You are on page 1of 86

3

ANTGONE

SFOCLES
4

ANTGONE


3(5621$*(16
ANTCONE
ISMENIA
OS VELHOS TEDANOS
CFEONTE
UM CUAFDA
HEMON
TIFESIAS
EUFDICE
UM ENVIADO
UM MENSACEIFO
5


Hu ugoru dc TcIus, duntc do puuco dc Edpo, ondc rcnu ugoru
CFEONTE

Curcu o du
ANTCONE
Isncnia. ninIa qucrida irna,
conanIcira dc ncu dcsiino, dc iodos os
nalcs quc Edio dciou, suscnsos, solrc
a sua dcsccndcncia, Iavcra algun con
quc Juiicr ainda nao icnIa afligido nossa
vida infcliz? Nao Ia rovaao scn falar
dc ouiras dcsdiias nossas or nais
funcsia, ou ignoniniosa, quc nao sc
cnconirc cn nossa conun dcsgraa!
Ainda Iojc quc qucrcra dizcr cssc cdiio
quc o rci acala dc ccdir c roclanar or
ioda a cidadc? Ja o conIcccs, scn duvida?
Nao salcs da afronia quc nossos ininigos
rcaran ara aquclcs a qucn rczanos?
ISMENIA
Aniigonc, ncnIuna noiicia,
agradavcl ou funcsia, cIcgou a ncu
conIccincnio, dcois da crda dc nossos
dois irnaos, norialncnic fcridos, cn luia,
un clo ouiro!... Tcndo fugido, csia noiic,
o ccrciio dos Argivos, nada nais vcjo quc
6
ossa concorrcr ara auncniar nossa
fclicidadc, ncn nossas dcsdiias.
ANTCONE
Eu ja o salia... CIanci-ic aic aqui,
fora do alacio, ara quc so iu ossas
ouvir o quc icnIo a ic dizcr.
ISMENIA
Quc Ia, ois? Tu nc arcccs rcocu-
ada!
ANTCONE
Ccriancnic! Pois nao salcs quc
Crconic conccdcu a un dc nossos irnaos,
c ncgou ao ouiro, as Ionras da sculiura?
Dizcn quc inunou a Eicoclcs, cono cra dc
jusiia c dc acordo con os riios,
asscgurando-lIc un lugar condigno cnirc
os norios, ao asso quc, quanio ao infcliz
Polinicc, clc roiliu aos cidadaos quc
cnccrrcn o coro nun iunulo, c solrc
csic dcrrancn suas lagrinas. Qucr quc
crnanca insculio, scn Ioncnagcns
funclrcs, c rcsa dc avcs carnicciras. Tais
sao as ordcns quc a londadc dc Crconic
inc a nin, cono ianlcn a ii, c, cu o
afirno. clc rorio vira a csic siiio
conunica-las a qucn ainda as ignorc.
Disso faz clc grandc cncnIo, c ancaa, a
7
qucn qucr quc dcsolcdca, dc scr
acdrcjado clo ovo. Tu ouvisic o quc cu
ic dissc. vira o dia cn quc vcrcnos sc icns
scniincnios nolrcs, ou sc dcsncnics icu
nascincnio.
ISMENIA
Mas, ninIa olrc irna, cn iais
condics, cn quc ic osso cu valcr, qucr
or alavras, qucr or aios?
ANTCONE
Qucrcras auiliar-nc? Agiras dc acor-
do conigo?
ISMENIA
A quc crigos cnsas arriscar-ic
ainda? Quc rcicndcs fazcr?
ANTCONE
Ajudaras csics ncus lraos a irans-
oriar o cadavcr?
ISMENIA
Qucrcs iu, rcalncnic, sculia-lo,
cnlora isso icnIa sido vcdado a ioda a
cidadc?
ANTCONE
8
Una coisa c ccria. Polinicc cra ncu
irnao, c icu ianlcn, cnlora rccuscs o
quc cu ic co. Nao odcrci scr acusada dc
iraiao ara con o ncu dcvcr.
ISMENIA
Infcliz! Acsar da roiliao dc Crcon-
ic?
ANTCONE
Elc nao icn o dirciio dc nc coagir a
alandonar os ncus!
ISMENIA
Ai dc nos! Pcnsa, ninIa irna, cn
nosso ai, cono norrcu csnagado clo
odio c clo orolrio, quando, inicirado dos
crincs quc raiicara, arrancou os olIos
con as rorias naos! E ianlcn cn sua
nac c csosa, visio quc foi anlas as
coisas, quc s icrno a scus dias con
un foric lao! En icrcciro lugar, cn
nossos irnaos, no ncsno dia crcccndo
anlos, dcsgraados, dando-sc a noric
rccirocancnic! E agora, quc csianos a
sos, cnsa na noric ainda nais icrrivcl
quc icrcnos sc conirariarnos o dccrcio c o
odcr dc nossos govcrnanics! Convcn nao
csqucccr ainda quc sonos nulIcrcs, c,
cono iais, nao odcnos luiar conira
9
Ioncns; c, ianlcn, quc csianos
sulnciidas a ouiros, nais odcrosos, c
quc nos c foroso olcdcccr a suas ordcns,
or nuiio dolorosas quc nos scjan. Dc
ninIa aric, cdindo a nossos norios quc
nc crdocn, visio quc sou olrigada,
olcdcccrci aos quc csiao no odcr. E
loucura icniar aquilo quc uliraassa
nossas foras!
ANTCONE
Nao insisiirci nais; c, ainda quc nais
iardc quciras ajudar-nc, ja nao nc daras
razcr algun. Fazc iu o quc quiscrcs;
quanio a ncu irnao, cu o sculiarci! Scra
un lclo fin, sc cu norrcr, icndo cunrido
cssc dcvcr(1}. Qucrida, cono scnrc fui,
or clc, con clc rcousarci no iunulo...
con algucn a qucn anava; c ncu crinc
scra louvado, ois o icno quc icrci ara
agradar aos norios, c lcn nais longo do
quc o consagrado aos vivos... Hci-dc jazcr
sol a icrra cicrnancnic!... Quanio a ii, sc
isso ic araz, dcsrcza as lcis divinas!
ISMENIA
Nao! Nao as dcsrczo; nas nao icnIo
foras ara agir conira as lcis da cidadc.
ANTCONE
10
Invoca cssc rcicio; cu crgucrci un
iunulo ara ncu irnao nuiio anado!
ISMENIA
AI! Polrc infcliz! Eu nc aflijo or ii!(2}
ANTCONE
Nao icnas or ninIa vida; iraia dc
salvar a iua.
ISMENIA
Ao ncnos, nao digas a ningucn o quc
vais fazcr; guarda scgrcdo, quc cu farci o
ncsno.
ANTCONE
Nao! Fala! Tu nc scras nais odiosa
silcnciando, do quc sc disscrcs a iodos o
quc cu qucro fazcr.
ISMENIA
Tu arcccs dcscjar, con o coraao
ardcnic, o quc nos causa calcfrios dc
avor!(3}
ANTCONE
So sci quc cunro a voniadc daquclcs
a qucn dcvo agradar.
ISMENIA
11
Sc iu o fizcrcs... nas o quc dcscjas c
inossivcl!
ANTCONE
Quando nc faliarcn as foras, cu
ccdcrci!
ISMENIA
Mas nao c rudcnic icniar o quc c
irrcalizavcl!
ANTCONE
Visio quc assin nc falas, cu ic odiarci!
E scras odiosa, ianlcn, ao norio, junio a
qucn scras un dia dcosiiada... E con
razao! Vanos! Dcia-nc, con ninIa
icncridadc, afroniar o crigo! Mcu
sofrincnio nunca Ia-dc scr iao grandc,
quanio gloriosa scra ninIa noric!
ISMENIA
Ja quc assin qucrcs, vai! Dcn salcs
quc concics un aio dc loucura, nas
rovas iua dcdicaao or aquclcs a qucn
anas!
Su ANTCONE; ISMENIA cntru no puuco. Entru O COFO,
composto dc uncuos tcIunos, c suudu o so quc nuscc.
O COFO
12
luz do Sol, a nais radiosa quc
janais lrilIou solrc a Tclas das Scic
Porias, cis quc cnfin rcssurgcs(4}, fanal do
dia quc conca or solrc as fonics do
Dirccu!(5} Ao gucrrciro dc cscudo raicado,
vindo dc Argos, c disosio a luiar, iu o
fizcsic fugir cavalgando nais vcloz do quc
quando vcio!(6}
O COFIFEU
Trouc-o Polinicc a nossa icrra,
cciiado or discordias doncsiicas; c, qual
aguia quc invcsic soliando agudos griios,
clc caiu solrc o ais. VinIa colcrio dc
una lunagcn lranca cono a ncvc;
nuncrosas cran suas arnas; c scus
caaccics sc ornavan dc crinas
ondulanics.
O COFO
Elc airou solrc nossos larcs, con as
garras aduncas; clc ccrcou, con suas
lanas noriifcras, as scic cniradas dc
Tclas; nas fugiu anics quc sc udcssc
saciar cn nosso sanguc; anics quc
Hcfaisios, con suas iocIas rcsinosas,
iivcssc ionado as iorrcs quc dcfcndcn a
cidadc, iao Iorrcndo foi o fragor con
quc Maric rugiu cnirc os Argivos, c quc
13
iornou invcncivcl o dragao quc os vcio
conlaicr!
O COFIFEU
Tudo orquc Juiicr dcicsia a
rcsunosa jaciancia dc una lingua
aliancira; c, ao vc-los aroinando-sc
cono una avalancIc incnsa, orgulIosos
con o rciinir dc suas arnas, clc lrandiu
sua cIana invcncivcl, c dcrrulou, dc
nossas cuniciras, o invasor ja ronio a
griiar. Viioria!"
O COFO
E clc caiu or icrra, qual novo Tanialo,
con as iocIas na nao; no dclirio dc un
ardor frcnciico, clc sc Iavia aiirado con o
incio da nais furiosa icncsiadc! Mas
foi laldado scu csforo! Os golcs do
odcroso Maric, nosso aliado, dcran-lIc
ouiro dcsiino!
O COFIFEU
Scic CIcfcs, luiando dianic das Scic
Porias, conlaicndo iguais conira iguais,
dcran a Juiicr, viiorioso, o iriluio dc
suas arnas dc lronzc; ao asso quc dois
infclizcs, filIos do ncsno ai c da ncsna
nac, crgucran, un conira o ouiro, suas
14
lanas solcranas, c dcran-sc rcciroca-
ncnic a noric!
O COFO
Mas a gloriosa viioria vcio, cnfin! E
rcconcnsou o anor quc lIc dcdica Tclas,
a Cidadc ossuidora dc nuncrosos carros!
A gucrra acalou; csqucano-la, ois!
Visiicnos iodos, os icnlos dos dcuscs, c
scja nosso guia Daco, quc faz ircncr a
icrra iclana!
O COFIFEU
Eis quc sc aroina o rci dcsic ais,
Crconic, filIo dc Mcncccu, nosso novo
solcrano, dcois dos aconiccincnios quc
os dcuscs susciiaran. Traz clc cn ncnic
algun rojcio; c, ara isso, convocou, or
una ordcn gcral, csia Asscnllcia dc
Anciaos.
Entru CFEONTE, com numcroso scquto
CFEONTE
Cidadaos! Os dcuscs, dcois quc csia
cidadc foi rudcncnic alalada or un
vcndaval, dcran-nos a scgurana c a
calna! Fosics aqui rcunidos or ncus
arauios, orquc scnrc vcncrasics o irono
dc Laio, lcn assin duranic o rcinado dc
Edio, c, ncsno aos sua noric,
15
conscrvasics consianic fidclidadc a scus
filIos. Visio quc csscs filIos, or un dulo
dcsiino, crcccran no ncsno dia, fcrindo
c fcridos anlos or suas rorias naos
crininosas, calc-nc ocuar o irono, c
ccrccr o odcr dos quc ja nao vivcn, clo
dirciio quc nc advcn do arcnicsco quc a
clcs nc ligava. Ora, c inossivcl conIcccr
a alna, o scniir c o cnsar dc qucn qucr
quc scja, sc nao o vinos agir, con
auioridadc, alicando as lcis(7}. En ninIa
oiniao, aquclc quc, cono solcrano dc un
Esiado, nao sc inclina ara as nclIorcs
dcciscs, c sc alsicn dc falar, ccdcndo a
qualqucr icnor, c un niscravcl! Qucn
rcza a un anigo nais do quc roria
Pairia, cssc ncrccc dcsrczo! Quc Juiicr,
quc iudo vc, saila quc nao nc calarci sc
vir a ruina, c nao o lcn-csiar dc nosso
ovo; c janais considcrarci ncu anigo
qucn for un ininigo dc ncu ais!
Olcdcccndo a csics rinciios c quc dcscjo
ronovcr a fclicidadc dc Tclas. E, con
cssc ncsno csiriio ordcnci fossc iornado
ullico o ncu dccrcio conccrncnic aos
filIos dc Edio. Eicoclcs, quc, luiando cn
rol da cidadc, norrcu con inigualavcl
lravura, scja, or ninIa ordcn crcssa,
dcvidancnic sculiado; c quc sc lIc
consagrcn iodas as ofcrcndas quc sc
16
dcosiian sol a icrra, ara os norios
nais ilusircs! Quanio a scu irnao,
qucro dizcr. Polinicc, quc so rciornou do
cilio con o roosiio dc dcsiruir
ioialncnic, clo fogo, o ais naial, c os
dcuscs dc sua fanilia, ansioso or
dcrranar o sanguc dos scus, c rcduzi-los
cscravidao, dcclaro quc fica icrninanic-
ncnic roilido Ionra-lo con un iunulo,
ou dc lancniar sua noric; quc scu coro
fiquc insculio, ara quc scja dcvorado or
avcs c cacs, c sc iransfornc cn oljcio dc
Iorror. Eis ai cono cnso; janais os
crininosos olicrao dc nin qualqucr
Ionraria. Ao conirario, qucn rcsiar
lcncficios a Tclas icra dc nin, cnquanio
cu vivcr, c dcois dc ninIa noric, iodas
as Ionras ossivcis!
O COFIFEU
Assin ic agrada iraiar, o Crconic, filIo
dc Mcncccu, o ininigo, c o anigo dcsic
ais! Tu cs o scnIor, c a ii concic inor
a lci quc ic convicr, ianio aos vivos, cono
aos norios.
CFEONTE
Zclai, agora, cla ficl cccuao dc ni-
nIas ordcns.
O COFIFEU
17
Aos nais jovcns dcvcs confiar cssc
cncargo.
CFEONTE
Ja icnIo scrvos cncarrcgados dc guar-
dar o norio.
O COFIFEU
Quc nais nos ordcnas, cniao?
CFEONTE
Quc nao icnIais icdadc ara con
aquclcs quc infringircn ninIas ordcns!
O COFIFEU
Ningucn c louco, a onio dc dcscjar a
noric!
CFEONTE
Tal scra, con cfciio, a conscqucncia.
Mas, cla anliao quc csiinula, o dcscjo
do ganIo nuiia vcz c a crdcr os Io-
ncns...
Entru um poIrc Iomcm, um dos guurdus cncurrcgudos dc zcur
pco cuduucr dc Poncc
O CUAFDA
Princic, cu nao dirci quc o ardor nc
faiigou, ncn quc nc arcssci cn vir icr
aqui. Muiia vcz, cn caninIo, Icsiianic
18
arci, a fin dc rcflciir, c nc volici, disosio
a dcsisiir. Mcu csiriio a nin ncsno
dizia. Por quc vais, dcsgraado, aondc
scras casiigado assin quc cIcgarcs?"
Ou cniao. Infcliz! Tu ficas ai? E sc
Crconic soulcr disso or un ouiro, cono
scras unido?" Assin cnsando, rciardci-
nc nun crcurso quc nc arcccu longo...
Fcsolvi, or uliino, vir dc qualqucr forna;
c, osio quc ouco icnIa a dizcr, falarci,
scja cono for! CIcgo aninado cla
cscrana dc quc nada nc aconicccra quc
nao scja a voniadc do dcsiino!
CFEONTE
Mas quc c quc ic causa iania
criurlaao?
O CUAFDA
Anics dc iudo, qucro dcclarar-ic o quc
nc diz rcsciio. nao fui cu quc fiz a coisa,
nao sci qucn a fcz, c orianio nao c jusio
quc cu sofra o ncnor nal!
CFEONTE
Mas quania rudcncia! Cono ic ccrcas
dc rccaucs! Trazcs, ccriancnic, alguna
novidadc!
O CUAFDA
19
O quc nao agrada, a gcnic Icsiia cn
dizcr.
CFEONTE
Afinal, falas ou nao? Dccidc-ic, ara
quc ic rciircs cn scguida!
O CUAFDA
Ncssc caso, cu falo. Un dcsconIccido
acala dc sculiar o coro dc Polinicc, c
dcsaarcccu, dcois dc icr dcosiiado
icrra scca solrc a sculiura, rcalizando os
riios ncccssarios.
CFEONTE
Quc dizcs iu? Qucn icvc iananIa au-
dacia?
O CUAFDA
Nao sci! En aric alguna sc ouviu a
ancada da cnada, ou dc cavadciras; a
icrra c dura c scca, scn fcndas, scn sinal
das rodas; o culado nao dciou vcsiigios.
Quando o rinciro guarda do dia ia cnirar
cn scrvio, dcscolriu o quc csiava fciio, c
iodos nos ficanos csiarrccidos cla
surrcsa! Nao sc via o norio, cnlora nao
csiivcssc cnicrrado, nas acnas colcrio
or una canada dc icrra. NcnIun
vcsiigio dc cao, ou dc aninal fcroz quc o
20
iivcssc arrasiado. Nos, os guardas,
rofcrinos rccirocas injurias, cada qual
acusando os dcnais, agrcdindo-nos
nuiuancnic, scn quc surgissc algucn
ara nos acalnar. Na vcrdadc, cada un c
un ouco culado; nas ningucn disso
qucria convcnccr-sc, iodos alcgando
ignorar cono aquilo aconicccu. Ja nos
disunIanos a ionar nas naos o fcrro cn
lrasa, c a saliar solrc o fogo, a fin dc
jurar clos dcuscs cono ncnIuna cula
nos calia... quc nao salianos qucn
ordcnou, ncn qucn cccuiou aquilo. Por
uliino, cono nada adianiavanos con
cssas discusscs, algucn falou dc nodo
quc nos convcnccu a iodos, c, icncrosos,
curvanos a calca... Nao odianos
coniradizcr, ncn sugcrir idcia nclIor ara
quc nos safasscnos do crigo. O quc sc
rounIa c quc vicsscnos coniar-ic iudo
o quc sc assara, nada ic oculiando. Tal
oiniao rcvalcccu. E a nin quc sou
ncsno un caiora, dcsignou-nc a soric
ara ionar a ncu cargo cssa oiina
conissao... Eis or quc vcnIo iua
rcscna, lcn conira a ninIa c a iua
voniadc, visio quc ningucn gosia dc un
oriador dc ruins noiicias.
O COFIFEU
21
rincic... Nao icrian os dcuscs
rcsolvido quc isso aconicccssc? E o quc
csiou cnsando dcsdc algun icno...
CFEONTE
Cala-ic, anics quc nc irriics con iais
alavras, sc nao qucrcs assar or
inlccil, ou or caduco! Dizcs coisas
rcvolianics, adniiindo quc os dcuscs sc
inicrcsscn or cssc norio! Scria ara
Ionra-lo con a sculiura, quc clcs
inunaran cssc Ioncn, iraiando cono un
lcncncriio a qucn vcio disosio a
inccndiar os icnlos, con os iriluios quc
lIcs cran rcsiados, c ara rcvolucionar
scu ais, c as lcis? Por acaso ja visic
Ionrarcn os dcuscs a crininosos? Scria
alsurdo! Mas, das ordcns quc Ici dado
icn Iavido, dcsdc algun icno(8},
cidadaos quc as ouvcn dc na voniadc, c,
logo quc dclas icn conIccincnio, nurnu-
ran conira nin, sacodcn a calca, s
oculias, cn sinal dc dcsacordo, c nao
qucrcn sujciiar-sc, cono convcn, ninIa
auioridadc. Foran csscs, cu sci nuiio
lcn! os quc corroncran os guardas, c
os induziran a fazcr o quc fizcran! Nao
Ia, ara os Ioncns, invcnao nais
funcsia do quc o dinIciro! Elc c quc
corronc as cidadcs, afasia os Ioncns dc
22
scus larcs, scduz c coniurla os csiriios
nais viriuosos, c os arrasia raiica das
nais vcrgonIosas acs! En iodos os
icnos icn cnsinado iorczas c inic-
dadcs! Qucn qucr quc Iaja rcncdiiado
cssc crinc, nais ccdo, ou nais iardc, scra
unido! Pois quc! Sc Juiicr c vcncrado
or nin, fica-o salcndo iu, ois afirno-
o sol jurancnio! sc nao dcscolrirdcs
qucn dcu sculiura ao norio, sc nao
iroucrdcs o culado ninIa rcscna, o
Hadcs nao scra lasianic ara vos rccclcr!
Scrcis suscnsos, cn vida, aic quc
confcsscis vosso crinc. Salcrcis, assin, dc
quc naos sc dcvc rccclcr o dinIciro, c
arcndcrcis quc ncn dc iudo sc dcvc
cscrar incrccido rovciio. Os ganIos
iliciios icn causado nuiio naior nuncro
dc rcjuizos, do quc dc vaniagcns!
O CUAFDA
Pcrniics quc ic diga ainda una ala-
vra, ou dcvo rciirar-nc?
CFEONTE
Nao salcs quc iua voz nc c insuoria-
vcl?
O CUAFDA
23
E so aos ouvidos, ou no iniino da
alna, quc ninIa voz ic faz nal?
CFEONTE
Nao vcjo ara quc indicar o lugar caio
ondc sinio cssc dcsgosio!
O CUAFDA
E quc... o crininoso ic fcriu o coraao;
cu, soncnic os ouvidos!
CFEONTE
Parccc-nc, na vcrdadc, quc iu nasccs-
ic ara iagarcla!
O CUAFDA
Sin; nas nao fui cu quc raiiquci o
crinc!
CFEONTE
Enlora! Vcndcsic-ic or dinIciro,
con ccricza!
O CUAFDA
E curioso cono un Ioncn quc
rcsunc iudo dcscolrir, dcscolrc coisas
quc nao cisicn!
CFEONTE
24
Podcs, agora, graccjar accrca do quc
cu dcsculro, ou nao; nas sc vos, os
guardas, nao nc indicardcs o culado,
Iavcrcis dc salcr quc os lucros dcsoncsios
causan scnrc coniraricdadcs.
O CUAFDA
Sin! Quc iraicnos dc cnconirar o
crininoso... nas, sc o aanIarcnos, ou
nao, isso c quc cricncc ao dcsiino dccidir,
c nao Ia crigo dc quc nc vcjas
novancnic aqui... Na vcrdadc, dcsic
auro, quc vcn conira ninIa ccciaiiva,
conio livrar-nc ainda; c or isso dcvcrci
aos dcuscs una graiidao infiniia!
Su o guurdu. CFEONTE cntru no puuco.
O COFO
Nuncrosas sao as naravilIas da na-
iurcza, nas dc iodas a naior c o Honcn!
Singrando os narcs csunosos, inclido
clos vcnios do sul, clc avana, c arrosia
as vagas incnsas quc rugcn ao rcdor! Cc,
a surcna divindadc, quc a iodas as nais
sucra, na sua cicrnidadc, clc a coria con
suas cIarruas, quc, dc ano cn ano, vao c
vcn, rcvolvcndo c fcriilizando o solo,
graas fora das alinarias!
25
A irilo dos assaros ligciros, clc a
caiura, clc a donina; as Iordas dc
aninais sclvagcns, c dc vivcnics das aguas
do nar, o Honcn inaginoso as rcndc
nas nalIas dc suas rcdcs. E anansa,
igualncnic, o aninal agrcsic, lcn cono o
docil cavalo, quc o conduzira, sol o jugo c
os frcios, quc o rcndcn dos dois lados;
lcn assin o iouro lravio das caninas.
E a lingua, o cnsancnio alado, c os
cosiuncs noralizados, iudo isso clc
arcndcu! E ianlcn, a cviiar as
inicncrics c os rigorcs da naiurcza!
Fccundo cn scus rccursos, clc rcaliza
scnrc o idcal a quc asira! So a Moric,
clc nao cnconirara nunca, o ncio dc
cviiar! Enlora dc nuiias docnas, conira
as quais nada sc odia fazcr ouirora, ja sc
dcscolriu rcncdio cficaz ara a cura.
Indusirioso c Ialil, clc sc dirigc, ora
ara o lcn... ora ara o nal... Confundin-
do as lcis da naiurcza, c ianlcn as lcis
divinas a quc jurou olcdcccr, quando csia
frcnic dc una cidadc, nuiia vcz sc iorna
indigno, c raiica o nal, audaciosancnic!
OI! Quc nunca iransonIa ninIa solcira,
ncn rcousc junio a ncu fogo, qucn nao
cnsc cono cu, c roccda dc nodo iao
infanc!
26
Hcupurccc O CUAFDA, truzcndo ANTCONE, quc cumnIu com u
cuIcu ncnudu
O COFIFEU
OI! Quc surrcsa nc causa o quc ora
vcjo! Cono ncgar, orcn, sc cu a
rcconIco! Cono duvidar quc scja a jovcn
Aniigonc? Infcliz filIa dc un dcsgraado
ai, dc Edio! quc aconicccu coniigo?
Scra quc ic irazcn rcsa, or dcsolcdicn-
cia a alguna ordcn rcal? Surrccndcran-
ic, ialvcz, na raiica dc alguna aao
crininosa?
O CUAFDA
Ei-la aqui, aqucla quc fcz a ciraordi-
naria rocza! Nos a surrccndcnos no
noncnio cn quc sculiava o cadavcr.
Mas... ondc csia Crconic?
O COFIFEU
Ei-lo quc volia do alacio, c vcn a ro-
osiio!
Entru CFEONTE
CFEONTE
Quc Ia? Por quc noiivo c ooriuna
ninIa volia?
O CUAFDA
27
Princic, nunca dcvcnos jurar coisa
alguna; una scgunda oiniao odc
dcsncniir a rincira! Dificilncnic cu con-
scniiria cn voliar aqui, ianio nc
aicrraran iuas ancaas! Mas... scnrc
c nais scnsivcl una alcgria or quc nao sc
cscra! cis-nc dc volia, cnlora iivcssc
jurado o conirario, cis-nc dc volia, con
csia jovcn, quc foi or nos surrccndida
no noncnio cn quc concluia a inunaao
do cadavcr. Dcsia vcz nao fui cscolIido
cla soric; cu ncsno fiz a dcscolcria. E
agora, visio quc cla csia cn iuas naos,
o rincic, inicrroga-a cono quiscrcs,
olriga-a a confcssar scu crinc. Quanio a
nin, dcvo scr dcclarado livrc dc qualqucr
susciia, ou casiigo.
CFEONTE
Tu a conduzcs, sin! nas cono, c ondc
a rcndcsic?
O CUAFDA
Por suas rorias naos csiava dando
sculiura ao norio; iu ja o salcs.
CFEONTE
E iu conrccndcs o alcancc do quc
csias dizcndo? Tcns alsoluia ccricza do
quc dizcs?
28
O CUAFDA
Sin! Foi cla, quc, acsar dc iua
roiliao, csiava dando sculiura ao
norio... Nao c claro o quc csiou dizcndo?(9}
CFEONTE
Mas, cono foi quc a visic c a sur-
rccndcsic?
O CUAFDA
Eis cono iudo sc assou. Logo quc
volici, rcocuado con as icrrivcis
ancaas quc nc fizcsic, nos rciiranos
ioda a icrra quc colria o norio, dciando
dcscolcrio o coro, ja cn dcconosiao, c
fonos nos osiar no alio dos cnoros quc
Ia cn iorno, ao alcancc da lrisa, a fin dc
cviiar quc nos aiingissc o nau cIciro.
Cada un dc nos cciiava os conanIciros
vigilancia, ccnsurando rudcncnic qucn
qucr quc nao sc nosirassc aicnio. E isso
durou aic quc o disco solar alcanou o
ncio do ccu, c o calor sc iornou ardcnic.
Ncssc noncnio, una vcniania foriissina
crgucu un iurlilIao dc ocira, varrcndo a
rcgiao, c arrancando a folIagcn das
arvorcs. Todo o ccu cscurcccu; c nos con
os olIos ccrrados, cscranos o fin dcssc
flagclo divino. Quando clc ccssou, vinos
csia jovcn; cla soliava griios agudos, cono
29
un assaro dcscscrado ao vcr
dcsaarccidos os filIos do ninIo dcscrio.
Assin, visia do cadavcr dcscnicrrado,
cla, gcncndo, rofcriu naldics
ircncndas conira os auiorcs do sacrilcgio.
En suas naos iraz nova orao dc arcia
scca, c dcois, crgucndo un vaso
cinzclado, faz, solrc a calca do norio,
una irilicc lilaao. En visia disso, nos
nos rcciiianos, c junios a agarranos,
scn quc cla dcnonsirassc o ncnor susio;
inicrrogano-la solrc o quc acalava dc
fazcr, c o quc fizcra anics; cla nada
ncgava, o quc nc alcgrou, c nc
cnirisicccu ao ncsno icno!... Con cfciio,
c noiivo dc alcgria cscaar algucn dc una
dcsgraa; nas c causa dc dcsgosio fazcr
con quc ncla caian cssoas anigas.
Enfin... isso icn ncnos inoriancia quc a
ninIa roria salvaao.
CFEONTE
iu, quc nanicns os olIos fios no
cIao, confcssas, ou ncgas, icr fciio o quc
clc diz?
ANTCONE crguc-sc, c tu-o dc rcntc, com dcsussomIro
ANTCONE
Confcsso o quc fiz! Confcsso-o clara-
ncnic!
30
CFEONTE
(Ao guurdu} Podcs ir ara ondc
quiscrcs, livrc da acusaao quc csava
solrc ii! (u Antgonc} Fala, agora, or iua
vcz; nas fala scn dcnora! Salias quc, or
una roclanaao, cu Iavia roilido o quc
fizcsic?
ANTCONE
Sin, cu salia! Por acaso odcria
ignorar, sc cra una coisa ullica?
CFEONTE
E acsar disso, iivcsic a audacia dc
dcsolcdcccr a cssa dcicrninaao?
ANTCONE
Sin, orquc nao foi Juiicr quc a
ronulgou; c a Jusiia, a dcusa quc
Ialiia con as divindadcs sulicrrancas(10}
janais csialclcccu ial dccrcio cnirc os
Iunanos; ncn cu crcio quc icu cdiio
icnIa fora lasianic ara confcrir a un
norial o odcr dc infringir as lcis divinas,
quc nunca foran cscriias, nas sao irrcvo-
gavcis; nao cisicn a ariir dc onicn, ou
dc Iojc; sao cicrnas, sin! c ningucn salc
dcsdc quando vigoran!(11} Tais dccrcios,
cu, quc nao icno o odcr dc Ioncn
algun, osso violar scn quc or isso nc
31
vcnIan a unir os dcuscs! Quc vou
norrcr, cu lcn sci; c incviiavcl; c norrcria
ncsno scn a iua roclanaao. E, sc
norrcr anics do ncu icno, isso scra,
ara nin, una vaniagcn, dcvo dizc-lo!
Qucn vivc, cono cu, no ncio dc iao
luiuosas dcsgraas, quc crdc con a
noric?(12} Assin, a soric quc nc rcscrvas c
un nal quc nao sc dcvc lcvar cn conia;
nuiio nais gravc icria sido adniiir quc o
filIo dc ninIa nac jazcssc scn sculiura;
iudo o nais nc c indifcrcnic! Sc ic arccc
quc concii un aio dc dcncncia, ialvcz
nais louco scja qucn nc acusa dc
loucura!
O COFIFEU
Con scu caraicr indonavcl, csia
jovcn rcvcla quc dcsccndc dc un ai
igualncnic inflcivcl; cla nao sc dcia
doninar cla dcsgraa.
CFEONTE
Fica-o salcndo, ois. os csiriios nais
rigidos sao, rccisancnic, aquclcs quc sc
dcian alaicr! O fcrro, iao duro, vcn a
scr, quando aquccido, o ncial quc nais
facilncnic sc odc vcrgar c roncr...
TcnIo visio cavalos fogosos quc un
sinlcs frcio suljuga... Nao convcn, ois,
32
cilir un caraicr alianciro, quando sc csia
a ncrcc dc ouircn. Esia criaiura agiu ic-
ncrariancnic, dcsolcdcccndo as lcis cn
vigor; c, ara agravar, con una scgunda
ofcnsa, a rincira, acala dc sc gloriar do
aio quc raiicou. Eu nao scria nais un
Ioncn, c cla c quc nc sulsiiiuiria, sc
csia aiiiudc quc assuniu ficassc inunc.
Mas, scja cla filIa dc ninIa irna, c,
orianio, nais vinculada a nin do quc o
rorio Juiicr do ncu lar(13}, cla c sua
irna nao cscaarao soric nais funcsia,
orquc acuso a ouira dc Iavcr,
igualncnic, rcncdiiado o cnicrrarncnio
do irnao. CIanai-a! Eu a vi, no alacio,
Ia ouco, dcsvairada, fora dc si! Muiias
vczcs o csiriio quc cnsa cn cccuiar
una aao crvcrsa, sc dcia irair or sua
criurlaao, anics dc rcaliza-la! Mas
dcicsio, ianlcn, aquclc quc, culado dc
un crinc, rocura dar a csic un nonc
glorioso!
ANTCONE
Visio quc ja nc icns rcsa, quc nais
qucrcs iu, alcn dc ninIa noric?
CFEONTE
Nada nais! Con isso ja nc darci or
saiisfciio.
33
ANTCONE
Por quc dcnoras, ois? En iuas
alavras iudo nc causa Iorror, c assin
scja scnrc! Tanlcn iodos os ncus aios
ic scrao odiosos! Quc naior gloria osso
cu rcicndcr, do quc a dc rcousar no
iunulo dc ncu irnao? Esics Ioncns
(ndcu o coro} confcssarian quc arovan o
quc cu fiz, sc o icrror nao lIcs iolIcssc a
lingua! Mas, un dos rivilcgios da iirania
consisic cn dizcr, c fazcr, o quc quiscr.
CFEONTE
En Tclas so iu assin considcras as
coisas.
ANTCONE
Elcs cnsan cono cu; nas, ara ic
agradar, silcncian...
CFEONTE
E iu nao ic cnvcrgonIas dc cniiir cssa
oiniao?
ANTCONE
Nao vcjo dc quc nc cnvcrgonIc cn icr
rcsiado Ionras funclrcs a algucn, quc
nasccu do ncsno vcnirc naicrno...
CFEONTE
34
E or acaso nao cra icu irnao,
ianlcn, o ouiro, quc norrcu?
ANTCONE
Sin! Era filIo do ncsno ai, c da
ncsna nac!
CFEONTE
Eniao or quc rcsias a un cssa
Ioncnagcn, quc rcrcscnia una inicda-
dc ara con o ouiro?
ANTCONE
Asscguro-ic quc cssc ouiro, quc
norrcu, nao faria ial acusaao!
CFEONTE
Sin! Visio quc so Ionrasic, con iua
aao, aquclc quc sc iornou crininoso.
ANTCONE
O quc norrcu ianlcn nao cra scu
cscravo, nas scu irnao!
CFEONTE
No cnianio dcvasiava o ais, quc o
ouiro dcfcndia.
ANTCONE
35
Scja cono for, Hadcs cigc quc a
anlos sc aliqucn os ncsnos riios!
CFEONTE
Nao c jusio dar ao Ioncn dc lcn,
iraiancnio igual ao do crininoso.
ANTCONE
Qucn nos garanic quc cssc rccciio
scja consagrado na nansao dos norios?
CFEONTE
AI! Nunca! Nunca un ininigo nc scra
qucrido, ncsno aos sua noric.
ANTCONE
Eu nao nasci ara ariilIar dc odios,
nas soncnic dc anor!(14}
CFEONTE
Dcscc, ois, sculiura!... Visio quc
qucrcs anar, ana aos quc la cnconirarcs!
Enquanio cu vivo for, ncnIuna nulIcr
nc doninara!
Entru ISMENIA, cntrc dos cscruuos
O COFO
Eis quc ao vcsiilulo do alacio sc
dirigc Isncnia; scu anor cla irna
arranca-lIc alundanics lagrinas; una
36
nuvcn, or solrc scus olIos, alicra-lIc a
fisiononia; c o ranio inunda a
cncaniadora facc.
CFEONTE
Tu, quc no ncu alacio, dcslizando
cono una vilora, sugavas o ncu sanguc,
c cu nao salia quc naniinIa duas
crininosas ronias a nc dcrrular do
irono! vcjanos! Fala! Tu vais confcssar
sc ariiciasic do cnicrrancnio dc
Polinicc, ou jurar quc dc nada salias!
ISMENIA
Sou culada, sc cla nisso conscniir;
ariilIci do aio, c qucro ariilIar da
acusaao.
ANTCONE
Mas a Jusiia nao o crniiira! Nao
quiscsic scr cunlicc do quc fiz, c cu
roria nao nais conscnii quc ionasscs
aric.
ISMENIA
OI! Nao ic cnvcrgonIcs, na infclicida-
dc, cn conscniir quc cu nc associc ao
crigo quc corrcs.
ANTCONE
37
Qucn iudo fcz, Hadcs c os norios
lcn salcn... qucn so nc ana or
alavras, nao odc scr, ara nin, una
vcrdadcira aniga.
ISMENIA
Nao nc julgucs, irna, indigna dc
norrcr coniigo, Ionrando os nossos
norios!
ANTCONE
Nao! Nao nc aconanIcs na noric!
Nao quciras assar cono auiora do quc
nao fizcsic! Mcu sacrificio, so, lasiara!
ISMENIA
E cono odcrci cu vivcr, ninIa irna,
scn iua conanIia?
ANTCONE
Pcrgunia-o a Crconic... Todos os icus
cuidados sao ara clc...
ISMENIA
Por quc nc nagoas assin, scn rovci-
io algun ara ii?
ANTCONE
Sc cscarnco dc ii, c con dor rofunda
quc o fao!
38
ISMENIA
E quc osso cu icniar, cn icu
lcncficio?
ANTCONE
Salvar iua vida... Nao icnIo a ncnor
invcja dc ii, sc o conscguircs!
ISMENIA
Cono sou infcliz! Nao odcrci
conariilIar dc iua sina!
ANTCONE
Tu cscolIcsic a vida, c cu, a noric.
ISMENIA
Mas nao orquc icnIa csquccido o quc
nc cunria dizcr-ic!
ANTCONE
Ha-dc Iavcr qucn ic dc razao; nas a
nin ianlcn!
ISMENIA
No cnianio, o crinc, sc cisic, c dc nos
anlas!
ANTCONE
39
Tranquiliza-ic! Tu vivcras! Quanio a
nin, dcdiquci ninIa alna ao culio dos
norios.
CFEONTE
Esias duas jovcns crdcran a razao,
cvidcnicncnic; una cnlouqucccu agora; a
ouira, dcsdc quc nasccu!
ISMENIA
rci, a nais solida razao nao rcsisic
aos golcs da advcrsidadc.
CFEONTE
Foi o quc ic aconicccu, quando
rcsolvcsic aconanIar os nalvados na
raiica do nal.
ISMENIA
So, scn ninIa irna, cono odcrci cu
vivcr?
CFEONTE
Nao falcs nais ncla; cla, c cono sc ja
nao vivcssc.
ISMENIA
Ordcnaras iu quc crca a noiva dc
icu filIo?
CFEONTE
40
Ora... ouiros canos Ia, quc clc ossa
culiivar!(15}
ISMENIA
Mas nao scra isso o quc clcs juraran,
un ao ouiro!
CFEONTE
Esosas crvcrsas, ara ncu filIo, cu
as rcjciio!
ISMENIA
Polrc Hcnon! Cono icu ai ic
ancsquinIa!
CFEONTE
Tu nc inoriunas, con cssc casa-
ncnio!
O COFIFEU
Scra crivcl, o rci, quc a arranqucs a
icu rorio filIo?
CFEONTE
Scra o Hadcs quc roncra, or nin,
cssc noivado.
O COFIFEU
Parccc-nc, ois, quc csia dcfiniiiva-
ncnic rcsolvido. cla norrcra!
41
CFEONTE
Tal c ninIa dccisao! (uos scruos} Nada
dc dcnora! Lcvai-as ara o alacio,
cscravos! Qucro quc csias nulIcrcs scjan
anarradas, c quc nao nais andcn cn
lilcrdadc! Os nais corajosos fogcn
quando scnicn quc a noric os ancaa!
Sucm os cscruuos, conduzndo us duus oucns
O COFO
Diiosos aquclcs quc, na vida, nao
rovaran do fruio do nal! Quando os
dcuscs alalan una fanilia, o inforiunio
sc aiira, scn dcscanso, solrc os scus
dcsccndcnics, ial cono as ondas do nar,
quando, laiidas cla icncsiadc, rcvolvcn
aic a arcia cscura das rofundczas do
alisno, c as raias gcncn con o fragor
das vagas quc rclcnian.
Vcnos Ia nuiio icno, acunularcn-
sc os nalcs na fanilia dos Laldacidas,
rolongando-sc as dcsgraas das gcracs
ciinias, solrc as gcracs quc vcn
surgindo... Un dcus os crscguc crucl-
ncnic; nao Ia ossililidadc dc salvaao.
O fraco luar dc cscrana quc sc
scniia nos uliinos ranos da fanilia dc
Edio, acala dc scr ciinio, or una
42
saraivada dc alavras inrudcnics, dc
odio c dcsvario; c csscs ranos coria-os a
foicc inicdosa dos dcuscs infcrnais!
Juiicr! Quc orgulIo Iunano
odcra, janais, ic vcnccr? Ncn o sono, a
quc sc cnircgan iodos os noriais, ncn o
curso inccssanic dos anos, nada susicn o
icu odcr! Iscnio da vclIicc, iu rcinas,
scnIor surcno, solrc o cunc lrilIanic
do Olino! Por ioda a cicrnidadc
rcvalcccra csia lci. nao Iavcra nunca, na
vida Iunana, grandcza ou fausio a quc
nao sc nisiurc o iravo dc alguna
dcsgraa.
A fragil cscrana scra un lcn ara
nuiias criaiuras, nas scra, ara ouiras,
una ilusao acnas, una ilusao dc scus
anclos. O Ioncn, quc iudo ignora, dcia-
sc lcvar or cla, aic quc sinia qucinar os
cs nalguna lrasa. Saliancnic nos diz
csic rccciio aniigo. o nal sc afigura un
lcn ara aquclcs a qucn a divindadc qucr
arrasiar crdiao; ouco icno clc vivcra
iscnio da dcsgraa".
HEMON cntru pcu portu ccntru
O COFIFEU
Eis aqui Hcnon, o rci; o nais jovcn dc
icus filIos; vcn anargurado cla soric dc
43
Aniigonc, a qucn cn lrcvc iria csosar?
Lancnia o scu anor nalogrado?
CFEONTE
E o quc cn lrcvc salcrcnos, nclIor
do quc os adivinIos. Mcu filIo, salcdor da
scnicna irrcvogavcl quc rofcri conira iua
noiva, vcns cnfurccido conira icu ai, ou
coniinuas a rczar-nc, acsar do quc fiz?
HEMON
Pai... cu ic cricno... Tcus salios
consclIos nc icn guiado, c cu os scguirci.
Para nin nao Ia casancnio algun quc
ossa rcvalcccr solrc iua voniadc(16}.
CFEONTE
Eis ai a rudcnic rcgra, ncu filIo, quc
c rcciso guardar no coraao! Tudo nos
dcvc rovir da voniadc aicrna. A unica
razao cla qual os Ioncns dcscjan quc
nasan c crcsan cn sua casa novos
rclcnios, c a ccricza dc quc csics, nais
iardc, aiaqucn o scu ininigo, c Ionrcn o
scu anigo, iao lcn cono o ai o faria.
Qucn qucr quc icnIa filIos inuicis, nao
icra fciio ouira coisa scnao angariar ara
si noiivos dc dcsgosio, c ara scus
ininigos una fonic dc risos. Nao
alandoncs, ois, ncu filIo, cla scduao
44
do razcr, ou or causa dc una nulIcr,
os scniincnios dc quc csias aninado; c
salc quc c lcn frio, nuiia vcz, o lcijo dc
una nulIcr quando c una csosa na quc
rccclc o narido cn casa... Havcra naior
flagclo do quc un falso anigo? Fcclc,
ois, cssa jovcn cono sc cla fossc iua
ininiga; nanda-a ao Hadcs, ara quc la sc
casc con qucn quiscr. Visio quc cu a
rcndi, quando, osicnsivancnic, iransgrc-
dia a una dc ninIas ordcns, c foi a
unica cssoa, cn ioda a cidadc, a roccdcr
assin! cu nao qucrcrci assar or
ncniiroso c fraco dianic do ovo, c
ordcnarci sua noric. Quc cla inlorc
Juiicr, o dcus da fanilia! Sc cu iolcro a
rclcldia daquclcs quc cricnccn ninIa
csiirc, con nais foric razao iransigirci
con a dc csiranIos! Qucn c rigoroso na
dccisao dc scus casos doncsiicos, scra
ianlcn jusio no govcrno do Esiado.
Qucn, or orgulIo c arrogancia, qucira
violar a lci, c solrcor-sc aos quc
govcrnan, nunca ncrcccra ncus
cncnios. O Ioncn quc a cidadc cscolIcu
ara cIcfc dcvc scr olcdccido cn iudo,
qucr scus aios arcan jusios, qucr nao.
Qucn assin olcdccc, csiou ccrio, salcra
iao lcn cccuiar as ordcns quc lIc forcn
dadas, cono conandar, or sua vcz; c
45
scra, na gucrra, un aliado valoroso c ficl.
Nao Ia calanidadc ior do quc a rclcldia;
cla c quc arruina os ovos, criurla as
fanilias, c causa a dcrroia dos aliados cn
cananIa. Ao conirario, o quc garanic os
ovos, quando lcn govcrnados, c a
voluniaria olcdicncia. Cunrc, ois,
aicndcr ordcn gcral, c nao ccdcr or
causa dc una nulIcr. MclIor fora, cn
caso ial, scr dcrrilado do odcr or un
Ioncn; ningucn diria, cniao, quc as
nulIcrcs nos vcnccran!
O COFIFEU
Sc nossa ncnic nao sc cnfraqucccu
con a idadc, arccc-nos razoavcl iudo o
quc dizcs.
HEMON
Mcu ai, ao doiar os Ioncns da razao,
os dcuscs conccdcran-lIcs a nais
rcciosa dadiva quc sc odc inaginar.
Scra, or acaso, ccrio iudo o quc acalas
dc dizcr? Eu nao sci... c raza aos dcuscs
quc nao saila nunca. No cnianio, ouiros
Ia, quc odcn icr ouiras idcias. Dc
qualqucr forna, c no icu inicrcssc quc nc
julgo no dcvcr dc caninar o quc sc diz, o
quc sc faz, c as criiicas quc circulan. Tcu
scnllanic insira icnor ao Ioncn do
46
ovo, quando csic sc vc forado a dizcr o
quc nao ic c agradavcl ouvir. Quanio a
nin, ao conirario, osso olscrvar, s
oculias, cono a cidadc inicira dclora o
sacrificio dcssa jovcn; c cono, na oiniao
dc iodas as nulIcrcs, cla nao ncrccc a
noric or icr raiicado una aao
gloriosa... Scu irnao jazia insculio; cla
nao quis quc clc fossc cscdaado clos
cacs faninios, ou clas avcs carnicciras.
Por acaso nao ncrccc cla una coroa dc
louros?" cis o quc iodos dizcn,
rcscrvadancnic. Para nin, ncu ai, iua
roscridadc c o lcn nais rccioso. Quc
nais lclo florao odcn icr os filIos, do
quc a gloria dc scu ai; c quc nclIor
alcgria icra o ai, do quc a gloria dos
filIos? Mas nao crcias quc so iuas
dcciscs scjan accriadas c jusias... Todos
quanios cnsan quc so clcs icn
inicligcncia, c o don da alavra, c un
csiriio sucrior, aI! csscs, quando dc
crio os caninanos, nosirar-sc-ao
inicirancnic vazios! Por nuiio salios quc
nos julgucnos, nao Ia dcsar cn arcndcr
ainda nais, c cn nao crsisiir cn juizos
crrncos... Quando as iorrcnics assan
cngrossadas clos aguacciros, as arvorcs
quc vcrgan conscrvan scus ranos, c as
quc rcsisicn sao arrancadas clas raizcs!
47
O iloio quc, cn lcna icncsiadc, icina
cn conscrvar alcrias as vclas, faz
cnlorcar o navio, c la sc vai, con a quilIa
cosia ao ar! Ccdc, ois, no icu iniino, c
rcvoga icu cdiio. Sc, acsar dc ninIa
idadc, nc c liciio cniiir un arcccr, dirci
quc o Ioncn quc ossuir ioda a
rudcncia ossivcl, dcvc lcvar vaniagcn
aos ouiros; nas cono ial viriudc nunca sc
cnconira, nanda o lon scnso quc
arovciicnos os consclIos dos dcnais.
O COFIFEU
Princic, visio quc clc roc ncdidas
dc nodcraao c rudcncia, convcn ouvi-
lo; dc aric a aric vos falasics nuiio lcn!
CFEONTE
Dcvo cu, na ninIa idadc, rccclcr
consclIos dc un jovcn?
HEMON
Ouvc soncnic os quc arcccrcn
jusios. Sou noo ainda, c cvidcnic; nas
nos dcvcnos aicndcr s razcs, c nao
idadc.
CFEONTE
Tcrci cu cniao dc Ionrar a qucn sc
nosirou rclcldc?
48
HEMON
Nunca roorci quc sc rcsciic a qucn
Iouvcr raiicado o nal.
CFEONTE
E or acaso nao foi un crinc o quc cla
fcz?
HEMON
Nao c assin quc cnsa o ovo dc
Tclas.
CFEONTE
Con quc cniao calc cidadc inor-
nc as lcis quc dcvo ronulgar?
HEMON
Vc cono iua linguagcn arccc scr a dc
un jovcn inccricnic!
CFEONTE
E cn nonc dc ouircn quc csiou
govcrnando ncsic ais?
HEMON
Ouvc. nao Ia csiado algun quc
cricna a un unico Ioncn!
CFEONTE
49
Nao cricncc a cidadc, cniao, a scu
govcrnanic?
HEMON
So nun ais inicirancnic dcscrio
icrias o dirciio dc govcrnar sozinIo!
CFEONTE
Dcn sc crcclc quc clc sc iornou
aliado dcssa nulIcr!
HEMON
So sc iu ic sucs nulIcr, orquc c
cnsando cn ii quc assin falo.
CFEONTE
Miscravcl! Por quc ic nosiras cn
dcsacordo con icu ai?
HEMON
Porquc ic vcjo rcncgar os diiancs da
Jusiia!
CFEONTE
Por acaso cu a ofcndo, susicniando
ninIa auioridadc?
HEMON
Mas iu nao a susicnias calcando aos
cs os rccciios quc cnanan dos dcuscs!
50
CFEONTE
Criaiura vil, quc sc c a scrvio dc
una nulIcr!
HEMON
Tu nunca nc visic, ncn nc vcras
janais, ccdcr a razcrcs indignos!
CFEONTE
Scja cono for, iodas as iuas alavras
sao cn favor dcla!
HEMON
Sao or cla, sin! cono sao or ii, or
nin, c clos dcuscs inoriais!
CFEONTE
Essa nulIcr, iu nunca a dcsosaras
viva!
HEMON
Ela norrcra, cu sci! Mas sua noric
Ia-dc causar una ouira!(17}
CFEONTE
Tcns coragcn dc rccorrcr s ancaas?
HEMON
Quc ancaas odc Iavcr, sc
conlaicnos razcs iao frivolas?
51
CFEONTE
Tu agaras caro iuas lics dc
rudcncia, inscnsaio!
HEMON
Qucrcs so falar, c nada ouvir?
CFEONTE
Escravo dc una nulIcr, nao nc
criurlcs con iua iagarclicc!
HEMON
Sc iu nao fosscs ncu ai, cu diria quc
crdcsic o scnso!
CFEONTE
Sin? Pclo Olino! Fica-o salcndo
lcn. iu nao ic alcgraras or nc icrcs
ccnsurado c ulirajado assin! (u um
cscruuo} Lcva cssa nulIcr odiosa, ara
quc cla norra incdiaiancnic, cn ninIa
visia, c na rcscna dc scu noivo!
HEMON
Nao! En ninIa rcscna, cla nao
norrcra! E iu nunca nais nc vcras dianic
dc ii! Dcscarrcga icus furorcs or solrc
aquclcs quc a isso sc sujciiarcn!
(Su HEMON}
52
O COFIFEU
Princic, clc ariiu ossuido dc
angusiia; na sua idadc, iananIo dcscsc-
ro c ara sc icncr!
CFEONTE
Faa o quc fizcr, ainda quc raiiquc
faanIas solrc-Iunanas, nao salvara da
noric cssas donzclas.
O COFIFEU
Mas... cnsas cn ordcnar quc crc-
an anlas?
CFEONTE
Nao! Tcns razao... Scra ouada a quc
nada fcz.
O COFIFEU
E cono cnsas cn dar a noric
ouira?
CFEONTE
Lcva-la-ci a un siiio dcscrio; c ali scra
cnccrrada, viva, cn un iunulo
sulicrranco, rcvcsiido dc cdra, icndo
dianic dc si o alincnio suficicnic ara quc
a cidadc nao scja naculada clo
sacrilcgio(18}. La, cla odcra invocar Pluiao,
o unico dcus quc vcncra... c ialvcz clc cviic
53
quc cla norra... So assin cla sc
convcnccra dc quc c inuiil qucrcr rcsiar
culio aos norios!
(Su CFEONTE}
O COFO
Anor, invcncivcl Anor, iu quc
suljugas os nais odcrosos; iu (19}, quc
rcousas nas faccs ninosas das virgcns;
iu quc rcinas, ianio na vasiidao dos
narcs, cono na Iunildc calana do
asior; ncn os dcuscs inoriais, ncn os
Ioncns dc vida iransiioria odcn fugir a
icus golcs; c, qucn for or ii fcrido, crdc
o uso da razao!
Tu arrasias, nuiia vcz, o jusio
raiica da injusiia, c o viriuoso, ao crinc;
iu scncias a discordia cnirc as fanilias...
Tudo ccdc scduao do olIar dc una
nulIcr fornosa, dc una noiva
ansiosancnic dcscjada; iu, Anor, ic
cquiaras, no odcr, s lcis surcnas do
univcrso, orquc Vcnus zonla dc nos!
Surgc ANTCONE, conduzdu por dos scrudorcs dc CFEONTE;
cu tcm us muos umurrudus
O COFIFEU
Eu rorio sinio-nc rcvoliado conira
as lcis, c nao osso conicr ninIas lagri-
54
nas ao vcr Aniigonc dirigir-sc ara o scu
lciio nucial. o iunulo, ondc Iao-dc
dornir iodos os Iunanos!
ANTCONE
Cidadaos dc Tclas, ninIa Pairia!
Vcdc-nc cn caninIo ara o aialIo faial,
conicnlando, cla uliina vcz, a luz
ruiilanic do sol! Pluiao nc arrasia, viva, s
nargcns do Aqucronic, scn quc cu Iaja
scniido os razcrcs do Iincncu, cujos
canios janais sc ouvirao or nin! O
Aqucronic scra ncu csoso!
O COFO
Tu iras, ois, colcria dc gloria, a cssa
nansao icnclrosa dos norios, scn quc
icnIas sofrido as docnas, c scn quc
rccclas a noric cla csada... Por iua
roria voniadc, unica cnirc os noriais,
vais dcsccr ao Hadcs!
ANTCONE
Ouvi coniar a noric dolorosa da infcliz
frigia, a filIa dc Tanialo(20}, solrc o nonic
Siilo. una canada dc cdra a circundou,
cono una Icra indissoluvcl; c dizcn quc
dc sua fronic cirificada, c colcria dc
ncvc, jorravan lagrinas scn fin,
alagando-lIc o ciio. Assin ianlcn qucr
55
o dcsiino quc cu va, cn vida, rcousar
nun iunulo dc cdra...
O COFIFEU
Niolc cra una divindadc, c dcsccndia
dos dcuscs... Mas nos sonos Iunanos, c
filIos dc noriais. Porianio, quando nao
nais vivcrcs, scra una gloria ara ii quc
rccordcn scnrc quc iivcsic una soric
igual a dc scrcs divinos, ianio na vida,
cono na noric!
ANTCONE
Ai dc nin! Zonlan dc ninIa
dcsgraa! Pclos dcuscs inoriais, or quc
nao cscran clcs quc cu norra, c or quc
nc insulian na rcscna dc iodos?
cidadc iclana! fclizcs Ialiianics dc
ninIa icrra, o fonics do Dirccu, o nuros
sagrados dc Tclas, a vos, clo ncnos, cu
iono or icsicnunIas! Vcdc cono, scn
quc scjan ouvidas as lancniacs dc
ncus anigos, cono, c or quc iniquas lcis
sou lcvada a un covil dc cdra, a un
iunulo dc nova csccic! Cono sou infcliz!
Ncn solrc a icrra, ncn na rcgiao das
sonlras, odcrci Ialiiar, ncn con os
vivos, ncn con os norios!
O COFIFEU
56
Por iua dcnasiada audacia, ninIa
filIa, iu ofcndcsic a auioridadc; ialvcz
sofras ara ciar un crinc dc icu ai!
ANTCONE
Dolorosas rccordacs iu nc irazcs,
rcnovando as angusiias scn fin quc icnIo
sofrido or ncu ai, or nosso dcsiino,
clo inforiunio ninaz dos Laldacidas! OI!
Funcsio casancnio, o dc ninIa olrc
nac! Uniao con o ncu dcsgraado ai,
quc lIc dcvia a vida! Dc quc niscros ro-
gcniiorcs cu nasci! E scra or clcs quc,
naldiia, scn icr sido dcsosada, cu
caninIo ara a sculiura! Mcu irnao, quc
dcsasirado casancnio iu fizcsic! Tua
noric, c quc nc faz crdcr a vida!(21}
O COFIFEU
Aao icdosa c rcsiar culio aos
norios; nas, qucn ccrcc o odcr, nao
qucr conscniir cn scr dcsolcdccido. Tcu
caraicr voluniarioso causou iua crda.
ANTCONE
Scn quc cIorcn or nin, scn
anigos, scn caniicos dc Iincncu,
dcsgraada, sou conduzida ncsia funclrc
viagcn!... A luz sagrada do sol, ja nao nais
57
odcrci vcr. Quc ningucn lancnic ninIa
soric! Quc ningucn susirc or nin!
CFEONTE
(Aos guurdus} Salcis vos quc csias
lancniacs c csics gcnidos anics da
noric, nao icrian fin, sc o condcnado os
udcssc rolongar indcfinidancnic? Por
quc nao a lcvais, ja, c ja? Enccrrai-a, cono
vos ordcnci, na cavidadc dc cdra, c
dciai-a ali so, ara quc norra... ou fiquc
sculiada viva cn ial alrigo. Para nos
ncnIuna cula Iavcra na noric dcssa
jovcn; cla, orcn, nunca nais odcra
aarcccr cnirc os vivcnics!
ANTCONE
iunulo, o lciio nucial, cicrna
risao da sulicrranca csiancia, ara ondc
caninIo, ara juniar-nc aos ncus, visio
quc a quasc iodos ja Pcrscfonc rccclcu
cnirc os norios! Scja cu a uliina quc
dcso ao Hadcs anics do icrno naiural dc
ncus dias... La, ao ncnos, icnIo
cscrana dc quc ninIa cIcgada agradara
a ncu ai, a ninIa nac, c ianlcn a ii,
ncu irnao qucrido! Quando norrcsics, cu,
con ninIas rorias naos, cuidci dc
vossos coros, solrc clcs fiz lilacs
funclrcs; c Iojc, Polinicc, orquc dci
58
sculiura a icus rcsios noriais, cis a
ninIa rcconcnsa! Crcio, orcn, quc no
arcccr dos Ioncns scnsaios, cu fiz lcn.
Con cfciio, nunca, or un filIo, sc fossc
nac, ou clo narido, sc algun dia
lancniassc a noric dc un csoso, cu
rcalizaria scnclIanic iarcfa, conirariando
a roiliao ullica! E or quc razao assin
cnso? Porquc cu odcria icr ouiro
csoso, norio o rinciro, ou ouiros filIos,
sc crdcssc o ncu. nas, una vcz norios
ncu ai c ninIa nac, nunca nais icria
ouiro irnao! Eis ai orquc ic rcsici csias
Ionras, c orquc, na oiniao dc Crconic,
raiiquci un crinc, un aio incrivcl, ncu
qucrido irnao. E agora sou arrasiada,
virgcn ainda, ara norrcr, scn quc
Iouvcssc scniido os razcrcs do anor c os
da naicrnidadc. Alandonada or ncus
anigos, caninIo, viva ainda, ara a
nansao dos norios. Dcuscs inoriais, a
qual dc vossas lcis cu dcsolcdcci? Mas...
dc quc nc scrvc inlorar os dcuscs? Quc
auilio dclcs osso rccclcr, sc foi or
ninIa icdadc quc airai solrc nin o
casiigo rcscrvado aos inios? Sc iais
coisas ncrcccn a arovaao dos dcuscs,
rcconIco quc sofro or ninIa cula; nas
sc rovcn dc ncus ininigos, cu nao lIcs
59
dcscjo un sulicio nais crucl do quc o quc
vou adcccr!
O COFO
Scnrc a ncsna icncsiadc a lIc
agiiar a alna sofrcdora!
CFEONTE
Elcs Iao-dc sc arrccndcr dc sua lcn-
iidao!
ANTCONE
Polrc dc nin! Esia ancaa anuncia
quc ninIa noric nao iarda.
CFEONTE
Nao ic anincs na suosiao dc quc
odcs rciardar a cccuao dc ninIas
ordcns.
ANTCONE
cidadc dc ncus ais, icrra iclana!
dcuscs, auiorcs dc ninIa raa! Vcjo-nc
arrasiada! CIcfcs iclanos, vcdc cono
sofrc a uliina filIa dc vossos rcis, c quc
Ioncns a uncn, or Iavcr raiicado un
aio dc icdadc!
ANTCONE dcsupurccc cuudu pcos guurdus, cnquunto O COFO
cuntu
O COFO
60
Danac sofrcu igual dcsdiia, cnccrrada
nun rccinio dc lronzc, c rivada da luz
cclcsic! E ficou rcsa ncssa angusiiosa
sculiura, scndo cnlora ilusirc or sua
origcn, ninIa filIa, c icndo sido
fccundada or Juiicr, sol una cIuva dc
ouro! Mas o dcsiino c incoravcl. ncn a
icncsiadc, ncn a gucrra, ncn as
nuralIas, ncn os navios sacudidos clas
ondas, odcn dclc fugir. Assin foi
sulnciido a igual rovaao o ardoroso
filIo dc Drias o rci dos Ednios, o qual,
or sua inrudcncia, foi cnccrrado or
Dionisos nuna risao dc cdra. E assin
arrcfcccu o fcrvor dc sua loucura! Elc
rcconIcccu quc fora inrudcncia aiacar o
dcus, con crcsscs insolcnics, o quc
fizcra no dcscjo dc r un fin ao dclirio
das lacanics, nas conirariando ianlcn
as nusas, quc arccian o son das
avcnas. Vindo das rocIas Ciancas(22} cnirc
os dois narcs, cnconiran-sc as nargcns
do Dosforo c da inosiia Salnidcs da
Tracia. Foi ali quc Maric viu os dois filIos
dc Fincu sol o golc crucl da infanc
nadrasia, quc os ccgou, arrancando-lIcs
os olIos, nao con una lanina, nas con
as unIas sangrcnias c as onias dc suas
lanadciras(23}. CIoravan aquclcs infclizcs
a irisic soric dc sua nac, cujo casancnio
61
roduzira filIos iao dcsgraados; cla
dcsccndia das aniigas Ercciidcs; filIa dc
Dorcas, criada cn gruias longinquas, c
ccrcada das icncsiadcs sujciias a scu
ai, iornou-sc agil na corrida, c nais vcloz
quc os cavalos na nonianIa. Enlora dc
rogcnic dos dcuscs, as Parcas inoriais
nao a ouaran!
Entru TIFESIAS, guudo por um mcnno
TIFESIAS
cIcfcs iclanos, nos, quc aqui
csianos, fizcnos longa jornada junios! Un
dc nos vc clo ouiro; lcn salcis quc os
ccgos nao odcn caninIar scn un guia.
CFEONTE
Quc novas nc irazcs, vclIo Tircsias?
TIFESIAS
Vou anuncia-las... Nao dcics dc crcr
cn ncus oraculos.
CFEONTE
Aic agora icnIo olscrvado icus consc-
lIos.
TIFESIAS
Craas a isso, conscguisic cncaninIar
csia cidadc or una roia scgura.
62
CFEONTE
E osso asscgurar-ic quc dclcs nuiio
nc icnIo valido.
TIFESIAS
Salc, ois, quc novancnic sc iornou
criiica iua siiuaao.
CFEONTE
Quc Ia cniao? Dizc! Tuas alavras nc
assusian!
TIFESIAS
Vais salcr ja, o quc os signos nc
anuncian. Esiava cu scniado no
vcncrando solio augural, dc ondc odcria
ouvir iodos os rcssagios, quando ouvi un
runor confuso dc assaros, quc soliavan
griios csiridcnics, ara nin inconrccnsi-
vcis; cra facil crcclcr-sc o dclaicr dc
suas asas. Logo cn scguida, icnici
ccrincniar o fogo no aliar aquccido;
nas as ofcrcndas dc Vulcano nao sulian
con lalarcdas claras; a cinza caia solrc as
gorduras, con odor dcsagradavcl; no ar
cnfunaado, vaorizava-sc o fcl, cnquanio
os ossos ficavan, uncdccidos cla lanIa
quc os rcvcsiia... Eis o quc nc dizia csic
ncnino. os rcssagios nao sc ouvian; c os
sacrificios ncnIun sinal nos davan. Mcu
63
guia c, ara nin, o quc cu qucro scr ara
os ouiros... E csia dcsgraa inincnic c
causada or iuas rcsolucs... os aliarcs
da cidadc, as aras consagradas aos
dcuscs, csiao cIcios dc cdaos da carnc
do infcliz filIo dc Edio... Eis orquc os
dcuscs rcclcn nossas oracs, c rcjciian
nossos Iolocausios; nao sc crguc a cIana
solrc as viiinas; ncn as avcs solian
canios dc lon augurio, visio quc csiao
saciadas con o sanguc Iunano... Pcnsa
nisio, ncu filIo! O crro c conun cnirc os
Ioncns. nas quando aquclc quc c scnsaio
concic una falia, c fcliz quando odc
rcarar o nal quc raiicou, c nao
crnanccc rcniicnic. A icinosia roduz a
inrudcncia. Ccdc dianic da najcsiadc da
noric. nao rofancs un cadavcr! Dc quc ic
scrvira naiar, cla scgunda vcz, a qucn ja
nao vivc? Dcn salcs quc sou dcdicado a
icus inicrcsscs, c c or ninIa dcdicaao
quc ic aconsclIo. Quc odc Iavcr dc nais
ooriuno do quc un consclIo rcalizavcl?
CFEONTE
Anciao, iodos vos, cono arcIciros,
dirigis conira nin vossas scias ccriciras;
ncn dos adivinIos csiou livrc! Mcus
rorios arcnics nc iracn, Ia nuiio
icno! Pois lcn. cnaniurrai-vos dc
64
dinIciro, aodcrai-vos dc iodo o ouro do
Sardcs c do Indo! Mas nunca darcis a cssc
Ioncn as Ionras da sculiura! Ainda quc
as aguias dc Juiicr quiscsscn lcvar ao
irono do surcno dcus os rcsios dc scu
coro, cu, scn rcccio dc ial rofanaao,
nao conscniirci quc o sculicn! No
cnianio, crcio quc ncnIun Ioncn odc
rofanar os dcuscs. VclIo Tircsias, os
Ioncns nais cscrios nuiias vczcs
fracassan vcrgonIosancnic, quando
falan induzidos cla anliao do ganIo!
TIFESIAS
OI!... qucn salcra, ialvcz... Qucn
odc dizcr...
CFEONTE
Quc qucrcs iu dizcr con cssas ala-
vras vagas?
TIFESIAS
... Dc quanio solrcuja a rudcncia os
ouiros lcns?
CFEONTE
Tanio quanio c ccrio quc a
inrudcncia c o naior dos nalcs.
TIFESIAS
65
No cnianio, c rccisancnic o nal cn
quc incorrcs.
CFEONTE
Nao dcvo rcirucar, cono fora nisicr,
s incriincncias dc un adivinIo.
TIFESIAS
Mas c o quc csias fazcndo, visio quc
classificas ninIas rcdics cono ncnii-
ras.
CFEONTE
Toda a raa dos adivinIos c cuida!
TIFESIAS
E a dos iiranos adora os rovciios, or
nais vcrgonIosos quc scjan.
CFEONTE
Salcs quc c a un rci quc dirigcs iais
alavras?
TIFESIAS
Dcn o sci. Craas a nin udcsic
salvar o Esiado.
CFEONTE
Es un adivinIo cscrio. nas icns
razcr cn roccdcr nal.
66
TIFESIAS
Tu nc olrigas a dizcr o quc icnIo cn
ncnic!
CFEONTE
Pois fala! Conianio quc a ganancia nao
ic insirc!
TIFESIAS
E c assin quc sucs quc cu ic falo
solrc coisas quc ic dizcn rcsciio?
CFEONTE
Por ncnIun rco, ouvcs iu? nc faras
nudar dc idcias!
TIFESIAS
Esia lcn! Salc, ois, quc nao vcras o
sol surgir no Iorizonic nuiias vczcs, scn
quc agucs, con a noric dc un dc icus
dcsccndcnics, o rcsgaic dc ouira noric,
ois acalas dc r sol a icrra una
criaiura quc vivia na sucrficic, c a qucn
indignancnic cnccrrasic, viva, nun
iunulo; or ouiro lado, iu rcicns, longc
dos dcuscs sulicrrancos, un cadavcr,
rivado dc Ionras funclrcs c dc sculiura!
Tu nao icns o dirciio dc o fazcr; ncn iu,
ncn qualqucr divindadc cclcsic! E una
inaudiia violcncia, a quc raiicasic! Eis
67
orquc as dcusas vingadoras, quc uncn
os crininosos, as Furias c os rorios
dcuscs ic csrciian, c vais sofrcr os
ncsnos nalcs quc csias causando!
Vcrifica sc c or dinIciro quc ic fao csics
rcnuncios... Mais algun icno, c
angusiiosos lancnios dc Ioncns c
nulIcrcs sc ouvirao ncsic alacio! Conira
ii ja sc crgucn as cidadcs irriiadas, cujos
aliarcs csiao oluidos clas calacs dos
cadavcrcs quc nao rccclcran sculiura(24}
a nao scr das avcs c dos cacs. Sao csias as
scias, quc, na ninIa indignaao, vcnIo
lanar conira ii(25}. Tu nao cviiaras quc clas
ic alcanccn! Mcnino, lcva-nc dc novo ara
ninIa casa, clc dcscarrcgara sua raiva a
cusia dc ouiros nais jovcns, aic quc
arcnda a doninar sua colcra c a adquirir
nclIorcs scniincnios.
Su TIFESIAS. Momcnto dc scnco
O COFIFEU
O anciao la sc foi, o rincic, dcois dc
ic Iavcr rcdiio coisas ircncndas! Ora,
dcsdc quc cisicn na ninIa calca csics
calclos, quc dc ncgros sc iornaran alvos,
nao sci dc aviso or clc fciio, quc nao Iaja
sido cn alsoluio vcrdadciro.
CFEONTE
68
Eu sci... c or isso ncsno csiou
rcocuado... Ccdcr, c duro; nas rcsisiir,
c rovocar a dcsgraa ccria, nao o c
ncnos!
O COFIFEU
Agc con cauicla, Crconic, filIo dc
Mcncccu!
CFEONTE
Quc dcvo fazcr? Dizc, quc cu cccuia-
rci!
O COFIFEU
Corrc! Lilcria a noa dc sua risao
sulicrranca, c crigc un iunulo ao norio.
CFEONTE
E o quc nc aconsclIas? Qucrcs,
cniao, quc cu ccda?
O COFIFEU
E vai iu ncsno... Nao confics a ouiros
cssc cncargo!
CFEONTE
Irci, ois, incdiaiancnic! Vindc iodos
vos, o scrvos! con vossos nacIados!
Corrci ara aqucla colina, quc daqui sc
avisia! Eu rorio, visio quc nudci dc
69
rcsoluao, cu rorio, quc ordcnci a risao
dc Aniigonc, irci lilcria-la! Agora, sin, cu
crcio quc c lcn nclIor assar a vida
olcdcccndo as lcis quc rcgcn o nundo!
(Su CFEONTE}
O COFO
Tu, a qucn adoranos sol divcrsos
noncs, orgulIo da filIa dc Cadno, rclcnio
dc Juiicr Tonanic, roicior da Iialia
gloriosa, c da rcgiao ondc Ccrcs Elcusiana
airai iao nuncrosa aflucncia dc
crcgrinos, o Daco(26} quc rcsidcs cn
Tclas, airia das Dacanics, nas nargcns
do Isncnio, c nos canos or ondc foran
csalIados os dcnics do Icdiondo dragao.
... Por solrc a nonianIa dc dois
cuncs, ondc lrilIa, cn iua Ionra, una
fulguranic cIana, c vao icr as ninfas do
Parnaso, iuas lacanics; c cla colina
lanIada clas aguas dc Casialia, c
rcvcsiida dc Icra, c dc vcrdcjanics
vinIcdos, no ncio dc caniicos divinos,
vcns rcvcr os lugarcs ullicos dc Tclas!
Tclas, a cidadc a quc nais rczas, iu
c iua nac, viiinada clo raio... Visio quc
Iojc, a cidadc c o ovo sc acIan sol a
ancaa dc nalcs icrrivcis, vcn, o Daco,
70
urifica-la... Airavcssa o Parnaso, ou a
groia do runoroso Euriio.
Proicior dos asiros luninosos, ncsirc
dos runorcs noiurnos, filIo dilcio dc Zcus,
vcn, o rci, c irazc iuas lacanics, iuas
conanIciras quc, cn dcliranic alcgria,
cclclran scn ccssar, con scus canios c
danas, aquclc a qucn consagraran sua
vida, aco!
Entru um MENSACEIFO
O MENSACEIFO
vos, quc Ialiiais crio dc Cadno c
do icnlo dc Anfion, nao Ia vida Iunana,
quc nos dcvanos invcjar, ou dclorar,
cnquanio durc... A soric clcva, ou alaic,
coniinuancnic, os Ioncns infclizcs, c os
diiosos; ningucn odc rcvcr quc dcsiino
csia rcscrvado aos noriais. Aic ouco
icno Crconic nc arccia digno dc invcja;
iinIa conscguido lilcriar a icrra cadncia
dc scus ininigos, assuniu o odcr
alsoluio no Esiado, dirigia o ovo, scniia-
sc rcflorir nuna lcla rolc! No cnianio,
iudo csia dcsiruido! Quando os Ioncns
crdcn a razao dc scr dc sua alcgria, cu
suonIo quc nao vivcn. sao acnas
cadavcrcs aninados... Acunula cn iua
casa, sc qucrcs, riquczas scn conia; vivc
71
con o fausio dc un rci; sc nao ossuis a
alcgria, iudo isio nao valc a sonlra dc
una funaa, conarado a una vcrdadcira
fclicidadc.
O COFIFEU
Quc novas calanidadcs dc nossos rcis
iu vcns conunicar?
O MENSACEIFO
Elcs csiao norios. c os vivos foran os
causadorcs disso!
O COFIFEU
Mas... qucn os naiou? Qucn foi a
viiina? Fala!
O MENSACEIFO
Hcnon norrcu! A nao dc un anigo
dcrranou-lIc o sanguc.
O COFIFEU
A dc scu ai, ialvcz? A dclc rorio?
O MENSACEIFO
Elc fcriu-sc, a si ncsno, furioso con
scu ai, or causa da noric dc Aniigonc.
O COFIFEU
72
adivinIo! Cono sc rcalizou o quc
anunciasic!
O MENSACEIFO
E sc assin c, cunrc aguardar o quc
vai ainda aconicccr!
Vc-sc EUFDICE, quc cntru pcu portu ccntru
O COFO
Eis quc sc aroina dc nos a infcliz
Euridicc, csosa dc Crconic. Ela vcn do
alacio... Tcria ja salido da noric do filIo,
ou c or acaso quc aqui vcn icr?
EUFDICE
Tclanos, ouvi o quc disscsics
quando ia lcvar ninIa saudaao dcusa
Palas. Acnas iransunIa a oria, quando
o runor dcssa dcsgraa cIcgou a ncus
ouvidos... Cai dcsacordada cnirc ninIas
cscravas... c scnii-nc gclar dc frio. Quc
dizicis vos? OI! Coniai-nc iudo. TcnIo
iido ja nuiia ccricncia da dcsgraa ara
vos ouvir!
O MENSACEIFO
ScnIora, cu vos falarci cono
icsicnunIa ocular! Nada oniiirci da
vcrdadc. Dc quc scrviria iludir-ic con
afirnacs quc logo sc dcsncniirian? A
73
vcrdadc c scnrc o nclIor caninIo quc
icnos a scguir. Eu aconanIava icu
csoso, guiando-o, aic o siiio nais alio do
cano, ondc jaz, cscdaado clos cacs, o
coro dc Polinicc. Dcois dc Iavcr dirigido
rcccs dcusa das csiradas(27}, c a Pluiao,
ara quc nodcrassc sua colcra, c nos
fossc roicio, lavanos csscs dcsojos
noriais con agua lusiral, colrino-los con
vcrdcs ranos dc olivcira, c roccdcnos
incincraao; dcois, con a icrra doncsiica
fornanos una iunla clcvada... En
scguida, dirigino-nos ara a cavcrna dc
cdra da jovcn, a canara nucial da
noric. Ouviu-sc, cniao, un griio
lancinanic, ao longc; c gcnidos
angusiiosos... clcs rovinIan dcssc
iunulo rivado dc Ionras funclrcs.
Algucn corrcu a infornar disso ao rci, a
Crconic; clc aroinou-sc, c ouviu, cono
nos, aquclcs sons conovcnics. Por sua vcz
clc solia csic lrado dc dcscscro. OI!
Cono sou dcsgraado! Scra vcrdadc o quc
ouo? Esiarci cu fazcndo aqui o irajcio
nais doloroso dc ninIa vida? E dc ncu
filIo, c a voz icrna dc ncu filIo quc csiou
ouvindo! Idc, scrvos! Corrci ligciros! rciirai
a cdra quc fccIa a cnirada do iunulo,
cnirai, c vcdc sc c, ou nao, Hcnon quc la
sc cnconira; ou sc os dcuscs zonlan dc
74
nin!" Nos olcdcccnos a cssas ordcns do
afliio rci, c olscrvanos. No fundo do
iunulo, suscnsa or una corda, vinos
Aniigonc; cla sc iinIa cnforcado con os
cadaros dc sua ciniura. Hcnon, quasc
dcsfalccido, rocurava susicr o coro, c
cIorava a noric daqucla quc scria iodo o
scu anor; lancniava a ruina dc sua
cscrana, c a crucldadc dc scu ai.
Crconic, ao vc-lo, solia un griio rouco, c
cnira, ianlcn, no jazigo... Corrc ara o
filIo, c cclana, ossuido dc dor. Quc
fizcsic, infcliz? Quc qucrcs nais, aqui?
Pcrdcsic a razao? Sai, ncu filIo! Eu ic
sulico! Eu ic conjuro!" Mas o filIo,
fiiando-o con olIar dcsvairado, cosc-lIc
no rosio, c, scn dizcr alavra, arranca da
csada dc dulo fio... Scu ai rccua, c c-
sc a salvo; clc nao o aiingiu! Eniao, o
dcsgraado volia conira si ncsno sua
raiva, c con os lraos csicndidos, firna o
gunc da csada no rorio ciio, crava-a
con furor; c, rcsirando cn arrancos dc
agonia, alraa-sc ao coro da donzcla,
ara logo cn scguida calar o uliino
alcnio, con o sanguc, quc, inciuoso,
alcana as faccs alidas da jovcn. Morio,
cnfin, foi csicndido ao lado dc sua noiva
noria; c c no Hadcs quc o infcliz casal icra
iido as suas lodas... Trisic ccnlo ara
75
os Iunanos, visia dos nalcs quc a
inicdadc odc causar, ncsno aos rcis!
EUFDICE cntru no puuco. Momcnto dc scnco.
O COFIFEU
Quc dcvcnos cnsar? A rainIa voliou
a scus aoscnios scn rofcrir una so
alavra... favoravcl ou funcsia!
O MENSACEIFO
Tanlcn cu csiou surrccndido...
SuonIo quc, icndo ouvido a noiicia da
noric do filIo, cla nao julguc dccoroso
lancniar-sc dianic dc ioda a cidadc; c, no
inicrior dc scu lar, ccrcada dc suas scrvas,
c quc cla vai cIorar o golc quc sofrcu. Ela
icn-sc nosirado lasianic ajuizada ara
nao concicr una inconvcnicncia.
O COFIFEU
Nao sci... un silcncio rofundo nc
arccc iao crigoso cono grandcs lancn-
iacs inuicis...
O MENSACEIFO
Salcrcnos, ja, cnirando no alacio, sc
cla oculia algun dcsignio cn scu coraao
angusiiado. Tu icns razao. un silcncio
rofundo icn qualqucr coisa dc
ancaador.
76
O COFO
Eis quc volia o rci, cn cssoa... cn
scus lraos clc iraz a rova cvidcnic, sc
assin osso dizcr, dc quc csia dcsgraa
nao lIc vcio dc ouiros, nas, sin, dc sua
roria cula.
Entru CFEONTE, com HEMON nos Iruos
CFEONTE
Erros dc ninIa inscnsaicz! Olsiina-
ao faial! Vcdc... na ncsna fanilia,
viiinas c assassinos! soric dcsgraada!
Mcu olrc filIo! Jovcn, sucunlisic or
una noric iao irisic... crdcsic a vida nao
or iua cula, nas cla ninIa!
O COFIFEU
OI! Agora c iardc! Parccc-nc quc o
quc csias vcndo, c a jusiia dos dcuscs!
CFEONTE
Ai dc nin, agora sci quc sou un
dcsgraado! Solrc nin aira un dcus
vingador quc nc fcriu! Elc nc arrasia or
una via dc sofrincnios crucis... clc
dcsiruiu ioda a alcgria dc ninIa vida!
csforos inuicis dos Ioncns!
Entru um MENSACEIFO quc ucm do puuco
O MENSACEIFO
77
ScnIor! Quc dcsgraas cacn solrc ii!
Dc una icns a rova cn icus lraos... as
ouiras csiao no icu alacio... crcio quc iu
dcvcs vcr!
CFEONTE
Quc nais nc odcra aconicccr? Po-
dcra Iavcr dcsgraa naior do quc a
faialidadc quc nc crscguc?
O MENSACEIFO
Tua csosa acala dc norrcr... a nac
quc ianio anava csic infcliz jovcn... Ela
fcriu-sc voluniariancnic, ara dciar a
vida.
CFEONTE
Hadcs, quc a iodos nos cscras, Hadcs
quc nao crdoas, ncn ic conovcs... dizc.
or quc, or quc nc csnagas or cssa
forna? Mcnsagciro das dcsgraas, quc
novas dcsgraas nc vcns anunciar? Ai dc
nin! Eu ja csiava norio, c iu nc dcsic
nais un golc ainda... Quc dizcis,
anigos? Qucn c cssa criaiura... cssa
nulIcr... quc vcjo caida ao lado do ouiro
norio?
AIrc-sc u portu. upurccc o corpo dc EUFDICE
O COFIFEU
78
Tu odcs vc-la, agora. Ei-la ai.
CFEONTE
Sin... cu vcjo... csic ouiro oljcio dc
ninIa dor... Quc dcsiino nc odc cscrar
ainda? No noncnio cn quc icnIo nos
lraos ncu filIo norio, arcscnian-nc
anic os olIos csic coro... o nac infcliz!
ncu filIo!
O MENSACEIFO
Ela sc fcriu, con agudo unIal, junio
ao aliar dos Larcs, c ccrrou os olIos
dcois dc Iavcr lancniado a crda dc scu
filIo Mcgarcu, c a dc Hcnon, c dcois dc
icr cdido quc iodas as dcsgraas rccaian
solrc ii, quc fosic o assassino dc scu filIo!
CFEONTE
O Iorror nc c fora dc nin... Por
quc nao nc fcriran ja, con una csada
lcn corianic? Vcjo-nc dcsgraado, c dc
iodos os lados novas dcsgraas cacn solrc
nin!
O MENSACEIFO
Ela, ao norrcr, acusou-ic, o rci, dc
icrcs sido culado da noric dc scus dois
filIos!(28}
CFEONTE
79
Mas cono sc fcriu cla?
O MENSACEIFO
Fcz un rofundo golc no figado, ao
salcr da noric dc Hcnon.
CFEONTE
Ai dc nin! Dc iania infclicidadc, cu
lcn sci quc sou o auior, ncn odcrian
clas nunca scr airiluidas a ouiro. Fui cu,
cu soncnic, cu, csic niscravcl, quc os
naici... Scrvos... lcvai-nc dcrcssa... lcvai-
nc ara longc... cu nao vivo nais!... cu
csiou csnagado!
O COFO
O quc iu cdcs scria un lcn, sc
udcssc Iavcr algun lcn ara qucn
assin ianio sofrc... Mas... dos nalcs quc
icnIanos dc suoriar, os nais curios sao
os nclIorcs.
CFEONTE
Quc vcnIa!... quc vcnIa! quc aarca
ja a nais lcla... a uliina das norics quc
cu causci... a quc nc Ia-dc lcvar... no ncu
dcrradciro dia... quc cla vcnIa! Quc vcnIa
ja! Eu nao qucro... cu nao qucro vcr
clarcar ouiro dia.
O COFO
80
OI! Mas isio ja c o fuiuro!... Pcnscnos
no rcscnic, o rci! Quc cuidcn do fuiuro
os quc no fuiuro vivcrcn.
CFEONTE
Tudo o quc cu qucro csia rcsunido
ncsia sulica!... Ouvi!
O COFO
Nao fornulcs dcscjos... Nao c liciio aos
noriais cviiar as dcsgraas quc o dcsiino
lIcs rcscrva!

FIM
81

1RWDV
A iraduao, aqui, cono no volunc
XXII da Classicos Jaclson", c airiluida a
J.D. dc Mcllo c Souza, auior do Prcfacio c
das noias iniroduiorias s iragcdias dc
Esquilo, Sofoclcs c Euriidcs quc figuran
no volunc. Nao sci sc, or razcs
cdiioriais", airiluiu-sc ao cncriio
rofcssor, or scu rcnonc, a iraduao dc
iodo o volunc, cn vcz dc airiluir-lIc a
organizaao do ncsno. E o quc sc
dcrccndc das alavras do rorio Joao
Daiisia dc Mcllo c Souza no Prcfacio.
Tais considcracs jusiifican,
sacicdadc, a rcfcrcncia dada, nu
cuIoruuo do prcscntc uoumc, s
iraducs cn rosa dc algunas iragcdias
cnirc as nais fanosas do icairo aicnicnsc.
Por cccao nscrc-sc acnas una cn
vcrso solio (o Hpoto, dc Euriidcs},
conlciando-sc dcsiaric a scric agora
arcscniada con un iralalIo aniigo, dc
trudutor portugucs dcsconIccdo, quc
vcnccu con ccria galIardia as dificuldadcs
do cnrccndincnio." |g.n.|
O rofcssor Joao Daiisia dc Mcllo c
Souza foi, or anos, rofcssor dc Iisioria
82
no Colcgio Mcllo c Souza c narcou
gcracs con scus cnsinancnios. E dc
Afonso Arinos, cn suas Mcmorus, csic
icsicnunIo solrc a inoriancia quc icvc
cn sua fornaao as aulas or clc dadas.
A naicria quc nais nc cncaniava cra a
Hisioria do Drasil, dada clo ncsno (J.D.
Mcllo c Souza}."; Crcio quc ioda a ninIa
inclinaao osicrior clos csiudos
Iisioricos daia dcssc fccundo arcndizado
inicial." (a. Allcrio Vcnancio FilIo, A
Hisioriografia Fcullicana. A coniriluiao
dc Afonso Arinos, in Esiudos Hisioricos,
Fio dc Janciro, vol. 3, n. 6, 1990, .151-
160.} |NE|
(1} Dclo, ara nin, quc cn scguida
norra..." diz o original grcgo.
(2} Infcliz, ircno or iua causa" scria
nais liicral.
(3} Dclo cnrcgo dc aniiicsc, a cujo
rcsciio sc icn lcnlrado, cono aflucncia
longinqua dc Sofoclcs, o conIccido vcrso
dc Facinc. Ans c Iruc cn uun, pour unc
umc guccc...
(} Ondc sc lc calcfrios" c calcfrios
ncsno c nao crro dc digiializaao ou
rcvisao. Cucro, forna aniiga c oular dc
calafrio. |NE|
83
(4} Nas iragcdias Aja", Aniigonc" c
Elccira" cra dc rac iniciar-sc a ccna ao
roncr da nanIa, ara quc a odc do coro
fossc rcalncnic dirigida ao vcrdadciro sol.
(5} Dirccu, ou Dircc, cra o rio quc
fornccia agua a Tclas.
(6} Esics vcrsos, c as csirofcs scguinics
rcfcrcn-sc ao ccrciio dc Argos, con o
qual Adrasio foi inicrvir na luia civil
iclana, cn favor dc Polinicc. Vcncido, o rci
argivo foi olrigado a rccuar.
(7} Tal naina c airiluida a Dias. O
ccrcicio do odcr c o Ioncn a rova".
(8} Os inicrrciadorcs da Aniigonc"
discordan quanio inicligcncia dcssa
frasc dc Crconic. A oiniao nais acciiavcl,
orcn, c a quc confcrc ccrio azcdunc
crcssao dcsdc ugum tcmpo", quc o
corifcu ja Iavia cnrcgado, c o rci,
inicncionalncnic, rccic.
(9} A forna. Esia ninIa linguagcn c
clara!" scria nais roina do icio
grcgo, c os cscoliasias a adoian; nas nao
da iania fora crcssao, cono a forna
inicrrogaiiva-ncgaiiva.
84
(10} Aniigonc invoca a Dilc ou a
Jusiia.
(11} Ncsia assagcn csiao coniidos, na
oiniao dos nais alalizados
inicrrciadorcs, os nais lclos vcrsos quc
Sofoclcs roduziu cn sua longa carrcira. O
rolongado silcncio cn quc sc nanicvc a
Icroina concorrc ara a inrcssao
causada or csia fala, na qual afronia,
dcsicncrosa, a colcra do rci.
(12} Digna dc noia c a scnclIana quc
csic asso dc Sofoclcs arcscnia con a
cclclrc inscriao cuja inicrrciaao caia
icn sido oljcio dc csiudo c dclaic cnirc os
quc ossucn liao dos classicos. A vida,
quc scnrc norrc, quc sc crdc cn quc sc
crca?" A surcssao da rincira virgula
alicraria o scniido. A ncsna idcia sc
cnconira nuna csirofc dc Onar KIayyan.
(13} Dcsigna Crconic or Juiicr
roicior do lar" iodos quanios, con clc,
rcsiavan culio no aliar doncsiico, isio c.
ioda a fanilia. E foroso, na iraduao do
grcgo, cnrcgar a alavra ur ara
crinir a casa c a fanilia quc ncla sc
alriga, c nao os anicassados (os dcuscs
Larcs}.
85
(14} Lindo, csic vcrso dc Sofoclcs, nuiio
iniiado nais iardc.
(15} Sofoclcs usa aqui dc una nciafora
quc sc iraduziria liicralncnic. Ouiras
icn, ianlcn, un cano culiivavcl".
(16} Parccc rcalncnic csiranIa csia
assiva olcdicncia dc Hcnon, quando a
conaranos cncrgica aiiiudc quc vai
assunir logo dcois, cscrando acnas
quc o ai icrninc sua longa arlcnda. Sao
frcqucnics, nas iragcdias dc Sofoclcs,
csias lruscas nuiacs no conoriancn-
io das crsonagcns, dcicrninando lanccs
inrcvisivcis.
(17} Hcnon rcfcrc-sc sua roria
noric; nas assin nao cnicndc Crconic,
quc vc ncssa rclica una ancaa.
(18} Quando un crininoso cra
condcnado a norrcr cnicrrado vivo,
nandava a iradiao quc lIc uscsscn
alincnio lasianic ara un dia, con o quc
sc cviiava un sacrilcgio.
(19} No original csia invocaao c dirigida
a Eros, o dcus do Anor (Cuido ara os
laiinos}. Esia assagcn dc Sofoclcs,
inuncras vczcs iniiada, lcnlra-nos o
86
vcrso canoniano. Tu, so tu, puro umor,
com oru cruu..."
(20} Aniigonc rcfcrc-sc a Niolc, cuja
lcnda c coniada or Honcro na Iudu,
(Canio XXIV} Niolc, csosa dc Anfion,
rci dc Tclas, ufanava-sc or scr nac dc
quaiorzc filIos, ao asso quc Laiona so
iivcra dois, os dcuscs Aoio c Diana.
Esics, irriiados cla ofcnsa fciia a sua
nac, naiaran os quaiorzc filIos da infcliz
rainIa, a flccIadas, cnquanio sc divcriian
con jogos c corridas. Louca dc dor, Niolc
iransfornou-sc nuna csiaiua dc cdra,
cicrnancnic lacrincjanic. Pausanias
dcclara icr visio no Siilo, o lloco dc
cdra, quc, dc longc, da a inrcssao caia
dc una nulIcr cn ranio.
(21} Aludc Aniigonc ao casancnio dc
Polinicc con a filIa dc Adrasio, rci dc
Argos, quc sc diss a auiliar o gcnro na
gucrra dc Tclas, c foi infcliz.
(22} Na cnirada do Mar Ncgro.
(23} Fcfcrc-sc o ocia a una Clcoaira,
niiologica, filIa dc Dorcas, quc sc casou
con Fincu, rci dc Salnidcs. Fincu
alandonou-a, ara dcsosar ouira
nulIcr. Esia Icdionda nadrasia, vcndo os
cnicados cIorarcn a auscncia da nac,
87
arrancou-lIcs os olIos, c dciou-os nuna
cavcrna. Sofoclcs iirou dcssa lcnda o
assunio dc sua iragcdia Fncu, una das
nuiias quc sc crdcran.
(24} Tircsias anuncia a scgunda gucrra
dc Tclas, dcnoninada a gucrra dos
Eigonos".
(25} Evidcnic a ironia dc Tircsias,
usando da ncsna crcssao quc Crconic
Iavia cnrcgado anicriorncnic.
(26} Confornc a niiologia Daco cra filIo
dc Juiicr c Scnclc, rinccsa iclana, filIa
dc Cadno.
(27} Hccaicia, a dcusa quc roicgia as
csiradas, c os iunulos quc nclas
Iouvcssc, cra csosa dc Pluiao.
(28} Scgundo a lcnda ciiada nas
Fcncus, dc Euricdcs, Tircsias icria diio a
Crconic quc so rcinaria, viiorioso, cn
Tclas, sc sacrificassc scu filIo Mcgarcu.
Crconic nao qucria ial sacrificio; nas, or
sua roria voniadc, ou or acidcnic, o
jovcn norrcu nas forialczas da cidadc.
Cono sc vc, Euridicc considcrou o narido
culado ianlcn or csia noric.
Este libro fue distribuido por cortesa de:
Para obtener tu propio acceso a lecturas y libros electrnicos ilimitados GRATIS
hoy mismo, visita:
http://espanol.Free-eBooks.net
Comparte este libro con todos y cada uno de tus amigos de forma automtica,
mediante la seleccin de cualquiera de las opciones de abajo:
Para mostrar tu agradecimiento al autor y ayudar a otros para tener
agradables experiencias de lectura y encontrar informacin valiosa,
estaremos muy agradecidos si
"publicas un comentario para este libro aqu".
INFORMACIN DE LOS DERECHOS DEL AUTOR
Free-eBooks.net respeta la propiedad intelectual de otros. Cuando los propietarios de los derechos de un libro envan su trabajo a Free-eBooks.net, nos estn dando permiso para distribuir dicho
material. A menos que se indique lo contrario en este libro, este permiso no se transmite a los dems. Por lo tanto, la redistribucin de este libro sn el permiso del propietario de los derechos, puede
constituir una infraccin a las leyes de propiedad intelectual. Si usted cree que su trabajo se ha utilizado de una manera que constituya una violacin a los derechos de autor, por favor, siga nuestras
Recomendaciones y Procedimiento de Reclamos de Violacin a Derechos de Autor como se ve en nuestras Condiciones de Servicio aqu:
http://espanol.free-ebooks.net/tos.html

You might also like