Birdenbire 25

balarken...
Evet! Aynen Mehmet Akif Ersoyun syledii gibi neye sahipsek Onun vergisidir ve bu sebeple birey olarak, toplum olarak, aslnda tm insanlk olarak borluyuz Ona Mehmet Akif Ersoyun bu hatrlatmas gibi Bedizzamann da Efendiler Efendisi (sav) hakknda bir ikaz var: Onu siyerde aramayn. nk bu, kanatlaryla btn lemleri tutmu mbarek bir tavusu yumurtasnda; ulu bir hurma aacn ekirdeinde aramaya benzer.
w w w. m e l a m i . co m ISSN 1306 - 3677 Hac brahim Hakk al Melmi Kltr ve Sanat Vakf (MEKSAV) Adna Sahibi Birdenbire Yaynclk Sorumlu Yaz leri Mdr Kmil iftlik Yayn Ynetmeni Zeynep Erzkan Yayn Kurulu Vicdan Yldrm Sevim Hzarc Sevim Balk skdar Temsilcisi Ender Doan Datm zlem Ertokatl Murat Grbz Kapak Tasarm Ramazan elik Grafik & Mizanpaj Bask ve Hazrlk Tibyan Basm Yaym San ve Tic. Ltd. ti. 1145/1 Sk. No: 64/A-1 Yeniehir / zmir Tel: 0232 459 77 78 tibyanyayincilik@gmail.com
***
Her sene Mart aynda gerekletirilen Hazreti Piri (Seyyid Muhammed Nrul Arab) anma trenleri, bu sene inallah 21 Mart 2010 Pazar gn Makedonya, Usturumcada yaplacak. Elbette Onun yardmyla! nk bunun iin de muhtacz! Ayrca, niyet ettiimiz bu yl ki kutlama iin, evet onun iin de muhtacz Efendiler Efendisine!.. O yardm etti de proje bu gne geldi. nallah yardmlarnn devamyla da 24 Nisan 2010 Cumartesi akam Kutlu Doum Haftas ve dergimiz birdenbirenin seneyi devriye etkinliklerinde hep birlikte olacaz. Geri O bize her an yardm etmekte. 14 ubat 2010 akamnda olduu gibi! Mimar Sinan Mahallesinde, birdenbirenin skdar temsilciliinin almasn O istemeseydi bizim elimizden ne gelebilirdi ki? stedi ve oldu! Hafz Ahmet Soyyiit Efendimizle elimizden tuttu. Uzaktan yakndan gelebilen, gelemeyen efendilerimiz ve dostlarmzla yanmzda oldu. Biz olmann zevkini tattrd.
***
Bir dizi inci gibi sralanmz Kolye her an, bir incinin deryaya dmesi iin kopabilir. Ama neresinden? Sra hangi incide? Yan yana dizilmiken sk sk sarlmak ne gzel Hep byle yapalm ki, kutlu dosun bizde Muhammediyet Kutlu olalm! Kendimizi kutlayalm inallah. nk muhtacz Ona! Onu siyerde aramamaya; bulmaya muhtacz! Bu hisler ile hazrland 25. Saymz. Yazlarn istifademize sunan tm efendilerimize ve dostlarmza tek tek teekkr ederiz. yi okumalar. Sayglarmzla
********************************************************************************* Kutlu Doum ve birdenbire Dergisi Seneyi Devriye Etkinliine Bekliyoruz
Ynetim Adresi Kadnlar Denizi Mah. ehit Er S. Altnkaynak Cd. 1. Sk. Begonya Apt. No:11 Kuadas / Aydn Tel : 0256 612 27 15 0555 452 83 07 Faks : 0256 612 88 78 info@melami.com birdenbiredergisi@gmail.com
Tarih : 24 Nisan 2010 Cumartesi Saat Yer : 20:30 : SMEK KLTR SALONU, Selami Ali Mahallesi, Balarba Eski ETT Garaj A Blok, Kat:1 skdar stanbul
DERV OLMAK -IIHafz Ahmet Soyyiit EFENDLERMZDEN EFENDLER EFENDSNE Hasan Fehmi Kumanlolu Salimcana Kmil iftlik NSANLAR NEDEN MUTSUZ? FUAT TRKER HKMET Hseyin Sabri Soyyiit Dodu ol ems-i hakkat Sald aleme ziy Cemli Cell Gliek BR ARKIDAN ESNTLER Dr. hsan Szgen DEDE MER REN VE NEYNME -IEnder Doan UVALDIZI BULAN BULDU Mehmet Emin Hepbildikler
Hak Dostlarna Sohbet

03
Ondan Ona Sohbetler

10
Zuhurat
18
Gnl Lisnndan
25
Hac Babadan Gnl Sohbetleri

32
Diyr- erh
36
Bir Lhzada hsan Eder

43
Namenin Dili
48
Hikyet Bbnda
52
Hafz Ahmet Soyyiit
DERV OLMAK -IIncinen incitenden kemalde noksan imi deniyor.
Nasl budayn iindeki buraklar budayla beraber kantara giriyor, deerleniyor; un, ekmek, pasta, makarna oluyorsa, envi eit nimet olup yeniyorsa, insanlara hizmet ediyorsa dervilerin arasnda olan da onlarla beraber deerlenir ve onlardan saylr.

4
Hafz Ahmet Soyyiit
DERV OLMAK
vimizde, ailemizde yirmi drt saat Allah ile beraber olduumuzu uhd ederek Allah diyorsak; itiraz, isyan etmeden, kimsenin kalbini krmadan; dahas krlmadan, kimsenin gnln incitmiyorsak olur. Herhangi birini krmadn gibi krlmayacaksn da ncinen incitenden kemalde noksan imi deniyor. Merhametimizi her yerde kullanabiliyorsak, adletimizi her ite kullanabiliyorsak, sadkat ve drstlmz her zaman muhfaza edip koruyabiliyorsak, hibir kimsenin hakkna zerre kadar tecvz etmiyorsak, hibir hususta zerimize hibir hak geirmiyorsak, herkesle ho geinebiliyorsak Hakk seviyoruz demektir. Enfs fk Hakk; Haktan gayr bu alemde bir ey yok. Bu derslere gre Allah ile gryoruz, Allah ile konuuyoruz, Allah ile muhtap oluyoruz. Allaha sert ehre, sert bir kelam, itiraz olur mu? Eer yle yapabiliyorsak gerekten o zaman bu mertipleri zevk etmi oluyoruz. Yani Allah ile olduumuzun bilincinde olursak ehl-i tevhd oluruz. Lafla deil! Burada yeri gelince fenfillah, bekbillah, fil Allah, mevsuf Allah, mevcud Allah Haktan gayri bir ey yok diyoruz ama i yerine gittiimizde iilerimize iyi davranmyor veya iverenin iinde hakkyla almyor, iimizi hakkyla yapmyorsak yalan sylyoruz o zaman. Efendim, rhu ad olsun (Ahmet Kumanlolu): hvnmdan biri arabasyla darda dondurma satyordu; beni elli yz metre uzaktan grd zaman balard sallanmaya. Allah, Allah, Allah Beni grd zaman dervi oluyor. Ben kanmam, benim olmadm yerde benim Rabbim var. Sen her yerde, her zaman, her nefes Onu anacaksn. Benim yanmda herkes edepli olur, terbiyeli olur. Siz burada bir ey yapamazsnz, hep byle oturursunuz, kuzu kuzu dinlersiniz. Bu oturuunuzdan, bu halinizden sizin edepli olduunuz, k olduunuz, gerek mmin olduunuz fark edilmez. Siz bu kapdan ktktan sonra ben kapnn
bu tarafnda kalyorum, buradan gittikten sonra buraya gelinceye kadar o gittiiniz yerlerde, evinizde, iinizde, pazarda, arda edepli olursanz, gler yznz korursanz, herkesi severseniz, muhabbet ederseniz, nazik davranrsanz, gnl kazanrsanz, gnl alrsanz o zaman gerekten Allah sizin dervi olduunuza hid olur. Yoksa beni kandrmsn ne olacak? Ama ben kanmam derdi. Beni kandrman iin herkes senden memnun olacak, herkes senden emin olacak. Kimse senden ikyet etmeyecek. Nasl olsa burada Efendi yok. Olur mu? Allahn olmad bir yer var m? Her yerde her zaman Allahn huzurundasn. Fil Allah, Mevsf Allah, Mevcd Allah. Enfs fk Hakk diyorsun. Dnynn br ucuna da gitsen, aya, Merihe de gitsen Allahn huzurundasn. Bu gne sisteminden baka binlerce gne sistemi var. Nereye gidersen git orada Allah var. Allahn olmad bir yere gidemezsin. Sen her zaman Allahn huzurundasn. Allah sana hittir. Her yaptn onun huzurunda yapyorsun. Yaptn ktl Allaha kar yapyorsun. diyordu. Onun iin bu dersler ok byk, ok ulv, ok ilah, ok kymetli derslerdir. Ayn zamanda da ok tehlikeli derslerdir; ayak kayma yerleridir. Her fiilin fili Allah der de eer sen onu kendine nispet edersen doru olmaz. Mdem ki fil Allah, yleyse ben ktlk de yapsam Allah yapyor, ben yapmyorum dediin zaman kfir olursun. Ondan sonra mevcd Allah dersin. L mevcde ill H dersin. Ama sen dersin, onu nefsinle dersen yine kfre girersin. Firavun nn enallah dedi ve Allahn dman oldu. Mansur Enel- Hakk syledi Haktr sz Hakk syledi Ama bir Allah dostu Enel- Hakk der fakat; onun sznden, dilinden Allah der onu. Nefs ile sylemez. Ms (a.s.) da ona benzer ok kelam sylemitir ama Ms (a.s.) kelmullah, Allahn dostu, peygamberidir. Onun iin bu szleri bir nefs ile sylemek var, bir Hakk ile sylemek var. Bu mertiplerin, rbtalarn durumlar da yle-

Hafz Ahmet Soyyiit
DERV OLMAK
dir. Onlar Hakk ile sylersen Allahn rzsnn dna kmazsn. Edeb-i Muhammedden ayrlmazsn. O zaman senden er bir fiil tecelli etmez. Ama nefs ile dersen er fiilin her eidini de yaparsn. Bakalarnn hakkn yersin, aleyhinde konuursun, brnn kalbini krarsn, evde ocuu dversin, hanmla kavga edersin. Ona benzer huzursuzluklar her tarafta olur. Onun iin dervi; gnlne ak dene derler. lah ak gnle dt zaman gnldeki btn msivay yakar, kl eder. Gurur kalmaz, inat kalmaz, fke kalmaz, ktlk namna bir ey kalmaz. Hep iyilik kalr. Sevgi, merhamet, adlet, sadkat, samimiyet, tevzu, tenezzl, gzel ahlk kalr. O zaman o kii bnyesinde olan satar. Bal kpnden bal szar, sirke kpnden sirke szar. Bu yzden ilah ak kazanacaz. Gnlmze ilah ak decek. O da hava boluundan durup dururken dmez. almak suretiyle olur. Cn- gnlden Allah seveceiz. Allahn zikrine smsk bir ekilde sarlacaz, ok alacaz. yet zikrediyor fakat zevk almyorsan, huzur bulamyorsan, iinden zikir yapmak gelmiyorsa o zaman daha ok mcdele edeceksin, zorlayacaksn, cezalandracaksn kendini. Ak ile Allah deyinceye kadar uraacaksn. Ak ile Allah demek; zevk ile Allah demektir. Akn Allah deyii dnydan ve ukbdan daha deerlidir. Btn dnynn hametini, maln, mlkn ona versen bir nefes Allah zikretmesini vermez. Bir kez ak ile Allah demek onun iin dny ve ukbdan daha stndr. Bir kez Allah dese ak ile lisn Dklr cmle gnh misl-i hazn Diyor Sleyman elebi Hazretleri. Ne demek Allah diyemiyorum? Diyeceksin! aresiz, diyeceksin. Nefsin sana huzur vermiyor, seni baka yere gtryor. Allah diyorsun ama dilinle diyorsun, kalbinle diyemiyorsun. nk nefis brakmyor seni. Bu nedenle; nefsi terbiye iin zorla diyeceksin. stemeyerek de olsa nefsini ezmek iin, ona muhalefet etmek iin gece gndz, gizli aikar Allah Allah Allah diyerek nefsine muhlefet edeceksin. Namaz klacaksn, oru tutacaksn, hayr hasent yapacaksn. Nefsinin istemedikle-
rini hep yapmaya alacaksn. Onun istediklerini de hep terk edeceksin. yle yaptka ak ile Allah demeye balayacaksn. Hl m biz bunlar sylyoruz? Hl m biz ak ile Allah demiyoruz? Ne demek, diyoruz inallah. Diyenlere ak olsun. Ama herkes de diyemiyor tabii. Bir cemiyetin iinde ak ile Allah diyebilen bir kii yoksa bu muhabbete ihtiya vardr. Onun iin ak ile Allah diyenlerimizin daha ak ile feyizle, daha irfniyetle, daha itenlikle, bilinli olarak Allah diyebilmesi lazm. Ak ile Allah diyenin yle muhabbete ihtiyac yok diye bir ey yok. Daha k, daha sdk, daha derin, daha rif, daha uyank, daha kemalli olmas gerekir. Allah yardmcmz olsun. (min) Yolumuz Hakk yoludur, tevhd yoludur Elhamdlillah. Hi phemiz yok. Srt- mustakm olan Allahn emretmi olduu, Habbine ltfetmi olduu ve Allah Raslnn bize am olduu en gzel, Allahn katnda makbul olan en doru yoldur. Bunda hi phemiz yok. Ama bu yolda saa sola yalpa vurmadan istikmet zere gitmek iin ok temkinli olacaz. ok sdk, samimi, uyank olacaz. O zaman bu yolda gaflete dmeden yryebiliriz. Eer gaflete dersek yalpa yapmaya balarz. Allah (c.c.) bizi gaflete dmekten korusun. Zikrinden, muhabbetinden ayrmasn. Akn, muhabbetini, sevgisini ihsn etsin. Allah Rasl Muhammed Mustaf (s.a.v.) Efendimizin ahlkyla ahlklanmay cmlemize nasip etsin. Onun ahlkndan, Onun sevgisinden, Onun muhabbetinden bizi mahrm etmesin. Allah hepinizden rz olsun. Allah bizi gerek dervilerden eylesin. Dervilik en gzel sultanlkm. Kuran- Kerimde: O mminler yle mminlerdir ki yanlarnda Allahn ad anldnda kalpleri titrer. Onlara Allahn yetleri okunduunda imanlar ziydeleir. (Enfal suresi Ayet 2) buyruluyor. Allahn yetleri; sohbeti, enfs ve fk yetlerdir. Muhabbet de en byk zikirdir tabii. Allahn muhabbeti yapld zaman Allahn ad anlyor, Allah zikrediliyor. Allah anld zaman onlarn kalpleri alr, cillanr, mutlu olur, huzur bulur. Sadete, kurtulua ermi, cennete girmi olur onlar. Allahn zikrini duyduklarnda veya kendileri Allah zikrederken

6
Hafz Ahmet Soyyiit
DERV OLMAK
kalpleri cilalanr, aydnlanr, huzur bulur, mutlu olur. Allah bizi gerek dervilerden ayrmasn. Dervilerin en ala Buday iinde bura Bu Msr gibi bal Her bir ayak basmak gerek Niyazi Msr Hazretleri: Beni soruyorsanz kim olduumu renmek istiyorsanz budayn iindeki burak gibi dervilerin en alaym. diyor. Yani dervi olduunu bildiriyor. Sen dervi ol da en ala ol. O zaman o gerek dervilerle deerleniyor Allahn katnda. Cenb- Hakk Onlarn arasnda olan onlardan saylr. diyor. Bu Msr gibi amuru her bir ayak basmak gerek. Ben bir amurdan, bir hiten ibaretim. diyor Niyazi Msr. O kadar tevzu ve tenezzl sahibi olduunu anlatyor. Ama burada en dikkat edilen nokta dervilerin en ala olduunu, en aada, en zayf olduunu ama dervi olduunu sylyor ve onunla iftihar ediyor. Onun iin Allah bizi gerek dervilerden eylesin. Dervilerin en ala da olabilir o gerek dervi. Allah bizi gerek dervilerden ayrmasn. Dervi gnlne ak denler olur. Gnlne ilah ak denlerle beraber olmak nemlidir. Allah (c.c.) Siz sdklarla, Allah dostlaryla beraber olun. diyor. Onlarla beraber olduun zaman onlardan saylyorsun. Onlarn en lsyla deerlenmi oluyorsun. Nasl budayn iindeki buraklar budayla beraber kantara giriyor, deerleniyor; un, ekmek, pasta, makarna oluyorsa, envi eit nimet olup yeniyorsa, insanlara hizmet ediyorsa dervilerin arasnda olan da onlarla beraber deerlenir ve onlardan saylr. Dervilerin arasnda olmak dervileri sevmek, onlarla har neir olmak demektir. Onlarn arasnda olup da onlara dman olursan onlarn arasnda ve onlardan olmu olmazsn. Bu sevgi ve muhabbetle olur. Dervileri seveceksin. Belki onlarn arasna sk gidip onlarla birlikte bulunamyorsun ama onlar seveceksin. Baz arkadalarmz da ii icab sk gelemiyor ama gnl burada, dervilikte, Allah dostlaryla beraber. Peygamber Efendimizin: Yemendeki yanmda, yanmdaki Yemende dedii gibi. O zaman gene dervilerin arasndadr ama burada olup da gnl burada olmayan, gyesi Allah rzs olmayan bir kii o
zaman burada deildir. O dervilerin arasnda deildir. Dervilerin arasnda sevgiyle olunur. Dervileri gerekten Allah adna seversen o zaman onlarn arasndasn. Onun iin Allah bizi bu sevgiden ayrmasn. Allah hepinizden raz olsun. Men ren fakat rael Hakk demi Muhammedi gren Hakk grrm. Dervilikten maksat bu esrr imi. Gel gnl gel biz de dervi olalm Gel gnl gel biz de Hakk bulalm Gerek dervi Hz. Muhammed Efendimiz (s.a.v.)dir. Anlatlyor ki Cenb- Raslullah Efendimiz Hazreti Aliye bir gn demi ki: Ya Ali, bugn bana geldiler benden mrit istediler. Ben de korktum ki dervi isteyecekler. Hemen bir mrit gnderdim. Eer dervi isteseydiler ya sen gidecektin ya da ben gidecektim. demi. Her mrit dervi deildir. Onun iin Raslullah Efendimiz Beni gren Hakk grr. buyurmutur. Dervilikten gye Peygamberimiz Hz. Muhammedi grmekmi. Onu nasl grrsn? Tevhd ile Onun telkini ile grrsn. Mridi Kmile biat etmek, mridi kmilin telkinini benimsemek suretiyle, zikrullah, akullah, muhabbetullah ile, mertib-i tevhd ile Hz. Muhammed Efendimizi (s.a.v.) grrsn. Dervilikten esas gaye Peygamber Efendimizin ahlkyla ahlklanmaktr. slam eittir gzel ahlk. Dervilik eittir Hz. Muhammed (s.a.v.). Hz. Muhammed (s.a.v.) eittir gzel ahlk; ahlk- Muhammeddir. Gzel ahlka ulamaya alacaz. Allah hepimize gerek dervilii, Muhammed ahlk nasip etsin. Allah hepinizden rz olsun. (min)
Dodu Muhammed
Gnl leminde kuruldu vahdet kilik kalmad, yok oldu kesret Cemlin gsterdi, koptu kyamet Her ey helk oldu, buldu nihayet Zerrece kalmad karanlk, zulmet Mevl ltfeyledi geldi hidayet Her ey vecde gelip etti ehadet Hayalt mahvoldu, dodu velyet Ald sr bb grnd hikmet Harfsiz, sessiz-szsz oldu bir sohbet Kendinden kendine etti muhabbet Muhabbetten hsl oldu Muhammed AHMED hamdeyle sen, dodu Muhammed On sekiz bin lem doldu hep rahmet
EFENDLER EFENDS (sav)
Din kardeinin yzne kar sylemediin eyi ardndan sylemen gybettir

Camiussair, Hadis No:7972
Eer sylediin onda varsa gybetini yapm oldun; eer yoksa bir de iftirada bulundun.
Ebu Davud, Edeb 40, (4874)
Arabozucu/sz tayan cennete giremeyecektir.

Buhari, Edeb, 50
Kim ki yannda Mslman kardeinin gybeti yapld halde, gc yeterken kardeine yardm etmezse, Allah onu dnya ve ahirette zelil klar
Camiussair, Hadis No:8489
HUCURT SRES
Ey iman edenler!
Size bir fask bir haber getirirse, bilmeyerek bir toplulua zarar verip yaptnza piman olmamak iin o haberin doruluunu aratrn. ( 6 )
Ey iman edenler!
Zannn bir oundan saknn. nk zannn bir ksm gnahtr. Birbirinizin kusurlarn ve mahremiyetlerini aratrmayn. Birbirinizin gybetini yapmayn. Herhangi biriniz l kardeinin etini yemekten holanr m? te bundan tiksindiniz! Allaha kar gelmekten saknn. phesiz Allah tvbeyi ok kabul edendir, ok merhamet edendir. (12)
10
Ondan Ona Sohbetler
Hasan Fehmi Kumanlolu
EFENDLERMZDEN EFENDLER EFENDSNE

Efendilerimizin, Efendiler Efendisi iin yazdklar ilahilerini bir yd- cemil ve kadirinaslk olur dncesiyle sunmak istedim.
Zat bir, tecelli ok Tecellinin okluu mtecellinin=tecelli edenin okluunu gerektirmez. Nur-i Muhammed bir manadr, btn olgunluuyla Hz.Muhammed Mustafa (sas) de grnmtr. O bizim aslmzdr, onun iin Onu ok, pek ok seviyoruz; hatta canmzdan bile ok
Ondan Ona Sohbetler

11
Bizi yetitirmek iin gayret eden byklerimiz ellerinde kaynak eserlerin azlna ramen tam isabet etmiler. Allah onlardan raz olsun. Hasan Fehmi Efendimizin(1885-1951) deyiiyle:
evgili Candostlar,
Fehmi kret haline dtn gller bana Ol glistan iinde dost ile didar olur Diyor ve saylar az olan ibadiye-ekur -kreden kullar- snfna dahil olmann hazzn ve mutluluunu yayoruz. inde bulunduumuz corafyada kendini ama sevdals olan gle yzler grdke sevincimiz bir kat daha artyor ve can kardelerimizle kucaklamann heyecann ruhumuzun derinliklerinde hissediyoruz. Yllar nce melamet alannda bu nadide elyazmas eserleri elde etmek iin canhra bir halde say u gayret eden Efendi Babamz merhum Ahmet Kumanlolu hz.nin: Sevin birbirinizi Allah iin Rasul iin Evlatlarnzla oaln vatan millet iin Deyiinde de bu kenz-i mahfiyi idrak ediyor ve vazifemizin uurunda olarak Sokmayn aranza nifak boun iaretini emir telakki ederek, fenafillahn doyumsuz lezzetini yayoruz. Zaten aklanan ilahilerde de bu hakikat btn plakl ve parlaklyla gzler nne serilmektedir. Bizler Sevgilinin zlfnn kvrmnda feda-i can etmeyi ba tac eden bir grn acizane temsilcileriyiz. Ad ve sandan geip sevdiimizin kapsnda kul olma bahtiyarlna erenleriz veya ermeye alanlardanz. Efendilerimizin ayn kaynaktan, Tevhid pnarndan beslenip feyzaldklar gn gibi aikar. te baz numuneler, rnekler: a- n ezelden cura-y sahbay sundun sen bana Salih Rifat Ef. Ta ezelden curay nu ettirip verdin bana Hasan Fehmi Ef. b- Nur-i zatndan tecelli kld Hak alemlere Salih Rifat Ef. Nur-i vechinden zuhur edip eser bad- saba Hasan Fehmi Ef.
25. Saymza da kavutuk inallah. Bylece drt yldr sizlerleyiz, ilm-i Tevhidin hizmetindeyiz. Birlikte olduumuz gnlerin gzel getiine inancm tamdr. Mrid-i kamilde samimiyet, mrid-i kamilde teslimiyet var olduka her zaman gzellik doar. Bu saymzda Hazreti Muhammed Mustafa (sas) Efendimizin miladi takvimdeki (20 Nisan 570) douunu esas alarak yazm bu konuya ayrdm ve Efendilerimizin, Efendiler Efendisi iin yazdklar ilahilerini bir yd- cemil ve kadirinaslk olur dncesiyle sunmak istedim. Her bir msra yerinde aklamaya altm. Hasan Fehmi ve Ali Rahmi sultanlar kanalyla feyiz aldmz stadmz Salih Rifat Ef. ve de Hasan Fehmi Tezdoan Efendimizin mevzuuyla ilgili ilahilerini setim. Her ikisi de tip (Makedonya) doumludur. Ruhlar ad, himmetleri var olsun. Salih Rifat Ef.nin Osmanlca 35 sahifeyi bulan Divann yeni yazya aktardm. -Bunun ve Hz. Pir Muhammed Nurl-Arabi (ks)nun erh-i Risale-i Gavsiyyesinin elyazmas asllarn yeni yazya aktarld. Ayrca, bu eser Mahmut Kank bey tarafndan ayn adla z Yaynclktan yaynlanmtr- Bizlere gnderme lutfunda bulunan hizmet akyla dolu Burak Anlr kardeimize kranlarm sunuyorum. Arkadan daha nice eserler gelecek ve siz kymetli okuyucularmzla paylaacaz. Bu ve bunun gibi nadide melamet eserleri hizmete sunulmay beklemektedir. Eserleri inceledike gittiimiz yolun ve izlediimiz metodun hi tereddtsz ne kadar salkl olduunu bir kere daha mahede etme frsatn buluyoruz.
Ondan Ona Sohbetler

12
c- htiyar- mevt idenler nur ile defnoldlar Salih Rifat Ef. htiyari mevt edenler buldular vasl u lika Hasan Fehmi Ef. Bu rnekleri oaltabiliriz. imdi gelelim ana konuya: Salih Rifat Ef. de Rasulullah hayrandr, Hasan Fehmi Ef. de Her satr, her kelime, hatta her harf bu gerei haykrmaktadr. Onlar biliyor ve dahi bildiriyorlar ki, kainatn yaradl gayesi Rabbimizin bilinmekliine muhabbetidir. Muhabbetin neticesi nur-i Muhammed. Hak a diyor ki; Muhabbetten Muhammed oldu hasl Muhammedsiz muhabbetten ne hasl Demek ki, yaradln znde nur-i Muhammed veya hakikat- Muhammediye var. Hak dostlar da bu gerein peinde ve onu yakalamaya alyorlar ve onunla hayat buluyorlar. Yazdklar eserler ve ilahilerde hep bunu ihsas ediyorlar, bu hususta ipucu veriyorlar. Cabir ibni Abdullah (ra)den rivayet olunur ki, Birgn Rasulullah (sas) Efendimize sual edip dedim ki: -Ya Rasulallah, eyadan nce Allah Teala neyi yaratt? Onu bana haber ver. Saadetle buyurdular ki: -Ya Cabir, Allah Teala eyay yaratmazdan nce senin Nebinin nurunu kendi nurundan halkeyledi. Ve ol nur kudret-i ilahiyye ile Hak Tealann diledii yerde devrederdi. Ve ol vakitte levh ve kalem ve cennet ve cehennem ve melek ve sema ve arz ve gne ve ay ve cin ve ins yoktu. Vakta ki Hak Teala halk yaratmak murad eyledikte, ol nuru drt ksm eyledi. Evvelden kalemi, ikinciden levhi, ncden ar halkeyledi. Ve yine drdnc ksm drt ksma ayrd. Evvelden semavat, ikinciden yerleri, ncden cennet ve nar yaratt.Ve yine drdnc ksm drt ksm eyledi. Evvelden mmininin gzlerinin nurunu yaratt.Ve ikinciden marifet-i billah olan kalblerinin nurunu yaratt. Ve ncden teehhdlerinin nurunu yaratt ki ol teehhd La ilahe illallah- Muhammedn Rasulullah dan ibaret olan tevhid-i eriftir. (Nablusi ks.den/Tasavvuf Szl,Haz: hsan Kara,sh.1158)
Nur-i Muhammed, ilm-i Tevhidde bu hadis-i eriften alnan g ve feyizle nemli bir yer tutar. Muhyiddin Arabi hz.(ks) ve onun ltl yolunu izleyenler vahdet-i vcud diye bilinen anlay ierisinde bu konuyu incelemiler ve halletmiler, irfan alemine byk hizmetlerle sunmulardr. Bu kesret=kainat denilen olgu nur-i zatn, nur-i vechin, nur-i Muhammedin tecellisidir. Zat bir, tecelli ok Tecellinin okluu mtecellinin=tecelli edenin okluunu gerektirmez. Nur-i Muhammed bir manadr, btn olgunluuyla Hz.Muhammed Mustafa (sas) de grnmtr. O bizim aslmzdr, onun iin Onu ok, pek ok seviyoruz; hatta canmzdan bile ok O nebiler nebisi bir gn Hz. mere(ra) yle buyurdu: Ya mer, sizden hibiriniz beni anasndan, babasndan, ailesinden hatta canndan daha ok sevmedike iman etmi olamaz. Bu husus, mminlerin hayat bulduu, eref bulduu dsturdur. Peygamber sevgisi kuru bir sevgi deildir. Laftan ibaret sanlmamaldr. Gerektiinde onun uruna can feda edilir. la-y kelimetillah ki alm La ilahe illallah Muhammedn Rasulullahtr, bu mbarek kelime uruna nice byk cihadlar yaplmtr. Ehl-i tevhid olanlarda ise bu cihad konusunun akla gelen ve bilinenin tesinde ayr ve derin bir anlam ve deeri vardr. Rasulullah ashabyle Tebk seferinden dnerken yle buyurdu: Ashabm, imdi biz kk cihaddan byk cihada dnyoruz. O da nefsimizle yapacamz cihaddr. Bundan anlalan u ki, klla, topla tfekle veya en gelimi teknolojik silahlarla yaplan savalar kk, ufak, geici, muvakkat savalardr. Buna mukabil nefisle yaplan sava, byktr, devamldr ve mrn son anna kadar srer. Bu hususta Niyazi Msri hz.leri unlar syler: Adavet klma kimseyle sana nefsin yeter dman Ki asla senden ayrlmaz mr ahr olunca ta
(Adavet=Dmanlk)
Onlardan bazs Ebubekir (ra) merebinde olup Onun dedii gibi derler. Bir eyi grmedim ki ondan nce Allah grm olmayaym = nce Allah sonra eyay grrm.
Dier bazlar mer (ra) merebinde olup Onun dedii gibi derler. Bir eyi grmedim ki onunla birlikte Allah grm olmayaym = Eyay Allah ile birlikte grrm.
Bazlar da Osman (ra) merebinde olup Onun dedii gibi derler. Bir eyi grmedim ki onda Allah grm olmayaym = Allah eyann iinde grrm.
Ve bazlar da Ali (ra ve kv) merebinde olup Onun dedii gibi derler. Allah Allahtan bakas grmez
Ondan Ona Sohbetler

14
Son nefese kadar bizimle olan bu ad geen dman alt etmenin yolu, bir mrid-i kamilin nne diz kp ondan zikrullah talim etmektir. Efendi Babamz Ahmet Kumanlolu hz.leri aadaki dizelerinde bu gerei dillendirir. Nefsin varln ykan Allah Allah Allahtr Gnl kirini yuyan Allah Allah Allahtr Diz ktm eyh nne Girdim gnl evine Dolad dilime Allah Allah Allahtr En byk ve tek mrid Hz.Muhammed (sas) Ef.mizdir. Arkasndan gelenler Onun varisleridir. Bilinmesi ve inanlmas hibir tereddt ve pheye yer brakmayan hkm udur ki, Hz.Peygambere biat edenler gerekte Hakka biat etmilerdir.(Bkz.Fetih,48/10) Ve bu biatta aldklar zikrullah silah ile yani her nefeste Allah Allah Allah demek ile ebedi ve ezeli dmanlarn yani nefislerini yola getirecekler ve zaferi kazanacaklardr. Bu bir sabr iidir. Sabrla koruk helva olur atasznde ne derin manalar gizlidir. Bir hadis-i erifte de Peygamber Efendimiz(sas) yle buyurur. Men sabera zafera = Sabreden zafere ular. Ne mutlu bu gzellikleri grp,duyup sonunda itaat ettik diyenlere. Bu hal zere olanlar Ehl-i Beyt soyundandr. Cmleye mjdeler olsun. Tebrikler sizlere. Ya Rasulallah (sas) (Salih Rifat Ef.)
Ya Rasulallah cemal-i pakinin meftuniyem Sen habib-i haknmann ebdal uryaniyem Nice ahlar geldi gitdi sana hep kul oldlar Sen habib-i haknmann ebdal uryaniyem
Sen habib-i haknmann ebdal uryaniyem Ta ilk gnde ak kadehini sen bana sundun. Ben senden bakasn sevemem. Aknla yandmdan efaat et bana, elimden tut benim. Hakk reten sen sevgilinin ben srlsklam aym.
Nur-i zatndan tecelli kld Hak alemlere Bu meraya vech-i pakindir kamu mahremlere Cem u tafsil-i kemalindir den hep dillere Sen habib-i haknmann ebdal uryaniyem
Alemler senin nurundan yaratld. Kainattaki bu suretler, btn Hak sevdallarna senin gzel yzn yanstyor. Dillerde konuulan vahdet ve kesret, hepsi senin kemalindendir. Hakk bildiren sen sevgilinin ben srlsklam aym. Zlfne berdar olan ahm senin mahvoldlar htiyar- mevt idenler nur ile defnoldlar Hay olub Rifat bekada nice sultan oldlar Sen habib-i haknmann ebdal uryaniyem Senin sann telinin kvrlan llesine boynunu koyanlar hep mahv u perian oldular. nk onlar isteyerek nefislerinden getiler ve lmeden nce olan ihtiyari mevti tercih ettiler. te bu lm, nurla defnolunduklar iin onlar birer sultan yapt. Malum, Sultana kavuanlar sultan olur veya sultanla olur. Bu hakikatleri reten sen Habibin ben srlsklam tutkunuyum ve beni grenler, seni grmlerdir. nk ben senin bedelinim; sen ben, ben sen olmuuzdur. Ya Rasul (Hasan Fehmi Tezdoan Ef.)
Canm terkeyleyip canana geldim ya Rasul Derdimi sende bulup dermana geldim ya Rasul Nur-i vechinden zuhur edip eser bad- saba Misk-i anberle dolup reyhana geldim ya Rasul
Ya Rasulallah, ben senin tertemiz yznn tutkunuyum. Hakk gsteren sevgilinin srlsklam aym. Dnyay yneten nice yksek makam sahipleri geldiler ve sana balandlar. Ben senin batanbaa anm.
n ezelden cura-y sahbay sundun sen bana Canm ire senden artk bir muhabbet yok bana Yanarm yandm Rasulallah efaat kl bana
Ya Rasulallah sen cananmzsn, sana kavumak iin canm terk ettim. Senin iin dertlendim ve bu derdin derman da sendedir, ite kapna geldim. Ilk lk esen sabah yeli, btn gcn yznn nurundan almaktadr. ahane kokularla
Ondan Ona Sohbetler

15
dolup onlar isteyenlere koklatmaya geldim.

Gece gndz zar ederdim bir kere grsem deyu Leylann Mecnunuyum didara geldim ya Rasul Ta ezelden curay nu ettirip verdin bana Devredip ol akile devrane geldim ya Rasul
son blmn sunuyorum. Arapa aslnn Latin harfleriyle birlikte Trke tercmesini vermeyi uygun buldum. Dier blmler zerinde de almalar srdrlmektedir. Bu ksmda Melametin ne denli ycelii bir kez daha gzler nne serilmektedir. Yazarn Hz.Pir Muhammed Nurl-Arabinin (ks) damad oluunun yannda ok deerli bir mderris olduu gereini hatrlar ve hatrlatrsak hayretimiz ve teslimiyetimiz bir kat daha artar. Nuri Ef. hz.nin Melamidir enbiya/Dahi nice evliya Hem ehar- basefa/Kendine gel hey kendine haykr da bizi kendimize titreterek getirmektedir yahut getirmelidir. Bu esiz eserlerden yararlanmak ve yazarlarna hayr dualar etmek boynumuzun borcudur. Koltuunuza oturun, arkanza yaslann ve keyifle doya doya okuyun efendim. Hatime-i Risale-i Melamiyye (Arapa asl Latin harfleriyle) Kadulime enne sadatil-evliyai hmlmelamiyyet ve ennehm haz cemial-menazili vel-makamati. Ve ennehm mechuln-nati vela yarifhm men leyse minhm. Liennehm yetelebbesne bielbasil-avami vela yezidne alas-salavatil-hamsi vela yarune bil-benani vela yetemazne bihalin minel-ahvali la bikerametin vela hariki adetin. Ve in kan fil-batni min ashabil-uruci ven-nzuli vet-terakki vettenezzli. Femehed badihim mehed Ebubekrin, kema kale Radyallah anh; ma raeyt eyen illa ve raeytllahe kableh. Ve mehed badin ahara Umeriyyn, kema kale Umeru radyallah anh; ma raeyt eyen illa ve raeytllahe meah. Ve baduhm Usmaniyyn,kema kale Radyallah anh; ma raeyt eyen illa ve raeytullahe fihi. Ve baduhm Aleviyyn , kema kale Aliyyn radyallah anh ve kerremallah vecheh; ma raallahe illallah. Yani ennehm min vereseti srr makamati hazihil-ayeti.
Gece gndz; her zaman seni saykladm, inledim durdum nur saan yzn greyim diye. O didar grmek iin Leylasna tutulan Mecnun gibiyim. nk sen bu akn kadehini ta ezelden sunmutun. Ben de btn merhalelerden geip engelleri ap bir insan olarak huzuruna geldim ite.
n ezel bezminde grdm yzn ey dost senin Ol nazar etvariyle ikrara geldim ya Rasul Nar- firkat yakt can seyredip geldim sana Kalmad ad ile sanm sen aha geldim ya Rasul
Ezel bezmi; Elest birabbikm hitab annda yzn grmtm senin. O grmenin cokusu iimde, bu kesret aleminde ikrara geldim; seni tanyorum ey dost, ey nur saan yz diye haykryorum. Sana ulancaya kadar ektiim ayrlk atei canm yakt ama ne olursa olsun tm engelleri atm, hatta ad ve sanmdan da getim ve sana; ahma ulatm.
TALB kulun kapnda olmuum naar garip Fahr-i tammn izzetin ihsana geldim ya Rasul
Talibi kulun, senin kapnda biare ve garip olarak beklemekte ve Ahadiyyetin zevklerini elde etmek iin boynu bkk sabredip abalamaktadr. Bilirim ki Vara kavumann yolu tam yokluktan; fena-i tamdan gemektedir. Sevgili Candostlar, Mutad olduu zere her saymzda klasik bir esere yer vermeye alyorum. Bu sayda da elimize stanbuldan deerli kardeimiz Burak Anlrdan ulaan ve Abdrrahim Fedai Ef. hz.lerine ait Arapa olarak kaleme alnm ok kymetli bu kaynak eser; Beyanu Hakikatil-Melamiyye nin
Ondan Ona Sohbetler

16
Kalellah; smme dena fetedella fekane kabe kavseyni ev edna.(Necm,53/8-9)Ve ennehm kema kale Rasulullahi sallallah aleyhi ve selleme; evliyai tahte kubai,la yarifhm gayri. La yahrucne an kubailadati. Febaduhm yekn taciran ve baduhm bayian ve baduhm valiyen ve baduhm kadyen ve hakeza ila cemiiladati vel-ahvalilleti kabileth-eriatlgarra velem teruddiha. Ve in kan mehabibe haremil-izzeti ve maksuratn fil-hyami. Fekeyfe yattaliu ala ahvalihim ulemal-avami ve kbera ehlir-rusmi vel-hevai.? Bel fekeyfe yattaliu ala esrarihim men leyse minhm min ehlit-turuki vel-kelami, la Vallahi. Ve men lem yferrikl-anete anis-semini ve-imali anilyemini felyekul ma ae.Kema kale mam Muhammed ; lev kanel-avamu ibadi leetakthm ve katat velaehm. Ve kad ulime eydan, enne-eriate klleha ahvall-melamiyyeti. Ve makaml-melamiyyeti makamn ilahiyyn fid-dnya ve hal nebiyyina sallallah aleyhi ve selleme. Elhamd lillahi evvelen ve ahiran vessalat ala hatemin-nebiyyine Muhammedin ve ala alihi ecmain. Mim Trkesi: Melamiyye Risalesi Sonu phe yoktur ki, evliyann nderlerinin Melamiler olduu bilinir. Onlar btn duraklar ve makamlar gemilerdir. Vasflar bilinmez. Kendilerinden olmayan onlar tanyamaz. nk onlar avam=halk elbisesi giyinirler ve be vakit namaz zerine ziyade yapmazlar. Parmakla gsterilmezler. Ne kerametle ne de harikulade bir halle temayz ederler. Buna ramen batn aleminde uruc ve nzul, terakki ve tenezzl sahibidirler. Onlardan bazs Ebubekir (ra) merebinde olup Onun dedii gibi derler. Bir eyi grmedim ki ondan nce Allah grm olmayaym = nce Allah sonra eyay grrm. Dier bazlar mer (ra) merebinde olup Onun dedii gibi derler. Bir eyi grmedim ki onunla birlikte Allah grm olmayaym = Eyay Allah
ile birlikte grrm. Bazlar da Osman (ra) merebinde olup Onun dedii gibi derler. Bir eyi grmedim ki onda Allah grm olmayaym = Allah eyann iinde grrm. Ve bazlar da Ali (ra ve kv) merebinde olup Onun dedii gibi derler. Allah Allahtan bakas grmez Yani akas onlar u ayetin iaret ettii makamlarn srrnn varisleridir. Sonra yaklat ve sarkt. ylde ki iki yay aral kadar hatta daha fazla yaklat. ( Necm,53/8-9) Onlar Rasulullahn u dediindeki gibidirler. Velilerim kubbelerimin altndadrlar. Onlar benden bakas bilmez. Onlar bilinen mutad kubbelerin altndan dar kmazlar. te bunun iin bazlar tccar, bazlar satc, bazlar vali ve bazlar da kad=hakim olurlar. Bylece yce eriatn kabul edip de reddetmedii btn davran=grev ve halleri yklenirler. Aslnda onlar ulu haremin sevgilileri ve adrlarda zel bytlen nazeninleridir. Nasl olur da onlarn hallerine avam ulemas ve hatta rusum=zahir ve heva ehlinin bykleri muttali olabilir? Ve yine nasl olur da onlarn srlarna onlardan olmayan tarikat ve sz=kal ehlinden biri muttali olabilir? Hayr, bu olamaz vallahi. Clz semizden, solu sadan ayramayan istediini sylesin. mam Muhammed bu hususta unu demitir. ayet avam- nas klelerim olsayd, hepsini azad eder, sonra da onlarla olan ilikimi keserdim. u da bilinmitir ki, eriatn tm melametin; Melamilerin halleridir, yaadklardr. Aka sylemek gerekirse, melamiyyenin makam dnyada ilahi=yce bir makam olup ayn zamanda Peygamberimiz (sas)in halidir, yaantsdr. En bata da en sonda da hamd Allahadr ve salat da peygamberlerin hatemi = sonuncusu Muhammed (as) ve btn aline ve ehl-i beytinedir. Son 11.02.2010 Karyaka- zmir
Sevgiliye
Kalbim Kbesini arayan bir devrand. Bulmadan durup gidecek sandm. Dnp
durdum bo kmazlarda Her gittiim yolu tavaf sandm. Ah sevgili, ben seni aramay ak sandm. Bir kayp ktada, tarih olmu lkelerde, haritas olmayan uzun corafya gecelerinde Bir bak, bir sureti sen sandm iklimlerde Bir beyaz lmd zaman, yordum, donuk bir hayale sndm. Ah sevgili ben seni aramay ak sandm. Ellerimi gstereceim, sana avularm atmda ok ey trmalam trnaklarm. Kanayan eti, Syrlm deriyi Bir czzaml gibi gnahlar bahesinde unuttuum parmaklarm Bilmiyordum ama ben lmeye ellerimden baladm. Ah sevgili ben seni aramay ak sandm. Ten acmyor artk kandan biliyorum yaray, acyan tek ey Kbesiz kalbim ey sevgili Bir k dt anszn, krlemi gzlerime Ik da deil aslnda kck bir foton deip geti gnlme, deldi geti zrhm. Grmeden daha seni anladm. Ah sevgili ben seni aramay ak sandm. An henz an olmamt, uzaysz ve zamansz bir yerdeydik ilk sz sylenmemiti, yalnz mndaydk Ak ve ac bir oldu Birdenbire anladm Ah sevgili! Ben seni aramay Ak sandm.
Dr.eyda Kaya
Zuhurat
Kmil iftlik
Salim ztan 1960 2010
Salimcana
O akam, 25 ubat 2010 Perembe gecesi hastaneye gittiimde o gitmiti. Ak dm kvrck salarn yavaa okadm, kyamayarak, incitmekten korkar gibi Ne kadar ok aarm salarn, daha nce de byleydi de, ben mi fark etmedim, yoksa imdi mi oldu? diye iimden geti. Ah! dedim iimden. Ah Salim Benim can dostum, yol arkadam, srdam
Zuhurat
Kmil iftlik
Salimcana
19
Her eyin zdd varm! Bu keifler nceleri tam tanmlanamayan acaip paracklar, gemi ile gelecek ve sa ile sol arasndaki simetrinin bozulmasn, ntrinolar, kuarklar ve daha bir sr -yaklak drt dzine- alt parac ifade etmekteydi. Yani ok ksa mrl, hemen dierine dnen paracklar. Ailece oradaydk, akrabalarn ou gelmiti. En yaknlar, kardeleri oradayd. Orada olamayanlarn da gnl oradayd. En yakn akrabalar, Fehmi Efendi, Mehmet Emin Efendi, O, Ben, Celal Efendi, skender Efendi ve kardelerinin ou oradaydk. Ne git demeye dilimiz vard, ne de kal demeye. *** Bu atomalt paracklar ok ok kktr (1035m) ve u anki grdmz evren onlarn bu kadar kk olmalarndan kaynaklanmaktadr. Eer biraz byk olsalard grdnz madde ve evren olmayacakt. Karadelikler oluacak ve kendi iine kerek yok olacaklard. *** Ey gzel Allahm senin g ve kudretinin sonu yok ve bizler seni ancak bildirdiin kadar bilebiliriz. Efendiler efendisi Hz. Muhammet Mustafann ifade ettii gibi Seni hakkyla bilemedik. Seni bilemediimiz gibi varoluun sebebi, daha da tesi z ve ta kendisi olan Habibini de bilemedik. O beer ynn ifade etti diye kendimiz gibi bir beer, senin ifade ettiin kuvvet ve kudretini ise bizlerin herhangi bir eyi tutmamz, yapmamz gibi sandk. La havle vela kuvvete illa billa alyyilazim. Seni tenzih ederim. Ve bilirim ki gerek tenzih tebih iledir. Seni her ynnle tebih etmeyenin tenzihi de eksiktir ve noksandr. Ve seni tm noksanlklardan tenzih ederim. Hereyi olmas gerektii gibi takdir eden sensin. Halik, Bari ve Musavvirsin. *** Bir Cuma gn dersleri bitirip akamst Salimle beraber zmirden otobsle Kuadasna dnerken (1993 bahar) Ne gitmesi? Ne yer deitirmesi? Ne zaman? Yok bunlar demitik. Gerekten de yok bunlar. Tamamen bu mertebede alglanan ve grlen bir alem, zaman ve mekan. Gelmek, gitmek her ne kadar izafi olsa da; bu suretlerden grnenin, gelen ve gidenin kim
aydi biraz fizik konualm. Sklmadan okumaya aln. Bir zamanlar maddenin en kk paras olarak Yunanca blnemez anlamnda olan atom szcn kullanyorduk. Derken 1900 lerden sonra atomun proton ve ntrondan oluan bir ekirdek ile onun etrafnda dnen elektronlardan olutuunu kabul ettik. Daha sonraki yllarda Genel Grelilik kuramna gre, evreni oluturan maddenin ktleekiminden dolay, uzay ve zamann erildiini bulduk. Kuantum Mekaniide bize Atom dzeyindeki dnyann bir hayal rn olmayp olaanst bir gzellikte olduunu retti. Hem de inanlmaz bir gzellik. zel grelilik ve kuantum mekanii, birlikte kuramlatrldnda deneysel olarak karmaddenin varln bulduk. Evrende madde varsa karmaddede olmalyd ve bulundu. +2 olduunda -2 nin de olmas gibi. Demek ki bir madde var bir de karmadde. Ne gzel
Zuhurat
20
Kmil iftlik
Salimcana
olduunu bilsek de, Salim gittiinde iim buruk, gnlm krdm kalakaldm. Onsekiz yl nce tantk bu alemde. Bu tanmann aslnn zamann ise Allah bilir. Geri zamanda yoktur Onun iin ama zamana vurursak bu byle. Btn kardelerin arasnda phesiz byk bir sevgi vardr da, yine de baz kardeler birbirleri ile daha iyi anlarlar, daha ok beraber oynarlar. Biz de biraz yleydik Gnlerce sabahlara kadar sren sohbetler... Onlarca gece byk bir akla muhabbetler O beni irad etti, bende onu. Beraber bydk. *** Gerekten son yllarda, zellikle 1980 lerden sonra, daha nce kuram olarak ifade edilmi pek ok ey deneysel olarak da bulundu. Bulunan her paracn ayn ktle ve zellikte, ters elektrik ykl kart paracklar olduu, dolayl olarak karmaddenin varl bilinmekte. Bu para ve karparalar doal ortamda birbirlerini yok eder ve geriye sadece kan enerjiden kalan bir ma kalr. Hal byleyken evrenin yaratlnda var olduklar bilinen bu kartmaddeye ne olmutur? Evren neden kartmaddeden deilde sadece maddeden yaplmtr? Bilmiyoruz! Ayrca evrenin byk bir ounluunu meydana getiren karanlk maddenin de ne olduunu bilmiyoruz. Galaksilerin ve tm sistemlerin toplam madde miktar tanmladmz evrenin acak %4 kadardr. Geri kalan karanlk maddedir. Eer evrende dier galaksiler ve yldz kmeleri olmasayd gece simsiyah bir gk grecektik. Bu da sonderece rktc olur ve gvensizlik duygusu yaratrd. nk ne olduunu anlayamayacaktk. Karanla delil k, a delil karanlktr. *** Grmedin mi Rabbini, nasl uzatmtr glgeyi. Eer dileseydi, onu elbette hareketsiz klard. Sonra nasl Gnei ona delil yapmz! ( Furkan Sresi-45) Ey gzel Allahm seni sevmek ne gzel. Tm yceliinle tm azametinle tecellini
seyretmek ne gzel. Sonra nasl tutup onu ar ar kendimize ekmiiz. (Furkan Sresi-46) Evet byklerimiz ifade etmilerdir, Her esmada bir msemma vardr. Yani o isimle isimlenen vardr ve O sensin! Ya Rabbi senin ne kadar ok ismin ve o isimlerin tecelli ettii mertebelerin var!.. Esmann ve msemmann sonu ve snr yok. Yaptmz her tanm ve ifade bir kayttr ve sen btn kaytlardan mnezzehsin. Ve hi kuku yok. Senin Rabbin gerekten mutlak aziz, mutlak Rahimdir. (uara Sresi -9) *** Salimin her an iinde bulunduu vecd halinin tecellisini, aknn taknln her zaman tam olarak anlayamadk. Aslnda o da bu halini gizlemeye alyordu. Bazen bunu yapabiliyordu da, ama genellikle!.. ou zaman yerinde duramayarak, o akmak akmak olan gzleriyle yaramaz bir ocuk gibi heyecanl sohbetler!.. Bu alemde yerini bulamam gibiydi, yerinde duramyordu. Vahdet ile kesretin arasna skm sanki zorla burada duruyor gibi Baktnda, grdnde, dokunduunda, tattnda, manada sonsuz mertebeleri ile mahade ettii, fiziiyle, kimyasyla, ilmiyle tecellide grd Rabbinin gzellii onu kararsz bir hale sokuyor, alp ban gidiyordu. Dalyorduk vahdet deryasna. Biz derken de, Bu derken de, hangi iaret sfat, hangi isim ve zaman iinde bahsedersek bahsedelim hep Onu ifade ettiimiz zevki iinde. Bu hallerinde genellikle ben Haydi Salim, haydi gel. Bu dnyann ileri de var diyordum. Bu tecellinin gzellii karsnda alyorduk!.. *** Fizikte geldiimiz son noktada temel paracklar Elektron, yukar-kuark ve aa-kuarktr. stelik ktleleri dnda grnte hereyleri ile ayndrlar. Bir yukar-kuark ile iki aa kuark bir ntron oluturur. Bir anlamda tersi olarak iki yukar-kuark ile bir aa-kuark ise protonu
Zuhurat
Kmil iftlik
Salimcana
21
meydana getirir. Ntron ve protonlar bir ekirdei, elektronlar ile de atomlar, srasyla moleklleri meydana getirir. Evrende grdmz her ey, en kk hcreler, aalar, hayvanlar, biz, yldzlar ne varsa gluon ve fotonlarla bir birine balanm tr madde paracndan meydana gelmitir. Elektrona benzeyen iki parack daha vardr ve onlarnda aynen elektronda olduu gibi ntrinolar ve kuarklar vardr. Fakat bunlar kararsz paracklardr. Deneylerde var olurlar ve saniyenin milyonda biri gibi bir srede bozunarak bildiimiz temel paracklara dnrler. Bunlar da tpatp temel paraca benzerler ve fark sadece ktlelerinin daha ar oluudur. Bilim adamlar bunlarn herbirini aile olarak tanmlarlar ve evreni oluturan herey bu ailenin iidir. Biri grnr dierleri ok ksa srede grnenlere dnr! Yine fizikiler sormaktadr.Neden aile?. Tm bu almalar 1980 den sonra olumutur. Bilim insanlar bu gn, bu temel paracktan oluan cansz madde nasl oldu da bilinli, dnen insanlar meydana getirdi? Neden bir evren vardr ve niin bu ekildedir? Sorularn sormaktadr. Bilim eskiden sadece neden ve sonu ilikisini soruyorken gnmzde niin konusuna da girmektedir. Bir zamanlar sadece felsefenin ve dinlerin konusu olan hikmet (niin) artk bilim insanlarnn gndemindedir. *** Yemin olsun ki, biz insan topraktan oluan bir zden yarattk. (Mminn Sresi-12) Rabbinin o yce adn tesbih et! O ki yaratt, dzene koydu, O ki takdir buyurmu ve doru yolu gstermitir. (Ala suresi-1,2,3) lk yaratan da Odur, tekrar yaratan da Odur. (Buruc Sresi-13) Ey gzel Allahm senin szlerini anlamay, idrak etmeyi bize nasip et. Seni daha ok bilmeyi ve sana daha yakn, yakndan da yakn olmay bize nasip et. Senin gzelliklerini her zerrede ve o zerrenin her mertebesinde seyretmeyi
nasip et. Siz mi daha zorsunuz yaratla, gk m? Onu O yapp kurdu. Onun boyunu ykseltti, ardndan ona ahenk ve dzen verdi. (Naziat Sresi-27,28) Alemlerin Rabbine hamd olsun. *** O akam, 25 ubat 2010 Perembe gecesi hastaneye gittiimde o gitmiti. Ak dm kvrck salarn yavaa okadm, kyamayarak, incitmekten korkar gibi Ne kadar ok aarm salarn, daha nce de byleydi de, ben mi fark etmedim, yoksa imdi mi oldu? diye iimden geti. Ah! dedim iimden. Ah Salim Benim can dostum, yol arkadam, srdam Ksaca anlatmaya altklarm onunla paylatklarmzn sadece bir ksm Salimle bu aleme, Allahn tecellilerine, tecellinin mertebelerine ve bu tefekkrn zevkine beraberce varmaya alyorduk. Elbette ki Yaratan Rabbimin izniyle. Salarn okarken, onun o an nerede olduunu bilip, o an bozmak istemezcesine sessizce Biliyorum dedim Burada deilsin biliyorum ama Testi krld, iindeki deryaya kart Selam olsun gidenlere, selam olsun kalanlara.
Salim ztan 1960 2010
detim budur ezelden kevnde bir en olurum, Dirilip geh cem olup ghi pern olurum. Bu cihnn halkna bir bir yolum urar benim, Cem edip bunca kuma bir bezistn olurum.
-Msr Niyz-
23
Dostun Arkasndan Salim Hocamza Syleyemediklerimiz Hocam, sizi tanmam, sohbetinizde bulunmam bundan yedi yl ncesine,tevhide intisap ettiim ilk gnlere rastlar. Pek yle ortalarda grnmez ama talep edene tevhit sohbetini kana kana iirirdiniz. Efendimizin stanbulda olduu gnler Yana yakla Ah Efendim ah! Dediimiz fen gnleri Zeynep kardeimle vazife yaptnz okula ya da zbile sk sk geldiimiz gnler... Yank yreklere buz gibi su misali ikram ettiiniz sohbetleriniz. Dier Hak dostlarndan farkl bir tarznz vard. Mavi gzlerinizi aa aa kendinize has o el hareketleriniz vesesinizin inili kl tonu ile yaptnz sohbetin ardndan, haylisarslm bir vaziyette yannzdan, ayrlrdk. Adeta bizi mecbur ederdiniz, sylediklerinizi tefekkr etmeye Hele uzun tefekkrler neticesinde yeni yeni almaya balayan bir sznz vard ki, bu sznz ilk duyduumuzda, Allah Allah nasl olur? Ne demek yaklatka uzaklamak? Diye hayretler iinde kalmtk. uydu o sznz: Efendiye yaklatka uzaklarsnz! Evet Salim Hocam ancak imdi yeni yeni anlamaya baladk, yaklatka uzaklamann srrn!.. Yolda, minibste karlatmzda bizi, kendinize has selamlama eklinizle selamlar, Baclar naslsnz? derdiniz. Hele bir akam Dergahta yaptmz zikri aniden kestirip, sakin sakin, yava yava zikirtalim ettirmitiniz, ok gzel olmutu ok Huu iinde,Allah Allah Allah demitik. Bu halimizi sylemi miydim acaba? Emin Efendimizin bahesine gittiimizde, iinizin el verdii lde siz de olurdunuz. Bazen arkadan gelirdiniz. Mangaln bana geerbize pienleri ikram ederdiniz. Madde ikramnz da mana ikramnz gibi farkl olurdu Hocam Bu farkll da size syleyememitim. Bir gn erkek kardelerimize; siz anslsnz, Hocamzla sk sk grp sohbetinden istifadeniz oluyor da biz eriat gereince Hocamzla ok sk gremiyoruz, bunun iin ne yapabiliriz diye dnpsize saliha bir hanm arama abalarna bile girmitik de bunu da size syleyememitik.
24
Mevlt Kandili akam internetten sohbeti dinlerken tam o anda bir odadan dier odaya getiiniz haberi geldi. Efendilerimiz orada, dostlar orada... Duanz yapld ve yayn aniden sonlandrld. Yce Allahn bir sevgilisine, Muhammediyetin aleme terif ettii byle kutlu bir gecede, rci demesine ahit olduk ve imrendik Hocam. O anda, Yceler Ycesinin Dua edenin duasn kabul ederim. mjdesi gnlmde olarak dua etmeye baladm. Ya Rabbi! Bize de, dergahta, efendilerimizin sohbetini dinlerken, dostlar arasnda, senin adn zikrederken, Cemal-i Yre bakarken, rci de. Amin. te o andan itibaren dnmeye baladm Salim Hocam; Size sylemek isteyip de syleyemediimiz ne kadar ok ey varm. Sohbet etmeye baladm harfsiz, szsz... Belki de siz benimle sohbet etmeye baladnz, fark eder mi? O kadar net karmdaydnz ki, akmak akmak olmu mavi gzlerinizle... Hocam, adeta bir gizli hazineydiniz de alemi bekaya geince bilinmeklii murad edilmi olan... Ruhaniyeti birdenbire bizi kaplayveren... te o an bir kez daha Allahn izni ile Bakara Suresi 154. Ayetine ahit olduk. Hocam, siz l deilsiniz, bilakis dirisiniz. Haysnz ve Allah katnda rzklandrlyorsunuz. Yine bir dostun arkasndan ayn hikmetli szleri sylemitik; mrn u biten nevesi tam olsun erenler Son meclisi cm stne cm olsun erenler kranla veda ettiimiz cm- fenya Son pendimiz ahlfa devam olsun erenler Dnyada bu iksir ile mesd olan ervah Ukbda da sermest-i mdm olsun erenler Cizse harbt- ilhde de her eb Yrn yine rindn-i kirm olsun erenler Tekrar mlki oluruz bezm-i ezelde Evvel giden ihvana selm olsun erenler. Selam Olsun Hocam! Eyvallah Baclarm, Dostlarm
Vicdan Yldrm
Gnl Lisnndan
FUAT TRKER
ftturker@hotmail.com
NSANLAR NEDEN MUTSUZ?
Allahn imtihan amacyla yaratt tecellilerle yzleme zamannda sabr ve tevekkl gsterememenin kesin sonucu, sknt ve mutsuzluktur. Allaha teslim olup, tevekkl yaamayan kiiler, ardndaki hayr ve hikmetleri dnmedikleri iin aleyhlerinde gibi grnen her olayda ikayet eder; huzursuz, mutsuz ve skntl bir yaam srerler. Oysa insan, Rabbinin kendisi iin yaratt her andan honut olmaldr.
Gnl Lisnndan
26
Fuat Trker
evgisizliin gnmzde dnyann byke bir ksmn sard, insanlarn birbirlerine gittike yabanclat ok ak bir gerektir. Byk kentlerin cadde ve sokaklarnda insanlar gz gze gelmez, hatta birbirlerinin yzne bakmaz oldular. Derin ve samimi sevgi, nefsani yaam tarznn doal sonucu olarak insanlarn ellerinden alnm durumda ki bu, insann ruhunun alnm olmas gibidir. nk bir dnrsek, kii sevgiyi yitirdiinde geriye ne kalr ki?.. te bu ruh haline brnm insan adeta ii boalm, manevi anlamda tkenmitir. Sevgi ve ak yitirdiinde, insann iinde korkun bir boluk meydana gelir ve artk yitirilenlerin yerini sknt, azap, korku, gerginlik, kuku ve panik alr. Bu ac halden kurtulmak iin birok insan ya uyuturucu ya da akl rten, insan bedenine ve ruhuna zarar veren tehlikeli maddelerde are aramaya balar. Ve doaldr ki sonu ok daha kt olur. Ancak kii iman etmedike; para, yiyecek, iecek, zenginlik, ksacas dnya nimetlerinden her neye sahip olursa olsun bir trl mutluluu yakalayamaz. Elde ettiklerini bir gn yitirebilecei korkusu iinde huzursuz bir yaam srer. nsanlarn mutsuzluuna yol aan asl neden tabi ki Allahtan uzak yaamaktr. Ancak detaylandrarak inceleyecek olursak insan mutsuz eden ana sebepler bellidir. zm Kuranda Aramamak Yaadklar durumun amaz bir hal aldn aka gren kiiler, hayat tarzlarnn bekledikleri sonucu vermediini, kendilerini tatmin etmediini ve hatta skntya soktuunu youn olarak hissederler. Ancak bulduklar zmler din d,
cahiliyenin sunduu alternatiflerdir ki bu denemeler onlara hi bir ey kazandrmaz. nk cahiliye sistemleri temelde birbirinden farkl deildir; insanlar, mekanlar ve koullar deise de yaanan kayglar, amalar hep ayndr. Zengin ya da yoksul, kltrl ya da deil; bu insanlarn asl hedefi dnya hayatna yneliktir. Oysa dnya hayat, hrsla ardndan kovalanmaya demeyecek ve Kurana vakf olma sermayesi olduu iin de israf edilemeyecek kadar ksadr. Dnyevi hibir ey kalc deildir; lmle birlikte tm kazanlanlar yok olucudur. Bu nedenle nefsaniyetle atlan her adm kiiyi skntya gtrr. nk insan dnyaya deil, Rabbine yneldiinde huzuru bulur, ancak Ona yakn, Ona dost olduunda bu skntlardan kurtulabilir. Kalbi, yalnzca Allahn zikriyle mutmain olur. (Rad Suresi, 28) Allaha yakn olmay, Onu honut etmeyi dileyen insan, Onun Kendisini tantt hak kitab okur, dnr ve yol gsterici olarak ona tabi olur. Kiinin karakterini ve yaam tarzn belirleyecek tek kstas Kurandr. Ve bu yol gsterici, ona uyan karanlklardan aydnla karacaktr. Elif, Lam, Ra. Bu bir Kitaptr ki, Rabbinin izniyle insanlar karanlklardan nura, O gl ve vgye layk olann yoluna karman iin sana indirdik. (brahim Suresi, 1) Kurana uyularak kazanlan karakterde sknt, huzursuzluk ve kayg olmaz. Kuran ahlkyla ahlklanan kii kesinlikle gzel bir yaama, dengeli bir ruh haline ve gzel davranlara sahiptir. Yce Allahn bu hli yaayan mminlere verecei karlk ise en gzelidir. nk Allah, yaptklarnn en gzeliyle karlk verecek ve onlara Kendi fazlndan artracaktr. Allah, dilediini hesapsz rzklandrr. (Nur Suresi, 38) Allah in Deil, nsanlar (kendi nefsi) in Yaamak Cahiliye insanlarnn kendilerini huzur ve mutlulua gtrecek k yolunu bulamamalarnn bir nedeni de Allah iin deil insanlar iin yaa-
Gnl Lisnndan
Fuat Trker
27
malar ve hatta bu insanlardan bir ksmn ilah edinmeleridir. Evlat, e, anne-baba ilah edinilen insanlarn belli ballardr. Oysa Allah(c.c.) yle buyuruyor: Sen Allah ile beraber baka bir ilaha ibadet etme. Ondan baka hibir ilah yoktur (Kasas Sresi, 88) Mlk yalnzca Onundur. Allah brakp da ibadet ettikleriniz, bir ekirdek zarna bile hkmedemezler. (Fatr Sresi, 13) Bu ekilde yaayan insanlar doru ve yanllarn evresindekilerin beenisine gre belirler, onlarn gznde deer kazanmay amalar, onlarn sayg ve sevgisini elde etmeye alrlar. Aslnda insanlarn honutluunu hedefleyerek yaamak ok daha zor bir itir. nk her insann zevki, dncesi farkldr ve kii bu yzden evresindeki insanlarn her birinin honutluu iin ayr aba harcar. Deiik zevklere sahip insanlardaki uyumsuzluklar ve farkllklar ise binlercedir. Ksacas, insan iin yaayan kii, aslnda binlerce insan iin yaar. Allah (ortak koanlar iin) bir rnek verdi: Kendisi hakknda uyumsuz ve geimsiz bulunan, sahipleri de ok ortakl olan (kle) bir adam ile yalnzca bir kiiye teslim olmu bir adam. Bu ikisinin durumu bir olur mu? Hamd, Allahndr. Hayr onlarn ou bilmiyorlar. (Zmer Suresi, 29) O halde, Nahl Suresi, 51. Ayetinde ki ilah edinmeyin: O, ancak tek bir ilahtr buyuran Allahn sonsuz aklna ve ilmine teslim olmak tek zmdr. Tm varlklar ve insan yaratan Rabbi, kulunun nasl yaadnda mutlu olabileceini bilir. Ve onlar iin kurtulua giden yolu Kuranla haber verir. Bu yol yalnzca Onun honutluunun arand Allahn dosdoru yoludur. Allahn dnda varlklarn honutluunu aramak irktir. irk Allaha kar ilenen byk bir sutur ve Ona iftiradr. irk koan kimse, Allah dnda bir baka varl ilah edinmi, onun iin yayor demektir. Allahn dnda bir varlk aramann neden irk olduuna cevab ise bize yine Kuran veriyor, Zhir ve Btndr (Hadd Sresi, 3) Bu sebeple biz zahirde gzmzle grd-
mz hibir eye Allah diyemeyeceimiz gibi, Allahtan ayrdr da diyemeyiz. Sonu olarak, insanlar Allahtan ayr grerek onlar mstakil vcut sahipleri olarak kabul etmek; sonra da onlarn honutluunu kazanmak iin yaamak irktir ve bunun sonu putperestlie kadar gider Merhamet edenlerin en merhametlisi olan Allah, geri dn bulunmayan pimanlkla karlamadan nce insanlar bu konuda uyarr. t almayanlarn sonu ise hsran olacaktr. Andolsun, sana ve senden ncekilere vahyolundu (ki): Eer irk koacak olursan, phesiz amellerin boa kacak ve elbette sen, hsrana urayanlardan olacaksn. Hayr, artk (yalnzca) Allaha kulluk et ve kredenlerden ol. (Zmer Suresi, 65-66) irk batana saplanm olan kimse, dnya hayatnda tm yaamn adad ve honutluklarn gzettii insanlar tarafndan her hesap annda, Rabbinin huzurunda yalnz braklmaktadr. Andolsun, sizi ilk defa yarattmz gibi (bugn de) teker teker, yapayalnz ve yaln (bir tarzda) bize geldiniz ve size ltfettiklerimizi arkanzda braktnz. inizden, gerekten ortaklar olduklarn sandnz efaatilerinizi imdi yannzda grmyoruz. Andolsun, aranzdaki (balar) paralanp-koparlmtr ve haklarnda zanlar besledikleriniz sizlerden uzaklamtr. (Enam SuHatta zdrari mevt gelip attnda, nihai hesap grlrken kii, dnyada iken ok sevdiini syledii yaknlarn; ocuklarn, eini, dostlarn yalnzca azaptan kurtulabilmek iin fidye olarak vermek isteyecektir. Ancak bu istei asla kabul edilmeyecektir. (Byle bir gnde) Hibir yakn dost bir yakn dostu sormaz. Onlar birbirlerine gsterilirler. Bir sulu-gnahkar, o gnn azabna karlk olmak zere, oullarn fidye olarak vermek ister; Kendi eini ve kardeini. Ve onu barndran airetini de; Yeryznde bulunanlarn tmn (verse de); sonra bir kurtulsa. Hayr; (hibiri kabul edilmez). Dorusu o (cehennem), cayr cayr yanmakta olan atetir...
(Mearic Suresi, 10-15)
resi, 94)
Gnl Lisnndan
28
Fuat Trker
ok aktr ki; insanlarn honutluu zerine kurulan bir yaam, dnyada ve ahirette insan kayba uratacaktr. Oysa sknt ve zorluklar gideren, mminlerin dostu olan, onlara hayr yollar aan, onlar baarl klan ve mutlulua ulatrmaya gc yeten yalnzca Allahtr. Hayr! Yalnz Ona dua edersiniz, O da dilerse dua ettiiniz sknty giderir ve siz o an Allaha ortak kotuklarnz unutursunuz. (Enam Suresi, 41) Dnyann mtihan Mekan Olduunu ve Kendi Var Olu Amacn Unutmak Yaratcsndan uzak yaayan insanlarn mutlu olamamalarnn bir dier nedeni, dnyada varolu amalarn unutmu olmalardr. nsan, O, amel (davran ve eylem) bakmndan hanginizin daha iyi (ve gzel) olacan denemek iin lm ve hayat yaratt (Mlk Suresi, 2) ayeti gerei imtihan iin yaratlmtr. Yce Allah, Onun sonsuz akln, esiz gcn ve muhteem sanatn gereince takdir edebilecek mi, yoksa sorumluluklarn, hatta yaratl amacn unutup dnya hayatna m ynelecek diye denenir. Her insan, iinde kendisine her an doru olan fsldayan vicdanna uyup uymayacayla denenir. Vicdannn sesini dinlemek yerine nefsinin bencil tutkularn tatmin iin yaayan kii imtihan kazanamayacaktr. Bu imtihan, insan yaamnn her annda devam eder. nsan her szn, her davrann ve aklndan geen her eyi ahirette karsnda bulacaktr ve an be an bulmaktadr. Hayrdan ya da ktlkten yana yaptklaryla karlk grecek, hi kimse hurma ekirdeindeki iplikik kadar dahi hakszla uratlmayacak, amellerine gre hak ettii sonsuz barnma yurdunda yerini alacaktr. Dnyada olup bitenlerin bir deneme olduunu ve bir hikmetle yaratldn unutan kii tevekklsz davranlar gsterir. mtihan kavrayamayan kiilerin syledikleri keke byle yapmasaydm iim hep ters gidiyor, unu yapmasaydn byle olmazd gibi pek ok sz; arpk kader anlay
ve faili mutlak bilememenin gstergesidir. nsan bu hatal bak ve tevekklsz ahlk nedeniyle paras, yiyecei, iecei, serveti de olsa bir trl mutlu olamaz. Srekli korku iinde, huzursuz yaar. Her an evinin yanmasndan, ekonomik ynden amaza girip batmaktan, sahip olduu mallar yitirmekten korkar. Rahatszlandnda en zor hastalklar aklna gelir; acaba kanser mi olmutur? Kalp at hzlanr; acaba enfakts m geirmektedir? Karnnn aryor olmas acaba apandisit belirtisi midir?.. Her an yeni bir endie ve yeni bir ac yaayan kii, yalnzca kendisi iin deil, ailesindeki tm bireyler iin de ayn korkular tek tek yaar. Dolaysyla sinirleri ok bozuktur, srekli gergindir. Bu durumdaki insanlarn bir ksm sigara, alkol hatta uyuturucu kullanr; hrn ve saldrgandr. Ve byle yaayan bir insann hayatnn her blm cehennemdir. Kii boulma olasl nedeniyle su imekten dahi korkacak hale gelir. rnein, insanlarn bir dnem yaadklar deprem korkusu yaam onlara zehir etmitir. nsan zayf yaratlm bir varlktr ve tevhd bak ile glenmedii srece bu kadar korkuyu kaldramaz ve kiiye azap olur. Oysa tevhdn verdii rahatlk ile Allaha tevekkl etse bereket, bolluk, huzur ve mutluluk iinde yaayacaktr. Rahman-Rahim olan Allahn korumas altnda olduunu bilmek zaten Allaha imann nemli kouludur. Kii Allah dost edinmiyor ve Ona gvenmiyorsa imann tekrar gzden geirmelidir. Allahn imtihan amacyla yaratt tecellilerle yzleme zamannda sabr ve tevekkl gsterememenin kesin sonucu, sknt ve mutsuzluktur. Allaha teslim olup, tevekkl yaamayan kiiler, ardndaki hayr ve hikmetleri dnmedikleri iin aleyhlerinde gibi grnen her olayda ikayet eder; huzursuz, mutsuz ve skntl bir yaam srerler. Oysa insan, Rabbinin kendisi iin yaratt her andan honut olmaldr. Zorluk durumlarnda da, gzel ahlkta ve Allaha sadakatte kararl olmaldr. En nemlisi de yaratl amacn ve yaadklar karsndaki tavrlaryla imtihan oldu-
Gnl Lisnndan
Fuat Trker
29
unu unutmamaldr. Allahn beendii gzel ahlk yaayanlar, gsterdikleri sabrn kendilerine sonsuz gzellik olarak dnmekte olduunu bilmenin mutluluunu yaarlar. Zehir ve Panzehir eytan, insan Allahn yolundan saptrmak, onu dinden uzaklatrmak, bo ilerle uratrarak Allah dnmesini engellemek iin her frsat en iyi ekilde deerlendirmeye alr. eytann frsat kollad durumlardan biri de, insann karamsarla dt zor zamanlardr. Allahn her eyi bir hikmet zerine yarattna iman etmeyen insanlar, eytann da telkinleriyle umutlarn tamamen yitirir, mutsuz yaarlar. Oysa eytann verdii her zehrin panzehiri vardr; o ecza dolabnda hi eksik yoktur. nsann yapmas gereken, Ya da sknt ve ihtiya iinde olana, Kendisine dua ettii zaman icabet eden... (Neml Suresi, 62) ayetinin bilincinde olarak, her ne durumda olursa olsun hacetlerin bitirilmesi, straplarn giderilmesi iin tek merci olan Allaha gvenmek ve samimiyetle dua etmektir. ...Oysa siz, onlarn umud etmediklerini Allahtan umuyorsunuz... (Nisa Suresi, 104) Ayetiyle Allah, insanlara rahmetinden umut kesmemelerini buyurur. Cahiliye insanlarnn umutlarn srekli klacak salam bir gvenceleri yoktur. Bu nedenle ufak bir olayda bile mitsizlie kaplrlar. man edenler ise tm kuvvet ve kudret sahiplerinin zerinde olan Allaha duyduklar gven nedeniyle, en zor zamanlarda bile umutlarn gl tutarlar. Bu da, stres ve skntdan uzak, mutlu bir yaam demektir. Sahip olduu nimetlerin Allah Katndan bir ltuf olduunu bilen bir insan iin, sabah uyanabilmek dahi ok byk bir nimettir. Adm atabilmek, yryebilmek, konuup dnebilmek bu kii iin byk bir mutluluk ve ayn zamanda Allahn en byk mucizelerindendir. nsan nimetlerin deerini genellikle kaybettiinde takdir eder. Ancak samimi insan bu nimetleri verenin Allah
olduunun ve dilerse geri alabileceinin uurunda olduundan, elindekilere kreder. Mminin mutlu olmak iin dnyevi nimetlere ihtiyac yoktur. Gerek mutluluk yalnzca insann kalbinin tatminiyle mmkndr. Kuranda tm insanlara bildirilen bu sr, Haberiniz olsun; kalpler yalnzca Allahn zikriyle mutmain olur. man edip salih amellerde bulunanlar, ne mutlu onlara. Varlacak yerin gzel olan (onlarndr). (Rad Suresi, 28-29) Ayetindeki ifadeyle Allah anmak ve gzel iler yapmaktr. Kalbini Allaha tam olarak teslim eden insan, artk Allahn ynetimindedir. Allaha duyduu akn derinlii nedeniyle mutluluu srekli iinde hisseder. Gzel ahlaka davet etmek, Allah sevgisinin o kucaklayc scaklna insanlar yaklatrmak, gerek sevginin ve akn gzelliini insanlara anlatmak nemlidir. Her eye Allah akyla bakmak, gerek dnya gerek de sonsuz yaamdaki gzel ve mutlu yaam iin esastr. Sayglarmla
Ali benden, ben Alidenim
Aliyyl-Murteza
Babas Ebu Talip... Kurey, soyu... Hz. Peygamberin amca olu, Hicretten yirmi sene nce dodu. Seilmi insan Aliyyl-Murteza... Hz. Peygamber evlat edindi. Be alt yanda yanna ald. Ol Hane-yi Saadette yetiti. Gzel ahlak rnei Aliyyl-Murteza... Peygamberi namaz klarken grd. Merakla seyretti, Bu nedir? sordu. rendii anda namaza durdu. lk ocuk mmin Aliyyl-Murteza. Tertemiz yetiti, irke batmad. Nefsani yollara asla sapmad. Ehli tevhit idi puta tapmad. Peygamber dostu Aliyyl-Murteza Mbarei bir gn ok zmlerdi Efendimiz bundan ok etkilendi Ali benden, ben Alidenim. dedi Muhammed Alisin Aliyyl-Murteza Bedirde, Uhud, Hendek, Hayberdesin. Sanca asla yere drmedin. Zlfikrla dmana aman vermedin. Haydar- Kerrar Aliyyl-Murteza... Allah iin savatn, nefsin katmadn. Sana tkreni hemen affettin. ldrmedin, nefsin karr korktun Ahsen-i takvim Aliyyl-Murteza Muhacirle Ensar karde edildi. Peygambere karde ise Aliydi. Seni ben kendime ayrdm. dedi Peygamber kardei Aliyyl-Murteza Bedir savanda ne atlan. Nice mrikleri yere deviren. Bir klla hepsinin iin bitiren... Cesaret rnei Aliyyl-Murteza Peygamber hediyesiydi Zlfikr, Hz. Aliye olmutu yr. ok savata onunla baars var. Esedullahtr Aliyyl-Murteza... Efendimize tuzak kurdular. Yahudiler yemeine zehir kattlar. Sonra da Hayber kalesine katlar. Hayber fatihi Aliyyl-Murteza
lm deine yiite yatt Cehri zikir ile alad cotu Emanetler sahibine ulat ah- Merdan Aliyyl-Murteza Kurann hafz, vahyin katibi, hikmetlere mahzard Hem hizmet etti. Hakikat ehrinin kaps idi... Allahn velisi Aliyyl-Murteza... Peygamberin vgsne mazhard. Kerremallahu vechedir bir ad Hak yzn aartm mns Tevhit gnei Aliyyl-Murteza Mbarek yoluna bu canm kurban... Senin evlatlarn on iki imam... mamlara zulmeden olur mu insan? ehitler babas Aliyyl-Murteza... Cehri zikir bize sizden ulat. Dilden dile nice gnller at. Bu can terk eden aha ulat.ah- Velayetsin Aliyyl-Murteza Yakini engelleyen perden kalmad. Grmediin Allaha secden olmad. Sana tabi olan vuslata vard. Zahir batn haksn Aliyyl-Murteza Peygambere dostsun, Hakka sevgili... Sizi tebir eden ayetler indi. efaatine nail et bizi. Hak mridimsin Aliyyl-Murteza... Sizi metheylemek haddim deildir. Btn szlerim, size sevgimdir. Hatice bu yolun sevdalsdr. Himmet eyle bu kula Aliyyl-Murteza
Hatice Bak
Hseyin Sabri Soyyiit
HKMET
lm-i ledn, hikmet ile Tahsil olur, kmil ile Keml bulur, ol sdk ile Boa durma, hikmet ara
Ne mutlu Hak mride biat edenlere! Ne mutlu kelam, Haktan duyanlara! Ne mutlu emrine itaat, telkinine sadakatle al denileni alp at denileni atanlara. Allahtan btn dostlara sonsuz iyilikler diler, hepinizi Allaha emanet ederim. Selamlar

HKMET
33
vimizde, ailemizde yirmi drt saat Allah ile beraber olduumuzu uhd ederek Allah diyorsak; itiraz, isyan etmeden, kimsenin kalbini krmadan; dahas krlmadan, kimsenin gnln incitmiyorsak olur. Herhangi birini krmadn gibi krlmayacaksn da ncinen incitenden kemalde noksan imi deniyor. Merhametimizi her yerde kullanabiliyorsak, adletimizi her ite kullanabiliyorsak, sadkat ve drstlmz her zaman muhfaza edip koruyabiliyorsak, hibir kimsenin hakkna zerre kadar tecvz etmiyorsak, hibir hususta zerimize hibir hak geirmiyorsak, herkesle ho geinebiliyorsak Hakk seviyoruz demektir. Enfs fk Hakk; Haktan gayr bu alemde bir ey yok. Bu derslere gre Allah ile gryoruz, Allah ile konuuyoruz, Allah ile muhtap oluyoruz. Allaha sert ehre, sert bir kelam, itiraz olur mu? Eer yle yapabiliyorsak gerekten o zaman bu mertipleri zevk etmi oluyoruz. Yani Allah ile olduumuzun bilincinde olursak ehl-i tevhd oluruz. Lafla deil! Burada yeri gelince fenfillah, bekbillah, fil Allah, mevsuf Allah, mevcud Allah Haktan gayri bir ey yok diyoruz ama i yerine gittiimizde iilerimize iyi davranmyor veya iverenin iinde hakkyla almyor, iimizi hakkyla yapmyorsak yalan sylyoruz o zaman. Efendim, rhu ad olsun (Ahmet Kumanlolu): hvnmdan biri arabasyla darda dondurma satyordu; beni elli yz metre uzaktan grd zaman balard sallanmaya. Allah, Allah, Allah Beni grd zaman dervi oluyor. Ben kanmam, benim olmadm yerde benim Rabbim var. Sen her yerde, her zaman, her nefes Onu anacaksn. Benim yanmda herkes edepli olur, terbiyeli olur. Siz burada bir ey yapamazsnz, hep byle oturursunuz, kuzu kuzu dinlersiniz. Bu oturuunuz-
dan, bu halinizden sizin edepli olduunuz, k olduunuz, gerek mmin olduunuz fark edilmez. Siz bu kapdan ktktan sonra ben kapnn bu tarafnda kalyorum, buradan gittikten sonra buraya gelinceye kadar o gittiiniz yerlerde, evinizde, iinizde, pazarda, arda edepli olursanz, gler yznz korursanz, herkesi severseniz, muhabbet ederseniz, nazik davranrsanz, gnl kazanrsanz, gnl alrsanz o zaman gerekten Allah sizin dervi olduunuza hid olur. Yoksa beni kandrmsn ne olacak? Ama ben kanmam derdi. Beni kandrman iin herkes senden memnun olacak, herkes senden emin olacak. Kimse senden ikyet etmeyecek. Nasl olsa burada Efendi yok. Olur mu? Allahn olmad bir yer var m? Her yerde her zaman Allahn huzurundasn. Fil Allah, Mevsf Allah, Mevcd Allah. Enfs fk Hakk diyorsun. Dnynn br ucuna da gitsen, aya, Merihe de gitsen Allahn huzurundasn. Bu gne sisteminden baka binlerce gne sistemi var. Nereye gidersen git orada Allah var. Allahn olmad bir yere gidemezsin. Sen her zaman Allahn huzurundasn. Allah sana hittir. Her yaptn onun huzurunda yapyorsun. Yaptn ktl Allaha kar yapyorsun. diyordu. Onun iin bu dersler ok byk, ok ulv, ok ilah, ok kymetli derslerdir. Ayn zamanda da ok tehlikeli derslerdir; ayak kayma yerleridir. Her fiilin fili Allah der de eer sen onu kendine nispet edersen doru olmaz. Mdem ki fil Allah, yleyse ben ktlk de yapsam Allah yapyor, ben yapmyorum dediin zaman kfir olursun. Ondan sonra mevcd Allah dersin. L mevcde ill H dersin. Ama sen dersin, onu nefsinle dersen yine kfre girersin. Firavun nn enallah dedi ve Allahn dman oldu. Mansur Enel- Hakk syledi Haktr sz Hakk syledi Ama bir Allah dostu Enel- Hakk der fakat; onun sznden, dilinden Allah der onu. Nefs ile sylemez. Ms (a.s.) da ona benzer ok kelam

34
HKMET
sylemitir ama Ms (a.s.) kelmullah, Allahn dostu, peygamberidir. Onun iin bu szleri bir nefs ile sylemek var, bir Hakk ile sylemek var. Bu mertiplerin, rbtalarn durumlar da yledir. Onlar Hakk ile sylersen Allahn rzsnn dna kmazsn. Edeb-i Muhammedden ayrlmazsn. O zaman senden er bir fiil tecelli etmez. Ama nefs ile dersen er fiilin her eidini de yaparsn. Bakalarnn hakkn yersin, aleyhinde konuursun, brnn kalbini krarsn, evde ocuu dversin, hanmla kavga edersin. Ona benzer huzursuzluklar her tarafta olur. Onun iin dervi; gnlne ak dene derler. lah ak gnle dt zaman gnldeki btn msivay yakar, kl eder. Gurur kalmaz, inat kalmaz, fke kalmaz, ktlk namna bir ey kalmaz. Hep iyilik kalr. Sevgi, merhamet, adlet, sadkat, samimiyet, tevzu, tenezzl, gzel ahlk kalr. O zaman o kii bnyesinde olan satar. Bal kpnden bal szar, sirke kpnden sirke szar. Bu yzden ilah ak kazanacaz. Gnlmze ilah ak decek. O da hava boluundan durup dururken dmez. almak suretiyle olur. Cn- gnlden Allah seveceiz. Allahn zikrine smsk bir ekilde sarlacaz, ok alacaz. yet zikrediyor fakat zevk almyorsan, huzur bulamyorsan, iinden zikir yapmak gelmiyorsa o zaman daha ok mcdele edeceksin, zorlayacaksn, cezalandracaksn kendini. Ak ile Allah deyinceye kadar uraacaksn. Ak ile Allah demek; zevk ile Allah demektir. Akn Allah deyii dnydan ve ukbdan daha deerlidir. Btn dnynn hametini, maln, mlkn ona versen bir nefes Allah zikretmesini vermez. Bir kez ak ile Allah demek onun iin dny ve ukbdan daha stndr. Bir kez Allah dese ak ile lisn Dklr cmle gnh misl-i hazn Diyor Sleyman elebi Hazretleri. Ne demek Allah diyemiyorum? Diyeceksin! aresiz, diyeceksin. Nefsin sana huzur vermiyor, seni baka yere gtryor. Allah diyorsun ama dilinle diyorsun, kalbinle diyemiyorsun. nk nefis brakmyor
seni. Bu nedenle; nefsi terbiye iin zorla diyeceksin. stemeyerek de olsa nefsini ezmek iin, ona muhalefet etmek iin gece gndz, gizli aikar Allah Allah Allah diyerek nefsine muhlefet edeceksin. Namaz klacaksn, oru tutacaksn, hayr hasent yapacaksn. Nefsinin istemediklerini hep yapmaya alacaksn. Onun istediklerini de hep terk edeceksin. yle yaptka ak ile Allah demeye balayacaksn. Hl m biz bunlar sylyoruz? Hl m biz ak ile Allah demiyoruz? Ne demek, diyoruz inallah. Diyenlere ak olsun. Ama herkes de diyemiyor tabii. Bir cemiyetin iinde ak ile Allah diyebilen bir kii yoksa bu muhabbete ihtiya vardr. Onun iin ak ile Allah diyenlerimizin daha ak ile feyizle, daha irfniyetle, daha itenlikle, bilinli olarak Allah diyebilmesi lazm. Ak ile Allah diyenin yle muhabbete ihtiyac yok diye bir ey yok. Daha k, daha sdk, daha derin, daha rif, daha uyank, daha kemalli olmas gerekir. Allah yardmcmz olsun. (min) Yolumuz Hakk yoludur, tevhd yoludur Elhamdlillah. Hi phemiz yok. Srt- mustakm olan Allahn emretmi olduu, Habbine ltfetmi olduu ve Allah Raslnn bize am olduu en gzel, Allahn katnda makbul olan en doru yoldur. Bunda hi phemiz yok. Ama bu yolda saa sola yalpa vurmadan istikmet zere gitmek iin ok temkinli olacaz. ok sdk, samimi, uyank olacaz. O zaman bu yolda gaflete dmeden yryebiliriz. Eer gaflete dersek yalpa yapmaya balarz. Allah (c.c.) bizi gaflete dmekten korusun. Zikrinden, muhabbetinden ayrmasn. Akn, muhabbetini, sevgisini ihsn etsin. Allah Rasl Muhammed Mustaf (s.a.v.) Efendimizin ahlkyla ahlklanmay cmlemize nasip etsin. Onun ahlkndan, Onun sevgisinden, Onun muhabbetinden bizi mahrm etmesin. Allah hepinizden rz olsun. Allah bizi gerek dervilerden eylesin. Dervilik en gzel sultanlkm. Kuran- Kerimde: O mminler yle mminlerdir ki yanlarnda Allahn ad anldnda kalpleri titrer. Onlara Allahn yetleri okunduunda imanlar ziydeleir. (Enfal sure-

HKMET
35
si Ayet 2) buyruluyor. Allahn yetleri; sohbeti, enfs ve fk yetlerdir. Muhabbet de en byk zikirdir tabii. Allahn muhabbeti yapld zaman Allahn ad anlyor, Allah zikrediliyor. Allah anld zaman onlarn kalpleri alr, cillanr, mutlu olur, huzur bulur. Sadete, kurtulua ermi, cennete girmi olur onlar. Allahn zikrini duyduklarnda veya kendileri Allah zikrederken kalpleri cilalanr, aydnlanr, huzur bulur, mutlu olur. Allah bizi gerek dervilerden ayrmasn. Dervilerin en ala Buday iinde bura Bu Msr gibi bal Her bir ayak basmak gerek Niyazi Msr Hazretleri: Beni soruyorsanz kim olduumu renmek istiyorsanz budayn iindeki burak gibi dervilerin en alaym. diyor. Yani dervi olduunu bildiriyor. Sen dervi ol da en ala ol. O zaman o gerek dervilerle deerleniyor Allahn katnda. Cenb- Hakk Onlarn arasnda olan onlardan saylr. diyor. Bu Msr gibi amuru her bir ayak basmak gerek. Ben bir amurdan, bir hiten ibaretim. diyor Niyazi Msr. O kadar tevzu ve tenezzl sahibi olduunu anlatyor. Ama burada en dikkat edilen nokta dervilerin en ala olduunu, en aada, en zayf olduunu ama dervi olduunu sylyor ve onunla iftihar ediyor. Onun iin Allah bizi gerek dervilerden eylesin. Dervilerin en ala da olabilir o gerek dervi. Allah bizi gerek dervilerden ayrmasn. Dervi gnlne ak denler olur. Gnlne ilah ak denlerle beraber olmak nemlidir. Allah (c.c.) Siz sdklarla, Allah dostlaryla beraber olun. diyor. Onlarla beraber olduun zaman onlardan saylyorsun. Onlarn en lsyla deerlenmi oluyorsun. Nasl budayn iindeki buraklar budayla beraber kantara giriyor, deerleniyor; un, ekmek, pasta, makarna oluyorsa, envi eit nimet olup yeniyorsa, insanlara hizmet ediyorsa dervilerin arasnda olan da onlarla beraber deerlenir ve onlardan saylr. Dervilerin arasnda olmak dervileri sevmek, onlarla har neir olmak demektir. Onlarn arasnda olup da onlara dman olursan onlarn
arasnda ve onlardan olmu olmazsn. Bu sevgi ve muhabbetle olur. Dervileri seveceksin. Belki onlarn arasna sk gidip onlarla birlikte bulunamyorsun ama onlar seveceksin. Baz arkadalarmz da ii icab sk gelemiyor ama gnl burada, dervilikte, Allah dostlaryla beraber. Peygamber Efendimizin: Yemendeki yanmda, yanmdaki Yemende dedii gibi. O zaman gene dervilerin arasndadr ama burada olup da gnl burada olmayan, gyesi Allah rzs olmayan bir kii o zaman burada deildir. O dervilerin arasnda deildir. Dervilerin arasnda sevgiyle olunur. Dervileri gerekten Allah adna seversen o zaman onlarn arasndasn. Onun iin Allah bizi bu sevgiden ayrmasn. Allah hepinizden raz olsun. Men ren fakat rael Hakk demi Muhammedi gren Hakk grrm. Dervilikten maksat bu esrr imi. Gel gnl gel biz de dervi olalm Gel gnl gel biz de Hakk bulalm Gerek dervi Hz. Muhammed Efendimiz (s.a.v.)dir. Anlatlyor ki Cenb- Raslullah Efendimiz Hazreti Aliye bir gn demi ki: Ya Ali, bugn bana geldiler benden mrit istediler. Ben de korktum ki dervi isteyecekler. Hemen bir mrit gnderdim. Eer dervi isteseydiler ya sen gidecektin ya da ben gidecektim. demi. Her mrit dervi deildir. Onun iin Raslullah Efendimiz Beni gren Hakk grr. buyurmutur. Dervilikten gye Peygamberimiz Hz. Muhammedi grmekmi. Onu nasl grrsn? Tevhd ile Onun telkini ile grrsn. Mridi Kmile biat etmek, mridi kmilin telkinini benimsemek suretiyle, zikrullah, akullah, muhabbetullah ile, mertib-i tevhd ile Hz. Muhammed Efendimizi (s.a.v.) grrsn. Dervilikten esas gaye Peygamber Efendimizin ahlkyla ahlklanmaktr. slam eittir gzel ahlk. Dervilik eittir Hz. Muhammed (s.a.v.). Hz. Muhammed (s.a.v.) eittir gzel ahlk; ahlk- Muhammeddir. Gzel ahlka ulamaya alacaz. Allah hepimize gerek dervilii, Muhammed ahlk nasip etsin. Allah hepinizden rz olsun. (min)
Diyr- erh
Cemli Cell Gliek

cemalicelalgulcicek@hotmail.com
Dodu ol ems-i hakkat Sald aleme ziy
lm-i ledn, lde suya hasret birinin suyu arzulad gibi bu ilmi arzulayanlara verilir. Yani gnlden susayanlara
Diyr- erh
Cemli Cell Gliek
Dodu ol ems-i hakkat olarak
37
Dodu ol ems-i hakkat, sald aleme ziy Feyzine mazhar olanlar, buldular hayyl bek Tenedil olana sundu, ilm-i ledn kevserin Dodu hikmet kalblerinde, buldular zevk-i fez Merhab y Mustaf, ey nr-i alem merhab Merhab y kurretel-ayn-i Habib-i esfiy Kenz-i Rahmndr vcudun, srr- hikmet sendedir lm u irfn bize bahetti dilin ey dilk Sen habbullah olupsun sevmeyen kimdir seni! Can fed etmi yolunda yrr nice bin ked Rh- pkine varr, gnde nice yz bin sal Sensin ol mrid-i lem, sendedir derde dev Ba ak yaln ayak, kapnda mcrim bendeyim Kl efat FEHMye, ol gnde kim rz-i cez
Diyr- erh
38
Cemli Cell Gliek
Dodu ol ems-i hakkat
Dodu ol ems-i hakkat, sald aleme ziy Feyzine mazhar olanlar, buldular hayyl bek Hakikat gnei dodu, btn aleme k sat, aydnlatt. Bu kta aydnlananlar, ebedi lmszle kavutular. Tevhit nuruyla aydnlanan gnl, yani o ilim ve zevk ile hallenen kii, bir daha karanl, zulmt, cehaleti olmayan, sonsuza kadar srecek lmsz bir yaantya gark olur. Hakikat gnei, ilmi ledndr. Hz. Muhammedin(s.a.v.) bu ilim ile alemi aydnlatmasdr. Bu gelen ilmi ledn sultandr. Bu gelen tevhidi irfan kandr. Aleme terif eden Hz. Muhammed Mustafann o ilme sahip olmasyla aleme gne gibi doup gerekleri, hakikati anlatmasdr. Onun yolunu takip eden, ayn mana ilmine sahip olan varisleri de tpk gnein yla gk cisimlerini aydnlatmas gibi; bir alem olan insana, iinde bulunduu gaflet dolu, skntl, hznl karanlk yaantsnn yerine mutluluk dolu, huzurlu, cennetlik bir yaant sunarlar. Bu hizmette gne gibidirler. Gafletleri yakan bu nura mazhar olup, bu ktan feyiz alan, bu ilmi gnlne yerletiren btn ehli tevhit, fenadan geip, bekada Hak varlyla var olma zevkine, keyfiyetine ularlar. Bu manay hadis-i erif yle ifade eder: Ashabm yldzlar gibidir, hangisine tutunursanz o sizi hidayete erdirir. Tenedil olana sundu, ilm-i ledn kevserin Dodu hikmet kalblerinde, buldular zevk-i fez Hak, katndaki gerek ilim suyunu gnlden isteyene verdi ve o suyu ienin kalbinde hikmet pnarlar olutu. Sonsuz zevke ulatlar. Tenedil, gnlden istemek manasna gelir. te ilm-i ledn de lde suya hasret birinin suyu arzulad gibi bu ilmi arzulayanlara verilir. Yani gnlden susayanlara Vcuttaki btn azalarnn o ilme suya ihtiya duymas gerekir. Bu ekilde gnlden isteyene ilmi ledn talim ettirilir. Bylece salike ab hayat/lmszlk suyu iirilmi olur. O suyu ienler Hay sfatna mazhar olur, sonsuz bir hayata sahip olurlar. Onlarn soyu manayla devam eder Araplarda soy babadan erkek evlada geer. Baba erkek evladn ismi ile arlr.
Byle bir gelenekte elbette kz evlatlara nem verilmez. Hal byle olunca o gnn Arap toplumu kendi anlaylar erevesinde, erkek evlatlar vefat eden Peygamber Efendimize soyu kesik, anlamnda ebter sfatn yaktrdlar. Mriklerin bu isnadna karlk Kevser Sresi nazil oldu. Muhakkak biz sana Kevseri verdik, sende Rabbin iin namaz kl ve kurban kes, dorusu sana kin besleyendir soyu kesik olan. imdi Kevser ile soy devamll arasndaki balanty anlayalm. Kevser, Mekkede kuyudan kan tatl diye ifade edebileceimiz lezzetli bir sudur ve soy devamll ile hibir alakas yoktur. Fakat Kevser ile anlatlmak istenen hakikat, susam olana sunulan ilm-i ledndr. O feyze mazhar olanlarn kalplerinde doan hikmetlerdir. Bulunan zevki feza dr. Kim, ilm-i ledn, gnlne yerletirip, yaantsn Muhammed yaantya ref ettirmise, o Hazreti Muhammedin(s.a.v.) mana ynnden soyundandr. Manevi/hakiki evladdr. Hz. Muhammedin ilim ve eriatnn devam ancak bu ekilde mmkndr. Yoksa Hz. Nuhun evlad gibi onun yolunu takip etmeyerek, lmsz hayata ulamayp, tevhit bayran tamayan evladn sadece isim tamasnn ne kendisine ne de etrafna bir faydas yoktur. lmi ledn suyu, candan gnlden Ona tabi olana verilir. Bu hayat veren eme her zaman mevcuttur. Hzr gibiler o emeyi bulup o sudan iip, lmszle kavumulardr. u anda da halen nice Hzrlar o hayat baheden kamilin sohbet emesinden su iip lmszlk ilmine, ebedi hayata kavuuyorlar. Hz.Hzr gibi, Mevlana Hazretleri, Abdlkadir Geylani Hazretleri, eyhl Ekber Muhiddini Arabi, Hac Bayram Veli, Hz. Niyazi, Hz.Yunus gibi Pir Seyyid Muhammed Nur gibi, Salih Rfat Efendi, Ali Rahmi Efendi, Hasan Fehmi Tezdoan Efendi, Ahmet Kumanlolu Efendi gibi Zaki Baba, barahim Hakk al Efendi gibi Tevfik Gndiyer Efendi, Neyzen Sencer Derya Efendi gibi Salim Hoca gibi Ve daha niceleri gibi Onlar sayya gelmezler lmszlk deryasnda yzerler Bu manevi gzelliin devam iin yeni kurbanlar kesilip, namazlarn klnmas gerekir. Namaz Hak ile sohbet, Hakka vuslat halidir. Kurban kesmenin hakikati ise nefsi emmareye
Diyr- erh
Cemli Cell Gliek
39
ait hibir eser brakmamaktr. Haktan gayr btn dnceleri kurban edip Hakkn birlik deryasnda yok etmektir. Soyu kesik olan, sana kin besleyip senin yolundan gelmeyen, kurtulu yolunu gsterdiin sohbeti dinlemeyen, lmszlk vatann bulamayp, bu manann devam mahali olamayanlardr. Bylelerinin ismini srdrecek yzlerce evlad da olsa, hakikatte onun soyu kesiktir ve onlar kendi bekalarndan, hakikatlerinden habersizdirler. Fenadan geip bekaya ulaanlar; o akn sarholuuyla Kevserden kana kana ienler, Allaha yakn olanlar, Allah akn gnllerinde yaayanlardr ve o ruhtan ruh alanlardr. Hakikat ilmine, aka susayan birisi, Hz. Musa ile karlar Ya Musa nereye gidiyorsun? Tur Dana! Rabbimle buluacam, onunla sohbet edeceim. Demek ki Tur, buluma yeri, sohbet mahallidir. Nerede Hak ile sohbete girersen ite Tur Dana ktn! Ak arayan talip, dedi ki: Ya Musa Rabbinle grtn vakit beni de hatrla, beni de zikret ki, bana da akndan birazck versin. Ben de bu ak ile ona olan hizmetimde daha gayretli olaym, onu zikretmede gevek davranmayaym. Hz. Musa ondaki bu samimiyeti karsnda Tamam! der. Rabbiyle sohbetteyken onu hatrlar, anar ve gnlnden ona doru bir kvlcm srar. Rabbi de ona akndan verdiini bildirir. Ak arayann gnlne srayan kvlcm onda yle bir deiiklik meydana getirir ki, cezbeli aka tutulur. ehirden uzaklar, dalara kar, kendini kaybeder. Kesretten vahdete ekilir. yle bir ak ki, masivay gnlden silip sprr. Gnlnde Allahtan gayr bir dnce brakmaz. Kesret perdelerini yakar, yrtar. Hz. Musa Tur Dandan inince onunla karlar. Ancak o zaman an iine girdii durumun farkna varr Ne aryorsun bu dan yamacnda? Nereye gidiyorsun? Perian vaziyettesin! Ne bu halin? Ya Musa Onun yanna kmak istiyorum. Ben de Turu aryorum. Bu zevk-i fena zerimdeki elbiselerimi(nispetleri) ve canm(sfatlar, fiilleri) yakt. Ben ne yaptm biliyor muyum? ehir yand, alem yand, mekan tutacak yer bula-
myorum. Daa katm da yand, Tur yanyor, kalmad gayri heva, deli divaneye dndm, yrttm btn perdeleri, ar namus iesini krdm. Halkiyete ait olan en son sfatlar ar- namusdur. Kemalata engel olabilecek, dedim dediler dir. Onlardan gemek akn st derecesidir. te lmi ledn kevserinden imek insan bu hale getirir. Merhab y Mustaf, ey nr-i alem merhab Merhab y kurretel-ayn-i Habib-i esfiy Merhab ey Mustafa alemin nuru merhaba, merhaba ya dostlarn sevgilisi, temizlenenlerin gz bebei merhaba Mustafa(s.a.v.) alemin nuru, gz bebei zuhur etti, Halk ile Hak oldu bir vcut/ Ne varsa Mustafa da mevcut/ Arif olan etsin scud zevki zuhura geldi. Merhaba zevki balad. Ayr gibi grnen Halk ile Hak el ele tututu. Tek bir vcut oldu, aralarnda hi ayrlk kalmad. yle bir merhaba, yle bir yaknlama ki, bu zevkten Habib-i esfiy/dostlarn sevgilisinin ak aa kt. O ne mbarek bir buluma ki, sohbet aleminin halk ediliinin sebeb-i nuru zuhur etti. Muhammed Mustafann(s.a.v.) doum an olan yce mertebe!.. Bu sebepledir ki, Hz. Muhammedin unsuri bedeninin aleme terif etmesi ile byk manevi manalar remz eden baz olaylar vcuda gelmitir: Mecusilerin bin yldr hi snmeyen ateinin snmesi; Kisrann saraynn yklmas; Kbedeki putlarn yz st yere yklmas; Diclenin sularnn tamas gibi Bu olaylarn enfsi aklamalarna gelince Nispetler yok edilerek, firavun olan nefs imha olmutur. Salam kalelere benzetilerek, yklmaz gibi grnen, nefsi emmare / Kisrann saray yklarak, nefsin azametine son verilmitir. Musa gibi bir ruh kurtulua ermi, makam cemde firavun olan nefsin hkm kalmam; her ynden, her yzden Hak zuhur etmitir. Snmeyen o irk atei Muhammediyetin zuhuruyla snvermi, kfr alevi yok olmutur. Kfrden sonra rahmet yamurlar, zahirde Dicle Nehriyle, batnda ilmi ledn ile ilahi ak tamtr. Kuretel-ayn: Allahn bu alemdeki sfatlarn tayan Ademdeki Hak varl olan
Diyr- erh
40
Cemli Cell Gliek
nuru; Hz. Muhammeddir. O, kesafetin iindeki letafettir. Bu hakikati ifade iin yle sylenir: Hz.Muhammed grld bilinmedi, Allah(c.c.) bilindi grlmedi. Hz. Muhammed beden itibariyle grld, fakat hakikat taraf bilinmedi. Allah zahiren bir beden olarak grlmedi fakat mana cihetiyle, sfatlar ve fiilleri ile bilindi. Bu iki hakikat manann bir yn bilinmi, bir yn bilinmemi oldu. Bu makamlar tevhit edilip birlik uhuduna ulalrsa ehline hem bilinmi, hem grlm olur. Naehil olup m olanlara gre de ne bilinir, ne grlr. Tebih ve tenzihi bilenler, kurbi feraiz ve kurbi nevafili zevk edenler, ederler hep teehhd. sra Sresi 72. Ayet: Bu dnyada m olanlar ahirette de mdr. Burada kast edilen elbette gnl gznn grmemesi yani idrak yoksunluudur. lm-i ledunu vehbi olarak alm olan Hz. Karan, Efendiler Efendisini grmek iin Yemenden Mekkeye, Hz. Peygamberi grp hemen geri dnmek zere hasta annesinden ald destur zerine gitti. Ona lleri artan bu ak, satrlara sdrmak mmkn olabilir mi?.. Peygamber hanesinin kapsn aan Hz.Fatmadan Peygamberin evde olmadn renince, geri dnmeye raz oldu nk evde kime sz verdiini biliyordu Hz. Muhammede olan ak, ball ve hasreti hat safhada olan Veysel Karani yreine biraz su serpilsin diye Hz. Fatmadan o yce mana sahibi Peygamberin nasl birisi olduunu, tarif etmesini istedi. lde susam birisinin kana kana su imesi gibi olmayacakt ama birka damla bile olsa gnlne serinlik verecekti kzndan duyacaklar Ancak birka kelime dinleyince, o senin baban ama sen onu tanmyorsun, onu grmemisin diyerek, kz Fatmann iradna sebep olacak kvlcm gnlne akt. Bin bir glkle geldii yol bu tek bir cmle iindi. Bu cmle, mminlerin anas Hz. Fatmaya irat yolunu aacak Veysel Karaninin ilahi ak ona da sirayet edecekti. te gnl gzyle gren Veysel ve ite yllardr, ba gzyle bakp dizinin dibinde oturup babasnn manasn o gn iin henz grememi olan kz Hz.Fatma. Bakma ile grmenin farkn anlatan bu kssa nicelerinin iradna vesile olmutur. Hz.
Fatma, Veysel Karaninin sylediklerini dnrken babas iki cihan Peygamberi geldi ve eve kimin geldiini sordu. nk o nuru kapda ve kznn zerindeki haleti ruhiye de grmt. Kz: Ey babacm; bir Arab geldi, benden seni anlatmam istedi, bende seni anlattm. Bana baban tanmyorsun, onu grmemisin dedi. Bu doru mu? Evet kzm onun syledii dorudur sen henz beni grmedin. Bunun zerine ak daha da artan Hz.Fatma: Babacm nasl grmem gerekiyor, bana ret, yle greyim. diye talepte bulundu. Bu arzu ve ak, Hz. Fatmay, nispetlerini yakarak, babasnn hakikatini grmesi gereken makama ykseltmitir. Kenz-i Rahmandr vcudun, srr- hikmet sendedir lm u irfn bize bahetti dilin ey dilk Vcudun Allahn rahmet hazinesidir, gizli hazine/srr hikmet senin mana vcudunda gizlidir. O, hem ahit, hem mjdeleyici, hem de uyarcdr. Btn gzellikleri kendisinde toplamtr. lmu irfan bize senin iki dudann arasndan akmaktadr ey gnl aan sevgili Hz.Peygamberin alemlere rahmet olmas onun engin efkatinden ve merhametinden ileri gelir. Btn mrsellerin sonuncusunun el fakru fahri (ben fakirliimle iftihar ederim) demesi, efalini Hakkn efalinde, sfatn Hakkn sfatnda, vcudunu Hakkn zatnda ifna ettiinin szle ifadesidir. Artk onda fail, mevsuf ve mevcut Hakkn bizatihi kendisidir. Bu nedenledir ki ahirette btn nebiler ondan efaat umacaktr. nk kenzi rahman onun vcududur fena meratiplerinde fakirlii tam yaamtr. Tark Sresi 9 ve 10. Ayetlerinde: Btn srlarn yoklanaca gn hatrla! Artk insan iin ne bir kuvvet vardr, ne de bir yardmc buyrulur. Srlar nasl aikar olur? Ancak sakl olanlarn dar kmasyla Rahmet hazinesi olan vcudun merhameti da vurunca bu merhameti engelleyecek bir kuvvet ya da yardmc olamaz. Tur Sresi 48. Ayet: Rabbinin hkmne sabret. nk sen gzlerimizin nndesin, kalktnda Rabbini hamd ile tesbih et. Nedir Rabbin hkm?
Diyr- erh
Cemli Cell Gliek
41
Onun vcudunun kenzi rahman olmas, iin da zuhur etmesi, gizli srlarn aa kmas, merhametin gazab gemesidir. nk sen gzlerimizin nndesin, artk bekada Hakkn varlyla vcut bulmu, Hakkn sfatlaryla sslenmisin. Sen habbullah olupsun sevmeyen kimdir seni! Can fed etmi yolunda yrr nice bin ked Sen Habibullah olmusun seni kim sevmez ki?.. Yolunda can feda etmi, izinden yryen binlerce kul, kle var. Ey Habibim sen olmasaydn alemi halk etmezdim! Bu alem onun yz suyu hrmetine yaratlm. phesiz, onun varisleri de Kevser Sresindeki mana ball ile onun yolundaki zincirin halkalar olarak hakikati Muhammediyeyi tamaktadrlar. Eer Sen olmasaydn hakikatinde kastedilen unsuri beden olsayd bu alemin varl imdiye kadar devam etmezdi. nk Hz. Peygamber yzyllar yllar evvel vefat etmitir. Muhammediyet ise ilelebet devam edecektir. Onun yz suyu ayr bir manay remz eder, hakikatte onun yznde cennet rmaklar akar ve onun yolunda olanlar, onun ruhunu tayanlar da ayn hakikatlere sahiptirler. Rh- pkine varr, gnde nice yz bin sal Sensin ol mrid-i lem, sendedir derde dev Temiz ruhuna varr gnde nice yz bin sal, sensin alemi eiten mrit, sendedir derde ila. Dert Allahtr derman da Allah, o derman da Habibinde eksiksiz zuhur etmitir, Allaha ulamann gerek yolunu mmetine o amtr. Onun ruhuna yaplan salat- erif ve dualar sayya smaz. Onun ismi anld zaman salavat getirmeyen cimri olarak anlmtr. Ahzab Sresi 56. Ayette yle buyrulur: Allah ve melekleri Nebiye ok salavat getirirler. Ey mminler! Siz de ona salavat getirin ve tam bir teslimiyetle selam verin. Ona yaplan salavat onun hakikatine ve tafsiline yaplmaktadr. Salat hem namaz hem vg anlamndadr, gerekte ise varln tecellisinde onu grp zevk etmek; o engin tefekkr seyretmektir. Bu seyirde onun madde ve mana
gzellii seyredilirken gerekleri ona izafe etmeyip, salavat getirmemek; hakikat manada o uzun tefekkre yardm etmeyip, ilmi infak etmemektir. Hakikatin sahibine hakkn vermemek cimriliktir. Madem bu alem hakikati Muhammedi ve tafsilati Muhammedi olan varlktr, onun tefekkr olan yolda yaplan her vg ve ibadet zaten onundur, ancak nispetlerden kaynaklanan zan, kendini ondan ayr grerek, kendine mal eder, bu da cimrilik ve gizli irktir. Onun mmeti olmaktan zevk almak gerek ereftir. brahim Hakk al Efendimizin ocuklar eriat Muhammediyeye sahip olmayan biri az ile havada ku tutsa bile peinden gitmeyin derken bize bu gerekleri en ksa yoldan anlatmtr. Ba ak yaln ayak, kapnda mcrim bendeyim Kl efat FEHMye, ol gnde kim rz-i cez Ba ak aya plak kapnda sulu kul, kleyim, efaat et Fehmiye O ceza gnnde, o gizli srlarn aa kt mertebelerde, beni o sarholuklarn iinde brakma, beni efaatinle Muhammediyet zevkine erdir. Kahhar ismi ile tecelli ettiin anlarda benliimi salam kl. Ba ak ve yaln ayak fakirlii sembol eder. Efendimiz bu fakirlikle mana kapsndan ieri girmeyi beklemektedir. Fiil el ve ayakla ilenir yaln ayak olmak fiillerin tam fena bulduuna, ba akl da sfatlardan fani olduuna iarettir. Kapda mcrim bende olmas ise fena-i vcut olduuna iaret eder. efaat, Hz. Muhammedin sfatlarna brnmektir. Onun mana vcuduna layk olmaktr. Hz. Musaya da kar nalnlarn derken Hakkn huzurunda fiilli kendine nispet etmemenin yolunu gstermi, emin belde olan Hakkn huzuruna gelmi ve tevhidi zatta ayak basmtr. Orada aceleye gerek yok oras manadr zevki vahdettir. Bundan sonra Muhammedi makamlar talim edilecektir. te burada Tur Sresi 48. Ayetteki hitab anlayp Rabbinin hkmne sabrederek, onun gzlerinin nnde olduunu bilerek, kalknca onu hamd ile tespih etmek gerektir. Ondan baka varlk yoktur, hkm onundur. esselamaleykm
Yldzl semalardaki hamet ne gzel ey Mehtaba bakp yr ile sohbet ne gzel ey Dnyann stnde btn ruhlar uyurken Dnyada senin kn olmak ne saadet, Hi bitmeyecek ak muhabbet Yldzlarn altnda ibadet ne gzel ey
Faik Ali Ozansoy
Dr. hsan Szgen
BR ARKIDAN ESNTLER
Yldzl semalardaki hamet ne gzel ey
Yrenler semya ezelde baktm Sehap ref olmutu ncuma vardm Anda firam serdim de yattm Kahr ile lutfu zevk ile tattm
(Hafz Ahmet Soyyiit Efendi)
Mridi kamilim yldzl semalarn hametli gzelliine gark olmu, Hakka gark olmu, Hakk tevhid etmi, kahr ile lutfun birliini zevk etmi. Gnei Hakkn, Ay Resulunun misali grm, gren ve grneni bir bilmi, yar ile sohbet muhabbet etmi, sevginin sonsuzluunda ak timsali olarak zuhura gelmi.

44
Dr. hsan Szgen
BR ARKIDAN ESNTLER
ay ve yldzlar emrine boyun edirmi durumda yaratan Allahtr. Bilesiniz ki yaratmak da, emretmek de Ona mahsustur. lemlerin Rabbi Allah ne ycedir! Yldzl semalardaki hamet ne gzel ey Mehtaba bakp yr ile sohbet ne gzel ey Dnyann stnde btn ruhlar uyurken Dnyada senin kn olmak ne saadet, Hi bitmeyecek ak muhabbet Yldzlarn altnda ibadet ne gzel ey Sen ne byksn ya rabbim! Btn bunlar nasl yaratyor, nasl yapyor nasl beceriyorsun. Hepsini birden nasl idare ediyorsun. Bu nasl i! Aman ya rabbim! Aman ya rabbim!.. Gnei sana, ay Habibine, yldzlar sahabeyi kirama misal klarz. Gnetendir, sendendir Habibine yansyan, oradan da bizlere yansyan nur Bizleri aydnlatan cehaletten gafletten karanlklardan zulmetten kurtaran nur! Mridi kamillerimiz de o nurdan nasipdardrlar. Resulullah (S.A.V.) efendimiz, sahabeyi kiram iin buyururlar: Onlar gkteki yldzlar gibidir, kim onlara tabi oldu kurtuldu Onlar, akam yldz, kutup yldz misali yol gstericidirler. slamn yolunu doru yolu gsterirler. Nahl Sresinin 16. Ayet-i kerimesi buna iaret eder: Ve baka iaretlerde yaratt onlar yldzlarla doru yolu bulabilirler. Ve Aya gelince biz onun iinde bir takm urak yerleri, yrngeler takdir ettik. Sonunda o, eri bir hurma dal gibi olur da geri dner. (Ysn
Sresi, 39)
k bir havada, yldzlarn kr kr parlad, ayn nurlar sat bir gecede, gklere dalp Yaratan tefekkr ne gzel ey Bu sonsuzluk, bu ileyi, nizam intizam, bu grnt Aman ya rabbim Sen hi abes bir ey yaratmazsn denir ve hayretten hayrete dlr. Allahu teala Rad Sresinin 2. yetinde apak vurgulamtr. Grmekte olduun gkleri direksiz olarak ykselten, sonra Ara istiv eden, gne ve ay emrine boyun ediren Allahtr. Bunlarn her biri muayyen vakte kadar akp gitmektedir. O, Rabbinize kesin olarak kavuacanza inananlarnz iin, her ii dzenleyip yetleri aklamaktadr. Bakarsn onlarn altnda ne yerden bir direk, ne stten tutan bir ip vardr. Allahu tealann koyduu kanun ve kurallar erevesinde, her biri kendi yrngesinde akar gider. Hi biri dierine arpmaz. Gkyzn korunmu bir tavan kldk, onlar ise bu ayetlerden yz evirmilerdir. (Enbiya Sresi,32) Allahu Teala bunlar yldzl semalara bakp da hi bir ey anlamayan, hissetmeyen tefekkr fakirleri iin syler. Sonra yine Araf Sresi, 54. yetinde yle buyurur: phesiz Rabbin gkleri ve yeri alt gnde yaratan, sonra Ara istiv eden, geceyi, durmadan kendisini kucaklayan gndze bryp rten; gnei,
Allaha sonsuz hamd senalar olsun btn bunlar bizlere, insana hizmet iin yaratm. Zaman ls takvim buradan kmyor mu? Ey insan! Kainat senin iin, seni de kendim iin yarattm buyuruyor. te bak, bu muhteem grn senin iindir, her biri bir ekilde sana hizmetle mkelleftir mesaj vardr bu ifadenin iinde. u insan ne deerli mahluk, ne byk nimetlere gark olmu da kadrini kymetin, bilmiyor. Sonra dnce geliyor nsana bu kadar byk kymet niye? El cevap: Hi sevmese yapar m? Halifesi klacak ya! Zaten grnenlerin hepsi her daim Allah zikretmiyor mu? Nasl dersek? Semah eklinde

Dr. hsan Szgen
BR ARKIDAN ESNTLER
45
diyebiliriz. Allahu telann takdir ettii yrngelerinde ve kendi etraflarnda dnerek. (Ebubekir Hazretleri malnn tamamn slamiyet uruna balamt da o arada Cebrail Aleyhisselam geldi. Ya Resulullah Allahu teala Ebubekire selam ediyor, soruyor ben Ebubekirden razym, o da benden razm diye? Bunun zerine Ebubekir Hazretleri: Enel raz vallah raz diye zikrullah ederek dnmeye balyor. Dne dne kendinden geip yere ylp kalyor. Sahabeyi kiram hemen onu tutup kaldrmak istiyor. Peygamber efendimiz brakn hi dokunmayn diye uyaryor. Niye? Onun semah yaparak Allah ak ile vecde geldiini biliyor da ondan. te btn zerrelerde krelerde semah ile Allah zikredip dnyorlar. Mevlana Hazretleri bu srr ne gzel rumuzlandrm Bizler de ayn srrn srda olarak ayak zikri ile dnmyor muyuz? Mevlevilerin yapt eb i Aruzdaki semah gsterisindeki gibi Zerreler de dnerek zikrullah yapmyor mu? te atom! ekirdek etrafnda Allahn akndan lgna dnm elektron, saniyede bin kilometre hzla dnyor. Hafz Ahmet Soyyiit Efendim ilahisinde ne gzel anlatyor. Yrenler semya ezelde baktm Sehap ref olmutu ncuma vardm Anda firam serdim de yattm Kahr ile lutfu zevk ile tattm. Nedir bu tecelli Rabbime sordum Mh-i hurid dedi apak grdm Msivay cmle gzmden sildim Gren grnen cmle bir bildim Hakikat gnei zuhra geldi Hyali mahvetti hayat bahetti Ahmed nihn iken n ayn oldu Ahmed Mahmda can fed oldu Mridi kamilim yldzl semalarn hametli gzelliine gark olmu, Hakka gark olmu, Hakk tevhid etmi, kahr ile lutfun birliini zevk etmi. Gnei Hakkn, Ay Resulunun misali grm,
gren ve grneni bir bilmi, yar ile sohbet muhabbet etmi, sevginin sonsuzluunda ak timsali olarak zuhura gelmi. Resulullah ( S.A.V.) Efendimiz buyururlar ki: Her eyin bir anahtar vardr, gklerin anahtar LA LAHE LLALLAHTIR Gk kaplar bununla alr Allaha giden yoldaki kaplar bununla alr, gnl semasnn kaplar bununla alr Nispet efal, nispet sfat, nispet vcut kaplar bununla alr. Hak mridin ilka ettii zikrullah btn kaplar Yedi gn kaplarn aar. Yeter ki sen ak ile ALLAH de. ALLAH ile ALLAH de! Dilin sussa kalbin desin, kalbin sussa azalarn desin. Srf zikrullah kesil. Sidreyi mnteha engel mi olur sana, zikrullah, akullah, muhabbetullah ile taklan yedi yz kanat seni artr da Allaha vasl eder. Orada sessiz szsz yz be yz yr ile sohbet edilir. Ak mauk birleir de bir olur. Senin an olmak ne byk nimet, ne byk saadet zevk olunur. Hi bitmesin ebedi srsn bu hal sonsuza kadar devam etsin istenir. Allahu teala tamam bu halinle in yer yzne, bu halinle yaa, bu halin zaten ibadetlerin en gzeli en makbul der. Ben senden raz, sen benden raz olduk, sana korku yok, sen zlmeyeceksin de, salih kullarmn arasna katl gir cennetime der. Bu zevke erenlere mbarek olsun, bu zevki yaayanlara ne mutlu. ELHAMDLLLAH RABBL ALEMN. 01.03.2010
Akll bir zat ata binmiti Uyumakta olan adamn azndan ylan girdiini grd Ylan rktp karaym diye atn srd ama ylan, adamn azndan ieri girmiti. Akl svari, yaplacak tek iin, yutan adama hissettirmeden ylan kartmak olduunu bildi Hemen atn srd ve kamsn uyuyan adama yle bir iddetle vurdu ki, ilk vuruta uyandrd onu!.. Bir-iki daha vurdu Adam kaarak bir aacn altna kotu Aacn altnda, yerlere dklm elmalar vard Svari bir kam daha vurunca adam elma aacna doru kat Svari: rk elmalardan ye! diyerek vurmaya devam etti Dehet ve korkuya kaplan adam rk elmalardan o kadar ok yedi ki, karacak gibi oldu ve bard: Ey atl! Ben sana ne yaptm ki bana kahredersin? urada ne gzel uyuyordum. iddetli krbalar ve rk elmalar yemem revamdr? Eer bana bir adavetin varsa, ldr de kurtulaym Bu kadar zulm olmaz ki!.. Seni grdm saat ne kadar uursuz bir zamanm, senin yzn grmeyene ne mutlu! Szleri bitmeden kamy yle iddetle bir kere daha yedi ki, yeniden komaya ve elmalar yemeye devam etti. Svari, rzgar gibiydi, adamn peini brakmad, onu gece vaktine kadar koturdu Vakta ki rk elmalar scak havada iddetli koma sonucu, midenin iinde alkalana alkalana urup haline geldi. Derken adam kustu ve midesindeki kapkara ylan hortum gibi kard Adam hayretle bir ylana bakt, bir de svariye Ylann kendinden ktn grnce svarinin atnn nnde secdeye kapanr gibi yere kapand O irkin, kara ylann muhakkak lmne sebep olacan bildiinden, yedii krbalarn acs geiverdi. Komann yorgunluu da bitti imdi ne yapmas lazm? Seni grdm saat ne kadar uursuz bir zamanm Senin yzn grmeyene ne mutlu! diyen adam imdi ne yapacak? Sen hakikaten Cebrail(a s)misin, bana yetitin Sen Hda-iTealann velisi misin ki Hzr (a s) gibi yetitin Sen, ben uyurken ylann azma girdiini ne bildin? karmann usuln nasl bildin? Seni grdm an hayatmn en mbarek saatiymi diyerek pimanln dile getirdi Hazreti Mevlana buyuruyor ki: Eek, eekliinden kaar. Sahibi, kurtlar yemesin diye merhametinden onu yakalamak iin koar. Bu koma, ziyandan koruma ve kurtarmak iindir Hastalk artnca doktor ameliyat eder Ameliyat irkin bir eydir nsann vcudunu kesip bierler Doktora: Zalimsin! diyemeyiz Doktor: Sen ameliyat olmasaydn lrdn. Dediinde Doktor, sana yzlerce bak helal olsun deriz.
Ebu Hureyre (ra):

Peygamberimiz buyurdular ki; Kavi mmin, zayf mminden hayrl ve Allah(cc) yannda daha sevgilidir. Bununla beraber, mminin hepsinde hayr vardr. Sana dnya ve ahirette fayda veren eyin son derece zerine d. Allahtan da yardm iste; acziyet ve geveklik gsterme! ayet sana bu kadar ihtiyattan sonra yine bir ey isabet ederse, iin istediin gibi olmazsa Eer ben yle yapm olsaydm, yle byle olurdu deme. Allah takdir etti ve Allah istediini yapt de. nk olmu ve gemi bir eye kaygu ekerek keke yle yapsaydm byle olmazd gibi sz, eytan vesveselere yol aar.
Namenin Dili
Ender Doan
DEDE MER REN VE NEYNME -I-
Efendisinin alem-i bekya irtihalinden sonra halifesi olarak yerine geen Dede mer Ren, eyhi ile aralarndaki yaknl ve ona balln Neynme risalesinde yle ifade eder: Seyyid-i sdt seyyid Yahyaya rmese irimez idi Mevlya Renyem bu muradm ey Gan Seyyidin izinden ayrma meni
Namenin Dili
Ender Doan
49
duu iin yanp yakldn daima alayp inlemekte olduunu Hakk sevdii iin Hu diyerek daima onu zikrettiini belirtmekte ve onun ahs- kmili temsil ettiini ifade etmektedir. Bu sze zinhar inan itme ind Ney dimekten ahs- kmildir murd
V. Asrn byk Halvet eyhlerinden Dede mer Ren, Aydnn Tire kasabasnn Gzelhisarnda domutur,(1417-?) tahsilini Bursa ve stanbulda tamamlam; bu srada tasavvufa meyletmi ve Anadolunun tannm simalarndan olan aabeyi Alaeddin Ali vastasyla Halvet tarkine intisab etmitir. Yine onun vastasyla Halvetlerce pir-i sni kabul edilen Seyyid Yahya irvninin yanna Bakye gitmitir. Ksa bir zaman iinde efendisinin alem-i bekya irtihalinden sonra halifesi olarak yerine gemitir. eyhi ile aralarndaki yaknl ve ona balln Neynme risalesinde yle ifade eder: Seyyid-i sdt seyyid Yahyaya rmese irimez idi Mevlya Renyem bu muradm ey Gan Seyyidin izinden ayrma meni Bir mutasavvf olarak hreti ksa zamanda etrafa yaylm Akkoyunlularn payitaht Tebrize kadar ulam ve Uzun Hasann daveti zerine Hazret, Tebrize yerlemitir. Ren, Sultan Yakub zamannda Tebrizde 1486 ylnda vefat etmi ve oradaki tekkesine defnedilmitir. (1) Bu yazda Ruen Dedenin Neynme adl eserinden setiimiz baz beyitleri paylamay arzuladk. Eser konusunu mesneviden alm bir manzmedir. Rueni bu eserine mesnevinin ilk on sekiz beytinin manzum bir tercmesini yaparak balamakta, daha sonraki blmlerde ise bu ilk beyitlerde ele alnan konular tekrar ele alarak erh etmektedir. Eser konusunu Neyden alm olduu iin, Rueni nce maddi ve manevi zelliklerini belirterek Neyi tarif etmekle ie balamakta, onun ak ol-
Neynamenin eitli ktphanelerde bulunan deiik birka nshasndan, Sleymaniye ktphanesinde Hac Mahmud Efendi blm 3785 nolu kaytta bulunan nshasn incelediimizi ifade ettikten sonra eserin orijinal halini ve kayt nosunu da burada belirtmek suretiyle konuya ilgi duyanlarn daha geni bilgi sahibi olma ve aratrma yolunu amak niyeti tamaktayz. Bu yazda birinci blmn arz edeceimiz Dede mer Rueninin Neynmesinin bir blmn oluturan beyitlerin hasbel-kader erhine alacaz. Zor bir i olduunun bilincindeyiz ancak bir yerden balamak da gerekli olduu iin paylamak suretiyle varsa eksiklerimizi siz deerli okuyucularmzn katklaryla izale edeceimize inanyoruz. Yazmz bir ka sayda tamamlanabilecei iin, aklamaya mukaddime sadedinde, beyitlerde anlatlan hususlarn dayana olan kssay hlsaten ifade edelim. Hz. Peygamber(s.a.s.) malumunuz Hz. Ali iin ilmin kaps buyurmaktadr. Efendimizin dilinin ucunu Hz. Ali nin dilinin ucuna dedirdii ve bu hadiseden sonra imam Alinin(k.v.) ilminde mthi bir inkiaf olduu rivayet edilir. Bunun manevi sarholuuyla kendini tutamayan mam- Ali kimsenin aklen ve kalben kaldramayaca bu hali kinata haykrmak ister ama Efendimizin(s.a.s.) srr sylemesine izin vermemesinden dolay, o da bir kr kuyuya var gcyle haykrr bu srlar. Kuyu o ak-u evk ile cu-u hurua gelip kaynamaya ve tamaya balar. O taan kuyunun akt topraklardan zamanla kamlar yaratlr. O kamlar Neyzenin eliyle buluup kyamete kadar o srr- ilahiyi syler. O kam yank bir ses ile dinleyenleri aka getirip, ak- hakikinin cezbesiyle dervileri dndrr.
Namenin Dili
50
Ender Doan
Neyin hli beyanndadr Gel yine bir vech ile iit neyi idp var zge i it neyi Ney dinlemeyi zel bir i edinip baka bir kulakla dinle. Neye kulak ver ama bir baka biimde dinle ki duyacan bu sada sana, laf- gzf (bo sz) veya lehvel hadis (elendirici sz) cinsinden eyler sylemez. te bundan dolay Neyi dinlemeyi zel ve mhim bir i olarak kabul et. Dinleyen ney szn sermest olur Hu ya her dem ney gibi peyvest olur Neyin sesini gnl kulayla dinleyen Ney szn hakk manasyla anlayan, nisbet benliinden geer ve asln bulur, ve sularn akp denizi bulduu gibi dem be-dem Hu denizine ular, yar ile lfette olur. Her nefeste Hu ya ney peyvestedir Ann in neyde diller bestedir Ney her nefes Hu ile Hudan syler. Nisbet varlndan kt iin Neyin dili balanmtr. Neyin her nefesi Hu ile kaytldr, Hu yu syler ve bakaca bir ey de ondan sadr olmaz, Vema yentiqu anil hev, in hve illa vahyun yha sylediinde kendi hevasndan sylemez, her sz vahiyledir, ayet-i celilesinin srrnca Ney dilsiz ve kelamsz kendisini neyzenin nefesine vermitir ve dahi neyzene muhalefet etmez.
Ney sz dervi olandan dinlenr Dinleyin ney szn ho anlanur Neyin hikayesi derviten dinlenilir. Neyden zuhur eden sada, ayniyle derviin fikri ve zikridir. Neyin terennmn tekellm cinsinden ancak dervi olandan duyabilirsin, bu sz sana tiryak olacaktr, derdine derman olacak ho anlalan bu hakikatlere kulak ver. Ney nefesden geldi dnya yzne Ho nefesdr kulak urun szne Neyin asl nefestir. Kulak verin o sese ki nasl ho bir nefesdir. nsann asl nasl ruhu ise Neyin de asl Hu dan ibarettir, oda yanm kuru cisminde hevadan gayri bir ey yoktur. Kulak verin ki o nefes size hayat- cvidan (sonsuz hayat) bahedecek gzel bir nefhadr. nk dervi olann iidir Ney szn dervi olanlar iidir Zira bu iler dervi olanlarn ileridir. Neyin szn ancak dervi olanlar iitir. Hz. Mevlanann buyurduu gibi, sen kulan kargann sesine vermisin, blbln sesini nereden duyacaksn. Pes neyi derviden gel g kl G idp var zn medh kl yle ise Neyi gel derviten dinle, dinleyip mest ile hayranlkta ol. Neyi dervi bilir, derviten dinlemek gerek ve dinlemekle kalmayp o sese
Namenin Dili
Ender Doan
51
kalbini, ruhunu a mestane bir hayranlkla misal alemini seyran eyle. Ney ki bitmidi nefesten ahdan Byledir ann sz efrahdan Neyin mayas, Kuyuya flenen nefestir. Onun sz, insan byle ferahlatr. Neyin kayna, menba, topra, hamuru Hz. Ali (r.a.) efendimizin kuyuya fledii Hu nefesidir. Neyin feryad hep bu Hu olmutur. O sad insana sknet baheder. Grben bir kimse an ngehan Kesuben bir ney dzeltti ho-revn Kuyuya flenen Hu nefesinin ca getirdii sular ak ile cezbeye tutulup fkrd ve kuyunun evresine taarak orada sulak bir alan oluturdu ve o sazlktan kamlar bitiverdi. obann biri bu kamlardan birini kesip bir Ney yapt. Balad almaa an evk ile itenler dinlediler zevk ile oban yapt bu Neyi flemeye balad, ondan ho nameler zuhur etti ve evredeki insanlar bu sese kulak kesildi. Zevk ile dinlediler bu sesi. Sataup birgn Ali ngah ana idp nin neyin kald tna mam Ali, Neyi alan obana rastlad, korku ve telala yanna yaklat, zira bu ses Hz. Peygamber den ald srlar f ediyordu (Efendimiz (a.s.), Hz.Aliye verdii bu srr- ilahiyi sakn ha kimselere syleme diye emir buyurmulard) ve mahrem olan f ettii iin korkuya kaplmt. Didi anda cem olup duranlara Ney nine ho kula uranlara Bu endeyle Hz. Ali, evrede toplanp bu sesi dinleyen insanlara seslendi ve dedi ki; Ney nedr bilir misiz deyin bana Ta ola g urmanz ciz ola Bu dinlediiniz eyin ne olduunu biliyor musunuz? Nasl bir sze muhatap olduunuzun farknda msnz? Eer bu sesi hakikatiyle duyabiliyor iseniz ancak o zaman bunu dinlemeniz caiz olur.
Kaldlar ol kimseler hm olup Denk-u sersem oluben medh olup Bu sual karsnda orada bulunan insanlar ardlar ve tarifsiz bir halet iinde suskun kaldlar, bir cevap veremediler. Didiler anda duranlar ya Ali Ney dilini anlamaz illa vel Oradakiler: Ya Ali! Neyin dilini veli olmayan anlayamaz. Neyin ne sylediini anlamadk bunu anlamak iin ya velyet dairesine girmek gerek ve yahut bir Velden dinlemek gerek dediler. Dinlenz siz ney neler syler bana Ho deyp ehlen ve sehlen merhaba Hz. Ali onlara selam verip: yleyse dinleyiniz, size Neyin neler sylediini anlataym. (Ney, Hz. Ali efendimiz ile syleiyor, ona sesleniyor) amksrn mnisn hem sznam Sziin g hemdemin demsznam Ya Ali! Ben senin dert ortanm, senin en yaknn benim, inleyen sesin syleyen nefesinim, kalbinin sazym, seni yakan, beni de yakt, rzna hem dem oldum srdanm, en gizli srlarn bana ayandr. Men senin srrndan oldum ikar Bende pinhandr nedir srrn ne var Ben senin srrndan ortaya ktm, bu srrn her ne ise bende gizlidir. Beni, sen if ettin aleme, senin srrndan zuhur ettim. he ol dem ki sen ettin bir nefes Bana oldu ol nefes feryd-res Sen ne zaman ki kuyuya bir nefes ettin, o nefes benim imdadma yetiti. Nihan olan hm aleme duyurdun, nefesin bana imdd etti. Ruen Dedenin Neynamesinden beyitler ve aklamalarna ileriki saylarmzda devam edeceiz. Siz kymetli dostlarm cn- gnlden, kalb muhabbetlerimle selamlarm
1- Do.Dr.Mustafa Uzun (Marmara lahiyat Fak. Doktora almas 1990)
Hikyet Bbnda
Mehmet Emin Hepbildikler
FENA BEKA ANA DYET KAYNA PAZARIM KAYNA UVALDIZI BULAN BULDU VEFALI, SALKIM ZM
Meczup Dede iyice celallenir. Tam meczupluu zuhura kaca anda hurma lifinden yaplm odann kaps alr; glen yzl, nur sakall bir Ehlullah, Dedenin kolundan girip hoa giden samimi bir sesle Gel Efendim gel buyur ieri. Sana nasihat etmeye hangi alimin gc yeter ki? Gel biz senden nasihat alalm. Gel biz senden izin alp, dahil olalm Tevhide diyerek onu ieriye davet eder.
Hikyet Bbnda
UVALDIZI BULAN BULDU
53
anm Efendilerim; yzleri gzel, dilleri tatl, gnlleri enfs ve afak Hakta sakl Allah dostlar Buras bir Pazar yeri. Trkiye-Irak-ranSuriye snrlar. Orta Dou dnyasndan bir meydan. ok eitli kavimler ve kabilelerin devaml bulunduu al veri meydan. bu ok milletli pazar yerinin etraf yksek dalarla evrili olduu hakknda fazla laf retmeden gney dou cenahna baktmzda, ovann olduka geni blgesine hakim orta byklkte bir tepe gryoruz. Her trl tahl rnleri, pamuk, ttn, kenevir, eker pancar tarlalar, tropik sebze ve meyve baheleri, kahve, karabiber, fstk, aalar, harruba meyvesi reten dikenli allar, daha nice nice insan dnyasna gda olacak eitli nimetler yetitiren fidanlklar, fundalklar u da yavrusu tepeyi biteviye sarmlar da en st ksmn da bizim insancklara mesken olsun diye brakmlar. Btn bu nimet retici olarak saydmz varlklar, Allahn emri keremiyle cmle insanla rzk olsun diye mahsul retiyorlar. Tabii biraz da yine insanlara alan trl cinsten mahlukat iin Yedi dvelden gelen tacir, tccar, alc, satc, esnaf ve benzeri halu ahvalden insan toplanm. eitli yrelerden gelen torbal, sepetli, uvall, boy boy atl, eekli, kzl koum arabalar yakn evrede dinlenmeye braklm, deve kervanlar sata hazr. Veya alverii pazarlkta olan srlar, danalar, koyunlar, kuzular Haymelerde muhafaza edilen paha biilmez kymetli yar atlar, sultanlara sunulacak ssl binek hayvanlar, kesretli suretlerde kaynaan insanlar, baran dellallar, rtkanlar ve yn yn her yere beklenmi bin bir trl emtia. Yani insan ihtiyacna cevap vermeye her trl yenir, iilir gda mallar, giyim, kuam ve mefruat, hrdavat, lt, edavat, gzn grmedii akln ermedii envai eit levazmat mevcut hara mezat, ucuz beha satlyor
Pazar yeri maheri kalabalk. Herkes bir avaz, bir avaz bararak bir eyler satmaya alyor. Demitik ya! Alclar da pazarlk ederken az ses karmyorlar hani Her neyse, bu pazar yerinin usul byledir diyoruz ve seyrimize devam ediyoruz. imdi kimlerin ne ald ne satt ve kimlerin ne arad hakknda grdklerimizi yazmaya yeltensek Hikyet Bbnda yazmzn lsn ok aacamzdan sadece gz gezdirip kayda uygun gelen incelikleri kaleme alalm diyoruz. Mesela u gen delikanl banda eski bir kalpak ve yine zerinde hi de iyi gelmeyen mstamel bir kaput. Boyu uzun, ve ayaklar da byk olduundan ark nnden parmaklar dar frlam. Uzunca kollarn iri elleriyle arkaya balam gamsz gamsz sat sergilerine baka baka yryor. Arada bir kaputunun cebinden bir para karp gene yerine koyuyor. O bu hal zere iken aniden karsna iki bkn adam kar, bizimkini hrpalarlar. Cebindeki parasn alp onu darp ederek yere drdkleri gibi ekip giderler. Be Mustafann yedii darbeler ok ac verici deildir ama oturduu yerden kaputunun cebine bir bakar ki, paras gitmi ok zlr, eer ban kara kara dnmeye balar Ben imdi ne yapacam, anama ne derim, anam paray zay etme dediydi. imdi ona ne sylerim diye dvnr durur. O kocaman elleriyle derd-i gam iinde topra dverken ykselen tozlarn arasndan bir lt parlar. Biraz toparlanr ve parlayan nesnenin ne olduunu anlamak iin zerinden topra syrr; o da ne? Yepyeni, en iyi cinsten, prl prl parlayan bir uvaldzdr bu!.. Etrafna baknr Kim kime tum tuma uvaldz usulca yerden alr Kaputunun cebine koyar. Sonra da bir ey olmam gibi hi tela gstermeden dikkatlice yerinden kalkar ve yava yava yrmeye balar. Derken, biraz daha kvrak admlarla hzlanmaya balar ve en sonunda o koca ayaklaryla, ikier metrelik admlar atarak pazar yerinden koarak uzaklar. Patikadan yukarya nefes nefese trmanr. Yol yokumu, kvrntlym, dikenli otlar yzne arparm hi bunlar dnmez nk btn istei tepeye varp kendisini ve uvaldz gvenceye almaktr.
Hikyet Bbnda
54
Be Mustafann evi tam tepenin kenarndayd ve bahenin giriinde byke bir ta vard. Kan ter iinde evine varan delikanl ite o tan zerine oturur ve ku bak pazar yerine bakar. Ortalk daha da kzm; millet atl, eekli, veyahut yaya gidip gidip gelmektedirler. Bir aa bir yukar kaynayp durmaktadr pazar yeri. Bizimki ki insanlarn hepsinin kaybolan uvaldz aradklarn dnyordu. Huzurlu bir nefes ald ve son gcyle adeta haykrrcasna bard: Kayna pazarm kayna, uvaldz bulan buldu. Derin bir haz ile dalp gitmiken anacnn mvik sesi geldi kulana Ah benim ku akll, koca ayakl olum Ah benim gz yerde, akl havada olum Hani ben seni pazara neden gnderdim idi? Cebine para kattydm da ttn ipi al, uvaldz al da abuk gel demedim miydi? imdi urackta barp raym da dp baylvereyim mi ha?! Aman anam, gzel anam, sen benim bir tanecik gzel anamsn. Sana bir hl olursa ben ne yaparm? Bala anam, ver elini peyim. Hem bak ana! Ne gzel bir uvaldz getirdim sana; prl prl parlyor deil mi anam? Len oul hakikaten de ok acar duruyor! Il l, gm m ki ne? Ka para verdin buna? Hani uval ipi de al dediydim. Nerde o? Kalan paray ne ettin? Drdn m yoksa? ey ana Sana yalan diyemem. Pazar dolanrken iki kii bana satatlar, dvtk; toza topraa bulandk. Birisinin elini cebime attn, paray ekip aldn fark ettim idi ama bam yere vurduu iin davranamadm. Paray alp katlar ana! Ben seni!!!... Dur anam dur! Ben lafm bitirivereyim de sonra sen dediini dersin. Dtm yerde tozun topran iinden bu uvaldz elime geldi. Kaptm gibi soluksuz koarak buraya geldim ana! Bak u pazardaki kaynayan kalabala. Hepsi bu uval-
dz aryorlar. Besbelli yle deil mi ana? Ah benim saf olum, yrei ak pak olum, dini btn, inanc btn ehit erimin yadigar Sen neden byle her eyi kendi gnlne gre yorasn e oul. Oras pazar yeri evladm. Tabii orada herkes kouup kaynayacak. Mal alp satma yeri oras olum! Ah ah Yce Rabbim, senin o koca kafana azck da akl koyuverseydi ya!!! Haydi in o tan tepesinden de dayna git. Sana mstamel ttn iplerinden versin al gel. Bir yn yrtk uval geldi gene. Onlarn tamirini yapaym da azk paramz ksn. Koskoca pazar yeri insann, uvaldz aramaya durmu sanyor deli olan Hadi ko al da abuk gel. Mustafann doumunda isim okunurken, akrabada drt Mustafa var, bu beinci olsun deyip adn koymulard. ocuk, doumundan be gn sonra gzlerini aabilmi; be yana gelince ancak konumaya balam; isimleri, renkleri, evresini ancak be yanda tanmaya balamt. Bu beler sebep, ad Be Mustafa kalmt. Ve yine o yllarda babas savata ehit olmutu. Artk on yedi-on sekiz yalarnda ceylan gibi bir delikanl olan Be Mustafa oturduu koca tan stnden frlad gibi kyn sokaklarna dalar ve koarak gzden kaybolur. Yal annesi gzleri buulu, arkasndan bakakalr Dalar her zamanki duygulu dncelere nce kocas bir Mool basknnda savarken ehit olmutu. Sonra drt olu da yer ve mevki tutkusu, beyliklerin haksz karlar uruna almaya cebren ileri srlmler ve lmlerdi. kz Arap illerinde evlenmi ve ze yakn, sze sohbete uzak memleketlerde yaamaya balamlard Nimet Ana da, ite bu son evlad, deli olan, Be Mustafa ile her takdire raz yaayp gidiyordu. Kh tccarlarn skk yrtk uvallarn tamir ederek Kh yaylaya kan kyl halkna adr ve hayme tipi barnaklar dikerek helal lokmalarn karyordu. Yukar otlukta meskun Meczup Sylemez Dededen intisaplyd. Gece gndz tesbihat ve ok eitli salavat eriflerle hem dem, kefi ak, kyn byk kk btn insanlar tarafndan ok sevilen bir hatun kiiydi
Hikyet Bbnda
55
Nimet Ana Yal kadnlar, yeni evliler, gelinlik kzlar, rya grenler, einden dertli olanlar, istikbali iin hayal kuran kzlar, ahiretleri iin nasihat almaya gelen akl banda ky hanmlar her mklleri iin ona urarlar; Nimet Anann tatl sohbetleri iin ziyaretlerini hi eksik etmezlerdi. Gn boyunca ul, uval dikerken Nimet Ana da gnlnden gelen gzellikleri kssalar yoluyla anlatr, nasihatler eder, ileriki yaamlar hakknda tavsiyelerde bulunurdu. Anlatlan ryalar, ne kadar kabuslu ve ne kadar sknt verici olursa olsun hep bir usuln bulup ayet ve hadis yardm ile hayrl ve mjdeli yorumlar yapar; zgn ve korkulu gnlleri sevince neeye tebdil ederdi. Yalnz bir meselesi vardr ki, ona bir trl nasl yorum yapacana akl erdiremiyordu. ki yldr ara sra ryasna beyaz elbiseli saygn biri geliyor, sa elinin be parman iaret ediyor, sonra da hava stne parmayla Su, elale, Gaar, Ik ve Selamet yazp kayboluyordu. Nimet Ana bu ryasn hi kimseye syleyemiyor. Devaml zikir ve tefekkr ile bu be kelimenin iinde gizlenen manalarn zmeye alyor, lakin hibir fikir yardma gelmiyordu. aret edilen bu be gizemli kelimenin yorumu kendine gre yoramamakla beraber, akl havada gezen bilgisiz oluna da hi mi hi yakn gremiyordu. yle derken, byle derken Nimet Ana en sonunda, bir gn dayanamayp bu mkl bir hakikat erbabna danmak zere yukar otlua Meczup Dedeyi ziyarete gitmeye karar verdi. Meczup Dede, kyn yukarsnda Yukar Otluk denilen, biraz aalk biraz otluk, yaylak ve oka da kayalk olan bir arazide kendi gayretiyle ina ettii tatan yaplma evinde, yal refikas ile bahe ve meyvelik olarak evirdikleri be dnmlk bir yerde meskundur. ok az sz eden Meczup Dede ayn zamanda ok alkan biridir. Kyde yoksul ailelerin yardmna gider; yklan bozulan neleri varsa tamir eder. At, katr, eek, sr, koyun, kei, kedi, kpek Her trl evcil hayvanlar tedavi eder; asla cret almaz. Kye indii zaman onu iyi tanyanlar ocuklar iin dua okumasn isterler. O da ok ksa dualar okur, Haydi abuk iyilesin der; ocuklar iyileiverir. nsanlar, ileri iin ondan nasihat istediklerinde her kiinin crmne ve istidadna gre isabetli
yollar gsterir i ok derin manevi ilimle dolu olduu halde d grnnde pek basit, bilmezlik, grnts iinde bir hl ve hareketi vardr. Szleri hep ksa ve yznden laflardr. Kyller, yry ve komik hareketleri yznden, vakti zamannda ona Meczup Dede ismini koymular. te onu iyi bilen birka kiiden biri de bizim Nimet Anadr. Nimet Ana bir gn ona ineinin tedavisi iin gitmi. Meczup Dede inei yle bir incelemi, hi konumadan gidip baheden bir kabak getirmi; doram, tuzlam inee yedirmi ve sonraaa Bak ha Nimet kadn, bu inein iyi olmasn ister misin? Tabii isterim Efendim. Hi istemez olur muyum! yleyse uzat ellerini. Nimet Ana gk demeden uzatm ellerini. Meczup Dede ellerinden smsk yakalam. Gzlerini Nimet Anann gzlerine dikerek ona Allah lafz celalini okumu. lahi gzel isimleri bir rpda tekrarlatm. Birka neviden salavat erif ezberletmi ve brakm. Haydi imdi git. nein iyileti deyip gndermi Nimet Anay Evvelinde sadece be vakit namazla iktifa eden Nimet Ana da yle bir ilim gelimesi olmu ki, halen btn ky hanmlar onun derin ilmi sohbetlerinden fevkalade istifade ederler. Gel gelelim tm ilmine ramen o be gizemli kelimenin ne anlamda iaret edildiini bir trl yorumlayamaz Nimet Ana... O yzden son bir niyet Efendisi Meczup Dedeyi ziyarete varr. Varr varmasna ama ne grsn?.. Bahenin ortasnda, din diyanet dersi alan mollalar ve yksek perdeden konumakta olan hocalar, Yecuz l Yecuz cinsinden keli laflarla veryansn edip ayetlerden hadislerden sorular karp yklenmektedir Dedeye Gen mollalar onlarn etrafn sarm seyrederlerken, Dede de sessiz sessiz onlar dinlemektedir. Efendim hadisat meseleyi yle bidayetinden alalm dilerseniz. bu din retmeni, kasabada yksek ilim sahibi bilinir ve aslnda yledir de! nsanlar ona pek sevimli bakmasalar da alim oluu, klk kyafeti ve haval endam ile karlat kimselerden daima hrmet sayg grr. Ky kahvesine dahil olduunda herkes ona hrmet eder, yerini ikram etmek teklifinde bulunur; o
Hikyet Bbnda
56
da bu halden memnun olur. Her defasnda ilmi nasihatler eder, ok kere de onlara etin ikazlarla, cehaletten kurtulmaya almalarn istihza vari tavsiyeler eder te byle sper molla bir hocamz var kymzde. Bir de gler yzl, az szl Meczup Dede Ksa szlerle hikmet arz eden halleriyle kk byk herkes onu ok sever. Onun bu ksa ve zl szleri halk arasnda tevatr halinde kullanldndan, bu hl bizim molla hocamzn yksek bilgilerine ket getirir ve yrei burkulur her defasnda Bir gn Meczup Dedenin, kahvehanede etrafndakilerin sorduklar suallere szl olmayp eitli bedeni figrlerle cevap verdii; onlarn kimini dndrp kimini de gldrd bir esnada sper molla hoca ieri girer. Herkes toparlanma yolu ile hocay sayglarken Dede yine hicivli hareketlerine devam eder. Molla hoca ok kzar bu ie veee Bir gn ben bu cahil adam halk nnde rezil kepaze etmezsem bana da koca ilmn nizam demesinler der. imdi bu ksa bilgiyi verdikten sonra tekrar bahemize dnelim Bahede Molla hoca ilmn nizam Efendi ve tahsilli arkadalar ile Kuran ve fkh talebeleri sorulan suallere bu Meczup Dede nasl cevap verecek diye merakla beklemekteler. Dede sessiz dinliyor. Sper molla hoca son bir hamleyle okkal bir mkl Dedeye hazrlamakta iken halktan ve mollalardan birka kii hocay uyarrlar: Hocam Hocam! Bu Meczup Dede pek konumaz, bakn sorularnza hi cevap vermeden dinliyor. Ona kyde Sylemez Dede ismini koymular. Bouna uramayn, sizinle konumaz. Ben demi molla hoca Ona yle bir soru soraym ki ister konusun ister konumasn ne menem Dede olduu belli olur ve yksek perdeden seslenmi: Ey Meczup Dede beni iitiyor musun? Dede eliyle hafifce evet manasnda bir iaret yapar. Syle bakalm ihtiyar! Kuranda Rahman Suresi var, on drt ve on beinci ayetlerde Allah insan pimi amur gibi bir balktan yaratt Cinleri z ateten yaratt ve yine Allah Araf Sresi yz yetmi dokuzuncu ayette de buyuruyor ki: Andolsun, biz cinler ve insanlardan birounu cehennem iin yaratmzdr imdi soruyorum sana ihtiyar! Topraktan yaratlan insann atete yanmas ilme ve dnceye uygun oluyor. Fakat
eytan ateten yaratlm. Zaten kendisi atetendir. Onu hi ate yakar m? Yakmaz! Bu duruma mezkur ayetlerde bir tenakuz bir eliki mi var? Cevabn nedir? Sylemez Dede oturduu yerden yumurta iriliinde bir toprak parasn alr ve bu sadece ilim ile doldurulmu ahmak insan suretine savurur. Sert toprak paras hocann alnn syrarak kulan da zedeleyip geer. Molla hoca basar feryad figan. fke iinde Dedeye hcum etmeye yeltenir fakat mollalar hocalarn tutar, kan revan iinde olan ban sararlar. O ise barmaya, Seni kadya ikayet edeceim diye yemin kasem etmeye devam eder. Kad Efendinin makam Molla ilmn nizam Efendi nce sen anlat. Hadise nasl tecelli etti? Kad Efendi bu ihtiyara ben son bir sual sordum cevap istedim. Cevap yerine bama nian tutup sert bir toprak paras att. Kan revan iinde kaldm ikayetiyim. Pekla! Sen syle bakalm Sylemez Dede neden cevap verecein yerde hocaya toprak paras attn? Kad Efendi bu ilmn nizam hoca bana insan topraktan yaratld iin ceza grmesi iktiza ettii takdirde cehennem ateinin onu yakmas normaldir fakat ateten yaratlm eytan kendisi ateten olduuna gre onu ate nasl yakabilir. Ateten olan ate yakar m diye sordu Siz de bilirsiniz ki ben ok sz bilmem ama dndm ki madem ateten yaratlan ate yakmyor, cezalandrmyor Topraktan yaratlan da toprak zarar veremez diye dndm cevap olarak ona toprak paras attm. Gelin grn ki, hoca molla bana ate vurmu gibi feryad figan iinde oldu ve beni size ikayet etti Halbuki atei ate yakmaz ilmi bir kaziye idi ise topra da topran incitmemesi lazm gelmez miydi efendim? Kad Efendi bir hayli dnp sakaln svazladktan sonra Dedenin mdafaasn ok ilmi ve edebi bulduu iin ona beraat karar verir. Hocay da bir daha byle sessiz Sylemez Hakk dostlarna satamamas iin tembihler ve ona
Hikyet Bbnda
57
bir akamlk kyn sahipsiz kpeklerini doyurmas cezasn keser. bu hengamelerde Nimet Anann be gizemli isim ryasna ancak sra gelir. Sylemez Dedenin uzun tecellilerden sonra baheye dnmesiyle Nimet Ana durumu anlatr ve merakla beklemeye balar nk Sylemez Dede de sessizlie dalaaar gider Bu arada Dedenin hanm st getirir ama iemezler bile, zira sessizlik srp gitmektedir Su, elale, Gaar, Ik, Selamet Nimet Ana toparlanp sessizce gitmek isteyince, Dede barr arkasndan: Dinle buray Nimet kadn! Olunu hazrla yarn sabah onunla ikiz kayalar vadisine gitmemiz lazm. Vadinin ukurunda tatl bir su havzas var. lk kelime su olduuna gre ilk ondan balayalm. Bu ryann tabirini canl olarak hl ile bulmamza emir var. Ertesi sabah Sylemez Dede ve Be Mustafa, ikiz kayalar vadisinin gne grmez ormanlklar iinde yola koyulurlar. Hdann marifeti ile suyu ok serin ve tatl; grn de hem ok gzel hem de ok rpertici olan bir su havzasnn yanna gelirler. Gklere doru ykselen sedir, ard ve benzeri trden aalar, ihtiyalar olan suyu bu havzadan almakta ayn zamanda onu adeta sr gibi gzlerden saklamaktadr. Bizim iki servenci yorulurlar biraz dinlenmek ve su imek iin mola verirler. Sylemez Dede: te SU! Birincisini bulduk, kald drt tanesi der. Su iip soluklandktan sonra tekrar yola koyulurlar. Gndzn aydnlndan eser yoktur. yle ki, su havzasndan beslenen aalar gk yzn kapladklarndan, Gnein ancak akamn alacas gibidir. Bizim gezginlerin yrmesi iyice zorlatndan Be Mustafa szlanmaya balar: Dede!... smil Dede! (Dedenin has ismi smaildir ama kyl ona ksa olsun diye smil Dede demektedir.) Dnyalar ok karanlk oldu Dede! Ak aydn yeri yok mu bunun gzlerim semiyo da Yr oul yr, sylenme! Bu senin kaderine giden yol Yr! Ne olayd da keke almayaydm Pazar yerinden uvaldz alp katm diye mi?... smil
Dede!... Almaz olaydm ama o adamlar beni dvp yere drdklerinde topran iinden elime geliverdiydi. Anam da benden uvaldz almam istediydi ya! Aldm katm doruca anama gtrdm uval diksin diye. Haram i iledim diye mi dtk buralara? ok karanlk oldu buralar smil Dede! Ayama sular geliyor arklarm sland. Dede biraz durup, sessizlie kulak verir. Derinlerden gelen bir uultu iitir. Sanki tonlarca suyun, yksek bir yerden zemine alayarak arpp, sonra da akp giderken kard sese benzemektedir kiz kayalarn zeminde birbirleriyle el tututuu dar bir geide yaklarlar. Karlarnda geidin eninde, sekiz on metre yksekten aa cokuyla dklen bir elale vardr. Dede elaleye iyice yaklar. Geit devam ediyor gibidir ama suyun dkl geidin geniliince yolu kapatm ve o muhteem grntyle akan elale zemine vard yerde kaybolmaktadr. Ne hikmettir bilinmez! Gzn grmedii gizli dehlizlerden, emri ilahi yolunda bir menzile akp gidiyor Allahu alem diye aklndan geirir Dede Be Mustafann sesi kesilir. alayandan srayan su taneciklerinden akseden minik klara dalp ylece bakakalr. imdi yollar kapaldr.Evet elaleyi bulurlar ama daha ileriye yol vermez onlara... Allah yolunda cehd edenlere mitsizlik yoktur. (La taknetu min rahmetullah) Allahtan midinizi kesmeyin. Dede ani bir kararla Mustafann elinden eker. Ters yz geri dnp yrmeye balarlar Yetmi-seksen adm ancak atarlar ki, Dedenin geerken fark ettii uzunca bir sedir aac fidannn banda dururlar. Fidan byyemeden krlp dmtr. Hemen iki gl insan, onu eke eke elalenin sa kenarndan suyun iine doru iyice uzatrlar. imdi yollarna devam edebilmeleri iin suyun iinden gemeleri gerekmektedir. Be Mustafann ceketini emsiye yaparak asgari slanmalara raz olup, sedir aacnn da yardmyla teye geerler. Binlerce Hamd Sena Bulduklar ELALE ikinci gizli kelimeleridir. Yollarna devam ederler Be Mustafa artk konumay ve iten ie szlanmay brakr; Dedenin admlarn takip eder
Gkleri ve yeri yaratan, onlarn bir benzerini yaratmaya kdir deil midir? Evet! Elbette kdirdir. O, her eyi hakkyla bilen yaratcdr.
Ysin Sresi - 81
Hikyet Bbnda
59
Koyu karanlk bir yere gelirler. Dede torbasndan bir ubuk ra, bir fitil ve iki adet akmak ta karr. Etraf biraz aydnlannca saa sola bakarlar ve grrler ki, bulunduklar yer bir dehliz, bir yeralt geididir. Dede hafif sesle GAAR der. nc kelimenin halini yaarlar bylelikle Drdnc kelime IIKtr ama nce maarada ne tecelliler zuhur edecek diye merak ederler. lerinden geen ayn duygulardr; Allahn yardm bizimle olsun. Zikirde daim olalm Geri Dede hep zikirdedir ya Yrmeye devam ederler Bir ara sanki nlerinde bastklar yer grnr gibi olur. Tvbe Bastklar yer grnr gibi deil de sanki yer yok olur! Bir zemine basmaktadrlar ama zeminin grnts yoktur. Etraflarna baknrlar. Etraf da yoktur! Dede i gdyle biraz saa sola kayar ve elleriyle dokunabilecek bir set, bir duvar arar ama bulamaz. Sonra ileri yrr, kar tarafta da ayn trden bir yoklama yapar ama yok, yok Eliyle temas edebilecei hibir nesne yoktur!.. Be Mustafann yanna gelip elinden tutar. Gencin elleri titremektedir. kisi birlikte derin bir huu ve ayn zamanda bir rperti iinde Lafza Celali zikretmeye balarlar. Sa- soln- arka- alt- st her taraf aydnlktr, karanlk deildir ve zulmet yoktur ancak grnen bir ey de yoktur! Hani insan bir cihete bakt zaman mutlak bir ey grr ya!... Burada grnen hibir ey yoktur! stelik yer gk ve btn evre klk olmasna ramen! Biz nereye geldik byle smil Dede? Beyaz, kl bir bulut dnyasna m geldik biz? Zikre devam edelim oul. Ben de byle bir yerde ilk defa bulunuyorum. Nereye dnersen dn cephe hep ayn. Sanki koyu bir beyaz bulut bizi sarmalam. (Fe eynema tuvelli fe semme vechullah). iddetli bir imtihan iine girmiiz. (La ilahe illa ente sbhaneke inni knt minez zalimin). Ey oul zikrullah ile yryelim. Hak subhanehu ve Teala hidayet ede Be Mustafann yrei gm gm zikirde, sesi soluu iyice kesilmitir. smil Dedenin sa eline yapr ve yrmeye devam ederler Garip bir duygu vardr ilerinde. nlerine hibir engel kmaz. Hayli mesafe aldklarn hissettikleri halde henz bir menzile de vasl olamazlar. Sanki olduka ge-
ni bir dairenin iinde devran ediyor gibidirler Ka avt dndklerini kendileri de bilemezler. Artk Mustafa da Dedenin cehri zikrine katlr. Soru sorma meraklar ve endieleri kalmaz. (Kn maallah vela tubali- Allahla ol endie etme) bu cehri zikir devam ederken o kadar uyumlu bir ritim hasl olur ki, admlar da ayn ritme uyar nefes, bir nefes ve tek ses Dner devri alem Belki kulaklarnda deil ama gnl dnyalarnda zikrullahn uyum noktasndan esrarengiz bir kudum ve bendir hafiften onlarn bu uyumlu zikrine elik etmeye balar. Bu da onlara ilahi bir feyiz verir. Zikrullah cehri olmasna cehridir, iitilmektedir ancak her ikisinin de i dnyalarnda doyumsuz bir uhud, eksiksiz bir yokluk teslimiyeti muhit olur. Grnmez bir dairenin iinde dnmektedirler Aklara tam uygun olan rahi melamet Varln Allaha veren buldu selamet Hakikat bulanlara ltuf eyledi canan Masivay geen kiiye Hak olur ayan O srada zikre tam tamna uygun, gnl kulaklarn vecde getiren duygulu bir sesle manal bir ilahi okunmaya balar. Bununla birlikte etraflarn grmeye balarlar. Ayn anda yeiller giyinmi saylar belirsiz o yerin sakinleri Meczup Dedeyi ve Be Mustafay aralarna alrlar ve ayn ritim ile zikrullah takip ederek hep birlikte dnmeye devam ederler. Hafif fakat gnl doyurucu bir sesle terennm edilen ilahi de devam etmektedir Bu dnya imtihan yeridir byle bilmeli Elest- hitabna her an demeli bel Alemlere kalp gz ile bakmal her an Her yzde heman zahir olur ol yce sultan Bizimkiler o derin yokluk ve teslim olmuluun iinden yavaa etraf temaa etmeye, balarlar. Bulunduklar mahali incelemeye ve nerede olduklarn fark etmeye gayret ederler. st alt kaya, etraf epeevre, kapsz penceresiz kayadan bir duvar Yalnz bu duvar o kadar gzel ve muntazamdr ki hayran olurlar. Duvar sanki, altn elmas yakut ve benzeri kymetli talarla ss-
Hikyet Bbnda
60
lemi, tezyin edilmi gibidir. Rengarenk ve prl prl Tabii gzler fark ile bakmaya balaynca zikrullah yavalar! Dede hayran hayran etraf incelemeye balar ve dudaklarndan Gaar kelimesi dklr. Hl maara iinde olmalarna ramen grdkleri muhteemlie hayran olurlar. Yer, gk, duvarlar Her yer mcevher harc ile svanmtr. Dedenin gnlnden unlar geer; Ya! Celilu Ya Cemal. Entel Hdi, entel Hakk leyse li Hadi illa Huuu. Ey bizlere e cihetten muhit olan Huuu Yol gsteren Hadi sensin. Hakk ancak sensin. Bu eksiksiz mevcudatta Kahir ve Vahid olan ancak Huudur. Ve ak gzleri, ak gnlleri ile zikrullah devam eder. Onlara itirak eden GAAR sakinleri bir bir eksilip ortadan kaybolurlar. Artk Dede ve Be Mustafa yek vcud gibidirler. (Vcud vcudullah) Baka yok! Takatlar kesilinceye, bir vcud olan Hakk zikre devam Vcudu Hakk olann takat m kesilirmi? Hare kadar dner Har neirden sonra da dner. Zaten hep dnmyor mu alemler. Varln asl bu deil mi?.. Nokta tavaf kanunu, Snnetullah, atom etrafnda dnen zerreler Beytl mamuru ilahi emirle tavaf eden galaksiler yaz k gece gndz Kabe Muazzamay tavaf eden ruhani ve cismani mminler hep ayn Huuu ismi latifin adna dnyorlar da Bizim Meczup Dede elinden tutup yrtt Be Mustafa ile neden dnmesin!!! Dn Meczup Dede dn! Bak bir Hakk dostuna Ne sylyor. Hakk cemalin Kabesini Etti aklar tavaf Yerde Kabe gk yznde Beytl mamur olmadan emsi Sivasi
rafa ynelip maaradan karlar. ktklar yer, ok renkli ok mzeyyen, ok geni ve ferahl bir yerdir. Burann halk; samimi, gler yzl, saygl olmakla beraber, ok farkl halleri de vardr. Serbest hareketleri, huzur verici yaknlklar, mjdeci baklaryla karlarlar onlar... Her iki elleriyle musaffaha yaparak tebrik etmeye gelileri bizimkilerin ruhunu gnller stne yceltir. Bir de tekbir alrlar hep bir azdan..Allahu Ekber Allahu Ekber La ilahe illallahu Allahu Ekber Allahu Ekber ve lillahil hamd Kimileri Meczup Dedenin ellerine sarlp perler. Kimileri de Be Mustafay sarmalayp sevgi dolu tebriklerle ltuflandrrlar. Muhabbet, mutluluk, sevin gzyalar arasnda nce Dedeyi murassa elbiselerle donatp rahat bir koltua buyur ederler. Sonra Be Mustafann endamna uygun ak yeil bir elbise, beyaz bir takke temin edip onu da Dedenin yanna buyur ederler. Bin bir eit nimetlerle, yiyeceklerle donatlm sofralar kurulur; erbetler datlr. nsanlar blk blk otururlar. Sofra devamnca blbl sesleri zengin eitli nameleriyle yemein nefasetine bir o kadar da manevi zevk ilave eder Davud bir Amin sesini takiben Hamd Sena ve Salavat ile taam duas okunur. Hemen orackta meydan yerine hurma dallarndan minyatr bir odack hazrlanverir. hvan arasndan sayg ile gtrlen yal bir veli tekbirler ile odaya alnr. Devaml tekbirler hep bir azdan meydan nlatrken, bizim Be Mustafa oturduu sedirden alnp odann nnde heybetli duruuyla kiiyi sayg ve hrmete sevk eden bir Hakk dostuna takdim edilir. Aralarnda bir mddet sert esen konumalar geer. Sonra da hurma lifinden yaplm oda kaps alarak Be Mustafa ieri davet edilir. Uzunca bir sessizlikten sonra hafi zikirle derinleen meydanda tekrar cokulu bir tonda tekbire balanr. Hurma dalndan bina edilmi odann nnde Be Mustafa, yz gz nurla parlayan yepyeni bir ehreyle grnr. Ayn anda da Meczup smil Dede sayg ve tazim ile alnarak odann nne getirilir Dedemiz, nce kap nnde heybetle dikilen zat yle bir szer, sonra hemen odaya girmek isteiyle kapya yrr. O heybetli ahs Dedeyi kolundan ekip girmesine mani olur veee:
Bir vcuttur cmle eya Ayn vcuttur Hda Hep huvviyettir huveyda Yok Hdadan mada Galip Dede
Onlar vecd iinde zikrullah ile dnerken maara (GAAR) daha da aydnlanr ve her cenahtan kaplar alr. Bizimkiler kendilerince en kl ta-
Hikyet Bbnda
61
Efendim benden destur almadan oraya giremezsiniz. Benim size baz mevzuda tavsiye ve tembihlerde bulunmam lazm. Brak u kolumu! Kapc azman! Ne mevzusu? Ne tembihi? Ne tavsiyesi? Sen tembih ve telkinden ne anlarsn? ekil yle! Biz ki Cenab- Peygamberin ordusunda cihad grmz. Rahlesinde ders alm. Sohbetlerinden feyizdr olmuuz. Fakat! Efendim. Burann usul byle. Ben size usul zere bu odann adab hakknda baz izahatlar Bana bak!... Boyu uzun, endam geni, heybeti mutantan herif! Kolumdan ekmeyi brak yoksa seni ierdeki dostuma anlatrm. Efendim Fakat Meczup Dede iyice celallenir. Tam meczupluu zuhura kaca anda hurma lifinden yaplm odann kaps alr; glen yzl, nur sakall bir Ehlullah, Dedenin kolundan girip hoa giden samimi bir sesle Gel Efendim gel buyur ieri. Sana nasihat etmeye hangi alimin gc yeter ki? Gel biz senden nasihat alalm. Gel biz senden izin alp, dahil olalm Tevhide diyerek onu ieriye davet eder. Bylece Be Mustafa da dahil oradaki cmle ihvan, Meczup smil Dedenin mana aleminde deeri bilinir irad mensuplarndan olduunu idrak ederler. O iki risalet yetkilisi Ehlullah, halvet odasnda derin sohbetler iindelerken ihvan ba safa grup grup daire olur, bir yandan sohbet eder bir yandan da ay ve meyve dinlenmesi yaparlar. Cennet misali bir bahedir buras Saysz nimetlerle ssl aalar adeta oradakilere yle seslenmektedir: Ey! Allahn sevgili kullar! Bize bakn bize! Bu gzel grntlerle bu can baheden kokularn davetleriyle size sesleniyoruz. Biz hepimiz btn nimet eitleri sizler iin varz Gelin Gnlnzn sevdiine elinizi uzatn aln. Ve btn bu gzellikleri sizler iin musahhar klan Allahn sizlerden raz olduuna Ament billah deyin ve sizlerde o Yceler Ycesi Rabbinizden raz olun. Hamd Senalarda bulunun. O iki cihann Efendiler Efendisi Habibine Salat-u Selamda bulunun. Bizim Be Mustafa da yeil elbisesiyle banda-
ki padiahlar tacn andran takkesiyle evresini dolduran ve dikkatle anlattklarn dinleyen dostlarna buraya geli maceralarn en ince detaylarna kadar anlatr Bunlarn hep o pazarda bulduu uvaldz alp kamasndan balarna geldiini syler. O srada hurma lifinden mamul kutsal kap alr ve nur yzl Efendi ile Meczup Dede sohbet halkasnn yaknna gelirler. Cmle ihvan da toparlanp ayaa kalkar. Efendi, smil Dedeyi ve Be Mustafay tekrar tebrik eder. Selamun aleykm tbtm fedhulh hlidn... Selam size! Tertemiz geldiniz. Artk ebedi kalmak zere girin cennete. Hep birlikte mukaddes yeil asmaya yrrler. Olduka yksek ve de kadim bir asma aacdr bu ardaktan aa sallanan zmrt yeili zm salkmlar adeta Efendi onlara baktka kopup eline gelmeye can atarcasna durmaktadrlar. Nitekim yle de olur! Efendinin bakt zm salkm eline geliverir. Efendi onu Be Mustafaya verir ve bir daha elini uzatr Yine bir salkm zm eline gelir! Efendi bu yeni salkm selamlar eliinde Nimet Anaya hediye olarak yollar. Onun bunu hak ettiini ve yaknda kendisine byk bir mjde olduunu da szlerine ilave eder. O srada cmle ihvan gelir Allahn emanetinde olun duasnda bulunurlar ve ayn anda meydan bombo kalverir. O nurlu Efendi Yzlerce ihvan Hepsi kaybolup gitmitir birdenbire smil Dede hayranlk, Be Mustafa aknlk iindedir. Ne oldu birdenbire nereye kayboldu bunca insan? smil Dede Sylesene!.. Nerdeyiz imdi biz? Hani zm asmas? urada deil miydi? O Efendinin odas da kaybolmu. O mis kokulu meyve aalar yok muydu burada? Sofralar, meyveler vard yiyorduk. Sohbet yapyorduk! Anaaa Dede! Dede! Senin duvarlar zmrtten sval yer de yok olmu yerine tatan oyulmu bir maara var. Ben hi bir ey anlamadm Dede! Kafamda kvlcmlar dolayor! Bize ne oldu? Bamda takke giydiydim! Aaa takkem yok! Yeil busatlarm giydiydim; onlar da yok. Bak Dede senin de zerinde eski busatlarn var. Yenileri gitmi. Allahm aklma sahip ol. Etrafmza bakver bir. allk kayalk az nce urada bir su pnar vard. imdi otluk dere olmu Aha u ta oyuunun
Hikyet Bbnda
62
yerinde alp kapanan kaplar yok muydu Dede? Sylesene! O nurlu ihtiyar asmadan zm koparp bana verdiydi. Aha bak zm salkm daha elimde durup duru bak bi! Meczup Dede neticenin byle olacan biliyor gibidir sanki Ama aslnda o da bir hayli hayranlk iindedir. Hele hele o iki salkm zmn hl elinde olduunu fark edince yznde huzurlu bir tebessm belirir. Be Mustafann k k bakan ve sorularna cevap bekleyen gzlerine bakarak elinde tutmakla olduu zm salkmlarn iaret eder ve yle der: Bu da nasl oluyor demeyelim! Hayatta her ey mmkn oluyor da. Mutu kalbe ente mutu (lmeden evvel lnz) emrine uyup hakikat aleminde Hayy olanlarn yaantlarnda neden olmasn? Meczup Dede memnun ve efkatli baklar ile Mustafann ban okadktan sonra konumasn srdrr: Haydi oul. Eve dn vaktimizdir. Yolumuz geldiimiz yoldan daha uzundur. Hem artk bize verilen ne ise verildi. Sen abuk yoldan dnya imtihann verdin. Hl iinde yaayarak ilm- ledn mertebesine, Varisil Enbiya olma hakkna kavutun gen yanda. Sana ne mutlu Ben ise yetmi yldr Kahhar, Cebbar, Aziz, Muhit isimlerinin ihatas iinde balanp kalmm. Hamd Senalar Rabbiye ki, o nur yzl Efendi; Rauf, Rahim, Vedud isimleri zerinden bu Meczup Dedeni beka aleminin pnarlarndan iirmesi ile Huuu isminin aklar arasna dahil etti. Du cihan gamndan geer Huuu isminin aklar Dost elinden Kevser ier Huuu isminin aklar Habibullahtr hem rahi nan bu sze Vallahi Hicapsz grr Allah Huuu isminin aklar Eroli
Hac Baba
Ah evlat yle cokuluyum ki, Huuu akyla yle doluyum ki yle yaknm var ki Allaha!... Yceler Ycesi Allahm sen ne kadar gzelsin! Dede! Dede! Ne oluyor sana?... Deli ba dana gibi dnmeye baladn. Tvbe Bismillah. Bize bir eyler oluyor! Tvbe Allahm. Bir daha uvaldz falan alp gelmeyecem. Akll olurum. Anama eziyet etmem. Tvbe! ok! ok tvbe! Dedemiz cazibeye kaplmtr. Allah Allah Allah Huuu Saf ve temiz niyetli Mustafann ellerine sarlmas ile durulurlar. Nimet Anann bahesine bulurlar kendilerini ltfu ilahi ile bir anda!.. Nimet Ana elinde su bakrac ile koarak gelir; ikisinin de yzlerine su serpeler. Dedenin ellerinden olunun gzlerinden per. Ho geldiniz gaziler, aklar. Ho sefa geldiniz Gazanz mbarek olsun. Az nce geldiinizi haber aldmd. ylece gnlm geivermiti minderin kenarnda. Kalk dediler. Kalk! Hakk yoluna uurladklarn geldiler. Karla onlar Birden gzlerimi atm ki olann rn iittim. Tekrar ho sefa geldiniz Efendim. Ho geldin olum. Ana sen ne diyon? Biz ikiz kayalardayz henz. Sen bize koup geldin deil mi ana? Olum! akn olum. Bak eve geldiniz. Yznz nurlu geldiniz. Ay oul Haydi ieri girin de anlatverin bir, neler grdyseniz zmlerde pek taze pek gzelmi. Bu mevsimde zm olmaz ya! Nereden aldnz? Yznzde Peygamber nuru parlyor. Kimleri grdnz? Hangi ak yzl seyyidlerle, hangi cemil mcemmil insanlarla konutunuz da byle nur yzl oldunuz? Bir anlatverin bana Be Mustafann kalbi alar saat gibi atmaktadr. Kocaman elleriyle nce kafasn, yzn, gzn serte svazlar ve balar en bandan anlatmaya Dede sze mdahale eder ve evvela Nimet Anaya o ak yzl Efendinin selamn syler; hediyesi olan zm salkmn verir. Kendi zmn elinde tutarak hafi zikre geer. Be Mustafa ikiz kayadan, ktklar noktaya kadar her olay milim milim anlatr ta ki, Dedenin o yksek sesle Al-
Yok senlik benlik var Huuu Evvel Ahir derim Huuu Zahir Batn illa Huuu Her yzden nazarm sen
Hikyet Bbnda
63
lah Allah Allah Huuu diyerek dnmeye balad son ana gelene kadar ama oraya gelince susar! Kenzi mahfiden bir ltuf kim ki ald, gizledi stese de syleyemez Haktan izin verilmedi
Harisel Bostan
Nimet Anann azimli srarlarna ramen Dede o gn hi konumaz, evine gider ve sabaha kadar zikir ve tefekkrde daim olr. Yreindeki zapt edilmez cokulu sevincin sakinlemesi iin namazlar klp, Kuran tilaveti ile megul olur Ertesi gn Nimet Ana ve olu geldiinde o be srl kelimenin sohbetini aar. SU ilme iarettir, ikiz kayadan akan ELALE, uzayp giden GAAR o IIKLI yer ve sonunda erdiimiz SELAMET hep Tevhid meratiplerini anlatyordu bize O aklk ferahl yerde de nur yzl Efendiden bilgiler almamz her kelimeyi hakk ile ve hal ile yaayp grdmz merhum ehit Efendimin duasnn tahakkuk ettiini bildiriyordu Bize bu ilm- Ledn hem Zahiri hem Batni ihsan eden Allaha nasl bir kr yapmalyz. Akyla kendimizi o Alaimessema (gkkua) sema alemlerinin iinde hissederek Allah diye diye dnmeye baladm. Hibir ey hatrlamyorum. Mustafay alp kaybolduumuz gibi kendimizi bahede bulduk. O gzel cennet misali bahede yeil gmlekli sohbet ehli ve de o ak yzl Efendi Hazretleri hepsi beka aleminin srlarndandr. Oradaki yiyecekler sohbetler hem Zahiren hem Batnen apak tecelli eden beinci makamn nimetlerindendir. Filvaki dualar ile vedalarken birdenbire o cennet misal aleminden normal dnya grntsne dnen bir deiim oldu. Dnya sahnesi ikiz kayalar dalk derelik bir yerde bulduk kendimizi Mustafann ne oldu bize feryatlarna bende ha deyin katlasydm ki elimizde kalan zm salkmlarn fark edince yreime dolan sevin iinde dualar ettim. Zikre semaya baladm Ve ne hal olduysa oldu. te buradayz imdiii Nimet Ana sen u zm salkmn o ak yzl Efendinin hediyesini al Mkerremdir. Her gn ondan yersin. O yine her gn taptaze durur. Olun Mustafa iinde yledir. Ben fakir
o benim yllar yl kahrm eken fedakar refikama hediye etmek iznini aldm Efendiden. Onunda bizimle beraber i bu veraseti Muhammediye (s.a.v.) de ho gnll bir ihvanmz olsun. O ak yzl Efendi fakire Tevhid mertebelerinin tamamn tekmil etti. Sizlerle beraber ilahi sohbetlerde daim oluruz. Efendi yle buyurdu. Makam ve meratip saylar Nam-u nian ycelik Allaha aittir. Grlr ki o Yce padiah Huuu ismiyle btn alemlere muhit olmutur. Huuu isminin meydan al ile hibir cihete almayan kap yoktur. Huuu isminin yollar engelsiz ve dzdr. Cmle gzel isimlerin cem olduu tek isim Allah ismi celalidir. Allah anmann bil cmle usul ve akaidi Huuu isminde mndemictir dedi ve sen Huuu isminin mazhar ol. Huuu ismine hizmet eyle. Himmeti Rasulullah muinin olsun diye duada bulundu. Haydi imdi hepimiz bizim tatan mamul malikaneye gidelim. O bizi merakla bekleyen vefal hatunun elinden kzde biberli tarhana orbasna Bismillah diyelim. Hediye aldmz zmleri yemekle karn doymuyor. Dnya hayat devam ediyor Ve lallahi trceul umr Ve cmle ilerin dn Allaha dr Ve Billattevfik HARS EL BOSTAN
BRDENBRE DERGS ABONE FORMU

ADI SOYADI ADRES L TELEFON E-POSTA ADRES
: : : : :
: . LE:
Dergimiz iki ayda bir yaynlanmakta olup, yllk abone creti 30YTL.dir.Yurtd creti yllk 40 Eurodur. creti 5 YTL.dir.
saysndan itibaren yeni abone olmak istiyorum. 2008 ylnn tm dergilerini almak istiyorum. eski saylarn almak istiyorum. numaral kitaplardan almak istiyorum. numaral CD(DVD) almak istiyorum.
DEME YERLER: Posta eki ile H. brahim Hakk al Melami Kltr ve Sanat Vakf (Birdenbire Yaynclk) 5409460- nolu hesabnza yatrdm. Vakfbank Kuadas ubesi 7286- 5964 82 nolu hesabnza yatrdm. Ziraat Bankas Kuadas ubesi 53006907-5002 ube Kodu: 144
YURTDII ABONELER N: Vakfbank Kuadas ubesi 7286- 5964 82 nolu H. brahim Hakk al Melami Kltr ve Sanat Vakf adna gnderebilirsiniz. Veya herhangi bir PTT ubesinden Vakfmz adna havale ile gnderebilirsiniz. ***Bu formu deme dekontuyla beraber aadaki adresimize veya 0 256 612 88 78 nolu faksa ulatrabilirsiniz. ADRES: H. brahim Hakk al Melami Kltr ve Sanat Vakf (Birdenbire Yaynclk) K.Denizi Mh. .Er S. Altnkaynak Cd. 1. Sk. Begonya Apt. 11/1 09400 Kuadas/AYDIN Telefon : 0 256 612 27 15 : 0 555 452 83 07

Birdenbire 25

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Birdenbire 25

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

balarken...

********************************************************************************* Kutlu Doum ve birdenbire Dergisi Seneyi Devriye Etkinliine Bekliyoruz

Hak Dostlarna Sohbet

Ondan Ona Sohbetler

Hac Babadan Gnl Sohbetleri

Bir Lhzada hsan Eder

Hak Dostlarna Sohbet

Hafz Ahmet Soyyiit

DERV OLMAK -IIncinen incitenden kemalde noksan imi deniyor.

Hak Dostlarna Sohbet

Hak Dostlarna Sohbet

Hak Dostlarna Sohbet

EFENDLER EFENDS (sav)

Din kardeinin yzne kar sylemediin eyi ardndan sylemen gybettir

Arabozucu/sz tayan cennete giremeyecektir.

Ondan Ona Sohbetler

Hasan Fehmi Kumanlolu

EFENDLERMZDEN EFENDLER EFENDSNE

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

Ondan Ona Sohbetler

dolup onlar isteyenlere koklatmaya geldim.

Ondan Ona Sohbetler

Salim ztan 1960 2010

Salim ztan 1960 2010

NSANLAR NEDEN MUTSUZ?

Ali benden, ben Alidenim

Hseyin Sabri Soyyiit

Hac Babadan Gnl Sohbetleri

Hac Babadan Gnl Sohbetleri

Hac Babadan Gnl Sohbetleri

Hac Babadan Gnl Sohbetleri

Cemli Cell Gliek

Dodu ol ems-i hakkat Sald aleme ziy

Bir Lhzada hsan Eder

Dr. hsan Szgen

Bir Lhzada hsan Eder

Bir Lhzada hsan Eder

Ebu Hureyre (ra):

DEDE MER REN VE NEYNME -I-

Mehmet Emin Hepbildikler

BRDENBRE DERGS ABONE FORMU

ADI SOYADI ADRES L TELEFON E-POSTA ADRES

You might also like