T.

C
HTT NVERSTES

KMYA MHENDSL BLM

KMYA MHENDSL TASARIMI-I

GRUP 8
1) 104240355 EMNE DAYAR 2 094240012 SUNA DA 3) 094240017 GLAH ZBEK 4) 094240034 BANU AZILI 5)094240039 SMAL KAYNAR

REAKTR TASARIMI

REAKTR ETLER
KESKL (BATCH) REAKTRLER KESKSZ AKI REAKTRLER - TAM KARITIRMALI TANK REAKTRLER (CSTR) - BORUSAL REAKTRLER (PFR) ENDSTRYEL REAKTRLER LER REAKTRLER GAZ SOUTMALI REAKTRLER

KESKL REAKTR

KESKL REAKTR
Gelitirilmekte olan yeni prosesleri denemek pahal rnleri retmek kesiksiz ilemler ile dnm zor olan prosesleri gerekletirmek amac ile yaplan kk lekli almalarda kullanlr. Avantajlar : Ekipman maliyeti dktr. Operasyona esneklik getirir (retim kolaylkla ve abucak durdurulabilir). Kk miktarda malzeme retmek iin uygundur. Birok deiik rnn retiminde kullanlabilir. Girdilerin uzun zaman aralklar ile reaktr terk etmesi nedeni ile yksek dnm elde edilir.

Dezavantajlar:
Yksek i gc ve alma maliyeti gerektirir. Boaltma,temizleme ve yeniden doldurma iin gereken sre uzundur. rnn kalite kontrol zordur. Birim retim bana yksek iilik maliyeti ve byk lekli retim zorluu gibi sakncalar vardr.

PSTON AKILI REAKTR (PFR)

PSTON AKILI REAKTR (PFR)

Endstride en ok kullanlan reaktr tipidir. Silindir eklinde bir borudan ibarettir. En homojen gaz fazl ak reaktr borusal ak reaktrdr. Avantajlar : Kararl bir halde alr. Bakm hibir paras hareket etmedii iin nispeten kolaydr. Ak reaktrlerinde birim reaktr hacmi bana en yksek dnm orann salar. Dezavantaj : Reaktr iinde scaklk kontrolnn zor olmasdr.

TAM KARITIRMALI REAKTR (CSTR)

TAM KARITIRMALI REAKTR (CSTR)

Endstriyel proseslerde en ok kullanlan reaktr tiplerinden biri Srekli kartrlan ve alan bir tank Avantajlar : CSTR kararl halde iler ve olduka iyi bir kartrma salanr. CSTRda, genel olarak kabn her yerinde deriim, scaklk ve tepkime hz homojendir. Srekli kartrlan tank reaktr CSTR youn alkalama gerektii zaman kullanlr. CSTR ya tek bana ya da bir CSTR bataryasnn veya serisinin bir paras olarak kullanlr. CSTR de iyi bir scaklk kontrol yapmak dierine gre kolaydr. En homojen sv fazl ak reaktrleri CSTRlerdir.

Dezavantajlar:
Kartrmann tam olmad sistemlere tam kartrmal model uygun deildir. Byk hacimlere sahiptir. Birim hacim bana girdi dnm bakmndan ak reaktrleri arasnda en dk olma sakncasna sahiptir.

Benzen renksiz,alevlenebilen,sv,tek bir halkadan oluan,genel forml C6H6,molekl ktlesi Mr 78.11, kaynama noktas 80.1 C,donma noktas 5.5 C olan aromatik bir bileiktir.Benzen dier bir taraftan,dk kaynama noktasna sahip olan hidrokarbon karm veya nafta'nn aromatik kompozisyonunda bulunur.

Benzen ssal bozunmaya uramaz fakat kimyasal tepkimeye meyilli olmasndan dolay birok petrokimyasal madde ve hidrokarbon materyalleri retmek iin kullanlr. Stiren,Fenol ve siklo-Hekzan gibi kimyasallar ieren Plastikler,reineler,bcek ilalar,tbbi ilalar boyalar ve deterjanlar gibi maddeler benzenden retilirler.

Benzen ilk olarak balina ya ve dier maddelerin pirolizi ile ilgili deneyler yapan 1825'te M. FARADAY tarafndan elde edilmitir.

A. W. Hofmann ve c. mansfield zel kimya koleji'nde kmr piroliz ederek elde etmilerdir.

Benzen'in balca reaksiyonu subtrat reaksiyonlardr.Tepkime koullarna bal olarak bir veya daha fazla hidrojen atomu nitro yada slfonik asit radikalleri,amin yada hidroksil gruplar,klorin yada bromin atomlar iin bezen halkas iinde yer deitirebilir

Yksek derecede yanabilir Insan salk tehlike: Gzlere zarar verir. Kansere neden olur. Heritable genetik zarara neden olur. Zehirli: Teneffs yoluyla uzun sren maruz kalnrsa sala zarar verir . Zararl: Yutulursa akciere zarar verebilir .

HAMMADDES
Benzen ve toluen yada ksilen gibi homologlar Ham petrollerde bulunur fakat fiziksel ayrlmadaki ve kk miktardaki geri kazanma oran gibi olumsuzluklardan dolay genellikle ekonomik olarak uygulanabilir deildir.Benzen,toluen ve ksilen gibi aromatik kimyasallarn balca ticari kayna kmr ve petroldr. Bu maddeler benzinin zelliini gelitirmek iin ya da petrokimyasal rnlerde ara rn olarak kullanlr. Ayrca kmr gibi killi ist ve kumlarn temin edebildikleri katran gibi gizli yalara sahip dier kat enerji yaktlarndan benzen retiminin gelimesi iin kaynaklardr.

 Molekl formlndeki ar doymamla ramen benzen bir ok reaksiyonlar vermemesi ile dikkatleri ekmitir. rnek olarak, alkenler ve alkinlerin kolayca verdii katlma tepkimelerimden, brom katlmasn, permanganat ykseltgemesini vermemekte, yer deitirme reaksiyonlar vererek bir doymam bileik gibi davranmaktadr. Buda kimyaclar artan baka bir zellik olmutur. rnek olarak, benzen bromla direk katlma rn vermezken;

C6H6 + Br2

REAKSYON VERMEZ

Mono substitue benzende be hidrojen var iken tr rn oluumu da burada tr hidrojen olmas gerekliliini ortaya karr. Oluan rn oranlar da eit deildir bunlardan ikisi daha fazla oluurken biri olduka azdr. Benzenin yapsnn anlalabilmesi iin bu artlar salayan bir molekl yaps bulunmaldr. Kekule benzen forml: 1865de Kekule benzen iin bu artlar saladn dnd, kabul edilebilir bir molekl yaps nermitir. Bu yap bir altgenin alt kesinde alt karbon atomu ve bunlara bal alt hidrojeni iermektedir.

Kekule yazmnda bir ift-bir tek ba ( konjuge) yap gibi gzkse de aslnda,

Burada dikkatlice bakldnda her bir P orbitalinin, bag yapabilecei iki farkl P-orbitali olduunun gzkmesi ok da zor degildir. Bu durum oluacak olan balarna

ayr bir zellik katar ki buda aromatiklik diye

adlandrlr. Yani her bir P orbitali ayn zamanda iki farkl atomun P-orbitalleri ile oluturuyormu gibi davranr.

BFENL

BFENL ZELLKLER:

Bifenil, zift, ham petrol ve doal gazn iinde doal olarak bulunur ve bu kaynaklardan distilasyon yoluyla elde edilir. Bifenil suda znmez fakat dier bilinen tm organik solventlerde znebilir. Molekl yaps iki ayr benzen halkasndan olutuu iin kendisi reaktif deildir. Isya maruz kaldnda olduka yanc bir buhar karr. Bu buhar havayla patlayc bir karm oluturur. Solunduunda, yutulduunda, deri ve gzle temasta etkili olabilir. Normal artlar altnda stabildir.

 BFENL KULLANIM ALANLARI: Nakliye konteynerlerinde, narenciyelerin tanmasnda fungisit olarak kullanlr. Bunun dnda poliklorobifenil retiminde hammadde olarak kullanlr. PCB, benzen halkalarndaki hidrojen atomlarnn yerine klor atomlarnn gelmesiyle oluan, elektrik ekipmanlarnda elektrik akmnn geiini engelleyen yaltkan olarak youn kullanma sahip bir maddedir. PCB nin evre kirlilii yaratt ve hayvan hcrelerinde depolanarak toksik (kanserojen) etkilere neden olduu bilinmektedir. Bunun dnda bifenil, bir ok organik rnn (emlgatrler, optik beyazlatclar, plastik..gibi) sentezinde kullanlr. Tekstil yardmclar retiminde carriern hammaddesidir. Ayrca boya, ila, antimantar rnleri ve optik beyazlatclarn retiminde ara rn olarak kullanlmaktadr.

Saflk Younluk Erime Noktas

Min %99.9 1,04 gr/cm3 69-72 C

Molekl arl

154,21 g/mol

HESAPLAMALAR
760C, 1 atm 2A B+C -rA=kA . (CA2 C A2= 2A - 0,312 = B + C -rA= kA = 0 ve Kc= 0,312

760C, 1 atm 2A B+C -rA=kA . (CA2 = 0 ve Kc= 0,312 C A 2=