Dikkat Yazl Var

Derleyen : Ahmet GLM

25Temmuz

Dikkat Yazl Var Derleyen: Ahmet GLM

Sunu
Elinizdeki bu kitapta yer alan yazlar, daha dorusu rencilerin snavlara veya anketlere verdikleri yantlardan semeler uzun bir ura sonucu bir araya getirildi. retmenliim srasnda yazllara verilen ok ilgin, ok komik yantlarla ve olaylarla kar la tm. Bu yazlar bir yerlere not aldm. Bulunduum ortamlarda zaman zaman bu yazlardan rnekler okuduumda, yolu okul sralarndan geen herkesi bir lde ifade ettii iin olacak youn ilgi grd. Yazlarn kitapla trlmas fikri ite bu sreten sonra ortaya kt. Farkl bran lardaki retmenlerin ald notlar da kitabn daha geni bir renci kesimini ifade etmesini salad. Bu aamada yazlan daha geni bir kesimle, zellikle de yazlarn asl sahibi rencilerle payla mak iin al malar ba lad. Yazlar derlerken asllarn bozmamak iin kelime, harf, cmle d kl gibi yazm hatalarn aynen koruduk. Bu yazlarn itenliini bozmamak iin matbaa harfleri yerine el yazs kullanmay tercih ettik. Bunun okumada glk yaratmamasn umarz. renciler belki de en gzel en iten ve ilgin yazlarn yazl snavlar, kompozisyonlar ve onlara uygulanan anketlerde yazyorlar. rencilerin yazdklar kendilerine okunduunda utancndan srann altna girenlere, kendi yazdklarna a p kahkahayla glenlere, daha birok aknlk gsterilerine tank olduk. Bu da yazlarn doallkla ortaya ktn gstermektedir Bu yazlarn gzellii varsa doallklarndan kaynaklanmaktadr. rencilerin ilgin yazlarn, szlerini toplamak elbette bizim orijinal bir buluumuz deil. Bu alanda toplanan yazlarn derlenip kitapla trlmas ise, bilebildiimiz kadaryla ilk defa gerekle iyor. lk olmas nedeniyle nasl bir tepkiyle karlanacan bilemiyoruz. Bu yazlarn olumsuzluu varsa, sorumlusu renciler mi, retmenler mi, yoksa eitim sistemi mi?.. Bu sorunun yantn da sevgili okuyuculara brakyoruz. Ancak bu yazlarn olumsuzluklarna ramen eitim ve retime renk katan yanlar olduunu da dnyoruz. Bu yazlarn eitim durumu ve rencilerin i dnyalar, alg dzeyleri ve bilgiye yabanclamalar konusunda da ayna grevi grdne de inanyoruz. Kitaba kayna belli olmayan yazlara yer vermemeyi tercih ettik. Yazlar yazan rencilerin soyadlarn ve okullarnn adlarn yazmann hi istemeyeceimiz sonular dourabilecei kaygsyla kitapta bunlara yer vermedik. nk bu yazlar yaynlarken rencileri a alamak veya okullar tehir etmek gibi bir amacmz yoktur. Kitap, Gaziantep'teki bir lisede, lise ikiye kadar gelmi, ama ilk defa corafya retmeni gren rencilerin yazlarndan; Mersin da kyleri ilkokullarna, Hatay'daki ortaokullardan stanbul'un eitli semtlerindeki okullara kadar ok dei ik blgelerden ve okullardan rencilerin snavlarda verdii yantlardan olu maktadr. Bu almann Trkiye'deki rencilerin inanlmaz ilginlikteki bir fotoraf olduunu dnyoruz. Bu kitabn yks ksaca byle. Kemal Gnen ile yaptmz bu ortak derlemelerde bize manevi katklarndan dolay sevgili hocamz Dr. Erdal Atabek, sevgili Cezmi Ersz, yazar B. Sadk Albayrak ve Ender zkahraman'a teekkr ederiz. Bizi ac ac gldren, dndren, hznlendiren, kitabn asl sahibi sevgili rencilerimize de sonsuz teekkrlerimizle... Ahmet Glm Haziran 1997

nsz Bu kitapta okuduumuz snav yantlarn ilk kez okuduum zaman inanamadm oldu, atm oldu, gldm oldu ama daha sonra ok ciddi bir durumla kar kar ya olduumuzu bir kez daha anladm. Dei ik yrelerin ilkokul, ortaokul, lise rencisi olan ocuklarnn trkeyi bilme ve kullanma, kavram alglama ve dnme dzeyleri Trkiye'nin bugn iin de, gelecei iin de ok ciddi bir uyar olu turacak durumdadr. Bu kitab dikkatle okumak ve zerinde ok dnmek gerektiine inanyorum. Bu kitab daha dikkatle okumas gerekenler ise Milli Eitimin gelmi gemi ve gelecek yneticileridir. Ky Enstitlerini kapatanlarn nasl byk bir yanl yaparak durumu nerelere getirdiklerini bu kitapla grmek, anlamak kolaylamaktadr. Baz renci yantlarndan fkran ocuk yreklerinin ne esiyle ocuk zekasnn snr tanmazlnn nasl orak bir toprakta akan sular gibi ziyan edildiini grmek, yrekleri burkacak mdr, bilemem? Dr. Erdal Atabek

Dikkat Yazl Var rencilerden Seme Yantlar

LE OLSUN BLE OLSUN -Okulda sralar sngerden olsa, rahata uyusak... -Dersane koridorlarna iki kale bir top konulsa... -Dersler on dakika, tenefsler krk dakika olsa... -Okul bahesi iek ve imenle dolsa, uzanp yatsak... -retmenler hep masal anlatsa... -stedigimiz zaman istedigimiz ryay grsek... -Sivri sinekler saz alsa, kulamz srmasa... -Ayakkablarmz tekerlekli olsa... -ocuklar hep glse... -Dileimiz hemen olsa, en kt gn byle olsa...

YAZILI SINAV SORULARINA RENCLERN VERD LGN YANITLARDAN SEMELER.

-Kasabay kim ynetir? erif ve adamlar. (Kamil/lkokul-5) Kasabay ihtiyarlar heyeti ve ky bekisi ynetir. (Yavuz/Ortaokul-2) -Destan nedir? Destan uluslarn kahramanlk, cinsel ve birazda ahlaksal servenleridir. ( Bora/Lise-1) -Drt halife devrinde --Hakem Olayn-- aklaynz. Hazreti peygamber efendimiz zamannda yaplan mata kavga km . M rikler Mslmanlara saldrm , bu olaya hakkem de kar m. En son karar da hakkem vermi . Onun iin bu olaya hakkem olay denilmitir. Malarda hakkem vardr. Ma kontrol eden hakkem, orta hakkem, yan hakkem. (Cemal/Ortaokul-2) -Karadeniz blgesinde yerleme ve g anlatnz. Karadeniz blgesinde yerle im az ve insanlar seyrektir. Geim sknts yzznden insanlar yeryznden g etmek zorunda zorunda kalmtr. nsanlar nce dalara sonra ovalara en sonrada yeryznden g etmek zorunda kalm lardr. (Fatma/Lise-2)

-Madenlerle ilgili kurulularmz nelerdir? ki tanedir. Maden delik arama enstits ve perakende Anonim Ortakl (PAK). (Arzu/Ortaokul-2) -Boazlarmzn derinlii ne kadardr? stanbul boaz az biraz derindir, anakkale boaz ise ok ok az biraz derindir ve aralarnda dnya kadar fark olmasdr. (Seyit/Lise-2) -Ova nedir? Dmdz ve ucsuz bucaksz ahane yerlere ova denir. (Hakan/Ortaokul-2) -Hzl nfus artnn zararlar nelerdir? Bence hzl nfus art ok kt bir ey nk hep arpk kentle me, pee kondu, ekonomik sorunlar. Eer biz 10 karde olsaydk kt olurdu. Zaten babamn ii kt gidiyor yaknda 4 karde olucaz iken. Ya ne buluyorlar ocukta, ha yapm sn ha yapmamsn. Daha ok var ama zaman yetmiyor. (Sevda/Ortaokul-1) evre kirlilii, grlt, insanlarn kfrleri, caillik, i sizlik, ktmserlik, ok cocuk, ekonomik durum, hilekarlk, hak yemek, emek yemek. Yok, bir ey yok. Bu lke dzelmez. (Murat/Ortaokul-1) -Kenar deniz ne demektir? Ben kenar deniz grdm. Benim teyzemin kenar denizi var. (Yunus/Ortaokul-2) Bir evin karsndaki denize kenar deniz deniz. ( Eda/Ortaokul-2) -Bir yerin turistik alan saylmas iin gereken artlar nelerdir? Turistlerin Turist olmas, yerlerin temiz olmas ve Turistlerin yatp kalkmas gerekir. (Selda/Ortaokul-2) - zmir liman ile stanbul liman arasndaki farklar nelerdir? zmir liman rnlerin i lkelere, stanbul liman ise d lkelere limanland yerdir. Ege liman pencere marmara liman kap gibidir. stelik pencerenin kapdan daha gzel olmasdr. (Saygn/Ortaokul-2) -Ormanlarn korunmas iin neler yapmalyz? Vahi ve yrtc hayvanlar ormana sokmamalyz, zehirli ve yrtc ylan ve bitkilerden arndrmalyz. (Fatma/lkokul-5) -Kyamet gn ne demektir? Kyamet gn yani gerdek gecesidir. O gn her ey ok kt olur. Btn gece kyame kopuverir. (Serpil/lkokul-5) Kyamet gn her eyin kymetli olduu bir gndr. (Kemal/lkokul-5) -Mbarek geceler hangileridir, yaznz? 1.KINA GECES 2.GERDEK GECES 3.DOLUNAY GECES (Hatice/lkokul-5)

-Alvyon nedir? Topraklar dere kenarnda toplanp toplanp giderler. En sonunda topraklar toplanp toplanp gitmezler. Gitmezlerse Alevinyon denir. (Ali/Lise-2) -evre kirlilii canllar nasl etkiler? evre kirliliinden, dnyadaki insanlarn 100/90'n sakat 100/10'u lm . evre kirlilii insanlara sakncaldr. (Melek/Ortaokul-1) -Zigot nedir? ok ayp bir eye denir. (Esma/Lise-1) -Mustafa Kemal'e Bakomutanlk grevi neden verildi? Daha cesaretli, kurnaz akll, kurduu pilanlar, brklerden iyi savamay bildiinden, halkla iyi geindiinden komutanlk verildi. (Halil/Ortaokul-3) - kinci nn sava n anlatnz. Yunanllar inny ele geirmek istiyordu. Afyon, Eskiehir stnden gittiler. Yunanllar 31 mart sabaha kar sava atlar len zaman zaiyatverip gece karanlktan yararlanp geri ekildiler. Akam vakti sabaha kadar hazrlanp bir nisan sabaha kar gn yine saldrdlar. Bir nisan akam vaktinde bu zafer ok iyi sava veren Trklerin olmutu. (Fatih/Ortaokul-3) -Erzincan'daki depremzedeler iin neler yapmalyz? Oraya gidip, depremzedelere yardm etmeliyiz, hal hatrlarn sormalyz. Depremzedelerin sobalarn yakmalyz, yorganlarn stlerine rtmeliyiz. Akanlara orba filan iirmeliyiz. (Melek/lkokul-5) -Ova nedir? ukur mukur gibi yamukluklara ova denir. (Ali/Ortaokul-2) Bo ve yamuk araziye denir. (Fatma/Ortaokul-2) Yaylaya benzeyen, ehirden uzak kimsenin gitmedii, yazn ter atmak iin yerler ovadr. (Yavuz/Ortaokul-1) -Marmara Blgesi'nin corafi konumunu anlatnz. Blgede daha iyi yeryz ekilleri bulunur. Blge Htrd ve benegramdan meydana gelmi tir, btn sinema artistleride burada bulunur. (Adem/Lise-2) -Bulgarlara kar kim savat? Bulgarlara kar akrkeyif Ali pa a savat. (Selin/ Ortaokul-2) -Marmara Blgesi'nin iklimi nasldr? Mamrara blgesinde miki iklim tipi grlr. Yumuakms bir iklim olduundan tabiata dayanr. (Ferda/Lise-2) -Ermeni (Dou) sorununu aklaynz. Osmanl Devleti altnda ya ayp ekmek yiyen Ermeniler kendi kendilerini k ktmalar sonucu dou anadoluda huysuzluklara ba ladlar. Mustafa Atatrk pa a d manla baedebilmek iin Kamil Karabekiri Ermeni zerine dorulttu Ermeni yenilip bar istedi. Bylelikle en iyi sonu osmaninin oldu. (Pnar/Ortaokul-2)

-Fabl nedir? Bilinmiyor... (Ali/Ortaokul-2) nsanlarn hayvan gibi konuup hayvanlar taklit etmesine fabl denir. (Sema/Ortaokul-2) -Ynmz nasl buluruz? Yolda gidiyorum bir adama rastladm aha bu yoldan gideceksin dedi giderim. Sora sora Badat bile bulurizki. (Recep/Ortaokul-2) -Peygamberimize kitap nasl inmi ? Peygamberimiz tek ba na yrrken nne dvermi . (Ali/lkokul-5) Kitap postayla gelmi .Peygamber efendimiz alp onu bir gzel okuyuvermi . (Selim/lkokul-5) Peygambere kitap kendi kendine gkten aa inivermi. (Arzu/lkokul-5) -Kazasker nedir? Yolunmu kaza kazasker denir. (Cemal-Ortaokul-2) -lek eitleri nelerdir? Boy leyi, kilo leyi ve kesir leyi. (Aye/Ortaokul-2) -Dnyamz nasl olumutur? Dnyamz insanlar kurmu tur. Dnyamz temiz sular, temiz hava ve temiz yollar yani temiz yollarla dnyamz gzel bir ekilde oluur. (Seda/Ortaokul-2) -Trkiye'nin zel konumunu aklaynz. Trkiye ok zel bir konuma sahiptir. zel bir konuma sahiptirden dolay zel konum ba ka kimseyi ilgilendirmez. Ama etrafmzdaki devletler ze konumumuza kar p dururlar. Halbuki hi kar mamallar. (Selim/Ortaokul-2) -Boylam nedir? Mesela kapnn oraya gittiyimizde boyunuzu lebilirsiniz, buna boylam denir. (Yavuz/Ortaokul-2) Bir eklin dz bir ekilde destek olmadan durmasdr. (Serdar/Ortaokul-2) -Karadeniz blgesinin geim kaynaklar nelerdir? Balklk hamsi yani, acck tarm, nata a en ok geim kayna olanlardr. (Halil/Ortaokul-2) -Trkiye'de hayvancl anlatnz. Trkiyede her yerde hayvan ok. Misal bizim mahallede giden gn sokakta iki hayvana rasladm. Benimle alay getiler, baka biim eyler de sylediler. Acilen abime syleyip onu ardm. Abim o hayvanlar bir gzel kovalad. Ama hayvanlar hemen kaverdiler. Byle biim hayvanlara kar ok dikkat olmalyz. Byle zararl hayvanlar grrsek byklerimize haber vermeliyiz. mkanlarmza gre soylarn tkettirmeliyiz. ( Tuba/lkokul-5) -Karadeniz Blgesi'nde tarm anlatnz. Karadeniz blgesinde toprak ok verimlidir. Burada en ok hamsi yetitirilir. Hamsi nce ovalarda sonra yamalarda en sonunda dalarda yetitirilmitir. Bu blgemizde k lar ok yal olduundan hamsiler serada yetitirilir. (Hatice/Lise-2)

-Peygamberimize Kitap nasl inmi ? Kitap Hira dana inmi . Peygamberimiz gidip oradan alp eve getirmi . Gzelce saklayp okumu . Hepsini ezberleyip Peygamber olmu. (Can/lkokul-5) Peygamberimizin babas Abdultalip kitapdan alm , peygambere vermi tir. (Haydar/lkokul-5) Peygamber parmak kaldrm. Ben peygamber olmak istiyorum demi. Allah'da ona Al sana kitap demi . (Mert/lkokul-5) -D ticaret a nedir? En d ve en yabanc, ok uzak aklara yaplan ticarete d ticaret a diyoruz. (Bilal/Ortaokul-2) Dar ihra ettiimiz mallar yolda hasara urarsa veya yerine ula amazsa buna d ticaret a denir. (Mahmut/Ortaokul-2) Darya ihra ettiimiz mallar ve erzaklar yolda hasara urarsa ve yerine ulaamazsa verdii aa yani buna d ticaret a denir. (Fatma/Ortaokul-2) -Fotosentez nedir? Ayn dnyaya yaklap uzakla masna fotosentez denir. (Davut/Lise-1) Fotoraflayp sentezlemek olayna fotosentez denir. (Orun/Lise-1) Bitkilerin derin nefes alp vermesine fotosentez denir. (Hlya/Lise-1) -Bulgarlara kar kim savat? Bulgarlara kar anakmlek Ali Paa savat. (Ortaokul-2) etinceviz Ali paa savat. (Suat/Ortaokul-2) -Terliksi hayvan ne demektir? Terlik giymeden dolap duran deyi ik trdeki hayvanlara Terliksi hayvan denir. (Sevda/Lise-1) -Tanm ne demektir? Tanm; bir varla bir eye zg nitelikleri belirtilmesi nitelii biim eklindeki kelimeyi belirten anlam tarif... (Meryem/Lise-2) -Ovalar kaa ayrlr? Drde ayrlr: Yeil ova, kurak ova, aalk ova ve gllk glistanlk ova. (Esma/Ortaokul-2) Ovalar drde ayrlr. Dou, bat, kuzey, gney. (Ali/Ortaokul-2) ukur ova, dzlk ova ve yamukluklu ova diye e ayrlr. (Ufuk/Ortaokul-2) -evre kirlilii canllar nasl etkiler? Bizim sokakta oynamak isteimizi azaltr. nk her bir kii doduunda sokakta yer daralyor kilometrekareye 10 kii dtnde zamanla ora daralr. (Murat/Ortaokul-1)

Dnya insanlar smayacana gre oksijen yetmezliinden lme yolaar. evre kirlilii lm ve krize yolaar. (Yusuf/Ortaokul-2) nsanlarn ou temizlii sevmiyor veya sevmek istemiyor. Genelde ok grlt oluyor. D nrsek her insan yere bir defa tkrrse evre temizlii ok zor olur. Gece kordular ise gzn gzelliini bozuyor. (Sevda/Ortaokul-1) Hastalklar olur, doa kirlenir, uan hayvanlar hava kirliliinden uamazlar. (Nuri/Ortaokul-2) -Yn bulma yntemlerini yaznz. Ynmz kuyruklu yldzla, mezar kapsyla, duvar saatiyle, deniz kabuuyla ve karnca kararnca yntemiyle buluruz.(Celal/Ortaokul-2) Yolda gidiyorum bir adama rastgeldim. Adam bana aha bu yoldan gideceksin dedi. Tp tp gider ve her ynmde p diye rahata bulurum. (Hasan/Ortaokul-2) Ynmz pekala soraraktan buluruz. Etrafmzdaki bir kimseye pekala sorarz. O da yine bize pusulalk ynmz buluruz sylerse zaten sora sora pekala Badat bulunur. Birde ubukla ve saat katranyla pekala ynm bulurum. (Recep/Ortaokul-2) -Dou Anadolu'da sanayi neden geli memitir? Dou Anadolu ok dalk malk bir yerdir. Oralar dalk malk olduu iin ula m oraya gidemiyor. Ulam gitmeyince fabrika kurulamyor. Fabrika dan tepesinde olamaz. Da yok etmek gerekir. Bu da para ister. lkemiz fukara,kar layamaz. Zaten da yok etmek iin dinamit konulsa terristler onlar alp rpp gtrr. Bu yzden oraya endstri gitmemi . (Mustafa/Ortaokul-1) -Hangi durumlarda ara seime gidilir? Meclis bakanlarnn iflas durumunda ara seime gidilir. (Ay e/Ortaokul-3) -Meclisin grev ve yetkileri nelerdir? Mahkemelerce lmesi kesinleenlerin lmesine izin vermek. (Orhan/Ortaokul-3) -Enlem nedir? Bir canlnn boyunu posunu lmeye yarayan ey. (Ali/Ortaokul-2) -lek eitleri nelerdir? 1.Terazi tart lek 2.Fakir lek 3.Zengin lek (Melek/Ortaokul-1) -lek nedir? Bir ilmi birim birimidir, ve lein tanmn yapmak iin lek gerekir. (Arif/Ortaokul-1) -Plato nedir? Akarsularn oyduklar ve insanlara gre yksekte kalan ukur tepecik. ( lyas/Ortaokul-2) -Karadeniz Blgesi'nde yaplan gn sebebleri? Bence sk yerleme olmasdr. Karadenizliler sk k yerle irse herkes yerleebilir ve ge gerek kalmazd. Bence istedii yerde olmal, istedii zaman her eyi yapabilme zgrl tannmad iin vede bence dnyamzda bulunan terr yok edemedik ve o yzden onlar

rahatsz ediyorlardr. (Yavuz/Ortaokul-2) - stanbul'un nemi nedir? stanbul nemli bir ehirdir. Topra altndandr. Kyden g edenler stanbula i, a bulmak iin giderler. Ve zengin olup kylerine geri dnerler. Bazlar ev paras iin bazlar iseba lk paras iin... Ama bunlar hepsi eskidendi. imdi birtek ev paras ve ocuklarn okuma paras iin iin geliyorlar. imdiki zamanda ba lk paras yoktur, kaan kaana, seven sevene. Kyden stanbula gelen hem eriler oktur. Ayrcana stanbulda ok ok rn yetiir. Bunlarn bazlar Domates, salatalk, lahmacun ve kvrck maruldur. stanbul ayrca Asya ile Avrupa arasnda bir yol geen han kprs gibidir. Her bir kimse bu kprden geer. stanbul nemli olmasayd nfusu Onbemilyon olurmuydu hi? (Derya/Ortaokul-2)

RENCLERN YAZDII LGN KOMPOZSYONLARDAN SEMELER

-Niin Yaramazlk Yapyorum?... (Bir renciden retmene zrname) Yaramazlmn nedenleri unlardr: Tarih dersini ok sevmediimden, yerimde duramadmddan, sznz dinlemeyip szmde durmadmdan, sz geiremediinizden. Yani ksacas sz ve sizin dediklerinizi dinlemediimden.. Bu yaramazlklar bir daha olmayacak vede olmayacana dair size sz veriyorum. vede bu yaramazlklarmdan dolay beni affetmenizi isteyerek sizden ok zr diliyorum. Ve tekrar tekrar zr dileyerek bu yaramazlklarmn affetmeni istiyorum biliyorum bu yaramazlklar affetsende affedip eksi vermesenizde iinizde bir eksi kalacaktr, ama galiba yaramazlklarm affedeceksiniz. eksi vermesenizde versenizde iinizde bir eksi kalmayacaktr, bunada inanyorum. Birde unu syliyim iki retmen arasnda en sevdiim retmenler arasndasnz. Affettiyseniz ok ve ok teekkr ediyorum eer affetmediseniz genede cannz sa olsun. Ama affettiinize affedeceinize kalben inanyorum ltfen sizde affedin nk siz bir retmensiniz benden byk ve bilgilisiniz ufak bir ocuk, inallah beni anlayacaksnz nk dediklerime katlyorsunuzdur. Vede beniok iyi anlyorsunuzdur. nk beni affetmelisiniz ve anlayp affetmelisiniz. nk gryorsunuz her lafmda her szmde her yazp kullandm cmlelerde bu szde de getii gibi affetmeniz iin yalvaryorum ve diyorumki siz byk bir retmensiniz benden ok byk bir retmensiniz ve benden byk olduunuz iin beni anlayacanz sylyordum ve bundan ba ka mesela eksi vermemeniz iin de ok yalvaryorum ve affetmeniz iinde ok yalvaryorum yani ksacas beni affedip eksi vermeyi, son verdiim szlere bana gvenmenizi vede gveneceineze de inanyorum bakn nk iki buuk sayfa yaz yazm m bu yazdklarm ve emeklerimi harcayp yazlarm kar lksz brakmayacanza da ok eminim. Genede zr dileyerek eksi vermeyip beni affetmenizi istiyorum bu yazdklarm karlksz brakmayacaksnz ve buna da eminim. Affedip eksi vermiyeceksiniz Teekkr ederim. (Ufuk/Ortaokul-1) -Yaadnz ilgin bir any yaznz. Bir gn kyden Istanbula geliyordum. Sa salim stanbula varm tk. Otobsten indim, baktm kar da bir simiti... Gevrekte gevrek imit diye baranyor. Tabi benim de karnm ackmt. Elime karnma attm birde baktm gurulduyor. Elimi cebime attm bir de baktm czdanm yok eee!.. Otobste czdanm arpmlar. Ben simitiye dedimki ya karde otobste beni arpmlar, bedavaya bana bir imit ver gevrek olsun. imiti bana dediki ben senin gibi yalanclar ok grdm beni kandramazsn. Akam oluyordu. Ne cebimde bir kuru ne de bir yaknmn adresi var. Bir otele gitsem

parayla, trene binip geri kye gitsem bilet paras... Bir kenara kvrlp geceyi geirdim. Sabah olmu, karnm a, midem bir yerde bir ey grse hemen bana al, bana al diyor. Bende para yok neyle alaym diyorum. Gnlerden cumayd. Cuma namaz okunuyordu. Hemen aklma bir ey geldi. Hemen camiye ko tum, imam efendiye derdimi anlattm byle byle dedim. Hac imam efendi, namaz klalm bir aresine bakarm dedi. yi iyi, olur dedim. Namaz kldk cemaat topland ayakkaplarn giydi gitti. Ben hocaya dedimki hocam para topladnzm. Hoca, eve gidelim bir gzel karnmz doyuralm dedi. Hoca dediki bir zengin lm, onun tabutunu getirecekler ona bekilik yap dedi. Hoca imam efendi tabutu brakp gitti, kapy da kilitledi. Camlar demirli bir olay olsa kaamam. Tabutun banda bekledim. Bir oraya bir buraya gidip holta filan attm. Birden TIRAAK! Diye bir ses geldi. Dnp baktm bir ey yok. Sonra TRAAK! Diye ses yine geldi. Bir baktm l tabuttan kalkyor. Beni camide kovalamaya ba lad. Sonra minareye ktm, minareden aa atladm. Birden uyandm baktmki yataktan dmm. (Haydar/Ortaokul-1) -Sakla saman gelir zaman Bir arkadamz bir ey isterse vermeyiz ama bir gn kalem veya silgi isteriz. O da bize vermez. Komusunun olu veya kzn okula savacak kitab yoksa kousununda varsa vermeli, zaman o da ona verir. Trkiye Irak'a dn silah vermezse Trkiye'de bir savaa girdiinde Irak'n aklna padanak gelir ve Trkiyeye yardm eder. rnein spor kulpleri Trabzonspor Fenerden dn para vermesi lazm, vermese bile Fenerin Trabzonspora ii der. Zaman geldiinde Trabzonda Fenere vermez. Byk Trk genleri birbirine bir ev kiralar, zaman gelince o evi veren byk Trk gencinin aln terini, emeini eline koymaldr. Bir ailenin inei hastalanm veteniren aramaya koyulur. Dier kom usunun evinde telefon vardr. Telefonu amaya izin vermez. nek orada lr. Aradan yllar geer o telefonu amaya izin vermeyen kom usunun olu hastalanr. Aha ite imdi zaman geldi. Onun evindeki telefonu bozuldu. Onun evinde telefon var ve telefon amaya gidemez. Ya ite saklasaydn saman gelirdi imdi zaman. (Kerem/Ortaokul-1) -Ayan yorganna gre uzat Her zaman her yerde dikkatli olmalyz. Mesela bir yere al verie gittik. Neler alacaksak ona gre paramz almalyz. Bir yere gittik ve gittiyimiz yerde yorulduk. diyelim ve bir taksiye bindik. gideceimiz yere geldik ve bir baktkki para antasnda onbin bile yok. Aha imdi aba altnda sopa yedin kafasz. Taksiciye yalvar yakar, aldrmad, srd gitti. Ta ormanlk yere koydu Etrafta in cin top oynuyor. Ba ka hi kimse yok, are de yok. madem onbin bile yok niye taksiye bindin kafasz. Yorganna gre uzatsana. Bamz aalara vururuz. Ayamz yorganmza gre uzatsak bamza bir ey gelmez. (Hmeyra/Ortaokul-1) -Gne balkla svanmaz Gne nlar dedii yeri kurutur ve l haline getirir. Gne i ahmurla svarsak bu delilik olur. Gne balkla svanmaz diyorum. Gne bunca uzakta dnyamz etkiliyorsa dnyadan ahmur alp svamaya gittiimizde gnee yeti meden ahmur kuruyup toprak olur. ve bizde lrz. Eer gne ahmurla svansayd ahmur kurur eski halini alrd, yani yine kururdu diyorum. (Sinan/Lise-1) -Sava ve Bar Bar iyi sava ise irkeftir. Savan aile iinde, aileler arasnda, insanlar arasnda ve hayvanlar arasnda oluyor. Ama sava insanlardan kaynaklanyor. Bosnada hergn insanlar hep bombalanyordu. Her yer karman orman oluyordu. Kadlara

haciz yaplyordu. Bebeler a kalyordu, maf oluyordu. Onun iin hep tanklardan UN getirilyordu. Hep bu sava yznden. Halbse sava pekhala irkeftir. Dnyada zaten her pislik insanlardan kyor. Hayvanlara pislik diyorlar. Bana gre dnyada en byk pisliklerdir. insanlar. Bir Ba Bakann parma kesilip kanyor olay oluyorda, bir normal memur kendini caminin minaresinden atyor olay olmuyor. Bunlar ba tan a a hepsi yan ve irkeftir. (Ercan/Ortaokul-2) -Yaadnz ilgin bir any yaznz. Bir gn gln kenarndan geeken drt ylan gne leniyordu hayretle onlara bakarken azm ak kald. Azma sinek kamamasna dikkat ediyordum. Ylanlardan biri bana yaklaarak bamzdan ekil dedi. ekilmeyince ylan beni kovalamaya balad. Ben drt nala koarak kayordum. O sratle bir ta a takldm, d tm. Kendimden gemi tim. Uyandmda kendimi ssz bir ormanda buldum, biraz yrdm. Tilkiyle sansarn boks mana ahit oldum. ma heyecanlyd Tilkiden bir sa bir sol kroe geldi. Sansar yere ykld. Sonra ayaa kalkarak Tilkinin gzn i irdi. Morgz olan tilki ringden d ar frlad. Tilki baylm ve ma kaybetmiti. Sonra yoluma devam ederken kendimi harp alannda buldum. Elime bir tfek verdiler. Her ate ettiimde silahtan kpkler kyordu. Sonra beni tanka bindirdiler. Birden tank kverdi. Tanktan inerken aaca bir yumruk attm. Aa yklarak kafama d t ve komaya girmi tim. Gzm hastahanede atm. Meer yoldan kar dan kar ya geerken araba bana arpm t. Grdm ise bir ryaym . (Hasan/Ortaokul-2) -Sakla saman gelir zaman Kyde saman dorayp samanla koyarlar. Sonra bir iki yl sonra o saman arbal hayvanlarmza yediririz ve onlar da bize gereken rnleri verirler. Sakladmz saman hrszlar yahut terristler alp rpp gtrmezse en sonunda bir vakit zaman gelir. (lyas/Ortaokul-1) -Yaadnz ilgin bir any yaznz. Ben yaz tatilinde bir vakit kye gittiydim. Daymn oluyla denize girdik. Birde baktk ki kzn biri derede yzezerken derin yere gelmi . Boyu ksa olduundan bouluyordu. Ben ve daymn olu kz bir rpda kurtarverdik. Dedimki ona boyun posun ksa be kz topuklu ayakkabyla yzsene boyun yetisin. O aptal ey olacak eyin kz bize hakaret etti ve bize azna geleni syledi. Ertesi gn oraya bir daha gittiimizde o kz yine oradayd ve iimden onu suda bomak gelmi ti. Ama haydi iine bak bo ver dedim kendime. Byleliklen kz paay atlatt. (Mehmet/Ortaokul-1) -Sakla saman gelir zaman Yeni bir ey saklaynca zaman eninde sonunda gelecektir. Saman hayvanlarn yemeyidir. imenlerin kurumasyla imenler sararr, saman olu ur. Samanlarda baz yerlere satlmaya gider ve ordan hayvanlarn alan insanlar samanlarn kiloyla alrlar ve bitince yine alrlar. Kylerde ok imenler vardr. Onlarn kurumasyla saman olu ur ve oradan imalat yerlerine gider. Gn getike onlar satlr. Kurban bayram gelince hayvanlar kesilir ve etleri afiyetle yenir. Baz hayvanlar dii ise onlarn yavrular olur. Dii hayvanlar yavrularn emzirirler ve di i hayvanlar a kaldysa ona saman verirler. Hayvan varsa onu tarlaya getirir, onu gezdirir, tozdurur. Ot yedirirler ve akam olunca onlar yerine getirirler. Onlar m lca uyuturlar. rnek 1: Bir gn kadnn kocas kaza yapm ve onunda bir ayan kesmi ler ve ona ok para lazmm ve kocasna takma ayak takdraklarm hi bir doktor yapamazm ve yabanc

lkeden doktor getirmi ler ve kadnn kocasna takma ayak taktrmlar ve para kadna ok lazm olmu . Atalarmz demiki sakla saman gelir zaman. (Selda/Ortaokul-2) -Sava ve Bar nsanlar dnyaya bar iin gelmitirler, bar dilerim. Bosnada ok sava oluyor, ama iyi olmasn dilerim. Bosnada ok can kayb oluyor, ama olmamasn dilerim. Bosnada Anne baba lyor, ocuklar yetimhanede kalyor ve sonunda birbirleriyle karlanca birbirini tanmyorlar, yetimhanede kalmamalarn dilerim. Bebekler st bulamyor, st bulmalarn dilerim. Mesela bir filimde izledim. Bir aile tur u suyu iin ayrlyor. Sava ta her tarafta felaket oluyor. Bunlarn olmamasn dilerim. Sava yapacaklarna bar dilerim. (Yakup/Ortaokul-1) -Ayan yorganna gre uzat Ayan yorganna gre uzatrmsn Ayan ekyata gre uzat. Yani ayan belirli bir yere kadar uzat. Ayan yorganna gre uzatmazsan ayagn ak kalr ve lrsn kendine dikkat ol. Biz kendimize dikkat olmazsak lrz, tp gme gideriz. Nineler kendilerine dikat etmezseler lrler. Dedelerde bakmszlktan lrler veya aszlktan da lrler. Babanneler de ya llklarndan lrler. Veya kalpten de gider hi haberleri olmaz. ya l babalar kalpten bakmszlktan, kanszlktan da lebilirler. Yeni domu bebeklerde mamaszlktan lyorlar. Bir gelin yeni evlenmi gelin eve gelmi. Ana ve baba sevincinden lm . imdi oniki, on, ondrt ya larnda kalpten gidenler oluyor. (Melek/Ortaokul-1) -zgrlk Ademinolu insannn zgrl vardr. Bir yeni domu bebein bile kendine has fikirleri, zgrlkleri vardr. Alamas, akmas konumadan yapabilme istek zgrl ve biim biim haklar vardr. Bunlar basit konulardaki zgrlklerdir. Bence insan ba ka hi bir canlya benzemez. nsan bir ineje, bir kediye benzemez. nsan konu abilir, inekse mler. nsan drt ayak stnde yryemez. Fakat kediler yrr. Demekki insan dnyann en nemli elemandr. Zaten zgrlk olmazsa, haklar olmazsa stanbul Sudi Arabistandan farksz olur. Mesela Sudi Arabistanda yerden jeton aldn su, hop kellen gitti. (Yldz/Ortaokul-2) -Sava ve Bar nsanlar M: en ufak bir yer iin sava eder ve bir sr kanlar akar kanlar ziyan olup gider sonra barlar olur, vergiler denir, bar anlamasna uymayanlar gene sava lar yaparlar. Ve bunlarn sonunda binlerce ehit asker lr ve ehit mertebesine ularlar. ehit mertebesi yetmez yine yeni mertebeler iin savarlar. Baz kyllerse bir tarlann en ufak yeri iin yahut bir kei paras iin kavga edip soluu mahkemede alrlar. Mahkemede iki kylnn aras bulunur ve bar salanr. (Adem/Ortaokul-1) -Sava ve Bar Bar iyi sava ise irkeftir. Bosnada her gn insanlar hep bombalanyordu. Her yer karman orman oluyordu. Onun iin tanklarlan UN getirilyordu. UN tanklar gelip duruyordu. Sava ise ok ktdr. Bosnada halbse bar yerine sava yaplyor. Halbse sava ok ama ok korkuntur. (Seda/Ortaokul-1) -Ayan yorganna gre uzat Bir insann aya mesin yahut karncalanmasn diye uzatr. Bize soracak olursanz bir adam gece yatnca karl hava insann ayan dondurtur.

Giri: Adamn kendisine ayan yorganna gre uzat denen girilemeye adamn uzatmasdr. Gelime: Adamn ayan yorganna gre uzatmasnda adam kendi isteiyle bir nedenine varmas adamn kendi nedenini sylemesi belki bu olay adam ok zm tr. Sonu: Adamn kendine verilen bir nedeni bulmak iin adama verilen bir ders verilmesi gereklidir. nk ayan yorganna gre uzatmaldr. (Serap/Ortaokul-1) -Ayan yorganna gre uzat Kkken yorganmz kk olur. Bu nedenle ayamz toplayp toplaypyatmalyz. Ayamz yorgandan taarsa tp yataklara deriz. Ayaklarmz toplayp toplayp yatarsak hi bir ey olmaz. Bu atasz ba ka anlamlarda da olabilir. mesela ayan yorganna gre deyil de defterini yazabildiin kadar a gibidir. Ayan yorganna gre uzatmazsan kt ve acil durumlara debiliriz. Ayan yorgandan d ar kalrsa yebilir veya sivrisinek srr. (Erdin/Ortaokul-1) -Sava ve Bar Bar bizi sevdiklerimize ulatran bir kprdr. Savan getirdii musuzluk, sevgisizlik... Bu olaylar dnmek bile korkun. Bu yzden savan olmadg bir yerde yaamak ne gzel. Barn sevginin, mululuun oldugu bir yer olsa, insanlar hep birbirleriyle yardmlasa, birbirleriyle kucakla sa, bu sevgiyi kimse blmezse... Birlik ve beraberlik bozulmazsa ve sevgiyle beraberliin bozulmayacan bilseler. Dyadaki mutluluu kimsenin bozmayacan anlasalar keske... (Seda/Ortaokul-1) -Eitim ve nsan Eitim bence insanlarn davranlarn dzeltme yeridir, yaramazlk yuvas deildir. nsanlarn bazlar okulu bir eitim yuvas deil de yaramazlk yapma yuvas olarak gryorlar. retmenlerimiz onlar dvpte yaramazlk yuvalarn balarna yknca kzverirler. Daha da d ncem varda toparlayamadm. (Glcan/Ortaokul-2) OKULDA RENCLERE UYGULANAN DOLDURMALI ANKETLERDEK LGN YANITLARDAN SEMELER. Ben...bir byc olsaydm zaman durdururdum ve evreyi yaanr hale getirirdim. Sapla saman ayrpda her ey tam olunca tekrar zaman kald yerden devam ettirirdim. Ben... kkken ok yaramaz ve apknmm. Ben... kkken ok kktm. Ben... kkken ok kktm. Ben... kkken ok deli bir kzmm. Ben... Bilemiyecem. Ben... irkin ve a gzl bir insanm. Ben... her zaman, ama her zaman erkeyim. Ben... byynce ADAM olacam. -bir kzBen... ok yakkl ve seksi biriyim. Ama beni kimse takmyor. Benim en iyi... HEPS RETMENM. Bana gre okulun dzeni bozuk. Bana gre okul...ok yararl ve faydal bir yerdir. Ayrca kz bakmndan da faydal bir ey. Ben... hayvanlar ok seviyorum. zellikle tavuk kzartmasna baylrm. Arkadalar... kavga etmeyin! Arkadalar... her zaman kt arkadalardan iyidir. Eskiden... nsanlar cahil ve pasaklyd. Eskiden... ok gzel gnler yayordum. bu sralar ok mutsuzum. Btn dnya habire stme

gelip gelip duruyor. Elimden gelseydi... Bir retmen d... ama olmazki. Elimden gelseydi... herkese yardm eder, ardma koymazdm. Elimden gelseydi... Eitimi egitirdim. Elimden gelseydi... Milli Eitim bakann deyitirirdim ve onu kuytu bir keye oturturdum. Elimden gelseydi... Fen retmenini okuldan kovardm. Sonra okul mdrn de okul d ederdim. Bylece okulumuzu mis gibi yapardm. Bakalarna gre ben... mym!.. Tahsilimi bitirirsem... Nerde?.. Tahsilimi bitirirsem... bol bol ense yapacam. En korktuum ey... baz hayvanlar.. rnein NHAT, YAVUZ gibiler. Kurtulmak istediim ey... o hari her ey. Kurtulmak istediim ey... bir eyi brakmam, ama sylemem... En korktuum ey... Hayallerimin gerek olmas. En korktuum ey... Tahsilimin yarm kalmas,yarm yamalak bir insan olmak. Vcudum... 90-60-90 Ama kll. Vcudum... ok shhatli ve afiyeti zerindedir. Vcudum... ? Yalnz kalnca... Vallahi hocam naptm sylemem. Hayatn en kt taraf... her eyin gerek olduudur. Hayatn en kt taraf... btn kaplarn yzme kapand zaman ve hi ak kap bulunmamasdr. Bazen babam... Bana kzar, ama ben ona hi kzmam. Kzarsam dvebilir... Belli olmaz. Bazen babam... beni ok ar, yani dver. En byk sevincim... Arkadalarmn bana baba demesi, en byk zntm, baz arkadalarmn bana iskele babas demesi. Kurtulmak istediim ey... Yok ama... Babaannemin enesi. Bakalarna gre ben... ok allahlk bir yaramaz parasym. Olsun yinede... Ya amak istedi iniz yer... Fare olmayan her yer yaamaya deer ve gzeldir. Bazen babam... yi, bazan da kt olabilir. Ama yinede o benim babam yinede napabilirim ki? Bazen babam... kovalar, yakalarsa hrpalar. Bazen babam... beni ok ver, bazanda kovalayp bir miktar dver. Ama olsun yinede babam babamdr. Annemi severim ama... onun yani annemin beni sevmesine bal. Annemi severim ama... ki tane var. hangi birini seviyim ki? Canm sklnca... Huysuzluk yaparm, artistlik yaparm. Annemi severim ama... Terlikle beni kovalamasn sevmem. Annemi severim ama... Bulak ykatt zaman asla... Okulda... yaramazlk yaparm ve apknlk tabiki. Cezalar ve yasalar... n Allah cezasn versin. Cezalar ve yasalar... Cezalar iyi bir ey deyil, yasalar skc ve nefret. Okuldaki noksanlklar... Okulun hepsi noksan, renci ve retmenlerimizde noksan. Okulun hepsi Allaha emanet. Okuldaki noksanlklar... doru dzgn birey yokki. Okuldaki noksanlklar... Snf duvarlarnn atlaklar, malzemeden alm lar. Tuvaletlerin hali, ayrca okul memlekete cevap vermiyor. Dahada varda bover. Ben... Allahlk bir yaramaz parasym. Elimden gelse... dnyay elimin iinde tutmam. Elimden gelse... her eyi elimin tersiyle iterdim. Elimden gelse... Okul mdrn... yok ben bir ey yapamamki malesef. Snfta... Kalacam galiba.

Sinirlerim... Babamnki yannda hi kalr. Sinirlerim... hep tepemin stnde durur hi ordan gitmezler. Bykler... Bir fener gibidirler, hep bize yol gsterirler, k tutarlar, scaklk verirler, harlk verirler. Bykler... kkleri kk sanp kmsyor, oysa yle mi?.. Annemi severim ama... Annem --Dr Dr-- ba mn etini yiyip bitiriyor. Annemi severim ama... yine de severim. Annemi severim ama... Kzmasa... Annemi severim ama... hayr hi bile. Bykler... her zaman kk ocuklar kk grrler. Bykler... kendini fazla byk gryor. Beceremediim ey... hepsini beceriyorum. Beceremediim ey... El iidir -solamdaHayatm... Henz asfaltlanmam bir yol gibi engebeli ve toz buhran iinde devam edip gidip duruyor. Hayatm... hep yerinde sayyor. retmenler... El feneri gibi etrafn aydnlatyor pili bitince p diye sner. retmenler... ok iyidir, ama dvmeseler. retmenler... Bazan oh bazan f. Yaramazlk yaptm zaman... Acayip dayak yiyorum, her tarafm baka baka moraryor. Yaramazlk yaptm zaman... Keyfime diyecek yok sonu dayak olmasa. Bir trl unutamadm... yanda balkondan dmdr. Kendini zgr hissediyor musun?.. Bu o anki artlarn genel durumunun zel artlarnn o anki dururmuna bal. evreyle ilikilerin... fazla iyi deyil, bazan apartman ben spryorum. Kendini zgr hissediyor musun?.. hisetsem nolacakki kendimi zgr hissetmeme babam izin vermezki... Kendini zgr hissediyor musun?.. yeteri kadar deilse bile yinede evet... belki olabilir, galiba zgrm, snrszca olmasa da yani... Kendini hayata hazr hissediyor musun?.. Hissetmiyorum, ben daha ufam. Hayata yeterince hazrlanmadm. Sorunlarn iin abalyor musun?.. Eh. Evet abalyorum, yapamyorum, btn gcm bile yetmiyor. Sorunlarn iin abalyor musun?.. Tabiki abalyorum, asla oluruna brakmam bolca abalyorum. evreyle ilikilerin nasl?.. ok iyidir. evremiz temiz ve salkl olursa bizde daha mutlu oluruz. Onun iin evremizle ili dl olmalyz. ahsen ben byleyim. Ankette olmayp sylemek, eklemek istediiniz bir ey var m?.. Var tabiki... Mutluluk bar ve salk hep bizden yana olsun. Bir ku gibi uup gitmesinler. En nemlisi sevgi... Nasl bir balk sudan knca yaayamazsa insanlarda sevgisiz ya ayamazlar, gerekirse yaamamaldrlar.

Sonsz
Yazl sorularna verilen yantlardan oluan bu ilgin kitab okuyunca birkez daha hayflandm. Hayflandm nk birkez daha byklerin biraz da kmseyerek ocuk adn verdikleri insanlarn bak asyla yeniden bu dnyay, bilgilerini, kurallarn, insan ili kilerini grmek isterdim... nk bykler ocukluktan uzaklatka gvenceli ve risksiz bir hayat yaamak iin boucu bir mantn iine giriyor. Girince de ironi ve alay duygusunu yitiriyorlar. Ama ocuklar bu mant reddediyorlar. te Lise 1'den Sevda, Terliksi hayvan ne demektir? sorusuna hi ekinmeden ve gayet ciddi; terlik giymeden dola p duran dei ik trdeki hayvandr, diyor. Buradaki ocuksu bak as bize unu retiyor. ocuklar hereyi biliyor, yle ki bilmezlikten gelerek bunu bize mizahi yani oyunbozucu anlamda kantlyorlar. rnek mi? lkokul 5'ten Haydar, Peygamberimize Kitap nasl inmi sorusuna; Peygamberimizin babas Abdullatip kitapdan alm .Peygambere vermitir, diye yant veriyor. Bykler kurallar ve bilgiler icat ederler ve bunlarn ok nemli olduuna hemen kendilerini inandrrlar. Oysa bu kurallarn ve bilgilerin ok nemli olduu ocuklara pek de anlaml gelmez. Onlar bu ou kez nyarglarla erevesi snrlanm kurallar ve bilgileri nce hayal dnyalarnn ve o mthi sezgilerinin szgecinden geirip yle deerlendirirler. Size sorarm mbarek geceler hangileridir? Yoo yle deil ite. lkokul 5'ten Serpil, Kna Gecesi, Gerdek Gecesi ve Dolunay Gecesi diye e ayryor ve bylelikle byklerin bilgi ve mantk formunu alt st ediyor... Bu kitab okuyunca ocukluuma birkez daha dnmeyi ok istediimi anladm. Byklerin hayalden yoksun mantyla, ironi ve alaydan uzak hayatlaryla alay etmeyi, kurallar ters yz edip, yasaklara nanik yapmay ok zlemiim...