TEMA 1

Menyiasat Alam Kehidupan

BAHAGIAN A : SOALAN OBJEKTIF Arahan: Tiap-tiap soalan diikuti oleh empat pilihan jawapan, iaitu A, B, C, dan D. Antaranya ada satu sahaja jawapan yang betul. Pilih jawapan yang betul itu. UNIT 1 Kemandirian Spesies Haiwan dan Tumbuhan

Rajah 1 1. A B C D Apakah persamaan yang terdapat pada haiwan pada Rajah 1? menjaga telurnya menjaga anaknya bertelur di dalam air bertelur banyak

2. A B C D

Rajah 2 Rajah 2 menunjukkan buah bagi pokok keembung. Apabila buah ini matang, bahagian X akan jatuh ke tanah. bertukar warna. merekah dan meletupkan biji benih. mengeluarkan bau yang harum.

 3. I II III IV A B C D

Bertelur sedikit Garang selepas bertelur Menjaga anak

Berdasarkan maklumat di atas, haiwan manakah yang mempunyai ketigatiga ciri di atas? burung unta itik ayam cicak I dan II sahaja II dan III sahaja I, II dan III sahaja I, II, III, dan IV

Haiwan X Y Z

Jumlah telur 196 850 8 Jadual 1

Peratus anak hidup 20 % 40 % 95 %

4.

I II III IV A B C D

Jadual 1 menunjukkan jumlah telur dan peratus anak yang hidup sehingga dewasa bagi haiwan X, Y, dan Z. Antara penyataan yang berikut, manakah yang benar tentang haiwan-haiwan tersebut? Haiwan X dan Y tidak menjaga telur. Haiwan Z menjaga telur. Haiwan Z tidak menjaga anak. Haiwan Y mungkin ialah nyamuk. I dan III sahaja II dan IV sahaja I, II, dan IV sahaja I, II, III, dan IV

Kecil

Bercangkuk

Ringan

Berduri Rajah 3

5. A B C D

Rajah 3 menunjukkan ciri-ciri bagi buah M. Apakah agen pencaran yang sesuai bagi buah M? air haiwan angin mekanisme letupan Tumbuhan X - ringan - bersayap Y - ringan - bercangkuk

6.

A B C D

Rajah 4 Rajah 4 menunjukkan ciri-ciri bagi biji benih tumbuhan X dan Y. Apakah tumbuhan X dan Y yang mungkin? X Y teratai kemuncup kapur jambu kapas semalu meranti kelulut P menyembunyikan telur Q membawa telur bersama- sama R bertelur banyak S telur disimpan di dalam uncang

7.

A B C D

Maklumat di atas menunjukkan beberapa cara yang dilakukan oleh haiwan untuk mengekalkan spesiesnya. Apakah ciri persamaan yang terdapat pada labah-labah dan lalat? P sahaja R sahaja Q dan R sahaja P, R, dan S sahaja

Rajah 5 3

8. A B C D

Rajah 5 menunjukkan ikan menyembunyikan telurnya di bawah daun. Cara penegekalan spesies ini juga dilakukan oleh kumbang. katak. lipas. cicak. Durian Nangka Cempedak

9. A B C D UNIT 2 .

Ketiga-tiga buah di atas disebarkan oleh haiwan. Haiwan tertarik untuk memakan buah-buah tersebut disebabkan oleh warnanya. baunya. bentuknya. saiznya. Hubungan Makanan Antara Hidupan Di dalam sebuah kolam, tumbuhan P menjadi makanan kepada haiwan Q. Haiwan Q pula menjadi makanan kepada haiwan R. Memerang pula menangkap Q dan R sebagai sumber makanannya Berdasarkan maklumat di atas, apakah haiwan Q dan R yang mungkin? Q R Ikan gapi Berudu Ikan haruan Ikan gapi Ikan gapi Ikan haruan Ikan kecil Anjing laut

10. A B C D

Rama-rama Bunga X Burung

Semut

Tenggiling

11. A

Rajah 6 Apakah haiwan X dalam siratan makanan pada Rajah 6? cicak

B C D

katak belalang tikus Rumput X ayam

12. I II III A B C D

Haiwan yang sesuai sekali di tempat X ialah ulat beluncas. belalang. lembu. II sahaja I dan II sahaja II dan III sahaja I, II, dan III

13. A B C D

Rajah 7 Rantai makanan yang betul bagi hidupan pada rajah di atas ialah daun cacing ikan memerang. ikan daun cacing memerang. memerang ikan cacing daun. cacing ikan daun memerang.

14.

Rajah 8 Graf pada Rajah 8 menunjukkan bilangan hidupan yang terdapat dalam

A B C D

satu rantai makanan. Rantai makanan yang boleh dibentuk ialah V W X Y. W V Y X. W Y V X. X Y V W.

Q P R

15. A B C D

Rajah 9 Dalam siratan makanan pada Rajah 9, haiwan yang mungkin mempunyai tabiat pemakanan seperti haiwan R ialah itik. cicak. singa. rusa.

Planton Sotong

Ikan kecil

Ikan besar Anjing laut

Ikan jerung Rajah 10 Antara penyataan yang berikut, manakah yang benar mengenai siratan makanan pada Rajah 10? terdiri daripada lima rantai makanan ikan jerung dan anjing laut merupakan haiwan karvivor bilangan ikan besar akan bertambah jika banyak anjing laut mati I sahaja II sahaja I dan II sahaja I, II, dan III Rumput Lembu X

16. I II III A B C D

Belalang Rajah 11

17.

Apakah hidupan yang mewakili X dan Y pada Rajah 11? X Ular sawa Harimau Burung helang Musang Y Katak Katak Burung pipit Labah-labah

A B C D 17. I II III IV A B C D 18. I II III IV A B C D 19. A B C D

Antara hidupan yang berikut, manakah yang boleh menjadi pengguna primer dalam suatu habitat kolam? memerang berudu ikan besar ikan kecil I dan II sahaja II dan III sahaja II dan IV sahaja II, III, dan IV sahaja Antara hidupan yang berikut, manakah yang merupakan sumber makanan bagi gajah? tebu ikan pisang sawi I dan II sahaja I dan III sahaja III dan IV sahaja I, III, dan IV sahaja Singa selalu berkeliaran di kawasan padang rumput savana kerana terdapat banyak gajah. ular. kuda belang. ayam hutan.

BAHAGIAN B : SOALAN STRUKTUR Arahan : Tuliskan jawapan kamu dalam ruang yang disediakan UNIT 1 Kemandirian Spesies Haiwan dan Tumbuhan

1.

Rajah 1 Rajah 1 menunjukkan induk haiwan dan anak-anaknya. (a) Di manakah tempat persembunyian haiwan V? ______________________________________________________

(b)

Apakah yang dilakukan oleh haiwan W sebelum bertelur? ______________________________________________________

(b)

Apakah ciri khas yang terdapat pada haiwan-haiwan di atas untuk melindungi anaknya daripada musuh?

V: _________________________________________________________ W: _________________________________________________________ (c) Bagaimanakah haiwan-haiwan tersebut menyediakan makanan untuk anaknya yang baru lahir atau baru menetas?

V: _________________________________________________________ W: _________________________________________________________ (d) Dapatkah kamu ramalkan apa yang akan berlaku jika tempat pembiakan dan tempat perlindungan hidupan dimusnahkan? ______________________________________________________

2.

Rajah 2 menunjukkan sebiji buah getah

Rajah 2 (a) Apakah yang berlaku apabila buah getah meletup? ______________________________________________________ (b) Apakah kepentingan mekanisme letupan ini kepada pokok getah? ______________________________________________________ ______________________________________________________ _____________________________________________________ (c) Pada peringkat manakah buah getah akan meletup? Tandakan pada petak yang betul. Peringkat muda Peringkat matang

(d)

Apakah perubahan yang dapat dilihat pada buah getah apabila tiba pada peringkat yang anda nyatakan di (c)? ______________________________________________________

(e)

Berikan dua contoh buah lain yang dipencarkan dengan cara yang sama seperti buah getah. ______________________________________________________

Rajah 3 3. Rajah 3 menunjukkan kedudukan induk pokok dan anak pokok tersebut. (a) Nyatakan satu pemerhatian yang dapat kamu buat. ______________________________________________________ (b) Nyatakan dua inferens yang dapat kamu buat. 1. ______________________________________________________ 2. ______________________________________________________ Apakah kesimpulan yang boleh kamu buat tentang kemandirian spesies tumbuhan ini? ______________________________________________________ UNIT 2 Hubungan Makanan antara Hidupan

(c)

4.

Berikut adalah perbualan antara Diyanah dengan ibunya yang sedang memotong sayur. Diyanah: Ibu, kenapa sayur sawi itu berlubang-lubang? Ibu: Mungkin sayur sawi ini kurang dijaga oleh petani yang menanamnya. Diyanah: Tapi, sayur sawi yang ibu beli minggu lepas tidak berlubang dan kelihatan segar sekali. Ibu: Agaknya sayur ini ditanam oleh petani yang rajin menjaga kebun sayurnya. Mungkin petani itu selalu menyembur racun serangga pada sayur-sayur di kebunnya. (a) Nyatakan satu pemerhatian dan inferens yang boleh kamu buat berdasarkan perbualan antara Diyanah dengan ibunya. Pemerhatian: ______________________________________________________ 10

Inferens: ______________________________________________________ ______________________________________________________ (b) Apakah tujuan petani menyemburkan racun serangga pada sayursayurannya? ______________________________________________________ (b) Nyatakan hubungan yang wujud antar sayur sawi dengan serangga. ______________________________________________________ (c) Ramalkan hidupan lain yang wujud di kebun sayur tersebut. ______________________________________________________ (e) Tulis dua rantai makanan yang terdapat di kebun sayur itu. 1.____________________________________________________ 2.____________________________________________________

Haiwan Berudu, cacing, jentik-jentik Ikan kecil Ikan kecil, ikan besar Ikan besar

Makanan Rumpai air Berudu, cacing, jentik-jentik Cacing Ikan kecil

5.

Jadual 1 Jadual di atas menunjukkan catatan yang dibuat oleh seorang murid tentang haiwan dan makanannya. (a) Nyatakan dua pemerhatian yang boleh kamu buat. 1.______________________________________________________ . 2. ______________________________________________________ (b) . 1. ______________________________________________________ Tuliskan rantai makanan yang dapat dibuat berdasarkan catatan tersebut.

11

2. ______________________________________________________ 3. ______________________________________________________ 4. ______________________________________________________ (c) Tuliskan siratan makanan dengan menggabungkan rantai-rantai makanan tersebut.

(d)

Ramalkan habitat bagi siratan makanan tersebut. ______________________________________________________

12