TC M LL E# T M BAKANLI#I

MEGEP
(MESLEK E# T M VE #RET M S STEM N N GLEND R LMES PROJES )

N&AAT TEKNOLOJ S

BETONARME DEM R

ANKARA 2007

Milli E itim Bakanl# # taraf#ndan geli$tirilen modller; Talim ve Terbiye Kurulu Ba$kanl# #n#n 02.06.2006 tarih ve 269 say#l# Karar# ile onaylanan, Mesleki ve Teknik E itim Okul ve Kurumlar#nda kademeli olarak yayg#nla$t#r#lan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlar#nda amalanan mesleki yeterlikleri kazand#rmaya ynelik geli$tirilmi$ retim materyalleridir (Ders Notlar#d#r). Modller, bireylere mesleki yeterlik kazand#rmak ve bireysel renmeye rehberlik etmek amac#yla renme materyali olarak haz#rlanm#$, denenmek ve geli$tirilmek zere Mesleki ve Teknik E itim Okul ve Kurumlar#nda uygulanmaya ba$lanm#$t#r. Modller teknolojik geli$melere paralel olarak, amalanan yeterli i kazand#rmak ko$ulu ile e itim retim s#ras#nda geli$tirilebilir ve yap#lmas# nerilen de i$iklikler Bakanl#kta ilgili birime bildirilir. rgn ve yayg#n e itim kurumlar#, i$letmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ula$abilirler. Bas#lm#$ modller, e itim kurumlar#nda rencilere cretsiz olarak da #t#l#r. Modller hibir $ekilde ticari amala kullan#lamaz ve cret kar$#l# #nda sat#lamaz.

 NDEK LER
indekiler
AIKLAMALAR .............................................................................................................. iii G'R'* ..................................................................................................................................1 ,RENME FAAL'YET'-1 .................................................................................................3 1. DEM'R YZEYLER'N'N TEM'ZLENMES' ..................................................................3 1.1.Betonarme Demirleri..................................................................................................3 1.1.1.Tan#m# ................................................................................................................3 1.1.2.S#n#flar# ...............................................................................................................3 1.1.3.zellikleri ...........................................................................................................4 1.3. Demir Yzeylerini Temizleme Kurallar# ....................................................................6 1.4. Demir Yzeylerinin Temizlenmesi ............................................................................6 LME VE DE,ERLEND'RME ...................................................................................9 ,RENME FAAL'YET'-2 ...............................................................................................10 2. DEM'RLER'N DZELT'LMES' ..................................................................................10 2.1 Demirleri Dzeltme..................................................................................................10 2.1.1.Tan#m# ..............................................................................................................10 2.1.2. e$itleri ...........................................................................................................10 2.2. Demirleri Dzeltme Aralar# ...................................................................................10 2.2.1. Tan#m# .............................................................................................................10 2.2.2. e$itleri ...........................................................................................................10 2.3. Demirleri Dzeltme Kurallar# ..................................................................................11 2.4. Demirlerin Dzeltilmesi ..........................................................................................11 LME VE DE,ERLEND'RME .................................................................................13 ,RENME FAAL'YET' 3.............................................................................................14 3. DEM'RLER'N KES'LMES' ..........................................................................................14 3.1. Demirleri Kesme .....................................................................................................14 3.1.1. Tan#m# .............................................................................................................14 3.1.2. e$itleri ...........................................................................................................14 3.2. Demirleri Kesme Aralar# .......................................................................................14 3.2.1 Tan#m# ..............................................................................................................14 3.2.2. e$itleri ...........................................................................................................14 3.3. Demirleri Kesme Kurallar# ......................................................................................15 3.4. Demirlerin Kesilmesi ..............................................................................................15 LME VE DEGERLEND'RME .................................................................................18 ,RENME FAAL'YET'-4 ...............................................................................................19 4. DEM'RLER'N BKLMES'........................................................................................19 4.1. Demirleri Bkme.....................................................................................................19 4.1.1.Tan#m# ..............................................................................................................19 4.1.2.e$itleri ............................................................................................................19 4.2. Demirleri Bkme Aralar# .......................................................................................19 4.2.1.Tan#m# ..............................................................................................................19 4.2.2.e$itleri ............................................................................................................19 4.3. Demirleri Bkme Kurallar# ......................................................................................20 4.4. Demirlerin Bklmesi .............................................................................................20 LME VE DEGERLEND'RME .................................................................................24 5. DEM'RLER'N BA,LANMASI ....................................................................................25

5.1. Demirleri Ba lama ..................................................................................................25 5.1.1. Tan#m# .............................................................................................................25 5.1.2. e$itleri ...........................................................................................................25 5.2. Demirleri Ba lama Ara ve Gereleri......................................................................25 5.2.1. Tan#m# .............................................................................................................25 5.2.2. e$itleri ...........................................................................................................25 5.3. Demirleri Ba lama Kurallar# ...................................................................................26 5.4. Demirlerin Ba lanmas#............................................................................................26 LME VE DEGERLEND'RME .................................................................................30 MODL DE,ERLEND'RME...........................................................................................31 CEVAP ANAHTARLARI .................................................................................................33 KAYNAKA ....................................................................................................................34

ii

AIKLAMALAR AIKLAMALAR
KOD ALAN DAL/MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI SRE N KO&UL YETERL K 582YIM020 n)aat Teknolojisi Alan ortak Betonarme Demiri Bu modl yap#n#n betonarme demirlerini temizleme, dzeltme, kesme, bkme ve ba lanmas# ile ilgili konulardan olu$an renme materyalidir. 40/32 Bu modln n ko$ulu yoktur. Demirleri donat#ya haz#rlamak. Genel Ama Gerekli ortam sa land# #nda, demir donat#y# kural#na uygun olarak haz#rlayabileceksiniz. Amalar 1. Betonarme demirlerinin yzeylerini kural#na gre temizleye -bileceksiniz 2. Betonarme demirlerini kural#na gre dzeltebileceksiniz. 3. Betonarme demirlerini kural#na gre kesebileceksiniz. 4. Betonarme demirlerini kural#na gre bkebileceksiniz 5. Betonarme demirlerini kural#na gre ba layabileceksiniz. Yap# atlyesi, in$aat demiri, temizleme, dzeltme, kesme, bkme ve ba lama; ara-gereleri, eldiven, ve i$ elbisesi Modlde yer alan her bir renme faaliyetini tamamlad#ktan sonra verilen lme aralar# ile kazand# #n#z bilgi, beceri ve tav#rlar# de erlendireceksiniz. Modl sonunda kazand# #n#z bilgi ve beceriler, retmeniniz taraf#ndan haz#rlanacak lme arac# ile de erlendirilecektir.

MODLN AMACI

E# T M #RET M ORTAMLARI VE DONANIMLARI

LME VE DE#ERLEND RME

iii

iv

GR& GR&
Sevgili +renci, 'n$aat alan#nda yap#lan uygulamalar ok e$itli ve de i$ken bir yap# gstermektedir. Sektrdeki i$ gc art#$# , teknolojik geli$meler in$aat yap#m#n# h#zland#rmaktad#r. Bu sektrler, faaliyetlerinin bir k#sm#n# ya da tamam#n# kendi zel amalar#na uygun olarak projelendirilmi$ yap#lar zerinde yrtmektedir. Bu a#dan bak#ld# #nda, ok amal# kullan#lan yap#lar#n can ve mal gvenli i a#s#ndan yeterli dayan#mda olmas# zorunludur. Yap#lar#n fiziki olarak ok sa lam olmas# da tek ba$#na yeterli olmamaktad#r. 'n$aat#n donat# demirlerinin en az yap# yklerini emniyetli olarak ta$#yabilecek dayan#mda olmas# gerekir. Yap#larda yeri, zaman# ve $iddeti tam olarak kontrol edilemeyen d#$ etkiler dikkate al#nd# #nda, betonarme donat# demirlerinin, dayan#m zelliklerinin bilinmesi gerekir. Ayr#ca bu zelliklerin bilinmesi, yap# gvenli i a#s#ndan al#nabilecek ek nlemlerin tespiti ve yap# projelerinin haz#rlanmas#nda nemli bir veri olacakt#r. Bunun iin yap#n#n statik sistemi,lleri ile uygulama yntem ve teknikleri nemlidir. Bir yap#n#n sa laml# #, o yap#y# meydana getiren yap# elemanlar#n#n ve malzemelerinin kaliteli olmas#na ba l#d#r. Yap#larda sa laml#k vazgeilmez bir unsurdur. Sa laml#k ise pek ok yap# elemanlar#n#n tekni ine uygun olarak in$a edilmesine ba l#d#r. Betonarme demirleri ile uygun olarak projelendirilecek betonarme yap#lar#n uzun y#llar gvenli olarak ayakta kalmas# ile malzeme, i$ gc , ekonomik g ve can kayb# nlenebilecektir.

#RENME FAAL YET -1 #RENME FAAL YET -1

AMA AMA :

Bu faaliyet ile gerekli ortam sa land# #nda demir yzeylerini, tekni ine uygun olarak temizleyebileceksiniz.

ARA&TIRMA ARA&TIRMA
Binalar#n yap#m#nda demirlerin yzey temizli ini kontrol ederek genel grnmn ve temizli i ile ilgili bir yaz# haz#rlay#n#z. Bu konuyu s#n#f#n#zda tart#$#n#z.

1. DEM R YZEYLER N N TEM ZLENMES

1.1.Betonarme Demirleri
1.1.1.Tan-mYk ta$#yan betonarme yap# elemanlar#nda ekme ve kayma gerilmelerini kar$#lamak amac#yla kullan#lan zel $ekillendirilmi$ elik ubuklard#r.

1.1.2.S-n-flarSt I St II a St II b St III a St III b St IV a St IV b : Normal betonarme eli i : Do al sertlikte yksek kaliteli elik : So ukta ekilmi$ zel betonarme eli i : Do al sertlikte stn kaliteli elik : So ukta ekilmi$ zel betonarme eli i : Do al sertlikte en stn kaliteli elik : So ukta ekilmi$ zel betonarme eli i

'n$aatta en ok kullan#lan yap# elikleri, St 37 ve St 52 dir. St I, II, III ve IV a b 37 ve 52 : Almanca (Sthal) ve 'ngilizce (Steel) elik isimlerinin ba$ harfleri : Akma gerilmelerine gre s#n#f numaralar# : Do al sertlikte elik ubuk : So ukta i$lem grm$ elik ubuk : Akma gerilmelerini belirleyen numaralard#r (bu akma elik kesitinde gerilmeden dolay# meydana gelen daralma).

1.1.3.zellikleri
Piyasada betonarme demiri ad# ile bilinen malzemeye, betonarme eli i de denilmektedir. Beton eliklerinin yzey zelliklerine gre e$idi vard#r. Nervrl elik: Beton ierisinde demirin (donat#) s#yr#lmas#n# nlemek iin yzeyi nervrl, e$itli aplarda yuvarlak demirlerdir. Dz yzeyli elik: Yzeyi dz, e$itli aplarda yuvarlak demirlerdir. Profil yzeyli elik: Yzeyi dz, e$itli aplarda , kesitleri farkl# geometrik $ekillerdeki demirlerdir.

a-Nervrl elik

b. Dz yzeyli elik

c. Profil yzeyli elik

Betonarme elikler piyasada $ekilde bulunur:

Kangal elikler: ap# ince olan elikler, ta$#ma ve kullanma kolayl# # sa lamak bak#m#ndan fabrikasyon olarak kangal $eklinde retilir. Firkete elikler: Betonarme elikleri, ta$#ma ve kullanma kolayl# # sa lamak bak#m#ndan fabrikasyon olarak firkete $eklinde retilir. Boy elikler: ap# kal#n olan elikler fabrikasyon olarak tam boy $eklinde retilir.

Resim 1.1: Kangal elikler

Resim 1.2: Firkete elikler

Resim 1.3.4 :Boy elikleri

Betonarme elik ubuklar#n kesitleri genellikle daire $eklinde olup () simgesi ile gsterilir. Betonarme elik ubuklar#n aplar# 8 mm den byk olup, 2$er mm aral#klarla artar. Betonarme elik ubuklar#n boylar# 12 m olarak retilmektedir.

1.2. Demir Yzeyini Temizleme Ara ve Gereleri

1.2.1. Mekanik Temizleyiciler Tel f-ra Takoz f-ra Z-mpara : Demir yzey paslar#n#n temizlenmesinde kullan#l#r. : Demir yzeylerinin kaba temizli inde kullan#l#r. : Demir yzeyindeki paslar#n #kart#lmas#nda kullan#l#r.

Resim 1.5: Tel f-ra 1.2.2. Likit Temizleyiciler

Resim 1.6: Takoz f-ra

Resim 1.7: Z-mpara

Gaz ya # Tiner Neft Mazot

1.3. Demir Yzeylerini Temizleme Kurallar Temizleme gereci demir yzey zelli ini bozmamal#d#r. Likit temizleyiciler demir kimyasal zelli ini bozmamal#d#r. Demir yzeyinde demir aderans#n# olumsuz etkileyecek b#rak#lmamal#d#r.

maddeler

1.4. Demir Yzeylerinin Temizlenmesi

Resim 1.8: ) eldiveni

)lem Basamaklar-:
1. '$ eldiveninizi giyerek, demirin pas ve apaklar#ndan, ellerinizi koruyunuz.

Resim 1.9

Resim 1.10

2. Kangal demirin ucundan tutup evredekilere zarar vermeden a#n#z.

3. Firkete demirin bir ucundan tutunuz, ba$ka bir ki$i de di er ucundan tutsun, sonra ekerek a#n#z.

Resim 1.11

Resim 1.12

4. Demir zerinde yabanc# madde varsa takoz f#ra ile temizleyiniz.

5. Demir zerinde yabanc# madde ve pas varsa tel f#ra ile srterek temizleyiniz.

Resim 1.13

Resim 7.14

6. Demir zerindeki yabanc# maddeleri ve paslar# z#mpara k #d# kullanarak temizleyiniz.

7. Demir zerindeki ya lanmalar# ve paslar#, likit malzeme srerek temizleyiniz.

DE#ERLEND RME LE#

A$a #da haz#rlanan de erlendirme le ine gre, kendinizin veya arkada$#n#z#n yapt# #, demir temizleme i$lerini de erlendiriniz. Gerekle$me dzeyine gre, evet hay#r seeneklerinden uygun olan# kutucu u i$aretleyiniz.

KONTROL L STES
Dersin ad-

Genel in$aat teknolojisi +rencinin Donat# demirlerini temizleme Ama Ad- Soyadbecerilerinizi llmesi Konu Donat# demirlerini temizleme S-n-f Nu De+erlendirme ltleri Evet ( ) 1 Demir temizleme aralar#n# haz#rlad#n#z m#? ( ) 2 Temizlenecek demirleri haz#rlad#n#z m#? ( ) 3 '$ eldiveni giydiniz mi? ( ) 4 Kangal demirleri at#n#z m#? ( ) 5 Firkete demirleri at#n#z m#? Demirlerin zerindeki yabanc# maddeleri takoz f#ra ile ( ) 6 temizlediniz mi? Demirlerin zerindeki yabanc# maddeleri ve paslar# tel f#ra ile ( ) 7 temizlediniz mi? Demirlerin zerindeki yabanc# maddeleri ve paslar# z#mpara ile ( ) 8 temizlediniz mi? Demirlerin zerindeki ya lanmalar# ve paslar# likit malzeme ile ( ) 9 temizlediniz mi? Toplam evet ve hay-r cevap say-lar-

Hay-r ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Bu de erlendirme sonucunda eksik oldu unuzu tespit etti iniz konular# tekrar ederek eksikliklerinizi tamamlay#n#z.

LME VE DE #ERLEND RME LME VE DE #ERLEND RME

Bu faaliyet kapsam#nda kazand# #n#z bilgileri, a$a #daki sorular# cevaplayarak belirleyeceksiniz. LME SORULARI (oktan semeli) 1. Normal betonarme eli inin simgesi a$a #da verilenlerden hangisidir? A) St I C) St II B) St II a D) St III a

2. 'n$aatta en ok kullan#lan yap# elikleri a$a #da verilenlerden hangisidir? A) St 34 ve St 37 C) St 37 ve St 52 B) St 50 ve ST 52 D) St 52 ve St 70

3. 'n$aatlarda niin nervrl elikler kullan#l#r? A) Aderans# yksek oldu u iin. B) Karbon oran# yksek oldu u iin. C) Yum$ak demir oldu u iin. D) 'n$aat demiri oldu u iin. 4. A$a #da verilenlerden hangisi demir yzeyini temizleme likit malzemelerindendir? A) Tel f#ra C) K#l f#ra B) Tiner D) Z#mpara

5. Piyasada betonarme demiri ad# ile an#lan malzemeye.................................. denmektedir. ( Bo$ b#rak#lan yere a$a #daki ifadelerden uygun olan# yaz#n#z.) A) Dz yzeyli elikler C) Betonarme eli i B) Nervrl elikler D) Firkete dz ubuklar#

DE#ERLEND RME Cevaplar#n#z# cevap anahtar# ile kar$#la$t#r#n#z ve do ru cevap say#n#z# belirleyerek de erlendiriniz Eksik oldu unuz konulara dnerek tekrarlay#n#z. Tm sorular# do ru cevaplad#ysan#z di er faaliyete geiniz.

#RENME FAAL YET -2 #RENME FAAL YET -2

AMA

Bu faaliyetle gerekli ortam sa land# #nda demirleri tekni ine uygun olarak dzeltebileceksiniz.

ARA&TIRMA

ARA&TIRMA

Yak#n evrenizdeki yerle$im alanlar#nda bulunan in$aatlar# inceleyerek betonarme demirlerinin dzeltilmesiyle ilgili bir yaz# haz#rlay#n#z. Bu konuyu s#n#f#n#zda tart#$#n#z.

2. DEM RLER N DZELT LMES

2.1 Demirleri Dzeltme
2.1.1.Tan-mA#lm#$ olan demirleri eki, boru, dzeltme anahtar# ve makinelerle dzgn tam boy haline getirme i$lemine denir.

2.1.2. e)itleri
Mad#rga ile dzeltmek eki ile dzeltmek Boru ile dzeltmek Dzeltme anahtarlar# ile dzeltmek

2.2. Demirleri Dzeltme Aralar2.2.1. Tan-mFirkete veya kangal halindeki demirleri amak ve tam boyda dzeltmek iin kullan#lan aralard#r.

2.2.2. e)itleri
Mad-rga: Tezgh zerinde demir dzeltmede kullan#l#r. eki: Tezgh zerinde demir dzeltmede kullan#l#r. Boru anahtar-: Betonarme demirlerinin u k#s#mlar#n#n dzeltilmesinde kullan#l#r. Dzeltme anahtarlar-: Betonarme demirlerinin $ekillendirilmesinde kullan#l#r.

10

Resim 2.1: Mad-rga

Resim 2.2: eki

Resim 2.3: Boru anahtar-

Resim 2. 4: Dzeltme anahtarlar-

2.3. Demirleri Dzeltme Kurallar Demirler ezmeden dzeltilmelidir. Demirlerin yzeyinde keskin izler b#rak#lmamal#d#r. Demirler, dzeltme aralar# ile dzeltilmelidir.

2.4. Demirlerin Dzeltilmesi

Resim 2. 5

Resim 2. 6

)lem basamaklar-: 1. Demiri dzeltme sehpas#na koyup mad#rga 2.Dzeltme anahtar#n# demirin dzeltilecek ve eki ile yksk k#s#mlar#na vurarak k#sm#na takarak tam boy olarak dzeltiniz. 1. Demiri dzeltme sehpas#na 2. Dzeltme anahtar#n# demirin dzeltiniz. eki ile yksk dzeltilecek k#sm#na takarak tam 3. Dzeltme anahtar#n# ve boruyu demire takarak demiri tam boy olarak dzeltiniz.

Resim 2.7

11

DE#ERLEND RME LE#

A$a #da haz#rlanan de erlendirme le ine gre, kendinizin veya arkada$#n#z#n yapt# #, demir dzeltme i$lerini de erlendiriniz. Gerekle$me dzeyine gre, evet- hay#r seeneklerinden uygun olan# kutucu a i$aretleyiniz.

KONTROL L STES
Dersin AdAma Konu

Genel 'n$aat Teknolojisi

+rencinin

Donat# demirlerini dzeltme becerinizi Ad- Soyadlebileceksiniz Donat# demirlerini dzeltme S-n-f Nu De+erlendirme ltleri Demir dzeltme aralar#n# haz#rlad#n#z m#? Dzeltilecek demirleri haz#rlad#n#z m#? Demir dzeltme tezgh#n# haz#rlad#n#z m#? Demirleri mad#rga ve eki ile dzelttiniz mi? Demirleri dzeltme anahtar# ile dzelttiniz mi? Demirleri dzeltme ve boru anahtar# ile dzelttiniz mi? Toplam evet ve hay-r cevap say-larEvet ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Hay-r ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

1 2 3 4 5 6

Bu de erlendirme sonucunda eksik oldu unuzu tespit etti iniz konular# tekrar ederek eksikliklerinizi tamamlay#n#z.

12

LME VE DE#ERLEND RME LME VE DE#ERLEND RME

Bu faaliyet kapsam#nda kazand# #n#z bilgileri a$a #daki sorular# cevaplayarak belirleyeceksiniz. LME SORULARI (oktan semeli) 1- A$a #da verilenlerden hangisi demir dzeltme e$itlerinden de ildir? A) Mad#rga ile dzeltmek. B) Pense ile dzeltmek. C) Boru ile dzeltmek. D) Dzeltme anahtarlar# ile dzeltmek. 2- A$a #da verilenlerden hangisi demir dzeltme ara e$itlerinden de ildir? A) Mad#rga C) Dzeltme anahtar# B) eki D) Mala

3-A$a #da verilenlerden hangisi demirlerin u k#s#mlar#n#n dzeltilmesinde kullan#l#r? A) Pense B) Kerpeten C) Boru anahtar# D) Dzeltme anahtarlar# 4- Firkete veya kangal halindeki demirleri amak ve tam boyda ..iin kullan#lan aralard#r. Bo$lu a a$a #daki ifadelerden uygun olan# yaz#n#z. A) Dzeltme C) Bkme B) Kesme D) Temizleme

5- A$a #da verilenlerden hangisi demir dzeltme kurallar#ndan de ildir? A) Demirleri ezmeden dzeltmek. B) Demirlerin yzeyinde keskin izler b#rakmamak. C) Demirleri nce bkp sonra dzeltmek. D) Demirleri dzeltme aralar# ile dzeltmek. DE#ERLEND RME Cevaplar#n#z# cevap anahtar# ile kar$#la$t#r#n#z ve do ru cevap say#n#z# belirleyerek de erlendiriniz Eksik oldu unuz konulara dnerek tekrarlay#n#z. Tm sorular# do ru cevaplad#ysan#z di er faaliyete geiniz.

13

#RENME FAAL YET -3 #RENME FAAL YET 3

AMA
Bu faaliyet ile, gerekli ortam sa land# #nda, demirleri, tekni ine uygun olarak kesebileceksiniz.

ARA&TIRMA
Yak#n evrenizdeki yerle$im alanlar#nda bulunan in$aatlar# inceleyerek betonarme demirlerinin kesilmesine ait bilgileri ieren bir yaz# haz#rlay#n#z. Bu konuyu s#n#f#n#zda tart#$#n#z.

3. DEM RLER N KES LMES

3.1. Demirleri Kesme
3.1.1. Tan-m'n$aat demirlerini, el makas#, yer (kol) makas# veya demir kesme makinesi ile keserek istenilen lye getirmektir.

3.1.2. e)itleri
: El makas# ile kesmek Yer (kol) makas# ile kesmek Demir kesme makinesi ile kesmek

3.2. Demirleri Kesme Aralar3.2.1 Tan-m'n$aat demirlerini istenilen lye getirmek iin kullan#lan aralard#r.

3.2.2. e)itleri
El makas#: Genellikle ince demirlerin kesilmesinde kullan#l#r. 2.Yer (kol) makas#: 'nce ve kal#n demirlerin kesilmesinde kullan#l#r. Demir kesme makinesi: Kal#n demirlerin kesilmesinde kullan#l#r.

14

Resim 3.1: El makaslar-

Resim 3. 2: Yer (kol) makaslar-

Resim 3.3: Demir kesme makinesi (spiral)

3.3. Demirleri Kesme Kurallar Demir ap#na uygun makas# semek Demiri, makas a z#na do ru yerle$tirmek Demir kesme makinesini kullanmak

3.4. Demirlerin Kesilmesi

)lem Basamaklar-

Resim 3.4

Resim 3.5

1. Demirin kesilecek yerlerini metre ile lp, tebe$ir kullanarak markalay#n#z,

2. Kesilecek demirleri markalad#ktan sonra kesme alan#nda haz#rlay#n#z.

Resim 3.6

Resim 3.7

3. Demirleri i$aretledi iniz yerden, el makas#n# takarak kesiniz.

15

Resim 3.8

Resim 3.9

4. Demirleri kol makas#na takarak i$aretledi iniz yerden kesiniz.

Resim 3.10

5. Demir kesme makinesini kullanarak demirleri i$aretledi iniz yerden kesiniz.

16

DE#ERLEND RME LE#

A$a #da haz#rlanan de erlendirme le ine gre, kendinizin veya arkada$#n#z#n yapt# #, demir kesme i$lerini de erlendiriniz. Gerekle$me dzeyine gre evet- hay#r seeneklerinden uygun olan# kutucu a i$aretleyiniz.

KONTROL L STES
Dersin AdAma Konu

Genel in$aat teknolojisi Donat# demirlerini kesme lebileceksiniz Donat# demirlerini kesme becerinizi

+rencinin Ad- SoyadS-n-f Nu

Evet ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Hay-r ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

1 2 3 4 5 6

De+erlendirme ltleri Demir kesme aralar#n# haz#rlad#n#z m#? Kesilecek demirleri haz#rlad#n#z m#? Kesilecek demirleri markalad#n#z m#? Demirleri el makas# ile kestiniz mi? Demirleri kol makas# ile kestiniz mi? Demirleri kesme makinesi ile kestiniz mi? Toplam evet ve hay-r cevap say-lar-

Bu de erlendirme sonucunda eksik oldu unuzu tespit etti iniz konular# tekrar ederek eksikliklerinizi tamamlay#n#z.

17

LME VE DEGERLEND RME LME VE DE#ERLEND RME

Bu faaliyet kapsam#nda kazand# #n#z bilgileri a$a #daki sorular# cevaplayarak belirleyeceksiniz. LME SORULARI (oktan semeli) 1. A$a #da verilenlerden hangisi demir kesme e$itlerinden de ildir? A) El makas# ile kesmek B) Yer (kol) makas# ile kesmek C) Demir kesme makine ile kesmek D) Boru anahtar# 2. A$a #da verilenlerden hangisi demir kesme ara e$itlerinden de ildir? A) Demir kesme makinesi B) El makas# C) Dzeltme anahtar# D) Yer (kol) makas# 3. A$a #da verilenlerden hangisi demir kesme kurallar#ndan de ildir? A) Demirleri temizlemek. B) Demir ap#na uygun makas# semek. C) Demiri makas a z#na do ru yerle$tirmek. D) Demir kesme makinesini kullanmak. 4. A$a #da verilenlerden hangisi genellikle ince demirlerin kesilmesinde kullan#l#r? A) Demirci el makas# B) Kerpeten C) Pense D) Demirci kerpeteni 5. 'n$aat demirlerini el makas#, yer (kol) makas# ve demir kesme makinesi ile istenilen lye getirmeye..denir. Bo$lu a a$a #daki ifadelerden hangisi getirilmelidir? A) Dzeltme B) Kesme C) Bkme D) Ba lama

DE#ERLEND RME Cevaplar#n#z# cevap anahtar# ile kar$#la$t#r#n#z ve do ru cevap say#n#z# belirleyerek de erlendiriniz Eksik oldu unuz konulara dnerek tekrarlay#n#z. Tm sorular# do ru cevaplad#ysan#z di er faaliyete geiniz.

18

#RENME FAAL YET -4 #RENME FAAL YET -4

AMA AMA
Bu faaliyet ile gerekli ortam sa land# #nda, demirleri, tekni ine uygun olarak bkebileceksiniz.

ARA&TIRMA

ARA&TIRMA

Yak#n evrenizdeki yerle$im alanlar#nda bulunan in$aatlar# inceleyerek betonarme demirlerinin bkmesine ait bilgileri ieren bir yaz# yaz#n#z? Bu konuyu s#n#f#n#zda tart#$#n#z.

4. DEM RLER N BKLMES

4.1. Demirleri Bkme
4.1.1.Tan-mDzeltilmi$ olan demirleri boru, dzeltme anahtar#, demir bkme tezgh# ve makinelerle dzgn ve istenilen $ekilde bkme i$lemidir.

4.1.2.e)itleri
Boru ile bkmek Dzeltme anahtarlar# ile bkmek Demir bkme tezgh# ile bkmek

4.2. Demirleri Bkme Aralar4.2.1.Tan-mBetonarme demirlerini istenilen l ve $ekilde bkmek iin kullan#lan aralard#r.

4.2.2.e)itleri
1. Boru anahtar-: Betonarme demirlerinin kanca bkmlerinde kullan#l#r. 2. Bkme anahtar-: Betonarme demirlerinin $ekillendirilmesinde kullan#l#r.

19

3. Demir bkme tezgh-: Betonarme demirlerinin zerinde do rultulup, gerekli $ekillerin verilmesinde kullan#l#r. 4. Demir bkme kolu: Tezgh zerinde bulunan ve demir bkmek iin kullan#lan alettir.

Resim 4.1: Boru anahtar-

Resim 4.2: Bkme anahtar-

Resim 4.3: Demir bkme tezgh-

Resim 4.4: Demir bkme kolu

4.3. Demirleri Bkme Kurallar Demir bkme noktas#ndan kullan#lan arac# kayd#r#lmamal#d#r. Demir bkme $ekline uygun ara kullan#lmal#d#r. Demir bkme i$lemi istenilen $ekilde yap#lmal#d#r.

4.4. Demirlerin Bklmesi

)lem Basamaklar-

Resim 4.5

Resim 4.6

20

1. Demirin bklecek yerlerini metre ile lp tebe$ir kullanarak markalay#n#z.

2. Bklecek demirleri markalad#ktan sonra bkme tezgh#nda haz#rlay#n#z.

Resim 4.7

Resim 4.8

3. Demirlerin i$aretledi iniz yerine bkme anahtar#n# takarak istenilen

4. Demirlerin markalad# #n#z yerine bkme ve boru anahtar#n# takarak,

$ekil ve lde bknz.

istenilen $ekilde ve lde bknz.

Resim 4. 9

21

5. Demirleri tezghta demir bkme koluna takarak, markalad# #n#z yerden istenilen $ekilde bknz.

Resim 4.10.a

Resim 4.10.b

6. Bklm$ demirleri l ve e$itlerine gre istifleyiniz.

22

DE#ERLEND RME LE#

A$a #da haz#rlanan de erlendirme le ine gre, kendinizin veya arkada$#n#z#n yapt# #, demir bkme i$lerini de erlendiriniz. Gerekle$me dzeyine gre evet- hay#r seeneklerinden uygun olan# kutucu a i$aretleyiniz. KONTROL L STES
Dersin AdAma Konu

Genel in$aat teknolojisi Donat# demirlerini bkme lebileceksiniz Donat# demirlerini bkme becerinizi

+rencinin Ad- SoyadS-n-f Nu

Evet ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Hay-r ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

De+erlendirme ltleri 1 2 3 4 5 6 7 Demir bkme aralar#n# haz#rlad#n#z m#? Bklecek demirleri haz#rlad#n#z m#? Bklecek demirleri markalad#n#z m#? Demirleri bkme anahtar# ile bktnz m? Demirleri bkme ve boru anahtar# ile bktnz m? Demirleri bkme tezgh#nda bktnz m? Bklm$ demirleri istiflediniz mi? Toplam evet ve hay-r cevap say-lar-

Bu de erlendirme sonucunda eksik oldu unuzu tespit etti iniz konular# tekrar ederek eksikliklerinizi tamamlay#n#z.

23

LME VE DE#ERLEND RME LME VE DEGERLEND RME

Bu faaliyet kapsam#nda kazand# #n#z bilgileri a$a #daki sorular# cevaplayarak belirleyeceksiniz. LME SORULARI (oktan semeli) 1. A$a #da verilenlerden hangisi demir bkme e$itlerinden de ildir? A) Boru ile bkmek B) Dzeltme anahtarlar# ile bkmek C) Demir bkme tezgh# ile bkmek D) El ile bkmek 2. A$a #da verilenlerden hangisi demir bkme ara e$itlerinden de ildir? A) Demir bkme tezgh# C) Bkme anahtar# 3. B) eki D) Boru anahtar#

A$a #da verilen aralardan hangisi demir kanca bkmlerinde kullan#l#r? A)eki C) Boru anahtar# B ) Mad#rga D) Demirci kerpeteni

4. Dzeltilmi$ olan demirleri boru, dzeltme anahtar#, demir bkme tezgh# ve makinelerle dzgn istenilen $ekli vermeye denir. Bo$lu a a$a #daki ifadelerden hangisi getirilmelidir? A) Dzeltme C) Bkme 5. B) Kesme D) Temizleme

A$a #da verilenlerden hangisi demir bkme kurallar#ndan de ildir? A) B) C) D) Bkme noktas#ndan arac# kayd#rmamak. Bkme $ekline uygun arac# kullanmak. Bkmeyi istenilen $ekilde yapmak. Demirleri nce bkp sonra dzeltmek

DE#ERLEND RME Cevaplar#n#z# cevap anahtar# ile kar$#la$t#r#n#z ve do ru cevap say#n#z# belirleyerek de erlendiriniz Eksik oldu unuz konulara dnerek tekrarlay#n#z. Tm sorular# do ru cevaplad#ysan#z di er faaliyete geiniz.

24

#RENME FAAL YET -5 #RENME FAAL YET -5

AMA

Bu faaliyet ile, gerekli ortam sa land# #nda, demirleri tekni ine uygun olarak ba layabileceksiniz.

ARA&TIRMA

ARA&TIRMA

Yak#n evrenizdeki yerle$im alanlar#nda bulunan in$aatlar# inceleyerek; betonarme demirlerinin ba lanmas#na ait bilgileri ieren bir yaz# yaz#n#z? Bu konuyu s#n#f#n#zda tart#$#n#z.

5. DEM RLER N BA#LANMASI

5.1. Demirleri Ba+lama
5.1.1. Tan-mHaz#rlanm#$ olan demirleri, demir ba lama aralar# ve ba lama tel ile tezghta, istenilen $ekilde ba lamakt#r.

5.1.2. e)itleri
Yar#m ba lama Yar#m atk#l# ba lama Dz atk#l# ba lama K$ede atk#l# ba lama apraz atk#l# ba lama Tam ba lama

5.2. Demirleri Ba+lama Ara ve Gereleri

5.2.1. Tan-m'n$aat demirlerini, istenilen l ve $ekilde ba lamak iin kullan#lan aralar#d#r.

5.2.2. e)itleri
1.Demirci kerpeteni: Betonarme demirlerinin ba lama teli ile birle$tirilmesinde ve tel kesmede kullan#l#r.

25

Resim 5.1: Demirci kerpeteni

2.Demir ba+lama teli: betonarme demirlerinin birbirine ba lanmas#nda kullan#lan teldir.

5.3. Demirleri Ba+lama Kurallar Demirler s#k# bir $ekilde ba lanmal#d#r. Ba lamada gere inden fazla tel kullan#lmamal#d#r. Uygun ba lama e$idi seilmelidir.

Resim 5.2: Demir ba+lama teli

5.4. Demirlerin Ba+lanmas)lem basamaklar-

&ekil 1

&ekil 2

26

1. Demirlerin alt#ndan ba lama telini alarak yar#m ba lama yap#n#z.

2. Demirlerin birinin alt#ndan di erinin stnden teli alarak yar#m atk#l# ba lama yap#n#z.

&ekil 3

&ekil 4

3. Demirlerin birine sarg# yap#p alt#ndan, di erinin stnden teli alarak k$ede atk#l# ba lama yap#n#z.

4. Demirlerin birine sarg# yap#p alt#ndan, di erinin stnden teli alarak dz atk#l# ba lama yap#n#z.

&ekil 5

&ekil 6

5. Demirlerin birine sarg# yap#p alt#ndan, di erinin stnden, teli alarak apraz atk#l# ba lama yap#n#z.

6. Demirlerin birinin alt#ndan, di erinin stnden, teli alarak tam ba lama yap#n#z.

27

Resim 5.3.a

Resim 5.3.b

7. Demirlerin ba lama $ekillerini uygulayarak donat#y# olu$turunuz.

28

DE#ERLEND RME LE#

A$a #da haz#rlanan de erlendirme le ine gre, kendinizin veya arkada$#n#z#n yapt# #, demirleri ba lama i$lerini de erlendiriniz. Gerekle$me dzeyine gre, evet- hay#r seeneklerinden uygun olan# kutucu a i$aretleyiniz.

KONTROL L STES
Dersin AdAma Konu

Genel in$aat teknolojisi Donat# demirlerini ba lama lebileceksiniz Demirlerini ba lama becerinizi

+rencinin Ad- SoyadS-n-f Nu Evet

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

De+erlendirme ltleri Demir ba lama aralar#n# haz#rlad#n#z m#? Ba lanacak demirleri haz#rlad#n#z m#? Ba lanacak demirleri markalad#n#z m#? Demirleri yar#m ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri yar#m atk#l# ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri k$ede atk#l# ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri dz atk#l# ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri apraz atk#l# ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri tam ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri ba lama $ekillerini uygulayarak donat#y# olu$turdunuz mu? Toplam evet ve hay-r cevap say-lar-

Hay-r
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Bu de erlendirme sonucunda eksik oldu unuzu tespit etti iniz konular# tekrar ederek eksikliklerinizi tamamlay#n#z.

29

LME VE DE#ERLEND RME LME VE DEGERLEND RME

Bu faaliyet kapsam#nda kazand# #n#z bilgileri a$a #daki sorular# belirleyeceksiniz. LME SORULARI (oktan semeli) 1. A$a #da verilenlerden hangisi demir ba lama e$itlerinden de ildir? A) Yar#m ba lama C) Dz atk#l# ba lama 2. B) Yar#m atk#l# ba lama D) Tek ba lama cevaplayarak

A$a #da verilenlerden hangisi demir ba lama ara e$itlerinden de ildir? A) Kerpeten C) Demirci kerpeteni B) eki D) Pense

3.

A$a #da verilenlerden hangisi demir ba lama kurallar#ndan de ildir? A) Ba lamalar s#k# olmal# B) Gere inden fazla tel kullan#lmamal# C) Herkes istedi i $ekilde ba lamal#d#r D) Uygun ba lama e$idi seilmeli

4.

Haz#rlanm#$ olan demirleri, demir ve tel ile tezgahta, dzgn istenilen $ekilde ba lamakt#r. Bo$lu a a$a #daki ifadelerden hangisi getirilmelidir? A) Dzeltme aralar# C) Bkme aralar# B) Kesme aralar# D) Ba lama aralar#

5.

A$a #da verilenlerden hangisi betonarme demirlerinin birbirine ba lanmas#nda kullan#lan malzemedir? A) Demir ba lama teli C) Demir bkme anahtar# B) Demir dzeltme anahtar# D) Demir bkme tezgh#

DE#ERLEND RME
Cevaplar#n#z# cevap anahtar# ile kar$#la$t#r#n#z ve do ru cevap say#n#z# belirleyerek de erlendiriniz Eksik oldu unuz konulara dnerek tekrarlay#n#z. Tm sorular# do ru cevaplad#ysan#z di er faaliyete geiniz.

30

MODL DE#ERLEND RME

MODL DE#ERLEND RME

Soru : lleri verilen bir betonarme kiri)in demir donat-s-n- haz-rlay-n-z (kiri) kesiti 25 x 40 cm ve boyu 300 cmdir). A$a #daki performans testi ile modlle kazand# #n#z yeterlikleri lebilirsiniz. PERFORMANS TEST Dersin AdAma Konu Zaman Genel in$aat teknolojisi +rencinin

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Demiri donat#ya haz#rlama becerinizi Ad- Soyadlebileceksiniz. Demirleri temizleme, dzeltme, kesme, S-n-f Nu bkme ve ba lama yapabilme Ba$lang# saati Biti$ saati Toplam sre De+erlendirme ltleri Evet Demir temizleme aralar#n# haz#rlad#n#z m#? ( ) Demirleri haz#rlad#n#z m#? '$ eldivenini giydiniz mi? Kangal demirleri at#n#z m#? Firkete demirleri at#n#z m#? Demirlerin zerindeki yabanc# maddeleri temizlediniz mi? Demirlerin zerindeki paslar# tel f#ra ile temizlediniz mi? Demirlerin zerindeki paslar# z#mpara ile temizlediniz mi? Demirlerin zerindeki ya lanmalar# ve paslar# likit malzeme ile temizlediniz mi? Demir dzeltme aralar#n# haz#rlad#n#z m#? Dzeltilecek demirleri haz#rlad#n#z m#? Demir dzeltme tezgh#n# haz#rlad#n#z m#? Demirleri mad#rga ve eki ile dzeltiniz mi? Demirleri dzeltme anahtarlar# ile dzelttiniz mi? ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Hay-r ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

31

15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

Demir kesme aralar#n# haz#rlad#n#z m#? Kesilecek demirleri haz#rlad#n#z m#? Kesilecek demirleri markalad#n#z m#? Demirleri kesme aralar# ile kestiniz mi? Demir bkme aralar#n# haz#rlad#n#z m#? Bklecek demirleri haz#rlad#n#z m#? Bklecek demirleri markalad#n#z m#? Demirleri bkme tezgh#n# haz#rlad#n#z m#? Demirleri bkme aralar# ile bktnz m? Bklm$ demirleri istiflediniz mi? Demir ba lama aralar#n# haz#rlad#n#z m#? Ba lanacak demirleri haz#rlad#n#z m#? Ba lama telini haz#rlad#n#z m#? Ba lanacak demirleri markalad#n#z m#? Demirleri yar#m ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri yar#m atk#l# ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri k$ede atk#l# ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri dz atk#l# ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri apraz atk#l# ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri tam ba lama ile ba lad#n#z m#? Demirleri ba lama $ekillerini uygulayarak donat#y# olu$turdunuz mu? Toplam evet ve hay-r cevap say-lar-

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

Modl de erlendirmesi sonucunda eksik oldu unuz konular# yeniden tekrar ederek eksik bilgilerinizi tamamlay#n#z. Kendinizi yeterli gryorsan#z bir sonraki modle gemek iin retmeninize ba$vurunuz.

32

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

#RENME FAAL YET -1 CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 A C A B C

#RENME FAAL YET -2 CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 B D C A C

#RENME FAAL YET -3 CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 D C A A B

#RENME FAAL YET -4 CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 D B D A D

FAAL YET-5 CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 D B C D A

33

KAYNAKA KAYNAKA
ARUNTA* Do. Dr. H.Y#lmaz, Yap# Teknolojisi Ders Notlar#. GDE Recep, Ders Notlar#, (Yay#nlanmam#$), 2004. LAFARGE / DALSAN, Al- Uygulama Kitap-+-. OYMEL Do. Dr. Sabit, Yap- Bilgisi, Cilt I-II, Devlet Kitaplar#, 2003. KSZO,LU Halim , mit YEGL, Kksal ZCAN, Naz#m DNDAR, Naim YAMAN, Yap-c-l-k ) ve )lem Yapraklar-, 1979. TAYMAZ Haydar; Yap- Bilgisi Cilt III, 1990.

34