You are on page 1of 163
CONCILIA HISPANIA. — ELISERITANUM. Maximes Eeclesin Calulez episeopus subscripsi. A Velleslus Ecclesia Vappocensis eplscopes sub- Bibiawus Ecelesies Agennensis episcopus subseripel. ‘Aphthonies Eeclesie Anquulesime episcopas sub- scripsi. Beaterius Ecelosim Viennensis episcopus sub- cxzipsl. Loetho Ecelesiz: Constantine vel Brionensis epi ‘seopas subsctipsi. Passivus Ecclosise Agensis episoopus subscripsi. Clematios Ecclesia Carpentoraiensis epiacopus subseripsi. scripsi. Aridius Ecclesia: Nevernensis episcopus subscripsi, Iiarius Ecclesiz Dentensis episcopus subscripsi. Clementiaus Ecclesia Apteusis eplscopus sub- scripsi. Palladius Beelesie Telonensis episcopas sabscripsi. Basitios Eeclesixe Clamatticws eplscopus subscripsi. ‘Avolus Keclesie Aquensis episcopas subscripsi. CONCILIA HISPANIA. XXXVI CONCILIUM ELIBERITANUM DECEM ET NOVEM EPISCOPORUM, CONSTANTIN: TEMPORIBUS EDITOM EODEM TEMPORE QUO ET MICANA SYNODUS BaBITA EST, 281-282 Com consodissent sancti ot religiosi B summi soelcris, placuit nec in Maen eum coome- episcopl in ecclesia Eliberitans, hoc est : Felix epi- ‘scopes Aceitaaus, sins episcopus Cordubensis, Sa- bins episcopus Hispalensis, Cammericnus episcopus ‘Toceitanus, Sin:gius episcopus Epagrensis, Secundi- nas [B.R., Seeuodus] episeoy us Castulonensis, Pardus episeopas Mentessnus, Flavianus [7.1, 2, Flavius] -episeopas Eliberitaues, Cantouius episcopas Urcita- ‘pus, Liberies episcopus Emeritrasis, Valerias epi eo} us Cassraugustanus, Decentivs episcopus Le- ‘sionestis, Melantins epi-copus Toletanss,, Januarius episcopus de Fibularis, Vinceutius episcopos Osso- pobessia, Quiutiawus episcopus Elborensis, Succesus ‘episcopes de Eliocruea, Eatychianus episcopus Ra- stitanes, Patricies episcopus Malscitanus : item pres- byteri ¢, Restitutus presbyler de Epora, Natalis pres- C his von esse dandam communionem, byter Ursona, Maurus presbyter liturgi, Lampo- ajanus de Carbula, Barbatus de Astigi, Felicissimus de Atore, Leo Acivippo, Liberalis de Eliocroca, dauarins a Lauro, Janusrianus Barbe, Victorinus Egabro, Tivus Ajuve, Eucharius Municipio, Silvanus Sogalvinis, Victor Ulia, Januarius Urci, Leo Gemel- Ia, Tarsings Casteloca, Luxurius de Drona, Emeri ts Baria, Yumantius Soli, Clementianus Ossigi Kotyches Carthgineasis, Juliauus Corduba : die Wdoum Maiarum apud Eliberim resideotibus cunctis, astamt bas diaconibus et omni plebe, episeopi uni- ‘versi dixeruat : 1. De his qui post beptionnm idotis immolaverunt. nionem accipere, |. De sacerdotibus Gentlinm qui post baptiamun im- ‘motaserunt, Flamines qui post Adem lavacri et regenerationis * sacrillcaverunt, eo quod geminaverint seelera, ac- cedente homicidio vel tripticaverint facinus cha renle meechia, placuit cos nec in finem accipere communionem, ML, De eisdem si idalis munus tantum dederuat. Item flamines qui non immolaverint, sed niunus tantum dederint, eo quod s¢ a funestis abstinueriat svcrificiis, placuit in finem eis prastare eommunio- nem, acta tamen legitima pornitentia : item ipsi Post posaitentiam fuerint moschati, placuit ulterius liasisse f de dominica communione videantur, 283 IV. De cisdem si catechumeni adhuc immolaut [U-,G., inmolarent} quando baptizentar. amines si fuerint catechumeni et se a sa- criticis abstinuerint, post triannii tempora placuit, ad baptismum admitti debere. V. Si domina per selum ancillam ecciderit, Si qua femina (7. 2, domina] furore zeli accensa flagris verberaverit ancillam suam, ita ut intra { U., ., jufra] tertiom diem animam cum eruciatu effun- at, €0 quod incertum sit voluntate an cas occl- derit; si voluntate, post septem annos, si casu, post quinguennii tempora 6, acta legitima pannitentia ad ‘communioncm placuit admitti; quod si infra tempora Placuit inter eos : Qoi post Gem Laptismi salu- p coustituta fuerit infirmata, accipiat cou.munionem. aris adulta state ad templuin idoli idotaturus acces- s7rit, o1 Levert quod extcrimen capitate 4, quia est In Codielbus : Eliberritonum, & £., 7.4, 2, era cceun. © Presbylerorua) womina desumpta sunt ex Co eibus U. ef G., in quibus noonulla locorum avmina epravata reperiuntur, que prout in ipsis exstant Siguicungue per malcfcium hominem inler[ecerit. Si quis vero wale(cio in‘erfiiat alteram, e0 quod exprimere saius dusimus. 1, 2, principale, tiswtum regenerationis. Tete 2, Uns Ge fnsinee 7303 sine idotolatria perficere scelus non potui finem impertiendam esse illi ( U., G., ei] commu- nionem. Nil. De poenitentibus meechie sirursus maechaverint, Si quis furte fidelis post lapsum maschize, post tem- ‘pore constituta acta peenitentia, denuo fuerit f.r- nicatus, placuit nec in finem habere eum communio- nem. VIM, De frminis que relics viris suis alii nubunt, tem lenin, quie nulla pravcedente causa relique- ‘ros suos et alteris se copulaveriat, nce in finem 2nt communioner. acciy 1X, De feminis que adulteros marion relinquunt et aliis nubunt, em femina fitelis, quae adulterum maritum reli- querit fdelem et alterun ducit, prob:beatar ne du- eat: si duverit non prius accipiat comounionem, isi quem reliquit de seculo exierit, nisi forsitan itatis dare compulerit. steckumeni si alterum duzerit. Si ea quam catechomenas relinguit duxerit roari- tom, potest ad fontem lavaeri admitii : hoe et circa feminas catechnnenas 96% eritobservanduin. Quod Sifuerit Milelis quae dueitur ab eo qui usorem ineul- t cum scierit illum habere wxorem, in finem hujusimodi @ari communionem XI. De catechumena si gratiter egrotaver't. Intra quinquennii autem temyora eatechumena si graviter fuerit infirmata, dandum ei baptismum j tam cuit, non denegari. XU. De matieribus quae lenocinium fecerint. Mater vel parens vel qurlibet delis, si lenoeiniui exercverit, €0 quod aliewun sendiderit corpus vel potius suum, placuit eam nec in finem accipere com- ‘munionem. XII. De virginibus Deo sacratis si adulteraverint, Virgines quiz se Deo dicaverunt, si pactum perdi- derint virginitatis, atque eidem libidini servicrint non intelligentes quid admiserint, placuit nec in finem cis dandam esse communionem. Quod si seiel persua- ‘sx aut ivfirmi corperis lapsu vitiate omni tempore Vitze suze hojasmodi femine egerint poesitien ‘ut abstineant se & coitu, co quod laps potius vide an- tur, placuit eas in nem communionem accipere debere. XIV. De virginibus secularibvs si moechuverint. “Virgines qua virginitaten suam non custodierint, eosdem qui eas violaverint duxerint et tenucrint maritos, €0 quod solas nuptias violaverint, post an- uw sine poenitentia reconciliari debebunt; vel si alius engnoverint viros, e0 quod maclate sont, placuit per quinqueonii tempora acta legitima poe tentia adinitti eas ad ce: mmunionem oporter XV, Deconjugio corum qui ex Gentilitate veniunt. Propter copiam puellarom gemilibus minime in it huic in finem non dandam esse com- 2, placuit hnie nec in finem dandum. © Use me circumennics provincias, queestuosas nunitic COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO iISPAL. ASCRIVTA, nee in A matrimonimn dands sunt virgines Christ tas in flore tunens in adulicrium anime resol XVI. De pusllis fidelibus ne infidelibus conjungamtur, Meretici si se iransferre noluerint ad Ecclesia catholicam, nee ipsis eatholicas dandas esse puctas ; Sed neque Judzis neque bereticis dare placnit, ew quod nulla pnssit esse sociotas fideli cum infldele Si contra interdictum @BB fecerint parautes , absti- per quinquennium plecet, XVIL. De his qui filias suas sacerdotibus Gemtitium ‘conjunjent, forte sacerdotibus idolorum Olias suas june. Fivt, placuit nee in finem eis dandam esse commu- nionem. XVIML, De sacerdotibus ot ministris si merchaverint. B Episcopi, presbyteres et diacones si in miaisterio Positi detecti fuerint quod sint meeehati , placuit Proptcr scandalum et propter profanum erimen nec in finem cos communionem accipere debere. XIX. De clericis negotia et nundinas seetantibus. Episeopi, presbyteres et diacones de locis suis ne- Gotiandi causa nou discedant, nec circumeuntes provinei Vielum sibi conguirendum aut filium aut liberium aul mercenarium aut amicum aut qaembbet © mit- ant; et si voluerint negotiari , intra provinciau ac gotientur, XX. De clerics et leicis usu Si quis clericoruin dotectus fverit usuras 2ecipere, Placuit eum degradari et abstineri. Si quis etiam lai- C cus accepisse probatur usuras, et promiserit eorrep- =1us jam se cessaturum nec ulterias exacturum, pl ccuit ei veniam tribui : si vero in ea iniqui ate dura vetit, ab Ecclesia esse projiciendum. XXI. De his qui tardins ad ecclesiam acceduat, Si quis in civitate positus tres dominieas ad eccle- siam non aecésserit , pauen tempore abstineatar , wt correptus esse videatur, XXIL. De catholicis in hoeresem transeuntibus, si revertantur. Si quis de catholica Ecclesia ad hrresem tran ium fecerit rursusque recurrerit, placuit huie poeui- tentiam non esse denegandam eo quod cognoverit Peeeatum sure ; qui etiam decem annis agat peeni- 1p lentiam , cui post decem annos presiari communi delet; si vero infantes fuerint transducti, quod non ‘suo vitio peceaverint incunctanter recipi debeut(B.R.. debebunt}. BBE XA. De tempor ibus jejuniorum. Jejunii superpositiones (42., T.2, superimposition nes] per singulos menses placuit celebrari, exceptis diebus ducram meusiuin Juli et Avgusti propter qao- ramdam infirmitatem. XXIV. De d's gui in peregre baptisantur, ws af ’ elerum non veniant. Owns qui in peregre fucrint baptizati, €0 quod eo naa sectantes in perieulo © U., quemlibet fdelem. ‘urrant, bas rom minie sit cogaita vits, plac: ese promovendos in alienis provinci XXV. De episiolis communicatoriis confersorum, Ocanis qui attulerit listeras confessorias sub nomine coufessoris, eo quod omnes sub hac noni gloria passim concutiant simplices , communicator ei dandx sunt litterx, AXVL Us on Erroresm placuit corr positiones celebremus, KAVI. De clericis, ut extraneas feminas in d.mo ‘hon habeant. Episcopus vel quilibet alius clericus aut sororem aut Gliam virgineim dicatam Deo tantum secum ha- beat : extraneam nequaquam habere placuit XVII De oblationil Episeopam placuit ab eo, qui uon communicat, ‘munus * accipere non debere, XXIX. De energumenis quatiter habeantur mm ecclesia. Energumenus qui ab erratico spiritu exagitatur, bbujus nomen neque ad altare cum oblitione esse re- citandum, nec permittendum ut sua manu in ecclesia ministret. XXX. De his yui post lavacram meechati sunt, ne diacones fant. SubJiaconos eos ordinari non debere qui in ado- 0 quod postmodum per sabreptionem ad altiorem gradum promovean- qui sunt in prateritum ordinati, arno- uper- XXM, De adolesc eT meechuti sunt, Adclescentes qui post tdem lava meechati, cum dureriut uxores, acta legitima poeni- tentia placuit 2d commanionem eos ad XX. De excommunicatis prestytcris, tate conimunionem dent. Apod presbyterum, si quis gravi lapsa in ruinam mortis inciderit, placuit agere peenitentiam non de- bere, sed potius apud episcopum : cogeate tanien in- Aibilate necesse est presbyterem communionein pra stare debere, et diaconem si ei jusserit sacerdos. AXXHL De episcopis et ministris, wt ab nxoribus ‘abatincant. Placuit in totum probibere episcopis, preshyteris ot CONCILIA HISPANIA. — ELIBERITANUM. ibus qui post lavacrum C XLI. Ut prohibeant domi 386. id clerum non A lent , €0 quod ssepe sub ob(entu orationis tatenter seelera committunt. XXXVI Ne picture tm eeclesle fant, Placuit picturas in ecclesia esse non debere, ‘quod colitur et adoratur in parietivas depingatar, XXXVI, De energumenis non bapiisats, Eos qui ab immundis syiritibus vexantur, si in fine mortis fuerint constivuti, haptizari placet ; si fideles fu-rint, dandam esse commenionem. Probibendun etizm ne lucernas hi pultice accendant ; si facere ‘contra interdictum voluerint, abstineantar a commu- nione. BBS XXXVI Us in necessitate et Adeles bapticent. Loco peregre navigantes aut si ecciesia proxims non fuerit, posse delem , qui favacrum suum inve- 8 corum quinon communicént. B grum habet nee sit bigamus, boptizare in necessitate Infirmitatis positum eatechumenum, ita ut si-snper= virerit ad episcopum eun perdueat, ut per manus impositionem periici po XXXIX. De Gentitibus si expetunt, Gentes si in infirmitate desideraverint s:bi maoum imponi, si fuerit eorum ex aligna parte Lonesta vit placuit eis manum imponi et fleri Cristianos. XL, Ne id quod idolothytum est fideles accipiant, Prowiberi placuit , ut cum rationes suas sccipiut possessores, quidquid ad idolun datum fuerit accep to non feraut : +i post interdictun fecerint, per quin- i temporum a comumunione esse arcen- is rimine baptisari idolu colere servis suis. Admoneri placuit fidetes, ut in quantum possunt Prohibeant ne idola in domibus suis babeant : si vero ‘vin metuuat servorum, vel se ipsas puros conservent ; ‘i non fecerint, alieui ab Beclesia babeantur. XLIL. De his qui ad Adem veniunt, quando baptizentur. Eos qui ad primam fidem credulitstis accedunt , once fuerint conversationis , intra biennium tompo- ruin placuit ad baptismi gratiam adwitti debere, nisi infirmitate compellente eoegerit ratio velucius sub- Venire periclitanti vel gratiam pestulaati. XLIM. De celebration Pentecontes. Pravan jnstitationem emendari placult jaxta au- Ciortatem Seripturarum, ut cunct: diem Pentecostes diaconibus vel omnibus clericis positis iu ministerio D Celebremus, ne si quis uon fecerit ¢ novan berresem abstinere se 2 conjugibus suis, et non generare lio quicunque vero fecerit, ab honore clericatus exter- minetur XXXIV, Necerei in ceometeriis incendantar. Cereos per diem placuit in cemeterio won incendi, iuquietsndi enim sanctoram spiritus non sunt. Qui facec non observaverint arceanlur ab Keclesize con auuione. XXXV. Ne fering in caxmeterits pervigilewt. Piseuit probiberi ne feminz in cometeria pervigi- + 2, BR., Te. 2, Go, munera. » AL, BH. E. 3,7. 1, 2, nec. © TA, diem Pentesostes post Pascha celebremus non induxisse notetor. XLIV, De meretricibus paganis si couvertantur. Meretrix qua aliuando fuerit 4 et postea babue- ‘rit maritum, si postmodam ad credulitatem venerit , iueuncianter placuit esse recipiendaun. BBO XLV. De catechumenis qui ecclesiam non-fre- quentant. Qui aliquando fuerit catechumenus et per iuita tempora nunquam ad ecelesiam accesserit, si eum de clero quisque coguoverit esse Christiauum, aut testes aliqui exstileriut lideles, plaeuit ei baptismum oT videator 4, XLVI, De Adsbas si apoateerist quendis pani- Si quis fidelis spostata per indnita tempora ad ec- lesiam won accesterit, si tamen aliquando fuerit reversus nec fuerit idolator, post decem annes pla- communionem aecipere. |. De co qui uxorem habens sepins mechatur. Si quis fidclis babens uxorem non semel sed spe fuerit mosehatus, in fine mortis est convenicndus : quod si sa promiserit cessaturum, dewur ei commu- pio : si resuscitatus rursus fuerit moschatus, placeit tulterius oon ludere eutn de communione pacis. XLVIII. De baptisatis ui nihil accipiat clerus. Emendarl placuit, ut bi qui baptizaniur, ut Geri p solebat, nummos in concha non mittant, ne sacerdos quod gratis accepit pretio distrahere videatur : ne- que pedes corum lavandi sunt a sacerdotibus vel IT. 4, sed] clerieis, XLIX. De frugibus Adetinm ne @ Judes benedicantur. ‘Admoneri placuit possessores, ut non paliantur “froctas qvos 2 Deo pereipiunt cum gratiarum ctione, 2 Judwis benedici, me nosiram irritam et firmam faciant benedictionem : si quis post in- terdictun facere wsurpaverit, positus sb Ecclesia abjicietur, L, De Chrlatianis qui cum Judas vereunter, 8i vero quis clericos vel Adelis cum Judzis cibum ‘sumyserit, plaeuit eum a communione abstioeri ut debeat emendari Li. Do heretics, ut ad elerum non promovecatar. Ex ompi harese Adelis si venerit, minime est ad cleram promovendus : vel si qui sunt In praeteritam ‘erdinati, sine dubio deponsntur. BBO Lil. De his gut tn ecclesia libelioe femosos po- ant. Hi qui inventi foeriot famosos in ecclesia ponere anathematizentar. IML Ds eplecopi qui excommenicto alien comma- . icant, Plaeuit eunetis, ut ab 00 eplacopo quis reeipiat communionem , a qeo absteotus in crimine aliquo ‘quis foerit; qeod si alins episcopus presumpserit ‘eum admiut, illo adbue minime faciente vel cunsen- tiente a quo fuerlt communion privatus, seiat 60 py hojusmodi causes inter fratres eso cum statu pericule prestataram, LIV. De parontibus qui fdem sponsatiorum frengunt. Si qui parentes dem fregeriat sponsalioram , triennli tempore abstineantur;; si tamen idem spon- us vol sponse. in gravi crimine fuerint deprebensi, erunt excusati parenies : si in eladem foerit vitiums et poltoerint se, superior sententla servetur, LN, Do sacerdotibus Gentilinm qui jam non sacrif- Sacerdotes qui tantun coronas portant nee sueri= Geant nee de suis sumptibus aliquid ad idols pra- + &., T. t, 2, U., quod in veterem hominem deli- ‘quisse videatur, COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO AISPAL. ASCRIPTA. now negati, eo quod velerem hominem dereliquisse A si 308 Placuit post biennium reeipere communionem. LVL De magistrasibes ct deumoiri. Magistrates vero uno anno quo agit dauerviratam, Prohibendum placet [T. 4, 2, placuit) wt se ab Ecete- sia cohibeat. LH. De his qui restimenta ad ornandam & a derunt. Lessee Matronze vel earam mariti vestimenta sea ad or- BanJam szeulsriter pompam nen dent; et si foce- tint, triennio abstineantur. LVUL, De kis qui commmunicaterias litteres portent, wt da fide interrogentur. Placuit ubique et maxime in eo loco, in quo prima ‘catbedra constituta est episcopatus, ut inlerrogeniur hj qui commonicatorias litters wadunt, am omnia reete habeant suo testimonio comprobeta. LIX. De Adelibus, ne ad Capitotium couse sacri- Ea baie faut. Probibendum ne quis Christianus, yt Gentilis, ad idolum Capitolii causa sacrificandi ascendat et vi- deat; quod si fecerit, pari erinine teneatur : si fue~ rit fidelis, post decem annos acta preitentia reci- LX. De his qui destruentes idola occiduntur. Si quis Idola frogerit et ibidem fuerit oeciews, q tenus in Evangelio > scriptam nop est neque iave- biotur sub apostolis unquam factum, placuit in ae meram eum noo recipi martyr LX1. De his qui duchus sororibus copulentur. Si quis post obitum uxoris sum sororem ejus ¢ duterit, et ipsa fuerit Adelis, quinquenaium 2 com- munione placuit abstineri, nisi forte velocius dari pacem necessitas coegerit inftrmitati LXI. De anrigis ot pontomimis si converianter. Si auriga aut pantomnimus credere volueriat, pla- cult, ut prius artibus suis reauntient ot tape de- moum susciplantur, ita ot ulterias ad ea noa rever- tantur : qui si facere contra iolerdictum teotave- rlut, projielantar ab Beclesia, LXIIL. De usoribus que filios ex adulterio necent. qua per adulterium absente marito 800 coacepe- rit, idque post facinus occiderit, plaenit nec in feema dandam esse communiooem 00 qued gemiaavoria scelus. LXIV. De feminis que usque 00 mortem cxm alienis ‘iris adulterant. ‘Si qua usqee in finem mortis suse cum alieno vire foerit moschate, placuit nee in finom dandam el esse commusionem : si vero eum reliquerit, pest decemm annos secipiat commusionem acta legitiaa peeni- tentla. LXY. De adulters usoribus clericorum, Si cujus elerici uxor fuerit machata et scierit eam ‘maritus sues moechari et non eam statim projecerit, nec in finem accipiat commonionem, ne ab his qui exemplum one 29M conversationis esse debeme, ab els videantur seelerum miaglsteria procedere. © G., quatanus quia in Koangalie. CONCILIA HISPANIA. LXVI. De his qui pricignas suay ducunt. Si quis priviga: jain duxerit uxorem, co quod sit incestus, placvit nec in finem dagdam esse com- 08 De conjugio catechumencs femine. Jun ne qua fidelis vel catechumena ant comates aut viros cinerarios > Labeant : quzcunque hhoc fecerint a communione arceantur. LXVIIL De cateehumena adultera que flium neeat. Catechumena si per adclteriam coneeperit et pra- focarerit, placuit eam in fine baptizari, LXIX. De viris conjugatis postea in adulterium lapis. Si quis forte habens uxorem seme! fuerit lapsu placuit cum quinquennium agere debere porniten- tiam et sie recouciliari, nisl necessitas infirmitatis ene- gerit ante tempus dari communionem : hoe et circa fewinas observandum. LXX. De feminis que conscits maritis adulterant. Si cam conscient’a marti uxor fuerit mechata, Hacuit nec in Quem dandam ef [B. R., U., G., eisjesse communionem : +i vero eam reliquetit, post decem annos accipiat communionem, si eam eum eciret adulteram aliquo teinpore in domo sua retinuit, LUX!, De stupratoribus puerorum. Stupratoribus puerarum nec in finem dandam esse communio:.esn. LXXIL, De viduis mackis si cundem postea maritum: duserints Si qua vidua foerit maechata et eumdem poster habuerit maritum, post quinquennii tempus acta legi- tims peenitentia placuit eam commaunioni reconciliari : si alium duxerit relicto illo, nee in Gnem dandam esse commonionem ; vel si fuerit ille fidelis quem accepit, communionem non accipiet, nisi post de- eem anos acta legitima posnitentia, 23 vel si in- Gruitas coegerit velocius dari communionem. LXXIL De delatoribus, Delator si quis cxstiterit Adelis, et per delationem jus aliquis faerit proscriptus vel interfectus, placuit eum nec in finem accipere communionem ; si levior ‘e20s2 fuerit, intra quinquenniam accipere poterit communionem : si catechumenus fuerit, post quin- ‘queopii tempora admi-tetur ad baptiomum. LXXIV. De fates tetibus. Faleys testis prout est crimen abstinebiter : si ta- prion * T. 4, Si quis antenatam BR, 3, cenora Ex &. 7.4, U. la — TARIACONENSE, sto Armen non fuerit mortale quod objecit et probaverit quod non tacuerit, biennii tempore abstinebitur ; st autem non probaverit, convento cleru placuit per quinquennium abstine: LXXV. De his gui sacerdotes vel ministros accusant nee probant, quis autem episeopum vel presbyteruin vel dia conn falsis criminibus sppetierit et probare non potwerit, nec in finem dandam ei esse communto- nem, LXXVI. De diaconibus ai ante honorem poceasse pro- bantu. Si quis dizeonum se pormiserit ordinari et postes fuerit detectus in erimine mortis quod atiquande commiserit, si sponte fuerit confessus, placoit eam B eta legitima peenitentia post trlennium areipere com- miuntonem : quod si alius eum detexerit, post quis quennium acta 294% pomitentia aceipere communio- nem laicam debere. LXXVIL De baptisatis qui nondum confirmati mo- riuntur. dinconus regens plebem sine episcopo vel preabytero aliques baptizaver:t, episcopus ens per benedietionem perlleere debebit : quod si ante de sze- culo reeesserint, sub fide qua quis creuidit poterit esse justas, LXXVIL. De delibus conjugate, si cum Judea vel entli- marchater fuerint. Si quis Adelis habens uxorem cum Juda vel Gen- Uli fuerit maechatus, a communione arceatur quod Si alius eum detexerit, post quinquennium acta legi- ima peenitemia poterit dominice sociarl eomme- i LXXIX. De his qui tabulam ludunt. ‘Si quis fidelis aleam, id est tabulam luserit num- ris, placuit cum abstinerl; et si cmendatus cessa- ‘Yeril, post annum poterit communioni reconciliari. LEXX. De libertis. Probibendum ut liberti, quorum patroai in seeulo fuerint, ad c‘erum non promoveantur. UXXXI, De feminarum episiolis, [Ne feminw suo potius absque maritorum nomint- bus Isicis scribero audeant; quae Adeles sunt vel lit teras alicujus paeificas ad suum solum nomen D pias socipiant. T.&, generarios rrr XXXIX CONCILIUM TARRACONENSE DECEM EPISCOPORUM, HABITOM ERA sup BI 205-296 Antiqua Patrum statuta de bis con- suisse videntur, quat in tempore aut ad illos relata Pervenerunt sut certe seta testimonio proprio com- eobaverunt : cujus rei et nos sequantes exeanplan, AV, ANNO SEXTO THEODURICL REGIS, CONSULATO PETRI, Vir 1DUS NOVEMBRIS. illa que nune Sunt placait ebservanda decernere, ut praterita absque ambage custodiantar, et presentie observatlone sint firma. Igitur eum in unum pariver convenissemus in urbem Tarraconensem que est COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO MISPAL. ASCRIPTA, twetropotitana ¢, titulos subter annexos conscripsiinus A monitus a metropolitano ad synodum nulla gravi in- observandos. 1. Ut etiam ad prosimas sangwinis clerict cum testimo- adant. ibus cura pro parentelze proximitite ha- wur, ut ea caulela earum necessitates ietatis beneficia quae eis sunt neces a longius preebeant 0 pro visendis ei ressi fuerint, celen jone recurrant nec visitationem pergunt, testein solati sui fide et tate Probatim adbibeant secuin. Si quis hare a nobis sta- tuta_contempserit, si clerieus et si (C., sin] vero religiosus vel mouachus, in cella monasterii rectusus poenitentie lamentis, vietum ex abbatis ordinatione percipi M. Ut clerici émendi silius vel vendendi mitlantur, Sicut eanonum statutis firmatum est, quicunque in lero esse voluerit emendi vilius vel vendendi carius studio non utatur : certe si lvee voluerit exercere, ‘eobibeatur a clero. Mi, Us clerici si solidum prewtiterint sine usura reci= piant, Si quis vero clericus solidum in n-cessitate prae- stiterit, hoe de vino vel frumento accipiat, quod ‘mereandi causa tempore statuto decretum fuerit ve- nundari : eaterum si speciem non habuerit neces- sariani, ipsum quod dedit sine ullo augmento reci- piat. IV. Ot nullus episcopus vel infra positus die dominico causas judicare presumat UL nulles episcoporum aus presbyterorum vel ele~ Ficorum sie dominieo propositum cojuscunque eausze negotium audeat judicare, nisi hoe tantuin, ut Deo statuta solemnia peragant : eateris vero diebus cun- niventibus personis illa qu justa sunt habeant li centiam judicandi, excepto criminalia negotia. Y. Ut qui in metropolitana civitale non ordinatur epi- ‘scopus, post duos menses s¢ metropolitano pre- seuiet, Si quis in metropolitana civitate non fuerit episco- pus ordinatus , posteaqam susce;ta benedictinne [A T., ordination] per metropotitani litteras ko- ius mom pero singulari affictione panis et ayuse B pera ct matutina celebrentur, quia desistente cle tercedlente necessitate corporali venire contempserit, it statula Patrum sauxerunt, usque ad futurum concilium cunctorum episcoporuin chyritatis conunu- nione pri septimanas lencant et die rum conveniant. De dicecesanis ceclesiis vel clero id placuit deGiniei, ‘ut presbyteri vel diacont qui ibi ® constituti sunt eum cle-icis septimanas observent; id est ut presbyter unm fuciat hebdomadam, qua expleta succedat et daconns similiter, ea scilicet cor ‘omnis clerus die sabbati ad v. speras sit paratus, quo facilis die dominico solemnitas cum omnium pra- sentia celebretur : ita tamen ut omnibus di quod est pessiniuin, comperimus in basilicis nee tue minaria ministrari. Si qui sane negligentiz vitio ize implere noluerint, noverint se secundum statut canonum pro modo personarum eanonice discipl'ns subdendos. VIM. Us annis singulis episcopi dicecesem visitens, et ‘wl non plus quam tertiim de parochiis accipiant ‘Multorum ea,uum experientia magistrante rer mus noanullas dicecesanas esse ccclesias destitutss ob quam rem idconstitutione decrevimnus, wt autiquar consuetudinis ordo servetur, et annuis vicibus ab episcopo diceceses visitentur, ut si qua forte basilica reperta fuerit destituta ordinatione ipsius reparetur; quia tertia ex omnibus per antiquzm traditionemn ot miscentur, ut aclero projiciautur. voluerit miscert adulteram, aut sutia ostia- vel adhierere consortio, aut reli a clero habeatur exiraneus : similis riorum manrbit scholam, X. Ut mullus episco; as pro j Observandum quoque decrevimus, ne quis sacer- dotum vel clericorum more seculariun 298 judi- ‘cum audeat accipere pro impensis patro nera, nisi forte in ecclesia oblata gratuita, qua non favore muneris videantur accepta, sed collatione de- votionis illata quia si qua ista (G., sic qu ista] pro Dantur accipere, veluti exactores fenoris ant asura~ rnorem fuerit episcopatus adeptus, id optimuin esse D rum possessores secundum statuta Patrum se nove- decrevimus, ut postinodum statuto tempore, id est, Impletis duvbus mensibus, se metropolitani svi re- praesentet aspcetibus, ut ab illo monitis ecelesiasticis instructus plenius quod (4., E. 5, U. G.. quid] observare debeat recognoscat : quod si forte hee implere neglexerit, in synodo inerepatus a fratribus ccorrigatur ; quod si infirimitate aliqua ne boc impleat fuerit praspeditus, hoe suis litteris metropol.tano in- dicare precuret. 27 VI. Us episcopus, qui a metropolit ius ad synodum non tencrit, excomt int degradandos ©. XI, Ue monachus missus aticubiministerinm elerien— tus agore non proesumat, nec negotielor nec exsecu— tor existat, Monachi a monasterio foras egredientes ne aliquod ministerium ecclesiasticum priesumant agere prohi- emus, nisi forte cum abbatis imperio : similiver ut nullus eorum, id est monachorum, forensis negotit susceptor vel exsceutor existat, nisi id quod monas— terii exposcit utilitas, abbate sibi_nibilomiuus impe- raote, canonuinante omnia Gullicanorun de eis con stitutione servata. Ex cateris Codicibus, prater A., in quo kegi- tur : denegandos. 8S CONCILIA HISPANLZ. — GERUNDENSE. uu XU, We i episcopus intestatus obierit, inventarium de A Paulus in Christi nomine episcopes Emporiiana rrebus ejus clerici faciant et nullus ex'nde «liquid axferai. Sicabi defunctus fuerit episcopus intestutus, post depositionem ejus a presbyteris et diaconibua de re- bbus ipsius breve Gieliter eonscribatur a_minimo us- que ad maximunn, id est de atensilibus [6., utensibis] ‘vel omni supellectile, ita tamen ut si quis exinde vel praesumpsisse vel occulte fuerit tulisse convictus, se- eandum furti tenorem restituat uni niversa, XII, Ut epitcopus dicecesanos presbyleros et quosdam ez laicis convenire ad synodum litteris moneat, Epistole talvs per fratres a metropolitano sunt dirigends, ut non solum a cathedralibus ecclesiis presbyteros, verum etiam de dicecesanis ad coneilium trahant, et aliquos de filis Ecelesie szeularibus se eum adducere debeant. Joannes in Christi nomine episcopus Tarraconer eivitatis constitutiones a nobis con eriptas [G., fac- tas] subse: £,, Ba, Carthaginensis metropolis. T. 1, Cartha- R., E. 3, T. 1, 2, Gn A., U., Tor- civitatis subseri Hector in Christh nomine episcopus Carthaginensis metropolitan * subseripsi. Frontinianus [ T. 4, Foutianus Jin Christi episcopus Gerundensis civitatis subserips Agrivius in Christi nomine episcopus Barcinonensis civitatis subscripsi Oront:us in Christi nomine episeepus Eliberitanse civitatis sub-cripsi. 299 Vincentius iu Christi nomine episco;us Cx- saraugustane civitatis subscripsi. Ursus in Christi nomive episcopus Dertosanse > civitatis subseripsi Cynidius © in Christi nomine episeopas 3OQ Au- sonitance civitatis subscripsi 4, Nibrid us in Christi nomine minimus secerdotum constitutionem fanctorum canonwm subscripsi, ec- dlesie Egarens’s minister, © Ex &., E.5, T. 2, U.. Gln A., Dinndius, B.R., 4, Cawidins. 2U., epe-opus Ausoner subscripsi, XL CONCILIUM GERUNDENSE SEPTEM EPISCOPORUM, HABITUM 284 DLY, ANNO sEPTiMo [B.R., TEATIO| THBODORICK REG'S, SBXTO IDUS JUNIA8, AGAPETO VIRO CLat cordinem teneat De institatione missarum, ut quomodo in metro- politana Ecclesia flunt, ita in Dei nomine in omni ‘Tarraconensi provincia tam ipsius miss ordo quam pealteadi vel ministrandi consuetudo servetur. MM, Us litanie poss Pentecosten a quinta feria usgue in Paibetem edirotr Oo De litaniis, ut expleta solemmnitate Pentecostes se- quens septimana a quiuta feria usque in sabbatum er hoe triduum abstinentia celebretur. MM. De secundis litaviis (aciendis Kalendis Novem- bribus. tem secundz litanie faciend Kalendis Novem- bribas, ea tamen conditione servata, ut si iisdem die- toes dominica intercesserit, in alia hebdomada se~ evodum prioris abstinentie observautiam a quinta feria Ineipiantur, et in sabbato vespere missa facta Guiantar : quibus tamen diebus a carnibus et a v.n0 decrevimas abstinendom, TV. Ut percha tantum et nalali Domini boptismus deter, exceplis his qui in languore consistunt. De catechumenis baptizandis id siatutum est, ut quia in Pasche solemnitate vel natalis Dom'ni, quando magis solemmitatis celebritas. major est riores ad baplizandum veniunt, extetis solemnitati- bos infrmi tantammodo debeant baptizari, quibus ‘quocungue tempore convent baptisimum non n-gari. MO CONSUL. Ut unaquegue provincia in ufficio Ecctes@ unum CV. Ut unius diei infans, si in discrimine est, baptizetur. parvulis vero qui nuper materno utero 3OL editi sunt placuit constitu, ut si infrini ut assolet fuerint et lac maternam non appetunt, etiam eadem die qua nati sunt, si oblati fuerint, baptizentur. Vi. Ut conjugati ab episcopo usque ad subdizconam non sine testimonio vivant. De® conversatione vilze a pontifice ws diaconem post su-cepti honor's oflicium si qui coujugatis fuerint ordinati, ut sine testimonio alte- ius fratris non utantar auxilio coujuge facta non habitent; quod si babitare voluce alterius frotris wtantur auxilio enjus testimouio vita eorum debeat clarior apparere. VIL, Utqui sine ucoribus ordinantur extraneas in domo non habeant, De his vero qui sine corjugibus ordinantur et fa- milias domus habent, habito securm pro vite conver satlone fratre in testimonium, non per quamcungi feminei soras porsonam ejus substantia guberneta nisl aut per puerum aut per amicum suam domum debet ordinare : si vero matrem in domo habuerit aut sororem , secundum priorum eanonum statuta per earum personas ejus debet contotari substantia. VII, De laicis qui viduam aut dimissam acceperint, wt in clerumt non eduittentur. Si quis vero We lsicis post uxorem aliam cujus- + Ex A. desumptus canon bic, qui in reliquis Codicibus neque sensu neque syutasin eabibet, COLLECTIO CANONUM $. ISIDORO WISPAL. ASCLIPTA. sre cunque conditivals cognoverit maliorem, in clero A cipiunt, ut aliquod mortale peccatam perpetrasse pu- ullatenus admitiatar. 1X, De his qui. publice penitentiam non accipinat sed tantum viaticum, wt in clero promoveantur. is vero qui agriuudinls languore depressus 302 Pornitentiss benedictionem, quod viaticum deputa- ines, per communionem acce;erit, et postmodum Fevalescens caput poenltentiz in ecclesia publi subdiderit, si prot art ad ad non admittator ad clerum, X. De © discretions pornitentium eclesieuices erdines promoveri tha ‘iin diserimine consitui yonitentiam acei- Plunt wulla manifesta scelera confitentes, sed tontum Peteatores se pracdicantes; bujtsmodi +i revalueriat, Possunt etiam per morum probitatem ad gradus ec- B elesinsticus pervenire + qui vero ita porpitentiam ac~ * x £. depromitur canon iste, com desi in A. et emteris. » Canon bie in reliquis Codicibus prater 2, au- blice fateantur, ad clerum vel bonores ecclesiasticos pervenire nullatenus possunt, quia se coulessione Propria nolaverunt. XI. Ot © omnibus dichus respertinis ot matuthuis ora tio dominica dicatur. lta nobis placuit, ut omnibus diebus post matuti= nos et vesperas oratio dominiea a sacerdote profe- rawr, Joannes in Christi noming episcopus subserips Frontinianus in Christi nomine episcoyus sub- scrips. Pablus in Christi nomine episcopus subscripsi. Agripius © in Christi momine episcopas subscripsi- nomine episeopus subserips ius in Christi nomine episcopae subscripsi. Crontius in Christi nomine episcopus subscripsi. mero decimo notatur, quia prascedens in ipsis fuerat. © BR, 7.4, U.,G., Agricinn de XLI CONCILIUM CHSARAUGUSTANUM I PUODECIM EP:SCOPORUM, IY NONAS OCTO! Cesaraugusta in secretario residentibus episcopis Fhadio [U., Ritadio}, Delfino, Butychio, Ampetio, Auxentio, Lucio, Itacio [0., Etacio], Splendonio [B.R., Splendiuio}, Valerio, Symposio, Cartherio ot Iacio [0., Hidacio}, ab universis dictum est : Reci- tentur sententize. Lucins episcopus legit. B08 |. Us femize fideles a virorum alienerum conti- ‘bus separentur, Ut malieres omnes Ecclesize eatholiez et fideles a virorum alicsoram leetione ot eantibus separentur, ‘vel ad-ipeas logeotes aliza studio vel docendi vel dis- ‘condi conveniant, quoniam boe Apostolus jubet. Ab waiversis episcopis dictum ost : Anathema futuroe qui hhene cuncilii seolentiaga non observaveriat, noe \do-ninicts mulls jt Ot diecbus se st igunet mec tad Qua- em legit : Ne quis jejunet die dominica causa semporis aut persuasionis aut supersttionis, et qua- dragesinnarum die ab eeclesiis non desint noc habi- tent latibula cubiculorum ac montium qui in bis su- ‘Spictonibas porseverant, sed exemplum et prazce; tums cusiodiani sscerdowm et ad alienas villas agendorum conventeam causa nou conveniant. Ab universis, eplecopis distom est : Anathema sit qui lioc commi= serit, IML, Us gus encharistiam im ecclesia accipit et ibi cam on sum! anathemutisety ‘Nea legit : Eucharistic gratlam si quis probatur acceplam in ecclesia non sumpsicse, anathema sit in erpetuom. Abuniversis episcopis dictum est: Placet. * .,T. 2, observaverit, hi lecrelis anathema, 7 i sunt ante Epiphanie IN. Ur its hedermadis, gum sunt ane Epipheneee Tem legit : Vigintiet uno die quo a.xvi Kalendas Tanuarias usque in diem Epiphanie BOK qui est war das Januarias contiouis diebus oulli liceat de eecle- beeutare, wes latere in domibui villam, nec montes pelere, nee ni dere, sed concarrere ad eectesia observaverit de susceptis, anaubema sit in perpe- rsis episcopis dictum est : Anathe- V. Ut quia suis episcopis privantur ab aliis now fee an Teun leetom est : Ut hi qui per disciplinam sententiam episcopi ab Ece‘esia fueriut separati ab Allis episcopis non sint recipiendi; quod si setentes, episcopi fecerint, non babeant commanionem. Ab universis episcopis dictum est : Qui hoc commiserit, episcoporum non habeat communionem. Vi. Ut clericus qui proper licentiam monachus salt ‘ase excommunicelnr. Wem legit : Si quis de clericis propier luxum va— nitatemque presumptam de officio suo spoaie cesserit, 2¢ se velut observatiorem legis in monacho Wideri voluerit esse quam clericum, ita de Ecclesia repellendum ut nisi rogando alque obsereando (T. 4, 2, U., obseerande] plurimis temporibus satisfece- si7 CONCILIA HISPANLA. — CZSARAUGUSTANUM IN, 318 VIL. Ut doctoris sibs nomen non imponat cui concessum A IML, Wee ante da exnos sanctime- nme eS Uris weg mands Them leetum est : Ne quis doctoris sibi momen im- ftem lectaum est : Non velanlas essa vingioes , ponat preter bus personas quibus concessum est, OG qu se Deo voverint, wisi quadraginta snno- secundum id quod scriptom est. Ab universis epi- rum probata winie, quam sacordes comprobeverit. ecopis dictum est : Placet, Ab universis episcopis dictum eet : Placet, ‘* Deest ble canon in U. aE XL ILIUM CESARAUGUSTANUM II ANNO VII RECANEDI REGIS, LRA DCTEX. 1, Cam in Dei nomine in urbem Czesaraugusta- B porcepta, a cat‘olieo sacerdate ennsecrentar denuo, nam provineiz Tarraconensis ex permissu gloriosi Sub die Kalendarum Novembrium snao quo supra, atque sanctissim principis Recaredi regis in ago Artemius in Christi nomine episeopus Tarracu- septimo regni ejus congregail {ulssemus pro Dei ti- nensis provinciss metropolitanus kane coastitutic- ‘more tractantes, il placuit sanctz: ac venerabili syn- nem subscripai odo, ut presbyteti qui ex beresi Ariana ad sanc- —_Sephronius in Christ! nomine episcopas bane con tam catholicam Ecelesiam conversi sunt, qui sane- stitutiouem subseripsi, tam et puram fidem atque castissimam tenuerint vi- Stephanus in Christi nomive ejiscopus sub- tam, accepta denao benedictione presbyteratus —seripsi. ‘sancte ef pure ministrare debeant: cateri vero qui Julians in Christi none episcopas subscripsi. ‘banc suprascriptam vitam adimplere vel tenere ne- Simplicius in Christi nomine episcopus subscripsi. glexerint, sb officio dopositi sint in clero. lta et de _Asterius in Christi nomine episcopus,subserips!. diaconibos sicut et de presbyteris constitutum est. ‘Mumius in Christi nomine episeopas eubserig U. Statuit sancta synodus,, ut reliquis in quibuse —_Lillolus in Christi nomine episcopus subseripsi ‘enngee locis de Ariana haresi inventz fuerint pro- Magnus in Christi nomine episcopus subseripsl, ate a sacerdotibus, in quorum ecclesiis reperiuntar, C Joanues in Chuisti nomine episcopas subscripsi. ontifcibus presentatz igne probentur: quod sia Galanus in Christi nomine eplscopas subscri uibustibet occultatz fuerint et deteguntor, a sacro- _Julianus in Christi nomine episcopus subscripsi. sanete catholicw Ecclesiz cet segregentar, Antedius in Christi oomine diaconus ageas vicema TL, Statuit sancta synodus, ut episcopi de Ariana domini mei Gavini episcopi subscripal. bewresi venientes, si ques ecclesias sub nomine ca- Stephanus in Christi nomine diaconus agens vicemm tholiew Gidei cousecraverint, vecdum benedictione domini mei Aquilini episcopi subseripsl. @ Deest hoe concilium in omnibus Codicibus preter £., 6x quo desumptum est, ——— XLUL CONCILIUM CESARAUGUSTANUM III. UM, ANNO IV ORTHODORI ATQUE FERENISSIMI DOMINE AEGIS, BBA DCCXXIZ. col HABITCM SUB DIE KALENDARUM NoveM! Barca 307-908 Sscerdotes Domini , quos non solum D sanciz Trinitatis mysterio secundum formelam Ni- divine pielss ad magisterium provehit sacram, sed exnl coacilii triduo mutaa feisset collatio, ea qua ¢ ‘etiam et specelatores iastituit plebium, ea se debent cestui nostro ad mdliicationem totias plebis ingesse- avetoritatis munire sententia, quoet divinis sine in- runt conspicua diligentique ratione pertractantes, termissione insistant preceptis et canetam plebem qux necessaria exsiiterint Christo opitetante, exjss digais condirigant exemplis. Et ideo quia nos divine nos eausa salutis ad boc provocavit stodiam, In eelsivido ex fassu excellentissini et piissimi mogni- brevibus atque continuatis capitulis eaneta detnivi- que Bei culiorts domini nostri Egicani principis in mus, et ad perennitatis sus robur ea que = nebis ane Cesarangustanam urbem coadunari prescepit, acta vel definita sunt proprise manus nosire exara- et ita sub omnimoda specialitate + Utrese- tine firmare proceravimus. cante falco justitin sequitatis consolidetur materies, |, Ut won liceat episcopis citra dies dominicos con- et quidquid cojaslibet indiscreta pernicies a saaciis ‘secrationes ram exercere. instirutionibus patrom de ordinibus eeclesiasticis d- _In sanctum et satis venerablle concilium retiden- vellit nostris efvesbratis sententiis Deo mediante la tibus nuntiatum est nobis, eo quod aliqui pontifices » Fomine deducatar veritatis : tdeirco dum nobis de regulam veritatis prevermittentes, eceleshas quz » # Deest hoe concilium in Codicibus B.R., E.5, T. 1,2, U., 6. uo fulelibus pia devotione constrountur ‘extra dies do- ‘minicos consecrent. Si ergo, com quisque nostrum mortalium ad eacerdotale promovetur o:fteium, nul- Istenus patimur ut ip reliquis dicbus nisi tantam do- mainicis festivitattbas bi qui honoris digni habentur officio in.ordine pravficianter eccle-iastieo, quanto magis ut sancta deificata templa, que ab hominibus fdelibus consentur honorifleands, sine diebus domi- nicis perhibeantur consecranda? Cujusque nos ta ium prx'sumptiones pontificum non solum sancto- rum Patruin cobibemur probibere sententia, sed et propria deliberatione ernsemus , ut nulli penitus pontificum in quibuseunque provi amodo liceat prater certos dies duininicus ecclesias sanctas consecrare, Il. Ut confiitimé épiscopi de sacra sole chali annua vice primatum suum in Siquidem sancta institutio Patrum de solemnit: te paselali peeipiat, ut omnes continitim! eviscopi annua vicissitudine primatum suum inquirant tempore Pascha festum peragant, tamen quia di invus nonuullos episcopos sententiam Patrum trans- gredientes propter quod etiam debuerunt usquequa- que vigilantes manere, placvit omnibus no abinceps casionem objicientes aut longinguitate itineris prie- caventes annua recursione de festivitate paschali tempore congruo primatum suum, sub cujus potes- talis manserint regimine, inquirant, ut quo die et tempore illis Paschee festum pronuntiaverit soll veneratione peragar SM. Ut monasteria. diversoria secularium non fant. ‘Sanctorum Patrum deerevit sententia, ne monas- teria diversoria ssecularium Gant. Unde quia novi- mus quosdam abbates, quibus regulariter cura re- gendarum animarum commissa est, dum quasi pa- trouo affectu aditum szcularibus in monasteriis altribuunt, diversas insolentias movachis. ibidem Deo deservientibus ingerunt, dum et eorum opera tionem , quo se divine pivtati placituros alacti eu- riositate exhibent, deprehendunt, et vitam et mores iMoruwn quadam mentis pernicie 3OG infauste de- tahendo deturpare non desiaunt, et iterum , quod essimum est, dum extraueis passim commorandi adi ra claustra movasterit confertur, grave inolescit vitium monachoriim, quo et vitam susm per lucra mundialia sectantes degenerant, et sea Proprio cosnobio voluptuosa fusditate dissociant, Qua: rea ad hoe nostrum paterna pietate demulcet stimos, aber conctituamus, que et sanctis anima- pendant et praesumptiones Quamobrem placuituni- verso ccetui nostro hoc statuere vel patins defin:re , UL nullus obinceps swecularium sew potestative seu etiam vel ex perinissu abbatis vel cujuslibet mona- choram infra claustra monasterioruin huspitandi vel commorandi abeat receptaculuin, exceplo quos vila probabiles,, egenos aut paupertate depressos in- sjectis pravviderit abbatis, quis et suscipere Lene- COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO IISPAL. ASCRIPTA. a A vola voluntate in monasteriis et alendos elecmo, modis omvitus stiiiaus. De reliquis autem personis sacularibus, sicutl a nobis est superius premissum, nuflum penites patimur infra clausira monasterio~ rain habere receptaculum. Caterum si secretius aut sequestratim a mouasterio ad fd quod constrwetu pro supervenientibus domiciliam patverit, ibi eos ‘suscipere abbaies vel monachos oportebit, quatenus et vila eoruin remotis seculi conturbationibus ia omni opere dvifico probabilis inveniatur, et nullius ‘vanissimis detractionibus dehonestentur, aut cc quod inhonestum est, ne per talium susceptiones dissotutionem incurrant et a bouo propo-ito vitam ‘suam extorzem efficiant, BAY. De libertis qui ab episcopis ex familia ceclesin manumittuntur, Noo est dubium a sanctis Patribus definitum fulsse, ut omnes liberti qui ab episeopis ex propriis fomiliis Eeclesie manumissionis grata titulantur post decedentis episeopi obitum, mox ut alius super- ener t episcopus reprasentent, quo secundum canonis sen: per suas professiones debitam ori nem agnoscant. Sed quia ita speciali modo sane:a decrevit syno.tus, ut si ipsi liberti infra anni spa- Jium supervenienti suo pontifie carthulas libertatis sue pratsentare neglexerint, protinus eos nami servitutis redigant conditionem ; et licet illi ¢ Congruentius satisque tuculentius retractatam fue= hhoc tamen a nobis conspieuum perpenditur, que non solom et privdia ecclesiarum debita auctoritate disyonimus, sed eviam et oppressis pium suffragium porrigimus, per quod et cupiiitas sacerdotalis 310 frustretur et imbecilliias pauperum sublevetur. (Quia ergo comperimus quosdam puntifices, potius tuera sua ampliare studentes quam do mercedis opere Da- mino placentes, liberios quos ex familia Ece‘esizy a suis prazcessoribus inveniunt, pro eo quod caribulas libertatis sux infra consultum tempus non pra tent, statiin cos in propriam servitulem redigere;, hive pietatis studio generali modo subrogamus bene- ficium, ut si tidem iberti forsitan ignoraverint ordi- ‘frm canonum aut certe, ut assolet fleri, ad presen- D tandas libertates suas tepuerit, ipsius poutiicis sol- licitudo, inox in sedem sibi creditam successerit, per clerum aut domesticas perquirere procurabit quos decedentes episcopi de familiis Ecclesim manumis- siouis gratia titu'averuat, ut eodem [4., eosdem) pontidce praemonente ipsi liberti carthulas libertatis, Sow representent, qualiter nec liberti Ecclesie de institutione canonum ignorantes se esse perhibeaut, nec sacerdotis callida voluntas patescat, unde cou- tra ordinens reducantur manumissi_ ad originem ser~ titutis. Quod si pontifice priemonente coateinpserint infra auni spatium suas libertates propris: sedis epi- seopo pandere, licitum sit ef secundum eanonua sanctioues in jure sux Ecclesise redncere serviturcs. 34 #. Ut defuncto principe anpzrsies regi ‘restem secularem deponat et in canobio virginwm mancipelur permansura, Licet plenissime in concilio Tuletano de pri. ei- pum relictis institutum fuisset, at null Hiciturm esset sajerstitem reginam in conjugio ducere, aut sordi contactibus maculare neque secuturis regibus nec euilibet bominam esset permissum; tamen nostri ‘ordinis causa est, us crebrissime ad hoc aciem men- tia nostex condirigamos, que anima intuemur exbi- bere profectum. Unde quia pravteritis tem raultas seimos atque cognoviinus privcipum relictas ‘post coram vocationem pro apice regni, quem re- gendo in cunctis tenverant, nullam revcrentiam - hororis eis adbiberi a populis, sed passim unicuique probatun solam latenter in earum contrarietate Hiantur, veram etiam, quod ¥ procaciter verba contumeliosa in convent multo- rum eas afliciunt, ef, quod omni religione abomi- nandum atque horrendum e-t, de his detrahere non ‘sinant, quas in eaterva populi ceruunt commorsre ; froinde paterna pietate commoti aique condigna eirea tanium culmen (rovidentes, per hiujus deeret nostri p-ginam on solum quae in priedicto concitio exaraia sunt de conjuge principum custodiri 322. erennitcr aque firma stabititate decernimus per~ manere, sed etiam ea qu sunt conspicua houestati necess:ria modo aunectere procuramus : ut servatis us canonum totins Toletani que de principum relictis promulgate ai que definitz esse noscuntur, deinceps Felicia prin: i+ pis superiorem sententiam illibato animo pudice Servans statim aceersito ab hoe seulo principe ve- stem sreularem deponat, et alacti curiositate reli- siouis habitum a:sumat. Quam etiam et confestim in ceenobio virginum mancipandam esse censemus, ‘et ab omni tur ndi remota, nequ=quain cub © A, potesiatiin publico ingeratur, CONCH: 1A ISPARLA, — ILERDENSE. st diversas assumentes occasiones non B m Hatim et A libet loons attribuatur, per quod aut comtumelium (ante potestati ingeratur * aut subdita plebl besisse ateseal quorum ante didum noseitnr domina fulese ; ‘sed infra claustra mo asterli juzi sedulitate perst= stens aique sanctimonia'em vitam peragens de regno temporali opitulatione diviua ad regouin ceternitatis, mereatur pervenire, Quicunque igitur superiores constitutiones, Guse salubii consilio a nobis definite esse noscantur, vislaverit vel exscerari quacunque factione pertenta~ rerit aut permiserit, noverit se ecommunicationis, Percepturum sententiam atque etiam exsitii damoa- tionis diuturno tempore ineurrere jacturam, BQ Peraciis yuoque a nobis quae cougrua fue- unt de ordinibus ecclesiastics, in primis immensas landes omnipotenti Deo Patri et Filio et Spirit saneto, eni cura est pacem et unitatem Ecclesize sue sanciz catholiew providere, deferimus ; deinde or- thodoxo et serenissimo domino nostro Egicano regi, cujus instiu: ta et devotissimo instituto iv hve coa- dunari neruimus syoodali conventu, mutiplices grali.rum actiones persolvimus, qui non solum ao- strorum animos :d currigendos ordines ecclesiasti= cos excitavit, sed etiam et populum per oracula re- gui sui voto gratioso ab impensiane tributi reddidit absolatum : pro quo benelleii studio, quo plebi sue tanta lorgitus est dona, Dominum Jesum Curistum, quinos potentia virtutis sum decoravit, pretiosa 26 propria effusione sanguinis sui redemit, exramus ut ipse regaum ejus in pace sub multimode annorum © curricula solidet, gentemque et universam patria in tranquillitate conservet, et contra hostem adver- sum victrix Christi dextera victorem efficiat semper, quo expletis l:ujus extensis vite temporibus ad zter- nom beatitudinis praemium pervenire mereatur ill sus, prastante Domino no:tro Jesu Chrisio, cui cat honor, summa virtus et potestas in seeula sxealo- rom, Amen. ———_—_—<—-————-__—_——— eee XLIV CONCILIUM ILERDENSE OCTO EPISCUPORUM, GESTUM ERA PLXXXIY, ANNO XY THEODORICI * REGIS, SUB DIE V.I Ibs avGusTas. 1. De his qui aliario mumstrant, uta se abstineaut. Be Lis elericis qui in ubsessionis necessitate po- sith fuerint id statutum est, ut qui altario m:ni-trant et Christi sangninem tradunt vel vasa sacro officio deputata coutrectant, ab omni humane etiam bestill abstiveant : quod si in boe inci BLS deobss annis tum officio quam eommunione priventur, ita ut bis duobus annis vigiliis, Jejuni orationibas et eleemossnis pro viribus quas Dom dowaverit expientar, et ita deinum officio vel com- *B.R, Gu, Tendi. U , Theuderici. iguine omni D munioni reddantur, tamen ratione [4%., rations fervats), ne ulterius ad offieia potiora promovees- tur; quod 4i infra preGnitam tempus negtigeatiorwe cirea salutem suam exstiterint , protelandi (48. prosdjiciendi) ipsivs pasnitentix tempus in potestate maneat sacerdotia, Il, De his qui aborsum faciunt vel natos suos exatingwunt, Mi vero qui male concepts ex adulterio fuctos vel editos nccare studucrint, vel io wleris matruw po oa, tenibas aliquibus colliserint, ia uiroque sexu alul- terls post seplem snnorum curricula communio ti- Deatur, ia amen ut oui tempore vite sex flotibus officium eis minisirandi re- coperare noo liceat ; attamen in choro peallentium a tempore recepie communionis intersint : i ficis in exitn tantam, si facinora qua omai tempore itz sue delleverint, communio tribuatur. ML, De monackis, ut clerici ordinentar cum volan- fate abbutis, et quae monasterio offeruntur non ax- ferantar, et de basiticis quas laici fecerint, De imemachis vero id observari placait quod syno- ‘dus Agatbensis vel Auretianensis (B.R., Arelatensis] tut pro Ecclesia utilitate quos episeopus prebarerit in elericatas officium cum abbatis voluntate debeant ondiuari, Ea vero que in jure monasterli de faculta- {ibos offerunr, in nulto diascesana loge ab episco- pis contingantur. Si aotem ex Iaicls quisquim a sc faciam basilicam consecrari desiderat, nequaquam sub monasterli specie, bi eongre,atio non col igi- tur vel regula ab episcope nen constiteitar, cam a dicocesana lege audeat segregare. WW. De incestis, wt quandin in ecelere sunt inter catechu- weenos habeaniur. i 80 Incest pollutione commaculant pla~ yuousque in ipeo detestando et illicivo car- tris contubernio perseverapt, weque ad missam tom- twin catechumesorum in ecclesia admivtentar; cunt quibes etiam nec cibum semere ulli Christianoram, sicut ait Apostolus vel jussit, oportet. BIA V. De his qui altario servinnt si subito carnis fragilitale corruarint. Hii qui sltario Dei deserviunt, si subito Genda nis fragilitate eorruerint et Domino respiciente ‘ut mortifieato corpore eordis co Deo offerant, maneat in potestite ‘vel veraciter affictos non diu suspender ori tempore ab Ecclesiz cor- pore segregare; ita tamen ut sic officioram suorue oca reeipiant, we possint ad aluora officia ulterius i: quod si iterato velat canes 2d vomitum ed etiam sanciam commupionem nisi in exita por- cipiant Vi. Do his qui vidue ponitenti vel religions virgin’ inane “Taprem intulesit. 2 i Qui posnitenti vidus vel vingini religioase vim sta- ri intulesit, si se ab eo soquestrare noluerit, pari- or a communione oa Christianorum consortia se- grogetur : si vero illa quie vim pertulit ed sanetam feligivnem redierit, in ilo sole qucadusque publice proniteat data sententia perseveret. VIL De his qui sacramento 26 obligant ne ad pacem vedeant. Qui seeramento se obligarerit ut litigans cum quo- bet ad paces mollomodo redeat, pro perjurio uno ‘anno a communions corporis et sanguinis Domini segregatus reatum suom eleemosynis, fletibus et quauiis petuerit ejuatis absolvat [-€., T. 2, CULLECTIO CANONUM 5. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. ‘A ablual]:ad charitatem vero quee operit molisudiuem pecestorum celeriter festinel venire. Vill. Si clerieus seroum vel discipulum de ecclesia trazerit, wt peniidallam agat. Nallus clericorum servum aut discipulam 5 ad corlesiam eonfugientem extrakere audeat vel fagel~ Iare prasumat; quod si fecerit, donec digne poe aiteat a loco cul honorem non segregr ta IX. De b's qui rebaptisad sunt quantum poeniteant. Be his qui in pravaricatione rebaptizati sine ali- qua necessitate vel tormeato dilapsi sunt, placuit ut circa 08 illa Nicene synodi statuta serventur que de pravoricatoribus eensiia esse novcuniur; id est ‘ut septemn annis inter catechumenos orer:t, et $15 duobus inter catholicos, et postea moderatione et B elementia episcopi idelibus in ob‘atione ct e.charistia -commanieent. X. De bis qui jubente episcope omisse entpa ab Evcte- sia exire conlemnunt, Qui jubeate sacerdote pro quacangee culpa ab ecclesia exire comlempserint, pro noxa contumacie tardius recipiantur ad veniam. XI. De clericia qui in mutuam codem prorumpunt, Sicleriei in mutuam exdem proruperiat, prose dignitas ofticlorum in tali excessu contumeliam per- dulerit, a pontitice districtius vindirets MIL De his qui contra caxones ordinati sunt wt deponanter. Qui contra deereta canonum indiscrete clericos ‘wsque nune ordinaverunt, eis Dominus vel sancta et .. C ecelesiastica cbaritas ignoscat: amodo vero si in talia ausu proruperint, decretum canonum, quod circa eorum personas statutum est, id est, at nullura dinatl fuerint deponantur; bi vero qui tales hacteaus, ordinati sunt nulo tempore promoveantur [4., 7. 2, amoveantur]. AIM, De catholicis qui filios suos baptismati heretico- rum dederunt. Catholicus qui Gilios sues in brresi baptixendos illius in ecclesia nullatenus reei- ut cum rebaplizatis non con ersentxr, Cam rebaptizatis fetes religiosi ne: in eibo par- ticipem XV. Ut clerici cum extraneis malieribus non ha- bitent. Familiaritstem extranesram molierum licet ex toto sancti Patres antiquis monitonibus praecepe- rint eoclesiis evitandam, id nunc tamen nobis visum eat, ut qui talis probabitor, post primam e secon dam commnonitionom si emendare ueglexerit, donee in vito perseverat officii sui dignitate privesar; quod si se Deo javante eorreserit, saucto miniaterio restaureter. BGAN. Si sacerdos moriter, quid de rebus ecclesion obs. roetur. scemod! quam constituere sa'ubei ordinatione decernimus prisea auctorites canouure 38 CONCILIA fi aarquaquam silucrit, sod evideati sanctione prce- perit, ut cujuscunque ecclesim pontifice defuncto etm, quas obiens derelin voumqee subvertat, sed sacerdos qui exsequiarum tempore adest omnia qu ad uilitatem et conserva- tionem pertinent debeat diligent cireumspectione est, a multis clericis cognoscitur violari, eumbente ssecrdote expectorato sffeetu tolaque di- eciplinn severitate posthabita immaniter que in dowo poatificali reperiuntur tavadent et abradant, id mune omnes bujas placiti vel constiuti inter nos censara placvit eustodire : ut defuncio antistite vel etiam adboe in supremis agente, aulles clericorum ‘exjualibet ordinis, offlcii gredusve sit, quidquam de domo saferre presumat, vel'de uillitste qo instre- menti domus esse noseitur, Id est mobili vel immo- -evndens, sed i6. cui domus commisea est, subjunc sibi eum consilio eleri uno vel duobus Ad. ‘omnia usque ad temjus pomidcis substituendi de. beat conservare, vel his qui in domo inveniuuinr elericis consuetam alimoniam adminisirare. Sabsti- tutus aptistes suscepia et, prout decessor euus ordi ‘eavit vel huic Deus imperaverit [U., inspiraverit), th cam bis debeat quos engnoverit disciplines et charitati deccssoris wei Gdeliter parviase. Quod si quisquam post ie cvjuslibet ordinis, ut superivs lictum eat, clericus quacunque occasione de domo ecclesia vel de omni facullate quidpiam probaius ANIA. — VALLETANUM, 320 ‘A fuerit abstulisse vel forsitan dolo aliywo suppres siase, reus sacrilegii prolisior! anatbemate condem- netur, et viz quoque peregrina ei communio anne concedatur : quia darum est ut bi quos-constat in servitio Domini cum prime sedis antistite desu- Gasse, HMlorum, qui suaram rerum incubatores vel ttilitatibos servientes atque vacantes fatsse moseui tur, despectibus aliquatenus crucientur. Sergis [U., Sergius] in Christi nomine episcopus has constitutiones, secundum quod nobis euin fra- tribos nostris Deo fnspirante complacuit, relegi et subseripsi. Justus in Christi nomine episcopus his constitu. tionibus interfai et subscripsi. Carontius in Christt nomine episcopus his $17 B constivationibas interfui et subsezipei. Joannes in Christi womine episcopes bis constite- tionibas interfui et subseripsi. Paterwus in Christi nomive Ecclesia extholion Barcinonensis eplscopas acqaievi et subscrip i Maurilio [8,R., T. 4. Uy G., Mavewlio) in Chriati tomine Eeclesiz: catholiom Dertosanee episcopus ac~ quievi et subscripst. 318 Taurus [U., Maurus] in Christi nomine Bem clesiz Egarensis [Iu Codd., Agetensis] eplacopus his Celinitionibus interfel ¢ subscripel, —- Februarins im Chiriati aomine episcepes Slerde. sis his coustitationibus in-erfai et sabseripsi. Gratus in Christi nowine preshyter direetus « de- mino meo Stiphylio [T. 2, U., Stabiliv} episcopo his constitutionibus interfui et subscriput, Leena ee aos x CONCILIUM WapITOM £84 * DLIXXVI, SUB DIE 11 NO! Sex EPIscoPoRd! 1. Ut Evangelium post Apostolam legatur, Ja nomine Domini nostri Jesu Christ! Valles in concilio congregati dum de ecclesiastica regula ira- ctaremes, antiquos canones relegentes, inter cetera boc censnimas observendum , ut sacrosancta Evan- felis ante meneram illationem ‘el missam cateche- meenorom in ordine lectlonam post Apostolum te- gantor, quatenos salotaria precepts Domini nostri Jesu Christi vel sermonem sacerdotis non solum &- ‘deles ved etiam catechumeni sc ponitentes, sed et ‘omnes qui ¢ diverso suat, avdire licitum babeant ‘sie enim pontificum presdicatione audita nosaulles ‘ad Sidem attracios evidenter scimus. 11, Ut defuncto epiacopo de rebus ipsins vel Ecclesia deta qulquem presunale Hoe etiam plaevit , ut episeopo ab boc smculo, ju- bente Dowino, arcessito, cleric! ab omni omaino su- pel'eetili vel quacanqee in domo ecclesia vel epi- + £., 0.8, 7.4, % U., G., ara ovsexy. LV VALLETANUM axxo xv tngoponici (U., TazcD! Was DECEMERI. 1) axaie, C scopi in libris, in speciebus, utensilibas, vasculis, frogibes , gregibus , snimalibus vel omni omaino re rapsces maoes sbstineant et nihil latrooum more plant; qui si mee canonum auctoritate cobibitl fecriat, omale qa perveserint, metrvpolitani vel ‘omnium ecmprovincialium sacerdotam districtione covet! , in pristinum stitum redintegrare coguatur, ‘utnibil antistitl vel dispensatori futuro necessantoram tub hac justa constitutions depereat. Quod ut confl- dentius justtia manente servetur, secundam Regiensis cinior illi secedat episcopus, celebratis statim Ecclesie: ipsius euram disirietiesi- me gerat, ne quid ante ordinationem faturi pontificis inthum elericorem subversion vel direptioni D jem tleeat : ita ut Ge repertis omnibus inspection ceasitio descriptionwe fidelissintn , si Neri potest , im- tra octavas defuneti snb diligen ta praesentis episcoe se7 COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HiSPAL. ASCRIPTA. 38 pi perogatur = dehine ail metropolitan: not'tiam ha- A oceurrere , in irmam magis et adhue in corpore jo- hita ordinatio vel deseriptio deferatur, 319 ut ejus tlectione talis persona ordinanda domus eccl sticze procuretur, qua valeat consueta clori pendia dispensare, et creditarum sibi rerun , si fo silan Uirditas in episcopo ordinando metropolitano congruis temporibus reddere ratio- nem : ut sub hae salubri constitutione cleriei stipeu is suis omnino contenti tabores non ditipiant epi scopi decedentis, et ad vacuam eeclesie domum faturus pontifex non sine dolore suecedat, sed magis 350 possit et ipse gaudere IM, Ut propingui morientis episcopi de rebus Ail uaurpent sine metropolitani et comprovincialium ‘conscientia. Simili quoque modo parentibus et propinguis de- cedeutis episcopt,, si intestates obierit, denuntietur ‘ut sine metropolitaui vel comprovincialium sacer- dotam conscientia nihil de rebus defuncti ocenpare pertentent, ne forte in hereditariis rebus etiam ali- qua ad Ecclesiam yrrtinentia vel permixta usurpent, sed aut usque ad ordinationem futuri exspectent an- listitis aut certe si longum fuerit ad metropolitant, tut dictum est, ordinationem recurrant. Si quis au- tem immemor divini timoris conira hac sancita synodica clerieus quisque vel laieus venire improba muente tentaverit, et communione et consortio pri- velur Ecclesiae, quin durum est ut ad illam conve- ist quam exspoliore non metuit, nisi forte spirisu melieri correptus , dum a prresumptione cessateri recuperet indulgentiam : si autenr rationabiliter mo- desteque unusquisque repetat quod sibi jure debe tur, ei alsque aliqua animadversione a metropolit no vel cui injunserit aut res aut ratio non negetur, Hoe etiam omnes canone coustringendi, qui in pra teritum res Eeclesise vel episcopi usurpantes diri- puer IV. De exsequiis: morients piscopi qualiter humetur. lio decernentes, wt quia ‘Serpe sancturum antistitum per absentiam commer datoris episcopi exsequie differuntur, ita ut v randa pontificis membra, dum tardius funersi injurie omnino subjaceant, episcopus, qui po ad sepeliendum eum sulet ivvitawwe © £., E. 3, episcopus hac capitula subscripsi, sicque in reliquis subseriptionibus. B, R., episcopus Deeris. 1m aumonitus visitare non differst : ut aut de re levatione consacerdotis amplins 3Q gaudeat , aut corte de ordinatione domns suse fratrem adimouest @ probabilem voluntatem in effecinm teans- tmitlat, ac reeedentem a saxculo post oblatum in ejus commendationem sacrificium Deo, mox sepulura: Stes obitu repentino discesse cerdotes de longinquo minime adesse potuerint, uno die tantum cum nocte exanimatum corpusculum sacerdotis non sine fratrum ac religiosorum (re- quent'a. vel pssilentium excubatione servatum a presbyteris cum omni diligentia in loculo conditem ‘searsum non statin bumetur, sed bonorifice com- mendewur, donee sine mora inviteto undecunque ontifice, ab ipso vt condecet suleimniter tumuletur, tollatur oveasio et mos antiquus in se- sacerdotibus servetur. V. De vagis et inobedientibus clericis, in placuit , wt vagus atque instzbilis cle- ‘i episcopi a quo ordinatus est pracceptis non obedierit, ut in delegata sibi eclesta cofficium depen.tat assiduum , quousque in vitio per- manseril et conmunione et bonore privetur. VI. Ut clericum atienum nulius ordinet , nec sit cleri- cus qui non spoponderit locum ubi sit delegatns. Ut nullus atienum clericum secundum decreta ca~ nonum sine consensu eyiscopi sui audeat ordinare, sed nee illum sanctorum sacerdotum quispiam ordi- net, qu’ local:m se fulurum primitus non spoponde- it [G., ostenderit], ut per hoc nullus a regula vel isciplina ecclesiastica deviare permittatur impune. Celsinus in Ch:isti nomine episcopus sub:cripsi Justinisnus[T. 4, Justinus] in Christi nowine epi- seopus subseripsi. Reparatus in Christi nomine episcopus subscripsi Selabius in Christi uomine episeopus subscrip: enagius in Christi nomine episcojus subseripsi. Ampelwus in. Chri episcopus subser ius domini mei Mareclli episcopi subscripsi, ‘hee constitula subscripsi, sieque postmodum in ¢x- aS XLVI CONCILIUM TOLETANUM DRCEM ET NOVEM EPI OPORUM, ACTUM AnCADI BT HONORM TEMPONIDUS, SUB B:E VI ID UM SEPTEMBRIUM, ST:LICONE CONSULE, HRA * CCCCKXA¥. BR1-32Q Convenieutidus episeopis in ecclesia Toleto (4., Toletana) idest, Patruinus, Marcellus, Aphrodisius, Alaciauus » , Jucuadus, Severus, Leo- ‘ous, Hilaréus, Ulympius, Florus, Orlicivs, Asturius, © &.,U., £racecexxxvn. B.R., Aira cecexxxvi. TAN Aira cocoms. Lampius, Serenns, Leporius, Eustoebius, Aurelianus, Lampadius, Exuperantins de Galleria Lucensis con venius, munieipii Celenis, omnes dcevm et novem ‘sti sunt qui ot in aliis gestis adversus Priscillian- > £.,U., G., Licinianus. BR, Lucianus, T.2, Licianus CONCILIA MISPANIA. — TOLETANUM J. x0 scctatores ef haresem, quam astruxerat, libellarem A aut villa, et ad eeclesiam ad saer‘ficlum quotidianun dresere seatentiam : eowsedentibas prosbyteris, as- taniibas diaconibus et owteris qui tntererant eoncilio congregatis, Patruinus episcopus dixit ; Quoniam sin {go coopimus in eeclesiis nestris faoere diversa, et {nde tanta seandala sunt, quae veque ad gchiewa per- ‘enjuat, si placet communi consiio decernamus quid ab omnibus episcopis ia ordinandis elericis (quesdum : mibi autem placef et constitute primites concili Niczeni perpetuo ssa servande, nec ab bis osse recedendum. Episeopi dixerant ; Hoc amnibus placat, ita ub ai quis cognitis gests concilii Niceni aliud quam statotum eat facere praxsumpserit, ef non jn eo perse- ‘verandum potaverit, tune excesmmunicatus habeatur, nisi per correptionem (42., correctionem) fratrum emendaverit errorem. ' ' is et diaconibus si post ordinationem 1. De pratt incon Placult, ot diacones vel intege! vel castl sint et continentis vite, etiam si uxores habeant, in mint sterlo conatituanter, fia tamen wt si qui etiam ante Interdietum, quod per Lusitanes episcopos constitu tum eet, Iacontinenter cum uxoribas suis vixerint, presbyteril honore non cumoleatur : si quis vero ex presbyteris ante interdietam Alios susceperit, de pres byterie ad episcopatum non admittatur (7. 4, per- roitistor). M1. Ut peentiens, ai necessitas cogat, lector aut ostta- vine fiat. Nem pleesit, wt de pannitente non edmiuatar ad lerum, nisi tantum neeessitas pat uses exegerit in- ter ostiarios depuietue vel inter leetores, ita ut Evan- ‘gelia ot Aposiolom aon legat: si qui asters ante ordi- nati sunt subdiacoues, inter subdiagones habeantar, ita ot manuon non imponant aut sacra non eontivgant. Ex ponitente vero dicimus da 60, qui post baptism ‘aut pro homicidio, aut pro diversiscriminibus gravis- ‘simisque peccatis publicem pesnitentiam geroas (4, agens), sub cilicio diyino fuerit raconciliatas altario. IM. De his qui viduas acceperint ne diacones fant. tem constituit saneta syaodes, at lector Adells, si ‘viduam alterias uxorem aeceperit, amplios athil sit, ‘sed semper leclor habeatar aut forte eubdiseonus. IV. Ut subdiaconus, si defuncta uxore aliam duzerit, oatiarhus fat, ‘Subdiaconus autem defunete wxore si aliam duxe- et ab officio in quo ardiaates taerat removeatur, ‘et Labeatut inter ostiarios vol inter leetores, jta ut Eveangelium et Apestolum nom legat, propterea ne qui ecclesia: servierit publics ofleis servire videatur: ‘qui vero tertiam, quod nec dicendum aut sudiendum est, acceperit, abstentes biennie, postea inter laicos reconeiliatas per peenitentiam communicet. BAB V. Uc si cujustibet ordinis clericus tardius ad ecclesiam venarit deponaiur. Presbgier vel diacoaus, vel subdiacenus, vel quilibet, ec. Icsiz depusatus clericus, si intra civitalem fuerit loco in quo estecclesa, aut castetlum, aut vicus vel = Aly base voce peceaverint incipit Codex E. &. Parrot, LXXXIV. non venerit, elericus non habeatur, si eastigatas per sa- tisfactionem veniam ab eplscopo notverit promereri. 1 Ut religions pula iraram femittritetem non 1. Item ne que puella Dei aut familiaritatem habeas ‘cam confessore aut eam quolibet laieo, sive sanguinis alieni, aut convivium sola, nisi wbi sit neatorumy fre~ quentia, aut Lonestorum, aut vidoarum Ronesiaram- que, ubi honeste confessor quilibet cam plarimaram Lestimonio convivio interesse possit : enm lectoribus autem in ipsorum domibus non admitiendas penitus nee videndas, isi forte conss uuerina, VIL. Ut elericus cui usor peceaveril, preter necem , Bp Poles‘atem habeat distringenci eam, et cxm ea cibum won sumat Placuit, ut si euleunque clevieoran uxores. pecea- ‘erint, pe forte licentiam peccandi plus habeant, ac- ipiant mariti esram hane potestatem preter neces ‘eastodiendi, ligandi in domo sua, ad jejunia saluraria non mortifera cogentes, its ut invieem sibi clerici pau- eres ausilium ferapt, ai sarvitia forte non habea cum usoribus autem ipsis quae pegeavering * nec eibum sumant, nisi forte ed timorem Dei acta posei- tentia revertantur. VIL, De eo qui post baptismam militanert, mt ad dig- couium non promopentur. Si quis post baptismum militaverit et chlamydem ‘sumpserit aut cingulum, etiam si gravia non admise- Tit, si ad clerum admissus fuerit, dlaconii dignitatem ‘non accipiat. 1X, Us nulla professa vel videa absente sacardate in domo sua sacerdotale officium vel lucernale impleat, Nalla professa vel vidua, abeente epigcopo vel pres- bytero, in domo gua antipbonas ewin canfessore vel Servo suo faciat : Iucernarium vero nisi in ecclesia hhon legatur, aut si legitur in villa, praesente episcopo, vel presbytero, vel diacono legstur. 324 X. Us nultus obligatum cuiquam absque consen- x domini vel patroni clericum faciat. Clericos, si obligati sunt vel pro quatione, vet genere alieujus dowus, non ordinandos, nisi proba- te vite fuerint et patronorum consensus accesserit. Xt. Uc si quis potentium quemlibet exspollaverit et ad- monente episcopo non raddiderit, excommunieetur. D Si quis de potentibus » clericum aut quemlibet pau- periorem aut religiosum exspoliaverit, et mandaverit 4d ipeom eplseopus ut cum aadlat et is contempse- it, invicem mox seripta pereurrant per omnes pro- incim episeopos et quoscunque adire potverint, ut excommunieates habeatur donec audiatur ut reddat allena, XI. Utmullus clericus de episcopo suo racedat et ad ‘alta of transferat. Kiam, at liberum ulli clerico non sit discedere de ‘episcope suo et alteri episcopo communicare, nisi forte ei, quem episcopus alius libenter labea}de bax Teticorum sechismate discadentem et ad G.tem eatho- > B.A, T. 1, potestatibas, Bat serit, eLin communione eorum vel palam vel occulte, qui velexcommunicati sunt, vel per sententiam jam notati, fuerint inventi, habeant illorum ad quos ire voluerunt etiam in damnatione consortium. XIN, De his qui in ecclesiom intrant et non communi- ‘cant, uf excommanicentur, De bis qui intrant in ecelesiam et deprehenduntur nunquam communicate, admoneantur ut si non com- monicant ad poenitentiam accedant ; si communicant non semper abstineant; si non fecerint, abstineant. XIV. De eo qui acceperit eucharistiam et non sumpse- vit ut aucrilegus repellatur, Si quis autem acceptam a sacerdote eucharistiam hn sumpserit, velut sacrilegus propellatur. XV. De his qui excommunicantur a sacerdotibus, wut nullus ad eos accedet, Quisquis laicus abstinetur, ad hunc rel ad domum equs clericorum vel religiosorum nullus accedat : si- (evel clericus i abstinetura el ; quis cun illo collogui 3Q5 aut convivare fuerit deprehensus, etiam ipse abstineatur : sed hoe perti- neat ad 08 clericos quiejus sunt episcopi, et ad ‘omnes qui commoniti fuerint de eo qui abstinetwr, sive alco quolibet, sive elerico. XVI. Ur derota si adulteraverit, decem annis peen'teat : im ducerit non permittendam ad porniten- tim, nisi maritus discesserit. Bevotam peccantem non recipiendam in ecclesiam, nish peceare desierit et desinens egerit aptam pa C nilentiam decem annis nz molieris ace iam hee qu: em corruptorem eliam par nem, ad nuflius convivium Chri cedat; quod si admissa fueri receperit habeatar abste panna constriagat. Quae autem maritumn acceperit, non admittator ad pornitentiam, nisi adhue vivente ipso marito caste vivere ceperit, aut postquam ipse dis- cosserit. XVII. Deco gui uxorem habet, si concubinam habuerit, . ut non communicet. Si quis habens uxorem fidelis concubinam habeat,, non communicet : exterum is qui oon habet uxorem et pro uxore concubinam babeat, a communione non repellatar ; tantum aut uoius mulieris, concubinz, ut el placuerit, sit conjunctione conte tus: alios vero vivens abjiciatur donee desi per positentiam revertawur. XVIML. Si sacerdotis vidus vel levise maritum acce- perit, in fine tantum communicel, Si qua vidua episcopi, aut presbyter * &.BR.,E, 3, 4, T. 1,9, G., devietur. Ex &.,B.K., U., 6. lu E. 3, 7.2, sacramentum aubvenial. In A., Cl reliquis : a sacramento subveniat, a oR E.4, © A., BR., E. b, seceaserit. Buit,, 8.4, facere. em’ featum Pasche. U., diem sanctum COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. Jicam revertentem. Siquis autem de eatholicis disees- A maritumacceperit, nullus clericus, nalla retigios BAX. Ut preter episcopum nullus chrisma conf ea convivium sumat; nunquam comuunieet, mortentl tantum (7. 2, tamen] ei sacramenta subreniant, XIX, Si sacerdotis vel diaconi filia religion peceaverit, in fine (antum communicet, Episcopi, sive presbyteri, sive diaconi, fila sldevota fuerit et peccaverit et maritaa duxerit, si eam pater, vel mater in affectum receperint, a commanione habeantur alieni : pater vero causas in concilio se noverit prastaturum; mulier autem non admiuatar ad communionem, nisi marito defuncto egerit poeni- ‘autem virente co recesserit * $9G et peenituerit et petierit communionem, in ultimo die vite deficiens aceipiat communionem. Quamvis pene ubique custodiatur ut absque epi- seopo chirisma nemo conficiat, tamen quia in aliquibus Jocis vel provinclis presbyteri dicuntur chrisaia con- ficere, placuit ex hac die nullum alium nisi episco- pum chrisma condcere 4 et per diceceses destinare, ta ut de singulis ecclesiis ad episcopum ante diem Paschae * diaconi destinentur aut subdiseoni, ut con- feetum chrisma ab episcopo destinatum ad diem Paschee possit oecurrere. Episcopum [T. 2, episcopo] sane certum est omni tempore licere chrisma couti- ‘cere, sine conscientia autem episcopi nihil penitus fa- ciendum : statulum vero est diacovem non chrismare sed presbyterem absenle episcopo, pravsente vero ‘bi ab ipso fuerit pracepium. Hujusmodi constitutio— nem meminerit semper archidiaconus vel presente bus, vel absentibus episcopis, suggerendam, ut cam aut episcopi custodiaptaut presbyteri non relinguant. Patrainus epitcopes subscripsi. Marcellus episcopus subscripai. Aphrodisius ¢ episcopus subseripsi. Licinianus 6 episcopus subscripsi. + Jacundus episcopus subseripsi. Severus episcopus subscrip Leonas episcopus subscripsi. Milarius episcopus subscripsi. Olympius episcopus subscripei, Orticius episcopus subscripsi. Asturins episcopus subseripsi. Lampius episcopas subseripsi Serenus episcopus subscripsi. Florus episeopus subscripsi. Leporius episcopus subse Eustochius episcopus subscripsi. Anrelianus episcopus subseripsi. Lampadius episcopus sabscripsi. . Exoperantius episeopus subscripsi. € ., 7.1.2, Aphrodius, cum initio concilti seri~ 153 Regulse fidei eutholice contra omnes harreses et quam A muaime contra Priscillianos, quas episcopi Tarra- conenses, Carthaginenses , Lusitani et Batich fece- runt, ef'exm praceplo papa Urbi © Leonis ad Balconium (B., R., Balaconium] episcopum Gal lecie (ransmiserant. Ipsi etiam et supra scripta vi- sginti canonum capitula staluerunt in concitio Tole- ‘ano. ° Credisus in unum verum Deum Patrem, $27 et Filiom; et Spiritum sanctum, visibilivm et ie Tivm factorem, per quem creata sunt omnia in eelo tin terra : hunc unuin Beum et bancunam esse di- ‘iow substantiz Trinitatem : Patrem autem non esse ipsum Fillum, s¢4 habere Filium qui Pater non Filium non ease Patrem, sed Fulium Dei de Patri tam quoque Paraclitum esse, qui nec Pater sit ipse, nec Files, sed a Patre Fil proctdens. > Est ergo ingenitus Pater, genitus Filius, non genitus Paraclitus, sed a Paire Filioque proce- dens. Pater est cujus vox hare est audita de cotlis ‘Bie eat Filius meus in q°o mili bene complacui ipeum audite. Filius est qui ait: Ego a Patre ei at a Deo veni in func mundum, Paraclitus Spiritus est de quo Filius ait: Nisi abiero egoad Patrem, Paraclitus non veniet ad vos. Hane Trinitatem perso- nis distinclam, substantia unitam virtute et po- Vestate et majestate indivisibilem, indilferentem : praster hanc nullam credimus diviuam esse naturam, vel angeli vel epiritus, vel virtutis alicujus quaz Deus wr Filium Dei Deum natom a Patre ante omneomnino principlum sanciificasse ute- ‘rom Mariz virginis, aique ex ea verum hominem sine li generatum semine suscepisse, dusbus duntaxat matoris, id est deita'iset carnis, in unam convenien- Libus omnino personam, id est Dominum nostrum Jesum Christam : nec imaginarium corpus aut plian- tasmnatis alicujus in eo fuisse, sed solidum atque verum : hone el esurisse, et silisse, et doluisse, et flewisse, et omnes corporis injurias pertulisse : post reme a Judzis crocifixum et sepultum, et tertia dia seswrrexisse : conversatum postmodum cum disci- peclis suis, quadragesima post resurreetionem die ad eontum sscendisse : bone Filinm hominis etiam Dei Fitiee dici : filam sutem Dei Deum hominis flium appoilari. Reserreetionem vero futuram humanz exedices carni : animam autem hominis non divinam py esse substaniiam aut Dei partem, sed ereaturam dicimnos divina volantate creatam. 1. Si quis autem dierit aut erediderit a Deo omni- te mreadam hune factum non fuisse, stque ejus emmnéa instrament, anathema tit. © B.R.,T.2, wrbis Roma Leonis. E, 4, urbis ad Bateonixm. CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM I. que B 338 MW. Si qu’s dixerit atque erediderit Deum Patrem eumdem esse Filium vel Paraclitum, anathema ‘BBG MI. Si quis diserit vel crediderit iam eumdem esse Patrem vel Psra.litum, anathema i. IV. Si quis dixerit vel erediderit Paraclitum vel Patrem esse vel Filium, anatheina V. Si quis dixerit vel crediderit carem tantum sine anima a Filio Dei fuisse susceptam, anathema sit. ‘Vi. Si quis dixerit vel crediderit Christum innasci- bilem esse, anathema sit. vel erediderit deitatem Chri- sti convertibilem fuisse, vel passibilem , ana‘ hema sit, Vil. Sig esse prist legi sil. 1X. Si quis dixerit vel erediderit ab altero Deo munda.n factum fuisse, et non ab eo de quo seri- plum est : Ix principio fecit Deus calum et terram, ixerit vel crediderit alterum Deum alterum Evangetiorum, anathema hon resurgere post mortem, XL. Si quis dixerit vel nam Dei portionem vel Dei esse substantiam, ana- ‘thema sit. XII. Si quis dixerit vel crediderit alias seriptu. ras, praeter quas Ecclesia catholica recipit, im auctoritate habendas vel esse venerand.s, anathema sit, ‘XILL. Si quis dixerit vel crediderit deitatis ct earnis lunam esse in Christo naturam, anathema XIV. Si quis dixerit vel crediderit esse aliquid quod se extra divinam Trinitatem possit extendere, anathema sit, XY. Si quis astrologize vel mathesi existimat esse eredendum, anathema sit. XVE. Si quis dixerit vel erediderit conjugia homi- um, qux secundum legem divinam liclta habentor, exsecrabilia esse, anathema sit. XVII. Si quis dixerit vel crediderit earnes avium seu peeadum, quae ad escam datz sunt, non tantum ‘pro castigatione corporum abstinendas, sed exsecran- das esse, anathema sit. XVIIL. Si quis in his erroribus Prisciliant sectam sequitur vel profitetur, ut aliud in salutari baptismo © contra sedem sancti Petri faciat, anathema sit. > Deficit periodus hwe in BR. © ExT. 4.4m A. et reliquis : in sabutare boptismi, COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA 36 XLVIE CONCILIUM TOLETANUM SECUNDUM. ocTO BPISCOPORUM, HASITUM SUB DIE XV KALENDAS JUNIAS, ANNO QUINTO REGNI DOMINI NOSTRI AMALARICI REGIS, ZRA DLUV. 929-330 Cum in voluotate Domini spud Tolo- A preesuma tanain urbem sancloram episcoporam preesentia convenisset, et de instituus Patrum eanonumque decretis commemoratio haberetur, id nobis in unum placuit : ut si qua in antiquis canonibus nime commemorata sunt, salubri tractata ac dili- ‘genti consideratione instituantur ; si qua vero in am- terioribus coveibiis sunt decreta, sed abusione tempo- rum bactenus sunt neglecta, redivivas ordinationis ecnsuram oblineant, quatenus dum in his que ad cultum fidei pertinent studium religiose observatio- nis impendimus, Del nostri misericordiam fs innpetremus. 1. De his quos parentes ab infantia clericatus manciparunt, &i pestea voluntatemhabent nube De his quos voluntas parentm a primis Infanti: annis clerieatus officio manetparit hoe statuimus ob- servandum : wt mox detons rum [BR., leetorum} cum traditl fuerint in domo ‘ecclesia sub episcopali preesentia a preposito sibi debeant erudiri; at ubi octavum decimum etatis sue compleverim annum, coram totius eleri ple- bisque conspectu voluntas eorum de expetendo con- monize suze absque conjugali necessitate se spopon- int servaturos, hi tanquam appetitores arctissimae ‘its * lenissimo Domini jugo subdantur, ac primum subdiaconatus ministerium habita probatione pro- pp tlizque_propingit piscopus vero qui eum suscipere absque consclentia proprii sacerdotis fortasse praesumpeerit, Jotius fraternitatis reum esse se noverit, qaia durum est nt eum quem alias rurali sensu 2¢ squalore in- fautiz exuit, alias susclpere aut vindicare pra- somat, ML. Ut nultus a subdiaconatu et eum extranea habitet wlce. ind vero praeterea.speciali ordinatione ® decrevi- ‘mos quod nee antiqua concilia in universis pene ca- nonibus siluerant, ot nullus clerieorum a gradu sub- iaconatus et supra in consortii fomiliaritate habeat ~ mmutierem, vel ingenuam, vel libertam, aut ancillam, sed i sunt el hujuscemodi servitia, matri vel soruri i contradat $B et quidquid suis manibus profecerint proprio domino deferatur ; aut si propinguitas memorata deest, alia domus ad earain habitaculum requiratur, dummodo nulla ocea- sio introeundi domum clerici feminz permittatur, unde aut laqueam possit incurrere, ant noxialis fama innocenti fortasse po-sit inuri, Sane si deinceps post hane datam adinonitionem quisquis harum consortio fevi voluerit, noverit se non solam a clericatus off- Coretrahi vel ecclesize foribus pelli, sed etiam ab ‘omnium catholicorum ¢lericorum vel laicoram com- mmunione privari, nulla prorsus vel colloquii consota- tione relicta, qualenus male consuetudiuis abraca rubigo in posteros radicis suze veneno serpere nom possit, fessivnis suse a vicesimo anno susciplant; quod si C 1V, Us quidquid de jure Ecclesia clerici tenwerint, ineulpablliter ac Inoffense vicesimum et quintum an- num tatis sux peregerint, ad disconatus ofticlum, 1 scienter implere posse ab episcopo comprobantur, promoveri. Carendum tsmen est bis, ne quando s sponsionis immemores ad terrenas ouptias aut ad furtivos coneubitus ultra recurrant; quod si forte fecer‘nt, ut sacrilegii rei damnentur, et ab Ecelesia habeantur extranei: his autem quibus voluntas propria interrogationis tempore desiderivm nu- beni persuaserit, concessam sb apostolis senten- tismauferre non possumus, ita ut cum proveeia ‘wtatis in conjugio positi renuntiaturos se pari eon. sensu operibus earnis spoponderint, ad sacratos gra- dus aspirent. M1, De clerico qui ad aliam ecclrsiam transit et qui y eum susceperit. Similiter placuit custodiri, ne qui de bis qui tali eueationeimbuuntar, qualibet oocasione cogente, propriam relinquentes ecclesiam ad aliam transire © 2. BR. E. 3,4, U,, 6 > Ex’ omnibus Codi post obitum corum ad Kcclesiam revertatur. Si quis sane clericorua agelia vel vineolas in ter~ ris ecclesiz sibi fecisse probatur sustentands vites causa, usque ad diem obitus sui possideat ; poet suum vero de hac luce discessum justa prioreas ca~ nonum constitutiones jus suum Ecclesie sancte re~ stituat, nectestamentario se suecessorie jure exlquamn haredum proheredumve relingust, nisi forsitan ewi episcopas pro servitiis ac preesiatione Eaclesie Lar giri voluerit V. De his gui prosimis exis se copulant, wt « commu- iune Chriati seperenter, Nam et hac salubriter pracevends sancimes, ne qu’s fidelium propinquam sanguinis sui, asqeequo affiutatis ineamenta generis suecestione cognoscit, in matrimonio sibi desideret copulari, quoniam lum est: Ontnis home ad proximan sengu?nis sui non accedat ut revelet turpitudinem éjut = wee ne denuntiatione sententiz, nam paulo post infers t As, in quo: ordine. 337 et dicit : Anima quar (eecrit de abousinationis intis quid- A pia, peribit de madio popali sul. Si quis ergo tujus docreti aostei temerator exstiterit ac vetitem violere ‘persumpesrit, lanio graviori se mulctandum seoien- tia recognescat,, quanlo eam propinguiorem cai co- pulari se maluit sum originis esse non ambigit, tan- toqae annosioris excommunicationis tempore et a Christi corpore ot Iratersitatis consortio sequestre- ‘wr, quanto fuetil propinguioris sangeinis comtagio- ne pollutas. Hojas institudonis regelam qui subseri- ‘bimus irrefragabili aucteritate nos spoademus ser- ‘Yalnros : si quis auiem tam posiram vel eoruse qoi enc sapcim synodo ex hac provincia defuerant oi tam salubsi SBM ordinstioni obviare pra- suinpserit vel solerter adimplere neglexrrit, convi- ctus totius Caternze charitatis aliquandin habeatur B extraneus, Sane joxta priorem canonum decreta concitium aped (ratrem acstrum Montanem episcopam, si Do- sminus volverit, fuierum pronantiames, ita ut frater 21 cocpiscopns noster Montanus, qui fn metropofi est, ad comprovincistes nosires Domini sxeerdotes Aiteras de congregunda synodo adventente tempore ‘debeat destinare. Nene ergo in nomine Domini Gnitis this qo én collationem venerunt , gratias agimus ‘ounuipo'enti Deo, deinde domino glorieso Amatarico ‘Fezi diviaam clementiam po-tulantes, qui tunumeris anais regni ¢jus 02 que ad caltem Mdei perveniont perageadi avbis licontiam prasiet. Amen. ‘Mumenns, in Christi nomine episcopus, his consti- C Amiionibus adquiers, relegi et subseripsl die et anno ‘qo0 pra. Pancarius e rrelegi et subscripsi die et anno quo supra. Canonius episcopus his constitutionibus adysievi, relegi et subscripsi die et anno quo supra. Paulos episcopus his coustitutionibos adqeieri, Telegi et subscripsi Domitianas episcopus his constitutionibus adquie- i, relegi et sobseripsi die et anno quo supra. Marcianus, *in Christi nomine episeopu sam idei catholic in Toletana urbe exsilio deputatus, sanetorum Eratrum meorum constitutionibus interfui, relegi et sobscripsi die et anno qao supra. Nibridias, in Christi nomine episcopus eoclesie ‘ertholicae Egarensis, banc consiitulionem eonsacer- dotum meorum in Toletaza urbe habitam, oum post aliquantam sermporis adveniscem, salva suctoritate Priscorum canonum, selegi, prubavi et subseriysi. ‘Sestas, in Christi nomine ecclesia exthoticw Urge- Aitane episcopes, hanc constitetionem coneacentorem meorua ia Totetena urbe habiteni, cum pest ati- quantom temperis adveniscom, salva auctariiate Priacerum canoaum, relegi, probavi et snbseripsi, = £.,B.R,, Marrucinus, E.3, 4, 7.41,2, U., Mar- D reciows. > Desunt he episiolz in A., ., E. 2. Desummpiar CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM I. Dominis > dilectissinis fratribus Palentini Montanus episcopus in nam salute, Cunetarum ecclesiarum Domini potissimos preesules per Ezechielem propletam tervibilis lla commonitorit dictio sub speculatoris nomine coneutit, Fili hhonuinis , speculatorem dedi te domui Israel : audiens e190 BBB ex ore meo sermonem annuntiabis eis ex me, Si, dicente me ad implum : Inupie, morte morieris : ‘non annuntiaveris ci, neque locutus fueris, ut avertatur via sua impia et sivat; ipse quidem in iniguitate morietur, sanguinem autem ejus de mans tua requiram et extera, que hujus leetionis ordo de admonentis admonitique anima exquirendun ostendit. Mae ergo voce pormotus hujus offlii necessitudinen me suscepis-e non nesciens stadere curavi, ne cujusquam perditi animam de manu mea Christus requirat {7.4, 2, inquiral), proesertim cum Toletance urbi ‘metropotitanum privilegium vetus consuetudo tr derit, et eo magis non solum parochiarum, sed et ‘urbium cura hujus urbis sollicitet sacerdotem. Ergo, ut Apostotas dicit : Quid horum vultis ? in virga veniam ad vos ? an in charitate et spiritu mansuetudinis? nova namque presumptio presidentium vobis presbylero- rum nostros pulsavit auditus, si tamen nova tantum et non detestal possi, que ab initio fidei catholicw nunquam preter nunc subrepisse [U., surrexisse] probatur, ul id quod per manus summni JontiGcis trinw divinitatis nvocatio sanetifieare consuevit, presbyter ignarus disciplinze conficere sibi chrisma prasumeret. Hoe si ignaviz est, tam demens sacerdos esse non debuit ; si prarsumptionis est, une ‘Schismaticum esse quis nesciat, qui Inauditam rom et rel'gioni contrariam, senescente jam mundo, talis temerator inducat? Revolvatur man‘bus vestris, o proshyteri, sacratissimus Nomeri liber, in quo vestri officli in septuaginta est honor, et invenii prerogativa concessa sit, Adjatores vos Deus nostri aboris seeundo dignitaris gradu esse voluit, nou temeralores sacrarum qnarumdam reram esse per- misit, SieNadab et Abind ignem offerentes alienuin , fd est sui offell non debitum, divinus ignis absumpsit. Sic Chore, Dathan atque Abiron Moysi Dei gratia et divinis etoquiis perfracuti invidentibus ae dicentibus ‘Non soli tii focutus cot Deus, quia omnis congregatio sancta eat, novis schismaticis interitus nova perdi:fo- nis advenit, ut jejao ore insatiabifiter terra sorbe~ el, ques indignatio divina dsmusssct. Quid memo- rem Oxiam, qui non contentus regalibas fascibas, ne fongerelar et sacerdotis officio contra Jus fesque peteatatis velatus enitramo obtationem expiationis erdotibue debitem dam offerce prraret, sie uhione custesti lepra perfenditer, ut monere sacer- dotie et regni exotus asque ad obitem permanerct ? ‘Oram pariter, quantam ed ipsain erat, devoto officio favencis cateitrantihus ne area Dei faberetur susti- jomino Deo wer sunt ex Bl aus. , cum variantibus exterorum lection , 339 nere parantem divinitus percassio illata consumpsit, A talem fuisse pleni 38& ostendere scllicet volens, quia nullis omnino , bee sub occasione humilitatis presumentibus, divina officia et sacramenta coslestia ab e0, cui non incatbit officium, contingi juatenus debent, Ca- veant ergo, caveant hi qui sibi putant esse licitum quod aliis non igsorant esse iicitum, ne similis cos horuin, quos memoravimnus, pena percellat. An forsi- tan sanctorum Patrum regalas et constitationes syno- dicas ignoratis, quibus praceipiuntur ut parochien- ses presbyteri non per viliores personas, sed aut per ‘semetipsos, aul.per rectores sacrariorum annuis vi- cibus chrisma a preesidente sibi episeopo petant? Cre- do quod qui petere jusserunt potestatem consecrandi penitus abstulerunt, Providebit ergo charitas vesira, ‘ne post hujus humilitatis nostra: interdieium, donee B et consuetus vobis a Bomino preparatur antistes , quisquis velita [E. 4, vetera] iterare presumat et incipiat graviorem ecclesiastice distrietionis sustinere censuram. Utalur quisquis honoris sui concesso pri Wilegio, quod proprium scit ordinis presbyterii, now quod summi pontificatus est improbus minister assu- mat. Quisquis post banc admonitionem in tiujusee- ‘modi rebus aliquatenus ueril deprehensus, anathema tis insolubiti vineulo se noverit esse damnandum : ai in hoc ipsum non parum huwanitatis conceditur, quod nune eum transire paimur impunitum. Sane si Dominus voluerit, eum tempus pascbali advenerit, st vobis ad petendum impossi datis literis.vestris indicare debebi luujus liquotis ultro poterinus transmittere gratia dummodo non prasumatur illicita, Pari ratione co- {gnorimos quod ad consecrationem basilicarum aliens . sortis a vobis e;iseopi invitoniur, et hieet sint onus fidei copula nobiscum in Christo connesxi, tamen nec provincize privilegiis, nee reram Domini noseitur uti- tatibus convenite, quia jam ad ipsum hujuscemudi fama perlata est; ideoque satubri ordinatione censui- ‘mus, ut si quando talis neeessitas incubuerit, litteris, ‘bos informare debeatis, et aul per nos, aut per eum qui nobis ex fratribus et coepiscopis nostris visus fuerit et consecratio eeclestarum, Deo auspice, pote- it eelebrari, Pranterea perditissimam Priscillianista- Tum seclam non tam setis * quam nomine a vo przcipue novimus honorari. Rogo, quae est ista de- mentia in efus amore superfiue labi, quem in opere non velis initari? Nam ut pauea de ejus votit'am vestri deducam , exceptis iis que in ditini- tatem profanus erupit et ore sacrilego blasphema ‘ompium vitiorum ia eodem congesies veluti in sor- diam sentina confluxit, ut sectatricum pudorem im- puleratus BH adulter eriperet, et ut ad sceleris nefarii elfectum facilius perveniret , maleficii Gerla ejus assignant. Quid tamen id hoe religioni congroum fidelis cujusquam anima veneratur, qui non solum a sanetis sacerdotibus refulatus est, verum etiam mundani principes justitia legum suarum eum ro memorati sceloris qualitate damnarunt? Mune © EAT. 1, 2, sectan fam accisy COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. 30 discet oui beatlssimi a religio- sissimi viri Thuribii episcop! ad sanctum papa turbis Roms Leonem libros editos legit, in quibas hhane sordidam bzresim explonavit, aperuit et oe- cultam tenebris suis perfidiaque nube velatam in Propatulo misit. Ex ipsis etenim libris, qualiter cavere, quid respondere contra sactilegos pessit pius lector inveniet, Unde quieso ut, perfidiam com au Clore damnantes atque ansthematizantes, reelz dei regulam teneatis, et de omni tiores exhibere vos procureti«, quo facilius nec mibi de taciturnitate possit esse damnatio, et vobis de obedientia fructum maximum coram.Salvatore Deo nostro providere possitis. Pax Domini cum omnibus vobis. Amen. Domino eximio praecipuoque christicule, domino et ili ‘haribio Mowtanus episcop fia Alumnum te fidei eatholicw et sauctz religionis amicum etiam in actis mundialibus conversantem valde et novisous et probavimus. Cum enim adhue florercs in sxculo, ita claritudinis twa vita perpatuit, ut secuadum sententiam Domini eu que sunt Cesaris Casari non negares, et Beo que sua sunt devota mente persolveres. Jure etenim auctorein te divini cultusin hac prasertim provincia nominabo. Putasre quanta tibi spud Deum maneat merees, cujus solertia Yel instinetu et idolatrize error abscessit, et Priscit- ianistarum detestabilis ac pudenda ® secta conta- uit? si amen adbue ejus nomen honorare desistant, ujus per tuam admouitionem collapsa es-e operanon ignorant, Nam de terrenorum domioorum fide quid Joyvart cui ita tuum impendisti taborem, ut feroces cobabitantiam tibi animos ad salubrem regulam et hormam egularis discipline perduceres. Praestabit sina clementia quia id quod summo labore conatus es, precibus 3G et oratione perliceres. Que tamen ex Palentino couventu ad uos pervenerint celsitudi Vestra indicare curavi, quo facilins per vestram ine erepationem nefanda praesuinptio in posteruin con- quiescat. Quidam ut ad nos perlatum est presbyteri ‘usu temerario res sacras non tam consecrare quam Vinlare presumunt, et eunctis ab initio fidei eatholiow szculis inusitatum sui ordinis hominibus, nisi tantam ‘summis pontificibus debitum, jus conserationis. chri- sma, nescio quo typo an dementia dicam, indubitan- ter assumunt, quod quam sacrilegum sit, piissi conscientiam tuam latere non credo, et ideo spero Ut pro enervanda hac ipsa superfluitate severissimi sacerdotis auetoritate utaris, et tantze rei temerato- res districtioui inerepatione everceas. Qui si post da- tam admonitionem nefas iterare praesuinpserint, con tumacia eorum sententia couveniemi damnabitur. Simili ratione cognorimus, 09 quod necessitadine conseerandarum basilicarum fratres nostri aliens: sortis episcopi in locis istis invitati conveniant; et licet sit in voto orbe sponse Christi thalamus unus ejusque antistites una in eodem sint Gbula charitatis €t fidel uniowe comexi; quod tamen privitegiam YES, Ts 1,2 pudibunda, ut CONCILIA INSPANIZ. — TOLETANUM Il. ur docessori nasiro, vecaon dominis et fratribas nostris A consuetudinem antiquam nutla ratione pratermittere Corpetanize vel Celtiberise episcopis vester coepisco- pes fecit, In exemplaribus charitati vesire dirext- mos ut seire possitis, improba petitio quatem po- talaset habere profectum. Et certe imunicipia, id eat Segobia, Brittablo et Cauca etlem non quidem ra- tionabiliter, sed pro nominis dignitate concessinns, ‘ne collata benedictio, persona vagante , vilesceret. debeatis; quod si bxe nosira admonitio in volis: Profecerit, mecesse nobis erit denini nostri eximde suribus intimnare, pariter et filiowostro Ergani suggerero, et lujusmodi ausum praxcepta culminis ejus vel districtio judicis non sine vestro detrimento scverissime vindieabuot : tanta enim , tribuente Domino, ejus est pictas, ut nihil de boc quod Quod ipsi tantammodo, dum adj antiquom custodisse probatur, immutari permittat. fuisse eognoscite. Hie ergo providere volumus, ut Divina vos custodiat Trinitas. Amen. XLVI CONCILIUM TOLETANUM TERTIUM. SEXAGINTA DUORUM EP:SCOPORUM, IN QUO ARIANA HERESIS IN HISPANIA CONDEMNATUR. 337-338 In nomine Domini nostri anno regnante quorio gloriosissimo atque Den fdelissimo domino Recaredo rege, die vin kdwum Moiarum, zra vcrxv, hae taneta synodus habita est in civltate regia Toletana ab episeopis totius His;a- riz vel Galli qui infra seripti © sunt. Cum pro Bel sux sinceritate idem gloriosissimus Princeps omnes regininis [BR., E. 4, regni) sui pontifices in unm convenire mandasset, ut 1am de is conversione quam de gentis Gothorum Innova~ tione in Domino exsultarent, et divine dignationi pro tanto munere gratias agerent, sanctissimus idem rinceps sie venerandum coneilium alloquitur dicens: «Non incognitum reor esse vobis, reverentissimi sa- eerdotes, quod propter instaurandam disciplinze ec- Christi, B tempore in errore Arianorum laoorasset Hispania, et non moultos post disressus genitoris nostri dies quibus nos vestra beatitudo filet catholics sancize it Los, eredimmus gencratiter magnuin et zternum gandium habuisse; et ideo, venerandi pa- rs, ad bane vos peragendam c ngregari decrevi- mus (7. 2, Jussimus] synodam, ut de honsinibus ® nuper advenientibus ad Christum ipsi seternas gra- tis Domino deferatis : quidquid vero verb’s apud sacerdotium vestrum nobis agendum erat de fide at- que spe nostra quam gerimus, in bune tomum con~ ‘seripta atque allegata notescimus : relegatur enim in medio vestri, et judicio synodali examinata per omne succiduum tempus gloria nostra ejusdem fidei testimouio decorata clarescat. » clesiastice formam ad nosirx vos serenitatis pra-C —Susceptus est autem ab omnibus Dei sacerdotibus sentiam devocaverim : et quia decursis retro tem- poribus hacresis imminens in tots Ecclesia catholica agere synodica vegotia deneg»bat, Dens cui placuit per nos ejusdem harresis obicem depellere admowu:t instituta de more eeclesiastica reparare. Ergo sit vo- bis jucundi:atis, eit gaudii quod mos cauonieus pro- spectu Dei per nostramn gloriam ad paternos reduci- prius tamen admoneo pariter et ex- ¥08 ek viglils aque orationibus oera dare, ut ordo canonicos quem a sacerdotalibus sensi bos detraxerat longa ac diuturna oblivio, qua ztas postra se nescire [BR., senescere] fatetar, divino ‘bis rarsasdono pateflat.» Ad hare autem gratias Deo agentes ef religiosissimo principi, universo concili ih taudibus acclamante, triduanum est exinde praed alum jejanium ; sed cum die octava Iduum Maisram unum ceetumn (7. 2, agmen] Dei sacerdotes ades- feat, et oratione praemissa unusquisque sacerdotum eompetenti loco resedisset , ecce in medio corum aulfuit serenissimus princeps, seque eum Dei sace . Tractatus Chaleedonensis conciii Sullecerat quidem ad plenissimam ©. ‘DHE Demnatio® Ariane haresis. Ugnas, in Christi nomine episcopus, anathemati- ans haresis Ariane dogmata superius damnata, O- dem sanctam have catholicam, quam in Ecclesiam catholicam veniens credi subseripsi. Ubiligisclus ¢, in Christi nomine episcopus, anathe- matizans heresis Ariane dogmata superius damna~ ta, fidem banc sanctam catholicam, quam in Ecele- tiara catliolicam veniens eredidi, manu mea de tolo corde subseripsi. Marila, ia Christi nomineepiscopus, anathematizans Ihresis Arians dogmata superius damnata, idem bane sanciam catholicam, quam ia Ecclesiam ca- tholicam veniens eredidi, manu mea de toto corde Vesensis episco- pus, anathematizans harresis Ariane dogmata supe- ius damaata, fldem hane sanciam catholicam, quam in Eeclesiam catholicam venieus eredidi, manu mea de toto corde subseripsi. Gardingus, in Christi nomine eivitatis Tudensi * episcopus, anathematizans haeresis Arianze dogm: superius damuata, fldem hane sanctam eatholicam, Bechila €, in Christi nomine civitstis Lucen eplscopas, anathematizaus harresis Ariane dogmata superius damnata, fidem hane sanctam eatholicam, quam in Ecelesiam catholicam veniens eredidi, mana mea de toto corde subseripsi. Arvitus * in Christi nomiue civitatis Portucalen episcopus, anathe. atizans heresis Ariana: dogmata superivs damnata, tklem bane sanctam eatholicam, qvam in Eeclesiam eatholicam veniens ere ‘mana mea de toto conle subscripsi !, Froisclus, in Chiristi nomine civitatis Dertosane, episcopus, anathematizans haresis Ariana dogmata ‘superius damnata, Gem bane sanctam catuolicam, © Exprimitor integre Nicznum symbatum in rel quis Codicibus praser A. et ., qui hane exhibent aarginalem nolan : Hee plenius in concilio Niceno incenies ® Latius scribitur Constantinopolitanum symbolum in exteris Codicibus, exceptis A. et A2., in quibus ad marginem legitur : Siniliter iuveniens hoc in Constan- Hnopolitano concitio. Habetur late expressus hic tractatus in rel Codicibus, prater A., et A. . in. quibus haze inserib inalis nota : Hoc in Chalcedonensi concitio A., A., Ubi damnata cst Ariana hese CONCILIA HISPANIE. — TOLETANUM IIL ‘manu mea de toto corde 350 ‘A quam in Eeclosiam catholicam venlens credidi, ms- no mea de tolo core subseripai. Similiter et reliqui presbyteri et diacones ex bex- ese Ariana conversi subscripserant. Signum Gussini ! viri ilusteis proceri. Fonsa vir illuster anathemat B47 Alrite vir illuster anathematizans subscri- pik, Aila vir iMluster anathematizans subscripsi Ella vie iluster anatbematizans subscripsi ‘Similiter et omnes seniores Gothoram subscri- pserunt. Post confessionem igitur et subscriptionem om- nium episcoporum et totius gentis Gotbicw seniorum B Eloriosissimus dominus noster Recaredus rex, pro reparandis simul et confirmandis disciplinze eccle- siasticew moribus, Dei sacerdotes taliter affatus est dicens : Reg’a cura usque in eum modum proten debet et dirigi, quem plenam constet veritatis et ower ; ham sieut in r-bus huma- jus eminet potestas regia, ita et procpi- ciend:o commoditati comprovineialium major debet esse et providentia, At nune, beat ‘non in eis tantummodo rebus diffunc nostram quibus populi sub nostro regimine posi pacatissime gubernentur et vivant, sed etiam in ad- Jutorio Christi extendimus nos ail ea qua: sunt ew- lestia cogitare, et que populos fileles efficiunt sata- gimus non neseire. Cxterum si totis nitendum est CC Viribus homanis moribus modu ponere et insolen- tium rabiem regia potestate refrenarc, si quieti et paci propagands opem debemus imperdere, multo magis est adhibenda sollicitude desiderare et cogi- tare divina, inhiare sublimia et ab errore retractis populis veritatem eis serena luce ostendere: sic enim agit qui multilict bono se a Deo remunerari ‘eontidit; sic enim audit qui super id quam quod ei ‘committitur auget, dum illi dicitur : Quidquid super- cerogaveria ego cum rediero reddam tibi. Ergo quia jem fidei nostra, et confessionis formam plea serie ve~ beatitudo recensuit, simulque et sacerdotam ostrorumque proceram fd.s atque confessio san- clitati vestrze perpatuit, oe adbuc necessario pro firmitate catholicee fidei nostra Deo supplex insti- Duere deerevit auctoritas, ut propter roborandam gentis nostr® novellam conversionem omnes Hi- spaniarum et Galle Eeclesize banc regulam servent : ‘utomnes sacrificii tempore aute communionem ® n reliquis deest hic titnlus, In omnibus Codicibus, excepto A., nitur Ubiligisclo. Es reliquls prmuer A. ina itu. sBR., E. 4, 7.4, MEL & 7.4, 9, Arg ‘Ex Feliquis Codicibus preter A., in quo lege tur : signunt feci. 4A, Gusiani. E. 4, T. 1, 2% Quissini, BR, TA, 2 Agila, 1B. 4.7.4, 2, Eile 4, U., communicationen, Murila praxpo- wo : Tudesine. » U., Buccilla, Bt COLLECTIO CANONUSM S. ISIBONO INSPAL. ASCRIPTA. we corporis Christ! vel tangoinis jurta orientaliam par- A Chiristi corpus et eanguisem pralibandum pectora ium morem unanimtter clira voce sacratissionum fidei receaseant symbolum, ut primum popali quid redulitate teneaut fateantur et sic corda fide purid- cata ad Christi corpus et sanguinem percipiendum extibeant. Dum enim constitutio hive fucrit peren- niter conservata in Dei Ecclesta et (ulelium ex so- lido corroborate 34S credulitas, et perfidia inf delinm confatata ad i quod repetitum scepius reco- guoscit fxcillime inclinatur; nee se quisquam jam de ignorantia lei exeusabit a culpa, quando univer- sorum ore cognoscit quid catholica teneat et credat Ecclesia. Omnibus ergo capitulis, qux adhuc per ‘vestram sanctitatem regulis eeclesiastic sunt, hoe pro fidel saneta reverentia et Grmitate - B monasterium Proponite *, quod de proferendo symbolo nostra, Deo docente, decrevit sereniias : de extero autem pro intibendis icsolentium morivus , wea vobis consen- ctioribus, et ea que Geri debent immobili constuutione firmate. CALCTOLA QUA IN HEL NOWINE SANCTA SiSODUS COX srircir, 1 Ut comcidéonum statuta et precsulum fosnanoruin decreta custodiantur. Post damnationcm beresis Ariana et dei sancta catholicx expositionea lee sanctum praccepit conci- lium : ut quia ia oonanlles vel hacresis vel gentilitatis, ‘necessitate per Iispaniarum ceclesias eanonicus pric- populoraua lide purifieata accedant. UL, Ut ne quis extra nscessitutem rem Ecc ‘alienct, Hze sancta synodus nulli episcoporum licentiam tribuit res alionare Eoclesize, quoniam et antiquio- ribus canonibus prohibentur : si quid vero quod uti- Titatem non gravet Ecclesize pro suffragio monacho- rom ad suam parochiam pertinentidm dederint , firmum maneat ; peregrinorum vero vel clericorum et egenorum necessitali salvo jure Ecclesie pra- sare permittuntur pro tempore quo potuerint. IV, Ut Hiceat episcopo unam ex parockils basiticam ‘monasterium facere. Si episcopas anem de parochitanis ecelesiis snis re [U., G., ditare| voluerit, at in ea monachoram regotariter congregatio vivat, hoe de consensn eoneilil sai habeat licentiam faciendi ; qui etiam si de rebus Eeclesise pro eorum subsiav- tia aliquid qood detrimentum Ecelesize non exhibeat idem loco donaverit, sit, stabile: rei enim bens statnend sanetum coneilivm dat assensem. Y. Ut sacerdotes et levitee caste cum wzoribas sais vivant. ‘Compertum est a sancto concilio episcopes, pre- shyteres et diacones enientes ex herese, caruali adie desiderio uxoribus copalari : ne ergo de cx ero fiat, boe prascipitur qued et prioribas canoni- bus terminatur : ut non liceat eis ivere libidinosa societale, sad mancate inter eos (de conjugali com- seraissus est ordo , dum et licentia abundarct trans- C munem utilitatem habeant,, et now sub une conclovi ‘redicndi et discipting optio negarelur, dumque om- tis excessas hsrresis foveretur pairocinio, ut > abun- dantiom maali temperet districtio discipline , pace Ecelesie Cheisti misericordia roparata , orane quod Priscorum canomum auctoritas probibet sit resur- ‘Gente disciplinn inhibitom, et agatur omae quod prae- ‘ecpit fieri ; ueneat in ‘sao vigore conciliorum om- ‘siasa constiuta, simul et aynodicce sanctorum pr- ‘sulum Romanorum episiolz; mullus deincops ad pro- merendos hunores ecclesiasticos cantra vetila cano- mum aspiret indignas; nibil ex boc flat, quod sancti Patres spirita Dei pleni sanxerunt debere won Geri, Ot qui presumpserit sevcritale priorum canowum distringatur. mancant, vel cerle, si sullragat virtas, in aliam do- mwas suam wxorem fociat babitare, ul casitas et spud Deum ef kemines habeat testimoaium bonure, Si quis vero post hanc eonvestionem obscene cum tuxore elegerit vivere, ut lector habeatur : qui vero Semper sub canone ecclesiastics jacuerint, si con- tea veterum imperata ia suis eellulis mulierum que infamem suspicionem possunt generare consoriium ‘habverint, illi canonice quidem distringantur, mau- lieres vero ips ab episcopia veoundatm pretium ip- ‘sum pauperibus erogetar *. 380 crocs Eedena tanga duetdats tof he beri aliorum ab episcopo defendantur. a ‘Ut in ommiben ecclesia de dominica symbolum D De libertis autem id Dei pracipiunt sacerdotes : Pro roverotia sancti dei ot proplercoro- ‘boraudas hominum invalidas mentes consu'tu piis- simi et gloriosiss coustituit synodus Ga ecclesiarem, concili Consiaatinopelitani loc est cen- tum quinquaginta episcorerum symnbolum B&Q fidei ‘recitetur, ut priusquum dominica dicatur oratio voce clara a populo pradicetr (7.4, 2, recivetur], quo ct fides vera manifesta testimonium habeat et ad B.R., E. 4, proeponite. Ex easeris Codiclbus prcter A. e adest hae lectio : et abundantia mali teperet districtio ‘ut si qui ab episcopis facti sunt secandum modum cui canozes antiqui dant licontiam, sint liberi, et tamen a patrociaio Ecelesive tam ipsi quam ab eis progeniti non recedant. Ab aliis quoque libertati tra~ diti et ccelesiis commendati, patrocinio episcopali regantur, et ne culgeam donentur a principe boc episcopus postulet. VIL. Ut ad mensam episcopi Scripture divine egantur. Pro reverentia Dei racerdotum id woiversa sancta constituil synodas : at quis soles crebro mensis discipline. © B.B., E. 4, T. ty ab episcopis emendate in mo- nasterium pucllaruns serviturae dabuntur omnibus, 3 tices fibilz interpol ; in omni sacerdotali convi- jo lectlo Seripturarum divinsrum misceatur ; per ‘hoe enim et anima adidcanter ad bonum et fabule ‘pon necessari probibentur { 2., reprobantur } ‘VII. Ut clericus de familia fisci o principe non donetur. Jubente [F. 4, innvente] autem atque consen- tiente domino piissimo Recaredo rege id pracepit sacerdotale conciliom, ut elericos ex familia fisci nullos audeat a principe donatos expelere, sed red- dito capitis sui tribuio Ecclesia Dei cui sont alliga- i, osque dum vivent regulariter administrent. IX. Ur ectlesiee Arianorum ad catholicum episcopum in eujus diecesi sunt pertineant. Deereto hojus .concilii hoc statuitur, ut ecclesiae qoz fverunt in hzresi‘Ariona nunc autem sunt ca- thoticar, nt e0s episcopos eum suis rebus pertineant, ad quos parochize ipsa in quibus ecclesie: sunt per- inere videntar. X. Us viduis pro castiate violentiam nulles inferat, et ut mutier invita virum non ducat. Pro consalto castitatis quod maxime kortamento ‘concilii proficere debet, annuente gloriosissimo do- mino nostro Reearedo rege, hoc sanctum aflrmat concilium,, ut vidus quibus placuerit tenere cas tem nulla vi ad nuptias iterundas veuire cogantur; quod si priusqusm profiteantur continentiam nabere 351 elegerint, illis nubant quos propria voluntate voloerint habere marites. Similis conditio et de vir- Sinibus bobeatar, nec extra © voluntatem parentum Propositum castitatis vidue vel virginis impedierit, @ sancia communione et a liminibas ecclesia ha- Dbeatur extraneus. XI. Ut penitens pornitentium agat. Quoniam comperimus per quasdain Hispaniarum ecclesias non secundum canouem sed fordissime » pro suis peccatis lomines agere pasnilentiam, ut ‘quotiescungue peceare voluerint ¢ toties a presby- expostulent , ideo pro coercenda tam exsecrabili presumptione, id a sancto concilio jubetur, ut secandum formam canonicam antiquo- tum detur peeniteatia, hoe est ut prius eum quem ‘sui poenitet facti a communione suspensum faciat inter reliquos poeaitentes ad manus impositionem cerebro recurrere ; expleto autem satisfactionis tem- D familiz sux probibere noluerit Pore, sicuti sacerdotalis contemplatio probaverit eum communion’ restituat : hi vero qui ad priora ‘Vitia vel infra peeniteatiz tempus vel post reconci- liationem relabuntur, secundum priorum canoaum severitatemn darnnenta Ul. De his it ai ir, pris tondeaels fom ina, ries heb mat Quicunque ab episcopo vel presbyter sanus vel infirmas poenitentiam postulat, id ante omnia epi- scopus observet et presbyter, ut si vir est sanus, sive infirmus, prias eum tondeat et sic poe | BR, E, 4, Te, citra, fedissimam, libuerit, CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM ltt. 388 Avnitentiam ei tradat: si vero molior fuerit, now ‘secipiat pooniteutiam visi prius smulaverit habitus ; ‘smpius enias laicis tribuendo desidives pennivestian , ‘ad Iamentanda rursum faciuorn post acceptom pat- aitentiam relabuntur. XUIL, Us eleriei juices a lal Diuwurna indiseiplinatio et licentix inolita pra ‘sumptio usgue adeo illicils ausibus aditum pate- focit, ut elerici conelericos sues, relieto ponlifice suo, ad judicia publica pertrabant : proinde statui- mus hoe de eziero non presumi ; sed si quis hoc prasumpserit facero, ot causam perdat et a come ‘munione efficiatur extraneus. B52 XIV. De Judaie, B_ Suggerente concilio, id gloriosissimus dominws no- ster canonibus inserendum praecepit, ut Jedais oon liceat Christianas babere urores. vel cancabiaas, ne- que mancipium Christianum in vsus proprios eom- Parare : sed et si qui Glii ex tali conjugio nati sunt assumendos esse ad baptiaina ; nulla officia publica 08 opus eat agere per que eis occasio tribuatur Pronam Christianis inferre : si qui vero Christtant ab eis Judaico rita sunt maculati vel etiam cireem- AV, Ut servi fsck qui ecelesis construant dotem factant et a principe confirmetur. Si qui ex servis fiscalibus foriasse ecclesiss con- struxerint easque de sua paupertate ditaverint, boc Yel suam coganiur maritos secipere : sl quis vero € procuret epircopus prece sua auetoritate regia con firmari. XVI. Ut episcopi cum judicibus idola destruant, et ut domint idolatriam servis prokibeant, ‘Quoniam pene per omnem Hispsniam sive Galliam ‘dololatria sacrilegiuminolevit, oe cum consensu sloriosissimi principis sancta synodes ordivavit, ut acerdas in loco s00 una cum judiee territorii ym memoratum studiose perquirat, et talem errorem concurrunt , salvo discrimine aukaz, qua potuerint jadversione coerceant: quod si neglexerint, seiant 4 se utrique excommunicationis penculom esse subituros. $i qui vero domini extir- pare boc malum a possessione sua neglezerint vel + ab episeopo et ipsi ‘4 commauione pellantur. . J. Ue epi ici ores flieram XVI. Us episcoy Sy iets a Ail Dom multe querelz ad aures sancti conellii de- ferrentar, inter emtera tanie erndelitetis eet opas untiatum quantum ferre consedentium aures sacer- dotum non possent, ut in quibusdam Hispanim par- ibaa filios suos parentes interimant fumicationis avidi, nescii pictatis; quibus si tediem est Glios numeresius augere *, prius so ipsos debeat eastigare a fornication : nam dum causa propaganda grolie « 2, cient wtigue, n reliquis, preier A. ot B. 3, agere, ses sortiantur conjugia, hi et parricidio et forni tenentur obnorii, qui fetus neeando proprios decent se non pro $BS filis sed pro libidine sociari. Pro- jonem gloriosissimi do- ini nostri Recaredi regis perlatum est, eujus ignata est judieibus earamdem partum im- perare, ot hoc horrendum facinus di ycerdote requirant *, et adhibita severitate pro- hibeant : ergo et sacerdotes locorum hive sancia sy- nodas dotentias convenit, wt idem scelus eum judice coriosius quaerant et sine cspitali vindieta aerior! disciplina probibeant. XYIM, Ue semet in anno synodus fiat et judices et ace (ores fisci presente sint. Precipit hie saneta et vencrabilis > synodus, ut stante priorum auctoritate canonum que bi peeecopit congregari concilia, consulta itineris fongi- tudine et paupertato eeclesiarum Hispanie, semel in ‘anno in locum quem metropolitanus elegerit episcopi eongregentur. Juices vero focorum vel actores Bisca- Hium patrimonioruin ex decreto gloriosissimi domini nostri simul cum sacerdotali concilio autamoali tem= pore die calendarum Novembrium in unum conve- Aiant, ut diseant quain pie et juste cum populis agere debeant, ne in angoriis aut in operationibus super fluis sive privatum onerent sive fiscalem gravent. Sint clen'm prospectatores * episcopi secundum regiam admonitionem, qualiter judices cum populis agant, tt aut Ipsos premonitos corrigant aut insolentias corum audit bus prineipis innoteseant ; quod si cor- replos emendare nequiverint, et ab Ecclesia et a com- munione suspendant : a sacerdote vero et a senio- ribus deliberetur, quod provincia sine suo detrimento prastare debeat jedicium. Concilium autem non sol- vatur, nisi loeuin prius elegerint quo suecedenti tempure iterum ad concilium veniatur, ut jam non necesse habeat metropolitanus episcopus pro con- gregando concilio litteras destinare, si in priori con- cilio tempus omnibus denuntietur et locus, XIX. Ut Ecclesiacum rebus ejusad eptacopiordinationem pertineat. Multi contra canonum constituta sie ecclesi quas eedificaverint postalaut conseerari, ut dotem quam ei Ecclesiz contulerint censeant ad episcopl ordi em non pertinere, quod factum et in preterito di plicet et in futurum prohibetur ; sed omnia secandum constitutionem antiquam ad episcopi ordinationem et potestatem pertineant. BBG XX. 06 epiecopes angarie el indictioner tx cese NON imiponat. ‘Mullorum querela hanc constitutionem exegit, quia eognovimus episcopos per parochias suas non sac dotaliter sed et eradeliter dessevire 4, et dum ser plum sit: Forma estolegregisnegue dominantesin clero, eauctiones diwcesi sux vel damna infligunt: ideo excepto quod veterum consitintiones a parocbiis bere jubent episenpos, alia qua hucusque presumpla In exterie, ex et E $ Io etiquis, wroler Ac LES: pnerane, 1 Proapectsres. E. 4, T.4, prospectorea Christi, COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO IIISPAL. ASCRIPTA. joni A sunt denegentur, hoe est neque in angariis_presby- inanno B beat 386 teres aut diacones neque in aliquibus fatigent * indi- ctionibus, ne videamur in Ecclesia Del exactores po- tins quam Nei pontifices nominari. Ili vero cleriet {am locales quam dicecesani qui se a epixeopo gra- ‘vari cognoverint, querelas suas ad metropolitauom deferee non differant, qui metropotitanus non more- tur ejusmodi prassumptiones distriete coercere. XI. Ut non | ceat judic’bus clericos vel servos Ecclesia in nis angeriis occupare. Quoniam cognorimas in multis civitaibus ecclesia- Fum servos et episcoporum vel omnium clericorum a judicibus vel actoribus publicis in diversis anga- tis fatigari, omne conciliam a pietate gloriosissimi domini nostri poposcit, ut tales deinceps ausus inhi- ed servi suprascriptorum officiorum in eorum asibus vel Eeclesiz elaliorent is vero judlicum, clericum, aut servum clerici vel Eeclesie negotiis occupare voluer cui impedimentum fac efficintur extraneus. XM. Ut reliyiosorum corpora psallendo tantum dedu- ‘eantur. Religiosoram omnium corpora qui divina voeatione ‘ab bre visa recedunt cum psalmis tantummodo et pralicutiom vocibus debere ad seputera deferri; nam fancbre earmen quod vulgo defunetis eantari solet, vel peccatoribus se proximos aut familias cedere, ‘omnino prohibemus. Sufliciat autem quod in spe re- surrectionis Christianorum corporibus famulatus divi C norum impenditur eanticorum ; probibet enim nos Apostolus nostros lugere defunctos dicens: De dor- mientibus autem nolo vos contristari sicut et caeteri qui 4pem non habent: et Dominus’non flevit Lazaram mor- tuum, sod ad hujus vitze zerumnas ploravit resuscitan- iin: st enim potest hoe episcopus, omnes Christia- nos agere prokibere $55 non moretur; religiosis tamen omnino aliter feri_ non decere censemus, sie enim Christianorum per omnem mundum humari oportet corpora defunctorum. XXII, Ut in sanctorum nai Exterminanda omniuo est irreligiosa consuetudo quam vulgus per sanctorum solennitates agere con- suevit, ut populi qui debent officia divina attendere strepentes: hoe enim nt ab omni tlisyania depellatur, sacerdolum et judiclum a coucilio sancio curs com- Edictum regis in confirmationem coneili Gloriosissimus et piissimus dominus nuster Reea- nostris prineipaliter sensibus inspiravit, wt causa in- stanranda Gilei ac discipline ecclesiasticn episcopos onmes Hlispante nostro praesentandos culmiai jubere 4 £4, 71,2, devervire, + Ex ceteris, preter A., in quo, fetigentur. 337 oNCILIA IIS! 1. — TOLETANUM I. x8 mus, Praeceidenti autem d.ligenti et eauta delibera- A XX. Quod sacerdotes moderanter agere debeaut tone sive quae ad fidem conveniunt, seu que ad mo- rum correctionem respiciunt, cum omni sensus matu- rilate et intelligentie gravitate constat esse digesta. Nostra proinde auctoritas id omnibus bominibus ad regnum nostrum pertinentibus jubet, ut si qua definita ‘saut in hoe sancto concilio habito in urbe Toletana ‘anno regni nostri feliciter quarto, nulli contemnere Tieeat, nullus praeterire praesumat : capitula enim que sensibus nostris placita et diseiplinze congrua a pras- senti conscripta sunt synodo, in omni auctoritate: Alericorum, sive laicorum, sive quorumeunque homi- ‘num observeutur et maneant: id est: 1. De observatione priorum canonum, I, De symbolo proferendy a populis in Ecclesia. IM, De episcopis, ut eis non liceat rem alienare Ecelesiz. TY. Ut episcopo liceat unam de paruchitanis eccle- monasterium fucere. = V. Us epiteopis, presbyteris et diaconibus ex h- rese convereis jam non liceat misceri uxoril ‘quod bi qui semper catholiel fuerunt in celtuli cum malieribus extraneis non morentur VI. Quod liberti ab episcopis vel ab aliisfacti et ‘ecelesiis commendati permanere debeant |.beri. Vil. Quod lectio in omnibus sacerdotalibus mensis legi debeat. ‘VIL. Quod clericos ex fa unquam a rege postulet, et q donativ maneat. B5G IX. De ecelesiis ab harese translatis, ut ad ¢08 episeopos in quorum sunt parochiis pertineant. X. De viduis : quod quae voluerint continentiam Ueneant, et quar nubere elegerint quibus voluerint nobant: eaque et de bus. XL. Quod prenitentes secandum modum eavonum autiquoram debeant agere pccnitentiam. XIL Quod qui voluerint paenitentiam agere prius tondeamur aut habitum mutent, ‘XIII, Quod non ficeat duos clericos in foram cau- sare publicum. XIV. Quod Judzis uxores vel concubinas Chri- stianas babere, sive compararé ia Christiana, ¢h judaizare non liceat, vel publica ofie XV. Quod mancre debeat Ormam si sri eeclesias fecerint easque de pecul rit, XVI. Quod idolatrize cultura a sacerdotibus vel a jndieibus exquirenda est atque exterminanda, XVI. Quod qui Olios suos necaverint a sacerdoti- bos vel a jadicibus distringantor. Quod seme! in anne ad concilium sarerdo- tes et judices, atque actores patrimonii nostri debeaut tomvenire. XIX. Quod eeclesiarwin omninm dotes ad episcopi erdinationem debeant pertinere. * £., BR, B. 3, Te 4,2, Us, Guy Migetins, B, 4, Nigel 7 W's Qei nostri nullus eceperit irrita talis ‘suo ditave- er parochias suas, XXI. Quod servi Ecclesia sive elericorum noa debeant a judicibus vel nostris actoribas in aliqua an- aria fatigari. XXIL Quod religiosorum corpora com bymnis et canticis tantum deferenda sint ad sepulera, XXII Quod ballematix et turpes eantici probi- Ddendi sunt a sanetorum solemoibus. Mas omnes constitationcs eecles mati breviterque prasirinsimus, si canone coutinentur, manere perenni stabilitate san- ergo clericus aut laicus harum san- episcopus, presby- ter, diaconus autclericus fuerit; ab omni concilio ex- communication: subjaceat: si vero laicus fuerit et hhonestioris loci persona est, medietatem facultatum ‘suaram amittatfisei viribus profuturam; si vero tnfe- Tioris loci persona est, amissione rerum suarum mul- Clatus in exsilium deputetur. Flavius Recaredus rex bane deliberationem quam cum saneta definivimus synodo confirmans subscripsi. Masona in Christl nomine Eeclesize catholiew Eme- us episcopus pro Lusie is constitutiouibus, quibus in urbe Toletana imverfui, anuuens subserip: 357 Enphemius in Christi nomine Ecclesize ca- tholica Toletn ep'scopus provin- his constitutionibus, quibus in urbe annuens subscripsi. Christi nomine Ecclesix catholic metropol.anus episeopus proviacie Da- is constitutionibus, quibus in urbe Toletana in- metropolitanus episcopus Galli provinciz his con- stitutionibus , quibus in urbe Toletana interfui, an- ‘nuens subseripsi. Pantardus » in Christi nomine Ecclesie eatholice Bracharensis metropolitanus Gallzeciz provincia epi- scopus, hs constitutionibus, quibus in urhe Toletana interfai , annuens tam pro me quatn pro fratre meo piscopo de eivitate Luci, subseripsi. Christi nomine Rarcinonensis Ecelesie episcopus, his constitutionibus, quibus interfui, an- nuens subseri ‘seopus his coustitutioaibu subseripsi. Sedatus in Christi nomine Beterrensis Ecclesie episcopus annuens subscripsi. Palinatius in Cl nomine Ecclesin Paceusis episcopus subscripsi. » BAN, Pantardins, EB. 4, T. 4, Partardus. 359 COLLECTIO CANONUM 5. ISI Joannes in Christi nomine Mentesanze Ecclesiseepi- A scopus subscrip:i. Mutto Setabitane Ecelesive epigcopus subseripsi Peirus Ossonobensis Ecelesise opiscupus subseri- pi. ‘Stephanus Tarraconensis « Ecclesioe episcopus sub- scripsi. Gabinius Gxcensis * Ecclesiza episcopus subseripst. Neufila Tudensis Ecclesia episcopus subscripsi. Paulus Olyssiponensis Ecclesi« episcopus subseri- Psi. Soplironius Egarensis © Ecclesiz episeopus sub- seripsi. Joannes Egabrensis Ecclesia episcopus subseripsi Benenatus Elenensis ¢ Ecclesie episcopus subscri- pei. Polybins Merdensis Eeclesiz episcopus subscripsi. Joannes Dumiensis Ecelesizn * episcopus subscri- pai, ‘35S Proculus Segobriensis Ecclesia episcopus subseripsi. Ermaricus ¢ Lauiobrensis Eeclosiz episenpus tub- seripsi. Simplicius Cassraugustane Ecclesia episcopus ‘subscripsl, ‘Constantius Portucalensis Rectesien episcopus sub- scripsi. ‘Simplicius Urgellitsnm Ecelesi pai, Asterius Aucensis Eeclesis episeopus subseripsi. Agapios Cordubensis Ecclesia episcopus subseri- rai, ‘Stephanus Hiberitanze Eeelesize episcopus subseri- psi. Petrus Areavicensis Celtiberle Eeclesiz episcopus subscripsi. Ubiligisotas Beclesize Vateutize © episcopus sub- scrips. Joanves Belensis Lectesize episcopus subseripsl. Suanita Besensis Reclesiz episcopus subscripsi. Philippus Lamecensis Ecclesim episcopus sabseri- pai. Aquitinus Avsonensis Ecclesie episcopus subscri= pel. Dominieus Iriensis Ecclesis episcopus subscripsi. Sergius Carcasonensis Ecclesiz episcopus subscri- pai Basitins Wiplensis Eeclesise episcopus subscripsi. Leutherius Salamanticensis Ecclesia episeopus ‘subseripal. Ealalius Halicensis Eeclesio episcopus subscricsi. episcopas subseri- c D U..G., Valentine. -, G., Froisclus, B R., Froisclue BORO IMISPAL. ASCRIPTA. 360 Julianus Dertosanze Fealesiz episcopus subseripal, Frosclus * ..... apiseopus subseri si, Theodorus Bastian Keclesix episeupus sub: pai Petrus Wliberitana: Ecclesize episcopus subscri Beccila Lncensis Eeclesise eyiscopus subst Petrus Segoviensis Ecclesiae episcopus subserips Gardingus Tudensis Ecclesia episcopus subscri- Pai Arginvitus Portucalensis Ecclesie: episcopus sub- scripsi iolus Accitanae Ecclesix episcopus subscripsi. B59 Colsinus Vatentinae Ecclesize episcopus sub- Theodorus * Castulonensis Ecclesize episcopus subseripsi, Vel tus Tuccitanz Ecclesia episeopus subscripsi. Protogenes Ecclesia Sagontine episcopus sub- seripsi. ‘Mumius Calagurritanas Ecclesia episcopus sub- seripsi. ‘Alicius Gerondensis Ecclesia episcopos subseripsi. Posidonius Emialensis Reclesize episcopus sub- sius Astorleeusis Eoclesim episcopus sub- scripsi. ie episeopus subseripsi Liliolus Pampitonensis Ecclesia eplacopus sub- Hyaciatbos Cauriensis Keclesim episeopus seb- seripsi. Galanes orchipresbyier KEmporine Ecclesia, agens vicem domint mel Fructaosi episcopi, eub- scripsi. Servandus diaconus Ecclesie Asuigitine, syens vicem domiai mei Pergasi * episcopi, eubscrigai. Hdemirus archipresbyler Avriansis Ecclesio . agens vicem domini mei Lepali episcopl, sab- seripsi. Genesius in Chrieti nomine archi inconus Eectes Magalonensis, vicem ogens domial mei Badii epi- scopi, subseripei. Valericnus archidiaconas Ecelesie Nemausenais, agens vice domiai mei Paladii episcopi, eubseripsi, Homilia sancti Leandri in taudem Ecclesia ob com- versionem gentis post concilinm et confirmadonem canonum edita, Festivitatem hane omnfum esse solemniorem fest Vitatum novitas {psa sigultical, quoniam vicut nova est conversio tantarum plebium causa, ita et noviora ‘dem ibi ecclesie epiacopus. Tg. 1.2, Thenderins. E.,T. 4 U., Lutonensis, B. 3) Pegasi. T. 4, Pagasi. T.%, Pa- Dest hee homilia in A. et E. 3, Desumpta est cx Codice B.R. eum variantibus reliquorem lectio- nibus. et EONCILIA RISPANL, — TOLETANUM III. 38 sent solito Ecelesie gaudia. Nam multas solemnita- A minat et que hamo incesserit non imputay damna. tes per anni deeursum celebrat Ecclesia, in quibus tametal habet gaudia consueta, nova vero sicut in hac non habet. Aliter enim gaudet de rebus semper possessis, aliter de lucris magnis is naper iaventis. Pro qua re et nos ideo m: quia repente novos Ecclesiam partarisse populos in- tuemor, et quorum asperitatem quondam gemeba- mus, de eoram nune gandemus eredulitate. Ergo materia gaudii nostri tribulationis prateritae occas'o fuit. Gemebamus dam gravaremur, dum exprobrare- mur, sed gemitus Ili id egeruet, ut hi qui per inft- em BGO nobis erant sarcina fierent nosira per suam conversionem corona. Hoc denique gratu- lative profert in psalmis Ecclesia dleens : Iu triba- lation couenpiscitur, nec maculam pudici rabam causa pulchritudinis sue divitem facit : ab Ipsis enitm regibus Abrabam ditatur a quibus Sara (concupiscitur. Condigne ergo Ecclesia catholica gen- tes, quas sibi wmulas senserit dei su decore, ad sul eas sponsi, hoe est Christi lvera transducit, et per ea regoa suum virum divitem reddit per que fe inquietari persenserit. Sie enim dam ex initio la- cossttur vel invidentium dentibus mordetur, dum premitur, eroditur, et dum insectatur, dilatatur, i jentia sua zmulatores suos aut superat ad eam divinus sermo: Mul- tee filia congregaverunt divitias, tw autem supergressa 4 universas. Non mairum quod heereses fie dieun- tur, sod atiendentom quod loco spioarum ponantar : liz sont e0 quod ex semine Christiano generentu spina sunt, eo quod foris a Dei paradiso, hoe est ex- tra eatholicam Ecclesiam nutrlantar; et hoc ni conjectura sensus nosirl sed Scripture divine au- ctoritate probatur, dicente Salomone : Sicut lilinm inter spinas, sie amica mea inter lias. Ergo ne m- gnom vobis videretur quod hizreses dixeriin flias, continuo e2s nominat esse spinas. Heereses, inquam, aut in aliquem angulam mundi aut in unam gentem ioveniuntar versarl ; Ecclesia vero catholica, sicut per totam mundum tenditar, ita et omnium gentiam teciotate constituitur. Recto ergo beeretes in caver- ais quibos latent congregant ex patte divitius : Ee- lesia autem catholica in specula totlus mundi loca- ta *pratiergrodiwur niversas. Exsulia ergo et letare, Ecelesia Dei; gaude et consurge, unum corpus Chri- ‘sti; ioduere fortisudine et jubila exsultatione, quo- \esrores in gaudium sunt eoulali, et tristi- liz babitem in amictum lettin versum eat. Ecce Fepente obfita sterilitalis ot paupertatis tux uno party popatos innumeros genvisil Christe tuo, nam dispendiia. twis profiels toque dumno suberescis. Tantes denique eat sponsus tuus, cujus imperio re- feria, wf dom te petiusr depredari ad modicum, Farum et pradam tam ad te reducat, ot hostes wos tibi conguirat. Sic autem agricola, sie piscator 14, pastor], dwa lucra auendit futura, quis se- © £4, T. 1,2 locupletata, Parnot. LXXXIV, sentit, et Ab- Tu proinde jam ne fleas, ne lugess temporaliter qquosdam recessisse a te, quos cernis cum magnis lucris rediisse ad te. Exsulta ergo fidei confidentia et tul capitis merito fide esto 361 robusta, dum ee recolis o'im repromissa nunc cernis > fuisse completa. Ait enim in Evange'io ipsa Veritas : Opor- fedat Christum mori pro gente et non tautam pro gente, sed ul filion Dei qui evant dispersi congregaret in nam, Tu profecto in psalmis proclamas, odientibus pacem dicens : Magnificate Dominum mecum et exal~ emus nomen ejus in unum. Et rorsim niendo populos ix unum et regna ut servi Quam datcis sit charitas, quam delectabilis unitas, ‘hon nesciens per prophetica vaticinia, per evange- ilatasti_ me: et Sara dum sepe » regibus B tica oracula, per apostolica documenta, non nisi ‘connexionem gentium praedicas, nisi unitatem popu- lorum suspiras, nisi pacis et charltatis bona disse~ minas. Letare ergo in Domino eo quod non sis frau- tuo, nam quos tanto tempore gemitu une post gla- is, post austeritatem ‘elut jucunditatem agrorum frugem, et lzxios verni flores vel arridentes vinearum stipi.ibus pal- mites, repente in gaudio peperisti. Ergo, fratres, tota hilaritate animi exuliemus in Domi: Deo Salvatori nostro. Hoc de catero per ea que jam sublata sunt, ea quae adhue exspectantur implenda vera esse credamus. Que enim prafata sunt, Do- mino dicente : Alias oves habeo que non sunt ex hoc ovill, et illas oportet ad me adduci, wt sit wnus grex ef unut pastor ; ecce contuemur fuisse completa. Pro qua ro non dubitemus totum mandum posse in Cliristum eredere, atque ad unam Ecelesiam conve- pire, quoniam rorsom ipso testificante didicimus in Evangelio : Et predicabitur, inquit, hee Evangelium regni in universo orbe in testimonium omnibus genti- bus : et tune, inquit, veniet consummatio. Si ergo re~ manserit pars aliqua mundi vel gens barbara quam fides non irradiaverit Christi, profecto credituram alque in unsm Ecclesiam esse ventaram nullo modo dubitemus, si ea quz Dominus d’xit vera esse puta mus. Ergo, fratres, reposita est luco malignitatis I nitas, et errori occurrit veritas, ut quia superbia Tinguaram diversitate ab unione gentes seyaravera eas rursum gremio germanitatis colligeret charitas, ‘et quewadmodum unus possessor est totivs. mundi Dominus, ita et possessionis ejus esset unum cor et animus unus. Pete ame, ait, et dado tibi gentes he- reditatem tuam et possessionem twam lerminos terre. Propterea et ex uno homine propagatum est omne hominum genus, ut qui ex illo uno procederent unum saperent, unitatem quzrerent et diligerent. Ordo ergo waturalls exposcit, ut qui ex uno homine trahuat originem mutoam teneant charitatem, ace dissenttat a fidel veritate qui non disjungitur nats- ali propagine, Hareses 3GQ vero et divisiones ¢ fonte manant vitiorum : unde quisquis a¢ onitate > £., repromissa, opere nunc ccrnis. 12, 385 venit ex vitio ad naturam reddit; quia eat ler} ex pluribas unitatem, sic est viti fraternita- is declinare dulecdinem. Erigamur ergo tota mente in gaudia, ut quia gentes studio decertandi_perie- rant, sibimel in amicitiam Christus unam Ecelesiam charitatis..De hac profect» Ecclesia vaticinatur pro- Domus mea domus orationis vocabitur Et iterum : Brit, inquit, in novis- sims diebus prasparatus mons domus Domini in ver- tice montium , et elevabitur super colles, et fluent ad ‘eum omnes gentes, et Ibunt populi muliéet dicent : Vee nite, ascendamus ad montem Domini et ad do-num Dei Jacob. Mons enim Christus est : et domus Dei Jacob una Ecclesia est ejus, ad quam et gentium concursum ‘et populorum pronuntiat confluere conventum, De B deus, quod qua rursum in alio loco dieit propheta : Surge, illu- minare, Jerusalem, quia venit lumen (uum, et gloria Do- mini super te orta est; et ambulabunt, ait, gentes in lumine (uo, et reges in splencore ortus tui : leva in cireuitu oculos tuos et vide: Umnes isti congregati aunt ch vencrunt tibi : et ad:ficabunt, inquil, filii pe= Tegrinorum muros twos, et reges eorum ministrabunt Abi, Qui ut notesceret que ventura esseut genti vel Populo, quae ab unius Eeclesize communione reci Gissent, secutus est : Gens enim et regnum quod n servierit ibi peribit, Alio denique loc» similiter ait = Ecee yentem quam nesciebas vocabis, et gentes quae ‘wow cognoverunt te ad te current. Unus enim est Chri- stus Dominus, cujus est una per tolum mundum Ec- clesia sancta possessio. Ille igitur caput, et ista cor- pus, de quibus in principio Genesis dicitur : Brant duo in carne una : quod Apestolus in Christo intelli- sitet in Ecclesia. Dum ergo ex omnibus gentibus tunam voll Christus habere Ecelesiam, quicunque COLLECTIO CANON: M S. ISIDORO HISPAL, ASCRIPTA. wut natura A extran ro8 estab ea, licet Christiano nomine nuneny tur, Christi tamen corporis compage non tenetor. Hzresis enim que respuit eatholicee Ecclesie unita- 0 quod adulterino amore diligat Christum, now sed concubine oblinet locum, quoniam re vera duos dicit Seriptura esse in carne una, videli cet Christum et Ecclesi locum meretrix aul- lum invenit tertia. Una est enim, ait Christus, emica mea, una est sprnst mea, una est genitricis sue fi De quo item eadem Ecclesia pronuntiat dicens : L'ge dilecto mec et dilectus meus mihi, Queerant bareses a quo constuprentur vel cuj prosti bulum fact, quoniam ab immaculato toro recesse- unt Christi, a quo quanto pretiosam ese vovimnus copulam charitatis, tanto Deum hac eelebritate lau- 1e5, pro quibus SGB sanguis fusus est Unigeniti sui, non passus est extra unum ovile diaboli dentibus devorari. Lugeat igitur veternosus prado snam praedam amisisse, quia impleium vide mus quod prophets vaticinante audivimus : Equidem, inquit, here eaptivitas a forte tollitur, et quod ablatum fuerat a robusto satcatur. Parietem enim discordie quem fabricaverat d'abulus pax Christi destrusit, et domus qua divisione in mutuam certabat cxdem, ‘ono jam Christo lapide angulariconjungitur. Dica loria in BGK excelsis Deo, et i Premium charitati compensatur, Ideo omni gaudio Preponitur, quia pox et charitas facta est, qua om- fut unanimiter unam omnes regnum effeeti tam pro stobilitate regni terreai quam felicitate regni conlestis Deum precibus adeamus, ut regnum et gens, qu Christum glorificavit in terris, glorillcetur “ab illo non solum in tertis sed etiam in ecelis. Amen. TS XLIX CONCILIUM TOLETANUM QUARTUM. BEXAGINTA SEX SPISCOPORUM W:SPANIE ET GALLIZ, ANNO TERTIO REGNANTE DOMINO NOSTRO GLONIOSISSIMO PRINCI Dum studio amoris Christi ae diligentia religiosis- jis Hispanize atque Gallin sacerdo- 2m urbem in nomine Dominl conve- semus, Ut ejus imperlis atque jussis commu nobis agitaretur de quibusdam Ecelesice discipli Iractatus, primum gratias Salvatori nostro Deo omni- potenti egimus, post hee antefato ministro ejus ex- cellentissimo et glorioso regi, eujus tanta erga Deum devotio exstat ut won solum in rebus humanis sed etiam in causis divinis sollicitus maneat. Hic quippe dum in basilica beatissimz et sanctze martyris > Leo. cadiz omnium nostrum pari tali pro merito fidei sum cum magnificentissi nobilissimis viris ingressus primum coram sacerdo- A, are pour, R.,E. 4, T. 1,2, U., G. confessoris. BNANDD, D:B NONARUM DECEMBNIs, ZRA * DCLAXI. tibus Dei humo prostratus cum lacrymis et gomiribus pro se interveniendum Deo ® postulavit ; deinde reli- giosa prosecutione synodum eshortatus est ut yater- noruin decretorum memores ad eonservanda in nobis, Jura ecclesiastica studium pracberemus, ot illa cor- rigere que dum per negligentiam in usum venerunt contra ecclesiasticos mores licentiam sibi de usurpa- tione fecerunt. Talibus igitur ejus monitis congaa- dentes necessarium exstitit justa ejus nostrumque vo- tum tractare quce competunt, sive in sacramentis di- ‘vVinis qua: diverso atque illicito modo in Hispaniarum ecclesiis celebrantur, seu quae in moribus (rave usur- pata noscuntur : et quoniam generale concilium agi- mus, oportet primum nostra vocis sermonem de « In reliquis, provier A. et E. 5, Domino, ‘365 CONCILIA HISPANIA. Deo ease, ul post professionem fidei sequentia operis noste, vota quasi super fundamentum fir disponantur. 4. De evidenti enthotic fidei veritate *, Secundum divinas Scripturas et doctrinam quam a sanctis Patribus aecepimus, Patrem et Filium et Spi- Fitum sanctum unius deitatis atque substantiz: con- Gitemar : in personarum diversitate Trinitatem cre- dentes, in divinitate 3G unitatem predicantes nec personas confundimus, wee substantiam separamus. Patrem a nullo factumn vel genitum dicimus im a Matre non factum sed genitum asserimus : Spiritum ‘Vero sanctum nec crestum nce genitum, sed proce- dentem ex Patre et Filio profitemur : ipsum autem Dominum Jesom Christum Filum Dei et Creatorem oninium ex substantia Pairis ante swcula genitum descendisse ultimo tempore, proredemptione mundi @ Patre; qui nunquam desiit esse cum Paire ; incar- talus est enim ex Spiritu sancto et sancia gloriosa Dei genitrice virgine Masia et natus ex ip:a sulus ; idem Curistus Dominus Jesus unus de sancta Trini tateanima et carne perfectum sine peecato sespiciens ‘hominem, manens quod erat, assumens quod non erat, zyualis Patri secundum divinitatem, minor Pa- tri secundum humanitatem, habens in una persoua duarum naturarum proprieiates; nature enim in illo duz, Deus et homo, non autem duo iii et dii duo, ‘ced ilem una persona in utraque natura ; perferens passionem et mortem pro nostra salute, non in vir- tute divivitatis sed in infirmitate bumanitatis, de. ‘scendit ad inferos, wt sanctos qui ibidem tenebantur exueret, devictoque mortis imperio resurrexit; as- ‘sumplus deimde in coslos venturus est in futuro ad judicium vivorum et mortuorum; eujus morte et sanguine mund: cuti sumus, resuscil: ‘qua nune vivimus carne et in ea qua resurrexit idem Dominus forma, percepturi ab ipso, alii pro jus meritis vilam zternam,: alii pro peccatis supplicii elerni sententiam, Have est catholicse Ecclesiz fides : bane confessionem conservamus atque tenemus , quam quisquis firmissime custodierit perpetuam sa- lutem babebit. - W. De uno ordine in ministeriis vel officiis in cunctis ecclesiis celebrande. Post recta fidei confessionem, qu in sancta Dei Feclesia pradicatur, placuit, ut omnes sacerdotes qui catholics: fidei unitate comptes it ultra iversum aut dissouum in ecclesiasticis sacramentis amus, ne quitlibet nostra diversitas apud ignotos seu carnales schisinatis crrorem videatur ostendere, eX multi existat in scandalum varielas ecclesiarum, Unas igitar ordo orandi atque psallendi a nobis per ‘omnem Hispaniam atque Galliam conservetur, unus modus in missarain solemnitatibus, unus in vesper- tinis matutinisque officiis, nec diversa sit ulira in + Ex &,, B.R,,E.3, 71,3, ‘anjes coneiit ttul, deprompti sunt omnes ‘qu desunt in as ch . = TOLETANUM IY, 355 A nobis ecclesiastica consuetulo qui ena fide centine- mor regno; hoc enim et antiqui canones decreve- , Wh uuaquazyve BBG provinca et psatlendi et ministrandi parem consuetudinem teneat. IML De quatitate conciliorum, vel quare aut quando fant. Nulla pene res disciplinas mores ab Ecclesia Christi depulit quam sacerdotum negligentia, qui, contem- Plis canonibus, ad corrigendos ecclesiasticos mores synodum facere negligunt : ob hoc a nobis universa liter definitum est, ut quia juxta antigua Patrum de- creta bis in anno difficultas temporis feri concilium non sinit, saltem vel semel a nobis celebretur ; ita tamen ut si dei causa est, aut quatlibet alia Ecele- sie communis, generalis totius Hispania et Gallie synodus convocetur; si vero nec de fide nec de com- B muni Ecclesia utilitate tractabitur, speciale ert concilium uniuscujusque provinciz, ubi metropoli- tanus elegerit perageadum. Omnes autem qui causas adversus episcupos aut judices vel potentes aut con- tra quoslibet alios babere noscuntur ad idein conci- Vium concurrant, et quecunque examine synodali a et prave usurpata inveniyntug, regii execu- justissime his quibus jura suut refor= ut pro compellendis judicibus vel smcu- is ad synoduin metropolitani studio idem ‘exsecutor a principe postuletur. Quinto decimo au- tem calendarum Juniaium congreganda est in ana- ia synodus propter vernale tempus, quando berbis terra vestitur et pabula germinum inveniomtur. LY. Formuta secundum quam debeat sancia synodus in Dei nomine fieri. Hora itaque diel prima ante solis ortum ejiciantur omnes ab ecclesia, obseratjsque foribus cunctis ad lunam januam per quam sacerdotes ingredi oportet ‘ostiarii stent : et convevientes omnes episespi pari- (er introeant et secundum ordinationis sux tempus resideant. Post ingressum omnium episcoporum at- que concessum vocentur deinde presbyteres quos causa probaverit introire, nulius se inter eos inge- Fat diaconorum; post hos ingrediantur diacones probabiles quos ordo poposcerit interesse, ct corona facia de sedibus episcoporum presbyteres a tergo eorum resideant, diacones in conspecta episcoporum 1p sient ; deinde ingrediantur laiel qui electi inleresse meruerint ; ingredi quos ad recitandum vel excipiendum ordo requi et obserentar janax ; sedentesque ia diuturno silen- tio sacerdotes et cor totum habentes ad Deum , dicat archidiaconus ; Orate : statimque omnes in terra prostrabuntur, et orantes > diut cum Metibu niioribas surgens orationem patam fundst 2d Domi- ura, cunctis adlue in terra jacentibus. Fi oratione et responso ab omnibus : Amen, rursas di- cat diaconas : Erigite vos ; 61 confestim omnes sur. Cc » Recte seriptum fuisset_ sedentibs bu... habentibus 361 COLLECTIO gaMt, €: enm omei timore Dei et disciplina tam epi- A resurrectio tridus indutus Codicem canonum in medium proferens, ca- pitula de eonciliis agendis pronuntiet, Gnitisque titu~ lis metropolitanus episcopus concilium alloquatur Jicens : Ecee, sanctissimi sacerdotes, recitatw sunt ox canonilus priscorum Patrum sententiz de conci- lio eelebrando ; si qua igitur quempiam vestruia setio commovel, coram suis fratribus proponat. Tune si stiquis quameunque querelam qua contra canones audientiam sa¢:rdotalein protulerit, non prius f eapitulum, vist primum qua pre posita ost actio terminetor; nam et si presbyter aliquis aut dizeonus, elericus sive laicus, de his. qui foris steterint coneilium pro qualibet re crediderit appellandum, Ecelesie metropolitanze archidiaeouo eausam suam inimet, et ille concilio denuntiet: tune li et introeundi et proponendi licentia concedatur. Nullus autem eplseoporum a cast communi secedat amtequam hora generalis secessionis. adventat : con- ilium quoque nullus solvere audeat nisl fuerivt can- ota determinata, ita ut quiccunque delibera eommunl finiuntur episcoporum singulorum manibus subscribantur : tune enim Deus suorum sacerdotuin jerease credendus est, si, tumultu. omni, abjecto, sollicite atque tranquille ecelesiasticn negotia termi- nentur. V. De annuntiatione Pasche an‘e Epiphaniam inter ‘episcopos exquirenda. Solet in Hispaniis de solemnitate paschali varietss existere praedicationis, diversa enim observantia laterculorum paschalis festivitaus interdum errorem arturit : proinde placuig, ut ante tres menses Epi- phaniorum metropolitan: sacordotes liueris se com inquirant, ut communi scientia edoeti diem re- surrectionis Christi et comprovincialibus suia insi- ‘Buent ef uno tempore celebrandum annuntien!, Vi. De trina et simpla in baptismo mersione, De baptismi autem sacramento propter quod in Hispaniis quidam sacerdotes trinam , quidam sin- plat mersionem faciunt, a nonnullis schisma esse conspicitor et unitas dei scind videtur; wam dum paries diverso et $6 quasi contrario modo agunt, alii alios non baptizatos ease eontendunt : proinde p missionis quid a nobis in ac sacramenti diversitate Gendum {BR., Guiendum) sit apostolice sedis informenur raeceplis, non nostram sed paternam institationem sequentes. Beatz igitur memorize Gregorius Romana Ecclesize pontifex, qui non solum partes lati illu- ‘siravit sed et longe existentes ecelesias sua docirina Perdocuit, efilagitante sanctissimo Leandro eplacopo de bac Hispanize diversitate quid potius esset se- queadom, inter cvtera rescribens ei sic ait : De trina ‘vero meraioue baptismatis nibil respondi verivs po- teat quam ipsi sensistis, quia in una Ade nibil officit sancie Ecclesiz consveludo diversa. Nos autem quod tertio merg'mmus iriduanee sepultarse secramenta signamus, ut dum tertio ab aquis infaus educitur, ANUNUM S. ISIDORO IISPAL. ASCRIPTA. 308 temporis exprimatur : quod s1 quis forte etiam pro summz Trinitatis veneratione existimet fieri, neque ad loe aliquid obsistit baptigan dum semel in aquis mergere, quia dum in tribus sub- Sistentis una substantia est, roprebiensibile esse tiullatenus potest infantem in baptismate vel ter vel ‘semmel mergere, quando et in tribus mersionibus per~ sonarum Trinilas et in una potest divinitatis singu- laritas designari. Sed si nunc usque ab hereticls ine fans in baptismate tertio mergebatur, flendum spud vos esse non censeo, ne dum mersiones numerant diviaitatem dividant, dumque quod faciebant faciuat, morem vestrum se vicisse glorientur. Quapropter quia de utroque sacramento quod Ot in sancto ba- Plismo a tanta viro reddita est ratio quod utrumque Feclum , utrumque irreprehensibile in sancia Dei Ecclesia habeatur, propter vilandum autem sehisma- tis seandalam vel haretici dogmatis usum simplom teneamus baptismi mersionem, ne videantur spud tuos qui tertio mergunt haereticorum approbare a Sertionem, dum sequuntur et morein, et ne fore uiquam sit dubium bujus simpli mysterium sacra- |, videat in €0 mortem et resurrectionem Chiri- sti signitieari; nam in aquis mersio quasi In infernum descensio est, et rursus ab aquis emersio resurrectio. est, Hem videant in eo unitatem divinitatis et Tr tatem personarum ostendi , unitatem dum semel mergimus, Trinitatem dum ia nomine Patris ct Filii et Spiritus sancti baptizacus. Panditur hnjus singulatis baptismatis mysterium elias sanctarum Scripturarum exemplis, Paulo apostolo altesiante Nolo vos ignorare, fruirce , quoniam pa:res nostri om- nes sub nube fuernt, et omnes mare"trausie.ant et omnes in Moyse baptisati sunt in nube et in mari : mare quipje Rubrum significat boptismam Curisti sanguine consecratum, per quem populus Desi semel transit, ubi tamen lola erat Trinitas, BEQ prece- dente populum eolumma ignis et nubis; in igre quippo sigaifeabatur Pater,” in columna Filius, in ube Spiritus sanctus. Jordanis quoyue fuewta cum area populus Dei semel transiit, per quod signifieatur impla mersio baptismatis, cujus sacramento Eccle- abluitur, et de szeculi hujus laboribus per bapti- ‘sinum quasi per Jordanem ad terram caelestis repro- ingreditur. VII. De celebrando officio in feria sexta Pascha. Comperimus quod per nonnullas ecclesias in die sexta feria passionis Domini elausis basilicarum fo- ribas nec celebretur officium, nee yassio Domini po- pulis prasdicetur, dum idem Salvator noster aposto- lis suis prascipiat dicens : Passionem e mortem ot resurrectionem meam omnibus predicite : ideoque oportet eodem die mysterium erucis, quod ipse Do- minus cunctis annuntiandum voluit, predieare, at que indvigentiam criminum clara voce omnem po- pulum postulare, ut yoenitentiz compunctione mun- dati venerabilem diem dominiez: resurrectionis re- is iniquitatibus suscipere mereamur, corporisque ejus et sangui VIIL._Be non solvendis Quidain in bora nova jejunium solvunt, conviviis abutuntur, et dum sol ipse eadem die tencbris palleatus tum subdaxerit, ipsaque elementa turbata_meestitiam totius mundi ostenderint, ili jejuniam tanti diel pol- Anunt, epulisque Inserviunt : et quia totum eumdem diem universalis Ecclosin propter passionem Domini in mawrore et abstinentia peragit, quicunque in 0 jejunium preter pi senes et languidos, ante peractas induigentiat preces resolverit, a paselali gaudio depelletar (4, K. 4, repellatur], nec in eo secramentum corporis et sanguinis Domini pereipiat, ja diem passionis ipsius per sbstinenti sporat. IS. De benedicendo cereo et lucerna in pereizillis Pasche. Lucerua et cereus in pervigiliis Paschze apud quas~ dam ecclesias non benedicuntur, et cur a nobis be- ‘nedicantur inquirunt : propter gloriosum enisa oct ipsius sacramentum solemniter bie benedicimus, wt sacra resurrectionis Christi mysterium, quod tem- pore bujus votive noctis adve benedictione sanctiGicati luminis suseipiamus ; et quia hae obser- ‘Yatio per muliarum loca terrarum regionesque Hi- spaniz in ecelesiis commendatur, 3970 dignum est jtatem pacis in Gallicanis ecclesiis con- alli autem impune erit qui hie statute contempscrit, sed paternorum regulis subjacebit, X. Le dominica oratione quotidie patenter pronun- tiand:. Nonnolli saeerdotum per Hispanis reperiumtur ui dominicam orationem quam Salvater noster do- uit et praeeepit, non quotidie sed tan‘um die Domi- niea diewnt, et qnia ut sine intermissione oremas Apostotes docuit ; qualiter autem oremus Christus Praecepit dicens : Cum antent oratis, dicite : Pater no- ‘Mer, qui ex in catis : quomodo ergo quotidie non dici- tar quod sine intermissione dict jubetur? nom, in Aontums quotidie hee oratio dicenda est, quantum et ipso titolo utivur dam voeator oratio quotidiana ; sic enim eam sancti Patres nuncupaverunt, quod etiam apart doetores quoran il tr. Sanctus quippe Cyprianus dicit : aque in o 4 panem nostrumn, id est Christum dari Fetimus, ut qoi in Christo manemus et vivimus a sanctiications et corpare ejus non re- cedamus, Sanctus Hilaries dicit : Panem nostram quotidianum da nobis hodie: quid enim tm vutt Beas quam at quotidie Christus habitot in nobis, qui est panis vitz et panis ¢ ceelo? et quia quotidians oratio est, quotidie quoque at detur oratur. Sanctus Avgustious dieit : De quotidianis autem brevibasque A eccatis, sine quibus vita baee non ducitur, quoti CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM IV. saeramentum mundi a peccato su- A Pater noster, qui es non bo- B c generali he quotidiana oratio delet et illa 9 quibus vita fidelium etiam seelerata gesta poenitendo in melius mutata discedit. Ergo sicut Christus preeeepit, sient Apustolas admonuit, et quemadmodum doctores eeclestastici juotidie vel cogitatione vel verbo vel opere de- juimus, quotidie hane orationem effundere in con- spectu Dei debemus : quisquis ergo sacerdotum sel ‘subj -centivm clericoram hane orationem dominicam quotidie aut in publico aut in 10 officio preter- ierit propter soperbiam, jadieatas ordinis sui ho- nore maletetur. XL. De non cantando in Quadragesima Allelui: Item cegnorimus quosdam Hispanie sacerdotes quid in quadragesima diebus Alleluia decantent preter in ultima hebdomada paschs, quod deinceps fieri Lnterdicimus, statuentes at in ninnibus pr.edi- lis quadragesimee 3771 diets, quia tempus est now gatdli sed meeroris, Alleluia ideo non decantetur ; tene enim opas est fletibus ac jejunils pus cilielo et cinere intuere, aulmum moeroribus dejicere, gaudium in tristitiam vertere, quousque ‘Yeniat tempus resurrectionis Christi, quando opor- teat Alleivia in hetltia canere et moerorem in gau- dium commatare. Hoe e:im Ecclesia universalis conseasto [T. 2, consuetndo} in cunctis provincia- rum * paitibus roboravit, quod et a nobis omnibus ut conservetur per Hispanias Galliasque provinelas oportetit : in temporibus quoque reliquorumn lendis Janeariis, que propter errorem Gentiliam ‘aguutar, omnino Allefuia non decantabitur, in quibus ‘etiam preter piscem et olus, s‘cut in illis quadra- gina diebus, exteris earnibus abstinetor et a qui- busdam etiam nec vinum bibitur. Si quis igitur epi- seopus, aut presbyter, aut diaconus, aut quilibet ex ordine clericorum fuerit repertus, qui arbitrium at prevferendum, ord ot communione ejus- dem pasche privetur. KIL, Quod laudes non mor post Apostolum sed post Evangelium sint dicende. In quibusdam quoque Hispaniarum ecclesiis lau- doctrina est inveni- py des post Apostolum decantantur priusquan Evange- lium preedicetur, dum canones priecipiant post Apo- sto!um non laudes, sed Evangelium © pronantiare, Proesumptio est enim ut anteponantur ea quar sequi de¥ent ; nam laudes ideo Evangelium seq pter gloriam Christi quae per idem Evang Gicator; cirea omnes igitor sacerdotes hic ordo deinceps retineatur : excommunicationis pernam su- scepturi qui bune ordinem perturbaverint, IIL, Be hymnorum canta non rewwendo, De hymnis etiam eanendis et Salvatoris et aposto- Jorum labemus exemplum. nam et ipse Dominus hhyrmarum dixisse perhibeter, Matihaxo evangeliota te- in femporibus, usque ad illss ? Si guis igitur. 5 Gy ahnntinre. COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCAIPTA. 372 stante : Et, hymno dicto, exierunt in montem Oliveti : A 37Z XVI. De discretione Glorize in fine respon- 1 Paulus apostolus ad Evhesios scripsit dicens : Im- plernini Spiritu loquentes vos ia pealmis et hymnis et uatibus. Et quia oonnulli hymoi hu- mano studio in laudem Dei atque apostolorum et ‘martyrum triamphos compositi esse noseantur, i qa0s beatissimi dociores Hilarius atque Ambiro- sius edideront, quos tamen quidam specialiter re- Probant pro eo quod de Scripturis eanctorum cano- um vel apostolica traditione non existunt ; re- ‘spnant 37 ergo et illum hymaum ab hominibus compositum, quem quotidie publico privatoque olfi- cio in fine omaium pealmorum dicimus : Gloria et honor Patri et Filio et Spiritui sancto in secula seca- Jorum, Amen, Nai et ille hymous quem nato in earne Christo angeli cecinerunt : Gloria in excelsis ‘Deo, et in terra pax hominibus bone voluntatis et re~ Jiqua qua ibi sequuntur ecclesiastici doctores com- posuerunt, Ergo nec idem in ecelesiis canendus est quia In sanctarum Seripturaram libris non est? Componuntur ergo hymni, sicut componuntur missa sive preces vel orationes sive commendationes seu manus impositione:, ex quibus si nulla dicantor in ccelesia, vacant officia omnia ecclesiastica. Admonet hae fleri atque ortatur Tirmotheum Apostolos di cons : Obseero igitur primo omnium fieri obsecral nea, orationes, postulationes, gratiarum actiones pro ‘omnibus hominibus, pro regibus et pro omnibus qui subliniiate sunt, Sicut igitur orationes ita et hymnos in laudem Dei compositos nullus nostrum ulterius improbet, sed pari modo Gallia Hispaniaque cele- Iwret : excommunicatione plectendi qui lymnos reji- cere fuerint ausi, XIV. De hynino trium puerorum in eunctis missarum solemniis decantande Hymnum queque trium puerorum, in quo universa cael terraxque ereatura Deum collaudat et quem Ee- clesia estholica per totum orbem diffusa celebrat, quidam sacerdotes in missa dominicorum dierum et in soleronitatibus martyrum canere negligunt : pro- inde hoe sanctom concilium instituit, ut per omnes lesias Uispanize vel Gallise in omoium missarum selemnitate idem hymnus in pulpito decantetur : communionem amissuri qui et antiquam hujus hy- inni consuetudinem nostramque defi serint, ynem exces XV. Gtin fine poalmorum : Gloria et honor Deo sit dicendum, {tn fine psalmorum non sieut a quibusdam fiucus- que Gloria Potri, 6d Gloria et honor Patri dicatur, David propheta dicente: Aferte Domino gloriam et hhonorem : et Joannes exangelista in Apocalypsi au- slivit vocem caplestis exorcitus dicentium : Honor et Gloria Deo nostro sedenti in throno ac per hoc hee ‘lao sic oportet in tertis dici, sicut in ccelis resonant, Universis igitur ecelesiasticis hane observantiam da- mus, quam quisquis praterierit communionis ‘artus ram habebit. * Bn, Brgo nec ipsi in ecclesiis cance ‘orioram. ‘Sant quidam qui in fine responsorioram Gloriam non dicant propter quod interdum inconvenienter resa- nat; sed hae est discretio, ut in lxtis sequatar Glo- ria, in tristioribus repetatur priocipium. XVI. De Apocalypsis libro ix omnibus recipiendo. Apocalypsis librum maltoram eoneilioram aucto- ritas et synodiea sanctorum presulum Romanorum decreta Joannis evangelisize esse prescribunt, et in= ter divinos libros rec'piendum consti quia Plurimi sunt qui ejus auetoritatem non recipiunt at- ‘que in Beclesia Dei predicare centemnunt, si quis eum deinceps aut non receperit aut a Pascha usque ad Pentecosten missarum tempore in ceclesia nem prasdicaverit, exeumn.unicationis sententiam ba- bebit. XVII, Quod post benedictionem populo datam com- ‘unicare debeant sacerdotes. ‘Nonnulli sacerdotes post dictam orationcm domi- ‘nicam statim communieant, et postea benedictiouem populo dant, quod deineeps interdicimus; sed po-t orationem dominicam et conjunctionem pan’s et ea- licis benedietio in populum sequatur, et tune demum corporis et sanguinis Domini sacramentum sumatur, 0 videlieet ordine ut sacerdos et evita ante altare communicent, in choro clerus, extra chorum po- pulus. ns omnern Ecclesiae ii per ambitum sacerdo- ‘muneribus ppntifleatum as- sumunt, nonnull etiam sceleribus implicati vel sa- culari militia dediti indigni ad honorem summi ae sacri ordinis pervenerunt; de quorum scilicet casa alque remotione oportuert quidem statuenduin, sed perturbatio quamplurima Ecclesi oriretur. Prater- itis omissis, deineeps qui non promoveantur ad sa- cerdotium ex regulis eanonuin necessario eredimus inserendum : il est qui in aliquo crimine detecti sunt, qui infamie nota aspersi sunt, qui scelera ali- qua per publicam peenitentiam admisisse confessi ‘sunt, qui in haeresim lapsi sunt, qui in haeresi bapti- zati aut rebaptizati esse noscuntur, qui semetipsos bsciderunt, aut naturati defectu membrorum aut de- issione aliquid minus habere noscuntur, qui 37% Secunda uxoris conjunctionem sortiti sunt aut nume- rosa conjugia frequentarunt, qui viduam vel marito reliclam duxerunt aut corruptarum mariti fuerunt, qui concubinas ad fornicationes habnerunt, qui ser= Vili conditioni obnoxii sunt, qui ignoti sunt, qu ii sreculari muilitiae deditt ‘sunt, qui curiae nexibus obligati sunt, qui inseii lite Farum sunt, qui nondum ad triginta annos pervene- runt, qui per gradus ecclesiasticos non accesserunt, qui ambitu honorem quzcrunt, qui muneribus by rein oblinere moliuntur, qui a d.cessoribus in sacer- ordinem perturbavit, dum tia appetunt, alii obla guia in sanctarum Scripturarun libris non ineeniuntne? I ‘exit, quem nec clerus, nee populus proprie civitatis legit, nec autoritas metropolitani vel comprovincia- lium * sacerdotum assensio exqi Quicunque igitur deinceps ad ordinem sacerdotii postulatur, ct in bis que preedicta > sunt , exquisitus in nullo ho- rum deprehencus fuerit atque examinatus probabi ta atque docirina exstiterit, (une secundum syno- dalia vel dcerctalia constitula eum omnium clerico- tum vel civium voluntate ab universis comprovin- ialibus episeopis au: certe a tribus in sacerdotium die dominica consecravitur, conniventibus czteris, qui absentes fuerint, litteris suis, et magis suctori- tate vel prarsentia ejus, quiest in metropoli consti- tutus. Episcopus autem comprovincialis ibi conse- cerandus est ubi metropolitanus elegerit : metropoli- tanus autem non nisi in civitate metropoli, compro- ‘vnncialibusibidem convenientibus, Si quis autem déineeps contra praedicta vetita canonum ad gradum sacerdotii indignos aspirare contenderit, cum ordina- toribus suis adepti honoris periculo subjacebit. XX. De numero annorum quo sacerdotes et levitee ordinentur. In veteri lege ab anno vicesimo et quinto levitx tabernaeulo servire mandantur, cujus auetoritatem in canonibus et sancti Patres secuti sunt. Nos et divinas legis et covciliorum praccepti immemores, infantes et poeros Levitas facimus ante legitimam cetatem, ante ‘experientiam vite : ideoque ne ulterius lat a nobis et divinz legis et canonicis admonemus sententiis, ‘sed 2 viginti quinque annis wtatis levi eonsecren- ‘ar, et a triginta presbyteres ordinentur, ita ut se- eundom aposto'icum praxceptum probentur primum, ic msinistrent nullum crimen habentes, XXI, De castitate sacerdotum, Quicunque in sacerdotio Dei positi sunt 3785 ir- reprehensibiles esse debent, Paulo apostolo atte- ‘stante : Oporiet episcopum irreprehensibilem exse inoffensos igitar et immaculatos decet Dei existere sacerdotes,nec ullo e0s fcraicationis contagio pollui, ted caste viventes mundos semetipsos celebrandis exhibeant sacramentis. Abstineamus ergo nos ab ‘emai opere malo, et ab omni inquinamento carnis beri maneamus, ut mundi corpore, purgati mente, pessimus ad sacrificium Christi digni accedere et D Deum pro delictis onium depreeari. XI. Ut epiacopus in conelavi suo idoneum testimonium hhabeat. Quamvis conscientiam puram apod Deom nos ha- bere oporteat, tamen et apudl homines famam opti- mam custodire conven't, ut juxta praeceplum eposto- licom non tantum eoram Duo, sed etiam coram homi- w vilwe sanct~e testimonium habeamus; quidam hueusque sacerdotum non modicum seandalam Greaverunt, dum in acensatione luxuriz, ia conver- * Bx exteris Codicibus, preter A. incialiam. ; Ex reliquis preter A. et E. 3, in quibus : prie- dicate. CONCILIA HISPANLE. — TOLETANUM IV. dotium cliguitur; sed nec ille deinceps sacerdos A satione vite non bone fame existunt. Ut eludatur deineeps omnis nefanda suspicio aut casus, ‘et ne detur ultra szecularibus obtreetandi locus, opor- tet episcopos testimonium probabilium personarum conclavi suo babere, ut et Deo placeant jer con- iam puram © et Ecclesin per optimam famam. XXII Us prestyer vel diacomus vite sue habeont testimonium, Non a'iter placuit, ut quemadmodum antistites ita Presbyteres aique levite quos forte infirmitas aut iatis gravitas in conclavi episeopi_ manere Lom sinit, ut et iidem in cellulis suis testes vitz habeant, vitamque suam sicut nomine ita et meritis tenean'. XXIV. De conversic ne clericorum : ul in uno con- ele sint. Prona est omnis atos ab adolescentia in malum, uibil enim incertins quam vila adolescentium; ob hoc constituendum oportuit, ut si qui in elero puberes aut adolescentes existunt, omnes in uno conclavi atrié commorentur, ut lubriese wtatis annos. non ‘ed in diseiplin’s eeclesiasticis agant deputati Probatissimo senicri, quem et magistrum docirinz et testem vite habeant : quod si aliqui ex his pupills existunt, sacerdotali tutela foveantur, ut et vita eo- ibus intacta sit, et res al impro- boram. Qui autem bis prieceptis reluctaverint, mona- steriis deputentur, ut vagantes 7G auimi et superbi severiori regula distringantur. XV. Ut sacerdotes Scripturarum sanctarum et ca:0+ ‘num cognitionem habeant, Ignorantia mater eunctorun errorum maxime in sacerdotibus Dei vitanda est, qui docendi officium in populis sysceperunt : sacerdotes enim legere sancta Scriptura admonet, Paulo aposiolo dicente ad Timo- theum : Intende lectioni, exhortationi, doctrine, semper permane in his, Sciant igitur sacerdotes Seripturas sanetas ef canones, ut omne opus eorum in pradica- tione et doctrina consistat, alque wedificent cuncts tam fidei scientia quam operum diseiplina. XXVI. De officiati libello parochitanis presbyteris dando. Quando presbyteres in parochias ordinantur, bellum officiale a sacerdote suo accipiant, ut ad ec- lesias siki depotatas instructi suceedant, ne per ignoraotiam etiam ipsis di dant, ita ut quando ad lit nerint, rationem episeopo suo reddant qualiter 8 septum officium eclcbraut, vel baptizant. XXVIL De professione parochitanorum presbyterorum, Quando presbyteres aut diacones per parocl:ias constituuntur, oporteteos professionem episcopo suo facere, ut caste et pure 4 vivant sub timore Dei, ut dum eos talis professio alligat *, vite sanctze discl- plina retineat, XXVIML. De ordine quo depositi iterum ordinantur. Episcopus, presbyter, aut diaconus, si a gradu suo °f. B.R., E. 4, T.4,U,, 6. bovam. OT 2 ri. THR, Be dy TH, U., Gi, obligat Ts 2) reigns -+ er conrersationem m3 ‘njuste dejeetus in secunda synodo Innocens re riatur, non potest esse quod fuerat wisi gradus amis- 305 rccipiat, ut si episcopus fuerit recipiat coram al- tario de manu episcoporum arariuin, annulum et ba- culum ; si presbyter, orarium et plauetam; si diaco- tus, orarium ot albam; si subdiac-nus, patenam ct cali¢e et reliqui gradus ea in reparationem sui recipiant, qua: cum ordinaren‘ur perceperast. NIK. De eler'e’s magos aut aruspices consulentibus, Si episcopus quis, aut presbyter, sive diaconus, vel qllibet ex erdine clericorum, magos aut aruspices aut ariolos aut cerle augures vel sortilegos vel eos qui profitentur artem aliquam, aut aliquos eoruin si- aiilia exercentes, 37 consulere (uerit depreiensus, ‘tb honore dign ie depositus monasterii poe- am exciplat, ibique perpetue peenitentia deditus seelus admissum at, XXX. De sacerdotibus ad gentem extraneam nuntion smittentibus, Confnitimi hostium sacerdotes, preter eos qui fa regia potestate licentiam aeceperunt, quodlibet ‘mandatum ad gentem extraneam occulte accipere vel dirigere non presumant : qui autem depreben ditur aique convineitur, denuntiatus prineipi apud concitium condigna animadversione mulctabitur. XXXI. De diseretione cavsarum. Szepe principes contra quoslibet majestatis obuo- xxios sacerdotibus negotia sua committunt; sed quia sacerdotes a Christo ad winisterium salutis electi sunt, ibi consentiant regibus fleri judices, ubi jure jurando aupplicii indulgeotia promittitur, noo ubi discriminis sententia prazparatur. Si quis ergo sa- cerdotvm coutra hoc commuse consulium discussor in alienis periculis exstiterit, sit reus elfusi sangui— nis apud Christars, et apud Ecelesiam perdat pro- priam gradum. XXXE, De cura populorus [T. 2, pupislorum] et pauperum. Episcopi ia protegendis populis (7. %, pupillis] ac defoadendis impositam a Deo sibi curam non ambi- gant, ideoque dum couspiciunt judiees ac potentes pauperum. oppressores existere, prius eos sacerdo- ‘ali admonitions redarguant; et si contermpserint cemendari, eorvm insoleuti ut quos sacerdotalis admoui iam, regalis potestas ab improbitate coerceat. Si quis autem e}iscoporum id meglexerit, concilio reus erit. XXXIM. Ne de facultatibus ece'esiarum, exrepta tertia ‘oblationum, eplscopus aliquid axferat. Avaritia radix cunctorum malorum, cujus sitis ot'am sveerdotun mentes oblinet; multi enim fiue- ium in amorem Cristi et martyram in parocbi epicovporem basilicas construunt, oblatioues con- seribunt , sacerdotes bane auferuut atque in usus suos convertunt : inde est quod eullores sacrorum deficiunt dum stipendia sua perdunt, ine labentivm basifiearum ruins non reporautur, quia avarit saeeidotalt oui anferuntur. Pro q COLLECTIO GANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. ‘A tom est a praesenti egncilio episeopos ita diceceses uas regere, ut nihil ex earum jure proesumant auferre, sed juxta priorum aucloritatem coucilioruin tam de 37 oblationibus quam de tributs ae fr i consequantur : quod si amplius quid- presuinpton exstiterit, per coucilium estauretur, appellantibus aut ipsis condituribus, aut certe propinguis eorum si jam illi a sweulo deces seruat Naverint autem conditores basilicarum in rebus quas eisdem ecclesiis conferunt nullamy potes stalem habere, sed, justa canonum constituta, sicut Ecclesiam ita et dotem cus ad ordivationem epi- scopi pertinera. XXNIV. De ‘ricennii tempore et propter provincias causarum discretione, B_ Quicunque episeopus alterius episcopi dicecesim per triginta annos sine aliqua interpellatione posse- derit, quia secundum jus legis ejus jam videtur esse dicecesis, admittenda non est cowtra eum actio re~ poscendi, sed hoc intra unam provinciam, extra vero nullo modo, ne dum dicesis defenditur provincia- ruin termini confundantur. XXXY. De b noviter constractis ad quem piscopum pertinennt. Sicut dicscesim alienam tricennalis possessio tol- nventum non adimit, Mdeoque ba- ica quae uovze condite fuerint ad eum procul du- bio episcopum pertinebunt, cujus conventus esse constiterit. XXXVL De requisiti a rr singul annot it te ir aan Eplseopum per cuncias dicceses parochiasque auas per singulos annos ire oporiet, ut exquirat quid unaqueque basilica in reparationom sei indi: geat; quod si ipse aut languore detentes, aut aliiy occupationibus implicatus id explere nequiverit, presbyteros probabiles aut diaconos mittat, qui et Foditus basilicarum et reparationes et ministrautium vitawo inquirant. XXXVIL De promissi solutione ex rebus Ecclesice, Quicunque episcopi suffragio eujuslibet aliquid ecclesiasticm ul.litali provideriat et pro eo quodcune que modicum in remuneratione promiseriat, pro- missi solutionem eos exsolvere oportebit, ita ut id ad concilium comproviuciale deductuma eorum conni- D ventia confirmetur, quia sicut Paulus apostolus ait: Dignus est operasius mercedem suam accipere. XXKVUL De suffragio (undatoribus ecclesiarum vel fits corum impertiendo, Prebendun est a sacerdotibus vite slatium 379.indigentibus et moxime his quibus restituenda Vicissitudo est : quicunque ergo fidelium de faculia- tibus suis Ecclesie aliquid devotione propria con- tulerint, si forte ipsi aut Alii eorum redaeti fuerint ad inopiam, ab eadem Ecclesia suffiagium vitz pro teinporis usu percipiant. Si enim clerie’s vel mona- aut quamlibet neeessitatem su- stinentibus pro solo religionis intuitn io usum res ccclestasticw largiuntur, quanto mig’s his comsu= lendum est quibus retribusione justal debetur oo CONCILIA HISPANIE. AXXIK. De discretione peesbyterorum et diaconorum, A ‘a1 In wiroque choro consia'ant, No jiacones in tantam erumpunt superbiam, ll sese preshyteris anteponant atgue in primo choro ipsi priores stare prasumant, presbyteris in secundo choro constitutis : ergo ut subliniores sibi presby- terns aguoscaut, tam hi quam Illi in utrogue clio:o ennsistant. Mu. De uno orarie « diaconibus wiendo, nee ornato sed puro. Orariis duobus nec episcopo quidem licet nec Presbytero uti, quanto magis diacono qui mini- ster eorum est? Unum igitur orarium oportet levi- fam gestare in sinistro humero, propter quod orat, id est pradicat, dexteram autem partem oportet habere liberam, ut expeditus ad ministerium sacer- dotale discurrat : caveant igitur amodo levite ge- mino uti orario, sed uno tantum et puro nee ullis coloribus aut auro ornato, XLL. De quatitate tonsuree a eunctis clerics vel lectoribus habexda. Onnes cleriei vel lectores sicut levitee et sacerto- tes, detonso superius toto capite, inferius solam cit- culj coronam relinquant , non sicnt hucusqu Gallze'x portibus facere leetores videntur, qui pro- linis ut taici comis in soto capitis apice mod cum circalum tondunt, ritus enim iste in Hisponiis haere tieorum fuit; unde oportet ut pro amputaudo Eccle- sx scamlalo hoe signum dedecoris auferatur, et una sit toasura vel habitus siewt touus Hispa reas eit XLII, De remotione matierum @ consortio clericorum. Cum olericis extranew fenise wallatenus babi- isi tamtum mater et soror, filia vel amita, in quibus persovis nilil sceleris westimari foedus nawurae Permittit : id $GO enim et coasiitutio antiquarun Patrum decrevil. XLII, De venditione mulierum quer ctericis conjuncte ‘mascuntar. Quidam elerici legitimam non habentes conjugiam extiranearam mulierum vel ancillaram suarum in- lerdieta sibi consortia appetunt, ideoque quaecunque clericis taliter adjuncte * sunt, ab episcupo anlar et venundentur, illis pro lempore religatis > ‘ad poeaitentiom quos sua libidine infeceram (42. 4, inecfeeerunt}. |. De nes muliernm quas non convenit my vrciriels copelerh Cleriei qui sine consvlto episcopi sai axores da- aerint, aut viduam vel repudiatam vel meretricem im conjugiam acceperint, separari eos a proprio epi- scopo oportebit. XN. Do clericis gui arma sucnpaorint, Clesict qe 18 quacenque sedilione arma volentes ‘urapaeriot amt suunpseruat, reperti amisso ordinis sui gradu, in monasterium pagnitentia coatradantur, * &., BB, E. 4 TA, conjuncie. 9A, DLR EA, igatis. T-A, U., G.y relegate, — TOLETANUM IV. XLVI. De clerics sepulcra demotientibus, Si quis clericus in demolieudis sepuleris fuerit deprebensus, quia facinus hoe pro saerilegio legibus Publicis sanguine vindicator, oportet canonibus in tali scelere proditum a clericatus ordine subsoveri et peenitentia uienoio deputari. XLVIL. De absolutione a laboribus vel indictionibus clericoram ingenuorum, Pracipiente domino uosira atque exeollentissima. Sisenando rege, id constituit sanctum concilium, ut omnes ingenui clerici pro aflicio retigionis ab om Publica indictione atque labore habeantur immune: ut liberi Deo serviant nullaque priepediti necessi ab ecclesiasticis oftciis retrahamur. XLVI, De institurione exconomorum. Eow quos ceconamos Graci socant, hoe est qui vice episcoporum res eeclesinsticas tractant, sicut sancta synodus Chalcedonensis institwit, omnes epi- seopos de proprio clero ad'regendas ecclesias bi me ere oportet; qui autem deinceps coutempserit, ob~ noxiug eidem magno coucilio ert. XLIX. De professione monachorum, Monachum aut pateroa devotio aut propria alli- BGI professio facit; quidquid horum fuerit gatum tevebit : proinde eis ad muuduin rexert lereludimus aditum, et omuem ad sxculum interdi- cimus regressum, L. De clericis qui monachorum propositum appetunt. Clerici qui monachorum propositum appetant quia meliorem vitam sequi cupiuat, liberos eis ab episcopo in monasteriis largiri oporiet ingressus, nee interdict propositum eorum qui ad contempla- tionis desideriun transire nituatur, LL, De discretione porestatis episcoporume quam in mouasteriis habere possunt, Nuntiatum est prrsenti concilio quod monachi episcopali imperio servili opere manclpentur et jura ‘monasteriorum contra instituta eanonum i presumptivne usurpentur, ita ut pene ex cznobio porsessio fiat adque illustris portio Christi ad ignomi- nhiam servitutemqus perveniat; qaapropter monemes, 06 qui ecelesiis prasunt, ut ultra talia non procs tant, sed hoe tantum sibi in monasteriis vindicent sacerdotes qaod pracipiunt canones : if est mona- chos ad conversationem sanclam premonere, ab- hates aliaque officia instituere, atque extra regclam acta corrigere. Quod si aliquid in monachis eano bus interdieium prasumpscrint aut usurpare quid- piam de monasterii rebus tentaverint, non deerit ab illis sententia excommuni quaquam substoterint ab Lil. De monachis vag's, Nounulli monachorum egredientes a monasterio non solum ad seealum revertuntur, sed etiam et ‘uxores accipinnt : hi igitwr revocati in idem mons~ sterium a quo exierant pamilentie deputentur, ibi- ‘que © deficant crimiua sua unde decesserunt. © Ab hoe voce : sunt omnia in A. igus usque al finem eanonis de- uy LUA. De religiosis vagi Religiosi viri proprize regionis qui nec inter cleri- €08 nec inter monachos habentur, sive hi qui per diversas loca vagi feruutur (45., vagitantur], 2b epi- seopis in quorum conventucommanete noseuntur li- centia eorum coerceatur , in clero aut in monasteriis depotati, praeter hos qui ab episenpo suo aut p:opter elatem, aut propler languorem fuerint absoluti. LIV. De discretione penisentum, Hi qui in discrimine constitu ponitentian BBQ accipiunt nulla manifesta scelera confitentes, sed tantum peceatores se predicantes , hujusmodi si re- aluerint possunt etiam pro morum probitate ad grailas ecclesiasticos pervenire ; qui vero ita peeni- teutiam accipinnt ut aliquod mortale peceatum per- petrasse publice fateantur, ad clerum vel honores 8 ecclesiasticos pervenire nullatenus pos: confessione propria notaverunt. LY. De penitentibus viris ac viduis sive Quicunque ex secularibus accipientes poeniten- in se totonderunt, et rursus prevaricantes laict effecti sunt, comprekensi ab episcopo suo ad pceni- tentiam ex qua recesterant revocentur ; quod si alt- qui per poznitentiam * irrevocabiles sunt nee admo- vidi rexertuntur, vere ut apostate coram Ecclesia anathematis sententia condemnentur. Non aliter et hii qui detonsi a parentibus fuerint aut sponte sua, amissia.parentibus, se ipsos religioni voverunt, et postea hobitus swculares sumpserunt, et idem a sacerdote comprehiensi ad cultum religionis acta prius poenitentia revocentur ; quod si reverti non Pussunt, vere ut aposiatz anathematis. sententix subjiciantur. Qua: forma servabitur etiam in viduis virgiaibusque sacris ac poenitentibus feminis qua sanctimonialem babitum induerunt, et postea aut ‘vestem mutaverunt aut ad nuptias transierunt. LVL. De discretione tiduarum secularium et sancti- ‘monialium, Duo sunt genera viduarum , sacculares et sancti- moniales : seculares vidue sunt que adbuc dispo- nentes nubere lsicalem hibitum non deposuerunt; sanctimoniales sunt que, jam mulato babitu sscu- lari, sub religioso culia in conspectu sacerdotis vel ecclesize apparuerunt. Ix si ad nuptias transierint, juxta Apostolum non sine damnatione erunt, quia se primum Deo voventes postea castitais proposi- tain abjecerunt, LVI, De diseretione Judeeorum : qui non, vel qui credere ti cogantur. De Juieis autem oe pracepit sancia synodus nenini deinceps ad credendum vio inferre, enim walt Deus miseretur et quem vult indurat; non im tales inviti salvandi sunt sed volentes, ut inte- gra ait forma justitize : sicut enim homo proprii ar- biteii voluntate serpenti obedieus periit, sie vocante gratia Dei proprise mentis conversione homo quisque credendo salvatur. Ergo non vised 383 liberi ar- ©. B.R., Eo 4, per potentiam, BEML ELA rracerant COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO TISPAL. ASCHIPTA, 388 A bitrii facultate ut convertantur suadendi sunt, now Qui autem jam pridem ad Chri- ‘smi gratiam suscepisse et chrismate uncios esse ct corporis Domini et sanguinis exstitisse participes, ‘oportet ut fidem etiam quam vi vel necessitate sus- ceperunt teuere cogantur, ne nomen Domini bla- ‘sphemetur, et fides quam susceperunt vilis ac con- temptibilis babeatur. LVL, De his qui contra fidem Christi Judes munus ‘& favorem prestant, Tanta est quorumdam cupiditas, ut quidam eam appetentes justa quod: ait Aposiolus etiam a fide erraverint ; multi quippe hucusque ex sacerdotibus atque laicis accipientes a Judais munera perfidiam eorum patrocinio suo fovebant, qui non immerito ex corpore Antichristi esse noscuntur, quia catia Christam faciunt. Quicunque igitur deinceps e scopus sive clericus vel sweularis illis contra fidera Christiana sulfragiam vel munere vel favore prae- Atilerit, vere ut profanus et sacrilegus anathema ef- fectus ab Ecclesia catholica et regno Dei efficiat extrancus, quia dignum est ut a corpore Christi se= paretur qui inimicis Christi patronus efficitur. LIX. De Judceis dudum Christionis, et postea in prio- rem ritum con Plerique qui ex Judeis dudum ad Christionam f- C dem promoti sunt, nunc blasphemantes in Christam now slum Judaicos ritus perpetrasse noseuntur, sed etiam et abominandas circumeisiones exercere prat- sumpserunt ; de quibus consulto uc eligi nosiri Sisenandi regis hoe Sanctum deerevit concilium, wt lujusmodi trans- Gressores ponlificali auctoritate correcti ad cultum Christiani dogmatis revocentur , ut quos voluntas prvpria non emendat animadversio sacerdotal coerceat. Evs aulem quos circumeiderunt, si flii eo- Fum sunt, a parentum consortia separentur; si servi, pro injuria corporis sui libertati tradaniur, = De fils Judecorum, wt a parentib Chriatianis debeant deputari, Judzorum fils vel Glias, ne parentum altra volvantur errore ©, ab eorum consortio separari de- cernimus deputatos aut monasteriis aut Christianis Airis a¢ mulieribus 3B Deum timentibus , wt sub rum conversatione cultum fidei diseant atque in melius instituti tain in moribus quam in fide pro- ficiont, LMI. De fii v separati elibus Judseorum, ne parentum pra fia bons les fants si postea prevarieantes in Chr stom qualibet posna damnati exstiterint, a rebus rtebit , quia ut iguitatem patris, «2. BR, E474, 2, U., erroribus. Bat LXM. De Judeis baptize secant, Szpe malorum consortia etiam bonos corram- punt; quanto magis eos qui ed vitia proni sunt? Nulla igitur ultra communio sit Hebraxis ad fidem Christianam translatis cum bis qui adhue in veteri Fitu consistunt, ne forte eorum participio subver- tantur. Quiconque igitur amodo ex his qui baptizati sunt infldelium cousortia non vitaverint, et hi Chei- ais donentur, et ili publicis exdibus deputentar. LX. DeChristianorum Judcoremgue conjugiis. Judai qui Christianas mulieres in conjugio ha- ent admoneantur ab episcopo civitatis ipsiu cam eis permanere cupiunt, Christianl efficisntor ; ‘quod si admoniti noluerint, separeniur, quia non potest infidelis in ¢} jain in Christianam (ranslata est fidem ; filii autem {qui ex talibus nati existunt, fldem atque conditionem quiprocreati sunt de (idelibus motieribus et fidelibus viris Christianam sequantar religionem, non Judaicam superstitionem, XIV. De Judas conversis ct post prevearicantibus, #6 ad Lestimonium non admittentar. ‘Non potest erga homines esse fidelis qui Deo ex- stiterit infdus © : Judzi ergo, qui dudum Christiant effeeti sunt et nunc in Christi idem praovarieati sunt, ad testimonium dicendum admini non debent, quamvis sese Christianos annuntient, q fide Christi suspecti sunt, ita et in testimonio hu mano dubii habentur. Infirmari ergo oportet eoram testimonium qui in fide falsi docentur, nec eis es eredendum qui veritatis a se fidem abjiciunt. LXV. Ne Judi officia publica agant. atque excellentissime 385 it sanctum co:-citiom, ut Jndzi, aut bi qui ex Judzis sunt, officia publica nul~ latenus appetant, quia sub bac oecasione Christianis injuriam faciunt : ideoque judices proviueiarum cum sacerdotibus eorum subreptiones fraudulenter elici- tas suspendant, et officia publica eos agere non Pemittant. Si quis autem judicum hoc permiserit, ‘elot in sacrilegam excommanicatio proferatur, et is qui subrepserit publicis cxdibus deputetur. LXVI. Ne Judoei mancipium Christianam habeant. Ex decreto glorios legit concitium , ut Judzis non liceat Chri servos habere, nec Christiana mancipia emere, nee exjusquam ccnsequi largitate: nefss est enim ut membra Christi serviant Antichristi ministris. Quod si de'nceps servos Christianos vel ancillas Judzi ba- bere praesumpserint, sublati ab eorum dominatu fi- bertatem a principe consequantur. LXV. De libertis Ecclesia. Et si qui nulla € ex rebus suis pauperibus Christi distribuont sterni Judicis voce in futurum eondemna- entar, quanto magis bi qui auferunt pauperibus * #., BR, E. 4, Te, 2 infidel Ex reliquis, preter A., in quo : relictas, CONCILIA HISPANIA, — TOLETANUM IY. qui infidelibus Judeis s¢ A quod non dederunt? Quapropter episcopi qui nihit Permanere conjunctione que B tibus sacerdotibus offerat, ut ra 388 ex proprio suo Ecclesise Christi eampensaverunt hane divinam senteatiam metuant, et liberos ex fa Ecelesie ad condemmationem suam facere non p sumant ; impium est enim ut qui res suas ecclosiie Christi non contulit damnum inferat et jus Ecclesin alienare intendat : successor eviseopus absque Ecclesia evocabit, quia eos non zquitas sed improbitas ab- solvit. LXVIIL, De discretione manxmissorum Ecclesia. Episeepus qui mancipiuin juris Beclesize non re- lento eeclesiastico patrocinio manumitti desiderat, duo meriti ejusdem et peeulii coram concitio Ecele- sir, cui prareminet, per comnatationem subseriben- et justa ioseniatur definitio commutantis; tune enim liberam manu- missionem sine patrocinio Ecclesiz concedere pote- wi ¢ eum quem fiberiati tradere disponit jam juri proprio acquisivit. Mujusmodi antem liberto adeersus Keclesiam enjus juris ex vel testiflcandi denegetur licent: Pserit, placet ut stonte eommatatione in servitutern proprise ecclesize rerocetur, quam nocere eonatur. BSE LIX. Quod libertiex Ecc!esia pro com- ‘pensation€ acquisitee reipossint feria sacerdotibus. Consensus totius concilii definivit, ut sacerdotes qui aut res suas Ecclesize relinquunt, aut nihil ha bentes aliqua tamen pradia aut familias ecclesiis suis conquirunt , licebit iqnos de familiis ejusdem Ecclesie manumittere juxta ret collate modum, quem antiqui eanones decreverant, ita ut cum pect Tio et posteritate sua ingenui sub patrocinio Ecclesie maneant,, utilitates injunetas sibi justa quod potve- rint prosequentes. LXX. Le professione liberiorum Ecclesia, Liberti Ecclesiae, quia nunquam moritur erm Patrona, a patrocinio ejusdem nunquam discedant, nee posteritas quidem eorum , sicut priores canomes, decreverunt; ac ne forte libertas eorum in futora role non pateat ipsaque posteritas naturali ingenui- tate obnitens sese ab Ecclesiz: patrocinio subtrabat, nicesse est ut tam idem liberti quan ab eis proge- niti professionem episcopo suo faciant, per quam 0 Deex familia Ecclesie liberos effectos esse {ateantur, ejusqne patrocinium non relinquant,, sed juxta vir- tutem suam obsequium ei vel obedientiam priebeant, UXNE. De liberi Eeclesic euadeo patrocninm re- linguentibus. Liberti Ecclesiz: quia patrocinio ejus discedentes quibustibet personis adbasorunt, si admoniti redire contempserint, manumissio eorum Irrita sit, qui inobedientiz contemptum ingrati actione tenentu LXXIL. De libertis patrocinio Ecclesia commendatis Literti qui a quibeseunque manomissi sunt aiqre Ecclesia patrocinio commendati existunt,, sicut re- € Tt, Ets hi qui nulla, T. 2, Si qui nucle. 2B, EL, TN qu 385 guls: antiquorum Patrum constituerunt, sacerdotali defensione a eujuslibet iusolentia protegantur sive fn sate libertatis corum sen in pecutio quod habere noscuntor. LNNIIL De diseretione libertorum qui ad eccle.iasti- cos honores pervenire possunt, Quicunque libertatem a dominis suis ita perci- piunt, ut nullum s'bimet in e's obsequ'um patronus Fetentet, isti tus ordi- tuem libere suscipiuntur, quia directa manumissione absoluti noscuntur, Qui vero retento obsequio ma- numissi sunt, pro eo quod adhue a patrono servitu:i 887 tenentur obnoxii, nullatenus sunt au eeclesis- sticum ordiaem promovendi, ne quando volueriat eorum domini flant ex clericis servi, LXXIY. De libertis Ecclesice qui ad sacerdotium pro- moveantur. De famillis Ecclesia constituere presbyteres et iacones per parochias Ticeat, quos tamen vitw re- etimdo et probitas morum commendat, ea tamen Fatione ut antea manumissi libertatem status sui per- cipiant et denuo ad ceclesiasticos honores suecedaut : eligiosum est enim obligatos existere servitute, qui sacri ordinis suscipiunt dignitatem. Quidquid autem talibus aut per litertatem concessum aut suc- © ssione exstiterit debitum, aut a quolibet quoquo- modo collatuin, non licebit eis quidj iam inde in ex- traneas personas \ransmittere, sed omu.ia ad jus Ec- elesie, a qua manumissi sunt, post corum obi pertinere: his quoque sicut et ezteris Ecclesia li- hhertis accusondi vel testifeandi adversus Ecclesiam aditus interclud:tur; quod si aspiraverint, non so- 1m Tibertatis beneficio carcant, sed etiam et hono- gratu quem te naturae sed temporis necessitate * promerueruut, LXXY. De commonitione plebis ne in principes delin« quatur : de electione principnm : de commonitione Principun qualiter.judicent : utque de ezaccratione Suintilanis et conjugis ac prolis ejus : similiter et de Geilune germano ejus, ac rebue eorum. Post instituta quedam ecclesiastici ordinis vel de- ¢reta quae ad quorumdam pertinent disciplinam, po- Strema nobis eunciis sacerdotibus sententia est pro robore nostrorum regum et stabilitate gentis Go- thorum pontiicale ullinum sub Deo judice ferre de- €retum : multarum quippe gentium, ut fama est, tauta exstat perfidia animorum, ut fidem sacramento Pomissam regibus suis observare contemnant, et ore simulent juramenti pro ‘mente perfidise impictatem , jurant enim regibus suis €1 fem quam poll.centur prevaricant; nee metuunt Yolumen illud jud:eii Dei, per quod inducitur male- dietio multaque poenarum comminatio super eos qui fant in nomine Dei mendaciter. Que igitur spes Astibus populis contra hostes laborautibus erit? que fides ultra cum aliis gentibusin pace credenda quod feedus non violandum? que in hostibus jurata spon- sio permanebit, quando nze ips's propriis regibus juratam Alem 3G conservant? Quis enim adeo fu- * Ai, BR., lempore necessivatis, COLLECTIO CANSNUM S. ISIDIIO HISPAL, ASCRIPTA, 588 A riosus est qui caput suum manu propria dese:-et ? IN. ut notum est immemores satutis sux propria m: ‘hu se ipsos interimunt , in semetipsos suosque reges Proprias convertendo vires, et dum Dominus dieat Nolite :angere christos meot ; et David : Quis, ingoi extendet manum suam in christun Domini et inn eens erit? Wis nec vitare metus est perjurium nee regibus suis inferre exitium : hostibus quippe fides pacti datur nee violatu Jet, quanto rmagis in suis servanda est? Sacrilegium quippe est, si violetur a gentibus regum suorum Promiasa fides, quia non sclum in eis Mt pacti trans- Bressio, sed et in Deum quidem in cujus nomine poilicetur ipsa promissio. Inde est quod multa regua terraram coelestis iracundia ita permutavit, ut per impictatem dei et morum alteram ab altero solve- Fetur : uude et nos cavere oportet easum hujusmedi gentium , ne similiter plaga feriamur precipiti et Feena puniamur cruleli: sienim Deus angelis in se Prevaricantibus non pepercit qui per inobedieutiam eceleste habitaculum perdiderunt, unde per Esaiam dicit: Inebriaius est gladiue meus in celo; quanto ‘vagis nos nostra salutis interitum timere deliemus, he per inlidelitatem eodem saevientis Dei gladio pe- Feamus? Quod si divinom iracundiam vitare volu- mus et severitatem ejus ad clementiam provoeare cupiinus, servemus erga Beum religionis cullom at- He timerem et usque in mortem eustodiamus erga Principes nosiros pollicitam fi lems aique sponsionem: on sit in vobis sicut in quibusiam geutibus infide- litauis subtittas impia , nou subdola meatis pertidia, on perjurii nefas , nec conjurationun nefanda mo- fimina; nullus apud nos presumptione reguum ar- ripiat; uullus exeitet mutuas seditiones civium ; ne- wo meditetur interitus regum, sed defuncio in pace principe primatus totius gentis cum sacerdotibus ‘Suecessorei regni consilio communi constituant , ut dum unitatis coneordia a nobis retinetur, nullun patria geatisque discidium per vim atque ambitum Oriatur. Quod si bare admonitio mentes nostras non corrigit et ad salutem ecmmunem cor nostrum ne- quaquain perducit, audite sententiam nostram : Qui- cuzque igitur a wobis vel totius Hispauize populis qualibet conjuratione vel studio sacramentum fidei D Suz, quod pro patria grotisque Gothorum statu vel conservatione rogize salatis pollicitus est, temera- ‘Nerit aut regem nece altrectaverit, aut potestate re- Bni exuerit, aut praesumptione tyrannlea regni fasti giun asurpaverit, anathema sit in conspecta Dei Patris et angelorum, atyue ab Ecclesia catholics quam perjurio profanaverit efficiator extraneus et ab omni coeta Christisnorum $§Q slienus’ cun ‘omnibus impletatis suze socils, quia oportet ut una pena teneat ebnorios quos similis error invenerit implicates. Quod iterum secundo replicawus dicen tunque amodo ex nobis vel cunctis Hispo- niae populis quolibet tractatu vel studio »acraimen ‘uum fidei suze , quod pro patrize gentisque Gothuruia B 285 ‘statu vel conservations regize satutis pollicitus est, violaverit aut regom nece altrectaverit, aut potestate resumptione tyrannica regal fa- sthema in conspectu Christi ‘1 apostoloruim ejus sit, atque ab Ecelesia cathotica quam perjurio profanaverit efticiatur extraneus et ab onv i consortio Christiauorum alienus, et darn tus-in futuro Dei judicio Labeatur cum participibus © suis, quia digaum est qui talibus sockantur ipsi etiam damnationis eorum participation: obnoxii teneantur. Hoe etiam tertio acclamamus aque amodo ex ncbis vel cunctis Hispaniz populis quali- bet meditatione vel studio +acramenturo dei suze ywod pro patris salute gentisque Gothorum statu Fel incolumitate regix: polestatis pollicitus eat , vio- laveri aul regem nece atirectaverit, aut potestate esuerit, aut praesumptione tyrauniea :egni fa- jum usurpaverit, anathema sit lo conspectu Spi- (us sancti et martyrum Christi, atque ab Ecclosia Christi catholiea quam perjurio profanaverit elficiae iF extrancus et ab omni communion Christia~ norum alieuus, neque partem justorum habeat sed cum diabolo et angelis ejus xternis suypliciis con- demnetur una cuin eis qui eadem conjuratione ni- tptur, ut par pena perditionis con tringat quos in je prava socielas copulat : et ideo si placet omnibus qui adestis be tertio reiterata sententia, ‘Yestrae vocis eain consensu firmate. Ab universo clero vel yopule dictum est : Qui contra hane vestram de- Gnitio:.em praxsumpscrit, anathema Maran atha, hoe est ferditio in advenu Domini sit, et cum Juda Isariote partem habeat et ipse et socii eorum. Anien, Quapropter nos ipsi sacerdotes omuem Ecclesiam Christi se populum adwonemus, ut lee tremenda et (oties reiteratasententia nullum ex nobis przesentt atgue zterno condemnet judicio, sed fidem promis- sam erga gloriosissimum dominum nostrum Sisenau- dom regem custodientes ac sincer: saulsntes, non solum divine: pietatis clementiam in mobis provocemus, sed etiam gratiam antefati_ prin- cipis percipere mereamur. Te quoque presentem re- g°m foturosque aiatum sequentium principes humi- Titate qua debeinus deposcimus, ut moderati et mites erga subjecios existentes cum 3GO justitia et pieiate Populos a Deo vobis creditos regatis, bouamque vicis- sitedivem qui vos constituit largiiori Christo respon- deatis, regnantes in humilitate cordis eum studio bo- fz actionis , nee quisquam vestrum solve io causis, eapitum aut rerum sententiam{erat, sed conseasa pu- blico cum rectoribus ex judicio manifesto delinquen- ticam colpa patescat, servata vobis inoffensis mans: tadine, ut non severitate magis in illie quam indal- In reliquis, prooter A., comparticipil BKB. 4, ines. te _ la reliquis, preter A. et E. tro, TB, pro preven regnl gloria. CONCILIA ISPANIZ. — TOLETANUM IV. 326 , €h populi in regibus, et Deus in utrisque Letetur. Sane de faturis regibus lane sententiam promulgas 18: Ut si quis ex eis contra rexerentiam legum superha domiuatione et fasta regio ia > fagivis ct faeinore sive cupiditate crudelissimam potestatem in populis exereuerit, anathematis sente:tia a Chri- ‘sto Domino condemnetur, et habcat a Deo separatiow firm atque judicium propter quod pracsumpserit prava agere et in perniciem regnum convertere. De Suintilane vero qui scelera propria metuens $0 ipsum regno privavit et potestatis fa-e'bus exuit id mn gentis con-vitu deerevimus : UL neque eundem vel axorcm ejus propter mala qua: commizerunt, ne- 16 ev TUM, uniteli nostra: unquam consociemu: 1d honores a qhibus ob iniquitatem dejecti Bun do promoveamus, quique etiam sicut tigi regi habentur extranei, ita et a possessio Ferum quas de miserorum sumptibus hauserant ma- neant alieni, prieter in id quod pictate piissimi prin- cipis nostri fwerint consecuti. Non aliter et Gei em memorati Suintilanis et sanguine et scelere fr trem, qui nee in germanitatis fcedere stubilis exstit.t nee fidem gloriosissimo domino nosiro pollicitant conservavit, hune igitur cum conjage sua, sicul et antefatos , a socictate gentis arque consortio nostro placuit separari, nee in amissis facultatibus in qu bus per iniquitatem creverant reduces fieri, practer in id quod ecnsecuti fuerint pietate cements Irincipis nostri, cujus gratia et bonos donorum prae- wiis ditat et malosa beneficeniia sua non separat. © Gloria autem et honor omnipotenti Deo * in enjus nomine congregati suinus; post bare pax, salus diuturnitss piissimo et amatori Chris:i domino na- stro Sisenando regi, cujus devotio nos ad bi: decte- tum salutiferum convocavit, corroboret Cliristi glo- ria regoum illius gentisque Gothorum in fide catho- Kea, annis et meritis protegat illum usque ad ulti- ‘mau senectutem summi Dei gratia, et post praeseatis regni gloriam ad wlernum reguum transeat, ut sine fine regnet BOY qui intra seeulum fdeliter * impe- Tat, ipso prastante qui est rex rogum et dominus dominorom cum Patro et Spiritu saneto in seeula seculorum, Amen, Defiaitis itaque bis quae superias comprehensa ‘p S0nt, annuente reliziosis:imo principe, placu't d.in- de nulla re impedienta a quolibet nostramn ea qu: constitula sunt temerari,, sed eaueta salubri consilio conservare : quae quia profectibus Eeclerize et animar nostra: conveniuat , etiam propria subseriptione ut Permaneant roboramus 8. 1. go Isidorus in Christi nomine Ecclesiz tlispa- ensis metropolitanus episcopus hec statuta sah- ‘scripsi. ML Fgo Sclua * in Chri Ecclesix: Nar~ Lonensis metropolitanus episcopus subseripsi. A * £.,B.R.,E. 4. T. 1,2, G, feliciter. ' 2, dominantium, Sind. et E. 3 additor subscripscrunt omnes, » Ex cxteris, preter A., in quo: Isclua, 387 COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO MISPAL. ASERIPTA. 388 I, Ego Stephanus in Christi nomine Ecclesi= A Cuncordius Eeclesize Asturicensis episcopas sub- Emeritensis metropolitanus episcopus subscripsi. IV. Ego Justus in Christi nomine Ecclesie Tule- ane metropolitanus episcopus subscripsi. V. Ego Jutianus in Christi nomine Beclesie Bra- carensis metropolitanus episcopus subscripsi. ‘VI. Ego Audax in Christi nomine Ecclesie Tar- raconeusis metropolitanus episeopus subscripsi. “Stephanus Ausonensis Ecclesie episcopus sub- seripsi. Petrus Ecclesia Beterrensis episeopus subscripsi. Acutulus Ecclesiz Elenensis episcopus subscripsi. Nunnitws Eeclesie Gerundensis episcopus sub- seripsi. Conantius * Keclesim Paleutine episcopus sub- B Vigitinus Ecclesixe Vigastrensis episcopus sub- scripsi. Ecclesi Cauriensis episeopus subscri > Ecclesie Complutensis episcopus sub- Eusebius Ecclesin Bastitanz episcopas subserip: Gabinius Ecclesie Calagurritane episcopus sub- Acripsi. Joannes Ecelesie Eleple Sisisclus Ece‘esize Elborensis episcopus subscri 392 Marcellus Eeclesize Urcitanz episcopus sub- ecripsi. Deodatus Ecclesia Egabrensis ¢ episcopus sub- scrip. Joannes Ecclesiee Dertosanm episcopus sub- scripsi Eusebius Ecclesia Valeriensis episcopus sub- scripsi. Leudefredus Ecclesize Cordubensis episcopus sub- seripsi Jacobus Eeclesie Mentesanze episcopus sub- scripsi. Germanus Eeclesim monasterii Dumiensis eyisco- subseripsi. ‘Samuel Ecclesiz Iriensis episcopus subscrij Profuturus Eeclesi: Lamicensis episeopus sub- scripsi. Servusdei Ecclesise Calabrieusis episeopus sub- seripsi. Moniensis Ecclesise Egitaniensis episcopus sub- seripsi, Remesarius Eeclesie Nemausensis episcopus sub- G., Caluntins. pisenpi subscripio ex BR, cum desit in relig ‘mA. E. 8, Cabriensis. E. 4, T.A, ey Deest in A. seripsi. Nanarius Eeclesin Urgellitane episcopus sub- Engeaias Ecclesia Egarensis episcopus scripsi. Florentius Ecclesia Setabitane episcopus seripsi. ‘Theodoigius Ecclesize Abilensis ep'scopus seripsi. Abentit seripsi. Pimenius Eeclesie Asidonensis epicopus seri Aiherius Eeclesise Bliberitane episcopus scripsi. Anatholius Ecclesie Latiphensis seripsi. Fractuosus Eeclesie Herdensis episeopus sub- scripsi. Perseverantius Eeclesise Castulonensis episcopus subscrip Musitacius Ecclesie Valentine episcopus sub scrips Wi scripsi ‘Antonius * Segobriensis « Beclesie episcopus sub scripsi. Ansiulphus Eeclesise Portucalensis episcopus sub- sub— sub- sub- # Ecclesie Astigitane episcopus sub sub. sub- sub- piscopus rieus Ecclesie Olyssiponensis episcopus sub- iscopus subscripsi. tio. Serpentinus Ecclesim Ilicitane episcopus sub- seripsi. 893 Suabila [T. 4, Suabia] Ecclesia: Oretanensis episcopus subscripsi. Metopius Ecclesia Britaniensis episcopus sub- scripsi. Anastasius Eeclesie Tudensis episcopus subscripst. Elpidius Evclesie Tirasonensis episcopus sub- seripsi. Osdulfus Ecclesise Oscensis episcopus subseripsi. Braulio Ecclesia: Carsaraugusianz episcopus sub- scripsi. Ansericus scripsi. Nidisclus Ecclesize Segontiensis episcopus sub- seripsi Eparchius Eccles: Italicensis episcopus sub- seripsi- Lausvs Ecclesia: Vosersis episcopus subscripsi. Modarius Eeclesie Pacensis episcopus subscripsi. Hiceila Ecclesia Salamanticensis eplscopus sul>- seripsi. 394 Vasconius Keclesiz: Lucensis episeopas sub- scripsi. 4 BL R., Habentius, wteven * Desunpta tn reds Ecclesia Segobi is episeopus sub- . E. &, T. 4, 2, Lutuensis. us episcopi subscriptio ex B. BR. » G.» cum desit in reliqu la Ecelesize Oxomensis episcopus subseripsi. Centaurus * Ecclesiae Tuccitanz presbyter, agens ‘vicem domini mei Fidentii episcopi, subscrips Renawus Eeclesiz Copimbriensis archipresbyter, agens vicem domini mei Ermulfepiscoph, subscripsi, Marcus Ecclesize Auriensis presbyter, agens vicem domini mei Bavid episcopi, subseripsi. Joannes Ecclesiz Barcinonensis presbyter, sgens | BOR. E. 4, 7.1, 3, G., Centon byt formnla wuntut ii Codices in Feliquis subseriptinb CONCILIA HISPANIA. — TOLETANEM V. 390 ‘A vicem domini mei Severi[42., Eusebii} episcopi, sub- seripsi. Domarius Ecclesie Arcavicensis archidiaconus, gens vicem domini mei Carterii episcoyi, subscripsi. tephanus Ecclesise Magalonensis archidiaconus agens vicem domini inei Genesii episcopi, subsci Domnellus Ecclesia: Careasonensis archi vicarius Fidentii Tuccitani episcopi subseripsi; hacque ‘subscriptionibus. L CONCILIUM TOLETANUM QUINTUM. VIGINTL QUATUOR FPISCOPORUM, BasITUM ERA * DCLXIY, ANKO PRIMO DOMINI NOSTRI COINTILANI REG:8. Apud urbem Toletanam diversis ex provinciis Hi- ‘spaniz: sacerdotes Domini in uno pacis collegio in ba- sancte martyris® Leocadie qui consedimue gratiarum actiones omntpotenti Domino pers-vimus propler stam magnam misericordiam, eujus nutu in ane convenimus concordiam, et gloriosi principis ‘nostri Chintilani © regis initia, ob cujus salutis et fe- iitatis constantiam supernam imploramus clemen- tiam, qui in medium nostri coetus ingressus cum op- timatibos et senioribus palatii sui supplex se omaium: orationibus commendavit, suosque fideles ita facere sancta exhortatione [U., G., oratione] coegit, atque quam ex pracepio ejus et de- inspiratioue praemisit. 395 |. De institutione novarum litaniarum. Seilieet ut in euncto regno a Deo sibi concesso ialis et propria hare religiosa omni tempore te- veatur observantia, ut a die Kivum Decembrium itanize widuo ubique annua successions peragantur et indulgentia delictorum lacrymis impetretur; quod sidies dominica intercesserit, in sequenti hebdo- mada celebrentur, ut quoniam abundante iniqu‘tate €t doficiente charitate eo usque protelatur malitia ut ‘nova exerceantur facinora, nova quoque hac ipsa surgat consuetudo que posit ante omnipotentis ovulos nostra esse purgatio. I. De custodia salutis reguin et defensione prolis pra- ‘sentium prineipum. ‘Summa autem nobis vigilantia et grandi religionis cura providendum est, ut mala que assidue probi- bita perpetrantur circuminspecta discipliaa eccle- slastica extirpentur, non enim ineassum scriptum cst: Pestilenti flageliato stulius sapientior erit. Quamobrem quoniam prieponderante onere del ctorum experien- tia pene soinper ac swpe fieri discimus quod magno- ere vitare debemns, quodque etiam eustodituros ‘nos cum diviuis sacramentis spondimus temeritate Violamas , ideo frequenter est compescendum quod * Bx BR. 4, 7.4, 2 In A. et reliquis, era veuxiv, VB. R., E. 4, T. 4.2, confessoris, Bcrebro invenitur transgressum. Sed ne succedentes pracedentibus ac deinde sequentes invideant ante- ioribus, at cuneta quieta et paca:a permmaneant, hee nostri concilii communiter considerata defertur sententia : Utservatis quaecunque in universali et magna synodo provisa conscriptaque elrca princi- pum salutem et ulilitatem sunt, bee quoque adjecta custodiantur : videlicet, wt omni benignitate omni- que firmitate cirea omnem posteritatem prineipis nostri Chintilani regis teneatur dilectio et pr.tbeatur rationabile dofensionis adminiculum, ne rebus juste provisis aut etiam parentum digna provisione pro- juris proprietate injoste fraudentor , no ‘a quoquam causze illicit et exquisite Iedendi prebeantur, ne quocunque modo quibuslibet rebes C spreta dilectione mnolestentur ; bsec enim licentia ef- ficit et principes in subjectis suspcetos et subjectos in bonis principum cupidos. Quoeirca ne hze pra issa temerentur et ut cupiditas radix omnium ma- lorum avferatur, 39G contestamur omnes pre semtes et absentcs vel etiam futuris temporibus subsequentes evram Deo et angelis ejus, quod quisquam nostr contestationis temerator exstiterit alque contemptor et quacunque argumentatione odiose eos molestare aut in aliquo fuerit conatus Indere, sit anathema in Christianorum omnium ecetu alque superno condemuetur judicio, sit exprobr: Dills omoibus eatholicis et abominabilis sa gelis in ministerio Dei constitutis, sit in hoc szzcalo perditus et in futuro condemnatus, quia tam rect provisiont noluit praebere consensum, IIL, De reprobatione personarum que probi cadipisci regnum, Iuexpertis et novis morbis novam decet inveuira medelam : quapropter quoniam inconsiderate quo- rumdam mentes et se minime capientes, quos nec origo oruat nec virtus decorat , passim puil ler ad regi potesiatis ¢ pervenire fast ¢BLR., E., 4, T. 1,2, Chintile. 4 In reliquis, procter A. et E, 3, majestatia, COLLECTIO CANONUM S. I! rei causa nostra omnium cum invocatione profertur seutentia : Ut quisquis talia meditatus fuetit, quem nec electio omuium provehit, nee Go- thiese gentis nobilitas ad bune honoris apicem trabit sit a consortio catholicorum privatus et divino themate condemnatu: WV, De hs qui sibi regnum blondiuatur spe rege su- peraite. Brgo quia et religion’ inimicum et omnibus * con- Stat esse superstitiosum futura illicite eogitare et ccasus principum exquirere ac sibi ie posterum pro- vVidere, cum seriptum sit : Non eat vestrum nosse tem- pora vel momenta quot Pater in sua posuit potestat hoe decreto censermus, ut quisquis inventas fuerit talia perquisisse ct vivente principe in alium atten- disse pro futura regni spe, aut alios in se propter id aliraxiste, @ conventu catholicorum exeommunica- tionis sententia expellatur >, V. De his Sed et hoe pro pestilentiosis hominum moribus salubri deliberatione © censemus, ne quis in pri elpem male. scriptum est enim a le- gislatore si quis fecerit, excommunicatione ecclesiastica pleciatur, nam 397 si maledici regaum Dei non possidebunt, quanto magis talis ab Ecclesia neces- sario pellitur qui diviow violator sententize inve- nitur ? Vi. Ut regum fideles a successoribus ‘jure non fraudentur pro servitulis mercede. ‘Simili providentia pro Gdelibus regum ¢ nostra ds tar sententin : Ut quisquis superstes prineipem ex atiterit juste in rebus profigatis aut largitate © princi- pls acquisitis nullam debeat habere jacturam; nam si licenter et injuste fidelium perturbetur meritum, nemo optabit promptum ac Oidele praebere obsequium dum cuncta nutant in jncerium et in futaro discri- is formidatur causa : sed satuti et rebus eorum riocipalis pietas debeat prebere suffragia ; exem- enim cateri provocantur ad Ginem , cum Buetes ‘now fraudantar mereede. rincipes maledicere prasumunt. Erie debt tnnotescere. Propter malaram mentium facilitatem et memorize ‘oblivionem hoc sacratissima statait synodus : Ut in eroni concilio episcoporom Hlispaniz universalis con- cilit decretum quod propter principum nostroram est salotem constitutum, peract bliea voce debeat pronunt ceato auribus el assiduitate 92 ISIDURY NISPAL. ASCRIPTA, na A VIIL. De indulgentia principum noxtis reservaza. In bis omnibus quae praemisimus potestatem in- du’gentia in culpis delinquentium principi reservamus ut Justa bonitatis et pietatis sue moderamen et cemendationem perspexerit mentiam,, veniam tribwst culparum. IX, De favore principis eoncilil acclamatione coneesto, is vero omoibus finem et robur subscriptione nostra facientes gloriam et laudem omnipotenti Do- 1nino, in quantum mortaliom valetudo sinit, reddimui post hae gratias excellentissimo ot g’orioso princips nostro 3Q® Chintilano regi peragimus, cojus ar dor fi 1 studium bonz intentionis et unai coucordiam nobis tribuit et fidueiam charitatis B ei Dominus et de inimicis triomphum et de beatit lium : custodiat eam protectione assidwa et mu iat bone volumtatis su cireuminspectione tutis sima, enjus regnum maneat in sxeula szculoram Amen. Ego Eugenius f Dei miseratione Toletanz Eccle- siz provincise Carthaginis metropolitanus episcopus bis communibus decretis annuens subscripsi Ego Conantios Ecclesie Palentine episcopes sub- acripsi. Ego Braulio Reclesise Ceserseguetann episeopus subscripsi. Ego Oya § Barcinoneasis episcopus Eociesio rub= seripsi. : Ego Clareatins Ecclesiz Accitanm eplscopas sub- © scripsi Ego Vigitinus Vigastrensls episcopos subscripsi. Ego Eusebius Ecclesix Bastitane episccyus sub- scrip Ego Hilarius Ecclesia Complatonsis episeopus sub- scripsi. Fgo Marcellus Ecelesize Urcitane: opiscopus sil seripst. Ego Florentius Ecclesie Setabitanss episcopus sub~ seripsi. Ego Elpidivs Ecelesise Tirasonensis episcopus suh- scripsi. go Mustacius Ee-lesiz Valentina eplscopns sab- i. Ego Wiaricus Ecclesiae Olyssipon subscripsi. go Jacobns Eeclesise Mentesanze episcopus sub- scripsi, Ego Euselius Ecclesia Valeriensis episcopus sat- scripsi. Ego Serpentinus Ecclesiz Ilicitanae eplseopus sub- scrip: Fgo Suavila Boclesie Oretane episcopus sab seripsi. is episcopus + £.,B.R,, B.A, 7,4, 2 ot justa larghatem, Episeoporam gomina’non eumdem in omnibas Codicibus ordinem aut locum servant. © A, Bola permittente Deo Ecclesie Barcinonenste episcopns. T. 4,2, 6. Ola. 3S CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM VI. B08 Ego Amantius * Ecelesize Auconsis episeopus sub A litanim por omnes regni nostri provincias omni de- scrips. Ego Egila Ecclesia Uxomensis eyiscopus sub- seripsi. Ego Ansericus Eeclesiz: Segobiensis episowpassub- seripsi. Feo Mdleclus Ecelesie Segoutiensis episcopus eulscripai, Egd Antonius Ecc'esix Vianscusis episcopus sub- seripsi. Exo Asfslios presbyter, age i, subseripsi. vice domini mei Fgo Petros diaconus, agens vicem domini mei ‘Antoni episcopi subscripsi. 399 In nomine Domini Flavivs Chintila rex >. Cum boni principis cura omni nitatur vigilamtia providere patrize gentisque su commoda, tunc po- Cssimom non existit infructuosa, si etiam sua indu- stria placatur divina clementia ; deoque nostrze man- suetudinis collectis in urbe Toletana ex provinciis diversis episcopis adhortationis exstitit instantia, ut tempore congruo hae religionis per eorum senten- Jian institueretur observantia, uta die iduum De- embrium, secundum quod eorum decrevit sanetitas, . E, 3, T. 4, 2, U. G., Amarnngus, * Hlze coneilit per Chi m conlirmatio desumpia est ex AZ, cum desi beant celebrari devotionis cura. Quocirea tam saera- Ussimin election ct omni desiderio amplectende regali: avetoritate faventes et quzzcunque in eadem synodo definita sunt confirmantes decernimas : Utin Aridwo conseripte juxta quod reverentissimerum vi- rorum contia-t d digna obsequia rependamus, Yerumtamen, ut vob certioe prefatorum Patram sentew tubter connecti pracipimys : oraculis autem nosiris sancimus, ut hi quorum in guibuslibet rebus patrire nostra invigllot cura, id est, tam optimatum quam Becomitum judicium etiam exteroremque erdinum praccipua sollicitudo existat, ut his diebus ab om omnino inquiotudine vel qualibet negoriorum actione ‘omnis conditio, ztas et sexus debest vacare, ut otio sanelo mancipatl potiores erga Deum reddi possint ‘coxlestem implorando misericordiam ecnsequi : ergo ‘ut omoes ioe praecepto nostro praemoneantur sacer- dotuin industriee delegomas. Datum sub die pritie ealendas Julias anno feliciter primo regni nostri Tolewo. in reliquis. LI. CONCILIUM TOLETANUM SEXTUM QUADRAGINTA ET OCTO EPIScOPORUM *. Consenientibus nobis Mispaniarum Galliaramque C et Spiritum sanctum, unum Doum solum non sovita- Chinti- tani regis salut aque in prs torio Toletano in ectlesia sanetz Leocadie martyris > de~ bitis sedibus collocatis, sub die quinto idus Januarias anno prafati principis et 1 is in Christo tecando, wa sexcentesima septuagesima sexia *, thoe deeretuin fidei prius sancimus. 1. De plenitudine fidei catholice. Com primum omnipotenti Domino pro corona fratrum tam numerose gratia nobis faissect peracte, nihil melius nibitque salubrius omnium insodit animis , quam more synodi universalis post selemaia perfuncize orationis quod mente rumi- nabamos ingoa mansremus, et quod corde crede- rium, unius esseutie, virtulis, potestalis, majestatis ‘uniusque nature, diseretam inseparabiliter personis, indiseretam essentialiter substantia deitatie, creatri- cem omaium creaturarum; Patrem ingenitum, in- creatum, fontem et originem totius £9). tis ; Fitium a Patre intemporaliter ante omnem ereaturam Deus de Filio De» , Pater Fil ile autem Fi is ot Deus de Patr coxqualis Patri, Deus verus ve Deo vero; Spiritum vero sanclam neque genitum neque creatum, sed de Paire Filioque j,rocedentem utriusque esse Spiritom ; bamus ore ructaremus , supernze faventes sen D ac per boc substantialiter unum sunt . quia et uaus tentize : Eructavit cor meum verbum bonum , quod Joxta prophetam fecit Dominus abbreviatum super {erram : quamobrem ex abundantia nostri cordis sit fundat. ltaque eredimus et confiemur sacrati ‘et ompipotentissimam Trivitatem, Patrem et «= £., BR. E.4, T. 4, 2, episcoporum universale ‘habitczm’in noinine Dontini Jesu Chriati (elicter. Pataon. LXXXIV, ab utroque procedit. In hae autem Trinitate tanta et unitas substantiz, ot pluralitate eareat et eqaa- Titatem teneat; nec minor in singulis quam in omni- bes, nec major in omnibus qaam in singulis maneat personis. Ex his igitur tribus divinitatis personis so lum Fitiom fatemur ad redemptionem hamani gene- ris propter evlparum debita que per inobedientiaun > BR., confessoris, E. 4, T. 4, 2 virginia, © BIR, K4, T. 1,2) era oc cd ‘Ada origivalicer et nostro libero arbitrio contrave- ramus resolvenda, a seercto Patris arcanoque pro- diisse , et hominem sine peceato de sancia semper virgine Maria assumpsisse, at idem Filius Dei Patris escet Filius hominis, Deus perfectus et homo per- fectus, at homo et Deus caset unus Christas naturis in duabus, in persona unus, ne quaternitas Tris accederet, si in Christo persona geminata esset. Ergo # Patre et Spnitu sancto inseparabiliter diseretus est persona, av homive autem assumpto natura ; item ‘euin cole homine unus exstat persona, cum Patre 1 Spititu sancto natura, ac sicut diximus ex duabus nowuris et una persona unus est Dominus noster Jesus Christus, in forma divinitatis equatis Pat servi minor Patre: De ventre matris meee Deus meus es tu. Natus itaque a Deosine matre, natus a virgine sine Patre solus [A,, cujus] Verbum caro facium est et habitavit in nobis; et cum tota cooperata sit Trinitas formation tem suscepti hominis, quoniam inseparabilia sunt opera Trivitatis , solus amen arcepit hominem in gularitate persona, non in woitate di in id quod est proprium Filii non quod commune ‘Trinitati : nam si naturam hominis Deique alteram in altera confudisset, tota Trinitas corpus a:sumpsis- set, qu consiat naturam Trinitatis esse unam , non tamen personam, lic igitur Dominus Jesus Coristus missus a Patre suscipiens quod non erat, hee amiltens quod erat, inviolabilis de suo, mortalis de nostro venit in hune mundum peccatores salvos facore et credentes Justificare , (ociensque mira traditus est propier delicta nostea, mortuus est pro- pier expiationem nostram , resurrexit propter justi- ficationem nosiram, cujus livore sanati, cujus morre Deo Patri reconciliati, 4 cujus resurrectione fomus resuscitati : quem etiam venturum in fine exspectamus sxculoram et cum resurrectione om- alum xquissimo suo judicio redditurum justis pre- mia et impiis poonas, Ecelesiam quoque cathoticam eredimus sine wiacula In opere et absque ruga in fide corpus ejus esse, reguumque habiturum cum capite i isto Jesu, posiquam hoc corru- gens in szeculo preesenti gloriatur : et non est in alia fide satus , nee onim nomen alind est sub carlo da- ‘tum hominibus in quo oporteat nos salvos eri. B. De obsercatione litauiarum. Religiosissimi prinetpis nostri devotionem et no- strorum consacerdolum primo anno regni sui consti- twt'onem ewin magna reverentia et veneratione sus- cipientes, quam jam constatin omni regno suo annua ‘vice celebrari , placuit etiam nostra assensione ari: proinde universulis auctoritate censemus ‘Ut hi dies litantarum qui in syuodo praemis- *&., T. 1, 2 pravidetwr. G., providetur. COLLECTIO CANONUM S, ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. 2 C ditate illectus tendentibus ad preeipitia infidel 398 ‘Asa sunt institutt, eodem in tempore quo just su excoli annuo recursu omni observatione habesntur celeberrimt, ut pro illis quibus nue usque simut Implicati sumus delictis sit nosira expiatio ‘culos Dei omaipotentis. IIL, Be custodia fidei Judeorum. Infleribi is Jndzorum perfidia deflexa tandem vidle- tur j ietate et potentia superna ; hincenim liquet quod de spirainine sumuni Dei exerllentissimus et cliristia- nissimus prineeps ardore Mei inflammatus cum regui sul sacerotibus praevaricationes etsuperstitiones evt- rom eradicare elegit fanditus, uce sinit degere in re gn0 suo eum quinon is sob cujusfervorem fidei gratins omnipotenti Den erlorum regi, €0 quod ¢jus tam illustrem creaverit animam et sua replevee rit sapientia, donet ei preseutis xvi diuturnam vi tam et ia futuro gloriam eternam. Iliud autem pro- vida uobis cura et valde est decernendum vigi'anti solertia, ne ejus calor et noster labor quandoque i posteris tepefsctus liquescat; quorirea cousonam cum eo corde et ore promulgamus Deo placituram Sententiam , simul etiam cum suorum optinatum jastriomque virorum consensu ex deliber.tione imus : UL quisquis succedentivm temporum re~ ‘apicem non ante eonscendat regiam se- dem , quam inter reliqua conditionum secramenta 4OB pollicivus fuerit hane se eatholicam 1.on per- missurom eos violate fidem ; sed et nultatenus eo- rum perfidiz favens vel quolibet neglectu aut cupi- aditum prebeat prvaricationis, sod quod maga pere nostro est tempore conquisitum, debeat illiba- tum perseverare in futurum ; nam incassum bonum agitur, si non ejus perseveramia videtar *, Ergo > ostquam ordine pramisso ad gubernacula accosse- sit regol, si ipse temerator exstiterit hujus promissi , sit anathema Maran atha in conspectu sempiverni Dei et pabulum efficiatur i simul cara 0 damnatione perculsi quicunque sacerdituin vel quilibet Christianormn ejus implicati fucrint error nos enim ita prasentia decernimus, ut pracerita que in universali synodo de Judzis conscripia sunt confirmemus, quonians queque necessaria pro eo- Titura censemus. IY. De damne clericorum per pecuniam ecclesias- ticos gradua essequentinnt. ‘Saye pullulantia pravitatum germina licet szpis- Sime Patrum justa noverimus severitate damoata, tamen quia crebris conspiciantar denuo vigete radi- cibus, justitie acriori vigore radicitus ea ampatare: Sancimus justa quod in prateritis canonibus serip- tum est anathema danti et accipienti. Proinde qu cunque Simonis imitator simuniacee quoque haresi exstiterit auctor, ut ecclesiasticorum ordinum gré dus non d'gnitaté morum obtineat, sed muneram >B.R.,E.4,T. 1, 2, Jato, 381 aspensione conquirat et per oblata munera capial quibus hone nee rations onlo nee dignitas morum ulla commendat, lis inventus sacrorum ordinum apices penitus adipisci nullo modo permittatur ; sed ti el adeptus foerit, communione privatus eum oF- Gostoribus suis propriorum bonorum [4., gra- doum] amissione damnetur, quia * non pro amore Dei, sed pro ambitione honoris tonsuram suscepisse oseuntur. - V. De stipendiis clericorum ne a jure alienentur Ecclesia. Sepe fil ut proprietati originis obsistat longingul- (as temporis ; quapropter providentes decernimus, ut quisquis clericorum vel alisrum quarumlibet per- sonarum stipendiam de rebus Eeclesiz enjuscunque episeopi percipiat largitate, sub precarize nomine Bien debeat professionem scribere, ut nee per 44% ten- tionem diuturnam prajudicium afferat Ecclesiz, et ireanque in usum perceperit debeat wiliter Iabo= rare, ut nee res divini juris videantur aliqua occa- €t subsidiun ab ecclesia cui deser- eorum ccontempserit facere, ipse se stipendio suo videbitur privare. Vi. De viris oc feminis sacris propositum transgre~ diensibus sacrum, Proclivis cursus est ad voluptatem et imitatrix na- j quamobrem quiqei virorum vel mu- lieram habitum seme! i. duerint vel induerunt spon- deditus ecc'esiax choro vel fe:nina fuerit aut {uit deligata pucliarum mona- C Comtinere now potest, et alterius cunsor sterio, in vtroque sexu pravvarieator ad proposiam invites reverti cogatur, ut vir detondeatur, et puella monasterio redintegretur. Si autem quolibet patro- cinfo desertores permanere voluerint, sacerdotali sententia ita de Christianorum ccetn habeantur torres, ut nec locutio cum eis ulla sit commu Videx quoque , sicut univers tis jam dudum statuit synodus, profession’ jeseririces su- periori sententia condewnentur. VU. De poenitentibus tran gressoribus. Quamvis priora nunquam situerint de tantis faci- ratio tamen poseit ut ea quze fre- tione iterantur frequenti sententia condemnentur : et ideo quoniam tanta existit per ‘tersitas hominum , ut hi quos sub religioso habit Peeuitentiz: professio pro percatorum venia ad ma num sacerdotis dedueit vel adduxit, iterum rediviva malitia ad vite pristine sordes revoeet, hujus rei causa sancia synodus deceruit : Ut si qui ingenno- rum wtriusque sexus sub nomine peenitentiz in ha- ita religioso sum conversati, post hie autem co- msm nutrientes vel vestienta secularia auaventes, ‘ad id quod reliquerant redierant aut redierint, ab atis, in cojus tertitorio sunt conver comprehensi , rurses legibus poeoitentis in moa- Steriis subdantur inviti : quod si facere propter ali- “Ab hae voce quia usque’ad finem canonis de- ‘sunt ornuia in reliquis Codicibus preter A. CONCILIA {SPANLA. — A quem potestatis vigorem diftci TOLETANUM VI. m8 foerit, tune sleut Friscorum canonoin stauerunt decreta, quousqu ad dimissum ordinem revertantur excommunicati babeantur, sed et hi qui post commonitionem vel terdictum cum ipsis communi ‘autem ad quem pertinere noseuntur, 8i eos quolibet munere vel favore 4OQG aut negligentia admonere noluerit, ut aut revertentes suscipiat aut contemnen- tes de Ecclesia rejiciat, simili sententia plectatur, quousque emendationis eorum ab co sententia pro~ mulgetur. - ina redantur dni et sanctissimi est Patris sententia papa ut is qui in alate adolescentia positus, dum is formidat casum, pervenerit ad penitent Temedium, si conjugatas et forte fuerit ineontinens, ‘ne postea adulterii ineurrat lapsum, redeat ad pri- ‘Stinum coujugium quousque possit adipisei tempori maturitate eoatinentie statom : quod nos sicut de iris, Ita et de feminis equo modo censemus non quidem generaliter et logitime preceptum, sed eon- stat a nobis pro humana frogilitate indultum, ea duntaxat ratione, ut si is qui prenitentiz’ tion est Jegibus ded:tus ante ab hac vita discesserit quam ox consensu ad contineutiam eorum fuerit regressus, superstiti non liceat denuo ad wsorios transire am- plexus : sin autem ita exstiterit superstes, qui non accepit benedictionem peenitentis nubat, si se fruator uuroris : quod de uiroque sexu pari modo a nobis manifestum est deerevisse, ita videlicet ut in hit omnibus sacerdotis ordi exspeoletar, ut justa ‘quod etatem actam prospexerit, continentiae, abso- lutionis vel districtionis tribuat legem, IX. De professionibus et obedientia Uibertorun Eeclesie. ite seepe fit temporis, ut non patest ume jam decretom est io ante- liberti Keclesia debeant fscere, qua profiteautar so et de familiis Eeclesi manumissos et Ecclesia ob- advenerit, omnes hberti ejus ecclesie vel ab progeniti carthulas suas in conspectu omnium de- heant psi substituto pon‘Ifict publicare et profes- ioncs suas in conspectu Reclesie renovare, quavenus slatas sul vigorem et ill ol eoram Ecclesia non careat. manifestare contenupserint ant professiones suas vacuz et inanes carthulz ipsie , et ill origin! sua redditi sint perpeiao © In cateris, pravter A. ct E. 5, tanto facinore. BOG ¥. De pr el pro mutritione ab ecelesia liceat evagare. Etenim dece!, ut bi quorum parentes titulun libertat's de familiis Eeclesi percepe Feclesiam cul obsequium debent causa cru enairi ontemptus quippe est puronorum si ipsis neglectis aliis ad educandum dqur progenies manumissoram, Iiaque censemus, ut sine svi status preejulicio ab episcopis habeantar in doctrina: ob- sequium, quatenus et ili debitum reddant farnula- tum et nullum patiantur ingenuitatis sue detrimen- tum : e0s vero, qui aliler quam sententia nostra Acerevit agere tentaverint, invilos jubemus ab epi- scopis ad hoe ipsum reduci. Quod si forte parentes eorum e0s pontificibas suis dare contempeerint et jos sibl patronos adopta tur lege libertorum. XI. Ne sine accusatere legtimo quispiam condem- eur. yum est ut vila innocentum non maculclur pernicie accusantum : ideo quisquis a quolibet ¢ri miuatur now antea accusates supplicio dedicctur, quam accusator prasentetur, atque legum el cano- pum seniontie exquirantar, ut si indigna ad accu sanduin persona invenitur, ad ejus accasationesn non judicetur, nisi ubi pro eapite regise majestatis causa versalur XUl, De confugientibus ad iostes. Pravarum sudacls mentium swepe aut m: fitationuin aut causa calparom refugium 9p) ostium ; onde quisquis patrator causaram exslite rit talium, virtutes enitens defendere adversario- rum, et patriae vel genti sum detrimenta intulerit re- rum, in potestate principis ac gemtis reductus, ex- communicatus et retrusts longinquioris poen'tent Jegibus subdatur. Quod si ipse mali svi pries remi- niscens ad ecclesiam fecerit confugium, sacerdoium et revereutia loci regia servecur comitante justit IML. De honore primatum palati. Qui primatnen diguitate atque reverentia vel gra- tie ob meritum in patatio honorabiles habentur, his a juuioribos modestus lionor per omnia defcrator, qui etiam minores a senioribus et dilectiouiy am- plectantur affcctu et ulilitats imbuantur exemplo. XIV. De remuncratione collata fdelibus regum. Pramium fraudare fidelibus non selum 47 in- tumanum, sed etiam existit injustum : ideoque cum fidei meritum tam in rebus divinis quam in humavis non babeatur ingratum, dignum videtur ut sacerdo- tali seotentia consulamus fidelibus regis. Proinde, ut anny primo serenissimi prineipis nostri decrevit concilium sanclum, omnes qui fideli obsequio et sineero servitio voluntatibus vel jussis paruerint Principia tolaque intentione salutis ejus custod am ‘vel vigilantiam babuerint, a regoi suecessoribus nce adignitate nec a rebus pristinis causa reyellantar Injusta; sed et oune ita pro uniuscujusque uti + £.,.B.R.R.,E.A,T. 4,2 U., deduccre. COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO INISPAL. ASCRIPTA. nie libertorum Feclesie, ne cis A principis moderentur dit int, ingeatorun ferian- B D Chintitar 400 etione, sicut €08 prospe= serit necessarios esse patriw; et sic illis impertiatur enignitas, ut in exteris maneat gratis potestas : ‘quatenus ita omnia in rebus juste conquisita lueren- tur, ut posteris relinquendi vel quibus voluntas en- it conferendi 5 aut inuiills in rebus commissis presenti piissimo domino nostro Chintilano regi exstiterit, in clemen- tie ‘uty constet manu et in potesta * ejus petesiater, eni om constat delegata juiicio. Quod si post ¢j sum quispiam repertus fucrit e;ut li ite fuisse intide- ‘quidquld largitate ipsive in rebas habuit eonqui- s careat confiscandum ct felibus largiendum, XV. De collatis rebus eccles'is wt in cavum jure ‘perdurent. Quia his qui principibus digne deserviunt atque deferentibus fidele illis obsequium constat nos opti- irosse suffragium, dum juste a princlpi- bus adquisita in eoram jure persistere sancimus livulsa, aquum est et maxime wt rebus ecvicsia- rum Dei adhibeainr a nobis providentia opporinna. ‘Adeo gumeunque reram orclesiis Dei a privcipibus juste coneessa sunt vel fucrint vel cujuscunque alte- rins persona: qu libet titulo illis non injus ¢ collata sunt vel cxstiterint, ita in eorum yure persistere firma jubemus, ut evelli quocunque casu vel tem- pore nullatenus possint; opportunum est enim ut sicut fidelia hoiinum servitia non existcre censui- mus ingrata, ita eeclesiis eollata que proprie sunt Pauperum alimenta eorum jure pro mercede offe- Tentum maneant inconvulsa. XVI. De incolumitate et adhibenda dilectione re;ie prolis, Sicut iusolen'in malorum regu odivsy semper et excerabilis existit subject's, ita bonorum provida ‘wilitas ama it quis ferat_ aut qui gis roboles ant posteritatem exspoliari rebus aut pri- vari dignitatibus? quod ne flat eum generalis pro matur de filiis prixcipis sententia nostra, id ext, de presenti excelleutissimai ct gloriosissimi_ prineipi regis posteritate dantur aperta a nobis decreta : ut ea que synodus praterito anno in hae ecclesia habita constituit circa omnem posteritatem ejus, universitis regni sui conservet, hoc est ut prebeatur Gliis ejus dileetio benigna et firma, et tribuantur ubi loci opportunitas exhibuerit defen sionis adminicula justa; ne de rebus juste prodigatis aut parentuin dignitate procural pis aut alicujus impensis aut etiam proprietate debitis, fraudentur qualibet insidia ealliditatis ; meque a qua quam laendi eos pracbeantur argumenta machina tionis, quia dignum est ut cujns regimine babcmus securitalem, ejus posteritati decreto concil CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM VI. tiomus quictem. Denique tanta erga nos nostri prin- A Quod si in quidpiam horam quisquam nostroram te- cipis exstant beneficia et longum sit sigillatim ea promere lingua ; ipso enim auctore Deo nobis pacem, ise quasi eaptivam reduxit charitatem; Ipsius ope oti, ipsius sumus larglione ditati, ipse medica onitatis suze et reis pepereit et rectos subli= mavit, esi si dignis voluerimus respomlere bened- ‘non tantis exstamus copiis virtutis quanto voto sulfieimus voluntatis. AVI, De fs qui rege muperstive aut sibi ant aliis ad futurum provident regnum, et de personia que pro- ‘ib. ntar ad regnum accedere, Quanquam in concilio anteriori quod ano primo #loriosi prineipis nostri habitumn est do hujusmodi re Tuerit promulgata sententia, tamen placet iterare quoll convenit custodire. aque regis vita constante B et iu hisconset vandis ejus imploramus opem suf nollus sibi aliquo opere vel deliberatione seu cujus- eangne dignitatis laleus, seu gradu episcopatus , presbyterti aut diaconit consecratus creterisyue cleri- is deditus regem provideat contra viventis tem et procul dubio voluatatem, nutlo blandime:ito vel suasione pro cadem spe aut alios in se trabat aot ipse in alium acquiescat ; iniquum eu ¢ valde execrabile Christianis debet habeti futuris temporibas illicita prospicere et vita sux ignarus -nlura disponere, Quod si quisquam jam talia ini- qua deliberatione cum quocunque est meditatus, hoc sibi noverit esse sacerdotali moderatione concessum, ‘veolabiliter possit hoc sine mora prasentis prin- cipis auribus publicare : si autem obstinata delibera- tione sua machinamenta nolverit dicere, pessiino C subscri plectatur anathemate. Rege vero defuncto nullus ty- ica HOD prasumptione regnum assurmat, nullus sub religionis habit detonsus avt turpiter decalva- {us aut servilems originem trabens vel extranez gen- homo, nisi genere Gothus et moribes dignus pro- ‘Yehatur # ad apicem regni: temerator aulem hujus precceptionis sanctissima feriatur perpetuo anathe- mote. XVIII, De custodia vit principum et defensione pree- ‘cedentium regnm a sequentibus adviber Jam quidem in antecedeoti universali synodo pro sslute vostrorum prineipam constat esse consultum, ed libetiterare lene sancita et digna auctoritate manire salobriter ordiuata; ideoque contestamur co- Fam Deo et omni ordine angelorum, cram prophe- tarum atque apystoloram vel omnium martyrum cho- , coram omni Ecclesia eatholica et Christianorun extn, ut nem nemo vie tamn principisneceatirectet, neino regni eum guber- saculis privet, nemo tyrannica prasumplione apicem regni sibi usurpet, nemo quolibet_ machinamento in jus adversitatem sibi conjuratoruin nisoum associet. sea EE reliqit, prater A. et E. 3, in quibus : pro- » T. 4, 2, Chintilano principi nostro. £ Ay proma, BR, E. 6. 7.4, 2, Un, Go, proba. to 4, B.A, £4, 7.1, 2, preponitur uomini- bus episcoporum pronomen ego, # £.,B.K.,E.4, 7.4, Sclua etsi indignus Narbunensis episcopus his cons:itutionibus an elesie edi merario ansu presumplor exstiterit, anathemate di- vino pereulsus abeque ulloremedii loco habeatue con- demnatus wterno judieio : is autem gui ejus sedem fuerit agseentas, si vult tanto expiarl piselo, quasi roprif patris ejus ulciseator interitum, in cujus de- fensionis ausilium universi regei Gothoram eonsen- tiat fortiudo; si autem desidi curaet minori zelo tam funestum noluerint vindicare scelus, sint omnes ex nostra sententia opprobriam cxteris gentil XIX. De gratiarum actionibus in confirmatione concitii ‘Beo et principi datis. {is omnibus rite dispositis et divtarna coltatione yeratis, benedictionem, gloriam ct honorem it ‘omnium auctori rependimus lumivam Patri titutionibus nostris roborem tribuat sum vir~ tis fragilitatemque humanam ita hie dispositions rediat eflicacem, ut non judicet proevaricatricem. Nos igitur omnia supra ecripta, salva’auetoritate prisco- rum canonum, subscriptione vosira firmamus, et gratias agimus Christianissimo et gloriosissimo 41Q Chintilano > regi principi rostro cujus s:udio advoca- tiet instantia sumus collecti, cujos voluntas probata * et ordinatio exstitit re sa : donet ei Dominus ut optimo principi diuturnum in saculo praesent trium- phum et in parte justorum perpetuum regnum felices- que annos : felix ipse longa felicitate fruatur et divina dexter: protectione ubique muniatur. Ego 4 Sclua * Ecclesia Narboneusis episcopus Julianus Eeclesiz: Bracarensisepiseopus eubseripsl, Eugenius Ecclesie Toletanceepiscopus subscripsl. Monoratus Ecclesia Mispalensis episcopus sub- psi Protasius € Beclesiz Tarraconensis (#., 7. 2, Va- Conantius (7. 2, Canantius) Eeclesia Palentinn episcopus subscripsi. Leudefredus Eeclesie Cordubensis episeopas sub- scripsi. Vigitious Ecclesia Vigastrensis episcopus sub- scripsi. Acutulus Feclesise Elenensis episcopus subscri Joannes Eeclesiz Hiplensis episcopas subscrips Bonifa Ecclesia Cauriensis episcopus subscripsi, Evgenius (E., 7.2, Eusebius) Keclesizy Vastitauze episcopus subscripst. ui Ecclesise Complatensis episcopus sub- seripsi. Jacobus Ecclesiae Mentesanze episeopus subecri Joannes Eeclesian Derlosanas episcopus subecripsi. Sisisclus Eeclesiz Elborensis episcopus subscripsi. tis subseripst: hacque forma wtantar hi Codicesta qui- busiiam posterioribns sabscriptionibus. €B.R..E. 4, T.4, Ego Eugenins Del iniseratione ec clesie Toletance metrovolitanus subscripsi. .. 6:4, T. 1, Jn nomine Dom ni ego Protesins sanctae prime sedis Varraconensis iamerito.epitc subscrip i, Desunt reliyuse subscriptiones iu dicibus. 403 COLLECTIO CANONUM S, ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. 0 David Eeclesia Aurensinze eplecopu: subscrip: Elpidius Ecclesia Tiraxsonensis episcopus scripsi, Osdulfas Ecclesise Oscensis episcopus subscripsi. Herdensis episcopussubscripsi. Deodatus Ecclesia: Bgabrensis episcopussubscripsi. GUL Pimenius Ecclesia Asidonensis episcopus subscripsi. Anatholius Eoclesi Lutebonsis episcopus sub- seripsi. Suabila Ecclesie Oretanz episcopus subscripsi. Montensis Ecelesix Egiditanz episcopus subscripsi. B_ Domninus Ecelesize Ausonensisepiscopu cila Ecclesia Salamauticensis episcopus sub- seripsi. ‘Ansiulfus Eeclesize Portucalensis episcopus sub- scrip 1. Serpentinus Ecclesize Ilicitaus episcopus sub- ips Braulio Eeclesie Cxsaraugustan episcopus sud- seripsi. Oya Ecclesize Bareinonenels episcopus subscripsi. ‘Ansericus Eeclesix Segobienslsepiscopussubscriysi. ‘Viarieus Ecclesise Olyssiponensis episcopus sub- seripal. Guda Ecclesize Tuccitanse episeopas subseripsl. * £.,7. 2, U.,G., diaconus, qui et Petrus, agens. C A. Anastasius Ecclesia Tudensis episcopussubseripsi. Egila Bcelesie Oxomensis episcopus subscripsi. Idiselus Ecclesize Segontiensis episcopus eub- scripsi. 41 Vascontus Ecel-sise Lucensis episcopus sube scripsi. Amanoneus Ecclesi Causeasis episcopns suv- scripsi, Eparchius Eeclesiz Ialicensis episcopus subseripel, Renatus Ecclesia Conimbricensis episcopus sub- seri Tuuila Ecclesie Malacitanzepiscopus subseripsi. Oseandus Ecclesize Asturicensis episcopus sub- secripsi. Justus Ecclesize Accitans episcopus subseripsi. Dseripsi. Gottomarus Keclestze Iriensis episcopus subs Farmus Ecclesia Vasensis episcopas subseripsi. Gutisclus presbyter, agens vicom Oroatii episcops Emeritensis Ecclesize, subscripsi. Domarius presbyter, agens vicem Carierii episcojt Arcavicensis Eeclesize, subscripsl. ‘Wamba disconus, agens * vicem Antonii episcopi Segobriensis 4. Segobricensis) Ecclesiz, subscripsi. Citronius presbyter, agons vicem Gavini episcopi Cal.gurritane Ecclesiz, subscripsi. Severinus diaconus, agens vicem Musitacii episco- pi Valentinze Ecelesiz, subscripsi. Lil CONCILIUM TOLETANUM SEPTIMUM TRIGINTA EPISCOPORUM, GESTUM ANNO QUINTO, CLEMENTISSIMO DOMINO NOSTRO COINDASY NDO EGE REGNANTE, DIR XV KALENDARUM NOVEMBRIUM, ZBA DCLIXXIV. L. De refugis atque perfidis clericis sive laicis. Cum in sanete nomine Trinitatis pro quibusdam Aisciptinis ecelesiasticis tam nostra devotione quam studio sorenissimi et amatoris Christi Chindasvindi regis noster apud Toletanam urbem conventus 2 esset, competenler 413 visum est matua collatione p decernere quod sollicite conservatum ot prrsentibus et futuris commodis nimium ut confidimus prodesse ‘constabit m: jula semper est magnopere provi- moribus vel uti- Titati publiew, sine qua quieti non vivimus, opportu= num esse perpenditur. Nami lieet tant constitutiones ‘canonum exstent, quae ad omnem possint correctio= nem sufficere si quis eas dignetur libenter attendere, tamen quia luminis clarlias tanto amplius emicat quanto foerit stadiorius szpissime contrectata, non param proficit ad emendationem multorum si dum ‘ea que constituta sunt per fraternam collationem ad memoriam reducuntur, ilta magis adjiciantur que aut dleesse videntar aut omnino constituenda competen- Quis enitn nesciat quanta sint bac- tenus per tyrannos et refugas transferendo se in ex- ternas partes illicite perpetrata, et quam nefanda eorum superbia jugiter frequentata, qua: et patrise diminutionem afferrent et exercitai Gothorum inde- sinentem laborem imponerent? Quod quidem laico- um insania factum tolerandum nobis forsitan al quoties videretur : illud tamen est vehementius stupendim, quia quod pejus est tanti ex religionis Proposito in bac interdum presumptione pracipites efferuntur, ut non ad levem confusionem nostram Pertineat si res ullatenus inulia rem: mundana lege et ecclesiastica convenit sciplina corrigere, Ideoque placuit nune con ordi sententia deBnire : Ut quisquis in ordine clerieatus, a maximo gradu usque ad minimum constitutus in alienae gentis reginnem se qnacunque occasione traneduxerit, ut exinde superbiendo vel redituna sunm vel quodiibet aliud videatur expetere, sive etiam quod gentem Gothorum vel patriam aut regera specialiter sub hac oceasione possit nocere vel feri disposuerit vel aliquatenus fecerit, sed et qui cus 405 CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM VIE 6 talibus conacius reperitur eisque vol consiliom vel A que illt preter in ultimo vite sux, si tamen bone legitime peenitere probaverit, communionis gratia iter aut ad in malis quae oper adminiatrasse cognoseitor , qu: gentem a'iensm again appeterent at eeeperant perdurarent seu quamcunque lisionem enti Gothorum vel patrie aut priveipi post fugam Uwiferrent, atque in eadem pravitate perseverstaros dignoscitur suasisse, iste ita indubitanter omni ho- noris sui gradu privetur, ut locum ejus in quo m nistraverat alter continuo perpetim regendum acci iat; ipee vero transgressor sub poenitentia constitu- tus, +i reminiscens mali quod fecerit et usque in diem mortis sux rectissime poenitucrit, in solo tantum Gne communio ei prastanda est, ita ut antequam tempus fin's ejus adveniat, si quispiam sacerdotum ‘etiam ordinante principe ei communicare 414 con- seuserit, particeps criminis it fist in perjetuum atque nicaverit sententia condemnetur ; quoniam potestati Principis nullus sacerdotun in hue pricbere debet assensum, unde vel perjurivm videatur ineurrere, vel quod absit, si quieunque ps surrexeril, sacerdos capitula vel imperiis princijum vel terroribus opor- tebit_ungnam eracusri, quia novimus omnes pene Uispanie sacerdotes omuesque seniores vel judices ac cateros homines olfcii palatini jurasse, stque ita dudum legibus decretum fuisse, t wallus refuga vel perfidus qui contra gentem Gothorum vel patriam seu regem agere aut in alterins gentis societatem se transducere reperitur, integrita tullatenus reformetur, nisi forsitan prineeps humanitatis aliquid personis ta'ibus impertiri voluerit, cui tamen non amplius quain sicesimam partem rerum. ei qui perfidus exstitit de rebus unde rex elegerit tribuendi pote-ta'em habebit. Sed et quia plerosque clericos ut prater= citi sacrament iminewores, coustante principe, eui Gdem servare promiserant in alte levitate eonsentiant, abrogari devel hane omnino licentiam et 2 nostro consortio penitus extirpari, ita ut si quicun= que la:corum q tentaverit, eique clericorum quilibel adjutoriuin vel farorem prestiterit, aujue bune qui superbire vide= tur ad eamdem regni ambitionem pravvalente delicto Parvenire con igerit, ex co quidem die vel tempore eumdem eyiscopum vel cujuslibet ordinis clericum excommunicatum manere perpetim oportehit qui tali se ecelere implicavit; tamen si improbitate principis, consewsit non potuerit instantia sacerdo- tain a commounione suspendi, saltem si superstitem eum post ejusdem regis obitum tempus invenerit, superiori anathematis correctoni suljaceat quicun- «Ex reliquis, praver A. et E. 5, in quibus : super- veniens. Y Ex rei » preter A, E. 5, T. 2, in qubus: B derogationem aut duquidem intra fines patrise Go- , theram superbiers * regni apicem sumere fortasse p privelur; won ergo solu fra ut quieunque etiam laicoram in prodictis capitulis, hoe est adversitate gentis aut patriz vel regin pre tectatis in externas partes se conferendo vel talibus ertus, non ut dictuin est, omni rerum suaruim proprictate privetur, sed et perpetua 415 exeommunicati damnatus, nunquam illi prater fn ulin communio tibuatur, execpto si aliter communionis, ¢jns remediuin vel eorum quod supra taxavim ploratione sacerdctum apad yrineipern fwerit impex tratum, Nam si, omnino eri non oportet, in aliquis nequiter loqui aut in necem regis reu eje- ctionem intendere vel consensum prabere, nos si- quidem hujuseemodi exeommunicatione dignum cen- Semus; uirum tamen sit Illi quandoque communi- ipes et per inet- ‘sacramentim obtestantes unani- ne quandoquidem absque juste 8 quacunque temeritate suspendant; nan quid: magis eorum utilitatibus videtur ferre consul- tum, si hujus constitutionis nosire forma ab ipsis prineipibus servetur et omnibus subjectis impleri cogalur? Si quis vero hae institute putaverit esse exseeranda, anathema fiat et velut praevaricator ca- hotica dei semper spud Dominum reus existat quicunque regum de'nceps canonis hujus eensurans w quocunque erediderit vel permniscrit violandaw. UW. De langueria exentu ministrantium clericorum, Nibil contra od n ® temeritatis ausn prac sumitur neque itla que summa veneratione ceusen wr vel minimo pra:sumptiouis actu solvan'ur, cum ad hoc tantum qu Geri jussa su ¢ interrupla no- scuntur, ne languoris proveutu robore salutis oatura consulitur bu mang, sed etiam honori ministeriorum Dei provideiur abonde, dum ab offensionis casu j rocuratur etiam caveri sollicite. Censemus igitur convenire, ut cum sacerdotibus missarum tempore sancta mysteria consecrantur, si zgritudinis accidat cujuslibet even us quo empium nequeat consecrationis expleri mi- nisterium, sit liberum episcopo vel presbytero alert conseerationem exsequi officii coepti; non enim alind ad sepplementum sui initiatis mysteriis © competit quain aut ineipientis aut subsequentis completa be- nedictiv sacerdotis, quia nec perfeeta videri posvung starutens, oe CESS, T. A, 2, wnisterila, 7 COLLECTW CANONUM S. ISIDDRO HISPAL, ASCRIPTA. 408 sisi perfectionls ordine compleautur. 1G Cum A excedat, aut amplies quam una die per wamquam- enim simus omnes unum in Christo, nibil coutrarium que basilicam remorandi liceutiam habeat, Quicuu= diversitas format, ubi efficaciam prosperitatis unitas fidei representca : quod etiam consultum cuneti or- dlinis clesici imduttom case sibi non ambigant, sed ut pramissum est praecedentibus libenter alii pro com- lemento succednt. Ne tamen quod nature: lan tis causa consulilur in praesumptioni- perniciem ¢n- Yertatur, nul'us jos cibi potusve quamlibet minimum ‘ampium misss fucere, nullus absque patenti pro- ventu molesti minister vel sacerdos cum cuzperit imperfecta offleia praesumat omnino relinquere = quis hive temerare pra-sunipserit excoum sententiam sustinehit, IL. De exsequiis morientisepiscopi. Ea gaz competunt Lonestatl- contingit szepe quo- ramdam desidia non compleri * : proinde quia no- tum est quae diguitas in exsequits morientis episcopt ex canonibus conservetur tra morts antiqui, ‘hoe tantum adjicimus, at si quis sseerdoium secun- dum statuta Valietani coneilii ad bumanda deceilen- tis episeop! membra venire commonitus p'gra volun tate distulerit, appeliantibus clericis obeumis epi- scopi apud synodum sive aped metropolitanun eplscopum, anni anius tempore nee faciendi missam ‘nec communicsndi habeat omnino licentiam. Presby- teres autem sive ewtert cleric} quibus major honoris Jocus apud eamdein ecelesiam fuerit, evjus sacerdos ebierit, si omni sollicitudine ro exsequiis aut jam ‘mortui aut continuo antitistis morituri ad commonen- dum episcopum tarsi inveniantur, ant per quameun- we molestiam animl id negligere comprobentar, votive anni spatio ad poenitentiam in mouasteriie de~ patentor, IV. De exactione ecclesiarum Galleciee provineie. Inter extra denique que communi consensu nos conferre competenter oportuit querimonias etiam porochialium presbyterorum Gullzeiz provineiz: so- lertissime discernere > decuit, quas eontrs pontifieun sworum rapacitates necessitas ul comperimus tan- dem compulit in publicum examen deferre. Ili enim pontifies, ut evidens inquisitio patefecit, indisereto moderamine parochitanas ecelesias pregravantes, duin in exactionibus superflui frequenter existant, pene usque ad exinanitionem ex'rem virtutis quas- dam basilicas perduxisse prolantur. Ne ergo fiat de cetero quod constat hactenus inordinate 47 prx- samptum, non amptius quam duos sotidos unosquis- ue episeoporum prafate provincie per singulas Gicrcesis sux basilicss juxta synodum Bracarensem annua itlatione sibi expetet inferri, monasterioram jamen [B. R., autem| basilicis ab hae solutionis pen- ne * sejunctis. Cum vero eyiscopus diccesem tat, nulli prae nultitndine onerosus existat nec unguam qoinquagenarium ¢ numerum evectionis B.,B,B., B. 4, 7.1, 2, U., impleriy Ti, 8, decernere, WKB. 4, T. 4, 2, impensione. 4 tu outubus Codicibus quinguagenarium: seribitur : que ‘ero postificum eorumdem aliter quar decerni- vdum presumipeerit, correptioni procul bjacebit, qua constitutions n syuo~ dalium tranegressores priscorum Patrum edictis cor- Tipienddos oportet, V. De rectusis honests sive vagis. Quosilam paternarum incoguitos vel oblitos tradi- tionum in tautam conspicimus corruisse desidiam, ut eorum exsecrando usu pene abolita pateseaut quae exstiterunt legitlme coustitula; dum enim indocti dvcere appetunt, quid aliud quam quia ignorantis: errore vexentur ovterdunt? Et quia gressu prepa pslero Innitentes prarsnmptionem doctrine: discendi studiis anteponunt, patet quod non summa utilitatis, Petuut, sed actioni depravationis in erviunt. Ex boc igitur juste severitatis tslia decernentes, opportano ampulare judicio jubemus evs quos in cellulis pro- piiis reelusos sancie tio tenet, quosque ejuadein sancti propositi et merita juvant et probitss nat, quietos Dei aurilio et nostro favore tn existere. Ios vero quos in ta'e propositum ignavia impulit, non prudentize cognitio deputavit, quosque nulla vite dignitas ornat, sed, quod est deterius, eb ignorantia foedat et morum exsecratio tarpat, decer- trims ab his abjici cellulis atque focis in quibus aut feruntur vagi aut ienentur inclus’, atque ab episcopis sive reetoribus monasteriorum, ex quorum congre= € Filione fuerunt vel in quorum vicinitate cousistunt, in monasteriis omuimodo deputentur, at illie sancti ordinis meditantes ductrinam primum possint diseere ‘que sunt a Patribus institut, ut post valeant dveero que sunt sancia meditatione percepta, atque tune demum si doctrine et sancti operis fruetu exstite fecundati, ad summam Sancta intentionis imbuti. Deinceps autem quicu:- ue ad hoe sanctam propositumn venire disposuerint, non aliter illis id dabitur assequi neque hoc antea porerunt adipiscl, n‘si pring in monasteriis RIS constinuti, et secundum sanctas. mi gulas plenius eruditi et diguitatem honcsta: vite et otitiam potuerint sanete promerert doctrince. Mos autem quos tantum extrema vesania occupa D incertis locis vagi atque morum depravationibue in honesti ullam prorsus nec stabilitatem sedis nec ho- nestatem mentis babere exstiterint cogniti, quicun- que a sacerdotibus vel ministris vagan:es repererit, aut ¢, si Meri potest, ecenobiorum Patribus corrigen- dos assignet, aut, si diflicile est, pro sola honestate vite vigori sua potestatis erudiendos inclinet. Vi. De comicinis episcopis in urbe regia commorandis. 1d etlam placuit, ut pro reverentia principis ac re- gie sedis honore vel metropolitan civitatis ipsius cousolatione convicini Toletana: urbis € ep'scupi , corruptum locum conjicimus; forsitan quinarives° BR, E. 4, To 4, 2, aut si fas eat i propriis lors carrobio suis rcetoribus eos reforwet, aut si d [files TERE. 4, 7.43, U, 3 48 CONCILIA HISPANIA, — TOLETANUM Vill. Ho Justa quod ejusdem pontlicis admonitionem areepe- A pus hive statuta deBuiens subscripsi. Tint, singulis per annum mensibus in eadem urbe debeant conmorari, messivis tamen ac vindemiali- bas feriis relaxatis. Nos autem immortali Deo et glorioso Chindusvindo principi, ob cujus votum in hae urbe saneta derotione convenimius, gratias una= nimiter referentes eptabili adnixu deposcitwus , ut saneiz Ecclesia cathotiew Ade te pacis cu smuletur affectu, ¢t memorato principi cam prosperi- tute praseatis regui futuri etiam largiantur premia faulii, ipso prestente quid in Trinitate unus Deus ‘wit et gloriator * in sxeula szeulorum. Amen, Orontius in Christi nomine sanctze Ecclesim Eme- vit is metropolitanus episcopus hire statuta dedl- iens subscripsi. Vasconius etsi indignus Eeclesize Lucensis pus rae statuta definiens subseripsi. Gottomarus sanctz: Eeclesiz Iriensis et episcopus hae statuta deliniens subseripsi Farmus sancim Ecclesia Vesensis etsi episeopas hace statuta defin‘ens subserips Sonna saneta Ecclesiz Hrittantensis episcopus be statula definiens subscrips. Godesteus sancti Eerlesic Auriensis cpiscopas hee statuta definiens subscripsi 420 Witericus sanctse Ecclesiae Lamecensis epi- ‘Scopus hare statuta definiens subscripsi Armenius sonetas Ecelesie Egiditanm e;iscopus Ihge statula definiens subserips indiguus dignus indignos Antonius Dei misericordia sanctze Hispalensis Ee- 8 —Ademirus sanciz Ecclesie Tadensis episcopus hae lesia metropolitauus episcopus bine statuta deliniens ‘sabe: ripsi. Kogenivs sancta Eccl hae statute definicns subscripsi iz Tarraconensis metropo‘itanus Toletauz episcopus Christi eyiecopus Ece!esise Complu- tensis bave statuta dofiniens subscripsi, Deodaies in Christi nomine Ecclesia Egabrensis cyiscopus lize statuta delluiens subscripei Eparchivs Dei miserieordia Ecclesim I'alicensis episeopus hiee statuta defluiens subseripsi. Stopbanus Dei misericondia Keclesie Astigiane episcopus hae statute definiens subscripsi. 419 Tegoaties Deo miserante Eeclesiv Vaterien- ‘is episcopus hire statula definiens subveri Egila in Christi nomine Ecclesia Oxomensis epi- seopus bie slatata defluiens subseripst. Rchimiras sancta Ecclesie Dumiensis episcopus nec statata definiens subscripai. Sisivclus in Christi nomine Ecclesia Elborensis episcopas hae slatuta definiens subscrips Anserieus ia Christi nomine Ecclesiz saneie Se SoLiensis episcopas hie statata defluiens subscripai. Widerievs sancize Ecclesia Segontiensis episcopus he staruta defiuiens subseripsi. Winibal Dei miseratione sancte Ecclesia Ul-ci- fanz, qui et Ejotana, episeopus hac statuta dell- niena subseripal. Maorusivs in Christi nomnine Eceleste Or. tance episcopus hze statuta deflniens subseripst. Eustochius iu Christi nomine Ecclesie Abilensis episcupns hare statuta defin'ens subscripsi Jrannes Dei gratia Eeclesiz: Caurienti ze statuta defiviens subscriysi. Egeredus Ecclesiz ssnctw Salamant:censis eviscv- ps hare statuta definiens subseripst. ‘Servus-Dei sancize Ecclesiae Catabriensis episco- ‘iseopas per infinita semper carcnta eaculo- Anianus, statuta delluiens subscripsi, Anes‘us > saneta Ecclesix: Valentinze Dei tiome ey iscopus bac siatnta deGiiens subse Donuui-Dei sanciar Ecclesia: Empuritans: episeo- pus bee statuta definiens subseripsi Valentinianus archipresbyter, ayens vieem domiui mei Leudetredi Cordubensis Ecclesia: episeopi, baec sratuta definiens subseripsi Crispinus abbas, agens vicem domini mci Neu- fredi © episcopi Olyssipouensis Ece'esia, hae statuta definiens subscripsi. Wiliensus presbyter, agens vicem dumins mei Pi= meni Asid-mensis Ecclesiae episcopi, lnc statuia de- finiens subseripst. Pantus presbyter, ageas vieem downint mei Candi dati Asturieensis Eeclesize episcopi, hire staiuia de~ finiens sulseripsl. ‘Magnus presbyter, agens vicem domini mei Merei episcopi Castulonessis Ecclesia , lac statuta del riens subseripsi. . Constentivs presbyter, agens vierm dowini mei Tenderedi episeopi Pacensis Ecclesiz, bec statuta ssubecripsi tus presbyter, ageas vicem domini mei Aaberii episcopi Eliberitanwe Beclesix, baee statuta definiens subserip- Clemens dinconns, agens vicem dom'ni mei Joan~ nis episeopi Miplensis Keclesie, bce statula deti- mntsera- D niens sub-cripei. Ambrosius dieeoaus, agens vicem domini mei Gi- ver ci epizeopi Mentesena Ecclesic, bec statuia de- Giniens subscripsi. Egila dioconvs, agens vieem domiui mei Vigil cpiscoph Vigastrensis Eceiesie,, hus siatuia deiniens subseripsi. Matthacellus diaconus, agens view domini mel Dinlilani ¢ episcopi Malacitanse Ecclesizr, hace statula definiens sabsoripsi. : © BL R., Nebridii “oR, Ee 4, Te 4,7. 4, 2, Nefridii, +3, Bun tani. at COLLECTIV CANONUM S. ISODORO AISPAL. ASCRIPTA, aa LUL CONCILIUM TOLETANUM OCTAVUM QUINGUAGINTA DUORUM PONTIFICUM IN URRE REGIA CELRBRATUM , DIE XVII KALENDARUM J\- YUARIUM, BRA DCXC!, D.GN TATE PRACIPUL © ANNO QUINTO ORTHODOX! ATQUE GLUBIOS ET VERA CLEMRNTIC RCCESVINTHI REGIS. 421-422 Cum nos omnes divinae ordinatio vo- A cepto dehine oblato nobis tomo agentes Domino Tuncatis ejusdem prinetpis serenissimo jussu in basi- ficarw sauetoruas apostoloruma Petri et Pauli ad sacrum synoiti coegisset aggregari conventum, dies tandem fantie appetitu diutissime praroptatus fuit et jucundus, tanto nostri pecto weeptus, quanto ad remedium salutis exstiterat an- hhelantium preeordiis exqulsitus : cumgue ex more aque nostrorum ordine suo sedes debitas oc- ex- Apectatio sustineret, adest serenissimus princeps pia religione plenis imus et summo Inudum titulo glo- rinsns, qui see nostro cortui reddens acclinis ut Domino pree‘bus commendaremus, is dulcifluis cohortatus est verhis, grates refe- Deo virtutum quod sue jussionis implentes wnat fuissomus adunati con Sed ns viteremus acclinem , tante suntus in ei gloriam exsult:tione succensi, ut grates illi debi- tas et hionovem et Leti humiles redderemus et cer 3 sed quanto extuler: ordo, subl.nius tauto ad exercitia summa virtutis jusiruebant exempla sacratissimi principis formam tre religionis. Tune relais Deo laudibus de is al.erna: proventu magna nos cam tranquilli- taris gratia allocutus est dicens : Eusi summus aveior @ memorie domini et genitoris mei lorie pari tune tanien cunt ipse re~ quiem zternarum adepuus est miansi num, ea que in is transfasa jura religuit ex tte diving miibi potentia subjugavit. Unde quia regenio- ‘rum memibrorum causa salus est eapitis, et felicitas populoram non nisi mansue uso est principam, vouve deerevi vobis coram positis et votorum meorum de- Iiheratfoném sanctione patula reserare et studiorum aera sincera exhibitione deferre. At vero quia auhe~ wm pectus sese in promissoram complementa dif sese sumuitiit, longem prosecutionem compendio revitatis adstrinai, et quidquid productionibus Ioquelaram in concione diffundere potui, totum in 6 cotmplicamento respersum calaino vest ini offerre decrevi , id maguo precatu d Gerationis exhorians, ut quoeennque illic detinentar aclseripta valido attendatis intuitm, sageei preeserute- inj studio, ac de bi placita Doo vestei arix ae ilo, Ac 4 TAU, Gos perapics Ewe ratias acclamavimus : Gloria in excelsis Deo ot terra pax hominibus bon voluntatis, Post hujus ex- sultationis beate gaulium et ecelestis glorize hymnum ei em sacro principi Denediximus, reseratoque dein Volumine tomi > tuee inibi contexta reperimus. In nomine Domini Flavius Meecesvinthus rex re- Yerentissimis Patribus in hac sancta synodo reside tibus : Saneti Spiritus admirab’li dono regulam fdei mex solidam tenens 423 et instractam agnoscens aque in honorem ejus diadema glori cum eordis bumilitate prosternens, illo letws audit qued omnes egos terre serviunt et obediunt Deo, cn, reverendi Patves excelsiori mibi venerationis honore sublines, coram vobis advenio, in gratiam mansuctudinis mea Yestra beatitudinis testimonium eonvocans et ad te- stimoniumn visionis vestro: meet coram oronipotemtis Dei nutibustremendisacclinans,referensilli corde Lato ratios opolentas, quod vos clementia voluatatis Ipsius ex nostre eclsitudinis jussa ad hujus sauetze congregationis votivua dignatus est deducere ccetum, coufilens tam mibi quam vobis et fa preesentium serie temporum et in futurorum longitudine axxculo- rum ejus adesse gratiz praemium, quoniam et vestea concordiz in conveniendo unaniimem ac religiosum devnonstratis affectum ct dispositionis mez in regendis opulis quamn pium sit properastis patenter agnoseere volun, Nune igitur quia tomenti locutio longa di- ctionis non eapit excessum, quid de saneta fide no- verim quam coelitus illapsam mibi per sanctorum postilorum sequentiumque Patrum ora cognovi seu quid de secutur's negotiis. pro quibus hune eu Ventum vestre congregations coadunare percensui couseripta wwe tenor qqus nosir auplitudinis potestas impressit vestre beatitudinis gravitas effectum tam proinpte ac mise- ranter impendat, quam nostra mansuetudinis sere- nitos hee vobis implenda commendst, Exordium itaque allocutionis mem ex definitione sancte fei inchoans, cetera que futuris sunt proseeutionibus intimanda velut supra soliditatem petra consiructn- Fus anncctamm, ut operis mei zediticium congressurus co seqventia validius ponam quo decentius firmis- sima pretulerim prima. Haque coram se reverent vesira habeat quod nosse non ambigit, me ortho- doxe fidei veram, sanctam et sinceram regulam de corde puro et conscientia bona plenissime babere , veraciter seite, ot firmissime retinere, atque eam ita compleeti, venerari atque diligere , sieut eam intimare decreverim , in hujus tow seri 4, Ur, dtooluie tomo, B. 8., 0. 4, 2, involucro, 43 spostoliea tradivo dedit Nicena constituit, sicat Constantinopoll sauctorum Patruin congregatio definivit , sicut Ephesini pri cwetus wnitas sffirmavit, it Chalcedonen-is coneilii defiaitio protul hane cum fidelibus servans, hhaue salvandos infideles advitans [B. R., i hhae subjectos populos regens, hane proprlis gentibus tenendam insinuans, hance popolis a! annun- tines, ut in illa glorifeads Boum et in tempore mor- (alive me somme divinitatis felictas assoyuatar, ot in tetra viventiom 494 hrediias a me gloriz ca- piater. En, reverentissimi Patres, quantum ad veri- tatem del sancte pertinalt ex toto animam mean titalos explenisse honorificentia Jam nune magnopere arbitror esse mihi opportunius enitendum societati ejasdem vera fidei studia sanete operationls innectore, ne hane nt sive operibus mortuam habeamus aat non pleni- tadinis sus dignitate perspicaa decidat inhonesta, dum Scriptura non silente de quibasdam infertur qui dticant se nosse Deum, factis autem negant. Uvergo feane (idem supra lapidem illum solidatam quem re- Probaverant quidem wdideautes, idem tamen a Do- sino foetus est in eaput angull, et est admizabile in ceulis nostris, pleniua habeamus eju ignibus decentins exornemur, atiendite cujas 0. eris fru: enjisque operationis sugmentum hnjus san ‘tz fidei consoriare velimus et innectere quan‘ocius Preoptemus. Haque revolutis retro tempo:ibas ite ‘Yes omnemque populuin jurasse recolimas, at enjus- ¢ eunqne + rd'nis vel honoris persona in necem regiam excidinmque Gothorum gentis 26 pattie detecta foiaset vel cogitasse noxia vel egisse, irrevocabili tententise mulctatus atrocitate ausquam mereretur ‘veni remedium vel alicnjus temperantize perciperet qnalecun:;ve subsidiom, At nune quia grave onero- imque censetar, dum pietatis actibus gravi contra- dictione bee sententia resoltare perpenditur et sic funditus domnationts astipulatio retin ana Apostolo precinente ad omnia vtilis est quo- ennque sditus reseretur, vesteis hare committo fulenti animo sacris pertractands judictis ac dirlmenda sen- tentiia. Unde Jam vestrum er't inspirante vobis. mi- seratione diviva ita utriusque discriminis tempera-e mensaram, ne aut juramenti conditio toneat reos ant impletatis ultio habeat iuhumanos,.sleque wetri nos instraat forioa jusieii, wt subjectos populos nee in Profanationibus habeam subditos, nee impietatis vin- calis doleam comminutos : post lujus ennven Alloguiam sequentium nectens eausas negoliorum similique subjungimus vos intendere attemtione. De- cernimus attestantes universitalem vestram per summer dis comqualem, et coxternam, et in separabilem Trinitatem, stque illius mysteria sacra enti, quod incarnatum Del Filium de Spiritu sancto 1 Maria virgine pro salote mundi vera fides in toto orhe denuntiat, atque ejusdem adventum Jesu Chri- ‘i, flit Dei, Domini nostri, quo perimendi sunt im- “fn sreliquis, prater A. et E. 3, euncte, CONCILIA ISPANLE. — TOLETANUM VIII. jieat eam sancta synodes A pil, et regnum ejes quo glorificandi sent sancti, wt an quircunque negotia de quorumlibet querela vestris. Auditibus exstiterint patefacta , com jestitie vigore misericorditer et cum temperamen:o 4@S miseratio- nis justissime cum nostra conniventia terminetis; in legum sententiis que aut depravata consistuut , aut éx superfiuo vel indebito conjecta videntor, no- ‘Stree serenitatis accommods consensu, haec sola que ad sinceram justitian et negotiorum suficien- liam conveniuot ordinetis : canonum obscara que- damm et iu di gentin reducat egotisrum conventus vestram exstiterint devotati sime, pie ac teinpersnter constitwere siudea:is, ut et bi quia stodiorem fructum boworum antelo pars iam implentes volan- tatem Dei me non speruitis imprecaniem regio bea tadinis zternz auscipiat, et visio delectationis Det sibi perenniter inbzerere coneedat. Vos etiam illusters Viros, quos ex offeio palatino huic ranctz synodo intere-se mos primzvus obtinuit 2¢ nobilitas ex- speetabilis honoravit et expericntia zequitatis plebiera rectores exegit, quot in regimine socios, iu adv tate fidos et in prosperis amp'ector strensos, per quos justitia leges implet, miseratio loges infeetit, et contra justitiam legum moderatio wquitatis tem- pérantiam legis extorquct , adjurans oblestor per ‘ome illud admirable et soletn anius sacree dei 62- eramentom, quo venerabilem omnium sanctoram Patram sum obtestatas conventom, at ad tante * veritatis ac di-eretionis justissima formolam ita ani- mos dirigatis, ut nibil a consensu presentiom Pa- (rum sanctorumque virorum atiorsum mer tes obtatum quidquid innocenti« vi justitia proximum, quidquid a pietate non alienam ‘vel soli Deo cognoveritis existere placitum, insiam- ter, modesie et cum omni dignemini intentions ‘complere, scientes quia in eo quod hae mea salubria ‘vota completis, vos Deo amabiles assign etineo quod de-reiorum vestrorum edieta favoris exbibi- tione eorroboro, me vobisenm simul Deo placi-urum assigno. In commune jam vobis cunetis ct ex divine culta mini-tris idoneis et ex aula regia reetoribus D deccnter electis, divini nominis adjuratione constri- tis, adjicio consensionis mez verum purumnque misgurn, ut quodenngne justitise aut pietati salutari- que diserotioni vicinum decernere seu adimplere cum nostro consensu elegeritis, omnia favente Deo Perficiam et adversus omaimodam enntroversiaram 4querelam principali auetoritate moniam ac d: fendam. Promissis illis que ad demesticos fidei regula veri talis pertinolsse probarit, adhuc a‘iud a beatitudinis KRG restra conventa ejasdem Adel avidi as saneta it , connectente me in sequestrationis confinio 1 2 nostro dogmate probatur extranea, quam licet per me lucrari Christus exoptet, Aibi tamen esse tom ambigit, donec quod ardener a5, waresqne denuntio, quorum tsntummoio novi tnr- Fam regiminis mei pollatem esse peste contagii ; nam cum Deus omnipotens omnes ex hac regione us exstirpaverit haereses, hoe solum sacrilegii jecus remansisse dignose'tur, quod aut nosirx. devotionis instanGa corrigat aut ul ionis sue vindic ta theperdat. Ex his enim quosdam traditions er= Fore volusie ‘ideo retinere jura perfidiae, quosdam vero saeri haplismatis expiatos ablotione ita in apo- Giaxice doleo selapsos errorem, ut detestabilior inve- iatur in eis profanatio blasphemir, quam in illis ques nondum constat purificatos esse regenerationis ‘sacra liquore. Fro quo bonst intentionis * agone et Juero fidei vere obsecso reverentiam beatitadiais ‘vestra alque per supra taxainin eantestor tremenda: conjurationis tenorem, ut abeqne omni favore, abs- que omni personarum paris ipsorum acceptione quidquid ad Domini ct Redemptoris mei Jesu Chri- ‘Sti veram fi lem verumque pertinet ad konorem », de his jubeat s ardenter et verissime Doo ac filei mex placitam sen dare, ut sicut mibi diviua pietas ‘regimen fidelium dedit eum quibus se a me glorifieari cognoseit, ita quoque infllelium assequi tribuat Ine ‘erum, in quits et voluniatis suse fieri bonum et ejus aivenisse congaudeam venerabile regoum. Datum ‘sub die xn calendarum Januarium anno feliciter fidei ct Lowe voluntatis nie deliberationem manu thea subseripsi. |, Relecta ¢ tomi ¢ pagina vel Gnita, cum gl cassomus Deum de fidei prineipatis audita et de hous volontstis ¢jvs alfortu, ad peragendum causaruia Regotinm eaterarum sistim vertimus animam sk malque sumus exorsi 0. Tune prime marr tionis exorte en ver@ Adri nobis traetatus occurti ‘64 incipientes de illa, primitus loqui, inde soliita euspicomur exordium, umle sacrxe sumpsimus wat Vitetis initium , quatenus asserti-num mostrar fortl praniniasa sententia quidquid subsequenter ad~ ‘venerit de actis negotiorum fortiori subsistere valeat serie deerciorum, Naque unius sacra fidei vera prefessioncm veramque regulam tenere nos tola que perviviendam s¢ 427 retinendam plena delile- ratione incessanter predicames et pandimus, sieut 8 sanetis ayristolis ostensa docetur, sicut a sequen- Aibas Patribus orthodore dissorta probatar , sicut verissime ‘comfirmata dignrscitur, in quibus Arii, Macedouii , Restorii vel Eu'ychetis insanissimnus error et dilucive proditar et ruliei ipatur, sicut denique ia saeris missarum solomunitatibus covcorui voce profte- Prater A., in quo, actionis, prater A. et E, 5, amorents COLLECTIV CANONUM S. ISIDORO INSPAL. ASCRIPTA. optat evidenter ob:ineat : Judworum scilicet et vitam A factorem cvoli et terra, visibilivn omaium et inviei ne biliam conditorem : et ia unum Domina Jowuin Christum Filium Dei unigenitum, ex Patre uatu ante omnia sxcula, Down ex Deo, lumen ex lunine, Doom verum ex Deo vero, natum, non factum, ho- Patri, hoc est ejusdem cum Paire sub- stavtim, per quem omnia facta sunt que in cale €1 quae in terra, qui propler 0s et propier wo- siram salutem descemlit et-incarnatus est de Spirivu sancto, ex Maria virgine tomo factus, passus sub Pontin P.lato, sepultus tertia div resurrexit, avcen- dit in cav'os, sedet ad dexteram Patris, Inde [B. R, uu] veuturus in gloria judicare vivos et mortuas, cujus reget von erit Gi et in Spirituce sanctum dowinum et vivifieatorem, ex Patreet Filio B provedemem, eum Patre et Filio adoranduin et gle~ rigcandum, qui locutus est per propletas : in unam ceatholicam atque spostolicam Ecclesiam : coalitemur ‘unum baprisma in remissionem peccatorum, exspecta- rus resnrrectionem mortuorum et vitae futuri sar- uli. Amen. Hujus sancte fidei regula idcireo nuns traetatuum ‘nou recipit aperturam, quia et a sacris ductoribus abunde eonstat expusitam, et immiventium causarua inegotia nos ad alia periraluat peragenda, 1H. Secundas dispu ‘oveursu adfuit megotivgs tam difficile quam et grave, in quo de refugis atque Pevfilis dispulatione commota, utrumne posset eo- Tunidem temperari sententia darmnatorum , magno satis conatu est exquisitum. Sed cum illarum seri conditionum, ad quas decursis non longe temporibus Pro corum penuria bostilitatis vastitas wos jurare coegerat, nostris esset auditibus recensita, tantam lie inesse textoram, ot ma- Frohibitionem dedisse transgressionun , quantum conclusisse viscera pietatum. Aderat enim quod ia Uulroque pavor agebat, et ne sancti nominis profana- tin fieret et ne miserationis operatio interiret, quia etex Dei wominis profanatione non aberat quod terrebat et ex prvbibitioue peta dehat, dumyue alterno periculoru se prolate sententie: coupugnarent, periclitabamur ancipites in ifido partinm dissidentinn calle, quo ¢t profitemor et acclamamus, couctis- D diremptionis tramitejudicium properaret; sed cum Gressibus disputationis nosirse sese diflicultatis cou Fressio devia obje discrimine, cum fragore singultwam et imbribus erymarum ad Deum qui pietatis fous est verba simul et corda converti«nu: Aspira, sancte Spiritas, et ducito nos in portum ‘voluntatis tee, sedatis Muctibus ignorantiz: nostra: ecee enim periculorum syrtes in littore eursus no pervenimus atque hine de stwinntibus sautra- “Ex religis, prater A, et E. 3, in quibus : om a7 aspira rarsum, sancto Spiritus, et ante nosse quid jubeas ac te juvante iinplero posse quod jusseris, ul et perlustranio illanines quod escimus et adjuvando perficias quod implere pa- ‘veraus. Si jam ergo iu te requiesorntes, erroneorum fuctuug pavoribus abdicatis, commercia nos jules disponere pacis, inchoemus illa que et in gloriam tuz omnipotentia conferantur et humanz salati te anquente doneaiur. Temporibus non procul excursis cam quoromdam refegaram (umultuosa seditio fre- quenter vastationes terris inferret, et scondala popalis, ‘cum excidiis irrogarel, adeo ut captivorum turmas reducere et desolationes terra quae tli concusse sunt peste quilibet conatus nequeat reparare, ex- aelum est vi potius nocestitatuis exorue quam deli beratione judicii, ut contra cosdem eisdemqae si- B riilimos cum omni fere populo acerrima juramenta daremus, unde jurasse nos per altsstationem di- Vini oominis conditio juramenti demonstrat, et ve Fesolvi quent sscra Scriplur@ auctoritas instat ; eribiur namque in Fxcdo : Non assumes nome Domini Dei tui in anus, nec enim insontem habebit Dominns eum qui assumpeerit nomen Domini Dei sui feu sco, nec pollurs nomen Domini Dei tai: ego Dominus. ‘AL ero quia illata pressurarum acerbitas resolvi posit ac debeat tun vincul>rum et lamestorum quam ejusdem auctoritatls Domiuleze preccepta commendant elenim juxta velerem trans- em ita quosdam per Isaiam gravi e repat dicen: Dominus : fecstis consiltum non per me, et sponsiouem sxon per spiritum meum, adjicere peccatum super pecce- tum. item Jeremias : Iniyuitates nosir@e declinaserunt fsta et peceaia nostra anoverunt bona @ nobis intenti sunt in populo meo impii et lagueos statuerunt ‘ad dispergendos viros et comprehenderunt : ut lagueus tans p'enus 29 volutilibus, sic domus corum plena dolo, Et per Michawam : Eheu mili axista, quia perit reeertens ad terram, et qui corrigat inter hom nce 18 judicantar ; unusguisgue prozi- mum suum tribulat tribulation; in malum manus suas preprant, Ad beneficentiam certe que divinis ‘oculis tanto est gratior quanto et invenitur esse prie- stantior, sic nos Isaias insirait dicens : Dissolce colligationes impictatis, Paulus etiam vas electionis : Pielas ad omnia wiili eat, Et Jacobus : Judicium sine misericordia ili qui non fecerit misericordiam ; superezaltal outem miseri« cordia judicium. Joanues item : Qui odit fratrem suum homicida eat, et sctis quia omnis homicida non hates itam eternam in se manentem ? EL yer semetipsum Veritas : Diligite inimicos vetiros, benefacite his qui ‘tos oderunt : et iterum : B.mittte et dimiuetur vobis; 41 autem non dimiseritis, nec Pater vester cuelestis imidet vobis peccata vestra, Ecce sunt dominice fussionis hinc inde astipu'ata firmissima cautione precepta, ac proinde quia sunt divini oris prosecu. © £0 £.,B.R., 6. 4,U. bn A. et retiquis : tr los. CONGILIA HISPANIA. — TOLETANUM VIII. 10 nobis te do- A tione taxata, permanehunt per omnia wterma lege Vee filli descrtionis, dicit © solee fasciculot deprimentes. > as praflza. Quid ergo? sunquid aut juramenti justitiam aut misericord'2 yacem sibi cautraire aarrabinus, dura scriptum sit : Misericordia et veritas obviaverunt sibi, justitia et pax se complese sunt? Ant quia eon- troversiarum Japsus sese in contentione diffundunt ‘adco unius partis assertionem narrabimus: im plendam? cur alterius assertio partis Jscture com- winatur instaotiam? Bt quia furamenti custedia ul- joweim non temperat pavescendam, ideireo impie- itis atrocitas mortem pariet exsecrandam? absit. Eteaim si publicis sacramentorum gestis, quod Deus rertat, 2 quibuslibet illicita vel mon bona exstitis- 421 couditio alligata, qu au jugulare animom patrie aul agero competleret suuprum sacratisshma virg - fuaquid non tolerabilius essat stvlim peomis- sionis rejicere vols, quam per Inutiliom promisso- Tum cusiodiam exhorrendam criminam impkre mensuram? Quod si ita esset, quomodo crederetar ‘walus observantia jussionis esse fons pietatis, cum emitteret rivulos hionis? aut nam ila esset sacra observatio legis que sacrilegia commitieret pravitatis, vel cujus men-ore aquitas videretur, ut x univs pracepti cautela nevis cxoriretur imma- nitas trueulenta? At unc now fia contendimus ul contentionum divertiis coneitatis nos ipsos eon- lentionts certamiaibus misceamus, Est vere pax in utroque quod dicimus, quia sic sanctus Sj nostroram curswum temperat, ut in nullo devium hhoe « sua dispositioae secladat : unde pleus jam voce, plesiori fide, plenissimaque itentione predi- ious, alque 43O in to1am ssnotz eec‘e-ix univer- tatem praedicamus pariter et optams, nulla profa- aatione solius et sumue diviuitatis nomen existere assumerdum, nullo perjurii sxcrilegio indebite pro fanandum, oullo uspiam eontractu fallacim contin gendum. Nam si attes‘ante Veritate propter profa- tionem perjurii evitoadam probibetur omnino ju- rare, cum dicitur : Sit sermo vester : EST, EST, WOR, juod plus autem his ext, a malo ext : quomedo impenitum erit nomen tantz lorie: voluntarie pre- fanasse , dum in eo taxata fides dignoreiter inter- substat, cum juramenti hoc inter- positio roborat, sed et omne quod animos eouciliat tune fiaius dura‘, cum eos sscramenti vine ‘cule ligant, omne etiam quod testis astipalat, tene verius constat, cum id adjectio jurationi quod si et testis deficiat, innoccatis idem 81s juris. jurandi taxatio manifestat. Hine et ut motibus ne manis divina voluntas panderet quod volebat, ve labens fragilitas pro incerto teneret quod inviolate Veritatis promissio exprimebst, por Isaiam loquitur dicens : Ego Dominus et non est alius, in memetipcs juravi : si ergo tantz iustitutionis limite sunt voti juramenta servanda, quis alienorum a veritate brs an suctoritatis vivida jussa nec vana profauatione erunt Aliquatenus temeranda; verum ne juramenta quae data ‘suat videantar in nos ita penivus miserationum con- clasisse precordia, ut nullam de pietatis affeeu ‘niin viscera concipiant indulgentiam parituram, sic stabilitis coutractibus juramenti sino miseri eordise aperimus, atque ita cunctis Deo placita de- vorfone misereri censemus, ut nos nec juramen tewest eautio rens, nee inhumanitas faciat exsccran dos. Gccurrere certo miserorum ruinis debet subsidio lunasquisyue quo valet, et relevatione alienw vine ditiae a se Déi removere vinlictam : libat enim Do- b_afflic:is pellit adversa. Inde Job ante passiouis experientiam impendens patienti- ‘us quod in passionis sux patientia memorabat, saa- sie cone necilt : Benedictio perituri super me ven'ebat, et cor vidue consolatus sum : et paulo pest : Flebam quon- dam super exm qui offictus erat, ot compaticbatur anima ‘mea pauperi. Hine et Salomon : Erue eos qui ducun- fur ad mortem, et qui trahuntur ad inveritum liberare non cesses. Quibus sanctze auctoritatis instrueti de- ceretis, nee sanctum nomen profanasse nos coustat, quod nullatenns profanandun vor nosis 431 Predicgtionis in-inuat, et indulgenti viscoribus adapertis, licet oris sui pro‘essione damnati difficile mererentur absolvi juxta quod scriptum cst: Sen- Quis tus super capel t:um, 08 enim tuum locutum ext adveroum (@ : eb verum : Ex ore two justificaberis, 4 ez ore two condenmaberis; tamen pietat parcendi viam pundinus et misericord am proro- amu; hujus sane promissionis incaute erudam eruentamguo temperare sententiam illa quam maxi- me compellinvur eausa, quod haze duo mala licet ownino eautissime pracavenda, tamen si perien eessitas ex his unum temerare compulerit, id debe- mos resolvere quod minori nexa noseitur obligare. Quid autem ex auidve sit gravius pio rationis scumine vestigenius; etenim duin perjurare compellimur, ereatorem quidem offendimus, sed nos tantummodo maculamas ; eum vero noxia promissa et Dei jussa superbe conteninimus et ipiacrudeliiate nocemus, et os isos crudetiori mortis gladio trucidamus : illie enim do. plici culparnm telo percutimur, hic tripliciter Jugu- lamur, Restat ergo ut €0 nostra pergat sententia quo mireticordiz patuerit via, quz ita Domino probator aceepta, ut plus eam enpiat quam sacrificia veneran- da, dicente ipso : Misericordiam volui et non sacrifi- cium, Hae indulgentize concersa licentia miserati is ipsius opus in gl-rlosi principis potestatem redi- glimus, ut quia Deus illi miserendi aditam patefecit, remedia pietatis ipse quoque non deneyet, que ita principali diseretione moderata persistant, ut et illis fit aliquatenus misericordia contributa et nusquam (gens 01 patria per eosde:n aut periculum quodeun- qua perferat aut jactaram, hire miserationis obtenta @ Ex reliquis, prater A., in quo: rel ione. CCLLECTIO CANONUM S. ISINORO IIISPAL. ASCRIPTA. Adstrast execrabiliter violandat Stabunt ergo sacra: A temperasse suff intwiw © |. Crterum quecunque juram: ro regize potestatis salute vel contutatione gent patrize vel hactenus sunt exacta vel deinceps exsti- teriut exigenda, omni custodia omnique vigilanti insolubiliter deceruimus observanda , 2 membroruma truncatione mortisque sententis jone * penitus abso‘uta, Sed ne j ravarum mentiom versuta nequitia hosmet ad perjarii quandoque devocet culpam, nec a sancte fidei regula hane asserat venire sententiam, tam diving auctoritatis oracula, quam praveedentium Patrum as-erta huie narrationi curavimus innectenda. Etenim incommutabilis idemque semper existens Dei summi natura praceeliens sua saepe in sac:is lit- teris legitur mutasse promissa, et pro misericordia temperasse sententiam : unde quamlibet sit impas- B sibilis atque immutabi is idem quidem deilate Gr- missima, crebro tamen ejus et juramenta leguotur et Peenitentia, que sacris exstant mysteriis adoperia, 432 Jurare namque Dei est a se ipso wallatenus ordinata convellere, peenitere vero eadem ordinata cum volucrit immutare. Sic enim per Jeremian dicit : Repente loquar adversum gentem et advers regnum, ut eradicem et destrwam et i penitentiam egerit gens illa a mal fxs sum adsersum eam, agam et ego penitentiam super mal» quod cogitavi ut facerem ei. Et per Exechielem Si dizero justo qued vita vivat et confisus in just sun fecerit iniguitatem, oma s justin ejus oblivion’ tradentar, et iniquitate sua quam operatus est in ipsa ., Morietur : Si autem dizero impio: Murte moricris, et egerit pornitentiam a peceate suo, vila viet et non morietur. Si ergo no-tra conversio sic divinam miu (at sententiam, cur miserorun tanta lacrymze vel Pressura tam erudam non temperet ex misera- "one vindictam ? fine etiam populo Israelitico a:pe romissa suspenditur, et Ninivitaram perditio n® seutentiz: permutatione sedatur. At vero illusiti laudum titulo preclarus auctor Amibrosius in libro de Offeiis primo hujuscemodi rei usa sic loquitur : Et etham contra offcium, nonnun- quam promissnm solvere, sacramentum custodire, wt Merodes qui juravit quoniam quidquid petitus esset daret filie: Herodiadis, et necem Joannis praesitit ne Promissum negaret, Nam de Jephie quid dicam qui immolavit filiam quer sibi victori primum oecurrer quo volum impleret quod spopo derat ut quidquid si primum occurrisset offerret Deo? Melius fuerat wihil fale promitiere quim promissum solcere parricid tem in libro tertio : Purum igitur ac sincerwme oportet esse affectum, wt wnusquixque simplicem sermonem p.o- ferat, vas suum in sanctitaie possideat, nec fratrem circumacriptione verborum inducat, nihil promittat inhonestum, ac si promiserit,tolcralilius est promissum non facere quam facere quod turpesit. Serpe plerique com stringunt se jurisjurandi sacramento, et cum ipsi cognove~ tint promittendum non fu'sse, sacramenti tamen contem- platione faciunt quod spoponderint; sicut de Herode supra scriptimus, qui saltatrici prarm:um turpiter pro- \ CONCILIA ISPANIA. — TOLETANUM Vil 42 isis, radclter solit, tarpe quod regnum pro salta- A samant cum rubore si'entium, quia optames ot vas bhone promittitur, erudele quod mors prophete pro ju- risjurondi religione donatur. lo tolerabitine tale fuisset perjarinm sacramento? Et prst pauea de Jephte iaservns : Miscrabilis, inquit, necewsitas yur solritur ‘at non vovere quam vovere id quod nolit exsolvi. Et post paululum : Non semper igitur promissa solvenda omnia sunt. Denijue pce Dominus, sicut Scriptura indicat, fre- quenter suam mntat sententiam, Vir quoque sanctissi- ‘vestigation’s acumine cautus, inve- niendi &GB arte pracipuus , asserendi copia pro- yas, eloquentiz flore venusivs, sapientiz fructu fecandus, be in sais narrat affatibus : Duo sunt omnino genera mendaciorum in quibus non magi culpa eit; sed tamen non sunt sine culpa cum aut jo- camar aut quod promisimus mentimur *. Itlud primum in jocando idco non est perniciosissimam quia non fallir, novit enim ille eui dicitur joci causa esse dictum. Secundum autem ideo mitius est, quia retinet nonnul- idem ipse : Non auferat, inguit, 1, nee misericordia impediat veri- pro veritate aut quasi rigida veritate oblitus fueris misericordiam , won ambulabis in via Domini, in qua misericordia et veritas obviaverun: Beatus etiam papa Gregorins ct libris et meritis ho- worandus, atque in ethicis assertionibus pene cunctis merito preferendus, sic in libris infert moralibus Qxia ergo behemoth inte ita inezplicabil bus nodieligat, ‘at plerumque mens in dubio adducta unde se a culpa aateere ilar inde in culpa arctivs adstrr gatur, recte dicitur : Nervi testiculorum ejus perplesi sunt, Argu- amenta namgue machinationnm ilius ‘at relinqvant, co magis implicantur ut teneant, Est ta- men quod od destruendas ejus versutias utiliter fiat, ut ume mens inter minera et marima peccata constrinyi- ‘omuino nullas sine peecalo evaden: det, minora semper eligantur, qui dique ambitu ne fugiat claudivur, i ise in fugam pra- cipitat ubi brevior murus invenitur. Nostsi quoque xculi doctor egregius, Ecclesia catholice novissi- sem decus, precedentibus wtate postremus , doc- ‘rina comparatione non infimus, et quod majus est in sxevloram Gne doctissimus, alque cum reveren- 4ia m+ minandus Isidoras in libro Sententiarum se- canlo hxc pro tali narrat negotio ; Non est conser- tandum sccramentum quo malun ineaw:e promitiiter, ecltisi quipiam adultera perpetuain cus ea perma- nendi idem polliceatur : tolerab:lius est eni i Simiiter in Syarnymi Alem, in tsrpi voto muta decretum quod ineaute vo- ‘visti nom facias. Inipia est promissio quae scelere adin piatur, Haze de sacris paginis auctoribusque precipn Drevissime sufliiat pralibasse, am plurima colli- gere porerit qui bize altentius legends quasierit : €xterum quibus hare nequaquam sufficiunt, vel hie * £.,.R.,T. 4, 2, aut prosimis mentimur. U., Go, aut jxod promisiinns prozimo mentimur. electionis anathema es-e Christo pro fratribus no- juam perdurare crudelibus in detictis. INL, Tertiz ratiocinationis aloquio dotuimus contra Priorum monita Patruin von 43% perniciosissima Posterorum, nam quanto fequontias ili noxia vetue- Funt, tanto studiosius isti perpetrare vetita non quieseunt; sieque per contrarium quod penitus oc- > capitis ut ferunt fabulz: trancata virescit. Denique, quod non sine magno dolore dicendum est, reperiun= tur quamplurisni negotio muneris perituri mereari velle gra:iam Spirivus sancti, dum vile praemium do- ‘nant ut pontificalis ordinis sublane eulmen accipiant, Boobliti verborum Petri, qua dixit ad Simonem Peennia tua tccum sit in perditionem, quoniam dowuns Dei existimasti per pecuniam possidere. Proinde quia 1 asiratum est tale malum, et majorum frequenter exStal mucrone sucrisum, nos quoque Lic vulveri eancerveo iguitum quod superest adhuc injicimas ferram, derernentes emnimodo, ut quicunque dein- ceps pro percipienda sacerdotii dignitste quodlibet premium fuerit detectus obtutisse, ex codem tem- pore se noverit anathematis opprobrio condemnatum aique a perceptions Christi corporis et sanguinis alienum, quo Itlnm constat hoe exsecrabile Christo Perpetrasse Magitium. Quod si aliuis exstiterit qui acenset, ille qui hune ordinem munerum fuerat_ne- eeptione luerains et suscepti honoris gradu privetue, et in monasterio sub perenni posnitentia religetur Iki vero qui pro hae causa niunerum aceeplores ex- atiterint, si clerici fuerint, honoris. amissione mul- etentur, si vero laicl, anathemate perpetuo condem- nentur, IV, Quartz congressionis eventu obvius sete no- bis iutulit pontifiealis culminis lapsus, quem ante flere quam disponere compulsi ex ordine sumus ; ‘nam cum secundum earu.s assumpta: mysterium Ee- clesiz: suse fuerit dignatus caput existere Christa merito in membris ejus intentio episcoporum offic peragere cernitar oculorum. Ipsi enim de sublimio celsitudine ordinam regunt et di-ponunt suljectas multitudines plebium. Unde quanto ip-i dunt sejuen- tiv ductores, tanto meritorum lumine debent este fulgentes. Quapropter omnes episeopi rum ornamenta virtutum pensius eniti, ut ex hoe aulientes mun tant ex quo doctores immunditia mon deturpat. Adeo de.ccti fuerint exscerabilibas i ne Eamitiand Peculiaritale versari, noverint s¢ irrevoesbili sen tentia Patrom uleisci, id est et loel et ordinis sui die c impulsu persenit ad totine twin quoslam sacerdotes et > Ex reliquis, preter A., in quo : fydre, “S COLLECTIO CANONUM S, ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. a ‘coustituta, aut uxorum aut quarumcunque femiaarum A ctionem, sacrorumque ordinum institutionem , que se immu tandiu valeoter > ordinata persistant quam excellen- pari, pessimi cordit tissime conferantur, qui ot tanto ab eis singulariter quain Patrum regulis obviantes, nec levi quidem re- inpenduntur, quanto eidem summo culmini per- irawine memorize comwendantes quod scriptam agenda servantur. Quomodo ergo qui ea in se reeipit est : Sancti cstote, quoniam et go sanctus sum, dieit a 8e rejicere potorit, cum havc a nullo allero eonferri Dominus : et illud apostolicum : Mertifcate membra quam a solis pootificibus novit, a quibas nec ligata resira que sunt super tervam, id est fornicationem et solvi nec soluta poterunt “ab aliquo religari? Sic inwunditiam, concap'scention malam et averitiam : enim ad Petrum Veritas ait : Quodcunque ligaveris quibus quanto st pertinacior (B. R., perniciosior] super terram exit ligatum et im corto, et quedcenque usus in malis, tanto austerioribus convenit obviare solaeris supcr terram erit solutum et in canlo. Nequa- decretis. Prupler quod fagitii dedecus epecialiter quam ergo aliquando poterit profanari quod divinge boca suneto concilio definiur; ut omnes episcopi id © jussionis siwulque apostolice tradition ipsum ia suis quarere sollicite curent, et cum boc scrum noscitur exsiitisse : verum sieut sanctum Verissime reperire potueriut, omnes placiti eautione _ eirisma collatum et altaris lonor evelli non queuni, {ali constringant 4, ut nusquam ulterive tam abomi- B ita quoque sacrorum decus lonorum quod"his cow manda committant. Malieras vero seu fiber sint seu pr habetor et socium, qualibet fverit occasione ancilie, hae ilis turpitodine sociate, ita omnismodis perceptum, manebit omnismodis inconvussum. Ad separentur aut certe veadantur, ut ulierius ad con- exstirpandumn vero radicitus hujus callide machina scios |B. R., consocios] sui criminis revertendiomnem tionis inutile argumentum, id sibi rationabiliter dari habeant aditum denogstun : illi vero si omniniodo noverint in objeetu, quod sacrosancti baptismatis coerceri nequiverint, usque ad exitum vita sum mo- inappretiabile donum et semper et szpe non solun uasterils deputati penitentie disciplnis maneant nolentibus, verum etiam, quod majus est, nescienti- ‘omaino subjecti. hhus impertitur ; sed hoe a nullo penitus profanari V1, Sexte discussionis objectu quorumdam male permittitur.Quod si et hie opponitur necdum rationis sibi conscivrum patuit denotatum elogium : 2am re- capaces existere qui boc probantur Jatum est nobis quosdam subdiacones, pesiqaam ad omnimodo conticescaut, quia si majores impune oun sacri hajus ordinis pervenerit gradum, non soluin deserunt quod parvuli vel neseiendo vel nolendo caruis igmmunditia sordidari, cum script sit : prreipiunt, quanto magis non couvenit vivlari quad Mundanini qui fertis vase Domini : sed etiam, quod ¢ pro mortis aut posnarum eradenta pernicio occulta dictu queque uetas est, novis usoribus copulari, as- © Dei dispensatioue dignoscitur obvenisse? Recedant ‘serentes hoe ideo sii licere, quia bencdiotionem a crgo talium desideriorum impuderali fautores, et pontifie se nesciunt percepisse. Proinde omni ex- _Jicet iuv ti perceperint quud non merebantar hal ere, ‘ensationam discisso velamnine id precipiavus obset libenter tamen ob hoc ceeleste retineant prvvmi ‘vari, ut com lidem subdiacones ordinantur, eum vaais quod nolendo pro terrenze consecuti sunt neccssita~ mini benedictio eis ab episcopo deur, sicut in tis eventu, ut tandem is appetant bena diligere quibusdam ecclesiis vetusias tradit antiqua, et sacra que sponte videntur desides impugnare. Quod si dignoscitar consuetudo substare prolata, omni penitus quis post hoe perennis ab illis sorde mulierum ac fawitiaritate remota. Quod — ginceriter sacris inhkaserit cultibus, et abjiciens a se i hoc vulnere deinceps fuerint suucisti, mox erunt gratism quam accepit relabi ad conjugia moresque tie oneribus usaue ad extremum vile geeculi attentaverit vel eum redire constit omni eeclesiastici ordinis 4: ‘Vil. Septimz assertionis aecessu adit cantum no- yt apostata a sancte Eoclesive ‘strum tam inverecunda progt quam ignobilis 3¢ 437 fuel hhabeatur prorsus exclu u Getestanda presumptio : quosdam enim aut evalu » pagterii claustris donec advixerit sub paxitentia necessitatum aut metu periculurum adeptus fuisse novimus ecclesiasticarum oflicia dignitatum, et quo- Octave discepta ‘niam cum illis imponerentur id sibi Heri noluisse te- quosdam divinis ofliciis mancipains tanta nescientize stantur, ideireo lee speracre atque ad pristina prr- socordia plencs, ut nec illis probenter iustiuct tentant conjugia moresque 43 redire, tam nequiter bus, qui quotidiangs versantur coelestia jura solventes quam prompte seecularibus ysus, Proinde sullicite cunstituitur atque decernitar, exstant illecebris inhiantes. Qua de re nosse nus yi nullus cujuscunque dignitatis ecclesisstice dein- convenit quod episcopalis emincniie evlmen non iat gradum, qui pon totum psalteriam immerito sacris omnibus esse summa percensvil ium et hymnorun sive bapti- que cateris sscerdotibus exercenda prohibuit : scili- zandi perfecie uoserit sapplementum. Uli sane qui cot templorum Dei sacrationem, ebrismatis benedi- jam h.norum dignitate funguatur, hujusce taniea # Iu reliquis, prater A., distringant, ¢ Ex E. 4, 7.4, 2% In A. et reliquis : a'iver, DR, E47. 4, %, aeparentur, et monasterio 4 #., BR, E.'4,T. A, 2 divina jussione, tradantur, ut ultcrius. CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM. Vill. a6 Ignorantie execitate vexantur, aut sponte sumant A que imminet Judrorum p-rfdia eta conctarum intestioncm necessaria perdiscendi aut a majoribus ad lectionis exercitia cogantar invitt. IX. Nonz intentionis admonita detecta est inglu- vies horrenda voracium, qua. dum frano pareimo- nize non sstringitur religioni contraire censotur, Jui spernit minima paulatim iN tanto edacitatis improbs: sumptu grassantor, ut cwelestia et pene summa con= temnero videan'ur. Etenim cum quadragesima dies anni totios decime deputenar, quz in oblationem Jejonii Domini conseerantur, quibus etiam salubor- rime conditio humani generis explatur, dum a qua- oor mundi partibus ad hane homo religionem cre- ditarus adducitor, et quaiwor elementis formatus Propter transgressionem deealogi quater decics 8 ‘conrenignter afllgitur, illi susa temerario haee om- ja contermentes nee vcracitatis ingluviem freenant, et, quod pejus est, paschalia festa ilicitorum esnum perception profanant : quibus ex hoe adeo aeerri- ‘ut quisquis absque inevitabili ne- eessicate atgue ‘fragilitatis evidenti Ianguore, seu etiam ztatis impossibilitate, diebus quadragesima esum carnium presumpserit attentare, non solum reus erit resurrectionis dominiee, verum etiam alienus ab ejusdem diei saneta communione, et hoc illi cumuletur ad poouam, ut ipsius anoi tempore ab omni esu carnium abstiveat gulam, quia sacris die- bus abstinentiz oblitus est disciplinam. {Ili vero 108 aut ztas inearvat, aut languor extenuat, aut ¢ ecessitas arctat, non ante probibita violare presu- mant quam a sacerdote permissum accipiant. X. Decime collocutionis assensu molestis actibus, 4qv08 sagax indagatio pietati obviare detexit, et nun bene regendi licentiz’ quam se mansuetado impa- gnasse | robavit, satis, ut opinamur, et lege glorivsi Principis et decroto sanctm synodi hujus contra- dictom esse conspeximus. fta enim sanctus Spiritus per utrasque deflnitiones mortalium corda_perf ‘ut vitali Qatu verborum in posterum 43S omnem exoreret male concupiscentium rabiem animorum. ‘Actam namque est in definitiontbus ipsis, ut quia inze incomprehensibilis. et ignota natura ji mortaliam in unione persons con- junzit mysterio redemptionis humane, nos quoque J) ‘4 membris capitis hujus et perfidie malam et con copiscentism que radix malorum est omuium, et avaritiam que invenitur servitas idoloram , pari We aC mucrone Loto|ue artifieio radicitos evellamus ac desecemus. Abhine ergo et deinceps ita erant in regni gloriam prafloiendi rectores, ut aut in urbe regia aat in loco ubi princeps decesscrit ‘cam pontificam majorumque palatii omuimodo eli- gantur assensu, non forinsecus aut conspiratione paucoram aut rusticarum plebinm seditioso tumultu; erant catholiewe fidel assortores eamque et ab hac “Ex omnibus, preter A. et E. 3, in quibus : amccea-ores propriicoram, Parrot. LXXXIV. heresum injuria defendentes ; erunt sctibus, judieiis et vita modesti; ernnt in provislonibus rerum tam le vl aut faetione tractus a subditis vel exigant vel exigendos inten= dant ; erunt in conquisitis oblativas gratissine ebus non prospectantes propril jara commodi, sed patria atque genti ; de rebus congrega- fcent partes ques dicarerlt auetoritas prineipalis: veram quecunqee inordinata reliquerint bsreditabunt gloriam sucees- sores, propria eorum * et ante regnum jeatisslmo conquisita aut Glii aut heredes eaplant jure prosi- mitatis, De affinium successione vel monere quam- vis inordinata relicta, aut primum tantum flite out hzredibus sequenter proficiant vel propinquis, atque ita in eorum conetis actibos, moribes atque rebus praefata: legis erit auctoritas valiture, ut et Pereaniter maneat inconvulsa. Et non prios apicem egni quisque pereipiat, quam se illsm per omnia ippleturam jurisjurandi taxatione definiat : evi 1m legi vel decreto eplscopali nom solum in futu- ro sed etiam in presenti reverentiam apponentes dceernimus, ut quieunque detracior ct non potivs atquo legis esse maleerit, "4s, non solam eccle- siastica excommunicatione plectatur, veram et t8i ordinis dignitate privet XI. Undecima ovea wulo deereturam universalium perenne dedimus firmamentum, scien- tex quod multimoda semper Devs oppotitione jadi- ciorum serumnam relevet oppressorum, et sicut ma- lis exigentibus hominum permiuiit exerceri penurins vultionum, ita, eam voluerit, gravedines relevat pres- surarum. Hine et deereta precedent im 439 Pa- trum ad contentionis jurgium radicitus eveliendum tite synodalun fleri censuere conventum, ut illic diversitate judieioram protenss, lites habeant ter= ‘minum ubi sanctus Spiritus nniversalem coadanave- Fit ecetum. Ab hoe ergo Spirite sancto succensi ne quilibet in posteram aut impune valeant commoveri ‘aut generalia statuta convellere pleas decernimus tunanimitate connesi, ut queeunque pro fidel causis ecclesiasticisqne negotils aut in praveritis geste, aut in preseniibus constitat’s, aut futuris etiam in dem cretis, vel sunt vel {uerint deflnitione conseripta ual ‘versalis auctoritatis, nullus his deinceps contradicere ‘andeat, nullas ea reverberare praesamat, nalies non implere contendat. Nam si quis ex religione contra hhze Invbediens aut sosurrans avt certe lacerator aut invidus, ac non potius corumdem fevtor exstiterit gratiosus, et honoris sui et commonicsis sancie, lugeat amissione moletates. Cum vero quetibet sancta synodus agitur aut pacifice inter episcopos » quidplam deftaitur, si pwuciores per nescientiam vel >£ z E. 4,7. 4, 2, pontifes, U., G., pome tifces ae laicos, ih 427 ‘sontemptionem * forte dissentiant, -plurimorum sententin cedant, ant ab eorum caetu cum dedecore confusionis abseedant et excommu- cationis annuse sententiam luant, XU, Duodecima qua est finalis et ultima sa- ceratissimi principis obsecratione piissima pro Judxo- rum abominabili ac nefanda periidia exsecranda nostro eaatui perpatuit eausa, quam idcirco in ne sententiaram eensuimus esse ponendam; quoniam eanidem gentem delicti sai merito retroductam per divinae sanctionis oracula a eapite positam deflemus In candam. Sed quia Christus ut pro nobis ita quo- que pro ills est mortuus justa quod ipse ait : ‘Von sum missus nisi ad oves que perierent domus Israel, necessarium duximus suwmam pro eis impendere scuram pro quibus suam Christus poncre non dedi- gnats est animam ; ideoque principali_ clementize devotissime prefaventes, qua ob hoe sui regni api ‘cem a Domino solidari pravoptat, si catholics dei pereuntium turmas acquirat, indignum reptons ‘orthodox tidei principem sacrilegis imperare, Gde- Tiumque plebem infldelium societate potluere, nil is ex nostra sententia deGnitur, quam ut Toletaui, quod dive memorize Sse aggregalum est tempore, a nobis ac Posteris omuimoda suppleantur intentione : quisquis autem ab ejusdem synodi voluerit sententia di Aire, ut vere sacrilegum s@ noverit eoudesnnari Divinwe Trinitatis inseparabile nomen sieut insyi- vatione mirabili nostrorum tractatuum primordi lineavit, Ka consummatione 44 sub'imi eadem Jam perficiendo concludit, ut in illo sit nostrum explienisse a quo nobis adfit inchoasse. Damus ergo gloriam et honorem eldem sanctse aque indi bili Trinitati, quae nobis et ex se dicere contulit, et in se dicta complyvit, qua reformavit in extremi- sxculovum remedia pietatum et resolvit ligami- na vinculorum collationibus gratisrum, Salus et enedictio ab exercituom Domino super serenis- simum Reccesvintham principem gloriosissimum : gratiaram actio et reverentiz plenitudo a nobis om- nibus in commune ipsi clementissimo principi bo- norum gratifico largitori, cojus votorum instantia -denigna Deus attulit complementa, cojus » dixpositio jasina pressurarum removit exitia, cujus tempo- ribus conferat vigere justitiain ct exuberare miseri- cordiam opulentam, cui post prnsemtis evi tempora divternam cum sapetis omnibus tribuat in remune- ratione coronam. Nos autem omnes bane decretorum ‘nostrorum seriem ex recta fdei sel pietatis ac justi- . tig fonte manandem coram Deo et sanctis.angclis | ejns, orthodoxis omnibus et nune et in futurum im- pensissime commendamus, obsecrantes ut hane et reverenter adimpleant et ab zmulis benigne [4., enize] defendant; et contemnentibus eam divi- ‘nz severitalis ultfo pavenda proveniat, observantibus autem misericordia profluens, pax perpelua et gloria sempiterna contingat. Hojus quoque senten- © 4.7.4, contentionem, COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO ISPAL. ASCRIPTA. Sut commoniti A 1 ae fortitudine vel valore decreti nostri seviem, quam in serenissimi domini nostri Reccesvinthi regis edi- dimus nom‘ne, pro rebus a dive memorize patre suo quolibet titule conquisitis dceernimus omnino constare. Legem denique, quam pro coercenda prin- cipum horrenda cupiditate idem clementissimus edidit Princeps, simili robore firmamus, aique ut in faturis telro temporibus modis omuibis observetur pai sententia defiuimus. Quz etiam ne tacitarna tempo rum vel obli ja vetustate depereant huic nosire constitution: utraque dvcrevimus innectenda, iia cunctorum memoris commendanda, ut a cunciis regulis superius ordinatis nusquam maneaut segre- gta, Cetera quoque deeretorum nosirorum judicia que ab hac sancta synodo noscuntur esse confecta si quis convellere forsitan decreverit aut temeran- ler implere neglererit vel infringere quandogue vo- lwerit, per judicium Dei omnipotentis anathewa sit.Se- 1utem Deo nostro gloria inszecula ssecutor Anterfuerunt huie sancto concilio Pontifices Orontivs Emeritensis metropolitanus episeopus. Gf Anionius Hispa'ensis metropolitanus epi: seopus. Engenius regia urbis metropolitanus episcopus. ‘metropolitanus episcopus. episcopus. Dunila Malacitanus episcopus. Stephanus Astigitanus episcopus. Donumdei Ampuritanus episcopus. Joannes Cauriensis episcopus. Egeredus Salamanticensis episeopus. Georgius Agathensis episcopus, Sclua Egitaniensis episcopus. Candidatus Astu:ieensis episcop Athanasius Setabitanus episcopu rusius Orelanus episeopus. Fulimirus Lamecensis episcopus. Aya Eliberitanus episcopus. Amanuogus Abilensis episeopus. Froila Mentesanus episcopus. Ansericus-S-gobiensis episcopus. Tayo Gerundensis epise ‘Tagontius Valeriensis episcopus. Winibal Elicitanus episcopus. Floridius Segobricensis episcopus. Marcus Castulonensis episcopus. ‘Vineentins Tuceitanus episcopus.. Witericus Segontinus episcopus. Dadita Complutensis episcop Gosericus Ausonensis episeupus. Abientius Elborensis episcopus. Sylvester Carcasouensis cpiscopus, Afrila Dertosanus episcopu Bacauda Egabriensis episcopus. elix Valentians episcopus. Ascaricos Palentinus episcopus. > #,, BR. E. 4, Te 4, dispositions, 39 CONCILIA HISPANIA, — TOLETANUM VIII. Bo Sonna Auriensis episcopus. ‘A Pavlos comes Notarioram. Tayo Cesaraugustanus episcopus, Evantius comes Seanciarum. Fosforus Cordubensis episcopus. Euredus comes et procer. Ermen‘redus Lucensis episcopns. Riguira comes Patrimoniorum. Sulianus Accitanus episcopas. Afrila comes Seanciarum. Valdvigius Areabicensis: ‘Wenedarius comes Scancisrum et dux. ‘Maurellus Urgelitanns episcopus. Fandila comes Seanciarum et dux. Litorius Aucensis episcopus. Camefrendus comes Spatarioram, Siseberias Conimbriensis episcopus. Froila comes et procer. ‘Adeodatus Pacen Riccila comes Patrimonioram. Giberlus Bigastrer Decretum judicii wniversalis editum in nomine Celedonius Calabriensis episcopus. principis. Servu-dei Vastitanus episcopus. Soliditatem rediidisse fracturae atque focisse con- Eusebius Osccnsis episcopns. surgere quod exstiterat concidisse et iuerementum est Abbates, Eumerius abtas, ponderi etenim col ruin si aqualiam Fogitivus abbas. Prosimorum curam convenit obviare, quanto gran- Eusychins abbas. dioris erit culpz prelatos incuri discrimen incur- ‘Sempronius abbis. ere, si non quo valeat excommunicatiouis onere Cyriaeus abbas. commissos procurent populos sublevare ? Properan- Joannes abbas. dum ergo est inter 443 ruioas collisionum catervat 442 Marcelliaus archipresbyter [B. R.,T.4, ab eripere collisorum, ut ex hoc jugiter et ulira nec bas] Toletanus. ‘igorem nocendi habeat exsecranda pressara, et om- Silieulus primicerius [B. R., T. 4, abbas}. nis compressus noverit sanctse, sanctionis esse sacr+ Udephonsus abbas. Sibi collata remedia. Cum decursis ergo temporibur Anatolius abbas. dure dominationis sese potestas gravis atiolleret, e Eumerius abbas. in subjectis populis imperium dominantis non for- ‘Morarivs abbas. maret jura regiminis sed excidia ultionis, aspeximne Seeandinus abbas. Subditorum statum non ex ordine vegetari rectoris, ec Vicarii episcoporum, ¢ dtiici ex gravedine potestatis : eontraxerant enim Absalias archipresbyter, leges elata fastigia in bitronti discidio mot i diaconns. aut in culpis lex ardua seviebat Osdalgus abbas Riccimiri episcopi Reclesia Du- rem lex voluntaria commodabat : niensis. hon spes fuvebat ex munere, sed (olerantia vexabat Servandus archipresbyter Vincentii episeopi Ee- infunere. Unde jam in reparationi clesia Egarensis. tantum nos abire sola ratio cogit, verum et ipsa com- Conantius diaconus Maurelli episcopi Eeclesiz motio rerum impellit, ut ex omnium animorum de- Dianiensis. iberatione concordi illa emanet sententia dicti, quar Godesealeus presbyter Egilanis episcopi Eeckesie et tinem ausibus rite ponat illicitis et consultum sal- Oxomensis. vandis jure ferat in populis. Quesdam namque eon- Daniel diaconus Marcelli episcopi Ecclesie Urci- speximus reges postquam fuerint regui gloriam asse- tanensi queotes extenuatis viribus populorum rei proprize Sindi iscopi Ecclesise congerere lucrurm, vt obliti quod regere sunt rocati Inien dcfensionem in vastationem convertunt qui vastatio- Sagarellus diaconus Saturnini episcopi Ecclesize p, nem defensiore pellere debuerant, illud gravius in- Ossonor nectentes quod ca qu: videntur aequirere non regni Maciericus presbyter Sosaui * opiscopi Ecclesi depatant honori vel glorise, sed iia malunt in suo Beitanniensis. jure confundi, ut veluti ex debito decernant hae in ctorinus presbyter beati episcopi Ecclesin Tu- liberorum posteritatem trans ‘am itaque ob is. rem in proprietalis ila conantor redigere sina ger Es viriaillustribus officit palatini. pro solo constat_illos imperiali pereopisse faa Tiodoagrus comes Cubiculariorum et dux. ut quo libita in juris proprii collocant antro qu Offilo comes Cubic riorum et dux. Publica utilitatis acquisitom esse constat obtent Adalfos comes Seanciarum et dux. ‘Nam nunquid ad illos aut populorum adventus Babilo comes et procer. rerum poterat concurrere sensus, exatiissent Astaldas comes et procer. slorie sublimati ealmivibus? aut ab equalibus ill Ataulfus comes. potuerunt rerum eoacervatione ditari, nisi subjecti« Ella comes et dus. glorioso apice potuissent attolli ? Oninta certe | 4. #B.., E. 4, Son i U., Sosan 81 1.4, 2, amen] totius plebis membra subjects dum A ‘ad principale caput relevant altentum debitx visionis obtutum, ab illo negotiorum prospectant remedinm eai modo gratum modo debitum irrogant censum. Regalis proinde ordo ex hoe enncta sibi deberi con- vineit ox quo se Fegere cuncta cognoscit, et inde conquisita non alteri quam sibi juste defendit ; unde hon persona sed polentize suse hee deberi non am- Ligit. Regem etenim jura faciunt, non persona, quia nec constat sul medigcritate sed sublimitatis honor que ergo henori debent houori deserviant, et que roges accumulaut regno relinquant, ut quia e0s gloria regni decorat, ii quoque gloriam regni non exte- nuent sed exornent. tabeant deince,s jure 4% couditi reges in regendo corda sollicta, In operando favta modesta, in decernendo jndicia justa, in par- B ‘eendo pectora prompta, in conquirendy stadia parca, im censervande vota sincera, ut tanto gloriam regei eum felicliate retenteut quanto jura regiminis ot mansuetudine conservaverint et squitate direxerint ptomissx: premium dictionis (T. 2, dilectionis]. Ne von prodisse putetur ex founte ratiouis, revelare convenit evidentissimam speciem operis, wt ex ito ‘nes idoneos asscrtores abeat probitas veritatis ex ‘quo se per scmetipsam reservaverit qualitas actio= nis. Ecce etenim Ha ex is nosire medvocribus majoribusque personis multos hactenus corruisse reperimus et deflemus, ut, corum sgoitis ruini aliud possimus quam divinw judicia econsiderare per- tmissionis, quorum quidem domorum spolia et poten- tisrom divitias simul a¢ predia ita conspicimus prorsus exinanita, et nee fisch usibus commoda nec palatinis offictis reperiantur in remedium salatare collata, Cujus rei utroque cencurrente defectu, dum et adjudicatos sententia judiciorum el corum bonis ad ipsorum vicem munifieatus nemo surrexit, pene non res ista diseiplinamn in ordine sed defeciuin fosuisse pensatur in gente, illo majori salutis dispendio cumulato, quod tam biec que adjudicatis vigor judiciorum abstraxerat , quam illa que qualiscunque proventus ordine pi Aigationis congesserat, ‘ota proprietatis principum amplitudo in sinum sue receptionis incluser: sieque solo principali ventre suppleto cuncta totius gentis menibra vacuata languescerent ex defcetu ; unde evenit ut nec subsidium mediocres.nec digni- D tatem valeant obtinere majores, quia duin solius polesta'is vigor mwanima occupavit , totius ple- is status mc minima jure defendit. Adeo cum ‘runni pala:ino officio simulque cum majorum mino- nque couventu nos omnes tam pontilees quam etiam sacerdotes et universi sacris ordinibus fam laates eoncordi definitione deceruimus et optam ut omnis conquisition’s proBigatio inomoiam rerum ac nen viventium, immvbilium quoque et valentim eorpore vel specie, forma vel ge- nere, que a gloriosx memorize Chindasvintho rege a die quo in regnum dignoscitur conscendisse reper- tus, quolibet modo exstiterit augmentasse, omnia in c COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO MISPAL, ASCKIPTA. Br serenissimi stque clementissimi domini nostri Reeces- Vinthi principis yerenni transeant potestate et per- petuo depatentur in jure, non habenda parentali suecessione, sed possidenda regali congressione, ita tut juste sibi debita quisque percipiat, et de ad remedia subjectorum quacunque elegerit princi- pis voluntas exerceat, illis tantumdem excepiis. que memoratus 545 live memorix Chindasvisthus prin- eps ante regnumaut ex propriis aut ex justissime com quisitis visus est habuisse; in quibus cunetis Allis jus una cum glorioso domino nostro Reecesvinibo rege permancat et divisto libera et possessio pice lenissima : sed etille res quas praedictus princeps de justis proventibus Aliis suis vel quibuslibes justis- sime visus est contulisse vel reliquisse, ompes in eo ‘rum jure maneant inconvulse, illa negotli hujus ve- ritate servata, at quia gra'a voluntas gloriosi domini nosiri Reccesvinthi regis reddere decernit unicuique justissime debita, nemo invasionis calumniam mo- eat aut damna requiral, propler quod glorios me- moriz genitorem ejus quaedam indebite abstulisse coustterat. Les ediia in codem concibe a Reccesvintho principe glorioso. tn nomine Domini Flavius Reccesvinthas rex. Emineatiz celsitudo terrenz tune salubrius sublimia proximorum pia cer- probatur appetere, cum sal nitur compassione prodess ‘ut plus commodi de sliena salute eonquirat quam de propria wilitate quisque percipiat. tu maltis enim q percipitur : in se autem quia privati comm appelitur, non satis est si u conquirantur. Mine et illa regendarum tantumdem salus est plebium que non suos fines privata volun- fate concludit, sed quar universitatis limites com muni prosperitatis lege defendit. Quapropter ne lutaris ordo imperiatibus videatur vorbis potius obti nevi quam factis, de sublimitatis obtenta rectinamus ad vota sup) icum tranquille visionis aspectum, at inde salutaris compassio babeat c:mmodum unde turmz plebium adeptz fuerintsupplicatiouis cffectum, Cum igitur preecedentium serietemporum immodera- tior aviditas principum sese prona diffunderet in spo- |is populorum, et augeret rei propria: censum serampa Aebilis subjectorum, tandem supernz respectionis aMatu nobis est divinitus inspiratum, at quia sub- jectis leyes reverentix dederamus, principum quo- queexcessibus retinaculum temperanti: poneremus. Proinde sincera mansuetu deliberatione tam no- is quam cunctis nostra gloriz suecessoribus sdfo- turis, Deo mediante, legen ponimus decretumque divalis observantie promulgam Mt nullus regum impuls 1 quibuscunque motibus aut factioni- bus scripturas de quibuslibet rebus alteri debitis ita extorqueat vel extorquendas instituat, quatenus Juste ac nolenter debitarunu sibi qulsque privari pos sit dominio r. rum. Quod si slicujas gratiss’ma volun ‘multorum salas attenditur majoris lueri sunna i froctus 433 CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM IX, a tate quidpiam de rebus a quocunque perceperit vel A que legitimis hxreditatis jura patebunt, sicut etiam pro evidenti prestatione lueratus aliquid fuerit, in eadem 4&6 scriptura patens voluntatis ac prastiti conditio annotetur, per quam aut impressio principis ‘aut conferentis fraus evidentissime detegatur : et si Patuerit a nolente fuisse scripturam exactam, ant resipiseat improLitas prineipis et evacuet quod male eontraslt, aut certe post ejus mortem ad cum cui exacia est coriptura, vel ad hzredes ejus, res ipsm sive eunctatione debeant revocari, Ile sutem res re seclusa omni compressionis argumentatione di- Feeto. modo transierint in prineipis polesiatem, in jus perenniter jure perdurent; et quidquld ex rebus psis idem princeps ordinare voluerit, suse potest arbitrio subjacebit. Verun ut omne hojus negocium actionis roboret sinceritas veri ‘cunqoe rerum seriptura: in prineipis nomine exsti- terint fietze, mox testes qui in cadem scriptura sub- scriptores accesserint ab his quos elegerit princeps 4 ligentissime perquirantur, si non aliquod indicium ‘aut de impressione prineipis aut de fraude seriptu- ram facient’s modo quocunque cognoverint, ut sic aut rite facta series scripture permaneat, aut irri ‘ennfecta vaneseat, Similis quoque ordo de terris, vi- ‘eis atque familiis ebservetur, si vine scripture textu 4aniummodo coram testibus qualibet facta (uerit de Guitio, De rebus autem omnibus a tempore Suinti Joni regis bucusque 2 principibus acquisitis aut dein- cops si provenerit acquirendis quaecunque forsitan Princeps inordiuata sive reliquit seu reliquerit, quo- alam pro regai spice probantur acquisita fuisse, ad svccessorem tantumdem regni decernimus pertinere, Sta babita potestate ut quidqu'd ex his elegerit facere Viberum habwat velle. Inillis autem rebus que ipsi aut de bonis parentum aut de quorumeunque pro- ‘wenerint suecessionibus prosimorum, ita eidem prin- Spi ejusque fillis ant si Alii defuerint bzeredibus quo- tis, com quaramn- B et eateris lege vel suecessione patere woscunt ‘Quod si aliquid ex rebus de quorumcunque paren aut prorimorum non solum successione sed etiam qvalibet collatione aut quocunque contractu ad jus ipsius pervenisse patuerit, si contingat hae inordi- nata relingui, non ad suecessorem regai ios vel hztredes ejus qui conquisivit speci nis eadeta conquisitio pertinebit. Nam et de illis bus que idem princeps ante regnum aut ex prop aut ex justissime conquisito digooscitur habuisse, irrevocabili ordine aut faciendi quod voluerit pote- statem habebit, aut certe Mls ejus successio plena patebit; quod si ili defuerint, legitimis barredibus ex his qua inordinata reliquerit hareditatem adire licebit, Hojus sane legis sententia ia sotis etit princi pum negoti's obserranda, atque its perpetim valitara, ‘ut non ante qui piam solium regale conscendat, quam juramenti 447 foadere hae legemn se inomuibas is- plere promittat, Quemcunque vero aut per tumultuosas plebes, aut per absconsa dignitati public machina- menta adeplum esse constiterit regai fastigia, mox ‘dem cum omnibus tam nefarie sibi coasenticntibas et anathema Rat, et Christianorum communionem amiltat, tam dirm percussionis ultione collisus, ut ‘omnis divini ordinis culter, qui illi communicare prasumpserit, simiti cum ipso damnatione dispereat €1 peena tabeseat.Nam et 446 si quis legis hojusse- tiem ex officio palatino malevole detrabendo lace- rare voluerit, aul evacuandam quandoque vel silentee musitans vel aperte resultans proloqui detectus ex il, cunctis palatinze dignitatis ot consortiis et off- ‘mox nudatus omnium rerum suarum dimidiam partom amittat, et in deputate sibi loco redactus a totius palatii maneat socielate seclu-us : religiosus etiam qui se in eadem culpa devotverit tum proprictatis sua dispendio subjacebit. LIV CONCILIUM TOLETANUM NONUM ‘SEXDECIM ‘Dum canonice definitionis edicto in Toletana urbe 0) diriguntur, eum vila judicum ro, peragendo concilio post diem Kalendarum No- vembrium anno eptimo Reccesvinibi principis glo- ini in basilicam sancice Marie semper virginis ‘unum faissemus, Domino favente, evllecti, id com- muni definitions decrevimus, ut capitula que in Priseis canonibus misime habebantur inserta pari Promulgarentur seatentia, et antiquis jungerentur regulis pereani jugitate mansora et omol reverentia conmservanda, Sed quia nequaquam recte subditos ju- ieat qui non seipsum prius justitiz censura castigat, aptam nobis et expedibile visum est ante nostris, excessibas imponere modum et sic errata corrigere suebditorom. Tune namque melius judiciorum exordia "ISCOPORUM, ANNO FELICITRA VII REGNI SERENISSI NOSTRI RECCESVINTHI REGIS, ERA DCX T188 ATQE CLEI 1 DOMINE 1e disponitur, eoque potius jude’ forma completur quo nego cipiis sequitas judieantium antefertu dium aquitatis inchoari a judicibus debet, ut perfe- tio juris causarum limitem aptius formet, ‘episcopi auferant, liter prozimi fundatoris ecel2siarum sollicitudinens jtaque rei ecclesiasticw quantitas sicut re- mediam venie wibuit evnferenti, ita damaum rite preparat fraudatori: et idco nullus sacerdotum vel miuistrorum ex rebus Eeclesiz, qua in quibusenn- que locis a Adelitus largiuntar, auferat vel juri suo ant cathedrae proprie nnitaii, connectat, 455 Derotto enim uniuseujusque, sicot gratanter volun ccatalit Deo, ita definivit quod plenitudo votorum conservaretur in loco, in quo vel ut si collata tenen- tar maneat gratia offerentis, ita si frustrantur imminet pernicies defraudantis. Veram ut rei hujus potior so- as habeatur, condignis filiis vel nepotibus hone- stioribusque propinquis ejus qui construxit vel ditavit, ecelesiam licitum sit hane bone intentionis babere solertiam, ut si sacerdotem seu ministrum aliquod ex collatis rebus preeviderit defraudare, aut commo- itionis Lonesta conventione conpescant, autvepi- ‘scopo vel judici corrigenda denuatient: quod si tli episcopus agere tentet, metropolitano ejus hac insi- nuare prceurent: si autem metropolitanus talia ge~ rat, regis he auditibus intimare non differant. Ip- sis tamen 44 hieredibus in eisdem rebus non li- eat quasi juris proprii potestatem praeferre, non ra- pinam et fraudem ingerere, no» viclentiam. quam- ccungue preesumere, sed hoe solum in salatarem sol- licitudinem adbibere, quod aut in nullam noxam ope- ratio nocens attingat aut vel in mulctam vel in aliquam: partem salutaris merees sssumat, Si quis vero dé cepshce monita lemerare volucrit, et male rapta cum confusione rest et excommunicationis annux sea~ tentiam sustinebit. UL, Us fundatores ecclesiaram quoveque advizerint ea- ‘rum habeant curam, ipsique illic ministros eligant servituros. Cum sepe sit solitum etiam illa quae non debentur prece supplicationis et vi quodammods extorqueri doloris, quanto jam sine obstaculo concedi debent exquisita simul et ordine juris et dolore compassio- (Quia ergo feri plerumque cognoscitur ut eccle~ sie parochiales vel sscra monasteria ita quorumdam episcoporum vel insolentia vel incuria horrendam decidant in ruinam, ut gravior ex hoc oriatur zedift- contibus meeror quam in consirvendo gaudii exstite- rat labor, adeo pia compassione decernimus, ut quan- diu earumdem fundatores ecclesiarum in bac vita superstites exstiterint pro eisdem Jocis curam per- mittantur habere sollicitam, et sollicitudinem ferre ppraxcipaam, alque reetores idoneos in eisdem ba item ipsi offerant episcopis ordinandos. Quod si ta- les forsan non inveoiantur ab eis, tunc quos episco- pus loc! probaverit Deo placitos sacris cultibus in- stituat eum eorum conniventia servituros. Quod si spretis eisdems fundatoribus rectores ibidem prarsum- péerit episcopus ordinare, et ordinationem suam ir- ritam noverit esse, et ad verecundiam sui alios in eorum loco quos idem ipsi fundatores condignos ele- gerint ordinati. IML, Si de rebus ecclesia pro dicatwr, cavsa presi Si sacerdos vel minister de rebus ecclesie sux quidpiam alieui sub prestationis oblenta concedat, in serie instrumer isan praestiti evidenter expo- nat, ut ex hoc aut juste confecta transactio innote- ‘scat, aut (raus ineompetens que latet appareat. Aliter presiaione aliguid dart i coguoseatur. COLLECTIO CANONUM S. ISIDURO MISPAL. ASCRIPTA. 436 ‘A vero pro bujus negotii causa deiuceps scriptura con- fecta non valeat. IV. Quer de conguisitis rebus inter ecclesiam et sacer- dotis haredes divisie fiat. Sacerdotes vel quicunque illi sunt quibus eccle- siasticarom rerum cura commissa est, qurcunque admin'strationis su tempore emerint, si de rebus propris vel vile iO Yel parum babuerint, ad ec- clesie nomen eui prasunt chartaruin conficere in- ‘strumenta procurent; non evim convenit ut ecclesia que suscepit externum efficiat in alieno in suo retineat fraudatorem. Mi vero qui suarum re- ram noseuntur habere comyendium, ex om quam post ordivationis suz diem visi sunt eonqui- ., sive nulla sive aliqua sint instrumenta, confecta, B compensata tam juris ‘sui quam ecclesia-ticarum ree rum ambitione, si se utriusque rei quantitas exaqua~ , inter ecclesia et docedentis beredes 2100 jure conquisitio pertinebit : si autem qualibet pars majori cumulo svi juris excreverit, majorem etiam portionem in divisione percipiet. Quicunque vero de preedictis sacerdotibus vel ministris pro sui utilitats atque amicitia vel praststione aut quocunque modo ‘aut per scripture seriem meruerit a quolibet collata percipere, in rebus ecclesiasticis non poterunt wume- rari, sed quod exinde voluerint facere ipsorum ve- luntatis arbitrio subjacebit. Quod si* boc post eorun mortem inordinatum fortasse remanserit, ecclesia hoe sibi cui ‘prefuit vel minister exsttit in yerpetuo vindieabit. Cy. Si episcopus monasterium faciat vel parochitanam ccleuam ditel, quanta partem de rebus ecclesia conjeral. Bonz: rei dare consu'tum et prasentis hbetor vita subsidium et seternce reinunerationis exspectari cer- nitur premium. Quisquis itaque episcoporum in pa- ‘ochia sua monasterium construere forte voluerit, et hioe ex rebus ecclesix cui proesidet ditare decreverit, ‘non ampli idem quam quinquagesimam partem dare debebit, ut hac temperamenti xquilate servata ct cui tribuit competens subsidiuin eonferat, et ext tollit damna gravia non infligat, Ecclesiam vero que: monasticis non informabitur regulis aut quam pro munificare veluerit sepulturis, nou amplius quam centesimam partem census ecclesim, cui pries D ibidem conferre licebit, ea tamen cautela servata, ut ‘unara tantummodo qu: placuerit ex his duabus re- munerandam assumat. VL. Ut episcopus tertiam ecclesiasticarum rerum sibi debitam cui elegerit conferat. ‘Cum prateritis sanctionibus notissimam babeatur, que de rebus paroch’alium ecclesiarum pars episcopo ‘conferatur, opportune duximus decernendum, ut si episcopus tertiam, quam de rebus eisdem sanctione paterna sibi debitam uovit, aut ipsi ecclesize cujus res esse patescit aut alteri ecclesix cui elegerit con- ferre decreverit, et licitum maneat, et irrevocabile robur ejus sentemtia ferat, a7 CONCILIA HISPANIA, — TOLETANUM IX, 433 Medals hheredes rem ejos adire precsumant, Propingui morientis eyiseopi nihil de rebus ejus absque metropolitani cognitione usurpare pracsu- want; quod si is qui reeessit metropolitanus fuerit, Iares ejus aut suceessorem stinedit, ne passim berredi tia, de rebus ecclesize aut non reddatur ratio plena aut fraus non (Jn A, deest non) inveniator illata : quod si presbyter aut diaconus fuerit quos obiisse constiterit, non sine cognitions sui episcopi rem ejus beredibus licebit, Quisquis sane post biee transgressor inventus exstiterit, pro his quae non ex~ speciato hoc ordine adierit invasionit damno legis sententize subj VIIL. Ut scripture quas sacerdotes vel sinistri injuste fp vitus conditionis religet in cotenam. fecerint, post moriem eorum habeant annorum ni merum computalun, Si sacerdos vel minister, dum gubernacula eccle- siarum administrare videntor, contra Patrum san~ ctis-imas sanctiones de rebus ecclesiz delinisse ali- qua dignoscaiur, non ex die quo talia seribendo decrevit, sed ex quo talia moriendo definita reliquit sepputationis ordo substabit. Nunquam etenim pote- til ad tricennium temporis pertinere vita irrite judi- ceantis, q contractuans initia non assumpsitab origine equitatis, 1X. Quantum commodum sibi episcopus tollat de Ec- clesia cujus tumulaverit sacerdotem. Plerique, dum rapinis inbiant ut nun debent , aut miseratiouis opus condigne non imptent aut indebita psi miserationi damna permiscent. Ideoque ne am- plius misericordize opus exseerabile dilabatur in sce- lus, id communi decreto sancimus, ut cum pontificem mori contigerit, episcopus qui ad humandum corpus cejus advenerit descriptis thesauris atque domorum internis, si lucuples decedemtis Ecclesia fuerit, non amplius qua:n ibram auri in rebus quibus ei pl.cue- rit, exceptis ornamentis ecelesiw, cum gratia offe- Fentum aulerre pertentet. Si vero minor retus ex- siiterit, dimidiam libram sibi licenter usurpet : nam el Lixe ipsa usurpare ratio nulla permitteret, qui convenit sacerdotis injurie contemplatione anti- quitas hoc usu acta servasset. Porro brevem deseri- plarum rerum sub fideli relatione idem qui descripsit dirigere metropotitano eurabit: metropolitanus autem exeadem morientis Ecclesia nihil prorsus auferre D praesumat, sed solam qua ad cum pertinet salvatio- nis curam impendat, 45BX. De damnatione fliorum gui ex sacerdotibus et ministris geniti comprobantur, Com multe super incor ntiam ordinis clerico- rum bactenus * emanaverint sententi# Patrum et wullatenus ipsorum formari quiverit correctio mo- rum, usque adeo sententiam judicantum protraxere ‘commissa colparum, ut 1.on tantum ferre:ur ulti actoribus scelerum, verum et in progenie damnato- oro, Ideoque quilibet ab episcopo usque ad subdia- © In reliquis, preeier A, waque hactenui E., BR. Eb, 1-4, 2, U, causa conjunctionis extra conslitutum ordinem morientis A conum deinceps 1 ex ancilla: vel-ex ingenue dex testando conuubio in honore constitati ios procrea- verint,, illi quidem ex quibus geniti probabuntur ‘canonica censura daimnentur; proles autem tali pata pollutione non solum parentum hireditatem nun- quom accipiet, sed etim in servitute ejus eeslesize de cujus sacerdotis vel ministris ignominia nati sunt ire perenni manebuat. XM. Quod servilibus clericis dare debeant episcopi libertatem. Qui ex familiis Eeclesiee servituri devocantur ia clerum ab episcopis suis libertatis necesse est per= cipiant donum, et si honest vitze elaruerint meritis, ques vero sordidaverit ineorrigibilis noxa, perpetua ser- XIE Quod post mortem sacerdotis in libertste servis collate annorum tempus debeat computari. Si sacerdos libertatem servis Ecclesie conferre vo'verit, non a die confectionis sux scripture tempus annorum computatum tenebit, sed ex quo eum qui scripturain confecit verius obiisse constiterit. XML Ut ex libertis Ecclesiee et ex personis ingenuis igenili ab obsequiis ecclesie non recedant, Excessibus libertorum Ecclesiz: plerumque patro- ‘nam vidimus Ecelesiam converari, et bicipill coaeti sumus tedio condolere, uno dum per superbiam re- Juctantis auctor contemnitar liberiatls, altero dun libertas superbientis in conditionem relabi eogitur servitutis adeo cum jam preteritis Patrum reguli ‘multae super hoc diverse constitu onis emanaverint sanetiones, tamen quoddam ad plenitudinem ret aptum eouspexinus adbiue innectere complementam, Igitur sicut legum reverenda sanetio censuit, ita ser- Vari totius generis nobilitas debet, ut in wullo atiena commistio maculet quod per totum 453 generosi:as Propria decoravit : unde cunctis ecclesiarum liherts tam viris quam femivis eorumque propaginl interdi- citur judicio generali, ne deinceps causa * connubii aut Romanis ingenuis copulentur aut Gothis. Quod si hoe factum quandoque patuerit, permistione tali genita proles nunquam merebitur jus indebitz digal- tutis nec Ecclesiae unquam care Deneficio donum meruisse nose LIV. Quod si liberti Eccles vetint, omnis eorum rescula juri applicetur Heelesia. Si contingst quemcunque de libertis Ecclesia corumaue prosapia contra primzevas modernasque Patrum regulas aut Gothis aut Romanis ingeauis copalari ¢, tam illis quam eorum stirpi non licebit ab Ecelesie patrocinio evagati, sed aut ad debita vbsequia reverti cogendi sunt, aut i redire noluerint, queecunque vel parentes eoram vel ipsi ab Eeclesla sunt adepti vel in ejus patrocinio visi sunt conquisisse insistente pontitice in ditionem propriz recucantur Ecclesize. XV. De obsequio et disciplina libertorum Eccles Ecelesiz liberti eorumque progenies eidem basilice ‘quibustibet copulentar personis ingens, © AnjBs I, quibuslibet personis.ingenuia eopularic 39 COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. 40 sto qua libertatis gratiam meruerunt, obsequia prompta A vestra cognovit, noverit se anno Yeuturo die kalen- sineeraque parabent, qui sicat hoe in obsequium pro possibilitate sui quod utiles ingenui dabunt, ita quo- que In emendatione eulparum quod inatiles ingeaui sustinebaat. xx omnibus rebus, quae de jure Ecclesiz noscuntur habere, 1i \icebit in extraneum dominiom transactione quacun- que deducere ; sed si ex his queelibet vendere fortasse Yolwerint, sacerdoti ejusdem Erclesis offerant con- venlenter emenda, earamque rerum pretia ut cis Placuerit aut dispensent aut Babeant : namin domi- ‘alum partis alterios rei sue censum nullomodo trans- ie permittimus. Sois. autem Gliis vel propinguis ‘queecanque vendere vel donare voluerint aditus om- nino patebit. XYVIL, Ut baptizati Judcei eum episcopis celebrent fies featos. Baptizati Judai, quocunque loco extero 5&5 tem- Pore conversentur, festis tsmen priecipuis Novi Testamenti serie conseer diebus ills, quos ‘lim sanctione Veteris logis sibimet censebant esse soleranes, in c'vitatibus publicisque conventibus cum summuis Dei sacerdotibus celebrare prieeipimus, ut corum conversationem ac Gdem & pontifex approbet et veritas servet. Hojus vero temerator edicti prout las permiscrit aut Mageis aut abstinentize subjacebit. Expletis omnibus qua ad honestatis: regulam collationem yenero fraternam, grate immortali Domino soli , cujas dispositione mirabili ad hone sancti: congregationis eaxtum meruimus ad- tunati, ut et communis visio prosperitatem nosiram ostenderet et par definitio concordiam assignaret ; obsecrantes ejus mise icurdiam largam, ut serenis- simo * domino et amabili Christo Reccesvintho prin: ipi glorioso ita prasentis vitz felicitatem impendat, ut engelice beatitudinis gloriam pnst tempora longesa concedat, aiqueita nos ejusidem felicitace lxtos semper ceflicat, ut in terram viventium remuneraturos at- tollat; antiquitatis debine ordinem saluberrime ret entes, postquam rationem feeti yaschalis frateruitas BR, com variantibus exterorum lectionibus. dem Ecclesize vel servitio vel patrocinio subjogatis B exsolvimus C ioves in A. Desumpte sunt ex py daram Novembriam causa peragendi coneilii in hae urbe favente Domino congregari, ut simili diseeptata aut quae prospexerimus congrua decernamus, aut solius pacis conventa ixtemur. Consummatum est hoe sanctum eonciliom die vin Kalendaram Dceem- brium anno feliciter septimo Fegni serenissimi atque ‘clementissimi domini nostri Receesviathi regis, ara re Interfuerant > buie saneto concitio Pontifices : Eugenius regiz urbis metropolitans episcopus, ‘Tayo Casaraugostanus episeopus. Mareas Castulones Wis tericus (U., Guidericus] Segontinus ¢;iseopes, Maurusius Oretanus episcopus. Dadila Compluteasis episcopus. Felix Valeatinus episcopus, Valdingius Arcavicensis episcopus. Maurellus Urgelitanus episeopus. Eupsychius Segobricensis episenpus. Athanasius Setabitanus episcopus, Giberius[U., G., Guiberius) Bigastreasis episcopus. Waldefredus Mentesanus episcopus. Moguarius Arcitanus episcopus. Stephanus Valericnsis episcopus. 455 Abbaics. Fugitivas abbas. Mdephonsus abbas, Emerius abbas, Morarius abbas, Joannes abbas, Wem Joannes abbas. Marcellinus abbas. GSC Vicari episcoporum. Daniel diaconus Marcelli episcopiecclesize Urcitanze. Viri illustres officii palatint, Paulus comes Notariorum, comes Cubiculat Ella comes et dux. Riccila comes Patrimoniorum. rum. + E. 4, U., G., archipresbyler Toletenus. 4 TA, Primicerius. T, 2, U., G., Primicleri ©. 4, 7. 4,2, Hemeterius. LV CONCILIUM TOLETANUM DECIMUM MIGINTE EPISCOPORUM, HABITUM DIE KALENDARUM DECEMBRIUM , ANNO VIII GLORIOSt DourNe BLIGIOSISSIMI RECCESVINTH! PRINCIPIS, HRA DCXCLY. Gratulationem nobis spiritualem ina contulit eratia, quando tribuit uti nos et salutaris diseiplina: frequentis et convenire ad pacificorum yotorumn stu- ‘ia preoptata, Congregatis ego nobis et ia concor- diam anim et in conventum loci, referentes gratias, invisibiti Deo et glorioso rerum domino Receesvinthe regi, cujus sacratissimo voto retenta paternitati senctz traditione ad sacrum quivimas advuarileon aut vitione prolatss aterna statuimus manere lege proefixas. 1, De celebritate feativitatis dominicw matris, Cum nib | fidei sinceritas per diversitatem adver- sum ineurrat et unitatem catholicw regula varietas jecerpal, est tamen quod nisi temporum nhitate servetur et discidiom indiscissx unitati parturiat et sacramentorum unitate constare non valeat. Hine est quod paschate festum nisi uno dic celebremus et tempore In Judaicum decidamus errorem : hine ad- ‘Vontum sancti Spiritus post resurrectionem Dei nisi exspectemus tempore definito dierum simul et nu- lero, non possumus impleri ejusdem Spirizus dono, quoniam si caret plenit et mysterit sacramento: bine nativi:atis dominica: satrum, quo evidenter de utero virginali Verbum prodiit earo faciuia, absquerdubio servat et temporis cursum, reprazsentat specialis diel ct momentum. inearnati hojus Verbi dies absqueimmutatione ita certus habetur, ut absqne in orbe toto terrarum ab omni concorditer Ecclesia ce'ebretur, eur non festivitas glorios ‘Matris ejus eadem observantia uno siinul ubique di simitique habeatur honore ? Invenitur etenim in multis Hispaniz partibus hojas sanctz Virgin's festum non uno die per omnes annorum circulos ogi, quoniam transdacti homines di te temporum, 457 dum ‘varictatem sequar.tur, unitatem celebritatisnon habere CONCILIA TISPANIZ. — ventum, has subler annexss regulas concordiz def- A TOLETANUM X. 43 MN, De nom solandisjuramenta in state regiam fats. Frequentium molestiarun nocens impalsus con- juidem mognitudine decentis poterat gravita- ed quia levitas Iabens facile ad prevcipitia vaoa ‘corda reclinat, bene honesta sollicitado eohibere pro- erat quod frequentata usitatio vitare non curat, Adco cum et quorumdsm paternorum sanction‘bus decretorum et institutionibus sit legalibus cautum, ne contra salutem principum gentisque aut patrise quam meditari conetur adversum, hoe unum speci ‘une depromitur observandum, ut el quis reli Biosorum ab episcopo usque ad extremi ordinis eleri- com sive monachum generatia juramenta in salutem egiam gentisque aut patrie data repertatur violasse is numero, ¢-rere potest B voluntate profana, mox propria digaitate privatas et loco et honore Labeatur exclusus, eo miserationis obtenta tantummodo servato, ut an locum an hono- ‘rem an utraque possideat evncedendi jus licentia:r que rineipalis potestas obtinest. 458 ll. Non permivendum laicis imperare religiosis, Rererentie totius auditum, quia res adiit dura, non frustra cogimur hane duriotl exstirparc censura jovimus enim quosdam pontifices prarcepti princ pis apostolorum, qui ait : Pascite qui in vobis ext gre- gem, non coacte sed spontanee, neque duminantes in clero sed forma facti gregis , ita esse immemores ut qubusdam monasteriis parochialibusque ecclesiis suse consanguinitatis personas aut sui favoris parti ipes iniquam szepe statuant in prelatum, ita ill Probantur. Qua de re quoniain d'e qua invenitur an- C providentes commoda inhonesta ut eisdem deferan- Gelus Virgini Verbi conceptum et nuntiasse verbis et indidiase miraculis eadem festivitas non potest celebrari condigne, cum interdumn quadragesim dies vel Paschale fesinm videtur incumbere in quibus Wibil de sanetorum solemnitat:bus, sicut ex anti tate regulari cautum est, conrenit celebrari ; com etiam et ipsam inearn: ‘int fieati, quanto constat cornis gloria resurrectionis, attolli; adeo speciali constitatione sancitur, ut ante octavum diem quo natus et Dominus, ge quoque ejus dies habeatur celeberrimus et proeclarus. Ex pari enim honore constat at sicut Nativiiatem i a Fes ‘vilateta matris tot dierumsequatur sacra solemnitas ; ‘gam quid festum est matris nisiincarnatio Verbi 2cujus utique ita debet * esse solemne, sicul est et ejusdem nalivites Verbi. Quod tamen nee sine exemplo de- centis moris, qui per diversas mundi partes digno- Videtur institui ; in multis namque el spatio remotis et terris hic mos agnoscitur retineri. Proinde ut de extero quidquid eat dubiam sit remotum, solemnitas dominic matris in die xv Kalendarum Januariarum omnimodo ect bre:ur et nativitas Filii ejus Salvatoris nostri die ‘octavo Kalendarum earumdem, sicut mos est, solem- ais im omnibus babeatur. * Ex A.,T. 4,2 In A. of reliquis : wlique debet. tur aut quo proprio episcopo dare justus ordo po poscerit aut que rapere deputati cxactoris violentia Potuerit. Proinde decenter omnibus placet et in pese- senii tale rescindere factum et non esse de cxetero fa~ ciendum : nam quisquis pontificum deinceps aut san- guine propinguis aut favore sibi personis quibuseun que devinetis talia commodare luera tentaverit aus nefande presumptionis, et quod jussum fuerit devo- ertur in irritum, et qui ordinavit annue excommu- nicationis ferat excidium. Que vero ablata forlasse fuerint, ab eo qui tulit reddantur in duplum. IV. De professione ac veste religiocarum ciduarum, Bene fer Spiritum Dei possumus com sancto apo~ p S10l0 dicere non ignorare nos astutias Satanz, quia impellimur reli domus Nei ardore cremari. Vidernu enint ad tanta fraudum stadia convalescentem excre- visse perniciem, ut et primava Potrum constitatio quibasdam sstimetar iladi et nora judicum putetar tio falli: nam inveniuntar nonnull viduxe di- versis excusationibus se adeo contegentes ut blandiant {Reetius, blandiantur) ligionis alligatas institut inconeusse permanentibus regulis hue adji oraculo sanctionis, ut vidua quae sancte religi obtinere propositum voluerit, sacerdoti vel ministro ad quem aut ipsa vencrit aut quem ad se venire con ligerit, scriptis professionem faciat a se aut signo 435 ‘aut subseriptione notatam, eootinentem se et religio~ nis propositum velle et hoe pereuni vare, ac tune accepts a sacerdote vel ministry spia ‘ligionis usui veste seu lectulo quiescens sive quo cunque foco consistens ineunctanter utatur; nec di- versi coloris aut diverse partis eadem sit notabilis ‘sti, nisi religiosa et nom suspeeta que careat ct varietatibus eolorum et diversitatibus partium, adeo ut absque ulla suspiciane tronsgressionis mancat usui tantun apla soncte, 459 religionis; et sui sexus competens ad testimonium probitatis. Ut autem dein- ceps nihil devoectur iv dubium, palleo purpurei vel igri coloris eaput conteat vb iultio susceptze religio- i8, ut duia ilfic intulerit signum probabilis sanetita- tis ubi nullius fai poterit vislo intuentis, nusquam altentelur ausus dotestandse priesumptionis. Y. De remstis excusationibus viduarum transgressionem religionis sequentum. Omnnes feminz que jam in praterito religionis ‘ste fuisse probantur indutz, nil | ad excusationem vateat oppositionum qutibet objectio, quamvis di- versis aut callidis adumbrare se velint fallacice ar- sed ad sacratissinas sanctiones disciplina sanctior e286 teneat religatas aique subnixas : com- moneantur sane sacerdotis auctoritate ut sponte re- deant ; quae si redire nolucrint impulsu sacerdotis ad religionis habitum reducantur, et in monasteriis re- dacte exeommunicationis condignse sententia ferian- tur. Hie idem quoque ordo in illarum condemnatione manobit, que quamlibet a sacerdote vel ministro sanetimonim vestem non accepissent, ips tamen aut udutze sunt aut illo indui habitu consenserunt qui religionis esse cullus ab intuentibus erederelur, sic- que coram ecclesia vel sacerdote aut etiam campe- tentibus testibus quandoque indute visw certis indi- iis aut testimoniis approbantur. Onines hie tamen tea venientes ad primam-religionem, seu post trans- gressuim resumentes iteratam conversionem , sicut premissum est, et palleo capita contegant et con- Scriptom roboratamque professionis faciant scriptu- ram, per quam ulterius non sinantur relabi ad prat- varicationis audaciam : quae vero ex omn'bus bis fuerint repertae animum aut vestem in transgressione dedisse, et excommunicationis seutentiam ferant, et rursum mulato babitu in monasteriis donee diem ultimum claudant sub serumnis arduz ponitentiae D vet tibi septem annie, et liberum ai maneant religate. Vi. De his qui in parea tate coram parentibus reli- gionts habitum tenuerint, Quoniam hucusque dissolute operationis effectus interdum mutare fecit honest constitutionis e tum, dum incondite resolvi putatur quod indissolu- bile sanctionis auctoritate tenetur, adeo quidqu' vbvium ex incerto concurrit evidenter abjici decet ut de exrtero nihil supersit quod in dubium nutet : ideo que ¢i in qualibet minori state vel religionis tonsu- ram vel religion debitam vestem 4Q in utroque * Deest septimus hic canon in A., £., E. 3, Us, Ge Desumptus est ex B. R. cum variantibus ceterorum lectiomtbus, in quibus biee canoni aniwadversio prie~ COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO ISPAL. ASCHIPTA. a Ase\u Giliis aut anus aut ambo parentes dederint, corte aut noleutibus vel nescientibus susceptam non ‘mox visam in abdicaverint, sed vel coram s¢ ‘vel corain eeclesia palamque in conventu eosdem Alios talia habere permiserint, ad sacularem reverti habitum ipsis Gliis quandoque penitus non liceLit, ‘sed convicti quod tonsurain aut religiosam vestem aliquando babuerint, mox ad religionis et cultum habitumque revoeentur, et sub welerna districtione hujuscemodi observantia inservire cogantur. Paren- bus sane fiios suos religioni contradere non am= plias quam usque ad decimum ztatis eorum annum Ecentia poterit esse, postea vero an cum voluntate sit solitarium yowm, jis atsumere cultum. Quis- B quis autem vel abolitione tonsurse vel secularis ve- ‘ssumptione detectus fuerit altigisse transgres- siouem, et excommunicationis censuram accipiat et religionl semper inzereat, vi © Os nallus ex sacerdotibus, levitis vel ex catho- icorum coetu audeat mancipia Christiana Judais vel Gentilibus venundare. Septimee collationis objectu immane sais et lafan~ dum operationis studium nune sanctum nostruin concilium, quod plerique ex sacerdotibus et levitis, qui pro sacris ministeriis et pietatis studio guberua- tionisque augmento sanci Ecelesie deputati sunt officio, malunt imitari turbam malorum potius qui sanctorum Putrum insistere mandatis : ut ipsi etiam Cc qui redimere debuerant, venditiones facere inten= dant, quos Christi sanguine presciunt esse rede: plos, ita duntaxat, ut eorum dominio quo sunt empti in ritu Judaismi convertantur oppressi, et Bt exsecra- Dile commercium ubi niteute Deo jussum est sa ctum adesse conventum : quia majorum canones ve- tuerint, ut nullus Judcorum conjugia vel servitia ha- ‘bere presumat de Christianorun ectu, sad sacra fidei sibi cohareutia tam conjugia quam servitia, fa- vente Deo, unice adhwreant, dicente propheta : Qui habitare facit unanimes in domo, Nam revera nve ad- vertunt primum, quid Dominus preceperit per Moy- sen dicens : Si quis furaverit (Rectius, furatus fuerit] hominem e vendiderit, convictusque marte moriutur. Et iterum : Si fratrem tuum Hebrewm redemeris, e dubio ab eis preescimus imple ius, quidve in preeceps, dum ipsi quos novimus insectatores ita malunt sibi concessa implere pracepta 4G ut nulla prorsus ratione mancant evitata, qui redemptos nos congaudemus sacri, convenit custodire omnia praxcepta? Quid igitur sacerdus ille vel levita, seu etiam omnis athleta Christi sibi vindicare velit, daa Dominum et Redemptorem nostrumn non vult imitari, secundum quod ipse vaticinantibus prophetis ait : Vos sacerdotes et lecitee offerte, aram Domini Dei nitur : Septine ig tur reasionis jura in oblicio- fem redacta hic sable curadinastngrcia, queonon= ‘bus patet ease custodiend us Torael ad locum qui ei paratus eat : vobiscum et cum diligentia cuncta fatite : evate sacrifi- jum et venite in conspectn ejus, et adorate Bominum in decore sancto? Et alibi: Perfectio twa et doctrina tua iro sancto two, Domine, ut ponat thymiama in ferore tuo, et holocausta super altare tum, Et illud : Labia sacerdotis custodiunt scieutiam, et legem de ore ejus exquirunt, quia angelus Domini est. Lex veritatis ‘ore ejus et iniguitas non est inventa in labiis ejus : in pace dirigens ambulavit, et multos eonvertit ab ini- quitate, Nee non et David : Sacerdotes tai , Domine, intluantur justitiom, et sancti tui letentur. Vidware aja benedicens benedicam, et pauperes ejus saturabo pavibas. Sacerdotes ejus indaant salutari, et sancti jus exsultetione exsultabunt, Quod et ipse Dominus et Salvator apostolis suis prncepit dicens : Euntes per unitersum mundum preedicate Brangelium regni, ‘appropinquatit enim regnum cceloram, Demonia ejicite, clandos curate, leprosos mandate, mortuos sxa- citate. Et iterum : Quis, putas, est Adelis serous et pru- dent, quem constituit Dominus super famitiam sxam xt det ills cibum in tempore opportuno? Beatus ille serous, quem cum renerit dominus ejus invenerit sie focientem, Amen dico vobis, quonian super omnia bona sua constituet exm, Nom et Petro diait : Simon Petre, sidiligis me, pasce ores meas. Unde et apo~ ‘stoli iu unum commorantes possessiones proprias et substantias yendebant, et non quidem credentium as evertebant, sed magis unicuique prout opus erat fidelium dividebsnt. Quod et beatus admonet Petrus Pascite qui in robis est yrcgem Dei non coacte, sed spontance secundum Deum, neque tur- pis luc i gratia, sed voluntarie, ut cum princeps ‘torum upparserit, percipiatis immarceacibilem gloria oronam. Nam et Paulus ita ad esto fidelinm in verbo, in conversatione, in fide, in charitate et costitale , ub profectus tuus manifeatus sit oninibus. Quia sive Jude, sive Graci, sive servi, sine liberi, unum spiritum in Chrieto potati sumus, et se- metipsum pro nobis tradidit factus pro nobie maledi- tut in nobis benedictio Abraherfieret. Jacobus igh- tur ita loquitue : Religio munda et immaculate apud Deum et Patrem hac eat : visitare pupillos et viduas in tribulatione eorum, ef immaculatum GQ se custo- ire ab hoc seculo, Dicat nunc quisquis ille est se ciator interminabilis vertigo testationis, qui ex apo- stolis sanctis vel ex omni turba credentium, quos advocavit Doininus, quemyuam vendidisse aliqua- tenus hominom, dum ipse Dominus in Evangelio cit : Venit enim Filius hominis quaerere et saleum [a- ete quod perierat? Audi namque Zachzum Domino dicentem : Eece dimidium bonoram meoram, Domine, do paxperibus, et si quid aliquem defraudaci, reddo qradraplum. Quorum exemple aposteli et omnis toga sanctorum mariy:uin et coufessorum impleve- runt, et nobis implenda insinuaverunt, dicente apo- ‘stolo Paulo : Imitatores mei estote, sicut et ege per emais Christi (4 Tim. tv, 12]. Naw qua frouie, qua etiam conseientia quisquis ille est prioris illius imi- CONCILIA INSPANIZ, — TOLETANUM X. it timor Domini A tat Bo 416 roditoris, ut post hujus nefanda commirsa 1» Deo praxsumat offerre libamina aut perce- is suscipiat sacra mysteria, quae uobis est con- cessum in ablutione peceatorum nostrorum, dum dicit : Non licet eos mittere in corbonam , quoniam pretivm sanguinis est? Corbona (T. 4, 2, Corban) enim nostrorumn est arcana pectorum [7 1, pecea~ torum], in quo sanctum suscipinus enrpus; et ma- nobis est eustodiendam de talibus eommer- iis, ne inquinemur mentibus nostris, ct proruamur euro Juda negotiatore cordibus cacis, secundum quod Dominus dicit : Vee homini illi per quem Fit ‘hominis tradetur in manibus peccatoram : bonum erat i natus non fuisset homeo ile, Quod non tontum ro Juda, sed pro omnibus , scilicet qui hujus m cimoniis deserviunt, et ipsi illi in diem judicii erunt condemnati, per quem veuundati in baresem ecciderunt Judaice, aut etiam prasemti sxculo wate suscipiant secundum propheiicnm sermonem : Ecce furor Domini egrediens, procella ruens in capite impiorum conguiescet. Et lerum : Propheta nangue et sacerdos polluti sunt, et in domo mea invent malum eorum, ait Dominus : Idcireo via eorum erit quasi tubricum in tenebrie , impellentur enim et corruent in a: afferam enim super ecs mala, annura visitat‘onis corum, ait Dominus. Et per Issiam : Dedi pepulum meum in manu twa: non posuisti eis miscricurdiam : ‘aggravasti jugum tuum valde : descende in pulvere : sede, lace , eb intra in tenebras : veniet super te malum ek nescies , ef irruet super te repente calamitas quam non poteris expiare. Ek i.erum in Evangelio Dominus dicit : Attendite a falsis prophetis, qui veniunt ad ‘ves in vestimentis obium , intrinsecus autem sunt lupi rapacet, Et illud : Cavete ab his, qui devorant domus viduarum, siaulantes longam orationem : hi accipient damnationem majorem. Et iterum : Neminem concu- Hatis neque calumniam faciatis, et contenti esto sti pendiis vestris. Quia si quis scandalizaverit 43 wnun de pusillis itis, qui in me credunt, expedit ei ut ligetur lle ejus mola asinaria et projiciatur in mare. Unde et in Actibus apestolorum ita Doninum legimus dixisse : Saule, Saule, quid me persequeris ? nun in coe'umn ascenJerat Saulus , ut ibidem perseectio- nem ejus sustineret Dominus ? sed in servis suis ba- pp bitans hane protatus est sententiam, sieut ipse dicit: fel gui me spernit, eum apern:t qui me misit. Et illud : Qui non est mecum contra me est, et qui non congregat mecum spargi!. Quod etiam dudum per prophetam dixit : Populus hhic labiis me honorat , cor antem eorum longe est @ me, Sine causa autem colunt me, docentes doctrines et mandata hominum, Et in Evangelio : Quid enim pro- dest homi tum woriversum (ucretur anima ero suw detrimentum pati plantavit sincam, id est, Ecclesiam, et Iucavit eam agricolis, id est, sacerdotibus. Cum ergo venerit do- minus vinew, quid faciet agriculis illis? Malos male perdet, et vineam locabit aliis agricolis, qui reddavt ei fructus temporibus suis, Nam, dicit ipse,+ an Acitiequa hora Dondinus vester venturus sit. Si autem dixerit malos servus ite in corde suo : Moram facit douinus mous venire, et cozperit percutere couser~ vos suos et ancillas, n.anducet autein et bibat cum ebriis, veniet domiaus servi ilfius in die qua non sperat, et hora qua nescit , et inutilem servun tet in tenebras exteriores : ibi erit fetus et stridor dentiuin. Si quis enim post han delinitionem talia agere tentaverit, noverit se extra Etclesiam fleri, et presenti et futuro judicio cum Juda simili pena Percelli, dummodo Bominum denvo proditionis pretio maluit ad iracundiam provocari. Ofitulante miseratione divina et gloriosissin R. ccesvinthi principis inhicrente voluntate religiosa, huis gesti decentissime alligatis ct in pace connexis ex (otis pracordiorum abditis damus gloria et ho- orem soli wterno et immortali Deo Patri et Filio ‘et Spiritai saneto, evjus dono collatum nobis agno- seimus pro ejus Ecclesix statu et prompte gerere curam et yosse sacti regiminis eompetentia dispo- nere jura, a quo petimus et optamus, ut porrecta longitudinem felicium dierum sacratissimi principi vita et omni gloriarum decore perpetim pollente sa- lute, nobis quoque tribuat susceptam Ecclesice suse regimen in soquitate disponere, in sollicitudine gu- hernare ef in pace tenere, ut post mundi hujus sus- cepla pericula pervenire possimus ad eaulestia re- gn2. Amen. 464 Interfverunt huic sancto concitio : Engenius indigous Toletanz sedis metropolitanus episeopus, Fugitivus indiguus Iispalensis sedis metropolita- ‘hus eplscopat Fructuosus intignus sedis Bracarensis metropli- tanus episcopus. us Keclesise Castulonensis episcopus. icus Segontiensis Ecclesize episcopus. Maurusius Keclesizs Orelanz episcopus. ‘Wittarieus Ecelesie E'enensis episcopus, Dadila Eeclesie Complotensis episcopus. Egeredus Salamanticensis Ecclesix episcopus. Cyricus Eeclesize Barcinonensis episcopus. Casarius Ecclesiz Olyssiponensis episcopus. Athavasius Setabitanze Ecclesia episcopus. Balduigius Areavicensis Eeclesiz episcopus. Evsychius Ecclesiae Segobricensis episcupus. Hermefredus Lucensis Ecclesiz episcopus. ‘Magoarius Accitane Eeclesiz episcopus, Elpidius Astoricensis Ecclesia episcopu ‘Zosimus Eeclesise Elborensis episcopus. Stephanus Ecclesia Valeriensis episcopus. Flavius Ecclesize Portucalensis episcopus. Vicarii episeoporum, Argefredus abbas, agens vicem Egilani episcopi Oxomensis Eoclesiz, 4,71, 2 ignorat. ‘Exgila. BY. tive deeretuin £4, TA, 2, COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAE. ASCRIPTA. Vigilute et orate ne intvetis in tentationem,, quia ne A Martinus abbas , agens vicem Waldefredi Mentesana. » preshyter, agens vicem Giberici episeopi is Ecclesia. Agricius diaconus, agens Ecclesie. D.niel diaconus, agens vicem Barc: Ili episeopi Ecclesia Urcitane, Decretum ¢ pro Potamio episcopo in eodem concilio, Assumere poteramus canoram in cantu fraterne titi Ubiam, quia divina pietas ‘convewum no- ‘strum ad concordise couvocaverat siudia, et couvene- rat abnuere meestitiam vite, quoniam usitatione di- sviplinse videbomur payernas reg:las innovasse ; sed gravius collisi threnum pro cimbalo sumimus et fu- hus p70 cormine decantamus, gementesque cum Jeremie questibus dicimus : Dissolutum est gau- dinm cordis nostri, versus est in Inctum cheras noster. Unde et ve coram nobis esse consp’ tus, quoniam eccidisse coronam capitis nostri videmus, dum tam nobile in quod ia tam sublime sanetitatis optimum stetit Keee etenim tractantibus nobis in pace dlesiasticis AGS regulis, delatum est couve: tui no- stro epistolium confuse confessionis et abulerde subscriptionis, quod Potamius Bracarensis Eec'esiw ep scopns de factis propriis suis verbisque annotarat articulis, Quo reserato quid obliteranda pagina ct alotenda litterarum panderent elementa fetibus po- tius quam sermonibus lacrymanda cognitio recen- suit. Tune solitarie tantuin secretimque adunatis poutifcibus Dei prastictum episcopum adesse feci- mus coram nobis, quem singultibus aggredientes am- plius quam loquelis reseratam illi suz defornitat's et nostrae coufusionis protulimus seripturam, quam ace cipiens ac recurrei tantibus nobis, ulvum sui operis sueque aunotationis intimatio esset, illico suum actum suique oris eloquium suorumque digito- Fum csse robur asseruit quod illic relegendo pravi- it, Rursum sub divini vominis eontestatione hune de ee Ecelesi 1m Winibalis episcopi auljurantes obtestati sums, ut si non sponte n:endaciuin diceret ant alicujus viol-ntize pro- ventu perlerritus talia enarraret, veraciler indicaret. Qui mox Debili voce Luminibusque ploraiu madenti- D hus et fragore singultuum cum unius Dei nominis, juramento clamavit se et vera eadvm mala de 6 confiteri ct ad hae confitenda nulla se violentia pragravari : unde etiam ot ferme per novem menses spoute deseruisse regimen Beclesise sum ot ergastulo quodam ub admissum Qsgitiun acturus poenitentiam 0 conclusisse priedixit. Tune per Suclem confessio- jguito quod tanto femineo surduisset stu- pro, et licet hune antiquitas paterna sueris re dejicere ab honore decerneret, nos tamen misers tionis jura servantes nop abstulimus nomen bouoris, quod ipse sibi sui criminis confessione jam tuleral, U., G. Ast in A. non hoc leew sed ad calcem cun- cilii Toletani decimi tertii nur. a9 CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM X. 450 red valida auetoritate decrevimus perpetuse posni:en- tiz hune inservire offictis et cerumnis, providentes peram et dumosam poenitentia: \dinem quandoque pervenire ad refrigerii ma jctum in voluptatis sux latitudine i wlerna dammatione. Tune ve~ nerabilem Fruciuo:um Ecclesi, Dumiensis episco- pum communi ownium a sirorum electione consti- tuimus Eceles w Bracareusis guberuacula continere, ita wt omnem metropolim prov nciw Galizveize cun- etosque episeopos populosque conventus ipsivs om- ‘nescque curain animarum et rerum Bracarensis Ec clesiae gubernanda suscipiens ita componat alque conservet, ut ei Dominum nostcum de rectitudine operis sui glorilicet, et nobis dé incolumitate ejus Ecclesiae gaudinm prasstet. Quia vero ad futurum prospicere conveuit, ne exoriri in statu pacis possit d{uadam comMnotio litis, Patrom sententiam quce jam dictum Polamiuin episcopum 4GG rectitudine nat, huie decreto connectere vigilautia mostra pro- cur. Nec illud, fratres, seribere alienum ab Ecclesize utilitate censuimus, ut sciretis quicunque sub ordi- matione vel diaconatus vel presbylerii vel episcopa- tus mortali crimine dixerint se esse pollutos, a su- ordinationibus submovendos, reos scilivet vel veri confessione vel mendacio falsitatis : neque ‘enim sbsulvi potest in his si in se ipsos edixerint Multe qui- dem et atiz sententize buic poterant invecti decreto, ‘qua pradictum Potamium episcopum sa-vissima a sleritate abj cere jubent, sed ex omnibus lane co seriplam yonere sententiam maluimus, ue si tota condemnationis edieta replicassemus, gravissime taltionis auctores existere videremur. Facium decretum sub die KalewJarum Decem- rium , avno feliciter octavo regni gloriosissimi do- ini nostri Rece:svinthi regis. Onmnes sacerdotes Predicti concilii hoe stabiliter sanciv Alind decretum*, Vividis traciatibus invenire quod justum est, et experientia esse judicantium comprobatur, et justi ‘summa judicii plenior invenitur. Adeo weatis inten- ionem orisque simul stodia deducentes agnitione avdiendi negotii delatum est ad nos in conventu ‘sancti concilii ex directo gloriosi domini nostri Rec cesvinthi regis per illustrem viram Wambancm te- Stnentum gloriose memorie sancti Martini Ecele- siz: Brscarensis episcopi, qui et Dumiense monaste- ham visus est consiruxisse, ut reserato eo quid illie memwratus bealissimas vir decrevisset nosire co- Gnitioui pateret : quo testamento ia omoium con ‘wentu relecto comperimus bunc ex ordine a memo- alo principe ad nos este directum, quoniam idem loriose memoria sanciissimus vir ita decreverat, ut succedentibus per ordinem regibus ad comple- Deest hoc decretum in B M., E. 4, T. 4, 2, U. Gi inserilitur, A mentum ejus ipsius testamenti constitutio commen- data mancret. Tane deinde illatum est nobis testa- mentum Ricehimiri memorate Dumlensis Eccles: episcopi, quod de rebus suis in eadem Eeciesia de- ereverat examiuatione veridiea dirimendum : q relato coguovimus euindewn auetorem suum illic di versie constitutionis edidisse conditions, inter quas tunain validam conatus est religatione coustrit depotang ct illationes tributorum et pretia feugum absue aliqua diminutione annva vice paupe erogare, nibilyve esse absque deliberatione relietua quod usibus Ecclesi posset quadam liberalitate 4G7 servire. Tune ex voce partis Eeclesiz Du- miiensis astructum est quod un:versm speciei, genc- neris et corporis rem que in ejusdem Ecclesiae domo Bintrinsevus ad usus domesticos et tempore sux or- dnationis Idem episcopus Riechimirus invenit, et qua ipse aut de opere utriusque sexus artiticum fa- muiliarum Ecclesize potuit habere confecta atque lata aut qu sua provisione habuisse visus est con- quisita, omnia moriens jussisse pauperibus erogare , quaedam vero ita viliori pretio vendere ordinasse, ut negotiatio earum rerum perditio potius quam mer- edidisse quoque quosdan ex ejusdem Ecclesia familiis, quibus otiam cum ad se per.inentibus amplius quam quingenta reperi- tur utrius jue sexus dedisse mancipis. Quibus damnis, Ha cognitis, quia et cuncta remedia intriusecus do- mus tam indiscrete largita fuerant, ne gud ad di- jatem Eccl-sia relijuuin esset, cum nulia inmmi- ens causa parp-rum necessitatis existeret, quit in hhoe sancta lex tam examussim erogare deprehenss eat, aique pro libertis itis nibil secundum canoni- ‘cam sanctionem datum in commutationem pateret, is et reliquis rebus eisdem li- hertis collatis aliquid in repensatione relictum Ee- innotesceret, verun et rem suam fla in no- ne pauperuin relegasset, ne aliyaid remedii ex hoe ecclesiasticus usus attingeret, dueti_ suimus tam KGB quam pateruaruin sanctionans testamenti seriem, etsi non usquequa- que, in irritum rationabili temperamento d-dueere : scilices ut quia tantoruin dispendiorum damnis > is ros acel D stica diguoscitar subjscere, omnis res ejus, quam it run momini, tandiu Du- deserviat facultate donee fomne hoc damnum quod in wlensitibus domus su- stinuit valeat evideutius reparari, a¢ tune completa resiitutione damni observetur sicut deereta est se- ries testamenti. Liberlos vero qui ex familiis Kecle- sie facti sunt, seu res universa quae in manci aliisque corporibus vel illis vel suis hominibus col- lta esse dignoscitur, cuncia in diseretione venera~ bilis featsis nostri Fruetuosi episcopi disponenda re- Jinquimus, ut quia bee evidens ordo Patrum in irti= tum devoeat, illivs temperameniumn hoe ad misers- ly G, Ast ia A. ad ealeem concilii Toletani decimi ter- c eI tionem addueat, quslicer nee regulam paternam modus excedat, et miserationem severilas non ex- ‘stinguat, ut secundum meritum servientium et liber- tatis preemia et rerum donaria vel subtrabat vel eon- COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCSIPTA, 432 A rium, anno feliciter octavo regni gloriosi domin’ nae sedis Eeclesiz me~ tropolitanus episcopus et cateri sacerdotes memo- ecdat. Editum decretum sub die Kalendarum Decem- ati boe judieii nostri deeretum seribimus. LVI CONCILIUM TOLETANUM UNDECIMUM DECEM RT SEPTEM EPISCOPORUM, HABITOM ANNO QUARTO REGNI GLORIOS! PRINC:P:8 WAMBANIS, SUB DIB SEPTIMO IDUCM NOVEMBRIUM, £Ra DCCXEIL In nomine sanct# Trinitatis collectis in unum Carthaginis provincie sacerdotibus in Toletana urbe ‘in beatw matris Domini Maris virginis sede, anno quarto excellentissimi et religios! Wambanis cipis, sub die septimo Idus Novembri gandii et dies ai fn quo nobis datum est conspicere pariter et de- flere quid laerymaram de prateritis Domino debe mus. Erainus enim hucusque prolabeatis sxeuli 4@9—470 colluvione instabiles, quia annosa series temporum subtracta luce conciliorum non tam vitia auxerat quam matrem omnivm crroram ignorantiam otiosis mentibus ingerebat. Cerneba- anus enim quomodo Babytonic confusionis olla suecensa nune tempora conciliorum averteret, nune sacerdotes Domini de resolutis moribus irretiret ; purpuratze enim meretricis sequebantur invitsmenta, quia ecclesiastici conventus non aderat disci nee erat yui errantium corrigeret partes cum sermo divinus haberetur extorris, et quia non erat adunan- dorum pontificum ulla praeceptio, erescebat in ma jus vita deterivr. Cum tandem divina nos clementia ex aito respiciens et tempori wlatis nostra se occur- suram preebuit ef saluti, praeparans nostris sceculis religiosi principis mentem devotam pariter et in- structam, cujus fervide sollieitudinis voto et lux conciliorum renovata resplenduit et alterna charitas se mutuo in corrigendis vel instruendis moribus excitavit, dam et aggregandi nobis hortatu principis religiosi facultas est data et opportuna corrigendis preparata est disciplina, ut qui decursis longe ante Jemporibus post decem et octo scilicet labentium non aliunde primum ccrpimus habere sermorer quam de nostra fidei puritate, ut quia initiand Rad beaam vitam hominibus hee prima semper est via salotis, praevia quoque nostris fleret et institatis pariter et preceptis. Unde de sacro hujus instructions areano sanctorum patrum Niczeni sci- licet et Constantinopolitani, Ephesini atque Chalce- Gouensis eonciliorum muita amplectentes per que t radicitas bzreticorum falsa concinnabula { Forte, cone liabula | destrauntur et fidel eatholiex limpor evidens declaratur, aut communi alternoque ani morum jadicio definivimus ut hane ipsam uosire Gdei regulam verbis simplicibus niteremor slter- ingulariterque referre : ita ut quid- dum de hojusmodi questio cvique nostrorum lectionis memoria mi Prout animis vel memorize occurrisset, omni so- ine, C brietatis compendio simplic! notaretur atilo, relatio tamen ipsius sacramenti pura et evidens a capite primum ineiperet, et sic ad membra r.liqua perve- niet, nullas obscuritatis in se lineas habens, nullas ‘etiam inusitate locutionis regulas eontinens, sed Paritas sola esset clara sermonum, que poset evidentiam exprimere sensuum, quo exercitstiores ‘nos ad intelligendum redderet verborum simplex collatio, quam relsta condense leetionis instru- ctio; quia ct re vera tantz rei mysterium ita sa- cerdotes Dei convenit nosse, ut non superficie verborum efferantur incogniti, sed sensibus sane intelligentiz: reperiantur instrueti, ut in disserenso precipue hujus sancte Trivitatis arcano plus evi- dentia quam eloquentia eos effciat saporatos. Aunorum excursum in unum meruimus aggregari enitn et divini muneris dono est actum, ut juxta vo conyentum, mederi possemus speciali gratia sani- tatum, Neque enim numerus iste alienus est a salute : sie quippe molier illa in Evangelio tersenis, annorom exeursibus curva, que Aiguram totius gene- ris humani gestabat, sub sacramento hujus numeri saluti pristing a Salvatore donatur. Nos igitur per tot anrios curvo nostri ordinis persistente statu in €0 quod nulla nos conciliorum definitio jungeret, nullus etiam conventus_ecclesiastici orJinis aduna- ret, tandem divine voruntatis imperio et religiosi rincipis jussu evocati in Toletanam urbem convents mus. Qui cum in occlesia beate virginis Marie debitis in sedibus locaremur, inter ewtera que. sublerius disereto eapituloram ordinge sunt diges:a tum deflnitiouis alternx promissio monstraretur in epere : unde quod primo die presidentis metropoli- tani lingaa profudit, die tertia omnium nostrorum Vox singillatins collative repetit. Iste ergé est tenor AAdei nostese qui et 2 capite copiose profluxit et, a ‘membris prolatus gloriose emic Confitemur et eredimus sanctam aque ineffabilem initatom Patrem et Filium et Spiritum sanctum unom Deum naturaliter esse unius substantia, unius nature, unius quoque majestatis atque virtutis; et Patrem quidem non genitum, non ereatum, sed ingenitum profitemur; ipse enim a nullo originem ducit, ex quo et Filins nativitatem et Spiritus sanetue Processionem accepit ; fons ergo ipse et origo es 453 totius divinita is sus, qui de ineffabili substantia Filium ineffabi genuit, nec tamen alind quam quod ipse est genuit, Deus Deum, lux lucem; ab ipso ergo est omnis palernitas in celo et in terra. Filium quoque de substantia Patis sine initio ante sctla natu [4., 7.2, genitum}, nec tamen foctum esse fate- mur, quia nec Pater sine Filio, nec Filius ali- quando exsiitit sine Pare; et tamen non sicat Fitius de Patre, ita Pater de Filio, quia non Pater a Filio sed Filius a Patre generationem accepit; Filius ergo Deus de Paire, Pater au- tem Deus sed non do Filio, Pater quidem Fi non Deus de Filio; ille antem Filius Patris Deus de Pate, xqualis tamen per omuia Filius Deo Patri, quia nec nasei conpit aliquando nec de- B tr, nec tamen tres Dii sed unus est Deu sit; Mle etiam vnius cum Patre substantiz cre- ditur, propter quod et homousion Patri dicitur, hoe est ejusdem cum Patre ubstantix ; homos enim Grece unum, ousia vero substantia dicitur, quod utramque eonjunctum sonal una substantia ; neque niin de nihilo neque de aliqua alia subs de Patris utero, id B71 est, de substantia cjus idem Filius genitus vel nstus esse credendus est : sempiternus ergo Pater, sempiternus ct Filius; quod ‘i semper Pater fuit semper babuit Filium cui Pater esset: et ob hoe Filium de Patre natum sine initio confitemur, nec enim eumdem Filium Dei pro eo quod de Patre sit genitus disecte nature portiu culam nominamus ; sed perfectam Patrem, perfectum Filium sine diminutione, sine dissectione genuisse © asscrimus, quia solius divi est inzqualem Filium non habere ; hic etiam Filius Dei natura est Filius, non adoptione, quem Deus Pater nec voluntate nee neressitate genuisse credendus ext, quia nee ulla in Deo necessitas eapit nec voluntas sapientiom praevenit. Spiritum quoque sanctum, qui est tertia in Trinitate persona, unum atque equ Patre et Filio credimus esse Deum unius substaniie, ‘unins quoque esse nature, non tamen genitum vel creatum sed ab utrisque procedentem amborum esse Spiritum; bic exiam Spiritus sanctas nec in- genilus nec genilus creditur, ne aut dixerimus duos patres dicamus, aut si genitum duos filios predicare moustremur ; qui tamen nec Patris tantum nee Filii tantum sed simol Patris et Filii Spiritus dicitur, nee enim de Paire pro- cedit in Filium vol de Filio procedit ad sanctifi- candam creaturam, sed simul ab utrisque proces-isse monstratur, quia charitas sive sanctitas amborum esse agnoscitur : hic igitur Spiritus sanctus missus ab utrisque sicut Filius creditur, sed minor a Patre et Filio non babetur, ius propter assuinptam earnem minorem se Patre et Spiritu sancto esse testatur. Hac est sancte Trinitatis relata narratio, que non triplex sed Trinitas et dici et credi debe mee recte dici potest ut in uno Deo sit Trinitas, sed ‘tunns Deus Trimtas : in relativis vero personarum nominibus Pater ad Filium, Filius ad Patrem, Spi- CONCILIA HISPANLE. — TOLETANUM Xi se quoque Pater est essentiz. A rit aaa Ss sanctus ad utrosque refertur : que cum relative tres persone dicantur, una (amen natara vel 4 stantia creditor; nec sicul tres personas substantias pracdicamus, sed unam substanti: autem personas; quod enim Pater est non ad +o sed ad Fitium est, et quod Filius est non ad se sed ad Patrem cst, similiter et Spiritus sanctus non ad ce sed ad Patrem et Filium re'ative referiue in €0 quod Spiritus Patris et Fiii proedicatwr. Item jus Deus non ad a'iquid dicitur, sicut Pater ad Filium vel Filius ad Patrem vel Spiritus sanctus ad Patrem et Filium, sed ad se specialiter dliciwur Devs, nam etsi de singulis personis interre= gemur Deum necesse est fateamur. Deus Deus Filius, Deus Spiritus sanctus. sing Pater omnipotens, et Filius omnipotens, et Spiritus sancius omuipotens singu'ariter 47 dicitur, nee tamen tres omnipotentes sed unus omnipotens, sicut et unum lumen unumque principium pradicatur : igulariter ergo ct unaquaeque persona plenus Deus et tote tres persone nus Dons conflietur ef cre- divar, una illis vel indivisa atque aqualis deitas, majestas sive potestas, nec minoratur in singulis nec angetur‘in tribus, quia nec minus aliquid habet, cum ‘unaqueque persona Deus singulariter dicitur, nec amplius cum tote tres person unus Beus enuntia- tur. Haze ergo sancta Trinitas, quae unus et verus est Dens, nee recedit a numere nee capitur numero: in relatinne enim personarum numerus cern:tor, in divinitatis vero substantia quid numeratom sit non comprehenditur : ergo hoc solum numerum iusi- rnuant quod'ad invicem sunt, et in hoe numero carent quod ad se sunt, nam ita huic sanctz Trinitati unum naturale convenit nomen, ut in tribus personis non possit esse plurale ; ob hoe ergo eredimus illud in sacris literis diet : Maznus Dominus noster, ¢f magna virtus ejus, el sapientice ejus non est numerus. [Nec quia tres lias personas esse diximus unum Deum, evmdem esse Palrem quem Filium vel esse Fultim eum qui est Pater, aut eum qui Spiritus sanctus est vel Patrem vel Filiom dicere poterimus ; nen enim ipse est Pater qui Filius, nec Filius ipse qui Pater, nec Spiritus sanctus ipse qui est vel Pater vel Filius, ‘cum tamen ipsum sit Pater quod Filius, ipsum Filius quod Pater, ipsim Pater et Filius quod Spiritus sanctus, id est natura unus Deus Cum enim dicimus ‘non ipsum esse Patrem quem Filium, ad personaram distinetionem refertur; cum autem dicimus ipsum esse Patrem quod Filium, ipsum Filivm quod Pa- trem, ipsum Spiritum sanetum quod Patrem et » ad naluram qua Deus est vel substani pertinere monstratur, quia substantia unum su-t; personas enim distinguimus, non deitatem separa initatem igitur in personarum distinctione agnoseimus, uoitatem propter oaturam vel substan- tiam profitemur. Tria ergo ista unum sunt, natora scilicet, non persons: nee-tamen (res iste persons ‘scparabiles zstinandz sunt, cum nulla ante alian, 8 wu'la post aliam, nulla quidpiam operasse aliquando credatur; insepara euimn inveniuntur et in eo quod sunt et in co quid faciunt, quia inter generantem Patrem et generaium Filium vel procedentem Spiritum sanctum nullum fuisse eredimus temporis intervallum, quo aut geui- genitum aliquando pracederet aut genitus geni- tofi deesset aut procedens Spiritus Patri vel Filio posterior appareret : ob hoe ergo inseparabilis et inconfusa he Trinitas a nobis et predicatur et crevitur, Tres igitue personz iste dieuntur juxta quod 473 msjores detinium (T. 1, definierunt] ut agno- Scantur non ut separentur; nam si attendsmus itlud quail Scriptura sancta divit de sapientia : Splendor eat Iacls tern, sicut splendorem tuci videmnus in- sepurabiliter inhwrrere, sie confitemur Filiuin a Patre separari’non posse : tres ergo illas unius atque in- Separabilis nature personas sicut now confundimus ita separabiles oullatenusprecdicamus, quandoquidem ita nobis boc dignata est ipsa Trinitas evidenter «s tendere, ut etiam in his nominibus [4&., B. R., 7. 2, concitii damnatione derisorum vel pre. strepentinss, la Joeo benedictionis consedentes Bomini sscerdo- tes neliia debent aut indiseretis voeibus prastrepi ‘sut quibastibet tumultibus proturba vania fobulis vel risibus agi, et, quod est deterins, ebstinatis concertationibus teimuldvosas voces effun- dere. Si quis enim, ut Apostolus sit, pulat se religie sum esse non refrenans linguam som, sed seducens or sunm, hujus vena ext religh justitia perdit, quando silentia judi pushers: Hoe arge exemple, dest ftom ia Patnot. LXXSY. CONCILIA {ISPANLA. sancto missus esse creden.Jus est in 60 quod ipse per A turba confund — TOLETANUM Xt. , diene propheta : Brit exltus jus- ‘iti silentium, Debet ergo quidquid aut consedentium collationibus agitur aut accusautinm parte proponitue si¢ mitissima verborun relatione proferri, wt me vocibus audientiam turbent, mec judi- cantium vigorem de tumultu enervent. Quieunque ergo in conventu eoncilii hee quae pramissa sent violanda crediderit et contra hase inordicta aut tu- contumeliis vel Fisibus concilium pertur, legis edicium quo preecipitur : Ejice derisorem et exibit cumeo jurghum, tui confusionis dedecore abstractus, a communi coxtn secedat et trium dicrum excommunicationis senten- tain perferat. M. Non debere metropolitanum a confinitimorum in- Hructione cessare. Quantum quis praece'st evlminis obtinet loemm, lantum necesse est praxcedat exteros gratia merit Tum, utin co quod presidet singulis slagulariter or- netur emineutia sanctitatis, habens semper et In ore gladium veritatis et in opere efilcientiam lumiois, at juxta Paulum potens sit exbortari in doctrina sama et contradiceutes revincere. Nos proinde nostri ordinis gradum vel suscepti regiminis modum magnopere cogitare debemos, ut qui officium preedicationts sus- cepimus aullis curis a divjna lectione privemor. Nam quorumdam mentes pontificum its torporis otio a le- etionis gratia seeluduntar, ut quid doctrine subditis ‘exhibeat gregibus non inveniat preco motas. Insi- stendum ergo semper erit majoribas, ut quos sub re= nis sui cura tgentar fame Bei verbi perire non nant. Sie metropolitanis in eoofinitinos exterosque ecelesiasticis ordinibus geditos, sic confnitimis in comm.sso sive religiosorum numero vigilandam est, 1a ut indesinenti sollicitadine praelatus quisque subd:tos gazrens aut profectum corun 477 Igtabandas agnoseat, aut nescientiam sine arrogan- tia instruat, Placuit ergo de talibas joxta instituta Toletaniconcllii hoe specialiter definre, ut aut aponte ‘hecessariam perdiscendi, at a mujoribus ad leetionis exercitia cogantur jnvjti. IML, Utinuna provincia diversitasofficioramnon fengatar, De his qui contra Apo voluntatem cireumfe- Funtur omni vento doctrine, placuit huic eancto con- Cilio ut metropolitanz sedis auctoriiate coacti unius- eujusque provincise pontifices rectoresque ecelesiarcm ‘unum eumdemquein psallendo teneant modum, quem in metropolitana sede cognoverint institutum , nec aliqua diver ana se patiantor sede disjuogi. $i 1m est ut inde uwusquisque xumat regulas ma- gisterii unde honoris consecrationem accepit, wt juxta majorum decreta sedes que unieuique sacer- Gotalis inater est dignitatis sit et ecelesiasticz ma- gistra rationis. *In reliquis, pranter A. et E. 3, Ne tumultn con- éitium ogitetur. 18 ‘ da sunt, cxtera officia publica , id est vesperam , wetutinnn sive missam aliter quam in principali Ecelesia celebrare non Hiceal. Quisquis autem horam dceretorumn violator exstiterit, sex mensibus com- munione privatus apd metropolitanam sub pooni- qoaliter apad illum et prateritze trangressionis culpa lacrymi diluat, et necessariam officiorum doctrinam studiose addiseat. Sub ista ergo regala diseiptiaz non solum wetropolitanus totius sus provincia pontifices vel sncerdotes astringal, sed oflam emteri episeopi sub- jectos sibi eeclesiarum rectores his ebtemperare institatiouibus cogant, IV, De discordia sacerdotum. Sicut omnis qui diligit fratrem suum ex Deo, ita ‘omnis qui odit proximum ex diabolo est : dilectione enim sola discernitur quis ex quo geuitus approbe- jeente Joanne : In hoe manifesti sunt fiii Dei 4 filii diaboli; omnis qui non facit justitiam non est de Deo, non diligit fratrem suum , quoniam hac est aununtiatio quam audiatis ab initio wt diligamus alter- wrum : et post paululum : Omnis qui odit fratrem suum homicida est ; et scitis quoniam omnis homicida ton habet vitam aternam in se manentew. Ecce homi- da esse probabiliter declaratur qui a fraterna so- cietle dividitur; nam elsi manus non moveat ad occidendum, pro eo tamen quia ianmitis est ad igno- scendum jam a Deo bomicida tenewr : vivit ille, et iste jam imterfector esse 47G convincitur, Cum igitur his praeceptis beatus apostolus Paulas cousona preedicatione concordet dicens : Non occidat sol su- per irucundiam vestram, et notite locum dare diabolo; relat sunt nobis quorumdam sacerdotum persunz im tantam obstinationis effervuisse discordiam , ut ‘non solum illos ab ira occasus solis non revocet, sed ne anuiosa quidem transactio temporum ad bonum charitatis reclinet, quippe in quorum cordibus ita sol justitie Ebristus occubuit ut ad lumen charitatis rodire vix possint. Horum igitur et similium discor- sntium fratrum oblationes juxta antiqui canonis de- fivitionem nullo modo recipiendas ease censowus : de personis tamen discordantium id speciali defini- tione praeipimus, ut antequam €0s reeonciliatio vera innectat, nullus eorum accedere ad altare Domini audest vel gratiam communionis saneta percipiat , sed geminsto tempore per poenitentism compensa- bunt quo discordiz servierunt, Quod si_unus eoram aliv contenmente ad satisfactionem charitatis cucur- Fetit, ex eo tempore ut paciBcus intra ece: cipiatur « ex quo ad concordiain festinasse convin- ‘citur, sententia tamen superiori servata, ut tempus juod quisque in iram expendit geminatun iv pozni- satislactione persolval V. De compescendis excessibus sacerdotum, Nullis vita pearsulum perturbari debet excessibus ia valde indignum est ut qui tbrouus » Dei vocantur levi motione turbentur, et qui debent # £,, B. Mh, 4, 7.1, 2% U.,G., recentetur, COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO WISPAL. ASCRIPTA. Aesse arca justitie ipsi efficiantur seininarim litis ‘atque rapinze. Quando ergo bnjusmodi juxta Apo- stolum irreprebensibiles eruot, qui non solum re- preheusibilia faciunt, sed wortivera cranda committant? Relaii nobis suat quidem ex sacerdotibas, quod omni gravitate sacerdotalis ordinis pravermissa audientiam judicii furore pre- Veniant, et excessa solius inhonestz motionis adire pro quibus eos oportuerat a-quitatis judicia sustine- re, Duin enim de honoris sibi culmine blandiuutur patientiam babere fagiunt, et qui inconcusse de- buerant veritatis conservare statum, subito religio- ‘nis mutant prepositum et prmeipiti furore autecedunt, sicque in quo decuerat eos ju tinere conventum pravasione aguut, unde presau- B ptionibus coulundantur. Qui tamen aut damue pariter €1 excommunicatione plectendi sunt, aut omissis com> Positionibus rerum sola satisfaetione preuitentiz: cora- buntur : illi enims qui rei propria facultate suffulti sunt, aut qui rem suam jam antea in nomine eecle- size cui presunt transfad sse [.,7.2, transtulisse] noscuntur, si aut ‘per se aut per subditos seu 479 per quemlibet slicna diripiunt vel praesumptionis sou exdis quidpiam ogunt tam in rebus fixes libus quam etiam in quorumlibet dominio const:~ tulis, et pranvasa vel prasumpta de rebus pro- priis juata leges excellentissimi principis sarcisnt, ft pro excessu religioni contrario, quo inbonesti ante judicium paruerunt duarum hebdomadsrum excommunicatione pleciewdi sunt. {Mt avteca qui ot uujusmodi exeessibus serviumt et nilil proprie:atis habere videntur magua discretionis arte medendi ‘sunt, quo nec ausus illicitos ecclesiarum facultatibus Tedimant, nec ipsi penitus extorres a pana persi- Slant: nee enim justum est wt pro pravis actibus sa- cerdotum ecclesia quibus praemineut sustiaeant damaum, ut pro excessibus talium satisfactio ab ec- clesiis exigatur, cum Ecclesia cultores suos now ad litem, scd ad Lonestatem informet. De talibus ergo cuit detinire, qui wul is babitis rebus propris aut in quocunque pervasores exstiterint aut quibustibet Jersonis czedes vel quodcunque praesumptionis intu- leriot , wulla eos incurvatiune stalus sui servitatt hominum debere addicl, sed juxta quod praesumptioe pes quisquis ille exstiterit , ita et poenitentie legibus eebit; id ost si iu decem solidorom summam Presumplor esse convineitur, viginti dicram pepsi tentie sutisfactione purgetve, ita ut sive minoris sive maajoris sommz exceseumn peregerit, similiter ge- minata hoc semper satisfactions pusitentio recom- Penset, Servos umen ecclesisrum qui hojusmedi ‘exeessus operasse uoscuntar ad leges sxcalsres su- diendos remittiwus. EX hie quidem de generali exe cessu dicta sufficiant. Cxterum specialitatis ordinew versequentes, si quis episcoporum maguatis enjus quam uxorew, Gliam, neptem seu qualibet illi grade allero pertinentem quacunqwe fraude vel subiititete, adulterina pollution fiedaverit, et honoris proprid ¥ ln reliquis, procter A., throni. c “I Fradum amiuiat et sub exsill relegatione perpeiuam e\communieationis sententiam perferat, qui tamen rirea finem vitse comm: Femedio adjuvandas eat. Hane sane et illi sententiam merebuntur qui aut volentes homicidium fecerint gut primatibus patatii seu nobilioribus quibusque mulieribus vel puelis illud aut per czodem aut per rogatant injuriam visi fueriot int ata legum seeevlaginm in mem recipere, aut tradilionem de ets Neri vel pro- scriptionem oporieat. VI, Non licerg sacerdotibus quastibet in ecclesia iis truncaciones mewbroram facere, nec aliquid ‘quod morte plectendum est judicare, His a quibus Domini sacramenta tractanda suat judicium sanguin's agitare non licet. &GO kdeo ma- Enopere tatium excessibus prohibendum est, ne in- ‘crete pracsamptionis motibus agitati aut quod morte plectendum est sententia propria judicare Rezsumant, aut truncationes quaslibet membrorum jn quibuslibet personis aut per se inferant aut infe- renda pracipiont, Quod si quisquam borom mor praceplorum aut in geclesiz sue familiis aut in quibuslibes personis tale aliquid fecerit, et con- esti ordinis honore privatus et loco sub perpetuo dampationis teneatur religatus ergastulo, cui amen commanio exennti ex hi 1 neganda est pro- Jer Domini misericordiam, qui noo vult peceatoris mortem, sed at convertatur et vival, VII, Que debeat diseretio ecclestarum rectoribus este, me per imconditem disciplinam subeant homicidit rolem. . Com juxta antiqua institutions edictum plos orga corrigendes agere debeat benevolentia quam saveri- » plus cohortatio quam commotin , plus charitas qvam potestas, relatem nobis est quod quidam ex frairivas plus livore odii quam correctionis studio imsequentes, dum se simulant spirituslem eis adhibere correctionem, indiscretam subito affe~ Foat mortem, eum inauditos a se projiciunt et oc- cultis c0s jadicits sub pani jun. Non ergo fe exter perversis voluntatibus sit liberum sinu- lare quod fingunt, sed quotiescunque quilibet ex ‘corrigendus est aut publica a sacerdote de het di-ciplina curari, apt si aliler rectaribus placet dgornm vel trium fratrum 5 peculiariter aubibjto et modus criminis aguoseatar et modus peenitentiz irrogetur; ita tamen ut si ex- silio vel retrusione dignum eum ease qui deliquit ju- Aicium peculiare decrererit, modus penitentias, ‘quem coram tribus fratribus sacerdos transgressori inaixerit, speciali debeat jus qui sententiam protalit ananus propriz subscripiione notari, sieque Met mt pec Urantgressores sine testimonio excidia vite sux incarrent, nec ppctores accusaos se de quoruralibes interomptionibus erubescant, i pre divinis sacramentis SUL, He guidquam prom pr av is Quidquid invisibitis grate coflatione tribuitur pagunorem quzsiu vel quibuslibet prawiis venungari CONCILIA MSPANLA. — TOLETANCM XI. aljum Lestinpa'o E 469 ‘A penitus non debetur, diceate Domino : Qued grazie accepiatis, gratis date. Bt ideo quicunque deinceps in ecelesiastico ordine constitutus aut pro baptizand consignondisque fidelibus aut pro collatione chr smatjs vel promotionibus graduum pramia quelibet ‘vel pretia votuntarie oblata pro hnjusmodi ambitio- re Suserperit, equidem $1, sclente loci episcopo, tale quidquam 4G} subdids perpetratu ‘scopus duobus mensibus exeommu: Pro €0 quia et scita mala coniexit, et correetionem ecestariam non adhibait ; sin autem suorum quis- piam eodem nesciente quodeunque pro supradietis, capitulis aceipiendum sibi esse crediderit : si pres- bytcr est, triom mensinm ex:ommunicatione pleeta- tar, si diaconus quatuor ; subdiaconus vero vel le B ricus his cupiditatibus serviens et competenti yerbere et debita exeommanicatione plectendus est. VX. (uid custodiri debeat ne i cis episco- pe at, vel qos ssn fail tps babar ‘cceptum per premium ordinatus (uisse detegitur, ‘Mule super hoe eapitulum Patrum sententiz ma naverunt , seilicet ne ineppretiabilem sancti Spiritus Gratiam donis vel muneribus quis zstimet comparan- dam. Sed, quod non sine gravi dolore dicendam est, quanto bae res frequeati decreloram est pracceptions prohibita, tanto novis fraudibus cognoscitur iterate , dum bi qui tali pretjo mercari a:tuutar gratiam Spl ‘tus sancti aut ordinationis sure tempora praveuions mupere, aut post acceptam bonorem promissum splg ¢ Conferunt apparitoribue turpis iueri merceden. Etideo Ut horum et sirvilium argumentorum deinceps ampa- letur oceasio, hoc sancta synodus definivit, ut cum quieqve pontificate eulmen ante Domini sliare per- ceplurus aceesserit , sacramenti se taxatione adstrin- fat, quod pro coulerenda sjbi consecratione honosjs ‘nulli persona cujuslibet premii collationem vel jam dedisset vel aliquando ad fuiurum dare proguret, sicque aut mundus ab hec conlagio prelationis con- ‘secratjonem accipiat, aut implicitus huic seeleri ma- nifeste denotatus corem Ecelesla ad bonofem quem mereari voluit non agcedat, tllos tamen quos dein- ceps post pralationem per praemium ordinatos fuisse patuerit sub definitis pocaitentize wt vera moniacos ab Egelesia separandos ease ceusemyus, id est ut doorum annorum syalio exsilio relegsti et digna satisfactionis vel excommunicationis seatentia. coesciti honoris gradum, quem premiis emerant, lacrymoia conyuirere et raparare intendaot : unde si digna eos saiisfactio penitentioa pommendayerit, peracio jndieue paenitenti quibus scparsti fuerant,, restaureodi sunt. X. Ut omnes pontifces rectoresque ecclesiarum tem- ordinandi sunt sxb caution vlan pum Juasnime vvere debeen nent Quanquamm omnis qui sacris mancipatur 482 dinibus eanouicis regulis tenestur adstrictus , expe- ibile tamen est ut promissionis sux voir syb cau, tione spondeant quos ad promotionis. grades) egcle~ quod singulariter pollicetur quam quod generali4in- etione concluditur. Ek ideo placuit huie sancto concitio, ut unusiuisque qui ad ece' est accessurus non ante honoris consect ¢ipiat, quam placiti sui innodatione [. 4, 7.4, notatione | promittat, ut fidem catholieam sincera cordis devotione custodiens juste et pie vivere de- beat, et ut in nullis operibus suis canonicis regulis, contradicat, atque ut debitum per omnia honorem ‘Mique obsequii reverentiam praceminenti sibi unieui- que dependat juxta illud beati papze Leonis edicinm: Qui seit se quibusdam esse prepositum non moleste ferat aliquem sibi esse pralatum, sed obedientiam ‘quam exigit etiam ipse dependat. Pozna tamen juxta ceclesiasticw consuetudinis morem et placitis taliom inserenda et ab his qui transgressores fuerint persol- vena est. XI. De lucidatione antigui canonis quo pracipitnr wt quis acceptam u sacerdote eucharistiam no sum paerit, velut sacrileaus propellatur. i in divino canone debeat esse confua.nm, dubium, aibil etiam indiseretym,, in coltatio~ Stel contus relatus est cauon Tolelani cone: primi in quo preceptum est, ut si quis accepts a sacerdote eucharistiam non snmpserit, ut saerilegus ropellatue; nec adjeeta est ibi diseretio volantatum cum et infldelis hae (alia infdeliter agat, ot Adelis quod naturalis illum necessitas de- glutire non si ipso mortis exit pregravata tonto siecita- {is pondere deprimi, ut null's eiborum illationibus reflei sed vix tantumdem illati delectetur poculi gra- tia sustentari : quod etiam in multorum exitu vidl- 16, qui optatum suis volis sacre communionis eapetentes viaticum collatam sibi a sacerdote eu- charistiam rejeccrunt, non quod infidelitate hoe agerent, sed quod preter Dominici ealicis haustun traditam sibi non possint eucharistiom degluti on ergo huju modi a corpore Eecle-ix separandi sunt qui talia non infldelitate sed necessitate fece- runt, presertim hi de quibus nihil fei s'nistrae sen- Pheeuit ergo definire quod nee deli offic nec infideliinultum existat: quicunque ergo fdelis perceptain rejeeerit,, in nullo ecclesisstiea damn: tioni subjaceat ; similiter nec illos cujusquam pm tionis censura redarguet , qui taia aut tempore ji fantiz: ficiunt 4B aut in qualibet_mentis aliena- tione positi quid f cerint ignorare videntur. Jam wero quicunque aut de fidelium aut de inddelium numero corpus Domini absque inevitabiti, ut dietwin est, Infirmitate projecerit, si fidelis est, perpetwa commnuione privetur, si infidelis, et verberibus subdatur et perpetun exsilio relegetur. Quod ren quistibot hujusmodi excessos. digna perni Satisfactione deflever't, post quinquenniuin ticitum e:it ium communion: pristing: reformare. tet enim apie fimeti A NIL, Ne in conf tine a reeoneiiati 1. Solet eniot humane nature inGr- C Jeomor jualibet infirmitate coactus cucharistiam D we mortis penitens a reconciliation dintine suspendatur, et ul oblatio cius qui parnitens, nec tamen reconciliatus de hac vita exieril, ub Eccle- sia recepletur. Qui peenitentiom is mortis agit perieulo non die gr-tia diflerendus est, sed si pro certo mortis urget jericulum, posnitentia per ‘manus impositionem accepta statim et recoueiliatio adhibenda est, ne prius ab bumanis rebus zger abscedat quam donum reconciliations pereipia sicque superstitibus quodammodo doloris videatur ease perpetui, si praecisum [ 4. preescissom | ab Ecclesia membris eum, qui utique rocouciliari nea ameruit , raptim a presenti vita mors mavurata subduxerit. Unde juxta paps: Leonis edictum ti in Uempore necessitatis et in pe icull urgent ir praesidium penitemie et mox reconclli tionis implorant, nec satisfactio interdicenda est iatio deneganda, quia misericordie Dei Ree mensuras possumus ponere 1:ec tempore defta re. Be his autem qui accepta patuitentia antequam reconcilientur ab hae vita recesserint, quanquam diversitas praxceptorum de hoe capitulo habeatur, llorum tamen nos sententiam placuit sequi, qui muliptices numero de byjusmodi humanius decre- Verunt, ut et memoria talium in ecclestis commen- detur et oblatio pro eorum dedicata spiritibus acci- piatur. XII, De sacerdotibus qui vezontes cadere videntur, Bene siquidem majorum regulis definitum est, ut allisque siilibus passionibus irre nisteria sacra tractare wow licest : cai prarcepto con- sensu rationis adbibito id communiter deGnivimus , tut nullus de his qui aot in terram arrepti a demo- nibus eliduntur aut quolibet modo vexationis inewre sibus efleruntur, vel sacris sudeant ministrare altar riis vel indiscusso se divinis ingerant sacramentis , excep'is illis qui varits corporum incommoditatibus dediti sine hojusmodi passionibus in terram appro- bantne elisi, 4@% qui tamen et ipsi undia erwut ab offfcil sui ordine ot loco suspensi quousque anius anni spatio per discretionem episeopi inveniantur ab incurs deeimonuin alieni, XIV. Ut hi qui Domino canunt aigue sacrificant post se semper habeant adjutoria constituta. Ut illnd divini oraculi momentis singulis. pre- caventes quo seribitur: Ver soli, quia eum ceciderit non habet sublesantem, summopere curandum est nobis et cavendum , ne boris ilis atque temporibus quibus Domino psallitur vel sacr:ficatur unieuique divinis singotariter officiis in-istenti perniciosa pa- sio vel corporis qualibet valetudo occurrat, que a corrs subito subrui faciat aut mentem alienation vel terrore confundat, Pro hujusmodi ergo casibes pracavendis necessarium duximus institoere, wt ubi temporis vel loci sive cleri copia suffragatur habeat olaminis adjutorem , ut si aliquo casw impleturus accedit/turbatus fuerit ved CONCILIA MISPAN. — TOLETANUM XI. 466 sd terram elisus, a tergo semper habeat qui ejus A Ego Athanasius Setabitane Ecclesia episcupus vicem exsequatur intrepidus, XV. De institutions certi temporia quo concilium agitur. Peractis omnibus que ai correctionem nostri or- dinis in boc concilio promulgata sunt, placuit deft- hire, ut paternis instittionibus obsequentes omni armo ad peragendam celebritatem concilii in metro politana sede , tempore quo principis vel metropoli- tani eleetio defiulerit, devotis semper animorum ‘stediis confluamus, nec quibuslibet requisitis occa- siopibus absentemur, sed in prefato diequo indictum fuerit adunatis in metropolitana sede omnibus pro~ inci pontificibus, concilium Deo praesule celebre- tar. Quisquis autem episcoporum excepta inevitabili causa vel necessitate de peragendo se concilio al ‘Sclaverit onius anni excommunicatione plectendus est. Quod si deineeps absque celebratione concilii anni onius meta transierit ‘omnes in commune im superivris censurse sententia obnoxios retinebit, id est si nulla sibi impediente priueipis potestate solius propre vo- Wwntatis libitu sese ad celebrandum concilium non eollegerint XVL De relatione gratiarum pro consummatione Seonclle jonibus nostris um necessario Tis ightur const docernendas credimus finalem manus 4% nostra subseriptionem adjecimus,, immortsli Deo nostro et Domino gloriam et honorem reddentes, qui nos de ionis letos effecit, qui os no- conventu alierna strum in confessione laudis suz aperuit, qui etiam decreia hiujus nostri concitit honesto fine complevit. Port hee religioso domino et amabili principi no sire Wambani regi gratiarum actiones persolvimus, ‘tujus ordinstione collecti, evjus etiam studio aggre- pati sums ; qui ecclesiasticw discipline his nostris seecalis novus reparator occurrens omisss conci- lisrwm ordines non solum restaurare intrndit, sed etiain annuls recursibus celebrandos instituit, ut ad aliernam morum correctionem annuo tempore alacriter concurrentes, juxta prophet vaticinium, quod in nobis defracium est alligetur, et quod abje- ctum est redueatur, Det ergo eidem principi Domi- nus pro hujus sacre sollicitudinis voto et cursuin prasentis vite in pace transigere, et post diutina tempora ad se in pace remissis iniquitatibus perve- tire , qualiter et hie felicia tempora ducat et felix ‘com omnibus quibus principatur ad Chi ceunfusione perveniat, ut quia per eum co ordinis in melive restauratur, coronam faturi regui ‘apiat ex hoe in regione vivorum regnens cum Chi ‘sto in secola seeulorum. Amen. Pomtifces. Ego Quiricus urbis * regie metropolitans eplsco- pus hae gesta synodica a nobis definita subscripsi. A, 2 wrbia regiee ecclesie sancte Marie 1m suscriptio desumpla est cx BR ,E. T.1,U., G., deest im reliquis. ‘e Viearivrum subseripuones depromple sunt ex hae gesta synodica a nobis definita subscripsi, Ego Argemundus Oretanze Eeclesize episcopus hace Gesta synodica a no Ecclesize episcopus hive esta synodica a nobls defiuita subseripsi. Ego Gouiscalcus Oxomensis Ecelesize episcupus hae gesta synodica a nobis defiuita subscripsi. Ego Leander Ecclesie Micitane, qui et Elotane episeopus, hc gesta eynodica a nobis definita sub- ‘seripsi Ego Palmacius Urcitma: Eeclesi:e eyiscopus hee rsta synodica a nobis definita subse Ego Concordius Palentine Ec.lesia episcopus hac Gesta synodica a nobis definita subscripsi. Ego Atherius Vastitanze Ecclesix episcopus 486 hue gesta syuindica a nobis deBinita gubscrips. Ego Aciselus Complutensis Ecclesize episcopus hace gesta synodica a nobis defiuita subscripsi. Ego Felix Diauiensis Ecclesia episcopus bac gesta synodica a nobis definita subscripsi. Ego Riccila Accitanze Ecclesiseepiscopus hize gesta synodica a nobis detinita subseripsi, Ego Rogatus Viatiensis Keclesin eyiseopus hire festa synodiea a nobis definita subscripsi. Ego Suintoricus Beclesia: Valentinze episcopus have esta synodica a nobis detinita subscri si. Ego Memorius Segobricensis Ecclesiae episcopus ae gesta synodica 9 nobis defuita subscripsi. Fae Egica Segontionsis Ecclesise episcopus hice {esta synodica a nobis delivita subscripsi. Ego Gander Yalerieasis Ecclesia episco,us hae gesta synodica a uobis delinita subscripsi. Abbaiea ». Julians indiguus abbas bare gesta synolica a nobis dotinita subseripsi. Tnvolatus [U., G., Inviolatus} Dei nut abbas si- mititer. Annila Deo miserante abbas similiter. Vicari episcoporum °. ‘vicem domini mei Sin- uiui Ecclesiae Segobiensis episcopi, huee gesta cou- sentiens subscripsi. Egita diaconus, agens vicem domini mel Meauli 1D Ecclesize Carthaginensis episcopi, hire gesta cousen- tiens subscrips Julianus ¢ ecclesia’ menasterii saneti Michactis abbas haze gosta synodica a nobis detinita susbcri Valderedus ecclesia monssterit sanciae Lroea abbas hane geata syuodica a nobis definita susheripsi Gratinldus ecclesi monasterii sanccoram Cosmin et Damiani abbas haze gesta synodalia 2 nobis edits ssubserips. ‘Absalio eectesie monastern sanctz: Crucis abbas hae gesia synodica 2 nobis definite subseripsi. r mnt ad_ abbates, perti amen loco seripii sunt, quia ise ordine in Codicibus reperiuatur, abr Horentus ecclesia monastorii sanctz Evlaliz Hhbas bee gesta synodica a nobis detinita subseripsi. COLLECTIO CANONUM 8. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. Ang A. Gudite Eoclesiz Toletance archidiacones hare gesta synodica a nobis deflaita sabscripsi. i LVII . CONCILIUM TOLETANUM DUODECIMUM: CELEBRATOM SUB DIE QUINTO IDbUM JANUARIAHUM, ZRA DCCXIX, ANNO PRIMO ORTHODOX! 4rQUE SERENissMI DOMINT NOSTRI ERVIGH REGIS. K8T-48G Com ex glorioeo prardicti principis fussu in unum tuissemus aggregath conventum et In basilica sanctorum Apostolorum debitis in sedibus locaremur, adfult coram nobis idem clatissimus « princeps hi gratla plenus et clato piotatis ulti consplewus, qui nostro se ecetul reclinem exhibens at devotum in primis onium sacerdotum se committit precibos adjuvaodum; deinde grates moltiplices omnipoventi Domino agit de couventu totlus coneitii, quia et glorioss jussionis sax ut in ‘anim ddessent impleveridt voium et alterna visionis Innovations se reféeerint gaudioram ; detnde adji- clend sicomne e&t coneilhish allocatus : Non dubiom, daiictissimi Patres, quod optima conciliorom adja- toria reenti mundo snbveniant, si officiosis que corrigenda sunt stodiis peragantor, et ded quibes falis trea prematur quibusque plagis proventu thera succedentiom ferisur, prernitali vesire hhon reor esse incognitnm. Obinde quia certam apud hos gerimus qood pro coutemptu divinorum prasce- ptorum terra perniciem sustineat pressurarum, di- cente Domino per prophétam : Propter hot Iugebie evra et injirmabitur omnis qui habitat in ea; ideo ‘bportet ut quia ofe Salvator's nostri et Domini sal terre esse probamini, per vos Salvi obtineat Jueram per quos regeneratlonis percipit sacramen- tum, ut diligentia defnitionis vestre ab omni eman- ata contagio et ab infirmitatis peste sit libera > et bonorum omniuit sit provenubus grativsa, Jim none quia quidquid me adbue dicere epportuns ratio @ilam natrandam vestris auribus memorie curarum intercapedo subdu= iuso prolixe orationis intercipit, ecee in brevi complexe vel exsrata devotionis mex negotla Jn hujus tomi comuptications agnoscenda perlegite, perlecta discutite, discutea efimatts ae deeretis titu- definite, ut pura et placens Deo vestrarum definitionvim valitura disereti et regni nostri primotdia decoret exondatione justitie , et errores plebium digna cohibeat severitaie censure; seriptom ett enim : Justitia lerut geniem, miseries [a- cit poputos peccatwm: Tait suscepto 8 glorioso prin cipe tomo, peo tam salubri invitamento et eopiosas {grates reiulimus Domino Jesn Christo, et item bene- Vikimus priveipi glorioso. Poot egrestam isitur cjus- ‘det strentasinat prinelpis hee ia jam dict lomo scripta Feperimus © probita pratek A. et U., clettentissime. fh 2, kberata, Cl relic bea, En, reverentissimi Patres et honorabiles ministe- Fiorum coslestium sacerdotes, soliditatem sancize fed Veraciter tenéna et sincera cordis dévotione ample: ‘tens testimonium paternitatis vestra fortissimam iin salutis nostra advoco adjumentum, at, quia regnum fautore Deo ad salvationem tert et sublerationed plebium suscepisse nos eredimas, sanctitudinis ve- sire consiliis adjuvemur, Unde licet sublima nostra primordia paternitati vestre oplual tione non Isteant, quibus clara divinorum judicioram disporitlone praeveiitus et tegiand! cddscendetin sedem et saerosanctam regni perceperim unctionem, ‘Bane tamen melius id poteritiset seriptoruu relation€ cognoscere et proraulgationis vestrae senteutiis pul ‘are; ut sicut eadem regni nostri primordia conventas ‘vestre sanctitudinis compererit divinitus ordinata, ta tis orationum solamen iabpendat et salubrium cous iorum nutrimentaimpertiat, quo susceptum reguum € sicut 4GQ jam vesiris assensionibus teneo gratum, ita vestrarum benedictionum perfruatur deflnitionibus consecrandum , at innovatio quodammodo nostei ¥i deatur impérii hae numerositas vestri ordinis aggre- gati. Et ideo quia Domiaus in Evangelio praxcipit di- cens : Amen dico vobis : si duo ex vobis consenserint super lerram, de omni re quameungute peticrint fit illis @ Patre meo qui in catis est ; ob hoc venerabilen patertitatis vestrce ecetoin euin laeryinarum etfusiood tonvenio, ut elo vestri regiminis purgetur terra a contagio pravitatis. Exsurgite, queso, exsurgite, ‘ulpatoruin solvite nodos, transgressorum mores cor- Figite inbonestos, exetite aeli disciplinam in perfidos; superborum mordacitates exstinguite, oppressorum Ponderibus subvenite, ct, quod plus his omnibas est, B Judzorum pestem quzz in novam semper recrudescit insaniam radicitas exstirpate eorumdem Judxorum pertit ter promulgata: sont omni exanii pereurrite, et tam eisdem legibus tenorem incouvul- umm adjicite, quam pro eorumdem perfid.iram exees- sibus comple: num sertentias promulgate, Et- ‘enim valde nobis eavendum est ne tot antiquorum canonum regula, que pro evrum errombus sunt etiam ‘cum auathemate promulgatz, nos illorum eulpie ob- oxios reddant, si nostri regui temporibus eorumdem canonum eonstructio dissoluta pertranstat : preeser- si legis illivs , quod absit,, serenitatis nostrs it © BAR E.,4,7. 4, 2 comperimats, wo CONCILIA HISPANLE. — TOLETANUM Xt. aT tempore illa clare Gei institutio cesset, ubi dive A ldeum Janoariarum, anuo feliciter primo segni sere- memorize dominus atque praccessor noster Siseburas rex omnes successores suos sub perpetua maledictio- tls consara obstrinsit qoicanque regum manctpiam Chifstinnum Jedeo servire vel farmulari permiserit. Post haze itted quoque vestris Deo placitts inlero sen- sibus corrigendum, quod decessoris nostri praxceptio Promutgata lege sancivit, ut omnis aut inf expeditione etercitas non pro;rrdiens aut de exercitn fugiens testimonio dignitatis snz sit irrevocabiliter cnrens enjus severitatis institutlo, dam per totos Hispanize ‘fies ortinsta ad currit, dimidiam Tere partem popu ignobili-ati perpetuze su! ita ut quid in qui- busdam villulis vel territoriis sive vicis peste hujus jofamationis habitatores ipsorum locorum sunt dege- heres redditi, quia testificandi nullam habent licen- fiam , veritatis ex toto videatur interiisse censara : ‘sieqne gemino malo terra atteriur, dom et infami ‘pleblam notatur elogio et reperiendze veritatis destl- Witur adjumento. Unde ficet eamdem legem nostre Gloria mansaetodo temperare disponat , vestra: ta ‘men paternitatis sententia hos quil per illam titulum dignitatis amiserant QO revestiri terum claro pri- sting generositatis testimonio devotissime optat, quatiter nec nostra gloria ministerium ecrudelitati adhibeat, nec tam swva praceptio verram sub dioting infamationis juguto premat. Nam et hoc generaliter ‘obseero, ut quidquid in nostre gloriz legitus absur= dam, qnidquid justitie videtur esse econtrarium una- tatis vestra: judicio corrigatur. De ceteris antem ‘causis atque negotiis , quae novella competunt insti- totione firmari *, evidentiuin sententiaram titulis ex- -sramda conscribite, at quia presto sunt religiosi pro ram rectores et clarissimorum ot m totius Hispanie dees, promolgationis vestrar sententias ‘coram rositi praenoscentes eo iflas in commissas si- ‘ti terrarum latitudines inoffensibili exerant judicio- ‘rum instantia, quo prs sentaliter assisteutes perspicu: oris vestei conceperint . Omnes temen in ‘commune courenio, et vos Patres sanctissimos, et vos Mostres aulee regize viros, quos interesse hic sancto ‘emncilio delegit nostra soblimitas , per divini nomi- attestationem et terribilem eunctis futuri judiclt diem, quia sine personaram acceptione aliqna vel fa- ‘wore, sine aliquo quoque aut malignz: contempti aceij ulo ant subveriends veritatis studin, quaque se ‘examination discatite, saniori quoque jndicio com- probate, wt collataram habits prius deliberatione ‘¢ansaram discreta vestri ordinis condatur probitas H+ Xoloram , qualiter cum vos amor zequitatis ia negr= Wiorum aeceleratione reddiderlt fervidos, efficientia quoque jusiorum operam connectat Deo perenniter fueiandos, ut bonorum vestrorum actibus lxtabundus ‘tt presentis vite capiam Iuerum et xternarum per Guar vobiscum gaudiis mansionum. Datum sab die v BIL, E. 4, U., formari. +9 dee Couci ii contirmatio non boc loco, sed ad cal- itatis et tranquilitatis nostra sedis Toleto, In nomine Dourini Flavius gloriosns Breigins res >, ‘Magna salus populis gentisque nustra: reguo con- uiritur, si hae syuodalium deerete gestorum sicut ‘pio devotionis nostra studio acta sout, ia inconval- sibilis novtre legis valide oraculo comiirmentur , ut quod rerenistimo nostra celsivudinis jussu a veue~ rantis Patribus et clarissimis palatli nostri senio- ribus discreta titulorum exaratione est editwm , pri hhujus legis nostra: edicto ab smulis defer tor, Est enim ec ipsa deGni:io canonum sud iste olata ardine titulorum : KQL I. De agnita et confirmetu collatione sancte Tri- italia et prvelectione [astigii principalis, Bin nomine gloriosi domini nostri Ervigii regis pri- mi diei syuodali exord’o consedentibus episeopis at- que tenjoribus palatii univers s, babita primum est de sancta Trinitate collatio, non que novello ex lilo deBnita patesceret, sed quae verbis sim Plicioribus sese pigris sensibus patefacta moastraret, ubi premisea semper lectio pracederet quid sequens. exposiio aperiret, Credenutes pariter et docentes de eadem sane dei puritate quidquid evangelica ot aposiolica traditio sanxit, quidquid sancta syuodus Nicena constituit, quidyuid Constantinopotitana Pa- trum aggregatacollectio promnulgavit, quidquid Ephe- io docuit , quidyuid etiam Chaleedo- promulgatio definivit, sicut multorum aliorum eatholicorum Patrum documentis id sacra- © mentum expositum traditumque nobis accepimus, si- cut etism in missarum solemuiis patulis confessio- ‘faum voeibas proclamamus : Credimus in unum Deum Pairem omnipotentem, factorem cael et terra, visibilium omnium et invi bilium conditorem, et in unum Dominum Jesum Christum Glium Dei unigenitam, ex Patre notum te omnia sacula, Deum ex Deo, lumen ex lumive, Beum verum ex Deo vero, natum, non factum, bo» mousion Patri, boc est ejusdem cum Patre substantie, per quem omnia facta gunt que in coelo et quae in terra; qui propter nos et propter nostr.m salute de- ‘scendit et incarnatus est de Spiritu sancto ex Maria Virgine homo factus, passus sub Pontio Pilato, et se- is p pultus tertia die resurrexit, ascendit in ceslos, sedet ad dexteram Patris, iterum veoturus in gloria judi- care vivos et moriuos, cujus regni non eit Guis eredimus et in Spiritum sauclum Bominum et vivill- catorem, ex Patre et Filio procedentem,cum Patre et Filio adorendum et glorificandum, qui locutus est per prophoias : in unam eatbolicam alque aportlican Ecclesiam : coniiemur unum bapticma them pecestoruim : exspectamus resurrectioaem ser= ‘wort et vitam foturi sculi- Amen, Post pacifica igitar hujus saneix dei conclama- tionum € stadia illa so primum novtsis sensibus cow reperitur in B, R., BE. 4, TH4, 2, U6. © BN. Ed, Tt, 2 U., collationnm: ant ts enim ardore charitatis adstrinxit, quanto se eadem iyea eognitio in convent generalis concilii pranb- stendam exhibait: Btenim sub qua pace vel ordine strenissimies Ervigias princeps régal chnicenderit culoien, regnandique yer sacrosanciam unetionem susceperit potestatem, 4G ostensa nos Seriptura- ram evidehitia dotet : in quibis et precedentis Wam- banis priacipis pornitentia susceptio noscitur, et twonstaias regal honor in hujas nostri priticipis no- shine derivatht. Ident enim Wamba princeps dum inevithbills necessitudinis tenerttur éventa, suscepto religionis debito cultu et veneralili tongure sacra signacolo; mox pet scriptoram defiiionis suze bone inclytam doisinam nostrum Ervigiuth post te praele- Git régnaturum et sacerdotali henedictione ungen- 8 4s ermdolens ‘dish, Vidimus enim et parler patuto alterna visioni intuitu prelocenté perspetimas hojus pramissi ordi itis scriptures, id est notitiam manu senortom paldtit oboraram , coram quibus anteredens ptincéps et re- ligionis cultum et tonsure sacra adeptus est vener hile sigoum ; scripruram quoque definitionis ab eo- dem editam ubt gloriosam dopinum nostram Ervi- itm post se fleri regem exoptat; aliamn quoque in- formation Jam dicti viri in nomine honorabilis et sanetissimi fratris nostri Juliani Toletanze sedis epi- ‘eopi , ubi eum speratit pariter et instruxit,, ut sub rani diligentize ordine jam dictnmn demnioum nostrum Ervigium in regno ungere deberet, et sub omni di:i- géntia unctionis ipsins celebritas fleret; if quitus Seripturis et subscriptio nobis ejusdem Waubani ptincipis clareit, et omnis evidentia confrmationis jurarum sese manifeste monstrav ‘Quibus ornnibas approbatis atque perlectis. dignum satis nostro ecetui visum est, ut predictis detinition- bus Scripturarum nosiforum omniuin confirmatio apponatur; wt qué ante tempora in occultis Del judi- ab otnni vineuto juraménti, quae pradicts viro Wam- ba dum regnuet adhue teneret alligati permansit, tone solum serenissimum Ervigium principem obse- qnendam grato servitii famulatu sequatur et libera , quem et divinam judicium iu regno preetegit et de- cessor princeps successurum sibi instituit, et quod Superest quem totlus populi amabititas exquisiv Unde, bis przeogaitis atque prescitis, vereiendum est sab Deo cabll pritdicto principi nostro Ervigio regi cum pia devotione, obsequendam etlam promptissi- ma voluntate , agenduri et enitendom quidyuld ej salutl proticiat, quidquid gemii vet wlititatibus pati sue consulat : unde fon erit jan) anathematis sententia alienus, aut a divine anima versionls ultione securus superbe contra salutem ejus de'nceps aut erexerit vocem aut com- moverit exdem aut quameunque exquisierit Ledendi becesionem, COLLECTIO CaNuNUw S. ISIDURO HISPAL. ASCHIPTA. cogaitio agnoscendam invesit, que tanto cords A QB Il. De his qui parxitentlam non sentientes et ‘accipiunt, Plermque hi, quibes suiseratio Domini etiam nolentibus subvenit, benoficiis Dei videntur exse ingroti et abuti gratia largitoris qua beoe usi pote- Fant cousequl abolitiogem facinoris, iuipugnant spe quod hunorare debuerant, et profanis quastibus in: doltz gratie sunus a se rejiciunt quod sumunis ‘otis aimpleeti debuerant. Evenim miul:os sepa conspeximus et in salute positos ullimum desideran- tes pomitentize fructom, et rur-us simietate sgritu- dinis ita loquendi et sentiendi perdidiste naturale o‘Gcium, wt nulls illis cura salutis sux videretor Inesse, nullo etiam pristine devotionis noscerentar desiderio anhelare : quorum tameu casibus fraterni- talinm necessitates suscepit, ot altimum itis tribuatur Acilieet sine fructu psnitentize non fre @ sxculo : si forsitan respiciente Deo salall pristine reformentur, agunt cae ionibus vanis et oppositionibus exseerandis qualiter a se tonsurae ve- nerabile signum expellant atque babitum i abjieiant, iinpudentissime asserentes ideo sé uuliie regulis ecelesiastice discipline sub hoe voto teveri, quia poenitentiam nec ipsi petierint nec seutientes acceperint. Quorum impudentia procax et obstinate procacitas nequaquam alia diceret, si qualiter ad er sacrosancti lavacri gratiam wenerit me- t. Evenim parvulorum infautium vita origi: peccato obuosia, quae nullo per zeiatem diserr= G nendi vel expetendi sensu 2ptior judicatar nisi sponsione Uuelium, baptismi accipiat sacramentum fullo sensu, nulla etiam discretionis industria appelere possunt, Unde sicut baptismum quod ve- scientibus partulis sine ulla comemptione in ue fantum proximorum aecipitur, ita et paonitentia donum quod nescienibus illabitur, absque ulla ro ognantia inviolabitiver hi qui illud exceperiot ob- servabunt. Si quis autem quolibet modo pasniten- tiam accipiens oe violaverit synodale institutum, Ut vere transgressor paternis regulis ferietur, ne ‘enim ista instituentes sacerdotes quosque, ut passin et licenter dontim pauitentic non petentibus au- aboolvimus, sed hus qui quatibet susceperint ne ullerius ad militare cingulum redeant relegamus, Sacerdos tamen qui fon sentienti neque petenti ausu lemerario poeniten- tiam dederit, neque 60 extortatura ejus qui peniten- tiam accepit manaum indicis vel quibustibet aliis evi- demibus significationibus invitatum fuisse probaver uwoius anni excommunicationis sententie subjacebit KO4 ML De culpatorune receptions vel communione apud Ecclesioms Vidimus quosdom et fevimnns ex numero culpatorum receplos in gratiam principum et extorres exstitis-c a collegio sacerdotum : quod denotabile malum illa res agit qua licentia principalis in quo se solvi licentius curat ibialios illigat, et quos in suam communionem videtur suscipere a comaluajons ct a CONCILIA Hispania. — TOLETANUM Sit, ae pace Ecclesia eligit separare, ut qui cum illo eon- A Insinao, ut diaeeses quae nunqeam episcopos ba- escunt sola sscerdotum communion priventur. Et buerunt non habeant, vel ila dicpcesis que aliquan- ideo quia remissio tallum qui conira regem, gentem do habuit habeat proprium : secundum autem hane ‘vel patriam agont, per definitiones canonam anti- prosecutionem sanctitatis vesite est wetimare qukl quorum in potestate solum regia spponitur cui et fieri dubeat. Geneclius episcopus dixit : Si placet peceasse notcuntur, adeo nella se deinceps a talibus insinuatio fratris et coepiscopi nostel Feticis, ab om- abstinebit sxverdotum communio, sed quos regia nibus confirmetur. Ab unitersis episcopis dictem potestas aut In gratiam benignitatis receperit aut est : Placet, placet: Item ex coneiilo Afriex Ill, ca- participés mene suz effecerit, hos etiam sacerdo- pitulo xis, ubi dicit : Us non acciplat alinm episco- tum et populorum conventus suscipere in ecclesias- pum plebs quue in diccesim semper subjacuit. Epigo- thea cotamunione debebil, ut quod jam principalis nius enim episcopus inter catera sic dixit : Hoc dice pietas babet acceptum nec a sacerdotibus Dei habea- non debere rectorem accipere eam plebem que in tur extraneam. ditecesi semper subjacuit nee unquam proprium AV. Us in Loeis ubi eptscopus non [ult nunguam episco- *piscopum habuit; quapropter #i universo sanctissi ‘pus ordinetar. ‘mo canta’ placet hoc quod proseevtus sum confirmé- Majorum institutionibus contraire et sanctorum B tur. Aurelius episcopus dixit : Fratris et consacer- Potrum decreta convellere quid aliud est quam vin- dotis nostri proseeutionem non obsisto, sed hoc me culum sovietatis Christi abrumpere, et usurpate et fecisse et facturum esse profiteor. Item ex concitio preesomptionis licentia Mtatum totius Ectlesiz dissi- Sardicensi ubi inter catera pracipitur : Licentia Pare? Prosequente igitur venerabili et sanctissimo danda non est passim, si enim subito aut vicus ali- iro fratre nostro Stephano Emeritensis sedis epi- quis aut modica civitas, cul satis est unus presbyter, ‘scope, res nobis novell prasumptionis usurpatione —voluerit sibi episcopum ordinari ad hoc ut vilescat ‘ese intulit pertractanda, tanto communionis no- nomen episcopi et auctoritas, non debent illi ex alia ‘dire judicio evellenda, quanto et privatis noscitur provincia Invitati facere episcopuin. Item de s-uten- ausibus perpetrata. Dixit enim violentia principali se tia eordm qui bujusmodi ordinationes faciunt vel de Sempulsum fui-se, ut in monasterio villult Aquis, bis qui contra hxc instituta canonuin ordinantar, bi venerabile corpus sanctissimi Pimenii confesso- ex toucilio Tauritano, titulo 1, ubi dieit : Gestorun Fis debito quieseit hionore, novam episcopalis ho- quoque serie conscribi placuit ad perpetem d scip noris ordinationem effiveret. Et ideo quia indisereto nam quod cirea Uctavium , Ursionem, Remigiam ac ‘et facillimo a-set-u_ injsstis Wamba principis j Treferium episenpos synodus sancta decresit, qui in quamdam de ordinatione sacerdotuin ‘sedis prxelectionem induxit, ubi canonica institatio jnyidiam vocabantur, quod eatenus bis videtur is ‘Mi Geri omnimoda ratione refellit, preedictus idem qultum, ut de estero Bac auictoritate commonit ‘vir prostratus hamo medicamine nostri preecepti et nihil usurpare conentur, siquidem ea sé ab hac causa sibi dari veniam petit, et quid potissimum fleri excusatione defenderint qua dicerent pris ‘oporteret de persona ejus qui illic ord:natus fuerat esse convenios. Proinde judicavit synodus, ut si nostri oris sententia decermendum poposeit. Sed quis ex hoc fecerit conta instituta majorom, sciat ts quia veraciter imo communiter noveramas pre- qui ontinatus fuerit 49G sacerdotii se bunore dictum principem consilio levitatis agentem non privandumn, et ille qui ordinaverit auctoritatem se in rolum pracepisse, ut in predicto loco Aquis ¢| ordinationibus vel in conciliis minime reteaturun, ‘scopus Gieret, sed etiam ita eum consuetis obstir Non solum autem circa memoratos episeopos hec Gontbes definisse, at bic suburbio Bententia prevalebit, séd et circa omues qui si Ecclesia pretoriensi sanctorum Peiri et Ps seopam ordinare!, necnon {QS et in aliis vicis vel sillalis similiter foeeret ; ideo pro tam insolenti » ponenies id communi sellaitions elegimes, ut in trujusmodi disturpationis licentia quid de hac re? loco villakx supradictse Aquis deinceps sedes episco- baberent canonum institu'a in medio proferri prae- _palis non maneat, noque episcopus illic ultra con- cepimas. Tone hace in ordinem constituta perlecta stituendus existat. Hie tamen Cuniuldus, qui contra sunt : in primis ex epistola Pauli ubi Tiro diseipulo, — majorwn decreta illic videtur institutus fuisse episco- ‘wt episcopos per civitates constituere webeat, praci- pus, nullis canonum erit ad condemnationem sui it: Item ex concilio Niceno, titulo vn, ubi inter —sententis vleiscendus, quia non ambitlone, sed prin- ‘eztera pracipitur ut in civitste non videantur dao cipis impulsione illic constitit ordia 2 et ideo siseopi esse : item ex concilio Laodiceno, titulo hoc illi remedium humanitatis concediaus, ut in se- Lvs, ubi dicit : Non oportet in vicis et villulis episco- dem aliaun decedentis cujuslibet episcopi transduca- pos ordinari, et cx tera: item ex concilio Africe HM, tur, et prandictus locus sub monastica deinceps in- Litulo ¥, ubi dicit : Ut diecesis que episcopum nun- stitutions mansurus non episcopali ultra privilegio qmtam hubsit non habeat, Felix epivcopns Selemsita~ fretus, sed sub abbatis regimine, sicut hucusque tum dinit : Etiam si hoc placet sanctitall vestre uit, erit modis omnibus maneipandus. Jam vero de © LR., E. 4, Setemscitanus. T. 1, Scelemsclitanus. T. 2, S.lensitanns. ois COLLECTIO CANUNUM 8. I! ISIDORD IWSPAL, ASCRIPTA. a6 txtero generale pasenies edieium, si qois contra A presules, et docedeatibus episcopis eligere snccesso- Lae sposiolica jussa, si quis contra hac canooum intordicia venire conaverit, ut ta locis ills episce- pum cligat Geri wbi eyiscopes munquam fait, ait ‘anathowa in con-pecta omnipotentis Dei, et insoper am ordinans quam ordivsius grodum sui ordinis perdat, quia non solum autiquorum Pairum decreta ‘ed et apootolica ausus est convellare institnts. V. De quoruméam sonseetudine sacerdotum feediasi- ‘ma, qui oblatis Deo per se sacrifilis non communi cant, Relatum nobis est quosdam de sacerdotibus non tol vicibus communionis sancte graliom sumere quot sacrificia in uno die videntur offerre, sed in ‘uno die si plurima per se Deo offerant sacrificia in ‘omnibus se oblationibus a comm dint, @t in sola tantum tione communionis sanctz gratiam sumant, quasi ‘Ton sit toties revs illius veri et singularis sa- erifict, quoties . pa Domini nostri Jest risti esse destiterit. Nam wece Apostolus dicit : Nonne gui eduit hostias Participes sunt altaris? Si ergo qui eiuat hostias paiticipes sunt altaris, cerium est quod bi qui a Icantes nou eduat rei sunt Dominici sacra- menti. Quicunque ergo sacerdotum deinceps divine altario sacrificium oblaturus accesserit et se a ‘comnionione suspenderit, ab ipsa qua se indecenter Privavit gratia communionis anno uno repalsum se iam quale erit illud saci im cui nec ipse sacrificans participasse cognoscitur? Ergo hoe modis 4Q7 omnibus est tenendom, vt quotiescun- que sacrificans corpus et sanguinem Jesu Christi Dom i in altario immolat, tolies perception ‘corporis et sanguinis Christi so participem pre- deat. Vi. De concessa Toletano pontifici fia ete rate ats rte at ‘tentia principum in urbe regia ordinentur. Mlud quogue collatione wnutua decernendum nobis ‘occurrit, quod in quibusdam civitatibus decedentibus ‘episcopis propriis, dum differiur diu ordinatio suc~ ‘eessoris, now minima ereatur et officioruin divino- ‘rum offensio, et ecclesiasticarum rerum nocitura ‘perditio. Nam dum longe lateque diffuso tractu ter- ‘Yarum commeantum impeditur celeritas m ‘quo aut nou que:t regiis auditibus decedentis praxsu- lis transitus innotesci aut de successore morientis ‘epiacopi libera princi, is electio prastolari, oascitur ‘ape el nostro ordini de relatione taliuw dificulias ‘ot regise potestati, dum consultum wostrum pro sub- rogandis pontifcibus sustinet injurioss necessiias, ‘Unde placuit omnibus pontidcibus Hispania sique Gallize *, ut salvo privilegio uniuscujusque previnelse ficitum maneat deinceps Toletano pontifici quoscun- que regalis potesias elegerit et jam dicti Toletani ‘episcopi judicium dignos esse probaverit, in quibus- ibet provinciis in pracedentium sedium praetcere E. 4, T. 4, 2, desunt verba : atque Guilin, Fes; iia tamen, ot quisquis ille fuerit ordinatus, pong ordinationis sus tempus infra triem mensium spa- thom proprii metropolitani praseotiam visurus acce- at, qualiter ejus auctoritale vel discipling instru. clus condigne susceptm sedis gubernacula terest, Quod si per desidiam aut neglecta quolibet constituli tempnris metas excescerit, quibus metropolitani equeat obtulibus presentari, excomaunieatura se Por omnia noverit, excepto si regia jussioue impeli- tum se esse probaverit. Hane quoque defluitiouis formutam, sicut de episcopis, ita et de ceteris coele- siarum reetoribus plaeuit observandam. VIL. De recepto testimonio personarnee gui per legem quae de promotions exerchins facta eat lestificandt li- centiam perdiderunt. Omnis disciplina sic subjectas debet arguere m ‘spem veniz non videatur auferre, nee funditus c vationis inducere jugum, sed temperantize semper adbibere consvkui, Et ideo quia legeim illam a do- ino Wambane principe editam, qu de prog sione eat exerci jolats, bujus principis nostri et 4QG domini Ervigii mansuetudo temperare dis- posuit, adeo annmente nobis glorioso et religiosissime Ervigio principe nostro necessarium hoe sanctum concilium dedinivit, ut hi qui per supradictam legem \estificandi dignitatem perdiderunt, recepto testimo- nio pristine dignltatis causas exsequi possint debit tes et que © iicontiz obtineant votum, et a judidbu: bitionibes arceantur, hoe videlicet adj ci rateris legitime testificare volucrint probi- Iuujus rei intamatione rejecti sunt, testimonio suo na per conquirant quod in prateritis conquirere pote- ‘Fant, tantum si illo tempore quo in prateritis 24 testimonium diceudum vocati sunt et supradictze legis Jastitutionibus reprobau aut aliam criminis ootam eos tune non labuisse patverit, aut tricennium tune effloxisse cum ad textimonium fuerant protati hi qui con reprobaverant manifeste convicerint. ‘VILL. De his aui uxores suas divortie intercedente re- lingwunt, Praxceptum Domini est ul, excepta cavsa fornica tiovis, usor a viro dimiuti non debeat. Et ideo quicua- que citra culpam crimii ‘quacunque occasione reliquerit, quia quod Deus junxit ille separare disposuit, tandiu ab ecclesiastics com munioae privatus et cota omnium Christianorem maneat alionus, quandiu et ad societatem relict conjugis redeat, ot partem sei corporis houesta lege Conjugii sinceriter amplectatur et foveat. tli tamen qui jam edmoniti a sacerdote seme! et Lis Lerque ut igantr ad charum sux conjugis noluerint redire ‘consortiom, ipsi se suis merits eta palatine digui latis officio separabunt, et insuper geoerosze digue is culpa fuerint, aunissuri , quia earnem susm discidii jugulo tradiderwaa. an CONCILIA HISPANIA. — TULETANUN XB a8 1 De confrmadtede legume gua in Jadworam nopel~ A tem de damsis meerdotum tel jedieum gut in exalt, juste carumdem legum pra- fava ordingm titlorin, qui in codem canone at suaerantur. De Judzorum autem exsecranda perfidia discretis iis editas noviter a glorioso principe leges vigilanti sensuuin intentione perlegi '» dite ereto etitm gravitatit pondere earum instituta pro- dati indagatione probate sunt, irevocabili deinceps Hicioram ortine pro eorum excessibus tenebumur, Wd ext : Lex de commemoratione priscarum tegum qua In Judzorum 4G tansgressionibus promul- que de novella con! Mem de blasphematoribus sancti Judzi aut se aut Mios suos vel famulos suos a ba- ismai gratia subtrabant. ftem ne Judi more suo celebreat Pascha vel carnis ¢'rcumcisionem exer- tant, a ne Christianum quemquam » Ade Christi dimoveant. ftew ne Judi tabbate cxterasque festi- Vitates ritus sui celebrare prasumant. Item ut omnis Judeus dielus dominiels et in prenotatis diebus ab ‘opere cesset. llem ne Judzi more suo dijudicent tescas. Hem ne Judai er propinguitate sul sanguinis eonnubia ducant, et at sine benedictione sacerdotis bere nou audeant. Item ne Judzi religioni nostra insultanies seciam suam defendere audcant, ac ne a de refugientes alibi se transdueant, et ne quislibet fugientes eos suscipiat, Item ne Christianus a Judo quodeunque muneris contra fdem Christi acelpiat. Nem ne Jude libros i Wana fides repudiat, Nem ne Judels mancipia de- serviant vel adhzreant Christ'ana. Item si se Judzos ‘Christiaram esse testatur et ob hoc non velit a se re ficere mancipium Christianum. tte professio Ju- Yzorum qoomods unusquisque ad Adem veniens in- dicutam professionis sue conscribere debeat. Item cood:tiones Judeorum ad quas jurare debeant bis qui ex cis ad fidem venientes professiones suas de- Serint, Item de Christianis mavcipiis Judzeorum qua: ¥€ non prodiderit Christiana, sive de publicatori~ ‘bus eorum, lem ne Judai a quolibet potestate ac- cepta extra regiam ordinationem Christianum quem- que imperare, plectere vel distringere audeant. Item ‘ Jodeoram servi necdum adhue conversi si ad ‘Christi gratiam convolaverint libertati donentar. Item ne Jadzi administratorio usu sub dine villicorum algque actorum Christiana famillam regere audeant, 1% de damnis corem qui his talia ordinanita injanse- Fint. Iwent ut Judsus ex allis provincits vel territo= Yiis ad regni wostri ditionetm pertivenibas veniens ‘episcopo loci vel sseerdoti se presentare 1on diffe- rat, vel quid huic in to10 observari couvenlat. Item qualiter concorsus Jud@oram dicbas tnstitotis ad episcopum fieri debeat. Item ut quicunque Judzum secum obsequeniom habuerit, expetente sacerdote, ‘eam apod se retinere non audeat. Nem ut cara omnis Wistringendi Judeos solis sacerdotibus debeatur. *B.R., B45, T. 1, 2, reservaia, 1 legere andeant quos Chri- © walle modo obeelentor, Jadibos instituta logum adimplere distuleriat. tern ine jodices quidycam de perfidoram excesstbney extra secerdotom conniventiam judicare presamant, hem Ut episcopi twee immunes kabeantur 2 damnis , cam boramn presbyteres ea quzz ipsi non correxerint 84 500 008 non rewisetint cortigends. Item de ser ‘vata * principibus miserendi potestate in his qui con- versi ad fidem Christi veratiter fuerint. Item wt epi- ‘scopi omnes Judzis ad se pertinentibas libellam hunc 4e suis editom erroribus tradant, et at professiones voram vel conditiones in scriniis Eeclesle condant. Quarum omnium legum promulgatio gravida sicut ‘synodali judicio comprobata, ita generali omoium nostrorum definitione in eorumn erit deinceps exces B eivos exercenda. A. De his qui od ecelesiane confuglum factunt, Pro his qui quolibet met vel terrore ecclesia cilfum definivit, ut nullus audeat confugientes ad ec- clesiam vel residentes inde abstratiere, aut quodeun- que nocibifitatis vel damni seu spolli residentibus in loco sancto Iuferre, sed esse potins his ipsis qui ec- lesiam petant per omnia ficitun in triginta passibos ab ecclesize januis progredi, in quibus triginta passi= bus uniuseujusque eeclesize in toto clrcultu reverentia defendetur:; ste tamen wt hi qui ad eam confugiunt fn extraneis vel longe separatis ab ecclesia domibus ed in hoe triginta passuum numero absque domorum extranearum recoptaculls progrediendi aditum obtinebu site nature usum debi decretum violare tentaverit et ecclesiastica excom- municationi subjaceat, et severitatis regiz ferietut ‘sententia. Ipsos tamea qui ad ecclesiam eon feceriot, sijuxta priscoram canonum Instituta his qui e208 competunt sacramenta reddiderint, et sacerdos exelesia ipsius ab ecclesi (oribus moa absirarerit, aut faga taliom si veoerit sacerdoti querenda est, ‘aut damporum sententia secundum electionem princi> pis hujusmodi sacerdotibes irroganda. XI. De exltoribus idotorust, Praeceyta Domini sunt dicentis : Now facies scul- plile neque omnem sivilitudinem quae ext in corto de- uper et quae in terra deorsum, neque horum quee sunt ‘in aguis sub terra : non adorabis ea neque coles. Item- que : Qui immolat diis occidetur preter Domino soli. Wem : Vir aut malier qui facit matum in conspecth Domini Bei tui et tranagredinntur pactum illius at vee dant et serviant dis alienia, et adorent eos, solem et uname et omnem miltiam cali quae non preceyl, et hoe tibi faerit muntiatum, axdienegue inguivieris dutigenter et verum 5Q1 case repereris, t abominatio facte est in Israel, et duces virum ce mulierem qui rem sceleratis~ cy imam perpetrarunt ad portas obraentur, Prxeepla bxe Domini non re sed in terrore delinquentium apponentes non mortis per bane sententiam promulgamus, sed cultores idolo- rum, veneratores lapidum, accencores facularum et excolentes sacra fontium vel arborum adwo ‘ut agnoscant quod ipsi se spontanex morti sul ‘qui diabolo saerificare videntor. Mo diabolus appeliatur 8 eut de e0 scriptuin est ili nomen mors : ac proinde omne sacrilegiun ido- latrize vel quidquid illad est contra sanciam fidem in ‘eaplivitati diabolicis cultue , sacerdolis vel judicis instantia, eradantur et exterminata trun- festationem promittant se eos tam sollicite eustodire, Ut ulira ills non liceat tale vefas comimitterc, Quod sunt, regis conspectibus praxscntentur, ut prineipalis auetoritas liberace de talibus donandi potestatem obtineat : do- men eorum, qui nuntiatos sibi talium servo- Fam errores uleisei d:stulerint, et exeommunicatio- nis sententiam perferant, et jura servi illius quem coercere nolunt se amisisse cognoscant, Quod si is Reouorum personae his erroribus fuerint implicatze, et perpetua excommunicationis seutentia ferientur ‘et arctiori exsilio vleiscentur. XM, De interdicto temporis constituti quo debeat con- cilia celebrari. Yenerando cone:in, ut juxta prio Placuit ruin canonuin instituta episcopi singularum provin- ciara anuis singulis in quacunque provincia Ka- endis Novembribus concilium celebraturi_ conve- nt. Quisquis autem in preedictis Kalendis Novem- bribus pro celebratione synodi venire distulerit, cexeommunicationi debitze subjacebit KUL. Conclusio definitionum in qua et Deo gratie referuntur et pro principe exoratur, Pramissis his omnibus synovlalibus gestis quae ho- wwo-to decretoram fine complevimus, perpetuum his, Yobur per manuvm nostrarum subscriptionen an- nectimas, dantes in lis gloriam et lonorem immor- tali Deo et 50% Domino nostro, quo determinationis nostra: sententia viguit et probitas eausaram bonesio se fine complevit, cujus sancti Trinitatis poscimus inenarrabile nomen et glori majestatem, ut det amat sti serenissimo domino nostro atque amantissine Ervigio principi, cujus jussu ad hune merwimus advocari conventum, iinperare clementer, regnare feliciter, habere de clementia fractum, obtinere de justitia premium, de pictate irophaenin, quo et hic invietus victor ostium semper appareat , et post diutarna hujus avi curricula ad reguum sternse E, 4,7. 4, 2, fe prustante Deo..... vivis et gl » in B. R., E. 4, omnium epiacoporum nomina COLLECTIO EANONUM S ISIDUNO HISPAL, ASCKIPTA. Jatis tue ot lapidibu’ A vile cum suis omnibus corouandus perveniat, prar- 430 stante * Deo et salvatore Jesu Christo Domino nostro qui cum Deo Patre et sancto Spiritu unas iu Tri- witate vivit et gloriatur Deus in sxcula sarculorum, Amen. Consummatuin est hoe sanctum coneilium die octavo Kalenflarum Februariarum anno regni fe! citer primo serenissimi atque clementissimi domini nostri Ervigii regis, ara vecxix. Pontifces, Ego Julianus indignus urbis regise Toletanz sedis Bracarensis se lis episcopus instituta a nobis edita subscripsi Ego Stephanut Emeritensis Beclesie eviscopus subseripsi. Asplilius > Abilensis (7. 2, Elensis] Erclesize epi- ‘Scopus subscripsi. Leander Hicitanze Evc'esize episeopus subseriy Palmacius Urcitane Ecclesie episcopus scrips Concordius Palentine Ecclesia episcopus sub- inz: Ecelesize episcopus subscripsi ‘Sempronius Arcavicensis Ecclesize episcopus sub- ¢ scrips. Memorius Segobricensis Ecclesie eplscopus sub- seripsi. Speraindeo Malicensis Ecclosie episcopus sub- seripsi. Gota Hliplensis Ecclesia: episcopus subseripsi. 1emundus Eiborensis Ecclesise episcopus sub- Isidorus Setatiensis Ecclesia episcopus sub- 503 Gaudeutivs Valeriensis Ecclesize episcopos subseripsi. Deodatus Segobieusis Ecclesia episcopas sub- scr Gea nte et D Froaricus Portucalensis Ecclesia episcopus sub- \vus Tudensis Beclesize episcopus subscripsi- scripsi. Felix Irien is Beelesian episcopus subseripsi. Antouius Bastitanay Ecclesic episcapus sub- seripsi. Proculus Bigastrensis Ecclesic episcopus sub- seripsi. ‘Attila Cauriensis Feclesize episenpus subscripsi. Reparatus Besensis [B. R, Vasensis] Ecclesia ovi- scupns subseripsi. Urovidentius Salamanticensis Eeclesize episeas sub-eripsi- yriveedit pronomen eg; atque seribitnr sedi- pre oce Ecclesie. «BREST, 5 Amtonianns. ass seripsi. Argibado Eliberitanm Ecclesie episcopus sub- seri Ella Segontiensis Eccleslze episcopus subscripsi. Severianus * Oxomensis Ecclesix: episcop:s sul= scripsi. Joanucs Pacensis Ecclesiz episcopus subscripsi. Theodulfus Astigitanze Eeclesin episcopus sub- scrips. ‘Soinuel Malacitanze Ecclesia eplscopus subscripsi, Gundulfus Lamecensis Ecelesix episcopus sub- scripsi Evphrasius Lucensis Eeclesiee episcopns sub- scrips Theoderacius Assidonensis Ecclesise episcopus B subseripst. Abbates. Valderedus [U., G. Baldefredus] abbas subseripsl. Floreatias abbas subseripei. Gratimos > abbas subseripsi. Faustinus abbas subscripsi. icarli episcoporum, Annibonius presbyter, tenens vicem domini mei Gildemiri Complutensis Ecclesize episcopi, sub- seripsi. Vincentius presbyter, agens vicem domun mei Felicis episcopi Dianiensis Ecclesiz,, subscripsi. ‘Asturius diaconus, agens vicem domini mei Ilo- piscopi Valentine Ecclesia, subseripsi. BOS Viri ttusires offcii palatini, Sesuldus ¢ hae instituta quibus interful aunuens ssubseripsi. Recaredus similiter subscripsi. Witiza simitiver subscripsi. Winar si Teudil sp Adigisus ‘Severianus Theudull Ataulphus similiter subseripsi. Quibus omnibus syoodslibus gestis decretis aique peractis et debitam reverentiam honoris impendimus et patulum auetorilatis nostra: vigorem his innectere procuramus, ideoque premissas bas constitutions: ‘syuodiess a presenti die vel tempore, id est ab ‘octavo Kalendas Februarias anno primo regui nostri ‘wul'us audeat contemnere, nullus etiam preterire, 9 E. 4, 7.4, 2% Siberitanus. >B.R., Gratians. T.4, 2, Gratinins. nee B.R., E. 4, U. G., wrorum illustrium nomi- itur ¢ ege, " 4 ‘Defic hoc deerevam nB. R.,€. 4,7. 4, 2,U,6. Quaram vero ratione boe loco inseribitur, si con CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM Xt. Sisebado Tuccitaue Ecelesie episcopus sul A nemo earumdem con: 482 jutianum audebit jura cou temerator hee decreta subvertet, nostri provineias riz temporibus seta et au Prepollebunt, et irrevocabi Prout constituta sunt, in omnibus regni nostri pro- Vineiis celebres habe Si quis bere in , Contemplorum +¢ noverit dam= id est ut justa voloniatem noir gloria et excommunicatus a caeta nosten resiliat, et inguper decimam partem rei saz Asci partibus s0- ciandam amittat : quod si nihil habverit fecuttatis unde preedictam compositionem exsolvere possit, absque aliquo infamio sui quinquaginta eam eporte- Dit ictibus verberari, Edita lex in confirmatione Cilii Toleto sub die octavo Kalendas Februarian anno feliciter primo regni glorize nostrse. In nomine Domini Flavivs Ervigius rex hoe legis nostra edictum in confirmatione hnjus concilii pro- ‘mulgatum subscripsi. Decretum 4 piiesini atque gloriosissin principis nostvi Gundemari regis. Gundemarus rex venerabilibas Patr'bus GOB nostris Carthaginensibus sacerdotibus. Licet regni nostri cura in disponendis atque gubernandis bumani generis rebus prompt esse videat tune tamen mayestas nostra maxime gloriosiori coratur fama virlutum, cam ea que ad Divinita €1 religiouls ordinem pertinent squitate rectissi tramitis disponuntur ; seientes ob hoe pietatem stram non sulum diuturnum temporalis imperii con- sequi titulum, sed etiam wternorum adipisel glo- iam meritorum. Nonuulla enim in discipliais ec- qd is contra canonum aucioritatem per moras prreedentium temporum licentiam sibi de usurpa- tione preteriti principes fecerunt, ita ut quidam episcoporum Carthaginensiam provinciz non reve- Teantur contra canonier aueloritatis senteatiam pase sim ac liberte contra metropolitanz Eeclesiz pote- statem per quasdam fratrias et ¢ nspiratioues inex- ploratze vilze omnes episcopali officio pruvebi, atque phane ipsam prafate Eeclesie diguitatem imperij nostri solio sublimatam contemnere, perturbautes ecelesiastici ordinis veritatem ejusque sedis aueto- ritate, quam prisca canowam declarat sententia, ab- ttentes. Quod nos ultra modo usque in perperuum fieri nequaquam permittiqus, sed honorei prima- ws Juxta antiquam synodalis concilii auctoritatem per omnes Carthaginensis provineiz ecelesias Tule- tan Eeelesie: sedis episcopum hobere ostendiavus, feanique inter suos coepiscopos tam houoris pra jectari fas est, nulla alia fortasse, materia atque doctrina ad sextum precede: cilii, numerumi aut canoaem pertinere vidett et de sequenti Carihaginensinm sacerdojam constile- tione dicendum. 483 tropelitanis per singalas provincias antiqaa cano- nom taditio sanxit et auctoritas vetos permisit. Noque eamdem Carthoginensem provinciam ia an- Cipiti duoram metropolitanvrum regimine contra Patrum decreta permittimns dividendam, per quod oriatur varietas schismatcm quibus subvertatur fides et unites scindatur ; sed hae ipsa sedes sicut pre- dita est antique nominis sui a¢ nostri cultw imperii ita et in totius provineiz: polleat Ecclesix dignitate ct praccellat potestate. Ilud autain quod jam pridem in generali synodo coucilii Toletani a venerabili Eu- Phemio episcopo manus subscriptions notatura est, Carpetanz provincia Toletanam esse sodem metro- , tos ejusdem ignorautize sententiam corrigi- COLLECTIO CANONUM §. ISIDORO HISPAL ASCRIPTA. cellere dignitate quam nominis, Justa quod de me- A Tol 48h nam pro orcursu regio advenissein , agnitis is comstitutionibus assensum pragui atque sub- scrips. Ego Eusebius Tarraconensis Ecclesiz eplscopus go Sergius Nerbonensis Eecleslze episcopus sub- scripsi. Ego Joannes Gerundensis Ecclesia episcopus subseripsi. Ego llergins Ecclesie Egarensis episcopus suh- ‘scripsi. Ego Licerius Ecclesia Egiditane episcopus sub- acripsi. Ego Maximus Ecclesie Caseraugusiane: episeopus subscripsi. mus, sciemtes procul dubio Carpetaniz regionem B Ego Mumius Ecclesia Calagurritane episcopus ‘non esse provinciam sed partem Carthaginensis pro- Vineise, juxia quod et antiqua rerum geslaram mo- nuinenta declarant. Ob hoe quia una eademque pro- Vinca est, decernimus ut sicut Batica, Lusitania vel Tarraconensis incia vel relique ad regni nostri regimina pertinentes secuadum antiqua Pa- trum decreta singulos noscuntur habere metropoli- tanos, ita et Carthaginensis provincia unum eum- demque, quem prisca synodalis deelarat avctoritas, ft veneretur primatem et toler omnes comprovin- isles 5G semmum honoret antistiiem : neque ‘quidquam contempto eodem ultra Gat, qualia hacte- ‘hus arrogantivm sacerdotum snperba tentavit prie- eamptio. Sane per hoc auctoritatjs nostra edietum ‘amode et viveodi damas tenorem et religionis vel C Innocenti logem, nee wlira postmodum inordinata Kcontia ob episcopis similia fleri patimur, sed per nostram clementiom preterite negligentie pietatis intuity et veniam damys et indulgemtize opem con- dum sit magoa culpa haetenus deliquisse, tamen ac inexpiabilis censura tenebit ob- worios qui hoc nestrum decretum ex aucloritate Priscorum Patrum vepiens temersrio susa viol: feniarerit, nec ultra venia delietl adepti, si dehine onorem ejusdem Keclesize quilibet Carthagineasium sacerdotun contempserit, subiturus procul dubio inobediens tam degradatioals vel excommunicationis foclesiasticn sententiam, quam etiam nosire seve- Fitatis ecensuram. Nos enim alia in divinis ecclesi disponentes eredimus deliver regoum imperii uo- ‘stri ita divino gubernaculo regi, sicut et nos caltel ‘ordinis zelo justitiz accensi et corrigere studemas et Ip perpetuun perseverare disponimus. Flavius Gundemarus rex hojus edieti con: titatio- nem pro confirmatione honoris sanctus Ecclesiz To- letanz propria manu subscripsi. Ego Isidorus Hispaleusis Ecclesia: provincize Ba- tiea metropolitanns episeapes, dam in urbem Tole- tnain pro pecursa regio evenissem, agoitis his con- stitutionibus assensum preebui atque subscr Ego tnnocenties Emeritensis Eeclesia provincia Lusitania metropolitans episcopes, dum in arbem subseripsi. Ego Floridius Ecclesiz Tirasonensis episcopus sub- ‘scripsi, Ego Elias Ecclesia Caurlen seripsi. Ego Goma Ecclesize Olyssiponensis eprseopas sub- seripsi. Ego Pulgentins Ecclesia Astigitane episeopus subsoripsi, §07 Ego Emila Ecclesie Rarcinonensis episeo- pas subscripsi. Ego Theodorus Eeclesiz: Aurisinz: eprseopus sub: seripst, Ego Joannes Pampilonensis Ecclesie episcopas subseripsi. Ego Benjamin Beclesiz Dumlensis eptscopus subh- seripsi. Ego Agapius Tuceitane Eceleste episcopus sub- scripsi. Ego Gundemarus Ecelosize Besensis episcopus scripsi. Ego Argebortus Portucaleusis Beclesise eplscopus sobscripsi. Ego Thevearistos Salemanticensis Beclesiz: epi- ‘scopus subscripsi, Ego Vitulacius Ecclesia Laberricensis episeopas subscripsi. Fgo Leoncianus Ecclesim Lotebensis ephcopas subserit Ego Pisinnus Ecelesize Eliberitane episeopus sub- seripsi. Ego Justinisnus Ecelesio Abilensis episcepur subseripsi. Ego Venerius Eoclesle Castulonensis eprscopes subseripai. Constituiio * Carthaginensium sacerdotum in Toletana wre eped sencistioum sjendem Eecaie emia ‘eplscopus Convenientil nobis in unum pro fide quim Christo deberus, placuit, ue in nobis sbsardum vel illicitum oriatur, alterna col- latione decretum justissima promulgare senteotie, * Dest bare constitutio in B. R., E. 4,7. 1,2, U, G. ws quo perspleue areat inter nos ordo ac diseiplina A’ tvtis, et agnoscatur fraternse con- cordia pacis. Tali ergo dispositione necessarium cor tuentes ob stadium nostri ordinis communi election > congruum esse provida dispositione judicium, fatentes hujus sacrosancie Toletana Eccle« six vedem metropolitan nomit bere auctori tem, eamque nostris ecclestis et honoris antei ‘cujus quidem principaius ne- lationis nostrae conniventia nuper eligi- tur, sod Jam dudumn existere antiquorum Patrum 5 nodali sentedtia declaraiur, ea duntaxat concilii forma, que ayul sancinm Montanum episcopum in eadem urle legitur babita. Proinde ergo dispositio- ‘Bem nos:rain instruct collationis definitione cele- branies elegimus, ne quis ultra comprovincialium B sacerdotum inani ac perversa contemplatione obni- ‘tatur hujus sacrosanct Ecclesia Toletanz prima- tum contemnere, neque pervicaci schismatum studio aad sunmos sacerdotaliom infularum ordines remota hhujus sedis potestate a nobis queinpiam, sieut hacte- nus factum est, provehere. Talem itaque specialiter a mobis ac successoribus 5OQ@ nostris deferre digni- tatis honorificentiam huic Eeclesiz pollicemur, qua- Jem in decretis sanctorom cvnciliorum beatissimi Patres metropolitanis ecclestis decreverunt; hujus ergo et nos reverentiz observatiouem Ndeli custodia pollicemur, hujus bonoriticentiam conservare dili- geati prospectu a successoribus nostris per metas ‘pique a culmine sacerdotali dejectus perpetuz ex- commaunicationis sententia pradamnetur. Facta con- ‘stitutio sacerdotum in urbe Toletana sub die decimo Katendarum Novembrium anno regai primo pilssimi aique gloriosissimi Gundemari regis, ra pexuvm, Protogenes saucte Ecclesiz Segomtiansis episeo- pes bane decreti nostri professionem pro firmitate subseripsi. ‘Theodorus sanciz Ecclesim Castulonensis episco- pus subscripsi. Minicianus sanctze Ecclesise Segobiensis episcopus subseripsl. Stephanus sanctx Eeclesie Oretana episcopus Jacobus Mentesanze Ecclesia episcopos subscripsi. Magnentius sancize Ecclesiae Valeriensis episcopus sabscripsi. ‘Theodosius sanet Ecclesle Arcavicensls episco- pus subscripsi. Marinus suncts: Ecc'esie: Valentina eplscopus sub- scripsi. Conantins sanctz Ecclesia Palenting epiacopus subscripsi. Puscarius sancti Ecclesia Segobricensis episco- is anbscripai- CONCILIA IISPANIZ. — TOLETANUM XH. 456 Vincentius sancie Ecclesie Bigastrensis episcoe 2 Ecclesin Bastitanze epiveopus Gregorius sanotze Ecclesise Oxomensis episcopus subseripsi. Prasidius sancte Ecclesie Complutensis episco- pus subscripsi, ‘Sanabilis sani tz Ecclesie Elotanz episcopus sub- seripsi. ‘Snggestio servi vesirs Sesuldi. Meam extremitatem ad sanctitaiis vestrse deduco memoriam et ut sepe pro extremitate servi tui orare. jubeas instanter suggero ; de cztero autem aq rela tam sanctitatis vestre deduco, quod coavenientia servorum vestrorum fuit per humilem vestrum do- ‘minum Emilanem at per voluntaiem Dei et vestram, in Ecclesia vesira sacerdotio fangatur; et quia in ipsa i talis nee melior invenitur, pro eo do mino suas suggestiones miserunt, ut si Deus domir aditum dederit §O@ jubeatis venire, wt per manus ‘vestras et illud perficiatur et quod adhue ia suspensum est et desiderantes do.nino de vultu ve- Jeti efficiamur. Si vero aliter eat vestra prav- vultis ordinationem vestram dirigite, qui ‘causam vestram perficial, et ordo vester incolumia ersistat. Alia proprii vernuli vestri Sunilani suggestio. Ad relatum sanetitatis vestra deducimus, quod per Dei electionem omnes sacerdotes vesiri et euncti Alii Ecclesie in unum conven‘enies requisierunt 2 me per humilem vestrum dominum Em:lanem, ut per Dei et vestram ordinationem in Ecclesiam Menter ‘sanz civilatis por.tifex ordinetur ; et quia eum bu- militas cum sanctitate adornat ot origo generis reddit iMustrem, suggero clientulus tuus, ut si Deus beati- tudinis vestra aditum dederit ob restaurandas ecclex sias vesiras, ad vestres usque humillimos non dedis gnemini accedere, qualenus famulorum vestrorum BIO clectio vestris sacris manibus compleatur. Sj tamen casus sxrculi in al id excellentie vesira obe ‘viaverit, ordinate cui jusseritis ex fratribus vestrig scribere, qui vestra compleat jussa, et amplius Ecy clesia vestra in desolatione non permaneat. Sia Christi gratiam eximietas vesiza sine floe perch piat. Alia suggestio Ermegildi Joonni ct servis ejus. Per Sesuldum Glivm vesira beatitudinj notwit pre humili vestro domiao Emilane, wt si Deo et domioa placitum fuerit, in ecelesiarum ordine poatiler ordi+ ‘etur ; ita et nos servi vestri suggerimus, ut si Dees aditum domino dederit, jubeatis usque hic fastigiam pati, ot per manus vesiras sit completum. Si vero, quod absit, aliqua occasio seeuli domino obviaverit, suggerinms ut cui vult sanctitas vesira domino vestro otescat, quia persona vesira electionem vestrorum impleat, sic vite wlerae premiom accipiatis, a LVI CONCILIUM TOLETANUM DECIMUM TERTIUM. EMA DCCEXI, ANNO REGNI EXCELLENTI inet a'tervit fautore Deo pari- lovum apo- Mibate charitatis Jufibus redditi et ia unum cceu tor aggregati, in Ecc‘esia vi siolornm Petri et Pauli, anno regai quarto serenis- synndico corti eb nt pro se Domino insim postulans, hoe prasertim est allocutns suffi ient exhortatione concilium ut ecclesiastice discipline que congrount et corrigendis moribus que conve- Numi traetatus nostri e sancirentur. Deinde Feligiosa vota suze clementize quibus subveniendam wiseris definivit synodali conventai confirmands commmisit, offerens videlicet sacris pontifcibus to- ‘twym, obsecrans pariter et oblestans, at quidquid venustioris esset calami respersione congestum symodalis potentize conderetur ordine titulorum. ‘Tune nos pro susceplo a principe tomo gloriam de- dims Deo, et eidem principi benediximus glorioso. Heim tamen priveeps posiquam yotorum suorum in- sinvationem peregit, a conventu coneilii gratiosus exit, Tune post prasentise principalis abscessum hoe in Com ipsius alligatione invenimus exaratum. BLL Ix noming Domini Flavius Breigins rex san- Gissimis Patribus in hac sancta aynodo residen- bus. Ecce, sanetissimi religiosa pietate excotendi pon- Aitlces et djvini cultus jnstantissimi sectatores, coran: ‘eortus vestri reverentia humilis devotusque proster nor, ipulor, primum de couventus vestri aggregatione Patri luminum gra- iarum copiam solvens, deinde yolorum meorum studia vestris judicits dipimenda committens. Neque enim fas est quemquam, etiamsi bonum sit opus, sine consilio agere, cum tamen mulium prosit bona ‘eum consitio bonorum egisse. Unde ut Lidvi exhor- tatione perorem yota mea, quibus remedia pietatom exerceri delector, sensibus palernilatis vestrae agno- scenda jusinuo, quae tamen ne oblitu quodam memo- iam fugiant et felationi proprize curarum ea inter~ pedo subducat, in hujus tomi complicatione acci pite Fenotata, Mud primum volenti mii miseris parce'e convenit intimare, quod divulsam per tyran- idem no-tri corporis. partem in societatis nostra Bremio conamur reducere : ctenim retroactis dive memoria: precessoris nostri Wambz regis tempori- bas que in profanatoribus patrie, qui ‘quodam tyrannidem assompserunt, illata tia ultionum, quo per udicii universalis edictum & Deest hoc eoncitivm in A. et F, 3. Desumptum ts1ex Codice B.A, cum variantibus cxterorum lectio- 1 ERVIGH PRINCIPIS QUARTO. isiouum ob- A amiaso testimonio rebnsque propriis caruefunt, cun- cla hzec yestre sanctitudinl nota sunt, qyos tamen et in collegio societaiin nostra recipere et rebys quibus fas fuerit devovimus revestire; nam et de accusatis modum volumus ponere justissiinze inqui- sitionis >, quod sive de religiosis sive dp lelcis quisque accusationis cujusquam studio propulsains non occultis fraudibus vel violentiis comprimatur, nec ad dandam professionem violenter arcietur sed jn communi omnium examine jndicetur, qui secun ex judicio omnium compote, elareseat. Nam quid jam de tributorum fisealium exactionibus referam, quorum redhil Bereverunt, ut si exigi penitus jubeantur et stplys subruat funditus populorum et fragmine collisionis eorom ullimum terra semiat excidiam? Unde his et talibus privatis seu et'am fisca- libus servis remedia pietatis preeoptans nosirs gloria alfiuenter impendere, omnes tributorum exactiones, que apud illos de retroactis temporibus rejacen usque ad primum annum celsitudinis nostra, man- ‘suetudo nostra illis omittendas laxavit et stylo pror pri auctoritatis remittendas instiwuit, quas etiam auctoritates § 1 sacrosancto ccetui vestro relegen- legit. Iilud quoque adjiciens loquar, quod vatis nosiris horribile et snimis exsecrabile semper est, un nobilitate eonditio libertorum vel servoruin etiam adequata gentis nostre statum degenerat : ob quam rem id nosirs gloriz anjmis placet, ut exce- ficentia, nullus ex sersiture quorumfibet, servus sit vel libertus, od palatina officia transeat ; quod si fecerit, ili servituram pre= cul dubio redueendum se noverit, ex quo aut condi~ tionis proprie originem sumpsit aut liberta Jom reportavit. His votorum mcorum insinuatiouibus allegatis, queso ut fortia paternitatis vestrae adjuto- ia prorogetis. Luce enim elgrius constat quod sggre- gatio sacrosancla pontificum quidquid censuerit ob- servandum per sancti Spiritys donum omni maneat alernitate preBsum, Et ideo universitatem paterni- tatis ve-tra alque sublimium viroram nobilitatew, qui ex aule regalis offigio in hac soneta synodo vo- biscum consessuri preelecti sunt, obtestor pariter et eonjuro alque per ineffabile illud sanctee Trinitatis sacramentum convenio, ut quidquid in medio vestri se judicandum vel retractandum invexerit, tam quae per nos dicta quam etiam eatera quae vestris suditi- bus se ingesserint audienda, eum omni vigore justi~ tiz et temperament. miserlcordiz dirimere procg- nibus. > #., E. 4, 7.4, 2, perquisitionis, regulis subdita totius unanimitatie vestrm sententia non aliunde quam ex veritatis fonte procedat, sicque ‘et bis que praemissa sant solidum deliberationis ttylum promptissime apponatis, et reliqua adhoc quz necessafia sunt io peragendis ecclesiastice regulse disciplinis et dirimenda tractetis, e1 dirempta reli- giosior! sub diligentia conscribatis, qualiter dum docirinam respergitis salutarem in populis, Christumt dominum in emolumento justitise eapiatis; at et vo- bis preedicantibus et nobis implentibus qua: divinis ‘ceulis complacent, sit utrisque partibus et in hoc seculo de luero animarum incffabile gaudium, ot in futaro de perventione [7. 1, 2, proventione] «eterni- tats premium inconvolsum. Datum sub die pridi Nonas Novembres anno feliciter quarto regni glorize nostra in Dei nomine Toleto, Perlecto igitor praeeuntis tomi necessario institu- tionam exorsu prius de fide sancts Trinitatis eermo- cinationis nostre ceepit esse principium : proftentes pariter et credeates ea que de hac sancia Trinitate et Evangelia tradant et apostolorum sanetioues in- stiwwunt, sient Nicxna synodus hoc pielatis sscra- mentum exposuit, sieat Constantinopolitana defnitio sansit vel primi Ephesini §1B cctus atque Chal eedonensis evidens docirina constiuit, justa qued iam sacrosancti symboli elucubrata professio cla- ret, quae in missaram solemoiatibus paula cuncto~ rum acclamator fidelium voce. Symbotum Nicani concili. Credius in unum Deum Patrem omaipoten- tem, ete. Post hujus sancise Adei dispositam structoram quasi super solidissimam petram cxterorum nego- tioram sequentium construsimus fabricam, ut ¢0 firipilate inconvnlsibili durent quo super fundamen- ‘una vera fidei {uerint econstrucia perenne. Unie et has im comwmuve sententias, quas principis hortatu eonsiraendas accepimus, commun! voto edidimus, quas cliam aterno reverenti vigore observandas fore censemus. 4. De reddito testimonio dignstatis eorum quos profa- natio infidelitatis cum Paulo trazit in socielaiem tyrannidis. GONCILIA WISPANIA. — TOLETANUM XIN, retis, quo cum oonni reveren:ia Patrum proxcedentium A deinceps illis ob bec cateaa judi i lis obsistat , seo oranes ita generose stirpisae nobilitatis propeise out eant decus ul praslerite infidelitatis wullum perie- Fant dedecus. Quod etiam et de filils eorum deeeral- mus observandum, qui post admissum parentum Prememorate profasationis scelas natis esse pre- duntur, sive de exteris omnibus qai ex hoe tempore diva memorize Chintilaai regis simili becusque infame- tionis nota respersi sunt, Et quia incassum a servitute ‘esuitur qui spollis. premitur, hoc etiam adjteiendum precelsi principis nostri clementia jassit, ut aggre- 24; costas nostri sententia defniret quo cum reeepio testimonio dignitatis congruis alerentar sebstamtis. Unde consonam votis ejus sententiam prasfermantes elegimas, ut ca que de rebus eoram nulli doneta ne- B que in stipendits data, sed tantam fisci seat jeribus applicata , unesquisque quod enique proprium fuerk. Incunetanter 51. per avctoritaies regias possiden- dum recipiat, et reeaplum propril arbitli libertate disponat. Illa vero qua de sorum Lonie largitione Principali cuilibet donsta vel in stipendio data euat, in corum jure quibus coneossa suat perpetim tene- Duntwr. Hujus ergo plelatis seotontian quam ordi ante.predicto glorioso principe nostro formavines si quis icomulandam elegerit, ef tante misericordiae fabricam subruere tentaverit, per judicium omuipe- tentis Dei anathema sit. H, De eccusatis sacerdotibus sou etiam optimatibus palatii alque gardingis, sub qua ces justitie canicta examinari convenial, Secund:e collationis object res nostro ecetui te erymanda occurrit, qua tanto est synodalis jodie Pondere abigenda, quanto immensam stregem po- Polis aMerat pariter of ruinam : elenim decursis re~ tro temporibus vidios mulios e fleviniss ex pala- ini Ordinis officio cecidiage , quos et violeote profes sio ab Lonore dejecit et urabele regum faction iudiciom aut morti wut ignominiss pérpetue subjn- Quod importabile matem et impletatis facinus exhorrendum religiosi prineipis nestel aniinus abe. lore intendens geverali omniwe pentificem arbitrio Fetractandum invexit, et witriei synodalis potentin 12 evhibendum institeit. Unde congruam devotioui ejus sententiam docernentes oe in com- Praconabile signum es illis semper nogotis inter- py mune decrevimus, ut mullus deinceps ex polatint esse , qu et a pietate incipiunt et per piotalis vi- secra temperantur, Pietas enim, ut ait Apostolus, ad omnia utilis est : cujus virtotis admirabili dono cor gloriosi atque religiosissimi principis nostri divino Jigme succensum decrevit“pariter et elegit, ut in unin ‘ocetumm omnes Hispanix aggregati pontifices illa de- cornerent, qua et graycdines pressurarum removeant 4 sublevationis opem dejectis opulenter impendant. Primo igitur negotioram cxoisu,, hortante pariler et jubente religiosissimo domino nostro Ervigio rege, decernendam nobis occurrit, ut omnes quos scelerata quondamn contra gentem et patriam conjuratio Pauli be perfidia traxit et tltulo testimonii honest abegit,, ad statue dignitotis pristinze redcant ct uulla Parnot. LXXXIV. itra wanifestom ef evidens culpe sue i hhonore sui ordinis vel servitio domus reise arceator, Ron autea vinewlorom nexibus itligetur, no que stioui subdatar, now quibastibet tormentorum vel Aagelloram generibus macere:ne, non tebus prive- tur, non etiam eareeralibus custodiis mancipetar, neque adhibitis hine inde injustis oceasionibus al cetar, per qued ili vieleuta , oecutta vel fraudulent Profeasio estrabatur : sod is qui sceusstur gradum Ordinis sui tanens et nipil ante de supradiciorum capituloram nocibilimate persentiens, in publica s2- 16 491 cerdotum, cussione deductus et jestissime perquisitus sut ob- hoxius reatul detects culpie legum pormas excipiat, aut ingoxius judicio omnium comprobatus appareat, Milos tamen quos in I libus manere constiterit unde nocibitis perf gii suspieio sit, aut ens quos pro couturbatione terra diligentius oporteat custodiri, hhos sine aliquo vinculoram vel injurie damno sub livera custedia consistere oportebit; sic amen re- ‘pulso omni terrore seb circumspecta et diligenti eu- studia habeantur, ut tempus quo judicari eos 525 oporisat nullo modo sub fraudulentia dilatetar, quo ab uxoribus vel propinguis atque etiam rebus suis iutissime separati professionem suam videantur dedisse inviti : quae tamen si (#., B. 4, T. 4, 2, et si] data medis omnibus non alebit, sed juxta supetiorem ordinem illud tamen pro vero accipietur quod ex ore ejus genitum generali fuerit judicio comprobatum. Nam et de ceterorum ingenuorum offieiis non heeserant et tamen lis ordo servabitur; qui etiams! pro cutpis: minimis, ‘ut assolet , fageliorum ictibus a principe verberen- on tamen ex boe aut testimonium amissuri ‘sunt aut rebus sibi debitis privabuntur. Quod si de Jufelitatis crimine quidquam eis objicitur, simtli ut superius praemissuin est ordine judicandi sunt. (Quod synodale decretum , divino at confidimus Spi- ritu promulgatum, si quis regam deinceps aut teme- ranler custodire neg'exerit aut malitiose praterire prmclegerit, quo quisquis de personis taxatis aliter © fanatoribus perditum liberta quam pramissum est predamnetur, aut asta conge- stm malitize perlmator vel dejeetus sui ordinis loco privetur, sit cum omnibus qui el ex deleciatione consensorint in covspectu altissimi Dei Patris et unk (Genii Fil ejus atque Spiritus saneti perenni anathe- mate ultus, et divinis vel mternis addicetur ardoribue coneremandus : et insuper quidquid contra bane re- galam sententia nosire aut in persona cnjuseunque fuerit actum aut de rebus accusatz persona evst!te- rit judicatum nollo vigore subsistat, quo pervowa ipsa aliter quam decernimus jadieata aot testimonii sui dignitate amitiat aut questa rei propria care Nec enlm hie et talia promentes, priacipibes dome- stiew correctionis potestas adimitar : nam specialiter de Iaicis iis quos non culpa infidelitatis astringit sod aut servitil sui officio torpentes aut in commissis sibi actibus reperiuntur esse mordaces [B. 4, men- daces] vel potius negligontes,, erit prineipi Heitam Inujusmodi personas absque aliquo eorum infamio ‘vel rei proprie damno of servitli mutatlone eorri- gere et in commissos taliue alios qui placewnt trons- mutare. MN, De tribwtorum princip elazatione in plebe, Tertii ordinis glorioss: insinuationis eccursa libe- Tolitas principalis Jonge lateque diffasa nostro se in- it ccetui sgnoscenda, quae siout ex pare for Teg provisionis processit, ita syuodalis convontus COLLECTIO CANONCM S. ISIDORO BISPAL. ASCRIPTA, jorum atque etiam gardingorum dis- & debet sanctione prastrin in E1 ideo religios! prineipis nostri Ervigit regis affectus in toto gentis sux ain- Dita usquequaque porrectus de virlute ia virtuten quodammodo gradiens et quasi § 16 quibasdam pas- wus ad meliora conscendens, hoe per stylamn regi auctoritatis deerevit, ut omne tributum prteri:orum annorum usque in annum primum regi sui, quod in privatis sive in fiscalibus populis rejacet, absola- Vionis perpetuze debeat sanctione laxari, ea tantum de ipsis tributis prazcipiens thesauris publicis exbi- beri, uw exacta et non illata fuisse constiterint. Quod pietatis beneficium admirantes non solum ¥i- gore gloriose delinitioni ejus apponimus, sed et perpetus excommunication’ eum qui coutra bee ve- nerit subjiciendum esse sancimus. IV. De munitione prolis regis. Pridianae diei exercitia gloriosa, quibus per triam capitulorum annotationem pietas principalis se mon- stravit eximia, cogunt ecotus nosiri reverentiam ali- ‘quid promulgare, quo valeat et pietati regi vicem beneficentiz: reddere et principali soboli ad futurum prodesse. Providentia enim salutaris semper est uti- lis, imo ‘semper est utile quod ad veram pertiueat salutem. Et ideo pix sollicitudiuis cura extenti de- fensionls decretum promsulgare pracclegimus in re- gi.m prolem, et tuitionis in futurum obtendere pie- tatem qui paternis benefieiis nequisimus reddero vicem. De hoe sane principe nostro Ervigio rege id wos definisse conveniet, cujus provide pacato imperio egimur, affectu fovemur, praemiis fruimur, deus restituit, qui de accusatis modum quo justissime examinentur de- revit, qui terram gentis proprize et illzesam ab hoste servavit et multiplici tributorum relaxatione erexit; et ideo qui tot erga geniis su populos ejus beet cia persentimus, dignum est ut saltem ejus Allis for- ia tultionis ad futurum adminicula prorogemus. Contestamur ergo omnes prasentes et abseutes sew etiam futuris temporibus subsequentes sacerdotes vel Prineipes seu cujuscunque honoris aut ordinis bo- mines coram Deo et sanctis angelis ejus, ut nullus aad futurum posteritati ejus vel gloriose: conjugi suze Liovigotoni regina, atque his qui glorim sue Gliis vel fliabus conjuncti esse noscuntur, seu etiam qui adbue conjuneti non sunt sed protinus conjungendi sunt, injustas Ledendi oecasiones exquirat; nullus ‘occulie vel publics per quae abdicemtur malitize sua contra eos vola extendat, non eos gladio vel qualibet, perniciosa factione interimt; nullus cunsilium vel ‘opus quibus injaste dejiciamtur vel nudcotur rebus exhibeat ; nullas his injuste violentuin tonsurw sie {gna.ulum imprimat; nullus vestem coutra ordinem sloriosse conjugis ejus vel filiabus suis atque auris mulare presuiat; nullus etiam extra evidemtis eul- pe 517 Indicium aut exsiliis eos relegandos ide cat, aut eorum corporibus quarummlibet detruneatio- hom vel Magellorum inferat detriment, quo eu premenoratis omoibus oanis ejus in tota ad fuie~ rum gloriosa posteritas lzsionis injustam nou perfe- is CONCILIA H'SPANI-E. — TOLETANUS Xt. a rat notam , nec reram sentiat detrimenta. Si quis A benelicio potiuntur ipsi quoque domiuis suis regio autem boninum, cojuslibet sit ordinis aut honoris Iie wostrze senteatize non acquiescens filios fliasve Gloria sux una cum serenissima conjuge sua Liuvi- golone regina vel supradictis omnibus amodo vel quandoyne sine justo partis sum negotio ant Leden- dog Impetierit aut dejiciendos elegerit, vel ex ‘pro- pris deliberatione consenterit quo aut de rebas sibi debitisinjuste expotiati nudentur, aut dolo vel ma= chinarnento quolibet dejiciantnr. sit sterno anatho- mate ultus et futuri examinis judicio condemnatus. ¥. Ne defuncto principe reliciam cjus conjugem out ‘in conjugio sibi quisque aut in adulterio audeat co- pulare, Exscerabile facinus et assuetze admodum iniq est opas, defanetis regibi regale toram appetero, et horrendis pollutionum macolis sordidare. Quis enim Christianorum aqua siwiter ferat defuncti regis conjugem alieno postmo- dom counubio uti aut secuturi principis libidini sub- jngari, vt que fuit domina gentis sit in postmodum prostibulum fceditatis, et que toris exstitit regalibus honoris regii sublimitati conjuncta stupris corum ‘el conjogiis, quibus pridem dominata est, abdicetur tt reproba? Quid ergo si moriuntur principes? wun quid inhonorandas relinquunt sui corporis partes? aut quia ad gaudia ceelestia Christiani transeunt re * ges, propterea ad contumeliam in sxculo eorum de- ‘vocande sunt conjages? Nusquam ergo inhonorum esse oportet quod honorandum convenit opportune haberi, Nu'li ergo licebit superstitem reginam sibi in conjugio dacere, non sordidis conteactibus maculare : ‘non boc secuturis regibus licitum, non euiquam ho- minum licebit esse permissum. Quod si facere tale aliquid quisquam presumpserit, quo aut superstitem reginam post decedentis principis mortem sibi in econnubio copulet gut adultcrina pollutione contami- net, sive sit rex, sive quislibet bominom qui hujus nostra sanctionis sententiam violare pr:esumpserit, sit ab omni Christianorum comminione seclusus. et sulphureis cum diabolo contradatur ignibus exuren- des. Quicunque igitur hnjus institutionis nostrx praesumpserit convellere vel abradere sanctionem, sit nomen ejus abrasum et deletum de libro vitw, ut tar- tareas jodicii poenas excipiat qui hize deereta hone- statis devoverit violanda. vi. ia servis vel liberts fiscalibus nul BA ei rein ean polatinum offcium quocungue tempore transect Szepe offaseat nobilium genus suberectum servitu- Us importabile dodecus, quod et yenerosos adzequa- {um infarnat et dominis plerumque notam proditio- uis importat, Mullos enim ex servis vel libertis plari- muam ex regio jusse novimas ad palatinum fuisse pertractos ofticium, qui tamen affectare cupientes sublieaitatem honoris qaam illis subtrahebat natio olfaseatz originis, dum xquales dominis per susce- pemm palatinun oftcium faeti sunt, in uecem dor Serum suoren vehementins grassaverunt, et qu aefas est dicere, eliam hi qui a dominis sui libertatis superstitis ejus conjugis B soon, 1p sibus illa Domini sententia cosptabitur, qua mal jussn tortores existant. Nain quid jam si prarceden- tum et antiquorum historica narratione memoremus ‘excidia, in qua obscena servitatis conditio domivoram ‘s2pe suorum casum operions et regnum pariter labe= factare fecit et dominos? Ac proinde hortante pariter ac jabente praedicto gloriosi ccetns aggregatio observandum instituit, ut exce;tis, servis vel libertis fiscalibus nulles servoram atque etiam libertorum quorumlibet deinceps ad pal quandoque transire permittatur officium, nee locorum fiscalium atque etiam proprietatis regiz ad- miniculatores vel actores fleri quolibet tempore ad- mittantur, sed conditionis suze usum deinceps wous- Quisque servorum vel libertorum veraciter remiai- ab ordine palatino extorris proticiat, ut dominis suis vel dominorum suorum posteritati nec noceat nee wqualis existat. Quod si deinceps quo Fumeunque rtus seu otiam servus vel mn coruim adfutura progenies, qui post hujus sanctionis nostree sententiam ad ofdcia premissa accedat, itlie quolibet tempore aut servituras aut obsequendus is omnibus contradatur, ex quo inem duxit aut libertatis decus subire promerait. VIL. De his qui pro accidentia jurgiorum altaria nudara presumunt vel luminaria ecclesice subirahunt. Ver his qui faciunt opus Domini freudulenter et desl- diowe, prophelicus sermo annuntiat ; et si ili ver in- currunt qui negligenter opus Domini faclunt, quod ‘supplicium merebantur qui diving servitotis cultdrm malitia intereedente ab aliariis Christi subdueunt? illos dicimus qui obstinatz mentis dolositate eoufasi, ‘cum aliqua eos molestia fraternoram jurgiorum po- pugerit, insana illico temeritate §1@ abrepti altaria ‘udantes sacratis vestibus exuunt, luminaria subtra- hut, ac divinorum socrificioroce cokum malitia in- tercedente subdueunt, et quod iu hominibus se vin jcare non possust, injeriaun Deo, quod pejus est Inferant, Unde si hujusmodi pro fraterno odio hori cid reatu adstringitur, pro contemptu divino quid poenze merebitur? etenim juxta quod divinus sermo imcrepitat : Si peccaverit vir in virum, placari ei po tact Deus; ai quis autem peccaverit in Deum, quis pro ‘corogaturus est? Facile ergo talium sacerdotum exces perculitur sacerdotum. Dicit enim : Honorificantes me honorificabe, qui autem contemnunt me erat iguo- biles. Quicunque ergo sacerdetum vel ministroram deinceps causa cujuslibet doloris vel awaritudinis, permotus aut altare divinum vestibus sacratis exvere presumpserit, aut qualibet alia lugubri veste acoin- Xeril, seu etiam si consueta lumiaariorum sacrorum obsequia de templo Dei subtraxerit vel extingui pra:- cceperit aut quodcunque tugubritatis in templo Der indurerit, atque, quod pejus est, oceasiouern wutrie rit unde de templis Domini aut officia consucta de- siut aut oblatio singularis saerificii videatur defrandari, si eum antea vere poenitudinis metropolitano satistactio non purgaverit, ignobifitath 493 Rerpelas mancipatas jusia superiorem seotontion tate se noverit ot boaore pri- agi; illis procul dubjo personig ab bse uidlonam ‘seatentia separatis, qua aut contaminationem sacro- rum ordinum vel subversionem sanctz dei metuea- tes ant hostilitalem vel obsidionem perferentos, sau etiam divinorum judiciorum sententiam metuentes {alia fecisse contigerit, in quorum feeto plus bam tas que Deus placetur quam interuf laboris doloaitas declaratur. VIII, Ne admonente metropolitano quisq sritimis ad locum whi inoltatur venire generaliter obediendum omui fratri in tantum ‘Christo precipitur, ut non solum si angariati fue- mus passibus mitle obedientizy rota paremus, sed etiam gemirto id charitatis officio peragamus, jam qnomodo obediendum est preeeminenti? Quibus Apo- stolus ita obedire prirecpit ne de inobedientia fra- tris videaniur ullo modo contristarl. Aceidit enim maltoties ut causa salutis alicujus vel collationis ne- cessariz evocall a principe vel metrorolitano confl- itimi saccrdotes venire differant, et diversis. exca- sationibus agant, quibus implere que jabentur omit- tant. Hac de re naseitur et diffcultas ordinibus QO et contempius majoribus : et ideo si quis epl- ‘scoporum a principe vel metropolitan soo admoni- tus designato sibi dierum rationabitl ad veniendum ‘spatio sive pro festivitalibus sommis, Pascha scilicet, Pentecoste ot Nattvitate Domint celebrandis, sive pro eautarum negotiis seu pro pontificibus consecrandis -xel pro quibuslibet ordinationibus prineipis, excepta Snevitabili necessitate infrmitatis que testibus posit eomprobari ideneis, ad constitntum dlem venire ex conf- jemnat. distulerit, comtemptoram s@ noverit excommonica- Alone muleteri: si iumen exceptis supra taxatis eapl- quod tamen et boc ipsum conv oporiebit. Hane etiam et illl ex pontifcibus senten- iam merebuntur aceipere qui exortos contra #0 ch mores negotiorum admoniii # metropolitano distule- Tint emendure aque compescere, aut si admoniti at ‘ad judiciom primm sedis accedant ant per se nolae- int properare aut vades suos ueglexerint legaliter informatos dirigere. 3X. De confirmatione concilii Toletani duod-cimi yuod fectuan est anno prime gloriosissimi Ervigii regis. consensionis nosira judicio gesia ‘synodalia Toletani concilii duodecimi acta sunt alque isposita, que anno primo gloriosi prineipis Ervigi in hae urbe reg'a celebrata sunt, nunc tamen iteraio inconvulsibilis nostra definitionis assensu ea ipsa gesia, pront gesta sunt vel conscripla, omni tempo- rum alernitate valitura decernimus et ompimode suliditatis vigore Girmamus justa ordinem capitulo- ram, qui in cladem gestis couscriptus esse probatur, Sd eat : De agnita et confirmata preelectione fas © RA, T. i non consentiantes, COLLECTIO CANONUM S, ISIDORG ISPAL. ASCIUPTA. at ‘A principatis m nomine glerioel domini oestei Ervigi regis. Item : De his qui peenitentiam non © sentien- tes accipinnt, Item : De culpatorum receptione vel communione apud Ecclesiaim. Item : Ut in loeis ubi episeopus non fuit munquam episcopus ordineter. Hiem : De quorumdam consuetudine sacerdotum fe dissima, qui oblatis Deo por se sacrificiie non eom- municant, Item : Be concessa Toletano pontifie! ge- ‘neralis synodi potestate, ut episcopi alterivs provin- ‘cia cum conaivontia principum in urbe regia ordinen- tur. lam : De recepto testimonio personaram qui per legem que de promotione excrcitns faeta est testificandi liceotiam perdiderunt, Item : De his qui tuxores suas divortio intercedente relinquant. Item : De confirmatione legum quae in Judxorum nequitiag B promulgatz sunt juta earumdem legum praefixum ot- dinem 521 titulorum, qui in eedem canone annome- Fantur. Hem : De his qoi ad ecclesiam confugiam fa- chant. Item : De eultoribus idolorum. Item : De inter- cto temporis constituti quo debeat concilinm cele- brari. Nem : Conelusto definitionum in qua et Deo gra- tia referuntor et pro principe exoratur: statuentes tt- delicet, ut qui contra supradiciorum espitulorem decreta venite presampserit, et ecclesiastiex ex- communications sententia feriatur et ad legem illam gloricsi principis, que in confirmatione ejusdem coneilii facta est, teneatur obnoxius. X. Usrum audeant ministrare higui pornitentiam acct piunt in sacerdotio con G nobis est antiquorum Patrum indagare de pecnitene tum regulis institutum : etenim digno nobis vene- randus lonore sanctissimus frater noster Gaudentiua Valeriensis sedis ep'scopus per viearium persons ‘suz ad coneilium destinatwm congressus est nosui Teverentiam coelus, insinuans sacr:sancto synodali Peenitentia legibus, Sed utrum accepta posnisentia liceret sibi preecepia sui ordinis contrectare mysie- ia vel missarum solita explere officia, per syaddaia instructions se maluit certiGeari responsa. Tuse collatis in unum de hujusmodi canosicis instrames- tis hoc sancta synodus defiaivit, ut reconciliations pp Premises soll ordinis retentet offi, Si enim re- lz preecedentium Patrure eos qui pornitea iserimine mortis aceipiuat et nulla de se maaifesia seelera comflentur, si adait tamen in his ot talibes Probitas morum, ad ecolesiasticos gradas pervesire permitiunt, quanto magis ut bi qui in ipso sacerdo- tio constituli prenitentiam accipiant a sui erdinis off io * retrabantar, tantum si s¢ bpsi mortativm crim use professione propria nom noteruat? Cum enim omnigsacerdos tune sibi licitum sacrifieare sciat, quan- doa malis actibes vacst, qua rations qui pamivemein remedium suscipit quod datur ia resuissionen poceaa a sacrificis divinis se abigit? Pamsitentia enius ad hve suseipitur, ut et peccatam diluat et pescati sor * Hic negativa particula desideratar. ni fallor. Eprr. ar CONCILIA THSPANLE. des oommem Iterare nen sinat *: qui ergo confidit per susceptam peenitentiam dimissa sibi peecats, cur confidenter ad altare Domini non secedat, tel ‘cur ordinis sui non audeat retentare officia, cum boc alieri non liceat nisi ei qui sea peecatis abstinest? etenim cum peenitentiam accipinnes, ad iadinem: conditoris nes reformasse conamar : reformatio igitur ipsa medicsmentom est quo delentor 599 piacula. Si enim medicamentum istud assumitur, recto creatori seo anima reformater, recte eriam serifleandi Deo eultes sesumitur, quia in eo simlli- tudo conditoris sgnescliur : ei autem posnitentize medicawentum sobtrabitor quod in remissionem peccatoruin aeeipitur, ad éimili'udinem factorit us- plan non venitur. Evenim posnitentia, ut dietum est, in remedium peceatl seecipitur, sseerdotivm vero im retentalur, wi hoe sacerdotis ot ‘Vita ita frocta boworum operum floreat, quo et in se delici passiones exetinguat et proedicamento “suo peecati regnum potentialiter destruat. Huie igitur ullter, ot premisimus, sacerdoti viventi quil oberit si post acceplas peenitentis leges divinis. alta- Fibus propitiationis (6. 4, propositionis] offerat pa- nos? Aut nunquid peenitenti donum, quod in reme- diam Ot peceati, in probibitioaem vevocandum est secramenti? Nusqram ergo ponitentie precepts privabunt ura con'estia : posnitens enim sbstinere a peceatis pariter et negotiorem seewlariu tumultibus. debet, non ab fis qom sancia videstar et smama sese abstrabere, qe2 operantém plas etpiant quam cem- maculande deterpant. Seriplum est enim : Sacerdos ed omnem morinum on actedal ; Id eat mortatlum ‘erisninum se implieatione non polluat. Non enim dixit Devs, ut s cordos ad saneta queque non suderet 2c- cedere, de quibus preceperat vt nolo mode secer- des de sanetis exiret, sed ut mortis opera non aude- ret contingere : ergo abigenda sunt ah omni sacer- dole que: maculant, exereenda qua mundant, fis ergo rationabili sznetione [£., sermocinatione] pra- missis hoc sancta synodus definivit, wt stante prisco- Fem canonam sanctions quicunqve pontificum vel sacerdotum deinceps per manus impositionem pesni- tentize donum exceperint, nee se mortaliam crimit num professions motaverint, tenorem retentandi re- ‘Siminis non omittant, sed per metropolitanum re- conciliatione paenitentium more suscepla solita ex- pleant ordinis sui officia vel cxtera mysteriorum s'bi credita szcramenta. Hoe tantum estobservandum, wt si ant ante aeceptionem poeniientie adjudicatus mee reconciliatus reperitur pro culpis aut si ipsa porceptione peenitentiz: implicatum se dixerit mor- talibus factis, jorta wstimationem metropolitani abutinere bujesmodi oportel a premistis officiis = exterum si, ut dictum est, sub pomitentia per:ep- téoue consistens nibil mortatis criminis so admistexe pradixerit, tsmen quod fateri hominibus erubescit sbsconsum intra clausira sui peeloris deiveseit, no- ‘werit ipse sibi de se potestatem esse concessom, ut © B., omuino iterari nom sinat, — TOLETANUM Ma ws Ajonta couscientia swe fiduclam, utrom audest aut Bon audeat sacrificare Deo ex sui potius arbitr 598 Potestate quam ex nostri judicii permisstone procedat, XI. Ne quis alienum clericnm vel monachum suscipiat fugientem, Multz super hoe eapitulam Patrum preeedentium sententia manaverunt, quo moltipliel probit sancitum est, ut alterius clericum nemo sollicitare, ‘hemo fugientem recipere, nemo etiam aut aut ordinare auderet, Sed quia sbundan‘e et refrigescente charitite nee honestas attenditur nee cupidi:as inhibetur, agendum est ut quos impunis admonitio non emendat evidens sententia damnatio- nis coerceat. Placuit ergo, ut nullus alienum pres byterum, sbbatem, ministrum sive subdiaconuin vel B quemiibet clericom seu etiam monachum f juscipiat, non ad fugam suadeat, non fugie Pratbeat, non apud se habito vel retents teat imypendat, non occasiones quibus quasi se nesciente alibi lateat turpi oppositione conlingat; nam boruim omnium casibas non solam turpatur ho- nesias sed et frequemi dolorum acerbitate confoditur fraternitas, Etewim si dieat quis simpliei animo al- terias clericum suscepisse nee nossa ewn fugitirum existere, une evidens innocentin sux puritss appro banda est, quando eam quem suscepit et infra octe dies jnxia legum sanetionem judici presentarerit et Infra tempus legitms constitatam {lie fugitivum re- daxerit unde per fugam vagabundus exivit, Quiet ¢ 17 €F80 ex pontifcrbus seu macerdotibus vel mini- iris exterisque religiosis hujus institutionls nosirm vViulaverit sanctionem, si bujusmodi susceptor episeo os est, et eum quem nuscepit, cum his qax habere Potuit et ei a quo evagatus est sine dilatione resti- wet, et insoper ut vere sacrilegus et transgrestor institutions paternze tanto tempore excommanicatum et remotum se a suis officis noverit esse, quanto eam qui fugiit subsua potestate contigerit remorasse. Si autem b stitutionis nostr=e prevaricator presbyter, diaconus vel quitibet ex religiosis videatur hhaberi,reddito eo cum rebus sibi debitis quem susce- Pit, ipee solus apod eum anno integro.sub peeniten- tie censura deputatus tenebitur, cujus fugitivum ‘suscepisse monsiratur. Quicunque tamen talibus ‘p bumanitatem impenderint, eadem et simili censura noverint, nentue adatringi. Ulli tamen qui preedeeessorum suo- rum id actum esse temeritate contendunt, tune immunes ab hojus ultionis sententia habebuntur, si ‘8 tempore ordinationis 5% sux infra duorum men- ium spatium, ejus qui apud se est et Iatebram publi- caverint et personam domino fugitivi reduxerint, His sane, qui de conGnitimis episcopis exterisque eeclesiarum rectoribus ad metropolitanum suum pro ‘causarum suarum necessitate confugiunt, sicut ficen- tia talibes perfagii datar, ita hi qui eos surcoperint damnayi vipote receptores fagitivorum non poterant, » Ex reliquis, prater B. R., in quo : confuaditur. precsertim si et publice itles apud se habeanl et cos A. cup quibes actiones labuerint ad reposceatis vocem ‘conventaros admoneant. XI, De non excommunicandis « proprio episcopo per- sonia ills quae ad metropolitonum suum negotia sua auggesturi accesserins. Quicunque ex cleticis vel monachis eausam contra proprium episcopum babens ad metropotitaqum suum eausaturus aceesserit, non ante debet a proprio episeoyo excommunicationis sententia predannari , quam per judiciam metropolitani sui, ntrum dignus excommunicatione habeatur, possit agnosei. Quod ti ante judicinm quis episcoporum in talium per excommusiicationis sententiam prompserit penitus quos ligaverint absolutis, in s@ illam nove~ rit retorqueri sententiam : quod etiam et inter me- tropolitanos convenit obscrvari , si preegravatus quis a metropolitano propriv ad alterins provincize metro- politanum molestiam pressure suze” agnoscendam intulerit [4., 7.2, detulerit}, aut si inauditus a duobus metropolitanis ad regios auditus negotia soa perlaturas accesserit, et ob hoe excommunication’s Jugulum a proprio episcopo ili videstur indi, hoe ‘antom est observandum, ut si prius unumquemque ‘excommunicationem contigerit suscepisse antequama 8 proprio eplscopo ad alium pertransiret, tand:u ex- ‘cowmunicatus apud eutn cujus judicium petiit habex- tur, quandia excommunicatoris sui objectibus, utrum juste an injuste alligatus sit, agnoscatur. AIM. De relatione gratiarum que post peractionem concilii Deo et principt persolvuntur. His ergo omnibus syuodicis institatis subseriptio. ‘nis nostr robur apponimus et sub terrore divino perenni ea qua: decrevimus memorize consecramus, dantes immortali Deo nostro gloriam pariter et ho- norem, cujas inspiratione aguntur omnia quar sala- briter exercentur : invietissimo quoque atque reli incipi Ervigio regi multiplicem gratia um exkibitionem persolvimus, cujus clementissimo fussu in unum coetum 595 aggregandi conveninvas. Sit illi pax optabitis et beata : ducat quoque tempora procursu longloris zvi felicia, et post Imperialia reni regni sceptra coronandus perveniat ad ccelestia Fegna, prestante Jesu Christo Domino Deo et Salva- tore nostro, qui cum Deo Patre et sancto ‘unus in Trinftate vivit et gloriatur Deus in secula D seculorum. Amen. . Ponttfices. Ego Jolianus indignus sancte Ecctesia Toletane metropolitanus episcopus instituta a nobis defluita subseripsi. Ego Liva Bracarens\s et Dumiensis episcopus. Ego Stephanus Emeritensis episeopus. go Floresindus Hispalensis episcopus. Ego Leander Hicitanus episcopus. Ego Palmatius Urcitanus episcopus. $ EAE, TA. 8; pramisert sa ‘2, Thenderacius, E. 4, T. ty Thendem 0 B., T. 2, Hilaris, E, 4, 7.4, U., Gay Alartas, COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. Ego Concordius Palentinus episeopm ¥go Mummotes Cordubensis epieeop go Antonianus Bastitanas episcopus. Ego Theudericus > Assilonensis episcorus. Ego Stercorivs Aucensis episcopus, Ego Geta Hliplensis episcopns. Ego Monefonsus Egiditenus episcopus. Ego Froaricus [ 4., Fodarieus] Portucalensis: copas. Ego Gregories Oretanus episcopas, Ego Agricius Comploteutis episcopes. Ego Proculus Bigastrensis episeopas, ‘Ego Miro Conimbriensis episcopos. Egh Crescitarus Diterrensis episcopus. Ego Cecilivs Dertosanus epiecopus. Bgo Ella Segontiensis episcopus. Ego Sonna Oxomensis episcopus. Ego Sempronius Areavicensis episcopos. Ego Reparatas Vesensis episcopus. Ego Cuniuldus Italicencis episcopus, Ego Alaricus © Auriensis episcopus. Ego Gundulfas Lamecensis episcopes. Ego Felix Iriensis episcopus. Ego Auila ¢ Cauriensis episcopus. Ego Bellitus Ussonovensis episcopus- Fgo Euphrasins Lacensis episeopas. Ego Joannes Pacensis episcopus. Ego Oppa Tadensis episcopus. Ego Asturivs Setabitanus episcopus. Ego Deodatus Segoviensis episeopas, ‘Ego Troctemundus Elborensis episcopns.. Ego Sisebado [., 7. 2, Sisebaldo] Toocitanae episcopus. Ego Vincentivs Magslonensis episcopus. Ego Onegisis Avilensis episeopus. Ego Theodu'pbus Astigitanus episcopus. Ego Gratinas Egabrensis episcopus. Ego Sarmata Valentinus episcopus, 526 Ego Onemandus ¢ Salamantines episeopun gu Brandila Laniobren iscopus. Ego Florus Mentesanns episcopus. Ego Olipa Segobricensis episcopes. * Ego Euredus lerdensis episcopns. Ego Ara O'yssiponensis episcopos, ‘Abbates. Absalius abbas. Fausti abbas. Gerontius abbas. Castorius abbas. Gabriel abbas. Sisebertus abbas. Felix abbas [4., T. 2, archiprestyter}. Wisandus abbas [£., T. 2, archidiaconus|. Viuceutius abbas (., T. 2, primiclerius]. , , 1.9, E.'4, T. 4, 2, Atala, 1, 7.2, Unigiss. E. 4, Onisis. Bo Molementas Salamanticensi. Vicérii episcoporam. Paeatus indignus abbas, agens vicem Soniefredi Narbonensis sedis episcopi, hare instituta synodatia whi iterfai subserips ‘Spasondus archidiaconus agens vicem Cyp1 Tarracoucnsis episcupi. Lavlfes diaconus agens vicem [alii Barcino= mensis episcopi. Gisebertos diaconus agens vicem Ausemundi episeopi de Loteba. Fredebadus abbas agens vicem Valderedi C2- earangustani episeopl. Veremundus abbas agens vicem Clari Elenensis episcopi. Gratianus [£., 7.. 2, Gratinus] presbyter agens vice Jvannis * Egarensis episco ‘Si-ullus abbas agens vicem Stephani epiccopt, ‘Audericus presbyter ogens vicem Rogui Bea- Aicnsis episcopi. Secorius (E. 4, Sedecorlus] abbas agens vicem sreassensis, Stabitius abbas. agens vicem Jacobi Gerundensi episcopi. Baroncellus diaconus agens vicem Antherii soncnsis episeopi. Columniosus diaconus agens viccin Samvelis Ma- Incitani episeo ci episcopi. Joanoes abbas agens vicem Regincl Aucens episeopi. Felix abbas agens vicem Ergabodi Eliberitani ‘episeopi. Samuel presbyter ogens vicem Felicis Dianiensis episeopi. 527 Citrunius abbas agens vicem Eupbrasii Ca- Aagurritani episcopi. Dexter diaconus sgens vicem Primi Agathensis -epiccopi. Vincolamus diaconus agens vicem AUtilani Pam- pilonensis episcopi. ras Audebertus abbas ageus vicem Gudiseli Oscensis py vis, viris seu etiam femi episcopi. Leopardas abbas agens vicem Aurelii Asturicensis pi. Habivus diacongs agens vicem Potentini Verecen- sis episcopi. ‘Toentius presbyter agens vicem Riccilani Acci- dani episcopi. Florentins presbyter agens vicem Leuberici Urge- litani episcoy ‘Vincentius abbas agens vicem Gaudentii Vale~ fiensis episcopi. CONCILIA HISPANIA. — TULETANUM XU. A la presbyter agens viceim Wisifredi Ausonensie ¢ Viriillusives offiit polation, Ostruifus conies hiec instivata ubi interful anouens subscripsi. Egica comes Seanciaram et dus Isidorus comes Thesaurorum et dux similiter. comes Scanciarum et dux smite. is Toletana similiters Vitulus comes Patrimoui xila comes Notariorum similiter. Sunifredus > comes Scanciarum et du similiter. |amundus comes Stabuli similiter. Guiliangus © Spatarius et comes siwili et comes, Thoudila procer similiter. Salamirus comes Seanciaram siniliter. Ataulfas comes Cubieulariorum similiter. Nilacus Spatartus et coines similiter. .. Trasericus Spatarins et comes: simi Audemundus procer similiter. Sisimirus Spatarius comes et dux similiter. ‘Trasimirus procer simi Torrosarius * comes Spatarius similiter. Recaulfus procer similiter. In -nomine Domini Flavius Ereigivk rex omnines privatis sive fiscalibus populis. Magnum pietatis est premium quo remover Gravedines pressurarum, quia illud semper ante Nei oculos perfectze miserationis 596 sacrificium appro- Latur, quo Ot relevatio miserorum et ex hoc salvatie induciwur terra per quod pressura subvenitur bu- menaz. Judicium est quippe salutare in populis quan- do sic commissa reguntur, ir populos gravet, nec indiscreta remissio statum gent faciat deperire. Tempora ergo nostra: glorixe miseri- cordia beneficiis condienda sunt, ut parcente nobis Yotirum igitur omnipotenti Deo meo cordis sacrificium de- bare prazoptans, in nomine divino omuibus populis regni nostri tam privatis quam etiam Gscalibus ser- b tributali exac:ione in provinciam Galliz vel lacie alque in omnes provincias Hispania consistemtibus hoe decretum beneficium in Dei nomine prorogamus, ut quidquid in praveritis annis de ratione tributi usque ad pr mum nostrx clementie annum thesauris publ redbibere videmini, totum vobis ex integro noveri is ease concessum, qualiter usque ad predictum pri- mom nostre glorie annum quidquid de ratione tri- batorum apad vos rejacet, sic totum donatum vobis a berenitate nostra habeatis, ut nulla ex boc abin- ceps de pravicritis annis exactionem publicam pec 4B., 7.2, Auderieus, E. 4, Altericus, «© £., E. 4, Torresarins. COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO IHISPAL. ASCRIPTA. Aiwescatis ; ea tamon ravone servata , et ca qu in A et testimonio nobilitaiis pristinn wii et rebus ques” preterhis exacts sont et fsco nostro illata nom sunt ab bis qui ea exegerunt in publico inferantar. Quod si distalerint et hoe coofestio inferre neglexeriat, in quadruplam una cum satisfactione discipting: juxta quod nostra mansuetudo decreverit id ipsum thesau- ris publics persolvent. Certe st quisquis itle dux ‘comes, tluphades, nemerariue, villicus aut quieun- ym ageus tributa exacio sibi lis plenarie numero non exe- pad $0 retinoerit, et ea statim thessuris publicis inferre negleserit, duplata tri- Buta ipsa de propriis rebus suis modis omnibus im publico inseribet. Hoe tamen speci: denti seresitatis nostra sententia definimus, wt nul- hus de supradictis comitibus, tiuphadis , vicariis, aumerariis, seu quibusconque earam publicam ageutibus quascunque exactiones pro hoe negotio pietatis coilibet ex vubis, quibus ot relaratio man- Dostr conceditar, quodennqee exigero jam ecrum vobia pro tall ‘ant ab aliis oblata sibi acee- erit, et pro bis causis quibustibet modis aliquid mu- tiara peesumpserit, ia quadroplum de quidquid acceperit eui nostra clementia clegerit universa reati- twat, De terris vero vel vineis, quas pro eodem tributo quicunque supradictorem curam publican ageutivm §QQ vobis privatis vel fscalibus popslis abstulit vel accepit, fruges aridas et liquidas exinde tis. annis unusquisque exactor collegit in ra- tionem ipsins tributi, hocsibi imputet et terras ipsas vel ‘vineas vobis de quorom jure ablatm sont restitoerenoa ifferat. Sie enim digoum est ut quod hujes pletatis nostre sineeritate depromitor ita a cunetis sine cu- exactionis stimalo peragator. Datum sub die Les in confirmatione soncittedite. In notnine Domini Flavius Ervigius rex. Eximia syn- ‘odalisavetoritas et veneranda est pariter et tremends, que in tantum per donum sancti Spiritus agitar ut ex diversitate muhtoram aximorom et cordiem wou €or unamque animam feeisse monstretur, dum na- merositas aggregala pontificum non per sententiam diserepat, non per stimulam diverse objectat, nec D quoque canon subsequitur : per judicium stind onus quam universtias forniat. Et ideo reverendum mihi conventum synodalis coneili, in cujus medio presentia sancti Spiritus se habitare Promisit, devote venerans instanterque honorans, ea que ilforam ore nostraeque gloria hortate digesta ‘sunt in notitiam dedacimus singulorum : ifla dicimus: synodalis coneilii gesta, quae anno quarto regni nos wi in Toletana urbe noscunter exse confecta, quarum iastivutionum evidentia sine conetatione omnibus in= notescat, bie ea preelegimus specialiter renotanda. Est igiwur primus canon : De reddito testimonie di- auitatis corm quos profsnatio infidetitatis eum Paulo tran in societalem tyrannidis, quos celsitudo ‘postra wua cum Gliis per bujus wostre legis edictum per auctoritatis aosire vigorem pereeperint decerni- sous revestiri. Nem secundas est tivalus : De aecusatis sacerdotibas, sed etiam optimatibus palatil aique gar dingis, sub qua eos jt cautela examinari con- ‘Yeniat, quos gloriz nosire mansuetudo juxta ipsius ‘anonis instituta pullis tormentoram generibus ante Publicam diseussionem subjici censuit, sed omnes ‘qui deinceps fuerint aceasati jexia sanctionem pran- dicti eapituli erunt procul dubio judicandi. Unde id ‘specialiter observandum fore censemus, ut quidquid contra hanc regulam sententize nostre vel prediev ‘canonis institutionem aut in personam cujesquam clum, aut de rebus accusatz persons exstiterit jedicatam, juxta predicti canonis instituta nullo vi- gore subsistat quo persona ipsa aliter quam decerui- ‘mus judicata set testimooli sai digoitatem amiuat aut questa rei propri careat. Tertius quoque canon eat: De tibutorum privcipali relaxations 530 in Plebe, ubi nostra glorize auctoritate simul et exhor- tatione sancitum est ut omne tributum preteritoruin annorum usque in annum primum regai nostri, quod in privatis sive in Gscalibus populis rejacet, absolu- onis perpetuz debeat sanctione laxari : ea tan tuna pracipiens thesauris publicis exhiberi, que exacta et non illata fuisse constiterit. Quartus post hac sequi- tar canon: De munitione prolis quem prompto volun- totis adnisa omnis conventus sacerdoium atque etiain seniorum condere preelegerunt. Quintus canon se- ¢ dtitur : Ne defuneto principe relictam ejus comjugem © daqeam sbi aut in conjogio ut in adalleie sudeat copulare. Sextus deinde sequitur canon : Ut exceptis servis vel libertis fscalibus nullus de servitute quo- rumlibet aut rtis deinceps ad pal: im officive transeat : quod si fecerint, prasentis legis nostra, edicto ad propri servitutis jogum modis omnibus reducendi sunt, qualiter aut domints suis, si super Bites sunt auteorum propinguis, quibus decedentiuin snecessio ex lege debetur, servituri tradantar. Post une septimus est canon: De his qui pro accidentia Jergiorum altaria audare presumunt vel luminaria ecclesize subtrahunt. Octavus quoque canon sequitur. Ne admonente metropotitano quisquam ex conti mis ad locum ubi invitatur vevire conteninat. Nouus De coufirmatione conci~ lii Toletani duodecimi quod factum est anno primo gloria nostra. Decimos heie canon adjungitur, ubi speciali sententia definitur: Utram audeant minis~ ture bi qui peenitentiam in sacerdotio eonstituti acci- piunt, Undecimus quoque canon habetur: Ne quis alienum elerieam vel monachum susctpiat fogientem. Ducdecimus post he canon scribitur: De num ex- communicandis a proprio episcopo personis ilis quae ad meiropolitanum sunm negotia sua suggesturi acces . Ultimas et tortias decimus post lune canon subsequitur: De relation actionem coneilii Deo et principi omnia precilssa synodalia institutionom decreta a prassenti die vel tempore omni cura omnique vigilan- ms CONCILIA HISPANIA. - TOLBTANUM XIV. 508 tia per eunectas regu! nostri provincias docernimas ob- A violator exstiterit servanda, qualiter et perspicnom auctoritatis valid fastigium subeant et perpetuo vigoris ordine solidata persistant, Quamobrem sacre hujus legis oraculo omnibus generaliter religiosis atque etiam laicis sub regni uostri ditione manentibus Interdicimus pa- titer et jubemus, ut preedicta synodalia gests nullus ‘contemnat, nullus etiam praeterire aut convellere au- deat, nemo notus barum constitutionum jura resolvat, emo Incognt'us nescientize sus objectibus excusare ‘eonjifiat ; nam a prememorato superius die et tem- pore et auctoritalis debitm vigore pollebunt 531 et institotionuin suarum regulis eunctorum universi- tas adstringetur, Si quis autem bujus nostre legis it non potius ex quae prenmisea sunt eustodierit, ot divtinam ecelestastice: dixeipli- ‘nz excommanicatlouem secipiat, 61 decimern partons rel sus fisci pertibus sociandam omitat, Quod si ni- bil babuerit fseultatis onde preedictam compositionem pertolrere possit, abeque aliquo infamio sui quinqua- 1a GBB cum oportebit ictibes verberari. Hujes gitar logis nostras deerewum, quod in conitrmatioogs hhujus sacti coneilii noscitur promulgatum, gloriosm manus nostra: exaratione subseripsimue et ad peren- nem memdriam valorem ei perpetoum innodamus. Edita lex in conGrmatione concilii Toleto sub die Idus Novembris era pccxa: anno quoque félicter quarto ogni glorize nostra in Dei nomine. ix . CONCILIUM TOLETANUM XIV » L. De pramemoratione aggregati concilii et relations B decurren: ‘principals edicti, quod jussum est synodum agitari. Com serenissimus et perspicuus princeps Ervigios Sloriosus smator vera Adel, imoamabilis flies Keele size Christi, promissionis sue soa immemer, ob eon fatandom Apollinaris dogma pestiferum, de quo sibi ‘a Romano presule fuerat nuntiatom, streauo et in- ‘vieto suz celsitudinis jussu nos omnes praciperet ‘aggregari in unum, hoc dedit speciale ediciam, at quia sicat oportebat pro tante rei negotio portractando generale concilium Meri varia adversitatum incursio ow sineret, saliem aduoata per provincias concilia ferent; ot siquidem hic primum a nobls in urbe re- ‘sia synodus sgeretur, deinde ia singulls quibusque provineiis siogulare haberetur concilium, quod quid- TUM ANNO QUINTO ERvIGH (Gaps. oluti tompor's serie per Romani pree- ‘salis bajulom gesta synodalia societali nostez advecta sant, quibus Constantinopolim Constantine pio et fincipe mediante magna et sublimi copia aggregata pontificum Apollinaris dogma comperiinus fuisse destructum : cum: quibus etiam gestis Leonis quoque anuguse Koma pontificis invitatoria episto- laris gratize consulta suscopimus, per que omuis ordo gestorum gestaque ordinum difocide ut acta sunt nostris seusibus patueruot. In cujus etiam glorivso epistole tracta ad hoc omnes presules 533 Hispa- pi invitati sunt, ut pradicta synodalia institute quay smuiserat nostri etiam vigoris manerent auetoritates falta, omnibasque per nos sub regno Ilispanix con sistontibus patescerent divulganda, uid hie aciom per Toletanamn syaodua retiqui pri- C , a Pet uh lial or i, De aderstce deplici qua new pot generale smarem sedivm prasules sooram vicariorum rel bas comperissent, id etiam in posimodum ipsi per Atscreta provincisram suarum coneilia observarent, sicque bec nostri comeilil gesta easont Hiis omnibes » utpote ab tpsis edita atque ipsis eoram ‘positis roborata ges uiique per legates sus eonfirmanda decreverant, quo ex hoc unum ot indi- ‘visibile feret canctoram Wispanoram prasulam per totam Hispaniam vel Galliam synodale edictum, ex quo omnium metropolitanorum fuisset et assensibas promulgatam. Nos proinde Carthaginis provincte pre- ‘sules anno quo supra, sub die decimo octavo Kalen- das Decembris in prememorata Ecclesia debitis 0 ibus consedentes causa hujus ordinem ot totius rel wegotia relexentes, quibos Romans sedis fueramus fivieris invitati, sic patula et communi sumus voce exons M1. De initio relationis quo concilium carpit gestoram ‘eqnodatian et epistote Romani pontificis fucere men fonen, ‘Clara omnis vetio populos Hispania implet quod * Deesthoc euneilium in A., ., E.3. Desumptum est ex BR. cum variantibus cxterorum lectionibus concilium fieri. Et base siquidesa totius allegetionis illatio exbibite pobis eat temporia iufesti urgente pressura, quo nem solum telles omnis hyemali stricin golu glaciali ni- ‘vies immensitaie durverat, sed et tune quando. vi- ino ex generali concilio nos absolules jam exse con- stabat. Quo gemino obsistentis causze obice prepe- itl generaliter iterato tone non quivimus aggreg: {quos et vicina coneilii absolutio propriis sedibus re diderat Imainutos et procellosi temporis adversiias non sinebat iterum sdunari dispersos. Sed licet in ‘unum generaliter colligi por idem tempus Hispano- rum omnium presulum socielas nequivissel, sparsis, D tamen sedibus aique locis prafatas gestorum regulas pertractandas suscepimus, susceptas perlegim - probantes in bis de ntrarumque Jesu Chriti Aili Dei Gifferentia naturarum, quo gemina in eo voluntas et operatio pradicatur, rectl dogmatis sensu, hueul~ pandm disputationis edietum , apostolicz traditionbe stylom. DE. 4. T.4, 2, O., Go, gration. COLLECTIO CANONUM 8. IV. De responsis partis nostree. Placuit proinde illo tune tempore apologetica: de- fensiovis nostee rexporsis satisfacientes Romano pontifici ea ipsa gesta firmare nosiraque fidei sen= sum purissima verborum enodatione depromere. Et ‘807 eet dilucide insigniuntar que ‘v2 sunt, quae jam ufique Romanis partibus per le- £015 Hispanize destinata sunt; nune nobis id oper's estat, ut juxta eanonum speciale decretum, quo ium generale pro fidei eausis aggrtgari pravci- pitor, wiraque operum gesta et synodico dirimantur ‘examisie et discreta conciliorum fuleiantur anctori- fale, quo juxta edictum pramemorati principis glo- adunato per singulas quasque provincias rogai ¢jus conciliorum conventu, synodiea iterum exami- matione decoeta vel communi omnium concil:orum judicio comprobata per singula Hispanie provincia- rom concilia prememorata synodi gesta, seu etiam eadem partis nostree responsa omnium notionem at- Aingant, salubri etiam divulgatione in agnitionem ple- ium transeant, BBS V. De iterata discussione proememorati concitit. ‘Communi proinde Jam omnium judicio placet, ut quia generaliter in unum omnes Hispanize priesul:s aggregari non quivimus, saltem syecialiter discretis provineiis concilia celebremns, quo praedicta synodi gesta vel nostra partis responsa et digno prot demum decoquantur judicio et synodico laudabi Justrentur stylo, Adeo nos primum omnes Carthag’ Provinciz: pomtifices pari gesla cum antiquis conciiis conferentes, assistenti- ‘hus quoque nobis vicariis reverendissimorum subli- rmjumque primarum sediom episeoporum, id est, Tar- aconensis provineie Cypriani , Narbonensis Suni- fredi, Emeritensis Stephani, Bracarensis Jul ‘mus decretis quidem illis synodalibus et praccipuis in ‘omnibus consona et Nicnz quidem Constantinopo- Jitanze vel Ephesine: fidei concordantia, Chalcedo- nensi vero (am vnita, uipote ipsis verbis edita vel quippe quibus sompta videtar pene omnis ipsius stylipraecurrentis materia. ‘VI. De praememorati concilii honore collato. Ex ideo supradicti acta concilii in tantum a nobis, ‘veureranda sunt et reeipienda constabunt, in quantam a pramissis conciliis non disciscunt *, imo in quan- tum cum iflis concordare videntur. flabchunt ergo ‘sui ordinis locum que sublimationis babent et meri- tum, Unde his concifiis ea ipsa subnectenda decer- ‘imus quoruin et auetoritate fulta probamus. VIL. De loco vel ordine quo jam dictum concilixm collocari oporteat, Post Chaleedonense igitur concilium hac debiio honore, loco et ordine collocanda sunt, ut cuj Glorioso themate fulgent ei et loci et ordinis coapten- jonore. +E. 4, T. 5,9, U., discedunt, ISEDORC MISPAL. ASERIPTA. A VIII, Allocutio ad totius compagem eclesie de bus Christi naturis inseparabilibus et perfect ‘At nune nos, quibus loqui ad eor Jerusale-n divina voce praxcipitur, id nobis deputatum gregem Christi monemus, id etiam omnibus ad zeternz vite portum festinantibus predicamus, brevi admodum definitione coliecta, ut in una Christi flii Dei persona duarum naturarum individuas proprietates ognoscant, sicrt indivisas atque inseparabiles, ila inconfusas et ine convertibiles 535 permanere, unam deitatis, alte- ram hominis, unam qua ex Deo Paire est geaitus, alteram qua ex Maria virgine generatur. Utraqiue ergo ei gencratio plena, utraque perfect, nihil minus ex deitate havens, nibil imperfectum ex tn suscipiens, non naturarum geminatione divis B persona geminatus, sed plenus Deus plenusque hn absque omni peceato in singularitate persone us est Christus. Unus igitur in usraque natura eousi- stens ct divinitatis signis effulg-t et humanitatis, passionibus subjacet. Nee enim alter ex Patre, alter ex Matre est genitus, cum tamen aliter de Patre, vy de Matre sit natus : ipse tamen in utroque nalurarom genere non divisus sed unus idemque et Dei et Hominis Gtius, ipse vivit moriens, ipse mori- tur vivens, ipse impassibilis patiens, ipse passioni non subjacens, nee deitate suceumbens nec hum tate passioni se subtrahens, habens ex deitatis natura now posse mori, babens ex bumanitatis substantia et no.le et posse mori, ex una immortalis habetur, ex altera mortalium conditione resolvitur, habens in ‘eterna divinitatis voluntate quod susceptam Ih nem sumeret, habens in suscepti hominis volumtate ‘ut humana yoluntas Deo subdita esset. Unde et dicit ad Patrem : Pater, non mea voluntas sed tua fiat; alteram videticet ostendens voluntatem div'nita- tis qua susceptus est homo, altcram hominis qua obediendum est Deo. 1X, De duarum naturarum Christi voluntacibus et operibus. Et ideo secundum harum duarum differentiam na- turarum, duarum quoque inseparabilium proprieta- tes pradicandss sunt voluntatum et operum. X. De hareticorum contentionibus evitandi discutiauur que summa sunt, sed cred: Scicntes igitur hane solam esse fidei coufessionem D que vineat iafernum, quae exsuperet tartarum , de hac enim fide a Dowino dictum est : Porte inferni non preevalebunt adversus eam: ideo omnibus dicimu: ‘omonibus inclamamus, ut caveamus baereticoram mu seipulas, effugiamus dogmatis cancerosi venena , verbis illis quibus dispensatio humanitatis Christi adstruitur non nobis inanium quastionum tendicula preparemus, quibus inanis gloria cupid discutere audeamus qu summa sunt. Neque enim qua suat divina discatienda sunt, sed eredenda : non eniin s@ Deus disculere jubet sed credere. Credamus ergo ‘non sensilas nostris sed indubitatis concilioram pri- scorum dogmatibus jam premissis, Si quis igiar etut now. COLLECTIO HISPANIA. Jean Christo Dei Fillo ex utero Marie virginis nato A it divinitatis imminuit, aut de sus te subdueit, exerpta sola lege peccati, n eum rerum Dea hominemque perfectum in tuna persona subsistentem sineerissiine credit, ant~ thema sit. XL. Be communi omninm judicio quo responea partis ‘nostra firmata sunt, Mla igitur apologetica defen: qu2. Gb istorum confirmationem sunt edita pro mol torum instructions et utilitate ecclesiastics discipli- honoris et reverentie vigore firmamus aique ad vice decretalium episiolarum ea perma- nenda sancimus. XI. De relatione gratiarum ad Deum pro peracto concilie. Dantes in bis gloriam soli Deo omnipotenti viv6 et, vero, in Trinitate regnanti, Patri et Filio et Spiritut sancto, cujus dono motuis presenti: reprasentati aspeetibus et fraternis visibas hilares et votorum spiritualiom effectibus sumas opulentins efficaces, cu- jus glorie immensitatem exposcimas, ut glorioso principi nostro Ervi i, spatia prabeat, quo post hee prasentia ad regoum future glorie nobiscum conregnandus accedat, pr2- sante Deo nostro cujus regaum manet in szeula sz2- eulorum. Amen, Peractum concilivm die dominice sub die xu Ka- teudas Decembris anno quo supra. Pontifices. Solianus urbis regie metropolitans episeopas. Leander Illiclianze sedis episcopas. Palmativs Urcitanze sedis episcopus, Riecila Accitane sedis episcopus. Goudentins Valeriensis sedis episcopus, Rogatus Beatiensis sedis episcopus. Deodatus Segobiensi i Antonianus Bastitanee sedis ‘Sempronius Arcavicensis sedis episcopus. ©E.4,T. 1,2, U., G., Argebadus. — CONCILIUM TO SEXAGINTA UNIUS RPISCOPORUM PRINCI ‘Apod urbem Toletanam, in ecclesia pretoriensl D sanetorum apostolorum Petri et Pauli, omoes Hispa- nize Gallingue pontifices aggregati, dum canctis re- sidentibus in aspecta singuloram sese in alterotrumn claritas diffusa monstraret alternisque vocibus re Iatio gratiarum Beo reddita sonvisset, adfait idem serenissimos Egica princeps placida devotionis arce sublimis et cernua culminis reclinatione Jaudabil quique in medio pontifium positus humeque pro- stratus sacerdotain Dei se commendat orationibus ; — TOLETANUM XV. Ella Segontiensis sedis episcopus. Gregorius Oretanwe sedis cpiscopus. Agricius Complutensis sedis episcopns. Proculus Bigastrensis sedis episcopus. Florus Mentesanze sedis episcopus. ‘Sonna Oxomensis sedis episcopus. Marcianus Dianiensis sedis episcopus. Olipa Segobricensis sedis episcopus: ‘Abbates, Asfalius Dei nutn abbas lee gesta synodica a no- dis definita subseripsi. Felix archipresbyler simifiter. Geror abbas simililer. Gabriel abbas simifiter, 537 Castorivs abbas similiter. Sisebertus abbas si lianus presbyter, agens ¥ priani episcopi Ecvlesie Tarraconensis, hae gesta synodica a nobis definita sobseripst. Argebado * abbac, gens vicem domi priani episcopi Eeclesi:e Tarraconensi« Joannes abbas, agens vicem domini mei Sunifredt episcopi Narbonensis Ecclesie, si Woldemarus diaconus,, vicem agens domini met Sunlfeedi episeopi Narbonensis Ecclesiz, simititer. 538 Maximus abbas, agens vicem domini met Stephani episcopi Emeritensis Ecclesiz, similiter. Boniba abbas, agens vicem domini mei Stephant episcopi Emeritensis Eeclesicr, similiter. Reccesindus abbas, agens vicem domini mei Liv- vanj episcopi Bracarensis Ecclesiz, similiter. Gaudentius abbas, agens vicem domini met Flo- sesindi episcopl Hispalensis Ecclesiae, Gravidius diaconus, agens vicem domi cordii episcopi Palentinz Ecelesize, Joannes diaconus , cognomento Inviolatas , agens ‘mei Sarmatani episcopi Valentin: Ee- Lx LETANUM XV HABITUM ANNO PRIMO SERENISSFMI ET ORTHODOX! BGICANIS JUB DIB ¥ IDUUM MAIARUM, £RA PCCXXY- dein (E. 4, 7.4, 2, deinde} surgens et sufficientt ‘exhortatione [E. 4, exoratione} conciliam alloquens innexa tomo sui calminis vota Dei sacerdotibus tra- didit relegenda : Ecce, inquiens, beatissimi Patres, fomne quod loqai me vobis aut circumlocutio one rosa cobibuit, aut communis sermo forsitan explt- ‘are non sinit, bie brevi stylo complicui, hie liquida renotationis insinuations conjeci; his queso atten- dite, bis pertractate, his deliberationis ferte fncon- ‘vulsibilem sanctionem. Tune nos oblatum a rege COLLECTIO CANONUM S. ISIDONO HISPAL. ASCRIPTA. a2 tomum suscepiinns, et dantes gloriam Deo eigem A moniam venit, quod omaem popalum regni sui ob rincipi Denedisiams, uo discedente hace in jam dieti tomi complicatione reperimas. 53Q Jn nomine Domini Flavius Egica res reverentie- Patribus in hac sancta synodo rexidentibus. Ecce, sublimissimi Patres et ecelestt jure hono- andi mihi pontiflees , speciosum vestri ordinis liens cootum ila plus efferor potentia gaudi quo in vestri medio positum non ambigo Dominum Jesum Christum, ejus quippe sermonibus idem ac- eommetians quibus ait: Ubicungue fwerint duo vel tres in nomine meo céllecti, ubi ero in medio eorum, tanta spei hujus Oducia feror, ut quidquid vestra fuerit sententia cautum non wisi eo dictante eredam exorsum. Non ergo pudebit me illic cordis mei pan- dere sinam ex quo ubertim manant rivuli sanitatam, Anendite jam jamque unde cor serenitatis nostra exasiuel, vel quibus ex causis meesti pectoris angu- Stetar dolore. Illud mibi primo in loco dicendum oc currit, quod divi patris nostri et soceri regale sor- tientes fastigium gemino me tentio juramenti rete Jmplicitum, ita ut si unum ex his observantian cau- tela conservem, ex alio nibilomiaus in perjurit men videar recidisse. Egit enim idem divus socer [B.R., B. 4, T. 4,2 pracessor] noster Ervigi rinoeps inter extera, quibus me incauto et ine trinxit enm adhue i gloriosam filiam suam conjungendam eligeret, ‘ut omnimoda sacramenti me taxatione constringeret, ‘tabili conditionum sacramento at teitionem Aliorum suoram jurare eompulerit et ex hhoe cunctis quasi aditem reclamandi obstruxerit. His omnibus pressurarum vocibus abido anxietaiie mrepitu oceupatus, cupiens periclitationis hujus ela queari periculo, fiducia illa qua vobis vicinum esse Deom non ambigo vestris hice wactanda sentibas vestrisque judicils dirimenda commitio. Nam et exteras causarum voces reliquasque jutgantium actiones, que vestro se coetul dirimenda ingesse- int, vesiels opto judictis consopiri, contestans ge- neraliter omnes et vos sacrosancios cctlesti jure Pontifiees et vos regalis auke tiros nobiles et illu- ‘tres per inefabile illud sanctw Trinitatis et indivi uum sacramentum , et per Domini nostri Jesu Christi sanguine preti-suia ac diem futuri jt Pertremendum, ut in his omnibus commemorati negotiorum eapitulis, repul-a emni acceptione mm neris vel favoris, fdeli conseientie oculo futendatic, quo in elucobrandis v cib s et negotiis universis ‘ta operam detis , no a jastitie tramite u'lo moto dece- datis, ut dum inflesibili: equitatis culmine judicla Vestra sese in conspects Domini p'acitura direxcriat, €1 mibi de admonitione lacrum et robis. pro zemula- tone justorun judiclorum proveniat gaudium exop- tatum, Datum sub die v Mluum Mafarum. Agnita igitur bujus tomi serie vel perlesta primum nobis illad erdine consequenti occurrit, 419 pimi- tias nostri spiritus Domine consecrantes c2tlatiouis quo pro omni negotio iitiorum suorum ita me Ipsum nostra» primordia a sanetze dei soliditate inciperent ‘opponendo sollicitus essem, qualiter eorum cause ad vietorlam pervenirent, et quidqui bustibet causis imperasset in omnibns jussa ejus im- plerem. Haze inquam jam dicto principi sub jura- ‘menti cautione promivtens aliud e contra me tem- ore mortis suse impegit, aliudque agere impuli scilicet ut non ante regnum adivem, nisi primum strictis me juramentorum vinculis alligarem, ut ju- iam commissis populis non negarem. Acta sunt {sta et specialibus conditionum probantur nexibus illigata, Quarum etiam duarum conditionum ine olectionem Atiorum suorum anibi exegit, et ista- Tum quas ob pracelectionem regni mili exigendas 1m qua disereo calle perjuri formatns agaoscam. Non enim potero perjurii efa- gore notam si aut jam dicti prineipis contra justi~ tiam defendendo protem mon reddidero popalis ve~ ritalem, aut propter veritatem pepelorem zelans » erga filios efus promissionis mex non im- plevero vota. Additur super toe ut fertur preseura~ ram ejus in plerosque $40 scerbitas, qaos indebite rebas et honore privavit, quos de nobili statu in servitutem sui juris Implicit, quos tormentis subogit, quos etiam viotentis jadicits pressit; pro quibus omnibus bie aithac imsuper vox in queri- ordienda. Sanciam igitur et defioitam a Patribus dem pia confessione fateates, sicut eam Nicena sya~ edus sanzit, sient Constantinopolitana Patruin ag- Gregatio edidit, vol Ephesini cous Cyrille prasi dente traditio protolit, atque etivm Chalcedonense concilium declaravit, sic etiam eam tenendsin om- nibus predicamus sicut et periraditum a Pairibus symbolum proftemur ac dicimus : Credimus jin unum Deum Patrem omnipotentem, factorem coeli et terra, visibilium omminm et invi- sibitiem conditorem : et in eaum Dominum Jesum Christam Filium Dei unigenitum, ex Patre natom ante omnia sxecula, Deum ex Deo, lumen ex famine, tuit, paternitatis vestrw pertractandam eonsuki- f} Deum verum ex Deo vero, natum, non factum, how mousion Patei, hoe est ejusdem cum Patre substan- tie, per quem omnia facta sunt que in easlo ct quae fa terra, qui prepter nes et propter nostran salute descendit, et incarnatus est de Spirita saneto ex Maria virgine BH, homo factus, passus sub Po Pilato, sepuitus tertia die resurresit, ascendit clos, eedet ad dexteram Patris, iterum venturus in gloria judicare vivos ef mortuos, cujus regni non ‘ert finis : erodimsas et in Spiritum sanctum Dominun et vivificatorem , os Patra et Filio procedentem, cum Patre et Filio adorandum ot gloriticandum, qui Tocutus est per prophetas : ia unam catholicam at- que apowolicam Ecclusiam : confitemur unum ba- plisina in remissionem peccaturum : exspectamus Sis GONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM XV. su resurreetionem mortuorem , vitam futori sacull. A sentia, sicut natera de natura, non duce raturas sed Ames. tuna natura, sie et voluntas de voluntate, non due Post hujos igiter pie confessionis prolatam devo- volantates sed una voluntas ; quia non est aliud Dei fis voeibus regulam ad illa nos illico convertimes voluutas, aliud ejus natura, quod jam superius Atha ‘contaeada eapitala, pro quibus munieadis ante hoe nasio ductors firmatum est. Ac proinde quidquid de Diennlum beate memorie: Romanus papa Benedicius Deo secundum essentiam dicitur communiter in sin- ‘os Hiterarum suarum signifcatione monuerat, quao gulls personis convenire videtur, sicut saplenti et tamen non in seriptis suis annotare euravit, sed ho- fortitudo vel extera, quis et Pater sspientia et Fi mini nostro verbo renotanda injunsit, ad quod ini lis sapientia potest fortitudo quoque et Pater Jam eodem anno sufficienter congrueque respon- potest et Filius appellari : quod secundum illam Sum eat; nos tamen nunc eamdem renotationem ho- comparationem. homanze mentis nullo modo pote-t minis nostri stodiosius relegentes invenimus quod ici, quia, verbi gratis, mens si in persona P: in libro illo responsionis fidei nostre, quem per ponstur, verbum jam qnasi ex mente prodiens Fi- Petrom regionarium Romane Ecclesia wiseramus, ius intelligitur, et voluntas procedens ex mente et 1d primum copitatum jam dicto pap incaute visum _ verbo Spiritos sanctus significator, wee ta fuisset a nobis positum, ubi nos secundom divinam 3 eurrit ut possit dlci, ut aut mens que in essentiam diximus : Voluntas genuit voluntatem s'c- tivne Patris est posita Fillo vel sancto ‘at et saplentia sapientiam. Quod vir ille incuriosa conveniat, aut verbuin quod solum Filius intelligitur Jeetionis trantcursione preteriens existimavit he Patri vel Spiritul sancto comparetur, aut vol ipsa nomina, Id est voluntatem et sapientiam non qua in persona Spiritus saneti accipitur aut P ‘secandum essentiam, sed aut secundum relativom aut Filii persons convenire dieatur; sed sic singu'a aut secundum comparationem humanz mentis nos singulis secundum comparationem humans mentis posuisse : et ideo in ipsa renotatione sua lta nos ad- conveniunt, ut unumquodque quod ex his anus dici- monere visus est dicens : Naturali ordine cognosci- tur, alius penitus non dicatur, sicut et relativo vo- mous quia verbum ex mente originem ducit, siest eabulo Pater nominatus non est ipse qui Filius, vel ratio et votuntas : et converti non possunt ut dica- Filius cam dicitur non est ipse qui Spiritus sanctus, ‘ur, quia sieut verbum et voluntas de mente proce- nec Spiritus sanctus ipse est qui Pater vel Filius. Ae ait, ite et de verbo aut voluntate. Et ex Ista per hoc illa nomina que comparative ex homing as, comparatione visum est Romane pontifci volunta- sumuntur ideo secundum comparationem humanse tem ex voluntate non poste dici: nos aulem non se- - mentis dieantur, ut quoquomodo ail contuendam il- eandam hance comparationem homanz mentis ne- ¢ Jud diving Trinitatis ineffabile sacramentum bumaua que secundum relativum, sed secundum estentiam — infirmitas excitetar. Secundum hauc igitur compa divimus : Voluntas ex volantate sicut et sapientia ex ratiovem putati sumus dixisse : Voluntas ex volun- saplentta. Hoe enim est Deo esse quod vello, hoe tale, quod utique die! vel sentiri absardissimum est + ‘elle quod sapere, quod tamen- de homine dici non 2¢ proinde longe aliud est regula qua de Deo all- potest, Aliud quippe est homint id quod est sine quid secundum essentiam dicitur, aliud cum secun- ‘elle, et aliud velle etiam sine sapere. In Deo autem dum comparationem humans mentis aliquid de illo non ita est, quia simplex ibi natura est, et ideo hoc pronuntiatar. Nos proinde consentientes et sequen- est illi esse quod velle, quod sapere. Quapropter qui tes doctoris egregii Augustini sententiam diximus potest capere voluniatem ex Yoluntate secundum secundum divine Tri estentiam : Voluntas de easentiam nos dixisse, non de hojusmod! Iaboravit voluntate 54B, sicut et ipse tn quinto decimo libro proposita questions. Quod etiam in jam dicto ree Trinitatis Dei pronunilat ita dicens : Metius quantum sponsionis et fidel nostra: opusculo sollicite legenti- extstimo dicitur consitiam de consitio et voluntas de bus et iotelligentibus claret, ubi et apposita illic Volunlate, sicot substantia de substantia, sspientia ‘peatl Atbanasii sententia id ipsum nos debere 5G pp de sapientia. Hic Jam quisquis est saplens manifeste sentire pronentiat dicens :Hanc dé Deo religicse intelligit non nos hie errasse, sed illos forsan in- opinationis sententiam retinemus, ut non aliud ejus curios lectionis intuitu fefellisse, quia quod a voluntaiem, aliud credamus esse naturam, SI ergo se- nobis est secundum cssentiam dictom iM secundum cundum quod hie doctor dicit, id debemus sentire ut eomparationem hamane mentis positam pataverunt. ‘non aliud Dei voluntatem, aliud credamus ejus esse De tribus substantiis in Christo manentibus domini nnaturam, hoe ergo est ejus voluntas quod et natara, Juiantussertio manifesta, hoe natora quod substantia vel essentia. Filius igi- Ad secundum quoque retractandum capitulum ~ tur Dei de exsontia Patris natus est essen ransientes, quod lem papa incaute nos disisee sentia, rieat natura de natura et subsiar P tres substantias in Christo Dei Filio prof stantia, et tamen nec dus essentiz, nec dum natu- teri, sicat nos non pudebit que sunt vera de- rm, nec duz substantim possunt dici, sed una essen- fendere, hine forsan {E. 4, T. 1, 2, its forsiian} lia, natara atque sobstantia, sicut et lumen de quosdam pudebit quee vera sunt ignorare. Quis enkn Jumine, non duo lumloa sed woum lumen, sicut et nesciat unumguemque hominem duabus constare ‘emeotia de esecntia, non duo essentiz: sed una es- substautiis, aniune scilicet et corporis ? De qvibus us COLLECTIO CANONUM S. ISIBORO HISPAL, ASCRIPTA, 516 Apostolus specialiter loquitur dicens : £¢ si exterior A Agyplu muscas, locustas et bruchos, pluralem nu- homo noster corrumipitur, sed interior renocatur de die in diem. Sicut et iMe sitiens Deum elamabat in psal- 10 Silt te, inquit, anima mea, quam mullipliciter et caro mea. Nec non et alia multa que hominem dua- Jus. substantiis constare pronuntiant. Contra quam regulam invenimus item in Seripturis aut carne ple- rumgue sola nominata tolum hominem posse intel- Jigi, aut auima sola jnterdum aominala totius ho- rninis perfectionem agnosci. Quapropler natura di- Vina humanz sociata natura possuut et tres pro- priz: et duz tropice appellari substantize. Sed aliud est cum per proprietatein totus homo exprim:tur, aljud cum a parte totus intelligivur : est enim quidam modus locutionis qui frequenter in Seripturis nis pusitus invenitur, quo significatura parte totum : B habitavit in nobi hic etiain tropus apud grammaticos syneedoche dici- tur. Seribitur enim in libro Genesis secundum ‘stam tropicam locutionem siguificantem a parte to- tum : Factus est homo in animam iventem, cum homo non solum ex anima sed et carne constet. Hem similiter 2 parte totum, ubi omissa substant an‘me sola carnis substantia nominatur, sicut in psalmo seribitur : Ad te omnis caro veniet, cam om- nis homo non solum ex earne sed et aniima constet, et tamen sola carne nominata totus tomo intelligi- tur, sicut et sola anima nominata totus homo ac we. Nom et in Exodo votens similiter Seriptura ho- mines a parte town intelligi sie dicit : Septuaginta enimae ingress sunt cum Jacob in AEgypto, cv we sepluaginia 54% anima non sine suis corpo bus illic ingressae fuissent, Ex earnis quoque nomine totum hominem intelligi voluit qui dixit : Et in carne mea v:debo Deumt, cum non sine animabus suis resur- genda shut corpora. Ecce per consuetudinem Scri- plurze sacre probavimus et proprie hominem ip bus constat substantiis appellsri, et tropice a parte totuin hominem posse intelligi. Si quazras cul- Tam, nee ille errasse dicendus est qui toum hom net carne et anima nominata expressit; quia utrum- que ineulpabiliter dioi Seriptura divina convincit. Et (amen cui jam probatum teneamus nec illam nee gem pariom esse culpandam, querendum est, quae Pars plus possit esse ad totum hominem intelligen~ dum facilior atque etiam repulsa omni obscuritate lucidior, utrum ea que sofsm carnem nominaus et ‘uvimamn tacite bi vult intelligi, an ea que animam et carne exprimens totum dicit ? Quod ut manifestiug molgseat, quedam exempla ponenda sunt. Ecce Jota superiorem tropicx locutionis modum, quod synecdoche dicitur, quo aut pars a toto aut a toto pars intclligitur, serfptum invenimus de flagellatioue A-gypii in palms : Jmmisit in eis muscam caxinam : nee nom et illud : Disit et venitlocusta et bruchus : vor lens Scriptura isto genere locutionis non singularita- tem sed pluralitatem muscarum et locustarum int ligi : non enim una musea vel locusts, sed mulitudo inuscarum et lvcusiarum repleverunt Agyptum. At ‘une si aliquts nostrorum modo dicat, Misit Deus in Gi merum proferens quod et utique verum est , nun- in parte ista qua pluralitatem confitetur potest cadere, ut dicatur non esse verum quod ‘utique verum est de miultitudine locustarum quae re pleverunt Zgyptum? Tale quippe et illud est wbi po- pulus ad Moysem clamavit dicens : Ora ad Domi~ num ut auferat a nobis serpentem, eum non unius " serpentis sed multorum serpentium molestias ille po- pulus pateretur, Hoc etiam more et Apostolus loqui- tur in loco io ubi sit: Quoniam ex operibus legis non justifcabitur omnie caro : 2c si diceret omnis homo, a Parte carnis totum hominem intelligi volens. Sie ergo et de Domino nostro Jesu Christo cum scriptum sit de illo in Evangelio : Verbum caro fac.um est, et caro sola est nominata ut illic ta~ cite intelligeretur et anima secundum supradietuau lo- cutionis modum quo homo a parte totus accipitur : que locutionis regula plerumque et Patribus est ser- vata. Sic enim ex hoc beatus Cyrillus in libro qui voeatur Scholia diei : Quomodo igitur Verbum caro sit factum videre necesse est: primom quidem di- vina 545 Scriptura carnem plerumque nominat et quasi ex parte animalls totius siguificationem facit, ‘neenon etiam a sola anima interdum tantumdem agit: seriptum est enim quod videbit omnis earo Dei. Et ipse divinus Paulus : Non conser: ‘carni et sanguini. Allocutus est autem eos qui sunt ex Israel pontifex Moyses : In s. p'uaginte quingue ani- mabus descenderunt patres tui in A.gyptum; sed non 0 dixeris quod uudw et sine carne aime in Beypto descenderunt, nec porro quod in animabus, corporibus et sulis carnibus salutare suum Deus in dulserit. Quoties igitur audimus carnem facyun esse YVerbuin, hominem iptelligamus ex anima et corpare factuin ; et cxtera. Item sanctus Augustinus in libro Questionum contra Apollinaristas sic dicit : Si ubi- ue earo fuerit nomniuata et anima (acta, sic in- telligendum est ut anima :bi non esse credatur, nec illi habebant auimam de quibus dictum est : Et vide- bit onus caro sulutare Dei: et illud in psalio : Ezaudé preces, ad te omnis caro veniet : et illud in Evangelto : Sicwt dedisti ef potcstatem omnis carnis ut omne quod dedisti ei non pereat, sed habeat vitam aternam, Unde calum p inteliigitur solere homines per nominatione solius caruis significari, ut seeundura hanc lecutionem esiam illud posit imelligi ut quod dictum est : Verbum caro factum est, nibil dictum sit, nist Verbumn homo facium est: sicut enim a parte totum plerumque nominata sola auina homo intelligitur sicut est illud : Tot anime descenderunt in Aigyptun, sic rursus a parte totum etiam nominala sola carne homo inte! ipse in libro Enchiridion dicit : Verbum caro faetuin - tale mutata. Carnem quippe accipere, a parte 1olum significante locutione, sieut dictum est : Quoniam ex operibus legis non justifcubi- tur onnis caro, id est ovis homo. Quapropter Lice eat Patrum plena ex Scripturarum more libata seu- mT CONCILIA HISPANIA, — TOLETANUM XY. m3 tentia, ‘ut cum 9 parte folom unaquselibet hominis A confitestur, siout Apollinaris qui nogat Dominum Je- assuinpti in Christo substantia nominatnr, illic statin et altera intelligatur. Nam etsi una secundum hune tropum tacetur et alia dicitur, duze tamen nihilomi- Ras nitelliguntur. Nemo ergo jam dicat, cum aud't tolum hominem a paru posse intelligi, non debere tres in Christo substantias profiteri cum isto genere locutionis alind ex altero cogatur intelli ergo diversitatis est sive tropice una sive proprie gemina bominis nominata substantia, cum utraque locutio hominem a Beo assumptum non nisi in duabus sub- ‘stantiis nos intell gere et confiteri permitiat : ac per hho tres in Christo substantias profiteri ille non du- bitabit qui banc rationem plena cognitione didicerit. Czterum ubi non tropice sed proprie hi Patres to- minem tolom 5 4G 2 Christo susceptum esse faten- in suis tractatibus posuerunt. Beatus enim Cyritlus in superior’ libro qui vocatur Seholia sie di- Cit, ubi veritatem trium substantiarum Christi figura ‘veteris testimonil aperte convineit : sie entin ait, quod adeoato Verbo Deo verse humanitati inconfusze tamen substantize permanserunt. Ercetum est secundum Det voluntatem sanctum tabernaculam per desertum, et in co multis modis formabatur Emmanvel. Ait igitur Dens omnipotens ad divinum Moysem : Et facies ar~ eam testimonii cx lignis imputribil.bus, duoium eubiton rum et dimidii longitudinem, et cubiti et dimidii altitu- dinem = et inaurabis eam auro puro; extra et intra inaurabis eam. Sed lignum quidem imputribile sit figura corporis incorrupti, imputribilis enim cedrus : aurum vero quasi materies aliis pretiosior diving nobis indicat substantise majestatem. Attende igitur um area (ola inaurata sit auro puro extra et intra adunatum quidem fuerat sanctz carni Deus Verbum, (er 14 est ot opinor arcam fuisse extra inauratam : quod ‘ero et animam rationabilem que corpori inerat pro- priam fecerit ex hoc apparet quod et Intra arcam praceeperit inaorari. Quod autem nature sive sub- stantixe Inconfuse manserunt hine seimus : aurom enim soperpositum ligno mansit id quod erat, et or- mabatnr quidem lignuin auri decore, tamen lignum esse non desiit. Item sancius Avgustious in libro Frinitatis Dei id ipsum exprimens dicit : Sie Deo conjungi potuit humana natura ut ex duabus sub- stantiis Beret una persona, ac per ioe jam ex tribus, Deo, anima et carne. Hee igitur sanctis Patribus nos ocentibus et utramque locutionis regulam nol sinuantibus, videant Jam tandem et sentiant qui sine favore partium fudieant, quae pars plus potest esse tutissima, licel in nevtram partem possit cadere ¢ulpa, utrumne Illa que in Christo Dei Filio unain ‘Verbi, slieram hominis a parte towum substantiam profitetur, an ista que proprie totum hominem in duabus substantiis Verbo Dei adunatom fuisse f ‘tar. In illa enim parte que a parte totum hominen intelligi volet potest hereticorum dolus latere, wt enamquamiibet ex his substantiam nominans aliam supprimat, sicque quod ore non profiteiur uec corde * BRE. 4, T.4, 2 fr sum bumanam animam habuisse, vel Mavichaus ne- ‘ans in Christo assumpti corporis veritatem. to hse ‘ero nostra professione ubi premissa verl.i substantia specialiter duas hominis in una Christi persona sub- stantias profitemur, nullus potest accidere vel suspi- cari fraudulentie dolus, quando evidenier in Deo as- sumptus pradicetur bono totus. Tatior ergo pars est que totum dicit quam que aliquid supprimit, et plus claret quod proprie dicitur quam quod arcta tropice locutione 547 formatur *. Sed forte nos soli toe dicimus quod imajorum xententia non probamus ; ju= dicem jam ergo Augustinun si complacet advocemus, et quam partem coutra bereticus munitiorem esse Sic enim in tractain Symboli ici: sed quisquis tenverit catho- icam fidem, ut totum hominem eredat a Verbo Dei ese susceptom, id est corpus, animam et spiritum, satis contra illos munitus est. Ecce spiritalis spirita- orem pattem jllam este i, qua contra herreticos totam bominemn a Verbo Dei susceptum in duabus substantiis carnis animaque defenderit. Sed forte aliquis dicat jam hie tria quedam hominis nominata, id est eorpus, ani ‘mam et spiritom : tria quidem dicuatur sed duo sunt, sicut ab eodem dociore in prasdicto Symboli tract its econvineitur, Tria sunt, ait, quibus homo cousiat, spi tur, quia quedam ejusdem rationalis qua carent beste spiritus tur. Quod etiam in episiola ad Petrum dilucida munifestatione exsequitur, quod spirits et anima tutramque sint unum et unius esse substontize seatian tur. Dicit enim duo que-dam esse animam et spiritom, secundum id quod seriptum est : Absolvisté ab spiritn meo animam meant; et utrumque ad nateram howinis ertinere, ut totus homo sit spiritus, anima et corjus, sed aliquando duo ista simul nomioe anime nunca pori, quale est illud : Bt factus eat homo in axiom vivam ; ibi quippe et epiritus intelligitur : itemqee aliquando utramque nomine spiritas diei, sicati ext Et inclinato capite tradidit spiritum : ubi et anima ne cesse est intelligatur, et uteumque unum et unius esse subsiantiz. Ac per hoe non anima et spiritus sed animam et corpus due speciales hominis eub- stantize sunt, que et divers dieuntur. Nos proinde in jam dicto fdei nostra opnscalo Apo'tina:is heresi respondentes tres in Christo substantias di mus, quod et majores nostros docuisse monsirarvus, bonorantes videlicet et sequentes sententiam docto- ris egregii Hispalensis sedis episcopi, quam in libsis ‘suis de Differentia nature Christi vel nostra disseeutt, ubi ait : Nos ex duabue subsistiius substan:iis, core poris vilelicet atque avin; itle ex tribes, Vorbi, corporis atque anima : inde est quod perfectus bom, Prrfectus prsdicatur et Deas. Hice igitur praeparva sy COLLECTIO CANONUM 8. de Patribus exempla libavimus ut in-brevi ea que competunt monstraremus : eceterum qui be adhue intenelus legendo quasierit, plurima colligere poterit. Jam 54S vero si inpuderaia quis fronte nee his Pa- tribus cedat, et unde ista libaverint insolens serulator ‘exquirat, evangelicis sallem vocibus eredat, quibus has tros substantias sibi inesse Christus ipse pronun- Interrogatus enim a Judas : Tu guis es? respon ic: Principium qui et loquor vobis. Ecce habes unam substantiam deitatis, et restant duse substanti@ bo- minis. Ut cnim veram carnem hominis se suscepisse monstraret, palpandum se discipulis prrbuit dicens : Palpate et videte quia spiritus earnem et ossa non ha~ bet, vicut me videris habere : ecce expressa est sub- stantia carnis human. Tem ut anime: humana sub- ‘stantiam se suscepisse monstraret, diait : Potestatem ‘habeo ponendi animam meam, et potestatem iterum su- mendi eam. Eece tres in una Christi persona sub- ‘stantias inconfuse et inseparabiliter adunatas, deitatis videlicot aque humanitatis, evangelicis oraculis ap- robantes omnes uno ore fatemor et praia sententia Predicamus, confitentes videlieet secundum Chalce- donense concitium eumdent Dominum nostrum Jesum Christam porfeetum in te, perfecium eumdem in bumanitate, Deum verum ct hominem verum, eum- dem ex anima rationali et corpore, secundum divint- ‘atem univs cum Patre nature, secondum humanita~ tem eumdem univs nature nobiscum , per omnia similem nobis absque peceato, ante szcula quidem x Patre natum secundum divinitatem, in novissin ‘ero dicbus eumdem propter nos et propler nostram salutem ex Maria virgine Dei genitrice secundum hu- nitatem, unum eumdemque Christom filium Del ‘unigenitum in duas naturas juconfuse, indwvise, inseparabiliter cognoscendum : in nullo na- twrarum differentias propler unitatem perimendas, magis auiem salva wiriusque nature proprietate, et in una coeunte persona wnoque statu concurrente : non in duabas personis. partiendum vel dividendum, sed unum eumdemque Filium uolgenitum Deam Ver- bam Dominum Jesum Christum. Jam vero si quia contra hae ulterius non instraendum sed contrarium 0 buie redditw rationi praebuerit, damnationem pra- fati conciil sustinebit, Tertium seme quartumqee capitulom contuentes on solum sensa sed ipsa pene verba ex libris beato~ ram Ambrosii aique Fulgentii nos praelibasse mon- stravimus, quibus ea pravdictos vires dogmatizasse feimus, quos quia celebres in toto orbe doctores fe- riata evelesiarum Dei vota percenseant, won ‘lis est ‘succensendum sed potius suecumbendain, quia omne quod conta ios sapitur a recta fidei regula abhor. rere sontitur. Ac sane quataor specialitates capitulo- Fum qua ut a nobis solida effieerentur hortati 54S ‘sunt, quid a quo faerit doctore prolatum, congesto ia tun responsionis nostra libeo catholicorum dogmate Patrum, ‘ante toe biennium parti illi porreximus dignoscendum, Jam vero si post he et ab ipsis dog- mnavibas Patram quibus bse prolata sunt in quocun- ISIDORO MISPAL, ASCRIPTA. one ‘A que dissentiuot, non jam eum sHlis eat amplius eon- tendendum; sed majorum directo calle inhaxrentes ‘estigiis, etit per divinum judicium amatoribus veri- tatis responsio nostra sublimis, etiam si ab ignorau- ‘ibus zemulis censeatur indocilis. lis itaque super sanctz Gdei profgssionem explici ad contuendam illarum seriem conditionum nos ver- timus , quarum nexibus se illigatura praedictus pria- eps fuera protesiatus. Etenim tempore quo dive memoriz Ervigins princeps bune prasentem domi num nostrum Egicanom regem ad copulam fie sum substituit, his eum pri Clara igitur pronuntiautes voce , earumdem condi- Yionum nobis textu praccognito invenimus illic tama impossibilia vincula quzedam jurament B difficulter mens jurantis ab earum illigatione sit era, etiam si osset a regni curis et sollicitudinibes ena : quarum textrinii evidens ligatura inter ea tera connexionum capitula bis verbis habebstur ex- irea cognatos meos filios vestros quos da slorisa conjuge vestra domina mea Liuvigotona re- tam charum me gina progenitos habere videmi calliditte exhibere et este polliceor, et ita eum es in affecta dulcedinis et charitatis omuibus dickus vite mez vivere spondeo, ut nec ipsos nec partem oram pro quibuslibet capitulis aut ordinibus vel oc- casionibus quoquolibet tempore inquietare aut sii mulare debeam, nec ullum dolorem nullamque ma- Titiam in corde vel aniuio meo contra eos amudo et deinceps quandoque retinebo aut excogitabo, neque aliquam occasionem aut argumentum enutriebo (pro enutriam], per quod aut prafata ancilla vestra sponsa jam nominat ili vestri, qui detoties dictacle- mentissima conjugo vestra domina mea Liuvigotona egina progeniti suntaut in maximum aut in modicum contarbentur vel stimulentur, excepto propter justis- simas causas unde legalis mibi veritas patuerit, quas ut cum charitatis affeciu ad eosdem cognates meos querere debeam mihi licentiam reservo. Et tamen de promptissima dileetione et charitale eorum nun- quanrecedebo [pro recedam] : nam et pro causis corum quas aut ipsi contra quastibet persomas ha- buerint aut si quicunque contra eos pro quibusdam rebus intenderint, ita usquequo advixero in eorum~ dem filiorum vestrorum adjutorio cum omai mentis 550 men intentione, in quantum valuero et Deus rib dederit posse, exsurgebo et intendebo [pro ex- ‘surgam et intendam], veluti si pro causa propria mea, ‘ut nec illi damnum aut perditionem quamcunque su- stineant, et negotia eorum cum Dei avsilio me intea- dente, agente et protequente celere ad effectum pei st ewtera. Perlectis igitur bis conditionibus, qua dive memoria Ervigis priaceps prosenti prin- Gipi nostzo ob suorum tantum dliorum vindicationem extorserat , liz ilerom conditiones ex communi votu sore nobis retractands objiciunt, ad quas prat~ fatus princeps Egiea in regnom adscitus juramento- ruin suorum vote Deo reddidit, cum se justiiam CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM XV. populis redditurum promisit ac ne quemquam con- A lis cognatisque servetar, unum quid ex doobes ani- tsa jestitiam Lederet jusjarandi attestatione devov Prime igitar conditionam illarum series * portractata molum his secundis conditionibus vhletur esse eoatraris. Quomodo enim pro coguatis causaturus exsurgens decertantibus contra eos dabit justitiz palm si ipse" contra eos sententiam suam de- fendat, aut si ipse, sicut juravit, negotii sit objector? Quis exspectabitar judicii terminator? aut quomodo fata in populis juramenta servabit, ut nullum sictit ¢6t polticitus contra justitiam gravet, si in tentum cognatis protectionis adminicula prestet, quandia negotia corum se prosequente ad effectom videantur pertingere? Sic enim, sicut jam superius dicum, Jurasse se prafatum principem constat ut negotia ‘corum se intendente et prosequente ad effecium per- B ‘veuiant. Iiigatam itaque principem utrinsque partis ‘vVinculis contuentes perpendimus quia wiraque pro missio simul ab eodem inculpabiliter impleri 1 posit, quanquam si bene res contideraia tractetur, tune ab illis primis conditionibus absolutus ostensus coat, quando ad secundas has condit:ones poyuloram Jurare coactus est, quia uno eodemque compulsio- ‘his auctore ulrumque confectum est. Quapropier per- esis utraramque conditionum al'ega illis conditionibus, ster socero jurasse dignoscitur, sola illic propri ju- Fis commoda eng'tata; in bis antom conditionibus feonesti juris vita pollicita illa offensis forsan plurimis uni tantam domui porta- Lit eflectum; baz vero generale equitatis serv in singulis compromissum nulli parti dabit veritatis excidium. Quid igitur ex vtroque jusio disputativais fine couficitur? nunquid piucorum $5 saius erit ‘exstinctio plurimorum? aut nunquid tantum valere dehet private rei commodum quam generalis rele- vatio populorom? Absit. Quia crgo in illa juratione aeceptio privatsrum cogitata est personaram, in hac ‘autem generalis proteciio plebium, quz ex his dua- bes sit potius ebservanda, divina nobis pandat seo- tentia. Scriptum est euim in Proverbiis Salumonis : ‘Cognoscere personam in judicio non est bonw ‘sus quoque in Evangelio: Nolite judicare sceunduen feciem, sed justum judicinm judicate : Paulo preser- tin apestolo pro his speciatiter prestruente : Ut non querames quod nobis wile ext, sed quod muliis, ut satel fens. Jam ergo in promptu est quid ex bis duo- bus salubri pietate preponderet ; et ideo intemera- ta plas erunt que patrie sunt salubri pollicitatione jeraia, quam illa que ob unius tantum domus sunt ilitatem pollicita. Nec hoe quidem sic dicimus, ut illa que pridem pro coguatis jurata sant penitus de- ‘sraantur, sed potive ut emus idemque affectas pope- @ Ex reliquia , preter A., in quo : periractenda. Parnot. LXXXIV. tatis gratiam redolens neutrum dividat, sed compo- ‘mat. Non enim possunt utraque sejuncta zqua obser- iz lanes servari, quia si promissa cogoatis fides servetur, popalis quzz promissa sunt deperibunt : et iterum si data in populis intemerata Deo sacramenta serventur, cognatis procul dubio promissa beneficia Regabuntur : nec unius partis preestatio sine alterias partis potest esse dispendio. Quid ergo? nunquid ob ‘hoc intraque juramentorum promissa solvenda sunt, quia singula invicem sine culpa agi non possunt? Absit. Transfundendum ergo est unum in alterum et 2d unam regulam redigendum, ita ut minoris partis ‘vota potioribus sint conjuncta, et affccius protectioni qui privatim socero promissus est et cogn: fusus generaliter serveur in popults; non quo aut bine aut inde promissa fides patiaur dispendium , ted quo Juncta atque ia alleruiriin transfasa com- mune defensionis sentiat Iucrum. Dicimus ergo per spiritum Dei et prefixam sententiam ponimus, eo In nobis loquente qui se in suo nomine aggregatis modiun ad.sse promisit. Sic ergo ab illia vineulie juramenti, quibus socero ante juravit, principem nostra Egicanem regem saneta synudus absol dum elegit, ut aut coguatos ad populurun regula dirigat, aut poputos in cognatorum ju:tam defensio- nem assumat, ut quasi unius patris germinisque filios uutrumque uno devocans in affectu nec in cognatoruim justis negotiis favorem populorum oblendat, nec rur- ‘sus in populorum questibus cognatis favere pertentel; {ut tam in populorum quam in eognatormn negotiis una cademyue illis dues servanda sit, nec alio affoctu cognates quam populos, quo inde~ 6 regnum directo quitaus ‘calle nee profanationis in utrumque subeat notam , nec pietatis claudat utrisque partibus viscera, Seeanda post hae nostro celal retractanda 50 collatio intulit, pro conditionibus scilicet ills quas jam dictus princeps Ervigius ob tuitionem Qliorusa svorum tolius regai sui popalas jurare eoegit. Quibus inspectis et diutissime retracial J illic iaveaimus quod sequitsti sit obvium, athil quod pietati adver sun, Occasiones tontum illic walitis amputantur, Dam justorum negvtiorym aditus oom excluditer 1D hoc enim singulsriter illic secvandum promiuitur, quod generaliter a Domivo omni Christiano jubetur,, scilicet ut malitia caveatur, impocentia illibata ser- velur, frustretor nocendi propesitum, admittaiar egotionuin justumque judiciuan. Hoc enion si cam mauni omnivm lege serveur, et ileum semen re- ‘Sium a nocibilitate servabitar et veritas popalis sae erjurié profanatioue reddewur. Neque esina illie ju- alum est wt aut causanies contra Wlioe sues meme Juvaret aut nallus super cos zquitatis judicium pre terol, ubi jam dictus prisceps nen slum singulis negotia sua judicialiter proponendi aditam iribelt, sod et scolera Gtiorem seoram, si qua accidivsent, legibas uleiscenda pershisit. Quod ergo illic non ext c 41 25 COLLECTIO CANONUY S. I! suratum et {amen juratum foisse impudenter asseri- twr, non devocavit populos in perjurit eriwen, quia nee alligatum cernitur conditionum in serie: neque ‘enim nobis est cohibendum quod in illis conditio- nies non invenimus esse cobibitum ; reeedenduin tamen est a malitla, et exsequenda savt negotia op- portuna, nee enim quorumdam incauta illa dicaeitas aiendetar qu impudenter astroere nititurillos tan- tum innoxing esse a perjurii crimine qui negotia soa tontum visi fuerint objecisse, illos autem qui vel talia negotia judi¢anda susceperint, vel bujusmodi pro equitate adjuveriat, inexpiabili profanationis crimine eliti. Hire quippe dicunt eontentioso magis. qua rationabili strepitu obstrepentes , nescientes vide cet, quia si negatas fuisset illic aditus judicandi, ne- goretur et proponendi; sed qui sdmisit justze propo- ‘itionis negotium, noo voluit prolatze equitatis ampa- tare judiclum , nec qui proponentem admisit potesta- tem juste judicandi judicibus abstulit, Magua ergo stultitiz vox est hae sentire vel loqui, nam e contra ecce pene per totam divinze seriem Scriptura plus ju- dicibus prveipitur jad:care justitiam quam populis sua ‘objectare negotia. Dicit enim Seriptura: Juste judi cate, fii hominum : nec addidit: Juste proponite ca eas veatras, filli hominum, Nunguid qaia judiees Juste uit, dco populis proponendi sua ne- ideo quod de negotiis proponendis 553 protulit ? Nanquid super eo judicii formu sbeque propositione senti- objectis aut objecta quo aut judex desit eau- nib a texitur, qui mutas tur? Non ergo aut judicia 1¢ judieibus esse possuu sanii at causaus desit ullo modo judiei. Quapropter ‘conditiones ips, in quibus nec veritas est prxcisa judicantes ad profs Gita rotione condcitur, wt ad predictarum seriem conditionum nollus teneatur obnoxius, quisqu's re polsa malitia contra Jam dicti principis partem aut negotia sibi debita judictbus jedicanda objecerit, aut qui talium mandata susceperiot, aut testis index qui advocates testimonium diterit, aut judices pai qui bbnjusmodt juste nogotia terminaverint, vel bi etiam qui parti justitiam habenti simpliciter favtores exsti- terint ad relevationem potius miserorum currentes, ‘qum parti cuiquam delectantes esse nocibiles. Seriptum est enim : Pietas ad omnia utilis est ; ne- que enim cessandum est a misericordie opere quod flo non interdictam est foedere. Quia ergo illic Jv- stitiz, aditns won ncgatur, consequens est vt nee pie- ‘tas aboegetur : non enti plene fustitiam ditigit qui pielatem proximo non impendit. Sic ergo * incon- ‘casse pielatis servantes affectum, illnd apnstoticum preclegimos obserrandam quo manifeste precipl- ‘var : Invoice onera vestra portate, et sic adimplebltis @B. R.,enim : alque ab bac voce dest folium, quae ad hoc concilium pertinentia atque se- iam comprehenens, PE. 4, T. 4, 2, sedis metropolitenus episcopus; ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. sa A legem Christi. Tae igitar ration pramissa, absolutis et diseretis personis atque vor Ibus si tis ipsa qua contra. partem Jam vel filiorum ej dmisimus, definientes ut legibus canonibus- que designata justia inter opponentes et respoo- dentes a judicibus Inconcussa servetur. His excursis quz placido dispositionis fine conclusa sunt, dams éoli Deo gloriam et honorem, poscentes ejus profusissimam pietatem, ut ejus virtus atque poten- ia et nostraruin solvat mentium li,aturam, et glo- rioso amatori Christi Egicani principi nostro attri ‘buat felicem { pro felix] regui retentare sceptrum, felicioris vite ducere cursom, ac divturum ean pace in popalis tenere imperium, eo praestante qui Best rex omnium regum et cujus regnum manet io Diseretis eximiis temporis nostri gestis 55 sy- nodalibus prafavente:, quibus et doctrine sacro= sanctz dei hairivimus copiam et is ramenti n¢ us confractam esse catenat promulgata decernimus, ut ea ipsa, que inconvulso canonum vigore deercta sunt, ab omnibus cautissima €t diligentt observatione serventur. Si quis autem his ipsis definitionibus contraire volverit, decina suarum rerum parte mulctabitur et excommunica- tionis insuper sententia ferietur. Fee dulianns urbis regia metro bac canonum statuta subscripsi. ‘Suniefredus Narbonensis sedis fhonum statuta subscripsi. Floresindus Hispalensis sedi nonum statuta subscripsi. Faustinus Bracarensis sedis episcopus hxc cano- num statuta subscripsi Maximus Emeritensis sedis episeopus bxe eano- ‘num sta‘uta subseripsi. alius Barcinonensis sedis episeopus ita subseripsi. Mumulus Cordabensis sedis episcopus ita sub- seripsi. Concordius Pslentine sedis episcopas ita sub- seripsi . nus episcopus episeopus have ca- episcopus hae jecila Accitanze sedis episcopus ita subseripsi. seripsi Cecitius Dertosanz sedis episcopus uta subscripst. Deodatus Segobiensis sedis episcopus ita sub- scrips. Ervigius Calabriensis sedis episcopas ita sub- Monefonsus Egiditane sedis eriscopas Ma sub- seripsi. Gregorias Oretanse sedis episcopus ita subscript. vandum quoque non eumdem ordine Codicibus servare episeoporum subscriptiones. 28 CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM XY. 226 Proculus Bigastrensis sedis episcopus ita sub-4 556) seripsi. seripsi Sonna Oxomensis sedis eriscopus ita subseripsi. Sarmata Valentina sedis episcopus ita subscripsi. Marcianas Dianiensis sedis episcopus subscripsi. Joannes Avilensis sedis episcopas ita subscripsi. Gabinius Arcavicensis sedis episcopus ita sub- seripsi. Samuel Malagitanze sedis episeopus it sub- scripsi. Froaricus Portucalensis sedis episcopus ita sub- seripsi. B55 Wisefredas (U., Guitredns., G., Wilredus} Ausouensis sedis episeopus ita subscripsi. Emmila Hichianz sedis episcopus ita subscripel. Felix Iriensis sedis episeopus ita subscripst. Enphrasias Lucensis sedis episcopus ita subseripsi. ‘Theuderacis Asidonensis sedis episcopus ita sub- seripsi. Witledeus Calagurritanee sedis episcopus ita sub- seri Nepotianus Tirassonensis sedis episcopus ita sub-cripsi. Cunioldus Ialicensis sedis episcopusita subscripai, ‘scopus ita subscrips Gandila Emporitanz sedis epis: opus ita subseri Furedas lerdensis cedis episcopus ita gubseripsi Pacatus Biterrensis sedis episcopus ita subscripsi. ¢ Amelius Asturicensis sedisepiscopusita subscripsi Oncmundus Selamanticensis sedis episeopus iia subseri Spa seripsi. Gundericus Segomtiensis sedis episcopus ita sub- seri Joannes Fliberitanz sedis episcopas ita subscripsi. Avitus Urcensis sedis episeopus ita subscripsi. Wiliephonsus Vesensis sedis episcopus ita sub- seripsi. Saberieus Gerundensis sedis episcopas its sub- ‘seripsl. . Fructnosus Auriensis sedis episcopus ila sub- seripsi. Anterius Segobriceusis sedis episcopus ita sub- ‘seripsi. Valderedus Casarangusianze sedis episeopus ita subscripsi. Adelphins Tudensis sedis episcopus ita subscripsi. ‘Truciemundas Elborensis sedis episcopus ita sub- seripsi. Sisebado Tocctanz sedis episcopus ita subscripsi. Atala Caoriensis sedis episcopus ita subscripsi, deamnes Egarensis sedis episcopus ita subscripsi, indus Complutensis sedis episcopus ita sub- D Landerieus Olyssiponensis sedis episcopus ita sub- seripsi. Miro Conimbricusis sedis episeopus ita subscripsi. Vincentius Dumiensis sedis episcopus ita sub- seripsi. Fiontius Lamecensis sedis episcopus ita subseripsi. Joannes Pacensis sedis episcopus ita subseripsi. Constantinns Egabrensis sedis episcopos ita sub- seripsi. Rogatus Beatiensis sedis episcopus ita subscrips'. Sesuldus Archipresbyter, agens vicem domini mei Cypriani Tarracouensis sedis eptscopi, ita sub- seripsi. Snuiulfus abbas, agens vicem dumioi mei Flori Mentesanee sedis episcopi, ita subscripsi. Florentias presbyter, sgens vicem domioi mei Leuberici Urgellitense sedis episcopi, iia subseripal. Gandita [E. &, 7.4, 2, Daniel] abbas, agens vi- com domini mei Agripii Ossonobensis sedis episcopi, ‘ita subseripsi. Desiderins presbyter, agens vicem domini mei Nandarbi Astigitanae sedis episcopi, ita subscripsi. Absfatius abbas ita subscripi. Felix archipresbyter ita subscripsi, ‘Wosandus archidiaconus ita subscri Vincentius [E. 4, 7. 1, 2, Massacius] primiclon 1 subserips Gerontivs abbas ita subseripsi, Castorius abbas ita subscripsi. ri Eulalius abbas ita subscriy Involatus abbas ita. subscripsi. Adeodatus abbas ita subscripst. Hostrutfus comes ita subscripsi. ‘Wimar comes ita subseripsi. Vitulus comes ita subseripsi. Trasemundus comes ita subscripsi Valdericus comes ita subscrips Teudila comes ita subscripsi. Nausti comes ita subseripai Cixilla comes ita subseripsi. Giselaraundus comes ita subseripsi. Sisuldas comes ita subscripsi. Severinus comes ita subseripsi Sonua comes iia subseripsi, Ara comes ita subseripsi. ‘Trasericus comes lta subscripsi. Ega comes ita subscripsi. Suniemirus comes ita subscriper, ‘Audewumlus comes ita. oubscripei, LXI CONCILIUM TOLETANUM DECIMUM-SEXTUM. SEXAGINTA UNIUS EPISCOPORUM, RRA PCCEEXI. 557-558 Dum anno sexto inclyti et orthodori A Ja nomine Domini Flavius Egica ree sanctissimis dumini et principis nostri Egicanis sub die v1 Nonas Maiae, ara vccxxas, unanimitatis nostra convents 1m pratoriensi basilica , sanctorum videlicet Petri et Pauli aggregatus consisteret atque unusquisque no- sirorum ex more secundum ordinationis sue tem- pus in locis debitisresideret, rerum prius omnium Domino devotissime gratiarum jura persolvimus pro co quod nos et alterutra visionis eontuitu soluri permisit, et alternz pacis osculo confovendo statuit, diffusis cordibus simulque et vocibus ef precum mormura effundentes, ut sicut nos alternorum osca- Jorum impensione ltificos effecit, ita serenissimum 2c religiosissimem predictum Egicanem principem ccujus juss frater nostree ecptus est adunatus, fidei sux conversatione stabiliat, prorogatione justi- tim muniat, pacem locupletem reddat, impensione misericordie fulciat, virium fortitudine roboret, quo longavitatis muniis cluens commissa sibi regni gubernacula discreto moderamine teneat, et com- tmissos sibi popu'os benigne regat, seque disponat et jussu pietatis modidcet. His devotions promptissima Aactis, ccopit unionis nostre numerosiias de rebus spiritualibus muta collatione inter se orsa diffun- dere; atque eventam rei spectatione mansuetissima prastotari, Igitur cum ea atientius agerentur, sic idem exeol- Jentissimus princeps sauctz intentionis munimine fretus, religione plenissimus et elicubrationis sum- mz titalo inelytus nostro sese centai intulit, ac glo- riosi capitis verticem cernuo voto reclinans, nostris sese Domino precatibus commendari percensuit propriis manibus tomum nobis deferens reseran: duin, in quo suse devotionis vota et deliberationis pie desideria sistebant lo gratissime exarata, Umnes in comniune sui oris dulcifivis exbortans oraculis ait : En, divini cultus reverentissimi sacer- dotes, quid.juid proprii oris effamine vestris sacris sensibus debui inimare, quidquid enormis poterat diffuse elocutionis affatus exprimere, sieut hic bre- viler qummatimgae calamo currente digessi , unde ‘ws ea sollicitius pretibantes gliscemtibus animis pertraciate, et tam ea que hic sunt insita, quam etiam alia queque se reverentissimo vestro cootul ingesserint audiends, equissimis judiciorum vestro- rom definitionibus terminate, et firmissimo senten- iarum vestrarum siylo esse permansura deceraite. ‘Quem tomum ab eo unanimitas nostra suscipiens ei- dem principi benediximus; eoque e wostri medio discedente , ejusdem tomi seriem reseravimus cujus dictorum textus subier aunexa serie declaratur. * Qosecunqne in hoe concilio pracedunt canones desuut iu A. et A. Desumpta sunt ex B. R. Codice Patribus in hac sancta synodo residentibua, Novit, beatissimi Patres, serenitatis nostra glo- Fiosa sublimitas synodiez advocationis studia tantis sxculi obstare ruinam, et delibus popalis eongruain salutaris vile impendere disciplinam. Quapropter orthodox (dei religione permotas , ‘Yestrique optabili coaventu jucundior redditu:, easlo- am regi grates laudumque vota persolvo, quoniain pracstolata aggregationis vestre concursio praece- ptionis nostrze oraculis devotissime parait, et alterna. jouis exoptata gaudia commodavit. Igitur vobis coram positus vestris precibus supernam wibi cle mentians sulfragari efflagitins universitatem saneti- tudinis vestra Christiana mentis devotione conve- B pio, ut quia Ecclesia sanctze catholice digua speee- latione perstatis (T. 4, 2, preestatis], votis meis fautores siti jcatus meritis in regen- dis populis prasstant consiliorum nutrimenta salubria afferatis; quo va- gnandi gressus in pace perficere, et geotem miki subditam pio ac discreto moderamine regere. Nam et tales vos in hoe sancto concilio adesse preoplo, quo gratia 55Q Spiritus sancti corda vesira irea- dians in medio sit vestrorum, ut ipso doceat te neatis atque servetis, unde et mibi, qui prae omnibus miultis sum erimioibus deditus, et cuncto populo re- giminis mei respectio semper opitaletr. ‘Quantis denique malis indiguante Deo terra quotidie vapulet quantisque plagis vel perfidorum sceleribus contabescat, paternitati vesira non reor esse inco- mnita. Sed quia indubie eredisaus quod trausgres- sione mandatoram Dei digna factis recipimus, di- ‘cente Domino per proplietam : Propter hoc lugcbit terra, et infirmabitur onmnis qui habitat in ea; oppor- tunum salis est, ut per vos, qui divinze vocis praeco- no sal terra: est ‘venerabilem sanetitatis vestrae universitatem exbor- tor, utimprimis alm fidei rectitudo, que per ve- Fam credulitatem in omni terrarum orbe diffusa ex- panditur, vestrae collationis eloquiis praeconetur,, pradicata veraciter teneatur, retenta in areano vestri pectoris ilibata servetur. Deinde quia comperimus pod mullz Dei basiliew in dispersis locis paro- chiarum vestrarum eonstituie dum ad unio respi- clunt ordinationem presbyteri, nec assidua in eis Domino sacrificia delibantur, et destitate remanent atque sine tectis vel semirutz fore noscuniur, spe- cialiter in canonibus annotetis, ut unaqueque ecele- sia, quamvis pauperrima, qua vel decem maneipiz com variantibus eseterorum lectionibus. In E. 3 de- sideratur integrum bocce coneilium. CONCILIA HISPANIA. — TOLETANUM XVI. 3 habere potest, sai debeat cure gubernari enttoris : A cos tuos tebescebam? Ex quibus igivur Mebrais vel exteram si minus babuerit, ad aherius ecclesia Preshytorum portineblt, Nem dum ex omnibes plo Fiz basilicn, at premisimus, unins sollicitedinl red'gnatar, solum est quia et viduate persistunt, ot difficile sactis cultibas ordo debites exhibetur. Quod non tastum sacerdotibes Dei in culpa eat, verum diem ct infidclibas Judeis ridicolam afert, qui icant Mibil prawtidese interdictas sbi ac destructas Seinse eynogogzs, cum cervant pejores Christiano rom efectas case basiticas, Pro quaram etiam re- paratione a vestra wniversitate consendum est, at exe uaesquisque episcopas de tertlis parochialiam * basilicarum canonice restaurandas invigitet ui si tertine ipese consoqui noluerit, cura soi gerendum wroribus se Mliis eorum si quis deinceps ad catho- Aes fhdei regutam integerrim: devotione conversus exstierit, abnegans cx tolo genuine preevaricationis ‘errores vel eserimonias omiuesque parentalium rituum- sectas, ab omni exutus jugo maneat fuuctionis, quam pridem in ertore prestitutus publicis uiilitatl- ‘bus exsolvere consuevit ; sle quoque ut in exteris ineredalis ejus redundetor functio pensiouls, quos adhuc nefanda retinnerit obstinatio parentalis. Inter ewetera tamen obseo:num erimien illud de concubito- ribus masculorum exstirpandum decernite , quorum horrenda actlo et honest vite gratiam maoulat , et iram ccetitus superni vindicls provocat. Et quia pleri- que perBdorum eotb:irno superbiz dediti non ex ent, wt presbyter destrocte ecclesize exinde commis- B Deo regale fastigiun sed solo jactantie umore up- ‘ex sibi basilieam reparet : evidentom censure mo- ‘dems spponentes in exnone, qualiter debet incuriosus qrieqee opiscopas condemnari, si prescriptum pre revevandis Dei templis ordinem neglexerit adim- plese, Nam ot hoc hovorificentia vesira prom gariearabit, at nemo episeoporum pro regils iequisitionibus extibendis parochialiam ecelestarum ‘fora comtingat, ace quascungue exinde inguisitiones sat evectiones exigere audest , sed BGO de prediis, ‘suaram sodium regio culmini solitaperquisitionam ebeoqeia deforat , pibilque de rebus earumdem paro- ehialine ceclesisram cansa stipendil eujuspiam dare presemet : quod si fecerit, duorum mensiom spatio excoumanicari se noverit. Int: rea id precipue a vo- bis procurandam est, ut ubieunque idololatriam, vel Aivorsce diaboticw superstitions errores repereritis aut qualibet relatione cognoveritis, ad destruendum {tale facines ut veri Christi eultores eum jadicibus quentocins lasurgatis, et queque ad eadem idols a resticis vel quibusque personis deferri inveneritis, teta vicinis conferenda inibi eectesiis conferatis. Pro 70 etiam exstirpando scelore edictom tale in regulis, apponnis, ut quicanque antistes hujusmodt nefas gi permiserit vel peractam in sua diceces! protinus abolere distalerit, 2 loci sai officio pulsus unius anni exoursn sub pamnitentie: maneat religatas lamento , ie tamen principali eleetione ibidem constitato, qui ‘pessit bojos institationis ordinem servare, et populo petere dignoscumtur, quieunque amodo ex palatinis SEL cujuslibet sit ordinis vel houoris persona, neeem regiam vel excidium gentis s¢ patria Go- thorum fuerit conatus fotendere, aut quodeunque conturbium intra Ones Mlispanize tentaverit excitare, tam ipse quam omnis ejus posteritas ab omni pala- tno expalsa oflicio sub tributali impensione Misco debeant perpetim inservire, amissis insuper cunetis facultatibus propriis, quas cai voluerit licenter cou- ferat clementia principalis. Cuncta vero qua in ca- nonibus vel legum edictis depravata consistant aut ex superfluo vel indebito conjecta fore pateseunt , accommodante serenitatis nosire con-ensu, in meridiem Incide veritatis reducite , illis procul dablo legum sententiis reservatis, que ex tom- pore dive memorin pracessoris nostri domini Chindasvinti regis usque ad tempus domini Wam- banis prineipis ex ratione depromptx, ad sinceram justitiam vel negotiorum sufficientiam pertinere no- ‘scuntur. Varia quoque populorum negotia, exteraque sceleratorum hominum gesta fidei sanetz contraria: ita vestri exam judicil canonice 2c legaliter finlantur, ut nee Justitia pravtereat nec severitas le- gum ex omnibus intercurrat, qualiter dum In h ‘omnibus vos amor Christi reddideris fervides , et equitatis catens constrinzerit nexos, non solum iu. hoc szculo sanelitatis done perspicai mapeatis, sed et xiernis pramils in perpetuum floreatis : quia tine ‘Christiano bonze conversationis tramitem pandere, py me a Domino cum plebe mibl credita a peceatis elui peotmodum 2d sue sedis ordinem reversuras. Sed et quod his potius est, zelo Del zelantes abrogan- dam -Jodeorom utriusque sexus perfidiam radicivus deme, ut et legum nosirarum sententias que ob Perfidiam coram et in prateritis editm et hodierno rom tempore condite, omni valeant robore sub= mia; eh exceasus [E. 4, T. 1, 2, secessus] nequi- tee ipeoram earamdem legum sie qoogee ul juxta novella legis memo ex liadem Jedzis in porfidia durantibus ad ca- taplons pro qeibestibet negotiis peragendis accedat, tweque quodcunque cum Christlanis commercium agere aedeat, quo merito enm propheta dicatis : None (e25 t oderant, Domine, oferam itles, ot super inini~ redo, cam diseussio Jodiefi vestri in examidandis causis talis precesserit, que in nullo tramite veri- las aberret. Hoe solan vos, honorabiles Dei sucer- dotes, cunclosque iHusires aule regim seniores, {quos in hoe concilio nostra: serenitatis preeceptio vel opportana interesse fecit occasio, per inseparabitem omaipotentis Del potentiam adjuramos, quia in pra fails dirlmendis negotils qua se vestro coetu dieods emerserint, nulla personarum vel muneris sccoptio intereurrat, wullus se favor interserat, snai- iusque tepiditatis incnria promulgare justitiam quae Deotes!,obstrepat; sed paro examinations ibramino * eausarum jorgia lerminantes et justa Dei judicia vo- bis pre ocwlis apponentes, unicuique partir aqvital ooh ~ OLLECFIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASERIPTA. {ew pandere procuretis, quatenus ex hoc nostra man- A lius, sed nec Spiritus sanctus Pater sit Fillusqwe, snetudini prestolata a Deo mercedis pramia conqui- ratis, etrectitudini vestri judicii eoram nobis bonera- bites sitis, atque ante Deum semper bonorum operum gratia polleatis. Datum sub die vn Kalehdas Maiaa, anno feliciter v1 regni mansuetudinis nostrse Toleto. Reserato igitur tomo, et quaxque ejus series relen- Labat diligenti indagine perlustrantes, immensi mole gavdit cordium nostrorom 5G areana exestuant, Proinde ferventioribus animis ia laudem Dei nostri hymnorom libet cantica roborare, quod religiosis— simi et orthodox: principi is tha reddiderit fervidum, ut totius nostra adunationis collegiun prudentissimis ae salotaribus orig afMlatibus crediderit exhortandum, perbeni- ne nos admonens, ut diguorum speculatoram more B Ecclesiae Dei navem, quam dispensatione superua in vasti hbjus salis gurgitibus gubernandam suscepi- rus, sslutariam remigiorum gubernaculis ad con- summatz salutis portum incolamem perducamus, et in defensione ejus quotidianis Iucubrationibus ope- ram demus, vigilantes et custudientes vigilias noctis is ereditos greges : ita mempe, ut verbo- um conerepantibus tubis et sanis membrorum compaginibus [T. 4, 2, compagibus] ne torpore depressa diversorum lapsuum in- currat decipula, salutaria sine intermissione stremus munimina ; et infrmis artubus diversis ul- pote grimoniorum volneribus sauciatis congrua medicamina apponamus, quo facilius queont et ve- ternosa ulcera ra¢ salutis nancisei, At nune quoniam ad hae implenda nullon djumento omnipotentissima Trinitatis cernimus esse idoneum, ideo conspicuum satis et necessarium perpendimus, at quia corde cre- ditur ad justitiam, oris autem con’essio fil ad salu- tem, ipsius sancise Trinitatis mysterium, qui est uunus Deus, a quo nos expetere convenit ut digoi Ecelesie sum pastores existere mereamur, proprii oris confessione promamus, et atpote mortali ore, ‘quantam ipsa jusserit, pralargisi laudum insig Pracinamus, quatenus universe dedi nostro affectu exstiterint oditz, superpos ium, qui est plena imago Dei propter expressam in te paterne elaritudiais unionem, ante omnlum sx- culoram evenium ex Patris intimo inoffabiliter geni- tus; Spiritum vero sanctum ex Patre Filiogue abs- ve aliquo initio procedentem. Qui tres, quanquam secernontur personaram distinctione, nunquam (a- men separantor potentize majestate : inseparabilis nempe wqualitatis corum insinvatur divinitas > tamen quamvis Pater genuerit Filium, nec ideo lius sit idem qui Frater, neque Pater sit ipse qui Ki- 1s evelli et remedia exoptate © BGR sed tantom Patris Fitique Spiritus eidem Pa tri et Filio etiam ipse cor qualis. Nequaqusm in line sancta Trinitate quidquam ereatom, servum fama- Jumque convenit credi, nec adventitivm vel sabia- Aroductum tanquam ei aliquando acciderit, quod constet eam aliquands minime babuisse, condeeet autummari, Unde eatholice confiemur Pairem Deum e610 omn:potentom, Filium similiter Deum omaipo- featem, necnon ot Spiritum sanctum Deum omnipo- fentem ; non tamen tres Deos credimus act tres omnipotentes, sed unum tantum Deen seus in- concussa dei veritate erodeotes, unins nature, tunius essentize, unius ommnipotenti«, unies majesta- tis, univsque virtutis. Quaram tamen personarem, hhoe quod ad s0 sant nulla possit separa- in hoe vero quod ad dis:inetivmen atiinet sunt quadam que speciatias unieuique pos sint pertinere persone : scilicet, quoi! Pater a nulte originem sumpsit, Filius Patre generante existit, quoque sanctus ex Patris Filiique unioae procedit. Sed nunquid quia Filius ex Patris eat ‘omnipotentia generatus, aut Spiritus sancins ex Pa- tre Filioque procedens , pntandus ext aliquando Pa- ter fuisse sine Filio aut genitor geaitusqee sine tan- 4i Spiritus exstitisse substantia? Absit. Sed siewt Pater sine initio credivur, ite Filius venoratur, ia etiam sanctus Spiritus veridice profitetur : nec ts men sicut Pater ereditur a quolibet n-quaquam ext- endi originem ducere, ita Filivs aut Spiritus ssa- ‘lus autumandi sunt ex semetipsis existere; sed Pi. lius Deus de Fa're Deo, non Deus Pater « Filio Dee, nec Pater ant Filius a Spiritu ssncto abeque note sumpsisse putabunter origivem, cum ipse a Patre et Fi'lo sine cujusquam infdelitatis nmvo eredater sine initio processisse. Et ideo in hujes sancti Tet- nitatis sacramento nibil anterias posteriusve ere- dendum est, quia nunquam (uit tempus quando Pe- {er sine Filio aut Spiritu sancto subsisteret, neque Filius sine saneto Spirita cum Patre aliquande re- gnaret. Et ista dicentes non personsram eonfundimas Proprietates , nec uniovem substantize separames ; il ia eadem saneta Trinitate majus om mines credere oportet, nihil etiam imperfeciam atyue ma- lalile, Nam perfectas Pater, perfeetus Filius, per- fectnsque Spiritus sanctus : immutabilis Pater, im- ilis Filing, immutabilis Spiritus sanctus, nam de immutabili et perfoeto Patre mutabilem imper- feewwmque Filium nee deeuit pasei nec couvenit, credere. Weirco sunt quadam qm in ac sancte Trivitate indiserete oporieat confiteri. In hoe et- enim quod ad se sunt Pater et Fillus et Spiritas sam- cus, indiserete unus Deus credendes est Poter ‘cum Filio et Spirita sameto, Quod vero ad relati- ‘Yum attinet, discrete 5@% persouarem triam. eat tredicanda proprietas, evangelisia prandicanta : de, docete omnes gentesin nomine Patvis, et Wilt, et Spivi- tus sancti, Relativum etenim dicitur quod une ad aliam persona referatur, am quando dicitur Pater, Fulii nibilominus persona tigas-ar, et cum dicitor Filius, Pater ei sine dubio inesse monstratar. At nune quoniam Spiritus sancti vocabulum, ‘Trinitas significatar, sed tertia quax est in Trinitae persona, quomodo secundum relativum ad Patris Filiique referatur personam, nequaquam spertissime aleat pro eo scilicet, quia sieut dicimus Spiritom sanctum Patris, now consequenter dicimus Patrem Spiritus sancti, ne Filius Spiritus sanewus intelliga- in alia amen vocabulis, quibus ejosdem saneti Spiritus signator persons, ad rel i Ggnoscitur. Igitur doaum speek lum sccipimus, qua in sancte prenoscitur Trinitate tertia ese persona, pro eo quod 2 Patre Filioque cam quibus onins essontiz per omnia creditar fidell- ‘bus condonetur : quapropter cum dicitur donum do- natoris, et donator doui, relatirum haud duble de- elaratar : quod etiam de ipso vocabulo Spiritus san- ‘eli ineulpabiliter est oredendum, Denique quia san- 1m Trinitatis, etsi non ut debuit, tamen quantom ipse donavit bucusque mysterium confitendo diges+ ‘sinus, exinde qua de ipsa Trinitate persona susce- perit carnem, pie et orthodoxe subvequiva serie pandimas. Unde licet inseparabilia sint opera Tri- tojtatis, tamen fdeliter proflemur non tantom fide cordis, sed et vris prafessione, quod nou tota uuitas sescoperit carnem, 4:4 solus Filius Del, qui eat ante seeula ex Dei Patris substantia genitus, in fine seeuloram de virgine Maria Evangelio est teste eni- x08; qui ait : Verbum caro factum est et habitavit in obi, Nam Gabriel archangelas ad Mariam virginem ceetitas missus ait: Are, gratia plena, Dominus te cum, beata tu inter mutieres, Ecce in wtero concipies 4 paries Filiam et vocabis nomen ejus Emmanuel, Col com Maria, at sanctus alt Ambrosies, non idem Fenueas, nen olfeiam recusans, sed potius aecom- modans affectum, spondens obsequium, neque de eGieetn dublians, sod qualitetem ipsius querens effe- tvs, dirisset : Quomodo fiet istud, quoniam virem ‘een cognovi? ab angelo illi responsum est : Spiritus sanctus superveniet in te, et virius Altissimi vbum- bravis tiki. Propterea quod nascetur ex te sanctum vecabiter Filins Dei. Cujos nempe angeli_ oracolum, dem Spiritan sanctam superventuram in ea dic 4 viriotow Abissimni, qui ost Dei Patsis Filics, ‘cbumbratarum eam premonuit, ejusdem Filii carni totam Trinitatem cooperatricem esse monsiravit. Que scilicet Virgo sicut ante conceptionom obti- nels 565 virginhatis pudorem, ita post partum wullam censit integritatis corrnptionem, nam virgo concepit, virgo peperit, et post partum incorruptelse pederem sine interceptione obtinvit. Cojus videlicet conceptionis, aut partus mysteriun, quia secundom peophotale vaticiaiom'novom ereatum est super tor- vom et fomine ile lariter abeque virili coita Giecomdaret vjrum, nelle potest ratione comprehen- , noltios oris affecte valet enuntiari. Ob boc etenim Joannes Baptista cernue proftotur : Ecce post me deuturus cst, qui ante me (actus ext, cujus nom sum CONCILIA HIGPAMA. — TOLETANUM XVE- Be [A dignus ut solvam corrigiam calceamenti. Ao si diceret : Corrigiam calceamenti divinitatis ealciate, que-eat ligatura mysterii, nequeo solveres quis quomedo in Virgiuali utero corporatum est Verbum, quomodo ‘4tiam idem Verbum care factum animatum existat, nequaquam lnvestigare sufficio. Pro qua’ re pracet- Jemtissimus fatus est Augustinus : Hic of ratto quieri- tor, non est mirabile; si exemplom poscltur, noa erit singulare, Ipse vero Dei Filius ab ingenito Patre ge- nits, a vero verus, a perfecio perféetus, ab uno ‘uous, 2 toto twius, Deus sine initio perfectum bomi- ‘nem de sancia et inviolata Maria semper virgite 21~ sumpsisse est manifestus. Cui etiam sicut hominis perfeetionem ascribimus, ita duss ei voluntates ines- se, unam divini uz, aliam bomanitatis nosire B nihilominas credimus : quod etiam per quatuor evan- ¢elistarum oracula ejusdem Redemptoris nostri afatu evidentissime declaratur; sic enim fatus est dicens : Pater mi, si possibile est, transeat a me calis iste : om rumtamem non sicut ege volo sed sicut tu vis; et ite- ram : Non veni voluntatem meam facere, sed volunta- tem gus qui misit me; ot retique que: si de omailns. sanctarum Scripturarum Codicibus mafveriaus colti- Gere, enormis voluminis telam nostri oris videbimur compagiaare textrino. Quibus etiam allocation?bus demonstrat suam voluntatem ad hominem retalisse ‘assumptum, Patris ad diviuitatem fn qua est idem tunas et requalis umn Patre : quippe quantum ad'di- Vinitatis auiinet unitstem, non est slia voluntas Pa- lia Filii; una enim est voluntas ubi una persi. © gts divinitas. Quantam autem ad bominis: naturam assumpti alia est volentas deitatis suz, alia etiam baunanitatis nostra. Proinde in hoe quod ait : Now scat ego volo, sed sical tx, patale ostendit noo velle id feri-quod volutate humani loquebatur affectus, sed propter quod ad terras paterna voluntate descen- erat, cujus tamen Patris volunias nequaquam con- ‘Waria Filii voluntati quibus est divinitas tuna non potest exse voluntas diversa ; et ubi in na- tora nibil potest diversitatis accidere, 5B ibi ni- hilomines eoumerantur generaliter aliqua nemeross. Igitur hujas volaniatis sancte vocabulum, quamvis per comparativam similitadinem Trinitatis, qua dici- tr memoria, intelligentia et voluntas ad personam Saueti referatur Spiritus, secundum hoe autem, quod ad se dicitur, oubstantialiter proedicatar. Nam volun tas Pater, voluntas Filius, voluntas Spirites sanctus, quemadisodum Deus est Pater, Deas est Fittas, Deas eM Spiritus sancios, et malta alia similia que se- cundum substantiem dici ab bis qui cathotice Sdei Yeridici cultores existent, nella rations ambigiter. Bt sicut est catholicum dici Deam de Deo, lumen de Jussi lacem de Ince, ita vers Adel est proba es. sertio voluntatem dici de-voluntate, sieat saplentiame de sapioutis, exseatiam de easentia : ot veluti Dees Pater genit Filium Deam, ita voluates Pater ge- nuit Fil.wm voluoteem, Uisque quaaquam seeondum eventiam Pater voluntas, Filius voluntas, Spirites. sanclug, volunias, non tamen secundum’ relative 8 anus esse eredendus est, quoniam af'us est Pater refertur ad Filiun, Filtus qui refertur ad Pa- trem, alius Sj pro eo quod de Patre Filioque procedit ad Patrem Filiumque refertur, non aliud sed alius; quia quibus est unum esse in deita- tis natura Personarum distinctione specia- lis proprictas. Quocirea idem Dei Filius, qui dum eset dives semetipsum exinanivit formam servi acei- piens, in impassibilitate deitatis consistente nat spontanee in bonut ‘2¢ pro nobis prima mortis sustinuit Jura exitis qui nullius peceati_noxze obnoxius mans:t, pro no- stris peceatis crocis patibulum sponte n.orituras ascendit. pullum conte- ‘sium habuit, in carne colaphos, sputamenta coronamque spineam sustulit, ‘sui cruoris totum mundum a paderibus abluit, ac ne Polestatem mors secunda in Dei haberet clectis, eam uaq ue impassibilis divinitatis sux jaculo per- ‘eulit ac peremit, dicente propheta : O mors, ere mors tua, tartara penetravit in anims, ot sanctoruia ani- avas, quas i!lic hostis vinetas tenela’, morsn poten- tim sum exemit, ut propbetal O inferne, ero morsus tvs ; qui etiam teriii diel di- Juenlo ejustem carnis qua occubverat veritale re ‘sums, discipoloram obtutibus cl tione solavit [pro solatus est], et eoraum angelorum credentiunque freuentia sedem patriam repetivit, in qua nunc, sicut in veritate surresit a mortuis, ad jus dexteram sedeus, sic czinde in finem sxculi C veutur dliciarie polestatis diremptione 567 ‘@ peccatoribus justos secernere, restituens pro bene gestis coronam, iniquis vero infinite dam- uationis 1am posoam, exemplum nobis sua i Fesurrectione impendens, sicut ile vivifeans nos ‘post duos dies die tertio vivus resurrexit a mortuis, ic 208 etiam in hujus sxeull fine resurrectaros ‘quequaqne credamus : non in aerea vel in phant 2 Visionis umbra, ut quorumdam Improbenda opi- aio praesteuit, sed In veridies earnis substantia in qua nune somus et vivimus, ac tempore judicit eo- Fam Christo et san 8 astantes unusquie que roferet corporis sui propria, rout gessit, sive bonum, sive mslum, recepturas al e aul pro pro- Driis scibus Interminabilis beatitadinis regnom, aut Alvjus eteoim Sdei Ecclesia sancta catholics bapt smatis aqua abluta, Christi sanguine pretioso re- dempla, que neque in fide abet rogam, neque ma- eulosi perfert operis. notam, ins pollet, vietn- tibus clult (7. 2, claruit}, sanctique Spiritus donis referta coruscat : que etiam cum Jesu Christo Do- mino nostro capite suo, cujus corpus esse nequa- quam ambigitur,, est perenniter regnatura, aque ‘omnes gui nunc in ea minime consistunt sive con tltering, aut ab ea recessorunt sive recesserint, * Ab hoe titulo seribunt Codices A. et 2. YE. 4, calide style atierantur. T. 1, 2, valide in COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. ope ad eam redierint et queque Ni-- cana synodns servanda deerevit, Constantinopotits ‘nus conventus venerari instituit, Ephesini pri citi amplecti auctoritas sanxit, atque Chaicedone ‘fanctoram unanimitas vel reliquorum conciliorum, sive etiam omnium venerabilium Patrum ia fide sana recte viventiam odleta enstodiri precipiunt, absque aliquo dubietatis nzvo non erediderint, perpetuz damnationis sententia ulclacentar atque in fine sen! cum diabolo ejusque sociis ignivomis regis crema- bantar. Sanctz etenim del mysterium oris nosirz eonfessione pandentes, ad capitula quaz ob discipli- nami ecclesiasticarm moresque male errantiom com- Ponendns necessaria sunt ooanimitatis nostre articu- eteffusione B lum leetamus, et qua opportuna sunt decretis capi- Autis definimus, 1, De Judaorum perfidia », Lieet ia condemnatione perfidie Jodoram nome+ Fosse antiquorum Pstrum sententia ac leges promal- Gata niteseant, tamen quia, ut prophetale vaticinium Propter eorum duritiam narrat, peceatum Jude scri- um est siylo ferreo in ungue adamantino, super pe- tram duriores effecti in obstinationis 5G sux cceck late perdurant. Satis est conspicoum vt catholics Ecclesie murus machinis infldelitatis eorum crebrius Proteratur, quo aut tandem corrigentur inviti aut petiturl, Nam peritorum medicorum est consuetudo landabilis, ut cegris diversaram segrimoniarum in- comm sborantibus studiosius medendi arte oo- currant quosdusque salutis medelam reeiplant. Quia- imo quoniam gloriosissimi et amatoris Christi Egi- avis principis nostri fervens intentio et prompia devotio inujus admirabilis medele peritiam his adhi- bere eontendit, quatenus aut convertantur ad fidem ‘ut in perfidia perdurantes acrioribus nedulemuleten= tur atimatis, proinde, eo hortante pariter et fubente, delegit nostre unanimitatis conventes, ut quidyaid eorum sententise vel leges qui nos in fide catholica Pracesserunt ad oblerendam eorum perfdiam conti- nere noscuntur, ab omnibus senioribus ¢ cunctisque Jodiciariam curam babentibas studiostus in eig nitit- ‘ominus compleantur, et ea qu nunc a nobis. insth tuuntur votis ferventioribus conserventur ; ita nempe, ut quicunque eorum ad Christm plena mentis inten Hone converterint et fidem catholicam abeqse aliqno infidelitatis fuco servaverint , ab omnl functione, quam sacraUssimo fisco pertolvere eongueti sunt, cum his quae habere potuerint securi extorre-que persistant; eamdemque impensionem bi qui in iafl- delitate sua perstiterint publieis utltitstibes im iute~ sersi exstiterint, suis tantem’ atilhatibos ut exteri cent, et negotia sea agentes quidquid pro indictlonibus 2 prineipe eis fuertt imperaterae co] CONCILLA HIEPANLA. deposclt, wt qui fide Christi decorantur coram om- ibaa * nobiles atque houorabites habeantur. Legem sane illans, quae de |B. R., in] prafatie eapitalis ob eorumdem proterendam duritiam a domino nesiro Egicane principe nuper est edits, frmames et por hhajus constitutlonis nostra decretum invalsibile > ro- Wh, De idolorum cxttoribus, Manifeetiasine liques quod bostis humaal generis, (es Apostoles narrat, per mundeas regiess carrat qqunrens quem devoret , nam diverso tergiversa- Uonis sue asta qnamplorimos insipientiom deci- pleas suis cos decipulis irretire non cessat : et eum Dominas pricipiat : Now facies tibi sculptile ne- que omnem simititudinem. que ext in colo desuper ot BGO gro in terra doorsum, ef reliqua; et iterum = ‘Now factetis idotum ot sculptile, nec titulos erigetie nee insignem lepidem ponetis in terre vesira ut adoretis ‘eum ; rarsumgne : Deminum Deum tum odorabis of pei soli servies; illi diversis susdelis decepti cultores Kdoloram eflicivntar, veneratores lapidam, accenso- res facalarem, excolentes ssera fontium vel arborum, Auguratores qooque seu prircantatcres, multaque alia qua perlougum est efarrare. Et quia ille nee ennditor coram eat, nec Dominus 2¢ redemptor, sum - ‘mopore rectoribus Beclestarum Bel convenit sia dere, ut ques maligna persuasions per diversa sacri ‘sega sili bostis idem subderat ¢, de ejos jure tollen- tes s00 cos restiiuant ereatori, De quibus videlicet socrilegiis exstirpandis quoniam multimoda sencio- rum Patram in diversis coucilis clarent edicta, ea ‘Vigileei seasuum indagatione pertestravimus ac di- serelo gravitatis pondere eorum instituta perpendi- mas; ot quia debitm retiones plenitedine nitent, com conseosu a6 ferventissino jusse religiosissinal Gomini nosiri Egieanis regis institwentes decernimos, ‘at omnes episcopi sea presbyteri, vel hi qoi judican- dis eousarem nogetiie presant, solerti cura invigilvat, 01 in exjaccuaque loco pravmissa sacrilegia vel yom Sides alia quze diviea lege probibeatar vel sanciorom Patrum cobibent instituts, veneranies quosque aut Sacieotes repererint , cujescungne sint generis aut ‘conditionis, statim secundam praediciaram sententia- Fant serien emendare et exstirpare non differant, et Snsuper ea qu in coder loco seerilegii oblata foe- rrint, ba convicinls ecelesiis coram ipsis qui hoe, voto secrilege dedicanda crediderant habenda perpetin oBerantur. Quod si forsitan episcopus aut presbyter, sen etiam judex, ad quem lecus il'e pertinuerit, ma nifestissinum 2c probatissimem eojesplam sacrilegil facinus prenoscens, hoe ardenti voto emendare ne- Gleserit, loci svi digntate privates anni muius spatio crit sab pamnitentia constiwatus, loco sno in postme- dam rodivuras, scilicet ut in codem tempore quo ille 2 leci sui propulsus facrit officio specialiter a prin- ipo eligatur, qei more Domiai plenus et, ut Phi- mets, spirituali sole accensus cum jodicibes sibimet, +0. Bd, T. 1, 2, hominibus, BLM EL A, T. 1, 8, inconvulsibile, = TOLETARUM XV wa Avot disimos, junetis ot saertieghen qued loveneriut emanimode exstirpent, et 2b eomi poputo iram Do- miei sreeaot. Si quis vero pro tatium defensione ‘ebstiterit sace:dotibus ant jodictbus ul ea nec emen- deot wt debent, nec exstirpent at cowdecet, et non potine com cis exquisltores, ultores seu exstitpatores anti criminis exotierit, sit ansthema in cousprete individu Trinttatis, et ineaper, sl nobilis persona fuerit, auri libras tres sacratissimo fiseo persolvat, ti inferior, §7@ centenis verberibms Magellabitur a¢ turpiter decalvabitur , et medieiss rerum suarma fisei viribas applicabiter. IL, De sodomitis. Sicut cordis corporisque munditia homines Deo Proximos facit, ita incestivee poltutionls activ a Deo B alienos statait, ct sicut Sodomiticos populos horrenta nimlumque detestanda patratio igne ccolitas con Quenti exurendos in prateritis tradidit, ita talibes iinmunditis homin-s deditos tern damnationis Togus coasumel, loquente Domino por prophetam Vestioentumn misturm sanguine erit in combustione, ef cibus ignis, AL nanc quoniain hae funesta sctio et xo- domitice operationis malum muttos sauciasse per. penditne, aiteo nos ob hujus foedissime cause stirpandsa eonsuetndinem selo Domi ‘oranes in commune sancimus, ut qui fh ‘actionis patratores exstiteriat, quique in bis turpi- tedinibos sese implicari permisorint ot eontra natu Fam mascull ja masculos hanc turpitudinem opera- "etiat [pre operati fuerint], siquidem episcopar, presbyter aut diaconus fuerit, de propeli honoris gradu dejectes perpetui exsilii manebit damnatione erenlens; si vero cujaslibet ordinis, gradus sive persone, et alteries eolluvionts noxlis reperti foe- int implicati, illus tegis que de talibos est edita nibilominas ferientur seateatia atque ab omni Chri- stianorem sint alieni caterva, ot insuper centenis verberibas correpti ac turpiter decalvati exsitio maneipentar perpetuo; ita ut nisi tam eos qui reli- gionis coltom tarpasse visi foeriot quam etiam alios, ut dizimas, eajuscanque ordinis boraines, digna satis- factlo posuitentie accipere corpus et sanguluem Chei- a in fine permisorH, aut Christicnlarum societati edierit, nee in exitus sei die secundum eauonua 1D inst'tota communionis perceptione se moverint rele- vari acc catholicorum ccetui aggregari. TV. De desperantibus. ‘Ad boc sacerdotalis institutio debet sine dubio promalgari, ut et vitia inolita susterissima faloe peonitentiz desecel, et leas quod subito in meme brorum compagibes exorium sauciat ac serpit rigid Inventionis conata asquequaque detruncet. Quorum- dam etenim boniinum tam grave inolevit despera- Wonis contagiem, ut dum fuerint pro qualibet wegli- gentia aut discipline coasara mulctai sat pro sai pargatione seeleris sub pornitenz satisfactione cov + DLR, E. 4, T. ft, Beubjecerat, 9 stodie manecipatt, incumbente desperationis incom- modo se ipsos malunt aut Iaquei suspendio enecare B71 svt forro vel aliis mortiferis casibus inieri- mere, et nisi prebente cujusliber rei occasions suam fibilomlnus diabolus in eis perfieit volunta- tem ; proinde huie nequissime suadelm eupiontes onere flnem et malagmam congruam tali sgrimo- ‘unio, at quicunque talibus decipulis irretitus inter- emptionis evaserit casus, ducrum inensium spatio et 8 catholicorum collegio et a corpore et a Christi san- guine sacro manebit omnimode aliens; quia opor- tot ut per poenitentize centuram pristine reddatur spel atyue saluti qui animam suam per desperatio- tem conabatur diabolo sociare, V. De reparatione ecclesiarum vel diversis aliis causis, ‘Quanquam in preteritis sanctorum Patrum de di- versis causis sententia enitescant, sed et nunc que tempori ordinique eongruunt ordinato jure instl- twenda sunt. Nam sicut antiquitas de causis ingruen- tibos edieta multimoda edidit, ita nune nostri tem- poris wtas de his quae oceurrunt ut flant convenit, Quapropter in medio cortus nostri deducta est quo- rumdam eonsuetudo inordinate sacerdotum qui pa- rochias suas ullra modum diversis exactionibas vel angariis compeimunt vel quod.quamplures ecclesia, destitute persistant. Idcirco unio nosire adunationis decernit atque instituit, ut tertias quas antiqui cano- nes de parochiis suis habendas episcopis censuerunt si eas exigendas crediderint, ab ipsis ep'scopis di- cute ecelesie reparentur; si vero eas maluerint ce- dere, ob earumdem eoclesiarum caltoribus sub cura et solliciudine sul pontificis reparatio eisdem est adbibenda batilicis. Quid si omnes ecclesiz aut in- columes fuerint aut qua dirute erant reparatx ex- stiterint, secundum sntiquorum eanonum institute tertias sibi debitas unusquisque episcopus si volue- rit assequi, facultas illi omnimoda eri icet, ‘ut clira ipsas tertias nullus episcoporum quidpiam ro regils ‘nquisitionibus a parochitanis ecclesiis , nibilque de praediis ipsarum ecclesiarum cui quam aliquid cause stipendii dare prasumat, Sed et hhoc necessatio inxtituendum delegimns, ut plures ecclesia: uni nequaquam committautur presbytero, ‘quit solus per totas ecclesias nee oflicium valet per- solvere, nee populis sacerdotali jure oecurrere, sed. nec rebus earum necessariam curam impendere : ea sellicet ratione, ut ecclesia quas usque ad decem ba- bbuerit mancipia super se habeat sacerdotem; que ¥ero minus deaemmancipia habuerlt, aiis conjungator eeclesils. Si quis sane epincopus hanc nostram institu- ionem parvipenderit, et quispiamesindetemerandum erediderit, duorum mensinm spatiis $72 se noverit, excommunicatione mulctari, {la nempe at postquam ab excommunteationis interdicto ad ordinis sui re- meaverit locum, cunctas hujus eanonis sanctiones modis omnibus studeat implere. COLLECHO CONONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCAIPTA. AVI. De integra oblata et ex studio prevperi Keio offerenda, Licet multe sanctorum Patrum in Ade sancia no- bis pracedentium de rebus necessariis sententize pro ‘manaverint, tamen quia et nune usque numerosa ul- tra quam oportet fleri prarnoscuntur, adeo necessa- rium duximus illcitis ausibus ponere terminum, Ad conventus etenim nostri agnitionem delatum est quod in quibusdam Hispanisrum pertibus quidain sacerdotum, partim nescientia implieiti, partim te- merario ausu provocitati, non panes mundos et ex studio prazparatos supra mensam Domini in sacri io offerant, sed passim, quomodo unumquemque ‘aul necessitas impulerit aut volunias corgerit, de i us suis usibus prevparatis erustulam in rotundi- B tate auferant, eam super altare cum vino et aqua pro ‘sacro libamine offerant : quod factum nequaquam sacre auctoritatis historia uspiain gesium perpend tur, Nempe etenin per Matthaum evangelica teritss inguit : Cornantibus autem eis accepit Jesus panem et benedizit ac fregit: Wem per Marcum : Et manducanti bus illis accepit Jesus panem et benedicens fregit et dedit is: rursusque per Lucam : Accepio pane gratias git et {fragitet dedit eis, Kem Apostolus : Dominus Jesus in qua nocte tradebatur accepit panem et gratias agens fregit eh disit : Accipite et manducate, hoc est corpus mem Deuique quid aliud innuitur, nisi quia pawem inte- ‘rum accipiens et benedicendo confrangens pari latim unicuique discipulorum sumendum contradk dit? Quod et nos in postinodum facturos edveait C haud dubie significans quod omnis buccella panis, ‘non omnis penis buccella. Unde et in subsequentibus ait dum suum traditorem mallet sigaificare : Cui buczellam panis porrezero ipse eat. Ae proinde quia et Redemptoris vorha testantur quod panem integrom accipiens non buccellam, quem post beuedictionem confringens suis particulatim discipulis dederit, et Paulus apostolus similiver nibilominas narrat, quod panem acceperit ot gratias agens confregerit, aec non et illud quod Christus de quingve panibus confractis turbam refecerit; quid aliud instruit nos nisi ut pa- eos integrum sumentes super altaris ejus mensam Denedicendum ponamus, non particulam panis, quod caput nostrum mequaquam fecisse perpendimus ? Nam si homo suz vite diligentiam studiosius ad! bere procurat, quanto magis sacris Dei coltibus ni- torem debitum exbibere 573 summopere dobet ? Unde temeritatis hujus aut nescientiz cupientes ter- minum ponere, id unanimitatis nostre delegit con ‘ventus, Ut non aliter panis in altari Domini sacerdo- {ali benedictione sanctificandus praponatur, nisi teger et nitidus qui ex stadio fuerit preeparatus, 08- que grande aliquid ced modica tantum oblata sean dum quod ecclesiastica consuetudo retentat ; cujer reliquiz aut ad conservandum modico locujo absque aliqas fojutia facilius cooserventur, aut si ad semen- dom (uerit uecessariam, non ventrem illivs qui summpsctit gravis farciminis onere premat, noe quod in digestionem vadat, sed animym alimouia spirituali ue CONCILIA HISPANIA. reliciat; ita mempe, ul ab bis qui cas sumpseriat Priseorum canonum Instituta sorventar. Igitur qui- canque boc decretum nostrum temerandum eredide- Fit, animadversioni divini judicii subjacebit ot anni ‘vais spatio « communione alienus menebit. Vil. De publications concilii, Grandis popuio datur emendationis correctio, si ‘gesta synodalia dum quandoque peraguutur relatione ontiticum in suis parochiis publicantur.-Et ideo ler decernimus unanimitate connexi, ut dum in qualibet provincia concilium agiiatur, wousquisque episcoporum admonitionibus suis intra sex mensium spatia omnes abbates, presbyteres, diacones aque elerieos, seu etiam omem conventum civitatis ip- sivs,-ubi preesse dignoscitur, nec non et eunciam liweesis suz plebem aggregare nequaquam moretar, quatenus coram eis publice omaia reseraia de his qex codem anuo iv concilio acta vel definita exsti- terint, plenissime notiores elficiantur. Profecto et~ enim pravorum severitas exstirpatur, dum canonica. instituta ad agnitionem ecorum observanda modis ‘emmnibus deducuntur, ita selicet, wt queque sunt aut im prateritis gestis autin prasentibus constitutis aul- tus his contradicere audeat, nullus ea reverberare Praesumal, nullus non implere contendat. Quod si quispiam ea aut parvipendenda crediderit, aut contem> senda delegerit, aut contra ize inobedientia tumidas, ‘Ssusurratione plenus, invidia incensus et laceratione perfuncius, necaon potius earumdem defuitionum estiterit faulor benevolus, seatentia excommuni- cationis duorum measium curricalo persistet usque- quaque molctates, VU, De murimine prolis regia. Dom sancte actionis studia ac fervide Intentionis ota Jonge lateque diffusa principali exhibitione cun- tis patule liquent, et 574 Ecclesin sancize caiho- ese obtatibus luce clarius enitescunt, cogunt adune- tionis aostre conveutum quidpiam salutari provisio- ne depromere, et causa retributionis proli ¢jus ali- quid coagruum aut expedibile promulgare, quo et Parentali exhibition’ pro bene gestis videamur ali- quantulum opem beueficentin reddere, et sobolem ‘ejus pi delensionis a¢ tuitionis necessario muni- suing premunire. Gloriosissimus etenim ac serenis- sivas dominus noster Bgica rex, ferventissimi amoris Christi Igoe suceensus et sancti actionis ope per- D feucios, inimicoram Christi perGdiam, illed prophe- tale vaticinium sequens: Nonne qui ederant te, Dews, ‘oderam ills et super inimcos twos tabescebam ? uipote ‘verus Christicola obnixius proterere decernit, Eo clesize Dei stavum vigilaci instantia roborare dispo- nit, sanctis Dei basilicis sese munificum exbibet, tributoram impensiones populis moderaimine disereto Femiuit *, maligna contra se obstivatione agentibus animi liberalitate gratissima ac pim miserationis in- ‘staniia ignoscere consuevit, multos quoque qui con- fracii sant liberos secundum prophetam omne oass isrempendo io ingenuitatis stata reformat, atque “Br B.R.,E. 4, 7. 1,2, — TOLSTANUM XVI, sie Ain diversis sanctz vite stadiis sete exercendo pra poliet. Quocirea quoniam pro tot tantiaque benedicits que multimoda devotione Ecclesia Dei gentis sex populis prorogare studet, quid aliud ili unasimitse Rostra condigne respondeat invenire non pravalet ; id salutari providentia que semper est viiis, imo Semper est uille quod veram pertinet ad salutem, decernit atque instituit, ot ejus Glils, at premisivou fortia witionis ad futurum adminicnla prowuigema: Cantestantes per nomen illud, cui euncta ecrlestia t terrestris geaulleciunt, omnes prasentes ot ab- sentes, seu etiam fuloris temporibus subsequentes sacerdotes vel principes, seu cujuscenqae honoris is homines, ut nullas ad faturum posteri- {ati ejus atque his qui glorie saw Gliie vel itis! we B conjuncti esse noscuntur seu qui adhue conjuncti non: suat, sed forte sunt conjungendi, injusiss Imdendi cerasiones exquirat; nullus occulte vel publice per qua abdiventur contra eos mali ‘non es gladio imat; aullus consitium vel opus quibus injuste de- Jiciantur vel oudentur rebus exhibeat; injuste violentum tonsurse signaculum nullas vestem contra ordinem (liabus su is mutare calpe indicium aut exsiliis eos relegandos inducat ut eorum corporibus quarumlibet truncationum veb fiagellorum inferat detrimentum. Denique licet hae digesta 75 existant, nostri domiai tantuim C emicat devotio prompla ut ¢a ipsa nejucant ei ad eoinplemeutum vicom parientia reddere debitam, ob hoe universitatem nostram adjicere saluberrime convenit, ait tam per omnes civitates vel loca, in quibus sedes eplseoporum esse noscuntur ad regui @jus ditionem pertinentes, quam etiam per eorum- dem episcoporum dicsceses, excepto passionis Do- minica die, quando altaria deaudata persistunt neo cuiquam in 60 die missarum lioet solemoia celebrari, cunctis aliis diebus quibus idem Dominus nester in hae vila suporstes exsti:erit, pro 00 vel pro cunctis, jus filiisvel Gliabus aut pro bis qui jam matrimoniall ‘sunt jure conjuneti, adbue qui sunt conjungensi, sow pro wepotibus vel suis omnibus sacridciorum Domino libamina dedicentur, ple erationis vote solvantur, a¢ cam gratisrum aetione supero numini commen-: dentur, desideria in eis bona quotidie multiplicen- tur, adversentiom corum conamina virtute suze dex- tera confringantur, in ulgentia et gratia eis a ue misericordia conferatur, ut suz potenti: dafemsione Protect antiqui hostis decipula evadant, et charitate ¢ vie longzvitate pollenies adire mereantnr post trausitom sidereas maastones, IX. De Sisherlo episcopo. Sicut summom bonum est valdeque conspicwem ‘Superno mumiai amanter Odeliterque inhserere efas- que praeeeptionibus pariestiam votis gliscentibes exbibere, ila consequens boaum est post Deum regi- G.In A., submittit, 10 ., omittt. cry bus, utpote jure vieario ab eo prmelectis, dem pro- A ‘miszain quemque invivlabili enedis inteatione ser- ‘vare, et nulla contra eos oecasione quidquam noci- bilitatis excogitare rihilyue nequ'us definite, d'cento Domino: Notite tangere chrisdos meos: et iterum David : Quis enim extendet manum suam in Christum Damini ef innocens erit? Stem ipge euidam commi- ans : Quare non timeisti mitere manum tuam ut ‘eccidéres Christum Domini? Unde opportunum satis ‘eat ut sponsto ptineipibus comprominsa absque ali- quo fraudis nzvo custodiatur, et fides eis reddita alli factionibus nullisque etiam nequitise machina Aionibus temeretvr. Nam si nudi tantam verbi_ poll chtatio qualibet occasione violetur, eriminis denota- tone censetur; quanto magis si fides regibus sub jurisjurandi attestatioue promissa mequaqaam profa- B nari pertimescatur? Est enim quorundam szcu'a- riem, et, quod pejas est, sacerdotum, improbanda satis obstinatio animaram, ul dem suis principibus seb juramento promissam observare contemnant , et verborum faco juramenti §7G obnubilent pro missionem, dum in arcano pectoris retentant infide- litatis perversitatem, et dum scriptum est: Now assumes nomen Domini Dei tui in vanum, nec enim habebit insontem Dominus cum qui assumpserit nomen Domini Dei sui frustra; et iterom : Non perjurabis in momine meo, nec pollues nomen Domini Dei tui ge Dominus; rursumque : Maledictus omris gui j1 retin nomine Dei sui mendaciter ; ili jarantes Adem promiseam temerare won metuunt, et juramenti sui ¢ pollicitationem pravaricare nullatenns pertimescont, Unde quia Sishertus Toletans sedis opiseopas tali- bes machinationibus denotatus repertus est pro eo quod serenissimom dominom nostrom Fgicanem ‘Fegem non tantum regno privare, sed et morte cum Frogello, Theodemiro, ine, Liuvigotone quo- que, Thecla et exteris interimere definivit, atque fgenti ejus vel patie inferre conturbium et excidium cogitavit, qui etiam per decreti nosiri definitionem Jam et loco et honore privatus existit; ideo nostrum in ccmmone per bujes canoniew sanctionis decernit eallegium, ut hoe ipsum unionis nostra decretum, quod etiam his synodicis deGnitionibus inuectendum decrevimus, omoni subsistat valore subsixum atque Jn perpetuum oblineat inconvulsibile robur : ipse 5 ‘vero Sisbertus pro sui juramenti transgressione faci- (one secuaduin antiquorum tionem, qua precipitur ut quisquis inventus faerit talin fecisse et vivente principe in aliam attendisse pro fotura regui spe, & convent eatbolicorum excommanicationis sententia repella- tur, honore simal ot loco depalsus, omnibusyue re bus exutus quibusque in potesiate pranticil princip redactis perpetui exsilii ergasiulo maneat relegatus; ita nempe, ut secuodem eoramdem antiquorum ca- ‘Rona decreta in fine vile sux tantum communio- pen accipiat, exceplo si regia eum pictas ante Aleatvendura crediderit. Simili quoque et cxteri qui “DLR. E. 4,7. 4, 2, valde, COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. ou do religiosis, cujuslibet sint ordinis et honoris, delnceps talia contra principem egisse vel denise reperti exstiterint, censura mulctandi sual X. De his qui juramenti sui profanatores exstiterint. Sicut wleus quod granditer (E. 4, 7. 4, 2, gravi- tor] serpit in corpore non nisi gravioribus medicami- nibus aut ferro caratur, ita perfdorum obstina- do, quae nullatenas cobibetur, durioribus sententiis necesse est ut muletetur. Nam quanyuam dominiea sanetio protestetur : Non morietur pater pro fiiis neque fil pro parentibus, sed unusqriaque pro peceato so morietur : Et iterum : Kilins nom portabit ini quitatern 77 patris, et pater non portabit iniguitatem ‘Alii; amen quia ot jurisjurandi transgrossio grandi- ter « inolevit et machinandi contra principes nostros consuetudo seva percrebuit, quo aut nece divers princepsinterimator aut regni dignitate privetar, quod equaquam Gobiberi potest nisi severlori censura; ‘deo per bujus institutionis nostra: deeretum sanci- mus, ut quictingna deineeps , eujuslibet sit bo- noris persona rel ordinis, in necem vel deje- ctionem regiam quidpiam machinaverit, eumque qualibet noeibilitste impetendum crediderit aut gentem ejus vel patriam quibuslibet factionibes vel machinationibus disturbare contenderit, tam ipee qeam omnis ejus posteritas ab omni palatini ordinis dignitate privati fsci viribus sub perpetaa servi:ate maneant religatl, potestate tantum glorioso principi nostro Egicani servata, wt ant eos qui jam pro sue infldelitatis perfidia eanonice legatiterque dijud:cati ‘int, ant eos qui deinceps a fdei sux: juramento ab- orbitaverint, et adversus priediclum principe no- strum aliquid nocibilitatis agere aut machinarl studuerint, si eos, ut dixius, pize indulgentize voto quandoque relevare maluerit, liceutia Illi usquequa- ‘que manebit. E1 quia res eorum justo ac legali modo in ejusdem domini nostei dominium pervenerunt, ex quibus etiam quzdam ejusdem principis coltatione tam Eeclests: Dei qusm proles ejusdem domini nostri sea etiam alii plures pro sui servitii merito accipere ‘meruerunt; proinde instituentes decernimus, ut nallo lunquam tempore eorum fli qui jaramenti sui profa- natores exstitisse noscuntur seu exstiterint, vel sub- sequens ecrum posteritas in nocibilitatem corum Intendere audeant, nec ipsas res eis aulerre quoquo pacto studeant. ideo denique, ut pramisimus, severis- simam banc decreti nostri euravimus promalgari sententiam, otqui suam non formidat exitinm, saliem Gtiorum cunctzeque sux posteritatis pertimescat inte- ritom. Si quissane regum succedentiam eunelas hujus constitetionls nostra definitiones custodire aut ad- implere distolerit , omnis linea generations ejus perpetim condemnata depereat, et insoper ex divino Judicio rebus omnibus et bonore presenti in sxeulo careat, atque Christo jud:eante eam diabolo e{usque soclis ad interitum getennz perveniat. Cul nostes de- Anitioni ex antiquo canone quiedam necessaria in- neetimus et omnes in commune ipsis verbis, quibus, , boe deprompait antiquitas, proclamamus A ispaniz * po- t conjuratione vel 57 studio sacra- amientomn fei sus, quod pro patria gentisque Gotho- rum statu vel pro conservatione regi salutis polli- est, temeraverit, aut gloriosum principem no- strum Egicanem, vel subsequentes principes nece Aaltrectare volverit, aut potestate regni exuere ten- Javerit, aut pracsumptione tyrannica regui fastigium felegerit, anathema sit in conspectu Dei ingelorum, atque ab Ecclesia catholics, quam perjurio profanaverit efficiatur extraneus, et ab omni coetu Christianorum alienus cum omnibus ianpictatis sua soca; quia oportet ot una porna te- eat obnox'os quos similis error invenerit implica tos. Quod iterum secundo replicamus dicentes : Qui- eanque amodo ex nobis vel eunetis Iispaniz populis Guolibet tractatu vel studio sseramentum fidei sux, quod pro patrize gentisque Gothorum statu vel con- servatione regise sluts pollicitus est, viclaverit, aut praedictum principem nostrum, vel subsequentes principes nece altrectare voluerit, aut potestate re- gni exvere tentaverit, aut priesumplione tyrannica rogni fastigium usurpare delegerit, anathema sit in Christi conspecta et apostolorum ejus, atque ab Ee- clesia catholiea quam perjurio profanaverit efficiatnr extraneus, ot ab omni consortio Christianorum alie- fous, et damnatus in futuro judicio habeatur eum participibus suis; quia dignum est ut qui talibus so- ciantur ipst etiam damnationis eorum participation! obnosii tenesmtur. Hoc etiam tertio acelamamus di= centes : Quiconque amodo ex nobis vel cunctis Hispania popolis qualibet meditatione vel stadio sacramentuw filei suze, quod pro salnte patriz gen- isque Gothoram stata vel inevtumitate regize po- testatis pollicitus est, violaverit, aut toties dictum principem nostram vel subsequentes principes neee attrectare voluerit, aut potestate regni exuere tenta- rit, aut presumptione tyrannica regni fastigium usurpare delegerit, anathema sit in conspectu Spiri- tus sancti et martyrum Christi, atque ab Ecclesia catboliea quam perjurio profanaverit efficiatur ex- traneus, et ab omni communione Christianorum CONCHLIA HISPANLA. — TOLETANUM XVI. a8. XI. De gratiaram ectione. Finktis consummatisque omnibus quee ob diselpli- nam ecclesiasticam necessario fuere defluienia, val Feliqua qua: nosjro ccetui ob directionem exstitere delata,, ornnipotentissime et indivisibili Triitatt Inefabilium gratisrom jura dependimus, laudum ‘ola persolvimas, ac tota mentis intentions gloria ejus insignia prasdicamus pro co quod nos ejus dispo- sitione mirabili non solum ad hune sancte congre- ationis coetum meruimus aduoari atque alterna Visionis intuita conforeri, sed ex se nobia dicere contulit et in se dicta complevit, obnixius ¢j Precantes clementiam, ut sicut nos alterutese pacis osculo duleifiuos reddidit et definitionum nostraram primordia lineavit 2c consummatione sublimi per- Aciendo concludit, ita serenissimum ac dorioum nostrum Egicavem regem , evjus jussw aique hortata hie adunati sumus, salutiferm defen- sionis clypeo protegat, vesillo dei muniat ‘eam gente et patria sibi credita par viam voluntatis sux deduct, quatenus protelatis presentis xvi eur- Hleulis feliciter polleat, et post hujus vitz excursus numerositate pize actionis opimus cum his, qu'- bus nunc principator, ad Christum perveniat lau- reandus. Decretum judicti ob universis editum, ‘Actunm apostolorum probata satis et veneranda arrat historia quod, Jada erimine proditionis dam- nato, nequaquam Spiritus sanctus super reliquos un- decim illapsu coolico est diffusus, quoadusque Mat- thias sb omnibus est praelectus in loco ejusdem apostolus : obinde seilicet, quia ondenarius num rus transgressionem sigoificat mandatorum. Et quia Sisbertus Toletane sedis episcopus suo facinore de- nolatus nostro ex corpore constat abscissus, ob id summopere numerositatem nostram cowrenit stude- re, ut in loco ejus lio subrogato perfectivni debit corpus nostrum reddatur, sicut per Maubiam per- fectus numerns no ise completus. Et idem legatione superni numinis fangenes apostoli sunt protestati dicentes : Christi bonus odor sumus ‘Deo in his qui salvi fiunt et in his qui pereunt, ali quidem odor mortis in moriem, olis axtem odor in vitam : illis videlicet odor vita ia vitan qui pr- alienas, neque pariem justorom habeat, sed cum p ceptis eorum exbibere parientiam curaverunt ils Giabolo et angelis ejus wiernis suppliviis condemne- ‘var uns cum eis qui eadem conjuratione nituntur, ut Par poena consiringat quos in pernicie prava societas copalat, Et ideo si placet omnibus qui ade-tis hae tertio reiterata sententia, vesire vocis eam consensu Girwate. Ab universis Dei sacerdotibas, palatii se- nioribus, clero vel omni populo dictum est : Qui eoutra banc vesiram definitionem venire presum- peerit, sit anathema Maranatha, hoc est, perditio 87 adventa Domini, et cum Juda Iscarioth par- tem habeant et ipsi et socii eoram. @B.R., EB. 4, U,G., Beclesie. Que sequuntur ab hac vote usque aa ‘bojus concilii fine desunt canuia in A.et B., ia quibas hee ad margivem vero odor mortis in mortem qui eorum nibilomivas monita contempserunt ; proinde quia pra berius Toletsna sedis episcopus corum salutaribus monitis nequaquam malait ex bumi pendere obsequelam, quo Ecclesiam Kitore geret,tumiliate iustruret etexemplisanats- ribus ad regna siderea provocaret, sed bicipitl se percolleas mucrone, superbiz videlicet atque per- Juri, gloriosum dominem nostrum Egicanem regeon ‘poa ‘solu reguo voluit privare, sed et mortis im- ponsiooe perimere, ideo non congruit nos pries con- In sqnode Toletana 1 spoageltariat Bere carted com variautibus exterorum lectiouibes. on cilium inchoare, eensura aiulctato in loco ejus alius fuerit subrogatus Toletanse sedis cathedram retenturus. tdeirco nobis, omnibus in unum colleetis, idem Sisbertus episcopus ‘nostro est conventui praeseutatusatque infidelitatis suse machinationem patuli oris est affatu professus, Unde nos per hnjus decreti nostri formulam spe sletwm Sisbertum secundum edictam priscum synodiew sanctionis ac decretum de talibus promulgata: legis ab episcopfli ordine et tonore dejicimus, a perce- Plione corporis et sangninis Christi excommunicatum in exsilio perpeiuo manere censemus, in fine tantum communionem per omnia percepturus, excepto si eum principatis pietas eum sacerdotali conniventia actegerlt absolverdami. Agitur quoniam favente Domino coneilium est quam citius inchoandum seeundum praclectionem aique auetoritatem toties dieti nostel Domini, per quam in preteritis jussit venerabilem fratrem nostrum Fe- licem Hlispalensis sedis episcopum de prafata sede Toletsna jure debito euram ferre, nostro eum in postmodum reservans Ibidem decreto frmandum, ob id nos cum consensu cleri ac populi ad szpe dictam Toletanam sedem pertinentis preedictum venerabilem fratrem nostrum Felicem episcopum de Mispalensi sede, quam usque hactenus rexit, in To'etaoain ‘sedem canonice transducimus, ut in eadem Hispa- lensi cathedra fratrem nostrum Faustinum Braca- rensis sedis episcnpum, nec non et Felicem Portuca- lensis Eeclesie antistitem in prefate Bracaren edis pontificem subrogamus, ac perpetua sanctione unumquemque corum in preefatis sedibus confirma- mus, quatenus uterque easdem quas suscipiunt Ec- elesias pia praedieatione instruant, moribus sanctis ‘exornent, ac beate vite exemplis zdificent, ut ana imitate mirabili in unum collecti, unum corpas eflecti eis nobiscum in synodali conventu pariler residentibus illapsum sancti Spiritus ut duodecim apostoli mereamur, quo e;us igne succensi et doctrina imbuti qua ad disciplinam ecelesiasticam pertineant et ad compescendos pravorum hominum mores equissime promalgemus et laudes Altissimo devotis, mentibus precinames. Quod videlicet collegit nostri decretum gestis synodalibus 2 nobis in cor deliniendis fore socisndum decernimus, et locum D sire, illic debitum ut obtineat definimus. BBL Lez edita in confirmatione concilt. Synodatis conventus et numeross adunatio sacer- dotum eo venerabilior cunctis perpenditur, eo nihil- ominas lerribilis cernitur, quod in medio coetus eorum presentia individew Trinitatis adesse nequa- quam ambigitar , sancto protestante Evangelio : Ubicungue fuertnt duo vel tres in nomine meo collecth ibi sum et ego in medio eorum. Quocitca quia se in ji ‘ni omnipoteatia numinis adesse quidquid ore depromitur inspiramine est ejus elfectom , qui se inter evs est fascus haLitaturum? Unde gloriosa serenitas nostra ea quae unanimitas corum deprompsit, imo quae per COLLECTIO CANONUM S. ISIDORO RISPAL. ASCRIPTA. illo pris canonica ae legali A ora illorum Spiritus Sanctus promulgavit , venerabi- 5a liter suscepit, ammanter amplectitur, et per hujus leg's nostre decretum Girma in perpetuun manere deeerult, inconvulsibili consistere auetoritate instituit , et on nimodum robur obtinere decetnit : scilicet ut a prassentis diei temporisque articulo omni vigilantia, ‘omni Sollicitudine, omui etiam cura quzeque sunt pro disciplina vel uiilitate ecclesiastica in hac synoto definita , quaeque pro corrigendis pravorum mnoribus dita, per cunctas regni nostri provincias ab omnibus custodiantur, et absque aliqua serupulositate vel controversiz oppositione serventur. Et quia ingraente inguivalis plage vastatione ad Narbonensem sedem pertinentes episcopi nequaquam sunt in hac sancta synodo aggreg:ti, ideo per hanc nostra mansuetudi- nis legen instituentes jubermns, ut omnes ad ejusdem cathedre dicecesim pertinentes episcopi in eadem urbe Narbona cum suo metropolitano adunentar, et ccunctis hujus eoneilii capi gat.one perlectis accedant or ptores. Si quis igitur ¢arumdem delinitionum co-sti- tutiones temerare prasumpserit , detrabere nises fuerit, et miserabili ausu eis contraire tentaverit, ceclesiastice communicationis sententia ferie:ur, ot rerum suarom quarta (E. 4, T. 1,2, quinta] parte muletabitur, In nomine Domini Flavius gloriosus Eylea rex om- n’bus sanetissimis Patribus in lac sancta synodo niibus : Ecce sanctissimi in Christo Patres et apostolico dogmate Odeles populi ducatores, synodicw aggregationis vestra unionem illo iducialiter hortata consenio, quo religiosum nobis vestra sanctitudi pricbeatis suffragium , nostreque promulgationis consultum porrigatis omnimode praestolatum. Prom- Pliss'me etenim spe gloriose nostrw cerenitatis fe: vet devotio a¢ pura voluntatis flageat devotis:ima plenitudo illis cum plebe mihi credita affectibus vi- vere, piclatibus inlierere, ac misericordia 52 incremento regendi studium servare, quibus tem- pora nostra nullis adversitatum sGimalis commota pacis munere floreant ac miserationis nostra benefi- 1 et quos forsitan pravzn implieat actio, respectu clementize no- fas est, pietatis releventur ex brachio, ut parcendo illis supernam mihi clementiam fautorem efficiam, et status gentis mes ac patriz: nullis am= plius, quod absit, ruing lapsibus concidat. Sed quantum culyarum noxaia remitlere procuramt tantum profanatorum transgreasio molitur, et erebris perfidize ausibus prepedita subruitur. Unde si culpis indulgentiam , si condigna factis restituam , anceps ostrse tranquillitatis animus zstuat in eo quod ple rumque ipsa culparim remissio increbrescente 1 quitia in contrarium vertitur , eum nee tandem vitia rep'imontur, qua facili emendationis conamine per- dvei ad terminum debuerunt, Ipsi autem in hoc sanctu conciliv liquide perpendatis, jamjamque avira plurimorum casas relatu opinebili didicistis, quibus Ae CONCHLIA [HSPANIZ. — TULETANOM XVI - 350 perfidorom qusotisqne xmularum nefan.tis constibus A. Suniagissius Lamlobroasia Beelesie episcopas suh- deceptionis mem quotidie ercidium seutiam, vel quanta patria fuerint insolenter eonturbla excitata, Quorum denique sceleratorum, gai et in praseritis ‘et nune perfidaase detect! sunt, prvaricatione com- peliimur coetus vestri universitatem consulere, quid de taliom excessibus, qui in prateritis vol nune iqnisse ioscuntur, agere serenitatem ‘utrumcondignis sententits eano- nice 9¢ legaliter feriantur, an parcendo illis noraruin debits impunita serventor, saluberrima unanimita tis (E. 4, T. 1,2, humanitatis) vestrse promalgatione jentias decernatur, illa nostrae gloria vel sncces- forma nostrorum principum licentia modis omnibus Feservata, ut si deinceps quisque contra regiam Polestatem , gentem, patriam nostram agere conalus exttiterit, jurta eanonicam sententiam tempore pre- ‘eessoris nostri domini Sisenandi principis de talibos Fersonis in concilio editam vel legis sententiam, cjus debeat pravitas acriter coerceri, tantum est, nt sicat pracmisimus quo emendationis studio errantium mibi lrangeossio emendetur, salutaris vestri responsi nosie:s clarescat in sensibus. Nain et hoe decroti vestri condecet s'ylo censendum, ut quis prescessor noster dive memoria dominus Wamba rex In Ipels Fegnandi primordiis Theudemundum Syatariam no- strum contra generis vel ordinis sui usom, Festi quondam ineitatione Emeritensis episcopi, solivs tantum regize potestatis impulsn in eamdem Emer tensem urbem numerarize officium agere instituit, quod etiam uoius anni excursu §G3 contra rationem noscitur peregisse, imo quia nec valuit imperio geutis obsistere, vestri edicto concilii ab eodem Theude- mando surque omni posteritate talis actionis off- ¢iuin suspendatis, quo nullo ullerius temp.re tam ipse: quam ‘omnis ejus progenies usque in fnem sz- uli ob banc causain videantur aliquatenus molestari. Datum sub die Kalendas Maias anno feliciter sexto regui avstri, iu Dei nomine sedis nostra: Toleto. Pontifices. Fgo Felis indigaus urbis regize episcopus hire de- ereia synodalia a nobis edita subscripsi. Ego Faustinus indignus Hispalensis sedis episcopus -¢ deereta synodalia a nobis edita subseripsi. Maximus indignus sancte Ecclesie Emeritensis episcopus hie decreta synodalia a nobis edita sub- Ego Vera indigaus Tarraconensis sedis episcopus hac decreta synodalia a nobis edita subscriy Ego Felix io Dei nomine Bracarensis atque Du- micnsis sedium episcopus bee decreta synodalia a nobis edita subseripsi. Gaudentivs Val seripsi. * Florus Mentesanze Ecclesize episcopus subscripsi. Ervigius Beterrensis Ecclesize episcopus sub- scrips. Fructeosus Auresinz Eeclesis episcopus subscripsi. nis Ecclesia, episeopas sub- seripal. Gaudila Emparitana Eeelosiz episeopus subseripsi. Bonifa Cauriensis Ecclesiz episeopus subscripel, Arcontias Elborensis Ecclesia epiecopus sebscripsl. Auredus Herdensis Eeclosise episcopus subscripsi. “Gundericus Seguntinw Keclesim episcopus sub- seripsi, Spassandus Complutensis Eoclesiz episeopus sub- scripsi. Barualdus Palentinz Reclesise episeopas subseripal, Marianus Oretane Ecclesie episeopus subscripsi. Wittisclus Valentinge Ecclesize episeopas subseripal, Sonna Oxomensis Ecclesiee episcopus subseripsl. Gavinius Arcabiewe Ecclesia episcopas subscripai. Zacceus Cordubensis Eeciesim opiscopus sun- er Anterius Segobricensis Ecclesia episcopus 585 subscripsl, Uonorios Malacitance Ecelesia episcopus subseripsi. Arbidius Astigitanze Ecclesie episcopus subseripsi. Pappulus Eliplensis Eeclesie episeopus subseripei. Deceutins Segobiensis Ecclesiae epi-copus sab- tecripal, “Avitos Urcitana Ecelesie episcopas subscri si. Felix Calagurritanze Ecclesim episcopus subscripsi. Constantinws Aucensis Ecclesia episcopus sub- scripsi. ‘Audebertus Oscensis Ecclesia episcopus subcripel. Adelphus Tudensis Eecle,ie episcopus subscripsi. ‘Nepotianus Tirassonensis Ecelesize episeopus sub- seripsi. ‘Sunigisidus Laniobrensis Beclesiz episcopus sub- scrips Potentius Lucensis Ecclesize episcopus subscripsi. Eppa Iilicitanae Ecclesie episcopus subseripsi. Joannes Egarensis Ecclesize episcopus subscripsi Ouemundus Salamanticensis Ecclesia episcopus subseripsi. Balderedus Casaraugustune Ecclesie episcopus ssubserips. Involatus Dertosane Ecelesie episcopus subscripsi. Argesindus Egitiniensis Ecclesiae episcopus sub- seripsi. Isidorus Setabi'anze Ecclesia ep'scopus subscripsi. Joannes Abilensis Ecclesize episeopus subscripsi. Teudiselus Beatiensis Ecclesie episcopus sub- seripsi. Coniulduslialicensis Ecclesize episcopus subscripsl. Wiselredus Ausonensis Ecclesia episcopus sub- scripsi. Loulfus Darcinowensis Ecclesize episcopas sub- soripsi. Emila Couimbrionsis Ecclesiz episcopus subscripel. Leovericas Urgellitanse Ecclesize episcopus sul seriysi, Sisebado Tuccitan: Ecclesiz episcopus subseripa Gerontins Asidowensis Ecclesise eptsenpus sub- seri eat COLLECTIO CANONUM S. ISIDORE FISPAL. ASCRINTA. ua Basilins Bastitanm Beclesin episcopes subscripsl. A mei Mareiani Pampiloweusis sedis episcepi, sub- Fionius Lameceus's Eeclesize epiecopas subscripal. is Keclesiz: episcopus subscripsi. GH Landericus Olyssiponensis Ecclesie episce- pas subserips. Soannes Pacensis Eezlesize episcopus subseripst. Ceuterius Eliberitana Ecclesia episcopus sub- scrips. ‘Teudefredus Vesensis sedis Ecclesiz episcopus aub- seripsi. ‘Aurelius Astoricensis Ecclesise episeopas sub- scrips. Abbates, Gabriel misericordia Dei abbas hice deereta svn0- dalia 2 nobis edita subscripsi. Eulalius abbas subscripsi. B ‘Nerbantius abbas subscripsi. io abbas subscripsi. abbas subseripst. Vicarii episcoporum Vitulus diaconus , agens vicew domini mei Mar- Giani Dianiensis Eeclesiz episcopi, subseripsi. BSE Vincomalus disconus , agens vicem domini scripsi. Crisces presbyter , agens vicem Agrippii Ossono- Densis vedis episcopi, subscripsi, Comites et vii ilfustres. Wimar comes subseripsi Teudulfus comes subscripsi. Paulus comes subse Teodefredus comes subscripsi. David comes subseripsi. Requisindus comes subscripsi. Sixemundus comes subscripsi Ella comes subscripsi. Teodehittus comes subseripst. Bigesuindus comes subveripsi. Ega comes subseripsi, Afrila comes subscripsi. Danila comes subscrip- Audemundus comes procer sub-eripel. Tendemundus comes procer subscripsi. LXIL CONCILIUM * TOLETANUM DECIMUM-SEPTIMUM Dura in ecclesia glorioss virgis Christi sanete Leocadise , que est ano wl tis debitis nobis in locis' resideutibus adfuit idem glor.o- sissimus princeps fervore sancize devotionis accensus sanctique Spiritus munere plenus, et in medio nostri cconsistens inclytum caput reclinans sese a nobis be- nediel popescit et orationum nostraram effusione Domino commenstari optavit. His itaque, wt moris est, aetis, tomuns manu propria nobis obtatit inquiens : Eece sanctisslmum ac revorenissimum Eeclesiz: ca- tholiew sacordotale collegium et sivini cultus hono- rabile sacerdotium, seu etiam vos Illustre aul-e regiz deeus, ne maguieorum viro: um numerosus conven- t pracepit , quia satis longum est ea quae regni nostri uilitatibus seu gent et patrize nostrae neeesta- ria sunt vobis proprii oris nestei alloquio enarrare,, ideo §87-BS hune tomam, quia universa que nostra mansuetudo ad peragendum vestris aea-ibus debuit intimare dignoscitar coutinere, contrado, pe2e- ciplens pariter et exhortans vos per eam qui dix Ubicunque fuerint duo vel tres congreyati in nomine 1meo et ege ero in medio corum; quia ea que tomus iste continet vel alin quae ad ecclesiasticam discipli- ‘nam pertinent seu diversaram causaruu nogotia quae AC SERENTSSMMI DOM:NI NOSTRI EGICANI REGIS SEFTINO, V §DUS NOVEMBRIS, ZRA DCCXXKII. et confessoris C, se venerabili ecetui vesiro ingesserint udienda gravi ac maturato consilio pertractetis stque judici vestrorum edictia justissime ac firmissime terminctis, Qua sacri oris sui oratione finita ¢ medio nostri be- nedictione pereepta abscessit. Tune unusquisyue ne- strorum residens suo in loco toman ipsum reserari precipimos, et quee necessaria erant alterna colfa- tione pertractare curavimus. In nomine Domini Flavius Egica rex sanctissimis Pauribus in bac sancta synodo residentibus : Quo mentis ardore quantisque fac bos serenitatis nosira sublimitas religionis sanciz amore suecensa zatuet, ee verborum prolisa potest ratione depromi nee lit- teraram apicibus annotari; quia in quantum Ades Christiana spictiwaliom viriytum tuinine ineffabitt quos hiuic bonorabili ewetui mostra interesse cel- Bi cumparatione coruscat, tontum sensus nosiri brevitss necdam vatet ejus emarrare mysteria. At nunc quan- ‘quam profunditatis ipsius abyssum nequeamas per tingere, magna tamen devotiv clementiz nosirx avi- mos ad extiortandain vestram sanctitudinem coguo~ scat, qualiter vos in hac sanota synodo residentiss in primis de ejus mysterio edictis spiritaalibus dispute tis et apostolic! vestri ordinis dogmata pronmulgetis , que fidelium corda ineonsparabili sidere perlustrats ufidelium quoque pectora mentis gressibus a wne- rie ad lumen conversa pertran-cant. Pro wefamuis donique Judzis intra fines regni nostri degeatibus ite * Dest hoc conciligm in A., A. , E.3. Desumptum est ex Codice B. R. cam variantibus caterorem Jectionibus. 53 CONCILIA HISPAMAL. premittimus, quod etiam absque non minimo meerore & Quod proferimus , qui ab initio propriorua rituum errore decepti Christi nomen incredibili prasivate negavee runt, eefarticqae Oacuenus argamentis eandem alma fidei sectam deluserunt. Cerium mamque est verum- que preconivm in cuncto pene terraram orbe rel one perspieva oxstitiose vulgatum, quod Bdci pl tadine nes semper Hispania foruerunt , unde no- stram gloriam summa ratio cogit valid inten- tiove resistere, eum in aliquibus mundi partibus alios dicuntur coutra su0s Christianos priocipes resultasse, pleronyue vero justo Dei judielo a Christicolis bas interemptos fuisse; praesertim quia wuper maui- featis confessionibus indabie invenimus bos in trans- warinis partibus Hebreos slios consuluisse , ut una imiter contra genus Christianum agerent prastolan- {es perditionis som tempus, qualiter ipsius Chris dei regelam depravarent : quod et per easdem pro- feasiones qua vestris auribus sunt rescrandz patebit. Nem et 2 primordio nostri regiminis, tanta foit pro eoram conversione juetudints nostra intentio, ‘poo solum diversis persuasionibus eos ad fidem Christi pertrabere conaremor, verum etiam et man- cipia Christiana quae pridem ob suam peridiam per legis ordivem carverant ex tranquilitatis nostra de- rete reciperent solummodo , ut per vers conversio- nis (E, 4, courersationis} propositum expalsa procal cordis peridia eos matris sinus Ecelesise adoptivos exciperet. Sed et per cautionis [ £. 4, eausationis | seriem jurisjarandi atiestatione subnixa spondentes nec tandem promissa compleverunt, sed rFitus et cae Fimonias solitas preculdubio egisse perveuti sunt. Bt qria diving voluntatis imperio reservati sunt regal ‘postri tempore corrigendi , necessar am fore nostra perpendit tranquillitas ut vestro nostrorumque opti- matum generali conventu eorum nequitia quantocius no opitulante Christo exstirpata Ipsorum ia Christianam nemen polleat et ‘Christi fide: inile clareseat, ne tunc videatur tanue perfidiz obvi: quando Ecclesiam catholicam eo- rum dignoscatur adversitas impagnare. Ut ergo tam dira incredolitatis perversitas victs dispereat, aut synodali emendatioue a pareatali refrenentur errore, 206 ai placet uniformi vestra sententia falce maneant Jestitize desecat,, sic quoque ut quid de illis cunct que rebus ipsorum agere conveniat canonica vestri eantes sententia patenti stylo constituat, quod nostrse legis ceasura perpetim stabile manere decernat , illis tantumdem Hebrais ad praesens reservatis, qui Gal- Jia provincizs videlicet intra clausuras noscuntur ha- Pertinero, ut gontis incurse et interite passim ipea ab bominibus desolate dignoscitur , cum bus rebus suis in soffragio ducis terra ipsius existant ‘et poblicis ulilitatibus profeetum ineuncianter exbi- beant,, ita ut secundum sanctz Odei regulam ut vers nae incredulitais errorem a suis cordibos pellant, Paraot. LAXXIY. — TOLETANUM XVII, modo vel in modicum detecti fueriat elm dei depravatores existere, illico de terra ipsn Promoti eailem qua et pradicti parentes eorum cen- ‘Sura erunt modis omnibus feriendi. Nam et quorun- dam sacer.lotum non sinit veritas silere insaoiam , qai ante s2.rosnctum altare Bei pro superstitibus hhowinibus missas audeant dicere de defunctls, ot nocere intendunt ipsi §&Q sibimet po- Werfectores enistunt et susrum incurrunt ex- mentitar oecidit onimam; et dun quodan it ‘vel malitiz livore tain nefaria ger quia et Deo meotiuntur et i arcum perversum s2- cerdotalem ordinem vertont. Quod si Domino men. dacium Lojusmodi sacrificio offerre non metuunt, Bequid de cxtero falsitatis loqui pavescuut? Petrum * denique apostotum dixisse tegimus Auan'e wei neo : Us guid Sctanas implevit cor tuum mantiri te Spiritui sancto, quia non ¢s hominibus ruentitus sed ‘Deo? Tanti quippe facinoris adusissam vestro con Cilio committimus exstirpandum , quo et illoe qui lalla egisse detecti sunt et eos a quibus ob hoc nefas Perpetrandum sciscitati sunt, ac deincepe in tali cefrore quosque delapsos regula deceruatis canvnica feriendos ut illatam im semetipsos sentieates vor Fectionem et male acta panileant, et we ab aliis Ulterius Gant senteatia vestea speciale probibitionis exemplum ostendat, His igitnr praxmiasis causis po- pulorum negotia vestris suribus intinata cam Dei more prudentia vesire commiuimus dirimenda, ft quia multitudo sepieatium sanitas est orbis terra- ram, sulla sit oceasio quae vestra meatis aciem ad Promulgandam justitiam possit obtundere, nullus favoris se locas interserat {umen veritatis abscon- dere, quateuus ipsa vestrorom judiciorum emissio luce clareat squitatis, justitiam proroget debitam populis, et ad comulum nobis pertinest copiose mereedis. Sed et illud vestris precibus sedari ob- nixius a Domiao preoptamus, ut quia hostis huinani generis quosdam nostrorum inbiaus nou desinit ad Perditionem subripere, ex quo proprio culpw eer- wantur facinore non quod absit nostre potestatis {Sravedine corrui, tribus diebus hoe peraeto concilio speciales obinde litanias contrito cordis areano cele- 1p brare curetis, ita ut usque hujus anni spatium per singulos menses codemque modo triduana jejunia peragatis, ut quia neminem de tis quos dition ostree superna pietas subdidit usquam perire vo- luimus, nec amplivs quempiam perdere querimus, sed de gentis nostra vel patrice statu letsri affatim delectamur, precalu saltem vestra beatiludinis insi- diarum stimula, que quotidie coutra nostram glo- riam praparant, a suis cordibus avferant et erga nosiram serenitatem pura fidel sinceritale per- sistant, ut ef a priorum lapsu se erectos esse con- gaudeant, et nostra gloria ex hoe cum eis pacis et charitatis miunere cumulata Christo Domino inde- festa gratiaram vota persolvat. 18 553, COLLECTIO CANONUM 5S. ‘De regula sancte fide Necessarius ordo deposeit ut secundum 59O Pauli vusis electionis edietum ante initium qearomcuaque eausaram reguain Del quarat jenus ea que sequenter agenda sunt justissime opitulante Domino terminentur. Ac proinde opportunum fore perspexi- mus fidei sanctze mysteriuos, quod est salutis no- sire Ineonvolsibile fandamentam, ore proprio pan- dere et ructatione cordis patule enarrare : ideireo ‘eredentes ot confientes ea quie in omnibus sancti coneillis sanetorumque patrum oraculi fessio protulit, symboli etiam seriem que sancta fidei continet sacramenta, oris nostri confes- sione proferimus. Credimus in unum Deum factoreu cooli et terra, visibitium omaium et invisi- bilium conditorem : et in unum Dominum Jesum Chriswm Fillom Dei unigenitum, et ex Patre natam ote omnia seculs, Deum ex Deo, lumen ex lumine, Deum verum ex Deo vero, aatum, non factam, bomousion Patri, hoc est ejusdem cum Patre sub- stantiz, per quein omnia facta sont que in colo et que in terra, qui propter nos et propter nostram salatem deacendit et incarnatas est de Spiritu sascio, ex Maria ‘sob Pootio Pilato, et sepulias tertia die resurrexit, sscendit in coolos, sedet ad dexteram Patri, iterum atrem omnipotentem, Spiritum sanclum Dominum et vivifcatorem, ex Patre et Filio procedentem, cum Patre et Filio ado- ‘randum et glorifleandum,, qui locutus est per pro- ‘phetas : in unam catholicom atque apostolicam Eo- clesiam : conlitemar unum baptisma in remissionem ‘peceatorum, exspectamus resurrectionem moriuo- ‘rum et vitam fatarl seculi, Amen, Qua nostra cre- dulitate, wt sauctorum Patrum adunatio edidit, rese- ala alque Gila ad ea que sunt subsequenter agenda definitionis nosire articulum vertimus, L on tribus diebus, quibus initio concilii nihil nd agenda (jubetur, nisi tantum de fide ac de aliis rebus spiriiualibus, nullo scularium interpo- Fi Ternarius numerus in e0 quod initium mediumque finemque sortitur Trinitatis speciem siguare videwur, ‘ae proinde quia numerositas sacerdotum in nomine sancta Trinitatis pro synode peragenda assulet congregari, opportune tnstituendam credimus in initio totius adunationis, ut trium dierum spat percurrente jejunio de mysterio sanciz Trinitatis aliisque spiritualibus sive pro moribus sacerdotum corrigendis, nullo secularium assistente, inter eos sub nominis 5QX divini timore per triduum habita fuerit altereatio, ejusdem sanct Trinjatis juvamine eateraruin causarum negotia inoffensibili peragan- MM, De obserandis ostiis baptisterii in initio Quadra- gesima. Quadragesime bapsizandi generali- ISIDORO HISPAL. ASCRIPTA. 586 ‘Alter claudatar mysterium, tamen ul ecclesiastics consuetudinis ordo deposcit necesse est ut ostia baptisterii in codem die pontifcali manu et auoulo , assignata (T. 4, 2, signata] claudantur, et usque iu Coenz Domini solemnitatem nullateous reserentur, ob id videlioes ut et per signaculum pontifcum, ex- ceplo gravissine necessitatis obventu, in bis diebos monsiretur per totum orbem nun licere Geri bapti- smum et sa:ctilicationem ; iterum episcopali eadem ‘observatione reserata signetur domi patere mysterium resurrectionis, in quo ad vim fuctus est aditus homini, ut quia per baptismum consepul- tus est ia morte Chi resurgat cum ¢0 in gloria Dei. Quod quia in aliquibus ecclesiis miniue bac sancia consueludo ab episcopis custoditor atque B peragitur, ideo per hane nostram sententiam sanei- mus alque decernimus, ut ita a totius Hispania et Gallisrum pontificibus cuttodiatar, quatenvs in pra Gicto die, initii videlicet Quadragesimz, et ostia sancti baptisterii cum landum consummatione clau- dantur, et ab episcopis suorum annulorum siguacule obsignentur, ita ut nisi in Coens: Domini celebritate, ‘quando inore solito altaria assolent devestiri, eadem debennt ostia resorari. Inconveniens etenim res est, tat illic in prememoratis Quadragesima diebus cunctis aditus pateat adeundi, ubi noe licet debitum mysterium exerceri. IL. De ablutione pedum in Cana Domini facionda. CaLlibe satis ratumque Deo cernitur mysterium, si ¢jus exesmpla sequentes imitatores ipsias esse stu- deant Christicola mentes, dicente Domino : Qui mihi ministrat me sequatur. Quocirea si Dominus redem- plorque nosier discipulorum non dedigaatas est ablutione aque abluere pedes, protestante evange- lista : Surgens Jesus a cana et ponens vestimenta sus ‘capit lavare pedes discipuloram dicens : Si sgo lavi pedes vesiros dominus et magister, et vos debetis alter atteriva lavare pedes; cut nos pie actionis exhibi- tione imbuti exemplorum ejus non simus devotissimi sectatores? Denique coruscamte sancti operations D nem, cum Veritas objurgans dicat : Quare vos (rans- gredimini mandatum Dei propter ireditionem sestram? itemque preecellentissimas doctor et martyr Cyprianus prosequens ait : Frustra qui ra lone vineontur consueludinem nobis opponunt, ‘quasi consuetudo major sit veritate, aut non id spiriwualibua sequendam quod in melius fueri saneto Spirita revelatum; ideoque dum veritatis exemplom luce clarius enitescat et objurgationis jus lerribilia edicta praulgeant, atque etiam docto- rig preecipui sententia instruat majorem esse veri— tatem consuetudine, ineassum nobis consuetudines ine ratione objiciumt. Nam licet eadem ablutio pedum omni tempore ut Gat expedibile habeatur, tamen necesse est ut specialiug in eodem die quo » sr CONCILIA MISPANLZ. — TOLETANUM XVII. 358 Christo gestum est omnimode observetur. Proinde A hae sancia synodus decernit atque instituit, ut deinceps non aliter per totivs Hispanize et Galli:rum ecclesias eadem solemnitas celebretur, nisi pedes ‘onusquisque pontifiewn seu sacerdowm secundum ‘hoe sacrosanelum exemplum suorum lavare studeat subditoram. Quod si quisquam sacefdotum hoc no- strom distulerit stlimplere deeretum, duorum men- spatlis sese noverit a sancize communionis per- ceptlone frustratum. IV, De sacris ministeriis vel ornamentis eccle- siarum, Sacerdotam quorumdam improbanda voluntes et Infausta temeritas sacrosancta sibi commissa alia mministeria atque eztera ecclesia: ornamenta non so- Jum aliis tradunt pro suis nequissimis actibus aba- B tenda, sed, quod pejus est, suis ea non pertimescunt usibas adjungere insumenda, Unde licet antiquorum Patrum senteotia de talibus yersonis, qua vasa 60- Jummodo sacra dispentunt voluniate sscrilega, fue- rit jam io preteritis promulgata, tamen in commune oinceps statuit coadunatio nostra, ut non tantum dé sacris ministeriis, sed etiaun et de universis ecclesize ornaments nihil unusquisque sacerdotum pro wsibus vel voluntatibus coufrivgere, vendere aut maufregare pertentel. Si quis vero sacerdolum hoc nostram violare tentaverit institutum, secundum prisca ecanooum instituta bonoris proprii_ordinem iat, et ws suerilegus perenoi infainio denotaius & sserz communionis perceptione, exceplo in su preme temporis cursu, omnibus diebus vite sux maenent alianus; atque iusuper si ejusdem temerato- ris exstiterit propria rei habitio, quidquid de eis- dem sacris miniateriis vel ornamentis ecclesiz visus ‘est maufragasse, aut ipso aut 593 pars ejus com- pollatar parti ejusdem acelesia ex integro reformare. V. De his qui missom defunctoram pro vivis andent malevole celebeare. huneano generi siatuit omotbus modis meodacium praccavere, dicente S:lomone : Noli narrare mendo- cium adversus fratrem tuum neque amico similiter fa- cigs ; ot iteram : Os quod mentivur oecidit axtmam pleriqne sacerdotum qui praedicatores veritatis « stere deboerunt, et ex quorum ore universitas ple- 1p bium legem veritatis debet exquirere, secundum Sa- Towonem * qui dicit : Labia sacerdotis cusiodixnt scientiam et legem exquirunt de ore ejus, quia ongelus Domini est, ita prepediente delicto stque ssuciati imicitie doto non solum hominibus fallaciter loqui miiilove pertimescunt, sed in sanctis basilicis. supra a‘tare Domini eoram Deo idem nequaquam perpetra- re horrescunt. Nam missam pro requie defunctoram promalgetam fallaci voto pro. vivis student celebrare ‘homioibus, non ob alivd, nisi ut is pro quo idipeum offertar sacrificiumn ipsius sacrosancti libaminis in- Lerventu mortis ac perditionis incurrat periculam, et quod cunctis datum est in salutis remedivm illi hoe # Textus est Malachi cap. 1, vers. 7. perverso instincta quibusdam esse expetunt in inte- ritum, Obinde nostrae elegit unanimitatis conventus, ut si quis. sacerdotum fuerit detectas, a propri tam ipse sacerdos quam etiam eragenda incitasse perpenditur, exsi gastulo religati, excepto in supremo cunctis vite sue diebus sacize communionis eis de- negetur perceptio, quan Domino se credideruut frandulento delibasse studio. VL. De diebus litaniarum per totot duodecias menses ce ebrandis, Quanquam priscoram Patram institutio per totum annum per singulorum mensium cnrsum litauiarum vota docreverit persolvendam, nec tamen specialiter sanserit pro quibus causis id ipsum sit peragendam, tamen quia cooperante humani genesis adversario tmulta inolevit oberrandi consuetudo et jurisjuramdi tromgressio, ideo secundum evangelistam qui i Vigilate et orate ne iniretis in tentationem, iu cow- 1 deinceps per totma annum in cunctis duodecim mensibus per universas Hispanize et Galliarum provincias pro statu Ecclesiay Dei, pro incolumitate prineipis nostri atque salva- tione populi, et indulgentia totius peceati et » eunc- torum Adelinm cordibus 59% expolsiono diaboli, exomologesis vols gliscentibus celebretur, quatenus dum generalem omnipotens Bominus alfictionem Perspexerit, et delictis omnibus miseratus indulgeat, et szvientis diaboli incitamenta ab animis omoium procul efficiat. Vil. De munitione conjugis aique protis regia. Praeminentivm exercilivm ac devotionis sancte studium, dum sese per diversa pize operationis gesta diffandit, et emolumentam sibimet eonquirit virtutis et bene operandi adhibet incentivam subjectis , ita empe ut pro eo quod bene gessit recipiat x Deo mercedem, et pro eo quod ad Lonum alios incitavit statim recepisse gaudeat retribntionis vicew. Quapro- ter dum principalis sublisnitas talia agit, perspicnum est ut a sancta Ecelesia prorogetur ei vielssitudo mereedis, cur eamdem Ecclesian studet exornare operibus justis, quatenus et ille ad bene agendum Promptior magis magieque effeiatur, et sulditorum ‘animus gratcita invitatione smplius roboretur. Ac proinde quia religiorus ac gloriosissimas prineeps noster Egiea rex alo relans pro Domiuo Deo exerei~ ‘wom inimicos vers fdei, qui diversa aetione malue- runt catholiew credulitatis statum evertere, ot juris- jorandi profanationem, dum czrimoniarum suarum ritus contra sune pollieitationem malueruat servare, isl sunt incurrisse, ha recto judicii tramite digua cernitar ultione percutere, quatenus ot injuriam cra- cis Christi vindiearet, ot statom totius sancim Eocle- siz conservaret, aique genti ac patriz sux defeasio- nis avunimina necessaria provideres. Ideo nos pro tot et tantis beneficis, quibts tam sancte Eeclesiz quaw enti ac patria: sux prorogare intendit, eupieutes in nostra sanctionem deprominnus tis inviolabile sacramentum nunc consistentes quam futuris tempo- cunctos ribus, cujuslibet ordinis vel generis, homines sucee- dentes convenimus ac eontesiamur, ut si quandoque contigerit quod gloriosa donuiu Cixilo regina diutinis annis transactis religiose existal in viduitate super- sles atque ex eo habuerit duleissimas proles, nulla mordacitate jum per quascunqne subilissimas in- nes nocibi adversus ens per ;uirat ocea- lis eorom vita cujuslibet instantia obte- Fatur Injastissimis tcediis, nulls maceretor inediis ; nnullus quoque 595 filiis ac filisbus evrum contra eorum volustatem rel'gionis habitum iniponat, aut cexsilii ergastulis mancipandos statuat, neque flagel- Torum yerberibus eraciet, per quod et dignitate pri ‘ventur et extra debitum justitiee ordinem rerum rum eis habitio auferatur, sed quietis ac tranguillita- tis ope fulciti tam quod eis de parentali facultate ebita suecessio dederit, quam etiam quod per aucto- Fitatum oracula idem clementissimus dominus noster ills conferre maluerit, vel qu ab illis juste conqui- sita exstiterint, imperturbato jare possideant, et de rebus ipsis juticare quod voluerint incunetatam li- centiam habeant. Necessarium enim unicuique debet videri wt sacerdotalibus praemuniantur oracalis et eorom edietis reddantur per omnia liberales. Qui, si quandoque exstiterint destituti, secundum eanonici igorem edicti sacerdotum manebunt defensionibus cuntendi. Si quis igitur hoe pietatis edicium vio- Jandum delegerit, infrmandum erediderit aut quoquo pacio lemerare intenderit, sit perpetui anathematis ulone domnatus, a pagina coelesti abrasus, atque ‘eum diabolo ejusque soeiis acrioribus suppliciis alli- gates. VIIL. De Judeorum damnatione. Sieot Odeliam probitas magno debet da 2, donationis} premio munerari, ita infidel ‘vitas fortissimo congruit judieantium mucrone per- cell, Anquam, elenim est, ut domestici fidei copio- yy mo sivs suliimentor et adversarii ejus darius condem- nentur, quatenus et ili magis Domino suffragante profieiant et isti Deo obnitente deficiant, Et ideo quia plebs Judeorum nequissima sacrilegii nota re- spersa et effusione sa» guinis Christi cruenta 9¢ mul- toties jurisjarandi profanatione nescitur maculusa, tt copiosa sunt eoram scelera, sic necesse est ut graven sese incurrisse logeant snimadversio Jacturam, qui per alia sua scetera non solum statum Ecelesie proturbare maluerunt, verum etiam au: tyrannieo Inferre const: sunt ruinam patrize se po- pulo universo, ita aempe ut suum quasi tempus in- venis: wdentes diversas in catholicos exercerent strages. Unde erudelis et stupenda prasumptio cru- COLLECTIO CANONUM S. ISIDURO HISPAL. ASCRIPTA. sliquo eidem principi piam retributionem rependere, A deliori debet exatirpari 80 plicio, et ita in eis ordina- tum debet seevire judicium quatenus usquequ: puniatur quod nequiter detinitam praenosci de eause dum in hae sancia synodo per

You might also like