli -lbay Ee)at Krca7nn, Deni X,r,c, K,))etleri ile Deni $arb 4,l,n, 4r<ani e etti9i anla'l%'tr. k0 Yandar%a Benel K4%,tanl9 = ;, k4%,tanl9a *en<el, /7,r<,t -lpa<,t )a"ta" ile Y. F%. K. l9 K,r. ;'k. -lb. :,%i -h"kalya takl%a i"ten%i' i"e de, %,)a33ak 4ld,9,n, <+"teren bir delile ra"tlana%a%'tr. K0 25 nci /%en K4%,tanl9 = ;, k4%,tanl9n di9er iki birli9ine *en<el takld9 i*in Karar<?hna *en<el takl%a"na l ,% <+rl%e%i' )e bira da tehlikeli addedil%i'tir. %0 Ord4nat -na Dep4 K4%,tanl9 = ;, birli9e *en<el e%ekli @. Darbay $akk S%er )a"ta"iyle @. Darbay /acettin Brler7e takl%ak i"tendi9i iddia" "b,ta )ar%a%'tr. 3 22 6,bat*larn kendi i* 3aaliyetleri= ;irliklere y,karda a*kland9 'ekilde *en<el takldktan "4nra kendi aralarndaki birlik )e beraber3i9in b4 ,l%a%a" 215 )e de)a% h,",",na da ehe%%iyet )eril%i'tir. ;, c%leden 4larak, Ord,ya d+n%elerini te%in i*in %'terek <ayret "ar3ettikleri <ibi, e%ekliye "e)k edilenlere yard% 34n, altnda t4planan paralar da9ttklar elde edilen bel<elerden anla'l%'tr. 2"tanb,l7da Ee)at Krca t4planan paralar %erke e <+nderdi9i <ibi ba 4k,llarn )e "i)il 'ah"larn ehe%%iyetli %iktarda yard%da b,l,nd,9, %'ahede edil%i'tir. (-yde%ir7e ait Xerdi /icaret >td. 6irketi ba'hkl n4t te3terinden0 b, paralarn 22 6,bat*lar birlikten ayr%a%aya %at,3en da9tld9 ?'ik?rdr. ;tn b, <ayret )e %addC a)antaWlara ra9%en bir k"% 22 6,bat*larn bidayette akh"eli%lerini k,llanarak tertiplere ?let 4l%adklar, te'kil?t d' kaldklar %'ahede 4l,n%,'t,r.  22 6,bat*larn <aye"i=

22 6,bat*lardan ihtil?l ha rlayan )e tatbik %e)kne k4yanlar, b, hareketlerini Ord, lehine yapl%' <ibi <+"ter%ek te%aylndedirler. Oy"a ki, b, 3aaliyetlerinin *al'%a 'ekilleri )e ha rlk pl?nlarna <+re -naya"ay il<aya %ncer bir hareket 4ld,9, /al?t -yde%ir )e Hethi Brcan7n i3adelerinden )e -yde%ir7in e)inde yaplan ara%ada elde edilen 44R- "ra n,%aral )e"ikadan a*k*a anla'l%aktadr. De%4kra"i ni a%nn ykl%a" de%ek 4lan b, hareket, %"bet "a3haya intik?l edebil%i' 4l"a idi, %,ta"a))er De)let idare 'ekline <+re ,ba'da bir De)let :ei"i )e b,na ba9l -"kerC idarecilerden %te'ekkil -"kerC E,nta )e b, c,ntaya ba9l "i)il 'ah"lardan %te'ekkil bir k,kla hk%et ile (&.K. 0 i3adeli ihtiyaca <+re te'kil )e 14 ki'iye kadar kadr4", 4labilen bir idare "i"te%i k,r,lacakt. E,nta )eya <)enlik k4%i"y4n, ile &.K. te'kil?t %e%,r "tat"ne tabi 4l,p icabnda de9i'tirilebilir kaydn ihti)a et%ektedir. 6, "i"te% dahilinde i'leyecek bir de)let %akani %a"nn han<i de%4kratik anlay'n %re))ici 4laca9 'phelerle d4l,d,r. ($?tra de3teri i*indeki 44R- "ayl )e"ika0. ;, )e"ikalarla birlikte (/rkiye 18#30 aWanda"nda ya l bir k"% taayyn et%i', 3akat r,%, la i3ade edilen ha rlyanlarn, (;i Ord,ya d+n%ek )e e"ki )a i3eleri%i e t?yinile 'ere3i%i i k,rtar%aktan ba'ka "iya"C e%eli%i y4kt,r0 de%elerinde "a%i%iyet ,n",r,ndan erre y4kt,r. 21#

;tn b, i ahattan anla'ilaca9 )e*lbe 20R21 &ay" 4lay%a i'tir?k )e b, ihtil?li H7k?nDarbiye"ile "e)k )e idai7e edenlerin -naya"ay ta9yir, tebdil )e il<a ile &ecli" )e Seat4y, cebren da9t%aya )e 3e"he %at,3 <i li Een7y^t te67kil ettikleri kat7iyetle ",b,ta )ar%'tr. 5 $a rlk hareketleri )e @lnlar = 2htil?lin lideri 4lan /al?t -yde%ir7in ha rlk h,",",nda ,(.en<ellere0 )erdi9i e%irler h"i rndalnn ha rland9 ernn d49r,dan d49r,ya kendi Hethi Brcan7a %alS%at )erildi9i anla'l%aktadr. Hethi rcan7n ha rlk "a3ha"ndal r4l byk bir +ne% ta'%akta 4l,p, )a i3e icab <itti9i. 2"tanb,l7da, 4rann te'kil?t ba'kan e%ekli k,r%ay albay Ee)at K7ca ile te%a" da tenin etti9i )e te'kil?tn binba' rtbe"ine kadar 4lan k"% n rey "ahibi )e "+ c" 4l%a" bak%ndan yaplan hareetleri a'a9yn intikal ettir%ektedi7. 2htil?le tekadd% eden aylarda bilha""a Ni"an )e &ay" aylarnda -yde%ir7in e)inde /,rb,t -lpa<,t, Balip Bltekin, (b, 'ah"n a"lnda 22 6,bat* 4l%ayp Deni K,))etlerinde *al'%akta iken e%ekli 4l%,' )e 22 6,bat*lara ilihak et%i'tir0, Da'ar ;a'aran, Hethi Brcan, :3k Erten7in i tir?kile )eya b, 'ah"lardan bir )eya birka*nn h, ,' r,nda t4plantlar yapld9, *en<ellerin te%in etti ",balardan bir k"%nn -yde%ir7e takdi% edilip <erekli ha rlk tali%at )erildi9iI ayrca Da'ar ;a'aran7n te%a" k,rd,9, e) e%ekli Darbay :3k Erte% tara3ndan diriWe edilen 228 nc, @iyade alayndan te%in edilen 'ah"larla /and49an %eydan, Ben*lik @ark, Stady4% Kap", Ke*i+ren7de b,l,'%a )e tan'%a t4plantlar yaptklar, b, t4plantlarda <erek harek?t pl?nnn tatbiki )e <erek"e %,hteli3 birlikler len <elen ",baylar% birbirleriyle tan'trl%a" te%in edilip hareketin ',%,l hakknda b, 'ah"lara iti%at telkin ettiril%ek i"tendi9i te"bit 4l,n%,'t,r. /al?t -yde%ir tara3ndan a*klanan hareket pl?nna <+re *en<el atlan )eya %,)a33ak 4l,na%yan birliklere )erilen )a i3eler '+yle idi =  7211 a0 /ank 4k,l,na )erilen )a i3e =

20R21 &ay" <ece"i "aat ta% 23.3F da ,*aklar yeti'e%edi9i takdirde ayn "aatte tanklarn hareketi ihtil?lin ba'lan<* "aatini il?n et%i' 4lacakt. ;, bak%dan /ank Ok,l,na )erilen )a i3e he% daha 3a la +ne% ka an%', he% de en *4k i'tir?kin b,radan "a9lan%a" y4l, ihtiyar edil%i'tir. ;,radan hareket edecek tanklardan iki"i Benelk,r%ay $a)a K,))etleri ka)'a9nda, bir tank, K lay7da, * tank, rady4e)inde, * tank Ka)akldere -%erikan "e3aretinin b,l,nd,9, yerde )e <eri kalan tanklar $arp Ok,l,nda ihtiyatta kalarak b,l,nd,klari b+l<enin e%niyetini "a9layacakt. b0 228 ,nc, @iyade -layna )erilen )a i3e = -l?r%a ile birlikte 'ehir d'na *kacak, K4nya @4latl y4llariyle Deni%ahalledeki 2"tanb,l k+pr"n kapatrrak ",retiyle <iri' )e *k'a %?ni 4lacakt. c0 Benel iE,r%ay K'la K4%,tanl9na )erilen )a i3e = &illC Sa),n%a ;akanl9 ile Benel K,r%ay7n e%niyetini te%in ederek d'ardan i*eriye ki%"eyi brak%yacakt. d0 Yandar%a S,bay Ok,l, )e birli9ine )erilen )a i3e =:ady4e)i, ;a')ek?let, Dahiliye Xek?leti, EKektrik "antral, /ra34 %erke ini k4ntr4l altna alacaklarI ayrca bir k"% %,ha3 erlerle Yandar%a -"t",bay Ok,l, +9rencileri bir *4k <eneralin 4t,rd,9, Na%k Ke%al %ahalle"ini k,'atacak, e)lerden i*eriye )e d'arya ki%"eyi brak%yacak. c0 25 nci /%en /4p*, K4%,tanl9na )erilen )a i3e = ;irlikleriyle 25 inci /%en Barni 4n,n,n e%niyetini te%in edecek, i*erden d'arya )e d'ardan i*eriye ki%"eyi "4k%yacakt. 30 $a)a K,))etlerine )erilen )a i3e = &rted "" elde edile%edi9i i*in &er i34ndan kalkacak ,*aklar 23.30 da -nkara7da )e ;andr%a7dan kalkacak ,*aklar yine ayn "aatte 2"tanb,l7da ihtil?lin ba'lad9n bildirecekler )e ,*,' yaparak %4ral tak)iye"inde b,l,nacaklar )eya h,","C bir )a i3e )erilir"e b,n, yapacaklard. 218

<0 Deni K,))etlerine )erilen )a i3e = 2"tanb,l7da Ee)at Krca7nn te%a" te%in etti9i Deni K,))etlerinin ),r,c, k,))eti )e Deni $arb Ok,l, 2"tanb,l7daki harek?t de"tekliyecekti. 20R21 &ay" harek?tna b, birliklerin aldatl%' ele%anlar i'tir?k ettiril%i'tir. 2'te 22 6,bat*la diye )a"3landrlan b, ihtil?lci <r,p,n 21 &ay"tan e))elki d,r,%lar )e <ayeleri b, 'ekilde te ahr ediy4rd,.

KK KK2NE2 2$/2>O> B:F;F = (eYNDG:/>E:0 =

21 &ay"ta Ord, iktidar ele <e*irdikten "4nra &.;.K. "ini te'kil eden e)atn %hin bir k"%, )erdikleri "+ e ,y<,n 4larak bir an e))el De%4kratik d ene <ir%e *aba"ri <+"terirlerken i*lerinden 14 ki'i "e*i%"i 4larak iktidarda kal%ak ar ,",n, i har ettiklerinden 13 Ka"% 18#0 tarihinden &.;.K. den ta"3iyeye t?bi t,t,l%i'lardr. $ariciye Xek?letinin d' <+re)lerine %'a)ir 4larak t?yin edilen 1lerin y,rt d'nda birbirleriyle te%a" k,rd,klar <a etelerde dahi il?n edil%i'ti. Niteki% 147lerden b? larn ;r,_elle"7de yaptklar t4plantda, /rkiye7ye d+ndkten "4nra takip edecekleri hareket tar % akere %e) ,, 4l%,', ancak Orhan Kabibay ile -lpa"lan /rke', /rkiye7deki 3aaliyet i*in 3iderlik %e) ,,nda anla'a%a%'lardr. Hakat 14 llerin bir i* %e"ele"i tel?kki edilen b, d,r,% ,%,%C e3k?ra a*klan%a%' )e her 3erdin %"takil bir "iya"C y4l takibinde "erbe"t b,l,nacaklar il?n edil%i'ti. 14 llerin ,a"lnda kendilerini k4paran arkada'larna kinbe"ledikleri, he% bidayette 3ikirlerini ter)i* et%eyen Ord, "t kade%e"inin )e $k%etin t,t,%,n, tenkid %e) , yaptklar biliniy4rd,. Niteki% /rke', y,rda d+ndkten "4nra )erdi9i 2 &ay" 18#3 tarihli beyan?tnda (;ir tara3tan &illet *49,nl,9,n,n iti%adndan %ahr,% "iya"C bir7 ekip 21 &ay" i"ti"%ar et%e )e de%4kra"i reWi%ini yabanc ,n",rlarda iktidar )e tahakk% de)a% ettir%e *aba" i*indedir0 de%ek ",retiyle )e ba'ka bir beyanatnda i"e, (&illet iti%adna %a har, itibarl bir hk%et )e ?dil, *al'kan, 250

3a iletli bir idare i"tiy4r, &illet kaderinde "4r,%l, 4lanlar 4n,n d?)a, i"tek )e "traplarna kar' hi""i )e il<i"i , kendi ha"i" )e hari" e%ellerini <er*ekle'tir%ek i*in %illeti b+l%e )e birbirine d'r%e )e De)letin te%inat 4lan %e""e"eleri kendi %re)C %en3aatlerine ?let et%e )e baltala%a <ayreti i*indedir.0 dedikten "4nra ilk *areler 4larak, b,<nk $k%et ;a'kannn *ekil%e"i, &illC K4ali"y4na <idil%e"i ta)"iye edil%ektedir. ;tn b, k4n,'%alarn, hk%eti i' <+r%e h?le "4k%a9a *ah'an "iya"C ekipleri, <ayri %e%nnlar kendi tara3na *ek%ek )e b+lc 3aaliyeti de)a% ettirek ar ,",na %ak",r 4ld,9, <+ den ka*%a%'tr. 14 lerin ihtil?lci ,n",r 4larak 3aaliyetlerinin %en'ei 13 Ka"% 4layndan "4nra ba'la%akla beraber ,a"l taa ,y, /rkiye7ye d+ndkten "4nra ba'lar. ;, 3aaliyetleri ', 'ekilde hl?"a edilebilir. a0 14 llerin "iya"C 3aaliyet )e te%a"lar = Kendilerini kendi bnyelerinden k4parpJ atan e"ki &.;.$. ne kinleri 4ld,9, i3ade edilen 14 llerin, b, arada 21 &ay" i"ti"%arcl9,dan hayli arar <+r%' 4lan e"ki arkada'lariyle %,hteli3 terr" )e yakla'%alar 4l%,'t,r. ;ilha""a 14 llerin, $aydar /,n*kanat, &,cip -takl, $%an,llah .elebi ile %na"ebetleri )e ihtil?lci <r,plarla kapal )eya a*k te%a"lara kadar , and9 hi""ini )er%i'tir. 14 llerin "iya"C 3aaliyet 4rta%, ya bir "iya"C partiye inti"ap )eya "iya"C bir d4ktrin derne9i k,r%a 'eklinde te ahr et%i'tir. Siya"C partilerden birinden tekli3 alnd9 h?lde b,nlara iltihaka yana'l%a%', ,ancak "iya"C bir dernek 34r%,l altnda ilk ihtil?l te'kil?t ha rlan%' )e 21 &ay" 18#3 <n b, derne9in -nkara7da a*l%a" kararla'trl%' idi. $a rlanan t 9e <+re btn /rkiye7ye '?%il, te'kil?tl bir akade%ik "iya"C dernek 'eklinde te ahr edecek 4lan b, te'ekkl, ,%deleri <eni' halk ktleleri tara3ndan anla'l%aya ba'lannca "iya"C bir parti h?line i3ra9 edilecekti. $addi atnda b, %a"ke altnda *al'r <+rlerek "in"i 3aaliyetlerde b,l,n%ak i"teniy4rd,. 14 ler de b, <ayeyi te%in i*in te'kil?tlan%aya ba'ladiar. $a rlk pl?nlar -lpar"lan /rke' tara3ndan ha rlany4r )e perde +n 3aaliyetleri &, a33er G da9 tara3%dan icra 251

ediliy4rd,. 7rke'in e)inde yakalanan )e + el d4"ya"nn 45 n,%aral e)rakn te'kil eden -rap har3leriyle ya l k,r,l,' pl?nna <+re ihtil?l karar<?h * ',be h?linde *al'acakt= l 2"tihbarat, 2 $arek?t, 3 @er"4nel. $arek?t k"% Kabibay )e G da9, i"tihbarat k"% Kaplan )e &,a%%er 6ahin, per"4nel k"% N,%an E"in )e :i3at ;aykal tara3ndan ted)ir edilecekI ayrca Ha l -kk4y,nl, )e 2r3an S4l%a er pr4pa<anda i'i ile de ,9ra'acaklard. ;, *l karar<?h "i"te%inde i"tihbarat )e per"4nel k"%larna 3a la"iyle e%niyet )eril%i'ti. $aber kaynaklar 4larak ;a'bakanlk ba'ta 4l%ak ere K4%,tanlklar )e hatt? b? "e3aretlerden bile i"ti3ade d'nly4rd,. Ke a per"4nel k"% da ke'i3 3aaliyette b,l,n%ay icap ettiren bir ',be 4l%a" ha"ebiyle te'kil?ta ithal p,)antaW ,",lne <+re hareket ediliy4rd,. Niteki% b, pl?nlarn tatbikat c%le"inden 4la rak ara%ada ele <e*irilen 4# n,%aral )e"ikann +ne%i erinde d,r%ak l? %dr. /e'kil?ta bilha""a te9%en "te9%en y ba' rtbelerindeki ",baylar dahil edil%ek i"ten%i'tir. 22 6,bat*larn (BENBE>0 "i"te%i, 14 lerin ayn "i"te%e yakn bir te'kil?tlan%a 'ekli ile %'abehet ar et%ektedir. &rekkeple ya l )e i"i%ler kar'"na iti%at derece"ine <+re p,)an k4n,l%,' b, li"te -nkara7daki ba yerlerde b,l,ran bilha""a te9%en rtbe"inde 4lanlar tercih edil%ek ",retiyle a"<arC bir, a a%C lb ki'iyi <e*%eyen ",baylar te'kil?tta bil3l *al'trl%ak i"ten%i'tir. 2"i%leri ya l ",baylarn hep"inin b, ha rlk "a3ha"nda %"bet bir 3aaliyet "e)ketti iddia edile%e . -ncak k,r,l,' a%anna te"ad3 et%e"i itib?riyle, -nkara )e @4latl <ibi ci)ar yerlerdeki ele%anlara )a i3e )eril%eye ba'land9 te"bit edil%i'tir. 2' b, 3aaliyetlerini *4k <i li yrt%ek a%acnda 4lan 14lerin kendi aralarnda 'i3re ,",l de ihda" ettikleri /rke'7e ait cep tak)i%inden anla'l%aktadr. &e"el? Meynep i"%i 2n+n kar'l9nda, Salih i"%i /rke' kar'l9nda, -li $aydar i"%i :,3at ;aykal i*in, &eh%et N,ri i"%i (/0 i*in, &,hli" i"%i, &, a33er G da9 i*in k,llanld9 <ibi 22 6,bat*lar 252

` /ey elerI Sil?hl K,))etler ` /ccarlarI Kara K,))etleri` De%ir"p4rI $a)a K,))etleriI ` Balata"arayllarI Deni K,))etleri ` E"na3 i"i%leri ile 'i3relendiril%i' 4l,p, b? t?birlere de + el %?na ka andrl%'tr. ;, c%leden 4larak (E%niyet i'i ta%a% ` Shhati%i rahat% iyi0, (E%niyet y4k ` :ahat y4lc,l,k0, (Bel%eyini ` :ahat" y4lc,l,k0 kar'l9nda k,llanl%ak ere te"bit edil%i'tir. (/rke'7in ye'il renkte 1R- n,%aral 2' ;anka" cep tak)i%inde 0 = -yrca /rke' i% a" ile da9tlan <i li, beyanne%elerle te'kil?ta ele%an ka an%ak i*in 3ikrC "ahada bir e%in ha rlan%aya *al'ld9 %'ahede 4l,n%,'t,r. Siya"C bir Dernek y,karda a*kland9 )e*hiyle a"kerC %ak"atlar i*in k,llanlan karar<?h "i"te%i ile idare edile%iyece9i <ibi a"kerC 'ah"larn "iya"C derneklere <ir%e"ine kan,nC %e"a9 b,l,n%a%a" n4kta"ndan, i"i%leri ya h ",baylarn Dernek 3aaliyeti ile bir hi %etleri 4la%yaca9i ?'ik?rdr. ;, "ebeple 14 lerin "iya"C dernek %a"ke"i altnda /. E. K. n,n 14# )e 141 inci %addelerinde ya il 3lleri irtik?p i*in <i lice ce%iyet te'ekkl ettirdikleri "abit 4l%,'t,r. KKK !.!NE! 2$/2>O> B:F;F = (ON;2:>E:0 =

/ahkikat e)raknda $a)a E,nta" diye <e*en bir <r,p, 22 6,bat h?di"e"inden "4nra %eydana *k%'tr. -"lnda E%ekli $). Benerali $"n G kan, e%ekli Beneral 2brahi% &etel, e%ekli Beneral 6e)ket De%ir<*, e%ekli -lbaylardan D,",3 @ar%ak" , $alit E7l<in, /,3an -kk4*, :e3ik D,rt"e)en, $ali% &ente', He) i -r"n, e%ekli yarbay E%in Derlikan, e%ekli Dr. Db. -bdlkadir Dcel7i i*ine alan b, <r,b,n bir k"% e"ki &.;.K. yeleriyle te%a" hi""ini )eren te'ebb"leri )e b, te'ebb"lerin $a)a K,))etleri K4%,tannca e%ir )e k,%anda incirine aykr )e di"iplin harici bir t,t,% 4larak kat7iyetle kab,l "4n,nda $a)a K,))etlerinden e%ekliye "e)k edil%i'lerdir. $a)a "n3nda +ne%li )a i3elerden ayrlan b, <r,ptan ba larnn ha)adaki di9er arkada'larna <)enerek <i li 'ekilde *al'd9 y4l,nda %"bet deliller 4l%akla beraber 253

taa ,) et%i' bir d,r,%, y4kt,r. -ncak, 3aal ele%an 4larak dai%a "ahnede <+riinen e%ekli -lbay $ali% &ente'7in <erek 14 lerle, <erek"e 22 6,bat*larla te%a" te"bit edil%i'tir. ;, ihtil?lci <r,b,n ba ha)aclardan ba'ka dayanak )e de"te9i 4l%ad9 anla'l%aktadr. ;, bak%dan ittil?l i*in Kara Ord,",n,n de"te9ini te%in et%ek <ayret )e *ab"" i*inde 3aaliyeti %'ahede edil%i'tir. 2'te 20R21 &ay"dan e))elki ihtil?lci <r,plarn 3aaliyet )e d,r,%lar b, %erke de idi. ;, "a3hada ihtil?lcilerin birle'%e y4l,nda 3aaliyetleri de te"bit edil%i'tir ki b,n,n da ayrca i ahnda ar,ret )ardr= 2$/2>O>E2 B:F@>-:KN ;2:>E6&E DO>FND-K2 H-->2DE/>E:i = a0 22 6,bat*larn 11 lerle %na"ebetleri= t +yle bir %na"ebet te"i"i bidayette 11 lerden e%ekli albay $ali% &ente' tara3ndan yapl%ak i"tet%i'tir. D,karda i ah edildi9i )e*hile hen , ,)la'%a%' 4lan 11 lerin, Kara Ord,",n,n de"te9ini te%in et%eden bir ihtil?l hareketine te)e""l et%eleri i%k?n" 4ld,9,ndan 22 6,bat*larla te%a" $ali% &ente' tara3ndan Dndar Seyhan )e Necati !n"alan ara"nda yapl%'tr. ;i tekli3 22 6,bat*lar )e 4n,n lideri -yde%ir tara3ndan 11 lerin 22 6,bat <n &erke K4%,tanl9n k,'at%ak, -laylardan %akani %a t4pla%ak )e ihtil?l aleyhine al?r%a <e*%ek <ibi %te ahir %en3i t,t,%lar "ebebiyle %"bet kar'lan%a%'tr. Dndar Seyhan <r,b,n,n e"a"en -yde%ir ile ba'ka bir n4ktada da ihtil?3 4ld,9,ndan ba'ta liderlik %e"ele"i 4l%ak ere ana %e"elelerin * ihtil?lci <r,p te%"ilcileriyle %'tereken k4n,',l,p karara ba9lan%a"na l ,% <+rl%'tr. 2lerde @iyer >4ti t4plantlar "ebebiyle b, %e) ,ya yine a)det edilecektir. b0 22 6,bat*larn 14 lerle %na"ebetleri =

;ir ihtil?lci <r,p 4larak 22 6,bat*lar tara3ndan bilinen 14 lerin ;r,_elle" t4plant"ndan "4nra peyderpey <el%eleri "ebebiyle, 4rada yaptklar, t4plantda alnan %'terek <i li karar %,)acehe"inde 4nlarla te%a" ,y<,n %tal?a edil%i'tir ;, 3ikrin %re))ici 4lanlardan Dndar Seyhan )e 7Necati !n"alan 14 lerin Kabibay Br,b, ile bi at Orhan Kabibay k4n,'arak birle'%e %e"ele"ini % akere )e neticeyi -yde%ir7e intikal ettir%i'lerdir. -yde%ir )e kendi"ile he%3ikir 4lan Erk?nharbiyeye 14 lerin ;r,_elle"7de liderlik %e) ,,nda anla'a%adklarn, ancak /rkiye7de takip edecekleri hareket tar h,",",nda pren"ip birli9ine )?r%' 4ld,klar%, b, bak%dan /rke' <r,b,n,n da /rkeye7ye a)detine inti ar edil%e"ini )e 14 lerin b, arada ta%a%iyle birle'%e e%ini aran%a"n %na"ip <+r%'lerdir. 14 lerin ta%a%iyle anla'%a halinde k,))et %,)a ene"i bak%n,dan hayli a)antaWl d,r,%a <e*ecekleri d'nl%'tr. 2'te <erek 11 lerle te%a" k,r,la%a%a" )e <erek 14 lerin yaln Kabibay <r,b, ile anla'%a cihetine <idil%e%e"i -yde%ir Seynan <r,b,n,n 3ikir ayrl9na "ebep 4l%,'t,r. /rke' /rkiye7ye d+ndkten "4nra, Kabibay7a yaplan kar'la%a %era"i%i 4na da yapl%' )e Hethi Brcan, ;ahtiyar Dalta, &,"ta3a Ok tara3ndan kar'lan%' )e /al?t -yde%ir i*in rande), al %'tr. -yde%ir7in /rke'7le birinci ne aket iyaretinden "4nra ikinci iyareti ana %e"ele erinde % akerelerin ceryann inta* et%i' )e liderlik %e) ,,nda anla'%aya )ara%adklar, 3 &art 18#3 <n /al?t -yde%ir7in e)inde b,l,nan 'ah"lara i3ade edil%i'tir. (G el D4"ya KK, %'terek deliller d4"ya" "ahi3e 450. 22 6,bat*larn liderler "e)iye"indeki t4plantlarna %)a i 4larak &, a33er G da97n, 22 6,bat*larn bilha""a alt kade%e"ini elde et%e y4l,nda 3aaliyetleri de 'ebket%i'tir. 25 6,bat 18#3 .ar'a%ba <n &, a33er G da97n e)inde t4planan e%ekli @. /e9%en /e)3ik Ece%i', e%ekli /9%. -car Bkan, e%ekli !"te9%en Naci G can )e di9er ba %,)a a3 /e9%enlerin ikna y4l,yla kendilerine iltihaka d?)et edildi9i )e (22 6,bat bir E,nta hareketidir. 8 6,bat pr4t4k4l,na i% a k4yanlar %edenC ce"aret "ahibi 4l%akl? beraber neticeye )a"l 4la%adklar i*in %edeni ce"aret "ahibi de9illerdir. $akiki liderin ki% 4laca9n )akalar )e a%an t?yin edecektir y4l,ndaki beyanlarla b, <r,b, y4klad9 te"bit edil_ni' )e G da9 tara3ndan da b, cihetin t4plantya ait k"% itira3 edil%i'tir. (&'terek deliller d4"ya" "ahi3e 5 )e 'ahitler. 0 c0 11 lerin 14 lerle %na"ebetleri= 14 lerle 11 lerin bidayetten beri 3ikir ayrlklar, kr<nlklar )e hele 13 Ka"% 4layndaki %en3i t,t,%lar %e)c,t lXleta3a Dak4ba, /e)3ik Ece%i', /al?t -ydenir.

4l%akla beraber /rkiye7deki 'artlarn d49,rd,9, bir kader birli9i te"iri altnda 3 &art 18#3 tarihinde >?le -part%annda 22 6,bat*lar te%"ilen ;ahtiyar Dalta, Hethi Brcan )e arkada'lar ile 11 leri te%"ilen $ali% &ente' )e D. Seyhan <r,b,n, te%"ilen Necati !n"alan7n t4plant yaptklar )e %teakip byk t4plantnn 2"tanb,l7da @iyer >4ti Otelinde yapl%a"na karar )erdikleri anla'l%7'tr. (Bi li rap4r beya ar3 KK, "ahi3e 30. d0 @iy4r >4ti Oteli /4plant" = 21 Ni"an 18#3 <n <ece yar"ndan <e* )akitlere kadar yaplan b, %'terek t4plantnn <aye"i %,hteli3 <r,plar birle'tir%ek, , ,n )adeli de 4l"a bir ha rlk )e de"tekleyici. <r,plar te"bit et%ektir. ;, t4plant bilha""a Dndar Seyhan7n <ayretile 14 lerden Orhan Kabibay, 11 lerden $ali% &ente' )e 22 6,bat*lardan Dndar Seyhan )e bir k"% "i)iller tara3ndan yapl%' 4l,p liderlik h,",", hari* 4l%ak ere pren"ip anla'%a"na )arl%'tr. -lnan kararlara <+re = (a0 F ,n )adeli de 4l"a bir ihtil?le <it%ek ar,ridir.

(b0 Br,plarn kendi kanaat )e te%a"larna <+re ihtil?l ba te'ekkl )e 'a.h"lar tara3%dan de"teklenecektir. (c0 2htil?l pl?n , ,n )adelidir. En "4n tarihi 18#5 "e*i%leri 4lacaktr. Hakat b,arada her trl i%k?n )e 3r"attan i"ti3ade edilerek %ak"adn tahakk,k,na *al'lacaktr. (d0 2htil?lin tahakk,k,na %?ni te'kil eden 'ah"lar ypratlarak i ale )e ta"3iye 4l,nacaktr. L (e0 /rke' )e -yde%ir b, 3aaliyetlere kat7iyyen dahil edil%iyecektir. (30 $?len -tinada b,l,nan Orhan Erkanl ihtil?lin h,k,kC )e idarC k"%n pl?nlayacak )e rhl birlikleri te'kil?tlandr%ak ere y,rda a)deti "a9lanacaktr. ;, karar neticeleri -yde%ir tara3ndan d,y,l,nca liderlik %cadele"i had "a3haya <ir%i'tir. ;ir tara3tan liderlikten kendi"inin ekarte edil%e"i endi'e"i, di9er tara3tan 14 lerden &, a33er G da97n kendi ekibine de el at%' b,l,n%a" "ebebiyle ay3layaca9n tah%in et%e"i y nden -yde%ir7in ihtil?l ekibi, di9erlerine tekadd% et%ek ere 251 =20R21 &ay" ihtil?line karar )er%i' )e 3lC "a3haya intikal ettir%i'tir. 20R21 &ay"a tekadd% eden <nlerdeki 22 6,bat*larn ihtil?le ha rlk hareket )e 3aaliyetleri = 2htil?l pl?nn ha rlayan -yde%ir, b,n,n 20R21 &ay" <ece"i "aat 23.30 da ba'la%a"lna da bi at karar )er%i'tir. $areketin ba'la%a" b, "aatte -nkara "e%alarnda ,*acak Wet ,*aklarnn "e" d,)arn a'%a", ha)a %,hale3eti "ebebiyle <ecik%e halinde Nap4ly4n7,n t?biriyle bir "il?h yah,t tank <rlt", b,nlar da i'itil%edi9i takdirde ta% 23.00 da hep birlikte )erilecek al?r% ile d,y,l%,' 4lacakt. @ar4la= $arbiyeli i'areti = ->D-N&-M idi. Key3iyeti iki <n e))elinden 2"tanb,l7a E%ekli K,r%ay -lbay Ee)at Krca7ya da bildirdikten "4nra 4 "rada ha"bel )a i3e 2"tanb,l7da b,l,nan Hethi Brcan )e E%ekli S)ari 2"te9%en Er4l Din*er7in acele -nkara7ya d+n%eleri "a9lan 'tr.

18 &ay" 18#3 "abah -nkara7ya <elen Hethi Brcan7n derhal -yde%ir7le te%a"a <e*erek kendi e%rine 7 )erilen /ank Ok,l, )e S)ari <r,b,n,n )a i3e"ini i3a et%ek ere ba'larnda b,l,n%a"n tenbih etti9iI ayn ak'a% Hethi Brcan7n e)ine *a9rlan eni'te"i /ank Ok,l,ndan @:S. ;nb. r>S%er /ekeba', S). D ba' Sedat !nal, S). D b. &eh%et Bl, /ank !"t9. 2lhan ;a', E%ekli !"t9. Er4l Din*er7e d,r,%, )e ihtil?l k4%ite"inin kararn bildirdi9i )e erte"i ak'a% i*in yine kendi e)inde ha r b,l,n%alar y4l,nda tali%at )erdi9iI 20 &ay" 18#3 <n "aat 22.00 raddelerinde Er4l Din*er7in h,","C araba"iyle E%ekli S). !"t9. /,r<,t Salt49l, ,e%ekli S). -""b. &nip /epeci, S). D b. Sedat !nal, $arita /e9%. &,"ta3a -ltan Er<,n7,n <elerek bir %ddet 4t,rd,klar, %teakiben ayn araba ile *kp D b. Sedat7 7/ank 4k,l,na ha rlk yap%ak ere braktktan "4nra K4nya y4l, cihetine hareket ettikleri )e <etir%i' b,l,nd,klar re"%i elbi"eleri <iyerek tekrar 23 "ralar%da 4k,la <elip ihtil?le b,radan itibaren 3len ba'ladklar t4planan deliller )e kendi ikrarlariyle "b,ta )ar%'tr. Di9er tara3tan e%ekli Darbay :3k Erten7in 228 ,nc, @. -layndan tand9 $?ki% -lp @,"at )a"ta"iyle elde edilen @= ;nb. $"a%ettin @ak"4y, D b. N"ret Karaka', @./e9%. &etin ile /and49an %eydannda, Ben*3ik @ark )e 18 &ay" Stady4% kap" +nnde %,hteli3 a%anlarda k4n,'arak kendilerine ihtil?ldeki 3aaliyetleri hakknda <+re) )e tali%at )erdi9i, @. !"t9%. &eh%et Eren<l7n de kendilerine iltihak et%i' b,l,nd,9, y4l,nda bil<i ald9 I b,ndan ba'ka 15 &ay" 18#3 E,rrarte"i te'kil?t ele%anlarndan Y. ;nb. Ke%al Kahya49l,, /ank D b. Her,d,n Er%an, ;nb. $"a%ettin @ak"4y, @. D b. B+kalp Ka"ap49l,, /ank !"t9.2lhan ;a'7 birbiriyle tan'tr%ak %ak"adiyle -ydnlk E)ler E) Ek4n4%i"i d,ra9nda t4plyarak Ke*i+ren7e kadar yrdkleri )e kendilerine pl?n )e harek?t hakknda bil<i )erdi9i, )a i3elerini hatrlatt9I 2(1 &ay" 18#3 <n i"e, -yde%ir7den ald9 "4n tali%at %,cibince e%ekli /9%. /e)3ik Ece%i' ile ayni ak'a% ;nb. $"a%ettin @ak"4y7,n e)ine <iderek alayn di9er ",baylarna <ece yaplacak ihtil?l i*in haber )er%e"ini "+yledi9i )e <ece t?yin edilen "aatte ;ah*elie)ler K4nya y4l ka)'a9na yakn yerde bir ka* dakika ara ile <elen ;nb. $"a%ettin @ak"4y, $?ki% @,"at, !"t9. &eh%et Eren<l, E%ekli D b. Nihat Sert+ , E%ekli /9%. /e)3ik Ece%i' )e @. /e9. &etin -kpnar ile b,l,'arak 228 ,nc, @. -layn ihtil?le al?r% )erdir%ek ",retiyle i'tir?k )e alayn bil3l idare"ini erine ald9 %a n,nlar yekdi9erini teyit eden ikrar )e 'ahadetle "b,ta er%i'tir. Di9er 'ah"larn ihtil?le tekadd% eden "aatlerdeki d,r,%lar ile ihtil?ldeki r4lleri a'a9da kendi hi alarnda <+"terilecektir. H-K>>E:iN SF.- i6/2:-K bE:EEE>E:i XE H22>2 DF:F& = 2htil?l hareketine i'tir?k eden %a n,nlarn i'tir?k derecelerini te"bit bak%ndan <r,plara b+l%ede )e her b+l% i*inde 'ah"larn a"lC )eya 3er7i 3aillik d,r,%larn i ahta ar,ret <+rl%'tr. 22 6F;-/.K>-:KN DF:F&F= E))elce pl?n te"bit )e ihtil?lden 12 <n e))el de icra "aatinden haberdar edilen %a n,nlarn b, )a i3elerini 258

-yde%ir7in e%ir )e direkti3i dahilinde i3a )e liderli9ini kab,l et%i' 4larak cr%n icra"na birlikte ba'ladklar, itira3 )e y lerce '?hidin beyan ile "abittir. /al?t -yde%ir, /,r<,t -lpa<,t, ;ahtiyar Dalta, &,"ta3a @ak4ba, /e)3ik !nlre, $akk -k"4y7,n ihtil?l "aatinde )eya bir ka* dakika 3arklarla ihtil?l karar<?hnn b,l,nd,9, $arb Ok,l,na *ktklar, b,nlardan -yde%ir, -lpa<,t, @ak4baI $akk S%er7in ayn a%anda re"%C ni34r%a <iydikleri )e b,radan $arbiyeliyi a'a9ya "e)k, <erekli tedbirleri al%akI ihtiyat birliklerini k,llan%ak, rady4y, ele <e*ir%ek, ate' a*tr%ak ",reliyle ihtil?lin btn "a3halarn takip ettikleri )e /al?t -yde%ir7in ihtil?l lideri 4larak *al't9 = /,r<,t -lpa<,t7,n ihtil?l e))eli )e ihtil?l "ra"nda <erek *en<el at%a, <erek"e kararlara i'tirak et%ek )e $arbiye7ye al?r% )erdirdikten "4nra ihtil?li takip )e birlikte icra"% "a9lad9I

;ahtiyar Dalta7nn ke a "i)il elbi"eli 4ld,9, halde $arb Ok,l, karar<?hnda b,l,n,p a"kerC )a"talarn ihtil?le <idecek +9rencilere tah"i"ini "a9lad9 )e b,radan ihtil?li takip etti9iI &,"ta3a @ak4ba7nn ihtil?l ak'a% kendi e)ine <elen -yde%ir7le birlikte re"%C elbi"e <iyip $arp Ok,l,na <eldi9i, b,rada N+bet*i ?%irli9ini bil3l der,hte ederek $arbiyelilerin "e)k i'ini, 'ehirden te)ki3 edilip 4k,la <etirilen Beneral )e S,baylar enterne i'ini <iri' )e *k' k4ntr4l )e 4k,l,n dahilC )e harici e%niyet tedbirlerini aldr%ak ",retile ihtil?le i'tir?k etti9iI /e)3ik !nler, Eahit -k"4y, DaIar ;a'aran7n. -"%aalt >ctkanta"nda Yandar%a ;inba'" Ke%al K?hya49l, ile birlikte ye%ek yiyip i*ki i*ildikten "4nra Y. ;inba' Ke%al7in kendi )a i3e b+l<e"ine, Da'ar ;a'aran7n i'<?l edilecek 4lan rady4e)ini <+ et%ek )e b,rada e%r ka%,tay al%aya <itti9iI /e)3ik !nler ile Eahit -k"4y7,n ilk de3a e)lerine ,9radktan "anra "i)il elbi"eli 4larak $arp Ok,l,na *kdklar, Eahit -k"4y7,n ihtil?lde 3li bir )a i3e"i 4l%a%akla beraber, /e)3ik !nler7in iki E.&.S. d4l,", ihtiyatta bekleyen 1 nci "n3 talebelerini %"ade%enin yapl%akta 4ld,9, ;akanlklarda )a i3eli Hethi Brcan7n e%rine bi at <+tr%ek )e %teakip hareket b,radan )e bil?hare $arp OktIl,ndan takip et%ek ",retile birlikte icra etti9iI 2htil?l e))eli 3lleri te"bit edilen E%ekli D . D. &h. -lbay Balip Bltekin7in. 22 6,bat*lara %addC yard% e)inde yaplan t4plantlara )e alnan kararlara i'tir?k etti9i, ihtil?l <ece"i de al?r% "aatinden e))el $arbiye7ye <elerek harek?t takip )e direkti3ler )er%ek ",retile cr% birlikte icra etti9iI $akk S%er7ii re"%C elbi"eyi l?bi" 4ld,9, halde $arp Ok,l,na <elerek N+bet*i $ey7etine (btn e%irleri benden alacak"n , e%ri% 4l%adan )a"ta *karl nayacak, &,"ta3a Ei.han<ir49l, 'i%di arabalar )e erleri <eri te"li% alacak de%ek ",retile harek?t de"tekledi9 $arp Ok,l,nda )e 'ehir i*inde harek?t bi at takip edip e%irler )erdi9i )e bil3l icra"na yard% etti9iI E%in -rat, Dndar Seyhan, -"% &,tl,d49an, Necati !n"alan7n 20R21 &ay" harek?tna bil3l kar'%a%akla beraber, ihtil?l n)e"ini ha rla%ak, karar<?hn ;a'kan, Benel Sekreter )e &,ha"ipi 4larak )a i3e kab,l ettikleri, 22 6,bat*larn 14 lerle )e 11 lerle birle'tiril%e"i %e) ,,nda 3aa3iyet <+"terdikleri )e b, "ebeple /.E.K. 14# nc %adde"ini ihl?l %ak"adile <i lice te'kil edilen ce%iyete dahil b,l, d,klarI 6kr 2nan*7n harek?ttan daha e))el haberdar 4l%,' b,l,narak ihtil?l ba'ladktan "4nra :ady4e)ine )e K lay7a <itti9i, @ar4lay bil%eyen herke"in yakaland9 b, yerlerde "erbe"t*e d4la'%ak ",retile <erekli % aharette b,l,n,p 3er7?n i'tir?k etti9iI Kadri .tak7n ihtil?lden e))el, 4n,n <i lice te'kil etti9i Erk?nharbiye"inde yedek ye 4larak )a i3e ald9, Hethi Brcan7n i3ade"ini teyit eden + el rap4rlardan anla'ld9 <ibi, h?di"e <ece"i K lay, :ady4e)i ci)arlarnda d4la'd9, bil3l b, ihtil?l i*in bir )a i3e al%a%akla beraber7 <i li ihtil?l ce%iyetine dahil b,l,nd,9,I pyhan Gc?l7n re"%C elbi"eli 4larak 4 <ece $arbiye7ye <elerek kendi e rine )erilen $arp Ok,l, talebelerini :ady4e)ine kadar <etirerek b,rann i'<?l )e rady4n,n an4n" yap%a"na yad% )e i%k?n "a9lad9, ayrca 228 nc, @iyade -layndan cephane <etir%ek i*in <+re) ald9 )e kendi"iyle 281 k4n,'an S)ari nb. Hikret -kn7a (Eephane al%aya <eldik, elbi"e%i 22 6,battan beri ilk de3a <iyiy4r,%0 de%ek ",retile ihtil?lci 4ld,9,n, a*klad9, 3akat b,rada ad <e*en ",bay tara3ndan $arbiye3i ile birlikte ne arete alnd9I /e)3ik Salt+9l,, :e% i Kl* )e Nihat E4n<,r49l,7n,n 20 &ay" <ece"i @iknikde ye%ek yiyip i*ki i*tikten "4nra bir %ddet )akit <e*ir%ek ere d4la'p tak"i ile $arp Ok,l,na <eldikleri, E%ekli D ba' /e)3ik Salt49l, )e :,e% i Kl*7n b,rada re"%C elbi"e <iyerek $arp Ok,l,na <irdikleri )e /4kat7da )a i3eli 4ld,9, halde -nkara7da i inli b,l,nan @. D b. Nihat E4i<,r49l,7n,n k*k bir rady4y, %a"a erine k4yarak harek?tn ba'lad9n bildirdi9i, e"a"en b, " Dii ba Nihat .4n<,r4l,.

282

3hi?lden "4nra -nkara Barni 4n K4%,ta% tara3ndan d+)iilen rada e%ekli di9er ",baylarn da 4k,la <el%i' 4larak harek?ta bi at ba'lattklar dinlenen 'ahitlerin beyan ile "abit 4ld,9, <ibi, rady4e)ine $arbiyelileri <+trd9 )e ayrca ;+lkten te3rik etti9i )e i*lerinde Gnder -ydnl7nn b,l,nd,9, 10 $arbiyeliyi de Kara K,))etleri K4%,tannn e)ine <+nderip K4%,tann )e 49l,n,n, te)ki3ine %ba'eret etti9iI :,e% i Kl*7n i"e e%rine )erilen bir b+lk $arbiyeli ile birlikte @4li" K4lleWi, Necatibey Eadde"i )e De%irtepe K+pr"n t,tarak, he% Y? dar%a ;ir3i9ine yard%, he% de Na%k Ke%al %ahalle"inde 4t,ran Benerallerin d'ar *k%alarn "a9lad9nI D b. Nihat E4n<,r49l,7n,n i"e Benelk,r%ay ka)'a9na <+nderilerek 4radaki $arbiyelileri k,%anda" altna ald9, kendi ikrarlar )e 'a.hadetl4 "b,ta )ar%6tr. S). !t9%. Daar K4rk,t )e @. D b. 8a% &a%an. E%ekli D ba' Sali% &i%an7n ihtil?l haberini +9rendikten "4nr? bir *4k n4ktalarda yal, ke"%i' b,l,nan $arbiyelilerin ?ra"indan k4layca *kp $>rbiyeye <eldi9i, N+bet*i O%irli9ini &i"ta3a @ak4ba7dan alarak beline takd9 ke%er )e tabanca ile he% b, karar<?hn e%niyetini te%in, he% de ihtil?l Erk?nharbiye"ine ,yd,r%a 4larak btn /rkiye7de Sil?hl Ka))etlerin d,r,%a h?ki% 4ld,9, y4l,nda haberler ald9n "+yledi9i, ihtil?lin aka%ete ,9ra%a"ndan "4nra dahi $arbiyeyi "ar%akta 4lan birliklere kar' $arbiyelileri %e)7 ie "4kt,9,, $arbiyenin %da3 ke"ilerek biran e))el i"tirdadn <eciktirdi9i, :ady4e)ini ele <e*iril%e"ini "a9layan )e bil?hare yakalanip $arbiyeye <etirilen K,r%ay Darbay -li El)erdi7nin d'ar *k%a"na %ani 4l%ak i"tedi9i yakalanaca9n anladktan "4nra da "iya"etini de9i'tirerek "anki $kS%et K,))etlerine yard% et%i' 9ibi Benelk,r%ay 2kinci ;a'kanna kadar *k%a9a %,)a33ak 4ld,9,, Balip Ka anc49l,, +9renci !nal Een<i , +9renci -ydn F*ka, +9renci Ne ihi Hrat )e $alil 2riba'7n beyanlarile "abit 4l,p b, ",retle %a n,n,n ihtil?li k4layla'tracak tetbirleri ittiha ederek hil3l i'tir?k etti9i "b,ta )arrr'tr. E%ekli $a)a ;inba'" K et K+"7n /al?t -yde%ir7in de3terinde i"%i ya h 4l,p ihtil?l hareketine $a)a K,))etlerinide iltihak ettir%ek i*in te'ebb"de b,l,nd,9,, &rted ""n elde ede%edi9i i*in $a)a ;nb. Ee%al G de%ir )e $a)a ;nb. Necdet G 7 eide etti9i, di9er tara3dan da 2"tanb,l7, de"tekleyecek 4lan ;andr%a ""n harekete i'tir?ke ikna i*in 11.5,18#3 <n yannda E%ekli $a)a ;inba'" Hethi K'kltepe 4ld,9, halde ,*akla 2"tanb,l7dan ;andir%a7ya <idip !" K4%,tanl9nda <+re)li $a)a Darbay Sel?hattin -lp,kan iie te%a" etti9i, ancak b, ",bayn kendi"ine na"ihat ederek tekli3ini red et%e"inden "4nra 20R21 &ay" <ece"i $arp Ok,l,na *kt9, ,*aklar% hareketi i*in &rted ile <+r'en $a)a ;inba'" Ee%al G de%ir7e % ahir 4ld,9,, bil?hare $a)a K,))etlerinin b,l,nd,9, yere inerek $a)a K,r. Darbay NeWat D49an*ay7n karar<?ha <ir%e"i i*in yapt9i. tekli3i kab,l et%edi9i, $arbiyeliler ara"nda "erbe"t*e d4la't9, L b,. ",retl=e ihtil?le $a)a K,))etlerini ha rla%ak %ak"adile i'tir?k etti9iI 7284 $a)a ;inba'" Ee%al G de%ir7in 20R21 &ay" <ece"i "aat 23.00 raddelerinde &,"ta3a @ak4ba7nn e)ine <iderek 4rada b,l,nan /al?t -yde%ir7e $a)a K,))etlerinin harek?ta ha r 4ld,9,n, bildirdi9i, %teakiben $arp Ok,l,na *karak &rted $a)a !""ne ,*aklarn hareketi i*in e%ir )er%ek i"tedi9i, &rted !"" N+bet*i O%iri 4lan $a)a ;inba'" $akk Eebe"4y7a b, e%rin $a)a K,))etleri K4%,tanna ait 4ld,9,n, hatrlatt9, "abaha yakn ik%et K,))etlerini de"tekleyen Wet ,*aklarnn -nkara "e%alarna <el%e"i erine, b, ,*aklarn kendilerini de"tekle%ekte 4ld,9, haberini etra3a yayd9, daha "4nra $a)a K,))etlerine inerek karar<?hn d,r,%, hakknda %alS%at al%ak i"tedi9ini, kendi ink?rna ra9%en ihtil?lci %a n,nlarn )e +9rencilerin beyanlaryla "b,ta )ar%'tr. $a)a ;nb. blecdet G 7n h?di"eyi 2 et K+ 7den daha ha e))el haber, alarak ba'lan<* "aatine kadar h,","C ara ba"ile .ankaya "rtlarnda kaldktan "bnra, Ol<,nlar "4kaktaki bir br4ria <ece yar" be ik %ark+ arad9n i3ade eden 2 et K+ 7le birlikte $arp Ok,l,na *ktklar )e ha)a de"te9ini te%ine ,9ra'd9, daha "4nra $arbiyelileri kendi h,","C arabi"ile Miraat Xek?leti +nne <etirdi9i, etra3da hi*bir ",bay d4la'%a ken elinde /4%"4n tS3e9i 4ld,9, halde $a)a K,))etleri ;akanlklar ara"nda b,l,nan $arbiyelilere y4llar iyice t,t%alar i*in e%ir )er%ek ",retile ihtil?le i'tir?k etti9i, t4planan delillerle "b,ta er%i'tir. 2htil?lde 228 ,nc, @. -layndaki %a n,nlarn d,r,%, = 2htil?lde b, alay "e)k )e idare et%ek )a i3e"ini erine

alan E%ekli @. Db. :.3k Erten7in -l.ay -dlC ",bay $?ki% !"te9%en Miya B+kalp @,"at, @. ;inb. $"a%ettin @ak"4y, @. !t9%. &eh%et Eren<l, E%ekli D b= Nihat Sert+ , E%ekli /e9%en /e)3ik E*e%i', @. /9%. &etin -kpnar _le birlikte "aat 23.30 raddelerinde -laya <elerek, N+bet*i O%iri @. ;nb. El%a" Ben*er7e al?r% )er%e"i i*in ta yikte b,l,nd,klar El%a"7n tereddt <e*ir%e"ine ra9%en bil?hare 4nlara iltihak ederek al?r%da <eciken birliklerin hereketini t?cir etti9i ha rlanan b+lklerden birinin E%ekli @. Db . Nihat Sert+ 7n k,%anda"nda Deni%ahalleye <iderek 2"tanb,l y4l,n, t,tt,9,, 4raya <el%i' 4lan 2n ibat S,bay Darbay 285 N,rettin /4l<a7ya "il?h te)cih etti9i <ibi, erlere de "n< taktrd9, ancak %e kSr ",bay )e K,r%ay ;nb. Herid,n tara3ndan te)ki3 edildi9i, @. /9%. &etin -kpnar7n da ba'ka bir b+l9e <elip al?r% )erdi9i )e Deni%ahalleye <itti9i ,ancak b,radaki hareketin ?ki% kal%a" erine ;+lk ile S+9t+ t4plan%a b+l<e"ine, 4radan da K4nya ka)'a9na <eldi9i, b,7 ",retle ihtil?lde alayn b, b+l9ne )erilen )a i3eyi i3a etti9iI @. D ba' N"ret Karaka'7n e))elki anla'%alara %, tabk 4larak t?yin edilen yere )e b+l9e <e* <eldi9i, ancak daha ePelki t4plant )e b,l,'%alara i'tir?k et%ek ",retile alay i*indeki te'kil?tlan%aya yard% etti9i, 3li hareketi b, bak%dan de"tekledi9i, @. !"t9. &eh%et Eren<l7n -lay ik%?l ",bay 4l%a" "ebebiyie cephane ik%?3i yapp, ;+lklere da9tt9 )e ;+lk ile birlikte )erilen )a i3e b+l<e"ine <itti9i, E%ekti /e9%en /e)3ik Ece%i'7in re"%C elbi"e <iyerek alaydan itibaren harek?ta bil3l i'tir?k )e $arp Ok,l,, K lay cihetlerini d4la't9, ayn a%anda alaya )erilen )a i3elerin i3a edilip edil%edi9ini k4ntr4l etti9i, $Ski% !"t"9%en Miya B+kalp @,"at7n, :3k Erten7in e%rine <irerek, bir kt7a ",bay <ibi, Deni%ahalle )e K4nya y4l,ndaki birliklerin )a i3elerini k4ntr4l ile direkti3ler )erdi9i, d,r,% hakknda :3k Hrten7e haber ,la'trd9 <ibi, :3k Erten ile -yde%ir ara"%da irtibat ",bayl9 yapt9, -yde%ir tara3ndan )erilen btn)a i3eleri de tekabbl ederek :ady4e)indeki d,r,%, k4ntr4la da %e%,r edildi9i, )e ihtil?l e))elindeki 3aaliyetleri ihtil?l "ra"ndaki <ayretleri "ebebiyle ihtil?li bil3l yapanlarn ara"na <irdi9i anla'l%'tr. Ke a $. ;nb. $"a%ettin @ak"4y7,n e))elki anla'%alarn tatbikat c%le"inden 4larak alayn al?r% a <e*iril%e"inde r4l 4ynayp, al?r%a <e*dikten "4nra <elen -lay K4%,tan &,a)ininin %dahele"ine i%k?n )e 3r"at )er%edi9i "b,tla anla'l%'tr. Benel7k,r%ay K'la K,%andanl9ndaki %a n,nlarn d,r,%, = H3ilha""a E%ekli D b. /e)37ik Salt49l, tara3ndan kendi"ine *en<el atilan k'la k4%,tarl9nda <+re)li @. D b. B+k "" 

alp Ka"ap49l,7n,n ihtil?le tekadd% eden <nterde kendi"ine )erilen )a i3eleri kab,l edip t4plantlarna i'tir?k etti9i, ancak 20R21 &ay" <n i"e harekete i'tir?k et%edi9i, ancak kendi"ine *en<el atldktan )e hele /al?t -yde%ir7in e)ine <+trldkten "anra hkS%et aleyhindeki b, <i li te'ekkln %e)c,diyetine %,ttali 4ld,9, halde $kS%ete haber )er%edi9i anla'l%'tr. Yandar%a Ok,l, )e Yandar%a ;irli9indeki %a n,nlar = /e'kil?ta dahil edilen Yandar%a ;nb. Ke%a/ K?hya49l,7n,n 2(1 &ay" 18#3 <ece"i ihtil?lci 22 6,bat*larla 7birlikte -"rraalt >4kanta"nda ayn %a"ada ye%ek yiyip i*ki i*tikten "4nra )a i3e alaca9 Yandar%a ;irli9ine d+nd9, b,rada da bir %iktar i*ki i*tikten "4nra harek?t "aatine )e rady4n,n an4n",na kadar etra3da d4la't9, rady4 an4n",nda rady4 e)inin ele <e*irildi9ini +9rendikten "4nra ihtil?Kin %,)a33akiyete ,la'aca9n tah%in ederek tekrar birline a)det etti9i, Yandar%a /e9%en -bd,llah Dl%a 7la birlikte Yandar%a K,))etlerini Yandar%a Ok,l, )e Necatibey Eadde"i erinde t4playarak b,rada %e)c,t $arbiyelilere % ahir 4ld,klar )e <elen <e*en )a"talar d,rd,r,p ;akanlklar cihetine brak%adklar anl?'l%'tr. Ke%al K?hya49l, her ne kadar i3ade"inde i'tir?ki b,l,n%adn beyan et%ekte i"e de ",ta eren e))elki t,t,%lar "ebebiyle i3ade"inde "a%i%i 4l%ad9na kanaat <etiril%i'tir.

-),kat Sa33et Ol<a*7n Hli = 22 6,bat*lardan %hi% bir k"%nn Ord,ya tekrar d+n%eleri %nnda a*tklar idarC d?)ay 6Sray De)lette takiple <+re)li -),kat Sa33et Ol<a*7% "k "k -yde%ir7in e)ine <idip t4plantlarna h,k,k y+nnden 'k t,tt,9,, ancak b, arada ihtil?l 3ikrini ta")ip eder 'ekilde telkinde b,l,nd,9,. 2# 6,bat 18#3 <n "aat 18.00 da /al?t -yde%ir7in e)inde 'a.hitler h, ,r,nda (;eni tanyanlar ihtil?lin ne a%an yaplaca9n "4r,y4rlar. ;en de bekleyin, 22 6,bat*lar% d,r,%,n, "a9la%la'tral%, andan "4nra diye ce)ap )eriy4r,%0 'eklinde k4n,'%a"iyle 22 6,bat*lar% ihtil?l ce%iyetine ittil? ke"betti9i h?lde $kS%ete haber )er%edi9i "abit <+rl%'tr.

147lerin dir,%, = 147lerin bir ihtil?l ha rl9 "a3ha"nda b,l,nd,klar y,karda berta3"il i ah edil%i' b,l,n%aktadr. Siya"C bir Dernek %a"ke"i altndan *al'an -lpa"lan /rk"', &, a33er G da9, Ha 0 -kk4y,nl,7n,n, /.E. -naya"a"nn ta%a%n )eya bir k"%n, ta9yir, tebdil )e il<aya %at,3en <i lice itti3?k ettikleri anla'l%' bl,n%aktadrJ 11 lerden $ali% &ente'7in d,r,%, = D,kartia <eni' 'ekilde %e)c,t 3aaliyetleri i3ade edilen 117lerer erneUtli $). K,r. -lb. $ali% &ente'7in 20R21 &ay" 4laylariyle d49r,dan d49r,ya il<i"ini <+"teren bir delile ra"t lan%a%6tr. -ncak, /rkiye7de %e)c,t bir ihtil?l <r,b,n,n 3erden te'kil?t*" <+rnen %,%aileyhin <erek 22 6,bat*larla, <erek"e 14 ierle birle'%e ar ,",n, %,hteli3 'ekillerde di9er ihtil?l <r,plart yetki3i tern"ilcilerine intikal ettirdi9i <ibi birlikte t4plantlar da yapt9, @iyer >4ti Oteli t4plant"nda alnan kararl?rn %ahiyeti itibariyle /rkiye7deki ihtil?l n)elerinin %e)c,diyetine7'ah"en <eni'.'ekilde %,ttali 4ld,9, halde ileride kader birli9i yap%a"n d'nd9 b, ki%"elerin $kS%et aleyhindeki 3aaliyetlerini a%annda hkS%ete ihbar etrnedi9i kanaatna )arl%'tr. @iyer Kati t4plant"n $ali% &ente' i3ade"inde teyit etti9i <ibi 2"tanb,l Sk D+neti% K4%,tanl9nca hakknda takibata <e*ilen Ee)at Krca7nn dahi b, t4plantdan bah"etti9i re"rnen teyit edil%i'tir. 14 lerden -lpa"lan /7rke' <r,b,n,n, 22 6,bat*larn 20R21 &ay" <ece"i yapacaklar ihtil?l hareietini bir ka* yerden haber alarak "aat 23.307 da $kS%ete bildir%ek ere d4"yada i"i%leri ya h &illet Xekillerine "+yledi9i )e key3iyetin $kS%ette <+re)li di9er bir yetkiliye haber )erildi9i teyit edil%i' i"e de7bi 'ah"larn ihbarni ba'ka bir ihtil?l Ee%iyetine %at,3 b,l,n%a" "ebebiyle /.E. 111R2 %adde"inin "4n 3kra"nda ya l halden i"ti3ade ede%iyecekleri tab b,l,n%aktadr=  2htil?lde $arb Ok,l,n,n D,r,%, = /rk Ord,",na < ide ",baylar yeti'tirei b, kartal y,)a"n, %e'r, ni a% yk%aya %at,3 bir hareket i*inde %tal?a )e i ah eyle%eye ba'lad9% ', anda i*i%i de derinden, *4k derinden ac bir b,r,kl,k hi""et%ekte 4ld,9,%, , i3ade et%ekten kendi%i i ala%a%aktay . -"l )a i3e"i %e%leket btnl9 )e -naya"a" ile k,r,l%,' %e""e" ni a%n %,ha3a a alan 4rd, ca%ia"nn kayna9n te'kil eden bir y,)ann, %e""e" ni a% aleyhine %at,3 bir iht_l?l hareketina kar'%' )eya kar'trl%' 4l%a"ndan ac d,y%a%ak elbette %%kn de9ildir. $er ne kadar /al?t -yde%ir, ihtil?lin ha rlk "a3ha"nda -nkaradaki *e'itli birliklerle ki%ler )a"ta"yla )e n tar da %na"ebet k,d,9,n, i3ade ederken, $arb Ok,l, ile herhan<i bir te%a" ar,reti dSy%ad9n, ira b, 4k,l,n kendilerini dai%a de"tek3iyece9i kanaatinde 4ld,9,n, i3ade et%i' i"e de, yaplan tahkikat iddiann ak"ine 4larak /al?t -yde%ir7in ba'ta KKK. tab,r 8. ;K. ten 1315 n,%aral Gnder -ydnl 4l%ak ere KKK. /b. 12. ;1. ten 4831 n,%aral Ne ihi Hrat )e <ene KKK. /b. dan 4822 n,%aral Mihni .etiner ile te%a"larn de)a% ettirdi9i bir )?ka 4larak te ahr eyle%i' b,l,n%aktadr. Olaylarn ba'la%a" = $?di"enin ),k,a <eldi9i 20R21 &ayi" <ece"i $arb Ok,l,nda n+bet*i heyeti = Ok,l N+bet*i O%iri= /4p. Db. ;eh at /anr. Ok,l N+bet*i S,bay = K,r. ;nb. Sadettin -rn. -lay N+bet*i O%iri= KKK. /b. K. K,r. ;nb. Sabahattn -Ktn4k. KK. /b. ;1. ler N+b. S,bay= !t9%. $adi Kantarc. KKK. /b. ;K. ler N+b. D b. Nihat 6end49an. /ele34n N+b. Sb., Dard%c"= Dd. /9%. Dekta 6a'e9%e . :e)ir )e Be ae)i N+b. Sb.= /9%. ;ekir Baripa9a49l,. &,t3ak N+b. -"b. y= -"b. -h%et De%irci. Ek%ek Seb e -"b. y= -"b. .)'. H. -lpan. N+b. ;a'+9ret%en= G9. Db. Necati /aylan. N+b. G9ret%en= G9. D b. $ik%et Kra . N+b. G9ret%en= G9. !t9%. $alit Blc49l,. KX+b. G9ret%en = G9ret%en !"t9. Er4l Kayra. Krh. N+b. Sb. y = !t9%. &L,"ta3a Eihan<ir49l,. $a r Kt7a N+b. Sb. y = -"b. 6era3ettin /a'kran. $d3. Slh. ;l. &,. /k. 2"t= /k= )e ;and4 ;+lS9 N+b. Sb. y= -"b. &. !'er.

Ot4 L;l. N+b. Sb. y = -"b. -"lan G9ret%en. Erat &,t3a9 N+b. -"b. y = -"b. S. -ta%er. 4l%ak ere 15 ki'iden %te'ekkil b,l,n%aktadr. Olayn ba'lan<cna te"ad3 eden "aatlarda $arb Ok,l, n+bet*i ",bay 4da"nda Dd. /9%. Dekta ;a'e9%e , D b. Nihat 6end49an, !t9%. $adi Kantarc ile 4 "rada 4k,la *k%' 4lan +9ret%en D b. -h%et Dcetrk 4t,r%akta )e 4k,l N+bet*i O%iri Db. ;eh at /anr ile -lay N+bet*i O%iri ;nb. Sabahattin -ltn4k i"e 4k,l,n l4kalinde b,l,n%aktadrlar. Ok,l "kSnet i*indedir. 2%tihanlar d4lay"iyle "aat 24.007e kadar *al'%a %"aade"i )erildi9inden hen ,y,%a%' +9rencilere te"ad3 et%ek %%kndr. 2'te b, h?l i*inde )e "aat 24.00 ",larnda, bil?hare i"%i te"bit edilen )e 50. Er. E9t. /%enine %en",p 4l,p "enelik i inle -nkara7da b,l,nan D b. Nihat .4n<,r49l,7n,n J4k,l yanndan <e*%ekte iken tak"inin l?"ti9i patlad, yeniden )a"ta celbi i*in teie34n edebilir%iyi J bahane"iyle 4k,l n+bet*i ",bayl,9na ,9rad9n )e tele34n edil%e"i erine ayrld9Dn, bir %ddet "4nra ayn y ba'nn b, de3a elinde bir tran"i"t+rl rady4 4ld,9, h?lde n+bet*i ",bayl9na <eldi9ini )e $arp Ok,li &ar'rr *alnr ?kta 4ld,9, b, rady4y, n+bet*i ",bay %a"a" erine brakt9n )e ta% b, "rada da 4k,la d49r, "i)il )e ",baylardan %rekkep 510 ki'ilik bir <r,b,n yryerek 4k,l n+bet*i ",bay 4da"na <irdiklerini, b, d,r,%dan 'phe eden D ba' Nihat 6end49an7n i"e 4dadan *kp y,karda b,l,nan Ok,l )e -lay O%irlerini key3iyetten haberdar eyledi9ini, D ba' Nihat .4n<,r49l,, D b. Nihat 6end49an, D b. -h%et Dcetrk, !t9%. $adi Kantarc, Db. ;eh at /anr, ;nb. Sabahattin -ltn4k )e /9%. Dekta ;a'e9%e 7in i3adelerinden anla%aktay = D,r,%a %,ttali 4lan her iki n+bet*i ?%irin derh?l 4k,l,n i* bah*e"ine indikleri )e b,rada KKK. /b. "il?h dep4", +nndeki n+let*i er ile birka* +9rencinin %cadele et%ekte 4ld,klarn <+rerek %dahalede b,l,nd,klarn )e Ne ihi Hrat i"i%li +9rencinin n+bct*i erin "il?hn al%', Gnder -ydnl i"i%li +9rencinin de 4na yard% eder )a iyette 4ld,9,n, <+rdkleri )e ayni %ahalde 40 50 kadar +9rencinin de t4pl, h?lde b,l,nd,klarn %'ahade edip "ebep "4rd,klar )e al?r% )erildi9 ce)ab da b,l,n,l%?" erine b+yle bir.

TALAT AY#$M!R..

MAHKEME NOTLARI
LK DURUMA 7. Haziran 1963 ilk mahkemeye gittiimiz g n! r. "an#klar $t$% &lerle kele'(eli $larak %in!iril!ik. D$r) Mamak*taki M)ha%ere +k)l)na g,t r l! k. -$l %$y)n.a ($k &#k# emniyet te!%irleri al#nm#/t#. +k)la gel!ik0 ara%alar!an in!ik. Aynen -a&&#a!a Mahkeme&i terti%at# tat%ik e!ilmi/ti. Ayn# )&)ller )yg)lan#y$r!). Mahkeme &al$n)na iki &#ral# t$m&$nl) a&ker ara&#n!a %irerle k$l!a getiriliy$r!)k. Mahkeme &al$n)n)n i(in!e 'armakl#klar ara&#n!a t$m&$nl) a&kerler ara&#n!a mahkeme e!ile.ektik. Dinleyi.iler ilk g n %izlere k)r%anl#k k$y)n gi%i %ak#y$rlar!#. "aat 11.19 !a ilk .el&e a(#l!#. !!ia makam#n!a Hakim 2in%a/# 3)rg)t Akan 4e yar!#m.#lar# mahkeme heyeti Rei& 3). 5e4zi 2a&ma.#0 Az6 K)r. Al%. Mehmet Har')t. D)r)/ma Hakimi Dz. Hakim Al%ay 7)man 8z!alga $larak tak!im e!il!i0 )&)len mahkemeye kar/# itimatlar#m#z &$r)l!). timat ettiimizi %il!ir!ik. "a4.#ya &,z 4eril!i9 A(#/ k$n)/ma&# ($k a#r!#. 2izlere % y k hakarette %)l)n!). Mahkeme!e ilk g nler !eh/et ha4a&# e&iy$r!). : nk h6!i&e ($k taze i!i. 8le!en &$nra &#ra &an#klara gel!i. lk $larak %eni &$rg)ya (ektiler. 2en k$n)/mam# gayet a(#k 4e k$rk)&)z.a ya't#m. "$nra 5ethi ; r.an0 &$nra -%. R#<k# =rtem0 a(#k(a k$n)/t)lar. "#ra Al%ay 3)rg)t Al'ag)t*a gelin.e !)r)m !ei/ti. +n!an &$nra i<a!eler te4il y$ll) !e4am etti. Art#k mahkeme rkeklii !e &an#klar!a kalmam#/t#. AL>A"LA7 3?RK=*in H2AR@

!!ianame!e en ($k !ikkati (eken %ir h)&)& 4ar!#. + !a $ ge.e ya'a.a#m#z harek6t &aat A1 !e H k mete ih%ar e!ilmi/ti. 2) yaz# K)rmay Al%ay Halim Mente/in hane&in!e yaz#l# i!i. Hemen k$)/ta %)l)nan herke& $na &)() y kle!i. -aln#z =min Arat %ey %) . mle 1B lere aittir !e!i. 2iraz &$nra 3)rg)t Al'ag)t !#/ar# (#km#/t#0 M)za<<er 8z!a !emi/ ki0 %) ih%ar %ize0 yani 1B lere ait !eil. Mahkeme &a<ha&#n!a &#ra Al'a&lan 3 rke/*in */$rg)lanma&#na gelin.e i/in i( y z anla/#l!#. Meer ih%ar# ya'an 3 rke/ imi/. "aat A1 !e CKM> 'arti&in!en 5)at Ul)(*a tele<$n e!erek D;ene $ nam)&&)z Ay!emir %) ge.e ihtil6l ya'#y$r.D !emi/0 !)r)m) 0CKM> millet4ekili -#lanl#$l)*na %il!irmi/. 1 !a hemen CKM> li!eri 4e 2a/%akan yar!#m.#&# Ha&an Din(er*e %il!irmi/. + !a 2a/%akan . n,n *ye %il!irmi/. -ani %) &)retle h k met ha%er!ar e!ilmi/. Ama $nlar hi(%ir te!%ir almam#/lar0 harek6t %a/lam#/. htil6lin &aatini tayin e!erken ($k m naka/a etmi/tik. "9 A3.31 $lma&# i(in $n)n &e%e%i !e /)n!an!# 9 H k met her zaman i(in %iz!en %ir hareket %ekliy$r!). -aln#z k#talar!a kl6&ik ihtil6l &aatlerin!e &a%aha kar/# emniyet te!%irlerini al#y$r!). 2)n) tetkik etmi/tik. kin.i&i ra!y$ AB !e ka'an#y$r!). 3ekrar <aaliyete ge(me&i i(in BE !akika l6z#m !emi/ler!i. Hal%)ki mak&at %ir an e44el !eklera&y$n) 4eri' ihtil6le kat#la.ak k#talar#n m$ralini ! zeltmek0 (#kmakta tere!! t g,&terenlerin harekin!e ! / n l ' %a&k#n &alanma&ay!#. 1B ler 3 rkiye*!e %az# gr)'lar 4e milliyet(i m)ka!!e&at(#lar tara<#n!an % y k mit %e&lenen 3 rke/ e<en!i zaten %izleri ih%ar etmi/ti. -ani H k met erken te!%ir ala%il&e i!i %izler k#talara girerken al#nan te!%ir ile h)nhar.a ,l! r le%ilir!ik. 1 !a 3 rkiye*!e tek li!er $larak kal#' gaye&i ne i&e FH6l6 ka'al# %ir k)t) %ilinmiy$rG tahakk)k ettirir!i. Allah %izlere a.#m#/t#. Herke& ya't## ile kal!#. 3 rke/ 4e arka!a/lar# %izimle %irlikte yak#n arka!a/l#k e!iy$rlar!#. Ama ihtira& g,zlerini % r m /t . Demek &iya&H hayat 4e reka%et %,yle imi/. n&anlar#n g,z karar#n.a en yak#n arka!a/lar#n# ih%ar e!i' $nlar#n .e&etleri 4e kemikleri zerine %a&#' y k&elmei %ile m)%ah g,re%iliy$rlar!#. Mahkeme &a<ha&#n!a %) !)r)m !inlenen 6mme /ahi!i ile !e teyi! e!il!ii g n t ylerim !iken !iken $l!). ahitten &$nra !)r)/ma hakimi 3 rke/*i mikr$<$na (a#r!#. 1 !a !$r)!an !$r)ya ta&!ik etti. Art#k iyi.e 4aziyet anla/#lm#/t#. 3 rke/ arka!a/#m!#0 =l6z#*!a tan#m#/t#m. +ra!a ($k iyiliim !$k)nm)/t) $na. Ken!i&i !e %ilir. 5akat %) hareketi %ana kar/# ya'maktan geri kalmam#/t#. htira& in&anlar# %,yle k ( lt y$r i/te. Milletin y z ne0 ken!i&ine %el %alayanlar#n y z ne %ir m)h%ir $larak na&#l %aka.ak !iye ! / n y$r)m. Ama $ hi( $ral# %ile $lm)y$r!).

Mikr$<$na kalkt#m. 3ele<$n k$n)/ma&#n!aki I7am)&&)z kelime&i i(in kim &ar<etmi/&e tee&& < e!erim.D !e!im. An.ak %) &)retle .e4a' 4er!im. 2) !)r)mlar#na ramen 3 rke/*in (,mezleri Mahkeme &a<ha&#n!a h6l6 tara<tar t$'lamak i(in gayretler &ar<e!erek aleyhte !e!ik$!)lar ya't#lar. 3a%ii he'&ini !)y)' g l ' ge(iy$r!##m .Allah ! nya!a hi( kim&eyi 1B ler gr)%) gi%i m)h%ir !)r)m)na ! / rme&in. 2ir !e ha'i&hane!e 7e.ati ?n&alan %enim aleyhim!e ($k ke&i< hal!e men<i 'r$'agan!a ya'#' gen( &)%aylar# 4e Har%iyeli*leri akl#n.a %ana ! /man etmek i&tiy$r!). +n)n!a gaye&i /) i!i. I2iz ,le.eiz. Jeya ha'i&ler!e ( r ye.eizK +nlar !#/ar# (#k#' %izim $r!)!aki k)Letimize mira& gi%i k$na.aklar!#. 2 t n gayretleri %) i!i. lk &$r)/t)rma i<a!e&in!e mikr$<$n %a/#n!a k$&k$.a K)rmay Al%ay g,z ya/lar# !,kerek0 yal4ararak ala!#. ")(&)zl))n) mert(e !eil !e ka!#nlar gi%i g,zya/lar# ile %elirtti. Ken!ini mahkeme heyetine a.#n!#r!#. Arka &#ralar!a $t)ranlar 'ek g,rmemi/ler!ir. Ama ,n &#ra!a $t)ranlar $ g nk $n)n za4all# halini iyi.e g,rm /ler!ir. Akang,zya/lar# %$/a gitme!i. Mahkeme!e %ir g n!e 6mme /ahi!i $larak millet4ekili Kenan =&engin FCH>G gelmi& /ahitlik e!iy$r!). 7e.ati ?n&alan*a na&#l yar!#m ettiini talya*ya na&#l ta4a&&)t e!i' rak# ihra( ettir!iini0 na&#l (al#/t## /irkete yar!#m!a %)l)n)' 'l6k getir!iini i'e &a'a gelmez /ekil!e i<a!elerle anlat#y$r!). / .i!!i i!i. 2en mikr$<$na kalk#' /ahitten %ir iki &)al &$r!)m. -alan &,yle!ii mey!ana (#kt#. 2)n)n zerine 7e.ati ?n&alan .ti.arette ken!i&ine k$layl#k g,&termi/ =&engil*e yaranmak i(in %ir h#/#mla mikr$<$n %a/#na gelerek %enim i(in aynen9 IAy!emir memleketin <aziletli e4l6tlar#na leke & r y$rK !iye h .)mlar!a %)l)n!). Ce4a' 4ermee tenezz l etme!im. 5akat Ay!emir*e her (atan m ka<at g,r y$r!). 2irka( g n &$nra 7e.ati ?n&alan tahliye e!il!i. : nk !#/ar!a CH>. millet4ekilleri 4e ta%ii &enat,rler ken!i&inin %) &,z n ($k %eenmi/ler!i. 2en %) hali ha'i&hane!e %ir e&'ri haline &$kt)m. I3ahliye $lmak i(in re(ete.D !iy$r!)m. 2ir iki !amla g,zya/#0 %ir !e Ay!emir*e (ata.ak %ir iki kelime hemen tahliye haz#r. 2)n) 7e.ati ?n&alan i&'at etmi/tir. Ha'i&ten (#kar (#kmaz!a ,r<i i!areye /ik6yet e!i' Iha'i&hane k$)/lar#n#n ka'#lar# ka'at#l&#n. : nk %az# arka!a/lar#n %ir%irlerini !,4meleri ihtimali 4ar.D !emi/. (er!e ya't## <enal#k yetmiy$rm)/ gi%i0 !#/ar!a !a %ize azizliini g,&ter!i. im!i yaln#z %izim 3A n$. *k$)/)n ka'#&# kilit alt#n!a!#r. 2) /ah#& %enim AB &enelik arka!a/#m!#r. Ama ken!i&i ! nyan#n en k$rkak0 en .e%in en ha&etke/ %ir ti'i imi/. U<a.#k %ir .eza tehlike&i alt#n!a Millet4ekili Kenan =&engil i(in I: nk %) /ah#& kimin ara%a&#na %iner&e $n)n ! ! n (al#n %ir ti'tir. yi tan#r#m. Mikr$<$n!a %ana h .)m etmekten ken!i&ini alamam#/t#r. : nk $ millet4ekili $na ti.ari hayat#n!a yar!#m!a %)l)nm)/t)r. 2en 7e.ati*ye %)g ne ka!ar ($k /eyler 4ermi/tim0 ama $ <ark#n!a !eil!i. Arka!a/ $larak &eneler.e %ar#ma %a&m#/t#m. +r!)!a iken tehlikeli g nler!e yan#m!a yer alm#/t#. Ayn# i!eal )r)na %a/#m# .an#m# <e!a etmi/tim. Ama $ %)nlar# i!rak e!e.ek ha&&a&iyette !eil!i. Men<aati mane4H !eilmi/. 2) kere !ene .in& $l!))n) mahkeme h)z)r)n!a !a i&'at etti. ) mahkeme in&anlar#n % t n karakterini $rtaya k$ymak %ak#m#n!an ($k <ay!al# $l!). HAKM R=D =33M

2ir g n !)r)/ma hakimi al%ay 7)man 8z!alga mahkemeye (#kmam#/t#. -erine h6kim 2n%. Ali Ce&)rer (#kt#. 2) hakimle K$re*!e %era%er %)l)nm)/t)m .8r<i !are il6n e!il!ii zaman !a gazeteler!e i&mini %a/&a4.# $larak $k)m)/t)m. Daima i/ini0 <enal##n# 'er!e arka&#n!a ya'ar!#. 7a&#l yere 4)ra.a#m# ta&arl#y$r!)m. : nk %enim %irin.i ! /man#m i!i. 2)nlar K$re*!e %e/ hakim i!i. 2ir /e%eke halin!e 11 ay $ra!a (al#/t#lar. 3)gay K. 3)g. 5ahrettin 8nger*!e her /eye g,z y)man %ir in&an!#. K$re 3)gay#n# %)nlar rezil ettiler. 2en 3)gay!a !,nen )yg)n&)zl)klara !ayanam#yarak MillH M !a<aa Jekiline 3)gay k)man!an# !ahil he'&ini /ik6yet ettim. 3 rkiye*!en tahkik heyeti i&te!im. + zaman 3)general Cemil Ul)(e4ik ile Hakim -%. Ra<et 3 z n K$re*ye gel!iler. 3ahkikat ya't#lar0 her/eyi ,ren!iler. lk $larak %a/ hakim 2n%. Ce%%ar arka&#n!an 3)gay K)man!an m)a4ini K)r. Al%. =krem ; rkanl# 3 rkiye*ye geri (ar#l!#. 2) ara!a A7 May#& htil6li $l!). 3)gay tahkikat !$&yalar# genel k)rmaya g,n!erilmi/ti. +n)n i(in hakim Ali Ce&)r*) iyi tan#r!#m. + g n mahkeme heyetin!e !ei/iklik $l!)) i(in )&)len Ali Ce&)rer DMahkeme heyetine itima!#n#z 4ar m#MD !iye &$r)n.a %en zaten yerim!e z$r $t)r)y$r!)m. Mikr$<$na <#rla!#m 9 Itima!#m y$k. : nk 2in%a/# Hakim Ali Ce&)rer*le K$re*!e %era%er %)l)n!)m. :$k yak#n!an tan#r#m. 2) arka!a/ $ra!a e/ya ka(ak(#l## ya'm#/t#rD !e!im. 2ir tek 4aka&#n# anlatt#m. Na'$nya*!an izinli $larak !,nen ka<ile&inin e/yalar#n# m)ayene k$mi&y$n) %a/kan# $larak %en m)ayene ettim. A1 !$larl#k %ir %eyanname !$l!)rm)/t). 2)na m)ka%il %a4)l)n!an 1E11 (i<t ka!#n ($ra%#0 ka!#n k$m%inez$n)0 ka!#n kil$tlar# (#kt#. =n a/a# E11 O 611 !$larl#k e/ya 4ar!# !e!im. Hakim $ zaman -z%. !i. (eriye (a#r!#m. 7e!ir %) &en hakim&in. -anl#/ %eyanname !$l!)r)l)r m). Ka(ak e/yalar ne!ir.D !e!im. 2ana aynen /) .e4a%# 4er!i9 I7e ya'al#m yar%ay#m %)nlar %izim y z karam#z.D 2izler !aha /ere<li hakimler h)z)r)n!a mahkeme $lmak i&tiy$r)z !e!im. Mahkeme heyeti !inleyi.iler0 &an#klar /a/#r!#lar. 5akat Ali Ce&)rer $ ka!ar 'i/kin!i ki9 IDeliliniz 4ar m#MK !iye &$rmaz m#M +n)n zerine tahkik heyeti ra'$rlar#n# &ay!#m. 3ahkik heyeti i&imlerini a(#kla!#m. 2ir !e &telik $ getir!ii e/yalar# &atarken K$re '$li&i tara<#n!an yakalanm#/t#. Daha ($k %il!iklerim 4ar!#. Ka<i gel!i. K$re*!en gelin.e emekli ettire.ektim. Ama r t%e&i y z%a/# i!i. M)4a<<ak $lama!#m. "a4.# !ayanama!#. Hemen &,z al!#. Ara karar#na ge(il!i. Mahkeme heyeti !,n n.e !)r)/ma hakimi yerin!e gene Deniz Al%.. 7)man 8z!alga 4ar!#. Hakim re!!e!ilmi/ti. 2ir !aha !a g,z kme!i. 2ilmiy$r)m 6!alet tarihin!e %) ka!ar % y k %ir &kan!al $lm)/ m)!)rM /te g,r n 3 rkiye*!e te/kil e!ilen en &$r)ml) 4e tarihi mahkemeye &e(ilen a&kerH hakimi0 her i/imiz %,yle $l!)) i(in %izler i&yank6r 4e ihtil6l.i $l!)k. K$re !,n / ;enelk)rmaya tayini (#km#/t#. +ra!an APin.i t mene tayin ettiler. AP 3 m. K. 7)ri Hazer*e arka!a/ iken !)r)m) %il!ir!im. Ama inanma!#. 2en z$rla tayinini Diyar%ak#r*a (#kartt#m. Hi( $lmaz&a %)ralar!a &iya&H 4e garniz$n mahkemelerin!e zararl# $lma&#n !e!im. AA )%at $l!) %akt#m %ir ha<ta &$nra gene ;enelk)rmaya ken!ini tayin ettirmi/9 Ma!)r !)r)m!a zannetmi/ler. 2) !a %,yle ge(ti. 5akat $ g n mahkeme (,kt . : nk %) ($k a#r %ir !ar%e i!i anlayanlara9 D)r)/malar &#ra&#n!a mey!ana gelen $laylar# !a kay!etme!en ge(emiye.eim9 R=5K 3UL;A M="=L="@

A4ni D$an %ey %enim m !a<aa /ahi!im!i0 <akat &a4.# gene k)rnazl#k etti0 $n) amme /ahi!i $larak !inletti. FA4ni D$an*#n amme /ahi!lii %en $n) m !a<aa /ahi!i $larak g,&ter!ikten &$nra mey!ana (#kt#. "a4.#n#n hile&i!ir. : nk m !a<aa /ahitleri li&te&i mahkemeye 4erilirken hangi me4z) hakk#n!a /ahitlik ya'a.a# !a yaz#l#y$r!). 2en!e Re<ik 3)lga me&ele&ini yazm#/t#m. Mahkeme!e i&'at e!ile.ei k$rk)&) ile %) /ekil!e anla/m#/ $la%ilirlerG A4ni D$an %ey*e mahkeme e&na&#n!a %) h)&)&) ay!#nlatma&# i(in %ir &)al &$r!)m0 .e4a' 4ereme!i. IHat#rlam#y$r)mD !eyin.e %en mikr$<$n!a a(#klamak i&te!im. A4ni D$an %ey*in /ah&iyetini ,l(m /0 =min Arat %eyin*!e .e&aretini anlam#/t#m. =&a& tema&# &alayan 2e!ii 5aikti0 $na &,ylettiririm mi!i ile yerime $t)r!)m0 <akat mahkeme ne ka!ar m !a<aa /ahi!i g,&ter!i i&em re! e!in.e $n!an !a 4azge(tim. Halen $n)n!a !#/ar#!a na&#l &#zlan!##n# a4)katlar#m!an ,renmi/tim. htil6l.iler ka!r$lar#n# %ir tek /ey zerine &e(erler. 1 !a I3MA3D t#r0 hayatta ,l m y$l.)l))na (#kan ihtil6l.ilerin yeg6ne teminat# %)!)r. 2en !e ayn# kai!enin tat%ik(i&i i!im. n&anlar# ihtil6l ge.e&i tan#m#/ !eil!im. htil6l m)4a<<ak $l&a i!i0 etra<#m!akilerin hakiki h 4iyetlerini gene %ilemiye.ekmi&im0 %elki !e hay#rl# $lmaya.akt#. Ama ihtil6l m)4a<<ak $lmay#n.a herke&in hakiki k#ymetleri mey!ana (#kt#. -eg6ne kazan(l# tara<ta %). 2) h6!i&e hakk#n!a <azla %ir /ey yazmaya.a#m0 $k)yanlar0 4i.!anlar#na &##narak h k m 4erirler herhal!e. Ha4a.#larla tema& &alayan 2n%. zzet K,z 4e Ha4a 2in%a/#&# Cem6l 8z!emir*in!e !)r)m)na tema& e!e.eim...Her iki&i !e !64aya inan(la &ar#l!#lar. Harek6t ge.e&i !e ,yle0 l6kin mahkeme &a<ha&#n!a her /eyi ink6r etmek &)reti ile /ah&iyetlerini0 %enliklerini &#<#ra ! / r! ler. Demek .eza 4e ,l m k$rk)&) in&anlara /ah&iyetlerini kay%ettiriy$r. 2) arka!a/lar hatt# z6t#n!a %) !)r)ma ! /e.ek in&anlar !eil!i0 ya geri!e Ha4a K)44etlerin!e kalan arka!a/lar#n# &aklamak i(in ken!ilerini <e!a ettiler. -ah)t ta %enimle tema&ta $l!)klar# zaman 4er!ikleri %ilgiler!e yalan &,yle!iler. kin.i&ini ka%)l e!emiy$r)m. Harek6t ge.e&i &aat 1E.31 !a =&ki/ehir H4. ?&& n!en !,rt a!et 5111 )(a# getir!iler0 /ehir!e !aha e44el!en kararla/t#r!##m#z %,lgeler!e )()r!) . H4. K)Letleri Kh. ile ;enelk)rmay %ina&#n!a makineli t <ek at#/# alt#na al!#rtt#lar. Hatt6 H4. K. Kararg6h#na r$ket at#/# %ile ya't#lar0 %en %)nlar# g,z mle g,r! m. 2) arka!a/lar g (leri ni&'etin!e 4azi<elerini ya'm#/lar!#r. 5akat mahkeme!e ($k yalan &,yliyerek in!im!e k ( l! ler. A7+7"U7 AL3@7DAK MQA... 1E May#& 1963 g n -%. +&man Deniz &tan%)l*!an gelerek &$n !)r)mlar#0 haz#rl#klar# %il!irilmi/ 4e... Fkin.i %ir h)&)&ta al%ay#m0 ra!y$!a $k)nan an$n&)n alt#n!aki imza me&ele&i. "izin imzan#z $lmaz&a %izim &tan%)l*!aki &i4il halk# t)tmam#za imk6n y$k. Qeytin%)rn)0 3a/l#tarla0 eer harek6t#n %izim tara<#m#z!an ya'#l!##n# anlamaz i&e /ehre !,k le.ekler0 ,nliyemiye.eiz0 k,t h6!i&eler !$a.akG !emi/ti9 2en !e inan!##m i(in mak)l g,r! m. : nk Ankara !a !a %ana m ra.aat e!en &i4il0 'artili0 'arti&iz /ah#&lar CH> kar/#&#n!a $lanlar0 % t n 3 rkiye*!eki 4il6yetler i(in ayn# /eyi &,yl y$rlar!#. DAA )%at(#lar# tara<&#z z mre tan#y$r)z 0$nlar#n te/e%% & ile ya'#la.ak %ir harek6tta CH>*nin kar/#&#n!a $lan %izler &$kaa !,k l ' kar/# gelmeyiz0 ak&i tak!ir!e A7 May#&*#n CH>*&i nam#na ya'#l!##na inan!##m#z i(in $y)na gelmeye.eiz. ntikam ala.a#zK !iy$rlar!#. 2) &,zlerini yerine getirirler mi i!i0 %ilemem. Ama memlekette halk iki ! /man kam'a '$litika.#lar y z n!en ayr#lm#/ $l!)) i(in her /ey $la%ilir!i.

2ir tak#m )<ak mi&alleri !e &e(imler!en %) yana g,r lm /t . 3$kat =r%aa O Mar!in $laylar# F2ilha&&aG Kay&eri $laylar# in&ana !eh/et 4eren h6!i&eler!i. ntikam.# 'artiler!e % y k %ir &)%ay ! /manl## 4ar!#. htil6l hareketlerin!e halk#n kar/# k$yma niyeti 4ar&a0 %elki Ankara &tan%)l =rz)r)m gi%i a&kerH %irliklerin ($k $l!)) 4il6yetler!e %elki %ir /ey $lmaz!#0 ama a&keri %irliklerin az 4eya hi( $lma!## yerler!e &)%aylar#n !)r)m) ne $l)r!). "iya&i 'artiler %ir%irlerine girer&e0 i( har' %a/lang#.# $l)r&a0 memleketin !)r)m) ne $l)r!)0 %ir ihtil6l li!eri $larak ya'#lan her tekli<i ! / nmem gerekiy$r!). -$k&a Ra!y$ an$n&) alt#na imzam# k$yma merakl#&# !eil!im. im!i mal)' $l!)ktan &$nra %az# yak#n arka!a/lar harek6t %) y z!en m)4a<<ak $lma!# !iye !e!ik$!) ya'#' geziy$rlar. mzam# k$yma&am !a $n !akika &$nra harek6t#n AA )%at(#lar tara<#n!an ya'#l!## anla/#la.akt#. 2) imza me&ele&i e'ey m naka/a e!ilmi/tir. +&man Deniz*e /im!i Ankara*!a hi( g,z kme0 ge.e !$r) &tan%)l*a !,n0 yar#n 5ethi ; r.an0 zzet K,z ile &tan%)l*!a $la.ak g,r / ' %ir karara 4ar#r&#n#z !e!im. Re<ik 3)lga*!an !a m)4a<<akat ha%erini al!##m#z# %il!ir!im. D$r) =min Arat*a gitme&ini0 ilk anan&) haz#rlamalar#n# &,yle!im 4e 9 D2enim imza k$yma me&ele&ini $na !a &,yle0 %ir karara %alay#n.D !e!im. mza me&ele&ini tekli< e!en +&man Deniz $l!))0 hal!e0 mahkeme &a<ha&#n!a kalk#' mikr$<$n %a/#n!a an$n&)n at#n!a 3al6t Ay!emir imza&# $l!)) i(in &tan%)l*!a harek6t m)4a<<ak $lamam#/t#r0 ( nk %iz harek6t#n "il6hl# K)44etler tara<#n!an ya'#la.a#n# %iliy$r!)k !e!i. Fmzan# ne &el6hiyetle k$y!)n !iye &)al &$r!)r!). G + an!a %eynim!en 4)r)lm)/a !,nm /t m0 in&anlar ,l m k$rk)&) ile %)ka!ar !ei/e%iliy$rlar!#. Ama $l)y$rm)/0ken!i&i %ir AA )%at emekli&i i!i. &tan%)l*!a harek6ta i/tirak e!e.ek % t n %irliklerin irti%at &)%aylar#n# Ce4at K#r.a*n#n e4in!e t$'lay#'0 ihtil6lin ya'#la.a#n# %il!irirken &#<at#n ne i!i a.a%aM =4et0 harek6t "il6hl# K)44etler tara<#n!an ya'#la.akt# 4e ,yle ya'#l!# ama0 harek6ta karar 4eren &e4k 4e i!are0 !riRe e!en AA )%at(#lar !eilmiy!iM Ken!i&i !e &tan%)l*!a a&keri $rganiza&y$n) ya'an Ce4at K#r.a*n#n K)rmay 2a/kan# r$l n!e i!i. Ama %ana kar/# %) ithamlar# k$layl#kla ya'a%iliy$r!)0 ( nk mal)' $lm)/t)k. lk g n n!en iti%aren ge(mi/ h6!i&elerin he'&ini ink6r e!iy$r0 !e4aml# $larak ken!ini ,l m!en k)rtarmak i(in mahkeme!e %,yle y$l t)tt)rm)/0 h)k)k kai!elerinin a(#kl#klar#n!an i&ti<a!e e!i' k)rt)lmaya (al#/#y$r!). ;ene k)rt)la.ak ama0 /ah&iyetini ken!i ken!ine herke&in h)z)r)n!a yemek &)retiyle. 2) /ekil!e 6!aletin 'en(e&in!en k)rt)lmak i(in (a%alamaktan i&e0 /ere<le ,lmek !aha iyi!ir. +&man Deniz en g 4en!iim arka!a/lar#m!an %iri i!i0 harek6t ,n.e&i 4e harek6t ge.e&i % y k hizmet g,rm / .e&)r hareket etmi/ %ir in&an!#r. Ama ne yaz#k ki0 mahkeme!eki t)t)m) ile %enim in!im!e % t n mazi&ini &il!i. 5akat $n)n gi%i hareket e!en %az# arka!a/lar!a0 %) /ekil!eki !a4ran#/lar# erkeklik &ay#y$rlar. H3LSL A7T7"U J= =M@7 ARA3 A1 May#& 1963 g n Al%. =min Arat %ey e4e ihtil6l an$n&)n) %ana 4ermi/ti. gelerek ken!i elyaz#&#yla haz#rla!##

5akat %) h)&)&ta mahkemeler .ereyan e!erken R#<k# =rtem ile =. Arat ara&#n!a ge(en %ir k$n)/may# nakletme!en ge(emeye.eim. : nk mahkeme ,n n!e herke& ink6r etmek &)reti ile yakay# &#y#r#'0 her /eyi %enim &t me k$layl#kla %#raka%iliy$r!). 2#rak&#nlar0 ziyan# y$k0 %)n!an y#lmam0 k$rkmam# !a0 %) i/leri tek %a/#ma ya'm#/ i&em0 /ere<te %ana aittir.. -aln#z en g 4enilir en ($k h rmet e!ilir =min Arat0 %ak#n na&#l hareket e!iy$r9 R#<k# =rtem*e %ir g n k$)/ta !iy$rki 9 IA.a%a ra!y$ !eklara&y$n)n) kim yazm#/MD Akl#n.a %ili' %ilme!iini anlaya.akt#r. R#<k# %ey!e &iz $n) !aha iyi %ilir&iniz !iy$r. 2ilmiy$r)m !iye .e4a' 4erme&i zerine R#<k# !ayanamay#'0 Al%ay#m 'azarte&i &a%ah# &iz gel!iiniz zaman %en 3al6t %ey*in yatak $!a&#n!a i!im !iy$r. -ani ken!i&inin yaz#y# getir!iini ihzaz ettirmek i&tiy$r. =min %ey gene ha%eri $lma!##n# &,yleyin.e9 R#<k# %eyU %enim $ an!a kan#m (ekil!i !$n!)m kal!#m !e!i. +lay# %ana anlat#n.a0 %en!e !$nakal!#m0 ama el!en ne gelir. Can k$rk)&) in&anlar# %) ka!ar !ei&tiriy$rm)/ !emek. + g n!en &$nra %en 4e R#<k# %ey art#k =min %ey*in y z ne %akmak i&temiy$r)z.

AL2. ;AL> ;?L3=Ki7*in KUR3ULMA :A2ALAR@ 2) ($k ate/li 4e yak#n arka!a/#m#n!a !)r)m) /) 9 htil6l ge.e&i0 Al%. ;ali' ; ltekin0 Al%. +rhan Al'ak#nla %irlikte =min Arat*#n e4ine gi!iy$rlar. ;e.e yar#&# &aat AB e ka!ar ra!y$!a an$n& 4erile.ek miM !iye %ekliy$rlar!#. Demek herke& ken!i&ini garantiye alm#/ &aat AB.11 te an$n& %a/l#y$r. +rhan Al'ak#n*#n ara%a&# ile ;6li' ; ltekin e4!en (#k#y$rlar9 ;ali' %eyi +rhan %ey e4ine %#rak#y$r. ;ali' %ey e4ine gi!in.e %izim nam#m#za 4erilen an$n&) !inleyi' &e4in(le Har% +k)l)na geliy$r. 5akat $ an!a Har% +k)l) hen z (#kmak zereD tam $ &#ra!a !a %en gel!im. ;ali' %eye arka!a/lar# &$r!)m9 D=min Arat0 +rhan Al'ak#n nere!elerD !e!im9 2ana %) 4aziyeti anlatt#0 ta%ii kim&eler mey!an!a y$kt). 1 ge.e ;ali' ; ltekin &a%ahleyin +k)l) terke!in.eye ka!ar yan#m!an hi( ayr#lma!#. 2 t n h6!i&eleri yak#n!an g,r! . 5akat hi( %ir /eye kar#/ma!# &e&&iz0 &e!a&#z $ra!a $t)r!). Mahkeme &a<ha&#n!a %ir tek g n mikr$<$n %a/#n!a m /k l 4aziyette kal!#m $ an!a !ahi yerin!en kalk#' %ana h6!i&eyi g,r! hal!e yar!im etme!i. FAli =l4er!i me&ele&in!eG Ayr#.a hi( y$ktan %ir g n mahkeme!e .el&e a(#l!## zaman !)r)/ma hakimi 7)man 8z!alga FDz. Hakim Al%.G tara<#n!an /) &)ale mar)z kal!#m. I1 ge.e ;ali' ; ltekin &ize %) harek6t# !)r!)ral#m !iye tekli< ya'm#/0 &iz ka%)l etmemi/&iniz ,ylemiMK!e!i. 2en!e e4et !e!im ya't#. Ka%)l etme!im zaten &aat 1E.31 !). -ar#m &aat &$nra !a %en harek6t# %#rak#' $k)l!an ayr#lm#/t#m. ;ali' ; ltekin !eniz.i $l!)) i(in !#/ar!an Deniz K)44etlerin!eki arka!a/lar# 4eya %ir yak#n# ile !)r)/ma hakimine %) ha%eri g,n!eri' .eza&#n# ha<i<letmek i(in (6re aram#/t#. Mahkemenin %) t)t)m) !a hi( %ir &an##n g,z n!en ka(ma!#. 8zel m)amele ya'#l!## !a anla/#l!#. =4et %) ya't## tekli< $n)n .eza&#n# ha<i<leti.i %ir &e%e% te/kil e!iy$r!)0 ama %eni !e ihtil6le m)anni!en !e4am e!er %ir /ah#& $larak g,&teri' .ezam# tah<i< e!e.ek hi( %ir. ka'# %#rakt#rm#y$r!). Ceza %ak#m#n!an hi( %ir /ey ! / n! m y$k ama0 arka!a/lar#m#n 4e<a&#n# g,&ter!ii i(in yaz#y$r)m. n&anlar tehlike an#n!a %elli $l)y$r. 2) gi%i arka!a/lar!an ne<ret e!iy$r0 y zlerini !ahi g,rmek i&temiy$r)m0 iyi g n !$&tlar#n!an hayatta kim&eye hay#r gelmez. Ha'i&hane!e !e /im!i %) ti' in&anlar ;ali' ; ltekin0 3)rg)t Al'ag)t0 %enim &e4me!iim ne ka!ar in&an 4ar&a0 %ilha&&a ha4a.#lar ile &#k# !$&tl)k k)r)'0 hakk#m!a !e!ik$!) ya'#' geziy$rlar. 3UR;U3 AL>A;U3*)n 7KSR@

Al'ag)t &$n g ne ka!ar gayet h#zl# 4e a(#k %ir /ekil!e (al#/m#/t#. 5akat Mahkeme*ye ! / n.e0 i/ !ei/ti. Mahkeme &a<ha&# ilerle!ik(e ken!i&in!e %az# !ei/meler &ezmee %a/la!#m. A4)katl##n# kay#n%ira!eri 2 lent Aa%ey$l) ya'#y$r!). +n)n te&iri alt#n!a kalarak her/eyi ink6r 4e te4il y$l)na g,t rme. (a%a&#n!a i!i. Mahkemelere gi!erken $t$% &e %era%er %ini'0 %ir k$lt)k!a kele'(eleniy$r!)k. 2irg n %ana $t$% &te 9 I"en %ana harek6t 'l6n# hakk#n!a %ir /ey &,yleme!in ki0 %en ink6r e!erim.D !e!i. Demek a4)kat#n!an %irg n e44el ,yle talimat alm#/t#. I7a&#l $l)r 3)rg)t.D !e!im. 7e ya'al#m %) m !a<aa hakk# !e!i. Hem &en %ana yaz#l# emir 4erme!in ki0 ne ile i&'at e!e.ek&in !eyin.e $ zaman ne .in& %ir in&an $l!))n) anla!#m. /te iyi g n arka!a/lar#m!an %iri !aha ken!i/ini hakiki h 4iyeti ile mey!ana 4)r)y$r!). 3e4ekkeli !eil0 ha'&e gir!iim ilk g n!en %eri 2ahtiyar -alta ile %irlikte <#&<#& k$n)/)y$rlar0 %ir%irlerine k6#tlar yaz#'0 h .reler!e kita' ara&#n!a g,n!eriy$rlar!#. ;izli gizli anla/malar ya'#y$rlar!#. +g n anla!#m %)n)n mana&#n#. Mahkeme i<a!elerini tanzim e!iy$rlarm#/. 2en %ir/ey !)ya.a#m !iye0 her iki&i !e !ikkatle hareket e!iy$rlar!#. Ama ! nya!a ne gizli kalm#/t# ki0 %) gi%i )<ak k$m%inez$nlar !)y)lma&#n. -a4a/ ya4a/ he'&ini ,ren!im. Mahkeme!eki &$rg)lama i<a!e&ini !inleyin.e zaten0 her/ey %elli $l!). /in i(in!en &#yr#lmak i(in ne l6z#m&a ya'#y$r!). Har% +k)l)n!a %eni &aat 11.11 !e ilk kar/#l#yanlar 3)rg)t ile 2ahtiyar*!#. 2e/ !akika %ile yan#m!a kalma!#lar. 2ahtiyar %ana geli'9 DK)man!an U%)ra&# karmakar#/#kK Hakikaten Har% +k)l)*n)n ,n karmakar#/#kt#. Kim ne ya't##n# %ilmez 4aziyette i!i. Ama %)nlar# terti'leye.ek $lan %en !eil. A. K. 3)rg)t %ey ile !aha ,n.e!en tayin ettiim ta%)r 4e 2l. K)man!anlar# i!i. Ama kim&e i/i .i!!iye almam#/ $ra!an )zakla/ma (6releri ar#y$r!). 2en %)n)n <ark#n!a i!im. 2iz 3)rg)t %eyle a/a#ya inelim0 tale%enin %ir k#&m#n#n .e'hane&i y$k !e!i. 2en !e9 I"iz gi!in $nlar# terti'leyin0 &ize .e'hane ikmali ya'ar#mK !e!im. ;i!i/ $ gi!i/0 %ir !aha her iki&inin!e y z n g,rme!im0 ha'i&hane ara%a&#na %inin.eye ka!ar. 1 ge.e 11.A1 !e AA9 >.A. nizamiye&in!e %ir ara%an#n i(in!e te4ki< e!ilmi/ler0 ken!i i<a!elerine g,re AA9 >. Alay#na .e'hane almaya gi!iy$rlarm#/0 yakalanm#/lar. Alay K. $lan %ir &)%ay#n alay# %#rak#' tak&iyle .e'hane ikmal etmeye gi!i' gitmiye.eini a&ker $lan herke& k#ymetlen!ire%ilir. ;eri&ini $k)yanlara %#rak#y$r)m. 2)nlar yetmiy$rm)/ gi%i 3)rg)t Al'ag)t %ir!e mahkemeye m !a<aa /ahi!i $larak 3ayyar 2aran&eli getirtti. 2aran&el /aha!eti e&na&#n!a 3)rg)t Al'ag)t*)n aile&i ile Dr. >ar) %eyler!e iken htil6l ha%erini ra!y$!an !)y)n.a /$ke $l)' ken!i&ini Har% +k)l)na ara%am ile (#karmam# i&te!i0 !eyin.eU he'imiz /a/#r!#k. 5ethi ; r.an !ayanama!# 0 yerin!en mikr$<$na <#rla!#. 3)tmak i&te!im0 m)4a<<ak $lama!#m. ahit yalan &,yl y$r !iyerek hakikatleri mahkemeye anlatt#. 2en !e kalk#' ta&!ik e!in.e0 3)rg)t*)n !)r)m) % t n (#'lakl## ile $rtaya (#kt#. K,t %ir !)r)m ha&#l $l!). 1 an!an iti%aren !e me/h)r ak#ll# a4)kat#0 ken!i&i 4e hatt6 %elki !e & l6le&i %ana0 5ethi ; r.an*a ! /man $l!)lar. im!i !e ha'i&hane!e aleyhime !e!ik$!) ya'#' geziy$r. /te in&anlar!an %ir ti' !aha.

2)n!an %a/ka 9 D;enerallerle irti%at# &alayan K)r. Al%. R)mi Ah#&kal#*!#rD !emi/tim. + !a 3)rg)t Al'ag)t ile %ize ha%erleri )la/t#r#r!#. R)mi Ah#&kal#y#!a te4ki< etmi/ler!i. + y$l ile generaller mahkeme!e (,z le.ekler !i0 <akat 3)rg)t Al'ag)t0 R)mi Ah#&kal# i(in 4er!ii i<a!e!e %enim $n)nla tema&#m yaln#z ti.aret me4z))n!a i!i !emi/0 &a4.# 2n%. 3)rg)t Akan %enim i<a!emi al#rken $n)n i<a!e&ini %ana g,&ter!i. /te g,r0 yak#n arka!a/lar#n# !e!i0 %en ne ya'ay#m !elil y$k0 arka!a/lar &akl#y$r0 yalan &,yl y$rlar !e!im. 2ir ka( g n &$nra !a R)mi Ah#&kal# tahliye e!il!i. D64an#n k l alarak k)rtar#lma&# %ak#m#n!an generalleri !ahil ettireme!ik 4e %en 4ermi/ $l!))m i<a!eler!e yaln#z %#rak#l!#m. H$/ &a4.# 4e mahkeme heyeti !)r)m) anlama!# !eil0 ama re&miyete girmemi/ $l!). /te %enim en yak#n 4e en g 4en!iim 4e itimat e!erek ihtil6l haz#rl#klar#n# ya'arken % y k me&)liyetler ta/#m#/ arka!a/lar#m. 3)rg)t Al'ag)t 7 ki/ilik <ikir kararg6h#n#n i&tih%arat &)%ay# i!i0 % t n %ilgiler $n!a t$'lan#r!#. 2iz !)r)m mahkemelerini $n)n i&tih%aratlar#na g,re ya'ar0 hareket hatt#m#z# $na g,re (izer!ik. im!i %) /ah#& hi(%ir /ey %ilmiy$rm)/ gi%i mahkeme!e hareket e!erek 4e<a&#zl#k e!iy$r. AL =LJ=RD A-AKLAR@MA KA>A7M@3@... 1 ge.enin %ir n)maral# kahraman# tan#nan K)r. -%. Ali =l4er!i0 mahkemeye amme /ahi!i $larak gelmi/0 ken!i&ini hakiki %ir kahraman gi%i g,&termek i(in t rl yalanlar &,yl y$r!). 2) meyan!a %enim i(in!e /)n) &,yle!i9 FAli =l4er!i Ra!y$e4in!e m)ka%il an$n& ya'arken ?&temen =r$l Din(er ken!i&ini te4ki< e!i'0 Har% +k)l)na getirmi/ti. 2 t n i/leri %$zan 4e %izim mal)' $lmam#z# &alayan %) /ah&a kar/# $ an!a % y k in<ial 4ar!#. 3ale%eler ($k heye.anl# %ir 4aziyette $n) ,l! rmek i&tiy$rlar!#. 2en mani $l!)m0 hatt6 tale%elerin t$m&$nlar#na kar/# %en g,& m !aya!#m. 3ale%elerin heye.an#n# te&kin ettim. Ali =l4er!i*nin hayat#n# $ ge.e k)rtar!#m. Kh. ta $!ama al!#m0 ayaklar#ma ka'anm#/0 Al%ay#m &en %ilir&in0 %en !)r)m)n %,yle $l!))n) %ilmiy$r!)m0 ne i&ter&en emret0 ya'a.a#m0 !iye yal4ar#y$r!). /te %) /ah&iyet&iz in&an0 mahkeme!e i<a!e 4erirken %ana i<tira e!erekG ken!i&ine $!am!a ta%an.a (ektiimi i!!ia e!iy$r!)0 %enim hayatta kim&eye ta%an.a (ekme!iimi0 hele $ ge.e ta%an.a k)llanmaya hi( ihtiya.#m $lma!##n# g,renler %ilir0 etra<#m!a ate/ gi%i Har%iyeliler!en0 3$m&$nl) m)ha<#zlar#m 4ar!#. 2,yle %ir 4aka $lma!#. 2en /ahi!in yalan &,yle!iini i!!ia e!erken. 1 %eni yalan.# !)r)ma &$kmaya )ra/#y$r!). /te $ an!a $!a!a h6!i&eleri en yak#n!an g,ren ;ali' ; ltekin*in0 Hakk# " mer*in0 M. >ak$%a*n#n mikr$<$na geli'0 /ahi!in yalan &,yle!iini i&'at etmeleri gerekir!i0 >ak$%a &,z i&te!i ama0 hakim 4erme!i. 2en ;ali' ; ltekin*!en %) h)&)&)n ay!#nlat#lma&#n# i&tiy$r!)m. 7e gezer0 yerlerin!en kalk#' mikr$<$n %a/#na gelmeye k$rk)y$rlar!#. /te 4e<ak6r arka!a/ n m)ne&i0 iyi g n !$&tlar#. "+R;ULAR@7 "+7U "$rg)lamalar amme m !a<aa /ahitleri !inlenme&i %itti. "a4.# e&a& hakk#n!a.ki m talaa&#n# $k)!)0 "$nra m !a<aalara gel!i.1 A)&t$& 1963 >er/em%e g n &an#klar rn !a<aalar#n# ya'a.aklar0 &$nra mahkeme karar#n# 4ere.ek. 2) tarihi karar!a herke& na&i%ini ala.ak. M)ka!!erattan <azla&# $lmaz0 <akat %)na ramen hal6 e&ki arka!a/lar en!i/e i(in!e 4e &)(l)l))n 4ermi/ $l!)) (ekingenlikten0 hakikatler!en )zak0 gene tez4irat makinelerini i/letmekten geri kalm#y$rlar. 2akal#m ileriki g nler Allah %izlere neler g,&tere.ek

5ethi ; r.anV#n A&keri MahkemeV!e Jer!ii "a4)nma

A1OA1 May#& a&keri ayaklanma&#na <iilen 4e <ikren kat#lm#/ %ir &an#k $larak h)z)ra getirilmi/ %)l)nmaktay#m. 2en %) harekata e44elemir!e memlekete 4e millete hizmet gaye&i ile kat#l!#m. 2) <iilim!e a&la /ah&i %ir men<aat 4e en!i/em $lmam#/t#r. nan!##m0 !$r) 4e <ay!al# telakki ettiim %ir i/e kar#/t#m. Hareket tarz#m#z hakk#n!a en a!il karar# tarih 4ere.ektir. D)r)/malar#n %a/la!## g n!en karar g n ne ka!ar &)( telakki e!ilen <iillerimin he&a%#n# en k ( k te<err)at#na ka!ar naklettim. 2ana i&nat e!ilen <iilin &a4)nma&#n# %ir %a/ka .e'he!en ya'a.a#m. "a4)nmam#n !ier k#&#mlar#na a4)katlar#m tema& e!e.ekler!ir. De4letin ;aye&i Halk#n M)tl)l))n) "alamakt#r

2iz hakl#l##m#z#n &a4)nma&#n# m$!ern !e4let g,r / n!e %)lmaktay#z. 2) g,r /e g,re0 !e4letin %ir <$nk&iy$n) 4e %) <$nk&iy$n) ger(ekle/tirmek i(in!e %ir $t$rite&i 4ar!#r. 2) <$nk&iy$n)n gaye&i halk#n m)tl)l))n) &alamakt#r 4e m)tl)l)k &alan!## m !!et(e me/r) %ir !e4let $t$rite&i 4ar !emektir. -$k&a %) $t$rite g,kten inmemi/tir. Dier %ir !eyimle %ir yan!a !e4letin ama.# halk#n m)tl)l))n) &alama ,te yan!an %) m)tl)l)) &alaman#n ama.# !a !e4let $t$rite&i!ir. 2) iti%arla kan)nlar 4e !e4let m e&&e&elerinin 4er!ii her t rl h)k)ki emirler ,z iti%ariyle %) ama.a kar/# $lamazlar. Ak&i tak!ir!e me/r) !eil!irler. "iya&i 'artilerin me4.)!iyet &e%e%i !e0 )l)&al ira!enin y,n n!en &a't#r#lma&# !eil0 %ilaki& halk#n ger(ek k$llekti< men<aatlerinin ak&ettirilme&i!ir. Ak&i hal!e halk#n egemenliin!en &,z e!ilemez.

2iz hakl#l##m#z# 3 rkiyeV!e y)kar#!a k#&a.a %elirttiimiz genel 'ren&i'lere )y)l)' )y)lma!##na g,re i!!ia e!e.eiz 4e g,&tere.eiz ki0 3 rkiye '$litika&#n# y,netenler0 'arlament$&) ile 4e h k meti ile halka 4e ger(ek halk hakimiyetine kar/#!#rlar. 2izim harekat#m#z#n me/r)l)) $nlar#n hareketlerinin gayri me/r)l))n!an !$makta!#r.

3 rkiyeV!e !e4let i!are&inin me/r) $l)' $lma!##n# $rtaya k$ya%ilmek i(in halk#n0 $n)n ihtiya(lar#n#n kar/#lan#' kar/#lanma!##n# anlamak gerekir. 2)n) y)r!)m)z!a &$&yal !engenin ni&%i !e $l&a %)l)n)' %)l)nma!##n!an (#kara%iliriz. :e4remize %akal#m. A&l#n!a %ir %irin!en m &takil $lmayan alanlar#n0 ek$n$mi0 '$litika0 eitim0 a&kerlik0 !in 4e ahlak !allar#n!an0 hangi&in!e % y k (at#/malar y$kt)r.

2) &ahalar!a me&elelerin (,z mlen!ii ni&'eten &$&yal h)z)r &alan!## g,r lmekte mi!irM 2)ra!an (#kara.a#m#z &$n)( halk ihtiya(lar#n#n geni/ ,l( !e $rtaya (#kt##0 !e4letin %)nlar# )zla/t#r#.# %ir <$nk&iy$n yerine0 ak&ine )y)/t)r).) %ir t)t)m!a %)l)n!))!)r.

De4let $t$rite&inin me/r)l))0 IHalk yarar#na !a4ran#/#n!a!#rK !emi/tik. -ani !ier %ir i<a!e ile $t$rite !e4let !a4ran#/lar#n#n an.ak halk#n ger(ek ira!e&ine )y)l!)) ni&'etin!e me/r)!)r 4e halk yarar#na!#r. 8yley&e % t n me&ele ger(ek halk ira!e&inin te.elli&i!ir. Halk#n 4e t$'l)m)n (#kar#na 4e !em$kra&iye kar/# t)t)m &,z k$n)&) i&e y)kar#!aki mant#a g,re ira!e &a't#r#lm#/0 yanl#/ y$llara &e4k e!ilmi/ !emektir. A.a%a0 3 rkiyeV!e milli ira!e )l)&)n 4e y)r!)n (#karlar#na )yg)n %ir /ekil!e te.elli etmi/ mi!ir0 yah)t ettirilmi/ mi!irM 2)n)n i(in !e4let ira!e&inin i/leyi/ine ,n.e anaya&a!an %az# 'ren&i'leri tekrarlayarak0 &$nra !a $laylar# am'irik a(#!an ele alarak %akal#m.

3 rk Halk#Vn#n ka!eri tarih %$y)n.a al!at#lm#/l##n %ir &er 4eni!ir. 3anzimat !a hayat#

!ei/tirme!i0 2irin.i Me/r)tiyet $n)n !#/#n!a %ir hareketti. kin.i Me/r)tiyet (ilelerine yeni a.#lar ekle!i. 2 t n %)nlar!an &$nra K)rt)l)/ "a4a/#0 3 rk milletinin %a#m&#zl#k azminin /))rl) /ahlan#/# 4e Atat rk !e4ri0 halk#n ken!i ki/iliini i!rake haz#rlay#/ y#llar# i!i. 2)n) halk#n yeni!en al!at#l#/# $lan ($k 'artili !e4ir taki' etti.

A7 May#&V# Haz#rlayan "e%e'ler Halen Me4.)tt)r9 A7 May#& &$nra&#n# i&e %)ra!a k$n)/)y$r)z. 2ir m)kaye&eye ge(elim. H k met 2a/kan#Vn#n a!alete %a&k# a!!e!ile%ile.ek %ir &$r)m&)zl)k 4e 'er4a&#zl#kla0 en /ere<&iz !iye a!lan!#r!## A1O A1 May#& hareketi ile A7 May#& hareketini kar/#la/t#ral#m. A7 May#& hareketi me/r)l))n)0 halk ira!e&inin te.elli&ine engel $lan Anaya&a !#/# !a4ran#/lara kar/# $l)/)n!an almaktay!#. 2) hareketin a(t## !e4rin me/r)l)) i&e0 $ engellerin y#k#l#' y#k#lma!##n!a!#r.

A7 May#& hareketi0 a&l#n!a0 %elirli %ir &tat k$n)n tayin ettii &$&yal &i&teme kar/# m#!#r0 y$k&a $ &tat k$y) ka%)l e!i'0 &a!e.e $ &tat k$ i(in!e Anaya&a !#/# hareketler!e %)l)n!)) ka%)l e!ilen %ir ka( ki/iye mi kar/#!#r. =er &tat k$ya kar/# !eil&e0 milli ira!enin ger(ekle/me&ine &a!e.e %irka( ki/inin engel $l!)) <araziye&ine !ayanmakta!#r. 2) ($k & %Rekti<0 i'ti!ai0 ilim !#/# 4e r$mantik %ir h k m! r. ;er(ekte ki/ilerin hareketleri % y k ,l( !e &tat k$ tara<#n!an tayin e!ilir. A&l#n!a A7 May#& ,n.e&in!e milli ira!eyi &a't#r!## &an#lan /ah#&lar#n hareketleri &e%e' !eil neti.e!ir. ) hal!e A7 May#& 4e $n!an &$nra&#0 %) gi%i /ah#&lar#n (#kma&#na mani $la.ak !ei/iklikleri 4e !e4rimleri a.a%a getire%ilmi/ mi!ir. 2)nlar ya'#lma!## m !!et(e A7 May#&V# haz#rlayan &e%e'ler halen me4.)t !emektir 4e ger(ekte halk#n ira!e&inin te.elli&ine imkan %#rak#lmamakta!#r. + manilerin kalkma&# ki/ileri y$k etmek ya !a a#zlar#n# t#kamakla !eil zin!e k)44etlerin k,kl re<$rm !iye $y %irliine 4ar!## &tat k$y) !ei/tiri.i !e4rimlerin0 re<$rmlar#n ya'#lma&#na %al#!#r. 2) re<$rmlar ger(ekle/tirilmemi/0 yani halk#n ger(ek ira!e&i ile !e4letin t)t)m) ara&#n!a ayniyet k)r)lamam#/&a A7 May#& ,n.e&i i(in ileri & r len me/r)iyet&izlik i!!ialar# %)g n !e temel!e ayn# !eeri ta/#y$r !emektir. 2ir !ier i<a!e ile ha!i&eleri A7 May#&a g,t ren r)h %)g n !e !aha yayg#n !aha /))rl) $larak ya/amakta!#r. 2iz Anaya&ay# ihlal0 ilga0 tayir 4e 32MM*yi #&kat 4e 4azi<e&ini men*e te/e%% & etmekle itham e!iliy$r)z. im!i ger(ei %iz anlatal#m. ;,r le.ektir ki itham e!ilme&i gerekenler %iz !eil0 ak&ine 'arlament$ 4e %a/kan# ile %irlikte $n)n &$r)ml) h k metleri!ir.

Anaya&aya %ir g,z atal#m. AVn.i ma!!e!e &,yle!im. I3 rkiye C)mh)riyeti in&an haklar#na %a/lang#(ta %elirtilen temel ilkelere !ayanan milli0 !em$kratik0 laik 4e &$&yal %ir h)k)k !e4leti!ir.K 2)ra!aki !em$kratik0 laik 4e &$&yal %ir h)k)k !e4leti !eyimi anaya&a gerek(e&in!e a(#klanmaya !eer. A7 May#& ,n.e&inin &$&yal 4e ek$n$mik ta&arr)<lara kar/# hayk#r#/#n# !ile getiren AVn.i ma!!e&inin gerek(e&ini $k)yal#m9

M"iya&i hayat#n#n !em$kratik $la%ilme&i i(in ikti!ar#n kar/#&#n!a halk#n <ikrini0 reak&iy$nlar#n#0

)m)mi e<kara a(#klaya.ak0 $rtaya (#kara.ak0 kanalize e!e.ek0 4a&#ta 4e m e&&e&elerin zerin!e &iya&al ikti!arlar#n %a&k#&#0 4e&ayeti 4eya tekelinin $lmama&#!#r. 2) <a&#l!aki &iya&i haklar ,n.e &iya&i ikti!ar# halk#n &er%e&t r#za&#na0 halk#n m)4a<akatine !ayanmakta!#r. "iya&i haklar %) &)retle ki/i haklar# %,l m n!e zikr$l)nan haklarla %irlikte 3 rkiyeV!eki &iya&i reRimin kayna#na halktan alan %ir )m)mi e<kar reRimi haline getirmekte!ir. :a#m#z#n karma/#k &$&yal ikti&a!i ! nya&# i(in!e !aha <azla h rriyet i&e0 ikti&a!i 4e &$&yal %ak#m!an zay#< $lan ki/ileri0 gr)'lar# k$r)mak0 %)nlar#n ma!!i 4e mane4i 4arl#klar#n# geli/tirme /artlar#n# haz#rlama 4e %)nlara kla&ik ki/i hak 4e h rriyetleri yan#n!a ikti&a!i 4e &$&yal haklar tan#makta ka%il!ir.

Qaman#m#z#n !em$kratik !e4leti %) ,neme &ahi'tir. De4let hayat# i(in!e %) himayenin 4e hizmetlerin &alama&#n# %) alan!aki engellerin kal!#r#lma&#n# i&temek !e &$&yal hakt#r. 3 rkiye

!e (a!a/ %ir !em$kra&inin ger(eklerini yerine getirmek %) y$l!a y r mek z$r)n!a!#r. : nk ta&ar# ki/inin &a!e.e h rriyeti i(in !eil &$&yete i(in!e %ir ikti&a!i nite $larak 4arl##n# !e4am ettirmeye hakk# $l!))n) ka%)l etmekte!ir. 3a&ar# %) <a&#l!a tan#!## 4e &ala!## ikti&a!i 4e &$&yal haklarla &$&yal a!aleti ger(ekle/tirme ama.# g tm /t r. n&ana i&ra< $l)nmaktan mani $l)na.ak /artlar i(in!e g,rmek hakk# tan#nm#/t#r. 5akat yine zaman#m#z#n %ir gerei 4e ger(ei $larak ikti&a!en az geli/mi/ memleket $lan 3 rkiye %ak#m#n!an %ir zar)retle kar/#la/#lmakta!#r. - zy#llar#n ihmali &$n).) geli/memi/ $lan &$&yal 4e ikti&a!i ya'#m#z# kalk#n!#rma... %) !a ikti&a!i0 &$&yal0 k lt rel kalk#nma y$l) ile !e4lete %ir ,!e4 $larak y klenmi/tir. De4let %) geni/ kalk#nma '$litika&#n# milli ta&arr)<) artt#rmak 4e yat#r#mlar# t$'l)m yarar#n#n gerektir!ii ,n.eliklere y,neltmek &)reti ile 'lanlamak z$r)n!a!#r. I<er!i m lkiyet0 ,zel te/e%% & 4e aile gi%i e&a&lar# t$'l)m&al !eeri i(in!e ! zenlemi/tirK Anaya&a ta&ar#&#n#n An.i ma!!e&inin gerek(e&in!e 3 rkiye C)mh)riyetiVnin 4a&#<lar# !,rt 'ren&i' i(eri&in!e i<a!e e!ilmi/tir9

1O 3 rkiye !em$kratik %ir C)mh)riyettir. Halk i!are&i 4e hak i!are&ine !ayan#r. AO 3 rkiye C)mh)riyeti laiktir. 3O 3 rkiye C)mh)riyeti h rriyet(i!ir0 in&an hak 4e h rriyetlerine !ayat#l#r. BO 3 rkiye C)mh)riyeti "$&yal %ir !e4lettir. "$&yal De4let <ertlere yaln#z kla&ik h rriyetleri &alamakla yetinmeyi' ayn# zaman!a $nlar#n in&an gi%i ya/amalar# i(in ma!!i ihtiya(lar#n# kar/#lamalar#n# !a 4azi<e e!inen %ir !e4lettir. Her &#n#< halk ta%akalar# i(in re<ah &alamay# ken!i&ine 4azi<e e!inen zaman#m#z#n !e4leti ikti&a!en zay#< $lan ki/ileri %ilha&&a i/leri %ak#m#n!an %a/kalar#na ta%i $lan i/(i 4e m &tah!emleri her t rl !ar gelirlileri 4e y$k&)l kim&eleri himaye e!e.ektir.

2) &)retle hem in&an /ah&iyetine h rmet etmek 4azi<e&ini yerine getire.ek kla&ik h rriyetlerin ger(eklerle alay e!en %ir mahiyet alma&#na izni $la.ak hem !e geni/ halk ta%akalar#n#n re<aha ka4)/ma&# &aye&in!e t$'l)m hayat# i(in !aha 4erimli $lmalar# he!e<ine )la/#la.akt#r. ;er(ekten ma!!i maliye ikti&a!i imkanlar#n!an ya/ama i(in zar)ri $lan gelir kaynaklar#n!an 4e $ 4arl#ktan mahr)m $lan halk ta%akalar# i(in kla&ik h rriyetler yaln#z ka#t &t n!e 'arlak <akat %$/ la<lar!an %a/ka %ir !eere &ahi' $lamaz. Anaya&a gerek(e&inin y)kar#!a &,z ge(en %irka( 'aragra<# 4e %)nlara g,re yaz#lm#/ ma!!elerin m$!ern !e4letin g,re4lerini 4e ayn# zaman!a )yma&# gerektii kai!eleri a(#k $larak &aym#/t#r. >eki %) ma!!eler ni(in k$nm)/t)rM A7 May#& ,n.e&in!e kla&ik h rriyetlerin ki<ayet&izlii i!rak e!ilmi/ 4e %)nlar#n yan#n!a ayr#.a &$&yal 4e ikti&a!i hak 4e h rriyetlerin !e ger(ekle/tirilme&i zar)retine 4e m$!ern !e4let ka4ram#na )ya%ilmek i(in %) ma!!eler k$n)lm)/t)r. Anaya&an#n gerek gerek(e&in!e 4e gerek ken!i&in!e %) 4e %enzeri ma!!elere ra&tlana%ilir. -eri gel!ik(e %az#lar#n# &,z k$n)&) e!e.eiz.

Anaya&aVy# ;er(ekten Kimler hlal =!iy$rM im!i %iz e&ki reRim !e4rini %ir yana %#rak#' A7 May#&Vtan %eri <iili reRimin0 Anaya&aVn#n y)kar#!aki ma!!elerinin zaman %ahane&i ile &a4&aklanma&#0 ya !a y$k &ay#lma&#0 halk#n anlamaya.a# kan#&# ile kam) $y)na mak&atl# $larak yanl#/ ak&ettirilmeye na&#l . retle gi!il!iini g,&termeye (al#/al#m. 2) %ak#m!an %iz0 kar/#&#na getiril!iimiz %) mahkemeye memleketi temel ma!!eleri ile %irlikte %ir Anaya&a Mahkeme&i 4e Anaya&aVy# ger(ekte kimin ihlal0 ta!il 4eya tayir ettiinin anla/#lma&#n#n 4e ger(ek h k ml lerinin karara %alanma&#n#n %ir mahkeme&i $larak g,rmekteyiz. "ay#n Mahkemenin kar/#&#na gelmeleri i.a' e!enlerin /) an!a %)ra!a %)l)nanlar#n $lmama&# i.a' ettiini i&'at e!e.eiz. Ul)&al ira!e a!# alt#n!a ira!enin tahakk)na mani $lanlar0 >arlament$ 4e >artiler0 De4rimleri 4e Atat rk( geli/imi ken!i men<aatleri kar/#&#n!a g,ren0 men<aat gr)'lar#!#r

2) %ak#m!an )l)&al ira!e a!# alt#n!a ira!enin tahakk)na kimin mani $lmakla gayri me/r) hale

gel!iinin tarihi te&'iti %) mahkeme h)z)r)n!a ya'#la.akt#r. ;er(ekten amme e<kar# ne gi%i 4a&#talarla &a't#r#l#r0 al!at#l#r ya !a A4r)'a %a&#n#n!a 3 rkiye hakk#n!a k)llan#lan %ir i<a!e ile )y)t)l)r. 2)nlar y)r!)n %)g nk 4e yar#nki y k&ek men<aatlerine kar/# t)t)mlar# ile9 aG %G >arlament$ >artiler geli/imi ken!i men<aatleri kar/#&#n!a g,ren men<aat

.G De4rimleri 4e Atat rk( gr)'lar#!#r. aG >arlament$

1E =kim &e(imlerin!en &$nra Anaya&aVn#n amir %)l)n!)) &$&yal 4e ek$n$mik engelleri kal!#rmak0 milli ira!enin y$llar#n# a(mak 4e $n) &,z!en ger(ek hale getirmek yerine0 ,!eneklerini artt#rmak (a%a&# i(in!e te/rii 4azi<eye %a/lam#/t#r. -ine e&ki %$r(lar#n te.ili h)&)&)n!a ; r&el*in 4et$&)na ramen #&rar e!i/leri millet(e e&e<le taki' e!ilmi/tir. >arlament$n)n %) t)t)m) halk#n yarar#na 4e ira!e&ine )yg)n !eil0 hatta tamamen ayk#r# i!i.

2)nlar ger(ekten milli ira!enin tem&il.ileri i&eler0 .)mh)r%a/kan# &e(imi 4e h k metlerin k)r)l)/)n!a n,n *n n %a/kanl##n#n .e%re 4aran #&rarla &alanma&# gayretleri kar/#&#n!a na&#l m)4a<akat etmi/ler!ir 4e %)n) na&#l millet tem&il.ilii ile %a!a/t#rm#/lar!#r. >arlament$0 anaya&an#n emrettii re<$rmlar#n ya'#lma&# 4e ilkelerinin ger(ekle/tirilme&i g,re4lerini ya'makta anaya&an#n !e4rim.i r)h 4e niteliin!en y$k&)n kalm#/t#r. Me.li&in !e4am#0 t$'lanma 4e (al#/ma tarz# %) ger(ei $rtaya k$ymaya ka<i!ir. 2)raya0 me4.)t &i&temin nimetlerin!en en ($k <ay!alanma&#na ramen 2a/%akanV#n &e4iye&iz &,z. & 4e !ama!#n#n !ergi&i Aki&Vin A1 7i&an 1963 tarihli 'arlament$ya kar/# en a#r ithamlar!a %)l)nan n &ha&#n!aki %ir 'ar(ay# &)n)y$r)z9

M2ir g n %) 'arlament$n)n %az# men&)'lar# %ir hareket $l)r !a memleketi <elakete


g,t r rler&e0 m)tlaka !em$kra&iye &ahi' (#kmamak &)()yla yarg#lanmak 4e .ezalar#n en a#r#na0 amma en a#r#na mar)z %#rak#lmal#!#rlarK !iye %a/layan yaz# /,yle !e4am etmekte!ir9

M2) millet4ekilleri &#k#/t#klar#n!aU WMemlekette !em$kra&i ! /manlar# 4arX Memlekette !ikta


i!are&i 4arXV !iye k#zarma!an .. hayk#ran millet4ekilleri!ir. Hi( < t)r !)yma!an0 %az#lar#n#n y zleri

Hal%)ki !em$kra&inin %ir n)maral# ! /man# ken!ileri!ir 4e ken!ilerine hi(%ir m eyyi!e tat%ik etmeyen0 $ .anlar#n!an ($k &e4!ikleri 'aralar#n# ke&meyen0 $ millet4ekillii &#<atlar#n# kal!#rmayan g,re4ini .i!!iye almayan0 g,re4ini ya'mayan 2a/kan!#r0 2a/kanl#k Di4an# !are.ileriV!ir.

=er !em$kra&inin %,yle y r ye.ei0 eer !em$kra&inin %,yle iti%ar %)la.a# %)g nk %ir /ah&#n tarihi $m)zlar# &t n!e y k&elen %inan#n0 $n!an &$nra !a0 %,yle ayakta kala.a# hayal e!iliy$r&a0 <e.i /ekil!e al!an#l!##n# 3 rkiyeVnin % t n !amlar#n#n &t ne (#k#'0 hayk#rmak laz#m!#r. + %ina m)tlaka $n)n temelini kemirenlerin %a/#na y#k#la.akt#r. 3 rk Milleti $n!an k)rt)lma&#n#0 $n) %ertara< e!i' /im!iki y$l!a y r meyi m)tlaka %ile.ektir. Je %)n)n )&)l 0 (are&i ka%)l ettiimiz Anaya&a!a yaz#l#!#r. -az#klar $l&)n gelmeyenlere0 yaz#klar $l&)n en )<ak .i!!iyetten mahr)m %)l)nanlara0 haram $l&)n ken!ilerine 4e ye!i & lalelerine. 2) <akir milletin .e%in!en al!#klar#0 %) <akir milletin ah# m)tlaka ken!ilerini t)ta.akt#r. >arlament$n)n i/te %) i/lemezlii 4e (al#/mazl## y z n!en!ir ki %)g n !ahi g n!emin!e 1P1 ma!!e %irikmi/ %)l)nmakta!#r. : nk >arlament$ )l)&)n 4e y)r!)n %)g nk 4e yar#nki men<aatleri ile ilgili kararlar ala.aklar# yer!e ki/i&el 4e k ( k (#karlar#n (,z m 'e/in!e k$/an ti'teki '$litika.#lar#n k)li&i haline gelmi/tir.

>arlament$n)n 4e >artilerin re<$rmlar 4e 'lan hakk#n!aki t)t)mlar#0 al!#klar# kararlar#0 $nlar#n kim!en yana $l!)klar#n#n tarih&el %elgeleri $larak kala.aklar!#r.

2)na &$nra tema& e!e.eiz. Halk a!#na halk i(in '$litik kararlar#n al#na.a# me.li&in &t nl .)mh)r%a/kan# 4e %a/%akan &e(imi0 (al#/maz 4e i/lemez g,r len me.li&in &#k &#k $r!) ile teh!it e!ilme&i0 ger(ekte me.li&e .i!!i hi(%ir re<$rm.) tekli<le gelmemi/ $lan h k metin0 me.li&e kar/# ki/i&el tahakk m !eil !e ne!irM 2) teh!itleri &a4)ranlar#n halk a!#na hakl# $la%ilmeleri0 halka ger(ekten yararl# ta&ar#larla me.li&i (al#/maya z$rlamalar# halin!e ka%)l e!ile%ilir!i. Me.li&Vi0 $r!) ile teh!it e!i' 'arlament$!a hakimiyet k)rmak (a%a&#n!a $lanlar0 a&l#n!a ki/i&el tahakk mleri 'e/in!e k$/an !emag$glar!an %a/ka %ir /ey !eil!ir.K 2)n)n %ir mi&alini yine mah)t Aki&Vin A1 May#&Vtan ,n.eki A7 7i&an 1963 tarihli n &ha&#n!aki W+r!)n)n temay l V a!l# yaz#!a %)lmak m mk n! r.

Mn,n Vn n memleketi hem 'arlament$ hem !e $r!)yla %irlikte i!are ettiini g,rmemek i(in

k,r $lmak laz#m!#r.K 2)n)n anlam# ne!irM 2,yle %ir !)r)m 4ar&a anaya&aya kar/# m#!#r0 !eil mi!irM n,n me.li& 4e $r!)y) na&#l i!are e!er 4e %) !#/ %a&#n#n !ahi 2a/%akanV#n tem&il.i&i $larak ka%)l ettii0 %) !ergi!e na&#l yaz#l#rM 8n.e!en %)nlar#n .e4a%# 4erilme!en %iz %)raya getirilemeyiz0 ya !a kar/#n#za $nlarla %irlikte $t)rt)l)r)z. ;ari' $lan0 3 rkiyeV!e !em$kra&iye kar/# %)l)nanlar#n !a !em$kra&i!en %ah&etmeleri!ir.

%G

>artiler

=l%ette 'artiler0 !em$kratik hayat#n ka(#n#lmaz )n&)rlar#!#r. Ka(#n#lmaz %ir h)&)& !a 'artilerin0 $ylar# al!#klar# kitlenin ira!e&iyle ayn# y,n!e hareket etmeleri!ir. 2a/ka %ir i<a!e ile0 'artilerle tem&il ettiklerini i!!ia ettikleri halk ira!eleri ara&#n!a '$litik hayat#n her ka!eme&in!e g,r nen F>arlament$ !ahilG %ir ayniyet %)l)nma&#!#r. 2) ayniyet $lmay#n.a me/r)l)k ken!iliin!en $rta!an kalkmakta0 3 rkiyeV!e g,r! m z al!atma 4e )y)tma %a/lamakta!#r. 2,yle.e )l)&al ira!e katle!ilmekte!ir. Hem %) ayniyetten %ah&e!ili' hem !e /e< hakimiyeti h k m & r y$r&a F%)n)n mi&alini &ay#n yarg#(lar hat#rlarlar.G halkla 'arlament$ ara&#n!a ayniyet na&#l $la.akt#rM ;ari' $lan0 3 rkiyeV!e !em$kra&iye kar/# %)l)nanlar#n !a !em$kra&i!en %ah&etmeleri!ir.

A.a%a &ay#n yarg#(lar0 %,yle %ir ayniyetin &$&yal gr)'lar iti%ariyle tezah r ne imkan 4erili'0 y$l a(#l#'0 kam) $y)n)n $rtaya (#kma&#na 4e $n)n en y k&ek &e4iye!e %ir '$litik karar haline gelme&ine0 19B6*!an 1961*a ka!arki !,nemi %ir yana0 A7 May#&*tan zaman#m#za ka!ar al!at#lma!an (al#/#l!##na kani mi!irlerM

2) al!atman#n tezah rleri !ei/iktir. 2iz a/a#!a0 !aha ,n.e %ah&ettiimiz ayniyetin tezah r ne y$l 4ermeyen k)r)mlar!an 4e !a4ran#/lar!an &,z e!e.eiz. "$&yal 4e ek$n$mik haklar#n halk tara<#n!an el!e e!ilme&ini &alaya.ak zin!e k)44etlerin temel re<$rmlar !e!ii re<$rmlara kimler engel $lmakta!#rM .G De4rimleri 4e halk(#l## ken!i (#karlar# kar/#&#n!a g,ren '$litik0 ek$n$mik 4e &$&yal men<aat gr)'lar# 2iz %ahi& k$n)&) &$&yal gr)'lar#0 !$r)!an !$r)ya $rtaya k$ymaya.a#z. -aln#z /) &$r)y) &$ra.a#z9 Anaya&an#n kla&ik h rriyetleri yan#n!a )l)&al ira!enin te.elli&i i(in a!eta emrettii &$&yal 4e ek$n$mik haklar#n halk tara<#n!an el!e e!ilme&ini &alaya.ak zin!e k)44etlerin temel re<$rmlar !e!ii re<$rmlara kimler engel $lmakta!#rM 3$'rak re<$rm)0 4ergi0 eitim re<$rm) 4e !ier re<$rmlar aleyhin!e (al#/anlar kimler!irM 2)nlar#n kimler $l!)) hakk#n!a 3 rk halk $y)n!a0 %) ara!a &ay#n yarg#(lar!a inan.#n tam $l!))n!an / 'hemiz y$kt)r. 2ir ($k (e4reler.e #&rarla 'r$'agan!a&# ya'#lma&#na ramen )y)t).)0 al!at#.#0 4aat e!i' )n)tt)rmaya (al#/an CH>*nin y,neti.ileri %) gr)'lara !ahil!ir.

+l)ml) %ir t$'rak re<$rm)0 hem &$&yal a!aleti 4e $n)nla %irlikte hem !e az#n!an % y k <akat

a( 4e (#'lak ana!$l) halk#n# %e&leye.ek ,l( !e i&tih&al art#/#n# &alaya.ak t$'rak re<$rm) nere!eM

Ka!erine %#rak#lm#/ Ana!$l)V!a k ( k t$'raklar % &% t n k ( l rken0 ek$n$mik %ir i&tih&al nite&i $lmaktan (#karken0 % y k t$'raklar#n !aha !a % y ! n g,r y$r)z

7 <)&) gittik(e artan Ana!$l)*n)n halk#n#n h)z)r)n!an &,z etmek0 &ay#n yarg#(lar g ( !eil mi!irM Hele ya/amak0 %ar#nmak imkan#n!an gittik(e mahr)m kalan %) halk kitlelerinin % y k /ehirlere akarak0 hemen !e yar#&#na yak#n k#&m#n# ka'layan ge.ek$n!) in/aat#n#n !)r!)r)lma&#n#0 ya&aklanma&#n# i&teyen y,neti.i zihniyet0 3 rkiyeVnin !a4alar#n# anlaman#n ,te&in!e $lanlar#n zihniyeti!ir. 2)g nk t)t)mla ge.ek$n!)lar#n artma&#n#n ka(#n#lmazl##n# anlamayanlar# 4e $nlar#n getir!ii 'r$%lem kar/#&#n!a anlay#/&#z $lanlar#0 ,zellikle %) gi%i k$n)lara !erin!en %akanlar# tarih ,n n!e itham e!enleri tarih ,n n!e en % y k 4atan haini $larak g,&teriy$r)z. : nk inan#y$r)z ki temel re<$rmlar0 %) 4e !ier k$n)lar#n ,n ne ge(tii tak!ir!e me&elelerimiz (,z le.ektir. Daha a(#k %ir i<a!e ile neti.e yerine &e%e'le )ra/#l!## tak!ir!e (,z le.ektir. Anaya&a*n#n &$&yal !e4let 'ren&i%ini0 &$&yal a!alet ilke&in!e %)l)y$r)z. Daha !$r)&) %) ilkeninU geri kalm#/ %ir memleket $l!))m)z i(in0 &$&yal a!alet i(in kalk#nmak 'ren&i%in!e kri&talle/tiini g,r y$r)z. Qaten anaya&aya !ayanarak haz#rlanm#/ %)l)nan 'lan he!e< 4e &trateRi&inin g,z yle &$&yal a!alet i(eri&in!e kalk#nma!#r. +y&a 'lan#n gerektir!ii amme hizmetlerini 4e kalk#nmay# &alaya.ak $lan 4ergiler geni/ <akir halk kitle&ine y klenmi/tir. "$n kan)nlarla tenkitlere .e4a' 4ermek ama.#yla 4ergileme alan#na &$k)lan tar#m gelirlerin!en al#nan 4ergilerin ha&#lat# k#rk elli mily$n lira!#r. 2)n)n al#na%ile.ei !e / 'heli!ir. 2) / 'heyi ihzar e!en 3ar#m 2akan# Mehmet zmen*!ir. +y&a zaten ,% r gr)'lara 4ergi y k e&a&en a#r %)l)nan !e4let mem)rlar#na y z!e $n%e/lik zam!an al#na.a# ke&in 4ergi 111 mily$n lira!#r. -aln#z %) mi&al !ahi 'arlament$n)n 4e $n)n &$r)ml)&) %)l)nan h k metinin zihniyetini 4e kimleri k$r)!))n)0 &$&yal a!alet ilke&iyle na&#l alay ettiini g,&terir. + ilke yeni anaya&an#n milli ira!enin te.elli&in!e kla&ik h rriyetlerin yeter&izlii &e%e%i ile $rtaya (#kar!## &$&yal !e4let 'ren&i%inin i<a!e&in!en %a/ka %ir /ey !eil!ir.

im!i Anaya&aVn#n %az# ma!!elerin!en &,z e!elim9 Ma!!e 61 O Herke& kam) gi!erlerini kar/#lamak y k ml ! r. zere mali g . ne g,re 4ergi ,!emekle

-aln#z %) ma!!e %ile a(#k(a g,&termekte!ir ki0 >arlament$ 4e h k met Anaya&aya kar/# t)t)m!a!#r. 2a/ka %ir ma!!e9 Ma!!e 1A9 O kti&a!i0 &$&yal 4e k lt rel kalk#nma 'lana %alan#r. Kalk#nma %) 'lana g,re ger(ekle/tirilir. De4let 'lanlama te/kilat#n#n k)r)l)/ 4e g,re4leri0 'lan#n haz#rlanma&#n!a0 y r rl e k$nma&#n!a0 )yg)lanma&#n!a0 !ei/tirilme&in!e g,zetile.ek e&a&lar 4e % t nl n %$za.ak !ei/ikliklerin ,nlenme&ini &alaya.ak te!%irler ,zel kan)nla ! zenlenir. ;er(ekte i&e 'lan!aki kam) har.amalar#na yeterli kaynak %)lmak i(in %a/4)r)lan te!%ir0 'lan he!e< 4e &trateRi&in!eki genel ama(la (at#/makta!#r. ",z k$n)&) te!%irlerle %ir yana at#lan &$&yal a!alet /eklen 4e (e4reyi )y)tmak i(in 'lan he!e< 4e &trateRi&in!e m)ha<aza e!ilmi/tir. 8yley&e 'lan ara( 4e he!e<leri ara&#n!a ke&ilen irti%at ile 'lan#n % t nl a(#k(a %$z)lm)/t)r. Ken!i (#karlar# i(in Anaya&a*y# h)k)ki (ineyenler kimler!ir y$llarla !ei/tirmeye l z)m g,rmek&izin0 <iilen

3 rkiye !e in.eleme ya'an Amerikal# 'r$<e&,r n F>r$<. =n$&*)nG !e Anaya&a*ya ayk#r# te!%irler !e!ii %) ta&arr)<lar kimin i(in 4e y$k&)l 3 rk halk#n#n hangi gr)%)n)n yarar#na ya'#lm#/t#rM 2izim anlaya.a#m#za g,re ken!i (#karlar# i(in Anaya&a*y# h)k)ki y$llarla !ei/tirmeye l z)m g,rmek&izin0 <iilen (ineyenler kimler!irM Jeya %) ama(la hangi g (leri alet $larak k)llanmakta!#rlarM -erli 'lan )zmanlar#n#n i&ti<alar#n#n0 hele 'lan#n haz#rlanma&#na %a/kanl#k e!en ! nya.a tan#nm#/ >r$<. 3in%ergen*in <iili m na&e%etinin ke&ilme&i &e%e%i ne!irM Ul)&al

ira!e a!#na $ynanan $y)n %)ra!a !a &#r#tmakta!#r. 8z n!en 4eya Anaya&a*!an k$'m)/ %ir 'lan &a!e.e !emag$glar#n 'r$'agan!a aleti $la%ilir.

=k$n$mik 4e &$&yal m na&e%etler %ak#m#n!an 'arlament$n)n 4e $n)n &$r)ml) h k metinin0 3 rk Ul)&)Vn)n %a#m&#zl## %ir yana0 )l)&larara&# h)k)ka !ahi ayk#r# $lan kr$mit $lay#n!aki t)t)m) hayrete /ayan!#r.

+lay0 ne!en )zat#l!##n# %ilme!iimiz &e%e'le %ir !a4an#n k$n)&) iken yerli %ir <irman#n %ir Amerikan <irma&#na $lan %$r.)na ait %ir anla/mazl##0 mahkemeler!e halletmek yerine 'arlament$!a karar al!#r#' ,!emeyi0 zaten a!il 4ergileme alt#n!a %)l)nmayan halka y kleme&i0 )tan#la.ak %ir $lay !eil !e ne!irM 2) /irketin a4)kat#n#n e&ki %ir CH> &tan%)l l 2a/kan# $l)/) '$litika 4e ek$n$mik men<aatlerinin i/%irliini iyi a(#klar. 2iz %) ta%l$ hakk#n!a &a!e.e %ir &$r) &$ra.a#z 4e $n)nla yetine.eiz. Amerikal#lar#n yar!#m ya't#klar# memleketler!en ,zel ala.aklar#n# tah&il e!e%ilmek i(in (#kar!#klar# %ir kan)na !ayanarak ya'#lm#/ %ir Amerikan tale%i kar/#&#n!a 3 rk H k metiVnin %ir itiraz# $lm)/ m)!)rM +lay &#ra&#n!a %az# /ikayetlere kar/#l#k %,yle %ir t)t)m a(#klanma!##na g,re itiraz y$k &ay#y$r)z.. Je i!!ia e!iy$r)z kiU ka'it la&y$nlar#n ek$n$mik 4e '$litik &$n)( $larak milli %a#m&#zl##m#z# 4e hay&iyetimizi na&#l !ar%ele!iini %ilen %izler0 %)g n %)ra!a %) y,neti.ilerin nere!en nereye gel!iklerini % y k z nt ile g,r! k. 2 t n %)nlar#n alt#n!a n <)z ti.areti0 &$yg)nlar0 akra%a kay#rmalar# yatmakta 4e ek$n$mik0 '$litik m na&e%etleri ile0 %a&#n#yla0 !ier m e&&e&eleri ile halk#n ger(ek ira!e&inin !#/#n!a hatta kar/#&#n!a kal#nmakta!#r. ; . m z De4rim.i ;en(likten Al#y$r)z

im!i &$r)y$r)z9 2) /artlar alt#n!a A7 May#& ,n.e&i &tat k$y) k$r)ma0 hatta re&t$re etmek r$l n!e $lan 2a/%akanla0 'arlament$0 % y k halktan yana m#0 y$k&a $n)n kar/#&#n!a m#M Halk#n 4e y)r!)n ger(ek (#kar#n#n ger(ekle/me&ine kimler engel $lmakta!#rM Kimler $ engel $lanlar#n &a4)n).)&)!)rlarM >$litika&# %,yle0 ek$n$mik t)t)m) %,yle $lan %ir y,neti.iler ka!r$&)n)n 3 rk y)r!)na armaan# &a!e.e &$&yal !enge&izlik 4e h)z)r&)zl)k $la.akt#r. 2) h)z)r&)zl))n )l)&al g 4enlie 4e &a4)nmaya na&#l zaa< 4e k,t l kler getire.ei a(#k !eil mi!irM "$r)y$r)z9 %) !enge&izlik 4e h)z)r&)zl)k artmakta m#!#rM A#rla/makta m#!#rM 2)nlar# gi!ere.ek ger(ek te!%irleri almak yerine &$n)(larla )ra/an ka!r$ 4atan ihanetinin i(in!e mi!ir0 !eil mi!irM Ana!$l)Vn)n 4e % y k /ehirlerin y$k&)l halk# milli &a4)nmaya milli %a#m&#zl#a ne !ere.e hizmet e!e%ilirler. 2)ra!a e<&aneleri0 !e4rini tamamlam#/ &l$ganlar# 4e t kenmi/ ki/ileri %ir yana %#rak#' ger(ee inmenin yeri 4e tarihi zaman#!#r.

/te %iz )l)&al ira!enin ger(ekten te.elli&i i(in $na engel $lan '$litik0 ek$n$mik 4e &$&yal m na&e%etleri )l)&)n ($)nl)) lehine $rta!an kal!#rmak i&tiy$r!)k. 2) m na&e%et yar#n m)tlaka k$'ar#la.akt#r. 2) k$'armay# kimlerin ara.#l##yla ya'a.akt#kM Ka<a&#yla yeni ne&il Atat rkV n C)mh)riyetVi emanet ettii0 a&l#n!a halk#n m)tl)l))n) &alamay# ta4&iye ettii gen(lik ile ya'a.akt#k. Daha !$r)&) $nlar ya'a.akt#. 2) / 'he&iz !ar anlam#yla gen(lik !eil0 y)r!)n her yan#n!a0 her ke&imin!e ! / n.e&iyle 4e ya'#.#l##yla !e4rim.i $lan zin!e g (t r.

2eraat# 3arihin H km ne 2#rak#y$r)z -)kar#!a ,z n me/r)iyete !ayanan &a4)nmam#z ha<i<leti.i &e%e' %)lma (a%a&#n# i<a!e etmez. +nlar hakl#l##m#z0 !aha !$r)&) me/r)l))m)z)n k#&a i<a!eleri!ir. 2) &e%e'le tarihi mahkeme!en tarihi %eraat karar#n# i&tiy$r)z. 5akat a&#l %eraat# tarihin h km ne %#rak#y$r)z. "iz

!e m)tlaka0 !ei/i'Ogeli/e.ek ger(ek )l)&al ira!e egemenliinin hakim $la.a#0 3 rkiye tarihin!e yerinizi0 4ere.einiz kararla %elli etmi/ $la.ak&#n#z.K

FETH GRCAN SVAR BNBAI 1963

You might also like