16 AUSTOS 2009

G
Aydnlk
G
1
Ay dn lk Yerel Haftalk Haber Yorum Dergisi 16 AUSTOS 2009 Say: 1152
8ahlhl: GNEY REKLAMCILIK YAYINCILIK MATBAACILIK
ORGANZASYON SANAY ve TCARET LMTED RKET
8or0I0 M0d0r: Z. Ruhsar enolu
6eaeI Iayta I6aeteal: Deniz Yldrm
IattlIerl M0d0r0: zlem Konur Usta
haher krattra: Hikmet iek
kakara IeslIclsl: Fikret Akfrat
Il8eadlka: Esin Ergen Turhan koaol: Z. Ruhsar enolu
0t haherIer: Merve Aksuna I0rt haherIer: Emine Dlek
krlv : Ercan Dolap Fotoraf : Alpay Tulu
0atttkhoae: Ergin Onay
8ayfa Iasart: Melih Yldrm - Mahmut en
Iekalk 8or0I0: Mutlu Seluk
8080lk8
Istaah0I: Gizem Erturul Ko, Ufuk Akkaya, Serkan Ko,
Meral Akkaya, Veli Sivasl, Sare Bakolu,
Teoman Alili, nder ztrk, Hakan Erz, Naci Eri, Didem ztrk,
Can Karadut, Anl Tanercan
kakara: Levent Ak, Murat Arsoy, Umut Albayrak, Can zelik,
Blent Akbua, Sabri Kara, Murat Karabulut, Didem zder
Itlr: Teoman Alver, Hayati zcan, Ali Karlayan, Belma Ycel, enol Cark
kdaaa: Erkan imek
kataIya: Devrim Akn Karasoy 80rd0r: Fatih zcan
aaakkaIe: Zuhat Yoku hatay: Hseyin Gler, Mansur Erk
Isparta: Bora Tfekli kayserl: Ekrem Demir
kahraaaara: Cafer Sincer ktrtkkaIe: Hasan enses
Mersla: Yusuf elik M0: Cevat Dani 0rd0: Namk Canik
8as0a: Srr Turan 8llrt: Haydar Evin 8lvas: Hakan Sertan
Iokat: Ali Ynel Loa0Idak: Nazm Ayarolu kvr0pa: Ali Mercan
k088 IlF08lk8
I6aetl Ierl: Alemdar Mah. Divanyolu Caddesi
Erevik han No: 54/311
Sultanahmet, Eminn-STANBUL Tel: (0212) 520 04 94
posta:aydlaIlk@aydlaIlk.co.tr
http://WWW.aydlaIlk.co.tr
0F8I hkLI8lIk 0k0IIIM 086k8ILk8I08
Toros Yaynclk Yapmclk Matbaaclk Reklamclk ve Turizm
Organizasyon Sanayi ve Ticaret Ltd. ti. Tel ve Faks: (0212) 251 51 22
stiklal Caddesi, Deva kmaz 7/3 Beyolu- stanbul
kakara: Tel: (0312) 229 52 52 Faks: (0312) 229 15 20
Itlr: Tel: (0232) 445 27 26 Faks: (0232) 445 46 64
Mersla: Kuvayi Milliye Cad. Akel merkezi K.4 No: 63 (0324) 3364550
kdaaa: Fevzi nar Tel: (0532) 467 43 27
kIaaya: Eylem Demirel Boral-Frankenallee 39, 60327-Frankfurt/M
Tel: 0049-69736253 Faks: 0049-6975009310
Cep: 0049-1788547974 e-posta: aydinlikalmanya@hotmail.de
IalItere: Musa Ballkaya
Tel: 0044 2085213525 Faks: 0044 2085093069 Cep: 0044 7961953300
kterhaycaa: Agil Alesger Tel: 0099 412 409 66 65
8astIdtt Ier: Rotamat Basn Yayn Limited irketi
Turgut zal Cad. No: 117/B elik-Yenal Endstri Merkezi
kitelli-STANBUL
0k 0I IIM: Turkuvaz Datm Pazarlama A
k808 k00llk8I
Yurtd abone:
kIaaya; A. Aslandoan, Postbank Essen 837 839 437, BLZ: 36010043
hoIIaada; Av. Mahir nel
Tel: 0031640184484
Isvlre; Glay Snac Tel: 0041 32 724 58 54
Cep Tel: 0041 76 302 39 51
e-posta: gulaysinaci@romandie.com, gulay_sinaci@hotmail.com
Banque cantonale neuchteloise, compte no 1003.00.73.3
k808 80lI
6 Aylk Yllk
TRKYE 90 180 TL
AVRUPA 70 125 Euro
SVRE 120 230 Fr.
ABD VE UZAKDOU 75 150 Euro
k80Fk 8kII FIIkII: Avrupa 2.5 Euro, svire 5 Fr.
Aydnlkta yaymlanan yazlarn iktibas hakk sakldr.
ISSN 1301-6579
Ay dn lk Ba sn Mes lek l ke le ri ne uy may taah ht eder
IIetll/khoae IeIfaks: [0212) 251 51 22 eposta: daltlahoae@aydlaIlk.co.tr
kkFkk
I08kII
IkLIlk8IIlk
DOU PERNEK 2
KUTBAY NAC AYDIN 15
HKMET EK 34
ARSLAN BAER KAFAOLU 39
YILDIRIM KO 41
HSEYN MACT YUSUF 45
FKRET OTYAM 55
ULE PERNEK 62
NEY OLCAYTU 63
NDEKLER
2002 0tk6k darhesl 4
TEOMAN ALL HABER YAPTI, ERTES GN GZALTINA ALINDI
0caIaata 0veacesl, Iklt Ihaaet IasaIart 10
FORUM/ MEHMET BEDR GLTEKN (P Genel Bakan Vekili)
k0rt atIttata dler adt: kerlka lIe 6t0 16
TEOMAN ALL SERBEST BIRAKILSIN!
0I0saI kaaaIIa h0y0k dayaatal 18
3. DDANAMEDE AIK TRAF
Iart eas0pIartat llae aIaa hlr operasyoa yaptIacak 21
ERGENEKON SAVCILARI BUNU DA YAPTI
00ac0 lddlaaaede d0tece lfadel 22
SVAS KATLAMI DAVASI AVUKATI ENAL SARIHAN:
Iart, yartyIa kart kartya etlrlIlyor 24
YARGI REFORMU BAKANLAR KURULU GNDEMNDE
I0ksek yartyt k0ata, yart refor0yIa resea haItyor 26
PKKNIN YAN KURULUU MEYADERLE ORTAKLIK
kaaIart h0I0t0raa 0tt0rk0a kkF lIlklsl 27
SAYA HALESN 6. VE 7. SIRADAK FRMALAR ALDI
80k, 0s0Is0t lhaIeyIe 1 lIyoa Il tarar ettl 28
EKONOM / EMEK
SZLE ALTI AYLIINA ZM
aIta 8akaaIttadaa lsltIere otlvasyoal 38
BEBEK BAKMAYI SEVDLER, ARAMAKTAN VAZGETLER
k80de lsltIlk delI, l arayaaIarta saytst ataIdtl 40
K YIL NCE MZALAR ATILDI AMA HKMET SZNDE DURMADI
8eadlkaIar revIl topI0 s6tIee hakkt lstlyor 44
TOPLUM
MEYDANIN ADINA SAHP IKALIM
6erek adt Iaksl 00h0rlyet Meydaat 48
YRTMENN PTALYLE TARTIMA BYD
kkM tlcarl 0as0rIar ekIeaerek,
6teIIetlrlIek lstealyorl 50
BR DEVRMC RETMEN SIDIKA AVAR
0a lekIerlala hltlal 00h0rlyet aytkIadt 52
KALDIRIM, KABLO, DOALGAZ HATTI AYNI ANDA DETRLNCE...
8akeatte caddeIer aatlyeye d6ad0 54
KTAP
ZME YNELK LK CDD ARATIRMA
Llya 66kaIpla ktat0rke s0ad00 k0rt rapor0 56
SEDEN KIZILTUNLA HERGELEKON ZERNE
reaekoa davast sahaeala tot0a0 y0tt0 58
SEDEN KIZILTUNTAN EVRENSEL BR KABARE
hereIekoa 60
SPOR / PERDE ARKASI 64
2
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
TATVAN KAYMAKAMININ RESM
Birinci resim, Tatvan Kaymaka-
mnn resmidir. aresiz, acz iinde
oturuyor. Sanda ve solunda DTP
milletvekilleri, Tatvan Belediyesi y-
neticileri ve kentin eraf ayakta,
PKK iin sayg duruundalar.
Btn gazetelerde yaymlanan
bu fotoraf, szde devletin Gney-
doudaki halini yanstyor. Otorite-
si yerle bir olmu. Brakalm da, kentin merkezinde, bir
resmi trende bile sz gemiyor. Orada blc rgtn
borusu tyor.
Bu tr fotoraflar o kadar yaygn ki. rnein Gney-
doumuzun 57 belediye bakan, Diyarbakrda Krdis-
tanda irade Abdullah calandr yazl bir pankartn
nnde poz veriyor.
Kandil Da grntlerine, artk Trkiye Cumhuriye-
tinin egemenlik alannda sk sk rastlanyor.
BSML VE AKAKALE
KYLLERNN
RESMLER
kinci resimde,
Bismilin Arslanolu
kylleri var. Farket-
mez Akakalenin
ncl kylleri de
olabilir. Bu grnt-
ler de Gneydou
blgemizden. Yoksul
Krt ve Arap kylle-
ri, ellerinde Cumhuri-
yetimizin bayraklar
ve Atatrk posterle-
riyle toprak ve zgr-
lk mcadelesi veri-
yorlar. Diyarbakr Bismilin Arslanolu ky, adn kendi
kararyla Cumhuriyet ky olarak deitirmi. anlur-
fann Akakale ncl kyls de, yine kendi kararyla
Ulusal Ky adn alm.
kinci resimde otorite zgr kylnn! Cumhuriyete
ballk, milletin birlii ve vatann btnl inetilme-
yen deerler! zgrlk mcadelesi veren yoksulun elinde
Cumhuriyet bayra ykseliyor.
DAILMA VE BRLEME SEENEKLER
Bu iki fotoraf, Trkiyenin nndeki seenekleri yan-
styor.
Tatvan Kaymakamnn fotorafnda, Kk Amerika
srecinin sonunda yklan milli devlet, blnen millet ve
dalan Cumhuriyet deerleri grlyor.
Ancak Gneydou manzaras bundan ibaret deil.
Gzmz Bismil Cumhuriyet kyllerine ve Akakale
Ulusal kyllerine eviriyoruz, yreimize bir rzgr dolu-
yor.
te kimsesizlerin kimsesi olan Cumhuriyetin gerek
sahibi olan kimsesizler!
Yllardr sesleniyorlar, duyuyor musunuz:
Yklsn aalk, yaasn Cumhuriyet!
Kylye toprak, millete birlik, vatana btnlk
te Krt Alm dediin byle olur!
te zm diye buna denir!
zgr Cumhuriyet yurtta olmak iin ayaa kalkan
yoksul kyllerimiz, yarm kalan Atatrk Devrimini ta-
mamlayacak halk gcnn ncleri olarak Trkiyenin
umudunu temsil ediyorlar.
AKP + PKK TTFAKI SEENE
Tatvandaki fotoraf, AKP + PKK ittifaknn yaratt
tablodur. ABD hegemonyas altnda devletiklere bln-
m bir corafyann habercisidir o grnt!
AKPnin Krt Alm dedii, ite o fotorafn huku-
ka geirilmesidir. ABDnin 1991 ylnda Irak blmesinden
sonra adm adm gerekletirilen fiil durum, yeni anaya-
sayla ve dier kamu ynetimi yasalaryla hukuki durum
olacaktr. zetle milli devleti bitirme iddiasnn son nokta-
s konacak!
Trkiye Cumhuri-
yeti, mafyalaan para-
babalarnn, tarikatla-
rn ve Gladyonun
diktas altnda devlet
olarak kalamazd ve
ite devletin dal-
dn gryoruz.
ABD, bu ykm
2002 ylndan beri
AKP + PKK ittifakn
kullanarak gerek-
letirdi. ncesine gir-
miyoruz.
O Tatvan fotoraf-
lar, artk Trkiyemizin
muhafaza edilecek bir Devrimci Cumhuriyetinin bulun-
madn beyinlerimize akmaktadr.
Trkiye devleti ve toplumu, ya Atatrk Devrimi teme-
linde yeniden kurulacaktr veya esir olacak ve Ortaa ku-
yularna yuvarlanacaktr.
BSML VE AKAKALEDE DEVRMC CUMHURYET SEENE
Trkiye Cumhuriyetini yeniden kuracak olan, rgtl
halktr. En bata Trkiyenin iileri, emekileri, yoksullar,
esnaf, zanaatkr ve onlarla birlikte elbette milli sanayici
ve tccar. Bunlara snf denir. Hepsi milli snflardr!
Dman, ite bu halk etnik ayrlklkla, cemaatilikle
blmektedir.
Bismilin Krd ve Akakalenin Arab, ellerinde ayyl-
dzl al bayraklarla blnmenin karsna dikiliyorlar. zer-
lerine ne hazindir ki jandarma gnderiliyor. Aalarn
adamlar, kahraman kyllerimizi katlediyorlar. AKPnin
kaymakamlar ve jandarma katili yakalamyor; koruyor;
ky yakanlar seyrediyor.
Tam da Atatrkn Byk Nutukta ve Bursa Nut-
ki resim iki seenek
BAYAZI
DOU PERNEK
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
3
kunda anlatt ahval ve erait!
Ancak bizim Atatrk Cumhuriyetimiz de, ngilizin b-
lc kkrtmalarna, Padiahn zaptiyesine kar savaarak
kurulmad m?
BLCNN ADAMI VAR DA
CUMHURYETN KRD YOK MU?
Var!
te Bismil ve Akakale fotoraf, bu var cevabn res-
mediyor!
Cumhuriyetin Krdn rnakta, Vanda, atta, Tun-
celide, Mardinde, Batmanda, btn Gneydouda bu-
labilirsiniz!
Onlar, sizi armaktadrlar onyllardan beri!
i Partisi, hep onlarn bir paras olduu iin vurul-
mutur, krlmtr, duvarlarn iine atlmtr.
i Partisi de var!
Bismil ve Akakale fotoraflar, bu ikinci varn re-
simleridir ayn zamanda.
O Cumhuriyet mitinglerine koan milyonlar renmeli-
dir:
Bu sava kazanmak iin, Krdmz emperyalistlere
ve blcle kaptrmayacaz; Krdmz kazanacaz!
Bu, Cumhuriyetin farzdr!
Denklemleri, tarihi
koullar belirlemitir:
Trk eksi Krt = Ykm.
Trk art Krt = Dev-
rimci Cumhuriyet.
Peki Cumhuriyetileri-
miz bilmiyor mu bu den-
klemi?
i Partisi dnda bil-
miyor, gerek budur!
Tandoan, alayan,
Gndodu, Manisa, a-
nakkale, Samsun mitingle-
rinden sonra o Cumhuri-
yetilerimiz, Diyarbakr
mitinginde i Partisini
niin yalnz braktlar?
Genelkurmay Bakan
Org. Yaar Bykant, Diyarbakr mitingimizin bir gece
ncesinde, o byk birlemeyi hedef alan bildiriyi niin ya-
ymlad?
rnaktan, Siirtten kalkacak otobslerin n yukardan
emirle niin kesildi?
Diyarbakrda Trk bayran ykselten kitle bymesin
diye mi?
Ama yine o zgrlk isteyen Krt kylmz doldurdu
stasyon Meydann.
Ak konualm!
Kimi Cumhuriyetilerimize gre, Diyarbakr baka bir
corafyadr; orann toplumsal yaps bakadr.
Bize aynen byle syleyenler oldu.
Nasl PKKnn dilinde Trklerden onlar diye sz edi-
yorlarsa, Tatl Su Cumhuriyetileri de Krtlere onlar de-
miyorlar m?
Onlar bizim kardeimizdir denirken bile, Krt baka-
sdr!
Bunu kabul etmiyoruz!
i Partisinin Yurtta Bar Ortadouda Bar Prog-
ram diyor ki:
Trk de biziz, Krt de biziz. Hepimiz Trk milletiyiz.
Krdmz, onlar deildir; bizdir!
Bu formlleri, bilinlerimize ivilemeliyiz!
BUGN DAA NASIL IKILIR
Gneydouda AKP ve PKK, birbirinin seenei deildir.
kisi birliktedir. kisinin ipleri de Obamann ellerindedir.
AKP + PKK ittifaknn seenei, Devrimci Cumhuriyettir;
daha somut konualm; Bismil ve Akakale rneinde filiz-
lenen zgrlk mcadelesidir.
CHP ve MHP, AKP + PKK ittifaknn Krt Almna kar
kyor, iyi! Ancak tutuculuk bayra altnda!
Tutuculuk, blnmenin aresi deildir. MHP, Trkiye b-
lndkten sonra m daa kacaktr? Daa kacak adam,
bugn devrimci bir tavr alr.
i Partisi, ABD gdml AKP+ PKK ittifaknn karsna
Cumhuriyet devrimciliiyle kyor.
Cumhuriyet devrimcilii, tutuculuk deildir; bugn dev-
rimci olmaktr!
Bu izgi, Trkiyeyi yeniden birletirir; milleti birletirir;
milli devleti ve zgr toplumu yeniden kurar.
Daa kmaya gerek yok, bugn Bismilin, Akakalenin
kylsne sahip kalm. Onlar AKP iktidarna ve aalara
ezdirtmeyelim, Krdmze
uygulanan her hakszln,
her eitsizliin karsna di-
kilelim, Krdmz
ABDye, ABye kaptrmaya-
lm! te gnn daa kma
program budur!
CHPyi, MHPyi, btn
Cumhuriyet glerini bu
programa aryoruz. Kr-
dmze uzaktan el salla-
may brakalm, onu eylemli
olarak barmza basalm!
TRKYEY ARTIK ANCAK
DEVRM BRLETRR
Herkes ok yaknda an-
layacaktr:
Trkiye, Atatrk Devrimini srdremedii iin bln-
yor!
Bu tehlikeyi 1930larn Kemalist Devrimcileri grmler-
di. Cumhuriyet Ortaa ilikilerine klcn indiremezse,
orada ayakta kalamaz saptamasnda bulunmulard.
Trkiye, nmzdeki srete devrim yapamazsa, bl-
nr!
Veya!
Trkiye, blnrken devrim yapar ve yeniden birleir.
Trk ve Krd devrim birletirmiti; yine ancak devrim
birletirir. Bamszlk devrimi! Ortaadan kurtulma devri-
mi!
Halkmz da, Trk Silahl Kuvvetlerimiz de devrimle bir-
letiimizi ve imdi yine devrimle birleebileceimizi re-
necektir; anlayacaktr.
Umarz ok ey yitirmeden!
Bize gelince, grev bandayz ve grevimizi yaparz!G
www.doguperincek.info
www.doguperincek.com.tr
4
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
B
u yle bir darbeydi ki, TSK
komuta kademesi darbeci-
likle sulanarak ypratlr-
ken Ecevit iktidar da zayflatlp
yklacakt. Ecevit iktidar ksa
zamanda ykld, TSKy ve ulu-
salc gleri ypratma faaliyeti
Ergenekon tertibiyle 2000li yl-
larn sonuna kadar devam ettiril-
di.
ZKKN TRAFI
Org. Hilmi zkkn Ergene-
kon savclarna verdii ifade, so-
rulan sorular ve yantlarnn 3.
Ergenekon ddianamesine temel
dayanak yaplmas adeta suun
itiraf niteliinde. Org. zkk
ifadelerinde, hibir kanta dayan-
makszn Trk Silahl Kuvvetle-
rinin komuta kademelerini zan
altnda brakyor. Szde darbe
sulamalaryla Trk Ordusunu
babozuk bir yap, su rgt
gibi gsterme gayreti ifadesinin
satr aralarna sinmi.
Ergenekon 3. ddianame-
sinde tank olarak savclara
ifade veren Org. Hilmi zkk
MT Mstearnn zaman
zaman tarafna baz bilgiler ve
kaytsz belgeler verdiini ancak
hatrlad kadaryla kendisine
Ergenekon olarak sz edilen
rgtle ilgili arivlere geecek
mahiyette kaytl bir evrak veril-
mediini sylyor. Ancak mah-
keme dosyasna giren yazmalar
incelendiinde gnderilen belge-
lerin kaytl olarak gnderildi-
i anlalyor. Peki, Org. zkk
10 Temmuz 2003te kaytl ve
st yazyla kendisine iletilen Er-
genekon emas ve belgelerini
neden kaytlara geirmedi?
NEDEN RESM DEL!
2002de MTin belge ve e-
mas resmi ileme sokulamazd.
nk Ecevit henz hkmet-
teydi, Org. Kvrkolu da Genel-
kurmay Bakan. MT yneticile-
ri, 2001 yl Mart ayndan beri
ellerinde bulunan bu belge ve
bilgileri zamann Babakan B-
lent Ecevite ve o dnem Genel-
kurmay Bakan olan Orgeneral
Hseyin Kvrkoluna gnder-
medi. Hilmi zkkn Genel-
kurmay Bakan olmasn bek-
lendi. nk Ergnekon emas,
belgeler ve kitapk aktan su
delili.
2002zkkdarbesi
Asl darbeyi, 2002 ylnda Fethullah gladyo yapt. Darbecilerin iki
hedefi vard: TSKnin komuta kademesine mdahale ve Ecevit
hkmetinin devrilip yerine AKP hkmetinin oturtulmas. Komuta
kademesinin ynettii, i Partisinin iinde yer ald szde darbeci
Ergenekon rgt kurgulanp piyasaya srld
KAPAK
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
5
2002 DARBES
2002 koullar hatrlandn-
da; DSP dardan mdahaleyle
Kemal Dervi ve smail Cem ze-
rinden paralanyor Erken
seim tuza kurulmu, ancak
seim karar henz alnmam.
Ksa bir sre sonra Yksek Aske-
ri ra toplanacak. Babakan Ec-
evit, yaklaan Krfez Harekt
nedeniyle Org. Hseyin Kvr-
kolunun Genelkurmay Bakan-
l sresini uzatmak istiyor.
Org. Kvrkolu, bu neriyi
kabul etmiyor; ancak Org. Hilmi
zkkn irticaya kar yumu-
ak tutumu nedeniyle Genel-
kurmay Bakan olmasn istemi-
yor ve Org. Ayta Yalmann Ge-
nelkurmay Bakanln ngren
bir plan yapm.
te bu koullarda MT yne-
ticileri, CIA ile ibirlii yaparak
hazrlattklar veya en azndan
hazrlanmasna katldklar Erge-
nekon belgelerini resmi olmayan
yollardan servise koyuyorlar.
CIA ve MT, bu kurgu ve uy-
durma belgelerle, ABDnin Irak
saldrs ncesinde Trk Ordu-
sunun terfi sistemine mdahale
ediyor.
ECEVT VE SEZERE ULATIRILAN
SYLENTLER
Bu belgelere dayanlarak d-
nemin Babakan Ecevite Or-
duda Ergenekon denen bir rgt-
lenme var. Bu rgtlenmenin ba-
nda Org. Kvrkolu ve Org.
Karaday, daha dorusu komuta
kademesi bulunuyor. i Partisi,
bu rgtlenmenin siyasal dz-
lemdeki kanadn oluturuyor
biiminde uydurma bilgiler szl
olarak servis edildi. DSPli bakan
ve milletvekilleri bu gelimeyi e-
itli yerlerde konuarak dorula-
dlar. i Partisi Genel Bakan
Dou Perinek konuyla ilgili
Gladyo ve Ergenekon kitabnda
unlar yazyor: Erken seim ka-
rar alndktan sonra Babakan
Ecevitin bana yazm olduu 6
Eyll 2002 gnl mektubun i-
ZKK DARBESNN HEDEFLER
1. Ecevit hkmetinin devrilmesi.
2002 koullar hatrlandnda; DSP dardan mdahaleyle Kemal Dervi ve smail
Cem zerinden paralanyor, erken seim tuza kurulmu, ancak seim karar henz
alnmam. Ecevit`in lmne kadar en yaknndaki isim olan DSP zmir Milletvekili
Recai Birgn, 16 Nisan 2009 tarihinde Sabah gazetesinde yaymlanan demecinde yle
diyordu: 57. hkmet dneminde Eceviti siyasetten uzaklatrma operasyonlar ya-
pld. DSP ikiye blnm, iktidar devrilmitir. Darbe yapldn 2002den bu yana iddia
ediyorum!
2. Genelkurmay Bakan Hseyin Kvrkolunu etkisizletirme.
2002 Austosunda Yksek Askeri ra toplanacak. Babakan Ecevit yaklaan Kr-
fez Harekt nedeniyle Org. Hseyin Kvrkolunun Genelkurmay Bakanl sresini
uzatmak istiyor. Org. Kvrkolu, bu neriyi kabul etmiyor, ancak Org. Hilmi zkkn
irticaya yumuak tutumu nedeniyle Genelkurmay Bakan olmasn istemiyor ve Org.
Yalmann Genelkurmay Bakanln ngren bir plan yapm.
te bu koullarda MT yneticileri, CIA ile ibirlii yaparak hazrlatt veya en azn-
dan hazrlanmasna katldklar Ergenekon belgelerini resmi olmayan yollardan servise
koyuyorlar.
CIA ve MT, bu kurgu ve uydurma belgelerle, ABDnin Irak saldrs ncesinde Trk
Ordusunun terfi sistemine mdahale ediyor.
3. Tayyip-Gl ikilisini hkmet koltuklarna oturtmak.
Yasalar inenerek Mart 2003te Tayyip Erdoan babakan yapld. Milletvekili seil-
me hakk bile olmayan, kanunlara gre parti yesi ve parti genel bakan olma hakk bu-
lunmayan Erdoanla ankayada hkmet kurma konusunda yaplan grme 2002
Darbesinin devam olarak 7 Kasm 2002te sahneye koyuldu. Yaplan grmenin ar-
dndan dnemin Cumhurbakan Ahmet Necdet Sezer lkenin gelecei iin tek parti ik-
tidar ve tek muhalefet dneminin hayrl olmas temennisinde buluyordu.
15 Kasm 2002de Erdoan, Genelkurmay Bakan Hilmi zkk ile Genelkurmay
Bakanlnda grt.
Ahmet Necdet Sezer 17 Kasmda 58. Cumhuriyet hkmetini kurma grevini Ab-
dullah Gle verdi. Uluslararas haber ajanslar, AKP Genel Bakan Yardmcsnn bat
yanls bir kii olduuna dikkati ekiyordu.
DARBE NASIL HAZIRLANDI
Tuncay Gneye Haziran 2000de 10 yllk ABD vizesi verildi. Temmuzda New
Yorka gitti ve dnyle Ergenekon tertibi iin dmeye basld.
2001 Mart ba Tuncay Gneye ifadeler yazdrld. Tuncay Gneye Ergenekon
demek TSK demektir ifadesi verdirildi.
3 Temmuz 2002de Tuncay Gney mlakat imzasz bir mektupla MTe ulatrl-
d.
2002 yl boyunca Tuncay Gneyin ifadeleri ve emalar DARBEde gayri resmi ola-
rak kullanld. MT, 2001de kendisinde olan ve bu srete hazrlad emay ve belge-
leri Genelkurmaya gndermek iin iki yl bekledi.
erii de, Ergenekon tertibinin et-
kilerini anlamamza yardmc
oluyor. Ecevite hem telefonla,
hem de bir mektup yazarak, Org.
Karaday ve Org. Kvrkolunun
da bulunduu milli ahsiyetleri
bir araya getirerek, ulusal solu
temsil eden bir iktidar seenei
oluturma nerimizi bildirmi-
tim. Ecevit, bana mektupla verdi-
i cevapta ulusal birlik konusun-
da ok duyarl olduklarn,
ancak bunu demokratik hukuk
devleti kurallar iinde belirleme-
ye nem verdiklerini yazmt.
Ecevitin bu demokrasi hatrlat-
masyla 20nin zerinde milli
ahsiyet arasnda iki genelkur-
may bakanna gnderme yapt-
n o zaman da tahmin etmi ve
bu konuyu Ecevitin bakanlar
kr Sina Grel ve Zekeriya
Temizel dostlarma da belirtmi-
tim.
Ancak Ergenekon tertibiyle
2008 ylnda piyasaya srlen
dzmece askeri darbe senaryola-
rndan sonra imdi daha iyi anla-
lmaktadr ki, ABD gdml
kuvvetler, Cumhurbakan Se-
zeri ve Babakan Eceviti Org.
Kvrkolunun banda bulun-
duu birinci askeri darbe yalan-
laryla etkilediler. Uydurma Er-
genekon belgelerinin bu amala
devreye sokulduunu bugn bili-
yoruz.
te yandan Cumhurbakan
Ahmet Necdet Sezerin bu belge-
lerle ve uydurma senaryolarla
ynlendirildii kantlarla ortaya
kt. Zamann MT Mstear
enkal Atasagun, MTin Erge-
nekon emasn Cumhurbaka-
nna szl olarak anlattn ga-
zetelere aklad (Yeni afak, 17
Mart 2009).
TERTPTE KULLANILAN EMA
MHA ETTRLYOR
Org. zkk 3. iddianame iin
verdii ifadesinde ok eitli
bilgi, belge ve duyumlarn geldi-
ini, sadece bilgi mahiyetinde
okuyup deerlendirdiini, bu ne-
denle resmi bir ileme koymad-
n aka sylyor. (3. Erge-
nekon ddianamesi sf. 35)
Dnemin Genelkurmay Ba-
kan, banda bulunduu Trk
Ordusunun Genelkurmay ba-
kanlarn, gizli yaplanma-
lar iinde olmakla, sabotaj
dzenlemekle sulayan bel-
geyi kurumdan gizliyor.
Kurum kaytlarna kaydet-
tirmiyor. Dzenleyenler ya
da sz edilenlerle ilgili
hibir ilem yapmyor.
Daha sonra yine 3. iddia-
namede kendi ifadesiyle
bu bilgileri bir sre muha-
faza ettirip sonra imha et-
tirdiini sylyor. Yani
tertipte kullanlan ema,
ilevini yerine getirdikten
6
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
Genelkurmay, 16 Ocak 2009da stanbul 13. Ar Ceza
Mahkemesine gnderdii cevap yazs.
MT, Ergenekon kitapn 2003 ve 2006yllarnda
Genelkurmaya gnderildiini aklad.
Kemal Dervi, smail Cem ve Hsamettin zkan.
2002 koullar hatrlandnda; DSP dardan mdahaleyle paralanyor
Aydnlk, 1 Nisan 2001.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
7
sonra imha ettiriliyor.
Belgeye dayanak oluturan
raporlarn, ilk olarak o dnem-
dek Yksek Askeri urada
tayin ve terfilerde, Trk Silahl
Kuvvetlerinin komuta kademesi-
nin belirlenmesinde ve Hilmi z-
kkn Genelkurmay Bakan
olabilmesinde zel amala kul-
lanld anlalyor.
Arkasndan 4 Temmuz 2003
gn Sleymaniyede Trk subay
ve astsubaylarnn bana ABD
silahl birlikleri uval geiriyor.
te bu ortamda MT devreye gi-
riyor. Alt gn sonra ema z-
kke gnderiliyor. Daha sonra
Trk Ordusunun ve zellikle
zel Kuvvetler Komutanlna
bal birliklerin Kuzey Iraktaki
varlna son verilmesinde bu
belgelerin ilevi ortaya kyor.
MT, ZKKE SUNDUK DYOR
GENELKURMAY SE BULAMIYOR
stanbul 13 Ar Ceza Mah-
kemesinin 28 Kasm 2008 tari-
hinde ilgili kurumlara yazd
yaz zerine; MT Ergenekon
kitapnn 2003 ve 2006da
Genelkurmaya gnderildiini
aklad. Genelkurmay, 16 Ocak
2009da cevaplad yazsnda ise
, 2006da gnderilen var. 2003
ylnda gnderilen ise kaytlarda
mevcut deil aklamas yapt.
Dosyann nasl olup da Genel-
kurmay Bakanlnn kaytlar-
na girmedii ortaya kan tablo-
da anlam kazanyor.
K YIL BEKLETTLER
MT Ergenekon Yeniden
Yaplandrma ve Lobi belge-
lerinin kendilerine 3 Temmuz
2002de imzasz bir mektupla
ulatrldn sylyor. Oysa
yeniden yaplandrma belgesi-
ni Fehmi Koru, Taha Kvan kod
adyla 30 Nisan-1 Mays 2001
gnlerinde, yani bir yl nce Yeni
afakta kesinde yazmt.
MT, ak istihbarat yoluyla bel-
gelerin varln saptam olma-
lyd.
emann zkke verildii
tarih: 10 Temmuz 2003! MT,
2001de kendisinde olan ve bu
srete hazrlad emay ve bel-
geleri Genelkurmaya gndermek
iin iki yl bekliyor. MTin elin-
de tutulan bu belgeler, ne oldu da
iki yl sonra emalatrlarak dev-
reye sokuldu?
Cevaplanmas gereken bir
baka nemli soru u: Sylenti-
ler biiminde dolatrlan bilgile-
ri 2003 Temmuzunda resmen
Genelkurmay Bakan Hilmi
zkke gnderen MT yneti-
cileri, neden ayn bilgileri ieren
belgeleri dnemin Cumhurba-
kan A. Necdet Sezere iletme-
milerdir?G
Aydnlktan
Hilmi zkke sorular
Aadaki sorular 12 Austos tarihinde, Org. Hilmi zkke
szl olarak ulatrdk ancak yazl gndermek iin faks numaras
alamadk. Dergimiz baskya gidene kadar herhangi bir cevap gel-
medi. Sorularmz aynen yaymlyoruz.
Sayn Hilmi ZKK
E. Genelkurmay Bakan
Ergenekon soruturmas kapsamnda savclara tank sfatyla
verdiiniz ve 3. iddianamede yer alan ifadenizde, Grevli ol-
duunuz dnemde MT Mstearnn zaman zaman tarafnza
baz bilgiler ve kaytsz belgeler verdiini; ancak hatrladnz ka-
daryla size Ergenekon olarak sz edilen rgtle ilgili arivlere
geecek mahiyette kaytl bir evrak verilmediini sylyorsunuz.
MTin stanbul 13. Ar Ceza Mahkemesine gnderdii bel-
gelere gre ise; MT, Tuncay Gneyin anlatmlarna dayanarak
hazrlad emay, Genelkurmay Bakan olduunuz dnemde, 10
Temmuz 2003 tarihinde, size OK GZL ibareli bir nyaz ile
resmi olarak gnderiyor.
Buna gre, aadaki sorularmz yantlamanz rica ederiz.
- Resmi belgeye neden gayr resmi diyorsunuz?
- MTte kaytl olan bir belgeyi neden Genelkurmay kaytlar-
na geirmediniz?
- Gnderilen belgenin arivlere geecek mahiyette olma-
dn sylyorsunuz. emayla gnderilen OK GZL ibareli,
3 sayfalk n yazda ise Ynlendirilmi, organize bir faaliyetten
sz ediliyor. Ynlendirilmi, organize bir faaliyete ilikin belge-
ler, arivlere geecek mahiyet tamamakta mdr?
- MT tarafndan gnderilen yazy ve belgeleri gayr resmi ola-
rak kimlere ilettiniz?
- Bu belgeleri Ecevit Hkmetini devirip Tayyip Erdoanlar
iktidara getirmek iin kullandnz belirtiliyor. Bu konuda ne di-
yorsunuz?
- Bu belgeler, 10 Temmuz 2003ten sonra Trk askerinin
Kuzey Iraktan ekilmesinde kullanld m?
MDou Perinek,
Gladyo ve
Ergenekon kitabnda
2002 Darbesini
ayrntlaryla
ele alyor.
8
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
O
rg. zkk, Savc Zekeriya
z ile 25 Nisan 2009da
zmir Adliyesinde bulu-
mu, tank sfatyla sekiz saat
boyunca ifade vermiti. Hilmi
zkkn ifadesi, 3. iddianame-
de sulamalarn temel dayanak-
larndan biri olarak ve savclarn
zetledii biimiyle yer ald. fa-
denin nemli blmlerini ara
balklar bize ait olmak zere su-
nuyoruz:
ERUYGUR, ERSZ VE
UURU UYARMI!
Hilmi zkkn tank sfaty-
la Cumhuriyet Basavclmzca
alnan ifadesinde;
Birok kez ihbar, mektup,
CD ve benzeri bilgilerin kendisi-
ne ulatn, zaman zaman da
toplantlarda bu konular aka
gndeme getirmeksizin st ka-
pal mesajlarla bu hususlar dile
getirdiini, O gnlerde, zellikle
kamuoyunda Jandarma stihba-
ratn yasal olmayan dinlemeler
yaptna ilikin deerlendirme-
lerin olmas ve bu ynde gelen
duyumlar zerine Jandarma
Genel Komutan ener Eruygura
stihbarat Daire Bakan ile Tek-
nik Daire Bakann yanna gn-
dermesini sylediini, stihbarat
Daire Bakan Levent ERSZ ile
Teknik Daire Bakan olan
Hasan Atilla UURa makamn-
da Jandarma tekilatnn elinde
teknik takip ve dinlemeler konu-
sunda ciddi imkan ve kabiliyetle-
re sahip olduklarn, bu ilemle-
rin yasal erevede yaplmas ge-
rektiini syleyerek kendilerini
bu konuda uyardn ve ayrca
bu ilemlerin nasl yapld ile il-
gili kendilerinden bilgi aldn,
buradaki temel amacnn ayet
yasal olmayan dinlemeler yapl-
makta ise kendilerini bu konuda
uyarmak olduunu,
MUHTIRAYA ZN VERMEM
Genelkurmay Bakanl
yaptnz dnem iersinde grev
yapan Kuvvet Komutanlarndan
dnemin yrtme organna y-
nelik muhtra verilmesi ynnde
telkin ya da teklifte bulunan oldu
mu? Oldu ise kimler tarafndan,
ne amala ve nasl oldu? eklin-
deki soruya; 2002 ylnn Aus-
tos aynda Genelkurmay bakan-
l grevine getirildiini, ksa bir
sre sonra iktidar partisinin de-
itiini, ura toplantlar nce-
sinde adet gerei Orgenerallerin
Ankaraya geldiklerini ve orda
eitli toplantlar yapldn, bu
toplantlarda urada grle-
cek konular ile TSK ile ilgili e-
itli konularda gr al verii
yapldn ve aralarnda mza-
kere ettiklerini, iktidara yeni
gelen parti ile ilgili olarak ge-
miteki baz sylemleri sebebiyle
ekincesi olanlarn ak ak fi-
kirlerini beyan ettiklerini, usul
olarak en kdemsizden balad
iin hepsinin grlerini aldktan
sonra kendisinin de grlerini
belirttiini, herkesin ahsi gr-
nn yannda kimsenin, kendi
yannda muhtra verme eklinde
bir teklifte bulunamayacan,
kendisinin de byle bir eye frsat
vermeyeceini
AYIII VE YAKAMOZDAN
HABERM VARDI
Sarkz, Ay, Yakamoz
ve Eldiven isimli darbe planlarn-
dan bilginiz oldu mu? Oldu ise
bu darbe planlarn kim ya da
kimlerin hangi maksatla hazrla-
dn rendiniz mi? eklindeki
soruya; darbe planlarndan sade-
ce Ay ve Yakamoz kod
isimli darbe planlarndan 2004
yl bahar aylar iersinde haberi-
nin olduunu, bu bilgilerin ken-
disine bir slayt sunumu eklinde
geldiini, geldii zamanda sy-
lentilerin azald zamanlar oldu-
unu, Eldiven kod isimli darbe
plann ve Cumhuriyet alma
Grubunu duymadn,
Bu slaytlar kendisine geldiin-
de isimleri geen kiilerden baz-
larnn emekli olacaklarn, bu
bilgilerin kendisine ilk geldiinde
karargahtaki arkadalaryla dahi
paylamadn, nk baz ey-
lerin yu vukuundan beter oldu-
unu,
zellikle Ay ve
Yakamoz olarak isimlendiri-
len darbe planlar yapld y-
nnde 2004 ylnn bahar ayla-
rnda gelen duyum zerine, ener
Eruygura Genelkurmay maka-
mnda olduu bir srada kendisi-
TRK ORDUSUNU BAIBOZUK, SU RGT GSTEREN FADE
Hilmi zkkten ak itiraflar
Org. zkk, ifadesinin bir yerinde Gazeteciler vastasyla hkmet
grevlilerine haber iletmeyi ho karlamadn, yz yze grmeyi
tercih ettiini, bilindii gibi Bat alma grubu gibi baz
uygulamalarn yapld iddialarnn bulunduunu, kendi zamannda da
bu tr uygulamalarn sonlandrlmas gerektiini dndn ve
uygulamadan kaldrttn ne sryor.
Hilmi zkk: Bu hkmetin eriat
getireceine inanmyorum.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
9
ne byle bir plan ve alma olup
olmadn sorduunu, ener
Eruygurun da byle bir alma
olmadm sylediini, ancak
bunlara ramen zellikle sk sk
gazetecilerin, rektrlerin Jandar-
ma Genel Komutanlna ar-
larak grlmesinin yanl anla-
lmalara neden olacan syle-
diini ve kendisini uyardn,
AB ALEHYTARLIINA ZLDM
pheli Mehmet ener
Eruygurdan ele geirilen zden
rnekin gnlklerinde 3 Mart
2004 bal altnda ATOda
yaplan panele tm kuvvet ko-
mutanlar eli olarak katldk.
Genelkurmay Bakan svete
olduu, Hava Kuvvetleri Komu-
tan ise dn ehit olan pilotlarn
cenaze trenine Konyaya gittii
iin bu panele katlamadlar. Bu
paneli el altndan biz tevik ettik.
Cokulu ve tatmin edici bir top-
lant oldu. Salona girdiimiz
zaman katlanlar bizleri alkla-
dlar ve Cumhuriyetin Koruyu-
cular diye slogan atmaya bala-
dlar. Dier bir konuda Genel-
kurmay Bakan Kara Kuvvetleri
Komutan ile grrken Hilafe-
tin kaldrlmas ile ilgili trenlere
niin gittiniz, bana svee sora-
bilirdiniz demi. Bu adamla
bizim ayn dncede olmamz
mmkn deil. Hlbuki olaylar
ondan sonra ne gzel geliti. Kb-
rs konusu ile ilgili yaplan gste-
ri. Bugn rencilerin Kzlayda
yapt YK aleyhindeki gsteri
hepsi halkn yava yava uyan-
maya baladnn delili. Bu ha-
reketler yk bizim zerimizden
alarak bizim yasal dzende ve
demokrasi snrlar iinde kalma-
mz salayacakken o bunu anla-
myor ve idrak edemiyor. ek-
linde ibarelerin yazl olduu g-
rlmtr.
03 Mart 2004 tarihinde An-
kara da ATO tesislerinde dzen-
lenen Hilafetin lgas isimli
panel hakknda bilginiz var m?
Bu panelin Cumhuriyet alma
Grubu tarafndan dzenlendiini
biliyor musunuz? zden r-
nekin gnlklerinde belirttii
gibi Kuvvet Komutanlarnn
bahse konu panele size sormadan
gitmelerine tepki gsterdiniz mi?
Panelin dzenlenmesi, destekle-
mesi ve katlm salanmasnn
amac nedir? Sizin bu konuda
tepkiniz ne oldu? eklindeki so-
ruya; Toplantnn yapld tarih-
te svete resmi bir ziyarette ol-
duunu, dndnde byle bir
toplantnn olduunu ve bu top-
lantda AB aleyhine baz konu-
malarn yapldn sonradan -
rendiini, ancak byle bir konu-
mann yapld yerde Trk Si-
lahl Kuvvetleri mensuplarnn
bulunmasna znt duyduunu,
ancak bu durumu onlara ifade
edip etmediini hatrlamadn,
ayrca kendisi yokken yerine
Kara Kuvvetleri komutannn ve-
klet ettii iin bu tr faaliyetler
kendisinin takdiri olduunu,
HKMETE GAZETELER ZERNDEN
MESAJ VERLD
Mustafa Ali Balbay ile ir-
tibatnz var m? Genelkurmay
Bakanl bnyesinde irticai faa-
liyetlerle mcadele eden bir birim
var mdr? Var ise bu birimin
grev ve sorumluluklar neler-
dir? eklindeki soruya; Mustafa
Balbay ile herhangi bir irtibatnn
bulunmadn, gazeteciler vas-
tasyla hkmet grevlilerine
haber iletmeyi ho karlamad-
n, yz yze grmeyi tercih et-
tiini, bilindii gibi Bat alma
grubu gibi baz uygulamalarn
yapld iddialarnn bulunduu-
nu, Emekli Orgeneral Hseyin
Kvrkolu paa zamannda ken-
disinin de 2. Bakan olduunu ve
bu uygulamalarn bazlarna
gerek kalmad gerekesi ile terk
edildiini ve kendi zamannda da
ayn dnce ile bu tr uygula-
malarn sonlandrlmas gerekti-
ini dndn ve uygulama-
dan kaldrttn, bu konuda ya-
plan hususlar not alm olabile-
ceklerini,
BELGELER MHA ETTRDM
pheli ener Eruygurdan
ele geirilen dijital verilerde, TSK
iersinde darbecilerin yapt a-
lmalardan bilgi sahibi olan bir
kiinin Genelkurmay Bakan
Hilmi zkke hitaben yazd
deerlendirilen iki ayr bilgi notu
ele geirilmitir.
Sz konusu bilgi notu iersin-
de zetle, Genelkurmay bakan
Hilmi zkkle ilgili ortaya at-
lan dedikodulardan ve bu dedi-
kodular erevesinde, Genelkur-
may bakannn ypratlmas iin
zellikle sivil kesimden bata ga-
zeteciler olmak zere deiik ki-
ilerle yaplan toplantlardan
bahsedildii, bu erevede Mus-
tafa Balbay ve Blent B... ile g-
rldnn anlatld,
Devamnda KK Komutan ve
Jandarma Gn. Komutannn,
Hkmete ynelik kullanabile-
cekleri argmanlar oluturmak
maksadyla; Kasm aynda ba-
lattklar bir proje ile kendilerine
yakn Ordu ve Kolordu Komu-
tanlar vastasyla youn bir a-
lma ierisine girdikleri anlatl-
m ve bu kapsamda gerekletir-
dikleri faaliyetler ayrntlaryla
anlatlmtr.
Grevli olduunuz dnemde
darbeciler ve faaliyetleri ile ilgili
size herhangi bir bilgi geldi mi?
Geldiyse sizin tavrnz ne oldu?
eklindeki soruya; Grevli oldu-
u dnemde ok eitli bilgi
belge ve duyumlarn geldiini
fakat bunlarn resmi delil mahi-
yetinde olmadklarn, bu neden-
le sadece bilgi mahiyetinde oku-
yup deerlendirdiini, bu neden-
le resmi bir ileme koymadn,
bu bilgileri bir sre muhafaza et-
tirip sonra imha ettirdiini,
beyan etmitir.G
LErgenekon
Savclar Hilmi
zkkn
8 saatlik
tank ifadesini
iddianameye
kendi
zetlemeleriyle
koydular.
10
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
U
lusal Kanaldan Teoman
Alili, calann taleplerini,
aklanmadan bir hafta
nce, Amerika Birleik Devletle-
rindeki kaynaklardan ald bil-
gilerle ortaya kard. Alili, talep-
lerin, 15 Austos 2000 tarihinde
imzalanan kiz hanet Szleme-
leri paralelinde hazrlandn da
gzler nne serdi.
Haberin 10 Austos 2009 ta-
rihinde Ulusal Kanalda yaym-
lanmasnn ardndan, Teoman
Alili, Ergenekon savclarnn tali-
matyla 11 Austosta gzaltna
alnd. Bylece, Ergenekon ter-
tipileri bir kez daha kendilerini
ele verdiler.
Abdullah calan, Babakan
Erdoana hitaben 9 Austos
gn Frat Haber Ajansnda yer
alan ifadelerinde blclerin sa-
fn ve Ergenekon tertibinin ama-
cn u szlerle ifade etmiti:
Bu ilerde risk alacaksn. Bu
i yle risk alnmadan ben uray
kaybederim, uray kazanrm
kaygs tayarak yaplamaz. Bu
byk bir sorundur. Risk alna-
rak, zme ynelik kararl tavr
ve davran ierisinde olunarak
sorun zlebilir. Cesur olunma-
l, yoksa bu Ergenekoncu zihni-
yet hepsini bitirir. Ya darbeciler-
den, Ergenekonculardan yana
tavr alacaksnz ya da demokra-
tiklemeden yana tavr alacaks-
nz.
APONUN TALEPLER, KZ
SZLEMELERLE PARALEL
Birlemi Milletlerde kiz
Szlemeler diye anlan szle-
meler, AKP iktidarnn 4 Haziran
2003 tarihinde Meclisten geire-
rek yrrle koyduu iki szle-
me: Ekonomik, Sosyal ve Kl-
trel Haklar Szlemesi ile
Medeni ve Siyasi Haklar Szle-
mesi.
kiz hanet Szlemesi, ilk
olarak 15 Austos 2000 tarihin-
de Newyorkta imzalanmt.
Abdullah calann taleplerinin
TEOMAN ALL HABER YAPTI, ERTES GN GZALTINA ALINDI
calann gvencesi
kiz hanet Yasalar
Abdullah calann talepleri BMnin kiz hanet Szlemelerine
dayanyor. AKP iktidarnn 4 Haziran 2003 tarihinde Meclisten
geirerek yasalatrd szlemeler, smrge altndaki halklara
kendi kaderini tayin hakk tanyor. Bir baka deyile ekonomik ve
siyasi bamszln salayacak bir devlet kurma hakk!
Tabii, smrge bahane! Yugoslavya, ayn szlemeye
dayanlarak paralanmt.
zgr Halk dergisinin 15 Mays 2002 tarihli says.
Derginin kapak slogan, Krt Halk 2. Lozana zin
Vermeyecektir. Sol st kede ABD, ngiliz, srail ve
Yunan bayrakl Han evresine 12 yldzl Avrupa
bayra yerletirilmi O tarihte kiz hanet
Szlemesi New Yorkta imzalanm, ancak henz
Meclisten geirilememiti. PKK paay svam, ama
dereyi de grm, belli, birileri vaadetmi
Tayyip Erdoan ve Abdullah Gl, Romada Katlm Ortakl Belgesini imzalyor (29 Ekim
2004). AB kapsna balanan Trkiyede, Brkselde alnan kararlar uygulana uygulana, kiz
hanet Szlemelerinin artlar olgunlatrld.
TRKYE
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
11
aklanma tarihi de 15 Austos
2009. Baka benzerlikler de var.
Bu haber yayna hazrland
srada Abdullah calan bekle-
nen 15 Austos aklamasn
yapmamt. Dergimizi okurken,
aklama byk olaslkla yapl-
m olacak.
imdi, Alilinin haberine ba-
kalm:
CALANIN TALEPLER
American Kurdish Internato-
nal Network (AKIN) isimli d-
nce kuruluundan szan bilgi-
ler, Abdullah calann 15 Aus-
tosta hangi talepleri ne srece-
ini ortaya kard. AKIN, Krt
Amerikan letiim rgt.
AKINdan szan ve Rus gazetesi
Pravda kaynaklarndan alnan
bilgilere gre Abdullah ca-
lann olas 15 Austos talepleri-
ni aada sunuyoruz.
Taleplerle kiz hanet Yasala-
rnn ilgili hkmlerini alt alta
koyduk, balant aka grl-
yor. calan BMnin kiz hanet
Szlemelerinden g alyor:
APONUN TALEB-1
Operasyonlarn durdurulma-
s, koruculuk ve zel harekt bi-
rimlerinin datlmas.
KZ HANET-1
(Halklara kendi kaderini
tayin hakkn, dolaysyla ayrl-
ma hakkn ve siyasi statlerini
serbeste belirleme hakkn tan-
yan hkmler.)
Her iki szlemede, 1. Mad-
denin 1. ve 3. bentleri:
1. Btn halklar kendi ka-
derlerini tayin hakkna sahiptir.
Bu hak vastasyla halklar kendi
siyasal statlerini serbeste tayin
edebilir ve ekonomik, sosyal ve
siyasal gelimelerini serbeste
srdrebilirler.
3. Szlemeye taraf btn
devletler, kendi kaderini tayin
hakknn gerekletirilmesi iin
aba gsterir.
APONUN TALEB- 2
Dadan inen kadrolara siyasi
haklar verilmesi, kendisi iin ol-
masa bile PKK iin genel bir affn
karlmas, kendisinin mahpus
koullarnn iyiletirilmesi,
PKKnn st dzey yneticileri-
nin kuzey Avrupa lkelerine gn-
derilmesi.
KZ HANET SZLEMELER- 2
(Trk devletini, halklarn
kendi hakkn tayin hakkn uy-
gulama taahhd altna sokan
hkmler.)
Ekonomik, Sosyal ve Kltrel
Haklar Szlemesi, 2. Maddenin
1. bendi:
Bu szlemeye taraf her dev-
let, bu szlemede tannan hakla-
r giderek artan bir ekilde tam
olarak gerekletirmek iin, ge-
rekli her trl tedbiri almay ta-
ahht eder.
Medeni ve Siyasi Haklar Sz-
lemesinin 2. Maddesinin 1.
bendi, yukardaki paragraf
herhangi bir nedenle ayrmclk
yaplmakszn, kendi topraklar
zerinde bulunan ve egemenlik
yetkisine tabi olan btn bireyler
ynnden ibaresiyle tekrar edi-
yor. 2. ve 3. bentlerde bu taah-
hdn kapsam daha da genile-
tiliyor ve ayrntlar dzenleni-
yor.
APONUN TALEB-3
Irklk temelinde ilenen su-
larn cezalandrlmas, blgede
yaanan faili mehuller ve dier
kontr-terr faaliyetlerinin yarg-
lanmas.
KZ HANET SZLEMELER- 3
(Irk, mezhep, tarikat, cemaat,
airet vb toplumsal ve dinsel
gruplara kendi statlerini belirle-
me zgrln tanyan hkm-
ler.)
Ekonomik, Sosyal ve Kltrel
Haklar Szlemesi, 2. Maddenin
2. bendi:
Bu szlemeye taraf devlet-
ler, bu szlemede beyan edilen
haklarn rk, renk, cinsiyet, din,
dil, siyasal veya dier bir fikir,
ulusal veya toplumsal kken,
mlkiyet, doum gibi her hangi
bir statye gre ayrmclk yapl-
makszn kullanlmasn gvence
altna almay taahht ederler.
Medeni ve Siyasi Haklar Sz-
lemesinin 2. Maddesinin 2.
8M Iklt 86tIeeIerlala
1984te ltaIaaastadaa
aItt ytI soara I0osIavyada
keadl kaderlal tayla
hakktaa dayaIt ayrtItk
hareketIerl haIadt 8M
yasaIart, I0osIavya
0rd0s0a0a da eIlal koI0a0
haIattt. I0osIavya
Federasyoa 0rd0s0, kosova,
8osaa, htrvatlstaa ve
8Ioveaya operasyoaIartada
k0s0rI0 h0I0ad0...
Tayyip Erdoan ve
Abdullah Gl
Mecliste
(4 Haziran 2003)
kiz hanet
Szlemesi
oylanrken.
Kayglar
yzlerinden
okunuyor...
bendinde, yukardaki paragraf
kiisel haklar ynnden tekrar
ediyor.
APONUN TALEB- 4
Belediyelerin yetkilerinin art-
trlmas, belediyelerin blgedeki
yeralt ve yer st kaynaklardan
yararlanmasnn salanmas.
KZ HANET SZLEMELER- 4
(Doal zenginliklerin ve kay-
naklarn kullanlmasn halkla-
ra ve blgelere brakan hkm-
ler.)
Ekonomik, Sosyal ve Kltrel
Haklar Szlemesi, 1. Madde, 1.
bent ve Medeni ve Siyasi Haklar
Szlemesi 1. Madde, 1. bendi:
Btn halklar doal kay-
naklar ve zenginlikleri zerinde
kendi yararna serbeste tasar-
rufta bulunabilir Bir halk
sahip olduu maddi kaynaklar-
dan hibir koulda yoksun bra-
klamaz.
Ekonomik, Sosyal ve Kltrel
Haklar Szlemesi, 25. Madde:
Bu szlemedeki herhangi
bir hkm, halklarn kendi doal
zenginliklerini ve kaynaklarn
tam olarak ve serbeste kullanma
ve yararlanma haklarn zayfla-
tacak bir biimde yorumlana-
maz.
APONUN TALEB-5
Blgede yaayanlarn dini ve
etnik haklarnn geniletilmesi,
zel dil eitimi yapan kurulula-
rn denetiminin hafifletilmesi.
KZ HANET SZLEMELER- 5
(ocuklara (anne ve babalar-
nn talebiyle) inanca gre din ve
12
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
Devlet Bahelinin Babakan Yardm-
cs olduu Bakanlar Kurulu, Trkiyede
halklara ayr devlet kurma hakk dahil,
bilinen aznlk haklarn tanyan bu sz-
lemeyi hkmet adna imzalamas iin,
Birlemi Milletler Daimi Delegesi Vol-
kan Vurala talimat verdi. Meden ve Si-
yas Haklara likin Uluslararas Szle-
me ile Ekonomik, Sosyal ve Kltrel
Haklara likin Uluslararas Szleme
ite bu talimatla 15 Austos 2000 tari-
hinde Newyorkta imzaland. Ancak Ba-
kanlar Kurulunun ve Bahelinin bu
byk suu, yine hkmetin kararyla
gizli tutulmaya alld. (Emcet Olcaytu,
Kaynak Yaynlarndan kan Devlet
Bahelinin 9 Sabkas balkl kitabn-
da, Devlet Bahelinin kiz hanet Szle-
melerinin kabul ve ABDye verilen sz
dorultusunda idamn kaldrlmasndaki
roln ayrntlaryla ortaya seriliyor.)
kiz hanet Szlemesi, daha sonra 4
Haziran 2003te AKP ve CHP oylaryla
Meclisten geirilerek yasalatrld. Sz-
lemeler yasalatrlrken ierii halktan,
milletvekillerinden hatta bakanlardan
gizlendi. i Partisi Genel Bakan Dou
Perinek, kiz hanet Yasalarna kar ver-
dii mcadele srecindeki tankln
yle aktarmt: Konutuum iki
bakan, grtm ok sayda milletve-
kili, bu kiz hanet Yasalaryla onaylanan
uluslararas szlemelerin ieriini bilme-
memektedir.
Szleme TBMMde grlrken,
Genelkurmay ve Dileri Bakanl tem-
silcileri arasnda da tartmaya neden ol-
mutu. Genelkurmay, szlemenin onay
srasnda lkenin blnmesi ynnde yo-
rumlanamayaca beyan ile hareket edil-
mesini isterken, AKP Hkmetinin D-
ileri szlemenin, BM artnn lkelerin
blnmezliini vurgulayan birinci mad-
desi erevesinde onaylandn gereke
gsterip, Genelkurmayn talebine kar
kmt. Szleme, Meclisten de Dile-
rinin gr dorultusunda, sz konusu
beyan konulmadan Sezerin onayna su-
nuldu
kiz hanet Yasalarna kar en ciddi
mcadeleyi, 17 ay nce Ergenekon terti-
biyle Silivri hapishanesine atlan i Par-
tisi Genel Bakan Dou Perinek vermi-
ti. Perinek szlemelerin Trkiyenin
paralanmasna neden olacan belirte-
rek dnemin Cumhurbakan Ahmet
Necdet Sezere szlemelerle ilgili ok
kapsaml, aydnlatc bir mektup gnde-
rip kiz hanet Szlemesini Meclise geri
gndermesini istemiti. Perinek, yasann
veto edilmesi iin Cumhurbakan Sezeri
16 Haziran 2003 tarihinde bizzat ziyaret
ederek, ihaneti bir de szl olarak akla-
d. Ancak Sezer, yasay 17 Haziran 2003
tarihinde onaylad.
Dou Perinek, mektubunda yle de-
miti: Sayn Cumhurbakanmz, Trki-
yemiz arkamzda kalan 80 yln en byk
komplosuyla kar karyadr. Szleme-
lerin onaylanmas, Trkiyeyi hedef alan
operasyonun bir parasdr. Bu gerei
bugn gremeyenler nmzdeki srete
ok daha ak olarak ve sonularna kat-
lanarak greceklerdir.
kiz hanet Szlemeleri
halktan, milletvekillerinden,
bakanlardan gizlenerek karld
kyrtIa hakktaa sahlp oIaa
topI0I00a lIIet oIastaa
da erek 6r0I0yor.
haIk oId00a0 lddla
edecek ve 0I0sIararast
erketIerde haIk kah0I
edlIecek herhaal hlr
topI0I00a I0rklyedea
ayrtIa hakkt
kah0I edlIlyor.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
13
ahlak eitimi hakk tanyarak
Eitimin Birliini hanerleyen
hkm.)
Ekonomik, Sosyal ve Kltrel
Haklar Szlemesi 13. Madde, 3.
bendi:
Taraf devletler, anne-baba-
larn ve mmknse vasilerin
kendi inanlarna uygun biimde
ocuklarna dinsel ve ahlaki ei-
tim salama haklarna sayg gs-
terir.
Medeni ve Siyasi Haklar Sz-
lemesinin 18. Maddesinin 4.
bendinde ayn paragraf kiisel
haklar ynnden tekrar ediliyor.
(Yeni aznlklar yaratarak
Lozan Antlamasn bertaraf
eden hkm.)
Medeni ve Siyasi Haklar Sz-
lemesi, 27. madde:
Etnik, dinsel veya dinsel
aznlklarn bulunduu bir dev-
lette, byle bir aznla mensup
bulunan kiiler grubun dier ye-
leri ile birlikte toplu olarak kendi
kltrel haklarn kullanma,
kendi dinlerinin gerei ibadeti
etme ve uygulama veya dillerini
kullanma haklarn salamak.
APONUN TALEB- 6
12 Eyll anayasasnn deiti-
rilmesi, Krt halknn iradesinin
tannmas.
KZ HANET SZLEMELER- 6
(Trkiye Cumhuriyeti Devle-
tine, Trkiyenin yasama, yrt-
me ve yarg organlarna yorum
hakk bile brakmayan, Trkiye
Anayasasn ve yasalarn devre
d brakan hkmler.)
Ekonomik, Sosyal ve Kltrel
Haklar Szlemesi, 5. Madde, 1.
bent:
Bu szlemedeki hibir
hkm, bir devlete, gruba veya
kiiye, burada tannm olan
haklarn ve zgrlklerin tahrip
edilmesini amalayan herhangi
bir faaliyete girime veya bir ey-
lemde bulunma, veya bu szle-
mede ngrldnden daha
geni lde snrlandrma hakk
verecek ekilde yorumlanamaz.
APONUN TALEB-7
Btn bu uluslararas hu-
kuktan doan haklar verildik-
ten sonra, uygulanmasnn ulus-
lararas kurumlar tarafndan de-
netlenmesi!
KZ HANET SZLEMELER- 7
(Uluslararas glere ve sz-
lemeye taraf olan btn devlet-
lere Trkiyeye mdahale olana-
tanyan hkmler.)
Medeni ve Siyasi Haklar Sz-
lemesi, 40. Madde, 1. ve 2.
bentleri:
1. Bu szlemeye taraf dev-
letler, szlemede tannan hakla-
rn kullanlmasnda ilerleme sa-
lamak iin aldklar tedbirler
hakknda raporlar vermeyi taah-
ht eder.
2. Birlemi Milletler Genel
Sekreteri kendisine sunulan
btn raporu incelemesi iin Ko-
miteye (BM nsan Haklar Komi-
tesi) havale eder.
Medeni ve Siyasi Haklar Sz-
lemesinin 41. Maddesinde 1.
Bu szlemeye taraf bir devlet bu
maddeye gre her zaman, taraf
devletlerden birinin bir dier
taraf devlet aleyhine bu szleme
ile stlendii ykmllklerini
yerine getirmedii ikyetinde
bulunma, alt ay iinde tatmin
edici dzeltme olmazsa Komi-
tenin nne getirme haklarn
dzenleniyor.
MEZHEPLERE, TARKATLARA,
CEMAATLERE
kiz hanet Szlemesi, halk-
lara kendi kaderini tayin, bir
baka deyile ekonomik ve siya-
si bamszln salayacak bir
devlet kurma hakk tanyor.
Ayrlma hakkna sahip olan top-
luluun millet olmasna da gerek
Il Fartlsl 6eaeI 8akaat
0o0 Ferlaek, 2003
ytItada 00h0rhakaat
8etere 6aderdll
ekt0pta 6yIe deltl:
8ayta 00h0rhakaattt,
I0rklyelt arkattda kaIaa
80 ytIta ea h0y0k
kopIos0yIa kart
kartyadtr. 86tIeeIerla
oaayIaaast, I0rklyeyl
hedef aIaa operasyoa0a hlr
parastdtr. 80 erel
h00a 6reeyeaIer
6a00tdekl s0rete ok
daha atk oIarak ve
soa0Iartaa katIaaarak
6recekIerdlr.
i Partisi Genel Bakan Yardmcs Ferit lsever ve i Partisi Genel Bakan Dou Perinek. kiz hanet
Yasalarna kar en ciddi mcadeleyi, 17 ay nce Ergenekon tertibiyle Silivri hapishanesine atlan Perinek
vermiti... Aponun olas taleplerinin, fotorafta grdnz paralanm Trkiye haritalarn yaymlayan
AKIN adl kurulutan szmas da Krt Almnn nereden ynetildiini gzler nne seriyor...
grlmyor. Halk olduunu
iddia edecek ve uluslararas mer-
kezlerde halk kabul edilecek
herhangi bir topluluun Trki-
yeden ayrlma hakk kabul edili-
yor.
Etnik gruplar dnda dinsel
ve toplumsal kken temelinde
mezheplere, tarikatlara, cemaat-
lere, airetlere, yerel gruplara vb.
kendi statlerini zgrce gelitir-
me hakk tannyor. Bu szleme-
den hareketle herhangi bir birey
u veya bu halkn, etnik grubun,
mezhebin, tarikatn yesi oldu-
unu ne srerek, etnik gruba
zg siyasi, kiisel, kltrel,
sosyal ve ekonomik zgrlk
uygulamas isteyebilecek ve bu
uygulamann gereklemediini
ne srerek, konuyu uluslararas
zeminlere tayabilecek.
Bylece, tarikatlarn her
cemaat kendi hukukunu yaa-
sn talepleri de kabul edilmi
oluyor.
YUGOSLAVYA BU SZLEMEY
MZALADI, PARALANDI
ABD ve AB lkeleri, 1980ler-
den beri, emperyalist boyundu-
ruktan kurtulmu ve bamszl-
n tamamlama yolundaki lke-
lerin paralanmas iin bu szle-
meleri kullanyor.
BM hukukuna gre szleme-
nin, BM yesi lkelerin toprak
btnlnn korunmas ilkesi-
ne aykr olarak uygulanmama-
s gerekiyor. Ancak, 1970 ylnda
kabul edilen (1993 Viyana
Dnya nsan Haklar Konferan-
snda tekrar kabul edilen) de-
mokratik devlet ilkesine gre
tm toplumu temsil etmedii
ileri srlebilen lkelerde kiz
hanet Szlemeleri uygulanabi-
lecektir.
Zira, kiz hanet Szleme-
sini imzalayan Yugoslavyada
BM yesi lkelerin toprak b-
tnlnn korunmas ilkesi
geersiz sayld. Sonu olarak
Yugoslavya, kiz hanet Szle-
mesini dayanak gsteren ABD ve
ABnin ortak operasyonuyla pa-
rampara edildi.
YUGOSLAV ORDUSU KATLAMCI
GSTERLD
BM kiz Szlemelerinin
1984te imzalanmasndan alt yl
sonra Yugoslavyada kendi kade-
rini tayin hakkna dayal ayrlk
hareketleri balad BM yasala-
r, Yugoslavya Ordusunun da
elini kolunu balamt. Yugos-
lavya Federasyon Ordusu, Koso-
va, Bosna, Hrvatistan ve Sloven-
ya operasyonlarnda kusurlu bu-
lundu. BM, Yugoslavyann ulus-
lararas anlamalar ihlal ettiini
aklayarak Federasyon Ordusu-
nu zgrlkleri kstlayan katli-
amclar olarak gsterdi. Byle-
ce ABDnin mdahalesine zemin
hazrlanm oldu.
90l yllarda, Yugoslavyann
blnmesi srasnda Devlet Ba-
kan Miloevi Kosova lideri b-
rahim Rugovayla grmeler
yapmt. Rugova, grmelerde
hep kiz Yasalar gereke gster-
di. Milosevi kiz Yasalar yzn-
den Rugovay birlik iinde kal-
maya ikna edemedi. G
14
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
Abdullah calann BM kiz Szleme-
lerini dayanak ald grlen olas taleple-
ri Amerikadaki bir kurulutan szd. Ame-
rican Kurdsh International Network ya
da bilinen adyla AKIN isimli dnce ku-
ruluu PKKnn ABDdeki temsil kuruluu
gibi. Kuruluun banda Kani Gulam var.
Gulam PKKnn ABDdeki temsilcisi ola-
rak biliniyor. Trkiye Kani Gulam konu-
sunda Amerikan ynetiminden adm at-
masn istiyor. Amerikan taraf geenlerde
bu istee szde bir cevap verdi ve Kani
Gulam yarglad.
Mahkeme sreci hayli ilginti. PKKya
kar harekete getiinin sinyallerini ver-
mek ister gibi yapan ABDli savc, Gulam
iin 10 yl ar hapis ve 350 bin dolar
para cezas istedi.
Savc istedi ama mahkemenin her ha-
liyle nceden ayarland belliydi. Kk
Ermenistan olarak bilinen Los Angelesta
yaplan yarglamada Ermeni Hkim Dik-
ran Tevrizian, Kani Gulama hapis cezas
vermedi ve 400 saat kamu hizmetinde
alma cezas verdi. Ceza olarak al-
lacak ve kamu hizmeti olarak tanmlanan
yer daha ilginti: Krt Amerikan letiim
rgt AKIN! Kani Gulamn kendi kur-
duu rgt! PKKnn Amerikadaki tem-
silcilii!
Boy boy paralanm Trkiye harita-
lar yaymlayan, Trkiyenin terrist ola-
rak grd ve yarglanmasn, iadesini
istedii Kani Gulamn banda olduu
AKIN, ABD iin kamu kuruluu...
Aponun olas taleplerinin bu kurulutan
szmas da Krt Almnn nereden y-
netildiini gzler nne seriyor...
Aponun almlarnn szd merkez
ABD iin kamu kuruluu
PKK yandalar
Beyaz Saray
nnde, ieride
Bush-Erdoan
gryor. Trk
Himayesine
Hayr,
Teekkrler ABD,
Iraka
Hogeldin... (5
Kasm 2007)
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
15
KUTBAY NAC AYDIN
u satrlar birlikte okuyalm:
2006 ylnda babakanla imzasz bir mektup ulat. Mek-
tuptaki satrlar okunduka, gnderenin yakn tarihte emekli olan
st rtbeli bir subay olduu anlalyordu. Mektup imzasz olduu
iin balangta ciddiye alnmak istenmedi () ddia ok vahimdi!
Son yllarda orap sk gibi ortaya karlan eteler tesadfi de-
ildi. Emekli subay mektubunda bunlar anlatlyor: ekirdek kad-
rosunu bir ksm TSK mensubunun oluturduu, emekli askeri
personel ile baz sivil ahslar da kapsayan ve etki alanlar olduk-
a geni organizasyon tarafndan yaplmaktadr. () bahsettiim
illegal organizasyon tarafndan ahsma yaplan grev teklifini
seve seve kabul ettim. Bugne kadarki sre iinde yrtlen psi-
kolojik harekt erevesinde planlanan grevlerde aktif olarak yer
aldm. Sz konusu psikolojik harekt eylem plnlarnda AKP h-
kmetine kar dzenlenen operasyonun ad SARIKIZ olarak belir-
lenmiti.
Hatrlayanlar olmutur. Bu mektup, amil Tayyar tarafndan
aklanm ve Operasyon Ergenekon adl kitabnn en banda
yer almt.
AML TAYYARIN FR DELSE
amil Tayyarn iddiasna gre bu mektup babakanlktan ken-
disine szdrlmt. Mektup, kitabn 13-19 sayfalar arasnda akta-
rlyordu. O gnden bu yana Ergenekon savclar iddianame
yazd ama toplam alt bin sayfay bulan iddianamelerde bu alt
sayfalk mektubu sdracak yer bulamadlar. Dahas, 300 bin
sayfay bulan deliller arasnda da bu mektuba yer vermediler. pe
sapa gelmez yzlerce ihbar mektubu, binlerce kel alaka telefon
konumas iddianamelerde ve delil klasrlerinde yer alyor ama
(amil Tayyara gre ok nemli itiraflar ieren) bu mektup or-
tada yok! stelik amil Tayyar da kalemorlua devam ediyor
ama bu konuda nedense hi kalem oynatmyor ve alnganlk da
gstermiyor. Oysaki savclar, en alak, en erefsiz kiileri bile cid-
diye alarak, onlarn iddialarna yer veriyorlar da amil Tayyarn id-
diasn grmezden geliyorlar. Babakanlk bile amil Tayyarn id-
diasn yalanlamad halde bu mektuba deer verilmiyor. Garip
deil mi?
AKAM GAZETES DE AKAM UYKUSUNDA
Akam Gazetesi de, 25 Nisan 2009 gnl nshasnda, benze-
ri bir iddiay, eek nal byklndeki harflerle manet yap-
mt. nk Devlet Bakan ve Babakan Yardmcs Hayati Yazc,
Akam gazetesi Genel Yayn Ynetmeni smail Kkkaya ve mu-
habiri Deniz Gere Ay ve Sarkzn ilk ihbar mektubu bana
geldi demiti. Habere gre, Devlet Bakan ve Babakan Yardm-
cs aynen unlar sylemiti: (Eer bu haber doru deilse ben
Akam gazetesinin yalancs durumundaym tabii.)
Yanlmyorsam 2003 yl sonu ya da 2004 yl bayd. Kk
puntolarla yazlm, iki buuk- sayfalk bir mektup aldm. Genel
Merkezde parti ynetimindeydim. Dikkatlice okudum. Aynen an-
latyordu: Bir hazrlk var, ismi Ay, dier Sarkz. Asker iinde
sivillere destek verenler var. Ben de bu iin iinde bulundum. Son-
radan vicdan muhasebesi yaptm. Bu iin ok haksz ve yanl ol-
duunu grdm. nk hkmetiniz iyi iler yapyor diyordu.
Okuyunca uuk adamn biri, bir eyler yazm dedim. Ama yrt-
madm, kenara koydum. Daha sonra Nokta dergisinde gnlkler
yaynlannca hatrladm. Sonra aratrdm. Ayn mektup, sadece
bana deil birka arkadaa daha gelmi. Bir yerde hl duruyor.
Ben alt yl hkimlik yaptm. Bu insanlar (savclar kastediyor yanl-
myorsam) hukuka, adalete odaklanr. Bir ey varsa onu tm un-
surlar ile ortaya karmak isterler. O insanlar da bu ie odaklan-
mlar, cesurca gidiyorlar.
Burada araya girmezsem patlarm dorusu: Evet! Savclar o
kadar odaklanm ki; Babakan yardmcsnn aklanmasn ciddi-
ye alp, o mektubu istememiler. Babakan yardmcsnn akla-
masna devam edelim: Mesela Tuncay Gneyin ifadesi 2001de
alnm, bir tarafa atlm! (Burada Basavc Aykut Cengiz Engine
ve Turan olakkadya bir ta atlyor gibi ama beni ilgilendirmez
onlar dnsn) Ama bombalar bulununca, btn paralar bir-
letirince, bakyorsun ortada bir ey var. Byle olunca da zerine
gidiyorsun. Hukuk devletinde, kantlarn toplanma zaman tarif
edilmemi. En uygun zamanda toplanr.
te bu son cmle ahane dorusu! Kantlar en uygun za-
manda toplanr! Ergenekon tertibine de cuk oturuyor:
2001de Tuncay Gneye syletilenler kaydediliyor ama kant ola-
rak kullanmann zaman deil! 2002de bu kaytlar MTin ari-
vine alnyor. Aratrmann ya da adli makamlar bilgilendirmenin
zaman deil! 2003te Genelkurmay Bakan Hilmi zkke
gnderiliyor. Hilmi zkk zaman deil! diye imha ettiriyor ya
da cebine koyup evine gtryor. Yine 2003te Babakanla
da gnderiliyor ama Babakan zaman deil! diye gizliyor. B-
lent Arn vs de iddialar reniyor ama zaman deil! diye su-
suyor. Gzn sevdiim hukuk devleti! Ama imdilik hukuk dev-
letinin de zaman deil! zaten. imdi sadece tertip zaman!
Bu syleiyi yapan Akam gazetesi ynetmeni ve muhabiri de
zaman deil! diye, o mektubun bir kopyasn bile istemiyor el-
bette! yi ama o adalete odaklanan Ergenekon Savclar niin
bu mektuplarn peine dmyor? Ya da o mektuplar yazan veya
yazanlar niin savcla bavurmuyor? Muhbirlikten tankla
terfi etmek iyi bir ey deil mi? Bakn Hilmi zkk muhbirlii
uygun grmemi ve yllarca Tayyip Erdoan, Abdullah Gl, Blent
Arn, Hayati Yazc gibi susmu. Kantlarn topland en
uygun zamanda da blbl gibi akmaya balamlar.
GELE GELE YNE O MEKTUPLARA GELDK
Hukuk devletinde, kantlarn ne zaman toplanaca tarif edil-
memi ya! Hayati Yazc yle diyor.
te ben de diyorum ki; o mektuplarn ve o mektuplar yazan-
larn ortaya kaca zaman henz gelmemi demek ki! amil
Tayyarn mektup sahibini nasl takdim ettiine dikkat etmi
miydiniz? Zahmet edip yaznn bana dnmeyin. Bendeniz tekrar
yazyorum: Yakn tarihte emekli olan st rtbeli bir subay!
Durun! Hemen tahminde bulunmayn! amil Tayyar bu mek-
tubu yaymladnda Yaar Bykant bile emekli olmamt.
Demek ki ondan nce emekli olanlardan biri zan altnda. Bu
kadar gevezelikten sonra syleyin bakalm: Acaba bu mektup-
lar niin alt bin sayfalk iddianamelere ya da 300 bin sayfalk
delil klasrlerine alnmad? Savclar amil Tayyar ya da Hayati
Yazcy, uydurma bir mektuptan sz ettiklerini varsayarak cid-
diye mi almyor? Yoksa st rtbeli subayn kim olduunu ak-
lama zaman m gelmedi?
Her iki halde de sorularn muhatab ben deilim. Bunu amil
Tayyar, Hayati Yazc dert etmiyorsa, savclar bu mektuplara deer
vermiyorsa, mektuplarn sahipleri ortaya kmyorsa, ben de
demek ki bu mektup hikyeleri, Ergenekon tertibinin baka bir
kantdr deyip geerim. Haksz mym yani?G
O mektuplar kim yazmt
MEDYADA GEZYORUM
16
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
MEHMET BEDR GLTEKN / P Genel Bakan Vekili
10 Austos tarihli Cumhuriyet gazete-
sinde Emre Kongar, Amerikan Bykelisi
James Jeffreye bile parmak srtacak neri-
sini yapt:
Konunun zmlenmesinde ve mza-
kere edilmesinde aktif taraflar olan Was-
hington ve Brkseli dlayp, alm ad
altnda sorunu on-onbe Trk gazeteci ile
mzakere etmeye balamak en byk yan-
ltr
Ciddi bir zm abas Brksel ile
Washingtonun masada olmasn gerektir-
mektedir.
Merhaba, Osmanlnn son dneminde
dvelli muazzama karsnda boynu
eik, sinik ve bizden adam olmaz diyen
Tanzimat aydn!
Emre Kongar en plak hali ile yazm.
Ama bu anlayn baz istisnalar dnda s-
tanbul basnna, hemen hemen tamamyla
hkim olduunu gryoruz.
Fatih ekirge ise ayn fikri biraz daha
deiik ilemi: Amerikann niin iin iinde
olduunu uzun uzun yazdktan sonra sz-
lerini yle tamamlyor:
Hibir sorun kendi snrlarnz iinde
zlmyor Ekonomide olduu gibi dip-
lomaside de snrlar oktan kalkmtr artk.
inize kapanp benim meselem diyemi-
yorsunuz. Diyemezsiniz. Bouna kzmayn.
DNYAMIZIN GERE
Batan aa teslimiyetin sindii bu sa-
trlarn yazarna ve benzer ekilde dnen-
lere hatrlatmak gerekiyor. Rusya een so-
rununu, ran PJAK konusunu, Hindistan
Kemir ve Sih sorunlarn, in Tibet ve
Uygur sorunlarn, Suriye Krt sorununu; s-
nrlar dnda m zd veya zyorlar?
ngiltere rlanda, Fransa Korsika, span-
ya Bask sorununu zmek iin alrlarken
hi kimseye bunlar i iimiz deil, hadi
gelin beraber zelim demediler.
Soruyu kendimizle ilgili olarak da sora-
biliriz: Trkiye, AB kapsna balanana ve
ABD gdmne girene kadar sorunlarn
hangi yabanc devleti davet ederek z-
yordu?
AILIMIN GEREK SAHB
Amerika elbette stanbul basn byle
yazd iin iin iine dahil olacak deil.
Amerika Krt almnn gerek sahibi.
Bunu gizlemiyor da.
Newsweek Trkiye, 2 Austos tarihli sa-
ysnda bu almn hikyesini olduka ak
szllkle yazm. Dergi; Obamann gr-
evi devraldktan sonra Trkiyeye yapt zi-
yarette Trkiyeye verdii nemi ve Krt so-
rununun zm ile Blgesel Krt Yneti-
mi Trkiye ilikilerinin iyiletirilmesi ynn-
deki arzusunu aka ortaya koydu diye
yazyor.
Niin? nk 2011 ylna kadar ABD
askerleri Iraktan ekilecekti ve Blgedeki
ABD karlarn gvenceye alacak bir yeni-
den yaplanma gerekliydi.
Yani Krt alm ile Trkiye himaye-
sinde Barzani Talabani devleti hayata gei-
rilmeliydi bir an nce. Zaman yoktu ve
acele etmek gerekiyordu.
Hemen Abdullah Gl devreye girdi. Ve
Krt sorununun zm iin nmzde ta-
rihi bir frsat olduunu syledi. Ardndan
Tayip Erdoan sahne ald. Ve iinde ne ol-
duu belli olmayan Krt almn balatt.
Elbette Amerika grevi Gl ile Tayyipe
verip kenara ekilecek deildi. Amerikann
Brkseldeki uluslararas kriz grubu, Irak
Krtlerinin Musul Vilayeti olarak Trkiyeye
balanmak istedikleri ynnde bir rapor
hazrlad.
Bykeli Jeffrey ise Tayip ile Gle tam
gvenmiyor olacak ki siyasi parti liderleriyle
dorudan grmeler yapt. Baykal ve Trk
ile grt. Gene de Jeffrey Kongar ve e-
kirge gibilerle kyaslandnda olduka ihti-
yatl. Basnda Krt almnn aslnda bir
Amerikan plan olduu yolunda yazlar -
knca, Krt alm ABD plan deil
demek ihtiyac duydu.
ZAFER SARHOLARI VE TESLM OLANLAR
Bu arada zafer sarholuu iinde olan
parti DTP. Haksz da deiller. Krt sorunu-
nun zmnde resmen muhatap alndlar.
Tayip Erdoan, byk bir tantana ile kendi-
leriyle grrken, CHP ve MHPyle konuyu
grmek zere ileri Bakann grevlen-
dirdi.
Yani bir yanda Konunun asl taraflar
yani Trkiye Cumhuriyeti Devleti ve DTP
(gerekte PKK) dier tarafta ise bu asl ta-
raflarn zm iin grlerini ald kurum
ve kiiler. calan 15 Austos aklamas n-
cesinde avukatlarn grlerini almak
zere ok sayda ahsiyete gnderdi. AKP
de aynsn yapyor. Sorunun dier taraf ile
grtkten sonra almn yapmadan
nce eitli partiler, meslek rgtleri vb. ku-
rumlardan gr alacak.
Byle bir tablo CHP ve MHP gibi partiler
asndan ne kadar aalayc ise, DTP a-
sndan da o kadar kazanlm bir baardr.
te bu zafer sarholuu iindeki DTP,
Amerikan Bykelisi ile yapt grme-
nin ardndan Washingtonda bro aaca-
n duyurdu. Ahmet Trk dier ebakan
Emine Ayna ile birlikte nmzdeki ay veya
Ekim aynda Washingtona giderek gr-
melerde bulunacak.
Bu gelime Amerikann DTPyi (PKKy)
Krt almnn dier ad:
Amerika ile zm
FORUM
M k0rt sor0a0a0a I0rklye
Iehlae 6t00 lla ko0IIar
0y0a haIe eIltlr kerlka
ldl kayhedlyor ve h6Iedea
eklIlyor I0rklye, k8 0yeIlk
hav0r0s0a0 erl ekecek,
kerlkaata 80y0k 0rtado0
Frojeslae tavtr aIacak,
8kI0daa tkacak, h0y0k hlr
deokratlkIee haIesl lIe
feodaIltl tasflye edecek,
k6kI0 hlr toprak refor0 lIe
yoks0I ve toprakstt k6yI0
htrakayacak, 80rlye ve Irak
hata oIak 0tere Iraa ve dler
h6Ie 0IkeIerlyIe hlrIlk
poIltlkast ltIeyecek ve kvrasya
lttlfakt llade yer aIacak L
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
17
Krt sorunu ile ilgili olarak resmi muhatap
aldnn ilandr.
Amerikann bu lde alenen iin iine
dahil olmasnn DTPyi ok memnun ettii
anlalyor. 7 Austos tarihli Hrriyete
gre; Sakk, Hkmetin balatt Krt
Alm srecinde uluslararas dinamiklerin
katksnn yadsnamayacan belirterek, di-
lerdik ki bu alm tmyle i dinamiklerle
olsun. Ama ne edelim ki bu da bizim ger-
ekliimiz diyor.
Uluslararas dinamikler elbette Amerika
ve Avrupa Birlii oluyor. Yani gnmzn
emperyalist lkeleri. DTP, emperyalist lke-
lerin katks ile Krt sorununu zyor!
stanbul basnnda keleri tutmu ay-
dnlar ise emperyalizmin boylu boyunca
iin iinde olmasna bakarak Ne yapalm,
yapacak bir ey yok, Amerika ve Avrupa ile
bu ii zeceiz diyorlar.
ABD ile zm ne anlama geliyor?
YUGOSLAVYA, IRAK, AFGANSTAN
ok uzaklara gitmeye gerek yok. Son
yirmi yl iinde Blgemizde ABD ve ABnin
dahli ile lkede ulusal sorunlarn nasl
zldne tank olduk. Yugoslavya
dorudan doruya ABD ve AB marifetiyle
her 30 Yugoslav yurttandan birinin ld
bir i savan ardndan 7 paraya blnd.
Hl birka yeni parann bamszl-
n kazanmas ihtimal dahilinde.
Irak, Amerikann gtrd demokrasi
sayesinde 20 yl iinde iki buuk milyon ev-
ladn kurban verdi ve vermeye devam edi-
yor. Fiilen paraya ayrlm durumda.
Sre devam ediyor.
Afganistan ABDnin igali ile zgrle-
ti. Bir milyon Afganl ld. Daha da le-
cek. Afgan toplumu etnik farkllklar teme-
linde yeniden yaplandrld. Yani Afganis-
tann nnde daha ok etnik atma var.
te emperyalizm budur.
UYGUN KOULLAR VE ZM
Krt sorununun zm iin koullar
uygun hale gelmitir. nk sorunun esas
nedeni, Byk Ortadou Projesini hayata
geirmek iin Blgeye igalci bir g olarak
gelen Amerikann askeri varldr.
Amerika imdi kaybediyor ve blgeden
ekiliyor. Amerikann Blgeden gittii ko-
ullarda bu sorunun zm asndan son
derece elverili koullar doacaktr.
Aslnda Amerika giderayak Trkiyeye
bir kazk atmaktadr. Daha dorusu atmak
istemektedir.
birlikiler ve etnik politika bezirgnlar
bu kaz yemee ve milletin de yemesine
yardmc olmaya ok hevesliler.
Trk ve Krdyle milletimizin cevab-
nn ne olduunu yaayarak greceiz.
Gerekte, zm gn getike daha
net bir ekilde ortaya kyor: Trkiye, AB
yelik bavurusunu geri ekecek, Ameri-
kann Byk Ortadou Projesine tavr ala-
cak, NATOdan kacak, byk bir demo-
kratikleme hamlesi ile feodalizmi tasfiye
edecek, kkl bir toprak reformu ile yoksul
ve topraksz kyl brakmayacak, Suriye ve
Irak bata olmak zere ran ve dier blge
lkeleriyle birlik politikas izleyecek ve Av-
rasya ittifak iinde yer alacak
te Trkiyenin lehine alm ancak
byle olur!G
TKP: Krt sorununda
Ergenekon alm
Trkiye Komnist Partisi tarafndan 8 Austos
gn yaynlanan Krt sorununda Ergenekon al-
m balkl bildiride Ergenekon davasnn 3nc id-
dianamesi ve Krt alm eletirildi. Bltende
yle denildi:
ddianame serisinin 3nc filmi ekildi. Bunla-
ra baklrsa, Krt sorununu Kemalizm yaratt,
PKKyi Ergenekon kurdurdu, calan Yaln Kk
ynetti, bu durumda Krt sorununu zmek de
ABDye kald!
Solu, sosyalizmi bir kenara brakp cemaatlerle,
tarikatlarla, AByle, ABDyle yaknlatnzda dze-
nin iyi Krt oluverirsiniz.
Ergenekon 3, AKPnin dnemsel almnda yeri-
ni bulmaktadr. Gndemde Krt alm vardr, Er-
genekon 3 de Krt sorununu merkeze almaktadr.
AKPnin Krt sorununa ilikin zm paketinin
merkezinde Trklerin ve Krtlerin Yeni Osmanl
sistematii iinde ABDnin dnya egemenliinin bl-
gesel ajanlar haline getirilmesi vardr.
Krt siyasetine bir kap almaktadr. ABD mer-
kezli zm paketini tkayan unsurlardan kurtulurlar-
sa Krt siyasetinin n alacaktr. kincisi, zm pa-
ketine ayak diremesi muhtemel olan Trk unsurla-
ra da ayn ekilde yklenilmekte, bunlar da bu ekilde
hizaya getirilmektedir.
ncs, Krt meselesinde Krt milliyetiliine
de Trk milliyetiliine de uzak duran, emperyalizmin
blge planlarna kar da yeterince uyank olan sol ke-
simler bu psikolojik sava hamlesiyle devreden kar-
tlmak istenmektedir. Ergenekon 3n kendisi bir mas-
karalktr.
PARTSNDEN ABD BYKELL NNDE EYLEM
Vatanmzdan elinizi ekin, aksi
takdirde krarz
i Partisi Ankara l rgt, 10 Austos gn Krt almn
ABDnin Ankara Bykelilii nnde yapt eylemle protesto etti. Byk-
elilik nnde basn aklamas yapan P Merkez Karar Kurulu yesi ve An-
kara l Bakan Sefa Koolu, Trkiye zerinde byk bir oyunun oynan-
dn, bu oyunun mimarnn ABD olduunu kaydetti. Trkiyenin tarihi bir
yol ayrmnda olduunu belirten Koolu unlar vurgulad:
Bugn lkemizin ve milletimizin nne getirilmi olan sorun; emperya-
lizm ve feodalizme kar mcadelenin sonunda kurulmu olan Atatrk Tr-
kiyesinden geriye kalan ne varsa onlarn da bir kenara atlmas almasn-
dan baka bir ey deildir. Amerikann acelesi vardr. 2011 ylnda askerle-
rini Iraktan ekmeden nce Trkiyenin Ortadou planlarna uygun olarak
yeniden dzenlenmesi iin abalamaktadr. Trkiye, Krt alm ad al-
tnda ABDnin Kuzey Irak planna teslim alnmak istenmektedir. ABDnin
bu senaryosuna kar tek zm, Kurtulu Savamzn denenmi, snanm
politikalarn yeniden hayata geirmektir. ABDyi ve ona gvenen hainleri
uyaryoruz. Vatanmzdan elinizi ekiniz!
i Partisi olarak Trk ve Krdyle btn milletimizin kendi sorunlar-
n emperyalizme kar
birlik iinde zeceine
gveniyor, Trkiyenin
i ilerine burnunu
sokan ABDyi protesto
ediyoruz.
Eyleme katlan ok
sayda i Partili sk sk
Trk-Krt kardetir,
Amerika kalletir,
Tayyip istifa, Fethul-
lahn yanna sloganla-
r att.
18
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
U
lusal Kanal program ya-
pmcs Teoman Alili, Er-
genekon savclarnn tali-
matyla, hukuksuz bir biimde
gzaltna alnd. Alilinin gzalt-
na alnmasyla birlikte byk bir
dayanma rnei sergilendi. 14
Austos gn, Ulusal Kanal bi-
nas nnde toplanan Ulusal
Kanal izleyicileri, gazeteciler,
sendikaclar, Cumhuriyet okur-
lar, Ulusal Kanal susturma ha-
rektn ve bu kapsamda Teo-
man Alilinin gzaltna alnn
protesto ettiler.
Alilinin sunduu Haber Ma-
sas, 14 Austos akam gazeteci
mit Zilelinin sunumuyla yay-
nna devam etti; Trkiye Gazete-
ciler Sendikas Bakan Ercan
peki de 13 Austosta Aliliye
destek iin programn konuu
oldu.
Ulusal Kanaln telefonlar da
susmad. Yurdun drt bir yann-
dan izleyiciler, Yannzdayz,
yannzda olmak zorundayz.
Ulusal Kanal gnlls olmak is-
tiyoruz demek iin aradlar.
BASIN ZGRL AYAKLAR
ALTINDA
14 Austosta yaplan eylem-
de konuan Ulusal Kanal Yne-
tim Kurulu Bakan Yaln B-
ykdal, Teoman Alilinin
neden gzaltna alndn ve ha-
zrlad haberi ayrntlaryla an-
latt. Teoman Alili, gzaltna
alnd gnlerde Abdullah ca-
lann aklayaca szmona yol
haritasyla ilgili nemli bilgiler
edinmi; son programnda da ha-
beri ekranlara tamt.
Ergenekon savclar, ABD
kaynakl blme ve paralama
plann koruma altna m alm-
lardr? diye soran Bykdal,
unlar syledi: ABDde retilen
programlar uygulamak, AKP ik-
tidarnn varlk nedeni. Bu terti-
bin sorumlusu AKP iktidardr.
AKP Cumhuriyet Devrimimizin
dmandr. Doal olarak bu si-
yasi iktidar basn zgrlnn
de dmandr. Anayasann 28.
maddesi Basn hrdr ve sansr
edilemez diyor. Basn zgrl
ayaklar altndadr. Btn basn
kurulularn ve milletimizi bu
saldry pskrtmek iin daya-
nmaya aryoruz!
Yaln Bykdalnn konu-
mas sk sk, Yurtseverler ka-
cak hesap soracak!, Hkmet
istifa, Tayyip Yce Divana!
sloganlaryla desteklendi.
TEOMAN ALL SERBEST BIRAKILSIN!
Ulusal Kanalla byk dayanma!
Ulusal Kanal program yapmcs Teoman Alilinin Ergenekon tertibiyle
gzaltna alnmasnn ardndan, adeta Ulusal Kanalla dayanma
seferberlii balad. 14 Austosta yaplan eyleme iiler, Cumhuriyet
okurlar, Ulusal Kanal gnllleri, i Partisi, TGB, ADD yneticileri
ve aydnlar katld. Haber Masas, 14 Austos gecesi Cumhuriyet
yazar mit Zilelinin sunumuyla yaynna devam etti.
Teoman onuncu oldu
Teoman Alili, Ulusal Kanal kadrolar veya g-
nllleri arasnda, Ergenekon tertibi kapsamnda
gzaltna alnan onuncu isim. 21 Mart 2008den
beri devam eden gzaltlar, Ulusal Kanaln hedef-
te olduunu gstermeye tek bana yetiyor.
-21 Mart 2008de Ulusal Kanal Genel Yayn
Ynetmeni Ferit lsever, Haber Dairesi Koordina-
tr Dr. Serhan Bolluk, Ynetim Kurulu yesi ga-
zeteci Adnan Akfrat, Ankara Haber Mdr
Hikmet iek ve zmir Temsilcisi Hayati zcan
gzaltna alnarak tutuklanmlard. lsever, Bol-
luk ve Akfrat tahliye edildi ancak iek ve zcan
17 aydr tutuklular.
-23 Temmuz 2008e gelindiinde, Konya mer-
kezli yrtlen operasyonda Mersin temsilcisi
Yusuf Buldu, reklm sorumlusu Nuran Gkdemir
ve kanaln danmanlarndan Prof. Dr. Ukun
Geray gzaltna alnmlard. Prof. Geray, gzalt-
na alnndan birka ay sonra vefat etmiti.
-13 Nisan 2009da tertiplenen operasyonda ise
Ulusal Kanal programclarndan Prof. Dr. Erol Ma-
nisal tutuklanmt. Prof. Manisal kanser tehisiy-
le ameliyat olduktan sonra tahliye edilmiti.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
19
HER GN 100 KYE SYLEMEK
ZORUNDASINIZ!
Bykdalnn ardndan
sz, gazeteci Banu Avar ald.
Bizler ABD, Grcistan, srail
bykelilerinin emriyle TRTde
iten atldk. Birileri de Teoman
gibi, eliliklerin emriyle ieri at-
lyorlar. Bu dalga giderek by-
yor ve giderek sessizleiyor. Ka-
lemlerini satm olanlar artk ses-
lerini karamyor. Kelerinde
stunlarnda yazamyorlar.
Rahat evleri veriliyor onlara, alt-
larna arabalar, villalar ve artk
ieride olanlar gren yok! Teo-
mann ieride olduunu kimse
bilmiyor! Herkes her gn 100 ki-
iye sylemek zorunda onlarn
ieride olduklarn. Onlar unut-
turmamalsnz!
GREV ADIRINI BIRAKIP GELDLER
Grevdeki Selloz-i Sendikas
da eylemdeydi. 35 ii ve sendika
ube Bakan Aydn Parlakkl,
grev adrn brakp Ulusal Ka-
nala destek olmak iin gelmiler-
di. Eitim- 2 no.lu ube Baka-
n Abidin Baysal ve Tekgda-i s-
tanbul 10 no.lu ube Bakan
Muzaffer Dilek de oradayd.
Sendikaclarn konumalar-
nn ardndan Yaasn ulusal da-
yanma!, Ulusal Kanal susma-
yacak! sloganlar atld.
i Partisi Genel Bakan Yar-
dmcs, stanbul l Bakan
Erkan nsel de sendikaclarn,
iilerin, CUMOKun ve aydnla-
rn desteini vurgulayarak te
Ulusal Kanal budur dedi.
nsel, szlerini yle noktalad:
Ulusal Kanal kimse sustura-
mayacak! Teoman Alili derhal
serbest braklsn!
Eylemde ADD Marmara
Blge Sorumlusu Turgut nl ve
air Hseyin Haydar da birer
konuma yaptlar.
DRENEN MERKEZ OLDUU N
HEDEF
Peki, Ulusal Kanal ve Teo-
man Alili neden hedefteydi? 13
Austosta basn toplants d-
zenleyen Ulusal Kanal Genel
Yayn Ynetmeni Turan zl,
aklamasnda bu sorunun da ya-
ntn verdi.
Bu gzalt ve tutuklamalarn
btnyle kanunsuz ve iktidarn
siyasi hedefleriyle ilgili olarak
sahneye konduu bugn ortaya
km bulunuyor.
Ulusal Kanal, ABDnin
Byk Ortadou Projesi kapsa-
mnda yrrle koyduu u s-
zmona Krt alm nedeniyle
saldrya uramaktadr. Ulusal
Kanal Trkiyenin ABD planlar-
na direnen merkezi olduu iin,
o planlar deifre edip milletimize
aklad iin saldrya ura-
maktadr. Bu ok aktr.
Zaten Savc Zekeriya z,
Ergenekon davasnn merkezinde
i Partisiyle birlikte Ulusal
Kanal var aklamas yaparak
sreci itiraf etmitir.
GEREKLER DAHA GL
AIKLAYACAIZ!
Turan zl, Trk basnnn
tarihinde grlmemi bir kuat-
ma ve saldr altnda olduunu
belirterek, bugnk yanda med-
yay igal yllarnn mtareke ba-
snna benzetti. Ergenekon terti-
binde ilk operasyonun basna ya-
pldn syleyen zl, Bir
plan dahilinde byk devlet ola-
naklar da seferber edilerek yan-
da medya yaratlmtr dedi ve
Sabah-atv operasyonuyla bala-
yan sreci zetledi. Bu operasyo-
nun tek bir amac vard: Yan-
da medya yaratlmadan, o
kadar yurtsever aydn Silivri zin-
danlarna atlamazd!
Turan zl, vatansever bas-
nn gzalt ve tertiplerle sindiril-
meye alldn belirterek, un-
lar syledi:
Ulusal Kanal direnecektir.
Basklar bizi yldramaz. Biz
Namk Kemallerin, Abdi pek-
ilerin, Uur Mumcularn,
Ahmet Taner Klallarn dama-
rndanz. Gerekleri aklamay
daha gl olarak srdreceiz.
Basna uzanan eller krla-
caktr. Bu kanunsuz tertipler ce-
zasz kalmayacaktr. Trkiye ta-
rihi bu ekilde ibret rnekleriyle
doludur.
Trk basnn ve kamuoyunu
greve aryoruz. Dayanmaya
aryoruz. Saldrlar elbirliiyle
pskrtmeye aryoruz.
Teoman Alili derhal serbest
braklmaldr!G
20
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
Teoman Alili 11 Austostan beri hu-
kuksuz bir biimde gzaltnda tutuluyor.
Avukat Osman Aydn ahin, 13 Aus-
tosta mvekkiliyle grtrlmedi. Yasa-
ya aykr bu uygulama, stanbul Barosu
Temsilcisi tarafndan da belirlenerek tuta-
nak altna alnd. Alili, 14 Austosta da
avukatyla grtrlmedi.
TALMAT VAR, KARAR YOK!
Alilinin Ergenekon tertibiyle gzaltna
aln da dikkat ekiciydi. stanbul Emni-
yeti Yabanclar ubesinden polisler, hak-
knda Trk vatanda olmad, Trki-
yede kaak alt ynnde ihbar aldk-
lar gerekesiyle Teoman Aliliyi 11 Aus-
tos gn gzaltna aldlar. Oysa Alili,
Trkiyede domu, renimini Trki-
yede tamamlamt. Evet, Makedon asl-
lyd; ancak Vatandalk Kanununun 1.
maddesine gre Trkiyede doan herkes,
hibir makamn takdir ve ilemine gerek
olmakszn vatandalk hakkna sahip!
Nitekim gzaltna alnmasndaki asl
neden ertesi gn ortaya kt.
Terrle Mcadele ube polisleri, ayn
ihbarn kendilerine de yapldn ne s-
rerek Aliliyi 12 Austosta Yabanclar
ubesinden teslim alp kendi ubelerine
gtrdler. TEM polisleri, Avukat Asl-
han Kocabal nceye, Teoman Aliliyi Er-
genekon Savcs Zekeriya zn talima-
tyla gzaltna aldklarn sylediler. Av.
nce, gzalt kararn grmek istediinde
ise polisler belgeyi gsteremediler; geldi,
gelecek diye oyalamaya altlar.
40 GN LEME KONMAYAN HBAR MEKTUBU
13 Austos gn Teoman Alilinin
Bayrampaada oturduu evi arand.
Arama ve el koyma kararnn gerekesi
avukatlara verilmedi, ancak okundu.
Hem Yabanclar ubeye, hem de TEMe
elektronik postayla gnderilen isimsiz,
imzasz bir ihbar mektubu aramaya ge-
reke gsteriliyordu. simsiz ihbar mektu-
bunda, Alilinin Ulusal Kanalda yaynla-
nan programlarnda Ergenekon propa-
gandas yapt ve kaak yaad iddia
ediliyordu. Polis, 1 Temmuz 2009da ya-
plan ihbar 40 gn boyunca dikkate al-
mam, nedense Teoman Alili tam da
calann taleplerine ilikin haberi hazr-
lad srada ileme koymutu!
SU DELLLER!
stelik sre yine tersten iledi. Delil-
den yola karak suluyu bulmas gereken
polisler, nce suluyu buldu; ardndan
suu ilediine dair kant aramaya kt-
lar! Nitekim Alili, evindeki aramadan 2
gn nce gzaltna alnmt!
Polislerin evdeki aramada su delili
diye el koyduu dokumanlar da anlamly-
d :
-Ulusal Kanal danman, Aydnlk yazar
Av. Emcet Olcaytunun kaleme ald,
Teoman Alili adna imzalad Devlet
Bahelinin Dokuz Sabkas adl kitap,
-Prof. Dr. Erol Manisalnn keleme al-
d, Alili adna imzalad Ortak Pazar-
dan ABye Hayatm Avrupa adl kitap,
-i Partisi Genel Bakan Dou Perin-
ekin yazd Gladyo ve Ergenekon
adl kitap ve Aydnlkn 5 farkl says!
Hukuksuzluk diz boyu!
Beni de aln
kampanyasna
youn ilgi
i Partisinin tm yurtta balatt
Dou Perinek ve Yurtsever aydnlar
serbest braklsn kampanyas ereve-
sinde zmirin 11 noktasnda imza masa-
lar ald. Beni de aln sloganyla a-
lan imza masalarna zmirlilerin ilgisi
youndu. Buca irinyer merkezinde a-
lan masada 3 saatte yze yakn imza top-
land. Aralarnda CHP, ADD, CKD ve
Bizder yneticileri ile eski milletvekilleri
ve emekli askerlerin de bulunduu ok
sayda nc de kampanyaya imzalaryla
destek verdi. i Partisi Buca le
Bakanl imza masalarna gsterilen
ilgi karsnda siyasi partilerle grme-
lere balad ve ilk olarak CHP Buca le
Bakanln ziyaret etti.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
21
NDER ZTRK
E
rgenekon savclar, 3. ddia-
namede, yarg mensuplar-
na ynelik bir operasyon
yaplacan itiraf ettiler. ddia-
namenin 26. sayfasnda yer alan
ifade aynen yle:
rgtn, kendi bnyesine
ald ve devletin tm birimleri
iinde yer alan yelerinin tayin
ve terfi ilemleriyle ilgilendii,
rgt yeleri hakknda alm
davalar da lehlerine sonulan-
drmak iin giriimlerde bulun-
mak suretiyle rgt yelerinin
rgte ballk ve sadakatlerinin
arttrlmasn salamay amala-
dklar...
KANADOLUNUN ADI NEDEN YOK?
Savclar, aka szde rgtn
yarg mensuplarn devreye soka-
rak, davalara mdahale ettiklerini
belirttiler. Av. Hseyin Buzolu
da, bu konuyla ilgili nemli bir
noktay vurgulad: Yargtay
Onursal Cumhuriyet Basavcs
Sabih Kanadolunun ad, iddia-
namede ruhsatsz tabanca ele gei-
rilenler arasnda yer ald. Ancak ne
sank sfatyla, ne de pheli sfa-
tyla yer almad. Hakknda verilen
bir takipsizlik kararnn olmad
dikkate alnnca, hakknda devam
eden bir soruturma olduu anla-
lyor. Bu da, yarg mensuplarnn
bir btnlk ierisinde sorutur-
maya dahil edilecei fikrini destek-
liyor.
BAKANLIK DA TRAF ETMT
Adalet Bakanl, 5 Austos ta-
rihli aklamasnda, Sincan Adliye-
sinde yaplan incelemenin, Erge-
nekon balantl olduunu belirt-
miti. stanbuldaki 50ye yakn
hkim ve savc hakkndaki operas-
yonun da bu erevede olduu gz
nne alndnda hedefte yargnn
olduu kesinlemi oluyor.
ARET ALDILAR
Fethullah medyada da,
yarg mensuplarn hedef gste-
ren haberlere yer verildi. Zaman
gazetesinin 7 Austosta, Erge-
nekonun yargy ele geirme
plan deifre oldu balkl man-
et haberinde u satrlar gze ar-
pyordu: nc Ergenekon id-
dianamesi, yargya nasl mda-
hale edildiini gzler nne
serdi. Kent Otel toplantlarn,
HSYK yesi Ertosunun dostum
dedii Ergenekon san Engin
Aydnn organize ettii belirtili-
yor. Toplantlarn amac Ku-
rumlara szmak iin atama yap-
trmak, atanmas istenmeyenleri
engellemek. eklinde zetleni-
yor. ddianameye gre, YARSAV
Bakan Eminaaolu ise Yarg-
tay yesi olabilmek iin Engin
Aydndan yardm istemi.
YARSAV BAKANINA SORUTURMA
Bu haberlerden yalnzca bir-
ka gn sonra, 13 Austosta
Adalet Bakanl, YARSAV Ba-
kan Eminaaolu hakknda so-
ruturma balatt. Soruturma-
nn gerekeleri arasnda Emina-
aolunun 2008 ylnda laiklik
mitingine katlmas yer ald. Emi-
naaolunun, niversitelerde
trban serbest brakan dzenle-
meyle ilgili syledii, Devrim
yasalarna aykr olan trban d-
zenlemesi laik, hukuk dzeni ve
Anayasa Mahkemesi kararlar ile
badamaz eklindeki akla-
mas da savunmas istenen ba-
lklar arasnda. G
3. DDANAMEDE AIK TRAF
Yarg mensuplarn iine alan
bir operasyon yaplacak
Ergenekonun 3. iddianamesinde yer alan satrlar, yargya ynelik
byk bir operasyon yaplacan aka ortaya koydu. ddianamenin
kabul edilmesinin ardndan iareti alan Fethullah medya, yargy
hedef gsterdi. Bir ka gn iinde Adalet Bakanl, YARSAV Bakan
Eminaaolu hakknda soruturma balatt.
Sorumlular ortaya karlacak
HSYK yesi Ali Suat Ertosun, dinlenildii ve takip edildii id-
dialarnn aratrlmas ve sorumlularn cezalandrlmas istemiyle
su duyurusunda bulunmutu. Ankara Cumhuriyet Basavcl, 12
Austosta, Ertosunun su duyurusu zerine soruturma balatt.
Dier yandan Ergenekon davasnda, Bilgiler daha ok avukat-
lardan szyor dedii iin stanbul Barosu tarafndan hakknda in-
celeme balatlan eski Adalet Bakan Mehmet Ali ahinle ilgili in-
celeme sona erdi. stanbul Barosu, 10 Austos gn, ahin hakkn-
da disiplin soruturmas balatt.
M3. iddianameden
yargnn hedef
alnd baz
blmler.
22
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
ANIL TANERCAN
E
rgenekon savclar 3. id-
dianameye dzmece ifade
koydular. Savclarn, MT
muhbiri Tark mitin amcas
Cemalettin mitin azndan
ifade yazdklar ortaya kt.
mit, iddianameye konan ifa-
deyi net bir biimde yalanlad.
te yandan savclar, gizli tank
Osmanmn ifadelerini 3. id-
dianameye tahrif ederek aktar-
dlar. Yargtay Onursal Cum-
huriyet Basavcs Vural Sava,
Ergenekon savclarnn su ile-
diklerini belirterek, sularnn
sabitlenmesi durumunda en
ar ekilde cezalandrlmalar
gerektiini syledi.
ERGENEKON SAVCILARINA
FADE VERMEDM
3. Ergenekon iddianamesinin
bin nc sayfasnda, savclarn
1995 ylnda ldrlen MT
muhbiri Tark mitin amcas
Cemalettin mite ait olduunu
iddia ettikleri ifadeler yer alyor.
lgili blm yle balyor: Bilgi
sahibi Cemalettin mitin
04.11.2008 tarihinde alnan ifa-
desinde
11 Austos akam Star TV
ana haber btenine konuk olan
Cemalettin mitin beyanlar,
savclarn dzmece ifade hazrla-
dklarn ortaya kard. Savclar
kesin bir dille yalanlayan mit,
Ergenekon savclaryla hi g-
rmedim dedi. Cemalettin
mit, 4 Kasm 2008 tarihinde
ifadesinin alnd iddiasna da
1995 ylnda o zamanki Devlet
Gvenlik Mahkemesine verdi-
im ifade dnda, hibir kii veya
kurulua ifade vermedim diye
yant verdi.
Cemalettin mit, yeeni
Tark mitin ldrlmesiyle il-
gili olarak da yle konutu:
Tarkn ldrlmesi olaynn
Ergenekonla bir ilikisi olduu-
nu dnmyorum. Bu olay 3-5
kiinin kar hesaplamasndan
baka bir ey deil.
FADEDE TAHRFAT
Ergenekon savclarnn, 3. id-
dianameyi hazrlarken iledikleri
bir dier su da belgede sahteci-
lik. Zira, savclarn tank ve gizli
tank sfatyla ifadesini aldklar
Osman Yldrmn Cumhuriyet
gazetesine el bombas atlmas
olayna ilikin beyanlarn tahrif
ettikleri de ortaya kt. Osman
Yldrm ilk iddianamede yer
alan ifadesinde Ataehirde bir
toplant dzenlendiini; toplant-
ERGENEKON SAVCILARI BUNU DA YAPTI
nc iddianamede dzmece ifade!
Ergenekon savclar, 3. iddianamede Cemalettin mitin anlatmlar
olduunu iddia ettikleri bir ifadeye yer verdi. Ancak mit, canl
yaynda savclar yalanlayarak byle bir ifadesinin olmadn syledi.
Savclarn, Osmanmn ifadesini 3. iddianameye tahrif ederek
koyduklar da otaya kt. Vural Sava, savclarn iledikleri sulardan
en ar ekilde cezalandrlmalar gerektiini syledi.
MT muhbiri Tark mitin amcas Cemalettin mit, 11 Austos akam Star
TVde. Ergenekon savclar, 3. iddianamede Cemalettin mitin anlatmlar
olduunu iddia ettikleri ifadelere yer verdi. mit, canl yaynda savclar
yalanlad: Ergenekon savclaryla hi grmedim!
Zekeriya z. Ergenekon savclarnn, 3. iddianameyi hazrlarken iledikleri
bir dier su da belgede sahtecilik. Zira, savclarn Osman Yldrmn
Cumhuriyet gazetesine el bombas atlmas olayna ilikin beyanlarn
tahrif ettikleri ortaya kt.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
23
ya Veli Kk, Muzaffer Tekin,
Mehmet Zekeriya ztrk, Meh-
met Fikri Karada, Kuddusi
Okkr ve Oktay Yldrmn katl-
dn, Veli Kkn kendisine
500 bin dolar karlnda gaze-
teye bomba atmasn teklif ettii-
ni iddia ediyordu.
nc iddianamede ise, Os-
manmn ifadelerinden Veli
Kk, Mehmet Zekeriya z-
trk, Fikri Karada ve Kuddisi
Okkrn ismi karld; ifade Os-
manma para vermeyi vaat eden
kiinin Muzaffer Tekin olduu
eklinde deitirildi.
BAZ STASYONU KAYITLARI
OSMANIMI YALANLAMITI
Peki Ergenekon savclar, Os-
manm diyecek kadar kendileri-
ne yakn grdkleri abla katili
gizli tann ifadelerini neden de-
itirdiler? Cumhuriyet gazetesi-
nin avukatlar, 18 Kasm 2008
tarihli durumada, Osmanmn
ifadesinde belirttii isimlerin ve
Alparslan Arslann 29 Nisan-12
Mays 2006 tarihleri arasnda
yaptklar telefon dkmlerinin
baz istasyonlarn gsterir ekilde
alnmasn istediler. Mahkeme
bu talebi kabul etti. Telekomni-
kasyon letiim Bakanlndan
gelen kaytlara gre, ad geen
ahslardan hibiri belirtilen ta-
rihler arasnda Osmanmla ya
da Alparslan Aslanla grme-
milerdi. Dahas, Osmanmn
belirttii tarihlerde hibiri Atae-
hirde bulunmamt!
Baz istasyonu kaytlar Os-
manm yalanlaynca Ergene-
kon savclar 3nc iddianame-
de Osman Yldrmn ifadesinde
deiiklik yapmay uygun grd.
YALANDA ISRAR
te yandan Ergenekon savc-
lar, ikinci iddianamede Jandar-
ma Genel Komutanl bnyesin-
de Cumhuriyeti alma Grubu
adnda gizli bir birim oluturul-
duunu iddia etmilerdi. Bu iddia
Jandarma Genel Komutanl ta-
rafndan yalanlanm, 2003-
2004 yllar arasnda ya da baka
bir tarihte, Cumhuriyeti al-
ma Grubu adyla oluturulmu
bir birim hakknda bilgi ya da
belgeye rastlanlmamtr denil-
miti. Ergenekon savclar bu yal-
anlamaya ramen, nc iddia-
namede de sulamalar Cumhu-
riyeti alma Grubuna da-
yandrd. stelik, savclarn z-
mirde tank sfatyla ifadesine
bavurduklar E. Genelkurmay
Bakan Org. Hilmi zkk de
Cumhuriyeti alma Gru-
bundan haberim yok demiti.
SAVCILAR SU LYOR
Yargtay Onursal Basavcs
Vural Sava, Ergenekon savcla-
rnn iddianameye hayali ifadeler
koyarak ve ifadede tahrifat yapa-
rak Grevi ktye kullanma,
Belgede sahtecilik yapma ve
ftira suu ilediklerini belirtti.
Sava, bu durumda sadece ma-
dur olan taraflarn deil; her
yurttan savclar hakknda su
duyurusunda bulunabileceine
dikkat ekti.
Trk Ceza Kanununda
Grevi ktye kullanma suu-
nun cezas 1 yldan 3 yla, bel-
gede sahtecilik suunun cezas 1
yldan 4 yla; iftira suunun
cezas da 3 yldan 8 yla kadar
deiiyor. Sava, sulu bulunma-
lar halinde Ergenekon savclar-
nn kanunda belirtilen hapis ce-
zalarndan en uzun olanyla ceza-
landrlacaklarn belirterek su-
lar sabit bulunursa en ar ekil-
de cezalandrlmalar gerekir
dedi. G
Org. Kvrkolu:
ren bir iftira!
nc iddianamede, eski Genelkurmay Adli
Maviri Tmgeneral Erdal enelle ilgili bir yol-
suzluk iddias yer ald. Ergenekon savclarnn id-
diasna gre, enele devlet deneinden 535 bin
dolar aktarld ve enel de bu parayla iki daire ald.
Albay Bergtay V. olay soruturmak istedi, ancak
iddiaya gre dnemin Genelkurmay Bakan H-
seyin Kvrkolu, TSKda bazen grev, drstlk-
ten nemlidir diyerek soruturma izni vermedi.
Bu sulamalarn basnda yer almas zerine E. Org.
Kvrkolu, yazl bir aklama yapt: leri srlen
bu iddiann sahibi Albay Bergtay V. ile hibir g-
rme ve temasm olmamtr. Kendisinin ismini
eski Deniz Kuvvetleri Komutan Oramiral lhami
Erdili ikyet eden kii olarak biliyorum. leri s-
rlen iddia iren bir iftiradan ibaret olup iddia sa-
hibini iddetle knyorum.
Osmanm ileri derecede
Sosyopat
Osman Yldrma leri Derecede Anti-Sosyal
Kiilik Bozukluu (Sosyopat) tehisi konulduu
ortaya kt. Osmanma sosyopat raporu, 2005
ylnda GATAda 9 uzman doktor tarafndan yap-
lan inceleme sonucunda verilmi. Raporda, Sos-
yabilitesi iliki kurulur, fakat gven vermez nite-
likte deniliyor.
Ergenekon davasn yrten stanbul 13nc
Ar Ceza Mahkemesi, Osman Yldrmn verdii
ifadelerle Dantay saldrs davas ile Ergenekon
davasnn birletirilmesine karar vermiti.
Psikiyatrlar bu tip hastalarn 10 dakikada 10
yalan syleyebildiini vurguluyorlar. Hukukular
da Ergenekon davasnda, Yldrmn anti-sosyal
kiilik bozukluunun dikkate alnarak karar veril-
mesi gerektiini belirtiyorlar.
Osman Yldrm (nm- dier Osmanm)
24
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
E
rgenekon davasnn savcla-
r 3. ddianamede Sivas
katliamnn da szde rgt
tarafndan ilendiini iddia etti-
ler. Savclarn bu iddialarn gizli
tanklarn ifadelerine dayandr-
dklar basnda ilendi.
ddianamenin ek klasrlerin-
de Sivas katliamna ilikin yeni
delillerin yer ald da ifade edili-
yor.
CUMHURYET SAVUNANLAR KARI
KARIYA GETRLMEK STENYOR
Sivas katliamnda hayatn
kaybeden ailelerin avukat, Cum-
huriyet Kadnlar Dernei Genel
Bakan enal Sarhan, iddiana-
mede Sivas katliamnn szde Er-
genekon rgt tarafndan ilen-
dii iddiasna tepki gsterdi. Ay-
dnlka konuan Sarhan, Cum-
huriyeti savunan insanlarn
kar karya getirilmek istendii-
ni kaydetti. Sivas katliam dava-
snda esas hakkndaki mtalaa-
nn okunmasnn bile gereklerin
grlmesi asndan yeterli ola-
can belirten Sarhan, gericiler
tarafndan gerekletirildii yarg
kararlaryla sabit olan olaylarn
Ergenekona ekilerek yargnn
da yargyla kar karya getiril-
mek istendiini syledi. Bu
dava bitmi bir davadr. Olaydan
sonra faillerin bir blm yaka-
land ve yarglamalar yapld. Bu
yarglama sonucunda Cumhuri-
yetin laik niteliine ynelik ey-
lemlerin gereklemesi amacyla
bu katliamn yapld mahkeme
kararyla saptand. Bu aamadan
sonra bu dava tabi ki bitmedi. Bu
olay meydana getiren gerici r-
gtler koalisyonu teker teker
saptanamad, yarg nne getiri-
lemedi. Bu sebeple davada eksik
bir ey var. Ancak bu eksiklik Er-
genekon davasnda konu edilen
eksiklik deil.
YARGI KARARLARI SABT
Ergenekon davasnda asl
madurlarn sanklar olduunu
syleyen enal Sarhan, Sivas da-
vasnn Yargtaydan kez ge-
tiini vurgulad. Ne olduu,
kimler tarafndan hangi amalar-
la gerekletirildii yarg kararla-
ryla sabit olan bir olaya kar
savclk makam diyor ki, hayr
siz yanlyorsunuz bunlar Erge-
nekonun eylemleriydi. Trki-
yede gerek anlamda terr yok
etmek isteyen ve Trkiyenin
Cumhuriyet deerlerine bal
olarak yaamasn ve gelimesini
arzu eden kesimler zor durumda
braklmak isteniyor. Ben kaygy-
la karladm. Dantay davasn-
da karlatmz durum ne ise
bugn Sivas davasnda da kar-
latmz tablo bu.
SVAS KATLAMI DAVASI AVUKATI ENAL SARIHAN:
Yarg yargyla kar karya getiriliyor
Avukat enal Sarhan, gericiler tarafndan gerekletirildii yarg
kararlaryla sabit olan olaylarn Ergenekona ekilerek yargnn yargyla
kar karya getirilmek istendiini syledi. Sarhan, Dantay
davasnda karlatmz durum ne ise bugn Sivas davasnda da
karlatmz tablo bu dedi.
AKP Hkmetinin Krt
almnn yan sra Alevi a-
lm almalar da sryor.
AKP Hkmeti, Alevi altay-
larndan ncsn 19 Aus-
tosta Ankarada yapacak. a-
ltaya ilahiyatlar, Diyanet -
leri Bakanl temsilcileri ve
din adamlarndan oluan 35
kii katlacak. Katlmclar ara-
snda Prof. Dr. Mehmet Gr-
mez, Prof. Dr. Yaar Nuri z-
trk, Prof. Dr. lhami Gler,
Prof. Dr. Hasan Onat, Prof. Dr.
Snmez Kutlu, Prof. Dr. Meh-
met Akif Aydn bulunuyor. Ay-
rca Almanya Goethe niversi-
tesinden Prof. Dr. mer
zsoy, Milli Eitim Bakanl
Bakanl Din retimi Genel
Mdr rfan Aycan ve Tunce-
li Mfts Arslan Trk de al-
tayn katlmclar arasnda yer
alyor. Diyaneti Bakan Yar-
dmcs zzet Erin temsil edece-
i altaya, Din leri Yksek
Kurulu Bakan Hamza Aktan
da katlacak. Moderatrln
Necdet Subann yapaca a-
ltayda, Hkmeti Devlet Ba-
kan Faruk elik temsil edecek.
3 Haziran gn Ankarada d-
zenlenen ilk altaya alevi de-
deleri ve rgt temsilcileri 8
Temmuzdaki ikinci altaya
akademisyenler katlmt. Cem
Vakf, Alevi Bektai Federasyo-
nu gibi baz Alevi rgt temsil-
cileri AKPnin almna des-
tek verirken, baz Alevi rgtle-
ri ve dedeleri ise dedelere maa
balanmas bata olmak zere
AKPnin giriimlerine tepki gs-
teriyor.
Alevi altaylarnn
ncs din adamlaryla
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
25
GEN VE BALKIZ BU OYUNA GELMEMEL
3. iddianamede adlar mtekil ola-
rak geen, Av. Kazm Gen ve Ali Bal-
kzn bu davaya dahil olmamal diyen
Av. enal Sarhan Alevi kesiminin
kuku iinde kalmasna sebep olacak
bir ortam yaratlmak istendiini syle-
di.
Av. enal Sarhan, 3. ddianamenin
ek klasrlerinde Sivas katliamyla ilgili
yeni delillerin yer aldna ynelik id-
dialara da yant verdi. Yeni gemi ka-
rarlar dorulayabilir. 1993ten bu yana
bu davann iindeyim. Btn veri bilgi
ve belgeleri incelemi bir avukatm.
Aksi ynde delillerin olabileceini d-
nmyorumG
AL RIZA SELMANPAKOLU
(Hacbekta Belediye Bakan
Emekli General)
Sivas ne olduu
belli olmayan
bir tertibe
indirgenemez
Ergenkonun tamamen bir ter-
tip olduu ortada. Sivas katliam,
aydnln karanlklar tarafndan
boulmas giriimidir. Sivas kat-
liam, bilim adamlarnn, yazarla-
rn, tiyatrocularn, airlerin, ozan-
larn, aydn insanlarn yok edil-
mesi, seslerinin kesilmesi hareke-
tiydi. Karanlklar bu katliam din
elden gidiyor, dinsizlere lm sylemleriyle yaptlar. Sivas katliamn, ne ol-
duu belli bir tertibe indirgemek son derece yanltr.
KAZIM GEN (Alevi Bektai
Federasyonu Genel Sekreteri)
Suikast iddiasn
basndan rendim
Alevi Bektai Federasyonu Genel
Sekreteri Av. Kazm Gen, Aydnlka
yapt aklamada, suikast plan id-
diasn ilk defa basndan duyduklar-
n, suikast iddiasnn gerek olup ol-
madnn yarglama srecinde aa
kacan syledi. Gen, Sivas katlia-
myla ilgili iddialar zerine ise net bir
aklama yapmad. Sivas katliamnn
arkasnda bir organize gcn ol-
duunu syleyen Gen ancak eriat-
larn m, devletin mi, kamuoyunda
derin devlet olarak bilinen gcn m
olduu net bir ekilde aa karla-
mamtr. Bu Ergenekon mudur, bir
baka yaplanmamdr bilemeyiz
diye konutu.
26
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
B
abakan Yardmcs ve Hkmet
szcs Cemil iek, 10 Austos
gn Bakanlar Kurulu toplants
sonras aklad: Yarg Reformu Stra-
teji Taslana son ekli verilmitir. Bu
konu bir sonraki Bakanlar Kurulu top-
lantsna Adalet Bakan tarafndan ge-
tirilecek. Star, Yeni afak, Zaman,
Sabah ve Taraf gazetelerinin HSYK yaz
kararnamesi almalar zerinden
yksek yargy hedef alan yaynlarnn
asl amac, yalnzca kararlar etkilemek
deil, Hkmetin Hkimler ve Savclar
Yksek Kurulu (HSYK) bata olmak
zere yksek yargnn yapsn dei-
tirme giriimlerine zemin hazrlamakt.
Hkmetin yarg reformunda yk-
sek yargnn tamamen AKPnin kont-
rolne girmesinin nn aacak d-
zenlemeler var. AKP, tasla yeni ya-
sama dneminde TBMM gndemine
getirmeyi planlyor. Hkmet szcs
Cemil iek, taslan yarg kurumlar-
nn gr alnarak hazrlandn
ifade etti. Yarg kurumlar taslan
mevcut halinin yarg bamszln yok
edeceini vurguluyorlar.
YARGI REFORMUNDA NELER VAR?
Anayasa Mahkemesi, Yargtay,
HSYK ve Askeri mahkemeler
AKPnin hedefinde. Yarg kurum-
lar, Adalet Bakan ve Bakanlk
Mstearnn HSYKdan karl-
masn isterken, taslakta bu istein
aksine HSYKya TBMMnin ye
atamas ngrlyor. Bu durum
HSYKnn tamamen yasama ve y-
rtmenin kontrol altna girmesi
eklinde deerlendiriliyor. Anayasa
Mahkemesi iin de benzer bir giri-
im planlanyor. Buna gre Yksek
Mahkeme yelerinin yars siyasi
parti kontenjanndan seilecek.
TBMMdeki partilere, temsil oran-
larna gre kontenjan verilecek ve
RTKte olduu gibi yeler belirle-
necek. Yksek Mahkemenin ikili
bir yapya dntrlmesi planla-
nrken, kiisel bavurunun da yapl-
mas ngrlyor. Taslakta Askeri
Mahkemelerin yapsnn dzenlen-
mesi de ngrlyor. Askeri mah-
kemelerin sadece hkim snfndan
yelerden olumas ngrlen tas-
lakta, hkim olmayan subay yele-
rin askeri mahkeme yeliklerinden
kartlmas planlanyor. Taslakta,
askeri mahkeme binalarnn askeri
hizmet alan dna kartlmas da
ngrlyor.G
19 Temmuz 2009,
Aydnlk
YARGI REFORMU BAKANLAR KURULU GNDEMNDE
Yksek yargya kuatma
Meclisten balatlyor
AKP Hkmeti, HSYK bata olmak zere yksek yargnn yapsn
deitirme giriimine resmen balyor. Yargnn; yasama ve
yrtmenin kontrolne girmesini ngren Yarg Reformu Strateji
Tasla Bakanlar Kurulu gndeminde. Taslan yeni yasama
dneminde TBMMye gelmesi planlanyor.
Yargtay ve Dantay,
Yarg Reformu Strateji Tasla-
na ilikin Adalet Bakanl-
na gnderdikleri grlerin-
de unlar kaydetmilerdi:
YARGITAY:
HSYKya Adalet Bakannn
bakanlk etmesi yarg bam-
szln zedeleyen bir olgudur.
Yrtme erkinin iinde bulu-
nan Adalet Bakanl Mstea-
rnn kurulun doal yesi ol-
mas da yarg bamszl ilke-
si ile badamamaktadr. Yarg
Reformu Stratejisi taslanda
bu ynde bir ilerlemeye rast-
lanmad gibi; askine Kurulun
oluumunda Yasama ve Yrt-
me organ tarafndan ye sei-
mi planland belirtilmi ol-
makla yarg bamszl nok-
tasnda mevcut durumun bile
gerisine dlmesi olasl sz
konusudur. Byle bir yaplan-
ma, hkimlerin sradan memur
haline getirildii, amirlerinden
emir ald, yarg bamszln
daha da geriye gtrecek bir
sistemi douracaktr. Sonuta
Anayasann kuvvetler ayrl
ilkesine ok esasl bir aykrlk
oluturaca aktr.
DANITAY:
Adalet Bakan ile Adalet Ba-
kanl Mstearnn Kurulda
bulunmas uygun grlmemek-
tedir. Yrtme ya da yasama
organnn HSYK yelerinin se-
imine dorudan ya da dolayl
katlm da siyasi etki doura-
bilecek niteliktedir. Hkim ve
savclarn HSYKdaki temsilci-
lerini kendilerinin semeleri
hususunda yetkilendirilmeleri-
ni tavsiye ediyoruz.
YARGI KURUMLARI:
Uygulama hkimleri, memur haline getirir
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
27
MEHMET ARSLAN
D
iyarbakrda belli medya
organlarnn manetlere -
kararak verdii Analarn
bulumas haberini kartrdk-
a altndan ilgin bilgiler kyor.
ncelikle organizasyonu yapan
Mslm ztrkle ilgili veriler
ok arpc. www.haberiniz.com
internet sitesinde yer alan bilgile-
re gre, ztrkn bakan
OHAL Gazileri ve ehit Aileleri
Dayanma Dernei Milli Savun-
ma Bakanl tarafndan kabul
grmyor. ztrk bu nedenle bir
dnem, kap kap dolaarak
MSByi ve Genelkurmay ikyet
etti. Sitede, istedii sonucu ala-
mayan ztrkn daha sonra,
AKP ynetimine yaklamaya a-
lt belirtiliyor
Bu yaknlama zellikle
Melih Gkekle ztrkn ad-
nn sk sk yan yana zikredilmesi-
ne yol ayor. Trkiye Harp Ma-
lul Gaziler ehit Dul ve Yetim-
leri Dernei Diyarbakr ube
Bakan Reit Can da olaya ili-
kin bir gn sonra yapt basn
aklamasnda ztrke Anka-
ra Bykehir Belediyesiyle ili-
kisini soruyor.
YANDA MEDYADA BOY GSTERD
ztrkn AKPye yakn
basn yayn organlarnda boy
gstermesi de dikkat ekici.
Derneiyle, 29 Mart 2009 se-
imleri ncesinde CHPli Byk-
ehir Belediye Bakan aday
Murat Karayalna kar eylem-
ler yapan Mslm ztrk, H-
kmete yakn gazetelerde de ar-
pc aklamalar yapt.
11 Aralk 2008 tarihli Vakit
gazetesinde Ben Urfalym
Krdm Vatanm, topram,
insanlar, bayram ve ezanm
canmdan ok seviyorum.
()Artk biz, akan kan dursun
istiyoruz. Blgeden gelen yeni
ehit ve gazi haberlerine taham-
mlmz kalmad. Kalc bir
zm istiyoruz. Bu zme en
iyi rnek bir dernek ats altnda
oluturduumuz mozaik... Gk-
kua misali her kimlikten gazi-
ler burada bir aradayz. Birbiri-
mize sk sk sarlm, her trl
acmz, kederimizi ve mutlulu-
umuzu paylayoruz. Bizim der-
dimiz, bu gkkuandan rahat-
sz olan yaplarn srekli olarak
lkeyi kartrmak adna gerek-
letirdikleri provokasyonlar...
aklamalaryla dikkat eken z-
trk ayn haberde u demeci de
veriyordu:
Biz bu derin yaplarn deif-
re edilmesini istiyoruz. Terrden
nemalanp sorunu zmsz hale
getiren kim varsa, cezalandrlsn
istiyoruz.
HURT TOLONU SULADI
Devam eden mraniye Soru-
turmas Davasna ilikin de ko-
numa ihtiyac hisseden ztrk,
Birinci Ordu eski Komutan
Emekli Orgeneral Hurit To-
lonu sulayc ifadeler de kullan-
mt. Cihan Haber Ajansnn 29
Austos 2008 tarihli haberine
gre ztrk, Emekli Orgeneral
Tolonun, ehit yaknlarn H-
kmet aleyhine kkrtmak iste-
diini iddia etmiti.
Bu durum tam da Krt al-
m iddialarnn gndeme geldii
bir dnemde yaanan buluma-
nn ilk fikrini ortaya atan isim de
ilgin. Hatrlanacak olursa ba-
snda, Krt meselesi ile ilgili
olarak ok gzel gelimeler
olacak diyen Cumhurbakan
Abdullah Gln ei Hayrnisa
Gln analarn bir araya geti-
rilecei bir proje hazrl iinde
olduu haberleri yaymlanmt.
Haziran ay banda ortaya kan
bu gelime ehit ailelerinden
tepki ekmi, sonrasnda konu ile
ilgili bir sessizlik olmutu.
Diyarbakrdaki organizas-
yon, bu gelimenin Mslm z-
trke havale edildiini gsteri-
yor.
ZTRKN ORTAI PKKNIN YAN
KURULUU MEYADER
ztrkn organizasyonu or-
taklaa dzenledii Mezopotam-
ya Yaknlarn Kaybedenler Der-
nei (MEYADER) PKKnn yan
rgtlenmelerinden biri olarak
biliniyor. MEYADER daha nce,
PKKnn arsyla Bar (!) a-
drlar kurulmasna nclk et-
miti.G
MMslm ztrk:
E. Org. Hurit
Tolon, ehit
yaknlarn hkmet
aleyhine kkrtmak
istedi
PKKNIN YAN KURULUU MEYADERLE ORTAKLIK
Analar buluturan ztrkn
AKP ilikisi
Diyarbakrda Analar bulutu haberinin mimar Mslm ztrkn
ilgin bir gemii var. Milliyeti camiadan genler eskiden
milliyetiydi yorumlar yapyor. Sonradan AKPye yaknlat. Melih
Gkek ile i ilikisi olduu bile iddia ediliyor. Bu operasyonu Krt
almndan da ayr tutmamak gerektiini bir kenarda tutalm.
28
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
NAC ER
B
oazii Elektrik Datm
Anonim irketi (BEDA),
stanbulda drt blgede a-
t Elektrik Sayac Skme
Takma halesini, en uygun tek-
lifi yapan irketlere deil; beinci,
altnc ya da yedinci srada yer
alan irketlere verdi. Bu nedenle
BEDA, 1 milyon 85 bin lira
zarar etti.
stelik 2007 ylnda alan
ihale, tam 5 kez tekrarland. lk 4
ihale, eitli gerekelerle iptal
edildi. Bylece ihale sreci 2009
ylna kadar sarktld.
2 YILDA 4 KEZ PTAL EDLD
Elektrik sayac skme takma
ihalesine Bayrampaa-Silivri-Sa-
ryer blgesinde 14, Sefaky-Ba-
krky-Beyazt blgesinde 11,
Beyolu-alayan-Gngren
blgesinde 10 ve Gaziosmanpa-
a-Avclar-Kumburgaz blgesin-
de 14 firma katld.
25 Ekim 2007de balayan
ihale sreci; 26 ubat 2009da
yaplan 5. ihalenin BEDA tara-
fndan 2 Haziranda kabul edil-
mesiyle nihayet sonuland.
BEDA Genel Mdrlnn
karar, ihalede ilk sralarda yer
alan firmalar artt.
2 BLGENN HALES SSTEM
ENERJYE
Sefaky-Bakrky-Beyazt
blgesi iin yaplan ihalede 1. s-
rada yer alan firma, 1 milyon
730 bin lira fiyat teklif etmiti.
Ama ihale 5. srada yer alan Sis-
tem Enerjide kald. Sistem Ener-
jinin teklifi 1 milyon 976 bin
lira; aradaki fark da 246 bin li-
rayd.
Sistem Enerji, Gaziosmanpa-
MBEDA, elektrik
sayac skme
takma ihalesini 2
ylda 4 defa iptal
etti. 5. ihale kabul
edildi, ancak
ihalenin en uygun
teklifi veren
firmalara
verilmemesi
nedeniyle kurum 1
milyon 85 bin lira
zarar etti.
SAYA HALESN 6. VE 7. SIRADAK FRMALAR ALDI
BEDA, usulsz ihaleyle
1 milyon lira zarar etti
Bedan 2007de alan saya skme takma ihalesi nihayet sonuland.
Elektrik sayalarn skme takma iini 7. srada yer alan Sistem Enerji ve
nka naat ile 6. srada yer alan Sezen Yavuz LPG ald. BEDA, ihaleyi
uygun teklifi veren irketlere brakmad iin 1 milyon 85 bin lira zarar etti.
Genel Mdr Atalay, sorularmz yantsz brakt.
Uluslararas
l Kanununa gre,
elektrik sayalarnn 10
ylda bir muayene edilmesi
gerekiyor. Bu ilem,
stanbulda en son 1997
ylnda yaplm. hale
srecindeki 2 yllk
gecikme, stanbuldaki
muayeneyi de bir o kadar
geciktirmi. Konunun
uzmanlar, kalibre
edilmemi sayalarla,
salkl faturalandrma
yaplamayacan
belirtiyorlar.
BEDA Genel Mdr Abdullah Atalay,
27 Temmuzda makamna yazl olarak
ilettiimiz sorulara, dergimiz baskya
girene dek yant vermedi.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
29
a-Avclar-Kumburgaz blgesin-
deki ihaleyi de kazand. Bu bl-
gede yaplacak i iin 1 milyon
423 bin lira teklif etti; bu tekli-
fiyle 7. sraya yerleti. Oysa 1. s-
radaki firma 1 milyon 217 bin
lira teklif etmiti. BEDA, bu ter-
cihiyle 205 bin lira daha zarar
etti.
DERLER NKA VE SEZEN
YAVUZDA KALDI
Bayrampaa-Silivri-Saryer
blgesinde de durum farkl deil-
di. halede, en uygun teklifi yapa-
rak 1. srada yer alan firma, ya-
placak i iin 1 milyon 145 bin
lira fiyat vermiti. haleyi kaza-
nan ise 7. sradaki nka naat
oldu. nka naat, 1 milyon 393
bin lira nermiti. Aradaki fark
248 bin lirayd.
BEDA, ayn ihale usulszl-
nedeniyle, Beyolu-alayan-
Gngren blgesi iin yaplan
ihaleden de 385 bin lira zararla
kt. hale, 1 milyon 922 bin TL
teklif vererek 6. srada yer alan
Sezen Yavuz LPGye verildi. 1.
srada yer alan firmann teklifi
ise 1 milyon 537 bin lirayd.
MUAYENESZ SAYALARLA
SALIKLI FATURALANDIRMA
OLMAZ
BEDAn bu tercihleri akl-
larda soru iaretleri brakt.
BEDA Genel Mdr Abdullah
Atalaya ihalelerde usulszlk id-
dialarn sorduk. Atalay, 27
Temmuz gn makamna yazl
olarak ilettiimiz sorulara hl
yant vermedi.
te yandan Uluslararas l
Kanununa gre, elektrik saya-
larnn 10 ylda bir muayene edil-
mesi gerekiyor. Sanayi Bakanl-
nn ilgili ynetmeliinin 9.
maddesi de yle diyor: Elek-
trik, su, hava gaz, doal gaz sa-
yalar ile akm ve gerilim trans-
formatrlerinin muayeneleri 10
ylda bir yaplr.
Bu ilem, stanbulda elektrik
sayalar iin en son 1997 ylnda
yaplm. hale srecindeki 2 yl-
lk gecikme, stanbuldaki mua-
yeneyi de bir o kadar geciktirmi.
Konunun uzmanlar, kalibre
edilmemi sayalarla salkl fa-
turalandrma yaplamayacan
belirtiyorlar.G
1- halenin en uygun fiyat
veren firmalara deil de, 5inci,
6nc ve 7nci sradaki firmalara
verilmesinin nedeni nedir?
2- lk sralarda yer alan fir-
malar neden uygun grlmemi-
tir?
3- halenin en uygun fiyat
veren firmalara verilmemesi 1
milyon 85 lira zarara yol ayor.
Bu durumu kamu yarar asn-
dan nasl aklyorsunuz?
4- hale neden 4 kere iptal
edildi?
5- halenin ikinci kez, ma-
kamnz tarafndan iptaline ge-
reke olarak, artnamenin
eksik olmasn gsteriyorsunuz.
artnamenin eksik olmasn
nasl aklyorsunuz?
6- stanbuldaki sayalarn
en son 1997 ylnda kalibre edil-
dii doru mu?
Bu ilemin yasal sresini 2
yl am olmas, kurumunuz
asndan hukuki bir sknt ya-
ratmyor mu?
Sistem Enerji, iki blgenin
ihalesini kazand. Bakrky
blgesi iin girdii ihalede
5. srada, Gaziosmanpaa
blgesi iin girdii ihalede
ise 7. srada yer alyordu.
BEDA, iki ihaleye 451 bin
lira fazladan demeyi gze
alarak Sistem Enerjiyi
tercih etti.
BEDA Genel Mdr Abdullah Atalaya sorular
Lhaleye en
uygun teklifi veren
firmalar ile ihaleyi
kazanan firmalarn
fiyat farklarn
gsterir tablo.
BASALII
Genel Bakan Yardmcmz sevgili
Mehmet Cengiz ve ailesine, annesi
Muazzez Cengizin
lm nedeniyle basal ve
metanet dileriz.
i Partisi
Mersin l rgt
BASALII
Gazeteci, Fotoraf sanats,
deerli dostumuz, gzel insan
Mehmet Erduru kaybetmenin znts
iindeyiz. Aclarn paylar, ailesine ve
yaknlarna basal dileriz.
Aydnlk ve
Ulusal Kanal alanlar
30
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
SEYR DEFTER
Boazii niversitesinde
Atatrke saldr
Boazii niversitesinde Rektrlk binasnn
hemen yannda bulunan yn tabelasndan Atatrk
Enstits yazsnn ilk drt harfini kazdlar.
Aydnlkn sorularn yantlayan Boazii niver-
sitesi Rektrl ve Atatrk Enstits yetkilileri, ilk
nce tabeladaki Atatrk yazsnda meydana gelen ha-
sardan haberleri olmadn belirttiler. Ayn gn iin-
de tekrar aradmz yetkililer bu kez, olayn Cuma
gn fark edildiini ve yeni bir tabela iin sipari ve-
rildiini sylediler. niversite yetkilileri tabeladaki ka-
zma olaynn kastl yaplp yaplmadn bilmedikle-
rini dile getirdiler.
Erdoana ceza veren
Hkim v beraat etti
Tayyip Erdoan ehitlere kelle dedii iin 3
kuruluk tazminat demeye mahkum eden Kartal
2nci Sulh Hukuk Mahkemesi Bakan Sevgi v,
Adalet Bakanlnn grevi ihmal iddiasyla at da-
vada beraat etti. 8 Austosta Yargtay 4nc Ceza
Dairesi oy birliiyle verdii kararda grevi savsama
kastyla davrandna dair kesin bir kant bulunma-
dna hkmetti. Hakim Sevgi v, Avustralyada
katld radyo programnda, terrist bandan
Sayn, ehitlerden de kelle olarak bahsetmesi
zerine ehit ailelerinin at davada Tayyip Er-
doan 3 kuruluk tazminat demeye mahkum et-
miti. Hemen ardndan Adalet Bakanl baz davala-
rn gerekeli kararlarnn ge yazld iddiasyla v
hakknda soruturma balatmt. Soruturma sonun-
da 6 aydan 2 yla kadar hapis istemiyle hakknda
dava alan v, Yargtay 4nc Ceza Dairesi tara-
fndan grlen davada oy birlii ile beraat etti.
Telekulak yasasna dzenleme
Telekulak yasasnda, babakanla keyfi atama hakk tand
eletirisi zerine yaplan deiiklik 7 Austosta hayata geirildi. Ana-
yasa Mahkemesi Telekulak yasas olarak bilinen Telekomnikasyon
yoluyla yaplan iletiimin tespiti, dinlenmesi, sinyal bilgilerinin deer-
lendirilmesi ve kayda alnmasna dair usul ve esaslarla ilgili ynetme-
liin baz maddelerinde deiiklik yapt. Yaplan dzenlemeyle, y-
netmeliin 24. maddesindeki Bakanln ynetmelikte yer alan faa-
liyetlerle ilgili denetimi, Babakann zel olarak yetkilendirecei kii
veya komisyon tarafndan yaplr fkras yrrlkten kaldrld.
Yeni dzenlemeyle Telekomnikasyon letiim Bakanlnn grev-
lerinin tanm da yeniden yapld. TB internet ortamnda yaplan ya-
ynlarn ieriklerinin izlenmesinin hangi seviye, zaman ve ekilde ya-
placan belirleyecek. nternet ortamndaki yaynlarn izlenmesi iin
gerekli altyapy kurduracak. Babakann kurula atama yapmasn
salayan telekulak ile ilgili kanunu, eski Cumhurbakan Ahmet Nec-
det Sezer Anayasa Mahkemesine gtrmt
Memleketinde Erdoana,
protesto stne
protesto
Recep Tayyip Erdoan, 12
Austos gn AKPnin Rizedeki l
Danma Meclisi toplantsnda,
ard arda protestolarla karlat.
Erdoan toplantnn yapld salo-
na girmeden hemen nce Melek
Bulut isimli 55 yalarnda bir
kadn feryat ederek enitesi iin i
istedi. Bulut, korumalar tarafndan
apar topar uzaklatrld. Daha
sonra salona geen Babakan Er-
doan, bu kez de yal bir partili
tarafndan protesto edildi.
Yaad skntlar dile getiren
partili byle mi hizmet edeceksi-
niz Rizeye diyerek tepkisini gs-
terdi.
Ksa bir sre sonra adnn
Sevim Topu olduu renilen bir
bayan Bu kriz ne olacak kriz var
kriz diye barmaya balad. Er-
doan bu protestolarn aknln
uzun sre zerinden atamad.
Topu da, Babakanlk korumalar ve polisleri tarafndan salondan
kartld.
Protesto nedeniyle Erdoann hayli moralinin bozulduu gz-
lerden kamad. Erdoan ard arda gelen protestolar zerine bu
salon ierisine girenlerin tamamen l Danma Meclisi yesi ol-
duunu sanmyorum. Farkl insanlar da burada bulunuyor diye-
rek, bu tepkilerin kendi partililerini balamayacan ima etmeye
alt.
Konumas srasnda baka bir Rizeli dinleyici darlanma de-
yince Erdoan, yle cevap verdi: Ben darlanmayrum da bu tip
yanl konumalar beni rahatsz ediyor
SEYR DEFTER
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
31
Mehmet Ali ahine
meslekten men yolu
Ergenekon davasnda
Bilgiler daha ok avukatlar-
dan szyor dedii iin stan-
bul Barosu tarafndan hak-
knda inceleme balatlan
eski Adalet Bakan Mehmet
Ali ahin ile ilgili inceleme
sona erdi. stanbul Barosu 10
Austosta Mehmet Ali ahin
hakknda disiplin sorutur-
mas balatt. ahin, gnder-
dii savunmada, szlerinin
ba tarafnn kesilerek veril-
diini iddia etti.
Bilgilerin yarg mensuplarnca szdrlp szdrlmadnn arat-
rlmas talimatn verdiini belirten ahin, Baz avukatlarn da
zaman zaman bu bilgileri verme ihtimalinin bulunduuna ilikin
rnekler verdim. Konumamda bizzat savunma hakkn ve meslek-
talarm hedef almadm diyerek ikyetin reddini talep etti.
Raportr raporunda ise ahinin yapt aklama ile Barolar
Birlii meslek kurullar ile Avukatlk Yasasna aykr davrand
belirtilerek, disiplin cezas uygulanmasn istedi.
Mehmet Ali ahin, sulu bulunmas halinde uyarma veya 10 bin
liradan 150 bin liraya kadar para cezas alabilir ya da meslekten
men edilebilir.
Haberaldan yurtsever tavr
Dnya Yank Dernei, 2010da stanbulda yapa-
ca kongreyi, Ergenekon soruturmalarnn yaratt
gvensizlik ortam ve ekonomik sorunlar gereke
gstererek baka yere kaydrmaya karar verdi. Bu du-
ruma dernein eski Bakan, Ergenekon tertibi kapsa-
mnda tutuklu bulunan Prof. Dr. Mehmet Haberal
tepki gsterdi.
Haberal tedavi altnda bulunduu stanbul Tp Fa-
kltesi hastanesinden dernek ynetimine bir mektup
yazarak, lkelerinizde yaananlar beni nasl ilgilen-
dirmezse, lkemde yaananlar da sizleri ilgilendirmez.
Trkiye, dnyann en gvenli lkelerinden biridir ve
bu kongrenin btn sorumluluu da bana aittir.
dedi.
ki ylda bir dzenlenen Dnya Yank Dernei
kongresinin 15.sinin nmzdeki yl Trkiyede ya-
plmas planlanyordu. Dernek yeleri, Trkiyede
Haberal ve Bakent niversitesine yaplanlardan do-
lay, bu durum zme kavuana ve Haberaln say-
gnl iade edilene kadar, toplantmz Trkiyede d-
zenleyerek, bu lkeyi onurlandrmamamz gerektiine
karar verdik. eklinde aklama yapmt.
ETTde 58 araca el konuldu
ETT 154 milyon TLlik vergi borcunu deyeme-
di. Beyolu Vergi Dairesi de ETT Genel Mdr,
genel mdr yardmclar, mdrler ve dier ynetici-
lerin kulland 58 arac haczetti.
stanbul Bykehir Belediyesi Basn Danman
Ahmet Faruk Yanarda, yapt aklamada, bir ihale
dzenleyerek hacizli aralarn 19unu sattklarn sy-
ledi. Yanarda, ETTnin 154 milyon liralk vergi
borcunu dorulayarak, ETTnin de indirimler nede-
niyle Maliye Bakanlndan 210 milyon lira alaca
olduunu, maliyenin tedbir amacyla byle bir adm
attn aklad.
ETT daha nce hem sk sk bozulan metrobsle-
riyle hem de btede verdii 1 milyar 109 milyon li-
ralk akla gndeme gelmiti.
Basavclk RTK yeleri hakknda
soruturma izni istedi
Ankara Cumhuriyet Basavcl,
Kurmay Albay Dursun iekin su
duyurusu zerine RTK yeleri
hakknda 11 Austos gn Baba-
kanlktan soruturma izni istedi.
Albay iek, maksatl ve gerek
d bilgileri ierecek ekilde yayn
yaptn belirttii baz televizyon
kanallaryla ilgili gerekli tedbirleri
almad gerekesiyle RTK yeleri
hakknda grevi ihmal suundan su duyurusu yapmt. iekin
avukat Mustafa evik tarafndan sunulan su duyurusu dileke-
sinde, Taraf gazetesinde 12 Haziran 2009 tarihinde yaymlanan
haberle gndeme gelen kat parasnn kimler tarafndan retil-
dii ve bahse konu gazeteye servis edildiine ynelik aratrma ve
soruturmalarn devam ettiini belirtmiti.
Genelkurmay Bakanl Askeri Savcl tarafndan geni kap-
saml bir soruturma balatldn ve yayn yasan hatrlatan
Mustafa evikin dilekesinde baz kanallarn isimleri de yer ald.
Bata Samanyolu Haber ve Samanyolu TV, Kanal 7, Kanal 24,
ATV ve TRT 2 olmak zere baz televizyon kanallar tarafndan
karalama ve iftira kampanyasna dntrlen televizyon yaynla-
rnn nlenmesine ynelik gerekli tedbirlerin alnmas konusunda
yasal yetkili ve sorumlu olan RTK, bahse konu yasal sorumlu-
luklarn yerine getirmemitir.
32
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
SEYR DEFTER
Genlik mcadelesi
har zammn engelledi
Hkmetin niversite harlarna yzde 500 zam yapaca
haberine karlk renciler, birok ilde kampanya balatt.
Trkiye Genlik Birlii stanbul ve Ankara bata olmak zere
zmir, Eskiehir, Denizli, Antalya ve Sakarya gibi birok ilde
protesto gsterileri dzenledi. 10 Austosta toplanan Bakanlar
Kurulu niversite harlarna yzde sekizlik zam yaplmas ka-
rarn ald. Trkiye Genlik Birlii Genel Bakan Osman Yl-
maz 11 Austosta yapt aklamada har zammn deerlen-
dirdi. Tayyip Erdoan AKP grup toplantsnda bu konu ile il-
gili tepkisini gsteren rencileri adaba davet etmi ve aklselim
rencileri ve ailelerini uyarmtr! Genliin demokratik tepki-
sini edepsizlik olarak nitelemek ancak Tayyip Erdoanlarn
tavr olabilir. Hakkn arayan iftiye, vatann savunan askere,
bu lke iin cann vermi ehitlere syledikleri btn toplumun
hafzasndayken Tayyip Erdoann bizleri adaba davet etmesi-
ni halkmzn takdirine brakyoruz. Ylmaz, AKP iktidarnn
paras olmayan okumasn anlayn benimsediini ifade ede-
rek, AKPnin yapmay planlad har zammn ald tepkiler
sonras rafa kaldrdn belirtti.
ktidar depremle ilgili
politika gelitiremedi
Byk Marmara Depreminin 10. yldnmnde, Trkiye
Mimarlar ve Mhendisler Odas Birliine bal naat, Jeoloji
ve Jeofizik Mhendisleri odalarnn stanbul ubeleri Neler ya-
pld, Niye Yaplamad? konulu bir altay dzenledi. 13
Austostaki altayn al konumasn TMMOB stanbul l
Koordinasyon Kurulu Sekreteri Tores Dinz, TMMOB Baka-
n Mehmet Soanc ve Vali Yardmcs Hikmet akmak yapt.
TMMOB Bakan Mehmet Soanc, iktidarn bugne kadar
depremle ilgili bir politika gelitiremediini ifade ederek, AB
uyum yasalar bir rpda meclisten geiriliyor, deprem yasalar
bekliyor dedi. 4 oturum halinde gerekletirilen altaya, Prof.
Dr. Okan Tysz, Dr. Doan Kalafat, Prof. Dr. Aytl Kasa-
polu, Prof. Dr. Betl engezer, Do. Dr. zlem Sarkaya, Do.
Dr. Alper lkive Prof. Dr. Alper nl konumac olarak katld.
YK, niversitelerin ilerine
yetiemiyor!
Yksek retim Kurulu Yrtme Kurulu yesi Prof.
Dr. Atilla Eri, Bursada yaymlanan Park Magazin Der-
gisinin Austos saysnda kan rportajnda, YKn
ar yetkileri olduunu syleyerek niversitelere bte-
lendirmeden, idari mekanizmaya ve akademik duruma
kadar her alanda mdahale ettiini syledi. Eri, YK
yesiyim ama ben bile bu yetkilerden, mdahalelerden ra-
hatszm dedi.
Trkiyede niversite saysnn 139a ktn hatrla-
tan Prof. Dr. Eri, bu niversitelerin ilerine YK olarak
yetiemediklerini syledi. Prof. Dr. Atilla Eri, Ne denet-
leme kurulu yetiebiliyor bu ilere, ne de bizim dier dai-
relerimiz dedi.
Prof. Dr. Atilla Eri szlerini yle srdrd: yle
vakf niversiteleri var ki ABDdeki niversitelerden pa-
hal. YK olarak buna karamyoruz ama u anda 12
tane vakf niversitesi balangta vaat ettikleri ykml-
lklerini yerine getirmedikleri iin kara listede. Hatta ba-
zlarnda ikazn ikinci aamasna geildi. Sonraki aama-
da kontenjan vermiyoruz. kazn gereini yerine getirmez-
lerse nmzdeki sene kapatlma kararna gidilecek.
Denizli
SEYR DEFTER
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
33
Trkolog Jean Paul Roux
hayatn kaybetti
Fransz sosyolog
Jean Paul Roux, 29
Haziran 2009da 84
yanda hayatn kay-
betti.
Birok eseri Trk-
eye evrilen Roux
Trklerin tarihi hak-
knda sekin yaptlara
imza att.
Collgee de Fran-
ceda renciyken
Dou medeniyetlerine
ilgi duymaya balayan
Roux, Dou Dilleri
Yksek Okulunda
Arapa okuduktan
sonra, Trke ren-
meye karar verdi. Trkolog hocas Grousset, Cengiz
Han ve Timurlenk gibi byk fatihleri sevdirdi, Rouxyu
uzun soluklu aratrmaya yapmaya zendirdi.
stanbulun fethinin 500. yldnm vesilesiyle
1953te Trkiye konusunda almaya balayan Roux,
Jean Louis Bacqu Granmond ile birlikte Mustafa
Kemal Atatrk ve Yeni Trkiye balkl bir kitap kaleme
ald. Roux 1984de yaymlanan Trklerin Tarihinde
Osmanl mparatorluunu ve Cumhuriyeti, balang-
tan itibaren Trk kavimleri ve devletlerinin tarihi gibi
ok geni bir ereveye oturttu.
Trk dostu arkiyat Roux Trklerin uzun tarihini,
fetihler yapan ve devletler kuran kavimlerin tarihi olarak
grd ve anlatt.
Kemal Nebiolu
mezarbanda anld
DSK ve Tr-
kiye i Parti-
sinin kurucula-
rndan Kemal
Nebiolu, l-
mnn 3. yln-
da ailesi ve
DSK yneticile-
ri tarafndan
Zincirlikuyuda-
ki mezar ban-
da anld. i s-
nfnn nderle-
rinden olan Ne-
biolu, 10 Aus-
tos 2006 sabah
kanser tedavisi
grd ili
Osmanolu kli-
niinde 80
yanda hayatn
kaybetti.
15-16 Haziran direniinde nemli rol stlenen Nebiolu,
1976 ylnda Trkiyede kitlesel lekte ilk kez kutlanan 1
Mays i Bayramnn tertipleme komitesi bakanln yapt.
Taksimde kutlanan 1 Mays 1976 i Bayramna yaklak
400 bin kii katlmt.
DSKin en nemli ilkelerinden olan Tabann sz ve karar
sahibi olma ilkesini sendikal mcadeleye getiren ve uygulayan
kiiydi. Hayatnn son yllarn Cumhuriyet Vakf Dayanma
Kurulu yesi ve CUMOKun nemli isimlerinden biri olarak
geirdi.
Gne ve hidrojen arabalar zmirde yart
TBTAK tarafndan dzenlenen Formula G-Gne Arabalar yar ve Hidromobil Hidrojen arabalar yar 9 Aus-
tos gn zmirde yapld. Bornovaya bal Pnarba Pistinde gerekleen yarma izleyenlere byk heyecan yaatt.
Gnn ilk yarna 20 niversiteden 23 gne enerjili ara katld. Yar, 25 tur sonunda T ekibi Socrat isimli ara-
cyla birinci tamamlad. Anadolu niversitesi Gne Arabas takm ikincilii ve Uluda niversitesi Makine topluluu n-
cl ald.
Gnn kinci finalinde ise hidrojenle a-
lan hidromobil aralar piste indi. Yarlara
18 ekip katld. Yarmada Makine Mhend-
isleri Odas takm Poseidon isimli aracy-
la birinci oldu. Ankara niversitesi ikinci,
Erciyes niversitesi de nc olmaya hak
kazand. Yarlarla ilgili Aydnlka bilgi
veren TBTAK Bakan Yardmcs Prof.
Dr. mer Anlaan yle konutu. Temel
beklentimiz rencilerimizin hem teknolojiy-
le ilgili bilgi edinmesi, hem de teorik alma
dnda ellerinin fiziksel dnyaya, gerek so-
runlara demesiydi. Yaklak bin renci 5
yl ierisinde bu konularla urat. Buda biz-
ler iin byk baar salad.
Milliyette Devrim Sevimayn 3-
13 Austos 2009 gnleri arasndaki
dizisinin bal, Trkiye kendi mo-
delini aryor. Ancak, Sevimayn
Krt sorununa zm diye grleri-
ne bavurduu Snmez Kksal,
Mehmet Eymr, Vamk Volkan,
Mithat Sancar, Erturul Krk,
Abdlkadir Aksu, Ahmet nsel vb.
gibi isimlere bakldnda nasl bir
Trkiye modeli arandn tahmin
etmek zor deil.
Emekli Bykeli mit Pamir, dizinin 7 Austos 2009
gnl blmnde, Krtler ayrlmak istiyorsa bunun aama-
lar konuulur balkl yazsnda referandum neriyor. Krt
yurttalarmza birlikte mi, yoksa ayr m yaamak istedikle-
rini bir an nce soralm diyor!
Pamire gre Trklerin, Krtlerden ayrlmak gibi bir ta-
lepleri olmadna gre, referandum yalnzca Krtler arasn-
da yaplmal. Eer Krtlerin te ikisinden ou ayrlalm
derse o zaman bunun aamalar konuulur diyor.
Milliyet yazar Kadri Grsel 9-10 Austos 2009 gnl ya-
zlarnda Pamirin nerisini, 22 yl boyunca ortaya atlm
en isabetli, en zl ve en cesur zm nerisi olarak vd.
Cumhuriyetten Ali Sirmen, birlikte yaama isteinin
kendisine Trk diyenlere de sorulmas gerektiini savun-
du. (10 Austos 2009)
Hrriyetten Nuray Mert, referandumla, sorunu sonuca
balamay ummann manaszlna dikkat ekti. (10 Aus-
tos 2009)
Milliyetten Gneri Civaolu ise bunun zm deil,
tersine zmn nn tkayacak bir forml olduunu be-
lirtti. Civaolu, Gndz Aktann, Referandum bir kez ya-
plr. O da Lozan srecinde yaplmtr diyebiliriz grn
hatrlatt. (11 Austos 2009)
Referandum mmkn mdr? Evet, yaplabilir. Fakat,
belirli tarihsel koullarda.
Trkiyenin birliini savunan, kendine gvenen, ulusalc
bir ynetim, Bat destekli
blcl nce yalnzla-
trp, sonra yok etmek,
halk yanna ekmek iin
referanduma bavurabilir.
Ancak bugn referan-
dumun hibir koulu yok-
tur. Anayasal ve yasal hi-
bir hukuki dayana da
yoktur.
Ama mit Pamir, Ben
Trkiyenin kendi yasala-
rna bakmam, kiz Yasala-
ra bakarm derse olur!
Zaten o yasalar bunun
niin kabul edilmedi mi?
34
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
HAFTANIN NOTLARI
HKMET EK
Blmek iin referandum
smail Yldz, Ergenekon birinci davasnn sank-
larndan. 18 Temmuz 2007 gnnden beri tutuklu.
Yldz ile tutuklananlarn tm tahliye edildi. Ama o
25 aydr hapis.
Yldz, Ankarada SESAR adl bir aratrma ku-
rumunun sahibi. imdi kapatmak zorunda kald.
Mterileri arasnda AKP ve Ankara Bykehir Be-
lediye Bakan Melih Gkek bile vard.
3. ddianamede Yldz, Hizb-ut Tahrir ile ba-
lantl gsteriliyor. Ergenekonun ynettii r-
gtlerden bir Hibb-ut Tahrir eksikti, o da tamam-
land!
Son durumada sz alan Yldz, Beni Hizb-ut
Tahrircilerin telefonlarnn SESARda km olma-
syla itham eden iddia makamndaki bir savcnn akrabas ile SESARn Ankaradaki ofisini tuttuk. Sayn savc akrabasna
ap sorsayd Bu smail kimdir diye.
Ne heyetten ne de savclardan Yldz doru mu sylyor, kimdir bu savc? diye merak eden kmad!
SESAR savcnn yeeni ile birlikte tuttuk!
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
35
HAFTANIN NOTLARI
Kahvelerde okey oynamay yasaklayan m ararsnz,
yoksa Atatrkn kentin merkezindeki heykelini vinle kal-
drtp gizleyeni mi?
Alevi kylere zorla camii yaptran m ararsnz, tarikat
ayinlerine katlan m?
Ya da Suudi merkezli Rabta parasyla Hacca gideni mi?
Bizzat ikenceye katlan da kt, cinayet san yandala-
rnn kamalarna yardmc olan da
Son 30 yl iinde byle insanlar vali oldu, bulunduu e-
hirde devleti temsil etti.
Geen hafta AKPnin Ordu Valisi Ali Kabann marifetini
basndan rendik. Kaban, cami tuvaletlerindeki pisuarlar
itikadmza aykr diyerek kaldrtt!
Beyaz eya datan Tunceli Valisi Mustafa Yaman, Fet-
hullahn Abant Platformunda szclk yapan Bolu Vali-
si Halil brahim Akpnar, Tayyip Erdoann olu Bilali 21
gnlk askerliinden uurlayan Burdur Valisi Halil brahim
zimenden sonra bir de bu kt!
Vali ve kaymakamlar arasnda irticai kadrolama, Trki-
yenin son 20 ylna (siz bunu 12 Eyll 1980 darbesi olarak
da okuyabilirsiniz) damgasn vurdu.
Tansu illerin babakanl dneminde (1995) hazrla-
nan bir istihbarat raporunda, devletin 810 kaymakamndan
364 kadn eli skmay (dini nedenlerle) reddedecek kadar
banaz yapdadr deniliyordu.
Ayn tarihlerde CHPnin 77 ilin vali, kaymakam, il ve ile
emniyet mdrlerinin siyasal eilimleri zerine hazrlatt
bir raporda, yneticilerin neredeyse yars tarikat balant-
l kyordu.
1996 ylnda Bat alma Grubu tarafndan hazrlanan
Bat Harekt Konsepti balkl raporda, ciddi ve kkl
tedbirler alnamaz ise, nmzdeki birka yl iinde mcade-
le etme ve nlem alma imknnn bile kalmayaca saptan-
yordu.
te AKPnin valileri byle.
Devletin valisiymi!
Gerek, her zaman bize sunulduu gibi deildir. Haftalardr Somalili korsanlar ile yatp kalkyoruz. Bat medyas So-
maliyi terrn yeni merkezi olarak ilan ediyor. Trk medyas da ou zaten Bat kaynakl olan haberlerle geri kalmyor.
Hele Aysun Kaptann rehin alnmasndan sonra korsan haberleri daha ne kt. (Aysun Akbay, karlan 5. Trk
gemisi Horizon 1in 4. kaptan) Hatta o blgede grev yapan Trk Deniz Kuvvetlerini neden saldrmyorsunuz diye su-
layan haberler bile kt!
Korsan hikyelerine Bat gzyle bakmayan tek gazete Cumhuriyet oldu. Ga-
zetenin 9 Austos 2009 gnl Pazar ekinde Mete Kzk imzal kim bu Somali
korsanlar? haberi ve Birlemi Milletler grevlisi olarak yllarca Afrikada bu-
lunan Prof. Dr. Nihat G. Knkolunun Bir baka adan Somali korsanlar
balkl yaz dizisi (11-12 Austos 2009), hayatta kalmaya alan Somali
halk hakknda aydnlatc bilgiler veriyor.
1969 ylnda bir devrimle iktidara gelen Siad Barre, kabileler savan sona er-
diriyor, Somaliyi tek bayrak altnda birletirmeye aba gsteriyor, Batnn s-
mrgeciliine kar mcadele veriyor, lkenin kaynaklarna sahip kyor. Bat
tarafndan diktatr ilan edilip devrilmesinden sonra lke i savalardan kur-
tulamyor.
lkenin zengin balk kaynaklar (zellikle istakoz) Batl irketler tarafndan
talan ediliyor. ok lezzetli meyveleri de Batnn zehirli atk maddelerinin bo-
altld Somali kylar ple evriliyor. Barrenin tek devleti, yedi eyalete b-
lnm, kabileler aras sava bitmek bilmiyor.
Siad Barre dneminde Mogadiuda gece yar-
s bir gen kz gvenle dolaabilirken bugn
lke yz binlerce insann kurunlardan ve alk-
tan ld bir kargaaya srklendi diyor,
Prof. Dr. Knkolu.
Somali halknn byk ounluu korsanlar
destekliyor. Onlar lkenin ulusal sularn ve
haklarn koruyan, sahip kan gler olarak g-
ryor.
Somali Mslman bir lke. lkede en sevi-
len kadn adlarndan biri, stanbul!
Korsan Somalili deil Bat!
36
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
HAFTANIN NOTLARI
Aye Arman
beni ziyarete gelmedi!
Mehmet Demirta hatrlyorsunuz. (Aydnlk,
12 Temmuz 2009) Ergenekonun en uzun sredir
(12 Haziran 2007) hapiste olan tutuklu san.
Demirtan durumunu Deniz Seki ile karlatr-
mtm.
Deniz Sekiye bir mesaj var, iletmemi istedi:
Deniz hanm, zmeyin kendinizi. Hakszla
urayan ne ilk, ne de sonuncu olacaksnz. Gene
de anslsnz! Aye Arman beni ziyarete gelmedi,
en azndan sesinizi duyurabildiniz. Aydnlk yaz-
masa, bizi duyan da olmayacak.
Sen yanmasan, ben yanmasam nasl kar bu
hukuk dze deil mi?
27 aydr tutuklu olan Demirta, Sekiye zgr-
lk diliyor.
Ercan Akyol, Milliyet, 7 Austos 2009
Latif Demirci, Hrriyet, 9 Austos 2009
Musa Kart, Cumhuriyet, 10 Austos 2009
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
37
ERYE ER / DORUYA DORU
Nazl Ilcak
Teknik takip!
Hkimler, dinlendik diye kyameti koparyorlar ama ba-
zlarnn ilikisi en kibar deyile can skc.
Sabah, 7 Austos 2009
Yasin Doan
DTPye vg
AK Partinin DTP ile grmesini Kandille, terr rgtyle
pazarlk gibi yanstmak hangi manta sar DTP hukuk ve
demokrasi iinde faaliyet gstermektedir.
Yeni afak, 7 Austos 2009
Asaf Sava Akat
Ekonomi tkrnda!
2009un da kt geeceini dnmtm. Dolays ile
be kuruumu borsada deerlendirme frsatn da kardm.
Vatan, 9 Austos 2009
Okay Gnensin
nc iddianame
Yzlerce sayfann okunmas ve deerlendirilmesi de kolay
deil. nc iddianame, ilk ikisindeki boluklar dolduruyor.
Vatan, 10 Austos 2009
Refik Erduran
Faizm tehlikesi yok!
Benzeri yollardan ben de getim. Gnmzde Trkiyenin
u ya da bu tr faizme srklendiini grsem yine de gee-
rim. Ama yok yle bir tehlike.
Sabah, 10 Austos 2009
Fehmi Koru
Samimiyet!
Trkiyenin yolunu kesen terrist eylemlerin sona ermesi
konusunda Washingtonun samimi olduuna inanyorum.
Yeni afak, 10 Austos 2009
Deniz Gke
Ekonomik yorum!
Yorumcularn yzde sekseni ktmserlie yeminliler
ou ya Marksizme, komnizme ya da sosyalizme gnl ver-
mitir.
Akam, 12 Austos 2009
Ruen akr
Davutolunun yeni vizyonu
Badat yolunda Davutolu biz gazetecilere uzun uzun
Irak ile birok alanda entegrasyonu (btnleme) hedefledik-
lerini syledi.
Vatan, 12 Austos 2009
Deniz lke Arboan
Nabucco ve Gney Akm
Nabucco ABD (AB deil), Gney Akm ise Rusya proje-
sidir. Her ikisi de ABnin enerji yolunu kontrol altna alr.
Akam, 10 Austos 2009
Nuran Yldz
TBMMnin yeni bakan
TBMM Bakan, seildii koltuu borlu olduu Musta-
fa Kemalden biri diye sz etti Ayn koltua oturmak,
Mustafa Kemalle ayn dzeyde olma hissi mi verdi yoksa?
Haber Trk, 10 Austos 2009
Melih Ak
Hocaefendiye hrmeten
THY yneticilerinin altndaki Audi arabalarn plakalar
FG imi. Nedense
Milliyet, 11 Austos 2009
Ruhat Mengi
zkk niye pheli deil?
Asl enteresan olan ise emekli Orgeneral Hilmi z-
kkn darbe planlarndan haberdar olduunu ve adalet-
ten gizlediini bildirmesine ramen onun pheli g-
rlmemesi.
Vatan, 11 Austos 2009
Oray Ein
Taraf gazetesi
Taraf gazetesinin hlihazrda 100e yakn davas var
nk bu gazetenin yayn politikas karalamak, iftira
atmak, damgalamak ve ihbar zerine kurulu.
Akam, 12 Austos 2009
Bekir Cokun
Alm!
Trkiye blnyor
Grmyor musunuz?
Hrriyet, 12 Austos 2009
Necati Doru
Mimar ABD
Abdullah calanla yapmaya altklar almn mimar
ABDdir.
ABD istedi diye alm yapmak demokratiklik deil,
kuklalktr.
Vatan, 12 Austos 2009
lhan Seluk
3. ddianame
Ergenekon tertibi usta profesyoneller tarafndan icat
edilmi bir operasyon
Peki, iddianameleri kim hazrlyor?
F polisi
Cumhuriyet, 12 Austos 2009
38
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
BELMA YCEL/ ZMR

alma ve Sosyal Gvenlik Ba-

kanl isizlere alt aylk istih-
dam yaratacak yeni bir proje
balatt. zmir ayann tantm top-
lantsnda Vali Cahit Kra isizlerin
bu projede motivasyon amal ie
alndklarn vurgulad. Ve ekledi: -
iler bunu bilsinler yoksa sre do-
lunca karmza karlar!
ZMRDE 10 BN KDEN 2 BN
YARALANABLECEK
Toplum Yararna alma
Programlar adl proje illerin
Kurumu Mdrleri tarafndan y-
rtlecek. Belediyeler, odalar, sen-
dikalar, Vakflar Blge Mdrlk-
leri, sivil toplum kurulular bu
projede yer alabilecek.
Bakanlk proje iin zmire
2009 yl sonuna kadar kullanl-
mak artyla 10 milyon TL denek
verdi. Ancak nmzdeki drt ay
iinde projeler hayata geirilmezse
Bakanlk parasn geri isteyecek!
Proje zmirdeki on binlerce i-
sizin yalnzca 2 binini alt aylna
i sahibi yapacak. e alnanlar
evre temizlii, vadi slah, aa-
landrma, park dzenlemesi, yol,
su ebekelerinin yapm ve onarm
ile kaldrm deme gibi grevler-
de bulunacak. alanlara ortala-
ma 550 TLlik maa verilecek.
Proje tantm metninde bavu-
ru yapacak katlmclarda aranan
artlar sralanyor:
Emekli, malul, dul ve yetim ayl-
alanlar ie alnmayacak.
18 yan stnde olacak.
-kura kaytl olacak.
-kurun dzenledii projeyi ta-
ntan toplantlara katlm olacak.
sahibi olmak isteyen yurtta
son bir ylda proje sahibi kurumda
almam olacak
TANITIM TOPLANTISI LG GRMED
Projenin zmir ayann tantm
toplants 11 Austos Sal gn va-
lilikte yapld. Toplantya zmirde
bulunan 30 belediye bakan, oda-
lar, sendikalar, Vakflar Blge
Mdrl, 30 sivil toplum kuru-
luunun ynetici ve temsilcileri a-
rld. Ancak yalnzca be beledi-
ye bakannn katld toplantya
dier kurumlar da ilgi gstermedi.
zmir Valisi Cahit Kra top-
lantda yapt konumada kurum
yneticilerine seslendi. nsanlar
motive etmek iin ie aldmz
belirtmeliyiz. Yoksa ie aldk, is-
tihdam ettik. Sre dolunca, biz de
burann iisiyiz diye karmza -
karlar
Program kapsamnda kurulu-
lar projelerini en ge ay sonuna
kadar hazrlayarak Kurumuna
sunacak. Toplantya katlan tem-
silciler projeyi Aydnlka deerlen-
dirdi.
KALICI ZM DEL
Toplantya katlan kurum tem-
silcileriyle grtk. Projeyi yr-
tecek kurumlardan bazlar isizli-
e kar ksa vadeli zmlerin
sonu getirmeyeceini vurgularken
bazlar da projeyi destekledi.
Trk- 3 Blge Temsilci Yardm-
cs Tuncay Kirekaya, yaralarn
byle sarlamayacan syledi.
Bu isizlie kar kesin bir zm
yolu deil. nsanlar 12 ay alp
geinemezlerken alt aylk i imk-
n yeterli olmaz. nsanlar byk
bir umutla i kaplarnda dolan-
yor, bu devamllk arz etmeli.
Karaburun Belediye Bakan
Serdar Yasa da hkmetin bu pro-
jeyle artk krizi kabullenmi g-
rndn vurgulayarak Onlara
herhalde alt aya kadar talar yeri-
ne oturacak gibi geliyor dedi.
Dikili Belediye Bakan Osman
Gven isizliin alt aylk bir sre-
de zlmesinin mmkn olmad-
n projenin iilerin ie devamn
salamas gerektiini syledi.
zmir Esnaf ve Sanatkrlar
Odalar Birlii Bakan Zekeriya
Mutlu ise projeyi olumlu karlad-
n belirterek, Yalnzca kamu
kurulular deil zel sektr de
projeler reterek katk salaya-
cak dedi. G
MHkmet
isizleri
rahatlatacak ara
formller peinde.
SZLE ALTI AYLIINA ZM
alma Bakanlndan
isizlere bir parmak bal!
Projeyi aralarndan belediyeler, sivil toplum rgtleri ve sendikalarn
da yer ald eitli kurumlar yrtecek. Projenin tantm toplantsnda
Vali Cahit Kra isizlerin bu projede motivasyon amal ie
alndklarn vurgulad. Ve ekledi: iler bunu bilsinler yoksa sre
dolunca karmza karlar!
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
39
11 Austos Sal gn CHP lideri
Sayn Deniz Baykal, bugnlerde ik-
tidarn piyasalarda dolatrd, Krt
Sorunu ile ilgili deinmelerde bulu-
nurken, oktandr unuttuu Ata-
trk sanayi ve eitim uygulama-
larn and. Bugnk dertlerimizin
Atatrk devletilik ve Anado-
luya yaygn bir eitim politikasyla
zme kavuacan srarla belirt-
ti. oktandr unuttuu Partisinin
kurucu liderinin bu lkeyi nasl sfrdan ayaa kaldrp
byk devlet haline getirdiini, onu unutturmak isteyen-
lere tam zamannda hatrlatmas cidden hoa gidecek bir
tavr oldu.
DEVLET DOUYA GDECEK! SZE
VERECEK!
Dou insan toprak aalarnn yar
ekyala benzer yntemleriyle top-
raksz braklmtr. Bu uygulamalara
rnein Bismil Cumhuriyet kynde
ve Urfann ncl kynde sadece
i Partisi kar kmaya almtr.
CHP bu hakszlklara kar ana muha-
lefet gcyle kar kmamtr. Bay-
kal buna deinmese de Douda on
yllardr sanayi kurulmaynn blge
genlerini isiz brakt, mitsiz hale
getirerek dalara kmaya zorladn
anlatt. Bu ac gidiin ilacnn devletin
kendisinin ortaya kp, zel sektr
beklemeden, fabrika kurmas oldu-
unu anlatt. Tayyip Erdoan Ben
fabrikay devlet eliyle kurmam. Te-
vik veririm zel sektr kurar. de-
mektedir. Yllar geti nemli tevikler
verildi zel sektr blgede isizlii
azaltacak bir sanayi kurmaya gitme-
di. Gitmez de. Bu anlaldna gre oraya Devlet olarak
oraya sen gideceksin diyordu Baykal. Kr edip etme-
mesine bakmadan, orada fabrikalar kurup isizlere i ve-
receksin
KTDAR TERS YOLDA
Adil bir toprak dalm getirecek Toprak Refor-
mundan sz amasa da Devlet eliyle ve sosyal amalar-
la hemen fabrikalar kurulmas konusundaki bastrmasy-
la Baykal gerekten Krt Sorunu ya da Dou sorununu
zmeye dnk hakl bir deinmede bulunmutur. Byk
Atatrk yaamndan sanayinin sadece stanbul, zmir gibi
byk kentlerde deil, Anadoluya yaygn bir ekilde ku-
rulmas iin devletilie Anayasada yer verecek biimde
lkeye g ve moral vermiti. Ankaraya bal bir kyde
(Krkkalede), Kastamonuya bal bir kyde (Karabkte)
Aydna bal Nazillide, Tokatn Turhalnda, Bursann
Gemlikinde zetle daha ok Anadolunun ilerlemeye
muhta yrelerinde devlet eliyle kurulan fabrikalarla bu-
gnk gibi nfusun baz kentlerde gereksiz ve dengesiz
ylmas nlenmiti. Dnn ki, Atatrk dneminde s-
tanbulun nfusu yarm milyonun biraz zerindeydi. Kay-
seri, Adana, Malatya, Sivas, Zonguldak gnden gne
nfus topluyordu. Bugn de Doudaki sorunlarn zm
yollarndan biri devletin kra zarara bakmadan blgeyi
fabrikalarla donatmasdr. Bugnk iktidar byle yapaca-
na Anadoludaki Cumhuriyet yaplarn (Hem de ayn
Baykaln destek verdii politikalarla) yerli yabanc ir-
ketlere satyor.
CUMHURYET LSELER
Biz lisede okurken, Anadolu lise-
leri snavlarda stanbulun yerli ve
yabanc liseleriyle yarrd. Bir Bal-
kesir Lisesi vard yllarca o zaman
giri snavyla renci alnan Yksek
Mhendis Mektebi (imdiki Teknik
niversite) giri snavlarnda ilk de-
receleri elinden brakmazd. Ayn e-
kilde Sivas, Antalya, Denizli, Kasta-
monu liseleri Mhendis ve SBF s-
navlarnda stanbul, zmir, Ankara li-
selerine meydan okurdu. Benim
okuduum Yozgat Lisesi, 1942 y-
lnda Siyasal Bilgilere snavla 5 -
renci birden sokmutu. Okula btn
Trkiyeden giren 120 adaydan 5
tanesi Yozgat Lisesinden idi. Hem
de bu baarlardan birisi 7. olan eski
Bykeli Nazif Cuhruha nasip ol-
mutu.
Benim okula girdiim 1945te ilk
on dereceyi alanlardan 6 tanesi,
Bursa, Yozgat, Kayseri, Sivas ve De-
nizli lisesi mezunlaryd. Bunlardan
Denizli Lisesi mezunu 2 aday 2. ve
4. sray kazanmt. Ancak ayn derecelerle Mhendis
Mektebini de kazandklar iin oray yeleyip bizim okula
(o zaman ismi Siyasal Bilgiler Okulu idi) gelmediler. Giri
snavna girip de kazananlar arasnda ok sayda Kars,
Diyarbakr, Trabzon, Sivas, Kayseri ve Gaziantep liseleri-
ni bitirmiler vard. zel yabanc liselerden sadece
renci snav kazanmlard (Saint Joseph ve Saint Be-
noitdan)
Benden daha sonra liseyi bitiren Sayn Baykal, Cum-
huriyet Liselerinin bu eite yakn baarl dalna da
iaret etti. Bugn bir Denizli, bir Balkesir, bir Erzurum,
Diyarbakr, Kars, Yozgatl rencinin bu baarlar sala-
masn hayal edebilir miyiz?
Byk Atatrk ve onun iktidarn yrtenler, arkada-
lar
Sizleri bize unutturamazlarG
Baykaldan Atatrk dnemi anlar
EMEK DNYASI
ARSLAN BAER
KAFAOLU
M Tayyip Erdoan
Ben fabrikay devlet
eliyle kurmam.
Tevik veririm zel sektr kurar.
demektedir. Yllar geti nemli
tevikler verildi zel sektr
blgede isizlii azaltacak
bir sanayi kurmaya gitmedi.
Gitmez de.
Bu anlaldna gre oraya
Devlet olarak oraya sen
gideceksin diyordu Baykal.
Kr edip etmemesine bakmadan,
orada fabrikalar kurup
isizlere i vereceksin. L
40
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
HAKAN TOPKURULU
A
BDde 8 Austos gn ya-
ymlanan ve tm dnyada
sevinle karland syle-
nip borsalarn yukar doru ha-
reketlenmesini salayan isizlik
verilerine biraz detayl bakld-
nda bizim TKin yaptna
benzer bir gariplik grnyor.
imdi aadaki tabloya biraz ya-
kndan bakalm. Tablo ABDnin
Bureau of Labor Statistics adl i-
gc istatistikleri ofisi tarafndan
hazrlanm.
Haziran aynda toplam ig-
c saysn 154 milyon 926 bin,
isiz nfus 14 milyon 729 bin. Bu
rakamlara gre isizlik oran 9,5.
Temmuz aynda ayn ilemi
yaptnzda, toplam igc say-
sn (154 milyon 504 bin) isiz
saysna bldnzde, sonu
yzde 9,4 kyor. Temmuzda i-
sizlik oran hazirana gre azal-
m grnyor.
ok rahatlatc deil mi?
Amerika artk krizin dibini
buldu, eh ok az da olsa isizlik-
te bir azalma var. Canm hemen
olacak deil ya yava yava da
olsa ykselecek. Ama sonuta U
balad. Viraj dndk
Oysa alan saysnda 155
bin kiilik bir d var. O
zaman isizlik nasl azalr?
imdi tabloya biraz daha dik-
katli bakyoruz.
BR AYDA 637 BN K
ARAMAKTAN VAZGEM
Haziran aynda igc ra-
kamlarna dahil edilmeyenlerin,
bir baka ifadeyle i aramaktan
vazgeme vb. gibi nedenlerle i-
gc toplam dna karlanla-
rn says 80 milyon 729 bin kii
iken, temmuz aynda bu say 81
milyon 366 bin kii olmu. Dier
bir ifadeyle, bir ayda 637 bin kii
i aramaktan vazgemi. ara-
maktan vazgeenler isiz sayl-
mad iin, alan saysndaki
155 bin kiilik azalma isizlik
oranlarna yansmyor. Hatta,
isiz saylmayanlarn saysndaki
art, isiz kalanlarn saysndan
daha yksek olduu iin, isiz sa-
ysnda bir ay iinde 267 bin kii-
lik bir d kaydediliyor.
Oysa 267 bin kiilik yeni is-
tihdam, kesinlikle sz konusu
deil. Tersine, istihdamda 155
bin kiilik azalma var, bir baka
deyile ABDde bir ayda 155 bin
kii iini kaybetmi. Bu demektir
ki, isizlik binde 1 orannda art-
m. bulma umudunu kaybet-
mi insan says ciddi oranda (bir
ay iinde binde 4) artm grn-
d iin, isizlik oran binde 1
dm gsterilebiliyor.
ABDde isizlik rakamlar
aklanmadan nce Bat basn u
tr haberler yapmt: siz ka-
lanlar bebek bakmay sevdi, i
aramaktan vazgetiler
TERSNE DNYA!
Trkiyede de benzer bir bi-
imde isizlik oran dk gste-
riliyor. 1998 ncesinde istihda-
ma katlmaya hazr faal nfus
yzde 53t. Bu oran bugn
yzde 47ye kadar indirildi. a-
lmaya hazr olduu halde umu-
dunu yitirdii iin i aramayanla-
r faal nfusa dahil etmemek ayr
bir tartma konusu. Ancak AKP
iktidar dneminde, kyden
kente gn faal nfusa katks
bile dmeye balad.G
BEBEK BAKMAYI SEVDLER, ARAMAKTAN VAZGETLER
ABDde isizlik deil
i umutlar azald!
ABDde bir ayda 637 bin kii i aramaktan vazgeti. aramaktan
vazgeenler isiz saylmad iin, alan saysndaki 155 bin kiilik
azalma isizlik oranlarna yansmad. Hatta, isiz saylmayanlarn
saysndaki art, isiz kalanlarn saysndan daha yksek olduu iin,
267 bin kiilik yeni istihdam varm gibi grnyor. Oysa yeni
istihdam kesinlikle sz konusu deil.
siz saylmayanlarn says
isizlerden daha hzl artt (milyon)
Haziran 2009 Temmuz 2009 Deiim Yzde
gc 154,926 154,504 -422 -0,27
stihdam 140,196 140,041 -155 -0,11
sizlik 14,729 14,462 -267 -1,81
gcne dahil olmayan 80,729 81,366 637 0,79
sizlik oran 9,5 9,4
gc saysnda 422 bin kiilik d var. 637 bin kii i aramaktan vazgeince, alanlarn says 155 bin kii dt halde
istihdam artm gibi gsteriliyor.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
41
i simsarl konusunu bir sredir
tartyoruz. zetleyeyim: 26 Haziran
2001 tarihinde TRK- Genel Bakan
Bayram Meral, DSK Genel Bakan S-
leyman elebi, HAK- Genel Bakan
Salim Uslu, TSK Bakan Refik Baydur
ve alma ve Sosyal Gvenlik Bakan
Yaar Okuyan bir protokol imzaladlar.
Bu protokole gre, taraflarn grev-
lendirecekleri retim yeleri (Bilim
Kurulu) bir i yasas tasla hazrlaya-
cakt. Taraflarn temsilcisi retim yelerinin oybirliiyle kabul
edecekleri her konu herhangi bir ekince ileri srlmeden ta-
raflarca kabul edilmi saylacakt.
Byle sama bir taahhdn altna nasl gi-
rildiini anlamak mmkn deildir.
KRALAMAYI ONAYLAYAN SENDKALAR
Bilim Kurulu, hazrlad i kanunu tasla-
n 26 Haziran 2002 tarihinde sundu. Bu tas-
lan 8. maddesi ii kiralamakla ilgiliydi.
Daha da kts, bu maddenin (c) fkras, ii
simsarlna (ii kiralayan zel istihdam b-
rolarna) kapy aralyordu. Bylece, 26 Hazi-
ran 2006 gn imzaladklar protokol gerei,
TRK-, DSK ve HAK-, ii kiralamay
onaylam oldu.
AKP iktidar dneminde 22 Mays 2003
gn kabul edilen 4857 sayl Kanunu da
kiralk iilii yasal hale getirdi (Madde 7).
Dier bir deyile, Trkiyede 6 yl akn bir s-
redir kiralk iilik uygulanyor.
Alt yldr sren uygulamaya gre, Trki-
yede bir irket kendi istihdam ettii iileri
bir baka irkete kiralayabilmektedir.
Bu dzenlemeler AB ve ABD emperyalist-
lerinin talepleri dorultusunda biimlendirilmiti. Ancak em-
peryalistlerin talebi bununla da snrl deildi. Dier talepleri,
zel istihdam brolarna da bu olanan tannmasyd.
MODERN KLE TCARET
Mevcut durumda ii kiralama yetkisi olanlar, belirli bir re-
tim veya hizmet dalnda faaliyet gsteren ve bu faaliyeti nede-
niyle ii istihdam eden irketlerdir. Yalnzca ii kiralamak
amacyla irket kurulamaz. Emperyalistlerin istedii, yalnzca
ii kiralama ii yapan ii simsar irketlerin de kurulmasdr.
Emperyalist gler bunu niin talep ediyor?
Gnmzde ii kiralayan zel istihdam brolar dnya l-
einde faaliyet gsteriyor. svire merkezli Adecco irketi, 70
lkede 5800 brosu araclyla uluslararas dzeyde ii kiral-
yor. ABD merkezli Manpower irketi, 67 lkedeki 4300 bro-
su araclyla uluslararas dzeyde ii simsarl yapyor. Vedi-
or isimli Hollanda irketinin de 35 lkede 2200 kle ticareti
(ii simsarl) brosu var.
STEDKLER NTELKTE STEDKLER SRECE
Avrupa Birlii emperyalistleri, yalanan Avrupa nfusundan
ikyeti. Gen ve nitelikli igcne ihtiyalar var. Ancak yle
her isteyenin de Avrupaya gelebilmesini, istedii kadar kala-
bilmesini, emperyalist smrye dayal sosyal devletlerinin im-
knlarndan Avrupallar gibi yararlanabilmesini istemiyor. On-
larn istedikleri, ihtiya duyduklar nitelikte igcn, istedikle-
ri sre iin kiralayabilmek.
Amerikann refahnn kaynaklarndan biri Afrikadan geti-
rilen klelerdi. Ancak bu kleler bir kez Amerikaya getirildiler
mi, yalandklarnda veya artk ie yaramadklarnda Afrikaya
geri gnderilemezler, baa bela olurlard.
Avrupal emperyalistler de 1960l yllarda Trkiyeden 1
milyona yakn misafir ii istediler. Ancak hesaplar tutmad.
Misafir kle olarak getirdikleri, Afrikann klelerinden fark-
l kt. Avrupaya yerleti. Mal-mlk ve iyeri sahibi oldu; mi-
safir ii ad altnda klelii reddetti; entegrasyon ad altn-
da asimilasyona kar kt ve arln giderek
hissettiriyor.
ABYE TRK SNDEN KRALIK KLE
Avrupa, 1950li ve 1960l yllarda hzl en-
dstrilemesine bal olarak ortaya kan
byk igc ihtiyac nedeniyle ii istiyordu.
Bugnk sorunlar, nfusun artmamas ve
yalanmas. Avrupa emperyalistlerinin bugn
de (farkl nedenlere bal olarak) nitelikli ii-
ye ihtiyac var; ancak 1960l yllarda gelenler
gibilerini istemiyor.
O zaman zm ne?
Kiralk iilik.
Ancak kiralk iilik iinin de kolaylatrl-
mas gerekiyor.
1960l yllarda Trkiyeden Almanyaya
ii gtrlrken, ii adaylar soyulur, tepe-
den trnaa muayene edilirdi. Muayene eden-
lerin amac, gtrlecek iilerin alma ko-
ullarna dayanklln lmek, Almanyada
hastalk sigortasna fazla yk gelmesini nle-
mekti.
Kiralk ii brolar araclyla cretli kle seimi daha akl-
lca bir yntem. Bu ite tam Avrupa emperyalistlerine zg bir
rasyonellik var.
KRALIK VE SMSARLII NN Z
Kiralk ii brosu Trkiyede Trkiye artlarna gre iyi gibi
gzken cretlerle ii kiralayacak. Avrupa Birlii lkelerine
geici srelerle gnderilecek olan kiralk iiler (kleler) belirli
sreli i szlemeleri ile alacak ve srenin sonunda Trki-
yeye geri dnmek zorunda kalacak. Szlemeler Trkiyede
yaplaca iin, Trkiye artlarna gre iyi gibi gzken cret-
ler, Avrupadaki cretlerin ok altnda kalacak. Bylece k-
mekte olan Avrupa Birlii emperyalizmi, Trk iilerinin katla-
mal biimde smrlmesi sayesinde taze kan bulmu olacak.
Avrupa emperyalistleri kle istiyor. Ancak klenin yetitiril-
mesi ve hastalandnda-yalandnda bakm sorumluluunu
da reddediyor. Bu klelerin, emperyalist lke iilerine tann-
m baz haklardan yararlanmasna da karlar. zm, ii
simsarlar eliyle kiralk iilik.
Bizim yerli sermayedarlar da, kriz derinletike, anti-emper-
yalist bir tavr almak yerine, iiyi daha da fazla smrmeye ve
kleletirmeye ynelik bu giriime destek veriyor.
Kiralk ii ve ii simsarl iinin z bu.G
Emperyalizm ve kiralk iilik
SINIF GZL
YILDIRIM KO
M Avrupa emperyalistleri
kle istiyor.
Ancak klenin
hastalandnda-
yalandnda bakm
sorumluluunu
reddediyor. Bu klelerin,
emperyalist lke
iilerine tannm baz
haklardan yararlanmasna
da karlar. zm,
ii simsarlar eliyle
kiralk iilik. L
42
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
VARDYA
i Partisinden Halkal Kt
grevine destek
i Partisi 13 Austosta stanbulda Halkal Kt grevci-
lerini ziyaret etti. Grev nlkleri giyerek, iilere destek veren
partililer adna Ynetim Kurulu yesi Erdal Demirkan ko-
nutu. iler iin en nemli okulun grev olduunu belirten
Demirkan, unlar syledi: Trkiyede sendikalarn olumsuz
ynde tartld bir ortamda siz sendikanzla birlikte onur
mcadelesi veriyorsunuz. Biz i Partisi olarak sz veriyoruz.
Her trl kt gnnzde yannzda olacaz. Bizim hedefi-
miz, emekilerin hak ve hukuklarn alacaklar bir sistem ku-
rabilmek
eriden muhasebe alanlar ile uzlan arlar gnde-
riyorlar diyen Selloz- Sendikas stanbul ube Bakan
Aydn Parlakkl ise destekleri iin Ulusal Kanal ve Aydn-
lka teekkr etti. Ulusal Kanal ve Aydnlktan ok byk
destek grdk. Aydnlkn haberinde kulland balk gibi
onurumuz iin greve ktk.
Halkal Ktta 82 ii toplu i szlemelerinde iverenin
sfr zam dayatmasna kar 17 Temmuzdan bu yana grevde.
Atamas yaplmayan
retmenler zmirde yrd
Atamalar Yaplmayan retmenler Platformu ye-
leri 10 Austos gn zmir Gmrkten Konak Meyda-
nna kadar yrd. Bakanln yapt szlemeli
renmen atamas yerine kadrolu atama yaplmasn is-
teyen retmenler Szlemeli kle olmayacaz,
retmenler burada hkmet nerede sloganlar att.
gnlk alk grevinin ardndan yaplan basn akla-
masnda atamas yaplamayan retmenler adna ko-
nuan Pnar Ula, hkmete seslenerek eer bize i ve
ekmek yaratmaktan acizseniz, o koltuklarda neden otu-
ruyorsunuz? diye sordu.
ay reticileri
Hkmetten hesap sordu
ayna ve aykura Sahip k Platformu, 12 Austosta bir basn ak-
lamas yaparak aykurun zelletirilmek istenmesine tepki gsterdi. Ri-
zenin Ardeen ilesinde yaplan aklamada platformun basn szcs Adil
Ayata yle konutu: Trk ayn ve aykuru yok etmek isteyen IMF,
uluslararas ay trstleri, onlarn yerli siyaseti ve iadam uzantlarnn sal-
drlaryla kar karya olduumuzu biliyoruz. reticiyi ala, yoksullua
ve isizlie mahkm edecek uygulamalar yapacak kurumlarn finansman,
reticilerden toplanan paralarla salanmaktadr. 19 yldan bu yana ay
reticilerinden para kesilmektedir. Toplanan paralarla reteci iin ne ya-
pld? Bunun cevabn istiyoruz. Hi kimse ay reticisini ve aykur iisi-
ni yok sayarak kendi bana karar alamaz. AKP hkmeti nce fndktan
balad, daha sonra derelerimize girdi, imdi de aymza gz dikti. Cennet
Karadenizimizi cehenneme evirmeye alyorlar. Biz buna asla msaade et-
meyeceiz ve tm gcmzle mcadeleye devam edeceiz.
Nazmi Gnay
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
43
VARDYA
sizlik fonu GAPa aktarlyor
sizlik fonunun ama d kullanm sendikalarn tepkilerine
ramen kabul edildi. 11 Austos Sal gn TBMMde grlen
ve kabul edilen yasaya gre, 2009 Nisan ile 31 Aralk tarihleri
arasnda alanlarn iveren prim hisseleri, 6 ay sreyle sizlik
Sigortas Fonundan denecek. Yasayla, Gneydou Anadolu
Projesine de kaynak aktarlyor. 2009 ylnda olmak zere; siz-
lik Fonunun nema gelirlerinden drtte bteye gelir kayde-
dilecek. Bu tutar, ncelikle GAP kapsamndaki yatrmlarda kul-
lanlacak. lgili idare btelerine denek kaydetmeye Maliye Ba-
kan yetkili olacak. Fon tarafndan tahsil edilecek nema gelirleri-
nin 2010 ylnda drtte , 2011 ve 2012 yllarnda drtte biri,
ilgili yl genel btelerinde bte gelir tahmini olarak yer alacak.
GAPtan sorumlu Devlet Bakan Cevdet Ylmaz ise, 12 Aus-
tosta yapt aklamada Fondan GAP ve DAPa ayrlan 3 mil-
yar lirann Krt almnn ekonomik aya saylabileceini sy-
ledi.
Her ay 120 bin kii daha
bor batana saplanyor
stanbul Serbest Muhasebeci Mali Mavirler
Odasnn Merkez Bankas, Trkiye statistik Kuru-
mu, Trkiye Bankalar Birlii ve Bankaclk Dzen-
leme ve Denetleme Kurumunun verilerinden yarar-
lanarak hazrlad ocuklar Duymasn; Aile Bor-
lu balkl raporunu 12 Austosta yaymlad. Ra-
pora gre; her ay 120-130 bin kii daha borcunu
deyemez duruma dyor. Borcunu deyemeyen
kii says 1.6 milyona ulat. Ailelerin tasfiye olu-
nacak kredi kart borcu 3.6 milyar, bireysel kredi
borcu 3.1 milyar TLye frlad. Ylbandan bu yana
tasfiye olunacak kart says yzde 52, bireysel kredi
oran yzde 68 artt. SMMMOnun raporunda,
Merkez Bankas verilerine gre, mevduat bankala-
rnda tketici kredileri ve kredi kart bor tutarnn
24 Temmuz itibaryla 116 milyar 978 milyon lira
dzeyinde olduu belirtilerek, bunun 83 milyar
155,4 milyon lirasnn tketici kredilerinden, yak-
lak 33 milyar 823 milyon lirasnn da bireysel
kredi kartlarndan olutuu belirtildi.
Kapasite kullanm
yzde 72,3 oldu
Trkiye statistik Kurumu malat Sanayinde Eilimler Tem-
muz 2009 raporunu 11 Austos Sal gn aklad. malat sa-
nayinde kapasite kullanm oran Temmuz aynda, geen yln
ayn ayna gre 7,7 puan azalarak yzde 72,3 seviyesinde ger-
ekleti. malat sanayinde kapasite kullanm oran, bir nceki
aya gre de 0,4 puan azald. Kapasite kullanm oran 2008 yl
temmuz aynda yzde 80 olarak gereklemiti. Kapasite kulla-
nm bu yln haziran aynda da yzde 72,7 dzeyindeydi.
44
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
H
kmetle memur sendikalar
arasnda toplu grme pazar-
lklar, mevzuat gerei 15
Austosta balad. Kamu Grevlileri
Sendikalar Yasas uyarnca, her hizmet
kolunda en fazla yesi bulunan sendi-
kann katld toplu grmelerde
Trkiye Kamu-Sene bal Trk Bro-
Sen, Trk Enerji-Sen, Trk Ulam-Sen,
Trk Haber-Sen, Trk mar-Sen, Trk
Eitim-Sen, Memur-Sene bal Diya-
net-Sen, Bem-Bir-Sen, To-Bir-Sen ve
Salk-Sen ile KESKe bal Kltr
Sanat-Sen, memurlar temsil ediyor.
Memur-Sen bu yl, en ok yeye
sahip konfederasyon sfatyla, pa-
zarlk masasnda memur tarafna
bakanlk ediyor. Pazarlk masasn-
da hkmeti, Kamu veren Kurulu
temsil ediyor.
KAMU-SEN 200 LRA, MEMUR-SEN
YZDE 11 ZAM STED
Pazarlk ncesi, hizmet kolla-
rnda yetkili tm sendikalar taleple-
rini kamuoyuna aklad. Her sen-
dika, memurlarn mali ve zlk
haklarnn iyiletirilmesi iin farkl
farkl talepler ortaya koydu. Her
hizmet kolunda yetkili sendika,
temsil ettii kesimin alma koul-
laryla ilikili talepleri masaya ta-
yor.
Trkiye Kamu-Sen, ek deme-
lerin 110 TL artrlmasn, tm
kamu grevlilerine net 200 TL sey-
yanen zam yaplmasn ve toplu g-
rme priminin 50 TLye karl-
masn talep etti. Memur-Sen ise
tm alanlara yzde 11 zam iste-
di. KESK, cret artlar konusunda
herhangi bir rakam telaffuz etmez-
ken, ncelikle gemi yllarn kayp-
larnn telafi edilmesini talep edi-
yor.
SENDKALARIN, SYLEMDE ANLATII
TEK NOKTA GREV HAKKI
konfederasyonun belki de
ortaklat tek talep grevli toplu
szlemeli sendika hakk. Her
konfederasyon da, ncelik olarak
bu konuyu masaya tayacan
aklamt. Hkmet, daha iki yl
nce memurlara bu konuda sz
verdi. Bu konuda yasal dzenleme
yaplaca sz zerine konfederas-
yon temsilcileri, Kamu veren Ku-
ruluyla mutabakat zapt imzalad.
Ancak, aradan iki yl gemesine
ramen AKPlilerin bir kez bile ak-
lna bu dzenlemeleri yapmak gel-
medi. ABye verdii tm taahhtle-
ri gece yars bile olsa, annda ye-
rine getirmeyi bilen iktidarn; uyum
yasalar kapsamnda da olan bu
dzenlemeyi gndemine almamas
manidar!
PAZARLIKLAR NASIL YRYOR?
Toplu grmeler, kamu g-
revlileri iin uygulanacak katsay
ve gstergeler, aylk ve cretler,
her trl zam ve tazminatlar,
fazla alma cretleri, harcrah,
ikramiye, lojman tazminat,
doum, lm ve aile yardm de-
nekleri, tedavi yardm ve cenaze
giderleri, yiyecek ve giyecek yar-
dmlaryla bu mahiyetteki dier
etkinlik ve verimlilik artrc yar-
dmlar kapsyor. Yasaya gre, 15
gn iinde sonulanmas gereken
toplu grmelerde anlamaya
varlmas durumunda mutabakat
metni imzalanarak Bakanlar Ku-
ruluna sunulacak. Anlamazlk
durumunda ise uyumazlk tuta-
na tutulacak ve Yksek Hakem
Kurulu Bakan ve drt retim
grevlisinden oluan Uzlatrma
Kurulu devreye girecek. Kurulun
be gn iinde verecei karara ta-
raflarn katlmas durumunda
sonu, mutabakat metni olarak
Bakanlar Kuruluna sunulacak.
Uzlatrma Kurulu kararna taraf-
larn katlmamas durumunda ise
anlama ve anlamazlk konular-
nn tm Bakanlar Kuruluna
gnderilecek. Son sz yine Erdo-
an syleyecek!G
MKESK yeleri
stanbuldan ve
Diyarbakrdan
Ankkaraya hareket
ettiler. Kadkyde
bir aklama yapan
KESK Genel
Bakan Sami
Evren, toplu
grmeleri
protesto ettiklerini,
toplu i szlemesi
ve grev haklarn
istediklerini
syledi.
(13 Austos 2009)
K YIL NCE MZALAR ATILDI AMA HKMET SZNDE DURMADI
Memur sendikalar
grev hakk istiyor
Hkmet, daha iki yl nce memurlara grevli toplu szlemeli sendika
hakk konusunda sz verdi. Konfederasyon temsilcileri, Kamu veren
Kuruluyla mutabakat zapt imzalad. Ancak, aradan iki yl gemesine
ve uyum yasalarna ramen AKPliler bu dzenlemeleri yapmad.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
45
Cumhurbakan Mehmet Ali Talat
ile Rum Ynetimi Bakan Dimitris Hris-
to-fiyasko arasnda 11 aydr sren ve
geen hafta 40nc grmesi gerek-
leen Kbrs mzakerelerinin birinci
turu tamamland. kinci tur 3 Eyllde
ynetim ve g paylam bal al-
tnda yrtme konusuyla balaya-
cak. Yrtme konusu zerindeki
tartma sonlandrldktan sonra ml-
kiyet konusundaki mzakerelere geilecei akland.
Kbrs sorununa zm bulmak amacyla toplumlararas g-
rmeler 1968 ylnda balamtr. 40 yl akn bir sredir taraflar
arasnda srdrlen grmelerde bir sonuca varlamamtr.
Rum tarafnn Megali dea lksne ball, Enosiste srar,
aday bir Yunan adas olarak grme zihniyeti deimedii srece
taraflar 400 sene de grseler herhangi bir anlamaya varama-
yacaklardr. Anlayacanz mzakerelerden bir sonu alnmas
Rumun mevcut kafasyla mmkn deildir. Bu kafann deime-
sini beklemek ise safdillikten baka bir ey deildir.
Rum liderlerin eitli vesilelerle srdrlen mzakerelerle il-
gili yaptklar aklamalardan herhangi bir anlama peinde ol-
madklarn anlamak mmkndr.
EER SADECE TRKYE TUTUMUNU DETRRSE
3 Austosta Bapiskopos Makariosu anma etkinliinde
konuan Kbrs Rum ynetimi lideri Dimitris Hristo-fiyasko, Kb-
rs Rum tarafnn en ksa srede iyi bir anlamaya varlmas iin
iyi niyetli olduunu iddia ederek, bir zme engel olan ya da
zm anahtarn elinde tutan Kbrs Rum taraf deil, Trki-
yedir diyerek topu yine Anavatan Trkiyeye att. Uluslar-
aras topluluun Trkiyeyi Kbrsllarn karna olacak bir
zm iin ibirlii yapmaya armas gerektii grn yi-
neleyen szde bar melei Hristo-fiyasko, ABnin, Trki-
yenin katlm sreci erevesinde Trk liderliine, ABye ve
yelerine ynelik ykmllklerini yerine getirmesine ve bir
zm iin ibirlii yapmasna ynelik bask uygulayabileceini
ve uygulamas gerektiini savundu.
Kbrs mzakerelerine de deinen Hristo-fiyasko, u ana
kadar mzakerelerin gidiatnn, bir zmn zor, ancak
mmkn olduunu gsterdiini de kaydetti.
Kbrs sorununa iki toplumlu, iki blgeli federasyon zemi-
ninde zm bulunmas gerektiini yineleyen Hristo-fiyasko,
mzakerelerin, Bapiskopos Makariosun kendilerine brakt-
miras zemininde yapldn, ayrca nerilerini de bu zemin
zerinde sunduklarn dile getirdi.
Rum ileri Bakan Neoklis Silikiotis da Alithia gazetesine
verdii syleide, iki taraf arasnda baz konularda gr birli-
i bulunduunu, ancak nemli konularda gr ayrlklar ol-
duunu syledi. Grmelerde; u ana kadar salananlardan
daha ok gelime salanmasn beklerdik diyen Silikiotis,
zm anahtarn elinde bulundurduunu ne srd Trki-
yenin zl admlar atmasn, ayrca Cumhurbakan Mehmet
Ali Talattan da baz admlar beklediklerini kaydetti.
Dier taraftan Kbrs Rum Ynetimi Szcs Stefanos Stefa-
nu, Simerini gazetesine verdii mlakatta , yl sonuna kadar
zm, eer sadece Trkiye tutumunu deitirirse olur dedi.
MAKAROSUN RUMLARA MRAS BIRAKTII ZEMN
Rum Ortodoks Kilisesi Bapiskoposu 2. Hrisostomosun
Trk dmanl da her geen gn artarak devam etmektedir.
Getiimiz hafta 2. Hrisostomosun Trkiye bugne kadar
hibir anlamaya uymad, bu yzden Trkiyeye gvenilemez
eklindeki dmanca szleri Hrisostomos Anlama istemiyor
manetleri ile Rum basnnda yer ald.
Grld gibi Rum taraf, Kbrs Trknn Akritas Plan ile
yok edilmesini emreden eli kanl Enosisci Makariosun miras-
na sahip kmaktan vazgememitir. Ve ne acdr ki srdrlen
grmeler, aklamalardan anlalaca zere, Makariosun
temel ald zeminde yaplmaktadr. Makariosun Rumlara
miras brakt zemin kmazdr ve soruna zm bulunmas
da bu nedenle mmkn deildir. Rum, yarm akl ile Anavatan
Trkiyeyi AB zemininde sktrp Kbrstan dn koparaca-
nn hesabn yapmaktadr.
KKTC Dileri Bakan Hseyin zgrgn mzakereler ko-
nusunda aklamalarda bulunan Rum yetkililer ile ilgili Rum
Hkmet Szcs Stefanunun son aklamalarndan da anla-
laca zere, GKRY liderlii zme odaklanmak yerine,
1963 ylnda silah zoruyla gasp etmi olduu Kbrs Cumhuri-
yeti kisvesi altnda elde ettii uluslararas tannmln ve hak-
sz AB yeliinin avantajlarn istismar etmek suretiyle Trki-
yenin AB yelik srecini kullanarak tehdit ve antaj yoluyla
zm unsurlarn mzakere masasnn dnda KKTC ve Trki-
ye zerinde bask yaratmak yoluyla kendi lehine zmleme
hedefindedir diyerek Rum tarafnn emellerine ve sinsi planla-
rna dikkat ekmitir.
KIBRISTA ANLAMAYA GDEN YOL
Son dnemde Anavatan Trkiyeden KKTCyi ziyaret eden
birok yetkili az, Kbrsn AB iin gzden karlmayacan
aklamtr. AKP iktidarnn ynetim kadrosunun bu aklama-
lar muhakkak ki memnuniyet vericidir. Ancak AKPnin
2002den beri srdrd Kbrs siyasetindeki yanllar bu
memnuniyet verici aklamalar glgelemekte ve bizleri kuku-
landrmaktadr.
Dn gerekleen Erenky Direnii ve ehitleri 45. anma t-
reninde yapt konumada KKTC Cumhurbakan Talat Kbrs
sorununa zm bulunmas amacyla yrtlmekte olan m-
zakerelere deinmi ve mzakere srecinin hedefinin, Kbrsta
iki halkn siyasi eitliine dayal yeni bir ortaklk devleti oldu-
unu, bu hedefin Kbrs Trknn bugne kadar verdii m-
cadelenin, elde ettii kazanmlarn toplamnn bir sonucu ola-
rak ortaya ktn ve o ekilde sonulanacan vurgulamtr.
Cumhurbakan Talat Bugne kadar verdiimiz mcadele,
bugne kadar elde ettiimiz kazanmlar, yeni oluumda m-
zakerelerle varacamz oluumda elbette ki tescil edilmek du-
rumundadr diyerek, aksi halde Kbrs Trknn mcadelesi
bouna olmu demek olacan, buna kimsenin raz olamaya-
can sylemitir.
Kbrs Trknn en byk kazanm Devletimiz KKTC ve
Anavatan Trk Silahl Kuvvetlerinin adadaki varldr. Bylelik-
le Kbrsta anlamaya giden yol bugne kadar hi denenme-
yeni yapmaktan gemektedir. O da, KKTCnin tannmasn is-
temek ve mzakerelerin ancak Rum devleti ve KKTC arasnda
yaplmasnda srar etmektir. Bizim amzdan anlamann
baka yolu yoktur ve olmamaldr.G
KKTC tannmadan anlama olmaz!
ULUSAL GR
HSEYN MACT YUSUF
46
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
BE KITADAN Hazrlayan: Ahu Yaln/ afak Terzi
Irakta Krt-Arap
gerginlii daha da artt
11 Austosta ndependent yazar Patrick Cockburn, Irakta Krtler
ve Araplar arasnda gerilimin arttn, Musul, Kerkk ve Mahmur
Kampnda askeri hareketlilik olduunu belirtti. Krt fay hatt yeni bir
sava tetikleme tehdidi ieriyor. diyen Cockburn, Irakn kuzeyinde,
Arap ve Krt askerlerin kar karya geldii 480 kilometre uzunluun-
daki tartmal blgeye tetik hatt denildii ve bu blgenin sava ala-
nna dnme riski tadn syledi.
Independent gazetesi, ABDnin ekilmesi, igali destekleyen Krtle-
ri korkutuyor. Siyasi ve askeri dengelerin kendi aleyhlerine deitiini
grebiliyorlar ifadesini kulland. Uluslararas Kriz Grubunun geen-
lerde yaymlad bir raporda, ABD askerlerinin salad birletirici
etki olmadan, Iraktaki siyasi aktrlerin tetik hattnda atmaya girme
olasl yksek grnn yer ald bir daha hatrlatld. Makalede,
Araplarla Krtler arasnda bir sava, Irak bamsz bir devlet olarak
kt bir sona srkleyecektir. Bu trden bir anlamazlkta hibir tara-
fn galip gelmesi beklenemez denildi.
Gizli hapishaneleri CIAnn
3. adam Foggo kurmu
Dnyada Amerikan yanls lkelerde kurulan
CIAnn Gizli Gzalt Merkezleri, CIA tarafndan
terrist olarak saptanan insanlar sorgusuz su-
alsiz hapsediyor. CIAnn Frankfurttaki temsilcisi
olan, Dusty kod adl, Kyle D. Foggo The New
York Timesn 13 Austos tarihli haberine gre
birok Gizli Gzalt Merkezinin kurucusu konu-
munda. 11 eyll sonrasnda CIA terrist ola-
rak ifade ettii insanlar, Tayland gibi mttefik l-
kelerde gelitirilmi gizli hapishanelere yer-
letirdi. Sonrasnda CIA dorudan kendisine
bal, devaml hapishaneler yaptrmak istedi, bu
grevi de Foggo slendi. Habere gre Foggo iini
o kadar iyi yapt ki, 2004 ylnda CIAda nc
adam seviyesine ykselmi. Bata Irak, Afganistan
ve Guantenamoda olmak zere, toplamda CIA,
sekiz tane Gizli Gzalt Merkezi kurmu. Foggo
ise bu gizli hapishane hcrelerinden tanesini
bizzat kurmu. Foggo Bkrein merkezine yakn
gizli bir yerde, bir tanesi ad sakl olan bir baka
Dou Avrupa lkesinde, bir tanesi de daha kulla-
nlmayan Fasta kurulmu. Tutuklularn hcrede
duvardan duvara atlrken, yaralanmasn engelle-
mek iin, hcrelerin duvarlar deklerle evrili,
yerler yumuak bir dokudan oluuyor. Foggo ay-
rca sorgu iin, birok sorgu aleti de temin
etmi.
ngilterede isizlik son on drt yln
en yksek seviyesinde
ngilterede isizlik, 1995 ylndan bu yana en st seviyeye kt. 13
Austosta aklanan ve BBCde yaynlanan resmi verilere gre Mart-
Haziran dneminde 220 bin kiinin daha isiz kalmasyla isizlerin sa-
ys 2,44 milyona ya da %7,8e ulat. Ulusal statistik Dairesine(UK
National Statistics) gre bu rakam genler arasnda ok daha yksek,
18-24 ya arasnda isizlik oran %12,4 buluyor. Hkmet, genlere
sunulan eitim, staj ve benzer imknlarn artrlmas iin i dnyasna
arda bulunuyor. Bu arada ngiltere Merkez Bankas (Bank of En-
gland), lke ekonomisinin krizin etkilerinden kurtulmasnn uzun sre-
ceini syledi. ngiltere Babakan Gordon Brown, ekonomi dzel-
mezse 175 milyar sterlinlik rekor bte a daha da byyebilir ve
harcamalarda kesinti gereksinimi artabilir. aklamasn yapt
BE KITADAN
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
47
Hondurasta darbecilere tepki
byyor
Hondurasta 28 Haziranda yaplan darbe ile devrilen Dev-
let Bakan Manuel Zelayann devlet bakanl grevine yeni-
den gelmesini isteyen binlerce taraftar, gsteriler dzenlemek
zere lkenin her tarafndan yaya olarak bakent Tegucigal-
paya geldi ve makamna gitmeye alan Meclis Bakan Yar-
dmcs Ramon Velazquezi tekme tokat dvd. Velazquezi
gstericilerin elinden alan ise yine gstericiler oldu. Darbe
kart gsterileri polis gz yaartc gazla durdurmaya alr-
ken, olaylar sonrasnda 95 kii gzaltna alnd ve bakentte so-
kaa kma yasa yeniden balad. Darbecilerin Cumhurbaka-
n Roberto Micheletti gstericileri vahi ve terrist olarak ni-
telerken, darbe kart Ulusal Cephe iddet ierikli basklara
ramen anayasal dzen kurulana dek bar yanls mcadelele-
rinin devam edeceini aklad.
Manuel Zelaya uluslararas destek arayn Brezilya ve
ilide srdrrken, Arjantin, Honduras bykelisi Carmen
Eleonora Ortez Williams Amerikan darbesine destek vermesi
sebebiyle snr d etme karar ald. Arjantin Dileri Bakan-
lndan yaplan aklamada, Hondurasn Buenos Aires b-
ykelisinin grevine son verilmesine Manuel Zelayann tale-
bi dorultusunda karar verildii ve ilikilerin Washingtonda-
ki Honduras Bykelilii zerinden yrtlecei belirtildi.
Buenos Aires de, Hondurastaki darbeyi knayan ve Zelayann
grevinin bana gemesine izin verilmesi arsnda bulunan
Amerikan Devletler rgtn destekliyor.
Korede bar giriimleri hzlanyor
Gney Kore Lideri Lee Myung-bak, blgede bar salamak
amacyla Kuzey Kore ile ekonomik, askeri ve gvenlik alanla-
rnda ibirliine gideceklerini aklad. Aklamadan bir gn
nce ise, komnist liderlere hakaret ettii gerekesiyle Kuzey
Korede tutuklu bulunan Gney Koreli ii serbest braklmt.
Dier yandan ABD, Kuzey Koreye ait Kore Kwangson ban-
kaclk irketinin (KKBC), nkleer ve silah ticaretiyle balants
olduu iddia edilen Pyongyang firmalarna yardmc olduu ge-
rekesiyle yaptrm karar ald ve bankann varlklarn dondur-
du. ABD Hazine Bakanl, KKBCyi, kitle imha silah retmek-
le sulanan Tanchon Commercial Bank ve Korea Ryonbong Ge-
neral Corpun bir birimine mali destek saladn savundu.
Amerika ktas lkelerinin ye olduu Kalknma Ban-
kas, gmen iilerin Latin Amerika ve Karayiplerde
bulunan yaknlarna gnderdikleri dvizlerin miktarnda
yzde 11lik d yaandn aklad.
ABD Bakan Barack Obama, sigorta irketlerine fede-
ral bteden ayrlan payn drlmesine yol aacak
salk reformu almalarnn halka anlatlmas amacy-
la dzenlenen salon toplantlarnda protesto edildi. Son
olarak Maryland eyaletinde yaplan toplantda katlm-
clar tepkilerini gsterirken, bir grup gsterici salon d-
nda ellerinde Obama ile Hitleri birbirine benzeten re-
simler tad.
Halkn Gnl gazetesinin haberine gre in ordusu,
50 bin kiilik birliklerle, tarihinin en byk seferberlik
tatbikatn balatt.
Haziran aynda urad silahl saldr sonucu yarala-
nan nguetya Cumhurbakan Yunusbek Evkurova
grevine tekrar dnd.
NATO Genel Sekreteri Anders Fog Rasmussen, Koso-
vadaki asker saysnn gelecek yldan balayarak azalt-
lacan syledi.
Birlemi Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon,
Mahmud Ahmedinecadn 2. dnem cumhurbakanl-
n kutlad.
AB istatistik kurumu Eurostatn verilerine gre, yln
ilk eyreindeki GSYHdeki klme oranlar ABde
yzde 4,7 ve Euro Blgesinde yzde 4,9 dzeyinde ger-
eklemiti. kinci eyrekte klme oranlar Litvan-
yada yzde 22,6, Letonyada yzde 18,2, Estonyada
yzde 16,6, Romanyada yzde 8,8 ve Macaristanda
yzde 7,4 buldu.
Belikann bakenti Brkselde Federal Adli Polis, baz
st dzey yarglar hakknda evrakta sahtecilik ve usul-
szlk ithamyla soruturma balatt ve bu kiilerin
Brksel Basavcl ve Temyiz Mahkemesi Savcl ta-
rafndan korunduunu iddia etti.
Romanya Cumhurbakan Traian Basescu, Bkrein
Moldovann snrlarn deitirmeye deil Avrupa Birli-
i yesi olmasna altn syledi.
Suriye Dileri Bakanl, srail uygulamalarn arat-
ran Birlemi Milletler zel Komitesine sunulmak zere
yllk raporunu hazrlad. Raporda, igal altndaki
Golan tepelerinde yaayan Suriye vatandalarnn duru-
munun gnden gne ktletie ve vatandalarn maruz
kaldklar durumlar ile srailin uluslararas meruiyeti-
nin elitiine yer verildi.
Trkiyenin, Belikann Jamioulx hapishanesinde,
polis memurlaryla tartt iin gzaltna alnan ve
otopsi sonucuna gre fiziksel iddet nedeniyle hayat-
n kaybeden Mikail Tekin isimli Trk vatandann l-
myle ilgili olarak bu lkeye nota verdii renildi.
DEVR- ALEM
48
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
DR. CNEYT AKALIN*
Taksim Meydannn ad Tak-
sim Cumhuriyet Meydandr. Bu
gr, mimar ve Marmara niver-
sitesi retim Grevlisi Kayhan
Bakana ait. Kent peyzaj uzman
Bakan, Gneri Civaolunun ken-
disiyle yapt, 26 Ekim 2008 ta-
rihli Milliyet-Pazarda yaynla-
nan Taksim Deil, Cumhuriyet
Meydan balkl rportajda Tak-
sim emesinin onarm srasnda
ykntlar arasndan bulup kard-
Cumhuriyet Meydan levhas-
n bu grne kant olarak gste-
riyordu.
CUMHURYET NCESNDE
Cumhuriyet ncesi haritalarda
Taksim Meydan, Beyolu Cadde-
i Kebirinin (gnmzde stikll
Cad.), Sraselviler Caddesi ile ke-
sitii, Taksim Klas ile Talimha-
ne Meydannn yan bandaki yol
kava olarak grlyor. O yllar-
da Taksim, adn su makseminden
alan Meydandr. Meydann bir
yannda Taksim Klas bulunu-
yordu.
CUMHURYETN KURULU YILLARI
1930lu yllarla ilgili aratrma-
lar ise farkl sonular veriyor.
Meydann ad 1933de Taksim
Cumhuriyet Abidesi Meydan
olarak geiyor.(1) Benzer ekilde
1930lu yllardan balayarak
1960l yllara kadar uzanan
zaman diliminde hazrlanan dei-
ik kaynaklarda Taksim Meyda-
nnn ad Taksim Cumhuriyet
Meydan olarak geiyor. rnein
1950de Rasim Ziyaolu-Hayret-
tin Lokmanolu- E. Rait Erer ta-
rafndan hazrlanan stanbul Tu-
ristik Rehberinin Beyolu Turu
blmnde Taksim Cumhuriyet
Meydan hem tanmlanyor hem
de plan veriliyor. (Bkz. Harita
A).(2)
ehrin en byk ve gzel
meydandr. Milli ve resmi tren-
ler, byk
geit resimleri, bu geni ve
muntazam sahada yaplr. Mey-
dan eskiden
dar ve bakmsz bir halde idi.
Cumhuriyet Abidesi de etrafn
saran irkin bir manzara ortasnda
kalyordu. Sonradan, meydan eski
Taksim Klas ve Ayaspaa semti
MEYDANIN ADINA SAHP IKALIM
Gerek ad
Taksim Cumhuriyet Meydan
Taksim Meydanna karakter kazandran, Cumhuriyet Antdr.
1930lardan itibaren Taksim Meydan, halk arasnda ve stanbul
yazmalarnda Taksim Cumhuriyet Ant olarak anld. Mimar Kayhan
Bakann plerin arasnda bulduu emaye levhann da kantlad gibi
Taksim Meydannn ad Taksim Cumhuriyet Meydan idi.
Harita A
1950de Rasim Ziyaolu-Hayrettin Lokmanolu- E. Rait Erer tarafndan hazrlanan
stanbul Turistik Rehberinin Beyolu Turu blmnde Taksim Cumhuriyet
Meydannn plan veriliyor.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
49
istikametinde geniletilerek by-
tlm ve 1941 ylnda stanbul
Belediyesi tarafndan Cumhuriyet
rejimine layk bir hale getirilmi-
tir.(3)
Planda meydann ad aka
Cumhuriyet Meydan olarak ge-
iyor.
1955de Hayrettin Lokmano-
lu tarafndan hazrlanan Harital
ehir Rehberinde meydann ad
bir kez daha Cumhuriyet Meyda-
n olarak geiyor. (4)
CUMHURYET MEYDANI VE
ANSKLOPEDLER
Ansiklopedik kaynaklarda ye-
terli aklk yok. 1990larda ya-
ymlanan stanbul Ansiklopedi-
sinde, Byk Larousseda, Mey-
dan Larousseda, Ansiklopedi Bri-
tannikada Cumhuriyet Meyda-
n diye ayr bir madde yok.
Byk Larousseun ve Meydan
Larousseun Taksim Meydan
maddelerinde (Cumhuriyet Mey-
danna) dolayl gndermeler var:
Taksim Meydan: stiklal, Sra-
selviler ve Gmsuyu caddeleri
Taksim (Cumhuriyet) alanna a-
lr. (5)
Taksim Meydan: Taksim ke-
siminin merkezi, Cumhuriyet An-
tnn bulunduu yer olan Cumhu-
riyet (Taksim) Meydandr. (6)
MEYDANI DOURAN ANA:
CUMHURYET ANITI
Cumhuriyetin ilannn ardn-
dan yeni ynetimin lkeyi heykel-
lerle donatmay, hakl olarak, bir
uygarlk projesi olarak grmesi,
kent dokusunu da etkiledi. Ancak
elde heykel/yontu sanats yoktu.
Gen Cumhuriyet bir yandan
genleri Avrupaya eitime yollar-
ken, yontu sanatlar talyan Ca-
nonicay ve Avusturyal Krippeli
lkeye davet etti.
stanbula dikilen ilk Atatrk
Ant, Sarayburnundaki Atatrk
Antdr. (Yer seiminin, 1919
Martndaki geliinde stanbula
Sarayburnunda ayak basan gal
Ordular komutan Fransz mare-
al Francet dEsparayin o gnk
gvde gsterisine tepki ile ilgili ol-
duu aktr.) Sarayburnu heykeli-
nin yapmna kout olarak stan-
bul Belediyesi, 1926da, Taksim
Meydan Abide Komisyonu
kurdu. talyan sanat Canonica
ile anlama imzaland. Tasarlanan
ant Belediyenin nderliinde hal-
kn ve ticarethanelerin balaryla
gerekletirildi.(7)
Canonicann heykele balama-
dan nce Atatrkle konsept hak-
knda birok kez tartt bilini-
yor. Atatrkn zerinde durduu
ve nemsedii hususun, kendi hey-
kelinin yaplmasndan ok heyke-
lin Trkiyeye girmesi olduunu
Canonicann anlarndan reni-
yoruz. nk heykel, Mustafa Ke-
male gre modernlemenin da
vurumudur. lk tasarmda, tek ba-
na grlen Atatrk, sonraki tasa-
rmda yerini Kurtulu Sava kad-
rosuna brakyor. nde Cumhur-
bakan Atatrk, sanda baba-
kan smet nn, solunda Mareal
Fevzi akmak ve hemen arkalarn-
da dnemin Sovyet elisi Aralov
kompozisyonu kesinleiyor. Ata-
trkn antn kompozisyonuna
mdahale ettii, Canonica ile saat-
lerce tartt, Sovyet elisi Ara-
lovun gurubun iine alnmas tali-
matn bizzat verdii biliniyor. (8)
Cumhuriyet Ant 8 Austos
1928de Meclis Reisi Kazm Paa
tarafndan 30 bin kiinin katld
byk bir trenle ald. Alta
konuan Taksim Meydan Abide
Komisyonu Bakan Hakk inas
Paa ant anl kafile gemiin
kapsndan kyor szleriyle ta-
nmlad.
NEDEN TAKSM MEYDANI
Antn dikilecei yer olarak
Taksimin seilmesi rastlant deil-
dir. Cumhuriyetin ilanndan
sonra milli mcadeleyi canland-
ran ve ycelten bir anta ihtiya
duyuldu. Dahas trenlerin yapla-
ca, insanlarn bir araya gelecei
bir alana ihtiya vard. Deyim ye-
rindeyse, Cumhuriyetin ilan ant
ve meydan dncesini beraberin-
de getirdi.
Neden Taksim, sorusuna stan-
bul zerine en ok kafa yoranlar-
dan elik Glersoy u yant veri-
yor:
Eski stanbul yani tarihi yar-
mada imar operasyonlar geirmi-
ti ama bileimi hl doulu idi.
Cumhuriyet Ant, kentin eski b-
lmnden uzak, taze ve bakir bir
yerde kurulmalyd. Taksim kava-
nda kuruldu.(9)
SONU
Anlatlanlardan u kyor:
Taksim Meydan Cumhuri-
yetin bir eseridir. Taksim Meyda-
nna karakter kazandran, Cum-
huriyet Antdr. 1930lardan iti-
baren Taksim Meydan, halk ara-
snda ve stanbul yazmalarnda
Taksim Cumhuriyet Ant olarak
anld. Mimar Kayhan Bakann
plerin arasnda bulduu emaye
levhann da kantlad gibi Tak-
sim Meydannn ad Taksim
Cumhuriyet Meydan idi.
Levhas kaldrlm olsa da,
Meydan Taksim Cumhuriyet
Meydan olmaya devam ediyor.
yleyse ne duruyoruz? Mo-
dern stanbulun kalbini yeniden
Taksim Cumhuriyet Meydan
adyla gnlk kullanma sokmann
nnde bir engel yok. Mimar Ba-
kann uyars, bizi aslmza dn-
drmeli.
* Marmara niversitesi letiim Fakltesi
1) Babakanlk Cumhuriyet Arivi,
Dosya: 94C 7, Fon kodu: 30.10.0.0. Yer
no. 110.734.7
2) Harita A. Rakm Ziyaolu-Hayrettin
Lokmanolu-Emin Rait Erer, 1950.
Turistik stanbul Rehberi, stanbul Halk
Basmevi, s. 10
3) A.g.e
4) Hayrettin Lokmanolu, Harital ehir
Rehberi, 1955, stanbul Halk Basmevi
5)Byk Larousse, cilt 18, s. 11177,
Geliim Yay., 1986
6)Meydan Larousse, cilt 11, s. 854,
Meydan Gazetecilik, 1973
7) Baak Bugay, Aydnlk dergisi, 23
Temmuz 2000)
8) B.Bugay, a.g.y.
9) B.Bugay, a.g.y.
LM. retim
Grevlisi Kayhan
Bakan Taksim
emesinin onarm
srasnda ykntlar
arasndan bulup
kard
Cumhuriyet
Meydan levhasn
kant olarak
gsteriyor.
(Milliyet Pazar, 26
Ekim 2008)
50
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
M
imarlar Odas, 11 Austos
gn Atatrk Kltr Merke-
zinin yenilenme projesiyle il-
gili 9. dare Mahkemesinin 3 Temmuz
tarihli yrtmeyi durdurma karar
hakknda bir basn aklamas yapt.
Basn toplantsna Kltr-Sanat Sen,
Tiyatro Oyuncular Meslek Birlii,
Uluslararas Plastik Sanatlar Dernei
Bakan Bedri Baykam ve tiyatro sa-
nats Nedim Saban da katld. Basn
toplantsnda, AKMnin yenilenme
projesi kapsamnda dntrlmek is-
tendiine dikkat ekildi. Kasm
2007de Avrupa Kltr Bakenti yasa
tasarsndan yklmas hkm kaldr-
lan AKMnin bu kez de ticariletirile-
rek dntrlecei iddia ediliyor.
KLTR MERKEZ KAFEYE
BENZETLECEK
Yldz Saray D Karakol Bi-
nasnda 11 Austos gn yaplan
basn aklamasnda, Mimarlar
Odas stanbul Bykkent ube
Bakan Eyp Muhcu, Atatrk
Kltr Merkezinin glendirilip
yenilenerek stanbullularla bulu-
amamasnn sorumlusunun 2010
Ajans ve ilgili dier kurumlar ol-
duunu belirtti. Muhcu,
AKMnin yenilenmesi iin hazr-
lanan n projesini de yle deer-
lendirdi: Korunan yaplar ara-
snda 1. grupta yer alan AKMnin
korunmas gerekirken, dnt-
rlmesi ngrlmektedir. te
btn mesele buradan kyor. Bu
dnmde Atatrk Kltr Mer-
kezi gibi bir opera binasnn, bir
kltr merkezinin bir kahvehane
ya da kafeye benzetilerek dn-
trlebilecei kamuoyuna uluorta
sylenebilmektedir.
Basn toplantsna katlan Kl-
tr-Sanat Sen Genel Bakan Yavuz
Demirkaya da; AKM n projesinin
yrtmesiyle ilgili davay ama ne-
denlerini yle aklad: Ayn ku-
rulun bir nceki karar iptal edil-
meden 2010 Ajans tarafndan ye-
niden bir nprojesinin yaplmasnn
uygun olmadn belirterek yrt-
meyi durdurma konusunda dava
atk. Ne olduysa bu davadan
sonra oldu. Haziran aynda bilirki-
ilerle birlikte AKMyi yerinde ince-
ledik. kiiyle alnd bu karar de-
niyor ama bilirkiiler, hakim ve II
numaral Kltr ve Tabiat Varlk-
larn Koruma Blge Kurulu temsil-
cisi de oradayd. Proje didik didik
incelenerek bu karar alnd. Bu yz-
den, Proje incelenmedi iddialar
doru deil. Orada alan sanat-
larn rgtl sendikas olduumuz-
dan ve stanbulun sanat meknla-
rnn datlmas ok hzl ilerledi-
inden mdahale etmek zorunday-
dk.
ADALASIN AMA
TCARLETRLMESN
Tiyatro Oyuncular Meslek Bir-
lii adna basn aklamasna kat-
lan Orhan Kurtuldu da, AKMnin
yenilenme projesiyle ilgili unlar
syledi: AKMye ticari unsurlar
eklemlenerek zelletirilmek isteni-
yor nk ok byk bir rant alan
oras. Teknik, elektronik, havalan-
drma, soutma, elektrik donanm-
larnn ada teknolojiyle yenilen-
mesini arzu ediyoruz ama
AKMnin n ve yan cephelerinin
deimesini, arkadaki bale alma
salonunun yerinin Boaz gryor
diye restoranta dntrlmesini,
AKM n fuayenin bytlerek
dkkancklar oluturulmasyla ti-
cariletirilmesini istemiyoruz.
Tiyatro sanats Nedim Saban,
sanatlarn kendi kurumlarna
sahip kmamalarn eletirerek
Sanatlk devlet memurluu de-
ildir. Sanatlar filenmekten
korktuklar iin kendi binalarnn
yok olmasna seyirci kalyorlar
dedi.
MAtatrk Kltr
Merkezinin
yenilenme
projesinde bir
kahvehane ya da
kafeye benzetilerek
dntrlecei
aklamalar
sanatlar iinde
tepkiye neden oldu.
YRTMENN PTALYLE TARTIMA BYD
AKM ticari unsurlar eklenerek
zelletirilmek isteniyor!
AKMye ticari unsurlar eklemlenerek zelletirilmek isteniyor. ada
teknolojiyle yenilenmesini arzu ediyoruz ama AKMnin n ve yan
cephelerinin deimesini, arkadaki bale alma salonunun yerinin Boaz
gryor diye restoranta dntrlmesini, AKM n fuayenin bytlerek
dkkancklar oluturulmasyla ticariletirilmesini istemiyoruz.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
51
APAR TOPAR TERK ETTK HL
BEKLYORUZ
Mahkeme kararnn ardndan
AKM yenileme projesiyle ilgili pro-
jeyi hazrlayan mimarlar kurulu ta-
rafndan 5 Austosta Pera Mze-
sinde dzenlenen panelin soru
cevap blmnde, Devlet Opera ve
Balesi koreograflarndan Beyhan
Murphy de sz alarak unlar sy-
lemiti: Biz AKMyi apar topar
terk ettikten sonraki 13 ayda neler
oldu? Neden bu bina bugne kadar
bo kald? Ben o zaman Devlet
Opera Balesinin ba koreografy-
dm. O kolileri ne kadar hzl yap-
mak zorunda kaldm bilirim. Bizi
resmen attlar ve bugn de sanat-
lar arasnda hibir zaman AKMye
dnemeyeceimize dair bir kan
var.
TABANLIOLUNUN AKM PROJES
Pera Mzesinde 5 Austosta
projeyi hazrlayan mimarlar tara-
fndan bir panel dzenlenmiti.
AKMnin ilk mimar Hayati Ta-
banlolunun olu ve yrtmesi
durdurulan n projesinin mimar
Murat Tabanlolu ise panelde pro-
jesini yle anlatmt: Yeni proje-
nin en nemli yanlarndan biri Tak-
sim Meydanyla birlemesi. Bu
yzden ana ilkelerimizden biri Tak-
sim Meydannn bu kadar aznda
olan bir yapnn tm girilerinin bu
meydandan yaplmas. Buradan
opera ve bale, konser, tiyatro ve si-
nema salonlarna inilecek. Arkada
kullanlmayan bir terasn zerin-
deyse tamamyla ayr bir restorant
dnld nk oraya kld
zaman btn stanbul 360 derece
grlebiliyor. 2010 Ajans Ba-
kan ekib Avdagi de, panelde
yapt konumada mahkeme ka-
raryla ilgili olarak 30 ylda zor
tamamlanan bir yapnn 1 yl iin-
de gnmzn sanatsal ihtiyala-
rn karlayacak ekilde, ksa s-
rede tamamlanmasn hedefliyo-
ruz. Karmzda engeller olabilir
ama bu bizi yldrmyor. Proje a-
lmasn yrtrken koruma ku-
ruluna projemizi defa sunduk.
Bugnk hukuki srele ilgili so-
runlarn mimari konseptle ilgili
tartmalara uzandn gryor
ve bunun da projenin daha iyi an-
lalmas iin bir frsat olacan
umuyoruz demiti.G
Mimarlar
Odasndaki
toplantya Nedim
Saban da katld.
52
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
HAYAT ZCAN / SLVR
Da ieklerim, Cumhuri-
yet retmeni Sdka Avarn Ela-
z, Tunceli, Bingl yresinin
etin koullarnda geen 20 yllk
meslek yaantsn aktard an
kitab. At nalnn ancak geecei
dar yollardan, uurum kenarla-
rndan geerek da kylerindeki,
kom ve mezralardaki kz ocuk-
larna ulamann yks Ya-
anmaya 1939 ylnda balayan
anlar akc bir dille, ayrntland-
rlarak, dantel gibi ilenmi. -
retmen Dnyas yaynlarndan
kan kitap, Cumhuriyet Devri-
minden bir kesiti, denenmi ve
baarya ulam bir uygulamay,
birinci azdan sunuyor.
Gazeteci Hikmet Feridun
Esin Hayat dergisinde yazdna
gre Sdka Avar bizzat Atatrk
grevlendirmi. Bunun belgesi
yok. Esin aktardna gre Ata-
trk yle diyor: Git Da
kylerine git Bir cemiyet,
kadn ve ana yoluyla fethedilir.
Oradan alacan kzlar yetitir.
Sonra onlar tekrar yerlerine
gnder. Senin rettiklerini bera-
berlerinde gtrecek, retecek-
lerdir
KIZINI EMANET ETT,
DA EKLERN EMANET ALDI
Sdka Avar, kzlar okula ka-
zandrmak iin kyleri dolama-
ya balamadan nce, z kzn
kyllerin gvenini kazanmak
iin Hiran Airetine misafir bra-
kr. Avar kylye gvenir, kendi
kzn onlara emanet eder de
kyl ona gvenip kzlarn ver-
mez mi?..
retmen Avar, bir ky aa-
sndan ilk nasihati alr: Gittiin
yerde dmanlk grrsen hemen
sofralarna otur. Fazla dman-
lk grrsen de o gece orada
kal.
Hemen karmdaki cephane-
nin eleba, bos bykl Ali Aaya
Bu gece size misafirim Ali Aa
dedim. Peki, git eve dedi. Eve
gittim ki ayn hava! Etraf yumu-
atmak iin evvela bir su istedim,
Tesiri grld. Sonra: Bana ay
piiriniz Yzleri baya yumu-
ad. Nihayet Am ben deyince
glmsediler. Bir kse yan iine
yumurtalar krp nme koydu-
lar. Buzlar tamamen erimiti. Er-
tesi gn, oradan aldm ocuk-
larla beni ky snrna kadar g-
tryorlard.
Ezterrem Trkan ite byle
aldm bir ocuktu. Annesi onu
evde ve toprakta altrmak isti-
yor, katiyen mektebe gnderme-
ye yanamyordu. Kza Krte
olarak devaml Merre!, yani
Gitme! diye baryor, kk
ise gideceim manasnda ikide
bir ayan hzla yere vurarak
cevap veriyordu: Ezterrem!
Trke bilmeyen Ezterrem
Trkan imdi bir sr mankenin
arasnda alan bir ocuktur.
(s. 393)
BT AYIKLAMA
Enstitye yatl gelenler, nce
kyden geldikleri halleriyle fo-
torafya poz verirler, ardndan
hamama gidip temizlendikten
sonra nlkleri giydirilir. Bitleri
ayklamak da Cumhuriyet ret-
meni Avara der. Kitaptan
okuyalm:
Yatlya on iki yeni renci
gelmiti kyden. Birisi ta re-
sinin bir mezrasndan katrclara
teslim edilip gnderilmiti. st
ba o kadar yrtk prtkt ki, al-
varnn dizden yukar kalan pa-
avralarn nne toplayarak r-
tnmeye abalyor, her durduu-
muz yerde melip bzlyordu.
Baheye gtrdm. () Yanna
meldim, nl gstererek s-
tndeki prtlar karmak iste-
dim. Elinin tersiyle koluma
vurdu, bara bara alamaya
balad. Hi Trke bilmiyordu.
are yoktu, paavralarn stne
eski nl geiriverdim. Ban
kaldrp bana baknca efkatle
glerek omzunu kzma diye
BR DEVRMC RETMEN SIDIKA AVAR
Da ieklerinin bitini
Cumhuriyet ayklad
Sdka Avar, 1939 ylnda Tunceliye atanr. 20 yln, bata at srtnda
da kylerini dolaarak okula kazandrd kz ocuklar olmak zere,
yre halknn aydnlanmasna adar. Anlarn ve gzlemlerini kaleme
ald kitabnda blgenin tarihini, kltrn, doasn ve Cumhuriyet
Devriminden bir kesiti tm arpclyla aktaryor
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
53
okadm. Gzyalar yanaklarn-
da parlayarak susup glmsedi
ve kendiliinden kollarn soktu.
Salar! Salar karsnda
rktm. Salar kvrckt. Her
telinde sralanm binlerce sirke
salarn adeta krlam gibi gs-
teriyordu. Salar aralayp bak-
maya bile lzum yoktu. Bitler
girip kyor, dolap geziyorlar-
d. Ba temizliini bahede yap-
malydk.
Salarn ensesine kadar ke-
serek dzelttim. Kesikleri ban-
daki paavra ile yaktk. Ban
zeytinya ile yaladk, Byk
yeeni yarsna kadar su ile dol-
durarak nne koyduk. Rahatla-
r kaan bitler imdiden kendile-
rini aa atyor, suya dyor-
lard. Suyun yzn kprtl bir
siyahlk kaplamt. () Petrol
suya dktk, tututurduk. Kt
bir koku kararak tr tr
yand.
Hemen amarla hamama
gnderdik, dnte ok dei-
miti. Prl prl, kvrm kvrm
siyah salar ban sslyordu.
Yuvarlack yz pespembe
olmu, yanaklar krmzlamt.
() Yllar getike glendi,
boyland, gzelleti. Mezun
olunca Akada Ky Enstit-
sne gnderildi.
LER NDE IRALAR
Tuncelinin da kylerinden,
Bingl, Hazar, Glckler, Mu-
ratlar, Elazdan gelen yatl -
renciler, Trkeyi renince ky-
lerine mektup yazmaya balarlar.
Grdklerini, yaptklarn, -
rendiklerini bu edebiyat ykl
mektuplarda anlatrlar:
Bizim mektebi soracak olur-
sanz buras o kadar byk, o
kadar byk ki bir ucundan
teki ucuna gitmek iin bir hafta
lazmdr.
Geceleri ieleri iinde ra-
lar yanyor ki, rasna elektrik,
iesine de ampul derler.
Yemekler ok gzeldir. Baz
kyn yemeklerinden de piiri-
riz. Geen gn irilok yapmz-
dr. (s. 392)
Kzlar, enstitde okutulan ki-
taplar sayesinde Trk edebiyat-
nn nemli yazarlaryla da tan-
rlar. Halit Ziyadan Mai ve
Siyah, mer Seyfettinin btn
kitaplar, Halide Edip Ad-
vardan Vurun Kahpeye, Ateten
Gmlek, Harap Mabetler;
Yakup Kadriden Kiralk Konak,
Yaban, Hkm Gecesi; Reat
Nuriden alkuu, Kzlck Dal-
lar, Bir Kadn Dman; terc-
melerden; Tom Babann Kulbe-
si, Krbal Medeniyet, Unutul-
mu Ky kk ktphanenin
balca eserleridir. Bu kitaplar
da, Avarn Elaz milletvekili
Fethi Atalaydan ricasyla kitap-
la kazandrlmtr.
KK AVARLAR DA BAARDI
Kitapta rencilerin enstit-
den mezun olduktan sonraki ha-
yatlarndan da kesitler sunulu-
yor. Atatrk yanlmamtr;
Avarn yetitirdii da iekleri
kylerine dnm, rendiklerini
kylerinde retmeye devam et-
milerdir. Sadece okuma yazma,
biki diki deil; onlar sayesinde
penceresiz evlere, alan pencere-
lerle gne girmi; temizlik top-
rak yerine suyla sabunla yaplr
olmutur. Giyim kuamdan
ocuk bakmna, an yenilikleri
gnlk hayata geirilmitir.
Kolay olmamtr elbet; Avarla
rportaj yapmak iin Tunceliye
giden, da kylerini onunla bir-
likte dolaan gazeteci Feridun Es,
dndnde Hayat dergisinde
unlar yazar: Kk birer me-
deniyet kahraman halinde ky-
lere dnen kzlardan birounun,
oralardaki korkun mcadeleleri
vardr. Ellerinde birer medeniyet
mealesi ile kye dnen bu kzla-
rn mcadeleleri o kadar iddetli
olmutur ki bu yavrularn
maalesef dayanamam ve kendi
canlarna kymlardr. Lakin bu
kk kahraman, bizim im-
diye kadar farknda olmadmz
bir medeniyet hamlesinin ilk kur-
banlardr. Artk aydnlk bir
kafa ile kylerine dnen yarnn
gen anneleri, mcadelelerinde
yle kolay kolay teslim olmuyor-
lar. Bilakis () Avar da, onun
yetitirdii kk Avarlar da m-
cadelelerinde muvaffak olmu-
lardr G
LAvarn iki da
iei: Fatma
Ergn ve Sultan
z, okula geldikleri
gn.
Vatan gazetesi,
Dou illerimizde
Aknc bir ocak
balyla, Tunceli
Kz Enstits
hakknda ek
yaymlar. Ahmet
Emin Yalman, ekte
yer alan Bilen
Bilmeyene
balkl
bayazsnda,
Avarn
ynetimindeki
enstitnn
cehaletle sava
konusundaki
baarlarn anlatr.
54
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
SABR KARA
A
nkarann en ilek caddele-
ri antiye alanna dnd.
Birok kurum ayn anda
kaz almalarna balad. Anka-
rann en kalabalk caddelerinde
kaldrm talar sklp yerine
yenileri taklyor, bu arada yeral-
tndan geen kablolar, doal gaz
borular deiiyor, Trk Tele-
kom da yeni hatlar ekiyor.
Yeterli nlem alnmadan ba-
latlan bu almalar hem esnaf
hem de yoldan geen halk zor
durumda brakt. alma yap-
lan caddelerde gerekli trafik d-
zenlemesi yaplmad iin yaya-
lar, yolda aralarn arasndan y-
rmek zorunda kalyor. alma
yaplan caddeler zerinde iyerle-
ri bulunan esnaf da perian oldu.
yerlerinin ii toza bulanrken,
satlan rnler de toz iinde
kald.
HER YIL NEDEN DEYOR?
Bu duruma yalnzca yurtta-
lar deil, kent uzmanlarnn r-
gt olan ehir Planclar Odas
da tepkili. Odann Ankara ube-
si kinci Bakan Gken Kunter,
plansz, programsz balatlan
almalarn vatandalar zor du-
rumda braktn syledi. Kun-
ter, Aydnlka yapt aklama-
da Otobs duraklar baka bir
yere tanabilirdi ama tanmad.
u anda hem otobs duraklar
var hem yol tek erit.
Bir yanda otobs bekleyen
yurttalarmz var, dier yanda
ise arabalaryla iine gitmeye a-
lanlar var diye konutu. An-
kara Bykehir Belediyesinin
kaldrm talarn her yl neden
deitirdiini soran Kunter,
Acaba yaplan almalar yeter-
siz mi kalyor? Yoksa belediye-
nin baka bir sorunu mu
var?dedi.
MLLETN PARASI, KALDIRIM
TALARINA GDYOR
ehir Planclar Odas Yaz-
man yesi Murat evik de iki
ylda bir deitirilen kaldrm ta-
larnn milletin parasnn nerelere
gittiini gsterdiini syledi.
evik, nerimiz, Ankaraya
ada bir bakent olarak bakl-
mas ve zellikle Bykehir Be-
lediyesinin ve ile belediyelerinin
meslek rgtlerinin ngrd
projelerle Ankaraya sahip k-
masdrdedi.
OLMAZ OLSUN BYLE ALIMA
alma yaplan caddelerdeki
esnafn kzgnl ise yaplan hizme-
te deil, bu hizmetin gerekli dzen-
lemeler yaplmadan balatlmasna.
Toz ve duman yznden dkkanla-
rna mteri gelmediini belirten
Bakent esnaf, Toz, iyerlerinin
iine dolduu iin, ieri mteri gir-
miyordiye ikayetlerini dile getiri-
yor. Yolu kullanan vatandalar da,
Trafik rezalet, olmaz olsun byle
alma, bir gn kazyorlar, kapat-
yorlar, ertesi gn tekrar kazyorlar,
bizim paralarmz ite byle yerlere
gidiyor diyerek tepkilerini dile ge-
tirdiler.G
MBakent
sokaklar delik
deik. Gerekli
dzenlemeler
yaplmadan
balatlan alma
vatanda ileden
kard.
KALDIRIM, KABLO, DOALGAZ HATTI AYNI ANDA DETRLNCE...
Bakentte caddeler antiyeye dnd
Bykehir Belediyesi bir yandan kaldrmlar skyor, dier yandan
da telefon hatlar ve doalgaz datm hatlar deitiriliyor. Sokaklar
tozdan dumandan ve grltden geilmiyor. Ankara caddelerindeki
kazlarn aylar srecei belirtiliyor. ehir Planclar Odas ise kaldrm
talarnn her yl neden deitirildiini soruyor.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
55
Devlet Bakan: (% 47)
mam Hatipli
Babakan: mam Hatipli..
TBMM Bakan: mam Hatipli..
Devlet Bakan ei: Trbanl.
Babakan ei: Trbanl.
TBMM Bakan ei: Trbanl.
YCE ATATRK VE NANMILARI-
NIN KURDUKLARI LK TRKYE CUM-
HURYET DEVLET 29 EKM 1923DE YA-
AMA GET.
mam Hatip Trban Devleti de 5 Aus-
tos 2009da en st kademede tamamland! Alt
kademe ise , yedi yl iinde gdm gdm ha-
zrland!
Tas tamam iin imdilik tek engel, Trk Silahl Kuvvetleri!
OLANLARI / OLACAKLARI GZLERDEN, DKKATLERDEN KA-
IRMAK VE BUYRUKLARI YERNE GETRMEK N NE M CAT
EDLD?
E R G E N E K O N!
Hakl olarak kimler kar duracakt lik Trkiye Cumhuriyetini
iten ve dtan temelinden ykmak abalarna? Kimler olacak,
cnm lik Trkiye Cumhuriyetine/ ulu nder Gazi Mustafa Kemal
Atatrkn uygarlktan yana devrim ve ilkelerine sk skya bal
Cumhuriyet evlatlar.. Bilim adamlar/ Yurt sever aydnlar/ Asistan-
lar/ Doentler/ Profesrler/ niversite yneticileri/ Yazarlar/ Gazete-
ciler/ Aratrmaclar/ Emekten iiden/ aln terinden yana sendikac-
lar/ bakanlar ve niceleri!..
Yani kendilerine tamamen ters den/ bir an nce kurtulmala-
r gereken (!) kiiler/ kurulular/ siyasal gr sahipleri, bata
i Partisi ve onun Genel Bakan, inanm direnli yurtsever y-
neticileri ve yeleri!
Yine, Atatrk/ yurtsever/ lik Trkiye Cumhuriyetine inan-
m, uruna lmeye and imi temeninden orgeneraline kadar as-
kerler!
K BUNLAR, ONLAR N BELAYI MUAZZAMA! YAN, U
YOLLA/ YAN BU YOLLA ENGELLENMELER/ CEHENNEM AZABI
EKMELER VE DAH KMLERNN DE KATL ERAN VACPTR!
eran katli vacip illa daraac gerektirmez!
Zorunlu Silivri Yerlekesi dahil eitli cezaevlerinde suu ne
olursa olsun 21 tutuklu ve hkml can, lmcl hastalklarla
yaam savanda! En bynden en kne kadar bunlar gr-
mesi gerekenler, aclarn acs, insanlk d grmek ve duymak
zrl!
Dars banza demekse, ne insanla/ ne dine/ ne imana s-
maz..
SZM SANA TUGENERAL LEVENT ERSZ!
Zorunlu Silivri Yerlekesi sakinlerinden emekli Ersz Paa!
Seni yrekten kutluyorum, neden mi? Neden olacak a paa, tm
abalara karn hal yayorsun da!
MUM UN FAZLETLER!
Alt taraf bir mum der geeriz de halt ederiz! Zorunlu Siliv-
ri Yerlekesinde dnyann en ileri teknolojisi tamam, ama bun-
lar altracak elektrik ne hikmetse gezmeye kyor! Yerleke
sakinleri, bir de karanlklar tutuklusu yi mi? Bir rnek, Emcet
Olcaytu dost hatr saylr bir eker hastas.. la ime ya da ine
vurma saati gelmitir ama elektrik gezmede olduundan, ko-
ular ada bir zindan!
Meslektam Mustafa Balbay can da mum arar olmu! Olsa ya-
kacak, aradn bulacak!
Aradn da aklad: adalet!
Adaletten umut kesmek lme eittir!
Umutsuzluk da yasak.. Ey Mustafa, eski kap yoldan bu ya-
tan sonra bir de mum fabrikas kurmaya sokma! Ama aradn,
illa da bulman iin mum gerekiyorsa emrin olur. Dileriz gerekmez!
Yazdm yukarda eran katli vacip dar aac gerektirmez!
Bulunamayan bir mum bile yeter! Yer damar damar, ikence/
zulm enva-i eit!
DOU PERNEKN SANDALYES!
Filiz Otyam, bu Pazar gn de 70 kilometre yapp gazete sat-
cndan gazetelerimizi ve Aydnlk dergimizi alp getirdi, mutlu ola-
ym diye.. Bu mutluluk her zaman aclarla, ac haberlerle harman
olur, neyleyim? Ne diyordu can dostum, klar iinde yatan Orhan
Kemalin, kapan/ i resimlerini yaptm dnyaca nl Bereketli
Topraklar zerinde romanndaki kii:
Alnmza bu yazy yazanlar utansn
Haberlerde izlemitik ama bir de dergimize baktk. Ve daha Cu-
martesi gnnden (!) baladm yazma ekler yaptm..
102. DURUMADA ZULM ILII
Dantay davasnn katilleri de salona getirilmi, jandarma kor-
donu altnda salonun bir kesine yerletirilmiti. P avukat Meh-
met Cengiz, duruma itiraz etti. Daha birleme karar bile olmadan
bu kiiler burada nasl olur? diye sordu. Bunu P Genel Bakan
Dou Perinekin mdahalesi izledi. Perinek duygu ykl konu-
masnda Atatrk Devrimine kar yrtlen psikolojik harekatn
hibir snr tanmadn syledi, yarglamann bir zulme dnt-
ne iaret etti ve Heyeti uyard Mahkeme btnyle teslim
olursa, bizim burada ancak sandalyelerimizi yarglayabilirsiniz.
Dou cann oturtulduu sandalyeleri tanrm, Kanunsuzlar..
Kanunsuzlardan baka lf bilmezler! Bunu da Perinek, polislerce
arabaya bindirilirken isyan iinde kanunsuzlar.. kanunsuzlar hay-
krndan duyup ezberlemilerdi de ondan.
ORDU L HACI VALS..
Hac vali, tuvaletlerdeki i yerlerini ayakta iemek itikadmza
uygun deildir deyu sktrm! tikada uymak dinen vaciptir..
Bundan kelli ayakta deil, yatarak ieyip muhterem din karde-
imiz vali beyefendiyi mesut edelim vesselam!
M YARALAYAN BR GAZETE HABER BALII:
lmcl hastalklarla mcadele eden tutuklu ve hkmller
salverilmiyor. GL HL SEYREDYOR
Bu can da onu/ onlar Toroslar Geyikbayr ky doruundan
seyrediyor. Bu seyrimin, hayrlara vesile olmasn yce Allahtan,
yce Peygamberden, Allahn aslan Hazret-i Aliden, Hnkr Hac
Bekta Veliden ve dahi elbette, elbette Gazi Mustafa Kemal Ata-
trkn yce buyruklarndan /devrim ve ilkelerinden niyaz eyle-
rim.
Gerein dem-i devranna H!G
Geyikbayr Ky/Antalya, 10 Austos 2009
MAM HATP TRBAN DEVLET
HAYIRLARA VESLE OLACAK (MI?)
FKRET OTYAM
56
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
M. ERMAN ASLANOLU
T
oplumsal meselelerin stesin-
den gelebilmenin yolu kapal
kaplar ardnda yaplan gizli
mutabakatlardan deil, tpk Ziya
Gkalp ve arkadalar gibi alana ini-
lerek gz nnde yaplan alma-
lardan geer. Blge halknn tarihi,
corafi, sosyo-ekonomik, etnolojik
ve kltrel yapsyla ilgili herhangi
bir almaya girimeksizin sonuca
ynelik siyasi beklenti iinde olmak
gereki deil, tersine aldatcdr. Yz
yldan beri kartlarnn inanlmaz
saldrlarna hedef olan ttihatlar ve
ardndan Cumhuriyetiler, stiklal
Sava sreci ve sonrasnda doudaki
feodal yapy analiz ederek bu konu-
da ilk ciddi adm atmlard.
ZYA GKALP, GALC GLERCE
TUTUKLANIYOR
Tarih, 30 Ekim 1918, a Milli
Demokratik Devrimler adr.
Mondros Mtarekesi imzalanm
ve 2 Kasmda ordulara tebli
olunmutur. ok gemez, stanbul
ngilizler tarafndan igal edilir. -
galci gler, Harp Divan kurdu-
rur. Divan Harp Reisi Mustafa
Paaya (nam- dier Nemrut Mus-
tafaya) ulusalclar toplama gr-
evi verilir. O da ald grevi ba-
stne yerine getirir. Ziya Gkalp
de tutuklanr. Tebli stanbul Da-
rl Fnnunda bulunduu srada
bildirilmi, derse giremeyecei sy-
lenerek hafiyelerin gzetiminde
nce Sirkeci Polis Mdrlne,
ardndan Bekiraa Blne ka-
patlmtr. Yarglamann sonunda
Gkalp ve arkadalarna srgn
yolu grnr. nce Limniye ar-
dndan Maltaya srgn edilirler.
ZME YNELK LK CDD ARATIRMA
Ziya Gkalpin
Atatrke sunduu Krt raporu
Ziya Gkalpin Krt Airetleri Hakknda Sosyolojik Tetkikler balkl raporu
tesadfen yaplm bir alma deil. ttihat ve Terakki ynetiminin Trklk
aratrmalarn desteklemesi, Gen Kalemlerin dilde sadelik parolasyla
Trkeyi iaret etmesi; Baha Saidin Alevi-Bektai zmresi ierisindeki
almalar hep halka doru yneliin etkileriyle olmutu.
KTAP
Ziya Gkalpin siyasi hayat
Merutiyet Devrimi ile balar.
1908den hemen sonra ttihat
ve Terakki Cemiyetinin Diyar-
bakrda bir ubesini kurar ve
bir yl sonra da Cemiyetin Sela-
nik Kongresine Diyarbakr
temsilcisi olarak katlr. ok
gemeden stanbula gelecek, t-
tihat ve Terakki Merkez-i Umu-
misine seilecek ve ksa zaman-
da tekilatn ideolojik izgisini
belirleyen bir noktaya yksele-
cektir. Gkalp, fikirlerini sadece
Merkez-i Umumiye deil, halka
benimsetmek ve halkn bu yeni
fikirlerden haberdar olmasn
salamak iin Yeni Mecmua
gibi cemiyetin el altndan des-
tekledii dergilerde de yaymak-
tayd. niversitedeki grevinin
yan sra, dneminin nde gelen
fikir ve bilim adamlarndan biri
olmasna aldrmadan, kendi ira-
desiyle rgtl siyasi faaliyetle-
re katld. Bu, gerekten de tak-
dire deer. Ben bilimadamym,
siyasetle uramam dememi,
n cephede mcadele vermitir.
ada Emin Eriirgile bir tar-
tma vardr ki, onu, bir bilim
adam olarak siyasi faaliyetlerle
urat iin kmseyen Eri-
irgil, daha sonra yanldn
anlayacak Ziya Gkalpin hak-
kn teslim edecektir.
Gkalpin Merutiyet ylla-
rnda yaymlad yazlarda
millet, halk, rk,
kavim gibi sosyolojik kavram-
lara aklk getirdiini gryo-
ruz. Artk slamclk, Os-
manlclk, Turanclk tart-
malarndan km olarak, Trk-
lk teorisinin esasn olutu-
ran Halklkla hem kendisini
hem de ttihat ve Terakkinin yo-
lunu belirleyecek; giderek Trk
Devriminin geliyorum dedii
stiklal Sava yllarnda Misak
Millinin etnik snrlarn izerek
bu snrlar Trklere ve Krtlere
dayandracakt. (Kk Mec-
mua, s. 1, 1922)
Trk Devriminin aydn!
Ziya Gkalpler, dalmakta olan imparatorluun iinden
kacak yeni devletin iktisadi ve siyasi temelleri zerinde kafa
yoruyorlar ve kurtuluu bir milli devlette gryorlard.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
57
MALTA HAPSHANELERNDE
KONFERANSLAR
Ziya Gkalp bo durmayarak,
konferanslarna Malta hapishane-
sinde de devam eder. Devletin en
st ricalinden olanlar dahi ellerine
kalemi defteri alp Gkalpin felse-
fe ve sosyoloji konferanslarna ka-
tlrlar. ki yl akn bir sre tutuk-
luluk ve srgn hayatnn ardn-
dan Gkalp, memlekete dn yo-
lunu tutar. 13 Haziran 1921de
Sinop milletvekili Dr. Rza Nur,
Konya milletvekili Kazm Hsn
Beylerle birlikte Ankaraya git-
mek iin yola karlar. te Krt
Airetleri Hakknda Sosyolojik
Tetkikler balkl almasnn
gn na kmasna ynelik ilk
iaretler bu Ankara yolculuunda
belirir.
NCE DYARBEKR ARETLER
YAZILDI
Damad Ali Nzhet Gksel,
Ziya Gkalpin yolda Dr. Rza
Nura milli hkmetin harp gaile-
lerini bertaraf ettikten sonra sosyal
kalknma hareketine gemesinin
gereinden sz ettiini anlatr. G-
kalp, yaplacak reformlarn ban-
da airetlerin tarihi ve sosyolojik
bir aratrmaya tabi tutulmas ge-
rektiini dnmektedir. Bylece
ekonomik ve corafi nedenlerden
dolay Trke konumayan oun-
luun iinde kendi dillerini ve mill
karakterlerini deitirme yolunu
tutan Trk airetleri ortaya kar-
labilecektir. Pratikte ise Ziya G-
kalp, sosyolojik bilgilerle dona-
nml aydn genlerin yetitirilme-
sini, ileride daha aklc bir yakla-
mla lmi Aratrma Enstits
kurulmasn salk vermitir. Dr.
Rza Nur, bu neriyi ciddiye ala-
rak Shhat ve tima Muavenet
Vekili olunca Gkalpe mektup
yazar ve bu ie balamasn rica
eder
1
.
Ali Nzhet Gksel diyor ki;
Gkalp vaktiyle hazrlad not-
larna dayanarak hazrla giriti.
Ksa zaman zarfnda tamamlad
birinci blmn tekil eden Di-
yarbekir Airetleri Hakknda Sos-
yolojik Tetkikler eseridir. Bu tam
ve mkemmel eser Gkalpin el
yazsyla 65 sahifedir.
Yukarda anlan eserin ikinci
ksmna Gkalp Elcezire Airetle-
ri adn koymu ve bunda Arap
gebelerini tetkik etmi. Bunlar-
dan sonra Trkmenler, Karakeili-
ler ve dier airetleri tetkik edecek;
dil, rf, adet, mezhep ve tarihi
mene vs. bakmndan Trk olup
da zamanla, nfus ounluunu
iktisadi sebeplerle yabanc airetle-
rin, aalarn tazyikyle mill karak-
terlerini, dillerini derece derece
kaybeden Trk kabile ve ailelerini
sosyolojik aratrmalarla meydana
karmak istiyordu. Fakat buna
zaman ve imkn bulamaynca, ese-
rin ismini umumletirerek Diyar-
bekir Airetleri adn koydu.
DRT NSHA OLARAK HAZIRLANDI
Kaynak Yaynlar, evket Bey-
sanolunun binbir emekle ortaya
kararak hazrlad ve 1992de
Sosyal Yaynlar tarafndan baslan
nshay temel alarak kitabn ikinci
basksn yapt. Bu yerinde verilmi
yayn kararna zaman da uygun
dmektedir. Kitabn daha nce
Komal Yaynlarnca 1975de ya-
ynlanan bir nshas vardr ki o
nsha eksiktir.
Ziya Gkalpin iki rapordan
oluan bu almas drt nsha
olarak hazrlanm, nshalardan
biri Atatrke gnderilmi. Ata-
trk kendi nshasn incelemesi
iin 1937de Hasan Reit Tankuta
vermi. Dr. Rza Nura verilen
ikinci nsha, bugn Sinop Nur
Ktphanesinde. nc nsha
ise Alevi-Bektailer zerine yapt
aratrmalarla nl Baha Saide
verilmi. Kaynak Yaynlarnn
yeni basksn yapt kitap Baha
Said nshas. Drdnc nsha ise
ailesi tarafndan Trk Tarih Kuru-
muna verilmi. Ancak, bu nsha
da eksik.
KRT ARETLER VE ARETLERN
HUKUKU
Ziya Gkalp, ilk raporuna sos-
yal bilimlerde esas olan yntemi
uygulayarak Uslle balyor. Bu
blmde sosyolojinin dier disip-
linlerle karlatrmasn yapmak-
ta, antorpoloji ve etnoloji ile ben-
zerlik ve ayrlklarn saptyor.
kinci blm genel konulara ayrl-
m. Bu blmde de Toplumsal
Zmrelerin Tasnifi, Cemiyetlerin
Umum Tasnifi, Airetlere ait Ca-
mialar ve Tali Zmreler, Eski
Araplarda Soy Silsilesi, Cemiyetle-
rin Hcresi, Trk Terimleri, Ai-
retlerin Tasnifi, Kan Davas ve
Gazve Dayanmalar balklar
yer alyor. nc ve drdnc
blmler Krt Airetleri ve bu ai-
retlerin hukuku ile ilgili. Beinci
blmde ise Airetler Nasl Me-
deniletirilebilir? bal altnda
airetlerin geleneksel yaantlar
bir folklor aratrmacs tekniiyle
derlenmi.
Raporun ikinci ksm kitabnn
da adn oluturan Krt Airetleri
Hakknda Sosyolojik Tetkikler
bal altndaki deerlendirmelere
ayrlm. Gkalp, Ayn Ali Efendi
Kanunnmesini kaynak gstere-
rek feodalizmin oluumunu Sultan
Selim ve Sultan Sleyman devirle-
rine kadar gtryor.
Kitabn son iki blmn Ziya
Gkalpin eitli dergi ve gazeteler-
de yaynlanm konuyla ilgili yedi
makalesiyle dizinler oluturuyor.
Ekler kitabn bilimsel niteliini
daha da zenginletiriyor.
Ziya Gkalpin kitab,
zm emperyalistlerin planla-
rnda deil, bu topran sesinde
arayanlar iin nemli bir temel
aratrma niteliinde.G
Dipnot:
1 Ali Nzhet Gksel, Ziya G-
kalpin Neredilmemi Yedi Eseri ve
Aile Mektuplar, stanbul 1956, s.9
vd.
LRapdr, Kaynak
Yaynlarnn
Cumhuriyet
Gzyle Krt
Meselesi serisinin
nc kitab olarak
basld.
58
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
SEZA ZDEMR
Darda deli dalgalar/ Sek-
sen doksan buldular/ Vatanda
hi anlamyor/ Nedir bu dnen
dolaplar/ Nedir oynanan oyun-
lar/ Btn Oyunlar Bu ark
szleri; Kadky Belediyesi Ti-
yatro Festivali kapsamnda sah-
neye konan Hergelekon adl
oyundan. 5 Temmuz gn Sela-
mieme zgrlk Park Akha-
va Tiyatrosunu tka basa doldu-
ran stanbullular; ayakta alkl-
yor Hergelekonu. Oyunda Er-
genekon davasnn 83. dalgasn-
da tutuklanan Adalet Hanmn
sorgular ve aradan 14 sene ge-
tikten sonra isim benzerliinden
(!) salverilmesi srecini izlerken
kahkahalarn tutamyor izleyici-
ler. Beraber kandrdk biz bu
milleti/ Beraber gtrdk bu
mal mlk/ Yolumuz ok uzun
devam diyoruz/ Daha blemedik,
zaman istiyoruz arksyla anl-
yoruz ki; oyunun derdi sadece
Ergenekon davasyla deil, tm
Trkiyeyle Grd ilginin
zerine oyunun yazar ve ynet-
meni Seden Kzltunla Hergele-
kon ve Trk tiyatrosu zerine
konutuk.
TYATRO VE MZAH
Aydnlk- Trkiyede pek ok
kii sizi Uzayl Zekiye olarak ta-
nd. Altn Portakal ve Altn
Koza dllerini aldnz sinema
filmleriniz de oldu ama bugn ti-
yatroya devam ediyorsunuz deil
mi?
Seden Kzltun- 35 yl tel-
evizyon programlar hazrladm.
Uzayl Zekiyede, hi almayan
bir beyinle ok alan bir beyin
arasndaki fark bir gazete habe-
rinden yola karak konu edin-
dim. Tabii, televizyonda daha
ok kitle eitimine nem veren
programlar yaptm. Hep bunu
kolladm. Televizyonun ok teh-
likeli bir alet olduunu, oradan
her sylenenin, her konuulann
doru gitmeyebileceini biliyor-
dum. Biz hep otokontroll yeti-
tik. Birok program metin olma-
dan hazrladm; seyircinin iinde
mizah yapardk, seyircinin iinde
tipler yaratrdk. Hibir zaman
da denetime ters bir ey olmazd,
nk kendi kontrolmz vard.
Televizyon gelmeden nce ne ya-
pyorduk? Tiyatro yapyorduk.
Bugn de tiyatromu yapyorum.
Bugn Kozmoz Evrensel Tiyatro-
su diye kurgubilim oyunlarmz
sergilediimiz bir tiyatromuz var
ve senede 4 tane oyun hazrlyo-
ruz. Bir de mesleim diye yapt-
m kendi tiyatrom var. Gelenek-
sel Trk tiyatrosunu ok seve-
rim. Onun iin de ortaoyunu for-
muna uygun oyunlar hazrlyo-
rum. Birka senedir kendim
yazp kendim oynamak zorunda
kalyorum. ounlukla politik
oyunlar oynuyoruz.
Aydnlk- Politik oyunlarn-
za gelen tepkiler nasl? Mizaha
tahamml kald m?
Kzltun- Eskiden ok ho-
grlyd politikaclar. Komed-
yenler Demirelin, Erbakann,
Ecevitin taklidini yaparak para
kazanrlard bir dnem. Mizah
bizim toplumumuzun temeli.
Mizah bizim iimizde yatar. Ben
mesela toplu tat kullanyorum.
Srf malzeme topluyorum, vatan-
dan o kadar gzel esprileri var
ki Geen sene Duyarlarsa
Oyarlar politik gldrmz
oynadk. Orada da ar zelle-
tirmelerin mizahn yaptm. O da
ok ses getirdi. Ama tiyatroyu
ortadan kaldrmak gibi bir zihni-
yet var galiba. Salonlar yklyor,
salonlar yok oluyor. Otobslerin
zerinde unu grnce arm-
MSeden Kzltun,
Umarz bir daha
Hergelekon
oyunlar oynamak
durumunda
kalmayz.
SEDEN KIZILTUNLA HERGELEKON ZERNE
Ergenekon davas
sahnenin tozunu yuttu
Ergenekonu her kim ktye kullandysa bir hergelelik yapmtr diye
dnerek Hergelekon adn verdim oyuna diyen Kzltun,
izleyicinin gsterdii youn ilgiyi yle yorumlad: O syleyemedii
iin orada sylenince houna gidiyor. Somaliye deniz feneri
takacaz dedik, kyamet koptu.
KLTR / SANAT
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
59
tm: Sahne Senin stanbul.
2010 Avrupa Kltr Baken-
tiymi. Bakenti de, nereye kp
oynayacak stanbul?
ERGENEKONU ADINI KM KTYE
KULLANDIYSA
Aydnlk- Son oyununuz
Hergelekon 5 Temmuz gn
ilk kez sahnelendi. Oyunun ad
neden Hergelekon?
Kzltun- Hep yle oluyor
mecburen. Hergelekon, ok
gncel bir konu. Vatanda da
tam bilmiyor ne olduunu.
Oyunu, tamamen vatandan du-
yumlaryla oturup yazdm. O
zaman yle dndm; Biz
okullarda Ergenekon Destanm-
z renirdik. Bu ismi her kim
ktye kullandysa bir hergelelik
yapmtr diye dnerek Her-
gelekon adn verdim oyuna.
Sonra houma da gitti, baktm
kulaa da iyi geliyor. Oturup bir
de ona paralel bir hikye kurgu-
layarak oyunu yazdm. Ben una
memnunum; seyirci her eyin far-
knda. Bir minicik espriyi, bir ba-
k karmyor. Her eyin o
kadar farknda ki, bu beni ok
sevindirdi.
HALKIN NABZI
Aydnlk- Hergelekon oyu-
nunu sizi yazmaya iten nedir?
Kzltun- Her sene bir oyun
yazmam gerek. En gncel eyi se-
iyorum. zellikle byle festival-
lerde sergilenecek oyunlarn hal-
kn nabznda olan konularda ol-
mas gerek. Bir ak konusu beni
ilgilendirir de, sizi ilgilendirme-
yebilir. Bir banka soygunu onu
ilgilendirir de brn ilgilendir-
meyebilir. Ekmek davas, yne-
tilmemiz ve lkenin durumuyla
ilgili olan politik hiciv tr, geni
kitlelere hitap etmek iin en
doru seim oluyor.
SYLENEMEYEN SYLEMEK
Aydnlk- Bunu yaparken de
Trk izleyicisinin nabzn ok iyi
tutuyorsunuz, deil mi?
Kzltun- Ben halkm ok iyi
tanyorum, halkm seviyorum.
Ben televizyon programlarnda
da hep onlarn gzyle olaya ba-
kyorum. Onlarn syledii sz-
ler, onlarn kafasndan geen-
ler O syleyemedii iin orada
sylenince houna gidiyor. Gl-
yorlar, hibir espriyi karmyor-
lar. Somaliye deniz feneri taka-
caz dedik, kyamet koptu.
nk badatryor hemen.
Aydnlk- Bugn Trk tiyat-
rosu ve sinemasna rnek olarak
fildii kulelerde yaayanlarn
sunduklar gsteriliyor ve Her-
kes anlayamaz deniyor. Bu a-
dan Trk izleyicisini nasl deer-
lendiriyorsunuz?
Kzltun- Trk izleyicisi ok
zeki; duygusu, sezgisi, mizah an-
lay ve hogrs olan bir izle-
yici. Hogrs olduu iin her
eyi mizahla alglyor. Bu kadar
duyarl, bu kadar gzel bir halk-
mz var bizim. Halk anlamyor
diye bir ey yok. Halk zellikle
aada tutmak iin yaplan pro-
pagandadr bunlar. Ben tiyatro-
nun tsini rendiimden beri
kitlenin eitimini nemsedim. u
adan eitim deil tabii;
Okuma yazmay renelim.
Efendim, bilgi, kltr art falan
filan Bu deil. Bugn abuk
subuk eyler retiliyor. Din diye
abuk subuk eyler reniyoruz.
Yanl eyler retiliyor ve top-
lum onlara zendiriliyor. Hepi-
mizin daha kaliteli, daha iyi
mzik dinleyebilmemiz, daha iyi
eyleri okumamz, daha gzel
eyleri seyredebilmemiz gerek.
Ama bunu istemiyorlar nk o
zaman bizi ynetecek adamlar
da yle seeceiz. O istenmiyor.
Ben seileyim diye hep aada
tutacam ki, toplum beni sesin.
Yanl bilecek ki, doruyu gr-
mesin, gzeli bilmesin.
Aydnlk- Bu dncelerinizi
oyununuza da yanstmsnz. Bu
adan Hergelekon sadece bir
Ergenekon davas oyunu olma-
nn tesine geiyor; siyaset, yarg
ve toplum ilikisini de yanstan
bir oyun haline geliyor, deil mi?
Kzltun- Evet, tabii ki. Biz
hep hukuk devletinde yayoruz
zannediyorduk mesela. yle
zannediyoruz. Demokrasi zanne-
diyorduk, ne derlerse ona inan-
yoruz. Ama umalm kardelii-
miz korunur. Vatanmz, bu
Misak- Milli snrlarmz sabit-
tir. nallah, bundan sonra yeni
bir Hergelekon yazmak, oyna-
mak durumunda olmayz. Uma-
rz lkemiz zerine oynanan
oyunlar biter de, biz de selamete
ereriz. G
Hergelekon, 5
Temmuz gn
Selamieme
zgrlk Park
Akhava
Tiyatrosunda
oynand.
60
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
HAYAT ASILYAZICI
S
eden Kzltunun ynettii
Evrensel Kabare Tiyatrosu,
Trkiyeyi sarsan, toplumu
tedirgin eden, gereksizlii ortaya
kt halde mahkemenin karar-
szlyla hukuk tarihine geecek
olan bir olay, Ergenekon da-
vasn anlatyor: Hergelekon.
Hergelekon, ironik derinli-
i olan zmsel bir mzikal ka-
bare. Hergelekon, inanlmaz
uzantlaryla evrensel bir dzeye
sahip. stelik sekin bir rnei
kabarenin. Mizahn gc, szl
ve grsel bir boyut kazand
zaman yar hep nde gsler.
ZGL AIRLIKLI BR KABARE
lkemizde mizah gelenei ok
eskidir. Nasrettin Hoca, ncili
avu, air Eref, Neyzen Tevfik,
Aziz Nesin, Rfat Ilgaz, Muzaffer
zg bir byk gelenein mizah
ustalardr. Kabare trnde Hal-
dun Taner de geni yanklar
uyandrd. Devekuu Kabare Ti-
yatrosu bunlara bir rnek. Sermet
aan da, gemite Gen-Ar Tiyat-
rosunda kabare oyunlarnn il-
gin rneklerini vermiti. Bunlar
zaman zaman ok deiik trde
kabare tiyatrolar izledi. zel ku-
rulular olduundan soluklar
belli srelerde tamamland iin
kesildi. Ama braktklar ho
sada, hl tiyatro yaammzn
anlarnda gizleniyor.
Sahne yaammzda, Ferhan
ensoy da, ok farkl bir mizah
anlayyla tiyatromuzun gr-
kemli soluu oldu.
lki deil ama ikinci etkili ka-
bare oyunuyla Seden Kzltun
ok boyutlu, zgl arlkl bir
kabare tryle, bir kurgubilimde
bile dnlmesi mmkn olma-
yan Hergelekonla, 21. yzyl
Trkiyesini eletirel elekten gei-
riyor. AB ve ABDnin gzleri
nnde, Sevrin bir ucundan tu-
tuluyor. nsan haklar diye bir
olayn n ve arkas kapatlarak,
insan zgrlkleri kstlanyor ya
da yok ediliyor. Avrupa nsan
Haklar Mahkemesi, tepkisiz se-
yirci gibi olup bitenleri grmez-
den geliyor.
GNMZE DAMGASINI VURAN
BR OLAYI ELE ALDIK
Seden Kzltun, deneyimli
sahne sanatln bu kez Her-
gelekonla ortaya koyuyor, bizi
kabarenin penceresinden uyar-
yor. izdii, betimledii, zm-
sel gereki sylemini, ekip
oyunu ierisinde dile getiriyor.
Grsel anlatml, oyunculuk
gc yksek Adalet Hanm
karakteriyle ok baarl bir
kompozisyon iziyor ve oyunu-
nun ruhunu olaanst dzeye
tayor. Oyunda rol alanlarn
Hergelekona getirdii dingin-
lik ve kolektif katkyla, ad
kalanlarn kulaklarna etkili ola-
bilecek szler fsldanyor. Du-
yanlar uyaran, izleyenleri dik-
katli klan yeni sylemler fslda-
nyor.
Gnmze damgasn
vuran bir olay ele aldk diyor
Seden Kzltun. Trkiyenin
1960 ncesi ve sonrasn bilenle-
rin yakndan tank olduklar bu
benzersiz olayn gizinde sakl
olanlar aa karyor Hergele-
kon. Bilinen ama yaplamayan
bir gerein de alt iziliyor. Er-
genekon adn her kim ktye
kullanyorsa, kullandysa, bir
hergelelik yapmtr diye d-
np oyunumuzun adna Hergele-
kon dedik.
GRLMES GEREKEN BR KABARE
OYUNU
Bu aklamasn yle bal-
yor Seden Kzltun: Eskiden ol-
duu gibi, mizahta hogrnn
yaamasn umarak Demokratik
gldr dediimiz Hergelekonu
seyircilerimize sunmaya karar
verdik.
Oyun, kurgusu ve sunuluuy-
la doal olarak ll ve tartml
bir kabare oyunu olarak oynan-
yor.
Dekorsuz ama giysi tasarm
ve mziiyle grsellii, oynan
ve yorum baarsyla seyircilere
aktarlyor. Eksen rolde ilgin bir
karakter olan Adalet Hanm
Seden Kzltun, byk bir baa-
ryla sergiliyor. Takm oyunculu-
unda; Abdullah Ycel, Ata
Emir, Burak Timorci, Fulya
Tufan, Kbra Ate, zlem Uysal,
Suat Tamu, Uur Yaln, oyunun
kolektif baarsn salyorlar.G
MSeden Kzltun
Hergelekonla, 21.
yzyl Trkiyesini
eletirel elekten
geiriyor.
SEDEN KIZILTUNTAN EVRENSEL BR KABARE
Hergelekon
Seden Kzltun, deneyimli sahne sanatln bu kez Hergelekonla
ortaya koyuyor, bizi kabarenin penceresinden uyaryor. izdii,
betimledii, zmsel gereki sylemini, ekip oyunu ierisinde dile
getiriyor. Oyun, dekorsuz ama giysi tasarm ve mziiyle grsellii,
oynan ve yorum baarsyla seyircilere aktarlyor.
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
61
Geen hafta ocuklarmzn nikhn
duyurmutuk. Silivri cephesinden ha-
berler ncelik taynca yer kalmam,
ayrntlar bu haftaya ertelemitik.
Tpk gerek dnmz ertelediimiz
gibi. imdi genler diyor ya, bu
akma dn; gereini hep birlikte
yapacaz. Davetlimizsiniz! Gzel, ger-
eki bir nikh metni hazrlarz, mr
boyu vatana, millete, sanata, bilime bir-
likte hizmete sz veriyor musunuz gi-
bilerinden belki
Aslnda Karavitler daha kz isteme-
ye de gelmediler. Babamzla paylama-
dan iimize sinmedi. yle ya Canerin
kahvesine tuz koyacaz, birlikte dene-
yeceiz. Kzmzn hatrna tuzlu kahve-
yi bile iebiliyor mu bakalm
Duruma salonunda hi olmazsa ta-
ntralm diye 3 Austosta dnrleri-
miz Hseyin baba ve Fethiye anne ile
birlikte Silivriye gittik. Dantay dava-
snn birletirilme gnne denk geldi.
i Partililer salonu terk etti. Kargaa-
da onu da beceremedik. Alkladk y-
reklerimizi birletirip, geri geldik.
Ya karsa diye A plan, B plan, C
plan yapmtk. Her gn sabah baka
parlak bir bulu rettik. Gelinlik hazr
bekledik. Hukuk tutmaynca, ne yapsn
plan! Tutmad.
Olsun.
Keyfimizi bozmaya kimsenin gc
yetmez!
Sava hat mdafaasyla kazanlmaz.
Cephe gerisi de var.
Babamz Kirazmn doumunda da
yoktu, ilkokula balarken de, mezuni-
yet trenlerinde de Gz kr olsun
on ylda bir Amerikanc darbelerin!
Ama kr deil, gelip bilinli bizi bul-
masnda bir onur paymz var.
SAYILARIN SONSUZLUUNDA BRLEMEK
ocuklarn birbirini bulmas da bir
rastlant deil. inden ipek ve incilerle
deil konteyner dolusu kitap ve sanat
yaptlaryla dndler. Eksi elli derecede
Tonyukuk harabelerini gezerken bu-
runlarndaki tyler donup diken gibi
battnda, Uygur maaralarnda, Ka-
kar kylerinde Avrasya kltrnn iz-
lerini srdklerinde mutlu olmasn
bilen bir gelinle damat. Pek bir yakt-
lar. Uzun soluklu olabilmek iin, solu-
duunuz havann bileimi ne kadar
nemli. Her dnem paylalabilecek
yeni heyecanlar. Biri tkenir, yenisi
balar. Saylarn sonsuzluu.
Kullan at kt mendil kltrnden
nemli bir ayrl.
Caner, Mimar Sinan Gzel Sanatlar
niversitesinde retim yesi. Bu yl
profesr oldu.
imdi kzar m bana? Bilgi olsun
diye sylyorum. Yoksa biliyorum, ge-
nellikle bu unvan hak eden birok
dostum anlmasndan rahatsz oluyor.
Hakllar. O kadar boald ve kirlendi
ki.
HERKESN GYD M NORMAL?
Damatlk elbise alacaz krk tane
takla attk, ikna etmek iin. Benim var
zaten dedi, 80 senelik bir ceket kard
dolabndan. Kaynpederini tanyanlar
bilir. Yeni bir giysi alnaca zaman k-
zacak diye herkesin dizleri titrer, sen
syle sen syle olur. Zoru gslemek
bana kalr. Deneyimliyim ya, are t-
kenmez. lknce papyonlu garip (elbet-
te bize gre, yoksa herkesin giydii gibi
normal) bir damatla gtrp ok ya-
attk, keten spor elbiseye raz ettik. ki
kaynbirader Can ve Mehmet alma
odasna aldlar Caneri gel bir giydire-
lim diye kerpeten filan talepleri ara-
snda biraz sonra gerek gereksinim or-
taya kt: Kemer? Kemer yok mu?
Douya armaan gelmiti, ieriye
kemer almyorlar. Dolapta hazr bekli-
yordu. Hani, o da knca iin
Damadm diye sylemiyorum, ok
yakkl oldu.
Kirazmza gelince 10-15 metre
Eminnnden toptanclardan kuma.
Danteller 86 yandaki anneannesinin
annesinden kalma yatak takmnn ine
oyalar. Genler bilmez. Yatak araf-
nn ve yastklarn kenarlarna, yorgan
arafnn azna dikilirdi eskiden. Re-
simde bandaki daha ayrntl gzk-
yor. Deerli dostumuz terzi Sevil Ha-
nm yanndaki dkkn sahipleri ks-
kanmlar. Kzm diye o kadar syleye-
yim.
Yemek masamz 92 yandaki tey-
zemden ikinci el, daha nce Dou yaz-
mt. Gzel olmasna ok gzel hl.
Geri arada iki kanadn anca zerin-
de ok heyecanl pinpon malar da ya-
pyoruz. zlerinden belli oluyor. Sandal-
yeler oktan sizlere mr.
akma makma ama, sonuta nikh
yine de. Dedim ya bizde areler tken-
mez. Anneannemizin verdii beyaz bir
yatak rts vard. Kenarlar frfrl fis-
tolu. Serdik masann zerine. Biilmi
kaftan! Sandalyelere de yastk klflar-
n geirdik. Mahalle esnaf seferber
oldu iekiyle pazarlk filan, onu da
hallettik mi nann daha gzel nikh
masas grmemisinizdir. Bu konuda
iddialyz, dorusu. Bir gereksinim ha-
linde emrinizdedir.
Bir saat masay ortalamakla da u-
ratk. zellikle arkada, piyanonun
zerindeki Fikret Otyam kirvemizin ke-
62
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
ULE PERNEK
suleperincek@aydinlik.com.tr
RZGARGL
Cephe gerisi nikh
16 AUSTOS 2009
G
Aydnlk
G
63
RZGARGL
ileri de nikha tanklk etsin diye.
CEZAEV EMEKTARLARI
Fotoraflarla belgeleme ii Alpay
kardeimizin. Daha be ve iki yanda
bebeydiler Kiraz ve Memo. Babalar ya
Mamak Cezaevinde, ya Diyarba-
krda Bayramlarda seyranlarda, ba-
balarna fotoraf Alpaydan. Hl
grev banda. Binden fazla fotoraf
ekmi. Babamz hibir kareyi karma-
sn diye.
Gnn srprizi Cemalettin Hoca ve
hasta yatandan kalkp gelen ei Gl
kardelerim. Hatta karde tesi. Dn
marn alacaklard. Dedim ki, Trk
Mar daha yakmaz m yle gm-
br gmbr gelseler. Kemana sesle de
elik edilecei iin Kk Bir Gece
Mziinde karar kldk. Mozartn
sevgilisine serenad
Btn gecenin zerine kme olasl-
ok yksek hzn bulutlarn datan
Gbelez ailesinin hakkn nasl deyece-
iz? Cemalettin Hocaya sordular, siz
gelinle damadn nesi oluyorsunuz diye.
Ben de Ergenekonun kemancsym!
dedi. Hem de has Ergenekoncu. Tr-
kiye sevdasndan tavizsiz. ok eski ma-
halle komumuz. Yllarca doyulmayan
keman piyano, mzik akamlar yaa-
dk. ocuklarmz okula tad, her acil
durumda glerek, karlksz el uzatt.
KRAMI DEM GB
Mehmet, Atilla, kran kardelerim
para, yemek, servis, anak mlek, san-
dalye masa sorunu konusunda yetmeye-
cek yetimeyecek telam yattrmak
iin haftalar ncesinden abla sen
merak etme, kiran demi gibi rahat
et dediler. yle de yaptlar.
Var m bylesi?
Yeri mi bilmiyorum, ama insan hi
bir ey iin Partili, devrimci olmayacak-
sa bile u her trl dnya hesabndan
zgrlemi dostluklarn tadna varmak
iin olmal
Kar-koca-evlat uyumu ve mutlulu-
u iin olmal.
RAHAT AYAKKABILI DNDE
BULUACAIZ
En byk teekkrmz elbette anne
ve baba Karavitlere. Prl prl, sevgi
dolu, verme sevdals ocuklar Kamer
ve Tanere. Caner artk bizim ocuu-
muz. ki anne biz yle anlatk, dei
toku yaptk. Sz aramzda, kz evermek
pek zormu. Sonradan oyunbozanlk
eder ikisini de alr mymz bilemiyorum.
Ayrnt demitim. ok mu oldu?
Yazy yazarken bir trk geliyor
kulama:
Al mendil sende kalsn, sakla koy-
nunda kalsn. Ben murat alamadm,
mendilim murat alsn.
Ayrntlarn murad biraz da Silivri
iindi anlayacanz.
Ksa vadede gerek dnmzde
bulumak dileiyle.
Ha, aklmdayken imdiden syleye-
yim. Kyafet deil, ama rahat ayakkab
mecburi olacak!
Davulun sesi Atlantikin te yaka-
sndan duyulacak.
64
G
Aydnlk
G
16 AUSTOS 2009
Keita denek mi?
PERDE ARKASI
Hazrlayan: Frat Kayra
Galatasaray, Gaziantepspor deplasmanndan puanla
ayrlrken, yeni futbolcusu Keita, neredeyse bir skandala kur-
ban gidecekti. Nedeniyse yaptk, baarl olduk mant.
Bunu syleyen Galatasaray Futbol Takm Doktoru Murat
evik.
Bir pozisyon srasnda boazna darbe alan Keita yere y-
lm, rpnndan dilinin boazna kat yorumuna
neden olmutu. Hatta kaptan Arda, futbolcuyu yan evirip
nefes almasna neden olduu iin bu yorum arlk kazan-
mt. Keita, oyuna devam edince bu kukular azalmt.
Olay bir gn sonra uzmanlara sorduk Eer Keitann dili
boazna katysa ve tedavinin ardndan futbolcu oynamaya
devam ettiyse bu byk bir skandal dediler.
Milliyetten Nevzat Dindar, bu olayl aratrd. lgin bir
sonu kt. Keitann dilinin boazna kat, kulp dokto-
ru Murat evik tarafndan doruland. Ve bakn evik bu
konuda Milliyete ne syledi: Keita, karlama esnasnda
boyun altna bir darbe ald. O darbeyle dili nefes borusunu
tkad. Gittik, mdahalesini yaptk. Nefes almaya balad.
ok abuk ekilde kendine geldi. Sonrasnda 1 dakika bo-
yunca durumunu takip ettik. Ardndan kp oynad. Doru
karar vermiiz ki,
oyuncumuz bir
sorun yaamad.
Bu aklamay
deerlendiren uz-
manlar, byle bir
sorumluluun alt-
na girmek mm-
kn deil, bilimsel
anlamda byle bir
aklama yaplma-
s bile talihsiz. Kei-
tann o artlarda
oynatlmas skan-
daldr. Keita, tedavinin ardndan tekrar sahada ylp kala-
bilirdi. Tbben bu mmkn eklinde deerlendirme yaptlar.
Olayn zeti Galatasaray doktorlar Keita zerinde ans-
larn denediler. Bugn insanlar zerinde deneme yapan dok-
torlar ieri atlrken, Galatasaray doktorunun deneme
yaptk anlamna da gelen aklamas, Galatasaray ynetimi
tarafndan ciddiyetle irdelenmeli.
Necati bitiriliyor, Polatta inanmyor
Futbolunu ya da kiiliini beenir veya beenmezsiniz ancak ortada
bir gerek var ki Galatasaray Ynetimi, futbolcular Necati Atei are-
siz brakp, bitiriyorlar. Necati Ate, kulpten alacaklarn temin etmek
iin Trkiye Futbol Federasyonuna bavurdu. Bavurunun arkasndaki
temel nedense paray almak deil, serbest kalmakt. Ve bir srpriz
oldu, Galatasaray Ynetimi, Necati Atein alacan son gn yatrarak
oyuncunun serbest kalmasn ve dolaysyla transferini engelledi. Necati
Ate, yeni sezonda Galatasarayda forma giymeyecek. Necatinin ifade-
siyle, soyunma odas bile olmayan PAF takmla birlikte almalarna
devam ediyor. Peki Galatasaray neden Necatinin parasn yatrd?
Oyuncunun elini kolunu balamak ve transferini engellemek iin mi?
Galatasaraya Necati iin teklif gelmesi zor. nk oyuncu iki yldr is-
tenilen dzeyin ok altnda. Necatide bunu biliyor. Bonservis ile bir ta-
kma transfer olmas mmkn grnmyor. Eer olursa zaten srpriz
olacak. Milli Takm formas giymi bir futbolcuya yaplanlar ne kadar
doru. Ya da ii futbol olan birinin isiz braklmaya allmas insan
haklarna da aykr. Necati niye bu noktay geldi derseniz, temel nedeni
oyuncunun hakkn aramas.
Galatasarayda bir dier konu Necati gibi u sralarda Adnan Po-
latn aresiz oluu. Konu ise kriz stne kriz
yaanan yeni stadyum. Polata dzenledii basn
toplantsnda birazda kkrtc bir soru geldi.
Mevcut koullar gz nne aldnzda siz 2010
Austosta yeni stadnzda malarnz yapacan-
za inanyor musunuz diye. Polatn biraz yz
ekise de Benim elimde Devletin bakanlar ve
Toplu Konut daresinin (TOK) mdrlerinin im-
zas olan bir belge var. 2010 Austosta yeriniz a-
lacak diye. Siz benim yerimde olsanz ne yapard-
nz. nanmak zorundaym diye yantlad. Gnl-
den inanmyor, inanmak zorunda. Polatta yeni
stadn 2010da hazr olmayacan biliyor.
Hamit Altntopun gerei ve
Guardiola
Hamit Altntopa Trkiyeye gelmeyi dnyor
musun diye sorduumda. lgin bir cevap vermiti,
Hayr imdi deil. Geldiimde Almanyada rendik-
lerimi Trk futboluna aktaracak donanmda olmak is-
tiyorum. Trk futbolcular ok yetenekli, Avrupaya
gre daha iyi ama maalesef Avrupa futboluna gre 30
yl geriden geliyoruz demiti. Alt yapdan itibaren
donanml alma ve dzen yok.
Aydnlk Spor Servisinde yeni greve balayan ar-
kadamz Eray Ulu, tam bu konu zerine nemli bir
tespitte bulundu: Arjantin, spanya, Portekiz, Brezil-
ya gibi dnyann st dzey milli takmlarnda baar-
nn tesadf olmad kk, gen, mit ve A2 katego-
rilerinde grlyor. Baarnn temelinde sreklilik ve
doru planlama var. Bu takmlarn hocalar birka yl
nce bir alt takmda ampiyon olan jenerasyonu ile
beraber alyorlar. Tpk Barcelonada Teknik Di-
rektr Guardiolann yllarca alt yapda Messi, Bojan,
niesta, Xavi ile bir-
likte almas gibi.
Bizim lkemizdeyse
her baarszlkta ya
da her malubiyette
yeni hoca ve oyuncu-
lar ile baar yakalan-
maya allyor.
zetle Trk futbolu-
nun Avrupay yaka-
layabilmesi iin nn-
de uzun yllar var.