BETONARME-I

Beton Karakteristik Dayanm

Beton Basn Dayanm

Eksenel basn yk etkisi altndaki betonun, krlmamak iin gsterebilecei direnme kabiliyeti, beton basn dayanmdr. nemi Yap tasarmlarnda beton basn dayanm hesaba katlmakta, eilme, ekme ve yorulma gibi dayanmlar ihmal edilmekte. Basn dayanm ile eilme arasnda bir korelasyon sz konusu, bu nedenle basn dayanm bilindii takdirde dier dayanmlar hakknda bilgi edinilebilir. Basn dayanm bilindii takdirde, beton hakknda baz yorumlar yaplabilir. Mesela, Basn dayanmnn yksek olmas, su geirgenliinin az dayanklln yksek olduu anlamna gelir.

Basn Dayanmnn elde edilmesi

Standart deney yntemi kullanlr.

ap 15 cm ykseklii 30 cm olan standart silindir ve bir kenar 15 cm olan kp numuneler kullanlmakta, en az 3 adet numune kullanlmakta Numune kalplarda 1 gn bekletilir, daha sonra 28 gnlk kre braklr. 23 1.7 0C scaklkta ve % 95 rlatif neme sahip kr odasnda ve bu scaklktaki su ierisinde bekletilir. 28 gnn ardndan deney presinde, niform basn yk altnda krlr. Uygulanacak ykn hz saniyede 1.4-3.5 kgf/cm2 olmaldr.

P A

Basn dayanm verilen formlle hesaplanr.

P A

, basn dayanm , numuneyi kran maksimum yk , numunenin kesit alan

Standart Deney Ynteminde Basn Dayanmn etkileyen faktrler

Su/imento oran Karma suyunun kalitesi Agregann gradasyonu Agregann en byk tane boyutu Agregann tane ekli Agregann tane yzey dokusu Agregada bulunan zararl maddeler imentonun zellikleri Beton yapmnda kullanlan mineral ve kimyasallarn zellikleri ve miktarlar Betonun karlmas, tanmas, yerletirilmesi ve sktrlmas Betonun kr edildii ortamn scaklk ve nem zellikleri Betonun ya

Beton Standartlar

TS500
Betonarme yaplarn tasarm ve yapm kurallar Hazr beton standartlar Beton standartlar

TS11222 TS EN 206-1

Her bir standardn numuneler iin farkl uygunluk kriterleri vardr.

TS500 1984 ylnda baslm ve 2000 ylnda gncellenmitir, Betonun karakteristik basn dayanm hesaplanrken %10 risk temel alnmtr standart sapma biliniyorsa fcm fck+ 1.28 MPa Standart sapma bilinmiyorsa fcm fck+ f MPa fcm : Numunelerin ortalama dayanm fck : Beton karakteristik basn dayanm f : Tolerans ls, beton snflar iin standartlarda verilmitir. Betonun olumsuz ortamlardan dolay, dayanm kayb gz nne alnarak, en az karakteristik basn dayanmna eit bir dayanm elde etmek iin kullanlr.

TS500 de nitelik denetimi iin:

100 metrekplk bir retim iin 3 rnek alnr. Her retim gnnde, her 450 metrekarelik alandan rnek alnmal Her ite en az 9 rnek alnmas ngrlmtr.
retim Birimi: Ayn hesap dayanm istenen ve ayn gereler ayn oranda kullanlan betondan oluur. Su ve kimyasal katk maddeleri, agrega granlometrisi veya maksimum agrega tane boyutu farkl iki C20 betonu farkl iki partiyi oluturmaktadr ve ayr denetime tabi tutulur.

Birbirini izleyen 3er grupluk partilerin her birinin P1 (G1, G2, G3), P2 (G2, G3, G4), P3 (G3, G4, G5), ..... , Pn-1 (Gn-1, Gn, Gn+1), aadaki iki koulu birden salamas istenmektedir: Her parti ortalamas iin : fcm fck+ 1.0 MPa MPa

Her partide en kk grup ortalamas iin : fcmin fck - 3.0

TS EN 206-1 Balang iin: 3 adet numune deneyi iin fcm fck+ 4.0 MPa herhangi bir tek deney iin fci fck - 4.0 Mpa

Srekli durumda: 15 numune deneyi iin fcm fck+ 1.48 fci fck - 4.0

Mpa

Mpa

en az 3 aylk srede elde edilen en az 35 deney sonucundan standart sapma hesaplanmaldr

Saysal rnek rnek saylar ve rnek alma skl standartlarda farkl ekilde ifade edilebilmektedir.

Ancak, denetim mhendisi alnacak rnek saysn bilgi ve tecrbesini gz nne alarak belirlemelidir.
Gvenilir bir denetim iin her beton biriminden en az 9 rnek alnmas tercih edilmelidir. Bu rneklerin 7, 28 gnde krlabilir. Dier ise olumsuz sonularn kontrol veya daha ilerideki yalarda denetim iin kullanlabilir. Bu almada, rnek olarak 15 cm ayrtl kp numune laboratuvarda krlarak sonular TS500 standartlarnda yer alan kriterler kullanlarak deerlendirilmi ve sonular aadaki izelgelerde sunulmutur. Projede beton snfnn C20 olmas ngrlmtr