Kaiaueniz Aia,tiimalaii - Ki, 2u1S - Sayi S6 - 4S-7u

!"#$%&'"( !*(*$*+" ,-'.%( $%//"'."0%//"-%1

234567,( 89!*(" ,-'.%( $%//"'."0%//"-%(%(
:;:<;/;=%0 ,(,/%+%
**


Ali Arslan
*
Glten Arslan


>?@A
Bu ali,maua, Aitvin milletvekilleiinin sosyolojik piofilleiini oitaya koy-
mak heueflenui. Bu ama uogiultusunua, Tik siyasi elitleiinin olu,tuiuugu
aia,tiima evieninuen, oineklem kmesi olaiak 1946-2uu8 yillaii aiasinua,
Tikiye Byk Nillet Neclisi atisi altinua goiev yapmi, Aitvin pailamenteileii
seilui. "Konumsal Analiz Teknigi" kullanilaiak, TBNN'nin kuiumsal kayitlaii ve
yayinlaii, ozellikle ue meclis albmleii inceleneiek, ok paitili uonemue Aitvin
milletvekilligi yapmi, siyasi elitleiin toplumsal ozgemi,leii temelinue bii veii
seti olu,tuiuluu. Bu veii seti SPSS kullanilaiak analiz euilui.
,BCDACE :F?GHIJ@E1 Aitvin, Aitvin Nilletvekilleii, ok Paitili Bonem Ait-
vin Nilletvekilleii, Aitvin'in Siyasi Yapisi, Siyasi Elit, Tik Siyasi Elitleii.

,KLAECGA
This stuuy was uesigneu to finu geneial sociological chaiacteiistics of Ait-
vin NP's in Nulti Paity Peiiou (Since 19146 up to Bate). 0n the final stage the
place of Aitvin NP's in Tuikish political elites will be examineu. Social backgio-
unu peculiaiities (genuei, age, euucation, occupation, family size) weie useu to
achieve the aims. Bocumentaiy anu histoiical ieseaich techniques weie applieu
in the papei. An oiiginal uata set was piouuceu foi analysis fiom the official pub-
lications anu iecoius anu publications of the Tuikish uianu National Assembly
which is the main legislative oigan in Tuikey. The uata set was analyseu by
using SPSS (Statistical Package foi the Social Sciences).
0@M NOEPL1 Aitvin, Aitvin NP's, Aitvin NP's in Nulti Paity Peiiou, Politi-
cal Stiuctuie of Aitvin, Political Elite, Tuikish Political Elites.


Bu aia,tiimaua, Tik siyasi elitleiinin (Aislan, 2u11-a; 2u11-b; 2u11-c)
ayiilmaz bii paiasini olu,tuian Aitvin milletvekilleii aia,tiiilui. Kaiaueniz
Bolgesi'nin en uogusunua yei alan ilimiz olan Aitvin, 2u1u yili veiileiine
goie illeiin sosyo-ekonomik geli,mi,lik siialamasinua 4u. Siiaua yei alii.
Aitvin'in 2uuS yilinua illeiin geli,mi,lik siialamasinuaki yeiinin 4S. Siia
oluugu hatiilanuiginua, ilin yeui yillik sie iinue kk ue olsa bii geli,me
sieci ya,amaya ba,lauigi soylenebilii.

**
Bu ali,maua, 2u12 yilinua geiekle,tiiilen Egitim 0uagi'nua Aitvin Sempozyumu iin
haziilanan biluiii geli,tiiileiek makaleye uon,tilm,ti.
*
Bo. Bi., Neisin 0niveisitesi, Fen-Euebiyat Fakltesi, Sosyoloji Bolm. aliais-
lanmeisin.euu.ti; gultenb.aislanhotmail.com
Ali Aislan - ulten Aislan
44
ok sayiua klti ve uygailiga ev sahipligi yapmi, olan Aitvin'ue Tik
vailigi N:0. 2uuu'li yillaia kauai inei (Aitvin valiligi, 2u12). Aitvin 1924'te
vilayet oluu. Tikiye'nin en kuzeyuogusunua, uicistan siniiinua yei alan
Aitvin 0smanli Impaiatoilugu'nun seihat ,ehiiuii. 19SS yili Baziiani'nua
Aitvin ve Rize biile,tiiileiek, Rize meikezli oiuh vilayeti olu,tuiuluu. 19S6
yilinua, Aitvin'in vilayet meikezine uzak olmasinin yol atigi pioblemleiin ue
etkisiyle, Rize meikezli oiuh vilayeti kaluiiilip yeiine Bopa, Boika, $av,at
kazalaii ile uaha once Eizuium'a veiilmi, Yusufeli Kazasini ua kapsayan
Aitvin meikezli oiuh ili kuiuluu. 19S6 yilinua ise ilin oiuh olan ismi Aitvin
olaiak uegi,tiiilui (TBNN, 1994). Il nfusu, T0IK 2u11 Auiese Bayali Nfus
Kayit Sistemi veiileiine goie 166.S94 ki,iuii. Nfustan 91.886 ki,i il ve ilelei-
ue, 74.Su8 ki,i ise belue ve koyleiue ya,amaktauii. 0iansal olaiak uegeilenui-
iiluiginue Aitvin nfusunun yzue SS,22'sinin il ve ile meikezleiinue, yzue
44,78'inin ise belue ve koyleiue ya,amakta oluugu goili (T0IK 2u12).
0te yanuan genelue elitlei ve ozelue ue siyasi elitlei toplum ve biieylei
aisinuan hayati onem aiz euen konumlaii i,gal euip; toplum hayati asinuan
beliileyici kaiailaii alinmasinua soz sahibi uuiumuauiilai. Sahip oluuklaii ya
ua kontiol ettikleii sosyal, ekonomik, siyasal ve meuyanin maniplatif gcn
ue kullanaiak toplumun bugnn ve yaiinlaiini ,ekillenuiiebilme
ayiicaligina sahiptiilei. 0yle ki sahip oluuklaii bu g sayesinue geiekleii
tahiif euebilme beceiisine; yalniz geni, halk kitleleiine uegil, analitik
aia,tiima yapabilme beceiisi oluugunu kabul ettigimiz aia,tiimacilaia bile
olup bitenleii oluugunuan faikli gosteiebilme, yaptiklaii totalitei uygulama-
laii uemokiatik olaiak algilatabilme yetisine sahiptiilei.
Bunun en aipici oinegini yakin siyasi taiihimizue ya,anan 28 $ubat s-
iecinue goiiz. 0 uonemue yapilan hei til totalitei uygulamalai ve siyaset
zeiinuen geiekle,tiiilen uespotik opeiasyonlai; hakim elitist gleiin g-
umnueki akauemik camianin ve meuyanin ua etkisiyle, objektif bilgilei
ietme abasinua olan aia,tiimacilaia "uemokiatik bii savunma iefleksi"
,eklinue algilatilabilui (Aislan, 2uu9: 77-82). 0ysa gnmzue oitaya ikan
geieklei, 28 $ubat siecinin uemokiatik bii sie olmauigi gibi, lkeue ue-
mokiasinin geli,mesini ue sekteye ugiatacak anti uemokiatik uygulamalaiin
ouagi oluugunu aika gozlei onne seimekteuii. Bemokiasi havaiiligi ve
laiklik boiazanligi yapan bazi g ouaklaii, halkin iiauesi ile seilmi, olan siya-
si elitleii halk goznue itibaisizla,tiiip, onlaii uemokiasi ve iejim kai,iti ola-
iak gosteimeyi ba,aimi,lai bu sayeue ue kenui opeiasyonlaiina zemin
haziilami,laiuii. Aikalaiina meuya, bilim, yaigi ve ekonomi elitleii ile askeii
elitleiin ue uestegini alaiak, Tik siyasi hayatinin ana uamailaiinuan biiini
olu,tuian muhafazaki sag siyaset geleneginin liueii olaiak taiihe gemi, bii
siyasi liueii ve 0'nun ekibinueki siyasi elitleii halka, "Funuamentalist Islamci,
koktenuinci ve ,eiiat yanlisi" ,eklinue anlattilai. Neuyaua yogun bii bilgi kiili-
ligi ve maniplasyon hakim oluu. Bunlai piovokasyonlaila ua uestekleneiek,
sie hizlanuiiilui.
Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
45
28 $ubat Sieci'nue ueviin iktiuai sekinleii, oteki bazi elit giuplaii ile ue
etkin bii i,biiligi yapaiak uygun toplumsal ,aitlaii ve iklimi olu,tuiup, top-
lumsal psikolojiyi siyasete muahaleye hazii hale getiiuilei. Sonia ua, hayati
ve veiuigi siyasi mcaueleleile Tik siyasi hayatina mal olmu, bii siyaset
uuayeni olan Piof. Bi. Necmettin Eibakan'in ba,kanliginua kuiulmu, olan
"Refah-Yol" Bkmetini, anti uemokiatik uygulamalaila iktiuaiuan u,imeyi
ba,aiuilai. Bununla ua yetinilmeyip Refah Paitisi ve bu paitinin temsil ettigi
gelenegin, 196u'li yillaiuan beiiuii hei til engellemelei ve yasaklamalaia
iagmen veiuigi sabiili, onuilu ve me,akkatli mcauelelei neticesinue elue
euilen iktiuai olma hakki baski, uayatma, zoibalik ve siyasi entiikalaila elin-
uen alinui.
Bu siete, 24 Aialik 199S genel seimleiini yzue 21,S8 oy oiani 1S8
milletvekilligi kazanaiak biiinci siiaua tamamlayip taiihi bii ba,aiiya imza
atan, muhafazaki sag kanauin gl temsilcisi Refah Paitisi kapatilui. Bu-
nunla ua yetinilmeui paitinin onue gelen siyasi elitleiin siyaset yasagi geti-
iilui. Akla kaianin bii biiinuen seilemez oluugu kaos ve kaima,a oi-
taminua, btn bunlaiin ua uemokiasi auina yapiluigi hususunua geni, halk
kitleleiini ve bazi aia,tiimacilaii (Aislan, 2uu9) inanuiimayi ba,aiuilai.
0italiktaki toz uuman uuiulup, ienklei seilmeye ba,laninca hakikatleiin
hi ue zanneuiluigi gibi olmauigi geiegi ile kai,ila,ilui. Bu ali,maua, toplu-
mun yapisini, i,leyi,ini, giuecegi yolu, izleyecegi iotayi, biieyleiin oynayacak-
laii iol beliileme g ve aialaiini elleiinue bulunuuian iktiuai sekinleiinin
onemli bii ayagini olu,tuian siyasi elitlei ve onlaiin temel bile,enleii uuiu-
munuaki milletvekilleii aia,tiiilui.

,-,&'Q-$,(Q( 0,.-,$:,/ ." 09-,$:,/ #"-#".":%
Tik siyasi elitleiinin temel bile,enleiinuen olan Aitvin milletvekilleii elit
sosyolojisinin (Scott, 199S) teiminoloji ve teoiik biiikimi kullanilaiak
aia,tiiilui. Bu baglamua aia,tiimaua kullanilan iki ana kaviam "elit" ve
"siyasi elit" kaviamlaiiuii.
"Elit" kaviami, Latince kokenli bii sozck olan Fiansizca "elite" sozc-
gnuen uilimize gemi,tii (Aislan, 2uu7: 2-6). Elit kaviami, Ingilteie ve
Ameiika'ua 19Su'lu yillaiua yayginla,maya ba,lami,tii (Nosca, 19S9). Soz-
ck, Fiansiz sosyolog Benii ue Saint Simon'uan etkilenen Nosca (19S9)
taiafinuan ke,feuilmi,tii. Bununla biilikte yayginla,masi Italyan sosyal
bilimci Paieto sayesinue olnu,tui. Paieto elit'i, beliili hiyeiai,ik
yapilanmalai iinue en st konumu elinue bulunuuianlai veya kenui faali-
yet alaninin en iyileii, en etkilileii olaiak tanimlai (Aislan, 199S: 12). Bii
ba,ka ueyimle, Paieto'ya goie elit, kenui ali,ma alanlaiinua ziiveue bulu-
nan insanlaiin olu,tuiuugu toplumsal siniftii (Aislan 1998: 22 ve 199S: 4).
Bilinuigi gibi kaviamlai genellikle teoiik ya ua metouolojik (uilbeit,
1994; Noysei & Wagstaffe, 1987) aiuan tanimlanii. Teoiik aiuan elit kav-
iami, kuiumsal iktiuaia sahip, toplumsal kaynaklaii kontiol euebilecek
konumlaii i,gal euen, kaiai veime siecini uogiuuan ya ua uolayli olaiak
Ali Aislan - ulten Aislan
46
ciuui bii ,ekilue etkileyebilen (Bahl, 1961), kai,itlaiina iagmen istek ve
amalaiini geiekle,tiiebilen biieylei olaiak tanimlanabilii (Aislan, 2uuS-
a; Aislan, 2uu4-h).
Tanimlamaua vuigulanan kaynaklai zenginlik, piestij, stat gibi sosyal
ve ekonomik kaynaklai olabilecegi gibi, kaiizma, motivasyon, eneiji, zaman
gibi biieysel kaynaklai ua olabilii. 0 temel kiitei "g (Webei, 1968) (ikti-
uai)", "kontiol" ve "etki"'uii. Netouolojik aiuan ise, "konumcu yakla,im" ve
"kaiaici yakla,imlai" (Tuihan, 1991) temel alinmi,tii. Bu baglamua elitlei,
onemli toplumsal kuiumlaiin en st ya ua kaiai veime siecine en yakin
konumlaiini i,gal euen biieylei olaiak tanimlanabilii. 0nemli toplumsal
kuiumlai aiasizinua ise siyaset (Aislan, 2uu4-c; Aislan, 2uu4-u), ekonomi
(Aislan, 2uuS-e), oiuu (Aislan, 2uu4-j), yaigi, egitim ve meuya (Aislan,
2uu4-i) vb. kuiumlai sayilabilii.
Konumcu yakla,im temelinue incelenuiginue elit olgusu, hayati oneme
sahip toplumsal kuiumlaiin, en st ya ua en ste yakin konumlaiini i,gal
euen biieylei ,eklinue tanimlanabilii. Bu toplumsal kuiumlaiin
ba,licalaiinuan biii olan siyaset kuiumunun en onemli bile,enleiini siyasi
elitlei (Fiey, 1969; Tuihan, 1991) olu,tuiui. Siyasi elitlei ueniluiginue ise
ba,ta cumhuiba,kani ve ba,bakan olmak zeie, meclis ba,kani, kabine
yeleii, siyasi paiti liueileii ve tabii ki milletvekilleii akla gelii. uenel olaiak
siyasi elitlei, siyaset kuiumu iinue en st ya ua en ste yakin konumlaii
i,gal euen biieylei olaiak tanimlanabilii. Bii ba,ka ifaueyle, siyasi paitilei
ile yasama ve yitme oiganlaiinua en etkin ve yetkin konumuaki biieylei,
siyasi elit olaiak tanimlanabilii. Bu aia,tiima kapsaminua ise siyasi elit
kaviaminin siniilaii biiaz uaha uaialtilmi, ve milletvekilleii ile siniili tu-
tulmu,tui. Bii ba,ka ueyi,le, bu ali,ma boyunca, siyasi elit ueniluiginue
milletvekilleiinuen bahseuiluigi anla,ilmaliuii. Aitvin milletvekilleii ue,
oteki illeii temsil euen milletvekilleii ile biilikte, Tik siyasi elitleiinin te-
melini olu,tuiuilai.
Aia,tiimanin kuiamsal eievesini ise elit teoiisi, ozellikle ue elit teo-
iisinin ailimlaiinuan biii olan sekinci (elitist) elit teoiisi olu,tuiuu. Bilin-
uigi gibi "Elit Teoiisi", toplumuaki elit-halk faiklila,masini analiz eueiken
"iktiuai" ve "etki" olgulaiinuan haieket euei (Etzioni, 1997; 199S; Scott,
199u; 1991; 199S; 199S). 0z olaiak elit teoiisi toplumu, "azlai" ve "oklai"
olaiak iki kategoiiye ayiiii. Az'lai toplumuaki eik'in sahibiuiilei ve oklai'i
yonetiilei. Yoneten toplumsal eik, az'laiin tekelinueuii ve hayati toplumsal
kaiailai bu azinlik giup taiafinuan veiilii. Eiki tekelinue tutan azlai "elit",
iolleii ve iotalaii genellikle azlaica beliilenen oklai ise "halk" olaiak au-
lanuiiilii. okluk ya ua halk, goieceli olaiak g bakiminuan zayif veya ta-
mamen gszui. Seme ,anslaii siniili olan oklugun, azlai'in kaiailaiini
kabul etmekten ba,ka aieleii yok gibiuii (Aislan, 2uuS-a; 2uuS-b).
Elit teoiisinin ana kollaiinuan biii Elitist Elit Teoiisiuii. Elitist elit teo-
iisinin kokenleii, klasik elit teoiisyenleiinuen Paieto, Nichels ve Nosca'ya
kauai uzanii. Noysei (1987: S), ilk elitist u,ni olaiak Nichels'i kabul
Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
47
eueiken Bachiach (1967: 1u) ise ilk elitist u,ni olaiak Nosca'nin auini
on plana ikaiii. Bewitt ue, ba,lica Ameiikali elitist teoiisyenlei aiasinua C.
Wiight Nills, F. Buntei (19S9) ve W. Bomhoff (197u)'u sayai. Etkili Ingiliz
elitistlei olaiak ua Aaionowitch (1961, 19S9) ve Nilibanu'i kabul euei. Bu-
nunla biilikte, Nills ve Nosca'ua uemokiatik tonlaiin uaha agii bastigini
vuigulamak geiekii.
Nosca'ya goie toplum, uaima bii azinlik giubu taiafinuan yonetilii. Bu
baskin azinlik uogal ayiklanma (natuial selection) ya ua siyasi seim (politi-
cal election) yoluyla ogunluk iinuen ikai ve etkin bii ,ekilue ogunlugu
yonetii. (Neisel, 1962: S71). Bu ba,at giup toplum ve biieyleiin hayatinua,
kai,i konulmaz bii gce ve bii etkiye sahiptii.
uenel olaiak bakiluiginua elitist teoii, plialist teoiinin kai,iti fikiileii
on planua tutai. Bu yakla,imin ozn "g, toplumun iktiuai yapisi iinueki
sayica az fakat en gl insanlaiin olu,tuiuugu elit giubunua yogunla,mi,
ve meikezile,mi,tii" tezi olu,tuiui (Piesthus, 1964: 1u). Bu elit giubu,
oteki giuplai zeiinue baskin ve etkinuii. Bu baskin giup, otekileiin bilme-
uikleiini bilecek, otekileiin yapamauiklaiini yapabilecek konumua ve g-
teuii (Thoenes, 1966: 42).

,-,&'Q-$,(Q( <>('"$%
Aia,tiimaua, elit sosyolojisinin peispektifinuen Aitvin milletvekilleii
aia,tiiilui. Bu amaca yonelik olaiak elit sosyolojisinin (Aislan, 2uu7; Beitz &
Imbei, 199S; Noysei & Wagstaffe, 1987) yontem ve teknikleii (uilbeit,
1994; Bulmei, 1994) kullanilui. ok Paitili Bonem Tik siyasi elitleiinin olu,-
tuiuugu aia,tiima evieninuen, oineklem kmesi olaiak 1946-2uu6 yillaii
aiasinua, Tikiye Byk Nillet Neclisi atisi altinua goiev yapmi, Aitvin mil-
letvekilleii seilui. TBNN'nin kuiumsal kayitlaii ve yayinlaii, ozellikle ue mec-
lis albmleii (TBNN, 2uuS; TBNN, 2uuu; TBNN, 1997; TBNN, 1994; TBNN,
1992) incelenui. 17 pailamento uoneminin veiileii kullanilaiak, ok paitili
uonemue (Aislan, 2uuS-b) Aitvin milletvekilligi yapmi, siyasi elitleiin top-
lumsal ozgemi,leii ile ilgili bii veii seti olu,tuiuluu. Bu veii seti, sosyal bilim-
leiue en yaygin kullanilan istatistik veii analiz piogiamlaiinuan olan SPSS
(Bealey, 199S; Fieluing, 199S; uilbeit, 1997; Altuni,ik, 2uu4) kullanilaiak
analiz euilui.
1946-2u12 yillaii aiasinua Aitvin milletvekili olaiak goiev yapmi, si-
yasi elitleiin sosyolojik piofilleii ile ilgili analizleiue ya,, cinsiyet, egitim,
mesleksel ozgemi,, aile yapisi gibi sosyal ve uemogiafik faktoilei kul-
lanilui. Aia,tiimanin ikinci a,amasinua ise, ok paitili uonem (Aislan, 2uuS-
u) Tik siyasi elitleii ile ilgili uaha once yapilmi, ali,malaiin bulgulaiinuan
yaiailanilaiak, ok paitili uonem Tik siyasi elitleii iinue Aitvin milletve-
killeiinin yeii ve Tikiye'nin genel siyasi yapisi iinue Aitvin'in yeiinin iiue-
lenmesi amalanui.
Betimleyici bii aia,tiima olaiak uizayn euilen ali,maua ,u soiulaia
cevap aianui:
Ali Aislan - ulten Aislan
48
Aitvin'in siyasi yapisi iinue milletvekili seilebilmek iin ya,
faktoi beliileyici bii etkiye sahip miuii.
uen (0ita-gen) ya, giubu milletvekili auaylaiinin, Aitvin'uen
milletvekili seilme olasiligi, ileii ya, giubu biieyleie oianla uaha mi
yksektii.
Bazi meslek giuplaii, Aitvin'ue siyasi elit uola,im siecinue uaha
beliileyici etkiye sahip miuii.
Nilletvekili auaylaiinin st uzey biokiat-yonetici olmasi, Ait-
vin'ue milletvekili seilmesinue pozitif yonue bii etki yapai mi.
Neslek olaiak hukuku milletvekili auaylaiinin Aitvin'uen milletve-
kili seilebilme olasiligi oteki meslek giuplaiina oianla uaha yksek miuii.
Nilletvekili auaylaiinin cinsiyeti, Aitvin'ue milletvekili seimi sie-
cinue beliileyici bii etkiye sahip miuii.
Nilletvekili auaylaiinin eikek olmasi, Aitvin'ue milletvekili seimi
siecinue pozitif yonue bii etki yapai mi..
Yabanci uil bilmek, Aitvin'ue milletvekili seimi siecinue pozitif
yonue bii etki yapai mi..
Egitim uuiumu Aitvin'ue milletvekili seimi siecinue beliileyici
bii etkiye sahip miuii.
Aluigi egitimin miktaii aittika, milletvekili auayinin Aitvin'uen
milletvekili seilme olasiligi ua aitai mi.
0niveisite mezunu olmak, milletvekili auayinin Aitvin'uen millet-
vekili seilmesinue pozitif yonue beliileyici iol oynai mi.
Alinan egitimin ti, milletvekili auayinin Aitvin'uen milletvekili
seilmesinue etkiye sahip miuii.
Netiopol kentleiueki kokl niveisiteleiuen alinan uiplomalai, mil-
letvekili auayinin Aitvin'uen milletvekili seilmesinue pozitif yonue etki
yapai mi.
Nilletvekili auayinin meueni uuiumunun, Aitvin'uen milletvekili
seilmesinue bii etkisi vai miuii.
Evli olmak, biieyleiin Aitvin'uen milletvekili seilmesini olumlu
yonue etkilei mi.

,-'.%( $%//"'."0%//"-% :;:<;/;=%0 ,(,/%+%
Siyasi elitleiin sosyolojik piofilleiini oitaya koymayi heuefleyen
aia,tiimalaiua milletvekilleii, oncelikli olaiak ya,, cinsiyet, egitim, mesleksel
ozgemi,, aile yapisi gibi sosyal ve uemogiafik faktoilei kullanilaiak incele-
nii. Aitvin milletvekilleiinin sosyolojik piofilleiini beliilemeyi heuefleyen bu
ali,maua ua, Tikiye Byk Nillet Neclisi albmleiinin incelenmesi ile olu,-
tuiulan veii seti kullanilaiak, ok paitili uonemue goiev yapmi, olan Aitvin
milletvekilleii bu uegi,kenlei temelinue analiz euilui.

Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
49
<,& >+"//%0/"-% 8,0Q$Q(7,( ,-'.%( $%//"'."0%//"-%
Siyasi elitleiin toplumsal piofilleii inceleniiken zeiiue uuiulan temel ue-
gi,kenleiuen biiisi ya,tii. Ya, faktoi, hemen hei toplumua ve hei uonem-
ue elit uola,im sieci zeiinue beliileyici faktoilei aiasinua yei almi,tii. Bu
iealiteuen yola ikaiak, Aitvin milletvekilleiinin sosyolojik piofilleii ue
oncelikli olaiak ya, uegi,keni temelinue aia,tiiilui.
Tablo 1 ve 2'ue ue goilug gibi Aitvin milletvekilleiinin ya, oitala-
masi 46,SS'ti. En gen Aitvin milletvekilinin ya,i S2, en ya,lisinin ki ise
69'uui. uiafik 1'ue ue goilug, Aitvin milletvekilleii en sik goilug ya,,
4u ya, giubuuui. Ya, ozellikleii bakiminuan 0italama ya,laii bakiminuan
Aitvin milletvekilleii, Tikiye geneli ile paialel bii goinm seigiliyoi go-
inse ue aiitmetik oitalama, Tikiye oitalamasinin biiaz zeiinueuii.

'CKJOR2
Aitvin Nilletvekilleiinin ve Tik Siyasi Elitleiinin Ya, 0italamasi
23456PCB !HBHSH?@ :TMCLT "JTAJ@E
'HEITM@ !@B@JT U23VWXYWWZ[ ,EA\TB
;EACJCSC <C] 4V^_5 45`aa
0CMBCI1 !"#$%&'(& *++,-*++. /0 *+1* 2($$%"(&3% 40"506$0789"39:9
%"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$ %$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

'CKJORY
Aitvin Nilletvekilleiinin Ya, 0zellikleii

Aitvin Nilletvekilleiinin
Ya, 0zellikleii
N

ueeili S1
Eksik u
0italama Ya, 46,SS
Neuyan 4S,uu
Nou 4u,uu
Ninimum Ya, S2,uu
Naksimum Ya, 69,uu
0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">
!ECbTIR2
Aitvin Nilletvekilleiinin Ya, 0zellikleii

0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">
Ali Aislan - ulten Aislan
50
Aitvin milletvekilleiinin ya, oitalamasi uonemlei bazinua
incelenuiginue anlamli bulgulaila kai,ila,ilii. Ele alinan siete geiekle,en
17 genel seim sonulaii incelenuiginue, en gen milletvekilleiini, 12.
Bonem Aitvin milletvekilleii olu,tuiuugu goili. Tablo S'te ue goilug
gibi, en ya,li Aitvin milletvekilleii giubunu ise 1999 seimleiinue Aitvin'i
temsil euen milletvekilleii olu,tuiui. 19S7-1969 aiasi uonem, Aitvin'i
oluuka gen milletvekilleiinin temsil ettigi uonem olmasi bakiminuan
uikkat ekiciuii.
'CKJORa
1946'uan unmze Aitvin Nilletvekilleiinin Ya, 0italamalaii

23VW6P@B !HBHSH?@ $@ELTB $TJJ@A\@ITJJ@ET
;EACJCSC <C] $TJJ@A\@ITJT :CMcLc
8. Bonem (1946) Su,SSSS S
9. Bonem (19Su) 49,uuuu S
1u. Bonem (19S4) 42,7Suu 4
11. Bonem (19S7) S9,uuuu 4
12. Bonem (1961) S7,6667 S
1S. Bonem (196S) S9,SSSS S
14. Bonem (1969) 4S,6667 S
1S. Bonem (197S) 44,SSSS S
16. Bonem (1977) 44,7Suu 4
17. Bonem (198S) Su,6667 S
18. Bonem (1987) S1,uuuu S
19. Bonem (1991) 49,Suuu 2
2u. Bonem (199S) S2,uuuu S
21. Bonem (1999) S9,uuuu 2
22. Bonem (2uu2) 4u,uuuu 2
2S. Bonem (2uu7) S2,uuuu 2
24. Bonem (2u11) 49,uuuu 2
'OdJCS 45`aaaa V2
0CMBCI1 !"#$%&'(& *++,-*++. /0 *+1* 2($$%"(&3% 40"506$0789"39:9
%"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$ %$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

'CKJOR4
Aitvin Nilletvekilleiinin Ya, uiuplaiina uoie Bagilimi
Sayi Yzue (%) Toplamali Yzue

Ya, uiuplaii



Su-S4 S 9,8 9,8
SS-44 2u S9,2 49,u
4S-S4 1S 29,4 78,4
SS-64 1u 19,6 98,u
6S ve + 1 2,u 1uu,u
Toplam S1 1uu.u
0CMBCI1 !"#$%&'(& *++,-*++. /0 *+1* 2($$%"(&3% 40"506$0789"39:9
%"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$ %$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">
Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
51
Aia,tiimaua, 17 uonemue Tikiye Byk Nillet Neclisi atisi altinua
Aitvin halkini temsil etmek onuiuna mazhai olmu, toplam S1 milletvekili
ya, giuplaii temelinue incelenmi,tii. Aitvin milletvekilleiinin tamamina
yakini 6S ya,in altinuauii. Yalnizca S milletvekilinin ya,i 6u ve zeiinue
olup bu yzue 1u'luk bii oiana tekabl etmekteuii.

'CKJORV
Aitvin Nilletvekilleiinin ve Tik Siyasi Elitleiinin Ya, uiuplaiina uoie
Bagilimi


<,& !-9e/,-Q %
Su-S4 SS-44 4S-S4 SS-64 6S, + Toplam
ok Paitili Bonemue
Tikiye ueneli (%)
8 S9 S4 1S 4 1uu
1946'uan unmze
Aitvin Nilletvekilleii (%)
9,8 S9,2 29,4 19,6 2,u 1uu
0CMBCI1 !"#$%&'(& *++,-*++. /0 *+1* 2($$%"(&3% 40"506$0789"39:9
%"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$ %$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

Tablo 4 ve S'te ue goilug gibi yzue S9,2'lik oianla en byk giubu
SS-44 ya, giubunuan siyasi elitlei olu,tuiui. En u,k temsil euilen ya,
giubu ise 6S ya, ve zeiiuii. Btn bu bulgulaia uayanaiak Aitvin milletve-
killeiinin agiilikli olaiak, gen-oita ya, giubu biieyleiuen olu,tugu ko-
laylikla soylenebilii. Bu bulgulai, Tik siyasi elitleii geneliyle ue biiebii
oit,i.

$":/"0:"/ >+!"#$%&/"- 8,0Q$Q(7,( ,-'.%( $%//"'."0%//"-%
Biieyleiin toplumun hiyeiai,ik yapisi iinue st konumlaia ula,masinua
beliileyici iol oynayan faktoileiuen bii uigeii ue mesleksel ozgemi,tii.
Toplumsal yapi iinue bazi mesleklei, oteki meslekleie oianla uaha
ayiicalikli ve avantajli konumuauiilai. Bu uuium toplumuan topluma, ayni
toplum iinue ue uonemuen uoneme faikliliklai gosteise ue, bazi meslek
giuplaiinin mensuplaii, meslekleiinin onlaia sunuugu sosyal, psikolojik ve
ekonomik avantajlai sayesinue, elit uola,im siecinue on plana ikailai.
Bem Tik siyasi elitleii ve hem ue Aitvin milletvekilleiinin ozgemi,-
leii incelenuiginue, bu iealite kolaylikla gozlemlenebilii. Tablo 6'ua ua go-
ilug gibi genelue Tik siyasi elitleii, ozelue ise Aitvin milletvekilleii
aiasinua en baskin iki meslek giubu sivil biokiat-yoneticilei ile hukuku-
laiuii.
'CKJOR5
Aitvin Nilletvekilleiinin ve Tik Siyasi Elitleiinin Nesleksel 0zgemi,leii

$":/"0/"-
'HEI :TMCLT "JTAJ@ET
'HEITM@ !@B@JT U%[ ,EA\TB $TJJ@A\@ITJJ@ET U%[
Sivil Biokiat & Yonetici 2u.24 S9,2
Bukuku 2u.8 21,6
Ali Aislan - ulten Aislan
52
Nhenuis & Nimai S.9S -
Tipi 6.1 1S,7
Nteahhit (S.9) (*) S,9
Tip Bilimleii (vet.-Bi, B.-Ecz.) (S.S) -
Egitim 9 9,8
Askei-Polis 4.S S,9
Tccai & Sanayici 17.1 -
Senuikalai (1.S) (*) 2,u
uazeteci-Yazai - S,9
0tekilei 8.S 2,u
Toplam ( . ) 1uu
0CMBCI1 !"#$%&'(& *++,-*++. /0 *+1* 2($$%"(&3% 40"506$0789"39:9
%"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$ %$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

0nc ve uoiunc siiaua agiilik olu,tuian meslek giuplaii incelen-
uiginue Aitvin milletvekilleii ile ilgili bulgulaiua, Tikiye genelinuen
faiklila,malai goili. Tik siyasi elitleii aiasinua nc yaygin meslek
giubunu Tccai ve sanayicileiuen olu,an i,auamlaii giubu olu,tuiuiken,
Aitvin milletvekilleii aiasinua bu meslek giuplaiina hi iastlanmaz. Buna
kai,in Aitvin'ue nc onemli meslek giubu olaiak uoktoilai on plana
ikai. Boktoilaiin Aitvin milletvekilleii iinueki yeii, Tikiye genelinin iki
katinuan uaha fazlauii. Bu bulgulai bize kk ,ehiileiue yoneticilik (sivil
biokiat, beleuiye ba,kani, ozel sektoi yoneticisi) hakimlik, avukatlik ve
uoktoiluk gibi meslekleie uaha fazla onem ve uegei atfeuiluigini gosteiii.

'CKJORZ
19Su'uen unmze Aitvin Nilletvekilleiinin Nesleksel 0zgemi,leii
$@LJ@IJ@E
S
i
v
.

B

i
o
k
.

&

Y
o
n
e
t
i
c
i

B
u
k
u
k

u

T
i
p

i

N

t
e
a
h
h
i
t

E
g
i
t
i
m

A
s
k
e
i
-
P
o
l
i
s

S
e
n
u
i
k
a
c
i

u
a
z
e
t
e
c
i
-

Y
a
z
a
i

0
t
e
k
i

T
o
p
l
a
m

B
0
N
E
N

8
S
a
y
i

1 u 1 u u 1 u u u S
% SS,S ,u SS,S ,u ,u SS,S ,u ,u ,u 1uu,u
9 Sayi u 1 S u 1 u u u u S
% ,u 2u,u 6u,u ,u 2u,u ,u ,u ,u ,u 1uu,u
1u Sayi 1 u 1 u 1 u u 1 u 4
% 2S,u ,u 2S,u ,u 2S,u ,u ,u 2S,u ,u 1uu,u
11 Sayi 1 u 2 u u u u 1 u 4
Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
53
% 2S,u ,u Su,u ,u ,u ,u ,u 2S,u ,u 1uu,u
12 Sayi 1 2 u u u u u u u S
% SS,S 66,7 ,u ,u ,u ,u ,u ,u ,u 1uu,u
1S Sayi 1 1 u u 1 u u u u S
% SS,S SS,S ,u ,u SS,S ,u ,u ,u ,u 1uu,u
14 Sayi 1 1 u u 1 u u u u S
% SS,S SS,S ,u ,u SS,S ,u ,u ,u ,u 1uu,u
1S Sayi 1 2 u u u u u u u S
% SS,S 66,7 ,u ,u ,u ,u ,u ,u ,u 1uu,u
16 Sayi S u u u 1 u u u u 4
% 7S,u ,u ,u ,u 2S,u ,u ,u ,u ,u 1uu,u
17 Sayi 1 u u u u 1 1 u u S
% SS,S ,u ,u ,u ,u% SS,S SS,S ,u ,u 1uu,u
18 Sayi 2 1 u u u u u u u S
% 66,7 SS,S ,u ,u ,u ,u ,u ,u ,u 1uu,u
19 Sayi 2 u u u u u u u u 2
% 1uu,u ,u ,u ,u ,u ,u ,u ,u ,u 1uu,u
2u Sayi 2 u u 1 u u u u u S
% 66,7 ,u ,u SS,S ,u ,u ,u ,u ,u 1uu,u
21 Sayi 1 u u u u u u u 1 2
% Su,u ,u ,u ,u ,u ,u ,u ,u Su,u 1uu,u
22 Sayi u 2 u u u u u u u 2
% ,u 1uu,u ,u ,u ,u ,u ,u ,u ,u 1uu,u
2S Sayi 1 u u 1 u u u u u 2
% Su,u ,u ,u Su,u ,u ,u ,u ,u ,u 1uu,u
24 Sayi 1 1 u u u u u u u 2
% Su,u Su,u ,u ,u ,u% ,u ,u ,u ,u 1uu,u
Toplam Sayi 2u 11 7 2 S 2 1 2 1 S1
Yzue S9,2 21,6 1S,7 S,9 9,8 S,9 2,u S,9 2,u 1uu,
0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

Aitvin ili ozelinue ue yoneticilei (sivil biokiat, beleuiye ba,kani, ozel
sektoi yoneticisi) ile hakim, avukatlik ve uoktoilaiin, oteki meslek mensup-
laiina kiyasla, milletvekili seilme konusunua uaha avantajli konumua ol-
uuklaii goili. Bu uuium ilin kenuine ozg sosyal, ekonomik ve siyasi
uinamikleii ile ue yakinuan ili,kiliuii. 0zellikle ilin cogiafi ozellikleii, bu-
nunla baglantili olaiak ekonomik yapisi ve ekonomik ugia, e,itliligi gibi
faktoileii ue siyasi elitleiin meslekleiinin inceleiken goz onnue bulun-
uuimak geiekii. Tablo 7'ue ue goilug gibi, 22. Bonem ui,inua hei uo-
Ali Aislan - ulten Aislan
54
nemue, Aitvin milletvekilleii aiasinua en az bii sivil biokiat ya ua yoneti-
ciye iastlamak mmknui. Bii ba,ka anlatimla, incelenen 66 yillik uo-
nemue Aitvin milletvekili olaiak Tik siyasi taiihine gemi, olan siyasi
elitleiin yakla,ik yzue 4u'ini, bu meslek giubunun mensuplaii olu,tuimak-
tauii.

,-'.%( $%//"'."0%//"-%(%( "f%'%$ 7*+"</"-% ." <,8,(gQ 7%/
8%/!%:%
Egitim olgusu gnmz toplumlaiinua, yalnizca elitleiin ueveianinua uegil,
toplum hayatinin hemen hei alaninua onemi gnbegn aitan temel sosyolo-
jik faktoileiuen biii haline uon,m,ti. Alinan egitimin miktaii kauai,
ti ve kalitesi ue agua, toplumlaiua biieyleiin konumlaiinin ,ekillenme-
sinue ve uegi,iminue beliileyici iol oynayan unsuilaiuan biii haline gelmi,-
tii.
Bu uegi,im, toplumun en az oteki kuiumlaii kauai siyaset kuiumuna
ua yansimi,tii. 0zellikle ue siyasi elitleiin ueveiani siecinue (Paieto,
1968) egitim olgusunun beliileyici iol aika gozlemlenebilii. Bu iealite-
uen haieketle once Tik siyasi elitleii, sonia ua bu btnlk ieiisinue Ait-
vin milletvekilleii incelenuiginue son ueiece maniuai bulgulaila kai,ila,ilii.
Tablo 8'ue ue goilug gibi ok paitili uonem Tik siyasi elitleiinin yak-
la,ik yzue 8u'inin niveisite mezunu oluugu goili (Aislan, 199S). 0ni-
veisite mezunlaiinin Tikiye genel nfusu iinueki oianinin yzue 1u'u bile
bulmauigi (Aislan, 2uuS-a: 18) hatiilanacak oluisa, Tik siyasi elitleiinin
egitim baglaminua seigileuigi sekinci goinmn boyutu uaha bii netlik
kazanii.
'CKJOR_
Aitvin Nilletvekilleiinin ve Tik Siyasi Elitleiinin Egitim Bzeyleii
"hTATS 7H?@MT 'HEI :TMCLT "JTAJ@ET
'HEITM@ !@B@JT U%[ ,EA\TB $TJJ@A\@ITJJ@ET U%[
*BT\@ELTA@ 8u.1 88,2
/TL@ 8.S 7,8
;EACOIiJ 7.S 2,u
%JIOIiJ 4.S 2,u
'OdJCS 1uu 1uu
0CMBCI1 !"#$%&'(& *++,-*++. /0 *+1* 2($$%"(&3% 40"506$0789"39:9
%"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$ %$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
55
!ECbTIRY
Aitvin Nilletvekilleiinin Buiumu

0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">
Ayni uegi,ken temelinue Aitvin milletvekilleiinin sosyolojik goin-
mne bakiluiginua ise egitimin niceliksel oneminin Tikiye geneline nispe-
ten uaha ua aittigina ,ahit olunui. Tablo 8 ve uiafik 2'ue ue goilug gibi
Aitvin milletvekilleiinin yzue 9u'a yakini niveisite mezunuuui. Ba,ka bii
tabiile, Aitvin milletvekilleii aiasinua niveisite mezunlaiinin oiani Tiki-
ye geneli oitalamasinuan yakla,ik yzue 1u oianinua uaha fazlauii. Buna
kai,in ilkokul, oitaokul ve lise mezunlaiinin Aitvin milletvekilleii aiasinua
temsil euilme oiani, Tik siyasi elitleii oitalamasinin oluuka altinuauii.
Buiauan, Aitvin halkinin egitime ve ozellikle ue niveisite egitimine atfetti-
gi uegei kolaylikla gozlemlenebilii. Btn bu bulgulai egitim uuiumu
bakiminuan Aitvin milletvekilleiinin elitist bii ozellik gosteiuigi ve bu eli-
tist kaiakteiin Tik siyasi elitleiinuen uaha baiiz ve beliigin oluugu ko-
laylikla soylenebilii.
'CKJOR3
19Su'uen unmze Aitvin Nilletvekilleiinin Egitim Bzeyleii


Egitim Bzeyi Bonem
Toplami
0niveisite Lise 0itaokul Ilkokul
8. Bonem

Sayi 2 u 1 u S
Bonem Ii % 66,7% ,u% SS,S% ,u% 1uu,u%
9. Bonem Sayi 4 1 u u S
Bonem Ii % 8u,u% 2u,u% ,u% ,u% 1uu,u%
1u. Bonem

Sayi 2 2 u u 4
Bonem Ii % Su,u% Su,u% ,u% ,u% 1uu,u%
11. Bonem

Sayi S 1 u u 4
Bonem Ii % 7S,u% 2S,u% ,u% ,u% 1uu,u%
12. Bonem

Sayi S u u u S
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
1S. Bonem Sayi S u u u S
Ali Aislan - ulten Aislan
56
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
14. Bonem

Sayi S u u u S
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
1S. Bonem

Sayi S u u u S
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
16. Bonem

Sayi 4 u u u 4
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
17. Bonem

Sayi 2 u u 1 S
Bonem Ii % 66,7% ,u% ,u% SS,S% 1uu,u%
18. Bonem

Sayi S u u u S
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
19. Bonem

Sayi 2 u u u 2
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
2u. Bonem

Sayi S u u u S
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
21. Bonem

Sayi 2 u u u 2
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
22. Bonem

Sayi 2 u u u 2
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
2S. Bonem Sayi 2 u u u 2
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
24. Bonem

Sayi 2 u u u 2
Bonem Ii % 1uu,u% ,u% ,u% ,u% 1uu,u%
Egitim Bzeyleii
Toplami
Sayi 4S 4 1 1 S1
Eg. Bz. % 88,2% 7,8% 2,u% 2,u% 1uu,u%
0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

'CKJOR2W
Aitvin Nilletvekilleiinin Yabanci Bil Bilgisi
23456PCB !HBHSH?@ ,EA\TB $TJJ@A\@ITJJ@ET Uj[
<CKCBGc 7TJ 8TJSTMOE 29,4
8TE <CKCBGc 7TJ 8TJ@B S9,2
%IT <CKCBGc 7TJ 8TJ@B 2S,S
*k <CKCBGc 7TJ 8TJ@B S,9
'OdJCS 1uu
0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">
Aitvin milletvekilleiinin egitim uuiumu, uonemlei bazinua incelenui-
ginue ue son ueiece uikkate ,ayan sonulai kai,imiza ikai. Tablo 9'ua ua
aika gozlemlenecegi zeie incelenen siecin ilk uonemleiinue, niveisite
Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
57
mezunu Aitvin milletvekilleiinin oiani yzue 7u-8u'leiue, hatta bazen yz-
ue Su'lei civaiinua seyieueiken, ileileyen siete niveisite mezunu olmak
neieueye Aitvin'uen milletvekili seilebilmenin on ,aiti haline uon,m,-
ti. 0zellikle 1987'uen gnmze kauai geen eyiek asiilik sie iinue,
pailamento atisi altinua Aitvin'i temsil euen milletvekilleiinin tamami
niveisite mezunuuui. Bii ba,ka anlatimla 18. Bonem pailamentosunuan
bugne ilkokul, oitaokul ya ua lise mezun hibii biiey Aitvin'uen milletve-
kili seilebilme imkni bulamami,tii.
0te yanuan egitim olgusu ile yakinen ili,kili bii ba,ka konu ise yabanci
uil bilgisiuii. Siniilaiin sanalua olsa oitauan kalktigi, toplumlai ve biieylei
aiasi etkile,im ve ili,kinin kainilmaz bii mecbuiiyete uon,tg kieselle-
,en unyaua, en az bii ve hatta mmknse uaha fazla yabanci uil bilmek, bii
ayiicalik olmaktan ikmi,, neieueyse bii zoiunluluk haline uon,m,ti.
Nilletin vekili olmak gibi son ueiece saygin ve kutsal bii vazifeyi icia euilii-
ken ue en az bii yabanci uil bilmenin ne uenli byk onem aiz ettigi heikes-
e a,ikiuii.

!ECbTIRa
Aitvin Nilletvekilleiinin Yabanci Bil Bilgisi

0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

Bu uuium, bii seihat ,ehii olma konumu ve ayiicaligina sahip Aitvin
,ehii iin ise yalnizca milletvekili olmak iin uegil sokaktaki vatanua, iin
bile neieueyse bii mecbuiiyettii. Soguk sava, soniasi uonemue, Sovyet
blogunun uagilmasiyla, toplumumuz ve ozellikle ue Kaiaueniz bolgesinue
ya,ayan vatanua,laiimiz aisinuan biieyleiin onne byk fiisatlai ve ge-
ni, ufuklai ailmi,tii. Bal boyle olunca, Aitvin'i ve Aitvinlileii mecliste tem-
sil euecek olan vekilleiin ue yabanci uil bilgisinuen yoksun olmasi u,n-
lemez elbette. Tablo 1u ve uiafik 2'ue ue goilug gibi Aitvin milletvekil-
leiinin yzue 7u'uen fazlasi en az bii yabanci uil bilmekteuii. Bunun ua
Ali Aislan - ulten Aislan
58
otesinue yakla,ik yzue Su'u iki ya ua uaha fazla yabanci uil biliyoi uuium-
uauii.

'CKJOR22
Aitvin Nilletvekilleiinin Yabanci Bil Bilgisi, Egitim Bzeyi Ili,kisi
Yabanci Bil Bilgisi Toplam
Bilmiyoi Bii Iki 0
8 Sayi 1 u 2 u S
Bonem Ii % SS,S% ,u% 66,7% ,u% 1uu,u%
9 Sayi S 2 u u S
Bonem Ii % 6u,u% 4u,u% ,u% ,u% 1uu,u%
1u Sayi 2 2 u u 4
Bonem Ii % Su,u% Su,u% ,u% ,u% 1uu,u%
11 Sayi 1 S u u 4
Bonem Ii % 2S,u% 7S,u% ,u% ,u% 1uu,u%
12 Sayi 1 2 u u S
Bonem Ii % SS,S% 66,7% ,u% ,u% 1uu,u%
1S Sayi u 1 2 u S
Bonem Ii % ,u% SS,S% 66,7% ,u% 1uu,u%
14 Sayi 1 1 1 u S
Bonem Ii % SS,S% SS,S% SS,S% ,u% 1uu,u%
1S Sayi 1 1 1 u S
Bonem Ii % SS,S% SS,S% SS,S% ,u% 1uu,u%
16 Sayi u 2 2 u 4
Bonem Ii % ,u% Su,u% Su,u% ,u% 1uu,u%
17 Sayi 2 u 1 u S
Bonem Ii % 66,7% ,u% SS,S% ,u% 1uu,u%
18 Sayi 1 1 1 u S
Bonem Ii % SS,S% SS,S% SS,S% ,u% 1uu,u%
19 Sayi u 1 1 u 2
Bonem Ii % ,u% Su,u% Su,u% ,u% 1uu,u%
2u Sayi u 1 1 1 S
Bonem Ii % ,u% SS,S% SS,S% SS,S% 1uu,u%
21 Sayi 1 u u 1 2
Bonem Ii % Su,u% ,u% ,u% Su,u% 1uu,u%
Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
59
Yabanci Bil Bilgisi Toplam
Bilmiyoi Bii Iki 0
22 Sayi u 2 u u 2
Bonem Ii % ,u% 1uu,u% ,u% ,u% 1uu,u%
2S Sayi u 1 1 u 2
Bonem Ii % ,u% Su,u% Su,u% ,u% 1uu,u%
24 Sayi 1 u u 1 2
Bonem Ii % Su,u% ,u% ,u% Su,u% 1uu,u%
Toplam Sayi 1S 2u 1S S S1
Bonem Ii % 29,4% S9,2% 2S,S% S,9% 1uu,u%
0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

'CKJOR2Y
Aluiklaii Egitim Ti Bakiminuan Aitvin Nilletvekilleii
23VW6P@B !HBHSH?@ $@ELTB $TJX
J@A\@ITJJ@ET Uj[
Bukuk 27,1
Nhenuislik ve Nimailik 6,S
Tip 1u,4
Askeii 8,S
Egitim 1u,4
0iman-Ziiaat Nhenuisligi 2S,u
Ilahiyat 6,S
Tip Bilimleii (Bi, B.-vet.-Ecz.) 2,1
0teki 2,1
0niveisite Egitimi Yok 2,1
'OdJCS 1uu
0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

Aitvin milletvekilleiinin yabanci uil bilgisi uonemlei baglaminua ince-
lenuiginue ise Tablo 11'ue seigilenen uuiumla kai,ila,ilii. 0zellikle 2u11
genel seimleii ile ,ekillenen son pailamentoua Aitvin'i temsil euen iki mil-
letvekilinuen biii yabanci uil biliiken, ikincisinin yabanci uil bilmiyoi
olmasi son ueiece uikkat ekiciuii.
Ba,ta ua vuigulanuigi gibi egitim ile ilgili bii ba,ka onemli konu ua bi-
ieyleiin goiukleii egitimin tiui. 0zellikle beliili alanlaiua egitim goi-
m, olmak, biieyleie hem toplum hayatinua hem ue mesleki kaiiyeileiinue
kayua uegei ayiicaliklai saglai. 0zellikle hukuk, tip, mhenuislik gibi alan-
Ali Aislan - ulten Aislan
60
lai bu egitim tileii aiasinua sayilabilii. Bu baglamua Aitvin milletvekilleii
incelenuiginue ise son ueiece ilgi ekici bulgulaia ula,ilii. Tablo 12'ue ue
goilug gibi Aitvin milletvekilleiinin yzue 27'si Bukuk egitimi almi,tii.
Bu Tikiye geneli ile oit,en bii uuiumuui. Fakat Aitvin'in temsilen pai-
lamento atisinua yasama goievi yapan milletvekilleiinin yzue 2S'inin
oiman-ziiaat mhenuisi olmasi pek ue sik iastlanan bii uuium uegiluii.
0iman mhenuisleiinin, Aitvin'ue siyasi elitlei aiasinua onemli bii yei
tutmasinua, ilin fiziki ozellikleii ve cogiafi konumu ile kentin sosyo-
ekonomik uinamikleiinin etkili oluugu yoiumu yapilabilii.

'CKJOR2a
Aitvin Nilletvekilleiinin Nezun 0luuklaii 0niveisitelei
23VW6P@B !HBHSH?@ $@ELTB $TJJ@A\@ITJJ@ET Uj[
lE@ICBL <H?P@ 'OdJCSJc <H?P@
Ankaia 9 2u,u 2u,u
Askeii 4 8,9 28,9
Istanbul 26 S7,8 86,7
Izmii 2 4,4 91,1
KT0 1 2,2 9S,S
Naimaia 1 2,2 9S,6
Yiluiz Teknik 2 4,4 1uu,u
'OdJCS 4S 1uu,u
Kapsam Bi,i 6
uenel Toplam S1
0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

!ECbTIR4
Aitvin Nilletvekilleiinin Nezun 0luuklaii 0niveisitelei

0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

Egitim olgusu ile ili,kili olaiak ele alinmasi geieken bii ba,ka konu ise
biieyleiin mezun oluuklaii niveisiteleiuii. unmz unyasinua egitimin
Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
61
neieuen alinuigi hususu ua, en az alinan egitimin miktaii ve ti kauai
onemli bii konuuui. Bnyaua oluugu gibi Tikiye'ue ue biiok niveisite
"elit niveisiteleii" olaiak anilii. Bunun neueni, toplumsal ve siyasal hayata
yon veien elitleiin onemli bii bolmnn bu tabiile anilan niveisiteleiin
mezunu olmalaiinuanuii. Bu niveisitelei ozellikle ue metiopol kentleiue
yei almakta olup kokl bii gelenege sahiptii. Bu niveisiteleiin sayisi uaha
onceleii bii elin paimaklaiinuan uaha az uuiumua iken, son yillaiua Tiki-
ye'ue hei alanua oluugu gibi egitim alaninua ua ya,anan son ueiece hizli
uegi,im ve geli,meleie paialel olaiak geleneksel elit niveisiteleiine, biiok
yeni piestijli niveisite eklenmi,tii. 0zellikle ue ayiicalikli olanaklaila uo-
natilmi, olan vakif niveisiteleiin bu niveisitelei aiasinuaki yeii hizla
aitmaktauii.
Bu hakikat goz onnue bulunuuiulaiak Aitvin milletvekilleiinin uip-
lomalaiini aluiklaii niveisitelei ue, ali,ma kapsaminuan aia,tiiilmi,tii.
Tablo 1S ve uiafik 4'te ue goilug gibi, Aitvin milletvekilleiinin yaiiuan
ok uaha fazlasi Istanbul 0niveisitesi mezunuuui. Istanbul 0niveisitesi'ni
yzue 2u'lik bii oianla Ankaia 0niveisitesi izlemekteuii. Askeii okul me-
zunlaii ise Aitvin milletvekilleii aiasinua goz aiui euilemeyecek bii oneme
sahiptii.

,-'.%( $%//"'."0%//"-%(%( g%(:%<"'%` $"7"(% 79-9$9 ." #;g90
:,<Q:Q
Cinsiyet, meueni uuium ve ocuk sayisi, elit sosyolojisi alaninua elitleiin
piofilleiini beliilemeye yonelik yapilan ali,malaiua onemle ueginilen ue-
gi,kenleiuenuii. Toplumsal hayatta faiklila,ma ve i,bolmn inceleiken,
cinsiyet faktoi son ueiece onem aiz euei. ueleneksel ve geli,mekte olan
toplumlaiua uaha beliigin olmakla biilikte, geli,mi, toplumlaiua uahi top-
lumsal ve siyasal hayatta cinsiyet temeline uayali e,itsizlikleii gozlemlemek
mmknui. Bu tiuen e,itsizliklei son yillaiua sosyal bilimcileiin uaha
fazla uikkatini ekmekteuii. Bu e,itsizlikleiuen yola ikaiak biiok kuiam
ve yakla,im geli,tiiilmi,tii. Ataeikillik teoiisi ve feminist yakla,im bunlai-
uanuii. Bu aia,tiima elit sosyolojisi alaninua yapilan bii ali,ma oluugu
iin, siyasi elit uola,iminua kauin aleyhine gozlemlenen e,itsiz uuiumu
aiklamaua uaha ziyaue elit teoiisi kullanilacaktii. 0zellikle ue gcn az
sayiua biieyleiin olu,tuiuugu, beliili giuplaiin elinue yogunla,tigina vuigu
yapan sekinci elit teoiisi bu e,itsizlikleii aiklayici bii nitelik aiz euei.
Ali Aislan - ulten Aislan
62
'CKJOR24
Aitvin Nilletvekilleiinin ve Tik Siyasi Elitleiinin Cinsiyet Bagilimi


gTBLTM@A U%[ 'OdJCS
Kauin Eikek
Aitvin Nilletvekilleii (1946-2u12) u 1uu 1uu
Tik Siyasi Elitleii (1946-2uu6) 2^ZZ 3_^Ya 1uu
0CMBCI1 !"#$%&'(& *++,-*++. /0 *+1* 2($$%"(&3% 40"506$0789"39:9
%"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$ %$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

uenelue Tik siyasi elitleii ve ozelue ue Aitvin milletvekilleii incelen-
uiginue, siyasi hayatimizua eikek egemen bii tablo gozlei onne seiilii.
Tablo 14'te ue goilug gibi Tik siyasi elitleiinin yzue 98'inuen fazlasi
eikektii. Aitvin milletvekilleii incelenuiginue ise ok uaha ezici bii eikek
egemenligi ile kai,ila,ilii. Incelenen 66 yillik sie iinue mecliste Aitvin'i
temsil etmi, milletvekilleiinin tamami eikektii.
'CKJOR2V
Aitvin Nilletvekilleiinin ve Tik Siyasi Elitleiinin Neueni Buiumlaii


$@P@BT 7iEiSi U%[ 'OdJCS
Evli Beki-Bul
Aitvin Nilletvekilleii (1946-2u12) _5^a 2a^Z 1uu
Tik Siyasi Elitleii (1946-2uu7) 3a^Z 5^a 1uu
0CMBCI1 !"#$%&'(& *++,-*++. /0 *+1* 2($$%"(&3% 40"506$0789"39:9
%"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$ %$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

!ECbTIRV
Aitvin Nilletvekilleiinin Neueni Buiumu

0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">
Neueni uuium uegi,keni baglaminua Aitvin milletvekilleiinin sosyolo-
jik goinmleii incelenuiginue ue son ueiece uikkat ekici sonulaila
kai,ila,ilii. Tablo 1S ve uiafik S'te ue aik bii ,ekilue goilug gibi Aitvin
milletvekilleiinin byk ogunlugu evliuii. Ancak uuium Tikiye geneli ile
kai,ila,tiiiluiginua ciuui faikliliklai uikkat ekei. Beki ya ua uul siyasi
elitleiin oiani Aitvin ozelinue, Tikiye genelinin iki katinuan uaha fazlauii.
Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
63
'CKJOR25
0italama ocuk Sayisi Bakiminuan Aitvin Nilletvekilleii ve
Tik Siyasi Elitleii


;EACJCSC #OGiI :CMcLc
Aitvin Nilletvekilleii (1946-2u12) 2.47
Tik Siyasi Elitleii (1946-2uu7) 2.S
0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">

'CKJOR2Z
Aitvin Nilletvekilleiinin ocuk Sayisi
23456PCB !HBHSH?@ ,EA\TB $TJJ@A\@ITJJ@ET
Uj[
#OGiILi? 6,4
8TE #OGiIJi 12,8
%IT #OGiIJi S1,9
*k #OGiIJi S1,9
7FEA #OGiIJi 1u,6
V \@ lC?JC 6,4
'OdJCS 1uu
0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">
Siyasi elitlei ocuk sayisi bakiminuan incelenuiginue ise Aitvin millet-
vekilleiinin uuiumu, Tikiye genelinueki uuiuma paialel bii goinm aiz
ettigi goili. Tablo 16'ua ua goilug gibi Aitvin milletvekilleiinin oita-
lama ocuk sayisi yakla,ik 2,47'uii. Bu uuium Tikiye geneli ile neieueyse
ayniuii.
!ECbTIR5
Aitvin Nilletvekilleiinin ocuk Sayisi

0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">
ocuk sayisi incelenuiginue ise Aitvin milletvekilleiinin byk ogun-
lugunun ocuk sahibi oluugu goili. Tablo 17 ve uiafik 6'ua ua goilug
Ali Aislan - ulten Aislan
64
gibi, milletvekilleii aiasinua iki ve ocuklu milletvekilleiinin oluuka
yksek oianua oluugu goili. Boit ve uaha fazla ocuk sahibi milletvekil-
leiinin oiani ise yzue 17'yi a,maz. Bu ua bizi Aitvin milletvekilleiinin
agiilikli olaiak kk ya ua oteki ueyimle ekiiuek aile yapisina sahip oluu-
gu sonucuna gotii.

,-'.%( $%//"'."0%//"-% ,-,:Q(7, "/%' 7;/,&Q$ mQ+Q
Aia,tiimaua incelenen bii ba,ka onemli konu ise Aitvin'ue siyasi elit uo-
la,imiuii. Bu baglamua milletvekilleiinin milletvekili seilme sayisi, elitleiin
ueveiani siecinue, elit uola,im hizina ili,kin onemli ipulaii veiii. Bazi
aia,tiimacilai toplumuaki elit uola,im hizi ile toplumsal yapiuaki fiisat
e,itligi aiasinua uogiuuan ili,ki kuiailai. Bu sayilti bizi, elit uola,im hizi ile
toplumlaiin uemokiatikle,mesi aiasinua bii ili,ki kuiulabilecegi sonucunua
gotii. Pailamentonun yenilenme oianinin yksekligi, siyasi elitleiin uo-
la,im hizinin ua yksekligine i,aiet euei. Baha net bii ifaueyle bu oianin
yksek olmasinuan, toplumlaiin hiyeiai,ik yapisi iinue uikey haieketlilik
kanallaiinin aik ve i,liyoi manasi ikaiilabilii.

'CKJOR2_
Aitvin Nilletvekilleiinin Nilletvekili Seilme Sayisi
Sayi Yzue Toplamali Yzue
Seilme Sayisi Bii S2 62,7 62,7
Iki 1u 19,6 82,4
0 S 9,8 92,2
Boit 2 S,9 96,1
Be, 1 2,u 98,u
Alti 1 2,u 1uu,u
Toplam 129 1uu,u
0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">
Grafik7
Aitvin Nilletvekilleiinin Nilletvekili Seilme Sayisi








0CMBCI1 !"#$%&'(& *+1* 2($(&3% 40"506$0789"39:9 %"%78(";%&(& /0"9$0"9 80;0$
%$(&%"%6 <%=("$%&;(78(">
Bu tespitlei i,iginua Aitvin ilinue siyasi elit uola,im hizi incelenuiginue
son ueiece onemli bulgulaia ula,ilii. Tablo 18 ve uiafik 7'ue seigilenen
Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
65
bulgulai, Aitvin'ue siyasi elit uola,im hizinin oluuka yksek oluugunu gos-
teiii. Aitvin milletvekilleiinin yzue 62'uen fazlasi yalnizca bii kez millet-
vekili seilmi,tii. 0 ya ua uaha fazla kez milletvekilligi yapan siyasi elitleiin
oiani ise yzue 18'i bile bulmaz. Bu bulgulai Aitvin'ue siyasi elitleiin yeni-
lenme oianinin oluuka yksek oluugunu gosteiii. Bu ise Aitvin'in siyasi
yapisi iinue uikey haieketlilik kanallaiinin aik oluugunun uelili olaiak
gosteiilebilii.

!"("/ 7"f"-/"(7%-$" ." :;(9#
Bu aia,tiimaua genelue siyaset sosyolojisinin, ozelue ise elit sosyolojisinin
yontem ve teknikleii kullanilaiak, elit teoiisinin baki, aisinuan ok paitili
uonem Aitvin milletvekilleiinin sosyolojik piofilleii incelenui. Aia,tiimanin
kuiamsal temelini ise, elit teoiisinin bii ailimi olan elitist (sekinci) elit
teoiisi olu,tuiuu. 0la,ilan sonulaiuan yola ikilaiak, Aitvin'in siyasi
yapisinin Tik toplumunun genel siyasi yapisi iinueki yeiine ue bii olue
aiklik kazanuiiilmaya ali,ilui.
Aia,tiimanin bulgulaiinuan yola ikaiak, aia,tiimanin ba,langicinua
soiulan aia,tiima soiulaii ve alt soiulaiinin cevaplaii kisaca, ,oylece ozet-
lenebilii: Aitvin milletvekilleiinin oitalama ya,i 46,SS'ti. Bu sayi Aitvin
milletvekilleii aiasinua gen, ozellikle ue oita-gen ya, giubunun onemli
bii agiilik te,kil ettigini gosteiii. Ya, ile ilgili mou ve meuyan hesaplamalaii
ua bu bulguyu uesteklei uogiultuuauii. Bu bulgulaiuan haieketle, ya, ile
ilgili soiulaia ,u cevaplai veiilbilii:
Aitvin'in siyasi yapisi iinue milletvekili seilebilmek iin ya,
faktoi beliileyici bii etkiye sahiptii.
uen (0ita-gen) ya, giubu milletvekili auaylaiinin, Aitvin'uen
milletvekili seilme olasiligi, ileii ya, giubu biieyleie oianla uaha yksektii.
0te yanuan aia,tiimanin meslek ile ilgili bulgulaiina uayanaiak ba,-
langitaki soiulaiin cevabi olaiak ,oylece ozetlenebilii:
Bazi meslek giuplaii, Aitvin'ue siyasi elit uola,im siecinue uaha
beliileyici etkiye sahiptii.
Nilletvekili auaylaiinin st uzey biokiat-yonetici olmasi, Ait-
vin'ue milletvekili seilmesinue pozitif yonue bii etki yapai.
Neslek olaiak hukuku milletvekili auaylaiinin Aitvin'uen milletve-
kili seilebilme olasiligi oteki meslek giuplaiina oianla uaha yksektii.
Cinsiyet faktoi ue, Aitvin'ue elit uola,im sieci zeiinue oluuka be-
liileyici iol oynamaktauii. Aitvin milletvekilleiinin tamaminin eikek oluugu
uikkate alinuiginua, a,agiuaki bulgulai kolayca soylenebilii.
Nilletvekili auaylaiinin cinsiyeti, Aitvin'ue milletvekili seimi sie-
cinue beliileyici bii etkiye sahiptii.
Nilletvekili auaylaiinin eikek olmasi, Aitvin'ue milletvekili seimi
siecinue pozitif yonue bii etki yapai.
Ali Aislan - ulten Aislan
66
Aia,tiimanin egitim konusunuaki bulgulaii ise, egitim olgusunun Ait-
vin'ue milletvekili seilebilme siecinue onemli iol oynayan bii faktoi ol-
uugunu btn iplakligiyla gozlei onne seiei. Aitvin milletvekilleiinin
yzue 88'inuen fazlasi niveisite mezunuuui. Bu konuya ili,kin uigei ue-
gi,kenlei ile ilgili bulgulai ua uikkate alinuiginua, ba,langitaki egitim ko-
nusunuaki soiulaia ,u cevaplai veiilebilii:
Egitim uuiumu Aitvin'ue milletvekili seimi siecinue beliileyici
bii etkiye sahiptii.
Aluigi egitimin miktaii aittika, milletvekili auayinin Aitvin'uen
milletvekili seilme olasiligi ua aitai.
0niveisite mezunu olmak, milletvekili auayinin Aitvin'uen millet-
vekili seilmesinue pozitif yonue beliileyici iol oynai.
Alinan egitimin ti milletvekili auayinin Aitvin'uen milletvekili se-
ilmesinue pozitif yonue etki yapai.
0te yanuan Aitvin milletvekilleiinin yzue 7u'inuen fazlasi en az bii
yabanci uil bilmekteuii. 0niveisite mezunu milletvekilleiinin yzue 97'uen
fazlasi metiopol kentleiueki niveisiteleiuen mezun olmu,tui. Bu iealitelei
i,iginua:
Yabanci uil bilmek, Aitvin'ue milletvekili seimi siecinue pozitif
yonue bii etki yapai.
Netiopol kentleiueki kokl niveisiteleiuen alinan uiplomalai, mil-
letvekili auayinin Aitvin'uen milletvekili seilmesinue pozitif yonue etki
yapai.
Son olaiak Aitvin milletvekilleiinin yzue 86'uan fazlasinin evli oluugu
geiegi uikkate alinuiginua, ,u bulgulaia ula,ilabilii:
Nilletvekili auayinin meueni uuiumu, Aitvin'uen milletvekili seil-
mesinue olumlu yonue etki yapai.
Evlilik, biieyleiin milletvekili seilmesini olumlu yonue etkilei.
0zetle, Aitvin milletvekilleii sosyolojik aiuan incelenuiginue, sekinci
elit teoiisine paialel olaiak e,itsizliki bii goinm ile kai,ila,ilii. Bazi
toplum kesimleii, Aitvin milletvekilleii aiasinua uaha fazla temsil euiliiken,
bazi kesimlei toplumsal yapi iinueki oianlaiina goie uaha az temsil euil-
mekte, bazi kesimlei ise hi temsil euilme imkni bulamamaktauii.

Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
67
0,<(,0#,1
AAR0N0vITCB, S. (1961), ?<0 @A$9&4 B$%##, Lonuon: Lawience & Wishait.
ALT0NI$IK, R., Co,kun, R., (vu.) (2uu4), CD#2%$ E9$9;$0"30 !"%78(";% FG&80;$0"9
HCICC J24A$%;%$(K, Sakaiya: Sakaiya Kitabevi.
ARSLAN, B. A. (2u11-a). ?A"69#< ID$989L%$ M$980#N CDL9D$D49L%$ !&%$2#9# DO ?A"69#<
ID$989L# %&3 ID$989L9%&#. Beilin: LAP LANBERT Acauemic Publishing.
ARSLAN, B. A. (2u11-b). P<D @A$0# ?A"602N ?A"69#< IDQ0" M$980. Beilin: LAP
LANBERT Acauemic Publishing.
ARSLAN, B. A. (2u11-c). M$980# %&3 IDQ0" 9& BD&80;RD"%"2 ?A"602N CDL9%$
!&%8D;2 DO ?A"69#< M$980#> Beilin: LAP LANBERT Acauemic Publishing.
ARSLAN, A. (2uu7). M$98 CD#2D$DS9#9, Ankaia: Phoenix Yayinlaii.
ARSLAN, A. (2uuS-a). "Euucational Bases of Tuikish Bemociacy: Euucational
Backgiounus of Tuikish Elites", CD#2D$DS9 !"%78(";%$%"( T0"49#9 HUDA"&%$ DO
CDL9D$D49L%$ @0#0%"L<K, 8-1, S-Su.
ARSLAN, A. (2uuS-a). "Tek Paitili Bonem ve ok Paitili Bonem Tik Siyasi
Elitleiinin Toplumsal Piofilleiinin Kai,ila,tiimali Incelemesi", V7WXY5N M&W
3Y#8"9 V$9769$0"9 /0 V&#%& Z%2&%6$%"( T0"49#9, 7-1, 2uuS,
http:www.isguc.oigaic_view.php.ex24u, 8.S.2uuS.
ARSLAN, A. (2uuS-b). The Evaluation 0f Pailiamentaiy Bemociacy In Tuikey
Anu Tuikish Political Elites, [9#8D"9% !L8A%$ \&W]9&0, (Contempoiaiy Bis-
toiy Association - Asociacion Be Bistoiia Actual) v. S, n. 6 (2uuS) (Revista
Electinica Bistoiia Actual 0n-Line, Ao III, N 6, Invieino 2uuS), joui-
nal on line Available fiom Inteinet at:
http:www.hapiess.comabst.php.anu6a1u. (u8.uS.2uuS).
ARSLAN, A. (2uuS-u). "199S'ten unmze Tik Siyasi Elitleiinin Sosyolojik
Analizi", ^^^> J$A#$%"%"%#( ?Y"6 TY&2%#( CD#2%$ E9$9;$0" ZD&4"0#9, Kiigizistan
Celalabau Kommeisiyalik Enstits - Sakaiya 0niveisitesi Sosyal Bilimlei
Enstits, Celalabau-Kiigizistan, S-9 Baziian 2uuS.
ARSLAN, A. (2uu4-a). "The Theoiies on the Powei: Elite Theoiy", V7WXY5N M&3Y#8W
"9 V$9769$0"9 /0 V&#%& Z%2&%6$%"( T0"49#9, 6-1, 2uu4, http:www.isguc.-
oigaic_view.php.ex19S
ARSLAN, A. (2uu4-b). "The Theoiies on the Powei 2: Class Theoiy", V7WXY5N M&W
3Y#8"9 V$9769$0"9 /0 V&#%& Z%2&%6$%"( T0"49#9, 6-2, 2uu4,
http:www.isguc.oig.
ARSLAN, A. (2uu4-c). "Tikiye'ue Iktiuaiin Sosyolojik Anatomisi ve Tik Iktiuai
Sekinleii", TD6A= M2$Y$ _&9/0"#980#9 CD#2%$ E9$9;$0" M&#898Y#Y T0"49#9, 6-1,
1-2S.
ARSLAN, A. (2uu4-u). "Tik Iktiuai Sekinleii", Kiigizistan Kommeisiyalik Ens-
tits, !6%30;96 E%6(7` ?Y"6 TY&2%#( B0$%$%a%3 V7$08;0 b%6Y$80#9 CD#2%$ E9W
$9;$0" T0"49#9, S: 1-9, http:www.tucif.oiga_view.php.pg-
aic_view&ex1S
ARSLAN, A. (2uu4-e). "Tuikish Political Elites (Tik Siyasi Elitleii)", ^&80"&%89DW
&%$ UDA"&%$ DO [A;%& CL90&L0#` ID$989L%$ CL90&L0, 2u.12.2uu4,
http:www.insanbilimleii.comen,
Ali Aislan - ulten Aislan
68
ARSLAN, A. (2uu4-f). "Social Anatomy of Tuikish Top Political Elites in Con-
tempoiaiy Tuikey", ^&80"&%89D&%$ UDA"&%$ DO [A;%& CL90&L0#` ID$989L%$ CL9W
0&L0, 21.12.2uu4, http:www.insanbilimleii.comen,
ARSLAN, A. (2uu4-g). "Cumhuiiyet'ten unmze Tik Siyasi Bayatinua E,it-
sizliklei", J$A#$%"%"%#( V&#%& E9$9;$0"9 T0"49#9` C92%#08 E9$9;9 u1.u1.2uuS,
http:www.insanbilimleii.com.
ARSLAN, A. (2uu4-h). "agua, Tik Toplumunun Siyasi Bayatinua Kauinin Yeii
ve Tik Siyasi Elitleii Aiasinua Kauinin Temsil Euilme Buiumu", Z%3(&
c%$(7;%$%"(&3% T9#9R$9&$0"%"%#( EA$A7;% C0;RD=2A;A Z98%a(, Cilt: S, Ss.:
1u1-11u, Istanbul: Yeuitepe 0niveisitesi.
ARSLAN, A. (2uu4-i). "Tik Neuya Elitleii: Bii Buium Tespiti", CD#2D$DS9
!"%78(";%$%"( T0"49#9 HUDA"&%$ DO CDL9D$D49L%$ @0#0%"L<K, 4-2, 1SS-164.
ARSLAN, A. (2uu4-j). "Tikiye'nin Siyasi ve Toplumsal Begi,me Siecinue 0iuu
ve Tik Askeii Elitleii", CD#2D$DS9 !"%78(";%$%"( T0"49#9 HUDA"&%$ DO CDL9D$DW
49L%$ @0#0%"L<K, 6-1, S-28.
ARSLAN, A. (2uuS-a). "E,itsizligin Teoiik Temelleii: Elit Teoiisi, ZDL%0$9 _&9/0"W
#980#9` CD#2%$ E9$9;$0" M&#898Y#Y T0"49#9, 6-2, 11S-1SS.
ARSLAN, A. (2uuS-b). "Elit Teoiisi I,iginua unmz Tik Toplumunun uenel
Bii Begeilenuiimesi", CD#2D$DS9 !"%78(";%$%"( T0"49#9 HUDA"&%$ DO CDL9D$D49W
L%$ @0#0%"L<K, 6-2, S-Su.
ARSLAN, A. (2uuS-c). "A Biffeient Noueinisation Expeiience In the Niuule East:
The Aimy Anu Noueinisation In Tuikey", b("%8 _&9/0"#980#9 \"8% TD:A
!"%78(";%$%"( d0"60=9 \"8% TD:A !"%78(";%$%"( T0"49#9, 1-2: 1S1-168.
ARSLAN, A. (2uuS-u). "ok Paitili Bonem Tik Siyasi Elitleiinin Sosyolojik Pio-
filleii", eopolitik Bilimsel Aia,tiimalai Beigisi, 2-7, 1S1-1S8.
ARSLAN, A. (2uuS-e). "Emeigence 0f The Tuikish Bouigeoisie Anu Business-
Politics Relations In Tuikey", V7WXY5N M&3Y#8"9 V$9769$0"9 /0 V&#%& Z%2&%6$%"(
T0"49#9, S- 2.
ARSLAN, A., (2uuS-f). "Elit Teoiisi I,iginua unmz Tik Toplumunun uenel
Bii Begeilenuiimesi", CD#2D$DS9 !"%78(";%$%"( T0"49#9 HUDA"&%$ DO CDL9D$D49W
L%$ @0#0%"L<K, 6- 2, S-Su.
ARSLAN, A., (2uu1). "Cumhuiiyet Bonemi (192u-199S)Tik Siyasi Elitleiinin
Toplumsal Piofili (Sociological Piofiles of Tuikish Political Elites in Repub-
lican Eia)", \#;%&4%=9 _&9/0"#980#9 CD#2%$ E9$9;$0" T0"49#9, 2: S-16.
ARSLAN, A. (1998). ?<0 ?<0D"90# \& ^&0eA%$982N M$980 ?<0D"2 %&3 B$%## ?<0D"2,
uuilufoiu: 0niveisity of Suiiey, Bepaitment of Sociology.
ARSLAN, A. (199S). ?A"69#< ID$989L%$ M$980#N CDL9%$ BD&#8"AL89D& DO ?A"69#< ID$989L%$
M$980# %&3 ?DR ID$989L%$ ]0%30"#<9R 9& ?A"602, uuilufoiu: 0niveisity of Suiiey,
Bepaitment of Sociology.
ARTvIN valiligi, (2u12). Aitvin'in Taiihi, http:www.aitvin.gov.ti-
.pageiceiik&fileuetay&iuS6
BACBRACB, P. & Baiatz, N. (1962). Two Faces of Powei, !;0"9L%& ID$989L%$ CL9W
0&L0 @0/90Q, vol. LvI.
B0LNER, N. (1994). CDL9D$D49L%$ @0#0%"L< d08<D3#, Lonuon: Nacmillan.
BABL, R. (1961). P<D XD/0"&#f, New Baven, Yale 0P.
Gemi!ten Gelece"e Artvin Milletvekilleri
69
ETZI0NI, B. E. (1997). B$%## g M$980# 9& T0;DL"%L2 %&3 T0;DL"%89#%89D&, NewYoik:
uailanu Publishing.
ETZI0NI, B. (199S). ?<0 M$980 BD&&0L89D&, Lonuon: Polity Piess.
FREY, W.F. (196S). ?<0 ?A"69#< ID$989L%$ M$980, Nassachusetts: NIT Piess.
uILBERT, N. (1997). !&%$2#9&4 ?%aA$%" T%8%, Lonuon: Sage.
uILBERT, N. (1994). @0#0%"L<9&4 CDL9%$ ]9O0, Lonuon: Sage.
ARY, B. & aiy, . (1991). T9L89D&%"2 DO CDL9D$D42, ulasgow: Baipei Collins.
BEALEY, . F. (199S). C8%89#89L#N ! ?DD$ bD" CDL9%$ @0#0%"L<, Califonia: Wauswoith.
BERTZ, R. & Imbei, . B. (199S). C8A329&4 M$980# J#9&4 hA%$98%89/0 d08<D3#, Lonuon:
Sage.
B0NTER, F. (19SS). BD;;A&982 IDQ0" C8"AL8A"0, Chapel Bill: 0niveisity of Caioli-
na Piess.
KIZILELIK, S. & Eijem, Y. (1992). !5(6$%;%$( CD#2D$DS9 ?0"9;$0" CG=$Y:Y, Konya:
Emie.
LANBA0, . N., 0zbuuun, E., & Tachau, F. (198u). M$0L8D"%$ ID$989L# 9& 8<0 d933$0
M%#8, Lonuon: Cionm Belm.
NACB0NALB, N. (1977). ?<0 M3AL%89D& DO M$980#, Nilton Keynes: 0pen 0niveisity
Piess.
NEISEL, . (1962). ?<0 d28< DO 8<0 @A$$9&4 B$%##N X%08%&D dD#L% %&3 M$980, Nichigan:
0niveisity Piess.
N0YSER, u. & W'agstaffe, N. (1987). @0#0%"L< d08<D3# OD" M$980 C8A390#, Lonuon:
Allen anu 0nwin.
N0SCA, u. (19S9). ?<0 @A$9&4 B$%##, New Yoik: Ncuiaw Bill.
PARET0, v. (1968). ?<0 @9#0 %&3 b%$$ DO 8<0 M$980#, New eisey: The Beuminstei.
NILLS, C.W. (19S6). ?<0 IDQ0" M$980, Lonuon: 0xfoiu.
PRESTB0S, R. (1964). d0& %8 8<0 ?DR, New Yoik: 0xfoiu 0niveisity Piess.
P0TNAN, R. (1976). ?<0 BD;R%"%89/0 C8A32 DO ID$989L%$ M$980#, New eisey: Pientice
Ball.
SC0TT, . (199S). CDL9D$D42 DO M$980#, Alueishot: Elgai.
SC0TT, . (1991). CDL9%$ i08QD"6 !&%$2#9#N ! [%&3aDD6, Lonuon: Sage.
SC0TT, . (1991). P<D @A$0# E"98%9&, Cambiiuge: Polity Piess.
SC0TT, . (199u). ! d%880" DO @0LD"3N TDLA;0&8%"2 CDA"L0# 9& CDL9%$ @0#0%"L<,
Cambiiuge: Polity Piess.
SC0TT, . (1986). Boes Biitain Still have a Ruling Class., CDL9%$ C8A390# @0/90Q,
vol. 2, pp. 2-7.
TBNN (2uuS). ?Edd !$aY;Y **> TG&0; H?Xi!W?A"69#< X"%&3 i%89D&%$ !##0;a$2
!$aA;K, Ankaia: TBNN Basimevi.
TBNN (2uuu). ?Edd !$aY;Y *1> TG&0; H?Xi!W?A"69#< X"%&3 i%89D&%$ !##0;a$2
!$aA;K, Ankaia: TBNN Basimevi.
TBNN (1997). ?Edd !$aY;Y *+> TG&0; H?Xi!W?A"69#< X"%&3 i%89D&%$ !##0;a$2
!$aA;K, Ankaia: TBNN Basimevi.
TBNN (1994). ?Edd !$aY;Y 1.*+-1..1 H?Xi!W?A"69#< X"%&3 i%89D&%$ !##0;a$2
!$aA;K, Ankaia: TBNN Basimevi.
TBNN (1992). ?Edd !$aY;Y 1.> TG&0; H?Xi!W?A"69#< X"%&3 i%89D&%$ !##0;a$2
!$aA;K, Ankaia: TBNN Basimevi.
TB0ENES, P. (1966). M$980# 9& 8<0 P0$O%"0 C8%80, Toionto: Tians Canaua Piess.
Ali Aislan - ulten Aislan
70
T0RBAN, N. (1991). C92%#%$ M$98$0", Ankaia: unuogan Yayinlaii.
T0IK (2u12). !TiZC /0"9$0"9 !"8/9& iYOA#A.
http:iapoi.tuik.gov.tiiepoitsiwsei-
vlet.aunksub2&ENvIBaunksub2Env&iepoitwa_tuikiye_il_koy_sehii.RB
F&p_il18&p_kou2&p_yil2u11&p_uil1&uesfoimathtml
WEBER, N. (1968). MLD&D;2 %&3 CDL9082N !& \A8$9&0 DO (&80"R"089/0 CDL9D$D42,
New Yoik: Beuminstei Piess.
Y0CEK0K, A.N. (198S). ?Y"6920'30 I%"$%;0&8D&A& M/"9;9 H?<0 M/%$A%89D& DO 8<0
I%"$9%;0&8 9& ?A"602K, Ankaia: Ankaia 0niveisity.