Asilerin, kaybedenlerin, ha yalperestlerin, kfrbazlarn, gnahkrlarn, beya z zencilerin, aa trmananlarn, yola kmaktan ekinmeyenlerin, uurumdan atlayanlarn...

Dili, sesi

Yeralt Edebiyat,

MARQUIS DE SADE- Sade Markisi Donatien Alphonse Franois, 2 Haziran 1740ta Pariste Conde Maliknesinde dodu, 2 Aralk 1814te Charentonda ld. Annesi, Conde prensesinin akrabas ve nedimesi, babas diplomatt. 1754dc orduya katld. 1763'te ailesinin istei zerine Paris Parlamentosu bakannn kzyla evlendi. Birka ay sonra sk sk gittii bir genelevde gerekletirmeye alt isteklerinden tr, kraln emriyle hapse atld. Hapisten karsnn yardmyla kurtuldu ve atosuna snd. Burada, bir rahibe olan baldzyla iliki kurmas ve neden oldu u birok olay, 1777'de Vincennes Kalesi'ne hapsedilmesine yol at. Kalede dncelerini yazya dkt. 1789 Fransz Devrimi srasnda Charenton ifayurduna gnderildi. Ertesi yl birok tutukluyla birlikte serbest brakld. Kendisi de bir soylu olmakla birlikte, soylu snfnn deerlerine kar olmas, Devrim yneticilerince 1792'de Pariste bir blgenin sorgu yarglna getirilmesine neden oldu. Ancak erdem adna insanlarn giyotine gnderilmesine iddetle kar kyor, yarglk kurumunu da benimsemiyordu. 1794'te hapisten knca yoksul bir yaam srmeye balad. 1801de Napolyona kar yazlar yazd gerekesiyle yeniden hapsedildi. 1803'te de Charentonda bir tmarhaneye yolland. Burada birka yl boyunca oyunlar sahneledi lmnden sonra ad unutturulmak istendi, ancak yaptlar gizlice okunuyordu. Gene de lkesinde ilk kez 20. yy'da. Apollinaire'in abalaryla edebiyat alannda ciddi biimde ele alnd. Sade, toplum dl semi, bunu savunmu bir yazardr. Yaamnda ve yaptlarnda gzlenen erotizmin ardnda, tanrtanmaz ve anarist bir dnya gr yatar. Edimlerinin ve fantezilerinin su saylmas, ona gre yersizdir. nk su, toplumsal bir deerdir. Bu nedenle, erdemi yceltmek anlamszdr. Bugn su saylan bir edimin yceltildii bir toplum dlemek ise olanaksz istemek deildir. Saden Tanr's doadr. Ona gre tek su, doaya kar ilenen sutur. deal toplum yalnzca doa yasalarnn egemen oldu u toplumdur. Ktl n egemen olduu "doal durum" insanlarn kendilerini savunmak iin toplumsal bir szleme yapmalar, yasalar koymalar, zgrlklerinden vazgemeleri anlamna gelir. nk toplumla bireyin karlar birbirine kardr. Birey, kendi hakkn kendi arayabilmeli, gerekirse saldrgan ve kt olarak, "kt do ay karsna almaldr. Bylece do ayla uyum salam olur, insan. Bir kez doa tarafndan yaratldktan sonra, onun egemenliinden kurtulur. nemli olan, bu zgrl n bilincine varabilmektir. Sade'a gre su ve ktlk, her trl zevkin kaynadr. Bunun iin kutsal deerlere saldrmaktan ve onlar erotizmine konu etmekten kanmamtr. irkinlik ve bayal da erotizmden ayr dnmez. Cinsellik, bir insan tanmann en kesin yoludur. Ac, en gl duygu olduundan, Sade cinsel doyumu da bedensel ve psikolojik ac ile birlikte dnr. znenin, nesnesine ac ektirenin kendisi oldu unu bilmesi, onun ktln ve egemenliini duyumsayarak doyuma ulamasn salar. Bu dnce dizisi, ac ektirmekten zevk almann, Sadizm (Sadeclk) olarak adlandrlmasna yol amtr. Sade bugn edebiyatta erotizmin en gl temsilcilerinden saylmaktadr. Bunun da tesinde, onu genel izgisinin dnda kalmakla birlikte. Aydnlanma ann en nemli dnrlerinden biri olarak deerlendirenler ve insan doasn, her trl snrlamadan bamsz, en yaln biimde tanma abasyla psikanalizin ve cinsel psikopatolojinin ncs olarak grenler de vardr. YAPITLAR: (balca): Justine ou les malheurs de la ver tu, 1791 (Justine ya da erdemin Felaketleri, ev.: Birsel Uzma, ivi Yazlan, 2000): Opusules politiques, 1791-1793, (Siyasal Yaptklar); La philosophie dans le boudoir, 1795. (Yalak Odasnda Felsefe)', Aline et Valcour ou le roman philosop- hique, 1795, (Aline ve Valcourya da Felsefi Roman); La nouvelle Justine ou les malheurs de la ver- tu, tuivi dc Vhistoire de Juliem sa soeur, 1797, (Yeni Justine ya da Erdemin Bedbahtlklar, Kz kardei Juliettein yksyle); Extiern ou les malbeurs du libertinage, oyun 1800, (Extiem ya da inanszln Bedbahtlktan); Dialogue enire un prelre el un moribond, (.s.). 1926, (Bir Papazla l Deindeki Bir Adam Arasndaki Konuma); Les 120 journees de Sodme ou l'6colcde liberiinage, (.s.), 1931-1934, (Sodomun 120 Gn ya da nanszlk Okulu, ev.: Birsel Uzma, ivi Yazlan, 2000).

Ayrnt Yaynlar Yeralt Edebiyat Yatak Odasnda Felsefe M ar q u i s de Sade

Ayrnt: 350 Yatak Odasnda Felsefe ya da Ahlksz Eitmenler

Yeralt Edebiyat dizisi: 4 Marquis de Sade

Yatak Odasnda Felsefe Marquis de Sade Ayrnt Yaynlar

Yeralt Edebiyat

indekiler

nansz hovardalara; Libertenlere

9

Gen bayanlarn eitimini amalayan diyaloglar I

Madam de Saint-Ange, Mirvel valyesi
13

II Madam de Saint-Ange, Eugenie 21

III Madam de Saint-Ange, Eugenie, Dolmance

23

IV Madam de Saint-Ange, Euginie, Dolmance, Mirvel valyesi

83

V Dolmance, valye, Augustin, Eugenie, Madam de Saint-Ange

90

Franszlar, Cumhuriyeti olmak istiyorsanz biraz daha abalayn

'

118

VI Madam de Saint-Ange, Eugenie, valye

171

VII Madam de Saint-Ange, Euginie, valye, Augustin, Dolmance, Madam de Mistival

174

nansz hovardalara; Libertenlere

Bilumum ya ve cinsiyetten ehvetperestler; bu kitab yalnzca sizlere armaan ediyorum: Bu kitaptaki ilkelerle beslenin, sizin tutkularnzn destekisidir onlar. Sevimsiz, duygusuz, kiiliksiz ve dalkavuk ahlklarn sizi korkuttuklar bu tutkular, doann insan eritirmek istedii yere ulatrmada kulland aralardan baka bir ey deildir; tadna doyum olmaz bu tutkulardan bakasna kulak vermeyin; sizi mutlulua yalnzca bu tutkularn sesleri gtrebilir. ehvetli kadnlar; ehvetperest Saint-Ange size rnek olsun! Onun tm yaam boyunca bal kald ilahi zevk yasalarna kar duran ne varsa siz de onun gibi kmseyin! Hayali bir erdemin ve tiksinti verici bir dinin tehlikeli ve sama sapan balar iinde uzun zamandr kapal tutulan gen kzlar; cesur
9

Eugenieyi taklit edin! Sersem ana babalarnzn kafalarnza kazd gln davran kurallarnn tmn, tm tleri siz de Eugenie gibi bir rpda yok edin, ayaklarnz altna alp ineyin! Ve sizler, pek kibar hovardalar; siz ki, genliinizden beri, kendi arzularnzdan baka fren, heveslerinizden baka yasa bilmediniz, kinik, hayasz Dolmance size rnek olsun! Siz de onun gibi ehvetin sizin iin hazrlad iekli yollarn tmnden gemek istiyorsanz onun kadar ileri gidin; siz de onun ekolne katln ve bu hzn dolu evrene kendisine ramen frlatlp atlm, insan denen bu zavall yaratn, ancak zevklerinin ve fantezilerinin alann genileterek, ehveti iin her eyi feda ederek yaamn dikenleri zerinden birka gl derlemeyi baarabileceine inann.

10

Gen bayanlarn eitimini amalayan diyaloglar

Birinci Diyalog

Madam de Saint-Ange, Mirvel valyesi

MADAM DE SAINT-ANGE: Merhaba kardeim. Msy Dolmance nerede? VALYE: Saat tam drtte gelecek, yemei de yedide yiyeceiz; grdn gibi, ene alacak ok vaktimiz olacak. MADAM DE SANT-ANGE: Biliyor musun, kardeim, bugn iin tasarladmz tm mstehcen planlar ve bende merak uyandran eyler hakknda biraz pimanlk duyuyorum. Aslnda dostum, sen ok hogrl, ok anlaylsn, bense akl banda olmaya kendimi ne kadar zorlasam, u lanetli kafam o kadar tahrik oluyor ve tam bir hovarda oluyorum: Benden kolayca vazgeiyorsun, bu ise beni iyice mahvediyor... Yirmi alt yanda artk sofu bir kadn olmam gerekirdi; oysaki hl kadnlarn en takn, en sefihi benim...
13

Hayal ettiim eyleri, yapmak istediim eyleri aklnza bile getiremezsiniz dostum. Kadnlarla yetinmenin beni akll, uslu klacan hayal ediyordum; ... Cinsel organmda younlaan arzularn artk sizin organnza ynelmeyeceini hayal ediyordum; bo hayalmi bu dostum; kendimi yoksun brakmak istediim zevkler ruhumda byk bir iddetle boy gsterdiler ve anladm ki insan benim gibi hovardalk iin domusa eer kendini frenlemeyi bouna hayal etmemeli: Ateli arzular bu frenleri arabuk paralar. Sonuta, dostum, ben amfibi bir hayvanm; her eyi seviyorum, her ey beni elendiriyor, tm trleri birletirmek istiyorum; ama itiraf et kardeim, u tuhaf Dolmanceyi tanmay istemek benim iin tam bir zirzopluk olmaz m? O ki, senin dediine gre, mrnde hibir kadnla ahlka uygun iliki kuramam biri, o ki ilkece bir sodomist ve yalnzca kendi cinsine tapmakla kalmyor, bizim cinse bile ancak erkekler iin kullanmay alkanlk haline getirdii, pek sevdii cilvelerle yaklayor. Gryorsun kardeim, benim tuhaf fantezim bu ite: Bu yeni Jpiterin Ganymedei olmak istiyorum, onun hazlarndan, sefihliklerinden yararlanmak, zevk almak istiyorum, onun gnahlarnn kurban olmak istiyorum: imdiye kadar, biliyorsun, kendimi bu ekilde yalnzca sana teslim ettim, o da minnet gerei, ya da bana bu ekilde davranmak iin para alarak, yalnzca kar iin kendini bu ie veren adamlarmdan birine; bugn ise artk ne minnet ne de heves iin, yalnzca zevk iin byle davranacam... Beni kleletirmi olan yntemlerle bu tuhaf manyakla balayacak olanlar arasnda akl almaz bir farkllk gryorum ve bunu anlamak istiyorum. u senin Dolmanceyi tarif et bana, yalvarrm, tarif et ki o gelmeden nce kafamda iyice oturtaym; biliyorsun. Geen gn bir evde rastlamtm ona, yalnzca birka dakika birlikte olmutuk. VALYE: Kardeim, bu Dolmance otuz alt yanda biri; uzun boylu, ok ho bir yz var, gzleri yaam dolu ve nkteli, ama yz hatlarndan ister istemez biraz sertlik ve ktlk okunuyor; inci gibi dili, vcudunda ve grnmnde sezilen hafif yumuaklk ve rehavet, kukusuz sk sk kadns havalara brnme alkanl olduundandr, ar kibar, tatl bir sesi var. Pek yetenekli ve zellikle

14

de felsefe dolu bir zeks var. MADAM DE SANT-ANGE: Tanrya inanmyordur umarm. VALYE: Hh! Sylediin sze bak! En mehur dinsizdir o, ahlkszn dik lsdr... Oh! Ahlk bozukluunun en eksiksizi ve en mkemmeli ondadr, dnyada ondan daha kt yrekli, daha vicdansz ve hergele birini bulamazsn. MADAM DE SANT-ANGE: Tm bunlar beni nasl da kztryor! Bu adama baylacam, delireceim onun iin. Peki ya zevkleri, kardeim? VALYE: Onlar biliyorsun; Sodom zevklerine hem aktif olarak hem de pasif olarak baygndr: zevk almak iin yalnzca erkeklerden holanr, yine de kimi zaman kadnlar tecrbe etmeye rza gsterse de, bunun tek koulu onun cinsiyetine gemekten yeterince honut kalmalardr. Ona senden sz ettim, senin eilimlerin konusunda onu uyardm: kabul etti ve o da pazarlk artlar konusunda seni uyard. Sylemedi deme kardeim, eer onu baka eye zorlamak istersen seni kesin olarak reddedecektir: Kz kardeinizle yapmaya rza gstereceim ey, dedi, babozuk bir sefahattir... Bir lgnlktr, bunlar insan ancak ender olarak ve ok fazla nlem alnrsa kirletir. MADAM DE SANT-ANGE: Kirlenmek!... nlemler!... Bu kibar insanlarn dilini delicesine seviyorum! Biz kadnlar arasnda da kendimize zg szcklerimiz vardr, bu szckler gibi onlar da genel kabul gren det ve alkanlklara bal olmayan her eye kar duyulan derin dehetin kantdr... Peki, syle bana dostum, sana sahip oldu mu? Bu pek ho yznle ve yirmili yalarnla, sanyorum, byle bir adam kendine kul kle edebilirsin! VALYE: Onunla yaadm lgnlklar senden gizleyecek deilim: Onlar knamayacak kadar zekisin. Aslnda kadnlar severim ben ve ancak kibar bir adam beni zorlarsa bu tuhaf zevklere teslim olurum. O zaman da yapmayacam ey yoktur. Bu tr tekliflerde bulunanlara dayak atmak gerektiini bizim gen haytalara inandrm o gln kurum, kasnt hal bende yoktur; insan kendi zevklerine hkim olabilir mi? Tuhaf zevkleri olanlar iin hayflanabiliriz ama onlara asla hakaret etmemeli: Onlarn kusuru doann
15

Kusurudur; bizim ister arpk urpuk olsun ister salam temelli, doutan gelen zevklerimizden farkl zevklerle dnyaya gelmi olmaktan da onlar sorumlu deildir. Hem sizden zevk alma arzusunu size aan bir insan ho olmayan bir ey mi sylemi olur size? Kukusuz hayr; o size kompliman yapmaktadr; o halde ona niin hakaretlerle ya da kfrlerle cevap verelim? Yalnzca salaklar byle dnebilir; akl banda biri bu konuda asla benden farkl eyler sylemez, ama haklarna saldrma iddiasnda olanlar her zaman kskanan kadnlar tarafndan zor durumda brakldklarndan kendilerini bu sradan haklarn Don Quichottelar sanan ve oynamaya uygun bulunduklarnn itiraf edilmesini kendilerinin kusuru olarak gren be para etmez salaklarla doludur dnya. MADAM DE SANT-ANGE; Ah! Dostum, sik beni! Baka trl dnseydin benim kardeim olamazdn zaten; ama biraz daha ayrnt, yalvarrm, hem bu adamn fiziini anlat hem de seninle nasl oynatn. VALYE: Msy Dolmance koca organl dostlarmdan birinin rahle-i tedrisatndan gemiti, biliyorsun benimki de kocamandr; Dolmance, kendisi ile birlikte beni de bir akam yemeine davet etmesi iin Marki de V...nin akln eldi. Yemekte benimkini tehir etmem gerekti; nce sanki meraktand; sonra, pek gzel bir k nme getirildiinde ve yararlanmam iin rica edildiinde anladm ki bu incelemenin tek gayesi zevkti. Teebbsn tm zorluklar hakknda Dolmance'yi uyardm; hibir ey onu rktmedi. Koba snavna hazrm, dedi bana, size sunduum k zmbalayacak erkeklerin en rknc olma erefine siz nail olmayacaksnz! Marki yanmzdayd; ikimizin de sere serpe ortaya attmz her eyi kurcalayarak, elleyerek, perek bizleri yreklendiriyordu. Ben kendimi sunmutum... En azndan birka perdah gemek, hazrlamak istiyordum: Aman kendinize dikkat edin! dedi bana Marki, Dolmancenin sizden bekledii heyecanlarn yarsn alp gtryorsunuz; kendisinin perian edilmesini istiyor... Yrtlmak istiyor. Tatmin olacak! dedim ben de, dipsiz ukura krlemesine dalarak... Belki de ok zahmet ektiimi sanyorsun, kardeim, yle mi?... sz bile edilmez; benim babafingo, tm hametiyle, ben farkna
16

bile varmadan kayboldu gitti ve herifiolu hissetmeye zaman bulamadan barsaklarmn dibine deiverdi. Dolmanceye dosta davrandm ; onun tatt ar ehvet, hafif hafif kmldamas, tatl szleri hepsi bir sre sonra beni de mutlu etti ve onu srlsklam slattm. Dar henz kmtm ki, sa ba darmadan, ehvetten kudurmu bir kadn gibi kpkrmz, lgn Dolmance bana doru dnerek yle dedi: Kuru ve dimdik, upuzun ve evresi en azndan alt parmak bir babafingo sunarak beni ne hale soktuunu gryorsun deil mi sevgili valye? Tenezzl buyur, yalvarrm, ey akm! m oldun benim, imdi de bana kadn olarak hizmet et ki bunca ballkla taptm zevklerin tmn senin ilahi kollarnda tattm syleyebileyim. Birini nasl kolaylkla yaptysam dierini de ayn kolaylkla yaparak kendimi braktm; Marki de gzlerimin nnde klotunu indirmi, ben onun dostunun kars olacakken ona da biraz erkek gibi davranmam iin yalvaryordu; Dolmanceye yaptm ona da yaptm, Dolmance bana yz misli iddetli darbeler indirirken ben de ayn darbeleri nc ahsa iade e d ip o nu bitkinlikten bitap drdm, bir sre sonra kmn dibine o byleyici svy yayyor, ben de neredeyse ayn zamanda V...nin kn suluyordum. MADAM DE SAINT-ANGE: Kendini o ikisinin arasnda bulmakla biraderim, ok byk bir zevk alm olmalsn; ho bir ey olduu sylenir bu durumun. VALYE: En iyi yerin oras olduu kesin, meleim; ama ne denirse densin, tm bunlar kadnlardan aldm zevklere asla tercih etmeyeceim zirzopluklar. MADAM DE SANT-ANGE: O halde, sevgilim, senin tatl ltufkarln dnlemek iin bakire ve Erostan daha gzel bir gen kz senin ateine teslim edeceim bugn. VALYE: Nasl! Dolmance ile birlikte... evine bir kadn da m getiriyorsun? MADAM DE SANT-ANGE: Bir eitim bu; geen sonbahar, kocam denizdeyken manastrda tandm kk bir kz. Orada bir ey yapamadk, bir eye cesaret edemedik, stmze bir yn gz dikilmiti, ama ilk frsatta bir araya gelmek zere birbirimize sz verdik;
17

gzm bu arzumu yerine getirmekten baka bir ey grmediinden ailesiyle tantm. Babas inansz bir hovarda... Onu da kendime esir ettim. Neyse, gzeller gzeli geliyor, onu bekliyorum; birlikte iki gn geireceiz... ki nefis gn; bu srenin en iyi blmn bu genci eitmek iin kullanacam. Dolmance ve ben en lgnca hovardalk ilkelerinin tmn bu kk gzel kafann iine yerletireceiz, onu kendi ateimizle yakacak, onu kendi felsefemizle besleyeceiz, ona kendi arzularmz esinleteceiz ve teoriye biraz pratik katmak istediimden, konular ilerken tantlama da yaplmasn istediimden, Cythere mersinlerinin hasadn sana braktm kardeim, Dolmanceye de Sodomun gllerini derlemeyi. Bense iki zevki birden tadacam, hem bu canice ehvetlerden zevk alacam, hem de amza ektiim sevimli masuma ders verecek, ona zevkler esinleteceim. Ne dersin valye, bu plan tam da benim hayal gcme layk, deil mi? VALYE: Ancak senin hayal gcn byle bir plan tasarlayabilir! Tanrlara layk bir plan bu, kardeim. Bana uygun grdn sevimli rol mkemmel biimde yerine getireceime de sz veririm. Seni srtk seni, bu ocuu eitme zevki seni nasl da mutlu edecek, bilirim! Onu batan karmak, eitmenlerinin bu gen yree yerletirdikleri tm erdem ve din tohumlarm bomak senin iin byk bir zevk olacak! Aslnda benim iin biraz fazla dzenbazca bir i. MADAM DE SAINT-ANGE: Bu kk kz oktan serseme evirmi olan yanl ahlk ilkelerinin tmn onun ruhunda bozguna uratmak, aalamak, onu sapknla itmek iin hibir eyi esirgemeyeceim kesindir; iki derste onu benim kadar anasnn gz... benim kadar inansz... Benim kadar sefih biri yapmak istiyorum. Dolmanceyi uyar, gelir gelmez haberdar et ki ahlkszlklarnn zehri, benim zerk edeceim zehirle birlikte bu gen yrekte dolaarak, biz olmadan bu yrekte yeerebilecek tm erdem tohumlarn ksa srede kknden skp atmay baarsn. VALYE: Sana gereken tam da odur: dinsizlik, inanszlk, insanlkdlk, hovardalk Dolmance'nin dudaklarndan, tpk nl Cambrai bapiskoposunun dudaklarndan gemite dklm dokunakl

18

mistik szler gibi dklr: o eksiksiz bir batan kartcdr, en ahlaksz, en tehlikeli insandr... Ah! Sevgili dostum, rencin eitmeninin ihtimamna cevap verirse, seni temin ederim ki ksa srede kendini kaybeder. MADAM DE SAINT-ANGE: Onun iin hazrladklarmla bu kesinlikle uzun srmeyecektir... VALYE: Ama syle bana, sevgili kardeim, ebeveyninden hi ekinmiyor musun? Ya bu kk kz evine dndnde gevezelik ederse? MADAM DE SAINT-ANGE: ekinecek bir ey yok, babasn ayarttm zaten... Benim o. Sana itiraf etmeme gerek var m? Gzlerini yumsun diye kendimi ona teslim ettim; niyetimi bilmiyor, ama onlar demeye asla cesaret edemeyecektir... O elimde. VALYE: Korkun yntemlerin var senin! MADAM DE SAINT-ANGE: Kesin ve salam olmalar iin byl e gerekiyor! VALYE: Peki, syle bana ltfen, kim bu gen kii? MADAM DE SAINT-ANGE: Ad Eugenie, Mistival diye birinin kz, bakentin en zengin mltezimlerinden biri, aa yukar otuz alt yanda; anne olsa olsa otuz ikidir, kk kz ise on beinde. Mistival ne kadar hovardaysa kars da tam bir dindar. Eugenieye gelince, onu sana ne kadar tarif etsem bo olur: benim resmetme yeteneim buna yetmez; dnyada bu kadar tatl bir kz asla grmediimize senin de benim de kesinlikle ikna olmamz yeter. VALYE: Resmedemesen de en azndan kabaca anlat ki kiminle karlaacam az ok bilirsem kurban adayacam putun hayalini kafamda daha iyi yerli yerine oturtabilirim. MADAM DE SAINT-ANGE: Pekl dostum, avu dolduran kestane rengi salar kalalarnn bitimine dek uzanyor; teni gz kamatrc bir beyazlkta, burnu biraz kartals, gzleri abanoz karas ve yle ateli ki!... Oh! Dostum, bu gzlere kimse dayanamaz... Bana n e budalalklar yaptrdklarn hayal bile edemezsin... Bu gzleri evreleyen gzel kirpikleri... Gzlerin etrafndaki ilgin gzkapaklarn bir grmelisin... Az mini minnack, inci dili, pek krpe... Gzel bann omuzlar zerinde zarif duruunu bir grmelisin,
19

gzelliklerine gzellik katyor, hele o ban eviriindeki soyluluk... Eugenie yandan byk gsteriyor: boyu posu tam bir zarafet ve incelik rnei, gsleri nefis... Esiz iki memecik!... Ancak avucu dolduracak byklkte, ama pek yumuak... Pek taze... Bembeyaz!... Onlar pe pe aklm defalarca kaybettim! Ben okadka nasl canlanyorlard bir grseydin... ri iri gzleri ruh halini nasl da anlatyordu!... Dostum, geri kalan taraflarn bilmiyorum. Ah! Benim bildiklerimden yola karak deerlendirme yaparsak, Olimposta onun deerinde bir tanrsalla asla rastlanmamtr... O da ne, geldiini iitiyorum... Bizi yalnz brak: bahe tarafndan k ki ona rastlama; randevuya da sadk kal. VALYE: yle bir tablo izdin ki dakik olmamak imknsz... Oh, Tanr akna! Dar kmak, ha!... Bu halde seni terk etmek!... Elveda... Bir pck... Tek bir pck, kardeim, hi olmazsa o zamana kadar tatmin olmu olaym. (Madam de Saint-Ange kardeini per, klotunun stnden yarana dokunur ve gen adam aceleyle dar kar.)

20

kinci Diyalog

Madam de Saint-Ange, Eugenie

MADAM DE SAINT-ANGE: Ah! Ho geldin, gzelim; yreimi okursan eer kolaylkla tahmin edebilecein gibi seni sabrszlkla bekliyordum. EUGENIE: Oh! Canm benim, asla gelemeyeceim sandm, bir an nce kollarnn arasnda olmaya o kadar can atyordum ki! Yola kmadan bir saat nce, her ey deiecek diye korkudan tir tir titriyordum; annem bu enfes partiye kesinlikle kar kyordu; benim yamda gen bir kzn tek bana gitmesinin uygun olmadn ileri srmt; ama babam nceki akam ona yle kt davranmt ki Madam de Mistivali yok etmek iin tek bir bak yetti: sonunda babamn izin verdii eye o da raz oldu ve koa koa geldim. Bana iki gn izin verdiler; senin kadnlarndan biri beni yarndan sonra
21

senin arabanla kesinlikle geri gtrmeli. MADAM DE SAINT-ANGE: Ne ksa bir sre bu, meleim! Bu kadar ksa srede sana ancak senden aldm esinleri ifade edebilirim... Ayrca konumamz da gerek; Vens'n en gizli srlarn sana bu bulumada retmem gerektiini biliyorsun deil mi? ki gn iinde buna vaktimiz olacak m? EUGENIE: Ah! Eer her eyi renemezsem kalrm... Ben buraya eitilmek iin geldim ve tam bir bilge olmadka gitmem. MADAM DE SAINT-ANGE, onu perek: Oh! Sevgilim, birbirimize anlatacak ve yapacak ne ok eyimiz var! Ama bu arada, yemek yemek ister misin, kraliem? Ders uzun srebilir. EUGENIE: Sevgili dostum, seni dinlemekten baka bir ihtiyacm yok; buradan bir fersah uzakta yemek yedik; imdi akamn sekizine kadar en ufak bir ihtiya duymadan bekleyebilirim. MADAM DE SAINT-ANGE: Yatak odama geelim o halde, orada daha rahat ederiz; adamlarm uyardm zaten; emin ol, bizi rahatsz etmek kimsenin aklndan bile gemeyecek. (Birbirlerinin kollarnda yatak odasna geerler.)

22

nc Diyalog

Madam de Saint-Ange, Eugenie, Dolmance

Sahne, zevkli denmi bir yatak odasnda geer.

EUGENIE, beklemedii bir adam bu kk odada grnce pek arr: Oh! Tanrm! Sevgili dostum, bu bir ihanet! MADAM DE SAINT-ANGE, o da armtr: Msy hangi tesadf sonucu burada acaba? Sanrm saat drtte gelmeniz gerekiyordu. DOLMANCE: Madam, insan sizi grme zevkine her zaman bir an nce nail olmak ister; biraderiniz olan msyye rastladm; gen bayana vereceiniz derslerde benim hazr bulunmamn zaruretini o hissetmi; ders yaplacak lisenin buras olacan o biliyordu; yaptnn hounuza gitmeyeceini aklna bile getirmediinden beni buraya gizlice soktu, kendisine gelince, sunacaklarnn ancak teorik aklamalardan sonra gerekli olacan bildiinden o huzurunuza
23

birazdan gelecektir. MADAM DE SAINT-ANGE: Dorusu Dolmance, bana bir oyun oynadnz... EUGENIE: Ben enayi deilim sevgili dostum; tm bunlar senin eserin... En azndan bana danmalydn... imdi yle bir utan iindeyim ki, utancm tm planlarmza kesinlikle kar duracaktr. MADAM DE SAINT-ANGE: Teessf ederim Eugenie, bu srpriz fikri kardeime aittir, ama seni korkutmasn: Dolmance, ki pek nazik biri olduunu biliyorum ve tam da senin eitimin iin bize gereken felsefi dzeye sahiptir, bizim planlarmza sadece ok yarar dokunabilecek biridir; onun az sklna gelince, buna kendim gibi kefil olabilirim. Sevgilim, birlikte yol almak istediimiz mutluluk ve zevk kariyerine seni yneltecek ve eitecek en uygun insan odur, yaknla onunla. EUGENIE, kzararak: Oh! Kafam karmad desem yalan olur... DOLMANCE: Haydi, gzel Eugenie, keyfinize bakn... Utan eskimi bir erdemdir, bunca gzelliinizle ondan kolaylkla vazgemeyi bilmelisiniz. EUGENIE: Ama haya diye bir ey vardr... DOLMANCE: Bir dier gotik det, bugn buna pek az nem veriliyor. Doaya tamamen ters dyor! (Dolmance Eugenieyi yakalar, kollarnn arasnda sktrr ve per.) EUGENIE, kendini savunarak: Brakn beni Msy!... Beni pek az tanyorsunuz! MADAM DE SAINT-ANGE: Eugenie, inan bana, bu sevimli adam karsnda namusluluk taslamay ikimiz de brakalm; ben de onu senden fazla tanmyorum: Bak kendimi nasl teslim ediyorum ona! (Azndan ehvetle per.) Beni taklit et. EUGENIE: Oh! ok istiyorum; kim bana daha iyi rnek olabilir ki! (Kendini Dolmanceye teslim eder, Dolmance dilini aznn iine sokarak ateli ateli per) DOLMANCE: Ah! Sevimli, tatl yaratk! MADAM DE SAINT-ANGE da Eugenieyi per: Sanyor musun ki kk edepsiz benim de sram gelmeyecek? (Burada Dolmance, ikisini de kollar arasna alarak on be dakika boyunca dilini srayla

24

azlarna sokar, kadnlar da ayn eyi birbirlerine ve Dolmanceye yaparlar.) DOLMANCE: Ah! te bu perevler beni ehvetten sarho eder! Bayanlar, inanr msnz, son derece snd buras: Rahatlayalm, soyunup dknelim, kesinlikle daha iyi gevezelik ederiz. MADAM DE SAINT-ANGE: Kabul ediyorum; u uzun tl entarileri giyelim; yalnzca arzudan saklanmas gereken gzelliklerimizi rter bunlar, baka eyi deil. EUGENIE: Vallahi, gzelim, bana bir eyler yaptryorsunuz ama... MADAM DE SAINT-ANGE, soyunmasna yardm ederek: ok gln deil mi? EUGENIE: En azndan olduka ak sak, gerekten de... Hey! pyorsun beni! MADAM DE SAINT-ANGE: Gzel gsler!... Gl koncas gibi. DOLMANCE, Eugenienin meme balarn dokunmadan inceleyerek: gz alc baka yerleri de var... Son derece daha deerli. MADAM DE SAINT-ANGE: Daha deerli mi? DOLMANCE: Oh! Evet, erefim zerine! (Bunlar sylerken Dolmance, arkadan inceleyebilmek iin Eugenie'yi dndrm gibi yapar.) EUGENIE: Oh! Hayr, hayr, yalvarrm. MADAM DE SAINT-ANGE: Hayr, Dolmance... Henz grmenizi istemiyorum... Sizin zerinizde ok byk etkisi olan bir nesne o Yoksa bir kez aklnza derse bir daha soukkanllkla akl yrtemezsiniz. Sizin derslerinize ihtiyacmz var, bize ders verin ki derlemek istediiniz mersinleri daha sonra tacnza takabilesiniz. DOLMANCE: Pekl, ama bu gzel ocua ilk hovardalk derslerini verebilmek, kantlamalarda bulunabilmek iin, en azndan sizin, madam, kendinizi teslim etme tevecchn gstermeniz gerekli. MADAM DE SAINT-ANGE: Seve seve!... te bakn, rlplam: Benim zerimde dilediiniz kadar aklamada bulunabilirsiniz! DOLMANCE: Ah! Ne gzel bir vcut!... Vensn ta kendisi bu,

25

 tanra arkada gzelletirmi! EUGENIE; Oh! Sevgili dostum, bu ne gzellik, bu ne alm! zin ver bu gzellikleri tepeden trnaa rahat rahat kat edeyim, izin ver onlar pcklere boaym. (pmeye balar.) DOLMANCE: Bu nasl bir yetenek byle! Biraz daha az ateli olun gzel Eugenie; imdilik sizden tek isteim yalnzca dikkat etmeniz. EUGENIE: Haydi, dinliyorum, dinliyorum... yle gzel ki... Pek tombul, pek krpe!... Ah! Benim sevgili dostum ne sevimli, deil mi msy? DOLMANCE: Kesinlikle pek gzel... Son derece gzel; ama sizin de hibir konuda ondan geri kalmadnza eminim... Haydi bakalm, dinleyin beni gzel minik renci, yoksa uysal davranmazsanz, sizin eitmeniniz olma sfatnn bana geni lde verdii haklar sizin zerinizde kullanrm, korkun benden! MADAM DE SAINT-ANGE: Oh! Evet, evet, Dolmance, size teslim ediyorum onu; eer uslu davranmazsa bir gzel azarlayn. DOLMANCE: Paylamaktan kendimi alkoyamayabilirim. EUGENIE: Oh! Tanrm! Beni korkutuyorsunuz... Peki, ne yaparsnz msy? DOLMANCE, mrldanarak ve Eugenieyi azndan perek: Cezalar... Dayaklar... Ve bu sevimli kk k da kafanla ilediin sularn sorumluluunu stlenebilir. (Eugenie'nin nihayet giymi olduu tl entarinin zerinden kna vurur.) MADAM DE SAINT-ANGE; Evet, plan onaylyorum, ama geri kalann deil. Dersimize balayalm bir an nce, yoksa Eugenieden yararlanmak iin sahip olduumuz pek az zaman bylece hazrlk almalaryla geip gidecek ve eitim hi yaplamayacak. DOLMANCE; (Madam de Saint-Angen zerinde gsterdii her blme temkinli bir ekilde dokunur.) Balyorum. Bu etten kreler hakknda sz etmeme gerek yok; siz de benim gibi biliyorsunuz, Eugenie, bunlara gerdan, gs, meme denirse de bu adlandrmalar arasnda bir fark yoktur; cinsel arzularda onlarn kullanm byk nem tar; bir k zevk alrken onlar gznn nnde grr; onlar okar, eller, kimilerine gre zevk merkezi de orasdr, bu kiiler

26

organlarn iki Vens tepesi arasna yerletirirler, kadnn bu organ sarp sktrd birka hareketin sonunda baz erkekler yaamn tatl kokulu reinesini oraya yayarlar, hovardalar bu svnn akmasndan byk mutluluk duyarlar... Ama hi durmadan aklamalarla bulunmamz gereken bu organ rencimize daha iyi aklamamz uygun olmaz m madam? MADAM DE SAINT-ANGE: Bence pek isabetli olur. DOLMANCE: O halde madam, ben u koltua uzanacam; siz de benim yanma gelin, konuya vakf olun ve zellikleri gen rencimize siz bizzat aklayn. (Dolmance yerleir ve Madam de SaintAnge gsterir.) MADAM DE SAINT-ANGE: Eugenie, gzlerinin nnde grdn bu Vens asas, akta zevki salayan etkenlerin banda gelir: ona ok karakteristik biimde organ denir; insan vcudunda onun giremeyecei tek bir blm yoktur. Onu harekete geiren kiinin tutkularna her zaman itaat eder, kimi zaman uraya yerleip yuva kurar (Eugenienin amna dokunur): Alldk yolu budur... En ok kullanlan, ama en hou deil; daha esrarengiz bir tapnak arayan hovarda genellikle urada (kalalarn ayrr ve k deliini gsterir) zevk almaya alr: Tm zevklerin en tatls olan buradan alnan zevk zerinde daha sonra duracaz; az, gs, koltukaltlar da bu organa buhurunun yand sunaklar sunar; organn tercih ettii yer neresi olursa olsun, bir sre hareket ettikten sonra beyaz ve yapkan bir sv fkrtt grlr, bunun akmasyla erkek olduka heyecanl bir zevke gmlr, mrnde grebilecei zevklerin en tatlsna bylece kavuur. EUGENIE: Oh! Bu svnn aktn grmeyi ne kadar istiyorum! MADAM DE SAINT-ANGE: Yalnzca elimi titreterek bunu yapabilirim: Bak, ben salladka nasl da tahrik oluyor! Bu hareketlere bel getirme denir, hovardalk terimleriyle ifade edersek bu eylemin ad otuz
bir ektirmedir.

EUGENIE: Oh! Sevgili dostum, brak da bu gzel organa ben otuz bir ektireyim. DOLMANCE: Kendimi tutamyorum! Brakalm o yapsn madam: Bu saflk, bu i temizlii karsnda dimdik kalkyor.
27

MADAM DE SAINT-ANGE: Ben bu kzmaya karym. Dolmance, aklnz banza toplayn; bu meninin akmas, hayvani zelliklerinizin faaliyetini eksilterek aklamalarnzdaki atei dindirir. EUGENIE, Dolmancenin taaklarn elleyerek: Ah! Gzelim, arzularma kar koyuuna pek fkelendim!... Ya bu toplar, onlar nerede kullanlr, adlar nedir? MADAM DE SAINT-ANGE: Teknik ad testistir... Taak, sanattaki addr. Bu toplar, sana szn ettiim o abuk oalan meninin deposudur ve onun fkrmas kadnn rahminde insan soyunu retir; ama biz hovardalktan ok tbb ilgilendiren bu ayrntlar zerinde pek durmayacaz Eugenie. Cici bir kz dzmek'le ilgilenmelidir, asla remek'le deil. Nfus artnn baya mekanizmalaryla ilgili eylerin stnden atlayacaz ki, esas olarak ve yalnzca hovardaca ehvetlere bal kalabilelim, bunlardaki ruh asla oalmac deildir. EUGENIE: Ama sevgili dostum, avucuma zar zor san bu dev organ, senin ikna edici konumandan anladm kadaryla, senin arkan kadar kk bir delie girdiinde, bunun kadna ok byk ac vermesi gerekir. MADAM DE SAINT-ANGE: Bu organ ister nden duhul etsin ister arkadan, bir kadn henz bu ie alkn deilse her zaman ac hisseder. Ancak aclarla bizi mutlulua erdirmeyi semi doa; aclar bir kez yenildiinde tadlan zevkleri ise baka hibir ey veremez ve bu organn klarmza duhulnde hissedilen zevk, ayn duhuln nden olmasnn salayabilecei tm zevklere tartmasz biimde tercih edilir. Zaten arkadan girmesi durumunda kadn o kadar ok tehlikeden uzak kalm olur ki! Sal iin daha az risklidir ve hamilelik tehlikesi de hi yoktur. imdilik bu ehvet biimi zerinde daha fazla durmayacam; Eugenie, her ikimizin de hocas birazdan konuyu genie analiz edecek ve pratii teoriyle kaynatracaktr, ite o zaman, benim iyi kalpli Eugeniem, hazzn verdii tm zevkler iinde senin tercih etmem gereken tek zevkin arkadan iliki olduuna seni ikna edeceine eminim. DOLMANCE: Aklamalarnz bitirin madam, yalvarrm, kendimi

tutamyorum; istemeden boalacam ve bu korkun organ bir hi halini aldnda sizin derslerinize artk hizmet edemeyebilir. EUGINIE: Nasl olur, civanm, szn ettiin bu meniyi yitirirse yok mu olacak o organ!... Oh! zin ver de bu meniyi ben kaybettireyim ona. Ne olacam grmek istiyorum... Hem onun akmasn grmek de pek zevk verecek bana! MADAM DE SAINT-ANGE: Hayr, hayr, Dolmance ayaa kalkn; bunun sizin almalarnzn armaan olduunu dnn, ancak hak ettikten sonra size brakabilirim. DOLMANCE: yle olsun; ama zevk konusunda anlatacaklarmz hakknda Eugenie'yi daha iyi ikna edebilmek iin, rnein ona benim nmde mastrbasyon yapmanzda ne gibi bir uygunsuzluk olabilir ki? MADAM DE SAINT-ANGE: Kukusuz gayet yerinde bir dnce, ehvet uyandrc bu blm bizim derslerimize yardm ettii lde sevinle yapabilirim bu ii. Uzan u kanepeye hayatm! EUGENIE: Ey Tanrm! Nefis bir yuva! Ama tm bu aynalar niin? MADAM DE SAINT-ANGE: Davranlar binlerce deiik ynde tekrarlayan bu aynalar, bu alaturka sedir zerinde zevkten zevke koanlarn gznde ayn hazlar sonsuzca oaltrlar. Bylelikle iki bedenin de her taraf ortada olur: her eyin gz nnde olmas gerekir; akn birletirdii kiiler etrafnda saysz grup bir araya gelmi olur, onlarn ald zevk bir o kadar taklit edilmi olur, bir o kadar zevk tablosu oluur, onlarn ehveti sarho eder ve bir sre sonra o ehvetin kendisini tamamlamaya yarar. EUGENIE: Ne zevkli bir keif! MADAM DE SAINT-ANGE: Dolmance, kurban siz kendiniz soyun. DOLMANCE: G i deil, nk en cazip gzellikleri rlplak etmek iin u tl kaldrmak yeterli. (Eugenieyi rlplak soyar ve ilk nce hemen arkasna bakar.) Nihayet greceim ite, u tanrsal ve paha biilmez k, iddetle arzuluyorum onu! Vay anasna! Bu ne dolgun, bu ne krpe, bu ne grkemli ve zarif bir vcut. Daha gzelini asla grmedim!

29

MADAM DE SAINT-ANGE: Ah! Hergele! u ilk vglerin bile zevklerinin ve hazznn kant! DOLMANCE: Ama dnyada daha deerli ne olabilir ki?... Akn daha kutsal bir suna var mdr?... Eugenie... Yce Eugenie, bu k en yumuak okaylarm altnda bitap drmek istiyorum! (K eller ve kendinden geerek per.) MADAM DE SAINT-ANGE: Durun, apkn!... Eugenienin yalnzca bana ait olduunu unutuyorsunuz, sizden bekledii derslerin biricik armaan o; ama ancak derslerini aldktan sonra sizin dlnz olacak. Kesin u atelilii yoksa sinirleniyorum. DOLMANCE: Vay, srtk! Kskanlk denir buna... O halde, sizinkini verin bana; onu da ayn vglere boaym. (Madam de Saint-Angen eteini kaldrr ve arkasn okar.) Ah! Ne kadar gzel, meleim... Ne kadar da tatl! Onlar karlatrsam... Yan yana koyup hayranlkla seyretsem: Vensn yanndaki Ganymede bu! ( H e r iki k da pcklere boar.) Bunca gzelliin byleyici seyrinden gzlerimi asla mahrum brakmamak iin, madam, sizi birbirinize balasam, taptm bu sevimli klar gzlerimin nnde tutamaz msnz srekli? MADAM DE SAINT-ANGE: Pekl!... Bakn bakalm, tatmin oldunuz mu?... (Birbirlerine sarlrlar, bylece her iki k da Dolmancenin karsnda olur.) DOLMANCE: Daha iyisi olamaz: stediim tam da buydu, imdi de bu gzel klar ehvetin tm ateiyle alkalayn; ahenkle inip kalksnlar; duygulara brakn onlar, zevk onlar harekete geirir... Gzel, gzel, muhteem! EUGENIE: Ah! Gzelim, nasl da zevk veriyorsun bana!... Nedir bu yaptmzn ad? MADAM DE SAINT-ANGE: Birbirine mastrbasyon yapmak, sevdiceim... Zevk vermek yani; ama bak, pozisyon deitirelim; sen benim amm incele... Vens tapnann ad budur. Elinin kapsad u maara, iyice incele onu: Ayorum. Etraf talarla kapl olduunu grdn bu ykseltinin ad tmsektir: Genellikle on drt ya da on be yanda, kzlar regl olduunda tylerle sslenir. u dilcik, aadaki, klitoris denir ona. Kadnlarn tm duyarll orada

30

yatar benimkinin tm oda orasdr; o blm okandnda ben her zaman zevkten kendimden geerim.... Dene bakalm... Ah! Kk srtk! Ne gzel yapyorsun!... Gren de tm yaamn boyunca bunu yaptn sanr!... Dur!... Dur!... Hayr diyorum sana, kendimi teslim etmek istemiyorum!... Ah! Durdurun beni. Dolmance Bu gzel kzn byl parmaklar altnda neredeyse aklm yitireceim! DOLMANCE: O halde, mmknse eer, aklnz elerek yattrmak iin, kendi kendinizi okayn; tutun kendinizi, o da tek bana kendini teslim etsin... Evet, yle!... Bu duruta; bylelikle gzel k benim elimin altnda olacak; tek parmamla hafife boaltacam onu... Brakn kendinizi Eugenie; tm duyularnzla zevk aln; yaamnzn tek tanrs o olsun; gen bir kz her eyini yalnzca zevke kurban etmelidir ve onun gznde hibir ey zevk kadar kutsal olmamaldr. EUGENIE: Ah! En azndan hibir eyin bu kadar tatl olmadn hissediyorum... Kendime hkim olamyorum... Ne dediimi biliyorum, ne de yaptm... Duyularm nasl da sarho oluyor! DOLMANCE: Kk srtk nasl da boalyor!... Ans parmam koparacak kadar daralyor... Tam bu anda onu gtnden sikmek ne tatl olur! (Ayaa kalkar ve yaram gen kzn k delii hizasna getirir.) MADAM DE SAINT-ANGE: Biraz daha sabr! Bizi yalnzca bu sevgili kzn eitimi ilgilendirsin!... Onu eitmek nefis bir ey. DOLMANCE: Peki! Gryorsun Eugenie, az ok uzun sren bir mastrbasyonun ardndan meni bezleri ier ve sonunda bir sv yayarlar, bunun akmas kadn nefis bir baygnla gmer. Buna boalmak denir. Sevgili dostun istediinde, ayn ilemin erkeklerde nasl daha enerjik ve daha buyurgan biimde yapldn sana gstereceim. MADAM DE SAINT-ANGE: Bekle Eugenie, imdi sana bir kadn ehvetin doruuna ulatrmann yeni bir biimini reteceim. Kalalarn ayr iyice... Dolmance gryorsunuz, onu bu pozisyona soktuumda k size kalyor! Dilinizi sokun iine, ben de dilimle aynsn amna yapacam ve bylece onu aramza alarak, , drt

31

kez kendinden gemesini salayalm, eer dayanabilirse. Topan pek sevimli Eugenie. Bu minik ayva tylerini pmeyi ne kadar seviyorum. Klitorisin, imdi daha iyi gryorum, yeterince olumam ama pek duyarl... Nasl da kml kml oynuyorsun!... Brak da seni iyice aaym... Ah! Elbette bakiresin!... Dillerimiz senin iki deliine de ayn anda girdiklerinde neler hissedeceksin syle bana. (Dillerini sokarlar.) EUGENIE: Ah! Sevgilim, ok tatl, tarifi imknsz bir his bu! Hanginizin dilinin beni daha fazla lgna evirdiini sylemek benim iin ok g. DOLMANCE: Bu pozisyonda, yaram ellerinize pek yakn madam; yalvarrm, ben bu ilahi k emerken siz de onu sallamak ltfnde bulunun! Dilinizi iyice sokun madam, klitorisini emmekle yetinmeyin; o ehvetli dili dl yatana kadar daldrn: Svsnn bir an nce fkrmasn salamann en iyi yolu bu. EUGENIE, kaslarak: Ah! Dayanamyorum, lyorum! Tutun beni dostlarm, baylmak zereyim!... (ki eitmeninin ortasnda boalr.) MADAM DE SAINT-ANGE: Evet! Sevdiceim, sana verdiimiz zevki nasl buluyorsun? EUGENIE: ldm, parampara oldum... Yok oldum!... Ama ltfen, telaffuz ettiiniz ve anlamadm iki szc aklayn bana; nce, dl yata ne demek? MADAM DE SAINT-ANGE: Bir tr anaktr, ieye benzer, boaz erkein organn kavrar. Kadnda bezlerin szntsnn yaratt svyla erkekte sana gstereceimiz fkrmann yaratt meni burada toplanr ve erkek ya da kz ocuklar meydana getiren tohum bu svlarn karmndan doar. EUGENIE: Ah! Anlyorum; bu tanm, nce iyi anlamadm sv szcn de bana aklyor. Ceninin olumas iin tohumlarn birlemesi gerekli mi? MADAM DE SAINT-ANGE: Kesinlikle. Bu ceninin varln erkein beline borlu olduu kantlanm olsa da, bu bel kadnnkiyle karmadan tek bana boaltldnda bunu baaramaz; ama biz kadnlarn salad ey ancak hazrlamaya yaryor; asla yaratamaz,

32

yaratla yardm eder, yaratln nedeni olamaz. Birok modern doac bizimkinin yararsz olduunu bile ileri srmektedir; bunlarn keiflerinin ynlendirdii ahlklar, bu durumda, babann kanndan olmu ocuun yalnzca babasna efkat duyacan da olduka geree yakn bir biimde saptamaktadr. Bu iddia asla gerekd deildir ve ben kadn olsam da bu iddiaya kar kmam. EUGENIE: Bana sylediklerinin kant yreimde, canm, nk babam lgn gibi seviyorum ve annemden nefret ettiimi hissediyorum. DOLMANCE: Bu tercihte artc bir ey yok ama yine de dndm; babamn lmnn acsn hl unutamadm, annemi kaybettiimde ise sevinten bayram yaptm... Ondan tm kalbimle nefret ediyordum. Bu duygular benimsemekten ekinmeyin Eugenie:doaya zg duygular bunlar. Yalnzca babalarmzn kanndan olutuumuzdan, annelerimize hibir borcumuz yoktur; onlar bu edim iinde yalnzca kendilerini teslim ettiler, bu edime yol aan, kkrtan babadr; bizim domamz isteyen babadr, anne ise buna rza gstermekten baka bir ey yapmaz. Ne kadar farkl duygular! MADAM DE SAINT-ANGE: Binlerce baka gereke de seni destekliyor Eugenie. Yeryznde nefret edilmesi gereken bir anne varsa bu kesinlikle seninkidir! Geimsiz, batl inanl, sofu, srekli paylayp duran biri... stne stlk tiksinti verici bir ekilde namusluluk taslyor, bahse girerim ki erkek horoz grse kaan bu kadn yaamnda tek bir yanl adm atmamtr... Ah! Sevgilim, erdemli kadnlardan nefret ederim ben!... Bu konuya tekrar dneceiz. DOLMANCE: Benim idaremdeki Eugenie mademki sizin ona yaptnz eyi yapmay rendi, imdi de benim gzmn nnde onun size mastrbasyon yapmas gerekmez mi? MADAM DE SAINT-ANGE: Razym, hatta bunun gerekli olduunu dnyorum ve eminim ki bu ilem srasnda siz de benim km grmek istersiniz Dolmance. DOLMANCE: Madam, knza en derin sayglarm sunarken alacam zevkten kuku duyabilir misiniz? MADAM DE SAINT-ANGE, kalalarn sunarak: O halde, byle durmam sizce uygun mu?
33

DOLMANCE: Nefis! Bylelikle Eugenienin gayet gzel kabul buyurduu hizmetlerimin aynsn size de en iyi ekilde sunabilirim. imdi, kk lgn, banz dostunuzun bacaklar arasna iyice yerletirin ve gzel dilinizle onun size gsterdii ihtimamn aynsn siz de ona gsterin. Bakn hele! Bu pozisyonda ikinizin de kna sahip olabilirim, Eugenienin km byk bir zevkle ellerken dostununkini de emebilirim. Tamam... Gzel... Nasl bir olduk gryorsunuz. MADAM DE SANT-ANGE, kendinden geerek: lyorum, krolas!... Dolmance, ben boalrken senin o gzelim yarana dokunmay ne ok seviyorum!... Beliyle beni slatsn istiyorum!... Sallayn!... Emin beni, kr eytan!... Ah! Spermim byle fkrrken orospuluk yapmak ne ho!... Bitti, bittim artk... Her ikiniz de bitirdiniz beni... mrm boyunca byle zevk almadm. EUGENIE: Bu zevke neden olmak ne ho! Ama bir szck, sevgili dostum, bir szck kt azndan, onu da anlayamadm. Bu orospu ifadesiyle ne kastettin? zr dilerim ama biliyorsun, eitilmek iin buradaym ben. MADAM DE SAINT-ANGE: Gzelim, erkeklerin sefahat leminin kamusal kurbanlarna bu ad verilir. Onlar kendilerini erkeklerin keyfine ya da karna teslim etmeye her zaman hazrdrlar: mutlu ve saygdeer yaratklardr onlar, kamuoyunca lekelenseler de ehvetin ba tacdr onlar ve szm ona namusluluk taslayanlardan topluma daha gerekli olan bu kadnlar, toplumun haksz yere onlar mahrum brakmaya cret ettii saygnl bu topluma hizmet etmek uruna seve seve feda ederler. Bu sfattan onur duyan kadnlar, ok yaayn! Gerekten kibar kadnlar onlardr, gerekten filozof olan yalnzca onlardr! Bana gelince, sevgilim, on iki yamdan beri bu sfat hak etmeye alyorum, seni temin ederim ki bu sfattan dolay gcenmek bir yana bununla eleniyorum. Dahas da var: Beni dzerlerken byle adlandrmalar houma gidiyor; bu kfr bam dndryor. EUGENIE: Oh! Anlyorum meleim; bu sfat hak etmekten henz ok uzak olsam da, bana da byle hitap edildiinde fkelenmeyeceim; ama erdem byle bir ahlkszla ters dmez mi ve bu

34

davranmzla erdeme saldrm olmuyor muyuz? DOLMANCE: Ah! Erdemi bir yana brak Eugenie! Bu sahte tanrsallklar iin feda edilebilecek tek bir ey var mdr ki erdemi hie sayarak tadlan zevklerin tek bir dakikasna desin? Brakn bunlar. Erdem bir kuruntudan ibarettir, erdeme ibadet etmek srekli fedakrlk demektir, mizacmzn esinlerine kar saysz isyan gerektirir. Bu tr hareketler doal olabilir mi? Doa kendi ihlalini tler mi hi? Eugenie, erdemli denen kadnlara aldanma. Onlar bizimle ayn duygulara hizmet etmezler, baka duygular vardr onlarn ve ou zaman da daha aalktr bunlar... htiras, kibir, ahs karlar, ou zaman da onlara bir ey tlemeyen bir mizacn soukluudur yalnzca. Byle varlklara bir borcumuz var m ki, soruyorum? Yalnzca kendilerini sevmekten teye gemiler midir? Tutkular yerine bencillik adna fedakrlkta bulunmak daha m iyidir. Daha m bilgece bir tavrdr, daha m uygundur? Bana kalrsa, al birini vur tekine; ve tutkularn sesini dinleyen kukusuz daha hakldr; nk bu ses doann tek organdr, oysaki dieri yalnzca aptalln ve nyargnn sesidir. u grdn organdan fkran tek bir damla bel. Eugenie, kmsediim erdemlerin en yce edimlerinden bile bence ok daha deerlidir. EUGENIE: (Bu aklamalar srasnda az da olsa yeniden sakinletiklerinden giysilerini tekrar giyen kadnlar sedirin zerinde dorulmulardr, Dolmance de onlarn yanndaki byk bir koltukta oturmaktadr.) Ama deiik trde erdem var; rnein, dindarlk konusunda ne dnyorsunuz? DOLMANCE: Dine inanmayan biri iin bu erdem ne ifade edebilir? Peki ya dine kim inanabilir? Haydi, srasyla akl yrtelim Eugenie: nsan Yaratcsna balayan ve var olduu iin bu yce Yaratcya duyduu minnetini ibadet yoluyla ona kantlamaya zorlayan anlamaya din diyorsunuz deil mi? EUGENIE: Daha iyi tarif edilemezdi. DOLMANCE: Pekl! nsann, varln doann kar konulmaz planlarna borlu olduu kantlanmsa eer; bu yerkre zerindeki varlnn yerkre kadar eski olduu kantlanmsa eer, demek ki insan da, mee gibi, aslan gibi, bu yerkrenin brnde bulunan

35

mineraller gibi, yerkrenin varlnn gerekli kld ve kendi varln kimseye borlu olmayan bir rndr; aptallara gre, grdmz her eyin biricik yaratcs ve imalats olan bu Tanrnn, insan aklnn nec plus ultra* sndan baka bir ey olmad, bu akln kendi ilemlerine yardmc olacak hibir ey bulamad anda yaratt hortlak olduu kantlanmsa eer; bu Tanr'nn varlnn imknsz olduu ve her zaman eylem halindeki, her zaman hareket halindeki doann, salaklarn karlksz olarak vermekten holandklar eye kendiliinden bal olduu kantlanmsa eer; bu hareketsiz varln var olduunu varsaysak bile, tek bir gn bile ie yaramadndan ve milyonlarca yzyldan beri aalk bir atalet iinde bulunduundan onun tm varlklarn kesinlikle en glnc olaca kesinse eer; onun, dinlerin bize tarif ettii gibi var olduunu varsaysak bile varlklarn kesinlikle en irenci olurdu, nk yeryznde ktl mmkn klmtr, oysaki o her eye kadirliiyle bu ktl engelleyebilirdi... Demek istediim, eer tm bunlar kantlansayd, hem de tartmasz gerek olarak kantlansayd Eugenie, bu durumda insan bu aptal, yetersiz, acmasz ve acnas Yaratcya balayan dindarln pek gerekli bir erdem olduuna inanabilir miydik? EUGENE, Madam de Saint-Ange'a: Gerekten de, sevgili dostum, Tanrnn varl bir kuruntudan ibaret kalmaz m? MADAM DE SAINT-ANGE: Hem de en sefil kuruntulardan biri, kukusuz. DOLMANCE: Tanrya inanmak iin insann akln yitirmesi gerekir. Kimilerinin korkularnn, kimilerinin zayflnn meyvesi olan bu iren hortlak, Eugenie, yeryznn sisteminde bir ie yaramaz: bu sisteme zarar verir, nk onun adil olmas gereken istenleri doa yasalarndaki temel adaletsizliklerle asla bir arada olamaz; onun srekli olarak iyilii istemesi gerekir, doa ise kendi yasalarna hizmet eden ktln karl olarak iyilii arzulamaktadr; onun srekli hareket halinde olmas gerekir, oysa bu daimi eylemi yasalarndan biri klan doa onunla ancak daimi kartlk ve rekabet halinde olabilir. Ama, buna karlk, Tanr ile doa

* nec plus ultra: Varlabilecek en son nokta." (.n.)

36

ayn eydir denebilir. Bu bir samalk deil midir? Yaratlm olan ey yaratan varla eit olamaz: Saat, saati olabilir mi? O halde, diye devam edilir sze, doa hitir. Tanr her eydir. Bu da bir baka aptallk! Evrende zorunlu olarak iki ey vardr: yaratc fail ve yaratlan birey. mdi, yaratc fail kimdir? te zlmesi gereken tek glk budur, cevaplandrlmas gereken tek soru budur. Eer madde bizim bilemediimiz bileimlerle davranyor ve hareket ediyorsa, eer hareket maddeye ikinse, sonuta, uzamn engin dzlklerinde gz alabildiine uzanan ve tek biimli, deimez ileyii bizde hayranlk ve sayg uyandran tm gkkrelerini enerjisi nedeniyle yalnzca o yaratabiliyor, retebiliyor, koruyabiliyor, srdrebiliyor ve dengeleyebiliyorsa, bu aktif yeti esas olarak eylem halindeki maddeden baka bir ey olmayan doann kendisinde bulunduuna gre, bu durumda, tm bunlara yabanc bir fail arama ihtiyac nereden domaktadr? Sizin Tanrya ilikin kuruntunuz herhangi bir eyi aydnlatabiliyor mu? Bunu bana kantlayamayacanza bahse girerim. Maddenin i yetileri hakknda yanldm varsayalm, nmde en azndan bir glk vardr. Siz Tanrnz bana sunarak ne yapyorsunuz? nme bir glk daha karm oluyorsunuz. Anlamadm bir ey yznden, daha az anlayacam bir eyi kabul etmemi benden nasl isteyebilirsiniz? Sizin korkutucu Tanrnz Hristiyan dininin dogmalar araclyla m inceleyeceim... Kendime byle mi tarif edeceim? Bu dogmalar Tanry bana tarif ediyor, bir bakalm... Bu aalk ibadetin Tanrsna baktmda, bir gn bir dnya yaratan, ertesi gn ina ettii eyden piman olan, tutarsz ve barbar bir varlktan baka ne grmekteyim ki? nsann diledii alkanla sahip olmasna asla izin vermeyen zayf bir varlktan baka nedir ki o? Bu yaratk, kaynan insandan alsa da ona hkim olur; ona saldrabilir ve bylelikle ezeli ikenceleri hak edebilir! Ne zayf bir varlktr bu Tanr! Nasl oluyor da grdmz her eyi o yaratabilmiken keyfince bir insan yaratamamtr? Ama diyeceksiniz bana, byle yaratlm olsayd insann hi deeri olur muydu? Bu ne bayalk, bu ne yaltaklk! Ve insann kendi Tanrsn hak etme gereklilii nereden gelir? nsan tamamen iyi yaratsayd asla
37

ktlk yapamazd ve yalnzca bu durumda eser bir Tanrya layk olurdu. Bu, insana bir tercih brakmak yerine onu kkrtmaktr. Oysa Tanr, sonsuz nsezisiyle, ortaya kacak sonucu gayet iyi biliyordu. Byle olunca da, bizzat kendisinin oluturduu yarat zevk iin kaybediyor. Ne korkun bir Tanr bu! Ne canavar! Bizim kinimize ve dinmek bilmez intikammza ondan daha layk bir vicdansz, bir hergele olamaz! Bununla birlikte, bu kadar yce bir uratan pek az memnun kalarak, inancn deitirsin diye insan boar; onu atee atar, lanetler. Bu yaptklar insan asla deitirmez. Bu aalk Tanrdan daha gl bir varlk olan eytan kendi hkmranln daima koruyarak yaratcsna her zaman meydan okuyabilir. Ezeli Varlkn kendine ayrd sry batan kararak sefahate srklemeyi daima baarr. Bu iblisin bizim zerimizdeki gcn kimse alt edemez. Bu durumda, retisini yaydnz korkun Tanr sizce ne dnmektedir? Onun bir olu vardr, tek oul, hangi iliki sonucu edindiini bilmiyorum; nk insann dzmesi gibi. Tanrsnn da dzm olmasn istemitir o; kendisinin bu nemli parasn gkyznden koparp almtr. Bu yce yaratn, gksel nlarn zerinde, melekler kortejinin ortasnda, tm evrenin gz nnde belirecei belki hayal edilmektedir... Tek szck yok; Yeryzn kurtarmaya gelmi Tanr nn, Yahudi bir fahienin barnda, bir domuz ahrnn ortasnda dnyaya geldii duyurulur! te ona atfedilen saygn soy sop! Ama onun bu erefli grevi bizim zararmz telafi edecek midir? Bir an iin peinden gidelim onun. Ne demektedir? Ne yapmaktadr? Bize hangi yce grevi iletmektedir? Hangi esrar aa karacaktr? Bize hangi dogmay buyuracaktr? Onun bykl hangi edimler iinde kendini gsterecektir? Grdm ilk ey mehul bir ocukluktur, bu sokak ocuunun Kuds tapnandaki apkn rahiplere verdii hizmetler; sonra, on be yllk bir yok olu, bu srada bu hinoluhin, Msr okulunun tm hayalleriyle zehirlenecek ve bunlar Judaya tayacaktr. Orada yeniden ortaya ktnda delilii ba gsterir ve Tanrnn olu olduunu, onun eiti olduunu ona syler; Kutsal Ruh adn verdii bir dier hortla da bu ittifaka katar ve bu kiinin bir olduunu

38

ileri srer! Bu gln esrarla akllar kartran, cieri be para etmez bu herif, bu grleri benimsemenin pek matah bir ey olduunu... Yok saymann ise tehlikeye yol aacan ileri srer. Bu salak, Tanr olmasna ramen, bizleri kurtarmak iin bir insan evladnn barnda vcut bulduunu syler; gerekletirecei parlak mucizelerle bir sre sonra evreni ikna edecektir! Gerekten de, sarholar arasndaki bir yemekte sylenenlere baklrsa, bu dalavereci suyu araba dndrr; bir lde, mezlerinin gizlice hazrladklar nafakalarla anasnn gz birka kiiyi besler; arkadalarndan biri l numaras yapar, bizim sahtekr da onu diriltir; kendini bir daa tatr ve orada, yalnzca iki ya da arkadann nnde yle bir hokkabazlk gsterisi dzenler ki gnmzn en kt hokkabaznn bile yz kzarrd. Kendisine inanmayan herkesi cokuyla lanetleyen bu kerata, szn dinleyecek olan herkese de cenneti vaat eder. Cahil olduundan hibir ey yazmaz; aptal olduundan pek az konuur; zayfl nedeniyle de pek az ey yapar; ve sonunda, pek ender olsa da kkrtc sylevleri karsnda sabr tkenen yksek grevlilerin cann skan arlatan kendini armha gerdirtir, ama kendisini izleyecek it kopuu garantilemitir, onu ne zaman arsalar kendini yedirmek iin onlara doru inecektir. kence yaplr, sesini karmaz. Babas olan msy, bu yce Tanr, ki onun olu olduunu sylemeye cesaret etmektedir, ona en ufak yardm eli uzatmaz ve bu namussuz, haytalarn ba olmaya bu kadar laykken zavall muamelesi grr. Yardaklar bir araya gelip, Mahvolduk, tm umutlarmz kt. Ani bir imek kurtarabilir bizi ancak. sann etrafndaki muhafzlar sarho edelim; cesedini aralm, dirildiini yayalm ortala; emin bir yol; bu dzenbazla inandrabilirsek milleti yeni dinimiz yaylr, geniler; tm dnyay ayartr... Uraalm! derler. e giriilir, baarlr. Utanmazca gz peklii kendine vn kayna yapmam ka dzenbaz vardr! Ceset kaldrlr; salaklar, kadnlar, ocuklar, ellerinden geldiince. Mucize! Diye alarlar ve bu arada, bunca byk mucizenin gereklemi olduu bu ehirde, bir Tanrnn kanna bulanm bu ehirde kimse bu Tanrya inanmak istemez; tek bir kii bile inancn deitirmez. Dahas var; Olay aktarlmay

39

o kadar az hak eder ki hibir tarihi bundan sz etmez. Bu dzenbazn mritleri evirdikleri dolaptan yararlanmay ummaktadrlar ama o an iin deil. Bu dnce hl ok nemlidir, dzenbazlklarnn aikr rneklerinden yararlanmadan nce yllarn gemesi gerekti; nihayet, tiksindirici doktrinlerinin ereti yapsn da bunun zerinde kurdular. Her deiim insanlarn houna gider. mparatorlarn zorbalndan skldklarnda devrim gerekli oluyordu. Bu dalaverecilerin peinden gidenler de hzla yaylrlar: Tm hatalarn tarihi byledir. Bir sre sonra Vens ile Marsn sunaklarnn yerine sann ve Meryeminkiler gemitir; o dzenbazn yaamn yaymlarlar; bu yavan, baya romana inanacak bir yn bn bulunur; asla dnmemi olduu yzlerce eyi syletirler ona; gln szlerinden bazlar bir sre sonra onun ahlknn temeli haline gelir ve bu yeni din yoksullara vaaz edildiinden, merhamet ilk erdem haline gelir. Tuhaf ibadetler kutsama ilemleri ad altnda kurumlar, bunlarn en aalk ve en irenci, sua bulanm bir rahibin, byl birka szck yardmyla Tanry bir ekmein iinde geri getirtme gcne sahip olmasdr. Kukunuz olmasn; hak ettii aalayc silahlar kullanlsayd bu iren ibadet daha doar domaz yok edilirdi; ama ona ikence etmek dnldnden durmadan oald; oysa kanlmaz biimde yok edilebilirdi. Bugn bile onu gln hale sokarsanz yok olur. Becerikli Voltaire asla baka silah kullanmad ve o tm yazarlar iinde kendi inancna en fazla taraftar toplam olmakla vnebilir. te Eugenie, Tanrnn ve dinin tarihi budur; bu masallarn hak ettikleri deere bakn ve kendiniz karar verin. EUGENIE: Benim tercihim ortada; tm bu iren hayallerden nefret ediyorum ve zayflk ya da cehalet nedeniyle hl bal olduum bu Tanrnn kendisi artk benim iin irkinti uyandran bir nesneden baka bir ey deildir. MADAM DE SAINT-ANGE: Bir daha Tanry dnmeyeceine, asla onunla ilgilenmeyeceine, yaamnn hibir annda onu yardma armayacana ve mrn boyunca ona geri dnmeyeceine bana sz ver.

EUGENE, Madam de Saint-Ange'n kucana koarak: Ah! Senin kollarn arasnda yemin ediyorum! Senin isteklerinin benim iyiliim iin olduunu ve bu tr eyleri anmsamann asla benim huzurumu karmamasn istediini anlayamayacam m sanyorsun? MADAM DE SAINT-ANGE: Baka ne kaygm olabilir ki? EUGENIE: Ama Dolmance, yanlmyorsam, dinleri incelemeye bizi yneltmi olan ey, erdemlerin analiziydi, yle deil mi? Bu konuya geri dnelim. Ne kadar gln olursa olsun, bu dinin buyruklar ierisinde, ibadet etmemizin bize mutluluk salayaca bir ey olamaz m? DOLMANCE: Pekl! nceleyelim. Siz bir btn olarak iffet abidesi olsanz da gzlerinizle yok ettiiniz bu erdem, sakn iffet olmasn Eugenie? Doann tm hareketlerine kar mcadelenin zorunlu olduunu mu hayal ediyorsunuz? Asla zayflk gstermemenin bo ve gln onuru adna doann bu hareketlerini feda m edeceksiniz? Doru davrann ve cevap verin, gzel dostum: Ahlkszln verecei tm zevkleri bu sama Ye tehlikeli ruh saflnda tadacanz m sanyorsunuz? EUGENIE: Hayr, erefim zerine, asla bunu istemiyorum; iffetli olmaya en ufak bir eilim duymuyorum, tersine, ahlkszla son derece eilimliyim; ama, Dolmance, merhamet, iyilik yapma, duyarl baz ruhlara mutluluk vermez mi? DOLMANCE: Eugenie, nankrler yaratan erdemler bizden uzak dursun! Kesinlikle yanlma, sevimli dostum: yilikseverlik, gerek bir ruh erdemi olmaktan ok, kibrin bir kusurudur; alm satarak hemcinslerini teselli etmektir, asla iyi bir davranta bulunmak gibi bir bak as yoktur; verilen bahiin iyice bir reklam yaplmazsa ok fkelenilir. Eugenie, bu eylemin sanld kadar iyi etkileri olduunu da hayal etme: Bence bu tm aldatmacalarn en bydr; yoksul kii enerjisini yanl ynlere elen yardmlara altrlr; sizin merhametinizi bekledike hi almaz ve siz merhamet gstermediinizde de ya hrsz ya da katil olur. Dilenciliin ortadan kaldrlmas iin herkesin areler aradn iitiyorum ama ayn zamanda da dilencilii oaltacak her ey yaplyor. Odanzda sinek

41

olmamasn m istiyorsunuz? Onlar cezbedecek eker brakmayn ortalkta. Fransa'da hi yoksul olmamasn m istiyorsunuz? Hi sadaka datmayn ve zellikle hayr kurumlarnz ortadan kaldrn. Yoksunluk iinde domu kii, bu tehlikeli kaynaklardan yoksun olduunu grerek, doduu durumdan kurtulmak iin doadan ald tm cesareti, tm yollar kullanacaktr; sizi artk tedirgin etmeyecektir. Bu zavall yoksulun hovardalnn meyvelerini barndrma yzszlnde bulunduunuz bu iren evleri hi acmadan yok edin, ykn! Tek umutlarm sizin cebinize balam olan bu yeni yaratklarn iren srsn topluma her gn kusan tyler rpertici irkef kuyularm yok edin! Soruyorum size, bunca insan bu kadar zenle korumak neye yarar? Fransa nfusunun azalmasndan m korkuyoruz? Ah! Asla bu endieye yer yok! Bu ynetimin birinci yanllarndan biri ok kalabalk bir nfustan kaynaklanyor. Bu fazlaln devlet iin zenginlik kayna olmas iin daha ok ey gerekir. Bu fazlalklar parazit dallar gibidir, gvdenin zararna yaaya yaaya sonunda her zaman gvdeyi yiyip bitirirler. Hatrlayn, hangi ynetim altnda olursa olsun, ne zaman ki nfus, yaama imknlarndan daha fazla olmutur o ynetim ok sknt ve ac ekmitir. Fransay iyi inceleyin, bu durumu greceksiniz. Sonu nedir? Grlyor. Bizden daha akll olan inli an bol bir nfusun hkimiyeti altna girmekten kanyor. Sefahatinin utan meyvelerine asla snacak yer sunmuyor; Bu korkun sonular, hazm sonrasnda olduu gibi defediliyor. Yoksullar evi diye bir ey yok: inde byle bir ey bilinmez. Orada, herkes alr: Orada herkes mutludur; yoksulun enerjisini saptran hibir ey yoktur ve orda herkes, Neron gibi: Quid est pauper?* diyebilir. EUGENE, Mme de Saint-Angea: Sevgili dostum, babam da tam olarak Msy gibi dnyor: Hayatnda bir hayr ilememitir. Byle eylere para harcad iin durmadan annemi azarlar. Annem. Anneler Cemiyeti'nin, Hayrsever Cemiyeti'nin yesiydi: hi katlmad cemiyet var mdr bilmiyorum; babam tmn terk etmeye zorlad onu, bu tr salaklklara daha fazla dmeyi aklndan geirirse onu nafakasz brakacana yemin etti.

* Quid est pauper?: Fakir de neymi? (.n.)

42

MADAM DE SAINT-ANGE: Tm bu cemiyetlerden daha gln ve daha tehlikeli bir ey yoktur, Eugenie: imdi iinde bulunduumuz korkun altst oluu bunlara, bu parasz okullara ve hayr evlerine borluyuz. Asla sadaka verme, sevgilim, yalvarrm. EUGENIE: Endie etme; uzun sreden beri babam da bana bunu sylyor, dolaysyla iyilik yaparak onun emirlerini... Kalbimin sesini ve senin arzularn frenlemek beni pek kkrtmyor. DOLMANCE: Doann bize verdii bu bir para duyarll blp paralamayalm: Byle yaparsak bu duyarll yaymak yerine yok etmi oluruz. Bakalarnn ktlkleri bana ne yapabilir ki! Bende de yeterince ktlk yok mu ki yabanclarnkine zleyim! Duyarllmzn bu oca zevklerimizden baka bir eyi asla tututurmasn! Bu duyarll venlere kar duyarl olalm, dierleri karsnda ise asla eilip bklmeyelim. Bu ruh halinden bir tr gaddarlk dosa da bunun zaman zaman ho olmad sylenemez. Her zaman ktlk yaplamaz. Ktlk yapmann verdii zevkten yoksun kaldmzda, en azndan asla iyilik yapmamann, ineleyici, kk ktlyle bu durumu dengeleyelim. EUGENIE: Ah! Tanrm! Dersleriniz beni nasl da alevlendiriyor! nsanlarn bana iyi bir ey yaptrmalarndansa, ldrmelerini tercih ederim! MADAM DE SAINT-ANGE: Peki ya kt bir ey yapmak gerekirse, bunu icra etmeye de hazr msn? EUGENIE: SUS, ayartc kadn; ancak beni eitmeyi bitirdiin zaman buna cevap veririm. Bana yle geliyor ki, bana sylediklerinizden anladma gre, Dolmance, yeryznde iyilik yapmak da ktlk yapmak da farkszdr; zevklerimiz, mizacmz deil midir tek uyulmas gereken? DOLMANCE: Ah! Kukunuz olmasn, Eugenie, bu erdem ve erdemsizlik szckleri bize yalnzca tamamen yerel anlamda fikirler verir. Ne kadar tuhaf olduunu dnrseniz dnn, mutlak anlamda canice olabilecek tek bir eylem olmad gibi mutlak anlamda erdemli denebilecek tek bir eylem de yoktur. Her ey bizim geleneklerimize ve iinde yaadmz iklime baldr; burada su olan ey yz fersah daha aada ou zaman erdem kabul edilir.

43

bir baka yarmkrede erdem olarak grlen ey, tersine dnerek bizim iin su olabilir. Tek bir dehet yoktur ki tanrsallatrlmam olsun, tpk glge drlmemi tek bir erdem olmamas gibi... nsanlarn bize deer verdii ya da kmsedii, gln ve ciddiyetten uzak duygularn rn pek az vaka, tamamen corafi bu farkllklardan kaynaklanr. Kendimizi bu duygularn stnde grmeliyiz. Bakalarnn kmsemesini hi ekinmeden kabul edebiliriz yeter ki bu aalanmay hak ettiimiz eylemler bize ehvet vermi olsun. EUGENIE: Ama genel olarak canice kabul edilebilecek ve dnyann her tarafnda cezalandrlabilecek kadar tehlikeli, kt eylemler de olmaldr diye dnyorum. MADAM DE SAINT-ANGE: Kesinlikle yoktur, akm, kesinlikle yok, hatta tecavz, ensest bile, cinayet, baba katli bile byle grlemez. EUGENIE: Ne! Bu dehet verici eylerin balanabildii bir yer var mdr? DOLMANCE: Bunlarn onur kabul edildii, ba tac yapld, mkemmel eylemler olarak kabul edildii yerler vardr; kimi yerlerde ise, insanlk, yrek temizlii, iyilik, iffet gibi bizim tm erdemlerimiz birer canavarlk olarak grlmtr. EUGENIE: Tm bunlar anlatn bana yalvarrm; bu sularn her birinin ksa bir analizini istiyorum, ncelikle kzlarn ehveti, sonra kadnlarn elerini aldatmas hakkndaki grlerinizi bana aklayarak balayn ltfen. MADAM DE SAINT-ANGE: Dinle beni o halde Eugenie. Bir kzn anasnn karnndan kar kmaz ebeveynlerinin istencinin kurban olmas gerektiini, son nefesine kadar byle kalmas gerektiini sylemek sama olur. nsan haklarnn ve kapsamnn bunca zenle derinletirildii bir ada gen kzlar ailelerinin klesi olduklarna inanmak zorunda deillerdir, bu ailelerin onlar zerindeki nfuzu kesinlikle bo bir kuruntudur. Byle ilgin bir konuda doay dinleyelim, doaya ok daha yakn olan hayvanlarn yasalar bize bir an iin rnek olsun. Hayvanlarda ebeveynlik grevleri ilk fiziksel ihtiyalarn tesine uzanr m hi? Erkein ve diinin zevk

44

meyvesi onlarn sahip olduu zgrlklerin ve haklarn tmne sahip olmaz m? Yryebildikleri ve tek balarna beslenebildikleri ondan itibaren ebeveynleri onlar tanmaz bile, deil mi? Ya yavrular, kendilerine yaam vermi olanlara kar bir devleri olduuna inanrlar m dersiniz? Hayr, kukusuz. Peki, hangi hakla insanlarn evlatlar baka devlere mecbur braklyor? Bu devleri yaratan, babalarn cimrilii ya da ihtiras deilse, nedir? mdi, hissetmeye ve akl yrtmeye balayan bir gen kzn bu tr engellere boyun emesi doru mudur, soruyorum size? Bu zincirleri srdren ey nyarg deil midir yalnzca? Arzular ierisinde yanarken bunlar bastrmak zorunda kalan on be, on alt yanda gen bir kzn, cehennemden beter straplar ierisinde ebeveyninin houna gitmesini beklemek, genliini mutsuz ettikten sonra, olgunluk an da feda ettikten sonra, onlarn kallee tamahkrlna kendini kurban ederek, istemeden ya da sevmek iin bir neden bulamad, hatta nefret etmek iin her trl nedene sahip olduu bir ele kendini birletirmesinden daha gln bir ey olabilir mi? Hayr, hayr, Eugenie, bu tr balar bir sre sonra yok olacaktr; olgunluk yana gelir gelmez gen kz baba evinden karmak, ona ulusal bir eitim verdikten sonra, on be yanda, ne istiyorsa o olmasna izin vermek gerekir. Kendini ahlkszla m brakacaktr? Olsun, ne nemi var! Talep eden herkese mutluluk vermeye raz olan bir gen kzn yapt hizmetler, kendini tecrit ederek yalnzca eine sunannkinden son derece daha nemli deil midir? Kadnn yazgs dii kpeinki, dii kurdunki gibidir; steyen herkese ait olmaldr. Tek bir kzlk zarnn sama bayla kadnlar balamak, doann onlara buyurduu hedefi aka ihlal etmektir. nsanlarn gznn alacan, herkese zgrlk salanacan, zavall kzlarn kaderinin unutulmayacan umalm; ama onlar kendilerini unutturmayacak kadar ikyet ederlerse, kendilerini gelenein ve nyargnn stne yerletirirlerse, onlar kleletirdii varsaylan utan verici prangalar ayaklar altnda cesurca inerlerse; ancak o zaman, gelenek ve kamu karsnda zafer kazanrlar; daha zgr olaca iin daha akll olacak erkek, kadnlar kmseyiindeki adaletsizlii hissedecektir. Tutsak bir halkn su olarak

45

grd doann itkilerine kendini brakma edimini zgr bir halk su olarak grmez. O halde bu ilkelerin meruluundan yola k Eugenie ve ne pahasna olursa olsun parala bu prangalar; aptal bir annenin bir ie yaramaz ikazlarn aala. Ona kar hakl olarak yalnzca kin ve aalama borlusun. ehvet dkn olan baban istiyorsa, ne l, senden yararlansn, ama seni zincire balamasn; seni kle etmek isterse onun sultasn da parala; birok kz babalarna bunu yapmtr. Dz, tek kelimeyle, dz; sen bunun iin dnyaya geldin; zevklerine senin glerinden ve istenlerinden baka snr yoktur; yer, zaman ve kii istisnas yoktur; her saat, her yer, her erkek senin ehvetine hizmet etmelidir, perhiz imknsz bir erdemdir, perhiz yaparsak haklar ihlal edilmi olan doa bizi annda binlerce felaketle cezalandrr. Yasalar bugnk gibi olduu srece rtl davranalm; kamu bizi buna zorluyor; ama kamuda sahip olmamz gereken bu acmasz iffetten sessizce syrlmay bilelim. Gen bir kz kendine zevkleri gizlice tattrabilecek, zgr ve sosyeteden bir kadn dost edinmeye alsn; bunu bulamadnda da, etrafndaki hafiyeleri batan karmaya alsn; onu satarak elde edebilecekleri tm paray onlara vaat ederek, bir sre sonra gen kzn niyetini yerine getirecek bu hafiyelere ya da bulacaklar kadnlara, ki bunlara aa denir, fahielik yaptrmalar iin onlara yalvarsn; etrafndaki herkesin, erkek kardelerin, kuzenlerin, dostlarn, ebeveynlerin gzn grmez etsin; davrann gizlemek iin, gerektiinde kendini herkese teslim etsin; gerektiinde zevklerim ve duygulanmlarn bile feda etsin; houna gitmeyecek bir entrikaya politika gerei karm bile olsa, bir sre sonra daha iyi bir duruma gelir, artk piyasaya sunulmu biridir o. Ama ocukluunun nyarglarna geri dnmemeli artk; tehditleri, tevikleri, devleri, erdemleri, dini, tleri, hepsini ayaklar altnda inesin; kendisini yeniden zincire balamaya ynelik her eyi, tek kelimeyle onu iffetsizlie teslim etmeye ynelik olmayan her eyi inatla reddetsin ve aalasn. Hovardalk yolunun ktlkle dolu olduu kehaneti ebeveynlerimizin zrvasdr; her yerde dikenler vardr ama ahlkszlk kariyerinde

46

gller dikenlerin zerinde bulunur; erdemin balkl patikalarnda ise doa tek bir gl bile yaratmamtr. Bu yollarn ilkinde korkulacak tek engel insanlarn fikirleridir; ama birazck dndnde kendini bu aalk kannn stnde grmeyecek zeki bir kz var mdr? Saygdeerliin getirdii zevkler, Eugenie, yalnzca ahlaki zevklerdir, yalnzca baz kiiler bunlar kavrayabilir; dzmenin zevkleri ise herkesin houna gider ve bu batan karc cazibeler, kamunun grne meydan okuyarak kap kurtulmann g olduu ama birok saduyulu kadnn kendilerine fazladan bir zevk salayacak kadar alaya almay bildikleri bu yanltc kmsemenin verdii zarar bir sre sonra telafi eder. Dz, Eugenie, dz benim gzel meleim; bedenin senindir, yalnzca senin; ondan yararlanma hakkna ve kimi yararlandrmak istiyorsan ona zevk verme hakkna bu dnyada yalnzca sen sahipsin. mrnn en mutlu dneminden faydalan: Mutluluk veren bu zevk yllar pek ksadr! Bundan yararlanm olmak bizi yeterince mutlu ederse, yallmzda tatl anlarla teselli bulur ve elenmeye devam ederiz. Bu yllar kaybedersek... Ac pimanlklar, korkun vicdan azaplar bizi parampara eder ve ya ilerledike gelen bunalmlarla birleerek, tabut uursuzca yaklatka gzyalar ve strap evreler bizi... lmszl delice istiyorsun deil mi? O halde, ancak dzerek, sevgilim, erkeklerin belleinde kalacaksn. Lucretiuslar hemen unutuldu, oysaki Theodoralar ve Messalineler yaamn en tatl ve sk syleilerinin konusudur. O halde, Eugenie. Bu dnyada bizi ieklerle talandrarak, mezarn pek tesine uzanan bir inan umudunu hl tamamz salayan bir eyden yana olmamak mmkn m? Yeryznde aptalca srnmemize yol aarak, yaammzdan sonra yalnzca aalanma ve unutulma vaat eden eye kar bunu tercih etmemek olur mu? EUGENIE, Madam de Saint-Angea: Ah! Akm, bu ayartc sylevler nasl da tututuruyor kafam, ruhumu nasl da batan karyor! Tarifi imknsz bir haldeyim... Syle bana, bu kadnlardan birkan bana tantr msn?... (kafas karmtr) beni fahie yapacak olanlar, eer onlardan istersem...

47

MADAM DE SAINT-ANGE: Yeterince deneyim kazanana dein, bu yalnzca bana bal, Eugenie; bu bakmdan kendini bana emanet et ve senin aknlklarna kol kanat germek iin alacam tm nlemlere gven: Kardeim ve seni eiten bu gl kuvvetli dost senin kendini teslim etmeni istediim ilk kiiler olacak; daha sonra bakalarn bulacaz. Endielenme sevgili dostum: Seni zevkten zevke uuracam, seni zevk denizine daldracam, zevkle dolup taacaksn, meleim, zevke doyacaksn! EUGENIE, Madam de Saint-Angen kollarna atlarak: Oh! yi kalplim benim, sana tapyorum; benden daha itaatkr bir renci asla bulamazsn; ama yanl hatrlamyorsam, nceki konumalarmzda, gen bir kiinin, mstakbel ei fark etmeden hovardala atlmasnn glnden sz etmitin. MADAM DE SAINT-ANGE: Bu doru, sevgilim, ama tm bu gedikleri onaran srlar vardr. Sana bunlar reteceim, sz, ve o zaman, Antoinette gibi dzm de olsan dnyaya geldiin gnk kadar bakire olman konusunda ben kendimi grevli klyorum. EUGENIE: Ah! ok hosun! Haydi, beni eitmeye devam et. Evlilikte bir kadnn davrannn ne olmas gerektiini ret bana bir an nce. MADAM DE SAINT-ANGE: Bir kadn hangi durumda olursa olsun, sevgilim, ister kz, ister kadn, ister dul, kendini sabah akam dzdrmekten baka arzusu, meguliyeti, amac olmamaldr: Doa onu bu biricik ama iin yaratt; ama, bu niyeti yerine getirmek iin ocukluunun tm nyarglarn ayaklar altna almasn istiyorsam eer ondan, ailenin emirlerine en kesin itaatsizlii buyuruyorsam ona, ebeveynlerinin tm tlerini en kesin biimde aalamay buyuruyorsam ona, kabul etmelisin ki Eugenie, krlmas gereken tm engeller iinde bir an nce ortadan kaldrlmasn tleyeceim engel elbette evlilik engeli olacaktr. Gerekten de Eugenie, baba evinden ya da yatl okuldan henz km gen bir kz dn, hibir ey bilmiyor, hibir deneyimi yok, hi tanmad bir erkein kollarna hemen atlmak zorunda, sunaklarn dibinde bu adama itaat yemini etmek zorunda, bu yle haksz bir sadakattir ki genellikle yreinin en derininde duyduu en byk

48

arzu, szn tutmamak olur. Eugenie, yeryznde bundan daha korkun bir yazg olabilir mi? Yine de o gen kz artk balanmtr; kocas houna gitsin gitmesin, ona ister yumuak davransn isterse de kt muamele etsin, erefi bu yeminlere baldr: Eer yeminine engel olursa lekelenir; kendinden vazgemesi ve boyunduruu srdrmesi gerekir, acdan lme pahasna da olsa... Hayr, Eugenie, hayr, biz kesinlikle bu ama iin domadk; bu sama yasalar erkeklerin eseri, bunlara boyun emek zorunda deiliz. Boanmak bizi tatmin edebilir mi? Hayr, kukusuz. lk balandmz kiide kardmz mutluluu kincisine balanmakta bulacamz kesin olarak kim syleyebilir? O halde, bunca sama dmlerin tm kstlamalarndan gizlice kurtaralm kendimizi, bu trden dzensizliklerimiz, ne kadar arya vardrsak da, doay asla ihlal etmez, olsa olsa doaya iade ettiimiz samimi bir sayg olabilir; yalnzca doann iimize yerletirdii arzulara kendimizi brakmak onun yasalarna itaat etmek demektir; ancak doaya direnirsek onun yasalarn ihlal ederiz. Erkeklerin bir su olarak grdkleri zina; yaammz elimizden alarak cezalandrmaya cret ettikleri zina, Eugenie, bir hakka doann sahip kmasdr, bu tiranlarn kaprisleri bizi asla bundan yoksun brakamaz. Ama, der kocalarmz sizin dzensizliklerinizin meyvelerini kendi ocuklarmz olarak sevmeye, ylece kucaklamaya bizi zorlamanz korkun bir ey deil midir? Rousseau buna itiraz eder; kabul ediyorum, zinayla mcadele etme konusunda az ok kabul edilebilir bir itirazdr bu. Eh! Hamilelik korkusu duymadan hovardala kalkmak son derece rahat deil midir? Eer tedbirsizlik sonucu hamile kalrsak, bunu ortadan kaldrmak daha da kolay deil midir? Ama, bu konuya tekrar dneceimizden, imdilik sorunun zn ele alalm: Bu uslamlama, balangta olduka doru grnse de bo bir kuruntudur. ncelikle, ben kocamla yattm srece, onun menisi dl yatamn dibine akt srece, ayn anda on erkekle daha birlikte olsam bile, doacak ocuun ona ait olmad asla kantlanamaz; ona ait olabilir de olmayabilir de ve belirsizlik durumunda bu canl varl kabul etmede hibir vesvese tayamaz, asla da tamamaldr (nk bu yaratn varlna o da katkda bulunmutur). Ona ait olabildii

49

anda ona aittir ve bu konuda kukularla kendini mutsuz klan her erkek, kars rahibe olsa bile mutsuz olur; nk bir kadna kefil olmak imknszdr, on yl boyunca akll uslu davranm olan biri bile gnn birinde batan kabilir. Dolaysyla eer bu e kukucuysa, her koulda kukucu olacaktr: Kucaklad ocuun gerekten kendi ocuu olduuna asla emin olamayacaktr. Bu durumda, her koulda kukucu olabiliyorsa kimi zaman kukular merulatrmak asla uygunsuz kamaz: Erkein ahlki mutluluu ya da mutsuzluu asndan ne fazla olur ne eksik; dolaysyla bu kukusunun hakl olmas fark etmez. Varsayalm ki erkek tam bir yanlg iindedir ve kansnn hovardalk meyvesini okamaktadr: Bunda su nerede? Malmz mlkmz ortak deil mi? Bu durumda, bu mallarn bir blmne sahip olmas gereken bir ocuu evlilie katarak nasl bir ktlk yapm olurum? O benim payma sahip olacaktr; benim efkatli kocamdan hibir ey almayacaktr; onun yararlanaca pay ben kendi eyizimden alnm olarak kabul ediyorum; dolaysyla bu ocuk da ben de kocamdan bir ey alm olmuyoruz. Bu ocuk ondan olsayd benim mallarmdan hangi sfatla pay alacakt? Benden doduu iin deil mi? O halde, yine bu ayn mahrem ba nedeniyle bu paydan yararlanacaktr. Bu ocuk bana ait olduu iin zenginliklerimin bir blmn ona borluyum. Bana nasl bir yaknmada bulunabilirsiniz? O bundan zevk alyor. Ama kocanz aldatyorsunuz; bu tyler rpertici bir sahtekrlktr. - Hayr, bu bir mukabeledir, hepsi bu; beni mecbur ettii balarn ilkinde ben aldandm: Kendi intikamm alyorum, bundan daha basit ne var? - Ama kocanzn erefine gerek bir saldr sz konusu. - Bundan byk nyarg olamaz! Benim ehvetperestliim kocam hi ilgilendirmez; gnahlarm kiiseldir. Bu szm ona erefsizlik bir yzyl nce ie yarard; bugn ise bu kuruntudan vazgeildi ve kocam benim hovardalklarmdan, benim onun hovardalklarndan lekelendiimden daha fazla lekelenmi deildir. Tm dnyayla dzebilirim ama onun onuru en ufak bir yara alm olmaz! Bu szm ona hasar bir masaldr, byle bir ey imknszdr. Durum udur: kocam ya kaba, kskan biridir ya da nazik bir insan; ilk varsaymda, yapabileceim en iyi ey onun tavrndan intikam

50

almaktr; ikinci durumda, ona ac veremem; nk zevk almaktaymdr, eer namuslu biriyse o da mutlu olacaktr: Tapt kiinin mutluluunu grmekten zevk almayan kibar biri olamaz. - Ama siz onu seviyorsanz, onun da size aynsn yapmasn ister misiniz? - Ah! Kocasn kskandm fark eden kadnn vay haline! Kadn eer kocasn seviyorsa onun verdikleriyle yetinmeli ama onu kstlamaya kalkmamal; zaten onu kstlamay baaramayaca gibi bir sre sonra da nefretini kazanr. Eer ben akll biriysem, kocamn sefih yaam bana asla ac vermez. Benimle de ayn eyleri yapsn ve evlilikte huzur hkm srsn isterim. zetleyelim: Zinann sonular ne olursa olsun, evli olunan ee ait olmayan ocuklar aile yuvasna sokmak bile olsa, bunlar kadndan olduu srece bu kadnn eyizinin bir blm zerinde onlarn da kesin haklar vardr; e, eitimli biriyse, onlara karsnn ilk evliliinden olma ocuklar gzyle bakmaldr, eer hibir ey bilmiyorsa, mutsuz olmamaldr, nk bilinmeyen bir ktlkten dolay mutsuz olunmaz; zinann arkas gelmiyorsa ve koca tarafndan bilinmiyorsa, bu durumda hibir hukuku bir su olabileceini kantlayamaz; bu durumda zina koca iin, bilmedii, tamamen ilgisiz bir edimden, kadn iin ise byk zevk ald, tamamen mkemmel bir edimden baka bir ey deildir; eer koca zinay fark ederse, bu durumda, kt olan zina deildir, nk fark edilmedii zaman kt olmayan eyin doas fark edildi diye deimi olamaz; burada kt olan tek ey kocann kefidir; bu hakszlk yalnzca erkee aittir; kadn ilgilendirmez. Eskiden zinay cezalandrm olanlar celltlar, tiranlar, kskan kiilerdi. Bunlar, her eyi zina ileyene ykarak, sulu bularak ona saldrmann yettiini haksz olarak hayal ediyorlard. Sanki kiiye hakaret etmek asla su olamazm gibi, ve sanki, doay ve toplumu asla ihlal etmeyen ve her ikisine de aka hizmet eden bir eylem su olarak adlandrlabilirmi gibi... Yine de kolaylkla kantlanabilen zinann kadnn bana dert olabildii kimi durumlar vardr, ama kantlanyor diye de su olacak deildir; rnein, kocann gsz olduu ya da genele aykr zevklerin mptelas olduu durumlar bunlar arasnda yer alr. Kadn zevk aldndan, kocas ise asla

zevk almadndan, bu durumda kukusuz kadnn uygunsuz gidiat daha aikr bir hal alr; ama bu nedenle kadnn rahatsz olmas gerekir mi? Hayr, kukusuz. Dikkat etmesi gereken tek ey ocuk yapmamaktr ya da ald nlemlerde yanlmsa dk yaptrmaktr. Eer kocasnn doal olmayan zevkleri yznden urad ihmali telafi etmek zorundaysa, ncelikle kocasnn her trden zevkini tiksinti duymadan tatmin etmesi gerekir; sonra da, bu tr incelikler gstermenin baz karlklar hak ettiini ona anlatabilmelidir; bahettii ey karlnda eksiksiz bir zgrlk talep etmelidir. Koca ya reddeder ya da raz olur; eer benimkinin yapt gibi raz olursa kadn rahatlkla davranabilir, kocasnn kaprislerine gsterdii zeni ve alakgnlll de artrr; koca eer reddederse kadn peelerini kalnlatrr ve onlarn glgesinde sessiz sakin dzr. Ya koca gszse? Ayrlrlar, ama kadn her durumda kendini vermeye devam eder; her durumda dzlr, sevgilim, nk bizler dzmek iin doduk, dzerek doann yasalarn yerine getiririz ve doann yasalarna aykr olan tm insani yasalar ancak kmsenmeyi hak ederler. Kzlk zar gibi sama balarla kendilerini doal eilimlerine teslim etmekten kanan, hamilelikten ya da eine hakaret etmekten, daha da beteri, onun anna leke drmekten ekinen kadnlar pek saftr! Sen grdn Eugenie, evet, byle kadnlarn ne kadar enayi olduunu hissettin, hem mutluluklarn hem de yaamn tm zevklerini en gln nyarglarla nasl alaka kurban ettiklerini grdn. Ah! Dzsnler, zarar grmeksizin dzsnler! Biraz sahte eref, ciddiyetten uzak dini umutlar onun gsterdii fedakrlklarn verdii zarar telafi edecek midir? Hayr, hayr, erdem, ahlkszlk, tabutun iinde hepsi birbirine karr. Birka yln sonunda, kamu birilerini daha fazla yceltirken tekileri mahkm mu eder? Yoo! Hayr, bir kez daha, hayr, hayr! O zavall, zevk almadan yaam olarak son nefesini verir, ne yazk ki, telafisi imknszdr artk. EUGENIE: Beni nasl da ikna ettin, meleim! nyarglarm nasl da yendin! Annemin kafama soktuu tm sahte kurallar nasl da yok ettin! Ah! Senin vecizelerini hemen uygulayabilmek iin yarn

52

evlenmeliyim. Sylediklerin ne de batan kartc, ne kadar doru bunlar, pek seviyorum sylediklerini! Yalnzca bir ey endielendiriyor beni sylediklerinin arasnda, sevgili dostum, hi anlamyorum, akla bana, yalvarrm. Senin kocann zevk alrken ocuk sahibi olacak ekilde davranmadn ileri srdn. Peki, sana ne yapyor, yalvarrm syle bana! MADAM DE SAINT-ANGE: Kocam evlendiimizde zaten yalyd. Daha ilk geceden itibaren kendi fantezileri hakknda beni uyard, dier yandan beni asla rahatsz etmeyecei konusunda da bana gvence verdi. Ona itaat etmeye sz verdim ve o zamandan beri, her ikimiz de nefis bir zgrlk iinde yayoruz. Kocamn zevki kendini emdirmektir ve buna ekledii ok tuhaf sahne de udur: Ben onun zerine eilmi taaklarn canla bala pompalayp menisini getirirken, kalalarm da yznn tam hizasndadr, azna smam ister!... Yutar!... EUGENIE: Olaand bir fantezi! DOLMANCE: Hibir fantezi byle nitelenemez, sevgilim; hepsi doada vardr; doa, insanlar yaratrken yzleri gibi zevklerini de ayrtrmay yelediinden, yz hatlarmza getirdii eitlilik bizi nasl artmyorsa duygularmza katt da artmamaldr. Dostunuzun size sz ettii fantezi hl moda m bilinmez; ok sayda erkek, esas olarak belli bir yatakiler, kendilerini bu ie alacak derecede vermilerdir; biri sizden bunu isterse siz reddeder misiniz Eugenie? EUGENIE, kzararak: Burada bana alanan ilkelere baklrsa, herhangi bir eyi reddetmem mmkn mdr? Yalnzca aknlm iin aman diliyorum sizden; tm bu ehvet oyunlarn ilk kez iitiyorum: nce bunlar kavramam gerek; ama sorunun zmyle ilemin icras arasnda, eitmenlerimin bizzat gerek grdkleri mesafeden baka bir ey olmadna emin olmalar gerektii kansndaym. Ne olursa olsun, sevgilim, sen zgrln bu ricaya uyarak m kazandn? MADAM DE SAINT-ANGE: En eksiksiz zgrlk, Eugenie. Ben kendi amdan istediim her eyi yaptm, o bana hi engel olmad, ama hi m olmad: Zevke yle balym ki kimse m olamaz.

53

Balanan kadnn vay haline! nsann tek bir bile olsa zgrln kaybeder, oysaki kadn dilediinde her gn tekrarlanan onlarca hovardalk sahnesi biter bitmez, klar gecenin sessizliinde yok olurlar. Zengindim ben: Beni kim olduumu bilmeden dzecek genlere para veriyordum; etrafma sevimli uaklar toplamtm, az sk davranrlarsa benimle en tatl zevkleri tadacaklarna onlar da emindiler, tek kelime ettiklerinde de kap dar edileceklerdi. Bu ekilde iine daldm zevk frtnasn hayal bile edemezsin, meleim, te, beni taklit etmek isteyen tm kadnlara tlediim davran budur. Evli olduum on iki yldan beri kendimi belki de on ya da on iki binden fazla kiiye dzdrdm... Bulunduum cemiyetlerde ise benim akll uslu biri olduuma inanrlar! klar olan bir kadn ise daha kincisinde kaybederdi. EUGENIE: Bu ilke pek doru; kesinlikle ben de bunu kulama kpe yapacam; benim de evlenmem gerek, senin gibi zengin bir adamla, zellikle de fantezileri olan bir adamla... Ama sevgilim, zevklerine sk skya bal olan kocan senden baka bir ey hi istemedi mi? MADAM DE SAINT-ANGE: Asla, on iki yldan beri, tek bir gn bile kendine ters dmedi, regl olduum dnemler hari. Birlikte olmam istedii ok gzel bir gen kz o dnemlerde benim yerime geer ve her ey yolunda gider. EUGENIE: Ama bununla yetinmiyordur kukusuz; zevklerini eitlendirmesi iin baka nesneler de dsal olarak yardmc oluyor mu? DOLMANCE: Hi kukunuz olmasn Eugenie; madamn kocas dneminin en byk hovardalarndandr; dostunuzun biraz nce size tarif ettii mstehcen zevklere ylda yz bin ekden fazla harcamaktadr. MADAM DE SAINT-ANGE: Dorusu bundan kuku duymuyor deilim; ama onun sefih taknlklarnn eitlilii benimkilere izin veriyor ve onlar peeliyorken, bunun ne nemi var? EUGENIE: Devam edelim yalvarrm, gen bir bayann evli olsun olmasn hamilelikten korunmasn salayacak yntemlerin ayrntlar zerinde duralm; nk hamilelik korkusunun, ister ele

54

olsun, ister hovardalk yaamnda, beni ok kayglandrdn itiraf etmeliyim; kocann zevklerinden sz ederken bir tanesini belirttin; ama bu zevk alma biiminin erkek iin pek ho olsa da kadn iin o kadar zevkli olduunu sanmyorum, ekindiim sakncalardan muaf zevklerimizi bana retmeni arzuluyorum. MADAM DE SAINT-ANGE: Bir kz, amna sokmalarna izin verdii lde ocuk yapma tehlikesine maruz kalr. Zevk almann bu biiminden zenle kanmak gerek; onun yerine ayrm gzetmeksizin, elini, azn, memelerini ya da k deliini sunmaldr. Bu son yolla ok fazla zevk alacaktr, hatta dier yerlerden daha fazla; dier yntemlerle ise daha ok zevk verir. Bu usullerin ilkinden balayalm; biraz nce grdn gibi Eugenie, eli kastediyorum; dostunuzun organn pompalar gibi sallarsnz; birka hareketin ardndan sperm fkrr; bu srada erkek de sizi per, okar ve vcudunuzun en houna giden blmn bu svya bular. Organ memelerinizin arasna koydurtmak m istiyoruz? Kadn yataa uzanr, erkeklik organ gslerin arasna yerletirilir, sktrlr, birka sktrmann sonunda erkek, meme ularnz ve kimi zaman yznz slatacak kadar boalr. Bu tarz dier usullerin yannda en az ehvetlisidir ve uraa uraa, erkein organm sktrarak bask yapacak kadar esneklik kazanm gsl kadnlara uygundur. Azdan alnan zevk hem erkek iin hem de kadn iin son derece daha hotur. Bunu tatmann en iyi tarz kadn, dzcsnn vcudu zerine ters ynde yatar: Erkek, yaran aznza sokar ve ba sizin kalalarnz arasndayken, o da dilini klitorisin zerine yerletirerek sizin yaptnza karlk verir; bu pozisyon kullanldnda, birbirine iyice sarlmak, kalalar avulamak ve birbirinin k deliini gdklamak gerekir; ehvetin tamam olmas iin bu sahne her zaman gereklidir. Ateli ve hayal gc gl klar, o zaman, azlarna yaylan meniyi yutarlar ve alldk hedefine ulamas kastl olarak engellenmi bu deerli svy karlkl olarak birbirlerinin ilerine geirmenin ehvetli zevkinden son derece yararlanrlar. DOLMANCE: Bu tarz ok zevklidir. Eugenie; yapmanz tavsiye ederim. reme haklarn bu ekilde yitirmek ve sersemlerin doa

55

yasas diye adlandrdklar eye kar gelmek gerekten ok cazip bir eydir. Kalalar, koltukaltlar da kimi zaman erkein organna snak olur ve buralar da hamilelik riski olmadan erkein menisinin yok olup gidebilecei kk barnaklar sunarlar. MADAM DE SAINT-ANGE: Baz kadnlar vajinalarna snger yerletirir, bu sngerler sperm geldiinde bu spermin reyecei kseye atlmasn engellerler; dzclerini Venedike zg kk bir deri anta kullanmaya zorlayanlar da vardr, kabaca kondom denir buna, meni bunun iine akar, bylece hedefine varma riski olmaz; ama tm bu biimler arasnda k kukusuz hepsinin en tatlsdr. Dolmance, bunun aklamasn size brakyorum. Bu zevki savunmanz iin talep edilse mrnz feda edebilirsiniz; bu zevki sizden daha iyi kim tarif edebilir? DOLMANCE; Zaafm itiraf etmeliyim. unu iddia ediyorum ki, yeryznde buna tercih edilebilecek hibir zevk yoktur; her iki cinste de ka tapyorum; ama gen bir olann k, kabul etmek gerek, bir kznkinden daha fazla zevk veriyor bana. Bu tutkuya kendini vermi olanlara sapkn denir; oysa, madem sapkn olmak iin bir eyler yaplyor, Eugenie, eksiksiz olmal. Kadnlar kndan dzmek ancak yar yarya sapkn olmaktr; Doa erkein bu fanteziden erkekte yararlanmasn ister; ve zellikle bu zevki erkek iin vermitir. Bu tuhaf alkanln doay ihlal ettiini sylemek samadr. Deil mi ki bize bunu doa esinliyor, doay ihlal etmesi mmkn mdr? Doa kendini yozlatran bir eyi buyurabilir mi? Hayr. Eugenie, hayr; baka yerler nasl kullanlyorsa oras da hizmet etmektedir, belki de daha kutsal bir ekilde. reme, doann bir hogrsdr yalnzca. reme doann balangtaki niyetlerinin devam olduuna ve trmz kesin olarak yok edildiinde yine doa mahsul yeni yaplar doann temel niyetleri halini yeniden alacak olduuna ve hatta bu edim onun gururu ve gc iin daha ekici bile olabileceine gre, kendini kadiri mutlaklk haklarndan yoksun brakan bir edimi nasl olur da yasa olarak buyurabilir doa? MADAM DE SAINT-ANGE: Biliyor musunuz, Dolmance, siz bu sistem araclyla, ii insan soyunun tmyle yok edilmesinin doaya

56

yaplm bir hizmet olduunu kantlamaya kadar varrsnz? DOLMANCE: Kukunuz mu var, madam? MADAM DE SAINT-ANGE: Oh! Bu durumda savalar, veba, alk, cinayetler doa yasalarnn zorunlu gerekleimlerinden baka bir ey deildir. Peki bu sonularn aktif ya da pasif etkeni olan insan da bir durumda sulu, dier durumda kurban deil midir? DOLMANCE: Felaketin darbeleri altnda beli bkldnde kurban olduu kesin; ama sulu, asla! Tm bu konulara geri dneceiz; bu arada, gzel Eugenie iin, u anda syleimizin konusunu oluturan Sodom zevkini analiz edelim. Bu zevkte kadn iin en yaygn duru yatan kenarna kalalar iyice ayrk ve ba olabildiince yataa gmlm olarak karn st yatmaktr. Ehlikeyif adam, sunulan gzel kn grnmyle bir an iin oyalanr, bu k tokatladktan, elledikten, hatta kimi zaman krbaladktan, imdikledikten, srdktan sonra, zmbalayaca minnack delii azyla slatr ve dilinin ucuyla girii hazrlar; kendi aletini de tkrkle ya da pomatla nemlendirir ve delmek istedii deliin nne yavaa getirir; bir eliyle onu yneltirken dier eliyle zevk nesnesinin kalalarn ayrr; organnn duhul ettiini hisseder etmez ateli bir ekilde itmesi gerekir, yer kazanmaya ok dikkat etmelidir; bu srada kadn tecrbesiz ve gense kimi zaman ac eker; ama, aclar bir sre sonra zevke dnecektir, dzc yaran canla bala yava yava itmelidir, nihayet hedefe eriene dek itmelidir, yani sonunda aletinin kllar arkadan dzd nesnenin ans kenarlarna srter. O zaman yoluna hzla devam edebilir, artk tm dikenler derlenmitir; geriye gllerden baka bir ey kalmamtr. Zevk nesnesinin hissetmeye devam ettii ac kalntlarn zevke dntrmeyi tamamlamak iin, eer bu bir gen olansa onun yaran kavramak ve svazlamak gerekir; eer bir kzsa klitorisini gdklamal; stnde allan kiinin ansn son derece daraltarak yaratt zevk seirmeleri failin zevklerini artracaktr, o da, halinden memnun ve ehvet iinde, bir sre sonra, zevk nesnesinin knn dibine, saysz ksnl ayrntnn kant olan kopkoyu ve bol bir spermi zpkn gibi yollayacaktr. Altlarndakinin zevk almasn istemeyenler de vardr; bunlar bir sre sonra aklayacaz.

57

MADAM DE SAINT-ANGE: Bir an izin verin, u an ben de bir renciyim ve size soruyorum, Dolmance, failin zevklerinin tamamlaycs olarak, pasif durumdakinin k nasl olmal? DOLMANCE: Dolu elbette: hizmet eden nesnenin o srada tam bir sma istei duymas esastr, bylece dzcnn yarak ucu kat pislie erierek oraya saplanr ve dzleni kztrarak atee eviren meniyi en scak ve en yumuak haliyle oraya yerletirir. MADAM DE SAINT-ANGE: Alttakinin daha az zevk almasndan endie duyarm. DOLMANCE: Yanl! Bu yle bir zevktir ki kimsenin bunu ktye kullanma ihtimali yoktur. Bu zevke hizmet eden nesne onu tadarak arn nc katna ykselir. Hibir zevk bununla boy lemez, bu zevke ortak olanlar bu kadar eksiksiz tatmin edecek baka bir zevk yoktur ve bu zevki tatm olanlarn brakabilmeleri gtr. te, Eugenie, hamilelik risklerine maruz kalmadan bir erkekle birlikte zevki tatmann en iyi yollan bunlardr: nk, emin olun, yalnzca bir erkee kn vererek deil, size akladm gibi, organn emerek, svazlayarak da zevk alnr. Gerek zevklerden ok bu tr sahnelerden zevk alan ehvetli kadnlar da tandm. Hayal gc zevklerin drtsdr; bu tr zevklerde her eyi o dzenler, her eyin devindiricisi odur; imdi, hayal gc sayesinde zevk aldmz doru deil mi? En ekici ehvet duygularnn kayna o deil mi? MADAM DE SAINT-ANGE: Doru; ama Eugenie dikkat etmeli; hayal gc, ancak aklmz nyarglardan tamamen kurtulmusa ie yarar: Tek bir nyarg bile onu yok etmeye yeter. Aklmzn bu kaprisli blm yle ehvetlidir ki hibir ey onu dizginleyemez; karsna karlan tm engelleri paraladka en byk zaferi, en sekin zevkleri tadar; hayal gc dzenin dmandr, dzensizlie ve suun renklerini tayan her eye tapar; ite, kocasyla souk souk dzen ve hayal gc gelikin bir kadnn verdii tuhaf cevap buradan kaynaklanr. - Bu soukluk neden? der koca. - Dorusu, der tuhaf yaratk, bana yaptnz eyin pek basit olmasndan.
58

EUGENIE: BU cevap beni ldrtabilir... Ah! Gzelim, kuralsz bir hayal gcnn ilahi atlmlarn tanmaya kendimi pek hazr hissediyorum! Birlikte olduumuzdan beri, hayal edemezsin... Yalnz u anda, hayr, hayr, gzelim, ruhumu okayan tm o ehvetli fikirleri aklna bile getiremezsin... Oh! Artk ktl nasl da anladm!... Kalbim onu nasl da arzuluyor bilsen! MADAM DE SAINT-ANGE: Vahetler, dehetler, en iren sular bile seni daha fazla artmasn Eugenie; en pis olan, en aalk olan ve en yasak olan ne varsa, insann ruhunu en iyi onlar eler, en iyi kztran onlardr... Her zaman iin en tatl zevklerle boalmamz bunlar salar. EUGENIE: Tm bunlara kendinizi ne inanlmaz eitlilikle veriyor olmalsnz! Ayrntlar renmeyi pek istiyorum! DOLMANCE, gen kz perek ve elleyerek: Gzel Eugenie, yaptm eyi anlatmaktansa, yapmak istediim eyleri sizin hissettiinizi grmeyi yzlerce kez tercih ederim. EUGENIE: Her eye kendimi teslim ederek iyi mi yapm olurum bilmiyorum. MADAM DE SAINT-ANGE: Bunu sana tavsiye etmem Eugenie. EUGENIE: O halde, Dolmanceden bu ayrntlar rica ediyorum; ama sen, sevgili dostum, yaamnda yaptn en olaanst eyi anlat bana, yalvarrm. MADAM DE SAINT-ANGE: On be erkekle lem yaptm; yirmi drt saat iinde doksan defa dzdrttm kendimi, hem nden hem arkadan. EUGENIE: Bunlar sefahat yalnzca, beceri gsterisi: Daha tuhaf eyler yaptna bahse girerim. MADAM DE SAINT-ANGE: Genelevde bulundum. EUGENIE: Ne demek bu szck? DOLMANCE: Kararlatrlm bir fiyat karlnda her erkein tutkularn tatmin etmeye hazr gen ve gzel kzlarn bulunduu herkese ak evlere bu ad verilir. EUGENIE: Orda kendini verdin mi, gzelim? MADAM DE SAINT-ANGE: Evet, bir fahie gibiydim orada, tam bir hafta boyunca birok ehlikeyfin fantezilerini tatmin ettim ve
59

pek tuhaf zevklerle karlatm; hep ayn hovardalk ilkesiyle, Justinienin kars nl imparatorie Theodora gibi* sokak kesinde... Halkn gezinti yerlerinde fahielik yaptm ve bu fahieliklerden kazandm paray kumara yatrdm. EUGENIE: Gzelim, ben senin kafann iini biliyorum, daha ileriye gitmisindir sen. MADAM DE SAINT-ANGE: Bu olabilir mi? EUGENIE: Oh! Evet, evet, yle dnyorum: En tatl ahlki duyumlarmzn hayal gcnden geldiini sylemedin mi bize? MADAM DE SAINT-ANGE: Syledim. EUGENIE: O halde, bu hayal gcn serbest brakarak, dinin, edebin, insanln, erdemin, yani szm ona tm devlerimizin dayatmak istedii son snrlar ama zgrln ona verdiimizde sapmalarn grkemli olaca doru deil midir? MADAM DE SAINT-ANGE: Kukusuz. EUGENIE: mdi, bu sapmalarn byklnn bizi daha fazla kkrtaca da doru deil midir? MADAM DE SAINT-ANGE: Bundan dorusu olamaz. EUGENIE: yleyse, ne kadar ajite olmak istersek, iddetle hareket etmeyi o kadar ok arzulamalyz, en hayal edilemez eyler zerinde hayal gcmz o lde serbest brakmalyz; o zaman kafamzn kat ettii yol nedeniyle zevkimiz de yetkinleir ve... DOLMANCE, Eugenie'yi perek. Nefis! MADAM DE SAINT-ANGE: Bunca ksa srede bu srtk ne kadar ilerleme gsterdi! Ama, sevimli kk, bize izdiin urata daha da uzaa gidilebileceini biliyor musun? EUGENIE: Bunu gayet iyi anlyorum ve kendime hibir fren koymadmdan, nereye gidilebileceini varsaydm gryorsun. MADAM DE SAINT-ANGE: Sua varyoruz, srtk: En karanlk ve en korkun sulara! EUGENIE, alak ve kesik kesik bir sesle: Ama su yok diyorsun... Hem bu yalnzca kafay coturmak iin: Yaptmz bir ey yok ki.

* Procopiusun anekdotlarna bakn.

60

DOLMANCE: Tasarlanan eyi yerine getirmek yine de pek hotur. EUGENIE, kzararak:. O halde, yapalm...Sevgili eitmenlerim, tasarladnz eyi asla yapmadnza beni ikna etmeye almyor musunuz siz? MADAM DE SAINT-ANGE: Kimi zaman bunu yaptm oldu. EUGENIE: te nihayet! DOLMANE: U zekya bakn! EUGENIE, devam ederek: Senden istediim ey, senin neyi tasarladn, tasarladktan sonra neyi yaptndr. MADAM DE SAINT-ANGE, aznda geveleyerek: Eugenie, bir gn yaamm sana anlatrm. Eitimimize devam edelim... nk istemediim eyleri syleteceksin bana... EUGENIE: Haydi, gryorum ki bu noktada bana kalbini aacak kadar sevmiyorsun beni; bana koyduun sreyi bekleyeceim; ayrntlarmza dnelim biz. Syle bana, sevgilim, seni ilk tadan mutlu fani kim? MADAM DE SAINT-ANGE: Erkek kardeim: O bana ocukluktan beri hayrand; ok kk yalardayken, ou zaman hedefe varmadan eleniyordu; evlenir evlenmez kendimi ona teslim edeceime sz vermitim; szm tuttum, neyse ki kocam hi zarar vermemiti: Her eyi o derledi. Kendimizi bu entrikaya vermeye devam ediyorduk, ama birbirimizi asla rahatsz etmeden: her ikimiz de hovardaln en kutsal arlklarna gmlm tk; karlkl olarak birbirimizden yararlanyoruz: Ben ona kadn buluyorum, o da beni erkeklerle tantryor. EUGENIE: Nefis bir dzen! Ama ensest su deil midir? DOLMANCE: Doann en tatl birlemelerine, bize en fazla buyurduu ve tledii birlemelere bu gzle nasl bakabiliriz! Bir an dnn Eugenie: gezegenimizin ektii byk felaketlerin ardndan insan soyu ensest dnda baka bir yolla reyebilir miydi? Hristiyanln sayg duyduu kitaplarda bile bunun rneini ve kantn bulmuyor muyuz? Adem* ve Nuh aileleri bu yol dnda baka

* Adem de Nuh gibi insan soyunun bir restoratryd yalnzca. Korkun bir altst olu Ademi yeryznde yalnz brakt, tpk benzer bir olayn Nuh u yalnz brakm olmas gibi; ama Ademin gelenei yok olurken Nuh'un ki korundu.
61

trl srebilir miydi? Evrenin geleneklerini kartrn, inceleyin: Akla uygun bir yasa olarak grlen ve aile balarn glendirmek iin yaplm, izin verilmi ensesti her yerde greceksiniz. Eer ak, tek kelimeyle, benzerlikten douyorsa, erkek kardele kz karde arasnda, baba ile kz arasnda olduundan daha mkemmel ak nerede olabilir? Baz ailelerin pek gl olmasndan korkularak retilmi, yanl anlalan bir politika geleneklerimizdeki ensesti yasaklar; ama kar ve tutku sonucu buyrulmu olan eyi doa yasas olarak kabul ederek kendimizi yanl yola srklemeyelim; kalplerimizi yoklayalm: Bizim ukala ahlklarmza ben her zaman kalplerini dinlemeyi tavsiye ederim; bu kutsal organa kulak verirsek ailelerin tensel birlemesinden daha tatl bir ey olmadn kabul edeceiz; bir erkek kardein kz kardeine, bir babann kzna olan duygular zerinde krle son verelim. Her ikisi de bo yere bu duygulara meru bir efkat maskesi brndrmeye alyorlar: En iddetli ak, ancak onlar ateleyen duygudur; doann onlarn yreine yerletirdii aktr en iddetlisi. O halde, bu pek ho ensestleri kat be kat oaltalm ve arzularmzn nesnesi ne kadar yakndan ait olduumuz biriyse, bundan alacamz zevkin o lde byk olacana inanalm. Dostlarmdan biri kendi annesinden olma ocuuyla yayor; sekiz gn kadar nce bu kzla ilikisinin meyvesi olan on yanda bir olan ocuunun bekretini bozdu; birka yl iinde bu gen erkek de annesiyle evlenecek; bunlar dostumun dilekleri; onlara da kendi projelerine benzer bir gelecek izdi ve onun niyetinin bu izdivatan doacak ocuklardan da yararlanmak olduunu biliyorum; henz gen biri, byle bir beklentiye girebilir. Gryorsunuz, efkatli Eugenie, bu ilikilerdeki ktl bize kabul ettiren nyargda bir doruluk pay olsayd bu namuslu dostumuz ne byk miktarda ensest ve sula lekelenmi olurdu! Tek kelimeyle, tm bu eyler hakknda, ben, her zaman bir ilkeden yola kyorum: Doa Sodom zevklerini, ensest zevklerini, mastrbasyonlar, vs. yasaklam olsayd, bundan bu kadar zevk almamza izin verir miydi? Doann kendini gerekten ihlal eden eye hogr gstermesi imknszdr. EUGENIE: Oh! Benim ilahi eitmenlerim, gayet iyi gryorum

62

Ki, sizin ilkelerinize gre, yeryznde pek az su var ve kendimizi tm arzularmza huzur iinde brakabiliriz, bunlar aptallara ne kadar tuhaf gelse de... Bu aptallar her eye saldrarak ve her ey karsnda dehete kaplarak, toplumsal kurumlar doann tanrsal yasalar olarak kabul etme aptalln gsterirler. Bununla birlikte, dostlarm, doa tarafndan buyrulmu olsa bile kesinlikle isyan ettirici ve son derece canice, en azndan birka eylem olduunu kabul etmiyor musunuz? Bize ok eitli eilimler veren ve pek tuhaf mahsuller yaratan bu doann, bizi kimi zaman acmasz eylemlere srklediine ben de sizinle birlikte ikna olmak istiyorum; bu ahlk bozukluuna kendimizi teslim ederek, bu tuhaf doann esinlerine boyun eersek, varsayalm ki, hemcinslerimizin yaamna kastedecek kadar ileri gidersek, en azndan mit ediyorum ki, bu eylemin bir su olacam siz de kabul edersiniz? DOLMANCE: Size byle bir ey syleyebilmemiz iin daha ok bekleyeceksiniz Eugenie. mha, doann ilk yasalarndan biri olduuna gre doann yok etmesi asla su olamaz. Doaya hizmet eden bir eylem nasl olur da onu ihlal edebilir? nsann vnd bu imha, bir kuruntudan baka bir ey deildir; cinayet kesinlikle bir imha deildir; cinayet ileyen kii biimleri deitirmekten baka bir ey yapmaz; elementleri doaya geri vermektedir o, bu maharetli doann eli de baka varlklar dllendirmek iin annda bu elementlerden yararlanr; imdi, yarat yaratan iin yalnzca bir zevkse, cani de doa iin bir yarat hazrlayandr; o, doann hemen kulland malzemeleri hazrlar ve sersemlerin delice knayaca eylem, bu evrensel failin gznde bir deerdir yalnzca. Cinayeti su haline getirmeye alan ey, bizim kibrimizdir. Kendimizi evrenin ilk yaratklar sayarak, bu yce yaratn bana gelecek her (rselenmenin kanlmaz olarak byk bir su olacan aptalca hayal ettik; eer bizim olaanst trmz bu yerkre zerinde yok olursa doann ortadan kalkacana inandk, oysaki bu trn tmyle imhas, bize brakt yaratc yetiyi doaya geri vererek oalma yoluyla ondan aldmz enerjiyi ona geri vermek olurdu; peki ya bu ne tutarszlktr, Eugenie! htirasl bir hkmran, byk projelerine zarar veren dmanlar hi acmaszca, utanp sklmadan
63

rahatlkla ortadan kaldrabilir... Vahi, keyfi, buyurgan yasalarla her yzylda milyonlarca kiiyi katledilebilir... Ya biz, zayf ve bahtsz yaratklar, kinimize ya da kaprislerimize tek bir canl varl kurban edemez miyiz? Bu kadar barbar, bu kadar gln biim-de tuhaf baka bir ey var mdr? Bizim de, derin bir esrar kisvesi altna brnerek bu budalaln intikamm byk lde almamz gerekmez mi?* EUGENIE: Kesinlikle doru... Oh! Sizin ahlknz ne kadar da batan karc, onu nasl da tadyorum!... Ama, syle bana Dolmance, tamamen bilincinde olarak, bu ekilde kimi zaman tatmin olmu olmayasnz? DOLMANCE: Gnahlarm size amaya beni zorlamayn: Saylan ve trleri yzm fazlasyla kzartmaya yeter. Belki bir gn size onlar itiraf ederim. MADAM DE SAINT-ANGE: Yasann klcn yneten hergeleler kendi tutkularn tatmin etmek iin bundan sk sk yararlandlar. DOLMANCE: Baka nasl eletirebilirim ki kendimi! MADAM DE SAINT-ANGE, boynuna sarlarak: Tanrsal erkek!... Size tapyorum!... Sizin gibi tm zevkleri tatm olmak iin insanda ruh ve cesaret olmal ! Cehaletin ve aptalln tm engellerini paralama erefi yalnzca dehalara aittir. pn beni, ok sevimlisiniz! DOLMANCE: Ak yrekli olun Eugenie, kimseyi ldrmeyi hi arzulamadnz m siz? EUGENIE: Oh! Evet, evet... Uzun sreden beri mezarda grmek istediim iren bir yaratk gzlerimin nnde her gn. MADAM DE SAINT-ANGE: Kim olduunu tahmin edeceime bahse girerim. EUGENIE: Kimden kukulanyorsun? MADAM DE SAINT-ANGE: Annen. EUGENIE: Ah! zin ver de utancm gsnde saklayaym! DOLMANCE: ehvetperest yaratk! Yreinin ve tatl kafann gsterdii enerjinin bedeli olmas gereken okamalarla ben de seni

* Bu konu daha ilerde genie ele alndndan, daha sonradan gelitirilecek sistemin ancak kimi temellerini burada belirtmekle yetindik.
64

bitkin drmek istiyorum. (Dolmance tm vcudunu per ve kna hafif tokatlar atar; siki kalkar; Madam de Saint-Ange yara avular ve svazlar; Dolmancenin elleri, zaman zaman, yolunu ararak Madam de SaintAngen arkasna geer, o da ehvetle uzatr arkasn; biraz kendine gelen Dolmance devam eder.) Ama bu yce fikri niin yerine getirmeyelim ki? MADAM DE SAINT-ANGE: Eugenie. Sen nasl annenden nefret etmisen ben de kendiminkinden yle nefret ettim ve gereini yapmak iin hi de tereddt etmedim. EUGENIE: Benim buna imknm olmad. MADAM DE SAINT-ANGE: Cesaretten sz et. EUGENIE: Heyhat! Henz ok gencim! DOLMANCE: Ama imdi, Eugenie, ne yapacaksnz? EUGENIE: Her eyi... mkn verilsin, grrler! DOLMANCE: mknnz olacak Eugenie, sz veriyorum size; ama bir koulum var. EUGENIE: Nedir? Daha dorusu, benim kabul etmeyeceim koul ne olabilir ki? DOLMANCE: Gel. Srtk, kollarma gel: kendimi tutamyorum artk; sevimli arkan sana vaat ettiim ban bedeli olmal, bir su bir dieriyle denmeli! Gel!... Bizi kavuran ilahi atei meni dalgalaryla sndrmeye ikiniz birden koun! MADAM DE SAINT-ANGE: Ltfen, bu orjilere biraz dzen verelim. taknln ve alakln barnda bile bu gerekir. DOLMANCE: Bundan kolay olamaz: Esas konu, bence, bu kk sevimli kza elimden geldiince ok zevk vererek benim boalmamdr. Yaram kna sokacam, o srada, sizin kollarnz arasnda eilmi olduundan, siz de nn gayet iyi okayabilir, svazlayabilirsiniz; sizin iin dndm pozisyonda o da size aynsn yapabilir: Birbirinizi persiniz. Bu ocuun knda ben biraz dolatktan sonra, tabloyu deitireceiz. Madam, sizi arkadan dzeceim; Eugenie o srada sizin zerinizde olacak, sizin banz da onun bacaklar arasnda, o klitorisini emmem iin bana sunacak: bylece ikinci kez onun belini getireceim. Sonra, yeniden onun ansne yerleeceim; onun sunduu am yerine siz bana knz
65

sunacaksnz, yani siz de onun ban bacaklarnzn arasna alacaksnz; ben sizin k deliinizi emeceim, tpk onun amn emdiim gibi, siz boalacaksnz, ben de boalacam, o srada elim, bu sevimli ran gzel kk vcudunu kucaklayp klitorisini gdklayacak ki o da kendinden gesin. MADAM DE SAINT-ANGE: Gzel, sevgili Dolmance, ama sizin bir eksiiniz olacak. DOLMANCE: Kmda bir yarak deil mi? Haklsnz madam. MADAM DE SAINT-ANGE: Bu sabah iin bundan vazgeelim akama bu da olacak: Kardeim bize yardma gelecek, zevk dorua kacak. Haydi ie koyulalm. DOLMANCE: Eugenienin benimkini biraz svazlamasn istiyorum. (Eugenie syleneni yapar.) Evet, oldu... Biraz daha hzl, cannm ii... Bu parlak krmz ba hep plak tutun, asla st rtlmesin... Ne kadar sk tutarsanz, ereksiyon zamanna da siz karar verebilirsiniz... Svazlanan yaran ba asla kapanmamal... Gzel!... Bylece sizi zmbalayacak organ kendiniz hazrlam oluyorsunuz... Nasl kararl gryor musunuz?... Dilinizi verin bana, kk srtk!... Kalalarnz sa elimin stne koyun, sol elim de klitorisinizi okayacak. MADAM DE SAINT-ANGE: Eugenie, ona en byk zevki tattrmak ister misin? EUGENIE: Kesinlikle... Ona bunu vermek iin her eyi yapabilirim. MADAM DE SAINT-ANGE: O halde, yaran azna al ve bir sre em. EUGENIE, syleneni yapar. Byle mi? DOLMANCE: Ah! Tatl az! Ne scaklk!... Benim iin klarn en gzeline deer!... ehvetli ve maharetli kadnlar, klarnz bu zevkten asla mahrum etmeyin: sonsuza dek onlar kendinize balarsnz... Ah! Haydi, lanet Tanr!... Kr eytan!... MADAM DE SAINT-ANGE: Nasl da hakaret ediyorsun, dostum! DOLMANCE: Knz bana verin, madam... Evet, bana verin, Eugenie beni emerken ben de onu peyim, kfrlerim de sizi artmasn: En byk zevklerimden biri sikim kalktnda Tanrya kfretmektir.

O srada binlerce kez comu olan ruhumun bu iren kuruntuyu iyice kmsediini ve nefret ettiini dnrm; ya ona daha iyi svp sayacak bir biim bulmalym ya da daha ok ihlal etmeliyim; ve lanetli dncelerim kinimin bu iren nesnesinin hiliine beni ikna ettiinde sinirlenirim ve o hortla hemen yeniden canlandrmak isterim; fkemin ynelecei bir ey olsun diye. Beni taklit edin sevimli kadn, bu tr sylemlerin kanlmaz olarak duyularnz zenginletirdiini greceksiniz. kizini siktiimin Tanrs!... Byk bir zevk alsam da bu ilahi azdan kesinlikle kmam gerek, farkndaym... Yoksa belimi oraya brakacam!... Haydi. Eugenie, yerinizi aln; tarif ettiim tabloyu oluturalm ve mz birden en ehvetli sarholua gmlelim. (Pozisyon dzenlenir.) EUGENIE: Sevgilim, gcnz yetmeyebilir diye ekiniyorum! Byk bir oranszlk var. DOLMANCE: Her gn daha genlerine Sodom zevki tattryorum ben; daha dn, yedi yanda kk bir olan ocuu bu yarak tarafndan dakikadan ksa srede bakirliini yitirdi... Cesaret, Eugenie, cesaret!... EUGENE: Ah! Paralyorsunuz beni! MADAM DE SAINT-ANGE: Siz ona sahip kn Dolmance; ben gerekeni yaparm. DOLMANCE: yice svazlayn onu madam, daha az ac hisseder; zaten artk her ey tamam: te, kllarm deiyor. EUGENE: Ahhh! Kolay i deil... Alnmdaki teri gryorsun dostum... Ah! Tanrm! Hi bu kadar iddetli ac hissetmemitim!... MADAM DE SAINT-ANGE: te, yan yarya bakireliinden kurtuldun, gzelim, artk kadnlar safndasn; biraz acyla bu eref satn alnabilir; parmaklarm seni hi sakinletirmiyor mu? EUGENIE: Onlar olmasa dayanabilir miydim?... Oka beni meleim... Acnn yava yava zevke dntn hissediyorum... tin!... itin!... Dolmance... lyorum!.. DOLMANCE: Ah! Siki Tanrs! Lanet Tanr! lsn siktiimin Tanrs! Pozisyon deitirelim, dayanamayacam... Arkanz getirin Madam, yalvarrm, hemen size sylediim gibi yerlein.

(Dzenleme yaplr ve Dolmance devam eder.) Buras daha az zah|metli... Yaram nasl da giriyor!... Ama bu gzel k da bir o kadar tatl Madam!... EUGENIE: Byle iyi miyim, Dolmance? DOLMANCE: Harika! Bu kk bakire am kendini bana nefis biimde sunuyor. Ben bir suluyum, bir yasa ihlalcisi, biliyorum; bu tr gzellikler benim gzlerime yetmez; ama bu ocua ilk ehvet derslerini verme arzusu tm dier dncelere baskn kyor. Onun belini getirmek istiyorum... Onu bitap drmek istiyorum, mmknse eer... (Azyla emer.) EUGENE: Ah! Beni zevkten ldryorsunuz, dayanamyorum artk!... MADAM DE SAINT-ANGE: Ben. geliyorum!... Ah! Sikin!... Sikin!... Dolmance. boalyorum!... EUGENE: Ben de. Gzelim... Ah! Tanrm, nasl da emiyor beni!... MADAM DE SAINT-ANGE: Sv o halde, kk orospu!... Sv!... EUGENIE: Lanet Tanr! Boalyorum!... Sarholuklarn en tatls iindeyim!... DOLMANCE: Grev bana!... Grev bana Eugenie! Bu el deiiklikleri beni mahvediyor. (Eugenie yerine geer.) Ah! Gzel! te yeniden ilk yuvamdaym... K deliinizi gsterin bana madam, keyfimce yalayaym onu... Dzdm k pmeye baylyorum!... Ah! yice yalatn onu, ben de o srada dostunuzun knn dibine spermimi frlataym... nanr msnz madam, bu kez kolaylkla girdi!... Ah! Dz! Dz! Nasl skyor, nasl bastryor, hayal edemezsiniz!... Kutsal sikilmi Tanr, nasl zevk alyorum!... Ah! Tamam, dayanamyorum... Belim akyor... Bittim!... EUGENIE: Beni de ldryor, sevgilim, yemin ederim sana... MADAM DE SAINT-ANGE: Srtk! Hemen alyor bu ie! DOLMANCE: Onun yanda saysz gen kz tanyorum, dnyada hibir ey onlar baka trl zevk almaya itemez; ilk kez nemlidir; bu tarz denemi olan kadnlar baka ey yapmak istemezler... Oooh! Bittim; izin verin soluklanaym, birka saniye hi olmazsa.

68

MADAM DE SANT-ANGE: Erkekler byledir ite sevgilim, arzular tatmin edilene kadar bizimle ilgilenirler; bu tkeni onlar tiksintiye, bir sre sonra da kmsemeye gtrr. DOLMANCE. Souk bir edayla: Ah! Bu nasl hakaret, ilahi gzellikler! (kisini de kucaklar.) Hangi durumda olursa olsun, ikiniz de vglere layksnz. MADAM DE SANT-ANGE: Teselli et kendini Eugeniem; erkekler tatmin olduklarnda nasl bizi ihmal etme hakkna sahiplerse. Kendi usulleri bizi buna zorladndan bizim de onlar kmseme hakkmz vardr. Nasl ki Tiberius tutkularna hizmet etmi olan nesneleri Capreeye kurban etmise,* Afrika kraliesi Zingua da klarn kurban etmiti.** DOLMANCE: Son derece basit ve benim iyi bildiim bu arlklar. Kukusuz, asla bizim aramzda sz konusu edilemez: Kurtlar birbirlerini asla yemez, der atasz ve ne kadar allm olsa da dorudur bu. Benden asla ekinmeyin, dostlarm: Belki size ok ktlk yaptrtrm, ama size asla ktlk yapmam. EUGENIE: Yoo! Hayr, hayr, sevgilim, buna cevap verebilirim: Dolmance bizimle ilgili olarak ona verdiimiz haklar asla ktye kullanmayacaktr; ktlarn drstlne inanyorum ben: en iyi drstlk budur; ama eitmenimizi kendi ilkelerine geri dndrelim ve yalvarrm, sakinlemeden nce, bizi yakp kavuran byk tasarya geri dnelim. MADAM DE SANT-ANGE: Bakn hele! Seni srtk, hl akln nerede! Ben, seni kztrann iin hikyesi olduunu sanyordum. EUGENIE: Yreimdeki en kesin duygu budur ve ancak bu suu iledikten sonra mutlu olacam. MADAM DE SANT-ANGE: Oh! yi, iyi. Bala onu: Annen olduunu unutma. EUGENIE: Gzel bir sfat! DOLMANCE: Hakl: o anne dnyaya getirirken Eugenieyi dnd m? Namussuz kar zevk ald iin dzdrd kendini, ama bu kz aklna bile getirmemiti. Brakalm Eugenie bu konuda diledii
* Bkz. Suotonius ve Nikeal Dion Cassius. * Bkz. Histoire de Zingua, reine d'Angoia.
69

gibi davransn; ona tamamen zgr brakalm ve ne trden bir arlk dnrse dnsn onu onaylamakla yetinelim yalnzca, kendini asla ktlk yapm bir sulu olarak grmesin. EUGENE; Ondan tiksiniyorum, nefret ediyorum, kinimi hakl klan binlerce neden var; bedeli ne olursa olsun onu ortadan kaldrmalym! DOLMANCE: O halde, mademki kararlarn kesin, tatmin olacaksn Eugenie, sana yemin ederim; ama izin ver, harekete gemeden nce, senin iin ok nemli olacak birka t vereyim. Asla srrn azndan karma, sevgilim ve zellikle tek bana hareket et: Su ortaklarndan daha tehlikeli bir ey olamaz; bize en yakn olanlardan saknalm her zaman: Ya hi su ortanz olmasn ya da bize hizmet eder etmez onlardan kurtulmak gerekir, der Machiavelli. Hepsi bu deil: Tasarladn projelerde, Eugenie, yapmack davranmak zorunludur. Kurbanna, onu ortadan kaldrmadan nce, hi olmadn kadar yakn ol; ona ayormu gibi yap ya da teselli ediyormu gibi davran; tavla onu, aclarn payla, ona taptna yemin et; daha fazlasn yap, onu ikna et: Bu tr durumlarda sahtekrca davranarak ok uzaa gidemezsin. Neron, batraca kayn iinde Agrippinei okuyordu: Bu rnei taklit et, tm dalavereleri, ruhunun sana esinleyebilecei tm ktlar kullan. Yalan, kadnlara her zaman gerekli olsa da, zellikle aldatmak istediklerin karsnda daha fazla gerekli olur. EUGENE: Bu dersler unutulmayacak ve eyleme sokulacak kukusuz; ama yalvarrm, kadnlara uygulamalarn tlediiniz bu ikiyzll daha da derinletirelim; bu varolu biiminin dnyada ok nemli olduuna inanyor musunuz? DOLMANCE: Kukusuz, dnyada bundan daha gerekli bir ey olduuna inanmyorum; net bir hakikat bunun kanlmazln size kantlayacaktr: herkes ikiyzl davranr; sorarm size, samimi bir kii sahtekrlar cemiyetinde nasl olur da her zaman baarszla uramaz! mdi, ileri srld gibi, erdemlerin medeni yaamda bir yarar olduu doruysa eer, birok insanda grld gibi, istence, gce ya da herhangi bir erdeme sahip kiinin, rakiplerinin onun elinden kapt mutluluun kk bir parasn elde etmek

70

iin esas olarak yapmack davranmak zorunda kalmamasn bekleyebilir misiniz? Sosyal insana gerekten gerekli olan ey kesinlikle erdem ya da erdem grnm mdr? Yalnzca bu grntnn bile ona yettiinden kuku duymayalm: Bu grntye sahip olduunda, gereken her eye sahip olur. Dnyadaki insanlara yle bir baktmzda, bize d grnlerini gstermeleri yeterli olmaz m? Dahas, bu grntye sahip olann erdemli davranmaya ihtiyac olmadna da ikna olalm: tekiler bu erdemden yle az ey kazanr ki, birlikte yaadmz kii erdemli gzksn yeter, gerekten erdemli olup olmad hi fark etmez. Zaten, sahtekrlk neredeyse her zaman baarmann kesin bir yoludur: sahtekr kii kendisiyle ilikide olanlar zerinde kanlmaz olarak bir tr ncelik kazanr: Sahte d grnlerle gz boyayarak karsndakini ikna eder: ikna ettii anda da baarya ular. Beni aldattklarn fark ettiimde ancak kendime fkelenirim ve gururum yznden ikyeti olmadm srece de beni batan karan kii daha gzel oyunlar bulmaya devam eder: benim zerimdeki nfuzu her zaman belirgin olur; ben haksz olduumda o hakl kacaktr; ben hi olduumda o ilerlemeye devam eder; ben sefalete derken o zenginleir: sonuta her zaman benim stmdedir, bir sre sonra kamuyu da ele geirir; bu noktada, bo yere onu sularm, beni kimse dinlemez. Dolaysyla, en belirgin sahtekrla kendimizi cesaretle ve hi durmakszn teslim edelim: tm ltuflarn, tm nimetlerin, tm erefin, tm zenginliklerin anahtar olarak grelim sahtekrl ve enayilikler yapmann sradan fkesini, hergele biri olmann actc zevkiyle, skntya girmeden dindirelim. MADAM DE SANT-ANGE: te, sanyorum bu konuda gerekenden daha fazlasn rendik. Artk Eugenie ikna olmu, yatm, cesaretlenmi olmaldr: stedii zaman harekete geecektir. imdi, hovardalkta erkeklerin deiik kaprisleri hakkndaki aklamalarmza devam etmenin gerekli olduunu dnyorum: bu geni bir alan olmal, bunu inceleyelim; rencimizi pratiin baz srlar konusunda eittik, teoriyi ihmal etmeyelim. DOLMANCE: Erkeklere zg tutkulardaki hovardalk ayrntlar, madam, fahielik mesleini icra etmeye ynelik biri olmayan.
71

zellikle Eugenie gibi bir gen kz iin eitici olmaya pek uygun deildir; evlenecektir o ve bu varsaym iinde, kocasnn bu zevkle sahip olmayaca konusunda bire on bahse girilebilir; bu durumda da, davran tarz kolaydr: Ona kar ok efkatli ve incelikli davranmak; dier yandan, gizlice ok fazla sahtekrlk yapmal ve zarar telafi edilmeli: Bu birka szck her eyi anlatyor. Eer sizin Eugenie yine de hovardalk edimindeki erkein zevklerini analiz etmeyi arzularsa, bunlar daha zet halinde incelemek iin e indirebiliriz: sodomi, gnahkr fanteziler ve vahi zevkler. Birinci tutku bugn evrenseldir; nceden sylediklerimize ekleyecek birka dnce daha var. Sodomi iki snfa ayrlr, aktif ve pasif: ster bir olan ister bir kadn olsun, arkadan dzen erkek aktif sodomi yapm olur; kendini dzdrdnde ise pasif sodomi yapm olur. Sodomi yapmann bu iki tarzndan hangisinin daha ehvetli olduu sorusu ska sorulmaktadr: Elbette pasif olan, nk bu durumda hem nden hem de arkadaki duyumdan zevk alnmaktadr; cinsiyet deitirmek pek hotur, fahie taklidi yapmak ok zevklidir, bize kadn muamelesi yapan bir erkee kendini vermek, hu adama m! diye seslenmek, onun metresi olduunu itiraf etmek ok hotur! Ah! Dostlarm, bu ne ehvet! Ama, Eugenie, erkek halini alarak bu nefis zevkten bizim gibi yararlanmak isteyen kadnlarla ilgili olarak burada ayrntl birka tle yetinelim. Bu tr saldrlarla sizi tantrdm Eugenie ve bu kariyerde bir gn byk ilerlemeler gstereceinize ikna olacak kadar ok yetenek grdm sizde. Bu d yerine getireceinizden tamamen emin olarak, bu hazz Kithira adasnn en zevkli yerini dolar gibi kat etmenizi rica ederim sizden. Bu tr zevklerden ya da bunlara benzer olanlardan bakasn tanmamaya kararl herkes iin temel nemdeki iki ya da tle snrl kalacam. Size sodomi yaparlarken ncelikle her zaman iin klitorisinizin okanmasna dikkat edin; bu iki zevk kadar birbirini btnleyen hibir ey yoktur; bu ekilde dzldnzde, bideden ya da i amarn srtnmesinden uzak durun: Yarn her zaman ak olmas iyidir; arzular, seirmeler yle bir balar ki temizlik nlemleri hemen bir yana braklr; duyumlarn ne kadar sreini bilemezsiniz. Bu ekilde elenirken, Eugenie, asitlerden 72

uzak durun: Hemoroitleri canlandrr ve duhul arl klar; birok erkein art arda knza boalmasn engelleyin: Bu sperm karm, hayal gc iin ehvet verici olsa da, salk iin ou zaman tehlikelidir; bu farkl salglar her boalmada dar atn. EUGENIE: Ama eer n tarafa boaltlmlarsa bunlar dar atmak su olmaz m? MADAM DE SAINT-ANGE: Biare lgn, erkein menisini ana yoldan saptrmak anlamna gelen bu kendim veri tarznda en ufak bir ktlk olduunu sanma; doann amac kesinlikle reme deildir: Doa remeye yalnzca hogr gsterir; ve bu hogrden yararlanmadmzda, doann niyetlerini daha iyi yerine getirmi oluruz. Eugenie, bu can skc remenin yeminli dman ol ve yaamas yalnzca gvdelerimizi berbat etmeye, bizdeki ehvet duygularn kreltmeye, bizi soldurmaya, yalandrmaya ve salmz rahatsz etmeye yarayan bu kalle svnn yolunu, evlilikte bile, srekli art; kocann bu kayplara almasn sala; tapna onurlandrmaktan uzaklatracak tm yollar sun ona; ocuklardan nefret ettiini syle ona, hi ocuk yapmamas iin yalvar. Buna uy gzelim, nk seni uyaryorum, remeden ylesine dehete kaplyorum ki hamile kalrsan senin dostun olmaya hemen son veririm. Yine de eer senin hatan olmadan bu felaket bana gelirse, ilk yedi sekiz hafta iinde bana haber ver, kolaylkla drtrm. ocuk ldrmekten hi ekinme; bu hayali bir sutur; karnmzda tadmz eyin efendisi daima biziz ve gerektiinde herhangi bir maddeyi ilalar sayesinde nasl yok ediyorsak, bu maddeyi temizlemekle de daha fazla ktlk yapm olmayz. EUGENE: Peki eer ocuk alnamayacak denli bymse? MADAM DE SAINT-ANGE: Dnyaya gelmi olsa bile onu yok etme hakkmz daima olacaktr. Annelerin ocuklar zerindeki hakkndan daha kesin bir hak yeryznde yoktur. Bu gerei kabul etmemi hibir halk yoktur: Bu, hakl olarak, kural halini almtr. DOLMANCE: Bu hak doada vardr... Tartmaszdr. Tm bu kaba hatalarn kaynanda tanrlar yaratan sistemin zrvalar yatar. Tanrya inanan salaklar, varlmz yalnzca ona borlu olduumuza inanm olanlar, bir embriyon olgunlamakta olduunda,

73

Tanrdan gelen kk bir can olarak grerek onu hemen canlandranlar; bu sersemler, bu kk yaratn yok edilmesini temel bir su olarak kabul ederler kesinlikle, nk, onlara gre, o artk insanlara ait deildir. Tanrnn rnyd o; Tanrya aitti: Su ilemeden ondan yararlanlabilir miydi? Ama felsefenin mealesi tm bu dzenbazlklar yok ettiinden beri, tanrsal kuruntu ayaklar altnda inendiinden beri, fiziin yasalar ve srlan tarafndan daha iyi eitilmi olan bizler remenin ilkesini gelitirdiimizden beri ve bu maddi mekanizma gzmze buday tohumunun bymesinden daha artc bir ey sunmadndan beri, insanlarn hatasn doaya havale ettik. stemeye istemeye ya da tesadfen vermi olduumuz eyi geri almakta tamamen zgr olduumuzu ve bir kiinin eer arzulamyorsa baba ya da anne olmasn istemenin imknsz olduunu; yeryznde bir yaratn eksik ya da fazla olmasnn pek nemli olmadm ve tek kelimeyle, tpk kesip attmz trnamzn, vcutlarmzdan karttmz urlarn ya da barsaklarmzdan boalttmz dklarn efendisi olduumuz gibi bu et parasnn da efendisi olmamz gerektiini, nk her ikisinin de bize ait olduunu ve kendimizden kaynaklanan eyin kesinlikle sahibi olduumuzu, haklarmz gelitirerek, sonunda kabul ettik. Eugenie, cinayet eyleminin yeryznde pek nemsiz olduunu size aklarken, olgunluk ama gelmi bile olsa ocuk ldrmenin neminin olmadm anlam olmalsnz; dolaysyla bu konuya geri dnmek gereksizdir: Siz olaanst zeknzla benim kantlarm zaten gelitirirsiniz. Yeryzndeki tm halklarn geleneksel tarihi okunduunda, bu gelenein evrensel olduunu grecek ve ktlkle alakas olmayan bu eyleme ktlk atfetmenin aptallk olduunu sonunda kabul edeceksiniz. EUGENE, nce Dolmanceye Beni gayet iyi ikna ettiniz. (Sonra Madam de Saint-Angea hitap ederek:) Ama syle bana iyi yreklim benim, cenini ierde yok etmek iin bana sunduun reeteden yararlandn oldu, deil mi? MADAM DE SAINT-ANGE: iki kez, her zaman da ok baarl oldu; ama bunu ilk balarda denediimi sana itiraf etmeliyim; bununla birlikte, tandm iki kadn hamileliklerinin yarsndayken

bu reeteyi kullandlar ve onlar da baarl olduklarn bana sylediler. Dolaysyla bu konuda bana gven sevgilim, ama ancak ihtiya olduunda bavurman tavsiye ederim: En emini bu. imdi bu gen kza sz verdiimiz ehvetli ayrntlarn devamn ele alalm. Devam edin Dolmance, gnahkr fantezilerdeydik DOLMANCE: Eugenie'nin kulann dinsel gnahlarla fazlasyla dolu olduunu sanyorum, yle ki salaklarn dindarlk nesneleriyle oyun oynamann hibir sonucu olamayacana samimiyetle ikna olamayacaktr. Bu fanteziler o kadar azdr ki aslnda, ancak ok gen beyinleri taktrabilirler, nk onlar iin her trl engelin yklmas bir zevk halini alr, hayal gcn tututuran kk kovuturmalarda bu ve kukusuz bir sre elendirebilirler; ama bu ehvetler, bence, alaya aldmz putlarn basite temsil ettii nesnelerin anlamszlna ikna olacak ve bunu renecek zamanmz olduunda, can skc ve souk nitelie brnecektir. Kutsal kalmalara aziz resimlerine, mayasz ekmee, armhtaki sa ya hakarette bulunmak, tm bunlar, filozofun gznde, ancak pagan bir heykelin gzden drlmesine yarar. Bu iren vr zvr bir kez aalandnda. Onlar bir yana brakmak, daha fazla megul olmamak gerekir; tm bunlarn iinde korunmas gereken tek ey yalnzca dinsel kfrdr. Daha fazla gereklii olduu iin deil; nk Tanr olmadna gre onun adna kfretmek neye yarar? Ama zevk sarholuu iinde, gl ya da kirli szckler telaffuz etmek ok nemlidir ve dine hakaret edici szckler hayal gcne hizmet eder. Hibir eyi esirgememek gerekir; bu szckleri ok byk ifade lksyle sslemeliyiz; mmkn olduunca skandal yaratmalar gerekir; nk skandal yaratmaktan daha tatl bir ey yoktur: Burada gurur asla kmsenmeyecek kk bir zafer kazanr, size itiraf ederim bayanlar, bu benim gizli ehvetlerimden biridir: Hayal gcm harekete geiren daha aktif pek az ahlaki zevk vardr. Deneyin Eugenie, sonucunu greceksiniz. Hala batl inancn karanlklarda srnen sizin yanzdaki kiiler arasnda bulunduunuzda zellikle grkemli bir dinsizlik sergileyin; sefahat ve hovardalk gsterin; sizi fahie olarak grmelerine izin verin gsnz gsterin onlara; eer onlarla gzden uzak yerlere giderseniz, patavatszca

75

eteklerinizi kaldrn; vcudunuzun en gizli yerlerini yapmack bir edayla onlara gsterin; ayn eyleri onlarn da yapmasn isteyin; batan karn onlar, uzun uzun sylevler ekin, nyarglarnn glnln gsterin; ktlk denen yola sokun onlar; onlarla birlikte erkek gibi kfredin; eer sizden daha genlerse, zorla sahip olun onlara, onlarla elenin, rneklerle ya da tlerle, hatta tek kelimeyle, onlar batan karmaya en fazla msait olduuna inandnz eyle ahlklarn bozun onlarn; erkeklere kar da son derece zgr davrann; onlarla birlikte dinsizlik ve patavatszlk sergileyin: Onlarn zgrlklerinden korkmak yerine, sizin itibarnz zedelemeden onlar elendirebilecek her eyi gizlice verin onlara; brakn sizi ellesinler, organlarn svazlayn, sizinkini okasnlar; hatta onlara knz sunmaya kadar gidin; ama, kadnlarn kuruntulu onuru kendilerini ilk teslim edilerine bal olduundan, bu konuda kolay biri gibi davranmayn; evlenir evlenmez uaklar tutun, asla k deil, ya da gvenilir birka kiiye para verin: Artk her ey sakl gizlidir; nnze kimse saldramaz, sizi asla kimse sulayamazken hounuza giden her eyi yapma sanatn elde etmi olursunuz. Devam edelim: Acmasz zevkler, analiz etmeye sz verdiimiz nc trdr. Bu tr zevkler gnmzde erkekler arasnda pek yaygndr ve bunlar merulatrmak iin ylesi bir akl yrtmeden yararlanrlar. Heyecana gelmek istiyoruz, derler, kendini ehvete kaptrm her erkein hedefi budur. En aktif aralarla hedefe varmak istiyoruz. Bu noktadan yola karsak, yntemlerimizin bize hizmet eden nesnenin houna gidip gitmediini bilmek nem tamaz; nemli olan tek ey, mmkn olan en iddetli okla sinir ktlemizi sarsmaktr; acnn zevkten daha canl olarak etkide bulunduuna da kuku yoktur, bakalar zerinde retilmi bu duyumun bizim zerimizdeki sonucu olan oklar esas olarak daha kesin bir sarsnt yaratacaklardr, bizdeki yanklar daha enerjik olacaktr, hayvani zeklar daha iddetli bir dolama sokulacaktr, bu kiiler, kendileri iin ok nemli olan gerileme hareketiyle alak blgeler zerinde karar klarak, ehvet organlarn annda kor gibi tututuracaktr ve onlar zevke hazr hale getirecektir. Zevk etkileri kadnlarda her zaman yanltcdr;

zaten irkin ya da yal bir erkein bu etkileri yaratmas ok gtr. Bu etkileri yaratabilirler mi? Zayftrlar ve oklar ok daha az sinirseldir. Dolaysyla, acy tercih etmek gerekir, acnn etkileri yanltmaz, en aktif titreimler acda gizlidir. Ama bu tuhaf alkanla gnln kaptrm erkeklere bu alkanln yaknna ac verdii itiraz yneltilebilir mi? Kiinin kendisinin byk bir zevk almas iin bakalarna ktlk yapmas merhamete sar ini? Namussuzlar bu konuda size u cevab vereceklerdir ki, zevk ediminde, kendini her ey olarak grmeye ve bakalarn hie saymaya alkn olanlar, doann itkilerine bal olarak, hissettikleri eyi hissetmedikleri eye tercih etmelerinin ok doal olduuna ikna olmulardr. Yaknmza verdiimiz aclar bize ne yapar, demeye bile cesaret ederler. Onlar biz hisseder miyiz? Hayr; tersine, bu aclarn yaratlmasndan bizim iin tatl bir duyum doduunu kantladk. Bizimle alakas olmayan birini hangi sfatla kullanabiliriz? Bizim iin asla bir damla gzyana bile demeyen bir acy, bu acnn bizim iin ok byk bir zevk douraca kesinse, hangi sfatla ondan uzak tutarz? Bakalarn kendimize tercih etmeyi bize tleyen tek bir doa itkisi bile hissettik mi bugne dek, bu dnyada herkes tek bana deil mi? Bize yaplmasn istemediimizi bakalarna yapmamamz bize syleyen hayali sesten sz ediyorsunuz; ama bu sama t bize yalnzca insanlardan, zayf insanlardan gelmektedir. Gl insan asla byle bir dille konumaya kalkmaz. Aptalca sistemleri iin her gn ikenceler eken ilk Hristiyanlar seslerine kulak verenlere haykryorlard: Bizi yakmayn, derimizi yzmeyin! Doa, bize yaplmasn istemediimiz eyi bakalarna yapmamamz sylyor Aptallar! Her zaman iin zevk peinde komamz tleyen, asla baka duyguya, baka esine yer vermeyen doa, nasl olur da bir sonraki anda, ei benzeri olmayan bir tutarszlkla, eer bakalarna ac verebilecekse bu zevkten kurtulmamz bize buyurabilir? Ah! nann, inann, Eugenie, hepimizin annesi doa, asla bize bizden baka bir sz etmez; onun sesi kadar bencil bir ses olamaz ve bu seste ak seik iittiimiz tek ey, kimin zararna olursa olsan kendimizi zevkten zevke atma konusunda bize verdii kutsal ve deimez ttr. Ama tekiler intikam

77

alabilir, denir size... Hele kr ki, yalnzca en gl olan hakl olacaktr. O halde, ite kalc savan ve kalc imhann ilkel hali, doann eli bizi bunun iin yaratt ve yalnzca bu hal iinde olmamz avantajldr. te, sevgili Eugenie, bu insanlar byle akl yrtrler ve ben de, deneyimimden ve incelemelerimden yola karak ekliyorum: Acmaszlk, bir ahlk bozukluu olmann tesinde, doann bize nakettii ilk yasadr. ocuk, daha erikin olmadan oyuncan krar, stannenin memesini srr, kuunu boazlar. Acmaszlk hayvanlarda mevcuttur, onlarda, sanyorum size sylemitim, doa yasalar bizde olduundan daha enerjik iler: acmaszlk duygusu vahilerde uygar insanda olduundan daha yakndr doaya: Bu duygunun bir dizi ahlk bozukluu olduunu ileri srmek sama olur. Bu dnce sistemi yanltr, tekrar ediyorum: Acmaszlk doadadr: hepimiz az da olsa bir miktar acmaszlk dozuyla douyoruz ve yalnzca eitim bunu deitiriyor; ama doada eitim yok, tarm aalara nasl zarar veriyorsa eitim de doann kutsal etkilerine o kadar zarar vermektedir. Meyve bahenizde doann eline terk edilmi aalar, sizin sanatnzn zorlayarak zen gsterdikleriyle karlatrn, hangisinin daha iyi olduunu greceksiniz, hangisinin size daha iyi meyve verdiini greceksiniz. Acmaszlk, uygarln henz yok edemedii insann enerjisinden baka bir ey deildir: Dolaysyla bir erdemdir, ahlk bozukluu deil. Yasalarnz, cezalarnz, geleneklerinizi ortadan kaldrn, acmaszln tehlikeli hibir etkisi kalmaz, nk ayn yollarla annda bastrlmadka asla harekete gemez; acmaszlk, uygarlk durumunda tehlikelidir, nk madur varlk hemen hemen her zaman hakareti ortadan kaldracak gten ya da aratan yoksundur; ama uygarln olmad durumda, gl kiiye yneldiinde onun tarafndan pskrtlecektir, gsze yneldiinde ise, yalnzca doa yasalarnn glnn ellerine teslim ettii bir varl madur braktndan, bu durumda en ufak bir uygunsuzluk yoktur. Erkeklerin ksnl zevklerindeki acmaszl hi analiz etmeyeceiz; bunlardaki farkl arlklar aa yukar gryorsunuz Eugenie ve siz ateli hayal gcnz sayesinde kolaylkla anlarsnz ki,

78

salam ve umursamaz bir kiilikte asla snr olmamal. Neron, Tiberius, Heliogabal, sikleri kalksn diye ocuklar ldryorlard; Retz mareali, Charolais, Condenin amcas da sefahat cinayetleri ilediler: Birincisi, her iki cinsiyetten kk ocuklar zerinde kendisinin ve din adamnn uygulad ikenceden aldndan daha byk bir ehvet tanmadn sorgusu srasnda itiraf etti. Bretagnedaki atolarndan birinde yedi ya da sekiz yz kk ocuun ldrlp gmlm olduu grld. Tm bunlar tasarlanabilir, size bunu kantladm. Bizim yapmz, organlarmz, svlarn ak, hayvani ruhlarn enerjisi; ite ayn dnemde, Tituslar ya da Neronlar, Messalineleri ya da Chantallar yaratan fiziksel nedenler... Ne ahlkszlktan piman olmal ne de erdemden gurur duymal, iyi bir insan yaratmak yerine hergelenin tekini yaratt diye doay da sulamamal; o kendi bak alarna, planlarna ve ihtiyalarna gre davrand: Buna itaat edelim. Ben burada yalnzca kadnlarn acmaszln inceleyeceim, onlarda bu duygu, organlarnn ar duyarll gibi gl bir nedenle, erkeklerde olduundan her zaman daha aktiftir. Genel olarak iki tr acmaszlk ayrt ederiz: aptallktan doan, asla dnlmemi, asla analiz edilmemi olan, domu olan bireyi vahi hayvanla zde klar. Bu hi zevk vermez, nk buna eilimli olan kii hibir aratrmaya uygun deildir; byle bir varln kabalklar ender olarak tehlikelidir: Bundan korunmak her zaman kolaydr; organlardaki ar duyarlln meyvesi olan dier tr acmaszl ancak son derece tatl varlklar bilebilir ve bu acmaszln ynelttii arlklar onlarn tatllklarn rafineletirir yalnzca; ar incelii nedeniyle arabuk kreltilmi olan bu zarafetin uyanmas iin acmaszln tm kaynaklarnn kullanma sokulmu olmas gerekir. Bu farkllklar kavrayan pek az insan varlr!... Tpk bunlar hisseden pek az kiinin olmas gibi! Yine de bunlar vardr, gn gibi ortadadr. Genellikle kadnlar etkisi altna alm olan, bu ikinci tr acmaszlktr. Bu kadnlar iyi inceleyin: Onlar buraya yneltmi olann ar duyarllklar olduunu; hayal glerinin ar faaliyeti olduunu greceksiniz, onlar acmasz ve anasnn gz klan eyin ruhlarnn gc olduunu greceksiniz; dahas ok

79

sevimlidir bu kadnlar; acmaszca davrandnda ba dndrmeyen tek bir kadn tr yoktur; ne yazk ki, geleneklerimizin katl, daha dorusu samal onlarn acmaszln pek az besler; saklanmak, kendilerini gizlemek, yreklerinin derininde nefret ettikleri grlr iyilik edimleriyle eilimlerini rtmek zorundadrlar; ancak en karanlk rtler altnda, en byk nlemleri alarak, gvenilir birka dostun yardmyla kendilerini doal eilimlerine teslim edebilirler ve ok kii bu durumda olduundan, sonuta ok fazla bahtsz vardr. Onlar tanmak m istiyorsunuz? Acmasz bir gsteri duyurusu yapn: bir dello, bir yangn, bir muharebe, bir gladyatr dv. Nasl rler greceksiniz; ama bu frsatlar onlarn ateini krkleyecek kadar ok sayda deildir: Kendilerini tutarlar ve ac ekerler. Bu trden kadnlara hzla bir gz atalm. Angola kraliesi Zingua, kadnlarn en acmasz, klarna kendini becertip onlar ldryordu; ou zaman kendi gzleri nnde savalar dvtryor ve galip gelene mkfat olarak kendini veriyordu; vahi ruhunu pohpohlamak iin, otuz yandan nce hamile kalm btn kadnlar bir havan iinde dverek eleniyordu.* Bir in imparatorunun kars olan Zoenin en byk zevki kendi gzleri nnde sulularn infaz edilmesiydi; sulu yoksa ortada, kendisi kocasyla dzrken kleleri ldrtyordu ve bu zavalllar ne acmasz skntlara katlanrsa kendisi de o denli gl spazmlarla boalyordu. Kiinin kapatldktan sonra kzartld nl tuntan an, kurbanlarnn grecei ikence trn rafineletirmek iin o icat etmiti. Justinienin kars Theodora erkeklerin hadm edildiini grmekten zevk alyordu ve Messaline, erkekler mastrbasyon yoluyla bitkin drlrken kendini okuyordu. Floridiyenler elerinin organlarn dikeltiyorlar ve penis bana kk bcekler yerletiriyorlard, bu da erkeklerin korkun aclar ekmesine yol ayordu; bu ilem amacyla onlar balyorlard ve daha kesin olarak sonuca varmak amacyla tek bir adamn etrafnda hep birlikte toplanyorlard. spanyollar geldiinde ise, bu barbar Avrupallar elerini ldrrken onlar kendi elleriyle tutuyorlard. Voisin ve Brinvilliers yalnzca

* Bkz. Bir misyonerin yazd Histoire de Zingua, reine d'Angola.

80

su ilemenin zevki iin zehirliyorlard. Tarih, tek kelimeyle, kadnlarn binlerce acmaszlk zelliini gsterir bize. Acmasz erkeklerin vahiliklerini tatmin yolu olan aktif olarak krba kullanmaya kadnlarn da almalarn bu hareketlere duyduklar doal eilim nedeniyle istiyorum. Krba kullanan baz kadnlar var biliyorum, ama bu cinsiyet arasnda henz arzuladm kadar yaygn deil. Kadnlarn barbarlna bulunan bu k yolu sayesinde toplum kazanl kacaktr; nk bu ekilde ktlk yapamazlarsa baka tarzda yaparlar ve bylece zehirlerini dnyaya yayarak, elerini ve ailelerini hayal krklna uratrlar. Frsat ktnda iyilik dolu bir eylemi yapmay reddetmek, rnein bahtsz birine yardm etmeyi reddetmek, baz kadnlarn doal olarak srklendii bu vahilie atlm kazandrr, ama bu clz bir atlmdr ve ou zaman, ktlk yapma ihtiyalarndan ok uzaktr. Hem duyarl hem de acmasz bir kadnn ateli tutkularn yattrabildii baka yollar elbette vardr, ama bunlar tehlikelidir Eugenie ve asla bunlar sana tlemeye cesaret etmem... Oh! Neniz var meleim?... Madam, rencinizin hali nedir!... EUGENE, kendini okayarak: Ah! Kr olas Tanr! Bam dndrdnz... te berbat, szlerinizin sonucu!... DOLMANCE: Yardm edin madam, yardm edin!... Bu gzel ocua yardm elini uzatmadan boalmaya brakacak myz?... MADAM DE SANT-ANGE: Yoo! Hakszlk olur bu! (Eugenieyi kollar arasna alarak.) Taplas yaratk, seninki gibi bir duyarllk asla grmedim, byle tatl bir zek hi grmedim!... DOLMANCE: Madam siz n tarafla ilgilenin; ben dilimle knn kk gzel deliini okayacam, bir yandan da kn hafif hafif tokatlayacam; ellerimiz arasnda bu ekilde yedi, sekiz defa boalmas gerek. EUGENIE, akn: Ah! Sikin beni! G olmayacak! DOLMANCE: u anki pozisyonda, bayanlar, srayla yaram emebileceinizi fark ediyorum; bu ekilde tahrik olursam sevimli rencimizin zevklerine daha fazla enerjiyle katlabilirim. EUGENE: Gzelim, bu gzel yara emme onurunu elde etme konusunda seninle yarrm. (Yara eline alr.)

81

DOLMANCE: Ah! Ne byk zevk!... Ne ehvetli atelilik!... Ama Eugenie, kriz annda dzgn davranabilecek misiniz? MADAM DE SAINT-ANGE: Yiyip yutar... Yutar, benim sorumluluumda; hem zaten, olur ya, ocukluk yaparak... Aklma gelmeyen bir nedenle... ehvetin ona ykledii grevleri ihmal ederse... DOLMANCE, heyecanla: Onu affetmem madam, affetmem!... rnek olacak bir ceza... Yemin ederim krbalayacam... Kan iinde kalr!... Ah! Kahrolas Tanr!... Boalyorum... Belim geliyor!... Yut!... Yut, Eugenie, tek bir damlas bile ziyan olmasn!... Siz, madam, kmla ilgilenin: Size sunuyor kendisini... Nasl da alyor grmyor musunuz benim dzlm km?... Parmaklarnz nasl aryor gryorsunuz, deil mi?... Dzlm Tanr! Vecdin zirvesindeyim... Bileinize kadar soktunuz!... Ah! Toparlanalm, dayanamyorum... Bu sevimli kz bir melek gibi emdi beni... EUGENE: Sevgili ve taplas eitmenim, tek bir damlas bile ziyan olmad. p beni, sevgili akm, belin artk iimde, en dibimde. DOLMANCE: Nefis biri... Kk srtk nasl da boald!... MADAM DE SAINT-ANGE: Srlsklam olmu!... Oh! O da nesi! Ne iitiyorum!... Kap almyor: Bizi byle rahatsz etmeye kim gelebilir?... Kardeim... Hay ihtiyatsz!... EUGENIE: Ama sevgilim, bu bir ihanet! DOLMANCE: Esiz bir ey, deil mi? ekinecek bir ey yok Eugenie, yalnzca sizin zevkleriniz iin alyoruz. MADAM DE SAINT-ANGE: Ah! Birazdan onu ikna ederiz! Yakla, kardeim, sen grmeyesin diye saklanan u kk kza glmse biraz!

82

Drdnc Diyalog

Madam de Saint-Ange, Eugenie, Dolmance, Mirvel valyesi

VALYE: Azmn sklndan kukunuz olmasn rica ederim, gzel Eugenie: Tam bir mhrdr azm; ite kz kardeim, ite dostum, her ikisi de size benim iin kefil olabilirler. DOLMANCE: Bu gln seremoniyi aniden bitirmenin tek bir yolu var. valye, biz bu gzel kz eitiyoruz, onun yandaki soylu bir bayann bilmesi gereken her eyi ona retiyoruz ve daha iyi eitebilmek iin de teoriye her zaman biraz pratik ekliyoruz. Boalan bir yarak tablosu gerekiyor bize; u an tam buradayz: Bize model olmak ister misiniz? VALYE: Bu neri reddedemeyeceim kadar ekici, hem de bayan ylesine gzel ki arzuladnz dersin etkilerini ksa srede greceksiniz.

83

MADAM DE SANT-ANGE: O halde, haydi; hemen ie koyulalm! EUGENE: Ah! Bu ok gl gzkyor; siz benim toyluumu ktye kullanyorsunuz... Msy beni kim sanyor? VALYE: Sevimli bir kz, Eugenie... mrmde grdm en taplas yaratk. (Eugenieyi per ve ellerini gzel vcudunda gezdirir.) Oh! Tanrm! Ne taze, t pt, alml!... Bu ne byleyici cazibe!... DOLMANCE: Daha az konualm ve daha ok i yapalm valye. Sahneyi ben yneteceim, bu benim hakkm; bu sahnenin amac Eugenieye meninin boalma mekanizmasn gstermek; ama byle bir olay soukkanllkla gzlemlemesi g olduundan, drdmz kar karya ve birbirimize ok yakn yerleeceiz. Siz, dostunuza mastrbasyon yapacaksnz Madam; ben valye'nin boalmasn salayacam. Boaltma sz konusu olduunda, bir erkek bir dier erkei kadndan daha iyi anlar. Kendine uygun olan eyi bildiinden, bakalarna ne yaplmas gerektiini de bilir. Haydi, herkes yerine. (Sylenen yaplr.) MADAM DE SANT-ANGE: ok yakn olmadk m? DOLMANCE, valyeninkini oktan kapmtr: Ne kadar yakn olsak azdr Madam, dostunuzun gs ve yz kardeinizin erkeklik kantlaryla srlsklam slanmal; burun denen yere bile boalmal. Pompann efendisi olarak dalgalar ben yneteceim, ta ki Eugenie tamamen meniye bulanana dek. Bu srada siz Eugenieninkini titizlikle ovuturun, vcudunun tm ehvetli blmlerini okayn. Eugenie siz de hayal gcnz hovardaln en aalk sapknlklarna tamamen teslim edin; en gzel esrarlarn gzlerinizin nnde geree dndn hayal edin; tm engelleri ayaklarnzn; altnda ineyin: Hayann bir erdem olduu asla grlmemitir. Eer doa vcutlarmzn herhangi bir blmn saklamamz istemi olsayd bu nlemi kendisi alrd; ama o bizi plak yaratt; dolaysyla plak olmamz istiyor, plakla kar her davran doann yasalarn kesin olarak ihlal eder. Zevk konusunda henz hibir fikri olmayan, dolaysyla ekingen davranarak zevki harlayabileceklerini bilmeyen ocuklar neleri varsa gsterirler. Kimi zaman

84

daha byk bir tuhafla da rastlarz: Giysilerden utanmann gelenek olduu, detlerinde ekingenlie rastlanmayan lkeler de vardr. Otaitide kzlar giysilidir ama her istendiinde eteklerini kaldrrlar. MADAM DE SAINT-ANGE: Dolmancede houma giden ey, zaman yitirmemesi; bir yandan konuurken gryorsunuz nasl da davranyor, kardeimin grkemli kn sevgiyle inceliyor, gen adamn gzel yaran nasl da ehvetle svazlyor... Haydi, Eugenie, biz de ie koyulalm! te pompann hortumu havaya kalkt; birazdan bizi sulayacak. EUGENE: Ah! Sevgili dostum, bu ne kocaman organ!... Zar zor avulayabilirim. Oh! Tanrm! Hepsi bu kadar byk mdr? DOLMANCE: Biliyorsunuz Eugenie, benimki daha ufaktr; bu tr aletler gen bir kz iin korkun olur; bunun sizi zmbalamasnn tehlikeli olacan hissedersiniz. EUGENIE, Madam de Saint-Ange okamaya balamken: Ah! Zevk almak sz konusu olduunda hibirinden korkmam!... DOLMANCE: Hakl da saylrsnz: gen bir kz bu tr eylerden asla korkmamal; doa yardm eder ve sizi doldurduu zevk dalgalar bir sre sonra, bu zevklerden nceki kk aclar telafi eder. Sizden daha gen olan kzlarn daha da byk yaraklara katlandklarn grdm. Cesaret ve sabrla en byk engeller alr. Gen bir kzn bakireliini bozmak iin olabildiince kk yaraklarn gerektiini dnmek delilik olur. Tersine, bir bakirenin, karlaabilecei en byk aletlere kendini teslim etmesi gerektii fikrindeyim; bu ekilde, kzlk zarnn balar hemen koptuundan, zevk duyumlar bylece daha erken geliebilir. Bir kez buna altnda vasat olana dnmek ok daha ac verir; ama eer kz zengin, gen ve gzelse, bu boyda diledii kadar alet bulur. Yeter ki istesin... Daha ufaklar karsna ktnda bunlar da kullanma arzusu duyarsa, o zaman kna yerletirir ufaklar. MADAM DE SAINT-ANGE: ok doru. Belki de daha mutluluk vericisi, ayn anda ikisinden de yararlanmaktr; amndan dzen kiiyi harekete geiren ehvet gitgelleri kndan dzenin vecdini abuklatracaktr ve ikisinin de beliyle srlsklam bir halde zevkten lerek kendi vecdine atlr.

85

DOLMANCE: (Boaltma ilemlerinin her zaman diyalog srasnda srdne dikkat etmeli.) Bana yle geliyor ki Madam, dzenlediiniz tabloya iki ya da yaran daha girmesi gerekiyor; sylediiniz pozisyondaki kadnn aznda ve her bir elinde de birer yarak olamaz m? MADAM DE SAINT-ANGE: Koltukaltlarnda ve salarnn arasnda da olabilir, hatta mmknse etrafnda da otuz tane olmal; bu anlarda, etrafnda ancak yaraklar olmal, onlara dokunmal, yiyip yutmal onlar, kendisi boalrken hepsi de onu ayn anda slatmaldr. Ah! Dolmance, siz tam bir orospu olsanz da bu zevkli sefahat didimelerinde benimle ak atamayacanza bahse girerim... Ben bu trden ne mmknse yaptm. EUGENIE, Dolmance valyeninkini srekli olarak svazlarken, dostu da Eugenieninkini srekli olarak svazlamaktadr: Ah! Gzelim... Bam dndryorsun!... Kendimi teslim edebilirim... Erkeklerle evrili olarak!... Ah! Ne zevk!... Beni nasl da svazlyorsun sevgili dostum!... Sen zevk tanrassn!... Ya u gzel yarak nasl da iiyor!... Grkemli ba nasl da kabarp kpkrmz oluyor!... DOLMANCE: Sonuca iyice yaklat. VALYE: Eugenie... Kardeim... Yaklan... Ah! Ne ilahi gsler!... Ne tatl ve tombul kalalar bunlar!... Boaln!... kiniz birden boaln, belim sizinkilere kavuacak!... Akyor!... Ah! Lanet olas Tanr!... (Dolmance, bu kriz srasnda, dostunun sperm dalgalarn iki kadnn zerine yneltmeye zen gsterdi, esas olarak da Eugenieye ynelterek onu slatt.) EUGENE: Nefis bir manzara!... Ne soylu ve grkemli!... te, her tarafm bele buland... Gzlerime kadar srad!... MADAM DE SAINT-ANGE: Bekle, cicim, izin ver de u deerli incileri toplayaym; senin hzla boalman salamak iin onlar klitorisine srteceim. EUGENE: Ah! Evet gzelim, aaah! Evet: bu nefis bir fikir... Yap, kollarna kouyorum. MADAM DE SAINT-ANGE: Tanrsal ocuk, binlerce kez p beni!... Brak dilini emeyim... ehvetli soluunu, zevk ateiyle kavrulurken

86

soluyaym!... Ah! Dzn beni! Kendi kendime boalyorum!... Kardeim, bitir iimi, yalvarrm!... DOLMANCE: Evet, valye... Evet, kardeinizi iyice svazlayn. VALYE: Onu dzmeyi tercih ederim: Sikim kalkyor yine. DOLMANCE: O halde, biniin, knz da bana sunun: Bu ehvetli ensest srasnda ben de sizi dzeyim. Eugenie de u takma yarakla silahlanarak beni arkadan dzsn. Gnn birinde sefahatin gerektirdii farkl rolleri oynamaya hazr olmas iin, burada ona verdiimiz derslerde tm rolleri yerine getirmeyi denemesi gerekir. EUGENE, takma bir yarak takarak: Oh! Seve seve! ehvet sz konusu olduunda bende tek eksik bulamayacaksnz: Artk benim tek Tanrm o, davranmn tek kural, tm eylemlerimin tek temeli o. (Dolmance'yi arkadan dzer.) Byle mi sevgili hocam?... yi yapyor muyum?... DOLMANCE: Mkemmel!... Gerekten de kk srtk beni bir erkek gibi dzyor!... Gzel! Sanrm drdmz de mkemmel biimde birbirimize balandk: Devam edelim. MADAM DE SAINT-ANGE: Al! lyorum, valye!... Senin gzel yarann tatl seirmelerine alman imknsz!... DOLMANCE: Lanet Tanr! Bu sevimli k bana nasl da zevk veriyor!... Ah! Dzelim! Dzelim! Drdmz birlikte boalalm!... kizini siktiimin Tanrs! lyorum! Bittim!... Ah! Hayatm boyunca daha ehvetle boaldm hatrlamyorum! Spermin boald m valye? VALYE: Gryor musun u am, nasl da sperme buland. DOLMANCE: Ah! Dostum, kmda niin benim de sperm yok ki! MADAM DE SAINT-ANGE: Dinlenelim, lyorum. DOLMANCE, Eugenieyi perek'. Bu sevimli kz beni bir Tanr gibi dzd. EUGENE: Gerekten ben de zevk aldm. DOLMANCE: ehvetperest olduktan sonra tm arlklar zevk verir ve bir kadnn en iyi yapabildii ey, bu arlklar mmkn olann bile tesinde oaltmaktr. MADAM DE SANT-ANGE: Bilmediim bir tutkuyu bana retebilecek

87

ve duyularm henz tatmadm bir ehvete gmebilecek biri karsa diye notere be yz altn yatrdm. DOLMANCE: (Burada, muhataplar, kendilerine eki dzen vermi, yalnzca sohbet etmektedirler.) Bu tuhaf bir fikir ama anlayabilirim, yine de Madam, peinden kotuunuz bu tuhaf arzunun tattnz deersiz zevklere benzemesinden korkarm. MADAM DE SAINT-ANGE: Nasl yani? 1 DOLMANCE: erefim zerine yemin edebilirim ki, am zevkinden daha can skcsn tanmyorum ve sizin gibi biri Madam, bir kez k zevkini tattktan sonra teki zevklere nasl dnebilir, tasavvur edemiyorum. MADAM DE SAINT-ANGE: Bunlar eski alkanlklar. nsan benim gibi dndnde her tarafndan dzlmek ister ve bir alet nereyi zmbalarsa zmbalasn, bunu hissetmek mutlu eder. Yine de sizinle hemfikirim, burada tm ehvetli kadnlara teyit ederim ki, ktan dzlmekten elde ettikleri zevk amdan dzldklerinde hissedeceklerinden her zaman iin kat be kat fazladr. Her iki tarzn da arsna varm olan Europan karma bu konuda bavursunlar: Kyaslama grmez, arkay denedikten soma ne glkle geri dnlr. VALYE: Ben tamamen ayn fikirde deilim. Ne istenirse onu veririm, ama zevkimi sorarsanz, kadnlara sayg gerei doann belirttii suna severim. DOLMANCE: Ama bu sunak, ktr! Sevgili valyem, doa yasalarn titizlikle incelersen, bize arkadaki delikten baka sunak asla sunmamtr doa; geri kalana izin verir ama oray nerir. Ah! Kahrolas Tanr! Eer niyeti bizim ktan dzmemiz olmasayd k deliklerini tam da bizim organlarmza gre orantlar myd? Bu delik de bizim organlar gibi yuvarlak deil midir? Oval bir deliin doa tarafndan yuvarlak organlar iin yaratlm olduunu saduyu dmanlar hayal edebilir ancak! Bu biimsizlik doann niyetini gsterir; doann bize hogr gstermek iin yapt remeleri oaltacak ekilde bu blmde yinelenen zveriler, kanlmaz olarak doay honutsuz eder. Neyse, biz eitimize devam edelim. Eugenie bir boalmann yce esrarm rahata mlahaza edebildi; imdi de

88

boalma dalgalarn idare etmeyi renmesini istiyorum. MADAM DE SANT-ANGE: Siz ikiniz byle tkenmiken onu hazrlamak ok zahmetli olacak. DOLMANCE: Ben de bu fikirdeyim, ite bu nedenle, sizin evden ya da kyden gl kuvvetli birka gen delikanl bulmamz arzuluyorum, bize manken olarak hizmet edecekler, onlar zerinde ders verebiliriz. MADAM DE SANT-ANGE: Tam da iinize yarayacak biri var. DOLMANCE: Sakn bu biraz nce sizin bostanda alrken grdm gen bahvan olmasn, nefis bir yz vard, yaklak on sekiz, yirmi yalarnda? MADAM DE SANT-ANGE: Augustin! Evet, Augustinin ta kendisi, organ on parmak uzunluunda, evresi sekiz buuk parmak! DOLMANCE: Ah! Tam bir Tanr! Ne canavar!... Peki nasl boalyor?... MADAM DE SANT-ANGE: Oh!! Sel gibi!... Onu artaym.

89

Beinci Diyalog

Dolmance, valye, Augustin, Eugenie, Madam de Saint-Ange

MADAM DE SAINT-ANGE, Augustini getirerek: te size szn ettiim adam. Haydi, dostlarm, elenelim; zevksiz hayat nedir ki?... Yakla, sersem!... Ah ne aptal!... Bu koca domuzu hemen boalmasn diye terbiye etmek iin alt aydr uratma inanr msnz? AUGUSTN: Valla! Madam, kimi zaman byle diyorsunuz, ama artk pek kt deilim, srlmemi tarla olduunda da her zaman bana veriyorsunuz. DOLMANCE, glerek: Al! Sevimli biri!... Pek sevimli!... Sevgili dostum, hem taze hem ak yrekli... (Eugenieyi gstererek.) Augustin, ite ekilmemi bir iek tarh; onu srmek ister misin? AUGUSTN: Haydaa! Msy, bunca kibar paralar bize gre deildir. DOLMANCE: Haydi, Matmazel.

90

EUGENE, kzararak: Oh! Utan iindeyim! DOLMANCE: Bu dleke duyguyu uzak tutun kendinizden; tm eylemlerimizi, zellikle hovardalk eylemlerini bize doa esinlettiinden, eylem ne olursa olsun utan duyabileceimiz hibir ey yoktur. Haydi Eugenie, bu gen adama bir fahie gibi davrann; bir kzn bir delikanly kkrtmasnn doaya bir sunu olduunu ve cinsinizin bizimle fahielik yapmaktan daha iyi doaya asla hizmet edemeyeceini unutmayn: Ksacas, siz sikilmek iin dodunuz, kim ki doann bu niyetini reddeder gn grmeyi hak etmemi olur. Bu gen adamn klotunu o gzel kalalarnn dibine kadar indirin bakalm, ceketinin altndaki gmleim de kvrn ki n... Ve arkas, laf aramzda pek de gzel gzkyor, sizin emrinize amade olsun... imdi, bir elinizle u koca et parasn sk sk tutun, birazdan alaca biimle sizi korkutaca imdiden belli, teki elinizle de kalalarn okayn, kn gdklayn... Evet, byle... (Eugenieye yapmas gerekeni gstermek iin Augustinin kyla bizzat ilgilenir.) u kpkrmz ba iyice ortaya karn; ona saygszlk ederek asla derisiyle rtmeyin: akta dursun... Kracak gibi gerin... te, derslerimin sonucunu imdiden gryorsunuz, deil mi?... Sen, ocuum, ltfen, ellerini kavuturarak durma sen de; o elleri megul edecek baka ey yok mu orada?... u gzel gsler zerinde gezdir onlar, u gzel kalalarda... AUGUSTN: Msy, bana bu kadar zevk veren matmazeli pemez miyiz? MADAM DE SANT-ANGE: Haydi p onu salak, dilediin kadar p; benimle yatarken beni pmyor musun? AUGUSTN: Haydaa! Gzel az!... Ne tazesiniz!... Sanki burnumu bahemizin gllerine dedirmi gibiyim! (Kalkm sikini gstererek.) Gryorsunuz Msy, bakn ne hale soktu! EUGENE: Oh! Nasl da uzuyor!... DOLMANCE: imdi sizin hareketleriniz daha dzenli, daha enerjik olsun... Bir an yerinizi bana brakn ve nasl yaptma dikkatle bakn. (Augustininkini svazlar.) Gryorsunuz, benim hareketlerim daha kararl, ayn zamanda da yumuak, deil mi?... te, aln, zellikle de bann rtlmemesine dikkat edin... Gzel! te, en gl halinde,

91

imdi de bakalm valyeninkinden daha m byk... EUGENE: Kukumuz olmasn; avulayamadm gryorsunuz. DOLMANCE ler: Evet, haklsnz: On parmak boyunda, sekiz buuk da evresi. Daha byn hi grmedim. te mkemmel bir yarak diye buna denir. Siz bundan yararlanyor musunuz, Madam? MADAM DE SANT-ANGE: Kyde olduum her gece, dzenli olarak. DOLMANC: Umarm ktandr? MADAM DE SANT-ANGE: Amdan olduundan biraz daha ok. DOLMANC: Ah! Lanet Tanr! Ne ehvet!... Valla, buna dayanabilir miyim, bilmiyorum. MADAM DE SANT-ANGE: Kendinizi skmayn Dolmance, benim kma girdii gibi sizinkine de girer. DOLMANCE: Greceiz; Augustinimin benim arkama da biraz bel fkrtma onurunu benden esirgemeyeceini umarm; ben de ona iade ederim; neyse, dersimize devam edelim... Haydi Eugenie, ylan zehrini kusacak: Hazrlann; gzlerinizi bu yce organn bana dikin; birazdan fkrtacann kant olarak iyice itiini, en gzel lal rengine brndn grdnz an hareketleriniz olabildiince becerikli ve enerjik olsun; ansn gdklayan parmanz mmkn olduunca ieri gmlsn; sizinle elenen hovardaya brakn kendinizi tamamen; emmek iin azm arayn; gzellikleriniz, deyim yerindeyse, ellerinin nnde uusun... Boalyor, Eugenie, ite sizin zafer annz. AUGUSTIN: Ay! Ay! Aaah! Mamazel, lyorum!... Dayanamyorum!... Daha hzl, yalvarrm... Ah! Lanet Tanr! Gzlerim buland!... DOLMANCE: Daha iddetli, daha iddetli Eugenie, rahat brakmayn, sarholuk iinde... Ah! Bu ne bol sperm!... Ne byk iddetle fkryor. lk fkrmann izlerini gryor musunuz: On ayaktan daha ileriye srad... Dzc Tanr! Odann ii sperm doldu!... Byle boalndn hi grmedim, syleyin Madam, bu gece dzd m sizi?

92

MADAM DE SAINT-ANGE: Dokuz, on kere, sanrm: Uzun zamandr saymyoruz artk. VALYE: Gzel Eugenie, her tarafnz sperme buland. EUGENIE: Srlsklam olmak istiyorum. (Dolmanceye.) Evet hocam, mutlu musun? DOLMANCE: Balang iin gayet iyi; ama hl ihmal ettiiniz birka blm var. MADAM DE SAINT-ANGE: Acele etmeyelim, Eugenie deneyim kazandka bunlar da baaracaktr; bana gelince, itiraf edeyim ki ben Eugeniemden ok memnunum; en mutluluk verici yeteneklere sahip olacan imdiden mjdeliyor. imdi de bir baka sahne de ona zevk vermek gerektii kansndaym. Kn iindeki bir yaran etkilerini gsterelim ona Dolmance, size benim km sunacam; ben de kardeimin kollar arasnda olacam: O beni ammdan dzecek, siz kmdan ve sizin yaranz da Eugenie hazrlayp benim kma yerletirecek, tm hareketleri o dzenleyecek, onlar inceleyecek, bylelikle bu ileme aina olacak, daha sonra da bu herkln dev yarayla ona aynsn yapacaz. DOLMANCE: Bundan eref duyann. Bu sevimli kk k birazdan, cesur Augustinin iddetli darbeleriyle gzlerimizin nnde paralanacak. Bu arada, sizin nerinizi kabul ediyorum Madam, ama eer size iyi davranmam istiyorsanz, bir art koymam kabul edin: ki el hareketiyle sikini yeniden kaldrabileceim Augustin de ben size sodomi uygularken beni dzsn. MADAM DE SAINT-ANGE: Bu pozisyona hi itirazm yok; ben kazanacan, dahas bu benim rencim iin bir yerine iki mkemmel ders olacak. DOLMANCE, Augustininkini tutarak: Gel, koca ocuk, seni canlandraym... Ne de gzel!... Dz beni, dostum... Hl bele bulanm, srlsklamsn, benim senden istediim de bel... Ah! Lanet Tanr! Sikini sallarken kn da yalamalym!... VALYE: Yakla, kardeim; Dolmance ile sen rahat gresiniz diye ben bu yataa uzanacam; sen kollanma yatacaksn, gzel kalalarn da iyice aarak ona sunacaksn... Evet, byle: Balamaya hazrz.

93

DOLMANCE: Hayr, deil! Beni bekleyin; ncelikle kardeini kndan dzmem gerek, nk Augustin bana sokmaya balad bile; sonra sizi evlendireceim; Parmaklarm sizi birbirinize balayacak. Hibir kural ihmal etmeyin: Bir rencinin bize baktn ve ona doru dersler vermemiz gerektiini unutmayalm. Eugenie, ben u sefil tebann dev aletiyle urarken siz de benimkini svazlayn; yaram kalalarnza hafife srterseniz ereksiyon olur... (Eugenie syleneni yapar.) EUGENE: yi yapabiliyor muyum? DOLMANCE: Hareketleriniz hl biraz fazla yumuak; svazladnz yara daha fazla skn Eugenie; mastrbasyon daha fazla basn altndayken daha zevkli olduuna gre, buna katkda bulunan elin stnde alt aleti, vcudun herhangi bir yerinden daha sk kavramas gerekir... Daha iyi! Bu daha iyi!... K biraz daha an ki her itite yaramn ba deliinize deebilsin... Evet, byle!... Bu arada sen de kardeini svazla valye: Birazdan emrine amade olacaz... Ah! Gzel! te kalkt... Haydi, hazr olun Madam; u yce k benim iffetsiz ateliliime an; kargy sen ynet Eugenie; onu yara senin elin gtrmeli; elinle duhul ettirmelisin; o ieri girer girmez hemen Augustininkini kavrayacak ve benim iime sokacaksn; raklk grevleri bunlar, tm bunlardan renecein eyler var; ite bu yzden sana yaptryorum. MADAM DE SAINT-ANGE: Kalalarm sana uygun mu Dolmance? Ah! Meleim, seni ne kadar arzuladm bilseydin! Bir kulamparann beni gtten sikmesini ne zamandr arzuluyordum! DOLMANCE: Dilekleriniz yerine getirilecek Madam; ama msaade buyurun, mabudenin dibinde duraym bir an: Tapnan dibine varmadan nce onu kutsamak istiyorum... Ne ilahi k!... peyim onu!... Binlerce kez yalayaym!... te, arzuladn yarak!... Hissediyor musun srtk? Syle, syle; nasl giriyor hissediyor musun?... MADAM DE SAINT-ANGE: Ah! Barsaklarmn dibine kadar sok onu!... Ey tatl ehvet, neresidir senin hkmranln! DOLMANCE: te mrmde dzmediim kadar nefis bir k; Ganymedee layk! Haydi, Eugenie, sizin ihtimamnz sayesinde Augustin beni annda dzecek.

94

EUGENIE: te, onu size getiriyorum. (Augustine.) te, meleim, zmbalaman gereken delii gryor musun? AUGUSTIN: Gayet iyi gryorum... Vay anasna! Orada yer var!... Mamazel, size girdiim kadar kolaylkla girerim oraya da; beni biraz pn ki daha iyi girsin. EUGENE, onu kucaklayarak: Oh! Dilediin kadar perim seni, pek tazesin!... tsene!... Ba nasl da yutuldu hemen... Ah! Geri kalan da yutulmakta gecikmeyecek sanrm... DOLMANCE: t, it, dostum... Gerekirse yrt beni... Bak, km gryor musun, nasl da hazr... Ah! Lanet Tanr!... Ne koca bir grz!... Asla bu kadar byn almamtm iime... Darda ka parmak kald Eugenie? EUGENE: Aa yukar iki parmak! DOLMANCE: Demek ki kmn iinde on iki parmak var!... Ne zevk!... Gebertiyor beni, dayanamyorum!... Haydi valye, hazr msn?... VALYE: Yokla bakalm ve fikrini syle. DOLMANCE: Gelin ocuklarm, sizi evlendireyim... Bu ilahi enseste ben de elimden geldiince katlaym. (valyenin yaran kz kardeinin amna sokar.) MADAM DE SAINT-ANGE: Ah! Dostlarm, ite iki taraftan da dzlyorum... Lanet Tanr! Ne ilahi zevk!... Hayr, dnyada ei benzeri yoktur bunun... Ah! Dzn! Bunu tatmam olan kadna ne yazk!... Sars beni, Dolmance, sars beni... Hareketinin iddetiyle kardeimin klcna doru ittir beni ve sen Eugenie, beni seyret; gel, ahlkszlk iindeki halime bak; gel, beni rnek al, bu ii kendinden geerek tatmay, zevkle tadm karmay ren... Gryor musun dostum, ayn anda neler yaptm gryor musun: Skandal, batan karma, kt rnek, ensest, zina, sodomi!... Ey Lucifer! Ruhumun tek ve biricik tanrs, daha fazlasn esinle bana, yreime yeni sapknlklar sun, bunlara nasl ehvetle dalacam greceksin! DOLMANCE: ehvetli yaratk! Sayende belim hemen akacak, szlerinle ve knn haryla boalmaya zorluyorsun beni!... Hepsi bitirecek beni birazdan... Eugenie, beni dzen herifin cesaretini kztr; brne bastr, kalalarm arala; kararsz arzulan krkleme
95

sanatn biliyorsun artk... Senin yaklaman bile beni dzen yaraa g veriyor... Hissediyorum, itileri artk daha canl... Srtk, yalnzca kma borlu olmay isterdim bu cokuyu ama sana borluyum... valye, sen de kzyorsun, hissediyorum... Beni bekle!... Bizi bekle!... Ey dostlarm, birlikte boalalm: Yaamn tek mutluluu bu!... MADAM DE SAINT-ANGE: Ah! Dzn! Dzn! Siz dilediiniz zaman gelin... Ben, dayanamyorum! Umursamadm Tanrnn ikiz dzlm adna!... Lanet olas kerhaneci Tanr! Boalyorum!... Srlsklam edin beni dostlarm... Islatn fahienizi... Kpkl bellerinizin dalgalarm o fahienin yanp tutuan yreinin derinlerine frlatn: Fahieniz onlar kabul etmek iin var yalnzca!... Ay! Ay! Aaay! Dzn!... Dzn!... Ne inanlmaz ehvet taknl!... lyorum!... Eugenie, peyim seni, yiyip yutaym, belini yutaym, benimki akarken!... (Augustin, Dolmance ve valye koro halinde barrlar; tekdze olmaktan ekindiimizden, byle anlarda hepsi birbirine benzeyen ifadeleri dile getirmekten kanyoruz.) DOLMANCE: te, yaammda tattm en gzel zevklerden biri. (Augustin'i gstererek.) Bu hergele iimi spermle doldurdu!... Ama ben de size epey iade ettim Madam!... MADAM DE SAINT-ANGE: Ah! Bana bundan sz etmeyin: srlsklam oldum. EUGENE: Ben ayn eyi syleyemeyeceim! (en akrak bir halde dostunun kollarna atld.) Birok gnahn olduunu syledin gzelim; bence asla yok, Tanrya kr! Tek bir gnahn bile yok! Ah! Sarholuk ekmeimi uzun sre yesem bile asla bkmam. MADAM DE SAINT-ANGE, kahkahalar atarak: Tuhaf yaratk! DOLMANCE: Pek sevimli!... Gelin buraya kk kz, sizi krbalayaym. (Kn tokatlar.) pn beni, birazdan sizin de sranz gelecek. MADAM DE SAINT-ANGE: Bundan byle yalnzca onunla ilgilenmeliyiz kardeim; iyice incele onu, senin avn o; bu sevimli kzolankzl incele, birazdan senin olacak. EUGENE: Yo! nden olmaz! Bu ok canm actr; Dolmancenin biraz nce yapt gibi arkadan istediiniz kadar yapabilirsiniz.

96

MADAM DE SAINT-ANGE: Saf, nazik kz! Bakalarndan glkle elde edebildiiniz eyi o kendisi size veriyor! EUGENE: Oh! Biraz ac verecek herhalde; nk bu ii yapmann byk su olduunu iitmitim ve beni bu konuda hi teskin etmediniz. zellikle de Dolmance ile Augustinin yapt gibi erkek erkee yapldnda pek byk bir sumu. Haydi Msy, sizin felsefeniz bu tr suu nasl aklyor grelim. Korkun bir ey deil mi? DOLMANCE: unu unutmayn ki Eugenie, ehvette korkun olan hibir ey yoktur, nk ehvetin esinledii her ey ayn zamanda doann esinledikleridir; en olaanst, en tuhaf eylemler bile, tm yasalar, tm insani kurumlar en ak ekilde sarst izlenimi verenler bile (bunlardan sz etmiyorum), evet, Eugenie, bunlar bile kesinlikle korkun deildir ve bu eylemler arasnda doada rastlanmayan tek bir eylem bile yoktur; bana szn ettiiniz ey iin de, gzel Eugenie, durum ayndr, bununla ilgili olarak Kutsal Kitap denen ve Babil'deki esareti srasnda cahil bir Yahudi'nin can skc intihali olan o baya romanda tuhaf bir masala rastlanr; ama bu yanltr, tamamen gerekddr, bu ehirlerin, daha dorusu bu kasabalarn ateler iinde yok edilmesine yol am sapmalarn cezalandrlm olduu da gerekddr; snm baz volkan kraterlerinin stne kurulmu olan Sodom ve Gomore, Vezv'n lavlarnn yuttuu talya ehirleri gibi yok oldular; ite tm mucize bu... Avrupann bir blmnde kendilerini bu doal fanteziye teslim etmi zavall insanlara kar ate ikencesini barbarca uydurmak iin bu ok basit olaydan yola kld. EUGENE: Oh! Doal m?... DOLMANCE: Evet, doal, bunu iddia ediyorum; doann, kendi esinledii eyi ertesi gn mahkm edecek iki ayr sesi yoktur. Dahas, ok aktr ki, bu alkanla gnln kaptrm insanlar kendilerini buna ynelten duyumlar elbette kendi organlarndan almaktadrlar. Bu zevki yasaklamak ya da mahkm etmek isteyenler oalmay tehdit ettiini ileri srerler. Bunlar baya insanlardr, akllar fikirleri nfus artnda olan aptallardr ve insan bu oalmadan uzaklatran her eyi su olarak grrler! Onlarn bizi inandrmak

97

stedii gibi, doann bu nfusa ok ihtiyac olduu kantlanm mdr? Bu aptalca remeden her uzaklamann doay ihlal olduu kesin midir? Buna ikna olmak iin, doann ileyii ve yasalar zerinde bir an dnelim. Doa eer yalnzca yaratyorsa ve asla yok etmiyorsa, bu can skc sofistlerle birlikte ben de inanabilirdim ki, tm edimlerin en soylusu hi durmakszn retmek olurdu, dolaysyla, remenin reddinin kanlmaz olarak bir su olduunu ben de kabul ederdim. Doann ilemlerine yle bir gz atmak bile, yok etmenin doann planlarna yaratmak kadar gerekli olduunu kantlamyor mu? Bu ilemlerin her birinin birbirine bal ve ardk olduunu, biri olmadan dierinin ilemesinin olanaksz olduunu kantlamyor mu? Yok etme olmadan hibir eyin domayacan, yeniden olumayacan kantlamyor mu? Demek ki, yaratma gibi imha da doann yasalarndan biridir. Bu ilkeyi kabul edersek, yaratmay reddederek bu doaya saldrm m oluyorum? Yaratmay reddetmekte bir ktlk varsa bile bu kukusuz, kantlam olduum gibi doa yasalar arasnda yer alan yok etmenin ktlnden son derece daha nemsizdir. Bir yandan, bu kayb doann bana verdii eilim olarak kabul edersem, dier yandan, bu kaybn doaya gerekli olduunu kabul eder ve kendimi buna teslim edersem doaya uygun davranm olmaz mym, o halde, soruyorum size, su nerede? Ama salaklar ve nfus art yanllar ki bu iki szck eanlamldr, size yine itiraz ederler ve derler ki bu retici sperm sizin brnze reme dnda baka bir kullanm iin yerletirilemez: Bunu saptrmak doaya bir saldrdr. nce bunun byle olmadn kantladm, nk bu kayp, imha demek deildir, dahas kayptan daha nemli olan imhann kendisi de bir su deildir. kinci olarak, doann bu sperm svsnn kesinlikle ve tmyle remeye ynelik olmasn istedii de yanltr; eer byle olsayd, deneyimin bize kantlad gibi, sperm kaybettiimiz iin bu akmann baka biimlerde olmasna da izin vermemekle kalmaz, dahas, istediimiz zaman ve yerde, tpk ryalarmzda ve anlarmzda olduu gibi bu kayplarn iftleme olmadan meydana gelmesine de kar kard; bunca deerli bir sv konusunda cimri davranarak, onun ancak reme anana akmasna

98

izin verirdi; spermin akmasyla bizi ereflendiren ehvetin o reme anan onurlandrmaktan vazgetiimizde hissedilmesini de kesinlikle istemezdi; nk doann ihlallerle kendisini bunalttmz anda bile bize zevk vermeye raz olacam varsaymak akla uygun olmaz. Daha teye gidelim; kadnlar yalnzca remek iin domularsa eer, bu remeyi doa pek seviyor olsayd durum kesinlikle byle olurdu- bir kadn ne kadar uzun mrl olsa da -tm karsamalar yapldnda- ancak yedi yl boyunca hemcinsine yaam verecek durumda olmas mmkn olur muydu? Ne yani, hem doa remeye can atacak; hem bu hedefe ynelik olmayan her ey ona saldr kabul edilecek; hem de remeye yatkn olan cins yz yllk mrnde ancak yedi yl dourabilecek! Doa yalnzca oalmay isteyecek, hem de erkee bu remeler iin verdii tohum, erkein can istedike yok olacak, mmkn m bu? Bu kayp srasnda da, remeye dnk kullanmda da ayn zevki alacak ve asla en ufak bir honutsuzluk grlmeyecek!... Dostlarm, bu tr samalklara inanmaya son verelim: Bunlar saduyuya zarar verir, Sodomi ve sevicilik doay ihlal etmez, buna iyice ikna olalm, tersine, doaya can skc evlatlar getirecek bir birlemeyi inatla reddederek doaya hizmet ederler. u konuda asla yanlmayalm, bu reme asla doann yasalarndan biri olmad, olsa olsa bir hogrdr, sylyorum size. nsan soyunun yeryznden silinmesi ya da yok olmas doay ne ilgilendirir! Bu felaket bamza gelirse her eyin yok olacana kendimizi kandrmzdaki kibirle alay eder! Bu yok oluu fark etmez bile. oktan yok olup gitmi trler olduunu bilmiyor muyuz? Buffon byle ok sayda tr saymaktadr ve doa, bu kadar deerli bir kayba sessiz kalarak, bu durumun farkna bile varmam aktadr. Tr tmyle yok oldu diye hava daha az temiz olmayacaktr, yldzlar daha az parlak, evrenin ileyii daha az kesin olmayacaktr. Bununla birlikte, trmzn dnyaya ok yararl olduuna ve onu yaymak iin almayann ya da bu remeyi yolundan saptralm kanlmaz olarak sulu olacana inanmak iin salak olmak gerekir! Gzmz aalm artk ve bizden daha mantkl halklarn rnei hatalarmz konusunda bizi ikna edebilsin. Bu szm ona sodomi suunun tapnak

99

ve mritlerinin olmad tek bir yer yoktur yeryznde. Sodomiyi, deyim yerindeyse bir erdem haline getirmi olan Yunanlar, Vens Callipyge ad altnda onun iin bir ant dikmilerdir; Roma, Atinaya yasalar renmek iin gitmi ve oradan bu ilahi zevki alp gelmitir. mparatorluklarda sodominin nasl gelitiini grmemek mmkn m? Roma kartallarnn korumas altnda sodomi yeryznn bir ucundan tekine uzanr; imparatorluun kyle birlikte papalk tacnn yaknlarna snr, talyada sanatlar izler, biz uygarlarken de bize ular. Ne zaman bir toprak paras kefetsek orada sodomiyle karlarz. Cook yeni bir dnyaya her demir attnda orada sodominin hkm srdn grr. Balonlarmz Ay'a varm olsayd, orada da bulunurdu sodomi. Tatl zevk, doann ve hazzn evlad, nerede insan varsa orada sodomi de vardr, grld her yerde sunaklar dikilir sodomiye! Ey dostlarm, k deliinden haz almay am deliine tercih etti diye, hem k hem metres olarak iki zevki birden bulduu bir gen adam, tek bir haz vaat eden gen bir kza tercih etti diye bir erkein lm hak etmi bir canavar olduunu dnmek kadar zrvalk olabilir n? Kendininkinden farkl bir cinsel rol oynamak istemek canavarlk, hergelelik olur, yle mi! Peki niin doa bu zevke duyarl yaratt insan? Sodomi yapann yapsn inceleyin; bu ortak zevki tatmam erkeklerden tamamen farkl olduunu greceksiniz onun; kalalar daha beyaz, daha tombul olur; zevk sunan glgeleyen tek bir ty bile yoktur, daha zarif, daha ehvetli, daha duyarl bir zarla kapl olan bu sunan ii, bir kadn vajinasnn tm olumlu zelliklerine de sahiptir; teki erkeklerden farkl olan bu adamn karakterinde daha fazla yumuaklk, daha fazla esneklik vardr; kadnlardaki erdemlerin ve ahlkszlklarn hemen hemen tmn onda bulursunuz; kadnlarn zayflklar bile vardr onda; onlarn tuhaf alkanlklarndan ve gzelliklerinden bazlar bile vardr onda. Onlar bu ekilde kadnlarla zdeletirmi doann onlarn zevklerine sinirlenmesi mmkn mdr? Bunun tekinden farkl bir erkek snf olduu ve bunlar yaratan doann, an yaylmas kanlmaz olarak doaya zarar verecek olan remeyi azaltmak istedii ak deil

oo

mi?... Ah! Sevgili Eugenie, koca bir yarak arkanz doldurduunda nasl tatl bir zevk alrsnz bir bilseniz; taaklara kadar sokulduunda, knzda ateli bir ekilde kmldayp durduunda; ban kapna kadar ekilip kllara kadar sokulduunda alacanz zevki bilemezsiniz! Hayr, hayr, tm dnyada buna bedel bir zevk yoktur: Filozoflara, kahramanlara zg bir zevktir bu, tanrlarn zevkidir, tabii ki bu ilahi zevkin taraflardr yeryznde tapmamz gereken tanrlar!' EUGENE, ok heyecanl: Oh! Dostlarm, gtmden sikin beni!... Haydi, ite kalalarm... Sizlere sunuyorum onlar!... Dzn beni, boalyorum!... (Bu szleri syleyerek Madam de Saint-Angen kollar arasna der. O da Eugenieyi kucaklar, per ve bu gen kzn kalkk brn Dolmance ye sunar.) MADAM DE SAINT-ANGE: Tanrsal eitmen, bu neriye direnecek misiniz? Bu yce gt sizi kkrtmyor mu? Bakn, nasl da alyor, nasl aralanyor! DOLMANCE: zr dilerim gzel Eugenie; yaktm atei sndrmekle ben grevli olmayaym, dilerseniz. Sevgili ocuum, benim gzmde sizin kadn olmanz byk bir hakszlk. Sizin ilk rnlerinizi derleyebilmek iin tm nyarglarm unutmu olmay ok isterdim; benim burada durmam uygun grn; valye bu ile uraacaktr. Kz kardei, u takma yara takarak, kardeinin kna en korkun vurular yneltecek, bu arada kendi gzel arkasn da Augustine sunacak, Augustin onu ktan dzerken ben de o srada onu dzeceim; nk sizden ne saklayaym, bu gzel olann k bir saatten beri beni tahrik ediyor ve onun bana yaptn kesinlikle ona iade etmek istiyorum. EUGENIE: Deiimi benimsiyorum ama aslnda, Dolmance, itirafnzn samimilii nezaketsizliinizi ortadan kaldrmyor. DOLMANCE: Binlerce zr Matmazel; ama biz kulamparalar, ancak ilkelerimizde samimiyet ve kesinlikle gayrete geliriz. MADAM DE SAINT-ANGE: Samimiyet sfat yine de insanlara sizin gibi yalnzca arkadan girmeye alkn olanlar iin kullanlmaz.

* Bu eserin devamnda bu konu hakknda ok daha geni aklamalar vaat edildiinden, burada en hafif analizle yetinildi.
101

DOLMANCE: Biraz hain, evet, biraz sahtekr... Evet Madam, bu karakter zelliinin toplum iinde kanlmaz olduunu size kantladm. Asla vmedikleri erdemleri bize sunmak iin bizim gzmzden gizlenmekte, kendi ahlkszlklarn bizim gzmzde baka kisveye brndrmekte byk kar olan insanlarla birlikte yaamaya mahkm olduumuzdan onlara samimiyet gstermek bizim iin ok tehlikelidir; nk o zaman kendi avantajlarmz onlara kendi elimizle vermi oluruz, onlarsa bizden bunu esirgerler ve bu da bnce olur. Sinsilii ve ikiyzll zorunlu klan toplumdur: Rahat brakalm kendimizi. zin verirseniz kendimden rnek vereyim Madam: Dnyada kesinlikle daha kokumu bir varlk bulamazsnz; adalarm ise yanlmaktadr; onlara benim hakkmda ne dndklerini sorun, hepsi size benim namuslu biri olduumu syleyeceklerdir, oysaki sua bulanmam tek bir zevkim yoktur! MADAM DE SAINT-ANGE: Oh! Canavarlklar yaptnza beni ikna edemezsiniz. DOLMANCE: Canavarlk m?.. Aslnda Madam, dehetli eyler yaptm. MADAM DE SAINT-ANGE: O halde, evet, siz, gnah karrken papaza, Ayrntlar gereksiz, msy; cinayet ve hrszlk dnda her eyi yaptma emin olabilirsiniz! diyen adama benziyorsunuz. DOLMANCE: Evet Madam, ayn eyi derdim, istisnas biraz farkl. MADAM DE SAINT-ANGE: Ne! Sizi hovarda sizi, her eye mi izin verdiniz? DOLMANCE: Her eye Madam, her eye; benim mizacmda ve ilkelerimde bir ey reddedilebilir mi? MADAM DE SAINT-ANGE: Ah! Dzelim! Dzelim!... Bu szlere daha fazla dayanamayacam; bu konuya tekrar dneceiz Dolmance; ama itiraflarnza daha fazla inan katmak iin onlar ancak serin kafayla dinlemek isterim. Sikiniz kalktnda dehetli eyler sylemek hounuza gidiyor ve belki de burada bize kavrulan hayal gcnzn ehvet dolu yklerini hakikat diye sunmaya kalkarsnz. (Dzenleme yaplr.) DOLMANCE: Bekle valye, bekle: Onu bizzat ben sokacam;

102

ama n hazrlklar gerekli, gzel Eugenieden zr dileyerek, kendisini hale yola koymak iin kamlamama izin vermesini rica ederim. (Kamlar.) EUGENIE: BU seremoni gereksiz... Bunun sizin ehvetperestliinizi tatmin ettiini syleyin Dolmance; ama, byle davranarak, rica ederim, benim iin bir ey yapyor havasna kaplmayn. DOLMANCE, krbalamaya devam ederek: Ah! Birazdan sylersiniz fikrinizi!... Bu perevin etkisini henz bilmiyorsunuz... Haydi, haydi kk srtk, krbalanacaksnz! EUGENE: Oooh! Nasl bir ey bu!... Kalalarm kor gibi yanyor!... Ama canm actyorsunuz!... MADAM DE SAINT-ANGE: Senin intikamn alacam cicim; ben de onu krbalayacam. (Dolmance'yi krbalar.) DOLMANCE: Oh! Tm kalbimle dilerim bunu. Eugenieden tek bir ltuf diliyorum, ben ne kadar gl krbalanmak istiyorsam o da o kadar gl krbalanmay iyi bulmaldr; gryorsunuz ite doa yasas; ama, bekleyin, dzenleme yapalm: Eugenie sizin brnze ksn Madam; ocuklarn srtlarnda tayan kadnlar gibi boynunuza aslsn; bylece, elimin altnda iki k birden olacak; ikisine birden vuracam; valye ve Augustin, her ikisi de ayn anda kalalarma vurarak bu darbeleri bana iade edecekler... Evet, byle... Aaah! Oldu!... Ne zevkli!... MADAM DE SAINT-ANGE: u kk srt mahrum brakmayn, yalvarrm, ben sizden hi merhamet istemediime gre ona da hi acmamanz istiyorum. EUGENIE: Ay! Ay! Aaay! Sanyorum kanm akyor. MADAM DE SAINT-ANGE: Kan kalalarn renklendirerek gzelletirecek... Cesaret meleim, cesaret; zevke gtrenin her zaman aclar olduunu unutma. EUGENIE: Dayanamyorum. DOLMANCE eserini incelemek iin bir an durur; sonra yeniden balayarak: Altm krba daha Eugenie; evet, evet, her bir ka altm daha!... Oh! Sizi srtkler! Dzlmekten nasl da zevk alacaksnz imdi! (Pozisyon datlr.) MADAM DE SAINT-ANGE, Eugenienin kalalarn inceleyerek:

103

Ah! Zavall kk, arkas kan iinde!... Hergele, vahetinin izlerini byle pmekten nasl da zevk alyorsun! DOLMANCE, organn svazlayarak: Evet, bunu saklamyorum, izler ne kadar acmasz olursa pcklerim de o kadar iddetli olur. EUGENE : Ah! Siz bir canavarsnz! DOLMANCE: Kabul ediyorum! VALYE: En azndan iyi niyetli! DOLMANCE: Haydi valye, sodomiye bala. VALYE: Brn tut, itite iinde. EUGENIE: Oooh! Sizinki Dolmanceninkinden byk!... valye, iimi yrtyorsunuz!... Acyn bana, yalvarrm!... VALYE: mknsz bu, meleim. Hedefe ulamalym... Unutmayn ki ben de burada hocamn gzleri altndaym: Onun derslerine layk olmam gerek. DOLMANCE: Girdi!... Bir yaran kllarnn bir ansn eperlerine srtndn grmek son derece houma gidiyor... Haydi Madam, siz de kardeinizi kndan dzn... te, Augustinin yara da size girmeye tamamen hazr ve ben, sizin dzcnz rahat brakmayacam... Ah! Gzel! Dizi olutu sanyorum; imdi boalmay dnelim yalnzca. MADAM DE SAINT-ANGE: u kk fahieye bakn hele, nasl da kml kml. EUGENE: Benim hatam m bu? Zevkten geberiyorum!... u krbalanma... Sonra u koca yarak... Ve bu sevimli valye, hl gidip gelen!... Gzelim, gzelim, dayanamyorum! MADAM DE SAINT-ANGE: Lanet Tanr! Aynen iade ediyorum, boalyorum!... DOLMANCE: Birlikte dostlarm; bana iki dakika bahederseniz, birazdan size erimi olacam ve hep beraber geliriz. VALYE: Zaman yok; belim gzel Eugenienin kna akyor... lyorum!... Ah! Tanrnn lanet adyla! O ne byk zevk!... DOLMANCE: Peinizden geliyorum, dostlarm... Peinizdeyim... Bel beni de kr ediyor... AUGUSTIN: Ben de!... Ben de!...

104

MADAM DE SANT-ANGE: Ne mthi sahne!... Bu herif km belle doldurdu!... VALYE: Bideye, bayanlar, bideye! MADAM DE SANT-ANGE: Hayr, aslnda seviyorum bunu ben, kmda bel hissetmeyi severim: ime aktnda asla dar karmam. EUGENE: Aslnda, aklm karyor... Syleyin imdi dostlarm, eer bir kadn bu ekilde dzlme nerisini her zaman benimseyecekse, ne zaman yaplabilir bu i? MADAM DE SANT-ANGE: Her zaman gzelim, her zaman: hatta fazlasn da yapmal: Bu ekilde dzlmek pek zevkli olduundan, yararland kiilerden bunu talep etmeli; ama bu elendii kiiye balysa eer, eer ondan ltuf, hediye ya da ba elde etmeyi umuyorsa, kendini ardan satsn, srar ettirsin; bu tr durumlarda, bu iten zevk alan bir erkei daha fazla alevlendirmek niyetiyle reddedecek kadar becerikli bir kadn iin varn younu harcamayacak erkek yoktur; eer kadn kendisinden istenen eyi tam yerinde bahetme becerisine sahipse istedii her eyi erkekten ekip alabilir. DOLMANCE Peki, kk melek, inancn deiti mi? Sodominin bir su olduuna inanmyorsun artk deil mi? EUGENE: Su olsa da benim iin fark etmez. Sularn hiliini bana kantlamadnz m? Artk benim gzmde su saylabilecek pek az eylem vardr. DOLMANCE: Ne olursa olsun dnyada hibir eyde su yoktur sevgili kzm: Eylemlerin en canavarcasnda bile bize uygun bir yan bulmaz myz? EUGENIE: Kim kuku duyar ki bundan? DOLMANCE: O halde, bu andan itibaren su olmaktan kar; nk bir bakasna zarar vererek kiiye hizmet eden eyin su olmas iin, zarar grm kiinin, doa iin, hizmet gren kiiden dalla deerli olduunun kantlanmas gerekir: Oysa doann gznde tm bireyler eit olduundan bu tercih imknszdr; dolaysyla, bir kiiye zarar vererek bir dierine hizmet eden eylem karsnda doa tamamen ilgisizdir.

105

EUGENE: Ama eer eylem byk bir ounlua zarar veriyorsa ve bize verdii zevk de pek az ise, o zaman, kendimizi bu eyleme teslim etmek korkun bir ey olmaz m? DOLMANCE: Hi deil, nk bakalarnn hissettikleri ile bizim hissettiklerimiz arasnda hibir kyaslama yaplamaz; bakalarnn duyduu en byk ac bile bizim iin kesinlikle bir hitir ve bizim hissettiimiz en hafif zevk gcklanmas bile bizi etkiler; dolaysyla, ne pahasna olursa olsun, bize byk zevk veren bu hafif gcklanmay, bize dokunmayan tekinin devasa bahtszlklar toplamna tercih etmeliyiz. Ama eer, tersine, organlarmzdaki bir tuhaflk, tuhaf bir yap, yaknmzn ektii aclar bize ho klarsa, ki ou zaman byle olur, o zaman, bu acnn yokluu bizim iin bir yoksunluk olacandan, bizi elendiren kiinin bu acsn hi tartmasz tercih etmeyeceimizi kim syleyebilir? Tm ahlki hatalarmzn kaynanda, Hristiyanlarn kendi bahtsz ve felaketle dolu yzyllarnda uydurduklar u kardelik bann glne kabul yatar. Bakalarndan merhamet dilenmek zorunda kalndnda, herkesin karde olduunu ileri srmek beceriksizce bir ey olmaz. Bu varsayma gre, yardmlar nasl reddedebiliriz? Ama bu doktrini kabul etmek imknszdr. Hepimiz tek bamza domuyor muyuz? Dahasn sylyorum, herkes birbirinin dman deil mi, herkes srekli ve karlkl bir sava hali iinde deil mi? Bu szm ona kardelik bann gerektirdii erdemlerin gerekten doada bulunduu kabul edilebilir bir varsaym mdr, sorarm size. Eer bunlar insanlara esinleyen doann sesi olsayd, doutan itibaren esinlerdi. Byle olsayd, merhamet, iyilik yapmak ve insanlk doal erdemler olurdu, kendini savunmak imknsz olurdu ve vahi insann bu ilkel hali bizim onu grdmz hale tamamen kart olurdu. EUGENIE: Ama sizin dediiniz gibi, doa insanlar tek tek, herkesi birbirinden bamsz douruyorsa eer, ihtiyalarn onlar birbirine yaklatrarak aralarnda en azndan baz balar kurmu olduunu kabul etmiyor musunuz; karlkl ballklarndan doan kan balar, ak balar, dostluk, minnet balar... En azndan bunlara sayg duyarsnz sanrm.

106

DOLMANCE: Aslnda ne bunlara ne dierlerine sayg duyuyorum; yine de analiz edelim bunlar, tek tek hepsine bir gz atalm Eugenie. rnein, benim evlenme ihtiyacmn, soyumu srdrme ya da servetimi dzenleme ihtiyacmn ittifak yaptm nesneyle aramda zlmez balar oluturmas gerektiini mi sylemek istiyorsunuz? Soruyorum size, bunu savunmak bir samalk olmaz m? iftleme edimi srdke, kukusuz, bu edime katlmak iin bu nesneye ihtiya duyarm; ama tatmin olur olmaz, ltfen syleyin bana, onunla benim aramda ne kalr ki? Ve bu iftlemenin sonular ona ya da bana hangi zorunluluklar dayatr? Bu sonuncu balar, ebeveynlerin yallklarnda terk edilmekten duyduklar korkunun rnyd ve ocukluumuzda bize gsterdikleri karc zen daha sonra mrlerinin sonlarnda bizden bekledikleri zeni hak etmek iindir yalnzca. Tm bunlar bizi aldatmasn: Ebeveynimize hibir borcumuz yoktur... En ufak bir borcumuz bile yoktur Eugenie. Ve bizim iin deil kendileri iin altklarndan onlardan nefret edebiliriz, hatta yaklamlar bizi sinirlendirdiinde onlar bamzdan savmamza da izin vardr; ancak bizimle iyi geinirlerse onlar sevebiliriz ve bu sevgi de dier dostlarmza duyduumuz sevgiden bir derece bile daha fazla olmamaldr, nk doumdan gelen hakkn bir anlam yoktur, hibir eyin temeli deildir ve tm bunlar bilgece ve dnerek incelersek, kendi zevklerinden baka bir ey dnmeden, bize genellikle bahtsz ya da salksz bir yaam vermi olanlara kesinlikle kin duymak iin bir yn neden buluruz yalnzca. Ak balarndan sz ediyorsunuz Eugenie; bunlar asla tanmasanz olmaz m? Ah! Byle bir duygu, sizin iin dilediim mutluluk adna, asla yreinize yaklamamal! Ak nedir? Bana kalrsa, gzel bir nesnenin niteliklerinin bizim zerimizdeki etkisinden baka bir ey olarak grlemez; bu etkiler bizim bamz dndrr; bizi yakp kavurur; eer bu nesneye sahip olursak memnun oluruz; sahip olmamz mmkn deilse mitsizlie kaplrz. Peki, bu duygunun temeli nedir?... Arzu. Bu duygunun devam nedir?... Delilik. Dolaysyla, gdmze sadk kalalm ve etkilerinden kendimizi koruyalm. Gd, nesneye sahip olmaktr; o halde, sahip olmaya alalm,

ama bilgelikle; ona sahip olur olmaz ondan yararlanalm; yararlanamyorsak kendimizi teselli edelim: Benzer binlerce baka nesne, ou zaman da daha iyisi, onun kayb karsnda bizi teselli edebilir; tm erkekler, tm kadnlar birbirine benzer: Salkl bir dnmenin etkilerine direnebilecek ak kesinlikle yoktur. Oh! Duyularn sonucunu bizim iimize gmerek, bizi asla bir ey gremeyecek hale sokan, ancak lgnca taplan bu nesneyle var olmamza yol aan bu sarholuk ne byk bir aldatmacadr! Yaamak bu mudur? Bu, bize deliliin etkilerine pek benzeyen metafizik hazlardan baka mutluluk brakmayarak kanmz emen ve kemiren yakc bir ate iinde kalmay istemek deil midir? Bu taplas nesneyi eer her zaman sevmek zorundaysak, onu asla terk etmeyeceimiz kesinse, bu da bir zrvalk olur, ama en azndan balanabilir. Bu olabilir mi? Bu ezeli balarn asla yalanlanmadna ok rnek bulabilir miyiz? Birka aylk hazzn ardndan nesne bir sre sonra gerek yerine yerletiinde, onun sunaklarnda yaktmz gnlk bizim yzmz kzartr ve artk ou zaman bizi batan karabileceini bile dnemez hale geliriz. Ey ehvetli kzlar, vcutlarnz elinizden geldii kadar teslim edin! Dzn, elenin, iin z bu; ama aktan titizlikle kann! Doac Buffon, akn ancak fiziksel olan iyidir, der ve iyi bir filozof olarak bunun zerinde akl yrtmenin de tesine geer. Tekrar ediyorum, elenin; ama asla k olmayn; k olarak kafanz daha fazla kartrmayn: Size gereken ey alayp szlamalarla, hkrklarla, ka gz iaretleriyle, ak nameleriyle bitkin dmek deildir; dzmektir, srekli yeni dzc bulmak ve bunlar deitirmektir, tek bir kiinin sizi esir etme isteine zellikle gl bir biimde kar koymalsnz, nk bu kalc akn hedefi, sizi ona balayarak, kendinizi bir bakasna vermenizi engellemektir, bu acmasz bencillik bir sre sonra zevklerinizi ldrr. Kadnlar tek bir erkek iin yaratlmamtr: Doa onlar tm erkekler iin yaratmtr. Yalnzca bu kutsal sesi dinleyerek, kendilerini kim isterse hi ayrm yapmadan ona teslim etsinler. Daima fahie olun, asla ak deil, aktan kaan, zevke tapan kadnlar, yaam basamaklarnda gllerle karlanrlar yalnzca; bizden esirgemeyecekleri ey

108

de gl olur yalnzca! Sorun bakalm Eugenie, bir erkekten yararlandktan sonra onu ne yaptn sizin eitiminizle ilgilenmek isteyen u sevimli kadna sorun! (Augustin iitmesin diye olduka alak sesle.) Bugn ona zevk veren bu Augustini elinde tutmak iin bir adm atar m, sorun ona! Onun elinden alndm varsayalm, bir bakasn bulacaktr, onu dnmez bile ve bir sre sonra yenisinden de bkarak, onu da iki ay iinde kendi elleriyle gmecektir, eer bu kurban editen yeni zevkler doacaksa... MADAM DE SAINT-ANGE: Sevgili Eugeniem, Dolmancenin benim kalbime tercman olduuna emin olun. Ayn zamanda da tm kadnlara tercman olmakta, sanki kalbimizin en cra kelerini ona amz gibi. DOLMANCE: Analizimin son blmnde dostluk ve minnet ilikilerini ele alacam. Yararl olduklar srece dostluk ilikilerine sayg gsterelim, bunu kabul ediyorum; bunlardan bir ey salayamadmzda da unutalm gitsin; insanlar ancak kendimiz iin sevmeliyiz; onlar kendileri iin sevmek bir aldatmacadr; doa asla insanlara kendilerine iyi gelebilecek hareketlerden, duygulardan baka bir ey esinlemez; doadan daha egoist bir ey olamaz; o halde, doann yasalarna uymak istiyorsak, byle davranalm. Minnete gelince Eugenie, bu kukusuz tm balarn en zayfdr. nsanlar bizi kendimiz iin mi minnettar klyorlar? Buna asla inanmayalm sevgilim; gsteritendir, kibirdendir. Bakalarnn gururunun oyunca olmak aalayc olmaz m? Minnettar kalmak daha da aalayc deil midir? Yaplan bir iyilikten daha fazla yk olamaz. Ortas hi yoktur: ya karl verilmelidir ya da aalanm olunur. Gururlu ruhlar iyiliin arl altnda kendilerini kt hissederler: Onlarn zerine iyiliin arl yle iddetle ker ki, iyilik yapandan nefret ederler yalnzca. O halde, imdi, size gre, doann bizi yalnz yaratm olmasnn yerine geen balar hangileridir? nsanlar arasnda ilikiler oluturmas gerekenler hangileridir? Ne sfatla onlar severiz, hatta ok sever, onlar kendimize tercih ederiz? Hangi hakla onlarn bahtszlm dindiririz? Dalavereciler ya da dilenciler tarafndan oluturulduundan, bunlar destekleyecek ya da bunlara hogr gsterecek olan eyi kanlmaz olarak tleyen

109

aptalca bir dinin sama yasasnda belirtilen ve dalaverecilerin ya da dilencilerin vaaz ettii sizin u gzel ve yararsz erdemlerinizin, yani iyilikseverlik, insanlk, merhamet gibi eylerin ruhlarmzdaki yeri neresidir? Evet Eugenie, insanlar arasnda kutsal bir eylerin varlm hl kabul ediyor musunuz? Onlar kendimizden her zaman stn grmek iin birka neden dnebilir misiniz? EUGENE: Kalbime yeni admlar attran bu dersler ruhumun reddedemeyecei kadar bana ho geliyor. MADAM DE SAINT-ANGE: Bunlar doann dersleri Eugenie: Bunlar onaylaman bile bunu kantlar; sen doann barndan ktna gre, senin hissettiin ey nasl olur da ahlk rmesinin meyvesi olabilir? EUGENE: Ama sizin gklere kardnz tm hatalar doada bulunuyorsa eer, niin yasalar onlara kar kyor? DOLMANCE: nk yasalar tek tek ahslar iin deil genel iin yaplmtr, kiisel kar genel karla her zaman eliki iinde olduundan bu yasalar da karla srekli eliki iindedir. Toplum iin iyi olan yasalar toplumu oluturan bireyler iin ok ktdr; nk bu yasalar bireyi koruduklar ya da gvence altna aldklar andan itibaren onu rahatsz ederler ve yaamnn te birini esir alrlar; bylece, yasalara kar kmseme dolu bilge insann onlara gsterdii hogr, tpk ylanlara ve engereklere gsterdii hogr gibidir, yaralasalar da zehirleseler de kimi zaman tp alannda ie yararlar; bu zehirli hayvanlardan kendini koruduu gibi yasalara kar da kendini korur; bilgelik ve temkin yoluyla kolayca bulunabilecek nlemlerle, srlarla, her eyle kendini korur. Brakn su ileme fantezisi ruhunuzu cotursun Eugenie, bu sular dostunuz ile benim aramda huzur iinde ileyeceinize emin olun. EUGENE: Ah! Bu fantezi oktan beri yreimde duruyor. MADAM DE SAINT-ANGE: Seni heyecanlandran heves nedir Eugenie? Bize srrn a. EUGENIE, kendinden gemi: Bir kurban isterdim. MADAM DE SAINT-ANGE: Hangi cinsiyetten olmal kurbann? EUGENE: Benim cinsimden! DOLMANCE: Evet madam, rencinizden memnun musunuz? ok abuk ilerliyor, deil mi?

110

EUGENE, hl akn: Bir kurban gzelim, bir kurban!... Oh! Tanrm! Bu yaammn mutluluu olur!... MADAM DE SAINT-ANGE: Peki ona ne yapacaksn? EUGENE: Her eyi!... Her eyi!... Onu yaratklarn en mutsuzu yapacak her eyi. Oh! Gzelim, gzelim, ac bana, dayanamyorum!... DOLMANCE: Lanet Tanr! Bu ne hayal gc!... Gel Eugenie, ok tatlsn sen... Gel de seni peyim, binlerce kez! (Onu yeniden kollarna alr.) Gelin madam, siz de gelin, u hovardaya bakn, daha dokunulmadan kafasndan boalyor... Kesinlikle onu bir kez daha arkadan dzmeliyim! EUGENE: Sonra istediim olacak m? DOLMANCE: Evet lgn!... Evet dedik sana! EUGENE: Oh! Dostum, ite km!... Ne isterseniz yapn! DOLMANCE: Bekleyin, bu zevki biraz ehvetle dzenlemeliyim. (Her ey Dolmancenin belirttii gibi dzenlenir.) Augustin, sen u yatan kenarna uzan; Eugenie senin kollarna yatsn; ben ona sodomi yaparken, Augustinin olaanst yarak ban klitorisine srteceim, Augustin ise beline hkim olmak iin boalmamaya dikkat edecek; tek laf etmeden bizi dinlerken yava yava organn svazlayan sevgili valye de Eugenienin omuzlarna uzansn, bylece gzel kalalarn benim plerime sunmu olur: onunkini aadan svazlayacam; bylece benim aletim kndayken iki elim birer yara svazlayacak ve siz Madam, ben sizin kocanz oldum, imdi de siz benim kocam olun; takma yaraklarnzn en irisini takn! (Madam de Saint-Ange zbklarla dolu bir sand aar ve kahramanmz iinden en korkuncunu seer.) Gzel! Numarasndan anlaldna gre on drt parmak uzunluunda, evresi de on parmak; bunu kasklarnza takn madam, imdi de bana en iddetli darbeleri yneltin. MADAM DE SAINT-ANGE: Gerekten de siz delisiniz Dolmance, sizi bununla bozacam. DOLMANCE: ekinmeyin; itin, girin meleim: Sizin koca organnz kmn derinlerine girdiinde sevgili Eugenienizi dzebilirim ancak!... Girdi! Girdi, lanet Tanr!... Ah! Beni gklere kardn!...

111

Acma gzelim!... Haberin olsun ben de senin kn hazrlksz dzeceim... Ah! Lanet Tanr! Gzel gt!... EUGENE: Oh! Dostum, paralyorsun beni... Yolu hazrla bari. DOLMANCE: Vallahi, bunlar beni ilgilendirmiyor: Bu aptalca dikkat zevkin yarsn yok eder. lkelerimizi dn Eugenie; ben kendim iin alyorum: imdi, bir an iin kurban sensin, benim gzel meleim, birazdan da ikenceci olacaksn... Ah! Lanet Tanr! Giriyor!... EUGENE: ldreceksin beni!... DOLMANCE: Oh! Dz Tanrs! Dibe dedim!... EUGENE: Ah! imdi ne istersen yap, girdi naslsa... Tek hissettiim zevk artk!... DOLMANCE: u koca yara bir bakirenin klitorisi zerinde sallamak ne zevkli!.,. Sen, valye, gzel kn gster bana... yi sallyor muyum apkn?... Ya siz Madam, haydi dzn beni, orospunuzu dzn... Evet, ben bir orospuyum, orospu olmak istiyorum... Eugenie, boal meleim, evet, boal!... Augustin istemeden bele bulad beni... valyeninkini de alyorum, benimki de geliyor... j Dayanamyorum... Eugenie, kalalarn salla, ansn yaram sktrsn: Yaylmakta olan yakc beli barsaklarnn dibine frlatacam... Ah! Tanrnn dzlm kanc! lyorum! (Geri ekilir; pozisyon bozulur.) Bakn Madam, ite sizin kk hovarda yine belle doldu; amnn girii belle sland; ovuturun onu, spermle srlsklam olmu klitorisini gl bir ekilde okayn: Yaplabilecek en zevkli eylerden biri bu. EUGENE, rpnarak: Oh! Cicim, bana ne byk zevk veriyorsun!... Ah! Akm, ehvetten lyorum! (stenen pozisyona geilir.) DOLMANCE: valye, bu gzel ocuun bakireliini sen bozacana gre, yardmlarm kardeininkilerle birletir ki senin kollarnn arasnda kendinden gesin, bu duruunla da kalalarn bana sun: Augustin beni dzerken ben de seni dzeyim. (Her ey dzenlenir.) VALYE: Byle iyi miyim? DOLMANCE: Kn biraz daha yukar kaldr akm; tamam, iyi... Pereve gerek yok valye...

112

VALYE: Nasl istersen; bu tatl kzn kollarnda zevkten baka bir ey hissedebilir iniyim? (Eugenieyi per ve organn okar, amna bir parman hafife sokar, o srada Madam de Saint-Ange Eugenienin klitorisini ovmaktadr.) DOLMANCE: Bana gelince sevgilim, emin ol ki seninleyken Eugenieyle olduumdan daha fazla zevk alyorum: Bir olann kyla bir kzn k arasnda yle fark var ki!... Haydi, dz beni Augustin! Karar vermekte ne kadar zorlanyorsun! AUGUSTIN: Yok camn! Msy, bizim alet bu kibar kumrununki iin biraz nce boald, istiyorsunuz ki sizin knz iin de hemen dikilsin, hem de o kadar gzel deilken! DOLMANCE: Salak! Ama niin ikyet edeyim ki? Doa bu: Herkes kendi azizine yakarr. Haydi, haydi, gir artk dorucu Augustin; biraz daha deneyim kazandnda klar da amlar kadar iyi mi bana sylersin... Eugenie, valyenin sana yapm olduunu aynen iade et ona; yalnzca kendinle ilgileniyorsun: Haklsn apkn; ama kendi zevklerinin kan iin onunkini svazla, nk senin ilk mahsuln o toplayacak. EUGENE: Sallyorum, pyorum, aklm yitiriyorum!... Ay! Ay! Aaay! Dostlarm, dayanamyorum!... Halime acyn... lyorum... Boalyorum!... Lanet Tanr! Kendime hkim olamyorum!... DOLMANCE: Bense uslu duracam! Ben yalnzca bu gzel kn iinde kendime gelmek istiyorum; burada ldayan beli Madam de SaintAnge iin saklyorum: e bir kta balayp dierinde bitirmek kadar hibir ey beni elendiremez. Evet valye, hazr msn... Bozalm m kzl?... EUGENE: Oh! Tanrm, hayr, o yapsn istemiyorum, lrm; sizinki daha kk Dolmance: Bu ii bana siz yapn, yalvarrm! DOLMANCE: Bu mmkn deil, meleim; mrm boyunca am dzmedim! Msaade edin de bu yatan sonra balamayaym. lk mahsulleriniz valyenindir; burada onlar toplamaya yalnzca o layktr: haklarn elinden almayalm. MADAM DE SANT-ANGE: Kzlk bozmay reddetmek ha!... Hem de bu kadar tazesini, bu kadar gzelini, benim Eugeniemin Parisin en gzel kz olduuna bahse girerim, oh! Msy!... Msy,
113

aslnda, prensiplerine fazla bal diye ite buna denir! DOLMANCE: Yeterince bal deilim Madam, nk sizi kesinlikle ktan dzmeyecek saysz meslektam vardr... Bense bunu yaptm, yeniden de yapacam; demek ki sizin kukulandnz gibi kendi ibadetimi fanatizme vardrmyorum. MADAM DE SAINT-ANGE: Haydi valye! Hazrla onu; sokacan boazn darlna iyi bak: Zarf ile mazruf birbirine orantl m? EUGENIE: Oh! leceim, aresiz... Ama dzlmek iin duyduum ateli arzu hibir eyden ekinmeden her tehlikeyi gze aldrtyor bana... Haydi, gir sevgilim, kendimi sana brakyorum. VALYE, kalkm yaran okkalayarak: Evet dzmek gerek! Oraya girmesi gerek... Kz kardeim, Dolmance, tutun birer bacandan... Ah! Lanet Tanr! Ne teebbs!... Evet, evet, bir vurula ikiye blnmeli, yrtlmal, ikiz Tanr, geip gitmeli! EUGENE: Yava, yava, dayanamyorum... (Haykrr; yanaklarndan yalar akar...) Yardmma koun! Dostum... (Debelenir.) Hayr, girsin istemiyorum!.. Eer srar ederseniz cinayet var! Diye baracam!... VALYE: Dilediin kadar bar kk srtk, girmesi gerektiini syledim sana, bin kere gebersen de girecek! EUGENE: Bu ne barbarlk! DOLMANCE: Ah! Dzn! Sik kalktnda zevkli, deil mi? VALYE: Bakn; girdi!... Girdi, lanet olas Tanr!... Dz! te eytann kz bozmas... Kanna bakn nasl da akyor! EUGENE: Haydi, acmasz herif!... Haydi, yrt beni istersen imdi, aldrmyorum!... Dz beni cellt, dz beni, tapyorum sana!... Ah! erde olduktan sonra bir ey deil artk: Tm aclar unuttum... Byle bir saldrdan d patlayan gen kzlarn vay haline!... Kck bir ac iin ne byk zevkleri reddediyorlar!... ttir! ttir! valye, boalyorum!... Atn yaralar belinle sula... Dl yatamn dibine kadar it... Aaah! Ac zevke brakt yerini... baylmak zereyim..! (valye boalr; tam dzerken Dolmance de onun kn ve taaklarn parmaklamt ve Madam de Saint-Ange da Eugenienin klitorisini okamt. Pozisyon dalr.)
114

DOLMANCE: Bence, yollar aldna gre kk srtk Augustin tarafndan da dzlsn. EUGEN1E: Augustin mi!... O boyda bir yarak!... Ah! Hem de hemen ha!... Hl kanyorken!... Beni ldrmek mi niyetiniz? MADAM DE SAINT-ANGE: Sevgilim p beni... Sana acyorum... Ama hkm verildi; karar kesin. Canm! Boyun emelisin. AUGUSTIN: Ah! Bahem benim! te hazrn, ne zaman bu kk kz dzmek gerekse gelirim elbette! Romadan bile yaya gelirim. VALYE, Augustin'in koca yaran avulayarak: Bak Eugenie, nasl kalkm gryorsun... Benim yerimi almay nasl da hak ediyor! EUGENE: Ah! Tanrm! Bu nasl bir hkm!... Oh! Siz beni kesinlikle ldrmek istiyorsunuz!... AUGUSTN, Eugenieyi yakalayarak: Yoo! Hayr, Mamazel, bu asla kimseyi ldrmedi. DOLMANCE: Bir dakika yakkl delikanl, bir dakika! Sen onu dzerken km da bana sunmal... Evet, byle, siz de yaklan Madam de Saint-Ange. Sizi gtten dzmeye sz verdim, szm tutacam; ama yle yerlein ki, sizi dzerken, Eugenieyi krbalayacak mesafede olaym. O srada da valye beni krbalasn. (Hepsi hazrlanr.) EUGENIE: Ah! Dz! Gebertiyor beni!... Yava ol, koca balaban!... Al! Herifioluna bak! eri giriyor!... te, babafingo!... En dibe vard!... lyorum!... Oh! Dolmance, nasl da vuruyorsunuz!... ki tarafm da yanyor; kalalarm atee evirdiniz. DOLMANCE, var gcyle krbalayarak: Ateler iinde yanacaksnz kk srtk!... Bundan daha zevkli boalamazsn. Nasl da svazlyorsunuz onu Saint-Ange... Bu yumuak parmak, Augustin ile benim verdiimiz acy hafifletiyor olmal!... Ama ansnz alp kapanyor... Gryorum Madam, birlikte boalacaz... Ah! Aabey karde arasnda olmak ne kutsal! MADAM DE SANT-ANGE, Dolmance ye: Dz beni yldzm, dz!... Asla, eminim, asla byle zevk almadm! VALYE: Dolmance, yer deitirelim; kardeimin kndan

115

Eugenieninkine geiver, iki arada olmann zevklerini tant ona da, ben de kardeimi arkadan dzeyim, o da bu srada, Eugenie'nin kalalarn kana buladn denek darbelerini sana iade etsin. DOLMANCE, sylenenleri yaparak: Kabul ediyorum... te dostum, bundan daha ustalkl bir deiim olabilir mi? EUGENE: Neee! kisi birden zerimde, Tanrm!... Ne hissedeceimi bilemiyorum; bu balabandan yeterince ektim zaten!... Ah! Bu ikili zevk bana ne byk menilere mal olacak!... imdiden akyor. Bu ehvetli fkrma olmasayd, sanrm, oktan lm olurdum... Ne diyorsun! Gzelim, beni taklit mi ediyorsun?... Oh! Nasl da kfrediyor srtk!... Dolmance, boal... Boal akm... Bu koca kyl beni slatt: Barsaklarmn dibine kadar fkrtyor... Ah! Dzclerim benim! kisi de ayn anda, lanet Tanr!... Bittim ben... (Pozisyon bozulur.) Evet gzelim, rencinden memnun musun?... Artk yeterince orospu muyum?... Beni yle bir hale... yle bir heyecana gark ettiniz ki... Oh! Evet, yemin ederim, u sarholuumla, gerekirse gider sokan ortasnda dzdrrm kendimi!... DOLMANCE: Byle ne kadar gzel! EUGENE: Sizden nefret ediyorum, beni reddettiniz!... DOLMANCE: Dogmalarma kar gelebilir miyim? EUGENE: Haydi, sizi balyorum, sapknlklara yol aan ilkelere de sayg gstermeliyim. Ben ki yalnzca su iinde yaamak istiyorum, bu ilkeleri nasl olur da benimsemem? Oturalm ve biraz gevezelik edelim artk; dayanamyorum. Eitimime devam edelim Dolmance, kendimi teslim ettiim arlklarda beni teselli edecek bir eyler syleyin bana; aclarm dindirin; bana cesaret verin. MADAM DE SAINT-ANGE: Bu doru; pratiin ardndan biraz teori gelmeli; eksiksiz bir renci olmas iin yaplmas gereken budur. DOLMANCE: Peki, Eugenie, hangi konuda sylemek istiyorsunuz? EUGENE: Bir ynetimde ahlkn gerekten gerekli olup olmadn, ahlk etkilerinin bir ulusun dehas zerinde bir arl olup olmadm bilmek istiyorum. DOLMANCE: Ah! Elbette! Bu sabah yola karken Eitlik Saraynda

116

bir bror satn aldm, balna baklrsa, sizin sorunuza kesinlikle cevap verecek bir kitap... Baskdan henz km. MADAM DE SAINT-ANGE: Bakalm. (Okur) Franszlar; Cumhuriyeti Olmak stiyorsanz Biraz Daha abalayn. te, bence esiz bir balk: Vaatkr; valye, sen ki gzel bir organa sahipsin, bize bunu oku! DOLMANCE: Yanlmyorsam, Eugenienin sorusuna eksiksiz bir cevap olmaldr bu. EUGENIE: Kesinlikle! MADAM DE SAINT-ANGE: Dar k Augustin: Bu sana gre deil, ama uzaklama; yeniden gelmen gerektiinde zili alarz. VALYE: Balyorum.

117

Franszlar, Cumhuriyeti olmak istiyorsanz biraz daha abalayn

Din

nemli fikirler sunuyorum: Bunlar dinlenecek, stnde dnlecektir. Bu fikirlerin hepsi olmasa da en azndan birka hoa gider. Aydnlanmaclarn ilerlemesine baz noktalarda katkda bulunabilirsem bu da beni memnun eder. Saklayacak deilim: Hedefe ulama abamzdaki yaval grmek bana ac veriyor; bir kez daha hedefi armann arifesinde olduumuzu endieyle hissediyorum. Yasalara sahibiz diye bu hedefe erimi olacamza m inanlyor? Bu hayale kaplmayn. Din olmadan yasalar ne iimize yarar? Bize bir klt gerekiyor, hem de bir cumhuriyetinin karakterine uygun bir klt, Romann kltn asla yeniden diriltmeyecek kadar ileri

118

bir klt. Ahlkn dine deil dinin ahlka dayanmas gerektiine inanm olduumuz bir yzylda, ahlka uygun bir din gerek, ahlk gelitirebilecek, onun kanlmaz devam olabilecek ve ruhu ycelterek, onun gnmzde taplan biricik put olan bu deerli zgrlk dzeyinde srekli kalmasn salayabilecek ahlka sahip bir din gerek. Sorarm size, Titusun bir klesinin, Yudeann be para etmez bir palyaosunun dini, yeniden domu zgr ve sava bir ulusa uygun olabilir mi? Hayr, yurttalarm, hayr, buna inanmayn! Franszlar, ne yazk ki hl Hristiyanln karanlklarnda gml kalrlarsa; bir yandan rahiplerin kibri, tiranl, despotizmi, bu rezil srnn hep yeniden doan ahlkszl, dier yandan ise, bu iren ve dzmece din dogmalarnn ve esrarnn alakl, dar grll, bayal, bu cumhuriyeti ruhu kreltmeye devam ederse, Franszlar kendi enerjileriyle paraladklar boyunduruk altna bir sre sonra yeniden gireceklerdir. Bu ocuksu dinin bizim tiranlarmzn ellerindeki en iyi silahlardan biri olduunu gzden karmayalm: Bu dinin ilk dogmalarndan biri Sezarn hakkn Sezara verelim'dir; ama Sezar tahtndan indirdik ve artk ona hibir ey iade etmek istemiyoruz. Franszlar, ballk yemini etmi bir ruhbann ruhunun muhalif bir ruhbannkinden farkl olduunu syleyerek bo yere hayale kaplmayn; devletlerde yle ahlkszlklar vardr ki asla telafi edilemezler. Sizin rahipleriniz, ettikleri yemine ramen, yoksulluklarna ramen, Hristiyan dini sayesinde, bu dinin batl inanlar, nyarglar sayesinde, on yla kalmaz ruhlar zerinde igal ettikleri nfuzu yemden ele geirirler; sizi yeniden krallara baml klarlar, nk birinin gc her zaman tekilerin gcn destekler ve sizin temelden yoksun yapnz yok olup gider. Ey elinde trpanla dolaan sizler, batl inan aacna son darbeyi indirin; dallar budamakla yetinmeyin: Etkileri bu kadar bulac olan bir bitkiyi tamamen kknden skp atn; sizin zgrlk ve eitlik sisteminizin, sa sunann rahiplerini, tek birinin bile varlna msaade etmeyecek kadar aka yadsdna kesinlikle ikna olun; onlar bu sistemi iyi niyetle benimsemi olsalar bile vicdanlar zerinde herhangi bir etki elde etmeyi baardklar an onu ykmaya

119

kesinlikle alacaklardr. Gemite yararland durumla u an mecbur brakld durumu karlatrarak, yitirdii gveni ve otoriteyi yeniden ele geirmek iin elinden geleni yapmayacak rahip var mdr? Ve ihtiras iindeki bu tepesi tralnn bir sre sonra yeniden klesi olmaya hazr, zayf ve dlekler ne oktur! Gemite var olmu memnuniyetsizliklerin yemden doabileceini nasl dnmeyiz? Hristiyan kilisesinin ocukluunda da rahipler bugnk gibi deiller miydi? Vardklar yeri gryorsunuz: Peki onlar buraya kim getirdi? Dinin salad olanaklar deil midir bunlar? Eer dini kesin olarak yasaklamazsanz, bu din ve onu vaaz edenler her zaman ayn aralara sahip olacandan, bir sre sonra ayn hedefe varrlar. O halde, gnn birinde eserinizi yok edebilecek her eyi sonsuza dek ortadan kaldrn. Sizin almalarnzn rn yeenlerinize kalacandan, bizim zor bela iinden kabildiimiz bu karmaaya onlar yeniden daldrabilecek bu tehlikeli tohumlardan hibirinin onlara kalmamasnn sizin greviniz, sizin drstlnz gerei olduunu unutmayn. nyarglarmz imdiden ortalktan ekildi, halk Katolik samalklar yadsmaya imdiden balad; tapnaklar oktan ortadan kaldrd, putlar devirdi, evliliin medeni bir szlemeden baka bir ey olmadna inanyor artk halk; parampara edilen gnah karma odalar halka ak yuvalar olarak kullanlyor; havarilere zg lenleri terk eden szm ona mminler, unu farelere brakr gibi braktlar tanrlarn. Franszlar, asla durmayn: Bir elini imdiden gzlerini kamatran bantn zerine atm olan Tm Avrupa, onu alnndan skp atacak abay sizden bekliyor. Acele edin: Enerjinizi bastrmak iin drt bir yandan harekete geen Kutsal Roma'ya birka dnmeyi koruyacak zaman brakmayn. ekinmeden vurun onun kibirli ve titrek kellesini; iki aya kalmaz zgrlk aac, glgesini papaln kalntlarna dikerek, Catonlarn ve Brutuslarn klleri zerine yzszce dikilmi Hristiyanln tm aalk putlarn muzaffer dallarnn arlyla rtecektir. Franszlar, size sesleniyorum, Avrupa hem kltan hem de buhurdanlktan sizin kurtarmanz bekliyor. Dini batl inanlarn engellerini

120

paralamadan kralln tiranln ortadan kaldrmanzn imknsz olduunu unutmayn: Bunlar birbirine ylesine sk skya baldr ki, ikisinden birinin varln srdrmesine izin verirseniz, ortadan kaldrmay ihmal ettiiniz hangisiyse onun nfuzu altna bir sre sonra yeniden dersiniz. Bir cumhuriyeti artk ne hayali bir varln kucanda ne de aalk bir dalaverecinin kucanda dize gelmelidir; onun tek tanrs cesaret ve zgrlk olmaldr artk. Hristiyanlk vaaz edilir edilmez Roma yok oldu, Fransa da hl buna sayg duyarsa kaybeder. Bu iren dinin sama dogmalar, korkutucu srlar, canavarca seremonileri, imknsz ahlk dikkatle incelendiinde bu dinin bir cumhuriyete uyup uymayaca gayet iyi grlr. sann aptal rahibinin ayaklan dibinde grdm bir adamn bak asna boyun eeceime iyi niyetle inanyor musunuz? Hayr, hayr kukusuz! Daima sefil bu adam, aalk bak asyla krallk dzeninin acmaszlklarna hep bal kalacaktr; gemite kabul etme lgnln gsterdiimiz bu din kadar baya bir dinin aptallklarna boyun ediinde, o artk bana ne yasalar buyurabilir ne de aydnlanmay tayabilir; ben onu ancak nyarglarn ve batl inancn klesi olarak grrm. Bu hakikate ikna olmak iin, babalarmzn anlamsz kltne bal kalan az sayda kiiye gz atalm; bunlarn hepsinin mevcut sistemin amansz dmanlar olduunu greceiz, kralclarn ve aristokratlarn pek hakl olarak aaladmz kastnn tamamen bunlardan olduunu greceiz. Tal bir ekyann klesi, hamurdan bir putun ayaklar dibinde eilebilir; byle bir nesne onun amurdan ruhuna uygundur; kim ki krallara hizmet eder, tanrlara tapmaldr! Ama biz, Franszlar, ya biz, yurttalarm, biz, bunca aalk engeller altnda alakgnlllkle srnmeli miyiz? Yeniden kle olmaktansa bin kez lmeyi tercih etmeliyiz. Mademki bir kltn gerekliliine inanyoruz, Romallarnkini taklit edelim: eylemler, tutkular, kahramanlar; onlarn saygdeer nesneleri bunlard. Byle putlar ruhu yceltiyordu, onu canlandryordu; fazlasn da yapyordu: Sayg duyulan varln erdemlerini ona aktaryordu. Minervaya tapan kii temkinli olmak isteyendi. Cesaret, Marsn

121

ayaklar dibine melen kiinin kalbindeydi. Bu byk adamlarn tek bir tanrs bile enerjiden yoksun deildi; hepsi, kendilerine tapan kiinin ruhuna kendi yaktklar atei aktaryordu ve kii gnn birinde kendisine de taplma midi olduundan, en azndan rnek olarak ald kii kadar byk olmay arzuluyordu. Peki ya tersine, Hristiyanln bir ie yaramaz tanrlarnda ne bulmaktayz? Soruyorum size, bu salaka din size ne sunmaktadr?* Nazaretin o baya dalaverecisi sizin ruhunuzda byk fikirler douruyor mu? Onun pasakl ve iren annesi, iffetsiz Meryemin size bir erdem esinledii oldu mu hi? Ya onun Cennetini ssleyen azizler sizin iin bir byklk, kahramanlk ya da erdem rnei olur mu? Bu aptalca dinin byk fikirlere bir ey katmad yle dorudur ki. hibir sanat diktii antlarda bu dinin zelliklerini kullanmaz; Roma'da bile, papalarn saraynn sslenmesinde ya da gzelletirilmesinde kullanlan eylerin rnei paganlktadr ve dnya durduka, byk adamlarn esin gcn de yalnzca bu pagan nitelikler coturacaktr. Bykln ve yceliin bundan daha fazla motifini katksz teizmde mi bulacaz? Cumhuriyeti erdemlere zg enerji dzeyini ruhumuza vererek, bu erdemleri sevmeye ya da uygulamaya bizi yneltecek olan ey, bo bir hayalin benimsenmesi mi olacaktr? Bunu hayal etmeyelim! Bu hayaletten vazgetik; gnmzde akl yrtmeyi bilen tm insanlarn tek sistemi ateizmdir. nsan aydnland lde, hareketin maddeye ikin olduunu kavrad lde, bu hareketi yaratacak bir failin gerekliliinin yanltc bir varlk olduunu anlad ve var olan her ey z gerei hareket halinde olduundan, devindirici gcn gereksizliim hissetti; ilk yasa koyucularn zenle icat ettikleri kuruntularn rn bu Tanr'nn, onlarn ellerinde, bizi zincirleyecek yem bir aratan baka bir ey olmad anlald ve bu hayaleti konuturma hakkn yalnz kendilerine saklayarak, bizi kleletirmek iin bavuracaklar gln yasalara
* Bu din dikkatle incelendiinde, ieriindeki kutsalla aykrlklarn ksmen Yahudilerin acmaszlndan ve masumiyetinden, ksmen de kfirlerin ilgisizliinden ve kafa karklndan kaynakland grlecektir. Antik a halklarnn iyi yanlarna sahip kmak yerine, yle grnyor ki Hristiyanlar kendi dinlerini her yerde rastladklar ahlkszlklarla doldurmulardr.

122

destek olacak eyi bu Tanrya syletmeyi iyi bildikleri de ortaya kt. Lycurgue, Numa, Musa, sa, Muhammet, tm bu byk hinoluhinler, bizim fikirlerimizin tm bu byk despotlar, kendi lsz tutkular iin yarattklar ilahlar bir araya getirmeyi bildiler ve bazlar bu tanrlarn yaptrmlar araclyla halklar esir edeceklerine emindiler; bilindii gibi, onlar ya kendilerine uygun sorular sorulmasna ya da kendilerine hizmet edebileceine inandklar eye cevap vermeye zen gsterdiler. Bugn, hem dalaverecilerin vaaz ettikleri bir ie yaramaz bu Tanry hem de onun glne benimsenmesinden kaynaklanan tm dini kurnazlklar ayn ekilde aalayalm artk! zgr insanlar artk bu ocuk oyuncayla elenmiyor. Tm Avrupa'ya yaydmz ilkeler arasnda ibadetin her trnn ortadan kaldrlmas da yer alsn artk! Krall paralamakla yetinmeyelim; putlar da sonsuza dek ezip toz edelim: Batl inanla kralclk arasnda pek bir mesafe yoktur.* Bunun byle olmas gerek kukusuz; nk krallarn kutsanma ayininin ilk koullarndan biri, tahtlarn en iyi destekleyecek politik temellerden biri olarak hkim dini korumakt her zaman iin. Ama bu taht devrildiinde, sonsuza kadar ortadan kalktnda. Onun dayanaklarn oluturan eyin de kkn kazmaktan asla ekinmeyelim. Evet, yurttalar, din zgrlk sistemiyle badamaz; bunun farkndasnz. zgr insan, Hristiyanln tanrlar karsnda asla eilmez; bu dinin dogmalar, tren kurallar, srlar ya da ahlk asla bir cumhuriyetiye uygun deildir. Biraz daha aba; mademki tm nyarglar yok etmeye alyorsunuz hibirinin varln srdrmesine izin vermeyin, bir teki bile kalsa hepsini diriltmeye yeter. Eer yaamasna izin verdiiniz ey kesin olarak tm dierlerinin beiiyse, tm nyarglarn dirileceinden emin olabilirsiniz! Dinin insana yararl olabileceine inanmayalm artk. yi yasalarmz

* Tm halklarn tarihine bakn: Batl inanlar yznden kurtulamadklar alklk nedeniyle, sahip olduklar hkmetin yerine monarik bir hkmeti koymay asla istemediklerini greceksiniz; krallarn dini desteklediini ve dinin de krallar kutsadn grrsnz daima. Khya ile ann hikyesi bilinmektedir: Siz bana biber verin, ben de size tereyan vereyim. Zavall insanlar, bu iki hergelenin efendisine benzemek zorunda msnz?
123

olsun, o zaman dinden vazgeebiliriz. Ama denecektir ki, halka bir din gerekir; halk elendiriyor, ona sahip kyor. Pekl! yleyse, zgr insanlara yakan dini verin bize. Pagancln tanrlarn geri verin bize. Jpitere, Herkle ya da Pallasa seve seve taparz; ama kendi kendine hareket eden bir evrenin dzmece yaratcsna karnmz tok; kapsamdan yoksun ama kendi devasalyla her eyi dolduran bir Tanry, her eye kadir olan ama asla arzulad eyi yerine getiremeyen bir Tanry istemiyoruz, son derece iyi olmasna karn yalnzca honutsuz kullar yaratan bir varlk istemiyoruz, dzenin dostu olan ama ynetimi altndaki her eyin dzensizlik halinde olduu bir varlk istemiyoruz. Hayr, doay rahatsz eden, karkln babas olan, dehet saan insan harekete geiren bir Tanr istemiyoruz; byle bir Tanr karsnda duyduumuz fkeden tir tir titreriz ve biz onun sonsuza dek unutulmasn isteriz -alak Robespierre kurtarmak istemitir onu bu unutulmadan.* Franszlar, Romay evrenin hkimi klm saygdeer putlar, bu alak hortlan yerine koyalm; krallarmzn putlarna nasl davrandysak Hristiyanln tm putlarna da yle davranalm. Eskiden tiranlara destek olmu temeller zerine zgrln amblemlerini yerletirdik yeniden; Hristiyanln tapt bu haylazlarn altlklarna da byk adamlarn portresini yerletirelim.** Kylerimizde ateizmin etkisinden korkmayalm artk; kyller zgrln gerek ilkelerine tamamen aykr Katolik ibadetin ortadan kaldrlmasnn gerekliliini hissetmediler mi sanyorsunuz? Bu ibadetin sunaklarnn ve papaz evlerinin yok edildiini korkmadan, ac ekmeden seyretmedi mi onlar? Ah! Hristiyanln gln tanrlarndan da ayn ekilde vazgeeceklerine emin olabilirsiniz. Marsn, Minervann ve zgrlkn heykellerini evlerinin bakesine yerletireceklerdir; her yl bunlar iin enlikler dzenleyeceklerdir; yurttalk tac yurduna en yararl hizmetlerde bulunmu olan yurt

* Tm dinler, tanrsalln mahrem bilgeliini ve gcn bize vmekte hemfikirdirler; ama Tanrnn davrann bize sergilediklerinde onda yalnzca tedbirsizlik, zayflk ve delilik buluruz. Tanr, denir, dnyay kendi iin yaratt ve u ana kadar buray kendine layk klamad; Tanr kendisine tapalm diye bizi yaratt, bizse mrmz onunla alay ederek geiriyoruz! Bu Tanr ne zavall bir Tanr'dr! ** Bunlar yalnzca uzun sreden beri nl olanlardr.

taa verilecektir. Issz bir ormann aznda, krsal bir tapnakta dikilmi olan Vens, Hymen ve Ak heykellerine klar sayglarn sunmaya gelecektir: Vensn tanra arkada eliyle, gzellik, metanete ta giydirecektir orada. Bu taca layk olmak iin yalnzca sevmek yetmeyecek, sevilmeyi de hak etmek gerekecektir: kahramanlk, yetenekler, insanlk, ruh ycelii, snanm bir yurttalk... te k, metresinin ayaklar dibinde bu sfatlara layk olduunu kantlamaldr ve bunlar eskiden aptalca bir gururla talep edilen, doutan ve zenginlikten kaynaklanan sfatlara ye tutulacaktr. Bu ibadetten hi olmazsa baz erdemler doacaktr, oysaki gemite vaaz etme zayflnda olduumuz eyden yalnzca su domaktadr. Bu ibadet, kullandmz zgrln ayrlmaz paras olacaktr; bu zgrl canlandracak, besleyecek, coturacaktr. Teizm, z ve yaps gerei bizim zgrlmzn en lmcl dmanyd. Pagan putlarn Ge mparatorlukta yok edilmesi bir damla kana deer miydi? Yeniden kle olmu bir halkn aptallnn hazrlad devrim en ufak bir engel olmadan iledi. Felsefenin eserinin despotizmin eserinden daha zahmetli olduundan nasl kuku duyabiliriz? Aydnlatmak iin bunca aba gsterdiiniz bu halk, hayal mahsul tanrlarnn ayaklar dibinde esir tutanlar yalnzca rahiplerdir; onlar halktan uzak tutun, perde doal olarak decektir. Sizin hayal ettiinizden ok daha bilge olan, tiranln prangalarndan kurtulmu olan bu halkn bir sre sonra batl inancn prangalarndan da kurtulacana inann. Freni yok diye korkuyorsunuz ondan: Bu ne zrvalk! Halka inann, yurttalar, yasalarn maddi klcnn asla durduramad eyi, insann ocukluundan beri alaya ald cehennem azabnn ahlki korkusuyla hi durduramazsnz. Sizin teizminiz, tek kelimeyle, saysz alaka cinayet iledi, cinayetlerin tek birini bile engelleyemedi. Tutkularn gzmz kr ettii doruysa eer, tutkular etraflarndaki tehlikeleri gizleyen bir bulut ekiyorlarsa gzlerimize; tutkular zerinde daima asl duran yasalarn klcnn yok edemedii bu bulutu, sizin Tanrnzn cezalar gibi bizden uzak olan eylerin ortadan kaldrmay baarabileceini nasl varsayabiliriz? Bir Tanr fikrinin dayatt bu ek engellerin gereksizlii kantlanmsa eer, bu Tanrnn dier etkilerinin de tehlikeli

125

olduu kantlanmsa eer, sorarm size, ne ie yarar bu Tanr, onun varln srdrmek iin hangi gdlere yaslanabiliriz? Devrimimizi kusursuz ve salam klacak kadar olgun olmadmz m syleyeceksiniz bana? Ah! Yurttalarm, 89dan bu yana kat ettiimiz yol, gelecekte kat etmemiz gereken yoldan ok daha glkler tayordu ve benim nerimde, Bastillein ykld dnemden bu yana her ynden altst ettiimiz kamuyu harekete geirmek iin yapmamz gereken ey ok daha azdr. Kstah bir hkmran yceliklerin doruundan idam sehpasnn dibine gtrecek kadar bilge, cesaretli bir halka inanalm! O ki, bu son birka yl iinde bunca nyargy paralamay bildi, bunca gln engeli krmay bildi, o halde, bir kraldan daha da aldatc olabilecek bir hortla, mlkiyetin iyilii iin, cumhuriyetin refah iin gmmeye muktedirdir. Franszlar, ilk darbeleri sizler vuracaksnz: Ulusal eitiminiz gerisini tamamlar; ama ie hemen koyulmalsnz; en nemli iiniz bu olsun; dini eitimin pek ihmal ettii temel ahlk, zellikle bu eitimin temeli olsun. ocuklarnzn gen dimalarn yoran Tanryla ilgili aptallklarn yerine, onlar mkemmel toplumsal ilkelerle doldurun; on alt yana basar basmaz unutmaktan gurur duyacaklar uyduruk dualar onlara ezberletmek yerine, toplum iindeki grevlerini retin; gemite yle bir szn ettiiniz ve sizin dini masallarnz olmadnda, onlarn kiisel mutluluklarna yeten erdemleri sevmeyi retin onlara; bu mutluluun, kendimizin ne kadar talihli olmasn istiyorsak bakalarn da o kadar talihli klmaktan ibaret olduunu bilsinler. Eer bu hakikatleri, gemite lgnca yaptnz gibi Hristiyanlarn bo hayallerine dayandrrsanz, rencileriniz temel ilkelerin uydurukluunu fark eder etmez kurduunuz yapy kerteceklerdir ve srf devirdikleri din onlara yasaklyor diye birer hergele olup kacaklardr. Tersine, erdemin gerekliliini, yalnzca kendi mutluluklar buna bal diye aklarsanz, bencillikleri nedeniyle namuslu insanlar olurlar ve tm insanlar yneten bu yasa daima tm yasalarn en gveniliri olur. Dolaysyla, bu ulusal eitime dinsel bir masal kartrmaktan uzak durun. Bir Tanrya tapan sefiller deil zgr insanlar yaratmak istediimizi asla gzden uzak tutmayalm. Sradan bir filozof bu yeni

126

rencilere doann anlalmaz yceliklerini retsin; insanlara ou zaman ok zarar vermi bir Tanry tanmann asla insanlarn mutluluuna hizmet etmediini ve anlamadklar eyin nedeni olarak hi anlamayacaklar bir baka eyi kabul ederek daha mutlu olamayacaklarn onlara kantlasn; doay anlamaya almann, ondan zevk almaktan ve onun yasalarna sayg gstermekten daha az nemli olduunu; doann yasalarnn bilgece ve basit olduunu; bu yasalarn tm insanlarn yreinde kazl olduunu ve itkiyi kavramak iin bu yrei sorgulamak gerektiini kantlasn. Eer bu renciler kendilerine ille de bir yaratcdan sz etmenizi istiyorlarsa, nesnelerin naslsalar daima yle olduklar cevabn verin onlara, asla balanglar olmadn, asla sonlarnn da olmayacam syleyin, asla bir ey aklamayacak ve bir ey ileri srmeyecek hayali bir kkene uzanabilmenin insan iin hem yararsz hem de imknsz olduunu syleyin. Duyularmz zerinde varlk gstermeyen bir varlk hakknda hakiki fikirlere sahip olmann insanlar iin imknsz olduunu syleyin onlara. Tm fikirlerimiz karlatmz nesnelerin temsilleridir; nesnesiz bir fikir olduu kesin olan Tanr fikri bizde neyi temsil edebilir? Byle bir fikir, diyeceksiniz onlara, nedensiz sonu olmas kadar imknsz deil midir? Prototipi olmayan bir fikir kuruntudan baka bir ey olabilir mi? Baz bilginler, diyeceksiniz. Tanr fikrinin doutan var olduunu ve insanlarn daha annelerinin karnndayken bu fikre sahip olduklarn ileri srerler. Ama bu yanltr, diyeceksiniz onlara; her ilke bir yargdr, her yarg bir deneyimin sonucudur ve deneyim ancak duyularn harekete geirilmesi yoluyla elde edilebilir; dolaysyla, dini ilkeler kesinlikle hibir eye dayanmazlar ve asla doutan deillerdir. Anlalmas en g eyin en nemli ey olduuna akl banda insanlar nasl oldu da ikna edebildik, diye soracaksnz. Onlar mthi korkutarak; nk insan korktuunda artk akl yrtemez; nk bu insanlara zellikle kendi akllarndan saknmalar tlendi ve insann bir kez akl kartnda her eye inanr ve hibir eyi incelemez. Tm dinlerin iki temeli cehalet ve korkudur, diyeceksiniz onlara. nsann Tanr karsndaki kararszl tam da onu dine balayan gddr. nsan karanlk iindeyken

127

hem fiziksel olarak hem de moral olarak korkar; korku onda alkanlk halini alr ve ihtiyaca dnr: mit edecei ya da endie duyaca bir ey kalmadnda kendinde bir eylerin eksik olduuna inanr. imdi, ahlkn yararna yeniden bir bakalm: Bu nemli konuda onlara ders anlatmaktan ok, rnekler verin; kitaptan ok kant sunun, o zaman onlar iyi birer yurtta haline getirirsiniz; iyi birer sava, iyi birer baba, iyi birer e yaparsnz; lkelerinin zgrlne yle bal insanlar olurlar ki. Akllarna hibir klelik fikri gelmez, hibir dini korku onlarn dehasn bulandramaz. Bu koullarda, herkesin ruhunda gerek yurtseverlik ortaya kacaktr; tm gcyle ve tm saflyla bu ruhlarda hkm srecektir, nk tek hkim duygu halini alr ve hibir yabanc fikir onun enerjisini azaltamaz; bu durumda, ikinci kuak gvenilir olacaktr ve sizin eseriniz, onun tarafndan salamlatrlarak, evrenin yasas halini alacaktr. Ama kayg ya da dleklik yznden bu tlere uyulmazsa yok edildii sanlan yapnn temellerinin varln srdrmesine izin verilirse, neler olur? Yap bu temeller zerinde yeniden ina edilir ve ayn dev heykeller oraya yerletirilir, u korkun farkla ki, bu heykeller bu kez oraya yle bir gle yerletirilir ki ne sizin kuanz ne de sonrakiler onlar devirmeyi baarabilir. Dinlerin, despotizmin beii olduundan kuku duymayn; tm despotlarn ilki bir rahipti; Romann ilk kral ve ilk imparatoru olan Numa da Augustus da papaz takmyla ibirlii yaptlar; Constantin ve Clovis birer hkmran olmaktan ok, birer rahipti; Heliogabale Gne rahibiydi. Despotizm ile din arasnda tm zamanlarda, tm yzyllarda yle sk balar kuruldu ki, birini yok ederken dierinin temellerini de dinamitlemek gerektii artk gn gibi aikrdr, bunun nemli nedeni despotizm her zaman iin kincisine yasa olarak hizmet edecektir. Yine de ne katliamlar ne de srgnleri neriyorum; tm bu dehet verici eyler, bir an bile tahayyl edemeyeceim kadar uzaktr yreime. Hayr, asla ldrmeyin, asla srmeyin; bu vahilikler krallarn ya da onlara yknen hergelelerin vahiliidir; bu vahilikleri uygulayanlar kendi yntemleriyle korkutamazsnz. Yalnzca putlara kar g kullanalm; onlara

128

hizmet edenleri gln drmek yeter: Julien'in inelemeleri Hristiyan dinine Neron'un tm ikencelerinden daha fazla zarar vermitir. Evet, Tanr fikrini sonsuza dek tmyle ortadan kaldralm ve rahiplerini asker yapalm; bazlar imdiden asker oldular bile; bir cumhuriyeti iin pek soylu olan bu meslee bal kalsnlar, ama bize ne kendi hayal mahsul varlklarndan sz etsinler ne de kmsediimiz biricik nesne olan bu varln uydurma dininden... Tanrdan ya da dinden sz etmek zere yanmza gelecek bu kutsanm arlatanlarn ilkini maskaraya evirelim, gln drelim, onu Fransa'nn en byk ehirlerinin kavaklarnda amura bulanmaya mahkm edelim; ayn hatay iki kez ileyecek olann cezas mebbet hapis olsun. Sonra da, en saldrgan kfrler, en ateist eserler tamamen serbest braklsn ki ocukluumuzun bu korkun oyuncaklar insanlarn yreinden ve belleinden tamamen sklp atlabilsin; bu kadar nemli bir konu hakknda Avrupallar aydnlatmaya en uygun eserler arasnda msabaka alsn ve bu konuda sylenmedik bir ey brakmayarak, her eyi kantlayarak yurttalarna tm bu hortlaklar kovalamalar iin bir trpan ve bunlardan nefret edecek dzgn bir yrek brakan eserin mkfat ulusa verilecek nemli bir dl olsun. Alt ay iinde her ey bitmi olacaktr: Sizin aalk Tanrnz yok edilmi olur ve bu Tanr yok edilirken de adil olmaktan, bakalarnn deerini kskanmaktan, yasalarn klcndan ekinmekten ve namuslu insan olmaya devam etmekten vazgeilmeyecektir; nk vatann gerek dostunun, krallarn klesi gibi bo hayaller peinde komamas gerektii artk biliniyor olacaktr; ksacas, tek rehberi erdem, biricik freni de vicdan azab olan bir cumhuriyetiyi ynetmesi gereken ey, ne daha iyi bir dnyaya duyulan ciddiyetten uzak umut ne de doann bize yolladndan daha byk ktlklere duyulan korku olmaldr.

T rel er

Teizmin cumhuriyeti bir ynetime kesinlikle uygun olmadn kantladktan sonra, Franszlarn trelerinin de buna hi uygun olmadn
129

kantlamann gerekli olduuna inanmaktaym. kartlacak yasalarn gerekesi bu treler olacandan bu konu ok nem tamaktadr. Franszlar, siz yeni bir ynetimin yeni treleri gerektireceini hissedecek kadar aydnlandnz; zgr bir devletin yurttann despot bir kraln klesi gibi davranmas imknszdr; karlarnn, grevlerinin, aralarndaki ilikilerin bu farkll, dnyadaki bambaka bir davran tamamen belirler; sayg grmek iin ya da tebaalarnn gznde eriilmez olmak iin daha engelleyici olma ihtiyac duyan krallarn ynetimi altnda ok nemli grlen bir yn nemsiz hata, sradan toplumsal crmler, cumhuriyette nemsizleecektir; krallar da dinleri de olmayan ynetimler altnda kral katli ya da kutsalla hakaret ad altnda bilinen baka sular cumhuriyeti bir devlet koullarnda da yok olmaldr. Vicdan ve basn zgrl verildiinde, pek az bir istisnayla, eylem zgrln de vermek gerektiini unutmayalm yurttalar, ynetimin temellerini dorudan doruya sarsacak eylemi istisna tutarsak, cezalandracak pek az su kalacaktr, nk aslnda, temellerini zgrlk ve eitlikten alan bir toplumda pek az eylem su oluturur. Olaylar iyi deerlendirildiinde ve incelendiinde, ancak yasann reddettii eyde su olduunu grrz; nk bizim rgtlenmemiz nedeniyle ya da daha felsefi bir ifadeyle, erdeme ve ahlkszla duyduu ihtiya nedeniyle, bize erdemleri ve ahlkszlklar bildiren doann bize esinledii ey, neyin iyi, neyin kt olduunu kesin olarak saptamada ok mulk bir l olur. Ama bunca nemli bir konu hak- kndaki fikirlerimi daha iyi ifade edebilmek iin, bugne dek elbirliiyle canice diye adlandrlm insan yaamnn farkl eylemlerini snflandracaz ve ardndan bunlar bir cumhuriyetinin gerek grevleriyle yle bir karlatracaz. nsann grevleri daima u farkl iliki iinde ele alnd: 1. Vicdannn ve saflnn Yce Varlk karsnda dayatt grevler; 2. Hemcinsleriyle birlikte yerine getirmesi gerekenler; 3. Son olarak da, yalnzca kendisiyle ilikili olan grevler. Hibir Tanrnn karamayaca varlklar olmamz gerektii;

130

bitkiler ve hayvanlar gibi doann gerekli kld yaratklar olarak bu dnyada olduumuz, baka trl olmasnn da mmkn olmad gerei; bu kesinlik kukusuz, grld gibi, bu grevlerin birinci blmn aniden yok eder, yani Tanr karsnda sorumlu olduumuza yanl yere inandmz grevler yok olup gider; bunlarla birlikte tm dini sular da yok olur, dinsizlik, gnah, dine hakaret, ateizm, vs. ad altnda bilinen mulk ve tanmlanamaz sularn hepsi, ksacas, Atinann Alcibiade'de ve Fransann da bahtsz La Barreda haksz yere cezalandrd eylerin tm yok olup gider. Tanrlarn tanmayan ve bu Tanr'nn taleplerini kendi snrl fikirlerinden yola karak bilen insanlarn, kendi hayal glerinin rn olan bu gln hayaleti mutlu eden ya da sinirlendiren eyin niteliine yine de karar vermek istemeleri sama bir durumdur. Dolaysyla bu, snrlanmasn istediim tm ibadetlerin herkese serbest olmas anlamna gelmez; ben kiinin her eye glmekte ya da her eyle alay etmekte zgr olmasn arzularm; Ezeli Tanrya kendi keyiflerince bavurmak amacyla herhangi bir tapnakta bir araya gelen insanlar bir tiyatrodaki komedyenler olarak grlmelidir; sergiledikleri oyuna herkes gidip glebilir. Eer dinlere bu gzle bakmazsanz, onlar nemli klan ciddiyete yeniden brnrler, bir sre sonra kitlelerine yeniden kavuurlar ve biz de dinler iin savamak yerine dinleri tartr hale geliriz;* bu dinlerden birine verilen ncelik ya da gsterilen himaye sonucunda yok edilen eitlik bir sre sonra ynetimden de yok olacaktr ve yeniden ina edilen teokrasi den, ksa sre iinde aristokrasi de yeniden doacaktr. unu ne kadar sylesem azdr: Tanrlarn uursuz imparatorluunun sizi bir sre sonra despotizmin tm dehetine yeniden daldrmasn istemiyorsanz eer Franszlar, Tanr yoktur. Tanr yoktur; ama tanrlar ancak onlarla alay ederek yok edebilirsiniz; eer bu alaya fke ya da nem atfederseniz pelerinden getirdikleri tm

* Her halk kendi dininin en iyisi olduunu ileri srer ve ikna etmek iin de yalnzca birbirleriyle uyumsuz olmakla kalmayan, neredeyse hepsi de eliik olan saysz kanta dayanr. inde bulunduumuz derin cehalette, bir Tanrnn varln varsayarsak, hangi din Tanrnn houna gidebilir? Eer akl banda insanlarsak ya bunlarn hepsini korumalyz ya da hepsini yasaklamalyz; onlar yasaklamak kesinlikle en emin yoldur, nk hepsinin aklabanlk olduuna ahlki olarak inanyoruz ve var olmayan bir Tanry hibir din memnun edemez.
131

tehlikeler sr halinde annda yeniden doacaktr. Onlarn putlarn asla fkeyle devirmeyin; oyun oynayarak un ufak edin bu putlar, kitleleri kendiliinden yok olacaktr. Dine kar ilenen sular iin hibir yasa karlmamas gerektiini kantlamak iin umarm bunlar yeterlidir; nk bir kuruntuya saldrm olan kii hibir eye saldrmam olur, teki inanlardan stn olduunu aka hibir eyin kantlayamad bir inanc aalayanlar ya da bu ibadete saldranlar cezalandrmak byk tutarszlk olur; byle bir tavr kanlmaz olarak taraf tutmak demektir ve bylece, sizin yeni ynetiminizin temel yasas olan eitliin dengesini bozmu olursunuz. nsann ikinci grup grevlerine, onu hemcinslerine balayan grevlere geelim; bu snftaki grevler kukusuz en geni olanlardr. nsann hemcinsleriyle ilikileri hakknda fazlasyla mulk olan Hristiyan ahlkn sunduu temeller ylesine mugaltayla doludur ki, bunlar kabul etmemiz imknszdr; nk kimi ilkeler yerletirilmek istendiinde, bunlarn temellerini mugaltaya dayandrmaktan kanmak gerekir. Bu sama ahlk bize, komumuzu da kendimiz gibi sevmemizi syler. Yanl olan eyin gzellik zellikleri tamas mmkn olsayd eer, bu dnceden daha yce bir ey olamazd. Kimse hemcinsini kendi gibi sevemez, nk bu doa yasalarna tmyle aykrdr ve yaammzn tm eylemlerini yneten ey, doann tek bir organdr; hemcinslerimizi karde gibi, doann bize vernii dostlar gibi sevebiliriz ancak ve mesafeler ortadan kalktndan balarn da kanlmaz olarak sklat cumhuriyeti bir devlette onlarla birlikte daha iyi yaarz. nsanlk, kardelik ve hayrseverlik, birbirimize kar devlerimizi bize bu ilkeye gre buyursunlar ve doann bize bu noktada verdii basit bir enerji sayesinde bu devleri kiisel olarak yerine getirelim; bunu yaparken, pek dokunakl olan bu balarda kimilerinin hissettii efkati, daha souk ya da daha fkeli olduklarndan hissetmeyenleri knamayalm, zellikle de cezalandrmayalm; nk bu noktada evrensel yasalar buyurmann apak bir samalk olaca kabul edilecektir; byle bir yntem, tm askerlerinin ayn llerde dikilmi giysiler giymesini isteyen generalin yntemi kadar

132

sama olur; eitsiz karakterdeki insanlarn eit yasalara boyun emesini istemek korkun bir adaletsizliktir: Birine uyan yasa dierine kesinlikle uymaz. Elbette ne kadar insan varsa o kadar yasa yaplamaz; ama yle yumuak, yle az miktarda yasa yaplabilir ki, hangi karakterde olursa olsun tm insanlar bunlara kolaylkla uyabilir. Dahas, az saydaki yasalarn farkl karakterlerin tmne kolaylkla uyum salayabilecek trde olmas da gerekir; onlar ynetenin ruhu, eriilmesi gereken birey nedeniyle, az ya da ok duyarl olur. Baz insanlarn asla uygulayamayaca erdemler olduu kantland gibi, kimi mizalara uygun olmayan reeteler de olduu kantlanmtr. mdi, yasaya boyun emesi imknsz kiiyi yasayla cezalandrrsanz adaletsizliinizin at ukur pek byk olur. Bylece ilediiniz hakszlk, bir kr renkleri ayrt etmeye zorlamak kadar sulu klmaz m sizi. Yasalarn yumuak olmas gerektii ve zellikle lm cezas vahetine tamamen son verilmesi, bu ilk ilkelerden kan sonutur; nk insan yaamna kasteden bir yasa uygulanabilir bir ey deildir, hakszdr, kabul edilemez. Birazdan belirteceim gibi, insanlarn doay ihlal etmeden (bunu da kantlayacam), birbirlerinin yaamna kastetmenin eksiksiz zgrln bu ortak anneden aldklar saysz rnek elbette vardr, ama ayn ayrcala yasann sahip olmas imknszdr, nk z gerei souk olan yasa acmasz cinayet eylemini insanda merulatrabilecek tutkulara ak olamaz; insan bu eylemi balatacak izlenimleri doadan alr, doaya her zaman kart duran ve ondan hibir ey almayan yasa ise, tersine, ayn sapmalara izin veremez: Ayn gdlere sahip olmadna gre ayn haklara sahip olmas da olanakszdr. Bu bilgece ve incelikli ayrmlar birok insann gznden kaar, nk pek az insan dnr; ama bu pek az kii benim de hitap ettiim eitimli insanlardan devirilmitir ve umarm ki bu kiiler bizim iin hazrlanan yeni yasa zerinde etkide bulunurlar. lm cezasn ortadan kaldrma gereinin ikinci nedeni suu asla nlememi olmasdr, nk her gn idam sehpasnn dibinde yine su ilenmektedir. Bu cezay ortadan kaldrmak gerekir, nk bir insan ldrd diye bir bakasn ldrmekten daha kt bir

133

hesap olamaz, nk bu ilemin sonucu, kanlmaz olarak, bir yerine ayn anda iki kiinin ldrlmesi olmaktadr ve byle bir aritmetie ancak celltlar ya da aptallar aina olabilir. Sonuta, ne olursa olsun, kardelerimize kar ileyebileceimi alaka cinayetler belli bal drttr: iftira, hrszlk, iffetsiz davran sonucu bakalarna zarar verebilecek sular ve cinayet. Monarik ynetim altnda ok nemli grlen tm bu eylemler, cumhuriyeti bir devlette bu kadar ciddi midir? Felsefenin mealesiyle ite bunu inceleyeceiz, nk byle bir incelemeye ancak felsefenin nda giriilebilir. Tehlikeli bir yeniliki olmakla sulamayn beni sakn; belki bu yazlarn yol aaca gibi, kt niyetlilerin ruhundaki vicdan azabn yattrmann sakncalarndan sz etmeyin bana; bu kt niyetlilerin sua duyduklar eilimi, benim yumuak ahlkmla artrmamn byk bir ktlk olduunu sylemeyin bana: Burada bu sapkn bak alanln hibirine sahip olmadm resmen ilan ediyorum; ben, ergenlie vardmdan beri benimle zdelemi olan ve tiranlarn iren despotizminin yzyllardr kar ktklar fikirleri sergiliyorum yalnzca. Bu byk fikirlerin ahlkn bozaca kiiye yazklar olsun! Felsefi dnceler iinden yalnzca kt olanlar ekip almay bilen, her eyin ahlkn bozabildii bu kiilere yazklar olsun! Seneca ya da Charron okuyarak da onlarn ahlklarnn bozulmadn kim ileri srebilir? Ben asla onlara hitap etmiyorum: Yalnzca beni anlayabilecek ve beni tehlikesizce okuyabilecek olanlara hitap ediyorum. ftirann bir ktlk olabileceini asla dnmediimi ak yreklilikle itiraf etmeliyim. zellikle de. Tm insanlarn birbirine dalla bal, daha yakn olduu, dolaysyla birbirlerini iyi tanmalar da byk yarar olan bizimki gibi bir ynetimde iftira asla ktlk olamaz. ftira iki trl olabilir: ya gerekten sapkn bir insana yneliktir ya da erdemli birine ynelmitir. Birinci durumda, fazlasyla ktlk yapmaya msait olduu bilinen biri hakknda biraz kt eyler sylemenin pek nemsiz olduuna ikna olabiliriz; hatta belki de var olmayan ktlk mevcut ktl aydnlatr ve o kt kii daha iyi tannm olur. Varsayalm ki Hannoverin sala zararl bir etkisi var, ama bu

134

sert havaya maruz kaldmda atelenmekten baka bir risk yok benim iin; bu durumda, oraya gitmemi engellemek iin, oraya varr varmaz leceimi bana sylemi olan insana kzabilir miyim? Hayr, kukusuz; nk byk bir ktlkle beni korkutarak nemsizini hissetmemi engelledi. Tersine, iftira erdemli bir insana m yneldi? Telaa dmesin: Kendini ortaya koyar koymaz iftiracnn tm zehri annda kendi zerine akacaktr. ftira, byle insanlar iin, arndrc bir seimden baka bir ey deildir ve onlarn erdemleri bu seimden daha da parlayarak kacaktr. Hatta bu durumda, cumhuriyetin toplam erdem ktlesi asndan yarar bile vardr; nk bu erdemli ve duyarl adam, hissettii adaletsizlikten can yandndan daha da erdemli davranmaya alacaktr; kendisine dokunmaz sand bu iftiray amak isteyecek ve yapt iyi eylemleri daha da gl klacaktr. Bylece, birinci durumda, iftirac, tehlikeli adamn ahlkszlklarn byterek olduka iyi sonular meydana getirmi olacaktr; ikinci durumda ise, erdemin tmyle hepimize sunulmasn salayarak mkemmel sonular yaratm olacaktr. Bu durumda, sorarm size, zellikle ktleri tanmann ve iyileri evke getirmenin pek nemli olduu bir ynetimde iftirac sizce hangi alardan tehlikeli olabilir? Dolaysyla, iftiraya kar hibir cezai tedbir alnmamaldr; iftiray hem aydnlatc bir fener gibi hem de tevik edici bir ey olarak grelim ve her durumda, ok yararl bir ey olduunu kabul edelim. Tm fikirleri ve bu fikirleri uygulad eseri de byk olmas gereken yasa koyucu, suun etkisini asla kiisel olarak incelememeli; ktlesel etkisi bakmndan incelemelidir. ftiradan kaynaklanan etkiler bu ekilde incelendiinde, cezalandrlabilecek hibir ey bulunamayacana bahse girerim; yasa koyucu, bahse girerim ki, iftiray cezalandran yasaya adaletin glgesini drebilecektir; tersine, iftiray eer destekler ya da tevik ederse en dorucu ve en mkemmel insan yasa koyucu olur. nceleyeceimiz ikinci ahlki su hrszlktr. Antikaa bakarsak, hrszln Yunan'n tm cumhuriyetlerinde izin verilmi, dllendirilmi bir ey olduunu grrz; Sparta ya da Lakedaimon hrszl aka destekliyordu; baz halklar hrszl sava bir erdem olarak grmlerdi; hrszln cesareti,

135

gc, yetenei gelitirdii, tek kelimeyle cumhuriyeti bir ynetime, dolaysyla bizimkine yararl tm erdemleri gelitirdii aktr. imdi tarafsz olarak unu sormaya cesaret ediyorum: Eitlii amalayan bir ynetimde zenginlikleri eitleyici etkisi olan hrszlk byk bir ktlk mdr? Hayr, kukusuz; nk bir yandan eitlii gelitirirken, dier yandan da, kendi maln korumay da hakl klmaktadr. Hatta hrsz deil malnn alnmasna izin vereni cezalandran bir halk bile vard, bylece kendi mlkiyetine sahip kmay herkes rensin isteniyordu. Bu bizi daha geni dncelere yneltmektedir. Ulusun karan olan mlkiyete sayg yeminine burada saldrmak ya da yok etmek istediime inanan varsa beni Tanrya ikyet etsin! Ama bu yeminin adaletsizlii zerine birka dncemi dile getirmeme izin var im? Bir ulusun tm bireylerinin karar olan bir yeminin z nedir? Yurttalar arasnda kusursuz bir eitlik srdrmek, herkesin mlkiyetini koruyacak yasaya herkesi eit olarak tabi klmak deil midir bu? mdi, hibir eyi olmayann her eye sahip olana sayg gstermesini emreden bir yasa pek mi adildir, sorarm size? Toplumsal szlemenin eleri nelerdir? Her iki tarafn sahip olduklarm gvence altna almak ve korumak iin kendi zgrlnden ve mlklerinden bir blmn brakmak deil midir? Tm yasalar bu temellere dayanr; kendi zgrln ktye kullanana ektirilen cezann Saikleri bunlardr. Hatta vergilendirme emredilir ki yurtta kendisinden bir ey istendiinde kzmaz, bilir ki bu verdikleri sayesinde geri kalan mallan korunacaktr. Ama bir kez daha yineliyorum, hibir eyi olmayan kii, yalnzca her eyi olan koruyan bir szlemenin altna hangi hakla girer? Eer siz, ettiiniz yeminle, zenginin mlkiyetini koruyan bir hakkaniyet szlemesi yapyorsanz, bu koruyucu yemine hibir eyi olmayan kiinin uymasn isteyerek adaletsizlik yapm olmuyor musunuz? Sizin yemininizden onun kan nedir? Ve zenginlikleri bakmndan kendisinden bunca farkl birinin yalnzca iine yarayacak bir eye sz vermesini niin istiyorsunuz? Kesinlikle bundan daha haksz bir ey olamaz! Bir yeminin, bunu eden tm bireyler zerinde eit bir etkisi olmaldr; bu yemini tutmakta hi kan olmayan birini

136

yeminin balamas imknszdr, nk artk zgr bir halkn szlemesi olmaktan kmtr: Bu yemin glnn zayf zerindeki silahdr ve buna kar, zayf hi durmadan isyan etmelidir. Ulusun talep ettii mlkiyete sayg yemininde olup biten budur; yalnzca zengin, yoksulu bu yemine balar, yoksulun bunca dncesizlikle ettii yeminden kar olan yalnzca zengindir ve yoksul yle dncesizce etmitir ki bu yemini, iyi niyetinden yararlanarak zorla kabul ettirilmi bu yemin araclyla kendisine kar kimsenin yapmayaca eyi yapmay kabullendiini gremez. Bu barbar eitsizlie ikna olmu olan sizler, tek suu her eye sahip olandan bir eyler almaya cesaret etmi olmak olan kiiyi cezalandrarak adaletsizliinizi artrmayn: Sizin hakkaniyetten uzak yemininiz ona bu hakk hi olmad kadar vermektedir. Onun asndan sama olan bu yemin araclyla onu yalan yere yemine zorlayarak, bu yalan yeminin yol aabilecei tm sulan merulatryorsunuz; dolaysyla, nedeni olduunuz bir eyi cezalandrma hakknz yoktur! Hrszlar cezalandrmann korkun vahetini size hissettirmek iin daha fazla bir ey sylememe gerek yok. Szn ettiim halkn bilgece yasasn taklit edin; kendi maln aldracak kadar ihmalkr adam cezalandrn, ama hrszlk yapana asla ceza vermeyin; bilin ki bu eyleme izin veren sizin yemininizdir ve o kii, hrszlk yaparak doann ilk ve en bilgece hareketine gre davranmtr yalnzca: Kimin zararna olursa olsun, kendi varlm koruma hareketi. nsann hemcinsleri karsndaki grevlerinin bu ikinci kategorisinde incelememiz gereken sular, hovardaln yol aabilecei eylemlerden oluur. Bunlar arasnda zellikle, kiinin dierlerine borlu olduu eye en ok zarar veren ey olarak, fahielik, zina, ensest, tecavz ve sodomi yer alr. Tek grevin, hangi yolla olursa olsun varlm srdrmesi iin gerekli temel biimi korumak olduu bir ynetimde, ahlki su olarak adlandrlan eylerin, yani belirttiimiz trdeki tm eylemlerin tamamen nemsiz olduundan elbette bir an bile kuku duyamayz: Cumhuriyeti bir ynetimin biricik ahlk budur. mdi, bu ynetimin etrafndaki despotlar srekli yalanlyor diye, kendini korumaya ynelik aralarnn ahlki

137

aralar olabileceini hayal etmemiz mantken imknszdr; nk bu ynetim ancak sava yoluyla kendini korur ve savatan da daha az ahlki bir ey olamaz. imdi, ykmllkleri nedeniyle ahlksz olan bir devlette bireylerin ahlkl olmasnn temel nemde olduu nasl kantlanabilir sorarm size. Bence, bu bireylerin ahlkl olmamalar daha iyidir. Yunan yasa koyucular, uzuvlar kangrenletirme gereinin nemini gayet iyi hissetmilerdi; ahlki zlmeleri dzenin srmesine yararl zlme zerinde etkili olduundan, bir ynetim iinde daima olmas gereken isyanlar bu kangrenlemeden kaynaklanr; bu, cumhuriyeti bir ynetim olarak gayet mutlu gtrldnden, evresindekilerin nefretini ve kskanln kanlmaz olarak kkrtr. syan, diye dnyordu bu bilge yasa koyucular, asla ahlki bir durum deildir; yine de bir cumhuriyetin kalc hali bu olmaldr; dzenin srekli olarak ahlkszla kn srdrmesi gerekenlerin pek ahlkl varlklar olmasn istemek hem sama hem de tehlikelidir, nk bir insann ahlk durumu bir bar ve huzur halidir, oysaki onun ahlakd hali, onu kanlmaz isyana yaklatran srekli bir hareket halidir, bu isyan ierisinde cumhuriyetinin yesi olduu ynetimi her zaman desteklemesi gerekir. imdi ayrntlara girelim ve utancn analiziyle balayalm; iffetsiz duygulanmlara kart olan bu dleke hareketi analiz edelim. Doa insann edepli olmasn amalasayd eer, kesinlikle onu plak dourmazd; uygarlk bakmndan bizden daha az yozlam olan saysz halk plak dolamakta ve hibir utan hissetmemekte; giyinme alkanlnn biricik temelinin hem havann sertlii hem de kadnlarn ss merak olduundan kukunuz olmasn; kadnlar arzularn domasna yol aacak yerde bu etkileri (inceden gzler nne sererlerse bir sre sonra bu etkilerin tmn yitireceklerini hissederler; doa onlar kusursuz yaratmam olduundan, bu kusurlar sslerle gizlediklerinde hoa gitmenin tm yollarna sahip olacaklarn dnrler; demek ki utan, bir erdem olmann tesinde, ahlk bozukluunun ilk etkilerinden baka bir ey deildi, kadnlarn ss meraknn ilk aralarndan biriydi. Hayszln sonularnn, yurtta cumhuriyeti ynetimin yasalar iin temel nemdeki

138

ahlkszlk halinde tuttuuna inanan Lykurgos ve Solon, gen kzlarn tiyatroya plak kmasn zorunlu klar.* Roma bir sre sonra bu rnei taklit etti: Flre oyunlarnda plak dans ediliyordu; pagan misterlerinin byk blm byle kutlanyordu; hatta baz halklarda plaklk erdem olarak kabul gryordu. Sefih eilimler sonuta iffetsizlikten doar; analiz ettiimiz szm ona sular bu eilimlerden kaynaklanr, bunlarn ilk sonucu da fahieliktir. Bizi esir etmi olan ynla dini yanlgdan artk vazgetiimize gre ve nyarglar ortadan kaldrdka doaya daha da yaklaarak, yalnzca bu doann sesini dinlediimize gre, bir eyin su olduuna emin olduumuzda doann bize esinledii eilimlerle mcadele etmek yerine onlara direnmek gerektiine gre, sefahatin bu eilimlerin bir devam olduuna inandmza gre, bu tutkuyu iimizde sndrmek yerine huzur iinde bunu tatmin etmenin yollarn bulmamz gerekir. Dolaysyla, bu blme dzen vermeye almalyz, ihtiya nedeniyle sefahat nesnelerine yaklaan yurtta, bu nesnelerle birlikte, tutkularnn buyurduu her eye, asla herhangi birine balanmadan kendini verebilsin diye gereken tm gvenlik tedbirlerini almalyz, nk insan zgrlnn tmyle almna bundan daha ok ihtiya duyan hibir tutku yoktur. ehirlerde salkl, geni, temiz mobilyalarla ssl ve her adan gvenli yaplar ina edilmelidir; buralara zevk almaya gelecek hovardalarn heveslerini tatmin etmek zere, her cinsten, her yatan, her mizatan insan onlara sunulacaktr, bu kiilerin tam bir itaat gstermesi kural olacaktr, en ufak ret, buna maruz kalan tarafndan keyfi olarak annda cezalandrlacaktr. Bunu da aklamal, cumhuriyeti ahlka gre deerlendirmeliyim; ben her yerde ayn mant vaat ettim, szm tutacam. Biniz nce sylediim gibi, zgrln en geni almna en ok ihtiya duyan tutku buysa eer, kukusuz en despotii de bu-

* Bu yasa koyucularn niyetinin, erkeklerin plak bir kz karsnda hissettikleri tutkuyu yattrarak, onlarn kimi zaman kendi cinslerine hissettikleri tutkuyu daha etkin klmak olduu sylenmitir. Bu bilgeler tiksinilmesini istedikleri eyi gsteriyorlar ve en zevkli arzular esinlesin diye yaratldna inandklar eyi gizliyorlard; sonuta, sylediimiz hedef iin alm olmuyorlar m? Grld gibi, cumhuriyetin trelerinde ahlkszln gerekli olduunu hissediyorlard.
139

dur; bu tutkuda insan emretmeyi sever, itaat ettirmeyi sever, etrafnda tatmin etmeye hazr kleler bulmak ister; oysa doann insan yreine yerletirdii despotizmi sergilemenin gizli bir yolunu insana vermezsek, bu despotizmi uygulayabilmek iin etrafndaki nesnelere saldrr, ynetimi kartrr. Bu tehlikeyi nlemek istiyorsanz, bu zorbaca arzularn serbeste atlmna izin verin, bu arzular kiiyi iradesi dnda srekli olarak rahatsz ederler; sizin ihtimamnz ve onun paras sayesinde, i olanlardan ya da hanm sultanlardan oluan haremin ortasnda kendi kk hkmranln uygulayabilmekten memnun olduunda, dnyevi isteklerini giderecek tm imknlar kibarca salayan bir ynetimi devirme ynnde hi istek duymayacak ve tatmin olacaktr. Tersine, farkl usullere bavurduunuzda, bu kamusal sefahat nesnelerine, eskiden bakanlk tiranlnn ve Sardanapaleslerimizin* ehvetinin icat ettii gln engelleri dayattnzda, bir sre sonra sizin ynetiminize kar sertleen erkek, sizin tek banza uyguladnz grd despotizmi kskanan erkek, sizin ona dayattnz boyunduruktan kurtulacak ve sizin onu ynetme tarznzdan bkarak, daha nceden yapt gibi bu ynetimi de deitirecektir. Bu fikirleri gayet iyi kavram olan Yunan yasa koyucularnn Lakedaimondaki, Atinadaki fuhuu nasl ele aldklarna bakn; yurttaa yasak koymak yerine onun fuhutan ban dndryorlard; ehvetin hibir tr yasaklanmamt ve biliciler tarafndan yeryz filozoflarnn en bilgesi ilan edilen Sokrates, Aspasyann kollarndan Alkibiadesin kollarna kolaylkla geerken elbette Yunanm gururuydu. Daha ileriye gideceim: Fikirlerim gnmzn alkanlklarna ne kadar ters olsa da, benimsenen ynetimi korumak istiyorsak bu alkanlklar deitirmek iin kendimizi zorlamamz gerektiini kantlamay hedeflediimden, namuslu bilinen kadnlarn fahieliinin erkeklerinkinden daha tehlikeli olmadn; belirttiim evlerde uygulanan sefahate onlar da katmakla kalmayp, kadnlar iin de byle evler kurmamz gerektiim; buralarda

* Bilindii gibi alak ve hergele Sartine, XV. Louisye sefahat aralar salyordu. Haftada kez, Paris'in batakhanelerinde olup biten her eyin Dubarry tarafndan zenginletirilmi, zel ayrntsn ona okutuyordu. Bu Fransz Neronunun hovardalk kolu devlete milyona mal oluyordu!
140

onlarn bizimkinden kat kat fazla atelilikteki mizalarnn ihtiya ve kaprislerini tm cinsiyetlerle tatmin edebilmeleri gerektiini size kantlayacam. nce size unu soruyorum: Doann, kadnlar erkeklerin kaprislerine krlemesine boyun emekle snrlad izginin dna kmamalar gerektiim hangi hakla ileri sryorsunuz? Dahas, fiziksel yaplar asndan imknsz ve onurlar iin ise tamamen yararsz bir perhize onlar hangi hakla kle ediyorsunuz? Bu sorulan ayr ayr ele alacam. Aktr ki, doada kadnlar vulgivag doar, yani dier dii hayvanlarn avantajlarndan yararlanrlar ve onlar gibi, istisnasz tm erkeklere aittirler. Kukusuz hem doann ilk yasalar hem de zellikle insanlarn oluturduklar ilk topluluklarn kurumlan byle olmutur. kar, bencillik ve ak, balangtaki bunca basit ve doal bu bak alarn gzden drdler; bir kadna ve onunla birlikte de ailesinin mallarna sahip olarak zenginleildiine inanld; ite, tatmin olduunu belirttiim ilk iki duygu budur; ou zaman bu kadn kardlar ve ona balandlar; ite, eylemin ve her koulda da adaletsizliin ikinci gds budur. zgr bir varlk asla mlk edinilemez; bir kadna tek bana sahip olmak klelere sahip olmak kadar haksz bir eydir; btn ksanlar zgr doar, hepsi hukuken eittir: Bu ilkeleri asla gzden karmayalm; buna gre, bir cinsin dierine tekelci biimde sahip kma hakk kesinlikle meru bir hak olarak grlemez ve cinsiyetlerden ya da snflardan biri dierine asla keyfi olarak sahip olamaz. Hatta bir kadn, doa yasalarnn safl iinde, kendisini arzulayan reddetme gerekesi olarak bir bakasna duyduu ak ileri sremez, nk bu dlayc bir gereke olur; hibir erkek bir kadna sahip olmaktan mahrum braklamaz, ama elbette bir kadnn kesinlikle tm erkeklere ait olmas artyla. Ancak bir gayrimenkul ya da bir hayvan sahiplenilebilir; asla bir hemcinsimizi sahiplenenleyiz, bir kadn bir erkee balayabilecek tm balar, aklnza gelebilecek ne trden olursa olsun, hem hakszdr hem de bo bir hayaldir. Nasl ki arzularmz ayrmsz tm kadnlara ifade edebilme

141

hakkn doadan aldmz tartma gtrmezse, bizim dileklerimize onlar boyun edirme hakkna sahip olduumuz da bir o kadar kesindir; tabii ki tekelci olarak deil anlk olarak, yoksa kendime ters derim/ Kadn, arzulayann ateine kendini teslim etmeye zorlayacak yasalar oluturma hakkmzn olduu tartmaszdr; iddet bile bu hakkn sonularndan biri olduuna gre, iddete bavurmamz bile yasal olur. Kadnlar arzularmza boyun edirmek iin gereken gc bize veren doa, bylelikle bu hakka sahip olduumuzu kantlam olmuyor mu? Kadnlar kendilerini savunmak iin, iffetten ya da baka erkeklere ballklarndan bo yere sz ederler; bu hayal mahsul yollar bir ie yaramaz; iffetin ne kadar sahte ve aalk bir duygu olduunu grdk. Ruh lgnl olarak adlandrabileceimiz ak da onlarn srarn meru klacak sfata sahip deildir; ancak iki kiiyi, sevilen varlkla seven varl tatmin ederek bakalarnn mutluluuna hizmet edemeyiz; kadnlar bize, bencil ve ayrcalkl bir mutluluk iin deil, herkesin mutluluu iin verilmitir. Dolaysyla tm erkeklerin, tm kadnlardan eit olarak yararlanma hakk vardr; dolaysyla, doa yasalar gerei, hibir erkek bir kadn zerinde tek ve ahsi bir hak ileri sremez. Szn ettiimiz sefahat hanelerde biz istediimiz srece fahielik yapmaya onlar mecbur edecek ve kar koyduklarnda zorlayacak, yapmazlarsa cezalandracak yasa, demek ki, en hakkaniyetli yasalardan biridir ve buna kar meru ya da adil hibir gereke ileri srlemez. Herhangi bir kadndan ya da kzdan yararlanmak isteyen bir erkek, eer sizin yasalarnz adilse, szn ettiim evlerden birinde bulunmas iin ona ihtarda bulunabilir; ve orada, bu Vens tapna
* Burada kendime ters dtm sylemeyin; bir kadn kendimize balama hakkna asla sahip olmadmz yukarda belirttikten sonra, imdi onu zorlamaya hakkmz olduunu syleyerek bu ilkeleri ihlal ettiimi dnmeyin; tekrar ediyorum, burada sz konusu olan tek ey zevktir, yoksa mlkiyet deil; yolumun zerinde rastladm bir emeye sahip olma hakkm elbette yoktur, ama ondan dilediimce yararlanma konusunda kesin haklarm vardr; susuzluumu gidermek iin sunduu berrak sudan yararlanma hakkm vardr; ayn ekilde herhangi bir kadnn mlkiyeti iin hibir gerek hakkm yoktur, ama ondan yararlanma hakkm tartmaszdr; hangi gerekeyle olursa olsun beni reddederse bu yararlanmaya onu mecbur etmeye hakkm vardr. 142

mamalarnn himayesinde, erkein onunla tatmin etmek istedii tm heveslerini, ne kadar tuhaf ya da kural d bulsa da, ister aalanarak isterse de itaat ederek tatmin etmek iin erkein ellerine teslim edilecektir; nk bu heveslerin tm de doaya zgdr, doann belirtmedii tek bir heves bile yoktur. Burada ya belirlemek de gerekmeyecektir; falanca yataki bir kzdan yararlanmak isteyen kiinin zgrlne zarar vermeden ya belirlenemez. Bir aacn meyvesini yeme hakkna sahip olan kii, zevkine geldii gibi, ister yeilken toplar ister olgunken. Ama diye itiraz edilecektir, erkein yaptklarnn kzn salna zarar verebilecei bir ya vardr. Bu dncenin ehemmiyeti yoktur: zevk zerindeki mlkiyet hakkn bana verdiiniz anda, bu hak zevkin yaratt etkilerden bamszlar; artk bu zevkin, buna itaat etmesi gereken nesne iin yararl ya da zararl olmas fark etmez. Bu konuda bir kadnn iradesini kstlamann yasal olduunu ve zevk arzusu esinledii andan itibaren, tm bencil duygulardan bak olarak bu zevke itaat etmesi gerektiini nceden kantlamam mydm? Sal hakknda da durum ayndr. Bu adan alnacak nlemler onu arzulayann ve ona sahip olma hakk olann zevkini yok ediyor ya da zayflatyorsa, ya dikkate alnmaz, nk doann ve yasann tekinin arzularn anlk olarak gidermeye mahkm ettii nesnenin ne hissedecei kesinlikle nemsizdir. Bu snamada, ancak arzulayann iine gelen ey sz konusudur. Dengeyi yeniden oluturacaz. Evet, dengeyi yeniden oluturacaz, kukusuz bunu yapmalyz; bunca acmaszlkla kle yaptmz bu kadnlarn zararm tartmasz biimde telafi etmeliyiz; ileri srdm ikinci sorunun cevab da buradadr. Kabul ettiimiz gibi, tm kadnlarn arzularmza boyun emesi gerekiyorsa, onlarn da kendi arzulann byk lde tatmin etmelerine kesinlikle imkn tanmamz gerekir; bizim yasalarmz bu konuda onlarn ateli mizacn desteklemelidir, hem onurlarn hem de erdemlerini, bizden daha bolca sahip olduklar eilimlere direnmelerine yol aacak doaya aykr g iine yerletirmek samadr; ahlkmzdaki bu adaletsizlik ylesine apak ortadadr ki, hem batan kararak onlar zayf klmaya, hem de onlar dknle itmek

143

iin yaptmz tm abalara kendilerini teslim ettiler diye cezalandrmaya rza gsteririz. Trelerimizin tm samal, bana kalrsa, bu hakkaniyetten uzak canavarlktadr ve bu treleri en katksz hale dntrmeye duyduumuz ar ihtiyac bu aklamalarla bile hissedebiliriz. unu sylyorum: Sefahat zevklerinde bizden daha iddetli hazlar alan kadnlar, tm evlilik balarndan, utancn tm sahte nyarglarndan kesinlikle bamszlam, doal haline dnm olarak bu sefahate kendilerini dilediklerince brakabilirler; yasalar onlarn istedikleri kadar erkee kendilerini teslim etmelerine izin vermelidir; her cinsten ve vcudun her yerinden zevk almak erkekler iin nasl serbestse kadnlar iin de serbest olmaldr ve arzulayan herkese kendini teslim etme zel artyla, kendilerini tatmin etmeye layk grdkleri herkesten de yararlanma zgrlne sahip olmalar gerekir. Soruyorum size, bu serbestliin tehlikesi nedir? Babasz ocuklar m? Herkesin vatandan baka annesinin olmad, doan herkesin vatann evlad olduu bir cumhuriyette bunun ne nemi var? Vatandan baka bir ev tanmadan, her eyi vatanlarndan beklemeleri gerektiini doar domaz bilen ocuklar vatanlarn pek ok severler. Yalnzca cumhuriyete ait olmas gereken ocuklar ailelerinin iine kapatrsanz onlarn iyi birer cumhuriyeti olacaklarm hayal etmeyin. Tm kardeleri arasnda pay etmeleri gereken sevgiyi yalnzca birka kiiye sakl tutan bu ocuklar, ou zaman da bu kiilerin tehlikeli nyarglarn kanlmaz olarak benimserler; grleri, fikirleri tecrit olur, zelleir ve bir devlet adamnn sahip olmas gereken tm erdemlere onlar asla sahip olamazlar. Nihayet, tm yreklerini kendilerini dourmu olanlara ayrdklarnda, onlar yaatm, tantm ve rnek klm olanlara bu yrekte hi sevgi bulunmaz; sanki bu ikinci iyilikler, birinciler kadar nemli deilmi gibi! Bylelikle ocuklar, karlar ou zaman vatann karlarndan ok farkl olan aileleri iinde eitilmeye brakmak nasl byk bir hata ise, onlar ailelerinden koparmakta da o lde byk bir avantaj vardr. Benim nerdiim aralarla doal olarak bu kopu gerekleir, nk evlilik balarn kesinlikle kopardmzda kadirim zevklerinin meyvesi, babalarn tanmalar kesinlikle yasaklanm

ocuklar olur yalnzca, bununla birlikte, yalnzca vatann evlatlar olmak yerine tek bir aileye ait olma yollan da yasaklanm ocuklardr bunlar; tpk olmas gerektii gibi... Dolaysyla, kadnlarn hovardal iin evler olacaktr ve erkeklerinki gibi buralar da hkmetin himayesi altnda olacaktr. Arzu edebilecekleri her cinsten kiiler, kadnlarn elleri altnda olacaktr ve bu evlere ne kadar ok giderlerse o kadar sayg greceklerdir. Kadnlarn onurunu ve erdemini, bu kadnlar knama barbarln gsterenlerin sk sk kztrdklar ve doann rn olan arzulara direnmelerine balamak kadar barbarca ve gln bir ey olamaz. Daha ilk genlik yllarndan itibaren/ aile balarndan kurtulmu bir kz, (arzuladm bilgece yasalar tarafndan kesin olarak ortadan kaldrlm olan) evlilik ba iin saklayacak hibir eyi olmayan bir kz, gemite cinselliine ket vurmu nyarglarn stne km bir kz, bu amala oluturulmu evlerde mizacnn buyurduu her eye kendini brakabilir; buraya saygyla kabul edilir, bol bol tatmin edilir ve toplum iine geri dndnde de, tatm olduu zevklerden, bugn yapt gibi, bir balodan ya da bir gezintiden ald zevk kadar aka sz edebilir. Sevimli cins, zgr olacaksnz; doann size bir dev gibi ykledii tm zevklerden erkekler gibi siz de yararlanacaksnz; hibir zevki kendinizden kstlamayn. nsanln en kutsal blmne dier blm prangalar m dayatmaldr? Hayr, paralayn bunlar, doann istei budur; eilimlerinizden baka fren, arzularnzdan baka yasa, doannkinden baka ahlk tanmayn; sizin gzeli iliklerinizi solduran ve yreklerinizdeki tanrsal atlmlar esir eden bu barbar nyarglar iinde daha uzun sre ac ekmeyin;** siz de bizim gibi zgrsnz ve Vens dvlerinin

* Gen kzlarn ilk mahsullerini Vens tapnana gtrmek iin Babilliler yedi yan bile beklemiyordu. Gen bir kzn hissettii ilk tensel istek, doann fahielik yapmak iin onu ynlendirdii dnemdir ve baka bir ey dnmeden, doasnn sesini duyar duymaz kendini teslim etmelidir; eer buna direnirse yasalar ihlal etmi olur. ** Kadnlar ar ehvetlerinin onlar nasl gzelletirdiini bilmezler. Ya ve gzellii aa yukar benzer iki kadn karlatrn, birisi bekr dieri de hovardaca yayor olsun: Bu sonuncunun gz alclnn ve krpeliinin nasl da baskn kt grlecektir; doaya uygulanan iddet, zevklerin ktye kullanlmasndan ok daha fazla tketir; yataklarn bir kadn gzelletirdiini bilmeyen kimse yoktur.
145

meslei bize olduu gibi size de aktr; sama sitemlerden hi korkmayn; ukalalk ve batl inan yok oldu; sizin sevimli sap krdklarnz yznden yznz kzarmasn artk; mersin dallaryla ve gllerle talandnzda size vereceimiz deer, kendinizi veriinizin byklyle artacaktr. Bu sylediklerimizden sonra artk zinay incelememize gerek kalmad; yine de, ileri srdm yasalardan sonra ne kadar gereksiz olsa da bir gz atalm. Eski kumullarmzn zinay canice kabul etmeleri ne kadar da glnt! Dnyada bu evlilik balamm ezeliliinden daha sama bir ey yoktu elbette; bana kalrsa, bu balarn ykn azaltan eylemi bir su olarak grmeye son vermek iin tm bu balarn arln incelemek ya da hissetmek gerekiyordu; biraz nce sylediimiz gibi, kadnlar daha ateli bir mizala donatm olan, dier cinsiyetin bireylerinden daha derin bir duyarllkla donatm olan doa, kukusuz, ezeli evlilik boyunduunu en ok kadnlar iin arlatrmt. Ak ateiyle kavrulan efkatli kadnlar, kendi zararnz ekinmeden telafi edin artk; doann itkilerini izlemenin asla ktlk olmadna, doann sizi tek bir erkek iin yaratmadna, herkesi ayrmsz memnun etmek iin yaratldnza ikna olun! Hibir fren sizi durdurmasn. Yunandaki cumhuriyetileri taklit edin; onlara yasalar veren yasa koyucular zinay bir su yapmay asla dnmediler ve hemen hemen hepsi kadnlarn dzensiz yaamna izin verdi. Thomas Moore, topya adl kitabnda kadnlarn kendilerini sefahate teslim etmelerinin yararl olduunu kantlar ve bu byk adamn fikirleri hi de d deildi.* Tatarlarda, bir kadn ne kadar ok fahielik yaparsa o kadar sayg gryordu; iffetsizliinin iaretlerini aka yakasnda tayordu ve bu ssleri olmayana hi deer verilmiyordu. Pegude, aileler kendi kadnlarn ya da kzlarn yollan oradan geen yabanclara kendi elleriyle teslim ederler: Atlar ve arabalar gibi, kzlarn da gn birlik olarak kiralarlar! Yeryznn hibir bilge halknda ehvetin su olarak grlmediini kantlamak iin ciltlerce eser yazlsa

* Moore, nianllarn evlenmeden nce birbirlerini rlplak grmelerini istiyordu. Bu yasa gerekleseydi ne ok evlilik suya derdi! Tersinin daha iyi olaca itiraf edilecektir; buna mal grmeden almak denir.
146

yine de yetmez! ehvetin su olarak grlmesini Hristiyan dalaverecilere borlu olduumuzu tm filozoflar gayet iyi bilirler. Bize ehveti yasaklayan rahiplerin hakl gerekeleri vard: Bu gizli gnahlarn bilinmesinin ve balanmasnn tekelini kendilerine tahsis eden bu t, onlara kadnlar zerinde inanlmaz bir nfuz salyordu ve kapsam snrsz bir ehvet mesleini onlara sunuyordu. Bundan nasl yararlandklarm ve eer imtiyazlarm aresizce kaybetmemi olsalard bunu hl nasl ktye kullanacaklarn biliyoruz. Ensest daha m tehlikelidir? Hayr, kukusuz; aile balarm geniletir ve sonu olarak yurttalarn vatan sevgisini daha aktif klar; ensest bize doann ilk yasalarnca buyrulmutur, bunu hissederiz nk bize ait olan nesnelerden alnan zevk bize her zaman daha tatl gelmitir. lk kurumlar ensesti tevik eder; toplumlarn kkeninde ensest vardr; tm dinler ensesti kutsamtr; tm yasalar en- sesti tevik etmitir. Evreni batanbaa kat edersek, her yerde en- sestin yerletiini grrz. Poivre Sahilindeki ve Rio-Gabondaki zenciler kendi karlarna ve z kzlarna fahielik yaptrr; Juda krallnda, byk oul babasnn karsyla evlenmek zorundadr; ili halklar kz kardeleriyle, kzlaryla ayrmsz yatarlar ve ou zaman hem anneleriyle hem de kzlaryla evlenirler. Tek kelimeyle, ensestin, temeli kardelik olan her ynetimin yasas olmas gerektiini ileri srme cretini gsteriyorum. Kiinin annesinden, kz kardeinden ya da kzndan yararlanmasnn su olduunu akl banda insanlar nasl dnebildiler! Size soruyorum, doa duygusunun daha yakn kld nesneden yararland iin daha fazla sayg grmesi gereken bir adam su ilemi gibi gstermek iren bir nyarg deil midir? Doann bize daha ok sevmeyi buyurduu kiileri daha ok sevmemizin yasaklanmas demektir bu; bizim bir nesneye daha ok eilim gstermemizi isteyen doann ondan ayn lde uzaklamamz da bize emrettiini sylemekle ayn eydir bu! Bu kartlklar samadr: Bunlara ancak batl inanlarn serseme evirdii halklar inanabilir, onlar benimseyebilir bu samalklar. Benim savunduum kadnlar cemaati kanlmaz olarak ensesti srdrdnden, stnde daha fazla durmaya gerek olmayacak kadar anlamszl kantlanm olan szm ona bir su hakknda syleyecek

147

pek az ey vardr. imdi de tecavz ele alaln; ilk bakta, hovardaln tm sapmalar arasnda, yapm olduu dnlen ihlal nedeniyle verdii zarar en aikr olan bu gibidir. Yine de kesindir ki, tecavz, pek ender cereyan eden ve kantlanmas pek g olan bu eylem, kiinin komusuna hrszlktan daha az hakszlk eder, nk hrszlk mlkiyete el koymakken, tecavz eden ancak bu mal bozmakla yetinir. Eer mtecaviz size iledii ktln pek mtevaz olduunu sylerse, nk bir sre sonra evlilik ya da akn ayn duruma sokaca nesneyi biraz erken ktye kullanmaktan baka bir ey yapmadm sylerse, itiraznz ne olacaktr? Peki ya sodomi, peki ya bu szm ona su, kendilerini buna vakfetmi ehirlerin zerine gklerin ateini ekmi olan bu su, yeterince iddetle cezalandrlmas gereken canavarca bir sapknlk deil midir? Bu konuda atalarmzn serbest brakma cretini gsterdikleri hukuksal sularna kar kmak zorunda kalmak bizim iin kukusuz daha ac vericidir. Tm suu sizinle ayn zevke sahip olmamak olan bir bedbaht lme mahkm etmeye cesaret gsterecek kadar barbar olunabilir mi? Krk yl kadar nce yasa koyucularn samalnn bu noktaya varm olduu dnldnde insan titrer. Teselli bulun yurttalar; bu tr samalklar artk bamza gelmeyecek: Sizin yasa koyucularnzn bilgelii size bu konuda gvence veriyor. Birka insann bu zayfl hakknda tamamen aydnlanm olan bizler, byle bir hatann su olamayacam ve doann iimize akan svya, bu svy houmuza giden yoldan sunmamza fkelenecek kadar nem veremeyeceini bugn artk hissediyoruz. Burada var olabilecek tek su hangisidir? Elbette, vcudun tm blmlerinin birbirine benzemediini ve kimilerinin temiz kimilerinin kirli olduunu ileri srmek istemiyorsak eer, u ya da bu yeri semek su deildir; bu tr samalklar ileri srmek imknsz olduuna gre, tek szm ona su ancak meni kayb olabilir. mdi, bu meninin doann gznde su ilemeden yitirilmesi imknsz olacak kadar deerli olduu akla yatkn mdr, sorarm size? Eer bu kadar deerli olsayd bu kayplar her gn yapar myd? Ryalarda, hamile bir kadnn zevk almasnda bu kayplara izin vermek nedir

148

peki? Doann, kendini ihlal eden bir su imknn bize vermi olduunu hayal edebilir miyiz? nsanlarn bu zevkleri ortadan kaldrarak doadan daha gl olmasn doa kabul eder mi? Akl yrtrken akl mealesinin yardm bir kenara brakldnda hangi samalklar uurumuna dldn gryorsunuz! Bir kadndan her biimde zevk alnabilir, bir kzdan ya da bir olandan yararlanmak arasnda fark yoktur ve bizim eilimlerimiz ancak ve ancak doann bize verdikleridir... Tm bunlara kesin gzyle bakalm; doa kendisine saldn olabilecek bir eyi bize vermeyecek kadar bilge ve tutarldr. Sodomi eilimi rgtlenmenin sonucudur ve bu rgtlenmeye biz hi katkda bulunamayz. En gen yataki ocuklar bu zevki ifade ederler ve bundan asla kurtulmazlar. Kimi zaman sodomi doygunluun meyvesidir; ama bu durumda bile doarm paras deil midir? Sodomi her adan doann eseridir ve insanlar doann esinledii eye daima sayg gstermelidir. Eer, kesin bir saymn sonucunda, bu zevkin dierinden son derece daha fazla inam etkiledii, bundan kaynaklanan zevklerin ok daha canl olduu ve bunun sonucu olarak yandalarnn dmanlarndan binlerce kez daha kalabalk olduu kantlanrsa, bu durumda, bu ahlk bozukluunun, doay ihlal etmek bir yana, onun bak alarna hizmet ettii ve bizim inanmak lgnlm gsterdiimiz zrriyete doann daha az inand sonucunu karmak mmkn olmaz m? Evreni batanbaa dolatmzda, kadnlardan holanmayan ne ok halk grrz! yleleri vardr ki, kadnlar yalnzca kendi yerlerine geecek ocuklara sahip olmak iin kullanrlar. Cumhuriyetlerde erkeklerin birlikte yaama alkanlklar bu ahlk bozukluunu her zaman dalla yaygn klar, ama bu durum kesinlikle tehlikeli deildir. Yunan yasa koyucular sodominin tehlikesine inansalard bunu kendi cumhuriyetlerine dahil ederler miydi? Tam tersine, sava bir halk iin sodominin gereine inanyorlard. Plutarkhos, erkek klar ile erkek sevgililerin, muharebesinden heyecanla sz eder; Yunann zgrln uzun sre yalnzca onlar savundu. Bu ahlk bozukluu, silah kardeleri birliinde hkm srd; bu birlii salamlatrd; en nemli insanlar buna eilim gsterdi. Tm Amerika, kefedildiinde,

149

bu zevke sahip insanlarla doluydu. Louisianada, Illinois'liler arasnda, kadn gibi giyinmi yerliler, kadn fahieler gibi orospuluk yapyordu. Bengueledeki zenciler erkekleri herkesin gz nnde metres tutar; bakent Cezayirdeki hemen hemen tm saraylar bugn yalnzca gen olanlarla doludur. Tebaide olan ocuklaryla sevimeye hogr gstermekle kalnmaz, emredilir de; Khaironeia filozofu [Sokrates; .n.) gen insanlarn ahlkn yumuatmak iin sodomiyi tlyordu. Sodominin Romada byk lde hkm srdn biliyoruz: Gen olan ocuklarnn kz giysisi iinde ve gen kzlarn da olan giysisiyle fahielik yapt halka ak yerler vard. Martialis, Catullus, Tibullus, Horatius ve Vergilius sanki metreslerine yazar gibi dizeler yazmlard erkeklere ve nihayet, Plutarkhos* erkeklerin aknda kadnlara yer olmadn yazar. Girit adasndaki Amasiyenler eskiden gen olanlar ei benzeri hi grlmemi trenlerle karyorlard. Bunlardan birini sevdiklerinde, seven kii karaca gn aileye haber veriyordu; gen erkek eer houna gitmezse biraz direniyordu; tersi durumda, onunla gidiyordu ve ayartc, gen olandan yararlanr yararlanmaz ailesine geri yolluyordu; nk kadnlardan yararlanldnda olduu gibi bu durumda da tutkunun tatmini her zaman yeterli oluyordu. Strabon, yine bu adadaki saraylarn yalnzca olan ocuklaryla dolu olduunu sylemektedir: Bu ocuklar herkese fahielik yapyorlard. Bu ahlkszln bir cumhuriyette ne kadar yararl olduunu kantlamak iin son bir otoritenin daha szn dinlemek ister misiniz? Aristotelesi Jeromeu dinleyelim. Olan ocuklaryla ak, der bize, tm Yunanda yaygnd, nk cesaret ve g veriyor, tiranlar kovmaya yaryordu; klar arasnda gizli ittifaklar kuruluyordu ve bunlar su ortaklklarn ele vermektense ikence grmeyi tercih ediyordu; bylece yurtseverlik her eyi devletin refahna feda ediyordu; bu balarn cumhuriyeti glendirdii kesindi, kadnlarn aleyhinde atlp tutuluyordu, bu tr yaratklara balanmak, despotizme zg bir zayflkt. Olanclk sava halklarn ahlk bozukluu oldu her zaman.

* Ahlki Eserler, Ak Risalesi.

150

Galyallarn buna son derece bal olduklarn Sezar belirtir. Cumhuriyetlerin destekledii savalar, iki cinsi birbirinden ayrarak bu ahlk bozukluunu yaydlar ve devlete pek yararl sonulan grldnde din de bir sre sonra olancl kutsad. Romallarn Jpiter ve Ganimed aklarn kutladklar bilinmektedir. Sextus Empiricus, Perslerin bu fanteziye izin verdiini belirtir. Nihayet, bu durumu kskanan ve aalanan kadnlar kocalarna, onlarn gen olanlardan aldklar hizmetin aynsn sundular; kimi kocalar bunu denediyse de aradklar hayali bulamayarak eski alkanlklarna geri dndler. Muhammedin Kuranda kutsad bu sapkla pek eilimli olan Trkler, ok gen bir bakirenin bir olan ocuunun yerini yeterince tutabileceini ileri srerlerse de olanlar snamadan kadna yneldikleri enderdir. Sixtus Quint ve Sanchez bu sefahate izin verir; Sanchez bunun remeye yararl olduunu kantlamaya bile girimiti, bu n hazrlklarn ardndan yaplan ocuk son derece salkl oluyordu. Kadnlar da uradklar zarar kendi aralarnda telafi ediyorlard. Bu fantezi, hi kukusuz, dierinden daha sakncal deildi, nk tek sonu yaratmann reddidir ve oalmaktan zevk alanlarn imknlar, rakiplerinin asla zarar veremeyecei kadar gldr. Yunanlar, kadnlarn bu sapknln devlet kan adna destekliyorlard. Bundan kan sonu, kadnlar kendi aralarnda birbirlerine yettiinde, erkeklerle daha az sklkta ilikiye girdiklerinden cumhuriyetin ilerine hi zarar verememi olmalaryd. Lukianos bu babozukluklarn yol at ilerlemeleri bize retir, Sapphoda da bunlar grmemiz tesadf deildir. Tek kelimeyle, tm bu tuhaf alkanlklarda hibir tehlike yoktur: Daha teye gtrlseler de, gudubetleri ve hayvanlar sevmeye kadar varsalar da, birok halkn rneinden rendiimiz gibi, tm bu samalklarda en ufak bir terslik yoktur, nk ou zaman ynetimlere ok yararl olan ahlk rmesi, ynetime asla zarar veremez ve biz, hibir yasann bu sefaleti baaramayacana emin olmak iin yasa koyucularmzn yeterince bilge, yeterince saduyulu olmasn bekliyoruz, toplum rgtlenmesine kesinlikle bal kalan bu sefahat, buna eilimli olan kiiyi, doann farkl yaratt kiiden

151

daha fazla sulu klamaz. nsann, hemcinsine ynelik sularnn ikinci grubunda incelememiz gereken bir tek cinayet kald. nsann hemcinsine kar yapabilecei tm saldrlar iinde cinayet, hi kukusuz, hepsinin en acmaszdr, nk insann doadan edindii tek malm, kayb durumunda telafisi imknsz olann elinden alr. Yine de, cinayetin kurban olan kiide yol at hakszlk bir yana braklsa da, burada birok soru sorulabilir. 1. Bu eylem, yalnzca doa yasalar dikkate alndnda gerekten canice midir? 2. Politikann yasalar karsnda canice bir eylem midir? 3. Topluma zararl mdr? 4. Cumhuriyeti bir ynetimde cinayet nasl ele alnmaldr? 5. Son olarak, cinayet cinayetle mi engellenmelidir? Bu sorularn her birini ayr ayr inceleyeceiz: Konu, stnde durmamz gerektirecek kadar temel nemdedir; bizim fikirlerimiz belki biraz gl bulunacaktr: Bu fikirlerin etkisi nedir? Her eyi syleme hakkm elde etmedik mi? nsanlara byk hakikatleri gsterelim: Onlar bizden bunlar bekliyorlar; hatann yok olmasnn vakti geldi artk, bu hatann ektii gz bann krallarnkinin yanna dmesi gerek. Cinayet doann gznde bir su mudur? te, ilk soru budur. Burada, inam doann teki rnlerinin dzeyine indirerek kukusuz gururunu inciteceiz, ama filozof kk insani gururlar asla okamaz; onun her zaman iin byk bir tutkuyla istedii ey, hakikati aramaktr, zsaygnn aptalca nyarglar altndan hakikati bulup karr, hakikate eriir, onu gelitirir ve onu akn dnyaya cesurca gsterir. nsan nedir? Onunla dier bitkiler arasndaki fark nedir? Onunla doadaki tm dier hayvanlar arasndaki fark nedir? Kesinlikle hi fark yoktur. nsan da onlar gibi bu yerkrenin zerine rastlant sonucu yerletirilmitir, onlar gibi domutur; onlar gibi rer, oalr ve azalr; onlar gibi yalanr ve onlar gibi doann her hayvan trne bitii srenin sonunda, organlarnn yaps nedeniyle hiliin iine der. Benzerlikler bu kadar doruysa, filozofun incelemeci

152

gznn herhangi bir farkllk grmesi de o lde olanakszdr. Bu durumda, bir hayvan ldrmek de bir insan ldrmek kadar ktdr, ya da her ikisi de pek az ktdr ve farkllk yalnzca bizim nyargl kibrimizde mevcuttur; ama kibrin nyarglar kadar sama bir ey ne yazk ki yoktur. Yine de soruyu hemen soralm. Bir insan ya da bir hayvan yok etmenin eit olmadn inkr edemezsiniz; ama her canl hayvann imhas, Pythagoraslarn sand gibi ya da Ganj kylarnda yaayanlarn hl inand gibi kesinlikle bir ktlk mdr? Buna cevap vermeden nce, sorunu doayla iliki iinde inceleyeceimizi okurlara hatrlatalm; daha sonra insanlarla iliki iinde ele alacaz. mdi, yaratlmalarnda doann en ufak bir bedel demedii ya da en ufak bir zen gstermesinin gerekmedii canllarn doa iin ne deeri olabilir, soruyorum. i, eserine kendine mal olan almaya gre, yaratmak iin harcad zamana gre deer bier. mdi, insann doaya bir maliyeti var mdr? Maliyeti olduunu varsaysak bile, bir maymundan ya da bir filden daha m fazladr bu maliyet? Daha teye gideceim: Doadaki retici maddeler nelerdir? Yaamaya balayan varlklar nelerden oluur? Bu varlklar oluturan e dier cisimlerin ilksel imhasndan kaynaklanmyor mu? Eer tm bireyler ebediyen var olsayd doann yenilerini yaratmas imknsz olmaz myd? Varlklarn doada ebediyen var olmas imknszsa, o halde imhalar da doann yasalarndan biridir. mdi, imha doa iin kesinlikle vazgeemeyecei kadar gerekliyse ve eer lmn ona hazrlad bu kitlesel imha olmadan yaratamyorsa, bu durumda lmle birlikte dndmz yok etme fikri artk gerekliini yitirecektir; yok olmay saptayamayz; yaayan hayvann sonu diye adlandrdmz ey gerek bir son olmayacaktr, yalnzca basit bir dnm olacaktr ve bu dnmn temeli srekli harekettir, maddenin gerek z budur ve tm modern felsefelerin ilk yasalarndan biri de budur. lm, bu rtlemez ilkelere gre, bir biim deiikliinden baka bir ey deildir, bir varolu biiminden dierine belli belirsiz bir geiten baka bir ey deildir, ite Pythagorasn ruh g diye adlandrd da budur. Bu hakikatler bir kez kabul edildiinde imhann su olabilecei

153

hi ileri srlebilir mi, soruyorum size? Sama nyarglarnz korumak iin dnmn bir imha olduunu bana sylemeye cesaret edebilir misiniz? Hayr, kukusuz; nk bunun iin madde iinde bir anlk eylemsizlii, bir dinlenme ann kantlamak gerekir. Byle bir an asla kefedemezsiniz. Byk hayvan son soluunu verdii anda kk hayvanlar oluur ve bu kk hayvanlarn yaam, byn anlk uykusunun belirledii ve gerekli kld sonulardan biridir. Bu durumda, bu hallerden birinin doann daha fazla houna gittiini syleyebilir misiniz? Bunun iin, imknsz bir eyi kantlamak gerekir: Uzunluun ya da kare biiminin doaya ince uzun bir cisimden ya da bir genden daha yararl, daha ho olmas gerekir... Doann yce planlar asndan, eylemsizlik iinde ve uyuuk uyuuk semiren bir tembelin, ok yararl hizmetlerde bulunan attan ya da her bir paras ie yaradndan gvdesi ok deerli olan kzden daha yararl olduunu kantlamak gerekir; zehirli ylann sadk kpekten daha gerekli olduunu syleyebilmek gerekir... Oysa bu dnce sistemlerinin savunulur yan yoktur. Doann eserlerini yok etmemizin imknsz olduunu kesinlikle kabul etmeliyiz, imhaya girierek yaptmz tek ey, biimleri eitlendirmektir ama asla yaam sndremeyiz, dolaysyla, hangi yata, hangi cinsiyette, hangi trde olursa olsun bir yaratn szm ona imhasnda su olabileceini kantlamak, insann yapabilecei bir ey deildir. Hepsi de birbirlerinden doan sonu dizimiz iinde ilerlemeye devam edersek, sonuta, doaya zarar vermek bir yana, doann farkl eserlerinin biimlerini eitlendirerek ilediimiz eylemin doa iin yararl olduuna inanmamz gerekir, nk bu eylem yoluyla doaya yeniden ina edecei eyler iin hammadde salyoruz, eer biz yok etmezsek doa ileyemez. O halde brakn ilesin doa, denecektir size. Kesinlikle doru, doay kendi haline brakmak gerekir, ama insan ldrmenin itkileri de doann itkileridir; insana bunu tleyen doadr; doa karsnda veba ya da alk neyse hemcinsini yok eden insan da odur, hepsi de doann eliyle gnderilmitir; doa, eserleri iin kesinlikle temel olan bu imha hammaddesini bir an nce elde etmek iin her yola bavurur.

154

Bir an iin ruhumuzu felsefenin kutsal mealesiyle aydnlatalm: Kiisel kinleri, intikamlar, savalar, tek kelimeyle srekli ilenen cinayetlerin tm bu motiflerini, doann sesinden baka hangi ses bize esinler? Doa bize bunlar tlyorsa, demek ki buna ihtiyac vardr. O halde, doann amalarn izlemekten baka bir ey yapmadmza gre nasl olur da doaya kar sulu olduumuzu varsayabiliriz? Aydnlanm okuru, cinayetin asla doay ihlal edemeyeceine ikna etmek iin bu kadar ok sze bile gerek yoktur aslnda. Cinayet politikada bir su mudur? Tersine, politikann en byk atlm kaynaklarndan birinin ne yazk ki cinayet olduunu itiraf etmeye cesaret edelim. Roma cinayetler sayesinde dnyann efendisi olmam mdr? Fransa cinayetler sayesinde bugn zgr deil midir? Burada savalara elik eden cinayetlerden sz edildii uyansn yapmak gereksizdir, yoksa fesat karanlarn ya da kargaa yaratanlarn vahetinden sz edilmemektedir; herkesin lanetini stnde toplayan bu tr cinayetlerin yalnzca hatrlanmas bile genel deheti ve fkeyi sonsuza dek kkrtmak iin yeterlidir. Amac aldatmak olan, bir ulusun dierleri zararna bymesinden baka hedefi olmayan bir bilimden daha fazla cinayete ihtiya duyan bir insan bilimi var mdr? Bu politik barbarln biricik meyveleri olan savalar, politikann beslendii, glendii, desteklendii aralardan baka bir ey midir ki? Sava yok etme bilimi deil de nedir? ldrme sanatn herkese aka reten, en iyi ldreni dllendiren ve dman karsnda zel bir nedenle bozguna urayan cezalandran insann tuhaf krlemesi! Bu denli barbarca yanlglar zerinde durmann tam zaman deil midir? Son olarak; cinayet topluma kar bir su mudur? Akl banda kim bunu dnebilir ki? Bu kalabalk toplum iinde bir kii fazla ya da bir eksik olmu nemi var m? Bu durumda toplumun yasalar, ahlk, gelenek ve grenekleri mi bozulur? Bir kiinin lmnn genel kitle zerinde etkisi olmu mudur hi? En byk muharebenin kaybedilmesinden sonra, dnyann yansnn, hatta tmnn yok edilmesinden sonra, hayatta kalabilecek az sayda insan en ufak bir maddi deiim, bozulma hisseder mi? Heyhat! Hayr! Tm

155

doa da daha fazlasn hissetmez. Ve her eyin kendisi iin yapldna inanan insann aptalca kibri, insan soyunun tmyle yok edil meinin ardndan doada hibir eyin deimediini ve yldzlarn dnmesinin hi de gecikmediini grnce pek arm olacaktr. Devam edelim. Sava ve cumhuriyeti bir devlette cinayet nasl grlmelidir? Bu eylemi gzden drmek ya da cezalandrmak kesinlikle en byk tehlike olurdu. Cumhuriyetinin kibri az da olsa kan dkclk gerektirir; eer geverse, eer enerjisi kaybolursa, bir sre sonra zorla boyun edirilir ona. ok tuhaf bir dnce ortaya kmaktadr, ama kstaha olmasna ramen doru olduundan bu dnceyi belirteceim. Cumhuriyetle ynetilmeye balanan bir ulus ancak erdemleriyle ayakta durur, nk daha fazlasna varmak iin her zaman daha azdan balamak gerekir; ama zaten yalanm ve rm bir ulus cumhuriyeti bir ynetimi benimsemek iin kendi monarik ynetimini cesaretle sarstnda, ancak ok sayda cinayetle ayakta durabilir; nk o zaten cinayete gmlmtr ve eer cinayetten erdeme gemek isterse, yani iddete dayal bir halden yumuak bir hale gemek isterse atalet iine der ki sonu bir sre sonra kesin k olur. Gl bir topraktan skp kardnz bir aac kumlu ve kuru bir topraa dikerseniz ne olur? Tm aydn fikirler doann fiziine ylesine baldr ki, tarmn salad karlatrmalar ahlk alannda bizi asla yanltmaz. nsanlarn en bamsz, doaya en yakn olan vahiler cezalandrlmadan her gn cinayet ilerler. Spartada, Lakedaimonda, tpk Fransa'da keklik avna gittiimiz gibi, demirba kle avna klyordu. En zgr halklar cinayeti en ok benimseyenlerdir. Mindanao da kim ki cinayet ilemek ister cesur insanlar safna ykseltilir: hemen bir sark giydirilir ona; Caraguoslarda bu sar giyme onuruna erimek iin yedi kii ldrm olmak gerekir; Bomeo sakinleri, ldrdkleri herkesin ldkten sonra kendilerine hizmet edeceklerine inanrlar; spanyol sofular bile Galiyal Aziz Jacquesa gnde on iki Amerikal ldrmek iin dua ediyorlard; Tangut krallnda seilen gl kuvvetli bir gen adam yln baz gnlerinde her nne kan ldrme hakkna sahip olur. Cinayete Yahudilerden

156

daha yatkn bir baka halk var mdr? Tarihlerinin her sayfasnda karmza her biimiyle cinayet kar. in imparatorlar ve mandarinleri kimi zaman halk isyan ettirecek nlemler alrlar; bu manevralar sayesinde dehetli bir kym yapma hakk elde ederler. Bu yumuak ve efemine halk, tiranlarnn boyunduruundan kurtulduunda, bu kez pek hakl olarak o tiranlar ldrr, dolaysyla cinayet her zaman benimsenen, her zaman gerekli bir eydir, yalnzca kurbanlar deimi olur; bazlarnn mutluluuyken tekilere mutsuzluk verir. ok sayda ulus halktan katillere hogr gsterir: Cenova da, Venedikte, Napolide ve tm Arnavutlukta bu kiiler tamamen serbesttir; San Domingo nehri zerindeki Kachaoda, herkesin bildii ve kabul grm bir giysi iindeki katiller, belirttiiniz kiiyi sizin emrinizle ve gznzn nnde grtlaklarlar; Yerliler cinayet ileyecek cesarete sahip olmak iin afyon alrlar; daha sonra sokak ortalarnda koturarak kime rastlarlarsa onu katlederler; ngiliz seyyahlar bu saplantya Bataviada rastlamlardr. Romallar kadar byk ve acmasz bir baka halk grlm mdr, baka hangi ulus grkemini ve zgrln bu kadar uzun sre koruyabilmitir! Gladyatr seyri Romallarn cesaretini destekler; cinayet oyunlarnn verdii alkanlkla Roma ulusu sava olmutu. Sirkin arenasn gnde bin iki yz ya da bin be yz kurban dolduruyordu ve erkeklerden daha acmasz olan kadnlar can ekienlerin zarafetle dmesini ve lm kvranlarn belli etmelerini istemeye cesaret ediyorlard. Romallar buradan ccelerin birbirlerini boazlamasn seyretme zevkine gemitir ve yeryzne zehir saan Hristiyan ibadeti, insanlarn birbirini ldrmesinin ktlk olduuna ikna ettiinde, tiranlar bu halk annda zincire vurabildiler ve dnyann kahramanlar bir sre sonra birer oyuncak haline geldiler. Nihayet, cinayet ileyenin, yani hemcinsini ldrecek kadar kendi duyarlln bastran ve genel ya da zel kan davasna aldrmayan insann sava ya da cumhuriyeti bir ynetimde ok tehlikeli ve dolaysyla ok deerli olduuna her yerde hakl olarak inanld. ocuklar, ou zaman da kendi ocuklarn kurban ederek

157

tatmin olacak kadar vahi halklar arasnda gezinirsek, evrensel olarak benimsenmi bu eylemlerin kimi zaman yasalarn bir paras olduunu bile grrz. Birok vahi halk ocuklarn doar domaz ldrr. Orenoque rma kylarnda, anneler kzlarnn mutsuz olmak iin doduklarna inanrlard, nk kadnlar hi sevmeyen bu yrenin yerlilerinin ei olmakt tek kaderleri, dolaysyla onlar doar domaz bouyorlard. Trapobaneda ve Sopit krallnda, sakat doan tm ocuklar bizzat anne babalar tarafndan ldrlyordu. Madagaskarl kadnlar haftann baz gnlerinde doan ocuklarn vahi hayvanlara teslim ediyorlard. Yunan cumhuriyetlerinde, dnyaya gelen tm ocuklar titizlikle inceleniyordu ve gnn birinde cumhuriyeti savunmaya uygun olmadklar grldnde, annda ldrlyorlard: Orada insan doasnn bu aalk alt tabakasn korumak iin zengin biimde donatlm evler kurmann gerekli olduu dnlmyordu.* mparator mevkiinin nakline kadar, ocuklarn beslemek istemeyen tm Romallar onlar ple atyorlard. Antik dnemin yasa koyucular ocuklar lme gndermekten hi utanmadklarndan bir babann ailesi zerinde sahip olduu haklar hibir yasayla engellemediler. Aristotoles ocuk drmeyi tlyordu; vatan akyla yanp tutuan, coku dolu bu antik cumhuriyetiler, modem uluslarda grlen kiisel merhamet duygusunu tanmyorlard; ocuklarn daha az, lkelerini daha ok seviyorlard. inin tm ehirlerinde her sabah inanlmaz sayda ocuk sokaklara terk edilmi olarak bulunur; gn doarken bir yk arabas bunlar toplar ve bir ukura atar; ou zaman ebeler anneleri bu dertten kurtarr ve bebekleri kaynar su dolu kazanlara ya da rmaklara atarak annda ldrrler. Pekinde, yeni doanlar kanallara braklan kk saz sepetlere konulur; bu kanallar her gn temizlenir. nl seyyah Duhalde her aratrmada gnde otuz binden fazla ocuk toplandm belirtir. Cumhuriyeti bir ynetim altnda nfus artna engel koymann son derece politik, son derece gerekli olduu inkr edilemez; tamamen kart bak alarndan

* Ulusun tm harcamalar iinde en gereksizi olan bu harcama konusunda reform yapacam ummalyz; gerektiinde cumhuriyete yararl olabilecek niteliklerden yoksun domu kiilerin yaamda kalma hakk yoktur ve yaplabilecek en iyi ey. Doar domaz onlar yaamdan yoksun brakmaktr.

158

da bir monaride nfus artn desteklemek gerekir; burada, tiranlar kleleri ne kadar oksa o kadar zengin olduklarndan, onlara kesinlikle insan gerekmektedir; ama bu nfus art, hi kukusuz, cumhuriyeti bir ynetimde gerek bir ahlkszlktr. Modem Onlar Meclisi yelerimizin dedikleri gibi, yine de onlarn ldrlme gerekesi saylarn azaltmak deildir! Kiinin mutluluunun dayatt snrlarn tesine uzanma imknm elinden almaktr bu yalnzca. Herkesin hkmran olduu bir halkn fazlasyla oalmasn nleyin ve devrimlerin an kalabalk bir nfustan kaynaklandn unutmayn. Eer devletin bekas iin savalarnza insanlar ldrme hakk veriyorsanz, besleyemeyecei ya da ynetime hibir yarar salamayacak ocuklardan kurtulma hakkna dilediince bavurma olanan yine bu devletin korunmas iin herkese verin; nk doay ihlal etmeden yaplabilir bu i. Dahas, kendisine zarar verebilecek tm dmanlarndan kurtulma hakkm da -riskleriyle ve tehlikeleriyle- kiiye brakn, nk kendi ilerinde kesinlikle etkisiz olan tm bu eylemlerin sonucu, nfusunuzu lml bir dzeyde tutmak ve asla ynetiminizi altst edecek kadar kalabalk olmamasn salamak olacaktr. Bir devletin ar nfusu sayesinde bydn brakn monaristler sylesin: Eer nfus, yaam olanaklarn aarsa bu devlet her zaman yoksul kalr; uygun snrlar iinde kalarak, kendi fazlaln ortadan kaldran devletler her zaman iin bayndr olur. Aata dallar arttnda budamaz msnz? Gvdeyi korumak iin dallar kesmez misiniz? Bu ilkelerden uzaklaan her sistem bir zrvalk tr, bu ilkelerin ihlali bizi bir sre sonra bunca abayla ina ettiimiz yapnn tamamen altst olmasna gtrecektir. Ama nfusu azaltacaz diye insan her ortaya ktnda yok etmek de gerekmemektedir: Gayet uyumlu bir kiinin mrn ksaltmak adil deildir; dnyaya kesinlikle yararsz olacak bir kiinin yaamasn engellemek ise, sylediim gibi, adaletsizlik olmaz. nsan soyu daha beikten itibaren arndrlmaldr; toplumun barndan koparlp alnmas gereken kii, topluma asla yararl olamayacanz ngrdnz kiidir; kantlam olduumuz gibi, ar genilemesi ihlallerin en tehlikelisi olan bir nfusu azaltmann akla yatkn yntemleri bunlardr.

159

zetlemenin zaman geldi. Cinayet, cinayetle mi engellenmeli? Hayr, kukusuz. Katile, ldrd kiinin dost ya da ailesinin intikamndan baka bir ceza asla dayatmayalm. Sizi balyorum, diyordu XV. Louis can skntsndan bir adam ldrm olan Charolaisye, ama sizi ldrecek olan da balayacam. Katillere kar yasann temelleri tmyle bu yce szcklerde yer alr.* Tek kelimeyle, cinayet bir vahettir, ama ou zaman gerekli, asla su olmayan, bir cumhuriyet devletinde temel olarak hogr gsterilmesi gereken bir vahettir. Tm evrenin buna rnek olduunu gsterdim; peki ama cinayeti lmle cezalandrlmas gereken bir eylem olarak m kabul etmek gerek? u ikileme cevap verenler soruyu cevaplam olurlar: Cinayet bir su mudur deil midir? Eer deilse onu cezalandran yasalar niin yaplyor? Eer susa, hangi barbarca ve aptalca tutarszlkla cinayeti yine benzer bir sula cezalandryorsunuz? Geriye, insann kendisine kar grevlerinden sz etmek kald. Filozof, kendi zevkine uygun olduu srece ya da kendini koruduka bu grevleri benimsediinden, bunlar uygulamasn ona tlemek ok gereksiz olur, eer yerine getirmezse cezalandrmak daha da yararsz olur. nsann bu trden ileyebilecei tek su tr intihardr. Bu eylemi su olarak gsteren insanlarn aptalln kantlamakla burada oyalanacak deilim: Bu konuda hl baz kukulan olanlarn Rousseaunun nl mektubuna bakmalarn isterim. Hemen hemen tm eski ynetimler politik ve dini bakmdan intihara izin veriyorlard. Atinallar kendilerini ldrme gerekelerini Areopagusa aklyorlard. Daha sonra da kendilerini hanerliyorlard. Yunandaki tm cumhuriyetler intihara hogr gsterdiler; yasa koyucularn planlar

* Lex salica (Salienler Yasas) cinayeti basit bir cezayla cezalandryordu ve sulu bundan kurtulmann yollarn kolaylkla bulduundan, Austrasie kral Chil- debert Klnde yaplm bir kararnameyle lm cezasn cinayet ileyene deil, kendisine kesilen cezadan kaan katile kar uygulama karar ald. Ripuaire yasas da bu eyleme kar, ldrm olduu kiiyle orantl olarak hafif bir ceza emrediyordu. Bir rahip ldrldnde bu ceza pek pahalya mal oluyordu: Katile kendi boyunda kurun bir giysi yaplyordu ve bu giysinin arlnca altnn kiliseye verilmesi gerekiyordu, yoksa katil ve ailesi kilisenin klesi oluyordu.
160

arasnda intihar yer alyordu; halk nnde kendilerini ldryorlard ve kii kendi lmn atafatl bir gsteri haline getiriyordu. Roma cumhuriyeti intihan tevik ediyordu: Pek nl olan vatan iin kendini feda etmeler intihardan baka bir ey deildi. Galyallar Romay aldnda, en nl senatrler kendilerini ldrdler; bu ruhu miras alan bizler de ayn erdemleri benimsiyoruz. 92 Seferi srasnda bir asker, Jemmapes olaynda yoldalarn izleyememekten duyduu zntyle kendini ldrd. Bu soylu cumhuriyetiler dzeyine kmaya devam eden bizler, bir sre sonra onlarn erdemlerini aacaz: nsan yaratan ynetimdir. Olduka uzun srm bir despotizm alkanl cesaretimizi tamamen zayflatmt; ahlkmz bozulmutu: imdi yeniden domaktayz; Fransz karakterinin, dehasnn, zgr kaldnda hangi yce eylemlere muktedir olduu bir sre sonra grlecektir; servetlerimiz ve yaamlarmz pahasna, bize imdiye kadar bunca kurbana mal olmu bu zgrl destekleyelim; hedefe vardmzda bu kurbanlara asla zlmeyelim; onlarn hepsi kendilerini seve seve adamtr; onlarn dklen kanlar heba olmayacaktr; ama birleelim Birleelim yoksa tm abalarmz meyvesini yitirir; kazandmz zaferlerin zerine mkemmel yasalar oturtalm; ilk yasa koyucularmz, nihayet devirdiimiz despotun hl klesi olmaya devam ettiklerinden, vmeye devam ettikleri bu tirana yakr yasalar verebilmilerdi bize ancak; onlarn eserlerini yeniden yapalm, nihayet cumhuriyetiler ve filozoflar iin alacamz unutmayalm; yasalarmzn, ynetecekleri halk kadar yumuak olmas gerektiini unutmayalm. Sahte bir dine kendini kaptrm atalarmzn su olarak grdkleri ok sayda eylemin hiliini, nemsizliini burada gstererek, yapacamz ileri azaltyorum. Pek az yasa yapalm, ama bunlar iyi yasalar olsunlar. Frenleri oaltmayalm: Yklmaz bir nitelik verelim yalnzca. kardmz yasalarn tek hedefi yurttan huzuru, mutluluu ve cumhuriyetin grkemi olsun. Franszlar, topraklarnzdan dman kovduktan sonra ilkelerinizi yayma cokunuzun sizi daha telerdeki topraklara srklemesini istemiyorum; ancak ate ve barut sayesinde bu ilkeleri evrenin teki ucuna tayabilirsiniz nk. Bu karar vermeden nce, Hallarn bedbaht baarsn

161

hatrlayn. Dman Renin te yakasna atldnda, inann, bana, koruyun uurlarnz ve kendi evinizde kaln; ticaretinizi canlandrn, fabrika retiminize gereken enerjiyi ve istihdam bulun; sanat gelitirin, sizinki gibi bir ynetimde pek gerekli olan ve kimseye ihtiya duymadan herkese salanabilecek olmas gereken tarm tevik edin; brakn Avrupa'nn tahtlar kendiliklerinden devrilsin: Sizin rneiniz karsnda, sizin refahnz karsnda bir sre sonra onlar, siz karmadan devrileceklerdir. lkeniz snrlar iinizde yenilmez olan, polisinizle ve iyi yasalarnzla tm halklara rnek olan sizler... Sizi taklit etmeye kalkmayacak tek bir ynetim olmayacaktr dnyada, sizinle ittifak yapmaktan eref duymayacak tek bir ynetim olmayacaktr; ama ilkelerinizi uzaklara tamann bo onuruyla, kendi iinizdeki mutlulua zen gstermeyi bir yana brakrsanz, uyuklamakta olan despotizm yeniden doar, i anlamazlklarla paralanrsnz, maliyenizi ve alm gcnz tketirsiniz ve tm bunlar, siz yok olduunuzda size boyun edirecek olan tiranlarn dayatacaklar prangalar yeniden pmek iindir. Arzuladnz her eyi kendi evinizden ayrlmadan yapabilirsiniz; dier halklar sizin mutlu olduunuzu grdklerinde sizin onlar iin izdiiniz yoldan onlar da mutlulua koacaklardr.* EUGENE, Dolmanceye: te, son derece bilgece bir yaz diye buna denir, sizin ilkelerinize de tamamen uygun, en azndan birok konuda, hatta yazarnn siz olduunu bile syleyebilirim. DOLMANCE: Bu dncelerin bir blmn benim de dndm kesindir ve bunu size kantlam olan benim sylevlerim hatta okura yapm olduumuz eyin bir tekrar olduu kansn bile verebilir... EUGENE, szn keserek: Bana byle gelmedi; gzel eyler ne kadar tekrarlansa azdr; yine de bu ilkelerden bazlarn biraz tehlikeli bulmaktaym. DOLMANCE: Dnyada yalnzca merhamet ve iyilikseverlik tehlikelidir; iyilik bir zayflktan baka bir ey deildir, zayflarn nankrl
'* Yabanc lkelere kar savan ancak alak Dumouriez tarafndan nerildiini hatrlayn.

162

ve densizlii karsnda namuslu insanlar iyilik yapmaktan her zaman pimanlk duymak zorunda kalrlar. yi bir gzlemci merhametteki tm tehlikeleri hesaplamaya kalksn ve bunlar kararl bir sertliin tehlikeleriyle karlatrdnda, merhametteki tehlikelerin ar basacan grecektir. Ama ok ileriye gidiyoruz Eugenie; sizin eitiminiz iin sylenmi olan eylerden kartlabilecek tek bir d zetleyelim: Yreinizi asla dinlemeyin ocuum; doadan aldmz en yanl rehber odur; bahtszla dair aldatc vurgulara yreinizi dikkatle kapal tutun; hergeleye, entrikacya ve komplocuya merhamet gstermektense gerekte sizin ilginizi ekmek iin yaplanlar reddetmeniz yedir: Reddetmeniz ok nemli olmaz, merhamet gstermeniz ise pek sakncaldr. VALYE: zin verirseniz, Dolmancenin ilkelerini elimden geldiince rtmeye alacam. Ah! Acmasz adam, tutkularn tatmin etme imknm sana srekli salayan bu devasa servetten yoksun kalsaydn da, yrtc ruhunun hakszlk yapmaya cesaret ettii zavalllarla birlikte o bunaltc bahtszlk iinde birka yl srnseydin her ey ne kadar farkl olurdu! Onlara merhametle bak ve muhtalarn yrek paralayc haykrlarna dnp bakmayacak kadar sertletirme ruhunu, sndrme ruhunu! Senin ehvet yorgunu bedenin ku ty yataklara bitkince uzandnda, onlarn yatt yeri dn; seni yaatan angaryalar altnda km bedenlerini, topran serinliinden korunmak iin bir para saman toplamaya gittiklerini unutma, hayvanlar gibi onlarn da yalnzca souk zeminleri vardr uzanacak; yle bir bak onlara, senin etrafnda her gn Comusun yirmi rencisinin hazrlad ve seni ehvetlendiren lezzetli yemekleri doluyken, bu zavalllarn ormanda kum topraktaki ac kk paylamak iin kurtlarla mcadele ettiklerini gr; oyunlar, ltuflar ve elenceler Cythere tapnann en dokunakl nesnelerini senin iffetsiz yatana ynelttiinde, zgn einin yanma uzanm u zavallya bak; gzyalar iinde derledii zevklerle tatmin oluyor o, baka zevk aramyor; sen hibir eyden yoksun deilken, ar bolluk iinde yzerken, iyi bak ona; bak ona diyorum sana, yaamn en temel ihtiyalarndan bile srarla yoksun o; onun mitsiz ailesini gr; titreyen kadnn, yannda uzanan kocasna gstermesi gereken

163

ihtimam ile aknn meyveleri iin doann talep ettii zen arasnda kendini nasl efkatle paraladn gr, duyarl ruhunun bu pek kutsal grenlerinin tekini bile yerine getirecek imkndan yoksundur aslnda o; titremeden dinle onu dinleyebilirsen eer, senin acmaszlnn ondan esirgedii o fazlal talep ediyor senden! Barbar, onlar da senin gibi insan deiller mi? Ve eer sana benziyorsa onlar da,, onlar ac ve sknt ekerken sen niin zevk almak zorundasn? Eugenie, Eugenie, doann kutsal sesini ruhunuzda asla sndrmeyin: Doann organn onu emen tutkularn ateinden ayrdnzda o ses sizi, istemeseniz de iyilik yapmaya yneltecektir. Dini ilkeleri bir yana brakalm, kabul; ama duyarlln bize esinledii erdemlerden de vazgemeyelim; en tatl ve en zevkli ruh hazlarn ancak bu erdemleri uygulayarak tadabiliriz. yi bir eser ruhunuzun tm sapmalarn giderecektir; sizin ahlkszca davrannzn dourduu vicdan azaplarn sndrecektir ve vicdannzn derinlerinde, kimi zaman kendinize dnebileceiniz kutsal bir snak oluturur, hatalarnzn sizi srklemi olduu sapmalardan orada teselli bulabilirsiniz. Kz kardeim, ben gencim, hovardaym, dinsizim, ruhum tm sefili yaantlara muktedir, ama yreim bana ait, o saf ve onunla, dostlarm, yaamn tm kusurlarndan teselli buluyorum. DOLMANCE: Evet, valye, siz gensiniz, sylevinizle de bunu kantlyorsunuz; deneyiminiz eksik; bu deneyim sizi olgunlatrdnda tekrar grmek isterim sizi; o zaman, dostum, insanlardan bu kadar iyi sz etmezsiniz, nk onlar tamm olursunuz. Benim yreimi kurutan ey, onlarn nankrl oldu; belki sizin gibi bende de doduumda mevcut hu uursuz erdemleri benim iimde yok eden, onlarn kallelii oldu. Kimilerinin ahlkszl bakalarnda bu erdemleri tehlikeli klyorsa, bunlar erkenden bastrmak genlie yaplan bir hizmet olmaz m? Bana vicdan azabndan m sz ediyorsun dostum? Hibir eyi su grmeyen birinin ruhunda vicdan azab olabilir mi? Eer vicdan azabnn itici gcnden ekiniyorsanz ilkelerinizle bastrn onu: inize iyice ilemi bir ilgisizlik ediminden dolay piman olmanz mmkn mdr? Hibir eyin kt olmadna inanyorsanz, hangi ktlkten dolay piman olabilirsiniz?

164

VALYE: Vicdan azaplar akln rn deildir, onlar yalnzca yrekten doar ve akln mulagatalar onlar asla sndremez. DOLMANCE: Ama yrek yanlr, nk yrek akln yanl hesaplarnn ifadesinden baka bir ey asla olamad; akl olgunlatrn, bir sre sonra yrek teslim olacaktr; akl yrtmek istediimizde bizi yolumuzdan saptran, her zaman iin yanl tanmlardr; ben, yrek nedir bilmiyorum; yalnzca akln zayflklar diyorum buna. Benim iimde tek ve biricik bir meale ldar; ben salkl ve kararl olduumda o beni asla yolumdan artmaz; yal, ipokondriyal ya da dlek biri olduumda beni artr; ben buna duyarllk derken, znde zayf ve korkak biri olduum iin byleyimdir. Bir kez daha sylyorum Eugenie, bu vefasz duyarllk sizi yanltmasn; emin olun, o ruhun zayflndan baka bir ey deildir; korkulduu iin alanr yalnzca, ite bu yzden krallar tirandr. Dolaysyla, valyenin vefasz, sinsi tlerini bir yana brakn; bahtszln tm hayali ktlklerine yreinizi amanz sylerken, size bir aclar yeknu oluturmaya alyor, bunlar size ait deilken, bir sre sonra katksz kayp olarak grrsnz ve sizi parampara eder. Ah! nann Eugenie, duygusuzluktan doan zevklerin, duyarlln size verdiklerinden daha deerli olduuna inann; duyarllk, yrein bir yanma ularken, duygusuzluk her yannz gcklar ve altst eder. Toplumsal frenlerin kopuunun ve tm yasalarn altst oluunun paha biilmez, ok daha ilgi ekici, dokunakl gzelliklerini bir araya getiren hazlar ile izin verilmi hazlar karlatrlabilir mi? EUGENE: Sen zafer kazanyorsun, Dolmance, sen stn geliyorsun! valyenin sylevleri ruhuma yle bir dokunup getiler, seninkiler ruhumu batan karyor ve peinden srklyor! Ah, inann bana valye, bir kadn ikna etmek istediinizde erdemlerden ok, tutkulara hitap etmelisiniz. MADAM DE SANT-ANGE, valye ye: Evet dostum, gzelce dz beni ama tatsz vaaz ekme bize: Bizim inancmz asla deitiremezsin ama bu sevimli kzn ruhunu ve aklm doldurmak istediimiz dersleri bozabilirsin. EUGENIE: Bozmak m? Yoo! Hayr, hayr! Sizin iiniz bitti; salaklarn

165

ahlk bozukluu olarak adlandrd ey artk benim iimde hi geri dn midi brakmayacak kadar yeterince yerleti, sizin ilkeleriniz valyenin mugaltalarnn asla yok edemeyecei kadar iyi kaznmtr yreime. DOLMANCE: Hakl, artk bundan sz etmeyelim valye; hakszsnz ve biz sizden yalnzca uygulama istiyoruz. VALYE: Pekl; biz burada benim varmak istediimden ok farkl bir hedef iin varz, bunu biliyorum; dosdoru bu hedefe doru yryelim, kabul; ben kendi ahlkm, sizden daha az sarho olanlara, bunu iitmeye daha yatkn bir halde olanlara saklyorum. MADAM DA SAINT-ANGE: Evet kardeim, evet, evet, burada bize yalnzca menini ver; ahlk sana balyoruz; bizim gibi anasnn gz olanlar iin fazlasyla yumuak. EUGENIE: Dolmance, ateli biimde tlediiniz bu merhametsizliin zevklerinizi biraz etkiliyor olmasndan endieliyim; bunu zaten fark etmitim, zevk alrken sertsiniz; bu ahlkszl da yakn hissediyorum kendime. Fikirlerimi bu konuda aydnla kavuturmak iin, syleyin bana, yalvarrm, zevklerinize hizmet eden nesneyi hangi gzle gryorsunuz. DOLMANCE: Kesinlikle bir hi olarak, gzelim; benim zevklerimi ister paylasn ister paylamasn, ister memnun olsun ister olmasn, ister uyuukluk hissetsin ister ac, ben mutlu olduum srece gerisi benim iin fark etmez. EUGENE: Hatta bu nesnenin ac ekmesi daha iyi olur, deil mi? DOLMANCE: Kesinlikle, bu ok daha iyi olur; syledim size: Bizim zerimizde ok daha etkin olan acnn bu yansmas, hayvani ruhlarn ehvete ynelimlerini ok daha gl ve abuk belirler. Afrika'nn, Asyann, sizin Gney Avrupanzn saraylarna bakn, bu nl harem eflerinin, sikleri kalktnda, kendilerine hizmet eden kiilere zevk vermeyi pek mi dndklerini sanyorsunuz; onlar emrederler, onlara itaat edilir; zevk alrlar, onlara karlk vermeye kimse cesaret edemez; tatmin olduklarnda onlarn yanndan uzaklalr. Zevklerini paylama cesaretini saygszlk olarak grp cezalandranlar bile vardr. Acem kral, huzurunda zevk alacak kadar

166

kendini kaybetmeye cesaret eden kadnn kellesini acmaszca uurtur ve ou zaman da kelleyi kendisi keser. Asyann en tuhaf despotlarndan olan bu adam, kesinlikle ancak kadnlar tarafndan korunur; emirlerini yalnzca iaretlerle verir; onu iitme yenler en vahi lmlerle cezalandrlr, ikenceleri ya her zaman kendi yapar ya da gz nnde yaptrr. Tm bunlar, sevgili Eugenie, kesinlikle size akladm ilkeler temelinde olumutur. Zevk alrken ne arzularz? evremizdeki herkesin yalnzca bizimle ilgilenmesini, yalnzca bizi dnmesini, yalnzca bize zen gstermesini. Eer bize hizmet eden nesneler de zevk alyorsa, demek ki kesinlikle bizden ok, kendileriyle ilgileniyorlardr ve sonu olarak bizim hazzmz bozulmu olur. Siki kalktnda despot olmayan erkek yoktur: Eer dierleri de onun kadar zevk alyor gzkrse o daha az alr. O srada pek doal olan bir kibirle, hissettii eyi anlamaya yatkn dnyadaki tek kii olmak ister; kendi gibi bir bakasnn da zevk aldm grme fikri ona bir tr eitlik duygusu verir ki bu duygu despotizmin hissettirdii tarifsiz gzelliklere zarar verir.* Bakalarna zevk vermek zaten yanltr, bu onlara hizmet etmektir, siki kalkan insan bakalarna hizmet etme arzusundan uzaktr. Tersine, ktlk yaptnda, sinirli bir insann kendi glerini kullanarak tatt tm gzellikleri hisseder, o zaman hkim olur, tiran'dr o. zsayg iin ne farkl bir durum! Bu durumda zsaygnn susacan hi sanmayalm. Zevk alma edimi bir tutkudur, bu tutkunun tm dierlerini kendine tabi kldn kabul ediyorum, ama ayn zamanda tm tutkular birletirir. Zevk alrken hkim olma arzusu doada yle gldr ki, hayvanlarda bile bunu grebiliriz. Kle olanlarn da zgr olanlar gibi dllediini grrsnz. Hecin devesi daha teye gider: Yalnz olduuna inanmyorsa asla dllemez. Aniden yanna gidin ve ona bir efendi gsterin, kaacaktr ve annda einden ayrlacaktr. Eer doann niyeti insann bu stnle sahip olmas deilse, zevk annda ona adad varlklar ondan daha zayf yaratmazd.

* Fransz dilinin fakirlii, baarl ynelimimizin bugn pek hakl olarak yasaklad szckleri kullanmak zorunda brakyor bizi; bilinli okurlarmzn bizi anlayacan ve sama politik despotizmi ehvet tutkularnn ar zevk dkn despotizmiyle kartrmayacan umuyoruz.
167

Doann kadnlar mahkm ettii bu gszlk, doann niyetinin, zevk alrken kendi gcnden en fazla zevk alan erkein, cannn ektii tm iddeti kadna uygulamas olduunu, hatta isterse ikence etmesi gerektiini tartmasz olarak kantlar. Eer insan soyunun bu annesinin niyeti, iftlemenin ileyii fkeninkiyle ayn olmasayd ehvet krizi bir tr kudurganla benzer miydi? Hangi salkl insan, tek kelimeyle, gl organlarla donanm hangi insan zevk alrken yararland nesneyi u ya da bu biimde rselemek istemez? Kendi duyumlarnn asla farkna varmayan bir yn salan benim sistemimi yanl anlayacaklarn biliyorum; ama bu aptallarn benim iin ne nemi var ki? Ben onlara hitap etmiyorum. Kadnlara tapan baya insanlar da bir yana brakyorum; kstah Dulcinealarnn ayaklar dibine uzanm, kendilerini mutlu edecek bir i ekii beklerken, hkim olmalar gereken bu cinsiyetin alaka klesi olanlara, doann kadnlar boyun edirsin diye hak olarak verdii prangalar kendileri tamann aalk cazibesini brakyorum. Bu hayvanlar kendilerini kk dren alaklk iinde srnsnler: Onlara t vermemiz bouna. Ama anlayamayacaklar eyin aleyhinde konumasnlar ve una ikna olsunlar ki, bu tr konulardaki ilkelerini gl bir ruhun atlmlar ve dizginsiz bir hayal gc zerinde kurmak isteyenler, bizim, sizin ve benim yaptmz gibi, Madam, her zaman iin szne kulak verilmeyi hak edenler yalnzca bunlardr, salaklara yasalar buyurmak ve ders vermek iin yaratlm olanlar yalnzca bu gibiler olacaktr!... Dzelim! Sikim kalkyor!... Augustini arn, rica ederim. (Zil alnr; Augustin ieri girer.) Bu gzel olann mkemmel k, konuurken kafam nasl da megul ediyor, grlmedik bir ey! Sanki tm fikirlerim iradem dnda beni ona yaklatryor... Augustin, u bayapt gzlerimin nne ser... peyim onu ve eyrek saat okayaym! Gel akm, gel, gel ki, Sodomun bende yakt alevlere senin gzel knda layk olaym. En gzel kalalar onunki... En beyazlar! Eugenie'nin, diz kerek, bu srada da onun yaran emmesini isterim! Bu duruuyla, Eugenie arkasn valyeye sunacak, valye de onu arkadan dzecektir ve Madam de Saint- Ange, Augustinin brne ata biner gibi oturarak, kalalarn pmem

168

iin bana sunacaktr; krbac da sk sk eline alarak, biraz eildiinde, valyeyi krbalamas da cabas, bu kkrtc seremoniden rencimizi yoksun brakmayalm. (Sylenen pozisyon oluturulur.) Evet, byle; ok iyi, dostlarm! Aslnda, size tablolar nermek bir zevk; dnyada bunlar sizin gibi yapabilecek bir baka sanat yoktur!... Bu keratann k pek dar!... Oraya yerlemek iin elimden geleni yapyorum... zin verir misiniz Madam, onu dzerken sizin gzel teninizi srp imdikleyeyim mi? MADAM DE SANT-ANGE: Dilediin kadar, dostum; ama intikamm da hazr, uyarrm seni; yemin ederim ki senin her incitiinde azna bir osuruk salacam. DOLMANCE: Ah lanet Tanr! O ne tehdit yle!... Bu tehdit sana saldrmaya kkrtr.beni dostum. (Isrr.) Bakalm szn tutacak msn? (Azna osuruk gelir.) Ah! Dzelim! Nefis! Nefis!... (Tokatlar ve annda bir osuruk gelir.) Oh! lahi bir ey bu meleim! Birka osuruunu kriz anma sakla... Ve emin ol ki o zaman sana tm vahetimle muamele edeceim... Tm barbarlmla... Dzelim!... Dayanamyorum... Boalacam!... (Isrr; tokatlar, Madam da osurmaya devam eder.) Gryorsun neler yapyorum sana srtk!... Nasl hkim oluyorum sana... Bir tane daha... Al bir tane daha... Ve son hakaret de kurban ettiim o puta olsun! (K deliini srr; pozisyon bozulur.) Ya siz tekiler, siz ne yaptnz, dostlarm? EUGENIE, kndaki ve azndaki meniyi boaltarak: Heyhat! Hocam... Gryorsunuz rencileriniz beni ne hale getirdi! Arkam ve azm bel dolu, her tarafmdan bel boalyor! DOLMANCE, heyecanla: Bekleyin, valyenin knza yerletirdiini azma geri vermenizi istiyorum. EUGENE, yerleerek: Ne zirzopluk! DOLMANCE: Ah! Gzel bir kn dibinden kan bel kadar gzel bir ey olamaz!... Tanrlara layk bir yemek. (Yutar.) Yaptma bakn. (Augustin'in kna ynelir, per.) Bayanlar, bu gen adamla birlikte u yandaki kabineye bir an geme izni istiyorum sizden. MADAM DE SAINT-ANE: Onunla yapmak istediiniz eyi burada yapamaz msnz? DOLMANCE, alak sesle ve esrarengiz bir havada: Hayr; kesinlikle

169

rtl olmas gereken baz eyler vardr. EUGENE: Ah! Bakn hele! En azndan haberdar edin bizi. MADAM DE SAINT-ANGE: Siz sylemeden onun kmasna izin vermem. DOLMANCE: renmek istiyor musunuz? EUGENIE: Kesinlikle! DOLMANCE, Augustin'i srkleyerek: Pekl bayanlar, aklayaym ... Ama, aslnda, bu sylenemez. MADAM DE SAINT-ANGE: Bu dnyada bizim dinlemeye ve yapmaya layk olmadmz bir alaklk var m? VALYE: Pekl kz kardeim, ben syleyeyim size. (ki kadna alak sesle anlatr.) EUGENE, tiksinmi bir halde: Haklsnz mthi bir ey. MADAM DE SAINT-ANGE: Oh! Kukum yok. DOLMANCE: Bu fantezi hakknda sizi susturmam gerektiini gryorsunuz ve yalnz olmak gerektiini ve bu tr rezilliklere insann kendini karanlkta teslim etmesi gerektiini anlyorsunuz. EUGENE: Sizinle gelmemi ister misiniz? Ben sizinkini svazlarm, siz de o srada Augustinle elenirsiniz? DOLMANCE: Hayr, hayr, bu bir onur meselesi ve erkekler arasnda cereyan etmeli: Bir kadn bizi rahatsz eder... Birazdan yannzdaym bayanlar. (Augustini de peinden srkleyerek kar.)

170

AH inci Diyalog

Madam de Saint-Ange, Eugenie, valye

MADAM DE SANT-ANGE: Gerekten de kardeim, dostun pek ehvet dkn biri. VALYE: Sana bunu sylerken aldatmadm. EUGENIE: Dnyada ei benzeri olmadna ikna oldum... Oh! Gzelim, pek sevimli biri! Onu sk sk grelim, yalvarrm. MADAM DE SANT-ANGE: Kap alnyor... Kim olabilir?... Kapmn alnmasn yasaklamtm... Pek acelesi olan biri olmal... Kim olduuna siz bakn valye, rica ederim. VALYE: Lafleur bir mektup getirmi; sizin verdiiniz emirleri unutmadn syleyerek hemen gitti, ama bu mektup ona hem nemli hem acil grnm.
171

MADAM DE SALNT-ANGE: Bakalm hele! Nedir bu?... Babanzdan, Eugenie! EUGN1E: Babam!... Ah! Mahvolduk!... MADAM DE SAINT-ANGE: Cesaretimizi kaybetmeden okuyalm. (Okur.) nanr msnz, gzel bayan, benim o katlanlmaz eim, kzmn sizin eve olan yolculuundan telaa kaplarak hemen onu aramaya kt. Kafasndan bir yn ey geiriyor... Ki, aslnda bunlar olmu olsa bile pek nemsiz eyler. Bu densizlii yznden onu iddetle cezalandrmanz sizden rica ediyorum; dn onu benzer bir ey nedeniyle cezalandrdm: Ders yeterli olmad. Ciddi bir ekilde dalga gein onunla, zellikle rica ediyorum bunu sizden ve inann ki olaylar nereye vardrrsanz vardrn ikyeti olmam... Uzun zamandr bu kaltak beni rahatsz ediyor... Gerekten de... Beni anlyor musunuz? Ne yaparsanz yapn hak etmi olacak: Size tm syleyebileceim bu. Mektubumun hemen ardndan kp gelebilir; dikkat edin. Elveda; sizlerden biri olmay ok isterdim. Eugenieyi bana eitilmi olarak gnderin, yalvarrm. lk mahsulleri elbette size brakyorum ama abalarnzn biraz da benim iin olmasna gayret ediniz. Evet, Eugenie, gryorsun, korkacak bir ey yok. Annenin pek saygsz, sradan bir kadn olduunu kabul etmeli. EUGENE: Orospu!... Ah! Sevgilim, babam bize izin verdiine gre, yemin ederim, bu srtk hak ettiin bulacak. MADAM DE SAINT-ANGE: p beni canm. Seni bu duygular iinde grmek beni ne kadar rahatlatyor!... Haydi, sakinle; onu ihmal etmeyeceimizi syledim sana. Sen bir kurban istiyordun Eugenie, al sana hem doann hem de yazgnn verdii bir kurban. EUGENE: Ondan yararlanacaz sevgilim, yararlanacaz, yemin ederim sana! MADAM DE SAINT-ANGE: Ah! Dolmancenin bu haberi nasl karlayacan grmek iin sabrszlanyorum! DOLMANCE, Augustinle birlikte ieri girer: Dnyann en iyi haberi bu, bayanlar; sizi iitemeyecek kadar uzakta deildim; her eyi biliyorum... Madam de Mistival bundan daha iyi bir zamanda
172

gelemezdi... Kocasnn isteklerini yerine getirmekte umarm gayet kararlsnzdr? EUGENE, Dolmanceye: Yerine getirmek mi?... tesine bile geeriz dosttun!... Al! Bu orospuyu hangi dehete mahkm ederseniz edin, eer benim zayflk gsterdiimi grrseniz yeryz bama yklsn!... Sevgili dostum, tm bunlar sen ynet, yalvarrm. DOLMANCE: Brakn, dostunuz ve ben ayarlayalm her eyi; sizler itaat edin yalnzca, sizden tek istediimiz bu... Ah! Saygsz yaratk! Hi bylesini grmemitim!... MADAM DE SAINT-ANGE: Acemice bir davran!... O halde onu karlamak iin biraz daha edeplice bir hal alalm m? DOLMANCE: Tersine; o ieri girer girmez, kzma nasl zaman geirttiimizden li kuku duymamal. Hepimiz bu sefih danklmz koruyalm. MADAM DE SAINT-ANGE: Bir grlt iitiyorum; o. Haydi, cesaret, Eugenie! lkelerimizi sakn unutma... Ah! Lanet bu Tanr! Nefis bir sahne olacak!...

173

Yedinci ve Son Diyalog

Madam de Saint-Ange, Eugenie, valye, Augustin, Dolmance, Madam de Mistival

MADAM DE MISTIVAL, Madam de Saint-Ange'a: Evinize habersiz geldiim iin beni balamanz rica ederim Madam; ama kznm burada olduu sylendi bana ve ya henz yalnz olmasna msait olmad iin sizden ricam, Madam, onu bana teslim etmeniz ve davranm knamamanz. MADAM DE SAINT-ANGE: Bu davrannz kibarla hi smyor Madam; sizi iiten kznzn kt ellerde olduunu dnr. MADAM DE MISTIVAL: Valla, onu bulduum duruma baklrsa, o, siz ve kumpanyanz, Madam, buradaki halini pek de yanl deerlendirmediim anlalyor. DOLMANCE: Bu saygszca bir giri Madam, sizinle Madam de SaintAnge arasndaki ban derecesini tam olarak bilmesem de,
174

onun yerinde olsaydm sizi oktan pencereden aa atardm. MADAM DE MISTIVAL: Pencereden atmaktan kastnz nedir? unu bilin ki, Msy, benim gibi bir kadn pencereden atlamaz! Sizin kim olduunuzu bilmiyorum, ama sylediiniz szlerden, iinde bulunduunuz durumdan yola karak sizin ahlknz yarglamak kolay. Eugenie, peimden gelin! EUGENE: zr dilerim Madam ama bu erefe nail olamayacam. MADAM DE MISTIVAL: Ne! Kzm bana direniyor! DOLMANCE: Hatta resmen size itaatsizlik ediyor, grdnz gibi Madam. nann bana, bu sizi hi zmesin. Bu itaatsiz ocuu cezalandrmak iin krba getirmelerini sylememi ister misiniz? EUGENIE: Korkarm ki, eer gelirse, benden ok Madam iin kullanlacak bu krbalar! MADAM DE MISTIVAL: Saygsz yaratk! DOLMANCE, Madam de Mistivale yaklaarak: Sakin olun kalbim, burada svp saymayn; biz hepimiz Eugenieyi koruyoruz ve ona kar fkeli olmanzdan piman olabilirsiniz. MADAM DE MISTIVAL: Ne! Kzm bana ba kaldracak ve ben de ona stndeki haklarm hissettirmeyeceim, ha! DOLMANCE: Nedir bu haklar Madam? Bunlarn meruluundan emin misiniz? Msy de Mistival ya da bilmediim biri vajinanza Eugenieyi yaratan meni damlalarm frlattnda, siz onu dnm mydnz? Hayr, deil mi? O halde, sizin aalk amnz sikilirken boaldlar diye bugn size Eugenienin minnet duymasn m istiyorsunuz? unu bilin ki, Madam, babann ya da annenin ocuklar iin duyduu duygulardan ve ocuklarn da kendi yaratclarna hissettiklerinden daha aldatc bir ey olamaz. Kimi yerde yrrlkte olan, kimi yerde nefret edilen bu tr duygular bir eyin temeli olamaz, nk ebeveynlerin ocuklarm ldrd lkeler olduu gibi, ocuklarn kendilerini hayata getirenleri boazlad lkeler de vardr. Karlkl ak doada olsayd, kann gc bo bir hayal olmaktan kard ve birbirlerini grmeden, karlkl olarak birbirlerini tanmadan bile ebeveynler ocuklarn ayn eder, onlara taparlard ve karlk olarak, ocuklar da, en kalabalk bir

175

meclisin ortasnda, kendi mehul babalarn ayrt ederler, onlarn kollarna koarlar ve onlara taparlard. Tm bunlarn yerine ne gryoruz? Karlkl ve kklemi kinler; olgunluk ana gelmeden nce bile, babalarn grnce asla ac ekmeyen ocuklar; ocuklarn asla yaknlarnda tutamadklar iin uzaklatran babalar! Bu szm ona duygular demek ki hayalidir, samadr; yalnzca kar onlar hayal etmitir, gelenek buyurur, alkanlk destekler, ama doa bunlar asla bizim yreklerimize katmamtr. Bakn bakalm hayvanlar birbirlerini tanyorlar m; hayr, kukusuz; yine de doay tanmak istiyorsak her zaman onlar incelememiz gerekir. Ey babalar! Birka damla sperminizin yaam verdii, sizin iin hibir deeri olmayan bu varlklar yapmaya tutkularnz ya da karlarnz sizi yneltti diye iine deceiniz szm ona adaletsizlikler konusunda msterih olun; onlara hibir ey borlu deilsiniz, siz bu dnyada onlar iin deil, kendiniz iin varsnz; kendinizi rahatsz edecek kadar deli olmayn, yalnzca kendinizle ilgilenin: yalnzca kendiniz iin yaamalsnz ve siz, ocuklar, temelinde gerek bir kuruntu yatan bu evlat sevgisinden olabildiince kurtulun, sizi kendi kanlarndan dnyaya getirmi bu insanlara kar hibir ey borlu olmadnza inann. Merhamet, minnet, sevgi... Bu duygularn hibirini onlara borlu deilsiniz; size varlk vermi olanlarn bunlar sizden isteyecek tek bir sfatlar yoktur; onlar yalnzca kendileri iin alrlar, kendileri iin dzenlerler her eyi; hibir biimde onlara borlu olmadnz ihtimam ya da yardm onlara gstermek tm aldatmacalarn en by olur; hibir ey size byle bir yasa dayatamaz ve tesadfen, gelenein esinleriyle ya da karakterinizdeki ahlki etkilerle bu duyguyu iinizde hissettiinizi sanyorsanz, bu sama duygular vicdan azab ekmeden boun... Yerel duygular bunlar, doann reddettii ve akln her zaman yadsd gemi ahlkn meyveleri bunlar! MADAM DE M1STIVAL: Peki ya benim ona gsterdiim ihtimam, verdiim eitim!... DOLMANCE: Oh! htimam, gelenein ya da kibrin meyvelerinden baka bir ey deildir; yaadnz lkenin ahlknn buyurduu eylerden fazlasn yapmam olduunuza gre, Eugenie size

176

hibir ey borlu deildir. Eitime gelince, bu eitim pek kt olmal, nk onun kafasna kazdnz tm ilkeleri yeniden oluturmak zorunda kaldk burada biz; onun mutluluuna hizmet eden bir tek ilke bile yok, sama ya da kuruntu rn olmayan bir teki bile yok. Sanki varm gibi Tanrdan sz etmisiniz ona; gerekliymi gibi erdemden bahis amsnz; din demisiniz, sanki tm dini ibadetler gllerin sahtekrlndan ve zayflarn aptallndan baka bir ey olabilirmi gibi; sa demisiniz, sanki bu salak, bir dzenbazdan ve hergeleden baka bir eymi gibi! Dzme'nin gnah olduunu sylemisiniz ona, oysaki dzmek yaamn en zevkli eylemlerinden biridir; onu ahlkl klmak istemisiniz, sanki bir gen kzn mutluluu sefahatte ve ahlkszlkta deilmi gibi, sanki tm kadnlarn en mutlusu tartmasz biimde pislie ve hovardala grtlana kadar batm olan deilmi gibi, tm nyarglara en iyi meydan okuyan ve onurla en fazla dalga geen deilmi gibi! Ah, yanlyorsunuz, yanlyorsunuz Madam! Siz kznz iin hibir ey yapmadnz, doann buyurduu ykmllklerin hibirini onun iin yerine getirmediniz: Eugenie size ancak kin borlu. MADAM DE MISTIVAL: Tanrm! Benim Eugeniem elden gitmi, aka grlyor... Eugenie, sevgili Eugenie, seni dourmu olann yalvarmalarn son kez iit; bunlar emir deil ocuum, rica bunlar; ne yazk ki burada canavarlarla birlikte olduun pek doru; bu tehlikeli ilikiden kurtar kendini, beni izle, diz kp yalvaryorum nnde! (Kendini yere atar.) DOLMANCE: Ah! Gzel! te bir gzya sahnesi!... Haydi, Eugenie, duygulann! EUGENE, hatrlanaca zere yar plaktr: Bakn anneciim, kalalarm getiriyorum size... te tam aznzn hizasndalar; pn onlar kalbim, emin onlar, Eugenienin sizin iin tek yapabilecei budur... Unutma Dolmance, senin rencin olmaya layk olduumu hep gsterdim. MADAM DE MISTIVAL, Eugenieyi dehetle iterek: Ah! Canavar! ekil, seni kzm olmaktan sonsuza dek men ediyorum! EUGENE: Hatta lanetinizi de buna ekleyin ok sevgili anneciim, bylece durumu daha da etkileyici klarsnz ve benim de hep

177

ayn souklukta olduumu greceksiniz. DOLMANCE: Oh! Yava olun, yava olun Madam; burada bir hakaret var; bizim nmzde Eugenieyi biraz fazla sert reddediyorsunuz; onun bizim himayemizde olduunu sylemitim size; bu suun cezalandrlmas gerekir; kabalnzn hak ettii cezay grmek iin rlplak soyunma ltfnde bulunabilir misiniz? MADAM DE MISTIVAL: Ben mi soyunacam? DOLMANCE: Augustin, Madama oda hizmetisi olarak hizmet edin, direniyor nk. (Augustin kabaca ie koyulur; Madam de Mistival kendini savunur.) MADAM DE MISTIVAL, Madam de Saint-Angea: Oh! Tanrm! Neredeyim ben! Ama Madam, sizin evinizde bana bunlarn yaplmasna gz m yumacaksnz Madam? Bu tr yntemlerden ikyeti olmayacam m sanyorsunuz? MADAM DE SANT-ANGE: Bunu yapabileceiniz pek kesin deilMADAM DE MISTIVAL; Oh! Tanrm! Beni burada ldrecekler mi yoksa! DOLMANCE: Niin olmasn? MADAM DE SANT-ANGE: Bir dakika beyler. Bu sevimli gzelin vcudunu gzlerinizin nne sermeden nce, onu bulacanz durum hakknda sizi nceden uyarmam iyi olur. Eugenie biraz nce kulama fsldad: Dn, evdeki kk birka hatas nedeniyle kocas onu biraz krbalam... Ve Eugenie temin etti ki, kalalar alacal taftalar gibi. DOLMANCE, Madam de Mistival rlplak kaldnda: Ah! Bakn hele: ok doru. Bu kadar kt davranlm bir baka vcut daha grdm sanmyorum... Nasl olur, th! Arkas da n gibi!... Yine de gayet ho bir k. (per ve eller.) MADAM DE MISTIVAL: Brakn beni, brakn yoksa imdat diye baracam! MADAM DE SANT-ANGE, ona yaklaarak ve kolundan ekerek: Dinle, orospu! Sonunda akln bana getireceim senin!... Sen bizim iin bizzat kocann gnderdii bir kurbansn; kaderine boyun

178

emelisin; seni hibir ey bundan esirgeyemez... Ne olacak kaderin, hi bilmiyorum! Belki aslacaksn, ark ikencesinden geebilirsin, parampara edilebilirsin, kzgn kerpetenle ikence grebilirsin, diri diri yaklabilirsin; ikence seimi kzma bal; senin hkmn o verecek. Ama ac ekeceksin kaltak! Oh! Evet, nce saysz ikence grecek sonra gebereceksin. lklarna gelince, seni uyarrm, bunlar bir ie yaramaz: Bu odada bir kz boazlansa brtleri iitilmez. Atlarn, adamlarn oktan ekip gittiler. Bir kez daha sylyorum gzelim, kocan yapacamz her eye izin verdi ve davrann senin basitliine kurulmu bir tuzaktr ve gryorsun bu tuzaa daha iyi dmek imknszd. DOLMANCE: Sanyorum Madam tamamyla sakinleti artk. EUGENIE: Bu konuda onu uyarmak kesinlikle gerekliydi! DOLMANCE, Kalalarn ellemeye ve tokatlamaya devam ederek: Aslnda Madam, Madam de Saint-Angen sizin iin scak bir dost olduu grlyor... Bu itenlii baka nerede bulabilirsiniz? Size hakikati syledi!... Eugenie, kalalarnz annenizinkilerin yanna yerletirin... u iki kalay karlatraym. (Eugenie syleneni yapar.) Valla seninki gzel ekerim; ama bakn hele! Anneninki de henz kt deil... Her ikisini de dzerek bir an iin elenmeliyim... Augustin, Madam tutun. MADAM DE MISTIVAL: Ah! Tanrm, ne hakaret! DOLMANCE, kendi yolunda devam ederek ve anneyi arkadan dzerek: Eh! Hi de deil, bundan daha kolay yok... Bakn, pek az ey hissettiniz!... Ah! Kocanzn bu yolu pek sk kulland nasl da belli oluyor! Sra sende Eugenie... Ne kadar da farkl!... te burada mutluyum; iimi srdrmek iin mncklamak istiyorum yalnzca... Biraz pozisyon dzenleyelim imdi. lk olarak, bayanlar, siz, Saint-Ange ve siz Eugenie, takma bir yarak takma ltfnde bulunur musunuz, bylelikle bu saygn bayan srayla dzersiniz, hem amndan hem kndan, en korkun darbelerle. valye, Augustin ve ben, kendi organlarmz kullanarak sizin yerinizi tam olarak alrz. Ben balyorum ve tahmin edebileceiniz gibi, bir kez daha onun kn ereflendireceim. Zevk srasnda herkes cannn istedii ikenceye onu mahkm etmekte zgrdr, kademeli olarak

179

ilerlemeye dikkat edelim ama aniden gebermesin... Augustin, rica ederim, arkadan dzerek bu yal inekle sodomi yaptm iin teselli et beni. Eugenie, anneninkini dzerken senin gzel arkan peyim ve siz Madam, sizinkini yaklatrn da elleyeyim... parmaklarm sokaym... nsan bir k dzerken klarla evrili olmal. EUGENE: Ne yapacaksn dostum, bu fahieye ne yapacaksn? Spermini boaltrken onu neyle cezalandracaksn? DOLMANCE, krbalamaya devam ederken: Dnyann en doal eyiyle: Kllarn koparacam ve imdikleye imdikleye kalalarn bitireceim. MADAM DE MISTIVAL, bu aalanmaya urayarak: Ah! Canavar! Hergele! Sakatlyor beni!... Tanrm! DOLMANCE: Ona yalvarma cicim: Tm insanlarn sesine sar olduu gibi senin sesini de duymaz; bu gl Tanr asla bir kn iine karmad. MADAM DE MISTIVAL: Ah! Canm nasl da yakyorsunuz! DOLMANCE: nsan ruhunun inanlmaz tuhaflklar bunlar!... Sen ac ekiyorsun sevgilim, alyorsun, ben de boalyorum... Ah! kizini siktiimin orospusu! Bu zevki tekilere brakmak istemeseydim seni grtlaklardm. Sra sende Saint-Ange. (Madam de Saint-Ange takma yarayla onu nden ve arkadan dzer; birka yumruk atar; ardndan valye gelir; o da iki yolu izler ve boalrken tokatlar. Ardndan Augustin gelir; o da ayn ekilde davranr ve birka fiske atarak, burnunu sktrarak iini bitirir. Dolmance, bu farkl saldrlar srasnda kendi aletiyle herkesin kn srayla dolar, szleriyle onlar kkrtr.) Haydi gzel Eugenie, dzn annenizi; nce amndan! EUGENE: Gelin gzel anneciim, gelin de size kocalk edeyim. Einizinkinden biraz byk bu deil mi ekerim? nemi yok, girecek... Ah! Baryorsun anneciim, baryorsun. Kzn seni dzerken!... Ya sen Dolmance sen de beni arkadan dzyorsun!... te, ayn anda hem ensest, hem zina, hem de sodomi yapyorum ve tm bunlar daha bugn bakireliini yitirmi bir kz yapyor!... Ne byk ilerleme dostlarm!... Ahlkszln dikenli yolunu ne byk bir hzla kat ediyorum!... 0h! Yitik bir kzm ben!... Sanyorum boalyorsun

180

tatl anneciim... Dolmance, gzlerine bak!... Boald kesin deil mi?... Ah, kaltak! Sana ehveti reteceim! Al ite orospu, al!... (Vcuduna bastrr ve boazn skar.) Ah! Dz beni Dolmance... Dz beni tatl dostum, bitiyorum!... (Euginie boalrken annesinin gsne ve brne on ya da on iki yumruk indirir.) MADAM DE MISTIVAL, bilincini yitirirken: Acyn bana, yalvarrm... Kendimi iyi hissetmiyorum... Baylyorum... (Madam de Saint-Ange ona yardm etmek ister; Dolmance engeller.) DOLMANCE: Hayr, hayr, brakn baylsn: Baylm bir kadn grmekten daha ehvet verici bir ey olamaz; ayltmak iin krbalayacaz... Eugenie, gelip kurbann vcudunun zerine uzann... Yeterince kararl msnz grmek istiyorum. valye, baylm annesinin zerinde dzn onu, o da Augustininkiyle benimkini elleriyle svazlasn. Siz, SaintAnge, siz de Eugenie dzlrken organn okayn. VALYE: Aslnda, Dolmance bize yaptrdnz ey dehet verici; bu hem doaya, hem ge hem de insanln en aziz yasalarna aykr. DOLMANCE: valyenin erdeminin salam atlmlar kadar beni elendiren bir ey yok. Yaptmz eyde nasl olur da doay, g ve insanl en ufak bir ihlal grebiliyor? Dostum, anasnn gz olan herkes eyleme geirdii ilkeleri doadan alr. Sana bin kez syledim; doa, kendi denge yasalarnn mkemmellii iin, kimi zaman ahlkszla kimi zaman da erdeme ihtiya duyarak, kendisine gerekli olan hareketi bize srayla esinler; dolaysyla kendimizi bu hareketlere teslim ederek ona hibir ktlkte bulunmayz, yeter ki bunlar ngrebilelim. Gksellie gelince, sevgili valyem, rica ederim bunun etkilerinden ekinmeyi brak: Evrende tek bir harekete geirici g vardr ve bu g de doadr. Mucizeler, daha dorusu insan soyunun anas olan doann fiziksel etkileri, insanlar tarafndan farkl farkl yorumlanarak, birbirlerinden daha da olaanst binlerce biimde tanrlatrlmtr; dalavereciler ya da entrikaclar, hemcinslerinin safln ktye kullanarak, kendi gln dlerini yaydlar: te valye'nin gk diye adlandrd, ite ihlal etmekten ekindii ey!... Bir de insanln yasalar diyor,

181

bunlar kendimize izin verdiimiz zrvalklarla ihlal edildi! Kesin olarak unu aklnda tut ki, basit ve dlek adam, salaklarn insanlk diye adlandrdklar ey, korkudan ve bencillikten domu bir zayflktan baka bir ey deildir; bu kuruntu rn erdem, yalnzca zayf insanlar zincire balar, karakterleri Stoaclktan, cesaret ve felsefeden oluanlar insanlk diye bir ey bilmezler. O halde, valye, ekinmeden hareket et; bu srt su ileme kaygs duymadan parampara edelim. nsanlar iin su imknszdr. Su ilemenin kar konulmaz arzusunu insana kazyan doa, kendi yasalarn rahatsz edebilecek eylemleri insanlardan zenle uzak tutmay bilmitir. Haydi dostum, emin ol ki geri kalan her ey tamamen serbesttir ve doann ileyiini bozmadmz ya da altst etmediimiz srece hibir ey sama deildir. Doann esinlerinin kr aletleri olan bizlere, tek suun doaya direnmek olduunu syler doa; yeryznn tm hergeleleri onun kaprislerinin failleridir yalnzca... Haydi Eugenie, yerlein... Ama ne gryorum!... Benzi atyor! EGUENIE, annesinin zerine uzanarak: Benim mi benzim atyor! Lanet Tanr! yle olmadn greceksiniz! (stenen pozisyona geilir; Madam de Mistival hl baygndr. valye boaldnda grup dalr.) DOLMANCE: Ne! Orospu hl kendine gelmedi! Krbalar! Krbalar!... Augustin, baheden bana bir demet diken topla hemen. (Bu arada tokatlar ve yzne fler.) Oh! nann lm olmasndan korkuyorum: Henz hibir ey baaramadan... EUGENIE, aka yollu: ld ha! ld m? Bu yaz yas giysileri giymem gerekecek, oysaki ben kendime pek gzel giysiler yaptrmtm! MADAM DE SANT-ANGE, kahkahadan krlarak: Ah! Kk canavar!... DOLMANCE, ieri giren Augustin'in elinden dikenleri alarak: Bu sonuncu reetenin etkilerini greceiz. Eugenie, ben size bir anne iade etmeye alrken siz de yaram emin ve Augustinde benim indirdiim darbeleri bana iade etsin. valye, senin de kz kardeini arkadan dzdn grmek beni hi sinirlendirmez: lem srasnda kalalarn pebileceim ekilde yerle.

182

VALYE: Mademki bu hergeleyi bize yaptrd eyin korkunluuna ikna etme yolu yok, itaat edelim. (stenen tablo dzenlenir; Madam de Mistival kamlandka kendine gelir.) DOLMANCE: Evet! Reetemin etkisini gryor musunuz? Kesin zm olduunu sylemitim size. MADAM DE MISTIVAL, gzlerini aarak: Oh! Tanrm! Niin mezarlarn barndan aryorsunuz beni? Yaamn dehetine niin iade ediyorsunuz beni? DOLMANCE, kamlamaya devam ederek: Eh! Gerekten, zavall anne, her ey bitmedi daha, o yzden. Hkmnzn yznze okunmas gerekmiyor mu?... Hkmn infaz edilmesi gerekmiyor mu?... Haydi, kurbann etrafnda toplanalm, dairenin ortasnda diz ksn ve verilecek hkm titreyerek dinlesin. Balayn, Madam de Saint-Ange. Aadaki hkm metni aktrler srekli hareket halindeyken okunur. MADAM DE SAINT-ANGE: Onu aslmaya mahkm ediyorum. VALYE: inliler gibi yirmi drt bin paraya kesilsin. AUGUSTN: Bence ldrmeyelim, canl canl paralayalm derim. EUGENE: Benim gzel anneciim kkrt burgularyla delik deik edilecek, paralar atee atmay ben stleniyorum. (Burada pozisyon dalr.) DOLMANCE:, soukkanllkla'. Evet, dostlarm, sizin eitmeniniz olmam sfatyla, hkm yumuattm; ama benim hkmm ile sizinki arasndaki fark, sizin hkmnzn keskin bir mistifikasyon etkisini tayor olmasdr, benimki ise uygulanacaktr. urada, doada grlebilecek en gzel organlardan birine sahip bir uam var, ama ne yazk ki virs sayor ve dnyada bugne kadar grlm en korkun frengilerden biri kemiriyor onu. Onu artacam: Bu sevgili ve sevimli bayann iki doal yoluna birden zehrini brakacak, bu amansz hastaln etkileri ne kadar uzun sre kalrsa bu orospu da kz dzrken onu rahatsz etmemeyi renecektir. (Herkes alklar; uak arlr. Dolmance uaa:) Lapierre, bu kadn dzn; son derece salkl biri o; bu zevk sizi iyiletirebilir: Reetesinin ei benzeri yoktur.

183

LAPIERRE: Herkesin nnde mi Msy? DOLMANCE: Yaran bize gstermeye korkuyor musun? LAPIERRE: Yok valla! ok gzel nk... Haydi Madam, ltfen dzgn durun. MADAM DE MISTIVAL: Oh! Tanr akna! Ne dehetli bir cezalandrma! EUGENIE: lmekten daha iyidir anne; hi olmazsa bu yaz gzel giysilerimi giyebileceim! DOLMANCE: Bu arada biz de elenelim; benim fikrim hep beraber krbalanalm: Madam de Saint-Ange Lapierrei dvecek ki Madam de Mistivali amndan bir gzel dzebilsin; ben Madam de Saint-Ange', Augustin beni, Eugenie Augustini dvecek. valye de Eugenieyi serte krbalayacak. (Her ey dzenlenir. Lapierre amdan dzmeyi bitirdiinde efendisi ktan dzmesini emreder. Her ey bittiinde, Dolmance:) Gzel! k dar, Lapierre. te on Louis altn. Oh! Bakn hele! Tronchin bile mrnde byle a yapmamtr! MADAM DE SANT-ANGE: Sanyorum imdi zehrin yaylabilmesi iin Madamn damarlarnda dolamas ok nemli; dolaysyla, Eugenienin sizin hem amnz hem de knz gzelce dikmesi gerek, bylece virsl sv buharlamadan younlar ve kemikler abucak kavrulur. EUGENE: Mkemmel! Haydi, haydi, ineler gelsin, iplik!... Kalalarnz ayrn anne, ayrn ki dikeyim sizi, dikeyim ki bana artk ne erkek ne kz karde verin. (Madam de Saint-Ange Eugenieye byk bir ine verir, ucunda balmumlu kocaman bir krmz iplik vardr; Eugenie diker.) MADAM DE MISTIVAL: Oh! Tanrm! Ne byk ac! DOLMANCE, deli gibi glerek: Hele hele! Mkemmel bir fikir; sana an olsun gzelim; asla aklma gelmezdi benim. EUGENE. Zaman zaman amn dudaklarn, iini ve kimi zaman karn kimi zaman da topa dikerek: Bu daha bir ey deil anne; inemi deniyorum yalnzca. VALYE: Kk orospu kan iinde brakacak onu! DOLMANCE, ilem srerken Madam de Saint-Angea organn

184

svazlatr: Ah! Lanet Tanr! Bu sapknlk karsnda sikim kalkyor! Eugenie, daha sk batrn ki iyice tutsun. EUGENE: Gerekirse iki yzden fazla diki atarm... valye, ben alrken benimkini okayn. VALYE, itaat ederek: Bunun kadar srtk bir kk kz asla grlmemitir! EUGENE, iyice kzarak: Svmeyin valye, yoksa size de batrrm! imi gerektii gibi gcklamakla yetinin. Biraz da ktan, meleim, yalvarrm; tek elin mi var yoksa? Gremiyorum, her tarafa batracam... Bakn, inem yolunu nerelere kadar aryor... Kalalara, meme ularna... Ah! Dzn beni! Ne zevk!... MADAM DE MISTIVAL: Beni paralyorsun kaltak!... Seni dourduum iin yzm kzaryor. EUGENE: Haydi baralm anneciim! te bitti. DOLMANCE, siki kalkm olarak Madam de Saint-Ange'n ellerinin arasndan karak: Eugenie, k bana brak, benim yerim oras. MADAM DE SANT-ANGE: ok fazla kalkt, ona ok ac ektireceksin. DOLMANCE: nemi yok! Yazl iznimiz yok mu? (Yzkoyun yatrr, eline bir ine alr ve k deliini dikmeye balar.) MADAM DE MISTIVAL, eytan gibi bararak: Ay! Ay!Ay!... DOLMANCE, ineyi etlerinin iyice dibine batrarak: Kes sesini, kaltak! Yoksa kalalarn marmelada eviririm... Eugenie, salla benimkini!... EUGENIE: Evet, ama daha gl batrmanz kouluyla, nk kabul edersiniz ki bu ona ok iyi gelecektir. (Sallar) MADAM DE SAINT-ANGE: u iki koca kala zerinde de benim iin aln biraz! DOLMANCE: Sabrl olun, birazdan onu kz budu gibi dorayacam; derslerini unutuyorsun, Eugenie, yaramn ban kapatyorsun! EUGENE: Bu orospunun aclar hayal gcm ateliyor da ondan, ne yaptm bilemiyorum. DOLMANCE: Kutsal dz Tanrs! Aklm yitiriyorum. Saint-

185

Ange, Augustin seni benim nmde arkadan dzsn, ltfen, o srada da kardein amndan dzsn, hem de ben klar greyim zellikle: Bu tablo benim iimi bitirir. (Kalalar diker, o srada da istedii tablo oluur.) te, sevgili anne, unu da al, bir de u!... (yirmiden fazla yere batrr.) MADAM DE MISTIVAL: Ah! Pardon Msy! Binlerce kez zr dilerim! Beni ldryorsunuz!... DOLMANCE, zevkten kendinden geer: Bunu istiyordum... Uzun sredir bunca iyi kalkmad sikim; bu kadar boalmadan sonra hi ummazdm. MADAM DE SAINT-ANGE, istenilen pozisyonu yerine getirerek: Byle iyi mi, Dolmance? DOLMANCE: Augustin biraz saa dnsn; kn tam gremiyorum; eilsin de deliini greyim. EUGENE: Ah! Dzelim! te kaltak kanlar iinde! DOLMANCE: Hi fena deil. Haydi, hazr msnz sizler? Ben, birazdan atm yaralar yaam merhemiyle sulayacam. MADAM DE SAINT-ANGE: Evet, evet canm, boalyorum... Seninle ayn zamanda ulatk hedefe. DOLMANCE, ilemini bitirmitir, boalrken kurbann kalalarna daha fazla batrmaya balar: Ah! l dz Tanrs! Spermim akyor... Kayboluyor, lanet Tanr... Eugenie, ac ektirdiim kalalarn zerine ynelt... Ah! Dzelim! Dzelim! Bitti... Bittim artk!... Bunca canl tutkularn ardndan niin zayflk gelmesi gerekiyor ki! MADAM DE SAINT-ANGE: Dz beni! Dz beni kardeim, boalyorum!... (Augustin'e:) Kmlda haydi dzc! Ben boalrken kma iyice girmen gerektiini bilmiyor musun?... Al! Tanrnn lanet adna! ki erkek tarafndan byle dzlmek ne gzel! (Grup dalr.) DOLMANCE: Her ey sylendi artk. (Madam de Mistivale.) Orospu! Artk giyinebilir ve dilediin zaman gidebilirsin. Yaptmz her eye kocann izin vermi olduunu bil. Sana syledik inanmadn: Kant oku. (Mektubu gsterir.) Bu rnek, kznn her istediini yapabilecek yata olduunu; dzmeyi sevdiini, dzmek

186

iin yaratldn ve eer sen dzmek istemiyorsan en kolay iin onu serbest brakmak olduunu retsin sana. k dar; valye seni gtrecektir. Kumpanyay selamla, fahie! Kznn nnde diz k ve ona kar iren davranndan dolay zr dile ondan... Siz, Eugenie, anneniz olan u Madama okkal iki tokat akedin ve kapnn eiine kar kmaz kna gzelce bir tekme atn. (Syledikleri yaplr.) Elveda, valye; yolda Madam dzme sakn, dikili ve frengili olduunu unutma. (Herkes ktktan sonra.) Bize gelince, dostlarm, sofraya oturalm ve sonra da drdmz birden ayn yataa girelim. te gzel bir gn! Salaklarn su diye adlandrdklar eye gn iinde yeterince bulandktan sonraki kadar gzel yemek yediim ve uyuduum hi olmamtr!

187