KAMU PERSONEL SEME SINAVI 2013 RETMENLK ALAN BLGS TEST TARH RETMENL DEERLENDRME RAPORU, SORULARI VE ZMLER

Temmuz, 2013

TARH RETMENL
2013 ABT Tarih sorular genel olarak adaylar ok zorlayc bir zellik tamamaktadr. Ancak adaylar zorlayacak sorulara da yer verilmitir. Avrupa tarihinden iki soru (31. ve 34. sorular), Osmanl tarihinden bir soru (20.Soru), Atatrk Dneminden bir soru (30. Soru) bu duruma rnek verilebilir. Ayrca adaylar baz sorularda farkl kavram ve ifadelerle de karlamlardr. Ancak seenekler adaylar doru yanta ynlendirme zellii de gstermitir. Sonu olarak adaylarn merakla bekledii 2013 ABT Tarih snav MEB de okutulan kitaplar kapsamakla beraber, akademik dzeyi len sorular da bnyesinde barndrmtr. Fakat genel olarak karmza MEB mfredat kmtr. Tarih alan eitiminden 10 soru sorulmutur. Yaplandrmac renme 1, tarihsel dnme becerileri 2, grsel kullanm 1, tarih eitiminin tarihi 2, kavram retimi 1, lme ve deerlendirme 1, yerel tarih retimi 1 ve tarih retim programndan 1 soru gelmitir. Snavdaki sorular; szl tarih retimi, beyin temelli renme, mze ve tarihi mekn kullanm alanlarnda soru iermemektedir.

Soru No: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25.

Tarih Bilimine Giri Tarih Bilimine Giri Tarih Bilimine Giri Tarih Bilimine Giri Eskia Medeniyetleri Eskia Medeniyetleri slamiyet ncesi Trk Tarihi slamiyet ncesi Trk Tarihi slamiyet ncesi Trk Tarihi slamiyet ncesi Trk Tarihi slamiyet ncesi Trk Tarihi slam Tarihi slam Tarihi Trk-slam Tarihi Trk-slam Tarihi Trkiye Tarih Trkiye Tarih Osmanl Tarihi Osmanl Tarihi Osmanl Tarihi Osmanl Tarihi Osmanl Tarihi Osmanl Tarihi Osmanl Tarihi nklap Tarihi

Soru No: 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50.

nklap Tarihi nklap Tarihi nklap Tarihi nklap Tarihi nklap Tarihi Avrupa Tarihi Avrupa Tarihi Avrupa Tarihi Avrupa Tarihi Avrupa Tarihi Avrupa Tarihi ada Trk ve Dnya Tarihi ada Trk ve Dnya Tarihi ada Trk ve Dnya Tarihi ada Trk ve Dnya Tarihi Yaplandrmac renme Tarihsel Dnme Becerileri Grsel Kullanm Tarih Eitiminin tarihi Kavram retimi lme ve Deerlendirme Yerel Tarih retimi Tarihsel Dnme Becerileri Tarih Eitiminin Tarihi Tarih retim Program

2013 - KPSS / ABT

TARH RETMENL

1. Bu testte 50 soru vardr. 2. Cevaplarnz, cevap kadnn Tarih retmenlii Testi iin ayrlan ksmna iaretleyiniz.

1. I. II. III. Faydalanlan kaynaklar Bir tablo veya istatistiin dzenlenmesinde kullanlan verilerin kaynaklar Yazarn anlatmlar

3.

Tarihin yntemi, tarih olaylar inceleyerek anlamak ve aklamaktr. Tarih olaylar hakknda doru bilgiedinmek, yaanlan dnemden kalan orijinal belge ve bulgularn deerlendirilmesi ile mmkndr. Bu deerlendirmenin yaplabilmesi iin izlenmesigereken ilemler srasyla aadakilerden hangileridir? A) B) C) D) E) Tarama, tasnif, tenkit, tahlil, terkip Terkip, tahlil, tasnif, tarama, tenkit Tarama, tasnif, tahlil, tenkit, terkip Tasnif, tahlil, terkip, tarama, tenkit Terkip, tasnif, tarama, tenkit, tahlil

Yukardakilerden hangileri dipnot koymay gerektiren bir bilgidir? A) Yalnz I D) I ve II B) Yalnz II C) Yalnz III E) I, II ve III

zm: Yazda geen herhangi bir sz ya da szckle ilgili olarak genellikle sayfa altna konulan aydnlatc,ek bilgiler ieren ya da kaynak belirten aklamalara dipnot denir. Tarih aratrmalarnda faydanlan kaynaklar, yaplan alntlar,bir tablo veya istatistiin dzenlenmesinde kullanlan verilerin kaynaklar dipnot kayna gerektirir. Ancak "yazarn anlatmlar" ifadeleri iin bu durum geerli deildir. Zira yazara ait anlatmlar zaten yazarn bilgi birikimiyle ilgili olduu iin dipnot gerektirmez.

Cevap D

2.

Tarih yazcl gemiten gnmze birok evreler geirmitir. Tarih olaylar anlatarak bunlardan ders karlmasn isteyen ve ahlaki deerleri gelitirmeyi amalayan Thukydides (Tukidides)in nclk yapt tarih yazcl aadakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) Destan yazcl Hikyeci tarih yazcl Aratrc tarih yazcl retici tarih yazcl Mill tarih yazcl
zm: Tarihin yntemi, tarihi olaylar inceleyerek anlamak ve aklamaktr. Tarihi olaylar hakknda doru bilgi edinmek ancak o dnemden kalan ve olaya tanklk edebilecek belge ve bulgularn deerlendirilmesiyle mmkndr. Bu deerlendirmede sistematik bir yntem izlenir. yle ki: a. b. zm: retici tarzda eser veren tarihiler, mensup olduklar toplumu harekete geirerek mill birlik ve ahlak deerleri gelitirmeyi istemilerdir. retici tarih yazclnda topluma fayda salamak amalanr. Bu tarzn ilk temsilcisi Thukydides (Tukidides)'tir. Byk yenilgileri takip eden zamanlarda ya da toplumun fikir ynnden birlik iinde olmad dnemlerde bu eserler ilgi ekmitir. zellikle Avrupa'da ve Trkiye'de XIX. yy.'a kadar bu tarih yazcl devam etmitir. c. Tarama (Kaynak Arama): Tarihe kaynaklk edebilecek her trl bilgi ve verilerin bulunmas aamasdr. Tasnif (Snflandrma): Toplanan verilerinin bir sistem dahilinde snflandrlmas aamasdr. Tahlil (zmleme): Elde edilen verilerin kaynak ve bilgi ynnden yeterli olup olmadnn kontrol edilmesi aamasdr. Tenkit (Eletiri): Toplanan verilerin gereklii ve bilgi asndan gvenirliinin tespit edildii aamadr. Terkip (Sentez): Toplanan verilerin birletirilerek sonuca ulalmas aamasdr. Bu aamada olaylar deiik alardan (kltrel, ekonomik vb.) incelenerek sonuca ulalr.

d. e.

Cevap D Cevap C

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

4.

Arkeoloji Mzesinde yer alan Roma Dnemi paralar, Hac Bekta Veli Mzesinde yer alan yazma eserleri ve Damat brahim Paa Klliyesi yaplarnda yer alan kitabeleriyle Nevehir, bir tarih hazineleri ehri grnmndedir. Bu ehirde tarihe yardmc, I. II. III. Epigrafi, Nmizmatik, Paleografi

6.

Aadaki kentlerden hangisi, eski n Asyada bir devlete bakentlik yapmamtr? A) Asur B) Babil D) Hattua C) Uruk E) Persepolis

bilim dallarndan hangilerine ilikin eserler bulunduu sylenebilir? A) Yalnz I D) II ve III B) Yalnz II C) Yalnz III E) I, II ve III 7.

zm: Mezopotamya'da ilk ehir devletlerini Smerler (M 4000-M 2500) kurmulardr. En nemlileri Ur, Uruk, Ki, Laga olan bu ehir devletlerine "site" ad verilmitir. Dolaysyla "Uruk" bir bakent deil bir ehir devleti olarak karmza kmaktadr.

Cevap C

zm: Epigrafi, tarihi yaptlar zerindeki kitabeleri ve yazlar inceleyen bilim daldr. Soru paragrafnda yer alan "Damat brahim Paa Klliyesi yaplarnda yer alan kitabeleriyle Nevehir" ifadesinde "Epigrafi" ile ilgili eser olduu sonucuna ulalabilir.Nmizmatik, eski paralar inceler. Soru paragrafnda yer alan "Roma Dnemi paralar" ifadesinden "Nmizmatik" ile ilikin eser olduu sonucuna ulalabilir. Paleografi,eski yazlarn okunmasn salayan, bu yazlarn tr ve ekillerini inceleyen bilim daldr. Soru paragrafnda yer alan "Hac Bekta Veli Mzesinde yer alan yazma eserleri " ifadesinden "Paleografi" ile ilikin eser olduu sonucuna ulalabilir.

slamiyet ncesi Orta Asya Trk devletlerinde idarecilik ve devlet ynetimi konusunda tecrbe kazanmak amacyla, bal boy ve oymaklarn bana gnderilen hakan ocuklarnn ald unvan aadakilerden hangisidir? A) Yabgu D) ad
zm: Yabgu, slamiyet ncesi Orta Asya Trklerinde Kaana bal, lkenin batsn yneten hanedan yesine verilen isimdir. Ota (emi), slamiyet ncesi Orta Asya Trklerinde "tabib"e verilen isimdir. nal (inan,ataman), slamiyet ncesi Orta Asya Trklerinde tigin eitmenine verilen isimdir. Atabey, Seluklularda hkmdar ocuklarnn eitim ve yetimelerinden sorumlu kiiye verilen isimdir.

B) Atabey E) nal

C) Ota

Cevap E

5.

Aadaki Roma Dnemi eserlerinden hangisi, gnmzde Trkiye snrlar ierisinde yer almamaktadr? A) B) C) D) E) Zeus Suna Yerebatan Sarnc Ayasofya Aspendos Tiyatrosu Meryem Ana Kilisesi 8.

ad, slamiyet ncesi Orta Osya Trk devletlerinde idarecilik ve devlet ynetimi konusunda tecrbe kazanma amacyla, bal boy ve oymaklarn bana gnderilen hakan ocuklarnn ald unvana verilen isimdir.

Orta Asya Trk devletleri iin ticaret nemli bir gelir kayna olmu, bu devletler blgeden geen pek Yoluna hkim olmak iin mcadele etmekten kanmamlardr. pek Yolunun bir ksmna hkim olmak isteyen Gktrkler, Sasanilerle ittifak yaparak aadaki devletlerden hangisine son vermilerdir? A) Uygur B) Karluk D) Hazar E) Sabar C) Akhun

zm: Aspendos Tiyatrosu Antalya Ayasofya stanbul Yerebatan Sarnc stanbul Meryem Ana Kilisesi zmir Zeus Suna Bergama Kral II.Eumenos tarafndan yaptrlmtr. Ancak gnmzde Trkiye snrlar iinde deildir, zira Berlin'de bulunan Pergamon Mzesi'nde sergilenmektedir.

Roma Dnemi

Cevap A

zm: 552'de kurulan Gktrkler, Akhun (Eftalit) Devleti'nin kontrolndeki pek Yolu'na hakim olmak istiyordu. Gktrklerin bat illerini ynetmekte olan stemi Yabgu, Sasanilerle anlaarak Akhunlar zerine yrd. 557 ylnda Akhun Devleti ykld. Topraklar Gktrk ve Sasani devletlerince paraland.

Cevap C

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

9.

slamiyet ncesi Dnemde Trklerin Orta Asyadaki varlna dair ipular, evre uygarlklarn yazl kaynaklarndan da elde edilmektedir. Buna gre, eski Trkler hakknda aadakilerden hangisinin kaynaklarndan yararlanld sylenemez? A) Msr D) Bizans B) in E) ran C) Arap

11. Gktrkler Dnemine ait orak, krek, demir sapan gibi eyalar bulunmu ayrca Yenisey vadilerine kadar uzanan Tt Kanal gibi sulama kanallarna ulalmtr. Bu bilgiyle Gktrklerle ilgili olarak aadakilerden hangisine ulalabilir? A) B) C) D) E) Sosyal ve ekonomik hayat tarzlarnn deitiine Gebe hayat tarzn srdrdklerine Bozkr kltrnden etkilendiklerine lke topraklarnn hana ait olduuna Boylar eklinde tekilatlandklarna

zm: slamiyet ncesi Trklerin Orta Asya'daki varlna dair ip ularna in, Arap, Bizans ve ran kaynaklarnda rastlamak mmkndr. Msr medeniyetiyle slam ncesi Orta Asya Trklerinin herhangi bir ilikisi olmamtr. Msr corafi yap olarak kltrel etkileime kapal bir yapya sahipti. Zira Msr'n etraf llerle evriliydi. Msr siyasi birliini M 3000'de salamtr. M 6 yy.da Pers igaline urayan Msr, M 4.yy.da skender'in blgeye gelmesine kadar bu devletin egemenliinde kalmtr.

Cevap A

zm: Orak,saban ve sulama kanal bir yerde tarm yapldnn kantdr. Dolaysyla soru paragrafnda yer alan ifadeler dorultusunda Gktrklerle ilgili olarak sosyal ve ekonomik hayat tarzlarnn deitii sonucuna ulamak mmkndr. Zira slamiyet ncesi Trk devletleri genel olarak yar gebe yaam tarz benimsemiti. Yar gebe yaam tarznn da balca ekonomik faaliyeti hayvanclktr.

Cevap A

10. Eski Trk yaztlar Trkler iin en nemli kltrel miras arasnda yer alr. Bu eserleri ilk defa zerek anlalr hle gelmesini salayan Trkolog aadakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) V.V. Barthold Wilhelm Thomsen Laszlo Rasonyi W. Radloff Strahlenberg D)
zm: Trk dilinin ve tarihin ilk yazl rnekleri "Orhun Yaztlar"dr.Bu yaztlar Trklerin nemli kltrel miras iinde yer alr. Orhun Yaztlar II.Gktrk (Kutluk) Dnemi'nde Bilge Kaan, Kltigin ve Vezir Tonyukuk adna dikilmitir. 8.yy.a ait eserlerdir. Yollu (Yullu) Tigin yazmtr. Bugnk Moolistan snrlar iindedir. Siyasetname zellii tar. Orhon alfabesiyle yazlmtr. 1893'te Danimarkal Trkolog Wilhelm Thomsen tarafndan okunmutur.

12. Aadakilerden hangisi, Hz. mer Dnemine ait gelimelerden biri deildir? A) B) Kadlarn, illere atanmas Arabistandan getirilen Mslmanlarn; Basra, Kfe ve Fustat gibi yeni kurulan ehirlere yerletirilmesi Vilayetler arasnda haberlemeyi salamak iin yollar zerinde menziller yaplmas Zorunlu askerlie ilk admn atlmas lk slam donanmasnn oluturulmas

C)

E)

zm: slam tarihinde Hz. mer Dnemi 634 - 644 yllar arasn kapsar A,B,C ve D seeneklerinde yer alan ifadeler Hz. mer Dnemi'yle ilgilidir. Ancak E seeneinde yer alan "lk slam donanmasnn oluturulmas" ifadesi Hz. Osman Dnemi'yle ilgili deildir.

Cevap B

Cevap E

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

13. Zamanla gerileyerek hkimiyeti sadece Badat ve evresiyle snrl kalan, slam dnyasnn liderliini daha ok manevi alanda temsil ederek sembolik bir kimlie dnen Abbasilerin, bu duruma dmesinde aadakilerden hangisi etkili olmamtr? A) B) C) D) E) ii Bveyhoullar ile Fatmilerin basklar Bizansn Gney Anadoluda stnl ele geirmesi Mezhep tartmalarnn, gruplamalara sebep olmas Tekrar uygulanmaya allan mevali politikasnn ayrlkl krklemesi drisler, Alebler ve Zahirler gibi devletlerin bamszln ilan etmesi

15. I. II. III. Bat ran ve Azerbaycann alnmas, Ani ehrinin fethi, Pasinler Sava

Yukardaki olaylardan hangileri, Byk Seluklu Devleti hkmdar Turul Bey Dneminde meydana gelmitir? A) Yalnz I D) II ve III B) I ve II C) I ve III E) I, II ve III

zm: Byk Seluklularda Turul Bey Dnemi'nde zetle,

zm: Abbasiler, 750 - 1258 yllar arasnda yaamtr. Abbasilerin zamanla gerileyerek hakimiyeti sadece Badat ve evresinde snrl kalmasnda, slam dnyasnn liderliini daha ok manevi alanda temsil etmesinde; ii Bveyhoullar ve Fetmilerin basks, Bizans'n Gney Anadolu'da stnl ele geirmesi, mezhep tartmalarnn gruplamalara sebep olmas; drisler, Alebler, Zahrler, Tolunoullar, Akidler, Fatmiler, Eyybiler, Tahiriler, Saffariler, Samanoullar ve Bveyhoullar gibi Tevaif-i Mlk devletlerinin kurulmas gibi gelimeler etkili olmutur. Abbasilerin slam dnyasn manevi alanda temsil ettiinin kant olarak da Gazneliler, Byk Seluklular gibi Trk devletlerinin Abbasi halifelerini d basklardan kurtarmalar da gsterilebilir. Dolaysyla bu durum slam dnyasnn siyas liderliinin Trklere getiinin kantdr. Bu durumun kant olarakta Byk Seluklu hkmdar Turul Bey'in 1055'te Badat Seferi'yle Abbasi halifesini ii Bveyhoullar'nn basksndan kurtarmas gsterilebilir. Mevali politikas (Arap olmayan Mslmanlara ikinci snf muamelesi gsterilmesi) Emevilerle ilgili bir durumdur. Zira Abbasilerin rk bir zellii olmamasyla beraber hogrl bir anlay benimsedii kaynaklarda gemektedir.

Bakent Niabur'dan Rey'e tand. 1048'de Bizans'la Pasinler Sava yapld. Bizans'n Dou Anadolu'daki askeri gc nemli lde krld. Abbasi halifesi 1055 Badat Seferi'yle ii Bveyhoullarnn basksndan kurtarlmtr. Bu gelime sonrasnda halife Turul Bey'e "dounun ve batnn sultan" unvann verdi.

gelimeleri yaanmtr. Ani ehri (Kalesi) 'nin alnmas (1064) Sultan Alp Arslan Dnemi'ndedir.

Cevap C

16. Anadolu Seluklular Sultan II. Klarslan, 1176da Miryakefalon Savanda Bizans ordusunu ar bir yenilgiye uratmtr. Aadakilerden hangisi, bu savan bir sonucu deildir? A) B) C) D) E) Bizansn Anadoluyu Trklerden geri alma midi krlmtr. Bizans savunmaya ekilmitir. Trkler yeni fetihlerde bulunmutur. I. Hal Seferinden sonra balayan karklk devri sona ermitir. Anadoluya daha youn bir Trk g gereklemitir.

Cevap D

14. ran-Fars edebiyatnn nl ismi Firdevsnin mehur eseri ehname, aadaki Trk hkmdarlarndan hangisine sunulmutur? A) B) C) D) E) Karahanl Hkmdar Satuk Bura Han Gazneli Sultan Mahmut Byk Seluklu Sultan Melikah Gazneli Sultan Mesut Karahanl Hkmdar Bilge Kl Kadir Han

zm: Miryokefalon Sava 1176'da Anadolu Seluklu Devleti ile Bizans arasnda yaplmtr. Bu sava II. Kl Arslan Dnemi'ndedir (1155 - 1192). nemi:

zm: Gazneliler (963-1187), air ve bilginlere deer veriyorlard. Sultan Mahmut ve Sultan Mesut zamannda Gazne saray; devrin bilginlerinin ve nde gelen edebiyatlarnn topland yer idi. Bunlardan Firdevs, Sultan Mahmut iin ehname'yi yazd.

Bizans'n Anadolu'yu Trklerden alma midi yok oldu. Yeni bir saldrya cesaret edemeyen Bizans, bundan sonra mevcut topraklarn korumaya alt. Bu zafer Malazgirt'ten sonra Anadolu'da Trklerin kazand ikinci byk zafer oldu. Hal Seferleri ile Bizans'a geen Anadolu stnl, Anadolu Seluklularna geti. Bu zafer, Anadolu'nun Trk yurdu olduunu belgeledi. Bu durum aradan yzyllar getikten sonra Kurtulu Sava ile btn dnyaya tekrar iln edildi.

"Anadolu'ya youn bir Trk g gereklemitir." ifadesi daha ok 1048 Pasinler Sava ve 1071 Malazgirt Sava'yla ilgilidir.

Cevap B

Cevap E

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

17. Aadakilerden hangisi, Anadolu Seluklu Devleti ile Byk Seluklu Devleti arasndaki ortak zelliklerden biri deildir? A) B) C) D) E) lkenin, hanedann ortak mal kabul edilmesi Hkmdarlk alameti olarak hutbe okutmalar ehzadelerin, melik unvanyla eyaletlerde grev yapmas Hkmdarlarnn Farsa unvanlar almas Hassa birliklerinin oluturulmas

19. Bin atl aknlarda ocuklar gibi endik Bin atl o gn dev gibi bir orduyu yendik Ak tolgal beylerbeyi haykrd ilerle! Bir yaz gn getik Tunadan kafilelerle. Yahya Kemal Beyatlnn bu drtlnde anlatlanlarn, aadaki hangi padiah dneminde gerekletii sylenebilir? A) B) C) D) E) Yldrm Bayezit Kanuni Sultan Sleyman Yavuz Sultan Selim III. Ahmet V. Mehmet

zm: A,B,C, ve E seeneklerinde yer alan ifadeler hem Anadolu Seluklu Devleti'nde hem de Osmanl Devleti'nde grlen zelliklerdir. Ancak D seeneinde yer alan "hkmdarlarn Farsa unvanlar almas" ifadesi sadece Anadolu Seluklu Devleti'yle ilgilidir. yle ki Anadolu Seluklu hkmdar "Keykavus" "Keykubat" " Keyhsrev" gibi unvanlar kullanmlardr. Bu durum Fars kltrnden etkilendiklerinin kantdr. Ancak, Osmanl Devleti'nde ise hkmdarlar daha ok han, hakan, bey, gazi, sultan, padiah, hdavendigr, halife gibi unvanlar kullanmlardr.

zm: Soruda yer alan drtlk, Yahya Kemal Beyatl'nn Aknclar iiri'yle ilgilidir. sminden de anlalaca zere konusu, Osmanl Devleti tarafndan grevlendirilen atl birliklerdir. Bu iir, epik iir olma zellii tamaktadr. Ayrca bu drtlkte anlatlanlar Kanuni Sultan Sleyman Dnemi'nde (1520-1566) gereklemitir.

Cevap D Cevap B

18. Osmanl ordusunda grevli Kapkulu asker birlikleri ve grevleriyle ilgili, I. II. III. IV. Bostanc Saray hizmetlisi Humbarac Bir eit topu snf Cebeci Silah ve mhimmat sorumlusu Sipah Saray mutfa grevlisi B) Yalnz II D) II ve III C) Yalnz IV E) I, II ve III

20. Osmanllarda timar sistemi erevesinde kullanlan ift veya iftlik ifadesi ile aadakilerden hangisi kastedilmektedir? A) B) C) D) E) Bir ift kzle bir ylda ilenebilecek arazi ki kiinin ortaklaa kulland arazi Sadece evli iftlere verilen arazi Tarmsal retim ile birlikte hayvanclk da yaplan arazi ki yllna ilenmek zere verilen arazi

eletirmelerinden hangileri yanltr? A) I ve II

zm: Osmanl ordusunda grevli kapkulu asker birlikleri ierisinde yer alan "sipah"lar, sava srasnda padiahn adrn korumakla grevliydi.

zm: Osmanlda ift veya iftlik; timar sistemi ierisinde kullanlan, bir ift kzle bir ylda ilenebilecek araziye denir. Bu erevede "ift hane vergisi" alnyordu.

Cevap C

Cevap A

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

21. Osmanl Klasik Dneminde yaplan tahrirler; idari, mali ve asker konular kapsamaktayd. Aadakilerden hangisi, tahrirler sonucunda hazrlanan defterler arasnda yer almaz? A) Mufassal D) eriye B) Cizye C) cmal E) Sicili Avarz

23. Aadakilerden hangisi, 1878 Berlin Antlamasnn hkmlerinden biri deildir? A) B) Bulgaristann, Osmanl Devletine vergi ba ile bal prenslik hline gelmesi Boazlarn gvenlii ve denetiminin, ngiltere ve Fransa tarafndan oluturulan ortak bir komisyon tarafndan salanmas Srbistan, Karada ve Romanyann bamszlklarn elde etmesi Osmanl Devletinin, Kars, Ardahan ve Batumu Rusyaya terk etmesi Bosna-Hersekin geici olarak Avusturyann igal ve idaresine braklmas

C)
zm: Mufassal Defteri, Osmanl Devleti'nde toprak yazm ileminin ayrntl olarak geirildii deftere verilen isimdir. Cizye Defteri, Osmanl Devleti'nde yaayan gayrimslimlerden himayet ve emniyetleri karlnda alnan ba vergisinin kaydedildii deftere verilen isimdir. cmal Defteri, yani zet defterler ise zellikle Osmanl Devleti'nde 16.yy.'da Mufassal defterde yer almayan dirlik sahiplerinin isimlerini ve gelir toplamlarn veren defterlere verilen isimdir. Ayrca bte gelir-gider defteri zellii de tar. Avarz, Osmanl Devleti'nde ilk nce sava daha sonra sel, yangn gibi devletin paraya ihtiya duyduu durumlarda toplanan vergiye verilen isimdir. Bu vergi kaytlarnn tutulduu deftere de Avarz Defteri denir. eriye Sicili, Osmanl Devleti'nde mahkemlerde grlen davalarla ilgili muamelelere yer veren defterlere verilen isimdir.

D) E)

zm: Berlin Antlamas II.Abdlhamit Dnemi'nde (18761909) Ayestefanos (Yeilky) Antlamas'nn (1878) yerine 13 Temmuz 1878'de imzalanmtr. A,C,D ve E seeneklerinde yer alan ifadeler Berlin Antlamas'nn kapsamnda yer alrken, B seeneinde yer alan ifade ise 10 Austos 1920'de imzalanan Serv Antlamas'yla ilgilidir.

Cevap B

Cevap D

22. 1720-1721 yllar arasnda Pariste grev yapan Osmanl sefiridir. Sefaretnamesi, bir Osmanl sefirinin Avrupada neler olup bittiini anlama gayretine ynelik ilk metinler arasnda gsterilmektedir. Dnnde beraberinde getirdii bilgiler, daha sonra Lale Devri diye anlacak dnemde etkili olmutur. zellikle bu dnemde stanbulda ina edilen saraylar, kendisinin Paristen getirdii saray gravrleri ve krokilerine dayanlarak yaplmtr. Yukarda hakknda bilgiler verilen Osmanl sefiri kimdir? A) B) C) D) E) Yirmisekiz elebi Mehmet Efendi Ebubekir Ratip Efendi Yusuf Agh Efendi Mehmet Sait Galip Efendi Ahmet Rasim Efendi

24. ttihat ve Terakki Cemiyetini, merutiyetin yeniden ilan konusunda harekete geiren olay aadakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) V. Muratn yeniden tahta karlmak istenmesi Balkan sorunu iin Tersane Konferansnn toplanmas Selnik Merkez Komutan Nzm Beyin ldrlmesi Paris Szlemesinin imzalanmas Rus arnn, Revalde ngiltere kralyla grmesi

zm: Sefir, eli anlamna gelir. Eli notlarna ise sefaretname denir. Osmanlda yurt dna gnderilen ilk geici eli Yirmisekiz elebi Mehmet Efendi'dir. Mehmet Efendi 1720 - 1721 yllar arasnda yani Lale Devri'nde Paris sefirlii yapmtr. Ebubekir Ratip Efendi, III.Selim Dnemi'nde Viyana'ya gnderilen sefirdir. Yusuf Agh Efendi, III. Selim Dnemi'nde Londra'ya gnderilen ilk daimi sefirdir. Mehmet Sait Galip Efendi, III.Selim Dnemi'nde Paris sefirliinde bulunan kiidir. Ahmet Rasim Efendi 1864 - 1932 yllar arasnda yaam gazeteci - yazardr. Ayn zamanda Atatrk Dnemi'nde stanbul milletvekillii de yapmtr.

zm: II.Merutiyet 1908'de ilan edilmitir. Merutiyetin tekrar ilan edilmesinde ttihat ve Terakki Cemiyeti etkilidir. V.Murat 1876'da tahta km ve doksan gnlk bir padiahlk yapmtr. Dolaysyla bu gelimenin ttihat ve Teraki Cemiyetinin merutiyeti tekrar ilan ettirmesiyle bir balants yoktur. Ayrca V. Murat 1904 ylnda lmtr. ttahat ve Terakki Cemiyetinin temeli 1889'da oluturulan ttihad- Osman Cemiyetine dayanr. Balkan sorunu iin Tersane Konferans 1876'da toplanmtr. Bu konferans Eliler Konferans olarakda bilinmektedir. Osmanl Devleti'nde birden fazla Paris Antlamas vardr ki bu antlamalarn ttihat ve Terakki Cemiyetinin merutiyeti tekrar ilan ettirmeleriyle bir balants yoktur. Selanik Merkez Komutan Nazm Bey'in ldrlmesi II. Merutiyet'in ilnndan sonradr. Reval Grmeleri 1908'de Rus ar (II.Nikoa) ile ngiltere Kral (VII.Edward) arasnda yaplmtr. Reval Grmesi'nde Makedonya meselesi, boazlarn durumu ve Osmanl ynetimindeki Hristiyanlar iin yaplacak slahatlar gndeme geldi. Bu olay Osmanl Devleti'nde duyulunca ttihat ve Terakki yneticileri "lke elden gidiyor." dncesiyle hareket gemitir. Bu durum beraberinde merutiyetin yeniden ilnn getirmitir. (24 Temmuz 1908)

Cevap A Cevap E

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

25. Son Osmanl Mebusan Meclisi seimlerine katlan Mustafa Kemal, aadaki illerin hangisinden milletvekili seilmitir? A) Sivas B) Selnik D) Ankara E) zmir C) Erzurum

27. Lozan Antlamasndan nce kapitlasyonlarn kaldrlmasn kabul eden lke aadakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) F)
zm: Lozan Antlamas 24 Temmuz 1923'de imzalanm, 23 Austos 1923'te TBMM tarafndan onaylanmtr. Rusyaya kapitlasyonlar 1774 Kk Kaynarca Antlamas'yla verilmitir. Rusya, kapitlasyonlarn kaldrldn 16 Mart 1921'de TBMM'yle imzalam olduu Moskova Dostluk ve Kardelik Antlamas'yla kabul etmitir. Dolaysyla kapitlasyonlarn Lozan Antlamas'ndan nce kaldrldn kabul eden lke Sovyet Rusya olmutur.

Sovyet Rusya ngiltere Fransa talya Almanya

zm: Mustafa Kemal Paa son Osmanl Mebusan Meclisi iin yaplan seimlerde Erzurum; Trkiye Byk Millet Meclisi iin yaplan seimlerde ise Ankara milletvekili seilmitir.

Cevap C

Cevap A

26. Aadakilerden hangisi, I. TBMMde oluan siyasal dnce gruplarndan biri deildir? A) B) C) D) E) stiklal Grubu Tesant Grubu Hizb-i Cedit Halk Zmresi Islahat Grubu

28. Atatrk, nsan mensup olduu milletin varln ve saadetini dnd kadar btn cihan milletlerinin huzur ve refahn dnmeli ve kendi milletinin saadetine ne kadar kymet veriyorsa btn dnya milletinin saadetine hizmet etmeye de elinden geldii kadar almaldr. demitir. Atatrkn bu ifadesiyle Trkiyenin, I. II. III. Kellogg-Briand Paktna katlmas, Balkan Antantnn oluumunda etkin rol oynamas, Milletler Cemiyetine ye olmas B) Yalnz II D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III

zm: I.TBMM Dnemi 23 Nisan 1920 ile 11 Agustos 1923 tarihleri arasn kapsar. I.TBMM'de yer alan gruplar,

gelimelerinden hangileri ilikilendirilebilir? A) Yalnz I

Mdafaai Hukuk Tesant Halk Zmresi stikll Islahat Yeil Ordu

zm: Atatrk'n soru paragrafnda yer alan ifadesi "Yurtta sulh, cihanda sulh." politikas erevesindedir. Dolaysyla soru ncllerinde yer alan ifadeler Atatrk'n bu szyle rtmektedir ve ilikilendirilebilir.

Trkiye'nin Kellogg - Briand Paktna katlmas 1929 Trkiye'nin kurucu yesi olduu Balkan Antantnn oluturulmas 1934 Trkiye'nin Milletler Cemiyetine ye olmas 1932

eklinde zetlenebilir. Hizb-i Cedit ise ttihat ve Terakki Cemiyetinin kendi iinde oluan muhalif gruptur.

Cevap E Cevap C

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

29. Trkiye ktisat Kongresinde ulusal ve tam bamsz bir ekonomiyi esas alan neriler n plana kmtr. ktisat Kongresinde yaplan aadaki nerilerden hangisinin bu dorultuda olduu sylenemez? A) B) C) D) E) Kambiyo merkezleri ile tahvil borsalarnn millletirilmesi Tarm dndaki iiler iin gnlk alma sresinin 8 saat olmas Yerli sanayiyi koruyucu nlemler alnmas Kendi limanlarmzda bayramz tayan gemilerin ticaret yapmas Tekel hakk tannm yabanc sermayenin kaldrlmas

31. Ortaa Bat dnyasnn yetitirdii en nemli bilim adamlarndan biridir. Gvenilir bilgiye ancak akl ve deney yoluyla ulaabileceini savunmutur. Kurduu laboratuvar ile deney ynteminin yaygnlamasnda etkili olmutur.

Sz edilen bu nl bilim adam aadakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) Albertus Magnus Thomas Aquinas Desiderius Erasmus Roger Bacon Robert Brosseteste

zm: Trkiye ktisat Kongresi 17 ubat - 4 Mart 1923'te Kazm Karabekir bakanlnda zmir'de toplanmtr. Kongre'ye 1135 delege katlmtr. Birok alanda (tarm, sanayi, ticaret) temsilcinin Kongre'ye katlmas Kongre'nin "halk" olduunun kantdr. Kongre'de Misak- ktisadi kabul edilmitir. Bu karar ekonomik bamszln hedeflenmesi asndan nemlidir. A,C,D ve E seeneklerinde yer alan ifadeler bu dorultudadr. Ancak B seeneinde yer alan "Tarm dndaki iiler iin gnlk alma sresinin 8 saat olmas" ifadesi iilerin alma artlarnn iyiletirilmesiyle ilgilidir.

zm: Soruda zellikleri verilen kii Roger Bacon'dur. 1220 -1292 yllarnda yaam olan ngiliz bilim adamdr.

Cevap D

Cevap B

30. Atatrk Dneminde devletilii savunmak amacyla karlan Yakup Kadri Karaosmanolunun sahibi olduu dergi aadakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) r Yeni Adam Fikir Hareketleri Kooperatif Kadro 32. Corafi Keifler ierisinde mit Burnunun kefine ynelik ilk baarl seferleri gerekletiren kifler, aadakilerden hangisinde doru olarak verilmitir? A) B) C)
zm: Atatrk Dnemi'nde devletilii savunmak amacyla karlan, Yakup Kadri Karaosmanolu'nun sahibi olduu dergi "Kadro"dur. Kadro, Ocak 1932'de karlmtr. Dergide evket Sreyya Aydemir, Vedat Nedim Tr, smail Hsrev Tkin, Burhan Asaf Belge, Yakup Kadri Karaosmanolu gibi kiilerin yazlar yaymlanmtr. r, Hfz Ouz Bekata tarafndan 1933 - 1948 yllar arasnda karlan fikir, sanat ve edebiyat dergisidir. Yeni Adam, smayl Hakk Baltacolu tarafndan 1934'te karlan kltr, edebiyat ve fikir dergisidir. Dergi 1979'a kadar yaymlanmtr. Fikir Hareketleri, Hseyin Cahit Yaln tarafndan 1933 - 1940 yllar arasnda yaymlanan dergidir. Kooperatif, 1934'te yayn hayatna balayan, kooperatif alannda ilm bir bavuru kayna olan ilim, fikir ve sanat dergisidir.

Bartholomeus Diaz - Vasco de Gama Magellan - Del Kano Kristof Kolomb - Americo Vespuci Vasco de Gama - Del Kano Magellan - Kristof Kolomb

D) E)

Cevap E

zm: Avrupallarn XV.yy.n son eyrei ve XVI.yy.n ilk yarsnda yeni ticaret yollar, ktalar, adalar kefetmelerine Corafi Keifler denir. Bartolomeus Diaz 1487'de Afrika'nn gneyini dolaarak Frtnalar Burnu'na vard. Daha sonra buraya mit Burnu ad verildi. mit Burnu'nu dolaan Vasco de Gama, Hint Ticaret Yolu'nu buldu. (1498) Fernao de Magellan ve Sebastian de Cano dnyann evresinin dolalmasnda etkili olmutur. Magellan Filipinler'de yerlilerle yaplan sava sonrasnda ld. Ancak Del Cano yoluna devam ederek dnyann yuvarlak olduunu ispatlam oldu. Kristof Kolomb ve Americo Vespuci ise Amerika'nn kefinde etkili olmutur.

Cevap A

10

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

33. Aadaki gelimelerden hangisi Rnesansn sonular arasnda gsterilemez? A) B) C) D) E) Skolastik dncenin yklmas Katolik ve Ortodoks kiliselerinin kesin olarak ayrlmas Deney ve gzleme dayal pozitif dncenin ivme kazanmas Avrupada resim, heykel, edebiyat ve mimaride st dzey gelime gsterilmesi Reform hareketlerine zemin hazrlamas

34. talyada ulusal birliin kurulmas iin ilk almalar gerekletiren, 1807de kurulmu gizli rgt aadakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) lluminati Cizvitler Fransiskenler Kara Gmlekliler Carbonari

zm: talya'da ulusal birliin kurulmas iin ilk almalar gerekletiren, 1807'de kurulmu gizli rgt "Carbonari" dir. "Kara Gmlekliler" Mussolini nclndeki faist talyanlardr. 1922'de Roma'ya gelerek hkmeti istifaya zorladlar. Bunun sonucunda Mussolini, Kral Emmanu tarafndan babakan olarak atand. Cizvitler, 1534 'te lgnatius Loyda tarafndan kurulan Katolik Hristiyanln ikinci byk tarikatdr. lluminati, 1776 'da Adam Weishaupt tarafndan kurulan cemiyettir. Fransiskenler, 13.yy.da Assisili Aziz Francesco tarafndan kurulan tarikattr.

zm: Rnesans Avrupa'da XV. ve XVI.yzyllarda nce talya'da balayan daha sonra da dier Avrupa lkelerine yaylan edebiyat, sanat, dnce ve bilim alanndaki byk yenilik, gelime ve anlaylara denir. Sonular:

Rnesans'la birlikte Avrupa'da bilim alannda deney ve gzleme dayal pozitif dnce yayld. Bunun sonucunda skolstik dnce ykld. Avrupa'da bilim, teknik, sanat ve edebiyatta yeni bir gr ve dnce olutu. Hmanistler, insan ve doay konu alan ve insann n plna kt eserler oluturdular. Pozitif dncenin gelimesi ile kutsal kitaplar ve din adamlar eletirilerek reform hareketlerinin douuna ortam hazrland. Avrupa'da soylular ile halk arasndaki ekonomik, sosyal ve kltrel alandaki elikiler artt. Din adamlar, brokraside altrlmadlar, devlet ilerini yrtecek brokratlar ortaya kt. Eitim ve retim neme verildi. Bilimdeki gelimeler endstrinin gelimesine ortam hazrlad. Denizcilik alanndaki gelimeler sonucu smrge imparatorluklar kuruldu.

Cevap E

35. Avrupada XVII. yzylda Almanyada mezhep mcadelesi olarak balayan, atmalar gelitike dier devletlerin de katlmyla yeni bir nitelik kazanan ve devam eden din savalarn sona erdiren nemli olay, aadakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) Yz Yl Savalar Waterloo Sava ifte Gl (Gller) Sava Otuz Yl Savalar Yedi Yl Savalar

Cevap B

zm: Yzyl Savalar, 1337-1453 yllarnda ngiltere ve Fransa arasnda yaplan ve Fransa'nn stnlyle sona eren savalardr. ifte Gl (Gller) Sava, 1455 -1485 yllarnda ngiltere'de gerekleen i savatr. Otuz Yl Savalar (Mezhep Savalar), 1618 -1648 yllarn da Almanya'da yaanan mezhep savalardr. Yedi Yl Savalar 1756 -1763 yllarnda ngiltere'nin Avusturya, Fransa ve Rusya ittifakyla yapt savalardr. Waterloo Sava,1815'te Fransa'nn ngiltere ve Prusya ttifakna kar yapm olduu savatr. Fransa mparatoru Napolyon'un son savadr.

Cevap D

11

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

36. 1848 ihtilalleri sonrasnda liberalizm btn Avrupay etkilemi; Almanya ve talya, siyasi birliklerini salamlardr. Bu bilgiyle, I. II. III. 1848 ihtilallerinde milliyetilik hareketleri etkili olmutur. Krallar, toplumlara siyasi haklar tanmak zorunda kalmtr. Feodal unsurlar giderek glenmitir.

38. Aadakilerden hangisi, smet nnnn Cumhurbakanl dneminde karlm olan kanunlardan biri deildir? A) B) C) D) E) Mill Korunma Kanunu Varlk Vergisi Kanunu Toprak Mahsulleri Vergisi Kanunu Men-i Mskirat Kanunu iftiyi Topraklandrma Kanunu

yarglarndan hangilerine ulalabilir? A) Yalnz I D) II ve III B) I ve II C) I ve III E) I, II ve III

zm: smet nn 1938 -1950 yllarnda cumhurbakanl yapmtr. Milli Koruma Kanunu (1940), Varlk Vergisi Kanunu (1942),Toprak Mahsulleri Vergisi Kanunu (1944), iftiyi Topraklandrma Kanunu (1945) bu dnemle ilgilidir. Ancak Men-i Mskirat Kanunu 14 Eyll 1920'de karlmtr. Dolaysyla bu kanun I.TBMM Dnemi'yle ilgilidir.

zm: Soru paragrafnda yer alan ifadelerden I.ve II. ncllere ulamak mmkndr. Ancak III.nclde yer alan "Feodal unsurlar giderek glenmitir." yargsna ulamak doru olmayacaktr. Zira Avrupa'da feodalite, barutun ateli silahlarda kullanlmasyla yklacaktr. Bu durum da Hal Seferleri'nden sonraki srete karmza kacaktr. Dolaysyla feodalitenin glenmesi de zayflamas da 1848 htillleri'nden nceki srele ilgilidir.

Cevap D

39. 890 Trkistan doumlu olup Basmac Hareketi ierisinde yer alan ve 1939da stanbul niversitesinde Umumi Trk Tarihi krssn kuran ordinarys unvanl Trk tarihisi aadakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) M. Fuad Kprl Yusuf Akura A. Zeki Velidi Togan Osman Turan mer Ltfi Barkan

Cevap B

37. II. Dnya Sava yllarnda Trkiyede babakanlk yapm olan kiiler, aadakilerin hangisinde doru olarak verilmitir? A) B) C) D) E) Refik Saydam - kr Saraolu Recep Peker - Kazm zalp Celal Bayar - Rauf Orbay Adnan Menderes - Naim Talu Hasan Saka - emsettin Gnaltay

zm: II.Dnya Sava 1939 -1945 yllar arasn kapsar. Bu dnemde Cumhurbakan smet nn'dr. Bakan ise nce Refik Saydam (1939 - 1942), sonra da kr Saraolu (19421946) olmutur.

zm: A. Zeki Velidi Togan 10 Aralk 1980 tarihinde Bakurdistan'da dodu. 1909 ylnda "Trk Tarihi ve Arap Edebiyat Tarihi Muallimi" oldu. 1911 sonlarnda Trk ve Tatar Tarihi adl kitab yaymland. Bu almalar sonucunda Kazan niversitesi Arkeoloji ve Tarih Cemiyetine ye seildi. 1913 -1914 arasnda Trkistan'da yapt aratrmalar srasnda Fergana'da Yusuf Has Hacib'in "Kutadgu Bilig" adl eserini yeni bir nshasn buldu. 1916'da Rus Millet Meclisi Dumada Ufa Mslmanlarnn temsilcisi olarak Petersburg'a gitti. Bu srada Bolevik htilali patlak verince o da Trklerin durumunun dzelmesi iin mcadeleye balad. Bu nedenle Bolevik ynetimiyle defalarca grmesine ramen sonu alamaynca Trkistan'a ekilip Enver Paa ile alt. Basmac Hareketi'nin iinde bulundu. Trkistan Mill Birliinin kurucusu ve ilk bakan oldu. Milli Eitim Bakan Hamdullah Suphi ile Fuat Kprl, Rza Nur, Yusuf Akura'nn daveti zerine Trkiye'ye geldi. 20 Mays 1925'te Trkiye'de Maarif Vekaleti Telif ve Tercme Encmenine tayin edildi. 1935'te doktora almalarn bitirdikten sonra Avrupa'nn eitli niversitelerinde ders verdi. 1939'da talep zerine Trkiye'ye gelerek stanbul niversitesinde Umum Trk Tarihi Krssn kurdu ve ordinarys profesr oldu. Zeki Velidi Togan 26 Temmuz 1970'te stanbul'da vefat etti.

Cevap A

Cevap C

12

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

40. Sosyalist bir sistemle ynetilen, birleik ve laik bir Arap toplumu oluturmay amalayan siyasal hareket aadakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) . Mslman Kardeler Arap Bahar Vahhabilik Turuncu Devrim Baas

42. Tarihsel kavrama becerisine sahip bir rencinin, aadaki davranlardan hangisini gstermesi beklenir? A) B) C) D) Gemi, bugn ve gelecek arasnda ayrm yapmas Tarihsel belge veya metnin yazarn ve kaynan belirtmesi Birbirleriyle ihtilafl tarihsel metinleri karlatrmas Tarihsel bir kararn uygulanmasn deerlendirmesi Gncel bir sorunun tarihsel arka plann belirlemesi

zm: Baas Partisi, 1940'ta am'da kuruldu. "Yeniden

dou " anlamna gelen Baas, Arap sosyalizminin yntemleriyle Arap dnyasnda bir yeniden dou gerekletirmeye alan siyasi anlay ve partilere verilen isimdir. Baas hareketinin amac sosyalist bir sistemle ynetilen, birleik, laik bir Arap toplumu kurmakt. zel mlkiyeti gvence altna alan Baas sosyalizmi gelir adaleti, i ve d ticaretin denetimi, toprak mlkiyetinin kamu yararna snrlandrlmas, madenlerin ve doal kaynaklarn millletirilmesi, planl kalknma, iilerin iletmelerin ynetimlerine katlmas gibi ilkelere dayanyordu. 1963'te Irak'ta, iktidara gelen Baas Partisi 1968'de yaplan darbeyle ynetime tam hkim oldu. 1979'da ise yeni bir darbeyle Saddam Hseyin tek bana ynetime geldi. Cevap E

E)

zm: Tarihsel dnme becerilerinden ikincisi tarihsel kavramadr. Tarihsel kavrama dzeyi etkinliklerinden biri rencilerin "tarihsel bir kaynan veya belgenin kaynan ve yazarn tanmas ve onun gvenirliliini tehis etmesi"dir.

Cevap B

43. Dersinde Nadirinin Hotin seferine ilikin minyatrlerini kullanan bir retmenin aadaki dnemlerden hangisini iledii sylenebilir? A) IV. Mehmet B) IV. Murat C) II. Osman D) III. Ahmet E) II. Mehmet

41. XVII. yzyldan itibaren Osmanl Devletinin ekonomisinde meydana gelen deiimi deerlendirir. kazanmn yaplandrc bir ekilde ileyecek bir retmenin uygulamas gereken retim basamaklar Littiedeyke ve Huxforda gre aadakilerin hangisinde doru olarak sralanmtr? A) B) C) D) E) Ynlendirme - Ortaya karma - Yeniden yaplandrma - Yeniden inceleme - Uygulama Ortaya karma - Ynlendirme - Yeniden yaplandrma - Yeniden inceleme - nceleme Soru sorma - Ynlendirme - Yaplandrma - Yeniden yaplandrma - Yeniden inceleme Ynlendirme - Yaplandrma - Soru sorma Uygulama Yaplandrma - Yeniden yaplandrma - Yeniden inceleme - Deerlendirme

zm: ahname-i Nadir adl eserin minyatr Sultan II. Osman dnemi'nde (1618-22) hazrlanmtr.

Cevap C

44. Aadakilerden hangisi ile tarih dersi, retimin btn basamaklarnda zorunlu tutulmutur? A) B) C) D) E) 1857 Meclis-i Maarif Komisyonu kararlar 1933 Darlfnun Reformu 1913 Muvakkat Tedrisat- btidaiye Kanunu 1924 Tevhid-i Tedrisat Kanunu 1869 Maarif-i Umumiye Nizamnamesi

zm: M. Littledyke ve L. Huxford yaplandrmac renme alannda almalar yapan iki akademisyendir. Bu iki akademisyenin ortaya koyduu yaplandrc renme anlayna gre bilginin etkin bir biimde yaplandrlmas iin takip edilmesi gereken basamaklar aadaki gibidir: Ynlendirme - Ortaya karma Yeniden yaplandrma - Yeniden inceleme - Uygulama

zm: Osmanl Devleti eitiminde 1869 Maarif-i Umumiye Nizamnamesi nemli bir dnm noktasdr. Bu nizamnameyi takiben, eitim kurumlarna tarih derslerinin girdiini grmekteyiz.

Cevap E

Cevap A

13

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

45. Tarih dersinde rencilerin gemite yaayan insanlarn olaylar karsnda imdiki insanlar gibi tepki vereceini varsayarak gemie bugnn gzyle bakmasna ne ad verilir? A) B) C) D) E) Analoji Anakronizm Diyokronizm Senkronizm Historizm

47. Tarih retmeni Ankara ehir Plann incelemi ve Gazi Mustafa Kemal Paa Bulvar, Tunal Hilmi Caddesi, Tandoan Meydan ve Hac Bayram Veli Mahallesi gibi eitli isimler belirlemitir. Ardndan da rencilerden bu isimler hakknda aratrma yapmalarn istemitir. Buna gre retmen, aadaki yntemlerden hangisine bavurmutur? A) B) C) D) E) Tarihsel Empati Szl Tarih Tarihsel Canlandrma Kant Temelli retim Yerel Tarih retimi

zm: Anakronizm, tarihi bir olgunun tarihi ve dnemi hakkndaki yanlgy ifade eder. Bu yanlg sadece tarihsel olgular hakknda deil, tarihsel kavramlar, bak alar ve zihniyetler konusunda da olabilir.

Cevap B
zm: Yerel tarih, yaadmz yerleim yerinin gemiinin aratrlmas, incelenmesi, renilmesi ve retilmesi olarak karmza kmaktadr. Yerel tarih retimine dayal olarak tarih retmeninin okulun iinde bulunduu yerleim yerindeki mahalleri tespit edip bunlarla ilgili olarak rencilerinden aratrma yapmasn istemesi yerel tarih retimine dayal bir retim etkinliidir.

Cevap E

46. Aadakilerden hangisi, XVIII. yzylda Osmanl Devletindeki kltr, sanat ve bilim alanlarndaki nemli kiilerin biyografilerini yazar. kazanmn lmek iin uygun bir aratr? A) B) C) D) E) oktan semeli test Ksa cevapl test Performans grevi Yazl yoklama Derecelendirme lekleri 48. Tarih dersinde rendii kii, olay ya da kurumlar hakknda Peki bu iyi mi, kt m?, Bu doru mu, yanl m? eklinde sorular ynelten bir rencinin, Kieran Egana gre tarihsel dnme geliiminin hangi aamasnda olduu sylenebilir? A) Mitsel B) ronik D) Somut ilem C) Felsefik E) Romantik

zm: Performans devleri rencilerin st dzey becerilerini ortaya koyma ve gelitirmeyi amalayan bir dev eklidir. Bu tr devlerde renciler, aratrma yoluyla bilgiyi edinme, dzenleme, kullanma, analiz ve sentez yapma gibi zihinsel etkinlikleri kullanmakta ve gelitirmektedirler. XVIII. yzylda Osmanl Devletindeki kltr, sanat ve bilim alanlarndaki nemli kiilerin biyografilerini yazma etkinlii, performans grevi zelliklerini kapsamaktadr.

Cevap C

zm: Kieran Egan tarihsel dnme geliimini mitsel, romantik, filozofik ve ironik safhalara ayrmaktadr. Mitsel geliim (4-9) dneminde renciler Peki bu iyi mi, kt m?, Bu doru mu, yanl m? eklinde tarihi konu ve olaylara ynelik sorular sorarlar.

Cevap A

14

D er sayfaya ge n z.

2013 - KPSS / ABT

49. Tarih Dersinde evre ncelemeleri adl eser aadakilerden hangisine aittir? A) B) C) D) E) Muallim Cevdet nanalp Mustafa aatay Uluay Ismayl Hakk Baltacolu Faik Reit Unat Ahmet Refik Altnay

zm: Mustafa aatay Uluay, lkemizde tarih retiminin ncleri arasndadr. Yazar, tarih retimi alannda eitli eserler ortaya koymu ve eserlerinde tarihi evre eitiminin nemi zerinde durmutur.

Cevap B

50. Aadakilerden hangisi 2007 Tarih Dersi retim Programnn genel amalar arasnda yer almaz? A) B) C) Kendilerini kuatan kltr dnyalar hakknda meraklarn giderme Kendi kltr deerlerine bal kalarak farkl kltrlerle etkileimde bulunabilmelerini salama Tarihsel anlatlar yazl ve szl ifade ederken Trk dilini doru ve etkili kullanma becerisi kazandrma Tarih konular ile dier derslerin konular arasnda balant kurmalarn salama Kltr ve uygarln somut olan ya da olmayan miras zerinde tarih aratrmalar yaparak alkanlk, bilimsellik, sanatseverlik ve estetik deerleri kazandrma

D) E)

zm: lkemizde tarih retim programlarn yenileme almalar neticesinde yeni dokuzuncu snf tarih retim program, 2007 ylnda yaymland. lkemizde tarih retim programlar tek disiplin anlayna gre hazrland iin, dier disiplinlerin konular arasnda balant kurma gibi bir genel ama iermemektedir.

Cevap D

15