PHARE Business Support Programme III of the European Union for Bulgaria, Croatia, Romania, Turkey

UEAPME - SME FIT II

Eitim Dokman rn Gvenlii

Markus Stock Austrian Economic Chamber (WK)
tarafndan hazrlanmtr.

Elif Gliz BAYRAM Evrim RNOLU

tarafndan uyarlamas yaplmtr.

Trkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK)

This project is funded by the European Union under the PHARE Business Support Programme and implemented by UEAPME and its partners. The content of this document does not necessarily reflect the opinion of the European Commission.Bu Proje Phare Destek Program kapsamnda Avrupa Birlii tarafndan desteklenmekte, UEAPME ve ortaklarnca yrtlmektedir.Bu belgenin ierii Avrupa Komisyonunun grlerini yanstmamaktadr

NDEKLER BLM 1 : Avrupa Dzeyinde Yasal ereve I. Giri II. Avrupa Dzeyinde Yasal ereve A) rn Gvenlii - rnlerin Serbest Dolamna likin Olas Engel B) Ticari Engelleri ortadan kaldrma yntemi olarak kurallara uygun hale getirme C) CE iareti ve Genel rn Gvenliinin teminine ynelik Yeni Yaklam Ynergeleri 1. CE iareti uygulanacak rnler a) Makineler b) Basn tehizat c) Temel Basnl kaplar d) Oyuncaklar e) naat rnleri f) Elektromanyetik uygunluk g) Kiisel koruyucu donanmlar h) Otomatik olmayan tart aletleri i) Tbbi cihazlar Tbbi cihazlar Aktif nakledilebilir medikal gereler In vitro tansal medikal gereler j) Gaz yaktlar yakan aralar k) Sivil kullanma ynelik patlayclar l) Olas patlayc ortamlarda kullanma ynelik tehizatlar ve koruyucu sistemler m) Gezi tekneleri n) Asansrler o) Telsiz aralar ve telekomnikasyon terminal aralar p) nsan tamaya ynelik tasarlanm teleferik tesisatlar q) lm aletleri r) Dk voltajl tehizatlar s) Enerji kullanan rnlere ynelik ekolojik-tasarm t) Ev kullanmna ynelik elektrikli buzdolaplar ve dondurucular u) D kullanma ynelik aralar tarafndan oluturulan grlt emisyonu v) Floresan aydnlatmaya ynelik balastlar y) Sv ya da gaz yakt kullanlan scak su kazanlar 2. Genel rn Gvenlii Ynergesi (GPSD) 3. Yeni Yaklam Ynergelerinin Standart Unsurlar a) Kapsam b) Piyasaya srme ve hizmete sunuma c) Temel Gerekler d) Serbest Dolam Hkm e) Uyumlatrlm standartlar ve uygunluk varsaym f) Koruma Hkm g) Uygunluk Deerlendirmesi h) Yetkili kurulular i) CE iareti j) Uygulamada koordinasyon k) Deiiklik ve geie ilikin hkmler III. irketlere ynelik sonular A) Yeni Yaklam Ynergesinden kaynaklanan ykmllkler 1. Uygunluk deerlendirmesi 2. Teknik Dokmantasyon 3. AB uygunluk beyan 4. CE iaretinin yerletirilmesi

5. a) b) c) d) e) f) B) 1. 2. 3. 4. 5. 6. C) 1. 2. 3. D) 1. 2. 3. 4. 5. IV.

Sorumluluklarn tespiti retici Yetkili Temsilci (Temsilci) thalat / rnn pazara srlmesinden sorumlu Distribtr (Datc) Montajc ve kurulumcu Kullanc/veren Yeni Yaklamn Gl ve Zayf ynleri Topluluk pazarna esnek eriim yntemleri Karmaklk CE iaretinin yanl alglanmas Yetkili kurulularn performans Pazar gzetimindeki zayflklar Yaklam alannda yeni neriler Genel rn Gvenlii Ynergesinden kaynaklanan ykmllkler reticilere ynelik ykmllkler Distribtrlere (Datclara) ynelik ykmllkler Tehlikeli rnlerin ihbar rn Sorumluluu Sorumlu Kiiler spat Zorunluluu Sorumluluktan muafiyet Zamanam Snrlama Adm Adm KOB'lere ynelik rn Gvenlii

BLM 2 : Trkiyede Yasal ereve I. Giri II. 4703 sayl rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanun a) Hukuki ve idari durum b) Uygulama III. 4703 sayl rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanun a) Hukuki ve idari durum b) Uygulama IV. Sonu

BLM 1: AVRUPA DZEYNDE YASAL EREVE I. GR Avrupa Birlii ak ekonomi fikrine dayaldr. AB ierisinde ve dnda ortaklar ile ticaretin genilemesi yalnzca KOBlere ynelik ticari olanaklar artrmakla kalmam, bunun tesinde rn gvenlii alannda yeni risk ve glkleri de beraberinde getirmitir. Tketicilerin salk ve gvenliini korumak ABnin bir ncelii konumundadr. Bu nedenle, rn gvenlii ska yalnzca tketicilere ynelik bir husus olarak alglanmaktadr. Esasnda, Avrupa rn gvenlii yasalar kurululara ve de zellikle KOBlere ynelik olaanst nem arz etmektedir. Avrupa Birlii ierisinde yalnzca gvenli rnler pazara srlebilmektedir. rnleri topluluk ierisinde pazarlamak ve rnlerin serbest dolamndan kazan elde etmek amacyla rn gvenlii dzenlemelerine ilikin yasal bilgi ve uygunluk temel bir gereksinimdir. Kusurlu rnden kaynaklanan bir hasarn mevcut olmas durumunda sorumlu reticidir. stelik ak pazarlar tketici gveni zerine ina edilmektedir. Tketiciler sadece kullandklar, tkettikleri ya da yalnzca temas etmi olduklar rnlerin gvenli olduundan emin olmas durumunda dier ye Devletlerden rn satn alma eilimi ierisinde bulunmaktadr. Gvenli olmayan rnler bir kuruluun itibarn zedeleyebilmektedir. Bu nedenle, Tek bir Avrupa Pazarndan gerekten kazan elde etmek ve AB ierisindeki 490 milyonluk pazardan tam avantaj salamak amacyla, rnlerinin gvenilir olduundan emin olunmas gerekmektedir. Gvenli rnleri pazarlamak da zararlara ynelik klfetli iddialardan saknmann en iyi yoludur. rn gvenliine ilikin Avrupa erevesi birok yasal dzenlemeden meydana gelmektedir. Sektre zel mevzuat; inaat rnlerinden elektrikli aletlere, oyuncaklara kimyasallara ve kozmetik rnlere kadar uzanan farkl sektrlerdeki eitli rnlere ynelik uygulanabilir kesin kurallar belirlemektedir. Bu eitim arac, Yeni Yaklam Direktifleri ve Genel rn Gvenliine likin Direktif olarak anlan rn gvenlii alannda Avrupa Mevzuatnn en nemli unsurlar ve Trkiyedeki rn gvenlii konusu zerinde duracaktr. lk blmde, ABdeki ilgili yasal ereve sunulmaktadr. kinci ksm, kurululara ynelik mevcut olan yasal gereksinimlerin neticelerini ele almaktadr. nc ksmda Trkiyedeki rn gvenliine ilikin hukuki ve idari durum, drdnc blmde uygulamalar ve son blmde ise, kurulularn ykmllklerini yerine getirmesine ynelik adm adm klavuz yer almaktadr. II. AVRUPA DZEYNDE YASAL EREVE A) RN GVENL RNLERN SERBEST DOLAIMINA YNELK OLASI ENGEL Serbest rn dolam prensibi i pazarn temel yap talarndan birisidir. AT Antlamas 28nci ve 29ncu maddeleri, rnlerin ye Devletler arasndaki eit dzeyde tesiri bulunan ithal, ihra veya transit geiine ynelik miktar snrlamalarn ve tm nlemleri yasaklamaktadr. Dorudan ya da dolayl, gerek ya da muhtemel, Topluluk ii ticareti engelleyici tm ulusal nlemlerin (rnein;

yasalar, hkmler, dzenlemeler, idari uygulamalar) miktar snrlamas oluturan tedbirler olarak kabul edilir. (ECJ, C-8/74 Dassonville Hkm). Ulusal yasalar ayrt etmeksizin tm rnlere uygulansa dahi, ulusal rn gvenlii gereksinimlerinin bu tr bir tesiri bulunabilmektedir ve AT Antlamasnn 28nci ve 30ncu Maddelerine aykr olabilmektedir. Bununla birlikte, ulusal nlem, Zorunlu gereksinimlerin karlanmas asndan gerekli ise (rnein; tketicinin korunmas) Arzu edilen amala orantl ise, ve Ticarete en az engeli tekil etme amacna erimek iin bir seenek iseler (ECJ, C-120/78 Cassis de Dijon Hkm). ye Devletlerin serbest rn dolamn ulusal tedbirler ile kstlama olanaklar mevcuttur. Gereklilik, orantllk ve ticareti en az engelleyen seenek olmak genel oranllk prensibinin sonucudurlar. Topluluk uyumlatrmasna tabi olmayan rnler iin, AT Anlamasna gre tketicinin korunmas, insan salnn korunmas ya da evrenin korunmas gibi daha stn bir gereklilik nedeniyle ticari snrlama hakl klnmadka ye lkelerin dier bir ye lkede yasal olarak retilen ya da pazarlanan rnleri kabul etmeleri zorunludur. (ECJ, C-120/78 Cassis de Dijon Hkm). Bu, yukarda ifade edilen koullar karlayan ulusal rn gvenlii gereksinimlerinin serbest ticaret asndan bir kstlama tekil etseler dahi uygulanacaklar anlamn tamaktadr. Farkl ulusal rn gvenlii gereksinimlerinden ortaya kan rnlerin serbest dolamna ynelik kstlamalar ortadan kaldrmak amacyla Topluluk dzeyinde teknik dzenleme gerekmektedir. ye Devletler, bir rn uygun hale getirilmi Avrupa kriterleri ile uyumlu olduu takdirde zorunlu gereksinimlere bavurmayacaktr. Gnmzde, endstriyel retimin yaklak %80i ve AB ii imalat ticaretinin yaklak %74 uygunluk dzenlemesi kapsamndadr.

B) TCAR ENGELLER ORTADAN KALDIRMANIN BR YOLU OLARAK UYUMLATIRMA AT Anlamasnn 95inci maddesi, i pazarn kurulmas ve iletilmesi amac ile bal olan ye Devletlerde mevcut hkmlerin yaknlatrlmasna ynelik Avrupa Dzeyinde nlemlerin benimsenmesi imkann dzenlemektedir. Bu uyumlatrma dzenlemesi ilk balarda, olduka yava biimde gereklemekteydi: Her rn kategorisine ilikin ayrntl gereksinimleri karlama amac gtmesi ve teknik uygunluk dzenlemesi Direktiflerinin benimsenmesinin Konseyin oybirliine bal olmas dolaysyla, Mevzuat olduka teknik bir hal almt. Uzlaya varmak olduka g ve teknik gidiata ayak uydurmak imknszd. rnein, motorlu tatlar, kimyasallar ve kozmetie ynelik benimsenmi bu Eski Yaklam halen uygulanmaktadr. Eski Yaklam Direktifine uygun hale getirilmi uyumlu bir rn AB ierisinde serbeste pazarlanabilmektedir.

 pazarn tamamlanmasn hzlandrmak amacyla, 1992 ylnda teknik uygunluk dzenlemesine ynelik yeni bir yaklamn bulunmas ihtiyac ortaya kmtr. Teknik uygunluk dzenlemesi ve standardizasyona ynelik Yeni Yaklama ilikin Konseyin 1985 ylnda alm olduu karar ile Yeni Yaklam olarak anlan yaklam oluturulmutur. Bu aadaki esaslara dayanmaktadr: Uyumlatrma temel gereksinimler ile snrldr, Temel gereksinimler uygun hale getirilmi standartlarca ayrntl teknik kurallara evrilmektedir1, Uygunluk dzenlemesine tabi tutulmu standartlarn uygulanmas istee baldr, Uygunluk dzenlemesine tabi standartlar ile uyumlu imal edilen rnler uygunluk varsaymndan istifade etmektedir. C) CE ARET VE GENEL RN GVENLNE N YEN YAKLAIM DREKTFLER 1. CE iareti uygulanacak rnler Yaklak 25 tip rne ynelik olarak, CE iaretine ilikin Yeni Yaklam Direktifleri mevcuttur. Kapsama dhil rnler yllk yaklak 1,5 trilyon Euro tahmini deer ile AB ierisinde pazarlanan rnlerin byk bir ksmn tekil etmektedir. Her bir Direktif, kapsam dhilindeki rnleri ya da nlemeye alt tehlikelerin niteliklerini tanmlamaktadr. Yeni Yaklam Direktifleri ile oluturulan temel gereksinimler birbiri stne gelebilmekte ya da birbirini btnleyebilmektedir. Sonu olarak, bir rn yalnzca tm uygulanabilir hkmler ile uyumlu olduu takdirde pazara srlebileceinden ya da hizmete sunulabileceinden tr bir rne ynelik eitli Direktiflerin dikkate alnmas gerekmektedir. CE iareti aadaki rnlere ynelik n grlmektedir.2 a) Makineler (Direktif 98/37 EC; yeni Direktif 2006/42/EC 29 Aralk 2009 tarihinden itibaren yrrle girecektir. KAPSAM: Direktif 2006/42/EC mevcut Makineler Direktifsinin kapsamn geniletmektedir.Vinler ve kay iletimli sabitlemeler ve dier tesirli makineler bundan byle Direktif kapsamndan hari tutulmayacaktr. Makineler o Aktarml para ya da bileenler ieren, bileenlerinin en azndan biri hareketli ve zel bir uygulamaya ynelik birletirilmi olan, dorudan insan tarafndan ya da insan abasyla (hayvan gcyle) altrlmayan sabit ya da sabitlemeye ynelik montajdr. o lk paragrafta anlan, sahaya ya da enerji ve hareket kaynaklarna balant yapmaya ynelik bileenleri bulunmayan
1

Uyumlatrlm standartlar hakknda detayl bilgi iin NORMAPMEnin standardizasyon ve sertifikasyon eitim aracna baknz. Dier rnler CE iaretlemesi dndaki Yeni Yaklam lkeleri gereince uyumlatrlrlar. Bu paketleme ve paketleme at (Direktif 94/62/EC), trans-Avrupa hzl tren sistemi (Direktif 96/48/EC), deniz ekipman (Direktif 96/98/EC) ve tanabilir basn ekipman (Direktif 1999/36/EC) hakkndadr.

o lk ve ikinci paragrafta anlan, kuruluma hazr ve yalnzca tama amacyla bulunduu yerde ya da bir bina ya da yapya kurulu vaziyette ilev sergileyen, o lk, ikinci ve nc paragraflarda anlan makinelerin paralar veya ayn neticeye ulamak amacyla ksmen tamamlanm dzenli ve denetimli ve bylelikle ayrlmaz biimde ilev sergileyen makineler, o En azndan biri hareketli ve birleik, yk kaldrmaya ynelik ve g kayna dorudan insan abas ile uygulanan aktarml para ya da bileenlerin montaj. Yeri deitirilebilir tehizat, rnein; bir makine ya da ekicinin hizmete sunulmasndan sonra o makine ya da ekicinin kullancs tarafndan fonksiyonunu deitirmek iin ya da yeni fonksiyon tayin etmek iin bu tehizat bir ara olmad iin makineye monte edilen bir alet, Gvenlik bileeni, pazara bamsz olarak srlen, bireylerin gvenliini tehlikeye atan hata ve/veya ilev bozukluuna ynelik bir gvenlik ilevini tamamlayc, makinenin ilemesi iin gerekli olmayan ya da normal bileenler asndan makinenin ilev sergilemesine ynelik yeri doldurulabilecek olan, bir bileen (rnein; acil durum durdurma aralar, kiileri koltuklarnda tutmay salayan kstlama sistemleri, etraf evreleyen koruyucu yaplar) Kaldrma aksesuarlar; rnein, kaldrma makinesine eklenmemi, makine ve yk arasnda veya ykn tanmasna olanak tanyan, bir ykn ayrlmaz bir parasn tekil etmeye ynelik ve pazara bamsz olarak srlm bir bileen ya da tehizat; asklar ve bileenleri de kaldrma tehizatlar olarak deerlendirilmektedir Kaldrma makinesi ya da aksesuarlarnn bir ksm olarak kaldrma amalarna ynelik tasarlanm ve yaplm zincirler, halatlar ve dokumalar Otomatik tahrikli makine ya da ekici ve ilk sabit yatakta bunlar bir araya getiren dier bir makine arasnda g aktarmaya ynelik ayrlabilir mekanik aktarm aralarnn ayrlabilir bileeni Ksmen tamamlanm makine; rnein, neredeyse bir makineyi tekil eden ancak kendi bana zel bir uygulama temin edemeyecek olan montaj (rnein; tahrik sistemi) RNEKLER: mini-motosikletler, mobil kaldra i platformlar, hzar makineleri, presler, paketleme makineleri, hareketli yol ina makineleri, delgi makineleri, ta yarma makineleri, vinler KAPSAM DIINDAKLER: Makinenin asl reticisi tarafndan tedarik edilen yedek para olarak kullanlmaya ynelik gvenlik bileenleri, fuar yerlerinde ve/veya lunaparklarda kullanma ynelik zel tehizat, nkleer amalardan tr zel olarak tasarlanm ya da hizmete sunulmu makineler, ateli silahlar dhil silahlar, baz tama biimleri, deniz kayklar ve hareketli ky niteleri ve kayk ve/veya nitelerin gvdesine kurulu makineler, askeri ya da emniyet glerine ynelik makineler, laboratuarlarda, maden sarm donanmlarnda geici kullanma ynelik aratrma amalarna ilikin makineler, artistik performanslar arasnda kiilerin hareket etmesine ynelik makineler, dk voltajl tehizatlar (ev kullanmna ynelik ev gereleri, ses ve grnt tehizatlar, bilgi teknolojileri tehizat,

sradan bro makineleri, dk voltajl deitirme ve denetim donatlar, transformatrler. b) Basn Tehizat (Direktif 97/23/EC) KAPSAM: 0.5 bar deerinden daha byk azami msaade edilen basnca tabi tehizat RNEKLER: basn vanalar, gaz basn regltrleri, soutma sistemleri ve s pompalar, ev kullanmna ynelik basnl piiriciler (ddkl tencereler) KAPSAM DIINDAKLER: herhangi bir akkan ya da maddenin tesisten ya da tesise (akta veya kyda tanmasna ynelik boru ihtiva eden boru hatlar veya buna ynelik tasarlanm bir boru sistemi; tesis snrlar ierisinde bulunan son yaltm aracndan balayan ve iine alan, boru hatlarna ynelik zel tasarlanm tm ekli ekipmanlar kapsayan (muafiyet basn azaltma istasyonlarnda ya da kompresyon istasyonlarnda bulunanlara benzer standart bir basn ekipmanna uygulanmamaktadr), su tedariki, datm ve boaltmna ynelik ebekeler ve ilgili tehizatlar, hidroelektrik tesislere ynelik baraj kapaklar, basn tnelleri, basn aftlar ve ilgili zel aksesuarlar, temel basn kanallar, aerosol datclar, tatlarn, makinelerin, kaldralarn, dk voltajl tehizatlarn, tbbi aygtlarn, gazl yaktlar yakan aralarn iletilmesine ynelik tehizat, patlayc olaslkl ortamlara, silahlara, levazmlara ve sava malzemelerinde kullanma ynelik tehizat ve koruyucu sistemler, nkleer kullanma ynelik zel tasarlanm maddeler, petrol, gaz veya jeotermal keif ve kartma endstrisinde kullanma ynelik kuyu kontrol ekipmanlar ve kuyu basnc iermeye ve/veya denetlemeye ynelik yer alt muhafazalar, boyutlandrma, malzeme seimi ve imalatn; statik ve dinamik iletimsel tesirleri karlamaya ynelik yeterli diren, sertlik ve tutarlla bal olduu kasa ya da makineleri ihtiva eden tehizatlar ve basncn nemli bir tasarm faktr olmad (rnein; trbin ve iten yanmal motorlar ieren motorlar, buhar motorlar, gaz/buhar trbinleri, turbo jeneratrler, kompresrler, pompa ve tahrik aygtlar), frn soutma sistemi ieren maden eritme ocaklar, scak eritme yeniden kazanm niteleri, toz ekstraktrleri ve frn egzoz gaz erteleyicileri ve direkt indirgeme kubbeleri, frn soutma, gaz konverterleri ve eritme, yeniden eritme, gaz giderme ve elik dkm ve demir bazl olmayan metallerin dkmne ynelik kaplar, alter, transformatr ve dnen makineler gibi yksek voltajl elektrikli tehizatlara ynelik eklentiler, aktarm sistemlerinin tutulmasna ynelik basnl borular (rnein; elektrikli g ve telefon kablolarna ynelik), gemiler, roketler, uak ve hareketli ky niteleri, gverte veya iticisinin kurulumuna ynelik zel tehizat dhil, esnek kaplama ieren basnl tehizat (rnein; tekerlek, hava yastklar, oyun toplar, patlayabilir uak), egzoz ve giri susturucular, nihai tketime ynelik karbonatl iecekler iin ie ve kutular, 500 bar/L deerinden daha fazla olmamak kouluyla ve msaade edilen azami basnc 7 bar amayan PS-V ieren ieceklerin tanmas ve datlmas iin tasarlanm kaplar, ADR3, RID4, IMDG35 ve ICAO6 Konvansiyonu kapsamndaki tehizatlar,
3 4

Tehlikeli Maddelerin Uluslararas Karayolu Tamas Hakknda Avrupa Szlemesi Tehlikeli Maddelerin Uluslararas Demiryolu Tamas Hakknda Ynetmelik 5 Uluslararas Tehlikeli Maddeler Denizcilik Kanunu 6 Uluslararas Sivil Havaclk rgt

radyatrler ve lk su stma sistemlerinde kullanlan borular, 0,5 bar'dan daha fazla olmamak kouluyla sv gaz basnl svlar muhafaza etmeye ynelik tasarlanm kaplar c) Basit Basnl Kaplar (Direktif 87/404/EEC) KAPSAM: Seri retim olan basit basnl kaplar, rnein; alamsz kaliteli elikten basit kaynakl bir kap, alamsz alminyum ya da ypranmaz sertletirici alminyum alamlar 0.5 bar deerinden daha yksek i l basncna tabi tutulurlar, bu hava ya da nitrojenin iine muhafaza edilmesine ynelik olup atelenmeye msait deildir. Ayrca, kap aadaki zellikleri barndracak ekilde imal edilmektedir; Dtan konkav ve/veya dz ular ile kapatlm dairesel enine kesitli silindirik ksm, bu ksm silindirik ksm ile ayn eksen etrafnda dner veya ayn eksen zerinde dnen iki konkav u Kabn azami alma basnc 30 bar amayacaktr ve bu basnca ait rn ve kabn kapasitesi 10 000bar/litre deerini amayacaktr Asgari alma scakl eksi 50Cden dk olacak ve azami alma scakl elik iin 300C ve alminyum veya alminyum alam kaplar iin 100Cyi amayacaktr. KAPSAM DIINDAKLER: Nkleer kullanma ynelik zel olarak tasarlanm kaplar, gemi ve uaklarn kurulumu ya da bunlarn yakt tank olarak kullanlan aletler, yangn sndrcler d) Oyuncaklar (Direktif 88/378/EEC) KAPSAM: 14 yandan kk ocuklarn oynamas iin tasarlanm veya aka bu amala kullanlmak zere retilmi rn ya da malzeme RNEKLER: Kaykaylar, bebekler, oyun kartlar, toplar, parmak boyalar, deneysel kimya setleri KAPSAM DIINDAKLER: Ylba dekorasyonlar, erikin koleksiyonculara ynelik ayrntl lek modelleri, oyun bahelerinde birlikte kullanma ynelik tehizatlar, spor ekipmanlar, derin suda kullanlmaya ynelik su alt ekipmanlar, ss bebekleri ve dekoratif bebekler ve erikin koleksiyonculara ynelik dier benzer eyalar, kamu alanlarnda kurulu "profesyonel" oyuncaklar (alveri merkezleri, istasyonlar, v.b.), 500 paradan daha byk ya da resimsiz, uzmanlara ynelik yapbozlar, hava tfekleri ve tabancalar, havai fiekler, vurmal alg kaplar, sapan ve mancnklar, metal ulu ok setleri, elektronik frnlar, t veya 24 voltu aan nominal voltajla alan t veya dier ilevsel rnler, retim kapsamnda bir yetikinin denetimi altnda kullanma ynelik stma unsuru ieren rnler, yanmal motorlu tatlar, oyuncak buhar motorlar, spor veya kamu karayolunda seyahate ynelik tasarlanm bisikletler, 24 voltu aan nominal voltajda ileyen video ekranna balanabilen video oyuncaklar, kuklalar, gerek ateli silahlarn birebir taklitleri, ocuklara ynelik moda mcevherler Gemiteki sorunlardan dolay Avrupa Komisyonu 2008 yl Ocak aynda, Avrupadaki oyuncak gvenliini gelitirme nerisini masaya yatrmtr. Deiiklik daha yksek

gvenlik gereksinimlerinin sunulmasn, retici ve ithalatlarn sorumluluunun glendirilmesini ve Pazar gzetiminin artrlmasn amalamaktadr. e) naat rnleri (Direktif 89/106/EEC) KAPSAM: Yap ileri ve inaat mhendislii almalar dahil inaat ileri ierisinde kalc biimde yer almaya ynelik retilmi rnler RNEKLER: imento, yangn tespit ve yangn alarm sistemleri, radyatrler, yap kireci, (at malzemesi) kiremitler, baca tulalar, su ve slerler, merdivenler, kaplar, pencereler f) Elektromanyetik uygunluk (Direktif 2004/108/EC) KAPSAM: Elektromanyetik salma yol aan ve bu tr salmdan performans etkilenen elektrikli ve/veya elektronik bileenler ieren ekipman ve tesisatlar ile elektrikli ve elektronik aralar RNEKLER: mobil telefonlar, bilgisayarlar, hi-fi stereo, elektrikli ev aletleri, floresan lambalar, makine aralar, alterler, yn bulma aygtlar KAPSAM DIINDAKLER: telsiz donanm ve telekomnikasyon terminal tehizat, hava-deniz rnleri, amaland biimde iletilmeye ynelik telsiz ve telekomnikasyon tehizat ve dier donanma ynelik msaade edilen dzeyi aan elektromanyetik emisyonlar reten para, ara ve donanmlar, amalanan kullanm neticesinde elektromanyetik salm varl dzeyinde normalde kabul edilemez bozulma ile ileyen ekipmanlar g) Kiisel koruyucu donanmlar (PPE, Direktif 89/686/EEC) KAPSAM: Bir veya daha fazla salk ve gvenlik tehlikesine (rn. dmeler, syrklar, delinme, kesik, srklar, ses, s, ate, souk, elektrik oku, radyasyon) kar bir kiinin giymesi veya tutmas iin tasarlanm profesyonel ya da zel kullanma dnk herhangi bir cihaz ya da alet. (rn. spor, bo zaman /hobi, ev aletleri) RNEKLER: Solunum cihazlar, gz koruyucu aksesuarlar, profesyonel kullanma ynelik koruyucu giysiler (rnein; eldivenler, kasklar), kulak koruyucular, yksek grnrlkl uyar giysileri, daclk ekipmanlar KAPSAM DIINDAKLER: Bu Direktif ile ayn amalara erimeye ynelik tasarlanan dier Direktifler kapsamndaki PPE, Silahl kuvvetler ya da kanun ve dzenin srdrlmesine ynelik glerce kullanma ynelik tasarlanan ya da imal edilen PPE (rnein, kasklar, kalkanlar), Kiisel savunmaya ynelik PPE (rnein; aerosol kutular, kiisel caydrc silahlar), istenmeyen atmosferik koullara kar kiisel kullanma ynelik tasarlanan ya da imal edilen PPE (rnein; balk, mevsimsel giysi, ayakkab, emsiyeler), nem ve su (bulak eldivenleri, v.b.) ve s (eldivenler, v.b.) gemi veya uaktaki kiilerin korunmasna veya kurtarlmasna ynelik PPE, her zaman kullanlmayan, motorlu tat kullanclarna ynelik kasklar ve siperlikler

h) Otomatik olmayan tart aletleri (Direktif 90/384/EEC) KAPSAM: otomatik olmayan (rnein; bir iletmenin mdahalesini gerektiren) bir ktle zerindeki yer ekiminin arln saptamaya ynelik lm aleti. Dier ktleye ilikin byklk, nicelik, parametre veya nitelii saptamaya ynelik bir tart aleti de olabilir. Temel gereksinimler, uygunluk deerlendirmesi ve CE iareti uygulanmasna ilikin Direktif hkmleri aada yer verilen kullanm amalarna ynelik tasarlanm aletlere uygulanr: Ticari ilemlere ynelik ktle tespiti Bir gei creti, tarife, vergi, prim, ceza, deme, tazminat veya benzeri crete ynelik ktle tespiti Mevzuat ve dzenleyici hkmlerin, uzmanlarca sunulan hukuki grlerin uygulanna ynelik ktle tespiti Hastalarn salnn gzlenmesi, tanlanmas ve tbbi tedavisi iin tartlmas gibi tbbi uygulama alanlarnda ktle tespiti Eczaclk alannda preparatlarn hazrlanmas amacyla ktle tespiti ve tbbi ve farmakolojik laboratuarlarda gerekletirilen analizler srasnda ktle tespiti Dorudan halka sat ve nceden paketlenmi rnlerin hazrlanna ynelik arlk ilevi olarak fiyat tespiti iin. Otomatik olmayan, dier amalara ynelik tasarlanm tart aletlerinin reticinin markasn veya adn ve azami kapasiteyi barndrmas gerekmektedir. i) Tbbi Cihazlar Bu sektr basit bandaj ve gzlk camlarndan tutun da hayat srdrmeye ynelik nakledilebilir gerelere kadar yaklak 8000 eit rn kapsamaktadr. Tbbi Cihazlar (Direktif 93/42/EEC) KAPSAM: Tbbi cihazlar ve aksesuarlar; tbbi cihazlar, tek ya da birlikte kullanlan uygun uygulamasna ynelik ihtiya duyulan yazlm ieren, reticinin aadaki amalara ynelik olarak insanlar tarafndan kullanlmasn amalad herhangi bir eyadr: Tan, nleme, gzlemleme, tedavi ya da hastaln hafifletilmesine ynelik Tan, gzlemleme, tedavi ya da sakatlk ya da bir engelin hafifletilmesine ya da telafi edilmesine ynelik Anatomi veya fizyolojik bir srecin teftii, deitirilmesi veya iyiletirilmesine ynelik Gebelik kontrol Ve farmakolojik, immnolojik veya metabolik biimde insan vcudunda amalanan ncelikli hedefine ulamayan ancak bu ekilde ilevine yardmc olmaya ynelik ara.

Aksesuar, reticis tarafndan kendi bana kullanm amalanmayan bir gere deil, reticis tarafndan gerecin amalanan kullanmyla uyumlu kullanm salamaya ynelik birlikte kullanlacak bir geretir. RNEKLER: Tek kullanmlk eldivenler, gzlkler, kontak lensler, iitme cihazlar, dhili ortopedik destekler, kontak lensler iin svlar, yrteler, rntgenlere ynelik tbbi tehizatlar, kalp kapakklar KAPSAM DIINDAKLER: in vitro tan gereleri, aktif nakledilebilir gereler, insan kullanmna ynelik mediklinik rnler, kozmetik rnler, ksmi insan kan, kan rnleri, plazma ya da insan kkenli kan hcreleri, insan kkenli nakiller veya doku ya da hcreler, hayvan kkenli nakiller veya doku ya da hcreler; bir gere hayvan dokusundan istifade edecek biimde imal edilmedike, yaamsz olarak yorumlanacaktr. Aktif nakledilebilir medikal gereler (Direktif 90/385/EEC) KAPSAM: tamamen ya da ksmen cerrahi veya tbbi mdahale ile insan vcuduna yerletirilmesi amalanan ya da tabi bir girie tbbi mdahale ile yerletirilmesi amalanan ve ilemin ardndan kalmas amalanan aktif medikal gerelerdir. Aktif, elektrik enerjisi ya da insan vcudu ya da yer ekimi haricinde herhangi bir enerji kayna zerinden ilev sergilemeye dayal bir medikal geretir. RNEKLER: Kalp pilleri, nakledilebilir defibrilatrler, nakledilebilir sinir uyarclar, diyafram uyarclar, kulak implantlar, nakledilebilir aktif ila uygulama gereleri KAPSAM DIINDAKLER: insan kullanma ynelik mediklinik rnler, ksmi insan kan, kan rnleri, plazma ya da insan kkenli kan hcreleri, hayvan kkenli nakiller veya dokular ya da hcreler, bir gere hayvan dokusundan istifade edecek biimde imal edilmedike, yaamsz ya da hayvan dokusundan tretilmi yaamsz rnler olarak yorumlanacaktr. n vitro tansal medikal gereler (Direktif 98/79/EC) KAPSAM: in vitro medikal gereler ve aksesuarlar; rnein, insan vcudundan alnan doku ya da maddelerin (kan, numuneler) in vitro analizinde kullanlmaya ynelik rnler. Kapsama dhil analiz trleri; salk hali, doutan olan hastalklar veya anomaliler, kan veya organ balarnda tedavi ve uygunluk tespiti srasnda ilerleyiin kontrol edilmesi. RNEKLER: Kan gruplarn tespit etmeye ynelik rnler, HIV virs iaretleyicileri, kan ekerinin lmne ynelik gere KAPSAM DIINDAKLER: yalnzca ayn salk kuruluu ve imal edildikleri tesisler ierisinde imal edilen veya kullanlan veya baka bir gerek kiiye aktarlmakszn derhal bulunduu yerdeki tesislerde kullanlan gereler.

j) Gaz yaktlar yakan aralar (Direktif 90/396/EEC) KAPSAM: gazl yaktlar yakan ve piirme, stma, scak su retimi, soutma, klandrma ve ykama iin kullanlan, uygulanabilir olduu takdirde 105C'yi amayan normal su scaklndaki aralar. Basn altnda hava kullanan yakclar ve bu tr yakclara monteli niteler aralar olarak kabul edilmektedir. Gvenlik ve kontrol gereleri ve basn altnda hava kullanan ve bu tr yakclara monteli yakclar haricindeki dier balantlar da dhildir. RNEKLER: Gaz-ateli shh kullanma ynelik stclar, ev tipi ocak aralar, depolama suyu stclar, kalorifer kazanlar KAPSAM DIINDAKLER: endstriyel ilemlerde kullanma ynelik tasarlanm aralar k) Sivil kullanma ynelik patlayclar (Direktif 93/15/EEC) KAPSAM: Birlemi Milletler tehlikeli rnlerin tanmasna ynelik tavsiyeler Snf 1 ierisinde yer alan malzeme ve eyalar, rnein; patlayc maddeler, pratik, patlayc veya piro-teknik tesir amacyla imal edilen madde ve eyalar haricindeki patlayc maddeler. RNEKLER: patlayc fitilleri ve emniyet fitilleri, fnye ve rleler, patlatma patlayclar, fnyeler, iticiler. KAPSAM DIINDAKLER: cephaneler (ksmen hari tutulmutur), cephane ihtiva eden askeri ya da emniyet glerinin kullanmna ynelik patlayclar, piro-teknik maddeler. l) Olas patlayc ortamda kullanma ynelik tehizatlar ve koruyucu sistemler (94/9/EC) KAPSAM: Tehizatlar (rnein; makineler, aparatlar, sabit ya da hareketli gereler, kontrol bileenleri ve bunlarn aletleri ve retim, aktarm, depolama, lm, denetim ve enerji dnm ve/veya malzeme ilemeye ynelik olas ateleme kaynaklar ierisinde patlamaya sebep olabilen sistemlerin tespiti ve nlenmesi) ve Koruyucu sistemler olas patlayc ortamlarda kullanma ynelik (yerel ve iletimsel koullara bal olarak patlayc hale gelebilecek ortamlar) koruyucu sistemler (rnein; otonom sistemler olarak kullanlacak pazara haricen sunulan gerekleen patlamay derhal snrlandrmaya ve/veya patlamann tesir ettii alan snrlandrmaya ynelik yukarda tanmlanan tehizatlar haricindeki gereler). Olas patlayc ortamlarn dnda kullanma ynelik; ancak patlama riskine gre tehizat ve koruyucu sistemlerin emniyetli biimde almasna katk salamada ihtiya duyulan emniyet, denetleyici ve dzenleyici gereleri

RNEKLER: Yakt datclar, g tahrikli vin ve yk kaldralar, yer alt tesislerinde kullanma ynelik tayc bantlar, olas patlayc ortamlarda alan havalandrmalar KAPSAM DIINDAKLER: olas patlayc ya da kimyasal dzensiz malzemelerin depoland tesislerde kullanma ynelik tbbi gereler ve koruyucu gere ve sistemler, olas patlayc ortamlardaki ev ve gayri-ticari kullanma ynelik, kazara gerekleen yakt sznts ile neticelenebilecek olas patlayc ortamlarda kullanma ynelik tehizat, kiisel korunma tehizat, gemiler ve hareketli deniz niteleri, belirli ulam biimleri (olas patlayc ortamda kullanma ynelik tatlar muaf tutulmamtr) silahlar, cephaneler ve sava malzemeleri m) Gezi Tekneleri (Direktif/94/25/EC) KAPSAM: Gezi tekneleri, ksmen tamamlanm botlarn, dier kiisel deniz motorlarnn ve belirli bileenlerin tasarm ve yapm Gezi teknesi ve dier kiisel deniz motoru zerine ya da ierisine monte edilmi itici motorlarca retilen egzoz emisyonu Tmleik egzozu bulunmayan ktan tahrikli gezi tekneleri, kiisel deniz motorlar ve gverte d motorlar ve ktan tahrikli tmleik egzozlu motorlar tarafndan retilen grlt emisyonlar RNEKLER: Gverte iindeki ve ktan tahrikli motorlara ynelik kontak korumal tehizat, gverte d motorlara ynelik viteste altrma gereleri, dmenler, dmen mekanizmalar ve kablo tesisatlar, sabit tesisata ve yakt hortumlarna ynelik yakt tanklar, yeniden retilmi kapaklar ve iskele klar KAPSAM DIINDAKLER: yar tekneleri, kanolar, kayak veya gondollar (yelkencilik) srf tahtalar, tarihi teknelerin orijinal ve kiisel taklitleri, pazarlamaya ynelik olmayan deneysel tekneler, kiisel kullanma ynelik yaplm tekneler, bu tr teknelere sabitlenmi ya da sabitlenmeye ynelik motorlar, ticari amala yolcu tamaya ynelik tekneler, deniz altlar, hava yastkl tatlar, kmr, kok, odun, ya ya da benzin yaktl deniz iticileri, dtan yanmal buhar kuvvetli tekneler n) Asansrler (Direktif 95/16/EC) KAPSAM: bina ve inaatlarda sabit olarak kullanlan asansrler ve bu asansrlerde kullanlan gvenlik bileenleri. Direktifdeki anlamyla asansr, zel dzeylerde kullanlan, yataya 15 dereceden daha fazla eimli, eilmez klavuzlar zerinde hareket eden taycs bulunan ve kii, kii ve eya, vagonlu ise yalnzca eya tamaya ynelik ara anlamna gelmektedir. RNEKLER: ndirme eiklerini kilitlemeye ynelik gereler, dmeyi engelleyici gereler, vagonu kontrolsz dikey hareketlerden alkoyan gereler, ar srat snrlayc gereler, darbe emiciler, elektronik bileenler ieren gvenlik alteri biimindeki gereler

KAPSAM DIINDAKLER: hz 0,15 m/sn'den fazla olmayan kaldrma aralar, inaat sahas vinleri, fnikler demir yolu dhil tramvay kablolar, askeri ya da gvenlik glerinin amalarna ynelik zel tasarlanm ve ina edilmi kaldralar, zerinde almann gerekletirilebilecei kaldrma aralar, maden sarmal dilileri, artistik performanslar esnasnda kiilerin kaldrlmasn amalayan kaldrma aralar, tama biimlerine sabitlenmi kaldrma aralar, i makinelerine bal ve i makineleri zerindeki bakm ve tefti noktalar zerine haricen eriime ynelik i istasyonlar ve raf ve arkl katarlar, yryen merdivenler ve mekanik yry yollar o) Telsiz aralar ve telekomnikasyon terminal aralar (Direktif 1999/5/EC) KAPSAM: Telsiz tehizat (karasal/uzaysal telsiz iletiimine tahsis edilen spektrumdan istifade eden radyo dalgalarnn yaylm ve/veya alm vastasyla iletiim yetenei bulunan rn veya bileen) ve telekomnikasyon terminal tehizat (dorudan ya da dolayl olarak kamu telekomnikasyon ebekeleri arayzlerine balanmaya ynelik rn veya bileen); Direktif u aparatlara da uygulanmaktadr; Medikal gere veya aktif nakledilebilir medikal gerele birleik Bir tatn bileenini veya ayr bir teknik birimini tekil eden aparatlar. RNEKLER: GSM telefonlar, otomobil kap ama niteleri, analog telefonlar, ISDN terminalleri, kablo ve PC modemler KAPSAM DIINDAKLER: kamu gvenlii, savunma, devlet gvenlii ve ceza kanunu sahas ierisinde devletin faaliyetlerine ilikin aparat, telsiz amatrlerince kullanlan radyo tehizat (tam tehizatl ticari olarak mevcut olduunda kapsama dhildir), denizcilik tehizat, tel ve kablolar, yalnzca ses ya da TV yayn hizmetlerinin almna ynelik telsiz tehizat, rnler, donatlar veya sivil havacla, hava trafii ynetim tehizatlarna ynelik bileenler p) nsan tamaya ynelik tasarlanm teleferik tesisatlar (Direktif 2000/9/EC) KAPSAM: ekiin bir ya da daha fazla kablo ile saland fnikler demir yollar veya dier tatlar, havada asl ve/veya tayc kablolar ile yerinden kartlm kablolu vagonlar, gondollar, telesiyejler, ekek kaldralar dhil KAPSAM DIINDAKLER: kaldralar, kablo ile alan geleneksel yap tramvaylar, zirai amal tesisatlar, fuar alanlarnda veya elence parklarnda kullanma ynelik ekipmanlar ve bo zaman deerlendirme amalarna ynelik tasarlanm ekipmanlar, madencilik tesisatlar ve endstriyel amal tesisatlar, kablo ile alan feribotlar, kremayerli demir yollar, zincir tahrikli tesisatlar

q) lm Aletleri (Direktif 2004/22/EC) KAPSAM: su saatleri, gaz saatleri, hacim dnm gereleri, aktif elektrikli enerji lerler, slerler, su haricindeki svlarn srekli ve dinamik miktar lmne ynelik lm sistemleri, otomatik tart aletleri, taksimetreler, malzeme lerler, boyutsal lm aralar, egzoz gaz analiz birimleri

r) Dk voltajl tehizatlar (Direktif 2006/95/EC) KAPSAM: belirli voltaj orannda kullanma ynelik tasarlanm elektrikli alet (50 V ve 1000 V alternatif akm ve 75 V ve 1500 V dorusal akm; voltaj oranlar alet ierisindeki voltaja deil voltaj giri ve klarna karlk gelmektedir). RNEKLER: Ev kullanmna ynelik elektrikli gereler, elektrik tesisatlarna ynelik kablo balar, ses, video ve benzeri aparatlar KAPSAM DIINDAKLER: olas patlayc ortamda kullanma ynelik elektrikli tehizatlar, radyoloji ve medikal amalara ynelik elektrikli tehizatlar, kaldralarn elektrikli paralar, elektrik lerler, ev kullanmna ynelik fi ve priz klar, elektrikli it denetileri, gemilerde, uaklarda veya demiryollarnda kullanma ynelik uluslar aras kurumlarca belirlenen gvenlik hkmleriyle uyumlu zel elektrikli tehizat s) Enerji Kullanan rnlere ynelik ekolojik tasarm (Direktif 2005/32/EC) KAPSAM: Enerji kullanan rnlere ynelik ekolojik tasarm gereksinimleri, rnein; pazara srldne ve/veya hizmete sunulduunda, amaland ekilde almas iin veya enerji giriine baml (elektrik, fosil yaktlar ve yenilenebilir enerji kaynaklar) veya bu enerjinin retimi, aktarm ve lm iin sunulan, enerji giriine baml paralar ieren ve son kullanclara ynelik ayr paralar olarak pazara srlm ve/veya hizmete sunulmu enerji kullanan rnlerle birliktelii amalanan ve evresel performanslar bamsz biimde deerlendirilebilecek rnler RNEKLER: klima, genel stma devridaim tehizatlar, sokak lambalar, buzdolaplar, bilgisayar, TV- setleri, bulak makineleri, elektrikli sprgeler, fotokopi makineleri KAPSAM DIINDAKLER: kii veya rnlere ynelik tama biimleri t) Ev kullanmna ynelik buzdolaplar ve dondurucular (Direktif 96/57/EC) KAPSAM: elektrik tesisatna bal alan ev kullanmna uygun buzdolaplar, donmu gda saklama dolaplar, gda dondurucular ve bunlarn eitleri KAPSAM DIINDAKLER: dier enerji kaynaklarn kullanabilen aralar (rnein; akmlatrler, sourma prensibiyle alan ev kullanmna ynelik aralar ve tek k temelinde imal edilmi aletler) u) D kullanma ynelik aralar tarafndan oluturulan grlt emisyonu (Direktif 2000/14/EC) KAPSAM: kendinden tahrikli veya hareket ettirilebilen, yryen unsurlara baklmakszn ak havada kullanma ynelik ve evresel grltnn ortaya kmasna sebep olan makineler. Ses aktarmnn belirgin biimde etkilenmedii ortamlarda tehizatn kullanm (rnein; adr altnda, yamur veya ev yaltmna

ynelik koruma amal atlar altnda) ak hava kullanm olarak kabul edilir. D ortamda kullanma ynelik ve evresel grltye sebep olan endstriyel ve evresel uygulamalara ynelik gsz tehizatlar da kapsamaktadr. RNEKLER: fra kesici, kompresr, hidrolik eki, im bime makinesi, yaprak sprc, hendek kazc KAPSAM DIINDAKLER: Pazara ayr olarak srlen veya hizmete sunulan gsz eklentiler (gl el tutacakl beton krclar ve kazmalar hari), rn veya insanlarn yollarda, raylarda, havada veya suda tanmasna ynelik tehizat, polis ya da askeri gler tarafndan kullanma ynelik tehizat v) Floresan aydnlatmaya ynelik balastlar (Direktif 2000/55/EC) KAPSAM: Elektrik tesisat ile alan floresan aydnlatmaya ynelik balastlar KAPSAM DIINDAKLER: lambalara entegre balastlar, mobilyalara monte edilmeye ynelik tasarlanm zel aydnlatmalar ve aydnlatmadan ayr test edilemeyecek aydnlatmann deitirilmeyen bir parasn oluturan balastlar, Topluluktan ihra edilecek balastlar y) Sv ya da gaz yakt kullanan scak su kazanlar (Direktif 92/42/EEC) KAPSAM: anlan k 4kW'den az 400kWden ok olmayan sv ya da gaz yakt kullanan scak su kazanlarna ynelik verimlilik gereksinimleri (standart kazanlar, dk scaklk kazanlar, gaz younlatrma kazanlar) KAPSAM DIINDAKLER: Farkl yaktlar kullanabilen scak su kazanlar (kat yaktlar ieren), annda scak su hazrlamaya ynelik tehizat, yaygn olarak pazarlanan sv ve gaz yaktlar haricinde yaktlar kullanmaya ynelik tasarlanm kazanlar (endstriyel atk gaz, biyogaz, v.b.), yan zellik olarak merkezi stma ve shhi scak su tedarik etmeye ynelik zellikle bulunduklar tesiste stma yapmaya ynelik tasarlanm ocak ve aletleri, 6kWden az anlan ka sahip yerekimi devridaimi kullanan ve yalnzca depolanan shhi su retiminde kullanlmaya ynelik tasarlanm tek k temelinde imal edilmi kazanlar, kojenerasyon niteleri 2. Genel rn Gvenlii Direktifi (GPSD) rn gvenliinden bahsederken, Yeni Yaklam Direktifleri haricinde, GPSD (Direktif 2001/95/EC) nemli ve dikkate alnmas gereken bir rol stlenmektedir. TAM UYGULAMA: GPSD, yeni, kullanlm, yeniden uygun duruma getirilmi, gda olmayan, Yeni Yaklam Direktifi gibi zel bir yasa kapsamnda bulunmayan tm tketici rnlerine tamamen uygulanmaktadr. rnein; d ortam mobilyas, jimnastik aletleri, bebek tayclar, sakinletiriciler, yama parat donanmlar, kat yaktlar ve barbek ateleyiciler, dekoratif ya lambas, bisikletler iin ocuk koltuklar ve bisikletler iin bagaj tayclar bu kapsamdadr. TAMAMLAYICI UYGULAMA: rnlerin Topluluk mevzuatnca yklenen zel gvenlik gereksinimlerine tabi olmas durumunda (rnein oyuncaklar, makineler, dk voltajl tehizatlar), GPSD rnein; zel gereksinimlerce kapsanmayan ynleri ve

riskleri tamamlamaya ynelik olarak uygulanr. Bu nedenle, Yeni Yaklam Direktifleri kapsamnda olsalar dahi, GPSD tketici rnlerine ksmen uygulanmaktadr. Genel kural olarak, reticilere ve datclara ynelik GPSD gvenlik ynetimi gereksinimleri hkmleri, ye Devletler ve RAPEX-sistemine ynelik pazar gzetimi ykmllkleri ve Topluluk acil durum nlemlerine ynelik gler Yeni Yaklam Direktifsi kapsamnda olsa dahi tm tketici rnlerine uygulanmaktadr. Baz sektrler asndan Avrupa Komisyonu, GPSD ve sektr mevzuat arasndaki ilikiyi ayrntlaryla analiz etmek amacyla Klavuzlar benimsemitir(oyuncaklar, dk voltajl tehizatlar, kiisel korunma tehizat, medikal gereler, inaat rnleri, i makineleri, kozmetik rnler ve motorlu tatlar). KAPSAM DIINDAKLER: Yiyecek, tketiciye ynelik olmayan rnler, tedarikinin rn tedarik ettii kiiyi bu tesir bakmndan bilgilendirmesi kouluyla, antika veya kullanmdan nce onarlacak ya da yeniden dzenlenecek rnler olarak tedarik edilen ikinci el rnler 3. Yeni Yaklam Direktiflerinin Standart Unsurlar a) Kapsam Kapsam, Direktif kapsamndaki rnlerin eitliliini ve/veya rnle ilgili olarak engellenecek tehlikelerin niteliklerini tanmlar. Kapsanan tehlikeler daima bir rn ya da bir olguyla ilikilidir. Bir rne birden fazla Direktif uygulanabilmektedir.

b) Piyasaya srme ve hizmete sunma Bir rn, piyasaya ilk srld ve hizmete sunulduu anda uygulanabilir Yeni Yaklam Direktifleriyle uyumlu olmaldr. Oyuncaklara, dk voltajl tehizatlara, inaat rnlerine, sivil patlayclara ve soutma aralarna ilikin Direktifler yalnzca piyasaya srlmesi halini kapsamaktadr. Piyasaya srme hususu birka Direktif ierisinde tanmlanmaktadr (rnein; oyuncaklar, medikal gereler, sivil patlayclar, kaldralar, i makineleri, lm aletleri). Genel kural olarak, bir rnn pazara srlmesi Topluluk ierisinde yeni datm veya kullanm grn ile rn Topluluk pazarnda mevcut klmaya ynelik ncelikli faaliyettir. rn pazarda mevcut hale getirmek crete tabi ya da cretsiz olabilmektedir. Kiisel kullanma ynelik ithalatlar Toplulua girdikleri anda pazara srlm olarak deerlendirilmektedirler. Kiisel kullanma ynelik rnler genellikle, pazara srlm olarak deerlendirilmemektedir. Bunun yan sra, u koullarn varl halinde rn pazara srlmemi olarak deerlendirilecektir: nc bir lkedeki reticiden, topluluk ierisinde bulunan reticinin rnn Direktif ile uyumlu olduunun gvencesini vermeye yetkilendirilmi olan yetkili temsilciye aktarlmas durumunda, leriki ayarlamalar iin bir reticiye aktarlmas durumunda (rnein; montaj, paketleme, ileme ya da etiketleme)

Gmrk tarafndan serbest dolamn (henz) verilmedii durumlarda veya dier gmrk prosedrleri kapsamnda sunulmas durumunda (rnein; transit gei, depolama, geici ithal) veya serbest blge ierisinde bulunmas durumunda nc bir lkeye ihra amacyla bir ye Devlet ierisinde imal edilmi olmas durumunda, Ticari fuarlarda, sergi ve tehirlerde sunulmu olmas durumunda; grlebilir bir iaret rnn tefti altnda olduunu ve uygunluu gereklemeden nce pazara srlemeyecei veya hizmete sunulamayacan aka ifade edecektir Uygulanabilir Direktif iin baka ekilde sunulmadka, rnn henz eriilebilir hale gelmemi olduu, Topluluk ierisinde kurulu bulunan retici veya yetkili temsilcinin stoklarnda iken Gerekten ilk kez lanse edilinceye dek katalog veya elektronik ticaret ile sunulmas durumunda. Hizmete sunma, son kullanc tarafndan Topluluk ierisindeki ilk kullanm annda gerekleir. ye Devletler, rnlerin yalnzca salk ve insan gvenliini veya Direktif kapsamndaki dier kamu yararlarn tehlikeye atmamas kouluyla rnn pazara srldn ve hizmete sunulduunu temin edecek gerekli nlemleri almakla ykmldrler. Bu, ye Devletler asndan Pazar gzetimine ynelik bir ykmll gerekli klmaktadr. c) Temel Gerekler Mevzuat uygunluk dzenlemesini kamu yararnn temel gereklere ynelik snrlandrmas Yeni Yaklamn temelini tekil etmektedir. rnler yalnzca temel gereksinimleri karlamak kouluyla piyasaya srlebilmekte ve hizmete sunulabilmektedir. Temel gerekler zellikle kullancnn salk ve gvenliinin ve baz durumlarda dier temel faydalar kapsamaktadr (rnein; evrenin korunmas). Temel gerekler zorunludur ve Direktifler ile dzenlenmilerdir. Temel gerekler rn ile ilikili belirli tehlikelerden ortaya kmakta (rnein; fiziksel ve mekanik diren, yanclk, kimyasal, elektrikli veya biyolojik mallar, hijyen, radyoaktivite, kesinlik) veya rn ya da performansna atfedilmektedirler (malzemelere, tasarma, yapma, imalat srecine, retici tarafndan belirlenen talimatlara ynelik hkmler) ya da temel korunma amacn art komaktadrlar (rnein; grsel bir liste vastasyla). Temel gerekler eriilecek olan sonular veya mcadele edilecek olan tehlikeleri tanmlamaktadrlar. Temel gerekler tercih edilecek teknik zmleri ngrmemektedirler. reticilerin temel gerekleri karlamaya ynelik tercih edecekleri yolu semelerine msaade edilmektedir. d) Serbest Dolam Hkm Uygulanabilir Yeni Yaklam Direktifleri ile uyumlu rnler Topluluk ierisinde serbest dolam hakkna sahiptirler. ye Devletler, CE iaretine dayal blge ierisindeki rnlerin piyasaya srlmesini ve (kapsam dahilinde ise) hizmete

sunulmasn yasaklayamaz, snrlayamaz veya engelleyemezler (rnein; ilave gvenlik gereksinimleri, ilave testler, ilave iaret talep ederek). Yalnzca, tehlikenin uygulanabilir Direktiflerce kapsanmad istisnai durumlarda ye Devletlerin CE iaretine dayal rnlerin serbest dolamn snrlandrmasna msaade edilmektedir. Herhangi bir koulda, AT Antlamasnn 28nci ve 30ncu maddelerinin dikkate alnmas gerekmektedir (snrlayc nlemin gerekesi ve oran). e) Uyumlatrlm standartlar ve uygunluk varsaym Uyumlatrlm standartlar, Avrupa Standardizasyon Kurumlarnca (CEN, CENELEC ve ETSI) Komisyonun yetkisi altnda kabul edilmi Avrupa Standartlardr. Uyumlatrlm standartlar temel gereksinimleri teknik kurallara dntrmektedir. Yeni Yaklam anlamna gelen uyumlatrlm standartlarn, Avrupa standartlar kurumlarnca Avrupa standartlarnn emir ile uygunluunun zerinde durulmak ve tanmlanmak zere Komisyona sunulmas ile mevcut hale geldikleri kabul edilmektedir. Her Direktife ilikin gncel bavuru listesine aadaki internet adresinden eriilebilmektedir: http://www.newapproach.org/Directives/DirectiveList.asp Referans (bavuru belgesi) Avrupa Topluluu Resmi Gazetesinde yaymlanm olan uyumlatrlm bir standartla yer deitiren bir ulusal standarda uygunluk ilgili Yeni Yaklam Direktifinin temel gerekliliklerine uygunluk karinesi salar. Bu referans (bavuru belgesini) Resmi Gazetede yaynlamann amac (balk, tanmlama numaras gibi) uygunluk varsaymnn en erken yrrle giri tarihini belirlemektir. Oluturulduu takdirde uyumlatrlm standartlarn temel gereksinimleri tam anlamyla karlamamas durumunda, Komisyon uygunluk varsaymn geri ekmektedir. Uyumlatrlm standartlarn uygulan ihtiyaridir. rn dorudan temel gereksinimler temelinde imal edilebilir (Yap rnlerine ilikin Direktif bu hkme bir istisna tekil etmektedir). Bununla birlikte, reticinin uygunluu dzenlenmi bir standard uygulamay durumunda alnan nlemler ve bunlarn tutarll temel gereksinimlerle uyumlu olacak biimde belgelendirilmelidir. f) Koruma hkm Yeni Yaklam Direktifleri ye Devletlerin tehlikeli rnlerin pazara srlmesini snrlandrc veya yasaklayc ya da bu rnlerin pazardan ekilme ykmlln getiren muhafaza hkmn (artn) iermektedir. Bu muhafaza hkm prosedr aadaki nitelikleri karlayan rnlere uygulanmaktadr: Yeni Yaklam Direktiflerince kapsanan CE iaretli ve ye Devlet tarafndan nemli tehlike arz ettii dorulanan rnler. ye lke koruma hkmne uygun tedbiri aldktan sonra Komisyonu derhal haberdar etmelidir. Tedbiri/eylemi hakl karacak bilgi ve kantlar bu bilgilendirme (Komisyonu haberdar etme) ile beraber iletmelidirler. Komisyon ulusal eylemin hakl olduuna karar verirse dier ye lkeleri de konu ile ilgili olarak bilgilendirir. Onlar da kendi blgelerinde gerekli tedbirleri almakla ykml olurlar.

g) Uygunluk deerlendirmesi Bir rn Topluluk pazarna srmeden nce, rnn uygunluunu deerlendirmeye ynelik belirli bir prosedrn takip edilmesi gerekmektedir.(Baknz Blm III A 1) h) Yetkili Kurulular Bir Direktifin nc bir tarafn uygunluk deerlendirmesini gerekli klmas durumunda bu grev ye Devletlerce tayin edilen yetkili onaylanm kurulular olarak anlan kurulularca gerekletirilir. Yetkili onaylanm kurulularn dzenli gncellenen listesine aadaki adresten eriilebilmektedir. http://ec.europa.eu/enterprise/newapproach/nando/ i) CE iareti CE iareti bir rnn uygulanabilir Direktiflerin temel gerekleri ile uygunluk ierisinde olduunu ve tm gerekli uygunluk prosedrlerinin takip edildiini ifade etmektedir (baknz blm III A 4). j) Uygulamada Koordinasyon Birok Yeni Yaklam Direktifleri Komisyona yardmc olmak amacyla kurula ilgili Direktifin hkmlerini uygulamaya ynelik taslak gr veren ve Direktifin pratikte icra edilii ve uygulanna ynelik hususlar snama olana tanmaya ynelik bir dayanak salamaktadr. Dahas, teknik uygulama hususlarn tartmaya ynelik ye devletlerce, faydalanc gruplarca (rnein; yetkili kurulular, standart organizasyonlar, reticiler, distribtrler, tketici rgtleri ve ticari birlikler) kararlatrlan temsilcilerden oluan alma topluluklar ierisinde dzenli toplantlar dzenlenmektedir. k) Deiiklik ve geie ilikin hkmler Yeni yaklam Direktifleri tm karlk gelen ulusal hkmlerin yerini almaktadr. Yeni Yaklam Direktifleri, belirli bir tarih itibariyle ve Komisyonu alnan nlemlere kar bilgilendirmek suretiyle kendi ulusal mevzuatlarnn yerine aktaracak olan ye Devletleri muhatap alrlar. ye Devletin Direktifi ngrlen zaman dilimi ierisinde kendi ulusal yasasna aktaramamas halinde, belirli koullar altnda Direktifin dorudan tesiri bulunabilmektedir. Bir ekonomi iletmecisi, Direktif henz aktarlmam olsa dahi Direktife bavurabilmektedir. III. RKETLERE YNELK SONULAR Avrupa rn gvenlii gereklerine uygunluk irketlere rnlerini Topluluk ierisinde serbeste pazarlama imkn sunmaktadr. Bylece, farkl ye Devletlerde pazarlamak amacyla rnde deiiklik yaplmas gerekli deildir. Fakat, ayn zamanda, bu mevzuat kaynaklar irketlere ynelik eitli ykmllkleri de iermektedir. A) YEN YAKLAIM DREKTFLERNDEN KAYNAKLANAN YKMLLKLER Bir rne veya rnn Avrupa ierisinde serbeste pazarlanmasna ynelik CE izni verilmeden nce, bir uygunluk deerlendirilmesinin uygulanmas, teknik dokmantasyonun gerekletirilmesi ve Avrupa Konseyi uygunluk beyannn verilmesi gerekmektedir. Son olarak, CE iaretinin doru biimde yerletirilmesi gerekmektedir.

1. Uygunluk Deerlendirmesi lgili rne bal olarak eitli deerlendirmeler mevcuttur. Takip edilecek prosedr ve kullanlacak modller Yeni Yaklam Direktiflerine dayandrlmaktadr.7 Temel prensipler unlardr: Bir rnn onaylanmas iki aamada gerekletirilmektedir: nihai rne ilikin tasarm onay ve nihai trnn tasarma uygun olduuna dair onay Her Direktif, olas risklerin dikkate alnd eitli rn/rn gruplarna ynelik takip edilecek prosedr tarif etmektedir. Uygunluk deerlendirme prosedrlerinin basitletirilmi ak emas

Yap rnleri iin Komisyon bu Direktifnin ekinde belirlenen metodlara uygunluk deerlendirme prosedrn belirlemitir.

dayal olarak bir

Modl A (Dhili retim denetimi) malatnn rnn uygulanabilir Direktif ile uygunluunu deerlendirmeye olanak tanyan teknik dokmantasyonu oluturmas gerekmektedir. malat, uygunluk beyann oluturarak CE iaretini yerletirir. Bu modl, muhtemelen retici ya da yetkili onaylanm kurulu tarafndan gerekletirilecek testlerle desteklenebilmektedir.

Modl B (EC tipi-tefti) Yetkili kurulu, retici tarafndan oluturulan teknik dokmantasyona dayal olarak ve ek tefti temelinde bir rn numunesinin uygulanabilir Direktif gereksinimlerini karladn onaylamaktadr. Bu modln, Modl C, D, E veya F ile takip edilmesi gerekmektedir. Modl C (Tipe uygunluk) retici ilgili rnn modl Bdeki onaylanan tr ile uygunluk ierisinde olduunu temin ve beyan eder. Modl C muhtemelen retici ya da onaylanm yetkili kurulua gerekletirilen testler ile takip edilecektir. Modl D (retim kalite gvencesi) retici ilgili rnlerin modl Bde onaylanan rn tipiyle uyumlu olduunu temin ve beyan eder. Bu amala, retici retime ynelik bir kalite sistemi kullanr ve nihai retim teftii gerekletirir. Kalite sistemi yetkili onaylanm kurulu tarafndan onaylanr ve gzlemlenir. Bu modl retici veya yetkili kurulua gerekletirilen test ile takip edilir. Modl E (rn kalite gvencesi) retici, ilgili rnlerin Modl Bde onaylanan rnlerle uygunluk ierisinde olduunu temin ve beyan eder. Bu amala, retici nihai rn teftiine ynelik bir kalite sistemi kullanr. Kalite sistemi yetkili kurulua gzlemlenir ve onaylanr. Bu modl retici ya da yetkili onaylanm kurulu tarafndan gerekletirilecek testlerle takip edilebilir. Modl F (rn Dorulamas) retici ilgili rnn Modl Bde onaylanan rn ile uygunluk ierisinde olduunu temin ve beyan eder. Nihai rnler, rnlerin istatistiki dorulamas veya snamasn gerekletirilen yetkili bir kurulu tarafndan teftie tabirdir. Modl G (Birim Dorulama) Her bir rn, uygunluk sertifikas dzenleyen yetkili onaylanm kurulu tarafndan incelenir. Modl H (Tam Kalite Gvencesi) retici, ilgili rnlerin uygulanabilir Direktif ile uygunluunu temin ve beyan eder. Bu amala, retici tasarma, imalata, nihai rn teftiine ynelik bir kalite gvencesi ynetir ve yetkili onaylanm kurulua denetime tabidir.

2. Teknik Dokmantasyon Yeni Yaklam Direktifleri, rnn uygunluunu ispat etmeye ynelik bilgileri ieren bir teknik dosyann oluturulmasn gerekli klmaktadr. Direktifde farkl bir sre aka belirtilmedike (rnein; medikal gereler iin 5 yl, aktif nakledilebilir gereler iin 15 yl gibi) teknik dokmantasyonun rnn son imal tarihinden itibaren en az 10 yl saklanmas gerekmektedir. Bu, reticinin veya kendisinin Topluluk ierisinde kurulu temsilcinin ykmlldr. Baz durumlarda, ithalatlar ya da rn Topluluk pazarna sunan kiilerin bu sorumluluu varsaymas gerekmektedir. Teknik dokmantasyonun ierii uygulanabilir Direktife dayanmaktadr. Temel kural olarak, dokmantasyonun; tasarm, imalat ve rnn kullanmn kapsamas gerekmektedir. baz Direktifler teknik dokmantasyonun, prosedrlerin gerekletirildii ye lkenin resmi dilinde veya yetkili kuruluun bulunduu lkenin dilinde yazlmasn gerektirmektedir (rnein; i makineleri, temel basnl kaplar, medikal gereler). Uygun biimde nc parti dorulamas gerektiren uygunluk deerlendirmesi prosedrlerini gerekletirmek iin, dokmantasyonunun, yasal olarak gereke gsterilmese dahi yetkili kurulu tarafndan anlalacak dilde yazlmas gerekmektedir. 3. AB uygunluk beyan Topluluk ierisinde kurulu retici ya da yetkili temsilci (baz durumlarda ithalat) EC uygunluk beyann dzenlemekle ykmldr. EC uygunluk beyannn muhteviyat ilgili rnler uyarnca Direktifden Direktife baldr. Temel kural olarak aadaki bilgilerin verilmesi gerekmektedir: Beyan veren retici ya da yetkili temsilcinin ad ve adresi rn tanm (ad, tr ya da model numaras, emtialarn kaynaklar ve says) Uyumlu tm ilgili hkmler Bavurulan standartlar veya dier normatif belgeler Gerekli olabilecek tm ilave bilgiler (rnein; snf, kategori), uygulanabilir ise beyann verili tarihi Yetkili kiinin imzas, unvan veya dengi iareti Beyann yalnzca retici/yetkili temsilcinin sorumluluunda verildiine ilikin beyana yer verilmesi Yetkili Kuruluun ad, adresi ve tanmlama numaras (uygulanabilir ise) Teknik dokmantasyonu muhafaza eden kiinin ad ve adresi Direktif baka bir sreyi aka gerektirmedike(rnein; medikal gereler iin 5 yl); EC uygunluk beyannn, rnn son imalat tarihi sonrasnda en az on yl sreyle saklanmas gerekmektedir. EC uygunluk beyann talep dorultusunda derhal gzetim makamna sunulmas gerekmektedir. stelik i makineleri, gaz aletleri, olas patlayc ortamlar, elence tekneleri ve bu rnleri gerektiren asansrlere ilikin Direktifler EC uygunluk belgesi ile birlikte bulundurulacaktr. EC uygunluk beyannn Topluluk resmi dillerinden birinde dzenlenmesi gerekmektedir. Bunun yan sra, uygunluk belgesi ile verilmesi gereken rnler iin kullanld dilin resmi dilinde olmas gereklidir.

4. CE iaretinin yerletirilmesi rnlere uygulanan CE iareti, sorumlu kii tarafndan aadakilere ilikin verilen bir beyandr: rn tm uygulanabilir Topluluk hkmlerine uygundur ve Uygun uygunluk deerlendirme prosedrleri tamamlanmtr. rnlerin, CE iaretinin uygulanmasna ynelik eitli Direktiflere tabi olmas durumunda, iaret rnlerin bu Direktiflerin tm hkmlerine uygun olduu varsayldn ifade etmektedir. CE iareti ticari amalara hizmet etmeye ynelik deildir. Bunun yan sra, CE iareti bir menei olmayp rnn Topluluk ierisinde imal edildii anlamna da gelmemektedir. CE iaretinin, CE iaretine ynelik salanan Direktif kapsamndaki tm rnlere uygulanmas gerekmektedir. CE iaretinin salanmasna ynelik Direktif kapsamndaki tm rnlere yerletirilmesi gerekmektedir (rnein; gda maddeleri). Prensipte; CE iaretinin rnn kendisine yerletirilmesi gerekmektedir. Bunun mmkn olmamas durumunda (rnein; kk rnler), CE iareti ambalaj ya da rnn beraberinde gelen belgelere yerletirilebilmektedir. CE iaretinin yegne biimi aadaki ekildedir. CE iaretiyle kartrlabilecek baka bir iaret ya da iaretlerin uygulanmas yasaktr. CE iareti kltlm veya bytlm ise oranlarnn dikkate alnmas gerekmektedir.

CE iareti, yalnzca Uygulanabilir Direktiflerin temel gvenlik gereksinimini karlamas durumunda rnlere yerletirilebilecei dikkate alnarak, CE iaretli rnlerin prensipte gvenli olduu kabul edilir. Bunun yan sra, hibir gvenlik garantisi bulunmamaktadr (rnein; halen bilinmeyen tehlikeler). CE iareti bir kalite garantisi sunmamaktadr. 5. Sorumluluklarn tespiti Ykmllkler; Yeni Yaklam Direktiflerinde reticilere, yetkili temsilcilere, ithalatlara/pazara srlmeye ilikin sorumlu kiilere, distribtrlere ve montajclara/kurulumculara yneliktir. Kullancnn, iveren olarak hareket etme sorumluluunu varsaymas gerekmektedir. rnein, KOBler asndan sorumluluklarn yerine getirilmesi amacyla, tedarik zincirinde bulunulan konumun tanmlanmas nemli bir husustur.

a) retici retici, Topluluk iinde veya dnda kurulu gerek ya da tzel kiidir; Kendi ad altnda rnn Topluluk pazarna srlmesine ynelik bir rn tasarlamak ve imal etmekle sorumludur veya Kendi ad altnda rnn Topluluk pazarna srlmesine ynelik montaj, paketlemesi, ilenmesi veya hazr retim rnlerin etiketlenmesinden sorumludur veya Farkl temel gereksinimlerin uygulanabilir oluu veya bir rnn hakikaten deitirilmesi veya yeniden yaplmas suretiyle amalanan kullanmn deitirmekten sorumludur. Alt ykleniciye verilmesi durumunda, retici rnn genel kontroln elinde tutmal ve bu sorumluluklarn gerekletirmeye ynelik gerekli tm bilgileri aldn gvence altna almaldr. Alt szleme, reticiyi sorumluluklarndan muaf klmamaktadr. retici, rnn uygunluuna ynelik tek ve tm sorumlulua haizdir. reticinin, Yeni Yaklam Direktifine tabi nihai rnler, hazr rnler kullanmas durumunda, bu rnlere ynelik sorumluluklar rnlerin asl reticisine aittir. nceden pazara srlmeksizin bir rnn hizmete sunulmas durumunda (rnein; kiisel kullanma ynelik imal edilmi bir rn), rn hizmete sunan kii reticinin sorumluluklar ile balanm olur. retici, rnn Yeni Yaklam Direktiflerinin uygulanabilir hkmleriyle uygunluk ierisinde temel gereksinimlere ynelik tasarlanm, imal edilmi ve uygunluunun deerlendirmi olduunu gvence altna almaldr. Kendisi, teknik dokmantasyonu ve EC uygunluk beyann dzenlemekten sorumlu kiidir. CE iareti uygulamakta kendisinin sorumluluundadr. Bunun yan sra, retici grevlerinin bir ksmn yetkili bir temsilciye devredebilir. retici, kendisi adna yetkili temsilci tarafndan gerekletirilen faaliyetlerden genel olarak sorumludur. b) Yetkili temsilci retici, kendisi adna gerekli belirli grevleri gerekletirmekten sorumlu yetkili bir temsilci atayabilir. Ayn zamanda, reticinin nc bir lkede kurulu olmas durumunda yetkili temsilcinin Topluluk ierisinde kurulmu olmas gereklidir. Grevlerin retici tarafndan yetkili temsilciye vekleten tayin edilmesi ak biimde gerekletirilmeli ve temsilcinin grevlerinin ieriini ve temsilcinin yetki snrlarn tanmlayc nitelikte yazl biimde olmaldr. Uygunluk deerlendirme prosedr ve Uygulanabilir Direktife bal olarak, yetkili temsilci, rnein; gereksinimlerle uyumlu rn temin ve beyan etmeye, rne CE iareti ve yetkili kuruluun numaralarn yerletirmeye, EC uygunluk belgesini dzenlemeye ve imzalamaya veya beyan veya teknik dokmantasyonu ulusal gzetim makamlarnn nazarnda bulundurmaya yetkilendirilebilmektedir. Yetkili temsilciye vekleten verilen grevler ynetimsel niteliktedir. retici, prensipte rnlerin uygunluunu temin eden imalat srecini salamada gerekli nlemleri ve de teknik dokmantasyonun oluturulmasn vekleten

verememektedir. stelik yetkili temsilci, Uygulanabilir Direktifler ile uygunluk ierisinde tutmak amacyla kendi kiisel teebbsyle rnde deiiklik yapamaz. Yetkili temsilcinin, ithalat ya da rnn pazara srlmesinden sorumlu kii olarak hareket etmesi durumunda sorumluluklar geniletilmektedir. c) thalat/rnn pazara srlmesinden sorumlu kii thalat/rnn pazara srlmesinden sorumlu kii, nc bir lkeden temin edilen rn Topluluk pazarna sren gerek ya da tzel kiidir. reticinin Topluluk ierisinde kurulu olmamas durumunda ve Toplulukta yetkili temsilcinin bulunmamas durumunda ithalatnn, rne ilikin gerekli bilgiyi pazar gzetim makamna sunulmak zere tedarik etmesi gerekmektedir. thalat/rnn pazara srlmesinden sorumlu kii EC uygunluk beyannn bir kopyasn pazar gzetim makamna sunmas ve teknik dokmantasyonu hazrda bulundurmas gerekmektedir. thalat yetkili temsilci iin gerektii gibi halihazr bir retici yetkilendirmesine ya da retici tarafndan verilen bir vekalete ihtiya duymaz. Yine de, sorumluluklarn yerine getirmek amacyla, ithalatnn retici ile kurulabilecek irtibatn gvenceye almas gereklidir. thalatnn, hazr rnlerin kendi ad altnda Topluluk pazarna sunmak amacyla monte etmesi, paketlemesi, ilemesi ya da etiketlemesi durumunda veya rnn amalanan kullanmn esasen dzenlemesi ya da deitirmesi durumunda, retici olarak kabul edilebilecek ve reticinin sorumluluklarna sahip olduu varsaylabilecektir. d) Distribtr (Datc) Distribtr (Datc), tedarik zincirinde yer alan, rnn Topluluk pazarna srlmesinin ardndan srekli ticari faaliyetleri gerekletiren gerek ya da tzel kiidir. Genel olarak, Yeni Yaklam Direktifleri datm idare eden hkmler iermemektedir. Yine de, distribtrn Topluluk pazarnda uygunluu bulunmayan rnleri pazara srmemek amacyla uygulanabilir yasal gereksinimlere ilikin temel bilgiye sahip olmas ve beklenen zeni gstererek hareket etmesi gerekmektedir (baknz; GPSD'den ortaya kan ykmllkler blm III C 2 ve 3). Datm koullar (rnein, nakliye, depolama) rnn uygunluunu etkileyebilir (rnein; lm aletleri, medikal gereler). Bu yzden, datm koullarndan sorumlu kiinin, rnn Topluluk ierisinde ilk kullanm annda temel gereksinimleri karladn temin etmek zere rnn uygunluunu korumaya ynelik gerekli nlemleri almas gerekmektedir. Yeni Yaklam Direktifleri, distribtrn reticinin sorumluluklarn stlenmesini ngrmemektedir. Bu nedenle, kendisi ayn zamanda Topluluk ierisinde kurulu yetkili temsilci olmadka ya da rnn pazara srlmesinden sorumlu ithalat/kii olmad mddete kendisinden EC uygunluk beyanna ya da mevcut teknik dokmantasyona sahip olmas talep edilemez. Yine de, distribtrn ulusal gzetim makamlarna gereken zen ierisinde hareket ettiini ve reticinin/kendisinin

yetkili temsilcilerinin veya EC uygunluk beyan ve teknik dokmantasyonun gerekli ksmlarn almaya ynelik rne ilikin gzetim makamlarna kar abalarnda yardmc olan kiilerin gerekli zeni gsterdiini ispat etmesi gerekmektedir.

e) Montajc ve Kurulumcu Baz rnler yalnzca montaj, kurulum ya da baka bir deiikliin gerekletirilmesinin ardndan kullanlabilmektedir (rnein; i makineleri). Bahsi geen Direktifin hizmete sunulmay ve rnn uygunluunu srdrmeye ynelik montaj, kurulum veya dier deiiklikleri kapsamas durumunda, bu tr deiikliklerden sorumlu kiinin bu ilemlerin rnn temel gerekler ile uygunluunu gvence etmesi gerekmektedir. Asansr ve basn tehizatna ilikin Direktiflere gre, montajc retici olarak kabul edilmektedir ve buna paralel olarak reticinin sorumluluklarn stlenmelidir. Medikal gerelere ilikin Direktif, gerelerin piyasaya sistem ya da prosedr paketi olarak srlmesine ynelik CE iaretine dayanan gerelerin bir araya getirilmesine ynelik zel bir prosedr iermektedir. f) Kullanc/veren Hizmete sunulmasna ilikin olanlar haricinde, Yeni Yaklam Direktifleri sradan kullanclara ynelik ykmllkleri art komamaktadr. Yeni Yaklam Direktifleri kapsamndaki ou rn i yerlerinde kullanlmaktadr. AT Antlamasnn 138. Maddesine dayanan Direktifler uyarnca, iverenlerin i tehizatnn i yerinde kullanm bakmndan ykmllkleri bulunmaktadr. veren, gerekletirilen ie ynelik i tehizatnn iilere uygun biimde mevcut olmasn gvence altna almaya ynelik gerekli tm nlemleri almal ve nlemler iilerin emniyet ve salnda bozulma olmakszn kullanlmaldr. veren, yalnzca uygulanabilir Direktif hkmleri ile uyumlu i tehizatn temin edebilir ve kullanabilir. verenin, i tehizatnn bu dzeyde muhafaza edildiinin gvence altna alnmasna ynelik tm gerekli nlemleri almas gerekmektedir. stelik iverenin i tehizatn kullanm asndan alanlara ynelik bilgi ve eitim salama ykmll bulunmaktadr. B) Yeni Yaklamn Gl ve Zayf Ynleri 1. Topluluk pazarna ynelik esnek eriim yntemleri Esneklik, Yeni Yaklamn temel varln (avantajn) tekil etmektedir. Direktifleri ayrntl talimatlardan muaf tutmak teknolojik-tarafsz ve yenilik ve bymeye ynelik bir katalizr hizmeti gren yasal ereveye olanak tanmtr. Mevzuat, olduka naziktir ve teknik srecin iddetle benimsenmesine gereksinim duyulmamaktadr. Hzl gelien teknolojiyle zdeleen i ortamnda bu nemlidir. reticiler, teknoloji evrimlerinin arkasnda ileyen dar yasal ereve ierisinde skmakszn uygun teknik ve yeniliki zmleri seme zgrlnn tadn kartmaktadrlar. Teknik ayrntlar standart dzenleyicilere brakmak standartlarn mevzuat ierisinde yaplmas imknsz olan teknik ilerleyie eriimine ynelik son teknoloji teknik uzmanlktan istifade edebilmesini temin etmektedir. Standartlarn yazmna paydalarn katlm Yeni Yaklam, KOBlerin de sz sahibi olabilecei yardmc dzenleyici model haline getirmektedir. Uygunluu

dzenlenmi Avrupa Standartlar, KOBlerin rn gvenlii gereksinimleriyle uyumlu rnler imal etmelerine ynelik greceli kolaylk salamaktadr. stelik Yeni Yaklam Direktifleri, rnlerin serbest dolamna ynelik engelleri ortadan kaldrmaya da baarl biimde katk salamtr. Yine de, mevzuat erevesi ierisinde, kurulularn i pazarn avantajlarndan tam anlamyla istifade etmesine engel olan zayf noktalar bulunmaktadr. KOBler asndan Yeni Yaklama ilikin aada yer alan zayf ynler mevcuttur. 2. Karmaklk Yeni Yaklam erevesi, yorumlanma ve uygulanma bakmndan sorunlara sebep olan baz tutarszlklar ve yasal belirsizlikleri ierisinde barndrmaktadr. rnler, genellikle uygunluu farkl biimde ispat etmeye ynelik tanmlar veya prosedrler ile muamele edilen baz Direktiflere tabidir. Bu da, pratik uygulamada uyumsuzluklara ve glklere, yasal belirsizlie ve gereksiz oalmalara yol amaktadr. Yasal belirsizlik ve tutarszlklar kurulular; zellikle de KOBleri olumsuz ynde etkilemektedir. reticilerin yalnzca birka mevzuat ile deil bunun yan sra ok eitli hukuki kanunlar ile de uygunluu gvence altna almas gerekmektedir. slup ve konsept bakmndan tutarszlklar dolaysyla, kurulular asndan kendi yasal ykmllklerini idrak etmek gtr. Git gide, pahal hukuki yardm almaya zorlanmaktadrlar. Mevcut tutarszlklar ve yasal belirsizlikler, rnlerin serbest dolamn riske atabilecek ye Devletler tarafndan farkl yorumlanmalarla da neticelenebilmektedir. 3. CE iaretinin yanl anlalmas CE iareti iyi bilinse de, anlam genellikle yanl anlalmaktadr. CE iareti ounlukla bir menei ibaresi olarak alglanmaktadr. Bir dier yanl kan ise, CE iareti rnlerinin baz makamlarca test edilmesi ve onaylanm olmas hususundadr. Bu arada, CEye ilikin yanl kan, gvenilirlik eksikliiyle neticelenmektedir. CE iaretine ynelik gven eksikliinin endstriye ynelik olumsuz yansmalar bulunmaktadr. malatlarn, rnlerinin bulunduu pazarn gvenini kazanmas iin ilave iaret/testlere bavurmas gerekebilmektedir. 4. Yetkili kurulularn performans Prosedr ile ilgili gereksinimler kadar, Kalite ve gvenlik gereksinimlerinin yorumlanmas da bir yetkili kurulutan dierine nemli lde farkllk gstermektedir. Yetkili kurulularca uygunluk deerlendirmesi uygulamasndaki farkllklarn imalat endstrisi ierisinde mevcut rekabete ynelik olumsuz bir tesiri bulunmaktadr. Benzer rnlerin deerlendirilmesine ynelik fiyatlar olduka farkllk gstermektedir. KOBler %48 orannda ortalama deiiklii rapor etmektedir, uygunluk deerlendirmesi iin normal fiyat yaklak olarak 2500-3000 Euro arasnda iken, ayn hizmetler farkl kurulular tarafndan 500 Euro olarak nerilmektedir.

KOBler asndan, yetkili bir kuruluun geerli bir nitelie sahip olup olmadn snamak ounlukla imkansz bir durumdur. Pazarda varln srdrebilmek amacyla maliyeti drc biimde hareket etme zorunluluundan tr yalnzca ekonomik nedenlere bal olarak KOB'lerin yetkili bir kuruluu semesi, kendilerini tuzaa drebilmektedir. 5. Pazar gzetimindeki zayflklar Yeni Yaklam Direktifleri, verimli uygulama yaplmakszn amalarna ulaamayacaktr. Pazardaki rnlerin olduka nemli bir blm yasal gereksinimler ile uyumlu deildir. 2004 ylnda, Almanyada endstriyel rnlerin %33nn mevzuat ile uyumlu olmad ortaya kmtr. ye Devletlerdeki pazar gzetimi dzeyleri nemli lde farkllk gstermektedir. dari ibirlii zayftr. Bir ye Devletteki pazar gzetimi rgtlenmesindeki zayflk dier ye Devletlerce sarf edilen abalar ciddi biimde baltalayabilmektedir. Ciddi kurululara hasar veren vicdansz iletmeciler, ucuz; uygunsuz rnleri pazara srmekle pazar gzetimindeki mevcut eksikliklerden istifade etmektedirler. Mevcut yrtme mekanizmalarnn verimsizlii, zellikle fiyat bakmndan duyarl alanlarda kurallara uymayan iletmeciler asndan adil olmayan bir rekabet avantaj yaratmaktadr. Uzman grleri, gvenlik ve idari hkmlerin tamamlanmas, toplam imalat maliyetlerine bete bir orannda etki edeceini ortaya koymaktadr. thal, dk fiyatl rnler dolaysyla sk rekabetin yaand sektrler Avrupa endstrisine dezavantaj getirmektedir. 6. Yaklam alannda yeni neriler Yukarda bahsi geen zayf noktalarn stesinden gelebilmek amacyla, 2007 yl ubat aynda Avrupa Komisyonu aada yer alan yeni teklifler ortaya koymutur: Dzenleme karlkl kabul prensibini glendirecektir. Bu tasarya gre, ispat zorunluluu ye Devletlere aktarlacaktr, bu sayede bir rnn emniyetsiz olduu ispatlanacaktr. rnlerin pazarlanmasna ilikin akreditasyon ve Pazar gzetimine ynelik gereksinimlerin ortaya koyulmasna ynelik dzenleme. Bu tasar laboratuar akreditasyonlar ve test kurulular ierisinde uygunluk deerlendirmesinin kolaylatrlmasn amalamaktadr, bu sayede bu kurulularn sertifikalar ve test raporlar AB ierisinde kabul grebilecektir. AB ierisindeki Pazar gzetimi aktiviteleri de glendirilecektir, bylelikle uygun olmayan rnler kolaylkla tanmlanabilecek ve pazardan ekilebilecektir. rnlerin pazarlanmasna ynelik yaygn bir ereveye ilikin karar. Bu tasar, akmalardan saknmak ve klfetli prosedrleri azaltmak amacyla rnlere ynelik eitli uygunluk deerlendirme prosedrlerine ynelik modernizasyonu amalamaktadr. Buna paralel olarak, CE iaretinin yasal korumas da glendirilebilecektir.

C) GPSD(Genel rn gvenlii Direktifi)den kaynaklanan ykmllkler 1. reticilere ynelik ykmllkler GPSD genel gvenlik gereksinimlerini uygulamaya koymaktadr. Yalnzca gvenli rnlerin pazara srlmesi reticiler asndan zorunludur. GPSD kapsamnda bir retici; retici; Topluluk ierisinde kurulu ve rne kendi adn, ticari markasn ya da dier ayrt edici iaretini yerletirmek suretiyle kendisini retici olarak takdim eden baka herhangi bir kii veya rn yenileyen baka bir kii retici temsilcisi; retici topluluk ierisinde kurulu deil ise thalat, Topluluk ierisinde kurulu hibir temsilcinin olmay durumunda Faaliyetleri rnlerin gvenlik zelliklerini etkileyebileceinden tr tedarik zinciri ierisindeki dier profesyoneller Gvenli bir rn; normal ve makul ngrlebilir kullanm koullar kapsamnda hibir risk ihtiva etmeyen ya da yksek korunma dzeyiyle ok az risk ihtiva eden bir rn olarak tanmlanmaktadr. zellikle, aadaki hususlarn dikkate alnmas gerekmektedir. rn karakteristii (rnein; bileimi, paketleme, montaj, kurulum ve bakm talimatlar) Dier rnler zerindeki olas etkisi rnn tehiri, etiketlenmesi ve kullanma ve elden karlmasna ilikin uyar ve talimatlar ve rne ilikin dier ibare ve bilgiler zellikle ocuk ve yallarn kullanmas durumunda risk altndaki tketici snflar rnn gvenliini yneten (rnein; Yeni Yaklam Direktifi) zel Topluluk hkmlerine uygun olmas durumunda, rnn gvenli olduu kabul edilmektedir. Bu tr hkmlerin bulunmay durumunda, rnn pazarland ye Devlet ierisindeki ulusal zel dzenlemelerle uyumlu olmas gerekmektedir. Bunun yan sra, ulusal gvenlik gereksinimlerini uygularken, ye Devletlerin karlkl kabul prensibini dikkate almas gerekmektedir. Avrupa ya da ulusal yasama nlemlerinin bulunmaynda, bir rnn uygunluuna aadakilere baklmak suretiyle karar verilmektedir: stee bal ulusal standartlarn yerine geen Avrupa standartlar ve rn gvenlii klavuzlarnda ifade edilen Komisyon nerileri rnn pazarland ye Devletin standartlar Uygulama Ynetmelikleri Tketicilerin gvenlik beklentileri reticiler, tketicilere bir rnn normal ya da makul bir ekilde tahmin edilebilir kullanm mr boyunca oluturabilecei tehditler ile ilgili bilgileri salamakla ykmldrler. Buna ne kadar nem verilirse, aniden ortaya kan bu tr riskler de o denli azalacaktr. Uyarlarn bulunmasnn pazarda gvenilmeyen rnlere

msaade etmeyeceini gz nnde bulundurmak da nem arz etmektedir. Buna ilaveten, reticiler tehditlerden saknmak iin gerekli nlemleri almakla ykmldrler (rnein; rnn pazardan ekilmesi, tketicilerin bilgilendirilmesi, tketicilere sunulan rnlerin geri arlmas gibi). 2. Distribtrlere ynelik ykmllkler Distribtrlerin (rnein; tedarik zinciri ierisinde bulunan, faaliyeti rnn gvenlik zelliklerini etkilemeyen herhangi bir profesyonel) uygulanabilir gvenlik gereksinimleri ile uyumlu olmad bilinen veya tahmin edilebilecek ya da uyumlu olmayan rnleri tedarik etmemesi gereklidir. Dahas, kendi faaliyetlerinin snrlar ierisinde, rn gvenliine ilikin bilgileri srdrmek suretiyle, rnn meneinin takip edilmesine ilikin gerekli dokmantasyonu salamak suretiyle ve reticiler ve yetkin makamlarca gerekletirilen risklerden saknmaya ynelik faaliyetlerde ibirlii yapmak suretiyle, pazara srlen rnlerin gvenliinin gzlemlenmesinde de yer almalar gerekmektedir. 3. Tehlikeli rnlerin ihbar GPSD, pazarda bulunan bir rnn tehlikeli olduunu bilmeleri ya da bilmesi gerektii durumlarda reticilerin yetkin makamlar bilgilendirmesini zorunlu klmaktadr. Aadaki hallerde ihbarda bulunmak gereklidir: rn GPSD kapsamnda ise Topluluk mevzuatnca oluturulan zel bir benzer ykmlln bulunmay durumunda, rn pazarda mevcut ise, rnn tketicilere ynelik risk tamas durumunda (rnein; elektrik oku, boulma, sakatlanma, kimyasal risk) Yaltlm bir koul ya da rnn bulunmay durumunda rnn pazarda kalamayaca ve retici ve distribtrlerin gerekli nleyici veya dzeltici faaliyeti stlenmesi gereken risklerde Risk deerlendirmesini ieren bildirim ykmllne ilikin ayrntl klavuza aadaki adresten eriilmesi mmkndr: http://ec.europa.eu/consumers/cons_safe/prod_safe/gpsd/notification_dang_en.p df Bir rnn (yiyecek, ila ve medikal gereler haricinde) ani mdahale gerektiren tehditler iermesi durumunda, ye Devletlerin riski ortadan kaldrmaya ynelik faaliyete girimesi gerekmektedir. Bununla ilgili olarak bir ye Devlet rn pazardan ekebilir, mterilerden geri arabilir veya uyarlar yaynlayabilir. Avrupa Komisyonu, bavuran lkelerin de eriime sahip olabilecei ye Devletler ve Komisyon arasnda hzl bilgi dei tokuuna ynelik bir sistem olan RAPEX araclyla derhal bilgilendirilmelidir. Komisyon, haftalk olarak internet zerinden tehlikeli rnlere ynelik genel bak ve riskleri ortadan kaldrmaya ynelik nlemlere ilikin genel bak raporlar yaynlamaktadr. Tm AB lkelerinde bulunan Ulusal rtibat Noktalar sorumlu mercilerin yeni tebli edilen rnlerin pazarda bulunup bulunmadn kontrol etmesine olanak tanmaktadr. Bu rnlerin pazarda bulunmas durumunda, yetkili makamlar riskleri ortadan kaldrmaya ynelik nlemler almaktadr.

D) rn sorumluluu Kusurlu rnlerin ykmllklerine ilikin Direktif 85/374/EEC sorumluluun amacna ynelik prensipleri salamaktadr. Endstriyel olarak retilen tanabilir emtialara uygulanmaktadr (baka bir tanabilir ile birlikte ya da bir tanabilirin ierisinde olsa dahi). Bu nedenle, Direktif; Yeni Yaklam Direktifleri kapsamndaki ve GPSD erevesindeki rnlere de uygulanmaktadr. Direktif, ulusal deiimin yrrle girme tarihi ncesinde dolama sunulmu rnlere uygulanmamaktadr (en ge Temmuz 1988 itibariyle). Szlemeden doan hibir madde, reticinin zarar gren kiiye ilikin ykmlln snrlandrmasna olanak tanmamaktadr. NOT: Szlemeye ilikin veya szlemeden bamsz ykmllkleri idare eden Ulusal hkmler Direktifden etkilenmemektedir. Bu nedenle, sakatlanan kiiler buna ilikin ilave haklar iddia edebilmektedirler. 1. Sorumlu Kiiler rn Sorumluluu Direktifi, nesnel/objektif ykmll ya da hatal rn sebebi ile oluan hasarlarda reticinin kusuru olmakszn sorumluluunu dzenler. Ayn hasarda birden fazla kiinin kusurunun bulunmas durumunda, bu mterek sorumluluk tekil etmektedir. Direktif kapsamnda retici, nihai rnn reticisi, herhangi bir ham maddenin reticisi veya kendi adn, ticari markasn veya rn zerinde kendisini retici olarak tantan herhangi bir kiidir. stelik, reticinin sorumluluuna zarar vermeksizin, sat, kiralama, devren kiralama veya herhangi bir ekilde datm amacyla ticari faaliyeti esnasnda Toplulua bir rn ithal eden herhangi bir kii retici olarak kabul edilmektedir. rnn reticisinin tanmlanamad durumlarda, zarar gren kiiyi makul bir sre ierisinde reticinin veya rn kendisine tedarik eden kiinin bilgilerini bildirmemesi durumunda, rnn tedarikilerine o rnn reticisi olarak muamele yaplacaktr. Ayn koul, ithal edilen rnn ithalat bilgilerine yer vermemesi durumunda da geerlidir. 2. spat Zorunluluu Sakatlanan kiinin gerek hasar, rndeki kusuru ve hasar ve kusur arasndaki tesadfi ilikiyi ispatlamas gerekmektedir. Sakatlanan kiinin retici veya reticinin ihmalini ispatlamas gerekmemektedir. Kapsanan hasarlar: lm veya kiisel sakatlanmalardan ve zel kullanma ya da tketime ynelik hasarl rn haricindeki bir eyaya ynelik 500 Euro eiinin altndaki hasarlardan kaynaklanan hasarlar. Ticari kullanma ynelik hasarlar kapsama dhil deildir (Otel olanaklarna ynelik TV setlerinden kaynaklanan hasarlar gibi). Direktif yasal mevzuat kapsamnda maddi olmayan hasarlara ynelik tazminat hibir ekilde snrlandrmamaktadr. Kusurlu rn: Genel toplumun umabilecei gvenlikten yoksun rndr. Dikkat edilmesi gereken unsurlar; rnn makul biimde ve dolama sokulduu ana ynelik kullanm, rnn tehiri gibi hususlar kapsamaktadr. Daha iyi bir rnn dolama sokulmas kusurlu bir rne sebebiyet vermeyecektir. 3. Sorumluluktan Muafiyet Aada yer verilen hususlar ykmllklerinden muaftr:

ispatlamas

durumunda

retici

tm

rn kendisinin dolama sokmamas durumunda, Hasara sebep olan kusurun rnn dolama sokulmasndan sonra gereklemesi durumunda rnn kr-amal sata ynelik retilmemesi durumunda rnn kendi ticari faaliyeti esnasnda satlmam ya da datlmam olmas durumunda, Kusurun yasal uygunlua bal olmas durumunda, rn dolama sokulduu srada kusurun kefine ynelik bilginin buna olanak tanmamas durumunda(Bu noktada, ye Devletler hafifletme uygulayabilmektedir) Nihai rnn bir bileenin reticisinin nihai rn tasarmna ya da retici tarafndan nihai rne ynelik verilen talimatlara atfedilmesi durumunda Sakatlanan kiinin kusurlu ve ulusal yasalarn gerektirmesi durumunda reticinin ykmll hafifletilebilecektir.

4. Zamanam Zarar gren kiinin tazminat talep edebilecei sre yldr. Bu sre, ikyetinin hasar, kusuru ve reticinin bilgilerini rendii tarih itibariyle balar. reticinin sorumluluu, reticinin rn dolama soktuu tarihten itibaren on yl sonra sona erer. 5. Snrlama rn Sorumluluu Direktifi her ye Devlete, ayn kusura haiz benzer eyalardan kaynaklanan lm ya da kiisel sakatlanma ile sonulanan hasara ynelik reticinin toplam sorumluluuna bir snr koymasna olanak tanmaktadr. Bu snr 70 milyon Eurodan daha az olamaz. IV. KOBler iin adm adm rn gvenlii 1nci Adm: lgili mevzuatn belirlenmesi 1-1. rnn AB hukuku kapsamnda olup olmadn kontrol ediniz

ARALAR: blm II C, Pembe Kitap, EUR-Lex, Avrupa Kurulu A AB YASASI KAPSAMI DIINDA OLMASI DURUMUNDA: Karlkl tanma Prensibi uygulanr (Her ye Devletin yasal olarak imal edilmi ya da dier bir ye Devlet ierisinde pazarlanan rnleri kendi blgesinde kabul etmek zorundadr). Genel rn Gvenlii Direktifsini dikkate alnz (ksm II C 2 ve III C) ve rn ykmll (blm III D). AB YASASI KAPSAMINDA SE: Adm 1-2ye ilerleyiniz 1-2. AB mevzuatnda dzenlenen gereklilikleri belirleyin ARALAR: blm II C 3 DG Enterprise and Industry, EUR-Lex

YEN YAKLAIM GEREKSNMLER: Adm 1-3'e ilerleyiniz ESK YAKLAIM GEREKSNMLER (rnein; motorlu tatlar, yiyecek, kimyasal rnler): AB Mevzuat kapsanan rnlere ynelik ayrntl tanmlamalar

iermektedir. Bu gereksinimlerle uyumlu rnler Avrupa Ortak Pazarna serbest eriimi garanti etmektedir. Genel rn Gvenlii Direktifsini dikkate alnz (Blm II C 2 ve III C) ve rn ykmll (blm III D). 1-3. Uygulanabilir Yeni Yaklam Direktiflerini Tanmlaynz NOT: Tek bir rne eitli Direktifler uygulanabilmektedir. ARALAR: Direktiflerin ve/veya mevcut klavuz belgelerin kapsam: blm II C 1, DG Enterprise and Industry; bunun sorularnza cevap olmamas durumunda, lkenizdeki Avrupa kurulu a, yetkili kurulu veya Pazar gzetim makam ile irtibata geiniz. 2nci Adm: Grev ve Sorumluluklarnz Belirleyiniz Uygunlua ynelik ykmllkler, sizin retici, yetkili temsilci, ithalat, montajc distribtr, kullanc veya iveren olma durumunuza baldr. ARALAR: Blm III A 5, Uygulanabilir Direktif, Genel rn Gvenlii Direktifi (blm III C ve) ve rn ykmll (blm III D). SORUMLULUKLARIN MEVCUT OLDUUNUN FARZEDLMES DURUMUNDA: Adm 3e ilerleyiniz. 3nc Adm: Temel gereksinimlere uygunluk

Temel gereksinimlerin yerine getirilmesi gerekmektedir. Direktifler ierisinde EK Ide sunulmaktadrlar.

ARA KUTUSU: blm II C 3 c, Uygulanabilir Direktif 4nc Adm: Uyumlatrlm standartlar (veya dier teknik zmler) Temel gereksinimleri karlamak amacyla Uyumlatrlm standartlar tanmlaynz ve (eer gerekli ise) kullannz. Uyumlatrlm standartlar temel gereksinimleri teknik kurallara dntrmektedir. Uyumlatrlm standartlarn kullanlmasna ynelik bir ykmllk bulunmamaktadr, ancak bu standartlar uygunluk varsaym salamaktadrlar. ARA KUTUSU: ksm II C 3 e, Uyumlatrlm standartlar, NORMAPME standardizasyon ve sertifikasyona ilikin eitim arac 5nci Adm: lgili uygunluk deerlendirme prosedrn kullannz Uygulanabilir Direktiflere gre rn snflandrnz ve uygunluk deerlendirmeye ynelik Direktifde salanan ilgili modl tanmlaynz. ARA KUTUSU: blm III A 1, Uygulanabilir Direktifler

6nc Adm: Teknik dokmantasyon ve EC uygunluk beyann dzenleyiniz ARA KUTUSU: blm III A 4, Uygulanabilir Direktifler 7nci Adm: CE iaretini doru biimde yerletiriniz ARA KUTUSU: blm III A 4, Uygulanabilir Direktifler 8nci Adm: rnnzn tehlikeli hale gelmesine kar gerekli nlemleri alnz, bu takdirde tedbire ynelik faaliyetleri gerekletiriniz rnnzn sahip olabilecei risklerden haberdar olmanz salayan gerekli nlemleri alnz (rnein; izlenebilirlii temin ediniz ve ikyetleri aratrnz) ve risklerden saknmaya ynelik gerekli faaliyeti stleniniz (rnein; rnn geri ekilmesi, mterilerin uyarlmas, rnn geri arlmas). Tehlikeli tketici rnlerini yetkili makama bildiriniz. ARA KUTUSU: dzeltici faaliyetler klavuzu, tehlikeli tketici rnlerinin bildirilmesine ynelik talimatlar 9ncu Adm: Mevzuattaki deiikliklere/dzenlemelere dikkat ediniz Avrupa dzeyindeki mevzuat deiebilir. Sesinizin duyulmas ve rnlerinizi iyi bir zamanda sunmak iin deiikliklere ynelik tasarlara dikkat ediniz. ARA KUTUSU: ticari temsiliniz, lkenizdeki Avrupa Kurulu A, EUR-Lex, PreLex 10ncu adm: Topluluk ii ticarete ynelik haksz engellerle savanz

rnnz gvenli ve Avrupa Dzeyindeki ilgili hkmler ile uyumlu ise, Topluluk ii ticarete ynelik snrlandrmamalar kabul etmemelisiniz. Ulusal ve/veya Avrupa dzeyinde gerekli admlar atnz. ARA KUTUSU: ulusal zmler, SOLVIT, ihlal prosedr balatnz, Avrupa Kurulu A

BLM 2: TRKYEDE YASAL EREVE

I. GR

Trk mevzuatnda rn gvenlii ile ilgili 3 temel dzenleme mevcuttur. rn gvenlii konusu ayn zamanda tketicinin korunmas ile de ilgilidir. Anayasann 172nci maddesi Devlet, tketicileri koruyucu ve aydnlatc tedbirler alr, tketicilerin kendilerini koruyucu giriimlerini tevik eder. Demek suretiyle tketicinin korunmasn teminat altna almtr. Bu Anayasal dzenleme gereince; Trkiyede genel rn gvenlii konusunun yasal temeli 2 ana kanundan olumaktadr. Konu hakkndaki asl dzenleme genel rn gvenlii hakknda 92/59/EEC sayl Konsey Direktifini (GPSD) tam olarak aktaran rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanundur. Konu ile ilgili ilkeleri ieren dier dzenleme, 4822 sayl ve 5582 sayl Kanunlarla nemli iki deiiklik ve 5179 sayl ve 5728 sayl Kanunlarla iki kk deiiklik geiren Tketicinin Korunmas Hakknda Kanundur. Trkiye ile Avrupa Birlii arasnda bir Gmrk Birliini tekil eden 06/03/1995 tarihli ve 1/95 sayl Trkiye-AB Ortaklk Konseyi Kararnn mallarn serbest dolamyla ilgili 8 ila 11inci maddeleri uyarnca Avrupa Topluluunun ticarette teknik engellerin kaldrlmasna ilikin mevzuatn i mevzuata dahil etmesi ngrlmtr. Bu erevede, kamu kurulular 29/04/1997 tarihli ve 22974 sayl Resmi Gazetede yaymlanan 97/9196 sayl Kararnamenin eki Trk rnlerinin hracatnn Artrlmasna Ynelik Teknik Mevzuat Hazrlayacak Kurumlarn Belirlenmesine likin Karar gereince almalarn srdrrken, ilgili kurulularca uyumlatrma sreci devam eden teknik mevzuatn uygulamaya geirilebilmesi, AB Standardizasyon sistemine paralel bir sistemin genel erevesinin izilmesini ve temel esaslarn belirlenmesini gerekli kldndan rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanun Tasars Tasla hazrlanm ve 29/06/2001 tarihinde kabul edilmi, 11/07/2001 tarih ve 24459 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmitir. Kanun mevzuatn tm ilgili kurulular tarafndan yeknesak olarak yrtlebilmesine imkan salamak zere hazrlanmtr. Kanunda, rnlerin piyasaya arz koullar; retici ve datclarn ykmllkleri; uygunluk deerlendirme kurulular ile yetkili kurulular, piyasa gzetimi ve denetimi; rnn piyasaya arznn yasaklanmas, toplatlmas ve bertaraf konularndaki temel esaslar ile bunlara ilikin olarak AB Komisyonuna ve AB yesi lkelere yaplacak bildirimler dzenlenmitir. Bu erevede, insan sal, can ve mal gvenlii, hayvan ve bitki yaam ve sal, evre ve tketicinin korunmas ynlerinden gvenli rnlerin piyasaya arz konusunda; retici, ithalat ve datclara nemli sorumluluklar verilmekte ve

kamu kurulularnn da etkin bir piyasa gzetimim ve denetimi yapabilmelerine zemin hazrlanmtr. Dier taraftan; Trkiyede faaliyet gsteren laboratuarlar, muayene ve belgelendirme kurulularnn yeterliliklerini onaylayacak, dier bir ifadeyle bu kurulularn akredite edilmesini salayacak bir sistemin oluturulmasn teminen 27/10/1999 tarihli ve 4457 sayl Trk Akreditasyon Kurumu Kurulu ve Grevleri Hakknda Kanun, 04/11/1999 tarihli ve 23866 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girmitir. Trk Akreditasyon Kurumu (TRKAK) da, bu Kanun ile erevesi izilen sistemin bir parasdr, TRKAKn teknik mevzuat uyumu erevesinde akredite ettii laboratuar, muayene ve belgelendirme kurulularnn alma usul ve esaslarn belirleyen bu Kanunla, 2/97 sayl Ortaklk Konseyi Karar kapsamnda uyumlatrlmakta olan AB teknik mevzuat erevesindeki akreditasyon faaliyetlerinin de gerekletirilebilmesine imkan salanmtr. Bilindii zere; ekonomik faaliyetin nihai amac, tketicilerin ihtiyalarn salayacak mal ve hizmetleri retmek, ve bu ihtiyalar rasyonel bir datm zinciri oluturarak karlamaktr. ktisadi ve sosyal alanlardaki genileme ve gelimeler ile serbest piyasa ekonomisinin deien artlar karsnda tketicilerin, ihtiyalarnn karlanmasnda beliren sorunlar yalnz balarna zemeyecekleri anlalm, tketici karlarn korumak amacyla 4077 sayl Tketicinin Korunmas Hakknda Kanun 23/02/1995 tarihinde kabul edilerek, 08/09/1995 tarihinde yrrle girmitir. Yukarda da belirttiimiz zere Anayasann 172nci maddesi dorultusunda tketicilerin daha etkin bir ekilde korunmasn ve Kanunun uygulamasn salamak amacyla Trk Tketici Hukuku Mevzuat oluturulmutur. Sosyal ve ekonomik hayatta ngrlemeyen gelimeler nedeniyle baz sorunlarn yaanmaya devam etmesi ve ABye adaylk sreci ierisinde rn gvenlii ve tketicinin korunmas alanlarnda uyumlatrmann gereklemesi amacyla 2001/95/EC sayl Yeni Genel rn Gvenlii Direktifi de gz nnde bulundurularak her iki Kanunda deiiklik yaplacaktr. rn Gvenlii Kanunu Tasars Taslann yasalamasyla rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanun yrrlkten kalkacaktr. Tketicinin Korunmas Hakkndaki Kanunda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Tasars Taslann yasalamasyla da bu Kanunda eitli deiiklikler yaplacaktr. Her iki Kanun ile kabul edilen genel ilkeleri ksaca zetlersek diyebiliriz ki; dzenlemeler Konsey Direktiflerini tam olarak i hukuka aktarmlardr. Her iki dzenlemede ve uygulama ynetmeliklerinde yer alan hususlar aada iki blm halinde ele alnacaktr.

II. 4703 SAYILI RNLERE LKN TEKNK MEVZUATIN HAZIRLANMASI VE UYGULANMASINA DAR KANUN a) Hukuki ve idari durum 4703 sayl rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanun genel rn gvenlii ile ilgili kurallarn yan sra Sektrel Yeni Yaklam Direktifleri, Sektrel Eski Yaklam Direktifleri, Ve uyumlatrlmam alanlardaki yatay dzenlemeleri iermektedir. Kanunun amac rnlere ve bildirimlerine ilikin piyasaya srlme, uygunluk incelemesi ve piyasa gzetimi hususlarnda kurallar ve prosedrleri ortaya koymaktr. Kanun, rnn piyasaya sunulmasndaki gereklilikleri, reticilerin ve datclarn ykmllklerini, uygunluk denetimi kurulularn, onaylanm kurulular, piyasa gzetimini, rnlerin piyasaya srlmesinin yasaklanmasn, rnlerin toplatlmasn ve imhasn, bildirimlere ilikin hususlar iermektedir. 4703 sayl Kanunun 4 uygulama ynetmelii vardr. Bunlar; Teknik Mevzuatn ve Standartlarn Trkiye ile Avrupa Birlii Arasnda Bildirimine Dair Ynetmelik, (RG. S.24715, T.03/04/2002) CE Uygunluk aretinin rne litirilmesine ve Kullanlmasna Dair Ynetmelik, (RG. S.24643, T.17/01/2002) rnlerin Piyasa Gzetimi ve Denetimine Dair Ynetmelik, (RG. S.24643, T.17/01/2002) Uygunluk Deerlendirme Kurulular ile Onaylanm Kurululara Dair Ynetmelik. (RG. S.24643, T.17/01/2002) Kanunun uygulanmasnda yetkili kamu kurumu Sanayi ve Ticaret Bakanl olduundan zel bir dzenleme olmad hallerde tketici rnleri konusunda yetkili kurulu da Bakanlktr. Babakanlk D Ticaret Mstearl ise ilgili kamu kurum ve kurulularnn grlerini almak suretiyle konu ile ilgili ynetmelikleri hazrlamak konusunda yetkili kurulutur. te yandan 4703 sayl Kanun kamu otoritesini adlandrmam olsa da; rnlerle ilgili mevzuatn hazrlanmas, yrtlmesi ve sorumluluunda olan rnlere ilikin olarak bu Kanunun hkmlerini uygulamak konusunda yasalarca yetkilendirilmi yetkili kuruluu iaret etmektedir. Dier bir deyile yetkili kurulu dier yasalarla yetkilendirilmi kamu kurumlarn ifade etmektedir. rnein; kozmetik, oyuncaklar, tbbi aletler, tbbi rnler ve deterjanlar gibi rnler iin Salk Bakanl; makineler, sivil kullanm iin patlayclar, motorlu aralar, asansrler, ev aletleri, gazla alan aletler, basnl aletler, l aletleri, elektrikli aletler, tekstil, ayakkab ve benzeri gibi rnler iin Sanayi ve Ticaret Bakanl; gda, yem, gbre, tbbi rnler ve benzeri gibi rnler iin Tarm ve Kyileri Bakanl; telsiz aralar ve telekomnikasyon terminal aralar iin

Telekomnikasyon Kurumu; kiisel koruyucu ekipman iin alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl; ttn ve ttn rnleri, alkoll iecekler ve etil alkol iin Ttn ve Alkol Piyasas Dzenleme Kurulu yetkili kurulutur. 4703 sayl Kanundan farkl olarak taslak, teknik dzenlemelere uygun olarak yetkili kamu kurumunu rn Gvenlii st Kurulu olarak tanmlamtr. Taslakla Kurum, rnlerle ilgili mevzuat hazrlamak ve uygulamak ve sorumluluunda olan rnler konusunda bu Kanunun hkmlerini uygulamak konusunda yasal olarak yetkili klnmtr. b) Uygulama 4703 sayl Kanun gvenli rn, kullanm sresi iinde, normal kullanm koullarnda risk tamayan veya kabul edilebilir llerde risk tayan ve temel gerekler bakmndan azami lde koruma salayan rn olarak tanmlamtr. Bu tanmda yer alan temel gerekler kavram da bu anlamda nem tamaktadr. rnn; insan sal, can ve mal gvenlii, hayvan ve bitki yaam ve sal, evre ve tketicinin korunmas asndan sahip olmas gereken asgari gvenlik koullar temel gerekleri oluturmaktadr. rn gvenliinden sz ederken rnn tanmn da ele almak gerekir, rn piyasaya arz edilmesi hedeflenen tm rnleri ifade etmektedir. Bu anlamda rnn, tedarik veya kullanm amacyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer almas iin yaplan piyasaya arzn hangi koullarda olutuunun belirlenmesi gerekmektedir. Kanunda buna ilikin ak bir dzenleme bulunmamakla birlikte rnlerin Piyasa Gzetimi ve Denetimine Dair Ynetmelikte hangi rnlerin piyasaya arz edilmi saylamayacana ilikin bir dzenlemeye yer verilmitir. Buna gre; lgili teknik dzenlemenin rnn ihracatna ilikin hkmleri sakl kalmak kaydyla, Avrupa Birlii yesi lkeler dndaki lkelere ihra edilmek zere retilen rnler, lgili teknik dzenlemeye uygun ve gvenli hale getirilmeden piyasaya arz edilmeyeceine dair ak bir iaret tamas artyla, fuar ve sergilerde sadece tantm ve gsterim amacyla sergilenen rnler, Uygunluk deerlendirmesinin gerekletirilmesi amacyla ihracat lkeden Trkiye'de yerleik yetkili temsilcisine veya ithalatya gnderilen numuneler, lgili teknik dzenlemede aksi belirtilmedike, retici tarafndan montaj, paketleme, ileme veya etiketleme gibi ileri bir ilemi gerekletirmek amacyla dier bir reticiden alnan veya reticinin yurt dnda olmas halinde retici tarafndan ithal edilen rnler, Gmrk idarelerince henz serbest dolama sokulmam rnler ile serbest blgelerdeki rnler piyasaya arz edilmemi saylacaktr. lgili idari hkmler de dahil olmak zere, bir rnn, zellikleri, ileme ve retim yntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, iaretleme, etiketleme ve uygunluk deerlendirmesi ilemleri hususlarndan biri veya birkan belirten ve uyulmas zorunlu olan teknik dzenlemelere uygun olmas halinde o rnn gvenli olduu kabul edilir. Buna gre; bir rnn gvenli kabul edilmesi

iin; rnn bileimi, ambalajlanmas, montaj ve bakmna ilikin talimatlar da dahil olmak zere zellikleri; baka rnlerle birlikte kullanlmas ngrlyorsa bu rnlere yapaca etkiler; piyasaya arz, etiketlenmesi, kullanm ve bertaraf edilmesi ile ilgili talimatlar ve retici tarafndan salanacak dier bilgiler ve rn kullanabilecek risk altndaki tketici gruplar asndan deerlendirildiinde, temel gerekler bakmndan azami lde koruma salamas gerekir. Ancak; daha gvenli bir rnn retilmesinin mmkn olmas veya piyasada daha az risk tayan rnlerin mevcut olmas, ilgili teknik dzenlemede aksi belirtilmedike, bir rnn gvenli olmad anlamna gelmez. retici, piyasaya sadece gvenli rnleri arz etmek zorundadr. retici, rnn ngrlen kullanm sresi iinde, yeterli uyar olmakszn fark edilemeyecek nitelikteki riskleri hakknda tketicilere gerekli bilgiyi salamak, zelliklerini belirtecek ekilde rn iaretlemek; gerektiinde piyasaya arz edilmi rnlerden numuneler alarak test etmek, ikayetleri soruturmak ve yaplan denetim sonularndan datclar haberdar etmek, riskleri nlemek amac ile rnlerin toplatlmas ve bertaraf da dahil olmak zere gerekli nlemleri almakla ykmldr. retici, ilgili teknik dzenlemede belirtilen tm belgeleri; bu belgeler kapsamndaki son rnn yurt iinde retiliyor ise retildii, ithal ise ithal edildii tarihten itibaren ilgili teknik dzenlemede belirtilen sre, bu srenin belirtilmemesi halinde yetkili kurulua belirlenecek sre boyunca muhafaza etmek ve istenilmesi halinde yetkili kurululara ibraz etmekle ykmldr. Datc, sahip olduu bilgiler erevesinde, gvenli olmadn bildii rnleri piyasaya arz edemez. Datc, faaliyetleri erevesinde, rnlerin tad riskler ve bu risklerden korunmak iin alnmas gereken nlemler hakknda ilgililere bilgi verir. reticinin tespit edilemedii durumlarda, yetkili kurulua belirlenecek sre iinde reticinin veya mal tedarik ettii kiinin kimliini bildirmeyen datc, retici olarak kabul edilir. Bu husus esnaf ve sanatkrlarmz asndan da byk bir nem arz etmektedir. Zira datmn yapt rn kimden tedarik ettiini bildirmeyen datc retici kabul edileceinden, reticinin sorumluklarn ve ykmllklerini tpk reticiymi gibi yklenmi olacaktr. retici, gvenli olmad tespit edilen rnn kendisi tarafndan piyasaya arz edilmediini veya rnn gvenli olmamas halinin ilgili teknik dzenlemeye uygunluktan kaynaklandn ispatlad takdirde sorumluluktan kurtulur. Bu durumda kimlerin retici kimlerin ise datc olduunu belirlemek nem kazanmaktadr. retici; bir rn reten, imal eden, slah eden veya rne adn, ticari markasn veya ayrt edici iaretini koymak suretiyle kendini retici olarak tantan gerek veya tzel kii; reticinin Trkiye dnda olmas halinde, retici tarafndan yetkilendirilen temsilci ve/veya ithalat; ayrca, rnn tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri rnn gvenliine ilikin zelliklerini etkileyen gerek veya tzel kiidir. Datc ise rnn tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri rnn gvenliine ilikin zelliklerini etkilemeyen gerek veya tzel kiidir.

Daha nce de belirttiimiz zere; piyasaya arz edilen rnlerin gvenli olmas zorunludur. Bu konudaki tek istisna retici ve datcnn, alcya bu konuda aka bilgi vermesi kaydyla, antika olan veya kullanlmadan nce tamir veya slah edilmesi gereken ikinci el rnlerdir. Bir rnn gvenli olup olmad nasl belirlenecektir? Teknik dzenlemelere uygun rnlerin gvenli olduu kabul edilir. Ancak, teknik dzenlemenin bulunmad hallerde, rnn gvenli olup olmad; Trk Standartlar Enstits tarafndan Trk Standard olarak kabul edilen bir Avrupa standardna karlk gelen ulusal standartlar veya mevcut olmas halinde Avrupa Birlii teknik zellikleri; bunlarn olmamas halinde ise Trk Standartlar Enstits tarafndan Trk Standard olarak kabul edilen dier ulusal standartlar veya ilgili sektrdeki salk ve gvenlik konularna ilikin iyi uygulama kodu veya bilim ve teknoloji dzeyi veya tketicinin gvenlie ilikin makul beklentisi dikkate alnarak deerlendirilir. rnn piyasaya arz veya datm aamasnda veya rn piyasada iken, ilgili teknik dzenlemeye uygun olarak retilip retilmediini, gvenli olup olmadn denetlemek veya denetlettirmek; gvenli olmayan rnlerin gvenli hale getirilmesini temin etmek, gerektiinde yaptrmlar uygulanmasn salamak amacyla yetkili kurulular tarafndan piyasa gzetimi ve denetimi faaliyeti yrtlr. Bu faaliyetler kapsamnda; yetkili kurulu, ilgili teknik dzenlemeye uygunluu belgelenmi olsa dahi; bir rnn gvenli olmadna dair kesin belirtilerin bulunmas halinde, rnn kontrol yaplncaya kadar piyasaya arznn geici olarak durdurulmas kararn alr ve bu karar reticiye derhal tebli eder. rnden kaynaklanabilecek muhtemel risklerin nlenmesi amacyla retici, datclar durumdan haberdar eder ve risk altndaki gruplarn bilgilendirilmesini salar. rnn, ilgili teknik dzenlemeye uygunluu belgelenmi olsa dahi, piyasa gzetimi ve denetimi erevesinde yaplan kontroller sonucunda gvenli olmadnn tespit edilmesi halinde, yetkili kurulu, masraflar retici tarafndan karlanmak zere, rnn piyasaya arzn yasaklamak, Piyasaya arz edilmi rnlerin toplanmasn salamak, rne ilikin gvensizliin retici tarafndan giderilmesinin mmkn olduu hallerde, ilgili teknik dzenlemede belirtilen sre iinde, bu srenin belirtilmemesi halinde yetkili kurulua belirlenecek sre iinde rnn gvenli hale getirilmesi iin reticiyi uyarmak, rnn retici tarafndan gvenli hale getirilmemesi veya rnn gvenli hale getirilmesinin imkansz olduu durumlarda, tadklar risklere gre ksmen veya tamamen bertaraf edilmesini salamak gibi nlemleri alr. Daha nce de belirttiimiz gibi, ABye uyum sreci kapsamnda hazrlanan rn Gvenlii Kanunu Tasars Taslann yasalamasyla rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanun yrrlkten kalkacaktr. Taslan tanmlar blm geniletilerek Yeni Yaklam Mevzuat, Klasik Yaklam Mevzuat, malat, Yetkili Temsilci, Tehlikeli rn vb kavramlar AB Direktiflerine uygun olarak tanmlanmtr.

Taslaa gre gvenli rn; kullanm mr, hizmete sunulmas, kurulumu ve bakmna ilikin gereklilikler dikkate alnmak kaydyla, normal veya makul kullanm koullarnda hi risk tamayan veya rnn kullanmyla ilgili kabul edilebilir llerde risk tayan ve ikinci fkrada belirtilen koullar gz nne alndnda insan sal ve gvenlii asndan st dzey koruma salayan rn ifade eder. Bir rnn gvenli kabul edilmesi iin ncelikle; Bileimi ve ambalajlanmasna ilikin zellikleri ile montaj ve gerektiinde kurulum ve bakm talimatlar, Baka rnlerle birlikte kullanlmas ngrlyorsa bu rnlere yapaca etkiler, Sunumu, etiketlenmesi, kullanm ve bertaraf edilmesi ile ilgili talimatlar ve rnle ilgili dier bilgiler ve aklamalar ve zellikle ocuk ve yallar olmak zere rn kullanrken riske maruz kalan tketici gruplar asndan deerlendirildiinde temel gerekler bakmndan azami lde koruma salamas gerekir. Taslaa gre bir rn, piyasaya arz iin uymas gereken salk ve gvenlik koullarn ieren yeni yaklam mevzuatnn veya uygun olduu durumlarda klasik yaklam mevzuatnn ilgili kurallarn karlad mddete gvenli kabul edilir. Uygunluk deerlendirmesi ilemlerinin gerekletirilmesi amacyla Trkiye dnda yerleik imalatsndan Trkiyede yerleik yetkili temsilcisine veya Trkiyede yerleik imalatsndan Avrupa Birliinde yerleik yetkili temsilcisine gnderilen rnler, Montaj, paketleme, ileme veya etiketleme gibi ileri bir ilemi gerekletirecek dier bir imalatya aktarlan rnler, Gmrk idarelerince serbest dolama girmesine henz izin verilmemi veya transit, depolama veya geici ithalat gibi dier bir gmrk prosedrne tabi olan rnler ile serbest blgelerdeki rnler, lgili teknik dzenlemede aksi belirtilmedike; nc lkelere ihra edilmek zere imal edilen rnler, lgili teknik dzenlemeye uygun hale getirilmeden piyasaya arz edilmeyeceine dair ak bir iaret tamas artyla ticaret fuarlarnda, sergilerde veya gsterilerde sergilenen rnler, lgili teknik dzenlemede aksi ngrlmedike; imalatnn veya yetkili temsilcisinin stoklarnda bulunan ve henz kullanma hazr olmayan rnler Taslaa gre piyasaya arz edilmemi saylr. Mevcut Kanundan farkl olarak nc lkelerden ithal edilen eski ve kullanlm rnler ile kullanlm olmakla birlikte deiiklik yaplarak piyasaya tekrar arz edilmesi veya hizmete sunulmas hedeflenen yerli ve Avrupa Birlii kaynakl rnlere de Kanunun rn gvenlii, piyasaya arz ve piyasada bulunma, hizmete sunmaya ilikin hkmleri uygulanr. Sonu olarak Taslan genel yapsn zetlemek gerekirse, taslak yeni yaklam Direktiflerini de i hukuka aktararak AB mevzuatna tam uyumu hedeflemektedir.

III. 4077 SAYILI TKETCNN KORUNMASI HAKKINDA KANUN a) Hukuki ve idari durum Tketicinin Korunmas Hakknda Kanunun amac; kamu yararna uygun olarak tketicinin salk ve gvenlii ile ilgili ekonomik karlarn korumak, tketici bilincini oluturmak, tketicilerin uradklar zararlar tazmin etmek, tketicileri evresel zararlardan korumak, tketicilerin kendilerini koruyucu giriimlerini desteklemek, bu konudaki politikalarn oluturulmasnda gnll rgtleri tevik etmektir. Sanayi ve Ticaret Bakanl Tketicinin ve Rekabetin Korunmas Genel Mdrl Kanunun uygulanmasnda yetkili kurulutur. Tketici politikasn belirlemek ve yasa tekliflerini hazrlamak, tketicinin korunmasna dair mevzuat uygulamak, bu konudaki politikalarn oluturulmasnda gnll rgtlenmeleri tevik etmek, tketicinin bilgilendirilmesini ve eitimini tevik etmek, bireysel tketici danmanl iin sistemi glendirmek Genel Mdrln asl grevleridir. Tketici Konseyi, Reklm Kurulu, Tketici Sorunlar Hakem Heyeti ve Tketici Mahkemeleri Tketicinin Korunmas Hakknda Kanun uyarnca kurulmutur. 4077 sayl Tketicinin Korunmas Hakknda Kanun ve ilgili mevzuat 1995 ylnda yrrle girdiinden bu yana tketicinin korunmas hukuku Trkiyede nemli bir gelime kaydetmi; 2003 ylnda gerekletirilen kapsaml deiiklikler de tketici hareketine ek bir ivme kazandrmtr. Ancak bu dzenlemelerin tmnn, Avrupa Topluluu Hukuku ile tam uyumunun salanmas iin gzden geirilmesi ve ksmen yeniden kaleme alnmas ihtiyac zellikle AT - Trkiye Tarama Toplantlar erevesinde kendisini gstermitir. Bunun iin Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan Tketicinin Korunmas Hakkndaki Kanunda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Tasars Tasla hazrlanarak sosyal taraflarn grne sunulmutur. Kanunun revizyonunun en temel amalarndan birisi, ATnin son dnemde kard ve henz mevzuatmza aktarlmam olan, 2005/29/AT sayl Finansal Hizmetlerin Mesafeli Sat ve 2005/29/AT sayl Haksz Ticari Uygulamalar Direktiflerinin i hukukumuza aktarlmas olmutur. Dier taraftan, bu Tasar hazrlanrken, tketicinin korunmas alannda AT tarafndan karlm olan btn Direktifler incelenmi ve i hukukumuzdaki deiiklikler ona gre ekillendirilmitir. Taslann yasalamasyla 2005/29/EC sayl Direktif gereince, Haksz Ticari Uygulamalar Kurulu kurulacaktr. 4077 sayl Kanun gereince kurulan Tketici Konseyi; tavsiye niteliinde karalar alr, tketicilerin karlarn temsil eder, tketici rgtlerinin karar verme srecine katlmn salar ve ylda 1 kez toplanr. Konsey, kamu kurumlarnn, niversitelerin, mesleki odalarn ve tketici rgtlerinin de aralarnda bulunduu 50 organdan gelen 94 temsilciden oluur. Konseyde Trkiye Esnaf ve Sanatkrlar Konfederasyonunun 2 temsilcisi vardr. Reklm Kurulu ticari reklm ve ilanlarda uyulmas gereken ilkeleri belirlemek, ticari reklm ve ilanlar incelemek ve ihlal halinde ceza vermek zere kurulmutur.

Kurul ihlal halinde aya kadar tedbiren durdurma ve/veya durdurma ve/veya ayn yntemle dzeltme ve/veya para cezas verme yetkisine sahiptir. Kurul ayda en az bir kez toplanr. Kurul, kamu kurumlarn, niversiteleri, mesleki odalar ve tketici rgtlerini temsil eden 29 kiiden oluur. Kurulda Trkiye Esnaf ve Sanatkrlar Konfederasyonunun 1 temsilcisi vardr. Tketicinin Korunmas Hakknda Kanunda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanunun yasalamasyla Konfederasyon Reklm Kurulunda temsil edilmeyecek, ancak Haksz Ticari Uygulamalar Kurulunda temsil edilecektir. Konfederasyon olarak Reklm Kuruluna ilikin dzenlemeye itirazlarmz ilgili Bakanla bildirdik. b) Uygulama 4077 sayl Kanunda tketici, bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amalarla edinen, kullanan ve yararlanan gerek ya da tzel kii; satc, kamu tzel kiileri de dahil olmak zere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamnda tketiciye mal sunan gerek veya tzel kiiler; salayc, kamu tzel kiileri de dahil olmak zere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamnda tketiciye hizmet sunan gerek veya tzel kiiler; imalat-retici, kamu tzel kiileri de dahil olmak zere tketiciye sunulmu olan mal veya hizmetleri ya da bu mal veya hizmetlerin hammaddelerini yahut ara mallarn retenler ile mal zerine kendi ayrt edici iaretini, ticari markasn veya unvann koyarak sata sunanlar; ithalat, kamu tzel kiileri de dahil olmak zere tketiciye sunulmu olan mal veya hizmetleri ya da bu mal veya hizmetlerin hammaddelerini yahut ara mallarn yurt dndan getirerek sata sunan gerek veya tzel kii olarak tanmlanmtr. 4077 sayl Kanunda gvensiz rn tanm yer almamakta, bu 4703 sayl Kanuna atf bulunmaktadr. Ancak Kanunda aypl mal ve aypl hizmet tanmlar yaplmtr. Buna gre; ambalajnda, etiketinde, tantma ve kullanma klavuzunda ya da reklm ve ilanlarnda yer alan veya satc tarafndan bildirilen veya standardnda veya teknik dzenlemesinde tespit edilen nitelik veya nitelii etkileyen niceliine aykr olan ya da tahsis veya kullanm amac bakmndan deerini veya tketicinin ondan bekledii faydalar azaltan veya ortadan kaldran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler ieren mallar, aypl mal olarak kabul edilir. Aypl hizmet ise, salayc tarafndan bildirilen reklm ve ilanlarnda veya standardnda veya teknik kuralnda tespit edilen nitelik veya nitelii etkileyen niceliine aykr olan ya da yararlanma amac bakmndan deerini veya tketicinin ondan bekledii faydalar azaltan veya ortadan kaldran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler ieren hizmetlerdir. 4703 sayl Kanunda da olduu gibi 4077 sayl Kanunda da retimin, satn durdurulmas ve maln toplatlmas gibi tedbirler dzenlenmitir. Sata sunulan bir seri maln aypl olmas durumunda Bakanlk, tketiciler veya tketici rgtleri, aypl seri maln retiminin ve satnn durdurulmas ve sat amacyla elinde bulunduranlardan toplatlmas iin dava aabilir. Sata sunulan bir seri maln aypl olduunun mahkeme karar ile tespit edilmesi halinde, maln sat geici olarak durdurulur. Mahkeme kararnn tebli tarihinden itibaren en ge ay iinde maln aybnn ortadan kaldrlmas iin retici-imalat ve/veya ithalat firma uyarlr. Maln aybnn ortadan kalkmasnn imknsz olmas

halinde mal, retici-imalat ve/veya ithalat tarafndan toplanr veya toplattrlr. Toplatlan mallar tadklar risklere gre ksmen veya tamamen imha edilir veya ettirilir. Sata sunulan bir seri maln, tketicinin gvenliini tehlikeye sokan ayp tamas durumunda, 4703 sayl rnlere likin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanun hkmleri uygulanacaktr. IV. SONU Kreselleen ekonomi, da alma, artan rekabet ve teknolojik ilerlemeler sonucunda dnya ticareti hzla byrken, ticarete konu mallar nitelike deimektedir. Uluslararas ticaret, sadece hacm olarak artmyor; ayn zamanda teknik dzenlemesine uygun gvenli mal retip satmak bakmndan da radikal bir deiimden geiyor. Bu deiim, piyasalarda yerlemekte olan yeni tercihlerin, yeni kurallarn ve yeni kalplarn gstergesidir. ve d dinamiklere bal olarak piyasaya arz edilen yerli ve yabanc mallar miktar ve eit olarak arttka, bunlarn yol at gvenlik sorunlar da artmaktadr. Zira, belli normlara uymayan rnler can ve mal gvenliini tehdit etmekte ve evre zerinde ciddi riskler yaratmaktadr. Bu risk ve tehditlere kar, rnlerde asgari gvenlik artlarn aramak nemli bir ihtiya haline gelmitir. Gelien tketici bilinci de rn gvenlii konusundaki hassasiyeti arttrmaktadr. Piyasadaki binlerce rnn gvenli olup olmad hakknda tketicinin yeterli bilgiye sahip olmas ve gerekli nlemleri almas beklenemez. Bu ilevin bir kamu hizmeti olarak devlet tarafndan yerine getirilmesi gerekir. Nitekim ada devlet anlay rn gvenliini tpk savunma, eitim, yarg gibi nemli bir kamu hizmeti olarak alglamaktadr. rn gvenlii konusunda en ileri kurallar gelimi bat lkelerinde uygulanmaktadr. Avrupa Birlii buna iyi bir rnektir. Trkiyenin tam yelik hedefiyle Avrupa Birliine ynelmesi, sadece siyasi bir tercih deil, ayn zamanda ekonomik ve ticari bir tercihtir. 1996 ylnda kurulan Gmrk Birlii, bu tercihi ticari alanda hayata geirme giriimidir. Mallarn taraflar arasnda serbest dolam ilkesine dayanan Gmrk Birlii, ncelikle iki artn yerine getirilmesini gerektirir: gmrk duvarlarnn kaldrlmas, teknik engellerin kaldrlmas. Her iki engel giderilmeden mallarn gerek anlamda serbest dolam mmkn olamaz. Bu balamda, ilk grubu oluturan tarifeler, e etkili vergiler ve miktar kstlamalar karlkl olarak taraflar arasnda ksa srede ve nispeten kolayca kaldrlmtr. ok daha uzun sre ve kapsaml almalar gerektiren teknik engellerin kaldrlmas sreci ise son yllarda hzlanarak devam etmektedir.

2002 ylnda yrrle giren 4703 sayl Kanun, Avrupa Birliindeki rn gvenlii sistemini lkemizde de tesis etmeyi ngrmtr. rn gvenlii sisteminin iki nemli bileeni vardr: Bunlardan biri piyasa gzetimi ve denetimi, dieri ise ithalat kontrolleridir. Piyasa gzetimi ve denetimi alannda da ilgili kamu kurumlar tarafndan bir yandan uygulama faaliyetleri srdrlrken bir yandan da mevzuat uyumu, altyapy glendirme, eitim ve koordinasyonu gelitirme almalarna hz verilmektedir. Ancak sistemin bir btn olarak baars ve etkinlii, her iki alandaki uygulamalarn da tam ve koordineli yaplmasna baldr. rn gvenliinin gerek ABdeki gerek Trkiyedeki mevzuat gereince reticilerin piyasaya sadece gvenilir rnleri srmesi genel rn gvenlii gereklilii olup, kamu otoritelerinin gvensiz rnleri piyasadan toplatma hak ve yetkisine sahip olmas dolaysyla esnaf ve sanatkarlarmzn rn gvenlii mevzuatn takip etmeleri, mevzuat hakknda bilgi sahibi olmalar ticari faaliyetlerinin devam asndan byk nem arz etmektedir. te yandan; tketicilerin evrensel haklarndan birisi de salk ve gvenlik hakkdr. Tketicilerin satn ald, kulland ve tkettii rnlerin tketicilerin salk ve gvenlii ynnden risk ve tehlike oluturmamas gerekmektedir. Konu ile ilgili olarak lkemizde var olan yasal dzenlemelere gre yukarda da belirttiimiz zere, ilgili retici ve datc firmalarn piyasaya gvenli rn sunma ykmllkleri, yetkili kamu kurulularnn da gerekli ve yeterli denetimleri yapmalarna ilikin sorumluluklar ve grevleri bulunmaktadr. Ancak, her ne kadar tketiciye sunulan rnlerin gvenliine ilikin, retici ve datclarn ykmllklerini gereince ve yeterince yerine getirdii, var olan dzenlemelere uygun olarak ilgili ve sorumlu kamu kurulular tarafndan yeterince ve etkin bir denetimin yapld ve ykmllklerini yerine getirmeyen retici ve datclara ilgili Bakanlklar tarafndan yeterince yaptrm uyguland sylenemese de tketicilerin bilinlenmesi ve ihtiyalarn daha iyi karlayacak mal ve hizmetlere ynelmesi, reticilerin tketici istek ve beklentilerini dikkate almalarn zorunlu hale getirmitir. Gnmzde kalite, servis, ucuzluk, rn estetii, rn gvenlii gibi faktrler daha fazla nem kazanmtr. Bu da iletmecilik mantnda yeni dnmler yaanmasn gerektirmektedir. te yandan reticilerin gnmzde kolay ihracat yapmalar mmkn deildir. ISO9000 ve devam standardizasyon uygulamalar giderek yaygnlamakta, bu standard tamayan rnlerin rekabet imkan kalmamaktadr. AB lkeleri iin geerli CE iareti de, Avrupaya uygunluk tamayan rnlere ihra imkan tanmamaktadr. Dolays ile sadece retmek yeterli olmamakta, belirli standartlar yakalamak gerekmektedir. Bu bakmdan her ne kadar rnlerde AB standartlarn yakalamak maliyet asndan iletmeler stnde belirli bir yk olutursa da, tketicilerin giderek artan bilincini de gz nnde bulundurarak, piyasada yaanan rekabetin iinde yer alabilmeleri iin iletmelerin mutlaka rn gvenlii koullarn ve ilgili mevzuatta yer alan ykmllkleri yerine getirmeleri, byk nem tamaktadr.