Metal Yzey Hazrlama ve Temizleme

Fosfatlama
(Metal Surface Preparation and Cleaning)

Boya sisteminden beklenilen yksek diren,uzun mr, mkemmel grn zelliklerini teki yzey temizleme yntemlerinden daha etkin bir biimde karlamak zere gelitirilen boya ncesi yzey temizleme ve hazrlama ilemi fosfatlama ilemidir. Boyanacak metal yzey, genel olarak 9 aamal bir fosfatlama ilemine tabi tutulur. Fosfatlama, boya ncesi yzey hazrlamada kullanlan bir sistemdir. Fosfatlama demir, e1ik, galvaniz eIik ya da aluminyum gibi metal yzeylere aadaki zellikleri vermek amacyla kullanlr. a)
b) c)

Metal yzeyinin temizlenmesi ve yzeyin boyaya hazrlanmas Korozyon direncinin artrlmas Boyann daha iyi yapmasn salamak Souk ekillendirmede srtnmeyi azaltmak,

d)

e) Metal metale aImaIarda anmay nlemek gibi amaIar iin uygulanan bir kaplama yntemidir. Fosfatlama, demir, e1ik, galvaniz elik ya da alminyum gibi metal yzeylerde korozyonu nlemek, yzeyi boyaya hazrlamak, metal metale almalarda anmay nlemek gibi amalar iin uygulanan bir kaplama yntemidir. Bu yntem temelde fosforik asit asll kimyasal maddenin kapIanacak yzeyIe temas etmesi sonucunda zlemez kristaller halinde koruyucu bir yzey tabakas oluturma eklinde bir kimyasal reaksiyondurFosfatlama ilemi temel olarak znmeyen metal fosfat bileiklerinin metal yzeye kimyasal balarla balanarak bir tabaka oluturmasdr. Bu yntem temelde fosforik asit asll kimyasal maddenin kaplanacak yzeyle temas etmesi sonucunda zlemez kristaller halinde koruyucu bir yzey tabakas oluturma eklinde bir kimyasal reaksiyondur. Bu kimyasal olayn olutuu fosfatlama zeltileri genellikle demir, inko yada mangan fosfatlarn seyreltik fosforik asitteki zeltileridir. Byle bir zeltiye demir daldrldnda fosforik asit tepkimeye gireceinden demir yzeydeki deriimi azalr. Bu azalma sonucu demir yzeydeki asit deriimi, metal fosfat bileiklerinin znd snr deriimin altna dtnde metal fosfatlar kristaller halinde demir yzeye ker.

Teknik bltendeki bilgi ve neriler sadece yol gsterici nitelikte olup garanti anlamnda deerlendirilmemelidir. Teknik deiiklik hakk sakldr. Our techhnical informations are for guidance only; all data contained therein are given without guarantee. Technical modifications reserved.

Ecelak Boya ve Kimya San.Tic.Ltd.ti.

Glckler Mah.No:350 Menderes-ZMR 35471 TURKEY P.O.Box: 4 Menderes Telf:0(232) 782 1254 0(232) 782 4605 Fax:0(232) 782 22 55 e-mail: bilgi@ecelak.com http//www.ecelak.com

Metal Yzey Hazrlama ve Temizleme

Fosfatlama
(Metal Surface Preparation and Cleaning)

Bu sre btn yzeyin kaplanmasna kadar srer ve fosfat tabakas belirli bir kalnla ulanca asitin demirle tepkimesi, dolaysyla fosfat oluumu durur. Basite zetlediimiz ancak gerekte katalizler, katk maddeleri v.s. ile olduka karmak tepkimelerin yer ald fosfatlama olaynda asit ve metal fosfat deriimi, scaklk, sre, ortam pH gibi deerlerin ok yakndan kontrolu gerekir. Bu sre sonunda elde edilen fosfat tabakasnn kalnl genellikle mgr/m2 olarak ifade edilir. 1100 mgr/m2 yaklak 1 mikrondur. Fosfat kaplamalar, kalnla gre gruba ayrlr: Hafif kaplamalar: 320-4300 mgr/m2 arasnda olan fosfat kaplamalar boya iin en uygun kaplama grubudur. inko fosfat bu amala en yaygn kullanlan tiptir. Orta kaplamalar: 4300-7500 mgr/m2 arasnda olan fosfat kaplamalar ok yksek korozyon direncinin istendii durumlarda boya ncesinde uygulanr. Ancak bu grup kaplama zerinde boyann parlaklk ve elastikiyet zellikleri kontrol edilmelidir. Fosfat kalnl 7500 mgr/m2yi getiinde boya altnda bulunan ve olduka kaln olan fosfat tabakas darbe ve bkmeler sonucu demir yzeyden tabaka tabaka ayrlabilir. Bu grup fosfat kaplamalar daha ok mineral ya, wax, gres gibi boya dndaki koruyucu malzemelerin kullanld zaman yada kaln boya katlarnn istenmedii ilenecek elik paralarda uygulanr. Ar kaplamalar: 7500-22000 mgr/m2 arasnda olan fosfat kaplamalar yeterli korozyon direncine sahiptir ve baka bir kaplamaya (boya veya benzeri) gerek yoktur. Bu tr kaplamalar daha ok souk ekme, ekil verme, metal-metal srtnmesinde anmay azaltma gibi durumlarda uygulanr.

Teknik bltendeki bilgi ve neriler sadece yol gsterici nitelikte olup garanti anlamnda deerlendirilmemelidir. Teknik deiiklik hakk sakldr. Our techhnical informations are for guidance only; all data contained therein are given without guarantee. Technical modifications reserved.

Ecelak Boya ve Kimya San.Tic.Ltd.ti.

Glckler Mah.No:350 Menderes-ZMR 35471 TURKEY P.O.Box: 4 Menderes Telf:0(232) 782 1254 0(232) 782 4605 Fax:0(232) 782 22 55 e-mail: bilgi@ecelak.com http//www.ecelak.com

Metal Yzey Hazrlama ve Temizleme

Fosfatlama
(Metal Surface Preparation and Cleaning)

Tipik bir fosfatlama ilemi 9 aamal ilemler dizisidir. Ancak bu uygulamann yer, yatrm maliyeti, iilik gibi nedenlerle ekonomik olmad durumlar iin zelliklerden belirli lde fedakarlk yaparak daha kolay uygulanabilen fosfatlama yntemleri de kullanlabilir. 1. n Temizleme: Sac zerindeki pasl blgelerin zmpara ile yada solventle koruyucu macun artklarndan temizlenmesi. Hafif pasl blgelerin ise laktik asitli pas alclarla temizliidir. Ya Alma: 70 90C de daldrma ve pskrtme yntemiyle deiik kimyasallarla ya alnmas. Durulama Su ile alkalama ilemidir. Aktivasyon: Fosfat kristal byklnn ve dalmnn gerekli dzeyde tutulmas iin kullanlan banyodur. Fosfatlama: Kristal yapdaki fosfatlamada metal yzeyi gerekli miktarda inko fosfat, fosforik asit ve hzlandrc ieren 70-80C bir zeltiye daldrldnda fosfat kristalleri ile kaplanr. (Bu ilemde scaklk, konsantrasyon, hzlandrc ve gei sresi tabaka oluumu ve zelliklerini etkiler). Durulama: Su ile alkalama ilemidir. Pasivasyon: Korozyon direncini artrmak iin kromik asit solusyonu Ykama: Demineralize su ile ykamadr. Kurutma.

2. 3. 4. 5.

6. 7. 8. 9.

Fosfat kaplamann en nemli zellikleri: kristal yapnn homojen ve bykl, fosfat arl ve korozyon direncidir. Fosfatlama yntemi daldrma, pskrtme yntemi yada her ikisini ieren bir uygulama ile yaplabilir. Genellikle hangi yntemin seilecei parann ekline, boyutuna, istenilen kaplama arlna ve maliyet asndan yaplan i hacmine gre saptanr. Kk paralarda pskrtmeyle kaplama ynteminden ok daldrma ynteminin seilmesi daha ekonomiktir. Scaklk kayplarnn az olmas ve karmak ekilli paralarda yzeylere yaylabilmesi asndan da avantajldr. Ancak daldrma yaparken kaplanacak malzemelerin birbirine dememesi gerekmektedir. Zira sonuta fosfatn bu noktalara temas etmemesine neden olacaktr. Bunun iin bo1uk1ar braklarak yada dndrme uygulanarak n1em1er alnabilir. Byk paralarda rnein, otomobil gvdesi gibi, pskrtme yntemi uygulanr.

Teknik bltendeki bilgi ve neriler sadece yol gsterici nitelikte olup garanti anlamnda deerlendirilmemelidir. Teknik deiiklik hakk sakldr. Our techhnical informations are for guidance only; all data contained therein are given without guarantee. Technical modifications reserved.

Ecelak Boya ve Kimya San.Tic.Ltd.ti.

Glckler Mah.No:350 Menderes-ZMR 35471 TURKEY P.O.Box: 4 Menderes Telf:0(232) 782 1254 0(232) 782 4605 Fax:0(232) 782 22 55 e-mail: bilgi@ecelak.com http//www.ecelak.com

Metal Yzey Hazrlama ve Temizleme

Fosfatlama
(Metal Surface Preparation and Cleaning)

Fosfatlamada; kaplama arl, en nemli zelliktir. stenilen kaplama derinliinin elde edilmesinde aadaki konular etkendir. 1. Fosfatlama ncesinde seilen temizleme yntemi 2. Titanyum veya dier kimyasal bileikleri ieren aktif durulamann kullanm 3. Solsyonu uygulama yntemi 4. Seilen scaklk 5. Seilen fosfat solsyonunun ierii Seilen ynteme gre, uygulama alannda geni bir yer tutan fosfatlama eit1erinden biri demir fosfatlamadr. Kaplanan para1ara demir fosfatlama i1eminden sonra, yzeyde kalan aktif kimyasallarn ortadan kaldrlmas amac ile durulama i1emi uygulanr. Yoksa yzeyde kalan kimyasal maddeler kaplanan para1arda korozyona neden olacak ve de boyama i1emi srasnda kabarcklar oluacaktr. Bu durulama ileminde dikkat edilecek nem1i bir nokta, durulama kesinlikle scak suda yaplmamas gerekmektedir. Scaklk aral 21 ila 49C arasnda olabilir. Ancak, bu araln dk scaklklar seilmelidir. Durulama ileminin scak yaplmas baz olumsuzluklar getirebilir. Bunlar; Kaba bir yzey oluumu Beyazms bir grnm Korozyona az dayanm gibi istenmeyen durumlara neden olacaktr. Eer kullanlan durulama suyu yksek miktarda mineraller ieriyorsa deionize su kullanlmaldr

Teknik bltendeki bilgi ve neriler sadece yol gsterici nitelikte olup garanti anlamnda deerlendirilmemelidir. Teknik deiiklik hakk sakldr. Our techhnical informations are for guidance only; all data contained therein are given without guarantee. Technical modifications reserved.

Ecelak Boya ve Kimya San.Tic.Ltd.ti.

Glckler Mah.No:350 Menderes-ZMR 35471 TURKEY P.O.Box: 4 Menderes Telf:0(232) 782 1254 0(232) 782 4605 Fax:0(232) 782 22 55 e-mail: bilgi@ecelak.com http//www.ecelak.com

Metal Yzey Hazrlama ve Temizleme

Fosfatlama
(Metal Surface Preparation and Cleaning)

Demir fosfatlama ilemi Alkali temizleme Pasivasyon Demir fos Durulama Durulama (Asitle duru- fatlama lama) Durulama (Deionize su)

Ana konular ile ematik olarak yukarda verilen demir fosfatlama ileminde kaplama yaplacak parann yzey artlarna gre, baz proseslerin eklenmesi yada karlmas da mmkndr.

Fosfat Tabakasnn Boya Sistemine Katklar:

1. Yzey her trl ya, kir ve pastan temizlenmi ve passive edilmitir. 2. Yzeyin temiz olmas ve fosfat tabakasnn tutunacak diler salamas boya sisteminin yapmasn nemli derecede artrmtr. 3. Fosfat tabakas boya filminde eitli nedenlerle olabilecek kk izilme ve bozulmalar sonucu bu zayf noktadan balayan ve boya film altnda ilerleyen paslanmay byk lde yavalatr. 4. Fosfat tabakasnn salad bu katklar boya sisteminin diren zelliklerini ve mrn byk lde artrr.

.
Teknik bltendeki bilgi ve neriler sadece yol gsterici nitelikte olup garanti anlamnda deerlendirilmemelidir. Teknik deiiklik hakk sakldr. Our techhnical informations are for guidance only; all data contained therein are given without guarantee. Technical modifications reserved.

Ecelak Boya ve Kimya San.Tic.Ltd.ti.

Glckler Mah.No:350 Menderes-ZMR 35471 TURKEY P.O.Box: 4 Menderes Telf:0(232) 782 1254 0(232) 782 4605 Fax:0(232) 782 22 55 e-mail: bilgi@ecelak.com http//www.ecelak.com