DR.

HKMET KIVILCIMLI BTN ESERLER: 47

DEVRM NEDR?

NDEKLER Yaynevinin Notu BRNC BLM Sava ve Devrim I- Savan ve Devrimin Farklar II- Savan ve Devrimin Diyalektii III- Devrimin Olaanst Diyalektii KNC BLM Devrimlerin Tarifi ve Aklamas I- Devrim Deiiklii II- Devrimin artlar ve Usulleri [Yntemleri] NC BLM Devrim ve Kitle I- Devrimle Kitlenin Karlkl likileri II- Kitle ile Partinin Karlkl likileri DRDNC BLM Devrim Durumu I- Devrim Durumunun artlar II- Devrim Durumunun Belirtileri BENC BLM syan I- syan rgtlendirme Gerei II- syan Basamaklar III- syan An IV- syan Kuvvet ster. V- syan rgt 85 87 89 93 97 101 67 69 81 47 49 55 3

9 11 17 21

29 31 39

VI- syan Hareketinin Gdlmesi VII- Partizan Hareketi ALTINCI BLM Geici Devrim Hkmeti I- topi Deil, Gerek Prose [Sre] II- Proletarya Diktatrl III- i ve Kyl Snflarnn Demokratik Diktatrl IV- Geici Devrim Hkmeti Nedir? V- Geici Devrimci Hkmetin Grevleri ve Karakteri VI- Geici Devrim Hkmetine Katlmal m? VII- Devrim Hkmetine Katlma artlar YEDNC BLM Terr I- Terr Prensibi II-Proletarya ktidarndannceTerr. III- Kzl Terr.

109 113

123 125 127 131 135 137 139 141

143 145 147 149

BRNC BLM SAVA VE DEVRM Devrim nedir? Devrim nce insanlar arasnda bir savatr. Ondan sonra savan baarsyla gelen bir deiikliktir. Fakat her sava ve her deiiklik devrim midir? Hayr. Tersine, devrim ok defa savala iki zt kutup halinde olur. Devrim savan neticesi olabilir. O zaman, savan sebeplerini kaldrabilirse, sava yok edebilir. Ancak, birok savalarda sava sebepleri derinletirilirse grlr ki, savalar Kadim alardan beri hep devrimleri nlemek uruna yaplr. Devrim ile savan farkn gstermek, devrimin nasl bir sava olduunu belli eder. Onun iin, devrimi savatan ayrt edecek zellikleri ksaca gzden geirmeliyiz. Devrim ile savan zellikleri bakmdan ele alnabilir: 1) Sava ile devrimin farklar, 2) Sava ile devrimin diyalektii, 3) Devrimin olaanst diyalektii...

I- SAVAIN VE DEVRMN FARKLARI " Devrim bir savatr. Devrim, tarihin bildii btn savalardan gerekten daha byk, biricik kanunlu, hakkaniyetli bir savatr." (Vladimir li Ulyanov Lenin, Devrim Gnleri, c. IV, s. 71) Bu tanmlamaya gre devrimi savatan ilk bakta ayran iki keskin izgi vardr: 1) Devrim btn savalardan byktr, 2) Devrim biricik kanunlu, hakkaniyetlik savadr-. Sava ile devrimin bu ve bundan baka olan farklarn ayr ayr gzden geirelim. A) Devrim Ulu Savatr Btn savalardan byk devrim deyince ne anlyoruz? Rakamca ve insan says bakmndan byklk anlyoruz. Mesela, iki millet savayor. Her ikisinin savaa srecei kuvvetler, nfuslarnn belli cinsiyet ve yalarda olan ufak bir ksmdr. Bir milyon nfuslu memleketin savaa srecei kuvvetler on binleri g geer. Devrimde ise, milyonluk nfusun kadn kz, yals ocuu ile hemen hemen btnn kavgaya sokar. Devrim metot ve rgtleri buna gre dnlp davranlacak ilerdendir. Bu kural kimi zaman gzden kaabilir. Yerlemi bir istibdat [despotizm] ile devrimden nce arpan kuvvetler bir avu insan gemeyebilir. Mesela arlk Rusyasnda ilk devrimciler "MAHFL" (Serkl: Yuvar)lerde alrlard. O devrin devrimcileri ancak yz rakamlar ile llrd. Devrim patlaynca i ve rakamlar anszn byd. "(Mahfil devrinde) propagandacnn, henz kitleleri gtmemi kk grup yelerinin tabi olarak yaptklar gibi yze kadar saymak lazmd. Devrimde ise milyonlarla ve on milyonlarla say saymak gerekir.." (V. . U. Lenin, Solcu ocuk Hastal, 1920, c. XVII, s. 180) Bu neden byledir? nk sava, oldu olasya azln kar uruna yapld. Hi deilse yeryznde sosyalist devletler douncaya kadar bilinen klasik savalar byle kald.

Devrim, okluun ve byk kitlelerin kar uruna yaplr-. Onun iin, savaa ancak nfusun azl ve o da zorla sokulabilir. Devrime en byk kitleler kendiliinden, gnll olarak atlrlar. Savata asl muharebeyi yapan cephedeki kuvvetler ok defa yz binleri gemez. Muharipler [Savalar] nadiren milyonlar bulur. Devrime bir anda milyonlar ve on milyonlarca insan bilfiil ve hep birden katlr. Her memlekette beslenen ordularla yaayan kitlelerin saylarn gznne getirmek, sava ile devrimin nicelik (kantite: kemiyet) farkn, say bakaln anlatmaya yeter. Devrimler anda (mesela: Emperyalist Evren Savalar srasnda) savalara TOTAL Sava denilmesi o bakmdan zellik tar-. B) Devrim Hakllk ve Meruluktur Sosyalist devletler douncaya kadar bilinen her klasik sava, kuvvetlinin zayfa saldrmasdr. Savalar hep bakasnn hakkn elinden zorla almak iin yaplr-. Devrim, daima o zamana dek ezilmi, soyulmu bulunan insanlarn ezenlere ve soyanlara kar ayaklanmalardr. Bu ayaklanma sonunda egemen snflarn bir zaman ekonomi yahut politika zoruyla halktan ardklar kitle mlkleri ellerinden alnr. Btn mlkler ve haklar eskiden beri sahipleri iken sonra yoksul braklm olan kitlelere geri verilir. Devrimin biricik kanunu, byk kitlelerin hakkn aramas ve hakl olan milletin btn lsnde meru bir dzen yaratmasdr-. Sosyalist devletler douncaya kadar patlayan klasik savalarda iki dman taraf da kendilerinin hakl olduklarn ayn kuvvetle ne srerler. Gerekte her iki taraf da bir avu egemen snfn kar uruna arpr. yle olduu iin byk alkan kitleleri kurbanlk koyun gibi meydan salhanelerine srklerler. Hepsi de bu bakmdan hakszdrlar. Hak iddialar, yalnz alt snflar ve alan insanlar aldatp artlarndan srklemek zere uydurulmu grnte ssl yalanlardr. Ayrca, savaa srklenenlerin hemen hepsi Skynetim kanunlar altnda zorla silah altna alnrlar. Savaa gitmeyen kuruna dizilir. Devrimde bunun tam tersine, kavgaya gitmeyenler deil, girenler idam cezasyla tehdit edildikleri halde savarlar. C) Vatanda Harbi Sava, hemen daima iki ayr vatan arasnda yaplr-. Ayr vatanlarn bata gidenleri arasndaki dmanlktan kar. ki ayr lkenin vatandalar arasnda kanl bir bouma olur. Devrim, savan tersine, genel olarak ayn vatann iinde yaayan vatandalar arasnda bir savatr-. Sava a, VATAN HARB ad verilebilir.

Devrim, vatandalar arasndaki kavgadr. Onun iin, devrimin bir ad da VATANDA HARB olur. "Tarihte hibir byk devrim Vatanda Harbi olmakszn gereklememitir." (Lenin, Bolevikler Devlet ktidarn Muhafaza Edebilirler mi?, 1917 Aralk sonu, c. XIV, s. 242-243) D) Sava ve Snflar Sava Devrim savatr, diyoruz. Bu savata kimler dvr? Zt sosyal snflar dvr. Savalarda ise, genel olarak ayn snflar birbiriyle boumay baarrlar. Devrim, burjuva ve kkburjuvalara gre memlekette bir anaridir. Vatandalar arasnda bir kr dvdr. Bu onlarn grdr. Gerekte devrim, n ve sonu belli olmayan, herkesin kim vurduya gittii bir kargaalk ve endeterminizm deildir. Devrim, her eyden nce belli snflar arasnda geen ve kesin snrlar bulunan bir savatr. Modern toplumda yle kesin snflar bulunduu iin ve bu sosyal snflar kar karya ak cepheler tuttuklar iin, snrlar zt ama belli bir kavgaya girmilerdir. Devrim o snrlar iinde olmutur. yle bir determinizm bulunmasayd, ayaklanmalar, kargaalklar, hatta isyanlar bouna olurdu. Mesela, Kadim ada Yenierilerin kazan kaldrmalar hibir ie yaramad. Ancak memleketi geriye gtrd. Gericilii (irtica) biraz daha uzun mddet yerli yerine yerletirdi, kuvvetlendirdi. nk o alarda bu ayaklanmalar snr kesin, bilinci belli sosyal snflar arasnda gemedi. Btn Kadim alarda DEVRM'in olamay ayn sebebe dayanr. Btn snflar Antika Toplumda ne kendi snflarn ve ne de dolaysyla sosyal bilinlerini kavrayamam durumda kaldlar. Modern ada snf billurlamas sosyal devrimleri mmkn kld. Mesela, stn Derebeyi snfna kar Burjuvalar, Kyller, Esnaflar, iler, Aydnlar bir tek ayr ve kesin snrl TERSETA (nc Tabaka) idiler. O sayede Bat'da Burjuva Devrimleri diye bir ileri adm atld. Toplum, ksr ekimeler ve boumalar ortasnda kendi kendisini yiyip tketmedi. Yoksa, Irak'ta, Msr'da yeraltna gmlm Antika Medeniyetler gibi, Ortaa toplumu da temelinden yok olur ve yklm Avrupa Medeniyeti tarihe karrd. Sava; ayn sosyal snflarn fertleri, zmreleri ve btnlkleri arasnda birikmi, byyen REKABETLER'in bir gn anszn kzp patlamasdr-. Devrim; birbirine zt sosyal snflarn fertleri, zmreleri ve btnlkleri arasnda birikip artm olan SINIF MCADELES'nin anszn kzp patlak vermesidir.

E) Sava, Devrim ve Rejim Her memlekette REJM denilen bir sosyal dzen vardr. Bu sosyal dzen, sosyal snflarn karlar ve tuttuklar yerleri bakmndan kurulmu ekonomik ve politik ilikilerin yaratdr. Onun iin, devrim nasl sosyal snflar arasnda geen bir sava ise, tpk yle, srf ve yalnz bir rejim savadr-. Eer dvenler arasnda rejim fark ve sava yoksa, yaplan dv baya klasik bir burjuva sava olur. Daha dorusu devrim SOSYAL REJM deiiklii iin yaplan bir savatr-. Sava ise, tersine, sosyal rejimi muhafaza etmek iin yaplan bir kavgadr. Devrim zt rejimler uruna yaplr-. Sava ayn rejimin savunucusu olan kuvvetler arasnda patlak verir. Mesela, ngiltere ile Almanya ayn rejime baldrlar. Her iki tarafta ayn FNANS-KAPTALZM her eye stndr. ki tarafn azlarna baklsa, onlar bir takm sosyal idealler uruna savatklarn ilan ederler. 19141918 Birinci Dnya Sava'nda ngilizler ve Franszlar "Demokrasi" adna mstebit [zorba] Alman militarizmini ykmak iin dvtklerini sylediler. Oysa, hrriyeti geinen bu istibdat dman emperyalistlerin en byk aylkl asker kuvvetleri ar idi. Hepsi de ar ordular ile kendi azgn militarizmlerini kaynatrarak boutular. Almanlar ise, hakarete urayan Avusturya mparatorluu'nu ngiliz, Fransz Emperyalizminin kkrtmalarna kar korumaktan sz atlar. Esas dava, her iki taraf emperyalistlerinin, zamanla kuvvet dengeleri deitii iin, dnyay yeniden smrgeler ve nfuz blgeleri halinde paylamak istemelerinden ileri geldi. 1939 kinci Dnya Sava'nda ngilizler Alman faizmini, Almanlar ikiyzl demokrasilerin dnyay smren pltokratlarn yeryznden kaldrmak iin dvtklerine yemin ettiler. Gerekte iler bambaka idi. Alman faizmini alttan alta besleyip byten Finans-Kapitali, Amerikan Kellog planlar Almanya'da yetitirdi. Alman faizmini ilk defa silahlandran ngiliz kapitalizmi ve siyaseti oldu. Faizm yeryzne Alman Pltokrasisinin en berbat tekelci soygununu yaymak ve dnyay zapt edip insanl bin yl Nazi klesi haline getirmek planyla saldrya geti. Esas dava, Birinci Dnya Sava ile paylalmam olan kozlar kinci Dnya Sava ile yeniden paylamakt. Her iki Dnya Sava'nda da sosyal rejim, ngiltere-Fransa cephesinde olduu gibi, Almanya ve talya cephesinde dahi Emperyalizm ana ulam Kapitalizm dzenidir. Sava, iki ayr memleketin kapitalist rejimleri arasnda olmutur. Devrim, toplumda snf ilikilerini, yani sosyal dzeni kknden deitirecek bir savatr-. Savata galip gelsin, malup olsun, ayn sosyal snf iktidarda kalr. Devrimde, mutlaka alt snf st snf devirerek yeni bir rejim kurar.

F) Sava, Devrim ve Devlet Sava, genel olarak devletler arasnda yaplr. Grnte DEVLET KORUMAK iin savalr. Savata mevcut devlet her eyin stnde tutulur. Devrim, genel olarak devletler arasnda deil, bir devletin iinde yaplr. DEVLET YIKMAK devrimin birinci konadr. Burjuva devriminde bambaka bir devlet kurulur. Derebeyi devleti yerine, kapitalist devlet geirilir. Proletarya devriminde, nce kapitalist devlet yerine proleter devleti geirilir, sonra devlet temelinden kaldrlr. Daha dorusu, ya tkenmi kandil gibi kendiliinden sner. Savata kitleler devletle birliktedirler. Eski devletin koruyucu fedaisi rolne sokulurlar ve devrime kar eski devletin yedek gc (ihtiyat kuvveti) olurlar. Devrimde kitleler eski devlete kar gelirler. Eski snf ilikilerini, eski rejimi deitirmek iin mevcut devleti yok ederler. Ve bylelikle devrimin z veya yedek gc haline gelirler. Devrimden nce sosyal ztlklar ve btn atan iddialar ve kavgalar eski devletin PATRONLUU VASITASIYLA yattrlr. Devrimde, DORUDAN DORUYA KTLELER silaha sarlrlar ve mevcut devlet kuvvetleriyle dvrler. Onun iin: "Devrim, devlet meselesinde 'mutad (verili) artlar'dan bilhassa yle ayrlr: Devrim, devlet hayatnn zerinde kavga km meselelerini, dolayszca snf mcadelesi vastasyla, kesin ekillerine kadar halleder." (Lenin, Anayasa llzyonlarna Dair, 26.07.1913, c. XIV, Ks. 2, s. 25) G) Devrim, Sava, Fedakrlk Sava da, devrim de birok fedakrlklar ve kurbanlar ister. Devrimin fedakrlklar savankilerden bambakadr. Sava, onu icat edenlerden ve yaptranlardan pek az fedakrlk ve kurban ister. Daha dorusu sava, onu yaptranlarn fedakrln ve kurban gitmelerini nlemek iin yaplr. Sava yaptranlar, olsa olsa daha krl bulduklar bir ie sermaye yatrdklar gibi, zafere kadar sava masraflarn ve sava rizikolarn gze alrlar. Ve her zaman ve her yerde savaa sebep olanlar, sava kazanl bulduklar iin sava isteyen snflardr-. Mesela, modern savalar dnya pazarlarn ve servet kaynaklarn eitli kapitalist lkeler arasnda yeniden paylamak iin yaplr. Bununla birlikte, sava srasnda fedakrl yapanlar aslnda kapitalistler deildirler. Tam tersine, kapitalistler savan getirdii ktlk yznden stok mallarn bol bol srmlerler. Byk kitleler ve herkes

can kaygusuna dt iin, mthi ykselen hayat pahas nnde boyun eer. Kapitalistler o sayede eskisine nazaran be on misli fazla kr toplarlar. Ayrca hatr gnl, rvet iltimasla kendilerini ve oullarn kayrtrlar, sava ateine atlmaktan tatl canlarn korumann yolunu bulurlar. Savata en muazzam fedakrlklar, cepheye srklenen alt tabaka halka der. Onlar dvrler; onlar lrler, sakatlanrlar. Geride oluk ocuklar, varlarn yoklarn, tarlalarn dkknlarn yok pahasna st snflara kaptrrlar. Alt snflar yoksullua boulur. st snflar birdenbire mehur SAVA ZENGN kesilirler. Devrimde i bunun tersinedir. Hangi snf devrimi baaracaksa, o snf bizzat kavgann bana geer ve dvn icap ettirdii btn byk fedakrlklar gslemek zorunda kalr-. "Devrimi meydana getiren snflar iin her devrim kendi muazzam kurbanlarn gerektirir." (Lenin, Komintern 3. Kongresinde RKP Taktiine Dair Nutuk, 1924, c. XVIII, Ks. 1, s. 329)

II- S A V A I N V E D E V R M N D Y A L E K T Sava ve devrimin farklarndan bahsederken, her iki olayn da benzer yanlar zerinde durmadk. Gerekte, gerek sava gerek devrim, diyalektiin ANSIZIN ATLAMA MOMENT denilen nitelik (kalite: keyfiyet) deiiklikleridir. Savan ve devrimin btn karakteristikleri METAFZK KATEGORLER deildirler. Bir yol belirince hkmleri kyamete dek baki kalmaz. Savan da, devrimin de her karakterini birbiriyle karlkl etkitepki halinde bulunan diyalektik olaylar gibi ele almak zorundayz. Her ikisi de birer anszn nitelik atlamas olan sava ve devrim olaylar, elbet insanlk tarihi lsnde byk hengmeler ve altstlklerdir. Savala devrimin farklarn ona gre, yani tarihin h e n g m e ve altstlkleri iinde objektif ve konkret (somut) biimleriyle izlemeliyiz. Savala devrim altstlkleri arasnda gze arpan balca fark udur: Sava, en ok POLTKA ve S I N I R kabuu zerinde geen bir altstlktr. Devrim, toplumun ekonomi temelinde sosyal snf ilikilerine varan, iine hukuku, siyaseti alarak en y c e kltr alanna dek uzanan, en derin, en geni altstlkler getirir. Savala devrimin diyalektik gidileri, aralarndaki farklarn zamanla deiebileceini anlatr. Onun iin, savala devrim arasnda belirttiimiz farklar anlatrken, sk sk, " S O S Y A L S T DEVLETLER D O U N C A YA KADAR HER KLASK S A V A " szn araya kattk. nk, sosyalist devletlerle kapitalist devletler arasndaki savalarn karakterlerine devrimin karakterleri karmamazlk edemez. Kapitalist ordularla sosyalist ordular arasnda patlak veren savalarda, savan nerede baladn, devrimin nerede bittiini kestirmek imknsz oldu. D grn ile iki d m a n ordu arasnda alevlenen dve, sava diyoruz. Bu sava, iyznde ezilen kitlelerin devrimini temsil eden SOSYALST bir ordu ile bir avu e g e m e n snfn gericiliini (irtican) temsil eden saldrc KAPTALST ordular arasnda geiyorsa, yaplan kavga sava mdr, devrim midir? Daha ilk Sovyet Devrimi gnlerinde bu durum ortaya kt. O zaman devrimin karakteri ile savan karakteri birbirine girdi ve d u r u m a

DEVRMC SAVA ad verilmek icabetti. Devrimci Sava, grnte ayr ordular arasnda geen savatr. Ama gerekte halk ynlarnn ordusu ile onlar ezmeye gelen smrc snflar ordusu arpmaktadr-. Sava burada mahkm snflarla hkim snflar arasnda geen bir savatr. Onun iin savan klasik ada devrimden ayrt edilen btn karakterleri dikkate deer deiikliklere urad. Kapitalizmin emperyalizm anda savalar inanlmaz sayda byk insan kitlelerini boumaya srkledi. Sosyalist devletler hibir zaman sava tarafls olmadklar halde, savatan baka kar yol bulamayan kapitalist ordularnn saldrlarna uradlar. O zaman geni kitlelerin karlar uruna sosyalist devletlerin giritikleri sava artk falan veya filan milleti smrmek iin deil, yabanc milletlerin de alkan kitlelerini balarna musallat olmu emperyalist canavarlardan kurtarmak iin yaplan bir hakkaniyetli sava oldu. Bugn klasik kapitaliste sava bile "TOPYEKN SAVA" (Total Sava) adn ald. Topyekn denirken, yalnz byk milyonluk sava ordular hep birden savaa girmekle kalmadlar. Ordu mevcutlar bydke neticeyi almakta byk birliklerin oynadklar rol azald. Alman Genelkurmay uzmanlarnn SIGNAL dergisinde akladklar gibi: Tek bana bir erin savamak isteyip istememesi, savamay candan becerip beceremeyii, zafer veya bozgun getiren en byk faktr haline geldi. nk, ylesine byk bir ordunun her zerresi zerinde egemen snfn sk kontrol imkanszlat. Onun dnda, byyen sava tekniinin deheti, klasik savalara has olan CEPHE ve CEPHE GERS arasndaki fark gittike ortadan sildi. Daha faizmin uluslararas tertibiyle patlak veren spanya Sava'nda bir ey belli oldu: Cephede dvenlerden ok, cephe gerisindekiler lyorlard. kinci Dnya Sava'nda uranan cephe gerisi zayiat ve tahribat, cephedekinin kat kat stne kt. Birinci Dnya Sava'nda seferberlie gidenler cephe atei veya hastalktan lmt. kinci Dnya Sava'nda, cepheye gitmeyen, geride kalan oluk ocuk, kadn, ihtiyar, askerden ok krld. Cephede dven ordularn gerisinde gizli halk rgtleri ete savalaryla muntazam ordu kadar kanl savalar yaptlar. Nazi savalar bir yl nce tarafszlk pakt yaptklar Sovyetler Birlii'ne bir yl sonra, hem de sava ilan etmeksizin baskn yapnca, savalarn iki taraf iin de HAKKANYETSZLK karakteri kendiliinden kalkt. Ortaya "ilan edilmemi sava" kt ve emperyalizmin balca metodu srasna girdi. Byle emperyalist haydutluklara kar giriilen savalar, daha doarken VATANDA HARB karakterini ald. Gene bu arada, dzenli ordularn kendileri kadar nemli "BENC KOL" adl

yeni sava ekilleri tredi. Buna karlk, sosyalist ordunun her girdii yerde HALK AYAKLANMALARI kanlmaz oldu. Bylece artk savan SINIFLAR MCADELES'nden fark kalmad. Alan baya sava, iki ayr vatan arasnda balad halde, arabuk vatanda harbine dnd. Sava, devlet devlete amt. Nazi ordularnn her girdii lkede en hayszca uygulad metotlar, sava dorudan doruya millete kar ve halklara kar bir jenosid durumuna soktu. Bunun halk tabakalarna kar irtica saldrsndan ve katliamndan fark kalmad. Bu artlar altnda, ayn rejim uruna dven ordular yerine, sosyalist rejimle kapitalist rejimden birini yok etmek yahut var etmek uruna savaan ordular meydana kt. Sava arabuk bir devrim veya kardevrim (irtica) klna girdi. O yzden en byk fedakrlklar, hi deilse sosyalist lkelerde, devrimi gze alan snflara dt gibi, sava gze alan devrimci snflara ve zmrelere dt. Sava, ayn sosyal dzene mensup egemen snflarn fertleri ve zmreleri arasnda bar zaman barl biimde srp giden REKABET'in, uzun zaman biriktikten sonra, bir gn anszn kanl ve yaman bir biim almasdr. Devrim de tpk yledir. Yalnz devrimde, ayn sosyal snf ve dzenin idealini besleyen deil de, ayr sosyal bir dzen ideali besleyen zt snflar arasnda bar bir biimde SINIF MCADELES srp gider. Devrim, uzun zaman birikmi snf mcadelesinin bir gn anszn kanl ve yaman bir biim almasdr-. Devrimden nce, toplum iindeki snf mcadelesi "eski rejimin erevesi" iinde yaplan bir kavgadr. Devrim srasnda eski rejimin erevesi atlatlr. Gerek snf mcadelesi, gerekse devrim; sosyal snflar arasnda DORUDAN DORUYA GRLM bir rejim savadr. Sava, ayn egemen snflarn, ayn ekonomik ve politik dzenlerini ayakta tutabilmek iin, birbirlerine kar giritikleri bir savatr. Bu bakmdan, biraz derinliine kurcalanrsa, savan da altndan apanolu gibi REJM MESELES kar. Yalnz, rejim meselesinde savan devrimden iki fark vardr: 1) Devrim rejimi ykmak iin yaplr, sava rejimi korumak iin yaplr-. 2) Devrim dorudan doruya bir rejim ykma savadr, sava dolayl yoldan bir rejimi koruma savadr-. Onun iin, somut olular srasnda gerek sava, gerekse devrim kendi diyalektiklerinin momentlerini son hadlerine dek gelitirirler. Onun iin savan ve devrimin yalnz d biimlerine bakmak insan aldatabilir. Adlar sava veya devrim olan olaylar muhtevalarna

[ieriklerine] baklarak deerlendirilmelidir. Bu deerlendirme savan yahut devrimin SINIF LKLER'ne gre yaplabilir. Sava, daima var olan gidii korumak uruna almtr. Dolayl yoldan rejimi savunma savadr. Ama kapitalizmin yaps yznden her sava, kendi diyalektii ile korumak istedii rejimi kknden sarsp ykma artlarn hazrlamtr-. Hekimlikte, bir organn hastaln gidermek iin vcudun baka bir yerinde bir ban kkrtp iletmeye, hastal DERVE etmek (baka yere ekmek) ad verilir. Egemen snflar, derin sosyal hastalklar tedavi etmek imknn bulamadklar zaman, bir kan alma, cerahat iletme derivasyonuna bavururlar. Bunun ad sava olur. En cengver geinen kahramanlar bile sava srf sava amak iin yapmamlardr. Sava, ou zaman sava yapanlarn kendileri de farkna varmakszn iine dp srklendikleri bir sel olmutur. Sosyal neticeleri de yledir. Kadim Tarihte snf kavgalar etinleti mi, onlar iin savalar ald. Bu savalar, sosyal i kavgalara zm yolu getirmek yle dursun, artlarndan bildiimiz TARHCL DEVRMLER getirdiler. Yani, savalarla zayflayan medeniyetleri Barbarlar gelip kolayca yktlar. Modern Tarihte ayn ey grld. 1914-1918 Sava, Avrupa kapitalizminin iinde biriken ve byyen snf mcadelelerini derive etmek iin yapld. Her emperyalist devlet, kendi anavatannda dizginleyemedii sosyal ihtilaflarn [uyumazlklarn] getirebilecei sosyal devrimi nlemek iin, gzne kestirdii devletlere kar sava at. Birinci Dnya Sava'ndan sonra arln devrilmesiyle dnyann bete biri Sosyalist Devrime kavutu. Alman mparatorluu'nun sava sonucu yklmas, Orta Avrupa'da isyanlara, devrimlere kap at.

III- DEVRMN OLAANST DYALEKT nsan topluluunda birinci diyalektik moment, evrim (tekml)dir. Evrim, yava birikimle olur. Devrim ise, diyalektiin ikinci gelen, fakat anszn srama ile altstlk yaratan momentidir. O sebeple devrim en beklenmedik olaylara gebe olur. Savata da az ok bu byledir. Yukarda belirtilen sava ile devrim arasndaki farklar, sonra bu farklarn ztlarna dn bize bir ey gsteriyor. Devrim savatan ok daha mthi bir diyalektik SIRAMA'dr. O kadar ki, sava biraz zorlanrsa savalktan kp devrime dnebiliyor. Onun iin sava bir inkr ise, devrim en keskin biimleriyle inkrlarn da inkrn getirir. Savata kolay kolay grlmemi ztlklarn bir arada bulunuu devrim iin olaan eydir. Devrimin savaa oranla en yaman fark: dehetli surette ok daha KOMPLEKS oluudur. Devrime bakarak sava az ok yalnkattr. Savata snr bellidir, cephe bellidir, kumanda ortadadr, ordular kar karyadr. Vatanda harbi olan devrim; vatanda ilikileri kadar ok yanl ve karmakark olur. Devrimde snr diye bir ey ortada yoktur. Cepheler i ie girmitir. Ordu henz kurulmaktadr. Kumanda, btn bu olaanst diyalektiin oluunu btnyle kavramadka akna dnebilir. "Mstesna denecek tarzda kark artlar bulunmayan devrim olmaz. Devrim, hatta o kadar komplike deilmi gibi grnen artlarla balad zaman bile, geliimi srasnda DAMA MSTESNA TARZDA kompleks artlar yaratr." (Lenin, Bolevikler Devlet ktidarn Muhafaza Edebilirler mi?, 1917 Aralk sonu, c. XIV, s. 242) Sava da, devrim de yalnz inkr deil, ayn zamanda inkrn inkrna varr. Ancak sava, btn biimleriyle ok yzeyde kalan SYAS bir olaydr ve en ok SINIRLAR zerinde birtakm deiiklikler koymak yoluyla inkrlar yapar. Devrim, insanln en derin ekonomi temelini sarsarak btnyle sosyal hayat altst eden bir inkrn inkrdr. Onun iin devrim, savaa nispetle olaanst artc oluumlar gsterir. imdi bir cephede bulunanlar az sonra devrimin akyla birbirlerine dman kesilebilirler. Derebeylie kar patron, ii, esnaf, kyl, aydn birlikte savarlar. Patronluk iktidara geer gemez, o birlik

dalr. Eski silah arkadalar arasnda nne geilmez ayrlklar ve mcadeleler balar. Olaanst artlar deyince, pratik olarak sosyalist devrimlerde en ok gze arpan balca iki grup olaylar ortaya kar: 1) Devrim diyalektiinin olumsuz yanlar, 2) Devrim diyalektiinin olumlu yanlar... A) Devrim Diyalektiinin Olumsuz Yanlar: Savata bir tarafn kuvveti ne kadar byk olursa, kar dman tarafn direnci (mukavemeti) o kadar klr ve abuk krlr. Devrimde i tersine gider. Devrimin kuvveti ne kadar bykse, kar devrimin, irtican dayan ve az o kadar oalr. "Bakalarnda olduundan ok bizim devrimimiz u kanunu teyit etti: Devrimin kuvveti, hcumun gc, devrim zaferinin enerjisi, azmi ve hnc (porjestvo: ahlan) burjuva tarafnda mukavemet kuvvetini topyeknuyla glendiriyor." (Lenin, IX. Parti Oturumunda RKP'nin MK Tutana, c. XVII, s. 67) Savata yenilen bir memleketin stn snflar, sosyal bakmdan, galip lkenin stn snflaryla ayn durumdadrlar. Galipler stn snflarn savunduklar rejim iinde az ok uzlap karlarn be aa on yukar salayabilirler. Belki eskisinden daha azca kr etmekle kalnr. Birinci Dnya Sava'ndan sonra Alman sanayicileri galip Amerikan ve Fransz kapitaliyle pekl anlaabildiler. Gzlerini ap krlarn ykselttiler. O ar krdan azck hara vermekle, saltanatlarn ve smrlerini srdrdler. Almanya'da devrim olsayd, btnyle kapitalist snf kknden yok olacakt. Alman Finans-Kapitali uluslararas kapitalle her zaman ileri krabilirdi. Onun devrimle anlamasna imkn yoktu. Onun iin Alman egemen snflar, muazzam Alman donanmasnn SOLDATENRAT (Asker uralar) tarafndan ele geirilmesindense, ngiliz dmanna teslim edilmesini gze aldlar. Yeter ki, bu donanma Alman devrimcilerinin emrine gemesin. Hele "Drledguerre" (Blitzkrieg: Yldrm Sava) ad verilen ilk gnlerdeki kinci Dnya Sava'nda st snflarn gizli flrtleri bsbtn daha ite ekillere brnd. Nazi saldrs nnde koskoca Fransz ordusu, muazzam Majino Hatt ile birlikte, gz gre gre torbada keklie evrildi. Her iki dnya savanda Fransz ve Alman irketleri kendi genelkurmaylaryla gizliden gizliye bombardman edilecek ve edilmeyecek yerleri tespit edebildiler. Birinci Dnya Sava'ndan sonra devrim geiren her memlekette; talya'da, Macaristan'da, Bulgaristan'da, Lehistan'da, Almanya'da dev-

rim dmanl en azgn biimlere girdi. Modern Tarihte grlmemi derecede alak ve koyu bir irtica, Faizm biiminde kendi burjuva kanunlarn bile kklerinden yoldu. Nerede devrim canland ise, orada ulusal ve uluslararas kkrtmalar, gizli ak yardmlarla faizm metotlar denendi. Yunanistan, spanya gibi kk lkelerde devrim dmanl resmen uluslararas zorla yerletirildi. Fransa gibi kendi i kuvvetleriyle devrimin kabarn durduramayan lkelerin egemen snflar, savatklar dman imdatlarna ardlar. 1870 Savanda, Fransz burjuvazisi Paris'te kurulan Halk Komunas'n ykmak iin, Bismark Almanyas'n serbest brakt. kinci Dnya Sava dolaysyla ayn sosyal devrim belirtisi sezilir sezilmez, Fransz burjuvalar, Fransz Genelkurmay'ndaki adamlaryla anlaarak, daha zorbaca devrim dman olan Alman Nazileri'ne kar Fransa'y malup ettirmek iin ellerinden geleni yaptlar. Fransz sanayicileri, fabrikalarn yakmamas artyla, Hitler'in Paris'e ve btn Fransz vatanna girmesini, devrimci Fransz iilerini kanla bastrp yenmesini kabul ettiler. Teslim olu merasiminin bana en nl anl generallerini, mareallerini geirdiler. Devrimin bu elikili karakteri, ileri hareket iin ok O L U M S U Z ve arca T E H L K E L bir ey olur. A m a hayatta tek bana olumsuz kalan hangi gereklik olabilir? B) Devrim Diyalektiinin O l u m l u Yanlar: Kar devrimin (irtican) ar olumsuz direnme tehlikesine kar, devrimin baka karakterleri ve kuvvetleri dengeyi kurar. Hatta denilebilir ki, devrim diyalektiinin olumsuz yan ne kadar byk ve y a m a n olursa, olumlu yan da en az o kadar byk ve y a m a n olur. Olumlu yanlar iki grupta toplayabiliriz: 1) Yedek gler grubu, 2) elikileri hal [zme] grubu... 1- Devrimin Y e d e k Gleri: Sava srasnda dven taraf ancak kendi dostlar arasndan yardm grebilir. Kar d m a n cephede, dmanla mttefik olan kuvvetlerden fayda bekleyemez. "Devrim savan teki savalardan ayran udur: Devrim sava balca yedek glerini daha dn devrim dmanyla mttefik olanlar kampndan karr." (Lenin, Devrimin ilk Zaferi, 19.10.1905, c. VI, s. 542) Savata d m a n cephesinde ve dman iinde beri tarafn adamlar bulunabilir. Fakat o adamlara casus denir. Casuslar, ya dman tarafn kendi fedaileridir yahut birtakm satlk serserilerdir. Hepsi de gerek kuvvet olmaktan ziyade, bir tarafn kuvvetine yol gsterirler.

Devrim zaman ise, bizzat irtica (kar devrim) ile mttefik olmu kitleler arasnda devrime dost yedek gler bulunur. Mesela, genellikle kkburjuvazi burjuvaya yakn olan bir snftr. Byk burjuvazinin frsat bulduka fkrd kktr. Kodaman burjuvalar ii kadar, bazen daha fazlasyla kylleri ve esnaflar teker teker yakalayp skboaz ederler. Ona ramen burjuva devrimlerinde veya devrimden sonra, birok esnaf ve kyller kendilerini soyan burjuvalarn kampnda bulunabilirler. Buna karlk i Snf kesin kararla devrim hareketine giritii zaman, bir gerek kuvvet olduunu gsterir gstermez, geni kkburjuva tabakalarnn arasndan gelmi mttefikleri artar. nk kkburjuvazinin ideali olan demokratik devrimi ancak i Snf tamamyla gerekletirdii gn, ikircikli kkburjuva kitleleri dman irtica kampndan proleter devrimi cephesine geerler. Bylece devrim byk bir Y E D E K G (htiyat Kuvvet) kazanr-. Bu d m a n kampndan kazanlm yedek gler, burjuvazinin artan direnme kuvvetini ve tehlikesini karlar. Devrimin gc orannda artan irtican direnci azdka, bask ve soygun artar. Sovyet Devrimi gnlerinde ar generalleri, yetmi yedi buuk emperyalist devletin yardm ile Rusya halklarna kar y a p m a d k eziyet brakmadlar. O z a m a n bu ar irtica basks kendi kampnda derin honutsuzluklara kap at. Tedirgin olan byk halk ynlar devrimden yana kp yedek g oldular. Bir memleket iinde, i Snfnn kkburjuvaziyi ve zellikle kyll burjuva kampndan kendi cephesine ekmesi gibi, dnya iinde yaplan emperyalizme kar mcadelelerde ulusal hareketlerin devrime yedek g olmalar daha az nemli deildir. Dorusu, birok smrge ve yarsmrge hareketleri, esasna baklrsa, o yerlerdeki milli burjuvazilerin derebeylie ve yabanc sermayeye kar bamszlk kazanmalardr - . Milli hareketlerin, son durumada birer burjuva hareketi olarak balamas budur. Proletarya devrimi, kendisinin dorudan doruya dman olan emperyalist burjuvazilere kar milli uyana kavuan yerli kapitalistlerin tekil ettikleri yedek glerden yararlanr. Bylece, aslnda burjuva karakterli olan smrge isyanlar, milli kurtulu hareketleri, i Snfnn kapitalist dzenine kar at devrim savana yardmc olur. Bu yedek gler sayesinde devrim zafer kazanr. 2- elikilerin z m : Sava da, devrim de insan toplumunda krdm olmu bir kmaza yol amaktr. Sosyal krdmleri zmek, her iki d u r u m d a zorla yaplr. Yalnz sava, her iki d m a n memleketin stn snf-

larnn karlar uruna patlak verir. Devrim ise, alt ve st snflarn arasndaki ztlklardan doar. Savata bir taraf malup edilince, mesele galip taraf lehine hallolunur. Devrim, ztlklar kitlelerin dorudan doruya mcadelesiyle halleder. Devrimin meseleleri halledii, savan krdm znden iki karakterle bambaka olur: a) Kesince halletmek, b) Evrensel halletmek. a) Ztlklarn Kesince Halledilii Sava iki memleket arasndaki ztlklar hem geici bir zaman iin, hem de ancak stnkr olarak halleder. Ayn ztln derin kkleri olduu gibi kalr. Bu kkler, ok gemez yeniden filizlenirler ve bu sefer eskisinden daha mthi biimde savalara kap alr. Mesela Birinci Byk Dnya Sava, Alman Emperyalizmi ile ngiliz Emperyalizmi arasndaki dnyay paylama ztlklarn gelge olarak szde Anglo-Saksonlar ve Franszlar grubu lehine bastrd. Bu grnt. in iyznde ztlk ortadan kalkmad; zttn bir ucu bask altna alnd, susturuldu. 20 yl sonra ayn ztlklar ayn emperyalist devletler arasnda tarihin o zamana dek yazmad kadar mthi bir kinci Dnya Sava'na kap at. o kadarla kalmad. Dnya Savalar, kapitalizmin dnya smrgelerini ve pazarlarn yeni kuvvet dengelerine gre paylamak iin ald. Her kapitalist devleti, stn gelirse daha byk bir smrge, daha geni bir pazar elde ederim umuduyla insanl kana boyad. Netice ne oldu? Sava biter bitmez, hatta sava bitmeden sosyalist devrimler patlak verdi. Ezilen i Snf, kurtuluunu baarp iktidara gelince, halden anlad iin, yeryznde ezilen btn uluslara ve smrgelere ayaklanma rnei oldu. Ulusal kurtulu hareketleri ve smrge ayaklanmalar patlak verdi. Bu sefer emperyalizm tam Dimyat'a pirince giderken evindeki bulgurundan oldu. Daha fazla smrge ve pazar yutacam derken, elindeki smrgeleri ve pazarlar da kard. Gerek bir devrim ise, kendisini yaratan ztlklar bir daha geri dnmemecesine, kesin ve nihai olarak kesip atar. Mesela, 1789 Fransz Byk Devrimi, kendisinden nceki Derebeylik dzenini t kknden kazd ve kestirmece yok etti. Kapitalizmin en son zaferine yol at. O zamandan beri Fransa'da artk ikinci bir Burjuva devrimine hacet kalmad. 1917 Byk Sovyet Devrimi, Rusya'da kapitalist dzenini t kknden, geri gelmemecesine yok etti. Sosyalizmin son zaferine yol

at. O z a m a n d a n beri Rusya'da ikinci bir Sovyet devrimine yer kalmad. Ve bu gerek yle ifade olundu: "Devrim, ya mas snf halleder. devlet hayatnn ve kitle kavgal meselelerini kesin hrriyeti dorudan ekillerine ve kitle dorukadar Dair, silahlanmcadelesi Yoksa, mcadelesiyle kitle Anayasa

bunu

yapmadka,

mmkn

olamazd." (Lenin,

llzyonlarna

27.07.1913, c. XIV, Ks. 2, s. 25) b) E v r e n s e l Halledi "Sava, kendi konusunu, yani sava douran ztlklar yok etmez. Gelge olarak BASKI altna alr", dedik. Fakat orackta kalmaz. Sava, kendisini douran ztlklar kaldrmak yle dursun, tersine gittike tm yeryzne doru yayar. Savan sebepleri ve kendisi iki memleket arasnda grnrken, bir patlad m teki memleketlere de yaylr-. Sava, tezatlar [elikileri] dnya lsnde hallolmak yle dursun, bsbtn kangrenleir. En sonunda kapitalizmin i ufuneti [cerahati] galipler iin de, maluplar iin de; bir yandan sosyalist devrimlerle neticelenir, br yandan smrge ayaklanmalar ve ulusal kurtulu hareketleriyle byr. Devrimin bir zellii de, kendisini douran ztlklar devrimin patlad yerde yok etmek, hem kesin biimde yok etmektir. Fakat o kadarla kalmaz. Ayn ztlklar baka memleketlerde ve tm evrende dahi yok etmeye doru yollar aar. Her byk devrim, kurduu dzeni istese bile evrenselletirmekten, evreni kaplar hale getirmekten geri kalamaz. ktidar mevkiini bir varlkl snfn elinden (Derebeyilerden) baka bir varlkl snfn eline (Kapitalist snfna) geiren Fransz Burjuva Devrimi, Fransa'da kalmayp dnya lsnde yanklar yapt ve yayld iin " B Y K " adn ald. Btn dnya gericilii (irtica) ve Fransz burjuvazisinin rakipleri Byk Fransz Devrimi'ni bomak istediler. O zaman bu devrim dman saldrlar hi farkna varmakszn Fransz burjuva hrriyet ve demokrasi devriminin dnyaya yaylmasna sebep oldular. Ortaya kan bir Napolyon avantriyesi [maceracs], baka memleketlerde uyanan burjuvalarn pasif direnmeleri yardmyla, bir anda cihangir oldu. Fransz devrimini Orta Avrupa'dan Rusya ilerine dek gtrd. Burjuva devrimlerinin geri lkelerde hayranlk uyandran kahraman ve ampiyonu sayld. "Muzaffer olduktan lndan elenkleri] bu eit devrim Devrim, geirir. sonra cebe konulacak dnyorsa, ve defneleri [defne dastne yatlacak bir devrim tarihi olmad. (...) ve dv iinde iktidarHer kim

fikirlerini

o kimse yalnz devrimci olmamcadele

makla kalmaz, i Snfnn da en beter dman olur. gayet ciddi olan imtihann olay, ezilen ve smrlen Eer sen snfla

smrclerin

n kaldrmak fikrinde isen, eer sen insann insan soyup iletmesini alaa etme davasn sonuna erdirmeye karar vermisen, urasn iyi bilmen lazm gelir: Sen, btn dnya smrclerinin kaldrlmasna arka vermelisin ve ancak mcadelede sk durmak zere hcumu glendirmeye ve yeni fedakrlklar gze almaya hazr isen devrimcisin, aksi halde kendini yok bil (paralanrsn: tediya razdavyat)." (Lenin, Sovyetler ktidarnn Baars ve Gereklikleri, 13.03.1919, c. XVI, s. 69-70)

KNC BLM DEVRMLERN TARF VE AIKLAMASI Devrim nedir? En basit ekliyle devrim; sosyal bir deiiklik yapmak iin belirli artlar ve yntemlere gre yaplan bir savatr. Bu tanmlamada deyim var: 1) Deiiklik, 2) Sava, 3) art ve yntem... Savan ne olduunu ve devrimden nasl ayrldn grdk. Her sosyal deiiklik yapan sava devrimdir. Fakat her sosyal deiiklik devrim midir? Hayr. yle ise, devrimi anlamak iin, onun nce nasl bir sosyal deiiklik ve nasl bir sava olduunu, dolaysyla de hangi artlar ve metotlarla gerekletiini arayp bulmalyz.

I- DEVRM DEKL nsan topluluunda balca iki trl deiiklik vardr: 1) Reformlar (slahatlar), 2) Devrimler (revolusyonlar)... Reformla devrim arasndaki fark bulmak, devrimin ne olduunu daha iyi kavramaya yarar. A) Reform ve Devrim Nedir? "Devrim (insan toplumu iinde getiine gre) bir sosyal deiikliktir", deyince ne anlyoruz? Evrende olan btn deiiklikler balca iki aama geirerek olurlar: 1) Tedrici tekml (evrim), ztlklarn basamak basamak birikme aamasdr. Buna NCELKE BRKME denir. Ana karnnda tohumun ocuk haline gelinceye kadar geirdii gebelik devrinin deiiklikleri bir evrim, yahut nicelike birikitir. 2) Devrim, eski nitelikten bambaka olan yeni bir nitelie atlaytr. Bu sramaya NTELKE DEME denir. ocuun ana karnndan d dnyaya gelmesi, grltl ve kanl hadiselerle domas bir devrim, bir nitelike deiitir. te gerek doada, gerek toplumda btn deiiklikler bu iki aamal evrelerden, iki basamakl konaklardan birisi yahut tekisi biiminde grlr. Bu iki konaktan birincisi olmakszn, yani nicelike birikme olmakszn, ikinci konak, yani nitelike deime meydana gelemez. Toplum iinde nicelike birikme eklinde olan derece derece evrim dneminin deiikliklerine REFORM (Islahat) denir. Bir insan topluluunun rejimi sosyal bir niteliktir. Bu rejim dzeni iinde kalmak artyla olan deiiklikler Reform adn alr-. Mesela, ii ile patron arasndaki igcn satp cret almak ve ileyici karsnda iletici olmak ilikileri baki kalmak artyla, topluluumuzda birok deiiklikler olur. Bunlar hibir zaman kapitalist dzenini deitirmez. Sermayenin emei iletip soymas ve smrmesi niteliini ortadan kaldrmaz. Fes atlr, apka giyilir; Arapa harfler gider, Latince harfler gelir; Sultani mektebi ad kalkar, okul Lise olur;

Aar kaldrlr, yerine Arazi Vergisi konur; eski Ceza Kanunu batar, yeni Ceza Kanunu kar... Btn bu deiiklikler srasnda ii gene eskisi gibi baka bir ahsa ait fabrika veya maaza yahut toprakta almak iin igcn satarak geiniyorsa, dzen, rejim olduu gibi kalmtr. Devrim yoktur. nk iinin alnyazs gibi, memleketin siyaseti, idaresi, kanunlar da kapital sahiplerinin emrindedir. yle ise, sosyal dzenin nitelii deimemitir. Eski rejim nitelii iinde birtakm evrim hamleleri yaplmtr. Bu hamleciklere devrim deil, reform denir. Ama Trkiye'de bir zamanlar Avrupa Emperyalistleri'nin dayatmasyla birtakm uydurma deiikliklere, hibir ey deitirmeyen gevezeliklere hep Islahat (Reform) ad verilmiti. Onun iin, sahiden ufak tefek deiiklikler yaplmak istendii vakit, bunlara Reform anlamna gelen Islahat adn vermek gln kaacakt; nklp (Devrim) denildi. Hl da inklp (devrim) szcnn reform mu, yoksa revolusyon mu olduunu herkes bol bol kartrmaktadr. Eer toplulukta grlen deiiklik sosyal dzenin temelinde, rejimin niteliinde olursa, o deiiklie devrim denir. Mesela, btn fabrika ve iletmelerin i Snfna, topraklarn alan kyllere gemesi, siyaset ve devlet idaresinde ii ve kyllerin egemen olmalar, sermaye ve byk arazi sahiplerinin ortadan silinmeleri kkten bir altstlktr, bir nitelik deimesi, bir devrimdir. Reformu kim yapar? Reformu, bir toplulua egemen olan snflar ve zmreler yapar. Mesela, kapitalizmde reformlar bizzat kapitalist snflar tarafndan kanunlatrlr. Geri bu reformlar da tevekkeli [nedensiz, rastgele] deildirler; daima aadan gelen zorla, yani halk tabakalarnn honutsuzluunu nlemek iin yaplrlar. Ama reformlar yapanlar ve formlletirenler, kabul edenler yukar snflardr-. Yukar snflar reformu niin yaparlar? Aadan gelen zoru yumuatmak iin, halk honutsuzluunu nlemek iin, tek szle, eski rejimi muhafaza edip devrim altstlne meydan vermemek iin. Devrimi kim yapar? Bir toplulukta mahkm olan snflar ve zmreler yapar. Mesela, kapitalizmde devrim, iilerle fakir kyllerin elele verip silaha sarlmalaryla baarlr. Devrim niin yaplr? Egemen snflarn direncini krarak eski rejimi ykmak ve onun yerine daha ileri, daha yeni bir rejim kurmak iin.

B) Devrim ve Reformun Snrlar Diyalektiktir Yukarda yaplan tanma gre, devrimle reform arasnda tam bir ztlk vardr. Reformu, stn snflar kendi dzenlerini korumak iin yaparlar. Devrimi, alt snflar ortadaki rejimi kknden deitirmek iin yaparlar. yle ise, reform mademki devrimin zdddr, devrimciler her trl reformun dman m olmaldrlar? Hibir vakit. Reformla devrimin karlkl ilikilerini yukarda grdk. Bir reform mutlak surette ve toptan, yani her zaman iin ve her yerde hemen iyi yahut ktdr denilemez. "Reform anlay phesiz devrim anlaynn zdddr. Bunu unutmak, her trl tarihi muhakemelerde insan daima pek ciddi yanllara gtren iki anlay arasndaki snrlar unutmak olur. Fakat bu ztlk mutlak deildir. O snrlar l deil; canl, ilerleyen snrlardr. Onlar tek bana her somut ahval ve erait (durum ve artlar) iinde tayin etmek lazm gelir." (Lenin, Jbile Mnasebetiyle, 1911 ubat, c. XI, Ks. 2, s. 235) Bu tanmla iki ey reniyoruz: 1) Reformun bir snr vardr; 2) O snr zaman ve mekn artlarna gre deiir... Birincisi: "Reformun bir snr vardr" deyince, unu anlyoruz. Tedrici tekml (evrim) gibi, reform da bir dzeye ve sonuna kadar gidemez. Belirli bir olgunluk ve birikme dneminden sonra reformlar mutlaka bir devrim altstlne varrlar. Mesela, bir atmosfer basn altnda snan su, 99 dereceye kadar "evrim" veya "reform" diyebileceimiz ekilde i ssn yava yava deitirerek eski halini muhafaza eder. Fakat 100 derecede snr snmaz, artk su bir derece daha fazla "reform"a, yani hararete dayanamaz. Ani bir kaynama patlak verir. Doada olduu gibi, toplumda da deiikliklerin byle bir "galeyan noktas", "kaynama derecesi" vardr. O dereceye reformun snr denir. O snra eriildikten sonra, artk beklenemez. Reformdan bir devrimin kmas gerekir. Toplumun gidiini kavramak iin birinci art; reformla devrimin o belli edilmesi gereken snrn kestirmekle zetlenebilir. kincisi: "Reform snr canldr", deyince neyi anlyoruz? Gene klasik su rneini ele alalm. Suyun kaynamas kadar basit bir olayda bile, her zaman ve her yerde yrr, mutlak bir snr yoktur. ocuk kitaplarnda suyun yuvarlak hesapla 100 derecede kaynad sylenir. Ancak, kaynama derecesi suyun ve hararetin iinde bulunduklar birok artlara baldr.

Kaynama derecesini belli eden artlarn birisi de "atmosfer basnc"dr. Suyun zerindeki basn bir atmosfer olduu zaman, su 100 derecede kaynar. Ama suyun zerindeki hava arl arttka, kaynama snr olan hararet derecesi de gittike oalr. Tersine, basn azaldka, kaynama derecesi der. Su kadar basit bir cisim iin bile kaynama snr bylesine arta bal olunca, insan topluluu gibi binbir iliki ve ztlklarn kasrgalar evirdii alanda ne ok artlar bulunaca kendiliinden anlalr. Btn sosyal davranlarda o artlar ve snrlar tayin edebilmek balca nem tar-. Her reformun nerede bittii ve devrimin nerede balad genel bir kural ile formlletirilemez. Her tek olayda ayr ayr aklamalar yapmak ister. C) Snr Tayin Eden ey Devrimin Gcdr Reformla devrimin snr, deiiklik geiren elemanlarn kuvvet derecesine baldr. Bir memlekette deiiklik isteyen ve deiiklik geiren canl elemanlar, devrimci snflar ve zmrelerdir. Devrimci elemanlar nerede zayf iseler, orada reform olur; nerede kuvvetli iseler, orada devrim olur. Mesela, Trkiye'de "TANZMAT" hareketi, Derebeylik iinde yaplm bir reform idi. Osmanl derebeyliine Tanzimat yllarnda kafa tutacak bir burjuva snf yoktu. Halk tabakalarn Derebeylie kar ardndan srkleyecek gte bir kapitalizm gelimemiti. Onun iin, Tanzimat devrinde birka Osmanl aydn Avrupa sermayesine dayanarak Trkiye'de sermayeye ufak tefek "hayat haklar" salamaya alt. 1908 Merutiyet devrinde; stanbul, Selanik, zmir gibi nemli ticaret merkezlerinde olduka gelikin bir Komprador burjuvazi teekkl etmiti. D tehlikelerin artmas, a kalmak tehlikesine den yarsmrge Osmanl okuryazarlar arasnda derin honutsuzluk uyandrd. Osmanl burjuvazisi bu hava iinde kitlelerin rejime kar honutsuzluunu az ok sezdi. Bu sayede kalabalklar harekete geiren bir siyasi devrim grld. Gene bunun gibi, mesela Rusya'da: "1861 ylnn ubat Derebeyi reformu oldu. Bunu bizim liberaller 'barl' reform diye ssleyip psleyebilirler. nk Rusya'da o zaman devrim hareketi yok denecek kadar zayft. Oysa, ezilen kitleler arasnda devrimci snf henz yoktu." (Lenin, Bin Dokuz Yz On Bir, c. XI, Ks. 5, s. 260-261) 1905'te ise mesele deiti. Kanl bir devrim patlak verdi:

"nk, 1861 ylnn tek tek devrimcileri unutulabilirler; fakat, 1905 devrimi asla unutulamaz. 1905 yl, Rusya'da devrimci snf, proletarya bymt. Bu snf, kyl kitlelerine de yaptklar devrimci harekette arka kmay dnd. Herhangi bir memlekette devrimci snf byd zaman, o snf takiplerle ezilemez; o snf ancak btn memleketin yok edilmesiyle mahvedilebilir ve ancak malup olarak lebilir."(agy.) Daha akas, bir memlekette deiiklik eiliminin bir reform hareketi mi, yoksa bir devrim mi douracan tayin eden ey, o memleketteki DEVRMC SINIF'n varl ve gcdr. Devrimci snf henz yoksa, yahut "yok denecek kadar zayf" ise, orada reform mmkndr. Devrimci snf yeterince ve kuvvetli ise, devrim olur. Her memlekette devrimci snfn varl ve gc zel aratrmalar ister. imdiye kadar geen modern devrim tecrbelerinden ok ey anlalr. Anlaldna gre, bir memleketteki devrimci snfn VARLII, o memlekette genellikle i Snfnn ve zellikle sanayi iilerinin tm nfusa oran ile llr. Bir memlekette devrimci snfn GC, o oran ve kuvvet gz nnde tutulmak artyla, i Snfnn bir memleket iindeki, sz yerinde ise, TOPOGRAFYASI ile hesaplanabilir. i Snfnn topografyas, iilerin bir memlekette belirli blgelerde ve iletmelerde derli topluluk, temerkz [younluk] derecesidir. Bir memlekette ortalama her iletme bana den ii says, i Snfnn stratejik topografyasn belirtir. i Snfnn varlna ve gcne, baka phesiz birok madd, manev sosyal ve tarih sebepler de tesir eder. Ancak bu hususta yle bir kural konulabilir: Bir memlekette i Snfnn says tm memleket nfusuna oranla ne kadar oksa ve bu saydaki iiler ne kadar daha fazla belirli retim merkezlerinde ve daha byk fabrikalarda kalabalka derli toplu bulunursa, devrim kuvveti o kadar byk olur. Reform yerine devrim imkn o oranda oalr-. Yalnz, tekrar edelim, i Snfnn sayca orann ve younlama topografyasn bulmak iin, her memlekette ayr ayr ve etraflca aratrmalar yaplmaldr, ezbere hkmler yetmez. Bir memlekette belirli bir zamanda hissedilen deime eiliminin devrim hareketine varp varmayaca, devrimin kendine has belirtileriyle (alametleriyle) anlalr. O belirtileri aada "DEVRM DURUMU" ayrmnda greceiz. D) Reformun Mihenk Ta Devrimdir Buraya kadar sylediklerimizden ne kar? Reformun takdir-i kymeti, deerlendirilmesi, yani mihenk ta kar.

Ne oportnistler gibi, sadece reform yeter denilebilir; ne de alelumum [genellikle] kkburjuva palavraclar anaristler gibi, reforma hi lzum yok denilebilir. Birincisi: Reform hie saylamaz. nk, birikmeden devrim, hz almadan atlay olamaz. Mesela, bizde 1923 Cumhuriyet deiikliinden beri treyen birtakm fikir arlatanlar kt. Bunlar, "esiz ve rneksiz devrimci" grnmek sevdasna dtler. Gerek Tanzimat ve gerekse Merutiyet hareketlerine kar tiksinme afokonlar geirdiler. Onlara gre, Tanzimat bir ortaoyunudur, Merutiyet soka velveleye veren bir "cemm-i gafir" (kara kalabalk) kargaaldr. Oysa, Merutiyet devrimi mantki neticelerini veremedi. Hele Tanzimat sanki l dodu. Ancak, phe yok ki, ayet Tanzimat hareketi balamasayd, Merutiyet devrimi gelmezdi. Gene, Merutiyet devriminin att temeller Dnya Sava iinde Anadolu burjuvazisinin gelimesine dayanak olmasayd, bugnk Cumhuriyet ekli mmkn olamazd. Nitekim, Rusya'da dahi 1861 Reformu, deiiklik isteyen elemanlarn pek clz ve bilinsiz bir hareketi idi. Ortaa damgasn tayordu: "Fakat, bu reform, manlarn "rol bilinen btn daha sosyal kar elemanlarn ve clzl erevesi gereken iinde o kalan eleyaratt; tezatlarn snflarnn, koymalara rol engellere bakmayarak, artlar o halk

ileriye zerinde

doru

gelimeleri iin surette

eski ztlklarn tabakalarnn,

oynadklar bir ufkunu

temeli genileten, katlabilecek artlar

oynay"larna

bilinli

gruplarnn

genileten

yaratt." (Lenin,

Jbile Mnasebetiyle, ubat 1911, c. XI, Ks. 2, s. 236) Onun iin, reformu geliigzel inkr etmek, anasz babasz ocuk domasn istemek, karanlkta getii iin ana karnndaki hayat ve gebelii lzumsuz saymaya benzer. kincisi: Reformu kendi bana yeten, devrime hacet kalmakszn sosyal meseleleri halleden bir deiiklik sanmak, reformu hie saymaktan daha sk ve daha tehlikeli bir saptmadr. Reformu istememek; gebe kalnmadan doum beklemeye benzerse, reformdan baka bir ey beklememek dahi; ocuun ana karnnda ilnihaye [sonsuza kadar] kalmasn, yani hibir zaman domamasn arzulamaktan farkszdr. Herkes bilir ki, belirli bir mddet sonunda doum denilen devrimle neticelenmeyen her gebelik, ocuun lm ile sona erer. Tpk yle, belirli evrimi hazrlayan reform devrime varmazsa, sosyal gelime dejenere olur. Reform, irtica haline gelir. Bu yzden devrimin lm kalm kertesinde gerekliliini, nemini inkr eden slahatlar REFORMST adyla gericilerin en kurnaz ve en korkuncu saylrlar.

te reformun takdir-i kymeti, yani bir slahatn deerini bimek, yukarda anlatlan iki utan saknmakla olur. Gerek devrimciler ne devrim arlatandrlar, ne de reformisttirler. Gerek devrimcilere gre her sosyal hareket gibi reform da devrim asndan incelenir ve llr. nk reform devrime tabidir. Reform devrimciler tarafndan ve devrim iin yaplrsa, tarih bir deer ve ileri bir adm kazanr. Reform devrime kar olursa, devrimi nlemek iin yaplrsa, gericiliin domuzudur. Bu gerek yle dsturlatrlr [kurallatrlr]: "Devrimciler, her trl reformlar yaratan kuvvetin efleridirler. Reformlar; devrimci mcadelenin ikinci derece rnleridirler." (Lenin, Kyl Reformu ve Proleter-Kyl Devrimi, 01.04.1911, c. XI, Ks. 2, s. 266) Bu formle gre; bir reformun ileriye yahut geriye doru hareket olup olmadn anlamak iin elimizde tutacamz mihenk ta, devrimdir. Reformun gerek deerini, devrimle olan ilikisi ortaya karr. Bir reform devrime yaryorsa, yani devrimci elemanlar gelitiriyorsa, devrimi yaratacak ztlklarn temelini geniletiyorsa, devrimci elemanlarn bilincini uyandryor, gzlerini ayorsa, o reform devrimci, ileri bir harekettir. Geri hibir reform devrim deildir, ama devrime zemin hazrlamas bakmndan, o zeminin yok olduu yerler iin zorunlu bir evrimdir. Tersine, devrim artlarna erimi bir yerde devrim olaca zamanda srf o devrimi krletmek iin reform yaplyorsa, o reform tersine iler. Reform, devrimi yaratacak ztlklar soysuzlatryorsa, devrimci elemanlarn bilincini bulandryorsa, geni kitlelerin gr ufuklarn daraltmaya yaryorsa, o reform mrteci (kardevrimci), geri bir harekettir.

II- DEVRMN ARTLARI VE USULLER [YNTEMLER] Devrimi baka eylerle kartrmamak iin, devrim artlarn ve yntemlerini ayrca gzden geirmelidir. A) Devrim ve Hkmet Darbesi Devrimin nasl bir deiiklik olduunu anlamak iin, onun SAVA'tan ve REFORM'dan farklar zerinde durduk. Devrim gerekten ne reform gibi bir deiikliktir, ne de harp gibi bir savatr. Devrim o iki eye ksmen benzedii halde, her ikisiyle de taban tabana zt denecek biimde ve zdedir. Devrimi, her eyden nce reformdan ve savatan ayrt etmek arttr. Ancak, devrimin grnte benzedii bir nc ey daha vardr. O da PUZM yahut PRONONAMENTO denilen hkmet darbecilii ve ona benzetilen baka hareketlerdir. Devrimcilik, milyonlarn ve snflarn katldklar savala sosyal bir nitelik ve dzen deiikliidir. Byle bir deiiklii bizde "Bab-ali Baskn", Avrupa'da Faist "Yry" diye maskara rneklerini grdmz ya baya yahut gerici hkmet darbelerinden yeterince ayrt etmek gerekli olur. Dorusu, devrim de en sonunda bir hkmet devrilmesiyle neticelenir. Ama, faist yahut ilkel ve anarist Pulardaki gibi kitlesiz hareket deildir. Devrim, byk ynlarn ilgisi ve ayaklanmasyla yaplr. Devrimde snflarn kavgas ve altst olmas vardr. Hkmet darbelerinde ne sosyal, ne ekonomik rejimde, ne snf ilikilerinde ve durumlarnda herhangi bir nitelik deiiklii grlmez. Hkmet darbeleri bir memlekette esasen egemen durumda olan snflar veya zmreler arasnda olur. Bir egemen snfn eitli zmreleri birbirlerine debilirler. Mesela, Fransa'da "ULU HTLAL" denilen burjuva devriminden sonra, zaman zaman u veya bu slale adna birtakm hkmet darbeleri yapld. Gerekte bu darbeler politikaya hkim olmak isteyen byk arazi sahipleri (Lejitimistler) ile byk sermayedarlar (Orleanistler) arasndaki ekimelerden ileri gelir. Merutiyet Trkiyesinde tilaflar (byk arazi sahipleri) ve ttihatlar (byk sermayedarlar) arasnda Fransa'dakine benzer e-

kimeler oldu. Bu atmalar Bab-li Basknlar'na kap at. Yalnz, Merutiyet Trkiyesi'ndeki Puizmleri 19. yzyl Fransas'nda olanlarla kartrmamaldr. nk bizde geen byk arazi sahipleri ile byk sermayedarlar arasndaki kavgalar, Derebeyi art artlar ve 20. yzyl tekelci irketleri ortasnda gemitir. Her ne olursa olsun, btn eski ve yeni hkmet darbelerinde halkn iliii yoktur. Kitleler bir sabah anszn uyannca grdkleri "deiiklik" nnde aa kalrlar. Bazen de, st tabakalarn oyunlarna kaplrlar, basit birer dama payta [piyon] gibi harcanrlar. Hkmet darbesi sonunda grlr ki, st snflar stnlklerini, alt snflar altlklarn muhafaza edip durmaktadrlar. 19. yzyln andmz klasik hkmet darbeleri ile kyas edilince, 20. yzylmzn faist Pular bsbtn dar ve iren gerilikte ve gaddarlkta bir zmre kavgasdr. 19. yzyln hkmet darbeleri; kaynamak zere olan eski ve yeni egemen snf gruhlarnn (byk arazi ve emlak sahipleri ile sermaye sahiplerinin) bir eit yerlemek iin ayarlanma srtmeleri idi. Yani, az ok ayr snflar arasnda geiyordu. Onun iin o Puizmler bile kimi zaman memlekette yeni bir gelime, yahut kitleler arasnda ufak tefek reformlara kap ayordu. 20. yzyln faizmi bsbtn baka Pular icadetti. Buradaki arpma bir tek ve ayn kapitalist snf iinde cereyan ediyor. Bir avu tekelci Finans-Kapital zmresi, kendilerine benzeyen byk emlak ve arazi sahiplerinden bir zmre ile kaynaarak, klasik egemen snflara bile kar kan bir diktatrlk iin darbe yapyorlar. Faizm iktidara gelirken, kapitalizm o zamana dek grlmemi kertede gerici, oven, yrtc, en azgn saldrgan biimini alyor. Alt snflar ve kitleler iin en ufak bir reform yapmak yle dursun, halk bsbtn alak ve yoksul bir duruma dryor. Sosyal dzenin nitelii eskisinden beter oluyor. Eski egemen snflar gene egemen snf olarak kalmakla birlikte, ilerinden FinansKapitalin zlgt altnda ezilirler. Kitleler ise, bsbtn feci ekilde ezilip soyulmakla kalmazlar, en iren demagoji oyunlarna kurban giderler. O gibi RTCA Pularn DEVRM ile kartrmak iin insann yalnz pek karacahil deil, ayn zamanda olduka tehlikeli bir sapk da saylmas gerekir. Onun iin, Puist ve hkmet taklipisi (darbecisi) hareketlerden devrimin fark zerinde bundan fazla durmaya hacet yoktur. B) Devrim ve Jakobenizm-Blankizm Sosyalizmin devrimci karakterine kar en sk yaplan sulama "JAKOBENZM" ve " B L A N K Z M " szlerinde toplanr-. 19. yzyl sonuna doru nispeten istikrarlaan ii hareketi SOSYAL DEMOKRAS adl siyasi partiler kurmutu. Bu kinci Enternasyonal'e

bal Sosyal Demokrasiler, 20. yzyl ile birlikte devrimler ana girdiler. O zaman Sosyal Demokrasiler her memlekette ikiye blndler: 1) Sa kanada Bat Avrupa'da, OPORTNST yahut REVZYONST SOSYAL DEMOKRATLAR denildi. Bunlarn Rusya'daki adlar, ilkin Ekonomist, sonra Likidasyonist ve en sonunda MENEVK oldu. 2) Sol kanada DEVRMC SOSYAL DEMOKRATLAR denildi. Bunlara Rusya'da BOLEVK, Almanya'da Birinci Dnya Sava iinde ENTERNASYONALST, Sava sonunda SPARTAKST, btn dnyada ise, sac sosyalistlerden ayrlmak zere KOMNST adlar verildi. kinci Enternasyonal'in gerek sac, gerekse " B a t a k " ad verilen merkezci sosyalistleri, ktlemek istedikleri devrimcilere "Jakobenist" yahut "Blankist" ithamlarn yadrdlar. Onlara gre, devrim yalnz "teoride" (nazariyede) kalacak iftihar madalyas idi. Teorinin pratie gemesi, asl fiili devrimin gereklemesi sraya girince, Meclislerde ve zengin Sendikalarda rahata alm olan Oportnistler, birdenbire devrimcilii Jakobenizm, Blankizm, Anarizm, Nihilizm gibi uydurma adlarla hor grmeye bulatlar. Onlar 20. yzyln bir savalar ve bunalmlar (buhranlar: krizler) yzyl, devrimler (ihtilaller) yzyl olduunu gremiyorlar yahut grmek istemiyorlard. Oportnistlerin ithamlarn anlamak iin, Jakobenizmle Blankizmin ne olduuna iki szle dokunalm. Byk Fransz Devrimi ve sarsntlar yllarnda balca iki grup Fransz topluluunda arpt: 1- J R O N D E N L E R Brissot(*> taraftarlar, gneyli mebuslar nceleri kral aleyhtar idiler. Fakat 1792 yl iktidar mevkiine gelince, kraln idam edilmesi kararn reddettiler. Eyll terrn, katliam ad vererek, knadlar. Frsat drnce, Marat gibi halk devrimcilerini mahkemeye verdiler. Bu liberal burjuvalar, yktklar Ortaan derebeyi artklar ile uzlaarak, artk devrime son vermek istiyorlard. Fazla aztnca, 1793 Maysnda kanun d sayldlar. 2- J A K O B E N L E R 1789 Ekiminde kurulmu olan Devrim Kulb'nn yeleri idiler. Robespierre'^**) ve kardevrimcilere (mrtecilere) lm yadran Selamet Komitesi'ni tuttular. Onlar, balayan burjuva devrimini ciddiye
(

*> J a c q u e s Pierre Brissot: (15 O c a k 1 7 5 4 - 31 E k i m 1793), J i r o n d e n l e r i n Fransz M e c l i s i n d e k i s z c s . *> M a x i m i l i e n Franois Marie I s i d o r e de R o b e s p i e r r e (6 M a y s 1 7 5 8 - 2 8 T e m m u z 1 7 9 4 ) : Fransz d e v r i m i n i n liderlerinden.

almlard; sonuna kadar gtrmek iin ve demokratik devrimi btn ile gerekletirmek iin savatlar. Dokuz Termidor 1794 ylnda patlayan irtica (kardevrim) zerine Kulp kapatld. Bu iki grup arasnda mthi arpmalar oldu. Jakobenler 1794 yl Jirondenleri sehpaya gnderdikleri halde, ertesi yl kendileri ezildiler. Yani, siyasette stn gelmiken, iktidarda duruma hkim olamayarak yenildiler. te oportnist Sosyal Demokratlar, devrimci Sosyal Demokratlar Jakobenlikle sularlarken, yle demek istiyorlard: beceremeyeceiniz, ler peinde tarihte tecrbesi zararla u halde kouyorsunuz. ezilmeye "Siz devrim diye ham hayaltopistlersineticelenmi mahkm

niz." Fakat bunu sylerken, kendilerinin Jirondenler klnda burjuva irtica cephesine dtklerini itiraf etmi oluyorlard. BLANK 1805'te doup 1881'de len Fransz hayalci sosyalisti ve kuruntucu devrimcisidir. 19. yzyln ikinci yarsnda yapt gizli faaliyetleri ve hkmet darbeleriyle n kazanmtr-. Memlekette devrimci i Snf henz balang hareketlerinde emeklerken ve memleketin objektif artlar gericilie (irticaa) elverili bulunduu srada isyan hareketlerine girimek, hibir kitle hareketine dayanamayacak ve yllarca hapishanede yatmaktan baka netice veremeyecekti. te oportnistler Marksist devrimcileri ederlerken yle demek istiyorlard: li rgtler ve devrimci eilimlerle baka bir neticeye varamazsnz, bouna BLANKSTLK ile itham zindanlarda ezilirsiniz." srnmekten "Siz devrim adna giritiiniz giz-

beyhude

Devrimciler bu eit yuvarlak sulamalardan korkmadlar. Tersine, meseleyi pratik alanda artlar ve gerekeleriyle akladlar. Devrimciler biliyorlard ki, gerek Jakobenler ve gerekse Blankistler, srf ve sadece DEVRMC olduklar iin yenilmediler. Devrimin imknlarn ve artlarn iyi deerlendiremedikleri iin, sosyal zorunluluklar hesaba katmakszn kii hzlarna ve enerjilerine arca kapldklar iin yenildiler. Jakobenler realist devrimci yahut hi deilse zafer kazanm devrimci olamadlar. nk onlarn zamanlarnda idealletirdikleri devrim, realitece henz tamamyla olgunlamamt. yle gerekten sosyal devrimci hareket iin, devrimci i Snfnn bilin ve rgt gerekti. Fakat o da yetmezdi. Dnyada ve bir lkede kapitalizmin krizler ana girmi olmas gerekirdi. Blankistler saldrlarnda olumlu sonu alamadlar. nk, devrimin durup gerilemeye balad ve kardevrimin (irtican ) kuvvetlendii bir ada, i Snfna dayanmakszn devrim iarlar attlar.

20. yzyla girerken ise, vaziyet tamamen bambaka oldu. Jakobenizm ve Blankizm ile Sosyal Demokrasi zamann karlatrmak, oportnistlerin yanllarn gstermeye yeter. yle bir kyaslama iin meseleyi: 1- Devrim artlar bakmndan; 2- Devrim yntemleri bakmndan ortaya koyalm. C) Devrim artlar Bakmndan Mesele Jakobenlerin dilekleri neydi? Marks'n deyimiyle Jakobenlerin istedikleri, "Plebce" (Avamca: eski Roma'nn kksz braklm yanamalar gibi) birtakm metalipti (dileklerdi). Bu dilekler yle zetlenebilir: Lenin'in, "Demokratik Devrimde Sosyal Demokrasinin ki Taktii", eserinden (1905, c. VI, s. 338) alnan zet: 1- Genellikle kkburjuvazi iin ve zellikle kyllk iin devrimci ve cumhuriyeti dilekler, 2- Hrriyet, Adalet, Eitlik, Kardelik iin hkmdarla ve asilzadelie amansz hcum... Bir kelime ile Jakobenler sadece DEMOKRATK DEVRM sonuna dek ve btnyle gtrmek istiyorlard. Devrimci Sosyal Demokrasinin, yani gerek Marksizmin Jakobenizmden fark ise urada idi: 1- Bilimsel Sosyalizmin yeni Marksist Parti Program vard. Jakobenlerin byle BLMSEL bir programlar yoktu. 2- Marksist Partinin parolas, "KYLLERN ve LERN DEMOKRATK DKTATRL" idi. Jakobenler ise, byle bir snf bilincini benimsemiyorlar, ie btn insanl kartryorlard. nsanlk iinde ise, o zaman, dilerine trnaklarna dek silahlanm, kprbalarn tutmu kapitalist snf ile onun yeni ortaklar emlak ve arazi sahipleri ar basyordu. Jakobenlerde SINIFCIL bir iarn bulunmamas, onlar hayalci duruma sokmutu. Neticede Jakobenizm niin ezilmiti? Balca iki sebepten: 1- Snfl Sebepler: Her devrim, kendi zamannda nc roln oynayan bir sosyal snfn baa gemesiyle baarlr. Gerek devrimciler, gerekse devrim bu nc sosyal snfn karakterlerini tar-. 18. yzyl devriminin nc snf burjuvazi idi. Onun iin, o zamann gerek Jirondenleri, gerek Jakobenleri burjuva devrimcileri idiler. Bunlar, er veya ge mensup olduklar kapitalist snfnn ereveleri iinde kalacaklard. O erevenin gerektirdii batl itikatlar (kr inanlar) yznden bocalayacaklard.

Nitekim yle oldu. Burjuvazi hibir zaman demokrasiyi sonuna kadar gtrmeyi gze alacak bir snf deildi. Kendi devrimini bile en mantk sonularna vardrmak cesaretini ve kuvvetini hibir zaman bulamamt. Oysa i Snf, hibir devrim tedbirinden yz geri etmekte bir kar dnemez. nk devrimde "zincirlerinden baka kaybedecek bir eysi bulunmayan" tek modern sosyal snftr. Geri 18. yzylda devrim ncs olan snf (kapitalizm) temsilcilerinin Jirondenler ve Jakobenler diye ikiye ayrldklar gibi, 20. yzylda devrim ncs snfn (proletaryann) temsilcileri de oportnistler ve Devrimciler diye ikiye paralanmlard. Ancak, nc snftan nc snfa hayli fark vard. 20. yzylda sosyal devrimin ncs olan proletarya, i Snf idi. Bu snf, tarihte gelmi gemi btn snflarda hi grlmedik ve iitilmedik derecede yaman bir devrimci zle ortaya kyordu. i Snf ylesine kaytsz artsz devrimci idi ki, yalnz kendisini ezen ve toplumu geriletmek isteyen egemen snflar (yani iverenlerle byk arazi ve emlak sahiplerini) ortadan kaldrmakla kalmyordu. nsanlk uruna bizzat kendi kendisini, yani i Snf da dhil olmak zere, toplulukta var olan btn snflar yok etmek azmi ile ve zorunluluu ile ne atlyordu. Byle bir snfn nc olduu bir devrim, yolundan dndrlemez ve ezilemezdi. Byk devrimcinin dedii gibi: "i Snf ancak btn memleketin yok edilmesiyle yok olabilir ve ancak malup olarak ezilebilirdi." 2- ktisadi ve Siyasi Sebepler: Devrim, belli bir nc snf tarafndan gdlr. A m a devrimin kendisi; btnyle topluluun, en gizli zembereklerine dek her sahada altst olmas demektir. ylesine muazzam ve derin deiiklikler yalnz bir devrimci snfla baarlamaz. Bizzat yle devrimci bir snfn tarih sahnesine kabilmesi iin, bir sra maddi manevi artlar gerekir. Jakobenizm devrinde Fransz topluluu o artlardan mahrumdu. Onun iin Jakobenler hareketi tutunamad. "Jakobenlerce tam zafer dnlemezdi. nk, 18. yzyl Fransas Kara Avrupas'nda geri kalm memleketlerle sk skya sarl idi ve Fransa'nn bizzat kendisinde sosyalizm iin maddi temeller yoktu; bankalar, kapitalist sendikalar, makine sanayisi, demiryolu yoktu." (Lenin, i Snf Jakobenizmle Kurtulabilir mi?, 24.04.1917, c. XIV, s. 280) Oysa 20. yzyln yeryznde imendifersiz, makine sanayisiz, kapitalist sendikasz, tekelsiz, bankasz ke bucak kalmamtr. Yeryznn her paras MLLETLERARASI veya MLL inhisarc (tekelci) kapitalist irketlerle bankalarn, makine sanayisi ile imendiferlerin top atei altna girmitir.

Geri memleketler, belki makine sanayisi bakmndan biraz geridirler. Buna karlk, emperyalist anavatan (metropol) istismarnn [smrsnn] yd binbir eliki geri memleketleri kutuplatrmtr. Bu durum en ileri lkelerden daha mthi bir devrim havasn geri lkelere yayar ve oralar devrim yata haline sokar. Artk yeryz bir tek dnya pazar haline gelmitir. nsanlk iin dnya savalar nasl kanlmaz ise, dnya devrimi de ylesine gerekli olmutur. te bu iktisadi ve siyasi artlara uygun den i Snfnn yaman devrim ncl, Jakobenizmin baarl olamad yerde Bilimcil Sosyalizmin neden muzaffer olacan aklar ve garanti eder. D) Devrim Yntemleri Bakmndan Mesele Oportnist Sosyal Demokratlar, Devrimcilere Jakobenist veya Blankist ithamn yaparlarken, en ok gz nnde tuttuklar ey yahut gzden kardklar ey; devrimci rgtler, parolalar ve metotlardr-. Mesela, devrimin gelimesi iin gerekli olan durumlarda rgtn gizli almas, silahl mcadeleye hazrlanmak, geici devrim hkmetine katlmak vb. gibi devrimci metotlar, oportnistler kimi Jakobenist metot, kimi de daha ziyade Blankist metot olarak damgalarlar. Oysa, Blankizm, hkmeti devirmeye teebbs ettii iin Blankizm deildir. Blankizm teebbs edecek zaman seememitir. Dolaysyla da, gerektii gibi teebbs etmeyi bilemedii iin ezilmitir. Blankizm isyanclk deildir; zemini ve zaman hesaba katmayan, artlar d isyanclktr. Mesela, Marks, 1848 Devrim yllarnda devrime ve isyana taraftard. Ancak bu devrimler hzn ald zaman, Avrupa'da kapitalizm buhran atlatp yeni bir geliim konana girdii zaman; artk hl 1848 isyan parolalarn atmann sama olacan anlatt. Blankizm ise, Marks'n tersine; tam Avrupa'da yeni bir kapitalist gelime istikrar balad zaman, Fransa'da i Snfnn dilekleri devrimci karakterini kaybettii zaman hkmet darbelerine kalkt. Tam o srada ise, gerici burjuvalarn "NZAM" (ordre: dzen) partisi, yapma bir ayaklanma iin binbir kkrtma tasarlyordu. Maksad, meclisteki sosyalistleri sokaa dkp orada ezdirmekti. veren snf bu planlar yaparken, Blankizmin darbecilii bir eit provokasyona kaplmak oluyordu. Nitekim, neticede cumhuriyet devrildi, Louis Bonaparte gibi profesyonel bir serseri Fransa kral oldu. Devrim bir savatr. On milyonlarn sava olan devrim de, phesiz gerekince silahl kuvvet ister. Kendisini dmanna ak hedef klmayacak gizli rgt ister. Snflar ve zmreler arasnda taktik kompromileri (uzlamaclklar) ister. Devrim savanda kimi taarruz, kimi de dzenli olmak artyla ricat etmeyi [geri ekilmeyi] bilmek ister vb. vb.

Btn bu mcadele metotlar, yalnz Jakobenlerin veya Blankistlerin tekelinde deildir. yle bir fikre kaplmak, tek szle devrimcilii anlamamak veya devrimden vazgemek olur. Yanl kullanld iin geriye tepip sahibini ldren bir silah, geri tepti diye atlamaz. Tersine, o silah en faydas dokunacak biimde kullanmay renmek ve beceriklice kullanmak gerekir. Oportnistler yle ak gereklere kar bilim tartmasndan ekinirler ve yle garip softala derler: "Marksizm, Jakobenizm ve Blankizm deildir. yle ise, Jakobenlerin ve Blankistlerin kullandklar devrimci metotlar Marksistlere yaramaz," demek isterler. Ve bylece, Marksizmin o gibi metotlara zt bir doktrin olduunu ne srerler. Bylesine skolstik mantk ancak soysuzlam bir sofizm [bilgicilik]dir. nk, Marksizmin devrim metotlarna aykr olduunu sylemek, her eyden nce dpedz yalandr. Marksizmin kurucular, hibir zaman oportnistlere ve sosyal demokrasi Jirondenlerine hak verdirecek bir tek hareket ve dncede bulunmamlardr. Tersine, pratik devrim meselesinde, gerek Marks gerekse Engels, her zaman n safta yer almlardr. Devrim tecrbelerinde sras gelince Engels gibi elde silah kanl isyanlara gnll katlmlardr. Ve daima teoriyi pratikten karmlardr. "Engels imdiki sosyal demokrat Jakobenleri (yani devrimci Marksistler) gibi, yalnz yukardan tesirin nemini takdir etmekle kalmaz; yalnz cumhuriyeti burjuvazi yannda geici hkmete katlmay kabul etmekle kalmaz, fakat yle bir katlmay ve devrimci iktidarn enerjik askeri mdahalede bulunmasn TALEP EDER. Engels ASKERLK heyetlerinin PRATK OLARAK ynetimi konusundaki grevlerini sayp dker. tkrldm sosyal demokrat Jirondenlerine ayn kmseyile karlk verir." (Lenin, Yalnz Aadan m, yoksa Yukardan da m?, c. IV, s. 230-231) Mademki Marksizm pratik devrim metotlarn benimsiyor, yle ise kendilerine Marksist ve Sosyalist ss veren kalle (oportnist) "sosyalistler" niin pratik devrimcilii ktlemeye kalkrlar? Hi phesiz kalleliklerinden, yani korkularndan, dnekliklerinden ve dolaysyla devrimi baltalamak istediklerinden yle davranrlar. "Gizli faaliyet ve Blankizm karsnda gsterilen korkularn gerek temeli (Bernstein ve ortaklarnn uzun sre zene bezene ispat etmeye altklar gibi), pratik hareketin ortaya km falan veya filan karakterlerinden ibaret deildir; ada sosyal demokratlar arasnda kendisine ksmen yol alm bulunan burjuva aydnlarnn, burjuva psikologlarnn psrklklarndan ve korkaklklarndan ibarettir." (Lenin, Bir Adm ileri, ki Adm Geri, 1904, c. V, s. 455)

NC BLM DEVRM VE KTLE Sosyal devrim demek, btnyle topluluun deimesi demektir. Byle bir deiiklik, ne bir tek kiinin dehas veya gcyle, ne bir zmrenin ve hatta ne de bir snfn abasyla olamaz. Byk ynlarn hareketi devrim yaratr. Ancak, devrim bir kitle hareketi olduu gibi, kitle hareketi de ancak bir parti hareketi ile yrr. Bu bakmdan, devrimle kitlelerin ilikilerini gz nne getirmek iin, bir yandan devrimle dorudan doruya kitlelerin, te yandan kitlelerle Partinin karlkl ilikileri bilinmelidir.

I- DEVRMLE KTLENN KARILIKLI LKLER Devrimle kitlenin ilikisini kavramak iin; devrimin, devrim keif kolunun (ncnn) ve devrim derslerinin anlalmas gerekir. A) Kitle ve Keif kolu (nc) Nedir? Devrim, deiiklik iin yaplan sosyal bir savatr. Bu deiiklik, reform gibi tedrici ve nicelike deil, ani bir nitelik deimesidir. Bu deiiklik, iktisadi ve siyasi belli bir olgunlua erimi snf artlar iinde belli metotlarla yaplr-. Bunlar anladk. Ama, o deiiklii kim yapar? Devrim mademki bir savatr, onun phesiz nce iki karlkl cephesi vardr: 1- rtica (kar devrim) cephesi, 2- Devrim cephesi... Sosyal devrimi yrtecek olanlar devrim cephesinde bulunanlardr. Her savata olduu gibi, devrim cephesinin de sava ordular vardr. Ordu deyince iki ey hatra gelir: 1- Orduyu gden kumanda heyeti, 2- Ordu kitlesinin k e n d i s i . Devrim ordusunun komuta ve kurmay heyeti, DEVRMC PART olur. Ona kitlelerin "KEF KOLU" (ncs) ad verilir. Devrimin ordu kitlesi, dorudan doruya alt tabakalar, yani btn ezilen ve soyulan halk "KTLE"leridir. Devrimi yrtecek olan insan gc, devrim partisiyle devrim kitlesinin birliinden ve beraberliinden doar. Ne yalnz bana nc, ne yalnz bana kitle devrimi baaramaz. Yalnz bana kurmay heyeti savaamayaca gibi, genelkurmaysz ve kumandansz bir ordu da sava kazanamaz. kisinin de ayn zamanda var olmas, bir olmas arttr. Bunda anlalmayacak bir ey yoktur. Tarihte ne zaman devrimci bir snf dodu ve gelitiyse, o zaman daima bu devrimci snfn karakterlerine uygun bir efler kadrosu, bir devrim keif kolu meydana geldi.

Bu demek deildir ki tek bana kitle her eye yeter, keif koluna hacet kalmaz. Hayr, sylenmek istenen ey udur: Devrim gibi keif kolu (nc)nn de karakterini tayin eden ve icap ettiren faktrler kitlelerin halinde ve durumunda yatar. Kediye gre budu, vcuduna gre uzvu bulunduu gibi, kitlesine ve snfna gre de partisi olur. Btn gerek devrimlerin MOTORU her zaman byk ynlar ve geni kitlelerdir. Tanm gerei, kkten bir deiiklik demek olan devrim kitlesiz olamaz. Kitlesiz bir sosyal devrim tasavvur etmek, ancak kitlelerin devrimci teebbs kabiliyetine inanmayanlarn yahut o teebbs kabiliyetini kendi karlarna aykr gren gerici snf ve zmre demagoglarnn harcdr. Kitlesiz devrim fikri kitle karlarna ve bizzat devrime ihanet dncesidir. yle ise, her eyden nce, devrim ile kitlenin ilikisini arayacaz. O srada phe yok kitleyi soyut, kendi bana ele almayacaz. Kumanda ve kurmay heyetiyle, keif koluyla, devrim partisiyle birlikte ve karlkl iliki halinde greceiz. B) Devrim Kitlesi Nedir? Devrim kitlesi deyince, nce onun NCEL, yani says hatra gelir. Bu say, tekrar edelim, alabildiine ok olacak; yzler binlerle deil, milyonlar, on milyonlarla saylacaktr-. "Rus devriminin bilhassa teyit ettii u esasl Marksist dersi unutmamalyz: Kuvvetleri on milyonlar iinde talim terbiye etmelidir. Siyasette pek az (olan ey) hesaba katlmaz; siyasette pek az (olan ey) hi anlam olmayan nicelik diye bir yana braklr." (Lenin, Sovyet ktidarnn Grevlerine Dair Nutuk, 29.04.1918, c. XV, s. 233) Bu on milyonlarca kitlelerin NTEL nasldr? Yani, hangi insanlar kitle saysna girerler? Tek szle btn alan ve ezilenler kitledendir. "Bolevizmde ve Rus Oktiyabr Devriminde balca ve z olan ey, siyasete, bilhassa kapitalizm dzeni altndaki btn ezilenleri ekmektir. Bu ezilenler, hkmdarlk zamannda da, demokratik burjuva cumhuriyeti zamannda da kapitalistler tarafndan da ezildiler, aldatldlar, apul edildiler. Toprak, fabrika ve imalathaneler zerinde ahsi mlkiyet sakl kaldka, kapitalistler tarafndan halk emeinin bylece ezilmesi, aldatlmas, apul edilmesi nne geilemezdi." (Lenin, Emekilerin Uluslararas Gn, 04.03.1921, c. XVIII, s. 99) Demek, millet iinde her ne biim ve kim tarafndan olursa olsun, ezilip soyulan btn alkan insanlarn toplam, devrimi baaracak olan kitledir. Bu tarife gre, devrim kitlesinin iki art vardr:

1- ALIKAN kitle olmak, 2- EZLP SOYULAN (istismar edilen: smrlen) kitle olmak... Ezilmeyenler zaten devrim isteyemezler. Ancak, devrimci olmak iin yalnz ezilmek yetmez. Bilhassa alp soyulmak, emeki olmak arttr. Hazr yiyen Osmanl fodlaclar, Roma'nn taync ayak takm yahut Faizmin besledii aylkl serseriler kalabal, topluluun en aa tabakas olduklar halde, ezilmekten ve hakaretten kurtulamadklar halde, devrim kitlesi iinde saylamazlar. Btn topluluklarn tortusu "Lmpen Proletarya" (paavra i Snf) tabakalar kadar sefalet ve hakaret eken yoktur. Gene de, o gibilerin ou, ancak irtica uakln yaparlar ve devrimi arkadan vururlar. C) Devrim reticidir Devrim iin phesiz topluluun uzun bir evrim dnemi geirmesi gerektir. Bununla birlikte, devrimde kitlelerin fiilen rol oynamas ve devrimin anlalmas iin, o evrim dneminin bilgileri hibir zaman yeterli olmaz. Ata binmeyi renmek iin ata binmek nasl gerekliyse, tpk yle, devrimi baarmak ve renmek iin de bilfiil devrime girimek arttr. Hele snfl topluluk ekillerinde her trl maddi, manevi baskyla uyuturulup gzlerine perde ekilen kitleler iin devrimi TEOR (nazariye) ile anlamaya hi imkn yoktur. Mutlaka devrim PRAT (ameliyesi) lazm gelir. Bunun zerine yle denilecektir: Devrim anszn olan bir altstlktr. O kadar ksa zaman iinde, yzyllar boyu bunaltlm olan milyonluk kitleler bir gz ap kapamada devrimi nasl renebilirler? Daha dorusu, devrimi renmeye vakit bulabilirler mi ki, katlp devrimi gtsnler? Evet, devrimlerin byk rollerinden biri de; yalnz kitle HAYATI'nda deil, kitle hayat ile birlikte kitle ruhunda, kitle ZHNYET'nde dahi o zamana dek grlmemi yaman altstlkler yaratmas ile belirir. Bu yzden, onlarca yl sren evrim dneminin binlerce ve yz binlerce krs nutkuna ve propagandalara kar kitleler az ok ilgisiz kalabilirler. Birka haftalk devrimin yldrm dersi ile ayn kitleler gzlerini fal ta gibi aarlar. Topluluk hayatnn en kark davalarna manen uyanrlar. Kimin ne deyip, ne yapmak istediini iyice kavrayarak, en karanlk meseleleri kitle igdsyle aydnlatr ve bir vuruta zerler. Btn tarih tecrbelerinin ispatlad gibi, devrimin ruhlarda yaratt bu manevi devrim, devrimin verdii en unutulmaz derstir. Bu dersin okulu gene devrimdir. nk, ancak devrim gnlerinde i szn yerine geer. Herkesin bir zaman syledikleriyle imdi yaptklar yzleir. in iyz ortaya kar. Yalan syleyenlerin maskesi der. Sz zne uyan halk grr. Akla kara ayrt edilir.

"Her devrim koskoca halk kitleleri hayatnda sarp kopumalar yaratr. Bu trl kopumalar olgunlamadka modern devrim doamaz. Her insann hayatndaki kopumalar nasl insana pek ok ders verirlerse, insann nne pek ok intikaller (kavraylar) ve intibalar (izlenimler) karrsa, tpk yle, devrim de btn millete ksa zamanda en zl ve deerli dersleri verir. "Milyonlar ve on milyonlarca insan, devrim zamannn her bir haftasnda, allm uyuklama hayatnn bir ylnda grdnden fazla ders alr. Zira halk, bilhassa hayatn sarp kopumalar srasnda hangi halk snflarnn falan veya filan hedefleri takip etmek istediklerini, hangi hedefleri ele geirmek istediklerini ve o hedefleri hangi vastalarla gerekletirdiklerini ak grecek durumda bulunur." (Lenin, Anayasa llzyonlarna Dair, 1917, c. XIV, Ks. 2, s. 31) Devrim yalnz kitleye mi ders verir? Elbette hayr-. Devrim, kitle ile birlikte ve kitlenin aracl ile keif kolunun (ncnn) kendisine, kitle partisine, devrimin erkn- harbiyesine (genelkurmayna) de adm adm takip edilecek, renilecek byk dersler verir. Devrim, kitle kadar keif kolu (nc) iin de ayn zamanda bir okuldur. Kitle gibi onun ncsn de devrim okulu yetitirir. Yalnz, devrim okuluna girmeyi becermek ve ondan ders almay bilmek balca hnerdir. Devrim her zaman ders verir, ama verilen dersi kavramak iin ayrca uramak arttr. Yoksa, devrimin verdii ders bir kulaktan girip brnden kabilir. Hayatn her dersi gibi devrimin derslerini de izlemek, derleyip toparlamak ve esaslca ett edip kavramak, zellikle devrim keif kolunun (ncnn) boynuna bortur. Onun iin byk devrimciler her devrim hamlesinde hep yle haykrmlardr: "Hi phesiz devrim bize ders verir; halk kitlelerine ders verir. Ama imdi parti militanlar iin mesele undan ibarettir: Devrimden azck olsun ders almay dnyor muyuz?" (Lenin, Demokratik Devrimde Sosyal Demokrasinin ki Taktii, nsz, Eyll 1905, c. VI, s. 309) D) Devrim Dersini Kitle Verir Devrim reticidir, diyoruz. Kitleye ve keif koluna (ncye) ders verir. Ama devrim soyut, elle tutulup gzle grlmez bir kuvvet midir? Hayr. Devrim; KTLELERN HAREKET, hem de srama hareketidir. Doada "kuvvet", "enerji" denilen olaylar nasl "madde"nin bir aa vuruu ise, tpk yle, devrim de kitlenin bir aklamasdr. Maddesiz kuvvet, yahut kuvvetsiz madde tasavvur etmek ne kadar gln ise,

kitlesiz devrim, yahut devrimsiz kitle tasavvur etmek de ondan daha fazla utanmazca bir demagoji olur. Onun iin, devrimde kitlenin ayaklann kaldrm "cemm-i gafiri" (Foule: kuru kalabalk) diye omuz silkerek kmseyenler, genellikle gdk burjuva reformlarn mistikletirip kitle hareketini baltalamak isteyen devrim dman kaba burjuva uaklardrlar ("Kadro"cu mrtedler gibi). Devrim reticidir derken, devrim bilgisi ancak kitle hareketinden alnr, yalnz kitle retici olur, manas anlalmaldr. Devrim kitleye ve keif koluna (ncye) ders verir derken murad edilen fikir udur: Kitle kendi hareketiyle gerek kendi kendisini, gerek ncs olan keif kolunu retip yetitirir. Tek szle, devrimi yapan da, yapt hareket iinde kitleyi ve keif kolunu (ncy) terbiye edip yetitiren de gene kitle olur. "Tarihte lklar devrimler on yzeye yllar ve yz yllar zarfnda Devrimde olgunlam ztbir zenaydnlk karrlar. hayat allmadk kitle, ve ve

ginlik kazanr. tanlarca

Hep glgede kalan

ve bu sebeple hkmeti elinde tukarlanan kendisini talim dnya faal mcadeleci yolu ideologlartutmak Bu tk kitdahi eder. tek deneme admlar atarak, btn terbiye ve ve o nnde

bilmezlik ve zerine

umursamazlkla grevler alarak,

olarak siyaset sahnesine frlar. yoklayarak, nn kitle, teorilerini kendini, denemeden (bilfiil) tarihte zere,

Bu kitle,

geirerek,

her eyi gzleri

suretiyle pratike ykseklikte kurban lelerin doruya tutmak

kendi kendisini devcesine byk kahramanca olurlarsa

grevinin selleri

gerektirdii binlerce dorudan

gayretler gsterir kan kendiliinden hibir zaman

bozgunlar ne

kadar byk

olsunlar,

bizi ne aldklar

denli artrsa artsn; terbiye ile hibir ey,

anlalr ki, mukayese

ve snflarn

bizzat devrimci mcadele ak iinde

edilemez." (Lenin, Solcu ocuk Hastal, 1920, c. XVIII, s. 179)

II - KTLE LE PARTNN KARILIKLI LKLER imdiye kadar gelmi gemi birok devrimler oldu. Bunlarn, devrim srasnda kitle ile keif kolu (nc) arasndaki ilikiler zerine verdikleri byk dersler pratik bakmdan u cmle ile zetlenebilir: "Tek bana keif kolu (nc) ile zafer hibir vakit kazanlamaz." (Lenin, "Solcu ocuk Hastal, 1920, c. XVIII, s. 179) Bunun anlatt ey udur: Kitle ile keif kolu (nc) arasnda tam ballk ve tam gvenirlilik bulunmadka devrim stn gelemez. Ancak o gven ve ba bulunursa devrime girilirken kitlelerin zafere gtrleceinden emin olunabilir. Bundan nce kitlenin devrim iindeki roln belirttik. imdi devrime giren kitle iinde Partinin rol zerinde duracaz. Partinin devrim kitleleri nndeki durumu bilhassa u iki ynde toplanr: 1- Kitleyi kendi denemesiyle NANDIRMAK, 2- Kitlenin yaratc girikinliine (teebbsne) N A N M A K . Bu iki prensip doru drst kavranmadka kitle hareketini gtmeye deil, stnkr anlamaya bile imkn yoktur. A) Kitleyi Kendi Denemesiyle nandrmak Burada, ikisi prmis (premise: mukaddeme: ncl) ve birisi onlardan kan netice olmak zere, mantk meselesi nmze dikilir. Birinci Terim: Zor Yerine kna: Tarih, insan kitlelerinin hareketinden doar. Yani kitleler yalnz devrim zamanlar deil, her vakit hareket ederler. Kitleler bu hareketleri srasnda hep bir sra kanaatlerle yrrler ve yrtlrler. Yakndan baklacak olursa, ezilip soyulmann hak ve grev sayld smr topluluklarnda kitleleri yrten ey onlarn kanaatlerinden ok uradklar zordur. Halk smrlmeye gnl rzas ile katland zaman bile, ekonomik yahut politik ve benzeri bir sra zorlara uyar. Savaa ou zaman kanaatinden ok, egemen olan rgt zoruyla girer. Devrimin bir sava olduunu, hem de ok yaman fedakrlklar sava olduunu grdk. Kitleler devrime nasl atlrlar?

phesiz bu atl hibir zorla, yani dtan gelen kii zoruyla yaplamaz. Devrimcilerin zaten ellerinde yle bir zor gc yoktur. Kitleye kar kuvvet ve zorbalk kullanmak irtican ve smrmenin iidir. Devrim ise her zaman belirli bir smrme eklini kaldrmaktr. Hele proletarya devrimi, yeryznde her trl smrye son veren altstlktr. yle ise proletarya devrimini kitlelere zorla kabul ettirmek akla gelemez. Kitleyi devrime getirmek iin; devrimin doruluuna, iyiliine, yararllna ve gzelliine inandrmak gerekir. Zorla gzellik olmaz. Derebeylik, topluluun gelimesine engel olmaya balaynca, onu devirmek isteyen burjuvalar; ii, kyl ve esnaftan ibaret halk kitlelerini burjuva devrimine zorla ekmediler. Tersine, ortal kesen derebeyi zoruna kar Hrriyet, Adalet, Eitlik gibi vaatleri ne srerek, o vaatlere kitleyi inandrarak devrim hareketini gttler. Hem alt snf durumunda olanlar, iktidara kar devrime gtrmek iin kim zorlayacakt? Alt snfn temsilcileri olan devrimci parti mi? Byle bir iddia ne dediini bilmemek olur. Kendi SINIFI'na kar zor kullanacak bir parti, her eyden nce o snfn temsilcisi olmaktan kar, o snfa dman bir parti haline gelir. Tarihte kendi snfna kar zor kullanan hakiki snf temsilcisi bir parti grlmemitir. Meerki o parti, snf iinden avlamak kast ile snf adn maske gibi kullanan bir kurulu olsun. Birinci Dnya Sava'ndan sonra kinci Enternasyonal'in sosyal demokrat ve sosyalist i Partileri byle davrandlar. Ne var ki bu partiler i Snfnn iinde burjuvazinin ajan olan kurululardr-. Burada konu edilen ey bilhassa proletarya devrimi olduuna gre, baka bir soru hatra gelir. i Snfnn partisi yalnz i Snfn kendi kanaatine getirdikten sonra teki halk tabakalarna kar zor kullanamaz m? Hayr. nk bir yol sosyalist prensipe buna imkn yoktur. Proletarya devrimi topluluk iinde yalnz bir snf deil, proletaryann kendisi de dhil olmak zere btn snflar ortadan kaldrmak iin yaplr-. Mesela burjuva devrimi, derebeyi smrsn kaldrp onun yerine sermayenin smrsn geirdi. Bu yzden kapitalist dzeni kurulur kurulmaz, iveren snf hemen eski mttefikleri olan halk tabakalarna kar, iilere ve kyllere kar " N i z a m " (dzen) adna cebir ve iddet kulland ve bu uurda byk emlak-arazi sahipleriyle el ele verdi. Proletarya devrimi ise, insann insan tarafndan her trl ezilip soyuluunu kaldracaktr. Onun iin, devrim srasnda deil, devrimden sonra dahi btn alkan ve ezilen kitlelerle el ele vermek zorundadr. Bunu anlamayanlar ancak yar anarist devrim hainleridir. i Snf ile teki alkan tabakalar arasnda esasl hibir kar ayrl yoktur.

Devrim demek, zor gren mahkm alt bir snfn zor kullanan hkim st snfa kar ayaklanmasdr. Alt snfn mahkm vaziyetinde tutulmas iin her trl silahtan tecrit olunmas gerekir. Onun iin alt snflara kar silahl adamlar ve hapishaneleriyle kurulu btn bir devlet rgt st snfn elinde bulunmaldr. Bu bakmdan gerek silah ve gerek baka zor ve iddet aralar st snfn tekelindedir. Alt snfn temsilcileri iin byle bir imkn yoktur. Devrim keif kolunun (ncsnn) nnde kitleye tesir edecek bir tek yol kalyor: KNA (inandrma) yolu... Kitleyi devrimin lzumuna, doruluuna, kanlmazlna ve yararllna inandrmaldr. Bu yaplmadka, devrimin motoru olan kitle harekete geemez. Hareket ne kadar byk olursa, o kadar byk kitleleri inandrmak, ikna etmek gerekir. "Tarihi bir hareket ne kadar ok kvrml, ne kadar ok geni ise, bu harekete katlan insanlar ne kadar oksalar ve buna karlk yaratmak istediimiz rgt ne kadar derinse, harekete o kadar daha ok dikkat ve ilgi gstermek ve bu hareketin zorunluluuna yeni yeni milyonlar ve yz milyonlar ikna etmek lazmdr."(Lenin, C. H .K'ya Nutuk, 22.12.1920, c. XVII, s. 413) kinci Terim: Deneme Yoluyla kna: Devrim iin kitlelerin zorla srklenmesi deil, inandrlarak yrtlmesi gerekiyor. Bu i nasl yaplacak? Milyonlarca insan hangi yoldan devrime kanaat getirecek? Ne trl ikna edilecek? Sadece propaganda ve tahriktla (ajitasyonla) m? Bir yol, devrimden nce kapitalist topluluunda bulunuyoruz. Orada her ey gibi propaganda ve ajitasyon dahi -baka hibir ey istemese- mali iktidar ister. Mali kudret ise, st snflarn elindedir. Milli ve mahalli meclislerden en basit basn yayna kadar, gerek szle gerek kalemle halka hitap edilecek btn krsler smrclerin tekelindedir. Onlarla yara g kalklr-. Ayrca, siyasi basklar ve snrlandrmalar, kapitalist devletinin ve adli cihazlarnn "KANUN" mdahaleleri, gizli-ak polislerin bitmez tkenmez rfi [geleneksel] ve GAYRI-KANUN [yasad] takipleri, tehditleri, basklar, provokasyonlar vb. vardr. Anayasalarda adet yerini bulsun diye ekilce izitirilmi kir, kalem, sz, toplant vb. hrriyetleri o kanunlu kanunsuz geni kitleler iin sfra indirilir. Hele kk milletlerde ve lerde ahsi, keyfi muameleler halka ve temsilcilerine kar tecavzlere kap aar. haklar, fitertiplerle geri lkeen rezilce

Ancak, o ite siyasi basklarn nispeten kitaba uydurulduu en parlak Bat Demokrasileri'nde bile, propaganda ve ajitasyon hrriyetleri zaman zaman lafta kalr. Ufak tefek buhranl devirlerde her trl de-

mokrasinin yerine dipik kuvveti geer. En normal devirlerinde dahi hrriyetleri tatbik edecek madde imknlar, iktisat ve finans vastalar her zaman kttr. stn snflarn maddece zengin propaganda ve ajitasyon imkanlar ile kyaslanamaz. Btn bu artlar altnda Propaganda nedir? En sonunda bir szdr. Kitleler, binlerce yldan beri yalan icat edilip, aldatma arac haline getirilmi olan sze artk kymet vermemektedir. Snfl topluluk kurulal beri st snflar yzyllar boyu hep yalan yadrm, yalan tarmtr. Bylesine bir "sosyal dzen" iinde kim kime inanabilir? Mesela, Mister Churchill (ril), ngiliz Finans-Kapitali'ne dayanan dnya ajans endstrisi ile btn milletlere, kk milletlerin hukukunu korumak, Faizmin Ortaa barbarln ykmak ve insanl zulmden kurtarmak gibi hasbi [gnll ve karlksz] maksatlarla savatn haykryor. New York belediye reisi: "Nazi'lerin zaferi, iiler iin yksek hayat standard, yksek yevmiye ve idealler yerine zindanlar vcuda getirecektir" diyor. (16.01.1941, Gazeteler) Buna baklnca, Anglo-Amerikan kapitalizmi nerede ise ezilen proleterler iin savamaktadr. Ona karlk Mussolini, 10.06.1940 gn saat 18.00 sular Venedik saraynda verdii sava nutkunda, "PROLETER ve FAST TALYA" adna yle konuuyor: "Bu sava, fakir lakin kol bakmndan zengin milletlerin, dnyann btn zenginliklerinin ve btn altnnn tekelini skca ellerinde tutan smrclere kar mcadelesidir." Hitler ondan da baskn kyor ve Alman ar sanayisinin en kaln sesiyle yle bryor: "Pltokrat demokrasiler kapitalizmin muzaffer olmasn istiyorlar. Fakat biz Nasyonal Sosyalist topluluun zaferini temin etmek istiyoruz." Bu hem nasyonal (milliyeti) ve hem sosyalist olan topluluk nasl eymi? Hitler yemin ederek aklyor: "Btn snf ve mevki farklarn tasfiye etmek" lks imi Nazi topluluu. Ve ilave ediyor Hitler: "Dnmek niyetinde isem recmedilmeye (tala ldrlme cezasna) layk erefsiz bir insan olurum." (Hitler'in Nutku, 01.02.1941, Gazeteler) Alman Fhreri de, ngiliz Kral da; "ALLAHIN BZMLE OLACAINA KANM" diyorlar. Yani, dnya katliamn hazrlayp kkrtanlar; smry kaldrmak, zulm yok etmek, iileri kurtarmak vb. iin savatklarn tekrarlayp duruyorlar. Btn o emperyalist lkeler-

de kitlelerin temsilcileri ses karamyorlar. Proletaryann keif kolu (nc) partisi; Almanya'da "KONSANTRASYON KAMPI"na, ngiltere'de "KANUNDII"na atlmtr-. imdi kitleler btn bu iittiklerine inansn m? phesiz, gerek Hitler'in, gerek ril'lerin kimler adna konutuklarn, dillerinin altnda ne sakladklarn bilmek gerekir. Bunun iin her ikisinin de gemiini, imdiye dek ne yaptklarn, imdi ise, yapmakta olduklarnn zn bilimce aratrmak, iin iyzn anlamaya yeter. Ama bunu deme profesrler bile, egemen iveren dzeninin safnda batl itikatlarnn bysnden kurtulamadka yapamyorlar. Ya yzyllardan beri sersemletilmek iin kafas binbir hurafe ile doldurulmu ve gzn amamas iin karn a, zihni bo braklm cahil ve yoksul kitleler ne yapsn? Gnde n karn doyurmay m dnsnler, yoksa oturup "ilm tetkikat" (bilimsel inceleme) yaparak m vakit geirsinler? Onun iin, u "YALAN DNYA"da yaplacak szde kalm propaganda ve ajitasyona alt tabakalarn inanmasn istemek veya beklemek hayli saflk olur. Bundan, propaganda ve ajitasyonun gereksiz olduu neticesi mi kar? Hibir vakit. Yalnz, devrim propagandasnn ve ajitasyonunun kitlelerce kabul edilmesi iin bir sra "meyyideler" [yaptrmlar] gerekir. Bu meyyidelerin en amaz deer tayan "DENEME" (tecrbe)dir. Kitle btn sylenenleri kendi pratii ile denemelidir. "Ve gerekten btn snfn, gerekten geni emeki kitlelerinin, kapitalce ezilen kitlelerin o duruma gelmesi iin (yani keif koluna yardmc olmas iin), yalnz propaganda, yalnz ajitasyon azdr. Onun iin bu kitlelerin kendilerine has siyasi denemeleri gerekir. te imdi yalnz Rusya'da deil, fakat Almanya'da dahi gze arpan bir kuvvetle ve bariz surette teyit olunan bir byk devrimin z kanunu budur." (Lenin, Solcu ocuk Hastal, s. 179) Kara kitle herkesin sylediini dinler. Bu sylenenler iinde devrim gibi byk fedakrlk isteyen kanl kavgaya birdenbire kanaat getiremez. Bu hal, fedakrlktan kand yahut dvmekten korktuu iin deildir. Kitle her zaman smrld lde her fedakrla ve dvmeye hazrdr. Fedakrlk ve mcadele ynlar iin yemek imek kadar tabii olmutur. Kitle devrime candan taraftardr-. Yaadka devrimi her an ister. Ancak, ynlar kuru hissiyat ve topist deildirler. Kitle, gze alaca fedakrln gerekliliine, doruluuna ve yerinde harcan-

m olduuna inanmaldr. Kitle, btn filozoflardan stn baarl bir pratik zek ile yalnz fiiliyata, yalnz olanlara inanr. Gz nnde laf olarak deil, i olarak akp geen hadiseleri kendi hayatyla lerek hkm verir. Hele harekete gemek iin mutlaka kendi denedii kanaatlerine uyar. Mesela, savatan nce Chamberlain da, Hitler de srf "bar" iin altklarn baryorlard. Sosyalistler ise yllardan beri "Faizm demek sava demektir" parolasn attlar. Chamberlain'n Hitlerizmi alttan alta beslemekle ve sonra kallee bartan bahsetmekle, yeni bir dnya savan hazrlamaktan baka bir ey yapmadn gerek sosyalistler her zaman sylediler. Netice ne oldu? Chamberlain ve Hitler kinci Dnya Sava'n tututurdular. Ondan nce sosyalistin mi, yoksa kapitalistin mi doru sylediinden kitle kararsz kalm olabilirdi. Sava patlad. Kitle derisiyle, kemiiyle, hayatyla tecrbe etti ve gerek sosyalistlerin doru konutuklarn kavrad. Bugn ril Faizmi kaldrmak iin, Hitler kapitalistlerin "zulmn" kaldrmak iin dvtklerini ilan edip duruyorlar. Gerek sosyalistler, iki tarafn da Finans-Kapital adna dnyay paylamak istediklerini ve yalan sylediklerini bildiriyorlar. Yarn gene gerek sosyalistlerin dedikleri kacak ve o zaman kitleler zapt edilmez bir hzla doru syleyen proletarya devriminin kurtuluuna can atacaklardr. Kitlenin bu zelliini, bu kendine has anlayn hesaba katmadan hareket etmek, kitle temsilcilerinin ve devrimci partinin kendisi iin de doru deildir. Bizzat parti de, en bilinli gr ve gidilerini kitlelere kitle huyunca, suyunca, kitle yolunca anlatmal ve kabul ettirmelidir. "Milyonlarca insann kendi zel hayatlarnn rettii ey parti kanaatleri ile mutabk dmedike, o milyonlarca insan bu kanaatlere hibir zaman kulak asmaz." (Lenin, T m Rusya Kyl Mebuslar Oturumunda Nutuk, 22.05.1917, c. XIV, s. 161) Mantk Netice: Kitleye Denileni Yapmal: Mademki kitle inanrsa yrr, kitlenin inanaca ey ise eliyle tutup gzyle grecei eydir. O halde, kitleyi yalnz harekete geirmek iin deil, giritii harekette sonuna kadar dayandrmak iin dahi, ona her gn yeni ve ileri bir hamle iinde devrimin maddece belgelerini ve faydalarn tattrmak lazmdr. Btn atlan iarlar (parolalar) hayatta gerekletirmeli, fakat gerekletirilemeyecek iarlar (parolalar) atmamaldr. O zaman devrimin nne duracak hibir kuvvet kalmaz: "En son kara iiler, herhangi isizler, her ev kadn, btn dank kyller grrlerse ki -gazetelerde deil, kendi gzleri ile grrlerse

ki- proletarya iktidar zenginliin nnde iki bklm olmuyor, fakirlere yardm ediyor; grrlerse ki bu iktidar devrimci tedbirler nnde duralamyor; fazla rnleri hazr yeyicilerden alp alara veriyor, evsizleri zengin mahallelerine zorla yerletiriyor, stn parasn zenginlere zorla verdirterek btn fukara evlerinin ocuklar yeterince beslenmedike zenginlere bir damla bile st vermiyor, toprak emekilere geiyor, fabrika ve bankalar ii kontrol altna giriyor, milyonerlerin zenginliklerini gizlemeleri durmakszn (tedrisiz) ve ciddi cezalar bekliyor... te vaktaki fukaralar btn bunlar grrler ve hissedip denerler, o zaman: Kapitalistlerin ve Kulaklarn (Tarm burjuvalarnn) hibir kuvveti, tm dnya Finans-Kapitali'nin ortalkta dnen yz binlerce lirasnn gc halk devrimini alt edemez; tam tersine, halk devrimi btn dnyay yener. nk btn lkelerde sosyalist devrim olgunlamaktadr." (Lenin, Bolevikler Devlet ktidarn Muhafaza Edebilecekler mi?, c. XIV, Ks. 2, s. 250) B) Kitlenin Yaratc Teebbsne nanmak Kitleyi kendi denemesiyle inandrmak iin her eyden nce kitleye inanmak lazmdr. Kitleye inanmak deyince, yalnz aa tabakaya yukardan bakmaya alm burjuva aydnlarnn bbrleniini bir yana atmak yetmez. phesiz "kaba kitle", "cahil yn", "atl insanlar" vb. diye afakanlar kalkanlar, kitleyi egemen snf elinde hammadde ve cansz alet gibi brakmak isteyenlerdir. Onlara tarih silleli dersini her zaman verir. Burada bilhassa kitleci olanlarn, gerekten samimiyetle yn hareketine gnl balayanlarn bilmeleri gereken art aranr. Kitleye kar platonik sevgi beslemek yahut yksek ilan- aklar etmek kitleye inanmak deildir. O gibi klar, btn platonik klar gibi, hayatn dili olan kitlenin dilini anlamayarak arabuk ap bezerler. Ktmser, akn ve bezginler ise, hi kimseyi ikna edip inandramazlar. Mademki devrim yalnz kitlenin iidir ve ancak onun tarafndan yaplabilir, asl byk ii kitlenin yapacana inanmayanlar, kitleyi o ii yapmaya nasl inandrabilirler? Birinci Had [Aama]: rgtte Kitleye nanmak: Keif kolunun (ncnn) kendisi, yani Parti rgt ancak bilinli bir azl iine alabilir. Bu rgt, dank ynlar iinde etkili olabilmek iin, ayrca milyonlarca kiilik kitleleri iine alan yn rgtleri bulmaldr. Kitle rgtleri nasl doacaktr? Eer onu daima keif kolunun (ncnn) dorudan doruya her yere eriip yetierek yaratmas bekleniyorsa, ok beklemek ve az i

yapmak, hatta davay tehlikeye drmek ortaya kabilir. Byk yn rgtlerini yaratmak iin, keif kolunun (ncnn) kitleyi ibana seferber etmesi ok defa yeterli olur. in baa dtn gren kitle, her iin ancak layk olduu rgtlerle yaplabildiini kavramakta gecikmez. Hele bugn i Snf gibi bir halk nvesi [ekirdek] kitle iinde bulunursa, rgtlenme daha tabiileir. Btn bu rgtlenme srasnda kitlenin teebbsne ve rgt kabiliyetine inanmak birinci arttr. Onun iin, hatta Parti iktidar mevkiine geldii zaman dahi, "Yryemiyoruz" diyenlere byk devrim efi yle seslenmitir: "Kylerde kyller topra alsnlar; ellerine geirsinler; iiler fabrikalar ve iletmeleri drt bir yanda her eye gc yeten rgtler fk-

rr." (Lenin, C. H. K. Adamlarna Bildiri, 11.01.1919, c. XV, s. 91) Byle davranlrsa Parti bir lokomotif olur, kitlenin yaratt vagonlar birbirine ve kendisine balayp demiryolu stnde harekete getirir. Ancak, kitle rgtlerini kitle yaratr demek, ynlar rgtlenirken keif kolu (nc) yan gelip yatacak demek deildir. Her ey kendiliinden olmaz. Kitle rgtlenirken, Parti hep en g, en temelli ileri zerine alacaktr. Her zaman yeni rgt biimleri ve parolalar ortaya atacaktr. Kitlenin kendi iinde rgt gleri hzlandrmak zere ne decek, rnek olacak, misaller verecek, yaplanlar kontrol edecek, her an hesap verecek, hesap alacaktr. Gene de btn bu abalar ve iler ortasnda hi unutulmayacaktr ki, geni ynlarn rgt eilimleri ve girikin gleri olmakszn hibir ey yaplamaz. Ancak kitlelerin seferber edildii yerde grevler yerine getirilecektir. kinci Had [Aama]: Harekette Kitleye nanmak: Devrim teorisi; devrim hareketinin genel kanunlarn sezer ve izer. Bu kanunlarn hayatta ve her memlekette, orann gerekliine uygun olarak, tamamyla zel ve ayrntl tatbikat [uygulamas] yaplmaldr. Bu uygulamada ortaya kacak somut ihtimaller ve btn hareket ekilleri hazr reeteler halinde verilemez. Marks'n deyimiyle; "Gelecein lokantas iin Kontvari hazr reeteler" verenler, gelecekteki topluluk biimlerini, softann cennet-cehennemi tasvir ettii gibi, bire dek hikye edenler, ya kuruntucu topistler yahut arlatan demagoglardr-. Bir topluluu yaratacak olan ey, ne en dahi filozofun kafasndaki uydurmalar, ne de dnyaya kapal tarikatn ilhamlar ve temennileriyle olmaz. Devrimi de, devrim hayatn ve devrimci dzeni de yaratacak olan g; ynlarn hareketidir.

Kitleler, yerine ve zamanna gre en umulmadk ve beklenmedik orijinal gsterilerle yrrler. Ynlarn varacaklar hedef, gidecekleri yn nceden kestirilebilir. Bilim, bir nceden grdr. Ama, kestirilen hedefe varrken kitlenin yapaca zigzaglar, kazanaca abukluk, izecei yrnge vaktinden nce elifi elifine tespit edilemez. yle olsayd, devrimcilikten daha kolay bir ey tasavvur edilemezdi. Kitle hareketi ancak ynlar yakndan gdlerek tayin olunabilir. Btn mesele, hareket halindeki ynlardan k o p u m a m a y bilmektedir. Bir kaba rnek verelim. Da bana yaan yamurun seller halinde da eteklerine doru inecei bilinir. Yamurun ve dan ne olduunu bilenler iin bundan kolay hkm verilemez. Ancak, suyun tepeden inerken hangi sath- maillere (meyilli yzeylere) akaca, nerelerde yatak kazaca yahut alayanlar atlayaca, hangi kerteye dek bulank veya duru, sert yahut yava akaca pein pein ve harfi harfine kesilip atlamaz. Suyun iine girilerek, bana geilerek, hareketin ak adm adm izlenerek durum anlalr. Tpk onun gibi; "Biz, sosyalist devrimine girimek iin iktidar ele aldmz vakit unu biliyorduk: 'Bakalarnn mlklerini alanlarn mlkleri ellerinden alnacaktr' (ekspropriatrler eksproprie edileceklerdir). Ama, ne geirilecek deiikliin biimini, ne somut olarak yeniden rgtlendirme abukluunun temposunu bilemiyorduk. Yalnz kollektif tecrbedir ki, yalnz milyonlarca insann denemesidir ki, bu hususta kesin ispatlamay verebilir. nk, bilhassa davamz iin, sosyalizmin kuruluu davas iin, imdiye kadar gerek aalar topluluunda, gerek kapitalist topluluunda olduu gibi, tarihi yapan, hkim tabakadan yz veya yz bin kiinin tecrbesi yetmez. Biz byle bir eyi; bilhassa ona karlk den tecrbeyi hesaba kattmz iin, milyonlarca emekinin denemesini hesaba kattmz iin yapamayz."(Lenin, Halk Ekonomisi Sovyetlerinin Kongresinde Sz, 26.5.1918, c. XV, s. 304) Demek, devrim hareketinin hangi ekilde en uygun decei ve nasl bir tempo ile yryecei zerine ncileyinden fermanlar buyurulamaz. Kitle teebbsnn her alanda yaratt ve yaatt tecrbeler gz nnde tutulur. Kitle hareketinin nemi, zellikle sosyalist devriminde her eyden stn tutulur. nk, baka devrimler genel olarak iktidarn bir azlktan (mesela derebeylerden) teki azla (mesela burjuvalara) gemesi biiminde olur. ktidara geen snf daha devrimini baarmadan nce; kendi rejiminin siyasi, idari, sosyal ve ekonomik rgtlerini az ok tasarlam bulunur. Sosyalizm devrimi ise, t temelinden bir altstlk getirdii iin, eski topluluk onun rgtlerine pek az gz yumar.

Burjuva devriminin hedefi; stn gelen yeni azln, bir avu kapitalistin smrme rgtn yaratmaktr. Byle bir rgt phesiz kitleden medet ummaz. Tam tersine, kitleye kar ve kitleye ramen kurulur. O yzden ynlarn girikinliine yer brakmaz. Kendi bir avu zmresi iinde kurduu ahbap avu meclislerinde gizli ak kararlarn alp buyrultularn yrtr. Proletarya devriminde kknden deiecek olan ey geni ynlarn yaaydr-. O yaay deiikliini geni kitle hareketinden baka hibir g gerekletiremez. Onun iin, kitle hareketini zincirlerinden boandrmak ve inanla karlamak, devrim zaferinin ilk artdr. Mantk Netice: Kitleye Dilediini Yaptrmak: Kitlenin istediini yapmas phesiz anari demek deildir. Yani, her nne gelen artsz kaytsz aklna eseni yapacak denilemez. Kitle deyince, byk ynlarn ncs olan snf ve o snfn keif kolu (ncs) de akla gelir. Keif kolu (nc) ise, kitlelerin; en bilgili, en bilinli, en sadk ve en fedakr elemanlarndan derleiktir. O sfatla, kitlelerin en geni ve en yksek karlarn ne srer. Kitle o karlarn kavrayarak hayata uygular. Kitle cahildir yahut akl ermez diye iinden alkonulamaz, teebbsnden caydrlamaz. Kitle devrimin tek canl motorudur. O durursa btn iler kalr. "Kitlenin yaratc kudreti; ite yeni topluluun esas faktr, z yapcs budur. iler, kendi fabrika ve iletmeleri zerinde ii kontrolnn yaratlmas uruna dvmelidirler, fabrikalar vastasyla ky beslemelidirler, budayla dei toku yapmaldrlar... Bir tek rn, bir tek fund buday hesap dna kamamaldr. nk sosyalizm demek hesap demektir. Sosyalizm yukardan buyrultu ile yaratlmaz. Sosyalizmin ruhu maliyeci-krtasiyeci (finans ve brokrasi) otomatlndan raktr. Canl sosyalizm halk ynlarnn kendi yaratdr." (Lenin, Sol S. R.'lerin Taleplerine Cevap, 04.11.1917, c. XV, s. 28) Kitle ile Parti vazgeilmez ahenk iinde, karlkl etki tepki halinde bulunurlar. Bu haliyle ne Partinin direktifi, ne kitlenin teebbs birbirine kar eyler gibi konulamaz. Her iki taraf da birbirini btnyle tamamlar. Byk zaferi kitle inancnda bulan devrim efi, ynlarn inisiyatifini yle zembereinden boandrr: "Onlar (emeki ynlar) bilirler ki, Sovyetler iktidarna gemekle ancak ve ancak smrcler aleyhine yardm derlemi olurlar. Sovyetler iktidarna bsbtn ve tamamyla yardm etmeyen hibir tedbir emeki ynlarnn ilerini kolaylatramaz. Sovyetler iktidar her eyi bilici deildir, her eyi vakt- zamannda olgunlatramaz. Bu iktidarn gidii her yerde, her zaman g grevlerle karlar. Pek ok defalar,

mesela toprak meselesi gibi ilerde, nasl davranacaklarn soran ii ve kyl delegeleri hkmete gnderiliyor. Ben onlara yle diyorum: ktidar sizin, neyi yapmak istiyorsanz yapn, size gereken her eyi aln, biz size yardm ederiz. Kayglanacanz bir tek ey varsa, o da retimin yararl olmasdr. Faydal ilere giriin. Olabilir ki yanlrsnz. Ama renip yetimi de olursunuz... Derken, iiler renmeye baladlar. Hatta sabotajclarla mcadeleye bile artk giritiler. rgt adamlar avans yaptlar, kark iler ileri gitti. Bu avans giderilecektir." (Lenin, S. H. K. Adamlarna Sz, c. XV, s. 28)

DRDNC BLM DEVRM DURUMU Devrimi ve devrimin motoru olan kitle ile ilikisini grdk. imdi yeni bir mesele nmze kyor. Devrim ne zaman ve nerede olur? Yahut bir yerde devrimin gelip kapy ald nasl anlalr? Tek szle, devrim sitasyonu, devrim durumu ne gibi alametlerden belli olur? Bir memlekette devrim durumunun var olduunu syleyebilmek iin, o memlekette birtakm artlar ve alametler (belirtiler) bulunmaldr. Bu genel artlarla pratik belirtileri ayr ayr gzden geirelim.

I- DEVRM DURUMUNUN ARTLARI Bir memlekette aranacak genel devrim artlar balca iki byk gruba ayrlr: 1- Objektif devrim artlar: Yani insan iradesine tabi olmayan, daha dorusu teker teker btn kii iradelerini tayin eden durumdur. 2- Sbjektif devrim artlar: Objektif artlar dolaysyla harekete geen insan iradelerinin o artlar gereince gerekletirebilecek bilince ve davrana erimi olmalardr-. A) Objektif Devrim artlar Objektif devrim artlar deyince zellikle iki ey hatra gelir: a) Topluluun ekonomi temelindeki ztlklarn bymesi, b) Bu ztlklarn neticesi olarak topluluk hayatnda tarih bunalmlarn (buhranlarn: krizlerin) ba g s t e r m e s i . a) Temel Ekonomik Ztlklar: Her topluluun temelini yrten belli retici gler vardr. Bunlarn Corafya retici glerinden Teknik retici glere kadar, nsan ve Tarih retici glerini de iine alan yaps topluluun temeli olur. retim aletleri ve yntemleri gibi rn yaratan btn aralar ve insanlar topluluun ilk hareket zemberekleri olurlar. Bir fabrikada makineler, makinelerin ileyi tarz, alan iiler, iilerin alma metotlar, gelenek ve davranlar vb. retici gleri tekil ederler. retici gler faaliyette bulunurken insanlar arasnda bir sra kanlmaz mnasebetler (ilikiler) gerekir. Onlara retim ilikileri denir. Kapitalizmde ii ile patronun ilikileri yledir: i alr, yaratr; patron altrr, btn rne sahip kar. i o rnden, daha nce pazarl yaplm cret adyla bir pay alr. Patron, rnn mal ve matah halinde satm ile kr elde eder. Btn bu kapitalist retim ilikilerinde, durum bakmndan ii patrona aittir ve tabidir. Bu anlatlanlara dikkat edilirse grlr ki, retim ilikileri snfl bir toplulukta ayn zamanda snf iliiklerini ve mlkiyet ilikilerini tayin eder. i ile patronun karlkl durumlar snf ilikilerini dourur.

retimde yaratlan deerlerden pay almalar mlkiyet ilikilerini meydana getirir. Bir toplumun gerek retim, gerek snf ve gerekse mlkiyet ilikileri, o topluluktaki retici glere gre biim alr. Kolay anlalmak zere teknik rnek verelim. Eldeirmeni; klelik ann ilikilerini; Yeldeirmeni, derebeylik ann ilikilerini; Makine-deirmeni, kapitalist ann ilikilerini gerektirir. retici gler biim deitirdike, retim, mlkiyet ve snf ilikileri de biim deitirmek zorunda kalr-. Toplulukta devrimi yaratacak temel elikiler, bilhassa retici glerden retim ilikilerine ve retim ilikilerinden mlkiyet ve snf ilikilerine doru yaylarak geniler. ki taraftan birinde deiiklik oldu mu, tekilerle gerginlik, ekime ve atma balar. Ya retici gler retim ilikilerine yenilirler; o zaman topluluk toptan yklp yok olur. Tarihte kaybolmu medeniyetlerin rnekleri byledir. Yahut retici gler kendilerine uymayan eski snf, mlkiyet ve retim ilikilerini paralayarak yerlerine yenilerini getirirler; o zaman toplulukta SOSYAL DEVRM grlr. Gerek anlamyla bir sosyal devrimin doabilmesi iin, ilk bakta grlmeyen fakat gizli kuvvet olarak her yerde, her zaman tesirini duyuran temel ztlklarn devrime elverili gelecek biimi almalar ve belli bir dereceye dek birikmeleri gerekir. "Devrimi yapan ancak ve yalnz derinlerde hareket eden iktisadi ztlklar yndr." (Lenin, Plekhanof ve Vasiliev, 02.02.1907, c. VIII, s. 93) b) Tarihi Buhranlar (Krizler): Topluluun temelinde ztlklar biriktike, varln byk diyalektik kanununa uyarak zaman zaman patlamalar srayacaktr. Bu patlaylar her zaman sosyal devrim olmazlar. retici glerdeki srama, retim ilikileriyle birlikte btn sosyal ilikilerde bir nitelik, kalite devrimi yapmayabilir. Ancak, bu patlamalar st ste biriktike sosyal devrimi hazrlarlar. Sosyal devrime gelinceye dein kapitalist toplumda yer yer ve zaman zaman ortal kaplayan patlamalara BUHRAN (Bunalm: Kriz) ad verilir. Balca iki trl sosyal yahut tarih krizler vardr: 1) Ekonomik buhranlar, 2) Siyasi buhranlar... 1- Ekonomik Buhranlar: Her tarih a iin ayr ayr biimler alrlar. Kadim zamanda KITLIK afetleri balca krizlerdi. Modern zamanda tersine AIRI RETM biiminde buhranlar gzkr.

2- Politik Buhranlar: Bir memlekette snf, zmre ve parti kavgalarnn grlmedik derecede keskinlemeleri, memleketler aras SAVALAR'n patlamas biiminde gzkrler. Modern kapitalist topluluunda retim byk sanayi biimine girince, hemen her 5-10 ylda bir siklik (devrevi: dnemcil) ad verilen ekonomi krizleri patlak verdi. Bu krizler srasnda fiyatlar ve cretler fena halde dt. Bir blk fabrikalar kapand. sizlik artt. Klasik kapitalist krizi budur. Buhran (kriz) srasnda clz ve kk kapitalist teebbsleri kerler. Kapitalizm dzeni kendi ilerlemesi adna kapitalist snf iinden en kk ve zayf olanlar fidye verir gibi kurban eder. Onlarn yerine daha byk, geni ve daha salam teebbsler geirir. Yeni temel zerinde yaplan daha geni yeniden-retim, en sonra eskisinden daha byk ikinci bir buhrana (krize) kap aar. nc, drdnc, vb. krizler her defasnda daha byk dalgalar halinde birbirlerini kovalar. Her ekonomi krizi, topluluun temelinde byyen retici glere daha uygun gelecek yeni retim biimleri yaratr. Ancak, bu ekil deiiklikleri, toplulukta egemen olan snf ilikilerinin temel kurallarna dokunmaz. Ne var ki, iktisadi krizler bydke, bir gn topluluktaki rejimi tehlikeye drecek kerteye ulaabilirler. Ekonomi krizlerinin tesirleri, topluluun yalnz temelinde geip gitmekle kalmaz. Ekonomi temelinden st katlara; sosyal ilikilere, politikaya, hukuka, ahlaka, bilime, felsefeye, dine vb. tepkiler yapar. O alanlarda bir sra styap deiikliklerine kap aar. Bu tepkilerden hele siyasete ait olanlar buhran (kriz) adyla anlr-. Siyasi krizlerin ieride gzken biimleri, meclis ihtilaflar (anlamazlklar) ve dalmalar, kabine buhranlar, ii grevleri, halk, renci, ordu direnmeleri ve ayaklanmalar vb.dir. D siyasi buhranlarn banda SAVA gelir. Sava, eitli memleketlerin ekonomi temellerinde grlen yeni gelime farklar, milletler arasnda yanklar gsterince ortaya kan bir krizdir. Anarik retim dzeninde milletleraras ekonomi dengesizlii siyasi dengesizliklere kap aar. O zaman bavurulacak en son zorbaca yol sava olur. Bu yzden, kapitalist dnyada her nemli ekonomi krizinin ardndan bir sr politika krizleri ve savalar patlar verir. te bir memlekette objektif devrim artlar deyince, bilhassa; temel ekonomi ztlklarnn birikmesi yznden ikide bir dnyay kartran bu tarih krizler gznne gelir. Devrim iin en elverili artlar phesiz bu tarih buhranlar zaman gzkr.

Devrimi yapanlar phe yok insanlardr-. nsan bilin ve iradesiyle insan hareketi toplulukta deiikliklere kap aar. Ancak insanlarn bilinlerini, iradelerini ve kendilerini harekete geiren derin sebepler, yani devrimi "YAPTIRAN" sebepler bu objektif artlardr. "Syleyene bakma, syletene bak" denildii gibi, devrimi de yapana pek bakma, yaptrana bak denilebilir. Devrimi yapanlar, partiler ve snflar; tarih ve siyasi ve iktisadi buhranlarca ileriye doru itilirler. "Devrimler hibir zaman 'yapl'mazlar. Devrimler partilerin ve snflarn iradelerine (bakmayarak) objektife olgunlam krizlerden ve tarihkopumalardan kagelir."(Lenin, kinci Enternasyonal'in Krah, 1915, c. XII, s. 164) Byle olgunlam bunalmlar ve tarih kopumalar topluluu sarsmadka, senin benim, bir partinin, hatta bir snfn devrimi istemesi, devrimin olmas iin yeterli deildir. Hele ekonomi temelindeki ztlklar bir devrime elverili deilse, btnyle insanln bile sosyal deiiklie can atmas, devrimi gerektirmez. Kadim Tarih, sosyal devrimini yapamad iin batm medeniyetlerle doludur. B) Sbjektif Devrim artlar nsanlarn kafasnda dnce ve davran olarak devrimin yer etmesi, objektif devrim artlarnn bilince kmas demektir. Devrim hareketine girecek kabiliyet ve karar kimlerde aranr ve bulunur? Burada balca basamak insan kmesi gz nne gelir: 1) Devrimci keif kolu (nc): Yani siyasi parti rgtleri; 2) Devrimci snf: Yani, devrimin temel mekanizmasn tarihin hareketi olarak yrtecek olan ZG... Modern toplumda modern tekniin insan ve snf olan i Snf; 3) Devrimci kitle: Devrimde btn insanlkla birlikte kendi kurtuluunu gren ve karn bulan, devrimin YEDEK GC olacak snf, zmre ve tabakalar... Kkburjuvalar; kyller, esnaflar, aydnlar.. Devrimin sbjektif artlarndan bir nemlisi de: devrimi istemeyecek snflarn zaafdr. Ancak bu PASF bir faktrdr. Onu ileriye brakalm. Burada yalnz devrimi yapacak olan kategori insan kmelerinin AKTF rollerini hatrlayalm. a) Keif Kolu (nc)nn Devrimcilii: "Proletarya denilen nc snfn sosyalizm devriminden yana ekilmesi konu olduka ve yalnz o zaman birinci planda propaganda rol oynar; hatta hcre olma durumlarnn btn zaaflarna uram bulunan hcreler bile faydaldrlar ve tatmin edici neticeler verirler." (Lenin, Solcu ocuk Hastal, s.180)

Bu zetlemeye gre, devrimin ncs olan keif kolu partiyi devrim fikrine ve kararna ulatrmak iin, basit hcre rgt ile propaganda ve ajitasyon yeter. Devrimciler bu rgt ve propaganday kendi dnce ve davranlar ile ayarlayabildikleri zaman, keif kolu (nc) devrime hazr bulunur. Ancak, biz biliyoruz ki, tek bana keif kolu (nc) ile hibir sava kazanlamaz. Keif kolunun, Partinin nclk edecei snf da devrim durumuna getirmek lazmdr-. b) zgcn Devrimcilii: Devrimci snf bugnk PROLETARYA, yani i Snfdr-. i Snf ne zaman devrim durumuna girer? Keif kolu (nc), i Snf iinde kendi bilinli ve gl rgtn kurar. Bu rgtn manivelas ile i Snfn teori ve pratik alannda talim ve terbiye eder. Yani ona devrim dnce ve davrann rettii gibi, devrim urunda denenecek davranlar yaptrarak bir eit manevra ve idman gc alar. i Snfnn yetitirilmesi deyince, ii partileri iki eit hedef gderler: 1- Tradnyonist veya Sendikalist Faaliyet: i Snfnn kk vadeli, gelge fakat aldatc hareket ve kavgalarn ngrr. Mesela, ngiliz iilerinin geni rgtleri olan Tradnyonlar, kinci Enternasyonal'in birok lkelerde kurduu Sendikalar, uzlac (oportnist) i Dernekleri-Cemiyetleri ve rgtleri bu eit ekonomik kk ileri grrler. Onlara gre i Snf yalnz bugnden yarna elle tutulur karlarn dnr. Yarnki ve br gnk uzak, kesin ve yksek karlarn gznden yitirir. Kendi kabuu iine bzlr. Toplulukta birlik yaad teki snflarla, hele ezilen baka tabaka ve zmrelerle, yani dnya ile ilgisini keser. Bu artlar altnda i Snfnn bana birtakm parlak ameleler, aristokrat iiler, yahut ii kkburjuvalar gelip yerleirler. Bu aristokrat iiler, iveren snf tarafndan da bol cretler, daha rahat mevkiler verilerek kayrlrlar. Byle st snflarca satn alnm ustaba ve uzmanlar ad altnda bir avu servenci (macerac), ii rgtlerini kaplarlar; i Snfnn her dnce ve davrann iveren kar ve tutumu bakmndan deerlendirerek, i Snfn uslu bir koyun srs haline getirirler ve iverenin diledii ynlere doru srklerler. Aristokrat ii efleri denenip namuslar s nandka idare Meclisi yeliklerine, trl heyetlere, mebusluklara, bakanlklara, babakanlklara,

hatta devlet bakanlklarna dek karlrlar. Bu yerleri tutan kimseler, uzun sre i Snfnn iveren snfna kar haklarn savunmu insanlar olarak gven salarlar ve herhangi ekonomik, politik, sosyal bir kriz ortaya kt m, derhal iveren snfna yarar davranlarla i Snf davasna ihanet etmekten ekinmezler. Tradnyoncu ve kinci Enternasyonalci sar sendikalarda i Snf kendi dnya grne uygun siyasetten vazgeirilir. Srf gndelik iler, iktisadi karlar uruna rpnr. Bu rgtler burjuvazinin maskeli politikaclarna; MacDonald'lara, Chamberlain'lara, Blum'lara, Kautski'lere vb. kuyruk hizmetini grrler. Tek szle, Tradnyoncu ii rgtleri ve sar sendikalar devrimci faaliyeti ortadan kaldrrlar. Devrimi her frsatta baltalarlar. Btn bu geni faaliyetler srasnda aristokrat ii efleri siyaseti her ekliyle ktlerler, politikay i Snfna layk olmayan "pis" bir dalaverecilik diye sk sk talarlar. Aslna baklrsa, kendine gre bu da bir siyasettir. Yalnz, Tradnyonculuk ve Sendikalistlik, herkesten ok ii hareketi olmak etiketini tarsa da, bir ii siyaseti olmaktan uzaktr. Sar sendikaclk, i Snf iinde iveren snfnn gizli ak para ile satlm ajanlar tarafndan yrtlen bir maskeli kapitalist politikasdr. 2- Devrimci Faaliyet: kinci eit snf faaliyetinde i Snf yalnz kendisini dnmekle kalmaz. Topluluk iinde olan biten btn hareketlerle temasa geer. Btn ezilen insanlara nclk edip arkadaa yol gsterir. Her trl ekonomik mcadelenin yannda, btnyle sosyal ve politik faaliyetleri de benimser. Devrimci faaliyet srasnda devrimci snf kendi kabuu iinde hapsolmaktan kar. Toplumda yaayan her snfn, her zmrenin byk kk her davas ile kaynar. Bylece i Snf pratik faaliyet iinde kendi kendisini yetitirir. Mcadele atei iinde siyasi terbiyeye kavuur. Ayn zamanda topluluun btn ezilen ve soyulan ynlarna gven verip onlarn liderliini kazanr. Ancak o sayede dar hcrecilik Kastlamasndan ve kapal sendika hareketleriyle bir eit Ortaa loncaclna dmekten kurtulunur ve btn ynlar geni devrim hamlelerine hazrlanr-. Devrimci snf ne yalnz bana ekonomik sendikal faaliyetiyle, ne de sendikaclktan kopmu srf devrimci faaliyetle baar kazanamaz. Devrimci snfn sbjektif olarak devrime hazrlanmas demek, kk byk, iktisadi siyasi bir snf iin ve btn bir millet iin ayn zamanda faal olmas baar iin ilk arttr-.

"Proletarya ancak, dar ahbap avu erevecikleri iinde, eytan kuyruundan ekitirmekle (zamikayetsa) uramad, btn gsterilerinde, sosyal hayatn btn krslerinde, btn alan ve smrlen ynlarn efi gibi meydana kt lde ve bu kitlelere, burjuvaziyi yenmek iin en byk fedakrlklara hazr ve kabiliyetli olmadka kendi diktatoryasnn imknszlaacan kavratt lde devrimcileir." (Lenin) c) Kitlelerin Devrimcilii: Gryoruz. Keif kolunun (ncnn), yani devrimci siyasi partinin grevini yapmas demek, kendi snf iinde bilinlice ve ok yanl olarak en geni lde rgtlenmesi demektir. Ancak, devrimci snf olan proletaryann yetimesi tek bana kalmamas ile baarya ular-. i Snf yalnz btn ynlar iinde faal rol oynarsa ve btn kitleleri kendi evresinde seferber edecek kabiliyete eriirse, yetimi, devrim iin olgunlam bir snf olur. Geni ynlar iinde rgt ve faaliyet gdcln beceren i Snf artk srf "amelecilik" veya "saf devrimcilik" gibi dar, kuru ve speklasyoncu (kuruntucu) iddialar bir yana brakr. Byk ynlar harekete getirip ahlandracak yntemler ve prensiplerle yrr. Ne yalnz keif koluna (nc partiye), ne yalnz devrimci snfa dayanmak yetmez. Topluluun btn snflarnn ve btn kitlelerinin birbirleriyle olan ilikilerini, karlkl davranlarn hesaba katmak gerekir. nk devrim, dar bir tarikat veya darbe-i hkmet deildir. Devrim dorudan doruya kitlelerin iidir. "Kitlelerin pratik hareketi -sz yerinde ise- milyonluk ordularn seferber edilmesi, EN SONUNCU ve EN KESN KAVGANIN belli bir topluluun btn snf kuvvetlerini ayaklandrmak konu olduu zaman, yalnz allm propaganda grenekleri, yalnz "saf" sosyalizm gereklerinin tekrarlanmas on para etmez." "O zaman kendi kendine sadece; devrimci snfn keif kolunu (ncy) kazandk m, diye sormakla kalmamaldr; unu da sormaldr: BTN snflarn, ister istemez belli bir topluluktaki istisnasz btn snflarn tarih gerek gleri seferber edildi mi? T ki bylelikle kesin sava artk btnyle olgunlam bulunsun." (Lenin, Solcu ocuk Hastal, s. 180-181) Sonu: Cephelerin Kuruluu ve likileri: Toplulukta btn snflarn ve btn zmrelerin karlkl durumlar, ilikileri, etki-tepkileri hesaba katlarak hareket edildii zaman, u sonucu elde etmemezlik olamaz:

1- Kar devrim Cephesinde: Devrim dman kuvvetler birbirleriyle ekierek ypranrlar. 2- kisi Aras Kuvvetler: Yani, devrimle kar devrim arasnda sallanan kkburjuva eilimleri rezil olurlar. 3- Devrim Cephesinde: i Snf kesin kuvvetlerini iveren snf aleyhine evirmeyi baarr-. Bu ksa aklamadan anlalyor ki; sbjektif devrim artlar ayn zamanda hem PART'nin, hem devrimci SINIF'n, hem de KTLELER'in devrime elverili bir psikoloji ve ideoloji tesiriyle hazr bulunmalar demektir. Bu bal kuvvetlerden ve artlardan birinin eksiklii, devrimin sbjektif artlarnn yerine gelmediini gsterir. Devrimci Parti olmazsa; kitlelerin ayaklanmas, boazlamacasna bir cebellemeden sonra tarihte daima olduu gibi ezilmeye mahkm kalr. nk devrim partisi derecesinde bilinli bir rgt bulunmayan her siyasi hareket, kafasz bir vcudun debelenmesine benzer. Gerek partisi, gerekse devlet rgtleri teden beri hazr bulunan st snflar ve tabakalar, o eit kafasz ayaklanmalar her zaman yener. Birinci Dnya Sava'ndan sonra talya, Almanya, Macaristan, Bulgaristan vb. devrimlerinin yenilmeleri, o lkelerde devrimci partinin ya var olmayndan yahut "yok denecek kadar zayf" bulunmas yzndendir. Devrimci bir snfn bulunmamas; teki kitlelerin ve keif kolu (nc) partinin devrimci olmasn neticesiz brakr. Buna tarihte grlen en iyi rnek Ortaa kyl isyanlardr-. eyh Bedrettin'ler, Jan Hs'ler ve en sonralar Almanya'da Thomas Mnzer'ler vb. hareketleri hep ezildiler. nk o vakit bugnk i Snf gibi devrimci bir snf yoktu ve baa gememiti. Ne var ki, yalnz bana devrimci parti gibi, devrimci snfn bulunmas da yetmez. Modern toplulukta i Snf btn kitleleri tekil etmez. Hatta ou lkelerde nfusun ounluu ii olamaz. Onun iin, proletarya devriminde btn kitleler i Snfnn geni ihtiyat kuvvetleri (yedek gleri) saylr. Her savata uzak yakn btn yedek gleri hazr tutmak zaferin balca artdr. Yedek gc olmayan bir ordu her zaman en tehlikeli durumlara debilir. Devrimin yedek gleri her memlekette en geni anlamyla btn halk ynlardr; kyller, esnaflar, aydnlar gibi... Onlar dnda baka her snf ve zmre iinde ynla honutsuzlar bulunur. Birinci Dnya Sava'ndan sonra grlen, talyan, Macar, Alman, Bulgar vb. devrimlerinin yenilgiye uramalar o lkelerde devrimci snfn halk ynlarn seferber etmeyi bilmemesinden ileri gelmitir. Devrimcilemi (PART+SINIF+KTLE) z bir arada bulunmadka baarl bir devrimden sz edilemez. Bu zn sbjektif devrim durumuna elverili olmas ne demektir?

Devrimci partinin devrimdeki rol; btn varl ile hep en bata dvmektir. yleyse, partinin devrime elverili olmas, hareket iin gerekli her trl savaa hazr bulunmas demektir. Bu hazrlk phesiz yalnz parti iinde deil, parti dnda yani snf ve kitle iinde dahi tam olmaldr-. Devrimci snfn ve kitlelerin devrime hazr olmas deyince ne anlyoruz? zellikle unu: "Bir tek keif kolu (nc) ile hibir zaman zafer elde edilemez. Btn snf, byk ynlar, ncy dorudan doruya destekleme durumuna gelmedike ya da ncye kar hayrhah bir tarafszlk tutumunu benimseyerek kar taraf desteklemeleri ihtimali kesin olarak ortadan kalkmadka, ncy kesin savaa srmek sadece bir ahmaklk olmakla kalmaz, bir cinayet olur." (Lenin, Solcu ocuk Hastal, s. 179) Bu kuraldan u neticeler kar: 1- Keif Kolu (nc), topluluun btn bilinli devrimcilerini kendi iinde veya evresinde toplar. Maddi manevi her trl savaa hazr bulunur. (Bu hazrlklar ileride grlecektir). 2- Tm Snf ve Kitlenin devrime hazr oluu unlar gerektirir: a) Snf ve kitlenin bir ksm; keif koluna (ncye) dorudan doruya yardm eder. b) Snf ve kitlenin teki ksm; keif koluna (ncye) kar iyi dilekli tarafszlk gder. 3- Snf ve Kitle; btn olarak herhangi bir biimde devrim dmanlarna yardm etmeyi istemez. O zaman devrimin sbjektif artlar tamamyla yerine gelmi bulunur. C) Hem Sbjektif, Hem Objektif Devrim artlar Yukarda sylenenler, gerek objektif, gerek sbjektif devrim artlarnn ne denli gerekli olduunu gstermeye yeter. Bu iki zmre artlar birbirinden ayrmak, devrimi ortadan ikiye bimek, yani ldrmek olur. Devrim dmanlarnn daima yaptklar veya yaptrdklar en nemli zarar; bu iki grup artlar ayn zamanda ve karlkl iliki halinde gremeyilerinden doar. Hayalci Sosyalistler, Blankistler; yalnz sbjektif artlara dayanarak devrim yapmaa kalkrlar. Oportnist Sosyalistler ise, tersine, yalnz objektif artlarla her eyin ve devrimin kendiliinden oluvereceini sanrlar. Daha dorusu yle bir san uyandrmaya abalarlar.

Gerekte bilimcil devrimciler, her iki grup artlar tarih ve somut biimleriyle mezcetmeyi (kaynatrmay) bilenlerdir. a) Yalnz Sbjektif artlar Yetmez: Tarihte Eflatun andan beri bir sra sosyalist teoriler ortaya atlmtr. Daha zellikle sosyalizm ancak modern i Snfnn politika alanna kt gn doabilmitir. Neden? nk, ancak 19. yzylda kapitalizmin ar makine sanayisini kurmas ile birlikte, retim aralarnn nne geilmez biimde sosyalletii grlmtr. 20. yzylda insan ynlarnn sosyal devrim eilimlerine toplum ekonomi temelinin atrdamas yol amtr. Ondan nceki sosyal dilekler ve arzularla, hatta devrimci bir parti bile ortaya ksa, devrimi yrtmek baarlamazd. "On milyonlarca insan PART kanaati dolaysyla DEVRME gitmez. Fakat byle bir deiiklik (yani, "byk sosyal ekonominin douu"), zayf akll Nikola Romanof'un devrilmesinden ok daha arca devrimci olacaktr. Tekrar ediyorum: On milyonlarca insan smarlama yoldan devrime gitmez. Ancak, giderilmez zorunluluklar ders verdii zaman, halk baka trl olmasna imkn bulunmayan artlara eritii zaman, halk topluluu, on milyonlarca insann creti, atlganl btn eski batl itikatlar krp yeni hayat gerekten devamlca yaratt zaman, on milyonlarca insan devrime gider." (Lenin, Tekmil Rusya Kyller Kongresinde Nutuk, 22.05.1917, c. XIV, Ks. 1, s. 168) b) Yalnz Objektif artlar da Yetmez: Daha 19. yzyl ortalarndan beri byk sanayinin siklik (dnemcil) krizleri ile Avrupa'da sosyalist devrimi iin gerekli temelli ekonomi tezatlar birikmiti. Bu ztlklar temeli zerinde ekonomik krizleri, politika karklklar ve siyasi krizlerin savalar biimi alm yrmt. Ne var ki, sbjektif artlar yeterince gelimedii iin, btn o imknlar boa kt. Patlayan devrimler yer yer ezildi. Hele 20. yzylda devrim artlar artk bsbtn kr krne parmam gzne olmutu. yle iken, "kinci Enternasyonal'in kocakarlar", yani kalle sosyalistler, artk kabna smayan objektif artlar grp, onlarn sonularn gerekletirecek olan sbjektif devrim artlarn ciddiye almaktan ve yerine getirmekten kandlar. O zaman dnya kadar objektif devrim imknlar ve artlar ortaya ksa, sbjektif artlar yerine getirilmedike, devrimin muzaffer olamayacan gze batrmak gerekti. Kallelere (oportnistlere) yle barld:

"Yalnz bir tek grubun ve partinin deil, fakat bir tek snfn dahi iradesine bakmayan bu objektif deiiklikler bulunmakszn -genel kural olarak- devrim mmkn deildir. O objektif deiikliklerin bir araya gelmesine devrim durumu denir. Bu durum 1905 Rusyas'nda ve Batnn btn devrim dnemlerinde vard. Geen yzyln 60 yllar Almanyasnda, 1859-1861 ve 1879-1880 yllar Rusyas'nda gene o durum vard. Ama o ahval ve erait [durumlar ve koullar] iinde devrimler geirilemedi. Neden? nk devrim, devrimci durumdan kagelmez; belki, ancak yukarda yazl objektif deimelerin sbjektif deiikliklerle bir araya gelmesinden ortaya kar. Ve hele; hibir vakit, hatta krizler devrinde bile, drlmedike kmeyen eski hkmeti krp ezmek (slomit) veya zedelemek (nadlomit) iin, devrimci snf kabiliyetinin yeterince gl devrimci kitle gereklii ile bir araya gelmesinden devrim sonucu kar." (Lenin, kinci Enternasyonal'in Krah, s. 140)

II- DEVRM DURUMUNUN BELRTLER Devrimin objektif ve sbjektif artlar anlald. O artlar gze batran politika olaylar nelerdir? Yani, yaknda bir devrim olaca ve devrimin zafer kazanp kazanmayaca nereden belli olur? "Genel olarak devrim durumunun alametleri (belirtileri) nelerdir? Balca u alameti ne srersek muhakkak yanlm olmayz: 1) Egemen snflarn kendi devletlerini deimez tarzda muhafaza etmelerine imkn kalmamas; u veya bu "yksek" (yukardaki) krizlerin, yani ezilen snflarn honutsuzluuna ve isyanna yol aan atlaklar yaratacak egemen snflara has siyasi buhranlarn patlamas... Devrim iin, alld gibi yaamay "aadakilerin istememeleri" kfi deildir, ayn zamanda alld gibi yaamaya "yukardakilerin muktedir olamamalar" dahi lazmdr; 2) Ezilen snflarn zorunluluk fazla keskinlemesi; ve yoksulluklarnn her zamankinden

3) Barl devirlerde kendisini usul usul apul edilmeye brakan, fakat btn buhran artlar iinde olduu gibi, kasrgal zamanlarda bal bana tarih ayaklanmaya iinden bir ekili duyan kitle faaliyetinin, yukarda sylenen sebeplerle, anadan doma imiesine (ftri saylacak derecede) ykselmesi." (Lenin, kinci Enternasyonal'in Krah, s. 139-140) "Btn devrimlerce ve hele 20. yzyln btn (tremiya) devrimlerince teyit olunan temelli devrim kanunu undan ibarettir: Devrim olmas iin smrlp ezilen kitlelerin eskisi gibi yaamaya imkn kalmadn anlamalar ve deiiklik istemeleri kfi deildir; devrim olmas iin, smrclerin de eskisi gibi yaamaya ve idare etmeye glerinin yetmemesi gerekir. Ancak "aadakiler" eskiyi STEMEDKLER ve "yukardakiler" ESKS GB EDEMEDKLER vakit devrim muzaffer olabilir. Baka deyimle, bu gerek yle ifade olunur: Gerek smrenler, gerek smrlenler dhil olmak zere, tm millete ait kriz olmakszn devrim mmkn deildir. Yani, devrim olmas iin unlar gerekir: nce ii ounluunun (veya ou bilinli, dnceli, siyasete faal iilerin)

devrim zorunluluunu tamamyla anlamalar ve devrim urunda lme atlmaya hazr bulunmalar; egemen snflarn, en geri kitleleri siyasete ekip getiren, hkmeti kuvvetten dren, hkmetin devrimciler tarafndan arabuk devrilmesini mmkn klan hkmet krizine dmeleri ortaya kmaldr. Btn modern devrimlerin alametleri (belirtileri) budur: alan ve ezilen kitle temsilcilerinin siyasi mcadele kabiliyetleri, eskisine oranla on misli, hatta miktarca yz misli daha byk bir abuklukpeyda eder."(Lenin, Solcu ocuk Hastal, s. 172) Bu iki pasajdan kan neticeleri gz nne getirelim. Modern devrimin TEMELL KANUNU udur: Devrim "BTNYLE MLLETE AT BR KRZ"dir. Bir memlekette ne tek bir parti, ne tek bir snf, hatta ne de btn ezilen ve soyulan alt snflar istedikleri iin devrimi baaramazlar. Kriz yalnz alt snflar deil, smry gden st snflar da sarmadka tam bir kriz olmaz. Tam bir millet krizi olmadka devrimin stn gelmesi dnlemez. Geri devrim iki zt snfn arpmasndan doacaktr. Yani, her olayda olduu gibi, bir tez (st snflar), bir antitez (alt snflar) bulunur. Bunlarn ztlklar birike birike en sonunda devrim denilen senteze varr. Mesele byle konulunca, ne yalnz bana antitezin (yani alt snflarn), ne yalnz bana tezin (yani st snflarn) durumuyla ihtilal (devrim) sentezi doamaz. Bir elin sesi kmaz, deriz. Zt sosyal snflarn da yalnz biriyle devrim olmaz. MLL DEVRM KRZ genel olarak, ESKDEN BER ALIILDII GB yaamaya imkn kalmam olmas demektir. Eskiden beri alld zere yaamaya imkn kalmad nereden anlalr? unlardan: 1- "AAIDAKLER" (ezilip soyulan kitleler) eskisi gibi yaamay STEMEZLER. 2- "YUKARIDAKLER" (ezip soyan st snflar) eskisi gibi yaamaya MUKTEDR OLAMAZLAR. Aadakilerin "STEMYORUZ!", yukardakilerin "EDEMYORUZ!" (beceremiyoruz, muktedir olamyoruz) diyecek hale geldikleri nereden anlalr? Devrimin byle pratike en ak belirtileri hangileridir? Bu belirtileri gene diyalektiin (Tez+Antitez=Sentez); yahut mantn (Birinci Terim+kinci Terim=Mantk Netice) zyle zetlemek istersek, yle grupta derleyip toparlayabiliriz: A) Birinci Terim: Aada Kriz (Bunalm): Ezilen ve soyulan emeki alt tabakalarda devrim belirtisi ve psikolojisi u esaslara dayanr: 1- Kitle Hayatnda; ihtiya zaruretleri ve yoksulluk o zamana dek grlmemi bir iddet ve keskinlik kazanr. Bu durum kitlelerin

yaamaya tahammln atlatr. Bununla birlikte, yalnz YOKSULLUK ve ZARURET yetmez. Onun kavranlmas da arttr-. 2- Kitle Ruhunda; eskisi gibi yaamaya imkn kalmad ve muhakkak bir deiiklie lzum olduu kans doar. Artk byle srgit yaanamaz, bu byle gidemez denmeye balar. Bu kan kitle iinde birinci basamak olarak grlen ackl yoksul durumun UURA GEMES (Bilinlemesi) demektir. Bununla birlikte, bir zaruretin sadece kavranlmas da yetmez. O kavranlan ynde bir sra eilimler de domaldr. 3- Kitleler Arasnda; ruhlarda atlamak isteyen bir gerilme belirir. Sakin dnemlerde usluca boyun een kitleler, frtnann yaklatn hissederek, kendi balarna ayaklanmak iin frsat kollarlar. O zamana dek grlmemi KALKIMA eilimi ve faaliyeti ba gsterir. Bu durum, bilince kan kanaatlerin kitle iradesini harekete geirmeye baladna alamettir. 4- i Snfnn ounluu; devrimin kanlmazln kavrar. Bu uurda gerekirse LMEY GZE ALIR. Biliyoruz ki, devrim kitlelerinin keif kolu (ncs) i Snfdr. Baa i Snf gemedike modern bir devrim gerekleemez. Onun iin i Snfnn ounluu yahut hi deilse i Snf iinde bilinli, dnceli ve politika alannda faal olanlar her bakmdan devrime hazr bulunmaldrlar. Yalnz gryoruz ki, btn bu belirtiler tek yanldr. Onlar tamamlayacak br yandaki belirtiler de gerektir. B) kinci Terim: Yukarda Kriz (Bunalm): Kitleleri ezip soyan gdc st tabakalarda ve snflarda grlen devrim belirti ve psikolojisi u esaslara dayanr: 1- st Snflarn Hayatnda; eskisi gibi rahat yaamak ve kolay idare etmek imkn kalmaz. Her ite glkler, her yanda ve her giriimde aksilikler onlarn yaama ve gtme KUDRETLERN KIRAR. Ancak bu iktidarszln bilince kmas lazmdr-. 2- Egemen Snflarn Psikolojisinde; ktmser kanlar geliir. st snflar imdiye dek deimeden kullandklar devlet cihazn daha fazla muhafaza etmenin ellerinden gelmeyeceini anlarlar. ster istemez bir sra HKMET DEKLKLER yapmay gze alrlar. 3- dari, Siyasi Krizler bagsterir. Bu "yukardaki" bunalmlar en geri kalm kitlelerin yava yava gzn politikaya doru aar. O zamana dek dnyadan habersiz grnen ynlar siyaset meselelerine ve hareketlerine iddetle ilgi gsterirler. Bu durum, siyasette ve idarede balam bulunan krizi bir kat daha artrr-. 4- Hkmet Zayflar; biliyoruz, egemen rejimin biricik savunucusu, egemen snf emrinde ileyen devlet cihazdr. Siyasi buhranlar

devlet cihaz iinde yle atlaklar yapar ki, siyasete uyanm kitlelerin honutsuzluklar o yarklardan ierilere doru ileyerek hkmeti bsbtn andrr ve ezilen snflarn isyanna taban hazrlayp yeni yollar aar. Bylelikle devrimciler tarafndan hkmetin abucak devrilmesi mmkn olur. C) Mantk Netice: htilal (Devrim): Yukarda iaret edilen birinci ve ikinci terim olaylarnn kanlmaz sonucu devrimdir. Devrim belirtileri yle sralanabilir: 1- Yukarda Egemen Snflar; mesela SIK SIK KABNE DETRMEK gibi srekli bir siyaset kararszl iinde bunalrlar. Her gn yeni bir suiistimal gerizi patlar. Her gn yeni bir idare rezaleti ayyuka kar. Burjuvazi, it dalam keiye dner ve bir trl srekli bir siyasi kombinezon kuramaz. 2- Aada Halk Ynlar; yukarda geen yksek oyunlardan ylesine bezmi, var olan rejime kar o kertede gvensizlikle dolmutur ki, artk hkmet ne dese onu yalan sayar, ne yapsa onda yeni bir hile sezer. yi veya kt bavurulan btn yarm yamalak idari tedbirler honutsuzluu arttrmaktan, tenkitleri (eletirileri) bytmekten baka netice vermez. 3- Btnyle Kitle Temsilcileri; normal zamanlarda grldnden on misli, yz misli fazla ajitasyon ve rgt faaliyeti, on kat, yz kat fazla dvkenlik, mcadele kabiliyeti gsterirler. Hangi meseleye, hangi kuruma el atlsa, orada kitle temsilcilerinin bir rgt, bir faaliyeti ve bir mcadelesi ile karlalr. Yukarda saylan btn belirtiler (alametler ) belirdi ve i o raddeye geldi mi, artk pratik ihtilale (devrime), yani SYAN kapsna dayanlmtr.

BENC BLM SYAN "Vatanda harbinin (sivil savan) okulu halk iin boa gitmi olamaz." (Lenin, Siyaset leminde Yakacak Madde, 1908 Haziran, C. XI, s. 59) syan, kitleler iindeki devrim mayalannn fiili biimde patlak vermesidir. Bu patlay karsnda devrimcilerin durumu ne olabilir? Daha dorusu, isyanla devrimciler nasl ilikili bulunurlar? Baka deyimle; devrimciler isyana hazrlanmallar m? Ne zaman ve nasl hazrlanmallar? Proletarya devrimcileri iine sokulan kkburjuva devrimcileri, her yerde yaptklar gibi, isyan meselesinde dahi iki uca sapmaktan kurtulamazlar. Bu sapklarn iki ucu yledir: 1- Ya isyan nnde yalnz bir sr ukalaca VAZLERDE bulunmann her eye yetip artacan iddia ederler, 2- Yahut da devrim DURUMU var olmad halde anarist dengesizliine kaplarak isyanla oynamaya kalkarlar. Gerek devrimciler: 1- Ne isyanla oynarlar ve isyan ellerine yzlerine bulatrrlar, 2- Ne de kollarn kavuturup isyann gkten zembille inmesini beklerler. Devrimcilik, her iki eit saptmadan uzak kalarak, her eyi yerli yerinde, vaktinde ve zamannda, tam ve kesin olarak yapmaktr-. "Ne kadar az olursa olsun, tarih bilgisi bulunup da, bu meselenin yce bilginleri Marks ve Engels'i ett etmi olan hibir Sosyal Demokrat, hibir zaman askerlik biliminin gayet byk bir anlam olduundan, halk kitlelerinin ve halk snflarnn yce tarihi atmay zmleyecek bir ara ve silah olan askeri tekniin ve sava rgtnn pek byk nemi bulunduundan pheye demez. Sosyal Demokrasi hibir zaman askeri komplolarla oynayacak derekeye dmez. O vatanda harbinin balang artlar yz gstermedike askercil plan meselelerini hibir vakit birinci plana karmaz." (Lenin, Devrim radesi ve Devrim Hkmeti, 27.6.1905, C. VI, s. 270)

I- SYANI RGTLENDRME GERE syan; bilince km devrim zorunluluunu fiilen rgtlendirip gl bir plana gre gerekletirmektir. Devrimci olup da devrimi isyan eklinde fiili bir plana gre rgtlendirmeyi bilmemek, doum olmal, ama douma hazrlanmamal, demek kadar anlamszdr-. Bununla birlikte, kendilerine "devrimci" ssn verip de o anlamszl yapanlar, yani isyann fiili bir rgt ve bir plan eseri olacan dnmeyenler yahut dnmek istemeyenler oktur. Bunlar, her trl isyan HAZIRLIINA "Jakobenizm" veya "Blankizm" damgasn yaptrp, devrimcilii devrim palavraclna evirirler. Mesela, pratik isyan gelip att zaman, o gibi devrim palavraclar byk bir ciddilikle yle derler: "Arlk merkezi silahlanma iinde deildir; rgtlerin sistemlice hazrlanmasnda dahi deildir. Belki yakc silahlanma arzusu ile halk silahlandrmakta ve kendi kendini silahlandrmaktadr." Bu gibiler en krizli anda isyan rgtlendirmek dururken onu bir yana brakp halka platonik anlamda "silahlanma arzusu" verecek laflar sylemeyi yeterli grrler. Dayann, vurun, krn demekle her ey olurmu ve devrim yerine gelirmi gibi! Oportnistlerin o kkburjuva gevezeliklerine kar devrimciler yle cevap verirler: "Hareketimizin ardna katlmak isteyen bu kaba burjuva Filisten'in savurduu palavralar yznden Sosyal Demokrasi iin ne yakc bir utan duygusu duyuluyor! Halk yakc silahlanma arzusuyla silahlandrmak, SOSYAL DEMOKRAS'nin (yani 1905 yl devrimci Marksistlerinin) srekli, genel, HER ZAMANK ve HER GNK grevidir. yle bir grev ki, bu, Japonya'da, ngiltere'de, Almanya'da, talya'da tpks tpksna uygulanr. Her nerede ezilenler varsa, her nerede smrc snfa kar dvlyorsa, orada sosyalistin vaiz edecei [tleyecei] ey daima ezilenleri ilkin ve her eyden nce yakc silahlanma ihtiyac ile silahlandrmaktr. Aslnda bu "arzu ve istek" daha ii hareketi BALADII gn bile dopdolu bir gereklik olarak vardr. Sosyal Demokratlarn gzettikleri ey, o yakc arzuyu ve istei bilinlendir-

mek, o istei duyanlara her trl siyasi durum ve koullar iinde rgtl ve planl hareket ve faaliyet gsterme gereini hesaba katmay dayatmak (empoze etmek) olur."(Lenin, Devrimi rgtlendirmeli miyiz?, 08.02.1905, c. VI, s. 92-93) Kitlelere "isyan arzusu besleyiniz" demek, malumu ilam etmektir, bilineni tekerlemektir. Yerine gre o da yaplr. Ne var ki, smrlen ynlar yle arzu ve isteklerle her zaman zaten yanp tutumaktadrlar. Tarih kitlelerin yle srf isyan arzularna kaplp ayaklanmalaryla doludur. Mesele bu ayaklanmalar kkrtmakla bitmez. Marifet; isyan arzusu ile kavrulan insanlara isyann yolunu ve erknn [yntemini] retmektir. ; isyan muzaffer klmaktr-. syann muzaffer olmas iin en bata: 1) Niin? 2) Ne zaman? 3) Nasl? isyan olacan ve ne biim davranlacan ynlara retmek ve bu uurda hazrlanmak gereklidir. 1- syan NN olur? Bu soru isyann anlamn, doasn, niteliini ve zorunluluunu, kanlmazln AIKLAMAKLA cevaplandrlr. Halk ynlarna isyann niin olacan iyice anlatmak, onu BLNLENDRMEK, "yakc silahlanma arzusunu" uura (bilince) karmaktr. Bunda hi kimsenin kukusu ve tereddd olamaz. Bilinsiz hibir devrim baarlamaz. Ancak, niin olduu aklandktan sonra gelen iki soruya karlk, elle tutulur cevap hazrlanmakszn "silahlanma arzusundan" bahsetmek, isyana zenmektir. Bu zenti eer kuru demagoji deilse, yahut gizli polis provokasyonu deilse; toyca bir laf ebelii, tehlikeli bir avantriyelik [maceraclk] olur. 2- syan NE ZAMAN olur? Devrimin anlam bilindikten sonra, zaman sorusunun karln bulmak g deildir. syan, devrim durumuna gelindii vakit olur. Devrim durumu, grm olduumuz gibi devrim artlar ve devrim alametleri (belirtileri) ile belirir. 3- syan NASIL olur? te asl Marks'n "SYAN GZEL SANATI" dedii ey budur. syan gzel sanat, her lkede var olan politik ve sosyal artlara gre, DEVRM RGTLENDRMEK ve PLANLI HAREKET HAZIRLAMAK ile yaplr-.

II- SYAN BASAMAKLARI Gerek devrimciliin Jakobenizm'den, Blankizm'den ve Anarizm'den fark; devrim stratejisini bilimcil biimde gz nne koyarak harekete gemelerinden ibarettir. Devrim kuvveden fiile kmak iin, laftan ie gemek iin isyanla talanmaldr. Ancak bu byle olacaktr diye, hemen bir devrimciler rgt kurulur kurulmaz, milli lde krizi, ynlarn ve snflarn durumunu hesaba katmakszn isyana kalkmak, avantr (macera) peinde komak ve ezilmeyi gze almaktr. Her ey gibi isyann da vakti saati vardr. Bu vakit ve saat Bektai srr deildir. Belirli ve bilinen basamaklardan sonra gelir. Devrimin strateji basamaklar balca konaktr: 1- Orduyu toplamak, 2- Orduyu hazrlamak, 3- syan h a z r l a m a k . Bilindii gibi, bir sava yapmak iin her eyden nce ordu bulunmaldr. Ancak srf bir ordu toplamak, orduyu takmlara, blklere, alaylara ayrmak yetmez. O blmler arasndaki ilikiyi belirlendirmek, orduyu talim ve terbiye ile eitip reterek yetitirmek, manevralarla hazrlamak lazmdr. Ancak o GENEL HAZIRLIKLAR hazrlandktan ve tamamlandktan sonra sava, yani isyan balayabilir. Bu konuda en belli rnek, devrimin btn konaklarn ve basamaklarn baaryla geip isyan zafere ulatrm olan memlekette bulunabilir. Oradaki devrim stratejisinin basama yle tespit edilir: (Her devrim basamann ve konann aklamas yaplrken trnak iinde alnan pasajlar, Lenin'in Devrim retir, 13.06.1905, No. 89, c. VI, s. 287 incelemesinden alnmtr). A) Birinci Basamak: Ordu Toplama Kona (1897) Memlekette o zaman dnyaca Nihilist, Rusya iin Narodniki (Halk Dostlar) denilen Anarist hareketi vard. Marksizm, yle anarist metotlar ile giriilmek istenen szde isyan yapmacklarn reddetti.

Lenin, 1897 yl kan "RUS SOSYAL DEMOKRATLARININ GREVLER" eserinde Marksizm'in grn yle belirtti: "imdi; arruzlara istibdadn isyana kalkmak, [zorbaln, veya generallerin benzer."(s. despotluun] orduyu 18) dorudan sava doruya meclisini devrilmesi iin geni siyasi grevlere yahut herhangi tatoplamadan

rgtlendirmelerine

"Burada isyana hazrlk yok, sadece orduyu derleyip toparlamak, yani genel olarak ajitasyon, propaganda ve rgtlenme sz konusudur." Demek devrim ordusunu toplama konann balca ii gc unlardr: 1- AJTASYON, 2- PROPAGANDA, 3- RGT... B) kinci Basamak: Genel Hazrlk Kona (1902) Birinci basamaktan beri geen be yl iinde sistemlice propaganda ve rgt faaliyetleri ile devrimciler ordulatlar. imdi bu ordu ile ne yaplacakt? Lenin o yl kan "NE YAPMALI?" eserinde Marksizm'in grn yle koydu: "Halk isyann tasavvur etmelisiniz. bizim isyan dnmemiz ve ona etmitir. szbirlii Geri u gnler (ubat 1902'de) hazrlanmamz gerektiinde her ey

Fakat nasl hazrlanmal?"

Bu soruya biri olumsuz, biri olumlu olmak zere iki karlk verilir: 1- zel Olumsuz Karlk: syana GENEL OLARAK hazrlanmak, hemen Merkez Komitesinin adamlarn drt bir yana gnderip oralarda derhal isyan iarlar atmak deildir. Bu yaplmayacaktr-. 2- Genel Olumlu Karlk: Yaplacak zaferinin yapmak'tan olan ey, "Sadece zellikle isyan artlar iinde isyan garantileyecek olan dzgn i muhakkak ibarettir. "koyup bekleyen"zel ajanlar tayin fikrinin i N samaln; yapan ahslar ve rgtler arasndaki zorunluluunu; (btn hozorunluluunu; RGTLENDRMENN ball etmek anlamnda gereklemesini

"Bu dnce isyan konusunda hangi artlar ne geirir? 1) Parolalar isyana GENEL nutsuz) 2) Dzenli "hazrlanmak" balanmalar tabakalar

(muntazam)

3) Bylelikle,

Proleter olan (ii) ile proleter olmayan arasndaki glendirmenin

4) Siyasi artlarn lara pek knn unu." uygun

deerini hakkyla

takdir etmeye

ve siyasi olay-

"arda

bulunmaya" elverili tam rgtleri bilfiil

almalar topyezorunlulu-

zorunluluunu; mahalli devrimci kazanmann

5) Btn

"Netice olarak, SYANA HAZIRLANMA parolas artk aka nmze kmtr. Ama bu basamak henz DORUDAN DORUYA isyan davet, isyan ars kona deildir. Hareketin isyan zorunluluklarna 'artk varm olduu', derhal silahlanma, dv gruplar halinde rgtlenme

vb.'nin zorunlu bulunduu henz itiraf edilmez." Demek isyana "GENEL HAZIRLIK DEVR" dediimiz ikinci basamakta bulunmayan ey, "DORUDAN DORUYA SYANA AIRMAK" meselesidir. Burada aralksz ve dolayszca silaha sarlmak ve sava gruplar kurmak yoktur. Derlenip toplanm bulunan orduyu savaa girecek duruma getirmek vardr. Onun iin de, zellikle iki nokta zerinde durulur: 1) BALILIK (irtibat), 2) M A N E V R A . RTBAT u alanlarda kurulur: 1- Dzenli alan AHISLAR ve RGTLER arasnda ba kurulur. Yani, Parti iinde ve Parti ile kitle rgtleri arasnda irtibat salamlatrlr. 2- MAHALL devrimci rgtlerle PART rgt arasnda ballk kurulur. 3- kitleleriyle btn HONUTSUZ kitleler arasnda irtibat kurulur. Ve btn bu balar, gerei gibi kuvvetlendirilir. MANEVRA yle yaplr: 1- Siyasi ARTLARIN kitle hayat ile olan ilikileri doru seilir. 2- O ilikilere ve artlara gre kitle, belli ve uygun siyasi HAREKETLERE arlr-. 3- Bu arya elverili btn ALIMA BMLER yaratlr-. Bylelikle, byk halk ynlarnn hareket ve manevra kabiliyetleri arttrlr-. C) nc Basamak: syana Hazrlk (1905) kinci basamakla, genel hazrlk kona ile geen yl, gerekenler yerine getirildikten sonra, yani kitlelerin gerek rgt ballklar, gerekse manevra ve hareket kabiliyetleri olduka gelitikten sonra, nc basamaa sra gelmitir.

Tam 1905 yl, Rus arl Japonya ile yapt Manurya Sava'na girdi. Srf idaresizlik yznden yenilgiye urad. Bunun zerine Rusya'da derin bir bunalm grld. O zaman artk dorudan doruya isyan parolas gelmiti. "nc basamak, 1905 yl, "leri" gazetesinde ve 3. Kongre kararlarnda daha ileri admlar atld. BUNDAN BYLE, isyann tm politik hazrlklar, hemen isyan iin derhal rgtlenme ve silahlanma zerine ve DORUDAN DORUYA PAROLALAR atma zerine, zel sava gruplar rgtlendirmek zerine giriimler yapld... nk, hareket artk isyann silahlanmak zorunluluuna mncer olmutu [kaymt], varp dayanmt."(Kongre'nin kinci Karar) Devrimci olup da isyana hazrlanmamak, ana karnndaki ocuun doumu iin gerekli hazrl yapmamakt. Tpk onun gibi, devrim stratejisini yukarda dokunulan basama az ok gelimedike isyana kalkmak da; ana karnndaki ocuk henz tam olumadan doumu kkrtmaya benzer. Byle bir olaya doum denmez, ocuk drtme denir. Her iki durumda yaplan ie, usta ebelik deil, cinayet ad verilebilir.

III- SYAN ANI Buraya dek grlenlere baklrsa anlalr-. syan, her zaman ve her ne pahasna olursa olsun derhal ortaya atlacak mutlak ve soyut bir prensip deildir. Sosyal olgunluun ister istemez vard gayet SOMUT bir sonutur. Ancak devrim durumunda anlatlan genel buhran (kriz) gelip att zaman isyan parolas atlabilir. "Biz devrimci Sosyal Demokratlar iin, ylnda genel hazrlk anlamna gelmek isyan, zere mutlak deil, koyduk; somut ancak bir iardr. Biz onu 1897 ylnda uzaklatrdk (bir yana braktk), 1902 ortaya 1905 ylnn taya attk. nad. 9 Ocandan sonra, dorudan doruya ar olarak orkkar

Unutmayalm ki Marks 1848 yl isyandan yana idi, fakat zerine samalamalar savandan nce ve palavralar eletirdi, Reichtag'a katlanlara

1850 ylnda isyan ate pskrd.

Liebknecht 1871

Ama savatan sonra

Reichtag'a bizzat kendisi katld."

(Lenin, Parlamentarizm Oyunu, 13.11.1905, c. VI, s. 475) Dorudan doruya isyan saati seilmesi nazik bir andr. O an semek, yakalamak ve karmamak isyan gzel sanatnn ba problemidir. syan saatinin ald nereden anlalr? Burada devrim durumu konusunun btn meseleleri birden anlmal ve hele DEVRM ALAMETLER (belirtileri) iyice gz nnde tutulmaldr. Ancak devrim artlarnn ve belirtilerinin bilimcil kavrandr ki, Marksist devrimcilii Jakobenizm'den ve Blankizm'den ayrt eder. Bu ayrt, balca noktada toplanr: "syan muzaffer olmak iin, fa dayanmaldr. tarihinde fazla KYE yle Bu birincisi. velasna (padyem) gizli ittifaka, partiye deil, Bu ikincisi. syan, nc snsyan, halkn devrimci ayaklan manibyyen devrim dayanmaldr (perelomny) NOKTASI'na

dayanmaldr.

bir KOPUMA

ki, o zaman, halkn nc snflarnda faaliyet en son haddini bulur (en olur), dman saflarnda SAFLARINDA ve kararsz devrim dostlarnn ZAYIF gayet kuvvetli yalpalamalar grlr." BLNM

(Lenin, "Marksizm ve syan", 1917, c. XIV, Ks. 2, s. 135-136) Tekrarlamalardan ylmayalm:

1- Yalnz kumpas kuran bir gizli anlama ile isyana kalkmak Blankizm'dir. Yenilmek iin birebirdir. "Yalnz keif kolu (nc) ile devrim olmaz." 2- Devrimin sbjektif artlarnda grdmz gibi, nc snfn ve tm kitlelerin devrimci ayaklanma hz Parti hazrl ile somut tamamlanmaldr-. Lakin biliyoruz, isyan an yalnz bu iki artn bir arada bulunmasyla da gelmi saylmaz. Hatta bu artlarn hep bir arada bulunmas iin bile, asl OBJEKTF ve tm MLL, TARH bir KOPUMA lazmdr. Bu kopumalar, grdmz EKONOMK, POLTK krizlerden gelir. Ancak yle derin krizler srasnda keif kolu (nc), snf ve kitlelerin sbjektif devrim artlar, tam isyan saatinin aldn gsteren devrim alametleri (belirtileri) belirir: Aadakiler "stemiyoruz!", yukardakiler "Edemiyoruz!" derler. Kopuma alametleri (belirtileri) yle olur: 1- YUKARIDA: "DMAN SAFLARINDA" pek kuvvetli sallanmalar, her gn deien politika kombinezonlar, meclis yaygaralar, kabine sahneleri, bir trl ileriye, geriye gidemeyi, suistimaller, skandallar, ifaatlar birbirini kovalar. 2- ORTADA: "KARARSIZ DEVRM DOSTLARI", zellikle kkburjuva devrimcileri arasnda her kafadan bir ses kar. Saflar ikiye, e, bee skizogoni biiminde alabildiine paralanr. Kimse ne dediini bilmez. Blnmeler ve zayflamalar son kerteye varr. 3- AAIDA: Btn o dman saflarnda ve kararsz dost saflarnda beliren sallanmalara karlk vermek isteyen byk bir HONUTSUZLUK ve FAALYET ba gsterir. a) Honutsuzluk: Yukardan yaplan her teklife, alnan her tedbire kar ne olursa olsun halk ynlar homurdanr. Yar m giriimler, ikiyzl manevralar kitleleri sinirlendirmekten baka bir eye yaramaz. Demagoji kimseyi aldatmaz hale gelir. b) Faaliyet: Kitleler arasnda ve nc snflarda faaliyet o zamana kadar grlmedik biimler alr ve "on kat, yz kat" artar. Aada devrimci snflarn honutsuzluklar ve faaliyetleri bir bendin arkasnda yava yava birikip kabaran sular gibi derece derece ykselir. Basamak basamak biimlenir. Ve en sonunda isyan klklarna girer. "Ayaklanmalar, gsteriler, sokak kavgalar, devrim ordusunun mfrezeleri; ite halk isyannn geliim konaklar bunlardr. Odessa

hadiseleri eski ayaklanmalarn apak biimidir."(Lenin, Devrim dusu ve Devrim Hareketi" 26.07.1905, c. VI, s. 267) Demek isyana varan basamaklar sra ile unlardr:

Or-

1- AYAKLANMALAR; yahut burjuva basnn deyimiyle HALKIN GALEYANI, kprp kabar, 2- GSTERLER; kpren halkn fabrikalardan ve semtlerden sokaklara TAMASI, 3- SOKAK KAVGALARI; soka zapt eden halk ynlar ile irtica kuvvetleri arasnda ARPIMALAR, 4- DEVRM MFREZELER; silahl devrim ordusu kuvvetlerinin PLANLI HAREKET... Btn bu durumlarn zeti udur: a) Yukarda (hkim snflarda ve egemen idarede) siyasi bunalm, b) Ortada (kkburjuva devrimcilerinde) siyasi tereddt, c) Aada (ii ve alkan halk tabakalarnda) siyasi hareket... Bu bal deprem son kertesini bulduu anda devrimci rnn verecek olan isyan saati alm demektir.

IV- SYAN KUVVET STER Parti, devrimci snfn ve o snf vastasyla kitlelerin kurmay ve kumanda heyetidir. Bu heyet, kitlelerin dileklerini ve eilimlerini PAROLALARLA (iarlarla), SLOGANLARLA deyimlendirir ve RGTLERLE biimlendirir. Btnyle topluluk gibi kitle hayat da kimi yava, kimi anszn, ama hi durmakszn bir deime iindedir. Kitlelerin dilekleri ve eilimleri zaman zaman bakalar. Onun iin, Partinin ortaya ataca parolalar ve biimler de, vaktine gre, yerine gre baka baka olmaldr. Mesela, devrim stratejisinin birinci konanda yalnz propaganda, ajitasyon ve rgt ileri nemlidir. kinci basamanda kitlelerin siyasi eitimi ve kitle keif kolluu iin ballk ve manevra kabiliyetleri zerinde durulur. Bu iki konak, devrim hareketinde tedrici birikim ve tekml (evrim) konadr-. nc isyan basamanda birden atlama olacaktr. Ona gre yepyeni ve bambaka parolalar ve biimler ilk plana geer. Bylece, her yeni konak basamanda eski grevlerin zerine yenileri gelip katlr-. "Kitle ile ball glendirip geniletmek zere partimizin btn rgt gruplarnn, btn allm dzenli ve akar almalarndan, propaganda, ajitasyon ve rgt almalarna yn verilir. Bu almalar her zaman gereklidir. Ama devrim annda, baka herhangi zamana nazaran, bu almalar yeterli saylabilmekten uzaktr. yle bir anda i Snf aka devrimci klar iin rpnr ve biz bu klarn devlerini ve grevlerini hakkyla yerine getirmeyi dnmek zorundayz." (Lenin, Demokratik Devrimde Sosyal Demokrasinin ki Taktii, 1905, c. VI, s. 304) Devrim annda isyann zafer bulmas iin gerekli olan yeni grevler, yeni parolalar ve yeni biimler nelerdir? Buraya dek zerine direnerek bastmz nokta hep KTLE problemi idi. phe yok, devrimin motoru kitledir, diyorduk. Kitlesiz devrimden bahsetmek, tanesiz deirmen dndrmek kadar gln bir demagojidir. Burada diyalektiin, devrim diyalektiinin ikinci Terimi birinci plana geiyor. Yalnz kitle ile isyan, ne olur, ne de stn gelir. Kitlenin,

isyana uygun biimde seferber edilmesi gerekir. Bu seferberlii yapacak olan da partidir. Daha dorusu, alan, smrlen ve ezilen kitleler her zaman devrimcidirler. Oysa devrimler pek seyrek grlrler. Hele isyanlar her zaman zaferle bitmez. syan meselesinde srf kitlenin, yani halk yn ounluunun istemesi ve iradesi baar kazanmay gerektirmez. Halk ounluu iyice devrimden yana kar, devrime aka oy verir, sonra bakarsnz neticeyi irtica kazanr-. yle ise, isyan iinde yalnz ve soyuta "Halk ounluunun iradesi" deyip ona yaslanmak, hele zafer beklemek, malup olmay gze almak demektir. Byle bir durumda kalmak kitlenin nclne ve efliine layk olmamak demektir. Marks, 1848 yl "HALK OUNLUUNUN RADES" zerine bir sra kararlar alan kkburjuva demokratlar ile alay eder. 1917 Rusyasnda devrim Mart ve Nisan aylar boyunca ilerlemiken, Eyll ve Austos aylar boyunca geriye doru admlar att. Bu durum, halk ounluunun devrimi istemediinden ileri gelmiyordu. 1936 yl spanya'da "Halk Cephesi" memleket kitlelerinin byk ounluunu kendine ekti, hatta meru bir de sivil hkmet kurdu. Fakat, bir avu satlk general, yabanc hkmet entelicensleriyle (gizli servisleriyle) anlaarak, kanl spanyol tecrbesinden irtica zaferle kard. Fransa'da Halk Cephesi ezici ounluk olduu halde, Radikallerle Sosyalistler orduyu iiye kar srdler, grevi sng kuvvetiyle bastrdlar. Sonra ngiliz Finans-Kapitalinin arabasna binerek, memleketi de, orduyu da Alman Naziliine sapasalam teslim edip yerlerine oturdular. Tarih byle ac rneklerle doludur. Hal byle iken, kendilerine "demokrat" ss veren kkburjuva kalle politikaclar isyana kar "oy ounluu" pusulasndan bahsederlerse, bu yalnz gln deil, ayn zamanda alaka bir oyundur. Btn irtica trajedilerinde devrim hareketini baltalayan zihniyet, kitle ile devrimin ilikisini anlamamaktr-. syan doumu ile talanmayacak bir devrimci faaliyet, l doum demektir. syann mevcut eski ereveler iinde kalmayacan, ancak o erevelere kar, o ereveleri paralayarak stn gelebileceini dnmemektir. Kkburjuva illzyonu unu anlamaz: Devrim bir savatr. Sava ta muzaffer olmak iin belli bir silah gc ve askercil rgt ii bata gelir. Yoksa her trl rgtsz ounluk, her trl silahsz kitle iradesi boa gider. rticaa yem olur. Kkburjuvann ve ii iindeki burjuva ajannn kafas unu anlamaz: Devrimde, dman snflar YENMEK lazmdr. Dman snflar koruyan devlet iktidarn DEVRMEK lazmdr. Fakat bunun iin, "halk o-

unluunun iradesi" yetmez. Belki mcadeleyi isteyen ve mcadele kabiliyeti olan snflarn KUVVET, ZORU lazmdr. O zor'dur ki, kesin anda ve kesin yerde dman kuvvetlerini DAITIR. "Devrim esnasnda ka kere, azlk fakat daha iyi rgtl, silahl ve merkeziyetli kuvvetlere kumanda eden snflar, aalar ve burjuvalar, daha kt rgtl, kt silahl, dank "halk ounluu"nun gcn sk sk ezdi." 0-enin, Hastaln Kk, 1 Eyll 1917, c. XIV, Ks. 2, s. 87-88) Devrim ve isyan phesiz kitlenin ayaklanmasyla baarlr. Fakat bu kitlenin, zafer kazanmas iin, silahl dv iin RGTL ve MERKEZYETL bir sevk ve idare altnda yrmesi gerekir. Dank, silahsz, rgtsz kitle yenilir. Egemen snflar her zaman daha iyi rgtl bir avu sava gcyle (polis, jandarma, ordu ile) kar kar. Onlarn bu teknik stnlne halk ounluunun byk kitlesi ar basarak teraziyi denk getirebilir. Ancak, yeterince ar basma ve yenmek iin, mutlaka kuvvete kar kuvvet, zora kar zor, silaha, rgte, merkeziyete, disipline kar silah, rgt, merkeziyet, disiplinle cevap verir. ivi iviyi sker. Her kuvvet ve zor tatbiki gibi, isyann da kuvveden fiile kmas, bir sra ekil ve parolalar ister. Bunlar yle sralayabiliriz: 1- syan kuvvetini RGTLENDRMEK, 2- syan kuvvetini GTMEK, 3- Bir de, isyann bir baka kona demek olan ve ayrca incelenmeye deen PARTZANLAR HAREKET... vardr-.

V- SYAN RGT Memlekette genel devrim havas esiyor. Kitle isyana hazr. Devrim stratejisinin nc basamana, yani "dorudan doruya isyan" konana gelindi. syan rgtlendirmek lazm. Devrimin bu zor ve kuvvet rgt, dorudan doruya isyan rgt nedir? te oportnistlerin devrim aleyhine, gerici burjuva adaletinin devrimciler aleyhine yorumlamakta birletikleri yanl nokta buradadr. Sapk sosyalistler de, burjuva adliyecileri de kitleye kar bir ey yapamayacaklarn bilirler. O yzden de, bir yerde yalnz devrimci parti rgtnn var oluunu isyan iin yeterli sayarlar. Onlara gre devrimci parti demek, dorudan doruya isyan rgt demektir. yle zannetmek ve o zanna uygun hareket etmekle, gerek oportnistler, gerekse adliyeciler ne yaptklarn kendilerince bilirler. Oportnistler; devrimin zaferi iin gereken isyan rgtn ihmal ederek, irtica namussuzca kuvvetlendirmi olurlar. Adliyeciler; devrimcileri ar cezalara mahkm edip kitle ile temastan uzaklatrmak iin ayn yalana kaplrlar. Gerekte, isyan iin hareketi rgtlendirip gdecek bir kitle partisi arttr. Ama parti rgtnn kendisi, hibir zaman dorudan doruya isyan rgt olamaz. Ceza Kanunlarnda "HUSUS VASITALAR [zel aralar]" denilen isyan rgt kurulmadka, srf Parti ile devrime kalkmak, pein ezilmeyi gze almaktr-. zel isyan rgt dolaysz kuvvet ve zor rgtdr. Kuvvet ve zor rgt deyince neyi anlyoruz? "Yce tarih dava ancak KUVVETLE halledilebilecei mcadelede iin, devrim ordusu zorunludur. DRLMES demek, Fakat ada KUVVETN RGTLENDevrim Ordusu

askeri rgt demektir." (Lenin,

ve Devrim Hkmeti, 27.06.1905, c. VI, s. 268) "Hususi vastalar", isyann askeri rgt niin lazmdr? Lazmdr, nk isyann kendisi dorudan doruya SLAHLI (ateli, scak) bir savatr. Oysa ne Parti, ne Kitle rgtleri (i Dernekleri,

Kooperatifler, Esnaf Birlikleri, Sendikalar, Halk uralar, vb.) silahl rgtler deildirler ve sava sanatn bilmezler. Mesela Sovyetler rgt ilk defa Rusya'da grld. Bunlar, gayet zel devrim aygtlarydlar. Onlar bile, isyann kuvvet rgt saylamazlar. Olsa olsa, daha bilinli bir siyasi devrimci kitle rgtdrler. Silah bulunmayan, yahut silah kullanmay bilmeyen bir rgtle savaa kalkmak, delilik deilse intihardr-. syann baar kazanmas iin yalnz bana "Sovyetler ve uygun kitle kurulular yetmez": "Kk bir misal: den kurtarmas iin, iiler, kuvvet i mebuslar uralarna, sk sk i Snfnn katlanmad. duraksa(kurmak) Duma'y parlamentosu ad verildi. Btn Fakat bir tek ii bile kendisini polisin elin"parlamentolarn" korumak rgt, silahl gerektiini anladlar." iin

bu kendi parlamentosunu armaya askeri

bizzat kendi rgt,

makszn

ii birlikleri (Lenin,

maksadyla

rgtlenmenin

Tatil ve Proletaryann Grevi, 1906, c. VII, Ks. 2, s. 18) Devrimde, askeri rgtn, yani zel sava gcnn ihmal edilmesi, btn son "Halk Cephesi" taktiinde, kkburjuva partilerinin boluklarn ve davaya ihanetlerini gsteren en yeni ve en ac rnekler verdi. spanya trajedisi, irtica elinde braklm bir askeri rgtn, byk halk ounluunu nasl kurt dalam srye evirdiine dair her zaman tekrarlanmas gereken bir kara rnektir. 20. yzyln btn irtica hareketleri askeri kuvvetle tutundu. Mussolini, talya kralnn emriyle ate kesen talyan ordusu sayesinde "Roma zerine Yry" yapabildi. Hitler, Luddendorf'un ordu iinde casus hatip rgtnde kulland bir serseri onba idi. ktidara gelmek iin Alman ordusuyla anlat ve Mareal Hindenburg'tan destur ald. Bu rnekler nnde devrimin kuvvet rgtn unutmak akla smaz. Dorudan doruya isyan iin askeri kuvvet rgt deyince SLAHLI KUVVET gz nne geliyor. Silahl kuvvet deyince, bilhassa unlar hatrlanr: 1- Ordu kuvveti, 2- Milis k u v v e t i . Devrim iin bu iki kuvvetten hibirisi hazrca ortada yoktur. Ortada var olan ordu, eskiden beri egemen snflara kul edilmi burjuva ordusudur. Milis kuvveti hi yoktur. Sonradan devrimci rgt ve iiler tarafndan kurulacak birliklerdir. A) Ordu Tarihte, burjuvazi kitlelere kar ne zaman aciz kaldysa, daima orduya bavurdu ve ancak ordu sayesinde hkimiyetini korudu. 1794

Fransz Termidor hadisesinde; Jakobenler'i, ordu karsndaki yanl tutumlar ezdirdi. Fransa'da ikide bir deien rejimler orduya dayand. Bugnk dnyada artk biricik gerek sava gc ordudur. Hele sava tekniinin olaanst ilerleyii bu gerei en kr gze batrr. Ordu silahlarna oranla halkn elinde tek tk braklan silahlar, gln derecede tesirsizdir. 20. yzylda ordu kuvveti, hatta isyan iin dahi, bir an bile gz nnden ayrlmayacak balca meseledir. Modern ordu, burjuva lkelerinde burjuva ordusudur. Burjuva ordular, hele kk memleketlerde, d dmana kar olmaktan ziyade, kendi halkna kar bir avu soyguncunun zorbaln srdrmekte kullanlmak istenen bir alet durumuna sokulmutur. Soyguncu egemenlik emrine gemi bir ordunun teknik stnl, fakir halk iin kahredici bir eydir. Ne var ki, burjuva dzeninin her eysi ve her kurumu gibi, ordusu da ztlklarla doludur. Ordu; kuvveti lsnde byk zaaflaryla birlikte vardr-. nk, ordu burjuvazinin elinde bir alettir, ama bu aletin kendisi "burjuva" deildir. Fabrikada alanlar gibi, orduda hizmet edenler de halk ocuklardr. Ordunun kitlesi, halk kitlesinin bir parasdr. Yalnz, li'in dedii gibi, ordu, halkn, iine en g ilenilebilen parasdr. Ordu, propagandaya kar en ok kapal ve koruncakl tutulan halk parasdr. Bununla birlikte, en sonunda gene de halkn parasdr. Bizzat burjuvazinin smrd halktan kiiler, halka kar kullanlmak istenen ordu rgt iinde, zel muameleye tabi tutulurlar. Ancak bu muamele, her ne olursa olsun bir netice vermekten geri kalmaz. Egemen snflar, smrlerini ve egemenliklerini srdrmek iin kurduklar orduya aldklar halk ocuklarn, askerce talim terbiye ettirip yetitirirler. Bylece halka silah kullanmay retirler ve neticede farkna varmakszn, yahut ister istemez, halk devrime ve silahl mcadeleye hazrlarlar. syan gnlerinin devrimci mfrezelerine kaynak yaratrlar. "stibdad, bu mcadeleyi hazrlamak iin her eyi yapyor. Her yl askere ald halk silahl mcadelede idmanlatryor ve imdi ektiini biiyor; kendi askerinden devrim ordusunun mfrezeleri kyor." (Lenin, Devrim Ordusu ve Devrim Hkmeti, c. VI, s. 267) Modern ordu her zaman halkn bir parasdr. nk, stn snflar alt tabakalar yalnz smrmekle yetinemezler, halk birbirine attrmakla ayakta dururlar. Bununla birlikte modern ordu bugn artk aktan aa devrimci snfn, proletaryann, i Snfnn bir paras olmutur. Ordu, gittike biraz daha ar ii ordusu haline gelmektedir. Motorlu ktalar, zrhl birlikler tek szle modern tekniin en yksek

biimlerini kullanan iiler ordusudur. Bugnk ordunun belkemii motorlam birlikler ise, motorlu birliklerin belkemii de iilerdir. Donanma ve hava kuvvetlerinde ise, bildiimiz gibi, asker kitlesi teden beri uzman ordu iileridirler. Bu artlar iinde halkn yapaca devrim hamlesi, halk ocuklar demek olan askerlerin ruhuna yabanc kalamaz. Onun dnda ordu, devrimci iilerin ve devrimcilerin her zaman katldklar ve bulunduklar bir topluluktur. Muntazam ordunun bu karakteristii gz nnden karlamaz. Btn bu sebeplerle, isyan srasnda ve isyan iin orduyu kazanma imkn ve zorunluluu kendiliinden ortaya kar. li'in sk sk syledii gibi, modern devrimlerde artk ordunun hi deilse bir ksmn isyandan yana ekmedike yahut tarafszlatrmadka, isyana girilemez. Onun iin, isyana gerekli olan dorudan doruya kuvvet rgt der demez, ilk dnlecek nokta orduyu kazanmaktr. syann kazanlmas iin, orduyu halktan yana geirmek bal bana nemli ve ayr bir hnerdir. Orduyu kazanma hneri nasl baarlr? "Kendiliinden devrim Ama, konu alamaz. ordunun anlalr; elde devrim kitlevi (yncl) takdirde orduda olmad takdirde, bizzat orduyu etmedii ciddi bir mcadeleden almak zorunludur.

Kendiliinden anlalr ki,

(devrimci halktan yana) gemesi durumunun bir tarafolduu asla tasavvur edilmemelidir." (Lenin, Moskova

tan ikna, dier taraftan idrak neticesinden ibaret, basit yekpare bir akt (biricik eylem) syanndan Dersler, c. VII, Ks. 2, s. 49-50) Devrimin hakl bir dava olmas, Partinin en doru biimde propaganda ve ajitasyonu askere bildirmesi, orduyu kazanmak iin arttr, gerektir. Ama yeterli deildir. Orduyu bilfiil devrimden yana kazanmak iin, yalnz manevi areler yetmez. Ayrca maddi bir sava, Lenin'in deyimiyle: "FZK BR MCADELE" gerekir. Orduyu devrime ekmek iin yaplacak fiili ve maddi mcadele nasl olur? Bu konuda her zaman, her yerde ve her derde deva olacak panzehir gibi etkili ve hep ayn kalacak bir tek reete ileriye srlemez. Zamana ve mekna gre, her lkenin iinde bulunduu artlara gre bir sra fiili, maddi ve manevi tedbirler vardr-. O tedbirleri kestirmenin yolu yok mudur? Vardr-. Bata gelen ilk art udur: Devrimciler kendi memleketlerinin ve kendi halklarnn ADAMI olmaldrlar. Kendi memleketleri halknn eilimlerini, devrimciler kendi igdleriyle sezebilmelidirler. Zaten gerek devrimcinin baka trl olmasna da imkn yoktur.

Devrimci, kendi lkesinde ve dolaysyla kendi toprann ordusu iinde neyin getiini, hangi eylerin tesir yaptn, olaylarn orijinallii iinde hemen kavrayp harekete gemeyi bilmelidir. Bu DEVRMC GD devrim bilinciyle birleirse, orduyu kazanmak iin tam vaktinde yaplmas gerekecek her ey kolayca bulunur. Mesela 1905 Rus Devrimi'nde, devrimciler orduyu kazanmak iin kendi temiz igdleriyle harikalar gstermekten geri kalmadlar. Ellerinde bayrak tayan genler, atee hazr askerleri grnce frladlar, gs ve barlarn aarak "Vurun beni!" diye haykrdlar. O zaman asker silah kesti ve isyanclarla kardeleti. Bizim Antalya'da 1929-30 yl, zerine asker sevk edilen halk, gelen birliklere hibir ey olmam gibi birer kahve iskemlesi ikram edince, atma kesildi. Askerlerle ahali kardee oturup birbirlerine kahve smarladlar. O gnden beri, ordunun isyan sras halkla temas ve konuma yapmamas iin kanun karld. Halk dehas, her zaman tabi elastikiyetiyle en doru yolu bulur. Yeter ki halkn banda bilinli ve planl bir idare bulunsun. Ancak, yalnz snr belirsiz igdye gvenilemez. Devrimci, z igdsyle birlikte, olaylar realiste incelemeden geirmelidir. Onlardan kacak dersleri, bilimcil biimde ett etmelidir. Bilhassa iki inceleme alan nemlidir: 1- Teorik olarak: Daha nce geirilmi devrimlerin ve isyanlarn btn tecrbelerini iyice hazmetmelidir. 2- Pratik olarak: Kendi memleketinde bizzat egemen snflarn orduyu avlamak, oyalamak ve kullanmak iin yapt hareketleri, ald tedbirleri, bavurduu hileleri ve areleri gz nnde tutmaldr-. Teorik olarak, gemi devrim ve isyanlarn tecrbelerinden nasl ders karlaca kendiliinden anlalr. Pratik olarak kendi memleketinin egemen snflarna mahsus metotlardan ve denemelerden yararlanmak nasl olur? Sz yerinde ise, BURJUVAZNN OKULUNA GRMEK'le olur. Egemen snfn orduyu kullan yordamlarn renip bundan yararlanmaldr. Bu mmkndr, nk her alanda olduu gibi, bu alanda da iveren snf i Snfna saysz rnekler verir. Bu rnekler kimi olur hi akla gelmedik eytanca ve garip grnrler. Mesela: 1905 Moskova syan gnlerinde, Emniyet Amiri Zubatof elindeki 25 askerden yalnz 5'ini (25 binden 5 bin kiiyi) "umut verici" (nadejn) bulur. Bu rakam ok ibrete deer. Devrim gnlerinde burjuva ordusunun en az te ikisi, yahut burada olduu gibi bete drd gvenilemez

hale gelir. Zubatof, bu gvenilmez ordu parasn halka kar karabilmek iin, yahut devrime karmaktan alkoymak iin ne yapmtr? Srasyla u tedbirleri kullanmtr: Kimini kandrmtr, kimini vmtr, kimine saat hediye etmitir, kimini para datarak satn almtr, kimine votka iirmitir... Velhasl aldatmak, korkutmak, klaya kapatmak, silahndan tecrit etmek, ihanet salamak, zor kullanmak, bsbtn gvenilmez olanlar yok etmek, vb. vb... 1905 devrimcileri btn bu yntemleri bilemedikleri ve kullanamadklar iin, ordu kaba ar uaklarnn elinde kald, isyan ezildi. Srf lkcln temizlii, aralarn ykseklii baar iin yeterli olmad. O ac dersleri olaylardan karan li diyor ki: "Fakat eer biz isyan annda ordu uruna byle fizik bir mcadele gerektiini unutursak, yakc birer ukala olduumuzu ispat ederiz." (Lenin, Moskova syanndan Dersler, 1906, c. VII, Ks. 2, s. 50) B) Milis Kuvveti (Devrim eteleri) Ordu istedii kadar tarafszlatrlsn, hatta ksmen devrime hizmet eder olsun, bu yetmez. Devrimci snflarn kendi ilerinden kp Partinin yaratt zel biimli ve ruhlu bir Milis kuvveti gereklidir. Milis kuvveti, isyann kitle mahiyetiyle taban tabana zt olur. syan ne kadar kalabalk ynlar iine almalysa, Milis kuvvetleri o kadar ok kk gruplardan derlenir: "Siyasi parolalar iin yeterli gruplardan baka, bir de isyann silahlanmas iin grupuklar gerektir." (Lenin, Moskova syanndan Dersler, s. 51) Bu grupuklar "Kautski'nin yeni barikat taktii dedii (partizanlar sava taktii)dir." (agy.) syann milis kuvveti neden kk grupuklar halinde olur? nk byle olmas hem gereklidir, hem de yararldr-. GRUPUKLAR GEREKLDR: nk, "Parti rgt hibir zaman kitleyi silahlandramaz." (Lenin, Duma'nn Tatili ve Proletaryann Grevi, s. 18-20) Partinin ne hazr cephanesi, silah, ne hazr ordu kadrosu vardr. Gerek cephane ve gerek silah tedariki ve gerekse sava kadrosunun rgtlenmesi devrimin ak iinde baarlacaktr. GRUPUKLAR YARARLIDIR: nk, "Bilakis kolay hareketli kk muharebe birlikleri iinde kitlenin rgtlendirilmesi, hareket annda silah elde etmek problemi iin pek byk ilere yarar."(agy.)

Btn isyanc kuvvetleri bir tek cephe halinde burjuvazinin dzenli kuvvetlerine kar karmak, onun arayp da bulamad bir ey olur. Buna karlk, ele avuca smaz, her yerde hazr nazr, her tan altndan kalkar ve dolaysyla de kesince yenilgiye uratlmas mmkn olmayan grupuklar ok geni alanlarda, btn kitleleri harekete geirecek biimde faal olabilirler. Bu kk gruplar taktii, yalnz isyanda deil, baya sava zamanlarnda bile, eer elde dzenli ordu yoksa, ordu kuruluncaya dek izlenecek biricik yoldur. Ona asker dilinde "ETE SAVAI" yahut "GERLLA: SAVAIK" ad verilir. syan sras, kendi silahl kuvvetleri byynceye kadar, devrim ayn taktii kullanr. Hele 1905 yl Moskova'da patlak veren isyan bu bakmdan btn dnya sosyalizmine en byk dersi verdi. "Yeni Barikat Taktii" denilen sava metodunu getirdi. Bu prensip ana izisiyle bilindikten sonra, isyan etelerinin biimleri, yaplar ve etecilerin karakterleri kendiliinden anlalr-. A) Grupuklarn Biimi: Milis grupuklar onar yahut beer, hatta er ve ikier kiilik ufak birliklerden kurulurlar. "Bu rgtn pek ufak onlar, beler, hatta kabilse [mmknse] ler gibi gnll birliklerinden derleik hcreleri bulunur."(agy.) eteciklerin idaresi, tpk hcrelerin idaresi gibidir. Hcre rgt zerine bilinen btn prensipler, devrim eteleri iin de aynen yrrlktedir. Yalnz, hcreler srf partililerden kurulu bir rgttrler. Devrim eteleri partisizlerin de girdikleri birer sempatizan hcresine benzerler. Yalnz, phesiz etelerin ete olduklar, yani normal zamann hcreleri olmadklar unutulmamaldr-. B) Grupuklarn Yaps: Devrim etelerine kimler girebilirler? Bir yol, bu etelere "partili partisiz" btn devrimci elemanlar girebilirler ve phesiz GNLL, FEDA olarak girerler. Devrim adna fedailii gnll olarak gze almayanlarn devrim etesine girmeleri akla gelemez. eteler iinde kimler bir araya gelirler? Ya rgt, yahut semt bakmndan birbirleriyle bal olan kimseler. "Bir meslekte, bir fabrikaya mensup kimselerin, yahut yoldalkla, parti ba ile birbirlerine bal bulunan kimselerin; nihayet sade bir yerde (bir kyde, bir ehirde, bir evde veya bir mahallede) oturanlarn gnll birlii."(agy.)

Devrim etelerinin esas byle kurulmutur. nk bu gibi kimseler kendi aralarnda daha iyi anlaabilirler, daha kolay hareket imknlar bulurlar. Kafa dengi olmayan arkadalarn ete sava gleir. C) etecilerin Karakterleri: Balca noktada toplanr: 1- "YAAYASIYA DEL, LESYE DVMEY GZE ALMI" kimseler bir araya gelir. lm gze almayann devrime girmemesi daha iyidir. 2- Bu kimseler dvtkleri "YER MKEMMEL TANIYAN" adamlar olacaktr. evresini bilmeyen eteci bir i yapamaz ve bou bouna yakalanr-. 3- Bu kimseler "HALK LE SIKI SIKIYA BALANAN" adamlar olacaktr. nk isyann btn dayana ve gc halk yndr. Kitleden her zaman arka bulamayacak olan kimseler, baar kazanamazlar.

VI- SYAN HAREKETNN GDLMES Marks'a gre isyan bir GZEL SANAT'tr. Bu sanatn ruhu isyan hareketinin gdlmesidir. yle ise, isyan sanatnn ruhunu kavramak iin iki nokta ayr ayr gzden geirilmelidir: 1- zel gruplarn isyan hareketi, 2- Genel isyan hareketinin gdlmesi... A) Gruplarn syan Hareketi Grdmz gibi, gruplarn isyan hareketi bilhassa devrim etelerinin faaliyeti demektir. Devrim etelerinin faaliyeti deyince iki ey gz nne gelmelidir: 1- O faaliyetin genel prensipleri, 2- Yaplacak i . 1- Yaplacak : syan hareketinin gereklerine gre yaplacak i her yerde ve her zaman saysz kertede ve ok eitlidir. Bu ileri bilhassa milislerin silah kullanma kabiliyetlerine gre iki zmreye blmek mmkndr: a) "ATE ETMEY BLEN MLSLER": "Polisi ve jandarmay silahszlandrr, devriyeler zerine anszn basknlar yapar, kendileri iin silah ele geirir."nemli noktalar, merkezleri, depolar tutar, vb. vb... b) "ATE ETMEY BLMEYEN YAHUT SLAH BULAMAYAN MLSLER": "Barikat kurarlar, talim yaparlar, irtibat vazifesini grrler, dmana tuzak hazrlarlar, hasmlar bir yerde oturuyorlarsa orada yangn karrlar, mfrezeler ve silahl postalar iin hareket ss olabilecek yerleri igal ederler."(Lenin, Duma'y Tatil vb.., agy.) Btn bu sylenen veya onlara benzer biimde milislerin alacaklar direktif ve yerine getirecekleri plan iinde daha "bir szle, pek zel grlecek binlerce ileri" vardr-. 2- Hareket Prensibi: Yaplacak iler iyice bilindikten ve planlandktan sonra, o ilerde gerekli olan balca ana prensip udur: "Azami harekete ve enerjiye sahip olmas gereken rgtte asgari formalitecilik, asgari avantriyelik, azami basitlik."(Lenin, Duma'y Tatil v b . , agy.)

Daha gze arpar olmak iin, devrim etelerinin davran yordamlarnda ar basacak prensipleri yle zetleyebiliriz: a) AZAM HAREKET: Ele avuca smamak, bir yerde durmamak, her yerde hazr nazr olmak, bilhassa ge kalmamak, her zaman dmandan nce davranmak. b) AZAM ENERJ: Hibir eyden ylmamak, en iddetli vuruu her zaman indirebilmek, kavgadan yorulmamak ve bkmamak, dman rktp bezdirecek bir atlganlkla d v m e k . c) ASGAR FORMALTECLK: Her eyden nce yaplacak ii gz nnde tutmak, o ii yaparken btn sorumluluu zerine almay bilmek, tereddde dmemek, yarn hesap vereceim diye frsat karmamak, girikinlik kabiliyetini hibir zaman elden brakmamak, kark ilemli uzun danmalara, geni mzakerelere vakit yoktur, azami basit biimde davranmak, hareketi yerine ve zamanna gre hemen uygun drmek. d) ASGAR AVANTR: Yaplacak iin ruhunu seip baarmak, olmayacak girikinliklere, gereksiz tehlikelere kap amamak, hele gsteri hevesine hi kaplmamak, apulculua, sarholua, ktye kullanmaya en ufak gz yummamak, planl harekete her zaman en byk nemi vermek. B) Genel syan Hareketinin Gdlmesi "Marks, isyan bir gzel sanattr diye yazar. Ve bu gzel sanatn balca kural, umutsuzca (otayanno), cr'etle, geri dnmez bir kesinlikle saldrdr." "Savunma deil, taarruz (saldr); kitlelerin parolas olmaldr. Dman affetmemecesine yok etmek kitlelerin vazifesi olmaldr." (Lenin, Moskova syanndan Dersler, 1906, c. VII, Ks. 2, s. 51-53) syan bir sanattr-. "Bu sanatn balca kurallarn Marks yle koyar: 1- syanla hibir vakit oynamamaldr. Ama bir yol baland m, kesinlikle bilinmeli ki sonuna dek gitmek gerekir. 2- stn kuvvetlerin en ounu kesin anda, kesin yerde toplamak gereklidir. Yoksa, daha iyi hazrlklara ve rgtlere sahip olan dman taraf isyanclar yok eder. 3- syan bir yol balad m, en byk AZMLE ve SEBATLA ve artsz kaytsz amaz surette TAARRUZA (saldrya) gemelidir. Savunma, silahl isyann lmdr.

4- Hasmn ordusu dank kaldka, ann kollamaya gayret etmelidir.

dman gafil avlamaya,

frsat

5- HER GN (ve eer mesele bir ehir zerinde ise, her saat denilebilir) velev ki ufak olsun bir sra baarlar elde etmek lazmdr. Ta ki, 'MORAL STNL' korunabilsin." (agy.) Marks, btn devrimlerin silahl isyan zerine verdikleri dersleri; "Tarihte en byk devrim taktii ustas Danton'un cr'et, cr'et, gene cr'et szyle belirlendirir." (Lenin, Sovyetler Yanna, c. XIV, Ks. 2, s. 269, 1917) Onun iin, atele oyun olmaz denildii gibi, isyanla oyun olmaz. Y dnmek, TAM hazrlanmak, VAKTNDE karar almak gerekir. Ve bir yol silahl isyana giriildi mi, her eyden nce iki nemli davran zerinde durulur: 1- SAVUNMA DEL, CR'ETL TAARRUZ GEREK: Gz karartrca, acmakszn ve sonuna dek DMANI YOK edinceye dek amaz, ylmaz, dnmez saldrdr. Ne kadar tekrarlansa azdr: "Silahl isyan savunmaya dt m, ld demektir. syan sanat ve kat cr'et ister." (Lenin) Ta ki dman kendini toparlamaya vakit bulmadan tepelenip gitsin. 2- KESN A N D A KESN YERE STN G ymak gerekir. Btn cr'etin ve saldrnn hedefi budur. Maksatsz cr'et, havaya saldr deildir. Btn savalarn en byk strateji kanunu; vurulacak kesin yeri ve kesin an semektir. "Devrim zamannda 'ounluun iradesi'ni ortaya karmak yetmez... Hayr, kesin anda ve kesin yerde GL GRNMEK gerekir. YENMEK, STN GELMEK gerekir." (Lenin, Anayasa llzyonlar zerine, 26.07.1913, c. XVI, Ks. 2, s. 25) Lenin, 1917 Ekimi'nde "Sovyetler Yanna" yazd mektuba u kaytlar ekler: "8 Ekim'de yazyorum. Yazm 9. gn yoldalarn eline geer. gn Yksek uralar Kongresi vardr." 10.

Ve ondan sonra yle haykrr: "Rus ve btn dnya devrimi iki ila gnlk mcadeleye tabidir." Yukardaki byk iki prensip bir araya geldikten sonra, onlarn tabi neticesi olarak u noktalar zerinde taktik durular ve davranlar gsterilir: 3- FIRSAT KOLLAMAK, GAFL AVLAMAK: Dman bo bulunduu bir zamanda zayf yerinden avlayp dank yakalamak, DMANIN MORALN BOZAR.

4- HER GN, HER SAAT BR ZAFERCK YAKALAMAK: Cr'etli saldrlarla yerinde hibir frsat karmadktan sonra her zaman dmann gafletinden yararlanarak az ok baar elde edilebilir. Bu durum DEVRMN MORALN YKSELTR. 5- DMANI KAIRTMADAN YOK ETMEK: Btnyle isyann tam hedefini elde etmektir. Acmak, yahut ihmal etmek yznden dman kama frsatn bulursa, yeniden silahlanp rgtlenecektir. Paris Komunas'nda grld gibi, bu sefer irtica devrime zerre kadar acmakszn en geni katliam yapacaktr. "Dman karmayp her suretle yok etmek" SYANIN ZAFERN BTNLER. Muzaffer bir devrim olan Sovyetler syan balarken, yukarki prensipleri sayan Lenin, ad geen mektubunda PRATK olarak unlarn yaplmasn ne srer: (1917 isyan iin kesin yer Petersburg idi; onun iin, teklifler en ok o yere gre yapld) 1) eriden dardan, ii mahallelerinden, Finlandiya'dan, Kronstadt'tan, Reval'den, Petersburg zerine 15-20 bin ve daha fazla kuvvet ymal. " Balca glerimizi: Filo, ii ve ordu blmlerini birbirine katmal." 2) "GAYET AZML elemanlar ('vurup krc'larmz ve ii genliini ve gene en iyi tecrbelilerimizi) azlk mfrezeler halinde ayrp, onlar araclyla en nemli olan btn noktalar igal etmeli, onlar her yerde btn ve en nemli harekta itirak ettirmeli." 3) "Ta ki hi amazcasna olsun: abcTelefonlar, Telgrafhaneler, imendifer istasyonlar, ve HER NE ZARAR PAHASINA olursa

d- Belli bal kprler... igal edilsin." "Junker (subay okulu), telgraf, telefon vb. gibi dman merkezlerini u parolalarla ve silahl, bombal ii mfrezeleri ile basmal: Dman kartmayp her bakmdan yok etmeli. " Petersburg'un kuatlmas ve bask altnda tutulmas gzel sanat ve kat cret ister."(Lenin, Sovyetler Yanna, agy., s. 26-30)

VII- PARTZAN HAREKET Partizan sava veya Partizan hareketi devrimci ete savadr. Biimce Milis mfrezelerinden farkszdr. Savan kendisi de isyanla az ok ilgilidir. yle iken gene de Partizan hareketine isyandan ayr bir yer vermeliyiz. Niin? nk, Partizan sava DORUDAN DORUYA SYAN deildir. Belki isyann ALAMET'dir. syanla gayet skca ve yakndan LGLDR. Ancak isyann kendisi deildir. Ya nedir? Bunu anlamak iin, Rusya'da yaanm byk bir denemeyi Lenin'in inceleyiinden zetlemek yerinde olur. (Lenin, Partizan Sava, Aralk 1906, c. XII, Ks. 2, s. 79-81) Her sosyal hareket gibi Partizanlar savan da anlamak iin, onun zerine nceden yrtlm hkmler ne srlmemeli, u sorulara karlk verilmelidir: 1) Bu hareket neyi temsil eder? 2) Ne gibi biimler alr? 3) Hangi sebeplerden kar? 4) Ne zaman kar? 5) Ne dereceye dek yaylr? 6) Devrimin genel gidii iinde ne anlam tar? 7) i Snfnn rgt ile nasl bir ilikisi vardr? Ancak bu sorulara karlk bulunduktan sonra kacak sonuca gre Partizan hareketinin karakteristiini yapmak elden gelir. A) Partizan Hareketinin Zaman nce 20. yzyl ile birlikte balayan Rus DEVRM'nin genel tablosu udur: 1896-1900 Yllarnda: "EKONOMK i grevleri" grlr. 1901-1902 Yllarnda: "LERLE RENCLERN politik gsterileri" balar. 1902 Ylnda: KYL ayaklanmalar ortaya kar.

1902-1904 Yllarnda: KTLE HALNDE POLTK grev gsterisi, balca kombinalarda patlak verir. (Mesela, 1902 yl Rostov, 1903 yl Yaz, 1905 yl 9 Ocak grevleri.) 1905 Ekiminde: "Btn Rusya'da POLTK ve BAR KATLI" grevler olur. 1905 Kasmnda: Bu grevler kitle halinde barikatlar ve SLAHLI SYANLAR haline gelir. Devrim dalgalannn bu genel ykselii iine bir blk asker ve kyl hareketleri de karr: Ksmi ASKER isyanlar: 1905 Haziran ile 1906 Temmuzunda oldu. Ksmi KYL isyanlar: 1905 ve 1906 gzlerinde oldu. Bylece Rus devrimi byk med ve cezir kabar patladktan sonra ezildi ve isyan yava yava eski yataklarna ekildi. 1906 Nisan ve Hazirannda: Rusya'da bar parlamento mcadelesi ba gsterdi. Rus devriminin bu manzarasna kar Rus irtica da bo durmad. Kanunlu ve kanunsuz cephelerden yrd. KANUNLU RTCA: Kitlelere kar tedip [uslandrma] seferleri ve tedip trenleri. ehir ve kylere top atei tatbikat. KANUNSUZ RTCA: Bilhassa Rus asilzadelerinin szde gizli "KARAYZLER" rgtdr. Karayzl "yzkaralar", basknlar ve pogromlar (Yahudi mlklerini talan ve tahrip etmek), Yahudileri, rencileri, devrimci ve bilinli iileri ldrmek gibi marifetler yapyorlard. Yzkaralar tedhii [terr], zlgt 1903 Baharnda Kiinef'te balad. 1906 Gznde, yani Devrimle beraber Sedlets'te bitti. te Rus partizanlar hareketi, devrimle irtica arasndaki o gizli veya ak patlam bulunan boazlama atmosferi iinde dodu. Ne zaman? Tam 1906 Ocak syan'ndan sonra. Bu tarihe bir mim koyalm. B) Partizan Hareketinin Biimi Partizan hareketi hangi biimde ortaya kt? Dorudan doruya silahl mcadele biiminde. yle ise partizan hareketi bir eit siyasi eteciliktir. Yani silahl hareket bir veya birka kiiden derlemi gruplarca yaplr. Bu gruplar ksmen devrimci rgtlere mensupturlar; ksmen, Rusya'nn baz yerlerinde, ou hibir devrimci rgte bal deildirler. Silahl mcadele iki BAKA hedef gder. Bu hedefleri birbirinden KESKNCE AYIRDETMELDR. BRNC MCADELE: Tek tek kiilerin, memurlarn lmne ve askeri polis hizmetlerine dair olur.

KNC MCADELE: Gerek kiilerden, gerek devletten para aralarn msadere etmeye [zor alma] dair olur. Para ele geince, balca yere tahsis edilir: 1) PARTYE tahsis edilenler zellikle BYK MSADERELERDR. Mesela: Kafkas'ta 200 bin, Moskova'da 750 bin ruble msadere edilmi ve bu para Parti emrine verilmitir. 2) Msadere edilen parann zellikle harcanaca yer SYAN ve SLAHLANMA alandr. 3) En sonunda, Rusya'ya has olmak zere, KLERN GEM iin gerekli olan masrafa karlk yaplan UFAK MSADERELERDR. C) Partizan Hareketinin Sebebi ve Snf z Rusya'da 1906 yl grlen partizan hareketinin biimi yle oldu. O zamanlar partizan savana kar vaziyet taknanlarn ou yle bir itiraz ne sryorlard: "Mcadele, nitelii dolaysyla iine lumpen (paavra, serseri) ve anarist olanlar da alr. Serseriler her yerde apul hevesine kaplrlar. Hele Rusya'da, 19. yzyl sonlarna doru yaylm bir Nihilist yahut Narodniki adl anarist hareketi nldr. Partizan hareketi biraz da bu elemanlarn eski tedhiiliine [terrizmine] ve Blankizme alar. Neticede terr hareketi kitleyi hareketten soutur. Bu ise, maneviyat bozucu (demoralizan) ve rgt bozucu (dezorganizan) bir ey olur." Bu itirazda ciddiye alnacak iki nokta var: 1) Partizan sava, hareketi serserilie ve anarizme dker mi? 2) Partizan sava, kitlelerin rgt ve maneviyatn (moralini) bozar m? 1- Serserilik ve Anaristlik Korkusu: Tarihi sylenen zamanda, biimde ve artlar iinde ortaya kan Partizan sava iin byle bir korku olamaz. nk, mesela Rusya'da terrizm yapan Narodniki hareketi ile Partizan hareketi grnleri bakmndan birbirlerini andrrlar. Ona ramen, ileri ve zleri bambakadr: "Eski Rus terrizmi aydn snfna mensup rgtlerin ii oldu; imdiki Partizan mcadelesini ise, genel kural olarak ii mcahitler yahut isiz iiler yrtrler." Snf olarak i Snf hibir zaman anariye kamaz. yle ise, i Snfn terrist bir harekete iten byk sosyal sebepler olmaldr-. Partizan hareketi, ileden km be kkburjuva anaristinin rpnmas deildir. zellikle ehir ve kylerde Partizan hareketi; isizliin ve aln keskinletii bir dnemde ortaya kar.

Acep bu isizlik ve alk yznden soysuzlaarak ii serserilie dek gtren bir takm kimseler mi Partizan hareketini yapyorlar? Hayr. Partizan hareketi, yalnz alktan ve isizlikten ileri gelseydi, belki onu yapanlarn ii olmalarna dahi bakmayarak, srf apul hevesine dm bir serserilik kukusu akla gelebilirdi. Ancak, Partizan hareketi hibir vakit yalnz ekonomik bir olay olmad. Yani snrl geim meselelerine bal kalmad. O ayn zamanda tam bir siyasi isyan gnlerine sk skya bal idi: "Partizanlar mcadelesinin hele Aralk ayndan sonra yaplm olmas, onun yalnz ekonomik deil, fakat siyasi krizle bal olduunu phesiz klar." Partizan hareketi, her eyden nce yenilgiye uram bir isyann kanlmaz sonucudur. Daha dorusu, Partizanlar sava isyann ikinci derece rnnden baka bir ey deildir. Onun iin: "Burada (Rusya'da) Partizanlar savan isyan artlar ile ball dnda incelemenin btn btne hakszl, bir ey retmezlii, tarihi olmay Letonya rneinde gze batar." 2- Kitlelerin rgt ve Maneviyatn Bozmak: Bu gibi iddialar soyut ve ezbere olmamaldr. Pratikten rnek getirip incelenmelidir. 1906 yl Rusya'da grlen Partizan hareketi rgt ve maneviyat bozucu oldu mu? "u devirde hareketi hangi ey daha ok rgt bozgununa uratr: rgtn dayan eksiklii mi, yoksa rgtl partizan mcadelesi mi?" Yaplan gzleyi bunu gsteriyor: "Partizan hareketi en ok Bat Ukrayna'da oldu. Oysa Sosyal Demokrat Parti rgtnn 1906 irticanda en ok bozulduu yer Bat Ukrayna deil, orta Rusya'dr. Mademki Partizan hareketinin ok olduu yerde rgt daha az bozuluyor, bundan kan netice udur: 1906 Rusyas'nda grlen Sosyal Demokrat hareketindeki rgt bozukluunun suu Partizanlar hareketinde deildir." D) Partizan Hareketini Bilinlendirmek ve Gtmek " Belli zamanda, belli artlar ve biimler iinde geen Partizan hareketi, serserilie, anaristlie, rgt ve maneviyat bozgununa uramaz" diyoruz. Bu kan, Partizan hareketinin kendiliinden doru yolda yryeceini ve her zaman amayacan gsterir mi? Elbette hayr-. Mesela: 1906 Rusyasnda Partinin rgt bozgununa uramas, pek ok yerlerde Partizan hareketinden ikyetlere yol at. Bu rgt bozukluuna Partizan hareketinin sebep olduu ileri srld.

ikyetler aslnda ve genel olarak yersizdir. Ancak bsbtn anlamsz mdrlar? Gene hayr-. Yalnz, Partizan hareketinden ikyet edilirken yanl kap alnyor. u iki baka yn birbirine kartrlyor: Acaba Partizan hareketi mi rgt bozmutur, yoksa rgt bozukluu mu Partizan hareketini sapttrmtr? Problem byle konursa, yukarki dncelerden sonra u doru neticeye varlabilir: "Hareketi rgt bozukluuna uratan gereklik, Partizan sava deildir; o gereklii ELE ALMAYI dnmemi bulunan Partinin kardr." "Bizim Partizan savandan ikyetimiz demek, isyan meselesinde Parti zaafmzdan ikyetimiz demektir." (Lenin) syann bir biimi demek olan Partizanlar savan "GENELLKLE" anormal ve maneviyat krc saymak, srf liberal bir burjuva grdr. urasn hi unutmamaldr: "Marksistler, sosyal bar alannda deil, snflarn mcadelesi alannda dururlar. Belirli, keskin ekonomik ve politik kriz dnemlerinde snflarn mcadelesi dorudan doruya vatanda harbine, yani milletin iki paras arasnda silahl mcadeleye varr. Bu gibi dnemlerde Marksistler vatanda harbi grnden yana olmak ZORUNDADIRLAR. Vatanda harbine kar yaplan her trl moral ithamlar Marksizm bakmndan vz gelir." "Vatanda harbi dneminde proletarya partisinin ideali SAVAIL PART olmaktan ibarettir. Bu tutum mutlak surette tartma gtrmez bir eydir." Yalnz akla iki ey geliyor: Sava durumu, Partizan sava, Parti iin ve kitle iin tehlikeli olmaz m? Elbet olur. 1- Parti iin Tehlike: Partizan hareketi, baz rgt ve maneviyat bozukluklarn meydana karrm. Olabilir. A m a su Partizan hareketinde deil, o harekete hazrlanmam olmaktadr. Yoksa: "Yeni tehlikeler getiren ve yeni fedakrlklar isteyen BTN yeni mcadele biimleri, o yeni mcadele biimlerine hazrlanmam olan rgtleri kanlmazca rgt bozukluuna uratr. Bizim eski propaganda mahfilciklerimiz ajitasyona geerlerken rgt bozukluuna uradlar. Bizim komitelerimiz gsterilere geme yznden maneviyat bozukluuna uradlar. Herhangi bir savata, btn askeri hareketler; bir sra, savalar arasnda bilinen ve belirli rgt bozukluuna yol aar. Bundan, hibir zaman ve hibir surette dvmemek gerektii

neticesi karlamaz. Bundan karlacak netice, dvmeyi iyice renmek (nauitsya: dvn okuluna girmek) gerektiidir, baka hibir ey deildir."(Lenin, agy.) 2- Harekete ve Kitleye Tehlike: "Denilebilir ki, Partizanlar sava bilinli proleterlerin zibidilik (ayyalk, sefihlik, srtklk, baldr plaklk) yznden alalmasna sebep olur. Bu dorudur. Ama, ondan yalnz u netice kar: i Snf partisi hibir zaman Partizanlar savan biricik yahut balca mcadele arac saymamaldr; bu ara teki tedbirlere tabi olmal, balca mcadele aralar ile uyumlu bulunmal, sosyalizmin aydnlatc ve rgtlendirici etkisini asilletirmelidir. Ve bu sonuncu artlar olmadka, burjuva topluluu iinde BTN, ama kesinlikle ve mutlak surette btn mcadele aralar, i Snfn kendisinden daha yukarda veya daha aada bulunan eitli proleter olmayan tabakalara doru gtrr ve olaylarn ileride alacaklar ilkel gidile, tahripilie, ykcla, bozgunculua, fuha varr." (Lenin, agy.) Demek, herhangi bir mcadele gibi Partizanlar savan da gerek Partiye, gerekse alkan snflara ve zmrelere tehlikeli olmaktan karmak iin balca art, onu GTMEYE VE BLNLENDRMEYE HAZIR BULUNMAKTIR. Bu hazrlk yaplmakszn zaten hibir ey yaplamaz. Tehlike var, bozgunluk kar diye Parti her davrannda glgesinden korkmaya balarsa, ilk bunalm seliyle ortalktan sprlmeye mahkm olur, yani devrimci bir parti olmaktan kar. Devrimci Partinin btn devrim tedbirleri ve aralar gibi, Partizanlar hareketi karsnda da hibir korkusu yoktur. nk, devrimci Partinin kendi kendisinden korkusu olamaz. Onun iin Lenin oportnistlere yle haykrr: "Birtakm Sosyal Demokratlar yle bildiriyorlar: Biz anarist deiliz, serseri deiliz, apulcu deiliz; biz ondan ykseiz, biz Partizanlar savan sorumlu tutarz... Byle kendinden emin bir almla bildiriler savuran Sosyal Demokratlar ne zaman grsem, kendi kendime sorarm: Acep bu heriflerin azlarndan kan kulaklar duyuyor mu? Bu adamlar sylediklerini anlyorlar m? Btn lkede YZKARALAR hkmetinin ahaliye kar saldr ve apulculuu, talancl alm yrm. Devrimin belirli bir geliim kertesinde bu olay mutlak surette kanlmaz bir eydir. lkel ve rgtsz kalan halk -ve zellikle bu yzden baarsz ve RKN (dubny) biimlerde- o olaya kar ayn silahl saldrlar ve apulu, talan tepki olarak gsteriyor."(Lenin, agy.) Bu gibi olaylar karsnda devrimciler ellerini kollarn balayp u veya bu ezberleme prensip adna ortal softa telkinlerine mi boacaktr? Hayr. in bilincini ve gdmn yiite ve zekice eline alacaktrlar.

E) Partizan Hareketinin artlar Demek Partizan hareketi mutlak soyut ve genel olarak iyi yahut kt damgasyla damgalanamaz. O da hayatn, devrimin iinden km bir dvme biimidir. Bu biim dv ancak yerine gre ve zamanna gre "amaca uygunluk" bakmndan eletirilebilir. Gerici "Yzkaralar" halka ete saldrlar yaparken ona kar tepki gsteren halkn misliyle karlk vermesi, Partizan savandan baka trl yaplamaz. Bu uurda srf kuru teori olarak genlerle kar karya geip "anarizm " lafn edenler, "kendini beenmi ukalalar"dan baka bir ey deillerdir. Her eyde olduu gibi burada dahi mihenk ta; Partizan hareketinin pratiidir. Partizan hareketinin yerinde bir davran olmas iin, bir prensip artlar, bir de uygulama artlar vardr: a) Prensip artlar: Aadaki saydmz balca noktalar Partizan savann gz nnde tutulmas gereken prensip artlardr: 1- Ekonomik Kriz art: Mesela isizlik ve alk keskin biimler almtr-. 2- Siyasi Kriz art: Mesela gericilik halka kar azgn ve silahl saldrlara girimitir, kanunlu kanunsuz etecilie balamtr. O srada isyan ya balamtr yahut bozguna uramtr-. 3- nc Snf art: Hareketin zn i Snf temsil etmelidir. Genellikle alan tabakalar temsil etmelidir. nk, ancak alnteri ile alan insan avantre [maceraya] en az kaplan insandr. Partizan hareketi, gerekince, esas bakmndan hakldr. Bu tartma gtrmez. O zaman dnlecek nokta hareketin MERU olup olmamas deildir. Dnlecek tek ey devrimci keif kolunun (ncnn) bu ie HAZIRLIKLI olup olmamasdr-. 4- Hazrlk art: Partinin harekete verebilecei sosyaliste BLN ve RGT kertesidir. Eer bu bakmdan Parti kendi gcn yeterli gremiyorsa, srf hazrlksz oluu yznden "BAZI YERLERDE" bu "LKEL (stihnny) MCADELE" den vazgeilebilecei dnlr. b) Uygulama artlar: Partizan hareketinin yukardaki prensiplere uygun gelen artlar bir arada bulununca, Partizan savann eylem olarak yrtlmesine sra gelir. Partizan dvnn iki hedefi vardr: 1) EKS (ekspropriasyon: Msadere), 2) TERR (Tedhi: Z l g t ) . Bu iki noktada nasl hareket edilecek?

Elbet yaplacak davranlar geliigzel olamaz. Bir sra artlara baldr. Gerek sosyalistlerce savunulacak Partizanlar hareketinin 'eks' yaplmas 'eks' yaplmas olmak ve genel tavsiye ve olarak kabul edilmez, edilemez; artlar yle kurallatrlmtr: "Kii zenginliklerinin maliye RINA zenginliklerinin tlenmez.

Yalnz PART KONTROL altnda hareketleri, artlarla 1) Geni mak; 3) Proletarya mak..." (Lenin, glerinin agy.) bo hkmet zorbalarna OLUNUR: kitlelerin

aralar SYAN HTYALATerr biiminde Partizan Yzkaraclara kar, bu

tahsis edilmek artyla KABUL EDLR. AKTF TAVSYE

durumunu hesaba

katmak; dikkat gz altnda tut-

2) Verili yerde

ii hareketinin

artlarn

yere

israf edilmemesi iin

kayglan-

Yukarki kural tekrar edelim. BRNC ART: TARAFSIZ KLERE DOKUNMA: ster msadere-eks, ister terr, genel olarak geliigzel kiilere kar yaplamaz. Baya ekyalktan Partizan hareketini ayrt edecek birinci yan budur. Ekya her rastlad mlk ve paray apul eder, her nne gelen kimseyi, zengin fakir, zalim mazlum ayrd gzetmeksizin ezip ldrebilir. Partizan hareketi hi phe yok, fakir ve alkan alt snflar ve tabakalar adna yaplr. Ancak bir insann hatta srf zengin tabakalara mensup olmas dahi, Partizan hareketi tarafndan mutlaka msadereye ve zlgta uratlmasn gerektirmez. nk Partizan sava, nce dorudan doruya snflar kaldracak muzaffer bir devrim hamlesi henz deildir. ok defa bozguna uram bir isyann rndr. tede btn imtiyazllarn mlkiyetleri ve stnlkleri sapasalam dururken, onlar iinden yalnz die gre olan birka tanesini mlknden etmek ve zlgta uratmak i deildir. Ondan sonra, asl partizan hareketinin amac; azgn gericilie kar dvmektir. O gericilik hareketini eylemde krklemeyen bir zenginlie ve bir rgte; o gericiliin iinde rol oynamayan elemanlara kar harekete gemek, mcadeleyi amacndan uzaklatrr-. Partizan hareketinin bilinci, soyluluu ve baars bu birinci artla balar. Can alc gerekler bir yana braklmak artyla, bu birinci arta uymak sosyalizmi anarizmden, serserilikten, ekyalktan ayrt eden balca farktr-.

KNC ART: MSADERE ARTI: Genel olarak GERC RGTLER ve zellikle GERC DEVLET hazinesini ve parasn msadere etmek de, uluorta tavsiye olunmaz. Byle bir msaderenin yaplabilmesi iin balca iki arta uyulmas gerekir: 1- Msaderenin Parti Kontrol Altnda Yaplmas, balca arttr. Msadere edi tarz Partinin sorumluluu altnda yrtlmelidir. Msadere edilen eyin santimine dek hesab Partiye verilmelidir. 2- Msaderenin rn syan htiyalarna Harcanmaldr. Mademki Partizan hareketi dorudan doruya isyana baldr, her mcadele gibi onun da amac devrimi zafere ulatrmaktr. Onun iin, Eks (msadere) rnlerinin tahsis edilecei yer isyandan bakas olamaz. NC ART: ZILGIT ARTI: Bir insann srf kafasnn ii gericidir diye, yahut kendisi srf hkmete mensuptur diye adam zlgtlamak olamaz. Ezilecek balar; ya HKMET ZORBALARI yahut AKTF GERC olanlardr. Devrimcilere kar ikence ve zlgt metotlar kullanan zorba memur, bilfiil saldrlara ve tecavzlere girien gerici kimse temizlenmeyi hak etmitir. Ancak zlgt metodu da gene her zaman, her yerde geliigzel kullanlamaz. Kullanlrken, balca u nokta her zaman gz nnde tutulur: 1- Kitlelerin durumuna baklr. Yani yaplacak zlgt hareketi GEN YIINLAR ZERNDE ne gibi etkiler ve yanklar uyandracak, bu hesaplanr; eer o etkiler ve yanklar devrime yarayacaksa, kitlelerin devrim iin duyduklar sevgiyi ve eilimi arttracaksa, zlgt yerinde olur, yoksa yapt iyilik rktt kurbaaya demez. 2- Snfn durumuna baklr. Belki terr, kitle psikolojisince ho grlebilir. Ancak i Snfnn hareketi bu davrantan olumluca ve olayca faydalanacak m? Onu da hesaba katmaldr. Eer yaplan zlgtla ii hareketinin nne dikilmi bir engel kalkyor ve hareket ilerliyorsa, terr yerindedir. Yoksa, harekete engel karacak zlgt yaplmamaldr-. 3- Keif Kolu (nc)nun durumuna baklr. Z lgt yapacak olan g, i Snfnn belirli bir rgt ve belirli elemanlardr. Eer o rgt ve elemanlar zlgttan baka ilerde ve yerde daha yararl, daha verimli olarak kullanlacaksa, onlar bu gibi hareketlerde israf etmek yersizdir. Astar yznden pahal gelecek zlgta girimemek doru olur.

ALTINCI BLM GEC DEVRM HKMET syan baaryla sonuland. Devrimi ayakta tutmak iin geici (gelge) bir devrim hkmeti kurulur. Bu geici devrim hkmeti nedir? Ve proletarya devrimcileri onunla nasl ilgilenirler?

I- TOP DEL, GEREK PROSE [SRE] Proletarya devrimi sosyalist topluluun kurulmasna varacaktr. Ancak, kapitalist iktidar yklr yklmaz, hemen sosyalist bir dzen kurulabilir mi? Hay r. Kapitalizm SAF, tertemiz, iki snftan derleik bir toplum deildir. Orada balca ii ve patron snflarndan baka, birok tabaka ve zmreler bulunur ve bunlar hatta ou lkelerde byk ynlar tekil ederler. Topluluu sosyalizme gtrmek, toplulukta sosyalist bir idare kurmak sz konusu olunca, btn o snflarn, tabakalarn ve zmrelerin ilikileri gz nne gelir. Ancak o ilikilerden karlacak olan sonular, varlmas gereken amaca hangi yoldan gidileceini ve bu gidiin artlarn bize bildirir. "ar devrildi, yaasn ii hkmeti" diyen Trotskistler ve benzerleri hayal kurarlar. Topluluk yapsnn, kkburjuva rpnmalaryla, bir sihirbaz denei vurula bugnden yarna her eyin deieceini umarlar. Bunlar yenilgiye adanm tehlikeli demagoglardr. Ciddi Proletarya Devrimcileri; Tarihncesinin kehanetleri, byclkleriyle tarihin yrmemi olduunu ve yryemeyeceini iyi bilirler. Sosyalizme varlncaya dein ve varabilmek iin bir sra basamaklardan ykselmek gerekir. Mesela: 1871 Fransas'nda patlak veren isyanla PARS KOMUNASI denilen bir devrim hkmeti kuruldu. "Fakat, bu Komuna'nn dorudan doruya hedefi tam sosyalist devrim olabilir miydi? Geri Genel Konsey'in Komuna zerine yaynlad nl Bildiri'sinde, phesiz Marks tarafndan yle deniliyordu: Komuna snf egemenliine dayanak olan burjuva ekonomi temellerini kertecek manivelay kullanmak zorunda idi." Ancak, ayn Bildiri yle devam ediyordu: "i Snf Komuna'dan MUCZELER STEMYORDU, o herhangi bir topiyi de hemen gerekletirmek zorunda deildi. O (i Snf) diyordu ki, kendi kurtuluu iin ve sosyal yaantnn daha yksek biimlere erimesi iin... b-

tn bir sra tarih proseleri [sreleri] amak gerektir; bu sreler insanlarn gerek artlarn, gerek niteliklerini tamamyla deitirmek zorundadr. Komuna birtakm lkleri gerekletirme avcl yapmaz (neznalas); o sadece daha nceden var olup yklan kapitalizmin gsnde gelimi yeni topluluk elamanlarnn kurtuluunu baarmak zorundayd." (Lenin, Paris Komunas ve Proletarya Diktatrlnn Grevleri, 1905, c. VI, s. 281)

II- PROLETARYA DKTATRL Mesele bylece konulursa daha iyi anlalr. Sosyalizme varmak iin bir ara geit devri gereklidir. O geit devrinin dardan baknca pek korkun grnen (ve burjuvazi ve kkburjuvazi tarafndan domuzuna smrlen) nl bir ad vardr: "PROLETARYA DKTATRL"!.. Ne var ki, bu deyie giren "diktatrlk" szc gerekte her trl diktatrln tam tersi ve zttdr. Onun iin buna "PROLETARYA DEMOKRASS" adn vermek daha doru olur. Ancak, imdiye dek azlarda dolaan demokrasi, bildiimiz burjuva demokrasisidir. Kkburjuva azlarnda bu demokrasi ylesine kepaze edildi ki, onun yerine geecek bir dzen idaresine yeniden "demokrasi" demek, o idareyi nceden ktlemek olabilirdi. i devrimi ile doan devlet biimine niin "Proletarya Diktatrl" diyoruz? nk halk ounluu, burjuvazi zerine, burjuvaziye siyasi hak vermeksizin egemen olur ve burjuvaziyi SINIF OLARAK ezer. Oysa, burjuvazi her lkede aznln aznldr. Ezici ounluk emeki halktr. yle ise, ounluun aznl ezmesine diktatrlk denilebilir mi? Herkesin bildii demokrasi, azln oklua uymas demektir. Azln okluu ezmesi dpedz diktatrlktr. Onun iin burjuvazi tarihte kendi diktatrln, yani bir avu adama ounluu ezdiriini aka yrtrse buna "diktatrlk" adn verir. Bu diktatrl bir takm uyutucu kurallarla maskeleyebilirse, "demokrasi" diye yutturur. Bu yzden burjuva ak diktatrlne "K DKTATRL" ad verilmek icap eder. i Snfnn btn kitlelerle iktidara gelii, yeryznde ei grlmemi demokrasinin gereklemesidir. Ona ramen gerek sosyalistler proletarya demokrasisine "i Snf Diktatrl" diyorlar. Kapitalist lkelere bakalm. Orada burjuva denilen bir avu adam kendi lkesinin azl iken, snf olarak byk halk ounluu stnde smrsn ve egemenliini yrtr. Bu dzene "demokrasi" adn verir. Gerekte kapitalist dzeninden daha kyasya diktatr sistem

olamaz. Bununla birlikte bir yol harclem olarak "demokrasi" burjuva rejiminden ibaret saylmtr. Byle bir durumda demokrasi szc yerine, okluun azl ezdii, ama bunu aka ve merte yapt rejime "diktatrlk" ad verilmitir. Proletarya diktatrlnn bir karakteristii de, devrim hkmetinin ve devletin ncln i Snfnn yapmasdr. Zaten "i Snf Diktatrl" deyiminin i anlam bu karakteri gze arptrmaktr. i Snf ncl, btn teki alkan zmre ve tabakalar ne smrr ne de ezer. Ama bu tabakalar, binlerce yl srm snfl toplumda, hele parlak bir medeniyet kurmu olan kapitalist dzeninde, burjuva demokrasisine ve snfl toplum gelenek greneklerine kr krne kaplmtr. Bu aldatlm ve uyutulmu byk ynlar, kendi insan kurtulular iin eski sosyal illetlerden syrmak gerekir. Bunu da en iyi yapacak g, i Snfnn igds ve bilincidir. Burada "diktatrlk" biimiyle grlen i Snf ncl; hasta olan ocua, annesiyle hekimin kollarn tutup ila iirmelerine benzer. ocuun kurtuluu iin biraz da zor kullanalm. Bu ila iirmeye "diktatrlk" ad verilebilir. Proletarya diktatrl bir bilim deyimidir. Onun hayattaki karl ve biimi nedir? Proletarya diktatrl denilen olay, hayatta balca iki nl biimle kendini gsterir: 1- 1871 Fransz byk devrimindeki PARS KOMUNASI, 2- 1917 Byk Rus Devrimi'ndeki SOVYETLER B R L . Bilimcil Sosyalizmin proletarya diktatrl dedii, bu iki byk devrimin hkmetlerinden baka bir ey deildir. Nitekim Marks, "Fransa'da Sava" eserini anlatrken, Geici Komuna hkmetinde halkn gsterdii korkun denecek lde demokrasiyi btn rnekleriyle verdikten sonra, karsndakilere, yani burjuva savunucularna yle haykrr: "Proletarya Diktatrlnn ne nuz? te o Paris Komunas'dr." olduunu mu renmek istiyordu-

Proletarya diktatrlnn birinci adm Paris Komunas, ikinci adm Sovyetler'dir. "Sovyetler iktidar, proletarya diktatrl geliiminin ikinci evrensel tarihi adm veya safhasdr. Birinci adm Paris Komunas oldu." (Lenin, Avrupa ve Amerika Yoldalarna Mektuplar, 24.01.1919, c. XVI, s. 7) Marks'n "Fransa'da Vatanda nsz "n yazan Engels, yle der: Harbi" eserine "nc

"Bu son zamanlar, filistenler (ikiyzl kaba burjuvalar) gene proletarya diktatrl szyle dehete dmeye baladlar. Ey tkrldm

baylar. O diktatrln ne olduunu mu anlamak istiyorsunuz? Paris Komunas'na baknz. te o PROLETARYA DKTATRL idi." Lenin, nc Enternasyonal'in A Sylevi'nde, btn dnya ii ve halk temsilcilerine yle dedi: "PROLETARYA DKTATRL: imdiye dek bu sz kitleler iin Latince bir szd. Sovyet sisteminin btn dnyaya yaylmas sayesinde, o Latince sz btn yeni dillere tercme edildi. Proletarya Diktatrlnn pratik biimi ii ynlarnca bulunmu bir ocuktur." (Lenin, Komntern'in Birinci Kongresinde A Sylevi, 02.03.1919, c. XVI, s. 35) "Proletarya Demokrasisi" bu idi ve bunun nasl bir demokrasi olduunu, yani diyalektik momentiyle nasl bir diktatrlk olduunu Lenin yle anlatt: "Proletarya Demokrasisi, btn burjuva demokrasilerinden milyonlarca defa daha demokratiktir. Sovyetler iktidar TM DEMOKRATK BURJUVA CUMHURYETLERNDEN milyonlarca defa DAHA DEMOKRATKTR." (Lenin, Proletarya Devrimi ve Dnek Kautski, 1918 Eyll-Ekim, c. XV, s. 461-462) Sovyetler iktidarnn ne olduunu daha ayr blmde ayrntlaryla greceiz.

III- VE KYL SINIFLARININ DEMOKRATK DKTATRL Yukardaki sylenenlere gre, Paris Komunas proletarya diktatrlnn ilk biimi ve tipidir. Ancak Paris Komunas, zerinde aynen kopya yaplacak kusursuz bir model deildir. Zaten hayatta btn sosyal olaylar iin kusursuz model aramak, softalktan baka bir ey deildir. Paris Komunas, stelik, kanl bir biimde yenilgiye uramtr. Onu aynen kopya etmek, yenilgiyi gze almak olurdu. yle ise, Paris Komunas'ndan gerekli dersleri almak baka eydir, onu kopya etmek baka eydir. Proletarya diktatrl Paris Komunas'nda birinci adm atmasa idi, phesiz, ikinci adm Sovyetler Devrimi o denli bilin ve baar ile gerekleemezdi. Ancak, her balang gibi, Paris Komunas admnn da hem yanllar hem de unutulmaz doru dersleri oldu. Bir yandan yanllar ile ackl tler veren Paris Komunas, te yandan Proletarya Diktatrl adna gerekli yepyeni biimler ve parolalar yaratt. Ondan sonra gelen ikinci admda, Paris Komunas'nn ileri parolalar ve biimleri ele alnarak yanllardan saknmak becerildi. Komuna'nn yanllar nelerdir? Komuna'nn parolalar nasl alnmaldr? Bu iki ynde zetler verelim. A) Komuna'nn Yanllar: Balca noktada toplanr: 1- Paris Bankas'na Dokunmamak: 1871 Paris Komunaclar, burjuva demagoglarnn palavralarna gereinden ok aldrm masum ocuklar idiler. Kendilerinin apulcu olmadklarn, paraya gz dikmediklerini ispatlamak istediler. Byle lkc bir temizlikle, Paris Bankas'nn hazinelerine el dedirmediler. Oysa Paris Bankas ne idi? Aslnda Fransa Halk'nn emeinden alnp biriktirilmi bir zenginlikti. Onu Komuna'ya mal etmek, halktan arlm deerleri halka sunmakt. Yani hrszlk mal yakalayp asl sahibine geri vermekti.

Paris Bankas'nda yatan paralar Komuna'ya mal etmemek yznden, nce devrim hkmeti kendisi iin gerekli maddi garantiyi ve temeli bulamad. Ondan sonra, imknszlklarla kvranp ezildii zaman ise, zerine ken gerici hkmet o dokunulmam Banka'nn hazr parasn eline geirdi ve o parayla iileri kurunlatt. 2- Versay zerine Yrmemek: Paris Komunas ilan edildii zaman, Komunaclar gene inanlmaz derecede ar bir yksek vicdan soyluluu gsterdiler. Btn gerici devlet adamlarnn kollarn sallayarak Versay'a ekilmelerine msaade ettiler. Bu eski kurtlar Versay'a gider gitmez, frsat bulduka ellerinden gelen ajitasyonu yapmakla kalmadlar; ellerine den Komunac esirleri, balkonlardan lk atan ssl madamlarnn gzleri nnde ikence yapa yapa ldrttler. Onlar susturmak ve yaptklar ikenceleri durdurmak iin zerlerine yrmek, yakalanan kodamanlara misliyle karlk vermek gerekiyordu. Komunaclar, masum ocuk yreiyle kardekan dkmek istemediler. Az sonra, zaman kazanan ve memleketteki kyl ynlarn, tara halkn binbir kancka yalanla aldatan gericiler kuvvet buldular. Kendileri Versay'dan Paris'in zerine silahl yry yaptlar. Komunaclar, bu yryn bile ilk gsterilerini sonuna dek kovalamaya tenezzl etmediler. Gericiler, dman yabanc Alman kuvvetinden destek alarak Paris'e baskn yapt zaman, on binlerce iinin ve fakir halkn kann gz krpmadan dkmeyi bildiler. Fransa'nn yllarca belini dorultamayaca biimde sanayiini baltalamak pahasna, uzman iileri kltan geirdiler. 3- Ak Program Olmamak: Komunaclar, insan kardelii ve sosyal eitlik gibi prensiplerle yola kmlard. Bu prensipler doru idi. Ancak, nasl uygulayacaklard? Herkesin, hele kara ynlarn anlayaca biimde prensiplerini programlatramamlard. O yzden halk iinde yeterli birlik ve bilin doamad. Tara ahalisi Paris'le, kyl snf i Snfyla skca balanamad. Halkn blmllnden yararlanan gericilik, parala ve egemen ol parolasyla halk birbirine drp devrimi bodu. Btn bu ve benzeri yanllar, ikinci adm olan Sovyetler Devrimi zamannda yaplamazd ve yaplmad.

B) Komuna'nn Parolalar: Paris Komunas'nn yanllarn tekrarlamak, onlardan kan dersleri anlamaya yetmez. Komuna'nn parolalarn da kavramak ve ona gre benimsemek gerekir. Mesela; Komuna'nn parolas HALK DEVRM idi. Halk kimdir? i ve kyllerdir. te bu parolay her lkenin kendi snf ve politika yapsna gre uygulamas gerekir. "Komuna'nn parolalarn sersemce tekrarlamamal." Mesela, devrim Rusya'da olurken, "Rus artlarna uyan pratik parolalar" bulmaldr-. O parola: "Proletaryann ve kylln devrimci, demokratik diktatrldr." (Lenin, Paris Komunas ve Proletarya Diktatrlnn Grevleri, 1905, c. VI, s. 283) Proletarya diktatrlnn lkden hayata getii yerde, kyllk ounlukta olduu srece, i Snf devrimi kyl devrimi ile el ele yrr ve bu iki devrim hareketinin el ele vermemesi yalnz devrim dmanlarn gldrr. Mademki kyl devrimi deyince DEMOKRAS, ii devrimi deyince PROLETARYA DKTATRL akla geliyor, yle ise bu iki snfn ortak kurtulu hareketi, yani gerek HALK DEVRM, ancak DEMOKRATK DKTATRLK biimini alabilir ve o biimde baar kazanr-. Kyl devrimiyle ii devriminin el ele vermesi ancak iktidar almak iin olur. Yoksa iktidarsz devrim olamaz. Hem kyl devrimini istemek, hem kyl snfnn iktidara gelmesinden rkmek, netice bakmndan kyl devrimini istememektir. Onun iin, i Snf ile kylln devrimci demokratik diktatrl parolasn en canl biimiyle temsil eden iktidar SOVYETLER KTDARI oldu. Ancak Sovyetler bu parolay aka programlatrd ve somuta hayata geirmeyi bildii iin baar kazand. Baz oportnistler kendilerine ar basan devrim korkaklklarn rtmek iin, kyl devriminin ii devrimine, demokratik devrimin proletarya diktatrlne zt olduunu ne srerek, kyll ie katmann tehlikesinden sz ettiler. kinci Enternasyonal'in ve Menevikliin sapklar, devrimin diyalektiini unutarak, ztlksz hareket beklemek yolunda devrimi inkr ettiler. Bylece, bir szlerini teki szleri rtt. Mesela: "Plekhanov, Tarm devriminden korkmamak gerektiini syler. Oysa zellikle devrimci kylln iktidar ele geirmesinden korkmak, tarm devriminden korkmaktr. Eer tarm devriminin zaferi,

devrimci halk tarafndan iktidar mevkiinin ele geirilmesi demek deilse, tarm devrimi bo laftr." (Lenin, RSDP'nin Stockholm Kongresinde Tarm Meselesi zerine Alnan Kararlar Sylevi, 1905 Mays, c. IX, s. 417- 418) Bu bakmdan, tarm devrimini kyl devriminden ayrmak, her ikisini kmaza sokup, i Snf devrimini baarszla uratmak olur.

IV- GEC DEVRM HKMET NEDR? Sosyalizme gei kprs olacak Proletarya Diktatrl, kylnn ounlukta olduu lkelerde i Snfnn ve kylln devrimci demokratik diktatrl adn ald. Bu geit devrine girmek iin, isyan baar kazanr kazanmaz bir hkmet kuruldu. Buna "Geici Devrim Hkmeti" denildi. Geici Devrim Hkmeti de, en sonunda; Proletarya diktatrlnn tm deil, ancak bir balangcdr-. "Fakat diktatrlk var, diktatrlkk var."(Lenin) Proletarya diktatrldr diye, Geici Devrim Hkmeti srf proleterlerin, yani i Snfnn temsilcileriyle ve srf sosyalistlerle mi kurulur? Hayr. Geici Devrim Hkmeti, btn alan halk snflarnn ve zmrelerinin ortak bir iktidar aygtdr. Mesela, Paris Komunas'na bakalm: "O (Paris Komunas), dpedz (nastoryai) ve tertemiz (saf: ar) bir proletarya diktatrl, yani yelerinin yaps ve pratik grevlerinin karakteri ar sosyal demokrat olan bir proletarya diktatrl olabilir mi? Hibir vakit ve kesinlikle olamaz. Paris Komunas'nda bilinli (hem de ancak AZ OK bilinli) proleterler, yani Enternasyonal yeleri aznlkta idiler; hkmetin ounluunu kkburjuva demokrasisinin temsilcileri tekil ediyorlard." (Lenin, Paris Komunas ve Proletarya Diktatrlnn Grevleri, 1905, c. VI, s. 279) Tpk bunun gibi, 1917 ylnn ilk gnlerinde kurulan Sovyetler rgt iinde dahi nceleri bilinli proletarya temsilcileri, yani Bolevikler azlktlar. ounluk, Meneviklerle Sosyalist Revolusyonerler'de idi. Geici Devrim Hkmeti, bir bakma ve bir yandan sosyalist dzenine varmak iin demokratik burjuva devrimini de sonuna dek gtrr. Ne var ki, bu olay, yani Geici Devrim Hkmetinin demokratik burjuva devrimini son kerteye dek gelitirmesi, Paris Komunas'nn yahut Sovyetler ktidarnn bir burjuva devrimine alet olaca sonucunu kartamaz. O gidi yalnz sosyalizme doru yrrken yolun stnde rastlanan btn eski rejim artklarn; gerek Derebeyi, gerek Burjuva gericilik elemanlarn devrim metotlaryla temizleme konadr-. Onun iin, Meneviklerin zannettikleri gibi, Sovyetler Devrimi GENEL OLARAK bir burjuva devrimi deildir. 1905 Nisan-Mays Menevik Konferans yle karar almt: "Geici Hkmet... u burjuva devriminin grevlerini gerekletirmeyi zerine alr."

Bu efendilere kalrsa; i Snf nce devrimi yapacak, sonra boyun kesip iktidar burjuvaziye teslim e d e c e k . O gibilere yle karlk verilebilir: "Siz meseleyi 'tarihe' gzden geirmek isterseniz, grrsnz ki; herhangi bir Avrupa lkesinin rnei oportada ve aydnlktr. Orada tamamyla 'gelge' olmayan bir sr devletler burjuva devriminin tarihe grevlerini gerekletirirler. Hatta devrimi yenmi hkmetler bile, o yenilmi devrimin tarih grevlerini gerekletirmek zorunda kalrlar." Mesela: 1789 yl Fransa'da burjuva devrimi "Kurucular Meclisi" biiminde balad. 1791 yl "Yasama Meclisi" gnlerinde devrim ilerledi. 1792 yl "Konvansiyon" Meclisinin ilk devrimci dneminde, yani 1793 yl asl BYK adn almaya layk olan Fransz Devrimi, demokrasi devrimini sona erdirmek iin tarihte rnei grlmemi hamlelere giriti. Dokuz Termidor gn (27 Temmuz 1794), Ordu'nun gericileriyle anlaan Jirondenler, Doksan devrimcilerini ezdiler. En sonunda burjuva gericilii ylesine ald yrd ki, Napolyon tipinde bir serseri zpkt, burjuvazinin esiz rneksiz kahraman kesildi. Msr'da Osmanl'dan dayak yedi, kaarak Paris'te 18 Brmer hkmet darbesini yapt. Bu bozgun temsilcisi darbeci hokkabaz general, koskoca Fransz milletinin bana imparator diye bela kesildi. te btn bu kerte kerte "devrimi yenmi hkmetler", hi de devrimin hkmetleri saylamazlard. yle iken, "yenilmi devrimin tarihi grevlerini gerekletirmek zorunda" kaldlar. Demek tarihte burjuva devrimi ile devrim hkmeti birbirine kartrlamaz. Devrim hkmeti, burjuva hkmetinden uurumlarla ayrlm bambaka bir gerekliktir. "Bununla birlikte, 'Geici Devrim Hkmeti' sizin sylediinizden bakadr. Devrim devrinin hkmeti denilen ey, devrilen hkmetin yerine dorudan doruya gemi ve halk isyanna dayanm (yoksa halkn stnde herhangi temsil mmessillerine dayanan deil) bir hkmettir. Geici Devrim Hkmeti, devrimin zaferi uruna, devrim dman (kontrarevolusyoner) teebbslerin durmakszn giderilmesi uruna yaplan mcadele organdr. Yoksa hibir zaman; genel olarak burjuva devriminin grevlerini gerekletirmek organ deildir."(Lenin, Demokratik Devrimde Sosyal Demokrasinin ki Taktii, Temmuz 1905, c. VI, s. 323) Btn bu geici devrim hkmeti zerine sylenenlere gre, o hkmetin tanmlanmas u iki szle zetlenebilir: 1- Herhangi bir meclisin kararna deil, "DORUDAN DORUYA HALK SYANI"na dayanarak kurulmu hkmettir. 2- Burjuvazi iin deil, proletarya devrimi iin ve halk devrimi adna her trl "KONTR-REVOLUSYONER TEEBBSLER DURMAKSIZIN GDEREN" hkmet GEC DEVRM HKMETDR.

V- GEC DEVRMC HKMETN GREVLER VE KARAKTER Geici Devrimci Hkmet; iilerin ve kyllerin demokratik diktatrln gerekletirmek iin ne yapar? Hemen sosyalizmi uygulamaya m geer? Hayr. Biliyoruz ki, kyllk sosyalist bir insan yaps tamaz. Sosyalizme girmek iin gerekli hazrlk ve eitimden gemelidir. Onun iin, devrimci hkmet, sosyalizmden daha gerek ve gereki bir sra grevlerle ykmldr: "Komuna'nn yrrle geirecei gerek grevler her-eyden nce sosyalist grevler deildir; bizim asgari (minimal) programmza giren demokratik diktatrl gerekletirmek zorundadr." (Lenin, Paris Komunas ve Proletarya Diktatrlnn Grevleri, 1905, c. VI, s. 282) Demek, Geici Devrimci Hkmetin birinci grevi: Sosyalist Partisinin "asgari program"n gerekletirmektir. Bunu baarabilmek iin: "O hkmet kendi kkeni ve z karakteri bakmndan halk isyannn organ olmaldr. Formel tahsisi (grevlendiri) bakmndan tm halkn kurucular meclisini arma aygt olmaldr. Faaliyetinin ierii bakmndan, istibdata kar isyan etmi halkn yararlarn garanti etmeye elverili olan biricik proletarya demokrasisinin asgari programn gerekletirmelidir." (Lenin, Demokrasi Devrimi ve Sosyal Demokrasinin ki Taktii, s. 312-313) Onun iin, Geici Devrim Hkmetinin u karakterlerini bir daha tekrarlayalm: 1- Devrimci hkmet SYANLA DOACAKTIR. 2- Devrimci hkmet halkn KURUCULAR MECLSN aracaktr-. 3- Devrimci hkmet ASGAR PROGRAMI uygulayacaktr-. Bu karakteri tayan devrimci hkmetin grevleri o karakterinden kaynak alp kar. "Devrimci hkmet "halk" ykseltmeye ve desteklemeye (padniyat) ve halkn devrimci faaliyetini rgtlendirmeye mecburdur." Halk tutmak, rgtlendirmek iin neler gerekir? En bata ve mutlaka u artlar gerekir:

1- Halkn sempatisini kazanmak, 2- Btn halk enerjisini d e r l e m e k . nk halk kendi enerjisiyle ve kendi girikinliiyle kendi kendisini koruyacak ve ykseltecektir. Halkn o seviyeye gelmesi iin isyanla doan geici devrimci hkmet, u 6 maddeyi derhal uygulamak zorundadr: "1) Tm halkn kurucular meclisi; 2) Halkn silahlanmas; 3) Siyasi hrriyet; 4) Ezilen ve hukuku tam olmayan halkn kurtuluu; 5) Sekiz saatlik ign ve 6) Kyl devrimi komiteleri." (Lenin, Geici Devrim Hkmeti zerine, 1905 Mays, c. VI, s. 270) Demek Geici Devrim Hkmetinin ilk alaca karar ve yapaca i unlardr: 1- HALKI silahlandrmak, 2- EZLEN YIINLARA tam siyasi hrriyet ve kurtulu rgt salamak, 3- Y sekiz saatlik ignne ve benzer dileklerine kavuturup rgtlendirmek, 4- KYLYE devrim komiteleri k u r d u r t m a k . Bu drtbal i olduktan sonradr ki, sra KURUCULAR MECLS'ni armaya gelir. Geici hkmetin "GEC"lik karakterini kaldrmak iin halk ve esasl bir ANAYASA (Konstitsyon) getirip kanunlatracak olan kurul KURUCULAR MECLS'dir. Geici hkmet onu aracaktr. Bu Kurucular Meclisi'nin bir gzba olmamas iin u artlar yerine getirmesi gerekir: 1- Kurucular Meclisi; "TM HALKIN" temsilcisi olacaktr. Yani, akl banda; kadn-erkek, yerli-yabanc, lim-cahil. bir lkede yaayan BTN ALIAN HALK TABAKALARI orada szcsn bulunduracaktr. Byle bir mecliste her trl meslek, mezhep, doktrin, rk, milliyet vb. farklar gzetilmeksizin; iiler, kyller, esnaflar, aydnlar, askerler vb. temsilcilerini bulunduracaktr. Devrimci Kurucular Meclisi; dorudan doruya, aracsz, BR DERECEL SEMLE kurulacaktr. 2- Devrimci Kurucular Meclisi; "SYAN ETM HALKIN YARARLARINI GARANT" edecektir. Bunun iin de, burjuvazinin ezberlettii sahte demokrasi tuzaklar ortadan kaldrlacaktr. Devrime kar koyanlar, gerici snflar, burjuvalar ve aalar ve sadk beki kpeklerini siyasi haklardan yoksul klacaktr. Yalnz devrimi baaran kitlenin zaferlerini, yararlarn kanunlatracaktr-. te asgari programn uygulama prensipleri o kanunlar olacaktr-.

VI- GEC DEVRM HKMETNE KATILMALI MI? Geici Devrim Hkmeti; ne tam sosyalist, ne tam proleter bir kurulutur. inde kkburjuvazi de rol oynar. Byle bir hkmete i Snfnn z partisi katlmal mdr? Yukardaki saydmz karakterlere uyan bir devrim hkmetine elbet katlmaldr-. Bazlar bunun tersini ortaya srerler. Biz mademki alt ynlarn szcsyz, yle ise her eyi hep aadan yukarya doru yapmalyz. Yukardan yaplacak iler, burjuvakri, yani iveren snfnn yapt gibi, aa, bey ve efendi yordamyla yksekten ferman vermek olur, vb. demeye getirirler. Nitekim, Bakunin de: "Her ey aadan yukarya rgtlendirilmeli ve gdlmeli" derdi. Ancak biz biliyoruz ki, byle tek yanl iler ve tek yanl dnce ve davranlar burjuva mantna, gerici yobazlna ve kkburjuva ham sofuluuna dayanr. Proletaryann diyalektii; her hareketi, her yanndan ve her biimde ele almay ngrr. Onun iin, "HER EY AAIDAN" laf, devrimi srf gericiliin diine uygun bir durumda, clz ve savunmasz brakmann ukalaca ve haince felsefelemesidir. Tarihte grlm Bakunincilere, anaristlere yaraan devrim gsterili bir devrim dmanldr. "Her ey aadan prensibi anariste bir prensiptir." (Lenin, Geici Devrim Hkmeti zerine, s. 229-230) Anarist prensipleri, devrimci grn altnda i Snfn dncesiz, kafasz brakmak ister. Bu kt eilimin kkleri gerekte i Snfnn devrimci rolne bir trl inanamamaktan ileri gelir. "3- Burjuvazi ile birlikte geici devrim hkmetine katlmay Sosyal Demokrasinin kabul etmemesi, o gibi her trl katln i Snfna ihanet demek olduu prensibi, anarizm prensibidir." Bu prensip; "2- Her demokratik devrimde proletaryann vazifeleri, i Snfnn grevleri yok"anlamna gelir. (Lenin, Yalnz Aadan m, Yoksa Hem Aadan Hem de Yukardan m?, 27.05.1905, c. VI, s. 218)

Anaristlerin bir baka eidi demek olan sosyal demokrat oportnistleri de devrim hkmetine katlmay reddederler. Bunlar, her zamanki gibi, oportnizmlerini, yani anadan doma kalleliklerini rtbas etmek iin, Marks ve Engels'i de ahit getirmeye kalkrlar. Devrimci hkmete katlmay "Jakobenlik" diye damgalarlar. Oysa yalan sylerler. nk; "imdiki sosyal demokrat Jakobenleri (yani Bolevikler) gibi, Engels de, yalnz yukardan tesirin nemini takdir etmekle kalmyor; yalnz cumhuriyeti burjuvazi yannda Geici hkmete katlmay kabul etmekle kalmyor, fakat byle bir katlmay ve devrimci iktidarn enerjik askeri mdahalesini dahi TALEP ediyor. Engels, ASKER uralarn PRATKE idaresini baarmak yolunda ona den grevleri sayyor. Engels, tkrldm sosyal demokrat Jirondistlerine gene ayn kmseyi ve omuz silkile karlk veriyor. Mesela, baka ehirler srasnda, Sen Lukar d Barrameda'da (Kadiks'e yakn 20 bin nfuslu Liman ehrinde) Alyanistlerin, kendi anarist prensiplerine ramen devrim hkmeti kurduklarn' gsteriyor. Ve onlar ' ellerindeki iktidar ne yapacaklarn bilmemek'le suluyor." (Lenin, Geici Devrim Hkmeti zerine, Ks. 2, Yalnz Aadan m, Yoksa Hem Aadan Hem de Yukardan m?, c. VI, s. 230-231) Yani, en domuzuna anaristler bile i baa dnce eer zerre kadar devrim namusu tayorlarsa ezbere devlet dmanl yapmyorlar. Btn mrlerince ate pskrdkleri ve yeryznde grmek istemedikleri "Hkmet" kendi elceizleriyle kurmak zorunda kalyorlar. Gereklik ve gereklilik en kr gze bile bunu batryor. Ne var ki, btn mrleri hayat d, ii bo formller tekerlemekle geen insanlar, sonradan srf yumurta kapya gelince gereklii kabul eder etmez, bu yolda kendi kurduklar hkmeti ister istemez nasl kullanacaklarn bilemezler. Onun iin, demiri tavnda iken dvmek, insan bilincinde gelecek devrimi nceden planlamak ilk grevdir. i Snf temsilcileri o gereklii pek iyi biliyorlar. Onlara gre devrimin iktidar gc Sovyetlerdir. Sovyetler iktidar, yalnz bir fabrikann, bir kyn, bir semtin, hatta bir kafann iinde kapanp kalamaz. iler ve halk, devrim hkmetinin iine girerek devrimi kurarlar ve sonuna dek gtrrler. "Fakat onlarn (Sovyetlerin) tarihi geliimi demek, yalnz mahalli ii mebuslar Sovyetlerinin sistemlice devam etmeleri demek deildir. Sovyetlerin gelimesi demek, ayn zamanda muzaffer devrim iktidarnn merkez organlar iinde, geici devrim hkmeti iinde devrim iktidarnn savunma organlar haline de gemeleri demektir." (Lenin, Esef Edilecek Kayplar, 1907, c. VIII, s. 320)

VII- DEVRM HKMETNE KATILMA ARTLARI "Sosyalist lara gre Proletarya Temsilcilerinin Kkburjuvazi Paris ile birlikte

devrim hkmetine katlmalar prensipe kabul olunur ve bilinen artdorudan doruya zorunludur." (Lenin, Komunas ve Proletarya Diktatrlnn Grevleri, s. 282) Demek geici devrim hkmetine katlmak yalnz KABUL edilmekle kalmaz, ayn zamanda ZORUNLUDUR da. Ancak, katlmay kabul zorunda kalmak ulu orta yaplamaz: "BLNEN ARTLARA GRE" yaplr. Bu artlarn en birincisi; nce hkmetin gerekten geici devrim hkmeti karakterine uymas, yani halk isyanna dayanmasdr. O karakteri gsteren bir hkmete katlacak i Snf partisi, u noktay her zaman ve her yerde gz nne getirmek zorundadr: 1- KATILMA AMACINI AIKA KOYMAK: Devrim hkmetine katlmaktan maksat "BTN ASGAR PROGanlam udur: RAMI GEREKLETRMEK^. Asgari b) " TASINA SINIFININ bamsz programn genel karlarn

a) Kardevrimle amansz mcadele etmek ve, savunmak" (Lenin) Bu prensiplerle zetlenen ama, katl srasnda "NOKTASI NOKGSTERLR".

2- PARTNN ROLN YAPMASI: "Devrimci hkmete katlmann hedefi aka gsterilmelidir", dedik. Partinin hkmete "katlma artlar daha az belirlice gsterilmez". Bu artlar balca iki kategoride toplanabilir: a) "FORMEL ARTLAR; sk Parti kontrol"dr. (Lenin) Genel olarak, baka partiler Meclise ve hatta Hkmete katlan yeleri zerinde kontrol nemsemezler. O yelerini tam kontrol etmek yle dursun, onlarn tesiri altnda kalrlar. Proletaryann partisi, hkmete katlan yelerinin en ufak davranlarndan hesap isteyecek durumda olmaldr. Ancak o sayede hedefe varlabilir.

b) "MADD ARTLAR, yani katlmann amaca uygun artlar: yal Demokrasinin bamszln bklmezce korumak, sosyalist rim artlarn hazrlamaktr. (Lenin)

Sosdev-

Partiyi teki kkburjuva kaypaklarnn tereddtlerinden ve ihanetlerinden kurtarmak iin ve korumak iin, Geici Hkmet iindeki parti roln daima teki partilerden ayrt etmeyi bilmek lazmdr. Bu bamsz rol, bir geit devri olan Proletarya Diktatrln bir an nce SOSYALZM'e kavuturmaktan ibarettir. 3- KTLENN ROLN YAPMASI: Hedef ak konuldu. Parti roln iyi oynuyor. Ancak, devrimci hkmetin sosyalizmi muzaffer klmas iin bu iki art yetmez. Devrimde kitlenin hamlesini ve hzn, hkmet zerinde yapaca basksn, hkmeti ileriye doru itmesi gerektiini hi unutmamaldr. Bu da; "AAIDAN TAZYK: Geici Devrim Hkmeti zerine silahl bir ynetim gden Sosyal Demokrat proletarya tarafndan tazyik" ile olur. (Lenin, nc Geri Adm, 20.06.1905, c. VI, s. 260-261)

YEDNC BLM TERR "Ama onlarn ii bitiktir."(Lenin)

Her byk devrim hareketi, kendisine kar kullanlan zorba kuvvete iddetle cevap vererek byr ve stn gelir. Buna "TERR" (Tedhi: Zlgt) ad verilir.

I- TERR PRENSB Fransz Devrimi'ne asl "BYK DEVRM" adn verdiren ey; devrimcilerin, devrim dmanlarna kar zlgt vermekten ekinmeyileridir. 1793 yl Belika cephesinden dnen Danton, "stisnai Kanunlar" karp Devrim Mahkemeleri kurmak teklifini yapmt. Bu teklifi yaparken, yle haykrmt: "Halk yaman olmak zorunda brakmamak iin biz yaman olalm." Bu ok dorudur. Dank halk ynlar bir yol dehete dp yaman oldu mu, bunun kontrol gleebilir. Ynlar bakaldrmak zere olan gericilie kar davranrken anariye kaabilir. Halkn zlgt eilimini (tedhi temayln) bilinlendirip rgtlendirmek gerekir. Terrn anlam budur. 20. yzyla girilirken dnya iinde irtican, gericiliin, istibdadn ve zulmn en mthi kalesi arlk Rusyas idi. Lenin bu durumdan, diyalektiin amaz manivelas ile u sonucu kard: Yeryznde gelmi gemi en yaman ilericilik ve kurtulu Rusya'da patlayacaktr. O kan ile devrimden 15 yl nce u peygamberce haberi verdi: "imdi tarih bizim nmze yle yakn grevler koyuyor ki, bu grevler baka herhangi bir lke proletaryasnn olmu olacak btn YAKIN grevlerinden OK DAHA DEVRMC'dirler. Bu grevlerin gerekletirilmesi, yalnz Avrupa irtican deil, fakat (imdi artk syleyebiliriz) Asya gericiliinin de istihkmn ykmak grevlerinin gerekletirilmesi, Rus proletaryasn uluslararas Avrupa proletaryasnn keif kolu (ncs) haline getirdi. Biz kendimizde, ayn derecede esiz rneksiz keskinlikte enerjili bir hareketten bin kere daha geni ve daha derin olan bir hareketi canlandrmay dnrken, hakl olarak, bizden nce gelmi seleflerimizce, atalarmzca, yani 1870 yl devrimcilerince o zaman yararlklar gsterilerek tutulan o erefli mevkiye geeceimizi hesaba katyoruz." (Lenin, Ne Yapmal?, 1902, c. V, s. 138) Yaplacak ey; uzun snfl medeniyet bin yllarndan sonra, yeryznde ilk defa toplumun her trl snflarna ve snflamalarna son vermek gibi ulu bir iti. Bu i elbet Derebeyi snfnn smrcl yerine Kapitalist snfnn smrcln geirmek grevini zerine

alm 1789 Fransz Byk Devrimcileri'nin ilerinden bsbtn daha yamand. Onun iin, proletarya devrimi "halk yaman olmak zorunda brakmamak iin, yaman olmak" grnde ve davrannda Danton'lardan aa kalamazd. Btn sosyal devrimler, tarihte yaman olmann adna Terr, Zlgt demiti. Ve tarihe hakl olan bir devrimin, haksz den dmanlarn yldrmas kanlmazd. Terr, zlgt bir silahtr. O silah kullanmak, nceden iyidir veya ktdr diye ezbere hkmlere balanamaz. Her silah gibi, terr de mutlak ve soyut kanaatlere gre ilemez; SOMUT duruma gre deer ve l kazanr. Kalle sosyalistler, terr srf kanl olduu iin anariste bir metot diye ret ve inkr ederler. Devrimci sosyalistler, tarihin btn gerek sosyal devrimcileri gibi; "Prensip olarak terrden yz evirmedik ve yz eviremeyiz" (Lenin) derler. Terr kanlmaz bir prensip olarak ret ve inkr etmemek, onu geliigzel uygulamak anlamna gelmez. Her tedbir gibi, terrn de bir takm artlar ve yntemleri vardr. Proletarya terr balca iki aamada kendini gsterir: 1) ktidar mevkiine gelmeden nce Terr; 2) ktidar mevkiine geldikten sonra Terr..

II- PROLETARYA KTDARINDAN NCE TERR Devrimden nce yaplacak terr, Partizanlar sava blmne girer. Orada sylediklerimizi tekrarlamayalm. Yalnz, proletarya iktidar mevkiine gemeden nce, gerekli terr uygulamalarnn artlarn zetleyelim. Bir yerde terre gemek iin u yanlar mutlaka gz nnde tutulmaldr: 1- Terrn sebebi, 2- Terrn neticesi, 3- Terrn biimi, 4- Terrn b a a r s . 1- Terrn Sebebi: Terr, baka yapacak hibir ii kalmam kimi adamlarn akllarna geldii iin yaplmaz. Terr, terr olsun diye, yani tek bana uygulanacak bir are deildir. Ancak, MCADELE TARH denilen kaynaktan ister istemez ortaya karsak, o zaman mcadele biimlerinden biri olarak ele alnr. Demek terrn sebebi ve kayna, Partizan hareketinde olduu gibi, isyan hareketinin ta kendisidir. Terr, irticaa kar halkn umumi taarruzu ile (genel saldrs ile) birlikte yaplmal ve o sra yaplan askeri harekttan biri olmaldr. Byle objektif bir zorunluluk, gereke bulunmakszn terre kalkmak, avantriyelik olur. 2- Terrn Sonucu: Giriilecek her terrn varaca netice pek iyi llmelidir. Eer terr, irtica hkmetinin kuvvetlerini ve rgtn bozacaksa, dorudur, hakldr. Bozmayacaksa, tersine hkmetten ok devrimci kuvvetleri darmadan edecekse, ylesine terr eksik olsun. "Demek mcadele tarihinin taarruz hareketine ballk ne kadar nemli ise, bu hareket iinde yaplacak kuvvet denemesi ve kuvvet takdiri de o derece hesaba katlmaldr."(Lenin, Nereden Balamal?, 1901 Mays, c. IV, s. 34)

3- Terrn Biimi: Terr genel kavga ile bal kalmal ve irtica datacak mahiyette olmaldr. Bunu syledik mi, kendiliinden anlalaca gibi, terr kitlenin giriimiyle birlikte yrmelidir. Kitleden kopumu, kitlenin karmad, kitlenin tutmad bir terr anaridir. "Kitlenin dorudan doruya katlmas zerine hesaplanan ve bu katlmay garanti eden cebir ve iddet, zor biimlerini hazrlayacak bir alma istiyoruz." (Lenin, Devrim Avantriyelii, 1902, c. IV, s. 125) 4- Terrn Baars: Tpk isyann baars iin gereken artlara baldr. Terrn devrimi zafere gtrmesi iin: "BRNCS: Kitleler Sovyetler iinde rgtlenmeli", "KNCS: Dman (siyasi krizle) ierisinden zayflam olmal." (Lenin, Sovyetler ktidarnn Baars ve Glkleri, 03.03.1919, c. XVI, s. 62)

III- KIZIL TERR Her devrim, iktidar mevkiine geldikten sonra, irtica bakaldramayacak duruma sokmak zorundadr. Bunun iin, iktidara geldikten sonra proletaryann yapaca kzl terrn karakterleri yle sralanabilir: 1- Kzl Terr Ak ve Korkusuzdur: imdiye dek btn gelmi gemi egemen snflar, hele burjuvazi, en hayszca terr metotlarn kullanrken bile ellerine eldiven takmtr, yzne maske koymutur. Elinin kann ve gerek yzn gizlemek zorunda kalmtr. Burjuvazi kendi kanunlarn alaka inerken dahi ikide bir "Anayasa" yahut "Kanun adna" diye maskesini takar. nk, soyguncu snflar lmden korkarca halktan korkarlar. Burjuvazinin btn egemenlii, her ne pahasna olursa olsun halk aldatmak marifetine dayanr. veren snf, en devrimci olduu zaman bile ak terrden korkmutur. nk bu terr halk ounluu adna deil, kendi aznl adna yapar. Proletarya devriminin ba kanunu; ak ve korkusuz olmaktr. nk proletarya devrimi, bizzat halkn kendi byk ounluunun byk kar adna terr yapar. Onun iin Lenin yle barmtr: "Vatanda harbinde yaplan btn sulamalara u karl veriyoruz: Evet, biz baka hibir hkmetin yaymlayp bildiremeyecei eyi aka bildiriyoruz. Yeryznde vatanda harbi zerine ak konuan ilk hkmet; i, kyl ve asker kitlelerinin hkmetidir. Biz bunu ne kadar ak sylersek, bu sava o kadar abuk sona erer. Btn emeki ve smrlen ynlar bizi o kadar daha abuk kavrarlar ve anlarlar ki, Sovyetler iktidar btn emekilerin ada, kanl davasn baarmaktadr." (Lenin, Tm Sovyetler Kongresinde C. N. K. Faaliyetleri Sylev, 11.01.1918, c. XV, s. 79) 2- Metot: Misliyle Mukabele (Dmann yaptna yaptyla karlk vermek): rtica, her zaman zorba kuvvetle, cebirle, iddetle i grr. Onun iin dmana elham okunmaz. ivi ivi ile sklr. Zorba irtica, gene ancak zora bavurmakla, cebir ve iddetle temizlenmelidir. Fransz

Byk Devrimi'nde Danton'lar olaanst kanunlar ve devrim mahkemeleri kurmaya gtren sebep, o zamanki irtican ortala yaymak istedii dehet oldu. Gericiler ortala dehet verirken halk armut toplayamaz. Adeta kendiliinden, zlgta kar zlgt yapmaya kalkar. Halk zlgtnn btnn bilinlendirip rgtlendirmek, her devrimin ilk grevidir. "Devrimci snflar, ye giritikleri zaman, rn direncini onlarn direnmeye proletaryay kalkan ezdikleri varlkl snflarla Ve biz, aralarla mcadelevarlkllao direnci krmak zorundadrlar.

ezeceiz."(Lenin,

Kara'larn Halk Dman lan Edilmesi, 01.12.1917, c. XV, s. 47) Demek irtica ezmenin biricik kestirme yolu; Musa'nn deyimi ile, die di, gze gzdr. rticaa, yaptna misliyle, yani kendi verdii rnekle karlk vermelidir. nk o yalnz bundan anlar. 3- Kzl Terr rtica ile Orantldr: Yukarda iaret edilen gerekliin sonucu ortadadr. Kzl terr ne denli iddet gsterecektir? Buna verilecek karlk aktr-. rtican ak zlgt (beyaz terr) ne denli iddetli ise, kzl terrn iddeti de onunla orantl olur. Ak zlgt ortadan kalkmadka, kzl terr kaldrmann yolu yoktur. Kzl terrn kalkmasn isteyenler nce ak terr yok etmelidirler. "Boleviklerin ler; Rusya'nn bir Fransz hkmet iine terr sistemini soktuklarn syleyenselameti iin, Boleviklerin vergileri terrden vazgemeleri genkte sever sylevazgeonlarn zerine

rektiini sylyorlar.

Ben burjuva bakmndan yryerek, ldrc karlk: gelir. Fransa kaldrmak katil baylar, Hele,

burjuvasnn

dii u szleri hatrlyorum: "Hele, kaldrmaya balasnlar!" Bu sinler!" denildii zaman hatra

ldrc vergileri bir

"Bolevikler terrnden bay kapitalistlerle

mttefiki bulunan Amerika,

ve ngiltere,

yani Sovyetler Rusya-

sna terr dayatanlar terrden bir vazgesinler." (Lenin, Aydnlatma ve Sosyalist Kltr ilerinin Tm Rusya Kongresine Sylev, 01.08.1919, c. XVI, s. 298) 4- Kzl Terr stememek, Ak Terrclktr: Baka trls dnlemez. rtican direnii srp giderken, ak terr ortal kasp kavururken, kzl terr beenmeyenler ve istemeyenler, bilerek bilmeyerek irtica uakl yapyorlar demektir. Kalle sosyalist olan Menevikler, hatta bir zaman terrcl biricik mcadele silah saym olan Sosyalist Revolusyonerler bile, Boleviklerin kzl terrne kar durmak isterken, ak terr tutmulardr-.

"Bu sersemcikler 'terr anlamyorlar', nk ksmen mistiklemi iiler ve kyller zerinde ak bekilerin (beyaz muhafzlarn) uaka yardmclar olmak roln zerlerine almlardr. S. R.'ler (Sosyalist Revolusyonerler) ve Menevikler 'terr anlamaldrlar'. nk kitleleri 'sosyalizm' bayra altnda, AK MUHAFIZLAR TERR altna GTMEK roln oynamaktadrlar." Rusya'da Kerenski, Sibirya'da Kolak, Grcistan'da Menevikler, Finlandiya, Macaristan, Avusturya, Almanya, talya, ngiltere vb. de KNC ve "iki buukuncu" Enternasyonaller, 1914-18 Sava'ndan sonra gelip atan iitilmemi kriz iinde hep o rol oynadlar: Sosyalizm adna kitleleri kandrp ak terrclerle elbirlii ettirme oyununu becerdiler. Onun iin, tarihin ac ve kanl denemeleri aktr. ki rahmetten biri... "Ya Amerikan, ngiliz (rlanda), talyan (Faist), Alman, Macar vb. yntemleriyle yaplan ak muhafz ve burjuva terr yahut kzl proletarya terr. Bunun ikisinin ortas yoktur. 'Bir ncs' bermutat olamaz." (Lenin, Serbest Ticaret ve mtiyazlar Hakknda, retim Vergisi zerine, 21.04.1921, c. XVIII, s. 226)