Veritabanı Yönetim Sistemi - Mehmet2009-Giris1

VERİTABANI
YÖNETİM VERİTABANI
SİSTEMİ Veritabanı, birbirleriyle ilişkili verilerin hızlı ve
verimli bir şekilde ulaşılmasına olanak verecek
biçimde saklanmasıyla oluşan kayıtlar
topluluğudur.
Veritabanlarında her türlü bilgiyi

saklayabilirsiniz. Bu bilgilere;
istediğiniz zaman ve
istediğiniz şekilde ulaşabilir,
Dr. Mehmet
AKSARAYLI yeni bilgiler ekleyebilir,
var olan bir bilgiyi değiştirip silebilirsiniz.
1
2 www.mehmetaksarayli.com
Veritabanı tanımı; Veritabanlarının Özellikleri
“Veritabanı, sistem süreçlerinde oluşan verilerin Birbiriyle ilişkili verilerden oluşur

daha sonra ulaşılmak amacıyla elektronik Veriler gereksiz tekrarlardan arındırılmışlardır.
ortamlarda, belli kurallar ve birbirleriyle olan
ilişkilerini koruyacak şekilde saklanmasıyla Veriler ulaşılabilir ve değiştirilebilir olmalıdır.
oluşan kayıtlar topluluğudur” Veriler erişim, veritabanı yöneticisi tarafından
denetlenir.
3 www.mehmetaksarayli.com 4 www.mehmetaksarayli.com
Dosyalar ve veri tabanları Veritabanı
Dosya: Bir örgüt, kişi, alan ya da konuyla ilgili Belirli bir örgütteki uygulama sistemleri
kayıt ya da belge bütünü tarafından kullanılan depolanmış işletimsel veri
bütünü
Kağıt dosyalar
Kağıt “veri tabanları”
Bilgisayar dosyaları
• Dünyadaki bilginin önemli bir kısmını içeriyor
Veri tabanı: Kayıtlar arasındaki ilişkileri de Dosya tabanlı veri işleme sistemleri
gösteren benzer kayıtlar bütünü • Erken dönem (genelde) iş verilerinin toptan
bibliyografik, istatistiksel, işle ilgili veriler, işlenmesi (batch processing)
görüntüler, vb. Veri Tabanı Yönetim Sistemleri (VTYS)
1
Veri Tabanı Yönetim Sistemi - VTYS Terimler ve Kavramlar
Depo (Havuz)
Veri Sözlüğü (Data Dictionary) olarak da bilinir
Veri tabanı tanımlamak, yaratmak, yaşatmak ve Belirli bir veri tabanı için tüm metadata’nın
veri tabanına denetimli erişim sağlamak için depolandığı yer
kullanılan yazılım sistemi Belirli bir veri tabanındaki dosyalar ya da tablolar
arasındaki ilişkiler hakkında bilgiyi de içerebilir
Terimler ve Kavramlar Terimler ve Kavramlar
Metadata Veri tabanı uygulaması

Veri hakkında veri Bir dizi veri tabanı etkinliğini gerçekleştirmek için
• VTYS’de bir varlığın tüm özelliklerinin kullanılan uygulama programı (veya ilgili
tanımlanması, ör: programlar seti):
– Ad Veri tabanı kullanıcıları adına
– Veri türü • Yarat
– Büyüklük
• Oku
– Biçim veya özel karakteristikler
• Güncelle
Dosyaların ya da ilişkilerin özellikleri
• Sil
• Ad, içerik, notlar, vs.
Veri tabanı etkinlikleri: Girişim

Create (Yarat) Örgüt
• Veri tabanına yeni veri ekle Varlık
Read (Oku) Kişi, Yer, Nesne, Olay, Kavram...
• Read current data from the database Özellikler
Update (Güncelle) Bir varlık hakkındaki veri ögeleri
• Mevcut veri tabanını güncelle ya da değiştir Bazen alan (field), madde veya alan adı (domain)
olarak adlandırılır
Delete (Sil)
Veri değerleri
• Veri tabanından veri sil
Belli bir varlık için belli bir özelliğin görünümleri
(instances)
2
Kayıtlar Anahtar
Belli bir varlığın tüm özelliklerinin değerler seti Bir dosyadaki kayıtları belirlemek ve bulmak için
İlişkisel VTYS’de “satır” ya da “tuple” olarak da kullanılan özellik ya da özellikler dizisi
bilinir Primer Anahtar
Dosya Bir dosyadaki her kaydı tekil olarak belirleyen
Kayıtlar dermesi özellik ya da özellikler dizisi
İlişkisel VTYS’de “İlişki” ya da “Tablo” olarak da
bilinir
Terimler ve Kavramlar Tarihçe
1950’lerde ve ’60’larda tüm uygulamalar belli

Veri Yönetimi
gereksinimler için özel olarak geliştirildi
Bir örgütteki veri kaynaklarının topyekün yönetim
sorumluluğu Dosya temelliydi
Veri Tabanı Yönetimi Benzer ya da tekrar uygulamalar geliştirildi
Fiziksel veri tabanı tasarımı ve veri tabanı yönetimi Erken VTYS’ler programlama dillerinin
teknik sorumluluğu
Veri Hizmetçisi
uzantılarıydı
Bir örgütün verilerinin alt setinden ve bu verilerle ilgili 1970 - E.F. Codd ve İlişkisel Model
tüm etkileşimlerden (uygulamalar, kullanıcı erişimi vs.) 1979 - Ashton-Tate ve ilk mikrobilgisayara dayalı
sorumluluk
VTYS
Neden Veritabanı ? Veritabanı Yönetim

Sisteminin Yararları
Bilgi için…. Şirketin komplex bilgi yapısı tek merkezde tutularak,

yönetimi, erişimi, kullanımı ve güvenliği kolaylaştırılır
Veriyi verimli kullanmak,
Veri tekrarı ve veriler arasındaki tutarsızlık önlenir
Organize, Tek merkezden veri tanımı yapılarak hatalar önlenir
Saklamak, Verinin mantıksal görünümü ile fiziksel görünümü
Erişmek.. ayrılarak programların veriye bağımlılığı ortadan kaldırılır
Program geliştirme ve bakım maliyetleri düşer
Hızlı ve rasgele sorularla çok büyük veri havuzlarına
Bilgiyi üretmek, kullanılan teknolojiden çok erişilir
şirketin veri kaynaklarına verdiği önemle Bilgiye erişimn ve kullanılırlığı artar
mümkün olur. Uygulama geliştirme kolaylığı sağlar
Tekbiçim güvenlik, mahremiyet ve tutarlılık denetimleri
sağlar.
3
Veri Tabanı Yönetim Sisteminin VTYS işlevleri
Bilgisayar Sisteminde Yeri
Veri saklama, edinme ve güncelleme

“Kullanıcı erişebilir katalogun” oluşturulması
Uygulama Programları Kurtarma hizmetleri
Yetkilendirme hizmetleri
Uygulama geliştirme araçları Veri iletişimi için destek
VTYS Bütünlük hizmetleri…
İşletim Sistemi
Donanım
Veri Tabanı Kullanıcıları Terimler ve Kavramlar
DA (Data Administrator)
Programcılar (veri işleme dilini kullanırlar) Veri yöneticisi – Bir örgütteki Veri Yönetim işlevinden sorumlu kişi
Üst düzey bilişim elemanları.(sorgulama dilini kullanırlar) Bazen CIO olabilir -- Chief Information Officer
DBA (Data Based Administrator)
Uzman kullanıcılar (geleneksel mimariye uymayan veri Veri Tabanı Yöneticisi – Veri Tabanı Yönetim işlevinden sorumlu kişi
tabanlarının oluşturulması işlerini yürütürler) Kavramsal şemayı tanımlar ve yönetir
Uygulama ve kullanıcı görünümlerini beliler
Alt düzey Kullanıcılar /Son Kullanıcılar VTYS başarımını izler ve düzenler (iç şemayı tanımlar/değiştirir)
Veri Tabanını yükler ve yeniden biçimler
(kendileri için yazılmış arayüzleri kullanırlar) Güvenlik ve güvenilirlikten sorumludur
Sıradan kullanıcılar Veri tabanı içindeki tüm etkinlikleri koordine eder.
Veri tabanı yöneticisinin ilgili işletmenin işleyiş tarzına hakim olması
Veri Tabanlarına formlar veya uygulama arayüzleri beklenir.
Depolama ve verilere erişme yöntemlerini belirler
ile erişilir Yetki dağıtımı yapar
Daha usta kullanıcılar DML kullanmakla sorgular Veri bütünlüğünü ve bunula ilgili kısıtları kontrol eder.
Kullanıcılar arasında irtibatı sağlar
üretiyorlar Veri tabanının performansını izler ve gerekli değişiklikleri yapar
VTYS Dilleri Yordamsal ve Yordamsal olmayan diller
Veri Tanımlama Dili (VTD-DDL) (DDL-Data definition Language): Yordamsal VİD- kullanıcının, sisteme hangi
yapıyı ve içeriği tanımlamak için programcıların kullandığı dil
Veri Tabanı Yöneticisinin ve kullanıcının, uygulama için gereken varlıkları verilere gerek duyduğunu ve bu verilerin nasıl
ve farklı varlıklar arasındaki olası ilişkileri tanımlamak için tanımlayıcı dil
Kavramsal şema, dış şema ve iç şema tanımlanır ve birinden diğerine çıkarılacağını bildireceğini ifade eden veri işlem
çevirme yapılır
Her bir seviyede farklı dil kullanıla bilir dili
Tanımlamalar ve üretilen bilgiler sistem katalogunda saklanılır
Veri İşleme Dili (VİM-DML) (Veri Kullanım Dili) (DML-Data Manupulation
Yordamsal olmayan VİD- kullanıcının gereken
Language):
kullanıcıların veriye erişim ve bilgi yaratmak üzere veriyi işlemek için
verilerin nasıl çıkarılacağını değil, hangi verilerin
kullandıkları 4.Nesil Dil (SQL) gerek olduğunu belirteceği dil
Veri tabanındaki veriler üzerinde temel işlemlerin yapılmasını sağlayan dil
• Esas dile gömülmüş sorgu dili
• “kendi başına” sorgu dili olarak bilir
Türleri
• Yordamsal: “nerede” ve “nasıl” belirlenir
• Belirtisel: “ne” belirlenir
4
Veri Tabanı Bileşenleri VERİ YÖNETİMİ
Yönetimin Çelişkileri
VTYS ORGANİZASYONEL DEĞİŞİKLİK

=============== Bilginin akışı, paylaşımı ve sahip çıkılması açısından değişiklikler getirir;
Tasarım araçları Bu değişiklik politik tepkilere neden olur.
Tablo Yaratma Klasik veri derleme sistemlerinde her departman ayrı tutardı, VERİ
Form Yaratma Tabanları ile tüm işletme göze alınır.
Sorgu yaratma Tüm yatırım yapılsa bile alışkanlık değişmezse yarar sağlanamaz.
Rapor yaratma Uygulama
Prosedürel
Veri
dil derleyicisi
Programları MALİYET/YARAR ANALİZİ
Tabanı (4GL) İlk donanım ve yazılım yatırımı, çok fazla olduğundan göz korkutur.
============= Yararları ise 3-5 yıldan önce görünmeyen yararlar sağlar.
İşletim sırasında Teknolojiye yakın olmayan yöneticiler çabuk redederler.
Veri tabanı:
Form işleyici
Kullanıcı verileri Kullanıcı
Sorgu işleyici
Metadata Report Writer Arayüzü VERİ YÖNETİMİ FONKSİYONUNA ORGANİZASYONDA YER
Dizinler Language Run time Uygulamaları BULMAK
Uygulama Metadatası Birçok şirket organizasyonel değişiklik yapmamak adına veri yönetimini
İçerir bir grup genç bilişimciye yükler.
Parçalı bilgi, taraflı bakış, bütünü göremeyiş nedenleri ile kilit fonksiyon
25 www.mehmetaksarayli.com
olmaktan uzaklaşır, başarısız olur. 26 www.mehmetaksarayli.com
VERİ YAPISI Veri Yapısında Tanımlar
ÖRNEK
Hiyerarşik Dersler Ödemeler
Öğrenciler Bir kayıt bir varlığı (entity): Kişi, yer, eşya, olay
VERİTABANI Alanlar varlığı tanımlar (attribute) : Özellik, kalite, miktar
Kişisel Bilgiler
Anahtar alan (key field) kayıdın kimliğini belirler. Kolay ulaşımı
İSİM DERS Dönem Not sağlar.
Ahmet Çalkıvık MIS 302 2000Y B+
DOSYA Ayşe Güler MIS 302 2000Y C Dersler
Emrah Küllü MIS 302 2000Y C+ VARLIK:Öğrenci
KAYIT İSİM DERS Dönem Not NUMARA İSİM DERS DÖNEM NOT
Ahmet Çalkıvık MIS 302 2000Y B+
970010033 Ahmet Çalkıvık MIS 302 2000Y B+
ALAN Ahmet Çalkıvık (İSİM alanı)

BYTE 10100001 ASCII kodunda A
Anahtar Alan Tanımlar
BİT 0
VERİ TABANI ERİŞİM Veri Tabanı Modelleri
Veri Tabanı Yönetim Sistemi Öğrenci Ebeveyin Ders 1 Öğrenci 1

Fiziksel Veri Tabanı
Program 1 Öğrenci 2
Ders 2
Veri Tanımlama İsim Eğitim Aile Çocuk
Dili Öğrenci 3
Program 2 Ders 3
Öğrenci 4
Orta Anne Baba Kardeş Torun
Lise
Program 3
Network Öğrenci 5
Fiziksel Görüntü:
Hiyerarşik
•İşlem hızlı
Manyetik ortamda tutulma şekli •İşlem orta hızda
Mantıksal Görüntü: Veri Sözlüğü •Esnek değil
Aynı veriyi programcı •Daha esnek
•Kullanıcı için zor
veya kullanıcının görme şekli •Kullanıcı için zor
•Programlama zor
•Programlama zor
Bilet rezarvasyonu
29 www.mehmetaksarayli.com 30 Telekomünikasyonwww.mehmetaksarayli.com
5
Veri Modelleri (2): Tarihçe
İlişkisel Veritabanı
İlişkisel veri tabanı modelinin prensipleri ilk olarak İlişkisel Model (1980’s)
Dr. E. F. Codd tarafından Haziran 1970’de“A Veriler için kavramsal olarak basit bir model;
Relational Model of Data for Large Shared Data veriler, ilişkiler (“tablolar”) olarak tanımlanır ve
Banks.” isimli bir makalede ortaya konmuştur. tüm veriler görülebilecek şekildedir
Relational database management systems:
RDBMS
pubid pubname Authorid Author nam
1 Harper 1 Smith
2 Addison 2 Wynar
3 Oxford 3 Jones
Book ID Title pubid Author id 4 Que 4 Duncan
1 Introductio 2 1 5 Applegate
2 The history 4 2
3 New stuff a 3 3
4 Another titl 2 4
5 And yet mo 1 5 Book ID Subid
1 2
Subid Subject
2 1
1 cataloging
3 3
2 history
4 2
3 stuff
4 3
İlişkisel Veri Tabanı İlişki Modeli Nasıl Oluşturulur
NUMARA İSİM DERS DÖNEM NOT

Veri tabanı bir dizi varlık ve bu varlıklar arasındaki
ilişkiden oluşur.
970033 Ahmet Çalkıvık MIS 302 2000Y B+
970004 Ayşe Güler MIS 302 2000Y C İşletmedeki tüm varlıklar yazılır (ör. İşçiler, depolar,
970022 Emrah Küllü MIS 302 2000Y C+ müşteriler vs.)
Gerekli birleştirme, genellemeler yapılır.
Bu varlıkların temel (kolay kolay değişmez )özellikleri
Ders Tanımı Değer Kodu Değerlendirmesi belirlenir – ör. Ad, soyad vs.
MIS 302 Bilişim ve İletme GK1 Devam,Quiz, Bu varlıklar arasındaki ilişkiler belirlenir.
Ödev, Final Bu ilişkilere varlıkların birincil anahtarları atanır.
İlişkilere (ilişki tarihi gibi, miktar) başka özellikler de
eklenebilir.
İlişki Modeli Nasıl Oluşturulur (Devam) Veri Tabanı Tasarımı
Kavramsal Tasarım yöneticiler tarafından, Veriler

Varlıklar Arasındaki İlişki Derecesi Belirlenir. arasındaki ilişkileri, nasıl gruplanacağını gösterir. Varlık ilişkileri ile gösterilir.
Bire bir 1 1 M 1
Çok a bir Sipariş Sahip Parça Sahip Satıcı
Bir e çok
Çok a Çok Mantıksal Tasarım kullanıcılar tarafından
Herbir özelliğin taşıyacağı alan belirlenir. Nasıl kullanılacağını, görüntü ve raporlarını tanımlar.
Birincil anahtarı olmayan varlığa zayıf varlık denir. Sipariş Tarihi Satıcı Parça Adedi Sevkiyat Tarihi
Yardımcı Tablolar Belirlenir.
Tüm ilişikiler ve varlıklar tablolara dönüştürülür.
Fiziksel Tasarım Veri tabanı Uzmanları tarafından
nasıl saklanacağı, en hızlı erişeleceği, en az yer alacağı şekilde düzenlenir
Sipariş: Sipariş No, Tarih, Sevk Tarihi, Sipariş Toplamı
Parça: Sipariş No, Parça No, Birim Fiyat, Satıcı No
6
Veritabanlarında Gelişmeler Veri Tabanlarında Gelişmeler
Nesne Tabanlı Veri Tabanları (Object Oriented) İŞLETME VERİLERİ VERİ DEPOLARI
Multimedyaya olanak verir. Resim, ses ve yazı saklar.
Dosya tanımlarına göre tek Tüm veri tabanlarından
Örneğin hasta veri tabanında röntgenleri, teşhisleri, laboratotuvar analizlerinin başına veriler ham olarak derlenmiş entegre veriler
kopyaları saklanabilir. Her biri bir nesne olarak tanımlandığında değişik alanlar
saklanır Hem güncel hem de geçmiş
olarak hastanın dosyasında yer alır.
İşletmede Günlük işlerde verileri içerir
Hipermedya (Hypermedia) veri tabanları verileri noktaların edilen verileri içerir Veriler tek ortamda saklanır
bileşimi halinde bir ağ gibi organize eder. Özellikle Internetde kullanım nedeni ile
gelişmiştir. İstediğiniz nesneyi bir noktaya erişerek alabilirsiniz.
birden fazla ortamda saklanır Saklanan her alan için tüm
Veri organizasyonu fonksiyon işletmenin kabul ettiği bir tanım
veya departmanın işlerine göre kullanılır
yapılır iş tanımlarına göre veriler
İşletme esnasında destek verir guruplanır. Örneğin müşteri
sonra işletmede kullanılmaz verileri
Karar almak için veriler
sabitleştirilir.
Veri Tabanı Uygulamaları Türleri Veri Tabanı Sistemleri Türleri
PC veri tabanları PC Veri tabanları

Genellikle kişisel
Merkezi Veri tabanları
Çalışma Grubu veri tabanları
Yerel ağ üzerinden herkesin veri tabanına eriştiği küçük
İstemci/Sunucu Veri tabanları
grup kullanımı Dağıtık Veri tabanları
Bölüm veri tabanları Veri tabanı modelleri
Çalışma grubundan daha büyük – ama benzer
Örgüt veri tabanları
İntranet üzerinden (veya bazen Internet üzerinden) tüm
örgüte hizmet sunar
PC Veri tabanları Merkezi Veri tabanları
Örneğin.
Access
FoxPro
Dbase
vs. Merkezi
Bilgisayar
7
İstemci/Sunucu Veri tabanları Dağıtık veri tabanları
İstemci
Yer B
Yer C
bilgisayar
İstemci bilgisayar
Ağ
Veri tabanı Homojen

bilgisayar
sunucusu Veri tabanları
İstemci Yer A
Dağıtık veri tabanları Veri Tabanı Sistemi Yaşam Döngüsü
Heterojen veya İstemci

Fiziksel
Yaratım
Federe Uzak 2
veri tabanları bilgisayar

Veri tabanı Tasarım
1
Dönüştürme
3
sunucusu
Yerel ağ
Büyüme,
Değişim ve
İletişim Yaşatma
Entegrasyon
4
6
sunucusu
İşlemler
Uzak 5
İstemci bilgisayar
Tasarım (1) Fiziksel Yaratım (2)
Örgütün gereksinimlerini belirleme Veri tabanı Fiziksel Modelini geliştirme

Veri formatları ve türleri
Veri tabanı Kavramsal Modelini geliştirme Dizinlerin belirlenmesi, vs..
Varlık-İlişki diyagramı tekniklerini kullanarak Prototip veri tabanının yüklenmesi ve test edilmesi
Veri Sözlüğü inşa etme Güvenlik, gizlilik ve erişim denetimlerinin
kararlaştırılması ve kurulması
Mantıksal Modeli geliştirme Tutarlılık sınırlamalarının kararlaştırılması ve
kurulması
8
Dönüştürme (3) Entegrasyon (4)
Yeni veri tabanını kullanmak için mevcut veri 3. Adımla örtüşür
setlerini ve uygulamalarını dönüştürme Yeni veri tabanına dönüştürülmüş ve yeni
Eski verileri yeni formatlara dönüştürmek için uygulamaların entegrasyonu
programlar ve dönüştürme programcıkları (utility)
gerekebilir
İşlemler (5) Büyüme, Değişim ve Yaşatma (6)
Tüm uygulamalar tam-ölçekli çalıştırılır Değişim, bir yaşam biçimidir

Gizlilik, güvenlik ve erişim kontrolü sağlanır Uygulamalar, veri gerekleri, raporlar vs. yeni
Kurtulma ve Yedekleme prosedürleri kurulmalı gereksinimlere göre değişir
ve kullanılmalıdır Veri tabanı ve uygulamaların değişiklik
gereksinimlerini karşılaması için değiştirilmeleri
gerekir
Yaşam Döngüsünün Bir Başka Görüntüsü

Uygulama Mimarileri
Tek katmanlı (single-tier)

Genelde lokal uygulamalardır.
File Based bir veritabanı yapısı kullanırlar.
İki katmanlı (two-tier)
Entegrasyon Client&Server mimari iki katmanlı uygulamalar için en uygun örnektir. Toplam bir uygulama için farklı iki noktadaki
uygulamanın çalışmasıdır.
4 İşlemler Client tarafı genelde Delphi ve benzeri bir araçla geliştirilen ön yüzler iken, Server tarafı da genelde Database engine ‘dir.
Özetle 1. Katman Delphi uygulaması, 2. Katman da Database Engine’dir.
5 Veritabanı ağırlıklı uygulama geliştirmeye imkan tanır. Ve bu sayede aynı veritabanı üzerinde farklı client’ ların
Tasarım çalışmasında avantajlar sağlar. Bir işi yapmak için stored procedure yazmak. Aynı procedure’u hem exe hem de web
sitesinden çağırmak mümkündür..
Fiziksel Çok katmanlı (multi-tier)
1 Client&Server mimarideki 2 katman arasına giren ilave bir veya birden fazla katman ile meydana gelir. 3. Katman olarak
Yaratım DönüştürümBüyüme, karşımıza Application Server çıkmaktadır. Client doğrudan Database Server’ a bağlanmayıp Application Server üzerinden
bağlantı kurar.
2 3 Değişim Genelde hem web tabanlı hem de bağımsız exe olarak çalışabilen farklı modülleri bir arada barındıran kompleks
uygulamalarda kullanılır.
6 Application Server üzerinde yazılan bir takım komponent lerin hem web hem de exe tarafından aynı anda çağırılabilmesi
gibi avantajlar sunar.
9
File Based (Dosya Temelli) Client/Server(İstemci/Sunucu)
Çalışma sistemi Mimari
Server farklı
farklı işletim sistemi olabilir
Veri tabloları
tabloları
Veri tabloları
tabloları
Database engine
z Bu durumda tabloları
tabloların bulunduğ
bulunduğu bilgisayar üzerinde çalış alışan
an bir
Database Engine bulunur. Bu database engine kullanı kullanıcı talepleri ile
• Bu sistemde bütün kullanıcılar tablolara doğrudan erişim sağlarlar ve bunları dosya tablolar arası
arasında bir duvardı
duvardır ve sadece kendisi tablolara erişerişim sağ
sağlar.
olarak açarlar... Her tablo ayrı bir dosya(Paradox, Dbase) veya bütün tablolar tek
Diğ
Diğer bü
bütün kullanı
kullanıcılar isteklerini bu database engine üzerinden
bir dosya da(Access) olabilir. Fakat sonuçta ilgili dosya her kullanıcı tarafından ayrı
ayrı açılır. Tablolar ister bir Server üzerinde oldun isterse lokal disk üzerinde olsun görürler. Gerç
Gerçekte hiç kullanıcı veritabanı
hiçbir kullanı veritabanı dosyası
dosyasına eriş
erişmez.
durum değişmez. z Server ve Client tarafları
tarafları farklı
farklı işletim sisteminde olabilir.
Client/Server mimarinin avantajları

Çok Katmanlı (Multi tier) Mimari
Exe Client
Web Client X İşletim
İşletim Sistemi Y İşletim
İşletim Sistemi
File Based sistemlere oranla çok daha güvenlidir.

Veri tabloları
tabloları
• File based sistemlerde 10 kullanıcı demek 10 farklı bilgisayarın dosyayı açması
ve bu her 10 bilgisayardaki bir anormalliğin dosyayı etkilemesi demektir. Oysa
bu yapıda sadece database engine dosyayı açtığı için risk çok azalır.
• Database engine verileri işlerken transaction bazlı çalışmaktadır.
Özellikle ağ ortamında performans çok daha iyidir.
• SQL sorgulama dilinin performansı tam olarak kullanılır.
• İşlemler server üzerinde gerçekleşir. Terminal PC performansına bağımlılık
yoktur. Performans server gücüyle orantılı artar.
Unix Client Application Server Database engine
• Ağ üzerinden sadece sorgulama metni ve sonuç verisi geçer.
• Stored Procedure ve trigger desteği ile veri üzerinde çalışacak yoğun işlemler
server tarafına kaydırılabilir.
X Client • Uzak erişime imkan verir. Dağıtık uygulamalar geliştirmek mümkün olur.
Uygulama geliştirme kolaylıkları sunar
z Bu mimaride Application Server client sayı
sayısının fazla olması
olması durumunda • Stored procedure, trigger, database event, backup, transaction log file(geçmişe
performansı
performansı arttı
arttırma yö
yönünde faydalı
faydalıdır. yönelik verilere ulaşma imkanı sağlar.), yetkilendirme, debug, referential integrity
Application server üzerinde yazı (veri bütünlüğü), vs... imkanları sağlar.
z yazılacak bir takı
takım modü
modüller her tü
türlü
rlü client
• Stored Procedure üzerinde Debug imkanı sunarlar...
tarafı
tarafından çağır
ğırılabilmektedir.(exe, web) BöBöylece farklı
farklı noktalarda .(exe, web) Ölçeklenebilirlik sunarlar. Tek kullanıcılı sistemlerden 1000 lerce kullanıcıya çıkmak
uzantı
uzantısı olan uygulamaları
uygulamaların geliş
geliştirmelerinde kolaylı
kolaylık sağ
sağlanmış
lanmış olur. mümkündür.
Veri Tabanı Yönetim Gereksinimleri
Yönetimin anlaması ve katılması gerek

İşletmenin sermaye kaynaklarından olduğu kabul edilmeli Teşekkürler…
Sorumlusu bir Genel Müdür Yardımcısı olmalı
Şirketin veri politikaları saptanmalı ve ona göre modeller uygulanmalı
Yeni teknolojilerle yeni elemanlar görevlendirilmeli
Güvenlik tanımları için hangi verileri kimin göreceği çok dikkatli
tanımlanmalı Sorular…
Daha çok kullanıcı olduğundan , kullanıcıların eğitimine önem verilmeli
Veri
Yönetimi
Teknoloji
Veri Tabanı
Yönetim
Veri
Planlama
Sistemi
Modelleme Kullanıcılar
10

Veritabanı Yönetim Sistemi - Mehmet2009-Giris1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Veritabanı Yönetim Sistemi - Mehmet2009-Giris1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

VERİTABANI

Veritabanlarında her türlü bilgiyi

Veritabanı tanımı; Veritabanlarının Özellikleri

“Veritabanı, sistem süreçlerinde oluşan verilerin Birbiriyle ilişkili verilerden oluşur

Dosyalar ve veri tabanları Veritabanı

Terimler ve Kavramlar Terimler ve Kavramlar

Metadata Veri tabanı uygulaması

Terimler ve Kavramlar Terimler ve Kavramlar

Veri tabanı etkinlikleri: Girişim

Terimler ve Kavramlar Tarihçe

 1950’lerde ve ’60’larda tüm uygulamalar belli

Neden Veritabanı ? Veritabanı Yönetim

Bilgi için….  Şirketin komplex bilgi yapısı tek merkezde tutularak,

 Veri saklama, edinme ve güncelleme

Veri Tabanı Kullanıcıları Terimler ve Kavramlar

VTYS Dilleri Yordamsal ve Yordamsal olmayan diller

VTYS  ORGANİZASYONEL DEĞİŞİKLİK

VERİ YAPISI Veri Yapısında Tanımlar

ALAN Ahmet Çalkıvık (İSİM alanı)

VERİ TABANI ERİŞİM Veri Tabanı Modelleri

Veri Tabanı Yönetim Sistemi Öğrenci Ebeveyin Ders 1 Öğrenci 1

İlişkisel Veri Tabanı İlişki Modeli Nasıl Oluşturulur

NUMARA İSİM DERS DÖNEM NOT

İlişki Modeli Nasıl Oluşturulur (Devam) Veri Tabanı Tasarımı

Kavramsal Tasarım yöneticiler tarafından, Veriler

Veri Tabanı Uygulamaları Türleri Veri Tabanı Sistemleri Türleri

 PC veri tabanları PC Veri tabanları

PC Veri tabanları Merkezi Veri tabanları

Veri tabanı Homojen

Dağıtık veri tabanları Veri Tabanı Sistemi Yaşam Döngüsü

Heterojen veya İstemci

veri tabanları bilgisayar

Tasarım (1) Fiziksel Yaratım (2)

Örgütün gereksinimlerini belirleme  Veri tabanı Fiziksel Modelini geliştirme

İşlemler (5) Büyüme, Değişim ve Yaşatma (6)

Tüm uygulamalar tam-ölçekli çalıştırılır Değişim, bir yaşam biçimidir

Yaşam Döngüsünün Bir Başka Görüntüsü

 Tek katmanlı (single-tier)

Client/Server mimarinin avantajları

 File Based sistemlere oranla çok daha güvenlidir.

Veri Tabanı Yönetim Gereksinimleri

 Yönetimin anlaması ve katılması gerek

You might also like

Veritabanlarında her türlü bilgiyi

“Veritabanı, sistem süreçlerinde oluşan verilerin Birbiriyle ilişkili verilerden oluşur

Metadata Veri tabanı uygulaması

Veri tabanı etkinlikleri: Girişim

1950’lerde ve ’60’larda tüm uygulamalar belli

Bilgi için…. Şirketin komplex bilgi yapısı tek merkezde tutularak,

Veri saklama, edinme ve güncelleme

VTYS ORGANİZASYONEL DEĞİŞİKLİK

Kavramsal Tasarım yöneticiler tarafından, Veriler

PC veri tabanları PC Veri tabanları

Örgütün gereksinimlerini belirleme Veri tabanı Fiziksel Modelini geliştirme

Tüm uygulamalar tam-ölçekli çalıştırılır Değişim, bir yaşam biçimidir

Tek katmanlı (single-tier)

File Based sistemlere oranla çok daha güvenlidir.

Yönetimin anlaması ve katılması gerek