LETME BLMNE GR I - II

letmeyi tanyalm
letmeler gnlk yaantmzn nemli bir parasn oluturmakta, insan gereksinimlerinin byk bir blmn karlamaktadrlar. Bu iletmeler eitli trlerde ve byklktedir. Bir lke ekonomisini oluturan ve saylar yzbinlere hatta milyonlara varan iletmeler ekonominin hcreleri gibi dnlebilir.

letmeyi tanyalm
letmeler bakalarnn ihtiyalarn karlamak zere mal ve hizmet retirler. letmeler iktisadi mal ve hizmet retirler. ktisadi mal ve hizmetlerin zellii fayda yaratmalar ve kt olmalardr. letmelerin bu retimi gerekletirebilmeleri retim faktrleri ad verilen emek, doa, sermaye ve bilginin bir araya getirilmesine baldr. letmeler kar amal rgtlerdir.

letmeyi tanmlayalm
Kar

Mal ve Hizmet Pazar

Mal ve Hizmet

Kar

Kar

LETME TKETCLER Emek ,Sermaye ,Doal Kaynaklar, Bilgi

retim Faktrleri Pazar

cret

Faiz

Kira (para)

letmeyi tanmlayalm
Kii veya kurumlarn ihtiyalarn karlamak zere, retim faktrlerini biraraya getirerek mal veya hizmet reten, pazarlayan, maddi ve manevi kar elde etmeyi amalayan iktisadi, teknik ve hukuki birimlerdir.

letme Fonksiyonlar
Bir iletmede ok farkl nitelikte faaliyetler gerekletirilmektedir. Bu faaliyetler iletmenin iinde bulunduu sektre gre farkllk gstermekte, iletmenin byklne gre bamsz departmanlar halinde gruplandrlmakta veya gruplandrlmamaktadr.

Genel anlamda bir iletmede gerekletirilebilecek farkl nitelikteki fonksiyonlar yle belirtilebilir: -retim -pazarlama -finansman -insan kaynaklar -muhasebe -ar-ge -halkla ilikiler -ynetim

letme Fonksiyonlar

Mteebbis
Bir mal veya hizmeti retmek, pazarlamak iin retim faktrlerini bir araya getiren ve faaliyet esnasnda oluan kar veya zarardan etkilenen kiidir.

Ynetici
Bir mal veya hizmeti retmek, pazarlamak iin retim faktrlerini bir araya getiren, bu faaliyetleri bir cret karl yapan, kar elde etme amacnda olan ancak kar veya zarardan direkt etkilenmeyen kiidir.

Ynetim Seviyeleri
Stratejik Ynetim (Tepe = st Ynetim) Fonksiyonel Ynetim (Orta Kademe Ynetim) Program Ynetimi (Alt Kademe Ynetim)

letmenin amalar
Genel anlamda iletmelerin iki tr amaca sahip olduklar sylenebilir: ekonomik amalar ve sosyal amalar. Ekonomik amalar faaliyetlerden kar elde etmeye ynelikken, sosyal amalar iletmenin faaliyetleri zerinde etkili olan kar ve bask gruplarnn beklentileriyle ilgilidir.

letmenin belli bal EKONOMK amalar

Karllk Sreklilik Byme

letmenin belli bal SOSYAL amalar

Doann ve kltrel mirasn korunmas Eitim ve kltr, sanat faaliyetlerinin desteklenmesi Toplumsal deerler ve i ahlak alma hayatnn niteliinin gelitirilmesi Sosyal fayday arttracak yatrmn yaplmas Tketicinin korunmas

letmenin evresi
letmenin evresi, iletme dnda kalan ancak onun faaliyetlerini etkileyen her ey olarak karmza kmaktadr.

letmenin evresi
letme varln srdrebilmek iin ihtiyac olan her tr kayna evresinden alarak yine onun istek ve ihtiyalarna cevap vermeye alr.

LETMEY OLUTURAN EVRE FAKTRLER

ve D evre Yakn evre

 evre ve D evre
Mteri letme Sahibi Hissedarlar Ekonomik Teknolojik Sosyo-Kltrel Hukuki-Politik Doal evre

Yakn evre
Tketiciler Kredi Kurulular Rakip Firmalar

letmeyi neden kurarz ?

Bamsz alma istei Miras yoluyla iletme sahiplii Yeni bir bulu veya fikri pazara sunma arzusu Baka frsatlarn yokluu Toplumsal itibar salama Kazan salama ve lke ekonomisine katkda bulunma

Kesin yatrm karar almadan nce ilk ne yapmalyz ?

Cevap : PAZAR ARATIRMASI Hedeflenen pazar ile ilgili bilgilerin doru elde edilmesini, tasnifini, analizini ve yorumunu ieren tarafsz almadr. Bu aratrmann verileri iki trdr : Birincil ve kincil veriler.

Pazar Aratrmasnn bize verecekleri...

Tketicilerin rn ve hizmet dzeyinden beklentileri Tketici gelir dzeyi, ya ve cinsiyete bal satn alma davranlar Yatrm tutar ve rn birim maliyeti Rakip va arac kurulular hakknda bilgi

Proje Yatrm Dncesi

Yatrm konusundaki alternatifler gzden geirilerek bunlardan en ekonomik olanla iletmecilik faaliyetlerine balanr. letme asndan yatrm, ileride gelir salamak amacyla yaplan her trl yatrm harcamasdr.

Kurulu Aamalar
Proje Fikri Fizibilite almalar 1. Ekonomik Etd 2. Teknik Etd 3. Finansal Etd 4. Hukuki Etd

Fizibilite = Yaplabilirlik
Ekonomik Etd
1. Pazar aratrmas ve talep tahmini 2. letme byklnn ve kapasitesinin belirlenmesi 3. letmenin kurulu yerinin seimi

Fizibilite = Yaplabilirlik
Teknik Etd
letmenin kurulaca arazinin seimi retimde kullanlacak teknolojinin seimi Kullanlacak makinelerin etd ve seimi Hammadde ve yardmc malzemelerin etd ve seimi 5. Kullanlacak enerji trnn seimi 1. 2. 3. 4.

Fizibilite = Yaplabilirlik
Finansal Etd
1. Yatrm tutarnn hesaplanmas 2. letmenin gelir ve gider tahminlerinin yaplmas 3. Finansal kaynaklarn hesaplanmas 4. letmenin karllk durumuyla ilgili analizler

Fizibilite = Yaplabilirlik
Hukuki Etd
1. letmenin hukuki yapsnn seimi 2. Kurulu ve retim iin gerekli izinlerin alnmas iin gereken yasal koullarn belirlenmesi

Kurulu Aamalar
Fizibilite Raporu Yatrm Karar Kesin Proje Yatrm retime Gei

Ynetim nedir?
letme amalarna etkili ve verimli bir ekilde ulamak zere planlama, rgtleme, yneltme, koordinasyon ve denetimin yaplmas srecidir.

LETME NASIL YNETLR ?

Cevap : Ynetim fonksiyonlarnn gerekletirilmesi ile ynetilir.

Ynetim Fonksiyonlar nelerdir?

Planlama rgtleme Koordinasyon Yneltme Denetim

Ynetim Fonksiyonlar neleri ierir?

1. Planlama : Neyi, ne zaman, nerede, kim tarafndan ve nasl yaplacann nceden belirlenmesidir. Aamalar : Sorunlarn veya frsatlarn saptanmas Amalarn belirlenmesi Plann dayand hareket noktalarnn belirlenmesi Seeneklerin saptanmas ve deerlendirilmesi En uygun alternetifin seilmesi Yardmc planlarn dzenlenmesi Planlar, saysal deerlerle btelemek

Ynetim Fonksiyonlar neleri ierir?

2. rgtleme : Belirli amalara ulamak iin yaplacak ilerin ve bu ileri yapacak kiilerin oluturulmas. Aamalar : rgtsel yapnn kurulmas likilerin saptanmas Grev tanmlarnn yaplmas Grevin gerektirdii niteliklerin tanmlanmas

rgtleme

Kadrolama
stihdam edilecek i gcnn seimi ve ie yerletirme Eitim ve gelitirme Deerleme

Ynetim Fonksiyonlar neleri ierir ?

3. Koordinasyon : rgtn yapt iin eitli blmlerini birbiri ile ilikilendirmektir. Etkin koordinasyon iin ; yi ve yaln bir organizasyon yaps gereklidir. Plan ve programlarn uyumlatrlmas Gnll koordinasyonun zendirilmesi yi bir haberleme sistemi

Ynetim Fonksiyonlar neleri ierir ?

4.Yneltme : grenlerin kendilerine verilen grevleri etkin bir biimde yerine getirilmesini salamaktadr. Kapsam : Astlarn zelliklerine gre hazrlanm ak ve yaln talimatlar verilmeli Srekli eitim faaliyetleri alan motivasyonu Disiplin, dl ve ceza dengesi

Ynetim Fonksiyonlar neleri ierir ?

5.Denetim : rgtte gerekleen sonular ile, planlanan hedeflerin karlatrlmas ve sapma hallerinin nedenlerinin tespitidir. Aamalar : Standartlarn belirlenmesi Gerekleen durumun tespiti Durumun karlatrlmas Farkllklar ynnde hareket tarznn belirlenmesi

Ynetim Kademeleri

st Kademe

Orta Kademe
Alt Kademe

Ynetim Faaliyetleri Hangi zelliklere Sahip Olmaldr ?

Amalar bata saptanmal En az iki kii bir araya gelmeli likiler uyumlu dzenli olmal blm yaplmal Yneticilerin yetki snrlar belirlenmeli Gelecee dnk rasyonel kararlar alnmal ve bunlardan doan sorumluluk tanmal

Baarl Ynetici zellikleri

leri grllk ini ve ynetecei kiileri yakndan tanmak Etkin ve yerinde kararlar alabilmek grenlere kar tarafsz, objektif ve insancl olmal grenlere rnek olmal Gerektiinde ceza verebilmeli gren eitimlerine nem vermeli

TEMEL LETME FONKSYONLARI

RETM PAZARLAMA FNANS NSAN KAYNAKLARI HALKLA LKLER AR-GE

RETM
Girdilerin fayda yaratacak ekilde mamul veya hizmete dntrlmesi faaliyetidir.

retim Prosesi
GRD
Toprak Emek Sermaye Ynetim

RETM SREC

IKTI
rn Hizmet

DZELTME

LME

retim Faktrleri
Emek Sermaye Doal Kaynaklar Bilgi Giriim

retim Faaliyeti ka ekilde gerekleir ?

1. retim miktarna gre 2. retimde izlenen yola gre 3. retilen mamuln cinsine gre

retim miktarna gre ... Tek Mal retimi Seri retim Kitle retimi retimde izlenen yola gre ... mal yerinde retim Hareket halinde retim Atlye sistemi Akc sistem Grup sistemi retilen mamuln cinsine gre ... Fiziksel mal retimi Hizmet retimi

Tek Mal retim

Tek mamul retilir retim ilemi bir daha tekrarlanmaz retilen her mamul bir nceki retinden farkl olur Sipari zerine allr

Seri retim
Mamul bir seriyi oluturacak miktarda yaplr Seri bittiinde yeni seriye geilir Seride birbirinin ayn snl sayda retim yaplr Sipari zerine ve bilinmeyen mteriler iin retim gerekleir

Kitle retimi
retim devamldr Ayn mamulden ok miktarda retilir Birbirinin ayn olan mamuller retilir malat ncesi hazrlk fazladr ve bu maliyeti arttrmaktadr

Atlye Sistemi
Ayn tr makinalar ayn yerde toplanr Her mamuln retiminde izlenen yol farkldr retim deien koullara gre ayarlanr

Akc Sistem
retimde kullanlacak mallar fabrikaya girilerinden mamul halde klarna kadar belirli yol izlerler Makineler mal veya paralarn izleyecei hat zerine yerletirilir Paralar belirli bir ynde, srekli ve dzenli bir ak halinde hareket ederler

Grup Sistemi
Atlye ve Akc sistemlerin karmasdr Belirli makinalar belirli yerlerde toplanr Ancak makinalar belirli mamul veya paray btnyle retecek ekilde yerletirilir

mal Yerinde retim

Mamul hareketlilii sz konusu deildir retim mamuln bulunaca yerde gerekletirilir

Hareket Halinde retim

Mamul iletme iinde hareket eder retim sresince mamuln makine ve iilere doru hareketlilii salanr

PAZARLAMA
nsan ihtiya ve isteklerini karlamaya ynelik mbadele ilemidir.

Pazarlama levi
Mevcut ve potansiyel alclara istek tatmin edici rn, hizmet ve bilgileri sunmak zere planlama, fiyatlandrma, datm ve tutundurma faaliyetlerinin gerekletirilmesi ile oluur. retimden nce balamakta ve sat sonras hizmetlerle devam etmektedir Hangi mallarn retilecei, nerede, kime, ne zaman sunulaca ile ilgilenir

Pazarlama faaliyetini gerekletirebilmek iin ilk ne yapmalyz ?

Cevap : Pazar Aratrmas Tketiciler hakkndaki ie yarar, uygun bilgilerin toplanmas, analiz edilmesi ve sunulmasdr.

Pazar Aratrmas
Bu aratrma iine rekabeti faaliyetler, hkmet faaliyetleri ve ekonomik deiimler gibi daha genel evre sorunlar da girmektedir. Balca aratrma trleri : Mteri aratrmas Tutundurma aratrmas rn aratrmas Datm aratrmas Sat aratrmas Pazarlama evresi aratrmas

Pazar aratrmasnda faydalanlan veriler nelerdir ?

Birincil Veriler : Spesifik sorunlar iin yaplan tamamen yeni almalarla elde edilmi verilerdir. Bu veriler anket, gzlem ve deneyler yardmyla elde edilebilir. kincil Veriler : letme ii veya dnda baka amalarla toplanm verilerdir.

Pazarlama Fonksiyonlar

=
Pazarlama Karmas

Mamul Fiyat Tutundurma Datm

=
4P

Mamul
1. Tketim Mallar 2. Endstriyel Mallar Kolayda Mallar Ham maddeler Beenmeli Mallar Ana ekipman zellikli Mallar Hazr paralar Aranmayan Mallar Endstriyel hizmetler

Fiyat
1. Maliyete ynelik fiyatlandrma 2. Talebe ynelik fiyatlandrma 3. Rekabete ynelik fiyatlandrma 4. Psikolojik Fiyatlandrma

Tutundurma
1. 2. 3. 4. Reklam Halkla likiler Yz Yze Sat Promosyon

Tutundurma Karmas
Mesajlar
rnlar ve Markalar hakknda bilgi irketler hakknda bilgi

Aralar
Reklam

Alclar
Tketiciler

Promosyon
Kiisel sat Halkla ilikiler

alanlar
Bask gruplar Dier kamuoyu

Datm
1. Direkt Datm 2. Endirekt Datm 3. Lojistik ( Fiziksel Datm )

Balca Pazarlama Trleri

1. Yeil Pazarlama (Green Marketing) 2. Dorudan Pazarlama 3. letmeden letmeye nternet Yoluyla Pazarlama (Business 2 Business) 4. letmeden Nihai Tketiciye nternet Yoluyla Pazarlama (Business 2 Consumer) 5. Kitlesel Pazarlama 6. Stratejik Pazarlama

Balca Pazarlama Trleri

Yeil Pazarlama
Kullanlan ambalajlarn doay kirletmemesi, evre ile uyumlu retim faaliyetleri, rnlerde kullanlan doal madde orannn arttrlmas.

Dorudan Pazarlama
llebilir tepkiye neden olmakta, mterilerin fikirlerini etkilemek amal birden fazla reklam aracn da dorudan kullanlmaktadr.

B2B
Nihai kullancdan nceki sat ve transferler, ortak giriimler, retim szlemeleri, rnlerin datm-pazarlanmasdestek hizmetleri gerekletirilir.

B2C
E-alveri gibi kolaylklarla rn ve hizmetlere 24 saat dnyann her yanndan ulama ve satn alma olana sunmaktadr.

Kitlesel Pazarlama
Bir tek rnn tm alclara toplu retilip, seri datlp, kitlesel pazarlanp, kitlesel tutundurulma almasdr. En dk maliyetle en geni pazar imkan salanr.

Stratejik Pazarlama
Odak noktas olan mteri vaya rnden, firmann d evresine kaymaktadr. Mteri bilgileri ile rekabet, hkmet politikalar, sosyo-ekonomik makro gler de takip edilir.

FNANS
letmelerin faaliyetlerini baarl bir ekilde yrtebilmeleri, ihtiya duyduklar fonu salamalarna baldr. letmelerin amalarna ulaabilmek iin gerek duyduklar fonun salanmasn ve bunun ynetimini FNANS gerekletirir.

FON = PARA
Fon : Nakit, vadesiz mevduat, nakde evrilebilir deerler Para : Nakit ve bankadaki vadesiz mevduat

Finansmann ilevleri
1. 2. 3. 4. 5. Finansal analiz Gerekli fonlarn kaynaklarnn belirlenmesi Fonlar uygun koullarda ele geirmek Ele geirilen fonlarn etkin kullanm Finansal planlama ve denetim (Muhasebe kaytlarnn izlenmesi) 6. Finansal raporlarn dzenlenmesi 7. Kar datm 8. Gelecek dnem finansal olaylarn hazrlanmas / ngrlmesi

Finansman Kaynaklar
1. z Sermaye letme sahip veya sahiplerinin iletmenin kullanmna tahsis ettikleri fonlar Temel Kapital Yedek Kapital 2. Yabanc Sermaye letmenin borlanma yoluyla salad fonlar Ksa sreli borlar Uzun sreli borlar

ada Finansman Kaynaklar

Leasing : Kiralama irketinin (kiralayan), kirac konumundaki iletmenin ihtiyalarna uygun menkul veya gayrimenkul deeri satn alp, bunu belirli bir sre iin bu iletmenin kullanmna tahsis etmesidir. Kiralayan ve kirac arasnda dzenlenen, reticiden kirac tarafndan seilip, kiralayan tarafndan satn alnan mlkiyetini kiralayanda , kullanmn ise kiracda brakan bir anlamadr.

ada Finansman Kaynaklar

Factoring : 1-6 ay vadeli kredili sat yapan iletmelerin bu satlarndan doan alacak haklarn bir baka finansman kuruluuna devretmeleri eklinde gelien bir finansman tekniidir. Yani fon yaratmak amacyla ticari alacaklarn satlmasdr. Alacaklar nceden paraya evrilir K.V.Alacan %80-%90 pein denir %20lik ksm factoring irketinin creti dldkten sonra denir.

ada Finansman Kaynaklar

Forfaiting : 6 ay ve daha uzun vadeli senetli alacaklarn denmesinde kullanlan bir finansman tekniidir. Belgelenmi alacaklarn (bono,polie,garanti mektubu v.b.) finans kuruluu tarafndan satn alnmasdr. Daha ok yatrm mallar ihracatnn finansmannda kullanlmaktadr.

NSAN KAYNAKLARI
rgtn insan kaynaklarnn stratejik ama ve hedeflere ulamada nasl daha etkin ynetilebilecei yannda insanlarn i yaamlarnda daha mutlu, daha retken olabilmeleri iin ne yaplmas konusunda dnn-bugnn-gelecein zerinde durur.

.K / Personel Ynetimi
mterinin yani alan insann memnuniyetini amalar. Ballk, sadakat, motivasyon, rgtsel btnleme nem kazanmaktadr.
letme karlarn daha ok gzeterek igc verimliliini temel ama alr. Sadece alann grev, sorumluluk, hak ve yetkilerini ierir.

.K / Toplam Kalite Ynetimi

letme btnnde insan faktr en nemlisidir. Organizasyonda alan herkes kaliteden sorumludur.alanlar ynlendirici, i ve d evreyi dikkate alan, alanlarn birlikte hareket etmesinin benimseten, yetkilendirici bir anlaytr.

.K Ynetimi Fonksiyonlar
1. 2. 3. 4.
5. 6. 7. 8.

.K. planlamas gren bulma ve seme Eitim ve gelitirme Performans deerlendirme Kariyer planlama cret ynetimi alma ilikileri Salk ve gvenlik

HALKLA LKLER-PR
Kurumsal H.. Pazarlama Ynl H.. Pro-aktif H.. Re-aktif H..

Halkla likiler-PR
Belirlenmi hedef kitleleri etkilemek iin hazrlanm planl, inandrc, iletiim abasdr.

Kurumsal H..-Corporate P.R.

Kurum ya da kuruluun muhatap olduu ve olaca btn hedef hitleler ile ilikileri dzenleyerek, bu kitlelerin kuruma kar olan bilgisizliklerini, bilgiye, ilgisizliklerini ilgiye ve de sempatilerini kurumsal kimlie dntrme abalardr.

Pazarlama Ynl H.. Marketing P.R.

Sat ve mteri memnuniyetini tevik eden, irketleri ve rnleri tketicilerin istekleri, ihtiyalar, karlar ve zel ilgi alanlar ile zletiren, inanlr, gvenilir; bilgi ve etkileim iletiimini kullanan toplam bir planlama, yrtme ve deerlendirme program srecidir.

M.P.R.
Pro-active M.P.R. rrn ve hizmeti tantmak, ek bir grnt, haber deeri, gvenilirlik kazandrmak iin dier pazarlama iletiimi aralar ile birlikte alr. Yani irket imajn ortaya koymaya ve glendirmeye alr. Re-active M.P.R. Kurum ya da kuruluun kar karya kald negatif durumlar baar ile atatabilmesi iin alr. Yani zedelenen itibar onarmak, pazar kaybn nlemek, den satlar tekrar kazandrmaya alr.

Genel olarak H.. Amalar nelerdir?

Halk aydnlatmak, onlara almalar benimsetmek letmeye kar olumlu davranlar yaratmak Kararlarda isabeti arttrmak iin halkn bilgisini almak Halkn ynetimle ilikilerini kolaylatrmak Halkla i birlii salayarak hizmetleri abuk ve kolay grlebilir hale getirmek Halkn geri bildirimlerinden yararlanarak iletmenin politika ve stratjilerini gelitirmek.

Halkla likilerin SORUMLULUK Alanlar

Etkinlik planlar iin aratrma yapmak Aratrmalara uygun H.. Program hazrlamak H.. Stratejisi oluturmak

Yapabilecei aratrmalar nelerdir ?

evreyi izleme amal aratrmalar (sosyal olaylar ve rgt evresi) maj aratrmalar (halkn ve kurulularn iletme iin ne dndkleri ve iletmeye ilgileri) Sosyal sorumluluk aratrmalar (kamu yararna olan etkinliklere halkn tepkisi)

Programlar ne hakknda olmal?

Fon, gerekli malzeme ve ara tedariki Medya ile ilikiler Yayn ileri Deiim iin eitim Toplum katlmn salamak zel gn, sergi, toplant, seminer ve konferans dzenlemek Kulis ve lobicilik

Strateji nasl oluturulacaktr?

Tantma Medyay izleme Halkla yzyze iliki

LETMEDE BYKLK
Canl organizmaya benzeyen iletmelerin gelimeye girdikleri dnemdir.

Byklk lleri
Kantitatif ( Niceliksel ) Byklk lleri
Sermaye miktar retim kapasitesi Yllk satlar Yllk karlar alanlarn says denen toplam cret Kullanlan hammadde miktar Harcanan enerji miktar Fiziksel alan Makine park

Byklk lleri
Kalitatif ( Niteliksel ) Byklk lleri
Sermayedarlarn says Ynetim biimi Faaliyet alanna uygunluk Sektrdeki durumu Hukuki yaps

Bymenin letme Fonksiyonlar Asndan Etkileri ;

retim Fonksiyonu
Yatrm mallarnn kullanmnn artmas ve kitle retimine gei Uzmanlama Yan rnlarin gelitirilmesi Yksek miktarda hammadde almyla tasarruf salanr Hammadde arz zerinde denetim salanr

Bymenin letme Fonksiyonlar Asndan Etkileri ;

Pazarlama Fonksiyonu
retimde art, maliyet ve fiyatta d salayacandan hedef pazar geniler Sat giderlerinde tasarruf salar Maliyetlerin drlmesi, mterilere daha etkin ulalmasn salar

Bymenin letme Fonksiyonlar Asndan Etkileri ;

Ynetim Fonksiyonu
Planlama faaliyetleri merkeziletirilir trnn fazlalamas igren devir hzn drr, bylelikle personel maliyeti de der Ynetimde byk lde uzmanlama salanr.

Bymenin letme Fonksiyonlar Asndan Etkileri ;

Finansman Fonksiyonu
Mevcut kar dzeyi arttka daha hzl byme gerekleir Artan saygnlk ve pazarlk gc sebebiyle kredi maliyetleri azalr Nakit, alacak, tahsilat ve stoklar zerinde denetim kurulur Fonlarn etkin kullanmnda art olur Rekabeti azaltc etkide bulunarak piyasa fiyatlarnn denetimi gerekletirilir

Neden Klme Gereksinimi Duyulur ?

Ynetici kapasitesinin snrl olmas gren says arttka i grenler aras sosyal ilikilerin ve iletiimin zayflamas retim ve yneim yknn artmas Ar rgtlenme Kamu nnde fazla dikkat eken iletmenin eletirilere konu olma tehlikesi ve getirecei sorumluluun fazlal

Byk letme stnlkleri

Kitle retimi, birim maliyet d, makineleme, standartlama ve uzmanlama Ar-Ge ye daha ok kaynak ayrabilme Departmanlarda uzman personel ile etkin i blm Kaliteli personel iin iyi eitim, yetime ve ykselme imkan Daha kolay ve dk maliyetle kredi salama imkan

Kk letme stnlkleri
Talep deiimlerine hzl uyum ve esneklik art Mteriler ii iveren aras daha yakn ilikiler Mteriye zel deiiklik yapma imkan Emek arlkl snrl personelle alldndan daha etkin kontrol imkan Byk iletmelere cazip gelmeyen kk pazarlarda karl alabilme imkan

OPTMUM (EN UYGUN) LETME BYKL

Ortalama maliyet masraflarnn en dk olmas halidir. Buna gre mailyet drebilen kalemler ;
Makineleme ve ileri teknolojilerden faydalanma miktarnn artmas Sabit masraflar (r: i yeri kiras) Bykln salad tasarruflar v.b.

KAPASTE KAVRAMLARI
Maksimum Kapasite : letmenin hi bir aksama durumu yaamadan ulaabildii retim miktardr. Gerek Kapasite : Makine veya iletmenin yaayabilecei gecikme ve beklemeler dnda gerekletirebildii retim miktardr. Yani ulalabilir retim miktardr. Optimum Kapasite : Birim bana sabit ve deiken gider toplamn minimum klan retim miktardr. Kullanlan Kapasite : letmenin dnda gelien durumlarn gerek kapasitede yaratt deiiklikle ortaya kan retim miktardr. Atl Kapasite = Gerek Kapasite Kullanlan Kapasite

KURULU ALIMALARI

KURULU YER SEM

Kurulu Yeri : Bir arazi parasndan ziyade, iletmenin yaamn srdrd blgedir. Belirlenmesinde, blge veya hammadde kaynaklarna yaknlk v.b. nem tamaktadr. Konumluk Yer : zellikle hizmet veya ticaret sektrndeki iletmeler iin ifade edilmektedir. Bir alveri merkezinin kat, trafie gre i yerinin durumu gibi ller n plana kmaktadr.

Kurulu Yeri Seim Basamaklar

1. Tesisin kurulaca blge seimi 2. Blgenin belirli bir yerinin seimi 3. Belirlenen yer ierisinde tesisin kurulaca arazi parasnn seimi

Kurulu Yeri Faktrleri

Hammadde Pazar Enerji ve yeralt kaynaklar klim koullar ve ulam gc Tevikler ve alt yap

Optimum Kurulu Yeri

letmelerin maliyetleri ile gelirleri arasndaki farkn maximum gerekletii yerdir. En uygun kurulu yerine ;
Kar maximizasyonu yntemi Yatrmn geri dn oran

teknikleri ile hesaplanlarak karar verilmektedir.

Organize S.B. / Kk S.B.

Farklar :
1. O.S.B ler KOBlere ; K.S.B ler daha kk sanayi iletmelerine hitap ederler. 2. O.S.B de iletmeler edindikleri arazide kendi tesislerini kendileri ina ederler ; K.S.B de ise iletme sahiplerine alt yap kolaylklar salanan standart i yerleri temin edilir.

Organize S.B. Yararlar

Alt yaps hazr, ucuz arsa Arsa bedelini taksitle deme kolayl Dier sanayi kurulularyla kolay iletiim Be yl emlak vergisi muafiyeti Yllk tevik kararnameleriyle getirilen ek ayrcalklar

LETME TRLER
Ekonomik Yap Snflandrmalar Faaliyet Konularna Gre Snflandrma Sermaye Mlkiyetleri Asndan Snflandrma Hukuki ekilleri Bakmndan Snflandrma Uluslararas Kimlik Bakmndan Snflandrma letmeleraras Anlamalar Bakmndan Snflandrma

Ekonomik Yap Snflandrmalar

1) Mal reten iletmeler
Tarm, inaat, sanayi sektrlerinde faaliyet gsterirler. Fiziksel mal retirler. Genellikle ticaret sektrnde faaliyet gsterirler. retici iletmelerin rettikleri mallar fayda yaratmak amacyla tketicilere sunarlar.

2) Satc letmeler

Ekonomik Yap Snflandrmalar

3) Hizmet letmeleri
Gnmzde zellikle gelimi ekonomilerde geleneksel olarak fiziksel mal esasna dayanlarak gelitirilmi olan pazarlamann yetersiz kalmas, ve Hizmetlerin pazarlanmasnda ortaya kan baz problemler hizmet pazarlamas olarak adlandrlan pazarlamann zel eklinin gelimesine yol amtr.

Hizmet sektrnn zellikle gelimi lkelerde 2.Dnya Savandan sonra hzla bymesinin eitli nedenleri vardr :
Bilgisayar ve telekominikasyondaki hzl gelimelerin yol at bilgi ana gei; Tarm ekonomisinden sanayi ekonomisine gei, Nfusun yalanmas ve ortalama mrn uzamas, nsanlarn i dndaki zamanlarnn artmas, Kii bana den gelirin artmas, Kadnlarn i hayatna katlmnn artmas, Sosyo kltrel deerlerin deimesi ve mal retim teknolojisindeki gelimeler.

Hizmetlerin zellikleri:
Hizmetler soyut (elle tutulmayan, gzle grlmeyen) mallardr. Eer tamamen soyut iseler, reticiden kullancya direkt olarak mbadele edilirler. Tanamazlar, depo edilemezler, ve hemen hemen derhal bozulabilir niteliktedirler. Tketicilerin mlkiyetle ilikisi olmakszn satn aldklar faydalardr. Pek ok hizmet mallarla birlikte pazarlanr.

Hizmetlerin Karekteristik zellikleri

1.Soyutluluk
Hizmetler grlemez dokunulamaz,tadlamazlar

2.Ayrlmazlk
Hizmetler Hizmeti verenden ayrlamaz

3.Deikenlik
Hizmetin Kalitesionu kimin nerede,ne zaman,nasl verdiine bal olarak deiir

4.Dayankszlk
Hizmetler depo edilemezler

Kaynak: Armstrong and Kotler 2000,

Faaliyet Konularna Gre Snflandrma

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Tarm sektrnde faaliyet gsteren Sanayi sektrnde faaliyet gsteren Hizmet sektrnde faaliyet gsteren Ticaret sektrnde faaliyet gsteren Madencilik sektrnde faaliyet gsteren naat sektrnde faaliyet gsteren Eitim ve salk sektrnde faaliyet gsteren Finans sektrnde faaliyet gsteren Ulatrma ve haberleme sektrnde faaliyet gsteren

Faaliyet Konularna Gre Snflandrma

lkemizde DE (Devlet statistik Enstits), GSMH (Gayr Safi Milli Hasla) yani Milli Gelir hesaplarnda bu snflandrmay kullanmaktadr.

Ticaret Sektr
Ticari letme: Ticarethane veya fabrika yahut ticari ekilde iletilen dier messeseler,ticari iletme saylr. Tacir: Tacir sfatn kazanabilmek iin bir ticari iletmenin var olmas,bu iletmenin iletilmesi,yine bu iletmenin ksmen de olsa kendi adna iletmesi gerekmektedir. Esnaf: ster gezici olsunlar,ister bir dkkanda veya bir sokan muayyen yerlerinde sabit bulunsunlar,iktisadi faaliyeti nakdi sermayesinden ziyade bedeni almasna dayanan ve kazanc ancak geimini salamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret sahipleri tacir deildirler, esnaf saylmaktadrlar.

naat Sektr
dnyasnn en zorlu sektrlerinden biri olan inaat sektrnde tek bir baar reetesi vardr: Kazanmak iin iyi ynet Ve baarnn kriteri de projeleri zamannda ve belirlenen bteler ierisinde tamamlayabilmektir.

naat Sektrndeki Gereklilikler

Yaplan aratrmalar gsteriyor ki bu sektrde yrtlen projelerin zamannda ve bteler ierisinde bitirilmesi oluturulan gven temelini salam klmak iin bir zorunluluk. Yine yaplan aratrmalara gre bu sektrde hayata geirilen projelerin genelinde belirlenen bteler yzde 150 orannda alyor. Zaman asndan bakldnda proje teslim sreleri yaklak yzde 175 uzuyor. Bunun nedeni son derece basit: naat sektrndeki ok eitli ve karmak yapdaki operasyonlarn yeterince iyi ynetilememesi

naat Sektr
Youn biimde fiyat rekabeti yapan oyuncular, ok daha fazla risk alyor ve bu risklerin ynetilmesi iin de etkin bir yap kurmak zorunluluu ile kar karya kalyor. Rekabet avantaj elde etmenin yolu ise esnek ve pazardan gelen taleplere gre deiken bir yapya sahip olmaktan geiyor.

naat Sektrndeki Gereklilikler

naat sektrnde bir dier nemli nokta ifte odaklln art olmas. Yani inaat irketleri bir taraftan proje odakl olup, beklenen zaman ve bte ierisinde projeleri sonulandrrken bir taraftan da mteri odakl olmak ve byk zorluklarla kurulan ilikileri ok etkili biimde ynetmek hatta gelitirmek zorunda. Etkin Bir proje ynetimi Akkan sreler Bilgi paylam

Finans Sektr
Trkiyede finansal sektr henz byme aamasndadr. Gelimi lkeler ile karlatrldnda finansal sektr kk ve sdr. Buna karlk gelimekte olan lkelere gre Trkiyede finansal sektr ortalamann zerinde bir bykle sahiptir. Finansal sektrn bymesini snrlandran balca nedenler dk gelire bal olarak dk tasarruf dzeyi, enflasyonun uzun yllar yksek bir dzeyde seyretmesi, finansal aralarn ve hizmetlerin yksek oranda vergilendirilmesi nedeniyle finansal aktiflere olan talebin dk dzeyde kalmas olmutur.

Trk Finans Sektrnde Faaliyet Gsteren Kurumlar

Bankalar Banka d finansal kurumlar - zel Finans Kurumlar - Sigorta irketleri - Leasing irketleri - Faktoring irketleri - Tketici Finansman irketleri - Sermaye Piyasasnda lem Yapan Arac Kurumlar

Sermaye Mlkiyeti Bakmndan Snflandrlma

1. 2. 3. 4. zel letmeler Kamu letmeleri Karma letmeler Yabanc Sermayeli letmeler

zel letmeler
retim aralarnn mlkiyeti, zel teebbse ait olan iletmelerdir. letmenin mlkiyeti gerek veya tzel kiilere ait olabilir. Bu iletmeler, her iktisadi alanda istedikleri yatrm yapabilirler. Tek kii iletmesi, irket veya kooperatif eklindeki kurululardr.

Kamu letmeleri
Sermayesinin tamam ya yardan fazlas devlete veya devlete bal kamu tzel kiilerine ait iletmelerdir. Kamu iletmeleri bu ayrmn yan sra deiik gruplandrmalar altnda da incelenmektedir. Bunlar ;
Sosyal gvenlik kurulular Dner sermayeli iletmeler (Babakanlk basmevi, devlet retme iftlikleri) zel bteli devlet iletmeleri (Spor Loto, MTA) Yerel ynetim iletmeleri (Ekmek fabrikalar, Su ve Havagaz iletmeleri)

Karma letmeler
Gerek veya tzel olsun, zel kiiler ile kamu tzel kiilerinin birlikte kurduklar iletmelerdir. Kamunun pay okluu vardr.

Yabanc Sermayeli letmeler

Mlkiyetin yabanc giriimcilerde olduu iletmelerdir. Yabanc sermaye sahiplerinin lkedeki zel veya kamu kurulularyla ibirlii yapmalar ile kurulabildii gibi, yabanc giriimciler tek balarna da bu tr iletmeleri kurabilirler.

Hukuki ekilleri Bakmndan Snflandrma

A. Tek ahs letmeleri letmenin faaliyetlerini yrten ve sahibi olan tek kii Tacir dir. letme sahibi ile iletme hukuki ynden ayr tutulamaz ( Kar, Zarar vb. her trl risk )

Tek ahs letmeleri Avantajlar

Kurulmas kolaydr Yetkiler iletme sahibi olan kiide toplanmtr Faaliyetlerde gizlilik vardr Kar bir tek elde toplanr letme rgt esnek bir yapya sahiptir

Tek ahs letmeleri Dezavantajlar

Bymeleri snrldr Gelimi bir rgt ve yardmclarn yoksunluu letmenin devam belirsizdir letmenin tm borlarna kar sorumluluk sz konusudur

B. irketler
Tanm : ki veya daha ok kiinin bir araya gelerek, emek veya mallarn, ortak bir amaca erimek zere bir szleme ile birletirmeleri ile oluan yapya denir. Borlar kanunu ve Ticaret Kanunu hkmlerine gre 1) Adi irket 2) Ticari irket

Adi irket
Ortakln tzel kiilii yoktur. Ticaret nvanna sahip deillerdir. Ticaret irketlerinin tabi olduu kurallara tabi deillerdir. irket sermayesinde ortaklarn mterek haklar (kar-zarar) vardr. irketin kim tarafnda ynetilecei nceden belirlenmek kouluyla her ortan irketi ynetme hak vardr. Borlar Kanununa tabidir. irket szlemesi ekle bal deildir, szl veya yazl olabilir.

Ticaret irketi
Ticaret Kanununa baldrlar. irket szlemesi yazl olmak zorundadr. irketin ayr bir tzel kiilii vardr

ahs irketleri irketleri

Sermaye irketleri

ahs irketleri
1. Kollektif irket : ki ya da daha ok birbirine gveni olan gerek kiiler tarafndan kurulur. Alacaklara ve borlara kar ortaklar snrsz sorumludur. letme, tzel kiilie sahiptir. Asgari bir sermaye koyma zorunluluu yoktur.

ahs irketleri
2. Komandit irket : ki veya daha ok gerek veya tzel kiiler tarafndan aralarnda szleme ile kurulur. Alacaklara ve borlara kar en az bir ortan sorumluluu snrlandrlmam (komandite), yine en az bir ortan da snrlandrlm (komanditer) olmaldr. irket tzel kiilie sahip olmal ve komandit nvan belirtilmelidir.

Sermaye irketleri
1. Anonim irketler :
En az 50.000- YTL sermaye ile En az 5 gerek veya tzel kii ile Bir nvan altnda kurulurlar. Borlarndan dolay ortaklarn sorumluluu sermaye paylar ile snrldr. Hisse senedi karabilirler (her biri 1 Ykr.lik) Pay sahiplerinden oluan genel kurulun setii en az 3 kiiden oluan ynetim kurulu tarafndan ynetilir.

Sermaye irketleri
2. Limited irketler :
En az 5.000-YTL sermaey ile En az 2 en fazla 50 gerek veya tzel kii ile Bir nvan altnda kurulurlar. Borlarndan dolay ortaklarn sorumluluu sermaye paylar ile snrldr. Hisse senedi karamazlar

Sermaye irketleri
3. Sermayesi Paylara Blnm Komandit irketler : Ortak says biri komandite olmak artyla en az 5 kiidir. Sermayesi paylara blnmtr.
Komandit irkette sermaye paylara blnmemi, sadece birden ok komanditer ortan sermayeye katlma oranlarn gstermek iin ksmlara ayrlmtr.

C. Kooperatifler
En az 7 ortak tarafndan imzalanacak ana szeme ile kurulur Kooperatiflere gerek kiilerin dnda tzel kiilerde ortak olabilir. * zel idareler, belediyeler, kyler gibi kamu tzel kiileri ile cemiyetler ve dernekler, kamu iktisadi teebbsleri ve kooperatifler, amalar bakmndan ilgilendikleri kooperatiflerin kurulularna yardmc olur, nderlik eder ve ortak olabilirler. Kooperatif Organlar;Genel Kurul, Ynetim Kurulu, Denetiler

Kooperatifler
Kooperatif ynetim kurulu en az yeden kurulur. Bunlarn ve yedeklerinin kooperatif orta olmalar arttr. Kooperatif ynetim kurulu yelerinde aadaki artlar aranr.
1- Trk vatanda olmak 2- Ayn trde baka bir kooperatifin ynetim kurulu yesi olmamak. 3- Trk ceza kanununun zimmet, rvet, grevi suistimal, sahtekarlk, hrszlk, dolandrclk, emniyeti suistimal ve devletin ahsiyetine kar ilenen sulara ilikin hkmlerine veya bu kanuna gre mahkum olmamak.

Kooperatifler
Ynetim Kurulu yeleri en ok 4 yl iin seilebilirler. Ana szlemede aksine hkm yoksa tekrar seilmeleri uygundur. Kooperatif Denetileri, genel kurul, denetleme organ olarak en az bir yl iin bir veya daha ok deneti seer. Genel kurul yedek denetiler de seebilir. Denetilerin ve yedeklerinin kooperatif ortaklarndan olmas art deildir. Kooperatif Deneticilerinde aadaki artlar aranr.
1. Trk vatanda olmak 2. Trk ceza kanununun zimmet, rvet, grevi suistimal, sahtekarlk, hrszlk, dolandrclk, emniyeti suistimal ve devletin ahsiyetine kar ilenen sulara ilikin hkmlerine veya bu kanuna gre mahkum olmamak.

D. Dernek ve Vakflarn ktisadi letmeleri

Bir vakf, gayesini gerekletirmek iin ticari iletme iletebilir veya snai, ticari bir kurulu Vakfn kuruluuna tahsis edilebilir.
Vakflara ait iktisadi iletmelerin Kurumlar Vergisine (5.madde) tabi tutulabilmesi iin bu tr iletmelerin Vakfa ait ve tabi olmas gerekir.

letmenin Vakfa ait olmas

letmeye ait sermaye mallarnn, aktif deerlere ait mlkiyetinin Vakfn mal varlndan ayrlarak, sonuta Vakfn ayrlan bu mal varlndan hak talep edebilmesidir.

Ait olma... / Bal olma...

letme faaliyetinin Dernek veya Vakf tarafndan organize edilmesi ile dorudan doruya iletilmesini ifade eder. Hukuki Dernek veya Vakfa ait olan iletmenin idare ve faaliyetinin tespitinde tam yetkili olmay ifade eder.

letmenin Vakfa tabi olmas

Ynetim ve idari kararlarn Vakf ynetimi tarafndan alnmasdr. Yani, iletmenin idaresinde Dernek veya Vakfn yetkili olmas demektir.

zellikleri
ktisadi iletme faaliyeti devaml olmaldr. Vakfa ait gayri menkullerin devaml olarak kiraya verilmesinden elde edilen gelirin ticari bir iletme geliri olarak K.V. ne tabi tutulmas gerkir. Vakfa ait iletmelerin bir ksm veya tamam Vakflar tarafndan salanan sermaye irketi eklinde kurulabilir. K.V. ye tabi olabilmesi iin ticari, snai ve zirai iletme niteliinde olmas gerekir.